UD3 Laneko Orien Lan M

Prestakuntza Zikloa: ea3, rn3
Modulua: Prestakuntza eta Orientazioa

Unidad didctica: Lanerarako orientazioa eta lan munduratzea
1. Atxikitako gaitasun unitatea: Zeharkakoa

2. Amaierako gaitasunak (Moduluaren helburu orokorrak):
2.1. Prebentziorako eta/edo babeserako jarduerak zehaztea, arrisku faktoreak eta titulazioan
aipatzen diren jarduerek osasunean eta ingurumenean dituzten ondorioak txikiagotuz.
2.2. Berehalako oinarrizko osasun neurriak istripuaren lekuan aplikatzea, egoera simulatuetan.
2.3. Laneko kontratu motak eta autonomo bezala lanean hasteko prozedurak aztertzea.
2.4. Ibilbide profesionalak ezartzea, bakoitzaren gaitasunak eta interesak identifikatuz
eta eskura dagoen informazioa publikoa erabiliz.
2.5. Laneko lege esparrua interpretatzea eta lan harremanetatik sortzen diren eskubideak eta
betebeharrak bereiztea.
2.6. Estatuko eta E.A.E.ko egitura sozioekonomikoa identifikatzea, titulazioan aipatzen
den sektore produktiboaren tamaina, osaera eta aurreikusitako bilakaera bereziki
aipatuz. (Nekazaritza enpresa baten Gestio eta antolamendu modulua).
2.7. Sektoreko enpresa aipagarri baten oinarrizko antolamoldea identifikatzea.
(Nekazaritza enpresa baten Gestio eta antolamendu modulua).
2.8. Sektoreko enpresa prototipo batean memoria ekonomikoko parametro nagusienak
interpretatzea (Nekazaritza enpresa baten Gestio eta antolamendu modulua).
3. Unitate Didaktikoen aurkibidea:
1. Lan Osasuna.
2. Laneko legeria.
3. Lanerako orientazioa eta lan munduratzea.
4. Unitate didaktikoen tenporalizazioa
1. ebaluazioa: 1. U.D.
2. ebaluazioa: 3. U.D.

3. Unitate Didaktikoa:
LANERAKO ORIENTAZIOA ETA LAN MUNDURATZEA
1. Helburu espezifikoak
Unitate didaktiko honen amaieran, ikasleek
1. Interesatzen zaien formazio eskaintza eta lan eskaera ezagutu behar dute;
2. Euren ahalmen profesionala ezagutu eta ebaluatu behar dute, trebetasunak, jokabideak
eta interesak identifikatuz;
3. Lan eskaintzei buruzko berriak, iragarkiak, oharrak, liburuxkak... interpretatu behar
dituzte;
4. Jarraitu beharreko prozesua ezagutu eta lana lortzeko beharrezko dokumentazioa egin
behar dute;
5. Langileak aukeratzeko gehien erabiltzen diren sistema desberdinak ezagutu behar
dituzte;
6. Hautaketa fasetan erabilitako ohiko proba prozeduretan trebatu behar dira;
7. Norberaren gaitasunak eta dohainak aplikatu behar dituzte lan bat lortzeko;
8. Norberaren konturako langilearen ezaugarri nagusiak ulertu behar dituzte;
9. Etorkizunean, lan txertatzeko baliabide egoki gisa, enpresa bat sortzearen egokitasuna
ezagutu behar dute;
10. Enpresa plan bat zer den ezagutu eta enpresa plan bat gauzatzeko jarraitu beharreko
urratsak identifikatu behar dituzte. (Nekazaritza enpresa baten Gestio eta antolaketa
modulua).
11. Indarreko legeetan indarrean dauden aukerak desberdindu behar dituzte: Kooperatibak,
S.A., S.M., S.A.M.... (Nekazaritza enpresa baten Gestio eta antolaketa modulua).
12. Enpresa bat sortzeko beharrezko urrats eta izapide juridiko eta administratiboak azaldu
behar dituzte. (Nekazaritza enpresa baten Gestio eta antolaketa modulua).
2. Aurkibide zehatza
1. Sarrera:
1.1. Lan merkatua
1.2. Lan-eskaintza publikoa
1.3. Lan-eskaintza pribatua
2. Auto-orientazioa:
2.1. Potentzial profesionala
2.1.1. Kontzeptua
2.1.2. Osatzen duten alderdiak
2.2. Ibilbide profesionalak
2.2.1. Plan edo proiektu profesionala
2.2.2. Ibilbide profesionalaren aukera
3. Lana bilatzeko plana:
3.1. Sarrera
3.2. Informazio iturriak eta tresnak
3.2.1. Entitate eta erakunde publikoak
3.2.2. Entitate eta erakunde pribatuak
3.2.3. Harreman pertsonala senitartekoekin, lagunekin eta ezagunekin
3.2.4. Prentsa, egunkari eta aldizkarietako iragarkien kontsulta
2

3.2.5. Langileak hautatzeko enpresak

3.2.6. Internet
4. Aurkezpen prozesua:
4.1. Bisita txartela
4.2. Lan eskaria
4.3. Aurkezpen eskutitza
4.4. Curriculum vitae
4.4.1. Kontzeptua
4.4.2. Motak
4.4.3. Curriculumaren egitura
5. Hautatze prozesua:
5.1. Hautaketari buruzko ideia orokorrak
5.1.1. Proben tipologia
5.2. Elkarrizketa
5.2.1. Orokortasunak
5.2.2. Alderdiak eta xehetasunak
6. Autoenplegua:
6.1. Bere kontura lan egiten duen langilearen ezaugarriak.
6.2. Enpresa eraketa (Nekazaritza enpresa baten Kudeaketa eta Antolaketa Modulua)

3. Unitate Didaktikoa: LANERAKO ORIENTAZIOA

ETA LAN MUNDURATZEA
1. SARRERA:
1.1. LAN MERKATUA
1.2. LAN-ESKAINTZA PUBLIKOA

1.3. LAN-ESKAINTZA PRIBATUA

1. SARRERA
1.1. LAN MERKATUA
Lan merkatua honela defini daiteke: lana bilatzen dutenak eta lanpostu jakin bat bete behar duten
enpresak harremanetan jartzen diren tokia. Beste edozein merkatu bezala, lan merkatua
eskaintzaz eta eskariaz osatzen da. Lan eskaintza enpresek bete behar dituzten lanpostu guztiak
dira, lan eskaria, berriz, lan munduan txertatzen saiatzen den pertsona oro da.
Lan eskaintza eta eskariaren arteko oreka hainbat faktoreren araberakoa da. Horietatik
garrantzitsuena herrialdearen egoera ekonomiko orokorra da. Edozein aldaketa sozialek,
demografikok, politikok, ekonomikok, etab. lan merkatuan eragina egiten du eta exijentzia berriak
azaleratzen ditu.
Lanari dagokionez, biztanle osoak sektore edo herri talde desberdinetan sailkatzen dira: aktiboak
(okupatuak eta langabetuak) eta ez aktiboak.
Sektore publikoa
Sektore pribatua
Enplegatzaileak
Soldatakoak gabeko
OKUPATUAK
Norberaren
enpresaburuak
konturako lanak
Langile independenteak
Bestelakoak
AKTIBOAK
Kooperatibetako kideak
Familia laguntzak
Euren
lehen
lana
aktiboki bilatzen dutenak
16 URTEKOAK
Lan esperientziarekin
LANGABETUAK
EDO HORTIK
Lan bat aurkitu eta bertan hastearen zain
daudenak
GORAKOAK
Ikasleak
Etxeko lanak
Erretiratuak
EZ AKTIBOAK Beste pentsioetako hartzaileak
Ongintzazko motako jarduerak burutzea
Lan egiteko ez gai direnak
Bestelako egoerak
Soldatakoak

Nabaria da lan merkatua berregituratzen ari dela askatzeko eta malguago bilakatzeko, lan
indarra eskaintza eta eskaeraren legeen menpe dagoen produktu bat bihurtuz.
Jabetzako plaza edo kontratu finkoko kontzeptu klasikoak atzean gelditzen ari dira; bukatzen ari
dira langilea enpresaren zati bat zela sentitzen zen garai horiek.
Egin berri den azterketa baten arabera, pertsona bat bizitza guztian bost lan desberdin izatera
iristen da. Zifra hori hamaikara iritsiko da hurrengo hamar urtetan. Datu horien arabera, pertsona
bakoitzak hiru urtez behin lanez aldatuko du (oso denbora gutxi irauten duten lanetan eta
langabezian jardundako bitarteko egoera horiek kontuan hartu gabe).
Hauxe da errealitate berria. Ondorioz, merkatuak ezarritako dinamika eta enpresek eskatzen
duten gaitasunak ulertzen baditugu, lana bilatzeko estrategia bat garatzeko gai izango gara.
Lana nola bilatu eta hura egiteko unerik egokiena aldez aurretik ezagutzea lana bilatzerakoan
lagungarri izan daitezkeen faktoreak dira.
Lana ondasun urri bilakatu da. Errealitatea behin eta berriro adierazten ari da gizarte modernoen
garapen ekonomikoak ez duela bat egiten bere lan merkatuaren zabaltzearekin.
Horrenbestez, onartu behar dugu lan bilaketa beste izangaien aurka izango dugun borroka
etengabea izango dela. Horregatik, lana bilatzeko tresna eraginkorrez hornitu behar gara
eraginkorrenak izan gaitezen.
Labur bilduz; lan hau errazten eta orientatzen dituzten tresnak ezagututa, norberak erabakiko du
zein den urrats bakoitzerako bilaketa egokiena
1.2. LAN-ESKAINTZA PUBLIKOA

Enpleguko eskaintza publikoek administrazio publikoetan hutsik dauden lanpostuei buruzko
informazioa ematen dute, funtzionarioek edo lan kontratuko langileek betetzeko. Informazio hori
Estatuko Aldizkari Ofizialean, Autonomia Erkidegoetako, aldundietako eta udaletako egunkari
ofizialetan, eta komunikabide sozialetan agertzen da.
Funtzionarioek euren zerbitzuak eskaintzen dituzte Administrazio Zuzenbideak araututako
baldintzei jarraiki. Laneko iraupenaren arabera, izan daitezke:
Karrerakoak: lan etengabea garatzen duten funtzionarioak dira. Horretarako oposaketa
batzuk gainditu behar dituzte.
Bitartekariak: langileen plaza bat betetzen duten funtzionarioak dira, hura karrerako
funtzionario batek bete arte. Lan poltsen bitartez aukeratzen dira, hau da, curriculumaren,
egindako azterketa baten eta erakunde publikoaren batean garatu izandako lanen arabera
antolatutako izangaien zerrendak.

Administrazioko lanpostuetara iristeko beste modu bat lan kontratua da. Normalean, horretarako
azterketa edota proba praktiko bat burutu behar da. Hortik eratorritako kontratuak finkoak edo aldi
baterako izan daitezke eta Lan Zuzenbidearen arabera erregulatzen dira.
Administrazioko plazak bost taldetan sailkatzen dira:
-
A taldea, unibertsitateko goiko tituluarekin.
B taldea, unibertsitateko erdi tituluarekin.
C taldea, Batxilergoa edo Goi Mailako zikloekin.
D taldea, Eskola Graduatua, D.B.H. edo Erdi Mailako zikloekin.
E taldea, Eskola Ziurtagiriarekin.
Bai Administrazio Zentralak eta bai Autonomia Erkidegoetakoek eta Toki Administrazioek egiten
dituzten plazetarako deialdiak. Beraz, komenigarria da deialdi horien guztien berri izatea eta
horretarako Estatuko, Probintziako, Erkidegoko, etab. Aldizkari Ofizialak irakurri behar dira.
Deialdiek sarrera eta hautaketa metodoaren berri ematen dute. Sarrera sistemak hiru dira:
Oposaketa: Ahozko edo idatziko proba edo azterketa batzuk dira. Horietara deialdiaren
baldintza guztiak betetzen dituen edonor aurkez daiteke. Herritar guztientzako irekiak edo
barne sustapena egin nahi duen karrerako funtzionarioen kopuru jakin batentzat izaten
dira. Aldi baterako lan egiten dutenak edo bitarteko funtzionarioak bakarrik oposizio libre
baten bidez bilakatu daitezke funtzionario, eta ez barneko sustapen baten bidez.
Lehiaketa: proiektu bat edota eskainitako lanpostua betetzeko esperientzia edo merituak
egiaztatzen dituen dokumentazioa aurkeztean datza. Izangaien merituak lanpostu
bakoitzerako ezarritako metodoen arabera antolatzen dira.
Oposaketa-lehiaketa: Oposaketa eta lehiaketa uztartzen dituen sarrera sistema bat da.
Merituen bidezko kalifikazioaz gain gai bati buruzko proba zehatzak burutu behar
dira. Bitarteko funtzionarioek lanpostuan eskuratutako esperientzia meritu bat izan
daiteke oposizio-lehiaketan.
Herri Administrazioetara sartzeko bide desberdinetan parte hartzeko, honakoa egin behar duzu:
-
Deialdiari buruzko informazioa eskuratu eta sartzeko baldintza orokorrak betetzen dituzula
egiaztatu. Horiek oposaketa deialdian izena eman aurretik bete beharreko baldintza batzuk
dira.
Probetarako onarpen eskaera bete eta entregatu beharreko dokumentuak egiaztatu.
Epeak kontuan hartu.

1.3. LAN-ESKAINTZA PRIBATUA

Enpresek sistema desberdinak erabiltzen dituzte behar dituzten langileak biltzeko:
Barne sustapena, lanpostua langileei beraiei eskaintzen diete.
Eskaeren fitxategia: eskaerak iristen zaien heinean artxibatzen dituzte. Fitxategi hauetan
parte hartzeko curriculum vitaea bidali behar dugu lan egitea gustatuko litzaigukeen
enpresa guztietara.
Hutsik dagoen lanpostuaren berri ematen dute. Enpresaren langileen bidez edo
zuzenean beste enpresatik fitxatzen dute. Gure gizarte inguruetako gero eta pertsona
gehienei zera ezagutzera ematean datza: lana aurkitu behar dugula, zein lan mota bilatzen
dugu eta zer eskaintzen dugu. Bide horretatik, egun, ia lanpostu guztiak lortzen dira.
Langileak
Lanbide
Heziketako
Zentroetan
edo
Elkargo
Profesionaletan
eta
Erakundeetan bilatzen dituzte. Bide horretan sartzeko, erakunde horiek eskura jartzen
dituzten lan poltsetan izena eman behar da.
EIN bulegoetara jotzen dute. Lan eskatzaile gisa izena ematea nahitaezko baldintza da
EIN erakundeak eskainitako zerbitzuen onuradun izateko edota edozein enpresak
kontratatzeko. Horrenbestez, norbait langabezian dagoenean edo bere lehen lana bilatzen
duenean, bere barrutiari edo herriari dagokion Enplegu bulegora jo behar du.
Enpleguko enpresa pribatuetara jotzen dute. Horiek EIN erakundearen entitate
laguntzaileak dira. Agentzia horiek irabazi-asmorik gabekoak izan behar dira, beraz,
jasotzen dituzten ordainsariak (bai enpresaburuaren eskutik eta bai langilearen eskutik)
eskainitako zerbitzuek eragindako gastuak ordaintzeko soilik erabiliko dira. Adibidez,
Langai Euskal Lan Zerbitzua.
Langileak hautatzen dituzten enpresetara jotzen dute. Langileen hautaketan adituak
diren profesional taldeek eratutako enpresak dira. Beste enpresetako langileek aipatutako
enpresetako profesionalei lanpostu jakin baterako langile egokiak bilatzeko eskatzen diete.
Normalean, euren eskaintzak egunkarietan argitaratzen dituzte.
Aldi baterako lan enpresak. ABLE enpresek horiek kontratatutako langileak, aldi
baterako, beste enpresa erabiltzaile baten eskura jartzen dituzte. Absentismoa, amatasuna,
lan-jarraibideak, urtaroko izateak, ordezkapenak, ezustekoak, etab. betetzeko erabili behar
dira. Mekanismo hori legala izan dadin, behar bezala baimendutako ABLE enpresen bidez
gauzatu behar da, eta sinatzen den kontratua langileak lagatzeko kontratu bat izan behar
da.
Prentsa iragarkien bidez bilatzen dute. Lana metodo honen bidez aurkitzeko, prentsan
agertzen diren iragarkiak irakurri behar dira, bai tokikoan zen prentsa nazionalean.
Normalean, astean bitan gainontzeko egunetan baino eskaintza gehiago daude. Eskaintza
8

hauek asko zabaltzen direla kontuan izanik, eskainitako lanpostuetako bat interesatuz gero,
berehala erantzun behar da, izan ere, eskaintza bati erantzuteko azkenak bagara kanpoan
geldi gaitezke.

2. AUTO-ORIENTAZIOA:
2.1. POTENTZIAL PROFESIONALA:
2.1.1. Kontzeptua
2.1.2. Osatzen duten alderdiak
2.2. IBILBIDE PROFESIONALAK:

2.2.1. Plan edo proiektu profesionala
2.2.2. Ibilbide profesionalaren aukera
10

2. AUTO-ORIENTAZIOA
2.1. POTENTZIAL PROFESIONALA
2.1.1. Kontzeptua:
Bizitzako une jakin batean izaten diren gaitasunak, ezagutzak, jarrerak, interesak, nortasuna eta
trebetasunak dira.
Ahalmen profesionalaren analisia proiektu profesionala eusten duen oinarria da. Etorkizuneko
proiektua da gure nahiak gure aukeretara egokitzeko helburuarekin.
Gure ahalmen profesionala baloratzen badugu gure proiektu profesionala garatzeko eta hura
egokitzeko baldintza egokietan gaude.
2.1.2. Potentzial profesionala osatzen duten alderdiak:
Jarrerak
Jarrera zerbaitera edo norbaiti erantzuteko era da: azaleratutako tenorea. Ez da portaera
bezalakoa. Jarrera aldez aurretiko tenorea da eta portaera jarrera hori azaleratzea da.
Gure ahalmen profesionala aztertzeko lehen urratsa lanarekiko, orokorrean, eta lan zehatz
batekiko ditugun jarrerak ezagutzea eta kalterik dugun jakitea da (jarrera negatiboa), etab., lan
batzuekiko edo besteekiko ditugun nahiak eta lehentasunak ezagutuz.
Gaitasunak
Bakoitzak trebetasun edo gaitasun bereizgarri batzuk ditu eta horien eraginez lehentasun jakin
batzuk izaten ditu eta zenbait lanetan besteak baino hobeto moldatzen da.
Gaitasunek esparru jakin batzuekiko duen aldez aurretiko jarrera bati egiten diote erreferentzia eta
bakoitzaren bilakaeraren araberakoak dira.
Nortasuna
Pertsona bat osatzen duten eta besteengandik desberdintzen duten gaitasunen multzoa da.
Aukera ona egiten da nortasun motak eta giro profesionalak bat egiten dutenean.
Interesak eta motibazioak
Motibazioa: oso garrantzitsua denez, esaten da ezin dela ezer ikasi motibazioan oinarritzen ez
bada.
Ingurugiroko zenbait alderdietara zuzenduriko gorputzaren energiatzat defini daiteke.
Interesak: objektu, jarduera edo lanbide batekiko atseginaren, axolagabetasunaren edo atsegin
ezaren nahiak edo bultzadak. Interes profesionalek nolabaiteko egonkortasuna lortzen dute 18
urtetik aurrera eta 25 urte inguru finkatzen dira.
11

Konpetentziak
Zientziaren, artearen edo teknikaren esparru jakin baten lanak burutzeko gaitasun multzo gisa
definitu liteke.
Norberaren esperientzietatik eratortzen dira, bai formaziokoak, profesionalak edo lanbidetik
kanpokoak, eta horiekin osatzen dira:
-
Formaziokoak: formazio prozesuan bereganatutako ezagutzei egiten diete erreferentzia.
Profesionalak: lan jakin batzuetarako gaitzen duten lan esperientziei egiten diete
erreferentzia.
Lanetik kanpokoak: gizakiaren jarduerako edozein eremuari egiten diote erreferentzia

(aurrekoak ez bezalakoak). Horiek eskumenak ekartzen dizkigute alderdi zehatzetan.
Ezagutzak: formazio akademikoak hartutakoak.
2.2. IBILBIDE PROFESIONALAK

2.2.1. Plan edo proiektu profesionala:
Ahalmen profesionala eusten duten faktoreen multzoa aztertu ondoren, hurrengo urratsa karrera
plan edo proiektu profesional bat ezartzea eta ahalmen profesionala handitzeko plan bat ezartzea
litzateke. Dena delako plan hori sakonki aztertu beharko da, etenik gabe.
Egitea gustatuko litzaigukeen hori zehaztea da, lana zertan egin nahi dugun, potentzial
profesionala egitetik emaitzazko balantzearen arabera.
Gainera, gida gisa erabil dezakegu lana bilatzerakoan.
Hain zuzen ere, honakoa egin behar dugu:
-
Lehentasun hurrenkera bat ezarri bilatu nahi dugun lan motaren arabera.
Helburu zehatzak planteatzea.
Gure gaitasunak, zaletasunak, formazioa, interesak identifikatu eta gure lehentasunen

arabera antolatu.
Gure mugak eta horiek nola gainditu ezagutu.
Denbora epeak markatu.
Denboran aldatuko den proiektu bat osatuko da, epe laburrera berehalako epe bat ezarriz, helburu
partzialekin, eta horretaz gain, etorkizuneko proiektu bat eratuko dugu gure hasierako proiektua
areagotzeko.
12

2.2.2. Ibilbide profesionalaren aukera:

Ezagutu behar ditugu zentzuk diren eskuartean ditugun benetako aukerak eta horretarako
araututako formazioa, lanbide heziketa eta formazio eta lanbideko ibilbideek eskaintzen dizkiguten
aukerak aztertu behar ditugu.
Formazio arautua:
Hauek dira sistemaren ezaugarriak:
-
Derrigorrezko hezkuntza: 6 urtetik 16 urtetara.
Derrigorrezko hezkuntzak bi etapa ditu:

Lehen hezkuntza: 6 eta 12 urte bitartean
Bigarren hezkuntza: 12 eta 16 urte bitartean.
-
Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza (DBH) bi urte bana dituzten bi zikloetan banatzen da.
Bigarren Hezkuntzako Eskola Graduatua lortzen dutenek batxilergoa edo Erdi Mailako
Berariazko Lanbide Heziketa egin ahal izango dute.
Titulua lortzen ez dutenak Gizarte Bermeko Programetan sartu ahal izango dira.
Batxilergoek bi urtez irauten dute eta 4 modalitatetan antolatzen dira: Arteak, Giza eta
Gizarte Zientziak, Natur eta Osasun Zientziak, Teknologia.
Batxilergoa amaitu ondoren, unibertsitatea joan daiteke sarrera probaren bidez edo goi
mailako Berariazko LH-ra.
LH-ri dagokionez, hauek dira bere ezaugarriak:
Ikasleek 16 urte behar dituzte berariazko LH-ra sartzeko.
DBH, batxilergoa edo dagokion sarrera proba gainditu behar da nahita nahiez.
Formazio zikloetan bakarrik Berariazko Lanbide Heziketa ematen da, eta urtebetez edo bi
urtez irauten du.
Ezin da erdi mailatik zuzenean goi mailara pasa bestelako oinarria duten ezagutza
orokorrak behar izateagatik.
Lan zentroetako formazio aldia (enpresa) ebaluatu beharreko nahitaezko modulua

(materia) da.
Beharrezko titulazio akademikorik ez duten langileak formazio zikloetara sar daitezke

beharrezko oinarrizko formazioa dutela egiaztatzen badute sarrera probaren bidez.
Zikloak moduluetan zehazten dira (6 edo 8 ziklo bakoitzeko). Horiek lanpostu bat edo
batzuei dagozkien lanak garatzeko gaitasunekin bat egiten dute.
13

DBH graduatua eskuratu ez duten 16 eta 20 urte bitarteko pertsonak Gizarte Bermeko
Programetan sar daitezke. Bertan, Formazio Orokorra eta Berariazkoa jasoko dute lan
merkatuan txertatu ahal izateko profesionalizazioko lehenengo maila batean. Dagokionean,
programa horiek trebatu ditzakete formazio zikloetan sartzeko probetara aurkezteko
baldintzak betetzen dituzten ikasleak.
Zikloak Lanbide Arloetan multzokatzen dira.
Beste formazio motak: formazio ibilbide profesionalak:

-
Lanerako prestakuntza: EIN-ek antolatutako iraupen laburreko ikastaro praktikoak

dira.
Lanerako ikastaroak: AA.EE., Toki Erakundeek antolatuta. Aurrekoen antzekoak.
Tailer eskola eta lanbide etxeak: 25 urtetik beherako langabetuei zuzenduta.

Formazioa sustatzen dute ondare kulturala artistikoa, historikoa... zaharberritzeko
eta birgaitzeko eta hiri ingurua birgaitzeko gazteak erabiliz.
Etengabeko Lanbide Heziketa: egoera aktiboan aurkitzen diren langileei zuzentzen

zaie, lanpostuetan izandako aurrerapenetara eguneratzeko, hau da, birziklatze bat
euren gaitasun profesionalen etengabeko eguneratzearen bidez.
14

3. LANA BILATZEKO PLANA:

3.1. SARRERA
3.2. INFORMAZIO ITURRIAK ETA TRESNAK :
3.2.1. Entitate eta erakunde publikoak
3.2.2. Entitate eta erakunde pribatuak
3.2.3. Harreman pertsonala senitartekoekin, lagunekin eta ezagunekin
3.2.4. Prentsa, egunkari eta aldizkarietako iragarkien kontsulta.
3.2.5. Langileak hautatzeko enpresak
3.2.6. Internet
15

3. LANA BILATZEKO PLANA

3.1. SARRERA: Arrakastaren bila
Non eta zergatik lan egin nahi dugunari buruzko lehentasunak argitu ondoren, bigarren
etapari ekin egin behar diogu: enpresa bati kontratu egokia garela buruan sartu. Nola?
Lehenik eta behin argi eduki behar dugu zein esparru menperatzen dugun, zertan garen
eraginkorragoak.
Lana bilatzeko estrategia prestatzeko gure buruak ondo saltzen jakin behar dugu.
Jarrera malguaz hornitu behar gara. Gure eskaintza ahalik eta azkarren aldatzeko prest
egon behar gara, enpresaren premia berriekin bat eginez.
Baliozko ezagutza batzuen egiaztagiriak ez dira nahikoak izango. Etorkizuneko profesionala
onartu eta bereganatu beharko dituen etengabeko bilakaeren eta aldaketen menpe dago.
Lana bilatzearen arrakasta, lana bilatzerakoan jarrera ildoa markatzean egon daiteke.
Oso alderdi zehatzak ezagutu behar dira nahita nahiez:
Hartu beharreko jarrera.
Norberaren aukerak.
Lan merkatua.
Bilaketa metodoak.
Hautaketa prozesua.
3.2. INFORMAZIO ITURRIAK ETA TRESNAK

Gazteek lana aurkitzeko aukerei eta abaguneei buruzko informazio guztia eskaintzen den
zerbitzuak existitzen dira.
Zenbaitetan iturri horiek lana bilatzeko bideak eta tresnak ere dira.
Zalantzarik gabe ahotik ahorakoa eta senitartekoen, lagunen eta ezagunen harremanak
informazioko iturri nagusia dira, lana bilatzeko bidea edo metodoa izateaz gain.
3.2.1. Entitate eta erakunde publikoak:
Udaletako zerbitzuak:
Hainbat zinegotzigoren bidez (gazteria, hezkuntza...) gazteen langabeziaz kezkatzen ari
dira. Informazioa eta aukerako laguntzak gestionatzen diren gazteria zerbitzu edo arlo
bat existitzen da. Beraz:
- EIN erakundeko ikastaroekin kooperazioa.
16

- auto enpleguaren diru-laguntzak.
Foru Aldundietako Zerbitzuak: gazteria arloen bidez.
Gazte informazioko zentroak:

Zenbait hiritan existitzen dira, AA.EE.-en menpe. Bertako informazioa askotarikoa da:
bekak, diru-laguntzak, ikastaroak, lan-esparruak, etab.
Emakumeentzako informazio zentroak:
Informazioa, laguntza eta aholkularitza eskaintzen du, eta zenbaitetan, formazio eta auto
enpleguko programetarako laguntzak gestionatzen ditu.
AA.EE.etako zerbitzua (adibidez Langai: euskal lan zerbitzua).
Itsasmendikoi: Gaztenek zerbitzua dauka eta bertan enpresa bat landa-inguruan instalatu
nahi duten pertsonei aholkuak ematen dizkie.
EIN bulegoa:
Bere betebeharra herrialdeko lanak eta enpleguak gestionatzea eta izapidetzea da.
Informazio iturri hoberena izaten jarraitzen du eta nahitaezko baldintza da lana bilatu baino
lehen.
Honi buruzko informazioa eskaintzen du:
-
Lan merkatua.
Enplegua sustatzeko metodoa.
Auto enplegua.
Lanerako prestakuntza.
Langabeziako prestazioak eta subsidioak.
Orientazio profesionala.
3.2.2. Entitate eta erakunde pribatuak:

Hainbat erakunde erabilgarri izan daiteke informazioa biltzeko:
Sindikatuen erakundeak: xedapen legalei, programei, laguntzei... buruzko informazioa
daukate
Merkataritza eta Industria Ganberak: formazio ikastaroak eskaini eta jarraitu beharreko
izapideei buruzko aholkuak ematen dituzte.
Gremioen elkarteak.
Elkargo Profesionalak.
Kooperatiben Federazioak eta SAM: interesgarria da kooperatiba bat sortzeko asmoa
badago.
Aurrezki Kutxak eta Bankuak: bere gizarte lanean bekei buruzko informazioa bilatzen bada.
17

Enpresa handietako iragarki taulak.

Sektoreko urtekariak.
Telefonozko gidak.
Azoketako katalogoak.
Aldi baterako Laneko Enpresak (ABLE). Horietako batzuk ilegalki lan egiten dutela kontuan
hartzea komenigarria da (eskatzaileak horien bidez lortu duen soldatatik zati bat
deskontatuz; beste gauza bat da eskatzaileari zerbait kobratzea bilaketa prozesu guztia
hasi baino lehen langileen basean sartzeagatik).
3.2.3 Harreman pertsonala senitartekoekin, lagunekin eta ezagunekin:
Egungo egoerako iturri garrantzitsuena eta eraginkorrena bilakatu da.Uneoro eta toki
orotan, modu zuhur eta errazean, lana bilatzen ari zalera eta lan bat behar duzula
aipatzean datza. Bila ari zaren lana ezagutarazi behar duzu, egiten dakizuna,
daukazun esperientzia.
Harreman hauek lan bat lortzeko benetako aukerak sortarazten dituzte. Bete nahi diren 10
lanpostuetatik, 8 gutxienez, pertsona ezagunei ematen zaie. Hala ere, kontuan izan behar da ez
direla ezagunak estutu behar, ez dela pena eman behar eta gure buruak balio duena ondo adierazi
behar dugula.
3.2.4. Prentsa, egunkari eta aldizkarietako iragarkien kontsulta:
Iragarkia modu kritikoak interpretatu behar dira, izan ere batzuk faltsuak dira, publizitate besterik
ez dira, beste batzuek, berriz, arraza, sexua edo adinaren araberako diskriminazioa egiten dute.
Lanpostuetako bat interesatzen bazaigu, berehala erantzun behar dugu.
Iragarki hauek irakurtzen jakin behar da. Bloketan desberdindu daitezke:
Enpresari buruzko datuak.
Lanpostuari buruzko datuak.
Izangaiari eskatzen zaizkion ezaugarriak (profila).
Harremanetarako erari buruzko datuak.
Kontuan hartu behar da eskatutako profila beti ideal bat dela. Horregatik, ez dugu amore eman
behar, nahitaezko baldintzak betetzen baditugu.
Eguneroko prentsaz gain, esparru desberdinetan espezializatutako argitalpenak ere aintzat hartu
behar ditugu. Hemen seriotasun eta profesionaltasun maila altuagoa da.
Lanpostu bat aurkitzeko premia handia dutenek aukera hau baztertu behar dute, horrelakoetan,
hobe da errezagoak diren beste bide batzuk hartzea.
18

3.2.5. Langileak hautatzeko enpresak:

Baita Consulting izenekoak ere. Profesionalen taldeek osatzen dituzte, langileak hautatzeko.
Prentsako iragarkiak erabiltzen dituzte euren izangaiak hartzeko eta beti curriculum vitae
bidaltzeko eskatzen dute. Proba hori gainditzen dutenei hainbat elkarrizketa edo probak egiteko
deialdia egiten zaie.
Gomendatutako guztia kontuan hartu beharko da elkarrizketa on bat egin ahal izateko.
3.2.6. Internet
Web orri ugarik lana bilatzeari edota lan poltsa batean izena emateko aukerari buruzko
informazioa eskaintzen dute. Herri Administrazioetako orrietan ere lana aurkitu dezakegu,
adibidez, aldizkari ofizial desberdinak.
19

4. AURKEZPEN PROZESUA
4.1. BISITA TXARTELA
4.2. LAN-ESKARIA
4.3. AURKEZPEN ESKUTITZA
4.4. CURRICULUM VITAE:
4.4.1. Kontzeptua
4.4.2. Motak
4.4.3. Curriculumaren egitura
20

4. AURKEZPEN PROZESUA
Askotarikoak dira AURKEZPEN TEKNIKAK ETA TRESNAK:
Horrela deitzen zaie geure burua enpresaburuari edo hautaketa egingo dutenei ezagutzera
emateko
erabiltzen
ditugun
baliabideei
eta
tresnei.
Enpresa
txikietan
edo
ertainetan,
enpresaburuarengana, arduradunarengana edo adierazten diguten pertsonarengana jo beharko

dugu. Enpresa handietan, berriz, normalean langileen edo giza baliabideen departamentura jo
behar izaten dugu.
Baliabide horien artean arreta berezia jarri beharko zaio curriculumari.
4 1. BISITA TXARTELA
Aurkezteko modu errazena eta erosoena da, ezin bada pertsonalki egin.
Txartela sinplea izan behar da, uneoro aurkitu ahal izateko datu nahikoekin (izen-abizenak,
helbide osoa, norberaren telefonoa eta senitartekoena edo lagunena, fax...)
Bilatzen dudan lanarekin lotura duten pertsonen edo tokien artean banatuko ditut.
4.2. LAN-ESKARIA
EIN izena emateko dokumentu bat da. Bertan, norberaren datuak, akademikoak eta profesionalak
aipatzen dira. Hura ezinbesteko baldintza da zenbait enpresatan hautaketa proben aurretik edo
ondoren.
4.3. AURKEZPEN ESKUTITZA

Bisita txartel bat bezalakoa da eta curriculum vitae batekin batera entregatzen da.
Gutun labur eta argi honetan egiten dakiguna eta egin nahi duguna adierazten da. Komenigarria
izango litzateke lau asmo aipatzea: irakurlearen interesa piztea, irudi on bat ematea, norbera
izangai egokiena dela buruan sartzea, eta helburua lortzea = elkarrizketarako hitzordua lortzea.
Edukia:
-
Goiburukoa: ezkerreko margenean enpresaren izena eta helbidea; eskuinekoan

bidaltzen duenaren herria eta data.
Lehen paragrafoa: zeure burua aurkezten duzun eskaintza edo deialdia aipatzen da
(enpresak iragartzen duen lanpostuari dagokionez... Nire gutunaren helburua nire
burua eskaintzea da egun honetako egunkari honetan iragarri duzuen lanpostua
betetzeko).
Bigarren paragrafoa: enpresan lan egiteko interesa eta lanposturako egokitasuna

eta gaitasunak egiaztatzen duten arrazoiak aipatzen dira.
21

Hirugarren paragrafoa: erantsitako curriculumari buruzko aipu bat egingo da,

titulazioa eta exijitutako baldintzak azpimarratuz.
Azken paragrafoa: hautaketa probetan parte hartzeok arrazoiak eman eta interesa
egiaztatuko duzu.
Amaiera: gutuna elkarrizketarako berariazko eskaera batekin eta agurrarekin

bukatuko da (adeitasunez har ezazu nire agurrik beroena). Bukaeran sinadura
eta norberaren datuak jarriko dira.
Itxuraren alderdiak:
-
Ortografia zaindu
Eskutitz laburra eta zuzena. Ez du inoiz curriculuma ordezkatuko, baizik eta haren
sarrera bat da.
Paragrafo zuzenak eta bereizita, margen zabalen bidez.
Enpresaren
zuzendariari
edo
iragarkian
adierazten
denari
zuzenduta,
begikotasunez baina duintasunez.
4.4. CURRICULUM VITAE

Bere formazioarekin bat egiten duen lanpostu bat bilatu nahi duen edonork Curriculuma erabili
behar du. Ondo egindako eta aldia-aldian berritutako curriculum bat izanez gero, agertzen diren
eskaintza guztietara ahalik eta denbora gutxienean erantzun ahal izango diegu.
4.4.1. Kontzeptua
Curriculuma idazten duenari buruzko informazioa biltzen duen dokumentu bat da.
Irakurtzen duenak idatzi duenari buruzko esperientzia, ikasketen eta formazioaren berri izan
dadin balio du. Curriculuma izan beharko da:
Irakurtzeko argia eta erraza.
Laburra: ahal bada orri bakarrekoa.
Zehatza: deskripzioetan, datetan eta gainontzeko datuetan.
Egiazkoa: erabateko egiak adierazi behar dira; ez da ez gezurrik esan behar, ezta
puztu behar ere.
4.4.2.-Motak
Kronologikoa: denborako hurrenkera sekuentziala du.
Funtzionala: azpimarratu nahi dituen gaitasunen eta trebetasunen arabera egiten
da. Sarritan emandako aldaketak gorde eta gaitasunak puztu daitezke.
22

Sinoptikoa: lehenengo orrian, norberaren datuak, hezkuntza eta lan historia eta
bigarren orrialdean, gaiak zabaltzeko.
4.4.3. Curriculumaren egitura:

Norberaren datuak
-
Izen-abizenak: Izena abizenaren aurretik joan behar da. Letra larriz idatzi beharko
da nahasteko aukera baldin badago.
Jaioterria eta data: udalerriaren ondoren probintzia aipatu behar da beharrezkoa

izanez gero, edo herrialdea, atzerrikoa bada.
Egoera zibila: egungo terminologia erabiliko da: ezkongabea, ezkonduta, banatuta,

dibortziatua, alarguna.
Nazionalitatea: bizi den herrialdea ez bezalakoa edo bikoitza bada aipatuko dugu.
Helbidea: normalean ohiko bizitokiarena. Osorik izan behar da, posta kodea barne.
Telefono zk.: etxeko telefonoa aipatu beti, baita bulegoarena ere eragozpenik ez
badago, eta aldi baterako, harremanetarako leku gisa, gurasoena edo gertu
dauzkagun beste pertsonena. Ez da komenigarria lokalizatu gaituzten geldialdi
ordutegiak zehaztea.
Argazkiak: ez bidali espresuki eskatzen badigute izan ezik; horrelakoetan egin berri
den bat bidali, agiri neurrikoa.
Komenigarria izan daiteke egon daiteken minusbaliotasuna aipatzea.
Esperientzia akademikoa eta formazioa

-
Egin diren diplomei eta ikastaroei buruz, honakoa aipatuko dugu:
Data: ikastaroaren hilabete eta urtearekin
Ikastaroaren iraupena
Diploma lortu den tokia edo institutua
Kalifikazioa: baxua izanez gero hobe da ez aipatzea. Hori guztia modu organiko
batean egin beharko da, irizpide baten arabera.
-Ziurtagiri akademikoak: ez dira derrigorrezko hezkuntzaren tituluak aipatu behar.
Batxilergoarena, berriz, aipatu behar da: lortu zen urtea, eta nahi izanez gero,
institutua, hiria eta amaierako nota. Garrantzitsua da espezialitatea aipatzea (adibidiez:
Ingeniari Teknikaria, elektronikan espezializatua).
-
Lizentziatura eta doktoretza: atal honetan komenigarria da unibertsitatea eta hiria

aipatzea. Doktoratutako gazteek bakarrik aipatuko dute euren tesiaren titulua.
23

Osatu gabeko edo eten egindako ikasketak: urteak, fakultatea, eta kasu horretan,
burututako ikastaro akademikoak eta azterketak aipatu behar dira.
Jarduera profesionalak garatzeko gaitasuna: lanbide autonomoak garatzeko proba

motaren bat gainditu bada komenigarria da egin den prestakuntza mota, noiz eta non
egin den aipatzea.
Formazio ikastaroak: gure lanbidearekin lotutako ezagutzak lortu edo hobetu diren
ikastaroak aipatu behar dira. Lortu nahi den lanposturako garrantzitsua den guztia
adieraziko dugu, gainontzekoa, berriz, baztertuko dugu.
Prozedura informatikoei buruz izan ditzakegun ezagutzak beti aldeko puntu bat dira,
eta horregatik, ikastaro horiek aipatu behar dira beti: ikastaro mota, iraupena eta
zentroa.
Hizkuntza
ikastaroak:
hizkuntzei
buruzko
ezagutza
egiatasunarekin
eta
zehaztasunarekin aipatu behar da.

-
Ikasketen bekak: aldia, eman zuen erakundea eta jardueraren xedea aipatu behar dira
beti.
Esperientzia profesionala:
Hauxe da curriculumaren funtsezko muina eta bila ari garen lan motaren arabera
antolatu behar da.
-
Zer idatzi behar da: oro har, komenigarria da esperientzia profesional guztiak
aipatzea:
Harremanaren hasiera eta bukaera data
Enpresaren izen sozial zehatza
Lan egoitza
Jardueraren sektorea eta enpresaren jarduera mota
Egungo maila
Gure eginbeharrak
Gure erantzukizunak
Esperientzia profesional eza: normalean, ikasketak bukatzen dituenak ez du

esperientziarik. Eza horiek ez dira inolaz ere aipatu behar. Horrelakoetan, hobe da
mota horretako paragrafoa ez aipatzea curriculumean.
Praktikak eta formazioa enpresan: garrantzitsua da gazte batek bere curriculumean,

bere laneko lehen esperientzien artean, proban izandako aldiak aipatzea, horietan lan
zehatz bat izan du eta.
24

Aurreko lanak: aurrekoan adierazitakoaren arabera aipatuko ditugu, baina irakurlea

gehien interesatzen zaigunari arreta berezia jartzera eraman dezakegu, karrera
profesionalean goranzko progresioa ikustarazten saiatuz. Beti enpresa berberean lan
egin badugu, organigramaren barruan izandako aldaketak ahalik eta gehien
azpimarratu.
Egungo lana: Irizpide ez kronologikoa hartzen badugu egungo lana azpimarratzea

errazago da.
Hurrenkera kronologikoa, ez kronologikoa eta funtzionala: hainbat arrazoi dela eta,

hurrenkera bat edo beste aukeratu dezakegu. Egitura kronologikoa komenigarria da
urtean zehar aurrera egin denean. Hurrenkera ez kronologikoarekin egungo egoera eta
azkenaldian garatutako eskumenak eta erantzukizunak nabarmendu ditzakegu.
Hurrenkera funtzionalak, berriz, eremu desberdinetan garatu eta eskuratu ditugun
erantzukizunak azpimarratzen eta multzokatzen ditu.
Bestelako informazioak:
Zenbait informazio oso garrantzitsu izan daiteke lortu nahi den lanposturako, adibidez, gida
baimena eta auto propioa edukitzea. Hemen ere aipatu ditzakegu partikularki interesgarriak izan
daitezkeen esparruak edo jarduerak.
25

5. HAUTATZE PROZESUA
5.1. HAUTAKETARI BURUZKO IDEIA OROKORRAK
5.1.1. Proben tipologia
5.2. ELKARRIZKETA
5.2.1. Orokortasunak
5.2.2 Alderdiak eta xehetasunak
26

5. HAUTATZE PROZESUA
5.1. HAUTAKETARI BURUZKO IDEIA OROKORRAK
5.1.1 Proben tipologia:
Oro har, esan daiteke ia enpresa guztiek antzeko hautaketa proba dituztela, batez ere
sektore berbereko enpresetan.
Bereizketa bat egiten da proba psikometrikoen eta proiektiboen artean. Lehenengoek adimen
gaitasuna, trebetasuna eta gaitasunak neurtzen dituzte. Proba horiek paper eta arkatzaren probak
deitzen dira eta denbora epe zehatz batean burutu behar dira.
Proba proiektiboek izangaiaren nortasuna baloratzen dute eta erantzun aukera zabala izaten dute.
Gaitasun probak
Gaitasuna zundatzen dute, arlo zehatzei dagokienez. Hiru talde nagusietan banatzen dira: batek
adimen gaitasuna neurtzen du, besteak gaitasun praktikoa eta besteak eragilea.
Nortasunaren testa
Ezaugarri emozionalak, motibazio maila, jarrera soziala eta jarrera pertsonala neurtzen
dituzte. Metodoa oso bestelako adierazpen multzo bat aurkeztean datza. Horiei egia,
gezurra ez dakit edo antzeko formulekin erantzun behar zaie.
Beti ahalik eta balorazio zintzoena inplikatzen eta behar duten baieztapenei egiten diete
erreferentzia. Kontuan hartu behar da erantzun sistema baten barruko koherentzia maila
neurtzeko irizpideak existitzen direla.
Garrantzitsua da lasaitasunez erantzutea.
Maila testak
Adimen testak dira eta horiek puntuazio bakarra ekarri nahi dute: CIU (adimen koefizientea).
Bere emaitzak gaitasun zehatzen testaren emaitzekin uztartzen dira.
Proba grafologikoak
Osagarrizko teknika bat da eta aurre hautaketa bat azkar egitean datza.
Ez dugu uste izan behar letra on bat beti ulertzeko zaila den beste bat baino hobe izango dela.
Biek hautatzen duenari estetika hutsa baino datu konplexuagoak ematen dizkiote. Jarrera
egokiena geure buruak natural erakustea da, gure letra mozorrotu gabe.
Egoerazko probak
Izangaia lanpostuan garatzeko lanek sortzen dituzten egoera errealetan edo simulatuetan
kokatzen da.
Probak gainditzeko jarraibideak
27

Probak gainditu eta elkarrizketa pertsonalera iritsi ahal izateko, honakoa oso garrantzitsua
da:
-
Ez hasi idazten zer eskatzen zaiguna ulertu gabe.
Une egokian argitzen ez den edozein zalantzak proba gainditzea eragotzi dezake.
Denbora ezinbesteko faktorea da. Zuzen banatu beharko da probaren atal desberdinen
artean. Atal batean trebatzen bagara, hobe da gainontzeko ariketarekin jarraitzea.
Bukaeran denbora soberan badugu, berriro ekingo diogu horri.
Ez joan probara lo eta atseden nahikoa egin gabe.
Ez da komenigarria azkar eta presaka erantzutea.
Natural izan behar gara gure izaera mozorrotu gabe.
5.2. ELKARRIZKETA
5.2.1. Orokortasunak:
Hautaketa zirkuituaren azken urratsa da. Bertan, izangaiak duen ondasun garrantzitsuena
eskaintzen du: bere burua.
Elkarrizketak helburu bat dauka: informazioa ezagutzea. Metodoak elkarrizketagilearen
araberakoak izango dira.
Gure lan etorkizuna azaltzen den jarreraren arabera izango da. Jarrera egokiena jarrera naturala
da. Giza harremanetako adituek ondo dakite elkarrizketatuak antzerkia noiz egiten duen eta noiz
ez.
Ez dugu geure burua lana eskatzeko aurkeztu behar, baizik eta enpresari gure zerbitzuak
eskaintzeko eta geu garela inbertsio hoberena adierazteko.
Konfiantzazko jarrera seguru batek goranzko balio bilakatuko gaituz. Zalantza eta segurtasun eza
oso negatiboak dira.
Motak:
-
Askea: gutxi gorabehera solasaldi sozial arrunt baten antza izan dezake, helburu
zehatzik gabe, ezta helmuga zehazturik gabe. Elkarrizketagileak komunikazioaren alde
egiten du izangaia gustura sentiarazten duen jarrera batekin. Galderak zeharka egiten
ditu.
Gidatua elkarrizketagileak hainbat argudio eta gai proposatzen du.
Egituratua: ahozko azterketa moduko bat da. Elkarrizketagileak aurreko eskema bat
aurkezten du gidoi gisa erabiltzeko eta horren bidez elkarrizketatuaren erreakzioak
behatzen ditu.
Faseak:
Elkarrizketak ondo mugatutako fase batzuk ditu, nahiz eta horietaz ez jabetu.
28

Aurkezpena edo harrera: aztertzailearen helburua gu eroso sentiaraztea da gure

erreakzioak behatzeko.
Ikerketa: informazioa elkarri trukatzeko unea da. Hautatzaileak enpresak hartu nahi
duen pertsonak izan beharreko gaitasunen berri ematen du, zer bilatzen ari den, zer
aurkitu nahi duen, enpresaren funtzionamendua, helburuak. Baina, horretaz gain,
gehien axola zaiona guregandik ahalik eta datu gehien jasotzea da. Une horretan
bertan, hamaika galdera egiten hasten zaigu: gure bizitza pertsonalari buruz, formazio
akademikoa, esperientzia profesionala, jarduerak, interesak, helburu profesionalei
buruz
Sintesia: Elkarrizketagileak bere iritziei buruzko laburpen bat egiten du. Une horretan
zalantzak edo argi gelditu ez direnak argitu ditzakegu. Une horretan etorkizuneko
lanaren izaerari buruzko informazioa eskatu dezakegu eta elkarrizketagileak guri buruz
izandako iritzia hobetu dezakegu.
5.2.2. Alderdiak eta xehetasunak:

Lehen iritzia
Presentzia garrantzitsua da; jarrerari arreta jartzea nahitaezkoa da: keinuak, erak, edukiak. Lehen
iritzia erabakigarria izaten da.
Kontuan hartu behar da epai bat egiteko erabiltzen den mekanismoa:
-
Lehen iritzia garrantzitsua da: positiboa bada maila inkontzientean ez dago

jarraitzeko arazorik. Negatiboa bada helmugara iristeko arazoak izango dira, iritzi hori
gainditu behar da eta.
Elkarrizketagileak baieztapenak bilatuko ditu eta lehen iritzia positiboa izan bada
errazagoak izango zaizkio, inork ez baitu erroreak onartzen.
Itxura
Itxura fisikoa funtsezkoa dela uste izan behar da, ez edertasunari dagokionez baizik eta
txukuntasunari eta garbitasunari dagokienez.
Nahiz eta uste izan bakoitzak aukeratu dezakeela bere janzteko estiloa, batzuetan
komenigarria da gizartean nagusitzen diren irizpideei men egitea, hasieran behintzat.
Hautatzaile batek izangaiari buruzko nolabaiteko iritzia izan dezake tankera ona edo tankera txarra
abiapuntu hartuta.
-
Gizonezkoen jantziak: estilo klasikoa gomendatzen da; soila baina zaindua. Jantziek
nolabait nortasuna definitzen du.
Emakumezkoen jantziak: ez erabili jantzi deigarriak, pinpirinak edo ausartegiak.

Egokiena jantzi xumeak eta adinaren araberakoak erabiltzea da. Ez eraman bitxi
29

gehiegi; makillaje moderatua. Gehiegikeriak, erredundantziak eta anakronismoak ez

dira batera onak.
Jarrera
Ez dago errezetarik, ez da zentzura, gustu onera eta heziketara jo behar.
Puntualtasuna funtsezkoa da: ez 20 minutu beranduago, ezta ordubete lehenago ere.
Ez izan adiskidetsuegia ezta informalegia ere. Ez zeure burua gehiegi goraipatu eta ez gutxietsi.
Harrokeriak, nagusikeriak eta norberaren burua goraipatzeak ez dio mesederik egiten
hautatzaileak gurengandik izango duen irudiari. Enpresek, normalean, bere buruak gehiegi
goraipatzen dituztenak baztertzen dituzte.
Garrantzitsua da espontaneo izatea. Garen bezala izatea. Iheskorregiak diren erantzunak saihestu
eta ez izan jarrera oldarkorrik edo otzanik.
Elkarrizketan hartzen dugun jarrera aintzat hartuko dute.
Funtsezkoa izango da formazio akademiko eta kulturaleko maila altua adierazten duten alderdiak
zaintzea. Gure hizkera traizionatu edo gure alde egin dezakeen tresna bat da.
Urduritasunak edo tentsioak ez digu mesederik egingo. Totelka hitz egiteak edo ahotsak dar-dar
egiteak segurtasun eza adierazten dute. Gure curriculumaren alderdi negatiboen aurrean
defentsiba jarrera izateak ere ez digu onik egingo. Jarrera egokiena perfektuak ez garela eta muga
ditugula modu naturalean onartzea da.
Zein informazio eman behar da:
Gezurra baztertu behar da, benetako informazioak eman behar dira.
-
Familia: T.E.-k ez ditu familiari buruzko galdera sakonegiak egiten baina izangaiek gogo
onez erantzun behar dute.
Ikasketak eta ezagutzak: komenigarria da modu osatuan eta jorian erantzutea. Notak
gorantz biribildu behar dira. Ez azpimarratu eskola porrotak, unibertsitate aldaketa...
Ikastaroak: Ikastaro laburrak ugariak direnean komenigarria da multzokatzea.
Atzerriko
hizkuntzak:
lanpostuan
hizkuntzen
baldintza
eskatzen
duten
edo
aberastasteko besterik eskatzen duten desberdindu behar da.

-
Lan esperientziak: oso garrantzitsuak dira. Aurreko lan esperientzia bisita txartelik
hoberena eta, hein berean, kondena handiena da.
Norbaitek asetzen ez zuen jarduera bat garatu badu, komenigarria da ahalik eta modu
motibatuenean adieraztea.
Lan esperientziak lortu nahi den lanpostuarekiko gertutasunarekin deskribatu behar
dira.
Lan giroari buruzko erantzunei beti modu positiboan erantzungo dira. Aurreko lanean
goikoekin desadostasunak izan baziren, komenigarria da ez aipatzea.
30

Eduki teorikoak: lortutako ezagutza teknikoei buruzko erantzun argiak eman behar dira.
Helburuak: modu sinesgarrian, oso interesatuta zaudela adierazi behar da, eta
betidanik, erabat, orain aurkezten zaren lan hau lortzea erabaki duzula.
Baldintza ekonomikoak: bi arauek zehazten dituzte.
Lan merkatuko enpresa parametro guztien maila berberean dauden enpresa

parametroak.
Izangaiari, lehen zituen enpresa parametroetatik %10-30tik gorako soldatarik ez

eskaintzea.
Motibazioa: Zergatik lanez aldatu nahi da? Zergatik enpresaz aldatzen da? Ez dago
gomendatutako erantzun asko:
Hobekuntza ekonomikoa (%10-13).
Enpresa handiago edo txikiago batean parte hartzea garapenerako aukera

gehiago eskaintzen dituelako.
Arazoak lan egiten duen enpresan.
Bestelako exijentziak: oro har, komenigarria da denbora libre osoa duzula adieraztea
bidaietarako, formaziorako, ordutegi zehatzetan lan egiteko. Ahal den neurrian, gai
pertsonalak edo aurreko porrotak saihestu behar dira.
Trebezia egoera kritikoetan eta baztertu beharreko hutsak:

Elkarrizketa bat izateko gaitasunetako bat egindako galderei erantzuteko trebezia da.
Kontuan hartzen bada garrantzitsuena hautatzaileak gugan izaten duen iritzia dela, zenbait egoera
kritiko eta saihestu beharreko hainbat huts aintzat hartu behar da.
-
Baztertu beharreko hutsak:
Elkarrizketarekin koherente izan behar da eta horrek esan nahi du leiala eta
zintzoa izan behar dela. Gezur bat esatea baino hobe isiltzea da. Gezurrak
esaten badira, atzera egin ezineko prozesuan sartzen da: gezurra aurkitu
ondoren, sinesgarritasuna suntsitzen da.
Ez dugu geure burua gehiegi saltzen saiatu behar; gehiegikeriak erraz

egiaztatzen dira. Egia ez den edo puztutako datu bat edo berri bat aurkitu
ondoren, izangaiari tankera txarra hartuko zaio eta horrek porrotera eraman
dezake.
Koherente izateko geure burua ondo ezagutu eta onartu behar dugu modu
orekatuan dauzkagun gaitasunekin eta mugekin.
31

Elkarrizketagilea agurtzera ez aurreratu; ez hikaz hitz egin berak ez badu

espresuki eskatzen; ez eseri elkarrizketagileak esan arte, eta jarrera zuzena eta
tente hartu esertzerakoan.
Ez garrasirik egin, ezta ahotsa igo ere.
Ez hitz egin hautatzaileari etsaitasunezko moduan edo beligerantean.
Ez erabili hitz itsusirik. Hitz oker edo desegoki baten eraginez pilatutako puntu
guztiak gal ditzakegu.
Beste herri batera bidaiatzeari edo bizitzeari ezetz esateak izangai desegokitzat
sailka gaitzake.
Galdera zailak:
Galderei erantzuteko modua erabakigarria da arrakasta lortzeari dagokionez.

Lasai egotea eta geure buruarengan konfiantza izatea bezain garrantzitsuak
dira emandako erantzunaren hitzak eta edukiak.
Sarritan galdera ondo ez entzutearen hutsa egiten da.
Galdera zailen aurrean dagozkin argibideak eskatu behar dira. Elkarrizketa

motza denean galdera bakoitzak esanahi zehatza dauka, eta, horrenbestez,
arretaz entzun behar dira.
Batzuetan diskreziorik gabeko galderak egin daitezke (bizitza afektiboa,

sentimenduak...). Pertsonalegiak diren galderak egitea ez da ez zuzena ezta
bidezkoa ere. Hoberena da erantzun diplomatiko bat aukeratzea eta
elkarrizketagileari, betiere modu adeitsuan, galdetutakoa ez dela bere egitekoa
adieraztea. Trebeziaz adierazi behar diogu galdera ez zaigula garrantzitsua
iruditzen eta gaia elkarrizketaren beste alderdirantz abiatu behar dugu. Jarrera
horrek arazoak sor eta lanpostuaren ateak itxi dakizkigu. Mota horretako
egoeretan, bakoitzak erabaki behar du zer den komenigarriena. Ez dugu ahaztu
behar hautatzaileak oso etiko ez den zenbait planteamendu asmatzen duela
gure erreakzioak aztertzeko.
Ez dugu inoiz aurreko enpresaburuaz gaizki esaka ibili behar. Isiltzea kritikatzea
baino hobe da.
Galdera beharrezkoa bada ez saihestu.
Ez hitz egin zehaztasunik gabe baina ez izan luzeegia.
Txantxak eta gauza gatzdunak baztertu. Umorea ez da beti ondo hartzen, eta
dena den, bakarrik egin daiteke oso ezaguna bada.
Galdera bitxiak:
32

Kulturari, aisialdiari, egoera politikoari eta sindikalari, egungo galderei buruzkoak.

Izangaiak horiek modu hoberenean erantzuten jakin behar du. Sinplea, zuzena
eta trinkoa izatea gomendatzen da, hutsalak izateko joerarik gabeko.
-
Galdera pratikularrak:
Okerrago den hainbat galdera da, baina errealitatean ez dira hainbeste.
(Adibidez: zeintzuk dira nagusi egokiaren ezaugarriak?). Denbora asko hartzen
badugu galdera horiek erantzuteko segurtasun eza adieraziko dugu. Modu
egokian erantzun behar da, argibideak eskatuz, beharrezkoa izanez gero, baina
berehala erantzunez.
Ondorioa: dokumentatzen bagara eta ondo prestatu garela uste badugu, seguruago sentituko
gara, antsietate gutxiagorekin, eta horrenbestez: lasaiago.
Ohiko galderak:
Ezin dugu esan galderen mota homogeneoa dagoenik, kasu bakoitzean trebetasun eta
gaitasun desberdinak betetzen baitira. Hala ere, ia ziurrenik, hauetako galderetako bat
agertuko da edozein galdetegian:
-
Esan zerbait zeure buruari buruz. Helburua izotzaldia urtzea da, baina bere garrantzia
du; galdera garrantzitsuena da bi alderdientzat: enpresak behar duen informazio
pertsonala lortzen du, eta elkarrizketatuak ondo agertzeko aukera dauka lanposturako
izangai egokia dela adieraziz.
Zergatik egin nahi duzu lan gurekin?
Erantzuteko aurretik enpresari buruzko
informazioa eduki behar da, izan ere, erantzuna enpresaren ezaugarrietara egokitu
behar da, bertako enpresa ildoa bilatzen ari garenarekin bat datozela behin eta berriro
adieraziz.
-
Ondo moldatzen zara premiazko eta presioko egoeretan? Gure gaitasunak erakusteko
aukera ematen digu. Hemen erantzun zabala eman behar da.
Zenbat denbora beharko zenuke egunean jartzeko eta lan eraginkor bat egiteko?
Praktikoena beste galdera batekin erantzutea da, esan diezadakezu zeintzuk izango
lirateke nire erantzukizunak lehenengo hilabetetan? Aipatu behar da aste batzuk behar
izango direla lanpostura egokitzeko.
Zeintzuk dira zure ahulezietako batzuk? Kontuz ibili behar da galdera honi erantzuteko,
izan ere, galdera honekin estualdian jarri nahi gaitu. Trebea izan beharko gara hutsik ez
egiteko. Erantzun orokor batek gure ahulezia gure izaerako alderdi positibo bat
bilakatzen saiatu behar gara.
33

Zenbat irabazten zenuen zure azken lanean? Zenbat irabazi nahi duzu? Kontuan hartu
behar dugu soldata altua irabazteko asmoa adierazten badugu hasieratik botako
gaituztela atzera. Komenigarria da aurreko lanaren antzeko soldata adieraztea, lana
antzekoa bada. Ez baduzu erreferentziarik, elkarrizketagileari enpresaren soldata
bandari buruz galdetu.
Hitz egin iezadazu zure aurreko lanez. Aurreko lanaren eginkizunak eta erantzukizunak
aipatu bakarrik.
Aurreko enpresaz gorrotoz hitz egiten badugu, elkarrizketagileak uste izango du
harreman asegabeak izan dituzula edo bota egin zaituztela. Hobe da esatea aurreko
enpresatik
arrazoi
profesionalengatik,
lan
motibazioarengatik
edo
arrazoi
pertsonalengatik joan zinela.

Ez da ahaztu behar inolako enpresari ez zaiola gustatzen pertsona problematikoak
kontratatzea.
Konbentzitzeko arrazoirik ez dagoenean, edo ez adieraztea hobe denean, egokiena
arrazoi profesionalak aipatzea da:
Hobetzeko arrazoiak: enpresak ez zuen ezer berririk ekartzen.
Egonkortasun arrazoiak: enpresa ez zegoen egoera onean.
Sustapen eta maila igotzeko arrazoiak: ez zuen aukerarik eskaintzen.
Soldatako arrazoiak: ez zuen lan bolumenaren araberako soldata nahikoa

irabazten.
Arrakasta zioak: enpresa zaharkituta zegoen.
34

6. AUTOENPLEGUA:
6.1. BERE KONTURA LAN EGITEN DUEN LANGILEAREN EZAUGARRIAK
35

5.
AUTOENPLEGUA
Norberaren konturako lana ez da erraza; gogo biziko dosi handiak hartu behar dira aurrera egiteko
une txarretan.
Enpresa proiektu bat abian jartzeko ideia aztertzeko aurretiko lan bat egin behar da, bestela, porrot
egin dezakegu. Denak ez gara aukera honetatik sor daitezkeen arriskuak gainditzeko gai. Oso
ezaugarri bereziko pertsonak izan behar dira: sor daitezkeen lehengo zailtasunen aurrean kikiltzen
ez diren horietakoak.
6.1. BERE KONTURA LAN EGITEN DUEN LANGILEAREN EZAUGARRIAK:
Borondate indarra:
Mota hauetako proiektuen arrakasta lanerako gaitasun handian eta ekin egin dienak
amaieraraino iristeko erabaki sendoan datza. Langilea ez bada lanean oso saiatua, bere
proiektuak arrakasta nekez lortuko du.
Aukera hau hartzen duenak oso argi eduki behar du hasieratik bere lanak denbora eta
dedikazio gehiago eskatuko diola, lanaldi osoko soldatapeko lan bati dagokionez, eta
arrakasta lortzeko, irmotasuna eta borondate-indar handia eduki behar dituela.
Berrikuntza eta sorkuntza:
Garrantzitsua da pertsona sortzailea eta berritzailea izatea, gizarteko etorkizuneko eskaerei
aurre hartzeko gai dena.
Gehien eskatuko dituzten sektoreak zeintzuk izango diren zehazteko gai bagara, aukera
anitzak ditugu lan bikain bat burutzeko eta lanpostua egonkorra, errentagarria eta
iraunkorra izateko.
Kontua ez da aztiarena egitea, baizik eta, aurreikuspen egokia egitea merkatuari eta joerei
buruzko azterketa zuzen baten bidez.
Erraztasuna harremanetarako:
Hasieratik giza harremanetan aditu eta gure buruen eta enpresaren produktuen saltzaile on
bilakatu behar gara. Bezeroekin hitz egitea, sarritan bisitatzea, harreman malguak eta
adiskidetasuna mantentzea giltzarriak dira merkatu fidela eta etengabea sortzeko.
Enpresa formazio autodidaktikoa:
Autoenpleguaren zailtasuna areagotzen da enpresa gestioari buruzko ezagutza gutxi edo
eskasak baldin baditugu. Egia da enpresa bat abian jartzeko ez dela enpresa munduan
36

zehatz mehats ezagutu behar, baina enpresaburu berriak beharrezko izapide legal guztiak
eta etengabeko aldaketak ondo ezagutu behar ditu.
Horrek esan nahi du osagarrizko esfortzu bat egin eta auzi horietaz arduratu beharko dela
une hura arte esparru profesionaletik kanpo.
Erreakzionatzeko eta erabakiak hartzeko gaitasuna:
Lan bide hau aukeratzen duena aldaketetara malgutasunez egokitzeko gai eta enpresa
berriro bideratzeko eta doitzeko gai izan beharko da eskaera berriei erantzuteko.
Erabakiak hartzea, zalantzarik gabe, zailena da. Erabaki onak hartzen baditugu gure enpresa
proiektua errentagarria izango da.
Saihestu beharreko hutsak:
Askotan enpresaburu edo free-lance berriak gehiegizko indibidualismoa izaten du, baina
batzuetan, hobe da arrisku horiek gure proiektua interesatzen zaien bete pertsona batzuekin
konpartitzea.
Maiz egiten den beste huts bat gure talentuarekin eta aurreikuspenerako dohainekin gehiegi
fidatzea da. Ezin dugu bakarrik gure ideiarekin hutsarekin fidatu. Abian jartzeko ideia on
bat dugula uste badugu, egokiena sektore horren merkatuari buruzko azterketa bat egitea
da, aldeko eta aurkako alderdiak aztertuz eta horren arabera jardutea.
Autoenpleguak eskatzaile ekintzaileak behar ditu, lanerako eta sakrifiziorako izpirituarekin eta
lanean saiatua izateko dohain handiarekin.
37

Bibliografia:
-
Concepcin Ricart, M Dolores Salazar, Marcela Senent, Vicenta Fuster, Joan Gandia;
Formacin y orientacin laboral; Ed.: Santillana.
Jos Luis Santos; Formacin y orientacin laboral; Editorial Donostiarra.
M Luisa Snchez, Gerardo Agueda, Pedro Alonso; Tcnicas de bsqueda de empleo

(Cmo conseguir ser contratado); Ed.: Ediciones pedaggicas.
Roberta Biglino; Las reglas del curriculum vitae; Ed.: Vecchi.
Bsqueda activa de empleo; Ed.: Fundacin Confemetal.
Patricia lvarez; Vas para encontrar trabajo; Ed.: Editorial Libsa.
38

UD3 Laneko Orien Lan M

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

UD3 Laneko Orien Lan M

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Prestakuntza Zikloa: ea3, rn3

Modulua: Prestakuntza eta Orientazioa

1. Atxikitako gaitasun unitatea: Zeharkakoa

Prestakuntza Zikloa: ea3, rn3

Prestakuntza Zikloa: ea3, rn3

3.2.5. Langileak hautatzeko enpresak

Prestakuntza Zikloa: ea3, rn3

3. Unitate Didaktikoa: LANERAKO ORIENTAZIOA

1.2. LAN-ESKAINTZA PUBLIKOA

Prestakuntza Zikloa: ea3, rn3

Prestakuntza Zikloa: ea3, rn3

1.2. LAN-ESKAINTZA PUBLIKOA

Prestakuntza Zikloa: ea3, rn3

A taldea, unibertsitateko goiko tituluarekin.

B taldea, unibertsitateko erdi tituluarekin.

C taldea, Batxilergoa edo Goi Mailako zikloekin.

D taldea, Eskola Graduatua, D.B.H. edo Erdi Mailako zikloekin.

E taldea, Eskola Ziurtagiriarekin.

Probetarako onarpen eskaera bete eta entregatu beharreko dokumentuak egiaztatu.

Epeak kontuan hartu.

Prestakuntza Zikloa: ea3, rn3

1.3. LAN-ESKAINTZA PRIBATUA

Prestakuntza Zikloa: ea3, rn3

Prestakuntza Zikloa: ea3, rn3

2.2. IBILBIDE PROFESIONALAK:

Prestakuntza Zikloa: ea3, rn3

Prestakuntza Zikloa: ea3, rn3

Formaziokoak: formazio prozesuan bereganatutako ezagutzei egiten diete erreferentzia.

Lanetik kanpokoak: gizakiaren jarduerako edozein eremuari egiten diote erreferentzia

Ezagutzak: formazio akademikoak hartutakoak.

2.2. IBILBIDE PROFESIONALAK

Helburu zehatzak planteatzea.

Gure gaitasunak, zaletasunak, formazioa, interesak identifikatu eta gure lehentasunen

Gure mugak eta horiek nola gainditu ezagutu.

Denbora epeak markatu.

Prestakuntza Zikloa: ea3, rn3

2.2.2. Ibilbide profesionalaren aukera:

Derrigorrezko hezkuntza: 6 urtetik 16 urtetara.

Derrigorrezko hezkuntzak bi etapa ditu:

LH-ri dagokionez, hauek dira bere ezaugarriak:

Ikasleek 16 urte behar dituzte berariazko LH-ra sartzeko.

Lan zentroetako formazio aldia (enpresa) ebaluatu beharreko nahitaezko modulua

Beharrezko titulazio akademikorik ez duten langileak formazio zikloetara sar daitezke

Prestakuntza Zikloa: ea3, rn3

Zikloak Lanbide Arloetan multzokatzen dira.

Beste formazio motak: formazio ibilbide profesionalak:

Lanerako prestakuntza: EIN-ek antolatutako iraupen laburreko ikastaro praktikoak

Lanerako ikastaroak: AA.EE., Toki Erakundeek antolatuta. Aurrekoen antzekoak.

Tailer eskola eta lanbide etxeak: 25 urtetik beherako langabetuei zuzenduta.

Etengabeko Lanbide Heziketa: egoera aktiboan aurkitzen diren langileei zuzentzen

Prestakuntza Zikloa: ea3, rn3

3. LANA BILATZEKO PLANA:

Prestakuntza Zikloa: ea3, rn3

3. LANA BILATZEKO PLANA

3.2. INFORMAZIO ITURRIAK ETA TRESNAK

Prestakuntza Zikloa: ea3, rn3

- auto enpleguaren diru-laguntzak.

Foru Aldundietako Zerbitzuak: gazteria arloen bidez.

Gazte informazioko zentroak:

AA.EE.etako zerbitzua (adibidez Langai: euskal lan zerbitzua).

Enplegua sustatzeko metodoa.

Langabeziako prestazioak eta subsidioak.

3.2.2. Entitate eta erakunde pribatuak:

Prestakuntza Zikloa: ea3, rn3