SLEYMAN DEMREL NVERSTES

MHENDSLK-MMARLIK FAKLTES
MAKNE MHENDSL BLM
DERS ADI
DERS KODU

: DNAMK

RENC ADI

: 1002205

RENC NO

..

TARH : 16 / 11 / 2009

MZA : .

Uygun olan ereve iine alnz.

I. retim / II. retim

A ubesi / B ubesi

..............................................

2009-2010 GZ DNEM ARASINAV SORU VE ZMLER

1) Bir mermi 150mlik bir uurumun kenarndan yatayla 30o a yapacak
ekilde 180m/s lik hzla atlmaktadr. Hava direncini ihmal ederek
(a) merminin yere arpt noktann silaha olan uzakln,
(b) merminin yerden ulaabilecei maksimum ykseklii bulunuz.
pucu: Merminin hareketini dey ve yatay hareket bileenleri olarak ikiye
ayrnz. (30 puan)
dv
=a
dt

at 2 + bt + c = 0

ds
=v
dt

kkler iin

t1, 2 =

b b 2 4ac
2a

Balang artlar:
t=0
lk Hz, Vo=180 m/s

ise

xO=0

ve

yO=0

lk Hz Bileenleri: VoX=180Cos30=155.9 m/s ve VoY=180Sin30=90 m/s

vme Bileenleri:
aX=0

ve

aY=-g=-9.81 m/s2

Hareket Denklemleri:

dV X (t )
= a X = 0 V X (t ) = VOX + C1 t = 0 V X (t = 0) = VOX
dt

C1 = 0

V X (t ) = VOX

dx(t )
= V X (t ) = VOX
dt

x(t ) = VOX t + xO + C 2

t = 0 x(t = 0) = xO = 0 C 2 = 0
dVY (t )
= aY = g = 9.81 m / s 2
dt
t = 0 VY (t = 0) = VOY

t =0

VY (t ) = VOY 9.81 t + C 3

C3 = 0

dy (t )
= VY (t ) = VOY 9.81 t
dt

x(t ) = VOX t

VY (t ) = VOY 9.81 t

y (t ) = VOY t 4.9 t 2 + y O + C 4

y (t = 0) = 0 C 4 = 0

y (t ) = VOY t 4.9 t 2

a-) y (t ) = VOY t 4.9 t 2

y=-150m ise

150 = 90 t 4.95 t 2

b b 2 4ac
t1=19.9 sn
ve
2a
kinci kk mmkn olmayan deerdir dolaysyla birinci kk deeri kabul edilir.
at 2 + bt + c = 0

kkler iin

t1, 2 =

t2= - 1.55 sn elde edilir.

x(t=19.9)=155.9x(19.9)=3102.4m
b-) VY (t ) = VOY 9.81 t

Mermi maksimum ykseklie ulatnda VY=0 olur.

0 = 90 9.81 t t = 9.17 sn
y (t = 9.17) = 90(9.17) 4.95(9.17) 2

y (t = 9.17) = 409m

Yerden ykseklii 150m+409m=559m bulunur.

2) A ve B uaklar ayn ykseklikte dz bir rota zerinde uuyorlar.

Eer hzlar srasyla vA ve vB ise ve aralarndaki a ise B uann A
uana gre bal hzn vektrel olarak bulunuz. (20 puan)
vA = 450 km/saat
vB = 750 km/saat
= 55 o

V AY = 450 xSin55 = 368.6 km / saat

V AX = 450 xCos55 = 258.1 km / saat
V BX = 750 km / saat V BY = 0
r
r
r
r
r
r
V B / A = VB V A = (750 i ) (258.1 i 368.6 j )
r
r
r
V B / A = 1008 i + 368.6 j
3) ekildeki A ve B arabalar ile zemin arasnda srtnme ihmal
edilmektedir. Ayrca makaralarda da srtnme ihmal edilmektedir.
ki arabay balayan kablo ise daima gergindir. A arabasna etki eden
F=150 N ve mA=40 kg, mB=60kg olduuna gre her iki arabann
ivmelerini Newtonun kinci Kanununu kullanarak bulunuz (25 puan)

F = ma

lTOPLAM = 3x B + 2 ( x A )
Toplam halat uzunluunun zamana gre birinci trevi alnrsa

0 = 3 x B + 2 ( x A ) x B =

2
x A
3

Son eitliin zamana gre tekrar trevi alnrsa

x B =

2
x A
3

A arabas iin:
2

= mAa A

150 + 2T = 40a A = 40 x A

B arabas iin:

= mB a B

T = 30 N

2
3T = 60a B = 60 x B = 60 x A = 40 x A
3

a A = 2.25m / sn ve a B = 1.5m / sn

4) A ve B bloklar birbirine bir makara-halat sistemi ile baldr. 110 kg ktleli

B blou yerden 6m ykseklikte serbest brakld zaman kendi arlndan
dolay aaya doru harekete balar ve 160 kg ktleli A blounu eimli
dzlemde yukarya doru eker. Eimli dzlemle A blou arasndaki srtnme
katsays =0.2 olduuna gre

F = ma

Srtnme Kuvveti, Fs=N

a-) A ve B bloklarnn ivmelerini Newtonun kinci Kanununu kullanarak

bulunuz.
b-) A ve B bloklarn balayan kabloda meydana gelen eki kuvvetini bulunuz.
c-) B blounun yere arpma anndaki hzn ve yere arpma anna kadar geen
sreyi bulunuz. (25 puan)

a) ve b)

lTOPLAM = x B + 2 x A
Toplam halat uzunluunun zamana gre birinci trevi alnrsa 0 = x B + 2 x A

Son eitliin zamana gre tekrar trevi alnrsa x B = 2 x A

x B = 2 x A

A arabas iin:

4
4
= 0 N A = (m A g ) = 160 x9.81x = 1255.7 N FS = 0.2 x1255.7 = 251.14 N
5
5
3
FX = m A a A (m A g ) 5 2T Fs = 160a A = 160 xA
3
(160 x9.81) 2T 251.14 = 690.62 2T = 160 x A
5

B arabas iin:

= mB a B

T + m B g = 110a B = 110 x B

T + (110 x9.81) = T + 1079.1 = 110a B = 110 x B = 220 x A

T = 540.1 N

c-)

a A = 2.45m / sn ve a B = 4.9m / sn

a B = 4.9m / sn

dv
= 4.9 v(t ) = vOB + 4.9t
dt

dx B (t )
= vOB + 4.9t
dt

x B (t ) = 6 6 = 2.45 t 2

t = 1.56 sn

x B (t ) = x BO + vOB t + 2.45t 2

v(t = 1.56) = 4.9 (1.56) = 7.64m / sn

3