Professional Documents
Culture Documents
pl
Prosimy wypełnić czytelnie i przesłać faksem na numer: (22) 860 17 71 lub listownie na adres: Software-Wydawnictwo Sp. z o.o.,
Lewartowskiego 6, 00-190 Warszawa, e-mail: pren@software.com.pl. Przyjmujemy też zamówienia telefoniczne: (22) 860 17 67
Dokładny adres....................................................................................................................................................................................................................
Tytuł
Ilość Ilość Od numeru Opłata
numerów zamawianych pisma lub w zł
w roku prenumerat miesiąca z VAT
Ocalony od spamu!
Miesięcznik Linux+ (12 numerów w roku)
jest wydawany przez
R ok temu moje fir-
mowe konto po-
cztowe zalewały ogro-
ko zmieniło się wraz z pojawieniem się
Evolution 2.0, w którym znalazły się
wbudowane mechanizmy współpracy ze
Software-Wydawnictwo Sp. z o. o. mne ilości niechcia- SpamAssassinem, o wiele efektywniejsze
nej poczty, czyli tzw. i wydajniejsze niż poprzednie rozwiąza-
Redaktor naczelny: Krzysztof Krawczyk,
krzysiek@lpmagazine.org spamu. Zdarzało się, nia. Teraz z satysfakcją klikam na przycisk
Redaktorzy: że w poniedziałek, po Śmieć, gdy list uznaję jako spam, a Usuń,
Piotr Truszkowski, Marek Bettman, Michał Niwicki przyjściu do pracy, znaj- gdy nie jest mi potrzebny. Evolution uczy
Kierownik produkcji: Marta Kurpiewska, dywałem w skrzynce się i mogę spokojnie przeglądać tylko te na-
marta@software.com.pl
odbiorczej prawie tysiąc listów, z których prawdę istotne listy, czego i Wam życzę.
Opracowanie CD/DVD: Michał Niwicki,
Piotr Truszkowski wartościowe okazywało się tylko kilka- W tym numerze skoncentrowaliśmy się
Dział reklamy: naście (listy od współpracowników, mojej na klientach poczty dostępnych na Linuk-
reklama@lpmagazine.org, dziewczyny, czy z list dyskusyjnych miałem sie. W szczególności, polecam artykuł o fil-
tel.: (22) 860 18 18 filtrowane i przenoszone do wydzielonych trowaniu poczty w Evolution, gdyż zapo-
Prenumerata: Marzena Dmowska,
folderów). Postanowiłem coś z tym zrobić, znanie się z nim znacząco usprawni wa-
pren@software.com.pl,
tel.: (22) 860 17 67 bo stawało się to coraz bardziej uciążliwe. szą pracę z tą wspaniałą aplikacją. Sam na-
Projekt graficzny okładki: Znalazłem w Internecie przepis na integra- uczyłem się wykorzystywać pewne me-
Agnieszka Marchocka cję Evolution ze skanerem antyspamowym chanizmy, o których istnieniu nie wiedzia-
Projekt graficzny pisma: SpamAssassin. Niestety, to rozwiązanie nie łem. Ponadto, zachęcam do lektury arty-
Marcin Ziółkowski,
było idealne – obciążało system i spowal- kułu o pakiecie biurowym OpenOffice.org
marcin@software.com.pl
Skład: Marcin Ziółkowski, niało odbieranie listów z serwera. Musiałem 2.0. Szczególnie interesujący jest jego nowy
marcin@software.com.pl z niego zrezygnować. W związku z tym za- składnik – OpenOffice.org Base. Warto zo-
implementowaliśmy w firmie podobne roz- baczyć, jak szybko można stworzyć prostą
Adres korespondencyjny: wiązanie na naszym serwerze pocztowym, aplikację bazodanową z jego pomocą.
Software-Wydawnictwo Sp. z o. o.,
ale w takim przypadku część listów nie Życzę Wam miłego czasu spędzonego
00-190 Warszawa,
ul. Lewartowskiego 6 dochodziła wcale, a reszta ze zbyt dużym z naszym magazynem.
e-mail: redakcja@lpmagazine.org, opóźnieniem. Musieliśmy stać się mniej re-
tel. (22) 860 18 18 strykcyjni, więc wciąż niektóre listy prze- Krzysztof Krawczyk
dzierały się przez naszą zaporę. Wszyst- Redaktor Naczelny Linux+
Redakcja dokłada wszelkich starań, aby publiko-
wane w piśmie i na towarzyszących mu nośnikach
informacje i programy były poprawne,
jednakże nie bierze odpowiedzialności za efekty W bieżącym numerze :
ich wykorzystania.
prenumeraty.
płyt CD/DVD
Wszystkie znaki firmowe zawarte w piśmie Piotr Truszkowski, Michał Niwicki
są własnością odpowiednich firm i zostały
użyte wyłącznie w celach informacyjnych. Aktualności:
Druk: Stella Maris 12 Newsy
Witold Kieraś
Redakcja używa systemu
automatycznego składu 14 Jądro Linux
Tomasz Torcz
Płyty dołączone do magazynu przetestowano
Debian
gentoo
21 PLD
Linux ® jest zarejestrowanym znakiem Piotr Skwarna
towarowym należącym do Linusa Torvaldsa.
4 marzec 2005
Spis treści
Sygnaturki z Signify
54 Robin Hood
– przygodowa gra 3D
Piotr Truszkowski
Witold Kieraś
Artykuł jest dostępny w formacie pdf na
Michał Niwicki
Firma EPIC Interactive Entertainment wy-
77 D-Link AirPlus/AirPlusG+
Marek Bettman
naszej stronie http://lpmagazine.org/, tylko dała trójwymiarową grę przygodowo-
dla zarejestrowanych użytkowników. Poka- zręcznościową, której głównymi postaciami 78 Xandros Desktop OS
zujemy w nim, jak stworzyć oryginalną syg- są Robin Hood, Mały John, Will, Lady Marian Version 3 Deluxe
naturkę przy pomocy programu Signify. oraz szeryf Nottingham. Piotr Truszkowski
www.lpmagazine.org 5
aktualności
opis CD/DVD CD A / DVD B
GIMP 2.2.2
Opera 8.0 Beta
Popularna przeglądarka
internetowa zawierająca wiele
P ojawiła się nowa wersja darmo-
wego programu przeznaczonego
do pracy z plikami graficznymi. Tym
rozszerzeń ułatwiających poruszanie
się po stronach WWW. samym powoli zapominamy o cza-
http://www.opera.com/ sach, w których linuksowe aplikacje
Acrobat Reader 7.0 Beta graficzne ustępowały funkcjonalno-
Darmowy program umożliwiający ścią swoim komercyjnym odpowiedni-
przeglądanie oraz drukowanie kom. Nowy GIMP może niewątpliwie
plików PDF (Portable Document
konkurować z najpopularniejszymi
Format).
http://www.adobe.com/products/ narzędziami graficznymi, takimi jak
acrobat/readstep2.html Adobe Photoshop, Paint Shop Pro czy GIMP 2.2.2
6 marzec 2005
CD B / DVD B opis CD/DVD
W
szystkich znużonych dłu- du na niepełnosprawność czy bariery jemy z zachowaniem najwyższej ostroż-
gim czekaniem na kolej- językowe. ności, gdyż jakakolwiek pomyłka może
ną wersję Debiana ucie- Ubuntu bazuje na Debianie, dystry- doprowadzić do utraty istniejących już
szy zapewne informa- bucji uznawanej przez specjalistów za danych. Po krótkim oczekiwaniu, zwią-
cja o pojawieniu się systemu Ubuntu. najbardziej stabilną i bezpieczną. Za tę zanym z kopiowaniem pakietów z płyty
Jest to dystrybucja Linuksa bazująca na niezawodność Debiana trzeba jednak CD/DVD, dodajemy nowego użytkowni-
Debianie Sarge, dostępna w dwóch wer- słono płacić – powoduje ona, że na ka systemu podając jego nazwę i hasło.
sjach: pierwsza to stacjonarny system próżno szukać w stabilnej wersji naj- Teraz następuje procedura rozpakowy-
operacyjny, przeznaczony do zainsta- nowszych wersji programów od dawna wania pakietów systemu, która w zależ-
lowania na dysku twardym komputera, umieszczanych w innych systemach ności od szybkości sprzętu może potrwać
a druga to tzw. Live – system uruchamia- linuksowych. Inaczej jest w przypadku od kilku do kilkudziesięciu minut.
ny bezpośrednio z płyty CD i nie wyma- Ubuntu, w którym znajduje się najnow-
gający do pracy dysku twardego. Którą sze oprogramowanie. Konfiguracja
wybrać? My zachęcamy do zainstalowa- Wstępna konfiguracja rozpoczyna się
nia pełnej wersji, zamieszczonej na płycie Instalacja jeszcze w trakcie instalacji. Rozpoczy-
CD/DVD dołączonej do naszego pisma. Instalacja wymaga przygotowania na namy od ustawienia odpowiedniej roz-
Warto również podkreślić fakt, że autorzy dysku twardym odpowiedniej ilości wol- dzielczości pracy serwera X-ów. Podczas
dystrybucji Ubuntu dokonali w niej, spe- nego miejsca i uruchomienia programu codziennej pracy z Ubuntu, do dostoso-
cjalnie dla naszych Czytelników, aktuali- instalacyjnego. W tym celu w ustawie- wania parametrów pracy systemu, takich
zacji związanych z bezpieczeństwem sys- niach BIOS-u naszego komputera wska- jak czas i data, obsługa drukarek, usta-
temu. zujemy napęd CD-ROM jako pierw- wienia sieci oraz wielu innych, służą pro-
sze urządzenie rozruchowe, wkładamy gramy znajdujące się w menu Computer
Czym jest Ubuntu? płytę instalacyjną do kieszeni czytnika w zakładce System Configuration.
Ubuntu to stare afrykańskie słowo, i restartujemy komputer. Po uruchomie- Jeśli zdecydujemy się na instalowa-
oznaczające niesienie pomocy innym. niu się programu instalacyjnego należy nie dodatkowego oprogramowania lub
I taka właśnie z założenia ma być dys- wybrać język, w którym będzie komu- jego aktualizację, powinniśmy skorzystać
trybucja Ubuntu: oprogramowanie, nikował się z nami system, oraz odpo- z menedżera pakietów Synaptic.
które znajdziemy na płycie, jest dostęp- wiedni układ klawiatury. Jeśli nie zde- Warto zaznaczyć, że domyślnie konto
ne dla wszystkich, a jego używanie nie cydujemy się na automatyczną konfigu- administratora systemu (root) jest wyłą-
powinno sprawiać nikomu trudności. rację sieci (DHCP), wszystkie parametry czone. Jest ono potrzebne do konfigura-
W efekcie wszystkie aplikacje należą- trzeba będzie wpisać ręcznie (adres IP, cji i instalacji składników systemu, więc
ce do dystrybucji są darmowe, a twórcy maska sieci, brama, serwery DNS). Kolej- możemy je włączyć wpisując w linii pole-
dołożyli wszelkich starań, aby mogli ny krok wiąże się z przygotowaniem ceń komendę: sudo passwd root, ustala-
z nich korzystać wszyscy, bez wzglę- dysku twardego – operację tę wykonu- jąc nowe hasło dla administratora.
Do pracy!
Ubuntu zawiera programy biurowe,
aplikacje sieciowe, narzędzia graficzne
oraz gry. W wersji 4.10 znajdziemy przede
wszystkim przeglądarkę stron inter-
netowych Firefox, pakiet OpenOffice
.org 1.1.2, program pocztowy Ximian
Evolution 2 oraz popularne narzędzie
do obróbki plików graficznych – GIMP
2.0. System pracuje pod kontrolą jądra
2.6.8, natomiast środowiskiem graficz-
nym jest GNOME w wersji 2.8. Mimo,
że system komunikuje się z nami po
polsku, tłumaczenia nie są jeszcze
dopracowane.
Podsumowanie
Próbując opisać Ubuntu krótkimi żołnier-
skimi słowami, można powiedzieć, że jest
to system bezpieczny i stabilny, zawiera-
jący wiele świeżych aplikacji, których nie
Ubuntu – dystrybucja bazująca na Debianie
znaleźlibyśmy w stabilnym Debianie.
www.lpmagazine.org 9
opis DVD DVD A
D
ebian GNU/Linux to
jedna z najbardziej sza-
nowanych dystrybucji
Linuksa. Powstała w 1994
roku jako projekt tworzony przez
wolontariuszy z całego świata, związa-
nych ze sobą Kontraktem Społecznym
Debiana – nie stoi za nim żadna komer-
cyjna firma. Debian to symbol jakości,
niezawodności i bezpieczeństwa. Jego
deweloperzy stawiają przede wszyst-
kim na jakość udostępnianego opro-
gramowania oraz na wygodę zarzą-
dzania nim. Ze względu na te zalety,
Debian jest również dystrybucją bodaj
najczęściej wybieraną jako baza do
tworzenia nowych, wyspecjalizowa-
nych dystrybucji, takich jak np. cieszą-
cy się ogromnym powodzeniem Knop-
pix czy Ubuntu.
W tym numerze Linux+ na płycie
Debian GNU/Linux
DVD zamieszczamy Debiana w wersji
3.0r4 – jest to jedyna oficjalna stabil-
na wersja (o kodowej nazwie Woody) wydzielić osobną partycję dla kata- Instalator zapyta, czy zegar komputera
z poprawkami bezpieczeństwa (np. dla logu /home). Po wyjściu z cfdiska, jest ustawiony na GMT. Musimy jeszcze
jądra, dhcp, openssl, sudo, postgresql aktywujemy partycję swap oraz przy- wskazać region i stolicę kraju. Kolej-
i wielu innych). Nie zawiera nowych gotowujemy do zamontowania par- na rzecz to założenie kont i haseł dla
pakietów, ale za to jest bardzo dobrze tycje linuksowe. Kolejnym krokiem administratora i użytkowników syste-
przetestowana i świetnie nadaje się jest instalacja jądra i jego modułów, mu.
na system serwerowy bądź też jako a także ich konfiguracja. W szczegól- W tym momencie możemy już
baza dla systemu biurkowego, którą ności zwracamy uwagę na wybranie instalować kolejne pakiety z płyty:
można uaktualnić nowymi pakieta- właściwych sterowników do karty sie- wskazujemy napęd DVD jako źródło
mi pobranymi z Internetu (z gałęzi ciowej. Do najczęściej wykorzystywa- pakietów i wybieramy potrzebne nam
unstable) przy pomocy Apta. Ponie- nych modułów jądra należą: sterowniki oprogramowanie. W przypadku nie-
waż prace nad kolejną wersją stabil- kart sieciowych (/kernel/drivers/net), których pakietów będziemy musie-
ną o nazwie Sarge przedłużają się, sterowniki kart dźwiękowych(/kernel/ li odpowiedzieć na pytania dotyczą-
a nie chcemy w Wasze ręce odda- drivers/sound ), sterowniki kart telewi- ce ich konfiguracji. Może się zdarzyć,
wać wersji testowych, uznaliśmy, że zyjnych (/kernel/drivers/media/video) że pewne pakiety nie będą mogły być
warto przedstawić Wam Debiana wła- oraz sterowniki do portów równole- zainstalowane za pierwszym razem.
śnie w postaci poprawionego Woodie- głych (LPT) (/kernel/drivers/parport). Instalator zapyta, czy spróbować
go. Następnie konfigurujemy sieć – poda- ponownie – należy twierdząco odpo-
Aby zainstalować Debiana Woodie- jemy nazwę naszego komputera i/lub wiedzieć na to pytanie i prawdopo-
go, w BIOS-ie ustawiamy napęd DVD decydujemy się na automatyczne skon- dobnie tym razem wszystko przebie-
jako podstawowe urządzenie roz- figurowanie ustawień sieciowych, albo gnie poprawnie. Po zainstalowaniu
ruchowe, a następnie uruchamiamy ręcznie wpisujemy adres IP kompute- wszystkich pakietów logujemy się do
komputer z płyty DVD. Na począt- ra, maskę sieci, adres bramki, nazwę systemu.
ku wybieramy jądro wpisując jego domeny i adres IP serwera DNS. Mamy nadzieję, że nasza edycja
nazwę po boot: – do wyboru mamy Teraz nastąpi instalacja systemu DVD Woodiego choć trochę osłodzi
vanilla, compact, idepci, bf24 (pole- podstawowego – przebieg instalacji Wam oczekiwanie na Sarge'a. W mię-
camy tę ostatnią opcję, gdyż doty- można śledzić na czwartej konsoli. dzyczasie można dokonać aktualizacji
czy jądra 2.4). Później wybieramy Ostatnim etapem jest instalacja stabilnej gałęzi do jednej z dwóch roz-
język i przechodzimy do głównego i konfiguracja LILO oraz stworzenie wojowych: testing (Sarge) lub unsta-
menu instalatora. Definiujemy kla- dyskietki startowej. Gdy to zrobi- ble (Sid).
wiaturę jako qwerty/pl: Poland, a przy my, wyjmujemy płytę DVD z napędu
pomocy programu cfdisk tworzymy i restartujemy komputer. http://www.debian.org/News/2005/
partycje dla Debiana (przede wszyst- Po uruchomieniu maszyny mamy 20050101
kim / oraz swap, ale warto także już działający system podstawowy. http://www.debianusers.pl/
10 marzec 2005
DVD B opis DVD
www.lpmagazine.org 11
aktualności
aktualności News
H
Wywiad z RMS-em
ugo Chavez, prezydent Wenezueli,
Jak widać, wywiadów z guru
Wolnego Oprogramowania Richardem to bardzo kontrowersyjna postać
Stallmanem nigdy za wiele. Kolejny – przez demokratyczny Zachód jest uwa-
(i jeden z dłuższych) z nich pojawił się żany za polityka o autorytarnych i populi-
w serwisie KernelTrap. RMS opowiada
stycznych zapędach. Z drugiej strony mło-
o początkach jego zainteresowania
komputerami i programowaniem, dzi socjaliści często wskazują go jako jed-
opowiada o drodze, jaką przebył od nego z ostatnich prawdziwych lewicow-
tamtych czasów aż po dzień dzisiejszy, ców. Rządzi biednym krajem, który jest
jak również mówi o bieżących
jednocześnie jednym z największych eks-
problemach związanych z systemem
GNU/Hurd. Jak zwykle, warto zerknąć. porterów ropy naftowej na świecie. Od te-
http://kerneltrap.org/node/4484 raz Chavez może zacząć się dobrze koja-
Debian GNU/Hurd K8 rzyć – przynajmniej zwolennikom Wolne-
Philip Charles, opiekun projektu go Oprogramowania. Opublikował nie-
Debian GNU/Hurd, czyli Debiana dawno zapowiadany już wcześniej dekret
z jądrem Hurd, udostępnił płyty dotyczący wykorzystania Wolnego Opro-
instalacyjne systemu w wersji K8.
Na płyty składa się pięć obrazów gramowania w krajowej administracji pu-
ISO - cztery standardowe i jeden blicznej. Zgodnie z nim, od tej pory całe Wenezuela – nowy bastion Wolnego
obraz okrojony do minimum. Oprogramowania?
oprogramowanie tworzone na użytek ad-
Głównym osiągnięciem tego ministracji ma być publikowane na licen-
wydania jest naprawienie problemu
uniemożliwiającego korzystanie cji GPL. Nową politykę Wenezueli wobec kim bardzo dobrze zbadać pod kątem
z partycji większych niż 2 GB – obecną Wolnego Oprogramowania najlepiej pod- wyboru odpowiedniego standardu wy-
wersję testowano z powodzeniem sumowują słowa Felipe Pérez-Martí, tam- miany plików w administracji publicznej,
nawet na partycjach 20-gigabajtowych. tejszego ministra do spraw planowania tak aby żadne jego przetwarzanie nie wy-
http://kerneltrap.org/node/4482
i rozwoju: wybieramy Open Source, jeśli magało wykorzystywania zamkniętego
Knoppix dla nowicjuszy to tylko możliwe, natomiast oprogramo- oprogramowania.
Knowing Knoppix to przewodnik
dla osób, które z Linuksem nie miały
wanie własnościowe – tylko, gdy to ko- W ciągu najbliższych kilku tygo-
dotąd żadnego kontaktu. Ta nieczne. Nowa strategia przewiduje rów- dni zostanie opublikowany plan mi-
134-stronicowa książka udostępniona nież opublikowanie na licencji GPL ofi- gracji Wenezueli na Wolne Oprogramo-
została na licencji GNU FDL cjalnego programu do rozliczeń podat- wanie, którego proces wdrażania ma
i można ją ściągnąć za darmo
w formacie PDF z jej strony domowej.
kowych. Rząd wenezuelski ma zamiar trwać dwa lata. Oznacza to ogromne
Zaprojektowano ją jako podręcznik również wydać otwartą wojnę piractwu oszczędności w wydatkach publicznych
zapoznający użytkownika nie tylko na komputerach administracji publicznej – tylko w 2004 roku Wenezuela wy-
z konkretną dystrybucją, ale – nielegalne oprogramowanie będzie na- dała 7,5 miliona dolarów na opłacenie
generalnie z systemem Linux.
http://www.pjls16812.pwp.blueyonder.
tychmiast kasowane. Dodatkowo, wene- należności licencyjnych. Głównym po-
co.uk/knowing-knoppix/index.html zuelska strategia przewiduje, że rządowy wodem powstania projektu migracji
program upowszechniania dostępu do In- wenezuelskiej administracji na Wolne
Adidas na Linuksie
Adidas, znany producent odzieży ternetu ma zostać oparty na platformie li- Oprogramowanie, obok oczywistych
sportowej, ma zamiar zintegrować nuksowej. oszczędności budżetowych, było też to,
i ujednolicić oprogramowanie, które Głównym animatorem projektu jest że dzięki temu kraj uniezależni się od
działa w różnych jego oddziałach.
wspomniany już wcześnie minister Pérez- zagranicznych twórców oprogramowa-
Dotychczas każdy oddział posiadał
do tej pory własny system, niezależny Martí, z wykształcenia ekonomista, który nia. Zgodnie ze słowami Péreza-Martí,
od pozostałych. Firma miała wiele od kilku już lat jest znany ze swego zain- 75 procent zysków ze sprzedaży opro-
niekompatybilnych ze sobą nawzajem teresowania Wolnym Oprogramowaniem. gramowania dla administracji publicz-
kanałów dystrybucji. Ujednolicone
Wśród doradców Péreza-Marti są m.in. nej w Wenezueli trafia do zagranicz-
oprogramowanie ma działać
na serwerach IBM iSeries z Wolnym Ricardo Strusberg, były przewodniczący nych producentów, 20 procent do firm
Oprogramowaniem na pokładzie. wenezuelskiej Linux User Group (VELUG) wspieranych przez zagraniczny kapi-
Migracja ma nastąpić w ciągu i obecny przewodniczący Stowarzyszenia tał, a tylko 5 procent do krajowych pro-
najbliższych 6 do 12 miesięcy. Nowe
Użytkowników Linuksa w Ameryce Łaciń- gramistów. Wydaje się, że nie jest to
serwery pozwolą na dostęp do
magazynów w czasie rzeczywistym, skiej i Hiszpanii, oraz Jose Neif, meksy- tylko problem krajów Ameryki Połu-
upraszczając proces zamawiania kański programista znany na kontynencie dniowej, ale także Afryki czy nawet Eu-
i skracając czas dostawy produktów. amerykańskim głównie z pracy nad dys- ropy Środkowej i Wschodniej. Czy za-
Klienci będą mieli możliwość
trybucją LinuxPPP. tem Wenezuela znajdzie swoich naśla-
sprawdzenia swojego zamówienia
na portalu klienckim. Opublikowany projekt wymaga jesz- dowców?
http://linuxinsider.com/story/ cze sporo pracy – zgodnie z tym co mówi
39079.html Ernesto Hernández-Novich, obecny prze- http://linuxtoday.com/news_story.php3?
http://www.linux.pl/
wodniczący VELUG, również doradzają- ltsn=2002-08-30-011-26-NW-LL-PB
?id=news&show=1902
cy ministrowi, trzeba go przede wszyst- http://7thguard.net/news.php?id=4317
12 marzec 2005
news@lpmagazine.org dział prowadzi: Witold Kieraś
G
Linus o otwartym Solarisie
dy ktoś zadaje nam, użytkownikom się niezależny od platformy systemowej,
Linus Torvalds został niedawno
Linuksa, pytanie, czy na naszym a co za tym idzie, o wiele bardziej sko- zapytany o opinię na temat ogłaszanej
systemie można robić wszystko to samo ry do ostatecznej migracji na oprogramo- od dawna otwartej wersji Solarisa 10
i tak samo jak w Windows, to odpowiedź wanie Open Source. Niedawne doświad- i zagrożenia jakie może on
ewentualnie stanowić dla
oczywiście musi być negatywna. Pomija- czenia zdają się potwierdzać tę tezę – naj-
Linuksa. Linus przyznał, że jest
jąc kwestie gier komputerowych, zwykły bardziej znane wolne programy odnoszą dość sceptycznie nastawiony do
użytkownik komputera może w Linuksie sukces przede wszystkim wśród użyt- tych zapowiedzi. Ponadto, jak
robić praktycznie to samo co w Windows, kowników Windows. Najlepszym przykła- sam przyznaje, przybrał pozycję
wyczekującą i chciałby, aby Sun
ale z pewnością nie tak samo, a powód jest dem jest przeglądarka Firefox – jej ogrom-
Microsystems zaczął wreszcie mniej
banalny – oprogramowanie znane z Win- ny sukces to przede wszystkim zasługa te- mówić, a więcej robić w kierunku
dows, od procesorów tekstu aż po odtwa- go, że zyskała ona uznanie wśród klientów wydania otwartego Solarisa. Jeśli
rzacze multimediów, nie mają swoich li- koncernu z Redmond. Wszystko wskazuje zaś chodzi o możliwość wygryzienia
Linuksa przez Solarisa na platformie
nuksowych wersji. Oczywiście, istnieje na to, że w ślady Firefoksa pójdzie również
x86, to Linus uznał tę informację za ...
mnóstwo programów oferujących podob- klient poczty Thunderbird. Coraz lepiej dowcip. Zdaniem Torvaldsa, jeśli Linux
ne funkcje, ale przyzwyczajenia użytkow- rozpoznawaną marką jest też pakiet biu- ma pewne problemy z obsługą różnego
ników to jedna z najtrudniejszych rzeczy rowy OpenOffice.org – już wkrótce, gdy rodzaju sprzętu (a wiemy, że ma), to
problemy Solarisa w tej materii będą
do przezwyciężenia. Jeszcze kilka lat te- ukaże się jego wersja 2.0, może okazać się,
nieporównywalnie większe.
mu sądzono, że do Linuksa mogą przeko- że mamy kolejny opensource'owy przebój, http://news.com.com/Torvalds+A+Solaris
nać wysokiej jakości programy, które nie który zyska uznanie wśród użytkowników +skeptic/2008-1082_3-5498799.html
są dostępne w Windows – ukuto nawet Windows. Cóż więc stoi na przeszkodzie, Mindown
na ich użytek termin killer app. John Kni- aby następne w kolejce do podboju win- Firma theKompany, znana jako
ght w opublikowanym w serwisie News- dowsowych biurek były odtwarzacze mul- twórca takich programów, jak
forge artykule pt. Does Linux really need timediów czy komunikatory internetowe? asystent Aethera czy graficzna
baza danych Rekall, otworzyła
a "killer app" to succeed? przekonuje, że Każdy taki przebój opublikowany na wol- niedawno sklep z multimediami
powinno być odwrotnie. Dobre openso- nej licencji to jeden powód mniej do tego, bez wbudowanych utrudnień
urce'owe programy powinny być dostęp- aby kurczowo trzymać się Najpopularniej- w odtwarzaniu na urządzeniach
ne na wszystkie popularne platformy sys- szego Na Świecie Systemu Operacyjnego. innych niż preferowane przez
producenta, o nazwie Mindown.
temowe, a promocję Wolnego Oprogramo- Jeśli zbierze się ich wystarczająco dużo, to Oferuje on pliki w otwartych
wania powinno się zaczynać od window- komputery domowe już wkrótce będą na- formatach OGG i FLAC.
sowych wersji popularnych aplikacji. Dzię- leżeć do Wolnego Oprogramowania. W odróżnieniu od innych
ki temu użytkownik w swoich codzien- http://www.newsforge.com/ internetowych sklepów z muzyką,
klient Mindawn może zakupione
nych czynnościach komputerowych stanie article.pl?sid=04/12/20/1715209 utwory swobodnie kopiować
i konwertować do innych formatów.
D
2004/12/22/_long/3101.html
alekowschodni producenci oprogra-
mowania łączą swe siły w celu wy- Dziękujemy, Polsko!
Na wniosek polskich deputowanych do
pracowania linuksowego standardu dla
Parlamentu Europejskiego obrady nad
Azji Wschodniej. Koreańska firma Han- kontrowersyjną dyrektywą dotyczącą
com Inc, wraz z wcześniej już współpracu- patentowania oprogramowania zostały
jącymi ze sobą firmami linuksowymi Red przesunięte i będą mogły być
wznowione najwcześniej
Flag Linux Co z Chin i Miracle Linux Co
w marcu 2005 roku. Opóźnienie
z Japonii, ogłosiły, że są bliskie ukończe- to pozwoli na rozpatrzenie innego
nia prac nad wspólną dystrybucją Linuk- wniosku polskich deputowanych
sa, która ma wyznaczyć standardy na tym o rozpoczęciu prac nad dyrektywą
Strona internetowa Asianuksa od początku. Dzięki temu być
rynku w ich macierzystych krajach. Dziec-
może została odsunięta groźba
kiem koncernów azjatyckich będzie Asia- dzo szybko. Ocenia się, że w Japonii bę- wprowadzenia w UE prawodawstwa
nux 2.0, którego premierę zaplanowano dzie on rósł do 2008 roku w tempie 20 pozwalającego na patentowanie
na sierpień 2005 roku. procent w skali roku, aby osiągnąć 17,8 oprogramowania, co mogłoby zagrozić
także społeczności Open Source.
Firmy mają wspierać powstałe w sek- procent udziału w rynku systemów ope-
W podziękowaniu za tę decyzję
torze prywatnym wspólne projekty stwo- racyjnych (dla porównania w 2003 roku powstała strona o wymownej nazwie
rzenia otwartego systemu operacyjnego było to 9 procent). Z kolei rząd chiński ThankPoland.info. Jej popularność
przystosowanego do potrzeb tego regio- prognozuje, że przez najbliższych pięć lat szybko przerosła oczekiwania samych
twórców – w ciągu dwóch tygodni pod
nu świata i jego rynku informatycznego. rynek Open Source w tym kraju będzie
podziękowaniami podpisało się ponad
A rynek związany z Wolnym Oprogramo- rósł w tempie 46,7 procent w skali roku. 30 tysięcy osób.
waniem na Dalekim Wschodzie, szczegól- http://www.koreaherald.co.kr/SITE/data/ http://www.thankpoland.info/
nie w Chinach i Japonii, rozwija się bar- html_dir/2005/01/05/200501050019.asp
www.lpmagazine.org 13
aktualności
aktualności jądro Linux
14 marzec 2005
kernel@lpmagazine.org dział prowadzi: Tomasz Torcz
W ielu czytelników zetknęło się Block driver''). Niestety, USB-Storage i UB Linuksa rozpowszechnianie w formie
LiveCD. Nowa wersja zawiera głównie
z modułem usb-storage. Służy on niezbyt dobrze ze sobą współpracują. Je-
zmiany mające na celu zwiększenie
do obsługi podłączanej przez szynę USB śli tylko UB jest wkompilowany w jądro wydajności i to całkiem znaczne.
pamięci masowej w postaci aparatów cy- lub chociaż wybrany jako moduł, USB- Z wyników testów zaprezentowanych
frowych, zewnętrznych dysków twar- Storage automatycznie traci możliwość przez autora wynika kilkukrotna
przewaga prędkości SquashFS nad
dych czy przenośnych pamięci USB. Ofe- obsługi urządzeń, które potrafi obsługi-
podobnymi rozwiązaniami – cloop
ruje dużą przepustowość, ale ceną za to wać UB. Bywa to przykre dla użytkowni- i zisofs. Również siła kompresji
jest konieczność zawarcia dużej liczby ków używających dystrybucyjnego jądra, przemawia za SquashFS.
obejść na różne odchyłki sprzętu, wg. za- w którym UB zostało włączone. Osoby Wydaniu towarzyszyły pytania, kiedy
należy spodziewać się włączenia tego
sady ,,skoro działa w Windows, to powin- takie często nie wiedzą, że za spadkiem
systemu plików do głównej linii jądra.
no i w Linuksie''. Z tego powodu USB-Sto- prędkości działania ich urządzeń lub na- Autor, Phillip Lougher, odpowiedział,
rage rozrasta się w informacje o kolejnych wet brakiem ich obsługi stoi przechwyce- że był gotowy do tego w momencie
dziwactwach urządzeń. W zmniejszaniu nie przez UB funkcji do tej pory wykony- wydania pierwotnej wersji SquashFS.
Zbiegło się to jednak z zamrożeniem
wielkości nie pomaga również fakt ko- wanych przez USB-Storage.
Linuksa 2.5, związanym
rzystania przez USB-Storage z podsyste- Na szczęście trwają prace nad umoż- z przygotowaniami do wydania
mu SCSI. Istnieje alternatywny sterownik liwieniem pokojowego współistnienia kolejnej stabilnej wersji 2.6, więc
– UB. Jego celem jest implementacja mi- obydwu sterowników i dokonania wy- postanowił poczekać na otwarcie
kolejnej linii rozwojowej – 2.7.
nimalnej funkcjonalności koniecznej do boru, który z nich ma obsługiwać dane
Teraz, po zmianie sposobu rozwoju
używania wymienionych wcześniej urzą- urządzenie. Prawdopodobnie w podob- Linuksa, szanse na pojawienie się 2.7
dzeń. Urządzenia niedziałające z tą mini- ny sposób, w jaki wybiera się sterownik są nikłe. Jednocześnie nowe funkcje
malistyczną implementacją protokołu ko- nagrywarki CD. Obecnie wybór między wprowadzane są do 2.6. Phillip
postanowił postarać się o włączenie
munikacyjnego są uznawane po prostu współzawodniczącymi o obsługę sterow-
SquashFS do jądra w najbliższym czasie,
jako nieobsługiwane. Z kolei wadą takie- nikami ide-scsi, ide-cd, ide-floppy i ide-ta- po przejrzeniu i oczyszczeniu kodu.
go podejścia jest dużo mniejsza wydaj- pe dokonuje się poprzez zapis do pliku http://kerneltrap.org/node/4410
ność, co nawet zaznaczone jest w nazwie w drzewie procfs (przykładowo, echo
tego sterownika (,,Low Performance USB ”ide-cd” > /proc/ide/hdc/driver).
www.lpmagazine.org 15
aktualności
aktualności Debian
16 marzec 2005
debian@lpmagazine.org dział prowadzą: B. Feński, T. Napierała
www.lpmagazine.org 17
aktualności
aktualności Mandrakelinux mandrakelinux@lpmagazine.org dział prowadzi: Daniel Koć
18 marzec 2005
aktualności
dział prowadzi: Adrian Brzeziński aurox@lpmagazine.org Aurox aktualności
www.lpmagazine.org 19
aktualności
aktualności Gentoo gentoo@lpmagazine.org dział prowadzi: Witold Kieraś
20 marzec 2005
aktualności
dział prowadzi: Piotr Skwarna pld@lpmagazine.org PLD aktualności
Aktualizacja RA News
N
z bocianami oraz bootsplash dla
a głównej stronie naszej dystry- KDE, przygotowane przez Marcina
bucji (http://www.pld-linux.org) Biernata dla nadchodzącego PLD AC.
można znaleźć informację, że PLD W repozytorium CVS można również
Linux jest przeznaczone dla bar- znaleźć przygotowane dla nich spece.
http://pld-look.wla.pl/
dziej doświadczonych użytkowników.
PLDconf jest narzędziem stworzonym Instalator PLD
Instalator PLD przygotowywany
z myślą o początkujących użytkowni-
dla nadchodzącego Ac będzie
kach, którzy mają problem ze skonfi- umożliwiał wybór jądra między 2.4,
gurowaniem podstawowych usług sys- 2.4 OpenMosix oraz 2.6 (na mini-
temu. PLDconf może przydać się rów- iso jedynie między 2.4 i 2.6 ). Inne
Główne menu nowego PLDconf główne zmiany w instalatorze to
nież bardziej zaawansowanym użyt-
poprawki błędów, ale także niewielkie
kownikom, którzy, po wygenerowa- zmiany/poprawki w tłumaczeniu,
niu nim podstawowych plików kon- • konta użytkowników; uaktualnione pakiety używane przez
figuracyjnych, lubią je ręcznie popra- • środowisko graficzne i menedżery instalator (parted, xfsprogs itp), nowsze
jądro, a co za tym idzie, więcej
wiać. Wersja PLDconf dla PLD 2.0 nie- okien;
sterowników do kontrolerów
znacznie różni się od wersji dla PLD • serwery DHCP, Postfix i Samby; i różnych kart rozszerzeń.
1.0. Zmiany dotyczą przede wszystkim • kartę sieciową i modem, usługi DSL,
Pomysł na reklamę
ustawień ścieżek, głównie w module SDI i Neostradę. Daniel Dominik Rudnicki zauważył,
konfiguracji pulpitu. przeglądając strony internetowe
Najnowszy PLDconf potrafi prze- http://www.inf.sgsp.edu.pl/pub/ niektórych projektów Open Source,
prowadzić sieciową instalację PLD 2.0, PROGRAMY/PLD/ że poza źródłami znajdują się na nich
odnośniki do gotowych paczek dla
ale moduł instalacji zadziała rów- różnych dystrybucji. Zaproponował
nież poprawnie w systemie PLD 1.0. akcje masowego informowania
W obecnej wersji możemy przy pomo- o tym, gdzie można znaleźć pakiety
cy PLDconf skonfigurować m.in.: przygotowane także dla PLD.
www.lpmagazine.org 21
programy pocztowe
Szyfrowanie
i podpis cyfrowy
w standardach
OpenPGP i S/MIME
Witold Kieraś
Z
wykłe listy wysyłane pocztą musimy upewnić się, że jest zaznaczo-
z reguły zaklejamy w koper- na pozycja OpenPGP (gpg) – jeśli nie
cie, aby nikt, oprócz adresata, jest, to zaznaczamy ją, a następnie prze-
nie mógł ich przeczytać. Co chodzimy do sekcji Tożsamości, wybie-
prawda, kopertę można łatwo rozedrzeć, ramy tożsamość, której chcemy przypi-
ale jest to wówczas jawny znak naru- sać klucz prywatny i wciskamy przy-
szenia przesyłki. W przypadku poczty cisk Zmień.... W zakładce Kryptografia
elektronicznej nie używamy kopert, możemy zdefiniować oddzielnie klucz
ale możemy ją chronić na dwa sposo- podpisu i klucz szyfrowania, ale zwykle
by – zabezpieczając samą treść przesył- będzie to ten sam klucz (szczegól-
ki (szyfrując ją na naszym komputerze) nie, jeśli wygenerowaliśmy go według
lub zabezpieczając kanał komunikacyj- instrukcji z ramki GNU Privacy Guard ).
ny (używając szyfrowanych łącz z serwe- Możemy jeszcze wrócić do sekcji
rem pocztowym, np. przy pomocy SSL). Bezpieczeństwo i skonfigurować zacho-
Wadą drugiego z tych sposobów jest to, wanie programu dotyczące szyfrowa-
że usługa szyfrowanego kanału komuni- nia i podpisywania wiadomości. Warto
kacyjnego musi być udostępniona na zadecydować o tym, czy każdy nasz
serwerze pocztowym, jak również nie list będzie automatycznie podpisywa-
chroni nas ona przed wścibstwem admi- ny. Możemy zaznaczyć również opcję
nistratorów samego serwera pocztowego. Zawsze szyfruj do siebie, ale wymaga
Ten artykuł będzie dotyczył wyłącznie ona słowa wyjaśnienia: każdą wiado-
pierwszego sposobu, czyli szyfrowania mość można zaszyfrować więcej niż
metodą klucza publicznego. Oczywiście, jednym kluczem publicznym, dzięki
nic nie stoi na przeszkodzie, aby stoso- czemu mogą ją odczytać wszyscy
wać obydwa rozwiązania, jeśli jest tylko posiadacze kluczy prywatnych pasu-
taka możliwość. jących do kluczy publicznych, który-
W dalszej części tekstu zakładam, że
Czytelnik ma już wygenerowane klucze
i/lub certyfikaty, najlepiej zgodnie z pro-
cedurami opisanymi w odpowiednich
DVD ramkach.
Po uruchomieniu dystrybucji
Linux+ Live DVD można przete-
KMail i KNode
stować omawiane zagadnienia.
KMail, domyślny klient poczty dla KDE,
Na płycie CD/DVD bardzo dobrze radzi sobie z obsłu-
Na płycie CD/DVD znajduje się gą PGP. Z menu programu wybiera-
większość programów omawia- my Ustawienia–>Ustawienia KMail....
Rysunek 1. Konfiguracja szyfrowania
nych w artykule. Najpierw w sekcji Bezpieczeństwo,
PGP w KMailu
w zakładce Narzędzia szyfrujące,
22 marzec 2005
OpenPGP i S/MIME programy pocztowe
www.lpmagazine.org 23
programy pocztowe
Pozostaje nam jeszcze skonfiguro- stwa (jeśli wcześniej go nie mieliśmy, to nia nowej wiadomości możemy korzystać
wanie wbudowanej obsługi S/MIME. teraz będzie je można zdefiniować) oraz z ikonki S/MIME do podpisywania i szy-
W Thunderbirdzie znajdziemy taki sam hasło kopii zapasowej. Po tych czyn- frowania wiadomości.
Menadżer certyfikatów, jaki jest w Fire- nościach certyfikat zostanie zaimpor-
foksie czy standardowej Mozilli: wybie- towany.
ramy z menu Edycja–>Preferencje–>Za- Teraz musimy wskazać certyfikaty,
Klucze publiczne
awansowane–>Certyfikaty–>Menadżer których chcemy używać. W tym celu i prywatne
Szyfrowanie z kluczem publicznym to
certyfikatów. Możemy w nim wykonać z menu wybieramy Edycja–>Konfiguracja
metoda kryptograficzna wynalezio-
kopie zapasowe certyfikatów, a także kont... Każde ze skonfigurowanych kont
na w latach 70-tych i wciąż ciesząca
zarządzać certyfikatami innych osób, posiada sekcję Zabezpieczenia. Najpierw
się ogromnym zaufaniem. Postaram się
serwerów i instytucji certyfikujących. ustalamy certyfikat podpisów cyfrowych. w przystępny sposób przedstawić, na
Możemy również zaimportować certyfi- Jeśli wybrany przez nas certyfikat może czym ona polega.
kat z kopii zapasowej i to właśnie teraz służy również do szyfrowania, to zostanie- Każdy uczestnik komunikacji posia-
zrobimy: wciskamy przycisk Impor- my zapytani, czy ustawić go również jako da dwa klucze: publiczny i prywatny (ge-
tuj i wskazujemy plik z kopią zapaso- domyślny certyfikat szyfrujący. Jeśli nie, to nerowane wspólnie). Dany klucz publiczny
wą certyfikatu. Zostaniemy zapytani w podobny sposób wskazujemy certyfikat pasuje tylko do jednego klucza prywatne-
o główne hasło urządzeń bezpieczeń- szyfrujący. Od tej pory w oknie tworze- go i odwrotnie. Swojego klucza prywatne-
go (zwykle dodatkowo zabezpieczonego
hasłem) użytkownik strzeże niczym oka
GNU Privacy Guard w głowie, a klucz publiczny umieszcza
Program GNU Privacy Guard (GnuPG) klucz. Teraz wystarczy poczekać na wyge- w Internecie, np. na swojej stronie interne-
powstał jako wolny (w sensie licencji GPL) nerowanie klucza – warto wtedy wykonywać towej lub na specjalnie do tego celu prze-
klon Pretty Good Privacy (PGP). Jest insta- losowe działania na komputerze, np. poru- znaczonym serwerze. Każdy, kto będzie
lowany standardowo praktycznie w każdej szać myszką, dzięki czemu generator liczb chciał przesłać zaszyfrowany list, musi
dystrybucji Linuksa, choćby ze względu pseudolosowych może łatwiej zebrać nie- najpierw zdobyć klucz publiczny adresa-
na to, że twórcy tych systemów podpisu- zbędne losowe informacje. Po zakończeniu ta, a następnie przy jego pomocy zaszy-
ją cyfrowo, w standardzie OpenPGP, swoje tego procesu mamy już klucze – znajdują frować przesyłkę. Tak zabezpieczo-
pakiety binarne. Zatem niemal na pewno się one w tzw. ringach (kółkach na klucze), ny list może odczytać jedynie posiadacz
GPG jest już zainstalowane w naszym sys- w podkatalogu .gnupg/ katalogu domowego klucza prywatnego. Jest możliwe złama-
temie (jeśli nie jest, to nasza dystrybucja użytkownika. nie zabezpieczonej w ten sposób prze-
na pewno dostarcza pakiet gnupg, który Aby wydobyć sam klucz publiczny syłki poprzez odtworzenie klucza prywat-
wystarczy zainstalować). Można go wzbo- wybranego użytkownika (jeśli mamy więcej nego na podstawie jawnie dostępnego
gacić o obsługę algorytmu IDEA, o czym niż jeden zestaw kluczy), wydajemy pole- klucza publicznego, ale tylko teoretycznie.
mowa w ramce GnuPG w IDEA. Istnie- cenie: gpg --armor --export adres@ W praktyce jest to zadanie niewykonalne
je wiele nakładek graficznych do korzysta- email.com, gdzie adres@email.com to ze względu na ogromną złożoność obli-
nia z GnuPG. Jedną z lepszych jest KGpg, oczywiście adres emailowy, który podali- czeniową tego zadania – krótko mówiąc,
program dla KDE opisywany niedaw- śmy przy generowaniu kluczy. Na standar- żadne znane nam maszyny, ani składa-
no w Linux+. Tutaj pokażę, jak korzystać dowym wyjściu zostanie wydrukowany plik jące się z nich klastry, nie poradzą sobie
z GnuPG w linii poleceń. z kluczem publicznym. Możemy go przekie- z tym w rozsądnym czasie, a co da komuś
Przede wszystkim musimy wygene- rować od razu do pliku poleceniem: złamanie naszego klucza za sto, tysiąc lub
rować parę kluczy, więc wydajemy pole- więcej lat?
cenie: # gpg --armor --export S Ponadto, kryptografia z kluczem
adres@email.com >> pubkey.txt publicznym umożliwia cyfrowe podpisy-
# gpg --gen-key wanie dokumentów. W tym przypadku
Klucz publiczny będzie się wówczas znaj- również mamy do czynienia z dwoma klu-
Zostaniemy zapytani, jakiego rodzaju ma dować w pliku pubkey.txt. Musimy jeszcze czami – prywatnym i publicznym. Często
to być klucz – zwykle będą nam odpowia- wiedzieć, jak importować klucze publicz- można wykorzystywać te same klucze do
dać opcje domyślne, więc wygeneruje- ne naszych znajomych do naszego zbioru szyfrowania i podpisywania dokumentów
my klucze zarówno do podpisywania, jak kluczy (tzw. pubring). Mając plik z klu- – zależy to jedynie od sposobu ich wyge-
i szyfrowania, oparte na algorytmach DSA czem publicznym wybranej osoby, wydaje- nerowania i zastosowanych algorytmów.
i ElGamela. Następnie wybieramy roz- my polecenie: gpg --import pubkey.txt, Klucz prywatny generuje na podstawie
miar klucza – tu możemy zdecydować się gdzie pubkey.txt to plik z kluczem. Klucze tekstu unikalny skrót (hash) i dołącza
na największy sugerowany rozmiar, czyli osób, którym ufamy, możemy podpisać go do wiadomości. Poprawność skrótu
2048 bitów (należy pamiętać, że im więk- swoim własnym, wydając polecenie: gpg można zweryfikować przy pomocy klucza
szy klucz, tym bezpieczniejszy, ale zarazem --sign adres@email.com, gdzie adres@ publicznego. Jest to sytuacja podobna do
dłużej trwa szyfrowanie przy jego pomocy). email.com to adres zaufanej osoby, na który szyfrowania – weryfikacji podpisu może
W kolejnym kroku odpowiadamy na pyta- został wystawiony klucz publiczny. Więcej dokonać każdy, ale prawidłowy podpis
nie o termin ważności – możemy stworzyć informacji na temat opcji programu GnuPG może złożyć tylko posiadacz klucza pry-
klucz bezterminowy. Następnie podajemy można znaleźć na jego stronach podręczni- watnego. Jeśli ktoś nieuprawniony spró-
nasze imię, nazwisko, adres e-mailowy, ka (man gpg). Mało doświadczonym użyt- buje zmienić choć jedną literę w podpisa-
komentarz do klucza (opcjonalnie) i możli- kownikom polecam program KGpg, który nej cyfrowo wiadomości, to weryfikacja
wie jak najdłuższe hasło zabezpieczające znajduje się w standardowej instalacji KDE. skrótu da wynik negatywny.
24 marzec 2005
OpenPGP i S/MIME programy pocztowe
Certyfikaty S/MIME
Certyfikaty w standardzie S/MIME są wyda- Po zakończeniu rejestracji możemy stwa certyfikatu (musimy je wymyślić).
wane przez specjalne instytucje zwane Cer- zalogować się pod adresem https: Po potwierdzeniu hasła zostanie wykona-
tification Authorities (CA). Wydają one certy- //www.thawte.com/cgi/personal/contents.exe na kopia – teraz należy ją importować do
fikaty zarówno osobom indywidualnym, jak i – nazwa użytkownika to nasz adres zapi- programu pocztowego. Opis tej czynno-
firmom, a także serwerom WWW udostęp- sany samymi wielkimi literami, np. KUBU- ści można znaleźć w artykule w sekcjach
niającym usługę szyfrowanego połączenia Ś@CHATKAPUCHATKA.NET. Po zalogo- poświęconych poszczególnym programom.
SSL. Metoda weryfikacji tożsamości użyt- waniu się, w panelu po lewej stronie, mamy Uzyskany w ten sposób certyfikat
kownika zależy od instytucji – jej obowiąz- zakładkę certificates, a dalej request a certifi- Thawte jest tylko tzw. certyfikatem tymcza-
kiem jest dołożenie wszelkich starań, aby cate, gdzie możemy zamówić certyfikat tym- sowym (choć nie ma na niego ograniczeń
metoda dawała wiarygodny wynik. Należy czasowy. Należy pamiętać, że pobranie certy- czasowych), wydanym jedynie dla adresu
pamiętać, że certyfikaty S/MIME nie są rów- fikatu musi odbyć się z tej samej przeglądarki e-mailowego – oczekuje się, że użytkow-
noznaczne z tzw. certyfikatami kwalifikowa- i na tym samym komputerze, którego uży- nik będzie chciał kontynuować procedurę
nymi, tzn. nie muszą nieść za sobą konse- liśmy do składania zamówienia, zatem w celu uzyskania pełnego certyfikatu imien-
kwencji prawnych – regulują to w poszcze- należy do tego wybrać dobry moment nego. Firma Thawte wykorzystuje do tego
gólnych państwach ich ustawy o podpisie i miejsce. Certyfikaty są wydawane dla prze- celu swoją Web of Trust – Sieć Zaufania (nie
elektronicznym. glądarki, więc trzeba przy zamówieniu wybrać należy jej mylić z siecią zaufania w standar-
Uzyskanie certyfikatu wiąże się w zde- typ posiadanej przez nas przeglądarki (zwykle dzie OpenPGP), w ramach której przyzna-
cydowanej większość przypadków z opła- system podpowiada) – w przypadku przeglą- wane są punkty zaufania. Aby uzyskać cer-
tami za tę usługę. Trzeba liczyć się także z darek z rodziny Mozilla wybieramy Navigator. tyfikat imienny, należy zgromadzić co naj-
koniecznością potwierdzenia swojej tożsa- Po złożeniu zamówienia otrzyma- mniej 50 punktów. Użytkownicy, którzy zdo-
mości osobiście w biurze przedstawicielstwa my potwierdzenie pocztą elektronicz- będą co najmniej 100 punktów, mogą zostać
danej firmy certyfikującej. Jedynym znanym ną, ale trzeba jeszcze poczekać na wyda- tzw. notariuszami Thawte, potwierdzający-
mi przypadkiem możliwości uzyskania przy- nie certyfikatu (zwykle nie trwa to dłużej mi tożsamość osób ubiegających się o cer-
najmniej częściowego certyfikatu za darmo i niż kilkanaście minut), o czym też zosta- tyfikat imienny. Należy odnaleźć na stronie
bez konieczności wychodzenia z domu jest niemy powiadomieni e-mailem. Z jedne- firmy wykaz notariuszy właściwy dla nasze-
oferta firmy Thawte, dlatego opiszę pokrótce go konta użytkownika możemy zamówić tyle go regionu, skontaktować się z wybranym
proces uzyskiwania certyfikatu na jej przy- certyfikatów podpisujących i/lub szyfrują- notariuszem i umówić się z nim na spo-
kładzie. cych, ile chcemy. Po otrzymaniu informacji tkanie. Na spotkaniu notariusz potwierdza
Najpierw należy zarejestrować się na o wydaniu certyfikatu, ponownie logujemy naszą tożsamość na postawie co najmniej
stronie firmy pod adresem http:// się na stronie Thawte i w zakładce certifica- dwóch dokumentów ze zdjęciem. Jeden
www.thawte.com/email/index.html. Reje- tes–>view certificates status w kolumnie Type notariusz może przyznać co najwyżej 35
stracja w zasadzie przebiega równie klikamy na wydany nam certyfikat – poja- punktów, zatem do uzyskania certyfikatu
prosto, co założenie konta pocztowego wią się informacje o certyfikacie oraz przy- imiennego musimy spotkać się z co najmniej
na darmowym serwerze, chociaż wyma- cisk fetch (ściągnij), w który musimy kliknąć. dwoma. Notariusze zwykle za potwierdze-
ganych jest jedynie więcej informacji oraz W zależności od przeglądarki, może pojawić nie pobierają drobne opłaty, które przeważ-
więcej zabezpieczeń (np. pięć par pytań i się okno informujące o zaimportowaniu cer- nie przeznaczają na cele charytatywne.
odpowiedzi wykorzystywanych w przypad- tyfikatu do przeglądarki lub nie stanie się nic Sieć Zaufania to nietypowa dla instytucji
ku zapomnienia hasła użytkownika). For- szczególnego poza przeładowaniem strony certyfikujących formuła sprawdzania tożsa-
mularze są dostępne w kilkunastu języ- (tak właśnie dzieje się w przeglądarkach mości klientów (zwykle firmy utrzymują nor-
kach (w tym po polsku), więc większość z rodziny Mozilla). Teraz certyfikat jest już malne przedstawicielstwa, co z jednej strony
Czytelników nie powinna mieć problemów zaimportowany do naszej przeglądarki zwiększa koszty działalności i cenę certyfi-
z rejestracją. – w przypadku Firefoksa czy Mozil- katu, a z drugiej ogranicza dostępność cer-
Nazwą użytkownika Thawte jest jego li znajduje się on w Menadżerze certyfika- tyfikatów takich firm), ale dzięki niej certy-
adres e-mailowy oraz sam certyfikat, który, tów – musimy go teraz wyeksportować. fikaty Thawte są dostępne w wielu zakąt-
przynajmniej na początku, jest wydawa- Z menu przeglądarki wybieramy Edy- kach kuli ziemskiej i zyskały sobie sporą
ny dla tego właśnie adresu e-mailowego, a cja – > Preferencje – >Zaawansowane – > popularność. Dodatkową zaletą certyfika-
nie dla osoby o podanym w formularzu imie- Certyfikaty–>Menadżer certyfikatów. Wybie- tów Thawte jest to, że można nimi podpisy-
niu i nazwisku. Dzieje się tak dlatego, że na ramy nasz certyfikat Thawte i wciska- wać również klucze PGP. Należy pamiętać,
tym etapie firma Thawte nie jest w stanie my przycisk Kopia Zapasowa – zostanie- że notariusze Thawte nie są pracownikami
potwierdzić prawdziwości podanych przez my poproszeni o podanie nazwy dla pliku firmy – to zwykli użytkownicy certyfikatów,
nas danych osobowych. z kopią oraz hasła dla kopii bezpieczeń- którzy uzyskali wysoki stopień zaufania.
Evolution Z menu programu wybieramy Narzę- nasz certyfikat jest już zaimportowa-
Spośród trzech opisywanych w tym dzia–>Ustawienia... Najpierw mu- ny. Możemy w tym miejscu zarządzać
artykule programów pocztowych, pod simy zaimportować certyfikaty S/ również certyfikatami innych osób,
względem szyfrowania najlepiej prezen- MIME z kopii zapasowych – w sekcji serwerów i instytucji certyfikujących.
tuje się Evolution, ponieważ od wersji Certyfikaty klikamy przycisk Zaim- W sekcji Konta pocztowe wybieramy
2.0 posiada wbudowaną obsługę zarów- portuj. Wskazujemy plik z certyfika- do edycji konto, któremu chcemy przy-
no standardu OpenPGP, jak i S/MIME. tem, wpisujemy hasło certyfikatu (po- pisać klucze PGP i certyfikaty S/MIME.
Do tego obydwa można skonfigurować dawane przy zgłaszaniu zamówie- W zakładce Bezpieczeństwo wpisuje-
w jednym miejscu. nia) oraz hasło kopii zapasowej. Teraz my (w sekcji Pretty Good Privacy (PGP/
www.lpmagazine.org 25
programy pocztowe
GnuPG a IDEA
Ponieważ GnuPG to wolna implementacja W efekcie otrzymamy plik binarny idea,
PGP, nie użyto w nim algorytmów opatento- będący modułem dla GnuPG. Należy go
wanych. Ze względu na to, że starsze wersje skopiować do katalogu modułów programu
programu PGP zawierały obsługę opatento- GnuPG – zwykle jest to /usr/local/lib/gnupg/
wanego algorytmu IDEA, to warto czasem , oraz dodać na końcu pliku konfiguracyjne-
doinstalować w naszym GnuPG moduł go znajdującego się w katalogu domowym
umożliwiający korzystanie z niego. Należy użytkownika (plik ~/.gnupg/gpg.conf lub
pamiętać, że algorytm IDEA jest chronio- ~/.gnupg/options, w zależności od wersji
ny prawem patentowym w Austrii, Francji, programu) linijkę:
Niemczech, Włoszech, Japonii, Holandii, Rysunek 4. Konfiguracja wtyczki PGP
Hiszpanii, Szwecji, Szwajcarii, Wielkiej Bry- load-extension idea
w komunikatorze Kopete
tanii i Stanach Zjednoczonych, zatem roz-
powszechnianie jego implementacji w tych Plik binarny idea można właściwie prze-
cześnie nie uzyskując żadnych informacji
krajach bez zgody właściciela patentu jest chowywać w dowolnym miejscu w syste-
mie, ale jeśli nie jest to standardowy katalog na temat jego danych osobowych. Z tego
zabronione. Prawo nie zabrania wykorzysty-
modułów, wówczas ścieżkę do niego trzeba powodu OpenPGP jest wykorzystywany
wania tego algorytmu we własnym, prywat-
podać w pliku konfiguracyjnym obok pole- w systemie tzw. anonimowych remailerów.
nym, niekomercyjnym zakresie. Patent na
algorytm IDEA wygaśnie w 2007 roku. cenia podanego powyżej, np.: load-exten- Z kolei S/MIME przeznaczony jest dla
Jeśli Czytelnik chce móc korzystać sion idea /ścieżka/do/pliku/idea. klientów korporacyjnych i działa w opar-
z algorytmu IDEA (co przydaje się wła- Jeśli chcemy budować GnuPG ze ciu o instytucje certyfikujące. Wiąże się to
ściwie jedynie w przypadku konieczno- źródeł, to możemy od razu umieścić z opłatami, które te instytucje pobierają.
ści kompatybilności ze starszymi wersja- w nim obsługę algorytmu IDEA – instruk- S/MIME służy do potwierdzania tożsamo-
mi PGP), musi przede wszystkim ściągnąć cje na ten temat można znaleźć w komen-
ści nadawców wiadomości, a jej użytkow-
plik idea.c.gz z adresu ftp://ftp.gnupg.dk/ tarzach na początku pliku idea.c. Ze wzglę-
nicy nie mogą pozostać anonimowi, gdyż
pub/contrib-dk/. Archiwum należy rozpako- du na powszechność pakietów binarnych
aby uzyskać certyfikat, muszą udostęp-
wać poleceniem gunzip idea.c.gz – otrzy- z GnuPG, nie ma zwykle potrzeby tego
robić – wyjątkiem są tu użytkownicy dys- nić swoje dane osobowe instytucji certy-
mamy w efekcie plik idea.c, zawierający
trybucji Gentoo, którzy mogą po prostu fikującej.
źródła programu realizującego algorytm
uaktywnić przy kompilacji flagę idea, pole- Ze względu na różnice w grupie
IDEA w języku C. Musimy go skompilo-
wać (potrzebny jest zainstalowany w syste- ceniem: docelowej, nie wydaje się, aby jeden ze
mie kompilator GCC – zwykle jest to pakiet standardów miał w najbliższym czasie
# USE=”idea” emerge gnupg wyprzeć drugi. Można używać obydwu
gcc), poleceniem:
standardów jednocześnie, choć może być
S dzięki czemu obsługa IDEA zostanie wkom-
# gcc -Wall -O2 -shared -fPIC to kłopotliwe. Dlatego, w zależności od
pilowana automatycznie.
-o idea idea.c naszych potrzeb, warto zdecydować się
na jeden z nich.
26 marzec 2005
programy pocztowe
Filtrowanie poczty
w Evolution
Piotr Machej
E
volution to jeden z najpo- ma osobny folder. Co więcej, mogę sobie
pularniejszych programów oznaczyć wyjątkowo ważne wiadomo-
pocztowych przeznaczonych ści: jednym kolorem listy od ukochanej,
dla systemu Linux. Począt- innym od Naczelnego... W ten sposób
kowo był rozwijany przez firmę Ximian, łatwo i szybko mogę znaleźć te listy,
która w 2003 roku została przejęta przez które mnie interesują w danej chwili.
firmę Novell. Obecnie jest już dostęp-
na linia 2.0 tego programu, posiadająca Tworzenie folderów
nieco zmieniony interfejs. Jedną z waż- Domyślnie, po uruchomieniu Evolu-
niejszych nowych funkcjonalności Evolu- tion mamy do dyspozycji główny folder
tion jest wprowadzenie integracji z pro- poczty nazwany Na tym komputerze.
gramem SpamAssassin, dzięki czemu nie W nim umieszczone są podfoldery: Ode-
trzeba samemu trudzić się z jego konfi- brane, Robocze, Śmieć, Śmietnik, Wycho-
guracją. dzące i Wysłane. W folderze Odebrane
Niniejszy artykuł ma na celu zapo- przechowywane są listy pobrane z nasze-
znać użytkowników programu z moż- go konta (lub kont) pocztowego. Jeśli jest
liwościami rozdzielania nadchodzącej ich bardzo dużo, możemy mieć proble-
poczty do różnych folderów, zaznaczania my ze znalezieniem interesujących nas
ważnych listów, jak również odfiltrowy- listów. Na szczęście, wspomniane foldery
wania niechcianej poczty. Opis dotyczy nie są jedynymi, które możemy mieć.
Evolution w wersji 2.0.3, ale wiele infor- Jeśli chcemy, na dowolnym pozio-
macji przyda się również użytkownikom mie możemy utworzyć własne katalogi,
wcześniejszych wersji. w których będziemy rozmieszczać naszą
pocztę. Załóżmy, że potrzebujemy folde-
Przykład użycia rów: Prywatne, Praca i Uczelnia. Możemy
Kiedyś byłem zapisany na kilka list dys- je spokojnie utworzyć wewnątrz folderu
kusyjnych. Ponieważ były dość popular-
ne, na moją skrzynkę codziennie spły-
wało po kilkadziesiąt, a nawet kilka-
set listów. Przedzieranie się przez nie
z wykorzystaniem ówczesnego klien-
ta pocztowego było mocno uciążliwe
– mogłem liczyć jedynie na różne rodza-
je sortowań. Tworzenie własnych filtrów
DVD
Po uruchomieniu dystrybucji rozdzielających pocztę do różnych skrzy-
Linux+ Live DVD można nek było dla mnie czarną magią. Teraz
przetestować program korzystając z Evolution mogę sobie pora-
Rysunek 1. Netykieta wymaga, aby listy
Evolution i zagadnienia dzić z tym problemem znacznie łatwiej.
w HTML wysyłać tylko wtedy, gdy
przedstawione w artykule. Wystarczy kilka kliknięć, zaznaczenie
odbiorca sobie tego życzy
paru opcji i już – każda lista dyskusyjna
28 marzec 2005
Evolution programy pocztowe
się okienko Dodanie reguły filtru. Część resować się polem Wykonywanie czyn-
pól będzie od razu wypełniona, lecz ności. Ma ono znaczenie tylko w przy-
możemy je zmienić. Tak więc, po kolei. padku, gdy nasz filtr ma więcej niż jedno
Najpierw mamy nazwę reguły. Możemy kryterium, dlatego wcześniej nie zwraca-
tu umieścić taką nazwę, jaka nam odpo- liśmy na nie uwagi. Pole to może mieć
wiada, a która będzie dobrze opisywać wartość przy spełnieniu któregokolwiek
tworzoną regułę – np. List od Przyjacie- z kryteriów lub przy spełnieniu wszyst-
la A. Poniżej mamy miejsce na zdefinio- kich kryteriów. W tym drugim przypadku
wanie kryteriów filtru. W naszym przy- zdefiniowana czynność zostanie wyko-
Rysunek 2. Wraz ze zmianą numeru padku mamy już wstawione jedno kry- nana tylko wtedy, gdy wśród adresów
wersji Evolution przyszła zmiana interfejsu terium: Nadawca zawiera i adres e-mail odbiorców znajdą się wszystkie wska-
i nowe funkcje naszego "Przyjaciela A". Jeśli pole Nadaw- zane adresy. W pierwszym przypadku
ca listu będzie zawierać wskazany adres, wystarczy, jeśli będzie tam chociaż jeden
Odebrane lub na równi z tym folderem. to wtedy filtr zadziała i wykona czynność z nich.
Jak to zrobić? Jednym ze sposobów jest określoną poniżej. Popatrzmy, jaką czyn- Zamiast przenosić listy do innego fol-
wybranie z menu Plik –>Nowy –>Folder ność mamy zdefiniowaną – Przeniesie- deru możemy wykonywać inną czyn-
poczty lub po prostu wciśnięcie kombi- nie do folderu. Tak, właśnie taka czyn- ność lub też nawet kilka. Przykłado-
nacji klawiszy [Shift]+[Ctrl]+[f ]. Możemy ność jest nam potrzebna. Musimy okre- wo, możemy ustawić czynność Skopiuj
również na spisie folderów kliknąć ślić folder, w którym ma być umieszczony do folderu (wówczas list pozostaje rów-
prawym przyciskiem myszki i z wyświe- nasz list. Wciskamy przycisk <kliknij, aby nież w folderze Odebrane), a oprócz tego
tlonego menu wybrać Nowy folder. W ten wybrać folder> i wskazujemy folder Pry- dodać nową czynność przyciskiem Dodaj
sposób uzyskamy dostęp do okienka, watne. Pozostaje nam wciśnięcie przyci- i ustawić Brzęczyk. Nadmiarowe kryteria
w którym musimy podać nazwę nowego sku OK. i czynności możemy skasować korzy-
folderu oraz jego lokalizację. Za pierw- No dobrze, ale list od naszego przy- stając z przycisku Usuń. Należy pamię-
szym razem wpisujemy Prywatne, zazna- jaciela nie został przeniesiony. Dlaczego? tać, aby czynności typu zaznaczania listu
czamy folder Odebrane i wciskamy przy- Bo zdefiniowana przez nas reguła będzie jako ważny lub przypisywania koloru
cisk Utwórz. Analogicznie postępujemy działała dla wiadomości pobieranych były wykonywane przed przeniesieniem
dla pozostałych folderów. z serwera. Jeśli nasz przyjaciel przyśle do listu do innego folderu.
Mamy nasze trzy foldery. Teraz nas nowy list, to wyląduje on automatycz-
możemy poprzenosić do nich odpowied- nie w folderze Prywatne, a nie, jak dotąd, Hierarchia filtrów
nie listy. Wskazujemy folder Odebrane, w Odebrane. Nie oznacza to jednak, Zdefiniowaliśmy już kilka filtrów i wy-
znajdujemy jakiś list służbowy i przecią- że wszystkie wcześniej otrzymane listy daje się, że możemy być zadowoleni. Roz-
gamy go myszką do folderu Praca. Oczy- musimy pracowicie przeciągać myszką. patrzmy jednak taką sytuację – mamy filtr
wiście, jeśli nie zadowala nas takie roz- Wystarczy zaznaczyć listy, które chcemy wyłapujący listy od kolegów ze studiów
dzielenie, możemy posunąć się dalej. przetworzyć, a następnie wybrać z menu i umieszczający je w folderze Uczelnia.
Przykładowo, w folderze Praca możemy Akcje –>Zastosuj filtry lub po prostu wci- Tak się złożyło, że z jednym z kolegów
utworzyć dodatkowe foldery, takie jak snąć klawisze [Ctrl]+[y], aby również star- korespondujemy na tematy prywatne, np.
Umowy, Zalecenia, Dyskusje czy Szef. sze listy zostały przeniesione. o wycieczkach krajoznawczych. Tak więc
utworzyliśmy kolejny filtr, który przenosi
Tworzenie filtrów Złożone filtry listy od tego kolegi zawierające w temacie
Ręczne przenoszenie listów do poszcze- W analogiczny sposób do wyżej opisa- słowo "wycieczka" do folderu Prywatne.
gólnych folderów może być męczące, nego możemy utworzyć filtry w oparciu I co widzimy? Nie działa to do końca tak,
szczególnie przy ożywionej korespon- o adresy odbiorców i temat. W tym przy- jak byśmy chcieli. Czemu? Bo list, który
dencji. Poza tym, od czego mamy kom- padku łatwo zauważyć, że w obszarze miał wylądować w folderze Prywatne,
puter? Przecież powinien nam ułatwiać z kryteriami znajduje się więcej niż jedna znajdziemy również w folderze Uczel-
pracę, a nie dodawać jej więcej. Evolu- pozycja. Jeśli mamy w skrzynce list, który nia, gdzie przecież nie jest nam do nicze-
tion dostarcza nam narzędzie w postaci w polu Dla posiada kilka adresów (np. go potrzebny.
filtrów, które pozwala automatycznie roz- został wysłany na kilka naszych kont Pora zapoznać się z miejscem, gdzie
dzielić przychodzące listy do odpowied- lub do nas i kilku innych osób), spróbuj- mamy największy wpływ na nasze filtry.
nich folderów. my kliknąć na nim prawym przyciskiem Wybieramy z menu Narzędzia–>Filtry.
Spróbujmy utworzyć jakiś prosty filtr. myszki i wybrać Utwórz regułę na pod- Tutaj, w dziale przychodzące, mamy
Na początek przeniesiemy listy od "Przy- stawie listu –>Filtr w oparciu o odbior- wyświetlone wszystkie filtry, które
jaciela A" do folderu Prywatne. Znajdź- ców. Zobaczymy, że wstawionych jest dotychczas zdefiniowaliśmy. Jeśli chcemy
my w naszej skrzynce jakiś list od nasze- kilka kryteriów Lista odbiorców zawiera utworzyć nowy filtr, możemy po prostu
go przyjaciela i wciśnijmy na nim prawy – tyle, ilu było odbiorców listu. Czynność wcisnąć przycisk Dodaj i już zobaczy-
przycisk myszki. Na samym dole wyświe- wykonywaną przy spełnieniu tych kryte- my znajome okienko. Nas interesuje coś
tlonego menu znajduje się pozycja Utwórz riów ustawiamy analogicznie, wskazując innego. Najpierw musimy zmienić kolej-
regułę na podstawie listu, z której wybie- po prostu odpowiedni folder. Zanim wci- ność filtrów, gdyż są one wykonywane
ramy Filtr w oparciu o nadawcę. Pojawi śniemy przycisk OK, powinniśmy zainte- od pierwszego do ostatniego. Wskazuje-
www.lpmagazine.org 29
programy pocztowe
my filtr "wycieczka" i przyciskiem Góra Ważna poczta Domyślne etykiety nie muszą nam
przenosimy go tak, aby znalazł się powy- Pierwszą z nich jest proste oznaczenie odpowiadać. Na szczęście, możemy
żej filtru "Uczelnia". Jeśli teraz wykonali- listu jako ważny. Na spisie pojawia się zmienić zarówno ich nazwy, jak i przypi-
byśmy filtrowanie, wynik byłby identycz- wtedy obok niego symbol wykrzykni- sane do nich kolory. W tym celu wybie-
ny, gdyż i tak uruchamiane są wszyst- ka. Z tego sposobu możemy skorzystać ramy z menu pozycję Narzędzia–>
kie filtry. Musimy to zmienić. Zaznacza- wskazując list, wciskając prawy przycisk Ustawienia–>Ustawienia poczty –>Kolory.
my filtr "wycieczka" i wciskamy przycisk myszki i wybierając opcję Oznacz jako Możemy tu zmienić każdą z pięciu ety-
Edycja. W wyświetlonym okienku kryte- ważne. Jeśli później stwierdzimy, że ten kiet. Należy pamiętać, że jeśli przypisa-
ria filtru pozostawiamy w spokoju, nato- list nie jest już dla nas istotny, możemy liśmy już listom etykietę Ważne, ozna-
miast przyciskiem Dodaj dodajemy nową wybrać opcję Oznacz jako nieważne. czoną kolorem czerwonym, a teraz zmie-
czynność wykonywaną w razie spełnie- Możemy też dokonać takiego oznaczenia nimy jej nazwę na Nieistotne i oznaczy-
nia warunku. Czynność tę ustawiamy na szybciej. Wystarczy kliknąć lewym przy- my na zielono, to wpłynie to również na
Zatrzymanie przetwarzania. Możemy ciskiem myszki w kolumnie oznaczonej oznaczenie tych wcześniejszych listów.
już zatwierdzić zmiany przyciskiem OK. wykrzyknikiem, aby dodać lub usunąć Jeśli będziemy chcieli odzyskać usta-
W ten sposób, jeśli otrzymamy list zaznaczenie listu jako ważny. wienia standardowe, możemy skorzystać
od znajomego ze studiów zawierający Co nam to daje? Taki wykrzyknik z przycisku Przywróć.
w temacie słowo "wycieczka", to zosta- rzuca się w oczy, dzięki czemu możemy
nie on przeniesiony do folderu Pry- łatwo wypatrzyć istotne listy na spisie. Co Flagowanie listów
watne i na tym działanie filtrów skoń- więcej, możemy kliknąć znak wykrzyk- Ostatnia z metod oznaczania listów jest
czy się. Filtr przenoszący listy od zna- nika w nagłówku spisu, co spowoduje szczególnie ciekawa. Pozwala ona nie
jomych ze studiów do folderu Uczelnia umieszczenie ważnych listów na końcu tylko przypisać tzw. flagę do listu, ale
nie zostanie uruchomiony dla tego listu, spisu (kolejne kliknięcie umieszcza je nawet określić czas, do kiedy ma ona dla
gdyż przetwarzanie zostało zatrzymane na początku spisu, a następne przywra- nas znaczenie. Najlepiej zobaczyć to w pra-
wcześniej. I właśnie o coś takiego nam ca początkowe reguły sortowania). Ozna- ktyce. Przeglądając pocztę nie zawsze
chodziło. czenie listu jako ważny możemy wyko- od razu wykonujemy związane z nimi
Przy okazji warto zwrócić uwagę rzystać również przy filtrowaniu listów. czynności. Znajdźmy list, na który jesz-
na folder Śmietnik. Do tej pory naj- Kryterium filtru wykorzystujące to ozna- cze nie odpowiedzieliśmy, lecz na który
pewniej już pojawiło się w nim wiele czenie ma postać: Stan jest (lub nie jest) powinniśmy odpowiedzieć. Wciskamy
listów, które przenosiliśmy do innych Ważne. prawy przycisk myszki i z menu wybie-
folderów. Wynika to stąd, że Evolution ramy Podążaj. Pojawi się nam okienko.
podczas przenoszenia najpierw kopiu- Etykiety Od razu można zauważyć, że mogliśmy
je wiadomość do folderu docelowe- Inną metodą wyróżniania listów, dającą zaznaczyć kilka listów – ich spis pojawił-
go, a dopiero później kasuje ją z folde- szersze możliwości, jest nadawanie etykiet. by się właśnie tutaj. Pod spisem mamy
ru źródłowego (równocześnie umiesz- W Evolution mamy do dyspozycji pięć ety- pole Znacznik, które w tej chwili najbar-
czając ją w Śmietniku). Dlatego też warto kiet. Domyślnie są to: Ważne, Praca, Oso- dziej nas interesuje. Chcemy pamiętać
regularnie sprawdzać jego zawartość biste, Do zrobienia i Później. Należy od o tym, że mamy odpowiedzieć na
i w miarę potrzeb opróżniać go (polece- razu zwrócić uwagę, że etykieta Ważne to wybrany list, więc wskazujemy znacz-
niem Akcje –>Opróżnij śmietnik lub wci- zupełnie co innego niż opisane wcześniej nik Odpowiedz. W polu Wykonanie do
skając klawisze [Ctrl]+[e]). zaznaczenie listu jako ważny. możemy wskazać datę (a nawet godzi-
Znajdźmy jakiś list, który zawiera nę), do której powinniśmy wykonać
Oznaczanie listów informację o tym, co mamy zrobić, np. opisaną czynność. Ponieważ jeszcze nie
Wśród przychodzących do nas listów opis projektu do wykonania na studia czy odpowiedzieliśmy, więc pole Zakoń-
z pewnością znajdują się mniej i bardziej nowe zadanie, za które ktoś nam zapła- czone pozostawiamy w spokoju i wci-
ważne. Evolution oferuje kilka możliwo- ci. Otwieramy znajome menu ukryte pod skamy przycisk OK.
ści wyróżniania istotnych listów. prawym przyciskiem myszki i odszuku- Jeśli teraz wybierzemy taki oflagowa-
jemy pozycję Etykieta. Z wyświetlone- ny list, to zobaczymy, że ponad nagłów-
go menu wybieramy Do zrobienia. Jak kami umieszczona jest informacja o tym,
zauważymy, każda etykieta ma przypo- że mamy odpowiedzieć na ten list. Oczy-
rządkowany inny kolor. Nasz list będzie wiście, jeśli ustawiliśmy inną flagę, to
teraz podświetlony na niebiesko. W ten informacja będzie odpowiednio inna.
sam sposób możemy oznaczyć inne listy, Co ciekawe, na spisie wiadomości ofla-
a kiedy już zapamiętamy znaczenia kolo- gowane listy niczym nie wyróżniają się.
rów, bardzo łatwo znajdziemy odpowied- Jest tak przez pewien czas. Jeśli upłynie
nie listy na spisie. termin podany we fladze, tytuły listów
Oczywiście, etykiety można wyko- zostaną podświetlone. List taki będzie
rzystać do odfiltrowywania listów. Wys- podświetlony do czasu, gdy nie wska-
Rysunek 3. Etykiety to jedna z metod
tarczy w kryterium filtru podać Etykieta żemy, że wykonaliśmy wymaganą czyn-
wyróżniania listów
jest (lub nie jest) i wybrać odpowiednią ność. Dokonujemy tego wybierając list,
nazwę etykiety. wciskając prawy przycisk myszki i wybie-
30 marzec 2005
Evolution programy pocztowe
rając pozycję Oznacz jako zakończo- nie zwróciliśmy na to uwagi, ale teraz jest mnianych wcześniej listów oznaczonych
ne. Możemy też po prostu usunąć flagę nam potrzebny. Oczywiście, skorzystamy jako Do zrobienia. W takim przypad-
wybierając pozycję Wyczyść flagę. z narzędzi wyszukiwania. ku niekoniecznie zależy nam na tym,
W porównaniu do wcześniejszych Najpierw przechodzimy do folderu, aby przenosić listy do osobnego folderu
metod oznaczania może nam brakować w którym chcemy wyszukiwać listy. – tworząc za każdym razem nowy folder,
możliwości sortowania według flag. To Następnie z rozwijalnej listy umieszczonej moglibyśmy doprowadzić do sytuacji, że
nie kłopot. Jeśli chcemy, to możemy do nad nagłówkiem spisu wybieramy kryte- na dysku mielibyśmy po kilka kopii każ-
spisu listów dodać informację o flagach. rium szukania – w naszym przypadku dego listu. Rozwiązaniem tego problemu
W tym celu klikamy prawym przyciskiem wybierzemy Treść zawiera. W polu obok są wirtualne foldery (vFolders).
myszki na nagłówku spisu i wybiera- wpisujemy szukane słowo (lub jego frag- Pamiętamy jeszcze, jak wykonać
my Dodaj kolumnę. Z wyświetlonego ment) – np. przepis. Pozostaje wcisnąć zaawansowane wyszukiwanie, prawda?
okna wybieramy pozycję Stan znaczni- klawisz [Enter] lub przycisk Znajdź teraz. Skoro mamy wyszukane nasze listy z ety-
ka i przeciągamy ją myszką w odpowia- W spisie zostaną wyświetlone tylko listy kietą Do zrobienia, to teraz wybieramy
dające nam miejsce nagłówka spisu (dla zawierające to słowo. Co więcej, słowo to z menu pozycję Znajdź–>Utwórz wir-
ułatwienia, zostaną wyświetlone czer- będzie w treści podświetlone kolorem, tualny folder na podstawie wyszukiwa-
wone strzałki w miejscu, gdzie zostanie więc będzie nam je łatwiej znaleźć. Jeśli nia. Ustawmy odpowiadającą nam nazwę
wstawiona nowa kolumna). Jeśli chcemy chcemy znów wyświetlić wszystkie listy, reguły (np. Do zrobienia). Kryteria wyszu-
mieć dokładniejsze informacje o tym, wciskamy przycisk Wyczyść. kiwania pozostawiamy w spokoju, chyba,
jaka flaga została ustawiona, to powin- że chcemy je zmodyfikować. Interesuje
niśmy w podobny sposób przeciągnąć Wyszukiwanie zaawansowane nas pole Źródła vFolderów. Pozwala ona
również pozycję Znacznik kontynuacji W ten sposób możemy dokonywać pro- kontrolować, które foldery będą przeszu-
i/lub Wykonanie do. Możemy też po stych wyszukiwań. Ale co, jeśli zechce- kiwane pod kątem wyznaczonych kry-
prostu wybrać z menu Widok –>Bieżący my znaleźć wszystkie wiadomości ozna- teriów. Nas w tej chwili interesują dwie
widok –> Według znacznika kontynuacji, czone etykietą Do zrobienia ? W tym pierwsze pozycje: tylko określone foldery
co spowoduje wyświetlenie dwóch ostat- celu musimy skorzystać z wyszukiwa- oraz ze wszystkimi lokalnymi folderami.
nich z wymienionych kolumn. Przywró- nia zaawansowanego. Z rozwijalnej listy W pierwszym przypadku możemy przyci-
cenie standardowego widoku jest proste: wybieramy Zaawansowane. Możemy skami Dodaj i Usuń określić listę przeszu-
Widok –>Bieżący widok –>Wiadomości. też wybrać z menu pozycję Znajdź–> kiwanych folderów. W drugim przypad-
Jeśli chcemy zbudować filtr w opar- Zaawansowane. Prawda, że wyświetlo- ku będą przeszukiwane wszystkie lokal-
ciu o flagi, w kryterium filtru powinni- ne okienko wygląda znajomo? Po zaba- ne foldery. Po wciśnięciu przycisku OK
śmy podać: Kontynuj jest oznaczony (lub wach z filtrami nie powinniśmy mieć pro- w folderze VFoldery znajdziemy nowy
nie jest oznaczony). Niestety, nie mamy blemów z określeniem kryteriów. Zaczy- podfolder o określonej przez nas nazwie
możliwości rozróżnienia, jaka flaga zosta- namy od wpisania nazwy reguły (np. – Do zrobienia. Po jego otwarciu zobaczy-
ła ustawiona ani jaki jest czas ważności. "Do zrobienia"), a następnie wprowadza- my, że zawiera on wszystkie wyszukane
my jedno lub więcej kryteriów, np. Ety- listy. Co więcej, folder ten jest aktualizo-
Wyszukiwanie listów kieta jest Do zrobienia. Możemy też wraz wany na bieżąco. Jeśli któremuś z listów
Mamy już listy porozdzielane do folderów, z wyszukanymi listami wyświetlić odpo- zmienimy etykietę na Brak lub inną, to
pooznaczane jako ważne, mniej ważne wiadające im wątki lub same odpowie- kiedy ponownie odwiedzimy ten folder,
i całkiem nieistotne. Potrafimy też filtrować dzi. Służy do tego pole Wątki. Po wpro- listu już tu nie będzie.
naszą korespondencję tak, aby wydzielić wadzeniu kryteriów wciskamy przycisk Tworzenie wirtualnych folderów w opar-
potrzebne nam listy. Wszystko jest ładne, Zapisz, dzięki czemu od razu możemy ciu o wyszukiwanie jest bardzo wygod-
kolorowe, ale... Właśnie – nagle okazuje obserwować, co się wyświetla na spisie ną metodą, lecz nie jedyną. Możemy rów-
się, że musimy w naszym stosie kilku tysię- listów. Jeśli wynik nas nie zadowa- nież skorzystać z takich samych możliwo-
cy listów znaleźć jeden, w którym znajomy la, poprawiamy kryteria i znów wciska- ści, jak przy tworzeniu filtrów. Wskazując
podesłał nam jakiś ciekawy przepis. Wtedy my przycisk Zapisz. Na koniec zatwier- list i z menu ukrytego pod prawym przy-
dzamy przyciskiem OK. Jeśli stwierdzili- ciskiem myszki wybierając Utwórz regułę
śmy, że jednak chcemy jeszcze zmody- na podstawie listu możemy zbudować
fikować kryteria, to znów wchodzimy wirtualny folder w oparciu o adres nadaw-
w Znajdź–> Zaawansowane. cy, temat lub adresy odbiorców tego listu.
Oprócz tego, możemy zbudować wirtual-
Wirtualne foldery ny folder całkiem od podstaw, korzysta-
Wyszukiwanie daje nam wiele, ale ogra- jąc z menu Narzędzia–>Edytor wirtual-
nicza się do jednego folderu. A co, jeśli nych folderów.
chcemy w łatwy sposób przeszukać
wszystkie foldery? Co więcej, z wyników Ukrywanie listów
niektórych wyszukiwań chcielibyśmy W powyższych rozdziałach starałem się
Rysunek 4. Wirtualne foldery mogą
korzystać częściej. Świetnym przykładem przedstawić metody ułatwiania sobie
wyświetlać wiadomości ze wszystkich
może być śledzenie wszystkich listów na życia podczas czytania poczty w Evo-
lokalnych folderów
wybrany temat (np. o kotach) lub wspo- lution. Pomimo ich zastosowania, i tak
www.lpmagazine.org 31
programy pocztowe
32 marzec 2005
pakiety biurowe
OpenOffice.org 2.0
rzuca wyzwanie
Microsoft Office
Erwin Tenhumberg
O
penOffice.org, obok Mozi- bliżeniu w czasie publikacji niniejszego
lli Firefox, jest prawdopo- artykułu.
dobnie najważniejszą apli-
kacją Open Source dla Co nowego w wersji 2.0?
komputerów biurkowych. Około 40 W nowej wersji 2.0 programiści Open-
milionów ludzi ściągnęło OpenOffice.org Office.org starali się poprawić kompaty-
z witryny OpenOffice.org, a liczba ta nie bilność z Microsoft Office, uprościć obsłu-
uwzględnia wersji ściągniętych z serwe- gę, zmniejszyć koszt migracji do tego
rów lustrzanych, ani tych dołączonych pakietu, zwiększyć łatwość wykorzysta-
do dystrybucji Linuksa. Liczne admini- nia API pakietu, udostępnić możliwość
stracje państwowe, takie jak Minister- integracji z różnymi systemami biurko-
stwo Obrony w Singapurze, Urząd Miej- wymi oraz wzmocnić bezpieczeństwo
ski Monachium w Niemczech, czy nie- i funkcjonalność w zastosowaniach admi-
które ministerstwa we Francji, rozpoczę- nistracyjnych.
ły migrację do OpenOffice.org, dołącza- Użytkownicy z branży finansowej po-
jąc w ten sposób do grona ponad 100 winni być w szczególności usatysfakcjo-
tys. obsadzonych stanowisk. Komisja nowani, gdyż OpenOffice.org 2.0 umoż-
Europejska zaleca format danych OASIS liwia użycie arkuszy kalkulacyjnych
OpenDocument XM L, a więc rozwiąza- z liczbą wierszy przekraczającą 65536.
nie bazujące na formacie plików Open- Inną właściwością aplikacji Calc, która
Office.org, które prawdopodobnie w przy- zapewne zadowoli wcześniejszych użyt-
szłości stanie się domyślnym dla wymia- kowników Microsoft Excel, jest udosko-
ny dokumentów między urzędami admi- nalone narzędzie DataPilot. Jest ono
nistracji europejskiej. podobne do excelowej tabeli przestawnej
Poprzez opublikowanie kodu źródło- i może być używane do analizy danych
wego pakietu StarOffice, w 2000 roku dzięki możliwości dzielenia i łączenia
firma Sun Microsystems stała się założy- danych w nowe moduły.
cielem projektu OpenOffice.org. Nowsze
wersje StarOffice'a bazują już na Open-
Office.org. Sun jest nadal głównym fun-
DVD datorem, ale inne firmy i pojedyncze
Po uruchomieniu dystrybucji osoby łączą swoje wysiłki w celu przy-
Linux+ Live DVD można przete- spieszenia rozwoju tego wolnego pakie-
stować działanie wersji rozwojo- tu. OpenOffice.org 1.0 wprowadził użycie
wej OpenOffice.org 2.0.
formatu XML do dokumentów pakietu.
Na płycie CD/DVD OpenOffice.org 1.1 dodał eksport do for-
Na płycie CD/DVD znajduje się matów Adobe PDF i Macromedia Flash.
wersja rozwojowa pakietu biuro- Teraz OpenOffice.org 2.0 wprowadza
Rysunek 1. Proste przesuwanie
wego OpenOffice.org 2.0. wiele nowych funkcjonalności. Wersja
uchwytów zmienia wygląd CustomShapes
beta pakietu będzie dostępna w przy-
34 marzec 2005
OpenOffice.org 2.0 pakiety biurowe
www.lpmagazine.org 35
pakiety biurowe
36 marzec 2005
OpenOffice.org 2.0 pakiety biurowe
www.lpmagazine.org 37
pakiety biurowe
Inne wersje
OpenOffice.org
OpenOffice.org w wersji 2.0 jest milo-
wym krokiem w rozwoju tego pro-
jektu. Zaadoptowanie formatu OASIS
OpenDocument, zwiększona kom-
patybilność w stosunku do Microsoft
Office oraz nowy komponent bazo-
danowy w istotny sposób przyczynią
się do pozytywnego przyjęcia Open-
Rysunek 12. Definiowanie ogólnego układu raportu
Office.org.
Profesjonalni użytkownicy mogą być
utworzyć ładnie wyglądający i łatwy Tworzenie raportów także zainteresowani dodatkami ofero-
w użyciu formularz. W pewnych sytuacjach możemy chcieć wanych przez firmę Sun. Oferuje ona
wydrukować listę filmów DVD posor- pakiet StarOffice, bazujący na Open-
Tworzenie formularza towaną według ich atrakcyjności, dzięki Office.org, który zawiera wiele dodat-
do wprowadzania danych czemu możemy łatwo odnaleźć najlepszy ków zwiększających kompatybilność
Najpierw wybieramy naszą tabelę (DVD- film bez konieczności włączania kompu- z Microsoft Office i poprawiających wła-
Collection), a następnie zaznaczamy pola, tera. W tym celu stworzymy prosty raport sności użytkowe. Dodatkowo, oprócz
które chcielibyśmy mieć na formularzu. bazodanowy. zestawu czcionek i słowników, udostęp-
Wybierzemy wszystkie dostępne (Rysu- W głównym oknie aplikacji klika- nia specjalne narzędzie do konfiguracji
nek 8). my na Reports w panelu Database, znaj- oraz pracuje nad kilkoma narzędziami
Nie będziemy wprowadzali podfor- dującym się z lewej strony, a następnie do migracji na różne platformy. Star-
mularzy i w związku z tym od razu prze- wywołujemy kreatora raportów Report Office jest również kluczowym kompo-
chodzimy do rozmieszczania kontro- Wizards z panelu Tasks (Rysunek 10). nentem sunowego Java Desktop System,
lek. W polu Arrangement of the main Na pierwszym ekranie znowu wybie- środowiska biurkowego, wykorzystują-
form wybieramy ikonę położną daleko ramy naszą tabelę i zaznaczamy pola, cego GNOME, a dostępnego na systemy
z prawej strony, tę z napisem nad polem które chcielibyśmy mieć w raporcie Linux i Solaris.
do wprowadzania danych. (np. DVDCollectionID, MovieTitle, Rating). Osoby pragnące wypróbować Open-
Akceptujemy parametry domyślne I znów, aby nasz przykład był możliwie Office.org mogą pobrać to oprogramo-
ekranu Set data entry. Na formularzu prosty, akceptujemy domyślne ustawie- wanie za darmo ze strony internetowej.
Apply Styles wybieramy styl Red i na nia na następnym ekranie i przechodzi- Twórcy zachęcają do wyrażania uwag
ostatnim ekranie ponownie akceptujemy my do Sort options. Najpierw sortujemy i udziału w tym projekcie typu Open
ustawienia domyślne. rekordy według atrakcyjności (Rating), Source. Nawet osoby o niewielkich umie-
Teraz mamy już formularz do wpro- a następnie według tytułu (MovieTitle); jętnościach mogą pomóc poprzez pro-
wadzania danych, który może zostać w obu przypadkach w porządku rosną- mowanie OpenOffice.org i testowa-
użyty do podglądu i edycji danych. Pasek cym – Ascending (Rysunek 11). nie jego nowych wydań. Wspomniana
narzędziowy zawiera dodatkową funk- Jako ogólny układ raportu (ang. strona internetowa podaje różne sposoby
cjonalność przeszukiwania rekordów layout) wybieramy Outline–>Borders, wsparcia projektu OpenOffice.org przez
bazy danych (Rysunek 9). a dla nagłówka i stopki – Cinema (Rysu- jego użytkowników.
nek 12).
Gdy już zapisaliśmy nasz raport,
poświęćmy mu jeszcze chwilę uwagi. W Internecie:
Z głównego okna aplikacji zawsze
możemy modyfikować raport poprzez • OpenOffice.org Project Website:
kliknięcie na nim prawym klawiszem http://www.openoffice.org/
myszy i wybranie Edit. Teraz możemy • OASIS OpenDocument Format
np. zmienić mu styl, użyć innej czcionki Specification:
lub zmodyfikować jej rozmiar na dowol- http://www.oasis-open.org/
committees/tc_home.php?
nie wybrany (Rysunek 13).
Rysunek 13. Końcowa postać raportu wg _abbrev=office
Ten niewielki samouczek pokazuje,
z bazy filmów DVD – w postaci • StarOffice Homepage:
w jaki sposób szybko, bez fachowej http://www.sun.com/staroffice/
pokazującej najlepsze filmy
wiedzy o bazach danych, utworzyć ty-
38 marzec 2005
wywiad wywiad z Andy'm Typaldosem wywiad
Wywiad
z Andy'm Typaldosem,
prezesem firmy Xandros
Krzysztof Krawczyk: Zacznijmy od wagę w łatwości użytkowania, ale to już
początku. Kiedy i jak powstała firma Xan- historia.
dros, którą teraz kierujesz? Konkurowanie z innymi producenta-
Andy Typaldos: W 2001 roku Linux mi systemów linuksowych dla stacji robo-
Global Partners uzyskał wyłączne prawa czych jest bardzo zdrowe, gdyż wymusza
do technologii Corel Linux OS i w związ- kreatywność i wszyscy muszą robić coś
ku z tym powstała firma Xandros. Przeję- nowego. Oczywiście, tylko kilku z nich
liśmy również cały zespół ludzi zajmują- przebije się ze swoją ofertą do dużych kor-
cych się tą dystrybucją, więc nie skończy- poracji, ale ponieważ analitycy przewidują
ło się tylko na kodzie źródłowym. Z tych znaczący wzrost zapotrzebowania na takie
decyzji wynika dalsza kontynuacja wizji rozwiązania, myślę, że dla każdego znaj-
tego systemu. dzie się miejsce. Andy Typaldos
KK: Zatem, dla kogo jest przeznaczona KK: W sprzedaży są dostępne trzy
dystrybucja Linuksa Xandros Desktop OS? wersje Xandros Desktop OS. Jakie są różni- a jeśli tak, to jak oceniacie tamtejszą sprze-
AT: Xandros jest dla wszystkich, ce pomiędzy nimi? daż?
którzy używają graficznego środowi- AT: Wersja Standard umożliwia two- AT: Mamy biuro sprzedaży w Atenach.
ska pracy – klientów prywatnych oraz rzenie dokumentów różnego typu, prze- Aktualne wyniki sprzedaży wskazują na
korporacyjnych. Gdyby Bill Gates spoj- glądanie stron WWW, wykorzystanie zainteresowanie klientów europejskich
rzał na swoje dzieło przez pryzmat poczty elektronicznej, wypalanie płyt naszym systemem. Gdy wydamy niemiec-
Open Source, być może zobaczyłby CD i inne rzeczy typowe dla domowe- ką i inne lokalizacje w tym roku, spodzie-
Xandrosa. go użytkownika. Wersja Deluxe dodaje wamy się znaczącego wzrostu zaintereso-
KK: Dlaczego zdecydowaliście się zaawansowane rozwiązania, takie jak wania i większym udziałem w rynku.
wybrać Debiana (Corel Linux OS) jako szyfrowane katalogi domowe i możli- KK: Co myślisz o Wolnym Oprogra-
bazę dla Xandrosa? wość uruchamiania popularnych pro- mowaniu i komercyjnych rozwiązaniach,
AT: Xandros jest kontynuacją Corel gramów z Windows. Ponadto, w wersji które na nim bazują?
Linux OS, który jako jeden z pierwszych pudełkowej znajduje się papierowy Pod- AT: Taki hybrydowy model biznesowy
starał się zapewniać kompatybilność ręcznik Użytkownika. Wersja Business sprawdza się w naszym przypadku. Xan-
z systemem Windows oraz łatwość użyt- zapewnia funkcjonalność Windows PDC, dros nie istniałby bez wkładu pracy tysię-
kowania. Debian został wybrany jako wsparcie dla Active Directory oraz inne cy ludzi w rozwój jądra Linux i innych pro-
baza dla tego systemu, gdyż deweloperzy rozwiązania korporacyjne, takie jak Xan- jektów Wolnego Oprogramowania. Jeste-
Debiana są powszechnie znani ze swo- dros PPTP VPN, Novell Evolution Connec- śmy dumni z tego, że tworzymy własne
jego rygorystycznego podejścia testów tor czy klient Citrix. rozszerzenia. Nasze własnościowe projek-
i prawie fanatycznej dbałości o szczegó- KK: Dlaczego zdecydowaliście się ty, takie jak Xandros Installer, Xandros File
ły. Powoduje to, że Xandros jest idealny wydać wersję Open Circulation? Czy jest Manager czy większość xDMS, współist-
dla klientów korporacyjnych, dla któ- ona popularna? nieją w harmonii z wolnymi i otwartymi
rych stabilność i bezpieczeństwo są naj- AT: Na pewno za powód można komponentami.
ważniejsze. Ponadto, Debian zapewnia uznać chęć pochwalenia się naszym goto- KK: Jakie są wasze plany na przy-
wspaniały system zarządzania pakieta- wym rozwiązaniem biurkowym. Chodzi- szłość? Czego możemy się spodziewać?
mi, doskonały w naszych natychmia- ło również o rozszerzenie bazy naszych AT: Tak naprawdę to osiągneliśmy
stowych aktualizacjach oprogramowa- użytkowników poprzez pokazy instalacji nasze główne cele, więc możemy teraz
nia przez sieć oraz zarządzania stacjami Linuksa, zamieszczanie tej wersji w maga- wziąć głębszy oddech. Na pewno Xan-
roboczymi w firmie. zynach komputerowych, pokazywanie się dros będzie w tym roku tworzył kolejne
KK: A co myślicie o konkurencji? Czy na targach itd. Xandros OC jest teraz dość rozszerzenia dla stacji roboczych. Ponad-
obawiacie się jej w jakiś sposób? popularny i kiedy ludzie zobaczą, co jest to, zamierzamy przenieść serwery linuk-
AT: Cieszy nas bardzo, że konkuru- w wersji 3 Xandrosa, myślę, że będzie jesz- sowe na nowy poziom łatwości użytko-
jemy z Microsoft Windows, gdyż może- cze bardziej. wania. Warto interesować się naszymi
my zapewnić znacznie elastyczniejsze KK: Czy macie jakieś biuro w Polsce, zapowiedziami, np. tymi z LinuxWorld
i bezpieczniejsze rozwiązanie za mniej- Czechach, Francji, Niemczech lub Hisz- w Bostonie.
sze pieniądze. Windows miał kiedyś prze- panii? Czy macie klientów w tych krajach, KK: Dziękuję za rozmowę.
40 marzec 2005
Linux+ 07/2004 Linux+ 08/2004
(DVD, CD, bez CD) (DVD, CD, bez CD)
Linux+ 09/2004
(DVD, CD, bez CD)
Linux+ 12/2004
Numery archiwalne
Prosimy o przesłanie kuponu pocztą lub faksem.
(DVD, CD, bez CD)
Prosimy w odpowiednim polu zakreślić numery, które Państwo chcą zamówić.
żółte pola – 24 zł za Linux+
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
2000
2001
2002
2003
2004
Linux+ 01/2005 2004
(DVD, CD, bez CD)
2004
2005
2005
2005
Linux+ 02/2005
(DVD, CD, bez CD) pieczątka i podpis
Mozilla Thunderbird
– klient poczty elektronicznej
i grup dyskusyjnych
Witold Kieraś
44 marzec 2005
GNOME News
GTK+ 2.6
zeta.pl – trzeba pamiętać, że wiele serwe- mieniu, oraz czy mają być wyświetlane Ukazała się nowa wersja biblioteki
GTK+, fundamentalnej dla rozwoju
rów wymaga, aby najpierw założyć na nim same skróty informacji, czy też całe arty- środowiska GNOME, jak i wielu
konto (dotyczy to również serwera gaze- kuły. Klikając przycisk Menadżer kanałów aplikacji. Lista nowości jest długa
ta.pl – konto założyć możemy pod adresem RSS.... możemy zasubskrybować jakiś ser- – GTK w wersji 2.6 zostało wzbogacone
http://usenet.gazeta.pl/ ). Podajemy jeszcze wis: wybieramy Dodaj, a następnie wpi- m.in. o nowe widgety i przyciski,
a wiele starych poprawiono lub
nazwę konta i kończymy konfigurację. Po- sujemy adres kanału RSS oraz miejsce je- zmodyfikowano. Czekamy zatem
dobnie jak w przypadku kont pocztowych, go przechowywania (domyślnie w zdefi- na oparte na GTK+ 2.6 środowisko
także konto usenetowe możemy dodatko- niowanym wcześniej katalogu konta dla GNOME!
wo konfigurować, decydując, jak często serwisów RSS). Odpowiednie adresy RSS http://mail.gnome.org/archives/gnome-
announce-list/2004-December/
program ma sprawdzać, czy pojawiły się znajdziemy w naszych ulubionych serwi- msg00038.html
nowe wiadomości na wybranych grupach. sach, oczywiście jeśli udostępniają one ta-
GIMP-owy splash
Po zakończeniu konfiguracji, w drzewie ka- ką usługę. Przykładowo, aby zasubskrybo- Ukazała się niedawno nowa wersja
talogów po lewej stronie głównego okna wać serwis Newsforge.com, wpisujemy ad- najlepszego narzędzia graficznego dla
programu, pojawi się nowa pozycja o na- res http://www.newsforge.com/index.rss. Linuksa, czyli GIMP-a. Aby wersja 2.2
zwie, którą wybraliśmy dla konta. Klikamy Wybór zatwierdzamy przyciskiem OK – od mogła się ukazać, trzeba było najpierw
rozstrzygnąć ogłoszony wcześniej
na niej prawym przyciskiem myszy i wy- tej pory w podkatalogu Newsforge konta konkurs na GIMP-owy splashscreen
bieramy Menadżer subskrypcji. Zostaniemy News & Blogs możemy przeglądać zawar- – sprawa to o tyle trudna, że program
zapytani o login i hasło (jeśli serwer wyma- tość tego serwisu. do obróbki grafiki powinien mieć
gał wcześniej założenia konta newsowego), naprawdę piękną wizytówkę. Zwycięzcą
został Bill Luhtala za pracę pod tytułem
po czym program ściągnie listę grup dysku- Wtyczki Work in progress...
syjnych dostępnych na serwerze. Zaznacza- Thunderbirda, podobnie jak Firefok- http://gimp.org/contest/gallery.cgi?disp
my interesujące nas grupy i wciskamy przy- sa, można wzbogacać o nowe funkcje lay=image&name=200412022100492
cisk Subskrybuj. Od tej pory Thunderbird przy pomocy tzw. rozszerzeń. Póki co, 4733
będzie ściągał nagłówki nowych wiadomo- jest ich mniej niż w przypadku prze- Sylpheed 1.0rc1
ści pojawiających się na wybranych przez glądarki, ale bywają one niezwykle po- Pierwsze stabilne i pełne wydanie
Sypheeda już jest. Sylpheed to oparty
nas grupach. Posiadacze modemów mo- mocne. Najpierw ściągamy odpowied-
na bibliotece GTK+ 1.2
gą ściągać całe wiadomości od razu (a nie ni plik z rozszerzeniem *.xpi, dla na- wieloplatformowy klient poczty.
tylko nagłówki) – klikamy prawym przyci- szej wersji Thunderbirda ze strony http:// Posiada wparcie dla obsługi wielu kont
skiem myszy na katalog grupy, wybieramy enigmail.mozdev.org/download.html. Na- pocztowych, obsługę POP3/APOP
oraz śledzenie wątków. Użytkownicy
Właściwości... i w zakładce Tryb offline za- stępnie z menu Narzędzia wybieramy po-
Sylpheeda wskazują często na jego
znaczamy opcję Wybrana grupa dyskusyj- zycję Rozszerzenia. W oknie rozszerzeń lekkość i dostępność wielu funkcji.
na będzie dostępna w trybie offline. Od tej klikamy przycisk Instaluj i wskazujemy Wadą jest oparcie jego GUI na starej już
pory będziemy mogli ściągać wiadomości położenie pliku <nazwa_wtyczki>-<wer- bibliotece GTK+ w wersji 1.2. Być może
teraz programiści Sylpeeda zdecydują
z tej grupy na dysk i czytać je po rozłącze- sja>.xpi na naszym dysku. Następnie po-
się wreszcie na przejście na GTK+
niu z Internetem. twierdzamy chęć zainstalowana nowego w wersji 2.x.
rozszerzenia przyciskiem Instaluj Teraz. http://sylpheed.good-day.net/
RSS Po chwili wtyczka jest już zainstalowana, Gnumeric 1.4
RSS, czyli Really Simple Syndication, to ale będziemy mogli z niej skorzystać do- Ukazała się nowa wersja arkusza
bardzo praktyczny i coraz bardziej popu- piero po zrestartowaniu Thunderbirda. kalkulacyjnego Gnumeric, będącego
larny sposób przeglądania internetowych częścią nieoficjalnego pakietu GNOME
Office. W wersji 1.4 otrzymujemy
serwisów informacyjnych oraz blogów. Podsumowanie między innymi ulepszoną obsługę
Thunderbird może posłużyć nam także Thunderbird to świetny program, mają- formatu Microsoft Excela, wersje
jako czytnik RSS. Musimy skonfigurować cy ogromne szanse powtórzyć sukces Fi- programu dla platformy Win32
w tym celu oddzielne konto: Edycja–>Kon- refoksa. Dzięki unikalnemu rozwiązaniu, i urządzeń przenośnych, integrację
z GTK+ 2.4/2.6 oraz poprawioną
figuracja kont–>Dodaj konto... Wybieramy jakim są rozszerzenia, można rozbudowy- obsługę drukowania.
pozycję RSS News & Blogs i klikamy Dalej. wać program we własnym zakresie i we- http://gnomedesktop.org/node/2090
Następnie wpisujemy nazwę konta – mo- dług własnych potrzeb. Można też niemal
RSSOwl 1.0
że zostać domyślna News & Blogs, gdyż za- dowolnie zmieniać jego wygląd dzięki tzw. RSSOwl to czytnik RSS dla GNOME,
leży to tylko od naszego wyboru. Konfi- motywom zarządzanym z menu: Narzę- który osiągnął niedawno wersję 1.0.
gurację kończymy w następnym oknie kli- dzia–>Motywy. Thunderbird ma jeszcze Programiści, oprócz wersji linuksowej,
oferują również porty dla Windows,
kając przycisk Zakończ. Teraz w oknie jedną ważną zaletę – jest aplikacją wielo-
MacOS X oraz Solarisa. Do ciekawych
Konfiguracja konta ujrzymy nową pozy- platformową, dzięki czemu możemy z nie- funkcji programu należy możliwość
cję o wybranej przez nas przed chwilą na- go korzystać także w systemach innych niż eksportu wiadomości do formatu
zwie. Możemy tu zdefiniować, co ile mi- Linux, jeśli tylko zachodzi taka potrzeba, PDF. RSSOwl instaluje się wraz z dużą
liczbą proponowanych serwisów do
nut program ma sprawdzać, czy nie uka- mając możliwość łatwego przenoszenia ar-
subskrypcji, co oszczędzi na żmudnego
zały się nowe artykuły w subskrybowa- chiwum pocztowego i jego ustawień. szukania ich w Internecie.
nych przez nas serwisach (domyślnie co http://www.mozilla.org/products/ http://www.rssowl.org/
100 minut), czy program ma szukać no- thunderbird/
wych artykułów przy każdym urucho- http://www.thunderbird.pl/
www.lpmagazine.org 45
aktualności
oprogramowanie KDE
KMail
– klient poczty elektronicznej
Witold Kieraś
46 marzec 2005
KDE News
www.lpmagazine.org 47
aktualności
oprogramowanie linuxfresh
Truevision
– modeler do POV-Raya
Piotr Machej
48 marzec 2005
FRESH News
Honeyd 1.0
Honeyd to niewielki demon
tworzący w sieci wirtualne komputery.
Każdy z nich może udawać, że jest
na nim uruchomiony określony
system operacyjny i usługi. Zamiast
symulowania usługi, mogą też działać
jako pośrednicy przekazujący zapytania
do innego komputera. Dzięki Honeyd,
korzystając z jednego komputera, można
symulować istnienie całej sieci różnych
komputerów, co świetnie nadaje się
do mylenia potencjalnych włamywaczy.
Najnowsza wersja wprowadza głównie
wewnętrzny serwer WWW pokazujący
statystyki ruchu oraz możliwość
ostrzegania o uaktualnieniach
dotyczących bezpieczeństwa.
http://freshmeat.net/projects/honeyd/
Subcheck 0.77
Jeśli oglądamy filmy lub anime
z napisami w formacie SRT, czasem
możemy napotkać na niezbyt dobrze
wykonane napisy. Program Subcheck
pozwala sprawdzić poprawność
plików SRT, wykrywając zarówno
takie błędy, jak ujemny czas trwania
Rysunek 2. Dzięki takim programom praca z POV-Rayem staje się znacznie łatwiejsza napisów, jak i po prostu zbyt krótki
czas wyświetlania. Pozwala również na
przepisanie napisów z inną długością
które obiekty nie zostaną od razu wy- stępnie należy stworzyć obiekt Differen- linii tekstu. W najnowszej wersji
świetlone w oknie podglądu. Dotyczy ce (w sekcji CSG operators). Po przejściu programu poprawiono działanie kilku
to szczególnie obiektów typu Text (sta- do zakładki Select wskazujemy obiekt opcji wywołania programu (Subcheck
ją się widoczne dopiero, gdy wybierze- kuli i wciskamy przycisk Cut (ikona działa w trybie tekstowym).
http://freshmeat.net/projects/subcheck/
my czcionkę w zakładce Edit) oraz ope- z nożyczkami na dole zakładki). Następ-
ratorów CSG (należy przypisać do nich nie wskazujemy obiekt Difference i wci- Web Secretary 1.8.0
Coraz więcej witryn do powiadamiania
obiekty w zakładce Select). Utworzo- skamy przycisk Paste. Analogicznie po-
o zmianach wykorzystuje kanały RSS.
ne obiekty możemy przemieszczać, ob- stępujemy z obiektem cylindra. Później Jeśli chcielibyśmy śledzić zmiany na
racać i skalować po zaznaczeniu odpo- obydwóm obiektom nadajemy ten sam stronach nie korzystających z tego
wiedniego narzędzia w górnym pasku. materiał, odpowiednio je przemieszcza- udogodnienia, z pomocą przyjdzie
nam Web Secretary. Ten zestaw
Wcześniej należy wybrać odpowied- my i skalujemy, i już możemy nacieszyć
dwóch skryptów napisanych w języku
ni obiekt korzystając z narzędzia Select się efektem. Oczywiście, należy pamię- Perl pozwala na sprawdzanie, czy
lub z zakładki Select. Podczas operowa- tać o odpowiednim oświetleniu sceny. zawartość strony uległa zmianie.
nia obiektami mogą się przydać klawi- Trzeba też mieć na uwadze, który obiekt Jeśli tak, generowana jest strona
z wszystkimi zmianami
sze [Shift] i [Ctrl ]. Wciśnięcie tego pierw- jest wyżej na liście, gdyż od pierwsze-
podświetlonymi kolorem. W nowej
szego powoduje, że podczas skalowania go będzie odejmowany drugi – kolej- wersji do podświetlania zmian
operacja dotyczy wszystkich osi. Drugi ność możemy zmienić przyciskami Up użyto znacznika SPAN. Oprócz
pozwala na znacznie dokładniejsze wy- i Down. W podkatalogu examples/ ka- tego, poprawiono błąd związany
z uruchamianiem kilku instancji
konywanie operacji. talogu ze źródłami można znaleźć kilka
programu równocześnie.
Żaden obiekt nie pojawi się w wy- przykładowych scen wykonanych przez http://freshmeat.net/projects/websec/
renderowanej scenie, jeśli nie przypisze- autora programu (jedna z nich jest za-
VyQChat 0.2.7
my do niego materiału. W tym celu na- prezentowana na Rysunku 2). VyQChat to bezserwerowy program
leży najpierw przejść do zakładki Mate- Najnowsza wersja niesie ze sobą wie- do pogawędek przeznaczony dla sieci
rials. Możemy tu skorzystać z biblioteki le zmian. Obecnie współpracuje z aktu- lokalnych. W prawie 100 % jest
zgodny z działającym w Windows
(ikona książki) i dodać do sceny wybrane alną wersją POV-Raya (czyli 3.6 ). Popra-
programem Vypress Chat. Można
materiały. Możemy również stworzyć wła- wiono integrację ze środowiskiem GNO- rozmawiać zarówno na publicznych,
sny materiał. Następnie wybieramy utwo- ME. Dodano obiekty Blob, Lathe, Text, jak i na prywatnych kanałach, a także
rzony obiekt i przechodzimy do zakładki a także grupy świateł. Oprócz tego, przesyłać wiadomości korzystając
z wygodnego interfejsu graficznego.
Edit. W polu Material ustawiamy materiał, ulepszono pakiet z dodatkowymi mate-
W nowej wersji wprowadzono
który nam odpowiada. riałami i dodano system pomocy wraz dokowanie programu w zasobniku
Jeśli chcemy stworzyć bardziej skom- z kilkoma plikami pomocy. Poza tym, systemowym, dodano tłumaczenie
plikowane kształty niż oferowane przez wprowadzono szereg drobniejszych na język turecki oraz uaktualniono
tłumaczenia polskie i rosyjskie.
program, możemy skorzystać z operato- udoskonaleń i wiele poprawek dostrze-
http://freshmeat.net/projects/vyqchat/
rów CSG. Przykładowo, chcąc stworzyć żonych błędów.
kulę z wyciętym w niej otworem, może-
my stworzyć obiekty kuli i cylindra. Na- http://freshmeat.net/projects/truevision/
www.lpmagazine.org 49
aktualności
oprogramowanie linuxfresh
Samba Commander
– tekstowa przeglądarka
zasobów SMB
Piotr Machej
50 marzec 2005
FRESH News
Pathalizer 0.7
Twórcy stron internetowych zazwyczaj
padku może nam pomóc menedżer po- znaczenia poszczególnych klawiszy moż-
chcieliby wiedzieć, w jaki sposób
bierania. Wystarczy wcisnąć przycisk [s], na skorzystać z pomocy wyświetlanej po przyciągnąć odwiedzających. Program
żeby zobaczyć listę wszystkich plików, wciśnięciu klawisza [h]. Pathalizer pozwala poznać ścieżki,
które jeszcze nie zostały skopiowane. Na Jeśli już wyłączaliśmy program, z pew- jakimi goście poruszają się po stronie.
Informacje te (przedstawione w formie
czas wyświetlania spisu pobieranie zosta- nością dostrzegliśmy komunikat, że
graficznej) mogą pomóc w ulepszeniu
je wstrzymane, więc możemy spokojnie SMBC nie mógł otworzyć pliku konfi- nawigacji po stronie, jak również
ją przeanalizować. Klawiszem spacji mo- guracyjnego ~/.smbc/smbrc. Nie jest on mogą wskazać, które działy cieszą
żemy wstrzymać lub wznowić pobieranie wprawdzie niezbędny, ale jego utworze- się największym powodzeniem
i powinny być najczęściej
wskazanego pliku. Możemy też całkiem nie może nam ułatwić korzystanie z pro-
aktualizowane. Nowa wersja radzi
usunąć go z kolejki klawiszem [d]. Podob- gramu, a w dodatku pozwoli bardziej sobie z plikami spakowanymi
nie jak w przypadku zakładek, plik zosta- dostosować go do naszych potrzeb. Naj- programami Gzip i Bzip2.
nie tylko oznaczony do usunięcia, więc prostszym sposobem na utworzenie te- Wprowadzono też wiele poprawek.
http://freshmeat.net/projects/pathalizer/
możemy zmienić zdanie i uratować go go pliku jest skopiowanie przykładowej
klawiszem [u]. konfiguracji poleceniem cp /usr/share/ Cjukebox 1.32
Bardzo przydatną funkcją dostępną doc/smbc-1.0.1/sample.smbcrc ~/.smbc/ Jeśli lubimy pracować w trybie
tekstowym, a w dodatku lubimy
w programie Samba Commander jest smbcrc. Teraz wystarczy otworzyć go posłuchać muzyki, może nas
wyszukiwanie plików na zdalnym ser- w naszym ulubionym edytorze i pozmie- zainteresować program Cjukebox.
werze. Po wciśnięciu klawisza [f ] mo- niać niektóre opcje. Najbardziej przydat- Jest to odtwarzacz muzyki
żemy podać nazwę (lub jej fragment), ne opcje to workgroup, host i share, i menedżer list odtwarzania
o interfejsie zbliżonym do programu
a następnie wybrać szukanie szybkie lub pozwalające od razu otwierać w pra- Midnight Commander. Do
wolne. Jeśli wybierając szukanie szyb- wym oknie wskazany zasób. Jeśli do odtwarzania jest wykorzystywany
kie otrzymamy komunikat, że program dostępu do niego potrzebne są specjal- program Musicus, obsługujący
nie zbudował jeszcze indeksu, pozosta- ne przywileje, należy też określić odpo- wszystkie formaty wspierane
przez program XMMS. W nowej
je nam wyszukiwanie wolniejsze. Okno, wiednio wartości opcji username i pas- wersji oba okna programu są
które się pojawi, daje nam jeszcze szer- sword. Jeśli w lewym oknie nie chcemy całkowicie niezależne i mogą być
sze możliwości. Możemy tu określić nie mieć katalogu domowego, lecz jakiś in- wykorzystywane zarówno do
tylko wzorzec nazwy wyszukiwanego ny, podajemy ścieżkę do niego w opcji przeglądania plików, jak i do edycji
listy odtwarzania. Szerokość obydwu
pliku, ale także nazwę katalogu, kompu- localdir. okien może być zmieniana w miarę
tera, a nawet grupy roboczej, które mają W najnowszej wersji programu po- potrzeb z wykorzystaniem klawiatury.
być przeszukiwane. Gdy wynik wyszu- prawiono tylko kilka błędów dotyczą- http://freshmeat.net/projects/cjukebox/
kiwania nas zadowoli, możemy od razu cych menedżera listy pobieranych i wy- Jeti 0.6.1
przejść do potrzebnego nam pliku. syłanych plików oraz wyświetlania stanu Wśród wielu dostępnych
Ciekawostką jest też możliwość wysy- pobierania. klientów protokołu Jabber warto
zainteresować się programem Jeti.
łania wiadomości WinPopUp. Służy do te-
Posiada on większość możliwości,
go klawisz [m]. W razie wątpliwości co do http://freshmeat.net/projects/smbc/ jakie powinien mieć program do
pogawędek w sieci. Mamy dostępne
emotikony, formatowane wiadomości,
pokoje rozmów, a także przesyłanie
plików. Ciekawostką odróżniającą
go od wielu innych klientów Jabbera
jest możliwość uruchomienia go jako
apletu na stronie WWW. W
najnowszej wersji programu
umożliwiono przesyłanie plików,
a także przeglądanie i edycję danych
użytkownika (VCard ).
http://freshmeat.net/projects/jeti/
HTTP Time Protocol 0.4.5
Synchronizacja czasu przydaje
się w wielu systemach
komputerowych. Zwykle do tego
celu jest wykorzystywany protokół
NTP, lecz w niektórych przypadkach
(np. jeśli komputer znajduje się za
silną zaporą ogniową) może się
nie sprawdzić. HTTP Time Protocol
pozwala na synchronizację czasu
z użyciem protokołu HTTP.
Radzi sobie również z serwerami
pośredniczącymi i obsługującymi
protokół HTTPS.
http://freshmeat.net/projects/htpd/
Rysunek 2. Samba Commander posiada nawet menedżer pobierania plików
www.lpmagazine.org 51
aktualności
oprogramowanie linuxfresh
Atari800
– emulator 8-bitowego Atari
Piotr Machej
52 marzec 2005
FRESH News
Mathomatic 11.6b
Uczniom z pewnością może przydać
się program, który potrafi uprościć
i rozwiązać równania algebraiczne.
Oczywiście, tylko po to, aby
sprawdzić, czy dobrze je rozwiązali.
Takim programem jest Mathomatic.
Program jest bardzo łatwy w użyciu,
a przy tym wyświetla równania
w bardzo czytelny sposób,
wspomagając się kolorami.
W najnowszej wersji poprawiono kilka
dostrzeżonych błędów, między innymi
związanych z dużymi potęgami oraz
równaniami z nieskończonością.
http://freshmeat.net/projects/
mathomatic/
KlamAV 0.9
Wydawałoby się, że Linuksowi
ochrona antywirusowa nie jest
potrzebna. Nieraz nasz dysk jest
współdzielony przez więcej systemów,
więc choćby z tego powodu program
antywirusowy może nam się przydać.
KlamAV to nakładka na popularny
program ClamAV, przeznaczona dla
Rysunek 2. Wspomnienia, ach wspomnienia – znów możemy pograć w klasyczne gry KDE. Udostępnia on automatyczne
i ręczne skanowanie plików,
zarządzanie kwarantanną, pobieranie
uaktualnień, a także skanowanie
li starań, aby korzystanie z klawiatury by- Jeśli nie lubimy korzystać z linii po- poczty. Nowa wersja działa poprawnie
ło jak najbardziej naturalne. Gdy już po- leceń, możemy skorzystać z menu ukry- ze standardowym wydaniem ClamAV.
bawimy się klawiaturą, możemy wcisnąć tego pod klawiszem [F1]. Dostępne są tu Poprawiono też kilka funkcji, jak
klawisz [F5], dzięki czemu powinniśmy wszystkie ustawienia, które można zmie- uaktualnianie w tle. Klammail
w przypadku znalezienia zarażonego
znaleźć się w interpreterze języka BA- niać w naszym emulatorze. Przykłado- listu wyświetla okienko dialogowe.
SIC. Możemy to poznać po wyświetlonym wo, wybierając Disk Management może- http://freshmeat.net/projects/klamav/
powitaniu: READY. Osoby znające BASIC my określić, w których napędach będą
Clipd 0.0.3
mogą go sobie przypomnieć, zaś pozosta- znajdować się poszczególne obrazy dys- Czy w dobie coraz powszechniej
li będą pewnie woleli zająć się grami. Na kietek. Możemy od razu umieścić ich kil- dostępnych stałych łączy nie ma
razie możemy wyłączyć emulator, wciska- ka – uruchamiana będzie gra z pierwsze- już zastosowania dla modemów?
Wprost przeciwnie. O ile tylko nasz
jąc klawisz [F9 ]. go napędu. Jeśli później zechcemy zmie-
modem obsługuje tzw. CallerID,
Gry dla Atari możemy pobrać z wie- nić dyskietkę na inną, wystarczy wejść do czyli rozpoznawanie numeru
lu miejsc w Sieci. Jednym z nich jest ser- tego menu, wybrać Rotate Disks i po wyj- dzwoniącego, to możemy skorzystać
wis http://vjetnam.hopto.org/index.php, ściu z menu wykonać twardy restart kla- z programu Clipd. Program ten
rejestruje przychodzące połączenia
na którym możemy znaleźć wiele gier wiszami [Shift]+[F5].
w bazie danych i wyświetla je na
w formacie ATR. Gdy już jakąś ściągnie- Może zdarzyć się, że w naszych po- stronie WWW lub na wyświetlaczu
my (np. River Raid, Raid over Moscow szukiwaniach gier i programów natrafimy LCD. Oprócz numeru, może być
lub Danger Ranger) i rozpakujemy, mo- na obrazy taśm magnetofonowych, np. wyświetlany, przechowywany w bazie,
identyfikator dzwoniącego. Nowa
żemy ją od razu uruchomić. Służy do w formacie CAS. Nazwę takiego pliku mo-
wersja to całkiem przebudowane
tego polecenie atari800 Riverraid.atr żemy przekazać w linii poleceń (atari800 skrypty PHP oraz dodana strona
(w przypadku gry River Raid ). Grę roz- -tape dropzone.cas) lub w menu, wybie- statystyk.
poczynamy klawiszem [F4 ] (START ), rając opcję Select tape image. Nie należy http://freshmeat.net/projects/clipd/
a następnie korzystamy z dżojstika lub jednak dziwić się, jeśli po uruchomieniu Yam 0.7.2
z klawiatury numerycznej. Niektóre gry lub zresetowaniu emulatora gra nie zała- Yam pozwala na zbudowanie
lokalnego repozytorium pakietów
wymagają, aby podczas korzystania duje się. Aby załadować cokolwiek z ma-
RPM wykorzystującego lokalne obrazy
z klawiatury numerycznej był włączony gnetofonu, należy podczas resetowania ISO, pobrane uaktualnienia, jak
NumLock, a w przypadku innych nale- Atari przytrzymać klawisz START ([F4]). również dodatkowe pakiety z innych
ży go wyłączyć. Odpowiednikiem przy- Powinniśmy usłyszeć charakterystycz- repozytoriów. Z takiego repozytorium
można korzystać z użyciem takich
cisku FIRE z dżojstika jest klawisz [Ins]. ny dźwięk gotowości, po którym może-
narzędzi, jak Yum, Apt, Up2date,
Jeśli nie odpowiada nam uruchamianie my wcisnąć klawisz [Enter]. Dopiero wte- Synaptic i innych. Rozwiązanie takie
emulatora na pełnym ekranie, możemy dy rozpocznie się ładowanie programu świetnie nadaje się do wykonywania
wymusić uruchomienie w oknie: ata- z magnetofonu. zdalnych instalacji na komputerach
bez napędów CD lub do tworzenia
ri800 -windowed -width 800 -height 600 Najnowsza wersja programu wno-
serwera uaktualnień w firmie lub sieci
Riverraid.atr. Użycie opcji width i height si głównie poprawki obsługi klawiatury lokalnej.
zwiększa rozmiary okna, gdyż domyśl- w SDL i X11. http://freshmeat.net/projects/yam/
nie jest bardzo małe. http://freshmeat.net/projects/atari800/
www.lpmagazine.org 53
aktualności
oprogramowanie gry
Robin Hood:
The Legend of Sherwood
– przygodowa gra 3D
Michał Niwicki
Gamy!
Sterujemy czterema postaciami: Robin
Hoodem, Małym Johnem, Lady Marian
oraz grubym biskupem. Każdego bo-
hatera cechują indywidualne umiejęt-
ności, które powinniśmy umieć wyko-
rzystywać poruszając się po terenach
Sherwood. Silną stroną Robin Hooda
jest oczywiście celne strzelanie z łu-
ku. W bezpośrednich starciach z woj-
skami szeryfa Nottingham najlepiej
wypada Mały John. Ruch każdej posta-
ci możemy kontrolować indywidual-
nie (klikając na nią lewym przyciskiem
myszy) lub wybrać całą lub część dru-
żyny do wykonania określonego za-
dania (zaznaczając myszką prostokąt-
ny obszar, na którym znajdują się bo-
Rysunek 1. Robin Hood – książę złodziei
haterowie).
54 marzec 2005
GAMES News
www.lpmagazine.org 55
dla początkujących
Porównanie
klientów
pocztowych
Piotr Machej
P
omimo istnienia licznych forów też jako główne kryterium oceny naszych
internetowych, blogów czy ko- kandydatów przyjąłem wygląd interfej-
munikatorów, wciąż nie gaśnie su, jego przejrzystość i wygodę użycia.
zainteresowanie pierwotną for- W dalszej kolejności mamy możliwości
mą komunikacji w Sieci. Mam oczywi- konfiguracji i dostosowywania do wła-
ście na myśli pocztę elektroniczną. Jest snych upodobań. Nie bez znaczenia jest,
to znakomity sposób porozumiewania jakie protokoły obsługuje klient – szczegól-
się w Internecie, gdy nie zależy nam na nie, jeśli chodzi o nasze bezpieczeństwo.
natychmiastowej odpowiedzi. W począ- Na koniec sprawdzimy, jakie inne cieka-
tkach rozwoju poczty elektronicznej moż- we funkcje oferują testowane programy
liwe było przesyłanie tylko wiadomo- (np. automatyczne sprawdzanie pisowni,
ści tekstowych. Obecnie nikogo już nie tak potrzebne niektórym użytkownikom).
zaskakują kolorowe listy z dołączonymi Z zestawieniem cech poszczegól-
rysunkami, a nawet krótkimi filmami. nych programów możemy zapoznać się
Coraz trudniej też o osobę (o firmach w Tabeli 1. Każdą z cech oceniłem według
nie wspominając) korzystającą z Internetu, skali od 1 do 6. Wyjątkiem są cechy,
a nie posiadającą własnego adresu e-mail. w których istotne jest tylko, czy program
To upowszechnienie poczty elektronicz- ma zaimplementowaną daną funkcję, czy
nej ma jednak i niezbyt przyjemną stronę, nie. W tym przypadku użyłem znaków
jaką jest zalewająca nasze skrzynki fala + (program posiada daną funkcjonalność)
niechcianej korespondencji (popularnie i - (nie posiada). Sposób wyliczenia
zwanej spam lub junk-mail). oceny końcowej podany jest w ramce
Z tego właśnie powodu wybór pro- Metoda obliczenia wyniku.
gramu, który będziemy wykorzysty-
wać do czytania poczty, jest taki istotny. Interfejs
W końcu, jeśli czytamy listy elektronicz- Jak już wspomniałem, liczy się pierw-
ne na co dzień, to wykorzystywany pro- sze wrażenie. Pod tym względem najbar-
gram nie powinien doprowadzać nas dziej zaskoczyło mnie zetknięcie z Evo-
do szału, prawda? Niniejszy artykuł ma
pomóc w znalezieniu najlepszego dla nas
klienta pocztowego, przy wykorzystaniu
którego czytanie i pisanie listów elektro-
nicznych będzie przyjemnością.
Kryteria wyboru
Mówi się, że najważniejsze jest pierw-
sze wrażenie. Gdy uruchamiamy pro-
gram, zwracamy od razu uwagę na to,
DVD jak szybko się otwiera oraz w jaki sposób
Rysunek 1. Jeśli stwierdzimy, że
Po uruchomieniu dystrybucji nas wita. Widząc na głównym ekranie
odfiltrowana wiadomość nie jest spamem,
Linux+ Live DVD można skorzy- masę niezrozumiałych opcji, wymagają-
zawsze możemy powiadomić o tym
stać z omawianych programów. cych od nas lektury instrukcji, zapewne
program
od razu odinstalujemy program. Dlatego
56 marzec 2005
ranking klientów pocztowych dla początkujących
www.lpmagazine.org 57
dla początkujących
Metoda obliczenia
wyniku
Zwycięzca został wyłoniony przez proste
zsumowanie ocen ze wszystkich katego-
rii. W przypadku kategorii, gdzie oceną
były + i -, za plus przyznawałem 1 punkt,
a za minus 0 punktów. W pozostałych
kategoriach wykorzystałem skalę od 1
do 6.
Wątpliwości mogą wzbudzić podwój-
ne oceny w niektórych kategoriach. Jeśli
chodzi o ocenę wygody korzystania
z programów Sylpheed-Claws i Opera, to
pierwsza ocena dotyczy pierwszego wra-
żenia, natomiast druga – oceny po przy-
zwyczajeniu się do interfejsu.
Korekta pisowni
"Pokaż mi, jak piszesz, a powiem Ci,
kim jesteś". Niektórzy skarżą się, że
sztuka pisania listów zaginęła wiele
lat temu. Wraz z rozwojem Interne-
tu pojawił się jeszcze jeden problem.
Jest nim pisanie niedbałe, bez przejmo-
wania się ortografią czy interpunkcją.
O ile przy prowadzeniu koresponden-
cji z kolegą nie stanowi to problemu,
o tyle podczas wysyłania podania o
pracę lub listu do ważnego klienta ma
Rysunek 3. KMail nie wyświetla sformatowanych wiadomości HTML jeśli tego nie chcemy
to już istotne znaczenie. Na szczęście,
58 marzec 2005
ranking klientów pocztowych dla początkujących
W podstawowym zakresie posiada- Zazwyczaj powinno nam to wystarczyć. Ciekawostką dostępną w Operze jest,
ją ją wszystkie testowane programy, Oprócz tego, mamy do dyspozycji rów- że wyniki wyszukiwań pojawiają się jako
tzn. możemy wyszukiwać listy zawie- nież wyszukiwanie informacji w nagłów- osobny widok, dzięki czemu możemy
rające szukany ciąg znaków w adresach kach, a nawet wyszukiwanie listów speł- później do nich w łatwy sposób wrócić.
nadawcy i odbiorcy, temacie, a nawet niających inne kryteria (np. oznaczonych W Thunderbird podobną rolę spełniają foldery
(co chyba najważniejsze) w treści listu. jako ważne). wyszukiwania, czy VFoldery w Evolution.
www.lpmagazine.org 59
dla początkujących
Zakończenie
Jak widać z Tabeli 1, wyniki wszyst-
kich programów są dosyć zbliżone.
Ostatecznie zwycięzcą został program
Thunderbird, który najbardziej przy-
padł mi do gustu. Zupełnie inaczej jest
z Evolution. Pomimo prób, nie potra-
Rysunek 4. Dopiero przeglądając menu można zobaczyć, jak wielkie możliwości kryje ten fię przekonać się do tego programu,
prosty interfejs chociaż z tabeli wynika, że nie ma on
poważniejszych braków. Ciekawą pro-
Sortowanie możemy później wykorzystywać pod- pozycją jest Sylpheed-Claws, z którego
korespondencji czas wyszukiwania, a także podczas z pewnością będę jeszcze w przyszłości
Jeśli utrzymujemy ożywioną korespon- filtrowania wiadomości. Jeśli nie liczyć korzystał. Jego główne zalety to szyb-
dencję z wieloma osobami lub gdy jeste- Opery, to wszystkie programy pozwa- kość, duża liczba opcji i wygoda korzy-
śmy uczestnikami list dyskusyjnych, lają na rozdzielenie poczty do poszcze- stania (po okresie przyzwyczajania się).
możemy zacząć się gubić w stosie listów gólnych folderów na podstawie wska- Stanowczo nie podoba mi się KMail
elektronicznych. W każdym z testowa- zanych przez nas kryteriów. Z pew- – zraziłem się tym, że wystarczyło kilka
nych programów możemy sobie z tym nością ułatwi to przeglądanie poczty. listów z większymi załącznikami, aby
radzić w nieco inny sposób. Mamy moż- W Operze, ze względu na to, że folde- zaczął dosyć długo myśleć, a strony
liwość oznaczenia listów jako ważne, rów jako takich nie ma, rozwiązane jest WWW otwiera w przeglądarce Konqu-
a nawet przyporządkowania ich do to w inny sposób – mamy do dyspozy- eror, zamiast skorzystać z już otwartych
określonej kategorii (np. prywatne, cji widoki, w których możemy przeglą- okien Firefoksa. Jeśli chodzi o Operę,
zabawne, służbowe). Oznaczenia te dać wiadomości spełniające określo- to do zastosowanego w niej nowator-
skiego podejścia trzeba po prostu przy-
wyknąć. Jest ono całkiem ciekawe, lecz
w moich oczach Opera wiele traci ze
względu na zamknięte źródła i wyświe-
tlanie reklam w darmowej wersji.
W związku z powyższym, polecam pro-
gram Thunderbird.
W Internecie:
• Strona domowa Thunderbird:
http://www.mozilla.org/products/
thunderbird/
• Strona domowa Evolution:
http://www.ximian.com/products/
evolution/
• Strona domowa KMail:
http://kmail.kde.org/
• Strona domowa Sylpheed-Claws:
http://sylpheed-claws.sourcefor-
ge.net/
Rysunek 5. W Operze możemy czytać nie tylko pocztę i wiadomości z grup dyskusyjnych, • Strona domowa Opera:
ale nawet wiadomości z serwisów informacyjnych http://www.opera.com/
60 marzec 2005
Aristo Slim 240 testy
O
firmie Aristo słyszałem wie- miarę. Nie jest to zwykła, typowa instala-
le dobrego. Poczynając od cja Fedory. Specjalnie przygotowana tapeta,
aktywnego wspierania Linu- pasek szybkiego uruchamiania, na którym
ksa, poprzez niezłej jako- znalazł się m. in. MPlayer i K3B, a w menu
ści sprzęt, na atrakcyjnej cenie kończąc. OpenOffice.org, GIMP, różne gry i aplikacje
Gdy do naszej redakcji przyjechał Aristo multimedialne. Pomyślałem – fajnie. Znając
Slim 240, nie zastanawiając się długo, ograniczenia patentowe w Stanach Zjedno-
zdeklarowałem swoją osobę do roli tego, czonych, a co za tym idzie również w samej
który znajdzie jego wady i zalety. Fedorze, umieściłem w napędzie płytkę
z plikami MP3, uruchomiłem odtwarzacz
Pierwsze wrażenie XMMS i dodałem pliki – zostały odtwo-
Pierwsze wrażenie jest niezwykle istotne. rzone. Umieściłem płytkę z filmem DVD tach, takich jak odczyt danych z płytek,
Laptop Aristo zrobił na mnie niesamowi- – Xine nie miał problemów z jej odtwo- udało mi się usłyszeć jego pracę. Cieka-
te wrażenie. Naprawdę. Rozpakowałem rzeniem. Ktoś naprawdę bardzo poważ- wostką jest przycisk umieszczony nad
pudełko, w którym znalazłem note- nie podszedł do sprawy i włożył w przy- touchpadem. Umożliwia on wyłączenie
booka, płytki z oprogramowaniem i ulotkę gotowanie tej wersji Fedory dużo wysił- owej namiastki myszki komputerowej, co
na temat podstaw obsługi systemu... Linux. ku. Poczułem się jak dobrze potraktowa- jest szczególnie przydatne w momencie,
Szybko podłączyłem Aristo do zasila- ny klient, któremu daleko do narzekań. Ba. gdy mamy np. myszkę na USB. Napęd
nia, włączyłem i moim oczom ukazał się W ogóle nie myślałem o narzekaniu. DVD/CD-RW działa bez zarzutów.
ekran powitalny GRUB-a z jedną pozy-
cją do wyboru. Była to Fedora Core 3. Plastycznie i technicznie Doskonały?
System zaczął się uruchamiać, jeszcze Notebook wygląda bardzo ładnie i este- Aristo Slim 240 pomimo tego, że jest
tylko automatyczne logowanie do środo- tycznie. O ile każdy z nas ma inny gust, bardzo dobrym notebookiem w swojej
wiska graficznego GNOME i mogłem roz- o tyle nie spotkałem się z opinią, że Aristo kategorii cenowej, nie jest pozbawiony
począć pracę. Zostałem bardzo pozytyw- Slim 240 jest brzydki. Srebrna, wykona- wad. Użytkownik musi przyzwyczaić się
nie zaskoczony. Nie jest istotne to, że nie na z przyzwoitej jakości tworzywa obu- do niezbyt wygodnego otwierania samego
darzę Fedory jakimś specjalnym zainte- dowa, sympatycznie działająca czarna kla- urządzenia (podczas otwierania laptop
resowaniem, ale to, że jest to Linux. Co wiatura, miłe dla oka kolorowe diody, unosi się) i wbudowanego, niemożliwego
więcej, wszystko zostało przygotowane na symbolizujące różne stany pracy kom- do wyjęcia napędu DVD-CD-RW. Szcze-
putera. Do tego laptopa nie będzie rów- gólnie to drugie jest bardzo dużą wadą
nież potrzeby zatrudnienia tragarza – jest w przypadku ewentualnej awarii.
Zalety bardzo lekki, gdyż waży zaledwie 2,3 kg.
Pod maską Celeron Mobile 1,7 GHz, 256 MB Podsumowanie
• Solidna konstrukcja RAM, dysk twardy 40 GB, napęd Combo Aristo Slim 240 jest bardzo dobrym notebo-
• Bezproblemowa współpraca DVD/CD-RW, karta graficzna na mobil- okiem. W kategorii stosunku ceny do jako-
z Linuksem nym chipsecie Intel 855GME. Przygrywać ści jest moim zdecydowanym faworytem.
• Przycisk wyłączający obsługę
będzie nam karta dźwiękowa na chipsecie Polecam jego zakup wszystkim tym, którzy
touchpada
AC'97 3D, zgodna z Sound Blaster Pro. Cie- chcą mieć dobry sprzęt za niewielkie pie-
• Doskonały stosunek ceny do jakości
• Cicha praca
kawym dodatkiem jest wbudowany mikro- niądze. Ceny zaczynają się od 3029 PLN
• Waga i wymiary fon. Jeśli jesteśmy przy urządzeniach wbu- netto. Ponieważ notebooki Aristo nie są
• Wygląd dowanych, to w Aristo Slim 240 znajdziecie dostępne na wszystkich rynkach, interesu-
również faksmodem i kartę sieciową Fast- jącą alternatywą o porównywalnych para-
Ethernet 10/100 LAN. Obecne porty to: metrach technicznych (wykorzystywane są
4 x USB 2.0, 1 x IEEE1394, 1 x S-Video TV-out, te same komponenty bazowe) może być
Wady 1 x VGA oraz 1 x PCMCIA II Type. laptop Blockbuster Excellent 14" firmy Geri-
com, którego cena wynosi 999 euro.
• Niedoróbki konstrukcyjne
• Jakość wyświetlanego obrazu
Jak to działa?
• Wbudowany na stałe napęd
Działa bardzo dobrze. Notebook pracu-
Ocena
DVD/CD-RW je niesamowicie cicho. Szczerze powie-
dziawszy, tylko w niektórych momen-
www.lpmagazine.org 61
dla początkujących
Sztuczki i kruczki
Grzegorz Niewęgłowski
Przenoszenie tekstu pomiędzy Ustawienie zmiennej $DISPLAY jest wolę nie pozostawiać żadnego ze swoich
X-ami a trybem tekstowym konieczne, gdyż model komunikacyj- procesów na widoku). Możliwe jest uru-
Czasami zachodzi potrzeba przeniesie- ny serwer/klient w przypadku X11 jest chomienie polecenia screen, następnie
nia tekstu pomiędzy trybem tekstowym z natury sieciowy. Za pomocą tej zmiennej uruchomienie w nim make (lub oczywi-
a środowiskiem graficznym X11, np. aby wskazujemy klientom, gdzie jest urucho- ście czegokolwiek innego), schowanie
do graficznego klienta poczty elektro- miony ekran (serwer), na którym mają coś jego sesji (sekwencją [Ctrl]+[a] [Ctrl]+[d]),
nicznej wkleić fragment komunikatów wyświetlić, czyli pod jakim numerem IP, uruchomienie X-ów, a następnie przywo-
pojawiających się na konsoli tekstowej. który X-serwer, a nawet które urządzenie łanie tej sesji w jakimś XTermie czy Kon-
Każdy, kto kiedykolwiek próbował to wyświetlające (na zestawach wielomonito- sole (poleceniem screen -r). Prawdziwa
robić, szybko zauważył, że mają one roz- rowych). W najprostszej postaci, “:0” ozna- transplantacja procesów. A więc można
dzielne schowki, w których przechowują cza: “podpinaj się pod domyślny (pierw- w ten sposób przenieść sobie ekran z tek-
tekst, więc przenoszenie tekstu między szy) lokalny X-serwer”. Aby uruchamiać stem z trybu tekstowego do X-ów, zazna-
nimi wymaga użycia jakiejś sztuczki. X-owe aplikacje, wcale nie trzeba mieć czyć interesujący fragment, skopiować
Najprostszym nasuwającym się rozwią- przed oczami X-owego pulpitu! Wystar- i wkleić. W drugą stronę oczywiście to
zaniem jest użycie pliku tymczasowego – czy mieć poprawnie ustawioną zmien- również działa, gdyż można wkleić coś
wystarczy w jakiś sposób (np. w edytorze) ną $DISPLAY – to wszystko. Adres swoje- do Screena, odłączyć go i podłączyć na
wkleić tekst, zapisać jako plik, a następnie go X-serwera można poznać uruchamia- jakimś wirtualnym terminalu. ■
ten plik otworzyć w innym środowisku. jąc np. echo $DISPLAY w XTerm, RXvt czy
Jest to nieco kłopotliwe rozwiązanie. innym emulatorze terminala. Dzielenie argumentów
Jeśli potrzebujemy przerzucenia tek- Jeśli serwer odmawia przyjmowania w pętlach for...do...done
stu z X-ów do trybu tekstowego, to połączeń (jest to bardzo często spoty- Standardowo, pętla for...do...done jako
można pokusić się o użycie bezpośred- kane, gdy próbujemy podpinać się pod argumenty dla poszczególnych przebie-
niego zapisu do pliku reprezentującego $DISPLAY uruchomiony przez innego gów bierze słowa. Jeśli nie wiecie o czym
dany wirtualny terminal w /dev. Polece- użytkownika), to zapewne musimy się- mówię, to spróbujcie wykonać taki kod:
nie echo ala ma kota >/dev/tty1 wypisze gnąć po polecenie xhost i włączyć sobie
stosowny tekst na tty1, o ile oczywiście prawo do łączenia się z X-ami. Szczegóły for arg in $(cat jakis_plik.txt)
mamy prawo zapisu do tego urządzenia będą różnić się w zależności od systemu do
(na większości systemów oznacza to, że i domyślnej polityki bezpieczeństwa, ale echo $arg
musimy najpierw zalogować się na dane podłączanie się pod własną sesję X-ów done
TTY). Jest to również niezbyt wygodne, powinno działać bezproblemowo.
a na dodatek ogranicza transmisję do jed- Alternatywą może być użycie pro- Widzicie? Pętla potraktowała każde słowo
nego kierunku. gramu screen, gdyż oferuje on pojem- jako osobny argument. Często chce się
Można odbić piłeczkę i w zbliżony nik przenoszący aplikacje pracujące operować na wierszach, a nie na słowach.
sposób wypuścić nieco tekstu z trybu w trybie tekstowym między środowiskami, Najczęstszą spotykaną wtedy radą jest
tekstowego od razu na ekran X-ów. Oczy- a nawet maszynami. Screen jest najczę- użycie while oraz read lub czegoś równie
wiście, nie da się tego zrobić prostym ściej używany do uruchamiania progra- złożonego, z podprocesami i słabą wydaj-
echo i przekierowaniem, bo X-y nie mają mów na kontach shellowych, tak aby pro- nością.
swojego reprezentanta w /dev, ale można gramy te nie przerwały pracy po wylo- A eleganckie rozwiązanie jest na
z trybu tekstowego uruchomić jakąś X-ową gowaniu się użytkownika i aby można je wyciągnięcie ręki – $IFS. To właśnie ta
aplikację i kazać jej wyświetlić tam jakiś było potem przywołać i kontrolować. Jako niepozorna zmienna steruje zachowa-
tekst. Pierwszym kandydatem jest polece- pewien efekt uboczny można uznać fakt, niem powłoki, gdy musi on rozbijać dane
nie xmessage – służy ono do pokazywania że pozwala to też bezproblemowo prze- wejściowe na argumenty. $IFS zawiera
komunikatów i należy do standardowej nosić sesje aplikacji tekstowych między znaki graniczne, które są traktowane jak
dystrybucji X-ów, więc można oczekiwać, trybem tekstowym a X11. Przykładowo, ja separatory między argumentami. Standar-
że jeśli gdzieś są X-y, to jest i xmessage. A jak większość długotrwałych kompilacji uru- dowo, zawiera ona znak spacji, tabulacji
uruchomić xmessage nie będąc aktualnie chamiam wewnątrz Screena, gdyż zabez- i nowej linii. Aby pod $arg w podanym
w X-ach? Może wystarczyć to: piecza to proces kompilacji przed prze- przeze mnie przykładzie zacząć widzieć
rwą spowodowaną np. restartem X-ser- całe wiersze, należałoby zmienić zawar-
export DISPLAY=:0 wera lub moim wylogowaniem się (gdy tość $IFS tak, aby zawierała tylko znak
xmessage “ala ma kota” muszę na dłużej odejść od komputera, nowej linii i nic poza tym.
62 marzec 2005
sztuczki i kruczki dla początkujących
A jak wstawić znak nowej linii do znajduje się również specjalizowane pole- wpływa na pamięciożerność jakiegoś
zmiennej? O tak: cenie pgrep. Zwraca ono PID-y zadanych procesu. ■
poleceń, czyli aby znaleźć PID procesu Psi,
IFS=” wystarczy pgrep psi. I już. Żadnej dalszej Zliczanie danych przesyłanych
“ obróbki, odcinania niepotrzebnych śmieci przez sieć
for arg in $(cat jakis_plik.txt) awkiem itp. PGrep nadaje się też świetnie Niektórzy użytkownicy mogą być
do do sprawdzenia, czy dane polecenie jest zainteresowani ilością danych przepły-
echo $arg w ogóle obecne, gdyż w przypadku, gdy wających przez ich interfejsy sieciowe
done nie znajdzie żadnego pasującego procesu, – niektórzy z przymusu, bo dysponują
kończy pracę z kodem wyjścia równym 1: łączami z miesięcznym limitem danych
Tak, dobrze widzisz. To najprostszy i chcą monitorować sytuację, a niektórzy
sposób. Złam definicję zmiennej na dwa # pgrep psi >/dev/null&&echo Psi S z czystej ciekawości. Istnieje wiele metod
wiersze. Gdy otworzysz cytat (”), powło- już działa||echo S zliczania, ale większość wymaga używa-
ka będzie czekała na jego zamknięcie Psi nie jest uruchomione nia specjalnych skryptów i kłopotliwych
i odczyta znak nowej linii. A pętla for czasem czynności administracyjnych.
zacznie wypisywać całe wiersze zamiast Ale na tym nie kończą się możliwości Ja tutaj przedstawię ciekawe rozwią-
pojedynczych słów. pgrep. Oprócz tego, może ono używać zanie, może nie idealne, ale za to proste
Oczywiście, to nie jedyne zastosowa- wyrażeń regularnych i pozwala w prosty w realizacji. Odpowiedzią jest... GKrellM.
nie, gdyż równie dobrze można ustawić sposób zawężać wyszukiwanie przez Nie wiem, czy istnieje ktokolwiek, kto nie
IFS=, aby łatwiej przetwarzać pliki CSV. dodanie takich kryteriów, jak nazwa widział tego programu lub go nie używał,
Pamiętaj tylko, że warto po tym wszyst- użytkownika czy numer terminala. Aby ale gdybym miał go teraz pokrótce
kim po sobie posprzątać. Zmienna $IFS sprawdzić, ile użytkownik karolina ma opisać, to nazwałbym go miernikiem do
jest używana przez wiele mechanizmów w tej chwili uruchomionych XTermów, wszystkiego. Może pokazywać czas, datę,
systemowych i zdefiniowanie jej w niestan- można najpierw wygrepować słowo transfer dysków, dane przepływające na
dardowy sposób może popsuć wykonywa- xterm z wyniku ps, potem odfiltrować konkretnych portach, transfer sieciowy,
nie różnych skryptów powłoki. Najlepiej z tego wszystko, gdzie pojawia się karo- temperaturę procesora, pocztę w skrzyn-
najpierw zapisać sobie gdzieś jej starą war- lina, ale nie daje to wcale gwarancji ce e-mail itp. Ponadto, istnieje do niego
tość (oldfs=$IFS), a po pętli for odtworzyć poprawności. A można też po prostu: wiele wtyczek dodających np. mikser
ją (IFS=$oldfs; unset oldfs). ■ audio. Nie ma chyba bardziej komplekso-
# pgrep -U karolina xterm|wc -l wego sposobu na podglądanie systemu
Nie tylko /bin/ps w locie. Jest to na pewno świetny wybór,
Pakiet ProcPS należy do niezbędnika Szybkie i proste. gdy chce się upakować mnóstwo mierni-
linuksowej dystrybucji. W końcu to z niego Polecenie pkill to wyspecjalizowana ków i wykresów na niewielkiej przestrze-
pochodzi polecenie /bin/ps, które chyba odmiana pgrep. Pozwala tak samo jak ni pulpitu, który oczywiście nigdy nie
wszyscy znają. Ma ono też paru braci, pgrep wyszukiwać procesy, ale przystoso- jest dostatecznie duży. GKrellM jest przy
którzy niestety przechodzą niezauważeni. wana jest do wysyłania im sygnałów, np. root tym na tyle znany, że każda dystrybucja
Albo nikt nie zwraca na nich uwagi. Bo jak może szybko zakończyć wszystkie procesy posiada go w swoich zasobach, więc
tłumaczyć np. to, że duża część użytkowni- danego użytkownika przez pkill-U karoli- instalacja powinna być bardzo prosta.
ków Linuksa postawiona przed problemem na lub zamknąć swoje procesy, które stwo- Od jakiegoś czasu GKrellM zlicza
“znajdź pid procesu Psi” zaczyna pisać ps rzył logując się na drugim terminalu: w locie sumę danych, które przepływały
aux|grep psi|awk... lub tym podobne kon- przez interfejsy sieciowe. Aby je obejrzeć,
strukcje. Tak szczerze, gdy chcesz spraw- # pkill -SIGHUP – tty2 trzeba przesunąć mysz nad wykres danego
dzić, czy jakiś proces jest uruchomio- interfejsu (np. eth0). Pojawia się wtedy nie-
ny, to co robisz? ps|grep, prawda? Nawet, Polecenia ps często używa się do anali- wielki przycisk w prawym dolnym rogu
gdy znasz jego dokładną nazwę, bo prze- zowania zużycia pamięci. System biblio- wykresu. Łatwo go przeoczyć. Kliknięcie
cież nie używasz grepa ze względu na jego tek współdzielonych utrudnia skuteczną na nim powoduje pojawienie się okienka
wyrażenia regularne. A tymczasem w tym interpretację danych dotyczących wiel- ze statystykami łącza, razem z wylicze-
samym pakiecie, w którym znajdziesz ps, kości poszczególnych aplikacji. Tutaj niem danym wysłanych/odebranych dzisiaj,
może przydać się pmap – podaje się mu w tym tygodniu oraz od początku miesią-
PID procesu (aż prosi się o łączenie tego ca. Taki zbiór danych jest idealny, jeśli boisz
z pgrep), a w zamian dostaje szczegóło- się o zbyt szybkie wyczerpanie miesięcz-
wą rozpiskę pamięci zużywanej przez nego limitu. Nie wymaga też pisania żad-
proces, z wyszczególnieniem, do jakiego nych skryptów, a jedyny warunek jest taki,
procesu/biblioteki należy dany obszar aby GKrellM był uruchomiony, gdy korzy-
pamięci. Można w ten sposób wyśledzić stasz z sieci – inaczej nie zarejestruje on
fragmenty współdzielone między apli- przepływu danych. Oczywiście, informa-
kacjami i wyliczyć, ile pamięci jakiejś cje o transferze są zapamiętywane pomię-
aplikacji może być potencjalnie dzielo- dzy uruchomieniami komputera i automa-
Rysunek 1. GKrellM i transfer na eth0 oraz lo ne z innymi oraz co tak naprawdę tycznie sumowane. ■
www.lpmagazine.org 63
sprzęt
Flashdyski USB
z Linuksem
Piotr Wolny
F
lashdyski USB są obecnie i ewentualnie zostanie od razu zamon-
bardzo popularne. To już nie towane, a na pulpicie pojawi się nowa
tylko gadżet, ale powszechnie ikona. Oczywiście, dla nas – użytkow-
stosowane narzędzie. Swoją ników Linuksa – nie wystarczy sam fakt,
wysoką sprzedaż zawdzięczają niewiel- że to działa – chcemy wiedzieć, dlacze-
kim rozmiarom, szybkiemu działaniu go działa właśnie tak oraz w jaki sposób
oraz systematycznie spadającym cenom zmodyfikować domyślne akcje, podejmo-
przy rosnących pojemnościach. Dzisiaj wane przez system.
urządzenia o pojemności 512 MB kosztu- Co robi nasz Linux w momencie
ją już poniżej 200 PLN, podczas gdy jesz- podłączenia flashdysku? Przede wszyst-
cze rok temu więcej płaciło się za flash- kim jądro systemu odnotowuje w logach
dysk 128 MB. systemowych, iż zauważyło nowe urzą-
dzenie USB. W pliku /var/log/messagess
Działanie flashdysków lub /var/log/syslog możemy znaleźć linię
w nowoczesnych podobną do tej:
dystrybucjach
Kolejnym powodem popularności flash- Jan 4 22:55:25 wolny kernel:
dysków jest ich łatwa instalacja w sys- usb 1-2: new full speed USB device
temie operacyjnym – wystarczy tylko using address 5
samo włożenie do gniazda USB. Tak
jest przynajmniej w Linuksie, Mac OS X Hotplug
oraz MS Windows (od czasu wersji XP). Zaraz potem jądro informuje program
W tych systemach nie potrzebujemy żad- hotplug o nowym urządzeniu. Oczywi-
nych dodatkowych sterowników, dostar- ście, nasze jądro musi być skompilowa-
czanych przez producentów tych urzą- ne ze wsparciem dla podłączania urzą-
dzeń, gdyż wszystkie one korzystają ze dzeń w czasie pracy systemu oraz nasza
wspólnej specyfikacji technicznej USB dystrybucja powinna zawierać program
Mass Storage. Ten sam protokół komu-
nikacji z urządzeniami pamięci masowej
jest wykorzystywany nie tylko we fla-
shdyskach, ale również w innych urzą-
dzeniach USB, np. twardych dyskach,
CD-ROM-ach, czytnikach kart, a także
w niektórych cyfrowych aparatach foto-
graficznych.
Na płycie CD/DVD Niezależnie, jakie urządzenie USB
Na płycie CD/DVD znajdują się Mass Storage podłączymy do swojego
dystrybucje Linuksa omawiane komputera, Linux będzie je traktował tak Rysunek 1. Flashdyski są jednymi
w artykule. samo – zostanie wykryte nowe urządze- z najmniejszych urządzeń peryferyjnych
nie SCSI, dostanie ono swój identyfikator
64 marzec 2005
flashdyski USB sprzęt
www.lpmagazine.org 65
sprzęt
go mechanizmu do dystrybucji jest cał- go flashdysku wystarczy komenda mount montować nasz flashdysk przy pomocy
kiem sporo, ale mimo wszystko na moim /mnt/flash. kliknięć myszką w KDE czy GNOME, nie
komputerze nowe wersje udev działają Zamiast używać linii komend, powinniśmy mieć problemów z zapisem
stabilnie i pewnie, nie powodując żad- możemy stosować wygodne mechani- na naszym urządzeniu z konta zwykłego
nych problemów. Warto wiedzieć, że zmy montowania urządzeń, wbudowa- użytkownika.
uprawnienia dostępu do urządzeń two- ne w nowoczesne środowiska graficzne
rzonych dynamicznie przez udev można KDE i GNOME. Przykładowo, na pulpi- Automatyczne montowanie
zmieniać modyfikując pliki w katalo- cie KDE możemy utworzyć nową ikonę Flashdysk może być również monto-
gu /etc/udev/permissions.d/, natomiast urządzenia typu CDROM (jej nazwę wany automatycznie, gdy jakaś apli-
w pliku /etc/udev/udev.conf znajdziemy możemy zmienić, np. na FLASH) i we kacja chce odczytać z niego dane.
kilka ważnych opcji globalnych, doty- właściwościach na zakładce Urządze- W takiej konfiguracji odpada nam
czących nie tylko uprawnień, ale rów- nie podajemy /dev/sda1. Po tej opera- konieczność dodatkowego kliknięcia
nież raportowania do sysloga. Jeśli mamy cji możemy zamontować urządzenie myszą lub wydawania poleceń z konsoli
jakiś problem w systemie i podejrzewa- klikając na odpowiadającą mu ikonkę przy montowaniu i odmontowaniu. Naj-
my, że powoduje go udev, powinniśmy oraz odmontować komendą dostępną popularniejszym programem, obecnym
zacząć od wpisu udev_log="yes" w pliku w menu, wywołanym prawym kla- w większości dystrybucji, który umożli-
/etc/udev/udev.conf. wiszem myszy. W nowym GNOME wia nam taką funkcjonalność, jest autofs.
Ostatnią czynnością wykonywaną jest jeszcze prościej – gdy kliknie- Jego konfiguracja jest bardzo prosta.
automatycznie jest zamontowanie urzą- my prawym klawiszem myszki na pul- Wystarczy, że ustalimy sobie katalog
dzenia. Jest to jednak funkcja coraz rza- picie, zobaczymy menu z urządzenia- bazowy, w którym będzie on działał
dziej spotykana w dystrybucjach. Jeśli już mi blokowymi w rodzaju CDROM czy (domyślnie jest to /misc) oraz wpisze-
występuje, to jest realizowana na bardzo pamięć flash. Aby zamontować urządze- my definicje poszczególnych urządzeń.
różne sposoby, z których jeden opiszę nie, wystarczy kliknąć na odpowiednią W efekcie np. każda próba dostępu do
później. Dodatkowo, niektóre dystrybucje, pozycję. Czasem występują problemy katalogu /misc/flash spowoduje zamon-
np. Fedora Core 3, przy podłączeniu flash- z tą funkcją, jeśli zmieniliśmy konfigu- towanie flashdysku. Jeśli przez np. 10
dysku same tworzą katalog, pod którym rację dysków – wtedy szybkim rozwią- sekund żadna aplikacja nie będzie korzy-
może być on zamontowany (w Fedora zaniem jest wykasowanie konfigura- stała z tego urządzenia, zostanie ono
Core 3 jest to katalog /media/usbdisk) oraz cji GNOME z naszego katalogu domo- automatycznie odmontowane.
dokonują wpisów w pliku /etc/fstab, które wego. Oczywiście, zarówno KDE, jak
ułatwiają montowanie urządzenia przy i GNOME, nie obejdzie się bez odpo-
pomocy jednego kliknięcia myszką. wiedniego wpisu w /etc/fstab. Partycje na flashdysku
Pamiętajmy przy okazji, że przed Z punktu widzenia systemu, flashdysk
Zamontowanie urządzenia wyciągnięciem flashdysku należy go jest identycznym urządzeniem jak twarde
Oczywiście, aby zamontować nasz pod- odmontować, aby mieć pewność, że dyski, więc musi być podzielony na party-
cje. Urządzenia te sprzedawane są z re-
łączony flashdysk, możemy utworzyć wszystko na nim zostało zapisane.
guły z gotową partycją FAT32 (w linu-
odpowiedni katalog w /mnt (mkdir -m Równie ważne jest to, że flashdysków
ksowym fdisku jest to typ "c"), obejmują-
666 /mnt/flash) i wydać komendę mount nie można odłączać, gdy trwa na nich cą całe urządzenie. Dzięki temu można
/dev/sdc1 /mnt/flash. Aby montowa- zapis, gdyż kończy się to często powsta- je używać w MS Windows. Oczywiście,
nie było prostsze i można je było wyko- waniem nienaprawialnych bloków fla- na naszym urządzeniu możemy wykaso-
nywać z konta zwykłego użytkownika, shdysku. wać tę partycję i w jej miejsce utworzyć
powinniśmy wpisać odpowiednią linię inną lub kilka innych o dowolnych typach.
do /etc/fstab. Może ona wyglądać tak: Prawa dostępu Przykładowo, jeśli na połowie flaskdysku
Ogólna zasada przy montowaniu utworzymy partycje linuksową z syste-
/dev/sdc1 /mnt/flash vfat S urządzeń w Linuksie stanowi, iż mem plików ext2, to ta połowa będzie
noauto,users,sync 0 0 wolno to robić tylko użytkownikowi zupełnie niewidoczna dla systemu Win-
dows, natomiast bez problemów będzie-
root. Jeśli chcemy, aby zwykły użyt-
my mogli używać jej pod Linuksem.
Po dopisaniu odpowiedniej linijki w pli- kownik zamontował jakieś urządze-
Na flashdyskach stosuje się ponadto
ku fstab, do zamontowania podłączone- nie, jego definicja musi być wpisana wszystkie te same programy narzędzio-
w /etc/fstab oraz musi tam być opcja we, co na twardych dyskach. Przykłado-
user lub users. Ta druga powodu- wo, mkfs do formatowania pod dowol-
je dodatkowo, że dowolny użytkow- ny system plików, fsck do sprawdzania
nik może również odmontować urzą- danych itd. Jeśli chcemy kupić używane
dzenie, więc możemy zamontować fla- urządzenie, możemy w celu przetestowa-
shdysk jako piotr, a odmontować jako nia go założyć na nim partycję linuksową,
użytkownik anna. sformatować ją przy pomocy mkfs.ext2,
Kolejna zasada mówi, że pliki na a następnie przeprowadzić długotrwa-
ły i dokładny test zapisu/odczytu przy
zamontowanym urządzeniu stają się
pomocy komendy fsck.ext2 -cc /dev/
Rysunek 3. Dystrybucja Feather Linux własnością tego użytkownika, który je
sda1.
zamontował. Tak więc, jeśli będziemy
66 marzec 2005
flashdyski USB sprzęt
#/bin/bash
logger "$0: Uruchamiam się
po włożeniu urządzenia..."
cat > $REMOVER << EOF
#/bin/bash
EOF
chmod 755 $REMOVER
www.lpmagazine.org 67
sprzęt
68 marzec 2005
flashdyski USB sprzęt
www.lpmagazine.org 69
dla programistów
KMailCheck
– aplet do sprawdzania poczty
Marek Sawerwain
W
graficznym środowisku Warto w tym miejscu przygotować
pracy KDE znajdują się schemat zdarzeń, które będą pojawiać
małe programy, umie- się w naszym aplecie. Znajduje się on na
szczane na panelu. Rysunku 1.
Nazywamy je apletami. Typowym przy-
kładem takiej aplikacji jest zegarek. Rozpoczynamy pisanie
Opracowanie własnego apletu nie jest apletu
trudne, szczególnie, gdy korzysta się Pracę nad apletem rozpoczynamy od
ze środowiska programistycznego KDe- utworzenia projektu odpowiedniego typu
velop. W tym artykule napiszemy aplet w programie KDevelop. Z menu Projekt
do monitorowania skrzynki pocztowej. wybieramy opcję Nowy projekt. Pokaże
Będzie on pokazywał ilość listów, które się okno podobne do tego z Rysunku
czekają na odebranie. Ponadto, gdy 2. Projekt apletu dla KDE jest oznaczo-
kursor myszy znajdzie się nad okien- ny jako Kicker Applet. Wypełniamy pola
kiem apletu, jako podpowiedź ukażą się projektu podobnie jak na Rysunku 2
tytuły tych listów. i zatwierdzamy projekt do utworzenia.
KDevelop wygeneruje nam podsta-
Plan apletu wowy kod. Warto na tym etapie skompi-
Aplet ma działać w środowisku KDE, więc lować nasz projekt i spróbować zainsta-
będziemy korzystać z programu KDe- lować aplet w systemie (informacje, jak
velop, który, jak się okaże, ułatwi nam tego dokonać, zawiera ramka Jak zainsta-
znacząco pracę. Podstawowym zada- lować aplet?). Warto to zrobić, ponieważ,
niem jest sam proces odczytu infor- jeśli aplet będziemy tworzyć krokami, to
macji o poczcie. Tu z pomocą przyj- możemy sprawdzać, czy nowo wprowa-
dzie nam biblioteka Libspopc. Załóż- dzone funkcje działają zgodnie z założenia-
my, że będziemy odczytywać informacje mi. Będzie to wymagało kopiowania pliku
o listach za pomocą popularnego proto- biblioteki dzielonej apletu do odpowiednie-
kołu POP3. Zdarzają się także serwery go katalogu, np. /usr/lib/qt3. Możemy pod-
IMAP, ale są one niewątpliwie mniej roz- mieniać plik nawet przy włączonym KDE,
powszechnione. ale nasz aplet nie może wtedy znajdować
Sprawdzenie skrzynki oraz umiesz- się na panelu – musimy go usuwać na czas
czenie w oknie apletu informacji o listach podmiany pliku biblioteki dzielonej.
wykonujemy co pewien ustalony czas, Oprócz oprogramowania klasy głów-
dlatego musimy dołączyć okno, poprzez nej apletu, utworzymy także dwa dodat-
które podamy kilka niezbędnych infor- kowe okna. Pierwsze z nich zapiszemy do
macji o koncie. pliku o nazwie MyAboutDlg.ui. Zawiera on
70 marzec 2005
KMailCheck dla programistów
www.lpmagazine.org 71
dla programistów
72 marzec 2005
KMailCheck dla programistów
kundach, więc naszą wielkość w sekun- która spowoduje natychmiastowe zapisa- aplet. Do tego potrzebne jest nam
dach należy przemnożyć przez tysiąc, aby nie danych. okno dialogowe podobne do tego
otrzymać poprawną wartość: Ostatnie dwie linie destruktora są z Rysunku 2. Tego typu okno projek-
przeznaczone do zatrzymania pracy tujemy za pomocą programu Qt Desi-
timer->start(update_interval * 1000, S obiektu timer. Zanim ostatecznie usunie- gner. Utworzenie odpowiedniego pliku
FALSE); my obiekt, zatrzymujemy pracę licznika jest bardzo łatwe. Z menu Plik wybiera-
wywołując metodę stop. my opcję Nowy. Ukaże się małe okno,
Destruktor apletu w którym musimy podać nazwę pliku
W destruktorze naszego apletu (kod Parametry konta oraz określić jego typ. Domyślnie typ
również znajduje się na Listingu 1) zapi- Kod klasy kmailcheck posiada trzy metody pliku jest określany jako Blank file,
sujemy do rejestru informacje o koncie. zdefiniowane przez program KDevelop. ale my wybieramy typ o następującej
Przykładowo, zapisu informacji o haśle Nam będą potrzebne wyłącznie metody nazwie – Dialog (.ui), czyli okno dialo-
oraz zapis czasu w sekundach przedsta- kmailcheck::about oraz kmailcheck::pre- gowe. W projekcie, który znajduje się na
wiają się następująco: ferences (kod źródłowy tych metod zawie- płycie, ten plik został nazwany MyCon-
ra Listing 2). Pierwsza powinna wyświe- figDlg.ui.
S
ksConfig->writeEntry tlać okno z informacjami o naszym aple- Rysunek 5 zawiera okno, w którym
("pass", pass, true, true); cie, natomiast druga dotyczy konfiguracji określamy parametry konta. Polecam
S
ksConfig->writeEntry naszego apletu. Trzecia metoda dotyczy potraktować je wyłącznie jako przy-
("updateinterval", QString:: S pomocy i zostanie przez nas usunięta. kład i zaprojektować własne. Ważne jest,
number(update_interval),true, true); W naszym przypadku za aby widgety QLineEdit posiadały znaczą-
pomocą metody preferences będzie- ce nazwy, gdyż musimy w jakiś sposób
Ważna jest ostatnia wartość true. Ozna- my określać parametry konta pocz- odczytać podane dane z pól edycyjnych.
cza ona, iż dane mają zostać zapisane towego, które będzie sprawdzał Definiujemy również jeden slot dla
przycisku OK. Dodanie nowego przycisku
Listing 2. Kod źródłowy metod about i preferences zazwyczaj oznacza konieczność zdefinio-
wania nowej metody, którą w bibliotece
void kmailcheck::about() Qt określa się mianem slotu. W tym przy-
{ padku przycisk OK ma zamknąć okno,
MyAboutDlg *d=new MyAboutDlg(); więc możemy po prostu podłączyć wbu-
d->exec(); dowaną funkcję close() (widać to także
delete d;
na Rysunku 5). Dzięki temu nie musimy
}
void kmailcheck::preferences()
definiować własnego slotu. Oczywiście,
{ należy utworzyć tzw. podklasę (ang.
MyConfigDlg *d=new MyConfigDlg(); subclass), która będzie reprezentować
d->PasswordEdt->setText(pass); okno w naszym projekcie. Realizujemy to
d->UserNameEdt->setText(user);
wskazując odpowiedni plik ui, a następ-
d->ServerNameEdt->setText(host);
d->UpdateIntervalEdt->setText(QString::number(update_interval));
nie z menu, które wywołujemy prawym
d->exec(); przyciskiem myszy, wybieramy opcję
pass=d->PasswordEdt->text(); Utwórz podklasę. Ukaże się nam okno, w
user=d->UserNameEdt->text(); którym w polu Nazwa klasy wpisujemy
host=d->ServerNameEdt->text();
np. MyConfigDlg.
update_interval=d->UpdateIntervalEdt->text().toInt();
delete d;
Wywołanie tak utworzonego okna
if(update_interval<10) update_interval=10; dialogowego jest łatwe do zrealizowania.
timer->stop(); W metodzie preferences definiujemy okno
timer->start(update_interval * 1000, FALSE); // domyślne 10 sekund reprezentowane przez klasę MyConfigDlg:
update_status();
www.lpmagazine.org 73
dla programistów
w następujący sposób: {
msg_text.append("Od: "+QString(mc->GetFromField(i))+" Tytuł: S
"+Qstring(mc->GetSubjectField(i))+QString("\n"));
host=d->ServerNameEdt->text();
}
update_interval=d->UpdateInterval S
QtoolTip::add(msg_label,msg_text);
Edt->text().toInt();
}
else
Gdy dane zostały już odczytane, pozosta- {
je nam tylko usunąć okno wywołaniem msg_label->setText("Brak nowych\nwiadomości!");
operatora delete: delete d;. }
mc->SessionEnd();
74 marzec 2005
KMailCheck dla programistów
www.lpmagazine.org 75
dla programistów
R E K L A M A
76 marzec 2005
D-Link AirPlus/AirPlusG+ testy
D-Link AirPlus/AirPlusG+
Marek Bettman
D
-Link to znany producent radiową a siecią klasyczną, opartą na
sprzętu do komunika- okablowaniu. Działa on niezależnie Zalety
cji bezprzewodowej. Na od innych urządzeń sieciowych, a jest
swoich stronach oferuje sterowany przez własny wbudowany • Łatwa konfiguracja punktów
dostępowych
całą gamę urządzeń, od punktów dostę- system operacyjny. DWL-2100AP udo-
powych (ang. access points) dla małych stępnia możliwość uruchomienia serwe-
sieci, kart PCMCIA i PCI, produktów ra DHCP i blokowania dostępu maszy-
z serii wireless-multimedia (np. bezprze- nom w sieci po numerze IP bądź adre-
wodowe kamery), po rutery i anteny do sie MAC karty sieciowej. Wszystkie Wady
zastosowań produkcyjnych. Motto firmy opcje konfiguracji są dostępne poprzez
• Brak oficjalnego wsparcia
brzmi “Building Networks for People” przyjazny interfejs WWW. Niestety, o ile
D-Linka dla Linuksa
– “Budujemy Sieci dla Każdego”. na normalnej stacji roboczej jego konfi- • Oprogramowanie konfiguracyjne
guracja nie sprawia problemów, o tyle dostępne tylko dla Windows
Sprzęt nie jest możliwa przy użyciu palmtopa • Wysoka cena
Mając na uwadze powyższe informa- – strona z konfiguracją nie wyświetla się • Duża ilość sprzętu D-Linka w ogóle
cje postanowiłem przetestować niektóre poprawnie w przeglądarkach na małych nie działa pod Linuksem
z rozwiązań D-Linka na platformie ekranach i przez to uniemożliwia jakie-
linuksowej. Wybrałem kilka urządzeń kolwiek zmiany w ustawieniach. Nie jest
z linii AirPlus/AirPlusG+: punkt dostępo- to problem w przypadku sieci domowej prostsze, ani eleganckie rozwiązanie (je-
wy DWL-2100AP+, bezprzewodową kartę czy biurowej, ale małe urządzenia prze- steśmy zmuszeni używać sterownika
sieciową PCI DWL-520+, bezprzewodową nośne są bardzo często wykorzystywa- o zamkniętym kodzie i emulować inter-
kartę sieciową PCMCIA DWL-650+ oraz, ne do konfiguracji tego typu urządzeń fejs API środowiska Windows; może tu
także bezprzewodową, kamerę DCS- w zastosowaniach produkcyjnych. także dojść kwestia licencji kodu ste-
5300W. Na wybranych przeze mnie kom- Można by się spodziewać, że karty rownika).
ponentach można oprzeć niewielką sieć PCI i PCMCIA firmy D-Link posiadają Mimo wielu wysiłków, nie udało mi
bezprzewodową dla domu bądź biura. oficjalne wsparcie ze strony producen- się uruchomić kamery internetowej, gdyż
Cena takiego zestawu to ponad 2000 zł, ta. W rzeczywistości, firma ta zdaje się do jej konfiguracji potrzebne jest oprogra-
przy czym należy uczciwie powiedzieć, nie zauważać użytkowników innych sys- mowanie dostarczane przez producenta
że najdroższym elementem jest tu kamera temów niż Windows. Na wszystkich ser- w wersji tylko dla Windows – bez emula-
– ok. 1000 zł. wisach D-Linka próżno szukać choćby cji tego systemu nie można zmienić żad-
odnośników do stron pomagających nych ustawień urządzenia.
Współpraca w uruchomieniu układów tej firmy pod
Punkt dostępowy to urządzenie, które Linuksem. Na szczęście, możemy sko- Podsumowanie
jest pośrednikiem pomiędzy siecią rzystać z http://tuxmobil.org/, gdzie znaj- Jedynymi zaletami tego zestawu są polska
dziemy informacje dotyczące sprzę- instrukcja dołączona do każdego elemen-
tu do komunikacji bezprzewodowej, tu oraz fachowa pomoc dostępna przez
w tym działającej pod Linuksem części telefon. Ponieważ celem testu było spraw-
kart D-Link. Uruchomienie karty PCI dzenie sprzętu, a nie wsparcia technicz-
nie powinno sprawić większych pro- nego czy dokumentacji, muszę stwierdzić,
blemów. Należy wykorzystać nieofi- że stanowczo odradzam kupowanie kart
cjalny sterownik acx100, dostępny sieciowych (szczególnie PCMCIA) czy
na stronie http://acx100.sourceforge.net/. urządzeń multimedialnych firmy D-Link.
Karta DWL-650+ niestety nie posia- Mogę polecić jedynie używanie punktów
da natywnego linuksowego sterowni- dostępowych, które, choć nie należą do
ka, ale można ją uruchomić wykorzy- najtańszych, raczej nie powinny sprawiać
stując do tego celu NdisWrapper (http:// problemów.
Ocena
ndiswrapper.sourceforge.net/ ) i sterow-
Rysunek 1. Elementy testowanego zestawu
niki dla Windows XP. Nie jest to ani naj-
www.lpmagazine.org 77
testy Xandros Desktop OS Version 3 Deluxe
Xandros Desktop OS
Version 3 Deluxe
Piotr Truszkowski
X
androsa otrzymaliśmy w wer- znany z innymi dystrybucjami zauważy,
sji pudełkowej, kosztującej że z Xandrosem coś jest nie tak. Na usta Zalety
$89.95. Wewnątrz znajdują ciśnie się pytanie: czemu to wszystko tak • CrossOver Office
się 2 płyty CD (jedna z sys- wolno działa? Wolne uruchamianie jest • Prosta instalacja
temem, druga z dodatkowym oprogra- uciążliwe nie tylko podczas oczekiwania • Ciekawy dobór aplikacji
mowaniem), bogaty w treść podręcz- na instalację, ale również podczas startu • Solidna podstawa
nik, krótka, bogato ilustrowana broszura systemu. Xandros jest znacząco wolniejszy • Ogólne dopracowanie
wprowadzająca do systemu, wydrukowa- od innych dystrybucji – nieco szybszy od
na licencja oraz 2 naklejki: jedna z nume- swojego największego konkurenta, Lin-
rem seryjnym, a druga z logo Xandrosa. spire, oraz nieporównywalnie wolniejszy
Całkiem sporo atrakcji. chociażby od Mandrakelinuksa. Czasem Wady
odnosi się wrażenie, że system nie wyko-
Debian to jest to rzystuje w pełni mocy komputera. Nie jest • Niska wydajność
Podobnie jak w przypadku wielu kon- to problemem, gdy użytkownikowi decy- • Brak obsługi innych języków niż
język angielski
kurencyjnych, komercyjnych dystrybucji, dującemu się na Xandrosa bardziej zależy
sercem dystrybucji jest Debian GNU/ na wsparciu technicznym i oprogramowa-
Linux. Dzięki temu, w Xandrosie znaj- niu, aniżeli na szybkości systemu. da zmienić układ klawiatury, ale język
dziecie znany i lubiany system zarządza- Po pierwszym uruchomieniu Xandros systemu pozostaje bez zmian. Szkoda.
nia oprogramowaniem Apt. Instalacja bardzo mile mnie zaskoczył. Kilka konfi- Ponadto, dołączony podręcznik jest
dodatkowego oprogramowania i usunię- guratorów specyficznych dla tej dystrybu- również nastawiony jest na anglojęzycz-
cie już zainstalowanego jest bardzo proste. cji, kilka kliknięć myszką i nasz system jest nego odbiorcę.
Ponadto, użytkownik otrzymuje dostęp gotowy do użytku. Ładne, wygodne i funk-
do ogromnych repozytoriów pakietów cjonalne rozwiązanie. Spodobało mi się. Podsumowanie
Debiana. Jest w czym wybierać. Xandros to dobry system operacyjny,
Oprogramowanie który z pewnością sprosta wymaganiom
Instalacja i pierwsze Opisywana wersja Xandrosa, pomimo użytkowników, dla których Linux jest
uruchomienie tego, że mieści się tylko na dwóch pły- potrzebny do pracy, a nie do zabawy.
Instalacja samego systemu jest bardzo tach CD, zawiera dużo interesującego Nie jest dobrym wyborem dla użytkow-
prosta i intuicyjna. Dowolny użytkownik oprogramowania. Niewątpliwym hitem nika domowego, głównie ze względu
komputera – nawet ten bardzo począt- jest pakiet CrossOver Office, dzięki któ- na swoją cenę i wydajność, która nie
kujący – nie powinien mieć trudności remu uruchomimy popularne aplikacje dorównuje innym dystrybucjom Linuk-
z jej przeprowadzeniem. Całość wyko- z systemu Microsoft Windows na naszym sa. Dużą niedogodnością może być
nano bardzo estetycznie. Nie ma jednak Linuksie. Adobe Photoshop i Microsoft również brak wsparcia dla innych języ-
róży bez kolców. Już podczas oczekiwa- Office XP działają wyśmienicie, o ile ktoś ków niż angielski.
nia na start instalatora, użytkownik obe- ich potrzebuje. Ponadto, w Xandrosie Jeśli zależy Ci na stabilnym i dopra-
znalazło się mocno zmodyfikowane śro- cowanym systemie operacyjnym o solid-
dowisko graficzne KDE 3.3, dzięki któ- nych podstawach, z bogatym repozy-
remu praca jest prawdziwą przyjemno- torium pakietów i pomocą techniczną,
ścią. Całością zarządza nowe jądro 2.6.9. wybierz Xandrosa. Jeśli jednak nie zależy
Powodów do narzekania nie będą mieli Ci na uruchamianiu aplikacji z Microsoft
internauci (Kopete, Mozilla Firefox), jak Windows, lubisz szybkie i wydajne sys-
i zwykli użytkownicy komputera (Real- temy i nie odpowiada Ci cena, wybierz
Player i inne aplikacje multimedialne). inną dystrybucję, ponieważ Xandros nie
Użytkownicy Microsoft Windows z pew- spełni Twoich oczekiwań.
nością docenią automatyczne montowa-
nie w systemie ich partycji.
Rysunek 1. Xandros prezentuje się Ocena
Minusem jest brak obsługi języka
bardzo elegancko
innego niż angielski. Możemy co praw-
78 marzec 2005
aktualności
dział prowadzi: Piotr Truszkowski piotrt@lpmagazine.org księgozbiór
wane w naszym systemie, ułatwiają admini- obliczanie kursu walut) czy poprawiają-
strację i pozwalają zrobić wiele innych, cie- cych system (zawijanie tylko długich wier-
kawych rzeczy. Innymi słowy, znajomość szy, wyświetlanie dodatkowych informa-
skryptów w Linuksie jest ogromną zaletą. cji o pliku). To wspaniała książka. Trudno
Książka “101 skryptów w shellu” autor- nie docenić jej walorów edukacyjno-prak-
stwa Dave Taylora przedstawia czytelniko- tycznych. Przyda się każdemu. Należy do
wi 101 skryptów, gotowych do wykorzy- grona niewielu książek, które po prostu
stania w Linuksie, Uniksie czy Mac OS X. trzeba mieć. Jej jedyną wadą jest brak dołą-
Zróżnicowanie przedstawionych rozwią- czonej płytki CD z kodami źródłowymi
zań jest ogromne, poczynając od prostych programów. Powszechnie wiadomo, że nie
programów, takich jak interaktywny kalku- ma rzeczy doskonałych, więc i tak gorąco
lator czy skrypt do sprawdzania pisowni, polecam.
poprzez zaawansowane skrypty do admi-
nistracji systemem (zarządzanie użytkow-
nikami, zmiana priorytetów zadań na pod-
Każdy użytkownik Linuksa, prędzej czy stawie nazwy procesu), kończąc na narzę-
później, spotka się ze skryptami. Pomaga- dziach usprawniających pracę w Interne-
ją one zautomatyzować operacje wykony- cie (pobieranie całych serwisów WWW, Moja ocena: 5/5
Bestsellery Merlina
Lista najlepiej sprzedających się książek informatycznych
w sklepie internetowym www.merlin.pl, w miesiącu grudniu:
1. ABC komputera 2005 - Z. Dec, R. Konieczny, Edition 2000, 2004
2. Metodyki zarządzania projektami informatycznymi - Z. Szyjewski, Placet, 2004
3. Design & Layout. Sztuka projektowania - D. Dabner, Focus, 2004
4. Microsoft Visual C++.NET (+CD) - J. Templan, A. Olsen, Read Me, 2002
5. Oracle Database 10g. Nowe możliwości - R.G. Freeman, Helion, 2004
6. ABC sam składam komputer - B. Danowski, A. Pyrchla, Helion, 2003
7. Adobe Premiere Pro. Oficjalny podręcznik, Helion, 2004
8. Grafika w biznesie. Projektowanie elementów tożsamości wizualnej – logotypy, wizytówki oraz papier firmowy - A. Benicewicz-Miazga, Helion, 2004
9. CASE Method. Modelowanie funkcji i procesów - C. Longman, R. Barker, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 2001
10. E-Commerce - M. Stawiszyński, B. Gregor, Branta, 2002
www.lpmagazine.org 79