 ACK - Acknowledgement

 ADSL - Asymetric Digital Subscriber Line

 ANSI - American National Standards Institute
 ARP - Address Resolution Protocol
 ARPANET - Advanced Research Projects Agency Network
 ASCII - American Standard Code for Informa-tion Interchange
 ATM - Asynchronous Transfer Mode
 ATMARP - ATM Address Resolution Protocol
 AUI - Attachment Unit Interface
 BER - Basic Encoding Rules (ASN.1)
 BGP - Border Gateway Protocol
 BIP - Bit Interleaved Parity
 B-ISDN - Broadband Integrated Services Digi-tal Network
 BOM - Begining of Message
 BPDU - Bridge Protocol Data Unit
 bps - bits per second
 BRI - Basic Rate Interface
 BSS - Broadband Switching System
 CAC - Connection Admission Control
 CCITT - Consultative Committee on International Telephone and Telegraph (now ITU)
 CCS - Common Channel Signaling
 CCSS7 - Common Channel Signaling System 7
 CEC - Common Equipment Card
 CEI - Connection Endpoint Identifier (UNI 3.0)
 CIP - Classical IP over ATM
 CIX - Commercial Internet Exchange
 CLIP - Classical IP
 CMIP - Common Management Information Protocol
 CMYK - Cyan-Magenta-Yellow-Black
 Codec - Coder/Decoder
 CSU - Channel Service Unit
 D/A - Digital to analog conversion
 DAT - Digital Audio Tape
 DCC - Data Country Code
 DHCP - Dynamic Host Configuration Protocol
 DIP - Dual In-Line Package Switch
 DLC - Data Link Control
 DLCI - Data Link Connection Identifier
 DMS - Digital Multiplex System
 DNS - Domain Name Service
 DSAP - Destination Service Access Point
 DSL - Digital Subscriber Line
 DSLAM - Digital Subscriber Line Access Mul-tiplexer
 DS-0 - Digital Signal (Level 0)
 DSU - Data Service Unit
 DTE - Data Terminal Equipment
 DTL IE - Designated Transit List Information Ethernet
 DVMA - Direct Virtual Memory Access
 DXI - Data Exchange Interface
 DXI - Digital Exchange Interface
 EDI - Electronic Data Interchange
 EGP - External (Exterior) Gateway Protocol
 ELAN - Emulated LAN (ATM Forum LANE)
 EOM - End of Message
 ESF - Extended Super Frame
 ESI - End System Identifier
 FCS - Frame Check Sequence
 FD - Frame Discard
 FEC - Forward Error Correction
 FIFO - First-In, First-Out
 FO - Fiber Optics
 FR - Frame Relay
 FR-SSCS - Frame Relay Service Specific Convergence Sublayer
 FTP - File Transfer Protocol
 FUNI - Frame based User-to-Network Interface (ATM Forum)
 GAN - Global Area Network
 GB - GigaByte
 Gbps - Gigabit per second
 GUI - Graphical User Interface
 HDLC - High speed Data Link Control
 HDSL - High-bit-rate Digital Subscriber Line
 HSCSD - High Speed Circuit Switched Data
 HSSI - High Speed Serial Interface
 HTML - Hypertext Markup Language
 HTTP - Hypertext Transfer Protocol
 Hz - Hertz
 IAB - Internet Activities Board
 IANA - Internet Assigned Numbers Authority
 ICMP - Internet Control Message Protocol
 IDN - Integrated Digital Network
 IDP - Initial Domain Part
 IDRP - Inter-Domain Routing Protocol
 IDSL - ISDN Digital Subscriber Line
 IDU - Interface Data Unit (UNI 3.0)
 IESG - Internet Engineering Steering Group
 IGMP - Internet Group Management Protocol
 IGP - Internal (Interior) Gateway Protocol
 IGRP - Internal (Interior) Gateway Routing Protocol
 IN - Intelligent Network
 I/O - Input/Output
 IP - Internet Protocol
 IPI - Intelligent Peripheral Interface
 IPX - Internet Packet Exchange
 ISDN - Integrated Services Digital Network
 ISO - International Standards Organization
 ISOC - Internet Society
 ISP - Internet Service Provider
 ISSI - Inter-Switching System Interface
 ITU - International Telecommunications Union (formerly CCITT)
 JPEG - Joint Photographic Experts Group
 Kbps - Kilo bits per second
 KHz - Kilohertz
 LAN - Local Area Network
 LANE - LAN Emulation (ATM Forum)
 LAPB - Link Access Protocol B-Channel
 LEC - LAN Emulation Client or Local Ex-change Carrier
 LECS - LAN Emulation Configuration Server
 LES - LAN Emulation Server
 LIFO - Last-in, First-Out
 LIS - Logical IP Subnet
 LLC - Logical Link Control
 LSB - Least Significant Bit
 LTE - Line Terminating Equipment
 LUNI - LAN Emulation UNI
 MAC - Media Access Control
 MAN - Metropolitan Area Network
 MBONE - Multi-Media Backbone
 Mbps - Megabits (millions of bits) per second
 MCS - Multicast Server
 MDF - Main Distribution Frame
 MID - Message IDentifier
 MJPEG - Motion JPEG
 MPEG - Motion Picture Experts Group
 MSB - Most Significant Bit
 NAU - Network Access Unit
 NCC - Network Control Center
 NDIS - Network Driver Interface Specification
 NE - Network Element
 NETBIOS - Network Basic Input/Output Sys-tem
 NHRP - Next Hop Resolution Protocol
 NHS - Next Hop Server
 NIC - Network Interface Card
 NIU - Network Interface Unit
 NIWF - Network Interworking Function
 NLPID - Network Layer Protocol ID
 NM - Network Management
 NMCC - Network Management Control Center
 NME - Network Management Entity
 NML - Network Management Layer
 NMS - Network Management Station
 NNI - Network-to-Network Interface
 NSAP - Network Layer Service Access Point
 ODI - Open Data Link Interface
 ONA - Open Network Architecture
 OOF - Out of Frame
 OS - Operating System
 PAD - Packet Assembler/Disassembler
 PAP - Password Authentication Protocol
 PBX - Private Branch Exchange
 PCM - Pulse Code Modulation
 PCN - Personal Communications Network
 PD - Propagation Delay
 PDU - Packet Data Unit
 PDU - Protocol Data Unit
 PID - Protocol IDentifier
 PING - Packet INternet Groper
 PLCP - Physical Layer Convergence Protocol
 PMP - Point to Multipoint
 POPS - Points of Presence
 POTS - Plain Old Telephone Service
 PPP - Point-to-Point Protocol
 PRI - Primary Rate Interface
 PSTN - Public Switched Telephone Network
 PTT - Post, Telephone, and Telegraph
 PVCC - Permanent Virtual Channel Connec-tion
 PVPC - Permanent Virtual Path Connection
 Q-Factor - Quality for JPEG
 RF - Radio Frequency
 RGB - Red-Green-Blue
 RIP - Routing Information Protocol
 RMON - Remote Monitoring
 SA - Source Address
 SAP - Service Access Point
 SCP - System control Processor
 SCSI - Small Computer Systems Interface
 SDH - Synchronous Digital Hierarchy
 SDLC - Synchronous Data Link Control
 SDU - Service Data Unit
 SFD - Start of Frame Delimiter
 SLIP - Serial Line IP
 SMDS - Switched Multimegabit Data Service
 SMTP - Simple Mail transfer Protocol
 SNA - Systems Network Architecture
 SNMP - Simple Network Management Proto-col
 SONET - Synchronous Optical Network
 SS - Switching System
 STP - Shielded Twisted Pair
 TA - Terminal Adapter
 TACS - Total Access Communications System
 Tbps - Terabits per second
 TCP - Transmission Control Protocol
 TCP/IP - Transmission Control Proto-col/Internet Protocol
 TFTP - Trivial File Transfer Protocol
 TLD - Top-Level Domain
 TM - Traffic Management
 UART - Universal Asynchronous Re-ceiver/Transmitter
 UNI - User-to-Network Interface
 UPS - Uninterruptable Power Supply
 UTP - Unshielded Twisted Pair
 VCC - Virtual Channel Connection
 VDT - Video Display Terminal
 VIC - Video Conferencing
 VLAN - Virtual LAN
 VoIP - Voice over IP
 VPN - Virtual Private Network
 VTOA - Voice and Telephony over ATM
 WAN - Wide Area Network
 WipLL - Wireless Internet Protocol Local Loop
 WWW - World Wide Web

.avi

(Audio Video Interleaved) Ova ekstenzija znači da datoteka sadrži Microsoft-ov video zapis,
pohranjen u Video for Windows formatu. Ovakva datoteka se može pregledati programom
Media Player for Windows.Više o .avi formatu na adresi:
http://www.sawstudio.com/Tutorials/AVIViewer/AVIViewerTutorials.html

.bmp

standardna oznaka za Microsoft-ovu grafičku bitmapiranu datoteku. Jednostavnije rečeno, to

je drugi dio (ekstenzija) punog naziva jedne vrste elektronskog zapisa neke slike

Više o .bmp formatu na adresama:

http://www.htmlgoodies.com/tutors/image_formats.html
http://www.walthowe.com/navnet/faq/extguide.html

 .pdf
 (Portable Document File) Tip datoteke koji se pravi programom Adobe Acrobat, a mogu je praviti i Corel, Adobe
Photoshop i neki drugi programi. Na Internetu su složeni dokumenti najčešće prikazani u PDF formatu jer se
datoteke tog tipa bez problema čitaju na različitim tipovima računara. Sa Interneta se može besplatno preuzeti
Program Acrobat Reader, kojim se ovakve datoteke mogu pregledati, ali ne i praviti.

Više o .pdf formatu na adresama:

http://www.planetpdf.com/
http://searchpdf.adobe.com/
http://www.adobe.com/products/acrobat/readstep2.html

 ADSL

(Asymmetric Digital Subscriber Line). Asimetrična digitalna pretplatnička linija. To je nova tehnologija za brzi
prenos podataka preko standardnih telefonskih linija. Zove se "asimetrična" jer je brzina prenosa podataka
prema korisniku (download) mnogo veća nego brzina kojom se podaci prenose od korisnika prema mreži
(upload). Teoretski, ADSL može ponuditi download brzinom 9 Mbps, a upload 640 Kbps.

Više o ADSL-u na adresama:

http://www.adslguide.org.uk/
http://www.imec.be/salomon/info/TutorialADSL.pdf
http://www.howstuffworks.com/dsl.htm

 aliasing, anti-aliasing

Slike na ekranu računara se sastoje od malih pravougaonih elemenata - piksela. Ako slika predstavlja krivu, npr.
krug ili dijagonalnu liniju, tada pravougaoni elementi prave nazubljen lik (jagged edge) i vide se "stepenice". Ta
pojava se zove aliasing. Ona je neželjena i može se ublažiti popunom odgovarajućim pikselima, koji imaju
međuboju između objekta i podloge. Taj način neutralizacije nazubljenja naziva se anti-aliasing. Programi poput
PhotoShop-a mogu napraviti anti-aliasing i najčešće to čine automatski (default setting). Kada se primijeni anti-
aliasing na GIF slike, povećava se broj upotrijebljenih boja, a time i veličina datoteke. Autori Internet strana
odlučuju šta im je tada važnije, brzina učitavanja slike (koja se smanjuje sa povećanjem datoteke) ili njen
kvalitet. Drugi problem može nastati kada se anti-aliasing primijeni na prozirne slike sa neodgovarajućom
podlogom i javi se tzv. halo effect, kao blaga ivica oko prozirne slike. Da bi se to izbjeglo, anti-aliasing treba
primijeniti na kraju, kada je definisana finalna boja podloge. Slični problemi se javljaju i kod prenosa zvuka, kada
se neželjeni efekti nazivaju buzz.

Više o ovom terminu na adresi:

http://www.widearea.co.uk/designer/anti.html

 animated GIF

Datoteka sa grafičkim sadržajem, sastavljena od dvije ili više slika koje se brzo smjenjuju i daju efekt kretanja. Sa
Interneta se može preuzeti mnogo ovakvih besplatnih edukativnih, reklamnih ili šaljivih animacija.

Više o .gif datotekama na adresama:

http://hometown.aol.com/royalef/gifanim.htm
http://www.webdeveloper.com/animations/

 applet

Ova riječ je izvedenica od riječi aplikacija. To je mali (Java) program, pridružen HTML strani. Kad se korisnik
priključi na web stranu, browser prima ugrađeni aplet i on se aktivira na njegovom računaru.

 Više o ovom terminu na adresi:

http://freewarejava.com/

 ASCII
(American Standard Code for Information Interchange). Američki standardni kod za razmjenu informacija. Njime
su definisani kodovi velikih i malih slova engleskog alfabeta, brojevi i specijalni karakteri, korištenjem samo 7
bitova. To je osnova za kodovanje jednostavnih tekstualnih sadržaja. Da bi se omogućilo kodovanje i više
karaktera, kao što su npr. matematički simboli i posebni znaci, često se dodaje i osmi bit pa se tabela sa 128
proširuje na ukupno 256 karaktera. Postoje različiti standardi tih 256 karaktera, a jedan od najčešće korištenih na
Internetu je ISO Latin 1 (ISO 8859-1).

 Više o ASCII standardu na adresama:

http://www.bbsinc.com/symbol.html
http://nickciske.com/tools/binary.php

 backbone

Centralni segment ili kičma jedne mreže koji povezuje manje ogranke. Kičmom možemo nazvati i glavni dio
mreže jednog preduzeća ali i glavni dio daleko veće mreže koja pokriva veliko prostranstvo. Ipak, pod ovim
terminom najčešće se podrazumijeva glavna komunikaciona okosnica na koju se priključuju dobavljači Internet
usluga i veoma velike mreže. Slično kao kod saobraćaja motornih vozila, važno je da je na ovom glavnom putu
moguća velika brzina protoka podataka. Ne postoji backbone cijelog Interneta.

Više o ovom terminu na adresi:

http://www.nthelp.com/maps.htm

 bandwidth

U komunikacijama se ovaj termin odnosi na razliku između najviše i najniže frekvencije koja se može prenositi
jednim prenosnim putem i izražava se u Hz, KHz ili MHz. U mrežnom smislu to je transmisioni kapacitet
komunikacionog kanala i njime se izražava količina podataka, mjereno u bitovima, koja se može prenijeti u
jedinici vremena. Jednostavna je analogija sa vodovodnim cijevima, gdje veća cijev može propustiti više vode za
isto vrijeme nego manja. Za kvalitetan prenos video sadržaja potrebno je i do 10.000.000 bps, zavisno od
kompresije.

Više o ovom terminu na adresama:

http://www.2wire.com/support/
http://bandwidthplace.com/speedtest/

Bcc

(Blind Carbon Copy) Polje za pravljenje kopije e-mail poruke koja se šalje primaocu originala i još nekom drugom
primaocu. Od CC (Carbon Copy) razlikuje se po tome što u ovom slučaju primalac originala ne vidi da li je (i
kome) poslata kopija poruke. Primalac blind carbon copy vidi kome je upućena originalna poruka. U programu
Outlook Express polje Bcc se vidi ako je u meniju View, pri kreiranju nove poruke, uključena opcija All Headers.

Više o BCC-u na adresama:

http://www.microsoft.com/office/outlook/default.asp
http://email.about.com/cs/msoutlookoe/

binary

Brojni sistem u kojem su moguće samo dvije vrijednosti. One se najčešće označavaju jedinicom (1) i nulom (0).
U računarima se koristi binarno kodovanje, pri čemu procesor obrađuje istovremeno 8, 16 ili 32 binarne cifre.
Znaci, koje unosite sa tastature i vidite ih na ekranu, kodovani su kombinacijom 8 binarnih cifara. Kodna
kombinacija slova A je 01000001.

Više o binarnom brojnom sistemu na adresama:

http://www.learnbinary.com/home.htm
http://www.howstuffworks.com/bytes.htm

 bit
Skraćeni naziv za jednu binarnu cifru - Binary digIT (0 ili 1). U tekstu se označava malim latiničnim slovom b.
Kodna kombinacija od 8 bitova naziva se bajt (byte) i označava se velikim latiničnim slovom B. Primjer: 1 KBps
(hiljadu bajtova u sekundi) je 8 puta veća brzina nego 1 Kbps (hiljadu bitova u sekundi). Veće jedinice su kilobit
(Kb) i megabit (Mb).

Više o ovom terminu na adresi:

http://www.howstuffworks.com/bytes.htm

bitmap

Grafički prikaz, načinjen od malih tačaka - piksela. Datoteke sa bitmapiranim sadržajem prepoznajemo po nekoj
od sljedećih ekstenzija: BMP, GIF, JPEG, PSD, PCX, TIFF. . . Bitmapirane slike se nazivaju i rasterskim slikama.
Druga vrsta grafike je vektorska grafika, kada slika nastaje kombinacijom pravih i krivih linija, pravilnih i
nepravilnih zatvorenih površina. Na Internetu se koriste obje vrste grafike.

Više o ovom grafičkom formatu na adresi:

http://www.htmlgoodies.com/tutors/image_formats.html

bookmark

Obilježavanje, postavljanje oznake koja olakšava brži povratak na neku stranu Interneta. To je kao kad čitate
knjigu, pa na neki način obilježite poglavlje ili stranu. U programu Microsoft Internet Explorer, umjesto ovog
termina "bookmark", obilježivač se naziva omiljenom stavkom (engl. "favourites"). Broj strana na koje biste se
rado vratili i koje često posjećujete, brzo raste. Zato ih je dobro grupisati u posebne foldere, npr. za sport, za
muziku, za posao. . .

Više o obilježavanju adresa na adresi:

http://navigators.com/bookmarks.html

Boolean search

Ovaj termin se odnosi na pretraživanje na Internetu kada se koriste logički operatori I, ILI, NE (AND, OR, NOT).
To su "Bulovi operatori", a dobili su naziv prema engleskom matematičaru Džordžu Bulu. Oni se na Internetu
upotrebljavaju radi fokusiranja pri traženju nekog pojma. Primjer: ako tražimo riječ "maturanti", a istovremeno
"1974" (maturanti AND 1974), biće pronađene samo one strane na kojima se pojavljuje i jedna i druga riječ.

Više o pretraživanju uz Bulove operatore na adresama:

http://library.albany.edu/internet/boolean.html
http://www.searchability.com/boolean.htm
http://www.austlii.edu.au/worldlii/help/boolean.html

browser

Aplikacioni program koji otvara i prikazuje (čita) strane na Internetu. Postoje dva veoma popularna ovakva web
čitača. Jedan je djelo firme Netscape, a drugi je napravio Microsoft. Čitač prihvata HTML ili XML kodove sa web
strane, izvršava ugrađene skripte i programe i prikazuje tekst, muziku, video i linkove na druge strane. Kreatori
web strana znaju da trebaju provjeravati kako njihov rad izgleda na različitim čitačima. Nekada strana, prikazana
jednim čitačem, izgleda znatno drugačije od iste te strane, otvorene drugim čitačem.

Više o ovom terminu na adresama:

http://webreference.com/internet/software/browsers/
http://www.microsoft.com/windows/ie/downloads/ie6/default.asp

 byte

Niz od osam (8) binarnih cifara. To je osnovna jedinica računarske memorije. Bajt se označava velikim latiničnim
slovom B. Jednim bajtom se obično predstavlja jedan karakter kao što je broj, slovo ili znak. To je mala jedinica,
pa se u praksi upotrebljavaju i kilobajt (1 KB = 1.024 bajtova), megabajt (1MB = 1.048.576 bajtova) i gigabajt (1
GB = 1.073.741.824 bajtova). Primjer: Jedan bajt kojim je prikazano veliko latinično slovo B 01000010 = B
Više o ovom terminu na adresi:
http://www.howstuffworks.com/bytes.htm

Cascading Style Sheets (CSS)

Kaskadni stilovi se koriste za definisanje jednog ili više različitih stilova na web strani ili na grupi strana. Mogu se
postaviti stilovi slova (npr. font Arial, veličina 5, boja plava) ili stilovi izgleda strane, koji se zatim automatski
jednostavno primjenjuju na krairanje novih strana. Ova tehnika je korisna, ali je treba pažljivo primjenjivati, jer
različiti čitači web strana mogu različito interpretirati isti stil.

Više o ovom terminu na adresama:

http://www.colostate.edu/Depts/CoopExt/SITE/TRAINING/csstrain.html
http://www.w3.org/Style/
http://www.westciv.com/style_master/academy/css_tutorial/

case sensitive

Osjetljivost na velika i mala slova. Ako je operativni sistem ili dio programa osjetljiv na velika i mala slova, tada
će različito interpretirati sljedeće primjere: telekom, Telekom, TELEKOM, TeLeKoM . . . U računaru su velika i
mala slova kodovana posebnim kombinacijama. Na Internetu osnovne adrese strana nisu osjetljive na velika i
mala slova, ali oznake puta i imena fajlova mogu biti osjetljivi, zavisno od operativnog sistema. Čitač će jednako
dobro prihvatiti: http://www.yahoo.com/ i Http://Www.Yahoo.Com/, ali će vjerovatno napraviti razliku između:
http://sport.rukomet.com/prvaliga.html i http:// sport.rukomet.com/Prvaliga.html

Više o upotrebi velikih i malih slova na adresi:

http://searchenginewatch.com/webmasters/capitalization.html

chat

Oblik elektronske komunikacije u realnom vremenu, gdje učesnici "razgovora" unose preko tastature ono što
žele nekome saopštiti i to se pojavljuje na ekranu jednog ili više udaljenih sagovornika. Internet Relay Chat ili
IRC je Internet protokol za ovakav oblik komuniciranja. Drugi, često korišteni sistemi su iChat i ICQ.

Više o chat komuniciranju na adresi:

http://chat.msn.com/

 client

Računar u mreži koji izvršava sopstvene programe, a procesne podatke prima od drugog, centralnog računara -
servera. Kada šaljete ili primate elektronsku poštu, vaš računar je klijent koji je priključen na neki e-mail server.

Više o ovom terminu na adresi:

http://compnetworking.about.com/cs/clientserver/

client-server architecture

U client-server arhitekturi rad je distribuiran između mnogih klijenata (pojedinačnih računara), povezanih u mrežu
sa jednim centralnim serverom. Na Internetu web čitači kao klijenti izvršavaju komande lokalnog softvera, a
procesne podatke primaju od centralnog servera. Česta je situacija kada na serveru postoji centralna baza
podataka kojom se koriste klijenti, pri čemu svaki klijent ima slobodu da se služi sopstvenim programom za
obradu teksta.

Više o ovoj arhitekturi na adresi:

http://compnetworking.about.com/cs/clientserver/

compression
Kompresija je tehnika kojom se jedna datoteka sabija (komprimuje) radi bržeg prenosa i manjeg zauzimanja
memorije. U praksi se koristi više programa za ovakvo sažimanje: PKZIP, WinZip, Stuffit, gnu zip . . .
Komprimovane datoteke najčešće imaju ekstenzije: arc, arj, gz, lha, lhz, taZ, taz, tgz, Z, zip, i zoo.

Više o kompresiji na adresi:

http://ei.cs.vt.edu/~cs1205/compression/intro.html

cookie
Cookie (kolačić) je mali program koji se, sa različitim namjenama, ostavlja u vaš računar
poslije posjete nekoj web strani. Nekada vam njegovo djelovanje može smetati, ali najčešće
na neki način pomaže pri novom odlasku na tu stranu, jer ostaje zapamćena neka prethodna
akcija. Primjer: ako neka strana ima verziju na tri jezika, "kolačić" može učiniti da nova
posjeta strani bude baš na onom jeziku koji ste prethodno birali. To ubrzava rad, jer ne
morate svaki put ponovo birati jezičku verziju.

Više o ovim "kolačićima" na adresi:

http://www.cookiecentral.com/

copyright
Zakonsko pravo autora, osobe ili organizacije kojim se štiti originalno djelo, djelimično ili u
cjelosti, od neovlaštenog kopiranja ili prodaje. Štititi se mogu tekstovi, muzika, različite
umjetničke tvorevine, a prekršaj može biti bilo koja vrsta kopiranja, uključujući fizičke ili
elektronske kopije.

Više o autorskim pravima na adresama:

http://www.walthowe.com/pubweb/copyright.html
http://www.benedict.com/

country code
Krajnji dio geografske Internet adrese koji označava matičnu zemlju. Najveći broj zemalja u
svijetu, koje su priključene na Internet, ima svoj posebni dvoslovni kod zemlje. Kodovanje je
regulisano standardom ISO 3166. Ta dva slova su glavni domen svake zemlje.

Kompletna lista zemalja i njihovih kodova može se vidjeti na strani:

http://www.walthowe.com/navnet/faq/country.html

cracker
Osoba koja pristupa mreži ili računarskom sistemu sa lošim namjerama, najčešće da
neovlašteno preuzme, ošteti ili promijeni podatke.

Više o ovom terminu na adresi:

http://info.astrian.net/jargon/terms/c/cracker.html

 cyberspace
Ovaj termin je stvoren u romanu "Neuromanser" Vilijama Gibsona, gdje se njime opisuje
zamišljeni svijet visoke tehnologije, negdje u kosmosu. U savremenom svijetu to je virtuelni
prostor ili svijet koji čini sve ono što se nalazi na Internetu: oprema, programi, ideje, ljudi,
informacije. . .

Više o ovom terminu na adresama:

http://users.cg.yu/neuromanser/index.htm
http://www.ptt.yu/korisnici/n/i/nikolinv/gibson.htm

DNS
Ova skraćenica se odnosi na dva pojma:
1. DNS = Domain name system. To je sistem imenovanja i organizovanja čvorova na Internetu.
2. DNS = Domain name server. To je računar koji pretvara simbolična imena i adrese sa Interneta (npr.
alfa.auxx.com) u odgovarajuće brojeve, nerazumljive korisniku (npr. 132.196.55.7) i obratno.

Više o DNS-u na adresi:

http://www.webopedia.com/TERM/D/DNS.html

domain

Podgrupa Internet adresa. Postoji hijerarhija u organizaciji domena. Na visokom nivou organizacije može se naći
neki od sljedećih domena:

com - komunikacione kompanije

edu - edukacione institucije
gov - američka vlada
mil - američka vojska
net - organizacije održavanja Interneta
org - neprofitne organizacije
dva slova nacionalnog koda, npr: us, uk, ba.

Više o domenima na adresama:

http://www.icann.org/ (ICANN - The Internet Corporation for Assigned Names and Numbers)
http://www.domainnamerights.org/

download

Kopiranje datoteke sa nekog udaljenog računara na lokalni računar. Taj postupak se primjenjuje npr. kada sa
mreže preuzimate besplatne programe. Suprotna akcija se naziva upload. Tada se sa lokalnog računara
datoteka prenosi na udaljeni server.

Više o ovom terminu na adresi:

http://download.com.com/2001-20-0.html

Dynamic HTML (DHTML)

Programski jezik koji omogućava potpuno kontrolisanje događanja i pozicije elemenata pri kreiranju web strane.
Podržavaju ga Microsoft Internet Explorer od verzije 4.0 i djelimično Net-scape od verzije 4.0.

Više o DHTML-u na adresama:

http://www.dhtmlshock.com/articles.asp?ArticleID=1
http://www.dhtmlcentral.com/

  (prefix)

Prefiks koji se postavlja da označi elektronsku verziju nekog oblika komuniciranja, npr. e-commerce, e-business,
e-mail (elektronska trgovina, elektronsko poslovanje, elektronska pošta).

Više o ovom terminu na adresi:

http://www.economist.com/research/InternetGuide/alphabetic.cfm?LETTER=E

e-mail

Elektronska pošta, proces slanja, primanja i memorisanja poruka u digitalnom obliku, preko telekomunikacionih
uređaja. Ovim servisom se izvodi pismena komunikacija ljudi sa različitim tipovima računara i sa različitim
operativnim sistemima. E-mail omogućava komunikaciju jedne osobe sa drugom, ili jedne osobe sa više drugih
primalaca poruka. I pošiljalac i primalac imaju svoju e-mail adresu. Ona počinje korisničkim imenom. Zatim slijedi
znak @ (kod, pri, majmunsko A, ludo A, engl. "at") i na kraju ime domena. Primjer e-mail adrese:
zoranm@hotmail.com Ne treba miješati e-mail adresu i URL adresu koja je web adresa i uvijek počinje sa
http://...

Više o elektronskoj pošti na adresama:

http://www.microsoft.com/office/outlook/default.asp http://email.about.com/cs/msoutlookoe/

ethernet

Popularni, način povezivanja različitih tipova računara u lokalnu mrežu standardnim kablom. Ethernet je razvila
firma "Xerox" i on može prenositi do deset miliona bita u sekundi (10 Mbs). Loša strana ovakvog povezivanja je
što prekid u glavnom kablu može zaustaviti saobraćaj u velikim dijelovima mreže.

Više o ovom terminu na adresama:

http://www.ethermanage.com/ethernet/ethernet.html
http://www.techfest.com/networking/lan/ethernet.htm
http://www.pulsewan.com/data101/ethernet_basics.htm

extranet

Proširenje unutrašnje mreže jedne firme (intraneta) preko Interneta na drugu manju, zatvorenu mrežu. Prvobitno
se ovaj termin odnosio na sve dijelove jedne posebne mreže, koji se nalaze iza "vatrenog zida" (firewall) i kojima
se pristupa preko Interneta.

Više o ovom terminu na adresama:

http://www.privador.com/solutions/extranet.phtml
http://www.roostergraphics.com/ADMIN/present/extranet.html

FAQ

Uobičajena skraćenica za izraz Frequently Asked Questions (Često Postavljana Pitanja). To je dio sadržaja neke
web strane, gdje se nalazi skup pitanja i odgovora na ta pitanja koja posjetioci često postavljaju.

Više o FAQ-u na adresi:

http://developer.irt.org/faq.htm

firewall

Posebno napravljena softverska i (ili) hardverska prepreka koja se postavlja između lokalne mreže (npr. LAN u
jednom preduzeću) i Interneta. Njena namjena je da zaštiti manju mrežu od upada hakera i drugih
neautorizovanih "korisnika". Provjereni podaci prolaze kroz ovaj "vatreni zid" u lokalnu mrežu, a sve ostale "zid"
ne propušta.

Više o "vatrenoj zaštiti" na adresama:

http://www.greatcircle.com/tutorials/bif.html - firewall
http://www.infosyssec.org/infosyssec/firew1.htm

flame

Plamen. Ljutito, žestoko, pa i uvredljivo pismo u elektronskoj pošti, npr. kao komentar na neki objavljeni članak.
Ako se počnu razmjenjivati elektronska pisma takvog sadržaja između dvije ili više osoba, nastaje plameni rat
(flame war).

Više o ovom terminu na adresi:

http://info.astrian.net/jargon/terms/f/flame.html

frames
 Okviri su tehnika kojom se koriste kreatori web strana kada žele sadržaj ekrana podijeliti na više manjih prozora.
Svaki taj manji prozor se naziva okvir i ponaša se kao posebna strana. Prednost ovakvog dizajniranja je u tome
što se jedan okvir može pregledati (scroll), dok za to vrijeme sadržaj drugih okvira miruje. Nedostatak je što neki
web čitači ne podržavaju okvire.

Više o okvirima na adresi:

http://www.pagetutor.com/pagetutor/frames/

frame relay

Širokopojasni (56 Kbps do 1,5 Mbps) standard, namijenjen za prenos podataka, a zasnovan na paketskoj
komutaciji.

Više o ovom terminu na adresama:

http://www.frforum.com/basicsguide.html
http://www.cisco.com/univercd/cc/td/doc/cisintwk/ito_doc/frame.htm

freeware

Softver na kojem postoje autorska prava ali je dozvoljeno njegovo besplatno korištenje i kopiranje. Vidi
shareware.

Više o besplatnim ponudama na adresi:

http://www.freewarefiles.com/

FTP

(File Transfer Protocol). Protokol (skup standarda) za prenos datoteka između lokalnog i udaljenog računara,
preko Interneta. Kreatori web strana svoje radove prenose na server FTP programom.

Više o ovom protokolu na adresi:

http://www.cs.rpi.edu/courses/fall96/netprog/lectures/html/ftp/

GIF

(Graphical Interchange Format). Bitmapirani format grafičkih datoteka, koji je razvila firma "CompuServe". Često
se koristi u kreiranju web strana. Datoteke u ovom formatu imaju u svom nazivu nastavak .gif, relativno su male i
brzo se učitavaju. U ovom formatu prave se datoteke u kojima su crteži, umjetnički posteri i sve slike sa jasnom
granicom među obojenim površinama. Specijalni oblici gif formata su: Animated GIF, Interlaced GIF i
Transparent GIF.

Više o GIF formatu na adresama:

http://www.gifworks.com/
http://www.widearea.co.uk/designer/compress.html

 hacker

U početku, ovaj termin se odnosio na dobrog poznavaoca računara, dizajnera, programera ili inženjera, koji je
pravio izvanredne programe, više uživajući u praksi nego u teoriji. Danas se tim terminom označava osoba koja
neovlašteno upada u tuđi sistem radi preuzimanja, izmjene ili uništenja podataka u njemu.

Više o ovom terminu na adresama:

http://www.tuxedo.org/~esr/faqs/hacker-howto.html
http://www.plethora.net/~seebs/faqs/hacker.html

Hertz, Hz

Jedinica mjere za frekvenciju. Jedan Hz ima periodična promjena kod koje se jedan cijeli ciklus izvrši za jednu
sekundu. U Evropi je standard za struju 50 Hz, što znači da električna struja napravi 50 ciklusa u svakoj sekundi.
U praksi se koriste i veće jedinice od osnovne: KHz, MHz i GHz. Ova jedinica je nazvana prema njemačkom
naučniku Hajnrihu Hercu (Heinrich Hertz, 1857-1894), koji je otkrio i proučavao elektromagnetne talase.

 Više o ovoj jedinici na adresi:

http://www.physicsclassroom.com/Class/sound/soundtoc.html

hex, hexadecimal

Sistem brojanja koji, za razliku od nama uobičajenog, dekadnog, ima osnovu 16. U tom sistemu cifre su od 0 do
9, a zatim od A do F. Jednim bajtom se mogu predstaviti heksadecimalni brojevi od 00 do FF. Heksadecimalno
označavanje brojeva često se primjenjuje u programiranju, npr. kod kodovanja boja za web stranice u RGB
(red/green/blue) sistemu. Da bi se razlikovali od dekadnih brojeva, heksadecimalnim brojevima se dodaje sufiks
"h", npr. 35h, A2h, FBh itd.).

Više o heksadecimalnom brojnom sistemu na adresama:

http://www.webopedia.com/TERM/H/hexadecimal.html
http://www.myhome.org/pg/numbers.html

home page

Prva, glavna ili ulazna strana web sajta, ona koja se otvori kada u pretraživaču izaberete adresu. Na toj strani se
obično nalazi i sadržaj cijelog sajta i linkovi na druge strane.

Više o ovom terminu na adresi:

http://www.davesite.com/webstation/html/chapX1.shtml

HTML

(HyperText Markup Language). Sistem kodovanja, skup kodova koji se koristi za pravljenje i definisanje izgleda i
funkcija web strana. U ovom jeziku koriste se tagovi. To su oznake, postavljene u zagradama uz tekst,
namijenjene za kontrolu pozicioniranja i pravljenje lista, linkova, strukture, tabela, okvira... Njih prihvata web čitač
(browser) i interpretirajući ih, na ekranu prikazuje stranu. HTML datoteke imaju ekstenziju .html ili .htm. Primjer
dijela HTML koda:

Više o HTML-u na adresama:

http://www.cwru.edu/help/introHTML/toc.html
http://www.bfree.on.ca/HTML/

http

(HyperText Transfer Protocol). Protokol za prenos hiperteksta. To je osnovni protokol, kojim se prenosi komanda
serveru i kaže mu se koju stranu da pošalje klijentu. Adresiranje te strane počinje sa "http://", a zatim slijedi ime
domena ili IP adresa.

Više o http na adresi:

http://www.jmarshall.com/easy/http/

hub

Centralna jedinica sa više priključaka (portova) u kojoj se spaja grupa računara na lokalnu mrežu. Obično se
primjenjuje u zvjezdastoj konfiguraciji. Postoje aktivne i pasivne hub jedinice.

Više o ovoj jedinici na adresama:

http://www.pcwebopedia.com/TERM/H/hub.htm
http://www.howstuffworks.com/home-network8.htm

hyperlink
 Tekst ili grafika na web strani koji, kad se aktiviraju (obično pritiskom na desni taster miša), izazivaju skok na
drugu stranu ili na drugi dio iste strane. Hiperlinkovi se obično pojavljuju kao podvučeni tekst drugačije boje.

Više o hiperlinkovima na adresama:

http://uaweb.arizona.edu/resources/tutorial/html/hyperlink.shtml
http://freespace.virgin.net/r.cawley/tutor5.html

hypermedia

Tehnologija koja omogućava efikasnu sistemsku integraciju dva ili više različitih tipova medija kao što su: tekst,
zvuk, grafika i film…

Više o ovom terminu na adresi:

http://dir.yahoo.com/Computers_and_Internet/multimedia/hypermedia/

hypertext

Poseban način prikazivanja teksta u kojem se klikom mišem na neke riječi prelazi na drugu riječ, stranu,
poglavlje...

Više o ovom terminu na adresi:

http://kbs.cs.tu-berlin.de/~jutta/ht/writing.html

 Internet

Najveća svjetska mreža računara koju čine sve manje mreže zajedno. Internet omogućuje milionima ljudi (i
poslovnih organizacija), širom svijeta, da međusobno komuniciraju i dijele informacije. Dostupan je svakome ko
ima računar, odgovarajući softver, modem i telefonsku liniju. Zasnovan je na TCP/IP protokolu. Kada se piše
malim slovom, riječ "internet" označava manju lokalnu mrežu računara sa zajedničkim komunikacionim
protokolom.

Više o Internetu na adresama:

http://navigators.com/stats.html
http://www.walthowe.com/ilrntree.html
http://www.zakon.org/robert/internet/timeline/

Intranet

Privatna, zatvorena, poslovna mreža računara sa istim (TCP/IP) komunikacionim protokolom. Uobičajeno je da
je, uz odgovarajuće sigurnosne mehanizme, povezana sa "vanjskim svijetom" - Internetom.

Više o Intranetu na adresama:

http://www.intranetjournal.com/faqs/whatis/index.html
http://www.intranets.com/

IP

(Internet Protocol). Internet protokol je skup pravila kojima se uređuje prenos podataka i
paketa na Internetu.

Više o IP na adresama:
http://www.cisco.com/warp/public/535/4.html
http://oac3.hsc.uth.tmc.edu/staff/snewton/tcp-tutorial/

IP address

IP adresa, 32-bitna adresa koja se dodjeljuje svakom računaru na Internetu. Sastoji se od 4 broja, između 0 i
255, koji su odvojeni tačkom, npr. 147.91.22.114
Više o IP adresama na web stranama:
http://www.webopedia.com/TERM/I/IP_address.html
http://www.flumps.org/ip/

IRC

(Internet Relay Chat). Internet protokol koji omogućuje korisnicima iz cijelog svijeta da se susreću i "ćaskaju" u
realnom vremenu, unoseći tekst preko tastature računara.

Više o IRC na adresama:

http://www.irchelp.org/irchelp/new2irc.html - what
http://www.walthowe.com/navnet/faq/ircq.html

ISDN

(Integrated Services Digital Network). Potpuno digitalna tehnologija povezivanja na Internet, kojom se preko
postojećih telefonskih linija omogućava prenos podataka, govora i video signala brzinom do 128 Kbps.

Više o ISDN-u na adresama:

http://www.isdnzone.com/
http://www.alumni.caltech.edu/~dank/isdn/isdn_ai.html - TRAINING

ISP

(Internet Service Provider). Organizacija koja omogućava korisnicima pristup Internetu.

Više o ISP-u na adresi:

http://isp.webopedia.com/TERM/I/ISP.html

Java

Programski jezik, sličan S++ jeziku, koji je razvila firma "Sun Microsystems". Svi računari na Internetu, nezavisno
od operativnog sistema, mogu izvršavati programe napisane u ovom programskom jeziku. Mali Java programi,
apleti, obogaćuju web strane animacijama, kalkulacijama, različitim efektima i mogućnostima interaktivnog rada.

Više o programskom jeziku Java na adresama:

http://java.sun.com/docs/books/tutorial/
http://www.javacoffeebreak.com/tutorials/gettingstarted/index.html

JavaScript

Jednostavan skriptni jezik. Razvila ga je firma "Netscape Communications", da bi bio ugrađivan u HTML
dokumente radi povećanja dinamike na web stranama.

Više o ovom terminu na adresi:

http://www.intranetjournal.com/faqs/jsfaq/index.html

JPEG

(Joint Photographic Experts Group). Veoma čest format grafičkih sadržaja na web stranama. Za razliku od GIF
datoteka, koje mogu prikazivati do 256 boja, JPEG datoteke mogu prikazati na jednoj slici i do 16 miliona boja.
Veličina ovakve .jpeg ili .jpg datoteke može se smanjivati redukcijom detalja na slici.

Više o JPEG formatu na adresi:

http://www.widearea.co.uk/designer/compress.html

LAN
(Local Area Network). Lokalna mreža računara, tipična za manje udaljenosti ili za poslovne zgrade.

link

Istaknuti tekst, dugme, grafički ili neki drugi objekat na web strani, koje korisnici akriviraju klikom miša radi
prelaska na drugi dio strane, na drugu stranu ili bilo koji sadržaj na Internetu.

Više o ovom terminu na adresi:

http://www.pageresource.com/html/linking.htm

linux

Besplatan, Unix-kompatibilan, 32-bitni operativni sistem, namijenjen za rad na personalnim računarima, koji je
1991. godine razvio Linus Torvalds na helsinškom univerzitetu u Finskoj.

Više o ovom programu na adresama:

http://www.linux.ie/
http://linux.com/

metafile

Grafički format u kojem su kombinovane karakteristike bitmapirane i vektorske grafike. Metafajlovi su CGM,
Corel Draw CDR datoteke, encapsulated Postscript EPS datoteke, Adobe Illustrator, Word Perfect Graphics
WPG datoteke, PICT i RTF.

Više o ovom terminu na adresama:

http://www.companionsoftware.com/PR/WMRC/WindowsMetafileFaq.html
http://www.csn.ul.ie/~caolan/publink/libwmf/libwmf/doc/

meta tag

Opcioni HTML tag u zaglavlju web strane koji sadrži neke informacije u vezi s tom stranom. Može ih biti i više, a
svaki sa različitim sadržajem. Primjer: Meta tag se često koristi uz sljedeće oznake: description, keywords, date, i
copyright...

Više o ovom terminu na adresi:

http://www.walthowe.com/pubweb/promote/pagepromo.html

MIDI

(Musical Instrument Digital Interface). Digitalni interfejs muzičkih instrumenata. To je standardni format koji
predstavlja kvalitetnu digitalnu formu zvuka muzičkih instrumenata. MIDI datoteka ima ekstenziju MID i može se
postaviti kao muzička pratnja uz web stranu.

Više o MIDI datotekama na adresama:

http://www.walthowe.com/pubweb/audio.html
http://www.walthowe.com/navnet/faq/extguide.html

modem

Skraćenica od MOdulator/DEModulator. Uređaj koji omogućava komunikaciju između dva udaljena računara
preko standardne telefonske linije. Odlazni signal iz računara u modemu se pretvara iz digitalnog oblika u
analogni, a dolazni iz analognog u digitalni. Modem može biti u računaru (interni) ili izdvojen kao posebna
jedinica pored računara (eksterni).

Više o modemima na adresama:

http://modemfaq.home.att.net/
http://www.howstuffworks.com/modem.htm
multimedia

Sposobnost računara da primjenom dva ili više različitih medija realizuje prezentacije ili analize. Primjer su
edukativni sadržaji ili enciklopedije na Internetu. Tu se kombinuju tekst, zvuk, animacije, pa i inserti iz filmova.

Više o ovom terminu na adresi:

http://www.prenhall.com/divisions/ESM/app/hooper/

PING

(Packet InterNet Groper). Program kojim se ispituje veza na Internetu. Radi tako što pošalje kratku poruku
(paket) prema IP adresi drugog računara i provjerava da li je od njega stigao odgovor.

Više o ovom terminu na adresi:

http://www.fifi.org/services/ping

pixel

(Picture element) Najmanji element slike na ekranu računara. Uobičajeno je da ekrani danas imaju od 640
(horizontalno) x 480(vertikalno) pa do 1600 x 1200 piksela. Jedan piksel može biti predstavljen sa 2, 4, 8, 16 ili
24 bitova, pa od toga zavisi i koliko boja može biti prikazano (crno-bijelo, 16 boja, 256 boja, 65356 boja ili preko
16 miliona boja).

Više o ovom terminu na adresi:

http://www.howstuffworks.com/monitor.htm

plug-in

Sinonim za mali program koji se dodaje većem programu da bi se proširile njegove mogućnosti. Ovakvi dodaci
omogućavaju da web čitači mogu prikazati različite multimedijalne efekte ili da se grafički programi obogate
novim mogućnostima.

Više o ovom terminu na adresi:

http://thepluginsite.com/knowhow/tutorials/introduction/introduction.htm

port

Konektor (priključak), na zadnjoj strani računara, u koji se može uključiti periferni uređaj, štampač, monitor,
modem, tastatura, miš, itd. Drugo značenje ove riječi odnosi se na identifikacioni broj koji ukazuje na određeni
Internet servis, npr. HTTP obično koristi port 80, e-mail port 25 itd.

Više o portovima na adresi:

http://www.walthowe.com/navnet/faq/ports.html

portal

Web sajt koji nudi posjetiocu mnogo informacija različitog tipa: vijesti, besplatne programe, reklame i tome slično.
S te strane se obično dalje pretražuje Internet. Poznati portali i njihove mašine za pretraživanje su: AltaVista,
Excite, Lycos, Yahoo, Netscape Netcenter...

Više o portalima na adresama:

http://www.yahoo.com/
http://www.excite.com/
http://home.netscape.com/

protocol
Skup pravila kojim se definiše oblik poruke i način komuniciranja između dva računara. Isti protokol omogućuje
da različiti računari i operativni sistemi budu u vezi. Na Internetu ima više protokola: HTTP (za web strane), FTP
(za prenos datoteka), POP (za elektronsku poštu), TCP/IP, Xmodem, Zmodem…

Više o protokolima na adresama:

http://www.w3.org/Protocols/
http://www.manning.com/getpage.html?project=hethmon&filename=Chapter2.html

RGB

(Reed, Green, Blue) Tri osnovne (aditivne) boje: crvena, zelena i plava. Njihovim miješanjem nastaju sve ostale
boje na ekranu. Svaka boja na web strani ima svoju heksadecimalnu kodnu oznaku u obliku aabbcc, gdje aa
znači stepen prisutnosti crvene boje, bb zelene i cc plave. Intenzitet boje može biti od 00 do FF (256 nivoa).
Čista crvena boja je FF0000 (nema zelene i plave). Kodna oznaka bijele boje je FFFFFF, a crne 000000.

Više o RGB-u na adresama:

http://www.cecs.csulb.edu/~jewett/colors/index.html
http://www.dtp-aus.com/htmcolrm.html

router

Računar ili hardverska jedinica posebne namjene koja spaja računarske mreže, dijelove mreža ili lokalnu mrežu
sa Internet servis provajderom. Kontroliše prenos paketa od izvora do odredišta, obezbjeđujući optimalne i
alternativne puteve, ako je potrebno.

Više o ovoj jedinici na adresama:

http://www.sangoma.com/fguide.htm
http://www.homenethelp.com/router-guide/index.asp

search engine

Mašina za pretraživanje, alat kojim se pretražuje Internet, Intranet, sajt ili baza podataka u potrazi za
selektovanim terminom. Za korisnika to je web strana od koje se polazi kada treba naći neku informaciju na
Internetu.

Kako rade neki od poznatijih svjetskih pretraživača može se vidjeti na sljedećim adresama:
http://www.altavista.digital.com/,
http://www.aol.com/,
http://www.excite.com/,
http://www.goto.com/,
http://www.google.com/,
http://www.lycos.com/,

http://www.krstarica.com/
http://www.yahoo.com/,... .

server

Računar koji omogućuje vezu ka drugim mrežnim resursima i pruža usluge ostalim računarima u mreži, pomoću
odgovarajućeg softvera. Jedan server može objedinjavati više programa, pa samim tim i davati više različitih
usluga, npr. za razmjenu pošte i za korisničke prezentacije.

Više o ovom terminu na adresi:

http://www-3.ibm.com/software/webservers/appserv/tutorial.html

shareware
Softver koji se nudi za slobodno preuzimanje na Internetu da bi se isprobao. Korisnik, kasnije po isteku probnog
perioda, odlučuje da li će ga kupiti, tj. platiti punu cijenu. Nekada se takvi programi nude u cjelosti, a nekada u
komercijalnoj formi, sa dijelom ukupnih mogućnosti.

Više o ovom terminu na adresama:

http://shareware.cnet.com/
http://www.supershareware.com/

site

Posebno "mjesto" na Internetu. Ovim terminom se često naziva web strana, ali sajt obično ima više strana pod
istim imenom sajta.

Više o ovom terminu na adresi:

http://www-106.ibm.com/developerworks/library/us-cranky1.html

smiley face

Kombinacija karaktera, unesenih sa tastature, koja, gledano u cjelini, izgleda kao lice sa izraženom emocijom
("emoticon"). Evo nekoliko primjera:

:-) Osmijeh, sreća

:-( Tuga
:' -( Plakanje
:-)) Velika sreća
:-* Poljubac
:-o Oh! Iznenađenje
C|:-= Čarli Čaplin
:-'| Prehlada

Više o smiley face i emocijama na adresi:

http://www.netlingo.com/smiley.cfm

spam

Poruka koja se elektronskom poštom šalje na više adresa, bez saglasnosti primalaca. Obično sadrži promociju
nekog proizvoda ili usluge. Primaoce ta poruka najčešće iritira, jer im nepotrebno opterećuje "poštanski
sandučić". Među ovakve poruke svrstavaju se: lančana pisma, igre na sreću, reklame proizvoda, usluga ili
pornografskih strana na Internetu, ponuda piratskog softvera itd.

Više o ovom terminu na adresi:

http://www.cauce.org/

surf

Pretraživanje sadržaja na Internetu, bez posebnog cilja, lutanje.

Jedna od adresa odakle možete početi pretraživanje je:

http://cui.unige.ch/meta-index.html

TCP/IP

(Transmission Control Protocol/Internet Protocol).

Skup komunikacionih protokola potrebnih za komuniciranje na Internetu.
Više o TCP/IP na adresama:
http://www.cisco.com/warp/public/535/4.html
http://oac3.hsc.uth.tmc.edu/staff/snewton/tcp-tutorial/

transparent GIF

Jedna vrsta elektronskog zapisa slike u GIF formatu, kada se boja pozadine načini prozirnom. Takve slike se
često koriste pri formiranju grafičkih sadržaja na web strani jer se dobro kombinuju sa drugim objektima.

Više o ovom terminu na adresama:

http://info.med.yale.edu/caim/manual/graphics/transparent_gifs.html
http://www.webopedia.com/TERM/G/GIF.html

Trojan horse

Trojanski konj, destruktivni program kojim se računar "zarazi", obično preuzimanjem nekog programa sa
Interneta ili priloga uz elektronsku poštu. Kad se pokrene ovakav program, aktivira se virus koji može oštetiti ili
uništiti podatke na disku računara.

Više o ovom terminu na adresama:

http://www.bluekestrel.com/trojan_horses.htm
http://www.howstuffworks.com/virus.htm

UNIX

(čita se "juniks"). Moćan i fleksibilan multikorisnički operativni sistem, razvijen 1969. godine u "Bell Labs".
Prvobitno je bio namijenjen za velike sisteme, a sada se koristi i u personalnim računarima. Postoji nekoliko
besplatnih (ili gotovo besplatnih) verzija ovog operativnog sistema, uključujući tu i popularni Linux. UNIX se
veoma često koristi u serverima na Internetu.

Više o ovom operativnom sistemu na adresama:

http://www.isu.edu/departments/comcom/unix/workshop/unixindex.html
http://www.ee.surrey.ac.uk/Teaching/Unix/

upload

Prenos datoteke iz računara korisnika u drugi računarski sistem preko modema i neke linije, pri čemu se koristi
transfer protokol (FTP). Taj isti proces, gledan iz pozicije računara koji prima podatke, zove se download
(preuzimanje podataka).

Više o ovom terminu na adresi:

http://www.walthowe.com/pubweb/faq.html

URL

(Uniform Resource Locator)

Adresa strane ili datoteke na Internetu. Adresiranje ima standardnu formu: protokol://adresa. Primjer:
http://www.microsoft.com/ Umjesto oznake http može biti ftp za prenos datoteka, telnet za direktnu, interaktivnu
komunikaciju sa određenim računarom ili mailto za elektronsku poštu.

Više o URL-u na adresi:

http://www.walthowe.com/navnet/faq/url.html

Usenet Newsgroups

Diskusione grupe na Internetu o nekoj temi gdje korisnici čitaju nečije komentare ili ostavljaju svoje mišljenje.
Pokrivaju gotovo sve oblasti ljudske djelatnosti. Smatra se da ih ima preko 20 hiljada, a osam primarnih serija:
comp, humanities, misc, news, rec, sci, soc i talk.
Više o ovom terminu na adresama:
http://www.usenet.com/
http://net.gurus.com//usenet

vector graphics

Crtanje pomoću računara kada slika nastaje kombinacijom boja, pravih i krivih linija, pravilnih i nepravilnih
zatvorenih površina. Dobra osobina vektorske (objektno orijentisane) grafike je to što se objekti mogu povećavati
bez gubitka oštrine. To je zato što njihov oblik ne nastaje od niza tačaka, već se formira po matematičkom
proračunu. Na Internetu se koristi i vektorska i bitmapirana (rasterska) grafika.

Više o vektorskoj grafici na adresi:

http://www.htmlgoodies.com/tutors/image_formats.html

VPN

(Virtual Private Network) Privatna mreža u okviru javne mreže. Tipičan primjer je mreža jedne poslovne
organizacije koja ima kancelarije u dva udaljena mjesta. Tada se formira preko Interneta virtuelna privatna mreža
(VPN) uz odgovarajuće mehanizme zaštite od neželjenih posjetilaca.

Više o VPN-u na adresama:

http://www.vpnc.org/
http://www.homenethelp.com/vpn/

virtual reality

Virtuelna, prividna realnost. To je računarska simulacija realnog trodimenzionalnog svijeta. Posmatrači (učesnici)
tog svijeta, koji postoji samo u računaru, imaju kacigu, naočare, rukavice i pojas, kao ulazne uređaje, i imaju
dojam kao da borave i kreću se u stvarnom svijetu.

Više o ovom terminu na adresama:

http://abilitymagazine.com/boone_virtual.html
http://www.isi.edu/isd/VET/vet-body.html

virus

Destruktivni računarski program koji se sam multiplicira i inficira druge programe ili diskove. Napravljen je s
namjerom da se izazove šteta ili poremećaj u radu računara. Neki virusi mogu jedno vrijeme biti potpuno
neaktivni, očekujući neku akciju ili datum kada će preći u destruktivnu fazu. Dobra zaštita od virusa je kontrola
svih ulaznih podataka nekim od antivirusnih programa.

Više o računarskim virusima na adresama:

http://www.symantec.com/
http://www.howstuffworks.com/virus.htm
http://avp.ch

W3C

(World Wide Web Consortium). Organizacija koja podstiče realizaciju web potencijala i propisuje standarde za
Internet.

Više o W3C na adresi:

http://www.w3c.org/

WAN
(Wide Area Network)

Mreža računara u kojoj se velikim brzinama komunicira na velike daljine, najčešće kablovskim ili satelitskim
vezama.
Više o WAN-u na adresi:
http://www.marconi.com/html/education/webbasedwantheory.htm

WWW
(World Wide Web)

Pojam koji se nekada miješa sa pojmom Interneta, a u stvari je samo jedan njegov dio. To je put, koji kao
paukova mreža omogućuje pristupanje informacijama na Internetu, a one mogu biti u obliku teksta, grafike, audio
ili video zapisa.

Više o WWW na adresama:

http://www.walthowe.com/navnet/faq/www.html
http://www.zakon.org/robert/internet/timeline/

 worm

Vrsta virusnog programa koji se sam, kao crv (worm), prenosi i multiplicira kroz mrežu računara. Najpoznatiji
virusi ove vrste napravili su ogromne štete na Internetu za vrlo kratko vrijeme.

Više o ovom terminu na adresama:

http://www.symantec.com/avcenter/venc/data/happy99.worm.html
http://www.howstuffworks.com/virus.htm

WYSIWYG

(What You See Is What You Get). "To što vidiš to ćeš i dobiti". Ovaj pojam označava nastojanje da sadržaj
ekrana bude tačno onakav kakav će biti odštampan na štampaču.

Više o ovom terminu na adresi:

http://www.webopedia.com/TERM/W/WYSIWYG.html

X.25

CCITT preporuka koja je međunarodni standard za uskopojasnu paketsku komutaciju.

Više o X.25 na adresama:

http://www.sangoma.com/x25.htm
http://www.rad.com/networks/1996/x25/x25.htm