3 56 7 8 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25

26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36

37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47

48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58

59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69

70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80

81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91

92 93 94 95 96 97 98 99 100 111 112

113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123

124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134

135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145

146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156

1 57 158 159 160 161 162 163 164 165 166

167 168

4
 TiÕt 1 ¤n tËp ®Çu n¨m

A. CHU N KI N TH C KĨ NĂNG
1. KiÕn thøc
• HÖ thèng l¹i c¸c kh¸i niÖm, kiÕn thøc c¬ b¶n mµ HS ®· ®−îc häc ë THCS.
• ¤n l¹i c¸c d¹ng bµi tËp c¬ b¶n HS ®· ®−îc häc, c¸c c«ng thøc th−êng dïng
®Ó tÝnh to¸n.
2. KÜ n¨ng
• RÌn luyÖn kÜ n¨ng lµm mét sè bµi tËp cã liªn quan ®Õn cÊu t¹o nguyªn tö.
• KÜ n¨ng lµm bµi to¸n tÝnh theo ph−¬ng tr×nh cã sö dông ®Õn c«ng thøc tÝnh tØ
khèi cña chÊt khÝ, c«ng thøc tÝnh nång ®é mol, nång ®é phÇn tr¨m cña dung
dÞch...

B. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vμ häc sinh

GV:
• M¸y chiÕu, giÊy trong, bót d¹.
• HÖ thèng c©u hái, bµi tËp...
HS: ¤n tËp l¹i c¸c néi dung kiÕn thøc c¬ b¶n ®· häc ë THCS.

C. TiÕn tr×nh bμi gi¶ng

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS

Ho¹t ®éng 1
KiÕn thøc cÇn «n tËp
GV: ChiÕu lªn mµn h×nh c¸c néi dung HS: Nghe vµ biÕt ®−îc nh÷ng kiÕn thøc
chÝnh cÇn «n tËp trong tiÕt häc: c¬ b¶n cÇn ®−îc «n l¹i trong tiÕt häc.
− Nguyªn tö
− B¶ng tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè ho¸
häc
− Nguyªn tè ho¸ häc

5
− Ho¸ trÞ cña nguyªn tè
− Ph©n lo¹i c¸c chÊt v« c¬
− §Þnh luËt b¶o toµn khèi l−îng
− Mol
− TØ khèi cña c¸c chÊt khÝ
− Dung dÞch.
GV: ¤n tËp chi tiÕt tõng phÇn:

1. Nguyªn tö
GV: ChiÕu lªn mµn h×nh c©u hái vµ HS: Th¶o luËn
yªu cÇu HS c¸c nhãm th¶o luËn vµo
giÊy trong:
a) Nguyªn tö lµ g×? a) Nguyªn tö lµ c¸c h¹t v« cïng nhá bÐ
t¹o nªn c¸c chÊt.
b) CÊu t¹o cña nguyªn tö? b) Nguyªn tö ®−îc t¹o bëi h¹t nh©n
mang ®iÖn tÝch d−¬ng vµ líp vá cã mét
hay nhiÒu electron mang ®iÖn tÝch ©m.
c) §Æc ®iÓm cña c¸c h¹t cÊu t¹o nªn + Electron:
nguyªn tö? − KÝ hiÖu: e
− §iÖn tÝch 1−
− Khèi l−îng rÊt nhá.
+ H¹t nh©n: gåm cã h¹t proton vµ
n¬tron
+ H¹t proton:
− KÝ hiÖu p
− §iÖn tÝch: 1+
− Khèi l−îng ≈ 1 u (hay 1 ®vC)
− Trong nguyªn tö sè h¹t proton = sè
h¹t electron.
+ H¹t n¬tron:
− KÝ hiÖu: n
− Kh«ng mang ®iÖn.
Khèi l−îng: ≈ 1 u (hay 1 ®vC).

6
GV: ChiÕu lªn mµn h×nh ý kiÕn ®·
thèng nhÊt cña c¸c nhãm.

2. Nguyªn tè ho¸ häc

GV: Gäi mét HS nh¾c l¹i kh¸i niÖm vÒ HS: Nªu kh¸i niÖm:
nguyªn tè ho¸ häc, GV chiÕu lªn mµn − Nguyªn tè ho¸ häc lµ tËp hîp nh÷ng
h×nh. nguyªn tö cã cïng sè h¹t proton trong
h¹t nh©n.
− Nh÷ng nguyªn tö cña cïng mét
nguyªn tè ho¸ häc cã tÝnh chÊt ho¸ häc
gièng nhau.

3. Ho¸ trÞ cña mét nguyªn tö

GV: Nªu c©u hái vµ chiÕu lªn mµn
h×nh: HS: Tr¶ lêi
− Ho¸ trÞ lµ g×? Ho¸ trÞ: Lµ con sè hiÓn thÞ kh¶ n¨ng
liªn kÕt cña nguyªn tö nguyªn tè nµy
víi nguyªn tö cña nguyªn tè kh¸c.
− Quy t¾c ho¸ trÞ? − Quy t¾c ho¸ trÞ:
→ GV gäi HS tr¶ lêi. a b
VD: Trong c«ng thøc: A x B y ta cã:
ax = by
GV: Yªu cÇu HS lµm bµi tËp (GV
chiÕu ®Ò bµi lªn mµn h×nh).
Bµi tËp 1: TÝnh ho¸ trÞ cña c¸c nguyªn HS: Lµm bµi tËp vµo vë.
tè trong c¸c hîp chÊt: MnO2, PbO,
PbO2, NH3, H2S, SO2, SO3 (biÕt ho¸ trÞ
cña oxi lµ 2, cña hi®ro lµ 1).
GV: Gäi mét HS x¸c ®Þnh ho¸ trÞ cña
c¸c nguyªn tè trong c¸c hîp chÊt trªn.

4. §Þnh luËt b¶o toµn khèi l−îng

GV: Nªu c©u hái (GV chiÕu néi dung
c©u hái lªn mµn h×nh):

7
− Néi dung cña ®Þnh luËt b¶o toµn khèi HS: Nªu néi dung cña ®Þnh luËt b¶o
l−îng? toµn khèi l−îng.
GV: ChiÕu lªn mµn h×nh:
VD: Ta cã ph−¬ng tr×nh ph¶n øng
A + B → C + D + E...
Theo ®Þnh luËt b¶o toµn khèi l−îng, ta
cã: mA + mB = mC + mD + mE...
GV: Yªu cÇu HS lµm bµi tËp ¸p dông
(GV chiÕu ®Ò bµi lªn mµn h×nh).
Bµi tËp 2: Cho 1,21 gam hçn hîp A
gåm Mg, Zn, Cu, t¸c dông hoµn toµn
víi oxi d−, thu ®−îc hçn hîp chÊt r¾n
B cã khèi l−îng 1,61 gam. TÝnh thÓ
tÝch dung dÞch HCl 1M tèi thiÓu cÇn
dïng ®Ó hoµ tan B.
GV: Gäi HS nªu h−íng dÉn gi¶i, GV HS: Ph¸t biÓu c¸c ý kiÕn ®Ó t×m ra
chiÕu phÇn gîi ý (c¸c b−íc lµm) lªn h−íng lµm bµi.
mµn h×nh:
− ViÕt c¸c ph−¬ng tr×nh ph¶n øng.
− ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn khèi
l−îng ®Ó tÝnh khèi l−îng oxi ®· ph¶n
øng.
− T×m mèi liªn quan gi÷a sè mol oxi
ph¶n øng vµ sè mol cña axit HCl.
− TÝnh thÓ tÝch dd HCl 1M cÇn dïng.
HS: Lµm bµi tËp theo ý kiÕn ®· thèng
nhÊt mµ GV chiÕu trªn mµn h×nh:
Gi¶i: PTP¦:
o
2Mg + O2 ⎯⎯
t
→ 2MgO (1)
x 0,5x x
o
2Zn + O2 ⎯⎯
t
→ 2ZnO (2)
y 0,5y y

8
 o
2Cu + O2 ⎯⎯
t
→ CuO (3)
z 0,5z z
MgO + 2HCl → MgCl2 + H2O (4)
x 2x
ZnO + 2HCl → ZnCl2 + H2O (5)
y 2y
CuO + 2HCl → CuCl2 +2H2O (6)
z 2z
Theo ®Þnh luËt b¶o toµn khèi l−îng:
m O2 (p−) = mB − mA

= 1,61− 1,21 = 0,4 gam

0, 4
⇒ n O2 (p−) = = 0,0125 mol.
32
Gäi sè mol Mg, Zn, Cu cã trong
1,21 gam hçn hîp lÇn l−ît lµ x, y, z.
Theo ph−¬ng tr×nh: ta thÊy
nHCl cÇn dïng = 4 × n O2 (p−)

= 4 × 0,0125 = 0,05 mol

n 0,05
⇒ Vdd HCl = = = 0,05 (lit).
CM 1
GV: Cã thÓ gäi HS ®Ò xuÊt c¸c c¸ch
gi¶i kh¸c.

5. Mol
GV: ChiÕu lªn mµn h×nh c¸c c©u hái HS: Th¶o luËn nhãm ®Ó tr¶ lêi c¸c c©u
→ GV yªu cÇu c¸c nhãm th¶o luËn: hái mµ GV ®−a ra:
− Mol lµ g×? − Mol lµ l−îng chÊt cã chøa 6.1023
nguyªn tö hoÆc ph©n tö cña chÊt ®ã.
− Khèi l−îng mol lµ g×? − Khèi l−îng mol lµ khèi l−îng tÝnh
b»ng gam cña 6.1023 nguyªn tö hoÆc
ph©n tö cña chÊt ®ã.

9
− Kh¸i niÖm vÒ thÓ tÝch mol cña chÊt − ThÓ tÝch mol cña chÊt khÝ lµ thÓ tÝch
khÝ? chiÕm bëi 6.1023 ph©n tö cña chÊt khÝ
®ã (ë ®ktc, thÓ tÝch mol cña c¸c chÊt
khÝ lµ 22,4 lit).
− C¸c biÓu thøc thÓ hiÖn sù chuyÓn ®æi − C¸c biÓu thøc:
gi÷a khèi l−îng, l−îng chÊt, thÓ tÝch m
+n= ; m = n × M;
mol cña chÊt khÝ? M
V
+ VkhÝ (dktv) = n × 22,4; nkhÝ (®ktc) =
22, 4
A
+n= ; A = n × N;
N
Trong ®ã:
− n lµ sè mol (l−îng chÊt);
− m lµ khèi l−îng;
− M lµ khèi l−îng mol;
− A lµ sè ph©n tö chÊt;
− N lµ sè Avoga®ro (N ≈ 6.1023);
− V lµ thÓ tÝch khÝ (lit).
GV: ChiÕu lªn mµn h×nh ý kiÕn cña c¸c
nhãm vµ nhËn xÐt.
GV: Yªu cÇu HS lµm bµi tËp 3 (GV
chiÕu ®Ò bµi tËp lªn mµn h×nh).
Bµi tËp 3: H·y tÝnh thÓ tÝch (ë ®ktc) HS: Lµm bµi tËp vµo vë.
cña hçn hîp cã chøa 1,1g CO2 vµ Trong hçn hîp khÝ cã:
1,6g O2 m 1,1
n CO2 = = = 0,025 mol
M 44
1,6
n O2 = = 0,05 mol
32
Tæng sè mol cña hçn hîp khÝ lµ:
nhçn hîp = 0,025 + 0,05 = 0,075 mol
ThÓ tÝch cña hçn hîp khÝ (ë ®ktc) lµ:
Vhçn hîp = n × 22,4 = 0,075 × 22,4
= 1,68 lit.

10
GV: ChiÕu bµi lµm cña mét sè HS lªn
mµn h×nh vµ gäi c¸c em HS kh¸c nhËn
xÐt söa sai (nÕu cã).

Ho¹t ®éng 2
GV: Tãm t¾t l¹i c¸c néi dung chÝnh ®·
«n tËp vµ nh¾c nhë HS vÒ nhµ «n tËp
c¸c néi dung sÏ luyÖn tËp ë tiÕt sau:
− TØ khèi cña chÊt khÝ
− Sù ph©n lo¹i cña c¸c chÊt v« c¬
− Dung dÞch
− B¶ng tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè ho¸
häc.
Phô lôc
PhiÕu häc tËp
Bμi tËp 1: TÝnh ho¸ trÞ cña c¸c nguyªn tè trong c¸c hîp chÊt sau:
MnO2, PbO, PbO2, NH3, H2S, SO2, SO3
(biÕt ho¸ trÞ cña oxi lµ 2, cña hi®ro lµ 1)
Bμi tËp 2: Cho 1,21 gam hçn hîp A gåm Mg, Zn, Cu, t¸c dông hoµn toµn víi oxi d−, thu
®−îc hçn hîp chÊt r¾n B cã khèi l−îng 1,61 gam. TÝnh thÓ tÝch dung dÞch HCl
1M tèi thiÓu cÇn dïng ®Ó hoµ tan B.
Bμi tËp 3: H·y tÝnh thÓ tÝch (ë ®ktc) cña hçn hîp cã chøa 1,1g CO2 vµ 1,6g O2.

TiÕt 2 ¤n tËp ®Çu n¨m (tiÕp)

A. Môc tiªu
1. KiÕn thøc
• HÖ thèng l¹i c¸c kh¸i niÖm, kiÕn thøc c¬ b¶n mµ HS ®· ®−îc häc ë THCS.
• ¤n l¹i c¸c d¹ng bµi tËp c¬ b¶n HS ®· ®−îc häc, c¸c c«ng thøc th−êng dïng
®Ó tÝnh to¸n.

11
2. KÜ n¨ng
• RÌn luyÖn kÜ n¨ng lµm mét sè bµi tËp cã liªn quan ®Õn cÊu t¹o nguyªn tö.
• KÜ n¨ng lµm bµi to¸n tÝnh theo ph−¬ng tr×nh cã sö dông ®Õn c«ng thøc tÝnh
tØ khèi cña chÊt khÝ, c«ng thøc tÝnh nång ®é mol, nång ®é phÇn tr¨m cña
dung dÞch...

B. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vμ häc sinh

GV:
• M¸y chiÕu, giÊy trong, bót d¹.
• HÖ thèng c©u hái, bµi tËp...
HS: ¤n tËp l¹i c¸c néi dung kiÕn thøc c¬ b¶n ®· häc ë THCS.

C. TiÕn tr×nh bμi gi¶ng

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS

Ho¹t ®éng 1
6. tØ khèi cña c¸c chÊt khÝ
GV: Nh¾c l¹i néi dung, kiÕn thøc ®· «n
tËp ë tiÕt 1 vµ chiÕu lªn mµn h×nh néi
dung cÇn «n tËp ë tiÕt nµy.
GV: ChiÕu c©u hái lªn mµn h×nh: HS: C«ng thøc tÝnh tØ khèi cña khÝ A so
− Em h·y viÕt c«ng thøc tÝnh tØ khèi víi khÝ B lµ:
cña khÝ A so víi khÝ B, c«ng thøc tÝnh M
dA/B = A
tØ khèi cña khÝ A so víi kh«ng khÝ. MB
Gi¶i thÝch c¸c kÝ hiÖu cã trong biÓu Trong ®ã:
thøc.
MA lµ khèi l−îng mol cña khÝ A;
→ GV gäi HS viÕt lªn b¶ng vµ gi¶i
MB lµ khèi l−îng mol cña khÝ B.
thÝch (hoÆc GV chiÕu bµi lµm cña HS
+ C«ng thøc tÝnh tØ khèi cña khÝ A so
lªn mµn h×nh).
víi kh«ng khÝ:
MA M
dA/KK = = A
M KK 29

12
 Trong ®ã: khèi l−îng mol trung b×nh
cña kh«ng khÝ lµ 29.
+ ý nghÜa: TØ khèi cña khÝ A so víi
kh«ng khÝ cho biÕt khÝ A nÆng h¬n hay
nhÑ h¬n kh«ng khÝ bao nhiªu lÇn.
GV: ChiÕu ®Ò bµi tËp 1 lªn mµn h×nh,
yªu cÇu HS lµm bµi tËp vµo vë.
Bµi tËp 1: HS: Lµm bµi tËp vµo vë:
a) TÝnh tØ khèi cña khÝ CH4, CO2 so víi a) TØ khèi cña c¸c khÝ CH4, CO2 so víi
hi®ro. hi®ro lµ:
b) TÝnh tØ khèi cña khÝ Cl2, SO3 so víi M CH4 16
d CH4 = = =8
kh«ng khÝ. H2 M H2 2
M CO2 44
d CO2 = = = 22
H2 M H2 2

b) TØ khèi cña c¸c khÝ Cl2, SO3 so víi

kh«ng khÝ lµ:
M Cl2 71
d Cl2 = = = 2,45
KK M KK 29
M SO3 80
d SO3 = = = 2,76
KK M KK 29

Ho¹t ®éng 2
7. Dung dÞch
GV: Yªu cÇu c¸c nhãm HS th¶o luËn HS: Th¶o luËn nhãm:
víi c¸c néi dung sau (GV chiÕu c©u
hái lªn mµn h×nh):
a) §é tan cña mét chÊt trong n−íc lµ a) §é tan cña mét chÊt trong n−íc:
g×? Nh÷ng yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn ®é − Lµ sè gam chÊt ®ã cã thÓ hoµ tan
tan cña mét chÊt trong n−íc? ®−îc trong 100g n−íc ®Ó t¹o thµnh
dung dÞch b·o hoµ t¹i mét nhiÖt ®é x¸c
®Þnh.

13
 − §é tan cña c¸c chÊt r¾n trong n−íc
phô thuéc vµo nhiÖt ®é. §é tan cña c¸c
chÊt khÝ phô thuéc vµo nhiÖt ®é, ¸p
suÊt.
b) C¸c c«ng thøc tÝnh nång ®é dung b) C¸c c«ng thøc tÝnh nång ®é cña
dÞch (mµ c¸c em ®· biÕt)? Gi¶i thÝch dung dÞch:
c¸c kÝ hiÖu cã trong c«ng thøc. + C«ng thøc tÝnh nång ®é phÇn tr¨m:
m
C% = ct × 100%
m dd
Trong ®ã:
mct lµ khèi l−îng chÊt tan (tÝnh b»ng
gam);
mdd lµ khèi l−îng dung dÞch (tÝnh b»ng
gam).
+ C«ng thøc tÝnh nång ®é mol:
n
CM =
V
Trong ®ã:
n lµ sè mol chÊt tan;
V lµ thÓ tÝch cña dung dÞch (lit).
GV: ChiÕu ®Ò bµi tËp 2 lªn mµn h×nh,
yªu cÇu HS lµm bµi tËp vµo vë.
Bµi tËp 2: Hoµ tan 16 gam NaOH vµo HS: Lµm bµi tËp vµo vë:
n−íc ®Ó ®−îc 200 ml dung dÞch. a) Sè mol NaOH cã trong 200 ml dung
a) TÝnh nång ®é mol cña dung dÞch dÞch lµ:
NaOH. m 16
nNaOH = = = 0,4 mol
b) CÇn dïng bao nhiªu gam dung dÞch M 40
axit H2SO4 19,6% ®Ó trung hoµ hÕt → Nång ®é mol cña dung dÞch lµ:
50ml dung dÞch NaOH nãi trªn? n 0, 4
CM = = = 2M
V 0,2
b) Ph−¬ng tr×nh ph¶n øng trung hoµ:
2NaOH + H2SO4 → Na2SO4 + 2H2O

14
 Sè mol NaOH cÇn dïng lµ:
nNaOH = CM × V = 2 × 0,05 = 0,1 mol
Theo ph−¬ng tr×nh:
1 1
n H2SO4 = nNaOH = × 0,1 = 0,05 mol
2 2
m H2SO4 = n × M = 0,05 × 98 = 4,9 gam

Khèi l−îng dung dÞch H2SO4 cÇn dïng

lµ:
m 4,9
mdd = ct × 100% = × 100%
C% 19,6
= 25 gam
GV: ChiÕu bµi lµm cña mét sè HS lªn
mµn h×nh, nhËn xÐt vµ chÊm ®iÓm.

Ho¹t ®éng 3
8. Sù ph©n lo¹i c¸c hîp chÊt v« c¬
(theo tÝnh chÊt ho¸ häc)
GV: ë líp 8, 9 c¸c em ®· ®−îc biÕt
nh÷ng lo¹i hîp chÊt v« c¬ nµo? Cho vÝ
dô minh ho¹.
GV: Gäi HS tr¶ lêi, GV chiÕu lªn mµn HS: Tr¶ lêi c©u hái:
h×nh. C¸c hîp chÊt v« c¬ ®−îc ph©n thµnh 4
lo¹i:
a) Oxit:
− Oxit baz¬: lµ nh÷ng oxit t¸c dông
®−îc víi dung dÞch axit t¹o ra muèi vµ
n−íc.
VD: CaO, MgO, Fe2O3...
− Oxit axit: lµ nh÷ng oxit t¸c dông víi
dung dÞch baz¬ t¹o ra muèi vµ n−íc.
VD: SO3, SO2, CO2

15
 − Oxit l−ìng tÝnh: lµ nh÷ng oxit t¸c
dông ®−îc víi dung dÞch axit vµ dung
dÞch baz¬ t¹o ra muèi vµ n−íc.
VD: Al2O3, ZnO...
− Oxit trung tÝnh: lµ nh÷ng oxit kh«ng
t¸c dông ®−îc víi dung dÞch axit vµ
dung dÞch baz¬ (cßn gäi lµ oxit kh«ng
t¹o muèi).
VD: CO, NO...
b) Axit: t¸c dông víi baz¬ t¹o ra muèi
vµ n−íc.
VD: H2SO4, HCl...
c) Baz¬: Baz¬ t¸c dông víi dung dÞch
axit t¹o ra muèi vµ n−íc.
VD: NaOH, Fe(OH)3, Mg(OH)2...
d) Muèi:
VD: K2SO4, NaNO3, ZnCl2...
GV: Gäi c¸c em HS kh¸c nhËn xÐt, söa
sai (nÕu cã).

Ho¹t ®éng 4
9. B¶ng tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè ho¸ häc
GV: Yªu cÇu HS nªu cÊu t¹o cña b¶ng HS: CÊu t¹o b¶ng tuÇn hoµn:
tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè ho¸ häc vµ ý a) ¤ nguyªn tè: cho biÕt sè hiÖu
nghÜa cña nã. nguyªn tö, kÝ hiÖu ho¸ häc, tªn nguyªn
(GV chiÕu trªn mµn h×nh c¸c néi dung tè, nguyªn tö khèi cña nguyªn tè ®ã.
trªn, sau khi HS ph¸t biÓu) b) Chu k×: Gåm c¸c nguyªn tè mµ
nguyªn tö cña chóng cã cïng sè líp
electron vµ ®−îc s¾p xÕp theo chiÒu
t¨ng dÇn cña ®iÖn tÝch h¹t nh©n. Trong
mét chu k×, khi ®i tõ tr¸i qua ph¶i: tÝnh
kim lo¹i cña nguyªn tè gi¶m dÇn, tÝnh
phi kim t¨ng dÇn.

16
 c) Nhãm: Gåm c¸c nguyªn tè mµ
nguyªn tö cña chóng cã sè electron líp
ngoµi cïng b»ng nhau vµ ®−îc s¾p xÕp
theo chiÒu t¨ng cña ®iÖn tÝch h¹t nh©n.
Trong mét nhãm: ®i tõ trªn xuèng,
tÝnh kim lo¹i cña c¸c nguyªn tè t¨ng
dÇn, tÝnh phi kim cña c¸c nguyªn tè
gi¶m dÇn.
GV: ChiÕu ®Ò bµi tËp 3 lªn mµn h×nh.
Bµi tËp 3: Nguyªn tè A trong b¶ng HS: Lµm bµi tËp vµo vë.
tuÇn hoµn cã sè hiÖu nguyªn tö lµ 12.
H·y cho biÕt:
a) CÊu t¹o nguyªn tö cña nguyªn tè A, a) CÊu t¹o nguyªn tö cña nguyªn tè A:
vÞ trÝ cña A trong b¶ng tuÇn hoµn. − H¹t nh©n: cã ®iÖn tÝch 12+
− Trong nh©n cã 12 h¹t proton vµ 12
h¹t electron.
− Líp vá: gåm 12 electron
* VÞ trÝ cña A trong b¶ng tuÇn hoµn:
Sè thø tù: 12.
Chu k×: 3.
Nhãm: II
b) TÝnh chÊt ho¸ häc ®Æc tr−ng cña b) TÝnh chÊt ho¸ häc ®Æc tr−ng cña A
nguyªn tè A. lµ: A lµ kim lo¹i.
c) So s¸nh tÝnh chÊt ho¸ häc cña c) So s¸nh víi c¸c nguyªn tè n»m c¹nh
nguyªn tè A víi c¸c nguyªn tè ®øng A trong b¶ng tuÇn hoµn: A lµ Mg.
c¹nh A trong b¶ng tuÇn hoµn. TÝnh kim lo¹i:
− Mg m¹nh h¬n Al
− Mg yÕu h¬n Na
− Mg m¹nh h¬n Be
− Mg yÕu h¬n Ca.
GV: ChiÕu bµi lµm cña HS lªn mµn
h×nh.

17
 Ho¹t ®éng 5
Cñng cè − bµi tËp vÒ nhµ
GV: Nh¾c l¹i c¸c néi dung ®· «n tËp.
Ra bµi tËp vÒ nhµ.
Phô lôc
PhiÕu häc tËp
Bμi tËp 1: Natri cã nguyªn tö khèi lµ 23, trong h¹t nh©n nguyªn tö cã 11 proton; s¾t
cã nguyªn tö khèi lµ 56, trong h¹t nh©n nguyªn tö cã 30 n¬tron. H·y cho
biÕt tæng sè c¸c h¹t proton, n¬tron, electron t¹o nªn nguyªn tö natri vµ
nguyªn tö s¾t.
Bμi tËp 2: H·y tÝnh thÓ tÝch (ë ®ktc) cña:
a) Hçn hîp khÝ gåm cã 6,4 gam khÝ O2 vµ 22,4 gam khÝ N2.
b) Hçn hîp khÝ gåm cã 0,75 mol CO2; 0,5 mol CO vµ 0,25 mol N2.
Bμi tËp 3: H·y tÝnh khèi l−îng cña:
a) Hçn hîp chÊt r¾n gåm 0,2 mol Fe vµ 0,5 mol Cu.
b) Hçn hîp khÝ gåm cã 33,6 lÝt CO2; 11,2 lÝt CO vµ 5,6 lÝt N2 (ë ®ktc).

18
 Ch−¬ng 1
Nguyªn tö

Bµi 1 Thμnh phÇn nguyªn tö

A. CHU N KI N TH C KĨ NĂNG
HS biÕt:
• Nguyªn tö lµ phÇn nhá nhÊt cña nguyªn tè. Nguyªn tö cã cÊu t¹o rçng.
• HS biÕt ®−îc thµnh phÇn cÊu t¹o cña nguyªn tö.

B. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vμ häc sinh

GV: Tranh ¶nh:
• S¬ ®å tãm t¾t thÝ nghiÖm t×m ra tia ©m cùc.
• M« h×nh thÝ nghiÖm kh¸m ph¸ h¹t nh©n nguyªn tö.
• §Üa mÒm m« t¶ thµnh phÇn cÊu t¹o nguyªn tö vµ cÊu t¹o rçng cña nguyªn
tö (NÕu cã ®iÒu kiÖn, GV cã thÓ chuÈn bÞ ®Ó chiÕu c¸c h×nh 1.1, 1.2, 1.3 lªn
mµn h×nh).

C. TiÕn tr×nh bμi gi¶ng

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS

Ho¹t ®éng 1
I. Thµnh phÇn cÊu t¹o cña nguyªn tö
1. Electron
GV: ChiÕu lªn mµn h×nh môc tiªu cña
tiÕt häc.
GV: ChiÕu lªn mµn h×nh: HS: Nghe vµ ghi bµi.
H×nh 1.1; 1.2 vµ thuyÕt tr×nh vÒ thÝ a) Sù t×m ra electron
nghiÖm t×m ra tia ©m cùc, khèi l−îng
vµ ®iÖn tÝch cña electron...
HS: Theo dâi trªn mµn h×nh vµ ghi bµi.

19
GV: KÕt luËn vµ chiÕu lªn mµn h×nh:
H¹t cã khèi l−îng v« cïng nhá, mang
®iÖn tÝch ©m lµ h¹t electron.
b) Khèi l−îng vµ ®iÖn tÝch cña electron
GV: ThuyÕt tr×nh vµ chiÕu lªn mµn HS: Nghe vµ ghi bµi
h×nh: B»ng thùc nghiÖm, ng−êi ta ®· − Khèi l−îng:
x¸c ®Þnh ®−îc chÝnh x¸c khèi l−îng vµ −
me = 9,1094.10 31kg
®iÖn tÝch cña electron.
− §iÖn tÝch:
−19
qe = −1,602.10 C (Culong)
− §iÖn tÝch cña electron ®−îc quy −íc
lµ 1−.

Ho¹t ®éng 2
GV: ChiÕu m« h×nh thÝ nghiÖm kh¸m 2. Sù t×m ra h¹t nh©n nguyªn tö
ph¸ ra h¹t nh©n nguyªn tö lªn mµn
h×nh 1.3 vµ thuyÕt tr×nh:
− B¾n mét chïm tia α, mang ®iÖn tÝch
d−¬ng vµo mét l¸ kim lo¹i vµng máng.
KÕt qu¶ thÝ nghiÖm cho thÊy hÇu hÕt
c¸c h¹t ®Òu xuyªn th¼ng qua l¸ vµng,
nh−ng cã mét sè rÊt Ýt ®i lÖch h−íng
ban ®Çu hoÆc bÞ bËt l¹i khi gÆp l¸ vµng.
→ VËy chóng ta cã thÓ gi¶i thÝch ®iÒu
nµy nh− thÕ nµo?
GV: Cã thÓ gäi mét sè HS tr×nh bµy HS: Cã thÓ gi¶i thÝch:
suy nghÜ cña m×nh, sau ®ã GV nªu kÕt − Nguyªn tö cã cÊu t¹o rçng.
luËn.
− C¸c electron chuyÓn ®éng t¹o ra vá
electron bao quanh mét h¹t mang ®iÖn
tÝch d−¬ng cã kÝch th−íc nhá bÐ so víi
kÝch th−íc cña nguyªn tö, n»m ë t©m
nguyªn tö, ®ã lµ h¹t nh©n nguyªn tö.

20
 Ho¹t ®éng 3
GV: Tr×nh bµy ®Ó HS h×nh dung ra thÝ 3. CÊu t¹o cña h¹t nh©n nguyªn tö
nghiÖm t×m ra proton vµ n¬tron, sau ®ã a) Sù t×m ra proton
GV kÕt luËn vµ chiÕu lªn mµn h×nh. b) Sù t×m ra n¬tron.
HS: Ghi kÕt luËn vµo vë:
KÕt luËn: Thµnh phÇn cÊu t¹o cña
nguyªn tö gåm:
− H¹t nh©n n»m ë t©m nguyªn tö gåm
c¸c h¹t proton vµ n¬tron.
− Vá electron cña nguyªn tö gåm c¸c
electron chuyÓn ®éng xung quanh h¹t
nh©n.
GV: ChiÕu tõng phÇn néi dung cña
b¶ng 1.1 lªn mµn h×nh.
Khèi l−îng vµ ®iÖn tÝch cña c¸c h¹t t¹o
nªn nguyªn tö.

Vá nguyªn tö H¹t nh©n

§Æc tÝnh h¹t
Electron (e) Proton (p) N¬tron (n)

§iÖn tÝch (q) qe = −1,62.10−19 C qp = −1,62.10−19 C qn = 0

hay qe = 1− hay qp = 1+

Khèi l−îng (m) me = 9,1094.10−31 kg mp = 1,6726.10−27 kg mn = 1,6748.10−27 kg

GV: Yªu cÇu HS nh×n vµo b¶ng, so HS: NhËn xÐt:

s¸nh khèi l−îng cña c¸c h¹t electron Khèi l−îng cña c¸c h¹t electron rÊt nhá
víi c¸c h¹t proton, n¬tron. so víi khèi l−îng cña proton vµ n¬tron.
V× vËy, khèi l−îng cña nguyªn tö tËp
trung hÇu hÕt ë h¹t nh©n.

21
 Ho¹t ®éng 4
II. KÝch th−íc vµ khèi l−îng cña nguyªn tö
GV: Giíi thiÖu: HS: Nghe vµ ghi bµi.
Nguyªn tö cña c¸c nguyªn tè kh¸c
nhau cã kÝch th−íc vµ khèi l−îng kh¸c
nhau.
1. KÝch th−íc
GV: ThuyÕt tr×nh vµ chiÕu lªn mµn + Nguyªn tö cã kÝch th−íc rÊt nhá,
−
h×nh. ®−êng kÝnh kho¶ng 10 10 m.
§Ó ®o kÝch th−íc nguyªn tö, ng−êi ta
dïng ®¬n vÞ nanomet (kÝ hiÖu nm) hay
angstrom (kÝ hiÖu Å).
−
1nm = 10 9m
−10
1Å = 10 m
1nm = 10Å
+ Nguyªn tö kh¸c nhau cã kÝch th−íc
kh¸c nhau. Nguyªn tö nhá nhÊt lµ
nguyªn tö hi®ro, cã b¸n kÝnh kho¶ng
0,053nm.
+ H¹t nh©n cã kÝch th−íc nhá h¬n kÝch
th−íc cña nguyªn tö rÊt nhiÒu (®−êng
−
kÝnh kho¶ng 10 5 nm).
+ §−êng kÝnh cña electron vµ proton
−
cßn nhá h¬n nhiÒu (kho¶ng 10 8nm).
Electron chuyÓn ®éng xung quanh h¹t
nh©n trong kh«ng gian rçng cña
nguyªn tö (nguyªn tö cã cÊu t¹o rçng).
GV: Giíi thiÖu vµ chiÕu lªn mµn h×nh. HS: Nghe vµ ghi bµi.
2. Khèi l−îng
− Khèi l−îng cña 1 nguyªn tö ®ång vÞ
cacbon lµ:
−27
19,9206.10 kg = 12 ®vC

22
GV: VËy 1 ®vC b»ng bao nhiªu kg? HS:
19,9206.10−27
1 ®vC =
12
−
≈ 1,66005.10 27kg
GV: LÊy VD vµ chiÕu lªn mµn h×nh. HS: Theo dâi trªn mµn h×nh, nghe vµ
ghi bµi:
VÝ dô: khèi l−îng cña 1 nguyªn tö
−
hi®ro lµ 1,6735.10 27kg ≈ 1u.
GV: Yªu cÇu HS lµm bµi tËp 1 (GV
chiÕu ®Ò bµi lªn mµn h×nh).
Bµi tËp 1: HS: Lµm bµi tËp vµo vë:
a) Nguyªn tö magie cã khèi l−îng bao a) Khèi l−îng cña mét nguyªn tö magie
nhiªu kg? lµ 1 ®vC → Khèi l−îng cña mét nguyªn
tö magie (tÝnh b»ng ®¬n vÞ kg) lµ:
− −
24 × 1,66.10 27kg ≈ 39,84. 10 27kg
b) 1 nguyªn tö l−u huúnh cã khèi b) Khèi l−îng cña mét nguyªn tö l−u
l−îng b»ng bao nhiªu kg? huúnh (tÝnh b»ng kg) lµ:
−27 −27
32 × 1,66.10 kg ≈ 53,12. 10 kg
GV: Gäi HS lµm bµi vµ nhËn xÐt, chÊm
®iÓm.
Ho¹t ®éng 6
Cñng cè
GV: Nh¾c l¹i c¸c néi dung chÝnh cña HS: Nh¾c l¹i c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n cã
bµi vµ chiÕu lªn mµn h×nh (hoÆc cã thÓ trong bµi.
gäi HS nh¾c l¹i c¸c néi dung chÝnh cña
bµi vµ chiÕu lªn mµn h×nh).
Ho¹t ®éng 7
GV: Ra bµi tËp vÒ nhµ: 1, 2, 3, 4, 5. (SGK trang 8)
Phô lôc
PhiÕu häc tËp
Bμi tËp 1:
a) Nguyªn tö magie cã khèi l−îng bao nhiªu kg?
b) 1 nguyªn tö l−u huúnh cã khèi l−îng b»ng bao nhiªu kg?

23
 Bµi 2 H¹t nh©n nguyªn tö, nguyªn tè ho¸ häc

A. CHU N KI N TH C KĨ NĂNG
HS biÕt:
• Kh¸i niÖm vÒ sè ®¬n vÞ ®iÖn tÝch h¹t nh©n, ph©n biÖt kh¸i niÖm sè ®¬n vÞ
®iÖn tÝch h¹t nh©n (Z) víi kh¸i niÖm ®iÖn tÝch h¹t nh©n (Z+).
• KÝ hiÖu nguyªn tö.
HS hiÓu:
• Kh¸i niÖm vÒ sè khèi, quan hÖ gi÷a sè khèi vµ nguyªn tö khèi.
• Quan hÖ gi÷a sè ®¬n vÞ ®iÖn tÝch h¹t nh©n, sè proton, sè electron trong
nguyªn tö.
• Kh¸i niÖm vÒ nguyªn tè ho¸ häc vµ sè hiÖu nguyªn tö.

B. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vμ häc sinh

• GV: M¸y chiÕu, giÊy trong, bót d¹.
• HS: N¾m v÷ng ®Æc ®iÓm cña c¸c h¹t cÊu t¹o nªn nguyªn tö.

C. TiÕn tr×nh bμi gi¶ng

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS

Ho¹t ®éng 1
kiÓm tra bµi cò
GV: KiÓm tra lÝ thuyÕt HS 1: Nªu ®Æc HS: Tr¶ lêi.
®iÓm (®iÖn tÝch, khèi l−îng) cña c¸c (Ghi l¹i ë gãc b¶ng bªn ph¶i)
lo¹i h¹t cÊu t¹o nªn nguyªn tö.

Ho¹t ®éng 2
I. H¹t nh©n nguyªn tö
GV: Nªu c©u hái vµ chiÕu lªn mµn 1. §iÖn tÝch h¹t nh©n
h×nh:
VD 1: H¹t nh©n nguyªn tö cña nh«m HS: Tr¶ lêi vµ gi¶i thÝch:
cã 13 h¹t proton. Em h·y cho biÕt sè

24
h¹t electron, ®iÖn tÝch h¹t nh©n, sè ®¬n − H¹t nh©n cña nguyªn tö nh«m cã 13
vÞ ®iÖn tÝch h¹t nh©n cña nguyªn tö h¹t proton → sè electron lµ 13 (v×
nh«m vµ gi¶i thÝch. nguyªn tö trung hoµ vÒ ®iÖn).
− §iÖn tÝch h¹t nh©n cña nh«m lµ 13+.
− Sè ®¬n vÞ ®iÖn tÝch h¹t nh©n cña
nh«m lµ 13.
VD 2: Nguyªn tö magie cã 12 electron HS: Tr¶ lêi:
ë líp vá. Cho biÕt sè proton, ®iÖn tÝch − Nguyªn tö magie cã 12 electron ë líp
h¹t nh©n, sè ®¬n vÞ ®iÖn tÝch h¹t nh©n vá → h¹t nh©n cña nguyªn tö magie cã
cña nguyªn tö magie (gi¶i thÝch ng¾n 12 h¹t proton.
gän). − §iÖn tÝch h¹t nh©n lµ 12+.
− Sè ®¬n vÞ ®iÖn tÝch h¹t nh©n lµ 12.
GV: ChiÕu bµi lµm cña mét sè HS lªn
mµn h×nh vµ nhËn xÐt, chÊm ®iÓm.
GV: Em h·y rót ra nhËn xÐt vÒ mèi
liªn hÖ gi÷a c¸c ®¹i l−îng trªn?
GV: Gäi HS nªu nhËn xÐt vµ chiÕu lªn HS: Suy nghÜ vµ nªu nhËn xÐt:
mµn h×nh. Trong nguyªn tö:
sè ®¬n vÞ ®iÖn tÝch − sè proton =
= sè electron

Ho¹t ®éng 3
GV: Giíi thiÖu: Sè khèi cña h¹t nh©n, 2. Sè khèi
kÝ hiÖu lµ A, b»ng tæng sè proton (Z) HS: Nghe vµ ghi bµi.
vµ sè n¬tron (N).
− GV chiÕu lªn mµn h×nh:
A=Z+N
− Gäi mét HS gi¶i thÝch.
GV: ChiÕu ®Ò bµi tËp 1 lªn mµn h×nh.
Bµi tËp 1: HS: Lµm bµi tËp 1:
H¹t nh©n nguyªn tö natri cã 11 proton − §iÖn tÝch h¹t nh©n: 11+
vµ 12 n¬tron. H·y cho biÕt: − Sè ®¬n vÞ ®iÖn tÝch h¹t nh©n: 11
− §iÖn tÝch h¹t nh©n. − Sè electron: 11

25
− Sè ®¬n vÞ ®iÖn tÝch h¹t nh©n − Sè khèi:
− Sè electron A = N + Z = 11 + 12 = 23
− Sè khèi cña natri.
GV: ChiÕu ®Ò bµi tËp 2 lªn mµn h×nh
vµ yªu cÇu HS lµm bµi tËp vµo vë.
Bµi tËp 2: H·y ®iÒn tiÕp c¸c sè liÖu HS: Lµm bµi tËp vµo vë.
cßn thiÕu vµo b¶ng sau:

Sè ®¬n vÞ ®iÖn
Nguyªn tö Sè proton Sè n¬tron Sè electron Sè khèi (A)
tÝch h¹t nh©n

Kali 19 39
Clo 17 35
L−u huúnh 16 16
Oxi 8 8

Ho¹t ®éng 4
II. nguyªn tè ho¸ häc
1. §Þnh nghÜa
GV: Giíi thiÖu vµ chiÕu lªn mµn h×nh: HS: Nghe vµ ghi bµi.
Nguyªn tè ho¸ häc lµ nh÷ng nguyªn tö
cã cïng ®iÖn tÝch h¹t nh©n.
→ Nh− vËy: Nguyªn tö cña cïng mét HS: TÊt c¶ c¸c nguyªn tö cña cïng mét
nguyªn tè nhÊt thiÕt ph¶i cã cïng sè nguyªn tè ho¸ häc ®Òu cã cïng sè
l−îng c¸c lo¹i h¹t c¬ b¶n nµo gièng proton vµ sè electron.
nhau?
GV: Th«ng b¸o: (chiÕu lªn mµn h×nh) HS: Nghe vµ ghi bµi.
"Nh÷ng nguyªn tö cã cïng ®iÖn tÝch
h¹t nh©n ®Òu cã tÝnh chÊt ho¸ häc
gièng nhau"

Ho¹t ®éng 5
2. Sè hiÖu nguyªn tö
GV: Th«ng b¸o vµ chiÕu lªn mµn h×nh: HS: Nghe vµ ghi bµi.
"Sè ®¬n vÞ ®iÖn tÝch h¹t nh©n nguyªn
tö cña mét nguyªn tè ®−îc gäi lµ sè

26
hiÖu nguyªn tö cña nguyªn tè ®ã, kÝ
hiÖu lµ Z".
GV: Nªu c¸c c©u hái vµ chiÕu lªn mµn HS: Sè hiÖu nguyªn tö cho biÕt:
h×nh: VËy sè hiÖu nguyªn tö cho ta biÕt − Sè proton trong h¹t nh©n.
®iÒu g×? − Sè ®¬n vÞ ®iÖn tÝch h¹t nh©n nguyªn
tö.
− Sè electron.
NÕu biÕt sè khèi vµ sè hiÖu nguyªn tö, NÕu biÕt sè khèi (A) vµ sè hiÖu nguyªn
ta cã biÕt ®−îc sè l−îng c¸c lo¹i h¹t c¬ tö (Z) ta biÕt ®−îc sè proton, sè n¬tron
b¶n cÊu t¹o nªn nguyªn tö ®ã kh«ng? vµ sè electron cña nguyªn tö ®ã.

Ho¹t ®éng 6
3. KÝ hiÖu nguyªn tö
GV: Giíi thiÖu: Sè ®¬n vÞ ®iÖn tÝch h¹t HS: Nghe vµ ghi bµi
nh©n Z vµ sè khèi A ®−îc coi lµ nh÷ng KÝ hiÖu nguyªn tö: AZ X
®Æc tr−ng c¬ b¶n cña nguyªn tö → GV 35
VD: 17 Cl.
giíi thiÖu kÝ hiÖu nguyªn tö (GV chiÕu
lªn mµn h×nh vµ gi¶i thÝch).
GV: Yªu cÇu HS gi¶i thÝch kÝ hiÖu cña
nguyªn tö clo.
GV: Yªu cÇu c¸c nhãm HS lµm bµi tËp HS: C¸c nhãm HS lµm bµi tËp.
3 (GV chiÕu ®Ò lªn mµn h×nh).
Bµi tËp 3: H·y cho biÕt sè ®¬n vÞ ®iÖn
tÝch h¹t nh©n, sè proton, sè n¬tron vµ
sè electron cña nguyªn tö cã kÝ hiÖu
sau:
40 19
a) 20 Ca ; b) 9F
31 80
c) 15 P; d) 35 Br
39
e) 19 K

(GV cã thÓ h−íng dÉn HS lµm bµi b»ng

c¸ch kÎ b¶ng)

27
 Sè ®¬n vÞ ®iÖn
KÝ hiÖu nguyªn tö Sè p Sè n Sè e
tÝch h¹t nh©n
40
20 Ca 20 20 20 20
19
9F 9 9 10 9
31
15 P 15 15 16 15
80
35 Br 35 35 45 35
39
19 K 19 19 20 19

GV: ChiÕu bµi lµm cña mét sè nhãm

HS lªn mµn h×nh vµ nhËn xÐt.
Ho¹t ®éng 7
Cñng cè
GV: Gäi HS nh¾c l¹i néi dung chÝnh HS: Nh¾c l¹i néi dung chÝnh cña bµi.
cña bµi, GV chiÕu lªn mµn h×nh.
Ho¹t ®éng 8
bµi tËp vÒ nhµ
Bµi tËp vÒ nhµ: 1, 2, 3, 4, 5, 6 (SGK trang 10, 11).

Phô lôc
PhiÕu häc tËp
Bμi tËp 1: H¹t nh©n nguyªn tö natri cã 11 proton vµ 12 n¬tron. H·y cho biÕt:
a) §iÖn tÝch h¹t nh©n. b) Sè ®¬n vÞ ®iÖn tÝch h¹t nh©n.
c) Sè electron. c) Sè khèi cña natri.
Bμi tËp 2: H·y ®iÒn tiÕp c¸c sè liÖu cßn thiÕu vµo b¶ng sau:

Sè ®¬n vÞ ®iÖn
Nguyªn tö Sè proton Sè n¬tron Sè electron Sè khèi (A)
tÝch h¹t nh©n
Kali 19 39
Clo 17 35
L−u huúnh 16 16
Oxi 8 8
Bμi tËp 3: H·y cho biÕt sè ®¬n vÞ ®iÖn tÝch h¹t nh©n, sè proton, sè n¬tron vµ sè
electron cña nguyªn tö cã kÝ hiÖu sau:
40 19 31 80 39
a) 20 Ca b) 9F c) 15 P d) 35 Br e) 19 K

28
 Bµi 3 ®ång vÞ. nguyªn tö khèi
Vμ nguyªn tö khèi trung b×nh

A. CHU N KI N TH C KĨ NĂNG
HS hiÓu:
• Kh¸i niÖm ®ång vÞ.
• C¸ch x¸c ®Þnh nguyªn tö khèi trung b×nh.
HS vËn dông: TÝnh nguyªn tö khèi trung b×nh cña nguyªn tè ho¸ häc mét c¸ch
thµnh th¹o.

B. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vμ häc sinh

GV:
• M¸y chiÕu, giÊy trong, bót d¹.
• Tranh vÏ: s¬ ®å cÊu t¹o c¸c ®ång vÞ cña hi®ro.

C. TiÕn tr×nh bμi gi¶ng

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS

Ho¹t ®éng 1
kiÓm tra bµi cò − ch÷a bµi tËp vÒ nhµ
GV: KiÓm tra lÝ thuyÕt HS 1: HS1: Lµm bµi tËp vµ ghi l¹i ë gãc b¶ng
H·y cho biÕt sè proton, sè electron, bªn ph¶i.
sè n¬tron cña c¸c nguyªn tö sau:
1
1H ; 21 H ; 31 H; 35
17 Cl ; 37
17 Cl
KÝ hiÖu Sè
(GV yªu cÇu HS ®iÒn vµo b¶ng vµ Sè proton Sè n¬tron
nguyªn tö electron
l−u l¹i ë gãc b¶ng ph¶i)
1
1H 1 1 0
2
1H 1 1 1
3
1H 1 1 2
35
17 Cl 17 17 18
37
17 Cl 17 17 20

29
GV: Gäi HS 2 ch÷a bµi tËp 3 (SGK
trang 11).
GV: NhËn xÐt vµ chÊm ®iÓm. HS: Ch÷a bµi tËp 3 (SGK trang 11).

Ho¹t ®éng 2
I. §ång vÞ
GV: Yªu cÇu HS quan s¸t b¶ng (mµ HS: NhËn xÐt:
HS 1 ®· ghi ë gãc b¶ng ph¶i) → so − Nguyªn tö c¸c ®ång vÞ cña nguyªn tè
s¸nh sè l−îng c¸c lo¹i h¹t cña hi®ro cã sè proton, sè electron gièng
nguyªn tö c¸c ®ång vÞ cña nguyªn tè nhau, nh−ng sè h¹t n¬tron kh¸c nhau.
hi®ro, nguyªn tè clo. − Sè ®¬n vÞ ®iÖn tÝch h¹t nh©n gièng nhau,
sè khèi kh¸c nhau...
GV: Cho HS quan s¸t tranh vÏ 1.4
(hoÆc quan s¸t trªn mµn h×nh).
GV giíi thiÖu: §ã lµ c¸c nguyªn tö
®ång vÞ cña nguyªn tè hi®ro. VËy
®ång vÞ lµ g×?
GV: Gäi HS nªu kh¸i niÖm, GV HS: Nªu kh¸i niÖm.
chiÕu lªn mµn h×nh.
C¸c ®ång vÞ cña cïng mét nguyªn tè
ho¸ häc lµ nh÷ng nguyªn tö cã cïng
sè proton nh−ng kh¸c nhau vÒ sè
n¬tron, do ®ã sè khèi A cña chóng
kh¸c nhau.
GV: Giíi thiÖu c¸c nguyªn tö ®ång HS: Nghe vµ ghi bµi.
vÞ cña cïng mét nguyªn tè cã tÝnh
chÊt ho¸ häc gièng nhau. Tuy nhiªn,
do sè n¬tron kh¸c nhau nªn c¸c
®ång vÞ cã mét sè tÝnh chÊt vËt lÝ
kh¸c nhau.
GV: ChiÕu lªn b¶ng ®Ò bµi tËp 1
(yªu cÇu c¸c nhãm HS th¶o luËn
nhãm ®Ó lµm bµi tËp 1).
Bµi tËp 1: Cho c¸c nguyªn tö: HS: Lµm bµi tËp 1 (Th¶o luËn nhãm)
12 13 27 63 65
6 A; 6 B; 13 C; 29 D; 29 E

30