Full For Com

‫آﻣﻮزش ﻛﺎﻣﻞ‬
‫‪Orcad Capture 9.2‬‬

‫ﺗﻬﻴﻪ ﻛﻨﻨﺪه‪:‬‬
‫ﻣﺤﻤﺪ ﻣﻨﻔﺮد‬
‫)ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎري ﺳﺎﺳﺎن ﺟﻌﻔﺮﻧﮋاد(‬
‫ ‪:‬‬
‫‪PsPice - Orcad Capture‬‬
‫ﺑﻬﻤﻦ ﻣﺎه ‪1387‬‬
‫‪WWW.ECA.IR‬‬ ‫ﺻﺒﺎﻟﺮﻥ ‪ :‬ﻣﺮﺟﻊ ﺩﺍﻧﻠﻮﺩ ﺍﯾﺒﻮک و ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻋﻠﻤﯽ و ﺁﻣﻮﺯﺷﯽ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻣﻨﻔﺮد‬
‫‪www.SabaLearn.com‬‬
‫اﺑﺘﺪاي ﻛﺎر ﺑﺎ ‪:Orcad‬‬
‫ورود ﺑﻪ ‪ capture CIS‬و اﻳﺠﺎد ﭘﺮوژه ﺟﺪﻳﺪ‪:‬‬

‫از دﻛﻤﻪ ‪ start‬وارد ﻣﻨﻮي ‪ programs‬ﺷﺪه و از ﺷﺎﺧﻪ ‪ orcad‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ capture CIS‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬در ﭘﻨﺠﺮه ﺑﺎز‬
‫ﺷﺪه از ﻣﻨﻮي ‪ file‬روي ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ new‬رﻓﺘﻪ و ‪ project‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده وﺳﭙﺲ ﭘﻨﺠﺮه اي ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺷﻤﺎ ﺑﺎز ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫در ﻗﺴﻤﺖ ‪ name‬ﻧﺎم ﭘﺮوژه و در ﻗﺴﻤﺖ ‪ create new ...‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Analog or Mixed A/D‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و در‬
‫ﻗﺴﻤﺖ ‪ browse‬ﻧﻴﺰ ﻣﺴﻴﺮي ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﭘﺮوژه در آن ‪ save‬ﺷﻮد را ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻴﺪ ‪ ،‬و ﺑﺮ روي ‪ ok‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ‬
‫ﭘﻨﺠﺮه ﺟﺪﻳﺪي ﺑﺎز ﺷﻮد‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﭘﻨﺠﺮه ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ create a blank project‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﭘﻨﺠﺮه اي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪ 1-1‬ﺑﺎز ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻣﺪار را در آن رﺳﻢ ﻧﻤﻮده و آن را ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻜﻞ )‪(1-1‬‬
‫ﻧﺤﻮه آوردن ﻗﻄﻌﺎت و ﺳﻴﻢ ﻛﺸﻲ ‪:‬‬
‫ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮده و ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ دﻛﻤﻪ‬ ‫ﺑﺮاي آوردن ﻗﻄﻌﺎت ﻣﻲ ﺗﻮان از ﻣﻨﻮي ‪ place‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ part‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده ﻳﺎ روي ﻧﻤﺎد‬
‫‪ P‬را از روي ﻛﻴﺒﺮد ﻓﺸﺎر داد ﺗﺎ ﭘﻨﺠﺮه ﺷﻜﻞ ‪ 2-1‬ﺑﺎز ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Add Library‬ﻣﻲ ﺗﻮان ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﺟﺪﻳﺪ را اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Remove Library‬ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ را ﺣﺬف ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺎ ‪ Part Search‬ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺗﻮان ﻗﻄﻌﻪ اي را ﺟﺴﺘﺠﻮ ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﺎﻳﭗ ﻧﺎم ﻗﻄﻌﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ‪ Part‬ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﻗﻄﻌﻪ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﺮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر را ﻣﻲ ﺗﻮان از‬
‫ﻃﺮﻳﻖ ﺗﺎﻳﭗ ﻧﺎم در ﻗﺴﻤﺖ ‪ Place Part‬در ﺻﻔﺤﻪ ﺷﻤﺎﺗﻴﻚ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪ 2-2‬اﻧﺠﺎم داد‪.‬‬
‫ﺷﻜﻞ ‪2-1‬‬
‫ﺷﻜﻞ ‪2-2‬‬
‫ﻛﻠﻴﻚ ﻧﻤﻮد ﻳﺎ دﻛﻤﻪ ‪ W‬روي ﻛﻴﺒﻮرد را ﻓﺸﺎر داد ﺗﺎ اﺷﺎره ﮔﺮ ﻣﺎوس ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮاي ﺳﻴﻢ ﻛﺸﻲ ﻣﺪار ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺗﻮان روي ﻧﻤﺎد‬
‫ﺻﻮرت ﻧﻤﺎد ‪ +‬ﻇﺎﻫﺮ ﺷﻮد‪ .‬ﺣﺎل ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ ﺑﺮدن ﻣﺎوس ﺑﻪ اﺑﺘﺪا ﻳﺎ اﻧﺘﻬﺎي ﻗﻄﻌﺎت آﻧﻬﺎ را ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ ‪ 2-3‬ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﺘﺼﻞ ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﺷﻜﻞ ‪2-3‬‬
‫ﺑﺮاي ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻘﺪار ﻗﻄﻌﻪ ﺑﺎﻳﺪ روي آن دو ﺑﺎر ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮده ﺗﺎ ﭘﻨﺠﺮه ﺷﻜﻞ ‪ 2-4‬ﺑﺎز ﺷﻮد‪ .‬در ﻗﺴﻤﺖ ‪ Value‬ﻣﻘﺪار ﻗﻄﻌﻪ را‬
‫ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﻧﺎم را ﺑﺪون ﻧﻤﺎدي ﺗﺎﻳﭗ ﻛﻨﻴﺪ ﻣﻘﺪار ﺑﺮ ﺣﺴﺐ اﻫﻢ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﺑﻌﺪ از ﻣﻘﺪار‪ K ،‬را ﺗﺎﻳﭗ ﻛﻨﻴﺪ ﻣﻘﺪار ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻛﻴﻠﻮ اﻫﻢ و اﮔﺮ ‪ meg‬را ﻗﺮار دﻫﻴﺪ ﻣﻘﺪار ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻣﮕﺎاﻫﻢ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺷﻜﻞ ‪2-4‬‬
‫ﺑﺮاي ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﺎم ﻗﻄﻌﻪ ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺣﺎﻟﺖ ﻗﺒﻞ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ اﻣﺎ ﺑﻪ ﺟﺎي ﻣﻘﺪار ﻗﻄﻌﻪ ﺑﺮ روي ﻧﺎم آن داﺑﻞ ﻛﻠﻴﻚ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺗﺤﻠﻴﻞ ‪:Bios Point‬‬
‫اﻳﻦ ﻧﻮع ﺗﺤﻠﻴﻞ در ﻣﻮاﻗﻌﻲ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻴﺮود ﻛﻪ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﻢ ﻓﻘﻂ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺛﺎﺑﺖ ‪ DC‬ﻣﺪاري را ﺑﺪﺳﺖ ﺑﻴﺎورﻳﻢ و ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﻘﺪاري ﺑﺮ‬
‫ﺣﺴﺐ ﻣﻘﺪاري دﻳﮕﺮ ﻣﺪ ﻧﻈﺮﻣﺎن ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﻣﻘﺪار وﻟﺘﺎژ‪ ،‬ﺟﺮﻳﺎن و ﺗﻮان ﻫﺮ ﻗﻄﻌﻪ‪ ،‬ﻣﻨﺎﺑﻊ واﺑﺴﺘﻪ‪ ،‬ﻣﻌﺎدل ﺗﻮﻧﻦ‬
‫و ﻧﻮرﺗﻦ و‪. ...‬‬
‫ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ وﻟﺘﺎژ‪ ،‬ﺟﺮﻳﺎن و ﺗﻮان ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻫﺎي ﻣﺪار ﺷﻜﻞ ‪ 3-1‬را ﺑﻪ دﺳﺖ آورﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺷﻜﻞ ‪3-1‬‬
‫ﻛﻠﻴﻚ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﭘﻨﺠﺮه ﺷﻜﻞ زﻳﺮ ﺑﺎز ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫اﺑﺘﺪا ﺑﺎﻳﺪ زﻣﻴﻨﻲ ﺑﺮاي ﻣﺪار ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬روي ﻧﻤﺎد‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﮔﺮ اﻳﻦ ﻧﻤﺎد در ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻧﺒﻮد از ﻃﺮﻳﻖ ‪ Add Library‬ﺑﻪ ﭘﻮﺷﻪ‬ ‫زﻣﻴﻨﻲ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫‪ Pspice‬رﻓﺘﻪ و ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ‪ Source‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬و راه ﺳﺎده ﺗﺮ اﻳﻨﻜﻪ در ﻓﻴﻠﺪ ‪ Palce Part‬ﻋﺪد ‪ 0‬را اﻧﺘﺨﺎب و‬
‫زﻣﻴﻦ را ﺑﻴﺎورﻳﻢ‪.‬‬
‫ﻛﻠﻴﻚ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﭘﻨﺠﺮه ﺷﻜﻞ ‪ 3-2‬ﺑﺎز‬ ‫ﭘﺲ از ﺗﻜﻤﻴﻞ ﻣﺪار ﺑﺎﻳﺪ آن را ‪ Simulate‬ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر روي ﻧﻤﺎد‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪3-2‬‬
‫ﻛﻠﻴﻚ‬ ‫در ﻗﺴﻤﺖ ‪ Name‬ﻧﺎﻣﻲ را ﺗﺎﻳﭗ ﻛﺮده و ﻗﺴﻤﺖ ‪ Lnherit from‬را ‪ none‬ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﻢ و ﺑﺮ روي‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﭘﻨﺠﺮه ﺷﻜﻞ‪ 3-3‬ﺑﺎز ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺷﻜﻞ ‪3-3‬‬
‫در ﻗﺴﻤﺖ ‪ Analysis Type‬ﻧﻮع آﻧﺎﻟﻴﺰ ﻣﺪار را ﻛﻪ در اﻳﻨﺠﺎ ‪ Bias Point‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﺎر‬
‫ﭘﻨﺠﺮه اي ﺑﺎز ﻣﻲ ﺷﻮد ﭘﺲ از زدن دﻛﻤﻪ ‪ Ok‬در اﻳﻦ ﭘﻨﺠﺮه ﻣﺪار ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺷﻜﻞ ‪3-4‬‬ ‫ﺑﺮاي دﻳﺪن وﻟﺘﺎژﻫﺎ‪ ،‬ﺟﺮﻳﺎن و ﺗﻮان ﻣﺪار ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﺑﺮ روي ﻧﻤﺎدﻫﺎي‬
‫را ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺶ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻗﺒﻞ از اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﺷﻜﻞ ‪3-4‬‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺮﺗﺐ ﻛﺮدن ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺎ اﺷﺎره ﮔﺮ ﻣﺎوس‪ ،‬آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻣﻜﺎن ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫در ﭘﻨﺠﺮه ‪ Pspice A/D‬ﻛﻪ در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻗﺒﻞ ﺑﺎز ﺷﺪه اﺳﺖ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ output file‬را ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ﻧﻴﺰ ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﺪه را‬
‫ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻓﺎﻳﻞ ﻣﺘﻨﻲ ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ ﺑﻌﻀﻲ اﻃﻼﻋﺎت ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي ﻣﺪار از ﺟﻤﻠﻪ وﻟﺘﺎژ ﮔﺮه ﻫﺎ و ﺗﻮان ﻫﺎي ﺗﻠﻒ ﺷﺪه ﻗﻄﻌﺎت و‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ ﺗﻤﺎم ﻣﻮاردي ﻛﻪ در ‪ Simulation Setting‬اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﻣﻨﺎﺑﻊ واﺑﺴﺘﻪ‪:‬‬
‫ﻣﻨﺎﺑﻊ واﺑﺴﺘﻪ ﭼﻬﺎر ﻧﻮع ﻫﺴﺘﻨﺪ‪:‬‬

‫‪ E‬ﻣﻨﺒﻊ وﻟﺘﺎژ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ وﻟﺘﺎژ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ H‬ﻣﻨﺒﻊ وﻟﺘﺎژ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺟﺮﻳﺎن اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ G‬ﻣﻨﺒﻊ ﺟﺮﻳﺎن واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ وﻟﺘﺎژ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ F‬ﻣﻨﺒﻊ ﺟﺮﻳﺎن واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺟﺮﻳﺎن اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻛﻪ از ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ‪ ANALOG‬و ﻳﺎ ﺗﺎﻳﭗ ﻫﻤﺎن ﺣﺮوف ‪ E,H,G‬و ‪ F‬در ﻓﻴﻠﺪ ‪ Place Part‬ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮس ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻗﺴﻤﺖ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ‪ ،‬دو ﺗﺮﻣﻴﻨﺎل ﻣﻨﺒﻊ را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و دو ﺗﺮﻣﻴﻨﺎل ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﺑﺮاي ﻧﻤﻮﻧﻪ ﮔﻴﺮي )واﺑﺴﺘﮕﻲ( اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -‬ﻧﻜﺎت ﻣﻬﻢ در ﻣﺪاراﺗﻲ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ اﻳﻦ ﻧﻮع ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﺎﺷﻨﺪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اوﻻ ﻣﻘﺪار واﺑﺴﺘﮕﻲ را ﭘﺲ از داﺑﻞ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮدن روي‬
‫ﻗﻄﻌﻪ از ﻗﺴﻤﺖ ‪ Gain‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ‪ .‬ﺛﺎﻧﻴﺎ ﻗﺴﻤﺖ واﺑﺴﺘﮕﻲ اﮔﺮ وﻟﺘﺎژ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎ اﻟﻤﺎن ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻮازي و اﮔﺮ ﺟﺮﻳﺎن‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎ ﺷﺎﺧﻪ ﺣﺎوي ﺟﺮﻳﺎن واﺑﺴﺘﮕﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﺮي ﺑﺴﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮد‪.‬‬
‫‪ -1‬ﻣﻄﻠﻮﺑﺴﺖ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‪:‬‬
‫اﻟﻒ( ﺟﺮﻳﺎن ‪ I‬ب(وﻟﺘﺎژ ﻣﻨﺒﻊ واﺑﺴﺘﻪ ج(ﺗﻮان ﻣﻨﺒﻊ واﺑﺴﺘﻪ د( وﻟﺘﺎژ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ‪ 4‬اﻫﻢ‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ ﻛﻪ‪:‬‬
‫اﻟﻒ( ‪ I= 2 A‬ب( ‪ V= 14-6= 8V‬ج( ‪ P=16W‬د( ‪V=6-4= 2V‬‬
‫‪--------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫اﻟﻒ( ﺟﺮﻳﺎن ‪ I1، I2، I3‬ب( ﺗﻮان ﻣﺼﺮﻓﻲ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ‪ 2‬اﻫﻢ ج(وﻟﺘﺎژ ﻣﻨﺒﻊ واﺑﺴﺘﻪ د(ﺗﻮان ﻣﻨﺒﻊ واﺑﺴﺘﻪ‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ‪:‬‬

‫اﻟﻒ( ‪I3=954.5mA ، I2=1.9 A ، I1=2.86 A‬‬
‫ب( ‪P=16.4 W‬‬
‫ج( ‪V=3.81-5.72= 1.19 V‬‬
‫د( ‪) P= -5.46 W‬ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﻨﺪه(‬
‫‪--------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫اﻟﻒ( ﺟﺮﻳﺎن ‪ I2‬ب(وﻟﺘﺎژ ﻣﻨﺎﺑﻊ واﺑﺴﺘﻪ ج( ﺗﻮان ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻨﺎﺑﻊ‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪:‬‬
‫اﻟﻒ( ‪ I2= 600mA‬ب( ‪) V= 1.2v‬ﻣﻨﺒﻊ وﻟﺘﺎژ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺟﺮﻳﺎن( ‪) V=3-2.7=0.3v ///‬ﻣﻨﺒﻊ ﺟﺮﻳﺎن واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ وﻟﺘﺎژ(‪.‬‬
‫ج( ‪) W= 360mW‬ﻣﻨﺒﻊ وﻟﺘﺎژ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺟﺮﻳﺎن( ‪) W=-270mW ///‬ﻣﻨﺒﻊ ﺟﺮﻳﺎن واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ وﻟﺘﺎژ(‪.‬‬
‫‪ -4‬وﻟﺘﺎژ ‪ Vx‬و ﺗﻮان ﻣﺼﺮﻓﻲ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ‪ 2‬اﻫﻢ را ﺑﺪﺳﺖ آوردﻳﺪ‪.‬‬
‫ﻛﺪام ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﻨﺪه و ﻛﺪاﻣﻴﻚ ﻣﺼﺮف ﻛﻨﻨﺪه ﻣﻴﺒﺎﺷﻨﺪ؟ ﻣﻨﺎﺑﻌﻲ ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺸﺎن )‪ ( -‬اﺳﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﻨﺪه و آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺸﺎن‬
‫)‪ (+‬اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺼﺮف ﻛﻨﻨﺪه ﻣﻴﺒﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻟﺬا در اﻳﻦ ﻣﺪار ﻫﺮ ﺳﻪ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ Vx= 27-22.75= 4.25v‬و ‪P2 Ω = 238.3w‬‬
‫‪--------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫ﻣﺪار ﻣﻌﺎدل ﺗﻮﻧﻦ و ﻧﻮرﺗﻦ‬
‫ﺑﺮاي ﺑﺪﺳﺖ آوردن اﻳﻦ ﻣﺪارات ﻣﻌﺎدل‪ ،‬ﻫﻤﺎن ﻛﺎري را ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ ﻛﻪ در دروس ﺗﺌﻮري ﻣﺪار اﻧﺠﺎم ﻣﻴﺪﻫﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﺑﻪ‬
‫ﺟﺎي اﺗﺼﺎل ﻛﻮﺗﺎه ﻛﺮدن ﻳﺎ ﻣﺪار ﺑﺎز ﻧﻤﻮدن ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻴﻦ دو ﭘﺎﻳﺎﻧﻪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ‪ ،‬آن را ﺑﺎ اﺗﺼﺎل ﻛﻮﺗﺎه ﻳﺎ ﻣﺪار ﺑﺎز ﻣﻌﺎدل ﺳﺎزي‬
‫ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻢ ‪ Vth‬و ﻫﻢ ‪ IN‬را ﺑﺪﺳﺖ آورده و ﺑﺎ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻧﻤﻮدن ‪ Rth ،Vth/IN‬را ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ آورﻳﻢ‪:‬‬
‫ﺗﻮﻧﻦ‪ :‬ﻣﻘﺪار ‪ R‬را در ﺣﺪ ﺗﺮا )‪ (T‬اﻫﻢ ﻗﺮار ﻣﻴﺪﻫﻴﻢ و وﻟﺘﺎژ روي آن را )وﻟﺘﺎژ ﺗﻮﻧﻦ( ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ آورﻳﻢ‪.‬‬
‫ﻧﻮرﺗﻦ‪ :‬ﻣﻘﺪار ‪ R‬را در ﺣﺪ ﻓِﻤﺘﻮ )‪ (F‬اﻫﻢ ﻗﺮار داده و ﺟﺮﻳﺎن ﮔﺬرﻧﺪه از آن را )ﺟﺮﻳﺎن ﻧﻮرﺗﻦ( ﺣﺴﺎب ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫‪ Rth‬در ﻣﺪار روﺑﺮو را ﺣﺴﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪Vth= 1v , IN=333.3mA > Rth=Vth/IN= 3 Ω‬‬
‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﻘﻄﻪ ﻛﺎر ﺗﺮاﻧﺰﻳﺴﺘﻮر و اﺛﺮ ﺣﺮارت ﺑﺮ ﻧﻴﻤﻪ ﻫﺎدي ﻫﺎ‬

‫ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ از ‪ Bios Point‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﭼﻮن ﻫﻤﻪ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺛﺎﺑﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ و اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ اﺛﺮ ﺣﺮارت را ﺑﺮ‬
‫روي ﻛﺎر ﺗﺮاﻧﺰﻳﺴﺘﻮر ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﻛﻪ ﺟﻠﻮﺗﺮ ﺗﻮﺿﻴﺢ داده ﺷﺪه‪ ،‬در ﻫﻤﺎن ‪ Bios Point‬ﺟﺎروب ﺑﺮ ﺣﺴﺐ دﻣﺎ را‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :1‬اﮔﺮ در ﻣﺪار ﻋﻨﺼﺮ ﻧﻴﻤﻪ ﻫﺎدي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﺮاﻧﺰﻳﺴﺘﻮر ﻳﺎ دﻳﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﺑﺎﻳﺪ از ﺗﺐ ‪ Analysis‬ﭘﻨﺠﺮه ‪Simulation‬‬
‫‪ Setting‬ﮔﺰﻳﻨﻪ وﺟﻮد ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻧﻴﻤﻪ ﻫﺎدي )‪ (.OP‬را ﻓﻌﺎل ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﻜﻞ زﻳﺮ‪:‬‬
‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :2‬ﭘﺲ از ‪ Simulate‬ﻛﺮدن در ﭘﻨﺠﺮه ‪ Pspice/AD‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺗﻮﺳﻂ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Output File‬از ﻣﻨﻮي ‪View‬‬
‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﺛﺎﺑﺖ ﺗﺮاﻧﺰﻳﺴﺘﻮر ﻳﺎ دﻳﮕﺮ ﻗﻄﻌﻪ ﻫﺎي ﺧﺎص را از ﺑﺨﺸﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ آن اﺧﺘﺼﺎص داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ‪ .‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪،Vce‬‬
‫‪ ،hFe ،Ic‬و‪. ...‬‬
‫‪ -1‬ﻧﻘﻄﻪ ﻛﺎر و دﻳﮕﺮ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺗﺮاﻧﺰﻳﺴﺘﻮر ﻣﺪار ﺷﻜﻞ زﻳﺮ را ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪.‬‬
‫‪VBE = 0.67 v‬‬

‫‪VBC = 0.64v‬‬
‫‪VCE ≅ 0‬‬
‫‪β = 12.45‬‬
‫‪IC = 1.66mA‬‬
‫‪I B = 133.8uA‬‬
‫ﻣﺸﺨﺼﺎﺗﻲ ﻛﻪ در ﺑﺎﻻ ﻗﻴﺪ ﮔﺮدﻳﺪه را ﺑﺎﻳﺪ از ﻗﺴﻤﺖ ‪ Output File‬ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﻛﻪ در ﻧﻜﺘﻪ ﺷﻤﺎره ‪ 2‬ذﻛﺮ ﮔﺮدﻳﺪ ﺑﻴﺎﺑﻴﻢ‪.‬‬
‫‪--------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -2‬ﺗﺮاﻧﺰﻳﺴﺘﻮر زﻳﺮ از ﭼﻪ ﻧﻮﻋﻲ اﺳﺖ و ﻧﻘﻄﻪ ﻛﺎر و ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ را ﺑﺪﺳﺖ آورﻳﺪ‪.‬‬
‫‪I D = 2.2mA‬‬
‫‪VGS = −220.8mV‬‬
‫‪VDS = 18.27 v‬‬
‫ﻣﺸﺨﺼﺎت اﻳﻦ ﻧﻮع ﺗﺮاﻧﺰﻳﺴﺘﻮر ‪ JFET‬را ﻧﻴﺰ از ﻫﻤﺎن ﻗﺴﻤﺖ ‪ Output File‬ﭘﻴﺪا ﻧﻤﻮدﻳﻢ‪.‬‬
‫‪--------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫))اﺛﺮات ﺣﺮارت((‬
‫‪ -3‬وﻟﺘﺎژ و ﺟﺮﻳﺎن ‪ D1‬و ‪ D2‬را در دﻣﺎﻫﺎي زﻳﺮ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫اﻟﻒ( ‪ T = 1°C‬ب( ‪ T = 27°C‬ج( ‪ T = 60°C‬د( ‪T = 89°C‬‬
‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺗﺤﻠﻴﻞ ‪ Bios Point‬را در دﻣﺎي ﺧﺎﺻﻲ اﻧﺠﺎم دﻫﻴﻢ از ﻣﺴﻴﺮ زﻳﺮ‪:‬‬
‫)‪Simulation Setting > Analysis > Bias Point (Analysis Type) > Temperature Sweep (Options‬‬
‫ﺑﺎﻳﺪ در ﻓﻴﻠﺪ ﺧﺎﻟﻲ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻋﺒﺎرت "‪ "Run the simulation at temperature:‬دﻣﺎي ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را وارد ﻛﺮده و ﻳﺎ اﮔﺮ‬
‫ﺧﻮاﺳﺘﻴﻢ ﻳﻜﺠﺎ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺑﺮاي ﭼﻨﺪ دﻣﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد ﺑﺎﻳﺪ ﮔﺰﻳﻨﻪ زﻳﺮ آن ﻳﻌﻨﻲ‬
‫‪ Repeat the simulation….‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﻮده‪ ،‬ﺳﭙﺲ در ﻓﻀﺎي ﺧﺎﻟﻲ زﻳﺮ آن دﻣﺎﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را ﺑﺎ ﻳﻚ ﻛﺎراﻛﺘﺮ ﻓﺎﺻﻠﻪ‬
‫از ﻫﻢ درج ﻛﻨﻴﻢ‪) .‬ﻣﺜﻼ ‪ .(1 27 60 89‬در ﺿﻤﻦ ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﺸﻮد ﺗﻴﻚ )‪ Temperature (Sweep‬از ﭼﭗ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺘﺨﺎب‬
‫ﺷﻮد‪) .‬ﺷﻜﻞ زﻳﺮ(‪:‬‬
‫))ﺗﻨﻈﻴﻤﺎت ‪ Bios Point‬ﺑﺮاي ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺟﺎروب دﻣﺎ((‬
‫ﺗﺤﻠﻴﻞ در دﻣﺎي ‪T = 1°C‬‬

‫ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺤﻠﻴﻞ در دﻣﺎﻫﺎي ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺪﻳﻦ ﺻﻮرت ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪ‪:‬‬
‫‪T = 1°C‬‬ ‫‪T = 27°C‬‬ ‫‪T = 60°C‬‬ ‫‪T = 89°C‬‬
‫‪VD1 = 0.7 v‬‬ ‫‪VD1 = 0.65A‬‬ ‫‪VD1 = 0.59A‬‬ ‫‪VD1 = 0.54A‬‬
‫‪VD 2 = −10.52v‬‬ ‫‪VD 2 = −10.56v‬‬ ‫‪VD 2 = −10.6 v‬‬ ‫‪VD 2 = −10.62v‬‬
‫‪I D1 = 4.78mA‬‬ ‫‪I D1 = 4.79mA‬‬ ‫‪I D1 = 4.81mA‬‬ ‫‪I D1 = 4.83mA‬‬
‫‪I D 2 = 1.6nA‬‬ ‫‪I D 2 = 14.12nA‬‬ ‫‪I D 2 = 140.8nA‬‬ ‫‪I D 2 = 760.6nA‬‬
‫‪--------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫ﺟﺎروب ‪:(DC Sweep) DC‬‬
‫در اﻳﻦ ﻧﻮع ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻲ ﺗﻮان ﻣﻘﺎدﻳﺮ وﻟﺘﺎژ‪ ،‬ﺟﺮﻳﺎن ﻳﺎ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ‪ DC‬را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺘﻐﻴﺮ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮد و ﺧﺮوﺟﻲ را ﺑﻪ‬
‫ازاي ﺗﻐﻴﻴﺮات آن ﺑﺪﺳﺖ آورد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ اﻳﻦ ﻣﻘﺎدﻳﺮ را ﺑﻪ ازاي وﻟﺘﺎژﻫﺎ و ﺟﺮﻳﺎن ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻨﺎﺑﻊ‪ DC‬ﺑﺮرﺳﻲ‬
‫ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫اﻳﻦ روش ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗﺮﻳﻦ راه ﺑﺮاي دﺳﺖ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻗﻄﻌﺎت و ﻳﺎ دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﻛﺎر ﻣﺪارات ﻣﺨﺘﻠﻒ‬
‫اﺳﺖ‪) .‬در واﻗﻊ اﻳﻦ ﺗﺤﻠﻴﻞ‪ ،‬ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺧﺮوﺟﻲ را ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ورودي‪ ،‬ﻳﺎ ﺗﻐﻴﺮات دو ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ را در ﺣﺎﻟﺖ ‪DC‬‬
‫ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ آورد(‪.‬‬
‫از ﺟﺎروب ‪ DC‬ﺑﺮاي ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﺸﺨﺼﻪ ي وﻟﺖ – آﻣﭙﺮ ﻗﻄﻌﺎت اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻲ ﺗﻮان از ﺟﺎروب ‪ DC‬اوﻟﻴﻪ )‪ (Primary‬و ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ )‪ (Secondary‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺤﻮه ﺗﺎﺛﻴﺮ اﻟﻤﺎن ﻫﺎ ﺑﺮ روي ﻋﻤﻠﻜﺮد‬
‫ﻣﺪار اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺧﺎﻧﻮاده اي از ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻫﺎ را اﻳﺠﺎد ﻛﺮد‪.‬‬
‫در ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﺎروب ‪:DC‬‬
‫‪ -1‬ﻛﻠﻴﻪ ﺧﺎزن ﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺪار ﺑﺎز در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮد‪.‬‬
‫‪ -2‬ﻛﻠﻴﻪ ﺳﻠﻒ ﻫﺎ‪ ،‬اﺗﺼﻞ ﻛﻮﺗﺎه ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ -3‬ﻛﻠﻴﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ‪ AC‬و ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺑﺎ زﻣﺎن‪ ،‬در ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺟﺎروب ‪ DC‬ﺑﺎ داﻣﻨﻪ و ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﺻﻔﺮ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮد‪.‬‬
‫ﻣﺮاﺣﻞ ﻛﺎر ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫در ﭘﻨﺠﺮه ‪ Simulation Settings‬و در ﻗﺴﻤﺖ ‪ Analysis Type‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ DC Sweep‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫در ﺑﺨﺶ ‪ Sweep variable‬ﻧﻮع ﻣﻨﺒﻊ ﻳﺎ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮﻣﺎن را اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻧﺎم آن را در ﺟﻠﻮي ‪Name‬‬
‫وارد ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬در ﻗﺴﻤﺖ ‪ Sweep type‬ﻧﻮع ﺟﺎروب ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺘﺨﺎب اﺳﺖ ‪ ،‬ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻛﻪ ‪Linear‬ﺑﺮاي ﺟﺎروب ﺧﻄﻲ از‬
‫ﻣﻘﺪار ‪ Start value‬ﺗﺎ ﻣﻘﺪار ‪ End Value‬ﺑﺎ ﭘﻠﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ‪ Logarithmic . Increment‬ﺑﺮاي ﺟﺎروب ﻟﮕﺎرﻳﺘﻤﻲ‬
‫ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺣﺎﻟﺖ ﻗﺒﻠﻲ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﻛﻪ ﺑﺠﺎي ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ ﭘﻠﻪ ﻫﺎ از ﺗﻌﺪاد ﻧﻘﺎط در ﻫﺮ دﻫﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‬
‫ﻳﻌﻨﻲ ﺗﻌﺪاد ﻧﻘﺎط در ﻫﺮ ﺗﻮان از ‪ 10‬ﻳﺎ ‪ 8‬ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺗﻨﻈﻴﻢ آن‪ .‬ﻧﻮع دﻳﮕﺮي ﻛﻪ وﺟﻮد دارد ‪ Value List‬ﻧﺎم دارد ﻛﻪ در اﻳﻦ‬
‫روش ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را ﺧﻮدﻣﺎن در ﻛﺎدر ﺟﻠﻮي آن ﻣﻲ ﻧﻮﻳﺴﻴﻢ )ﻫﺮ ﻋﺪد ﺑﺎ " ‪ " ,‬از دﻳﮕﺮي ﺟﺪا ﻣﻲ ﺷﻮد‪(.‬‬
‫ﺳﭙﺲ ‪ ok‬ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ و ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺮاﺣﻞ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺣﺎﻟﺖ زﻣﺎﻧﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﮔﺎﻫﻲ اوﻗﺎت ﻧﻴﺎز دارﻳﻢ ﻛﻪ دو ﻣﻨﺒﻊ را ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﻢ ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺧﺮوﺟﻲ ﺗﺮاﻧﺰﻳﺴﺘﻮر در اﻳﻦ ﻣﻮاﻗﻊ ﻣﻲ ﺗﻮان از‬
‫‪ Secondary Sweep‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻳﻚ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺗﻨﻈﻴﻤﺎت ﻣﺸﺎﺑﻪ ‪ Primary sweep‬ﻓﻌﺎل ﻣﻲ ﺷﻮد‬
‫ﻛﻪ دﻗﻴﻘﺎ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ آن ﻣﻲ ﺗﻮان ﻫﻤﺰﻣﺎن دو ﻣﻨﺒﻊ ﻳﺎ ﭘﺎراﻣﺘﺮ را ﺟﺎروب ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫‪ -1‬ﺑﺎ ﺟﺎروب وﻟﺘﺎژ ﻣﻨﺒﻊ ‪ VS‬از ‪ 6v‬ﺗﺎ ‪ ، 36v‬وﻟﺘﺎژﻫﺎي ‪ V2 ، V1‬و ‪ V3‬را ﺑﺪﺳﺖ آورﻳﺪ‪) .‬از روي ﻣﻨﺤﻨﻲ و ﺑﻪ ازاي وﻟﺘﺎژﻫﺎي‬
‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه(‬
‫‪VS‬‬ ‫‪12.5v‬‬ ‫‪18v‬‬ ‫‪23v‬‬ ‫‪29v‬‬ ‫‪30.8v‬‬

‫‪V1‬‬ ‫‪12.5v‬‬ ‫‪18v‬‬ ‫‪23v‬‬ ‫‪29v‬‬ ‫‪30.8v‬‬
‫‪V2‬‬ ‫‪6.25v‬‬ ‫‪9v‬‬ ‫‪11.5v‬‬ ‫‪14.5v 15.39v‬‬
‫‪V3‬‬ ‫‪2.1v‬‬ ‫‪3v‬‬ ‫‪3.8v‬‬ ‫‪4.9v‬‬ ‫‪5.13v‬‬
‫‪--------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -2‬ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﺸﺨﺼﻪ وﻟﺖ‪ -‬آﻣﭙﺮ ﻣﺪارﻫﺎي زﻳﺮ را رﺳﻢ ﻛﺮده و ﺑﺮاي ﻣﺪار ﺷﻜﻞ )ب( وﻟﺘﺎژ ﺷﻜﺴﺖ‪ ،‬ﺟﺮﻳﺎن ﺷﻜﺴﺖ و ﻇﺮﻓﻴﺖ‬
‫ﺧﺎزن ﺟﺎﻧﻜﺸﻦ را ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪.‬‬
‫اﻟﻒ( ﺑﺮاي ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﺸﺨﺼﻪ دﻳﻮد ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻐﻴﺮات ﺟﺮﻳﺎن دﻳﻮد را ﺑﺮ ﺣﺴﺐ وﻟﺘﺎژش ﺑﺪﺳﺖ آورﻳﻢ‪ .‬ﻟﺬا در ﻫﻤﺎن‬
‫ﻗﺴﻤﺖ ‪ Sweep Variable‬ﻣﻨﺒﻊ وﻟﺘﺎژ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و ﻣﻘﺪار ﺗﻐﻴﻴﺮات آﻧﺮا ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﭘﻠﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ‪ .‬ﭘﺲ از‬
‫‪ Simulate‬در ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺎز ﺷﺪه ‪ Pspice A/D‬از ﻣﻨﻮي ‪ Trace‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Add Trace‬را ﮔﺰﻳﺪه و ﺳﭙﺲ ﺟﺮﻳﺎن دﻳﻮد را‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ‪ .‬راه دﻳﮕﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﭘﺮاب ﺟﺮﻳﺎن ﺑﺮ روي اﺑﺘﺪاي دﻳﻮد ﻗﺮار داده و ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ در ﺻﻔﺤﻪ ‪Pspice‬‬
‫‪ A/D‬آﻧﺮا ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫)راه ﻛﻠﻲ دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺗﻮﺳﻂ ﺗﺤﻠﻴﻞ )‪ Time Domain (Transient‬و ﻣﻨﺒﻊ ‪ AC‬ﺗﺤﻠﻴﻞ را ﺑﻪ‬
‫ازاي ‪ 1‬ﺳﻴﻜﻞ و در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻣﺤﻮر اﻓﻘﻲ ﺗﻮﺳﻂ ‪ Axis Setting‬ﺑﻪ ﺟﺎي زﻣﺎن روي وﻟﺘﺎژ ﻗﺮار دارد‪ ،‬اﻧﺠﺎم دﻫﻴﻢ‪) (.‬ﺗﺤﻠﻴﻞ‬
‫ﺑﺮاي دﻳﻮد ‪ 1N4148‬ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ(‪.‬‬
‫ب( دﻳﻮد زﻧﺮ را ﻧﻴﺰ را ﻣﺎﻧﻨﺪ دﻳﻮد ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﻛﻪ ﻧﻘﻄﻪ ﺷﺮوع ﺗﺤﻠﻴﻞ را از ﻣﻘﺪاري ﻣﻨﻔﻲ ﺑﺎﻳﺪ در‬
‫ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‪ .‬ﺑﺮاي ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﻣﺸﺨﺼﺎت آن دﻳﻮد ﻧﻴﺰ از ‪ Output File‬ﻛﻤﻚ ﻣﻴﮕﻴﺮﻳﻢ‪.‬‬
‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﭼﻮن ﺗﺤﻠﻴﻞ ‪ Orcad‬از ﻧﻮع ‪ Spice‬اﺳﺖ‪ ،‬و در اﻳﻦ ﻧﻮع ﺗﺤﻠﻴﻞ دﻳﻮد از ﻫﺮ ﻧﻮﻋﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﺷﺪ در ﺑﺎﻳﺎس ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺗﺤﻠﻴﻞ‬
‫ﻣﻴﺸﻮد‪ ،‬ﻟﺬا ﺑﺮاي ﺗﺤﻠﻴﻞ درﺳﺖ دﻳﻮد زﻧﺮ ﻧﺒﺎﻳﺪ آﻧﺮا ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻜﻮس در ﻣﺪار ﻗﺮار دﻫﻴﻢ‪.‬‬
‫)ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺑﺮاي دﻳﻮد ‪ 1N4684‬ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪(.‬‬
‫ﺗﻨﻈﻴﻤﺎت ﺗﺤﻠﻴﻞ‪:‬‬
‫ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﺸﺨﺼﻪ‪:‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ‪ Output File‬ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ‪:‬‬
‫‪--------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -3‬ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﺸﺨﺼﻪ اﻧﺘﻘﺎﻟﻲ ﻣﺪارﻫﺎي زﻳﺮ را ﺑﺪﺳﺖ آورﻳﺪ‪.‬‬
‫اﻟﻒ( ﻣﻲ داﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﺸﺨﺼﻪ اﻧﺘﻘﺎﻟﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮات ‪ Vo‬ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ‪ Vi‬ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‪ .‬ﻟﺬا ﺑﺎﻳﺪ در ﺻﻔﺤﻪ ‪ ،Simulate‬ﻣﺤﻮر اﻓﻘﻲ‬
‫‪ Vi‬و ﻣﺤﻮر ﻋﻤﻮدي ‪ Vo‬ﺑﺎﺷﺪ‪) .‬ﺑﺮاي ﺳﺎدﮔﻲ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪ ‪ Vo‬و ﻳﺎ ﻫﺮ ﺟﺎﻳﻲ از ﻣﺪار ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ﻳﻚ ‪Net Label‬‬
‫ﺑﭽﺴﺒﺎﻧﻴﻢ و ﻧﺎم آن را ﻫﻤﺎن ‪ Vo‬ﻳﺎ‪ ...‬ﮔﺬاﺷﺘﻪ و در ﻗﺴﻤﺖ ‪ Add Trace‬ﺻﻔﺤﻪ ‪ (Simulate) Pspice A/D‬آن را‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ‪(.‬‬
‫ب( ﭼﻮن دﻳﻮد زﻧﺮ ‪ 5.6 ، 1N4684‬وﻟﺘﻲ اﺳﺖ‪ ،‬ﻟﺬا ﺑﺎ وﻟﺘﺎژ ﻣﻨﺒﻊ ‪ 4.5v‬ﺷﻜﺴﺘﻪ ﻧﺸﺪه و ﻣﻨﺤﻨﻲ درﺳﺘﻲ ﻧﺨﻮاﻫﻴﻢ دﻳﺪ‪ ،‬و‬
‫ﻟﺬا ﺑﺎﻳﺪ وﻟﺘﺎژ ﻣﻨﺒﻊ را ﻛﻤﺐ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﺑﻪ ﭘﺎﺳﺦ درﺳﺘﻲ ﺑﺮﺳﻴﻢ‪.‬‬
‫‪--------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪-‬‬
‫اﻧﺘﻘﺎل ﺗﻮان ﻣﺎﻛﺰﻳﻤﻢ‬
‫ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت در ﻗﺎﻟﺐ ﺗﻤﺮﻳﻦ اول ﺑﻴﺎن ﻣﻴﺸﻮد‪.‬‬
‫‪ -1‬اﺛﺮ ‪ Rs‬را روي ﺗﻮان ﺧﺮوﺟﻲ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪) .‬رﺳﻢ ﻧﻤﻮدار(‬

‫ﺑﻪ ازاي ﭼﻪ ﻣﻘﺪار ‪ Rs‬ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺗﻮان ﺑﻪ ﺧﺮوﺟﻲ اﻧﺘﻘﺎل ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ؟‬
‫ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻘﺪار ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺗﻮان را ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﻘﺎوﻣﺖ ‪ Rs‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺤﻠﻴﻞ‪ ،‬ﺗﺤﻠﻴﻞ‬
‫‪ Parametric‬ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ‪.‬ﻟﺬا ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺮاﺣﻞ زﻳﺮ را اﻧﺠﺎم دﻫﻴﻢ‪:‬‬
‫اﺑﺘﺪا ﻣﻘﺪار )‪ (Value‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﭘﺎراﻣﺘﺮي ﻛﻪ در اﻳﻨﺠﺎ ‪ Rs‬اﺳﺖ را ﺑﻪ ﺻﻮرت }‪ {Value‬در ﻣﻲ آورﻳﻢ‪ .‬ﺳﭙﺲ در ﻗﺴﻤﺖ‬
‫‪ ، Simulation > DC Sweep > Global Parameter‬اﺳﻢ داﺧﻞ آن آﻛﻮﻻد را وارد ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ )ﺑﺪون آﻛﻮﻻد(‪ ،‬ﺳﭙﺲ‬
‫ﻧﻘﻄﻪ ﺷﺮوع‪ ،‬ﭘﺎﻳﺎن و ﭘﻠﻪ را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ‪.‬‬
‫ﭘﺲ از اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ از ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ‪ Special‬ﻗﻄﻌﻪ ‪ PARAM‬را اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻴﻨﻤﺎﻳﻴﻢ و در ﺟﺎﻳﻲ ﺧﺎﻟﻲ در ﺻﻔﺤﻪ ﻗﺮار ﻣﻴﺪﻫﻴﻢ‪،‬‬
‫ﺳﭙﺲ روي آن داﺑﻞ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮده‪ ،‬ﻣﺸﺨﺼﻪ ﺟﺪﻳﺪي را ﺗﻮﺳﻂ ‪ New Column‬اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮده‪ ،‬اﺳﻢ آﻧﺮا ‪ Rs‬ﮔﺬاﺷﺘﻪ و‬
‫ﻣﻘﺪاري ﺑﻪ آن ﻣﻴﺪﻫﻴﻢ‪) .‬اﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﻣﻬﻢ ﻧﻴﺴﺖ‪ (.‬و اﮔﺮ ﺧﻮاﺳﺘﻴﻢ ﻧﺎم و ﻣﻘﺪار ﮔﺰﻳﻨﻪ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه را روي ﺻﻔﺤﻪ اﺻﻠﻲ ﻣﺪار‬
‫ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ‪ ،‬آﻧﺮا‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﻮده و ﺳﭙﺲ روي دﻛﻤﻪ ‪ Display‬ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮده و ﺑﻌﺪ از آن ‪ Name and Value‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و در آﺧﺮ‬
‫‪ Apply‬ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺣﺎل ﻳﻚ ﭘﺮاب ‪ W‬ﺑﺮ روي اﻟﻤﺎن ﭘﺎراﻣﺘﺮﻳﻚ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻛﻪ در اﻳﻨﺠﺎ ‪ Rs‬اﺳﺖ ﻗﺮار داده و ﺑﻌﺪ ‪ Simulate‬ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ‪ .‬ﺣﺎﺻﻞ‬
‫ﻛﺎر ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺗﻮان ‪ Rs‬ﺑﻪ ازاي ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﻘﺪار اﻫﻤﻲ آن را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻴﺪﻫﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻨﺤﻨﻲ‪:‬‬
‫ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ وﻗﺘﻲ ‪ Rs= 3.3k‬ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺗﻮان ﺑﻪ آن اﻧﺘﻘﺎل ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ‪ Rs=RL‬و ﺷﺮط اﻧﺘﻘﺎل‬
‫‪Vs 2‬‬ ‫‪102‬‬
‫= ‪Pmax‬‬ ‫=‬ ‫ﻣﺎﻛﺰﻳﻤﻢ ﺗﻮان اﻳﺠﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬و اﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﻣﺎﻛﺰﻳﻤﻢ ﺗﻮان ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‪= 7.57mW :‬‬
‫‪4R s 4 × 3.3‬‬
‫‪--------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -2‬ﺑﻪ ازاي ﭼﻪ ﻣﻘﺪار از ‪ RL‬ﻣﺎﻛﺰﻳﻤﻢ ﺗﻮان ﺑﻪ ﺧﺮوﺟﻲ اﻧﺘﻘﺎل ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ؟‬
‫ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ وﻗﺘﻲ ‪ RL=200‬اﻫﻢ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺗﻮان ﺑﻪ ﺧﺮوﺟﻲ اﻧﺘﻘﺎل ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ و در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ‪Pmax = 1.62 w‬‬
‫ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﺸﺨﺼﻪ ﺧﺮوﺟﻲ ﺗﺮاﻧﺰﻳﺴﺘﻮر‬
‫در ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﺸﺨﺼﻪ ﺧﺮوﺟﻲ ﺗﺮاﻧﺰﻳﺴﺘﻮر ﺗﻐﻴﻴﺮات ‪ IC‬ﺑﻪ ازاي ‪ VCE‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺑﻴﺎن دﻗﻴﻘﺘﺮ آﻧﺮا ﺑﻪ ازاي ‪I B‬‬
‫ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ آورﻧﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ‪ IC‬ﺑﻪ ازاي دو ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ ‪ VCE‬و دﻳﮕﺮي ‪ I B‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﻮد ﭘﺲ دو ﺟﺎروب ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺪار ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮ در ﺧﻼل ﺗﻤﺮﻳﻦ زﻳﺮ ﺑﻴﺎن ﻣﻴﺸﻮد‪.‬‬
‫‪ -1‬ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﺸﺨﺼﻪ ﺧﺮوﺟﻲ ﺗﺮاﻧﺰﻳﺴﺘﻮر ‪ BJT‬ﻣﺪار زﻳﺮ را رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺮاب ﺟﺮﻳﺎن ﺳﺒﺰ رﻧﮓ ﻫﻤﺎن ‪ IC‬اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺠﻬﻮل ﻣﺎﺳﺖ‪ .‬ﺗﻨﻈﻴﻤﺎت ‪ Sweep‬ﻣﺎﻧﻨﺪ زﻳﺮ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‪:‬‬
‫ﺳﻤﺖ راﺳﺖ )‪ (Secondary Sweep‬ﻛﻪ ﺗﻨﻈﻴﻤﺎت ‪ I B‬را ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ‪ .‬ﺑﺮاي آﻧﻜﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻴﻢ ﺑﻪ ازاي ﭼﻨﺪ ﻣﻘﺪار از ‪I B‬‬
‫ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد دو راه دارﻳﻢ‪:‬‬
‫اﻟﻒ( )ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻳﻦ ﺷﻜﻞ( ﻣﺤﺪوده آن را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻤﻮده ﺳﭙﺲ ﺗﻌﺪاد ﭘﻠﻪ ﻫﺎ در اﻳﻦ ﻣﺤﺪوده را ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻧﻴﺎز و ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺗﻌﺪاد ‪I B‬‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺷﻜﻞ ﭼﻮن ﻣﺤﺪوده ‪) 0-5u‬ﻳﻌﻨﻲ ‪ (5u‬و ﺿﻤﻨﺎ ‪) Increment‬ﭘﻠﻪ( ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 1u‬اﺳﺖ‪ ،‬در ﻧﺘﻴﺠﻪ‬
‫ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺑﻪ ازاي ‪ I B‬ﻫﺎي )‪ (1u – 2u – 3u – 4u – 5u‬ﺻﻮرت ﻣﻴﮕﻴﺮد‪.‬‬
‫ب( در ﻗﺴﻤﺖ ‪ Value list‬ﻣﻘﺪار ‪ I B‬ﻫﺎي ﻣﺪ ﻧﻈﺮ را وارد ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ‪ .‬ﻣﺎﻧﻨﺪ‪:‬‬
‫ﺳﻮال‪ :‬ﭼﺮا از ﻣﻨﺒﻊ ﺟﺮﻳﺎن در ورودي اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ؟ ﭼﻮن ﻫﻢ ﺗﺮاﻧﺰﻳﺴﺘﻮر را ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻛﻨﺪ و ﻫﻢ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﻢ آﻧﺮا ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻛﺮده‬
‫و ﺑﻪ ازاي ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﺨﺘﻠﻒ آن ﻛﻪ ﻫﻤﺎن ‪ I B‬اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﺸﺨﺼﻪ ﺧﺮوﺟﻲ ﺗﺮاﻧﺰﻳﺴﺘﻮر را ﺑﺪﺳﺖ آورﻳﻢ‪.‬‬
‫ﭘﺲ از راه اﻧﺪازي ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺧﺎﺻﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻓﻘﻂ اﻣﻜﺎن دارد )ﻣﺎﻧﻨﺪﺷﻜﻞ زﻳﺮ( ﺑﺨﺸﻲ از ﻣﺤﻮر ‪ Y‬ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز‬
‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﺮاي رﻓﻊ اﻳﻦ ﻣﻮرد و ﺳﻔﺎرﺷﻲ ﻛﺮده ﻧﻤﻮدار‪ ،‬در ﻫﻤﺎن ﺻﻔﺤﻪ ‪ Pspice A/D‬از ﻣﻨﻮي ‪Plot/Axis Setting/Y Axis‬‬
‫اﺑﺘﺪا و اﻧﺘﻬﺎي ﻧﻤﻮدار ﻋﻤﻮدي را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻴﻨﻤﺎﻳﻴﻢ‪.‬‬
‫در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻧﻤﻮدار ﺑﺪﻳﻦ ﺻﻮرت ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪:‬‬
‫‪ -2‬ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﺧﺮوﺟﻲ ﺗﺮاﻧﺰﻳﺴﺘﻮر ‪ JFET‬ﺷﻜﻞ زﻳﺮ را رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬ﺑﺎﻳﺪ ‪ ID‬را ﺑﻪ ازاي ﺗﻐﻴﻴﺮات ‪ VDS‬در ‪ VGS‬ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺪﺳﺖ آورﻳﻢ‪.‬‬
‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﭼﻮن در اﻳﻦ ﻣﺪار ﺑﺎﻳﺪ ‪ VGS‬را از ‪ 0‬ﺗﺎ ﻣﻘﺪاري )‪ ( -‬ﺟﺎروب ﻛﻨﻴﻢ ﻟﺬا ﭘﻠﻪ )‪ (Increment‬را ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت )‪( -‬‬
‫ﻗﺮار دﻫﻴﻢ‪.‬‬
‫‪ h Fe -3‬ﺗﺮاﻧﺰﻳﺴﺘﻮر ‪ BJT‬ﺷﻜﻞ زﻳﺮ را ﺑﺪﺳﺖ آورﻳﺪ‪) .‬ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ‪( IC‬‬
‫ﺗﻮﺿﻴﺢ‪ :‬ﻣﻴﺪاﻧﻴﻢ ﻛﻪ ‪ h Fe‬ﻧﺴﺒﺖ ‪ IC‬ﺑﻪ ‪ I B‬ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ‪ I B‬ﻣﺘﻐﻴﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﺑﺎﻳﺪ در اﻳﻦ ﻣﺪار اوﻻ ‪ VCE‬ﺛﺎﺑﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫ﺛﺎﻧﻴﺎ ﻣﻘﺪار ‪ IC / I B‬را ﺑﻪ ازاي ﺗﻐﻴﻴﺮات ‪ I B‬ﺑﺪﺳﺖ ﺑﻴﺎورﻳﻢ‪ .‬ﮔﺎﻫﻲ اوﻗﺎت ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻳﻦ ﻣﺪار ﻣﺤﺪوده ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻴﻠﻲ زﻳﺎد‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺟﻮاب ﺻﺤﻴﺢ ﺑﺮﺳﻴﻢ‪ ،‬ﻟﺬا از ‪ Sweep‬ﻟﮕﺎرﻳﺘﻤﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎي ﭘﻠﻪ ﻣﺸﺨﺼﻪ اي ﺗﺤﺖ‬
‫ﻋﻨﻮان‪) Points/Decade‬ﻧﻘﻄﻪ در ﻫﺮ دﻫﻪ( را داراﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻨﻈﻴﻢ آن دﻗﺖ ‪ Sweep‬ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻴﺸﻮد‪.‬‬
‫)ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ(‪:‬‬
‫ﭘﺲ از اﻳﻦ ﺗﻨﻈﻴﻤﺎت ﻣﺪار را ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي ﻛﺮده و در ﻗﺴﻤﺖ ‪ Add Trace‬ﻣﻘﺪار ‪ IC / I B‬را وارد ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﺎر ﺑﺎﻳﺪ از ﺗﻮاﺑﻊ و‬
‫ﻋﻤﻠﮕﺮﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﺻﻔﺤﻪ ‪ Add Trace‬ﻗﺮار دارﻧﺪ )و ﺑﺮاي ﻧﺴﺒﺖ ﺳﻨﺠﻲ‪ ،‬اﻋﻤﺎل رﻳﺎﺿﻲ و‪...‬ﺑﺮ روي ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻴﺮوﻧﺪ(‪،‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﭘﺲ از اﻧﺘﺨﺎب ‪ IC‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ /‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده‪ ،‬ﺳﭙﺲ روي ‪ I B‬ﻛﻠﻴﻚ ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺗﺤﻠﻴﻞ ‪:AC Sweep‬‬

‫از اﻳﻦ ﺗﺤﻠﻴﻞ در ﻣﻮاﻗﻌﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﭘﺎراﻣﺘﺮي از ﻣﺪارﻫﺎي ‪) AC‬ﻣﺜﻞ وﻟﺘﺎژ ﺧﺮوﺟﻲ( را ﺑﺮ‬
‫اﺳﺎس ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﺑﺪﺳﺖ ﺑﻴﺎورﻳﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل در ﺑﺮرﺳﻲ اﻧﻮاع ﻓﻴﻠﺘﺮﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﭘﺎﺳﺦ ﻓﺮﻛﺎﻧﺴﻲ‪ ،‬ﻧﻤﻮدارﻫﺎي‬
‫‪ ،Bode‬ﻧﻤﻮدارﻫﺎي ﺑﻬﺮه و ﻓﺎز‪ ،‬ﻧﻤﻮدار ﺗﻐﻴﻴﺮات اﻣﭙﺪاﻧﺲ و ﺟﺮﻳﺎن ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ )در ﻣﺪارﻫﺎي راﻛﺘﺎﻧﺴﻲ(‪ ،‬و‪...‬‬
‫ﻛﻪ اﺻﻮﻻ ﺑﺮاي ﺗﺤﻠﻴﻞ در ﺣﻮزه ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ از ‪ AC Sweep‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻴﺸﻮد‪.‬‬
‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻧﻮع ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺣﺘﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ‪ VAC‬و ‪ IAC‬ﻛﻪ در ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ‪ Source‬ﻣﻮﺟﻮد ﻫﺴﺘﻨﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﺷﻴﻮه ﺗﻨﻈﻴﻢ‪:‬‬
‫در ‪ simulation settings‬ﻫﻤﺎن ﻃﻮر ﻛﻪ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ ‪ Analysis type‬ﺑﺎﻳﺪ ‪ AC Sweep‬اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ AC Sweep Type‬ﻫﻢ ﻧﻮع ﺟﺎروب را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻳﻌﻨﻲ ﺧﻄﻲ ﻳﺎ ﻟﮕﺎرﻳﺘﻤﻲ ﺑﻮدن‪ .‬ﺣﺎﻟﺖ ﺧﻄﻲ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺟﺎروب ‪DC‬‬
‫اﺳﺖ و ﺣﺎﻟﺖ ﻟﮕﺎرﻳﺘﻤﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺻﻮرت ﻣﻘﺪار ‪ Points/Decade‬ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪه ﺗﻌﺪاد ﻧﻘﺎط )دﻗﺖ( در ﻫﺮ دﻫﻪ )ﻣﺜﻼ‬
‫از ‪ 10‬ﺗﺎ ‪ (100‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻜﺘﻪ ﻣﻬﻢ‪ :‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺗﺤﻠﻴﻞ در ﺣﺎﻟﺖ ﻟﮕﺎرﻳﺘﻤﻲ اﺳﺖ‪ ،‬ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﺷﺮوع )‪ (Start Frequency‬را ﻧﺒﺎﻳﺪ ‪ 0‬اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﻢ‬
‫ﺑﻠﻜﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎﻳﺪ آﻧﺮا ‪ 1‬ﻗﺮار دﻫﻴﻢ‪ ،‬در ﻏﻴﺮ اﻳﻨﺼﻮرت ﭼﻮن ‪ Log 0‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﺮم اﻓﺰار ﺧﻄﺎ ﻣﻴﮕﻴﺮد‪.‬‬
‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬در ﺗﺤﻠﻴﻞ ‪ AC Sweep‬ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ دﻳﮕﺮ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺗﻮﺳﻂ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪) Temperature Sweep‬ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ‬
‫ﺑﺎﻻ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ(‪ ،‬ﺗﺤﻠﻴﻞ را ﺑﻪ ازاي دﻣﺎ ﻳﺎ دﻣﺎﻫﺎي ﺧﺎﺻﻲ اﻧﺠﺎم دﻫﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬اﮔﺮ ﻣﺪار ﺷﺎﻣﻞ ﻗﻄﻌﺎت ﻏﻴﺮ ﺧﻄﻲ ﻋﻢ ﺑﺎﺷﺪ )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﺮاﻧﺰﻳﺴﺘﻮر و دﻳﻮد(‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ ﺗﻴﻚ‬
‫)‪ (.OP‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫‪ -1‬ﺧﺮوﺟﻲ ﻫﺮ ﻳﻚ ﻓﻴﻠﺘﺮﻫﺎي زﻳﺮ را رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬
‫اﻟﻒ( ﻣﺪار رﺳﻢ ﺷﺪه و ﺗﻨﻈﻴﻤﺎت ‪ Ac Sweep‬را در ﺷﻜﻞ زﻳﺮ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ‪:‬‬
‫و اﻳﻦ ﻫﻢ ﻧﻤﻮدار ‪ VO‬ﺑﻪ ازاي ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ‪:‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ ﻓﻴﻠﺘﺮ از ﻧﻮع ﭘﺎﻳﻴﻦ ﮔﺬر ‪ RC‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻗﻄﻊ ﻓﻴﻠﺘﺮ را ﺗﻮﺳﻂ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻛﻨﻴﻢ ﺑﺎﻳﺪ از ﺗﻮا ﺑﻊ ‪ ،Evaluate Goal Function‬در‬
‫ﺻﻔﺤﻪ ‪ Pspice A/D‬ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﻛﻪ در اﺷﻜﺎل زﻳﺮ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬
‫در ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﺷﻜﻞ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺷﻤﺎره ‪ 1‬ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻮع ﻓﻴﻠﺘﺮ ﻳﻜﻲ از ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي زﻳﺮرا اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺑﺮاي ﻓﻴﻠﺘﺮ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﮔﺬر )ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻳﻦ ﺷﻜﻞ( ﮔﺰﻳﻨﻪ )‪LPBW(1,db_level‬‬
‫‪-‬ﺑﺮاي ﻓﻴﻠﺘﺮ ﺑﺎﻻﮔﺬر ﮔﺰﻳﻨﻪ )‪HPBW(1,db_level‬‬
‫و ﺑﺮاي ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻗﻄﻊ ﻓﻴﻠﺘﺮﻫﺎي ﻣﻴﺎن ﮔﺬر و ﻣﻴﺎن ﻧﮕﺬر از ﮔﺰﻳﻨﻪ )‪BPBW(1,db_level‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ‪) .‬راه اول(‬
‫اﻟﺒﺘﻪ دو راه دﻳﮕﺮ ﺑﺮاي ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻗﻄﻊ وﺟﻮد دارد‪:‬‬
‫راه دوم‪ -‬در ﻫﻤﺎن ﺻﻔﺤﻪ ‪ PSpice A/D‬اﺑﺘﺪا ﻛﺮﺳﺮ را روي ﻣﻘﺪار ﻣﺎﻛﺰﻳﻤﻢ ‪ Vo‬ﻗﺮار داده ﺳﭙﺲ ﺑﻪ اﻧﺪازه‬
‫‪1‬‬
‫ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﻲ آﻳﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻗﻄﻊ را ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ‪.‬‬ ‫‪= 0.707‬‬
‫‪2‬‬
‫راه ﺳﻮم‪ -‬در ﺣﺎﻟﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﻘﻴﺎس ﻧﻤﻮدار ‪ dB‬اﺳﺖ ﭘﺲ از اﻳﻨﻜﻪ ﻛﺮﺳﺮ را روي ﻣﻘﺪار ﻣﺎﻛﺰﻳﻤﻢ ‪ Vo‬ﻗﺮار دادﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ اﻧﺪازه ‪3dB‬‬
‫ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﻲ آﻳﻴﻢ‪ .‬و ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻗﺒﻞ اﻳﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﻫﻤﺎن ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ب( ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻤﻮدار ﺷﻜﻞ زﻳﺮ ﺛﺎﺑﺖ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻓﻴﻠﺘﺮ از ﻧﻮع ﺑﺎﻻﮔﺬر ‪ RL‬ﺑﻮده و ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻗﻄﻊ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 15.95 KHz‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫ج( ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ زﻳﺮ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ ﻓﻴﻠﺘﺮ از ﻧﻮع ﻣﻴﺎن ﮔﺬر ﺑﺎ ﻓﺮﻛﺎس ﻗﻄﻊ ‪ 5KHz‬و ﺑﺎ ﭘﻬﻨﺎي ﺑﺎﻧﺪ ‪174.75Hz‬‬
‫ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫د(ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ زﻳﺮ ﺛﺎﺑﺖ ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ ﻓﻴﻠﺘﺮ ازﻧﻮع ﻣﻴﺎن ﻧﮕﺬر ﺑﺎ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻗﻄﻊ ‪ 340KHz‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي اﻣﭙﺪاﻧﺲ‬
‫اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﻣﺪارﻫﺎي زﻳﺮ را از دﻳﺪﮔﺎه ﭘﺎﻳﺎﻧﻪ ‪ AB‬اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬
‫راه ﺣﻞ‪ :‬اﺑﺘﺪا ﺑﻪ دو ﺳﺮ ‪ AB‬ﻳﻚ ﻣﻨﺒﻊ ﺟﺮﻳﺎن ‪ IAC‬ﺑﺎ ﻣﻘﺪاري دﻟﺨﻮاه وﺻﻞ ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻧﻪ ‪ A‬ﻳﻚ ﭘﺮاب وﻟﺘﺎژ و‬
‫ﻳﺎ ﻳﻚ ‪ Net List‬ﺑﺎ ﻧﺎم ‪ V‬ﻣﺘﺼﻞ ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ )در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﭘﺎﻳﺎﻧﻪ ‪ B‬ﺑﻪ زﻣﻴﻦ وﺻﻞ اﺳﺖ(‪ ،‬ﺳﭙﺲ ﭘﺲ از ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي در ﺻﻔﺤﻪ‬
‫‪ ،Pspice A/D‬در ﻗﺴﻤﺖ ‪ Add Trace‬ﻣﻘﺪار ‪ Vo/I‬را ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ آورﻳﻢ‪) .‬ﻋﻼﻣﺖ ‪ /‬ﻳﺎ ﺗﻘﺴﻴﻢ را از ﺗﻮاﺑﻊ ﺳﻤﺖ راﺳﺖ‬
‫ﺻﻔﺤﻪ ‪ Add Trace‬اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ (.‬اﻳﻦ ﻧﻤﻮدار ﻣﻴﺰان ﺗﻐﻴﻴﺮات اﻣﭙﺪاﻧﺲ دﻳﺪه ﺷﺪه از ﭘﺎﻳﺎﻧﻪ ‪ AB‬را ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﻐﻴﻴﺮات‬
‫ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ‪ .‬ﻛﻪ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻴﺸﻮد ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﺗﺎﺛﻴﺮي ﻧﺪاﺷﺘﻪ و ﻣﻘﺪار ﺛﺎﺑﺖ ﻧﻤﻮدار ﻫﻤﺎن ﻣﻘﺪار اﻣﭙﺪاﻧﺲ ‪ AB‬ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ -‬اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻌﺎدل را از روش ‪ Bias Point‬ﻧﻴﺰ ﻣﻴﺘﻮان ﺣﺴﺎب ﻛﺮد ﺑﺪﻳﻦ ﺻﻮرت ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻧﻪ ‪ AB‬ﻳﻚ ﻣﻨﺒﻊ ‪ IDC‬ﺑﺎ‬
‫ﻣﻘﺪاري دﻟﺨﻮاه ﻣﺘﺼﻞ ﻧﻤﻮده‪ ،‬ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي و ﺑﺪﺳﺖ آوردن وﻟﺘﺎژ دو ﺳﺮ ‪ AB‬و ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻧﻤﻮدن آن ﺑﺮ ﻣﻘﺪار ‪،IDC‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻌﺎدل ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ آﻳﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ روش ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي زﻣﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﺳﻠﻔﻲ ﻳﺎ ﺧﺎزﻧﻲ در ﻣﺪار ﻧﺪاﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ ،‬و در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﻫﺎي ﻏﻴﺮ اﻫﻤﻲ در ﻣﺪار وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺣﺘﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ از روش ‪ AC Sweep‬اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫و ب( ‪Z AB = 10.5KHz‬‬ ‫اﻟﻒ( ‪Z AB = 7.5KHz‬‬
‫اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﻣﺪاري ﻓﻌﺎل‪:‬‬
‫‪ -1‬اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﺧﺮوﺟﻲ ﻣﺪار ﻛﻠﻜﺘﻮر ﻣﺸﺘﺮك ﺷﻜﻞ زﻳﺮ را رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫راه ﺣﻞ‪ :‬اﺑﺘﺪا ﻣﻨﺒﻊ ورودي ‪ AC‬را اﺗﺼﺎل ﻛﻮﺗﺎه ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﻴﻦ ﺧﺮوﺟﻲ )‪ (Vo‬و زﻣﻴﻦ ﻳﻚ ﻣﻨﺒﻊ ﺟﺮﻳﺎن ‪ IAC‬ﺑﺎ‬
‫ﻣﻘﺪاري دﻟﺨﻮاه )ﺗﺮﺟﻴﺤﺎ ‪ 1‬آﻣﭙﺮ( ﻣﺘﺼﻞ ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ‪ .‬ﺣﺎﻟﺖ ‪ AC Sweep‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﻮده و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻟﮕﺎرﻳﺘﻤﻲ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ را‬
‫ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﻢ )در اﻳﻨﺠﺎ از ‪ 1mHz‬ﺗﺎ ‪.(1THz‬ﭘﺲ از ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي‪ ،‬از ‪ Add Trace‬ﻧﻤﻮدار ‪ V(VO)/I‬را اﻧﺘﺨﺎب‬
‫ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ‪) .‬ﻛﻪ ‪ I‬ﻧﺎم ﻫﻤﺎن ﻣﻨﺒﻊ ﺟﺮﻳﺎن اﻋﻤﺎل ﺷﺪه اﺳﺖ‪ (.‬اﻳﻦ ﻧﻤﻮدار ﺗﻐﻴﻴﺮات اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﻣﺪار را ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﺑﻴﺎن‬
‫ﻣﻴﻜﻨﺪ‪.‬‬
‫‪--------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -2‬اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﺧﺮوﺟﻲ ﻣﺪار درﻳﻦ ﻣﺸﺘﺮك زﻳﺮ را رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪--------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -3‬ﭘﺎﺳﺦ ﻓﺮﻛﺎﻧﺴﻲ و ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻓﺎز ﻣﺪار زﻳﺮ را رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬
‫ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻓﺎز ‪ 37‬درﺟﻪ وﻟﺘﺎژ ‪ AC‬را ﻧﻴﺰ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻴﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮ روي آن داﺑﻞ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮده و ﺑﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ ACPHASE‬ﻣﻘﺪار‬
‫‪ 37‬ﻣﻴﺪﻫﻴﻢ‪.‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ ﻓﺮﻛﺎﻧﺴﻲ‪:‬‬
‫ﻧﺪارﻳﻢ =‪BW‬‬
‫‪FC = 1553.1Hz‬‬
‫ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻓﺎز ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻴﺰان اﺧﺘﻼف ﻓﺎز ورودي ﺑﺎ ﺧﺮوﺟﻲ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﻤﻮدار ﻧﻤﺎﻳﺶ دﻫﻴﻢ‪ .‬ﭼﻮن ﺗﺤﻠﻴﻞ‬
‫‪ AC Sweep‬ﺑﻮده و در ﺣﻮزه ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻴﺸﻮد ﻟﺬا ﻧﻤﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺗﻮﺳﻂ ﻧﺸﺎن دادن اﺧﺘﻼف ﻓﺎز ﺑﻴﻦ ﻧﻤﻮدارﻫﺎي‬
‫ﺳﻴﻨﻮﺳﻲ‪ ،‬اﺧﺘﻼف ﻓﺎز ورودي و ﺧﺮوﺟﻲ را ﺑﻴﺎن ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر در ﻫﻤﺎن ﭘﻨﺠﺮه ‪ PSpice A/D‬و در ﻗﺴﻤﺖ ﺗﻮاﺑﻊ ‪ Add Trace‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان ) (‪ P‬وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﺑﺎ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ان ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ ﻣﻴﺰان ﻓﺎز ورودي ﻳﺎ ﺧﺮوﺟﻲ را ﺑﺮ اﺳﺎس ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻧﺸﺎن دﻫﻴﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻲ در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺤﻮر‬
‫ﻋﻤﻮدي‪ ،‬ﻓﺎز و ﻣﺤﻮر اﻓﻘﻲ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺮاﺣﻞ اﻳﻦ ﻛﺎر در را در ﺷﻜﻞ زﻳﺮ ﻣﻴﺒﻴﻨﻴﺪ‪:‬‬
‫ﻛﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﻜﻞ زﻳﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪:‬‬
‫ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ در ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﻓﺎز وﻟﺘﺎژ ورودي‪ ،‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 37‬درﺟﻪ و ﻣﻘﺪار ﻓﺎز وﻟﺘﺎژ ﺧﺮوﺟﻲ‪ ،‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 0‬درﺟﻪ‬
‫ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ و در ﺗﻤﺎم ﺑﺎزه ﻫﺎي ﻓﺮﻛﺎﻧﺴﻲ وﻟﺘﺎژ ورودي‪ 37 ،‬درﺟﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ وﻟﺘﺎژ ﺧﺮوﺟﻲ ﭘﻴﺶ ﻓﺎز اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺑﻬﺮه ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺎ‪:‬‬
‫ﻣﺪارات ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه را ﺗﻮﺳﻂ ‪ Ac Sweep‬ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﺪارﻫﺎ ﻣﻬﻢ ﺗﺮﻳﻦ ﭼﻴﺰ ﻣﻌﻤﻮﻻ رﺳﻢ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﭘﺎﺳﺦ‬
‫ﻓﺮﻛﺎﻧﺴﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي آن ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻴﻠﻲ ﺳﺎده ﺗﻐﻴﻴﺮات وﻟﺘﺎژ ﺧﺮوﺟﻲ را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﺑﺪﺳﺖ آورﻳﻢ ﻛﻪ ﺣﺎﺻﻞ‬
‫ﻛﺎر ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺷﻜﻠﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﻴﻠﺘﺮﻫﺎي ﻣﻴﺎن ﮔﺬر ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﻴﺪﻫﺪ‪ .‬از دﻳﮕﺮ ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻫﺎي ﻣﻬﻢ ﻛﻪ از ﻃﺮﻳﻖ ﻫﻤﻴﻦ ﻧﻤﻮدار ﺑﺪﺳﺖ‬
‫ﻣﻲ آﻳﻨﺪ‪ ،‬ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻗﻄﻊ ﺑﺎﻻ و ﭘﺎﻳﻴﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي )‪ HPBW(1,db_level‬و )‪ LPBW(1,db_level‬از‬
‫ﻗﺴﻤﺖ ‪ Evaluate Goal Functions‬ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﻫﻢ ﻣﻴﺰان ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺑﻬﺮه ﺑﺮ اﺳﺎس ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﺑﻮد‪ ،‬در ﻫﻤﺎن ﻗﺴﻤﺖ ‪ Add Trace‬ﺗﻮﺳﻂ ﺗﻮاﺑﻊ رﻳﺎﺿﻲ ﺳﻤﺖ راﺳﺖ‬
‫ﻣﻘﺪار ‪ Vo/Vi‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻄﻠﻮب اﺳﺖ‪ :‬اﻟﻒ( رﺳﻢ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﭘﺎﺳﺦ ﻓﺮﻛﺎﻧﺴﻲ ب( ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻗﻄﻊ ﺑﺎﻻ و ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﺪار ج( ﺑﻬﺮه ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه‬
‫د( ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﺪار در دﻣﺎي ‪ 68°c‬و ﺳﻪ ﻣﻮرد ﺑﺎﻻ‪.‬‬
‫اﻟﻒ(‬
‫ب(‬
‫‪ = 253 KHz‬ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻗﻄﻊ ﭘﺎﻳﻴﻦ ‪ = 233.18 MHz ///‬ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻗﻄﻊ ﺑﺎﻻ‬
‫ج( ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺑﻬﺮه )‪ (Vo/Vi‬ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ‪:‬‬
‫ﺗﺤﻠﻴﻞ در دﻣﺎي ‪: 68°c‬‬

‫اﻟﻒ(‬
‫ب( ‪ = 210.77 KHz‬ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻗﻄﻊ ﭘﺎﻳﻴﻦ ‪ = 225.13 MHz ///‬ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻗﻄﻊ ﺑﺎﻻ‬
‫‪ -‬ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ در اﻳﻦ دﻣﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﻣﺎي ﻋﺎدي‪ ،‬ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻤﻲ در ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻫﺎي ﻗﻄﻊ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ج( ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺑﻬﺮه )‪ (Vo/Vi‬ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ‪:‬‬
‫ﺗﺤﻠﻴﻞ ﮔﺬرا ﻳﺎ )‪:Time Domain (Transient‬‬
‫اﻳﻦ ﺗﺤﻠﻴﻞ در ﺟﺎﻫﺎﻳﻲ ﻛﺎرﺑﺮد دارد ﻛﻪ ﻣﺤﻮر اﻓﻘﻲ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ زﻣﺎن ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ ﺑﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻲ دﻳﮕﺮ ﺗﺤﻠﻴﻞ در ﺣﻮزه زﻣﺎن ﺑﺎﻳﺪ ﺻﻮرت‬
‫ﮔﻴﺮد‪ .‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺮش دﻫﻨﺪه و ﭘﺮش دﻫﻨﺪه ﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻫﺎي ﺷﺎرژ و دﺷﺎرژ ﻋﻨﺎﺻﺮ راﻛﺘﺎﻧﺴﻲ‪ ،‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻴﺰان ﺗﻘﻮﻳﺖ در ﺗﻘﻮﻳﺖ‬
‫ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻴﺰان اﺧﺘﻼف ﻓﺎز و‪ . ...‬ﻛﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎ اﻳﻦ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻛﺎرﺑﺮد را دارد‪.‬‬
‫اﺑﺘﺪا ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده در اﻳﻦ ﺗﺤﻠﻴﻞ آﺷﻨﺎ ﺷﻮﻳﻢ‪:‬‬
‫ﻣﻨﺒﻊ ‪ :VPULSE‬ﺗﻮﺳﻂ اﻳﻦ ﻣﻨﺒﻊ ﻗﺎدر ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻮد ﻣﻮﺟﻲ را ﺑﻪ ﻫﺮ ﺷﻜﻞ دﻟﺨﻮاه اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻣﻨﺒﻊ را ﻣﻴﺘﻮان ﺑﺎ از ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ‪ Source‬و ﻳﺎ ﺗﺎﻳﭗ ﻛﻠﻤﻪ ‪ VPULSE‬در ﻗﺴﻤﺖ ‪ Place Part‬ﺑﺪﺳﺖ آورد‪ .‬ﻛﻪ‬
‫ﻣﺸﺨﺼﺎت آن ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‪:‬‬
‫‪ :V1‬ﻣﻘﺪار ﻣﻴﻨﻴﻤﻢ وﻟﺘﺎژ ﭘﺎﻟﺲ را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ :V2‬ﻣﻘﺪار ﻣﺎﻛﺰﻳﻤﻢ وﻟﺘﺎژ ﭘﺎﻟﺲ را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ :TD‬ﻣﺪت زﻣﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻃﻮل ﻣﻲ ﻛﺸﺪ ﻛﻪ ﭘﺎﻟﺲ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺑﺎﻻ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ :TR‬ﻣﺪت زﻣﺎﻧﻲ را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻛﻪ ‪ V1‬ﺑﻪ ‪ V2‬ﻣﻴﺮﺳﺪ‪.‬‬
‫‪ :TF‬ﻣﺪت زﻣﺎﻧﻲ را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻛﻪ ‪ V2‬ﺑﻪ ‪ V1‬ﻣﻴﺮﺳﺪ‪.‬‬
‫‪ :PW‬ﭘﻬﻨﺎي ﭘﺎﻟﺲ را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ :PER‬ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻛﻪ ﺷﻜﻞ ﻛﺎﻣﻞ در ﭼﻪ ﻣﺪت زﻣﺎﻧﻲ رخ دﻫﺪ‪.‬‬
‫و دﻳﮕﺮ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻛﻪ ﻫﻤﮕﻲ از ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ‪ Source‬ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮس ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺪﻳﻦ ﺻﻮرت ﻣﻴﺒﺎﺷﻨﺪ‪:‬‬
‫‪ -1‬ﺑﺎ ﻓﺮض اﻳﻨﻜﻪ وﻟﺘﺎژ ﺧﺎزن ‪ 6v‬اﺳﺖ‪ .‬ﺧﺮوﺟﻲ ﻣﺪار را رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -‬ﻛﻠﻴﺪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در زﻣﺎن ﺧﺎﺻﻲ ﺑﺎز ﻳﺎ ﺑﺴﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان ‪ Sw_tClose‬و ‪ Sw_tOpen‬از ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ‬
‫‪ ANL_MISC‬ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮس ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻣﻘﺪار )‪ (Value‬آﻧﻬﺎ‪ ،‬زﻣﺎن وﺻﻞ ﻳﺎ ﻗﻄﻊ را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪.‬‬
‫راه ﺣﻞ‪ :‬وﻟﺘﺎژ اوﻟﻴﻪ در ‪ Pspice‬ﺗﻮﺳﻂ ﻋﺒﺎرت ‪ IC‬ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻴﺸﻮد‪) .‬آن را ﺑﺎ ﺟﺮﻳﺎن ﺧﺎزن ﻳﺎ ﺟﺮﻳﺎن ﻛﻠﻜﺘﻮر اﺷﺘﺒﺎه ﻧﮕﻴﺮﻳﺪ‪(.‬‬
‫ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ در اﻳﻦ ﻣﺪار وﻟﺘﺎژ اوﻟﻴﻪ ﺧﺎزن را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻴﻢ ‪ 2‬راه دارﻳﻢ‪:‬‬
‫اﻟﻒ( روي ﺧﺎزن داﺑﻞ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮده‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ IC‬را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 6‬ﻗﺮار دﻫﻴﻢ‪.‬‬
‫ب( از ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ‪ SPECIAL‬ﻗﻄﻌﻪ اي ﺑﺎ ﻋﻨﻮان ‪ IC1‬را ﻛﻪ داراي ‪ 1‬ﭘﺎﻳﻪ اﺳﺖ‪ ،‬و ﻳﺎ ﻗﻄﻌﻪ ‪ 2‬ﭘﺎﻳﻪ ‪ IC2‬را از ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ ﺑﻴﺎورﻳﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻘﺪار ‪ ،IC1‬اﺧﺘﻼف ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ ﺑﻴﻦ ﭘﺎﻳﻪ اش را ﺑﺎ زﻣﻴﻦ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﻣﻴﺘﻮان اﻳﻦ ﻣﻘﺪار را ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 6‬ﻗﺮار داده و ﭘﺎﻳﻪ اش را‬
‫ﺑﻪ ﺳﺮ ﺧﺎزن وﺻﻞ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻣﻘﺪار ‪ IC2‬ﻧﻴﺰ اﺧﺘﻼف ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ ﺑﻴﻦ دو ﺳﺮ ﺧﻮد را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺲ از اﻳﻦ ﻣﻘﺪار دﻫﻲ‪ ،‬از ‪ Simulation Settings‬ﮔﺰﻳﻨﻪ )‪ Time Domain (Transient‬را اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ‪ .‬و‬
‫ﻣﺸﺨﺼﺎت آن را ﺑﻪ ﻃﻮري ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ زﻳﺮ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫‪ -‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Run to time‬ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻛﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﻮج ﺗﺎ ﭼﻪ ﻟﺤﻈﻪ اي ﻧﻤﺎﻳﺶ داده ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ :Start saving data after‬زﻣﺎن ﺷﺮوع آﻧﺎﻟﻴﺰ را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ -‬ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ :Maximum step size‬ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ دو ﻧﻘﻄﻪ آﻧﺎﻟﻴﺰ را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ اﻳﻦ ﻋﺪد ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﻧﻘﺎط ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﻨﺪه ﺷﻜﻞ ﻣﻮج ﺑﻴﺸﺘﺮ‪ ،‬در ﻧﺘﻴﺠﻪ دﻗﺖ آن ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻧﻤﻮدار ﺧﺮوﺟﻲ ﻣﺪار‪:‬‬
‫‪--------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -2‬وﻟﺘﺎژ ‪ Vo‬را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﺎﺑﻌﻲ از زﻣﺎن ﺑﺪﺳﺖ آورﻳﺪ‪.‬‬
‫‪ -3‬وﻟﺘﺎژ و ﺟﺮﻳﺎن ﺧﺎزن را ﺑﻪ ازاي ورودي ‪ V1‬و ‪ V2‬ﺑﺪﺳﺖ آورﻳﺪ‪.‬‬
‫‪ VPWL -‬ﺷﺎﻣﻞ ‪ T‬ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ و ‪V‬ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ازاي آن ‪ T‬ﻫﺎﺳﺖ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ وﻟﺘﺎژ ﻫﺎي ﺧﺎﺻﻲ را ﺑﺮاي‬
‫زﻣﺎﻧﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ و ﺳﻴﮕﻨﺎل ﻳﺎ ﭘﺎﻟﺲ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮﻣﺎن را ﺑﺴﺎزﻳﻢ‪.‬‬
‫‪ -‬در ﻫﻨﮕﺎم ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻣﻮج ﭘﺎﻟﺴﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ در ﻳﻚ زﻣﺎن دو ﻣﻘﺪار ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﻤﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺑﻪ‬
‫ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل اﮔﺮ ﻟﺒﻪ ﺑﺎﻻ روﻧﺪه در ‪ T2=2ms‬ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﻗﺮار ﺑﺎﺷﺪ وﻟﺘﺎژ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ‪ 5‬وﻟﺖ ﺑﺮﺳﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ‪ T1‬را ﻣﻘﺪاري‬
‫ﺑﺴﻴﺎر ﻧﺰدﻳﻚ وﻟﻲ ﻛﻤﺘﺮ ﻣﻘﺪار ‪ 2ms‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ‪ T1 = 1.999ms ⇒ V1 = 0‬و ‪T 2 = 2ms ⇒ V 2 = 5v‬‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻣﻮج روي ﻣﻨﺒﻊ ‪ VPWL‬داﺑﻞ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮده ﺗﺎ ﺑﻪ ﺻﻔﺤﻪ ﻣﺸﺨﺼﺎت آن وارد ﺷﻮﻳﻢ‪:‬‬
‫ﭘﺲ از وارد ﺷﺪن ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻔﺤﻪ اﺑﺘﺪا ﺑﺮاي ﺳﺎده ﺗﺮ ﺷﺪن ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ﻗﺴﻤﺖ )اﻟﻒ( ﭘﻴﺪاﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ‬
‫راﺳﺖ ﻛﻠﻴﻚ ﻛﺮدن ﺑﺮ روي ﻳﻜﻲ از ﮔﺰﻳﻨﻪ )ﻓﺮﻗﻲ ﻧﺪارد( و زدن ﮔﺰﻳﻨﻪ ‪ Pivot‬ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻧﻤﺎﻳﺶ را ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﻞ زﻳﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫ﻋﻤﻮدي ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ دﻫﻴﻢ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻣﻘﺪار ‪) T‬ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺛﺎﻧﻴﻪ( و ‪ V‬آن )ﺑﺮ ﺣﺴﺐ وﻟﺖ( را ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﺳﻴﮕﻨﺎل ورودي‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﻛﻪ ‪ V1‬ﺑﺮاي ‪ V2 ،T1‬ﺑﺮاي ‪ V3 ،T2‬ﺑﺮاي ‪ T3‬و‪ ...‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻟﻒ( ﺑﻪ ازاي ‪:V1‬‬
‫وﻟﺘﺎژ ﺧﺎزن‪:‬‬
‫ﺟﺮﻳﺎن ﺧﺎزن‪:‬‬
‫ب( ﺑﻪ ازاي ورودي ‪:V2‬‬
‫وﻟﺘﺎژ ﺧﺎزن‪:‬‬
‫ﺟﺮﻳﺎن ﺧﺎزن‪:‬‬
‫‪--------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -4‬وﻟﺘﺎژ ﺧﺮوﺟﻲ و وﻟﺘﺎژ ﺳﻠﻒ را رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‬
‫ﻧﻤﻮدار وﻟﺘﺎژ ﺧﺮوﺟﻲ‬
‫ﻧﻤﻮدار وﻟﺘﺎژ ﺳﻠﻒ‬
‫‪--------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -5‬وﻟﺘﺎژ ﺧﺮوﺟﻲ ﺑﺮش دﻫﻨﺪه زﻳﺮ را رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪) .‬ﺑﻪ ازاي ورودي زﻳﺮ(‬
‫ﻧﻜﺘﻪ‪ :‬دﻳﻮد زﻧﺮي ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد ﻛﻪ وﻟﺘﺎژ ﺷﻜﺴﺖ آن از وﻟﺘﺎژ ورودي ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻟﺬا ﻣﺎ از دﻳﻮد زﻧﺮ ‪) 1N4740‬زﻧﺮ ‪ 10‬وﻟﺖ( و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ‪ 100‬اﻫﻢ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫‪--------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻓﻮرﻳﻪ‬
‫ﻣﻴﺪاﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻣﻮﺟﻲ از ﺗﻌﺪادي ﻫﺎرﻣﻮﻧﻴﻚ ﺑﻪ ازاي ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ را ﻫﺎرﻣﻮﻧﻴﻚ ﻫﺎي‬
‫ﻓﻮرﻳﻪ و ﺑﺪﺳﺖ آوردن و ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ آﻧﻬﺎ را ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻓﻮرﻳﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ .‬در ‪ Pspice‬اﻳﻦ ﻛﺎر ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ زدن ‪ 1‬دﻛﻤﻪ ﺻﻮرت ﻣﻴﮕﻴﺮد‪.‬‬
‫ﻛﻪ در ﻗﺎﻟﺐ ﺗﻤﺮﻳﻦ زﻳﺮ ﺗﻮﺿﻴﺢ داده ﻣﻴﺸﻮد‪.‬‬
‫‪ -1‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺮاب‪ ،‬اﻧﺪازه ﻫﻔﺖ ﻫﺎرﻣﻮﻧﻴﻚ اﺑﺘﺪاﻳﻲ ﻣﻮج ﻣﺮﺑﻌﻲ ﻳﻚ ﻛﻴﻠﻮﻫﺮﺗﺰ ‪ ± 1‬وﻟﺖ را ﺑﻴﺎﺑﻴﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬ﺑﺮاي ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﻣﻮج ﻣﺮﺑﻌﻲ داده ﺷﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺸﺨﺼﺎت ‪ VPULSE‬را ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺗﻨﻈﻴﻢ‬
‫ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻛﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﻜﻞ ﻣﻮج زﻳﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫)‪ (Fourier‬ﻛﻠﻴﻚ‬ ‫ﺣﺎل ﺑﺮاي ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﺳﺮي ﻓﻮرﻳﻪ‪ ،‬در ﻫﻤﺎن ﺻﻔﺤﻪ ﻣﺸﮕﻲ رﻧﮓ ‪ ،Pspice A/D‬ﺑﺮ روي ﻛﻠﻴﺪ‬
‫ﻛﺮده ﺗﺎ ﻧﻤﻮدار ﺳﺮي ﻓﻮرﻳﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻳﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد ﻫﺎرﻣﻮﻧﻴﻚ ﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﻨﻮي ‪Plot > Axis‬‬
‫‪ ،Setting‬ﻣﺤﺪوده ﻣﺤﻮر اﻓﻘﻲ را ﻣﻲ ﻛﺎﻫﻴﻢ ﻛﻪ در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻧﻤﻮداري ﻛﻪ در زﻳﺮ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲ آﻳﺪ‪:‬‬
‫ﺳﭙﺲ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺮﺳﺮ روي ﻧﻘﺎط ﻣﺎﻛﺰﻳﻤﻢ ﻫﺮ ﻫﺎرﻣﻮﻧﻴﻚ رﻓﺘﻪ و ﻣﻘﺪار آن را ﻛﻪ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ وﻟﺖ اﺳﺖ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲ آورﻳﻢ‪:‬‬
‫)از ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ‪ F1‬ﺗﺎ ‪ F7‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ(‬
‫]‪F1 = 1.26 v [Freq=1KHz‬‬
‫]‪F2 = 0.42 v [Freq=3KHz‬‬
‫]‪F3 = 0.25v [Freq=5KHz‬‬
‫]‪F4 = 0.18v [Freq=7KHz‬‬
‫]‪F5 = 0.14 v [Freq=9KHz‬‬
‫]‪F6 = 0.1v [Freq=11KHz‬‬
‫]‪F7 = 98.4mV [Freq=13KHz‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﺤﻮر ‪) X‬ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ( ﻛﻪ ﻫﻤﮕﻲ ﻓﺮد ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬و ﻳﺎ ﭼﻮن ﻣﻮج ﻣﺮﺑﻌﻲ اﻳﻦ ﺗﻤﺮﻳﻦ‪ ،‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺒﺪا ﻣﺨﺘﺼﺎت‬
‫)‪ Freq=0‬و ‪ (V=0‬ﻗﺮﻳﻨﻪ اﺳﺖ‪ ،‬در ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻳﻦ ﺗﺎﺑﻊ )ﻣﻮج(‪ ،‬ﻓﺮد ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪--------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪ -2‬ﺷﻜﻞ ﻣﻮج ﺧﺮوﺟﻲ ﻣﺪوﻻﺗﻮر را رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ در ﺻﺪ ﻣﺪوﻻﺳﻴﻮن را ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﻣﻨﺎﺑﻊ را از ﻧﻮع ‪ VSIN‬اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده‪ ،‬و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻨﺒﻊ ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ ‪ ،Base‬ﭘﻴﺎم و ﻣﻨﺒﻊ ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ‬
‫‪ ،Emitter‬ﺣﺎﻣﻞ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺪار ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻣﻨﺒﻊ ﺣﺎﻣﻞ را ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ و ﺧﺮوﺟﻲ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ‪:‬‬
‫در ﺻﺪ ﻣﺪوﻻﺳﻴﻮن )‪ (MA‬ﻧﻴﺰ از راﺑﻄﻪ) ‪ × 100‬ﻣﺎﻛﺰﻳﻤﻢ داﻣﻨﻪ ﺣﺎﻣﻞ‪ /‬ﻣﺎﻛﺰﻳﻤﻢ داﻣﻨﻪ ﭘﻴﺎم( ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ آﻳﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ‪:‬‬
‫‪Em max‬‬ ‫‪0.01‬‬

‫= ‪MA‬‬ ‫= ‪× 100‬‬ ‫‪× 100 = 0.93%‬‬
‫‪Ec max‬‬ ‫‪1.07‬‬
‫اﻧﺘﮕﺮال ﮔﻴﺮي ﺑﺎ ‪:OP-AMP‬‬
‫اﻧﺘﮕﺮال ﮔﻴﺮ زﻳﺮ را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ ﻣﺪل ‪ Op-Amp‬ﻏﻴﺮ اﻳﺪه آل اﺟﺮا ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ و ﺷﻜﻞ ﻣﻮج ﺧﺮوﺟﻲ را رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬
‫‪ VPULSE‬را ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﻜﻞ ﺑﺮاي ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ‪ 1KHz‬و داﻣﻨﻪ ‪ ± 1‬وﻟﺖ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﺮده و ﻧﻤﻮدار وﻟﺘﺎژ ﺧﺮوﺟﻲ را ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ‬
‫آورﻳﻢ‪:‬‬
‫ﻣﺪرات ﺑﺮش دﻫﻨﺪه‬
‫ﻣﺪارات ﺑﺮش دﻫﻨﺪه ﻧﻴﺰ ﭼﻮن در ﺣﻮزه زﻣﺎن ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ ﻟﺬا در ﺗﺤﻠﻴﻞ آﻧﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ از )‪Time Domain (Transeint‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪.‬‬
‫‪--------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻣﺪارت ﺑﺮش دﻫﻨﺪه زﻳﺮ ﻣﻄﻠﻮﺑﺴﺖ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‪:‬‬
‫اﻟﻒ( رﺳﻢ ﺷﻜﻞ ﻣﻮج ﺧﺮوﺟﻲ‬
‫ب( ﻣﻘﺪار وﻟﺘﺎژ ﺑﺮش ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺧﺮوﺟﻲ‬
‫‪(1‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪ = VCut = 4.7 v :1‬وﻟﺘﺎژ ﺑﺮش‬
‫‪--------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪(2‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ ‪VCut = −4 v :2‬‬
‫‪--------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪(3‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ ‪ VCut 2 = −4.7 v :3‬و ‪VCut1 = 4.7 v‬‬
‫‪--------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪(4‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ ‪ VCut1 = −6 v :4‬و ‪VCut 2 = 6 v‬‬
‫‪--------------------------------------------------------------------------------------‬‬
‫‪(5‬‬
‫ﻗﺴﻤﺖ داﺧﻞ ﻛﺎدر را ﺑﺪﻳﻦ ﺻﻮرت ﺑﺪﺳﺖ آوردﻳﻢ‪:‬‬

‫‪100π‬‬
‫= ‪e = 25 sin 100πt ⇒ VAMP = 25, ω = 100π ⇒ 2πf = 100π ⇒ Freq‬‬ ‫‪= 50Hz‬‬
‫‪2π‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪VCut = 0.73v :5‬‬
‫ﭘﺎﻳﺎن‬
‫اﻧﺠﻤﻦ ﺗﺨﺼﺼﻲ ﺑﺮق و اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ اﻳﺮان‬
‫‪www.ECA.ir‬‬

Full For Com

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Full For Com

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

‫آﻣﻮزش ﻛﺎﻣﻞ‬

‫‪Orcad Capture 9.2‬‬

‫ﺑﻬﻤﻦ ﻣﺎه ‪1387‬‬

‫ورود ﺑﻪ ‪ capture CIS‬و اﻳﺠﺎد ﭘﺮوژه ﺟﺪﻳﺪ‪:‬‬

‫ﻣﻨﺎﺑﻊ واﺑﺴﺘﻪ ﭼﻬﺎر ﻧﻮع ﻫﺴﺘﻨﺪ‪:‬‬

‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ ﻛﻪ‪:‬‬

‫ﭘﺎﺳﺦ‪ :‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ‪:‬‬

‫‪ Rth‬در ﻣﺪار روﺑﺮو را ﺣﺴﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﻘﻄﻪ ﻛﺎر ﺗﺮاﻧﺰﻳﺴﺘﻮر و اﺛﺮ ﺣﺮارت ﺑﺮ ﻧﻴﻤﻪ ﻫﺎدي ﻫﺎ‬

‫‪ -1‬ﻧﻘﻄﻪ ﻛﺎر و دﻳﮕﺮ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺗﺮاﻧﺰﻳﺴﺘﻮر ﻣﺪار ﺷﻜﻞ زﻳﺮ را ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ‪.‬‬

‫‪VBE = 0.67 v‬‬

‫ﺗﺤﻠﻴﻞ در دﻣﺎي ‪T = 1°C‬‬

‫‪VS‬‬ ‫‪12.5v‬‬ ‫‪18v‬‬ ‫‪23v‬‬ ‫‪29v‬‬ ‫‪30.8v‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ‪ Output File‬ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻴﺸﻮد ﻛﻪ‪:‬‬

‫‪ -3‬ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﺸﺨﺼﻪ اﻧﺘﻘﺎﻟﻲ ﻣﺪارﻫﺎي زﻳﺮ را ﺑﺪﺳﺖ آورﻳﺪ‪.‬‬

‫‪ -1‬اﺛﺮ ‪ Rs‬را روي ﺗﻮان ﺧﺮوﺟﻲ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪) .‬رﺳﻢ ﻧﻤﻮدار(‬

‫‪ -1‬ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﺸﺨﺼﻪ ﺧﺮوﺟﻲ ﺗﺮاﻧﺰﻳﺴﺘﻮر ‪ BJT‬ﻣﺪار زﻳﺮ را رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫‪ -2‬ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﺧﺮوﺟﻲ ﺗﺮاﻧﺰﻳﺴﺘﻮر ‪ JFET‬ﺷﻜﻞ زﻳﺮ را رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺗﺤﻠﻴﻞ ‪:AC Sweep‬‬

‫‪ -1‬ﺧﺮوﺟﻲ ﻫﺮ ﻳﻚ ﻓﻴﻠﺘﺮﻫﺎي زﻳﺮ را رﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬

‫و اﻳﻦ ﻫﻢ ﻧﻤﻮدار ‪ VO‬ﺑﻪ ازاي ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ‪:‬‬

‫و ب( ‪Z AB = 10.5KHz‬‬ ‫اﻟﻒ( ‪Z AB = 7.5KHz‬‬

‫ﻛﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﻜﻞ زﻳﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪:‬‬

‫ﺗﺤﻠﻴﻞ در دﻣﺎي ‪: 68°c‬‬

‫ج( ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺑﻬﺮه )‪ (Vo/Vi‬ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ‪:‬‬

‫‪ :V1‬ﻣﻘﺪار ﻣﻴﻨﻴﻤﻢ وﻟﺘﺎژ ﭘﺎﻟﺲ را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪Em max‬‬ ‫‪0.01‬‬

‫ﭘﺎﺳﺦ‪ = VCut = 4.7 v :1‬وﻟﺘﺎژ ﺑﺮش‬

‫ﭘﺎﺳﺦ ‪ VCut 2 = −4.7 v :3‬و ‪VCut1 = 4.7 v‬‬

‫ﭘﺎﺳﺦ ‪ VCut1 = −6 v :4‬و ‪VCut 2 = 6 v‬‬

‫ﻗﺴﻤﺖ داﺧﻞ ﻛﺎدر را ﺑﺪﻳﻦ ﺻﻮرت ﺑﺪﺳﺖ آوردﻳﻢ‪:‬‬

‫ﭘﺎﺳﺦ‪VCut = 0.73v :5‬‬

You might also like