VoIP

EBOOK MADE BY: PHAMTIENVUONG

WEBSITE: WWW.KETNOIBANBE.ORG

MUÏC LUÏC
------


------
I/ GIÔÙI THIEÄU HEÄ THOÁNG VOIP.
1. Giôùi thieäu.
2. Caùc moâ hình truyeàn thoaïi qua maïng IP.
3. Moät soá öùng duïng VoIP.
4. Öu ñieåm vaø nhöôïc ñieåm cuûa VoIP
II/ H.323 TIEÂU CHUAÅN ÖÙNG DUÏNG CHO MAÏNG IP.
1. Sô löôïc veà baùo hieäu ñieän thoaïi.
2. Caáu hình maïng theo chuaån H.323.
3. Caùc chöùc naêng H.323.
III/ BAÙO HIEÄU VAØ XÖÛ LYÙ CUOÄC GOÏI
1. Chuyeån ñoåi ñòa chæ.
 Ñòa chæ maïng.
 Ñònh danh ñieåm dòch vuï giao taän TSAP.
 Ñòa chæ theá.
2. Caùc keânh ñieàu khieån.
 Keânh RAS.
 Keânh baùo hieäu.
 Keânh ñieàu khieån.
3. Caùc thuû tuïc baùo hieäu.
 Böôùc 1: Thieát laäp cuoäc goïi.
 Böôùc 2: Theát laäp keânh ñieàu khieån
 Böôùc 3: Thieát laäp keânh truyeàn soùng.
 Böôùc 4: Dòch vuï cuoäc goïi.
 Böôùc 5: Keát thuùc cuoäc goïi.

Trang 1
VoIP

I/ GIÔÙI THIEÄU HEÄ THOÁNG VOIP.

1. Giôùi thieäu.
Trong ñieän thoaïi thoâng thöôøng, tín hieäu thoaïi coù taàn soá naèm trong khoaûng
0.3 – 3.3 KHz ñöôïc laáy maåu vôùi taàn soá 8KHz theo Nyquyst. Sau ñoù caùc maãu seõ
ñöôïc löôïng töû hoaù vôùi 8bit/maãu vaø ñöôïc truyeàn vôùi toác ñoä 64KHz ñeán maïng
chuyeån maïch sau ñoù ñöôïc truyeàn tôùi ñích ôû beân nhaän, doøng 64Kbps naøy ñöôïc
gaûi maõ ñeå cho ra tín hieäu thoaïi töông töï.

Hình – 1.1
Thöïc chaát thoaïi maïng IP ( Voice over IP – VoIP ) cuõng hoaøn toaøn
khaùc haún ñieän thoaïi thoâng thöôøng. Ñaàu tieân tín hieäu thoaïi cuõng ñöôïc soá
hoaù, nhöng sau ñoù thay vì truyeàn treân maïng PSTN qua caùc ñöôøng chuyeån
maïch, chuùng ñöôïc neùn xuoáng toác ñoä thaáp, ñoùng goùi vaø chueån leân maïng
IP. Taïi beân nhaän, caùc goùi tin naøy ñöôïc giaûi neùn thaønh caùc luoàng PCM
64Kb truyeàn ñeán thueâ b ao bò goïi. Söï khaùc nhau chính laø maïng truyeàn daãn
vaø khuoân daïng thoâng tin duøng ñeå truyeàn daãn.

Trang 2
VoIP

2. Caùc moâ hình truyeàn thoaïi qua maïng IP

Hieän nay coù 4 daïng thöùc chính cuûa cuoäc goïi VoIP
+ Khi söû duïng maùy tính hay thieát bò VoIP goïi vaøo maïng
thoâng thöôøng, ta coù cuoäc goïi “ PC - to – Phone “
+ Ngöôïc laïi, khi thöïc hieân cuoäc goïi töø maïng ñieän thoaïi
thoâng thöôøng ñeán moät soá ñieän thoaïi VoIP, ta coù cuoäc goïi “ Phone –
to – PC “
+ Tröôøng hôïp khi thöïc hieän cuoäc goïi giöõa hai thieát bò
VoIP, ta coù cuoäc goïi “ PC – to – PC “
+ Khi duøng ñieân thoaïi thoâng thöôøng goïi vaøo soá ñieän
thoaïi ñaëc bieät cuûa nhaø cung caáp dòch vuï VoIP, thoâng qua ñoù ñeå goïi
ñeán maïng ñieän thoaïi thoâng thöôøng ôû caùc tænh thaønh hay quoác gia
khaùc, ta coù cuoäc goïi “ Phone – to – Phone “
Treân Hình 1.2 ñöa ra ví duï veà moät cuoäc goïi “ Phone – to – Phone “.

Hình 1.2

Giaû söû thueâ bao A muoán goïi ñeán thueâ bao B. Thueâ bao A quay soá
ñieän thoaïi cuûa thueâ bao B. Maïng PSTN coù nhieäm vuï phaân tích ñòa chæ vaø
keát noái ñeán Gateway1. Taïi ñaây ñòa chæ cuûa B laïi ñöôïc phaân tích vaø

Trang 3
VoIP

gateway1 xaùc ñònh ñöôïc thueâ bao B ñöôïc kieåm soaùt bôûi gateway2. Noù seõ
thieát laäp moät phieân lieân keát vôùi gateway2. Caùc thoâng tin baùo hieäu maø
gateway1 nhaân ñöôïc töø PSTN seõ ñöôïc chuyeån ñoåi thích hôïp sang daïng
goùi vaø truyeàn ñeán gateway2
Taïi gateway2, caùc goùi tin laïi ñöôïc chuyeån ngöôïc laïi vaø truyeàn sang
maïng PSTN. Maïng PSTN coù nhieäm vuï ñònh tuyeán cuoäc goïi ñeán thueâ bao
B. Caùc thoâng tin traû lôøi seõ ñöôïc chuyeån ñoåi ngöôïc laïi qua gateway2 ñeán
gateway1.
Sau khi cuoäc goïi ñöôïc thieát laäp, caùc gateway coù nhieäm vuï chuyeån
ñoåi giöõa caùc goùi tin thoaïi treân maïng IP vaø caùc luoàng PCM trueàn treân
maïng PSTN
3. Moät soá öùng duïng VoIP
Giao tieáp thoaïi seõ vaãn laø daïng giao tieáp cô baûn cuûa con ngöôøi.
Maïng ñieän thoaïi coâng coäng khoâng theå bò ñôn giaûn thay theá, thaäm chí thay
ñoåi trong thôøi gian tôùi. Muïc ñích töùc thôøi cuûa caùc nhaø cung caáp dòch vuï
ñieän thoaïi IP laø taùi taïo laïi khaû naêng cuûa ñieän thoaïi vôùi moät chi phí vaän
haønh thaáp hôn nhieàu vaø ñöa ra caùc giaûi phaùp kyõ thuaät boå sung cho maïng
PSTN
Ñieän thoaïi coù theå ñöôïc aùp duïng cho gaàn nhö moïi yeâu caàu cuûa giao
tieáp thoaïi, töø moät cuoäc ñaøm thoaïi cô baûn cho ñeán moät cuoäc goïi hoäi nghò
nhieàu ngöôøi phöùc taïp. Chaát löôïng aâm thanh ñöôïc truyeàn cuõng coù theå bieán
ñoåi tuyø theo öùng duïng. Ngoaøi ra, vôùi khaû naêng cuûa Internet, dòch vuï ñieän
thoaïi IP seõ cung caáp theâm nhieàu tính naêng môùi.
Ta coù theå xem xeùt moät vaøi öùng duïng cuûa ñieän thoaïi :
 Thoaïi thoâng minh
Heä thoáng ñieän thoaïi ngaøy caøng trôû neân höõu hieäu: reû, phoå
bieán, deã söû duïng, cô ñoäng. Noù chæ coù moät soá phím ñeå ñieàu khieån. Trong
nhöõng naêm gaàn ñaây, ngöôøi ta ñaõ coá gaéng ñeå taïo ra thoaïi thoâng minh, ñaàu
tieân laø caùc thoaïi ñeå baøn, sau laø ñeán caùc server. Nhöng moïi coá gaéng ñeàu
thaát baïi do söï toàn taïi cuûa caùc heä thoáng coù saün.
Internet seõ thay ñoài ñieàu naøy. Keå töø ki Interner phuû khaép
toaøn caàu, noù ñaõ ñöôïc söû duïng ñeå taêng theâm tính thoâng minh cho maïng
ñieän thoaïi toaøn caàu. Giöõa maïng maùy tính vaø maïng ñieän thoaïi toàn taïi moät
moái lieân heä. Internet cung caáp caùch giaùm saùt vaø ñieàu khieån caùc cuoäc thoaïi

Trang 4
VoIP

moät caùch tieân lôïi hôn. Chuùng ta coù theå thaáy ñöôïc khaû naêng kieåm soaùt vaø
ñieàu khieån caùc cuoäc goïi thoâng qua maïng Internet.

 Dòch vuï ñieän thoaïi Web

World Wide Web ñaõ laøm cuoäc caùch maïng trong caùch giao
dòch vôùi khaùch haøng cuûa caùc doanh nghieâp. Ñieän thoaïi Web hay “ baám soá
“(click to dial ) cho pheùp caùc doanh nghieäp coù theå ñöa theâm caùc phím
baám leân trang web ñeå keát noái tôùi heä thoáng ñieän thoaïi cuûa hoï.
 Truy caäp caùc trung taâm traû lôøi ñieän thoaïi
Truy caäp ñeán caùc trung taâm phuïc vuï khaùch haøng qua maïng
Internet seõ thuùc ñaåy maïn meõ thöông maïi ñieän töû. Dòch vuï seõ cho pheùp
moät khaùch haøng coù caâu hoûi veà moät saûn phaåm ñöôïc chaøo haøng qua Internet
ñöôïc caùc nhaân vieân cuûa coâng ty traû lôøi tröïc tieáp.
 Dòch vuï fax qua IP
Vieäc söû duïng Internet khoâng nhöõng ñöôïc môû roäng cho thoaïi
maø coøn cho caû dòch vuï fax. Neáu baïn gôûi nhieàu fax töø PC, ñaëc bieät laø gôûi
ra nöôùc ngoaøi thì vieäc söû duïng dòch vuï Internet faxing seõ giuùp baïn tieát
kieâm ñöôïc tieàn vaø caû keânh thoaïi. Dòch vuï naøy seõ chuyeån tröïc tieáp töø PC
cuûa baïn qua keát noái Internet.
4. Öu ñieåm vaø nhöôïc ñieåm cuûa VoIP
Veà maët kyõ thuaät ñieän thoaïi IP coù nhöõng öu ñieåm vaø nhöôïc ñieåm sau
Öu ñieåm
- Thoâng tin thoaïi tröôùc khi ñöa leân maïng IP seõ ñöôïc neùn xuoáng dung
löôïng thaáp ( tuyø theo kyõ thuaät neùn ), vì vaäy seõ laøm giaûm ñöôïc löu löôïng
maïng.
- Trong tröôøng hôïp cuoäc goïi ôû maïng chuyeån maïch keânh moät keânh vaät
lí seõ ñöôïc thieát laäp vaø duy trì giöõa hai beân cho ñeán khi moät trong hai beân
huyû boû lieân keát. Nhö vaäy, trong khoaûng thôøi gian khoâng coù tieáng noùi, tín
hieäu thoaïi vaãn ñöôïc laáy maãu, löôïng töû hoaù vaø truyeàn ñi. Vì vaäy hieäu suaát
ñöôøng truyeàn seõ khoâng cao. Ñoái vôùi ñieän thoaïi Internet coù caùc cô cheá ñeå

Trang 5
VoIP

phaùt hieän khoaûng laëng (khoaûng thôøi gian khoâng coù tieáng noùi ) neân seõ laøm
taêng hieäu suaát maïng.

Nhöôïc ñieåm :
-Nhöôïc ñieåm chính cuûa ñieän thoaïi qua maïng IP chính laø chaát löôïng
dòch vuï. Caùc maïng soá lieäu voán dó khoâng phaûi xaây döïng vôùi muïc ñích
truyeàn thoaïi thôøi gian thöïc, vì vaäy khi truyeàn thoaïi qua maïng soá lieäu cho
chaát löôïng cuoäc goïi thaáp vaø khoâng theå xaùc ñònh tröôùc ñöôïc. Sôû dó nhö vaäy
laø vì goùi tin truyeàn trong maïng coù theå thay ñoåi trong pham vi lôùn, khaû
naêng maát maùt thoâng tin trong maïng hoaøn toaøn coù theå xaûy ra. Moät yeáu toá
laøm giaûm chaát löôïng thoaïi nöõa laø kyõ thuaät neùn ñeå tieát kieäm ñöôøng truyeàn.
Neáu neùn xuoáng dung löôïng caøng thaáp thì kyõ thuaät neùn caøng phöùc taïp, cho
chaát löôïng khoâng cao vaø ñaëc bieät laø thôøi gian xöû lí seõ laâu, gaây treã.
- Moät nhöôïc ñieåm khaùc cuûa ñieän thoaïi IP laø vaán ñeà tieáng voïng. Neáu
nhö trong maïng thoaïi, do treã ít neân tieáng voïng khoâng aûnh höôûng nhieàu thì
trong maïng IP, do treã lôùn neân tieáng voïng aûnh höôûng nhieàu ñeán chaát löôïng
thoaïi. Vì vaäy, tieáng voïng laø moät vaán ñeà caàn phaûi giaûi quyeát trong ñieän
thoaïi IP.
II/ H.323 TIEÂU CHUAÅN ÖÙNG DUÏNG CHO MAÏNG IP.
1) Sô löôïc veà baùo hieäu ñieän thoaïi.
Baùo hieäu xöû lyù cuoäc goïi giöõa hai ñieåm cuoái trong maïng H.323 lieân
quan ñeán ba keânh baùo hieäu toàn taïi ñoäc laäp vôùi nhau laø: keânh ñieàu khieån
H.245, keânh baùo hieäu cuoäc goïi vaø keânh baùo hieäu RAS
Trong maïng khoâng coù Gatekeeper, caùc baûn tin baùo hieäu cuoäc goïi
ñöôïc truyeàn giöõa hai ñieåm cuoái caû chuû goïi vaø bò goïi baèng caùch truyeàn baùo
hieäu ñòa chæ tröïc tieáp. Trong caáu hình maïng naøy thì phía chuû goïi phaûi bieát
ñòa chæ baùo hieäu cuûa phía bò goïi trong maïng vaø vì vaäy coù theå giao tieáp
moät caùch t röïc tieáp
Neáu trong maïng coù Gatekeeper, trao ñoåi baùo hieäu giöõa chuû goïi vaø
Gatekeeper ñöôïc thieát laäp baèng caùch söû duïng keânh RAS cuûa Gatekeeper
ñeå truyeàn ñòa chæ. Sau khi trao ñoåi baûn tin baùo hieäu ñaõ ñöôïc thieát laäp, khi

Trang 6
VoIP

ñoù Gatekeeper môùi xaùc ñònh truyeàn caùc baûn tin tröïc tieáp gíöõa hai ñieåm
cuoái hay ñònh tuyeán chuùng qua Gatekeeper.

2) Caáu hình maïng theo chuaån H.323

Hình 2.1
Maïng H.323 döïa treân cô sôû maïng IP cung caáp caùc dòch vuï truyeàn
döõ lieäu ña phöông tieän thôøi gian thöïc ( trong ñoù coù dòch vuï thoaïi IP ), hoaït
ñoäng theo chuaån H.323. Caáu hình cuûa maïng H.323 coù theå bao goàm caùc
thaønh phaàn cô baûn nhö treân Hình 2.1
Thieát bò ñaàu cuoái
H.323 Terminal laø moät thieát bò ñaàu cuoái trong maïng LAN coù khaû
naêng trueàn thoâng hai chieàu. Noù coù theå laø moät maùy PC hoaëc moät thieát bò
ñoäc laäp. Taát caû caùc ñaàu cuoái H.323 ñeàu phaûi ñöôïc hoã trôï khaû naêng truyeàn
döõ lieäu audio vaø video hai chieàu vaø phaûi hoã trôï chuaån H.245 ñöôïc duøng
vaø ñieàu tieát caùc keânh truyeàn döõ lieäu. Ngoaøi ra noù phaûi ñöôïc hoã trôï caùc
thaønh phaàn sau:
- Giao thöùc baùo hieä H.225 phuïc vuï trong quaù trình thieát laäp vaø huyû
boû cuoäc goïi.

Trang 7
VoIP

- Giao thöùc H.225 RAS (Registration/Admision/Status) thöïc hieän

caùc chöùc naêng ñaêng kí, thu nhaän … vôùi gatekeeper.
- Giao thöùc RTP/RCTP ñeå truyeàn vaø keát hôïp caùc goùi tin audio,
video…
Moät ñaàu cuoái H.323 cuõng coù theå ñöôïc trang bò theâm caùc tính naêng
nhö:
- Maõ hoaù vaø giaûi maõ caùc tín hieäu audio, video.
- Hoã trôï giao thöùc T120 phuïc vuï cho vieäc trao ñoåi thoâng tin
soá lieäu
- Töông thích vôùi MCU ñeå hoã trôï caùc lieân keát ña ñieåm.

Hình 2.2 Caùc thieát bò ñaàu cuoái H.323

3) Caùc chöùc naêng cuûa H.323
Gatekeeper
Gatekeeper laø moät thaønh phaàn quan troïng trong maïng H.323, noù
ñöôïc xem nhö boä naõo cuûa maïng, Gatekeeper hoaït ñoäng nhö moät boä
chuyeån maïch aûo. Gatekeeper coù caùc chöùc naêng nhö ñaùnh ñòa chæ; cho
pheùp vaø xaùc nhaän caùc ñaàu cuoái H.323, caùc Gatekeeper; quaûn lí giaûi
thoâng; tính cöôùic cuoäc goïi; ngoaøi ra noù coøn coù theå cung caáp khaû naêntg
ñònh tuyeán cuoäc goïi. Gatekeeper quaûn lí giaûi thoâng nhôø khaû naêng cho
pheùp hay khoâng cho pheùp caùc cuoäc goïi xaûy ra. Khi soá cuoäc goïi ñaõ vöôït

Trang 8
VoIP

qua moät ngöôõng naøo ñoù thì noù seõ töø choái taát caû caùc cuoäc goïi khaùc. Ngoaøi
ra Gatekeeper coøn coù theå cung caáp khaû naêng ñònh tuyeán baùo hieäu
Maëc duø vaäy, Gatekeeper laø thaønh phaàn tuyø choïn trong maïng H.323.
Tuy nhieân neáu trong maïng coù Gatekeeper thì caùc thieát bò ñaàu cuoái vaø caùc
Gatekeeper phaïi söû duïng caùc thuû tuïc cuûa Gatekeeper. Caùc chöùc naêng cuûa
moät Gatekeeper ñöôïc phaân bieät laøm hai loaïi laø caùc chöùc naêng baét buoäc vaø
caùc chöùc naêng khoâng baét buoäc.
 Caùc chöùc naêng baét buoäc
- Chöùc naêng dòch ñòa chæ: Gatekeeper seõ thöïc hieän vieäc chuyeån ñoåi
töø moät ñòa chæ hình thöùc( daïng teân goïi ) cuûa caùc thieát bò ñaàu cuoái vaø
gateway sang ñòa chæ truyeàn daãn thöïc trong maïng ( ñòa chæ IP ). Chuyeån
ñoåi naøy döïa treân baûng ñoái chieáu ñòa chæ ñöôïc caäp nhaät thöôøng xuyeân
baèng baûn tin ñaêng kyù dòch vuï cuûa caùc ñaàu cuoái.
- Ñieàu khieån truy nhaäp – Gatekeeper seõ chaáp nhaän moät truy nhaäp
maïng LAN baèng caùch söû duïng caùc baûn tin H.225 laø ARQ/ACF/ARJ. Vieäc
ñieàu khieån naøy döïa treân ñoä roäng baêng taàn vaø ñaêng kyù dòch vuï hoaëc caùc
thoâng soá khaùc do nhaø saûn xuaát qui ñònh.
- Ñieàu khieån ñoä roäng baêng taàn – Gatekeeper hoã trôï vieäc trao ñoåi
caùc baûn tin H.225.0 laø BRQ/BCF/BRJ ñeå ñieàu khieån ñoä roäng baêng taàn cuûa
moät cuoäc goïi.
- Ñieàu khieån mieàn – Moät mieàn laø moät nhoùm caùc ñaàu cuoái H.323,
caùc Gatekeeper, MCU ñöôïc quaûn lí bôûi 1 Gatekeeper. Trong moät mieàn coù
toái thieåu moät ñaàu cuoái H.323, moãi mieän chæ coù duy nhaát moät Gatekeeper.
Moät mieàn hoaøn toaøn coù theå ñoäc laäp vôùi caáu truùc maïng, bao goàm nhieàu
maïng ñöôïc keát noái vôùi nhau. Thoâng qua caùc chöùc naêng ôû treân: dòch ñòa
chæ, ñieàu khieån truy nhaäp, ñieàu khieån ñoä roäng baêng taàn, Gatekeeper cung
caáp khaû naêng quaûn lí mieàn.
 Caùc khaû naêng khoâng baét buoäc cuûa Gatekeeper
- Ñieàu khieån baùo hieäu cuoäc goïi- Gatekeeper coù theå löïa choïn giöõa
hai phöông thöùc ñieàu khieån baùo hieäu cuoäi goïi laø: noù keát hôïp vôùi keânh baùo
hieäu tröïc tieáp giöõa caùc ñaàu cuoái ñeå hoaøn thaønh baùo hieäu cuoäi goïi hoaëc
chæ söû duïng caùc keânh baùo hieäu cuûa noù ñeå xöû lyù baùo hieäu cuoäc goïi. Khi
choïn phöông thöùc ñònh tuyeán baùo hieäu cuoäc goïi tröïc tieáp giöõa caùc ñaàu
cuoái, thì Gatekeeper seõ khoâng phaûi giaùm saùt baùo hieäu treân keânh H.225.0

Trang 9
VoIP

- Haïn cheá truy nhaäp – Gatekeeper coù theå söû duïng baùo hieäu treân
keânh H.225.0 ñeå töø choái cuoäc goïi cuûa moät thieát bò ñaàu cuoái khi nhaän thaáy
coù loãi trong vieäc ñaêng ky. Nhöõng nguyeân nhaân töø choái bao goàm: moät
Gatekeeper hoaëc ñaàu cuoái ñaêng kyù haïn cheá goïi ñi maø laïi coá gaéng thöïc
hieän moät cuoäc goïi ñi vaø ngöôïc laïi hoaëc moät ñaàu cuoái ñaêng kyù haïn cheá
truy nhaäp trong nhöõng giôø nhaát ñònh.
- Giaùm saùt ñoä roäng baêng taàn – Gatekeeper coù theå haïn cheá moät
löôïng nhaát ñònh caùc ñaàu cuoái H.323 cuøng moät luùc söû duïng maïng. Noù coù
theå thoâng qua keânh baùo hieäu H.225.0 töø choái cuoäc goïi do khoâng ñuû baêng
taàn ñeå thöïc hieän cuoäc goïi. Vieäc töø choái cuoäc goïi naøy cuõng coù theå xaûy ra
khi moät ñaàu cuoái ñang hoaït ñoäng yeâu caàu theâm ñoä roäng baêng. Ñaây coù theå
laø moät thuû tuïc roãng nghóa laø taát caû moïi yeâu caäu truy nhaäp ñeàu ñöôïc ñoàng
yù.
- Giaùm saùt cuoäc goïi – Moät ví duï cuï theå veà chöùc naêng naøy cuûa
Gatekeeper laø noù löu danh saùch taát caû caùc cuoäc goïi H.323 höôùng ñò ñaïng
thöïc hieän ñeå chæ thò caùc thueâ bao bò goïi naøo ñang baän vaø cung caáp thoâng
tin cho chöùc naêng quaûn lyù ñoä roäng baêng taàn.
MCU (Multipoint Control Unit)
MCU laø moät ñieåm cuoái ( Endpoint ) trong maïng, noù cung caáp khaû
naêng nhieàu thieát bò ñaàu cuoái, Gatekeeper cuøng tham gia vaøo moät lieân keát
ña ñieåm ( multipoint conference ). Noù bao goàm moät MC ( Multipoint
Control ) baét buoäc phaûi coù vaø moät MP ( Multipoint Proccess ) coù theå coù
hoaëc khoâng. Nhieäm vuï cuûa MC laø ñieàu tieát khaû naêng audio, video, data
giöõa caùc thieát bò ñaàu cuoái theo giao thöùc H.245. Noù cuõng ñieàu khieån caùc
taøi nguyeân cuûa hoäi thoaïi baèng vieäc xaùc ñònh doïng audio, video, data naøo
caàn ñöôïc gôûi ñeán caùc ñaàu cuoái. Tuy nhieân, MC khoâng thao taùc tröïc tieáp
treân caùc doøng döõ lieäu maø nhieäm vuï naøy ñöôïc giao cho MP. M P seõ thöïc
hieän vieäc keát hôïp, chuyeån ñoåi xöû lí caùc bit döõ lieäu.
Gateway
Nhieäm vuï cuûa Gateway laø thöïc hieän vieäc keát noái giöõa 2 maïng khaùc
nhau. H.323 Gateway cung caáp khaû naêng keát noái giöõa 1 maïng H.323 vaø
moät maïng khaùc ( khoâng phaûi H.323 ). Ví duï moät Gateway coù theå keát noái
vaø cung caáp khaû naêng truyeàn tin giöõa moät ñaàu cuoái H.323 vaø maïng
chuyeån maïch keânh ( chaúng haïn PSTN ). Vieäc keát noái naøy ñöôïc thöïc hieän
nhôø chöùc naêng chuyeån ñoåi giao thöùc trong quaù trình thieát laäp, giaûi phoùng

Trang 10
VoIP

cuoäc goïi vaø chöùc naêng bieán ñoåi khuoân daïng döõ lieäu giöõa hai maïng khaùc
nhau cuûa Gateway. Nhö vaäy ñoái vôùi keát noái giöõa hai thieát bò ñaàu cuoái
H.323 thì khoâng caàn thieát phaûi coù Gateway, nhöng ñoái vôùi cuoäc goïi coù söï
tham gia cuûa chuyeån maïch keânh thì Gateway laø baét buoäc phaûi coù.

Hình 2.3 Caáu hình cô sôû cuûa Gateway

Gateway khi hoaït ñoäng seõ coù ñaëc ñieåm cuûa moät thieát bò ñaàu cuoái
H.323 hoaëc moät MCU trong maïng LAN vaø coù ñaëc ñieåm cuûa moät thieát bò
ñaàu cuoái trong SCN hoaëc moät MCU trong SCN. Vì vaäy ta coù 4 caáu hình
cô sôû cuûa Gateway ñöôïc theå hieän treân Hình 2.3. Moãi Gateway coù theå coù
toå hôïp cuûa caùc caáu hình cô sôû hoaëc coù theå goàm caû 4 caáu hình naøy.

III/ BAÙO HIEÄU VAØ XÖÛ LYÙ CUOÄC GOÏI

1. Chuyeån ñoåi ñòa chæ.
 Ñòa chæ maïng
Moãi moät thieát bò H.323 ñöôïc gaùn ít nhaát moät ñòa chæ ñeå nhaän daïng.
Moät vaøi thieát bò H.323 coù theå cuøng chia seû moät ñòa chæ maïng, caùc maïng
khaùc nhau thì khuoân daïng ñòa chæ maïng cuõng khaùc nhau. Trong cuøng moät
cuoäc goïi, ñieåm cuoái coù theå söû duïng caùc ñòa chæ maïng khaùc nhau treân caùc
keânh khaùc nhau.
 Ñònh danh ñieåm truy nhaäp dòch vuï giao taän TSAP

Trang 11
VoIP

Ñoái vôùi moãi ñòa chæ maïng, moãi thieát bò H323 coù theå xo vaøi ñieåm
truy dòch vuï lôùp giao taän TSAP ( Transport layer Service Access Point ).
Caùc TSAP naøy cho pheùp doàn moät vaøi keânh coù cuøng chung ñòa chæ maïng
vôùi nhau. Caùc ñieåm cuoái coù moät TSAP maëc ñònh laø TSAP keânh baùo hieäu
goïi. TSAP keânh ñieàu khieån RAS laø TSAP maëc ñònh cuûa Gatekeeper. Caùc
ñieåm cuoái vaø thieát bò H.323 söû duïng ñònh danh TSAP ñoäng ñoái vôùi keânh
ñieàu khieån H.245, keânh Audio, Video vaø Data. Gatekeeper söû duïng ñònh
danh TSAP ñoäng ñoái vôùi caùc keânh baùo hieäu cuoäc goïi. Trong quaù trình
ñaêng kyù ñieåm cuoái, caùc keânh RAS vaø baùo hieäu coù theå ñöôïc ñònh tuyeán laïi
tôùi TSAP ñoäng.
 Ñòa chæ theá
Moät ñieåm cuoái coù theå ñöôïc lieân keát tôùi moät hoaëc nhieàu ñòa chæ theá
(alias Address ). Moät ñòa chæ theá coù theå ñaïi dieän cho moät ñieåm cuoái hoaëc
phieân hoäi nghò maø ñieåm cuoái chuû trì. Caùc ñòa chæ theá cung caáp moät phöông
phaùp ñaùnh ñòa chæ khaùc cho ñieåm cuoái. Trong moät vuøng, caùc ñòa chæ theá laø
duy nhaát. Gatekeeper, MC vaø MP khoâng coù ñòa chæ ñònh danh. Khi heä
thoáng khoâng coù Gatekeeper, thì ñieåm cuoái phía chuû goïi seõ ñaùng ñòa chæ
ñieåm cuoái bò goïi baèng caùch sưû duïng “ ñòa chæ lôùp giao vaän “ keânh baùo
hieäu cuoäc goïi cuûa ñieåm cuoái bò goïi. Khi coù Gatekeeper trong heä thoáng,
ñieåm cuoái chuû goïi coù theå ñaùnh ñòa chæ ñieåm cuoái bò goïi thoâng qua “ ñòa
chæ lôùp giao vaän “ keânh baùo hieäu cuoäc goïi cuûa noù hoaëc ñòa chæ theá. Moät
ñieåm cuoái coù theå coù nhieàu hôn moät ñòa chæ theá ñöôïc truyeàn tôùi cuøng “ ñòa
chæ lôùp giao vaän “
2. Caùc keânh ñieàu khieån
2.1 Keânh RAS
Keânh RAS duøng ñeå truyeàn taûi caùc baûn tin söû dụng trong quaù trình
ñaêng kyù ñieåm cuoái vaø tìm kieám Gatekeeper maø lieân keát moät ñòa chæ ñònh
danh cuûa ñieåm cuoái vôùi “ñòa chæ lôùp giao vaän“ keânh baùo hieäu cuoäc goïi
cuûa noù. Keânh RAS laø keânh khoâng tin caäy, vì theá trong khuyeán nghò H.225
ñaõ khuyeán nghò thôøi gian giôùi haïn ñònh tröôùc vaø soá laàn gôûi yeâu caàu cho
moät vaøi loaïi baûn tin. Khi moät ñieåm cuoái hoaëc Gatekeeper khoâng traû lôøi
yeâu caàu trong khoaûng thôøi gian ñònh tröôùc, thì coù theå söû duïng baûn tin RIP
( Request In Progress ) ñeå chæ ra raèng noù ñang xöû lyù yeâu caàu. Khi nhaän
ñöôïc baûn tin RIP, ñieåm cuoái hoaëc Gatekeeper seõ xoaù thôøi gian giôùi haïn
ñònh tröôùc vaø boä ñeám soá laàn gôûi laïi.

Trang 12
VoIP

1/ Tìm kieám Gatekeeper

Ñieåm cuoái seõ tìm kieám Gatekeeper maø noù ñaêng kyù, vieäc tìm kieám
naøy coù theå ñöôïc thöïc hieän baèng thuû coâng hoaëc töï ñoäng.
Vieäc tìm kieám thuû coâng döïa vaøo caùc phöông phaùp khoâng thuoäc
phaïm vi cuûa khuyeán nghò naøy ñeå xaùc ñònh Gatekeeper lieân keát vôùi ñieåm
cuoái. Ñieåm cuoái ñöôïc caøi ñaët theo “ ñòa chæ lôùp giao vaän “ cuûa
Gatekeeper lieân keát vôùi ñieåm cuoái ñoù.
Phöông phaùp tìm kieám Gatekeeper töï ñoäng cho pheùp lieân keát Ñieåm
cuoái - Gatekeeper thay ñoåi theo thôøi gian, ñieåm cuoái coù theå khoâng bieát
Gatekeeper naøo laø cuûa noù hoaëc coù theå caàn ñeå nhaän daïng Gatekeeper
khaùc neáu loãi xaûy ra. Vieäc tìm kieám töï ñoäng chuù yù ñeán chi phí quaûn trò
thaáp hôn trong caáu hình caùc ñieåm cuoái rieâng leû, hôn nöõa noù coøn cho pheùp
thay theá Gatekeeper maø khoâng caàn phaûi caøi ñaët laïi caùc ñieåm cuoái lieân
keát vôùi noù.
2/Ñaêng kyù ñieåm cuoái
Ñaêng kyù ñieåm cuoái laø quaù trình ñieåm cuoái lieân keát vaøo vuøng dòch
vuï vaø thoâng baùo cho Gatekeeper ñòa chæ ñònh danh cuõng nhö “ ñòa chæ lôùp
giao vaän “ cuûa noù. Sau khi tìm (töï ñoäng) ñöôïc Gatekeeper, taát caû caùc
ñieåm cuoái seõ ñaêng kyù vôùi Gatekeeper naøy. Vieäc ñaêng kyù naøy phaûi ñöôïc
thöïc hieän tröôùc khi moät vaøi cuoäc goïi naøo ñoù baét ñaàu, vaø coù theå xaûy ra
theo chu kyø khi caàn thieát. Moät Gatekeeper hoaëc MCU coù theå ñaêng kyù
theo moät hoaëc nhieàu ñòa chæ lôùp giao vaän. Vieäc ñaêng kyù theo nhieàu ñòa chæ
lôùp giao vaän seõ laøm cho cuoäc ñònh tuyeán caùc cuoäc goïi tôùi coång ñònh tröôùc
ñôn giaûn hôn. Ñieåm cuoái seõ gôûi yeâu caàu ñaêng kyù RRQ (Registration
Reques) tôùi Gatekeeper, RRQ naøy ñöôïc gôûi tôùi ñòa chæ truyeàn keânh RAS
cuûa Gatekeeper .
§iÓm cuèi Gatekeeper
RRQ

URQ
§iÓm cuèi khëi ®éng
UCF/URJ Yªu cÇu kh«ng ®¨ng ký (URQ)

URQ
Gatekeeper khëi ®éng
Trang 13 Yªu cÇu kh«ng ®¨ng ký (URQ)
UCF

H×nh 3.1 Qu¸ tr×nh ®¨ng ký Gatekeeper

VoIP

Sau khi tìm ñöôïc Gatekeeper, ñieåm cuoái seõ coù ñöôïc ñòa chæ maïng
cuûa Gatekeeper naøy vaø söû duïng boä nhaän daïng TSAP keânh RAS ñieån hình.
Neáu chaáp nhaän söï ñaêng kyù cuûa ñieåm cuoái, Gatekeeper seõ traû lôøi laïi baèng
xaùc nhaän ñaêng kyù RCF (Registration Confirmation), ngöôïc laïi noù seõ traû
lôøi baèng tín hieäu töø choái RRJ (Registration Reject). Hình 3.1 minh hoaï
quaù trình ñieåm cuoái chæ ñaêng kyù Gatekeeper rieâng leû.
Moät ñieåm cuoái coù theå huyû boû vieäc ñaêng kyù Gatekeeper cuûa noù
baèng vieäc gôûi baûn tin “Yeâu caàu khoâng ñaêng kyù“ URQ (Unregister
Request) tôùi Gatekeeper cuûa noù. Sau khi nhaän ñöôïc URQ, Gatekeeper seõ
gôûi traû lôøi baûn tin UCF (Unregister Confirmation). Luùc naøy ñieåm cuoái
ñöôïc pheùp thay ñoåi ñòa chæ ñònh danh lieân keát vôùi ñòa chæ lôùp giao vaän cuûa
noù. Tröôøng hôïp ñieåm cuoái chöa ñaêng kyù vôùi Gatekeeper tröôùc ñoù, noù seõ
gôûi baûn tin URJ tôùi ñieåm cuoái. Gatekeeper cuõng coù theå huyû boû vieäc ñaêng
kyù cuûa ñieåm cuoái baèng vieäc gôûi baûn tin “Yeâu caàu khoâng ñaêng kyù“ URQ
(Unregister Request) tôùi ñieåm cuoái, ñieåm cuoái seõ traû lôøi baûn tin UCF
(Unregister Confirmation). Khi caàn thöïc hieän moät vaøi cuoäc goïi naøo ñoù,
ñieåm cuoái phaûi ñaêng kyù laïi vôùi Gatekeeper tröôùc ñoù hoaëc Gatekeeper
môùi.
3/ Ñònh vò ñieåm cuoái
Ñieåm cuoái hoaëc Gatekeeper coù ñòa chæ ñònh danh cuûa moät ñieåm
cuoái vaø ñieåm lieân laïc vôùi noù, thì coù theå duøng baûn tin “Yeâu caàu ñònh vò“
LRQ. Baûn tin LRQ naøy seõ ñöôïc gôûi tôùi boä nhaän daïng TSAP keânh RAS
cuûa Gatekeeper ñònh tröôùc, hoaëc coù theå gôûi baûn tin GRQ quaûng baù tôùi ñòa
chæ quaûng baù ñieån hình cuûa Gatekeeper. Gatekeeper töông öùng seõ gôûi traû
lôøi baûn tin LCF chöùa thoâng tin caàn thieát cuûa ñieåm cuoái hoaëc Gatekeeper
cuûa ñieåm cuoái. Thoâng tin naøy bao goàm ñòa chæ keânh baùo hieäu cuoäc goïi vaø
keânh RAS.
4/ Maõ thoâng baùo truy nhaäp
Maõ thoâng baùo truy nhaäp laø moät xaâu ñaõ ñöôïc kieåm tra ôû baûn tin caøi
ñaët vaø caùc baûn tin RAS. Coù hai lôïi ích khi duøng maõ truy nhaäp.
+ Thöù nhaát, chuùng cung caáp khaû naêng baûo maät ñòa chæ lôùp giao vaän
vaø ñòa chæ ñònh danh cuûa ñieåm cuoái ñoái vôùi chuû goïi. Khi tìm ñieåm cuoái,

Trang 14
VoIP

ngöôøi duøng chæ caàn gôûi maõ thoâng baùo truy nhaäp cho phía chuû goïi.
Gatekeeper bieát ñieåm cuoái töông öùng vôùi maõ truy nhaäp thoâng baùo thoâng
qua quaù trình ñaêng kyù, vì theá thoâng qua Gatekeeper, nhöõng cuoäc goïi söû
duïng maõ thoâng baùo truy nhaäp coù theå ñònh tuyeán tôùi ñieåm cuoái bò goïi.
+ Thöù hai laø vieäc söû duïng maõ thoâng baùo truy nhaäp laø khaúng ñònh
chaéc chaén caùc cuoäc goïi ñöôïc ñònh tuyeán chính xaùc thoâng qua caùc thieát bò
H.323. Maõ truy nhaäp do Gatekeeper traû laïi seõ ñöôïc duøng ôû caùc baûn tin caøi
ñaët gôûi bôûi ñieåm cuoái. Maõ thoâng baùo truy nhaäp naøy coù theå ñöôïc Gateway
söû duïng ñeå khaúng ñònh raèng ñieåm cuoái ñöôïc pheùp söû duïng taøi nguyeân cuûa
Gateway .
2.2 Keânh baùo hieäu
Coù 3 keânh baùo hieäu toàn taïi ñoäc laäp vôùi nhau lieân quan ñeán baùo
hieäu vaø xöû lyù cuoäc goïi laø: keânh ñieàu khieån H.245, keânh baùo hieäu cuoäc
goïi vaø keânh baùo hieäu RAS. Trong maïng khoâng coù Gatekeeper, caùc baûn
tin baùo hieäu cuoäc goïi ñöôïc truyeàn tröïc tieáp giöõa hai ñaàu cuoái cuûa chuû goïi
vaø bò goïi baèng caùch truyeàn baùo hieäu ñòa chæ tröïc tieáp. Trong caáu hình
maïng naøy thueâ bao chuû goïi phaûi bieát ñòa chæ baùo hieäu cuûa thueâ bao bò goïi
trong maïng.
Neáu trong maïng coù Gatekeeper, trao ñoåi baùo hieäu giöõa thueâ bao
chuû goïi vaø Gatekeeper ñöôïc thieát laäp baèng caùch söû duïng keânh RAS cuûa
Gatekeeper ñeå truyeàn ñòa chæ. Sau khi ñaõ thieát laäp ñöôïc vieäc trao ñoåi baûn
tin baùo hieäu, thì Gatekeeper môùi xaùc ñònh truyeàn caùc baûn tin tröïc tieáp
giöõa hai ñaàu cuoái hay ñònh tuyeán chuùng qua Gatekeeper. Caùc baûn tin baùo
hieäu cuoäc goïi coù theå ñöôïc truyeàn theo 1 trong 2 phöông thöùc vaø vieäc löïa
choïn giöõa caùc phöông thöùc naøy do Gatekeeper quyeát ñònh:
+ Thöù nhaát laø caùc baûn tin baùo hieäu cuûa cuoäc goïi ñöôïc truyeàn töø
thueâ bao noï tôùi thueâ bao kia thoâng qua Gatekeeper giöõa hai thieát bò ñaàu
cuoái (Hình 3.2)

Trang 15
VoIP

Gatekeeper

1 ARQ
2 ACF/ARJ 1 2 3 8 4 5 6 7
3 Set-up
4 Set-up
5 ARQ
6 ACF/ARJ
§Çu cuèi 1 §Çu cuèi 2
7 Connect
8 Connect
Kªnh b¸o hiÖu cuéc gäi
Kªnh b¸o hiÖu RAS
H×nh 3.2 B¶n tin b¸o hiÖu cña cuéc gäi ®−îc ®Þnh tuyÕn qua
Gatekeeper

+ Thöù hai laø caùc baûn tin baùo hieäu cuûa cuoäc goïi ñöôïc truyeàn tröïc
tieáp giöõa hai thieát bò ñaàu cuoái ( Hình 3.3 )

Gatekeeper

1 2 4 5
1 ARQ
2 ACF/ARJ
3 Set-up 3
4 ARQ §Çu cuèi1 §Çu cuèi 2
6
5 ACF/ARJ
6 Connect
Kªnh b¸o hiÖu cuéc gäi
Kªnh b¸o hiÖu RAS
H×nh 3.3 B¶n tin b¸o hiÖu ®−îc truyÒn trùc tiÕp gi÷a c¸c thiÕt bÞ ®Çu cuèi

Caû hai phöông thöùc naøy ñeàu söû duïng caùc keát noái gioáng nhau vôùi
cuøng muïc ñích, daïng baûn tin ñöôïc söû duïng cuõng gioáng nhau, caùc baûn tin
thieát laäp baùo hieäu ñöôïc trao ñoåi treân keânh RAS cuûa Gatekeeper, sau ñoù
tôùi trao ñoåi baûn tin baùo hieäu cuoäc goïi treân keânh baùo hieäu cuoäc goïi. Sau
ñoù môùi thieát laäp keânh ñieàu khieån H.245.
Trong phöông thöùc Gatekeeper ñònh tuyeán caùc baûn tin thì noù coù theå
ñoùng keânh baùo hieäu cuoäc goïi khi vieäc thieát laäp cuoäc goïi hoaøn thaønh hoaëc
vaãn duy trì keânh naøy ñeå hoã trôï caùc dòch vuï boå xung. Chæ coù Gatekeeper

Trang 16
VoIP

môùi coù theå ñoùng keânh baùo hieäu cuoäc goïi, nhöng khi Gateway tham gia
vaøo cuoäc goïi thì caùc keânh naøy khoâng ñöôïc pheùp ñoùng.
2.3 Keânh ñieàu khieån
1/ Ñònh tuyeán keânh ñieàu khieån
Khi caùc baûn tin baùo hieäu cuoäc goïi ñöôïc Gatekeeper ñònh tuyeán thì
sau ñoù keânh ñieàu khieån H.245 seõ ñöôïc ñònh tuyeán theo 2 caùch theå hieän
treân hình 3.4 vaø 3.5

Gatekeeper
1 ARQ
2 ACF/ARJ
3 Set-up 1 2 3 8 4 5 6 7
4 Set-up
5 ARQ
6 ACF/ARJ
7 Connect 9
8 Connect §Çu cuèi 1 §Çu cuèi 2
9 H.245 Channel

Kªnh ®iÒu khiÓn H.245

Kªnh b¸o hiÖu cuéc gäi
Kªnh b¸o hiÖu RAS
H×nh 3.4 Kªnh ®iÒu khiÓn H.245 kÕt nèi trùc tiÕp hai thiÕt bÞ ®Çu cuèi

Gatekeeper
1 ARQ
2 ACF/ARJ
3 Set-up
4 Set-up 1 2 3 8 9 4 5 6 7 10
5 ARQ
6 ACF/ARJ
7 Connect
8 Connect §Çu cuèi 1 §Çu cuèi 2
9 H.245 Channel
10 H.245 Channel
Kªnh ®iÒu khiÓn H.245
Kªnh b¸o hiÖu cuéc gäi
Kªnh b¸o hiÖu RAS

H×nh 3.5 Gatekeeper ®Þnh tuyÕn kªnh ®iÒu khiÓn H.245

Trang 17
VoIP

Keânh ñieàu khieån H.245 ñöôïc thieát laäp moät caùch tröïc tieáp giöõa caùc
thieát bò ñaàu cuoái, (Hình 3.4), khi ñoù chæ cho pheùp keát noái tröïc tieáp 2 thieát
bò ñaàu cuoái.
Keânh ñieàu khieån H.245 ñöôïc thieát laäp töø thieát bò ñaàu cuoái naøy tôùi
thieát bò ñaàu cuoái kia thoâng qua Gatekeeper (hình 3.5), khi ñoù cho pheùp
Gatekeeper ñònh tuyeán laïi keânh ñieàu khieån H.245 tôùi moät MC khi thöïc
hieän dòch vuï hoäi nghò.
2/ Giaù trò tham chieáu cuoäc goïi CRV ( Call Reference Value)
Taát caû caùc baûn tin RAS vaø baùo hieäu cuoäc goïi ñeàu chöùa giaù trò tham
chieáu CRV. Caùc giaù trò CRV cho keânh baùo hieäu vaø keânh RAS laø ñoäc laäp
nhau. Ñoái vôùi keânh baùo hieäu, CRV ñöôïc söû duïng ñeå keát noái caùc baûn tin
baùo hieäu vôùi nhau, CRV ñöôïc söû duïng trong taát caû caùc baûn tin baùo hieäu
giöõa caùc thieát bò H.323 lieân quan tôùi cuøng cuoäc goïi ôû keânh RAS, CRV
duøng ñeå lieân keát caùc baûn tin keânh RAS, giaù trò CRV naøy ñöôïc söû duïng
trong taát caû caùc baûn tin RAS giöõa caùc thieát bò H.323 lieân quan tôùi cuøng
cuoäc goïi.
3/ Ñònh danh cuoäc goïi
Ñònh danh cuoäc goïi (Call ID) laø giaù trò khaùc 0, ñöôïc taïo bôûi thieát bò
cuoái chuû goïi vaø chuyeån sang daïng caùc baûn tin H.245. Call ID duøng ñeå
lieân keát caùc baûn tin baùo hieäu vaø RAS lieân quan tôùi cuøng cuoäc goïi vôùi
nhau. Taát caû caùc baûn tin tham gia quaù trình ñieàu khieån moät cuoäc goïi thì
coù chung moät Call ID.
3. Caùc thuû tuïc baùo hieäu
Ngöôøi ta chia moät cuoäc goïi laøm 5 giai ñoaïn goàm :
Giai ñoaïn 1: Thieát laäp cuoäc goïi
Giai ñoaïn 2: Thieát laäp keânh ñieàu khieån
Giai ñoaïn 3: Thieát laäp keânh goïi aûo
Giai ñoaïn 4: Dòch vuï
Giai ñoan 5: Keát thuùc cuoäc goïi
Böôùc 1 – Thieát laäp cuoäc goïi
Vieäc thieát laäp cuoäc goïi söû duïng caùc baûn tin ñöôïc ñònh nghóa trong
khuyeán nghò H.225.0 coù theå xaûy ra 6 tröôøng hôïp, ñoù laø :
- Cuoäc goïi cô baûn – Caû hai thieát bò ñaàu cuoái ñeàu khoâng
ñaêng kyù.

Trang 18
VoIP

- Caû hai thueâ bao ñeàu ñaêng kyù tôùi moät Gatekeeper.
- Chæ coù thueâ bao chuû goïi coù ñaêng kyù vôùi Gatekeeper.
- Chæ coù thueâ bao bò goïi coù ñaêng kyù vôùi Gatekeeper.
- Hai thueâ bao ñaêng kyù vôùi hai Gatekeeper khaùc nhau.
- Thieát laäp cuoäc goïi qua Gateway.
Trong haàu heát giao thöùc baùo hieäu phuïc vuï caùc öùng duïng thôøi gian
thöïc, yeâu caàu veà ngöôõng thôøi gian xöû lyù cho pheùp (Tout – Time Out) cuûa
töøng tín hieäu vaø cuûa caû quaù trình baùo hieäu laø baét buoäc. ÔÛ phöông thöùc
baùo hieäu tröïc tieáp, quaù trình baùo hieäu dieãn ra nhanh hôn daãn ñeán xaùc
xuaát thôøi gian xöû lyù baùo hieäu vöôït quaù Tout ít, laøm cho tyû leä loãi cuoäc goïi
giaûm, hôn nöõa vieäc baùo hieäu tröïc tieáp giuùp cho quaù trình ñoàng boä maïng
chính xaùc. Tuy nhieân, ôû phöông thöùc naøy yeâu caàu caùc ñaàu cuoái tham gia
vaøo cuoäc goïi phaûi coù söï tính töông thích veà baùo hieäu, ôû phöông thöùc baùo
hieäu giaùn tieáp thoâng qua Gatekeeper, quaù trình baùo hieäu dieãn ra chaäm
hôn daãn ñeán xaùc suaát thôøi gian xöû lyù baùo hieäu vöôït quaù Tout lôùn hôn, vaø
vì theá tyû leä loãi cuoäc goïi cuõng nhieàu hôn. Vì phaûi thoâng qua caùc
Gatekeeper neân caáu truùc maïng seõ phöùc taïp, vaán ñeà toå chöùc vaø ñoàng boä
maïng caàn phaûi quan taâm hôn. ÔÛ phöông thöùc naøy, vì baùo hieäu thoâng qua
Gatekeeper trung gian, vì theá vaán ñeà töông thích baùo hieäu chæ lieân quan
tôùi ñaàu cuoái vaø Gatekeeper, laøm taêng khaû naêng löïa choïn ñaàu cuoái cho
ngöôøi duøng.
Döôùi ñaây laø chi tieát caùc thuû tuïc thieát laäp cuoäc goïi, moät soá tröôøng
hôïp söû duïng baùo hieäu tröïc tieáp giöõa caùc ñaàu cuoái, caùc tröôøng hôïp coøn laïi
söû duïng baùo hieäu giaùn tieáp qua Gatekeeper.
1/ Cuoäc goïi cô baûn – Caû hai theát bò ñaàu cuoái ñeàu khoâng ñaêng kyù

§ Çu cuèi 1 § Çu cuèi 2
S e t- u p ( 1 )

C a ll p ro c e e d in g (2 )

A le rtin g (3 )

C o n n e ct (4 )

K ª n h b ¸ o h iÖ u c u é c g ä i

Trang 19
VoIP

Hình 3.6 Cuoäc goïi cô baûn khoâng coù Gatekeeper

Khi caû hai thieát bò ñaàu cuoái ñeàu khoâng ñaêng kyù vôùi Gatekeeper , thì
chuùng seõ trao ñoåi tröïc tieáp caùc baûn tin vôùi nhau nhö Hình 3.6. Khi ñoù
chuùng seõ gôûi baûn tin thieát laäp cuoäc goïi tôùi lôùp TSAP treân keânh baùo hieäu
ñaõ bieát tröôùc ñòa chæ cuûa thueâ bao bò goïi.
2/ Caû hai thueâ bao ñeàu ñaêng kyù tôùi moät Gatekeeper
Tình huoáng naøy coù 2 tröôøng hôïp xaûy ra laø baùo hieäu tröïc tieáp (ñöôïc
trình baøy döôùi ñaây) vaø baùo hieäu giaùn tieáp thoâng qua Gatekeeper. Caû hai
thueâ bao ñeàu ñaêng kyù tôùi moät Gatekeeper vaø Gatekeeper choïn phöông
thöùc truyeàn baùo hieäu tröïc tieáp giöõa hai thueâ bao (Hình 3.7). Ñaàu tieân,
thueâ bao chuû goïi trao ñoåi vôùi Gatekeeper thoâng qua caëp baûn tin
ARQ(1)/ACF(2) ñeå thieát laäp baùo hieäu. Trong baûn tin ACF do Gatekeeper
traû lôøi cho thueâ bao chuû goïi coù chöùa ñòa chæ keânh baùo hieäu cuûa thueâ bao
bò goïi. Sau ñoù thueâ bao chuû goïi seõ caên cöù vaøo ñòa chæ naøy ñeå gôûi baûn tin
Setup(3) tôùi thueâ bao bò goïi. Neáu thueâ bao bò goïi chaáp nhaän yeâu caàu, noù
seõ thay ñoåi caëp baûn tin ARQ(5)/ACF(6) vôùi Gatekeeper. Neáu thueâ bao bò
goïi nhaän ñöôïc ARJ(6) thì noù seõ gôûi baûn tin Release Complete tôùi thueâ
bao chuû goïi.
§Çu cuèi 1 Gatekeeper 1 §Çu cuèi 2
ARQ (1)

ACF/ARJ (2)

Set-up (3)

Call proceeding (4)

ARQ (5)

ACF/ARJ (6)

Alerting (7)

Connect (8)

Kªnh b¸o hiÖu RAS

Kªnh b¸o hiÖu cuéc gäi

Hình 3.7: Hai thueâ bao ñaêng kyù vôùi moät Gatekeeper – baùo hieäu tröïc tieáp

Trang 20
VoIP

3/ Chæ coù thueâ bao chuû goïi coù ñaêng kyù vôùi Gatekeeper
Khi caùc baûn tin baùo hieäu cuoäc goïi do Gatekeeper ñònh tuyeán, thì thuû
tuïc thieát laäp cuoäc goïi ñöôïc theå hieän treân hình 3.8. Trong tröôøng hôïp naøy
caùc thöù töï baûn tin cuûa thuû tuïc gioáng heät tröôøng hôïp treân, chæ khaùc duy
nhaát moät ñieåm ñoù laø caû caùc baûn tin baùo hieäu gôûi töø thueâ bao naøy tôùi thueâ
bao kia ñeàu thoâng qua phaàn töû trung gian laø Gatekeeper 1.
§Çu cuèi 1 Gatekeeper 1 §Çu cuèi 2
ARQ (1)

ACF (2)
Set-up (3)
Setup (4)
Call Proceeding (5)
Call Proceeding (5)

Alerting (6)
Alerting (6)
Connect (7)
Connect (8)

Kªnh b¸o hiÖu RAS

Kªnh b¸o hiÖu cuéc gäi
Hình 3.8 Chæ coù thueâ bao chuû goïi ñaêng kyù–Gatekeeper ñònh tuyeán baùo
hieäu
4/ Chæ coù thueâ bao bò goïi coù ñaêng kyù vôùi Gatekeeper
Tröôøng hôïp baùo hieäu do Gatekeeper ñònh tuyeán, thuû tuïc baùo hieäu
ñöôïc theå hieän treân Hình 3.9. Ñaàu tieân, thueâ bao chuû goïi seõ gôûi baûn tin
Set-up(1) treân keânh baùo hieäu ñaõ bieát tröôùc ñòa chæ tôùi thueâ bao bò goïi. Neáu
thueâ bao bò goïi chaáp nhaän cuoäc goïi noù seõ trao ñoåi baûn tin ARQ (3)/ARJ(4)
vôùi Gatekeeper. Trong baûn tin ARJ maø Gatekeeper traû lôøi cho thueâ bao bò
goïi maõ yeâu caàu ñònh tuyeán cuoäc goïi qua Gatekeeper
(routeCallToGatekeeper ). Khi ñoù, thueâ bao bò goïi seõ gôûi baûn tin
Facility(5) coù chöùa ñòa chæ keânh baùo hieäu cuûa Gatekeeper tôùi thueâ bao
chuû goïi. Sau ñoù, thueâ bao chuû goïi gôûi baûn tin Release Complete(6) tôùi
thueâ bao chuû goïi vaø caên cöù vaøo ñòa chæ keânh baùo hieäu thueâ bao chuû goïi seõ
gôûi baûn tin Set-up(7) tôùi Gatekeeper, Gatekeeper gôûi baûn tin Set-up(8) tôùi
thueâ bao bò goïi. Sau ñoù, thueâ bao bò goïi seõ trao ñoåi baûn tin
ARQ(9)/ACF(10) vôùi Gatekeeper, thueâ bao bò goïi gôûi baûn tin Connec(12)
coù chöùa ñòa chæ keânh ñieàu khieån H.245 tôùi Gatekeeper. Gatekeeper seõ gôûi

Trang 21
VoIP

baûn tin Connect(13) coù chöùa ñòa chæ keânh ñieàu khieån H.245 cuûa thueâ bao
bò goïi.
§iÓm cuèi 1 Gatekeeper 2 §iÓm cuèi 2

Setup (1)

Call Proceeding (2)

ARQ (3)

ACF/ARJ (4)

Facility (5)

Release Complete (6)

Setup (7)

Setup (8)
Call Proceeding (2)
Call Proceeding (2)

ARQ (9)

ACF/ARJ (10)

Alerting (11)
Alerting (11)
Connect (12)
Connect (13)
T1524080-96

C¸c b¶n tin RAS

C¸c b¶n tin b¸o hiÖu
Hình 3.9 Chí coù thueâ bao bò goïi ñaêng kyù – Gatekeeper ñònh tuyeán baùo
hieäu
5/ Hai thueâ bao ñaêng kyù vôùi hai Gatekeeper khaùc nhau.
Tình huoáng naøy coù 4 tröôøng hôïp xaûy ra: (1) caû hai Gatekeeper ñeàu
choïn caùch ñònh tuyeán baùo hieäu tröïc tieáp giöõa hai thueâ bao, (2) Gatekeeper
1 phía chuû goïi truyeàn baùo hieäu theo phöông thöùc tröïc tieáp coøn Gatekeeper
2 phía bò goïi ñònh tuyeán baùo hieäu cuoäc goïi qua noù, (3) Gatekeeper 1 phía
chuû goïi ñònh truyeàn baùo hieäu cuoäc goïi qua noù coøn Gatekeeper 2 phía bò
goïi choïn phöông thöùc truyeàn baùo hieäu tröïc tieáp, vaø (4) hai thueâ bao ñaêng
kyù vôùi 2 Gatekeeper vaø caû hai Gatekeeper naøy ñeàu choïn phöông thöùc
ñònh tueán baùo hieäu cuoäc goïi qua chuùng. Döôùi ñaây laø chi tieát veà tröôøng
hôïp(4)
Hai thueâ bao ñaêng kyù vôùi 2 Gatekeeper vaø caû hai Gatekeeper naøy
ñeàu choïn phöông thöùc ñònh tuyeán baùo hieäu cuoäc goïi qua chuùng. Thuû tuïc

Trang 22
VoIP

baùo hieäu cuûa tröôøng hôïp naøy ñöôïc theå hieän treân hình 3.10. Ñaàu tieân thueâ
bao chuû goïi trao ñoåi ARQ(1)/ACF(2) vôùi Gatekeeper 1, trong baûn tin ACF
coù chöùa ñòa chæ keânh baùo hieäu cuûa Gatekeeper 1. caên cöù vaøo ñòa chæ naøy
thueâ bao chuû goïi gôûi baûn tin Set-up(3) tôùi Gatekeeper 1. Gatekeeper 1 seõ
gôûi baûn tin Set-up(4) tôùi ñòa chæ keânh baùo hieäu cuûa thueâ bao bò goïi , neáu
chaáp nhaän thueâ bao bò goïi seõ trao ñoåi ARQ(6)/ARJ(7) vôùi Gatekeeper 2.
Trong baûn tin ARJ(7) maø Gatekeeper 2 traû lôøi cho thueâ bao bò goi chöùa
ñòa chæ keânh baùo hieäu cuûa noù vaø maõ chæ thò baùo hieäu ñònh tuyeán cuoäc goïi
qua Gatekeeper 2
§Çu cuèi 1 Gatekeeper 1 Gatekeeper 2 §Çu cuèi 2

ARQ (1)

ACF (2)

Set-up (3)
Set-up (4)
Call Proceeding (5)
Call Proceeding (5)
ARQ (6)

ARJ (7)
Facility (8)

Release Complete (9)

Set-up (10)
Set-up (11)
Call Proceeding (5)
Call Proceeding (5)
ARQ (12)

ACF/ARJ (13)

Alerting (14) Alerting (14)

Alerting (14)
Connect (15)
Connect (16)
Connect (17)

Kªnh b¸o hiÖu RAS

Kªnh b¸o hiÖu cuéc gäi

Hình 3.10 Hai thueâ bao ñeàu ñaêng kyù – Ñònh tuyeán qua hai Gatekeeper

Trang 23
VoIP

Gatekeeper 2 (route CallToGatekeeper ). TB bò goïi traû lôøi Gatekeeper1

baûn tin Facility(8) chöùa ñòa chæ keânh baùo hieäu cuûa Gatekeeper 2. Tieáp ñoù
Gatekeeper 1 gôûi baûn tin Release Complete tôùi thueâ bao bò goïi vaø gôûi baûn
tin Set-up (10) tôùi ñòa chæ keânh baùo hieäu cuûa Gatekeeper2 vaø Gatekeeper
2 gôûi Set-up(11) tôùi thueâ bao bò goïi. Thueâ bao bò goïi trao ñoåi
ARQ(12)/ACF(13) vôùi Gatekeeper 2 vaø traû lôøi Gatekeeper 2 baèng baûn tin
Connect(15) chöùa ñòa chæ keânh ñieàu khieån H.245 cuûa noù ñeå söû duïng baùo
hieäu H.245. Gatekeeper 2 gôûi Connect(16) tôùi Gatekeeper 1, baûn tin naøy
chöùa ñòa chæ keânh ñieàu khieån H.245 cuûa thueâ bao bò goïi hoaëc ñòa chæ keânh
ñieàu khieån H.245 cuûa Gatekeeper 2 tuyø thuoäc vaøo Gatekeeper 2 coù choïn
ñònh tuyeán keânh ñieàu khieån H.245 hay khoâng. Sau ñoù Gatekeeper 1 gôûi
baûn Connect(17) tôùi thueâ bao chuû goïi, baûn tin naøy chöùa ñòa chæ keânh ñieàu
khieån maø Gatekeeper 1 nhaän ñöôïc töø Gatekeeper 2 hoaëc laø ñòa chæ keânh
ñieàu khieån H.245 cuûa Gatekeeper 1 neáu noù choïn ñònh tuyeán keânh ñieàu
khieån H.245.
6/ Thieát laäp cuoäc goïi qua Gateway
Moät cuoäc goïi chæ lieân quan ñeán Gateway khi cuoäc goïi ñoù coù söï
chuyeån tieáp töø maïng PSTN sang maïng LAN hoaëc ngöôïc laïi. Vì vaäy veà cô
baûn coù theå phaân bieät cuoäc goïi qua Gateway thaønh 2 loaïi: cuoäc goïi töø moät
thueâ bao ñieän thoaïi vaøo maïng LAN vaø cuoäc goïi töø moät thueâ bao trong
maïng LAN ra moät thueâ bao trong maïng thoaïi.
Böôùc 2 – Thieát laäp keânh ñieàu khieån
Khi keát thuùc giai ñoaïn 1 töùc laø caû chuû goïi laãn bò goïi ñaê hoaøn thaønh
vieäc trao ñoåi caùc baûn tin thieát laäp cuoäc goïi, thì caùc ñaàu cuoái seõ thieát laäp
keânh ñieàu khieån H.245. Baûn tin ñaàu tieân ñöôïc trao ñoåi giöõa caùc ñaàu cuoái
laø terminalCapabilitySet ñeå caùc beân thoâng baùo cho nhau khaû naêng laøm
vieäc cuûa mình. Moãi moät thieát bò ñaàu cuoái ñeàu coù ñaëc tính rieâng noùi leân
khaû naêng cheá ñoä maõ hoaù, truyeàn, nhaän vaø giaûi maõ caùc tín hieäu ña dòch vuï.
Keânh ñieàu khieån naøy coù theå do thueâ bao bò goïi thieát laäp sau khi noù nhaän
ñöôïc baûn tin Set-up hoaëc do thueâ bao chuû goïi thieát laäp khi noù nhaän ñöôïc
baûn tin Alerting hoaëc Call Proceeding. Trong tröôøng hôïp khoâng nhaän
ñöôïc baûn tin Connect hoaëc moät ñaàu cuoái gôûi Release Complete, thì keânh
ñieàu khieån H.245 seõ ñöôïc giaûi phoùng.

Trang 24
VoIP

Böôùc 3 – Thieát laäp keânh truyeàn thoâng

Sau khi trao ñoåi khaû naêng (toác ñoä nhaän toái ña, phöông thöùc maõ
hoaù…) vaø xaùc ñònh quan heä master-slave trong giao tieáp ôû giai ñoaïn 2, thuû
tuïc ñieàu khieån keânh H.245 seõ thöïc hieän vieäc môû keânh logic ñeå truyeàn soá
lieäu. Caùc keânh naøy laø keânh H.225. Sau khi môû keânh logic ñeå truyeàn tín
hieäu laø aâm thanh vaø hình aûnh thì moãi ñaàu cuoái truyeàn tín hieäu seõ truyeàn ñi
moät baûn tin h2250 MaximumSkewlndication ñeå xaùc ñònh thoâng soá
truyeàn.
1/Thay ñoåi cheá ñoä hoaït ñoäng.
Trong giai ñoaïn naøy caùc thieát bò ñaàu cuoái coù theå thöïc hieän thuû tuïc
thay ñoåi caáu truùc keânh, thay ñoåi khaû naêng vaø cheá ñoä truyeàn cuõng nhö
nhaän (Cheá ñoä truyeàn vaø nhaän laø thoâng baùo vaø ghi nhaän cuûa caùc ñaàu cuoái
ñeå xaùc ñònh khaû naêng laøm vieäc giöõa chuùng ).
2/ Trao ñoåi caùc luoàng tín hieäu video
Vieäc söû duïng chæ thò videolnicate Ready To Active ñöôïc ñònh
nghóa trong khuyeán nghò H.245 laø khoâng baét buoäc, nhöng khi söû duïng thì
thuû tuïc cuûa noù nhö sau:
Ñaàu tieân thueâ bao chuû goïi seõ khoâng ñöôïc pheùp truyeàn video cho
ñeán khi thueâ bao bò goïi chæ thò saün saøng ñeå truyeàn video. Thueâ bao chuû
goïi seõ truyeàn baûn tin videolnicateReadyToActive sau khi keát thuùc
quaù trình trao ñoåi khaû naêng, nhöng noù seõ khoâng truyeàn tín hieäu video cho
ñeán khi nhaän ñöôïc baûn tin videolnicateReadyToActive hoaëc nhaän
ñöôïc luoàng tín hieäu video ñeán töø phía thueâ bao bò goïi.
3/ Phaân phoái caùc ñòa chæ luoàng döõ lieäu.
Trong cheá ñoä moät ñòa chæ, moät ñaàu cuoái seõ môû moät keânh logic tôùi
MCU hoaëc moät ñaàu cuoái khaùc. Ñòa chæ cuûa caùc keânh chöùa trong baûn tin
openLogicalChannel vaø openLogicalChannelAck
Trong cheá ñoä ñòa chæ nhoùm, ñòa chæ nhoùm seõ ñöôïc xaùc ñònh bôûi MC
vaø ñöôïc truyeàn tôùi caùc ñaàu cuoái trong baûn tin
communicationModeCoâmmnd. Moät ñaàu cuoái seõ baùo cho MC vieäc
môû moät keânh logic vôùi ñòa chæ nhoùm thoâng qua baûn tin
openLogicalChannel vaø MC seõ truyeàn baûn tin ñoù tôùi taát caû caùc ñaàu
cuoái trong nhoùm.

Trang 25
VoIP

Böôùc 4 – Dòch vuï cuoäc goïi

Coù moät soá dòch vuï cuoäc goïi ñöôïc thöïc hieän treân maïng H.323 nhö:
thay ñoåi ñoä roäng baêng taàn, giaùm saùt traïng thaùi hoaït ñoäng, hoäi nghò ñaëc
bieät, caùc dòch vuï boå xung. Ôû ñaây xin ñöôïc trình baøy hai loaïi dòch vuï laø
“thay ñoåi ñoä roäng baêng taàn” vaø “giaùm saùt traïng thaùi hoaït ñoäng”.
1/ Thay ñoåi ñoä roäng baêng taàn
Ñoä roäng baêng taàn cuûa moät cuoäc goïi ñöôïc Gatekeeper thieát laäp trong
khoaûng thôøi gian thieát laäp trao ñoåi. Moät ñaàu cuoái phaûi chaéc chaén raèng
toång taát caû caùc luoàng truyeàn, nhaän aâm thanh vaø hình aûnh ñeàu phaûi naèm
trong ñoä roäng baêng taàn ñaõ thieát laäp.
Taïi moïi thôøi ñieåm trong khi hoäi thoaïi, ñaàu cuoái hoaëc Gatekeeper
ñeàu coù theå yeâu caàu taêng hoaëc giaûm ñoä roäng baêng taàn. Moät ñaàu cuoái coù
theå thay ñoåi toác ñoä truyeàn treân moät keânh logic maø khoâng yeâu caàu
Gatekeeper thay ñoåi ñoä roäng baêng taàn neáu nhö toång toác ñoä truyeàn vaø
nhaän khoâng vöôït quaù ñoä roäng baêng taàn hieän taïi. Trong tröôøng hôïp ngöôïc
laïi thì ñaàu cuoái phaûi yeâu caàu Gatekeeper maø noù ñaêng kyù thay ñoåi ñoä roäng
baêng taàn.
Gatekeeper 1 §Çu cuèi 1 §Çu cuèi 2 Gatekeeper 2

BRQ (1)

BCF/BRJ (2)
CloseLogicalChannel (3)

OpenLogicalChannel (4)

BRQ (5)

BCF/BRJ (6)

OpenLogicalChAck (7)

Chó ý: Gatekeeper 1 vµ Gatekeeper 2 cã thÓ lµ mét Gatekeeper

Hình 3.9 Yeâu caàu thay ñoåi ñoä roäng baêng taàn – Thay ñoåi thoâng soá truyeàn

Thuû tuïc thay ñoåi ñoä roäng baêng taàn – thay ñoåi thoâng soá truyeàn
Ñöôïc theå hieän treân hình 3.10. Khi ñaàu cuoái 1 muoán taêng toác ñoä truyeàn
treân keânh logic tröôùc heát noù phaûi xaùc ñònh xem coù theå vöôït quaù ñoä roäng
baêng taàn cuûa cuoäc goïi hieän taïi khoâng. Neáu coù theå thì noù seõ gôûi baûn tin

Trang 26
VoIP

BRQ(1) tôùi Gatekeeper 1. khi nhaän ñöôïc baûn tin BCF(2) coù nghóa laø coù ñuû
ñoä roäng baêng taàn cho yeâu caàu, ñaàu cuoái 1 seõ gôûi baûn tin
closeLogicalChannel (3) ñeå ñoùng keânh logic. Sau ñoù noù seõ môû laïi keânh
logic baèng caùch gôûi baûn tin openLogicalChannel(4) coù chöùa giaù trò toác ñoä
môùi tôùi ñaàu cuoái 2. Tröôùc heát noù phaûi xaùc ñònh xem giaù trò ñoù coù vöôït quaù
ñoä roäng baêng taàn cuûa keânh hay khoâng, neáu chaáp nhaän giaù trò naøy thì noù seõ
trao ñoåi baûn tin yeâu caàu thay ñoåi ñoä roäng baêng taàn BRQ(5)/BCF(6) vôùi
Gatekeeper 2. neáu ñoä roäng baêng taàn ñuû cho yeâu caàu thay ñoåi thì ñaàu cuoái
2 seõ traû lôøi ñaàu cuoái 1 baèng baûn tin openLogicChannelAck(7), trong
tröôøng hôïp ngöôïc laïi noù seõ töø choái baûn tin openLogicChannelReject.
Thuû tuïc thay ñoåi ñoä roäng baêng taàn – Thay ñoåi thoâng soá nhaän
ñöôïc theå hieän treân hình 3.10. Khi ñaàu cuoái 1 muoán taêng toác ñoä nhaän treân
keânh logic cuûa mình, tröôùc heát noù phaûi xaùc ñònh xem coù theå vöôït quaù ñoä
roäng baêng taàn cuûa cuoäc goïi hieän taïi khoâng. Neáu coù theå thì noù seõ gôûi
BRQ(1) tôùi Gatekeeper 1. Khi nhaän ñöôïc BCF(2) thì noù seõ gôûi baûn tin
flowControlCommand(3) coù chöùa giôùi haïn toác ñoä môùi cuûa keânh tôùi thieát
bò ñaàu cuoái 2. Tröôùc heát ñaàu cuoái 2 phaûi xaùc ñònh xem baêng taàn môùi coù
vöôït quaù khaû naêng cuûa keânh khoâng, neáu chaáp nhaän ñöôïc thì noù seõ gôûi baûn
tin yeâu caàu thay ñoåi ñoä roäng baêng taàn BRQ(4) tôùi Gatekeeper 2. Khi nhaän
ñöôïc BCF(5) thì ñaàu cuoái 2 seõ gôûi baûn tin closeLogicChannel(6) ñeå ñoùng
keânh logic sau ñoù môû laïi keânh logic baèng baûn tin openLogicalChannel(7)
coù chöùa toác ñoä bit môùi tôùi ñaàu cuoái 1. Ñaàu cuoái 1 seõ xaùc ñònh toác ñoä môùi
vaø traû lôøi ñaàu cuoái 2 baèng baûn tin openLogicalChannelAck(6).

Trang 27
VoIP

Gatekeeper 1 §Çu cuèi 1 §Çu cuèi 2 Gatekeeper 2

BRQ (1)

BCF/BRJ (2)
FlowControlCommand (3)

BRQ (4)

BCF/BRJ (5)

CloseLogicalChannel (6)

OpenLogicalChannel (7)

OpenLogicalChAck (8)

Chó ý: Gatekeeper 1 vµ Gatekeeper 2 cã thÓ lµ mét Gatekeeper

Hình 3.10. Yeâu caàu thay ñoåi ñoä roäng baêng taàn – thay ñoåi thoâng soá nhaän.
2/ Giaùm saùt traïng thaùi.
Ñeå giaùm saùt traïng thaùi hoaït ñoäng cuûa ñaàu cuoái, Gatekeeper lieân tuïc
trao ñoåi caëp baûn tin IRQ/IRR vôùi caùc ñaàu cuoái do noù kieåm soaùt, khoaûng
thôûi gian ñeàu ñaën giöõa caùc laàn trao ñoåi caùc baûn tin coù theå lôùn hôn 10 giaây
vaø giaù trò cuûa noù do nhaø saûn xuaát quyeát ñònh
Gatekeeper coù theå yeâu caàu moät thieát bò ñaàu cuoái gôûi cho noù baûn tin
IRR moät caùch ñeàu ñaën nhôø giaù trò cuûa tröôøng IrrFrequency trong baûn tin
ACF gôûi cho thieát bò ñaàu cuoái ñoù ñeå xaùc ñònh toác ñoï truyeàn baûn tin IRR.
Khi xaùc ñònh ñöôïc gía trò cuûa tröôøng IrrFrequency, thieát bò ñaàu cuoái seõ gôûi
baûn tin IRR vôùi toác ñoä ñoù trong suoát khoaûng thôøi gian cuûa cuoäc goïi. Trong
khi ñoù, Gatekeeper coù theå vaãn gôûi IRQ tôùi theát bò ñaàu cuoái vaø yeâu caàu
traû lôøi theo cô cheá nhö ñaõ trình baøy ôû treân.
Trong khoaûng thôøi gian dieãn ra cuoäc goïi, moät ñaàu cuoái hoaëc
Gatekeeper coù theå ñeàu ñaën hoûi traïng thaùi töø ñaàu cuoái beân kia baèng caùch
söû duïng baûn tin Status Enquiry. Ñaàu cuoái nhaän ñöôïc baûn tin Status
Enquiry seõ traû lôøi baèng baûn tin chæ thò traïng thaùi hieän thôøi. Thuû tuïc hoûi
ñaùp naøy coù theå ñöôïc Gatekeeper söû duïng ñeå kieåm tra moät caùch ñeàu ñaën
xem cuoäc goïi coù coøn ñang hoaït ñoäng khoâng. Coù moät löu yù laø caùc baûn tin
naøy laø baûn tin H.225.0 ñöôïc truyeàn treân keânh baùo hieäu cuoäc goïi khoâng
aûnh höôûng ñeán caùc baûn tin IRR ñöôïc truyeàn treân keânh RAS
Böôùc 5 – Keát thuùc cuoäc goïi

Trang 28
VoIP

Moät thieát bò ñaàu cuoái coù theå keát thuùc cuoäc goïi theo caùc böôùc cuûa
thuû tuïc sau:
Döøng truyeàn luoàng tín hieäu video khi keát thuùc truyeàn moät aûnh, sau
ñoù giaûi phoùng taát caû caùc keânh logic phuïc vuï truyeàn video.
Döøng truyeàn döõ lieäu vaø ñoùng taát caû caùc keânh logic duøng ñeå truyeàn
döõ lieäu
Döøng truyeàn audio sau ñoù ñoùng taát caû caùc keânh logic duøng ñeå
truyeàn audio.
Truyeàn baûn tin H.245 endSessionCommand treân keânh ñieàu khieån
H.245 ñeå baùo cho thueâ baùo ñaàu kia bieát noù muoán keát thuùc cuoäc goïi. Sau
ñoù noù döøng truyeàn caùc baûn tin H.245 vaø ñoùng keânh ñieàu khieån H.245.
Noù seõ chôø nhaän baûn tin endSessionCommand töø thueâ bao ñaàu kia
vaø seõ ñoùng keânh ñieàu khieån H.245.
Neáu keânh baùo hieäu cuoäc goïi ñang môû, thì noù seõ truyeàn ñi baûn tin
ReleaseComplete sau ñoù ñoùng keânh baùo hieäu.
Noù cuõng coù theå keát thuùc cuoäc goïi theo caùc thuû tuïc sau ñaây.
Moät ñaàu cuoái nhaän baûn tin endSessionCommand maø tröôùc ñoù noù
khoâng truyeàn ñi baûn tin naøy, thì noù seõ laàn löôït thöïc hieän caùc böôùc töø 1 ñeán
6 ôû treân chæ boû qua böôùc 5.
Chuù yù: Keát thuùc moät cuoäc goïi khoâng coù nghóa laø keát thuùc moät hoäi nghò
(cuoäc goïi coù nhieàu ñaàu cuoái tham gia). Moät hoäi nghò seõ chaéc chaén keát
thuùc khi söû duïng baûn tin H.245 dropCongerence. Khi ñoù caùc ñaàu cuoái seõ
chôø MC keát thuùc cuoäc goïi theo thuû tuïc treân.

Trang 29
VoIP

Gatekeeper 1 §Çu cuèi 1 §Çu cuèi 2 Gatekeeper 2

EndSessionCommand (1)

EndSessionCommand (1)

Release Complete (2)

DRQ (3)
DRQ (3)
DCF (4)
DCF (4)

Kªnh b¸o hiÖu RAS

Kªnh b¸o hiÖu cuéc gäi

Kªnh ®iÒu khiÓn H.245

Chó ý: Gatekeeper 1 vµ Gatekeeper 2 cã thÓ lµ mét Gatekeeper

Hình 3.11 Thieát bò ñaàu cuoái keát thuùc cuoäc goïi coù söï tham gia cuûa
Gatekeeper
Trong moät cuoäc goïi khoâng coù söï tham gia cuûa Gatekeeper thì chæ
caàn thöïc hieän caùc böôùc 1 ñeán 6.
Trong cuoäc goïi coù söï tham gia cuûa Gatekeeper thì caàn coù hoaït ñoäng
giaûi phoùng baêng taàn. Thuû tuïc naøy ñöôïc theå hieän treân Hình 3.11. Vì vaäy
sau khi thöïc hieän caùc böôùc töø 1 ñeán 6, moãi ñaàu cuoái seõ truyeàn ñi baûn tin
DRQ(3) tôùi Gatekeeper. Sau ñoù, Gatekeeper seõ traû lôøi baèng baûn tin
DCF(4). Sau khi gôûi DRQ, ñaàu cuoái seõ khoâng gôûi baûn tin IRR tôùi
Gatekeeper nöõa vaø khi ñoù cuoäc goïi keát thuùc.
Treân ñaây laø thuû tuïc keát thuùc cuoäc goïi coù söï tham gia cuûa
Gatekeeper do ñaàu cuoái thöïc hieän. Thuû tuïc keát thuùc cuoäc goïi do
Gatekeeper thöïc hieän ñöôïc theå hieän treân Hình 3.12. Ñaàu tieân, Gatekeeper
gôûi baûn tin DRQ tôùi ñaàu cuoái. Khi nhaän ñöôïc baûn tin naøy, ñaàu cuoái seõ laàn
löôït thöïc hieän caùc böôùc töø 1 ñeán 6, sau ñoù traû lôøi Gatekeeper baèng baûn tin
DCF. Thueâ bao ñaàu kia khi nhaän ñöôïc baûn tin endSessionCommand seõ
thöïc hieän thuû tuïc giaûi phoùng cuoäc goïi gioáng tröôøng hôïp ñaàu cuoái chuû ñoäng
keát thuùc cuoäc goïi (Hình 3.11). Neáu cuoäc goïi laø moät hoäi nghò thì
Gatekeeper seõ gôûi DRQ tôùi taát caû caùc ñaàu cuoái tham gia hoäi nghò

Trang 30
VoIP

Gatekeeper 1 §Çu cuèi 1 §Çu cuèi 2 Gatekeeper 2

DRQ (3)
EndSessionCommand (1)

EndSessionCommand (1)

Release Complete (2)

DCF (4) DRQ (3)

DCF (4)

T1524210-96

Kªnh b¸o hiÖu RAS

Kªnh b¸o hiÖu cuéc gäi
Kªnh ®iÒu khiÓn H.245

Chó ý: Gatekeeper 1 vµ Gatekeeper 2 cã thÓ lµ mét Gatekeeper

H×nh 3.12 KÕt thóc cuéc gäi b¾t ®Çu tõ Gatekeeper

Trang 31