ProAgri

tegnologie vir die boer April 2011

Nr / No 135
technology for the farmer ISSN 1042–1558

Alfa Kuikens:
Daar’s geld in
hoenders

Spesiaal!
Ondersteun ons
mense by Nampo:
Kry jou kaart binne

Valtrac se
Bronto E-500
pers puik voer uit soja
| Veilings | Hulpbronbestuur | Toerustingkeuse | Wen op die werf AgriTrader
 In hierdie uitgawe

Redakteursbrief Voorblad
Met Valtrac se
aar is ’n afwagting in die lug, so ’n bruising in die boere-
D bloed, want een van die dae is dit weer tyd vir kyk en kuier
by Nampo. ProAgri het vir hierdie spesiale Nampo-uitgawe by
vernuftige
Bronto E500-
deurpers-
ons gereelde adverteerders aange-klop om uit te vind wat die masjien kan
boere te wagte kan wees, want ons weet uit ondervinding dat enige boer nou
’n boer daarvan hou om eers sy huiswerk te doen voor hy sy sojabone in ’n
beursie uithaal. japtrap in
Om u nog verder te help om u besoek aan Nampo te voedsame,
beplan, het ons ’n terreinplan in die middel van die heerlike
tydskrif gesit, wat u kan gebruik om al die uitstallers wat in hierdie uitgawe veevoer
adverteer, op die Nampo-terrein te vind. omskep. Lees
Die onverwagse afsterwe van een van ons adverteerders, mnr Koos Vermeulen meer op
van Vermillian Verf, was vir ons ’n groot skok. Ons bid sy familie, vriende en bladsy 7.
kollegas sterkte toe. Ons is oortuig dat Vermillian sal voortgaan om die gehalte
produkte te lewer waaroor ons onder meer in hierdie uitgawe skryf. Boere kan gerus
kennis neem van die unieke waterdigtingsmateriaal wat Vermillian ontwikkel het.
Die waarde van vennootskappe in die inligtingsbedryf kan nie onderskat word
nie. Daarom het ProAgri ook hande gevat met die organiseerders van die allFresh!-
konferensie wat in Oktober by Sun City plaasvind. Ons vertrou ons gaan deur
hierdie verbintenis ook waardevolle inligting oor veral groente- en vrugteboerdery SMARTPUBLISHING
MASS MEDIA SPECIALISTS
bekom wat ons u kan deurgee. Volg gerus die skakel op ProAgri se webwerf
(www.proagri.co.za) om meer oor allFresh! uit te vind. Tel/fax: 012-362-2732
1218 Arcadia st, Hatfield, Pta
Geniet hierdie heerlike propvol uitgawe en ons sien mekaar by Nampo! www.smartpublishing.co.za

Inhoudsopgawe / Contents Die ProAgri-span

Voorbladartikel Redakteur
7 Druk meer uit voer met deurpersing Annemarie Joubert > 082-320-3642
annemarie@proagri.co.za
Meganisasie
9 Laers van die hoogste gehalte Webredakteur

Instandhouding
9 Coenraad Rall > 083-973-3297
coenraad@proagri.co.za
11 Boender kieme uit met waterdigting
Senior bemarker
Hulpbronbestuur Stefan van Wyk > 082-381-7563
12 Kyk na ons grond
stefan@agritrader.co.za
14 Pas op! Inkbessie kan jou vee afskryf
16 Bewaar water sonder sukkel Agentskappe
18 Maak water goedkoop warm 11 Carmel Ann Singh > 079-515-8708
20 Maak jou water veilig
carmel@smartpublishing.co.za

22 Ondersteun ons mense by Nampo: Bemarkers

Terreinplan Anelda Strauss > 083-748-3413
anelda@smartpublishing.co.za
Gewasproduksie
Minnette van Eeden > 079-515-8493
24 Wat beteken insekdoder groepkodes?
18 minnette@smartpublishing.co.za
Georganiseerde landbou Mabel Schmahl > 082-563-4427
27 TLU SA is daar waar dit saak maak mabel@proagri.co.za

Veeboerdery Uitleg & grafika

29 Daar’s geld in hoenders Esta van Niekerk
30 Rolo maak kleingeld van bale uitry esta@proagri.co.za
31 Eet lekker, bespaar geld, verdien geld 24
Taalversorging
Rubrieke Mediadienste
32 AgriKyk & Lees
32 AgriLag Rekeninge & intekening
33 Werfnuus Paula MacMavis > 012-362-6390
paula@proagri.co.za
Handelsnuus 27
34 AgriGids Gedruktemediabestuurder
38 GeneGids Suzanne Rall
40 Veilings suzanne@smartpublishing.co.za
Copyright © 2011. All rights reserved. No material, text or photo graphs
Sakebestuurder
may be reproduced, copied or in any other way transmitted without the
written consent of the publisher. Opinions expressed are not necessarily George Grobler
those of the publisher or of the editor. We recognise all trademarks and
logos as the sole property of their respective owners. ProAgri shall not be 29 george@smartpublishing.co.za
liable for any errors or for any actions in reliance thereon.

www.proagri.co.za ProAgri 135 – April 2011 5


Magdom voedingswaarde lê in elke
’n sojaboon opgesluit, maar
ongelukkig kon die veeboer dit tot
dusver nie vir sy diere benut voordat
die verwerker daarmee klaar is nie.
Goeie nuus vir boere is dat Valtrac,
die verskaffer wat die boer verstaan,
nou vir die boer die geleentheid bied om
self sy sojabone (of ander bone of
graan) deur te pers sodat dit geskik vir
veevoeding is.
In die proses word die nie-voedsame
faktore in soja geneutraliseer, maar die
proteïne, vitamine en aminosure wat so
noodsaaklik vir goeie gesondheid is,
behou. Sojabone met ’n voggehalte van
10 tot 14% word as grondstof gebruik.
Deurpersing (extrusion) is die proses
waarvolgens sojabone in een proses
fyngemaal word en dan deur ’n sterk
metaalbuis onder geweldige hoë druk
(40 atmosfeer) en teen ’n hoë tempera-
tuur (120 tot 150 grade C) deur ’n
wurmaangedrewe element deur ’n klein
opening gepers word. Sodra die
www.proagri.co.za
Meganisasie
Druk meer uit voer
met deurpersing
deurgepersde materiaal met die Proewe het bewys dat deurgepersde
buitelug in aanraking kom, plof dit oop voer kan help om die gemiddelde
tot bros, krakerige pilletjies. daaglikse gewigstoename van vee en
Met hierdie enkele, eenvoudige pluimvee met 50 tot 60% op te skuif en
proses word die volgende bereik: maal, melkproduksie met 1,5 tot 1,7 keer.
sterilisasie, hittebehandeling, volume-
vermeerdering, brosmaking en Deurpersing met Valtrac se Bronto
stabilisering. E-500 is ’n verstandige opsie, want:
Deurpersing is ook die proses wat
gebruik word om kaaskrulle te maak en • Dit verg ’n lae kapitale uitleg.
net so lekker as wat kaaskrulle vir • Dit gebruik min energie.
kinders is, so is deurgepersde soja vir • Dit neem min ruimte in beslag.
beeste, skape, varke en perde. • Dis maklik om te doen.
Dit alles word moontlik gemaak deur • Dit het ’n verskeidenheid
die Bronto E-500-deurperser wat aanwendings.
Valtrac binne bereik van elke boer • Dit lewer eindprodukte van ’n
plaas. Met hierdie vernuftige masjien hoogstaande gehalte.
kan jy rantsoene vir vee, troeteldiere of
pluimvee maak, en volvetsoja, kanola
Valtrac is reeds wyd bekend as die
en sonneblom deurpers om ’n produk
maatskappy wat die boer se
met ’n hoë verteerbaarheid en vry van
probleme verstaan en immer beter
skadelike mikro-organismes en ander
oplossings bied. Praat met Valtrac se
nadelige stowwe te maak.
behulpsame mense by 056-817-7308
Sojabone, gort, rog, mielies, koring,
vir toegewyde diens en die hoogste
ertjies, kanola en sonneblomsaad kan
kundigheid enige plek in die land.
met die deurperser verwerk word.
Besoek ook www.valtrac.co.za vir
Die eindproduk is smaaklik, maklik
meer inligting oor Valtrac se Valtra-
koubaar, maklik en volledig verteerbaar,
trekkers en ander werktuie wat die
voedsaam en sonder enige skadelike
boer se lewe lekker en lonend maak
stowwe. Vir die boer is dit sinvol omdat
dit hom die volgende bied:
• Voer van ’n hoë gehalte.
• Bespaar 40% graan in die voer
van vee.
• Bespaar 30% van die energie by
soja, kanola en sonneblom teenoor
oliepersing.
• Benut beskikbare voerprodukte
doeltreffend.
• Raak ontslae van mikro-
organismes in substandaard
grondstowwe.
• Omdat dit bros is, neem
dit maklik vloeistowwe
soos melasse op.
Valtrac se Bronto E-500-deurpersmasjien omskep sojabone in ’n japtrap tot
smaaklike, gesonde, veilige veevoerpille.
ProAgri 135 – April 2011 7
 Dion-kuilvoerkerwer
F41 en F41KP

Macdon A30D-sleepmodel Koppe beskikbaar om op

snyerkneuser Dion-kuilvoerkerwer te pas Tubeline-baaltoedraaier

TL5500AX2-ronde en
vierkantige baaltoedraaier

Macdon M150-selfaangedrewe
platsnyer met MacDon D60D-tafel

Brillion-fynsaadplanter SSP12

MacDon FD70 Flexdraper

Kom besoek Stropertafel

ons by
Nampo
Standplaas 94:
Provitis - wingerdtoerusting
17-20
Mei 2011

Macdon D60-stropertafel

Pickett-bone-oesmasjien

“Pre Prunner”

One Step - Ahead

Macdon R80-sleepmodel-tolsnyer

Skakel Jurie Swart

021-907-8025 / 083-375-8840
Louis van der Merwe
021-907-8000 / 072-626-8409
Shaun Fourie
021-907-8021 / 082-803-1014 One Step “Trimmer”
 Meganisasie

Bearings International:
Laers van die hoogste gehalte
earings International, met die leuse
B “Your Solutions Partner”, is een van
die leiers in die Suid-Afrikaanse land-
paar te noem.
Kom besoek gerus ons
uitstalling by die Nampo-skou
boumark met die voorsiening van laers waar ons gespesialiseerde
en transmissieprodukte. personeel u meer kan inlig
Bearings International streef daarna oor ons wye verskeidenheid
om deur sy 53 takke landswyd, van produkte.
toegevoegde waarde aan die eindver- Nuut op ons rakke is die
bruiker te bring. Jonnesway-gereedskap-reeks
Toegevoegde waarde soos ʼn noodlyn en wat ook by Nampo
wat 24/7 beman word, personeel met besigtig kan word.
tegniese vaardighede, probleemoplos- Bearings International
sing en opleiding, word verskaf tesame streef daarna om ʼn
met produkte van internasionale vennoot in u
gehalte en handelsmerke, onder meer suksesvolle
FAG, INA, Koyo, KML, Good Year, besigheid
Rexnord, Loctite en Bauer, om net ʼn te wees.

Praat met Basie by

083-306-4059 om te hoor waar
die verskaffer naaste aan jou is
of besoek www.bearings.co.za
vir ’n produklys.
Bearings International hou die landbou aan die rol.

www.proagri.co.za ProAgri 135 – April 2011 9

 Instandhouding

Vermillian Verf:
Boender kieme uit
met waterdigting
soos met gewone water- digtingsmiddels aan te wend; nie net in
digting nie. As Vermillian varkhokke en ander dierehuisvesting
praat van dig, dan bedoel soos melkerye, hoenderhuise en stalle
hulle honderd persent nie, maar ook in verpakking- en ver-
dig, sê John. werkingsaanlegte en slagterye waar hon-
Boonop bevat Vermil- derd persent higiëne ’n vereiste is, en op
lian se ontsmettende sink, teel en betondakke waar dit lek tot
seëlaar ’n antiseptiese in die verlede boender.
middel wat sorg dat die Vermillian se waterdigting is
vloer of muur waarop dit rekbaarder en skeurtraer as akriel-
aangebring word, vol- waterverdigting, sodat dit uitsetting en
kome kiemvry is. inkrimping baie beter weerstaan. Dit,
Wanneer varkhokke wat saam met die feit dat dit nie bloot
met Vermillian se water- opplak soos ander produkte nie, maar in
digting waterdig gemaak die behandelde oppervlak insmelt en deel
is, skoongespuit word, bly daarvan word, verseker dat boere nou
daar geen kieme, bak- nie meer aanhoudend met waterdigting
terieë of reuke oor nie. hoef te sukkel nie – Vermillian doen dit
Vermillian se ontsmettende seëlaar dring elke krakie en Varke verkies om die eerste keer reg. Vermillian is immers
barsie in elke varkhokmuur en -vloer doeltreffend skoon te wees en is die verf wat kan dink.
binne en smelt daarmee saam om dit absoluut honderd gelukkiger as ’n mens Maar waterdigting is nie al wat
persent dig te verseël. Dit verseker dat geen kieme hulle skoon omstandig- Vermillian jou bied nie. Dié vindingryke
daar kan skuil om die winsgewendheid van die hede bied om in te leef. hoëtegnologiemaatskappy is die plek om
boerdery te benadeel nie. Vermillian se waterdig- Dit, saam met die afwe- aan te klop vir al jou verfbehoeftes.
tingsmiddels werk ewe doeltreffend in alle dierebehui- sigheid van kieme en Vermillian bied nie net die regte
sing, slaghuise, verwerkingsaanlegte en op sink- en bakterieë wat siektes produkte nie, maar ook die regte
betondakke. veroorsaak, bring mee dat raad.
beduidend minder varke
vrek en dit stoot ook die Skakel Vermillian Verf by 012-335-0330
Absolute voorvereiste vir wins-
’n gewende varkboerdery is honderd
persent higiëne. So sê John Westerink
speengewig op – wat alles meer geld in
die boer se sak beteken.
By Hunter’s Rise-varkboerdery het die
of 012-546-3350 asook 083-697-6798 of
082-491-8272. Besoek ook enige van
Vermillian se winkels of die webwerf,
van Hunter’s Rise-varkboerdery net buite produksieverbetering wat Vermillian se www.vermillianpaint.com. Lees in verlede
Viljoenskroon in die Vrystaat. waterdigting meegebring het maklik die maand se ProAgri meer oor
Daarom tref die boerdery alle moont- koste van die verf betaal en nou is dit al waterdigting en hoe Vermillian roes troef
like maatreëls om biosekuriteit te die pad wins met skoon, tevrede, met Verust. Volgende keer vertel ProAgri
handhaaf. Werknemers stort voor hulle gelukkige, gesonde varke. meer van temperatuurbeheer met
die varkhokke betree, dra spesiale klere Dis maklik om Vermillian se water- behulp van Vermillian.
en die varkhokke word met spesiale
skuimseep en ’n hoëdrukspuit
skoongemaak en ontsmet.
Maar beton is altyd poreus. Diep in
die krakies en barsies van die beton-
vloere en gepleisterde steenmure skuil
steeds hardnekkige bakterieë en virusse
wat die siekterisiko van ’n boerdery
gevaarlik verhoog.
Gelukkig is daar ’n doeltreffende
oplossing vir die probleem, vertel John:
Vermillian Verf se ontsmettende seëlaar
dring diep in die vloere en mure in en
verseël dit honderd persent sodat daar
geen inkomplek vir selfs die skelmste
kiem of selfs reuk oorbly nie.
Hierdie unieke waterdigtingsmiddel
werk met nanotegnologie, wat beteken
dat die deeltjies waaruit dit bestaan so
klein is dat dit tussen die betonmolekules
indring en letterlik daarmee verbind. Dit
kan dus nie lostrek soos gewone
seëlmiddels nie. As jy gelukkige, tevrede, gesonde varke wil grootmaak, is higiëne baie belangrik.
Omdat die deeltjies soveel kleiner as Daarom het Hunter’s Rise-varkboerdery naby Viljoenskroon hulle varkhokke se mure
watermolekules is, kan water wat daarop en vloere met Vermillian Verf se ontsmettende seëlaar behandel sodat geen kiem,
lê glad nie uiteindelik daardeur syfer bakterie of reuk daarin skuilplek kan vind nie. Dit werk!

www.proagri.co.za ProAgri 135 – April 2011 11

 Hulpbronbestuur

Kyk na ons grond (2)

Hierdie is die tweede artikel in die reeks oor grond en grondbewerking, opgestel deur JP le Roux.
n die vorige artikel het ons gekyk na
I die rol wat die grondsoort speel in die
keuse van grondbewerking. In hierdie
artikel kyk ons na faktore soos die
diepte van bewerking, die invloed van
langtermynproewe op aanbevelings,
asook die koste van verskillende
bewerkings.
Diepte van bewerking
Die diepte van grondbewerking op
verskillende gronde staan regstreeks in
verband met die grondsoort en
kleipersentasie daarvan. Indien nie ag
gegee word op die verband nie of
verkeerde werktuie aangewend word,
kan opbrengsverliese gely word.
Die skrywer van hierdie artikel en
kollegas het verskeie dieptebewerkings-
proewe uitgevoer op twee grondsoorte,
naamlik ’n sandgrond van 10 tot 15%
klei en ’n sandleem van 15 tot 20% klei.
Verskillende klimaatstoestande is
gedurende die vier seisoene ondervind.
Tog het die resultate duidelike tendense
getoon. Uit die proef-werk het twee
feite duidelik na vore gekom:
• Elke grondsoort het ’n optimum
bewerkingsdiepte
• Te aggresiewe bewerkings kan net so
nadelig wees as te vlak bewerkings.
Die vier jaar se gemiddelde resultate
word soos volg opgesom.
• Vir die grondgroep waarvan die
kleipersentasie tussen 10 en 15%
wissel, was die gemiddelde opbreng-
ste in die algemeen ± 0,45 ton/ha
beter as by die hoër kleipersentasie
grond. Dit dui op ’n beter vog-
berging- en vogleweringvermoë van
dié gronde vir benutting deur die oes
in kritieke fases.
• Soos die kleipersentasie van die
gronde daal, so vermeerder die
behoefte aan ’n dieper bewerking om
maksimum opbrengste te bereik. Die
resultaat was baie duidelik deurdat
by die 10 – 15% klei die optimum
diepte van bewerking en opbrengs
eers tussen 350 – 400 mm bereik
word, terwyl die ooreenstemmende
optimum op die 15 – 20% klei reeds
op 275 – 325 mm diepte bereik word.
• Baie aggressiewe bewerkings soos
wat verkry is met die skeurtand
toegerus met ’n groot vlerkskaar
(deltaskaar) het opbrengste laat
daal, veral op die grond met ’n laer
kleipersentasie. ’n Moontlike verkla-
ring is die volgende: Die plantont-
wikkeling op die persele is baie
gestimuleer en het hoë plante met
groot blaaroppervlaktes en groot
wortelstelsels ontwikkel, wat baie
rojaal vog verbruik het. Tydens die
kritieke fase van bestuiwing en pitvul
en ’n gesamentlike afname in reën-
val, was die persele se vogreserwe
gevolglik reeds so uitgeput dat
stremmings ontstaan het wat in die
opbrengste weerspieël word.
• Dieselfde tendens is verkry met
bewerkings wat dieper as die
optimum uitgevoer is en waar laer of
dieselfde opbrengste verkry is. Die
bykomende koste wat aangegaan is
om sulke aggressiewe of dieper-as-
optimum bewerkings uit te voer, is
vervolg op bl13

In Tabel 1 word hierdie riglyne vir u gerief saamgevat. Let veral op na die aanbevelings vir
bewerkingsdiepte en ander waarskuwings oor die toepassing van sekere praktyke.
* Spoorverkeer
Grondgroepe Klei % Bewerkingsmetode Diepte (mm) beteken skeur-
ploegbewerking
Bruin en vaal ligte sandgrond Onder 15% 1 Somerploeg en plant 250 – 300 (“rip”) op die ry
2 Spoorverkeer* 300 – 400 en pas beter by 1,5
(Vermy disbewerking)**
meter rye.
(Maak seker van verdigte lae)***
** Hierdie gronde is
Rooi, bruin en vaal ligte 15 – 20% 1 Somerploeg en -plant 200 – 250 geneig om baie fyn
sanderige grond wat op 2 Deklaag/Krap 200 – 300 te werk en is dan
normale ploegdiepte nie veel 3 Spoorverkeer* 250 – 300 onderhewig aan
swaarder word as in die (Vermy disbewerking)** wind- en
bogrond nie (Maak seker van verdigte lae)*** watererosie. Net
een disbewerking
Rooi, bruin en vaal medium 20 – 30% 1 Deklaag/Krap 150 – 200 gedurende die
leemgrond wat op ploegdiepte 2 Somerploeg en -plant 150 – 200 wintermaande om
geneig is om effens swaarder 3 Swaar disbewerking 100 – 150
te word as in die bogrond
stronke te sny,
4 Spoorverkeer* 200 – 250
(Vermy winterploeg in droë grond)**** word aanbeveel.
Waar EPTC op
Swaar rooi kleigrond wat 30 – 45% 1 Deklaag/Krap 150 – 200 somergeploegde
swaarder word op ploegdiepte 2 Swaar disbewerking 100 – 120 gronde toegedien
en swaarder kleigrond met 3 Spoorverkeer* 200 – 250 word, word ’n
geel klei in die ondergrond (Vermy winterploeg in droë grond)**** tandwerktuig aan-
beveel.
Vaal gebroke kleigrond met 30 – 45% 1 Deklaag/Krap 150 – 200 *** Verdigting kom
potklei in die ondergrond 2 Swaar disbewerking 100 – 120
veral op sanderige
3 Spoorverkeer* 200 – 250
(Vermy winterploeg in droë grond)**** grond voor. Profiel-
gate behoort
Swaar turfgrond Meer as 45% 1 Deklaag/Krap of dis in droë grond 100 – 150 gegrawe te word
opgevolg met plant in droë grond om verdigting te
2 Indien voldoende lentereëns voorkom, 120 – 150 identifiseer
kan vlak lenteploeg toegepas word, **** Waar voldoende
opgevolg met krapbewerkings met plant. vog in die winter of
3 Dieselfde as 1 maar saadbedding bewerk lente teenwoordig
met tandwerktuie in nat grond en
is, kan ’n ploegbe-
daarna plant.
4 Spoorverkeer* 150 – 200 werking op
(Vermy winterploeg in droë grond)**** hierdie grond uit-
gevoer word.

12 ProAgri 135 – April 2011 www.proagri.co.za


Wortelontwikkeling wat belofte
van ’n goeie opbrengs inhou.
Bestel!
Lees resensie op bl 32
www.proagri.co.za
nie in verhoogde opbrengste verhaal
nie en het, inteendeel, ’n laer inkom-
ste tot gevolg gehad.
Met hierdie verdeling as grondslag, is
daar deur die jare verskillende grondbe-
werkingstelsels op hierdie grondsoorte
getoets. Met die resultate wat verkry is,
is grondbewerkingsriglyne vir die verskil-
lende grondsoorte opgestel.
Koste van bewerking
Die keuse van ’n grondbewerkingsprak-
tyk sal nie voltooi wees as die koste van
die verskillende bewerkings nie met
mekaar vergelyk is nie. In die Megani-
sasiegids 2011 wat deur die skrywer van
hierdie artikel opgestel is, word die koste
van die verskillende praktyke en verskil-
lende trekker-kombinasies in vergely-
kende tabelle aangetoon.
Die Meganisasiegids kan bestel word
by koosleroux@absamail.co.za of skakel
082-828-9531.
Aanbeveling
Om ’n gevolgtrekking te maak dat een
bewerking (wat reg uitgevoer word)
beter as ’n ander bewerking is (wat reg
uitgevoer word) is dus nie moontlik nie.
Ander faktore speel ’n rol in die
Die Meganisasiegids vir 2011 is nou beskikbaar teen R200 (posgeld ingesluit)
Bestel joune by koosleroux@absamail.co.za of 082-828-9531.
keuse van ’n spesifieke grondbewerk-
ingstelsel. ’n Paar van hierdie faktore
word hier genoem.
• Spesifieke voorkeur van die boer.
• Die koste van ’n stelsel.
• Die invloed wat die stelsel op die
totale kapitale belegging in masjinerie
het. Sommige stelsels benodig beslis
minder trekkers.
• Faktore soos grond- en winderosie
kan ’n bydrae lewer tot ’n sekere
keuse.
• Kontoerwalle en veral die spasiëring
van die walle speel ’n rol.
Dit word dus aanbeveel dat, indien u op
’n sekere grondbewerkingstelsel besluit,
u seker moet maak dat dit reg uitgevoer
word. Die grondbewerkingsdiepte speel
’n belangrike rol in die sukses van die
stelsel en spesiale aandag moet hieraan
gegee word.
Wanneer u dit oorweeg om na ’n
ander bewerkingstelsel oor te slaan,
moet u seker maak dat u dit om die
regte redes doen. Ontleed alle
faktore voordat u ’n besluit neem.
In die volgende artikel gaan ons die
grondbewerkingstelsel van geenbewer-
king bespreek.
ProAgri 135 – April 2011 13

ulle groei in vrugbare en onvrugbare
H grond, hulle plant maklik voort, het
pragtige geel blomme en hulle vergiftig
ons diere! Die inkbessie (Cestrum
laevigatum) is een van ’n verskeiden-
heid indringerplante wat besig is om
Suid-Afrika se natuurlike weiveld te
verwoes.
Die plant is nie net ’n probleem
weens sy vinnige verspreiding nie, maar
ook omdat sy blare en bessies giftig is
en tot vrektes onder skape, bokke en
beeste kan lei. Selfs kinders het al
gesterf nadat hulle die groen bessies
geëet het.
Die meeste gevalle van inkbessie-
vergiftiging kom in Junie en Julie voor
wanneer die bessies nog groen is en
weiding skaars is. Boere moet dus nou
optree om die pes beveg, voor dit nog ’n
seisoen se ellende kan veroorsaak.
Attie en Elrina Juyn wat in die
Potchefstroom-omgewing naby die Vaal-
rivier boer, het ’n hulpkreet na ProAgri
Soos vele ander gevaarlike indringerplante, het
die inkbessie ’n skyn van onskuld met sy
pragtige geel-groen kelkblomme.
In die noordelike dele van die land vorm die inkbessie ’n struik van 1 tot 2 m hoog,
maar aan die kusstreke van Natal en die Kaap kan dit die vorm van ’n boom
aanneem wat tot 5 m hoog kan groei.
14 ProAgri 135 – April 2011
Pas op! Inkbessie
kan jou vee afskryf
gestuur in ’n poging om boere en ander
instansies bewus te maak van die
gevaar.
Elrina skryf: “Kromdraai en groot
gedeeltes van die Koepel (ja, die bewa-
ringsgebied) het kanker! Ons het die
afgelope jaar-en-’n-half al R14 000
bestee aan die gif en diesel waarmee dit
gemeng moet word.”
Soos met die bestryding van die
meeste indringerplante is die kern van
die probleem dat nie almal saamwerk
nie. Dit help nie een boer doen sy plig
en die voëltjies, wat hulle nie juis aan
heinings en die gif in die bessies steur
nie, dra maar net weer die bessies oor
die plaas se grens nie. Net so help dit
ook nie dat die boere uit hulle pad gaan,
maar die stadsrade en ander owerhede
is laks nie.
Elrina som dit so op: “Ek voel in
hierdie stadium oorweldig deur die
omvang van die toestand en voel ons
voer ’n verlore stryd. Solank daar op
buurplase (en langs die pad!) van die
plante in massas blom, word die bessies
soos ’n veldbrand deur voëls versprei en
jy begin telkens maar net weer van voor
af.”
Roei die indringers uit
Mnr Piet Theron van die Departement
van Landbou, Bosbou en Visserye op
Hulpbronbestuur
Potchefstroom het in reaksie op ’n
navraag van ProAgri gesê hy is bly dat
die media begin om die oorlog saam te
veg. Hy het onlangs in ’n artikel in die
plaaslike koerant, die Potchefstroom
Herald, ’n ernstige pleidooi gerig dat
Verklaarde Onkruid en Indringerplante
(VOI) uitgeroei moet word.
Hy sê: “Ingevolge die Wet op die
Bewaring van Landbouhulpbronne,1983
(Wet 43 van 1983) mag geen VOI op
enige grond voorkom nie en dit sluit
stadsgebied in. Aangesien die Departe-
ment die uitroei van VOI in ’n ernstige
lig beskou, is daar alreeds met die
uitreik van kennisgewings ingevolge die
Wet begin en word daar beplan om
aansienlik meer kennisgewings uit te
reik waar grondgebruikers nie die plante
uit eie beweging beheer nie.”
Grondeienaars wat nie hierdie plante
uitroei nie, maak hulleself skuldig aan ’n
misdryf, maar mnr Theron sê hy wil
eerder mense se samewerking hê as om
hulle met vervolging te dreig: “Die
Departement hoop en vertrou dat alle
grondgebruikers sal saamwerk om
hierdie plante vrywillig uit te roei aange-
sien dit reeds ’n nadelige invloed op die
landbougrond in die distrik het. Die
voorkoms van inkbessie langs die Vaal-
rivier neem alreeds ernstige afmetings
aan en boere verloor jaarliks beeste as
gevolg daarvan.”
Ken jou vyand
Hildegard Klein van die LNR se Navor-
singsinstituut vir Plantbeskerming skryf
in ’n inligtingstuk wat in 1986 uitgereik
is, dat die inkbessie toe reeds versprei
het na dele van die Kaapprovinsie,
Kwazulu-Natal, die sentrale en suidelike
dele van Transvaal, die Noord-Vrystaat,
asook Swaziland en Zimbabwe.
Die plant is van Brasilië af ingevoer
om as heiningsplant en windskerm
aangeplant te word, maar dit het in die
veld versprei.
Die vrugte en bas van inkbessie
bevat die gifstowwe, saponien en
setrumied, wat hoofsaaklik in die jong
lote met blare, asook in die jong groen
bessies, gekonsentreer is.
Chase Valley-siekte, ’n siektetoestand
by beeste wat gereeld in die Chase-
vallei naby Pietermaritzburg voorkom,
word toegeskryf aan die inname van
inkbessies. Diere wat groot hoeveelhede
inkbessies vreet, vrek gewoonlik skielik
en sonder waarskuwende simptome.
Die inligtingstuk beskryf inkbessie-
vergiftiging soos volg: “Akute vergifti-
ging gaan gewoonlik gepaard met
buikpyn, tandegekners, pogings om die
buik te skop of met die horings by te
www.proagri.co.za

Twee jaar gelede het die Departement van Landbou begin met ’n veldtog om die
stadsraad van Potchefstroom te help om indringerplante uit te roei, maar dit was nie
orals ewe geslaagd nie, soos dié inkbessies langs die muur van die stadsraad se
kwekery getuig!
kom, kwyling, tranende oë, ’n kromge-
trekte rug, ’n wankelende gang,
versnelde asemhaling, swak polsslag,
toenemende swakheid en soms gelerige
oogbindvliese en slymvliese.
“Net voor die dood word die worste-
ling en skoppery erger en die dood tree
gewoonlik in na 4 tot 12 uur. In die
www.proagri.co.za
geval van minder akute vergiftiging is
die simptome minder ernstig en die
toestand kan na 3 tot 4 dae verbeter.”
Kry jou wapens
Geen boer of regdenkende grondeie-
naar kan tog ’n onskuldige dier so ’n
wrede lyding toewens nie, daarom
moet elkeen saamwerk vir doeltref-
fende beheer van die pesplant wat dit
veroorsaak.
Mnr Theron sê: “Met doeltreffende
beheer word bedoel dat geen saadvor-
ming mag plaasvind nie. Die maklikste
metode is om as eerste fase slegs die
plante naby die grond af te sny. Die
tweede fase is om die plante algeheel
uit te haal. Waar grondtoestande of
gebrek aan arbeid dit moeilik of
onmoontlik maak om die plante heel-
temal uit te haal, kan die afgesaagde
stompe net so gelaat word op voor-
waarde geen hergroei toegelaat word
nie. Deur alle hergroei gereeld af te sny
voordat dit 500 mm oorskry, sal die
wortelreserwes van die plante metter-
tyd uitgeput word en sal dit later
doodgaan.”
Daar is wel gifmiddels teen die
inkbessie geregistreer, maar navorsing
is aan die gang om die gifmiddels te
verbeter sodat dit makliker aangewend
kan word. Tans moet die middels deur
stamaanwending toegedien word. In
praktyk behels dit dat elke plant eers
afgesaag moet word voordat die middel
aangewend word.
Die proses is nie maklik of goedkoop
nie en daarom is dit belangrik dat ’n
hele gebied van ’n kant af skoonge-
maak moet word.
Dit is òf dit, òf die alternatief soos
deur Elrina uitgespel: “Party boere gee
net moed op met veeboerdery.
Inkbessie se gif is verskriklik
gevaarlik.”
ProAgri 135 – April 2011 15
 Hulpbronbestuur

Bewaar water sonder sukkel

ie reën kom op sy tyd, maar sy tyd
D is nie altyd die tyd wanneer ’n boer
water nodig het nie. Dit is waarom die
opgaar- en slikdamme. Ons kan boere
raad gee oor die wetlike vereistes en kan
ook vir ’n boer ’n akkurate kostebera-
hulle vloot! Hulle het selfs ’n slim
masjien wat op eie stoom die plastiek-
stroke aanmekaar vassmelt sodat geen
opgaar van water ’n noodsaaklike deel ming doen.” druppel water daar kan deurdring
van boerdery is. Daarby hoef ’n boer nie bang te wees nie.
Maar die meeste boere het ellelange vir die arbeid verbonde aan iets soos ’n
ellendes van sukkel met damme en gronddam nie, dit is immers Hefer Plant Skakel Shawn Hefer by 082-496-8696
opgaartenks wat moeilik is om te bou, Hire met wie hy sake doen – hulle het of besoek www.heferplant.co.za vir
knaend lek en baie instandhouding enige masjien wat grond kan verskuif in meer inligting.
verg. Dit is waarom die oplossings wat
Hefer Plant Hire met hulle hoëdigtheid-
poliëtileenvoerings (HDPE) asook voe-
rings van polivinielchloried (PVC) bied,
so gesog is.
Geosintetiese voering is buigsaam,
maar baie sterk. Dit word regstreeks op
die voorbereide grond geplaas en skrik
glad nie vir waterdruk of die son nie.
Die voering is UV-bestand vir 10 tot 20
jaar, afhangende van die dikte van die
plastiek.
Hefer Plant Hire verskaf ook nie net
die materiaal nie, maar ’n totalediens-
pakket (turnkey operation). Boere kan
gerus van hulle kundigheid gebruik
maak om te help met die beplanning en
ontwerp van damme, asook die bou-
werk self, belyning en herstel van Geosintetiese voering is buigsaam, maar
bestaande damme. dit is ook stewig en het ’n baie lang
Shawn Hefer vertel: “Ons het inge- lewensduur sodat boere water sonder
nieurs met jare se ondervinding om sukkel kan opgaar.
myne te help met die ontwerp van hulle

DIAMOND IMPLEMENTS
IDEALE MENGER
KERWER, MENGER, VOERDER
Die Voermengerspesialiste
Beskikbaar van 4m3 tot 24m3

Besparing Nuut! Kom besoek ons

van 40% op
mengkoste. by Nampo
Skakel ons
vir meer 17 - 20 Mei 2011
inligting
Standplaas 88 D, E
Die perfekte
konsentraat-
menger. Nuut!
Ideaal vir
konsentrate,
skaap-, vark- en
pluimvee-
rantsoene.
Meng tot
1500 kg.

VIR MEER INLIGTING, KONTAK: DIAMOND IMPLEMENTS,

PO Box 1004, Delmas, 2210, Mpumalanga, Republiek van Suid-Afrika
Tel (+27)13-665-1032, Fax (+27)13-665-1436
epos: diamond@netactive.co.za

WAAR TEGNOLOGIE EN NATUUR EEN WORD

www.proagri.co.za ProAgri 135 - April 2011 17

Maak water goedkoop warm
it is nie nodig om in sonnige Suid-
D Afrika ’n plaas se prys te betaal vir
warm water nie. Met die hulp van ’n
eenvoudige u-koppelstuk wat deur
Johan Weideman van Nylstroom
ontwikkel is, kan boere
Niemand hoef in koue water te bad solank die
son skyn nie. Met Johan Weideman se u-koppel-
stuk word waterverwarming maklik en bekostig-
baar.
www.proagri.co.za
Hulpbronbestuur
sommer nou vinnig-vinnig ’n plan maak
om water te verwarm vir hulle eie en
hulle werkers se gebruik.
Die u-koppeling maak dit maklik om
op enige dak of langs die swembad of
plaasdam ’n stelsel te bou wat sonkrag
gebruik om water warm te maak. Johan
sê: “Ek wou self so stelsel bou en het
begin soek na ’n koppelstuk. Ek kon
nêrens naastenby so iets in die hande
kry nie en het toe self ’n plan gemaak.”
’n Volledige stel instruksies word
saam met die koppelstukke verskaf
sodat die stelsel maklik, maar ook
netjies en stewig opgerig kan word.
Daar moet onder meer voorsiening
gemaak word vir die uitsetting en
inkrimping van die pype sonder om ’n Aluminiumstaaf verseker dat die pype
lekkasies te veroorsaak. van die verwarmingstelsel nie rondskuif
Die sommetjie vir die hoeveel- nie.
heid warm water wat deur die stelsel
verkry kan word, is eenvoudig: gebruik saam met ’n geyser is dit net
100 m pyp wat 40 mm dik is, lewer belangrik om van ’n drukklep
125 liter warm water en 100 m pyp gebruik te maak.
wat 20 mm dik is, lewer 31 liter
warm water. Die water word Om meer uit te vind oor die plan, skakel
sommer vinnig tot 60 grade vir Johan by 082-825-7573 of stuur ’n
Celsius verhit. e-pos aan u-connector@live.com. Die
Die stelsel kan op sy eie U-koppelstuk word ook deur Agrinet
gebruik word of om water te versprei en kan by enige landbou-
verwarm voor dit by ’n geyser handelstak bestel word. Die kodes is:
inloop sodat die geyser nie veel 20 mm u-koppelstuk: 45001 en die
krag hoef te gebruik nie. Vir 40 mm u-koppelstuk: 45002
ProAgri 135 – April 2011 19

Maak jou drinkwater veilig
uid-Afrika se natuurlike
S waterbronne (damme,
riviere en ondergrondse
water) se gehalte versleg
baie vinnig en ons bevind
ons tans in ’n waterkrisis –
so beweer onder meer
kundiges, wetenskaplikes,
navorsing- en opleidings-
instansies met goeie rede.
Die regstreekse gevolg
vir boere is dat feitlik alle
water in opgaardamme en
tenks ook besmet is en nie
meer sonder behandeling
“veilig” is vir mens- en
diergebruik nie.
Die belangrikste behan-
delingstap om hierdie
drinkwater ‘veilig’ te maak,
is ontsmetting.
Die goedkoopste, mak-
likste en doeltreffendste
manier van ontsmetting is
dekades lank al sonder
twyfel chlorinering.
Voldoende chlorinering van
water vernietig dodelike
bakterieë, virusse en
verhoed alge- en
slymvorming in opgaar-
damme/tenks en pyplyne.
Arch Chemicals verskaf
’n reeks van chlorinering-
www.proagri.co.za
Hulpbronbestuur
stelsels en -produkte gemik op
die uiteindelike voorsiening van
veilige drinkwater.
Hierdie stelsels en produkte
is spesiaal ontwerp vir gebruik
in wateropgaardamme en
-tenks en sluit die volgende in:
1. In-line Feeder (inlyntoe-
diener) wat tesame met
HTH® Scientific™ Slow
Release Tablets (stadig-
oplosbare tablette)
aangewend kan word in
watervoerlyne na en van
wateropgaardamme of
-tenks.
2. HTH® Scientific™ Mini
Reservoir Floater
(minitenkvlotter) wat in
kleiner wateropgaartenks
(bv JoJo-tenks) gebruik kan
word.
3. HTH® Scientific™
Reservoir Floater
(opgaardamvlotter) vir
gebruik in groter
wateropgaardamme.
Vir meer inligting
skakel Arch Chemicals by
011-393-9000
(ICM-divisie).
ProAgri 135 – April 2011 21
 Diamond Implements Four Lakes
Caltexsaal 19

Tags for Africa

Caltexsaal 48

John Deere

K2Agri Mercedes Benz SA

Roodebank
Saadsaal 5
Vitamech

Monsanto Bearing Internation

Roodebank Namposaal 45 & 46
Saadsaal 2

Agri-Afrika

Shell SA

Rolo

46

Arch Chemicals
Agrinetsaal
50 & 51

Besoek ook gerus al ons telersgenootskappe in die

bees- en skaapkomplekse.

Turf-ag

22 ProAgri 135 – April 2011 www.proagri.co.za

 ProAgri
ProAgri wens graag ons adverteerders wat die geleentheid gebruik het
om in hierdie spesiale Nampo-uitgawe te adverteer,
alle sukses met hulle uitstallings by Nampo toe.
Boere wat suksesvol vorentoe wil boer met ProAgri,
kan dié verskaffers vind soos op die kaart aangedui.
Valtrac

Verseker jou onderneming se plek in

Southtrade
ProAgri se 2012-Nampo-uitgawe.
Skakel sommer nou al een van ons
al Electrolee TLU SA bemarkers of stuur ’n e-pos na
Namposaal 32 Namposaal 1
info@proagri.co.za.

Lys van bemarkers

Stefan van Wyk: 082-381-7563
Anelda Strauss: 083-748-3413
Minnette van Eeden: 079-515-8493
Mabel Schmall: 082-563-4427
Carmel Ann Singh: 079-515-8708

Nic Sleepwaens Senter 360 Irrigation Unlimited Toyota

www.proagri.co.za ProAgri 135 – April 2011 23

Vervaardiger van die spilpunt

Tel: 018-469-1331
e-pos: info@senter360.co.za
www.senter360.co.za

Wat beteken insekdodergroepkodes?
deur Johan Marais van Philagro
ns het al almal gehoor dat landbou-
O chemiese agente praat van produkte
met verskillende groepkodes en gewonder
waaroor hulle nou eintlik praat. So wat is
produkgroepkodes en wat beteken dit?
Die groepkodes van insekdoders word
gevind op die hoofpaneel van die etiket
net na die registrasienommer en basiese
aansprake, maar voor die benoeming van
die aktiewe bestanddele. Indien ’n produk
meer as een aktiewe bestanddeel bevat,
word die groepkodes in dieselfde volgorde
as die aktiewe bestanddele gelys.
Daar is verskillende maniere waarop ’n
produk ’n insek kan doodmaak, daarom
sal ’n groep insekdoders met verskillende
name, maar dieselfde wyse van werking,
aan dieselfde groepkode behoort (Tabel
1). ’n Paar maniere waarop insekdo-
ders werk is byvoorbeeld middels wat die
senuweestelsel van ’n insek buite aksie
stel (groep 1 hieronder) of middels wat
die groeihormoonvlakke beheer sodat die
insek nooit volwassenheid bereik nie
(groep 7 hieronder) of middels wat met
die metaboliese ensieme in die inseklig-
gaam bind en so die insek daarvan weer-
hou om te voed.
Die insekdodergroepkode word
saamgestel uit die “Groep” en “Subgroep”.
Die subgroepe beteken die produkte is
twee verskillende chemiese tipes, byvoor-
beeld organofosfate en karbamate, maar
maak steeds die insek op dieselfde manier
dood.
As ons kyk na insekte wat weerstand-
biedend geword het teen sekere chemie-
groepe, is sitrusrooidopluis sekerlik een
van die belangrikstes.
Hierdie insek is ’n groot kommersiële
plaag in die sitrusbedryf en sonder
doeltreffende beheer van hierdie plaag
’n Voorbeeld van ’n produketiket waar
die insekdodergroepkode baie duidelik
gemerk is deur ’n rooi blokkie.
Tabel 1: Klassifikasie van insekdoders volgens werkswyse. Croplife, IRAC werkgroep
Groep
1 A
2 A
3 Natriumkanaal-moduleerders
4 A
7 A
www.proagri.co.za
kan ’n boer verlaagde opbrengs ervaar, sy
vrugte sal nie uitgevoer kan word nie en
boomterugsterwing kan ’n gevolg wees
van swaar besmetting.
Organofosfate (chemie-groep 1B) is ’n
breëspektrum insekdoder wat vir rooidop-
luisbeheer en ook vir die gelyktydige
beheer van ander insekplae gespuit is.
Boere het dus in die verlede baie staatge-
maak op ’n spuitprogram waar organofos-
fate herhaaldelik gespuit is.
So het dit gebeur dat rooidopluis kort
voor lank bestand geraak het teen
organofosfate. Dit het die landbousektor
in die moeilikheid gelaat.
Die probleem is egter oorkom deur
insekgroeihormone soos Piriproksifen
(groep 7C) in kombinasie met minerale
olie in te span. Juis omdat Piriproksifen in
kombinasie met minerale olie (wat ’n
smorende effek op dopluis het) gebruik
word, is hierdie groeihormoon al 18 jaar
lank doeltreffend teen rooidopluis, sonder
enige bewerings van weerstand.
Dit is belangrik dat ons die insekdoder-
groepkodes verstaan, sodat dit vir ons
makliker is om die opbou van weerstand
in insekte te beveg. Dit geld vir alle land-
bouplae soos onkruid, swamme en
siektes.
Die fout wat baie van ons maak is om,
onwetend, seisoen na seisoen dieselfde
produk te spuit of miskien wissel ons die
produkte af, maar met ander produkte
wat aan dieselfde groepkode behoort. As
daar nooit variasie in groepkodes is nie, is
dit ’n groot probleem, omdat insekte dan
weerstand kan opbou teen al die produkte
wat aan daardie een groep behoort.
In elke plaagbevolking is daar sekere
enkelinge wat fisiologies beter toegerus is
om die werking van ’n sekere produk-
groep te kan oorleef. Dit is juis hierdie
enkelinge wat sal oorleef en voortplant en
dieselfde fisiologiese eienskape aan hulle
nageslag oordra. Indien produkte uit
dieselfde produkgroep aanhoudend
gebruik word, sal insekte dus kort voor
Subgroep Hoofteikengebied van werking
Asetielcholien-esterase-inhibeerders
B Organofosfate
GABA - Gehokte chloriedkanaal-
B antagoniste
Nikotiniese asetielcholienreseptor
B bestryders/-antagoniste
C Cartap, Bensultap
Jeughormoonnabootsers
B Fenoksikarb
C Piriproksifen
Gewasproduksie
Die rooidopluis teister sitrusboere.
lank weerstand teen alle produkte in
daardie spesifieke groep van produkte
opbou. Dit is dan dat ons praat van
kruisweerstand tussen produkte.
Daar is ’n baie eenvoudige oplossing
om hierdie risiko te verlaag. Ons moet
produkte uit verskillende groepkodes
saam in ’n spuitprogram gebruik om een
spesifieke plaag te bestry.
Produkte uit verskillende groepkodes
kan ook saam gebruik word in ’n
tenkmengsel. Dit is belangrik om nie ’n
enkele produk meer as vier keer in ’n
seisoen toe te dien nie.
Op hierdie manier word die werks-
wyse-spektrum van die spuitprogram ver-
breed met die gevolg dat individue uit ’n
plaagbevolking op verskeie maniere
gedood word. Die uiteindelike gevolg is
dus dat die produkte van albei groepkodes
vir ’n langer tydperk doeltreffend sal bly.
Dit is uiters belangrik dat ons
noukeurig oorweeg watter
produkte van verskillende groepkodes ons
saam in ’n spuitprogram sal spuit om
sodoende vir ’n langer tydperk beter
beheer te waarborg met die produkte wat
tans beskikbaar is.
Chemiese subgroep of
voorbeeld van aktiewe
bestanddeel
Karbamate
Siklodien organochlorien
Fiproniel (of Fenielpirasool)
Piretroïde, Piretrien DDT
Neonikotinoïede
Nikotien
Jeughormoonanaloë
ProAgri 135 – April 2011 25
26 ProAgri 135 – April 2011 www.proagri.co.za
 Georganiseerde landbou

TLU SA is daar waar dit saak maak

Grondeise
Die Krugers boer al geslagte lank in die
Kloof van Renosterhoek. Dit is agter die
Sudwalagrotte tussen Nelspruit en
Sabie. Die plaas is nog deur president
Paul Kruger aan Jan Kruger wat nou al
self 65 is, se oupagrootjie toegeken.
Die grondeis wat deur ’n swart
gemeenskap teen die grond ingedien is,
het dus vir Jan en sy vrou, Santa, as ’n
groot skok gekom. Gelukkig is hulle lede
van TLU SA en Jan het die hulp van Piet
Kemp, TLU SA se grondeiskenner,
ingeroep.
Die eis teen al sewe plase in die Kloof
is later teruggetrek, want met die TLU
SA se kundigheid kon daar bewys word
dat die gemeenskap nooit daar gewoon
het nie. TLU SA het onlangs ’n ooreenkoms met Georgië geteken om die land, wat groot
Santa Kruger vertel: “Daar is grafte skade onder die kommunistiese bestel gely het, te help om weer sy landboubedryf
uitgewys op ’n plaas oorkant die rivier, op die voete te kry. Hier is Georgië se minister van diaspora, Mirza Davitaia, by
maar beslis nie hier by ons nie.” Bennie van Zyl, hoofbestuurder, en Ben Marais, president van TLU SA.
Van die 336 eise wat TLU SA in die
Oos-Streek hanteer het, is 20% ampte-
teen die ANC-jeugleier, Julius Malema
lik teruggetrek en die res is almal as ProAgri is ’n borg van TLU SA se strydkreet, Dubul' iBhunu, wat
ongeldig bewys, hoewel die staat se
letterlik beteken: “Skiet die boer”.
papierwerk nog nie afgehandel is nie. se Kongres 2011 wat in In ’n land waar geweld hoogty vier,
Grondbelasting
September plaasvind. moet iemand onverantwoordelike
politici, wat hierdie geweld net verder
Bennie van Zyl, hoofbestuurder van TLU
aanblaas, in die bek ruk. Hoeveel
SA, sê: “In Suid-Afrika het daar oor die
Die fyn bestudering van die grondbe- boere kan dit bekostig om op hulle eie
laaste dekade heelwat wette op die
lastingwet het vir John Anderson en ’n so ’n saak te dryf?
wetboek beland wat nie in die belang
paar ander TLU SA-lede in die Oos-
van voedselsekerheid en die landbouer
Londen-omgewing tot dusver groot Standpunte
is nie. Boere ly daaronder, maar probeer
voordele ingehou. As gevolg van die Volgens mnr Van Zyl word die aksies
dit meestal hanteer na die beste van
verkeerde toepassing van die wet, van TLU SA uitgevoer binne die raam-
hulle vermoë, want hulle is wetsgehoor-
betaal hulle nie grondbelasting soos die werk van beleidsbeginsels wat elke jaar
same mense.”
ander boere om hulle nie. John sê by die organisasie se nasionale kongres
Dit is so dat daar aan die bestaan
graag: “Ons het hulle met hulle eie lat bevestig en in standpunte verwoord
van ’n wet soos grondbelasting nie veel
geslaan!” Hy sê die raad en bystand wat word.
gedoen kan word nie, maar die toepas-
hulle van TLU SA en sy verteenwoordi- TLU SA het ’n federale struktuur wat
sing daarvan kan wel fyn dopgehou
gers ontvang het, was absoluut profes- beteken dat elke lid van ’n plaaslike
word. Dit is waar ’n verteenwoordigende
sioneel en het hulle gehelp om ’n boerevereniging deur sy verkose
liggaam soos TLU SA ’n groot verskil
oorwinning teen die Buffalo City-munisi- verteenwoordigers tot op die hoogste
kan maak. ’n Boer se werk is om kos te
paliteit te behaal. vlak inspraak het. ’n Hoofraad,
produseer, nie om wette te bestudeer
bestaande uit verteenwoordigers uit al
nie.
Veiligheid die streke, kom gereeld bymekaar om
TLU SA se landelike beveiligingsplan besluite te neem oor die praktiese
bestaan nou al dekades lank en kan uitvoering van die kongres se besluite.
aangepas word om voorsiening te maak Op TLU SA se webwerf
vir veranderende omstandighede en (www.tlu.co.za) word die organisasie se
natuurlik verskillende gemeenskappe. standpunte oor sake soos volhoubare
Die plan skep ’n struktuur waarbinne boerdery, skakeling met die owerhede
mense mekaar oppas. Waar almal en ander landbou-organisasies,
saamwerk, werk die plan baie goed en veiligheid, plaaslike owerhede en
selfs in dorpe wat die plan aangeneem transformasie uiteengesit.
het, is daar ’n dramatiese daling in TLU SA se kategorieë van lid-
misdaadsyfers. Louis Trichardt is ’n maatskap maak voorsiening vir voltydse
voorbeeld van so ’n dorp waar plaas- en en kommersiële boere, asook deeltydse
dorpsbewoners hande gevat het, die boere, kleinhoewe-bewoners en
hele omgewing in sektore verdeel het en enigiemand wat as Vriend van TLU SA
mekaar ondersteun met baie goeie wil aansluit.
gevolge. Die misdaadsyfer het met 85%
gedaal.
Veiligheid gaan egter nie net oor Al die besonderhede en lid-
John Anderson van Oos-Londen is baie beskermingsaksies op grondvlak nie, dit maatskapvorms is beskikbaar op die
tevrede met die raad en bystand wat gaan ook oor klimaatskepping. Dit is webwerf. Besoek www.tlu.co.za of
hy van TLU SA ontvang het met waarom die TLU SA besluit het om skakel die hoofkantoor in Pretoria by
betrekking tot grondbelasting. betrokke te raak by die hoëprofiel-saak 012-804-8031 vir meer inligting.

www.proagri.co.za ProAgri 135 – April 2011 27

28 ProAgri 135 – April 2011 www.proagri.co.za

Dankbaar Hoenderslagpale:
Daar’s geld in hoenders!
oenders kraai koning as ’n immer
H groeiende bedryf wat ’n goeie aanvul-
lende inkomste en kontantomset in jou
sak kan laat beland. Dit kan jou deurdra
tussen oestye, want die dae toe vroulief
maklik werk in die dorp kon kry om die
pot tussendeur aan die kook te hou, is
verby.
Die hoendermark in Suid-Afrika groei
konstant tussen 10 en 15 persent per jaar
en die onlangse skandaal van hoenders
wat met soutwater ingespuit word, het die
eerbare, kleiner slaghoenderprodusent
nog verder bevoordeel.
As gesonde en bekostigbare voedsel –
en ook omdat dit so lekker is – word
hoendervleis al hoe gewilder.
Een wyse boer wat munt slaan uit
hoenderproduksie, is oom Braam Pretorius
van Dankbaar Kuikens by Hartswater.
Dankbaar Kuikens het oorspronklik die
lig gesien om ’n meer deurlopende
kontantvloei op sy skemagrond te
By Dankbaar Hoenderslagpale word hoenders op die mees higiëniese manier geslag
en dan onmiddellik afgekoel na amper vriespunt om ’n vars, gesonde
produk te verseker.
www.proagri.co.za
bewerkstellig. Uiteindelik het dit oom
Braam se hoofbedryf geword, sodat
Dankbaar Kuikens vandag ook ’n
goedgekeurde hoenderslagpale insluit,
wat so 800 hoenders per dag kan slag.
Die hoenders word heel of in porsies
verpak en verwerk tot produkte soos
ontbeende of gerookte hoender, hoender-
worsies, -sosaties en -frikkadelle vir
supermarkte en die private koper.
Dankbaar Kuikens se hokke maak
voorsiening vir 1 000 hoenders elke twee
weke. Dit beteken dat die slagtery ook
hoenders van ander boere inkoop vir hulle
eie markte.
Hulle slag ook ander hoenderboere wat
hulle eie bemarking doen, se hoenders.
Dankbaar Hoenderslagpale handhaaf die
hoogste gehalte en die Departement van
Vleishigiëne en Gesondheid hou gereeld
inspeksies. Hoenders word op die mees
higiëniese manier geslag en dan
onmiddellik afgekoel na amper vriespunt
om ’n vars, gesonde produk te verseker.
Haakplekke in die bedryf
Maar hoenderproduksie is gewis nie
sonder haakplekke nie. “Hoenderboerdery
het onbeskryflike potensiaal vir die man
wat wil – maar is ook die vinnigste om
geld mee te verloor as jy dit nie reg doen
nie,” sê oom Braam.
As jou hoenderhuisvesting, voer,
medikasie, temperatuur of ventilasie nie
reg is nie, of as jy met pieperige kuikens
begin, is dit moontlik om jou met hoen-
Veeboerdery
Braaikuikenproduksie is nie net ’n goeie
bron vir ’n aanvullende inkomste nie,
maar dit kan selfs ’n lonende hoofbedryf
word, soos in die geval van oom Braam
Pretorius van Dankbaar Kuikens op
Hartswater. Alfa Kuikens se puik gehalte
kuikens en kundigheid het hom gehelp
om ’n voorspoedige hoenderboerdery te
vestig.
Foto's deur Jacques Terblanche.
ders in die ellende in te boer. Aanvanklik
het dit maar sukkel-sukkel gegaan.
Verliese was te hoog en die boerdery was
nie winsgewend nie.
Die oplossing
“Vandat ek die regte kuikens van die
hoogste gehalte en raad van Alfa Kuiken-
plaas en hulle flink span kundiges naby
Pretoria kry, was daar ’n ommeswaai in
my boerdery,” sê oom Braam.
“Die groot geheim is om die regte
gehalte kuikens met die regte genetika te
kry. Die kuikens word by ons afgelaai in
klimaatbeheerde voertuie wat verkoel en
bevogtig word met ventilasie om minimale
spanning op die kuikens te plaas. Hulle
verskaf ook raad oor hokke, toerusting en
bestuur.
Volg maar hulle raad noukeurig na en
jy sal ’n sukses maak en winsgewend met
hoenders boer,” sê oom Braam.
“Alfa Kuikenplaas se kundige mense
het my gehelp om my hoenderboerdery
lonend en suksesvol te maak, maar dit is
’n voorvereiste dat ’n mens hulle riglyne
noukeurig moet navolg,” vertel oom
Braam. “As die voer, medisyne, tempera-
tuur en ventilasie reg is, loop die geldsake
ook reg.”
Boere wat hulle hoenders by Dankbaar
Kuikens wil laat slag, kan gerus
skakel met oom Braam: 083-251-3462
of Jacques (Bestuurder): 053-474-0207
ProAgri 135 – April 2011 29

Rolo maak kleingeld van bale uitry
en trekker, een operateur, een rit,
E 10 bale! Dit is die wiskunde wat
die Rolo-som so goed laat werk en
kleingeld maak van bale uit die land
uit ry.
Eers was daar die Rolo Baby Spider
wat met gemak vyf groot ronde bale
kan skuif en nou is daar die nuwe
Rolo Spider wat tien bale kan laai en
vervoer. Die aksie werk dieselfde,
maar daar is twee baalrakke langs
mekaar.
Die Rolo Spider-aksie werk een-
voudig: Die baallaaier word reg agter
die trekker gehaak en tot in die land
waar die bale lê en wag gesleep. Die
Die Rolo Baby Spider het voorwaar ’n omwenteling in die
vervoer van bale teweeg gebring.
Tel: 051-434-2349 Faks: 051-434-2447
30 ProAgri 135 – April 2011
hele Spider se pens word hidroulies
op sy wiele laat sak tot net bo die
grond. Die operateur hoef dan net
stadig vorentoe te ry en siedaar, die
bale word netjies opgetel.
Vir die uitry word die pens weer
gelig en die bale kan gerieflik deur
enige normale hek tot by hulle
bestemming vervoer word.
Met die Baby Spider kan een opera-
teur lag-lag sowat 250 bale per dag
skuif en nou, met die nuwe Spider,
kan amper dubbeld soveel werk
gedoen word!
Rolo se Spiders is nou al net so
gewild onder die boere soos sy
Twee baalrakke beteken dubbeld soveel werk in dieselfde tyd.
Gaan kyk gerus by Nampo (standplaas 43) wat Rolo vir jou
boerdery kan doen.
Vervaardig in Bloemfontein
Ben Jonesstraat 32
Hamilton, Bloemfontein
Kontak Koos 082-802-1906 of
Arno 072-344-0683
Veeboerdery
bekostigbare en veelsydige konsen-
traat- en vertikale voermengers en
die Rolo Rollermeule. Gaan kuier
gerus by die Rolo-uitstalling by
Nampo wat van 17 tot 20 Mei aange-
bied word en hoor wat Rolo alles vir
jou boerdery kan beteken.
In die Vrystaat is Stefanie by 082-
964-6879 of Marni by 082-350-8051
gereed om jou vrae te antwoord en
in die Wes-Kaap wag Alwyn
by 082-797-2249 vir jou oproep.
Die e-posadres is rolo@isat.co.za.
Clanwilliam Vervaardiging : Clanwilliam
Dawie Smit - 082-897-4885
Pinetree Irrigation : Estcourt
Thomas Gremals - 083-231-9532
De Nel Besproeiing : Piketberg
Pierre de Kock - 083-284-0041
NTK Limpopo : Nylstroom
Janneman Henn - 082-802-8959
Hartswater Spilpunte : Hartswater
Dawid Saunders - 082-333-3765
Border Irrigation : Queenstown
Frikkie Kruger - 082-927-8767
Ranos : Koffiefontein
Gert Lambrecht - 082-804-0469
Bergsig Ingenieurs Werke : Worcester
Johan Naude - 082-774-4226
Datha Besproeiing : Nelspruit
Dawie vd Merwe - 082-458-2646
Obaro : Groblersdal
Berto Rossouw - 082-490-4260
Spilhaus : Cradock
Hylton Frost - 082-896-1390
Irrigation & Drainage : Pietermaritzburg
Dave v Rensburg - 072-125-2732
Obaro Hoofkantoor : Brits
Machael Pretorius - 072-863-1355
www.proagri.co.za

Lotter Stopper:
Eet lekker, bespaar geld, verdien geld
maaklike nuus: Jy hoef nie meer van
S winkel tot slaghuis te ry en telkens
ten duurste vir wors te betaal wat net
nie smaak soos dit moet nie – en soms
selfs stukke sening en been bevat.
Jy kan nou jou eie, perfekte wors
maak – maklik, lekker en heilsaam.
Daarvoor sorg Lotter Stopper, die
bekostigbare worsstopper wat presies
aan jou doel voldoen.
Lotter Stopper is immers ontwerp toe
Gerrie Lotter en sy jag- en vleisvriende
genoeg
gesukkel het
met duur,
Met Lotter Stopper se
worsstopper kan jy
nou jou eie perfekte
wors maak.
www.proagri.co.za
ondoeltreffende ingevoerde worsstop-
pers.
Bespaar hierdie winter geld –
bewerk jou eie vleis en maak jou eie
wors, droëwors, salami en
hamburgerfrikkadelle met Lotter Stop-
per se gewaarborgde stoppers,
frikkadeldrukkers, vleisversagters, vleis-
sae, biltongkerwers en vleismeulens.
Al Lotter Stopper se produkte is in
noue samewerking met boere, jagters,
slagters en spyseniers ontwerp en word
spesiaal gemaak om jou jare en jare
getroue diens te bied.
Kerke en skole is immer op soek na
Lotter Stopper se aartappelspiraalsnyer
is ’n wenner waarmee skole, kerke en
private persone sakke vol geld verdien
by skoue, sportsaamtrekke en basaars.
Veeboerdery
Lotter Stopper maak horisontale en
vertikale worsstoppers wat van 3 tot 15
liter vleis op 'n keer kan hou, almal met
'n tweejaarwaarborg. Tregters van 10,
16 en 20 mm kan gekies word.
iets om mee geld te verdien. Ook hier
help Lotter Stopper met sy aartappel-
spiraalsnyer. Kyk maar by skoue en
kermisse hoe gewild is aartappelspirale –
en dit alles met net een flukse, maar
bekostigbare, masjientjie van Lotter
Stopper.
Maak hierdie winter ’n ware vleisfees
– lekker, maklik, bekostigbaar – met
Lotter Stopper. Praat met Gerrie
Lotter by 082-219-7232 of
012-561-1754. Besoek ook
www.lotterstopper.co.za vir
meer inligting.
ProAgri 135 – April 2011 31

Agrikyk
& Lees
Meganisasiegids
2011
Opgestel en uitgegee deur:
JP le Roux en ME le Roux
ir ’n trekker van tussen 150 en
V 200 kW wat ’n 7-skaar ploeg op 400 mm diepte insteek,
sal dit 4,5 dae neem om 100 ha te ploeg teen ’n koste van
R793,13 per uur of R412,87 per hektaar.
En daai enkelkajuit 2,5 liter dieselbakkie kos jou R4,07
per kilometer sonder vrag. Om die land om te ploeg is
noodsaaklik, maar miskien moet Boeta liewer sy nooi met
die Volla fliek toe vat!
’n Boer wat syfers soos hierdie in ’n oogwink kan uitpluk
om hom te help met besluite, is ’n slim en waarskynlik
suksesvolle boer, want die kans is goed dat hy reeds Koos
le Roux se jongste Meganisasiegids aangeskaf het.
Die Meganisasiegids vir 2011 het onlangs verskyn en
een gelukkige besoeker aan ProAgri se bakkiesblad
(facebook-bladsy) kan vir hom/haar so ’n gids losslaan.
Volg net die aanwysings hieronder.
’n Mens mag dink dat daar nie veel te sê is oor ’n gids
wat vir die 22ste keer verskyn nie, maar die skrywer slaag
nog elke jaar daarin om met goeie, betroubare en nuwe
inligting ’n staatmaker in die landbouwêreld te bly.
Die 2011-uitgawe is so saamgestel dat die verskillende
trekker- en werktuigkombinasies se koste afsonderlik en
gesamentlik van die tabelle af gelees kan word in rand per
uur of rand per hektaar.
Die skrywer waarsku net dat die gebruiker rekening
moet hou met wisselende brandstofpryse – die gids gebruik
die brandstofprys van Maart as riglyn.
’n Groot pluspunt van die gids is dat al die terme in
Afrikaans en Engels aangebied word. ’n Boer wat nie seker
is wat ’n disc mower in Afrikaans of ’n skyfsnymasjien in
Engels is nie, kan dus maar ontspan, hy sal wel tussen die
verskillende soorte snyers die twee by mekaar uitbring.
Nog ’n interessante toevoeging vanjaar is ’n stel netjiese
wenke oor die keuse van die regte trekker en daar word
ook interessante hoogtepunte in die ontwikkeling van die
trekker aangedui. Het u geweet dat die eerste stoomenjin
wat ’n ploeg getrek het al 150 jaar gelede deur JW Fawkes
gebou is? Dit kon 8 ploegbodems teen 4,8 km/uur trek.
Bestel die Meganisasiegids teen R200 (posgeld
ingesluit) by koosleroux@absamail.co.za of skakel Koos le
Roux by 082-828-9531 .
Wen!!
Meganisasiegids 2011
deur ProAgri se
bakkiesblad te besoek
Gaan na facebook.com/proagri
en kliek op “like”!
Die wenner sal op 15 Mei 2011 aangewys en
per facebook in kennis gestel word.
32 ProAgri 135 – April 2011
Lekkerlees
Eina! agrilag
Die blondine betrap
haar kêrel en ’n ander meisie warm aan
die vry. Sy druk ’n pistool teen haar eie
kop. Haar kêrel spring op en sê: "Wag,
wag! Moenie iets onverantwoordeliks
doen nie!"
"Bly stil, jy is volgende," antwoord sy.
– Suzette du Plooy van Queenstown deur Dom Boer
’n Swaar vragmotor ry teen die boer se bakkie vas.
Niemand het baie seer gekry nie, maar die boer se vrou se
duim is af. Sy eis miljoen rand by die versekering.
Die assessor maak beswaar: “Mevrou, jy kan nie so ’n
ontsettende groot eis instel vir die verlies van net een
vinger nie.”
“Jy verstaan nie,” antwoord sy. “Dis geen gewone duim nie.
Dit was die duim waaronder ek my man gehou het.”
“Sjoe, Fienjas,” roep die boer, “die weer is darem swaar.
Hoe naby aan jou het hy geslaan?”
“Hau! Al wat ek weet is voor hy geslaan het, het my pyp nie
gebrand nie.”
Jong wysheid
Die seuntjie spog by sy pa: “Pappa, kyk net hierdie groot
kakiebos wat ek uitgetrek het.”
“Maggies, hy is groot,” prys die pa hom. “Jy is darem ’n
sterk seun.”
“Ja, Pa, en die hele aarde het die ander kant probeer
vashou.”
Wrange waarheid
Die boer lewer ’n vrag pampoene by die gestig af en een
van die inwoners word aangesê om hom te help aflaai.
Terwyl hulle ’n ruskansie geniet vra die boer: “Het jy al ooit
geboer?”
“Ja, ek het al geboer,” antwoord die inwoner. “Was jy al ooit
in ’n gestig?”
“Nee.”
“Wel, laat ek jou dit sê, dis beter as boerdery.”
’n Verkoopsman kom op ’n plaas aangery en sien ’n klein
seuntjie wat sukkel om ’n bees aan te jaag. Hy vra die
knaap wat hy doen. Die seun vertel dat sy pa hom gestuur
het om die bul na die koeie te neem sodat hy hulle kan dek.
Die verkoopsman vra: “Kan jou pa dit nie doen nie?”
“Nee oom,” antwoord die seun, “net die bul kan dit doen.”
– André Dumas van Ceres
’n Boer maak ’n plan
Hennie: “Ek hoor jy’s verlede week getroud. Hoe lyk jou
nuwe vrou?”
Heinie: “Om die waarheid te sê, is sy nie eintlik mooi nie;
trouens sy is maar lelik, maar sy het ’n pragtige innerlike.”
Hennie: “O. Dis jammer jy kan haar nie omdop nie.”
Tydens ’n ernstige windstorm vang ’n verkeerskonstabel ’n
boer wat teen 160 km per uur met sy stroper deur Caledon
jaag. Die boer verduidelik: “Ek het daardie koring geplant
en ek gaan dit stroop al moet ek dit tot anderkant Bredas-
dorp jaag.”
Suzette du Plooy van Queenstown en André Dumas van
Ceres wen elkeen ’n musiekpiering van Thys die Bosveld-
klong vir hulle bydraes. Stuur grappies en pittighede saam
met jou naam en adres aan domboer01@mweb.co.za.
www.proagri.co.za
 Lekkerlees

Werfnuus www.proagri.co.za
ProAgri spog met ’n pragtige vars webwerf
propvol nuus en foto’s. Besoek gerus ons
werf of volg die skakels om spesifieke
artikels en berigte te lees:

SA suiwelmark groei met meer as

4% verlede jaar
Die Suid-Afrikaanse mark vir suiwel-
produkte het in 2010 met meer as 4%
gegroei. Die Melkprodusente-
organisasie sê in sy jongste nuusbrief
die vraag na vars melk het volgens
die jongste syfers met 4,5% gestyg:
http://bit.ly/suiwelmark

“Skiet die boer” stel boere in

gevaar
Liedjies wat geweld goedpraat of wat
mense of groepe uitskel as honde kan
die jeug sodanig beïnvloed dat hulle
glo geweld is reg, al gaan hulle nie
dadelik oor tot geweld nie:
http://bit.ly/ew7XJ1

SA en Argentinië wil saam boer

“Suid-Afrika en Afrika kan nie toelaat
dat die Europese-, Amerikaanse- en
Asiatiese ekonomiese magsblokke ons
ignoreer en irrelevant probeer maak
nie,” het dr. Pieter Mulder,
Suid-Afrikaanse adjunkminister van
Landbou, Bosbou en Visserye in
Buenos Aires gesê:
http://bit.ly/gZn0lQ

Taai staptog teen renosterstroop

Twee wildbewaarders beplan om op ’n
aflosgrondslag reg oor die land te stap
om geld vir die bewaring van
renosters in te samel. Die staptog van
1 700 kilometer begin in Messina en
volg die hoofroete tot in Kaapstad:
http://bit.ly/i0atZL

Konferensie vir Vrystaatse

wildboere
Die vereniging vir wildboere,
WRSA, bied op 21 Mei ’n konferensie
in die Suid-Vrystaat aan. Die wildboer
van die jaar vir 2009, dr Johan Kriek
gaan gesels oor ekonomiese
wildbestuur en bona fide boerdery
met skaars wildspesies:
http://bit.ly/fWDlYe

Brandstofpryse ry boere bloots

Die drastiese verhoging in brandstof-

ProAgri
pryse bedreig voedselsekerheid, want
dit raak onlonend vir veral boere wat
met kontantgewasse boer, om hulle
produkte by markte af te lewer:
tegnologie vir die boer http://bit.ly/dYhVve
technology for the farmer

www.proagri.co.za Wen op die Werf!

Wen ’n naweek vir twee by die luukse
ProAgri word na 530 dorpe versprei en het Farm Inn net buite Pretoria. Wildrit ingesluit.
‘n oplaag van 60 000 Besoek www.proagri.co.za
As jy sukkel om ProAgri in jou dorp in die en antwoord die eenvoudige
wedstrydvraag.
hande te kry, stuur asb ‘n e-pos aan Sluitingsdatum
info@proagri.co.za 3 Junie 2011.

www.proagri.co.za ProAgri 135 – April 2011 33

 AgriTrader Advertensiediens vir die boer
Advertising service for
the farmer

60 000 eksemplare na aktiewe kommersiële boere landswyd

AgriTrader is ʼn uitstekende bemarkingsmeganisme om kopers en verkopers van lewendehawe, trekkers,

voertuie, werktuie, en alle ander landboutoerusng by mekaar uit te bring. Veeveilingsadvertensies in
AgriTrader lok wye reaksie uit, probeer dit gerus.

Vir die bekosgbaarste advertensietariewe in Suid-Afrika, skakel:

Stefan van Wyk (Bloemfontein) 082-381-7563 | 051-446-0789 stefan@agritrader.co.za
Marlien vd Westhuizen (Pretoria) 012-362-2730 marlien@smartpublishing.co.za
AgriGids

34 ProAgri 135 – April 2011 www.proagri.co.za

 AgriGids

www.proagri.co.za ProAgri 135 – April 2011 35

AgriGids

36 ProAgri 135 – April 2011 www.proagri.co.za

 AgriGids
GeneGids

www.proagri.co.za ProAgri 135 – April 2011 37

AgriGids
GeneiGids

38 ProAgri 135 – April 2011 www.proagri.co.za

 GeneiGids
Brangus
Brangus Cattle Breeders
Society
PO Box 12465
Brandhof
9324
Tel: 051-444-1144
Fax: 051-444-5070
info@brangus.org.za
www.brangus.org.za

Veilings

www.proagri.co.za ProAgri 135 – April 2011 39

Veilings

40 ProAgri 135 – April 2011 www.proagri.co.za

 Veilings

www.proagri.co.za ProAgri 135 – April 2011 41

Veilings

15 jong ooitjies – dogters van SA KAMPIOEN RAM

GE 7011 – geloop by DTC 9311 en DTC 9122

DTC 9122 - seun van DTC 9311 - seun van DTC 9326 (voor) DTC 9323 - seun van
DTC 5071 DTC 5071 - seun van SA SA kampioen ooi
kampioen ooi DTC 5084 DTC 5084

42 ProAgri 135 – April 2011 www.proagri.co.za

 Veilings

www.proagri.co.za ProAgri 135 – April 2011 43