Vi mu chuyn trong t

bi 1
*****

Phm B Hoa Ngy 30/4/1975, cng sn Vit Nam (CSVN) nh chim Vit Nam Cng Ha. Ngy 16/06/1975, ti cng cc bn cp i T b a n tri tp trung Long Giao tnh Long Khnh do on 263 giam gi. Ngy 23/10/1975, cng sn chuyn chng ti n tri tp trung Tam Hip tnh Bin Ha do on 775 giam gi. Ngy 16/06/1976, hu ht chng ti b chuyn ra Yn Bi do on 776 giam gi. C ba on ny thuc B Quc Phng cng sn Vit Nam (CSVN). S kin k li trong bi ny lc ti b giam ti Tri Cc (Hong Lin Sn) vi tri Nam H A (H Nam Ninh. on xe t phi trng dng nh l Bi Thng dng li bn ph Lu, b bc Sng Hng. Chng ti tng hai ngi mt xung xe. Bn tay phi l th x Yn Bi nhng pht chc b che khut bi m ph n v m ot t (con nt) ko n vi thi sng s. Ming ht tay xa xi vo nhm chng ti ang chm chm xung b sng ln ph. H ng cch chng ti khong vi chc thc, cng lc n my chc ci ming oan oc: bn nc, git ht chng n i. n tht con nt, em bn ht i. Bn gic li git ngi, cho n rc xng trong rng i. m lnh cng sn p ti chng ti c v hi lng vi n ci ca ti n khi thy m ph n v tr con s v chng ti. Chng ti im lng. Ln ph. Cho du mi chng ti c suy ngh g i na, ti ngh, cng u ng ngng qua c sc u tin k t ngy thua trn! Nhng ngay bc u trn t x hi ch ngha 20 nm, s kin va qua chng t cng sn nhi nht trong u ngi dn t b n ln mt lng cm th chng ti khng th no tng tng n nh vy. R rng l t trong qun ra n dn v t gi n tr trn ci t x hi ch ngha ny, ch c mt cch hiu mt cch ni! Ph Lu ch l chic x-lan c chic tu ko cp bn hng y i. N khng ging bt c chic ph no M Thun hay Cn Th c. C k, gi nua, li thi. Sng Hng H m ti hc trong sch Quc Vn Gio Khoa Th t cui nhng nm 30, by gi mi trng thy, nhng l trng thy trong mt tnh cnh hon ton ngoi mun. Ph cp vo bi ct ch khng c cu, anh V Tin Phc (cu i T Pho Binh) xin i cu v au bng chu khng ni. Ti n khng cho, mi n khi thy anh Phc nm ci qun i ti i lui vi dng v qunh qung v phn bn x hi ch ngha u vit sp ra qun, chng n mi cho anh chui v rng gii quyt. Sang b nam Sng Hng, on xe li ln bnh trn ng lin tnh 37. Li c mt m ph n vi con nt dn cho na. H ng mt bn ng, nm vo xe chng ti nhng ch trng tm bt ph kn nghe lch bch. Khi xe qua khi, ti thy my ci ming nhp nhp lia la. H chi h nghe lun ch chng ti c nghe g u. Ngh n con ngi trong ci x hi ch ngha ny m tc ci v h chng khc nhng ci my ct-xt, thu th no pht ra th y! H a chng ti vo giam gi gia khu rng gi thuc x Vit Cng, qun Trn Yn, tnh Hong Lin Sn. D rt cht nhng cng khng cn mt ch trng, cho nn ti trong s 20 anh em phi nm trn m c gia tri. Tuy khng b ma nhng sng m t m o qun mn chiu. Ngay ngy hm sau, chng ti phi ln ni n cy n chm (ging nh cy na trong Nam) ct nhng dy nh giam giam mnh giam bn! Do thng xuyn vo rng ln ni, chng ti c dp gn gi vi ngi dn trong vng, dn dn gip chng ti nhn ra bn cht ca CSVN qua mt s s kin sau y:

1. Mt bui chiu khi vc b ci xung ni trn ng v ngang dng sui cn cn cch tri hn cy s,
anh em chng ti dng li gia sui ra tay chn mt mi. Cng ng gia dng sui vi chng ti l hai ng
1

gi ra xe p, trong khi ting loa phng thanh t khu c x Lm Trng trn sn i, vang vang ting ngi xng ngn loan tin v v ma thng li H Nam Ninh. Mt trong hai ng gi, va ra xe va chi ng: B tin s n, v no cng thng li m nm no dn cng i. Ni khot mi m khng ngng! Ti ngng ln nhn ng ta nh gi cu chi ca ng c phi l tht khng. ng ta cng nhn ti km theo n ci ho ht. Thy th ti hi ng: C tht vy khng ng? ng ta p ngay: Cc anh sng trong Nam, cc anh cha hiu c h u. Ti khuyn cc anh hy hiu ngc li tt c nhng g h ni th ng s tht. Ri c hai ng y xe p ln b, p tip. Ti khu anh Trn Ngc Thng (cu i T, B Tng Tham Mu): Anh c ng vi ti rng hai ng gi ny l ngi dn di ch cng sn nhng khng phi cng sn hng? ng. Ti tin chc l trong dn chng cng nhiu ngi nh vy ch khng t u. Ti nghe ni vng ny l vng h ch nh c tr s anh em qun nhn vin chc b kt li hi nm 1954, c th do vy m h c cm tnh vi mnh, nn mnh cha th nh gi ngi dn vng khc cng nh ngi dn vng ny u anh.

2. Thng 09 cng nm (1976), tt c t chnh tr cp i T c lnh chuyn t tri ny mang vc i b

n Tri Cc nm su trong mt thung lng, cch nhau khong 4 cy s. Mt hm chng n dn chng ti o l trng ct bng cy rng ko dy in thoi dc theo ng lm chm, t b ch huy Lin Tri 1 n Tri Cc chng ti. Ngoi tn b i cm sng canh gi, cn c tn qun gio hng dn cng vic. Hn khong 25 tui, n ni tng i d chu ch khng qut tho mng chi nh ci m gp ngy u tin. Nhng v tr hn ch chng ti o l hu nh ton nn kh vt v. Mi ngi m hi nh git t hai bn m. Hn n cnh nhm chng ti ni nh: Cc anh cha quen lao ng di ci nng oi bc ca ma h min Bc nn mau mt. Ni xong, anh ta hng sang tn cm sng v ni ln: Cc anh ngh gii lao 10 pht. Khi chng ti dng tay, n cnh bp ang nu cho nc si vi l bng. L bng l loi l ln bng bn tay xe, ma ny n rng quanh gc cy. Khi nu nc, tn cm sng bo chng ti: Cc anh lm nhng l bng chuyn mu nu (sp kh) b vo cho m ung nh ung ch (tr) cho kht. Ni xong, tn ny mang sng n gc cy bng xa xa ng kia ngi canh gi chng ti, tn qun gio tng bc n cnh ti vi anh Thng, hn ni tht nh v s tn cm sng nghe: Cc anh c thin ng m cc anh khng bit gi. Ti nhn anh Thng, anh Thng nhn ti. Tuy khng ni ra, nhng chng ti ngm hiu vi nhau khng r tn ny mun by mnh hay sao y, nn hai a lm thinh. Chng nh hn nhn ra iu , hn ni tip: Ti vo Si Gn v ti hiu cc anh. Ni xong l anh ta bc i ngay. Qua thi ca anh chng gi l cn b thng tin hay qun gio va ri, cho thy gia nhng ngi cng sn vi nhau, h cng canh chng nhau na, hung g l chng ti. Chng ti n ngi quy qun vi cc bn cnh cho nc l bng nh l cng nhau gii kht, ri thut li hai cu ni ca anh ta cho cc bn nghe. Anh Thng ni: Ti thy thng ny tuy tr nhng cu ni ca n ng cho mnh lm. Ti gp thm: Hoc n ni tht, hoc n x mnh. Nhng quan st thi ca n nhn trc nhn sau, khi ni xong l vi vng i ngay, ti ngh l hn ni tht. V hn ni hn vo Si Gn, c hiu l hn nghe ti ch v mnh, c thy tn mt v cuc sng ca ngi min Nam mnh ri. Anh L Minh Lun (cu i T Khng Qun) chen vo: Liu trn t Bc x hi ch ngha 20 nm ny c mt thng b i tr dm nhn xt ngc vi ng ca n khng? Ti p: Chnh ti cng t hi nh anh.
2

Anh Thng: Ti vn tin khng phi mi ngi trn t Bc ny u l cng sn. Ring trng hp thng b i ny, ti tin l hn ni tht. Ti tip li: T nay, anh em mnh nn lng nghe nhng mu chuyn ca ngi dn quanh vng m mnh gp, ti chc l mnh c th tm hiu c thc chnh tr ca ngi dn t Bc x hi ch ngha ny ra sao. Bit u mnh s ghi nhn c nhiu iu m mnh khng ng nh trng hp thng nhc ny cng nh vi hai ng gi ra xe p hm trc cng nn.

3. V tri cha c rau n nn h ch nh 6 ngi i mua rau ch Yn Bi. Trong s ny c ti, anh Nguyn Phn (cu i T Qun on 2), v anh Dng Hiu Ngha (cu i T Thit Gip). Mt tn cm sng dn i. Hn a chng ti 3 ci n khing v 3 ci bao b (loi ng 100 k l), ngha l hai ngi mt khing. Trn qung ng lm chm chng 6 cy s. n b nam sng Hng, hn khng a ton chng ti sang ph Lu qua ch Yn Bi m gh vo khu nh bn nay Sng Hng mua khong 150 k l chui xanh cn trn cy lm thc n mn. Trng thy cy t him chn m pht thm, thm cht cay ca t kch thch khu v. Ti mon men n ng c ang ngi ht thuc lo thm nh:
Cho c. C c th cho ti mt tri t c khng? Vi ging thin cm, ng hi ti: ng n cay c khng? t ny cay lm y. D c. Ni xong, ti bc n cy t cnh thm nh. ng c ci ci: ng ngi y xi nc. Ti bo con gi ti n hi cho ng. Va ni ng ta va ko ci gh nh cho ti ngi, ri rt chun tr: Hng ! Con vt (hi) cho ng ny nm t ri gi li ng hong nghe con. Cm n c. Ch xanh . Xi vo ng thy thm ging v chng c cn kht. Ma h ca chng ti oi bc hn trong Nam nhiu. Cc ng cha quen nn mau mt lm. C con gi a ng c mt gi t ln bng ci chn n cm. ng c cho ti ht gi . Ti ni: C lm n ni vi b i v trang gim, nu khng th ti khng dm nhn. ng xoay qua hng tn cm sng: Ny anh b i. Ti cho ng ny gi t y nh! ng ch ni th ch khng xin php tc g c, chng t ng c xem thng hn. Chng nh hn cng n ng c, khng bit c phi do hn tn con gi ng c m hn n khng? Sau li cm n ri rt, ti chy li cc bn ang may my bao chui. Ti vi anh Ngha mt khing. Anh Ngha nghim ging: ng c ny c thin cm vi anh em mnh . ng anh. ng ta gi chng mnh l cc ng vi knh trng, ch khng nh ci m ph n vi con nt trong ngy u tin trn t Bc m mnh gp gn ph Lu. Ti ngh l ri y ngi dn vng ny s nhn mnh tt hn, v c x vi mnh tt hn. R rng l mnh c c hi tip xc vi ngi dn, mnh vi h s hiu nhau hn. Ngh cho cng, y cng l mt hnh thc chin tranh chnh tr m. S chui xanh mua v, h bo cc anh nh bp xc tng khoanh ri ch lm hai cho vo cho, cho thm mui v bt ngt vo, quy nhng th y vo nhau gi l mn n mn nhiu ngy ca chng ti.

4. Ln i ch k tip, chng ti vn 6 ngi do tn cm sng hng dn. Hn ra lnh:

Cc anh ly 2 xe ci tin i mua ci bp. Ti nhn qua nhn li c tm chic xe, hn thy ti c nhn qua nhn li, hn qut: Khng i ly xe m nhn g th kia? Ti khng thy xe u lm sao ly. Th ci g kia? Va gt gng hn va ch chic xe ct-kt bn kia dng sui nh. Ci l xe ci tin h b i? Hn trng mt nhn ti: Anh a . Xe y m cn hi. Khng. Ti khng bit l xe ci tin m cn b. Ci anh ny bun ci cha. Th cc anh gi n l ci g? Trong Nam chng ti gi n l xe ct kt. Ra ly i, ng c ng m l s.
3

Chng ti qua chic cu nh, li hai chic ct-kt t trong b ro ra. Cha bit phi lm g tip, hn li qut: Vo kho mn giy ko. ng lm g? Mi chic xe ct kt m h gi l xe ci tin do hai ngi ko v mt ngi y. n m bp ci ca hp tc x no st b nam Sng Hng, nhn thy mt c gi mc qun ty o s-mi, mang giy ng, c qun khn qung m v l u ma ng, tc un dn phn ui. Nhn chung, y l c gi sng sa so vi hai c gi ang trong ry bp ci. C ta giao vic cho hai c kia ang qun qut cht gc bp ci. Tn cm sng bo chng ti ng ch, hn n ni chuyn vi c gi mang giy ng chc l v chuyn mua bn. Hn tr li anh em chng ti: y l con gi ca n ng ch lnh o Cng An Huyn (Trn Yn). Ngi ta a bao nhiu th nhn by nhiu, cho ln xe ct li. Cc anh cn thn, khng c ni linh tinh nghe cha? Ni xong, hn i v pha ngi nh gn b sng. Nghe hn ni c ta l con b Trng Cng An cng hi n, v hai ch Cng An nghe lnh lng ri, hung chi l con gi ca Trng Cng An qun. Mt c lo cn. Cn xong, c kia cht sang mt bn, lc y c ting ca c mang giy ng: Yn. Em g ht nhng l xanh bn ngoi ri cn li cho my anh . Th l hai c gi ph vic lm li t u m chng nghe cu nhu g c, trong khi c gi mang giy ng gi chng ti n nhn bp ci. ang cht bp ci ln xe, c ta ng cnh ti: Anh bit dng l ci bp lm da n khng? Ti dng ch bp ci cn c ta dng ch ci bp. Thy c ta ni chuyn c v nh nhng v t nhin, ti p: C. Ti bit cch lm v cng bit n na c. Ti cho cc anh nhng l ny, em v ct ra phi mt nng,nu nc mui vo. Vi hm l n c. Khng c u c. Anh va ni anh n c m?. C phi ni vi anh b i v trang mi c. Nu c khng ni th anh b i v trang cho l ti n cp, ti s b pht giam khi v tri. c. Ti s ni cho anh. Trong khi ch tn v trang tr li, c ta hi: Qu anh u? Ti vng ng bng sng Cu Long m trong Nam chng ti thng gi l Min Ty, nhng ti sng Si Gn lu ri c. Anh c thng c th gia nh khng? Ti khng li, v khng hiu c ta hi tht hay d xt. Con ca Trng Cng An qun m. Thy ti ngp ngng, c ta ni: Ti hi tht, anh ng s. Ti c vo Nam ri. Ti thy ngi min Nam thnh tht m d mn na. Ti ni tht y. Ti c phn vng d: Vng. Thnh thong thi, v ngi ta n nh thi gian ch khng phi lc no cng c gi u c. Ln sau cc anh c ra y, mang theo th a ti gi cho. Cc anh ng s. Ti hi thm, cc anh c b ngi ta nh khng? Ti nhn thng c ta v chm ri tr li d xem c ta hi tht hay ging by: Cm n c. Chng ti khng mang th theo c u v b i v trang xt k lm. V nh p th ti v cc bn cng T vi ti cha b, nhng chi ra nhc m th thng lm, thng n mc mi khi ngi ta bt u th chng ti thuc lun my cu sau ri. i vi chng ti, iu cn au hn nh p v trnh ca chng ti t nht cng phi tt nghip trung hc ri c. C ta ng yn mt lc, chng nh c cht xc ng: H c cho cc anh n no khng?
4

Nu ti ni vi c l chc na y ti s n hai c khoai m m c gi l sn, chiu v ti n mt lc hai phn, c c tin ti khng? Hai phn gp li l hai chn cm n bp, l hnh phc ca chng ti! C ta xoay mt ra b sng. Yn lng. Ti tip: C hi ti nhng cu n cha tnh ngi lm ti cm thy ngi ngng. Ngi ngng v v tr gia c vi anh em chng ti l mt khong cch chnh tr, m chng ti l nhng ngi b t y sau khi chng ti thua trn! Ging c ta trm xung: Vo Nam, ti mi hiu ngi min Nam cc anh. Trong y c ngi thn ca gia nh ti vo t nm 1954, cng trong qun i nh my anh. Ti mun gip cc anh iu g ch khng c d xt anh u, anh ng ngi. By gi ti lo cng vic. Ni xong c ta tr li nh lu u m ry. C l c ta thy tn cm sng ang n nn c ta khng ni na th phi? Ti ni vi theo: Cm n c. Tn cm sng n bo chng ti n tra ri chun b v tri. Ni xong, hn quay li nh lc ny. Su anh em chng ti ang ngi n khoai m, c gi mang giy ng i ngang, ng nhn: Cc anh n th lm sao no? Ti ni vi c ri. Chng ti u c cch no khc. Hai c khoai ny l phn n ca mi anh em chng ti y! Cc anh rng gi sc khe v vi gia nh. Cho cc anh. Ti v n tra. Cho c. Phi ni rng, sau ci ln nghe ng c gi ra xe p vch trn s tuyn truyn di tr trn ln sng pht thanh, n tn qun gio ni nh trch chng ti c thin ng m khng bit gi, n ln mua chui xanh nhn thy thi ca ng c i x vi chng ti rt tnh ngi, hm nay n c gi con b Trng Cng An qun m h gi l huyn Trn Yn ny ni chuyn vi chng ti n cha s thng cm vi chng ti, cho php ti nhn ra rng: Khng phi mi ngi dn 20 nm x hi ch ngha trn t Bc u l cng sn d h sinh ra v ln ln trong chnh sch gio dc ca cng sn, ngay c c con gi ca Trng Cng An qun Trn Yn ny cng vy. Ti ngh, chng ta thua trn gn hai nm ri, nhng c v nh chng ta thng cng sn v chnh ngha th phi. Bi v qua nt nhn, ngi dn x hi ch ngha vng rng ni ni y d cha th xem l tiu biu cho c min Bc, nhng r rng h c x vi chng ti c o ngha. Ti ngh, iu khng mang ngha ca lng thng hi, m l ngha ca s ng cm thc chnh tr. Phi chng, s thua trn ca chng ta li gip cho ngi dn c c hi cng nh hon cnh nhn nh c ch no l chnh ngha? Trong ci ri (ro) c ci may (mn), trong ci nguy (him) c ci c (hi) l th. Chng ti vn tip tc quan st c c nhn nh vng vng hn.

5. T chng ti l T c ng nn ht vic ny h bo lm vic kia m hu ht l leo ni n cy. u tin l n cy cung cp cho my T kia ct thm cn tri. C sng sm, mi ngi lnh vi c khoai m cho vo ti o treillis, lon guigoze nc chn xch tay, n nh kho gp anh T Vn Kit (nm 1955 l Qun Trng Qun Tr n, Vnh Long) mn dao. Tn cm sng dt n chn ni, hn ch v chng ti cng leo ni.
Mt hm, khi vc cy trn ng nh xung ni, trng thy mt ng c l cng khong 50-60 g ang ngi m a con trai trong lng, chng ti dng li nhng cng ngi ngi v khng bit thi ng ta i vi chng ti ra sao. Thy ng khng c v g phn i, ti hi: Chu lm sao m ng m chu vy? Nhn chng ti mt lc, ng p: Chu nh ti b st rt ng ! y ngi ta ch pht cho mi th thuc xuyn tm lin khng tr c g ht. Nu ngy mai ng vi chu c n y, ti s tng chu vi vin thuc ung chng st rt. ng cho chu ung th xem sao. Cm n ng. Mai ti ch y. ng coi chng my a b i bt gp l n pht ng .

Ngy hm sau l ngy cht chng ti n cy trn ni ny. Ti gp ng gi v a b ng chng 10 tui, hi ra mi bit chu 16 tui. Ti a ng gi 10 vin Chloroquine v dn mi ngy ung mt vin. Ti qu i ngc nhin v s vui mng ca ng gi: ng cho chu ung th ch ti khng dm chc l chu ht bnh ngay u, v ti khng phi l thy thuc. Ti mng v min Bc ny c bao gi ti trng thy thuc ngoi u, ti tin l chu s ht bnh. T hm sau ti khng c dp gp ng cho n mt hm. Hm y chng ti sang dy ni khc n cy chm lp nh, lm vch nh, v lm vt ging nm, xa hn khu vc n cy lm ct nh. Khi va leo n nh ni, ti trng thy ng vi a b mnh khe. ng nhn qua nhn li, ti on l ng s c thng cm sng i theo, ti ni ngay: B i cm sng di ng ch khng theo chng ti. ng ng s. Hai bn tay ng gi nm ly tay ti tht cht, ming ru rt: C gia nh ti cm n ng. Chu ch ung vin u tin l ht st rt, ti cho chu ung thm 2 vin na, my vin cn li gia nh ti chia cho hai a chu cng b st rt. Tt c chng n khe ht ri. Thuc ngoi hay lm ng i! Sao ng bit ti y m ch? My hm ti n ch c khng gp ng, ti phi tm hi mi mi bit l T n cy chuyn sang n chm. Ti on my ng n ni ny nn ti ch. May qu, c gp ng. Ri ng xung ging nh tm tnh: Gia nh ti ngho lm, c cm n ngy hai ba l kh ri. Ti c mang biu ng hai c lang (khoai lang) ng nhn gim ti. n ca ng to lm. Va ni ng va bc n gc cy, hai tay bi m l kh li ra ci gi l chui, sau khi thi bi trn c khoai, ng cm hai tay run run a ti lm ti xc ng tht s. S xc ng ca ti mt phn v hai c khoai m nh ng ni trch trong phn n ca gia nh ng, phn khc l thi cng cch x s ca ng i vi anh em chng ti ni chung v vi ti ni ring. ng ln li tm cch gp ti n n m khng ngi ni rng, cng khng s b tn qun gio hay cm sng bt gp, nu khng phi l tm lng th ng u cn phi hnh ng nh vy. Nhng y ti cn nhn sang hai gc na: Mt l gc chnh tr. R rng l ngi dn x hi ch ngha ni y khng phi ai cng ng h ch cng sn. Sng trong lng ch nhng s phn khng vn tim n trong lng h, c c hi thch hp l h bc l nh trng hp ng gi nu trn. V hai l gc kinh t. C mt quc gia ch ung ton thuc xuyn tm lin th mt dn tc bnh hon yu ui l ng thi! Tuy ng cha bit cng hiu ca vin thuc ra sao, ch cm trong tay vin thuc ngoi quc lm cho ng tin tng con ca ng ht bnh ri. Ti nghip cho ngi dn 20 nm x hi ch ngha ny bit bao!

6. Thng 4 nm 1978, chng ti b chuyn t Yn Bi xung tri tp trung Nam H A tnh H Nam Ninh do Cng An giam gi. Dn dn anh em t chnh tr chng ti trong mt i gm cc cp bc cc thnh phn. S kin trong on ny l lc i chng ti ph trch trng b r v trng bp trong thung lng c tranh, hai bn l vch ni, thng ngun dng nc nh l lng ci v xa hn cht na l Nng Trng trng tr. Sng sm chng ti ri tri n chiu mi v m h gi l lm thng tm. Mi ngy chng ti i v v khong 8 cy s.
Ni chng ti chn l ng ba ng mn lm ci lu nh xu nu nc cho i v anh em t nu ci g n. Con ng mn ny di theo thung lng, c ci ng ba leo ln dc ni kh cao qua thung lng bn kia thuc tnh H Sn Bnh, v bn c nhiu ngi dn t Ph L vo khai ph trng trt. Trong s nhng ngi dn lm lng bn c mt gia nh bn ngi, gm: Mt ng gi khong 60 tui vi 3 a chu: Mt c gi khong 20 tui, vi hai cu b 12 v 14 tui. Theo li ng c, mi ln vo mt tun, v li Ph L vi ngy th tr v. Nhn thy c gia nh gnh khoai m t thung lng bn kia, leo ln nh ni cao, tut dc xung thung lng chng ti ang lm, li leo ln ci nh ni na mi xung n con ng ra Ba Sao ri v Ph L. Nhng c khoai m ct cht hai u cy tre m gnh. ng c vi c gi, mi ngi khong 15 k l, mi cu b 7 k l. Nhn tn mt ci lam l ca gia nh ny tht l ti nghip! Cuc sng ca h bi t qu! Hn 20 nm sng trong x hi x hi ch ngha trn t Bc cn ci ny, h ch c n nhng
6

c khoai m m h ra bit bao cng lao cng vi him nguy ca ni rng mi c c! Nu mun n go, phi bn 3 k l khoai m mi mua 1 k l go. T khi i chng ti vo y, mi khi gia nh ny cng nh nhng gia nh khc i ngang u gh vo lu xin nc ung, v chng ti lun c nc tr. Mt hm ti hi: Mi ln vo ry, bc phi mang theo thc n hay vo mua trong ? u c mang g theo ngoi ng (bp) hoc go vi mui. Trong cng u c g n c ngoi rau, m rau u phi lc no cng c. Khi trng cha n c, phi chia nhau vo rng tm nhng th n c hi v n. Bc lm g n khi c rau? Luc chm vi mui ch c g khc u ng. Bc c quen dng bt ngt khng? ng gi hi li: ng ni bt ngt l g th? Cu b nhanh ming: L m chnh Ni. Ti hi cu b: Vy l nh c dng phi khng cu b? D c, nhng t khi lm, v phi mua. By gi ti biu bc mt t nu canh trong my hm ng vi cc chu trong ry. D sao th c cht canh d n hn. Ti quay sang ch H: H i! Ch rng cho ng c y hai mung bt ngt nghe H. Ch H tr lm, trong t chc Phc Quc b bt do Cng An cng sn gi by. Nhn thng b c mn m gi bt ngt cht xu trn tay vi n ci va d thng va ti nghip! Chng nh n ang ngh l s c nhng ba n ngon do ci gi nh xu ny vy! ng gi run run: Cm n ng. Tht l qu ha qu. Khng c chi u bc. Chc bc cng bit, trong hon cnh chng ti chng phi nhiu nhi g, nhng gip nhau c g th anh em chng ti khng hp bng u. Chng ti bit. Ngoi Ph L cng bit. Tuy cc ng nh vy ( ni t), nhng cuc sng ca cc ng vn hn chng ti nhiu. Chng ti lm g c cm trng nh cc ng, ch mong n no ch u dm mong n ngon. Tht tnh ti khng ng cuc sng ca ngi dn t Bc x hi ch ngha ny km cuc sng ca ngi dn trong Nam chng ti khng th tng tng c, d rng chng ti phi ng u vi chin tranh trin min do ngoi ny gy ra. ng gi bung mt li than rt ti nghip: Ngoi ny ngho lm ng i! Tha qu v qu bn, Ch mt s s kin trn y lm cho chng ti rt i ngc nhin, t ngc nhin dn chng ti n suy ngh, v nhn ra rng, khng phi tt c ngi dn x hi ch ngha u l cng sn, bi: V chnh tr, CSVN s dng gio dc hc ng v gio dc x hi bng nhng chnh sch ca h bt mt bt tai bt ming ngi dn, lm cho ngi dn ch c thy nhng g chng cho thy, c nghe nhng g chng cho nghe, v c ni nhng g chng cho php ni, cho nn mi ngi ch thy mt mt ca cuc sng theo mc ch chnh tr ca CSVN. V vy m h nhn chng ti bng i mt cm th ri mt st chng ti. Nhng khi h c vo min Nam hoc nghe b con ni li, gip h hiu ngi min Nam ni chung v qun nhn chng ti ni ring, t cm th h chuyn sang thin cm n mc tm tnh trong nhng lc tip xc trc tip. Chnh nhng lc tm tnh vi nhng ngi t chnh tr chng ti, h mi tht s cm nhn c ngha ca cuc sng khi c t do ni ln nhng dn nn n c trong lng, hon ton khc hn vi cuc sng y s hi v di tr di ch cng sn. Nh li ngy u tin n bn ph Lu cnh th x Yn Bi, anh em chng ti b m n b con nt s v mng chi. Hai nm sau , anh em chng ti t bn ph Lu b Bc Sng Hng i b ln con ng st cnh th x Yn Bi, li c m n b con nt cho n v vy tay tin chng ti khi on xe ln bnh xung hng H Ni. T mng chi vi lng th hn chuyn sang nhng ci vy tay thn thin, r rng l
7

chnh ngha Vit Nam Cng Ha thng c ti cng sn: Thng trong chnh ngha sau khi thua trong bo lc. V kinh t, CSVN y ngi dn 20 nm x hi ch ngha trn t Bc xung ngho kh n tn cng ca ngho kh, so vi ngi dn t do 20 nm trn t Nam n mc di nh mt h min Nam l mt thin ng.

7. chm ht bi ny, mi qu v theo di mt chuyn vui vui cho bi vit nh nhng cht cht. t m ni vui vui cng kh nghe phi khng qu v. Bit vy, nhng chng ti phi tm nim vui trong ni kh gi vng ngh lc m hi vng
Chuyn l bp ca i chng ti c anh bn sn sn v hai ch bn tr. Tr l ch H nu cm v ch Phng A n nu nc, sn sn l anh Trng nh Thng (cu c S Hnh Chnh) ly ci cung cp cho hai ch tr. Anh Thng cn thn lm, khi vc ci v cn cht nh phi kh mi giao nh bp. Nh vy m c vo n chi mt lc l ch n gi cc bn n ly nc si, v dng nc bn cnh trong khi c sn ci kh. Cc bn cn nu cm th n lch nc nh vo go, cho nc vo ri em gi hai ch va nu nc va nu gim nhng lon g cm hay luc t t b r. Mt hm anh Thng vc ci v l tn cng ti: Anh Hoa, hai d chu con nh hi thm anh ka. G k vy. Hai d chu no m hi bt t vy cha ni? ng v vt na. Tun trc c hai ngi, mt sn sn coi cng c vi mt tr xinh xinh, gh lu xin nc ung ch ai. C khng? Khai mau ln? A! Hm y l ch H mi ung nc ch hng phi ti nghe. Lc ti vc cuc v lu cng l lc b ta i ra, ch c ni g u m by gi hi thm. Anh Thng ci ci: Ti hng bit, ngi ta hi thm th ti chuyn li thi. Cn mun bit c hay khng th hm no d chu ngi ta gh ung nc m hi. Anh qu qui lm. B quen vi ai trn ni ri v y kim chuyn vi ti phi hng? Khai thit nghe coi. Ch H nhy vo: Anh Thng c b ri anh Hoa i. Anh Thng xung ging chm ri: i trn ni, ngi ta cho mnh, mnh cho ngi ta ch b bch g u. Ti bt b anh: Vy l nhn ri hn. Ngi ta l ai? Khai l ln. Ngi ta l d chu y. Sao hi k th. Hi k ng nghin cu xem c nn mt hay khng vy m. Anh Thng ci ln: th cha r, ch y c hiu vi v lm, ng hng m e vi da. Ti bn ci theo: ! y cng th. Vy l phe ta ri. Cho bt tay ci i. (trch trong quyn K S Trong T do nh xut bn Ngy Nay n lot v nh sch T Qunh tng pht hnh hi thng 7 nm 2008) Houston, ma Thu 2008
*******