Balikli Hes PTD

ASSU ELEKTRK ENERJ RETM LTD.
T BALIKLI HES PROJE TANITIM DOSYASI
ARTVN L, ARHAV LES,
ASSU ELEKTRK ENERJ RETM LTD. T.
BALIKLI HES PROJE TANITIM DOSYASI
Proje Sahibinin Ad Adresi Telefon Numaralar Faks Numaralar Projenin Ad
ASSU ELEKTRK ENERJ RETM LTD. T. Siteler Kopa Sokak 64/2 ANKARA 0 312 350 24 84 0 312 350 19 70 BALIKLI HES
18.061.724 TL Proje Bedeli Proje in Seilen Yerin ARTVN L, ARHAV LES Ak Adresi (li, lesi, Beldesi, Mevkii)
Balkl I Reglatr Yeri Koordinatlar Koor. Sras : Koor. Sras : N.Ad,Enlem,Boylam N.Ad,Saa,Yukar Datum : WGS-84 Datum : ED-50 Tr : CORAF Tr : UTM D.O.M. : -D.O.M. : 39 lek Fak. : ----------UTM ZON : 37 1 41.27241957 41.41727026 lek Fak. : 6 derecelik 1 702481 4572000 Balkl II Reglatr Yeri Koordinatlar Koor. Sras : Koor. Sras : N.Ad,Enlem,Boylam N.Ad,Saa,Yukar Datum : WGS-84 Datum : ED-50 Tr : CORAF Tr : UTM D.O.M. : -D.O.M. : 39 lek Fak. : ----------UTM ZON : 37 1 41.26587455 41.42910901 lek Fak. : 6 derecelik 1 703493 4571301 Balkl III Reglatr Yeri Koordinatlar Koor. Sras : Koor. Sras : N.Ad,Enlem,Boylam N.Ad,Saa,Yukar Datum : WGS-84 Datum : ED-50 Tr : CORAF Tr : UTM D.O.M. : -D.O.M. : 39 lek Fak. : ----------UTM ZON : 37 1 41.25648836 41.40472328 lek Fak. : 6 derecelik 1 701479 4570202 HES Yeri Koordinatlar Koor. Sras : Koor. Sras : N.Ad,Enlem,Boylam N.Ad,Saa,Yukar Datum : WGS-84 Datum : ED-50 Tr : CORAF Tr : UTM D.O.M. : -D.O.M. : 39 lek Fak. : ----------UTM ZON : 37 1 41.26747179 41.40839728 lek Fak. : 6 derecelik 1 701753 4571430
Proje iin seilen yerin koordinatlar
Projenin ED Ynetmelii kapsamndaki yeri (sektr, alt sektr) Raporu Hazrlayan Kuruluun/alma Grubunun Ad Adresi Telefon Numaralar Faks Numaralar PTD Raporu Sunum Tarihi
Seme-Eleme Kriterleri Uygulanacak Projeler Listesi, Enerji, Turizm, Konut Madde 28 TOPUOLU MAD. SAN. TC. LTD. T. Bikek Cad. (8.Cad.) No:123/6 Emek/ANKARA 0 312 213 31 38 0 312 213 31 48 EKM-2009
NDEKLER 1.PROJENN ZELLKLER ............................................................................................... 6 a) Projenin Akm emas, Kapasitesi, Kaplad Alan, Teknolojisi, alacak Personel Says.......................................................................................................... 6 b) doal Kaynaklarn Kullanm (Arazi Kullanm, Su Kullanm, Kullanlan Enerji Tr vb. ).......................................................................................................................... 21 c) Atk retimi Miktar (Kat, Sv, Gaz Vb.) Ve Atklarn Kimyasal Fiziksel Ve Biyolojik zellikleri ................................................................................................................. 22 ) kullanlan Teknoloji Ve Malzemelerden Kaynaklanabilecek Kaza Riski.................... 46 d) Projenin Olas evresel Etkilerine Kar Alnacak Tedbirler ..................................... 48 2. PROJENN YER (PROJEDEN ETKLENMES MUHTEMEL ALANIN HASSASYET DEERLENDRLRKEN AAIDA VERLEN HUSUSLAR GZ NNDE BULUNDURULMALIDIR.)................................................................................................. 50 a) Mevcut Arazi Kullanm ve Kalitesi (Tarm Alan, Orman Alan, Planl Alan, Su Yzeyi vb.)........................................................................................................................... 50 b) EK-5deki Duyarl Yreler Listesi Dikkate Alnarak; Sulak Alanlar, Ky Kesimleri, Dalk ve Ormanlk Alanlar, Tarm Alanlar, Milli Parklar, zel Koruma Alanlar, Nfusa Youn Alanlar, Tarihsel, Kltrel, Arkeolojik ve Benzeri nemli Olan Alanlar, Erozyon Ve Aalandrma Alanlar le 167 Sayl Yeralt Sular Hakknda Kanun Gereince Korunmas Gereken Akiferler...................................................... 51 3.PROJENN VE YERN ALTERNATFLER (Proje Teknolojisinin Ve Proje Alannn Seilme Nedenleri )........................................................................................................... 58 SONULAR ...................................................................................................................... 59
TABLOLAR Tablo 1: Trkiyede Kurulu Enerji Kapasitesi Ve retimi........................................................ 20 Tablo 2: Evsel Nitelikli Atk Sularda Kirleticiler Ve Ortalama Konsantrasyonlar.................... 22 Tablo 3: Evsel Nitelikli Atk Sularda Kirleticiler Ve Ortalama Konsantrasyonlar.................... 22 Tablo 4: Evsel Nitelikli Atk Sularda Kirleticiler Ve Ortalama Konsantrasyonlar.................... 23 Tablo 5: Motorinin zellikleri.................................................................................................. 25 Tablo 6: Diesel Aralardan Yaylan Kirlenmenin Faktrleri(kg/t)............................................ 26 Tablo 7: Makinelerinden Kaynaklanmas Beklenilen Kirletici Deerler ............................. 26 Tablo 8: niteler ve Yaklak Hafriyat Miktarlar .................................................................... 27 Tablo 9: Toz Emisyon Faktrleri ve Emisyon Debileri............................................................ 28 Tablo 10: Yaylma Snflarna Gre M Deerleri .................................................................... 29 Tablo 11: Rzgar Verilerini Snflanmas................................................................................ 29 Tablo 12: Havada Asl Partikllerin Dalm (g/m3) ........................................................... 30 Tablo 13: ken Tozlarn Dalm (mg/m2.gn) ................................................................... 31 Tablo 14: Ses Gc Dzeyleri ............................................................................................... 34 Tablo 15: Ara ve Ekipmanlarn Ses Gc Dzeyleri ............................................................ 36 Tablo 16: Ses Gc Dzeylerinin Oktav Bantlarna Dalm ................................................ 37 Tablo 17: Ses Basn Dzeyleri ............................................................................................. 38 Tablo 18: Atmosferik Yutu .................................................................................................... 40 Tablo 19: Nihai Ses Basn Dzeyleri.................................................................................... 41 Tablo 20: Dzeltme Faktrleri ................................................................................................ 42 Tablo 21: Ses Dzeyleri ......................................................................................................... 43 Tablo 22: Lgndz Deerleri................................................................................................. 45 Tablo 23: antiye Alan in evresel Grlt Snr Deerleri ............................................... 45 Tablo 24: Tennant (Montana) Metoduna Gre Dk Akm Hesab...................................... 50
EKLLER ekil 1. Balkl HESin Ulusal ebekeye Balant emas .................................................... 17 ekil 2: Havada Asl Partikllerin Dalm Grafii ................................................................ 30 ekil 3: ken Asl Partikllerin Dalm Grafii .................................................................. 31 ekil 4: Grlt Yaylm Grafii .............................................................................................. 45
EKLER EK 1. Yer Bulduru Haritas EK 2. 1/25.000 lekli Toporafik Harita EK 3. 1/25.000 lekli Jeoloji Haritas ve Blgenin Jeolojik Durumu EK 4. Szdrmasz Fosseptik Plan EK 5. Balkl HES tahmini yatrm program Ek 6. Projeye Ait Plan ve Kesitler Ek 7. Balkl HES Ana Tek Hat ve zet Tek Hat emas Ek 8. Yaplacak Yollar Gsterir Topografik Harita EK 9. Deprem Haritas EK 10. Balkl I-II-III Reglatr Aylk Ortalama Debiler EK 11. Faaliyet Sahasna Ait Fotoraflar EK 12. Dkm Alanlarn Gsterir Topografik Harita Ek 13. Topuolu Madencilik San. Ve Tic. Ltd. ti. Adna Bro Tescil Belgesi ve Yeterlilik Belgesi
1.PROJENN ZELLKLER
a) Projenin Akm emas, Kapasitesi, Kaplad Alan, Teknolojisi, alacak Personel Says Assu Elektrik Enerji retim LTD.T. tarafndan Dou Karadeniz Blgesi, Artvin li, Arhavi lesi snrlar ierisinde, Arhavi Havzasnda, Balkl I Reglatr iin Dlgerli Deresi, Balkl II Reglatr iin Dikme Deresi ve Balkl III Reglatr iin de Agora Deresinin sularndan yararlanlarak hidroelektrik enerji retimi amacyla BALIKLI HES projesinin yaplmas ve iletilmesi planlanmaktadr. Yaplmas planlanan proje iin; 17.07.2008 tarih ve 26939 sayl ED Ynetmelii dorultusunda Proje Tantm Dosyas hazrlanmtr. Projenin Trkiyedeki yerini ve ulam yollarn gsterir yerbulduru haritas ekte verilmitir (Bkz. Ek1). Balkl Hidroelektrik Santrali projesi ED Ynetmelii eme, Eleme Kriterleri Uygulanacak Projeler Listesi (Ek-II) nin Enerji balkl 28- Kurulu gc 0,5 MW ve zeri olan nehir tipi santraller kapsamnda kalmaktadr. Yaplmas planlanan proje iin; Proje kapsamndaki santralin toplam kurulu gc 6,75 MW olarak planlanmtr. Proje kapsamnda yllk retilecek firm (gvenilir) enerji 13,00 GWh, sekonder (ikincil) enerji ise 19,96 GWh, olacaktr. Balkl HES mevcut durumdaki akmlarla toplam 32,96 GWh enerji retecektir. Proje kapsamndaki yaplar; Balkl I Reglatr ve keltim havuzu, derivasyon kanal, Balkl II Reglatr ve keltim havuzu, I.iletim kanal, Balkl III Reglatr ve keltim havuzu, II. iletim kanal, ykleme havuzu, cebri boru, santral binas, kuyruk suyu kanal ve alt sahasdr. Dlgerli Deresi zerinde 596,00 m taban kotunda Balkl I Reglatr ile toplanan suyun 2179,00 m uzunluundaki derivasyon kanal vastasyla Balkl II Reglatr membana braklmaktadr. Dikme Deresi zerinde 595,00 m taban kotunda Balkl II Reglatr ile toplanan suyun 1746,50 m uzunluundaki I.iletim kanal vastasyla ve Agora Deresi zerinde 595.000 m taban kotunda Balkl III Reglatr ile toplanan suyun 1154,00 m uzunluundaki II. iletim kanal vastasyla bir ykleme havuzuna iletilmesi ve ykleme havuzundan sonra 221,50 m uzunluundaki cebri boru ile 470,00 m kuyruksuyu kotunda bulunan santral binasna alnmas ngrlmtr. Bu tesislerle birlikte santralde retilecek elektrii i aa (enterkonnekte sisteme) balamak amacyla 34.5 kV, 10.00 kmlik bir Enerji Nakil Hatt da yaplacaktr. Balkl I Reglatr, Arhavi ilesinin yaklak 14 km gneydousunda ve Dlgerli Deresi zerinde 596,00 m talveg kotundadr. Balkl II Reglatr, Arhavi ilesinin yaklak 13,5 km gneydousunda ve Dikme Deresi zerinde 595,00 m talveg kotundadr.
Balkl III Reglatr, Arhavi ilesinin yaklak 13 km gneydousunda ve Agora Deresi zerinde 595,00 m talveg kotundadr. Balkl HES, Arhavi ilesinin yaklak 12,5 km gneydousunda, ve 470 m kuyruk suyu kotunda yer alr. Proje tamamen enerji retim amal olup sulama, takn koruma gibi amalar bulunmamaktadr. Proje alan, proje kapsamndaki reglatr, santral ve yakn yerleim yerlerini gsterir 1/25.000 lekli Topografik Harita ekte verilmitir (Bkz. Ek2). Balkl I Reglatr toplam ya alan 22,00 km2, Balkl II Reglatr toplam ya alan 33,00 km2, Balkl III Reglatr toplam ya alan 25,00 km2dir. Proje kapsamnda reglatrlerde kabartlan sular 130,00 metrelik brt d ile santrale verilecektir. Projeye ait tahmini yatrm program ekte verilmitir (Bkz. Ek5). Proje ile nerilen tesislerden; Balkl I Reglatrne en yakn yerleim yeri yaklak 250 m mesafede Gneyli Mahallesine ait konutlar, Balkl II reglatrne en yakn yerleim yeri yaklak 160 m mesafede ahinler Mahallesine ait konutlar, Balkl III Reglatrne en yakn yerleim yeri yaklak 120 m mesafede Kkkye ait konutlardr. Planlanan faaliyet kapsamnda inasna balanacak olan HES Binasna en yakn yerleim yerleri ise; yaklak 300 m mesafede bulunan Aremi Mahallesidir. Proje kapsamnda inaat almalar ncesinde yaplacak olan kamulatrma, 4650 sayl Kamulatrma Kanununa uygun olarak ASSU ELEKTRK ENERJ RETM LTD. T. tarafndan gerekletirilecektir. Proje alan ve evresinde tarma elverili arazi miktar olduka snrldr. Tarm yaplan alanlar ok engebeli dalarn yamalar ile dere yataklarnda kk cepler halinde rastlanan dzlklerdir. Geriye kalan alanlar kamuya ait arazi niteliindedir. Proje kapsamnda tekil edilecek tesislerin orman arazisinde olmas durumunda 03/07/2004 tarihinde 25511 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren 5192 nolu Orman Kanununda Deiiklik Yaplmas Hakknda Kanunda Savunma, ulam, enerji, haberleme, su, atk su, petrol, doalgaz, altyap ve kat atk bertaraf tesislerinin; sanatoryum, baraj, glet ve mezarlklarn; Devlete ait salk, eitim ve spor tesislerinin ve bunlarla ilgili her trl yer ve binann Devlet ormanlar zerinde bulunmas veya yaplmasnda kamu yarar ve zaruret olmas halinde, gerek ve tzel kiilere bedeli mukabilinde evre ve Orman Bakanlnca izin verilebilir. ifadesi bulunmaktadr. Bu kapsamda faaliyet gerekletirilirken evre ve Orman Bakanl Orman Genel Mdrlnden orman alanlar ile ilgili gerekli izinler alnacaktr. Proje kapsamnda orman arazisi ierisinde yaplacak almalar sresince, proje alanna herhangi bir atk malzeme braklmayacaktr.
Akm Gzlem stasyonu Balkl I II III reglatrlerinin mansabnda Kapistre Dere zerinde DS tarafndan iletilmekte olan 22-79 (DS) Nolu Kapistre Dere amlca AG bulunmaktadr. 22-79 (DS) Nolu AG 1984 1995 gzlem aralnda (1989 1991 gzlem aral deersiz) iletilmitir. 22 - 79 (DS) Nolu Kapistre Dere amlca AGnin ya alan 89.7 km2dir. 22-79 Nolu (DS) AGnin eksik olan 1970 1984, 1989 1991 ve 1996 - 2001 yl akm gzlem deerlerinin gnlk bazda tamamlanmas iin, ayn havzada bulunan 2202 (EE) Nolu Kara Dere Anas AG ile ayn periyot olan 1984 1988 gzlem aralndaki gnlk akm gzlem datalar ile korelasyon regrasyon analizi teknikleri kullanlarak yaplan ilemler sonucu 22 79 Nolu (DS) AGnin eksik olan yllar tamamlanmtr. Korelasyon analizinde diziden sapan birka deer atlarak ilemler yaplmtr. Sulardan Yararlanma ekilleri ve Su Haklar Balkl HES proje sahasnn iersinde bulunduu ksmnda herhangi bir sulama tesisi mevcut deildir. Mansabndaki tesisler ise santral kuyruk suyundan kan sularla beslenecektir. Trbinleri evirmeyecek dzeydeki ufak debili sular ise reglatr stnden savaklanarak veya akl geidinden salnarak derenin doal akna braklacaktr. Dere yata yamalar olduka meyilli olduundan tarm yaplamamaktadr. evrede yaayanlar tarafndan nispeten az meyilli orman arazileri iinde teraslanm olarak ok kk cep arazilerde baz zirai faaliyetler yrtlmekle beraber sulama ihtiyalar baka kaynaklardan karlamaktadr, dolaysyla proje snrlar iersinde herhangi bir su hakk sz konusu deildir. Su htiyac Proje havzasnda yok denecek kadar az tarmsal alan olduundan dolay sulama iin nemli saylacak bir su ihtiyac yoktur. En nemli gereksinim, civardaki yerleim birimlerinin gereksinim duyduu su ihtiyacdr. Bu gereksinimler ise baka kaynaklardan karlanmaktadr. Proje alannn iinde bulunduu Artvin linde ay, fndk, msr, buday, portakal, mandalina ve elma yetitirilmektedir. Yan yeterli olmasndan dolay sulamaya gerek kalmamaktadr. Dolays ile de sulama yaplmamaktadr. Proje sahasnda kalan blmde deredeki doal hayatn idamesini salamaya ynelik su alma yapsnda bir miktar su dereye braklacaktr. Reglatr yaps ve HES yeri arasnda bahe ve dier etkinlikler bulunmad gibi 12 adet kk canl kol katlm da sz konusudur. Bu nedenlerle braklan suyun yeterli olaca kanaatine varlmtr. Reglatr ve HES arasndaki mesafe de ksadr. Bu blmde sulardan yararlanmak amacyla da kurulu bir tesis mevcut olmadndan kazanlm bir su hakk da mevcut deildir.
Proje Karakteristikleri Balkl I Reglatr ve keltim Havuzu Dlgerli Deresi zerinde 596.00 m talveg kotunda, beton dolu gvdeli olarak ina edilecek olan reglatr, Q100 takn pikine gre boyutlandrlm olup, kret kotu 601.00 m olarak projelendirilmitir. Balkl I Reglatr genel durumu Ek-6da gsterilmitir. Reglatrn yaplaca yerde dere yata iindeki alvyon kalnl yaklak 3 ~ 5 m civarndadr. Dlgerli Deresi yatanda eimin fazla ve su akm rejiminin feyezanl olmas nedeniyle reglatr gvdesi nnde borulanma olmamas iin dere yata ierisinde 10.00 m uzunluunda ve 0.50 m kalnlnda beton kaplama yaplacaktr. Reglatrde 3.00 m geniliinde bir adet akl geidi dnlm, akl geitleri nne ise ktk ynlendirme perdesi ilave edilmitir. Reglatr priz giriine kapak konulmu ve yzen malzemelerin prizden keltim havuzuna girmemesi iin bir adet kaba zgara dnlmtr. Kardan all priz nne yapm dnlen dalg perdeler feyezan annda gelen yzer maddelerin keltim havuzuna girmesini nleyecektir. Reglatre bitiik olarak ina edilecek olan keltim havuzu, yk kayb minimum olacak ekilde boyutlandrlm, kelecek dane apna bal olarak yaplan hesaplamalar neticesinde, ortalama su derinlii 2.00 m, genilii 5.00 m, uzunluu ise 17.00 m olarak bulunmutur. keltim havuzunda ortalama hz V= 0.18 m/s olarak hesap edilmi ve bulunan bu hz <0.30 m/s art salanmtr. keltim havuzu blmesiz olarak projelendirilmitir. 0.01 eimli ve havuz sonunda ykama kanal dnlm olup bu ykama kanal 0.800.60 m ebadnda olacak ve ykama galerisi ve 1 adet kapakla komuta edilecektir. keltim havuzu sonunda sa tarafa ina edilecek yan sava kotu 600.90 mdir. keltim havuzundan sonra su derivasyon kanalna alnacaktr. keltim havuzu ile ilgili plan ve kesitler Ek-6da verilmitir. Dlgerli Deresi yatandan gelecek olan srnt maddelerinin mmkn olduunca keltim havuzunda tutulmas ngrlmtr. BALIKLI I REGLATR VE SU ALMA YAPISI Tipi Talveg kotu Reglatr kret kotu Reglatrn temelden ykseklii Reglatrn talvegden ykseklii Normal su seviyesi Maksimum su kotu Dolu gvde kret uzunluu Enerji su alma priz yeri akl geidi yeri akl geidi boyutlar : Beton Gvdeli Dolgu : 596.00 m : 601.00 m : 9.00 m : 5.00 m : 601.00 m : 603.00 m : 10.00 m : Sol sahil : Sol sahil :3x3m
Reglatr d havuzu tipi Yaklam pla uzunluu D havuzu uzunluu Temel Kotu akl Geidi Giri Kotu Takn Debisi (Q100) Su Alma Taban Kotu Su Alma Yaps Tasarm Debisi KELTM HAVUZU Tipi Kapasitesi keltim havuzu uzunluu keltim havuzu genilii keltim Havuzu Ykseklii Ortalama su ykseklii ken dane ap Yeri keltim Havuzu Su Yz Kotu keltim Havuzu Taban Kotu Derivasyon Kanal
: Tip IV : 10.00 m : 23.00 m : 591.00 m : 596.00 m : 55.20 m3/s : 599.20 m : 1.80 m3/s
: Blmesiz Dikdrtgen Kesit : 1.80 m3/s : 17.00 m : 5.00 m : 2.50 ~2.67 m : 2.00 m : 0.3 mm : Sol Sahil : 600.90 m : 599.00~598.83 m
Balkl I keltim havuzundan su tranzisyon yaps ile derivasyon kanalna alnacaktr. Derivasyon kanal dikdrtgen kesitli, boyutlar 2.20 x1.40 m ve uzunluu 2179.00 mdir. Derivasyon kanal iin seilen proje debisi 1.80 m3/sdir. Derivasyon kanal genel yerleimi Ek-6da verilmitir. DERVASYON KANALI Yeri Tipi Tasarm Debisi Giri kotu k kotu Uzunluu Taban Genilii Su Ykseklii Eimi Hava Pay : Sol Sahil : Dikdrtgen kesit : 1.80 m3/s : 599.70 m : 599.05 m : 2179.00 m : 2.20 m : 1.10 m : 0.0003 m/m : 0.30 m
Balkl II Reglatr ve keltim Havuzu Dikme Deresi zerinde 595.00 m talveg kotunda, beton dolu gvdeli olarak ina edilecek olan reglatr, Q100 takn pikine gre boyutlandrlm olup, kret kotu 600.00 m olarak projelendirilmitir. Balkl II Reglatr genel durumu Ek-6da gsterilmitir.
10
Reglatrn yaplaca yerde dere yata iindeki alvyon kalnl yaklak 3 ~ 5 m civarndadr. Dikme Deresi yatanda eimin fazla ve su akm rejiminin feyezanl olmas nedeniyle reglatr gvdesi nnde borulanma olmamas iin dere yata ierisinde 10.00 m uzunluunda ve 0.50 m kalnlnda beton kaplama yaplacaktr. Reglatrde 3.00 m geniliinde bir adet akl geidi dnlm, akl geitleri nne ise ktk ynlendirme perdesi ilave edilmitir. Reglatr priz giriine kapak konulmu ve yzen malzemelerin prizden keltim havuzuna girmemesi iin iki adet kaba zgara dnlmtr. Kardan all priz nne yapm dnlen dalg perdeler feyezan annda gelen yzer maddelerin keltim havuzuna girmesini nleyecektir. Reglatre bitiik olarak ina edilecek olan keltim havuzu, yk kayb minimum olacak ekilde boyutlandrlm, kelecek dane apna bal olarak yaplan hesaplamalar neticesinde, ortalama su derinlii 2.20 m, genilii 9.00 m, uzunluu ise 26.00 m olarak bulunmutur. keltim havuzunda ortalama hz V= 0.22 m/s olarak hesap edilmi ve bulunan bu hz <0.30 m/s art salanmtr. keltim havuzu blmesiz olarak projelendirilmitir. 0.01 eimli ve havuz sonunda ykama kanal dnlm olup bu ykama kanal 0.800.60 m ebadnda olacak ve ykama galerisi ve 1 adet kapakla komuta edilecektir. keltim havuzu sonunda sa tarafa ina edilecek yan sava kotu 599.90 mdir. keltim havuzundan sonra su I.iletim kanalna alnacaktr. keltim havuzu ile ilgili plan ve kesitler Ek-6da verilmitir. Dikme Deresi yatandan gelecek olan srnt maddelerinin mmkn olduunca keltim havuzunda tutulmas ngrlmtr. BALIKLI II REGLATR VE SU ALMA YAPISI Tipi Talveg kotu Reglatr kret kotu Reglatrn temelden ykseklii Reglatrn talvegden ykseklii Normal su seviyesi Maksimum su kotu Dolu gvde kret uzunluu Enerji su alma priz yeri akl geidi yeri akl geidi boyutlar Reglatr d havuzu tipi Yaklam pla uzunluu D havuzu uzunluu Temel Kotu akl Geidi Giri Kotu Takn Debisi (Q100) Su Alma Taban Kotu Su Alma Yaps Tasarm Debisi Gvde Uzunluu : Beton Gvdeli Dolgu : 595.00 m : 600.00 m : 9.00 m : 5.00 m : 600.00 m : 602.20 m : 10.00 m : Sol sahil : Sol sahil :3x3m : Tip IV : 10.00 m : 25.00 m : 590.00 m : 595.00 m : 77.70 m3/s : 598.10 m : 4.40 m3/s : 12.00 m
11
KELTM HAVUZU Tipi Kapasitesi keltim havuzu uzunluu keltim havuzu genilii keltim Havuzu Ykseklii Ortalama su ykseklii ken dane ap Yeri keltim Havuzu Su Yz Kotu keltim Havuzu Taban Kotu I.letim Kanal Balkl II keltim havuzundan su tranzisyon yaps ile I.letim kanalna alnacaktr. I.letim kanal dikdrtgen kesitli, boyutlar 3.00 x1.90 m ve uzunluu 1746.50 mdir. I.letim kanal iin seilen proje debisi 4.40 m3/sdir. I.letim kanal genel yerleimi Ek-6da verilmitir. I.letim kanal karakteristikleri aada verilmitir. I. LETM KANALI Yeri Tipi Tasarm Debisi Giri kotu k kotu Uzunluu Taban Genilii Su Ykseklii Eimi Hava Pay : Sol Sahil : Dikdrtgen kesit : 4.40 m3/s : 598.30 m : 597.80 m : 1746.50m : 3.00 m : 1.50 m : 0.0003 m/m : 0.40 m : Blmesiz Dikdrtgen Kesit : 4.40 m3/s : 26.00 m : 9.00 m : 2.70~2.96 m : 2.20 m : 0.3 mm : Sol Sahil : 599.90 m : 597.80~597.54 m
Balkl III Reglatr ve keltim Havuzu Agora Deresi zerinde 595.00 m talveg kotunda, beton dolu gvdeli olarak ina edilecek olan reglatr, Q100 takn pikine gre boyutlandrlm olup, kret kotu 600.00 m olarak projelendirilmitir. Balkl III Reglatr genel durumu Ek-6da gsterilmitir. Reglatrn yaplaca yerde dere yata iindeki alvyon kalnl yaklak 3 ~ 5 m civarndadr. Agora Deresi yatanda eimin fazla ve su akm rejiminin feyezanl olmas nedeniyle reglatr gvdesi nnde borulanma olmamas iin dere yata ierisinde 10.00 m uzunluunda ve 0.50 m kalnlnda beton kaplama yaplacaktr. Reglatrde 3.00 m geniliinde bir adet akl geidi dnlm, akl geitleri nne ise ktk ynlendirme perdesi ilave edilmitir. Reglatr priz giriine kapak konulmu ve yzen malzemelerin prizden keltim havuzuna girmemesi iin bir adet kaba zgara dnlmtr. Kardan
12
all priz nne yapm dnlen dalg perdeler feyezan annda gelen yzer maddelerin keltim havuzuna girmesini nleyecektir. Reglatre bitiik olarak ina edilecek olan keltim havuzu, yk kayb minimum olacak ekilde boyutlandrlm, kelecek dane apna bal olarak yaplan hesaplamalar neticesinde, ortalama su derinlii 2.00 m, genilii 5.00 m, uzunluu ise 20.50 m olarak bulunmutur. keltim havuzunda ortalama hz V= 0.20 m/s olarak hesap edilmi ve bulunan bu hz <0.30 m/s art salanmtr. keltim havuzu blmesiz olarak projelendirilmitir. 0.01 eimli ve havuz sonunda ykama kanal dnlm olup bu ykama kanal 0.800.60 m ebadnda olacak ve ykama galerisi ve 1 adet kapakla komuta edilecektir. keltim havuzu sonunda sol tarafa ina edilecek yan sava kotu 599.90 mdir. keltim havuzundan sonra su II.iletim kanalna alnacaktr. keltim havuzu ile ilgili plan ve kesitler Ek-6da verilmitir. Agora Deresi yatandan gelecek olan srnt maddelerinin mmkn olduunca keltim havuzunda tutulmas ngrlmtr. BALIKLI III REGLATR VE SU ALMA YAPISI Tipi Talveg kotu Reglatr kret kotu Reglatrn temelden ykseklii Reglatrn talvegden ykseklii Normal su seviyesi Maksimum su kotu Dolu gvde kret uzunluu Enerji su alma priz yeri akl geidi yeri akl geidi boyutlar Reglatr d havuzu tipi Yaklam pla uzunluu D havuzu uzunluu Temel Kotu akl Geidi Giri Kotu Takn Debisi (Q100) Su Alma Taban Kotu Su Alma Yaps Tasarm Debisi KELTM HAVUZU Tipi Kapasitesi keltim havuzu uzunluu keltim havuzu genilii keltim Havuzu Ykseklii Ortalama su ykseklii ken dane ap : Beton Gvdeli Dolgu : 595.00 m : 600.00 m : 9.00 m : 5.00 m : 600.00 m : 601.80 m : 12.00 m : Sa sahil : Sa sahil :3x3m : Tip IV : 10.00 m : 20.00 m : 590.00 m : 595.00 m : 61.70 m3/s : 598.20 m : 2.00 m3/s
: Blmesiz Dikdrtgen Kesit : 2.00 m3/s : 20.50 m : 5.00 m : 2.50~2.70 m : 2.00 m : 0.3 mm
13
Yeri keltim Havuzu Su Yz Kotu keltim Havuzu Taban Kotu II. letim Kanal
: Sol Sahil : 599.90 m : 598.00~597.80 m
Balkl III keltim havuzundan su tranzisyon yaps ile II. letim kanalna alnacaktr. II. letim kanal dikdrtgen kesitli, boyutlar 2.00x1.30 m ve uzunluu 1154.00 mdir. II. letim kanal iin seilen proje debisi 2.00 m3/sdir. II. letim kanal genel yerleimi Ek-6da verilmitir. II. letim kanal karakteristikleri aada verilmitir.
II. LETM KANALI Yeri Tipi Tasarm Debisi Giri kotu k kotu Uzunluu Taban Genilii Su Ykseklii Eimi Hava Pay Ykleme Havuzu I.letim kanalnn ve II.letim kanalnn sonuna yerletirilen ykleme havuzu ile trbinler ani kapandnda oluacak basn dalgalarn dengelenecek ve trbinler ilk yke alndnda gereken su ihtiyac karlanacaktr. Ykleme havuzunun kapasitesi 2970.00 m3 olarak seilmitir. Ayrca keltim havuzunda tutulamayan sedimentin trbinlere zarar vermemesi iin ykleme havuzu ayn zamanda ikinci keltim havuzu grevini stlenecektir. Ykleme havuzu kesitleri Ek-6da verilmitir. : Sa Sahil : Dikdrtgen kesit : 2.00 m3/s : 598.80 m : 598.22 m : 1154.00 m : 2.00 m : 1.00 m : 0.0005 m/m : 0.30 m
YKLEME HAVUZU Su Yz Kotu Hacmi Uzunluu Genilii Derinlii : 599.15 m : 2970.00 m3 : 30.00 m : 10.00 m : 9.90 m
14
Cebri Boru Balkl HES projesinde cebri boru gzergah, toporafik ve jeolojik artlarn en uygun olduu yerde seilmitir. Cebri boru gzergahnn son blmlerinde yer alan yama molozu tamamen kaldrlacak, dier blmlerde ise tesviyeler yaplarak cebri boru mmkn olduunca salam zeminden geirilecektir. Cebri boru profili Ek-6da verilmitir. Arazi yapsndan dolay oluan krk noktalarda tespit ktleleri ina edilecek ve araya genleme contalar konacaktr. Santrale girmeden nce pantolonla e ayrlacak olan cebri borunun bu blm ktle beton iine gmlecektir. Cebri boru eniyilemesi (optimizasyonu), retilecek enerji, cebri boru, d ykseklii, standart elik sac retimi et kalnl ve kayplar dikkate alnarak yaplmtr. Yaplan bu hesaplamalar neticesinde cebri boru et kalnl ortalama 10.00 mm, ap 1.50 mm ve uzunluu ise 221.50 m olarak projelendirilmitir. CEBR BORU Cebri Boru ap Cebri Boru Et Kalnl Cebri Boru Boyu Tasarm Debisi Branman Adedi Branman ap Branman Et Kalnl : 1500 mm : 10.00 mm : 221.50 m : 5.80 m3/s : 3 adet : 880 mm : 8.00 mm
Santral Binas ve Kuyruk Suyu Kanal Balkl HES, Dikme Deresinin sol sahilinde yer almakta ve 3 adet yatay eksenli Francis trbiniyle donatlmtr. Santral boyutlar 17.00x45.00 m, santral ykseklii ise 10.50~19.00 mdir. Santralden trbinlenen sular ksa bir kuyruk suyu kanalndan sonra Dikme Deresine balanacaktr. Santral kuyruk suyu kotu 470.00 mdir. Santral binas plan ve kesitleri Ek-6da verilmitir. Balkl HESe ait karakteristik bilgiler aada verilmitir. SANTRAL BNASI Santral tipi Boyutlar Ykseklik Kurulu G Kuyruksuyu Kotu Trbin Tipi nite Gc ve Adedi Adedi Tipi Normal gc Tasarm debisi Brt D : 3 takm : Yatay eksenli Francis Trbini : 2.25 MW (Toplam: 6.75 MW) : 1.93 m3/s (Toplam: 5.80 m3/s) : 130.00 m : Yerst : 17.00 x 45.00 m : 10.50~19.00 m : 6.75 MW : 470.00 m
15
Tasarm net ds Senkron hz Verimi Generatr Tipi ve Kapasitesi Adedi Tipi alma ekli Normal gc U gerilimi G faktr Frekans Dn hz Tahrik ekli kaz ekli Ksa devre oran zolasyon Snf Verimi Transformatr Adedi ve Tipi nite Transformatrleri Adedi Tipi Normal gc Anma gerilimi Frekans Balant gurubu Soutma ekli Ntr Balants Verimi htiya Transformatrleri Adedi Normal gc Anma gerilimi Frekans Balant gurubu Soutma ekli Ntr balants Acil htiya Dizel-Generatr Grubu Adedi Tipi Normal gc Anma gerilimi Frekans
: 127.47 m : 1000 d/dak : 0.93
: 3 adet : Yatay eksenli senkron generatr : Devaml : 2600 kVA : 6.3 kV : 0.85 (endktif) : 50 Hz : 1000 d/dak : Francis trbin miline direkt akuple : Frasz dner diyotlu : 0.75den byk :F : 0.98
: 3 adet : Harici tip, fazl, ya izoleli : 2600 kVA : 6.3/34.5 : 50 Hz : YNd5 : ONAN : 20 Ohmluk diren zerinden toprakl : 0.99
: Bir (1) adet : 63 kVA : 34.5/0.4 kV : 50 Hz : Dzn5 : AN : Dorudan toprakl
: Bir (1) adet : Drt zamanl dey silindirli : Deniz seviyesinde 30 kVA : 400/231 V : 50 Hz
16
G faktr Devir says Soutma ekli kaz ekli
: 0.8 (endktif) : 1500 d/d : Radyatr, kapal devre su soutmal : Dner diyotlu ikaz
Santral kontrol kumanda ve izleme sistemi PLC / SCADA ile salanacak. Bununla ilgili tehizat (bilgisayar, monitr ve yazc v.b) kontrol odasnda tehiz edilecektir. alt Donanm ve Enerji letimi Balkl HESte senkron generatrlerden 6.3 kV gerilim seviyesinde retilen enerji, nite transformatrleri vastas ile 34.5 kV gerilim seviyesine ykseltildikten sonra 34.5 kV kapal alt donanmna aktarlmakta, buradan da 10.00 km 34.5 kV enerji nakil hatt ile amlca HESe balanarak ulusal ebekeye aktarlmaktadr.
Balkl HES 6.75 MW 34.5 kV
10.00km ,3/0 AWG

amlca HES
34.5 kV
Ulusal ebeke
ekil 1. Balkl HESin Ulusal ebekeye Balant emas
Santralin alt merkezinin giri, bir i ihtiya trafosu ve bir k fiderinden teekkl eden toplam be blmeli kapal alt olarak yaplmas dnlmtr. Balkl Hidroelektrik Santrali nitelerinin Ulusal Elektrik Sistemi ile paralele girmesi, Balkl HES dier bir deyimle 34.5 kV baras, senkronizasyon cihaz (25) ile nite kesicileri zerinden otomatik veya elle paralele alnacaktr. Bu amala nite kesicilerden nce ve 34.5 kV alt baralarna uygun byklkte gerilim l transformatrleri konularak senkronizasyon iin klar alnmtr. Balkl HES ve alt donanm kontrol koruma ve lme sistemi olarak teknolojik yenilikler takip edilerek, merkezi kontrol odasnda bilgisayarl kontrol ve izleme sistemi ile lokal kontrol panolarnda PLC kontroll sistem dnlmtr.
17
nitelerin, alt tehizatnn ve tm yardmc sistemlerin kontrol, lme ve izlenmesi ilemlerinin merkezi bir bilgisayar sistemi tarafndan salanmas n grlmtr. Lokal kontrol panolarnda nite kontrol (PLC) sistemleri iin adet ve alt donanm ile santral yardmc tehizat kontrol eden bir adet santral kontrol (PLC) sistemi (plant controller) ngrlmektedir. Kontrol sisteminin merkezi bilgisayarla haberlemesi ethernet a ile yaplacaktr. Santral i ihtiya sisteminin, 34.5 kV baraya bal bir adet 34.5/0.4 kV, 63 kVAlk kuru tip i ihtiya transformatr ile beslenmesi n grlmtr. Ayrca, acil durumlar iin, drenaj ve ya pompalar, acil aydnlatma, lme, arza ihbar gibi ncelikli sistemlerin kesintisiz olarak beslenmelerini salanabilmesi iin bir adet 30 kVAlk acil ihtiya dizelgeneratr gurubunun tesisi dnlmtr. Balkl HES, ana tek hat ve zet tek hat emas Ek-7da verilmitir. Ulam Yollar ve Kamp Tesisleri Proje alannn ulam; Artvin ehir merkezinden kuzey batya giden asfalt ve stabilize ky yollar zerinden salanmaktadr. Ulam yolu baz k gnleri hari her mevsim ulama aktr. Ayrca proje kapsamnda yol yaplmas da sz konusudur. Yaplacak yollar gsterir topografik harita Ek-8de verilmitir. naat srasnda alacak personelin barnma ve dier sosyal ihtiyalarn karlanmas iin, HES alan snrnda antiye kurulmas planlanmaktadr. antiye tesislerinde yatakhane, yemekhane ve bro bulunacaktr. Gerek salk, gerek haberleme ihtiyalar ve dier ihtiyalar proje alannn yaknndaki ile merkezlerinden salanacaktr. antiye tesisleri reglatr ve santral yeri arasnda uygun bir yerde yaplmaldr. Balkl HES projesinin inaatna ait gerekli idari ve brokratik formaliteler yerine getirildikten sonra balanlacak, proje kapsamnda yaplmas dnlen tesislerin inaat ve montaj ilerinin 2,5 yl ierisinde ikmal edilerek iletmeye alnmalar ngrlmektedir. Proje sahasnda inaat mevsimi ok uzun olmamakla birlikte; 3 adet reglatr, derivasyon kanal ve 2 adet iletim kanal, ykleme havuzu, cebri boru ve santral binasnn 2 yllk bir sre iersinde bitirilebilecei dnlmektedir. Projede elektromekanik tehizatn temini ve montajnn yaplma ii iin 12 aylk bir sre planlanmtr. hale dokmanlarnn hazrlanmas, ihalenin yaplp sipariin verilmesinden sonra inaatn son yl ierisinde elektromekanik tehizat getirilerek montaj ilerine balanacaktr. Projenin planland ekilde bitirilmesi amacyla bu aamada hazrlanm olan i program ekte verilmitir (Bkz. Ek-5). leriki aamada yaplacak almalara gre i program revize edilecek olmasna ramen ngrlen 2.5 yllk hazrlk ve tesis dnemi iin sre deimeyecektir. Reglatrlerin iletme mr 50 yl, santral yapsnn mr ise 35 yl olarak belirlenmitir. Proje kapsamnda inaat aamasnda toplam 100 kii, iletme aamasnda ise yaklak 15 kii alacaktr.
18
Balkl HES tesisleri iin soutma ve ykama suyu Kapistre Deresinden salanacaktr. Personelin ime suyu Arhavi Belediyesi ime suyu ebekesinden temin edilecek ve/veya piyasada satlan damacana sularla temin edilecektir. Projenin gereklemesi ile blge iinde ekonomik hayatn canlanmasna ve gelimesine nemli lde yardmc olunacak ve dolaysyla yre halknn gelirlerinde ve yaam seviyelerinde bir ykselme meydana gelecektir. retilecek olan enerji enterkonnekte sisteme verileceinden tm lke ekonomisinin enerji ihtiyacna katkda bulunarak sanayinin gelimesine ve lkede ekonomik ve sosyal refahn yaygnlamasna katkda bulunacaktr. Hzl nfus art ve teknolojik gelimeler neticesinde btn dnyada hzla artmakta olan enerji ihtiyacna paralel olarak lkemizin de enerji ihtiyac sratle artmakta ve nmzdeki yllarda enerji a olumasnn sz konusu olaca grlmektedir. Gerek sosyal yaam, gerekse sanayileme ynnden enerjinin nemi btn evreler tarafndan kabul edilmektedir. Enerji ihtiyacnda izlenen bu art tm dnya lkelerini yeni enerji kaynaklar aramaya ve enerji ihtiyacnn karlanmasnda alternatif kaynaklardan istifade etmeye yneltmektedir. Enerji sektrnde temel ama, enerji ihtiyalarnn srekli ve kesintisiz bir ekilde ve mmkn olan en dk maliyetlerle karlanabilmesidir. Genellikle hidroelektrik santrallerin ilk yatrm maliyetleri yksek, fakat iletme maliyetleri dk olmaktadr. lkemizde petrol kaynaklarnn yetersiz olmas, enerji konusunda dier kaynaklarn kullanmn zorunlu klmaktadr. Bu kapsamda HES santralleri lkemizin enerji ihtiyacnn karlanmasnda petrol kaynakl enerji retimine katk salamak ve enerji retiminin doal kaynaklarla gelitirilmesine katkda bulunmak zere deerlendirilmektedir. Temiz enerji retiminde gne ve rzgrdan sonra hidroelektrik enerji gelmektedir. lkemizin akarsu kaynaklar birok lkeye gre daha iyi durumdadr. Hidroelektrik potansiyelin gelitirilmesi enerji retiminde srekliliin yannda evre ve lke ekonomisi asndan da uygun olmaktadr. Kullanm kolayl, istenildii anda dier enerji trlerine dntrlebilmesi ve gnlk hayattaki yaygnlndan dolay bir lkede fert bana enerji tketimi, o lkenin milli gelir seviyesinin, kalknma ve yaam standardnn bir gstergesi olacaktr. Hidroelektrik santraller suyun enerjisinden faydalanarak elektrik reten yaplardr. Hidroelektrik santral, suyun potansiyel enerjisinin mekanik enerjiye ve mekanik enerjinin de elektrik enerjisine dntrld yerdir. Elektrik enerjisi olarak hidroelektrik enerjinin byk bir nemi vardr. Talepleri annda karlayabilme ve taleplerin azalmas halinde de devreden aniden kabilme zelliine sahip, enerji retim tesislerinin banda hidroelektrik enerji santralleri gelmektedir. Bir lkenin elektrik enerjisi tketimi o lkenin kalknmlnn bir gstergesidir. 2004 ylnda Trkiyede kii bana yllk elektrik tketimi 2.100 kWh (kilovat saat) iken, dnya ortalamas 2.500kWh, gelimi lkelerde 8.900kWh, in'de 827kWh, ABD'de ise 12.322kWh civarndadr. lkemizin ekonomik ve sosyal bakmdan kalknmasnn salanmas iin endstrileme bir hedef olduuna gre bu endstrinin ve dier kullanc kesimlerin ihtiyac olan enerjinin, yerinde, zamannda ve gvenilir bir ekilde karlanmas nemlidir. (Kaynak:http://www. dsi.gov.tr/ hes.htm.)
19
Trkiyede 1950lerde ylda sadece 800GWh enerji retimi yaplrken, bugn bu oran yaklak 190 misli artarak ylda 151.000GWhe ulamtr. 37.500MWa ulaan kurulu g ile ylda ortalama olarak 220.000GWh enerji retimi mmkn iken; arzalar, bakmonarm, iletme program politikas, ekonomik durgunluk, tketimde talebin azl, kuraklk, randman vb. sebeplerle ancak 151.000 GWh enerji retilebilmitir. Yani kapasite kullanm % 69 olmutur. Termik santrallerde kapasite kullanm oran % 59 iken hidroelektrik santrallerde % 105 olmutur. Enerji retimimizin %31 yenilenebilir kaynak olarak nitelendirilen hidrolik kaynaklardan, %69u ise fosil yaktlar olarak adlandrlan termik (doal gaz, linyit, kmr, fuel oil gibi) kaynaklardan retilmektedir. Son zamanlarda rzgar ve jeotermal eklinde alternatif kaynaklara nem verilmekte, nkleer enerji kullanm iin de almalar yaplmaktadr.
Tablo 1: Trkiyede Kurulu Enerji Kapasitesi Ve retimi
TRKYEDE KURULU ENERJ KAPASTES VE RETM 2003 2004 (GEC) KAPASTE KAPASTE FL KAPASTE FL KULLANIM KURULU RETM RETM KURULU RETM RETM ORANI (%) (MW) (GWh) (GWh) (MW) (GWh) (GWh) 8 239 53 940 32 253 60 8 923 58 391 34 558 3 198 21 085 9 196 44 3 202 21 167 9 800 11 510 86 154 63 536 74 12 640 94 867 59 098 28 207 116 56 27 207 76 22 974 161 387 105 101 65 24 792 174 632 103 532 34 156 150 96 78 68 34 12 654 37 480 156 45 435 220 223 160 47 614 151 306
KURULU KAPASTE VE YILLIK RETM KMR AKARYAKIT DOALGAZ DER TOPLAM JEOTERMAL VE RZGAR ENERJ HDROELEKTRK ENERJ GENEL TOPLAM
KAPASTE KULLANIM ORANI (%) 59 46 62 37 59 103 105 69
TERMK ENERJ
12 579 45 152 35 329 35 587 206 695 140 580 Kaynak: TEA APK Dairesi Bakanl-Ocak 2005
eitli enerji kaynaklar ierisinde hidroelektrik enerji santralleri evre dostu olmalar ve dk potansiyel risk tamalar sebebiyle tercih edilmelidir. Bu tr santraller ani talep deiimlerine cevap verebilmektedir. Bu sebeple lkemizde de pik santral olarak kullanlmaktadr. Hidroelektrik Santraller; evreyle uyumlu, temiz, yenilenebilir, pik talepleri karlayabilen, yksek verimli (% 90n zerinde), yakt gideri olmayan, enerji fiyatlarnda sigorta rol stlenen, uzun mrl (200 yl), yatrm geri deme sresi ksa (510 yl), iletme gideri ok dk (yaklak 0,2 cent/kWh), da baml olmayan yerli bir kaynaktr. Hidroelektrik santraller dier retim tipleri ile kyaslandnda en dk iletme maliyetine, en uzun iletme mrne ve en yksek verime haizdirler. Trkiyenin dier enerji alternatifleri karsnda milli kaynak olan suyu kullanan hidroelektrik santrallere ncelik vermesi ve tevik etmesi iin ekonomik, evresel ve stratejik birok sebep vardr. Hidroelektrik potansiyelin tam deerlendirilmesi durumunda Trkiyenin 2010 ylna kadar herhangi bir enerji a olumayacaktr. lkemizin akarsular tm lke yzeyine yaylm durumdadr. Hidroelektrik potansiyelin gelitirilmesi enerji nakil hatlarndaki kayplar azaltaca gibi nemli frtnalarda elektrik kesintileri daha aza inecektir.
20
b) doal Kaynaklarn Kullanm (Arazi Kullanm, Su Kullanm, Kullanlan Enerji Tr vb. ) Assu Elektrik Enerji retim LTD.T. tarafndan Dou Karadeniz Blgesi, Artvin li, Arhavi lesi snrlar ierisinde, Arhavi Havzasnda, Balkl I Reglatr iin Dlgerli Deresi, Balkl II Reglatr iin Dikme Deresi ve Balkl III Reglatr iin de Agora Deresinin sularndan yararlanlarak hidroelektrik enerji retimi amacyla BALIKLI HES projesinin yaplmas ve iletilmesi planlanmaktadr. Tesiste 6,75 MW kurulu g ile ylda 32,96 GWh enerjisi retilecektir. Planlanan faaliyet Nehir Tipi Santral olarak planlanmtr. Nehir tipi HESler su tketen tesisler deildir. Elektrik retimi iin trbinlenen sular ayn miktar ve kalitede herhangi bir kimyasal deiiklie uramadan dereye geri iade edilecektir. Projenin; inaat aamasnda toplam su ihtiyac 20m3/gn, iletme aamasnda toplam 3,0 m3/gn su kullanm sz konusudur. Balkl HES tesisleri iin soutma ve ykama suyu Kapistre Deresinden salanacaktr. Personelin ime suyu Arhavi Belediyesi ime suyu ebekesinden temin edilecek ve/veya piyasada satlan damacana sularla temin edilecektir. Proje kapsamnda gerekletirilen nitelerin ahs arazisinde kald durumlarda bu alanlarda kamulatrma yaplacaktr. Sz konusu kamulatrma, 4650 sayl Kamulatrma Kanununa uygun olarak ASSU ELEKTRK ENERJ RETM LTD. T. tarafndan gerekletirilecektir. Proje kapsamnda orman arazisinde tekil edilecek tesisler olmas durumunda 03.07.2004 tarihinde 25511 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren 5192 nolu Orman Kanununda deiiklik yaplmas hakknda kanunda Savunma, ulam, enerji, haberleme, su, atk su, petrol, doalgaz, altyap ve kat atk bertaraf tesislerinin; sanatoryum, baraj, glet ve mezarlklarn; Devlete ait salk, eitim ve spor tesislerinin ve bunlarla ilgili her trl yer ve binann Devlet ormanlar zerinde bulunmas veya yaplmasnda kamu yarar ve zaruret olmas halinde, gerek ve tzel kiilere bedeli mukabilinde evre ve Orman Bakanlnca izin verilebilir. ifadesi bulunmaktadr. Bu kapsamda faaliyet gerekletirilirken evre ve Orman Bakanl, Orman Genel Mdrlnden orman alanlar ile ilgili gerekli izinler alnacaktr. Proje kapsamnda orman arazisi ierisinde yaplacak almalar sresince, proje alanna herhangi bir atk malzeme braklmayacaktr. Proje kapsamnda; arazi hazrl ve inaat ilemleri srasnda yaplacak kaz ilemlerinden kaynaklanacak hafriyattan inaat demiri, kalplar iin kullanlan kereste artklar, ambalaj malzemeleri ve benzeri kat atklardan geri kazanm mmkn olan demir, elik, metal ve benzeri malzemeler dier atklardan ayr biriktirilecek ve lisansl firmalara verilecektir. Ortaya kan kalplk kereste artklar belirli zaman aralklarnda toplanacaktr. Toplanan kereste artklar talep olmas durumunda civardaki kyllere verilecektir. Geri kazanm mmkn olmayan atklar ise gerekli ekipmana sahip en yakn belediye veya belediyeler tarafndan creti mukabil olarak bertaraf edilecektir. Projenin iletme aamasnda da alacak iilerin snmas iin elektrik enerjisinden faydalanlacaktr.
21
c) Atk retimi Miktar (Kat, Sv, Gaz Vb.) Ve Atklarn Kimyasal Fiziksel Ve Biyolojik zellikleri SIVI ATIKLAR A. naat Aamas Planlanan faaliyetin inaat aamasnda alanlarn ime ve kullanma suyu ihtiyacnn karlanmas ve alma alanlarnda toz oluumunun engellenmesi amac ile su tketimi olacak olup, bu suyun byk ksm toprak tarafndan emilecek kalan ksm da mevsimsel etkilere bal olarak buharlaacaktr Balkl HES tesisleri iin soutma ve ykama suyu Kapistre Deresinden salanacaktr. Personelin ime suyu Arhavi Belediyesi ime suyu ebekesinden temin edilecek ve/veya piyasada satlan damacana sularla temin edilecektir. Projenin inaat sresince toplam 100 kii alacaktr. Kii bana gerekli su miktar 200 lt/gn alnrsa;
naat Aamas alacak ii says Kullanlacak su miktar Toplam su ihtiyac = 100 kii = 200 lt/kii-gn = 0,2 m /kii-gn = 0,2 m /kii-gn x 100kii = 20m /gn
3 3 3
Proje kapsamnda inaat aamasnda oluacak toplam evsel nitelikli atk su miktar 20m3/gn olacaktr. Tipik bir artlmam evsel nitelikli atksu ierisinde bulunan kirleticiler ve ortalama konsantrasyonlar tabloda verilmitir.
Tablo 2: Evsel Nitelikli Atk Sularda Kirleticiler Ve Ortalama Konsantrasyonlar
PARAMETRE pH AKM BO5 KO Toplam Azot Toplam Fosfor Kaynak: Benefield, L. And Randall, C., 1980 KONSANTRASYON 6-9 200(mg/lt) 200(mg/lt) 500(mg/lt) 40(mg/lt) 10(mg/lt)
Tabloya gre proje kapsamnda inaat aamasndan oluacak evsel nitelikli atk su ierisindeki kirletici ykleri;
AKM BO5 KO Toplam Azot Toplam Fosfor 4 kg/gn 4 kg/gn 10 kg/gn 0,8 kg/gn 0.2 kg/gn (20 m /gn x 200 mg/lt /1000) (20m /gn x 200 mg/lt /1000) (20m /gn x 500 mg/lt /1000) (20m /gn x 40 mg/lt /1000) (20m /gn x 10 mg/lt /1000)
3 3 3 3 3
22
Proje kapsamnda inaat aamasnda alacak olan personel yakn yerleim birimlerinden temin edilecek olup; bu personelin barnma ve dier sosyal ihtiyalarn karlanmas iin antiye kurulacaktr. antiye tesislerinde yatakhane, yemekhane ve bro bulunacaktr. naat aamasnda oluacak evsel nitelikli atksular; 19.03.1971 tarih ve 13783 Sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren Lam Mecras nas Mmkn Olmayan Yerlerde Yaplacak ukurlara Ait Ynetmelik hkmleri gereine uyularak yaplacak olan szdrmasz fosseptikte toplanacaktr. Szdrmasz Fosseptik plan ekte verilmektedir (Bkz. Ek4). Fosseptikte biriken atk sular gerekli ekipmana sahip en yakn belediye veya belediyeler tarafndan crete mukabil olarak bertaraf edilecektir. Proje kapsamnda 31.12.2004 tarih ve 25687 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren Su Kirlilii Kontrol Ynetmelii hkmlerine riayet edilecektir. B. letme Aamas Proje kapsamnda iletme aamasnda alacak olan personel says 15 kiidir. Balkl HES tesisleri iin iletme aamasnda kullanlacak soutma ve ykama suyu Kapistre Deresinden salanacaktr. Personelin ime suyu Arhavi Belediyesi ime suyu ebekesinden temin edilecek ve/veya piyasada satlan damacana sularla temin edilecektir. Kii bana gerekli su miktar 200 lt/gn alnrsa;
letme Aamas alacak ii says Kullanlacak su miktar Toplam su ihtiyac = 15kii = 200 lt/kii-gn = 0,20 m /kii-gn = 0,20 m /kii-gn x 15 kii =3,0m /gn
3 3 3
Kullanlan suyun tamamnn atk su alarak geri dnecei kabul edilirse, proje alannda oluacak toplam evsel nitelikli atk su miktar planlanan faaliyet iin toplam 3,0m3/gndr. Tipik bir artlmam evsel nitelikli atksu ierisinde bulunan kirleticiler ve ortalama konsantrasyonlar tabloda verilmitir.
AKM BO5 KO Toplam Azot Toplam Fosfor 0,6 kg/gn 0,6 kg/gn 1.5 kg/gn 0,12 kg/gn 0.03 kg/gn (3,0m /gnx200mg/lt /1000) 3 (3,0m /gnx200mg/lt /1000) 3 (3,0m /gnx500 mg/lt /1000) 3 (3,0m /gnx40mg/lt /1000) 3 (3,0m /gnx10 mg/lt /1000)
3
letme aamasnda oluacak evsel nitelikli atksular; 19.03.1971 tarih ve 13783 Sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren Lam Mecras nas Mmkn Olmayan Yerlerde Yaplacak ukurlara Ait Ynetmelik hkmleri gereine uyularak yaplacak olan szdrmasz fosseptikte toplanacaktr. Szdrmasz Fosseptik plan ekte verilmektedir (Bkz.Ek-4). Fosseptikte biriken atk sular gerekli ekipmana sahip en yakn belediye veya belediyeler tarafndan creti mukabil olarak bertaraf edilecektir.
23
Proje kapsamnda 31.12.2004 tarih ve 25687 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren Su Kirlilii Kontrol Ynetmelii hkmlerine riayet edilecektir. KATI ATIKLAR A. naat Aamas Proje kapsamnda inaat aamasnda oluacak olan atklar; yaplacak kaz ilemlerinden kaynaklanacak hafriyattan inaat demiri, kalplar iin kullanlan kereste artklar, ambalaj malzemeleri ve benzeri kat atklardan oluacaktr. Bu atklardan geri kazanm mmkn olan demir, elik, metal ve benzeri malzemeler dier atklardan ayr biriktirilecek ve lisansl tesislere verilecektir. Ortaya kan kalplk kereste artklar belirli zaman aralklarnda toplanacaktr. Toplanan kereste artklar talep olmas durumunda civardaki kyllere verilecektir. Geri kazanm mmkn olmayan atklar ise gerekli ekipmana sahip en yakn belediye veya belediyeler tarafndan crete mukabil olarak bertaraf edilecektir. Projenin inaat sresince toplam 100 kii alacaktr. Personelden meydana gelecek evsel nitelikli kat atk miktar, gnlk kii bana retilen evsel nitelikli kat atk miktar 1.34kg deeri kullanlarak (Kaynak: (www.cevreorman.gov.tr.) u ekilde hesaplanmaktadr: Evsel Nitelikli Kat Atk Miktar; 100kii x1.34kg/kii-gn= 134 kg/gn Proje kapsamnda; inaat aamasnda oluacak evsel nitelikli kat atk miktar toplam 134 kg/gn olarak hesaplanm olup, bu atklarla ilgili 14.03.1991 Tarih ve 20814 Sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle girmi olan Kat Atklarn Kontrol Ynetmeliine uyulacaktr. Kat Atklarn Kontrol Ynetmeliinin 8.Maddesine uygun olarak bu atklar, evreye zarar vermeden bertarafn ve deerlendirilmesini kolaylatrmak, evre kirliliini nlemek ve ekonomiye katkda bulunmak amacyla ayr ayr toplanarak biriktirilecek ve gerekli tedbirler alnacaktr. Kat Atklarn Kontrol Ynetmeliinin kat atklarn toplanmas ve tanmas ile ilgili drdnc blm 18. Maddesinde belirtilen esaslara uyularak kat atklar evrenin olumsuz ynde etkilenmesine sebep olacak yerlere dklmeyecek, az kapal standart p kaplarnda muhafaza edilerek toplanacaktr. Kat Atklarn Kontrol Ynetmelii nin 20. Maddesine uygun olarak, grn, koku, toz, szdrma ve benzeri faktrler ynnden evreyi kirletmeyecek ekilde gerekli ekipmana sahip en yakn belediye veya belediyeler tarafndan creti mukabil olarak bertaraf edilecektir. Proje srasnda kacak hafriyat, temel ve ukur ksmlarn dolgusunda, tesis ii yollarn yapm ilemlerinde ve evre dzenlemesi almalarnda kullanlacandan hafriyat art malzeme sz konusu olmayacaktr. Proje sahasnda hafriyat at malzemeler olmas durumunda ise 18.03.2004 tarih ve 25406 sayl Hafriyat Topra, naat ve Yknt Atklarn Kontrol Ynetmelii hkmlerine uyulacaktr. Hafriyat iin kullanlan i makinelerinin bakm ve onarmndan kaynaklanabilecek atk ya, gres ya ve yaktlarnn insan sal ve evreye ynelik zararl etkisini Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmelii ile 30.07.2008 tarih ve 26952 sayl Resmi Gazetede
24
yaynlanarak yrrle giren Atk Yalarn Kontrol Ynetmelii hkmlerine uygun olarak en aza drlecek ekilde atk ynetimi salanacaktr. Ayrca yine faaliyet srasnda kullanlacak i makinelerinin kullanlmayan aksamlar ve bakm onarm srasnda kullanlan ya kutular 14.03.2005 tarih ve 25755 Sayl Resmi Gazete'de yaymlanarak yrrle giren Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmelii hkmleri gereince OB tarafndan lisans verilmi aralarla, lisansl geri kazanm veya bertaraf tesislerine gnderilecektir. B. letme Aamas Proje kapsamnda iletme aamasnda yaklak 15 personel alacaktr. alacak personelden kaynakl evsel nitelikli kat atk miktar, gnlk kii bana retilen evsel nitelikli kat atk miktar 1.34kg deeri kullanlarak (Kaynak: (www.cevreorman.gov.tr.) u ekilde hesaplanmaktadr: Evsel Nitelikli Kat Atk Miktar; 15kii x1.34kg /kii -gn = 20,1 kg/gn letme aamasnda oluacak evsel nitelikli kat atk miktar toplam 20,1 kg/gndr. Evsel nitelikli kat atklar, 14.03.1991 Tarih ve 20814 Sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle girmi olan Kat Atklarn Kontrol Ynetmeliinin 8. maddesine uygun olarak, evreye zarar vermeden bertarafn ve deerlendirilmesini kolaylatrmak, evre kirliliini nlemek ve ekonomiye katkda bulunmak amacyla ayr ayr toplanarak biriktirilecek, bunlarla ilgili tedbirler alnacaktr. Ayn ynetmeliin kat atklarn toplanmas ve tanmas ile ilgili 4. blmde yer alan 18. Maddesinde belirtilen esaslara uyularak kat atklarn evrenin olumsuz ynde etkilenmesine sebep olacak yerlere dklmeyecek, az kapal standart p kaplarnda muhafaza edilerek toplanacaktr. Ayn ynetmeliin 20. maddesine uygun olarak, grn, koku, toz, szdrma ve benzeri faktrler ynnden evreyi kirletmeyecek ekilde gerekli ekipmana sahip en yakn belediye veya belediyeler tarafndan creti mukabil olarak bertaraf edilecektir. EMSYON A. naat Aamas Proje kapsamnda; faaliyet alannda i makinelerinin almas sonucu emisyon oluumu sz konusu olacaktr. Sahada kullanlan i makinelerinde yakt olarak motorin kullanlacak olup, motorinin zellikleri aadaki tabloda verilmitir.
Tablo 5: Motorinin zellikleri ZELLKLER Kvam Tip Renk Younluk(15 c-Gr/Cm ) Viskozite(380c) Akma Noktas( c) Atomizasyon Scakl( c)
0 0 0 3
MOTORN ok Akc Damtlm Amber 0.8654 2.68 -18 Atmosferik
ZELLKLER Karbon Artklar(%) Kkrt(%) Oksijen-Azot(%) Hidrojen(%) Karbon(%) Su ve kelti(%) Kl(%)
MOTORN Eser 0.4-0.7 0.2 12.7 86.4 Eser Eser
25
ASSU ELEKTRK ENERJ RETM LTD. T. Pompalama Scakl(0c) Atmosferik Is Deeri(Kcal /Lt)
BALIKLI HES PROJE TANITIM DOSYASI 9.387
Kaynak:Hava Kirlilii Kontrol ve Denetim,Kimya Mh. Odas,Mays,1999
Buna gre; Sahada alan i makineleri iin gerekli motorin ihtiyac yaklak 100 lt/h olacaktr. Buna gre; Q=100 lt/h x 0,835kg/lt = 83,5 kg/h (0,08 t/h)
Tablo 6: Diesel Aralardan Yaylan Kirlenmenin Faktrleri(kg/t)
KRLETC DESEL Karbonmonoksitler 9.7 Hidrokarbonlar 29 Azot Oksitler 36 Kkrt oksitler 6.5 Toz 18 Kaynak: Hava Kirliliinin ve Kontrolnn Esaslar, 1991
Buna gre i makinelerinden kaynaklanmas beklenen kirletici tahmin deerleri:

Tablo 7: Makinelerinden Kaynaklanmas Beklenilen Kirletici Deerler
Karbonmonoksitler Hidrokarbonlar Azot Oksitler Kkrt oksitler Toz 9,7kg/Tx0,08t/h=0,776 kg/h 29kg/Tx0,08/h=2,32 kg/h 36kg/Tx0,08t/h=2,88kg/h 6,5kg/Tx0,08t/h=0,52 kg/h 18kg/Tx0,08t/h=1,44 kg/h
makineleri iin hesaplanan ktlesel debi deerleri ok kk olduundan mevcut hava kalitesine olumsuz bir etkisi olmayacaktr. Proje sahasnda alacak aralarn yakt sistemleri srekli kontrol edilecek, evre ve Orman Bakanl tarafndan yaymlanan 25.09.1992 tarih ve 8483 sayl Motorlu Tat Egzoz Gazlar Hakkndaki Genelge hkmlerine uyulacaktr. Proje srasnda kacak hafriyat, temel ve ukur ksmlarn dolgusunda, tesis ii yollarn yapm ilemlerinde ve evre dzenlemesi almalarnda kullanlacandan hafriyat art malzeme sz konusu olmayacaktr. Proje kapsamnda inaat aamasnda; kaz, dolgu, doldurma, boaltma, nakliye ileri iin yaplan almalarda toz oluumu sz konusudur. Tesis faaliyeti srasnda gerek hafriyat gerekse hafriyat art malzemenin tanm, boaltm ve yklenmesi srasnda 03.07.2009 tarih ve 27277 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren Sanayi Kaynakl Hava Kirliliinin Kontrol Ynetmelii hkmlerine riayet edilecektir. Proje srasnda kacak hafriyat, temel ve ukur ksmlarn dolgusunda, tesis ii yollarn yapm ilemlerinde ve evre dzenlemesi almalarnda kullanlacandan hafriyat art malzeme sz konusu olmayacaktr. Ancak iletim tnelinden kaynaklanacak hafriyattan krma eleme tesisinde ilenen malzemenin yaklak %5inin mevcut yollarn bakm, onarm ve iyiletirme almalarnda kullanlmas ngrlmektedir. Tesislerin inas kapsamnda toplam 141.119 m3 hafriyat yaplacaktr.
26
Hafriyat malzemesinin kaldrlmas, kamyonlara yklenmesi, geici depolama alanna sevk edilmesi ve burada geici olarak akta depolanmas ilemleri yaplacaktr. naat ilemlerinin gnde 8 saat, ayda 26 gn olmak zere ylda toplam 10 aylk bir alma ile 2,5 ylda (25 ay) tamamlanmas planlanmtr. Hafriyat ilemleri inaat aamas boyunca peyderpey devam edecektir. Buna gre; Toplam hafriyat miktar = 141.119 m3
Tablo 8: niteler ve Yaklak Hafriyat Miktarlar Hafriyat ilemlerinin yaplaca yerler Balkl I Reglatr, akl Geidi ve Derivasyon Kanallar Balkl II Reglatr, akl Geidi ve Derivasyon Kanallar Balkl III Reglatr, akl Geidi ve Derivasyon Kanallar Balkl HES letim Kanallar Balkl HES Ykleme Havuzu Balkl HES Cebri Boru Balkl HES Santral Binas Toplam Hafriyat miktar (m3) 5.503 9.427 7.301 83.534 23.600 2.850 8.903 141.119
Tesisin inaat ilemleri kapsamnda yaplacak kaz sonucu aa kacak 80.601 m3 hafriyat malzemesi, 18.03.2004 tarih ve 25406 sayl Resmi Gazetede yaymlanan Hafriyat Topra, naat ve Yknt Atklarnn Kontrol Ynetmeliinin 14. maddesinde belirtilen hkmler gereince dolguda ve arazi tesviyesinde kullanlacaktr. naat esnasnda proje kapsamndaki yaplarda aa kacak hafriyat malzemesi reglatr, cebri boru, santral binas gibi yaplacak kaz yaplarn kendi eksenlerinde dolgu malzemesi olarak kullanlacaktr. Hafriyat toprann younluu = 1,6 ton/m3tr. Hafriyat miktar = 141.119 m3 x 1,6 ton/m3 = 225.790,4 ton Toplam alma sresi = 2 yl x (8 saat/gn x 26gn/ay x 10ay/yl) = 4160 saat Bir saatte yaplacak hafriyat miktar =225.790,4 ton/4160 saat = 54,27 ton/saat olacaktr. Hafriyat malzemesi inaat alannda oluturulacak geici depolama alannda depolanacak ve gerekli olduu zamanlarda buradan alnarak kullanlacaktr. Hafriyat malzemesinin tanmas srasnda nakliye kamyonlarna 20 tondan fazla malzeme yklenmemesine dikkat edilecektir. Buna gre bir gnde yaplacak sefer says aadaki gibi hesaplanmtr; Bir gnde yaplacak hafriyat miktar=225.790,4ton/(20ayx26gn/ay) =434,21ton/gn Bir gnde yaplacak sefer says =434,21ton/gn/20ton/sefer=22 sefer/gn olacaktr. naat aamasndaki toz emisyon faktrleri, emisyon deerleri ve bunlara gre hesaplanm emisyon debileri aadaki tabloda verilmitir.
27
Tablo 9: Toz Emisyon Faktrleri ve Emisyon Debileri Toz Faktrleri Skme Ykleme Nakliye Boaltma Akta Geici Depolama Emisyon Deerleri 0,025 kg/ton 0,01 kg/ton 0,7 kg/km-ara 0,01 kg/ton 0,01 kg/ton Emisyon Debileri 54,27 ton/saat x 0,025 kg/ton = 1,35 kg/saat 54,27 ton/saat x 0,01 kg/ton = 0,5427kg/saat (22 ara/gn x 0,7kg/km.ara x 0,1 km) 8 saat = 0,19kg/saat 54,27 ton/saat x 0,01kg/ton = 0,5427kg/saat 54,27 ton/saat x 0,01 kg/ton = 0,5427 kg/saat 3,17 kg/saat
Toplam emisyon miktar

Gereken Hususlar
*http://www.cedgm.gov.tr/ Madencilik Faaliyetleri in Hazrlanan Proje Tantm Dosyalarnda Dikkat Edilmesi
Yukarda yaplan hesaplamalar sonucunda tesisin inas srasnda yaplacak ilemler nedeniyle oluacak toplam emisyon debisinin 3,17 kg/saat olduu ve 03.07.2009 tarih ve 27277 sayl Sanayi Kaynakl Hava Kirliliinin Kontrol Ynetmeliinde belirtilen 1,0 kg/saat snr deerini amaktadr. Bu nedenle toz dalm modellemesi yaplmamtr. Modellemede Gaussian Dispersiyon Modeli kullanlmtr. Gaussian Dispersiyon Modeli Bu modelde aadaki kabuller yaplmtr; Bulut dalm yatayda ve deyde Gauss dalmna sahiptir. y ve z bulut konsantrasyon dalmnn standart sapmalardr. U bulutu etkileyen ortalama rzgar hzdr. Q niform kirletici emisyon debisidir. Toplam yansma yer yzeyinde oluur. Yer yzeyinde depolama veya bu yzeyle reaksiyon sz konusu deildir. Her yerde trblans ayndr. Bulutun getii tabakalarda rzgar hz sabit ve rzgar yn deimez y ve z kaynaktan uzakln bir fonksiyonudur. Kullanlan normal birimler: Konsantrasyon : g/m3 Ktlesel debi(Q) :g/sn Rzgar hz(u) :m/sn y , z, h ve koordinatlar metredir. Uh Deerinin Hesaplanmas: Uh = UR (h/za)M (Forml IV)
M deerleri iin aadaki tablo esas alnr.
28
Tablo 10: Yaylma Snflarna Gre M Deerleri Yaylma Snf A (ok kararsz) B (Kararsz) C/I (Ntral) C/II (Ntral) D (Kararl) E (ok kararl) M 0,09 0,20 0,22 0,28 0,37 0,42
h: 10 m (Aralarn hareketi srasnda tozun kabilecei ykseklik) za: 10 m (Anemometrenin zeminden ykseklii) Bulutluluk oran 3/8 olarak tespit edilmi olup rzgar verileri tablo-11de snflanmtr.
Tablo 11: Rzgar Verilerini Snflanmas N Ua Ur Uh 2,1 2,0 1,5 NNE NE ENE 2,0 2,0 1,5 1,8 1,5 1,0 1,7 1,5 1,0 E 1,9 2,0 1,5 ESE 2,0 2,0 1,5 SE 2,2 2,0 1,5 SSE 2,1 2,0 1,5 S 1,8 1,5 1,0 SSW SW WSW 1,9 2,0 1,5 2,0 2,0 1,5 2,1 2,0 1,5 W 2,3 2,0 1,5 WNW NW NNW 2,5 3,0 2,0 3,3 3,0 2,0 2,6 3,0 2,0
Tozun dalm modellemesinde; havada asl partikllerin hesabnda Hava Kirliliinin Kontrol Ynetmeliinde verilen Forml-II, ken toz miktar hesabnda ise Forml-III kullanlmtr. Formul II Havada asl partikller iin;
Hafriyat ilemleri srasnda meydana gelen toplam toz miktar 3,17 kg/saattir. Ancak toplam tozun %80ini 10 .dan byk partikller, %20sini ise 10 .dan kk partikller oluturmaktadr (Kaynak: Mezzinolu A., D.E.., 1997). Havada Asl Partikller iin (10 .dan kk partikller): Q= 0,634 kg/saat h = 10 m z = 10 m Vdi = 0,01 m/sn alnmtr.
29
Bu veriler dorultusunda aadaki tabloda eitli uzaklklar iin C(x,y,z) deerleri hesaplanmtr.
Tablo 12: Havada Asl Partikllerin Dalm (g/m3) Mesafe (metre) 100 200 300 500 900 1000 1500 2000 2500 N NNE NE ENE E ESE SE SSE S SSW SW WSW W WNW NW NNW
2,5 0,4 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
2,5 0,4 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
2,1 0,3 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
2,1 0,3 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
2,5 0,4 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
2,5 0,4 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
2,5 0,4 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
2,5 0,4 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
2,1 0,3 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
2,5 0,4 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
2,5 0,4 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
2,5 0,4 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
2,5 0,4 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
2,8 0,5 0,2 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
2,8 0,5 0,2 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
2,8 0,5 0,2 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
C Havada Asl Partikller gr/m3
ekil 2: Havada Asl Partikllerin Dalm Grafii
30
ken Toz Miktar iin (10 .dan byk partikller): Q= 2,54 kg/saat h = 10 m z = 10 m Vdi = 0,01 m/sn alnmtr. Bu veriler dorultusunda aadaki tabloda eitli uzaklklar iin di deerleri hesaplanmtr.
Tablo 13: ken Tozlarn Dalm (mg/m2.gn) Mesafe (metre) 100 200 300 500 900 1000 1500 2000 2500 N 12,0 0,9 0,2 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 NNE 12,0 0,9 0,2 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 NE 6,2 0,4 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 ENE 6,2 0,4 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 E 12,0 0,9 0,2 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 ESE 12,0 0,9 0,2 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 SE 12,0 0,9 0,2 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 SSE 12,0 0,9 0,2 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 S 6,2 0,4 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 SSW 12,0 0,9 0,2 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 SW 12,0 0,9 0,2 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 WSW 12,0 0,9 0,2 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 W 12,0 0,9 0,2 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 WNW 24,7 2,4 0,6 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 NW 24,7 2,4 0,6 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 NNW 24,7 2,4 0,6 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
C ken Tozlar mg/m2-gn
ekil 3: ken Asl Partikllerin Dalm Grafii
31
Yaplan hava modellemesi almas ile faaliyet alannn 100 metreden 1000 metre tesine kadar farkl rzgar ynleri iin alma sresi boyunca evresinde meydana getirecei partikl konsantrasyonu hesaplanmtr. Modelleme sonucu elde edilen deerler 03.07.2009 tarih ve 27277sayl Sanayi Kaynakl Hava Kirliliinin Kontrol Ynetmelii Ek-2 Tablo2.2de belirtilen ve aada verilen uzun (UVS) ve ksa (KVS) vadeli snr deerlerle karlatrlmtr. Havada Asl Partikl Maddeler (10 mikron ve daha kk partikller) KVS 300 UVS 150 (g/m3)
ken Tozlar (10 mikrondan byk partikller dahil) KVS 650 UVS 350 (MG/M2GN)
Modellemede ncelikle en kt koullar dnlerek hesaplamalar yaplmtr. Bu deerler sonuta bir matematiksel hesaplama sonucu olup modellemede kullanlan parametrelere ve nceden varsaymlara dayal olarak yaplmaktadr. Dolaysyla rzgarn ynndeki herhangi bir deime modelleme iin setiimiz bulutun kararllk snf ve bununla beraber dikey ynde tablodan alnan sabit deerleri, rzgar hzndaki deime, ya miktar vb. yaplan konsantrasyon hesabn deitirecektir. Blgenin meteorolojik verilerinin sabit olduu varsaylmtr. Balkl I Reglatrne en yakn yerleim yeri yaklak 250 m mesafede Gneyli Mahallesine ait konutlar, Balkl II reglatrne en yakn yerleim yeri yaklak 160 m mesafede ahinler Mahallesine ait konutlar, Balkl III Reglatrne en yakn yerleim yeri yaklak 120 m mesafede Kkkye ait konutlar bulunmaktadr. Ancak yaplan modelleme almas sonucunda 100m den itibaren ynetmelik deerleri salanmaktadr. Faaliyet kapsamnda yaplacak hafriyat ilemleri nedeniyle aa kacak malzeme, proje kapsamnda farkl yerlerde olmak zere 3 adet dkm alannda depolanacaktr. Bu kapsamda hava kalitesi standartlarn salamak amacyla; arazide uygun yerlere rzgar kesici levhalar yerletirilecek, duvar rlecek veya rzgar kesici aalar dikilecektir, konveyrler ve dier tayclarn ve bunlarn birbiri zerine malzeme boaltt balant ksmlarnn st kapatlacak, savurma yaplmadan boaltma ve doldurma yaplacak, malzeme st naylon branda veya tane bykl 10 mmden fazla olan maddelerle kapatlacak, st tabakalar %10 nemde muhafaza edilecek, bu durumu salamak iin gerekli donanm kurulacaktr. Ayrca dkm alanlar iin dnlen yerler topografik harita zerinde gsterilmi (Bkz. Ek-12) olup bu alanlar iin yetkili mercilerden gerekli izinler alndktan sonra Artvin l evre ve Orman Mdrlne bildirilecektir. Faaliyet kapsamnda yaplmas planlanan yaplarn inaat aamasndan oluacak hafriyattan meydana gelen toz miktar, 03.07.2009 tarih ve 27272 sayl Sanayi Kaynakl Hava Kirliliinin Kontrol Ynetmeliinde belirtilen 1,0 kg/saat snr deerini amaktadr. Ancak yaplmas planlanan yaplarn bulunduklar yer geni bir alan kapsadndan, tozumada ki etki alanlar farkl olduu iin yaplarn yaknlarndaki yerleim yerlerinde hesaplanan deer kadar etkili olmayacaktr.
32
Projeye bal almalar sresince ayrca, aada sralanan hususlara riayet edilecektir:
alma alanlarnda basnl plverize su ile toz bastrma sistemi uygulamas ve sahann sulama spreyleme ile nemlendirilmesi bu i iin tahsis edilecek bir arala salanacaktr. Toz emisyonu su kullanlarak nleneceinden ina almalarnn balamas ile birlikte su pskrtme ilemi e zamanl olarak devreye girecek ina almalar sresince uygulanacaktr. Tesis ii yollar hava kalitesini olumsuz ynde etkilememesi iin; dzenli olarak temizlenecek ve bu i iin tahsis edilecek bir arasz ile srekli nemlendirilecektir. Proje kapsamnda toz ve toz etkisine kar; 03.07.2009 tarih ve 27277 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren Sanayi Kaynakl Hava Kirliliinin Kontrol Ynetmelii ile 13.03.2004 tarih ve 25406 sayl Hafriyat Topra, naat ve Yknt Atklarn Kontrol Ynetmelii hkmlerine riayet edilecektir. B. letme Aamas Projenin iletme aamasnda elektrik enerjisinden faydalanlacak olup, emisyon oluumu meydana gelmeyecektir. GRLT A. naat Aamas Balkl HES projesi 07.03.2008 tarih ve 26809 say ile Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren evresel Grltnn Deerlendirilmesi ve Ynetimi Ynetmeliine gre Grlt Kontrol zin Belgesine tabi olan iletmeler kapsamna girmemektedir. Arazinin hazrlanmasndan balayarak nitelerin faaliyete almasna dek oluacak grlt; hafriyat ve tesislerin inas aamasnda kullanlacak i makineleri ve ekipmanlardan kaynaklanacaktr. Balkl I, Balkl II ve Balkl III Reglatrleri iin ayr ayr; 2 adet kompresr, 2 adet ykleyici, 10 adet kamyon, 2 adet ekskavatr, 1 adet dozer, 1 adet arazz, 2 adet beton pompas, 2 adet beton mikseri, 1 adet mobil vin, 1 adet lastikli kepe kullanlacak olup, etki alanlar farkldr ancak kullanlan ekipman ayn olduu iin reglatrlerden kaynaklanan grlt dzeyleri de ayndr. Sz konusu makine ve tesisatn 500-4000 Hz arasndaki drt oktav bandndaki toplam ses gc dzeylerinin hesaplanmas iin 30.12.2006 tarih ve 26392 sayl resmi gazetede yaymlanan Ak Alanda Kullanlan Tehizat Tarafndan Oluturulan evredeki Grlt Emisyonu ile lgili Ynetmelik in Msaade Edilen Ses G Seviyeleri ve Grlt aretlemesi ve Standartlar adl 5. maddesinde motor gc seviyelerine gre verilen formller kullanlmtr.
33
Tablo 14: Ses Gc Dzeyleri Net Kurulu G P (kW) Elektrik Gc Pel (kW) Uygulama Ktlesi, m (kg) Kesme Genilii L (cm) P 55 Msaade Edilen Ses Gc Seviyesi dB/1 pW 3 Temmuz 2004 den tibaren 104 3 Ocak 2006 dan tibaren 101
Teihaztn Tipi
Tekerlekli Dozerler, Tekerlekli Ykleyiciler, Tekerlekli Kazc-Ykleyiciler, Damperli Kamyonlar, Greyderler, Ykleyici Tipli Toprak Doldurmal Sktrclar, ten Yanmal Motor Tahrikli Kar Arlkl Hidrolik Kaldrmal Kamyonlar, Hareketli Vinler, Sktrma Makineleri (Titreimsiz Silindirler), Kaldrm Perdah Makineleri, Hidrolik G Oluturma Makineleri Kazclar, Eya Tamak in Yk Asansrleri, Yap (Konstrksiyon) Vinleri, Motorlu apalama Makineleri
P > 55 P 15 P > 15 m 15 15 < m < 30 m 30 P 15
Elle Tutulan Beton Krclar ve Deliciler
Kompresrler P > 15
85 + 11 log P 96 83 + 11 log P 107 94 + 11 log m 96 + 11 log m 99 97 + 2 log P
82 + 11 log P 93 80 + 11 log P 105 92 + 11 log m 94 + 11 log m 97 95 + 2 log P
Ses gc dzeyleri, kullanlacak ara ve ekipmanlarn motor gc veya uygulama ktleleri esas alnarak yukardaki tabloda yer alan formller vastas ile her bir ara ve ekipman iin ayr ayr hesaplanmtr. Kullanlacak ara ve ekipmanlarn motor gc dzeyleri aadaki tabloda verilmitir. Kompresr: P = 55 Hp = 41 kW * P > 15 Kw olmas durumunda msaade edilen ses gc seviyesi (Lw)= 95 + 2 log P 41 Kw > 15 Kw olduuna gre; Lw = 95 + 2 log 41 = 98 dB Ekskavatr: P = 150 Hp = 112 kW * P > 55 Kw olmas durumunda msaade edilen ses gc seviyesi (Lw)= 84 + 11 log P 112 Kw > 55 Kw olduuna gre; Lw = 84 + 11 log 112 = 107 dB Lastikli Ykleyici: P = 150 Hp = 112 kW * P > 55 Kw olmas durumunda msaade edilen ses gc seviyesi (Lw)= 82 + 11 log P 112 Kw > 55 Kw olduuna gre; Lw = 82 + 11 log 112 = 105 dB Kamyon: P = 120 Hp = 90 kW * P > 55 Kw olmas durumunda msaade edilen ses gc seviyesi (Lw)= 82 + 11 log P 90 Kw > 55 Kw olduuna gre; Lw = 82 + 11 log 90 = 104 dB
34
Arazz: P = 120 Hp = 90 kW * P > 55 kW olmas durumunda msaade edilen ses gc seviyesi (Lw)= 82 + 11 log P 90 kW > 55 kW olduuna gre; Lw = 82 + 11 log 90 = 104 dB Dozer: P = 70 Hp = 52 kW * P < 55 kW olmas durumunda msaade edilen ses gc seviyesi Lw = 101 dB Beton Pompas: P = 120 Hp = 90 kW * P > 55 Kw olmas durumunda msaade edilen ses gc seviyesi (Lw)= 82 + 11 log P 90 Kw > 55 Kw olduuna gre; Lw = 82 + 11 log 90 = 104 dB Beton mikseri: P = 120 Hp = 90 kW * P > 55 Kw olmas durumunda msaade edilen ses gc seviyesi (Lw)= 82 + 11 log P 90 Kw > 55 Kw olduuna gre; Lw = 82 + 11 log 90 = 104 dB Mobil Vin: P = 120 Hp = 90 kW * P > 55 Kw olmas durumunda msaade edilen ses gc seviyesi (Lw)= 82 + 11 log P 90 Kw > 55 Kw olduuna gre; Lw = 82 + 11 log 90 = 104 dB Lastikli Kepe: P = 120 Hp = 90 kW * P > 55 kW olmas durumunda msaade edilen ses gc seviyesi (Lw)= 82 + 11 log P 90 kW > 55 kW olduuna gre; Lw = 82 + 11 log 90 = 104 dB
Ses Gc Dzeyi Proje kapsamnda kullanlacak ara ve ekipmanlarn ses gc dzeyleri aadaki tabloda verilmitir.
35
Tablo 15: Ara ve Ekipmanlarn Ses Gc Dzeyleri Cinsi ve Teknik zellikleri Lastik Tekerlekli Ykleyici Kamyon Ekskavatr Lastikli kepe Beton pompas Dozer Beton mikseri Mobil vin Arazz Kompresr Adet 2 10 2 1 2 1 2 1 1 2 Ses Gc Dzeyi (dB) 108 114 110 104 107 101 107 104 104 101
Faaliyet alannda 2 adet Lastik Tekerlekli Ykleyici bulunacandan, Lastik Tekerlekli Ykleyicilerden kaynaklanacak toplam ses gc (LwT ) aadaki formlle hesaplanmtr, LwT = 10 log (
i =1
10lpi/10) = 10 log (2x(10105/10)) =108 dB
Faaliyet alannda 10 adet kamyon bulunacandan, kamyonlardan kaynaklanacak toplam ses gc (LwT ) aadaki formlle hesaplanmtr, LwT = 10 log (
i =1
10lpi/10) = 10 log (10x(10104/10)) =114 dB
Faaliyet alannda 2 adet Ekskavatr bulunacandan, ekskavatrlerden kaynaklanacak toplam ses gc (LwT ) aadaki formlle hesaplanmtr, LwT = 10 log (
i =1
10lpi/10) = 10 log (2x(10107/10)) =110 dB
Faaliyet alannda 2 adet beton mikseri bulunacandan, beton mikserlerinden kaynaklanacak toplam ses gc (LwT ) aadaki formlle hesaplanmtr, LwT = 10 log (
i =1
10lpi/10) = 10 log (2x(10104/10)) =107 dB
Faaliyet alannda 2 adet beton pompas bulunacandan, beton pompasndan kaynaklanacak toplam ses gc (LwT ) aadaki formlle hesaplanmtr, LwT = 10 log (
i =1
10lpi/10) = 10 log (2x(10104/10)) =107 dB
Faaliyet alannda 2 adet kompresr bulunacandan, kompresrden kaynaklanacak toplam ses gc (LwT ) aadaki formlle hesaplanmtr, LwT = 10 log (
i =1
10lpi/10) = 10 log (2x(1098/10)) =101 dB
36
Yukardaki tabloda yer alan grlt kaynaklarna ait toplam ses gc dzeyinin 500-4000 Hz arasndaki 4 oktav bandna dalm aadaki tabloda verilmitir. Bu amala desibellerle toplama ilemi tersine gerekletirilerek her bir oktav bandndaki ses gc dzeyi hesap edilmitir.
L w = 10 x log(10
i =1
L w (i) 10
Lw
10 10 L w (i) = 10 log ( ) 4
Tablo 16: Ses Gc Dzeylerinin Oktav Bantlarna Dalm Ses Gc Dzeyi (dB) Grlt Kaynaklar Toplam 500 Hz 102 108 104 98 101 95 101 98 98 1000 Hz 102 108 104 98 101 95 101 98 98 2000 Hz 102 108 104 98 101 95 101 98 98 4000 Hz 102 108 104 98 101 95 101 98 98
Lastik Tekerlekli Ykleyici Kamyon Ekskavatr Lastikli kepe Beton pompas Dozer Beton mikseri Mobil vin Arazz Kompresr
95 95 95 95 Not: Toplam ses gc dzeyinin 4 oktav bandna eit olarak dald kabul edilmitir.
108 114 110 104 107 101 107 104 104 101
Ses Basn Dzeyleri Her bir grlt kaynann 4 oktav bandndaki ses basn dzeyi aadaki formle gre hesaplanm olup sonular yine aadaki tabloda verilmitir.
L p = L w + 10 log(
Lp Q r
Q ) 4r 2
: x Mesafedeki Grlt Seviyesi : Ses Dzeyi Sabiti (2 alnmtr.) : x Mesafedeki Yarap
37
Tablo 17: Ses Basn Dzeyleri Ses Basn Dzeyi (dB) Grlt Kaynaklar Mesafe 50 100 120 250 500 1000 2000 3000 50 100 120 250 500 1000 2000 3000 50 100 120 250 500 1000 2000 3000 50 100 120 250 500 1000 2000 3000 50 100 120 250 500 1000 2000 3000 50 100 120 250 500 1000 2000 3000 500 Hz 60,04 54,02 52,43 46,06 40,04 34,02 28,00 24,48 66,04 60,02 58,43 52,06 46,04 40,02 34,00 30,48 62,04 56,02 54,43 48,06 42,04 36,02 30,00 26,48 56,04 50,02 48,43 42,06 36,04 30,02 24,00 20,48 59,04 53,02 51,43 45,06 39,04 33,02 27,00 23,48 53,04 47,02 45,43 39,06 33,04 27,02 21,00 17,48 1000 Hz 60,04 54,02 52,43 46,06 40,04 34,02 28,00 24,48 66,04 60,02 58,43 52,06 46,04 40,02 34,00 30,48 62,04 56,02 54,43 48,06 42,04 36,02 30,00 26,48 56,04 50,02 48,43 42,06 36,04 30,02 24,00 20,48 59,04 53,02 51,43 45,06 39,04 33,02 27,00 23,48 53,04 47,02 45,43 39,06 33,04 27,02 21,00 17,48 2000 Hz 60,04 54,02 52,43 46,06 40,04 34,02 28,00 24,48 66,04 60,02 58,43 52,06 46,04 40,02 34,00 30,48 62,04 56,02 54,43 48,06 42,04 36,02 30,00 26,48 56,04 50,02 48,43 42,06 36,04 30,02 24,00 20,48 59,04 53,02 51,43 45,06 39,04 33,02 27,00 23,48 53,04 47,02 45,43 39,06 33,04 27,02 21,00 17,48 4000 Hz 60,04 54,02 52,43 46,06 40,04 34,02 28,00 24,48 66,04 60,02 58,43 52,06 46,04 40,02 34,00 30,48 62,04 56,02 54,43 48,06 42,04 36,02 30,00 26,48 56,04 50,02 48,43 42,06 36,04 30,02 24,00 20,48 59,04 53,02 51,43 45,06 39,04 33,02 27,00 23,48 53,04 47,02 45,43 39,06 33,04 27,02 21,00 17,48
Ykleyici
Kamyon
Ekskavatr
Lastikli kepe
Beton pompas
Dozer
38
ASSU ELEKTRK ENERJ RETM LTD. T. 50 100 120 250 500 1000 2000 3000 50 100 120 250 500 1000 2000 3000 50 100 120 250 500 1000 2000 3000 50 100 120 250 500 1000 2000 3000 59,04 53,02 51,43 45,06 39,04 33,02 27,00 23,48 56,04 50,02 48,43 42,06 36,04 30,02 24,00 20,48 56,04 50,02 48,43 42,06 36,04 30,02 24,00 20,48 53,04 47,02 45,43 39,06 33,04 27,02 21,00 17,48 59,04 53,02 51,43 45,06 39,04 33,02 27,00 23,48 56,04 50,02 48,43 42,06 36,04 30,02 24,00 20,48 56,04 50,02 48,43 42,06 36,04 30,02 24,00 20,48 53,04 47,02 45,43 39,06 33,04 27,02 21,00 17,48 59,04 53,02 51,43 45,06 39,04 33,02 27,00 23,48 56,04 50,02 48,43 42,06 36,04 30,02 24,00 20,48 56,04 50,02 48,43 42,06 36,04 30,02 24,00 20,48 53,04 47,02 45,43 39,06 33,04 27,02 21,00 17,48 59,04 53,02 51,43 45,06 39,04 33,02 27,00 23,48 56,04 50,02 48,43 42,06 36,04 30,02 24,00 20,48 56,04 50,02 48,43 42,06 36,04 30,02 24,00 20,48 53,04 47,02 45,43 39,06 33,04 27,02 21,00 17,48
Beton mikseri
Mobil vin
Arazz
Kompresr
Atmosferik Yutu Her frekansa gre atmosferik yutu deerleri aadaki formle gre hesaplanm olup bal nem (Q) % 65 alnmtr.
f 2x r A atm = 7.4 x10-8 Q
39
Tablo 18: Atmosferik Yutu Frekans 500 500 500 500 500 500 500 500 1000 1000 1000 1000 1000 1000 1000 1000 2000 2000 2000 2000 2000 2000 2000 2000 4000 4000 4000 4000 4000 4000 4000 4000 Mesafe Atmosferik Yutu 50 0,01 100 0,03 120 0,03 250 0,07 500 0,14 1000 0,28 2000 0,57 3000 0,85 50 0,06 100 0,11 120 0,14 250 0,28 500 0,57 1000 1,14 2000 2,28 3000 3,42 50 0,23 100 0,46 120 0,55 250 1,14 500 2,28 1000 4,55 2000 9,11 3000 13,66 50 0,91 100 1,82 120 2,19 250 4,55 500 9,11 1000 18,22 2000 36,43 3000 54,65
Nihai Ses Basn Dzeyleri Atmosferik yutu deerlerinin dlmesinden sonra her bir grlt kaynann 4 oktav bandndaki nihai ses basn dzeyi aadaki formle gre hesaplanm olup sonular yine aadaki tabloda verilmitir. Lp = Lp - Aatm
40
Tablo 19: Nihai Ses Basn Dzeyleri Grlt Kaynaklar Mesafe 50 100 120 250 500 1000 2000 3000 50 100 120 250 500 1000 2000 3000 50 100 120 250 500 1000 2000 3000 50 100 120 250 500 1000 2000 3000 50 100 120 250 500 1000 2000 3000 50 100 120 250 500 1000 2000 3000 Nihai Ses Basn Dzeyi (dB) 500 1000 2000 4000 Hz Hz Hz Hz 60,02 59,98 59,81 59,13 53,99 53,90 53,56 52,20 52,40 52,30 51,89 50,25 45,99 45,77 44,92 41,51 39,90 39,47 37,76 30,93 33,73 32,88 29,46 15,80 27,43 25,72 18,89 -8,43 23,62 21,06 10,81 -30,17 66,02 65,81 65,13 66,04 59,99 59,56 58,20 60,02 58,40 57,89 56,25 58,43 51,99 50,92 47,51 52,06 45,90 43,76 36,93 46,04 39,73 35,46 21,80 40,02 33,43 24,89 -2,43 34,00 29,62 16,81 -24,17 30,48 62,02 61,13 62,04 62,04 55,99 54,20 56,02 56,02 54,40 52,25 54,43 54,43 47,99 43,51 48,06 48,06 41,90 32,93 42,04 42,04 35,73 17,80 36,02 36,02 29,43 -6,43 30,00 30,00 25,62 -28,17 26,48 26,48 56,02 56,04 56,04 56,04 49,99 50,02 50,02 50,02 48,40 48,43 48,43 48,43 41,99 42,06 42,06 42,06 35,90 36,04 36,04 36,04 29,73 30,02 30,02 30,02 23,43 24,00 24,00 24,00 19,62 20,48 20,48 20,48 59,02 59,04 59,04 59,04 52,99 53,02 53,02 53,02 51,40 51,43 51,43 51,43 44,99 45,06 45,06 45,06 38,90 39,04 39,04 39,04 32,73 33,02 33,02 33,02 26,43 27,00 27,00 27,00 22,62 23,48 23,48 23,48 53,02 53,04 53,04 53,04 46,99 47,02 47,02 47,02 45,40 45,43 45,43 45,43 38,99 39,06 39,06 39,06 32,90 33,04 33,04 33,04 26,73 27,02 27,02 27,02 20,43 21,00 21,00 21,00 16,62 17,48 17,48 17,48
Ykleyici
Kamyon
Ekskavatr
Lastikli kepe
Beton pompas
Dozer
41
Beton mikseri
Mobil vin
Arazz
Kompresr
Ses Dzeyleri A arlk ses dzeylerinin hesaplanmas iin aadaki tabloda yer alan dzeltme faktrleri kullanlmtr.
Tablo 20: Dzeltme Faktrleri Merkez Frekans (Hz) 500 1000 2000 4000 Dzeltme Faktr -3,2 0,0 +1,2 +1,0
Yukardaki tabloda yer alan dzeltme faktrleri ile yaplan hesap sonucunda her bir grlt kaynann 4 oktav band iin bulunan ses dzeyleri ise aadaki tabloda verilmitir.
42
Tablo 21: Ses Dzeyleri Grlt Kaynaklar Mesafe 50 100 120 250 500 1000 2000 3000 50 100 120 250 500 1000 2000 3000 50 100 120 250 500 1000 2000 3000 50 100 120 250 500 1000 2000 3000 50 100 120 250 500 1000 2000 3000 50 100 120 250 500 1000 2000 3000 500 Hz 56,82 50,79 49,20 42,79 36,70 30,53 24,23 20,42 62,82 56,79 55,20 48,79 42,70 36,53 30,23 26,42 58,82 52,79 51,20 44,79 38,70 32,53 26,23 22,42 52,82 46,79 45,20 38,79 32,70 26,53 20,23 16,42 55,82 49,79 48,20 41,79 35,70 29,53 23,23 19,42 49,82 43,79 42,20 35,79 29,70 23,53 17,23 13,42 Ses Dzeyi (dBA) 1000 2000 Hz Hz 59,98 61,01 53,90 54,76 52,30 53,09 45,77 46,12 39,47 38,96 32,88 30,66 25,72 20,09 21,06 12,01 65,81 66,33 59,56 59,40 57,89 57,45 50,92 48,71 43,76 38,13 35,46 23,00 24,89 -1,23 16,81 -22,97 61,13 63,24 54,20 57,22 52,25 55,63 43,51 49,26 32,93 43,24 17,80 37,22 -6,43 31,20 -28,17 27,68 56,04 57,24 50,02 51,22 48,43 49,63 42,06 43,26 36,04 37,24 30,02 31,22 24,00 25,20 20,48 21,68 59,04 60,24 53,02 54,22 51,43 52,63 45,06 46,26 39,04 40,24 33,02 34,22 27,00 28,20 23,48 24,68 53,04 54,24 47,02 48,22 45,43 46,63 39,06 40,26 33,04 34,24 27,02 28,22 21,00 22,20 17,48 18,68 4000 Hz 60,13 53,20 51,25 42,51 31,93 16,80 -7,43 -29,17 67,04 61,02 59,43 53,06 47,04 41,02 35,00 31,48 63,04 57,02 55,43 49,06 43,04 37,02 31,00 27,48 57,04 51,02 49,43 43,06 37,04 31,02 25,00 21,48 60,04 54,02 52,43 46,06 40,04 34,02 28,00 24,48 54,04 48,02 46,43 40,06 34,04 28,02 22,00 18,48 Toplam Ses Dzeyi (dBA) 65,76 59,41 57,71 50,63 43,61 36,32 28,69 24,04 71,78 65,46 63,77 56,77 49,98 43,19 36,55 32,77 67,91 61,71 60,07 53,37 47,04 40,85 34,76 31,20 62,12 56,10 54,51 48,13 42,10 36,07 30,01 26,46 65,12 59,10 57,51 51,13 45,10 39,07 33,01 29,46 59,12 53,10 51,51 45,13 39,10 33,07 27,01 23,46
Ykleyici
Kamyon
Ekskavatr
Lastikli kepe
Beton pompas
Dozer
43
BALIKLI HES PROJE TANITIM DOSYASI 65,12 59,10 57,51 51,13 45,10 39,07 33,01 29,46 62,11 56,09 54,50 48,11 42,06 35,98 29,86 26,27 62,09 56,05 54,45 48,02 41,91 35,75 29,60 26,04 59,02 52,92 51,31 44,79 38,64 32,56 26,53 23,01
Beton mikseri
Mobil vin
Arazz
Kompresr
Lgndz Deerleri En kt senaryo kabul ile her bir grlt kaynann ayn anda almas durumunda oluacak edeer grlt dzeyleri ise hesaplanm olup aadaki tabloda verilmitir.
Leq = 10 x log(10
i =1
L w (i) 10
Lgndz = Leq
44
Tablo 22: Lgndz Deerleri Mesafe 50 100 120 250 500 1000 2000 3000 Edeer Grlt Dzeyi (dBA) 82,81 76,53 74,85 67,94 61,28 54,64 48,13 44,39
90 80 70 Grlt Seviyesi (dBA ) 60 50 40 30 20 10 0 0 500 1000 1500 M esafe (m ) 2000 2500 3000
ekil 4: Grlt Yaylm Grafii
Yukarda bulunan deerler; 07.03.2008 tarih ve 26809 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren evresel Grltnn Deerlendirilmesi ve Ynetimi Ynetmeliinin 23. maddesinde belirlenen ve evresel grlt snr deerlerini gsteren Tablo-5 ile karlatrlmtr.
Tablo 23: antiye Alan in evresel Grlt Snr Deerleri Faaliyet tr (yapm, ykm ve onarm) Bina Yol Dier kaynaklar Lgndz (dBA) 70 75 70
Balkl I Reglatrne en yakn yerleim yeri yaklak 250 m mesafede Gneyli Mahallesine ait konutlar, Balkl II reglatrne en yakn yerleim yeri yaklak 160 m mesafede ahinler Mahallesine ait konutlar, Balkl III Reglatrne en yakn yerleim yeri yaklak 120 m mesafede Kkkye ait konutlar bulunmaktadr. En yakn yerleim yeri olan 120 m mesafedeki Kkkyde grlt dzeyi 74,85 dBA olup GDYYde
45
belirtilen snr deerin zerine kmaktadr. Ancak yaplmas planlanan yaplarn bulunduklar yer geni bir alan kapsadndan, grlt etki alanlar farkl olduu iin yaplarn yaknlarndaki yerleim yerlerinde hesaplanan deer kadar etkili olmayacaktr. Ayrca Yukarda yaplan hesaplar i makinelerinin ayn anda alaca kabul ile yaplmtr. Ancak sz konusu i makineleri ve nakliye aralar gn iinde farkl zamanlarda ve reglatr yerleri farkl olduu iin farkl yerlerde kullanlacaktr. Grlt (letme Aamas) Proje kapsamnda iletme aamasnda trbinler, jeneratrlerin almasndan kaynakl grlt oluacaktr. Ancak sz konusu ekipmanlar HES binas ierisinde kapal ortamda ve bina ses yaltml olduundan evresel grlt olumayacaktr.
) kullanlan Teknoloji Ve Malzemelerden Kaynaklanabilecek Kaza Riski Assu Elektrik Enerji retim LTD.T. tarafndan Dou Karadeniz Blgesi, Artvin li, Arhavi lesi snrlar ierisinde, Arhavi Havzasnda, Balkl I Reglatr iin Dlgerli Deresi, Balkl II Reglatr iin Dikme Deresi ve Balkl III Reglatr iin de Agora Deresinin sularndan yararlanlarak hidroelektrik enerji retimi amacyla BALIKLI HES projesinin yaplmas ve iletilmesi planlanmaktadr. Proje kapsamndaki santralin toplam kurulu gc 6,75 MW olarak planlanmtr. Proje kapsamnda yllk retilecek firm (gvenilir) enerji 13,00 GWh, sekonder (ikincil) enerji ise 19,96 GWh, olacaktr. Balkl HES mevcut durumdaki akmlarla toplam 32,96 GWh enerji retecektir. Proje kapsamnda yaplacak arazi hazrl ve inaat almalarnda ar i makinelerinin kullanm sz konusudur. Personelin dikkatsizlii ve gvenlik talimatlarna uymamas, gvenlik ara ve gerelerinin kullanlmamas durumunda i kazalarnn olmas muhtemeldir. kazalarnn asgariye indirilmesi amacyla, kalifiye eleman altrlmas yoluna gidilecek ve personel i emniyeti konusunda eitilecektir. alma sreleri iersinde ksa molalar verilerek konsantrasyon azalmasna bal i kazalarnn oluma riskinin nne geilecektir. Proje alan toporafik yaps, zemin durumu ve arazi koullarna gre heyalan, erozyon vb. risk tamamaktadr. Proje alannda kayna hareketlerinin nlenmesi amacyla kitle hareketlerinin nne geebilmesi iin kaz evlerinde kalc destekleme ve iletim kanal gzergahnda drenaj, dayanma, mini kazk yaplar inaat yntemleri uygulanacaktr. Faaliyet sahasnda, kabilecek herhangi bir yangna kar yeterli sayda yangn sndrme ekipman (kazma, krek, balta, su kovas vs.) bulundurulacak olup 4857 sayl Kanunu ve bu kanuna bal olarak kartlm olan i Sal ve Gvenlii ile ilgili Tzk ve Ynetmelii hkmlerine uyulacaktr. Yangn kmas durumunda olabilecek etkiler ve yaplacak grevler iin tesis personeli eitilecektir. Yangn olasl durumunda dier yakn kurululara haber verilecektir. Olas bir yangn durumunda i makineleriyle yangna mdahale edilerek rzgar hz ve yangn hzna gre belirlenecek mesafede aalar syrlarak yangn ilerleyii nlenecektir. Orman ii yangnn fark edilmesi ve alarm verilmesini takiben, belirli lokasyonlarda hazr bulundurulan yangn ile mcadele
46
kaynaklarndan yararlanlarak sorunun derhal ortadan kaldrlmasna allacak ve aadaki hususlar yerine getirilecektir. Yangn fark edildiinde, ncelikle evredekilere, binada alan personele, blgedeki insanlara ve ilgililere haber verilecektir. En yakn gvenlik ve itfaiye birimlerine yerleim yerlerine haber verilecektir. Acil mdahale ekibi tarafndan evre gvenlii salanacaktr. Sndrme ekipleri derhal yangna mdahale edecektir. Likit gaz ve elektriksel nedenli yangnlarda, yangn yaknndaki yanc madde kaynaklar derhal izole edilecektir. Yangnda can kurtarmak yaplacak ilk i olacaktr. Bu gibi durumlarda, kiilerin kendisinin ve bakasnn hayatn lzumsuz hareketlerle tehlikeye atmas nlenecektir. Yangn, en yakndaki uygun sndrc cihazlar yardm ile sndrlmeye allacaktr. Dumann yakc ve boucu etkisine kar az ve burunlar slak bez ile kapatlacaktr. Yangn sndrlrken lzumsuz tahribatlara, krma ve ykmalara neden olunmayacaktr. Yeterli sayda eleman ve kpkl yangn sndrcleri her vana kullanlacak ekilde hazr olacaktr. tfaiye arac statik elektrii ileten toprakl bir yapda olacaktr. Yangn sndrmede grevli acil mdahale ekipleri, yerel itfaiye ile irtibatl olacaktr. Her yangn yerine ambulans gidecektir. Santral sahasnda, olas bir yangn tehlikesine kar aada belirtilen yangnla mcadele sistemleri hazr bulundurulacak ve kullanlacaktr. Yangn Su Hatt (btn tesisi dolaan borular ve en az 50 tonluk bir su tank) Gaz Tpleri (Pskrtme yaplarak kullanlacak sndrme gazlar) Duman Dedektr (duman knda, kontrol paneline otomatik olarak iletim yapacak ekilde) Alev Dedektr (alev halinde, kontrol paneline otomatik olarak iletim yapacak ekilde) Gaz Dedektr (sznt olduunda ve ortamdaki gaz younluu artnca alarm sistemi devreye girecek olup, fanlarn otomatik olarak almas salanlarak, ortamdaki gaz konsatrasyonu azalarak sistem emniyete geecektir.) Tesis ierisinde alanlar iin herhangi bir tehlike ve risk yaratmamas iin gerekli yerlere tehlike ve ikaz panolar konulacak ve bylece olas tm tehlike ve riskler asgari dzeye indirilecektir. Tesiste, 4857 sayl Kanunu ve bu kanuna bal olarak kartlm olan i Sal ve Gvenlii ile ilgili Tzk ve Ynetmelii ile ilgili hkmlere uyulacaktr.
47
d) Projenin Olas evresel Etkilerine Kar Alnacak Tedbirler Balkl HES projesi; hidrolojik, jeolojik, toporafik, mevcut ve dnlen tesisler nedeniyle ekonomik depolama tesisi yapmaya uygun deildir. Bu nedenle proje Nehir Tipi Santral olarak planlanmtr. Nehir tipi HESler su tketen tesisler deildir. Elektrik retimi iin trbinlenen sular ayn miktarda yataa geri iade edilecektir. Dolays ile yaplmas planlanan HES tesisinde enerji reten sular ayn miktar ve kalitesinde dereye geri iade edilecektir. Proje srasnda kacak hafriyat, temel ve ukur ksmlarn dolgusunda, tesis ii yollarn yapm ilemlerinde ve evre dzenlemesi almalarnda kullanlacandan hafriyat art malzeme sz konusu olmayacaktr. Proje sahasnda hafriyat at malzemeler olmas durumunda ise 13.03.2004 tarih ve 25406 sayl Hafriyat Topra, naat ve Yknt Atklarn Kontrol Ynetmelii hkmlerine uyulacaktr. naat aamasnda bitkisel topran kaldrlmas ilemi ekskavatr ve ykleyici yardmyla yaplacaktr. Bu ilem alann temizlenmesi eklinde yaplmakta olup, inaat sresince devam edecektir. Hafredilecek olan nebati toprak, bitkisel toprak dkm alanna nakledilecek olup, ykseklii 5 metreyi gemeyen ynlar halinde korunacak ve bitkilendirilecektir. naat aamasndan sonra santralin evre dzenlemesinde alannn zerine serilecektir. Santral evresinde iklim ve toprak koullar da dikkate alnarak bitkilendirme almalar yaplacaktr. Dzenlenmi alanda bitkilendirme yaplacak blmlere en az 15 cm aalandrma yaplacak blmlere ise 120-200 cm. kalnlnda bitkisel toprak serilecektir. Bitkisel toprak proje alanna bitkisel toprak depolama alanndan temin edilecek olup, topran serildii alan apalanp, kaba tesviyesi yaplacak ve dzeltilecektir. Ayrca, inaat aamasnda toprak yzeylerde, erozyonla mcadele almas yrtlecektir. Stok sahasnda tutulan yzey topra ayn zamanda bitkilerin bymesine uygun bir ortam salayacak ve burada byyen bitkiler kapatma dneminde gerek duyulan yerlerde kullanlacaktr. Bu konuda aratrma program kapsamnda almalar yaplacak, gerekli katman kalnl da almalar neticesinde belirlenecektir. Sahadaki verimlilii dk topran biyolojik adan zengin bir bitki rtsne sahip olabilmesi iin, iindeki organik materyalin ok iyi korunmas gerekmektedir. Organik materyal, verimli bir toprak iin gereken zengin kimyasal ve fiziksel zelliklere sahiptir. Ancak iyi korunmamas halinde bu zelliklerini kolayca yitirir. Bu sebeple gerekli koruma nlemleri alnacaktr. Proje kapsamnda inaat aamasnda oluacak olan toz emisyonlar ile ilgili 03.07.2009 tarih ve 27277 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren Sanayi Kaynakl Hava Kirliliinin Kontrol Ynetmelii hkmlerine riayet edilecektir. Faaliyetin inaat srasnda oluacak atksular; 19.03.1971 Tarih ve 13783 Sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren Lam Mecras nas Mmkn Olmayan Yerlerde Yaplacak ukurlara Ait Ynetmelik hkmleri gereine uyularak yaplacak olan szdrmasz fosseptikte toplanacaktr. Fosseptik plan ekte verilmektedir (Bkz.Ek4). Fosseptikte biriken atksular ilgili belediye tarafndan cret karl vidanjrle alnacaktr.
48
Projenin inaat ve iletme aamasnda oluacak evsel nitelikli kat atklar, 14.03.1991 Tarih ve 20814 Sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle girmi olan Kat Atklarn Kontrol Ynetmelii nin 8.Maddesine uygun olarak, evreye zarar vermeden bertarafn ve deerlendirilmesini kolaylatrmak, evre kirliliini nlemek ve ekonomiye katkda bulunmak amacyla ayr ayr toplanarak biriktirilecek, bunlarla ilgili tedbirler alnacaktr. Ayn ynetmeliin kat atklarn toplanmas ve tanmas ile ilgili drdnc blmde yer alan 18. Maddesinde belirtilen esaslara uyularak kat atklarn evrenin olumsuz ynde etkilenmesine sebep olacak yerlere dklmeyecek, az kapal standart p kaplarnda muhafaza edilerek toplanacaktr. Ayn blmn 20. Maddesine uygun olarak, grn, koku, toz, szdrma ve benzeri faktrler ynnden evreyi kirletmeyecek ekilde gerekli ekipmana sahip en yakn belediye veya belediyeler tarafndan crete mukabil olarak bertaraf edilecektir. Reglatrde tutulan sular herhangi bir ilemden geirilmeden dorudan elektrik retiminde kullanlacak kimyasal vb nitelikleri deiiklik gstermeyecektir. Tutulan su, santrale iletim tneli ile iletileceinden arazi toporafyasnda (yzeyde) nemli lde deiiklie neden olmayacaktr. Reglatrle evrilen akm enerji amal kullanlmakta olup, miktarnda ve niteliinde bir deiiklik olmadan HES yerinde dere yatana iade edilmektedir. Ancak reglatr yeri ile HES yeri arasnda kalan dere yatann kurutulmamas ve blgenin su ihtiyac ve canl hayatn devamnn gzetilmesi amacyla dere yatana srekli olarak su braklmas gerekmektedir. Proje kapsamnda mansaba braklacak su miktarn belirlemek iin Tennant Metodu kullanlmtr. Bulunan deerler, evre ve Orman Bakanl Doa Koruma ve Milli Parklar Genel Mdrl tarafnda incelenmi olup, Balkl I Reglatr iin Mart-Haziran (yal) dnemlerinde 0,155 m3/sn, Temmuz-ubat (kurak) dnemlerinde 0,0966 m3/sn suyun can suyu olarak dere yatana braklmas, Balkl II Reglatr iin Mart-Haziran (yal) dnemlerinde 0,219 m3/sn, Temmuz-ubat (kurak) dnemlerinde 0,128 m3/sn suyun can suyu olarak dere yatana braklmas, Balkl III Reglatr iin Mart-Haziran (yal) dnemlerinde 0,165 m3/sn, Temmuz-ubat (kurak) dnemlerinde 0,096 m3/sn suyun can suyu olarak dere yatana braklmas uygun grlmtr. Tennant metodu iin kullanlan Balkl I, Balkl II ve Balkl III Reglatr aylk akm debileri Ek-10da verilmitir. Tennant Metodunda Tablo 24de verilen yzdeler kullanlarak Mart-Haziran (yal dnem) ve Temmuz-ubat (kurak dnem) dnemleri iin reglatr ve HES arasnda kalan nehir yatandaki canl hayatnn devam iin gerekli olan evresel/ekosistem su ihtiyac bu metoda gre hesaplanmtr.
49
Tablo 24: Tennant (Montana) Metoduna Gre Dk Akm Hesab
Tennant Metodu (m3/s) Dnem Ortalama Akm (m3/s) 1,55 0,966 2,19 1,28 1,65 0,96 Mart-Haziran 10 % Balkl I Reglatr Balkl II Reglatr Balkl III Reglatr Yal dnem Kurak dnem Yal dnem Kurak dnem Yal dnem Kurak dnem 0,155 0,219 0,165 30 % 0,465 0,657 0,495 Temmuzubat 10 % 30 % 0,0966 0,128 0,096 0,289 0,384 0,288
Planlanan faaliyet ile ilgili olarak blgede endstri tesisleri bulunmamasndan dolays sularn endstriyel atksularla kirlenmesi ihtimali yoktur. Projenin inaat ve iletme dnemlerinde evreye olabilecek olumsuz etkileri; Blm 1.cde balklar altnda detayl olarak aklanm olup, bu etkilere kar alnacak nlemler belirtilmitir. naat sresince kanun, tzk ve ynetmeliklerde belirtilen hususlara riayet edilecektir. 2. PROJENN YER (PROJEDEN ETKLENMES MUHTEMEL ALANIN HASSASYET DEERLENDRLRKEN AAIDA VERLEN HUSUSLAR GZ NNDE BULUNDURULMALIDIR.)
a) Mevcut Arazi Kullanm ve Kalitesi (Tarm Alan, Orman Alan, Planl Alan, Su Yzeyi vb.) Balkl HES, Trkiyenin kuzeydousunda, Dou Karadeniz Blgesinde, Artvin li, Arhavi lesi snrlar ierisinde Arhavi Havzasnda yer almaktadr. Proje kapsamnda, Balkl I Reglatr Dlgerli Deresinin 596,00 m talveg kotunda, Gneyli Mah. Yaknnda, 6o UTM Koordinatlar: 4572000(K) 702481 (D) zerinde bulunmaktadr. Balkl II Reglatr Dikme Deresinin 595,00 m talveg kotunda,ahinler Mah. yaknnda, 6o UTM Koordinatlar: 4571301(K) 703493(D) zerinde bulunmaktadr. Balkl III Reglatr Agora Deresinin 595,00 m talveg kotunda, Kkky yaknlarnda, 6o UTM Koordinatlar: 4570202(K) 701479(D) zerinde bulunmaktadr. Santral binas ise, 470,00 m kuyruk suyu kotunda 6o UTM Koordinatlar: 4571430(K) 701753(D) zerinde yer almaktadr.
50
Proje alan Artvin F46-b3 No.lu 1/25.000 lekli topografik haritalarda yer almakta olup, proje alanna Artvin ehir merkezinden kuzey batya giden asfalt ve stabilize ky yollar ile ulamak mmkndr. lin balca akarsular, oruh Irma, Oltu ay ve Tortum aydr. oruh Irma: Snrlarmz iinde yaklak olarak uzunluu 355 km olan oruh Irma Mescit Dann bat yamalarndan doar. Gneybatya akarak Bayburttan geer. Hart Ovasnda bir yarm daire izerek kuzeydou ynnde Soanl ve Tatos dalar arasnda yol alr. Oltu ay ile birleip Artvin yaknnda ovaya yaylr. Oltu ay: ki ana koldan oluan Oltu ay, geni bir havzann sularn toplamaktadr. Birinci kol, Kargapazar Dalarnn kuzeydou yamalarndan kar. Oltu lesini getikten sonra, Kars-Sarkam lesinin batsnda Allahuekber Dalarndan kan ve enkaya ile merkezinin iinden geen ikinci kolla birleir. Olur lesinin gneyinde kuzeybatya ynelerek Artvin il snrlarna girer ve oruh Irma ile bileir. Tortum ay: Mescit Dandan kan Tortum ay, Tortum lesinin de iinde bulunduu havzann btn sularn toplar ve Tortum Glne dklr. Gln knda byk bir alayan oluturur. Daha sonra Artvin il snrn geer ve Oltu ay ile birleir. Balkl HES projesinin enerji tesisleri daha ziyade kamuya ait arazi ierisinde yer almaktadr. Mlk arazileri iin mahallinde yaplan almalarda bulunan deerler, hesaplamalarda kullanlmtr. Sz geen arazi bedelleri denerek kamulatrma yaplacaktr.
b) EK-5deki Duyarl Yreler Listesi Dikkate Alnarak; Sulak Alanlar, Ky Kesimleri, Dalk ve Ormanlk Alanlar, Tarm Alanlar, Milli Parklar, zel Koruma Alanlar, Nfusa Youn Alanlar, Tarihsel, Kltrel, Arkeolojik ve Benzeri nemli Olan Alanlar, Erozyon Ve Aalandrma Alanlar le 167 Sayl Yeralt Sular Hakknda Kanun Gereince Korunmas Gereken Akiferler Balkl HES alan ve etki alannda; zel koruma alanlar, nfusa youn alanlar, tarihsel, kltrel, arkeolojik, vb. nemi olan alanlar, erozyon alanlar, heyelan alanlar, aalandrlm alanlar, potansiyel erozyon ve aalandrma alanlar ile 167 sayl Yeralt Sular Hakknda kanun gereince korunmas gereken akiferler bulunmamaktadr. Balkl HES alannda herhangi bir kltr varlna rastland takdirde alma durdurularak, Artvin Valiliine bilgi verilecektir. Balkl I-II ve III reglatr yerleri ile santral yeri arasndaki blge dalk bir alandr. Projenin yer ald Arhavi ilesinde Tabiat Koruma Alan bulunmamaktadr; Mevcut flora, fauna ve vejetasyon dikkate alndnda, blgedeki akarsular orta aknltl aylar ve nehirler kategorisine sokulabilir. Bununla birlikte, yredeki akarsularn hzl akan sularla gei oluturduu da sylenebilir. Akntnn yksek olduu yerlerde zemin genellikle kayalk-talk veya iri akllarla rtldr. Eimin nispeten yksek olduu kesimlerde gzlenen bu duruma karlk, eimin dk olduu ovalk kesimde zemin gevek toprak veya mille kapldr. Buna bal olarak su berrakl da azalmaktadr.
51
Proje alannda, Bern szlemesi veya Red Data Book kategorilerine giren herhangi bir fauna ve flora tr tespit edilmemitir. Bu nedenle, tesisin doal ekolojik sistem zerine herhangi bir olumsuz etkisi bulunmamaktadr. FLORA FAUNA Artvin li, Arhavi lesi yaknlarnda yer alan faaliyet sahas evresinde literatr taramas sonucunda elde edilen veriler flora ve fauna olarak ayr ayr verilmitir. FLORA Osmunda regalis ( Kral ereltisi)(Nadiren) Juniperus oxycedrus (Katran Ardc) (Nadiren) Almus glutinosa ( Adi Kzlaa) Carpinus betulus (Adi grgen) Corylus avellana (Kuzu Fnd) Fagus orientalis (Dou Kayn) Castanea sativa Mill (Avrupa veya Anadolu Kestanesi) Quercus infectoria ( Maz Meesi) Quercus dschoroehensis ( Sapsz Mee) Quercus frainottc ( Macar Meesi ) Quercus Pedumculiflora ( Sapl Mee) Quercus cerris (Sal Mee) Quercus coccifera ( Kermes Meesi) Populus tremula ( Titrek Kavak) Salix alba (Aksgt) Salix cinerea ( St) Ulmus minor (Karaaa) Viscum album (kse Otu) Polygonum amphibium (Kam) Mercurialis perennis (Fesliyen) Euphorbia arneygdaloides ( Stleen) Stellaria holestea ( Sere otu) Dianthus armenia (Karanfil) Lychnis eriocalycinum (Sara Otu) Launirus nobilis (Defne) Clematis vitalba ( Adi Asma) Ranunculus ficaria (Dn iei) Ranunculus gracilis (Dn iei) Cistus salviifolius (Yap. Ladin) Cistus creticus (Tyl Laden) Viola sieheana ( Meneke) Viola odorata (Kok. Menek). Hypericum calycinu (Koyunkran) Tlia tomentosa (Ihlamur) Geranium robertianum (Turna Gagas) Erodium acuale ( Dnbaba) Acer canpestre ( Akaa) Acer trautvetteri (Akaa) Llex colchica (oban Ps.) Euonymus europaeus (Papaz Klah )
52
Frangula alnus (Barut Aac ) olup Trkiyenin Tehlike Altndaki Nadir ve Endemik Bitkileri (List Of Rae, Threatened and Endemic Plants in Turkey) taranarak endemik tr olup olamdklar aratrlm ve endemik bitki trne rastlanlmamtr. FAUNA BCEKLER Calosoma sycophanta (Karabcek) Coccinella septempunetata (Uurbcei) Ectumnus sp. ( iek bcekleri) Forficula auricularia (Kulaa kaan) Formica rufa (Karncalar) Gryllotalpa gryllotalpa ( Danaburnu) Gryllus sp. (Siyah ekirge) Lymantria dispar (Snger kelebei) Mantis religiosa ( Peygamber devesi ) Pieris rapae ( Lahana kelebei) Shstoserca spp. ( ekirge) Vapyx sp. ( atal kuyruk) K YAAMLILAR Bufo viridis( Gece kurbaas) Bufo bufo ( Siilli kurbaa) Pelobates syriacus (Toprak kurbaas) Agema stellio ( Dikenli keler) Lacerta Sp ( Yeil kertenkele) Natrix tesellata ( Su ylan) Natrix natrix ( Yarsucul ylan ) Ophisops elegans ( Tarla kertenkeleleri) Podarcis sicula ( Giresun kertenkeleleri) Typhlops vermicularis( Kr ylan ) KULAR Alauda arvensis ( Tarla kuu) Caprimulgun euoropaeus ( oban aldatan) Ciconia spp. ( Gvercin) Fringilla coelebs (spinoz) Gallinula chlaropus( Su tavuu) Garrulus glandarius (Kestane kargas) Parus major (Batankara) Streptopelia senegalensis(K .kumru) Streptopelin decaoto (Dere kumrusu) Turdus merula (Karatavuk)
53
Turdus pilaris (Boz ard) MEMELLER Apedomus agrarius (Tarla san) Apedomus mystacerus (Fare) Canis aureus (akal) Canis lupus (Kurt) Capreolus capreolus ( Karaca) Eliomys quercinus ( Mee faresi ) Glis glis (Aa faresi) Lepus europaues (Da tavan) Rhinolophus sp. ( Nalburunlu yarasalar) Sciurus vulgaris (Sincap) Sus scrofa (Yaban domuzu) Talpa caeaca (Kstebek )
Bern szlemesi gereince koruma altna alnanlar; Hayvan Ad Trke Ad Ciconia ciconia Beyaz leylek Erinaceus evropaevs Kirpi Meles meles Porsuk Mustella Nivalis Gelincik
Red-Data Book kategorileri: Ex:Extinct:Soyu tkenmi V:Vulnarable:Zarar grebilir I:Unknown:Bilinmiyor O:Out of danger:Tehlike d
E:Endangered:Tehlikede R:Rare:Nadir K:Insufficiltyknown:Yetersiz bilinenler nt:Yaygn, bol, tehlikede olmayan
Fauna trlerinden Bern Szlemesi gereince koruma altna alnanlar yukarda belirtilmitir. Bern Szlemesine gre fauna trleri iki blm altnda koruma altna alnmlardr. Aada belirtilen koruma tedbirlerine uyulacaktr. Bern szlemesine gre II. listede yer alan trler Kesin olarak koruma altna alnan fauna trlerini ierir. Bern Szlemesine gre Kesin olarak koruma altna alnan fauna trleri iin aadaki kurallar geerlidir: a-Her trl kastl yakalama ve alkoyma, kastl ldrme ekilleri, b-reme veya dinlenme yerlerine kastl olarak zarar vermek veya buralar tahrip etmek, c-Yabani faunay bu szlemenin amacna ters decek ekilde zellikle reme, gelitirme ve k uykusu dnemlerinde kastl olarak rahatsz etmek, d-Yabani evreden yumurta toplamak veya kasten tahrip etmek veya bo dahi olsa bu yumurtalar alkoymak,
54
e-Fauna trlerinin canl veya cansz olarak elde bulundurulmas ve i ticareti yasaktr. Bern szlemesinin III. listesinde yer alan trler Korunan Fauna Trlerini ierir. Buna gre alnacak nlemler unlardr a-Kapal av mevsimlerini ve/veya iletmeyi dzenleyen dier esaslar, b-Yabani faunay yeterli populasyon dzeylerine ulatrmak amacyla, uygun durumlarda, iletmenin geici veya blgesel olarak yasaklanmasn, c-Yabani hayvanlarn can ve cansz olarak satnn, satmak amacyla elde bulundurulmasnn ve nakledilmesinin veya sata karlmasnn uygun ekilde dzenlenmesi hususlarn kapsamaldr. Fauna trleri literatr almas sonucunda gzlemlediimiz trlerdir. Bu yzden faaliyet sahasnda gzlenmemi olmalarna ramen evrede bulunma olasl fazla olan trler, blgede yaplm literatr almalar kontrol edilerek ve uygun habitatlarda bulunabilme durumlarna gre tespit edilmitir. Fauna trleri ve bunlarla ilgili bilgiler (Habitatlar, Koruma kategorileri) Prof. Dr. Ali Demirsoy un Trkiye Omurgal Faunasnn Sistematik ve Biyolojik zelliklerinin Aratrlmas ve Koruma nlemlerinin Saptanmas ile ilgili Memeliler Srngenler ve Amfibiler isimli almalarndan tespit edilmitir. Fauna trlerinin tespiti srasnda yalnz faaliyet alan deil evresi de incelenmitir. BERN szlemesi gerei lkemizdeki btn Amfibi ve Srngenler koruma altndadr. Faaliyet alan ve evresinde nadir ve nesli tehlikeye dm bitki ve hayvan tr bulunmamaktadr. Yukarda ad geen trlerin hibiri Milli Parklar ve Av-Yaban Hayat Genel Mdrlnn 2008-2009 Av Dnemi Merkez Av Komisyonu Karar ile koruma altna alnan trler arasnda yer almamaktadr. Faaliyet kapsamnda Bern szlemesi ve Merkez Av Komisyon Kararlarna uyulacaktr. Bu trler faaliyet alannda rastlanlmayan yakn evrede bulunan trlerdir. Dolaysyla yaama ortamlarna bir mdahale veya olumsuz ynde bir etki olumayaca dnlmektedir. Faaliyet srasnda Orman Bakanl Milli Parklar ve Av-Yaban Hayat Genel Mdrlnn 2008-2009 Av Dnemi Merkez Av Komisyonu Kararna uyulacaktr. Tespit edilebilen dier trler zel yaama koullarna ihtiya gstermeyen ve Trkiyenin hemen her blgesinde rastlanlabilen trlerdir. Proje sahasnda endemik, nadir, nesli tehlikede, koruma altnda olan bitki ve hayvan trleri yer almamaktadr, dolaysyla faaliyet yukarda verilen canllara zarar vermeyecektir. alma yaplmasnn bu hayvanlarn yaam koullarna olumsuz herhangi bir etkisinin sz konusu olmayaca sylenemez. Bununla birlikte bu hayvanlarn ayn
55
ekolojik koullar gsteren dier blgelerimizde de mevcut olmas ve bu trlerin ekosistemde u an iin herhangi bir tehlike sinyali vermiyor olmas yaplmasna bir engel oluturmamaktadr. Flora-Fauna zerine Etkiler ve Alnacak nlemler Karadeniz Blgesi, bitki eitlilii ve endemik trlerin younluu asndan Trkiyede fakir blgeler arasndadr. Proje alan ve evresini iine alarak yaplan geni kapsaml incelemelerde endemik tr bulunmamaktadr. Faaliyetten sonra, bitkisel toprak zerinde yer alan bitki rts, bitkisel toprakta mevcut olan, tohum, rizom, soan vb. vejetatif organlar vastasyla tekrar nceki mevcut rty oluturacaktr. Faaliyet alan inaat almalar srasnda, suda oluacak bulankl nlemek ve suyun aknn devamlln salamak amacyla, derivasyon kanal yaplacaktr. Bu sayede bulankllk minimum dzeyde tutulacak ve suyun aknn sreklilii salanacaktr.Alnan btn bu nlemler sayesinde,sucul canllarn yaamsal faaliyetlerinin devamll salanacaktr. Balkl I-II-III Reglatrleri ve HES arasndaki suyun azalmasndan kaynakl, sucul canllarn olumsuz ynde etkilenmesini nlemek amacyla, evre ve Orman Bakanl ile belirlenecek ve balk trlerinin ekolojik isteklerini karlayacak ekilde su miktar hesaplanarak verilecektir. Bylece su azalmasnda sucul canllarn minimum dzeyde etkilenmesi salanacaktr. Her durumda dere yatandaki canl hayatn devam ettirebilmek iin yeterli bir miktar suyun dere yatana braklmas zorunludur. Faaliyet alannda bulunan canl neslinin devam iin balk geidi yaplacaktr. Kularn duraan canllar olmamas nedeniyle oluturulan envanter alma alan iinde geerli olaca dnlmtr. Trler belirlenirken arazi rts, toporafya ve rakm gibi birok faktr gz nne alnmtr. Fauna trleri zellikle zarar grecek trler olmayp, inaat ve iletme aamasnda, ortamdaki grlt ve hareketlilikten dolay, bulunduklar habitatlar terk ederek, evredeki daha uygun alternatif yaam alanlarna ekileceklerdir. Faaliyet alan ku g yollar zerinde bulunmamaktadr. Bu nedenle inaat ve iletme esnasnda ku gleri engellenmeyecektir. Bern Szlemesinin Ek-2 ve Ek-3 listesinde yer alan fauna trleri iin, szlemenin 6. ve 7. maddeleri uygulanacaktr. Proje faaliyeti esnasnda, faaliyet alanndaki trler daha uygun ortamlara yerleeceklerdir. Ortama adapte olabilen trler yaamlarn faaliyet alan yaknnda srdreceklerdir. Ek olarak IUCN tehlike kategorilerine giren trler ve dier fauna trleri zerine faaliyet ile avlanma, yumurtalara zarar verme gibi olumsuz koullar yaratlmayacaktr. Bu ekilde mevcut yaban hayat tehdit edilmemi olacaktr. Sz konusu proje Nehir Tipi Santral olarak planlanm olup, Nehir Tipi HESler su tketen tesisler deildir. Balkl HESin tek amac enerji retimidir. Reglatrde su tutulmayaca iin akarsu genelinde su akm srekli olacaktr.
56
Proje alannda tespit edilen trler lkemiz i sularnda olduka yaygn bulunabilen ve gl veya baraj gibi durgun su ekosistemine adapte olabilen trlerdir. Proje nedeniyle mevcut trlerin nesillerinin tehdit altna girmesi veya tkenmesi sz konusu deildir. Derede canl hayatn devamll asndan, su hakk olarak braklan suyun debisi srekli olarak bir debimetre ile llecektir. Tespit edilen debi miktarnn dmesi durumunda kontrol salanarak canl hayatn devam iin gerekli su miktar dereye braklacaktr. Proje kapsamnda sucul ekosistemin bir paras olan balklarn, akarsu ierisindeki hareketliliinin devamlln salamak iin uygun yap ve sayda balk geidi yaplacaktr. Bunun yan sra faaliyet sresince 31.12.2004 tarih ve 25687 Sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren Su Kirlilii Kontrol Ynetmeliinin ilgili hkmlerine, BERN Szlemesi 6. ve 7. madde hkmlerine riayet edilecektir.
57
3.PROJENN VE YERN ALTERNATFLER (PROJE TEKNOLOJSNN VE PROJE ALANININ SELME NEDENLER ) Assu Elektrik Enerji retim LTD.T. tarafndan Dou Karadeniz Blgesi, Artvin li, Arhavi lesi snrlar ierisinde, Arhavi Havzasnda, Balkl I Reglatr iin Dlgerli Deresi, Balkl II Reglatr iin Dikme Deresi ve Balkl III Reglatr iin de Agora Deresinin sularndan yararlanlarak hidroelektrik enerji retimi amacyla BALIKLI HES projesinin yaplmas ve iletilmesi planlanmaktadr. Planlanan faaliyet; hidrolojik, jeolojik, topografik, mevcut ve dnlen tesisler nedeniyle ekonomik depolama tesisi yapmaya uygun deildir. Bu nedenle proje Nehir Tipi Santral olarak planlanmtr. Bu kapsamda yaplmamtr. Balkl HES yeri benimsenmi olup alternatif bir alma
Planlanan faaliyet tamamen enerji retim amal olup, sulama, takn nleme, koruma gibi amalar bulunmamaktadr. Projenin gereklemesi ile blge iinde ekonomik hayatn canlanmasna ve gelimesine nemli lde yardmc olunacak ve dolaysyla yre halknn gelirlerinde ve yaam seviyelerinde bir ykselme meydana gelecektir. Tesislerin yapm aamasnda evrede yeni i olanaklarnn yaratlmas, gelime plannn gereklemesi ile meydana gelecek dier faydalardr. retilecek olan enerji enterkonnekte sisteme verileceinden tm lke ekonomisinin enerji ihtiyacna katkda bulunarak sanayinin gelimesine ve lkede ekonomik ve sosyal refahn yaygnlamasna katkda bulunacaktr. Projenin inaat ve iletme aamalarnda alnacak nlemler konusunda ilgili btn mevzuat ve yrenin mevcut yaps dikkate alnmtr. Rapor incelendiinde de grlecei zere hem evresel hem de i ve ii sal asndan en iyi artlarn salanmas hedeflenmitir. Gerek kurulmasnda gerekse iletme aamasnda evre kirlilii ve salk problemleri olmayacaktr. Elektrik retiminden kaynaklanacak herhangi bir kat veya sv atk bulunmamaktadr. Proje kapsamnda oluacak evsel nitelikli kat atklar ve atk sular iinde gereken tedbirler ilgili blmlerde anlatld zere alnacaktr.
58
SONULAR Assu Elektrik Enerji retim LTD.T. tarafndan Dou Karadeniz Blgesi, Artvin li, Arhavi lesi snrlar ierisinde, Arhavi Havzasnda, Balkl I Reglatr iin Dlgerli Deresi, Balkl II Reglatr iin Dikme Deresi ve Balkl III Reglatr iin de Agora Deresinin sularndan yararlanlarak hidroelektrik enerji retimi amacyla BALIKLI HES projesinin yaplmas ve iletilmesi planlanmaktadr. Yaplmas planlanan proje iin; 17.07.2008 tarih ve 26939 sayl ED Ynetmelii dorultusunda Proje Tantm Dosyas hazrlanmtr. Planlanan faaliyet; hidrolojik, jeolojik, topografik, mevcut ve dnlen tesisler nedeniyle ekonomik depolama tesisi yapmaya uygun deildir. Bu nedenle proje Nehir Tipi Santral olarak planlanmtr. Nehir tipi HESler su tketen tesisler deildir. Proje kapsamndaki santralin toplam kurulu gc 6,75 MW olarak planlanmtr. Proje kapsamnda yllk retilecek firm (gvenilir) enerji 13,00 GWh, sekonder (ikincil) enerji ise 19,96 GWh, olacaktr. Balkl HES mevcut durumdaki akmlarla toplam 32,96 GWh enerji retecektir. Proje kapsamndaki yaplar; Balkl I Reglatr ve keltim havuzu, derivasyon kanal, Balkl II Reglatr ve keltim havuzu, I.iletim kanal, Balkl III Reglatr ve keltim havuzu, II. iletim kanal, ykleme havuzu, cebri boru, santral binas, kuyruk suyu kanal ve alt sahasdr. Balkl I Reglatr toplam ya alan 22,00 km2, Balkl II Reglatr toplam ya alan 33,00 km2, Balkl III Reglatr toplam ya alan 25,00 km2dir. Proje kapsamnda reglatrlerde kabartlan sular 130,00 metrelik brt d ile santrale verilecektir. Proje kapsamnda mansaba braklacak su miktarn belirlemek iin Tennant Metodu kullanlmtr. Bulunan deerler, evre ve Orman Bakanl Doa Koruma ve Milli Parklar Genel Mdrl tarafnda incelenmi olup, Balkl I Reglatr iin Mart-Haziran (yal) dnemlerinde 0,155 m3/sn, Temmuz-ubat (kurak) dnemlerinde 0,0966 m3/sn suyun can suyu olarak dere yatana braklmas, Balkl II Reglatr iin Mart-Haziran (yal) dnemlerinde 0,219 m3/sn, Temmuz-ubat (kurak) dnemlerinde 0,128 m3/sn suyun can suyu olarak dere yatana braklmas, Balkl III Reglatr iin Mart-Haziran (yal) dnemlerinde 0,165 m3/sn, Temmuz-ubat (kurak) dnemlerinde 0,096 m3/sn suyun can suyu olarak dere yatana braklmas uygun grlmtr. Balkl I Reglatrne en yakn yerleim yeri yaklak 250 m mesafede Gneyli Mahallesine ait konutlar, Balkl II reglatrne en yakn yerleim yeri yaklak 160 m mesafede ahinler Mahallesine ait konutlar, Balkl III Reglatrne en yakn yerleim yeri yaklak 120 m mesafede Kkkye ait konutlar bulunmaktadr. naat srasnda alacak personelin barnma ve dier sosyal ihtiyalarn karlanmas iin, HES alannda antiye kurulmas planlanmaktadr. antiye tesislerinde
59
yatakhane, yemekhane ve bro bulunacaktr. Gerek salk, gerek haberleme ihtiyalar ve dier ihtiyalar proje alannn yaknndaki Arhavi ile merkezinden salanacaktr. Yukardaki tesislere ek olarak trbinler, jeneratrler ve transformatrler de tehiz edilecektir. Tesislerin tamamlanma sresi yaklak 2,5 yl olarak planlanmtr. Reglatrn iletme mr 50 yl, santral yapsnn mr ise 35 yl olarak belirlenmitir. Proje kapsamnda inaat aamasnda toplam 100 kii, iletme aamasnda ise yaklak 15 kii alacaktr. Balkl HES tesisleri iin soutma ve ykama suyu Kapistre Deresinden salanacaktr. Personelin ime suyu Arhavi Belediyesi ime suyu ebekesinden temin edilecek ve/veya piyasada satlan damacana sularla temin edilecektir. Proje kapsamnda inaat aamasnda oluacak evsel nitelikli atksular; 19.03.1971 tarih ve 13783 Sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren Lam Mecras nas Mmkn Olmayan Yerlerde Yaplacak ukurlara Ait Ynetmelik hkmleri gereine uyularak yaplacak olan szdrmasz fosseptikte toplanacaktr. Fosseptikte biriken atk sular gerekli ekipmana sahip en yakn belediye veya belediyeler tarafndan crete mukabil olarak bertaraf edilecektir. Proje kapsamnda 31.12.2004 tarih ve 25687 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren Su Kirlilii Kontrol Ynetmelii hkmlerine riayet edilecektir. Proje kapsamnda; oluacak evsel nitelikli kat atklarla ilgili 14.03.1991 Tarih ve 20814 Sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle girmi olan Kat Atklarn Kontrol Ynetmeliine uyulacaktr. Kat Atklarn Kontrol Ynetmeliinin 8.Maddesine uygun olarak bu atklar, evreye zarar vermeden bertarafn ve deerlendirilmesini kolaylatrmak, evre kirliliini nlemek ve ekonomiye katkda bulunmak amacyla ayr ayr toplanarak biriktirilecek ve gerekli tedbirler alnacaktr. Kat Atklarn Kontrol Ynetmeliinin kat atklarn toplanmas ve tanmas ile ilgili drdnc blm 18. Maddesinde belirtilen esaslara uyularak kat atklar evrenin olumsuz ynde etkilenmesine sebep olacak yerlere dklmeyecek, az kapal standart p kaplarnda muhafaza edilerek toplanacaktr. Kat Atklarn Kontrol Ynetmelii nin 20. Maddesine uygun olarak, grn, koku, toz, szdrma ve benzeri faktrler ynnden evreyi kirletmeyecek ekilde gerekli ekipmana sahip en yakn belediye veya belediyeler tarafndan crete mukabil olarak bertaraf edilecektir. Proje kapsamnda, 03.07.2009 tarih ve 27277 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren Sanayi Kaynakl Hava Kirliliinin Kontrol Ynetmelii hkmlerine riayet edilecek olup, snr deerlerin almamasna dikkat edilecektir. Ayrca; proje kapsamnda, malzemelerin faaliyet alanna tanaca gzergah zerinde ve faaliyet alan ierisinde tozlanmay nlemek amacyla arazzle dzenli olarak sulama yaplacak, kamyonlarn zerleri branda ile rtlecektir, savurma yapmadan doldurma boaltma yaplacaktr. i sal konusunda da, T.C. alma ve Sosyal Gvenlik Bakanl, i Sal ve Gvenlii Tznde belirtilen hkmlere uyulacak, gerekli grlmesi halinde personelin toz maskesi kullanmas salanacaktr.
60
Projenin gereklemesi ile blge iinde ekonomik hayatn canlanmasna ve gelimesine nemli lde yardmc olunacak ve dolaysyla yre halknn gelirlerinde ve yaam seviyelerinde bir ykselme meydana gelecektir. retilecek olan enerji enterkonnekte sisteme verileceinden tm lke ekonomisinin enerji ihtiyacna katkda bulunarak sanayinin gelimesine ve lkede ekonomik ve sosyal refahn yaygnlamasna katkda bulunacaktr. Proje kapsamnda; faaliyeti ilgilendiren her trl izin ve ruhsatlar alnacak olup, alnmadan faaliyete balanmayacaktr. Proje ile ilgili alnacak her trl izin, onay ve ruhsat Artvin evre ve Orman Mdrlne bildirilecektir. Proje kapsamnda; 03.07.2009 tarih ve 27277 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren Sanayi Kaynakl Hava Kirliliinin Kontrol Ynetmelii 07.03.2008 tarih ve 26809 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren evresel Grltnn Deerlendirilmesi ve Ynetimi Ynetmelii, 31.12.2004 tarih ve 25687 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren Su Kirlilii Kontrol Ynetmelii, 14.03.1991 tarih ve 20814 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren Kat Atklarn Kontrol Ynetmelii, 22.07.2005 tarih ve 25883 Sayl Resmi Gazete'de yaymlanarak yrrle giren Tbbi Atklarn Kontrol Ynetmelii, 14.03.2005 tarih ve 25755 Sayl Resmi Gazete'de yaymlanarak yrrle giren Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmelii, 10.08.2005 tarih ve 25902 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren yeri Ama ve Ruhsatlarna likin Ynetmelik 17.07.2008 tarih ve 26939 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren evresel Etki Deerlendirmesi Ynetmelii , 4857 sayl Kanunu ve bu kanuna bal olarak kartlm olan i Sal ve Gvenlii ile ilgili Tzk 18.03.2004 tarih ve 25406 sayl Hafriyat Topra, naat ve Yknt Atklarn Kontrol Ynetmelii, 30.07.2008 tarih ve 26952 sayl Atk Yalarn Kontrol Ynetmelii 17.05.2005 tarih ve 25818 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren Sulak Alanlarn Korunmas Ynetmelii 1380 sayl Su rnleri Ynetmelii 19.07.2005 tarih ve 25880 sayl Resmi Gazete de yaymlanarak yrrle giren 5403 sayl Toprak Koruma ve Arazi Kullanm Kanunu
61
28.02.1998 tarih 23272 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren 4342 sayl Mera Kanunu ile 2872 sayl evre Kanunu ve bu kanuna istinaden karlan ynetmeliklerle ilgili meri mevzuat hkmlerine riayet edilecektir. Ayrca tesis iin gerekli; izin, lisans, ruhsat vb. hususlarla ilgili yasal dzenlemelerin gerektirdii kriterlere riayet edilecektir.
Notlar ve Kaynaklar
D..E., 1998, Ekonomik ve Sosyal Gstergeler-Artvin, Ankara. T.C. evre Bakanl, Artvin li evre Durum Raporu, 2005, Ankara T.C. evre Bakanl, l evre Sorunlar ve ncelikleri Envanteri, 1995, Ankara MTA, Artvin Civar Jeolojisi, TMMOB Jeoloji Mh. Odas Ktphanesi, Ankara Hoek, E.,Bray,J., Rock Slope Engineering, Institution of Mining and Metallurgy, 3 rd Edition, London, 1981 Davis, P.H., 1965-1988, Flora of Turkey and East Aegean Islands, V. 1-10, University Press, Edinbourgh. Ekim, T., Koyuncu, M., Erik, S., lalan, R., 1989, Trkiyenin Tehlike Altndaki Nadir ve Endemik Bitki Trleri, Trkiye Tabiatn Koruma Dernei Yayn, Ankara.
Kizirolu, ., 1989, Trkiye Kular, Orman Gen. Md., Ankara T.C. Tarm Orman ve Ky leri Bakanl Toprak Su Genel Mdrl Yaynlar, Ky Hizmetleri Gen. Md., 1998, Artvin li Arazi Varl, Ankara. Balkl HES Fizibilite Raporu, 2007
62
EKLER
63
EK 1 YER BULDURU HARTASI
64
Faaliyet alan
65
Faaliyet alann gsterir uydu grnts
66
EK 2 1/25.000 LEKL TOPOGRAFK HARTA
67
68
EK 3 1/25.000 LEKL JEOLOJ HARTASI VE BLGENN JEOLOJK DURUMU
69
70
71
Genel Jeoloji ve Tektonik Genel Jeoloji
Proje alannn genel jeolojik durumu yukarda grlmektedir.

Stratigrafik Jeoloji
Bu blmde yer alan bilgilerin verilmesinde 1/500000 Trkiye Jeoloji haritas Trabzon paftas ve alma alann kapsayan 1/25000 lekli jeolojik paftalar gz nnde bulundurulmutur. Aada genelletirilmi bir stratigrafik kesit verilmektedir.
72
Proje alannda Senozoyik ve Mesozoyik yal birimlere rastlanmaktadr. Blgede yer alan birimlerin stratigrafik istifi aadaki gibidir. Q e2-3 Alvyon (Kuvaterner) Andezit bazalt ve piroklastikleri, kumta, kumlu kireta, tf (Alt Orta Eosen)
6-7
k2pn k2
Granitoyid (st Kretase Paleosen) Kumta, killi kireta, marn, eyl, tf (st Kretase Paleosen) Bazalt, andezit ve piroklastikleri, kumta, killi kireta, siltta (st Kretase)
Senozoyik Andezit bazalt ve piroklastikleri, kumta, kumlu kireta, tf (e2-3) Genel olarak yeilimsi gri, morumsu renklerde, yaygn andezitik bazaltik lav, aglomera, tf, tfit ve volkanik elemanl litarenit ve amurtalarndan oluan volkano tortul bir istiftir. Yer yer volkano tortul istifin zerinde grnen lav yagnlar alttaki tabakal kel ve piroklastikleri kesen dayklar halinde de gzlenir. Boz kuruni gri, mavimsi gri andezitler, genellikle dayk ve siller halindedir. Yer yer ar derecede ayrm ve bozumu olan bu kayalar, mikroskop altnda porfirik, zayf fluidal, intersertal, ofitik dokuludur. Baz kesimlerde labrodor andezin fenokristalleri irilikleri ile dikkati eker. Amfibol, hornblend veya piroksen (ojit) kapsar. Opak mineral boldur. Kiremit krmzsndan siyaha kadar deien renklerdeki bazaltlarn su iinde akmay belirleyen yastk yaplar, gaz boluklar ve ayrmalar karakteristiktir. Mikroskop altnda ofitik, subofitik, hyaloofitik dokulu olan bu kayalarda piroksen, (ojit), olivin, hornblend bulunur. Birimde aglomeralar ve iyi tabakalanm tfitler yaygndr.
73
Granitoyid (6-7) Genellikle gri, yeilimsi gri, yer yer pembemsi renkte, ok krkl, atlakl olan granitoyidler taneli veya profirik dokuludur. Mineral kompozisyonlar ve dokularna gre, granit, granodiyorit, mikrogranit, kuvars porfir, kuvarsl diyorit ve diyoritler ayrtlanabilir. Kumta, killi kireta, marn, eyl, tf (k2pn) Genel olarak killi, kumlu kireta, marn, eyl ve az oranda da kumta ardalanmasndan oluur. Formasyonu oluturan litofasiyeslerin ince tabakalar ve yerel kayma yaplar eimli bir taban zerinde keldiini gsterir. Mesozoyik Bazalt, andezit ve piroklastikleri, kumta, killi kireta, siltta (k2) Neritik kiretalar zerine uyumlu olarak gelen bazik karakterli volkanotortul istiftir. Birim balca bazalt, andezit lav ve piroklastlar ile kumta, siltta, marn, ey ve krmz-bordo renkli killi kireta tabaka veya seviyelerinin ardalanmasndan oluur. Genel olarak gri-yeil renk tonunun egemen olduu birimin lav, tf ve brelerden oluan volkanik seviyeleri koyu gri, yer yer siyah, ayrtnda kahve renklidir. Lavlar ounlukla krkl, atlakl ve boluklu olup etkin ekilde ayrm ve kloritlemitir. Bre ve aglomeralar iinde tortul kaya akl ve bloklar bulunabilir. Kuruni gri renkli kumta, marn ve eyler dzenli ince tabakalanmaldr. Baz kesimlerde krmz-bordo renkli mikritler ve rekristalize kiretalar yaygndr.
Balkl HES Tesisleri le lgili Yaplarn Jeolojisi Balkl I-II-III Reglatrleri Yerleri Jeolojisi Balkl I-II-III reglatr yerlerinde bazalt, andezit ve piroklastikleri, kumta, killi kireta, siltta ardalanmasndan oluan birim grlmektedir. Neritik kiretalar zerine uyumlu olarak gelen bazik karakterli volkano-tortul istiftir. Birim balca bazalt, andezit lav ve piroklastlar ile kumta, siltta, marn, ey ve krmz-bordo renkli killi kireta tabaka veya seviyelerinin ardalanmasndan oluur. Genel olarak gri-yeil renk tonunun egemen olduu birimin lav, tf ve brelerden oluan volkanik seviyeleri koyu gri, yer yer siyah, ayrtnda kahve renklidir. Lavlar
74
ounlukla krkl, atlakl ve boluklu olup etkin ekilde ayrm ve kloritlemitir. Bre ve aglomeralar iinde tortul kaya akl ve bloklar bulunabilir. Kuruni gri renkli kumta, marn ve eyler dzenli ince tabakalanmaldr. Baz kesimlerde krmz-bordo renkli mikritler ve rekristalize verilmitir. kiretalar yaygndr. Reglatr yeri jeolojik kesiti aada
75
76
Derivasyon Kanal Gzergah Jeolojisi
Derivasyon kanal tamamen bazalt, andezit ve piroklastikleri, kumta, killi kireta, siltta ardalanmasndan oluan birim ierisinden gemektedir. Derivasyon kanal gzergah aada verilmitir.
77
letim Kanallar Gzergah Jeolojisi
I. ve II. letim kanal tamamen bazalt, andezit ve piroklastikleri, kumta, killi kireta, siltta ardalanmasndan oluan birim ierisinden gemektedir. Genel olarak gri-yeil renk tonunun egemen olduu birimin lav, tf ve brelerden oluan volkanik seviyeleri koyu gri, yer yer siyah, ayrtnda kahve renklidir. Lavlar ounlukla krkl, atlakl ve boluklu olup etkin ekilde ayrm ve kloritlemitir. Bre ve aglomeralar iinde tortul kaya akl ve bloklar bulunabilir. Kuruni gri renkli kumta, marn ve eyler dzenli ince tabakalanmaldr. Baz kesimlerde krmz-bordo renkli mikritler ve rekristalize kiretalar yaygndr. I. ve II. letim kanal gzergah yukarda grlmektedir.
Cebri Boru Yeri Jeolojisi
Cebri boru gzergahnda kanal gzergahnda olduu gibi bazalt, andezit ve piroklastikleri, kumta, killi kireta, siltta ardalanmasndan oluan birim vardr. Genel olarak gri-yeil renk tonunun egemen olduu birimin lav, tf ve brelerden oluan volkanik seviyeleri koyu gri, yer yer siyah, ayrtnda kahve renklidir. Cebri boru jeolojik kesiti aada verilmitir..
78
79
Santral Yeri Jeolojisi
Santral yerinde Dikme Deresinin getirdii alvyon vardr. Alvyon altnda temel kaya olarak bazalt, andezit ve piroklastikleri, kumta, killi kireta, siltta ardalanmasndan oluan birim yer alr. Neritik kiretalar zerine uyumlu olarak gelen bazik karakterli volkano-tortul istiftir. Birim balca bazalt, andezit lav ve piroklastlar ile kumta, siltta, marn, ey ve krmz-bordo renkli killi kireta tabaka veya seviyelerinin ardalanmasndan oluur. Genel olarak gri-yeil renk tonunun egemen olduu birimin lav, tf ve brelerden oluan volkanik seviyeleri koyu gri, yer yer siyah, ayrtnda kahve renklidir. Lavlar ounlukla krkl, atlakl ve boluklu olup etkin ekilde ayrm ve kloritlemitir. Bre ve aglomeralar iinde tortul kaya akl ve bloklar bulunabilir. Kuruni gri renkli kumta, marn ve eyler dzenli ince tabakalanmaldr. Baz kesimlerde krmzbordo renkli mikritler ve rekristalize kiretalar yaygndr. Santral yeri jeolojik kesiti yukarda grlmektedir.
80
EK 4 SIZDIRMASIZ FOSSEPTK PLANI
81
82
EK 5 BALIKLI HES TAHMN YATIRIM PROGRAMI
83
BALIKLI HES TAHMN YATIRIM PROGRAMI
84
EK 6 PROJEYE AT PLAN VE KESTLER
85
BALIKLI I REGLATR
86
87
88
BALIKLI II REGLATR
89
90
91
BALIKLI III REGLATR
92
93
94
YKLEME HAVUZU
95
96
CEBR BORU
97
SANTRAL BNASI
98
99
100
EK 7 BALIKLI HES ANA TEK HAT VE ZET TEK HAT EMASI
101
ANA TEK HAT EMASI
102
ZET TEK HAT EMASI
103
EK 8 YAPILACAK YOLLARI GSTERR TOPOGRAFK HARTA
104
105
EK 9 DEPREM HARTASI
106
DEPREMSELLK T.C. Bayndrlk ve skan Bakanl Afet leri Genel Mdrl Deprem Aratrma Dairesi Bakanl tarafndan hazrlanan ve Bakanlar Kurulunun 18.04.1996 tarih ve 96/8109 sayl kararyla yrrle giren Trkiye Deprem Blgeleri Haritasna gre; proje alannn iinde bulunduu blge, 4. derece deprem blgesindedir. Proje ile ilgili olarak 17/08/1987 tarih ve 1634 sayl ve 31/08/1989 tarih ve 4343 sayl Genelgelerine ve ayrca Afet Blgelerinde Yaplacak Yaplar Hakkndaki Ynetmelik ilgili hkmlerine uyulacaktr. Ayrca, proje alannda yaplacak tm proje ve hesaplamalarda, temel yap ile ilgili ksmlarn inaatnda yrrlkte olan tm yap ve deprem ynetmeliklerine, genel ve fenni artnamelere ve Afet leri Genel Mdrl Deprem Ynetmeliklerine uyulacaktr.
Faaliyet Alan
107
EK 10 BALIKLI I-II-III REGLATR AYLIK ORTALAMA DEBLER
108
BALIKLI I REGLATR AYLIK ORTALAMA DEBLER (m3/sn)
109
BALIKLI II REGLATR AYLIK ORTALAMA DEBLER (m3/sn)
110
BALIKLI III REGLATR AYLIK ORTALAMA DEBLER (m3/sn)
111
EK 11 FAALYET ALANINA AT FOTORAFLAR
112
113
EK 12 DKM ALANLARINI GSTERR TOPOGRAFK HARTA
114
115
EK 13 TOPUOLU MADENCLK SAN. VE TC. LTD. T. ADINA BRO TESCL BELGES VE YETERLLK BELGES
116
117
118
YETERLLK BELGES TEBL KAPSAMINDA ALITIRILMASI TAAHHT EDLEN PERSONELN TANIMI
119
YETERLK BELGES TEBL KAPSAMINDA ALITIRILMASI TAAHHT EDLEN PERSONEL TABLOSU Projenin Ad: Balkl HES Proje Sahibi: Assu Elektrik Enerji retim Ltd. ti. Projenin Mevkii: Artvin li, Arhavi lesi Yeterlik Belge No: 87
Tebliin lgili Maddesi Kapsamnda altrlacak Personel Ad Soyad
Meslei
Sorumlu Olduu Blm, Sayfa, blm, mzas ekler vb. Raporun tamam
evre Mhendisi (Madde 5/1-a)
Tuba NAYR
evre Mhendisi naat Mhendisi
Mhendislik veya mimarlk faklteleri veya faklte veya akademi veya drt yllk yksek okul veya fen veya edebiyat fakltelerinin ........................................ mezunu personel (Madde 5/1-b)
Yahya TOPUOLU
Blm II
D.Elvan DURMU
Jeoloji Mhendisi
Blm II, III
Rapor Koordinatr (Madde 5/1-c)
mer DURAN
Kimya Mhendisi Maden Mhendisi Jeoloji Mhendisi Maden Mhendisi evre Mhendisi evre Mhendisi
Raporun tamam Blm I, Ekler
Burcu KUZ Glah KOCAMAN (Madde 5/1-) Krat ODABA Kadir KO Glnur KARA
Blm II,Ekler Blm I, Ekler
Blm I, II Blm I, II
120
ZGEM ADI SOYADI DOUM TARH DOUM YER MESLE ALITII KURULU BLD YABANCI DL MEDEN DURUMU ETM
: TUBA : NAYR : 1977 : Menemen-ZMR : evre Mhendisi : TOPUOLU Mad. M. Ltd. ti. : ngilizce : Evli : 1982-1987 : Ahmet Paa lkokulu- Kayseri 1987-1990 : 50.Yl Dedeman Ortaokulu - Kayseri 1990-1993 :Smer Lisesi - Kayseri 1995-2000 : Frat niversitesi Mhendislik Fakltesi
evre Mhendislii Blm YE OLDUU MESLEK DERNEKLER MESLEK DENEYMLER : TMMOB evre Mhendisleri Odas :
Staj 1997 ZSU Ruhsat Denetlemenin Endstriyel atksu artma tesislerinin denetlenmesi 1998 zmir 3. Blge ller Bankas altyap tesislerinin proje hazrlanmas Deneyim Mays 2002- Austos 2004 evre-Bilim evre Tek. San. Tic. Ltd. ti. BALIKESR Haziran 2000 Ocak 2001 Mopak Kat-Karton Tic. A. . Dalaman- MULA
121
122
123
124
ZGEM ADI : Yahya SOYADI : TOPUOLU DOUM TARH : 1968 DOUM YER : Ordu MESLE : naat Mhendisi ALITII KURULU : Topuolu Madencilik Ltd. ti. BLD YABANCI DL : ngilizce MEDEN DURUMU : Bekar ASKERLK DURUMU : Tamamlad ETM : 1986-1993: Karadeniz Teknik niversitesi Mhendislik Mimarlk Fakltesi n. Mh. Bl. YE OLDUU MESLEK DERNEKLER MESLEK DENEYMLER BLD BLGSAYAR PAKET PROGRAMLARI : n. Mhendisleri Odas - 01855 : Topuolu n. Taah. Ve Tic. Ltd. ti. : Windows, Winword
125
126
127
128
ZGEM ADI SOYADI DOUM TARH DOUM YER MESLE ALITII KURULU BLD YABANCI DL MEDEN DURUMU: Evli ETM : 1988-1992: Giresun Cumhuriyet lkretim Okulu 1992-1995: Giresun Mehmet Akif Ersoy Orta Okulu 1995-1998: Giresun Lisesi 2001-2005: Cumhuriyet niversitesi Jeoloji Mhendislii Blm YE OLDUU MESLEK DERNEKLER : TMMOB Jeoloji Mhendisleri Odas STAJ : - Ankara MTA Jeolojik Ett Dairesi - Giresun Bayndrlk ve skan Bakanl : Dilek Elvan : Durmu : 1981 : Giresun : Jeoloji Mhendisi : TOPUOLU Mad. San. Ve Tic. Ltd. ti. : ngilizce
129
130
131
132
ZGEM ADI SOYADI DOUM TARH DOUM YER MESLE ALITII KURULU BLD YABANCI DL MEDEN DURUMU ASKERLK DURUMU ETM : mer : Duran : 1955 : Afyonkarahisar : Kimya Mhendisi : Topuolu Madencilik Ltd. ti. : ngilizce : Evli : Tamamlad : lk Orta Lise renimini Afyonkarahisarda tamamlad 1971-1976 - Ankara Mhendislik Mimarlk Yksek Okulu 1977 - Ankara ktisadi ve Ticari limler AkademisiLisansst Bilim Uzmanl - Master Program :TMMOB Kimya Mhendisleri Odas - 17093 : 1977-1979 - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl Maden Dairesi Bk. - Kimya Mhendisi 1990-1992 - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl- Bal ve lgili Kurulular Dairesi 1992-1996 zmir l evre Md.- l Mdr Yardmcs 1997-2007 evre ve Orman Bakanl, evre Ynetimi Genel Md., Kimyasallar Ynetimi Dairesi- Kimya Mhendisi 2008-2009 Aleka Mh. M. Mad. evre Sal, Tarm, n. San. Ve Tic. Ltd. ti Koordinatr 04.2009 07.2009 Destek Mad. n. San. Ve Tic. Ltd. ti
YE OLDUU MESLEK DERNEKLER MESLEK DENEYMLER
BLD BLGSAYAR PAKET PROGRAMLARI
: Windows, Winword
133
134
135
136
ZGEM ADI SOYADI DOUM TARH DOUM YER MESLE ALITII KURULU BLD YABANCI DL MEDEN DURUMU ETM :
: BURCU : KUZ : 1982 : ANKARA : Maden Mhendisi : TOPUOLU Mad. San ve Tic. Ltd. ti. : ngilizce : Bekar
1988-1993 : Ahmet Vefik Paa lkretim Okulu - Ankara 1993-1996 : Nurettin Ersin lkretim Okulu - Ankara 1996-2000 : Dikmen Sper Lisesi - Ankara 2000-2008 : stanbul niversitesi Mhendislik Fakltesi Maden Mhendislii Blm YE OLDUU MESLEK DERNEKLER : TMMOB Maden Mhendisleri Odas MESLEK DENEYMLER : Austos 2008- : Topuolu Maden San. Ve Tic. Ltd. ti.
137
138
139
140
: GLAH : KOCAMAN : 1981 : Altnda-ANKARA : Jeoloji Mhendisi : TOPUOLU Mh. M. Ltd. ti. : ngilizce : Bekar
1988-1994 : Eref Bitlis lkretim okulu- Ankara 1994-1996 : Eref Bitlis lkretim okulu - Ankara 1996-1999 : Rauf Denkta Lisesi - Ankara 2000-2005 : Karadeniz Teknik niversitesi MhendislikMimarlk Fakltesi Jeoloji Mhendislii Blm YE OLDUU MESLEK DERNEKLER : TMMOB JEOLOJ Mhendisleri Odas MESLEK DENEYMLER : Ocak 2008-Eyll 2008 Hasan Yazc Madencilik
141
142
143
144
: KRAT : ODABA : 1978 : ORDU-MERKEZ : MADEN MHENDS : TOPUOLU MH. M. LTD. T. : NGLZCE : BEKAR
1985-1990 : GZELORDU LKOKULU- ORDU 1990-1993 : MERKEZ ORTAOKULU - ORDU 1993-1996 : ATATRK LSES - BALIKESR 1997-2001 : UKUROVA NVERSTES MHENDSLKMMARLIK FAKLTES MADEN MHENDSL BLM YE OLDUU MESLEK DERNEKLER : TMMOB MADEN MHENDSLER ODASI MESLEK DENEYMLER : YEN-TA LTD. T. (ANTYE EF) TOPCUOLU MADEN LTD T.
145
146
147
148
ADI SOYADI DOUM TARH DOUM YER MESLE ALITII KURULU BLD YABANCI DL MEDEN DURUMU
: Kadir : KO : 1980 : AFYON- BOLVADN : EVRE MHENDS : TOPUOLU MH. M. LTD. T. : NGLZCE : EVL
ETM : ATATRK LKOKULU- BOLVADN/AFYON BOLVADN LSES - BOLVADN/AFYON ERTURULGAZ LSES - ESKEHR ERZURUM ATATRK NVERSTES MHENDSLKMMARLIK FAKLTES EVRE MHENDSL BLM MESLEK DERNEKLER : TMMOB EVRE MHENDSLER ODASI MESLEK DENEYMLER : BVT NAAT TC. LTD. T. (antiye efi) YY YAAR MHENDSLK SAN. TC. LTD. T. ANKALAB EVRE ANALZ LAB. TOPCUOLU MADEN LTD T.
149
150
151
152
ZGEM ADI SOYADI DOUM TARH DOUM YER MESLE ALITII KURULU BLD YABANCI DL MEDEN DURUMU
: GLNUR : KARA : 1984 : KASTAMONU : evre Mhendisi : TOPUOLU Mh. M. Ltd. ti. : ngilizce : Bekar
ETM : 1998-2002 : Hasan Ali Ycel Anadolu retmen Lisesi / ANKARA 2003-2009 : Cumhuriyet niversitesi Mhendislik Fakltesi evre Mhendislii Blm YE OLDUUMESLEK DERNEKLER : TMMOB evre Mhendisleri Odas MESLEK DENEYMLER : 08.2008-08.2009: EN-EV LTD. T. TOPCUOLU MADEN LTD T.
153
154
155
156
157

Balikli Hes PTD

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Balikli Hes PTD

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ASSU ELEKTRK ENERJ RETM LTD.

T BALIKLI HES PROJE TANITIM DOSYASI

ARTVN L, ARHAV LES,

ASSU ELEKTRK ENERJ RETM LTD. T.

BALIKLI HES PROJE TANITIM DOSYASI

Proje Sahibinin Ad Adresi Telefon Numaralar Faks Numaralar Projenin Ad

Proje iin seilen yerin koordinatlar

ASSU ELEKTRK ENERJ RETM LTD. T.

BALIKLI HES PROJE TANITIM DOSYASI

ASSU ELEKTRK ENERJ RETM LTD. T.

BALIKLI HES PROJE TANITIM DOSYASI

ASSU ELEKTRK ENERJ RETM LTD. T.

BALIKLI HES PROJE TANITIM DOSYASI

ASSU ELEKTRK ENERJ RETM LTD. T.

BALIKLI HES PROJE TANITIM DOSYASI

ASSU ELEKTRK ENERJ RETM LTD. T.

BALIKLI HES PROJE TANITIM DOSYASI

ASSU ELEKTRK ENERJ RETM LTD. T.

BALIKLI HES PROJE TANITIM DOSYASI

ASSU ELEKTRK ENERJ RETM LTD. T.

BALIKLI HES PROJE TANITIM DOSYASI

ASSU ELEKTRK ENERJ RETM LTD. T.

BALIKLI HES PROJE TANITIM DOSYASI

ASSU ELEKTRK ENERJ RETM LTD. T.

BALIKLI HES PROJE TANITIM DOSYASI

ASSU ELEKTRK ENERJ RETM LTD. T.

BALIKLI HES PROJE TANITIM DOSYASI

ASSU ELEKTRK ENERJ RETM LTD. T.

BALIKLI HES PROJE TANITIM DOSYASI

ASSU ELEKTRK ENERJ RETM LTD. T.

BALIKLI HES PROJE TANITIM DOSYASI

: Sol Sahil : 599.90 m : 598.00~597.80 m

ASSU ELEKTRK ENERJ RETM LTD. T.

BALIKLI HES PROJE TANITIM DOSYASI

ASSU ELEKTRK ENERJ RETM LTD. T.

BALIKLI HES PROJE TANITIM DOSYASI

: 127.47 m : 1000 d/dak : 0.93

: Bir (1) adet : 63 kVA : 34.5/0.4 kV : 50 Hz : Dzn5 : AN : Dorudan toprakl

ASSU ELEKTRK ENERJ RETM LTD. T.

BALIKLI HES PROJE TANITIM DOSYASI

G faktr Devir says Soutma ekli kaz ekli

Balkl HES 6.75 MW 34.5 kV

10.00km ,3/0 AWG

ekil 1. Balkl HESin Ulusal ebekeye Balant emas

ASSU ELEKTRK ENERJ RETM LTD. T.

BALIKLI HES PROJE TANITIM DOSYASI

ASSU ELEKTRK ENERJ RETM LTD. T.

BALIKLI HES PROJE TANITIM DOSYASI

ASSU ELEKTRK ENERJ RETM LTD. T.

BALIKLI HES PROJE TANITIM DOSYASI

KAPASTE KULLANIM ORANI (%) 59 46 62 37 59 103 105 69

ASSU ELEKTRK ENERJ RETM LTD. T.

BALIKLI HES PROJE TANITIM DOSYASI

ASSU ELEKTRK ENERJ RETM LTD. T.

BALIKLI HES PROJE TANITIM DOSYASI

ASSU ELEKTRK ENERJ RETM LTD. T.

BALIKLI HES PROJE TANITIM DOSYASI

ASSU ELEKTRK ENERJ RETM LTD. T.

BALIKLI HES PROJE TANITIM DOSYASI

ASSU ELEKTRK ENERJ RETM LTD. T.

BALIKLI HES PROJE TANITIM DOSYASI

MOTORN ok Akc Damtlm Amber 0.8654 2.68 -18 Atmosferik

ZELLKLER Karbon Artklar(%) Kkrt(%) Oksijen-Azot(%) Hidrojen(%) Karbon(%) Su ve kelti(%) Kl(%)