Hot ng tn dng ca Ngn hng trung ng

Li m u
Trong iu kin san xut va lu thng hang hoa c m rng ca v quy m ln pham vi, oi hoi lu thng tin dung cung phai c m rng, a thc y qua trinh canh tranh gia cac ngn hang v nghip vu phat hanh tin. Vit Nam, trong vai th ky trc vn la mt nc nng nghip, thng mai kem phat trin, do o hoat ng kinh doanh tin t ra i mun. Ngn hang ng Dng la ngn hang xut hin u tin Vit Nam. .Ngn hng trung ng (Central Bank) bt c quc gia no u l mt trong nhng c quan c v th cc k quan trng, l ngn hng ng u trong h thng ngn hng. c im ni bt ca ngn hng trung ng l n khng giao dch, lm nghip v trc tip vi cc nh kinh doanh v cng chng, khch hng ca n l tt c cc ngn hng khc. Ngn hng trung ng gi vai tr l ngn hng ca cc ngn hng; bo qun qu d tr tin t ca cc ngn hng; cho cc ngn hng vay vn khi cn thit, thc hin chnh sch tin t tn dng ca nh nc; c quan pht hnh tin t trong nc; thanh ton v tn dng quc t vi ngn hng trung ng cc nc khc; l c quan cung cp tin cho ngn sch khi cn v lm mt s nghip v ca kho bc nh nc. I. C s l thuyt Nghip v tn dng ca NHTW c hiu l hot ng cho vay ca NHTW. Tuy nhin khch hng i vay ca NHTW l nhng khch hng c bit , l cc t chc tn dng hay chnh ph. Ni cch khc NHTW thc hin chc nng NH ca cc NH, NH ca chnh ph. Khi NHTW cho cc t chc tn dng vay , hot ng ny t 2 mc ch: pht hnh tin ca NHTW vo lu thng thng qua cc t chc tn dng, iu tit vn kh dng ca cc t chc tn dng thng qua iu tit lng tin t trong lu thng. Khi NHTW tm ng cho NSNN theo quyt nh ca Th tng chnh ph, lc tin ca NHTW c pht hnh vo lu thng thng qua ch tiu ca chnh ph, mt khc chnh ph c iu kin thc hin nhim v ca mnh. Nh vy vi hot ng tn dng, NHTW va s dng nh 1 knh pht hnh tin ng thi l cng c tng cng kh nng iu tit lng cung tin, nng cao hot ng qun l ca NHTW. Hoat ng tin dung cua NHTW bao gm: 1.Tai cp vn cho cac t chc tin dung Tai cp vn la vic cp tin dung cua NHTW cho cac NHTM va cac t chc tin dung nhm ap ng nhu cu vn ngn han cac NHTM m rng hoat ng cho vay hoc khi phuc nng lc thanh toan. Tai cp vn gm co: 1.1 Chit khu va tai chit khu giy t co gia a. Khai nim: Chit khu la vic NHTW mua lai ln u cac hi phiu va cac chng t co gia ngn han, cha ao han thanh toan theo yu cu cua NHTM. Tai chit khu la vic NHTW mua lai nhng phiu n cha n han ma NHTM a chit khu cho khach hang trc y. b. i tng va iu kin chit khu - i tng chit khu + Tin phiu kho bac, tin phiu NHTM c phat hanh thng qua u thu. + Hi phiu nu la hi phiu thi hi phiu a c chit khu ln u.
Trang 1

Hot ng tn dng ca Ngn hng trung ng

+ Cac chng t co gia ngn han khac. iu kin chit khu + am bao tinh hp phap, hp l cua cac chng t. + am bao kha nng thanh toan khi ao han. + am bao kha nng chuyn nhng. + Thi gian hiu lc con lai khng vt qua thi han ti a do NHTW quy inh. c. Phng thc chit khu : - Phng thc chit khu mua t - Phng thc chit khu c k hn. d. Phng thc giao dich - Phng thc giao dich trc tip - Phng thc giao dich gian tip: e. Cng thc tinh gia tri thanh toan khi chit khu Gck Gtt = LSCK*t 1+ 365 * 100 Trong o: Gtt: Gia tri thanh toan cho ngn hang xin chit khu Gck: Tng gia tri chit khu LSCK: Lai sut chit khu t: Thi han chit khu
1.2 Cho vay cm c chng t co gia a. Khai nim : La hinh thc tai cp vn ma NHTM chuyn giao ban gc cac chng t co gia cho NHTW cm c cho khoan vay ngn han. b. iu kin cho vay cm c: - Cac NHTM xin cho vay cm c phai la ngn hang ang hoat ng binh thng n inh. - NHTM la ngi thu hng hp phap vi cac chng t xin cm c. - Cac chng t xin cm c phai hp phap, am bao kha nng thanh toan. 1.3 Cho vay lai theo h s tin dung a. Khai nim: La hinh thc tai cp vn cua NHTW i vi NHTM trong trng hp cac NHTM bi thiu vn do cac khoan tin dung da thc hin vi khach hang cha n han thu n, nh o cac NHTM co th duy tri hoat ng cho vay mt cach binh thng. b. iu kin cho vay: - NHTM phai hoat ng binh thng, co uy tin, cht lng tin dung tt, ty l n xu khng qua quy inh. - H s tin dung xin vay lai la h s co cht lng, th hin qua khach hang vay vn cua NHTM la nhng khach hang co uy tin, hoat ng san xut kinh doanh n inh, hiu qua. Trang 2

Hot ng tn dng ca Ngn hng trung ng

c. Mc cho vay va thi han cho vay: - Mc cho vay ti a khng qua 80% tng d n cua cac h s tin dung xin vay lai. - Thi han cho vay la khi cho vay theo hinh thc nay thi ngun thu n cua NHTW chinh la ngun thu n cua NHTM i vi khach hang cua ho, do o thi han cho vay phai phu hp vi thi han cho vay con th hin trong h s tin dung am bao cho NHTM tra n cho NHTW. 1.4. Cho vay thanh toan Cac hinh thc cho vay thanh toan: * Cho vay thanh toan thng xuyn (Thanh toan bu tr, cho vay qua m) - c s dung thng xuyn va chim ty trong ln trong hoat ng thanh toan qua NHTW - NHTW ra quy inh chn mc lin quan n thanh toan bu tr ng thi la ngi t chc chu tri thanh toan - tham gia vao thanh toan bu tr, cac NHTM ngoai cac iu kin v mt ki thut cn phai co TK giao dich tai NHTW. - Cac thanh vin tham gia thanh toan bu tr phai thc hin nguyeen tc la phai thanh toan ngay, song phng s tn phai thanh toan vi ngan hang chu tri thanh toan bu tr. - Phng thcs cho vay thanh toan thng xuyn: +Phng thc cho vay qua m +Phng thuc cho vay thu chi - Nhng NHTM nao c NHTW cho vay thu chi, thi TK tin gi cua NHTM o co th co s d bn co cung co th co s d bn n. * Cho vay khi phuc nng lc chi tra Khi NHTM mt kha nng chi tra thc s tuc khi d tr s cp tai cac NHTM c s dung ht thi cac NHTM o bt buc phai thc hin bin phap thit lp cn bng cung cp thanh khoan. 1.5. Cho vay theo i tng chi inh Cac loai cho vay theo i tng chi inh c NHTW thc hin ma khng oi hoi cac NHTM phai co am bao, chi theo yu cu NHTM lam trung chuyn cac khoan tin dung nay ung i tng. Cac i tng chi inh bao gm: - Cho vay chi inh vi cac chng trinh d an phat trin kinh t cua CP - Cac chng trinh khc phuc hu qua thin tai, mt mua, Mc lai sut cho vay thng mang tinh cht tng trng, thm chi la bng 0. 2. Tam ng cho NSNN Ti 1 thi im ca nm ngn sch, NSNN c th tm thi tha hoc thiu vn tm thi. p ng cho nhu cu chi, c s ng ca chnh ph, quc hi, NHTW c th tm ng cho Ngn Sch vay kp thi thc hin cc khon chi. m bo cho ng tin n nh, v nguyn tc, NHTW khng c php pht hnh tin b p thm ht NS, m ch tm ng cho NS c m bo bng tn phiu kho bc, v phi c hon tr trong nm ngn sch NHTW co th cung ng tin dung cho chinh phu thng qua vic mua trai phiu chinh phu nh sau: + NHTW mua mt khi lng trai phiu chinh phu theo yu cu va phn b cua b tai chinh trong tng t phat hanh.

Trang 3

Hot ng tn dng ca Ngn hng trung ng

+ NHTW lam ai ly hoc bao lanh phat hanh trai phiu chinh phu ng thi qua o tin hanh cac nghip vu trn thi trng m iu tit khi lng tin cung ng theo muc tiu chinh sach tin t. 3. Bao lanh cho cac t chc tin dung BL cua NHTW la s cam kt thc hin nghia vu tra n i vi bn co quyn la t chc tai chinh nuocs ngoai nu ngi c bao lanh la cac NHTM trong nc khng thc hin hoc thc hin khng ung, khng y u nghia vu tra n theo hp ng tin dung a ki. Bn bao lanh la NHTW Bn c bao lanh la t chc tin dung vay vn t nuocs ngoai c chinh phu chi inh (NHTW khng bao lanh cac t chc ca nhn vay vn) Bn thu hng bao lanh cac t chc tai chinh quc t, chinh phu cac nc, NHTM nc ngoai, cac tp oan kinh t nc ngoai. Tai bao lanh vay vn la cam kt cua bn tai bao lanh vi bn cho vay v vic tra n tin vay y u, ung han cua bn bao lanh, trng hp bn i vay, bn bao lanh khng tra u n khi n han thi bn tai bao lanh phai chiu trach nhim tra thay. II. C s thc tin Chiu 8/9, Ngn hng Nh nc cng b thng tin v tnh hnh hot ng ca h thng ngn hng trong thng 8. im ng ch l s liu v tng trng tn dng c khc bit ln so vi nhng con s t y ban Gim st ti chnh Quc gia a ra trc . C th, bo co ca Ngn hng Nh nc cho bit, tin dung i vi nn kinh t n cui thng 8/2010 c tng 16,27% so vi cui nm 2009. Theo lnh o c quan ny, l mc tng trng hp l v ph hp vi nh hng 25% t ra cho nm nay. Trong khi , ngun tin t y ban Gim st ti chnh Quc gia cp n con s 15% sau 8 thng u nm. Trong thng 7, con s tng trng tn dng m Ngn hng Nh nc cng b c tnh l 12,97% so vi cui nm 2009. Mi quan tm ca th trng hin nay l tng trng tn dng c th trong thng 8, tn dng bng VND v c bit l bng USD, nhng Ngn hng Nh nc khng cng b chi tit. Cng trong thng 8, tng s d tin gi ca khch hng ti cc t chc tn dng tip tc c tc tng trng cao hn tn dng; n cui thng 8/2010 c tng 17,75% so vi cui nm 2009. Bn cnh , Ngn hng Nh nc cng cho bit, tng phng tin thanh ton thng 8/2010 c tng 16,31% so vi cui nm 2009; trong , tin mt lu thng ngoi h thng ngn hng tng 8,37%. Theo lnh o Ngn hng Nh nc, mc tng trng tn dng hin nay l hp l, trong nh hng 25% cho c nm 2010. 1. Thc trng ti cp vn Thc t tai cp vn la mt phng phap ma qua o NHTW se cung ng tin vao nn kinh t thng qua vic cp tin dung cho cac NHTG trn c s nhn tai chit khu, tai chit khu giy t co gia cua ngn hang trung gian.Nu chinh sach cua NHTW la mun banh trng khi lng tin t, thi NHTW se khuyn khich NHTG trong vic i vay bng cach ha thp lai sut tai chit khu va nhng iu kin tai chit khu d dang hn, va ngc lai.Ngoai vic gian tip lam thay i lai sut, chinh sach tai chit khu cua NHTW con co nhng vn quan trong khi no giup cho NHTG khai thng nng lc thanh toan, nh o co th cu van nhng cn sup tai chinh_ngn hang.Cs th
Trang 4

Hot ng tn dng ca Ngn hng trung ng

la khi cac NHTG bi dao pha san, NHTW se cp d tr cho cac NHTG thng qua tai chit khu ,tai cm c cac chng t co gia t o khi phuc kha nng thanh toan cua cac NHTG.NHTW khng inh, vic tai cp vn di hinh thc cho vay co bao am se c thc hin kip thi trn c s nghi cua NHTG, iu kin cung cu vn thc t va muc tiu iu hanh chinh sach tin t c ch tai cp vn hin hanh. Chinh t vic tai cp vn a lam cho cac NHTG co th tn tai va phat trin hn lam cho nn kinh t ngay cang vng hn. Cu th nh u thng 7, khong 10.000 t ng c dng ti cp vn cho Vietinbank, gip ngn hng ny trin khai chng trnh u i xut khu. Khi c tin ch s gi tiu dng thng 7 ch tng 0,06%, thp nht hn mt nm qua, c tnh s vn Ngn hng Nh nc cung ng cc ngn hng cho vay nng nghip nng thn s vo khong 30.000 t ng, trong khong 10.000 t ng dnh cho trung di hn. Nh vy c th yn tm d n tn dng s tng trng tt. Ngn hng Nh nc tip tc cung ng tin trung di hn cho Agribank phc v khu vc nng thn. Ngn hng Nh nc bm khong 10.000 t ng, nhng thc t Agribank phn b ch tiu v a phng ti 12.000 t, mt s tin rt quan trng, c sc lan ta nhanh kch cu u t nng thn. y l ln u tin trong gn 10 nm qua, Ngn hng Nh nc h tr vn ngn hng thng mi cho vay trung di hn. * Hin thc trng cho vay ti cp vn ca NHNN vn tn ti mt s hn ch: Th nht l tn gi cng c ti cp vn gy nhm ln cho nhiu ngi c, nht l cc nh nghin cu v nh hoch nh chnh sch nc ngoi thuc cc t chc ti chnh quc t. Thut ng ti cp vn c hiu l NHNN cp/b sung vn hot ng cho cc NH, nht l cc NHTM thuc s hu Nh nc. Trong khi thc t, hot ng ti cp vn ca NHNN ch h tr tm thi s thiu ht v ngun vn trong hot ng kinh doanh ca cc NH v quan h ti cp vn ngy l quan h vay tr c thi hn. iu ny lm gim tnh minh bch trong hot ng ti cp vn ca NHNN. Th hai l hiu lc can thip ca cng c ny n th trng tin t cha cao v mi lin h gia cng c ti cp vn v tng phng tin thanh ton cha r rng. Th ba l thi gian hon thnh mt ngh cho vay cm c giy t cp vn (GTCG) ca NHNN cn di. i vi ngh vay vn ca cc NH c tr s chnh ti H Ni th thi gian thc hin t khi nhn h s n khi vay vn thng khng qu 2 ngy lm vic, nhng i vi cc NH khng c tr s chnh ti H Ni th thi gian ny thng b ko di ra, c khi ln ti 5 ngy lm vic. y l mt trong nhng hn ch c bn ca cng c ny, lm gim tnh cht h tr khn cp ca cng c ti cp vn b sung d tr ca cc NH. Th t l s quan tm v hiu bit ca h thng NHTM ti cc nghip v ti cp vn khng ng u v nhn chung cha cao. Cc NH thng xuyn tip cn vn ngun vn ny vi ngun vn ny ch l 4 NHTM Nh nc c tr s ti H Ni. Ngoi ra, cc cn b nghip v ca cc NHTM cn lng tng. Tuy NHNN ban hnh cc quy ch v cc cng c ti cp vn v quy trnh thc hin kh r rng, d hiu nhng cc cn b ny vn cha nm vng c ni dung cn thit ca b h s vay vn, trnh t thc hin nghip v. Tng hn mc chit khu phn b cho cc NH ch t 60-80% tng hn mc c php s dng trong qu. iu ny th hin s thiu quan tm ca cc NH i vi hnh thc ti cp vn ny. Th nm, v c bn, khng c nhiu khc bit gia hnh thc chit khu c thi hn v hnh thc cm c GTCG c thi hn. Tuy nhin li sut p dng li khc nhau.

Trang 5

Hot ng tn dng ca Ngn hng trung ng

Mt khc, hnh thc chit khu GTCG ca NHNN trn th trng m. iu ny dn ti s khc bit khng cn thit trong vic tip cn cc cng c ca NHNN. * Gii php cho thc trng ti cp vn hin nay chnh l: Mt, nn gi ti cp vn l cng c cho vay h tr vn ca NHTW ng vi bn cht v mc tiu ca cng c ny. Hai, NHNN cn hin i ho h thng thng tin, h thng vi tnh v cng ngh. Ba, t chc ng k giao dch v x l, gii quyt cc yu cu ca NHTM qua h thng mng vi tnh. Bn, Thng c NHNN nn u quyn, phn cp cho V trng V Tn dng ch ng gii quyt mc no . Nm, NHNN cng cn y mnh tuyn truyn v cng c ny i vi tt c cc NHTM, nht l cc NHTM c phn, chi nhnh Ngn hng nc ngoi mnh dn s dng cng c vay ti cp vn. Su, NHNN cng nn bi b hn mc tn dng, m cn cn c vo nhu cu thc t ca NHTM v giy t c gi ca NHTM quyt nh cho vay. Cui cng l, NHNN cng cn a dng hn na cc giy t c gi giao dch trn th trng m, giao dch ti cp vn. Tng cng o to v o to li cn b lm nghip v cho vay ti cp vn ti NHNN l ht sc cn thit v c tnh cp bch trong vic nng cao hiu qu v hon thin cng c ny. 2.Tm ng ngn sch nh nc X l bi chi ngn sch nh nc (NSNN) l mt vn nhy cm, bi n khng ch tc ng trc mt i vi nn kinh t m cn tc ng n s pht trin bn vng ca mi quc gia. Trong bi cnh kinh t ton cu ang c nhng bin ng ln nh: gi du tng cao, khng hong ti chnh ti M, tnh trng lm pht din ra nhiu nc trn th gii, vn kim ch lm pht t ra v cng cp bch khng ch Vit Nam.Nhng NHTW khng cho vay bu p thiu hut NSNN, ma chi c tam ng trong trng hp NSNN bi thiu hut. Nu chp nhn bi chi ngn sch a phng th cn qun l v gim st cht ch vic vay vn. Cc khon vn vay ch u t pht trin kt cu h tng v pht trin cc c s kinh t. Cc khon vay ca ngn sch a phng cn c tng hp v bo co Quc hi tng hp s bi chi NSNN hng nm. Vn vay vn ca cc a phng khng c kim sot cht ch chng nhng to ra nguy c vay vn trn lan, u t km hiu qu m cn nh hng n tnh bn vng ca NSNN trong tng lai. Bi chi NSNN hng nm khng c kim sot cht ch trc khi trnh Quc hi, mc bi chi thc t khc vi mc bi chi bo co co Quc hi. iu to nn gnh nng n cho NSNN, bi NSNN l mt th thng nht v a s cc a phng trng ch ch yu vo ngn sch trung ng.Chinh vi vy bu p bi chi thi chinh phu phat hanh trai phiu chinh phu NHTW se mua lng trai phiu o, va phat hanh ra cho cac NHTG mua lng trai phiu o cho nn kinh t tng trng hn khng gp phai tinh trang mt cn bng v kinh t hay noi cach khac nn kinh t khng bi sup . y la mt phn giup cho nn kinh t tng trng va phat trin. 3. Bo lnh cho cc t chc tn dng Trong thng mi quc t, ri ro l mt yu t quan trng v lun lun xut hin trong cc thng v di nhiu dng thc khc nhau (ri ro thanh ton, ri ro khng thc hin hp ng, ri ro tn dng). Nh vy vn t ra l lm th no hn ch c nhng ri ro v do bo lnh ngn hng ra i. Vi vai tr l cng c bo m, cng c ti tr v cng c n c cc bn tham gia hon thnh hp ng, s

Trang 6

Hot ng tn dng ca Ngn hng trung ng

xut hin ca cc hp ng bo lnh ngn hng gp phn thc y thng mi pht trin. Hin nay, vic s dng bo lnh ngn hng bng n mnh m v mang li thu nhp ng k cho ngn hng. C th chc chn rng nhng thng v ln v c yu t nc ngoi tham gia hin nay khng th no khng c mt hp ng bo lnh i km. Hn na, bo lnh ngn hng cn c s dng rng ri trong cc hp ng thng mi, xy dng trong nc c gi tr ln. S tng trng ny mt phn l do bo lnh ngn hng c th c s dng h tr cho cho tt c cc dch v, bao gm c nhng dch v khng mang tnh ti chnh nh hp ng xy dng, bo hnh sn phm v nhng dch v mang tnh ti chnh nh cam kt cung cp thu chi, cam kt tham gia lin doanh, ti bo him v nhng cam kt ti chnh khc. ti Vit Nam, mc d bo lnh ngn hng mi c Ngn hng Nh nc chnh thc a vo p dng t nm 1994 song pht huy c nhng vai tr quan trng v mang li thu nhp ng k cho cc ngn hng. Nh vy bo lnh ngn hng l dch v ngn hng hin i, mang li nhiu li ch cho cc doanh nghip v ngn hng. Thng tin c V trng V Chnh sch tin t (Ngn hng Nh nc) Nguyn Ngc Bo a ra ti mt hi tho din ra mi y v vn n cng, do y ban Ti chnh - Ngn sch Quc hi t chc cho thy, t l n Chnh ph bo lnh hin chim 7% so vi GDP, trong c 5% l vay trong nc, vay nc ngoi chim 2%. Tuy nhin, ng Bo cho bit, nu xt v c cu d n vi s tuyt i th vay nc ngoi ang c xu hng tng, trong khi vay trong nc ang c xu hng gim. y l vn cn c quan tm, bi theo ng Bo, liu thc t ny c ph hp vi ch trng vay n ca chng ta hay khng? Thng k ca Ngn hng Nh nc cho thy, trong giai on 2005 - 2009, khi lng vay n nc ngoi ca doanh nghip c Chnh ph bo lnh c xu hng tng qua hng nm. Nu nh nm 2005 ch khong 0,9 t USD, th con s ny tng gp 4 ln trong nm 2009, t 3,986 t USD, ng thi t l n nc ngoi trong tng d n ca Chnh ph cng tng ln mc 14,27% trong nm 2009, gp 2 ln con s 6,4% ca nm 2005. ng ch , t trng d n nc ngoi ca doanh nghip c Chnh ph bo lnh cng c xu hng tng, t 6,4% nm 2005, tng ln 13,3% nm 2008 v 14,27% trong nm 2009. V trng V Chnh sch tin t ni, s rt tt nu nh cc khon n ny c qun l tt v c hiu qu, c th ti to c ngun ngoi t tr n nc ngoi. Song nu ngc li, chc chn gnh nng n cng cng nh gnh nng cho cn cn thanh ton quc t ca Vit Nam trong thi gian ti s cng nng hn. Song cc c nhn t chc cng nn thn trng vi vn vay vn nc ngoi. B Ti chnh va a ra mt s cnh bo v hnh thc hot ng la o trong cho vay v bo lnh vay vn nc ngoi mi xut hin ti Vit Nam trong thi gian gn y. Theo B Ti chnh, thi gian gn y li dng cc ch trng v chnh sch m ca ca Vit Nam c nhiu t chc v c nhn (c trong nc v ngoi nc t xng l i din ca cc inh ch ti chnh nc ngoi v cc t chc ti chnh quc t) gp gii doanh nghip Vit Nam v lnh o nhiu B, ngnh v cc tnh, thnh ph trc thuc T. a ra cc bn cho cc khon tn dng nc ngoi vi s tin kh ln, li sut cc k u i (thc s l phi th trng), thi hn cho vay (bao gm thi gian m hn) n 15 nm, thm ch 20 nm.
Trang 7

Hot ng tn dng ca Ngn hng trung ng

Tuy nhin, tip cn vay c cc khon tn dng nc ngoi ny cc i tng t xng nu trn u yu cu nht thit phi c bo lnh ca Chnh ph, c th l B Ti chnh hoc Ngn hng Nh nc Vit Nam. B Ti chnh cng nhn mnh khi pht hin thy c m mu la o, ngh bo co cho c quan an ninh ca Cng an tnh, thnh ph trc thuc T. c bin php x l kp thi i vi hnh vi ny.

Kt lun
Hot ng tn dng l hot ng ch yu ca ngn hng

Trang 8