You are on page 1of 32

Tez nerisi

Nasl
Hazrlanr?
U. Erman EYMEN
**Bu e-kitap www.istatistikmerkezi.com adresinden
cretsiz olarak indirilebilir.
www.anketofisi. com 2
PROFESYONEL YARDI M
Anket Tasarimi,
Veri Anal izi,
Tezl eri ni zi n Aralirma Bl ml eri ni n Hazirl anmasi,
Tez neri si ni n Hazirl anmasi
konul arinda U.Erman EYMEN
*
den profesyonel yardim
almak ii n;
(216) 5504560, (505) 4087123 ve (533) 4210028 numarali
tel efonl ar ya da
www.istatistikmerkezi.com adresi Bi ze Ulain mensn
kullanarak bizimle irtibat kurabil irsi niz.
Tez neri si Nasil Hazirl anir
U. Erman Eymen
Istatisti k Merkezi Yayin No: 2
Eki m 2007
Tm haklari yazarina aittir. Kitap tm sayfalari elektronik ortamda tescil-
lenmitir. Kitabin ieri gi, resimleri/logolari, yazar ve yayin bilgilerinde
zerinde degiiklik yapilamaz.
Kitap sayfa sinirlamasi olmaksizin ogaltilabilir. Kiisel web sitelerine
ziyaretilerin indirebilmeleri amaciyla yklenebilir. Ancak hibir ekilde
ticari amalarla kullanilamaz.
Ki tabi yukarida aikl anan kapsamin diinda kul l ananl ar hakkinda 5846
sayiIi Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun hkmleri dogrultusunda ilem
balatilacaktir.
*
U. Erman EYMEN statistik Merkezi direktrdr.
www.istatistikmerkezi.com 3
stati sti k Merkezi Hakknda
Istati sti k Merkezi ; akademi syen ve grenci l ere yapacaklari
bilimsel alimalara destek olmak, bil imsel al imalari sirasin-
da karilaliklari problemlere zm geti rmek ve bi lgi al ive-
rii ni kolaylalirmak ii n ol uturulmu bir i letiim portal idir.
Bu kapsamda Istati sti k Merkezi tarafindan yapil an al imal ar
aagida zetl enmi ti r;
Bi l i msel aralirmal arin al t yapisinin ol uturul masi (Tez /
aralirma neri leri ni n hazirl anmasi),
Bi l gi topl ama aracinin (anket, grme formu) hazirl anmasi,
Aralirma planinin ol uturulmasi,
Veri l eri n anal i zi ve yoruml anmasi,
Aralirma raporunun hazirl anmasi (tezl er/makal el eri n ara-
lirma bl ml eri)
Veri anal i zi ve anket tasarimi egi ti mleri .
Misyonumuz
Bi l gi ve bi ri kiml eri bi r araya geti rmek, beraber retmeni n
ve payl amanin hazzini yaamaktir.
Vi zyonumuz
Istati stigi n bi l i msel alimal arda dogru kul l animina uzman-
Iigimiz ve etkinligi miz i le li derl ik etmekti r.
Ilkelerimiz
Bilgi ve deneyimi n paylaildika ogaldigina i nanir, sagla-
digimiz hizmeti n kal i tesi nden dn vermeyi z. Her bi r tal e-
bi proje anl ayii i le al arak hizmette btnsel l i k sagl ariz.
www.anketofisi. com 4
i ndeki l er
Istatistik Merkezi Hakkinda................................................ 3
Iindeki ler...............................................................................4
Giri........................................................................................ 6
Tez nerisi nin Hazirlanmasi.............................................. 9
Tezi n Adi . 9
Probl em. . 10
Ama 14
nem 17
Varsayiml ar.... 18
Sinirl iIikl ar.. 19
Taniml ar . 20
Yntem ... 21
al ima Pl ani . 26
Gei ci Anahatl ar. 27
www.istatistikmerkezi.com 5
r t bi ze br akn,
Si z kel ebekl e i l gi l eni n
www.anketofisi. com 6
Gi ri
Tez nerisi aralirmacinin (grenci ni n) yapacagi ara-
lirmanin (tez al imasi) ana hatl ariyl a taniml andigi bi r
dokmandir. Bu dokman aralirmacinin i ncel eyecegi
konuyu tm boyutlari i l e el e almasini sagl ar. Ayrica tez
nerisi Lisans st Egitim gretim Ynetmeliginin 18
nci maddesi uyarinca tm doktora programl ari i i n zo-
runl u tutul mutur. Bunun yaninda l kemi zdeki hemen
hemen tm ni versi tel er yksek l i sans programl arinda
da tez nerisi ni n hazirl anmasini zorunl u kil maktadirlar.
Bu zorunl ul ugun tesi nde, i lk bakita tez al imasi i i n
ok cazi p grnen pek ok konunun, greni m sresi
zarfinda i ncel enemeyecegi tez nerisi ni n hazirl anmasi
i l e bi rl i kte ortaya ikmaktadir. Tez neri si ni n bi r di ger
yarari ise grenci ve daniman arasindaki i l etii m prob-
l emlerini en aza i ndi rmesi di r. Tezi n atisinin batan sag-
www.istatistikmerkezi.com 7
l am kurul masi daha sonra yaanabi l ecek yapbozl ari n-
lemektedi r.
Tez nerisi; sagladigi tm bu yaralar ve gerekl i l i gine
ragmen pek ok tez alimasi i i n bi r formal i te ol arak
grlmekte ve nemsenmemektedir. Bunun tutumun
nedeninin gretim yelerinin airi yogunl ugu ve egitim
programl arinda bu konuya yeterl i zaman ayril masi ol -
dugu syl enebi l i r. Ancak bu durumdan en ok magdur
ol an yi ne grenci l erdi r. al imaya tez neri hazirl an-
madan bal anmasi i l k etapta bi r avantaj gi bi grnmek-
tedi r. Ancak tezi n atisi bata kurul madigi i i n i lerl eyen
aamal ardan grenci l er tam bi r ikmaza gi rmektedi rl er.
Bu durumu el inde proje/pl an ol madan i naata bal ayan
ustalarin decegi duruma benzetebi l irsi ni z. Hemen
tugl al ari di zmeye bal amak heyecan verici di r. Ancak
sizi bir yere gtrmez.
Ite bu alimada bi r tez nerisi ni n nasil hazirl anacagini
rnek

zeri nde ana hatl ariyl a aikl amaya al ilik. Ayri-


ca konu hakkinda www.i stati sti kmerkezi .com adresi
zeri nden profesyonel yardim al abi l i rsini z.
Tez nerisinin nasil hazirlanacagina il iki n her niversi-
teni n kendi si ne zg bi r format i bul unmaktadir. Bunun

Kullanlan rnek sadece konunun daha iyi anlalmas iin hazrlanm olup herhangi bir
tez almas ile balant bulunmamaktadr.
www.anketofisi. com 8
i i n bi z burada en geni ve en kapsamli format ol an de-
tayl arina Prof.Dr.Ni yazi Karasar in Bi l imsel Aralirma
Yntemi kitabindan ulaabi l ecegi niz aralirma nerisi
formatini kul l andik.
Tez nerisi temel ol arak problem, ama, nem, varsa-
yiml ar, sinirl iIiklar, tanimlar, yntem, alima plani, ge-
i ci ana hatl ar (i indeki ler) ve kaynakl ar bl mnden
oluur. imdi her bi r bl mde neler olmasi gerekt igini
inceleyel im.
www.istatistikmerkezi.com 9
Tez neri si ni n Hazrl anmas
Tez nerisi temel ol arak problem, ama, nem, varsa-
yiml ar, sinirl iIiklar, tanimlar, yntem, alima plani, ge-
i ci ana hatl ar (i indeki ler) ve kaynakl ar bl mnden
oluur. imdi her bi r bl mde neler olmasi gerekt igini
inceleyel im.
Tezi n Ad
Tezi n adi, tezi n konusunu aika bel i rten bi r ad ol mal i-
dir. ok uzun, anl ail masi g ve ok genel tez adl arin-
dan kainil mal i, gereki rse al t baIik konul malidir. Ara-
lirma i l erl edi ke, tezi n adinda, esasi degiti rmeyecek
eki lde gel itirmeler yapilabi li r.
rnek:
TOPLAM KALITE YNETIMININ GREV
PERFORMANSINA ETKILERININ BELIRLENMESI
Polis Teki lat inin Karakol Seviyesindeki Birimlerinde
Bi r Uygul ama
www.anketofisi. com 10
Probl em
Aralirma probl em zmeye ynel i k bi r sreti r. Prob-
lemin zm ise mevcut durumdan istenen duruma
ulamaktir. Bu bl mde aralirma probl emi beli rl ene-
rek, sz konusu problemi yaratan nedenler tanimlanir.
Aralirma problemi; nemli lik (problemi n zm i le
sagl anacak yarar nedi r?), yeni l i k (probl em daha nce
zml enmi mi ) ve zl ebi l i rl i k (probl em yapil acak
aralirma i l e zl ebi l i r mi?) l tl eri gz nne alina-
rak sei l i r.
Problemin tanimi btnleti rme, sinirlandirma ve aik-
lama ol mak zere aamal i bi r yaklaim kul l anilarak
yapiIir. Birinci aamada genel problem alani, bell i bir
si stem btnl g i i nde el e al inarak, paral ara ayriIir ve
her biri genel izgileriyle ve bi rbi rleriyle olan i l i kileri
aisindan kisaca taniliIir. Iki nci aamada araliril mak
istenen problem di limi btn iindeki yerinden al inarak
taniml anir. Bu eki l de probl em alani daral tiIir. nc
aamada ise sinirlandirilmi problem alani ayrintiIi ola-
rak aikl anir.
rnek:
agimizda gl obal l een ekonomi k sre, organi zasyonl a-
rin bi rbi rleriyle olan rekabetini hizlandirmi, kurumsal
www.istatistikmerkezi.com 11
stratejilerin bi lgi teknolojisi olanaklar i i le btnleti ril-
mesi ni zorunl u kil milir. Bunun sonucunda sadece bu
srece ayak uydurabi lecek eki l de kendi ni yeni l eyen ve
srecin bekl enti l erine uygun ikti retebi l en topl umlar
ve kurul ul ar ayakta kal abi lecek, kendi l eri ni gel iti ri p,
bi reyl erin refah dzeyi nin yksel mesi ne katkida bul u-
nabi lecekl erdi r. Rekabet ve rekabeti l i k temel i l kesi ze-
rine i na edi l memi organi zasyonl ar i se, bul undukl ari
evrede raki pl eri ne gre stn durumda ol sal ar dahi ,
zaman i erisi nde grecel i ol arak geri lemeye hatta
yokol maya mahkmdurl ar. Bi r organi zasyonun gel ece-
gi ni ynl endi rebi l mesi ii n nasil daha mkemmel ol a-
bi lecegi ni n yol larini aramasi gerekmektedi r.
Ancak rekabet kavranin yeni ve yaygin ol madigi l ke-
mi zde, zel l i kle kamu kurul ul arinin bi rok al anda te-
kel konumunda ol mal ari, rekabet etme i hti yal ari ve
iflas etme endi eleri bulunmamasi nedeniyle, degiim
i hti yacina duyarsiz kal dikl ari inanci yaygindir. Fakat bu
dnce sinirl arin ortadan kal ktigi, rekabet kri terl eri nin
ve kapsaminin ol duka degitigi gnmzde geerl i l i -
gi ni byk l de yi ti rmektedi r. 1995 yiIinda Avrupa
Topl ul ugu i le gmrk bi rl igine gidilmesi; di ger taraftan
da bata i n ol mak zere Uzakdogu l kel erini n gi derek
rekabette agirl iklarini hissettirmeleri ve bu lkelerde
yaanan ekonomi k krizl er, Trk i rketl eri ne ve hal en
www.anketofisi. com 12
l ke retiminin yarisina yakin bir blmn gerekle-
ti ren kamu sektrne rekabeti l igi zorunl u hal e geti r-
mektedi r.
Bu yakl aim l kelerin gvenl i k teki l atl ari ii n de geer-
l i di r. Ul usal gvenl igi n gl ol masi, bata pol i s teki l a-
li ol mak zere kol l uk kuvvetl eri ni n ayak uydurabi lmesi
ve grev performansini arttirarak rekabeti konumunu
gel iti rmesine bagIidir. Dol ayisiyl a rekabet edebi lmek
ve bu konuda stnlk saglayabilmek pol is tekilat i iin
yaamsal bi r deger i fade etmektedi r. Bu hizl i rekabet
ortaminda lke pol i s teki l atimizin daha iyi ye ulama
abal ari karar konumundaki kii l eri yeni yneti m anl a-
yil arina ynel tmektedi r.
Pol is teki l atinin grev performansini arttirmada, yne-
tim sisteminin yeri, art ik, tartiilmaz kabul edil irken,
hangi yneti m sistemi nin bu amaci gerekleti rmede
kul lanil masi gerekti gi konusunda tam bi r gr bi rl igi
yoktur. Insan kaynakl ari yneti mi dnden bugne degi -
i me ugrarken, i l eride de muhtemel degii ml er gei re-
cekti r. Bu gel imel er dogrul tusunda organi zasyonl arin
dnce tarzl arinda da degii ml er yaanmaktadir. Siki
sikiya bagIi kal inan bazi sinirl ar ortadan kal kabi l mekte,
yeni arayil ar, yeni model l er, bunl ara uygun yeni yne-
tim teknikleri gelitiri lmektedir. Ancak bunlarin hangi-
www.istatistikmerkezi.com 13
si ni n grev performansinin arttiril masinda daha etki l i
ol acagi ya da hangi lerini n bi rarada ol masi gerektigi ko-
nusundaki degerl endi rmel er i se henz zl enen dzeyde
bi r aydinl anma sagl amamilir.
Ayrica topluml arin sosyal yapil ari, asirl ar boyu gel en
davranisal al ikanl iklari ve topl umsal degerleri i le bir-
birl eri ne gre farkliIiklar gstermektedi r. Bu nedenl e bi r
toplumda baariya ul ami yeni yneti m model leri de
aynen alinip uygul anamamaktadir. l kel eri n kendi i n-
sanl arina ve kendi sosyo-ekonomi k duruml arina i l iki n
model ler yaratmasi bu yneti m tekni kl eri ni n daha baa-
riIi ol masini sagl ayacaktir.
Ancak btn bu farkl i baki ail arina ragmen, zel li kl e
1990l i yil l ardan i ti baren l ke ayrimi yapmaksizin, baa-
riIi olan kurum ve kurulular incelendiginde bunlarin
ortak zelliklerinin Toplam Kal ite Ynetim felsefesini ve
onun geti rdigi yakl aimi beni mseyen organi zasyonl ar
ol dugu grl mektedi r.
Kol l uk gl eri nde Topl am Kal i te Yneti mi (TKY) yar-
dimiyl a organi zasyonel performansi gel iti rme al ima-
l ari i se i l k ol arak 1984 yiIinda ABD bal atil mi ve uygu-
l ama 1996 yiIina kadar geen sre iersi nde tm gven-
l i k teki l atina yayginl aliril milir. Gnmzde de ok
sayida l keni n kol l uk glerinde de benzer faal i yetl er
www.anketofisi. com 14
yrtl mektedi r. lkemi zde konu ile i l gi l i 1998 yiIinda
bal atil an alimal arin, 2003 yiIindan i ti baren pol i s te-
ki l atinin tm bi ri ml eri nde uygul amaya gei ri l mesi pl an-
l anmaktadir.
Ancak TKY uygul amal ari i l e bi rl i kte tm personel den i
yapma eki l leriyle i lgi li temel dncelerini ve organi-
zasyon ii ve diindaki kii lerle i liki leri ni ynlendiren
al ikanl iklarini degiti rmeleri isteneceginden, bu yolcu-
l uk kol ay olmayacaktir. Diger bi r ifade i l e kal ite anl ayi-
inin bir sonucu olarak pol is tekil atinin kltr ve de-
ger si stemi degiecekti r. Bu nedenl e, TKY ni n dogru
yoruml anarak l kemi z artl arina uyarl anmasi ve si ste-
mati k bi r eki l de uygul anmasi nem kazanmaktadir.
Ama
Aralirmanin amaci i yi taniml anmi probl em i fadesi nde
sakl i ol makl a bi rl i kte, her trl yanl i anl amayi nl eye-
cek aikl ikta bu bl mde el e al inir. Aralirmanin ama-
ci/amal ari Ne? , Nasil ? ve Ni i n? gi bi sorul arl a
i lgi l i ol up aydinlatilmak istenen problemin somutlali-
rilmasini saglar.
Aralirmada amal ar i ki dzeyde dnl r. Bi ri ncisi
genel amatir ve giri cmlesi niteli gindedir. rnegin
genel ama Rusyanin Orta Asya pol i ti kasinin Trki -
www.istatistikmerkezi.com 15
yeni n gvenl igi ne etki l eri ni bel i rl emek ol abi l i r. Ancak
bu ayrintiIi al t amal ara dntrl medike kii leri
farkl i bekl enti lere gtrebi l i r. Aralirmanin amal ari
karil ail an probl emin zmn etki l eyecegi ve bu ne-
denl e aydinl atil masi gerektigi dnl en degikenl eri ,
tek tek ya da iliki ler dzeni iinde sorgulayici niteli kte
olmal idir. Bu nedenle, ikinci dzeyde i levsel (hangi
degikenl erde hangi veril eri n toplanacagini bel i rleyen)
al t amal ara yer veri l i r. rnegi n, Rusyanin Orta As-
yaya ynel ik genel pol i tikasi i i nde yer alan gvenl i kl e
i lgi l i pol iti kalar bel irlenerek, bunlar in Trkiyenin g-
venliginin hangi boyutlarini etki ledigi sorgulanabi li r. Bu
sorulara yer veri l mesi; aralirmanin erevesi ni n net
olarak bel irlenmesini saglar, veri toplamayi sistemleti-
ri r, fikirlerin sinanmasina imkn verir ve kuram gel i -
ti rmeye yardim eder. Aralirmanin ayrintiIi amal ari
soru cml el eri ya da hipotezl er ekl i nde i fade edi-
lebi l ir.
rnek:
Bu aralirma i l e Toplam Kal i te Yneti mi yaklaiminin
pol is tekilatinin grev etkinligi ve veriml i ligi zerinde-
ki etki l eri ni n bi r degerl endi rmesi yapil maya al iil acak-
lir. Bu amal a aralirmacinin bekl enti sini yansitan aa-
gidaki hipotez aralirma hi potezi ol arak bel i rl enmiti r.
www.anketofisi. com 16
Hipotez: Toplam Kal ite Ynetimi yakl aiminin pol is
tekilatinin karakol seviyesindeki bi rimlerine uygulan-
masi, bu birimlerin grev etkinl i gi ve veri mli l igini artti-
rir.
Bu aralirma hi potezi ni n testi ii n bi rtakim al t hi potez-
lerinin de formle edi lmesi gerekmi ti r. Bu hipotezler
unlardir:
Al t Hi potez 1: Topl am Kal ite Yneti mi yakl aiminin po-
l i s teki latinin karakol sevi yesi ndeki bi ri ml eri ne uygu-
lanmasi, bu bi rimlerde grev yapan personelin disi pl in
seviyesini ykseltir.
Al t Hi potez 2: Topl am Kal ite Yneti mi yakl aiminin po-
l i s teki latinin karakol sevi yesi ndeki bi ri ml eri ne uygu-
lanmasi, bu birimlerde grev yapan personelin i tatmi-
ni arttirir.
Al t Hi potez 3: Topl am Kal ite Yneti mi yakl aiminin po-
l i s teki latinin karakol sevi yesi ndeki bi ri ml eri ne uygu-
l anmasi, bu bi ri ml erdeki personel hakkinda yapil an i -
kayetl eri azal tir.
Al t Hi potez 4: Topl am Kal ite Yneti mi yakl aiminin po-
l i s teki latinin karakol sevi yesi ndeki bi ri ml eri ne uygu-
l anmasi, bu bi ri ml erde meydana gel en kaza ol ayl arini
azal tir.
www.istatistikmerkezi.com 17
nem
Burada, neden baka bi r konu degi l de, bu konunun se-
i l digi gerekel i ol arak aikl anir. Ayrica, aralirma
amal arinda bel i rl eni p topl anan veri lerin hangi kuram-
sal ya da uygul amaya ynel ik sorunun zmnde ve
nasil kul l anil abi l ecegi ne bu kisimda yer veri l i r.
Aralirmanin nemi bir tr aralirmacinin kendi amaci-
ni ortaya koymasidir. Aralirmanin amaci i l e aralirma-
cinin amaci ayri eylerdir. Birincisi toplanacak verileri,
ikincisi verilerin hangi amala topl andigini anlatir. Top-
l anan veri l er kendi bal arina herhangi bi r sorunu ze-
mez. Sorunun zm toplanan veri l erin nasil kul l anil -
digina bagIidir.
Aralirmanin amaci nesnel ol dugu hal de, aralirma-
cinin buna verdigi nem znel (kii sel ) ol acaktir.
nk nem bi r yorumdur ve tartiil abi l i r. Bu nedenl e
de mmkn ol dugunca aik bi r eki l de i fade edi lmel i -
dir.
rnek:
Tez alimasindan el de edi l ecek sonul arin zel li kl e:
1. Toplam Kalite Ynetiminin polis teki l atinin karakol
seviyesindeki bi rimlerin grev etkinl i gi ve veriml i l igini
www.anketofisi. com 18
arttirmada kul l anil abi l ecek bi r yneti m yaklaiminin
ol dugunu gsterecegi ;
2. Pol is teki latinda uygul anmasi pl anl anan yneti m
yaklaiml arinin etkinligini lmede yaralanilabi lecek bir
metedol oji oluturacagi umul maktadir.
Varsayml ar
Bu bl mde bazi bal angi noktal ari, ayrica kanitl an-
maya gerek grl meden dogru ol arak kabul edi lerek,
al imanin temel dayanakl ari bel i rlenebil i r. rnegin
aralirmaci ABD sper bi r gtr di yerek tm al i-
mal arini bu temele dayal i ol arak yrtebi l i r. Aralirma-
nin sonul arinin geerl i l igi , varsayim ol arak adl andi-
ril an bu yargil arin dogrul uguna bagIi ol acaktir.
rnek:
Bu tez alimasinda aagidaki varsayiml ardan hareket
edi l ecektir.
1. Ynetim sistemi grev etki nligi ve veri mli l igini nem-
l i lde etki leyen bi r degikendi r.
2. Bil imsel yntem tm bil im dal lar i iin geerli bi r
problem zme yakl aimi ol up Topl am Kal i te Yneti -
minin grev etkinligi ve verimli l igine olan etkisinin be-
l i rl enmesi nde uygun bi r bal angi noktasi ol acaktir.
www.istatistikmerkezi.com 19
3. Bu aralirmada el e alinan degikenl er ve i l iki l er di-
inda kontrol altina al inamayan degikenl erin etki si sz
konusudur. Ancak el e al inan degikenl er arasindaki
i liki lerin, aralirilmak isteni len al ani yansittigi varsa-
yilmilir.
4. Bu aralirmada kul lanil an veri topl ama aral arinin
l l mek i steni l en zel l i kleri dogru ol arak l tg var-
sayilmilir.
rl kl ar
Aralirmacinin, i deal grdg ve normal olarak yap-
mak i steyip de ei tl i nedenl erle vazgemek zorunda
kaldigi eyler aralirmanin sinirliIiklaridir. Sinirl iIiklar,
aralirmacinin kendi bi lgi , beceri ve ol anaklarindan ge-
l ebi lecegi gi bi, probl em al ani, aralirma amal ari, yn-
tem ve diger prati k zorl ukl ardan kaynakl anabi l ir. rne-
gi n bel l i bi r konuyu tari h boyutu i i nde el e al irken sade-
ce bel l i yil l ar arasinda ikan bel gelerin i ncel enmesi , za-
man ve kaynakl ar ynnden bi r sinirl iIik ol abi l i r.
rnek:
1. Aralirma Istanbul Bl gesi ndeki 23 pol i s karakol u i l e
sinirl idir.
2. Aralirmada el e al inan psikol oji k degikenl er, uygu-
www.anketofisi. com 20
l anan l m aral arinin gveni rl i k ve geerl i k boyutl a-
riyla sinirl idir.
3. Sosyal bi l iml er al aninda yapil an al imal arin tama-
men deneysel lige oturtul mamasindan kaynakl anan si-
nirl iIik, bu al ima iin de geerlidir.
Tanml ar
Aralirmaci bu bl mde tez al imasinda geen temel
kavraml ari taniml ar. zel l i kl e aralirmada kul l anil acak
kavraml ara ai t genel geer bi r tanim bul unmuyorsa,
aralirmaci bu bl mde kendi kabul ettigi ve tezi nde
kul lanacagi taniml ari veri r. rnegi n Topl am Kal i te Y-
neti mine i l iki n ok sayida tanim bul unmakl a bi rl i kte
aralirmaci kendi baki aisini bu baIik al tinda sun-
mutur.
rnek:
Kal ite: Kal ite i stenen zel li klere uygunl uktur.
Kal i te odakl iIik: Pol is teki l ati ii n kal i te grev i yeri -
ne geti rme derecesi i l e aikl anabi l i r. Bu grev i hti yal ari
zaman zaman rnl eri i ermekl e bi rl i kte daha ok hi z-
met faaliyetleri ile ilgi l idir.
Topl am Kal i te Yneti mi (TKY): TKY (a) tedari k edi l en
hi zmet ve mal zemeleri (b) organi zasyonun tm srele-
www.istatistikmerkezi.com 21
rini (c) son kul lanicinin i hti yal arini degerlendi rmek ve
iyiletirmek iin bugn ve gelecekte tm al ianlarin
bil gi lerinin ve kantitatif metodlarin etkin olarak kulla-
nil masidir. ekl i nde taniml anabi l i r.
Tanim TKYni n ne ol dugunu ( tm al ianl ari bi l gi l e-
rini n ve kanti tati f metodl arin etki n ol arak kul l anil ma-
si ), abanin nereye ynel ecegi ni ( organi zasyonun
tm temel srel eri ) ve ne zaman uygul anacagini
( i mdi ve gel ecekte ) aikl amaktadir. Temel kel imesi
TKY nin ncelikle greve i l i kin srelere ynelik olarak
uygulanmasi gerekli l igini vurgulamak ii n kul lanilmi-
lir. Bu yaklaim pol is tekilat inin kit kaynaklarinin
nemsi z konul ar ii n harcanmasini nl eyecekti r.
Grev veriml il igi: Grev veriml i l i gi, grevin ifasi iin
sarfedi l en abanin, el de edil en sonulara oranidir.
Grev etkinligi: Grev etkinligi, herhangi bir faal iyetin
amaca ulama derecesi di r.
Yntem
Yntem, bel l i bi r probl emi zmek i i n i zl enen dzenl i
yol ekl i nde taniml anabi l i r. Aralirma yntemi , prob-
lemin zm iin gerekl i veri lerin toplanmasi, analizi
ve yoruml anmasini i eri r. Aralirma yntemi bir baka
aralirmacinin ayni al imayi gerektigi nde aynen tekrar-
www.anketofisi. com 22
l ayabi l mesi ne ol anak sagl ayacak kapsam ve ayrintida
verilmel idir.
Yntem bl mnde aralirmanin model i , veri ler ve
toplanmasi i le veri leri n zm ve yorumlanmasi
aikl anir. Aralirmanin uygul amali ol dugu duruml arda
yntem blmne evren ve rnekl em baIigi ekleni r
Ararma Model i
Aralirma model i aralirma amacina uygun ol arak veri -
lerin toplanmasi ve zmlenebilmesi iin gerekl i koul-
l arin taniml anmasidir. Bu koul lar, teki l ve i l iki sel
ol mak zere i ki farkl i aralirma model i kul l anil arak
aikl anabi l i r.
Teki l aralirma model inde i lgi l eni l en ol ay ve konul ara
i likin degikenler ayri ayri tanimlanir. Bu tanimlama
gemi ya da i mdi ki zamanl a sinirl i ol abi l ecegi gi bi ,
zamanin bi r fonksi yonu ol arak gel ii msel de ol abi l i r.
rnegi n Trki ye-Azerbaycan Il iki l eri ni n Gvenl i k
Boyutu ve Gel ecegi konul u bi r aralirmada teki l ara-
lirma model ini n kul l anil masi uygun ol acaktir.
Il iki sel aralirma model l eri nde i se i ki veya daha fazl a
degiken arasindaki i l iki nin varl igi ve/veya derecesi
bel i rl enmeye al iiIir. Bu tr bi r dzenl emede, aral arin-
da i l iki aranacak degikenl er, teki l aralirma model inde
www.istatistikmerkezi.com 23
ol dugu gibi ayri ayri sembol leti ri l i r. Ancak bu sembol -
l eti rme i l i ki sel bi r anal i ze ol anak verecek eki l de yapi-
Iir. 11 Eyl l Sonrasinda Degien Terr Al gil amalarinin,
Trki yeni n Gvenl igi ne Etki l eri konul u bi r aralirma-
da i l i ki sel tarama model ini n kul l anil masi uygun ol a-
caktir.
rnek:
Aralirmada ei tl enmemi kontrol grupl u zaman di zi si
model inden yararl anil milir (eki l 1). Topl am Kal i te
Ynetimi yaklaiminin, grev etkinligi ve veriml il igi
degikenl erine ol an etki leri saptanmaya al iil acaktir.
Evren ve rnekl em
Aralirmanin uygul amal i ol dugu duruml arda, uygul a-
manin yapildigi rneklem ve sonularin genellenmek
i stenecegi evren bu bl mde taniml anir. Bu kapsamda
rnekleme tr, rneklem bykl g, bunun tahmi-
ninde kullanilan teknik, gven ve hata sinirl arinin neler
oldugu, gerekeleriyle aiklanir.
rnek ol ay trnden aralirmal arda i se yal nizca i ncel e-
nen rnek ayrintiIi ol arak tanilil arak sei l i nedeni aik-
lanir.
www.anketofisi. com 24
rnek:
Ama ve sinirliIiklarda da bel i rti ldigi zere, aralirma,
Toplam Kal ite Ynetimi yaklaiminin, pol is teki latinin
karakol seviyesindeki birimlerinin, grev etkinli gi ve
veriml i l igine olan etkilerinin belirlenmesi ne dnktr.
Aralirmanin oranli el eman rnekl eme kul lanil arak ya-
il acaktir. Bu erevede aralirmaya katil acak pol i s
memurl ari sosyo - kltrel zel l i kleri ne gre, kendi
i i nde benzei kl igi ol an alt evren l ere ayril acak daha
sonra bu alt evrenl erin herbiri nden, oransal rnekl eme
yapil acaktir.
Elde edi len veri l eri n genel lenmek i stenecegi al ima ev-
reni, pol is teki lat inin karakol seviyesindeki birimleri-
dir.
Veri l er ve Topl anmas
Aralirmada, hangi tr (ol gusal , yargisal ) veri leri n, han-
gi kaynakl ardan (bel ge, i nsan, diger), hangi tekni kl erl e
(bel gesel tarama, gzl em, grme vb.) hangi aralarl a,
ki mler tarafindan ve nasil toplanacagi bu bl mde ay-
rintiIi ol arak aikl anir.
rnek:
Aralirmada, pol i s teki latinin karakol sevi yesindeki
www.istatistikmerkezi.com 25
birimlerinin grev etkinligi ve veriml il igini beli rleyici,
(bu bl mde al imanin al indigi l keni n pol i ste teki la-
linin etkinlik ve veriml i l i gini bel irleyen kriterler yer al-
maktadir) i l iki n ol gusal veri ler topl anacaktir.
Ayrica toplanan ol gusal veri l er aralirmaci tarafindan
tasarl anacak ve uygul anacak ol an bi r anketten el de edi-
l ecek yargisal veri lerl e destekl enecekti r.
Veri l eri n zm ve Yoruml anmas
Topl anan ham veril er, ogu kez, toplandikl ari ekl i yle
fazl a bi r ey anl atmazl ar. Bunl arin ni tel ve ni cel anal i z
tekni kleri kul l anilarak zmlenmesi ve yorumlanmasi
gereki r. Bu nedenl e ham veri l eri n nasil toplanacagi ka-
dar nasil zml enecegi ve yoruml anacaginin da nce-
den belirlenmesi nemlidi r.
Bu bl mde verilerin zm ve yorumlanmasinda kul-
l anil acak ni tel ve ni cel aralirma tekni kl eri sei l me ge-
rekeleri ile birli kte ayrintiIi olarak taniml anir.
rnek:
Elde edi len grev etkinl i gi ve veriml i li gini bel irleyici
veri ler frekans dagiIimi ve yzdel er ekl i nde zetl endi k-
ten sonra, deney ve kontrol grupl ari arasinda karil a-
lirmal ar yapil acaktir.
www.anketofisi. com 26
Veri leri n t zmlemeleri yapiIip mani darliklari 0,05
dzeyi nde ve tek ynl sinanacaktir.
zml emel er, SPSS paket programindan yararlanil a-
rak gerekl eti ri lecekti r. Bu amal a, veri l er kul l anil abi -
l i rl i k deneti minden gei ri l di kten (edi t edi l di kten) sonra,
bi l gisayara aktaril acaktir.
al ma Pl an
Burada, tezi n hazirl anmasi i in gereken zaman, safhal ar
ve bu safhalar iin bel irlenen tahmin sreler ayr intiIi
ol arak gsteri l i r. Yani , kaynak aralirmasi, veri topl ama,
uygulama, degerlendi rme ve yazma gi bi aamal arin her
bi ri ne ne kadar zaman ayril acagi ve bunl ara ai t tahmi ni
tari hl er yaziIir. Zamanl amada Ensti t Ynergesi nde be-
l irti len normal sre esas al inir.
rnek:
2001 yiIinin Temmuz-Agustos ayl ari i i nde kaynakl ar
toplanacak ve grsel al imal ar (grafi k, resi m, ...) bel ir-
lenecek. Eyll ayinin i lk yarisi Giri bl m, ikinci yari-
si i se bi rinci bl m hazirl anacak. Eki m ayi boyunca
i ki nci ve nc bl ml er hazirlanacak. Kasimda dr-
dnc bl m hazirl anacak ve i hti yaca gre rportajl ar
yapil acak. Aralikta sonu bl m zeri nde al iil acak.
Aral ik in i ki nci haftasinda ve Ocak ayinda derl eme,
www.istatistikmerkezi.com 27
kontrol ve ek al imal ar yapil arak tesl i m edi l ecek. Ko-
nularin sikiikl igina ve rportaj gibi ek aralirmalarla
i l gi l i sorunl ara ynel i k on be gn i l e hafta arasinda
bir sarkma bu zaman dil iminin iine dahil edilmi ti r.
Sonuta btn al ima 2001-2002 ders yiIinin Gz D-
nemi sonunda bitiri lerek tesl im edilecektir.
Kaynaka
Aralirmanin dayanacagi kaynakl ar bu bl mde veri l ir.
Kaynaka bl m aralirmanin i l erl eyen aamal arinda
gel iti ri l ebi l ir. Ancak kaynakanin bi l i msel , gncel
ve bi ri nci l kaynakl ara dayali ol arak hazirl anmasina
zen gsterilmel idir.
Ekl er
izel ge, fotograf, hari ta-kroki , anket, kavram aikl ama-
lari gibi gerekl i grlen bi lgi ve belgeler tez projesinin
ekleri olarak sunulabi l ir.
Gei ci Anahatl ar
Bu baIik al tinda, tez i in ngrlen "tasl ak pl n" ol u-
turul ur. Taslak pln, aralirma boyunca gel ierek degi -
ecek ol an pl ndir. Tasl ak plnda, gi ri bl mn ardin-
dan, kuramsal ereve, veri lerin el de edi l mesi ve deger-
lendiri lmesine i l i kin bi lgi ler, elde edi len bul gular ve bu
www.anketofisi. com 28
bul gul ara dayal i ul ail an sonul ar ayri bl ml er ve ba-
Iiklar altinda dzenlenmel idir.
Kuramsal ereve bl mnde kuramsal ereve i fadesi
yerine, bu ereveyi i fade eden baIik/baIiklar kul lani-
labil ir.
rnek:
NSZ
IINDEKILER
TABLOLAR LISTESI
EKILLER LISTESI
BLM
I. GIRI: ARATIRMANIN AMACI, NEMI ve KAP-
SAMI
A. PROBLEM
B. ARATIRMANIN AMACI
C. ARATIRMANIN NEMI
D. HIPOTEZLER
E. VARSAYIMLAR
www.istatistikmerkezi.com 29
F. ARATIRMANIN SINIRLILIKLARI
G. TANIMLAR
II. KURAMSAL EREVE: TOPLAM KALITE LIDER-
LIGI
A. TEMEL KAVRAMLAR
1. Kalitenin Tanimi
2. Kaliteyi Ol uturan Unsurlar
3. Kal ite Ol gusunun Tari hesi
B. TOPLAM KALITE LIDERLIGI
1. Toplam Kal ite Ynetiminin Tanimi
2. Toplam Kal ite Ynetiminin Temelleri
2.1. Li derl i k
2.2. nl emeye Ynel ik Yakl aim
2.3. Srekl i Iyiletirme
2.4. lm ve Istatistik
3. Kalite Ynetimi Gurulari ve Felsefeleri
3.1. W. Edwards Demi ng ve Felsefesi
www.anketofisi. com 30
3.2. Phili p B. Crosby ve Felsefesi
3.3. Joseph M. Juran ve Felsefesi
4. Toplam Kal ite Ynetimi ve Klasik Ynetim
Dncesi
C. TOPLAM KALITE YNETIMIN EVRIMSEL GE-
LIIMI
III. ARATIRMANIN YNTEMBILIMI
A. ARATIRMA EVRENI
B. RNEKLEMIN SEIMI
C. VERI TOPLAMA ARALARI
D. ARATIRMA BULGULARININ DEGERLENDI-
RILMESINDE KULLANILAN ISTATISTIKI TEKNIK-
LER
IV. BULGULAR ve YORUMU
A. ARATIRMANIN YAPILDIGI KARAKOLLARA
AIT BILGILER
1. Karakollarin Tr
2. Karakollarda Grevl i Personelin zel l ikl eri
www.istatistikmerkezi.com 31
3. Karakollardaki Personel Devri
4. Karakol larda Bul unan Bi ri m ve Bl mler
5. Karakol larin Faal iyet Al anl ari
B. ARTIRMAYA KATILAN PERSONELIN DE-
MOGRAFIK ZELLIKLERI
1. Ya DagiIimi
2. Rtbe DagiIimi
3. Egi tim Dzeyi
4. Sosyal Stat
C. BULGULAR
D. YORUM
V. SONU
EKLER
KAYNAKLAR
www.anketofisi. com 32
PROFESYONEL YARDI M
Anket Tasarimi,
Veri Anal izi,
Tezl eri ni zi n Aralirma Bl ml eri ni n Hazirl anmasi,
Tez neri si ni n Hazirl anmasi
konul arinda U.Erman EYMEN

den profesyonel yardim al-


mak ii n;
(216) 5504560, (505) 4087123 ve (533) 4210028 numarali
tel efonl ar ya da
www.istatistikmerkezi.com adresi Bi ze Ulain mens
kullanarak bizimle irtibat kurabil irsi niz.

U. Erman EYMEN statistik Merkezi direktrdr.


r t bi ze br akn,
Si z kel ebekl e il gi l eni n

You might also like