MADENLER VE ENERJ KAYNAKLARIMIZ

MADENLER

Trkiye maden eitlilii bakmndan zengin bir lkedir. Bunun nedeni geirdii jeolojik devirlerdir. Ayrca baz madenler bakmndan dnyann nemli lkeleri arasndadr. Trkiye'nin madenlerinin tamam henz belirlenmemitir. Her yl yeni maden yataklarnn bulunmas bunun kantdr. Trkiyede maden miktar fazla deildir.

LKEMZDE MADENCLK

lkemizin madenciliinin u andaki retimi, tmyle kendi endstri kurulularmzn gereksinimine ynelik deildir. Bir ksm ham olarak ya da yar ilenmi halde dar satlmaktadr.

MADENLER LETMEYE AILMASI N;

Rezerv oran fazla olmaldr.(yer altndaki toplam miktar) Tner miktar fazla olmaldr.(kayalarn iindeki saf haldeki maden miktar) Ulam olanaklarnn gelimi olmas. Yeryzne yakn olmaldr. Alcs,pazar,d satm olmaldr. Maden sanayisi iin teknoloji gerekiyor.

TRKYEDE MADENCLK

Trkiyede maden eitlilii en fazla olan blge Dou Anadolu Blgesidir. Blm ise Yukar Frat Blmdr.

DEMR

Trkiye'nin birok yerinde karlan bir madendir. Demir karmnn %80'ini Dou Anadolu blgesi ierisinde kalan Divrii salar. Balkesir'de Eymir ve armk, Ege Blgesinde Ayazmand ve Torbal, Kahramanmara ile Kayseri arasnda Faraa Sivas Hekimhan arasnda Hasan elebi Dou Marmara'da amda, nemli demir alanlardr.

DEMR

Demir, endstride en ok kullanlan maden cevheridir. Bu nedenle demir-elik endstrisinde ana maddedir. Demir Karabk ve Ereliye gider.(Enerjiye yaknlk) Krkkale(pazara yaknlk ve gvenlik) skenderun(Liman,ulam)

KROM

Kaplamaclk ve elik yapmnda yaygn olarak kullanlr. Trkiye'de yaygn olarak karlan madenlerden biride kromdur. Sert, paslanmaz ve iyi parlatlan bir madendir. En zengin krom yataklar; Elaz'da Guleman, Bat akdenizde (fethiye, marmaris arasnda) Dalaman havzas, Ktahya ile Bursa aras ve Eskiehir'in dousundaki Seyitgazi'de yer alr. Adana'nn kuzeyindeki Akda yresinde de yeni krom yataklar bulunmutur. Akda krom yataklar, Dnyann en zengin yataklardr.

BAKIR

Kolay ienen bir madendir. Elaz'da maden (Ergani bakr iletmeleri), Artvin'de Murgul (Gkta) ve Kastamonu'da Kre bakr kartlan yerlerdir. Rize ayeli'de yeni bakr yataklar bulunmutur. En fazla bakr Karadeniz Blgesinden karlr

BOR
Kullanm alan yaygn olan bu maden,boraks ve asitborik elde edilmesi bakmndan da nemlidir. Balkesir'de Sultanayr ve Bigadi Eskiehir'de Seyitgazi ve Ktahya evresi nemli karm alanlardr. Trkiye, bor minarellerinde dnyann en zengin lkesidir.

BOKST

Konya'nn Seydiehir ilesi ile Antalya'nn Akseki ilesinde karlr . Bu iki karm alan da Antalya blmnde yer alr. Alminyumun hammaddesidir Seydiehir Aliminyum fabrikasnda ilenir.

KKRT

Isparta'nn Keiborlu ilesi ile Denizli'nin Sarayky ilesinde bulunmaktadr. Keiborluda ilenir. Bize yetmez dardan alrz.

MANGANEZ

Zonguldak'n Ereli ve Artvin'in Borka (Gkta) evrelerinde kartlr. Denizli Tavas'ta yeni yataklar bulunmutur

CVA

zmir'in demi ve Karaburun, Konya'nn Sarayn evresinde ve ayrca Nide civarlarnda kartlr. Tek sv madendir.

LLE TAI VE OLTU TAI

Trkiye, birok madende zengin bir lkedir. Bu madenlerden bazlar turistlik eya yapmnda nem tar. Lleta (Eskiehir'de) ve oltuta (Erzurum'da) bu zellikte olanlarn en nemlileridir

SORUNUMUZ

Madenlerin ilenmesinde enerji ve sermaye en byk sorunumuzdur.

ENERJ KAYNAKLARI

ENERJ KAYNAKLARI

Trkiyede en fazla kullanlan enerji kayna petroldr. Trkiye enerji potansiyeli fazla olan bir lkedir. Kendi kaynaklarmz yeterince kullanamadmz iin pahaldr. Trkiye en fazla elektrii termik santrallerden elde eder 2. olarak su gcnden(hidroelektrik) elde eder. Not: Petrolden sonra en fazla tketilen enerji kayna doalgazdr,ancak ikisinde de da bamlyz.

TA KMR (Maden kmr):

Yurdumuzda tketilen enerji kaynaklar arasnda ta kmrnn nemli bir yeri vardr. Ayrca demir-elik ve kimya sanayiilerinin nemli ham maddesidir. Balca ta kmr yataklarmz; Zonguldak ve evresindedir. Buras Trkiye'nin tek maden kmr havzasdr. Bir milyon tonu aan rezervi vardr.

LNYT

Yaygn olarak hemen her blgemizde karlr. Ege blgesi linyitleri olduka kalitelidir. Manisa'da Soma, Ktahya'da Tavanl, Tunbilek ve Deirmisaz, Amasya'da eltek ve Erzurum en nemli karm yerleridir. Kahramanmara'n Elbistan, Mula'nn Yataan linyitlerinin kalori deeri dktr. Bu nedenle termik santrallerde kullanlr. Linyit abuk dalr,deeri der,o yzden genelde termik santraller, linyitin kartld yerde kurulur

PETROL

Gnmzde nemli bir enerji kayna olan petrol, ayn zamanda kimya sanayiinin de ham maddesidir. Yurdumuzdaki petrol yataklar fazla zengin deildir. Mevcut petrol yataklarmz daha ok Gneydou Anadolu Blgesi'nde Batman, Siirt ve Diyarbakr'dadr. Adyaman, anl Urfa ve Mardin'de de petrol yataklar vardr. retilen petrol, ihtiyacmzn ok az bir ksmn (1/7) karlamaktadr. Geri kalan ksmn dardan karlamaktayz.

PETROL Azerbaycan petrolnn de yaplacak boru hatt ile skenderun Krfezi'ne getirilmesi planlanmaktadr. Yurdumuzda petrol aramalarna hzla devam edilmektedir. Trkiye-Irak boru hatt ile Irak petrollerinin bir ksm Yumurtalk Liman'na tanmaktadr. Bu tamaclktan lkemiz nemli bir gelir salamaktadr. Petrolden elektrik reten santral: stanbul(Ambarl)

SU GC(HDROELEKTRK)

Trkiye'de su gcnden elde edilen elektrik enerjisi retimi her geen gn artmaktadr. Barajlara dayal elektrik reten pek ok hidroelektrik santralimiz vardr. Bunlarn balcalar; Atatrk, Karakaya, Keban, Hasan Uurlu, Demirkpr, Hasan Polatkan, Oymapnar ve Hirfanl hidroelektrik santralleridir. Bunlarn yannda yapm devam eden hidroelektrik santrallerimiz de vardr. Gneydou Anadolu Projesi (GAP) ile Frat ve Dicle zerinde 21 baraj, 17 hidroelektrik santrali yapm ngrlmektedir. Bu proje ile elde edilecek hidroelektrik enerji, Trkiye'deki mevcut hidroelektrik enerjiden ok daha fazla olacaktr.

JEOTERMAL ENERJ

Ayrca, Denizli yaknlarnda Sarayky'de yksek scaklktaki su buharndan enerji elde edilmektedir. Bu tr enerjiye "Jeotermal enerji" denir. Birok yerinde eitli scaklkta termal kaynaklar bulunan yurdumuz, bu enerji kayna asndan da ansl grlmektedir. Rzgar:eme (zmir)

DOAL GAZ VE GNE ENERJS

Yine yurdumuzun eitli yerlerinde gne enerjisinden s enerjisi olarak yararlanlmaktadr. Yurdumuzda doal gazdan da faydalanlmaktadr. Hamitabatda karlp ilenir. Bir miktar yerli retimin yan sra Rusya Federasyonu'ndan borularla, Cezayir'den de deniz yolu ile doal gaz getirilmektedir. zellikle byk kentlerimizde daha ok kn snmada kullanlan doal gaz, hava kirliliini de byk lde nlemektedir.

NOT

Trkiyede en az kartlan enerji kayna Doalgazdr. Nkleer santral Trkiyede yoktur,ancak hammaddesi vardr:

Uranyum:ebinkarahisar(Dou Karadeniz) Toryum:Sivrihisar ( Anadolu)