COÂNG NGHEÄ FPGA

I. Giôùi thieäu linh kieän logic khaû trình

II. Coâng ngheä laäp trình
III. Caáu truùc FPGA toång quaùt
IV. Caáu truùc FPGA haõng Xilinx
V. Caáu truùc FPGA haõng Altera
VI. Caáu truùc FPGA hoï Stratix (Altera)
VII. Ngoân ngöõ moâ taû phaàn cöùng Verilog vaø VHDL
VIII. Giôùi thieäu moät soá kit FPGA
IX. Moät soá hoï FPGA cuûa caùc haõng
1

X. Kết luận
I. LINH KIEÄN LOGIC KHAÛ TRÌNH

- Tröôùc ñaây phaàn lôùn caùc loaïi linh kieän ñieän töû laø coá ñònh,
khoâng laäp trình ñöôïc.
- Caùc loaïi linh kieän logic khaû trình ñôn giaûn: EPROM,
EEPROM, Flash ROM, PLD
- Ñeå thuaän tieän cho vieäc thöû nghieäm, taïo maãu, phaùt trieån öùng ng
duïng
ng, saûn xuaát ôû quy moâ nhoû, ngöôøi ta ñaõ cheá taïo ra caùc linh
kieän (thieát bò) logic khaû trình (Programmable Logic Devices),
töùc laø caùc linh kieän soá coù theå ñöôïc caáu hình laïi nhieàu laàn cho
caùc öùng
ng duïngng logic khaùc nhau
- Goàm 2 loaïi chính: CPLD (Complex Programmable Logic
Devices) vaø FPGA (Field Programmable Gate Array)
- Caùc haõng saûn xuaát FPGA/CPLD: ALTERA, XILINX,
ATMEL, QUICKLOGIC, ACTEL,…
2
 FPGA là gì?
„ FPGA là một vi mạch chứa các logic
cells. Các logic cells thực hiện các
mạch logic và được kết nối với nhau
bởi ma trận kết nối và chuyển mạch
lập trình được.
„ FPGA là tập hợp các phần tử rời rạc
được kết nối theo một cách chung.

3
II. COÂNG NGHEÄ LAÄP TRÌNH
A. NGUYEÂN LYÙ ANTIFUSE:
1. Caáu truùc Antifuse:

Antifuse: caàu chì nghòch

Difussion: khuyeách taùn
Laäp trình baèng doøng ñieän

Hình 1: Caáu truùc Antifuse (haõng Actel)

(a) Phaàn giao nhau (b) Hình veõ ñôn giaûn (c) Antifuse hoaït ñoäng nhö 1 coâng taéc
2. Öu khuyeát ñieåm:

• Kích thöôùc nhoû

• Quy trình cheá taïo khaùc vôùi coâng ngheä CMOS
4
B. NGUYEÂN LYÙ TEÁ BAØO
SRAM:
1. Caáu truùc teá baøo SRAM

Hình 2: Caáu truùc teá baøo SRAM (haõng Xilinx)

2. Öu khuyeát ñieåm

• Taùi söû duïng vaø naâng caáp thieát keá deã daøng. Caäp nhaät vaø thay ñoåi
heä thoáng baèng taùi caáu hình phaàn cöùng tröïc tieáp. Coâng ngheä
CMOS
• Döõ lieäu bò maát khi nguoàn cung caáp bò ngaét. Kích thöôùc lôùn hôn 5
antifuse
C. NGUYEÂN LYÙ UVEPROM VAØ
EEPROM
1. Nguyeân lyù hoaït ñoäng Transistor EPROM

Hình 3: Caáu truùc transistor EPROM (haõng Xilinx)

2. Öu khuyeát ñieåm

9 Taùi laäp trình khoâng caàn boä nhôù ngoaøi. Dieän tích nhoû
9 Khoâng taùi caáu hình tröïc tieáp treân maïch

6
III. CAÁU TRUÙC FPGA TOÅNG
NG QUAÙT
Caáu truùc FPGA goàm 3 phaàn: Logic Blocks (LBs), I/O Blocks
(IOB), Interconnection

7
IV. CAÁU TRUÙC FPGA HAÕNG XILINX

Caáu truùc FPGA haõng Xilinx Caáu truùc FPGA Spartan II haõng Xilinx
8
 Spartan IIE
• Là một họ linh kiện FPGA của hãng Xilinx

9
„ Gồm các khối:
• CLB: Một CLB gồm 4-
logic-cell, Logic cell gồm
2 LUT giống nhau, mỗi
LUT gồm 4-ngõ-vào, tín
hiệu điều khiển và FF-D.
Mỗi CLB gồm hai bộ điều
khiển ngõ ra 3 trạng thái
(BUFT). Mỗi BUFT có
chân điều khiển và ngõ
vào độc lập.

10
• Đi dây: Công nghệ SRAM, General Routing Matrix (GRM)
„ Local routing:

„ I/O Routing:

„ General Purpose Routing:

„ Dedicated Routing:

„ Global Routing:

• IOB: tín hiệu vào qua 1 bộ đệm, tín hiệu ra qua bộ đệm 3 trạng thái,
theo các chuẩn, bộ nhớ/giao tiếp Bus. Mỗi IOB gồm 3 Flip-Flop chia
chung 1 tín hiệu Clock và các tín hiệu CE (Clock Enable), điều khiển
độc lập cho từng Flip-Flop.

11
• Khối chức năng
„ RAM Block: gồm nhiều khối RAM, tổ
chức thành hai cột, ở hai cạnh đứng
của linh kiện.

„ DLL (Delay Lock Loops): điều khiển

xung clock, nhằm loại trừ độ lệch
hoặc trì hoãn một khoảng thời gian
giữa tín hiệu Clock ngõ vào và các
xung Clock ngõ vào bên trong, giảm
tối đa sự trì hoãn, tạo sự đồng bộ và
tiết kiệm năng lượng. Mỗi DLL nối hai
mạng Clock toàn cục.
12
V. CAÁU TRUÙC FPGA HAÕNG ALTERA
Cấu trúc CPLD MAX7000 Caáu truùc FPGA haõng Altera
goàm:
9 Logic Element / Look up
Tables
9 Programmable Interconnect
Array
9 I/O Block

Cấu trúc MAX7000 gồm:

• Logic Array Block
• Macrocells
• Programmable
Interconnect Array
• I/O control blocks

13
 MAX 7000 (t.t)
Cấu trúc
Logic Array
Block

• Một LAB bao gồm 16 Macrocells.

• Các LAB được nối với nhau qua đường kết nối chung lập trình
được Programmable Interconnect Array (PIA), các đường này sẽ
14
nối các macrocells và chân I/O.
• 36 tín hiệu ngõ vào Macrocells
 MAX 7000 (t.t)
Cấu trúc Macrocells Cấu trúc I/O

• 1 Macrocell bao gồm 3 khối chức năng: Mảng logic, ma trận

chọn thành phần tích (Product Term Select Matrix) và thanh ghi
lập trình được (Programmable Register)
• Thực hiện chức năng mạch tổ hợp hoặc mạch tuần tự
• Parallel Logic Expanders cho phép nối các macrocell lại với
nhau để tạo thành chức năng logic lớn hơn và Sharable Logic Khối I/O:
Expanders mở rộng thành phần tích • Các chân I/O có thể cấu hình là ngõ vào,
ngõ ra, 2 chiều 15
• Các chân I/O đệm 3 trạng thái
Cấu trúc Flex10K
• FLEX10K bao gồm các EAB (Embedded Array Block). Mỗi EAB gồm có 2048 bit, có thể tạo RAM,
FOM, FIFO hoặc các chức năng logic tổng quát. Mỗi EAB gồm 100-600 cổng, có thể dùng độc lập
hoặc kết hợp lại với nhau. Các EAB khi là RAM có thể là 256x8, 512x4, 1024x2, 2048x1.
• Các mảng Logic bao gồm các LAB, mỗi LAB gồm 8 LE và một đường kết nối cục bộ.
• Mỗi LE gồm 1 LUT (Look-up Table) 4 ngõ vào, 1 FlipFlop lập trình được và các đường để dành để
ghép nối.
• Các Interconnection theo hàng và cột, nối các LAB với nhau
• Các IOE (I/O Element) chứa các I/O pin. Mỗi IOE gồm 1 bộ đệm 2 chiều và 1 FlipFlop có thể là ngõ
vào/ra/2 chiều, hoặc thanh ghi vào/ra.
• Ứng dụng của các EAB là tạo bộ nhớ, các bộ vi xử lý, vi điều khiển, lọc số,…

16
Caáu truùc CPLD hoï Flex10K

17
 Caáu truùc CPLD hoï Flex10K (tt)

Cấu trúc Logic array block Cấu trúc LE

18
V. CAÁU TRUÙC FPGA HAÕNG ALTERA
Caáu truùc FPGA haõng Altera goàm:
9 Logic Element / Look up Tables
9 Programmable Interconnect Array
9 I/O Block

Caáu truùc CPLD

hoï Flex10K

19
 VI. CAÁU TRUÙC FPGA HOÏ STRATIX
1. CAÁU TRUÙC HOÏ STRATIX:
- Goàm caùc LAB, Interconnection, caùc khoái boä nhôù vaø caùc khoái DSP
- Caáu truùc 2 chieàu : haøng vaø coät, duøng coâng ngheä keát noái MultiTrack
- Caùc chuoãi keát noái haøng vaø coät keát noái caùc LABs, khoái boä nhôù, IOE vaø
DSP
- Maûng logic bao goàm caùc LAB, moãi LAB goàm 10 LEs (LE laø 1 ñôn vò
logic nhoû nhaèm thöïc hieän hieäu quaû nhöõng haøm logic). Caùc LAB ñöôïc
nhoùm trong caùc haøng vaø coät xuyeân suoát trong linh kieän.
- Caùc khoái boä nhôù goàm M512 RAM, M4K RAM, M-RAM thöïc hieän
RAM, ROM, FIFO,…
- Caùc chaân I/O ( IOE) ñaët ôû cuoái haøng vaø coät cuûa LAB. Moãi IOE goàm 1
boä ñeäm 2 chieàu, 6 thanh ghi cho caùc ngoõ vaøo/ra thanh ghi vaø ñieàu khieån
- Caùc khoái DSP
- Khoái PLLs.
20
Caáu truùc FPGA hoï Stratix (haõng Altera) 21
Caáu truùc LAB hoï Stratix (haõng Altera) 22
Caáu truùc LUT hoï Stratix (haõng Altera) 23
2. TAØI NGUYEÂN KEÁT NOÁI HOÏ STRATIX:
- Keát noái giöõa caùc LE, boä nhôù, DSP vaø chaân I/O
- Keát noái haøng goàm:
+ Keát noái tröïc tieáp giöõa caùc LAB vaø caùc khoái keá caän
+ Keát noái R4, Keát noái R8, Keát noái haøng R24 xuyeân suoát chieàu daøi linh kieän
- Keát noái coät goàm:
+ Keát noái chuoãi LUT vaø chuoãi thanh ghi trong LAB
+ Keát noái C4, Keát noái C8, Keát noái coät C16 xuyeân suoát chieàu doïc linh kieän
- Keát noái haøng keát noái vôùi keát noái coät.

24
Caáu truùc IOE hoï Stratix (haõng Altera)
25
3. CAÙC KHOÁI CHÖÙC NAÊNG HOÏ STRATIX:
1. Khoái boä nhôù:
+ RAM 2-port ñôn giaûn, RAM 1 port, FIFO, ROM, thanh ghi dòch.
Khoái boä nhôù goàm 3 khoái RAM: M512, M4K, M-RAM

2. Khoái PLLs: (Phase Lock Loop)

+ Caáu truùc phaân caáp xung Clock
+ Keát hôïp caùc nguoàn taøi nguyeân xung Clock vôùi toång hôïp taàn soá
chính xaùc ñöôïc cung caáp bôûi caùc PLL nhanh vaø tieân tieán taïo thaønh
giaûi phaùp quaûn lyù xung Clock hoaøn chænh

3. Khoái DSP: (Digital Signal Processing)

+ Duøng trong loïc FIR, loïc FIR phöùc taïp, loïc IIR, FFT, bieán ñoåi
Cosin rôøi raïc, töông quan
+ Khoái DSP goàm caùc thaønh phaàn sau:
o Khoái nhaân
o Khoái coäng/ngoõ ra
26
Caáu truùc khoái boä nhôù hoï Stratix (haõng Altera) 27
Caáu truùc MAC - DSP hoï Stratix (haõng Altera) 28
Caáu truùc PLLs hoï Stratix (haõng Altera) 29
 VII. NGOÂN NGÖÕ MOÂ TAÛ PHAÀN CÖÙNG
VERILOG HDL VAØ VHDL
+ Coù raát nhieàu ngoân ngöõ moâ taû phaàn cöùng ñöôïc phaùt trieån nhaèm muïc ñích moâ
phoûng, taïo maãu, thieát keá, kieåm tra vaø laøm taøi lieäu cho caùc heä thoáng soá.
+ Tuy nhieân ngaøy nay coù hai ngoân ngöõ ñöôïc söû duïng raát phoå bieán, ñoù laø :
Verilog HDL vaø VHDL.
+ VHDL (Very High Speed Integrated Circuits Hardware Description
Language) laø ngoân ngöõ moâ taû phaàn cöùng ñöôïc coâng nhaän tieâu chuaån IEEE töø
naêm 1987. Noù laø ngoân ngöõ coù ñaày ñuû söùc maïnh cho vieäc thieát keá vaø moâ taû caùc
heä thoáng soá ngaøy nay. Tuy nhieân VHDL raát gioáng vôùi ngoân ngöõ Ada, moät
ngoân ngöõ khoâng phoå bieán. Ñaëc ñieåm naøy laøm cho VHDL khoù hoïc hôn.
+ Verilog HDL ñöôïc chuaån hoùa töø naêm 1995 vaø raát gioáng ngoân ngöõ C. Chính
ñaëc ñieåm naøy maø noù ñöôïc söû duïng khaù roäng raõi ngaøy nay. Taïi Vieät Nam, coâng
ty Renesas cuõng söû duïng ngoân ngöõ naøy trong vieäc thieát keá.

30
 VIII. GIÔÙI THIEÄU MOÄT SOÁ KIT FPGA

Kit Stratix EP1S25 (Altera) cuûa

haõng Parallax
+ 144 chaân I/O
+ Boä dao ñoäng xung clock 50MHz
+ Nguoàn 3.3V cho I/O vaø 1.5V cho
loõi FPGA
+ Coång noái tieáp chuaån 9 chaân
+ Caùc chaân noái JTAG

www.parallax.com

31
Kit UP2 cuûa Altera
+ Chip EPM7128S hoï Max7000
+ Chip EPF10K70 hoï FLEX10K
+ Hoã trôï 2 led 7 ñoaïn
+ 16 led
+ JTAG chain, caùp taûi
ByteBlaster II
+ Coång giao tieáp P/S2, VGA
+ Boä taïo dao ñoäng 25.17 MHz
Ngoaøi ra coøn coù Kit UP3 (Altera)

www.altera.com 32
Kit Digilab 2E cuûa Digilent
+ Spartan 2E XC2S200E cuûa Xilinx
+ 143 chaân I/O ngöôøi duøng
+ Nguoàn ñieàu chænh 1,5A (2,5 vaø
3,3V)
+ Boä dao ñoäng 50MHz
+ Coång JTAG
+ Coång RS-232
+ Moät led vaø moät nuùt baám

www.digilentinc.com

33
 Virtex-4 ML401 Development Board

„ Linh kieän: XC4VLX25-FF668-10C

„ Taàn soá: 100 MHz Oscillator•
„ Boä nhôù: 64 MB DDR SDRAM,
8Mb ZBT SRAM, 64 Mb Flash, 4
kb I2C EEPROM
„ Hieån thò: 16x2 Character LCD
„ Caùc giao tieáp: 4 SMA (Differential
Clocks), 2 PS/2 (Keyboard/Mouse),
4 Audio Jacks (Line In/Out,
Microphone, Head Phone), RS-232
Serial Port, 3 USB Ports, JTAG,
VGA

www.nuhorizons.com 34
 PHAÀN MEÀM SÖÛ DUÏNG
TRONG THIEÁT KEÁ FPGA
„ Xilinx: Xilinx ISE Foundation 7.1 http://www.xilinx.com
„ Altera: Maxplus II, Quartus II (Taøi lieäu söû duïng
ng
Maxplus II ñaõ ñöôïc ñaêng trong phaàn tin CMS Dieãn
ñaøn ñieän töû),
), www.altera.com
„ Caùc phaàn meàm hoã trôï FPGA khoâng phuï thuoäc haõng
saûn xuaát nhö FPGA Advantage (Mentor Graphics):
Leonardo Spectrum, ModelSim,…
„ Matlab, Labview,… www.mentor.com

35
 Chöông trình Quartus II

Chöùc naêng:
ƒ Soaïn thaûo thieát keá:
Verilog HDL, VHDL,
AHDL; Graphic Mode
ƒ Bieân dòch
ƒ Toång hôïp
ƒ Toái öu hoùa
ƒ Phaân tích ñònh thôøi
ƒ Moâ phoûng daïng soùng
ƒ Naïp chöông trình

36

Giao dieän cuûa chöông trình Quartus II

 XI. MOÄT SOÁ HOÏ FPGA CUÛA CAÙC HAÕNG
•+ Altera : goàm caùc hoï Max3000, Max7000, MAXII, Flex10K, Cyclone,
APEX, ACEX, Mercury, Stratix, Stratix GX, Stratix II (coù theå tham khaûo
taïi www.altera.com).
•
•+ Xilinx : XC3000, XC4000, XC9500, Spartan, Spartan2, Spartan3, Qpro
Virtex, Virtex, VirtexII (coù theå tham khaûo taïi www.xilinx.com).

•+ QuickLogic : Eclipse, EclipsePlus, QuickRam, pASIC1, pASIC2,

pASIC3 (coù theå tham khaûo taïi www.quicklogic.com).

•+ Atmel : AT6000, AT40K (coù theå tham khaûo taïi www.atmel.com).

37
 X. KẾT LUẬN
1. ỨNG DỤNG

+ Thieát keá maïch logic soá hieän ñaïi theo nhu caàu cuûa ngöôøi thieát keá
+ Taïo maãu tröôùc khi cheá taïo vi maïch
+ Thieát keá caùc boä vi xöû lyù, vi ñieàu khieån
+ Xöû lyù tín hieäu soá
+ Xöû lyù aûnh soá, Video
+ Xöû lyù aâm thanh
+ Trong truyeàn thoâng: caùc chuaån Ethernet, maõ Turbo, maõ Viterbi, Reed –
Solomon,…
+ Caùc giao tieáp PCI, USB
+ Ñieàu khieån töï ñoäng
38
+ Vaø caùc öùng duïng khaùc …
2. QUY TRÌNH THIEÁT KEÁ FPGA
Ngoõ vaøo thieát keá
(Schematics,
Verilog, VHDL)

Moâ phoûng
haønh vi

Toång hôïp
thieát keá

Thöïc hieän thieát keá

(FPGA Place and
Route)

Moâ phoûng

Caáu hình FPGA

(Taûi thieát keá 39
xuoáng FPGA)
Ngoaøi ra coøn coù theå thieát keá treân FPGA, keát hôïp
phaàn meàm cuûa haõng saûn xuaát vaø phaàn meàm
Labview
Öu ñieåm:
‰ Söû duïng caùc thö vieän saün coù
‰ Tröïc quan vaø deã söû duïng
‰ Ruùt ngaén thôøi gian thieát keá
‰ Ñôn giaûn hoùa quy trình thieát keá

Sô ñoà thieát keá FPGA söû duïng phaàn meàm

Labview cuûa haõng National Instrumetns

40
Thieát keá treân FPGA, keát hôïp phaàn meàm cuûa
haõng saûn xuaát vôùi phaàn meàm Matlab

Sô ñoà thieát keá FPGA keát hôïp phaàn meàm Quartus

41
II cuûa haõng Altera vaø Matlab cuûa Mathworks
3. ÖU VAØ KHUYEÁT ÑIEÅM FPGA
Öu ñieåm :
+ Thôøi gian thöïc hieän thieát keá nhanh
+ Coù theå thay ñoåi thieát keá deã daøng
+ Chi phí thaáp
Khuyeát ñieåm :
+ Toác ñoä chaäm
+ Chæ hieäu quaû trong caùc maïch logic soá
+ Khoâng theå thay theá caùc linh kieän ASIC

Tuy nhieân ngaøy nay khuyeát ñieåm naøy ñang ñöôïc khaéc phuïc nhôø söï tieán boä
cuûa coâng ngheä. Do ñoù FPGA ngaøy caøng ñöôïc söû duïng phoå bieán vaø roäng raõi
trong moïi lónh vöïc cuûa ñôøi soáng.

42
 So sánh FPGA và CPLD
FPGA CPLD

Khối Logic Logic cell nằm Logic cell nằm giữa

ngoài, chia chung các nguồn tài
nguồn tài nguyên nguyên
Kết nối Phức tạp Đơn giản hơn

Công nghệ lập trình SRAM EPROM, EEPROM

Cấu trúc logic LUT Mảng AND-OR,

PAL-like
Ứng dụng Vừa và lớn Nhỏ
43
• Field-Programmable Device (FPD) — a general term that refers to any type of
integrated circuit used for implementing digital hardware, where the chip can be
configured by the end user to realize different designs. Programming of such a device
often involves placing the chip into a special programming unit, but some chips can
also be configured “in-system”. Another name for FPDs is programmable logic
devices (PLDs); although PLDs encompass the same types of chips as FPDs, we
prefer the term FPD because historically the word PLD has referred to relatively
simple types of devices.

• SPLD — refers to any type of Simple PLD, usually either a PLA or PAL

• CPLD — a more Complex PLD that consists of an arrangement of multiple SPLD-like

blocks on a single chip. Alternative names (that will not be used in this paper)
sometimes adopted for this style of chip are Enhanced PLD (EPLD), Super PAL, Mega
PAL, and others.

• FPGA — a Field-Programmable Gate Array is an FPD featuring a general structure

that allows very high logic capacity. Whereas CPLDs feature logic resources with a
wide number of inputs (AND planes), FPGAs offer more narrow logic resources.
FPGAs also offer a higher ratio of flip-flops to logic resources than do CPLDs.

44
 LÔØI CAÛM ÔN

Xin chaân thaønh caùm ôn caùc baïn ñaõ ñeán tham

döï lôùp hoïc naøy. Raát mong nhaän ñöôïc caùc yù
kieán ñoùng goùp cuûa caùc baïn.

45