Professional Documents
Culture Documents
စိန္တပြင့္ - မုိးမုိး (အင္းလ်ား)
စိန္တပြင့္ - မုိးမုိး (အင္းလ်ား)
pd e f w pf y G i f h
rd k ; rd k ; (tif ; vsm;)
rdk;rdk;(tif;vsm;) 59ESpfjynfh trSwfw&
jrefrmtD;bkcf pmwnf;tzGJY
pDpOfonf/
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)^ 2
jrefrm tD;bkcf 1
2003?atmufwdkbm 9
okyfazmfykHrsm;
rdk;rdk;(tif;vsm;)ykHwlyef;csDvuf&mrsm; (rarT; pm 30? vSxGef;atmif pm
56? rsKd;GefY pm 70? rkwfokef pm 122) ? 0wKokyfazmfykHrsm; ( OD;udkav; pm
96? yef;csD ausmfaomif; 110) ? py,fjzK r*Zif; rdk;rdk; (tif;vsm;)
trSwfw& rsufESmzkH; pm 124
3^pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pDpOfolYtrSm
rdk;rdk; (tif;vsm;) &JU 59ESpfajrmuf trSwfw&tjzpf azmftJAm;
payhpfa'ghuGrf;&JU tGefvdkif; owif;pmapmif pmrsufESmrsm;ay:rSm
atmufarhzG,f pmrsufESmtjzpf pDpOfwifqufzdkY aqG;aEG;MuwJh tcg jrefrm
tD;bkcf pmzwfolrsm;eJY rdk;rdk;(tif;vsm;)&JU pmzwfy&dowftwGuf rdk;rdk;
(tif;vsm;)trSwfw& tD;bkcfpmtkyfi,f wpftkyf oD;oefYpDpOf wifquf
ay;jcif;tm;jzifh 0ufbfpmrsufESmrsm;&JU tuefYtowfudk ausmfvTm;NyD;
pmzwfolrsm;rsm; tm;yg;w& zwfp&m jznfhqnf;ay;Edkif vdrfhr,fvdkY
arQmfvifhNyD; pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)udk rl&if; 'pf*spfw,fpmtkyftaeeJY
xkwfa0zdkY qkH;jzwfvdkufMuygw,f/
'gayr,fh 'Dpmtkyfi,frSm azmfjyxm;wJh pmrsm;tm;vkH; ykHESdyf xkwfa0NyD;
rlrsm;rS a&G;cs,f aumufEIwfwifqufxm;jcif;om jzpfygw,f/
pmtkyftaeeJYom tD;rl&if;tjzpf pDpOfvdkufayr,fh pmrsm;&JU wu,fhrl&if;
rsm;u ykHESdyfrD'D,may:rSmom jzpfygw,f/
jrefrmpmtkyfavmueJY pmzwfolrsm;twGuf oJwpfyGifhrQjzpfap
jznfhqnf;yg0ifvdkwJhqEeJY tck tD;bkcfudk pDpOf&jcif;yg/ tajctae
tcGifhtvrf;ay: rlwnfNyD; jrefrmtD;bkcfpmzwfrsm;twGuf qufvuf
BuKd;yrf;oGm;rSm jzpfNyD; a0zeftMuHjyKcsufrsm;udk ay;ydkYyg&ef
zdwaf c:ygw,f/
jrefrmtD;bkcf pmwnf;tzGJY
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)^ 4
aus;Zl ; wif v T m
'DtD;bkcfpmtkyfi,frSm yg0ifwJh aqmif;yg;rsm;udk a&;om;cJhwJh
q&mewfEG,f? jrifhoef;? pdk;jrifhvwfwdkYudk vnf;aumif;? rdk;rdk;(tif;vsm;)
pmpkpm&if;jyKpkol raqGaqGrmudk vnf;aumif;? vGrf;pmacG u@yg
aumufEIwfcsufrsm; &,lcJh&m aqmif;yg;rsm; a&;om;cJhwJh q&mrBuD; vlxk
a':trm? py,fjzLpmwnf;tzGJY? cifESif;,k? [def;vwf? avhvmolwpfOD;?
pmay a0zefa&;q&mwpfOD;? jrefrmpmausmif;ol *syeftrsKd;orD;
rpEm0if;wdkYudk vnf;aumif;? rdk;rdk; (tif;vsm;) arG;aeY ESpfywfvnf
trSwfw&pmudk oD;oefY a&;om;csD;jrifhay;aom q&mr (a':)
cifaqGOD;tm; vnf;aumif;? pmtkyfi,ftwGif; tokH;jyKxm;aom rdk;rdk;
(tif;vsm;)&JU ykHwlyef;csDrsm; a&;qGJcJhMuolrsm; jzpfwJh yef;csD rsKd;GefY?
rkwfokef? rarT;? vSxGef;atmifwdkYtm; vnf;aumif;? vdktyfaom
pmtkyfpmwrf;rsm;tm; &SmazGulnDaom pmMunfhwdkufrSL; OD;pdk;jrifhoef;
(aEGoifEdkif) tm; vnf;aumif;? vdktyforQ tultnDrsm;udk ay;tyfcJhwJh
rdk;rdk;(tif;vsm;)&JU cifyGef; udkrsKd;GefY(pmayavmu)udk vnf;aumif;
aus;Zl;wif&SdygaMumif; rSwfwrf;jyKtyfygw,f/
5^pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
rmwd u m
rdk;rdk; (tif;vsm;)\ txkywdtusOf; 1
rdk;rdk;(tif;vsm;) pmpkpm&if; 3
rdk;rdk; (tif;vsm;)taMumif; a&;om;onfh pmpkpm&if; 18
rdrdESifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
ewfEG,f 29
rdk;rdk;(tif;vsm;)\ xkwfa0NyD; pmtkyfrsm; tTef; 55
pmzwfolwdkY ESvHk;om;wGif xm0& wnf&Sdaernfh rkd;rdk; (tif;vsm;) ESifh
olY0wKrsm;
pdk;jrifhvwf 71
rdk;rdk; (tif;vsm;)\ wnfaqmufxm;aom rdef;rrsm;taMumif;
jrifhoef; 79
tdrfeD;csif;
rdk;rdk;(tif;vsm;) 97
odum&SdwJh rkefY[if;cg;
rdk;rdk;(tif;vsm;) 111
vGrf;pmacG 121
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)^ 6
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
rdk;rdk;(tif;vsm;) pmpkpm&if;
rdk;rdk;(tif;vsm;) pmpkpm&if;udk pmMunfhwdkufynm 'DyvdkrmbGJUtwGuf
wifjyaom usrf;i,ftjzpf raqGaqGrmu jynfhpkHpGm jyKpkcJhygonf/
pmtkyfi,fwGif pma&;q&m\ t"dupmayvuf&mrsm; jzpfonfh
0wKwEkd iS hf 0wK&n
S rf sm; pm&if;ESihf rd;k rd;k (tif;vsm;)taMumif; a&;om;onfh
pmpkpm&if;rS aqmif;yg;rsm; pm&if;udkom xkwfEIwf wifjyvdkufygonf/
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
0w K rsm;
1/ ]]uJ&D;tGef&if&if}} ? *Dwya'om
ya'om? wGJ 1? rSwf 6 (Edk0ifbm 1980) pm
50-53? 59/
2/ ]]uwfaMu;wpfvuf}} ? ra[oD? rSwf 58 (Mo*kwf 1989) pm 124127/
3/ ]]udk,fa&;BuHKawmh}} ? ppfjyef? rSwf 2 (Zlvdkif 1977) pm 34-37/
4/ ]]udk,fhudk,fudkzsuf}} ? armajr&ifaoG;r*Zif; (Zlvkdif 1984) pm
106-110/
5/ ]]aus;Zl;wifyg&ap}} ? rl ; ,pf? rSwf 2 (atmufwdkbm 1984) pm
72-86/
6/ ]]Mu,fuav;awGcspfp&m tjyma&mifaumif;uifrSm}} ? oajy
oajy? rSwf
109 ('DZifbm 1983) pm 178-214/
7/ ]]uGaJ MuoGm;aom rSepf rsm;}} ? 'dkufOD;NrdKU tpdk;&txufwef;ausmif;
aiG&wktBudKr*Zif; ('DZifbm 1980) pm 154-164/
8/ ]]uRefromvQif r,m;tppfjzpfygaMumif;}} ? wkdif;&if;ar
ar? wGJ 25?
rSwf 6 (1 atmufwdkbm 1974) pm 41-43? 46-47/
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
31/ ]]axmifajy;}} ? I r 00? wGJ 49? rSwf 462 (Edk0ifbm 1985) pm 8487/
32/ ]]'kuudkyJ&Smae&w,f}}? pHy,fjzL
zL? rSwf 32 (Mo*kwf 1987) pm 2434/
33/ ]]aeol&JUajreDcif}} ? aiG w m&D? rSwf 226 ({NyD 1979) pm 152-169/
34/ ]]aea&mifatmufrmS va&mufaysmuf&onf}} ? Ouvmr*Zif; (rwf
1980) pm 46-49/
35/ ]]ae&pfcJhyg}} ? k y f & S i f? wGJ rSwf 3 (ZGef 1980) pm 42-48/
36/ ]]aEGudkrkef;onf}} ? yef;a0oD? rSwf 10 ({NyD 1989) pm 6-11/
37/ ]]aEGrSmaysmufqHk;oGm;aom ESifhyGifhuav;rsm;}} ? wuodkvfaiG&wk
tBudKr*Zif;? (Zefe0g&D 1980) pm 114-121/
38/ ]]aESmif;rdk;}} ? 0gPd Z (Zlvkdif 1979) pm 48-56/
39/ ]]ykpOf;jym awmifyHum;&,f}}? obif? rSwf 6 ({NyD 1948) pm 3041/
40/ ]]ydpYk uwfav;wpfapmif}}? wdkif;&if;ar
ar? wGJ 24? rSwf 14 (1 azazmf0g&D
1974) pm 2-26? 33/
41/ ]]aygu&0rdk;}}? {&m0wDr*Zif;? rSwf 1? (1989) pm 72-76/
42/ ]]ydefcsifvdkYwJhawmfa&}} ? pHy,fjzL
zL? rSwf 1 (Zefe0g&D 1985) pm 115119/
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
10
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
11
12
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
13
83/ ]]aoonf\ tjcm;rJh}} ? aiG w m&D? rSwf 201 (rwf 1977) pm 98102/
84/ ]]aomhwGJtyfcsifw,f}} ? &ifckefyGifh? rSwf 12 (pufwifbm 1987)
pm 140-154/
85/ ]]odum&SdwJh rkefY[if;cg;}}? pHy,fjzL
zL? rSwf 52? (rwf 1990) pm5458/
86/ ]]tudik ;f tcufwo
Ykd nf twdt
k &Sn&f MdS uuke\
f }}? csnfrQifESifhtxnf
pufHk(ppfudkif;)r*Zif; (azazmf0g&D 1984) pm 164-176? 194/
87/ ]]tcspfyGifhOD;}}? &ifckefyGifh? rSwf 26 (Zefe0g&D 1989) pm 146-156/
88/ ]]tcspo
f nf b0\ tpdwt
f ydik ;f wpfc}k }? pHy,fjzL
zL? rSwf 46 (pufwif
bm 1989) pm 146-155/
89/ ]]tajcrwlaom udef;*Pef;rsm;}}? cs,f & D? rSwf 25 (Mo*kwf 1986)
pm 1700-174/
90/ ]]tpdrf;eJY teD}}? ra[oD? rSwf 49 (Mo*kwf 1988) pm 136-140/
91/ ]]tjyefwpf&mrkdufOD;rSm}}? pmayvkyfom;
m;? rSwf 58 ('DZifbm 1985)
pm 58-67/
92/ ]]tjzLa&mifESvHk;om;}}? a&TbdkNrdKU trSwf(1) tpdk;& txufwef;
ausmif; ausmufpdrf;&wkr*Zif;? (1945-1980) (Zefe0g&D 1980) pm
140-155/
93/ ]]tarqkawmif;vdkufygonf}}? ppfjyef? rSwf 17 (azazmf0g&D 1980)
pm 110-121/
94/ ]]tarhpm}}? vIdif;bGJUr*Zif; (ar 1980) pm 86-91/
14
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
vkH;csif; pmtkyfrsm;
1/ a<urvdkeJUa0 a0rvdkeJYa<u
<u/
&efuek ?f yg&rDpmpOf? 1981/ 302
pm? 16 pifwD (pmayavmupmtkyftrSwf 143) tro 81^147/
2/ a<u&iftwlwla<ur,f/ &efuek ?f ArmtrsKd ;orD;pmay? 1983/ 113232 pm? 16 pifwD/
3/ cHwufEkuav;awG dI;csdefwefawmh/
&efukef? rdk;rdk; (tif;
vsm;) pmtkyf? 1987/ 224 pm? 16 pifwD (pmayavmupmtkyftrSwf
164) &wp 8761/
4/ *sd K ;;/ &efukef? yg&rDpmpOf? 1980/ 404 pm? 16 pifwD (pmayavmu
pmtkyftrSwf 139) wAp-283077
5/ iyvDZmwfvrf;/
&efukef? tifvsm;pmay? 1975/ 202 pm?
16 pifwD (pmayavmu pmtkyftrSwf 112) tro 76^162
6/ Nidrf;udk&Sufygg/ &efukef? yg&rDpmpOf? 1979/ 225 pm? 16 pifwD
(pmayavmu pmtkyftrSwf 137) tro 79^897/
m;
7/ nDrav;u tcspfudkudk;uG,fowJhvm;/
&efukef? yg&rDpmpOf?
1981/ 315 pm? 16 pifwD (pmayavmu pmtkyftrSwf 145) wAp195523/
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
15
16
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
17
18
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
aqmif ; yg;
1/ udkudkudk/
]]rok"rpm&D^orD; roka0vm&D}}? pE m? rSwf 246
(ar 1990) pm 114-115/
1990 ckESpf rwfv (31)&ufwGif rkd;rdk;\ om;ESifh
orD;wkdYtm; udk&if? oDv&Sif0wfay;aom tvSLr*FvmyGJ rkd;rdk;ESifh
wlvGef;vSaom orD; oG,frsKd;GefY (oDv&SifbGJUtrnf roka0vm&D) tm;
olYtaruJhodkY pmay xl;cRef *kPfwifhapcsifaMumif; a&;zGJUxm;onf/
2/ ausmfpnfNidrf;/ ]]rdk;rdk;(tif;vsm;)trSwfw& pwkwESpfywfvnfyGJ}}
*sDtD;pD r*Zif;? rSwf 5 (ar 1994) pm 122-125/
rk;d rd;k (tif;vsm;) trSww
f & 4ESpaf jrmuf txdr;f trSwf
tcrf;tem;wGif rk;d rk;d (tif;vsm;) trSww
f &tzGUJ \ em,ursm; ajymMum;
aom trSmpum;rsm;xJrS rSwfom;p&m pum;vHk;rsm;udk tusOf;csKH;
azmfjyxm;onf/
3/ ausmfpGmxuf/ ]]rd k ; rd k ; (tif ; vsm;) od k Y r [k w f a&cJ y if v ,f x J u
xdk;xGufaewJh a&cJawmif&JU xdyfpGef;ydkif;}}? rd k j ym&J U ES i f ; qD c if ; pmpk?
rEav;? BuD;yGm;a&; (atmufwdkbm 1990) pm 103-108/
rkd;rdk;(tif;vsm;)aoqHk;rIowif;udk rarQmfvifhbJ
Mum;& tHMh o0rf;enf;&yHrk S olrESihf oduRr;f cJyh rkH sm;udk a&;om;xm;onf/
olr\ kyf&nfoGifjyif? pdwf"mwfa&;&m? olr\ 0wKwdkrsm; 1-[k trnf
ay;xm;yHkwdkYudk oabmusESpfoufaMumif; azmfjyxm;onf/ xdkrSwpfqifh
pHy,fjzLr*Zif; tifwmAsL;u@twGuf awGUqHMk uyHk q&mr uG,v
f eG jf cif;
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
19
20
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
7/ cifaqGO;D /
]]pmaywGufwm? wpfoufvsm}}? pHy,fjzL
zL? rSwf 54
(ar 1990) pm 6/
,ck v xk w f pH y ,f j zLr* Z if ; \ acgif ; BuD ; tjzpf
a&;om;azmf j y&mwG i f r* Z if ; wpf a pmif t wG u f wm0ef c H p mwnf ;
t&nftcsi;f &S&d ef vdt
k yfyEkH iS hf rk;d rd;k wGif xdt
k &nftcsi;f rsm; jynfrh aD Mumif;
r*Zif;wm0efxrf;aqmifpOftwGi;f pGr;f pGr;f wrH aqmif&u
G o
f mG ;cJah Mumif;
rsm;udk a&;om;azmfjyxm;onf/
8/ / ]]yef;oD;wpfvHk;aysmufqHk;jcif;}} pHy,fjzL
zL? wGJ 2? rSwf 3 (rwf
1990) pm 69-71/
rd k ; rd k ; ES i f h pma&;ol w d k Y pH y ,f j zLr* Z if ; twG u f
aysm&f iT w
f uf<upGmtvkyv
f yk Mf uyHu
k kd vGr;f qGwo
f wd&pGma&;om;xm;onf/
ESpfOD;om; txl;cifrifcspfcifyHk? rkd;rkd;uG,fvGefoGm;jcif;onf 0if;rSnfh
arT;csKad om yef;oD;wpfv;kH aysmufq;kH jcif;ESiw
hf al Mumif;udk aqmif;yg;xJyif
uAsmwpfyk'fjzifh a&;zGJU*kPfjyKxm;onf/
9/ ? ]]orkdif;wGifvsuf xm;cJh&ufw,f}}? pH y ,f j zL
zL? rSwf 54 (ar
1990) pm 95-97/
rkd;rdk; ouf&Sdxif&Sm;&SdpOftcgu pHy,fjzLr*Zif;
t,f'DwmtzGJUESifhtwlpmaytwGuf vIyf&Sm;aqmif&GufMuyHkrsm;? rkd;rdk;
ajymcJhaom pum;rsm;ESifhtwl olr\ aysmfaeaomrsufvHk;uav;rsm;?
0rf;enf;aeaom rsufvHk;uav;rsm;udk owd&atmufarhum bk&m;
&Sdckd;wdkif; trQay; arwmydkYaMumif; a&;om;xm;onf/
10/ ckid af v;ud/k
]]emruse;f onftEkd iS ;f qD (odrYk [kw)f rk;d rd;k (tif;vsm;)
ESifholYpmrsm;}}? tysKdpif? wGJ 1? rSwf 3 (Ekd0ifbm 1993) pm 13-17/
rk;d rd;k (tif;vsm;)\ pmayt,ltq? pmayoabmxm;
rsm;udk wifjyaqG;aEG;xm; olra&;om;cJhaom vHk;csif;0wK&Snf
wpftkyfcsif;pD\ qkdvdkaomtaMumif;t&mrsm;udk wpfckcsif; a&;om;
a0zefaqG;aEG; azmfjyxm;onf/
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
21
22
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
23
24
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
wdt
Yk jyif rEav;NrKd U&Sd vlxw
k u
kd rf mS olrESiq
hf ckH &hJ yHu
k kd wa&;a&; jrifa,mif
um oHo&mtqufqufrmS olr a&;csiaf ompmrsm; a&;Ekid yf gap[k qkreG f
aumif;awmif;aMumif; a&;om;xm;onf/
23/ ESi;f qDatmif/ ]]uRerf odaom rk;d rd;k (tif;vsm;)}}? rdkjym&JU ESif;qDcif;
pmpk/ rEav;? BuD;yGm;a&; (atmufwdkbm 1990) pm 27-34/
rkd;rdk;(tif;vsm;)\ 0wK&Snfrsm;teufrS wcsKdUudk
aumufEkwfwifjyxm; xdk0w&SnfrS &&Sdaom tawG;tac:rsm;?
ar;cGe;f rsm;udk azmfjyxm;onf/ xk0d wK&n
S rf sm;udk zwfNy;D aemuf pma&;ol\
&ifxrJ mS jzpfay:vmaom cHpm;csurf sm;udv
k nf; a&;om;azmfjyxm;onf/
24/ ra[oDt,f'w
D mtzGUJ / ]] rkd;rdk;(tif;vsm;) twGuf aEGOD;eHeuf}}?
ra[oD? rSwf 114 ({NyD 1994) pm 32-33/
rkd;rdk;(tif;vsm;) uG,fvGefjcif; 4ESpfjynfh txdrf;
trSwfyGJwGif uAsmq&m? pma&;q&mrsm;u trSwfw&pum; ajymMum;
MuyHkESifh armifaoG;opf olrtwGuf trSwfw&*kPfjyK&Gwfqdkaom
]aqmif;aESmif;av;vD aEGOD;av;vSnfh} uAsmudk azmfjyxm;onf/
25/ ]] rkd;rdk;(tif;vsm;) uG,fvGefjcif;...ESifh tif;vsm;pmay}}? [ef o pf?
rSwf 46 ({NyD 1994) pm 32-33/
rk d ; rd k ; (tif ; vsm;) uG , f v G e f j cif ; av;ES p f a jrmuf
txdrf;trSwfjyKvkyfaom tcrf;tem;taMumif; a&;om;xm;jcif;
jzpf o nf / av;ES p f j ynf h txd r f ; trS w f u Asmud k armif a oG ; opf u
a&;om;&Gwq
f
kd rk;d rd;k \ kyyf v
kH mT rsm;udk udk ;kd uGe?Yf rESi;f azG;? cspOf ;D dw
k u
Ykd
trSwfw& ajymMujcif;udk a&;om;xm;onf/
26/ jrwfcikd /f
]] rk;d rd;k (tif;vsm;) ESpyf wfvnftrSww
f &}}? &ifckefoH?
rSwf 17 (ar 1991) pm 108-111/
qd k A D , uf E k d i f i H o l a':pd e f w if ? rk d ; rd k ; (tif ; vsm;)
ESpyf wfvnftcrf;tem;okYd wufa&mufy?kH rk;d rd;k \ yef;yk kyx
f yk w
kH u
l kd orD;
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
25
26
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
27
28
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
rdrdESifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
ewf E G , f
29
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
31
1
(u)
tcgwdkif;vdkyJ ol ryGifhwyGifhuav; NyHK;aeonf/ olYrsufvHk;rsm;udk
rSdwfxm;onf/ EIwfcrf;pHkudkvnf; rxdwxduav; aphxm;onf/ ol\
yg;jyifrsm; rdt
Yk ad eMuonf/ odaYk omf olNyKH ;aeonf/ ol\ tNyKH ;udk rsucf rHG sm;
ay:wGif awGYae&onf/ yg;jyifrsm;ay:wGif awGYae&onf/ EIwfcrf;rsm;
ay:wGif awGaY e&onf/ olNyKH ;onfu 'gyJjzpfonf/ 'gavmufyjJ zpfonf/
onfhxufvnf; avsmhrNyHK;yg/ onfhxufvnf; ydkrNyHK;yg/tNrJwrf;yif
jzpfonf/ ol\twGif;pdwfrsm;udk ESpfae&mwGifom xkwfazmfxif[yf
wwfonf/ tenf;i,fpw
d v
f yI &f mS ;vQif yg;jyifrsm; eDjref;vmNy;D ? tenf;i,f
pdwfIyfaxG;vQif rsufarSmifukwfoGm;wwfonf/ onfrSwpfyg;um; ol
NyKH ;aeonf/ xH;k pHtwdik ;f ryGiw
hf yGiahf v; NyKH ;aewwfonf/ onftNyKH ;udk
rdrd aumif;aumif;rSwfrdonf/ rdk;rdk;\ tNyHK;yifjzpfonf/ ,ckvnf;
xHk;pHtwdkif; ol NyHK;aeonf/
(c)
xdkaeYu eHeuf 10 em&DwdwdwGif MuHawm tat;wdkuf 0if;aygufodkY rdrd
a&mufoGm;onf/ oN*Kvfrnfhtcsdefu 11 em&D jzpfonf/ wrifyif
wpfem&DapmNyD; vmcJhjcif; jzpfonf/ odkYaomf rdrd a&muf&SdoGm;csdefwGif
0if;xJrSma&m? {nfhcHcef;rxJrSa&m vlawG jynfhusyf aeMuNyD jzpfonf/
0ifaygufoYkd ra&mufrw
D iG f aemufbufrS vlwpfa,muf ygvm
onfuo
kd
d Munfv
h u
kd &f m yef;cs0D okef jzpfonf/ olvnf; rdrv
d ykd if tdrrf S
wdu
k f u
kd v
f mol jzpfonf/ bwfpu
f m;pD;Ny;D ajcusiaf vQmufvmol jzpfonf/
rdrdwdkYudk um;ESpfpD; jzwfausmfoGm;onf/ pmaye,frS todrdwfaqGrsm;
jzpfonf/
32
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
33
34
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
35
36
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
37
38
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
39
40
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
41
42
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
43
3
vlwpfa,muftaMumif;udk t&uftwlaomufaomtcg od&onf/
zJtwl dkufaomtcg od&onf/ omreftcsdefwGif rawGYjrifEdkifaom
twGi;f pdwu
f kd awGUjrif&onf/ tcsKd Uu oabmxm; jynf0h onf/ pdw&f n
S f
onf/ tepfemcHonf/ ulnDwwfonf/ dkif;yif;wwfonf/ tay;t,l
&Sdonf/ tjyeftvSef av;pm;rI&Sdonf/ tcsdKUu... tcsdKUu...
xm;ygawmh/ ykxZk Of vlom;awGy/J cRw,
f iG ;f csuf uav;awG?G tm;enf;csuf
uav;awG &SdwwfpjrJyJ/ 'DvdkyJ onf;cHEdkiforQawmh onf;cHMu&onf/
pmaya[majymyGJ oGm;Mu&aomtcgwGiv
f nf; ,cifu omref
rQom qufqHcJhMu&aom pma&;q&mrsm;\ twGif;pdkufudk od&SdMu&
onf/ tcGit
hf a&; wpf&yfyifjzpfonf/ pdwcf sr;f om&onfh tcgrsm;vnf;
&So
d nf/ tenf;i,f pdwt
f aESmift
h ,Suf jzpf&onfh tcgrsm;vnf; &So
d nf/
pma&;q&mrsm;vnf; vlxJu vlawGyif jzpfonf/
trsKd ;orD; pma&;q&mrsm;ESit
hf wl oGm;&aomtcg tenf;i,f
owdxm; &onf/ olwdkYrSm pma&;q&m0dnmOf yl;uyfaeovdk vufikwf
vuf&if;jzpfaom trsdK;orD; 0dnmOfuvnf; &Sdaeonf/ tb,frQyif
todPfynm xufjrufNyD; tawG;tjrif us,fjyefYonfjzpfap? tenf;
ESit
hf rsm; qdo
k vdk trsKd ;orD;awGonf trsKd ;om;awGEiS hf rwlaom oD;jcm;
t&nftcsif;awG &Sdaewwfonf/ kyfydkif;t&a&m? pdwfydkif;t&a&m
jzpfonf/ txl;ojzifh kyyf ikd ;f ESihf ywfoufonfrsm;udk rnforl Q rjiif;qef
Edkifay/ pdwfydkif; qdkonfrSmvnf; kyfydkif;rS xif[yfvmjcif;rsm;yif r[kwf
vm;/
rdrt
d aeESihf uHaumif;onf[yk if ajym&rnfvm;rod/ taMumif;
tm;avsmfpGm trsdK;orD;pma&;q&m tawmfrsm;rsm;ESifh c&D;twlwl
oGm;zl;onf/ wpfBudrfwpfcgrQ pdwftaESmifht,Suf jzpfcJh&onfr&Sdyg/
rdrd taMumufqHk;u ZDZmaMumifjcif;yif/
rdrdwdkYudk zdwfMum;xm;aom pmqdkawmf aumfrwDrsm;u
tyif y ef ; cH u m? tqif ; &J c H u m? aiG u k e f a Mu;uscH u m? vd k t yf v Qif
atmufusdKUwefonfhae&mwGif atmufusdKUum rdrdwdkY\ oGm;a&;vma&;?
44
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
wpfcgwke;f u rdrw
d Ykd NrKd UwpfNrKd UodYk a[majymyGo
J mG ;onf/ trsKd ;om; pma&;
q&moHk;OD;? trsdK;orD; pma&;q&m wpfOD;/
tjyefc&D;wGif
rD;&xm;ESifh jyef&rnf/ xdkNrdKUu blwm&SdaomNrdKUESifh tvSrf;a0;
onf/ um;wpfwefpD;&rnf/ odkYaomf um;r&Sdyg/ aps;um;u reuf
tapmBu;D wpfacgufom&So
d nf/ odjYk zifh rdrw
d Ykd xGepf ufaemufwjJG zifh jyef&
onf/ vrf;u zkefwaxmif;axmif; xaeaom vSnf;vrf;/
uJ . .. jyef M uNyD / rd r d w d k Y t m;vH k ; arsmuf j zLBuD ; awG v d k
azG;aeonf/ q&mr wpfcsufuav; rnnf;yg/
rdrdu
]r... wpfacgif;vHk; azG;ukefNyD}
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
45
]udek wfE,
G u
f aum}
]uRefawmfwdkYu a,musfm;awGyJ}
]a,mufsm;yJjzpfjzpf? rdef;ryJjzpfjzpf acgif;[macgif;? qHyif[m
qHyifygyJ? bmrS rxl;ygbl;/ tm;vHk;jzLvdkY vdkufjzLwmyJ}
[kwfygh? a':]]r 0g'D}} BuD;&,f/
rD;&xm;vrf;NrdKUodkYa&mufaomtcg n 7 em&DausmfaeNyD/
uJ...xrif;pm;Mur,f/
blwmteD;wGif tdE,
d xrif;qdik f wpfqikd Ef iS hf wkwaf cgufqq
JG ikd f
wpfqikd yf J &So
d nf/ jrefrmqdik f r&Syd g/ odjYk zifh wkwq
f ikd u
f kd a&G;vdu
k Mf uonf/
qdkifxJodkY 0ifoGm;Muonf/
bd;k awmfb&k m; vufxufu acgufqq
JG ikd yf /J txJrmS arSmifrnf;
aeonf/ pm;yGJ oH;k av;vH;k &So
d nf/ pm;yGw
J ikd ;f rSmyif awmufwrkd ,f& ypn;f
awG wifxm;onf/ rdrdwdkYtwGuf pm;yGJwpfvHk; &Sif;ay;onf/ odkYaomf
pm;yGu
J acs;uGuaf wGEiS hf jzpfonf/ tem;awG yJah eonf/ tv,frmS tpif;
awG? csKd ichf u
G af wGEiS hf jzpfonf/ ukvm;xdik af wGu eJaY eonf/ ayaeonf/
usdK;aeonf/
rwwfEdkifbl;? xdkifMur,f/
bmawG&rvJ/
tpdr;f aMumf? awmufawmufaMumf? 12 rsKd ;[if;csKd ? 0uftal csmif;?
bk&m;pl; a&S;a[mif; acgufqGJqdkifygyJ/
]uJ...&Sw
d myJay;yg}
vmNyD...yef;uefawGu jywdkufxJu yef;uefawG/ yJhaeMu
onf/ tufaeMuonf/ ZGef;awGuaum? aMu;ZGef;awG aMu;ndwufae
onf/ aMu;apmf eHvu
kd w
f m/ tif;...aMu;apmfeH jyefvu
kd Of ;D omqd&k ifawmh
'Dn xrif;pm;Mu&awmhrSm r[kwfbl;/
tJ'w
D ek ;f u aqmif;wGi;f ? pmqdak wmfqw
kd m ajrmufjyefavaoG;wJh
a[rE&moD/ csr;f w,f? tawmfuav; csr;f w,f/ Ny;D awmh v,fxeG pf uf
'PfaMumifh tawmfuav;vnf; yef;aeMuw,f/
'geJY.../
]aygufazmfBuD;? aomufp&m bm&SdvJ}
46
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
47
48
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
49
50
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
51
uJ...'gjzifh upm;Mu&atmif/
uefYuGufol r&Sdyg/
rdk;rdk;aum ygOD;rvm;/
[kwu
f &hJ iS /hf
bmupm;MurvJ/
wpfcsyfarSmufyJ aumif;ygw,f/
yxrawmh rdrw
d u
Ykd rd;k rd;k udk nmupm;Muonf/ rdrw
d u
Ykd ,
kd f rdrw
d Ykd
wpfcsyfarSmuf yg&*lBuD;awG[k xifxm;Muonf/
aemufawmh b,f[kwfrvJ? ydkufqHawGtm;vHk; rdk;rdk;vufxJ
a&mufomG ;onf/ taysmw
f rf;rdYk awmfawmhonf/ aMu;Bu;D Bu;D rsm; upm;rd
vQif rdrw
d Ykd ykq;kd awG? wdu
k yf akH wG aygif&ojzifh a[majymyGpJ ifay:udak wmif
0wfpHk iSm;wufMu&rnf/
]rd;k rd;k u upm;wwfom;yJ}
]q&mwdyYk J ajymw,f/ pma&;q&mqdw
k m pHak tmif avhvmxm;&
w,fq}kd
olu NyHK;aeonf/ rdk;rdk;\ tNyHK;/
aemufwpfyGJu oeyfyif? 1979 Edk0ifbm/
oeyfyifyGJudk rdk;rdk;\ tpfudk OD;jrifhodef;u pDpOfjcif; jzpfonf/
onfyrJG mS vnf; rdr?d rd;k rd;k ? ajrZm? rif;ausm?f armifae0if;/ 'D ig;a,mufyif/
udrk sKd ;nGev
Yf nf; ygonf/ trSeaf wmh olvnf; a[mzdaYk umif;onf/ olvnf;
pma&;q&myif/
OD;jrifhodef;u rdrdwdkYtwGuf a'otpm;tpmrsm; txl;pDpOf
ay;onf/ zm;&,f? <uuf&,f.../
rdrdwdkYrSm rEdIuf&J EdIuf&J? rpm;&J pm;&J/
rdk;rdk;udk Munfhvdkufawmh wuRwfuRwfESifh/
]rdk;rdk;u w,f[kwfygvm;}
]q&mwdkYyJ ajymw,f? pHk&r,fqdk}
[kwyf gh/
aemufwpfyGJu ykodrf? omaygif;? 1979 'DZifbm/
onfc&D;rSmawmh rdr?d rd;k rd;k ? rif;ausm?f armifae0if; av;a,muf
wnf;/ ajrZm rygawmh/ udkrsdK;nGefYvnf; rvdkuf/ rdk;rdk;\ oli,fcsif;
wpfa,muf tazmfvdkufvmonf/
52
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
53
54
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
55
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
57
1/
<u/ &efukef?
a<urvdkeJUa0 a0rvdkeJYa<u
yg&rD p mpOf ? 1981/ 302 pm? 16 qif w D
(pmayavmupmtkyftrSwf 143) tro
81^147/
tcspf a &;wG i f awG a 0 rjywf o m;
jzpf w wf a om rd e f ; uav;wpf O D ; taMumif ;
jzpfonf/ ESvHk;om;rS cspfoludk OD;aESmufESifh
a&G;cs,fwwf&ef rdef;uav;rsm;tm; todynm
ay;xm;onf/
rSwcf su/f
/ 'gd k u f w mBuD ; jrif h u xk d t rnf E S i f h y if k y f & S i f
okyfaqmif &efatmif? ausmf&Jatmif? aroef;EkwdkYESifh kyf&Sif
du
k u
f ;l cJo
h nf/
a<u&iftwlwla<ur,f/
2/
&efukef?
Arm trsdK;orD;pmay? 1983/ 113-232 pm? 16
qifw/D
*DwtEkynm&Sirf sm;udk olw\
Ykd tdraf xmif
zuf r sm;u txl ; em;vnf z d k Y vk d t yf a Mumif ;
a&;om;xm;onf/ tdraf xmifpw
k pfcw
k iG f vifa&m?
r,m;yg tqd k ; taumif ; ud k rQa0cH p m;zk d Y
vkdtyfaMumif; a&;zGJUxm;onf/
rSwcf su/f / rpEm\ *sdef;*sdef;*sKwf*sKwf
*sdef;*sKwf*sKwfESifh yl;wGJ xkwfa0onf/
58
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
cHwufEkuav;awG dI;csdefwefawmh/
3/
&efukef? rdk;rdk; (tif;vsm;) pmtkyf? 1987/ 224 pm?
16 pifwD (pmayavmupmtkyt
f rSwf 164) &wp
8761/
ysO;f rem;aZ,s0wDoMum;pufukd trSjD yK
vkyfudkif&SmazGpm;aomuf aeMuaom 0efxrf;
rd o m;pk r sm;taMumif ; ud k a&;zG J U xm;onf /
avmuwGif qif;&J'Pfudk raMumufbJ b0udk
yifyef;pGm wnfaqmufMuol? ynmwwf jzpfvdkol?
at;aq;d;k om; t&Sut
f aMumufBu;D ol? b0udk tvG,v
f rf;rS vku
d
f
BuD ; yG m ;csrf ; omvd k o l ponf j zif h avmuD v l o m;wd k Y t aMumif ; ud k
Zmwfaumifrsm;pGmjzifh okyfazmfa&;zGJUxm;onf/
4/
&efuek ?f yg&rDpmpOf? 1980/ 404
*sd K ;;/
pm? 16 qifwD (pmayavmu pmtkyt
f rSwf 139)
wAp-283077
rdrdb0\ tm;enf;csufudk rdrdbmom
dk;r,fzGJUum avvGifhcJholwpfOD; taMumif;udk
a&;zGJUxm;onf/ udk,hfb0udk,f aumif;atmif
vkyfzdkYESifh avmu"Hudk owd&SdpGm t"dyg,f&Sd&Sd
&ifqdkifzdkYomvQif t"dujzpfaMumif; azmfTef;
a&;om;xm;aom 0wKwpfyk'fjzpfonf/
58
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
cHwufEkuav;awG dI;csdefwefawmh/
3/
&efukef? rdk;rdk; (tif;vsm;) pmtkyf? 1987/ 224 pm?
16 pifwD (pmayavmupmtkyt
f rSwf 164) &wp
8761/
ysO;f rem;aZ,s0wDoMum;pufukd trSjD yK
vkyfudkif&SmazGpm;aomuf aeMuaom 0efxrf;
rd o m;pk r sm;taMumif ; ud k a&;zG J U xm;onf /
avmuwGif qif;&J'Pfudk raMumufbJ b0udk
yifyef;pGm wnfaqmufMuol? ynmwwf jzpfvdkol?
at;aq;d;k om; t&Sut
f aMumufBu;D ol? b0udk tvG,v
f rf;rS vku
d
f
BuD ; yG m ;csrf ; omvd k o l ponf j zif h avmuD v l o m;wd k Y t aMumif ; ud k
Zmwfaumifrsm;pGmjzifh okyfazmfa&;zGJUxm;onf/
4/
&efuek ?f yg&rDpmpOf? 1980/ 404
*sd K ;;/
pm? 16 qifwD (pmayavmu pmtkyt
f rSwf 139)
wAp-283077
rdrdb0\ tm;enf;csufudk rdrdbmom
dk;r,fzGJUum avvGifhcJholwpfOD; taMumif;udk
a&;zGJUxm;onf/ udk,hfb0udk,f aumif;atmif
vkyfzdkYESifh avmu"Hudk owd&SdpGm t"dyg,f&Sd&Sd
&ifqdkifzdkYomvQif t"dujzpfaMumif; azmfTef;
a&;om;xm;aom 0wKwpfyk'fjzpfonf/
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
59
60
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
8/
xdkaeYu rD;rvmygESifh r*Zif;0wK&Snf
rsm;
rsm;/ &efukef? rdk;rdk;(tif; vsm;) pmtkyf? 1985/
441 pm? 16 qifwD (pmayavmupmtkyf 158)
wAp-324926/
r*Zif;rsm;wGif azmfjycJhaom 0wK&Snf (7)
yk'fudk wpfaygif; wpfpnf;wnf; yHkESdyfazmfjy
xm;onf/
yg0ifaom 0wKrsm;udk 0wKtcef;u@
wpfyk'fcsif;pD oD;jcm;azmfjyxm;NyD; udkvnf;Munfh
tTef;jzifh jyefTef;xm;ygonf/ (131? 116? 101? 115? 78? 61? 83
udkvnf;Munfh)
emrusef;onf tdkESif;qD/
9/
&efukef?
rd;k rd;k (tif;vsm;) pmtky?f 1983/ 347 pm? 16 qifwD
(pmayavmupmtkyftrSwf 150) &wp-8762/
---/ 'kwd,wGJ/ &efukef? rdk;rdk;(tif;vsm;) pmtkyf?
1983/ 349-678 pm? 16 pifwD (pmayavmu
pmtkyftrSwf 150-'k) &wp-8736/
pmay0goem&Sif rde;f uav;wpfa,muf\
b0ESifh BudK;yrf;rIudk a&;zGJUxm;onf/ rnfodkYaom
tajctaersd K ;rS m yif j zpf a p? rd r d , H k M unf & m
pmayvrf;aMumif;ay:wGif r,drf;r,dkif razmuf
rjyef &yfwnfEdkif&ef BudK;yrf; tm;xkwfaom
pma&;q&mwd k Y \ b0ES i f h ,H k M unf c suf u d k
a&;zGUJ xm;onf/
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
61
62
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
63
rSwcf su/f
/'gdu
k w
f mMunfp;kd xGe;f u xdt
k rnfEiS yhf if
&kyf&Sif o&kyfaqmif rdkYrdkYjrifhatmif? ausmf&Jatmif? jrifhjrifhcdkif?
Ir0prf;prf;at;? aZmfvif;wdkYjzifh kyf&Sifdkuful;cJhonf/
15/ rD;a&mifatmufudk0ifvQif/
&efukef?
rd;k rd;k (tif;vsm;) pmtky?f 1985/ 348 pm? 16 qifwD
(pmayavmu pmtkyftrSwf 154)
k y f & S i f a vmu\ I y f a xG ; ayG v D a om
vl r I a &;taMumif ; jzpf o nf / k y f & S i f a vmu
wpfckwnf; usifvnfaeMuaom vlom;wdkY\
b0 tajctae pdwfcHpm;csuf? pGrf;aqmifEdkifrI
twd k i f ; twm? atmif j rif r I twuf t usud k
a&;zGUJ xm;onf/
16/ rdk;rdk;(tif;vsm;)\ 0wKwdkrsm; 11/
&efukef? rdk;rdk;(tif;vsm;) pmtkyf? 1982/ 248 pm?
16 qifwD (pmayavmupmtkyftrSwf 147)
wAp-300745/
1972 ck E S p f puf w if b mv aiG w m&D
r* Z if ; wG i f azmf j yyg&S d o nf h pma&;ol \
yxrqH;k 0wKwkd tdref ;D csi;f trnf&0dS wKrS tpjyK
1979 ckESpf Zlvdkifv 0gPdZr*Zif;rS aESmif;rdk;
trnf & S d 0w K wd k t xd 0w K wd k (14) yk ' f u d k
pkpnf;yHEk ydS af 0jcif;jzpfonf/
yg0if a om 0w K wd k r sm;ud k 0w K rsm;tcef ; u@ wpf y k ' f c sif ;
oD;jcm;azmfjyxm;NyD; udkvnf;MunfhtTef;jzifh jyefTef;xm;ygonf/
(154? 72? 104? 69? 71? 95? 63? 130? 153? 138? 58? 76? 103? 53
udkvnf;Munfh)
rSwcf su/f
/ 1982 ckEpS f trsK;d om;pmay0wKq&k pmtkyjf zpfonf/
64
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
65
66
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
22/ jrLarSmifa0uif;/ &efuek ?f aomfupmay?
2003/ pm 88? 11 qif w D ? (pmayavmu
pmtkyt
f rSw-f 328)/
wdkif;&if;ar*sme,f? tcef;quf0wK&Snf
tjzpf azmfjyyg&SdNyD;onfudk vHk;csif;0wKtjzpf
jyefvnfxw
k af 0/
aemuf t d r f a xmif j yKoG m ;aom zcif u d k
rauseyfonfhpdwfjzifh qefYusifaom rdef;uav;
wpfa,muftaMumif; jzpfonf/
23/ jrefrmjynfrSmaeMuonf/
&efukef?
rd;k rd;k (tif;vsm;) pmtky?f 1983/ 251 pm? 16 qifwD
(pmayavmupmtkyt
f rSwf 151) wAp-311793/
jrefrmjynfwGif;&Sd vli,frsm;\ vIyf&Sm;
k e f ; uef a exd k i f M u&rI u d k xif [ yf a zmf j yEd k i f & ef
BuKd ;yrf;a&;om;xm;onfh 0wKrsm;jzpfonf/ r*Zif;
rsm;wGif azmfjyzl;aom 0wK&Snf 5yk'fudk wpfaygif;
wpfpnf;wnf; azmfjy xm;onf/
yg0ifaom 0wKrsm;udk 0wKrsm;u@
wpfyk'fcsif; oD;jcm; azmfjyxm;NyD; udkvnf;MunfhtTef;jzifh jyefTef;xm;
ygonf/
(64? 107? 108? 114? 121 udkvnf;Munfh)
24/ rSwpfqifh/
&efukef? yg&rDpmpOf?
1978/ 254 pm? 16 qifwD (pmayavmu
pmtkyftrSwf 133) tro 78^1477/
olaX;orD;jzpfvsuEf iS hf b0ay; tajctae
twdkif; oufaomifh oufomESifh b0udk orm;
d;k ustwdik ;f roGm;vdb
k J ud,
k t
hf BuKd uo
f ;D jcm; b0
yHkpHwpf&yf wnfaqmufMunfhvdkaom rdef;uav;
wpfO;D taMumif;jzpfonf/ tawG;tac: t,ltq
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
67
68
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
27/ a&Twd*HkudkjrifvQif/ &efukef? yg&rDpmpOf?
1979/ 395 pm? 16 qif w D (pmayavmu
pmtkyftrSwf 135) wAp-278231/
NrdKUjyvlaerIpepf\ usOf;ajrmif;Muyfwnf;
I y f a xG ; rI ? Nrd K Ujyvl a erI jyemrsm;Mum;wG i f
Muyfwnf;rGef;epfpGm vIyf&Sm;kef;uef aeMuonfh
NrdKYjyae vlom;rsm;\ 'kua0'emrsm;udk pkpnf;
a&;zGJUxm;onfh 0wK jzpfonf/
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
69
30/ oHk;vGef;wifrSBudK;;/
&efukef? rdk;rdk;
(tif;vsm;) pmtkyf? 1982/ 379 pm? 16 qifwD
(pmayavmupmtkyftrSwf 149) &wp-8764/
rsuaf rSmufacwf aus;vufawm&Gmuav;
wpf&GmrS awmifolv,form;rsm;ESifh ukefoG,f
v,f,m0efxrf;wcsdKU\ b0udk xyf[yfEdkif&ef
a&;zGUJ xm;onf/
32/ tcspfqdkaomt&m
omt&m/
&efukef? tif;vsm;pmay? 1976/ 308 pm? 16
qifwD (pmayavmupmtkyftrSwf 117) tro
76^1507/
i,f o l w d k Y a vmuwG i f jzpf w wf a om
aysmf & T i f M unf E I ; jcif ; ? aMuuG J 0 rf ; enf ; jcif ; ?
pdwyf sut
f m;avsmjh cif;? &Tiv
f ef;wuf<ujcif; ponfh
vli,fwdkY\ pdwfcHpm;csufrsm;ESifh rjywfom;aom
tcspfpdwftaMumif;udk a&;zGJUonf/
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
71
(1)
1970-80 umvrsm;wGif jrefrmpmayavmu trsdK;orD; pma&;q&mr
ESpOf ;D wdYk wpfNyKd ief ufvkd xGuaf y:vmonfukd owdjyKro
d nf/ olwEYkd pS Of ;D rSm
rd;k rd;k (tif;vsm;)ESihf rpEmjzpfMuNy;D olwYkd uavmifrsm;uvnf; ol[
Y efEiS o
hf l
xufjrpl;&SMuonf/ vHk;csif;wpftkyfpDESifhyif udk,hfuavmifudk pmzwf
y&dowfMum; <um;<um;0ifh0ifh wifhw,fEdkifMuolcsnf; jzpfMuonf/
olwEYkd pS af ,mufonf jrefrmpmayavmu\ wu,fu
h kd acwfNyKd if
pmayol&aJ umif;rsm; jzpfMuonf/ tm;aumif;armif;oef uavmifrsm;yDyD
q,fpEk pS f ESpcf ek ;D yg;rQ t&Sed t
f [kef aumif;aumif; cGmoHajzmif;ajzmif;jzifh
csDwufvmMu&m ckcgwGifrl olwdkYESpfOD;xHrS rdk;rdk;(tif;vsm;) [laom
uavmifwpfacsmif;onf rarQmv
f ifb
h J kww
f &uf tm;vH;k udk EIwq
f ufum
vlYb0ESifh pmaye,frS tEdkifydkif; xGufcGmoGm;cJhacsNyD/
72
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
(2)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
73
74
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
75
76
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
77
78
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
(3)
ol o nf ol Y b 0wpf a vQmuf v H k ; od u m &S d a ompmrsm;ud k a&;cJ h N yD ; ?
odum &S&d jdS zifyh if trsKd ;om;pmayqkukd av;Burd w
f ikd w
f ikd f xdu
k x
f u
kd w
f efwef
&&So
d w
l pfO;D wnf;aom pma&;q&m jzpfayonf/ xdjYk yif jrefrm0wKrsm;udk
urmhpmay t0ef;t0dkif;xJodkY ajccsrd&ef olY0wKrsm;u pGrf;aqmifcJhNyDyJ/
wkw?f qdAk ,
D uf? *syefponfh Edik if t
H oD;oD; ol\ 0wKrsm; bmomjyefNy;D
jzpf&m tm&Se,fedrdwfwGif awmufypGm xGef;ajymifcJhayNyD/
xdrk Qomru tm&S tmz&du pma&;q&mrsm;toif;rS xkwaf 0
aom ]Mumyef;r*Zif;} (Lotus)trSwf (60) (1988) wGif ol\ 0wKwdk
wpfyk'fudk ]The price of peace in the family} [laom trnfjzifh jyefqdk
xm;onfudk awGU&ygonf/
olonf d;k d;k ukwu
f w
k jf zifh aexdik &f if; apwemygaom pmzwfol
ay: wm0efausaom pmayrsm;udk a&;om;&if; kwfw&uf vlYavmurS
xGucf mG oGm;NyD jzpfaomfvnf; olpY mrsm;um; pmzwfojl ynfow
l \
Ykd ESv;kH om;
wGif xm0&&Sifoefwnf&Sdaernfum; trSefyifwnf;/
pdk;jrifhvwf
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
79
80
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
81
82
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
83
84
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
85
86
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
(3)
]tcspfonfb0\tpdwftydkif;wpfck} ESifh ]av;bufeH&H} twGif;rS
t"duZmwfaumifjzpfaom rdef;rESpfOD;wdkYrSm rdrdomwnfaom yk*vdu
cHpm;rI tajccH cspfjcif;udk rdrdwdkYrStyjzpfaom ya,m* (wpfpkH
wpf&m)aMumifh xdef;csKyfMu&if; NydKysufEdkiforQ NydKysufoGm;ap&ef NzdKzsuf
cJ&h olrsm;jzpfonf/ vlrq
I ufqaH &;b0twGi;f rS kyyf ikd ;f tajccH cspjf cif;udk
wwfrufru
I if;yaom b0\ jzpfysuw
f pfct
k jzpf ajymif;vJypfEikd o
f nfum;
rSe\
f / od&Yk mwGif tpGjJ zpfaeaom odrt
I ajccH cspjf cif;onf yjcKyt
f wGi;f rS
a>ruJhodkY tjyifrS MunfhHkjzifh txJwGif yg;jyif;xEdkifaom a>rwpfaumif
&Sdaeao;aMumif;udk rajymEdkif/ yjcKyf\ twGif; touf&Sdaeao;onf/
rd;k rd;k (tif;vsm;)u ]tcspo
f nfb0\tpdwt
f ydik ;f wpfc}k wGif tpOf
tvmqdk ;kd pum;wpfceG ;f udk azmfxw
k jf y&if; vlt
Y zGUJ tpnf;twGi;f rS rde;f r
(rde;f uav;)wpfa,muf\ ae&mudjk yvdu
k o
f nf/ ]ud,
k cf spu
f rkd &SmeJ?Y olcspf
udk&Sm&w,forD;&,f...} (pm?34)[k tarjzpfolu orD;jzpfoludk
qHk;rvdkufaompum;udk azmfjyvdkufNyD; wpfqufwnf;rSmyif bmom
pum;\abmiftwGif;rS teufvGJt"dym,foufa&mufudkjzpfapom
(Irony [k ac:vdk aomfac:yg) pum;qdak pcJo
h nf/ if;rSm ]bmyJjzpfjzpf?
orD;pdwfwdkif;us qHk;jzwfyg/ tar tusyfrudkifcsifygbl;} (,if;/)[l
jzpf o nf / xd k Y a emuf Zmwf v rf ; \ wpf a e&mwG i f ]ud k , f c spf u d k
r&SmeJ.Y ...}[laomtcsuu
f ykd if tajccHNy;D tarjzpfou
l yif orD;jzpfol
udk odkY ajymjyefonf/ ]olcspfudk&Sm&owJhorD;&,f/ rwifjr[m...
rdbay;pm;wmr,lbJ olcsp,
f w
l m/ udak tmifoef;wdYk ESyd pf ufyrkH sm; oufq;kd
r&SnfvdkYom awmfawmhw,f...} (pm? 41) ponfjzifh? ]udk,fcspf} &Smrd
onft
h wGuf aemufqufwJG qd;k usK;d rsm;taMumif; ajymjycJo
h nf/ odjYk zifh
]tcspo
f nfb0\tpdwt
f ydik ;f wpfc}k twGi;f rS t"du Zmwfaumif a0onf
tarjzpfo\
l qEwnfaom tqH;k tjzwft& cspjf cif;udk yk*v
u
d cHpm;rI
tajccHwpfct
k jzpfrS vlrq
I ufqaH &;b0twGi;f rS odrw
I pfct
k jzpf ajymif;vJ
vdu
k cf &hJ onf/
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
87
]tcspo
f nf b0\tpdwt
f ydik ;f wpfc}k wGif rd;k rd;k (tif;vsm;)u vlt
Y zGUJ
tpnf;twGif;rS tpOftvm ,Ofaus;rI ponfwdkYjzifhwnfaqmufxm;
aom rdef;r\ taetxm;udk jyvdkufonf/ a,bk,susaom ]vl} [l
jzpf-&Sd ae&jcif;twGif;rS oD;jcm;oabmudk aqmifoGm;aom ]vl-tr} (ydk
rdk usO;f ajrmif;oGm;aom vl\taetxm;wpfc)k taMumif;udk wifjycJo
h nf
r[kwf/ tpOftvm? ,Ofaus;rI ponfwdkYjzifh wnfaqmufxm;aom
rdef;rwpfa,muf\ taetxm;udk jrifapcsifonf/ wpfcsdefwnf;rSmyif
wnfaqmufxm;jcif;cH&aom rde;f rwpfO;D ESihf rde;f rpma&;q&m wpfa,muf
\ae&mrS obm0 tajccHjzpfay:rI (Biologically designated [k
ac:vdkaomf ac:yg) t& jzpf-&Sd aeaom ]vl-tr} tay: xm;&Sdaom
oabmxm;udk azmfjycJo
h nf/ ]uRerf onf rde;f rjzpf &onfb
h 0udk yxrqH;k
tBudrf pdwfemrdygonf} (pm?42)/ ]tcspfonfb0\tpdwftydkif;wpfck}
udk ed*Hk;csKyfvdkufaomtcg rdk;rdk;(tif;vsm;)u vlrIqufqHa&;b0twGif;
rS udk,fum,jcif; ESD;aESmrIudk tajccHaom &if;ESD;rIonf vl-vlcsif;
wG,fwmrIwpf&yf jzpfvmap(Edkif)onfudk azmfxkwfjycJhonf/ odkYaomf
cspjf cif;\ taetxm;ajymif;vJrt
I ydik ;f wGif atmifjrifonf? ratmifjrif
qdkonfudk rajymcJh/ rjycJh/
]av;bufeH&H} wGifaomf tpOftvmESifh ,Ofaus;rI wdkYt& wnf
aqmufxm;aom ]rde;f r}\ cspjf cif;ESihf tcspcf &H jcif; taetxm; ESpcf pk vH;k
twGif;yif olonf wnfaqmufcHxm;&olomjzpfaMumif; ydk ay:vGif
apcJhonf/ ol\yk*vdub0? jzpf-&Sd ae&jcif;rSm tjcm;ol (odkYr[kwf?
ya,m* wpfpw
kH pf&m) \ wnfaqmufay;xm;rIomjzpfonfukd jycJo
h nf/
cifouf cspfaom udkudku olcspfaom cifoufudk olvdkcsifovdk (yHkoGif;)
wnfaqmufay;cJ&h ifjzifh Zmwfvrf;qH;k oGm;onf/ cspw
f wfoEl iS hf tcspcf &H ol
cifouf\ b0taetxm;ESpfckpvHk;rSm bmrS rxl;jcm;/ taMumif;rSm
taetxm;ESpcf pk vH;k cifoufonf vlt
Y zGUJ tpnf; tpOftvm? bmom
pum; tp&So
d nfwt
Ykd m;jzifh wnfaqmufxm;aom rde;f rwpfa,mufom
jzpfonf/ odjYk zpf xdo
k Ykd wnfaqmufxm; jcif;cHae&aom rde;f rwpfa,muf
twGif;rS? obm0w&m;twGif;rS uGJjym;pGmwnf&Sdaeaom rdef;r (wGif
]vl-tr} udk qdkvdkonf/) tay: jyefvnfoHk;oyfMunfhrdonf/ ]rdef;r
wpfa,muf[m b0tusO;f axmifxrJ mS ol&Y UJ cEmud,
k u
f o
kd mru pdwu
f ykd g
88
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
csKyaf ESmifwm;qD;xm;&r,fwv
hJ m;.../ pdw&f UJ vGwv
f yfciG ahf v;udak wmif
xGufaygufay;cGifhr&Sdbl;wJhvm;} (pm?181) ponfjzifh ar;cGef;rsm; xkwfcJh
onf/
]av;bufeH&H} ed*Hk;wGif rdk;rdk;(tif;vsm;)u tpOftvm? ,Ofaus;rI
ponfwdkYtm;jzifh wnfaqmufxm;aom rdef;rudk rdef;rpma&;q&m
\wpfa,mufae&mrSm todtrSwjf yK&if; oa&mfjycJo
h nf/ tcsut
f vuf
tm;jzifo
h m aumif;onfr[kwaf wmh/ a&SUwGif wifjycJah om ]ta&;tom;}
tydkif;udkyif jyef axmufjy&awmhrnf/ ]udk,fha,musfm;udk udk,fcspfvdkY
,lvmwm ckvnf; odycf spw
f ,fa[h? odycf spw
f ,f}[kajymzdYk 0efrav;awmh
ygNyDwnf;/} [laom pmaMumif;udk aocsmpGm zwfMunfhaomf a':cifcif
ouf\pum;onf pmzwfot
l m; qefu
Y sib
f ufteuf oufa&mufapvdrk I
rsm; rnfa&GUrnfrQ yg0ifaeaMumif; awGU&ayrnf/ wnfhwnfha&;NyD;
qefYusifbuf teufudk jrifapcsifjcif;jzpfonf/ xdkta&;tom;rsKd;onf
yif rd;k rd;k (tif;vsm;)\ ta&;tom;rsm;wGif awGU&wwfaom a&;om;wwf
jcif; odrYk [kwf d;k d;k ta&;tom;wpfcrk S pmayjzpfatmif a&;Edik jf cif; ynm
wpf&yf[k rjrifrjzpfEdkif/ xdktm;xkwfrIrsKd;udk todtrSwfjyK&rnfom
jzpfonf/
(4)
]tjyefwpf&mrdkufOD;rSm}? ]tcspfyGifhOD;} ESifh ]jynfAm&mrStpjyK} 0wK
wdkrsm;onf rsKd;wlpk wpfckwnf;twGif;rS vlom;wdkY\ cspfjcif;ESifh vlYtzGJU
tpnf;ESihf ,Ofaus;rI\ xkwu
f ek w
f pf&yfjzpfaom rde;f rwd\
Yk yHk yk f azmfcjhJ yef
onf/ ]tcspfyGifhOD;} rSmrl rsKd;qufESpfcktMum;rS tjrifjzpfonf/ odkY&mwGif
yxrrsK;d qufuOkd ;D wnf aemufrsK;d qufwpfcu
k jyefvnfppd pfMunfv
h u
kd f
jcif;jzpfonf/
rd;k rd;k (tif;vsm;)\ ta&;tom;rsm;twGi;f rdr\
d yk*v
u
d cspjf cif;udk
rdrb
d mom csK;d ESrd yf pf&jcif;twGuf ya,m*wpfcck &k adS eonfcsn;f jzpfonf/
wpfqifhwufqdk&aomf rdrd\cspfjcif;udk rdrdrSty jzpfaomtaMumif;
wpfaMumif;aMumif;aMumifh taetxm;ajymif;vdkuf&olrsm;rSm rdef;rrsm;
omjzpfMuonf/ qdkcJhNyD;onfhtwdkif; ,Ofaus;rIESifh vlYtzGJUtpnf;\
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
89
90
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
r[kw/f rSm;cJo
h nfr[kw/f a&G;cs,f jcif;rS&&Scd ahJ om tusK;d w&m;\ tusK;d
qufuom olYudk a0'em wpfpHkwpf&mjzpfapcJhonf/
rdk;rdk;(tif;vsm;)onf xdka0'emudk a&;om; azmfjycJhonfr[kwf/
jyHkomjycJhonf/ (a':)cufcufEG,f\ cHpm;aeonfhtydkif;udk olYorD;xH
rSom pmzwfolu odvdkuf&onf/ (a':)cufcufEG,fxHrS wdkufdkufod&
aom taMumif;wpfcrk [kw/f orD; a0a0EG,u
f jyefvnfwifjyomvQif
pmzwfow
l u
Ykd od&onf/ wpfcsed w
f nf;rSm yif orD;jzpfou
l tarjzpfoEl iS hf
tajccHtm;jzifh vH;k 0rwlaom taetxm; ESpcf &k adS eonf/ xdt
k aetxm;
wdYk rSm ]tcspyf iG Ohf ;D } \ t"duusawmh tcsurf sm;jzpfonf/ rd;k rd;k (tif;vsm;)
u xdt
k csuw
f w
Ykd iG f tajcwnfom Zmwfvrf;wpfcu
k kd jzpfvmapcho
J jzifh
(ae&mwGifvnf; ol\ta&;tom;aumif;aMumif;? a&;wwfaMumif;
ay:vGifvmjyefonf/) ol a&;om;wifjycsifonfrSm]cspfjcif;}udk tajccH
aom jyemtaMumif; rnfumrw r[kwfawmh/ rdef;r[laom rsKd;wlpk
wpfcw
k nf;twGi;f jzpf-&Sad eMuaomfvnf; yk*v
u
d tajccH tjrifrwlnD
ol ESpOf ;D teuf wpfO;D u tjcm;wpfO;D udjk rifaom tjrifjzpfonf/ ]uRerf u
awmh tarhvdk tqdkawmfwpfa,muf b0rsKd;udk wpfcgrQ pGJvrf;cHkrifjcif;
rjzpfcJh/ tazhvdk ynmwwfwpfa,mufjzpfzdkYudkom tmoDo &Sdaeonf}
(pm? 186) [laom pmaMumif;jzifh rwlnaD om tajccHtjrifukd jycJo
h nf/
jrifaomolEiS hf tjrifc&H olw\
Ykd tMum;u umvw&m; rwlnrD u
I kd tajccH
aom rsKd;qufuGm[rI tjrifrSm ajymyavmufaom tcsufwpfck r[kwf
onfrmS rSeaf omfvnf; rodBuKd ;<ujH yK&avmufaom taetxm; wpfck
r[kw/f xdt
k csuu
f kd rd;k rd;k (tif;vsm;)u udak pmnde;f a&;aom oDcsi;f oDqo
kd l
ESpfOD;udktoHk;jyK vSypGm a&;om; jyoxm;cJhonf/ (zwfyg/ pm? 18790)/
rdk;rdk;(tif;vsm;)u rdef;rpma&;q&m wpfa,muf\ ae&mudk,lum
&,lxm;aom taetxm;twGi;f rSom ]tcspyf iG Ohf ;D }udk a&;om;cJah Mumif;udk
OD;xifausmfudk toHk;jyK jyoxm;cJhonf/ OD;xifausmfudk b,folb,f
0g[k a&;om;jycJo
h nfrmS rSe\
f / xdx
Yk ufy
kd aomf bmudrk Q a&;vnf;rjy/
Tef;jyvnf;rqdk/ OD;xifausmf\ a0'emudk cufcufEG,fu rodEdkif/
cufcufE,
G u
f kd rd;k rd;k (tif;vsm;)u todray;/ wpfenf;qd&k aomf rd;k rd;k (tif;
vsm;)onf rdef;rpma&;q&mtjzpfESifh ol\pnf;udkrausmfbJ olYabmif
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
91
92
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
93
ud,
k u
f m,? vdif ponfrsm;udk tajccH cHpm;odjrifaom twdik ;f twmudk
rl rdef;ru ]omvQif} azmfjyEdkifrnfjzpfonf/ ae&mwGif tu,f
rSefuefrI? wu,fhb0ESifh eD;pyfrIwdkYrsm;udk xnfhoGif;pOf;pm;aomf zefwD;
wifjyyHw
k iG f &oajrmufjcif;? rajrmufjcif;udyk ift&moGi;f aqG;aEG;awmh
rnfr[kwf/ taMumif;rSm wu,fhodrIudk tajccH wifjyazmfxkwfjcif;
rsm;wGif wifjyyHkonf tom;r[kwfawmh/
]tjyefwpf&mrdkufOD;rSm} wGifaomf rdef;rwpfa,mufu olESifhtwlwl
trsKd;tpm;jzpfaom rdef;rwpfa,muftay: cifwG,frI? wG,fwmrIESifh
rsK;d wlpw
k pfcw
k nf;r[kwaf om? a,musmf ;uav;rsm;tay:wnfcaJh om
qefYusifbuf wpfcktay: wwfrufrI? wG,fwmrI wdkYudk jycJhonf/
taMumif;t&mrSm d;k d;k yif jzpfonf/ ausmif;olb0rS tdraf xmifonfb0
a&mufvmaom rdef;rwpfa,mufu oluJhodkYrdef;rjzpfaeolwpfOD;udk
jyefvnfwifjyaeaom yHpk rH sK;d jzifh a&;om;cJjh cif;jzpfonf/ od&Yk mwGif wifjy
aeaom rdef;rESifh OD;wnfwifjycHae&aom rdef;rwdkYtMum; tae
txm;rsm;onf rwlnDMu/ rdef;r jzpfae&jcif;twGif;yif rwlnDaom
tjrif&Sdaeonf/ wpfenf;qdkaomf rdrdk;onf tpOftvmyHkazmfxm;jcif;
cH&aom rdef;r? zefqif;wnfaqmufjyxm;jcif;cH&aom rdef;rb0udk
ausmv
f mT ;um wu,frh ed ;f rwpfa,muftaMumif; ajymjyaecJo
h nf/tqH;k
wGifaomf tu,f rdef;rwpfa,muftaejzifh ]wpfcgyJ rSm;&r,fvdkY
b,foluajymovJ} [laomtcsufudk jyemwpf&yf (wGif jyem
qdkonfrSm qufvuf ESD;aESmzG,fjzpfaejcif;[k,lonf) tjzpf wifjyum
ta&;tom;udk NyD;qHk;xm;cJhonf/ pifppf xdkaemufqHk; wifjycsufonf
rde;f rwnf;[laom jzpf-wnf-&Sd aerI taetxm;wpf&yfukd ]vl} [laom
rsKd;wlpkBuD;wpfckwnf;\ atmufodkY jyefvnfydkYvdkufjcif;jzpfonf/ ]vl}
wpfa,muf taejzifhaomf wpfBudrfom rSm;&rnf[k ynwfxm;jcif; r&Sd
jzpf&um; rde;f ronf vljzpf tb,faMumifh (rde;f rrsm;wGi)f wpfBurd o
f m
rSm;&rnf[k qdkEdkifygrnfenf;[laom ar;cGef;udk ar;cJhjcif;jzpfonf/
(6)
94
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
95
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
97
tdrfeD;csif;
]armifa&...[db
k ufEpS t
f rd af usmu
f rHUk [if;cg;auR;wJ?h vmzdwf
oGm;w,f? armif0ifoGm;vdkufygemf}
]][m...armifaemufusaeNyD? at;yJ oGm;vdkufyg? 'Dem;u
vlawGeJUvJ &if;ESD;oGm;atmif rdef;rqdkawmh ydkaumif;wmaygh}}
uRerf wdYk onf&yfuu
G u
f kd ajymif;vmonfrmS odyrf Mumao;ay/
teD;tem;rS vlrsm;ESiv
hf nf; r&if;ES;D vSao;/ uRerf wdu
Yk vnf; pum;enf;
olwdkYuvnf; t&dyftuJMunfh ta0;rSom tuJcyfaeMu[efwlojzifh
olprd ;f rsm;ozG,f jzpfaeMu&ao;\/ wu,fawmh uRerf onf ta&mw0if
pyfpyfpkpkaewwfolrsm;udk ESpfoufolr[kwfay/ onfvdk&yfuGufrsdK;wGif
aevQif xdo
k pYkd yfpyfppk k a&ma&maESmaESm jzpfvmrnfuo
kd o
d jzifh tpuyif
cyfrSefrSefaeonfu aumif;rnf[k ,lqrdonf/ odkYaomf vlY0w&m;t&
oma&;emrIudkawmh yg0ifaqmif&Guf&ayrnf/
uRef r tvS L td r f o d k Y a &muf c sd e f 0 ,f vl t awmf p H k a eayNyD /
aemufus rSvnf;0ifvm? vluvnf;rsuEf mS opfjzpfojzifh tm;vH;k vdv
k u
kd
Munfah eMu onf/ tdr&f iS rf ESiw
hf o
l u
l uRerf udk ae&may;&if; zdwaf c:\/
vbuf&nf 0dkif;wGifxdkifESifhol trsdK;orD;wOD;u OD;pGm uRefrvHkcsnfudk
aoaocsmcsm pdkufMunfh&if; pum;p\/
]]a':vSNrdKifwdkU tdrfudk ajymif;vmwmr[kwfvm;}}
]][kwu
f }hJ }
]]b,fuajymif;vmwmvJ}}
]]&efuek Nf rKd UxJuyg}}
]]aMomf...NrdKUxJrSm bmvdkYraewmvJ}}
98
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
99
100
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
]]r[kwfygbl;? pmjyifyg}}
]pmjyif} qdo
k nfukd olaumif;aumif;odykH ray:yg/ uRerf wdt
Yk rd f
tajctaeudk Munfhvnf; txifao;aeyHk&\/ wu,fawmh uRefrwdkY
tdrfwGif armifht&nftjcif;udk odEdkifaom armifhpmtkyfpifBuD;u xD;xD;
rm;rm; &Sdaeaomfvnf; olu pdwf0ifpm;yHkr&yg/ armifonf rdbydkif
yHEk ydS w
f u
kd w
f iG f yHEk ydS x
f w
k af 0tvkyu
f kd OD;pD;vkyu
f ikd af eonf[v
k nf; uRerf u
rajymrd/
]]vkyif ef;[m rdbydik b
f ?J ud,
k w
f eYkd YJ bmrSrqdik b
f ;l ? ud,
k u
f omref
tvkyform;bJ? 'gudk at;em;vnfxm;&r,f}}
armifu onfodkYyif rMumcP ajymcJhonf/ NyD; <um;0gonfudk
vnf; armifu rkef;onf/ rdef;rayr,fh rdef;reJYrwlap&[k armifu oif
onf/ uRefru armifhr,m;wnf;/
]]vliSm;u vcb,favmufay;&vJ}}
uRerf u armifv
h cudk wdu
k f u
kd af r;vmvdrrhf nf [kxifaomfvnf;
jrm;OD;u wnfhwnfhrvm? wpfbufrS auGUvmonf/
]]40-yg}}
]]tif;...ay;&wmayghav? ud,
k cf rJG &Sad wmhvJ xm;&rSmaygh? 'geJU
tJ...nDremrnfu b,fol}}
]]at;at;yg...}}
]]at;at; a,musfm;u 0ifaiGawmh taumif;om;rdkYvm;}}
]][kwu
f ?hJ rqd;k vSygbl;}}
]]olu pma&;q&mvm;}}
apmapmu pum;udk b0ifusyHkray:/ olodvdkonfudk xyfar;
jyefonf/
]][kwfuJh? pmvJ eJeJyg;yg;a&;ygw,f}}
olonf qufar;&rnfudk raumif;awmhrSef; odvmyHk&\/
uav;udo
k m jrL aeonf/ cPMumvQif wpfrsKd ;wpfzkH pvmOD;rnfukd uRerf
odaeonf/ pdwfvJysuf? &,fvJ&,fcsifaerd\/ xdktcdkuf rD;zdkaqmifrS
a':i,fu ]]at;at;a&? ig;u 'Dtwdkif;csufrSmvm;? aMumfNyD;rS
csurf mS vm;}} [k vSr;f ar;ojzifh ]]cPaemf}} [k qdu
k m rD;zdx
k J 0ifvmcJo
h nf/
uRefr awmfawmfESifh jyefxGufroGm;bJ aerS ]]jyeftHk;r,fa[h}}[kqdkum
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
101
102
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
103
104
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
105
106
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
107
]]&Suw
f ,f...ody&f u
S w
f ,f? raecsib
f ;l ? 'D&yfuu
G rf mS raecsif
awmhbl;? vlnHhawGMum;xJ ae&wm udk,fyg vlnHhjzpf&w,f? wpfoufeJY
wpfudk,f &efjzpfbl;wm r[kwf? ckawmh &Sufp&m}}
xdak eYrpS armifjyefvmwdik ;f uRerf \ wwGww
f w
G f nnf;nLoH
yif jzpfonf/ armif aemufaeYreuf tvkyfroGm;rDtxd uRefronf tdrf
ajymif;&ef tdrf&SmzdkYtaMumif;udkvnf; tNrJ em;ylaerd\/ wpfcgwpf&H
armif u pd w f r &S n f jyef a tmf v Qif vif r ,m;uawmuf u q
jzpf & ao;onf / ,ck wavm armif o nf naeaemuf u Ref r S
jyef v mwwf a wmh reuf t apmBuD ; jyef x G u f o G m ;avh &S d \ /
uRefrem;ylem;qm vkyf[k odaomfvnf; uRefru ravQmh/
tdrfxyf&Sm&ef armifhudk em;ylNrJ ylae\/ 'Dtdrfu tdrfvc
aps;BuD;onf? aEGqdkvQif rD;aMumuf&onf ponfjzifhvnf; trsKd;rsKd;
taMumif;jy\/ Mumawmh r,m;pum;ygbJvm;? em;ylrcHEdkifbJvm;
rod/ tdrfajymif;rnf[k armifu ajymvmawmhonf/
,ckajymif;&onft
h rd u
f NrKd Uv,faumifr[kwaf omfvnf; NrKd UESihf
eD;aom ae&m? tdru
f vnf; wdu
k cf t
H rd f oD;oefcY ef; jzpf\/ ud,
k t
fh rd w
f cH g;
ud,
k yf w
d
f oD;jcm;aeEdik \
f / bmbJjzpfjzpf tdraf jymif;& uRerf aysmv
f u
kd f
onfjh zpfjcif;/
,cktdrfwGif armiftvkyfoGm;vQif tdrfwHcg;ydwf uRefrwdkY
om;trdEpS af ,mufwnf; aevdu
k \
f / a':i,fuvnf; ajrmif;jr&Sd olo
Y rD;
xHwGif oGm;vnfaeonf/ om;uawmh tdrfvnf rxGuf&ojzifh ysif;ae
[ef wlonf/ uRerf em;om tNrJ uyfae\/ ,ciftrd w
f iG af wmh tdref ;D csi;f
rsm;u (txl;ojzifh a':pyfp)k u ulnx
D ed ;f ay; om;\wm0ef uRerf rSm
r&SdvS/ ,ckawmh uRefrrSm pma&;bkdY a0;pG? tdrftvkyfyif aumif;aumif;
rvkyf&awmhacs/
aeYpOf armiftvkyfroGm;rD aps;odkY ajy;xm;ESifh &onf/ ,ck
tdrfeD;csif;awGujzifh uav;tyfxm;cJhvdkYvnf; pdwfcs&rnfhyHk ray:acs/
uRerf wdu
Yk v
kd nf; vH;k 0pdw0f ifpm;yHk r&Sad cs/ 'Dwcgawmh cyfwnfwnfaernf
[k uRefru MuHK;0g;xm;aomfvnf; olwdkYu uRefrxuf q,fq
108
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
109
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
111
odum&SdwJh rkefY[if;cg;
uRerf ESihf nDrav; olZmwdo
Yk nf wpfa,mufuw
kd pfa,muf tvGecf spMf u
ygonf/ txufatmuf wpfEpS o
f m uGmjcm;Ny;D nDtpfr ESpaf ,mufwnf;
om&So
d jzifh wjcm;armifErS awG cspMf uwmxuf ydo
k nf/ pm;vnf; twlw?l
upm;vnf; twlwl? ausmif;oGm;awmhvnf; twlwl tNrJwrf; rcGJrcGm
&SdaeMuonf/
kyfcsif;uvnf; wllojzifh tjrTmnDtpfr[kyif xifMuygonf/
tjrmT awGvm;[k ar;vQif uRerf wdu
Yk vnf; jiif;qef raeawmh? &,fppESihf
acgif ; nd w f j yvk d u f M uonf o m jzpf o nf / araruvnf ; uRef r wd k Y
ESpfa,mufudk t0wftpm; qifwlcsKyfay;onf/ nDrav;u xGm;ojzifh
udk,fvHk;udk,fxnfcsif;vnf; twlwlavmufyif jzpfaeonf/
olpdrf;rsm;u uRefrwdkY nDtpfrudk kwfw&uf rcGJjcm;wwf/
odkYaomf azaz ararESifh &if;ESD;aom aqGrsKd; rdwfaqGrsm;uawmh
aumif;aumif;BuD; cGJjcm;wwfygonf/
uRerf ESihf nDrav; olZm\ tBuKd uEf iS hf pdu
k u
f awmh ta&SUESihf
taemufvkd vH;k 0 uGjJ ym;jcm;em; aeygonf/ uRerf u tpdr;f a&mif BuKd uf
vQif nDrav;u teDa&mif BudKufonf/ araru onfwpfcg uRefr
BudKufonfh tqif taoG;udk tuscsKyfay;vQif aemufwpfcg nDrav;
BudKufonfh tqifudk csKyfay;&onf/
tpm pm;onfhtcg uRefru csOfcsOfpyfpyf BudKufonf/
nDrav;u csKcd sKq
d rd q
hf rd hf BuKd uo
f nf/ ig;wpfrsK;d wnf;udk araru nDrav;
twGuf aMumfay;&NyD; uRefrtwGuf csOf&nfcsufay;&onf/ uRefru
wdww
f w
d q
f w
d q
f w
d f aewwfonf/ nDrav;u oGuo
f u
G v
f ufvuf oGm;
vmvIyf&Sm;aewwfonf/ uRefru onf;cHonf/ odkYaomf pdwfBuD;onf/
nDrav;u pGmonf/ odkYaomf taw;trSwf rxm;wwf/ uRefru odrf;
112
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
113
]rwlygbl;}
oli,fcsif;rsm;u NydKifwl atmfMuonf/
]wjcm;pDy}J
aemufwpfa,mufu jznfhpGufonf/
nDrav;ESifh twl ygvmaom oli,fcsif;rsm;uvnf; odyfrwl
bl;[k rSwcf suaf y;Muonf/ uRerf wdYk nDtpfr NyKH ;aevdu
k &f onf/ xkx
Yd uf
qdk;wmu uRefrESifh nDrav; toufwpfESpfom uGmygonf qdkwmudk
vnf; b,folurS r,HkMu/
]udk,fu odyf&ifhaew,f xifw,f}
uRefruajymawmh ]r[kwfygbl;? wpfa,muf wpfrsKd;awmh
vSwmygyJ}[k ESpfodrfhay;Muygonf/
]rif;nDrav;u vSvJvSw,f? EkvJEkw,f? uav;av;vdkyJ?
wuodkvfausmif;olvdkYawmif rxif&bl;? 'gayr,fh rif;urS &ifhusufNyD;
at;at;csrf;csrf;eJY vSwmyguGm}
onfpum;udkawmh oli,fcsif;rsm;u nDrav; uG,f&musrS
ajymjcif; jzpfygonf/
nDrav;&JU oli,fcsif;rsm;uvnf; uRefr uG,f&mrSm ajymMu
onfw/hJ
]rif;tpfru rif;eJY wpfEpS yf u
J mG w,fom qdw
k ,f? rif;eJY ,SOv
f u
kd f
awmh tbGm;BuD;av; usaewmyJ} wJhav/
114
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
115
116
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
117
pdwu
f se;f rmzdv
Yk J vkad o;w,f orD;&JU? orD;azazqdk Munf?h ck b,favmuf
usef;rmaeovJ? ajr;rsm; csD&&if ydkNyD; usef;rmrSm jrifa,mifao;}
araru ajymrS nDrav;rSm uav;r&ao;wm owd&onf/
aMomf nDrav; wpfa,mufaum pdwfusef;rmygavp/ olYcifyGef;
taomuftpm;rsm;wm ararwdkYudk ajymrjyrd/ uRefrb0rSm nDrav;udk
MunfNh y;D ud,
k u
hf u
kd ,
kd f tm;r&cJw
h mudk ajzodrv
hf u
kd &f onf/ b0&JU Ny;D jynfph kH
jcif;udk uRefr qef;ppfaerdonf/
118
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
119
rsupf ad pGMunfo
h nf/ uRerf u nDrav; pma&;onft
h aMumif; onfae&m
rSm rajymcsif/ nDrav; udk,fwdkifuaum ajymapcsif&JUvm; uRefr rod/
0wKtaMumif; ajymNyD;awmh rkefY[if;cg;buf a&mufoGm;onf/
]pm;vdkY aumif;w,fAsm? rkefY[if;cg;u awmfawmf aumif;w,f?
pm;zl;orQxJrSm taumif;qHk;yJ? ajrmufajymwm r[kwfygbl;? wu,f
ajymwm? odum&Sd&SdeJY aumif;wJh rkefY[if;cg;}
]ajymawmhr,f? ausmif;q&myDyD pum;wwfw,f? rkefY[if;cg;yJ
odum &S&d w,fv}Ykd
nDrav;u apmif;iJh em;axmifaeonf/
][m &SdwmayghAsm? b,ft&mrqdk odumqdkwm &SdwmyJ?
rkefY[if;cg;qdkayr,fh tcsKdrIefYawG trsm;BuD; ulNyD; csufwm? wcsKdU
aq;oMum;awG xnfhwm? tJovdk csKdwm aumif;wm r[kwfbl;? pepf
wus csux
f m;rSe;f pm;wmeJY odw,f? tJ'gaMumifh odum &Sw
d hJ rke[
Yf if;cg;vdYk
ajym&wm}
uRefrwdkYtm;vHk; &,fMu&onf/ nDrav;u olY0kdif;u xoGm;
onf/
xdkaeYu nDrav; apmapm jyefoGm;ygonf/ aemufawmh nDr
av; pmtkyfrxkwfawmh/ wjcm; uefxdkuftvkyfwpfck ajymif;vkyfae
onf[k od&onf/
/rwfv? 1990)
120
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
vGrf;pmacG
121
122
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
123
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
125
0rf ; enf ; rS w f w rf ;
rd;k rd;k (tif;vsm;)
(1944-1990)
olrudk yJcl;wdkif;? 'dkufOD;NrdKUe,fwGif tz OD;xGef;? trd a':jr&Sif
wdkYrS 1944ckESpf? atmufwdkbmv (24)&uf t*FgaeY zGm;jrifcJhonf/
trnf&if;rSm a':pef;pef; jzpfonf/
'dkufOD;NrdKU tpdk;& txufwef;ausmif;wGif (7)wef; ausmif;ol
b0rS pwif uAsmudk arGUavsmcf o
hJ nf/ 1965ckEpS w
f iG f &efuek f 0dZm ^odyH
wuodkvfwGif ynmoifMum;&if; olraexdkif&m taqmiftrnfudk tpGJ
jyK rd;k rd;k (tif;vsm;)[laom uavmiftrnfjzifh uAsm? 0wKEiS hf aqmif;yg;
rsm;udk pwifa&;om;cJhonf/
olr\ yxrqH;k yHEk ydS cf ahJ om 0wKwrkd mS 1972ck? pufwifbmv
tdrfeD;csif;}}jzpfNy;D ruG,v
xkwf aiGwm&D r*Zif;yg ]]td
f eG rf D txd aemufq;kH
a&;om; azmfjycJhaom 0wKwdkrSm 1990jynfhESpf rwfvxkwf pHy,fjzL
odum&SdwJh rkefY[if;cg;
r*Zif;yg ]]od
cg;}} jzpfygonf/
olr\ yxrqHk;aom vHk;csif;0wK&SnfrSm 1974ckESpfwGif
aysmufaomvrf;rSm prf;w0g;
trsKd;om;pmayqk &&SdcJhonfh ]]aysmuf
w0g;}} jzpfNyD;
aemufq;kH xkwaf 0cJo
h nfh vH;k csi;f 0wK&n
S rf mS 1987ckEpS f {Nyv
D xkwaf 0
cHwufEkav;awG Id;csdefwefawmh}} pmtkyf jzpfygonf/
onfh ]]cH
olronf 1974ckESpfrS 1987ckESpftxd vHk;csif;? 0wK twkd?
t&Snfaygif; (29)tkyfwdwd a&;om;xkwfa0cJhNyD; trsKd;om;pmayqkudk
(4)Budrfwdkifwdkif qGwfcl;EkdifcJhygonf/
acwfNydKifcHpm;rI b0okyfudk zGJUqdkcJhonfh olr\ tEkynm
vuf&mrsm;rSm jynfwiG ;f omru jynfyEdik if rH sm;jzpfaom k&mS ;ESi*hf syefwYkd
txd pdrfh0ifxdk;azmuf EdkifcJhygonf/
olronf pmzwfy&dowfEiS hf jrefrmpmayavmuudk 0wK[al om
tEkynmjzifh tvkyftauR;jyKHkrQ tm;r&ao;bJ pepf&Sdaom? wdus
aocsmaom? vrf;TefrIajzmifhrSefaom wm0efcHpmwnf;b0jzifh pHy,fjzL
r*Zif;udk oHa,mZOfNidwG,fpGm pdwftiftm;xufoefpGmjzifh 1989ckESpf?
Mo*kwfvrS ruG,fvGefrD aemufqHk;aeY (12-3-90)txd yg0ifaqmif&Guf
Edik cf yhJ gonf/
126
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
127
128
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
129
130
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
131
132
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
Concept [mpmaybufrSm0ifovdk
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
133
134
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
'kw,
d uawmh aorif;qkw
d hJ bH&k efou
l kd wdrYk sm; pnf;pnf;vH;k vH;k eJY
wdkufzkdYvkdw,f/ olYrSmu t&G,fra&G;? tcsdefra&G; ow0gawGudk ac:,l
Edik w
f hJ tmPm &Sad ywmud;k / rcd;k rcefY &,fBuBJ uv
J yk af ewJh olyY g;pyfxu
J oGm;
awGrmS ow0gawG&UJ aoG;[mayusaH ewmygyJ/ odoBd u;D eJY cHae&wmudu
k
rcHcsrd cHomygbJ/
oHo&mvrf;rSm wdkYrsm;oGm;ae&ouawmh olYpufuGif;u
rvGwEf ikd b
f ;l av/ &J&0J 0hH hH olu
Y kd &ifqikd Ef ikd zf u
Ykd awmh tcsed &f o 0dyem
w&m;udk tm;xkwfzdkY vkdw,f/
nDrav;awGtaeeJY cifaqGO;D udk w&m;tm;xkwzf Ykd rpk wku
d w
f eG ;f
cJhayr,fh rkd;rkd;tay:rSmawmh tcsdefawG&Sdygao;w,fvdkY jznf;jznf;awmh
wkdufwGef;r,fvdkY rpk tcsdefqGJcJhrdwm rpk\trSm;yJ/
rpkvnf; vm;I;d u &efatmifjrifb&k m;rSm w&m;xdik Nf y;D rk;d rk;d udk
trQa0ygw,f/ cifaqGOD;vnf; bk&m;zl;cJhwJh ukodkvfeJYw&m;tm;xkwfwJh
ukodkvfudk rkd;rdk;udk trQa0ayawmh/
oHo&mc&D;vrf;rSm ol jzwfoef;oGm;&if; ESvHk;om;'Pf&mudk
ukoEkdifwJh opmav;yg;w&m;udk ol &SmazGawGU&SdrSmyg/
tJ't
D cgrSmawmh rk;d rk;d wpfa,muf tNrpJ rd ;f vef;wJh awmtkyn
f Kd
rSm at;jrpGm ckdvIHEdkifr,fqdkwm rpk ,HkMunfw,f/
csr;f ajrU&Tiv
f ef;ygap...
cifESif;,k
1-4-90
acwvm;Id;
pdefwpfyGifh rdk;rdk;(tif;vsm;)
135