T.C.

MLL ETM BAKANLII

MEGEP
(MESLEK ETM VE RETM SSTEMNN GLENDRLMES PROJES)

AYAKKABI VE SARACYE TEKNOLOJS

FANTAZ ANTA-1

ANKARA 2008

Milli Eitim Bakanl tarafndan gelitirilen modller;

Talim ve Terbiye Kurulu Bakanlnn 02.06.2006 tarih ve 269 sayl Karar ile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda kademeli olarak yaygnlatrlan 42 alan ve 192 dala ait ereve retim programlarnda amalanan mesleki yeterlikleri kazandrmaya ynelik gelitirilmi retim materyalleridir (Ders Notlardr). Modller, bireylere mesleki yeterlik kazandrmak ve bireysel renmeye rehberlik etmek amacyla renme materyali olarak hazrlanm, denenmek ve gelitirilmek zere Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda uygulanmaya balanmtr. Modller teknolojik gelimelere paralel olarak, amalanan yeterlii kazandrmak koulu ile eitim retim srasnda gelitirilebilir ve yaplmas nerilen deiiklikler Bakanlkta ilgili birime bildirilir. rgn ve yaygn eitim kurumlar, iletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlik kazanmak isteyen bireyler modllere internet zerinden ulalabilirler. Baslm modller, eitim kurumlarnda rencilere cretsiz olarak datlr. Modller hibir ekilde ticari amala kullanlamaz ve cret karlnda satlamaz.

NDEKLER
AIKLAMALAR ....................................................................................................................ii GR ....................................................................................................................................... 1 RENME FAALYET1 .................................................................................................... 3 1. KALIP .................................................................................................................................. 3 1.1. Fantezi antann Tanm ............................................................................................... 3 1.2. Kullanm Amac............................................................................................................ 3 1.2.1. Yapmnda Kullanlan Malzemeye Gre Fantezi anta eitleri......................... 3 1.3. l Alma ..................................................................................................................... 4 1.3.1. llendirilecek paralar...................................................................................... 5 1.4. Kalp Hazrlama ............................................................................................................ 6 1.4.1. Kalb karlacak paralar..................................................................................... 6 1.4.2. Kalp Hazrlamada Dikkat Edilecek Noktalar ....................................................... 6 1.4.3. Ana Gvde Kalb karma ................................................................................... 6 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 10 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 11 RENME FAALYET2 .................................................................................................. 13 2. KESM ............................................................................................................................... 13 2.1. Gvde Kesimi ............................................................................................................. 14 2.2. Sufle Kesimi................................................................................................................ 14 2.3. Faa Kesimi ................................................................................................................ 14 2.4. Astar Kesimi ............................................................................................................... 15 2.5. Besleme ve Sertletirme Malzemesi Kesimi............................................................... 15 2.6. Kenar Tra yapm .................................................................................................... 15 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 16 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 17 RENME FAALYET3 .................................................................................................. 19 3. SSLEME.......................................................................................................................... 19 3.1. Ssleme eitleri ........................................................................................................ 19 3.1.1. Diki Teknikleri ile Ssleme ............................................................................... 19 3.1.2. Kuma aksesuarlar ile ssleme ............................................................................ 20 3.1.3. Metallerle Ssleme .............................................................................................. 20 3.1.4. Pskllerle Ssleme............................................................................................. 21 3.1.5. Deiik Derilerle Ssleme Teknii...................................................................... 21 3.2.6. Brola Ssleme .................................................................................................... 22 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 23 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 24 RENME FAALYET4 .................................................................................................. 26 4. BESLEME SERTLETRME YAPMA ............................................................................ 26 4.1. Kenar Kvrma ............................................................................................................ 27 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 29 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 30 MODL DEERLENDRME .............................................................................................. 33 CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 34 KAYNAKA ......................................................................................................................... 36

AIKLAMALAR AIKLAMALAR
KOD ALAN DAL / MESLEK MODLN ADI MODLN TANIMI SRE N KOUL 542TGD356 Ayakkab ve Saraciye Teknolojisi Saraciye retimi-Saraciye Modelistlii Fantazi anta Modeli-1 Fantezi anta retimi ile ilgili bilgi ve becerilerin anlatld renme materyalidir. 40/24 Kalp, temel kesim, deride inceltme, tezgah ilemleri, temel diki makineleri, el sslemeleri, makinede ssleme ,besleme ve sertletirme, saraciyede l alma modllerini baar ile tamamlam olmak. Fantezi anta retimi ile ilgili gerekli yntem ve teknikleri renmek. Genel Ama Saraciye atlye ortam salandnda teknie ve amaca uygun kalp kartabilecek, kesim, ssleme yapabilecek, sertletirme ve besleme malzemesi seebileceksiniz. Amalar 1. Modele uygun kalp hazrlayabileceksiniz 2. Ba kaydrmadan kesim yapabileceksiniz. 3. Sslemede btnlk salayabileceksiniz. 4. Amaca uygun besleme sertletirme yapabileceksiniz. izim ve kesim masas bulunan aydnlk atlye ortam, anta model dergileri, brorler, kataloglar, lm aralar ( elik cetvel mezur) kalem, kesim lastii, kesim ba, masat, ee, eitli kalnlklarda mukavva ve snger, yaptrc eitleri, kenar kvrma aletleri, besleme ve sertletirme gereleri, kemik, deri, kuma, yaptrc kutusu ve fras, izgi sabunu, metal ssleme malzemeleri, brolar, izim kalemleri, kalemtra, silgi, kenar tra makinas, ayna makinas. Her faaliyet sonrasnda o faaliyetle ilgili doru- yanl ve oktan semeli deerlendirme sorular ile kendi kendinizi deerlendireceksiniz. retmen modl sonunda size lme arac (uygulama, soru-cevap) uygulayarak modl uygulamalar ile kazandnz bilgi ve becerileri lerek deerlendirecektir.

YETERLK

MODLN AMACI

ETM RETM ORTAMLARI VE DONANIMLARI

LME VE DEERLENDRME

ii

GR GR

Sevgili renci, Bu modl bitirdiinizde, fantezi anta yapmann ilk aamalar ve temeli olan anta model kalb karmak, kesim yapmak, ssleme yapmak ve besleme sertletirme yapmak iin bilgi ve becerileri kazanm olacaksnz. Moda deitike, fantezi anta modelleri de buna bal olarak deimektedir. Fantezi anta yapmann ilk aamas, anta modelini karmaktr. Model zelliine, teknie ve llere uygun hazrlanan bir kalp, rnn hatasz kmasn salar. Fantezi anta modeli zerinde istediiniz deiiklii yaparak farkl modeller retebilirsiniz. Fantezi anta kalb hazrlamak, bir antay yapmak kadar nemlidir. ok iyi tasarlanm bir anta, kalba iyi dntrlemezse tasarmn baarsnn bir nemi kalmaz. Asl nemli olan kalbn ok dzgn kartlmas ve deriye ayn dikkatle uygulanmasdr. Fantezi anta modelini doru llendirip, kalplar lye uygun olarak aktardnz takdirde, anta retiminde baarl olabilirsiniz. Fantezi antalar daha ok gece balolar ve elence yerlerinde kullanld iin renk ve modelleri daha farkldr. Aksesuar olarak gnlk yaamda kullanlan antalardan daha farkldr. Daha abartl tekniklerle sslenebilir. Kiilerin zevklerine gre renk ve ssleme seilebilir.

RENME FAALYET1 RENME FAALYET1

AMA
Uygun ortam salandnda fantezi antay modele uygun llendirip, kalbn hazrlayabileceksiniz.

ARATIRMA
Bu faaliyet ncesinde yapmanz gereken ncelikli aratrmalar unlardr: Fantezi anta modellerini aratrnz. Fantezi anta modelleri ile ilgili dergi, katalog ve brorleri inceleyiniz. Aratrma ilemleri iin internet ortam, ilgili fuarlar ve fantezi antann satld maazalar geziniz. anta model kalb karan kiilerden, kalp karma ile ilgili n bilgi edininiz. Edindiiniz bilgileri arkadalarnz ile paylanz.

1. KALIP
1.1. Fantezi antann Tanm
Fantezi giyimin tamamlaycs olarak, genellikle gece kullanlan gsterili, k antalardr. nce zincir sapl, renk eitleri fazla, zerleri ta, inci, boncuk, payetlerle sslenen ya da yapmnda fantezi deriler kullanlan antalardr.

1.2. Kullanm Amac

Aksesuar olarak Giyilen kyafeti tamamlamak Gerekli eyalar yanmzda bulundurmak, tamak iin Modaya uymak iin

1.2.1. Yapmnda Kullanlan Malzemeye Gre Fantezi anta eitleri

Suni deri antalar (Fotoraf 1.1) Pul ve boncuk antalar (Fotoraf 1.2) Deri (nubuk, set, lame, fantezi deriler vb.) (Fotoraf 1.3) Kuma antalar (Fotoraf 1.4)

Fotoraf 1.1: Sun deri anta

Fotoraf 1.2: Pul boncuk anta

Fotoraf 1.3: Deri anta

Fotoraf 1.4: Kuma anta

1.3. l Alma
l alma, anta yapmnn nemli aamalarndan birisidir. Fantezi antann llendirilecek paralar belirlenir. antann ekline gre mezur ya da cetvel yardm ile anta llendirilir. lnn milimetrik alnmasna dikkat edilir (Bkz. Saraciyede l alma modl). llendirme ilemine antann en belirgin paras olan ana gvdeden balanr. llendirme yaparken ok titiz almak gerekir. Besleme ve sertletirme paralar ile i aksam paralar (astar, orta blme v.b ) deri yzey kalplarna gre llendirilir. Bu paralarn llendirilmesi, d yzey kalplar hazrlandktan sonra yaplr.

1.3.1. llendirilecek paralar

a. b. c. d. e. f. g. Gvde (n ve arka tek para) Sufle Faa deri(Az kapama derisi) takm gvde astar takm gvde astar cebi Fitil derisi Sap derisi

Gvde llendirme: Ana gvdenin ls model zerinden cetvel veya mezur ile llerek alnr. Ana gvde de az ve taban lleri alnr. Hazrlanan kalplar l formuna geirilir. Sufle llendirme: Suflenin boyu ana gvdenin boy lsne gre llendirilir. En ls model zelliine gre oran orant kurarak alnr. Faa Deri llendirmesi: Ana gvdenin enine gre boy ls alnr. En ls modele ve estetik grnmne gre ayarlanr. Takm Gvde Cep llendirmesi: Ana gvdenin az geniliinden yanlardan 3 cm ierden ayarlanarak cep genilii verilir. Boy lsn kullanm kolaylna gre ayarlanr. Dier astar lleri deri ls ile ayn alnr. llendirilen paralarn lleri model l formuna geirilir.

MODELE GRE L FORMU EN BOY

Gvde (n ve arka) Sufle (Krk) Faa deri salpa modeli takm gvde astar modeli takm gvde astar cep modeli Fitil derisi Sap derisi 13-14cm 16-17 cm 8-11cm 17 cm 13-14cm 8-9cm 1.6cm 3cm 32-33cm 12-13cm 7-cm 32-33cm 10-11cm 32-33cm 25cm 1 2 4 1 1 2 2

Tablo 1.1: Model l formu

1.4. Kalp Hazrlama

anta yapm aamalarnn hatasz olmas, zaman kaybnn nlenmesi, derinin ekonomik kullanlmas, hatasz ve modele uygun kalp karma ile mmkn olacaktr. Yaplan modelde astar iin ayr kalp karlmaz, deri iin hazrlanan kalplar kullanlr.

1.4.1. Kalb karlacak paralar

a. b. c. d. e. f. g. Gvde (n ve arka tek para) Sufle Faa deri(Az kapama derisi) takm gvde astar takm gvde astar cebi Fitil derisi Sap derisi

1.4.2. Kalp Hazrlamada Dikkat Edilecek Noktalar

kartlacak kalplarn saylar nce deri kalplar karlr. Astar ve yardmc gere kalplar, deri kalplarna gre karlr. llerin, milimetrik olarak mukavva zerine izilmesine ve izgilerin tam zerinden kesilmesine dikkat edilir. Kalp kesiminde kullanlan kesim bann ucunun ince ve keskin olmasna dikkat edilir. Kesim aamasnda ba kaydrmamaya dikkat edilir.

1.4.3. Ana Gvde Kalb karma

l formundaki lleri dikkat ederek, mukavvaya geirilir. Geirilen llere ve modele gre izimi yaplr. aretlenecek yerler biz ile belirlenir. izime gre kesimi yaplr. entikler iaretlenip kesilir (izim1.1).

izim 1.1: Ana gvde kalb

Dier para kalplar da gvde kalb gibi allacaktr. Aada izimi verilen kalplar l formuna gre allr (izim1.1-1.2-1.3-1.4-1.5-1.6).

izim 1.2: Astar cep kalb

izim 1.3: Sufle kalb

izim 1.4: Az salpa kalb

NOT: Gvde deri kalb ile gvde astar 1 adet, Gvde deri kalb ile her tarafndan 1 cm pay kltlerek gvde sngeri 1 adet, Sufle deri kalb ile sufle astar 2 adet, Faa derisi keserken salpa model kalb ile her tarafndan 6 ar mm kvrma pay ekleyerek deriler 4 adet kesilir. Salpa kalbnda 2x yazyor salpada 4 adet kesilecek.

izim 1.5: Fitil kalb

izim 1.6: Sap kalb

UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FAALYET

Kullanlacak Ara Gereler 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. elik cetvel Mezr Kurun kalem Model kalb karlacak anta l formu Mukavva izim masas Kesim ba Kesim masas Masat ve eye Kesim lastii 12. Silgi ve kalemtra lem basamaklar ve nerilerde belirtilen hususlar dikkate alarak, fantezi antann kalplarn karabileceksiniz.

lem Basamaklar
anta modelini tespit ediniz. anta paralarn belirleyiniz. antann en belirgin paras gvde derisi ls alz Gvde derisi lsne uygun olarak suflenin boy lsn, en lsn de modele gre oran orant kurarak llendiriniz. Gvdenin enine gre faa boyu llendirilir. En ls modelin estetik grnmne gre tespit ediniz. l formundaki gvde llerini

neriler
Milimetrik l hatalarnn modeli etkileyeceini unutmaynz lleri paysz alnz. lleri mukavvaya geirirken dikkatli olunuz. anta paralarnn llerinin birbiri ile rtmesi iin sk sk kontrol ediniz. Faa salpa modelini gvde azna uygun llendirmeye dikkat ediniz. lleri, model formuna doru geirdiinizden emin olun. Modele uygun kalp izimi yapnz. Kesimi izgilerin zerinden yapnz. Ban keskin ve sivri olmasna dikkat ediniz. Bilgi iaretlerini doru aktardnzdan emin olunuz. Kalbn rn dorudan etkileyeceini unutmaynz.

dikkatlice mukavvaya geiriniz.

Geirdiiniz llere ve modele

Bilgi iaretlerinin yerlerini biz ile belirleyiniz. izime gre kesimi yapnz. Dier kalplar bu ekilde hazrlaynz.

gre kalp izimi yapnz.

10

LME VE DEERLENDRME LME VE DEERLENDRME

A. LME SORULARI
Aadaki sorularn cevaplarn doru ve yanl olarak deerlendiriniz. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( )Fantezi anta, gece kullanlan k bir antadr. )Fantezi antalar sadece deriden allabilir. )l hatalar model zellini deitirir. )anta paralarnn lsn alrken, dier paralarla elemesine dikkat edilmelidir )l paylar model zelliine gre deimez )anta eitleri iki tanedir. )Kalp hazrlarken lye dikkat edilmelidir. )Fantezi anta analiz edilerek model paralar belirlenir. )Astar lleri deri yzey kalplarna gre llendirilir. )llendirme ilemine gvdeden balanr.

Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz ve doru cevap saynz belirleyerek kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevapladnz konularla ilgili konuyu tekrarlaynz. Baarlysanz bir sonraki uygulama testine geiniz.

11

B. UYGULAMALI TEST
Gerekli ara ve gereci salayarak, fantezi anta model l formu ve kalp hazrlaynz. Bu uygulamay aadaki ltlere gre deerlendiriniz. Aada listelenen ltlerin her birini gzleyemediyseniz HAYIR, gzlediyseniz EVET eklinde karsndaki kutucua (X) le iaretleyiniz.

DEERLENDRME LTLER
1. anta modelini tespit ettiniz mi? 2. anta paralarn modele uygun belirlediniz mi? 3. Gvde derisi lsne uygun olarak suflenin boy lsn, en lsn de modele gre oran orant kurarak llendirdiniz mi? 4. Faa boyunu gvdenin enine gre, enini de model estetik grnmne gre llendirdiniz mi? 5. l formundaki lleri mukavvaya geirirken dikkat ettiniz mi? 6. Geirdiiniz llere ve modele gre kalp izimi yaptnz m? 7. Bilgi iaretlerinin yerlerini, biz ile belirlediniz mi? 8. izime gre kesimi yaptnz m? 9. Dier kalplar da ayn ekilde kardnz m?

Evet

Hayr

DEERLENDRME
Cevaplarnz kontrol ederek kendinizi deerlendiriniz, HAYIR yantlarnz var ise bu yantlarnzla ilgili konuyu tekrarlaynz. Tamam EVET ise dier renme faaliyetine geiniz.

12

RENME FAALYET2 RENME FAALYET2

AMA
Uygun ortam yapabileceksiniz salandnda, fantezi antann elde kesimini kaydrmadan

ARATIRMA
Bu faaliyet ncesinde yapmanz gereken ncelikli aratrmalar unlardr: Deri satan maazalar gezerek, fantezi derileri aratrnz. Elde kesim yapan atlyeleri gezerek, kesim ilemlerini inceleyiniz. Fantezi anta yapan kiilerden, besleme malzemeleri hakknda bilgi toplaynz. Edindiiniz bilgileri arkadalarnzla paylanz.

2. KESM
Kesim ilemi elde ya da makinede yaplr. anta kesimi genelde elde yaplr. Eer seri retim yaplacaksa makinede kesim yaplr. Elde kesimde hazrlanan mukavva kalplar kullanlr.Makinede kesimlerde pres kesim baklar kullanlr. Fantezi anta kesiminde kullanlacak deri seimi yaplr. karlan kalplar byk paralardan balayarak, deriye ekonomik biimde, deri hatalarna dikkat edilerek yerletirilir. Elde kesim de bann ucu keskin alarak, kaydrmadan kesilir (Fotoraf 2.1) Kesim yaparken hangi paradan ka tane kesilmesi gerektiine dikkat edilmelidir.

Fotoraf 2.1: Kalplarn deriye yerletirilmesi

13

2.1. Gvde Kesimi

Deri zerine gvde kalb yerletirilir. El kesim ba ile kaydrmadan 0,5 cm kvrma pay verilerek, deri kesilir. Kalp zerindeki tm iaretler deriye biz ile aktarlr (Fotoraf 2.2).

Fotoraf 2.2: Ana gvde kesimi

2.2. Sufle Kesimi

Ana gvde kesiminde olduu gibi sufle kesimi yaplrken de, kalp deriye yerletirilir. Kesim ba ile iki adet kesilir. Kalptaki tm iaretler biz ile alnr (Fotoraf 2.3).

Fotoraf 2.3: Sufle kesimi

2.3. Faa Kesimi

Dier paralarn kesiminde olduu gibi faa kalb deriye yerletirilir. El kesim ba ile kaydrmadan kalp zerideki sayya dikkat ederek, kesilir. Kalptaki iaretler deriye biz ile aktarlr. Ayn kalp ile sertletirme malzemesi de kesilir (Fotoraf 2.4). Sap ve fitil derileri de ayn ekilde kesilir.

14

Fotoraf 2.4: Faa kesimi

2.4. Astar Kesimi

Astar zerine gvde, sufle, cep deri kalplar ekonomik olarak yerletirilir. izgi sabunu ile kalplarn kenarlarndan kaydrmadan izilir. Daha sonra izgilerin zerinden makas ile kesilir. Kesilen paralar kontrol edilir.

2.5. Besleme ve Sertletirme Malzemesi Kesimi

Fantezi anta yapmnda serletirme malzemesi olarak salpa, besleme malzemesi olarak da snger kullanlr. Salpa (0,4mm kalnlnda) zerine faa kalplar yerletirilir. Kesim ba ile kesimi yaplr. Besleme gvde derisine yaplr. Snger zerine yerletirilen ana gvde kalplar, makas yardm ile kesilir.

2.6. Kenar Tra yapm

Deri kesimi yaplan paralarn btn kenarlar 0,5 mmden tralanr (Fotoraf 2.5). Tralama yapmann amac, kenarlarn rahat kvrlmasn salamaktr.

Fotoraf 2.5: Tra yapma

15

UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FAALYET

Kullanlacak Ara Gereler
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. Kesim lastii Kesim masas Kurun kalemler Kesim ba Masat Ee Salpa Snger elik cetvel Makas Krk grnml deri izgi sabunu Kenar tra makinesi anta deri,

lem basamaklar ve nerilerde belirtilen hususlar dikkatte alarak, besleme ve sertletirme kalplarn kesiniz.

lem Basamaklar
Kesim ban ince ve keskin bileyiniz. Kesilecek deriyi kontrol ediniz. anta kalplarn deri zerine yerletiriniz. Kesim ba ile elde kesim yapnz. Astar kalplarn astar zerine yerletiriniz. izgi sabunu ile astar kalplarn kenarlarndan iziniz Elde astar kesimi yapnz. Snger zerine gvde kalbn yerletiriniz ve kesimini yapnz. Salpa zerine faa kalbn yerletirerek, kesimini yapnz. Tra makinesinde btn derilerin kenar tralarn 0,5 cm den yapnz.

neriler
Kesim bann ucunun ince ve keskin olmasna dikkat ediniz. Kesim yaparken kalba paylar ilave etmeyi unutmaynz. Kesim ba ile elde kesim yaparken kesim bann risklerine kar dikkatli olunuz. Astar kesimi yaparken kaydrmaynz. Besleme ve sertletirme kalplarn keserken pay brakmaynz. izgilerin zerinden kesim yapmaya dikkat ediniz Tra makinesinin tra ayarn kontrol etmeyi unutmaynz. Tra makinesinin torbasn sk sk deitiriniz.

Bu faaliyet sonunda kazandklarnz aadaki sorular cevaplandrarak lnz.

16

LME VE DEERLENDRME LME VE DEERLENDRME

A. LME SORULARI
Aada sorularn cevaplarn doru yanl olarak iaretleyiniz. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( )Kesim yaparken bak ince ve keskin bilenmelidir. )Kesim yaplacak derinin kontrol edilmesine gerek yoktur. )Snger besleme malzemesi deildir. )Kalplar deriye bykten balayarak, yerletirilir. )Astar kesimi elde yaplmaz. )Kesim yaplrken paylar ilave edilmez. )Kalp hatalar deri kesiminde dzeltilebilir. )Elde deri kesimi mukavva zerinden yaplr. )Mukavva besleme malzemesidir. )Deri parann kenar tra 0,3 mm yaplr.

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz ve doru cevap saynz belirleyerek kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevapladnz konularla ilgili renme faaliyetlerini tekrarlaynz. Tamam doru ise uygulama testine geiniz.

17

B. UYGULAMALI TEST
Gerekli ara gereci salayarak gvde model kalplarn hazrlaynz. Bu uygulamay aadaki ltlere gre deerlendiriniz. Aada listelenen ltlerin her birini gzleyemediyseniz HAYIR, gzlediyseniz EVET eklinde karsndaki kutucua (X) le iaretleyiniz.

DEERLENDRME LTLER
1. Kesim ban ince ve keskin bilediniz mi? 2. Kesilecek deriyi kontrol ettiniz mi? 3. anta kalplarn deri zerine bykten balayarak yerletirdiniz mi? 4. Deri kesimini kesim ba ile elde kesim yaptnz m? 5. star kalplarn astara yerletirdiniz mi? 6. izgi sabunu ile kalplarn kenarlarndan izip astar kesimini yaptnz m? Salpa zerine faa kalbn yerletirerek, kesimini yaptnz m? 8. Tra makinesinde btn derilerin kenar tralarn 0,5 cm den yapnz

Evet

Hayr

DEERLENDRME
Cevaplarnz kontrol ederek kendinizi deerlendiriniz, HAYIR yantlarnz var ise bu yantlarnzla ilgili konuyu tekrarlaynz. Tamam EVET ise dier renme faaliyetine geiniz.

18

RENME FAALYET3 RENME FAALYET3

AMA
Uygun ortam uygulayabileceksiniz. salandnda fantezi antadaki ssleme tekniklerini

ARATIRMA
Bu faaliyet ncesinde yapmanz gereken ncelikli aratrmalar unlardr; Fantezi anta retimi yapan iletmelerden fantezi antada kullanlan ssleme malzemeleri hakknda bilgi alnz. Tekniklerini aratrarak, antada kullanlabilen renkler hakknda bilgi edininiz Edindiiniz bilgileri arkadalarnz ile paylanz.

3. SSLEME
Ssleme, rn yada yzeyi gzelletirmek amacyla, malzemenin zelliini bozmadan yaplan, izme, oyma, boyama, kesme, kakma, bask aksesuar takma vb. tekniklerle yaplan ilemdir. Fantezi anta, gnlk kullanlan antalara gre daha ssldr. Fantezi antada ssleme ok nemlidir. antaya uygulanan ssleme teknikleri, antay fantezi duruma getirir. Yaptmz antaya krk desenli deri ve tal bro kullanlarak, fantezi grnm kazandrlmtr. antada kullanlacak renkler, kiinin zevkine, kullanaca yere gre, kyafetine gre deiebilir. yana,

Fantezi antalarda geceleri ve fantezi kyafetlerle kullanld iin, daha ilgi ekici ve gz alc renkler ve ssleme tercih edilir.

3.1. Ssleme eitleri

3.1.1. Diki Teknikleri ile Ssleme
anta diki teknikleri ile sslenecek ise, sslemesinde gvde kesiminden sonra deriye desen izim yaplarak, ssleme yaplacak yerler belirlenir. Birbirine uyumlu renkte iplikler ile ssleme diki tekniklerini kullanarak, ssleme yaplr (Fotoraf 3.1).

19

Fotoraf 3.1: Diki teknikleri ile ssleme

3.1.2. Kuma aksesuarlar ile ssleme

Bu ssleme tekniinde, modele ve deriye uygun kumalar kullanlarak, antann deiik yerlerinde kullanlabilir. antann estetik grnmne dikkat edilerek, ssleme yaplr (Fotoraf 3.2).

Fotoraf 3.2: Kuma ile ssleme

3.1.3. Metallerle Ssleme

anta modeline uygun materyal (zmba, halka ve zincir, toka) belirlenir ve antann uygun yerlerinde kullanlr (Fotoraf 3.3).

20

Fotoraf 3.3: Metallerle ssleme

3.1.4. Pskllerle Ssleme

antann modeline uygun olarak, ayn veya farkl deriden, ya da eitli malzemeden (krk, flo iplik vs.)yaplan pskller kullanlarak ssleme yaplr (Fotoraf 3.4).

Fotoraf 3.4: Pskllerle Ssleme

3.1.5. Deiik Derilerle Ssleme Teknii

anta derisine uygun renk ve desende farkl deri ile eitli ekillerde kompozisyon oluturularak, sslemeler yaplr. antann modeline uygun olarak, antann deiik yerlerinde uygulanabilir (Fotoraf 3.5).

21

Fotoraf 3.5: Deiik Derilerle Ssleme

3.2.6. Brola Ssleme

anta zerinde uygun yerlere brolar yerletirilir (Fotoraf 3.6). Brolar kartlabilir zellikte olduu iin yerleri ve modelleri deitirilebilir. Gnlk kullanlan bir antaya, fantezi bir bro taklarak fantezi bir anta haline dntrlebilir.

Fotoraf 3.6: Brolarla ssleme

22

UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FAALYET

Kullanlacak Ara Gereler
1. 2. 3. 4. Bro anta Kuma Metal antay bro

lem basamaklar ve nerilerde belirtilen hususlar dikkate alarak, takarak ssleyiniz.

lem Basamaklar
Bro takarak sslemede, deriye, renge ve anta llerine uygun bro seiniz. anta yzeyi zerinde uygun yeri belirleyiniz. Brou belirlediiniz yere taknz.

neriler
Brou anta boyutlarna uygun byklkte seiniz. Renk uyumuna dikkat ediniz. Brou antann uygun yerine yerletirmeye dikkat ediniz. Brou deriyi zedelemeden yerletiriniz.

antamzda brola ssleme teknii kullanld iin Modl-2nin son faaliyeti olan sap takma ileminden sonra bro taklacaktr. Modl-1de bilgi olarak verilmitir.

23

LME VE DEERLENDRME LME VE DEERLENDRME

A. OBJEKTF TESTLER (LME SORULARI )
Aadaki sorularn cevaplarn doru yanl olarak deerlendiriniz doru-yanl 1. 2. 3. 4. 5. 6. Fantezi anta deri ile yapld iin kuma ile sslenemez.. Fantezi anta k sslemeli gece antasdr. Fantezi anta yapmnda besleme ve sertletirme malzemesi kullanlmaz. Fantezi antalar sadece koyu renklerden yaplr. Fantezi antalar sadece trok ssleme teknii ile sslenir. Fantezi antalarda fular ile ssleme kullanlabilir.

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz ve doru cevap saynz belirleyerek kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevapladnz konularla ilgili renme faaliyetlerini tekrarlaynz. Tamam doru ise uygulama testine geiniz.

24

B. UYGULAMALI TEST
Gerekli ara gereci salayarak antaya ssleme yapnz. Bu uygulamay aadaki ltlere gre deerlendiriniz. Aada listelenen ltlerin her birini gzleyemediyseniz HAYIR, gzlediyseniz EVET eklinde karsndaki kutucua (X) le iaretleyiniz.

DEERLENDRME LTLER
1. 2. 3. Bro teknii ile sslemede, deriye, renge ve anta llerine uygun bro setiniz mi? anta yzeyi zerinde uygun yeri belirlediniz mi? Brou belirlediiniz yere deriye zarar vermeden taktnz m?

Evet

Hayr

DEERLENDRME
Cevaplarnz kontrol ederek kendinizi deerlendiriniz, HAYIR yantlarnz var ise bu yantlarnzla ilgili konuyu tekrarlaynz. Tamam EVET ise dier renme faaliyetine geiniz.

25

RENME FAALYET4 RENME FAALYET4

AMA
Uygun ortam salandnda, fantezi antada kullanlan besleme ve sertletirme ve kenar kvrma tekniklerini uygulayarak yapabileceksiniz.

ARATIRMA
Bu faaliyet ncesinde yapmanz gerekli aratrmalar ncelikle unlardr: Saraciye malzemesi satan maazalar gezerek, , besleme sertletirme gerelerini aratrnz. Saraciye retimi yapan iletmelere giderek besleme ve sertletirme yapan kiilerden bilgi edininiz. letmelere giderek, kenar kvrma tekniklerini yapan kiileri gzlemleyiniz. Edindiiniz bilgileri arkadalarnzla paylanz.

4. BESLEME SERTLETRME YAPMA

antada sertletirme ve besleme antaya dolgunluk ve sertlik vermek amac ile yaplr. Sertletirme malzemesi olarak, salpa, mukavva gibi sert yapl, besleme malzemesi olarak da, snger gibi yumuak yapl malzemeler kullanlr. Fantezi anta yapmnda model zelliine gre sertletirme ve besleme yaplr. Gvde beslemesi yaparken, deri parasna yaptrc srp 1 dakika bekletilir. Snger, derinin zerine ortalayarak yaptrlr (Fotoraf 4.1).

Fotoraf 4.1: Snger ile Besleme

26

Faa sertletirmesi yaparken, deri zerine yaptrc srp, bekletilir. Salpa yaptrc srlen yere kenarlarda eit boluklar braklarak, ortaya yerletirilir (Fotoraf 4.2).

Fotoraf 4.2: Faa Sertletirme

4.1. Kenar Kvrma

Yaplan fantezi antada, faaya kenar kvrma ilemi yaplr. Faa derisine kvrmalk yaptrc srlr. Yaptrcnn kvrma sresi eklendikten sonra, deri zerine salpa yaptrlr. Salpa yerletirilirken deri kenar paylarnn her tarafta eit olmasna dikkat edilir. Salpa yaptktan sonra kemik yardm ile kvrma yaplr. Kenar kvrmlarn yaparken, besleme malzemesinin tam kenarndan deri kvrlmaldr (Fotoraf 4.3).

Fotoraf 4.3: Elde Kenar Kvrma Yapma

27

Kvrma yapldktan sonra, faa paralar ayna makinesinden geirilir (Fotoraf 4.4).

Fotoraf 4.4: Ayna yapma

28

UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FAALYET

Kullanlacak Ara Gereler
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Kesim ba Yaptrc eitleri Snger Salpa Kemik Ayna makinesi Model mukavvas Yaptrc kutusu ve fra Kesilmi deriler ve besleme malzemeleri

lem basamaklar ve nerilerde belirtilen hususlar dikkatte alarak, besleme sertletirme ve kenar kvrma tekniklerini uygulaynz.

lem Basamaklar
Ana gvde derisine yaptrc srnz Ana gvdeye besleme malzemesini (sngeri)ortalayarak yaptrnz. Salpa derilerine yaptrc srnz. Salpa zerine faa derileri yaptrnz. Salpa derilerinin kenarlarn kemik ile elde kvrnz. Salpa derilerini aynadan geiriniz.

neriler
Yaptrcy ince ve tarmadan srmeye dikkat ediniz. Besleme malzemesini ana gvdeden 0.5 cm ksa olmasna dikkat ediniz. Faa derisine salpay ortalayarak yaptrmaya dikkat ediniz Faa derilerinin kenar kvrmlarn dikkatli yapnz.

Bu faaliyet sonunda kazandklarnz aadaki sorular cevaplandrarak lnz.

29

LME VE DEERLENDRME LME VE DEERLENDRME

A. LME SORULARI
Aada oktan semeli sorularda doru seenei iaretleyiniz. 1. antada sertletirme ve besleme ne iin yaplr? A) B) C) D) 2. Gzel grnm vermesi iin yaplr. Salamlk kazandrmak iin yaplr. antaya dolgunluk ve sertlik vermek amac ile yaplr Deriyi kalnlatrmak iin yaplr.

Besleme malzemesi deriye gre ne kadar ksa olmaldr? A) B) C) D) 0.5 cm 10 mm 0.4 cm 6,5 mm

3.

Setletirme malzemeleri aadakilerden hangisidir? A) B) C) D) .Snger Para bant Salpa Hi birisi

4.

antada sertletirme ve besleme malzemesi aadakilerden hangisi deildir? A) B) C) D) Snger-Salpa Bant-Kuma Mukavva-solsyon Tela-karton

5.

Kenar kvrma teknii ka tanedir? A) B) C) D) 2 3 4 5

30

6.

tleme ilemini hangi makine ile yapabiliriz.? A) B) C) D) A) B) C) D) Pres Ayna makinesi Buharl t Hibiri

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz ve doru cevap saynz belirleyerek kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevapladnz konularla ilgili renme faaliyetlerini tekrarlaynz. Tamam doru ise uygulama testine geiniz.

31

B. UYGULAMALI TEST
Gerekli ara ve gereci salayarak, fantezi anta besleme, sertletirme ve ayna ilemini uygulaynz. Bu uygulamay aadaki ltlere gre deerlendiriniz. Aada listelenen ltlerin her birini gzleyemediyseniz HAYIR, gzlediyseniz EVET eklinde karsndaki kutucua (X) le iaretleyiniz

DEERLENDRME LTLER
1. Ana gvdeye yaptrc srdnz m? 2. Ana gvdeye besleme malzemesini ortalayarak yaptrdnz m?

Evet

Hayr

3.

Salpa derilerine yaptrc srdnz m?

4. Salpa derisine faa ile sertletirme yaptnz m? 5. Salpa derilerinin kenarlarn kemik ile kvrdnz m?

6. Faalar aynada tlediniz mi?

DEERLENDRME
Cevaplarnz kontrol ederek kendinizi deerlendiriniz, HAYIR yantlarnz var ise hayr yantlarnzla ilgili renme faaliyetlerini tekrarlaynz. Cevaplarnzn tamam EVET ise modl deerlendirmeye geiniz.

32

MODL DEERLENDRME MODL DEERLENDRME

YETERLK LME
Modl ile kazandnz bayan anta yapma yeterliini lmek iin anta yapmnn aamalar olan kalp, kesim, ssleme ve besleme- sertletirme ilemlerini yapnz Bu uygulamay aadaki ltlere gre deerlendiriniz. UYGULAMA FAALYET: Kalp, kesim, ssleme ve besleme-sertletirme AIKLAMA: Aada listelenen davranlarn her birinde rencinin kazand davranlar deer leine gre deerlendiriniz.

DEERLENDRME LTLER
1. Kalp hazrlamak A) Fantezi antay modele uygun llendirdiniz mi? B) Fantezi antann lsne gre kalp izimini yaptnz m? C) Fantezi antann lsne gre kalp saylarn kontrol ettiniz mi? D) Kalp zerindeki iaretleri aldnz m? 2.Kesim yapmak A) Kalplara uygun deri kesimi yaptnz m? B) Ana gvdenin besleme malzemesini kestiniz mi? C) Sertletirme malzemelerini kestiniz mi?

Evet

Hayr

3.Ssleme yapma
A) B) C) A) B) C) D) Deriye, renge ve anta llerine uygun bro setiniz mi? anta yzeyi zerinde uygun yeri belirlediniz mi? Brou belirlediiniz yere taktnz m? Sertletirme ve besleme yaptnz m? Besleme ve sertletirme malzemelerini yaptrdnz m? Faa kenarn elde kemik ile kvrdnz m? Ayna ilemini yaptnz m?

4.Besleme sertletirme yapma

ortalayarak

DEERLENDRME
Modl tamamladnz tebrikler. retmeniniz uygulayacaktr. retmeniniz ile iletiim kurunuz. size eitli lme aralar

33

CEVAP ANAHTARLARI CEVAP ANAHTARLARI

RENME FAALYET-1 CEVAP ANAHTARI 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

D Y D D Y Y D D Y Y

RENME FAALYET-2 CEVAP ANAHTARI 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 D Y Y D Y Y D D Y Y

34

RENME FAALYET-3 CEVAP ANAHTARI 1 2 3 4 5 6 Y D Y Y Y D

RENME FAALYET-4 CEVAP ANAHTARI

1 2 3 4 5 6 C A C D A B

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtar ile karlatrnz ve doru cevap saynz belirleyerek kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevapladnz konularla ilgili renme faaliyetlerini tekrarlaynz. Fantezi anta-1 modl faaliyetleri sonunda kazandnz davranlarn deerlendirilmesi iin retmeniniz size lme arac uygulayacaktr. Bu deerlendirme sonucuna gre fantezi anta 2 modlne geebilirsiniz.

35

KAYNAKA KAYNAKA

KOMSYON, Yerel El Sanatlar -1, Milli Eitim Basmevi, 1999. KIRAT, E. Betl, Baslmam Ders Notlar, stanbul, 2006. GKESU, Zeynep, Deri Teknikleri, YA-PA Yaynlar, stanbul, 2002.

36