You are on page 1of 75

Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010.

1
108I1Ak Marmara Aranrma Merkez|
er ve Den|z 8|||m|er| Lnsnts
rnek|er|e
!"#"$%&'()**%#+',--./''
0!(,1'
ku||animi
Dr. Cnur 1AN
onur.tanQmam.gov.tr
2010
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 2
Harita izmeniz gerekiyorsa,
ok yksek miktarda veriniz var ise,
Rutin olarak ayn grafi!i izmeniz gerekiyorsa,
Verileri farkl matematiksel i"lemlerden
geirdikten sonra izmeniz gerekiyorsa,
Harita ile grafi!i beraber izmeniz gerekiyorsa,
Otomatik izim gerektiren i"ler yapyorsanz,
Linux/Unix kullancs iseniz
Neden GM1 ?
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 3
8u Sunumda ku||ani|an Iaret|er
kullanilan rogram/8euk
kullanim kilavuzu (manual)
CM1 1urklye Wlkl sayfasi
Web Sayfasi
Cnemll
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 4
prg > cikis_dosyasi!
prg >> cikis_dosyasi!
prg < giris_dosyasi!
! !!
prg < giris > cikis!
! !!
prg <<END> cikis!
. .!
END!
! ! !!
grep ... | awk ... | wc ... > cikis.txt!
Linuxte Baz Temel Kavramlar
rogramin ikii yen| dosyaya yazi|ir.
rogramin ikii esk| dosyaya ||ave ed|||r.
8|r dosya programa g|r| o|arak yn|end|r|||r.
8|r dosya programa g|r| o|arak yn|en|r ve program ikii b|r yen|
dosyaya yazi|ir.
8enk dosyasinda LND sanrina kadar o|an sanr|ar programa g|r|
o|arak yne|en|r ve iki yen| b|r dosyaya yazi|ir.
Bir program k" ba"ka bir dosyaya giri" olarak ynlenir.
Dosya Ynlendirme
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 5
Linuxte Baz Temel Kavramlar
Kabuklar (shell)
bash (sh)
C-Shell (csh)
TC-Shell (tcsh)
Z-Shell (zsh)
http://penguin.dcs.bbk.ac.uk/academic/unix/linux/shells/index.php
http://www.decf.berkeley.edu/help/unix/csh/expressions.html
http://www.grymoire.com/Unix/Csh.html
Bu sunumdaki uygulamalar Linux C-Shell (csh) kabu!una uygun olarak hazrlanm"tr.
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 6
Ver| Dzen|emede ku||ani|ab||ecek 8azi L|nux rogram|ari
cat : Dosya |cer|g|n| doker
cat a.txt
grep : Isten||en karakter d|z|s|n| dosyada arar
grep -e "abc" a.txt
grep -e "abc" -v a.txt
cut : Isten||en b|r karakter| baz a|arak dosya]deg|ken sanrini para|ar
cut -f2 a.txt
set | = "1.2. 3 .4"
echo 5| | cut -d"." -f3
paste : Ik| veya daha faz|a dosyayi yan yana yapinrir.
paste a.txt b.txt > c.txt
sort : Sira|ama yapar
sort a.txt
wc : Dosya ||nde sanr]karakter]ke||me sayi|arini ver|r
wc -| a.txt
co|rm : Isten||en ko|on|ari s||er
co|rm 3 S < a.txt
Linuxte Baz Temel Kavramlar
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 7
n| : Sanr|ar| numara|and|r|r.
n| a.txt
s|eep : 8e||r|| b|r san|ye bek|me yapar.
s|eep 60
sp||t : Dosyay| |sten||en sanr vb. |c|n parca|ara bo|er
sp||t -| S0 a.txt k
sed : Dosya |c|ndek| karakter|er uzer|nde top|u ed|t |s|em| yapar
sed -e 's]\.],]g' a.txt > b.txt
more : Dosya |cer|g|n| |sten||en kura||ara gore ekrana doker
more +6 a.txt ||k 6 sanr goster||mez
head : Isten||en m|ktardak| dosyan|n ||k sanr|ar|n| ekrana doker
head -6 a.txt ||k 6 sanr goster|||r
ta|| : Isten||en m|ktardak| dosyan|n son sanr|ar|n| ekrana doker
ta|| -6 a.txt son 6 sanr goster|||r
dos2un|x: ASCII dos formann| un|x formanna donusturur
un|x2dos: ASCII un|x formann| dos formanna donusturur
dos2un|x a.txt
d| : Ik| dosyan|n sanr|ar|n| kars||asnr|r
d| a.txt b.txt
Linuxte Baz Temel Kavramlar
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 8
C-SHELL temel ifadeleri
; !: !Komutlarin ayni satirda yazilmasi icin aralarina konur.!
: !: !Dosya/Degisken yol/isimlerinde modifikasyon yapar!
! !:t dosya yolunu silerek sadece adini verir !set a = ` pwd `; echo $a:t!
! !:h dosya yolunu verir. ! ! !set a = ` pwd `; echo $a:h!
! !:u ilk kucuk harfi, buyuk yapar!
! !:l ilk buyuk harfi kucuk harf yapar!
! !:al :au kucuk/buyuk harf islemini tum kelimelere uygular!
set !: !Degisken atamasi yapar!
! !set a = 123!
! !set a = (123 456) ! !dizi->> !$a[1] !$a[2] !!
! !!
$ !: !Degisken tanimlamasi!
! !set b = $a !( a degiskeni b'ye atanir)!
$< !: !Bir degisken icin disaridan deger girisi saglar!
! !set a = $<!
Linuxte Baz Temel Kavramlar
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 9
@ !: !Cok temel/basit matematik islemleri yapar (ondalikli sayilar kullanamaz)!
! !@ a = 1 + 1!
! !@ a = $b * 3 !
! !@ a = 1 + 1 !>>> hata verir!
! !@ a++ a--!
echo !: !Ekrana yazi/deger yazilmasini saglar!
! !\n yeni satir !\t tab ! !\a beep!
goto !: !Tanimli bir satira gitmeyi saglar!
! !goto ATLA !(ileriki bir satirda ATLA: seklinde tanimlama olmalidir )!
exit !: !Kabuktan cikmayi saglar.!
! !!
` ` !: !Komut icinde diger program/komut calistirilmasini saglar!
! !set a = ` echo "12" ` !!
if !: !Sartlarin duzenlenmesini saglar.!
! !if ( $a == 1 ) then!
! ! echo $a !
! !endif !
! !== Esit ! !> Buyuk ! !< Kucuk ! !!
! !>= <= Buyuk/Kucuk esit ! !!
! !&& ve !|| veya !!
Linuxte Baz Temel Kavramlar
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 10
! Dosya kontrollerinde kullanilan bazi ozel ifadeler ( ! negatif anlamindadir )!
r Read access!
w Write access!
x Execute access!
e Existence!
z Zero size!
s Non-zero size (+)!
f Plain file!
d Directory!
l Symbolic link (+) *!
! !if ( ! -e a.txt ) echo " a.txt mevcut degil."!
switch !: !If yapisinin basitlestirilmis seklidir.!
switch xyz {!
a {!
! ! !...!
! ! }!
b {!
! ! !...!
}!
c {!
!...!
}!
default {!
!...!
! }!
}!
Linuxte Baz Temel Kavramlar
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 11
while !: !Verilen matematiksel tanimlama dogru oldugu surece belirli !
! !islemlerin yapilmasi icin kullanilir.!
! !set i = 0!
! !while { $i < 10 } {!
! ! ...!
! !@ i++!
! !}!
incr !: !Degiskenin degerini arttirir.!
! !incr i ! !-> 1 arttirma ( i++ )!
! !incr i 10 !-> 10 arttirma ( i=i+10 !)!
clear !: !Ekrani temizler!
$1 veya $argv[1] !: !Scripte disaridan komut satirindan verilen parametreleri belirtir!
$2 veya $argv[2]!
foreach !: !Verilen bir dosya grubunu veya dizinin elemanlarini !
! !sirayla islenmesini saglar!
! !foreach dosya ( *.dat )!
! ! echo $dosya!
! !end!
Linuxte Baz Temel Kavramlar
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 12
- AWK -
Kullanim sekli:!
awk ' { ... komutlar ... } ' giris_dosyasi!
ozel degiskenler: !NR !: kayit sayisi!
! ! !NF !: kolon sayisi!
! ! !FS !: Giris kolon bolumleme karakteri (bosluk)!
! ! !OFS !: Cikis kolon bolumleme karakteri (bosluk)!
! ! !ORS !: Cikis kayit bolumleme karakteri (enter)!
! ! !$1,$2 !: kolonlar!
giris_dosyasi icin ornek satir !--->> !A 1 B 2!
! ! ! ! !A 1 1 3!
! ! ! ! !C 4 D 5!
awk ' { print $1 }' giris_dosyasi ! ! ! !# Veri dosyasindaki 1.!
! ! ! ! ! ! ! kolondaki degerleri yazar!
A!
A!
C!
awk ' { print $1 , $2 }' giris_dosyasi ! ! !# Veri dosyasindaki 1. !
! ! ! ! ! !ve 2. kolondaki degerleri yazar,!
A 1 ! ! ! ! ! !# aralarinda 1 bosluk vardir!
A 1!
C 4!
Linuxte Baz Temel Kavramlar
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 13
set z = 3 ! ! ! ! ! !-v ile disaridan deger alinabilir!
set k = 2!
awk -v Z=$z -v K=$k ' { print $2*Z , K $1 }' giris_dosyasi!
3 2A!
3 2A!
12 2C!
awk ' { printf "%5.2f" , $2/4 }' giris_dosyasi ! !formatli yazim ! !!
0.25 ! ! ! ! ! !d,i: tam sayi !
0.25 ! ! ! ! ! !f: ondalikli sayi!
1.00 ! ! ! ! ! !s: karakter !
! ! ! ! ! !g: ustel!
Linuxte Baz Temel Kavramlar
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 14
au| Wesse|
Wa|ter n. I. Sm|th
gmt.soest.hawa||.edu
13.000'den fazla kullanici
GM1
a|ima|arinizda bu yayina referans ver|n:
Wesse|, ., and W. n. I. Sm|th, New, |mproved
vers|on of Gener|c Mapp|ng 1oo|s re|eased, LCS, 79
(47), S79, 1998.
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 15
www.atag.|tu.edu.tr]GM1tr]
www.atag.|tu.edu.tr]w
hup:]]groups.goog|e.com]group]gmt-turk|ye
GM1 1rk|ye
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 16
Dkmantasyon
GMT ve GMT Trkiye web sayfalarndan ula"labilir.
GMT yklendi!inde GMT ana klasr iinde tm dkmanlar mevcut olacaktr.
GMT 4 Online Services
GMT Technical Reference and Cookbook.
HTML Format
Portable Document Format (PDF)
GMT Tutorial.
HTML Format
Portable Document Format (PDF)
GMT Manual Pages.
HTML Format
Portable Document Format (PDF)
GMT Supplemental Manual Pages.
HTML Format
Portable Document Format (PDF)
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 17
ArcCM1 : hup:]]dusk.geo.orst.edu]arcgmt]
|GM1 : hup:]]geodynam|cs.usc.edu]~becker]pro[ects.|.htm|

M_GM1 : hup:]]w3.ua|g.pt]~[|u|s]m_gmt]
M|rone : hup:]]w3.ua|g.pt]~[|u|s]m|rone]
Grahk Arayz rogram|ari
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 18
I|enm S|stem|er|
Unix / Linux Windows MAC OS X OS/2
http://gmt.soest.hawaii.edu/gmt/gmt_download.html
cygwin
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 19
GM1 k|asr apisi
]usr]|oca|]GM1]
bln ! ! ! ! !programlar
lnclude ! ! ! !8a;lik dosyalari (*.h)
llb kuLuphaneler
man kullanim kilavuzlari
neLCul neLCul programi
share orLak kullanim dosyalari
www ukumanLasyon
############# settings for GMT4 #################################!
setenv NETCDFHOME /usr/local/GMT/netCDF!
setenv GMTHOME /usr/local/GMT!
setenv PATH "${PATH}:/usr/local/GMT/bin"!
~].cshrc dosyasi ||ne yazi|masi gereken sanr|ar
http://gmt.soest.hawaii.edu/gmt/gmt_download.html
http://www.atag.itu.edu.tr/GMTtr/yukleme.htm
Bu sunumdaki uygulamalar Linux C-Shell (csh) kabu!una uygun olarak hazrlanm"tr.
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 20
nem|| GM1 rogram|ari
1-8 ve 2-8 Ver||er|n I||tre|enmes| :
blockmean L2 (x,y,z) verl lLresl
blockmedlan L1 (x,y,z) verl lLresl
grdlLer uzay orLaminda 2 boyuLlu verl lLersl
1-8 ve 2-8 Ver||er|n |z|m|:
grdconLour 2-8 grldlenml; verl konLurlar.
grdlmage 2-8 grldlenml; verlden reslm ureur.
grdvlew 2-8 grldlenml; verlden 3-8 perspekuf reslm ureur.
psbasemap 1emel lzlm alani olu;Lurur.
pscoasL kiyi lzglsl, Laranmi; kara paralari, nehlrler ve slyasl sinirlari lzer.
psconLour x?Z (ascll) verlyl nlrengl (Lrlangulauon) lle konLur lzer.
pshlsLogram PlsLogram lzer.
psscale Crl/8enkll skala clzer.
psLexL lzlm uzerlne yazi yazar.
psxy 2-8 Sembol, pollgon ve lzgl lzer (xy).
psxyz 3-8 Sembol, pollgon ve lzgl lzer (xyz).
k2 Ver|s| Gr|d|eme:
nearnelghbor Ln yakin kom;u (nearesL-nelghbor) grldleme algorlLmasi
surface Surekll egrlllk (Conunuous curvaLure) grldleme algorlLmasi
LrlangulaLe x?Z verlsl uzerlnde opumum uelauney nlrengl (Lrlangulauon)
algorlLmasi
1-8 ve 2-8 Ver||er|n rnek|enmes|:
grdsample 2-8 grld dosyasinin yenlden rnekler.
grdLrack 2-8 verl llnden 1-8 prol uzerlnde rnekleme yapar.
ro[eks|yon ve nar|ta Dnm:
grdpro[ecL Crldlenml; verlyl yenl koordlnaL duzlemlne gelrlr.
mappro[ecL koordlnaL slsLeml dnu;Lurur.
pro[ecL uogru veya buyuk dalre uzerlkl nokLalari lzdu;urur.
8||g|:
gmLdefaulLs uefaulL ayarlari llsLeler
grdlnfo grd dosyasi bllglslnl verlr.
mlnmax Ascll dosya llndekl mln-maks degerlerl verlr.
Ver| 0zer|nde I|em veya ara ikarma:
gmLmaLh Crld dosyasi uzerlnde e;lLll maLemauk l;lemler yapar.
grd2xyz 2-u grld verlyl ascll-xyz'ye evlrlr.
grdcuL Crld soyasindan bellrll blr alani seerek yenl dosyaya yazar.
grdpasLe 8lrblrlne kom;u grld dosyalarini yapi;urir.
grdreformaL Crld dosyalarinon formauni degl;urlr.
xyz2grd Ascl-x?Z dosyasini grd formauna evlrlr.
D|ger:
makecpL 8enk dosyasi (cpL) olu;Lurur.
2-8 Gr|d 0zer|nde D|ger I|em|er:
grd2cpL Crld dosyasina uygun renk dosyasi (cpL) olu;Lurur.
grdgradlenL Crd dosyasinin gradlenunl hesaplar.
MLCA paken:
psmeca lay duzleml zumu (harlLa)
pscoupe lay duzleml zumu (keslL)
pspolar llk harekeL ynlerl
psvelo CS hiz vekLrlerl
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 21
1m parametre|er ||e ba|ar ve b|r harf ||e tanim|anir.
arametre ||e ona a|t deg|ken arasinda bo|uk o|maz
-I : ro[eks|yon np|n| tan|m|ar.
1|p byk harf ||e ver|||rse (-IMSc) x eksen|n uzun|ugu (Scm) tanim|anir,
kk harf o|ursa (-ImS000000c) har|ta |eg| (b|r|m]derece, 1:S000000) tan|m|an|r.
-k : C|z|m|erde eksen s|n|r|ar|n| be||r|er.
-: : 8oy|am-Ln|em (k-) ver| g|r|s|n| Ln|em-8oy|am (-k) sek||nde kabu| eder.
-n : Ver| dosyas|n|n bas||k k|sm|n|n kac sanr o|dugunu tan|m|ar.
-k : C|z|m|n b|r sonrak| komut ||e devam edeceg|n| be||r|er (ps, eps oze|||g|).
-C : C|z|m|n b|r oncek| komut c|k|s|na ||ave ed||eceg|n| be||r|er (ps, eps oze|||g|).
- : ortra|t (d|key) sayfa modu.
-U : 1ar|h ve zaman damgas| ||ave eder.
-V : Ayr|nn|| (verbose mode) |s|em np|.
-k - : C|z|m|n sayfa uzer|nde kayd|r||mas|n| sag|ar.
Standart arametre|er
Technical Reference and Cookbook 4.4
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 22
GM1 G|r| Dosyasi ze|||k|er|
GMT komutu giri" verilerini bir dosyadan okur.
E!er giri" dosyas verilmez ise GMT verinin klavyeden (stdin) girilmesini bekler.
psxy veri.dat > resim.ps!
psxy < veri.dat > resim.ps!
Genel olarak giri" veri dosyas ASCII formatta olur.
ASCII format kullanlabilirli!i en yksek dosya tipidir.
Boy. Enl. Yl Ay G ML Sa Dk!
28.091 37.397 2007 07 02 1.9 09 10 !
29.123 38.622 2007 07 02 1.4 15 28 !
27.057 38.121 2007 07 04 1.5 20 09 !
27.877 38.865 2007 07 05 1.6 13 02 !
27.618 39.141 2007 07 05 1.3 13 28 !
Tarih Deer!
2008-12-24T05:54 3.738134e+17!
2008-12-24T05:56 3.799480e+17!
2008-12-24T05:58 3.810389e+17!
2008-12-24T05:59 3.825798e+17!
2008-12-24T06:01 3.826771e+17!
2008 1 5 0511 0.9 L 38.598 26.975 7.6 EGE 20 0.2 4.2CEGE 4.2LMAM1!
2008 3 1 0701 9.7 L 37.914 26.827 14.8 EGE 26 0.3 4.2CEGE 4.4LMAM1!
2008 411 0801 38.8 L 37.756 26.958 10.1 EGE 24 0.2 4.4CEGE 4.3LMAM1!
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 23
ostscr|pt Dosya
!S-Adobe-3.0 LSI-3.0
8ound|ng8ox: (atend)
1|t|e: GM1 v4.1 Document from psxy
Creator: GM1
Ior: onur
DocumentNeededkesources: font ne|venca
CreanonDate: Sun Nov 4 12:07:33 2007
LanguageLeve|: 1
DocumentData: C|ean78|t
LndComments
............
8eg|nro|og
8eg|n ps||b header
2S0 d|ct beg|n
]f {true charpath auenpath} b|nd def
]I ]h|| |oad def
]G ]rmoveto |oad def
]k ]setcmykco|or |oad def
]L ]||neto |oad def
............
10 setm|ter||m|t

ostScr|pt produced by:

GM1: pstext -Ik2S]1S -k200703.S]200710.S]0]300 -C -k
S 2 W
S [] 0 8
S 0 A

............
showpage
(Lncapsu|ated) ostscr|pt (S]LS)
vektre| res|m dosyasi b||een|er|
A

i
k
|
a
m
a

1
a
n
i
m
|
a
m
a
|
a
r

|
z
|
m

hup:]]www.atag.|tu.edu.tr]GM1tr]yard|mc|_b||g|]postscr|pt
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 24
|z|m ve nar|ta katman apisi
1
2
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 25
azi karakter| Deg|nrme
@~ Sembol font aar/kapatr
@+ st indis aar/kapatr
@- Alt indis aar/kapatr
@@ @ i"areti
@~p@~r@+2@+h@-0@-!
Technical Reference and Cookbook 4.16
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 26
Harf ! !8'li tabanda!
! ! ! (Octal)!
! !
! ! !\376!
! ! !\336!
! ! !\360!
! ! !\320!
! ! !\347!
! ! !\307!
! ! !\375!
! ! !\335!
! ! !\374!
! ! !\334!
! ! !\366!
! ! !\326!
1rke karakter ku||animi
Trkiye : T\374rkiye
TB#TAK : T\334B\335TAK
Technical Reference and Cookbook F
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 27
Iark|i karakter ku||animi
Technical Reference and Cookbook F
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 28
GM1 iki Dosyasi ze|||k|er|
GMT k"lar Postscript formatta ekrana (stdout) yazlr.
Bu k" mutlaka bir dosyaya ynlendirilmelidir.
Bir izimde bir ok GMT komutu kullanlyor ise, ilk nce en altta kalacak izimden ba"lanmaldr.
Sonraki izimler katman olarak ncekinin stne izilir.
#lk GMT komutunda -K parametresi olmal, -O olmamal.
#zleyen tm GMT komutlarnda -O ve -K beraber olmal.
En son izim yapacak GMT komutunda sadece -O olmal, -K olmamal.
pscoast K > resim.ps!
psxy -O K >> resim.ps!
pstext -O K >> resim.ps!
psscale -O >> resim.ps !
-K : continue
-O : overlay
Technical Reference and Cookbook 4.4.6
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 29
pscoast -R25/30/39/42 -JM15c -G100 -S255 -B1 -Df -W3 -Ia/0/0/255 -Na/255/0/0 -X5 -Y5 -K > yerbulduru.ps!
echo " 41 29 " | psxy -R -JM -Sa1.0 -W3 -G255/0/0 -O -K -: >> yerbulduru.ps!
pscoast -R23/44/35/44 -JM4.5c -G0 -S255 -Di -W1 -X0.1 -Y9 -O -K >> yerbulduru.ps!
psxy -R -JM -W5/0/255/0 -A -O -K <<END>> yerbulduru.ps!
23 35!
23 44!
44 44!
44 35!
23 35!
END!
psxy -R -JM -W15/0/0/255 -O -K <<SON>> yerbulduru.ps!
25 39!
25 42!
30 42!
30 39!
25 39!
SON!
echo " 41 29 " | psxy -R -JM -Sa0.5 -W3 -G255/0/0 -O -K -: >> yerbulduru.ps !!
GM1 komut|arinin a|inri|masi
GMT, grafik izim esnekli!ini maksimum tutabilmek iin komut satrndan al"an bir ok program
parasndan olu"ur.
Komutlar, bir terminal penceresinden tek tek yazlarak al"trlabilir.
izim performansn ve kolayl!n arttrmak iin komutlarn bir betik (script) dosyasna yazlarak toplu
olarak al"trlmas daha uygundur.
$> csh yerbulduru.gmt!
C
-S
h
e
ll'e
u
y
g
u
n
y
a
z
lm
"
y
e
rb
u
ld
u
ru
.g
m
t
b
e
ti#
in
in

a
l"
trlm
a
s

Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 30
GM1 n 1anim|i Dosya|ar
.gmtdefaults : Tm izimlerde kullanlacak ana parametre dosyas.
dosya kullanm nceli!i:
1. al"lan klasrdeki :
./.gmtdefaults
(gmtset komutu ile otomatik yaratlr)
2. Kullanc ana klasrndeki
/home/kullanc/.gmtdefaults
3. GMT yklemesi srasnda olu"turulan
/usr/local/GMT/
.gmtcommands : #lgili izim srasnda kullanlan baz temel parametrelerin hatrlanmasn sa!lar.
# GMT common arguments shelf!
-B1f0.5g0.5!
-JM15!
-R25/30/39/42!
-X5!
-Y5!
-jM15!
EOF!
#!
# GMT-SYSTEM 4.3.1 Defaults file!
#!
#-------- Plot Media Parameters -------------!
PAGE_COLOR = 255/255/255!
PAGE_ORIENTATION = landscape!
PAPER_MEDIA = a4+!
#-------- Basemap Annotation Parameters ------!
ANNOT_MIN_ANGLE = 20!
ANNOT_MIN_SPACING = 0!
ANNOT_FONT_PRIMARY = Helvetica-Bold!
ANNOT_FONT_SIZE_PRIMARY = 11p!
ANNOT_OFFSET_PRIMARY = 0.2c!
ANNOT_FONT_SECONDARY = Helvetica!
. . .!
. . .!
B
u
d
o
s
y
a
la
r
s
is
te
m
g
iz
li d
o
s
y
a
s
"
e
k
lin
d
e
tu
tu
lu
r.
A
n
c
a
k
d
e
!
i"
tir
ilm
e
s
in
d
e
b
ir
k
s
tla
m
a
y
o
k
tu
r.
Tm parametreler iin gmtdefaults kullanm klavuzuna baknz
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 31
ro[eks|yon|ar
kon|k
A|bers con|c equa|-area (-Ib -I8)
Lqu|d|stant con|c (-Id -ID)
Lambert con|c conforma| (-I| -IL)
(Amer|can) po|ycon|c (-Ipo|y -Ipo|y
S|||nd|r|k
Mercator (-Im -IM)
1ransverse Mercator (-It -I1)
Un|versa| 1ransverse Mercator (U1M) (-Iu -IU)
Cb||que Mercator (-Io -IC)
Cass|n| cy||ndr|ca| (-Ic -IC)
Cy||ndr|ca| equ|d|stant (-Iq -I)
Cy||ndr|ca| equa|-area s (-Iy -I)
M|||er Cy||ndr|ca| (-I[ -II)
Cy||ndr|ca| stereograph|c s (-Icy|_stere -
ICy|_stere)
D|ger
nammer (-Ih -In)
Mo||we|de (-Iw -IW)
W|nke| 1r|pe| (-Ir -Ik)
kob|nson (-In -IN)
Lckert IV and VI (-Ik -Ik)
S|nuso|da| (-I| -II)
Van der Gr|nten (-Iv -IV)
Az|muta|
Lambert Az|mutha| Lqua|-Area (-Ia -IA)
kectangu|ar map
nem|sphere map
Stereograph|c Lqua|-Ang|e (-Is -IS)
o|ar Stereograph|c Map
kectangu|ar stereograph|c map
Genera| stereograph|c map
erspecnve (-Ig -IG)
Crthograph|c (-Ig -IG)
Az|mutha| Lqu|d|stant (-Ie -IL)
Gnomon|c (-If -II)
rneklerde kullanlacak
Technical Reference and Cookbook 6
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 32
ro[eks|yon|ar
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 33
ro[eks|yon|ar
Cartes|an transformanons
Cartes|an ||near transformanon (-Ix -Ik)
kegu|ar oanng po|nt coord|nates
Geograph|c coord|nates
Ca|endar nme coord|nates
Cartes|an |ogar|thm|c pro[ecnon
Cartes|an power pro[ecnon
L|near pro[ecnon w|th po|ar coord|nates (-Ip -I)
rneklerde kullanlacak
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 34
kenk|er
hup:]]www.atag.|tu.edu.tr]GM1tr]yard|mc|_b||g|]renk|er
ked ] Green ] 8|ue renk ska|asi
Beyaz !: 255/255/255!
Siyah !: 0/0/0!
Gri! !: 100/100/100!
Gri! !: 50/50/50!
Krmz !: 255/0/0!
Mavi !: 0/0/255!
Yeil !: 0/255/0!
Sar !: 255/255/0!
00 = 00 II = 2SS
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 35
kenk|er - C1 kenk Dosyasi
# gray0 (gri) - mono color table (Onur TAN, Dec2000)!
-6000 255 255 255 0 255 255 255!
0 190 190 190 6000 50 50 50!
# onur_atlas.cpt!
-10000 0 0 0 -5000 255 255 255!
-5000 255 255 255 -4500 255 0 255!
-4500 255 0 255 -3750 0 0 130!
-3750 0 0 130 -3250 10 80 160!
-3250 10 90 180 -2500 15 140 205!
-2500 0 160 205 -1000 161 219 255!
-1000 188 230 255 -200 188 230 255 !
-200 241 252 255 -100 250 255 255!
-100 250 255 255 0 226 255 247!
0 204 250 215 50 204 250 215 !
50 204 250 215 100 143 237 143 !
100 129 213 129 200 190 220 70!
200 190 220 70 400 255 255 210 !
400 255 255 210 600 241 237 164 !
600 241 237 164 900 250 227 100!
900 250 227 100 1100 255 194 38!
1100 255 194 38 1400 255 194 38 !
1400 255 194 38 1600 235 178 35!
1600 235 178 35 2000 136 95 40 !
2000 136 95 40 2250 136 95 40 !
2250 136 95 40 2500 106 40 10 !
2500 106 40 10 3000 80 80 80 !
3000 100 100 100 4250 230 230 230!
4250 255 255 255 5000 255 255 255!
B 255 255 255 !
makecpL
grd2cpL
Zmin R G B Zmaks R G B!
Technical Reference and Cookbook 4.15
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 36
Ver|
GMT paket iinde sadece ky izgisi verisi bulunmaktadr.
Topo!rafya
SRTM3 (90 m) : http://dds.cr.usgs.gov/srtm/version2_1/SRTM3/
http://edcsns17.cr.usgs.gov/EarthExplorer/
Veri evrimi : http://www.atag.itu.edu.tr/w/index.php/SRTM
Trkiye iin ~300 m rneklemeli SRTM verisi: http://www.atag.itu.edu.tr/GMTtr/veri/
http://www2.jpl.nasa.gov/srtm/
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 37
k N L k L L k
nar|ta]Grahk |z|m|er|
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 38
rnek-01: 8as|t kiyi |zg|s| nar|tasi
pscoast -R25/30/39/42 -JM15 -G200 -S176/226/255 -B1f0.5g0.5 -Dh -W3 -Ia/0/0/255 -Na/255/0/0 !
-Lf29/41.8/27/40/100k -X5 -Y5 > kiyi.ps!
2)$%3)'/4#4$4'
*$-5"6/%7-#'8"'2)$%3)'"#%'
6)$).)$' /9.)$' "6/"#':%.+%/%'
6474'8"$%/%'
;<=>#>$.>?>'
6474';%=+%'6).4#.4?4'
#"2%$."$'
9.9/).'/4#4$.)$'
@.;"6'
6)?43'>="$%#A"6%'6-#9B'
pscoasL
kiyi |zg|s| Ver|s|:
GM1 S fark|i znr|kte kiyi |zg|s| ver|s| |er|r. ner b|r| b|r a|uak|nden
20 daha faz|a boyuta sah|pnr.
crude reso|unon (-Dc) 84kb Cok gene| dunya har|tas| vb.
|ow reso|unon (-D|) S16kb k|tasa| o|cekte har|ta|ar
|ntermed|ate reso|unon (-D|) 2.3Mb U|ke|er o|ceg|ndek| har|ta|ar
h|gh reso|unon (-Dh) 9.4Mb 8o|gese| ve kucuk a|an|ar |c|n
fu|| reso|unon (-Df) 43Mb 8o|gese| ve kucuk a|an|ar |c|n
-Dc
-Dh
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 39
1 = Permanent major rivers
2 = Additional major rivers
3 = Additional rivers
4 = Minor rivers
5 = Intermittent rivers - major
6 = Intermittent rivers - additional
7 = Intermittent rivers - minor
8 = Major canals
9 = Minor canals
10 = Irrigation canals
a = All rivers and canals (1-10)
r = All permanent rivers (1-4)
i = All intermittent rivers (5-7)
c = All canals (8-10)
1 = National boundaries
2 = State boundaries within the Americas
3 = Marine boundaries
a = All boundaries (1-3)
pscoast
Ulusal Snr Tipleri ( -N ) Nehir Tipleri ( -I )
-m : Ky izgisi verisinin dosyaya yazlmasn sa!lar. izim yaplmaz.
-A : Verilen bir alandan (km
2
) daha kk yaplar izilmez.
-T : Kuzey oku veya manyetik pusula koyar.
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 40
pscoast -R25/30/39/42 -JM15c -G100 -S255 -B1f0.5g0.5 -Df -W3 -Ia/0/0/255 -Na/255/0/0 -Lf29/41.8/27/40/100k -X5 !
-Y5 -K > yerbulduru.ps!
echo " 41 29 " | psxy -R -JM -Sa1.0 -W3 -G255/0/0 -O -K -: >> yerbulduru.ps !!
pscoast -R23/44/35/44 -JM4.5c -G0 -S255 -Di -W1 -X0.1 -Y9 -O -K >> yerbulduru.ps!
psxy -R -JM -W5/0/255/0 -A -O -K <<END>> yerbulduru.ps!
23 35!
23 44!
44 44!
44 35!
23 35!
END!
psxy -R -JM -W15/0/0/255 -O -K <<SON>> yerbulduru.ps!
25 39!
25 42!
30 42!
30 39!
25 39!
SON!
echo " 41 29 " | psxy -R -JM -Sa0.5 -W3 -G255/0/0 -O -K -: >> yerbulduru.ps !!
pscoasL
psxy
rnek-02: er 8u|duru nar|tasi
6)$)' /9' #"2%$' /4#4$'
,>$6%7"'
2)$%3)/4'
C"D%.';"$;"8"'
B)8%';"$;"8"'
,>$6%7"'2)$%3)/4#A)6%'64$B4=4'74.A4='
25 39
25 42 30 42
30 39
dikdrtgenin
tanmlanmas
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 41
psxy:
-S : Noktaya sembol izmek iin. -Sa, -St, -Si, -S+, -Sh, -Sc, -Ss, -Sd, -Sp ~30 adet
-W : Sembol kullanlr (-S) ise sembol ereve izgisi. S verilmez ise noktalar aras izgi izimi yapar.
-M : Bir birinden ba!msz igileri (multi segment) izmek iin. Paralar arasnda > i"areti olmal.
psxy
43.217743 39.336792!
43.189075 39.359371!
43.149845 39.388767!
> !
43.259453 39.338017!
43.231808 39.356586!
43.212364 39.373833!
43.192978 39.394081!
> !
43.189671 39.381580!
43.152939 39.411945!
43.112160 39.443756!
43.083183 39.469341!
43.053318 39.492664!
43.032570 39.502087!
star triangel cross hegzagon square point
inverted triangle circle dimond
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 42
Gr|d Dosya
E"it rneklemeli XYZ verileri iin grid (grd) dosyas kavram
ba!lang
1 1 5!
1 2 10!
1 3 5!
. . .!
2 1 10!
2 2 15!
2 3 50!
. . .!
. . .!
10 10 5!
X0 = 1!
Y0 = 1!
dx = 1!
dy = 1!
N = 100!
5 10 5!
. . .!
10 15 50!
. . 5!
ASCII
format kavram
Grid
format kavram
1x1 SRTM hgt dosyas : 2.8 MB
xzy ASCII dosya : 26 MB
netCDF grid dosya : 5.6 MB
Technical Reference and Cookbook 4.17
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 43
rnek-03: 1opografya nar|tasi (Gr|)
set ps = "topografya.ps"!
set alan = " -R25/30/39/42 -JM15 "!
grdimage $alan TOPO/topo.grd -K Ctopo_gri.cpt > $ps !
pscoast -R -JM -S255 -B1f0.5 -Df -W3 -Ia/0/0/255 -Na/255/0/0 -Lf29/41.8/27/40/100k -O >> $ps!
grdgradlenL
grdlmage
pscoasL
topo_gr|.cpt
renk pa|en
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 44
rnek-03: 1opografya nar|tasi (Gr|)
set ps = "topografya.ps"!
set alan = " -R25/30/39/42 -JM15 "!
grdgradient TOPO/topo.grd -GTOPO/topo_grad.grd -A0 -Nt !!
grdimage $alan TOPO/topo.grd -ITOPO/topo_grad.grd -K Ctopo_gri.cpt > $ps !
pscoast -R -JM -S255 -B1f0.5 -Df -W3 -Ia/0/0/255 -Na/255/0/0 -Lf29/41.8/27/40/100k -O >> $ps!
grdgradlenL
grdlmage
pscoasL
topo_gr|.cpt
iki:
gradyan dosyasi
renk pa|en
G|r|:
1opografya ver|s|
Iik|andirma
(0 = kuzey)
Norma||zasyon
-ITOPO/topo_grad.grd
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 45
rnek-03: 1opografya nar|tasi (kenk||)
set ps = "topografya.ps"!
set alan = " -R25/30/39/42 -JM15 "!
grdimage $alan TOPO/topo.grd -K -Conur_atlas.cpt > $ps !
pscoast -R -JM -S255 -B1f0.5 -Df -W3 -Ia/0/0/255 -Na/255/0/0 -Lf29/41.8/27/40/100k -O >> $ps!
grdgradlenL
grdlmage
pscoasL
onur_at|as.cpt
renk pa|en
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 46
rnek-03: 1opografya nar|tasi (kenk||)
set ps = "topografya.ps"!
set alan = " -R25/30/39/42 -JM15 "!
grdgradient TOPO/topo.grd -GTOPO/topo_grad.grd -A0 -Nt !!
grdimage $alan TOPO/topo.grd -ITOPO/topo_grad.grd -K -Conur_atlas.cpt > $ps !
pscoast -R -JM -S255 -B1f0.5 -Df -W3 -Ia/0/0/255 -Na/255/0/0 -Lf29/41.8/27/40/100k -O >> $ps!
grdgradlenL
grdlmage
pscoasL
onur_at|as.cpt
iki:
gradyan dosyasi
renk pa|en
G|r|:
1opografya ver|s|
Iik|andirma
(0 = kuzey)
Norma||zasyon
-ITOPO/topo_grad.grd
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 47
rnek-04: k2 -> GkD
xyz2grd SRTM3/N40E026.hgt -Ggelibolu.grd -I3c -R26/27/40/41 -N-32768 -ZTLhw!
NASA/USGS SRTM (*.hgt) topo!rafya verisinin evrilmesi (USGS DEM format)
G|r|:
nG1 dosaysi
iki:
netCDI gr|d dosya
iki rnek|eme ara|igi
(3 yay san|yes|)
Ver| o|mayan nokta|ara
atanacak deger
(rn. NaN)
1ek ko|on ASCII 1ab|o
okuma forman
-ZTLhw!
TL : Verinin ba"lang k"esi (Top-Left)
h : short 2-byte integer
w : bit sra de!i"ikli!i (byte order swap)
TL
xyz2grd
Tm Trkiye 10 s rneklemeli SRTM verisini
http://www.atag.itu.edu.tr/GMTtr/veri/TR_10s.grd
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 48
## yuzey gradyaninin olusturulmasi (-A isiklandirma icin azimut degeri, 0: kuzey, 90:dogu ...)!
grdgradient gelibolu.grd -A0 -Ggelibolu_grad.grd -Nt!
#topografya cizimi!
grdimage -R26/27/40/41 gelibolu.grd -Igelibolu_grad.grd -JM12 -Catlas.cpt -X5 -Y10 -K -P > xyz-grd.ps!
pscoast -R -JM -O -K -Df -S255 -W2 -B0.2f0.1g0.05/0.1g0.1 >> xyz-grd.ps!
rnek-04: Gr|d Dosyadan kes|t
#Profil cizgisi!
psxy -R -JM -O -K -W10 -: <<END>> xyz-grd.ps!
40.8 26.7!
40.55 26.9!
END!
# A-B harfleri!
pstext -R -JM -O -K -: -C0.05/0.05 -W0 -G255/255/204 <<END>> xyz-grd.ps!
40.8 26.7 14 0 1 CM A!
40.55 26.9 14 0 1 CM B!
END!
ka|in |zg|
Nokta
Ln|em-8oy|am
yazi kenari bo|uk
yazi arka renk
yazi reng|
eksen ve izgara b||g|s|
su|u a|an reng|
grdgradlenL
grdlmage
pscoasL/psxy/psLexL
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 49
rnek-04: Gr|d Dosyadan kes|t
# Bir profil uzerinden topografya kesiti alma:!
# -C: baslangic -E: son -G: ornekleme araligi -Q: uzaklik birimini km kabul eder!
# cikis dosyasi : boylam-enlem-uzaklik(km) ![-G: her bir 0.001km (1m) de ornek alinir ]!
project -C26.7/40.8 -E26.9/40.55 -G0.001 -Q > gelibolu_profil.xyz!
#grd dosyasindan profil boyunca degerleri secmek:!
# cikis dosyasi: boylam-enlem-uzaklik-yukseklik!
grdtrack gelibolu_profil.xyz -Ggelibolu.grd -R > gelibolu_kesit.xz!
# kesitin cizimi!
awk '{print $3,$4}' gelibolu_kesit.xz | psxy -JX13c/6c -R0/40/0/400 -W4 -P -B5f1:"X (km)":/100f50:"h (m)":Wsen !
-Y-8 -K -O >> xyz-grd.ps!
# A-B harfleri!
pstext -R -JX -O -K -C0.05/0.05 -W0 -G255/255/204 <<END>> xyz-grd.ps!
2 375 15 0 1 CM A!
32 375 15 0 1 CM B!
END!
roh| 8a|angici
roh| Sonu rnek|eme
pro[ecL
grdLrack
psxy
psLexL
g|r|: gr|d dosya
26.7001 !40.7999 !0.009!
26.7001 !40.7999 !0.01!
26.7001 !40.7999 !0.011!
26.7001 !40.7999 !0.009 !93.4433!
26.7001 !40.7999 !0.01 !93.4433!
26.7001 !40.7999 !0.011 !93.4433!
g|r|: proh|
stndek| nokta|ar
iki: proh| stndek|
nokta|arin 2 deger|er|
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 50
pstext
pstext -R -JX -O -K -C0.05/0.05 -W0 -G255/255/204 yazi.txt >> xyz-grd.ps!
pstext -R -JX -O -K -C0.05/0.05 -W0 -G255/255/204 <<END>> xyz-grd.ps!
2 375 15 0 1 CM A!
32 375 15 0 1 CM B!
END!
yazi.txt!
2 375 15 0 1 CM A!
32 375 15 0 1 CM B!
B
u
ik
i k
o
m
u
t s
a
tr
(lin
u
x
i
in
) a
y
n
i"
i y
a
p
a
r.
X Y
font
bykl!
a
font
tipi
yaz
merkezi
Tutorial 2.2
Technical Reference and Cookbook G
Yaz merkezi,
verilen koordinatn yaznn neresinde
olaca!n belirler.
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 51
# Degisken atama!
set veri = deprem.dat !# Veri dosyasi!
set ps = deprem.ps !# Cikis (ps) dosyasi!
#Kiyi Cizgisi!
pscoast -R20/45/33/43 -JM25 -W1 -G200 -Di -A100 -S240/255/255 -Na/2/255/0/0 -Ia/2/0/0/255 -B4/2 -X1.5 -Y1.5 !
-Lf22.0/33.7/32.0/38.0/200k -K > $ps!
#Yazi yazma (enl,boy, boyut,aci,font,lokasyon,text)!
pstext -R -JM -: -O -K yazi.dat >> $ps!
#Fay Cizgileri (Saroglu vd., 1992)!
psxy -R -JM -O -M -K -W8 fay.dat >> $ps!
psxy -R -JM -O -K -: -W5 -Sf-3/0.1lb -V <<END>> $ps !
34 33 !
34.5 33.5 !
END!
. . .!
rnek-0Sa: Deprem|er
pscoasL
psLexL
psxy
100km
2
den
byk a|an|ar
42.4 34.0 12 0 1 CM Karadeniz!
33.5 28.0 16 0 5 CM Akdeniz!
-Sf : |zg| stne fay sembo|
kesikli/noktal izgi
-W8ta : - - - -
-W8to : . . . . .
-Sf-3]0.11b
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 52
. . .!
#Odak mekanizmasi cozumu!
# Aki&Richards, 1980 (Srt/Dip/Rake, Mag)!
psmeca -R -JM -O -K -W2 -Sa0.8 -: -L1 -G100 -C5P0.1 -H1 mekanizma.dat >> $ps ! !# Gri tonlama!
#Harvard-CMT (Str1/Dip1/Rake1, Str2/Dip2/Rake2, Mo) DC: Double-Couple!
awk '{print $1,$2,$3, $4,$5,$6, $7,$8,$9, $10,$11, $12,$13, $14}' mekanizma_CMT.dat | psmeca -R -JM -O -K -W2 -Sc3 !
-: -L1 -G200/0/0 -C5P0.1 -H1 >> $ps !# Kirmizi tonlama!
#Harvard-CMT Moment Tensor (6 adet Mxy kullanarak) non-DC!
awk '{print $1,$2,$3, $4,$5,$6,$7,$8,$9, $10, $11,$12, $13}' mekanizma_CMT_moment.dat | psmeca -R -JM -O -K -W2 !
-Sm0.8 -L1 -G0/0/200 -C5P0.1 -H1 >> $ps !# Mavi tonlama!
. . .!
rnek-0Sa: Deprem|er
psmeca
38.40 31.32 7 295 69 -60 6.5 38. 33.0 03.02.2002!
39.30 41.06 10 95 70 170 188 81 20 6.0 16 39.75 41.1 13.04.98!
31.21 38.62 15 -4.80 6.05 -1.25 -1.58 -1.13 1.82 25 32.0 36.0 020302A!
mekanizma.dat :!
mekanizma_CMT.dat :!
mekanizma_CMT_moment.dat :!
kre ereves|
-Sa
-Sc
-Sm
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 53
. . .!
set enl = 38!
set boy = 28!
set az = 300!
#profilin cizimi : enl/boy azimut uzunluk!
echo "$enl $boy $az 1 " | psxy -R -JM -SV -W4 -G0 -O -K -: >> $ps!
# boy enl der mag merkez azim boy en km sirali!
awk '{ print $2, $1, $3, $4 }' deprem.dat | project -C$boy/$enl -A$az -L-100/500 -W-100/100 -Q -S -H1 > !
deprem_profil.dat!
# enl boy!
awk '{ print $2, $1 }' deprem_profil.dat | psxy -JM -R -H1 -Sc0.08 -W1 -G0/255/0 -: -O -K >> $ps !
rnek-0Sa: Deprem|er
psxy
pro[ecL
deprem.dat: !
31.52 49.23 56 5.1 12.01.1964 12:45:50 ISC : Western Iran !
Lon. !Lat. Dep. Mag p q ! r s!
28.5 !37 0 5.1 -93.9977 73.9904 28.9237 37.5737!
vektr |z|m| (ver|: en|. boy. az|mut boy)
project:
-L-100/500 : boy -100 km'den +500 km'ye
-W-100/100 : en -100 km (sa!) +100 km (sol)
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 54
pscoast -R16/50/28/46 -Dh -B4 -JM15 -G255/255/204 -S240/248/255 -A100 -K -W1 -X7 -Y5 > gps.ps!
set vec = 0.02/0.95 ! !## Referans uzunluk / %95 hata cemberi!
set fnt = 0 ! ! !## Ist. kod ismi font boyu!
set arr = 0.02/0.1/0.05 !## Ok genisligi / Ok basi boyu / Ok basi genisligi !
psvelo -JM -R McClusky2000.dat -: -A$arr -L -Se$vec/$fnt -G0 -H4 -W3 -O -K >> gps.ps!
# Olcek !
psvelo -JM -R -: -A$arr -L -Se$vec/10 -G0 -W1 -O <<END>> gps.ps !
28.5 39 20 0 0 0 0 20 mm/yr!
28.5 39 0 -20 0 0 0 !
END!
rnek-0Sb: GS
pscoasL
psvelo
McClusky2000.dat: !
LAT LON NVEL EVEL NSIG ESIG RHOEN SITE!
--------------------------------------------------!
39.51 46.37 9.6 3.3 1.5 1.7 -0.05 GORI!
39.84 45.66 10.1 4.6 1.4 1.5 -0.03 JERM!
-Se : N]L ek||nde
hiz ver|s|
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 55
rnek-06: 3 8oyut|u 1opografya nar|tasi
gmtset D_FORMAT %.1f ! !# Koordinat yazimlarinda 40.0 seklini saglamak icin.!
set E = "200/25" !# Perspektif icin yatay (azimut) / dusey (yerden) aci degerleri!
grdview -R47/48.5/40.5/41.1 -JM20 -JZ3c -E$E -B0.2WSen -Qs -Ctopo.cpt topo.grd -Itopo_grad.grd -K >!
3B_topo.ps!
pscoast -R -JM -E$E -N1/15/255 -S240/255/255 -Ia/4/0/0/255 -Dh -W3 -O >> 3B_topo.ps!
grdvlew
pscoasL
2 eksen| |eg|
s: yzey |z|m|
m: ag |z|m|
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 56
rnek-07: k Grahk |z|m|er|
Do!rusal, Logaritmik vb. grafikler izdirilebilir.
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 57
#### Derinlik Kesiti:!
awk '{print $4,$3 }' deprem.dat | psxy -JX7/-7 -R4/9/0/400 -H1 -B1f0.1:"Buyukluk":/50f10:"Derinlik (km)":NW -Sc0.1 !
-W1 -G0/190/255 -P -X3 -Y20 -K > XYgraf.ps !# Mavi daireler!
# Daireler icine + isareti!
awk '{print $4,$3 }' deprem.dat | psxy JX R -H1 -Sx0.05 -W1 -O -K >> XYgraf.ps !!
#veri icinden bilgi alip yazdirmak!
awk '{print $1,$2, $3,$4, $5}' deprem.dat > tmp !!
# maksimum derinligin bulunmasi!
minmax -H1 -C tmp | set max_h = `cut -f7`!
pstext -R -JX -O -K <<END>> XYgraf.ps!
4.2 350 12 20 1 LM h@-max@- = $max_h!
END!
# Harita ->>> Lambert Azimuthal Equal-Area (--Ja --JA) [Rectangular]!
pscoast -R15/25/65/45r -JA35/35/5c -G200 -B0 -K -O -X3 >> XYgraf.ps!
awk '{print $1, $2}' deprem.dat | psxy -R -JA -: -O -K -Sc0.03 -H1 -G0 >> XYgraf.ps !
rnek-07: k Grahk |z|m|er|
psxy
psLexL
pscoasL
mlnmax
deprem.dat: !
31.52 49.23 56 5.1 12.01.1964 12:45:50!
0.1 cm'||k da|re
0.0S cm'||k +
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 58
rnek-07: k Grahk |z|m|er|
awk '{print $4 }' deprem.dat | pshistogram -JX6/3 -R4/8/0/400 -W0.1 -L2/255/0/0 !
-BSWne1f0.1:"Buyukluk":/100f50:"Miktar": -H1 -G200 -O -K -X7 -Y5 >> XYgraf.ps !!
awk '{print $4 }' deprem.dat | pshistogram -Z1 -JX6/3 -R4/8/0/100 -W0.5 -L2/255 !
-BSWne1f0.5:"Buyukluk":/100f20:"Miktar (%)": -H1 -G0 -O -K -Y-5 >> XYgraf.ps !# Yuzdeli grafik!
-Z0: Y ekseni adet
-Z1: Y ekseni yzde (%)
pshlsLogram
0.1 b|r|m||k
kutu|ar
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 59
psh|stogram
pshlsLogram
ok sk kar"la"lmasa da;
De!erlerin adetlerinin hesaplanaca! kutu geni"li!i (-W) veri ile uyumsuz ise hatal histogram izilecektir.
izilen histogramn kontrol edilmesi gerekir.
-F : Histogramn ortalanmasn sa!lar.
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 60
rnek-07: k Grahk |z|m|er|
# Logaritmik Cizim!
gmtset ANOT_FONT 5 ANOT_FONT_SIZE 12!
# log icin -B secenekleri f3: log ara cizgiler p:sadece ustel deger !!
# Mw-Mo grafigi!
awk '{print $4, 10^( 3/2*($4+10.73) - 7 ) }' deprem.dat | psxy -JX6/6l -R5/8/1e16/1e21 -H1 -W1 !
-B1f0.1g1:M@-w@-:/a1f3p:"M@-o@- (Nm)":WSn -Ss0.2 -G255/0/0 -K -O -X-10 -Y-7.5 >> XYgraf.ps!
gmtset D_FORMAT %.1f ANOT_FONT 6 ANOT_FONT_SIZE 10!
# Mw-h grafigi !
awk '{print $4, $3 }' deprem.dat | psxy -JX6 -R5/8/0/300 -H1 -B0/50f10:"h (km)":E -Sc0.1 -W1 -G0/255/0 -K -O >> !
XYgraf.ps!
psxy
gmLseL
. : |ogar|tm|k eksen tanimi
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 61
rnek-07: k Grahk |z|m|er|
# XY grafigi !
# golgeli alan!
psxy -R0/40/0/50 -JX6 -B5g5/10f5g10:Value:wsnE -G220 -O -K -X9 -Y-0.5 <<END>> XYgraf.ps!
0 15!
30 50!
40 50!
40 35!
20 0!
0 0!
END!
# mavi sinirlar!
psxy -R -JX -M -W8ta/0/0/255 -O -K <<END>> XYgraf.ps!
0 15!
30 50!
>!
20 0!
40 35!
END!
# X ekseni (harfler)!
awk '{print $2,-4,"11 0 0 CM",$1} ' XY.dat | pstext -R -JX -N -H1 -O -K >> XYgraf.ps!
# Cizgi grafik!
awk '{print $2,$3} ' XY.dat | psxy -R -JX -W5 -O -K -H1 >> XYgraf.ps!
#Bordo noktalar (x,y, boyut, sembol)!
awk '{print $2,$3,"0.3",$5} ' XY.dat | psxy -R -JX -S -H1 -G165/42/42 -W1 -O -K >> XYgraf.ps!
!# En Kucuk Kareler (Least Square Fit, -N2) anlaminda dogru gecirme!
!awk '{print $2,$3} ' XY.dat | trend1d -H1 -Fxm -N2 -V > FIT.dat!
!psxy -R -JX -O -K -W5/255/0/0 FIT.dat >> XYgraf.ps ! !# EKK egrisinin cizimi!
!\rm FIT.dat !# dosyayi sil!
title X Value % SYM!
A !5 !6 !10 !c!
B !10 !8 !25 !c!
C !15 !2 !8 !d!
D !20 !45 !12 !d!
E !25 !40 !25 !t!
F !30 !45 !10 !t!
G !35 !35 !10 !i!
psxy
Lrend1d
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 62
# Daire icine yazi!
awk '{print $2,$3,"5 0 1 CM",$1} ' XY.dat | pstext -R -JX -G255 -H1 -O -K >> XYgraf.ps!
# noktalarin yanina deger yazma!
awk '{print $2+1.2,$3,"5 0 1 LM",$4 "% x"} ' XY.dat | pstext -R -JX -H1 -O -K >> XYgraf.ps!
# ? isaretli kisim (elips ve vektor cizimi)!
echo " 20 45 0 0.2 0.3" !| psxy -R -JX -Se -W6ta -O -K >> XYgraf.ps ! ! ! !!
! ! ! ! ! ! !#to : noktali cizgi, ta: kesikli cizgi!
echo " 17 45 250 0.7" !| psxy -R -JX -SV0.04/0.15/0.1 -W1 -G0 -O -K >> XYgraf.ps ! !# Ok !
echo " 12 43 12 0 5 CM ? " !| pstext -R -JX -O -K >> XYgraf.ps !!
# grafik alani disina bilgi yazma!
# -S'de sembol tipi verilmediginden, psxy giris verisinin 3. kolonundan okumak ister!
psxy -R -JX -S0.2 -G0 -N -O -K <<END>> XYgraf.ps !!
50 45 c!
50 40 d!
50 35 t!
END!
set font = "8 45 1 LM"!
# Sekil adi : (B)!
pstext -R -JX -N -O -K <<END>> XYgraf.ps !!
52 45 $font X!
52 40 $font Y!
52 35 $font W!
2 48 10 0 5 CM (B)!
END!
rnek-07: k Grahk |z|m|er|
psLexL
psxy
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 63
rnek-07: k Grahk |z|m|er|
# Harita-Bar grafik:!
set e = "220/30"!
# M>6.0 depremlerin secilmesi $2: boylam, $1: Enlem, $4: Mag.!
awk ' { if ( $4 > 6.0 ) print $2,$1,$4 }' deprem.dat > deprem_m6.dat!
# -JX (lineer grafik projeksiyonu) cografik koordinatlar uzerinden cizim icin "id" alt parametreleri ile kullanilir. !
pscoast -R20/50/30/45 -JX4id/3id -O -K -W1 -E$e -G0 -A100 -Df -Y-3 -X7 >>XYgraf.ps ! !!
awk '{print $1,$2, $3}' deprem_m6.dat | psxyz -R20/50/30/45/5/8 -B5g5:Boylam:/5g5:Enlem:/1:M:WSneZ+ -JX -JZ3c -H1 O!
-K -So0.08b5 -G200 -W1 -E$e >> XYgraf.ps!
awk '{print $1,$2,"9 0 1 CM",$3}' deprem_m6.dat | pstext -R -JX -O -H1 -E$e -G100 >> XYgraf.ps!
pscoasL
psxyz
psLexL
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 64
rnek-08: 2aman Grahk|er|
gmtset ANNOT_FONT_SIZE_PRIMARY 11p !
gmtset ANNOT_FONT_SIZE_SECONDARY 12p!
gmtset LABEL_FONT_SIZE 14p!
gmtset PLOT_CLOCK_FORMAT hh:mm !
psxy YAS-gmt.dat -R2008-01-01T/2010-06-01T/-4/0 -JX20/5 -Bp1o:"Tarih":/1:"YAS Seviyesi(m)":WSen -Bs1Y/0 -W1 !
-K -Y15 -X3 > zaman.ps!
. . .!
YAS-gmt.dat
2008-05-08T15:30 -2.48
2008-05-08T15:45 -2.48
2008-05-08T16:00 -2.48
2008-05-08T16:15 -2.48
eksen 1. enket
eksen 2. enket
tar|h siniri
gmLseL
psxy
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 65
rnek-08: 2aman Grahk|er|
. . .!
psxy YAS-gmt.dat -R2009-02-14T01:00/2009-02-14T15:00/-4/0 -JX20/5 -Bp3Hf1Hg1H:"Zaman":/1g1:"YAS Seviyesi(m)":WSen !
-St0.3 -W2 -G255/0/0 -K -O -Y-8 >> zaman.ps!
psxy
zaman siniri
k eksen| (1c|| eksen = p ):
zaman ana enken = 3 saat (3n)
zaman ara |zg||er = 1 saat (f1n)
zaman izgara |zg||er| = 1 saat (g1n)
eksen| (1c|| eksen = p ):
ana enken = 1
izgara |zg||er| = 1 (g1)
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 66
gmtset ANNOT_FONT_SIZE_PRIMARY 11p !
gmtset ANNOT_FONT_SIZE_SECONDARY 12p!
gmtset LABEL_FONT_SIZE 14p!
awk '{print $1,$2 }' meteo.dat |psxy -R2010-03-01T/2010-06-01T/0/30 -JX20/5 !
-Bp1of1:"Tarih":/5f1:"Sicaklik (C)":WSn:."Meteoroloji Verileri": -Bs1Y/0 -H1 -W4/255/0/0 -K -Y12 -X3 > meteo.ps!
awk '{print $1,$4 }' meteo.dat |psxy -R2010-03-01T/2010-06-01T/1000/1050 -JX -Bp0/10:"Basinc (hPa)":E -H1 -
W4/0/0/255 -K -O >> meteo.ps!
meteo.dat!
Tarih Sicaklik Nem Basinc Yagis!
2010-02-25T 9.0 96 1002.5 0!
2010-02-26T 7.3 96 1007.8 2!
2010-02-27T 8.4 93 1004.5 1!
2010-02-28T 6.5 96 1013.0 0.2!
rnek-08: 2aman Grahk|er|
Lksen font|arini deg|nrme
k eksen| eksen|
8an]Gney eksen ad|ari
kuzeyde sadece |zg||er
Grahk 8a|igi
Sadece Doguda eksen b||g|s|
!
gmLseL
psxy
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 67
gmtset TIME_LANGUAGE tr PLOT_DATE_FORMAT o-yyyy # AY-YIL seklinde tarih formati!
awk '{print $1,$3 }' meteo.dat |psxy -R2010-03-01T/2010-06-01T/0/100 -JX -Bpf1:"Tarih":/20f10:"Nem (%)":WSn !
-Bs1O/0 -H1 -W4/0/100/0 -K -O -Y-9 >> meteo.ps!
awk '{print $1,$5 }' meteo.dat |psxy -R2010-03-01T/2010-06-01T/0/20 -JX -B0/5f1:"Yagis (mm)":E -H1 -Sb0.15 !
-W2 -G200 -O >> meteo.ps!
meteo.dat!
Tarih Sicaklik Nem Basinc Yagis!
2010-02-25T 9.0 96 1002.5 0!
2010-02-26T 7.3 96 1007.8 2!
2010-02-27T 8.4 93 1004.5 1!
2010-02-28T 6.5 96 1013.0 0.2!
rnek-08: 2aman Grahk|er|
1rke tar|h b||g|s|
Iormat: Mart-2010
C : ay |sm| yazimi
ubuk grahk
gmLseL
psxy
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 68
rnek-09: kontur |z|m|
Da!nk rneklemeli Veriler
GMT Tutorial 3
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 69
rnek-09: kontur |z|m|
## 1a : Noktalar ve degerleri!
psxy -R28.713/28.727/41.315/41.327 -JX7 -Sc0.1 -G255/0/0 -B0.01f0.005NWse:."1a": -K veri2.dat -X2 -Y20 P > kontur.ps!
awk ' { print $1,$2, "6 0 1 LB " ,$3 } ' veri2.dat | pstext -R -J -O -K >> kontur.ps!
veri2.dat!
28.721159 41.315189 28!
28.72134 41.315235 28!
28.723206 41.316284 29!
28.722378 41.316563 30!
28.720663 41.31694 34!
28.724709 41.316532 30!
psLexL
psxy
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 70
### 1b : veri dosyasindan ucgenleme (triangulate) ile renkli kontur cizimi!
makecpt -Ccool -T20/50/1 > renk.cpt!
pscontour veri2.dat -R -J -B0.01f0.005NWse:."1b": -W0.1p -Crenk.cpt -I -A+s5 -O -K -X9 >> kontur.ps!
20-S0 arasi 1 adet arnm|i renk
dosyasi o|uturu|masi
|zg| ka|in|igi
kontur|ar ||n renk
dosyasi
kontur deger|er|n|n
yazi|masi ve font byk|g
rnek-09: kontur |z|m|
makecpL
psconLour
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 71
## 2a : veriyi grid (grd) formata donusturme. veri eksikliginin sonuclari!
xyz2grd veri2.dat -R -I0.001 -Gveri2.grd!
grdcontour veri2.grd -R -JX -C1 -Wc10 -B0.01f0.005NWse:."2a": -O -K -Y-9 -X-9 >> kontur.ps!
grd2xyz veri2.grd > veri2_grdxyz.dat!
awk ' ($3 != "NaN" ) {print $1,$2} ' veri2_grdxyz.dat | psxy -R -J -O -K -Sc0.1 -G255/0/0 >> kontur.ps !!
awk ' ($3 == "NaN" ) {print $1,$2} ' veri2_grdxyz.dat | psxy -R -J -O -K -Sc0.1 -G0/0/255 >> kontur.ps!
Ver|y| n ||em yapmaksizin 0.001
rnek|eme|| gr|d dosyaya ev|rmek
|zg| ka|in|igi
nokta|arin yer|n| |zmek ||n gr|d ver|y|
xyz formanna dntrme
Da!nk rneklemeli verinin farkl i"lemlerlede
kullanlabilmesi iin grid (grd) formata dn"trlmesi iin
mutlaka ara i"lemler gerekir (bkz. GMT Cook Book 7.14).
xyz2grd ile dn"m yapmak gerek veri olmayan yerlerde
de!er iermeyen (NaN) noktalar olu"masna neden olur.
$ekilde bu noktalar mavi ile gsterilmi"tir.
rnek-09: kontur |z|m|
xyz2grd
grdconLour
grd2xyz
psxy
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 72
makecpt -Ccool -T20/60/2 > renk.cpt ! !# Sonraki cizimler icin renk dosyasi olusturma!
## 2b !: !Verinin ortalamasini alarak yuzey gecirme ve konturlama.!
blockmean veri2.dat -R -I0.001 > veri2_ort.dat!
surface veri2_ort.dat -R -I0.001 -Gveri2_ort.grd!
grdcontour veri2_ort.grd -R -JX -B0.01f0.005NWse:."2b".: -Crenk.cpt -S4 -W10 -Gd3 -O -K -X9 >> kontur.ps!
0.001 ||k a|an|ar ||n orta|ama
a|inmasi
uvar|atma o|madan ver|den b|r yzey ge|r||erek
0.001 rnek|eme|| gr|d ver| o|uturu|masi
|z||ecek kontur|ari
|eren renk dosyasi
kontur|arin (ver|n|n deg||)
yuvar|ak|anri|masi
kontur |s|m|er| ve
ara|arinda o|acak mesafe
Da!nk rneklemeli veriler iin en iyi kontur geirme
yntemlerinden biri ncesinde veri noktalarndan geen bir
yzey geirmektir.
Yzey geirilmeden nce verideki bozulmalardan
kurtulmak iin ncesinde blockmean, blockmedian veya
blockmode operatrleri kullanlmaldr.
rnek-09: kontur |z|m|
grdcontour sadece kontur izgileri izer.
blockmean
surface
grdconLour
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 73
## 3a !: !Yuzey gecirirken yuvarlaklastirma !!
surface veri2_ort.dat -R -T0.25 -I0.001 -Gveri2_ort.grd!
grdview veri2_ort.grd -R -JX -B0.01f0.005NWse:."3a".: -Crenk.cpt -Qs -O -K -X-9 -Y-9 >> kontur.ps!
grdcontour veri2_ort.grd -R -JX -Crenk.cpt -S2 -W10 -Gd3 -O -K >> kontur.ps!
## 3b : Yuzey gecirirken yuvarlaklastirma!
surface veri2_ort.dat -R -T0.5 -I0.001 -Gveri2_ort.grd!
grdview veri2_ort.grd -R -JX -B0.01f0.005NWse:."3b".: -Crenk.cpt -Qs -O -K -X9 >> kontur.ps!
grdcontour veri2_ort.grd -R -JX -Crenk.cpt -S2 -W10 -Gd3 -O >> kontur.ps!
rnek-09: kontur |z|m|
-T0.25
-T0.50
Yuvarlakla"trma i"lemi verinin ok farkl grntlenmesine neden olabilir.
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 74
rnek-09: kontur |z|m|
GMT Tutorial 3.2.1
xyz2grd sadece verinin formatn de!i"tirir. Veri olmayan noktalar iin zel bir i"lem
yapmaz.
Veri olan ya da olmayan noktalara ortalama bir de!er atamak iin kullanlan bir di!er
yntem En Yakn Kom"u (Nearest Neighbor) algoritmasdr.
GMT nearneighbor program bu i"lemi yapar. Verilen rnekleme aral!na uygun bir
nokta iin belirli bir yarap iinde kalan evre verilerin ortalamas alnarak de!er atanr.
Da!nk ancak daire alan iine girecek uygun miktarda veri var ise grid dosya bu
yntemle olu"turulabilir.
nearneighbor -R28.713/28.727/41.315/41.327 -I0.001 S1k Gveri2_komsu.grd veri2.dat!
rnek|eme ara|igi
da|re yari api: 1 km
Onur Tan, TB!TAK MAM YDBE, Aralk 2010. 75
108I1Ak Marmara Aranrma Merkez|
er ve Den|z 8|||m|er| Lnsnts
rnek|er|e
!"#"$%&'()**%#+',--./''
0!(,1'
ku||animi
Dr. Cnur 1AN
onur.tanQmam.gov.tr
2010

You might also like