Deeler eitimi Ocak 2012

DORULUK VE DRSTLK Biz bir eyi vicdan bakmndan iyi yaptmza, szlerimizin gerek olduuna inanyorsak ondan olduu gibi ak, belli, tereddt ve belirsizlikten uzak olarak sz etmeliyiz. 1923 (Atatrkn S.D.II, s.143-144) 1-YCE AHLAKLI ASKER smi cihan tutan Padiah Yavuz Selim Han, Msr seferine kmt. Ordu, stanbulzmit arasndaki, ba ve baheleri ile nl Gebze mevkiinde konaklamt. Bir ara Yce Gnll Padiah, Yenieri Aasna: - Aa dedi, canm Yavuz Sultan Selim . 1520 elma istedi, pazardan satn alnz. Fakat o demlerde pazarda elma yoktu... Hatta askerlerde bile tek elma bulmak mmkn deildi. Aa soluk solua Padiahn huzuruna geldi: - Hnkarm, dedi; bir tek elma bile bulamadm! Yavuzun yznde celal imei: - Askerimde de mi yok? - Yok Hnkarm! antalarn arattm hi birinde tek elma kmad. Byk Padiahn yz gne gne parldad: - Eer, dedi, bir askerin stnde, halkn

Deerlerini ren. Deerlerinle deerlen. Deerlerinle yksel.

Edipin evine gelmiti Eref Edip, evine dndnde onun geldiini hizmetiden Mehmet Akif .1936 renmiti Akif srlsklam bir halde olmasna ramen ieriye girmemi, selam syle diyerek yamura aldrmadan gerisin geriyegitmiti
Yenieri

balamt. Sonunda dayanamad, annesine gelerek; -Anneciim, ilim renmek iin Badata gitmek istiyorum dedi. Annesi ise; -Senden ayrlmaya gnlm raz olmuyor. Ancak seni de ilim yolundan alkoymak istemem. Annesi Abdulkadir iin yol hazrlklar yapt. En sonunda da oluna lazm olur diyerek, 40

bahesinden koparlm bir tek elma km olsayd; Msr seferinden vazgeecektim!... anl Padiah ordusunun ahlakn denemek iin byle yapmt. Adalet, doruluk, drstlk ordusu billurlar gibi duru ve berrakt. 2-SZNDE DURMAK Mehmet Akif bir gn arkadalarndan Eref Edip ile le yemeinde bulumak iin szlemilerdi Eref Edip Vanikyde oturuyordu; kendisi Beylerbeyinde leden bir saat evvel oraya gidecekti O gn yle bir yamur vard ki, her taraf sel oldu Eref Edip, Mehmet Akifin byle bir yamurda gelmeyeceini dnmt Bu sebeple hizmetiye dneceini syleyerek, evden kp yakn bir komuya gitti Yamur devam ediyordu O evden ktktan bir sre Eref Edip FERGAN sonra Mehmet . 1971 Akif, o yamura ramen Eref
Badat eskiden bilim ve kltr merkezi idi. Abdulkadir bilgi ile ykselmek iin oraya gitmek istiyordu.

Eref Edip ertesi gn kendisini bulmu durumu anlatarak zr dilemek istemiti Ama Mehmet Akif bu olaydan dolay krlmt Ve Eref Edipe u unutulmayacak cevab veriyordu -Bir sz ya lm veya ona yakn bir felaketle yerine getirilmezse mazur grlebilir. 3-ASLA YALAN SYLEME Eski zamanlarda, insanlar ilim renmek iin ok alrlar, her trl glklere katlanrlard. Kk yalarnda kylerinden, ailelerinden ilim renmek iin ayrlrlar, yllarca onlardan uzaklarda zor artlar altnda yaarlard. Eski zamanlarda Abdulkadir isimli kk yata olan bir ocuun iine renme arzusu dm, bunun arelerini aramaya

altn kaybetmemesi iin bir kese iinde yeleinin koltuk altna dikti. Sonra olunun gzlerinin iine bakarak yle dedi; -Sana son olarak nasihatim udur ki, eer beni memnun etmek istiyorsan asla yalan syleme, doruluktan ayrlma. Allah her zaman ve her yerde dorularn yardmcsdr. Kk Abdulkadir annesine sz verdi ve alayarak elini pt. Badata giden bir kervana katlarak yola kt. Bir ehrin yaknlarnda dar bir geide girdiklerinde kervanda bir barma koptu. Ekyalar kervana saldrmlard. Bir anda btn sandklar yere ykld, eyalar yama edilmeye baland. Haydutlar kervandakilerin neyi var neyi yoksa hepsini alyorlard. Ekyalardan biri de Abdulkadirin yanna geldi. Onun fakir haline bakarak aka olsun diye;

Deeler eitimi Ocak 2012

-Syle bakalm senin neyin var fakir ocuk? Abdulkadir; -Yalnz 40 altnm var, diye cevap verdi. Haydut nce ard sonra glmeye balad. nanamad ve tekrar sordu; -Doru mu sylyorsun? Abdulkadir: -Evet, doru sylyorum, 40 altnm var. Ekya merakland. Abdulkadiri elinden tutup reislerine gtrd. Durumu reislerine anlatt. Haydutlarn ba; -Senin 40 altnn varm, doru mu bu? Abdulkadir; -Evet doru. Reis; -Syle bakalm. Onu nereye sakladn? Abdulkadir; -Hrkamn iinde koltuumun altnda sakl. Bunun zerine haydutlar hrkasnn iinde, koltuunun altnda sakl bulunan 40 Annesi Abdulkadire altn bularak bebekliinden beri doru szl olmas iin nasihatler verirdi. reislerine Abdulkadir annesini unutmad ve verdiler. onun nasihatlerini de. Herkes ok armt. Haydutlarn Reisi hayretle sordu; -Peki evladm, sen niin zerinde altn olduunu syledin? Eer bize sylemeseydin onlar bulamazdk. Abdulkadir; -Ben annemden ayrlrken, asla yalan sylemeyeceime dair sz vermitim. Arkadanz senin bir eyin var m diye sorunca, altnlarm olduunu syledim. 40 altn iin verdiim szden dneceimi mi zannediyorsunuz? Bu szleri duyan haydutlarn reisi ok ard ve derin bir dnceye dald. Sonra etrafndakilere dnerek; -Yazklar olsun bizlere. Bu ocuk kadar olamadk. Bu ocuk annesine verdii sznden dnmemek iin her eyini veriyor. Bizler ise hep ktlk yaptk, hrszlk yaptk, yalanlar syledik. Sonra yle devam etti: -Sizler ahit olun. uanda bu ocuk benim kt yoldan dnmeme sebep oldu. imdiye kadar yaptm btn gnahlarm iin piman olup tvbe ediyorum. Bundan sonra iyi bir insan olup, Allahn sevmedii ileri yapmayacam. Reislerine ok bal olan haydutlar hep bir azdan; -Efendimiz, biz senden ayrlmayz.Sen hangi yolda yrrsen biz de o yolda yrrz diyerek hepsi birden piman olup tvbe ettiler. Kervandaki insanlardan ne aldlarsa hepsini geri verdiler ve bir daha haydutluk yapmayacaklarna sz verdiler. Kk Abdulkadir ise yoluna devam ederek Badata ulat. Orada ilim tahsiliyle megul oldu. Ksa bir zaman iinde ok nl bir alim oldu. Binlerce insann ktlklerden vazgeip iyi birer insan olmalarna yardmc oldu. 4-LNGNDRSTL Bir zamanlar giderek yalanan ve arkasnda bir veliaht brakmas gerektiini anlayan inli bir hkmdar vard. Vezirlerinden veya ocuklarndan birisini veliaht semek yerine, farkl birey yapmaya karar verdi bu hkmdar.

Deerlerini ren. Deerlerinle deerlen. Deerlerinle yksel.

lkesindeki btn genleri huzuruna ard ve onlara yle seslendi: -"Artk tahttan ekilmemin ve yerime yeni bir hkmdar sememin vakti geldi. Hkmdar olarak iinizden birisini seeceim." Genler bu szleri aknlkla dinliyorlard. Hkmdar devam etti: "Bugn her birinize bir tohum vereceim, tek bir tohum. Ama bu ok zel bir tohumdur. Hepinizin evlerinize dnp o tohumu ekmenizi, sulamanz ve bir yl atn, bitkilerin nasl bymeye baladn anlatmaya balad. Ling bu szleri duyduktan sonra her defasnda eve gidip kendi tohumunu kontrol ediyordu. Gelgelelim, saksnn iinde byyen hibir ey grnmyordu. Haftalar birbirini kovalad, ama deien hibir ey olmad. Bu arada, Ling'in arkadalar ballandra ballandra sakslardaki ieklerden bahsediyordu hep. Ling'in azn ise bak amyordu, nk hakknda konuaca bir iei yoktu. Elinde toprak dolu bir saks vard o kadar. Ve artk baarsz olduuna inanmaya balamt. Aradan alt ay geti. Ling'in sakssnda iekten eser yoktu hl. Tohumunu rttne kanaat getirmiti Ling. Baka herkesin kocaman iekleri, ya da aa fidanlar olmutu, ama onun koca bir sakss, o kadar! Nihayet bir yl tamamland ve lkenin genleri yetitirdikleri bitkileri karar vermesi iin hkmdarn huzuruna getirdiler. Ling, annesine bo bir saksy hkmdara gtremeyeceini sylediyse de, annesi saksy gtrmesini ve drst davranmasn tledi. Ling'in skntdan karn bile ard, ama annesinin hakl olduunu bildiinden szn tuttu. Bylece, o da bo saksy saraya gtrd. Saraya ulatnda dier genlerin getirdii eit eit bitkiler karsnda hayrete dt. Hepsi de gzel renklerde, gzel biimlerdeydi ve nefis kokular yayyorlard. Birbirlerine ieklerini nasl byle gzel yetitirdiklerini ciddi ciddi anlatan dier genler, Ling'in elindeki bo saksy grnce kahkahalarla gldler. Birka da onun durumuna zld ve omzuna dokunup "Bo ver, elinden geleni yapmsn!" dediler. Hkmdar genlerin yanna geldi ve bitkileri inceledi. Bu srada, Ling arkalara kap gizlenmeye alyordu. "Ne kadar da byk aalar ve iekler yetitirmisiniz yle!" dedi hkmdar. "Bugn iinizden birisi yeni

sonra tohumdan kan bitkiyle geri gelmenizi istiyorum. O zaman bana getireceiniz bitkiler hakknda hkm verip benden sonra tahta geecek hkmdar seeceim." Saraya arlanlarn arasnda Ling isminde bir gen vard ve herkes gibi ona da bir tohum verildi. Ling, eve dnp bandan geenleri heyecanla annesine anlatt. Annesi ona bir saks ve biraz da toprak verdi. Ling, tohumu itinayla ekti, onu gne grebilecei bir pencere kenarna koydu. Her gn saksya su vererek bitkinin tohumun ap amadn kontrol etti. hafta kadar sonra, Ling'in mahallesindeki genlerden bazlar tohumlarnn nasl

Deeler eitimi Ocak 2012

hkmdar olarak tayin edilecek." Birden, imparator elinde bo saksy tutan Ling'i grd. Hemen, muhafzlarna onu yanna getirmelerini emretti. Ling korkudan titremeye balad. "Hkmdar baaramadm grd, herhalde beni cezalandracak!" diye dnyordu. mparator, yanna getirilen Ling'in ismini sordu, o da cevaplad. Dier genlerin hepsi glmeye ve kendi aralarnda Ling'le alay etmeye baladlar. Hkmdar bir el hareketiyle hepsini susturdu. Ling'i yanna ald, sonra da kalabala ilan etti: "Yeni imparatorunuzu selamlayn! Ad Ling!" Ling kulaklarna inanamad. Tohumundan tek bir filiz bile kmamken nasl imparator olabilirdi ki? Hkmdar konumasna devam etti: "Bir yl nce herbirinize bir tohum verdim, onu ekip sulamanz istedim ve bir yl sonra da bana getirmenizi istedim. Ama sizlere verdiim tohumlarn hepsi kaynatlmt ve dolaysyla da filiz amalar mmkn deildi. Ling hari hepiniz bana eit eit aalar, bitkiler ve iekler getirdiniz. Tohumunuzun bymediini grnce, size verdiim tohumun yerine baka bir tohum ektiniz. inizden sadece Ling, kendisine verdiim tohumun olduu saksy bana getirme cesaretini ve drstln gsterebildi. Bu yzden, yeni imparatorunuz o olacak." 5-DORULUK GZEL BR ERDEMDR On bir yandayd ve New Hampshire glnn ortasndaki adadaki evlerinde ne zaman eline bir frsat gese hemen bala giderdi. Levrek av yasann kalkmasndan bir gn nce, babasyla akamn ilk saatlerinde kk gne balklarndan yakalad. Sonra oltasna yem takp, oltay frlatma talimi yapt. Yem suya dedii zaman gn batmnda suda altn haleleler oluturmu, daha sonra gln zerinde ay domutu. Oltasnn hzla ekildiini hissedince, oltaya byk bir balk geldiini anlad. Babas olunun bal ekiini hayranlkla izledi.

Deerlerini ren. Deerlerinle deerlen. Deerlerinle yksel.

nda l l parlyordu. Babas bir kibrit yakp saatine bakt. Saat on olmutu. Av yasann bitmesine daha iki saat vard. nce bala, sonra oluna bakt. "Suya geri brakman gerekiyor, olum," dedi. "Baba!" diye itiraz etti ocuk alamakl bir sesle. "Baka balklar da var," dedi babas. "Ama hibiri bunun kadar byk deil!" dedi ocuk. Gle yle bir gz att. Glde hibir balk teknesi yoktu. Babasnn yzne bakt bu kez. Kendilerini hi kimsenin grmemi olmasna, kimsenin ne bal yakaladklarn bilmesinin olanaksz olmasna karn, babasnn sesinden bu konuda hibir dn vermeyeceini anlamt. Oltann ucunu baln azndan ekti ve bal gln karanlk sularna brakt. Balk suya der dmez, yle bir rpnd ve gzden kayboldu. ocuk bir daha bu kadar byk bir balk tutamayacandan emindi. balk tutamad. Fakat deerler konusunda bir ikilem yaad zaman hep o bal gznn nne getirir. Babasndan rendii gibi deerler doru ile yanln ne olduu konusunda ok basit bir konudur G olan yalnzca deerlerin uygulanabilmesidir. Birileri grmedii zaman da doru olan yapabiliyor muyuz? Evet, kklmzde bizlere bal suya geri brakmak retilseydi, doru olan yapabilirdik. nk gerein ve dorunun ne olduunu renmi olurduk. Doru olan yapma karar belleklerimizdeki canlln hibir zaman yitirmez. Frsatlardan yararlanmak deil, doru olan yapmaktr nemli olan. 6- DORULUK Londra yeni grevine atanmt bir vatandamz. Grevine gitmek iin hep ayn otobse biniyor ve ou zaman ayn ofre rastlyordu Bir gn, bilet alrken otobs ofr yanllkla 20 kuru fazla verdi. Yanll oturup parasn saynca fark etti. Kendi kendine dnd: -20 kuruu geri versem mi ofre? Ama iinden bir ses diyordu ki; ok az bir para ve ofrn umurunda deil Otobs irketi ok kazanyor zaten. Sadece 20 kuru onlara bir ey yapmaz Bu paray vermeyebilirim diye dnd. necei duraa gelince kalkt Fikrini deitirmiti nmeden nce ofrn yanna giderek, 20 kuruu geri verdi ve dedi: -Parann stn fazla verdiniz. Otobs ofr glmsedi ve dedi ki: - Siz burada greve balayan yeni memur deil misiniz? Aslnda sizi uzun zamandr ziyaret etmek istiyordum tanmak iin Bilerek size fazla para verdim Nasl tepki vereceinizi grmek istedim Yeni grevli inerken artk bacaklarn

ocuk sonunda yorgun den bal sudan kard O gne kadar grd en byk balkt, bir levrek; ama av yasann kalkmasna sadece saatler kalmt.

New Hampshire Gl

Newyork Bronx-Whitestone Kprs

Baba oul gzelim bala baktlar, pullar ay

Bu olay bundan tam otuz drt yl nce oldu. Bugn o ocuk New York City'nin nl mimarlarndandr. Babasnn kk evi hl o adadadr. Olunu ve kzlarn hl o adadaki kk eve balk tutmaya gtrr. ocuk haklyd Bir daha o kadar byk bir

Deeler eitimi Ocak 2012

hissetmiyordu, yere ylacak gibiyken bir diree tutundu ve kendine gelmeye alt Gzlerinden yalar dklerek gkyzne bakt ve dedi ki: - Allahm az daha gururumu, onurumu 20 kurua satyordum 7-ADALET stanbul'un fethinden sonra Fatih Sultan Mehmet btn mahkumlar serbest brakmt. Fakat bu mahkumlarn iinden iki papaz zindandan kmak istemediklerini syleyerek dar kmadlar. Papazlar Bizans imparatorunun halka yapt zlm ve ikence karsnda ona adalet tavsiye ettikleri iin hapse atlmlard. Onlar da bir daha hapisten kmamaya yemin etmilerdi. Durum Sultan Fatih'e bildirildi. O, asker gndererek, papazlar huzuruna davet etti. Papazlar hapisten niin kmak istemediklerini Fatih'e de anlattlar. Fatih iki papaza yle hitap etti: - Sizlere yle bir teklifim var: Sizler bizim adaletimizin tatbik edildii memleketimi geziniz, hakimlerin ve halkmn davalarn dinleyiniz. Bizde de sizdeki gibi adaletsizlik ve zulm grrseniz, hemen gelip bana bildiriniz ve sizler de evvelki kararnz gereince uzlete ekilerek hl ksmekte hakl olduunu isbat ediniz. Fatih Sultan Mehmet'in bu teklifi papazlar iin ok cazip gelmiti. Hemen Padiahtan aldklar tezkere ile beldelere seyahate ktlar. lk vardklar yerlerden biri Bursa idi... Bursa'da yle bir hadiseyle karlatlar: Bir Mslman bir Yabancdan bir at satn alm, fakat hibir kusuru yok diye satlan at hasta imi. Mslmann ahrna gelen atn hasta olduu daha ilk akamdan anlalm. Mslman sabrszlkla sabahn olmasn beklemi, sabah olunca da erkenden atn alp kadnn yolunu tutmu. Fakat olacak ya, o saatte de kad henz dairesine gelmemi olduundan bir mddet bekledikten sonra adam kadnn gelmeyeceine hkmederek atn alp ahrna gtrm. Atn alp gtrm ama at da o gece lm. Hadiseyi daha sonra renen kad, at alan mslman artp meseleyi u ekilde halletmi: - Siz ilk geldiinizde ben makammda bulunsa idim, salam diye satlan at sahibine iade eder, paranz alrdm. Fakat ben zamannda makammda bulunamadmdan hadisenin bu ekilde gelimesine madem ki ben sebep oldum, atn lmnden doan zarar benim demem lazm, deyip atn parasn mslmana vermi. Papazlar islam adaletinin bu derece ince olduunu grnce parmaklarn srmlar ve hi zorlanmadan bir kimsenin kendi cebinden mal tazmin etmesi karsnda hayret etmiler. Mahkemeden kan papazlarn yolu znik'e uram. Papazlar orada yle bir mahkeme ile karlamlar: Bir mslman dier bir mslmandan bir tarla satn alarak ekin zaman tarlay srmeye balar. Kara sabanla tarlay srmeye alan iftinin sabanna biraz sonra azna kadar dolu bir kp altn taklmaz m? Hi heyecan bile duymayan Mslman bu altnlar kpyle tarlay satn ald br mslmana gtrp teslim etmek ister;

Deerlerini ren. Deerlerinle deerlen. Deerlerinle yksel.

- Kardeim ben senden tarlann stn satn aldm, altn deil. Eer sen tarlann iinde bu kadar altn olduunu bilseydin herhalde bu fiyata bana satmazdn. Al u altnlarn, der. Tarlann ilk sahibi ise daha baka dnmektedir. O da yle syler: - Kardeim yanl dnyorsun. Ben sana tarlay olduu gibi, ta ile topra ile beraber sattm. ini de dn da bu satla beraber sana verdiimden, iinden kan altnlar almaya hibir hakkm yoktur. Bu altnlar senindir dilediini yap, der. Tarlay alanla satan anlaamaynca mesele kadya, yani mahkemeye intikal eder. Her iki taraf iddialarn kadnn huzurunda da tekrarlarlar. Kad, her iki ahsa da ocuklar olup olmadn sorar. Onlardan birinin kz birinin de olunun olduunu renir ve olanla kz nikahlayarak altn eyiz olarak verir. Papazlar daha fazla gezmelerinin lzumsuz olduunu anlayp doru stanbul'a Fatih'in huzuruna gelirler ve ahit olduklar iki hadiseyi de aynen nakledip yle derler: - Bizler artk inandk ki, bu kadar adalet ve biribirinin hakkna sayg ancak sizin kltrnzde, yaamnzda vardr. Dolaysyla biz zindana dnme fikrimizden vazgetik, sizin idarenizde hi kimsenin zulme uramayacana inanm bulunuyoruz, derler. 8-DORU OLAN ER YA DA GE KAZANIR -" Toplantya gideceim. Baktm ge kalma ihtimalim var.Bindim bir taksiye muhabbeti bir arkada.O anlatyor ben dinliyorum.Tam iyerinin nne geldik.Taksi paras 9.75 TL tuttu ben 10 TL uzattm.Hani hepimizin yaad sahne vardr ya taksici stn aryormu gibi yapar siz de para stn alabilmek iin bir ayak darda inmemek iin debelenirsiniz.Tam o sahne olacak.ofr para st var m diye aranmaya balad. -"st kalsn kardeim" dedim. Dnd bana doru: -"Vaktin var m aabey ?" dedi -"Evet" dedim (tek ayam hala darda) Drtllere bast trafik drt erit akyor ,indi aratan.nde bir bfe var.Gitti oraya bir eyler konuup geldi.Bana 25 kuru uzatt.Belli ki para bozdurmu "Birader" dedim"9.75 deil10.50 yazsa ister miydin 50 kuru benden?" -Ne alacam aabey 50 kuruu? -Peki niye gittin 25 kuru iin o kadar uratn. st kalsn demitim. Dnd bana, att kolunu arkaya : -Vaktin var m aabey? -Var. -ek kapy o zaman. Muhabbeti bir taksici ile kar karyayz. 5 dakika konutuk.ngiltere'de profsrnden bilmem kiminden eitimler aldm.O taksicinin 5 dakikada rettiklerini ngiliz hocalar haftalarca verdikleri derslerde retemediler. Aabey biz Keiren'de 5 kardeiz. Babam renberdi benim. Gnlk yevmiyeye giderdi;artk inaat falan bulursa alr gelir o gn i bulamamsa biz eve geliinden yznden anlardk. Durumumuz hi iyi olmad. Akam yer sofrasnda yemek yerdik. Yemek bitince babam bize "Durun kalkmayn" derdi. nce dua ederdik sonra babam bize sofrada konuma yapard. - Ne anlatrd baban? - Hayatta nasl baarl olunur ? O gn inaata armazlarsa eve para getiremiyor sonra ocuklara hayatta baar teknikleri anlatyor.

Deeler eitimi Ocak 2012

-Babam ie gidince byk aabeyimiz onu taklit ederdi delik bir orapla pantalonun ceplerini karr drt kardei karsna alp "Drst olun evinize haram lokma sokmayn" diye anlatrken biz de glerdik. Annem kzard "Babanzla alay etmeyin. O hem drst hem de alkandr" derdi. Yan evde iki karde var onlarn babas zengin. Babalar kumarhane iletiyor ama adamda her numara vard kumar falan oynatrd. Bizim yeni hi bir eyimiz olmad hep o ikisinin eskilerini kullandk. O amca mahalleden geerken biz 5 karde ayaa kalkardk. nk bize bahi verirdi. Babam eve gelince ayaa kalkmazdk. nk hediye para falan hak getire. Aabey biz babam kaybettik. Alt ay iinde yandaki baba da ld. Yandaki baba iki ocua 5 katl bir apartman ileyen birahane dvizler ve araziler brakt. Bizim baba ne brakt biliyor musunuz ? -Ne brakt ? -Bakkal veresiyesi ve konumalarn brakt : "Evladm iinizi drst yapn hakknz olmayan paray almayn."falan filan. Aabey aradan 15 yl geti dier 2 karde cezaevindeler ne ev kald ne kumarhane. Ailesi dald. Biz 5 karde beimizin Keiren de taksi duranda birer taksisi var hepimizin birer ailesi oluk ocuu hepimizin birer dairesi var. Geenlerde byk aabeyimiz bizi toplad ve dedi ki : "Asl miras bizim baba brakm." Hepimiz aladk. 5 karde taksicilie baladmzdan beri taksimetrenin yazmad 10 kuruu evimize sokmadk. Her eyimiz var Allah'a kr. ok duygulandm veda ettim tam ineceim : -Dur aabey asl bomba imdi -Nedir bomban ? -Nerede oturuyoruz biliyor musun ? O iki kardein oturduu 5 katl apartman biz aldk. 5 karde orada oturuyoruz Evladnza ne araba brakrsnz ne ev ne de baka bir miras. Evlada sadece deer kavramlar brakrsnz. Bakn iki baba da evlatlarna deer kavramlar brakmlar 9. GEREK BR DOSTLUK HKAYES ok samimi iki dost vard. Bir tanesi ok kurnaz atlgan ve hareketli, dieri ise ok saf, drst ve sessizdi. Bir gn kurnaz olan arkada, dier arkadan yanna giderek ilerinin bozulduunu syler ve kendisinden para ister. Samimi dostu onu hi krmaz ve elindeki btn paray arkadana verir. Arkada bu parayla ilerini dzeltir. Bir sre sonra kurnaz olan yine arkadann yanna gider ve arkadann evlenmek zere olduu nianlsn ok beendiini ve kendisine vermesini ister. Arkada ok arr, ne diyeceini bilemez. Fakat aralarnda o kadar kuvvetli bir sevgi vardr ki arkadana hayr diyemez, nianlsn arkadana verir. Zaman iinde Saf olann ileri bozulur ve birden arkada aklna gelir ben ona sktnda iyilik yapmtm diyerek arkadann i yerine gider ve kendisine almas iin i vermesini ister. Arkada ona i vermez. Bizimki pimanlk ve znt iinde geri dner ama yinede arkadana kzamaz. Bir gn sokakta dolarken yanna hasta ve yal bir adam yaklar. Fakir olduu iin ila alamadn syler. Bizimki yal adamcaza acr, istedii ilalar alr ve adamcaza verir. Ksa bir sre sonra yal adamn ldn duyar. Yal adam ok zengindir ve btn mirasn kendisine brakmtr. Saf adam artk zengindir. Biraz da sevdii dostuna olan krgnlyla dostunun i yerinin karsnda bir ev alr ve oraya yerleir. Bir gn evinin kapsn dilenci bir kadn alar. Yal kadn ok a olduunu, kendisine yemek vermesini ister. Bizim saf hi dnmeden kadn ieri alr karnn doyurur, Kimsesi olmadn rendii kadna; Kendisinin de yalnz olduunu

Deerlerini ren. Deerlerinle deerlen. Deerlerinle yksel.

syler ve bu evde birlikte yaayalm sen evin ilerini ve yemekleri yaparsn der, yal kadn hi dnmeden kabul eder. Bir sre sonra yal kadn bizimkine, kendine uygun bir kz bulup evlenmesini syler. Bizimki byle bir kz nasl bulacan, kendisinin tand olmadn syler. Yal kadn ona uygun bir kz tandn ve kendisiyle grtrebileceini syler. Grmeler sonucunda evlenmeye karar verilir ve dn davetiyeleri baslr. Bizimkisi krgn olduu halde ok samimi dostunu yinede unutmamtr. Biraz da geldii konumu grmesi asndan samimi arkadana da davetiye gnderir. Dn gn gelir atar. Saf adam dn salonunda bir eyler sylemek isteiyle mikrofonu alr ve balar yaadklarn anlatmaya; Eskiden ok sevdiim bir dostum vard. Bir gn ileri bozulunca benden bor para istedi elimdeki btn paray verdim. Evlenmek zere olduum nianlm ok beendiini syleyerek benden istedi. ok zlerek onu da kendisine verdim. nk biz gerek dosttuk onun zlmesini istemedim. lerim bozulduunda onun fabrikasna gittim ve almak iin kendisinden i istedim. Bana i vermedi. ok zldm, ama yinede arkadama kzmyorum. nk biz gerek dosttuk. Bu konuma zerine kurnaz olan arkada daha fazla dayanamaz mikrofonu eline alr ve balar konumaya; Benim de bir zamanlar ok sevdiim bir dostum vard. lerim bozulduunda kendisinden para istedim, btn parasn bana verdi. Sonra ondan nianlsn istedim, zlerek nianlsn da verdi. Nianlsn istememin nedeni o kadnn arkadama layk olmamasyd. Kendisi ok saf olduu iin arkadam o kadndan bu ekilde kurtardm. leri bozulduunda gelip benden i istedi, Arkadam kendi emrimde altramazdm, o yzden i vermedim. Gnn birinde karlat yal adam benim babamd. Babam lmek zereydi, onu arkadamn yanna ben gnderdim ve mirasn ona ben braktrdm. Evine gelen dilenci kadn benim annemdi. Ona bakp iyi yaamasn salamak iin gnderdim. u anda evlenmekte olduu kz de benim kz kardeim. Onu arkadamla evlenmesine ben ikna ettim. Deerli misafirler, ite biz byle dostuz. 10. AHLAK DER K Su, ate ve ahlk dostluk kurmular... Su, ate ve ahlk dostluk kurmular... Bir gn ormanda dolamaya kmlar.... Fakat bir mddet sonra ilerine bir korkudur dm. Orman ok byk ve ok karmakm. Her trl ihtimale kar birbirlerini kaybederlerse, nasl bulacaklarn dnmeye balamlar. Ate ve ahlk suya sormular: Kaybolursan seni nasl bulacaz? Su cevaplam: Nerede bir rlt duyarsanz ben oradaym, demi. Sra atee gelmi. Su: Seni yitirirsek ne yapalm? diye sormu. Ate: Duman grdnz yerde ben varm, cevabn vermi. Sra ahlka gelince cevab u olmu: Beni asla kaybetmeyin; eer kaybederseniz, bir daha asla bulamazsnz !! 11. PUSULADAK NOT anakkale Sa vanda Koca dere kynde byk bir sarg yeri kurulmutur. Kimi Urfal, kimi Bosnal, kimi Adyamanl, kimi Grnl,

Deeler eitimi Ocak 2012

kimi Halepli ok sayda yaral getirilmektedir... Bunlardan biri Lapseki'nin Beyba Kyndendir ve yaras olduka ardr. Zor nefes alp vermektedir. Alalp ykselen gsn biraz daha tutabilmek iin komutannn elbisesine yapr. Nefes alp vermesi olduka zorlar ama tane tane kelimeler dklr dudaklarndan. "lme ihtimalim ok fazla. Ben bir pusula yazdm arkadama ulatrn..." Tekrar derin nefes alp, defalarca yutkunur: "Ben... Ben kylm Lapseki'li brahim Onbadan 1 Mecid bor aldydm... Kendisini gremedim. Belki lrm. lrsem syleyin hakkn helal etsin." "Sen merak etme evladm" der komutan, kanyla krmzya boyanm alnn eliyle okar. Ve az sonra komutannn kollarnda ehit olur ve son sz de: "Syleyin hakkn helal etsin" olur... Aradan fazla zaman gemez. Oraya srekli yarallar getiriliyor. Bunlardan ou daha sarg yerine ulatrlmadan ehit dyor. ehitlerin zerinden kan eyalar, knyeler komutana ulatrlyor. te yine bir knye ve yine bir pusula. Komutan gz yalarn silmeye daha frsat bulamamtr. Pusulay aar, hkrarak okur ve olduu yere yklr kalr. Ellerini yzne kapatr, ne titremesine ne de gzyalarna engel olamaz... Pusuladaki not: "Ben Beyba Kynden arkadam Halil'e 1 Mecid bor verdiydim. Kendisi beni gremedi. Biraz sonra taarruza kalkacaz. Belki ben dnemem. Arkadama syleyin ben hakkm helal ettim." te doruluk, drstlk, bakasnn hakkna el uzatmama, borca sadk kalma byle bir ey 12. LMON AACI Vaktiyle hamile bir kadn, komusuna misafir olur. Oturduklar odada dallar limonlarla dolu olan byk bir limon aac grr. Can limon ister ama bir trl komusuna syleyemez, utanr. Bir ara komusu mutfaa gidince, yakasndan kard bir diki inesini limona batrr ve deldii yerden limon suyunu emmek suretiyle bu arzusunu giderir. Nihayet bir erkek evlad dnyaya gelir. darda dolama, oynama, daha dorusu yaramazlk yapma ana gelince dar kar. O zaman baz insanlar tulumla su tarlar. Bu ocuk eline bir ivi alr ve su tayan adamlarn arkalarna taklr. Tulumlar deler ve akan sudan imeye balar. Bu durum birka gn byle devam edince hemen ocuun babasna durumu anlatrlar, bu yaramazlndan dolay olunu ikayet ederler. Adam dnp tanr. ocuunun niin byle yaptna bir trl akl erdiremez. Durumu hanmna anlatr. ocuun niin byle yaptn sorar. O da bandan geen hadiseyi olduu gibi anlatr. Bu iin nerden kaynaklandn anlayan adam karsna: - Hemen komuya git ve hareketini anlat, sonra da helallik dile. ayet byle yaparsan yle zannediyorum ki olumuz da bu garip hareketlerden vazgeer, der. Kadncaz komusuna gidip vaktiyle bandan geen hadiseyi anlatr.

Deerlerini ren. Deerlerinle deerlen. Deerlerinle yksel.

Kendisinden zr diler, hakkn helal etmesini ister. Komu hanm da bu duruma ok zlr. Neden o zaman limon istemediini; deil bir limonun aata bulunan btn limonlarn feda olmasn belirten komu hakkn helal eder. O zaman ocuklar da bu garip hareketlerinden vazgeer. 13.DNYA NASIL DZELR Baba, pazar sabah neeyle uyand. Btn gn miskinlik yapp evde oturacak, elinde kahve, pencere kenarnda gazeteleri evire evire okuyacakt. Ama daha kahvaltda olu, sinemaya ne zaman gideceklerini sordu. Oluna verdii sz tamamen unutmutu. Bu pazar onu sinemaya gtrecekti. Hay Allah! Bir bahane bulmalyd. Birden masann yannda duran gazetenin, promosyon olarak datt dnya haritas gzne iliti. te bahanesi yan bandayd. Haritay alp odaya gitti, onu makasla kk paralara ayrd ve tekrar mutfaa dnerek : -"Tamam olum, ama nce sana bir grev: Bu haritay dzelt, ondan sonra gidelim" dedi. Sonra da "Kendim bile bu haritay dzeltemem artk" diye dnp, keyifle pencere kenarna kuruldu. Ama on dakika sonra ocuu yan banda bitmi, sevinle: - "Haritay dzelttim baba, hadi sinemaya gidelim" diyordu. nanamad ve grmek istedi. Ve hayretle iinde grd. Bunu nasl yaptn olum?" -"Bana verdiin haritann arkasnda bir insan vard. nsan dzeltince dnya kendiliinden dzeldi. 14.DRSTLK Kyn birinde bir yal kar koca yaarlarm. Bunlarnda tek bir oullar varm. Oullarna sevgiyi drstl, doruluu ve dahas insanl ok iyi bir biimde retmiler. Ve gn gelmi oullar askere gidecek yaa gelmi. Oullarn vatan borcu iin askere gndermiler ve kyde bir balarna kala kalmlar. Ne gelen nede gidenleri nede arayp soranlar yokmu. Yal kadn kocasna bey keke bize de misafir gelse ne gzel olur der. Onu en iyi ekilde arlardk der. Fakat ne gelen nede arayp soranlar varm. Ve Bir gn bir yolcu bunlarn kyden geer. Tesadf bu ya a susuzdur. At da yorgun ve bitap dmtr. Yal kar koca bu yolcuyu evlerine davet edip biraz dinlenmesini isterler. Yolcuda bu teklifi geri evirmeyip kendisinin de buna ihtiyac olduun bir ka gn dinlenip g toplayacan dnr. Mmknse be gn kalacan syler. Bu duruma ikisi de ok sevinir. Bizim iin bir ereftir derler. Akam olur yal kadn misafire yatak aar. Kadn kendince misafirin bu yumuak yatakta ok rahat edeceini dnr. Ve yolcu yatar, sabah vakti horozlar ter gn maya balar. Yal kadn erkenden kalkar misafire ok gzel bir kahvalt hazrlar. Ve bundan da son derece mutluluk duymaktadr.Sofrada nerdeyse bir ku st eksiktir .Misafir kalkar kahvalty grr kendince byle bir kahvaltya hasret kalm olduunu dnr.Gzelce karnn doyurur.Tka basa yer ve sofradan kalkar. Bir teekkr bile etmez. Yal kadn bun pek dikkate almaz unutmutur belki ho grr. Ve bir,iki,,drt be gn derken kadn kocasna. Bey der bu adam ok nankr biriymi o kadar hizmet ettik bir kere olsun teekkr etmedi. Ve adam beinci gnn sonunda artk benim gitme vaktim geldi der. Sizden bana yolluk hazrlamanz isteyebilir miyim der.yal kadn tabii ki der ve hazrlar.Misafir giderken kadn dayanamayp sorar neden bu yaptklarmza ramen hi teekkr etmedin der. Yolcuda u cevab verir Kim ne yaparsa kendine der ve eker gider. Fakat yal kadn yolcunun ok nankr olduun dnd iin azna zehir

Deeler eitimi Ocak 2012

katmtr. Yolcu az gider uz gider ve karn ackr. Bir derenin kenarna oturur.orada bir tane gen oturmaktadr.Karnn asa beraber yemek yemesini ister.yolcu gence sen bala ben su alp geleyim der.Ve dereye gider gen oktan yemi ve zehirlenmitir. Zehirlenen gen yal kar kocann oludur.Kim ne yaparsa kendine yapar 15-ESK BR BRAN HKAYES Bir zamanlar dada, kzgn gnein altnda, mermer talarn Basit bulutlar benim nlarm kesecek kadar kuvvetli olduklarna gre benim gne olmam neye yarar! diye isyan eder. Mademki bulutlar gneten daha kudretli bulut olmay tercih ederim. O zaman hemen bulut olur. Dnyann zerinde uumaya balar, oradan oraya kouur, yamur yadrr fakat birdenbire rzgar kar ve bulutlar datr. Ah, rzgar geldi ve beni datt, demek ki en kuvvetlisi o yleyse ben rzgar olmak istiyorum.diye karar verir. Ve dnyann zerinde eser durur, frtnalar estirir, tayfunlar meydana getirir. Fakat birdenbire nnde kocaman bir duvarn ona mani olduunu grr. ok yksek ve ok salam bir duvar. Bu bir dadr. Basit bir da beni durdurmaya yettiine gre benim rzgar olmam neye yarar. der. O zaman da olur. Ve o anda bir eyin Ona durmadan vurduunu hisseder. Kendinden daha gl olan eyin, Onu iinden oyan eyin Bu kk bir mermer yontucusudur. insan kendini ne kmsemeli ne de byk grmeli; bykl drstlkte, dorulukta ve erdemli bir yaamda aramaldr. 16- FATH N ADALET -Sultan Fatih bir cami yaptryordu. Bu caminin mimar iinin ehli olan bir Rum olan Khristodoulos idi.. Mabed yaplrken kullanlacak mermer stunlar konusunda bu Rum mimar ile Sultan Fatih arasnda bir anlamazlk kt. Rum mimar, bu stunlar yaparken mimariye uygun olmas gerekesi ile Fatih'in dedii ekilde deil de, kendi dncesi dorultusunda yapt. Bunu gren Fatih fkelendi. Rum mimarn, caminin estetiini bozmak iin byle yaptn dnerek ona ok ar bir ceza

Deerlerini ren. Deerlerinle deerlen. Deerlerinle yksel.

verdi, zindanlara attrd. Zindana atlan Rum, Sultan Fatih'den davac olmak iin kad Hzr elebi'ye mracaatta bulundu. Hzr elebi, Rum mimar dinledikten sonra bilirkii heyetinden bu meseleyi Ey kad! ayet ben padiahm diye korkup haksz olduum halde lehime hkm verseydin, vallahi seni en ar cezalarla cezalandrr, zindanlara attrrdm! Kad Hzr elebi'de hemen yan bandaki

Kad Hzr elebinin Fatihin elinin kesilmesi iin karar verdii bu mahkeme binas bugn skdar Adalet Mzesidir.

brani (Hebrew): srailoullar soyundan gelenlere denir.

yontmaktan bezmi bir mermer yontucusu varm. Bu hayattan bktm artk. Yontmak! Devaml mermer yontmak... ldm artk! stelik bir de bu gne, hep bu yakc gne! Ah! Onun yerinde olmay ne kadar ok isterdim, orada ykseklerde her eye hakim olacaktm, nlarmla etraf aydnlatacaktm. diye sylenir durur yontucu. Bir mucize eseri olarak dilei kabul olunur ve yontucu o an gne olur. Dilei kabul edildii iin ok mutludur. Fakat tam nlarn etrafa yaymaya hazrland srada nlarnn bulutlar tarafndan engellendiini fark eder.

aratrmalarn istedi. Aratrma ve inceleme sonucunda tesbit edildi ki: Rum Mimar, caminin estetii bozulsun da kt gzksn diye deil, gerekten de mimariye uygun olsun diye yle ina etmi. Anlald ki Fatih haksz. stanbul ile birlikte nice lkeleri ve krallklar fetheden, a ap a kapayan Sultan Fatih, sank sandalyesinde yarglanyor Hkm Verildi Rum mimar zindana haksz yere attran Fatih de zindana atlacakt. Rum mimar karar duyunca aknlktan neredeyse dilini yutacak, yoksa bu bir rya myd? Kendisi gibi sradan bir mimar, gayrimslim olmasyla beraber, Mslmanlarn padiah karsnda hakl bulunarak mahkeme karar lehinde kyordu. Peki bu karara acaba Padiah ne diyecekti? Kendisi ile beraber kad da gmbrtye mi gidecekti yoksa? Fatih byk bir teslimiyette hkme raz oldu ve "adalet neyi emrederse onu uygularz" diyerek cezaya boyun edi. Bu arada Fatih, kadya dnp klcn gstererek yle dedi:

asl olan topuzu gstererek: Sultanm! ayet sende Padiahln ne srp bu mahkemeye saygszlk etseydin, vallahi u klla mdahele edecektim!.. Bu durumu gren Rum mimar adeta kendini kaybetmi, yerlere kapanm, hkrklarla, gzyalaryla alayarak diyordu ki: -Hepiniz ahit olun ki! Ben davamdan vazgeiyorum bu adalet anlay karsnda!.

Deeler eitimi Ocak 2012

Deerlerini ren. Deerlerinle deerlen. Deerlerinle yksel.

Topkap Saraynn en yksek ve grnen binas olan Adalet Kulesi yzyllardr bize adaletin ve doruluun nemini anlatr.

Bu olaydan sonra Rum Mimar Khristodoulos Mslman olur ve Atik Sinan Paa ad ile ba mimar olup nice eserlere imza atar. Bilirkii heyetinin tarafsz tespitinden, hakimlerinin adaletine, sultanlarnn hkme rzasna kadar her hareketleri payitaht glendirmi ve Devleti Osmaniye, kl ve kalemin glgesinde ykseldike ykselmi, kta, yedi devlette at koturmu, iyilii, adaleti, doruluu, drstl her yere ulatrmaya almtr.