ELEKTR K-ELEKTRON K MHEND SLER N N UZMANLIK ALANLARI

ELEKTR K-ELEKTRON K MHEND SLER N N UZMANLIK ALANLARI

Mhendislik, elektrik, makine ve kimya mhendislii gibi ok sayda uzmanlklar ile olduka farkl bir meslektir. Elektrik mhendisliinin kkleri, elektrik enerjisi retimi ve datm iin sistem gelitiren g sanayinden gelir. Sonrada elektrik mhendislii dier uzmanlk alanlarn kapsayacak ekilde genilemitir ve bilgisayar mhendisliini dourmutur.

ELEKTR K-ELEKTRON K MHEND SLER N N UZMANLIK ALANLARI

Bu derste uzmanlk alanlarnn bazlar ayrntl olarak tanmlanacaktr. Sizden elektrik mhendislii kariyeriniz srasnda uzmanlamak istediiniz alan hakknda dnmeye balayacanz beklenmektedir. imdi bu uzmanlk alanlarn detayl olarak aklayalm.

G (ENERJ )
Elektrik mhendisliinin insanlarn gnlk hayatlarndaki grn belki de elektrik enerjisi alandr. Elektrik mhendislii dendiinde insanlarn aklna ilk olarak yksek gerilim direkleri, iletim hatlar ve trafolar gelir. Elektrik mhendislii enerji datm sistemlerinin inas ve tasarmnn deiik ynleriyle ilgilenir.

G (ENERJ )

Enerji iletim hattnda izolatr deiimi

G (ENERJ )
retim santral ina edilirken, i ve evlere enerjiyi datmak iin enerji datm sistemine gerek duyulur. Elektrik mhendisleri tketicilere enerjiyi ulatrmada kullanlan iletim hatlar alarnn tasarlamasnda da devrededirler. Elektrik mhendislerinin devrede olmadklar enerji datmnn ynlerinden de bahsetmek gerekir. Binalarn ve evlerin elektrik tesisat lisansl elektrikiler tarafndan yaplr. yle ki bu kablolamann nasl yaplacana dair mhendislerin belirledii standartlar mhendisler tarafndan yazlm olmasna ramen, bu ilemler mhendisler tarafndan yaplmaz.

G (ENERJ )
Elektrik mhendisleri alternatif g kaynaklarnn gelitirilmesi ve gerekletirilmesi zerine de alrlar. Alternatif enerjinin, yakt hcreleri, rzgar trbinleri ve gne pillerini kapsayan birok potansiyel kayna vardr. Bu alandaki aratrma ve gelitirmelerin ou elektrik mhendisleri tarafndan yaplr.

ELEKTRON K
Elektrik mhendisliinin tketici yaamnda dorudan etkili olduu bir dier alan elektroniktir. Elektrik mhendisleri radyo ve televizyonun ilk srmlerini tasarladlar ve bugnk rn tipleri iin almaya devam ettiler.

ELEKTRON K
Elektronik alan zamanla daha da genilemitir. rnein hem ticari hem de askeri uaklar, havaalanndaki dier uaklarn pilot bilgilendirmesini salamak iin ve uak kontroln yapmak iin ok sofistike elektronik devreler kullanrlar. Binalardaki ve evlerdeki iklimlendirme ve stmay kullanan sistemler verimli alacak elektronik devreler gerektirirler.

ELEKTRON K
Modern aralarda tm kontrol artk elektronik olarak gereklemektedir. Bir tasarm yapmnda elektrik mhendisleri devrenin planlad gibi almasn, ekonomik olarak retilebilmesini, verimli ve uzun zaman doru olarak alacan salamaldr. Elektronik mhendisleri istenilen ii yapan, kabul edilebilen maliyette olan ve kolayca retilebilen bir rn tasarlamada sklkla retim mhendisleri ile yakn alrlar. Elektronik mhendisleri sklkla PSPICE gibi tasarm iine yardmc olan bilgisayar temelli tasarm yazlm kullanrlar.

B LG SAYARLAR
Bilgisayar mhendislii imdi ayr bir mhendislik disiplini olarak, elektrik mhendisliindeki uzmanlklardan birinden ortaya kmtr. Kklerinden ve elektrik mhendisliine yakn balarndan dolay, bilgisayar mhendislii rencileri hala her iki alann bir arada olduu niversite blmlerinde eitilir. Bilgisayar mhendisleri, istenen grevleri yapmak iin bir bilgisayar aktif klan devrenin yani bilgisayar donanmnn tasarmyla ncelikli olarak ilgilidir.

B LG SAYARLAR
Donanm tasarm bilgisayar mimarisinin iyi bilinmesini gerektirir. Bilgisayar yazlmn zellikle de iletim sistemlerini derinlemesine bilmeden bilgisayar tasarlamak mmkn olmayacaktr.

KABLOSUZ HABERLEME
Haberleme sistemleri elektrik mhendislerinin olduka nemli katkda bulunduklar ana alanlardan biri olmutur. Son on ylda haberleme endstrisi kablosuz haberlemenin gelimesiyle bymtr. Cep telefonu kullanm insanlarn birbirleriyle olabilecek her yerde iletiiminin salanmasndan dolay dramatik bir ekilde artm bulunmaktadr. Bilgisayar bir telefon hattna balant yapmakszn ebeke oluturabilmektedir.

KABLOSUZ HABERLEME
Elektrik mhendisleri telsiz haberleme sanayinde olduka geni lde i bulmaktadrlar. Mhendisler cep telefonlarn yeterince kk antenlere sahip ve verimli olacak ekilde tasarma gerek duyarlar. Bu mhendisler, telefon tasarlarken telefonun vcutta ar bask yapmamasn salamak iin ergonomi uzmanlar ile yakn almaldrlar. Mhendisler yine cep telefonu iaretlerini yaymada kullanlan alc ve verici cihazlarn da tasarlarlar.

M KROELEKTRON K VE TMLE K DEVRELER

ada elektronik, bilgisayar ve haberleme sanayilemenin omurgas tmleik devrelerdir. Bir trnak boyutundaki tek bir silikon parasnda milyonlarca transistor ieren tmleik devrenin bulunuu elektronik devrenin tasarmn kkten deitirmi ve mikroelektronik isimli yeni bir alan ortaya karmtr. Mikroelektronik son derece kk elektronik cihazlarn tasarm ve ie yarar cihaz olarak toparlanmas odakl alr.

M KROELEKTRON K VE TMLE K DEVRELER

Tmleik devre endstrisi ok sayda elektrik mhendisine i salar. Bu mhendislerin ou devre elemanlarnn ok kk boyuta sktrlmasn isteyen zel tasarm odakl alrlar. Bu mhendisler elektrik mhendislii ve kimya mhendisliinin kesiiminde alrlar ve retim srecinde kimya konusunda iyi bir bilgiye gereksinim duyarlar.

KONTROL S STEMLER
Kontrol sistemleri a mhendislik cihazlarnn temel parasdr. rnein kilitlemesiz frenleme sistemleri (ABS) srcnn fren yaptn sezmek zere duyargalar ierir, dier duyargalar tekerlerden birinin kilitlenmesini ve kaymaya balamasn sezer ve bir elektronik modl aracn kontroln salamada srcye yardmc olmak zere otomatik olarak frenleme fonksiyonunu, frenlerin her bir saniyede bir ok kez pompanland bir ekle dntrr.

KONTROL S STEMLER
Modern kontrol sistemleri ok kullanldr ve uaklardan amar makinelerine birok mhendislik cihazlarnda bulunabilir. Elektrik mhendisleri karmak cihazlarn verimli ve gvenli bir ekilde almasn salayacak kontrol sistemlerini tasarlar. ok yakn zamanda kontrol sistem mhendislii kontrol ilevini yerine getirmeksizin kat matematiksel algoritmalara dayanmayan, nitel kavramlara dayal bulank denetleyici lerin ortaya kmasyla kkten deimi bulunmaktadr.

ELEKTROMANYET K
Elektrik mhendisleri birok ie yarar cihaz yapmak iin elektromanyetik olay kullanmlardr. Elektromanyetik, zamanla deien elektrik ve manyetik alanlar ile bilginin yaylmna dayanr. Televizyon veya cep telefonu iaretlerini gnderen ve alan antenlerin tasarm, uaklar gvenli umasn salayan radarlarn tasarm ve mikrodalga haberleme sistemlerinin geliimi elektromanyetik zerine alan elektrik mhendislerinin aktivitelerindendir.

ARET LEME
ou uygulamalarda retilen iaretler elektriksel grltnn olumasndan dolay sklkla bozulur. Grlt tm elektriksel sistemlerde mevcut olan istenmeyen geici akm veya gerilimlerdir. Grlt, ilgilenilen iaretleri alglayan cihazn yeteneini snrlad iin ok kritik ve nemli bir problemdir.

ARET LEME
rnein uzak bir kaynaktan gelen radyo iaretinin genlii grltnn genliinden kk olduundan dolay alglanamaz. aret ilemenin grevlerinden biri anlaml iaretleri grltden ayrmann yollarn bulmaya almaktr. aret ileme, analog bilgiyi saysal edeerine dntrmek iin yntemler gelitirmeyi ierir.

ARET LEME
Elektrik mhendisleri iaret ileme konusunda i bulurlar. aretlerin verimli ilenmesi bilgisayar iin hayati nemdedir ama baka alanlarda da uygulamalar vardr. rnein radyo gkbilimcileri gkyznn taranmas srasnda byk miktarda veriler retirler. Elektrik mhendisleri bu sreci gelitirmek iin iaret ileme aralarnn gelitirilmesine yardm ederler. aret ileme birok tbbi uygulamada da nemlidir. Tbbi cihazlar veriyi retirken bu bilgiyi ileyecek ve kullanlacak verimli aralar gelitirmeye gerek duyulur.

GRNT LEME
Grnt ilemenin iaret ilemeyle birok benzer taraf vardr ama burada iin odak noktas resim formundaki bilginin ilenmesi zerinedir. Grnt ileme neticesinde ok byk miktarda bilgi ortaya kmakta ve bu bilgiden yararlanlmaktadr. Bu grntdeki nemli bilgiyi kolayca sezmek zere renkleri deitirmek veya nemli zellikleri ortaya kartmak iin kontrast ykseltmek gibi yntemlerin gelitirilmesi gerekebilir.

GRNT LEME
Grnt ileme deiik alanlarda uygulanr. rnein grnt ileme yeteneine sahip mhendisler tbbi tan cihazlar reten irketlerde alrlar. Uzay bilimciler gk nesnelerinin elektronik grntlerini almada grnt ilemeyi kullanrlar ve bunlar yararl bilgiye dntrmek iin ilerler. Otomotiv endstrisinde grnt ileme bir motorda yer alan yanmay anlamak zere kullanlabilir. Elektrik mhendisleri, grnt ileme tekniklerini filmlerde zel etkiler yaratmak iin kullanarak elence endstrisinde de alrlar.

B YOMED KAL
Biyomedikal mhendislik alan elektrik mhendislerini de kapsayacak ekilde birok farkl disiplinlerdeki mhendisleri istihdam eder. Biyomedikal mhendislik, hastalar tedavi etmek zere yeni sreler, tehis, tedavi ve yeni tbbi aralarn mhendislii ile ilgilenir. phesiz makine ve elektrik mhendisleri, doktorlarn ilerini daha iyi yapabilmeleri iin ou bilgisayar temelli olan yeni elektronik cihazlarn tasarmyla bu alanda alrlar. Biyomedikal mhendislikle ilgili uzmanlklar elektronik, iaret ve grnt ileme ve bilgisayar mhendisliidir.

MR Cihaz

OPTOELEKTRON K
Optoelektronik, elektronik ve optik arasndaki bir izgiye oturtulan nispeten yeni bir alandr. Optoelektronik uzmanlar, lazerleri kapsayacak ekilde optik yayclar ve optik duyargalar gelitirmek zere altrmaktadrlar. Optoelektronik bileenler, lazer yazclar ve CD ve DVD oynatclara yerletirilir. Optik fiber teknolojisinin geliimi, optik kablolar zerinden tanan internet gibi veri haberlemelerine ve telefon dalgalarna da imkan salamtr. Bu optik sistemler daha hzldr ve geleneksel telli teknolojilerden daha fazla bilgi tayabilirler.

PLAZMALAR
Mhendisler ve fizikiler plazmalar bazen maddelerin drdnc hali gibi alglarlar. Yani tam olarak gaz, sv veya katya benzemez. Bizim iin bir plazma, genelde gaz formunda, molekller veya ntr atomlar, iyonlar veya elektronlarn bir koleksiyonudur. Bir plazma gaz olmasna ramen, ykl paracklarn varl onun gaz formundan daha farkl davranmasna yol aar. Plazmalar tm etrafmzda vardr. Aslnda uzaydaki maddelerin ou plazma formundadr.

PLAZMALAR
Plazmalar bir ok mhendislik alannda kullanlr. ou evler ve iyerleri plazma temelli cihazlar ierir. rnein floresan ampuller k yayan argon ve civa plazmasn ierir. Neon klar da plazma ierirler. Plazmalar tmleik devre endstrisinde ve mikroelektronikte de nemlidir. Plazmalar zerinde alan elektrik mhendisleri aydnlatma irketlerinde i bulurlar ve ayn zamanda tmleik devre retimiyle ilgili firmalarda alrlar.

ROBOT K
Robotlar evde kullanlmamalarna ramen (oyuncak trndekiler hari) robotik; endstride ok nemli bir teknolojidir. Modern retim sreleri tekrarl ileri hzl ve doru olarak yerine getirmek zere nemli lde robotlara bamldr. Robotlar otomobil montaj hatlarnda, tmleik devre retiminde ve iecek retimi sistemlerinde bulunurlar.

ROBOT K
Hem elektrik hem de bilgisayar mhendisleri robotik sistemlerin tasarmnda bir role sahiptirler. Robotlar kendi grevlerini doru bir ekilde yerine getirebilmek zere ok kullanl kontrol sistemlerine ihtiya duyarlar. Robotikde alan elektrik ve bilgisayar mhendisleri endstriyel retim hatt uygulamalar iin robotlar tasarlamaya yardm etmek zere retim mhendisleriyle birlikte alrlar. Ayn zamanda robotun mekanik tarafn tasarlamadan sorumlu olan makine mhendisleri ile de alrlar.