NDEKLER eyhul-slam bn Teymiyye Birinci Mektup kinci Mektup nc Mektup Drdnc Mektup Beinci Mektup Altnc Mektup Yedinci

Mektup Sekizinci Mektup Dokuzuncu Mektup Onuncu Mektup Onbirinci Mektup GR

eyhul-slam bn Teymiyye Nesebi ve Doumu Ailesi Hocalar rencileri Mezhebi Akdesi Eserleri Ahlk Nitelikleri ve Yaratl Cihad lim Adamlarnn Onun Hakkndaki Szleri Ona Yaplan ftiralar Mihneti ve Vefat Biyografisinin Bulunabilecei Yerler Nesebi ve Doumu

bn Teymiyye Ad Ahmed olan bn Teymiyyenin babasndan itibaren geriye doru atalarnn ad yledir: Abdul-Halim, Abdus-Selm, Abdullah, el-Hdr, Muhammed, el-Hdr, Ali, Abdullah, Teymiyye elHarrn. "Teymiyye" lakab ile ilgili olarak yle denilmitir: Onun beinci dedesi olan Muhammed b. el-Hdr, Teyma yolu zerinden hacca gitmiti. Orada kk bir kz ocuu grmt. Geri dndnde ise hanmnn bir kz dourmu olduunu da grnce, Tebk yaknlarndaki bir belde olan Teymaya nisbetle ey Teymiyye; Ey Teymiyye diye seslenince, ona bu lakab verilmi oldu. bnun-Neccar dedi ki: "Bize nakledildiine gre dedelerinden Muhammedi, annesi Teymiyye diye adlandrrd. Teymiyye ise vaize bir kadn olup, daha sonra ona nisbet edildi ve onun adyla tannr oldu." (Bk. bn Abdu'lHad, el-Ukdu'd-Durriyye, s. 4) bn Teymiyye 661 Rebiulevvel aynn onuna rastlayan bir pazartesi gn am topraklarndan saylan Harranda dnyaya geldi. eyhul-slam Takuyud-Din lakab ile anld, knyesi Ebul-Abbasdr. eyhul-slam lakabnn anlam ile ilgili olarak eitli aklamalar yaplmtr: Bu aklamalarn en gzeli, mslman olarak yalanm (eyh, ihtiyar olmu) kii demektir. O bu lakab ile daha nce gemi benzerlerinden farkl bir zellie sahip ve bu hususta esenlie kavuaca belirtilen mjde vaadini elde etmi gibidir: "Her kimin mslman olarak bir sa aarrsa, bu onun iin kyamet gnnde bir nur olacaktr." (Sahih bir hadis olup, Ahmed, Tirmiz ve Nesa bunu, Amr b. Abse'den rivayet etmitir. bn Kesir Tefsirde (VIII, 429) hadisin eitli senedlerini kaydettikten sonra: "Bunlar ceyyid ve kav isnadlardr" demektedir. Ayrca bk. Sahihu'l-Cam, 6183.) Dier bir aklamaya gre eyh, avamn rfnde dayanak ve destek olan kii yani yce Allahtan sonra her trl skntda bavurduklar kii demektir. Bir dier aklamaya gre o kendi yaknlarnn yolundan gitmekle eyhul-slamdr. Yani genlerin kt ve cahilce davranlarndan kurtulmu kimsedir. O farz ve nafile btn amellerinde snnete uygun hareket eden bir kii demektir. (Bu husustaki eitli aklamalar iin bk. er-Reddu'l-Vfir, s. 50) Bu isimlendirme eskiden beri kullanlmtr. Bunu mam afi, mam Ahmed b. Hanbel ve bakalar da kullanmtr. (Bk. er-Reddu'l-Vafir, s. 55. dipnot.) Ailesi bn Teymiyye Ailesi olan Teymiyye hanedan Harranda kkl bir ailedir. lim ve dine ball ile n salmtr. Dedesi Ebul-Berekt Mecdud-Din Hanbel ileri gelen ilim adamlarnn byklerindendir. eevkannin "Neylul-Evtar" ad ile erhettii "el-Munteka min Ahbaril-Mustafa" adl eser onun teliflerinden birisidir.

Babas ihabud-Din Abdul-Halim Ebul-Mehasin babasndan sonra meihat makamn stlenmi ve Ebul-Abbas ile Ebu Muhammed adndaki oullarna ilim retmitir. Kardei Ebu Muhammed erefud-Din, Hanbel mezhebinde olduka ileri derecede fkh bir seviyeye ulamt. Hocalar bn Teymiyye rencisi bn Abdul-Had yle demektedir: "Kendilerinden ilim dinleyip, belledii hocalar ikiyzden daha fazladr." (el-Ukudu'd-Durriyye, s. 4) Bunlarn en nllerinden: 1 - emsud-Din Ebu Muhammed Abdur-Rahman b. Kudame el-Makdis. 682 h. ylnda vefat etmitir. 2 - Eminud-Din Ebul-Yemen Abdus-Samed b. Askir ed-Dmek e-afi. 686 h. ylnda vefat etmitir. 3 - emsud-Din Ebu Abdillah Muhammed b. Abdil-Kavi b. Bedran el-Merdav. 703 h. ylnda vefat etmitir. rencileri bn Teymiyye eyhul-slam bn Teymiyye kkl bir ekoln temsilcisidir. Onun hayatta olduu dnemde pekok ilim adam bu ekoln renciliini yapm, gnmze kadar onun pekok eseri vastas ile de hala bu ekole mensub olup, renciliini yapanlarn varl srmektedir. bn Teymiyyeye rencilik yapanlarn mehurlarndan bazlar: 1 - emsud-Din b. Abdil-Had. 744 h. ylnda vefat etmitir. 2 - emsud-Din ez-Zeheb. 748 h. ylnda vefat etmitir. 3 - emsud-Din bnul-Kayyim. 751 h. ylnda vefat etmitir. 4 - emsud-Din bn Mflih, el-Fru ve el-dbu-eriyye adl eserlerin mellifi. 763 h. ylnda vefat etmitir. 5 - nl tefsirin mellifi mdud-Din bn Kesir. 774 h. ylnda vefat etmitir. Mezhebi bn Teymiyye

Hanbeli mezhebine mensub bir kii olarak yetiti. Daha sonra hakknda ez-Zehebnin szn ettii u noktaya ulat: "u ana kadar pek ok yldan bu yana muayyen bir mezhebe bal olmakszn, aksine delile dayal olan gre gre fetva vermektedir. Katksz snnetin ve selef yolunun zaferi iin almtr. Bu yolun lehine birok delil, nerme ve daha nce bakasnn gstermedii hususlar delil olarak kendisi ortaya koymu, ncekilerin ve sonrakilerin kullanmaktan ekindikleri ifade ve szleri kendisi cesaretle dile getirmitir." (Bk. erReddu'l-Vfir, s. 7) Akdesi bn Teymiyye Akidesinin ne olduu hakknda bizzat kendisinin yazm olduu u kaside ile bize ylece cevab vermektedir: "Ey mezhebimi ve akidemi soran kii! Doru yolu bulmak iin soru sorana, doru yolda gitmek ihsan edilsin. Szn tahkik ederek syleyen, bundan yan izmeyen ve deitirmeyenin szne kulak ver. Btn ashab sevmek benim yolumdur, bu sevgiyle onlara yakn olmay, Allaha yakn olmaya bir vesile (yol) sayarm. Herbirisinin pek ak-seik kadri ve fazileti vardr, fakat aralarndan es-Sddiyk daha da faziletlidir. Kuran hakknda yetlerinde geenleri sylerim, o kadimdir, Allah tarafndan indirilmitir. lahi sfata dair btn yetleri ilk tarzda nakledildii ekilde hak olarak kabul ederim. Bunun mesuliyetini de bu nakli yapanlara havale ederim ve bu hususta hertrl tahayyle kar onu korurum. Kurn bir kenara itip de syledii sze: el-Ahtal dedi ki... diye delil getiren ne irkin i yapm olur! Mminler Rablerini hak olarak greceklerdir. Ve keyfiyetsiz olarak (hadiste belirtildii zere) semaya iner. Mizan ve kendisinden iip, susuzluumu gidereceimi mit ettiim Havz ikrar ve kabul ederim. Ayn ekilde cehennemin stnde uzatlacak srat da. Muvahhid olanlar kurtulacak, dierleri ise terkedileceklerdir. Cehennem ateine bedbaht olan bir kimse ilahi hikmet gerei girecektir, takva sahibi olan kii de ayn ekilde cennete girecektir. Canl ve akl banda herkesin kabrinde ameli kendisiyle birlikte olacak ve ona kabirde soru sorulacaktr.

te afinin de, Malikin de, Ebu Hanifenin de sonra da Ahmedin de nakledilegelen akidesi budur. Eer onlarn izledikleri yola uyarsan, ilahi tevfike mazhar olursun. Eer bidat bir yol ortaya koyarsan, kimse senin bu yolunu dayanak kabul etmez." (Bk. Cilu'l-Ayneyn fi Muhakemeti'lAhmedeyn, s. 58) Eserleri bn Teymiyye Eserleri hakknda ez-Zeheb unlar sylemektedir: "eyhul-slam Takyud-Din Ebul-Abbas Ahmed b. Teymiyye -Radyallahu anh-n telif ettii eserleri topladm, bunlarn bin esere vardklarn tesbit ettim. Daha sonra da onun baka eserlerini de grdm." (Bk. er-Reddu'l-Vfir, s. 72) Onun deerli rencisi bn Kayyim el-Cevziyye de "Esmu Mellefti bn Teymiyye" adn verdii ve Salahud-Din el-Mneccidin tahkiki ile Beyrut Darul-Kutubil-Cerdede baslm, telif ettii eserlere ait bir eser de yazmtr. Gzel bir tasnif, gzel bir ibare, dzenleme, taksim ve aklama noktasnda olduka yetkin idi. Bu hususa onun hasm bnuz-Zemelkan bile tanklk etmitir. (Ayn eser, s. 105) bn Teymiyye ibraniceyi, latinceyi konuur idi. (Evraku'n-Mecmuatun min Hayati eyhi'l-slam, s. 66) Bunu u szlerinden anlamaktayz: "branice lafzlar bir dereceye kadar Arapa lafzlara yaknlamaktadr. Nitekim isimler byk itikak noktasnda birbirine olduka yaklamaktadr. Ben kitab ehli arasnda mslman olmu birtakm kimselerden Tevratn branice lafzlarn dinledim. Her iki dilin birbirine olduka yakn olduklarn grdm. yle ki sonunda srf Arapa bilgime dayanarak onlarn branice konumalarnn birounu anlar oldum. (Nakdu'l-Mantk, s. 93) Ahlk Nitelikleri ve Yaratl bn Teymiyye Ahlk niteliklerinden birisi de cmert bir ahsiyet oluu idi. Bu onun ftri bir zellii idi. Cmertlik iin kendisini ayrca zorlamazd. Yiitti, dnyaya kar zahid idi. Hibir ekilde dnyaya bal deildi. Haramlara dmek korkusuyla pekok mbah terkederdi. Yaratl itibariyle tad niteliklere gelince beyaz tenli, sa ve sakallar siyah, aarm salar azd. Salar kulaklarnn yumuaklarna kadar ulard, gzleri adeta konuan iki dil gibi idi. Orta boylu, omuzlar geni, yksek sesli, fasih sratle okuyan bir kii idi. Sertletii olurdu ama hilm zellii ile o sertliini bastrabiliyordu. (Bk. bn Hacer, ed-Dureru'l-Kmile, I, 151 ez-Zeheb'den naklen.) Cihad bn Teymiyye

Allah ona rahmet etsin hem diliyle, hem kalemi ile hem de eliyle cihad etmi, tatarlara kar savam, mslmanlar onlara kar harekete getirmeye almtr. 702 h. ylnda ekhab vakasnda n saflarda arpm, Merc es-Suffer gn diye bilinen arpmada onlara kar sebat gstererek, yerinden ayrlmamt. Tatarlarn hkmdar Kazann huzuruna girip, onunla cesareti dolaysyla hazr bulunanlar dehete drecek ekilde konumutur. Ayn ekilde mslman topraklar Tatarlara teslim etmek noktasna gelen Msr Sultann da tehdit etmitir. lim Adamlarnn Onun Hakkndaki Szleri bn Teymiyye (Burada bu deerli imamn hakkn verebilmek ve garezkrlarn phelerini reddetmek iin sz biraz uzatm oldum.) Arkada ve rencilerinden ok, onun dmanlar ve onun seviyesinde olan ilim adamlar eyhulslamdan vgyle sz etmilerdir. Hatta bn Nsrud-Din ed-Dmek ondan vgyle sz eden adalarndan seksen ilim adamndan daha fazlasn saym ve bu hususa dair nl kitab "erRddul-Vfir adl eserini yazmtr. Bu eserde 841 ylnda vefat eden ve bn Teymiyye hakknda "eyhul-slam" diyen bir kimsenin kfir olacan iddia eden el-Al el-Buhar diye n salm, Muhammed b. Muhammed el-Acemnin grlerini red etmektedir. te ben sz geen bu eserden gerek bn Teymiyyenin ada, gerek mellif bn Nasirud-Dinin ada olan en nl ilim adamlarnn birtakm szlerini setim. Bizzat ona rencilik etmi bulunan bnul-Kayyim, bn Kesir ve bn Abdil-Had gibi rencilerinin ona dair vg dolu szlerini ayrca kaydetmedim. nk bunlar pekok ve bilinen eylerdir. Ondan hayrla sz edip, onu ven ve mslmanlar arasndaki konumunu akla kartanlarn bazlar: 1 - "Uynul-Eser fil-Mezl ve-emaili ves-Siyer" adl eserin mellifi olan bn Seyyidin-Nas (v. 734 h.) hakknda unlar sylemektedir: "Ben onu btn ilimlerde pay sahibi grdm. Nerdeyse snnete dair btn rivayetleri ezberlemiti. Tefsire dair sz syledi mi bu iin sancan yklenmi olduu grlrd. Fkha dair fetva verdi mi en ileri noktaya ulam olduu, hadise dair konutu mu hadis ilim ve rivayetinde olduka ehil olduu, mezheb ve frkalar hakknda konutu mu bu hususta ondan daha etrafl bilgi sahibi kimsenin grlemedii, onun ilerisinde bu hususlarn kimse tarafndan idrk edilemedii anlalrd. Ksacas btn ilim dallarnda akranlarndan ileri idi. Onu gren hibir gz onun benzerini grmemitir. Hatta kendisi bile kendisi gibisini grm deildir." 2 - "Siyer-u A'lamin-Nubel"nn mellifi emsud-Din ez-Zeheb (v. 748) dedi ki: "Benim gibi bir kimsenin onun niteliklerine dair sz sylemesinden ok daha byktr. Eer Kbede Hacer-i Esvedin bulunduu rkn ile Makam- brahim arasnda bana yemin ettirilecek olsa, hi phesiz benim gzm onun gibisini grmemitir, diye yemin ederim. Allaha yemin ederim bizzat kendisi bile ilim bakmndan kendi benzerini grm deildir." Bir baka yerde de unlar sylemektedir:

"Henz bulua ermeden Kuran ve fkh okudu, tartt, delilleriyle, grlerini ortaya koydu. Yirmi yalarnda iken ilim ve tefsirde olduka ileri dereceye ulat, fetva verdi ve ders okuttu. Pek ok eserler yazd, daha hocalar hayatta iken byk ilim adamlar arasnda saylr oldu. Develere yk tekil edecek kadar pek byk eserler yazd. Bu srada onun yazd eserler belki drtbin defter, belki de daha fazla tutar. Cuma gnlerinde seneler boyunca herhangi bir kitaba bavurmaya gerek grmeksizin yce Allahn kitabn tefsir etti. Fkran bir zeka idi, pekok hadis dinlemitir. Kendilerinden ilim belledii hocalarnn says ikiyz akndr. Tefsire dair bilgisi en ileri noktadadr. Hadis, hadis ravileri (Ricli), hadisin sahih olup olmamasna dair bilgisine hibir kimse ulaamaz. Fkh, nakli -drt mezheb imamnn da tesinde- ashab ve tabinin grleri esizdi. Mezheb ve frkalara dair, usul ve kelma dair bilgisine gelince, bu hususta onun seviyesinde bir kimse bilmiyorum. Dile dair geni bir bilgisi vard, Arapas olduka gl idi. Tarih ve siyere dair bilgisi artc idi. Kahramanlk, cihad ve atlganl ise nitelendirilemeyecek kadar, anlatlamayacak kadar ileri idi. rnek gsterilecek derecede ok cmert idi. Yemekte ve imekte az ile yetinir, zhd ve kanaat sahibi bir kimse idi." 3 - "Tabakatu' afiyye el-Kbr" adl eserin mellifi Tacud-Dinin babas Takyud-Din es-Subk -Allahn rahmeti zerine olsun- unlar sylemektedir: "Akl ve er ilimlerdeki geni bilgisi, stn kadri ve kaynayp coan denizi andran hali ile ileri zekas, itihad ile btn bu alanlarda anlatlamayacak ileri dereceye ulamt..." dedikten sonra unlar sylemektedir: "Bana gre o btn bunlardan daha byk, daha stndr. Bununla birlikte yce Allah ona zhd, vera, dindarlk, hakka yardmc olmak, hakk yerine getirmek gibi zellikleri vermiti; btn bunlar da yalnzca Allah iin yapard. Bu hususta selef-i salihin izledii yolu izlerdi. Bu konuda ok byk bir pay sahibi idi. Bu dnemde hatta uzun dnemlerden beri onun benzeri grlm deildir." 4 - Muhammed b. Abdil-Berr e-afi es-Sbk (v. 777)de unlar sylemektedir: "bni Teymiyyeye cahil bir kimse ile yanl kanaat ve grlere sahib bir kimseden bakas buzetmez. Cahil bir kimse ne sylediini bilmez, yanl kanaat sahibi kimseyi ise sahib olduu yanl kanaat onu bilip tandktan sonra hakk sylemekten alkoyar." 5 - Hasmlarndan birisi olan Kemalud-Din b. ez-Zemelkan e-afi (v. 727) eyhul-slam bn Teymiyye hakknda unlar sylemektedir: "Herhangi bir ilim dalna dair kendisine soru sorulacak olursa, onu gren ve onu dinleyen bir kimse, onun bu ilim dalndan baka bir ey bilmediini zanneder ve bu seviyede kimsenin o ilmi bilmediine hkmederdi. Dier mezheblere mensub fukaha onunla birlikte oturduklarnda kendi mezhebleri ile ilgili olarak daha nceden bilmedikleri eyleri ondan renirlerdi. Herhangi bir kimse ile tartp da hasm tarafndan susturulduu bilinmemektedir. ster er ilimler olsun, ister bakalar olsun herhangi bir ilim hakknda sz syledi mi mutlaka o ilim dalnn uzmanlarndan ve o ilmi bilmekle tannanlardan stn olduu ortaya kard. Beyz yldan bu yana ondan daha ileri derecede hadis hfzetmi kimse grlm deildir." 6 - Mlik ve (sonralar) afi mezhebine mensub bn Dakk el-Iyd (v. 702 h.) onun hakknda yle demektedir: "bn Teymiyye ile biraraya geldiimde btn ilimlerin onun gz nnde bulunduunu, bu ilimlerden istediini alp, istediini brakan bir kii olduunu grdm."

7 - Aslen bilyeli, Dmakl (v. 738 h.) el-Birzl Ebu Muhammed el-Kasm b. Muhammed, bn Teymiyye hakknda unlar sylemektedir: "Hibir hususta arkasndan yetiilemeyecek bir imamd. tihad mertebesine ulam ve mtehidlerin artlar kendisinde toplanmt. Tefsirden sz etti mi ar derecedeki ezberleri dolaysyla, gzel sunmas ile herbir gre tercih zayflk ve rtmek gibi layk olduu hkm vermesiyle ve herbir ilme dalabildiine dalmas ile insanlar hayrete drrd. Huzurunda bulunanlar onun bu haline arrlard. Bununla birlikte o zhd, ibadet, yce Allaha ynelmek, dnya esbabndan uzak kalp, insanlar yce Allaha davet etmeye de kendisini bsbtn vermi bir kimse idi." 8 - afi mezhebine mensub Dmakl ve Tehzibul-Keml adl eserin sahibi Ebu Haccac el-Mizz de (v. 742 h.) eyhul-slam bn Teymiyye hakknda unlar sylemektedir: "Onun benzerini grmedim, kendisi de kendi benzerini grm deildir. Allahn kitab ve Raslnn snneti hakknda ondan daha bilgilisini, her ikisine ondan daha ok tabi olan grm deilim." Bir seferinde de yle demitir: "Drtyz yldan bu yana onun benzeri grlmemitir." 9 - Fethul-Bar adl eserin mellifi bn Hacer el-Askaln (v. 852 h.) onun hakknda unlar sylemektedir: "En hayret edilecek hususlardan birisi de udur: Bu adam Rafz, Hullcler, ttihatlar gibi bidat ehline kar btn insanlar arasnda en ileri derecede duran bir kimse idi. Bu husustaki eserleri pekok ve nldr. Onlara dair verdii fetvalarn snr yoktur." Yine onun hakknda unlar sylemektedir: "eyhul-slam Takyud-Dinin, kanaatlerini kabul edenin de, etmeyenin de oka istifade ettii ve herbir yana dalm eserlerin mellifi nl rencisi emsuddin bn Kayyim el-Cevziyye dnda eer, hibir eseri bulunmasayd dahi, bu bile bn Teymiyyenin ne kadar yksek bir konuma sahib olduunu en ileri derecede ortaya koyard. Durum byle iken bir de gerek akli, gerek nakli ilimlerde Hanbeli mezhebine mensup ilim adamlar yle dursun, ada olan afi ve dier mezheblere mensup en ilerideki nder ilim adamlar akli ve nakli ilimlerde olduka ileri ve benzersiz olduuna da tanklk etmilerdir." 10 - "Umdetul-Kar erhu Sahihil-Buhar" adl eserin mellifi Halef Bedrud-Din el-Ayn (v. 855 h.) eyhul-slam hakknda unlar sylemektedir: "O, faziletli, maharetli, takvl, tertemiz, vera sahibi, hadis ve tefsir ilimlerinin svarisi, fkh ve hadis usul ve fkh usul ilimlerinde gerek anlatm ve gerek yazm itibariyle ileri derecede idi. Bidatilere kar ekilmi yaln klt. Dinin emirlerini uygulayan byk ilim adam, marufu oka emreden, mnkerden oka alkoyand. Son derece gayretli, kahraman ve korku ve dehete dren yerlerde atlgan, oka zikreden, oru tutan, namaz klan, ibadet eden bir kimse idi. Geiminde kanaatkarl semi, fazlasn istemeyen bir kimse idi. Olduka gzel ve stn ekilde szlerine bal kalr, ok gzel ve deerli ileriyle vaktini deerlendirirdi. Bununla birlikte aalk dnyalktan da uzak kalrd. Mehur, kabul grm ve tenkid edilebilecek bir kusuru bulunmayan, niha sz kestirip atan fetvalar vardr." Onun an ve erefine dil uzatan kimselere kar savunarak ve bu gibi kimseleri yeren bir slubla da unlar sylemektedir:

"Ona dil uzatan kimse ancak glleri koklamakla birlikte hemen len pislik bcei gibidir. Gznn zayfl dolaysyla k parltsndan rahatsz olan yarasaya benzer. Ona dil uzatanlarn tenkid edebilme zellikleri de yoktur, k sac, dikkate deer dnceleri de yoktur. Bunlar nemsiz ahsiyetlerdir. Bunlar arasndan onu tekfir edenlerin ise ilim adam olarak kimlikleri belirsizdir, adlar, sanlar yoktur. En yaygn bilinen hususlardan birisi de eyh, imam, byk ilim adam Takyud-Din bn Teymiyyenin en faziletli ve stn ahsiyetlerden, esiz ve pek kapsaml belge ve delillerden birisi olduudur. Onun sahib olduu edep ve terbiye, ruhlar besleyen bir ziyafeti andrrd. Onun sekin szleri adeta duygular harekete getiren ho bir ikiyi andrrd. Olduka ileri derecede dnrlerin olgun meyveleri gibi idi. Onun bu alandaki tabiat ilikten ve irkinlikten son derece uzakt. zerleri rtl pekok hususun rtsn aan kii idi ve bylelikle kapallklar gideren zndklarn, inkrclarn dine dil uzatmalarna kar dinin savunucusu, peygamberlerin efendisinden gelen rivayetleri ilmi tenkide tabi tutan ashab ve tabinden gelen rivayetleri de tenkid szgeinden geiren bir ahsiyet idi." Ona Yaplan ftiralar bn Teymiyye eyhul-slam bn Teymiyyeye ada, mutasavvf, kelamc ve bidati dmanlarndan oka iftiralarda bulunulduu gibi, andan sonra gnmze kadar da (bu durum)devam etmitir. Ancak bu iftiralar arasnda en artc olup hasm bidatilerin dayanak kabul ettikleri iftira ise gezgin bn Batutann, "Rihletu bn Batuta (bn Batuta Seyehatnamesi)" diye tannp mehur olmu "TuhfetulEnzar..." adn tayan eserinde -Allahtan layk ile muamele grmesini dileriz- syledii u szlerdir: "726 yl muazzam ramazan ay 9una tesadf eden perembe gn amn Dmak ehrine vardm... Dmakta Hanbeli fukahasnn byklerinden amn by ve eitli ilim dallar hakknda sz syleyen Takyud-Din bn Teymiyye vard. Ancak akl pek yerinde deildi. Dmakllar onu oka tazim eder, o da minbere kp, onlara vaazlar verirdi..." diye szlerini srdrr ve daha sonra unlar syler: "Caminin minberinde insanlara vaaz ederken cuma gnnde huzurunda bulundum. Onlara t veriyordu, syledii szler arasnda u da vard: Allah dnya semasna benim u iniim gibi iner, dedi ve minberin basamaklarndan bir basamak indi. bnuz-Zehra diye bilinen Malik mezhebine mensup bir fakih ona kar kt ve onun syledii bu sz reddetti. Fakat herkes bu fakihe kar kt, elleriyle, ayakkablaryla onu alabildiine vurdular ve nihayet sar da dt..." Ve daha baka yalan ve iftiralar bunlarn akabinde sralamaya devam etmektedir. (bk. er-Rhle, I, 102, 109, 110, Tahkik: Dr. Ali el-Muntasr el-Kettan, Messesetu'r-Risale basks. ) bn Batutann szleri bunlar, iftiras bu. Bundan dolay eyh Ahmed b. brahim b. sa "el-KasidetulNniyye" (Bk. erhu'l-Kasidet'n-Nniyye,1, 497. ye yazd erhinde u szleri sylemektedir: "Byle bir yalandan Allaha snrz. Bu yalan syleyen Allahtan korkmaz, bu iftirada bulunan utanmaz m? Nitekim hadis-i erifte: "Eer utanmazsan dilediini yapabilirsin" diye buyurulmutur. (Sahihtir. Buhar, Edeb Babu iza lem testehi... da rivayet etmitir. Fethu'l-Bar, X, 523. Hadisin bataraflar da yledir: "Nubuvvet kelmndan insanlara erienlerden birisi de udur...")

Bu yalan o kadar aktr ki ayrca bunu uzun boylu reddetmeye gerek yoktur. Bu iftirac ve yalancya kar Allah yeter. nk bu ahs Dmaka 726 yl 9 Ramazan tarihinde girdiini sylemekte. eyhul-slam bn Teymiyye ise o srada el-Kalada hapsedilmi bulunmakta idi. Nitekim onun rencisi Hafz Muhammed b. Ahmed b. Abdul-Hadi "Tabakatul-Hanbile" adl eserinde ile Hafz Ebul-Ferac Abdur-Rahman b. Ahmed b. Receb'in belirttikleri gibi gvenilir ilim adamlar bunu bylece zikretmilerdir. Hafz Ebul-Ferac sz geen "Tabakat"nda bn Teymiyyenin biyografisini yazarken unlar sylemektedir: "eyh (bn Teymiyye) 726 yl, aban ayndan, Zlkadenin 28. gnne kadar el-Kalada (hapis) kald." (Bk. ez-Zeyl al Tabakati'l-Hanbile, II, 405.) bn Abdil-Had ayrca onun oraya alt abanda girdiini de ekler. (Bk. bn Abdi'l-Had, el-Ukudu'dDrriyye, s. 218.) imdi bu iftiraya bir bakalm. Bu ahs onun huzurunda bulunduundan ve bu srada minberde insanlara vaz-u nasihatte bulunduundan szetmektedir. Bunun gerekle ilgisini bir bilebilseydik! Acaba caminin minberi Dmak Kalasnn ilerine mi intikal etti? Halbuki bn Teymiyye belirtilen tarihte sz edilen kaleye girdiinde ancak na zerinde dar kmt. Hafz madud-Din bn Kesir "Tarihinde bunu bylece kaydetmektedir. (Bk. el-Bidaye, XIV, 123.) bn Kesir'in el-Birzal'den naklen zikrettiine gre bn Teymiyye'nin ikindi sonras 16 aban Pazartesi gn girdii eklindedir. Durum ne olursa olsun, bu Marib'li yalancnn am'a giriinden nce onun hapse girdii muhakkaktr. O ise 9 Ramazan'da am'a girmitir. el-Birzal ile bn Kesir'in ondan naklen zikrettiine gre bn Teymiyye'nin Kal'a hapsine girii ile bn Batuta'nn Dmak'a girii arasnda yirmi gn, bn Abdu'l-Had'nin zikrettiine gre ise ikisinin girii arasnda otuzgnlk bir fark vardr.) Bylelikle bu hususta yaplacak aklamalar niha maksadna ulam bulunuyor. bn Batutann oka yalan sylediinin delillerinden birisi de onun bu seyahatnamesinde naklettii ok acaib hikyeleridir. O kadar ki bn Haldun bu seyahatnameden bir miktar nakillerde bulunduktan sonra unlar sylemektedir: "...Onun anlatt eylerin ounluu Hint lkesinin hkmdar ile ilgili olup onu dinleyenlerin oka garib karlayaca halleri ile ilgili anlattklardr... Nihayet o bu kabilden hikayeler anlatt, bu sefer insanlar kendi aralarnda onun yalanc olduunu sylemeye koyuldular. O gnlerde Sultan Faris b. Vardarn veziri ile karlatm. Bu hususta onunla konutum ve ben bu adamn insanlar tarafndan yaygn bir ekilde yalanlanm olmas dolaysyla vermi olduu haberleri kabul etmediini grdm." (bn Haldun, Mukaddime, II, 565, Tahkik: Ali Abdu'l-Vahid Vafi) O halde bn Haldun rivayet ettii haberlerin oka garib olular sebebiyle bn Batutann doruluunda phe etmektedir. bn Teymiyyeye dair naklettii rivayetten daha garibi de yoktur. Dier taraftan bn Batutann Hindistan ziyareti esnasnda naklettii garib hadiselerden birisi de u szleriyle anlattklardr: "Nihayet Beay dana vardk, orada salih eyh Ata Evliya'nn zaviyesi de vardr. "Ata" trkede baba demektir, "evliya"da Arapa bir kelimedir. Anlam evliyalarn babas demek olur. Ayn ekilde ona "si sad sale" de denilir. Farsada "si sad" yz "sale" de yl anlamndadr. Onlarn belirttiklerine

gre o yzelli yanda imi. Onlar bu kii hakknda gzel inanlara sahibtirler..." Daha sonra unlar syleyinceye kadar szlerini srdrr: "Yanna girdik, ona selam verdim, boynuma sarld. Cismi nemli idi, ondan daha yumuak bir cisim grmedim. Onu gren kii ise elli yanda olduunu zanneder. Bana naklettiine gre herbir yz yanda salar ve dileri (yeniden) kar..." (Rihle, 1, 466.) Bu seyahatnamede ne kadar uydurma, yalan ve iftira bulunduunu ancak Allah bilir. Allah, bn Teymiyyeye geni geni rahmetini ihsan etsin, zalimlerin tuzaklar ise mutlaka boa kar. Mihneti ve Vefat bn Teymiyye bn Teymiyyenin hasmlar onun birok mihnetlere dmesine sebeb tekil etmilerdir ki; bunlar fetvalarna ve grlerine muhalefet etmesi kendilerine oka ar gelen fukaha, mutasavvf ve kelamclar arasndandr. Defalarca hapse atld. Bunlardan birisi de 26 Ramazan cuma gnne tesadf eden 705 h. ylndadr. Bayram gecesi el-Cub'de bir baka yere nakledildi ve tam bir yl orada mahpus kald. Daha sonra 23 Rebiulevvel 707 hicri ylnda hapisten kt. Arkasndan bir baka sefer sufilerden birisinin davas dolaysyla bir daha hapse atld ve ramazan bayram gn 709 ylnda kt. 726 ylnda bir defa daha mihnete urad, fetva vermesi yasakland ve tutukland. Bu da 10 aban Cuma gnne tesadf ediyordu. ki yl ve birka ay hapiste kald. Pazartesi gecesi de 20 Zlkade 728 ylnda vefat etti. Cenazesine gelenlerin haddi hesab yoktu. mam Ahmedin u szlerine canl bir rnekti. "Bidat ehline deyiniz ki: Bizim ve sizin aranzda fark cenazelerde bulunmalar olsun." te bu ekilde davet, cihad, ders vermek, fetva, telif, tartma, selefin metodunu savunmakla dopdolu bir hayattan sonra vefat etti. Ne evlendi, ne cariye edindi, ne de geriye mal mlk brakt. Yce Allah ona bol bol rahmetini ihsan etsin, cennetin geni yerleri makam olsun. Bize, slama ve mslmanlara yapt hizmetlerin karlnda Allah onu en hayrl ekilde mkfatlandrsn. Biyografisinin Bulunabilecei Yerler bn Teymiyye (Burada zikrettiklerimiz, biyografisinin bulunduu en nemli yerlerdir. Bunlar eyhu'l-slam'n biyografisini inceleme iini ilim talebelerine tevik olsun ve bu hususta onlara kolaylk olsun diye kaydettim.) a- Genel Kaynaklar: 1- bn Kesir, el-Bidaye ven-Nihye (XIV, 4, 7-23, 36-39, 44, 48, 53-55, 67, 97, 123, 135-140, 143) 2- bn Hacer, ed-Durarul-Kmine, 1, 144 3- e-evkan, el-Bedrut-Tal, 1, 63

4- ez-Zeheb, Tezkiratul-Huffz, IV, 1496 5- bn Receb, ez-Zeylu al Tabakatil-Hanabile, II, 387 6- Tabakatul-Mfessirn, 1, 45. 7- Suyut, Tabakatul-Huffz, 520 8- el-Ktb, Fevtul-Vefeyt, I, 74 9- es-Seh'av, el-Ilnu bit-Tevbih limen Zemmet-Tarih, Tahkik Rovental, Kontrol Salih el-Ali, s. 111, 136, 137, 294, 307, 352. 10- Sddiyk Hasen Han, et-Tacul-Mkellel, s. 420, 431.

b- zel Kitablar: Eskiden de, gnmzde de onun iin zel biyografiler de yazlmtr. Bunlarn en nemlileri: 1- bn Nasrud-Din ed-Dmak, er-Reddul-Vfir. 2- bn Abdil-Had, el-Ukud'u-l Durriyye fi Menakibi bn Teymiyye. 3- Mer el-Keram, el-Kevakihlud-Durriyye fi Menakibi bn Teymiyye. 4- Mer el-Keram, e-ehdetu'z - Zekiyye fi Senail-Eimmeti ale'bni Teymiyye. 5- el-stanbul, bn Teymiyye Batalul-slahid-Din. 6- Selim el-Hilal, bn Teymiyye el-Mfter aleyh. 7- Muhammed Ebu Zehra, bn Teymiyye Hayatuhu ve Asruhu. 8- Ebul-Hasen en-Nedv, Ricalul-Fikr adl dizinin bn Teymiyyenin biyografisine ait blm. 9- Abdur-Rahman Abdul-Halik, Lemahatun min Hayati bn Teymiyye. 10- el-Fevezan, Min Alamil-Mceddidin: eyhul-slam bn Teymiyye. 11- e-eyban, Evrakun-Mecmuatun min Hayati eyhil-slam bn Teymiyye. Muhammed Halil Herrs NDEKLER

 Birinci Mektup bn Teymiyye'nin am'da iken Kbrs Kral Sergius'a yazd bir mektuptur. bn Teymiyye bu mektubunda hem dinlerin z oban "tevhid" akidesini, hem de eletirel mukayeseli din felsefesi cihad ve davet diplomasisini en gzel ekilde bir arada gzler nne sermektedir. Mektupta hristiyanln zne ve hristiyanlarn o tarihlerde Mslmanlara kar yrttkleri ikiyzl ve haince savalarna Ciddi eletiriler vardr. (el-Fetava: c. 28, sh: 610-630.) Ahmed b. Teymiyye'den dininin halknn by, din adamlarnn destek ve yardmn grm, piskoposlar, rahipler, prensler, katipleri ve halk tarafndan sevilen Sergius'a... Selam hidayete erenlerin zerine olsun. brahim'in ve Al-i mran'n Rabbi olan ve kendisinden baka ilah olmayan Allah'a hamd ederek -szlerime- balarm. Allah kullar arasndan peygamberler ve nebiler gndermitir. Onlar arasndan da. Nuh, brahim, Musa, sa, Muhammed'i (Allah'n selam onlarn zerine olsun) "Ulu'l-Azm" peygamberler olarak gndermitir. Allah kitabnda bu peygamberler hakknda yle buyurur: "Dini ikame edip onda ayrla dmeyesiniz diye (Allah) Nuh'a tavsiye ettii dinden-ve sana vahyettiimizi, brahim'e, Musa'ya ve sa'ya tavsiye ettiimizi size eriat kld. Mrikleri ardn (bu eriat) onlarn (nefsinde) ok byd. Allah kendisine dilediini seer ve kendisine yneleni doru yola iletir." (e-ura/13) Yine Allah Azze ve Celle: "Hani biz peygamberlerden ve senden misak aldmz gibi brahim, Musa, ve Meryem olu sa'dan da (iltisaklarn) almtk. Biz onlardan pek ar bir misak almtk. Allah bu misak dorulara, doruluklarndan sormak iin ald ve kafirler iin ak ac bir azap hazrlad." (el-Ahzab/7-8) Allah'n salat ve Selam; Peygamberlerin hatemi, peygamberlerin Rablerinin huzuruna ktklarnda. Peygamberlerin imam, insanlarn efaatisi rahmet ve Cihad peygamberi, Peygamberlerin ss, Allah'n "sz" ve "ruhu" (emri) mran kz Meryem'in (a.s.) olu hidayet elisi, Allah katnda dnya ve ahirette nur yzl makam Allah'a en yakn olan ve gzel sfatlarla sslenen rahmet peygamberi, srailoullarnn Musa'dan (a.s.) aldklar ahidle Mesih'in haber verdii ve kuvvet ve azametle vp

tantt peygamberlerin sonuncusu, kafirlere kar iddetli, m'minlere kar ise merhametli, eriat kendisinden nce gnderilmi olan Peygamberlerin eriatlarnn hepsini tm gzellikleriyle ieren Hz. Muhammed'e (sallallahu aleyhi ve sellem) ve ondan nce gelmi olan ve onlarn yolundan gidenlerin zerine olsun!

Allah Azze ve Celle yarattklarn, yce kudretiyle yaratt. Yarattklarnda iradesinin, hikmetinin, rahmetinin eserlerini ve yaratl gayelerini de izhar etti. Bu gayenin de O'na kulluk olduunu haber verdi. Bunun asl da Allah' bilmek ve O'nu sevmektir. Allah kimi doru yoluna iletmi, ona kendi katndan merhamet edip, ilim, gzel adlar, yce sfatlar hakknda bilgi vermi ve o kiiye kendisine kalpten ynelme, ad anlnca korkma, O'na huu ile kulluk etme ve "lah" olarak yalnz O'nu grme bilgisini vermi ise, kartallarn yavrularna kar duyduklar efkat gibi ona efkat eder. Annenin ocuunu sevdii gibi ona sevgi besler. O kul o zaman yalnz ve yalnz Allah' severek, "korku" ve "sevgi" ierisinde kulluk eder. Dinini O'nun iin halis klar. O ncekilerin de sonrakilerin de Rabbidir. Din gnnn sahibi, grdmz ve grmediklerimizin yaratcs "gayb" ve "ehadet" aleminin sahibi, bir eyi yaratmak istediinde, hemen o eyin kudretiyle varolduu bir Rabdir. O Kendinden baka hibir eyi kendisine denk edinmemitir. Allah'a iman etmeyenler Allah'tan baka O'na denk kotuklarna Allah'n sevgisi gibi, hatta daha kuvvetlice balanrlar. Allah'a iman edenler ise Allah' daha ok severler. Onlar Rablerine kimseyi ortak komazlar. O'ndan baka kimseyi, ne melekleri ne peygamberlerden bir peygamberi ne de bir arkadalarn -mutlak anlamda-dost ve yardmc olarak tutmazlar.

Allah Musa'ya (a.s.) ve mmetine 12 esbat (soy) adedince denizi kuru bir yol haline getirip, sular salarnda ve sollarnda dalar gibi ayrp ikiye bld. O'nun kavminin zerine rahmetinden bembeyaz bulutlar gnderip, onlar serinletmek iin glgeledi. Nereye giderlerse o bulutlar da, onlarla beraber hareket ederdi. Onlara her sabah bldrcn eti ve helva indirirdi. Susadklarnda Musa (a.s.) asasn taa vurur o tatan -Allah'n izniyle- 12 gzden sular fkrr ve her spt (soy) kendi gznden ierdi. srailoullarndan yle peygamberler gnderdi ki, onlardan Musa (a.s.) gibi Allah Azze ve Celle'nin izniyle lleri dirilten kt. Kimisinin eliyle Allah Azze ve Celle hastalarn hastalklarn giderip onlara ifalar verdi. Onlarn kimine diledii gibi gayb ilminden retti. Onlardan kimine de yarattklarn hizmeti klp onlara trl mucizeler verdi. Btn bu anlattklarmz; Yahudi ve Hristiyan tm mmetlere ve milletlere gnderilmi ve u anda ellerinde bulunan kitaplarda da dediklerimiz zerine ittifak edilmitir. "u'ya, Ermiya, Danyal, Habkuk, Davud, Sleyman" (Allah'n selam onlarn zerine olsun.) gibi.

Krallarn kitab ve iinde ibretler dolu dierleri de buna ahiddir. srailoullar ok kat kalpli isyanc bir millet idi. Kah putlara ibadet ederler, kah Allah'a. Kimi zaman haksz yere peygamberlerini ldrrler, kimi zaman da en adi hilelerle Allah'n haram kldn helal klarlard. Bunun zerine ilk nce Davud'un (a.s.) diliyle lanetlendiler. Kuds'n harap oluunu bu milletten olup bilmeyen yoktur. Sonra Allah-u Teala Meryemolu sa'y kendisinden nce birok peygamber getikten sonra gnderdi. Onu ve annesini kendisinin ayetlerinden bir ayet kld. nk gkte ve yerde olan ne varsa hepsi Allah'n kuludur. Rableri onlar tek tek bilir. Onlarn her birini kyamet gn Allah'n huzuruna tek bana gelecektir. te Muhammed'i (sallallahu aleyhi ve sellem) insanlar arasndan seerek, hidayetine, ilmine layk grp insanlarn hakknda ayrla dtkleri eyde, O'nu doru ve iyi olana iletti.

nsanlar Adem (a.s.) zamannda olduu gibi Nuh (a.s.) zamannda da "Tevhid" ve "hlas" zereydiler. nsanlar Tevhid'i brakp irk kouncaya ve putlara tapncaya kadar byle devam etti. Allah Azze ve Celle'nin bu konuda bir kitap ve haber indirmemesine ve peygamber gndermemesine ramen eytan en fasid kyaslamalaryla bu insanlara, phelerini ve sapk felsefelerini ssl gsterdi. Onlarn bir ksm heykelleri, gkteki yldzlarn en yksek gk tabakalarnn ve yce ruhlarn tlsm sand. Dier bir ksm da bir zamanlar kendilerine gnderilmi olan peygamberler ve onlarn yolundan giden salih insanlarn suretlerine benzeterek heykeller yapp onlara badet ettiler. Bazlar da bu heykelleri adi ruhlar, cin ve eytanlarn suretleri zere (Totem) yonttular. Bylece insanlarn ou kendi balarndakileri taklid edip doru yoldan ayrldlar. Bunun zerine Allah-u Teala Peygamberi Nuh'u (a.s.): "Allah'tan baka ibadete layk ilah olmadn, orta ve benzeri bulunmadn, Allah'tan bakasna ibadet etmemeleri gerektiini tebli etmek ve Tevhid'e da'vet iin gnderdi." Velev ki onlar bu taptklarnn kendileri Allah'a yaklatraca zann iinde olsalar bile. Nuh (a.s.) kavmi arasnda 950 yl yaad. Allah-u Teala O'nun kavminden ancak ok az bir ksmnn iman edeceini? O'na ehlini O'nun duasyla helak etti. O'ndan sonra da peygamber(ler) geldi. Daha sonra yine yeryz fesada bouldu, insanlar arasnda "Sabilik" ve "irk" yaylmaya balad. yle ki yeryzn Nemrud'lar ve Firavunlar igal edip zalim ynetimlerini yeryznn arknda ve garbnda egemen kldlar. Allah Azze ve Celle bunun zerine haniflerin mam halis dinin esas brahim (a.s.)'dan kalan emanetin devam olan ve insanlar irkten temizleyip, putlara ibadet etmekten kurtarp, Allah'n halis dini olan slam'a davet eden peygamberi Muhammed'i (sallallahu aleyhi ve sellem) gnderdi. Ve o peygamber tm insanla yle seslendi. "Ben yzm hanif (muvahhid) olarak gkleri ve yeri (yok iken) yaratan Allah'a evirdim. Ben, mriklerden deilim." (el-En'am/79)

"(brahim), siz ve sizden nceki babalarnzn taptklarn grdnz m? Alemlerin Rabbi Mstesna onlarn (hepsi) benim dmanlarmdr. O (Allah) dr beni yaratan ve hidayete erdiren, O'dur beni yediren ve iiren O'dur Hastalannca bana ifa veren. Beni (nce) ldren ve (sonra) dirilten O'dur. O'dur din gn gnahm balamasn istediim. Rabbi(m) bana bir hikmet ver ve beni salihlere kat." (e-uara/75-82) Allah, brahim (a.s.) iin yle diyor: "brahim'de ve O'nunla beraber olanlarda, sizin iin gerekten gzel bir rnek vardr. Onlar kavimlerine: "Biz sizden ve sizin Allah'tan baka taptklarnzdan (kulluk ettiklerinizden) uzaz (beriyiz). Sizi inkar ediyoruz. Yalnz Allah'a iman edinceye kadar bizimle, sizin aranzda ebed dmanlk ve fke belirmitir. Yalnz brahim babasna: "Andolsun ki senin iin balanma dileyeceim. Ancak, Allah'tan sana gelecek -herhangi- bir-eyi nleme gcne malik deilim" demesi (bundan) mstesnayd.. (brahim ve beraberinde olanlar): Rabbimiz, sana gvendik, sana yneldik ve sanadr dn." (el-Mmtehine/4) Allah Azze ve Celle de O'nun ehl-i Beytinden peygamberler gnderdi. Onlarn herbirisine ayr zellikler, faziletler ve dereceler verdi. Onlardan her birisine ayr ayr yle ayetler verdi ki, ondan nce benzeri bir ekilde hi kimseye iman edilmemiti. Musa'ya (a.s.), sihirbazlarn sihirlerini iptal edip yutan Asa'sn mucize olarak verdi. Allah'n izniyle denizi oniki koldan asasn vurarak yard. Allah O'nu ve kavmini beyaz bulutlarla glgeledi. Onlarn zerine her sabah "men" ve "selva" indirdi. Susadklarnda Musa (a.s.) asasyla taa vuruyordu ve tatan oniki airete yetecek kadar su fkryordu. Sonra Allah srailoullarna, kendi izniyle lleri dirilttii, ve hastalara ifa veren ve insanlarn gizlediklerini onlara bildiren sa'y (a.s.) peygamber olarak gnderdi. Onlardan baz peygamberleri de emrine yarattklarn verip eitli mucizelerle seip stn kld. Yahudiler ve Hristiyanlarn ellerinde bulunan kitaplarn ve peygamberlerin nbvvetlerini ittifakla haber verdikleri; "u'ya. Ermiya, Danyal, Habkuk, Davud, Sleyman" (Allah'n selam onlarn zerine olsun!) Peygamberler bunun bir rneidir. "Sifrul-Muluk (krallar kitab) ve benzeri kitaplar bunun en iyi ahididir." srailoullar ok kat kalpliydiler. Kh putlara, kh ilahlatrlm insanlara (vesenlere), kimi zaman da Allah'a ibadet ediyorlard. Kimi zaman da peygamberleri hakszca ldryorlar, kimi zaman da en adi hilelerle Allah'n haram kldklarn helal klyorlard. Bunun iin nce Davud (a.s.)'un diliyle lanetlenmilerdi. Bu haber tm din ehli olan milletler tarafndan bilinmektedir. Allah Azze ve Celle insan yaratmay drt kategoriye ayrd. - Adem'i topraktan annesiz ve babasz olarak yaratt. - Kars Havva'y O'ndan (yani erkekten) yaratt.

- Mesih'i (a.s.) Meryem'den babasz olarak yaratt. - Dier insanlarn hepsini bir erkek ve kadndan yaratt. Kulu sa'ya (a.s.)'da benzeri grlmemi bir ekilde ayetler verdi. Allah'n izniyle lleri diriltti, sedef hastalarn iyi etti. O, insanlara evlerinde yedikleri ve saklayp biriktirdikleri eyleri haber verirdi. O'da kardeleri dier peygamberler gibi insanlar Allah'a ibadete da'vet etti. O da, kendisinden nce gelmi olan peygamberleri ve kendisinden sonra gelecek olan peygamberi tasdik ediciydi. srailoullar ok ar derecede azgnlkta bulunuyorlar, zulm ediyorlard. sa (a.s.)'n kiiliinin en nemli yan, yumuaklk, merhamet, balama ve hogrllk idi. Allah Azze ve Celle O'na uyanlarn kalplerinde efkat ve acma duygusunu yeertti. Sonra sa (a.s.)'a uyanlar arasnda din nderleri ve ruhbanlar zuhur etti. Bunun zerine sa'ya iman eden havarilerle Mesih (a.s.)'n kiilii zerinde ihtilafa dtler. Bazlar O'nu yalanlayp tekfir ettiler ve kt bir kadnn olu olduunu ileri srerek sa'nn Yusuf'u Neccar'dan olduu iftirasn ortaya attlar. Bununla beraber Tevrat'la gelen eriatn hibir kuralnn hkmnn kaldrldna inanmyorlard. srailoullar kendi peygamberlerine bu kadar zulmettikleri halde, Allah-u Teala'nn kendileriyle ilgili hibir hkmn, iinde bulunduklar pislikler ve irkinliklere ramen deitirebileceini kabul etmiyorlard. nsanlardan dier bir ksm, O'nun (a.s.) ilah olduunu, ilah'n olu olduunu, ilh kiiliin insan kiilie brndn ve bundan sonra yere indiini, yeryzne inerken beraberinde, insanlar Adem'in (a.s.) gnahndan kurtarabilmek iin armha gerilerek kendisini feda etmesi iin olunu da getirdiini sylemilerdir. Bylece bir ve tek olan, hi bir eye ihtiya duymayan, domam ve dourmam olan ve kendisine hibir eyin denk olmad Allah Azze ve Celleye oul nisbet etmilerdir. "Teslis" ve "Vahdet" te de hi bir akl sahibinin kabul edemeyecei ihtilafa dtler. Halbuki ncil'de gerekte anlamlar ok girift ve kark olan baz cmlelerden baka bu konuda doru drst bir ifade yoktur. Daha nceki kitaplarda da bununla ilgili bir haber yoktur. Aksine ncil'in birok muhkem ifadeleri ve ondan nce gnderilmi olan kitaplarn haberleri "Mesih"in insan olduunu ve O'nun Allah'n kulu olduu gereini vurgulamtr. Dinin asl: Allah'a iman olunca, Allah Resul'nn (sallallahu aleyhi ve sellem) buyurduu gibi: "Ben insanlarla, "L ilhe llallah Muhammedun Raslullah'a" -Allah'tan baka ibadete layk hibir ilh olmadna, Muhammed'in Allah'n rasul olduuna- ehadet edinceye kadar, savamakla emrolundum." Allah Resl' (sallallahu aleyhi ve sellem) yine: "-Beni- Nasranlerin Meryemolu sa'y (a.s.) vdkleri gibi vmeyiniz. Ben ancak bir kulum -bana-, Allah'n kulu ve Resul deyiniz!" buyurmutur. Dinin z Allah' birlemek ve O'nun peygamberlerini imanla dorulamaktr.

Bundan dolay Sabiiler ve Brahmanlar ve Nbvvetleri inkar eden topluluklar; ikrar ve badetlerinde fasid bir inan zere olduklar iin Allah'a ortak/irk koan mezhepler arasna girmilerdir. "Teslis" akidesine mensub olanlarn Allah'n birlii, ilhla birleme ve Nbvvet gibi konularda dinlerinin aslna Allah'n yaratt apak insan ftratnnda ehadetiyle, birok fesadn girdii inkar edilemez. Bunun iin Nasranlerin ileri gelen din adanlan ve ruhbanlar snfna dahil olan "Patrik", "Mitran" ve "Piskopos" larndan bazlarnn kendi dinlerine mensup olan insanlar arasnda sekin bir mevkiye geldiklerinde, dinlerinden saptklarn ve halklarnn tepesinde bulunan krallara yaranmak ve dnyev nazlardan tatmak iin nifakta bulunduklarn grrsnz. Buna Kuds'teki "bnu'l-Bur" ve am'daki din adamlarndan "bnu'l-Kf" rnek verilebilir. Konstantiniye'dekine "Papa" denilmektedir. Baz fazilet sahibi kiiler bu dini rtbelere sahip insanlarla yaptklar grmelerde u itirafla karlamlardr: "Biz aslnda Nasranlik akidesi zerinde deiliz fakat artk bu bir gelenek haline gelmitir. Bu makam elden karmamak iin yle grnyoruz." Tpk mparatorlarn imparatorluklarnn bandan hi ayrlmay istemedikleri gibi. Bundan tr onlarn ileri gelenlerinin ou bu dini grevi matematik, mantk, astronomi, cebir, tp bilimi veya geometri gibi birer meslek haline getirmiler veya "lahiyat" la ilgili konularda kendilerine brahim'in (a.s.) gnderildii Sabiler ve felsefecilerin yaptklarna benzer bir biimde onlarda Mesih'in (a.s.), daha nce gnderilmi olanlarn ve daha sonra gelecek olan peygamberin dinini inkar edip O'na srt evirmiler, sadece imparatorlar iin dinin ekl yapsn korumulardr. Sonra srailoullar Allah'a kulluk etmeleri iin gnderilmi olan eriata ve kendilerinden nce gelmi olanlara aka muhalefet ederek Mesih'in (a.s.) neshettii hari, bizzat kendilerine gelen ve emirlerine aykr davrandklar Tevrat'a insanlar davet ediyorlard. Peygamberlerin bazlarn ldrecek kadar hadlerini atlar. lerinden yleleri kt ki peygamberlerinin heykellerini yapp bu heykellere ibadet ettiler. Bazlar; Allah-u Teala'nn emrettiklerini belli bir sre sonra ne kendisinin ne de herhangi bir peygamberin deitiremeyeceini sylediler. Dierleri de: "Ahbar ve din adamlar dilediklerini deitirir ve diledikleri eyi de haram klp, su ileyenlere daha fazla ibadet yapmalarn emretmek suretiyle onlar balayabilirler." dediler. (srailoullarnn baz gnahlar lediklerinde cezalarnn balanmas iin kendilerine ikence edercesine olmayan ibadetleri farz klarlard.) Bazlar da; Ruhu'l-Kuds'ten kadna flendiini ileri srd. tekiler; "bize ok ey haram klnd." derler. Bir ksm; "pire ile fil arasnda ne varsa bize helal klnmtr, dilediini ye, dilediini terket" diyor. Dier bazlar necasetler ok ar bir eydir deyip, hayz olan kadnlarla oturup yemek yemezler. tekiler; "hibir ey necis deildir" deyip ne snnet olmay ne de temizlenmek iin cnplkten ykanmay ve bedendeki necaseti gidermeyi tavsiye etmezler. Halbuki Mesih (a.s.) ve havarileri "Tevrat'n eriat" zere idiler.

Dahas Douya doru namaz klmay ne Mesih ne de havariler emretmedi. Bunu bir bid'at olarak ilk ortaya atan Konstantin oldu. Hakeza "Ha" da yine Konstantin ryasnda grdn zannederek icad etti. Mesih ve havarilerine gelince, asla byle bireyin yaplmasn emretmediler. nsanlar Allah'a yaklatracak olan bir dinin mutlaka Allah katndan peygamberleri yoluyla gnderilmi olmas gerekir. Yoksa bidatlerin hepsi sapklktr. Putlara hep bid'atler nedeniyle ibadet edilmitir. Hakeza ibadetlere sokulan mzik ve nameleri ne Mesih ve ne de O'nun havarilerinden hibiri emretmemitir. Sonu olarak bugn yaptklar ibadetlerin ve kutladklar bayramlarn hibirisi hakknda Allah-u Teala ne bir kitap ve ne de bir peygamber gndermemitir. Fakat buna ramen onlarda hala efkat ve acma sahibi olanlar vardr. Ehl-i Kitab'tan imdi olduu gibi Allah'n Resul (sallallahu aleyhi ve sellem) zamannda da iman edip, Allah'a ve Resul'ne (sallallahu aleyhi ve sellem) hicret edenler oldu. Muhammed'in (sallallahu aleyhi ve sellem) peygamber olduuna ve O'nun peygamberliine dellet eden haberleri Tevrat, Zebur ve ncil'de hem de hi dnmedikleri yerlerden karp spat ettiler. Hakeza havarileri de kendi aralarnda ayrla dtkleri eyde doru olana kendi nuruyla iletti. Allah-u Teala daha sonra Mesih'e ve Mesih'ten nce gelen peygamberlere de mjdeledii peygamberlerini, yeniden brahim'in (a.s.) ve daha nce gelen peygamberlerin dinine (Tevhide) armakla grevlendirdi. Bu dinin z Allah'tan baka ibadete layk ilah olmadna ehadet etmek, yalnz O'na kulluk edip Din'i Allah iin halis klmakt. Allah'n Resul (sallallahu aleyhi ve sellem) bunlarla yeryzn taplan putlardan, dini, kk-byk btn irklerden temizledi. O'nun gelmesinden nce am'da (bugnk Filistin ve Suriye) ve dier birok devletlerde olduu gibi "Biz Nasranyiz" diyenlerin devletlerinde de puta taplyordu. Allah'n Resul (sallallahu aleyhi ve sellem) bunlarn hepsini Allah-u Teala'nn indirmi olduu Tevrat'a, ncil'e, Zebur'a, Furkan'a ve Allah'n Adem'den (a.s.), Hz. Muhammed (sallallahu aleyhi ve sellem)'e kadar gndermi olduu tm peygamberlere iman etmeye ard. Allah Azze ve Celle kitabnda: "(Yahudiler) dediler ki "Ancak yahudi olursanz doru yol zere olursunuz." (Hristiyanlar da) dediler ki: "Ancak hristiyan olursanz doru yol zere olursunuz." (Ey Muhammed) de ki: "(Ey mslmanlar! Deyin ki): "Bizler brahim'in hanif olan milletine (slam'a) balyz. O (brahim sizin gibi) irk koanlardan da deildi." "(Allah, Rasulullah'a bal olanlara hitab ederek yle diyor): "Bizler Allah'a, bize indirilene (Kur'an'a), brahim'e, smail'e, shak'a, Yakub'a, torunlarna indirilenlere, Musa'ya verilene (Tevrat'a), sa'ya verilen (ncil)e ve (btn) nebilere rableri katndan verilen (btn kitap ve sahilfe) lere iman ettik. (Bu konuda) onlarn arasnda bir fark gzetmeyiz. Bizler O'na (Allah'a kalb ve hareketlerimizle) teslim olanlardanz" deyin."

"Eer (yahudi, hristiyan ve mrikler) sizin iman ettiiniz ekilde iman ederlerse (ite o zaman) hidayet zere olurlar. Eer yz evirirlerse phesiz onlar byk bir ayrlk ierisindedirler. (Ey Muhammed! Onlara kar) Allah size kafi gelecektir (sizi koruyacaktr). (nk) O Semi ve Alim' dir. "Allah'n boyas ile boyann. Allah'dan daha gzel boyamas olan kimdir? Bizler (yalnz Allah'n boyasyla boyanarak) yalnz O'na kulluk/ibadet edenlerdeniz." (el-Bakara/135-138) Gnderdii peygamberlerine insanlar Allah'n birliine, Tevhid'e ve adalete armasn emretti. "De ki: Ey Kitap ehli, sizinle bizim aramzda eit (ayn) olan bir kelimeye geliniz. Allah'tan bakasna tapmayalm (ibadet etmeyelim); ve ne de O'na hibir eyi ortak/irk komayalm ve birbirimizi de kimse Allah'tan gayr Rabler edinmesin. Eer onlar yz evirirlerse, (onlara) deyin ki; ahid olunuz biz Mslmanlarz." (Al-i mran/64) Ve yine yle buyurdu; "Allah bir insanla ancak vahiy yoluyla veya bir perdenin tesinden konuur, yahut bir eli gnderip izniyle dilediini O'na vahyeder. En ycedir ve O hikmetle i grendir." (e-ura/51) Hi bir insann Allah ona kitab, hikmeti ve nbvveti verdikten sonra (kalkp) insanlara bana kul(lar) olun demesi mmkn deildir. Ancak (o insanlara): "retmekte olduunuz kitap ve okuduunuzla Rabbani olunuz!" der. (O) size, melekleri ve peygamberleri Rab'ler edinmenizi de emretmez. Siz Mslman olduktan sonra hi kafirlii emreder mi?" (Al-i mran:79-80) Allah'u Teala: Peygamberinin kld, namazn ve Haccn peygamberlerin babas ve haniflerin imam brahim (a.s.)'n bina ettii Kabe (Beytullah el-Haram)'a ynelik olmasn emretti. O'nun mmetini de vasat bir mmet kld. O'nun mmeti hibir zaman peygamberleri Allah'a denk klanlarn irk kotuklar gibi, onlara uluhiyetten pay tanyp ibadet etmedi. O'nun mmeti hibir zaman kendilerine gnderilen peygambere kat ve acmaszca davranp O'nun itaatinden kmad. Aksine O'nun mmeti Allah'n gndermi olduu peygamberin hepsine iman edip onlar sevdi. Getirdiklerine inand, onlara itaat edip onlarn yolundan gitti. Onlar kendisine nderler edindi ve yceltti. O'nun (sallallahu aleyhi ve sellem) mmeti sadece Allah'a ibadet etti. Dini yalnz Allah iin yaayp O'na halis kld ve O'ndan baka kimseden yardm dilemedi. Hakeza Allah'n gndermi olduu eriatla; Allah bize ne emretmise O'na o eyde itaat ettik. Bizi neden alkoymusa da ondan kandk. Allah-u Teala srailoullarna, daha nce Yakub (a.s.)'a helal kld eyler gibi bize de baz eyleri haram klp yasaklaynca hemen O'nun emrine itaat ettik. Tpk Mesih (a.s.)'a srailoullarna haram

kld baz eyleri helal klmas gibi helal klnca da Allah'n emirlerine kulak verip itaat ettik. Peygamberlerden bakalarna gelince (onlarn) Allah'n dininde Allah'n izin vermedii bir deiiklik yapmaya kesinlikle hakk yoktur. Peygamberlerin hepsi, Allah'n tebli etmek iin onlara gnderdiini insanla tebli edip duyuracaklar. Zira Allah'tan baka hikimsenin emretme ye yasaklama hakk yoktur. Bu mmet temizlik, kirlilik, helal-haram ve ahlak konusunda daha ncekilerin gsterdii iddet ve katl gstermedikleri gibi sonradan gelenlerin yaptklar gibi de an bir geveklie kaplp haddinden fazla insanlara acyp (onlar baz ibadetlerden muaf klmadlar). Btn yaptklarnda vasat bir mmet oldular. Bilakis Allah'n dmanlarna iddetle, Allah'n dostlarna kar efkat ve merhametle muamele ettiler. Mesih (a.s.) hakknda da Allah Azze ve Celle'nin haber verdii ve havarilerin sylemi olduklarndan baka bir ey sylemediler. Bid'at ehlinin ve kat kalplilerin yoluna sapmadlar. Havariler Allah Resul'nn (sallallahu aleyhi ve sellem) Yemen topraklarndan peygamber olarak gnderileceini ve O'nunla beraber edeb -ve ahlak- klcnn olacan haber vermilerdir.! Mesih (a.s.) bizzat kendisinin "emsal" (rnekler) ile gnderildiini O'nun ise "Beyyinat" ve "te'vil" ile gnderileceini haber vermektedir. Bu konu ok uzun olduu iin ayrntya girmiyoruz. Byk daveti Ebu'l-Abbas, krala bal olan halkn byklnden, O'nun ilme, ilim ehline ve ilm tartmalara byk bir hogryle yaklatndan sz etti. Ben eyh Ebu'l-Abbas el-Makdis'den kraln misafirperverlii, O'na ve din adamlarna gsterdii yaknl ve nezaketini duydum. Biz herkes iin hayr seven bir milletiz, Allah'n tm dnya ve ahiret hayrlarn size de vermesini istiyoruz. Allah Azze ve Celle'ye kullar, O'na ibadete davet etmekten daha hayrl bir ekilde kulluk yapmamtr. Allah-u Teala peygamberleri bu amala gndermitir. Allah-u Teala ile kul arasnda Allah-u Teala'nn emrettiinin yaplmasndan daha stn bir nasihat yoktur. Mutlaka bir gn kul lecek ve Rabbyla kar karya kalacaktr. Allah'ta o kulunu hesaba ekecektir. Allah Azze ve Celle "Elbette kendilerine peygamber gnderilenlere de, gnderilen peygamberlere de yaptklarn soracaz." (el-A'raf/6) Dnya ise aalk ve deersizdir. Onda byk olan aslnda kktr. Dnya varlnn dayand tek ey stnlk ve maldr. stnlk ve egemenlik sahibi olanlarn sonu; Firavun'u Allah'n O'ndan intikam alarak denizde bomas, Servet sahibi olanlarn da hayatlarnn sonu; Allah'n maln ve mlkn yerin dibine geirdii Karun gibi olmaktr. O imdi kyamet gnne kadar yerin dibinde azab grecektir. nk O Allah'n peygamberi Musa'ya ok ac ektirmiti.

te Mesih'in (a.s.) O'ndan nce gelen peygamberlerin ve O'ndan sonra gelen peygamberin, Allah'n kullarn Allah'a ibadete davet edip dnyann egemenliinden kurtulmalar onun aldatc gzelliine kanmamalar iin yaptklar vasiyetler... Dnyalk her eyin bu kadar adi ve deersiz olduunu anlaynca, kavmi arasnda saylan ve sevilen krala bir mektup yazp Onunla insan Allah'a yaklatran "ilim" ve "din" konusunda bir "Mzakere"de bulunmay arzu ettim. Siz de biliyorsunuz ki Allah'n Din'i birdir. Bu Din hibir zaman nefislerin heva ve hevesi, atalarn gelenekleri ve uygarlk sahibi insanlarn arzusuna gre deildir. Akll olan insann yapaca kendisi ile Allah arasnda olana bakmak, salih ve dzgn bir akide ile Allah'a kul olmaktr. Velev ki insan kalbinde insanlara tek tek hayrn ulatramad bir eyi gizlese bile... Kral'n ilme ve hayra olan rabetini duyunca, kendisine mektup yazp, sorduklar sorulara cevap vermek istedim. Hatta baz din ve dnyev meseleler iin Kbrs'a bile gelmek aklma geldi. Ancak bunun iin tm isteim olan Kral'n Allah'n ve Resul'nn (sallallahu aleyhi ve sellem) rzasna uygun amel ettiini grrsem, ben de O'na bu rza dairesinde muamelede bulunurum. Kral da, kavmi de ok iyi biliyorlar ki, Allah-u Teala btn peygamberlerinin genel olarak ve Muhammed'in de (sallallahu aleyhi ve sellem) mu'cizelerini zel bir biimde izhar edip, kafirler ve mnafklar zelil etmitir. Mool komutanlarndan "Kazan" ve yandalar Dimek'e geldiklerinde Kazan slam'a girdiini ilan etti. Ancak yaptklarndan ne Allah Azze ve Celle ne Resul (sallallahu aleyhi ve sellem) ve ne de mslmanlar raz olmadlar. nk onlar asla hibir ekilde slam Dininin emirlerine uymadlar. Ben Kazan ve Onun komutanlaryla defalarca toplantlar dzenledim. Benimle onlar arasnda burada zaman alaca iin, anlatamayacam uzun tartmalar oldu. Sanyorum bu olaylar hakknda Kral'a haberler ulamtr. Allah O'nu ve ordusunu hezimete uratp zell kld. Hatta yle bir duruma dtler ki deil klla onlar doramak, artk onlar ellerimizle dvyor ve -bizleri o kadar ezmelerine ramen- sesimizin kabildii kadar, her yerde onlar azarlyorduk. "Sis" kentinin valisi onlarn yannda kk bir ocuun grd muameleyi gryordu. Bizimle beraber olan baz mezzinler ona barp aryorlar ve hakaret ediyorlard. Ama O buna ramen cesaret edipte diyecek hibir ey bulamyordu. Hatta O'nun ok kt niyetleri olduunu "Kazan"n kendi komutanlar bize sylediler. Sizin elileriniz geldiklerinde sahilde onlar karlamaya ben de gitmitim. Bizzat Tatar'lar "Sis" valisinin sizin hakknzdaki dnce ve komplolarn anlattlar. Halbuki O sizi vaadleriyle aldatmaya alyordu. Sis valisine kar Tatarlar'dan daha ok ve ar hakaretlerde bulunan baka kimse grmedim. Buna ramen biz sizin dininize mensup olan halka, iyilikle muamelede bulunuyor onlarn bana gelen ktlkleri ellerimizle savuturuyorduk. Btn Hristiyan esirleri Tatarlar'n serbest brakmalar iin, Kazan ve Kutluah ile nasl tarttm hristiyanlarn hepsi bilmektedir. Bunun zerine serbest brakldlar. Molayla aramzda geen konumalardan sonra Mslman esirleri de serbest braktlar. Ancak bana: "peki imdi elimizde Kuds'ten aldmz Hristiyan esirler var onlar serbest brakmayacaz" dedi. Ben; "hayr elinizde ne kadar Hristiyan ve yahudi esirler varsa, onlarn hepsini serbest brakacaksnz, nk onlar bizim zimmetimizdedirler. Onlarn bir tanesi elinizde kalmamak kaydyla hepsini azad

ettirmeniz zorunludur." dedim. O gn gcmzn yettii kadaryla hristiyanlardan esir alnm olanlar esaretten kurtardk. Bizim yaptmz ite bu. Karl Allah'tandr. Hakeza elimizde bulunan hristiyan kadnlara -herkeste biliyor ki- muamelenin, efkatin, merhametin en iyisini ve gzelini uygulamaya altk. Zira peygamberlerin sonuncusu olan Muhammed'in (sallallahu aleyhi ve sellem) bu konuda bize vasiyeti vardr: "Sakn namaz terketmeyin ve elinizin altnda bulunanlara iyi davrann onlara zulmetmeyin. nk Allah Azze ve Celle kitabnda: "Rabbimiz" onlar (da) onlarn atalarndan, zevcelerinden, nesillerinden iyi olanlaryla beraber dn cennetlerine koy. Sen yce ve hikmet sahibi olansn." (M'min:8) buyurmutur. Biz Tatarlarn slam milletine dahil olmalarna ramen, onlar aldatmadk ve mnafka davranmadk. Aksine onlarn iinde bulunduklar fesad ve onlara kar cihad emreden slam'dan ktklarn akladk. Bununla beraber Msr ve am'da (Filistin) bulunan slam ordularnn dmanlarnn her trl kt niyetlerine ramen, hala gl ve Allah'n izniyle muzaffer olduklarn btn desteimizle te'yid ettik. Bu esnada Tatarlarn Mslman olduklar haberi yaylmaya balad. Mslmanlar Tatarlar'n slam'a girdiklerini haber alnca onlarla savamay durdurdular. O ana kadar Tatarlar'dan onbinlerce asker lmesine ramen Mslmanlardan iki yz kii bile lmemiti. slam ordusu Msr'a dndnde -mel'un Tatar ordusunun fitne-fesad ve dinsizlik ilemeye balad haberi yaylnca, Allah'n ordusu yeryzn titreten bir heybet ve kuvvetle yola kt. Bu yle bir orduydu ki okluu, kuvveti, says ve imanyla sadas dalar, vadileri ve tepeleri doldurup tayordu. yle bir azim ve sadakatle cihada kouyorlard ki bu azametleri akllara ve kalblere durgunluk veriyordu. Allah'n melekleri, Rabblerine ihlasla ynelen bu hanif mmetin yardmna geliyordu. Allah'n izniyle dman bu slam ordusunun nnde hezimete urad ve perian oldu. Dmann tekrar saldrya kalkmasna karlk, yle bir iddetle onlarn zerine yrd ki canlan helak olup ordusu ve svarileri de darmadaan oldu. Dman Allah'n izniyle alalm ve perian bir vaziyette ric'at etmek zorunda kalmt. Allah bylece vaadini dorulad ve (m'min) kullann stn kld. Dman imdi kendisini her taraftan kuatan bir bela ve kmazn iinde Allah'a hamdolsun slam daima ykselip aziz olmakta. Her gn yeni hayrlara vesile olmakta. Allah'n Resul (sallallahu aleyhi ve sellem): "Allah bu mmete her yzyln banda dininin iini yenileyecek bir kii gnderir." buyurmutur. Bu din (slam)-Allah'n izniyle- her an ilerlemede ve tazelenip glenmektedir. Ben, Kral ve ashabna kendisinden baka ilah olmayan Tevrat', ncil'i ve Furkan' indiren Allah adna nasihat ediciyim. Kral da Necran'dan gelen Hristiyan heyetinin inde papazlarn ve halktan dier insanlarn olduunu biliyor. Necran heyeti Allah Resul'nn (sallallahu aleyhi ve sellem) yanna geldi, Allah'n Resul (sallallahu aleyhi ve sellem) onlar slam'a da'vet etti ve onlarla sa (a.s.) hakknda tartt. Onlar bu tartmada delillerin aleyhlerine gelitiini grnce yan izmeye baladlar. Bunun zerine Allah Azze ve Celle peygamberine (sallallahu aleyhi ve sellem) onlar "Mbahile" ye armasn emretti. Allah Azze ve Celle yle buyurdu: "Sana lim geldikten sonra, seninle tartanlara:

"Geliniz, sizler ve bizler de -beraber- karlkl olarak ocuklarmz ve kadnlarmz aralm. Sonra dua edelim de Allah'n lanetini yalanclarn zerine klalm de." (Al-i mran/61) Allah Resul (sallallahu aleyhi ve sellem) bunu zikredince kendi aralarnda istiare edip yle dediler: "Andolsun Allah'n hangi peygamberi bir kavmi mbahileye armsa o kavim kurtulua ermemitir." diyerek cizyeyi kabul edip peygamberin mbahile yapmamasn isteyerek zimmet ehli olmay arzuladklarn sylediler... Hakeza Allah Resul (sallallahu aleyhi ve sellem) am Hristiyanlar ve Akdenizden Kostantiniye'ye kadar olan lkelerin kral Kayser'e bir mektup gnderdi. Bu kral iyilik ehli bir krald. Peygamberin mektubunu okuyunca O'nun alametlerini sordu. O'nun alametlerini renince, bunun Mesih'in (a.s.) mjdeledii ve Allah'n brahim (a.s.) ile olu smail'e vaad edip haber verdii peygamber olduunu anlad. Bunun zerine hemen kavmini ve Hristiyanlar O'na uymaya da'vet etti. Allah Resul (sallallahu aleyhi ve sellem)'in mektubuna fevkalade deer verip ikramda bulundu. Onu pp gzlerine srd. Hatta yle konutu: "Bamda u krallk megalesi olmasayd gidip O'nun ayaklarn ykardm." Habeistan'n Hristiyan kral Neca'ye gelince: Allah Resul'nn (sallallahu aleyhi ve sellem) O'nun lkesine hicret eden ashabndan, haberini alnca hemen O'na iman edip O'nun dinini tasdik etti. Sonra da olunu ve dostlarn Allah Resul'ne (sallallahu aleyhi ve sellem) gnderdi. lnce de Allah Resul (sallallahu aleyhi ve sellem) O'nun zerine -gaib- cenaze namaz kld. Meryem (a.s.) suresini duyunca alamt. Allah Resul (sallallahu aleyhi ve sellem)'in ashabnn Mesih hakknda dediklerini duyunca: "Allah'a yemin ederim ki sa (a.s.) bunlarn bu anlattklar insandan u p kadar fazla bir deere sahip deildir" diye -Kur'an'da- Mesih (a.s.) hakknda gelen haberleri iman edip dorulad. Sonra yle dedi: "Allah'a yemin ederim ki bu peygamberin getirdii ile Musa (a.s.)'n getirdii ayn kandilden akan nr gibidir." Allah'a, meleklerine, kitaplarna ve peygamberlerine iman eden hristiyanlara kar Hz. Muhammed'in snneti uydu: Mslmanlarn lehine olan, onlarn da lehine idi. Mslmanlarn zararna kabul edilen ey onlar iin de zararl kabul edilirdi. Bundan tr, Mesih'e ve Muhammed'e iman ettikleri iin iki kat ecirleri vardr. Dier kavimlerden Onun getirdii dine iman etmeyenlerle savama emrini Ona Allah vermitir: "Kendilerine kitap verilenlerden Allah'a ve ahiret gnne inanmayan, Allah ve Resul'nn haram kldn haram saymayan ve hak dini. din edinmeyen kimselerle, klp elleriyle cizye verince kadar onlarla savan." (et-Tevbe/29) Mesih (a.s.) zellikle cihad emretmedi. Hakeza bu hanif mmete kar ne o, ne de havarileri savamay emretmemiken; Sen nasl olur da Allah ve peygamberlerinden elinde bir hccet olmadan bu mmetin kanlarn mallarn ve rzlarn helal klyorsun?

Ey Kral!.. Sen biliyorsun ki bizim beldelerimizde zimmetimiz ve gvenimiz altnda saylarn ancak Allah'n bilecei kadar ok Hristiyan var. Onlara kar olan iyi muamelemizi herkesin bildii bir gerektir. Fakat sizin elinizde olan Mslman esirlere reva grlen muameleyi asla mrvveti ve dini olan bir insan kabul edemez. Kral bilsin ki ben. Onun ve ailesi hakknda herhangi bir ey sylemiyorum. Ben Ahmed b. Teymiyye; Kraln ne kadar hayrsever olduunu biliyor ve iyiliklerinden tr kendisine teekkr ediyorum. Ancak ben szlerimi Onun halkna sylyorum. u anda esirler de kraln ynetimi altndaki halka dahildirler. Mesih (a.s.) ve dier peygamberlerin hepsinin vasiyetleri iyilikle muamele etmek deil midir? Peki nerede bu? Bildiiniz gibi memleketinizdeki esirlerin ou hyanet ve hile yolu ile karlmlardr. Hyanet ve hileyi btn dinler ve milletler haram grmlerdir. Siz nasl olur da hainlik ile ele geirilmi olan insanla; zerinde tasarruf sahibi olduunuzu sylersiniz? Bu yaptklarnza karlk Mslmanlarn da bu muamelenin bazsn size kar uygulamalarndan kendinizi nasl gvencede hissedebilirsiniz? Eer Mslmanlar yaptklarnzn karln vermek isterlerse, bilin ki Allah onlara -mutlaka- yardm edecektir. zellikle mcahidlerin, salih insanlarn ve Allah dostlarnn cihada daldklar ve lme hazr olduklar bir zamanda bunu yapmamalar in hibir mazeretleri kalmamtr. Sahilleri yiit komutanlar tutmu ve saylan her gn gittike artmaktadr. Mslmanlardan yle salih insanlar var ki, Allah onlarn dualarm reddetmez, dileklerini geri evirmez. Onlar gazaba gelirlerse Allah da gazaba gelir. te Tatarlar gryorsunuz. Onlarn okluuna ve kuvvetli olmalarna ramen, mslmanlar gazaba gelince bela onlar her taraftan kuatt. imdi ne yapacaklarn bilmez haldeler. Peki nasl olur da mslmanlarla her ynyle komu olan insanlar mslmanla kar hibir akl sahibi mslman ve gayri mslimin raz olamayaca muameleleri yaparlar. te hal byleyken Sen, akl, din ve fazilet sahibi olan tm nsanlar, mslmanlarn hibir gnahlar olmad, aksine yaptklar gzel ameller ve iyilikten tr vgye layk olduklarn itiraf etmektesiniz. Hatta filozoflar bile, yeryzne mslmanlarn sahip olduu dinden daha faziletli bir dinin gelmediinde ittifak etmilerdir. Btn akl ve nakli deliller bu dine uymann vacip olduunu ispatlamtr. Grdnz gibi btn bu lkeler ve sahiller mslmanlarn elindedir. Hatta Kbrs daha yz sene gibi br zaman nce onlarn elinden kt. Allah Resul (sallallahu aleyhi ve sellem) onlara kyamet gnne kadar stn olacaklarm mjdelemitir. Kraln lkesindeki mazlum esirlere yapm olduu bu muameleye kar, alemlerin Rabbi'nin kendisinden intikam almasndan onu kim koruyabilir? Mslmanlar dinlerinin verdii hamiyetle hep beraber kraln zerine yklenirler ve bakasna yaptklarn ona da yapmak isterlerse, onu kim gvenceye alabilir? Eer kral ve dostlarndan salih bir amel grrsek biz de kendilerine kar iyilikle karlk veririz. Yoksa, Allah zulme urayan ve mazlum olan kimselere yardm edecektir. Sen de bilirsin ki bunu yapmak mslmanlar iin hite zor deildir. Benim u anda yapmak stediim, size iyilik ve gzellikle hitap etmektir. Doru ve hak olan ise ilme uymak ve iyilik zere yardmlamaktr. Eer Kraln yannda aklna ve dinine gvendii, ilmin ve dinlerin aslm kendisiyle ba baa oturup aratracak kimseler varsa; oturup onlarla hakk aratrsn. O kr-krne taklitilik ierisinde olup

gerekten ne duymayan ve ne de akl edemeyen kat Hristiyanlarla bu tartmalar yapmasn. nk onlar hayvanlar gibidir hatta onlardan daha da aadrlar. Bunun da asl Allah'tan yardm istemen ve yle dua etmendir. "Allah'm bana hakk hak olarak gster ve bana hakka uymay nasib eyle. Batl batl olarak gster ve ondan kanmada bana yardm et. Allah'm batl gzmde hakka benzetme ki hevama uyup dalalete dmeyeyim." Allah'm, Ey Cibrilin, Mikallin, srafilin, Rabbi! Gklerin ve yerlerin yaratcs gayb ve ehadet aleminin yaratcs. Kullarnn arasnda meydana gelen ayrlklarda hkm sahibi olan sensin. nsanlarn ayrla dtklerinde beni izninle hideyete erdir. Sen dilediini doru yola iletirsin." (EzZumer: 46'dan iktibas) Mektubum bundan daha fazlasn gtremedii iin bu ksa mektupta btn istediim krala dnya ve ahirette yararl olan dilemektir. Bu da iki eydedir; Birincisi; zel olarak kendisini ilgilendirmekte. Bu Kraln ilim ve din bilgisinin olmas, hakkn (imann) gereinin ona grnmesi, kalbinden ve aklndan phelerin zail olmas ve Allah'a emrettii ekilde ibadet etmesidir. Bu kral iin dnya mlknden ve dnyann nimetlerinden daha hayrldr. te Mesih (a.s.) bunun iin gnderildi ve O'nun da havarilerine rettii buydu. kincisi; hem Onun lehine hem de Mslmanlarn lehine olan husus. Bu da Kral'n lkesinde bulunan esirlere yardm etmesi, onlara yilikte bulunmas ve halkna onlara iyi davranmalar iin gerekil emirleri verip, onlar kurtarmamzda bize yardmc olmasdr. Zira onlara kt muamelede bulunmakta Kral'n dinince byk bir vebal, Allah'n dinine gre de azim bir gnah vardr. Mslmanlar da bundan tr Kral'a alnacaklardr. Mslman esirlerin kurtarlp serbest braklmas in yapaca yardmda hem kendi dini, hemde Allah'n dinine gre iyilik etmi olacak ve Mslmanlarn nezdinde itibar kazanacaktr. Mesih (a.s.) bunu tavsiye edenlerin en byklerindendir. Gerekten Hristiyanlarn kendilerine hibir zarar vermeyen ve kendileriyle savamayan Mslmanlara kar haince pusu kurarak, onlar esir almalar insan ok ac bir hayret iinde brakyor. Mesih (a.s.): "Birisi senin sa yanana vurursa ona sol yanan evir. Kim de senin rida'n alrsa ona gmleini de ver." demiyor mu? Elinizde Mslman esirler oaldka Allah'n size kar olan gazab artaca gibi, O'nun Mslman kullarnn da gazab artacaktr. Kbrs'ta elinizde bulunan esir Mslmanlarn iinde bulunduklar durum karsnda nasl susulur. zellikle elinizde bulunan bu esirler kimsesiz ve yoksul kimselerdir. Kendilerine yardm elini uzatacak hi kimseleri yoktur. Ben Ebu'l-Abbas Ahmed bn Teymiyye, Mslman abidlerin, zahidlerin ve alimlerin en zayf olmama ramen, bu meselede fedakarlk yapmak iin kuvvete bavurmaktan baka hibir seeneim yoktur. zellikle slam Dini, bizim fakire, kimsesize ve mazlumlara kar efkatli, merhametli olmamz emrediyor. Kral bu hayr ilememizde herkesten daha ok iyilik yapmaya layktr. nk Mesih (a.s.) ncil'de srarla bizi buna davet edip, insanlar geni bir merhamet duygusuna bol bir hayra

aryor. Gne ve yamur gibi hayra ve iyilie... Eer Kral ve adamlar bize mslman esirlerin serbest braklmasnda yardmc olurlarsa, bu O'nun hem dnyas, hem de ahireti iin daha hayrl olacaktr. Ahiret mkafatna ve Allah-u Teala'nn verecei sevaba gelince, nevalarna uymayan Mslman alimlerin kalbinde bu konuda zerre kadar phe yoktur. Hatta Allah'tan korkan ve insaf sahibi olan herkes, o Mslmanlarn haince karlp esir alndklarn bilir. Bunu Allah emretmedii gibi Mesih (a.s.)'da havarilerine O'nun dinine uyan hi kimseye, brahim (a.s.)'n milletini kabul edenleri esir almak veya onlar katletmeye, herhangi bir emir vermi deildir. Hristiyanlarn byk bir kesimi Muhammed'in (sallallahu aleyhi ve sellem) mmlerin Resul olduunu bilip, bunu byle kabul etmektedirler. Peki peygamberlerine inanm ve ona uymu olan bir mmetin katledilmesi nasl caiz olur? u durumda Hristiyanlarn krallar, papaz ve ruhbanlar zellikle bilgi ve dinde dierlerine kar farkl bir konumda olanlarn ou, hakk nisbeten de olsa kabul etmekte ve bu kabul ettiine uymakta. Baka bir ok milletin ve insann bilmediini bilerek slam takdir edip O'na iman etmi olan insanlara kendilerine dnya ve ahirette yararl olacak muamelede bulunmaktalar. Sonra, esirleri serbest brakmann ve kle azad etmenin sevab peygamberlerin ve sadk insanlarn dilinden bize bir ok kaynak aracl ile ulamtr. Bunu renmeyi dileyene bu hite zor deildir. Kral da bu vasiyetlere uyarak hangi hayr ameli ilerse karln grecektir. Mslmanlarn lkelerinde bulunan hristiyanlar sizin memleketinizde olanlardan kat kat fazladrlar. Onlar arasnda hristiyanlarn yle ileri gelenleri var ki denizde (lkelerinde) ve sizin lkenizde onlarn bir tanesine denk gelecek kimse yoktur. Sizin elinizde bulunan esir Mslmanlara gelince, Mslmanlarn onlarn iinden kendilerine htiya duyacaklar bir tane insan bile yoktur. Ancak biz Allah rzas iin ve onlara acdmzdan, Allah'n sadk ve ihsan sahibi kullarnn iyiliklerini, en gzel bir biimde dllendirecei gnn sevabndan dolay onlar kurtarmak istiyoruz. Ben, Ebu'l-Abbas Ahmed b. Teymiyye, bu mektubu yazan kii, Kraln ve O'nun kardelerinin bildiimiz gzel ahlakn ve iyiliklerini lkemizde yaydm. Halen size kar olan duygularn yumuatmaya alyorum. Kral'n bize ulat kadaryla iyiliksever, ilim ve dine sevgi besleyen bir kii olduunu duyduum iin bu mektubu size yazdm. Ben Mesih (a.s.) ve dier tm peygamberlerin (Allah'n selam onlarn zerine olsun) vekili olarak Kral'a ve devletinin ricaline nasihatta bulunuyor ve onlar iin hayrl olan temenni ediyorum. nk Muhammed (sallallahu aleyhi ve sellem)'in mmeti insanlar ierisinden karlm olan en hayrl bir mmettir. Onlar tm insanlk iin dnya ve ahiretin hayrn dilerler. Gzeli emredip ktlkten alkoyarak insanlar Allah'a davet eder. nsanlar dnya ve ahiretlerini ilgilendiren her meselede yardm elini uzatrlar. Eer Krala Mslmanlarn dinleri hakknda karalayc ve ktleyici haberler ulamsa, bu haberleri tahkik etmesi gerekir. Bu ulaan haber ya yalan bir haberdir veya nakledilen habere konu olan meselenin tevili anlalmamtr. Bu haberleri aktaran kii syledii szlerde; Mslmanlardan bazsnn ilemi olduu gnahlar, yaptklar fuhu ve zulm hakknda dediklerinde doru olabilir. Bu tr davranlarn her milletin fertleri arasnda olmas mmkndr. Halbuki Mslmanlar nezdinde cereyan eden kt ameller, dierleri arasnda meydana gelenden daha azdr. Mslmanlar arasnda bulunan hayrn bir benzeri baka hibir milletin fertleri arasnda bulunmaz. Kral da, Hristiyanlarn ileri gelenleri de bilmektedir ki, Hristiyanlarn byk ounluu ve hatta din adamlar, Mesih (a.s.)'n havarilerinin ve Paulus'un mektuplarndaki vasiyetlerinin dna kmlardr.

Bugn Hristiyanlarn ilemi olduklar ameller arasnda arap imek, ha kutsallatrmak ve domuz eti yemek, Allah Azze ve Celle'nin helallii hakknda asla bir ayet ve haber indirmedii uydurma bir gelenektir. Hatta bazlar Hristiyanlarn eriatlerinin haram kldn helal klmaktalar. nanmadklar eye (slam'a) muhalefet etmeye gelince hepsi bunda mttefiktirler. Bizim eriatmzda sadk ve dorulanm olan Muhammed'in (sallallahu aleyhi ve sellem) haber verdiine gre: Mesih (a.s.) bizim lkemizde, Dimek'te beyaz minarenin bulunduu yere iner. Elini iki melein omuzlarna koyarak ha krar, domuzu ldrr ve kendisine inanmayanlar cizyeye balar. nsanlarn slam'dan baka bir dine inanmalarn asla kabul etmez. Gznn birisi silik, dieri a olan ve peine yahudileri takan dalalet Meinini (Deccali) ldrr. Bylece Allah Azze ve Celle hidayet Mesihi olan Meryemolu sa (Mesih)'in, Yahudilerin O'na eziyet edip yalanladklarndan dolay O'nun intikamn alm olacak.. Bildiim oki ve -hayr kabul edecek- herkese nasihat olarak unu sylemek istiyorum: Mslmanlara bir iyilikte bulunup onlara meyleden ve bundan tr zarar gren hi bir kimse olmamtr. Bilakis O'nun sonu yapt hayrl davran sebebiyle, onlarn akbeti gibi iyi olmutur. Allah Azze ve Celle yle der: "Kim zerre arlnda bir hayr yaparsa onu grecektir ve kim de zerre arlnda bir er yaparsa O'nu grecektir." (el-Zelzele/7-8) Mektubumu "Ebu'l Abbas'a" ve elinizdeki esirlere iyi muamele etmelerini, onlara yardmc olup, ellerinde tutuklu bulunan ehl-i Kur'an insanlardan hibirisinin dininden kmasna zorlanlmamasn dileyerek bitirmek istiyorum. Kral bunun akbetini, iimde sakladmn da ok tesinde grecektir. Allah biliyor ki ben Kral'a hayr diliyorum. nk Allah Azze ve Celle bunu bize emretti. Herkese hayr ve iyilik dileyip, Allah'n yarattklarna efkatle davranarak onlar Allah'a ve dinine armamz, onlar insanlarn ve cinlerin eytanlarndan gelecek belalara kar korumamz "eriat" olarak indirdi. Kral'a yarn ahiret gnnde yararl olacak maslahat, ancak Allah'tandr. O'nun katandandr. Kral hakknda hayrl olan sz seecek ve onun hayatn hayrla sona erdirecek ancak Allah Azze ve Celle'dlr. Hamd Alemlerin Rabbi'ne salat ve selam O'nun peygamberlerine zellikle Hatemu'l-Enbiya olan Muhammed (sallallahu aleyhi ve sellem)'in zerine olsun! NDEKLER

 kinci Mektup Kahire'deki kale zindannda bn Teymiyye'nin almalarndan rahatszlk duyan zamann ynetimi, Onu skenderiye'ye srgn eder. Bu mektubu bn Teymiyye'nin kardei erefuddin Abdullah anne bir kardeleri ve am'da ikamet eden Bedruddin'e yazmtr. Mektupta bn Teymiyye'ye kar dmanlarnn btn abalarna ramen, Allah Azze ve Celle'nin insanlarn kalblerini Onun davetine ve tebliine ap sndrd dile getiriliydi. Ahmed b. Teymiyye'den kardei Bedruddin'e... Allah'n selam, rahmeti ve bereketi mam ve celil alim eyh Bedruddin'in zerine olsun. Allah onun ehline ve onun yolunda olanlara, nimetlerini rahmetiyle gndersin. Bizi ve kendisini, bu dnyada Allah'a itaatte, ahirette ikram ve izzet diyar olan yerde de peygamberler, ehidler, salihler ve ehl-i velayeti ile beraber klsn! Kendisinden baka ibedete layk ilah olmayan ve "Hamd" e en ok layk olan Allah Azze ve Celle'yi en gzel vgyle verek balarm. O gc her eye yetendir. Adem olunun (a.s.) efendisi, Allah'n kullarnn en hayrls Muhammed (sallallahu aleyhi ve sellem) aile ve ashabna salat ve selam olsun!.. Biz ve bizimle beraber burada bulunan cemaat Allah'n izniyle Onun en gzel, en olgun nimetleri ve rahmetleri iindeyiz. Bu nimetlerden bir dieri de kerem sahibi kardeimizin skenderiye'ye (Allah onu korusun) gnderilmesidir. Zira Allah'n dmanlar bununla baz eyleri yapmaya yeltendiklerini ortaya koymaktadrlar. Bu oyun ve hileleri ile slam'a ve Onun sadk dostlarna tuzak kuruyorlar. Onlar niyetlendikleri bu eyin ok ksa bir zamanda gerekleeceini sandlar (Allahu Teala'nn izniyle) bu bilinen irkin hileleri btnyle ters yz oldu. skenderiye ahalisi beklenenin de tesinde "karde" ine ikbal gsterip, ona deer veriyorlar. (Allah'a hamdolsun) hepsi de onun Allah'n kitab ve Rasul'nn (sallallahu aleyhi ve sellem) snnetini hatrlatp retmesi, ehl-i dalalet ve ehl-i bidati, Kur'an ve Snnet dmanlarn tehir etmesini byk bir memnuniyetle karlyorlar. Allah'u Teala'nn emri olacak, orada karsna kan bir ok sapk cemaatn nan ve felsefelerinin gizli yanlarn kefedip aa vurdu. Birounu ikna ve irad edip tevbe etmelerine vesile oldu. Hatta byle bir cemaatin ele-balarndan olan birisi tevbesini "ilan" etti. Bu olaylar, Mslmanlar arasnda olduu gibi "Emir", "Kad" fukaha, mftler, mcahidler, gen, yal herkes nezdinde byk bir takdir ve yank uyandrd. Allah Azze ve Celle'den dileimiz, bu sapk cemaatlerden intikam almas, dinini ve kitabn stn klp, onlarn varlna yeryznde son vermesidir.

Yine Allah Azze ve Celle'den niyazmz odur ki seni kendisinin sevdii ve raz olduu her ite baarl klsn ve sana hayrl ve layk olan versin! Allah'n selam, rahmeti, bereketi, kendisine mrnn sonunda bu yce nimetleri ve stn dereceleri balad, keramet sahibi, saadetli temiz annemizin ve senin zerine olsun. Ayrca tm ailemize, kardelere, arkadalara, tandklara ve komulara selamlarm gndermeyi bir bor bilirim. Bu mektubu, tm zihnim Mslmanlarn balarna gelenleri dnmekle megulken yazdm. Hamd Alemlerin Rabbi olan Allah'a, salat ve selam O'nun Resul'nn (sallallahu aleyhi ve sellem) ehli beyti ve ashabnn zerine olsun! NDEKLER

nc Mektup bn Teymiyye'nin Msr'dan annesine yazd mektup. Bu mektupta bn Teymiyye hem bir evlat ve hem de bir alim olarak, zerine den sorumluluklar dile getirmektedir.? (el-Fetava : C. 28, sh: 48-50. eyhu'l-slam bn Teymiyye: brahim b. Ahmed el-Feyyani, sh: 37-38. bn Abdil-Hadi: el-Ukud ed-Darriye. sh: 257.) Ahmed b. Teymiyye'den saadetli anneciime... Allah, gzn nuru ve nimetiyle aydnlatsn ve seni bol keremine brsn ve seni kadnlarn en hayrls klsn. Allah'n selam rahmeti bereketi zerinize olsun! Kendisinden baka ibadete layk ilah olmayan Allah'a hamdederek mektubuma balyorum. O hamdleri kabul eden ve o her eye gc yetendir.

O'ndan Nebilerin hatemi muttakilerin mam, kulu ve Resul Muhammed'e (Allah'n selam ve salat O'nun zerine olsun) salat ve selam getirmesi niyazyla. Bu mektubum size Allah'n bir nimeti, O'nun bykl ve kerametli minnetinden ve byk ayetlerindendir. Bundan tr Allah'a ok krediyor ve O'nun fazl- kereminden daha ziyade istiyoruz. Biliyorsunuz bizim u anda bu lkede bulunmamz, baz zorunlu nedenlerden dolaydr. Ne zaman amelde ihmalde bulunursak, dnyaya ve ahirete dair ilerimiz fesada uruyor. Allah bilir ki biz, sizden isteyerek uzak kalmay semedik. Eer u havada uuan kular bizi kanatlarna alp getirebilseydi bir an nce kavumak iin sevinciyle kularn kanadyla size uuurduk. Ne yazk ki "gaib" in zr kendisiyle beraberdir. Eer sizler durumlarn i yzn bilmi olsaydnz -Allah'a Hamd olsun- siz de u anda iinde bulunduumuz durumu semek isterdiniz. Biz burada srekli kalmaya karar vermi deiliz. Biz burada her gn kendimiz ve sizin iin "istihare" de bulunuyoruz. Bize hayr duada bulunun. Allah'tan dileimiz bize, size ve tm Mslmanlara hayr olan eyi semesini ve setiinde de hayr ve afiyet ihsan buyurmasdr. Bununla beraber, Allah, bize yle hayr, rahmet, hidayet ve bereket kaplar at ki, bu daha nce ne aklmza ve ne de hayalimize gelmezdi. te biz byle bir halde, her an iimizde bir sefer (yolculuk) duygusuyla yayoruz ve Allah- Teala'ya srekli "stihare" de bulunuyoruz. Sakn sizden birisi, dnyalk herhangi bir eyi size yaknlmza tercih ettiimizi sanmasn. Aksine yle baz dini meseleler var ki (dinde sizin yaknlnz) bundan daha hayrl olduu iin sizin yaknlnz (sla-i rahmi) tercih ediyoruz. Fakat yle byk meseleler var ki, bunun ihmalinden tr zarar Mslmanlarn hepsine vereceinden korkuyoruz. ahid, grmeyenin grdn grr diye bir darb- mesel vardr, bunu siz de bilirsiniz. Sizden ricamz bize oka dua etmenizdir. nk Allah bilir, biz bilemeyiz, O takdir eder, biz edemeyiz, O gizlilik aleminde olanlar bilir. Allah Resul (sallallahu aleyhi ve sellem): "nsanolunun, Allah'n kendisine (bela, imtihan veya rzk olarak) verdiklerini hayrl bulup (istihare etmesi) raz olmas onun mutluluundandr. nsanolunun istihareyi terk etmesi ve Allah'n kendisine takdir etmi olduuna gazap etmesin de onun mutsuzluundandr." Tacir yolculuunda mallarndan bazsnn zarar ve ziyana uramasndan korktuu iin kendinden emin oluncaya kadar, gittii yerde ikamet edebilir. Ama bizim iinde bulunduumuz durum, dille anlatlamayacak kadar gzel. "La Havle vela Kuvvete illa billah" Allah'n selam, rahmeti ve bereketi size ve evde bulunan byk, kk, herkese, komu ve akrabalarn tek tek zerine olsun! Salat ve Selam Muhammed (sallallahu aleyhi ve sellem)'in ve O'nun li ve ashabnn zerine olsun!

NDEKLER

Drdnc Mektup bn Teymiyye bu mektubunu Mutasavvf eyh Nasr el-Menbeci'ye yazmtr. eyh Nasr bn Teymiyye'yi Ruknuddin Caengir'e ikayet eden ehl-i tasavvuf arasndayd. Buna ramen biz bn Teymiyye'nin Ona yazd bu mektubunda hogr vakar ve alimlere yakr bir olgunluk gryoruz. Zira "tebli" veya "slah", "kkrtma" ve "karalama"dan ok farkl deerlerdir. bn Teymiyye mektubunda man'la eriatn ahkamnn btnlemi olduunu bunun ayrlmazlk kabul etmediini sylemek istiyor. nk man'dan kaynakland sylenen sevgi ancak Kur'an ve Snnetten beslenmi olursa salkl olur. (el-Fetava: c. 2, sh: 452.) Ahmed b. Teymiyye'den eyh-i Arif, rnek, bid ve zahid nsan (Ebu'l-Feth Nasr'a) Allah O'nun batn ve zahirini vel kullarnn kalblerini at eyle asn, O'nu insanlarn ve cinlerin eytanlarna kar ak ve gizli olarak stn klsn. O'nu Allah'n eriat'na uygun olarak Tarikat- Muhammediye'de (sallallahu aleyhi ve sellem) yrtsn ve O'nun gayretiyle dnin zl gereklerini kullarna aklattrsn. phesiz Allah sizin gibi bir insana din ve dnya ilerinde nimetleriyle zahirde ve batnda ltufta bulundu ve yeryznde byklk taslamay ve fesad karmay istemeyenlerin kalblerine sizin sevginizi yerletirdi. Bunu sizin gzel bilginiz ve niyetinize bakarak yapt. Allah Azze ve Celle. Muhammed'i (sallallahu aleyhi ve sellem) en olgun sevgi ve en olgun bilgiyle gnderdi. Bylece Allah Azze ve Celle, kendi sevgisi ve Resul'nn (sallallahu aleyhi ve sellem) sevgisiyle, iinde "irk" olan sevgiyi birbirinden ayrd. "nsanlardan yleleri vardr ki, Allah'tan baka O'na denk (lahlar edinirler), onlar Allah' sever gibi severler. Allah'a iman edenler Allah' daha ok severler." (el-Bakara/165) Bunun iin imani sevgi, imani lezzetin ve dn vecd'in asl oldu. Buhari ve Mslim'de Enes'ten (r.a.) gelen bir hadis-i erifte Allah'n Resul (sallallahu aleyhi ve sellem):

" haslet kimde bulunursa kalbinde mann lezzetini (tatlln) bulur: - Allah ve Resul kendisine daha sevgili olan kimse, - Bir kiiyi ancak Allah iin seven kimse, - Allah kendisini kfrden kurtardktan sonra tekrar kfre dmekten atee dmekten irkildii gibi nefret eden kimse" buyuruyor. Allah'n Resul (sallallahu aleyhi ve sellem) imann tatlln Allah'n sevgisi ve faziletli Resul'nn (sallallahu aleyhi ve sellem) sevgisine balad. Allah Resul'n (sallallahu aleyhi ve sellem) sevmek Allah' sevmektir. Mslim'de Abbas'tan (r.a.) gelen bir rivayette Allah'n Resul (sallallahu aleyhi ve sellem) yle syler: "Kim Rab olarak Allah'tan, din olarak slam'dan ve Resul olarak Muhammed'den (sallallahu aleyhi ve sellem) raz olmusa imann tadn almtr." mann tadn almay bu esaslara raz olmaya balad. Tpk "Vecd" i sevgiye bal kld gibi. Allah'n Resul (sallallahu aleyhi ve sellem) bunu. zahir amellerin asl ve batn amellerin meyvesi olan "Zevk" ile "Vecd"in Allah ve Resul'nn (sallallahu aleyhi ve sellem) emrettikleriyle, bakalarnn emrettiklerinin arasna bir fark koymak iin yapmtr. Sehl b. Abdillah et-Tster'nin (rh.a) dedii gibi: "Kitap ve Snnetin ahidlik etmedii her "vecd" batldr." Bunun iin Allah Azze ve Celle kendisini seven kullarna yle seslenir: "De ki: eer siz Allah' seviyorsanz bana uyunuz ki, Allah sizi sevsin ve gnahlarnz balasn." (Al-i mran/31) El-Hasen el-Basr de diyor ki: "Allah'n Resul (sallallahu aleyhi ve sellem) zamannda insanlarn bazlar Allah' sevdiklerini syleyince, Allah Azze ve Celle'de bu ayeti indirdi." Bylece, Allah sevgisini Resul'nn sevgisine, kendisinin de kullarna olan sevgisini Resul'nn (sallallahu aleyhi ve sellem) snnetine uyma artna balad. Allah kendisini seven kullarn tanmlarken: "Ey iman edenler sizden kim dininden dnerse, o zaman Allah (onun yerine) kendisinin onlar, onlarnda kendisini sevdii, mminlere kar gayet yumuak, kafirlere kar da gayet onurlu ve sert bir toplum getirir ki onlar Allah yolunda savarlar, hi bir ayplayann ayplamasndan korkmazlar. Bu Allah'n lutfudur ki diledii kimseye verir. Allah (lutfu) geni olandr, (her eyi) bilendir." buyurur. (el-Maide/54) Allah bununla kendisini seven ve kendi katnda da sevgiye layk olan kullarn "izzet" ve "cemal" sfatlarn, vd Resul'nn sfatlaryla birletirmektedir. Daha nceki mmetler de bu iki sfat ayr

ayr deerlendiriliyordu. Bu sfat, Allah'n dmanlarna kar "tavizsiz" ve "izzetli", Allah'n dostlarna ve Resul'ne (sallallahu aleyhi ve sellem) kar "efkat" ve "rahmet" le muamelede bulunmadr. Suflerin byklerinden birinin dedii gibi: Vatandan (uzak) Yuvadan uzak, Alar o diyarn harabelerine, Ak, fakat bilmez kime (ak) olduunu... Allah'n rahmeti zerinize olsun Allah size Muhammed'i sevgi ile mterek sevgiyi ayracak bilgiyi vermitir. Bunun iin, kemale eren eriat Allah'n adyla gelmitir. Allah'tan bir ey dilemede O'nun "Rabb" adyla istenmesi meru klnmtr. Namaz klan ve Allah' zikredeni: "Allahu Ekber, Subhanallah, elhamdlillah, ve La ilahe illallah" der. O'na dua edip yalvarmada Allah Azze ve Celle yle dememizi bize retiyor: "Ey Rabbimiz nefislerimize zulmettik." (el-A'raf/23) "Rabbim beni, annem ve babam bala." (Nuh/28) "Rabbimiz gnahlarmz ve bu iimizde (dinimizde) haddi amamz bala ve ayaklarmz (hak zere) sabit kl." (Al-i mran/148) Byle olmasna ramen "suflerin" ou: "seyr-i slkunda; kullarn, "Rububiyet" ve "Kayyumiyeti"ne ehadet etmektedirler." Bylece bu Rabbani Tevhid ile kendisine emrolup istenenlerden gaflet ierisinde fenaya dalar. Halbuki Tevhid-i Rabbani, Allah Azze ve Celle'den daha sevgili olan baka ey olmadn kabullenme, emirlerine boyun eme ve Resul'ne (sallallahu aleyhi ve sellem) itaat etme makamdr. Her ne emredilecekse Onun emriyle ve her ne de yasaklanacaksa O'nun yasaklamasyla yasaklanr. Din ancak O'nun iin sevmek ve O'nun iin nefret etmektir. Kim bu "Tevhid" den yz evirir ve O birincisiyle amel ederse; "Eer Allah dileseydi ne biz, ne de babalarmz irk komazdk." diyen mrik kadercilere benzemi olur. Kim de birincisini brakp sadece ikincisine sarlrsa, O, Allah'n ne kullarn fiillerini ve ne de tm evrendekilerin hareketlerini yarattna inanmayan ateperest kadercilerden olur. Birincisi helal ve haram tanmayan sapk "bahiye" taifesidir. Bunu ancak heva ve heveslerinin emrine uyarak yaparlar. Yoksa bu bir sreklilik gstermez. Bu tr kimseler eriatn snrlan dna kan ve hevalarnn ho grdrdn ilahlatranlar arasnda oktur. Onlarn kendilerine zg bir kibirleri ve yapmakla emrolunmadklar ibadetleri vardr. Bu onlara iinde fasid amel bulunan baz yararlar

salayabilir. Onlar baz ynlerden rahiplere ve putlara tapan hintlilere benzerler. Bunun iin eyh Abdulkadir el-Geylan (Allah O'na rahmet eylesin): "nsanlarn ylesi vardr ki kaza ve kader konusuna girdikleri zaman dillerini tutarlar. Fakat bana bu konuda yle bir pencere ald ki; hakkn kaderine hak ile hak iin meydan okudum, Vel, kadere kar cesurca kandr, ona muvafk olan deil" demitir. Hz. mer (r.a.)'n "Allah'n bir kaderinden dier kaderine sndm" demesi gibidir, (eviren) eyh'in bu yapt, Muhammedi bir dille konumaktr. Yani Mslman Allah'n emrettiklerini yapmak, yasaklarndan kanmakla ykmldr. Velev ki bunun sebebleri takdir edilmi olsun. O, Allah'n bir kaderine, dier bir kader ile karlk verir. Et-Taberan'nin rivayet ettii bir hadisi erifte Allah'n Resul' (sallallahu aleyhi ve sellem): "Dua ve bel gkle yer arasnda karlarlar" buyurmutur. Et-Tirmiz'nin rivayetinde: "Ey Allah'n Resul (sallallahu aleyhi ve sellem); kendimizi tedavi edebileceimiz ilalar, kendimizi saknmak iin yaplan rukyeler ve takiyye iin ne dersiniz? Acaba bunlar Allah'n kaderinden bir eyi geri evirir mi?" diye sordular. Allah'n Resul (sallallahu aleyhi ve sellem); "Onlarda Allah'n kaderindendir" buyurdu. Mslman her canlnn alnnn Allah'n kudret elinde olduunu ve O'nun her eye gcnn yettiini ve alemlerin Rabbi'nin O olduunu, kullarn kalplerinin ve alnlarn O'nun elinde olduunu grr. O'ndan baka yaratc, yarar ve zarar verici, veren ve alan, koruyan, ycelten ve alaltan yoktur. Ve yine emredilen ameli oka yapmak, phelerin oundan kamak, ancak Allah rzas iindir. te bu, tm peygamberlerin zerinde ittifakla birletikleri en ok geni anlamyla slm ve mandr. Mekk Surelerin hepsi bu dni insanln kalbine oturtmak amacyla inmitir. "Allah Nuh'a dinden buyurduu eyleri size de eriat kld. Gerek sana vahyettiimiz, gerek brahime, Musa'ya ve sa'ya vasiyet ettiimiz (ey) dini ikame ediniz ve onda ayrla dmemenizdir. Fakat mriklere, kendilerini davet ettiin ey (tevhid ok) byd. Allah dilediini o din iin seer ve kalbiyle ve bedeniyle itaat edip yneleni o dine eritirir." (e-ura:13) "Andolsun ki her mmete: "Allaha ibadet edin ve tauttan kann" diye (sylemeleri iin) bir rasul gnderdik.." (en-Nahl/36) Bunun iin mam Buhari sahihinde: (Peygamberlerin dini birdir.) diyen bir blm amtr. Allah-u Teala: "Sizden iman edenler. Yahudi. Nasranler ve Sabler'den de iman edip salih amel ileyenler iin (ahiret yurdunda) ne bir korku ne de bir znt vardr."

Din sahibi milletler drt snftr. (Allah'a ve ahiret gnne iman edip salih amel ileyenler). Bu dinlerin tebdilinden nceydi. Ayetin banda m'minler sz konusu edilmilerdir. Bu, eriatn szn ettii halis imandr. "(Ey Resulm) sana da kendinden nceki (hem) kitab tasdik edici (hem de dorulayc) ve ona kar bir ahid olarak, hile o bu kitab' (Kur'an') indirdik. O halde (Sen de) onlarn arasnda Allah'n indirdii (Kur'an) ile hkm ver. Ve sana gelen gerek (hkm) brakp bunlarn hevalarna uyma. Bizlerden herbiriniz iin bir eriat ve yol koyduk. Allah dileseydi. elbette sizi (tek bir mmet klabilirdi. Fakat o size verdii (eriat) ile sizi imtihan etmek iin (bir tek mmet klmad.) yleyse hayr ilerinde yansn. Dnnz topluca Allah'adr. Hakknda ayrla dtnz eyleri, siz o haber verecektir." (el-Maide:48) slm eriat ve Minhac (yol) Hz. Muhammed'in (sallallahu aleyhi ve sellem) mmetine zgdr. "Siz insanlar iin karlm en hayrl bir mmetsiniz." (Al-i mran/110) Meden sureler bu amala inmitir. nk Allah'n eria'tnn hkmlerinin ou, Snnet (mmetin tutaca yol) farzlar ve hadlerin hepsi peygamber ehri Medine'de nmitir. Hizmetinizde bulunan baz insanlardan bana "ittihad" (vahdet-i vcud) mezhebinin grlerini andran haberler ulat iin, sizin hizmetinizde bulunan insanlara herhangi bir ahs hedef almadan bu mektubu ince bir ekilde sz konusu olan bazlarna cevap olarak yazmam gerekti. Allah'n adyla sylyorum ki hi bir insann bizzat kendisi dorudan doruya eletirimizin konusu deildir. Biliyoruz ki fazilet sahibi eyh m'minlerin etrafnda halkalandklar bir zttr. Bizim iin Allah'n dininde ve dnyalk ilerde O'na layk olduu biimde yardm etmek vacibtir. Ben bu konuda bir kitap yazmtm, belki eyhimize gnderilir. Ayrca bu konuda eyhimiz "maduddn" de baz risaleler yazmt. Allah Azze ve Celle her eyi hakkyla biliyor. O'nun bilmesi bizim iin yeter. Eer bu "vahdet-i vcud" cularn zararlarndan Allah yolunun saliklerini sakndrp korumay dinin en byk vaciblerinden grmemi olsaydm, bu tarikatn Allah'a ve Resulne (sallallahu aleyhi ve sellem) iman etmi olanlar iin gizli akidelerinin aklanmasna gerek duymazdm. Fakat eyh (Allah kendisine ihsanda bulunsun) ok iyi biliyor ki. Nebevi davetin, belki tm yaratlm olanlarn yaratlm olmalar ve peygamberlerin gnderilmi olmalarndaki yegane gaye Din'in yalnz Allah Azze ve Celle'nin olmasdr. ou zaman Mool istilas ve slam eriat'nn byle yok olmaya yz tutmasnn en byk sebeplerinden birisi olarak kendisinin ilahln iddia edecek olan kr deccalin nc gleri olduunu zannediyordum. Onlarn szleri yeryzndeki "irk" in tamamn ieriyor. Onlar Allah' Tevhid'le birlemiyorlar. Onlar Ancak Allah ile evrende yaratlm olanlar arasndaki ortak (mterek) eyi birliyorlar. Dolaysyla bunlar Rabb'lerinden yz eviren bir kavim olmulardr. Hatt salih insanlarn bazsndan duydum: "O taifeden olan insanlardan birisi islam topraklarnn kendisine dar geldiini yetmediini Hindistan'a gitmek istediini syler. Ona gre Hintliler mriktiler, bitki, hayvan gibi eylerin hepsine ibadet ediyorlard..." Eer onlar gerekten nebilerin ve Resullerin yolunu (Allah'n selam onlarn zerine olsun) tutmu

olsalard, hidayete erecekler ve gerek bilgiye ve gnl rahatlna kavuacaklard. Ben azamet sahibi olan Allah Azze ve Celle'den mslmanlann hepsini slah edip faziletli eyh'i davetilerinin en hayrllarndan klmasn diliyorum. Allah Teala: "Sizden hayra davet eden iyilii emredip ktlkten alkoyan bir mmet olsun. te onlar kurtulua erecek olanlardr." buyurur. (Al-i mran/164) Allah'n selam, rahmeti ve bereketi zerinize olsun. (imamn fetvalarndan, c.2 sh: 452 (den ksaltlarak.) NDEKLER

Beinci Mektup Bunun gerekten bir mektup olup olmadn bilmiyoruz. Ancak mektup slubuyla yazlmtr. Bu nedenle bunun bir mektup olaca dncesiyle bu konumay buraya aldk. bn Teymiyye bu -mektubunda- patolojik ve imani bir gerek olan "Hased" zerinde durur. (el-Fetava, c. 10, sh:91) Allah- Teala mnafklar hakknda: "Kalplerinde hastalk var, Allah hastalklarn daha (da) artrd." (el-Bakara/10) buyurur. "Biz Kur'an'da m'minlere ifa ve rahmet olan indiririz. Bu zalimlerin ancak perianln artrr." (elsra/82) Bedenin hastalanmas, salnn ve kemalinin bozulmasdr. Kalp hastal da bu tr bir hastalktr. nsann kalbinde phe ve ehvet sebebiyle reklenir. Mcahid ve Katade: "Kalplerinde hastalk vardr." ayetinde "ek" ile tefsir etmilerdir. Bazen de

zinaya kar olan ehvet duygusu ile tefsir edilmitir. "Kalbinde hastalk olan gz kayar" (el-Ahzap/32) Kalp hastal, seni zorla tahakkm altna alm olan, dmana kar beslediin kin gibi bir acdr. Allah'u Teala: "man eden kavmin kalblerinin acsn giderir." (et-Tevbe/14) Hakeza "ek" ve "cehalet" kalbe ac verir. Allah Resul (sallallahu aleyhi ve sellem): "Onlar bilmediklerinde sorsalardya aresizlik ifas ancak soruyla (renilir) buyurmulardr." Hakkn anlalmas iin sorulan sorular cevaplayp aklamada bulunan alimin yaptna: "cevabyla bana ifa verdi" denir. Kalp de tpta bedenin yararl gdalarla beslendii gibidir. Terbiyeye, gelimeye ve slah olmaya muhtatr. Sadaka, hastalarn gnahn suyun atei sndrd gibi sndrr. Kalpte bu terbiyeyle temizlenir ve parlaklk kazanr. "Onlarn mallarndan onlar (gnahlarn) temizleyen ve kendilerini arndran bir sadaka al..." fevahi (ahlakszca ktlkleri) terketmekte insan kalbini temizler." (et-Tevbe/103) "Ey iman edenler, eytann admlarna uymayn. Kim eytan'n admlar ardnca giderse phesiz ki o hayaszl ve ktl emreder. Eer Allah size ltfuyla acmasayd hi biriniz temize kamazd. Fakat, Allah her eyi iiten ve bilendir." (en-Nur/21) "De ki: Ben ancak sizin gibi bir insanm. Bana sizin ilahnz ancak "bir" ilah olduu vahyediliyor. O'nun iin doru olun ve O'ndan balanma dileyin, yazklar olsun o mriklere ki onlar zekat vermezler ve ahiret gnn inkar ederler." (Fussilet/6-7) Buradaki "Zekat" n anlam insan kalbini temizleyen ve prldatan, aydnlatan "Tevhid ve man" dr. Bundan dolay Yahya b. Ammar be trl ilim vardr demitir: a - Dnya hayatnn asl olan ilim: "Tevhid" dir. b - Dinin gdas olan ilim: o da Kur'an ve hadisin anlamlarn kavrayarak daima hatrlama ilmidir. c - Dinin gdas ve ifas olan ilim: fetva ilmidir. Zira kulun bana bir bela geldiinde onun ifas ancak kendisine yol gsteren fetvadadr. Bunun iin kul kendisini tedavi edecek birisine muhtatr. d - Dini ifsad eden ilim; "Kelam ilmi" ve sonradan -dine dayal olmadan- km olan ilimlerdir. e - Dini helak eden ilimdir. Bu da sihir ve benzeri ilimlerdir. Selefi sahilinden bazlar: "Hasenat, iyilik ve ma'ruf: -kalbin nuru, bedenin kuvveti, yzn aydnl, rzkn genilii, insanlarn

kalbinde sevgidir... Gnah ise: kalbin zulmeti, yzn karanl, bedenin gszl, rzkn azl ve insanlarn kalbinde -sahibine- kar dmanlk ve nefrettir." Kalbinin hayat bulup, slah olmasnn asl imanla aydnlanmasdr. Allah Azze ve Celle: "Bir l iken (imanla) dirilttiimiz ve kendisine insanlar iinde yrmesi iin bir nur verdiimiz kimse, karanlklar iinde kalp oradan hi kamayan kimse gibi olur mu? te bylece kafirlerin yaptklar onlara ssl gsterildi." (el-En'am/122) Allah Azze ve Celle, mminlerin kalbindeki iman nuruna iaret ederek yle buyurdu: "Allah yerleri ve gklerin nuru(nu verendir.) Onun nurunun misali iinde gl bir lamba bulunan bir kandil fanusu gibidir. O lamba bir cam iindedir. O cam sanki inciden bir yldz ki, ne dou ve ne de batdan olmayan zeytuni bir aatan yaklr. Onun parlak ya, kendisine bir ate demese bile neredeyse k verecektir. (Bu) nur zerine nurdur. Allah diledii kimseyi nuruna erdirir. Allah insanlar iin misal, verir. Allah her eyi bilendir." (en-Nur/35) Allah'n Resul'nden (sallallahu aleyhi ve sellem) rivayet edilen bir duada yle dedii rivayet olunur: "Kur'an' kalplerimizin bahar ve gnllerimizin aydnl kl..." Duadaki, bahar kelimesi; gkten inen ve yeryznde trl trl bitkiyi bitiren yamur anlamna gelmektedir. Hayat dolu aydnlk kalp ise, Allah'n hidayetiyle prldatp temizledii kalptir. Kalp byle olduu zaman hakk iitir ve onu dnr. Bunun iin Allah'n kitabn dinleyip anlamak istemeyenler hakknda Kur'an- Kerim'de: "Dediler ki; Bizi kendisine ardn eye kar kalplerimiz rtler iindedir. Kulaklarmzda bir arlk, bizimle senin aranda bir perde vardr. Sen (dinine gre) amel et, biz de kendi dinimizle amel edelim." (Fussilet/5) Hayat dolu canl kalbin sahibini haya fuhu ilemekten alkoyar. Allah Resul (sallallahu aleyhi ve sellem): "Haya imandandr." derken bunu kasdediyordu. Kendisinde hi hayat eseri kalmayan kiiye "Vakih" denir. "Vakahet" ise sertlik demektir. Bunun anlam; nemli yumuak olan eyin aksine kuru ve kat olan ey demektir. Bir insan kat kaba ve hantal olursa, onun kalbinde hayatn olmasn salayacak hayatn bir tek emaresine bile rastlanmaz. Kalbin hastalklarndan bir dieri de "Hased"dir. Hased, hased edilen kiinin ahlaknn ve durumunun iyiliinden nefret etmek ve ona bundan tr buz etmektir. ki tr Hased vardr: 1. Allah'n kendisine vermi olduu nimetlerden tr bir insan sevmemek ve onu kskanmaktr.

Hasedin, -yani- kskanln en kts budur. Kskand kiiye kar buz etmeye balaynca, kalbinde bir hzn ve ac duymaya balar. Gittike onun bu durumu hastala dnr. 2. Kskand kiinin kendisinden daha faziletli olmasn istememek ve fazilette onun gibi olmak veya ondan daha stn olmay sevmektir. Bu "Hased"e -kskanla-gbta denilir. Hatta Allah Resul'de (sallallahu aleyhi ve sellem) ve bn Mes'ud yoluyla-Mslimin- rivayet ettii bir hadisite buna "Hased" demitir. "Ancak iki eyde "hased" vardr. Birisi: Allah'n kendisine, hikmet (ilim) verdii ve bu ilmini reten dieri de Allah'n kendisine mal verdii ve bu maln hak yolda tketmesi iin hizmetkar kld kii." bn mer'in rivayetinde ise: "Allah'n kendisine Kur'an verip, gece-gndz onunla amel eden, dieri de Allah'n kendisine mal verip o malndan hak iin gece gndz infak eden kii..." Allah Resul'nn (sallallahu aleyhi ve sellem) bu iki konuda tanmlad hasede "bta" denilir. Bu da fazilette bakasna benzemeyi arzulayp, onun kendisini gemesini istememektir. Fakat kim Allah'n kendisine nimetlerinden vermesini istedii halde, dier insanlarn durumuna bakmazsa buna hased denmez. Onun iin, insanlarn byk bir kesimi bununla ibtilaya urarlar, buna rekabet te denebilir. Nasl ki iki yardan her birisi arkadann kendisini gemesini istemezse. Bu anlamdaki rekabet kt deildir. Hatta hayrl ilerde bu tr yarma sevilen bir ameldir. "... (Ki) Onun sonu misktir. (ok gzel kokuludur.) O halde (bunda) yaracak olanlar, (haydi) yarsnlar!.." (el-Mutaffifn/26) Allah'n kullarnn Allah'n nimetlerinde bir yar ierisinde olmalar emredilmitir. Ancak insan bu yar dnyann geici nimetleri iin yapmamal. Allah'n Resul'nn de (sallallahu aleyhi ve sellem) szn ettii budur. nk Allah Resul (sallallahu aleyhi ve sellem) kendisine amel ettii bir ilim verilmi olan ve bu ilmi retenler ve kendisine verilen maldan Allah iin harcayan insanlarla fazilette yarmay bundan mstesna klmtr. Allah Resul (sallallahu aleyhi ve sellem) mcahidi hadisinde zikretmedi. Zira insan nefsi ok byk zorluk ve meekkat iinde olan kskanp ona benzemek istemez, velev ki Allah yolundaki mcahid maln infak edenden daha hayrl olsa bile. Hakeza Allah'n Resul (sallallahu aleyhi ve sellem) namaz, orucu, hacc, ameli kskanlan insanlarn amelleri arasna almamtr. nk insanlarn ilim ve mal infak ile sahip olduklar dereceler, bu amelleri ileyenlere aynen verilmez de o'nun iin. "Hased" gerekten bakasnn sahip olduu makam ve hreti kskanmada sz konusu olur. Bunun iin ilim ehli ve onlarn peinden gidenlerin arasndaki hased, baka hibir eyde bulunmaz. Hakeza maln harcayaca ve ok hayrda bulunduu iin evresinde bulunan insanlarla benzerleri arasnda da ayn hased vardr. Bu iki insan snfndan birisi, insanlarn kalplerinin gdasn temin ederek, dieri de onlarn bedenlerinin gdasn teinin ederek, onlara yarar salar. O'nun iin Allah'u Teala iki snfa da rnek getirerek yle buyurdu: "Allah yle misal verdi, hibir eye gc yetmeyen ve bakasnn mal olan bir kle ile, tarafmzdan kendisini gzel bir rzkla rzklandrdmz ve bundan gizli, ak infak eden bir kimse hi denk olur mu? Hamd Allah'adr, fakat onlarn ou bilmezler. u iki adam da misal olarak verdi, biri dilsiz,

hibir eyi (ifade etmeye) gc yetmez, efendisinin zerine yktr Onu nereye gtrse hayrl bir ie yaramaz. (imdi) bu, doru yolda olup adalette emreden bir kimseyle denk olur mu?" (en-Nahl/7576) Bu iki rnei Allah Azze ve Celle kendisiyle beraber kendisinden baka ibadet edilenler iin vermitir. nk Vesen'lerin (heykellerin) yarar salayacak ne bir amele ne de bir sze gleri yetmez. Bundan dolay -Asr- saadette insanlar. Abbas'n evini sk sk ziyaret ederler ve onun evinin bereketli olduunu sylerlerdi. Zira olu Abbas (r.a.) insanlara ilim, retiyor. Ubeydullah (r.a.) ise bol bol yedirir, iirirdi. Muaviye, insanlarn "Haccn anlam" hakknda Abdullah b. mer'e soru sorduklarnda ve onun da onlara fetva verdiini grnce "Allah'a yemin ederim ki, ite eref budur." demitir. mer'i (r.a.) Ebu Bekr'le (r.a.) Allah yolunda mal infaknda yartn grrz. Sahih-i Buhari de mer'in (r.a.) kendisi anlatyor: "Allah Resul (sallallahu aleyhi ve sellem) infakta bulunmamz emretti. Tam bu srada da elime bir mal gemiti. Kendi kendime: "Ebu Bekir'i infakta geecek gn varsa o da bu gndr" dedim. Sonra malmn yarsn alp Allah'n Resulne (sallallahu aleyhi ve sellem) geldim. Allah Resul (sallallahu aleyhi ve sellem): "ehline ne braktn?" diye sordu. Ben de o kadarn da ehlime braktm dedim. Birde baktm, Ebu Bekir (r.a.) elinde bulunan ne kadar mal varsa alp gelmi. Allah'n Resul (sallallahu aleyhi ve sellem): "O'na da evinde ne braktn?" dedi. Ebu Bekir (r.a.): "Onlara Allah' ve Resul'n (sallallahu aleyhi ve sellem) braktm... dedi. Bunun zerine ben Ebu Bekir'e (r.a.): "Hi bir zaman hayrda seninle yarmam mmkn deil..." dedim. mer'in (r.a.) yapt mubah olan yar ve "bta" idi. Fakat Ebu Bekir'in (r.a.) yapt ise daha hayrl idi. nk o tm maln vermekle ne bir kimseyle yar iindeydi ve ne de baka kimseden bir ey diliyordu. Sahabeden Ebu Ubeyde bnu'l-Cerrah ve benzenleri de bu tr amalardan uzak idiler. Mallarn infak ederken bta ve yar duygusu iinde olanlarn duygularndan velev ki mubah bile olsa ok uzaktlar. Ebu Ubeyde (r.a.) bu gzel ahlakndan tr "mmetin emin"i (en gveniliri) olmak erefini haketmitir. Emin kii kendisine emanet edilen ey hakknda nefsinde herhangi bir prz grmyorsa, o gerekten emanet edilen eyi korumaya layktr. mam Ahmed'in (r.a) Msned'inde Enes (r.a.)dan rivayet ettii bir hadiste: "Biz, Allah Resul'nn (sallallahu aleyhi ve sellem) yannda oturuyorduk.

"imdi u yamatan, yanmza cennet ehlinden olan bir insan kp gelecek" dedi. Sonra Ensar'dan sakallarndan abdest suyu damlayan bir adam nalnlarn sol eline takm olarak gelip selam verdi. Ertesi gn Allah Resul (sallallahu aleyhi ve sellem) ayn szn tekrarlad. O adam yine ayn yerden kt. Allah Resul (sallallahu aleyhi ve sellem) ayaa kalknca ardndan Abdullah b. Amr bnu'l As (r.a.) kageldi. Enes diyor ki ben babamn yanna gn girmemeye yemin ettim. Eer sen bu gn geinceye kadar beni kendi evinde misafir edersen iyi olur dedim diyor. O da evet dedi. Enes Abdullah'n evinde gece kalmasna ramen: Onun gece namaza hi kalkmadn grd. Yalnz, o gece uyanp yatanda saa-sola kvrandnda Allah- (c.c.) zikreder ve tekbir getirirdi. Sonra sabah namazn klmaya kalkard. Evet ben onun hayrdan baka bir ey sylediini grmedim, derdi. Enes (r.a.): "Bu gn geince neredeyse onun amelini kk grp onu eletirecektim. Ona: "Ey Abdullah hibir zaman benimle annem-babam arasnda bir gazap ve dmanlk olmad. Fakat ben Allah Resul'nn (sallallahu aleyhi ve sellem) kez: "imdi u yamatan, yanmza cennet ehlinden olan bir insan kp gelecek" dedi ve her nde de sen ktn. Ben bunu duyunca senin yannda gn geceleyip senin ne yaptn renmek ve yaptna uymak istedim. Ancak senin hite geceleri fazla amel yaptn grmedim. Peki sen ne yapyorsun ki Allah Resul (sallallahu aleyhi ve sellem) senin hakknda yle syledi? Abdullah; "ite sen btn yaptm grdn. u var ki ben mslmanlardan hi birisine kar kalbimde ne bir aldatma ve ne de Allah'n bir kuluna verdii bir nimetten dolay kskanlk beslemiyorum; deyince. Enes (r.a.): "te seni bu makama ulatran budur. Bizim de gcmznde yetmedii bu!" dedi." Bunun iin Allah Azze ve Celle Ensar vd: "Onlardan nce (Medine'yi) hem yurt hem de iman (slam Yurdu) edinenler, kendilerine hicret edenleri severler, onlara verilen eylerden dolay gslerinde bir ey bulmazlar. Muhta olsalar bile onlar zlerine tercih ederler. Kim nefsinin (mala kar) hrs ve cimriliinden korunursa, ite onlar kurtulua erenlerdir." (el-Har/9) Yani Ensar, kalplerinde Allah'n muhacirlere verdiklerinden tr hibir ey duymuyordu. Dier bir ifade ile muhacirlere kar kalplerinde ne bir kin ve ne de bir hased duyuyorlard. Evs ile Hazrec arasnda din iin bir yar vard. Birisi bir hizmette daha ileri gittiinde dieri ondan daha da ileri gitmek isterdi. Ktlenmi olan "hased"e gelince, bu Yahudilerin kalplerinde besledikleri haseddir:

"Ehl-i kitaptan bir ou (Kur'an gelip) gerek kendilerine apak belli olduktan sonra, ilerinde ki hasedten dolay sizi imannzdan sonra kfre dndrmeyi arzu etiler. Allah'n emri gelinceye kadar grmezlikten gelip sabrl olun. Allah her eye gc yetendir." (el-Bakara/109) Kii byle bir hased'le amel ettiinde zulmedip haddini am olur. Onun iin de "tevbe" edinceye kadar Allah'n verecei azap ve cezay hak etmi olur. Buna karlk kskanlan kii ise mazlum durumuna dm olur. Ona den de byle bir durumda sabredip takva zere olmak "Hased" edeni balayp iledii kusuru grmemektir. Yusuf (a.s.) kardelerinin kskanlyla imtihan edildi. stelik bununla da yetinmeyip onu ldrmek, kuyuya atmak ve kle olarak kafirlere satmay dnmekle ayrca ona zulm ettiler. Hased'den ama nefsin mbtela olup insanlarn ounun kurtulamad bir hastalktr. Onun iin (Hibir cesed, hased'den kurtulamaz) denilmitir. Ancak kt ahlakl olan kii bunu dar vurur. Keramet sahibi olan kii ise onu gizler. Kim nefsinde bir bakasna kar hased duyarsa bu hastaln "takva" ve "sabr" ile tedavi etsin. Din sahibi olan insanlarn ou kskandklar kiilere kar dmanca bir tavr taknmazlar. Fakat buna ramen onun hakk olan gerek bir biimde yerine getirmezler. Aksine birisini insanlar ktleyince, onun iyiliklerini sylemekten ekinirler. Hakeza ounluk onu vdnde susarlar. Halbuki insanlar, o kii hakknda sylediklerini terketmekle emrolunmulard. Bunun cezas da Onlarn kendi haklarn aalamalardr. Bunun iin eyde Allah'a isyan olmu denilmitir: 1 - "Hrs", 2 - "Kibir", 3 - "Hased". Hrsn -Adem'den, Kibrin -eytan"dan, Hasedin-Kabil'den kald sylenir. Allah Resul (sallallahu aleyhi ve sellem): "Sizden nceki mmetlerin hastal sizlere bulat. Hased, dmanlk, ki bu tra edicidir. Sa tra eder demiyorum. Fakat o dini tra eder." Allah Resul bunu hastalk olarak adlandrd. Tpk cimrilii hastalk olarak adlandrd gibi: "Cimrilikten daha belal bir hastalk m var?" Dolaysyla "hased"in bir hastalk olduu, bylece bilinmi oldu. Hadiste hased, cimrilik ve dmanlkla beraber zikredilmitir. nk hased ncelikle Allah'n faziletlendirdii bir kiiye buzetme hastaldr. Ondan sonra da ona dmanlk gelir. Allah Azze ve Celle'nin haber verdii gibi "hased" insana haddini atrr ve ona azgnlk yaptrr.

Bizden nceki mmetlerde de yle olmutu. Onlar birbirlerini kskandklarndan tr birbirilerine kar dmanca tavr taknmlard. "Cimrilik" ve "hased" aslnda nefse hayr dokunacak eyin buuzunu insann kalbine koyan bir hastalktr. Aksine, nefse zarar olan nefse sevdirir. Kalp ise Allah iin yaratlmtr. te Allah'n kullarn zerinde yaratt "Ftrat" budur. Peygamberler (Allah'n selam onlarn zerine olsun) bu ftrat insanln benliine yerletirmek ve onu olgunluu erdirmek iin gnderildiler, bu ftrat deitirmek iin deil. nsann kalbi yalnz Allah' sevip, dini onun iin halis klnca bu hastalklara uramaz. Kalbin sal ancak "iman" "yararl ilim" ve "salih amel" ile korunur. yleyse mmin farzlar en olgun ekliyle korusun ve "Be vakit namaza" "Batn" ve "zahir"de sahip ksn. Zira namaz dinin direidir. M'min bu iki esasa skca sarlmal. nk dileme ve kudret yalnz Allah'tandr. Dnyann skntlar, ykleri ve tehlikelerine ancak bununla tahamml edilebilir, tanabilir, yksek derecelere ancak bununla ulalabilir. Alemlerin Rabbine hamdolsun; hamd ve vg, slam ve Snnet zerine ancak O'nadr. Allah'm efendimiz Muhammed (sallallahu aleyhi ve sellem)'i O'nun ehli ashab, m'minlerin anneleri olan zevceleri. Tabiin ve onlara iyilikle uyanlara, din gnne kadar ok salat ve selamda bulun!... NDEKLER

Altnc Mektup bn Teymiyye'nin skenderiye hapishanesinden yazd bir mektuptur. bn Abdulhadi el-Makdisi'nin dediine gre bn Teymiyye skenderiye'de sekiz ay sreyle hapishanede kalr. Ancak Onun halkla grtrlmesine engel olunmaz. Dileyen Onun hapishanede yapt derslere katlyor ve Onun ilminden yararlanyordu. bn Teymiyye mektubunda hapishane hayabnvn kendilerine Allah'n yardmyla bir glistana dndn ve olmasn bile hayal edemedikleri bereketli olaylarn cereyan ettiini dile getirir. Mektuptaki konunun eksenini yine "Tevhid", "hlasla ibadet" ve "azimet" tekil etmektedir. (el Fetava: c.28, sh:30, 46.)

"Rabbimin nimetine gelince, (sen) Onu kranla an!" (ed-Duha/11) Benim burada bildiim kadaryla, "Cemaat" Allah onlara dnya ve ahirette ihsanda bulunsun, hepsi de ak bir ekilde Allah'n nimetlerine mazhar oldular. Kendisinden baka ilah olmayan Allah'a yemin ederim ki burada grdmz nimetlerin bir benzerini mrmzde grmedik. Allah Azze ve Celle fazlnn, nimetlerinin, hazinelerinin, cmertlik ve rahmetinin kaplarn hibir zaman aklmza ve hayalimizin yanna bile uramayacak bir biimde bize at. Bunun ancak Allah'tan kendisine "Marifetullah", "Tevhid" bilgisi, ncekilerin ve sonrakilerin zerine vacib olan ilim ve iman'dan bir nasibi olanlar bilebilir. Zira gerek sevin ve mutluluk, dillerin anlatmaya gcnn yetmeyecei, vakitlerin gzellii ve bereketi ancak: "Allah'u Teala'y tanmak", "Tevhid", "man" ve bu iman gerei ile Kur'an bilgisinin insana almasyla anlalabilir. Baz alimler byle hllerde yle sylemilerdir: "Eer cennet ehli byle nimetlerin iindelerse, onlar gerekten ok gzel nimete kavumulardr." Bir dieri de yle demi: "yle zamanlar oluyor ki, kalbin iinde bulunduu halden sevinten ucas geliyor. Dnyada iman nimetinden baka, ahiret nimetinin lezzetini kalbe tattracak hibir ey yoktur." Bunun iin Allah Rasul (sallallahu aleyhi ve sellem) bundan tr, namaz vakitleri geldiinde; "Ey Bilal bizi rahatlat!" der ve ezan okumasn emrederdi. Bizi namazdan kurtar diyen zmreler gibi deil. Allah Azze ve Celle kitabnda: "Muhakkak ki O (namaz) Allah'tan korkanlar -hari- dierlerine ok ar gelir." (el-Bakara: 45) "Huu"; kalbin ve beden organlarnn hepsinin Allah'u Teala'dan korkup ona itaat etmesidir. Allah'n Resul (sallallahu aleyhi ve sellem): "Bana dnyada kadnlar ve gzel koku sevdirildi" dedikten sonra gzmn aydnl namaz klmaya konuldu." dedi. Baz insanlarn "merfu" olarak rivayet ettikleri gibi; "bana dnyanzdan ey sevdirildi." diye yaplan rivayette denildii gibi sylenmemitir. nk imam Ahmed b. Hanbel ve mam en-Nesa byle rivayet etmitir. Kendisine dnyadan sevdirilen ey; "kadnlar" ve "gzel" koku, Ancak O'nun gz aydnl ve gnl dinlii ise yalnzca namazla mmkndr. Kalplerde nefislerin vesvesesi vardr. eytan insana gelip ona ehvet ve pheleri alamaya balar ve byle kalplerin hayatn ve huzurunu ifsad eder. Kim dnyada Allah'tan gayrisini severse, hem dnyada hem de tede azap grr. Dnyada istediine kavusa bile azap eker. Eer elde edememise, zaten o bsbtn bir azap, hasret ve znt ierisindedir. Kalplerin mutluluu ve imandan lezzet almas, ancak: Allah sevgisi ile ona yaklamak ve onun

sevdii amellerdedir. Onun sevgisi de ancak kendinden gayrisinin sevgisinin kalpten sklp atlmasyla mmkndr. te; "L ilhe llallah'n -Allah'tan baka ibadete layk hi bir ilah olmadnn- gerei budur. Bu, brahim'in (a.s.) ile tm peygamberlerin ve nebilerin (Allah'n selam onlarn zerine olsun) dinidir. Allah'n Resul (sallallahu aleyhi ve sellem) ashabna: "slam ftrat, ihlas sz, peygamberimiz Muhammed dini ve brahim'in milleti zerine sabahladk. O hanif (muvahhid) ve mslman idi hibir zaman mriklerden deildi deyiniz" derdi. "Hanif" kelimesi hakknda Selef-i Salihin gr ibarede toplanr. Muhammed b. Kab: "Mstakim", At: "Muhlis", dierleri ise: "ttiba ederek", anlamnda yorumlamlardr. "Hanif", kalbi yalnz Allah'a ynelik olan ve bakasna ynelmeyen demektir. Allah'u Teala: "Ona dosdoru ynelin ve O'ndan balanmamz dileyiniz. Yazklar olsun mriklere.." (Fussilet/6) Yine Allah Azze ve Celle Kitabnda: "phesiz Rabbimiz Allah'tr deyip sonra dosdoru yolda olanlarn zerine melekler (rahmetle) iner, (onlara) korkmayn, zlmeyin, va'dolunduunuz cennet size mjde olsun!" der. (Fussilet/30) Ebu Bekr es-Sddk (r.a.) bu ayeti: "Allah'tan yzlerini evirip saa sola bakmadlar" diye yorumlar. Onlar ne kalpleriyle, ne de korkularyla Allah'tan bakasna ynelmediler. Ne kimseye mit baladlar ve ne de kimseden (Allah'n sevmedii) bir eyi istemediler ve bakasna gvenmezler. Onlar ancak Allah' severler, Allah'tan baka ortak koulmu ilahlar sevmezler. Sevgilerini ancak Allah iin yaatrlar. Bunu ne bir kar iin ne de bir zarar defetmek iin yapmazlar. Allah'tan gayr kimseden korkmazlar. Allah' brakp insanlardan dilenmezler ve kalplerinde ki duygularla bakalarna balanarak, izzet ve eref sahibi olmay akllarndan geirmezler. Bunun iin Allah'n Resul (sallallahu aleyhi ve sellem) mer (r.a)'a: "Bu maldan sana gelen, senin istemi olduun dnda olan bir malsa ve kalbinde onu istemiyorsa onu al. Eer byle deilse, nefsini o maln peine takma." Ebu Said el Hudri (r.a.) Allah'n Resul'nden (sallallahu aleyhi ve sellem) rivayet ediyor: "Kim iffetli olmak isterse Allah'ta onu iffetli klar. Kim bireyi dileyip ona tenezzl etmezse Allah ona

-kalp- zenginlii verir. Kim sabrederse Allah ona sabr verir." Yine Allah Resul (sallallahu aleyhi ve sellem): "Zenginlik mal okluundan deildir. Fakat -as- zenginlik, gnl -iman- zenginliidir." buyurmutur. Hadisdeki Afif (iffetli) kelimesi, diliyle de olsa insanlardan hi bir ey ve yardm dilemeyen kimsedir. Allah Azze ve Celle Kitabnda: "Rahman olan Allah'a kar u size yardm edecek askerleriniz kimlerdir? Kafirler ancak bir aldan iindedirler. Bunu size veren (Allah) rzkn tutuverse (ne yaparsnz?) Hayr, onlar (imandan) azgnlkla katadrlar." (el-Mlk/20) Allah Azze ve Celle: "Eer (onlar) imandan yz evirip dnerlerse, biliniz ki, Allah sizin sahibinizdir. O ne gzel sahip ve ne gzel yardmcdr.." (el-Enfal/40) Yine Allah Azze ve Celle yle buyurur: "Allah urunda O'na yarar biimde cihad ediniz. O sizi (bunun iin) insanlar arasndan seti. Dinde size hi bir zorluk yklemedi. Babanz brahim'in dininde (olduu gibi) peygamberin size ahid olmas, sizin de insanlara ahid olmanz iin, O gerek bundan nce (ki kitaplarda) gerekse bu (Kur'an'da) sizi mslmanlar olarak adlandrd. (Bunun iin) namaz kln, zekat verin ve Allah'a (gvenerek) O'na snn. O sizin Mevlanz (dostunuzdur). O ne gzel dost ve ne gzel yardmcdr." (el-Hac/78) "Onun benzeri hibir ey yoktur. O ok iiten ve grendir." (e-ura/40) Yani, Allah'n ne zatnda ne sfatlarnda ne fiillerinde hibir benzeri yoktur. Allah Azze ve Celle kullara ihsannn gzelliinden kalplere huzur ve yaknlk olacak her hayrn esbabn, ins ve cin eytanlarnn errinden korunmas iin baheder. Hayrn tamam, ma'rufu emreden ve mnkerden -bizi-alkoyan Allah'n Resul'ne (sallallahu aleyhi ve sellem) uymaktr. nsanlarn ou Onun (sallallahu aleyhi ve sellem) ne getirdiini bilmiyorlar, bilenlerse ok az. "Dorulara erenlerin (Allah) hidayetlerini daha artrd ve onlara takvalarn verdi" (Muhammed/17) Allah Azze ve Celle: "Bizim dinimiz yannda Cihad edenleri elbette yolumuza erdireceiz. phesiz Allah ihsan edicilerle beraberdir." (el-Ankebt/69) "Cihad" Allah'n hidayetine gtrr. Yine bir dier ayet-i kerimede Allahu Teala: "Ey Nebi Allah sana ve sana uyan mminlere yeter" (el-Enfal/64) buyurur. Allah, Resule (sallallahu aleyhi ve sellem) uyan herkese yeter. Yani -Allah-Onu korur, hidayete erdirir ve Onu stn klar.

Fakat ne yazk ki Allahu Teala'nn dedii gibi insan cahildir ve zalimdir. "Biz emaneti, gklere yere ve dalara teklif ettik, onu tamay ekinerek kabul etmediler. Ve insan onu yklendi. (phesiz) O ok zalim ve cahildir." (el-Ahzap/72) Allah Azze ve Celle: "Rabbinin hamdiyle O'nu tenzih et, O'na istifarda bulun O tevbeleri ok kabul edicidir." Her insann tevbesi haline ve iinde olduu durum ve makama gredir. "Din" "Tevhid" ve "stifar"n cmlesi olduu iin Allah Azze ve Celle: "Bil ki! (Ey Muhammed) kukuuz Allah'tan baka ibadete layk hi bir ilah yoktur. Kendi gnahn, mmin erkekler ve mmin kadnlar iin istifarda bulun." (Muhammed/19) Yine Allahu Teala: "Dosdoru O'na yneliniz ve O'ndan balanma dileyiniz..." (Fussilet/6) buyurur. "Rabbinizden balanma dileyin ve sonra ona tevbede bulunun." (Hud/52) Bylece emredilen ve yasaklanan amellerin hepsi "Tevhid"e dahil olmu olmaktadr. Yani: "L ilhe llallah'n -Allah'tan baka ibadete layk hi bir ilah olmadnn- anlam ierisine girmektedir. Kim Allah'a itaat saylan amelleri Allah iin ilemez ve isyan saylan gnahlardan Allah iin kanmazsa, Allah onun amelini kabul etmez: "Allah ancak gerek takva zere olanlardan -amellerin halisini- kabul eder." (el-Maide/27) Talk b. Habb (rh.a.): "Takva Allah'a itaatle O'nun gnderdii nur zere yrmek, yalnz Allah'tan rahmet dilemek ve yine O'nun gndermi olduu doru yolda, Allah'a isyandan kanmak, Allah'n azabndan korkmaktr." der. yleyse her kulun mutlaka kendi hali ve durumuna gre "tevbe" ve "istifar" etmesi gerekir. Allahu Teala bir kula "Tevhid" i ikram ederse de O kalbinden ihlasla "L ilhe llallah'a -Allah'tan baka ibadete layk hi bir ilah olmadna- ahidlik ederse,(*) Allah onu gven, mutluluk ve sevinle kendi kullarna efkatle muamele etmek ve Allah yolunda cihadla ssler. O bu -gzel ahlakyla- hem cihad eder, hem merhamet eder. Onun sfat sabr ve merhamet etmektir. Allah Azze ve Celle: "Asra yemin ederim ki, insan gerek ziyan iindedir. Bundan ancak iman edip salih amel ileyenler, birbirlerine hakk ve sabr tavsiye edenler mstesnadr." (el-Asr/1, 2,3) "Tevhid" kulun kalbinde glendike, "iman", "gveni" "tevekkl" ve "yakn"i de o derece glenir. nsanlarn kalplerinde oluan korku, kalplerindeki "irk" tendir.

"lah", yalnz kendisine kulluk/ibadet edilen, sevginin kulluun iclal'in ve ikram'n, korku, midin baland Rab'dir. Kalp Allah' severken dier eyleri sevemez. Allah'tan bakasna dua edip. Ona tevekklde bulunmaz ve bakasndan bir ey dilemez... (Mektuptaki ara cmle..) "Allah'n, hakknda hibir delil indirmedii eyleri Ona ortak komalar sebebiyle, kafirlerin kalplerine yaknda korku salacaz. Gidecekleri yer de cehennemdir. Zalimlerin varaca yer ne ktdr." (Al-i mran/151) Allah Azze ve Celle'nin brahim (a.s.)in kssasnda: "Kavmi O'nunla tartmaya kalkt, [dedi ki, beni doru yola iletmiken, Allah hakknda m benimle tartyorsunuz...]" (el-En'am/80) "man edip, imanlarna zulm (irk) kartrmayanlar (var ya) ite onlar iin (ahirette) gven vardr ve onlar doru yolda olanlardr." (el-En'am/82) Allah'n Resul (sallallahu aleyhi ve sellem) bir hadis-i eriflerinde: "Dinarn kuluna yazklar olsun! Dirhemin kuluna yazklar olsun, ipekten aba sahibine yazklar olsun! Kadife elbise sahibine yazklar olsun; Yazklar olsun (o insana) ba zerine yklsn, -bir yannadiken batarsa, kmasn." brahim(a.s.)' kafirler irk kotuklaryla korkutmaya kalknca brahim (a.s.) yle demiti: "Sizin ortak kotuklarnzdan nasl (ne diye) korkaym? -Halbuki- siz (Allah'a), size hakknda hibir delil indirmedii halde O'na ortak komu olmaktan korkmuyorsunuz? Eer biliyorsanz (syleyiniz) hangi topluluk gveni daha ok haketmitir? "Eer yeryzndekilerin ounluuna uyacak olursan, seni Allah'n yolundan saptrrlar. Onlar ancak zanna uyuyorlar ve Onlar yalandan baka bir ey sylemezler." (el-En'am/116) "(De ki): Allah'tan baka hakem (hkm verici mi) arzulayaym? Halbuki size Kitab' ayrntlaryla aklayarak indiren O'dur..." (el-En'am/114) Diyor ki: "Allah'tan bakasna itaat eder ve O'ndan gayrsna ibadet eder ve O'nun dininde, hakknda delil indirmedii bir eyle konuursanz, bu iki topluluktan hangisi daha ok gvendedir. Eer biliyorsanz bunun farknda olursunuz. Yani siz Allah'a irk kotuunuz halde O'ndan korkmuyor, stelik beni Allah'tan gayrsyla korkutmaya alyorsunuz! Allah Azze ve Celle'nin u szne bakarsanz kimin gven iinde olduunu anlarsnz." "Onlar iin -kyamet gnnde- emniyet vardr ve onlar doru yola ermilerdir." (el-En'am/82) Bunlar gerek, "Tevhid" ve "hlas" ehli insanlardr. mam Ahmed b. Hanbel: "Eer akideyi tashih edersen kimseden korkmazsn" der. Fakat eytan insanlarn kalbine vesvese verir.

Allah'u Teala kitabnda: "Bylece biz, her Peygambere insan ve cin eytanlarndan dman kldk. (Bunlar), aldatmak iin birbirlerine ssl szler sylerler. Rabbin dileseydi Onu da yapamazlard. Artk onlar uydurduklaryla ba baa brak." (el-En'am/112) Allah'u Teala bize unu sylemektedir: "Peygamberlerin Allah'tan getirdiklerine mutlaka kar kan ve insana ssl szlerle vesvese verecek olan insan ve cin eytanlar bulunacaktr." nsanlar arasnda hakim ancak Allah'n kitabdr. Bu Din ve eriat'n gereidir. Allah bu kitaba sahip olan stn klar. "phesiz ki, benim velm, kitab indiren Allah'tr ve O salihleri korur." (elA'raf/196) Sonra yle buyurdu: "Sonra Seni din konusunda bir eriat zere kldk. Ona uy! Bilmeyenlerin nevalarna uyma!" (elCasiye/18) Allah Azze ve Celle: "Andolsun biz Peygamberlerimizi ak delillerle gnderdik ve insanlarn adaleti ikame etmeleri iin onlarla beraber Kitab ve Mizan' indirdik. Demiri de, iinde etin bir kuvvet ve insanlar iin yararlarla indiren Allah'n dinine ve peygamberlerine grmeden yardm edenleri bilsin diye. Allah kuvvet sahibi ve azizdir." (el-Hadd/25) "Mizan" adalettir adaletin tannmasna yardmcdr. Allah demiri, Kitab' stn klmak iin gnderdi. Eer Kur'an'a sahip kan insan onunla amel ederse, gerekten Allah yolunda cihad etmekten mutlu olur. nk Allah'u Teala "Kitab" kendi katndan stn klm ve kitabn hkm dna kandan da intikam almtr. Allah Azze ve Celle: "Eer siz ona (Muhammed'e) yardm etmezseniz, (iyi bilin ki) O iki kiiden biri olduu halde, kafirler Onu Mekke'den kardklarnda. O, arkadana "zlme Allah bizimle beraberdir" demiti." (et-Tevbe/ 40) Allah'n Resul (sallallahu aleyhi ve sellem): Ebu Bekre (r.a.): "Allah bizimledir" ayetini okudu. Allah'u Teala: "Allah takva sahipleri ve muhsinlerle beraberdir." (en-Nahl/128) demitir. Yine: "Allah sabredenlerle beraberdir." (el-Bakara/153) buyurmutur.

Allah Resul'nn (sallallahu aleyhi ve sellem) emrine uyup, dier insanlarn emirlerine uymayan herkes, Allah'n Resul'nn (sallallahu aleyhi ve sellem) yoluna uymu ve O u ayeti kerimede ki mjdeden nasibini almtr. Ve o bunda Allah Resul'ne (sallallahu aleyhi ve sellem) uyanlardan olmutur. "zlme Allah bizimledir." (et-Tevbe/40) Allah Resul'ne (sallallahu aleyhi ve sellem) uygun davranrsa, Allah'n: "zlmeyin phesiz ki Allah bizimledir." sznden bir nasibi olur. Allah'n beraberlii insann ahirete gtrd amele gredir. Kur'an buna ok yerde iaret ettii gibi, Allah Azze ve Celle yle der: "Onlara ufuklarda ve kendi nefislerinde Onun (kitabnn) hak olduu aka ortaya kncaya kadar, ayetlerimizi gstereceiz," Rabbinin her-eyi grc olmas yetmez mi?" (Fussilet/54) Ve yine Allah Azze ve Celle: "Sonu ancak takva sahiblerinindir." (el-A'raf/128) "Rabbin iin namaz kl ve (kurban) kes." (el-Kevser/ 2,3) Allah Resul'nn (sallallahu aleyhi ve sellem) getirmi olduu "Dinin" herhangi bir emrini aalayan da yukardaki ayet-i kerimedeki cezadan nasibini alr. Bunun iin Ebu Bekr b. Ayya'a: "Mescidde baz insanlar toplanyorlar. Onlar dinlemek iin de onlarn yanna baz insanlar gelip oturuyorlar, denilince yle dedi: "Kim insanlar iin oturursa, insanlar da onun iin otururlar." Ancak elh-i snnet olduklar gibi kalrlar ve bylece onlarn ad da srekli olarak hatrlanr. Bid'at ehli lnce, kendileriyle beraber anlmalar da lr. Bunun sebebine gelince bid'at ehli Allah Resul'nn (sallallahu aleyhi ve sellem) getirmi olduu dinin bir ksmn aypladlar. Allah'u Teala'da bundan tr onlarn soyunu kurutup kksz brakt. Allah Resul'nn (sallallahu aleyhi ve sellem) getirmi olduu Din'e man edip onu yceltenlerin de u ayet-i kerimedeki mjdeden nasipleri vardr: "Senin zikrini (anlman) ycelttik." (el-nirah/4) Allah'n Resul'ne (sallallahu aleyhi ve sellem) iman etmi olanlarn, Dnya ve ahiret nimetlerinden derecesine gre nasipleri vardr. Ancak O'nun mmetinden hi kimse "Nbvvet ve Risalet" ten olan herhangi bir sfatyla ortak bir tarafa sahip olamaz. man ve salih amelden olan her davran iin, Allah mmin olan kullarna hayrla karlk verir... Allah'u Teala Kitab'nda: "Mrikler holanmasalar da, dinini -tm- dinlere stn klmak iin, Resl'n hidayet ve Hak Din ile gnderendir." (et-Tevbe/33) Yani: hccetle ve beyanla el ve dil ile...

Bu vasflar kyamet gnne kadar srecektir. Fakat, "Mekki Cihad", "ilim" ve "beyan" ileydi. "Medeni Cihad" ise el ve kllayd. Allahu Teala: "O halde kafirlere, boyun eme. Bununla (Kur'an ile) onlara kar byk bir Cihad yap!" (elFurkan/52) El-Furkan Suresi Mekki'dir. Ancak Allah'n Resul (sallallahu aleyhi ve sellem) "dili" ve "beyanyla" cihad ediyordu. Fakat o batln zerine dorudan doruya gitmiyordu. Mekki olan surelerde, yle beyanda bulunuyordu: "De ki (Ey Muhammed) sizin Allah'tan gayr ibadet edindiklerinize ibadet etmekten (Rabbin katndan) alkondum. De ki: Ben hevanza uymuyorum. Eer yleyle yaparsam ben saptm olurum. O zamanda ben hidayete erenlerden olamam." (Al-i mran:56) "Yoksa, Allah sizden cihad edenleri belli etmeden ve sabredenleri ortaya karmadan cennete gireceinizi mi sandnz?" (Al-i mran/142) "nsanlar iman ettik demeleriyle braklvereceklerini mi sandlar? Andolsun ki, biz onlardan ncekileri de imtihan etmitik. Elbette Allah dorular ortaya karacak yalanclar belirleyecek. Yoksa ktlkleri ileyenler, bizden kap kurtulacaklarn m sandlar? (Ne kt) hkm veriyorlar." (el-Ankebut/2, 3, 4) Allah Azze ve Celle bylece peygamberlerini insanlara gnderdiini beyan etmitir. nsanlar bu konuda iki ksmdr. 1 - "Ben Allah'n Resul'ne (sallallahu aleyhi ve sellem) iman edip ve ona itaat ettim diyen" kii, bu insann mcahid ve sbir olduunun bilinebilmesi iin mutlaka imtihanlardan geip snanmas gerekir ki doru veya yalan syledii anlalsn. 2 - Dieri ise; gnah ilemekten hi elini ekmeyen kii. Bu insan artk ktlklere batm bir insandr. Bu hareketleriyle kendisini hesaba ekmeden bizi geride brakp geeceini sanmasn. Mutlaka ona da Allah hesabn soracaktr. nsanlarn hibirisinin bu iki ksm insann dnda kalmas mmkn deildir. Allah'u Teala Kitabnda: "nsanlardan yleleri vardr ki hibir ilmi olmadan Allah hakknda mcadelede edip her inat eytana uyar ." (el-Hac/3) "nsanlardan yleleri vardr ki, Allah'a yalnz bir (ynden amelin ucu veya) kenaryla ibadet eder. Eer kendisine bir hayr ularsa buna ok memnun olur, ayet kendisine bir fitne (imtihan) ularsa, ehresi altst olur. (dinden geri dner) O, -artk- dnyay da ahireti de kaybetmitir, ite bu apak bir hsran olur." (o), Allah'tan baka kendisine ne zarar ve ne de yarar olmayana yalvarr. te bu byk bir sapklktr. O (kendisine) zarar yararndan daha yakn olana yalvarr (ibadet eder) o ne kt bir yardmc ve ne kt bir dosttur." (el-Hac/11, 12, 13) Allah Azze ve Celle bu ayet-i kerime'de Din'de ilmi olmadan mcadele eden kiiyi tanmlamtr.

"lim" Allah'n Resul (sallallahu aleyhi ve sellem) ile gnderdii dindir." "Sultan" ise Allah Azze ve Cellenin u ayette yapt tanma gre anlalr: "Onlar kendilerine (Allah'tan) gelmi hibir sultan (hccet) olmadan Allah'n ayetleri hakknda mcadele edenlerdir. Bu Allah katnda ve m'minlerin yannda byk bir gazap olmutur. Allah, byklk taslayan her zorbann kalbini mhrler." (el-afir/35) Kim ilmi olmadan konuursa, Allah'n dini hakknda Allah'n gndermedii ile cidal'de bulunursa, ilmi olmadan konumutur. Kimin de ilerini eytan stlenmise, O artk onu saptrr ve ac bir azaba, gtrr. Kim Allah'n dinine uyarsa, Allah'a gerek bir bilgi ile kulluk etmi olur. Halbuki dier insan nefsinin azmettiini bulursa Allah'n yolunda yrr, dilediine kavuamamsa ve bana gelenler hevasna uymuyorsa. Din yolunda yrmekten vazgeer. te bu insan Allah'a "harf zerinde, yani iin kenarnda kysnda kalarak kulluk etmek istemitir." "Harf" kenar demektir. Ekmein kenar, dan kenar, uurumun kenar gibi, bu insan sebatla istikrar iinde deildir. Yani byle bir kii yaratlmlara yalvarr yakarr, onlardan korkar ve onlardan beklentilerde bulunur. Halbuki onlardan hibirisi ona zarar ve yarar vermeye malik deildir. Aksine, O insanlarn kendisine olan zarar, yararlarndan daha oktur. Her ne kadar bu ayetin nzul sebebi hususi ise de hkm umumdir. Dolaysyla lafz delalet ettii kimseler hakknda kyamet gnne kadar devam edecektir. Bundan tr Allah'tan gayrsna dua edip meded uman herkes, Allah'a "irk" komutur. Zahirde olanlar buna ahiddir. nsan Allah'tan gayrsna ikayette bulunduu zaman, onlardan yarar yerine aksine daha ok zarar grr. Allah Sbhaneh'u ve Teala'ya kullar ikayette bulunduklarnda onlarn ihtiyac olan eye karlk verir ve onlara "tevbe" ve "istifar" da bulunmalarn ilham edip onlara yardm eder. Onlar glendirir ve hidayete erdirir. Kullarnn -hakeza- ihtiyalarn giderir, iinde bulunduklar fakr-u zaruretten kurtarp kendisine yaklatrr, korur, sever, kendisi iin seer. Kul birisinin kendisine hacetini arzetmesi halinde Onu aalar ve kmser, sonra da ondan yz evirir. O bylece hem dnyay hem de ahireti kaybetmi olur. Velev ki bu yalvard yakard insan o'nun baz ihtiyalarn yerine getirmi olsa bile. nk insan kendisi hizmetinde, olan bazlarn nefsinin hevasna uyarak kendisine kul kle edinir. brahim (a.s.): "Siz ancak Allah'tan baka bir takm putlara tapyorsunuz (onlar Allah'a ortak ve bize efaatilerdir diye) yalan uyduruyorsunuz. phesiz sizin Allah'tan baka taptklarnz (kulluk ettikleriniz), size rzk vermeye gleri yetmez. O halde rzk Allah katndan isteyiniz. Ve O'na kredin, siz ancak O'na dndrleceksiniz." (el-Ankebt/17) Yine Allah Azze ve Celle:

"Eer Allah size yardm ederse, artk size stn gelecek yoktur. Eer sizi yardmsz brakrsa, ondan baka, size yardm edecek kim vardr? M'minler ancak Allah'a tevekklde bulunsunlar." (Al-i mran/160) "(Ey M'minler) gevemeyin, zlmeyin. Eer (gerekten) man etmi iseniz, stn olan sizsiniz." (Al-i mran/ 139) Allah'u Teala Kitab'nda: Kim de Allah'n Resul'nn getirdiini knarsa; "Seni knayan ve kk drmek isteyenin soyu kesiktir." (el-Kevser/3) ayetinden nasibini alr. Bundan tr Ebu Bekr b. Ayya (rh.a): "Ehl-i Snnet yaayacak ve onlarn ad da yle anlarak yaayacaktr. Bidat ehli lr, onlarn hatrlanmas da onlarla beraber lr. nk bidat ehli'nin Allah'n Resul (sallallahu aleyhi ve sellem)'i knayanlarn -Allah soylarn kuruttu." demitir. Allah Resul'nn (sallallahu aleyhi ve sellem) getirdii ary insanlara aka ilan edenlerin: "Senin -zikrini- anlman (kadrini) ycelttik." (el-nirah/4) ayetinden bir nasipleri olacaktr. Kim -insanlar- Allah'tan gayrsna arrsa o mriktir. Gerek gzle grlen durum bunu dorulamaktadr. nsanlardan bir ksmna insanlar, dertlerini gtrp yanp yaklsalar da, bunlarn zarar yararndan daha yakn veya mmkndr. Bu ok geni bir meseledir, bu konuda ok yazdm ancak bu meseleyi ilim, tecrbe ve duygu yoluyla daha iyi rendim.

Hasl, Allah Azze ve Celle'nin bu mekanda bana ikram ettii nimetten saymann imkan yok. inde bulunduum durum bunun ak bir ifadesidir. En ok muhta olduum ey, benim cemaatim (kardelerim). Dileim onlarn mutluluklarn, sevincin ve iman lezzetinin hepsine birden erimeleridir. Yine dileim odur ki, Allah onlara bilgisinden prltlar bahedip, kendi yolunda O'na itaat ve cihadla onlar en yce derecelere ulatrr. yle insanlar tanyorum ki, onlar bunun kadrini bilmilerdir. Onlar bunu ancak, "zevk" ve "vecd" yoluyla bilirler. Fakat hibir mmin olmasn ki bundan bir nasip sahibi olmasn. Bunun, azyla ouna delil getirilebilir. Bunun gerek deerini bilmese(ler) bile!

Ben insanlarn ahvalini biliyorum, inci nerede, inek tersi nerede? Fakat buna ramen yine biliyorum ki, Allah Azze ve Celle hsn-i ihtiyari (semesi) ve ltf ile rahmetinden kendi haline gre Allah'a kulluk edip O'nun yolunda ilmi ve ameliyle cihad edecek ve gcn Allah'n dininin stn gelmesi iin kullanmasna harcayarak kullarn olmasna hkm verecektir. O kulun o zaman gayesi Allah'n sznn en stn olmas olacak. Sevgisi, nefreti, dmanl, vgs ve knanmas sadece Allah iin olacaktr. (*) Mutlak hidayet sahibi olan Allah, insanlar hidayetine erdirir. Herkes her zaman onun hidayetine muhtatr. Bunda kendisine uyulacak en faziletli kii Allah'n Resul (sallallahu aleyhi ve sellem), O'ndan sonra da O'na en gzel ekilde uyanlardr. Allah Resuln (sallallahu aleyhi ve sellem) rnek almak, ancak "iman", "yakn" ve "cihad" ile olur. Allah Azze ve Celle de yle buyurmad m? "M'minler ancak, Allah'a ve Resulne nanan; sonra (imanlarnda) pheye dmeyen Allah yolunda mallaryla, canlaryla cihad edenlerdir. te (imanlarnda) sdk (doru) olanlar onlardr." (elHucurat/15) Allah Azze ve Celle bu ayette m'minin sahip olmas gereken haslete iaret etmitir. Birincisi: Allah ve Resulne (sallallahu aleyhi ve sellem) iman etmek. kincisi: Bundan sonra ekke kaplmamak, inandna derin bilgiyle bal olmak ve sebat gstermek. Yakin bilgi "Rayb" (ekke) aykr bir kavramdr. "Rayb" iki ksmdr: a - lmin eksikliinden tr oluan "ek" dieri insann kalbinde oluan "atma ve huzursuzluk" her iki durumda imann azlndan -zayflndandr- iman iin kalp ilmi zaruridir. nsann her azasnn bilinmesi iin ilme gerek yoktur. Kalbin ameli veya basireti, sebat (huzuru) skuneti, tevekkl, ihlas ve Allah'a olan "inabeti" (yneliidir.) Bu meselelerin hepsi Kur'an- Kerim'de zikredilmitir. "Rayb" hareket anlamna gelir. Allah Resul'nn (sallallahu aleyhi ve sellem) hadisinde buna deinilmitir. Hareketsiz duran bir ceylan grdnde onu kimse hareket ettirmiyor (korkutmuyor) anlamnda "rayb" szcn kullanarak ifade etmiti. Bir hadislerinde; (Hseyin (r.a.) rivayeti): "Seni ekke dren eyi brak, ekke gtrmeyene yap." buyurmutur. Zira doruluk kararllk, yalan ise "ek" tir. Doru kii kalbi huzursuz olmayan kiidir. Yalancnn ise kalbinde srekli bir alkant ve huzursuzluk vardr. Araplar sakin ve hareketsiz suya "Yakn" derler. M'min kalbi hep mutmaindir, iinde "Rayb"a (ekke) yer olmaz. te bu Allah Azze ve Celle'nin: "M'minler ancak, Allah'a ve Resulne inanan, sonra (bu imanda) pheye dmeyen, Allah yolunda mallaryla canlaryla cihad edenlerdir. te (manlarnda) sadk -doru- olanlar onlardr." (elHucurat/15) Buhari ve Mslim'de S'd b. Eb Vakkas (r.a.)'n rivayet ettii bir haberde:

"Allah'n Resul (sallallahu aleyhi ve sellem) bazlarna at'da (bata) bulunup, -onlarn arasndabana onlardan daha sevgili olan birisine bir ey vermedi. "Ey Allah'n Resul (sallallahu aleyhi ve sellem): Filandan ne haber? dedim... O (sallallahu aleyhi ve sellem); "Allah'a yemin ederim ki ben onu m'min olarak gryorum" dedikten sonra; "Ancak ben bir adama, O'ndan bakas, bana daha sevimli olduu halde -ganimetten pay veririmbunun da hikmeti Allah'n O'nu (rza gstermemesinden tr) cehenneme atmasndan korktuum iindir." dedi. "Me'sur.... dua'da Allah'n Resul (sallallahu aleyhi ve sellem): "Allah'm bize kendi katndan yle bir korku bahetki, bizimle sana isyan etmemizin arasna girip bizi korusun." mam Ahmed'in Msned'iyle et-Tirmiz'nin Camiinde Ebu Bekre (r.a.)'dan rtvayetiyle gelen bir hadisi nebevide: "Allah katndan hi kimseye yakn ve afiyetten daha hayrl birey verilmemitir. Onu Allah Subhaneh-u ve Teala'dan isteyiniz!" denilir. Bunun iin Ebu Cafer el Bakr ve selef-i salihinden bazlar: slam byk bir daire, man da onun iinde bir dairedir. Mesela kul zina ettiinde iman dairesinden kp slam dairesine girer. (Mslim ve Buhari) de -mtevatir olarak rivayet edilen sahih bir hadiste- Allah'n Resul (sallallahu aleyhi ve sellem) "Zani zina ettii zaman mmin deildir. Hrsz ald zaman mmin deildir." buyurmulardr... Bu alimlerin en zahir olan kavlidir. Biz mslman olduk deyip kalplerinde imann -tam- olarak yerlemedii Araplar ve benzeri mslmanlar yaptklar salih amellerden dolay ecir sahibi olurlar. "Eer Allah'a ve Resulne itaat ederseniz sizin amellerinizden hibir eyi eksiltmez." (el-Hucurat/14) Onlar ne kafir ne de mnafk deillerdir. Bunlar henz imann gerek olgunluuna ulaamamlardr. Allah'u Teala ayet-i kerime'de onlarn kamil iman sahibi olmadklarn belirtmitir. Velev ki iman dairesine de girmi olsalar. Tpk Allah Azze ve Celle'riin: "...M'min olan bir kle azad etmesi..." (en-Nisa/92) ve "Ey iman edenler namaza. kalktnzda yzlerinizi ve ellerinizi dirseklerinize kadar ykaynz." (elMaide/6) buyurduu gibi.

Bundan amacmz Cemaatteki kardelerimize Allah Azze ve Celle'nin burada bize ihsan ettii nimetlerinin her zamankinin ok stnde olduunu haber vermektir. Allah'a hamdolsun, O'nun nimetlerinin bolluu iinde yayoruz. Velev ki cemaatle bizzat karlama faziletinden mahrum olsak bile. Ben gece gndz onlarn hakk olarak omuzlarmda bulunan sorumluluk iin Allah'a yalvaryorum. Bundan kasdm Allah'u Teala'nn onlara kar olan muamelesinde Allah'a yaklamaktr. Cemaatten her kardeimden istediim, Allah'tan korkarak O'nun yolunda cihad etmesidir. Bu kardein de, dierlerinin de davette Allah ve Resul'nn emrettiklerine ball derecesindedir.

"Allahm, mmin erkek ve kadn, mslman erkek ve kadn kullarn bala. Onlarn kalplerini birletir. Onlarn aralarnda olan ekimeleri slah et. Onlar Sen'in ve onlarn dmanlarna kar stn kl. Onlar ktlklerin a ve gizlisinden koru!" Allah'm Kitab'na ve Din'ine ve mmin kullarna yardm et. Allah'm, insanlar Sen'in dininden alkoyan ve senin dinini deitiren kafirlere ve mnafklara azap et! Allah'm mcrim kavimlerden geri evrilmeleri mmkn olmayanlarn zerine azabnn en iddetlisini indir! Ey bulutlar gezdirip yrten, kitab indiren, onlar depremin sarsd gibi sars ve bizi onlara stn kl." Rabbimiz bize yardm et bize dman olanlar bize stn deil, bizi onlara stn kl. (Dua zetlenerek alnmtr.) Bizi, bize kar azgnlk yapanlara kar ycelt! Rabbimiz bizi sana gnlden bal fedakar akir kullarndan eyle! Rabbimiz tevbemizi kabul et, ve bizi gnahlarmzdan- temizle. Kyamet gn hccetimizi sabit kl, dillerimize hakk sylet ve dorult ve sinelerimizin kirini gider!" Snneti stn klan, bid'at ehlini alaltan Allah'a hamd, Muhammed'e (sallallahu aleyhi ve sellem) ve O'nun ashabna salat ve selam olsun!" NDEKLER

 Yedinci Mektup bn Teymiyye skenderiye'den ayrlndan sonra bu mektubu am'daki ailesine gndermitir. (Muhammed el-Abde'nin yaynlad mektuplar, sh:38,39) Biliyorsunuz ki biz Allah'a hamd olsun, O'nun izniyle burada bol bir nimet ve he rgn yenisine ahit olduumuz ilahi ayetlerin geni bereketi iindeyiz. Byle olaca asla kimsenin aklna hayaline gelmezdi. Allah'a pek gzel, temiz mbarek hamdler olsun. Hak her zaman bir stnlk, ycelme ve art ierisindedir. Batl ise srekli olarak alalmada, dmede ve yok olmada. Allah -burada- hasmlarn boyunlarn krd ve kudreti nnde edirdi. Muhaliflerimizi Allah-u Teala yle bir hale getirdi ki burada bunu izah etmeye kalkrsak ok uzar. Biz burada onlarla olan tartma ve grmelerimizde, slam'n, Snnetin izzeti, batl ve bid'atin hezimete uratlmas iin baz artlar kotuk. Hemen hemen hepsi bu artlar kabul ettiler. Onlarla bu konuda davranlar bu ynde Salim olmayncaya kadar artlarmzda ahidleme yapmadk. Onlarn sadece sz vermelerine inanmadk ve bizden istediklerini de artlarmza gre amel etmelerine baladk ki halkn tamam arasnda slam'n ve Snnetin izzeti yaylsn ve iyilikler, ktleri silsin. Daha bunun gibi slam'n izzetine vesile olacak ve Allah'n kullarna ikramda bulunduu nice olaylar oldu. Bunlar da yine uzatmamak iin yazmaktan, sarfi-nazar ediyoruz. Size daha nce yazdm mektupta kiliseler hakknda yazm olduum bir risaleyi istemitim. Bu benim el yazmla yazdm bir risaledir. naallah onu bana gnderirsiniz.! Bu konuda eyh Cemaluddin el-Mizzi'den yardm isteyebilirsiniz. nk kitaplarn iinden neyi nasl bulup karacan o ok iyi bilir. Yine buna Kad Ebu'l-Hseyin'in el yazmas, Bunun tamam on bir cilttir. Eer hepsini gnderemezseniz batan bir, iki veya cildiyle, Ebu Yala'nn talikini gnderiniz. Allah'n selam, rahmeti ve bereketi zerine olsun! NDEKLER

 Yedinci Mektup bn Teymiyye bu mektupla Emr-i bi'l-Ma'ruf ve nehy-i ani'l-Mnkeri ve bunun yapacak insanlarn sahip olmas gereken ilmi ve ahlaki temel prensiplere parmak basar. (el-Fetava, c. 28, sh: 121-171 (den zetle) Ahmed b. Teymiyye'den Mslmanlarn Sultan ve m'minlerin ilerinin emiri Allah'n dininin uygulanmas iin Allah Resul'nn (sallallahu aleyhi ve sellem) "mmet" zerindeki naibine... Mslmanlarn dnya ve ahiret ilerini slah etmede dinin zahir ve "batn" tm gereklerini ikame etmede Allah'n size yardmc olsun! ki Allah Azze ve Celle'nin: "Kendilerine yeryznde g verip hakim kldmz (o kimseler) namaz ikame ederler, zekat verirler, emr-i bil maruf ve nehy-i anil mnkerde bulunurlar, (onlarn) lerinin sonu, Allah'n irade ve takdirine kalmtr." (el-Hac/ 41) Allah Resul (sallallahu aleyhi ve sellem): "Kyamet gn Allah yedi kiiyi kendi glgesinden baka glgenin olmad gn glgeler (Bunlar); - Adil mam, - Allah'a ibadetle yetien gen, - Gzellik ve mevki sahibi bir kadnn kendisine arp o kadna "ben Allah'tan korkarm" diyen kii, - Mescidd'en ktktan sonra, tekrar mescide dnmek iin kalbi mescidlere bal olan kii, - Allah iin birbirilerini sevip biraraya gelen ve -yine- bunun iin birbirinden ayrlan iki kii - Sadaka verirken sa elinin verdiini sol elinin bilmedii kii -bir de- Yalnz bana kalnca Allah' zikredip alayan kii." Allah Azze ve Celle Sultan hakknda kendisine yaplan dualar kabul etmi ve bir bakasna vermedii faziletli mmetin kalbinde ehadetiyle kendilerine vermitir. Kendisine yardm iin ancak Allah'tan yardm istenir. Zira o kullar arasnda Allah'n yardmna en ok muhta olandr. Allah Azze ve Celle kitabnda:

"Sizden iman edip, Salih amel iyelenleri onlardan ncekileri yeryznde halife (kendi hkmlerini uygulayc) kld gibi halife klacam vaad etmitir." (en-Nur/55) Sultan'n kurtuluu, bilsin ki Kur'an ve Allah Resul'nn (sallallahu aleyhi ve sellem) snnetinden baka hibir yola uymamak ve insanlar da buna davet etmektedir. nk Allah Azze ve Celle Temkin Ehlinin kurtulua ermesini drt eye balamtr. 1 - Namaz ikame etmek, 2 - Zekat vermek, 3 - Emr-i bil-maruf ta bulunmak, 4 - Ve nehy-i ani'l-mnker'le amel etmek. Eer Sultan, namazlar zamannda ve artlar gereince klar, memurlarna ve halkn hepsine namaz emreder ve klmayanlar ve tembellik edenleri Allah'n emrettii ekilde cezalandrrsa bu rkn yerine getirilmi olur. Sonra Sultan bilsin ki O Allah'a muhtatr. O'ndan baka kimsesi yoktur. Seherde Allah'a: "Ey Hayy ve kayyum" olan Allah'm, Sen'den baka ibadete layk hi bir ilah yoktur, Sen'in rahmetinle Sen'den yardm diliyorum." derse Allah ona yeryznde, Allah'tan bakasna vermeyecei g, devlet ve imkanlar verir. Sultan'n halka ulatraca her yardmn hayr, zekat cinsinden bir amel olacaktr. nk insanlarn yoksulluklarn gidermek ve onlarn ihtiyalarn karlamak, mazluma yardm etmek, aresizlerin yardmna komak, iyilii emretmek, ktlkten alkoymak -ki bu Allah ve Resul'nn (sallallahu aleyhi ve sellem) emrettii adalet ve ihsan ile muamele etmektir lkenin yneticileri ve mmetin ilerini yrten grevlilerin Kitab ve Snnet'in hkmlerine herkesten daha ok uymalar gerekir. Allah Azze ve Celle'nin haram kldklarndan, onlarn saknmalarn emir buyurmak, mnkeri yasaklamak Allah ve Resul'nn yasakladn yasaklam olmak demektir. Ki bu ibadetlerin en byndendir. Eer Sultan tm slam beldelerinde bu uygulamay balatrsa, bunda mslmanlar iin Allah'tan baka kimsenin bilemeyecei birok dnya ve ahiret hayr zuhur edecektir. Allah Sultan' sevdii ve raz olduu ilerde baarl klsn. Allah'n selam, rahmeti ve bereketi zerinize olsun. NDEKLER

 Dokuzuncu Mektup (Bir soru zerine yazlan bir fetva) Emr-i bil-maruf ve nehy-i ani-l mnker bu mmetin zelliklerindendir. Allah Azze ve Celle bu mmeti, Nebisini (sallallahu aleyhi ve sellem) nitelendirdii zelliklerle and. "Siz insanlar iin karlm en hayrl bir mmetsiniz. yilii emreder, ktlkten alkoyar, ve Allah'a iman edersiniz." (Al-i mran/110) Bundan tr Ebu Hureyre (r.a.): "Siz nsanlardan yine insanlar iin karlm en hayrl bir mmetsiniz. nsanlar cennete girdirmek iin onlar prangalar ve zincirlerle tutar getirirsiniz." derdi. Dier mmetler herkese, her iyilii emredip onlara her tr ktlkten alkoymadlar ve ne de bunun iin cihad etmediler. srailoullarnn cihad -Savalar- genelde topraklarn dmanlarna kar savunmak olmutur. Yoksa insanlar hayra, gzele ve iyilie davet iin deil. Bunun iin bu mmetin icma hccettir. nk Allah Azze ve Celle bu mmetin her iyilii emredip, her ktl alkoyduunu haber vererek bunu dorulamtr. Maruf ve Mnker Nedir? Mnkeri nehyetmemin en nemli bir yolu hadlerdir. Hadleri ikame etmek, mnkeri inkarn en ak tezahrlerindendir. yleyse emir sahipleri (Yneticiler ve Siyasilerin ve ilim adamlarnn) hakkn geneline ynelik yaygn bir emr-i bil-maruf ve nehy-i anil-mnker faaliyeti yrtmeleri gerekir. Halka slam'n iar olan, be vakit namaz zamannda klma, sadaka, zekat, oru ve hac gibi ibadetleri yerine getirmelerini emretmelidirler. Allah'a, meleklerine, kitaplarna peygamberlerine, ahiret gnne hayr ve erriyle kadere iman etmek, dini sadece ihlas'la, Allah iin inanp yaamak, Allah'a tevekklde bulunmak, azabndan korkmak, Allah'n hkmne sabretmek, emrine teslimiyet, doru szl olmak, vaadlerine sadk kalmak, emaneti ehline vermek gibi konularda Ulu'l-emrin mmetin fertlerine emretmeleri gereken konular arasndadr. Allah ve Resul'nn (sallallahu aleyhi ve sellem) yasaklad mnkerlerin en by Allah Azze ve Celle'ye herhangi bir eyi ortak komaktr. Allah'tan gayrsna gne, ay veya meleklerden bir melee, peygamberlerden herhangi birine, yahut salih insanlardan birisine ilahlk nisbet etmek bu irke rnek gsterilebilir. Allah'n haram kld bir cana kymak, insanlarn mallarn, faiz, kumar gibi batl yollardan yemek,

sla-i rahimi kesmek, anne babaya zulmetmek, sonradan icad edilmi olan, Allah ve Resul'nn (sallallahu aleyhi ve sellem) bize emretmedii ibadetleri yapmakta mnkerdendir. Emr-i bi'l-Ma'rufun nemi ve yapl artlar: Bu gerekletirilecek vaciblerin en hayrlsdr. Allah Azze ve Celle: "Hanginiz amelce daha iyidir diye sizi imtihan edecek." (el-Mlk/2) Fudayl b. Iyad'n (r.a) dediine gre bu; "amelin en ihlasla ve en doruca yaplandr" Amel halis olup doru olmazsa kabul edilmez. Amel hem halis, hem de doru olursa o zaman kabul edilir. Amelin halis olmas, Allah iin olmas, Sevab (doru) olmas da Snnet zerine olmasna baldr. Bunun iin mer bnul-Hattab (r.a.) duasnda: "Allahm tm amelimi salih kl ve o amelimi Senin rzan iin, halis eyle ve o duamda Sen'den bakasnn (rzasn veya yardmn) dilemek gibi hibir ey koyma!..." Bu sahih olan her amelin haddi olunca, "emr-i bi'l-maruf ve nehy-i ani'l-mnker" yapacak kiinin nce buna kendi nefsinde balamas gerekir. Bu insann ilmi ve ameli "fkh" nda olmadka "salih" olamaz. Tpk bu konuda mer b. Abdlaziz'in dedii gibi: "Kim ilmi olmadan Allah'a kulluk etmek isterse ifsad ettii slah edeceinden daha fazla olur." Muaz b. Cebel'in (r.a.) rivayet ettii bir hadis-i erifte Allah'n Resul (sallallahu aleyhi ve sellem): "lim amelin imamdr, amel ona uyar." buyurmutur. yleyse Maruf ile Mnker arasnda ki fark anlayabilmek iin mutlaka ilme gerek vardr. Bu ilmin yararnn olmas iin de gzel ahlak sahibi ve sabrl olmak gerekir. Allah Resul (sallallahu aleyhi ve sellem): "Rifk (gzel huy ve vakar) hangi eyde bulunursa onu ssler, iddette hangi eyde olursa ancak onu ktler." buyurmulardr. O halde mutlaka yumuak huylu, skntlara kar sabretmek gerekir. Zira bu yolda insann bana eza ve cefann gelmesi kanlmazdr. Eer "emr-i bil-maruf ve nehy-i ani'l-mnker" yaparken; gzel huyluluk ve yumuaklkla hareket etmezse ifsad edip bozduu, slh edip tamir ettiinden daha ok olabilir. Lokman (a.s.) oluna t verirken: "yilii emret, ktlkten alkoy. Bana geleceklerde sabret. nk bu, ilerin en gl bir ekilde salamlatrmandandr." (Lokman/17)

Bundan dolay Allah Azze ve Celle Peygamberlerine -ki onlar emr-i bil-ma'rufun ve nehy-i ani'l mnkerin imamlardr- sabr tavsiye etmitir. "Ey brnp sarnan kalk insanlar uyar. Rabbini byk tan ve elbiseni temizle, kt eyi terket. Yaptn eyi ok grp baa kakma ve Rabbin iin sabret." (el-Mddessir/1-7) Allah Azze ve Celle insanla "risalet" ayetlerini "inzar" (korkutma ve ahiret gnn haber vermekle) am ve bu ayetleri "Emr-i bil-maruf" ve "sabrla" sona erdirmitir. Gerekte "inzr"n kendisi, "Emr-i bil-ma'ruf' ve "nehy-i ani'l-mnker"dir. "Emr-i bil-ma'ruf" yapacak olanlarda mutlaka u sfatn (zelliin) bulunmas gerekir; 1 - Yumuaklk, esneklik, 2 - Sabr ve 3 - lim. Yumuaklk ve esneklik ve gzel huyluluk "Emr-i bil-ma'ruf" yaparken, ondan sonra da "sabr" gelir. Selef-i salihinden rivayet edilen mehur bir haberde: "Emr-i bil-ma'ruf ve nehy-i ani'l-mnker"i yapacak olan kii ancak emrettiinde ve yasakladnda fkh sahibiyse bunu yapabilir. Emrettiinde yumuak, yasakladnda yumuak, emrettiinde efkatli yasakladnda da efkatli olmas gerekir" denilmitir. Bilinsin ki bu saydmz zelliklerle, "Emr-i bil-ma'ruf ve nehy-i ani'l-mnker" de bulunmak istemek insann nefsine zor gelen eylerdendir. Bazlar bu zelliklerin bir ksmnn veya hibiri olmadan da bunu yaplabileceini dnyorsa, sadece su-i zan ediyordur. "Emr-i bil-ma'ruf"un terki Allah'a isyandr. Bir isyandan dier isyana gei "Emr-i bil-ma'ruf"u terketmekten de daha byk bir gnahtr. Allah'n kitabnda ayetleriyle bize bildirdii kadaryla hepimiz, Allah'a isyanla ilenen gnahlarn felaketlerin, itaatin de nimetlerin artmasnn sebebi olduunu biliyoruz. Allah'u Teala; bizden nce gemi olan Nuh, Ad, Semud, Lut, Medyen ehli ve Firavun'un kavmini iledikleri gnahlar ve isyanlardan dolay onlar nasl cezalandrdn ve ahirette de kendilerine nasl ac bir azap hazrladn haber verdi. Bunu, en-Naziat, el-Mzemmil, el-Hakka, el-Kamer ve afir surelerinde ok ak bir ekilde grrz. Kfr, fsk, isyan ktlklerin ve dmanlklarn sebebidir. Kii ve cemaatler "Emr-i bil-ma'ruf ve nehy-i ani'l-mnker" grevini terkederler veya bunun karsnda susmay yelerlerse hepsi gnahkar olurlar. Bunlarn mnkerle amel olanlar tavrlarn yanl olan bir davranla eletirenler de hakeza ayn ekilde gnahkar olurlar. Bylece Mslmanlar arasnda blnme, ayrlk ve ktlkler domaya balar. Bu nedenle, balayan fitne ve ktlkler eskisinden de kt ve ac sonulara gtrr. Kim Mslmanlar arasnda eskiden olmu olaylara bakarsa, bunun en byk sebeblerden birisi olduunu grecektir. Ayrca mmetin emirleri, alimleri, sultanlar ve ileri gelenleri arasnda cereyan etmi olan zc olaylarn da temelinde gerekte bu sebep yatar.

NDEKLER

Onuncu Mektup Bu mektubu bn Teymiyye Moollar am'dan karmak iin gelen orduyla Msr'dan am'a geldikten sonraki ilk tutuklan srasnda yazmtr. Bu mektubun Maliki kadlarndan "bhu'l-Ehna el-Maliki" ye: " Mescide ancak ziyaret iin gidilebileceini" syleyen hadis-i nebevi zerine gndeme gelen tartmalara k tutucu bir mahiyette yazlmta: bn Teymiyye akaidi konulardaki bid'atlerle mcadele etmeyi tpk Moollara kar verilen cihad niteliinde grr. (el-Fetava: (1) c. 28, sh: 47-48, (1) sh: 30, el-Uku'd ed-Durriye, sh: 328.) -1Allah'a hamd ve kr olsun. Biz burada O'nun her-gn artan nimetleri iindeyiz. zellikle kitaplarn buradan dar kmas Allah'n bize verdii en byk nimetlerdendir. Ben bu kitaplardan yararlanmanz iin dar karlmalarna ok gayret ettim. Onlar "el-hnaiye" adl risalemin dar karlmasna engel oldular. Allah Azze ve Celle btn kitaplarm yine onlarn eliyle dar kard ve bizimle mcadele edenlerin bu kitap ve risaleleri grp okumalarn kolaylatrd. Gerekte bu yazdmz meseleler birok insann mehulyd. Bu meseleler gndeme gelince, niyeti Allah iin olanlara byk yararlar salad. Niyeti batl olanlara kar da hccet olarak kalmaya devam edecektir. Ben yazdklarm insanlardan saklanp gizlenilmesi iin yazmadm. Velev ki sevilmemi bile olsa. Cevaplarmzn yazl olduu evraklar geldi. Allah'a hamdolsun ben iyiyim, gzlerimin de durumu eskisinden ok daha iyi. Biz saylamayacak kadar nimet ierisindeyiz. En gzel hamdler Rabbimiz olan Allah'adr. Bir kimsenin bana gelen zarar ancak onun iledii gnahlardandr. Allah Azze ve Celle: "Sana bir iyilik gelip ularsa bu Allah'tandr. Bana gelen bir ktlk de -senin- nefsindendir..." (en-

Nisa/79) Kula gereken daima Allah'a kredip O'na hamdetmek ve gnahlarna istifarda bulunup tevbe etmektir. kr nimeti artrr, istifar Allah'n gnderecei intikam alc azab uzaklatrr. Allah'n kulu hakknda verdii hkm onun hakknda hayrl olandr. Kendisini sevindiren bir eyle karlarsa -Allah'a-kreder. zc bir ey bana gelirse sabreder. Her halkrda bana gelen onun iin hayrldr, hayra vesiledir. Allah neyi dilemise hayr, rahmet ve hikmet ondadr. Allah Azze ve Celle kitabnda: "Babasn ve annesini tahtn zerine karp, oturttu ve (hepsi) ona (kavumalarndan tr) secdeye kapandlar. Yusuf dedi ki: Ey babacm, ite nceden grdm ryamn te'vili. Rabbim onu gerek kld ve bana ihsanda bulundu; beni zindandan kard. eytan benimle kardelerimin arasm bozduktan sonra (Allah) sizi lden (buraya) getirdi. phesiz Rabbim diledii iin ok ltuf sahibidir. nk o ok bilici ve ok hikmet sahibidir." (Yusuf/ 100) -2Allah'n selam, rahmeti ve bereketi zerinize olsun. Allah'a hamdolsun biz O'nun nimetleri iinde yayoruz. Allah Azze ve Celle ilemi olduu her eyi "slam"n stn olmas iin yapyorlar. "(Allah'a) ortak / irk koanlar holanmasalar da. Resuln hidayetle gnderip, Hak dini tm dinlerden stn klmak isteyen O'dur." (et-Tevbe/33) Allah Azze ve Celle'nin Snnetindendir. Dinini izhar etmek (yayp stn klmak) istediinde, dinine kar kacak olan kimseleri dininin karsna diker. Sonra "Hakk" kendi Kitab'yla ikame edip, Hakk' batln zerine bir ok gibi frlatr ve batln beynini darmadan eder. Hizbu'-eytan'n yaptklar, Muhammed'in (sallallahu aleyhi ve sellem) dinine muhalefet etmekten de te, tm peygamberlere, brahim, Musa, sa (Allah'n Selam Onlarn zerine olsun) kar gelmektir. Onlarn tm arzular, Hizbullah'n davranlarnn, dncelerinin sadece hitabeler ve ilm mnazaralarda skp kalmas ve kitap halinde Mslmanlara ulamamasyd. "el-hnaiye" adl risalemizin Mslmanlar arasnda yaylmas onlarn yreklerini korkuyla sarst. Allah-u Teala, onlar istemedikleri halde onlar bu davada bizim iin seferber etti. Onlarn dilei, bu risalenin aybn ve eksiini ortaya karmakt. Bilakis karlarna aleyhlerinde hccet olacak deliller kyordu. Din de -yani- eriatta -Allah'n izniyle- herhangi bir aybmz bulamadlar. Btn iddialar Allah'n baz kullarndan sadr olmu baz fermanlara bizim muhalefet etmi olmamz(*) bu mahluk (kul) Allah ve Resul'ne (sallallahu aleyhi ve sellem) muhalefet ettikten sonra kim olursa olsun emrine (ynetimine) itaat edilmesi caiz deildir. (Sultan'n kararn kastediyor. Zira Sultan "Talak" ve "edd-i Rihal ( mescidin dndaki mescidlere ziyarete gitmek)" ve "kabir ziyareti" hakknda fetva verilmesini yasaklayan bir ferman yaynlamt.) Byle hareketlerden tr (Sultan'a itaat etmemeyi kasdediyor.(ev.) yeni bid'atler kar diyenlerin szlerinin fesadn basiret sahibi olan herkes kolayca anlar ve bilir ki gerek bunun aksidir. Bu bal bana nemli bir konuma sahip olan bir meseledir. "Onun haberini bir sre sonra (mutlaka) reneceksiniz." (es-Sa'd/88)

Onlar (muhaliflerimiz) "el-hnaiye" adl risalemizin gerisini de getirmemizi istemekteydiler. Halbuki onlarn ilim renmi olduklar kaynaklarda "el-hnaiye" de olann kat kat fazlas ve onlarn dillerini susturacak gerekler var. Bunlarn yaptklar cehaletlerinden baka bir ey deildir. Balarn iinden kacan bilmedikleri byk bir belnn iine soktular. Mesele size ulaandan da daha byk. Rabbimiz'e hamdolsun biz O'nun yolunda byk bir cihad vermekteyiz. Bizim bu cihadmz. Kazan Han'n yannda Cebeliye, Chemiye ve Ittihadiye frkalar ile yaptmz cihad gibidir. Bu bize ve insanlara Allah'n byk nimetidir fakat insanlarn ou bunu bilmezler. NDEKLER

Onbirinci Mektup Mektuptan anlald kadaryla bn Teymiyye Msr'da ilk hapishaneye atlndan sonra bu mektubu yazm. bn Teymiyye'nin ilk tutuklan tarihi 705 Hirci yldr. Ancak Kahire'de ki Sultann yardmcs Onu orada alkoyar. bn Teymiyye bu mektubunda, "Tevhid" "Takva" ve "Kardelik Hukuku" gibi konulan iler. Ayrca Sakinlerin sorumluluklarna deinir. M'min insan alimlerin Rabbani olanlar ile slam hayatn daha iyi anlalacan vurgular. Mminler ancak Allah'n rzas iin bir araya gelir ve ancak yine onun rzas iin ihtilaf edebilirler. ( el-Fetava: c. 28. sh: 50-57. eyhul-slam bn Teymiyye, brahim b. Ahmed el-Feyyani, sh: 39-44.) Allah'a hamd. O'nun Resul'ne (sallallahu aleyhi ve sellem) salat ve selamdan sonra; Allah Azze ve Celle bana yle byk nimetlerini ve acaib ayetlerini gsterdi ki; bu ayetlerin gerei olarak, Ona ok byk kranda itaat edip sebat ierisinde -gzel bir sabrla sabrederek, emirlerini yapmak -bize- vacib olmutur. Zira rahatlkta kuldan istenen sabr, zorlukta iken istenen sabrdan daha byktr. "Biz insana rahmeti (mizden) verip sonra o rahmeti ondan ekip aldmz da O (anszn) mitsiz ve ok inkar eden birisi olur." Ona, dokunan bir zarardan sonra nimetlerimizi tattrnca, yle der; (Artk) ktlklerimden hibirey kalmad, der ve sevinle vnen birisi olur."

Ancak, sabredip salih ameller ileyenler (byle yapmazlar) te onlar iin balanma ve byk bir mkafat vardr." (Hd / 9,10,11) Biliyorsunuz, Allah Azze ve Celle bu davada; dininin nusretine vesile olacak, sznn ycelmesi, hizbinin muzaffer olmas ve dostlarnn izzet bulup. "Ehli Snnet vel-Cemaat'in" glenmesi, "ehli bid'at ve dalalet frkas" nn zelil olmas iin bize ok byk bir ikramda bulunmutur. Sizin inancnzda kabul ettiiniz ve bununla beraber Snnet'i savunmanz, hidayet ve zafer kaplarnn daha da almasna, harikulade delilleri ve gereklerin, n ard gelmeyecek bir biimde Allah'n kullarna zahir olmutur. nsanlarn Snnete byk bir evkle ynelmelerine vesile olmutur. Bununla beraber daha nice krle karlanmas gereken byk nimetler var. Bunun sabrla karlanmas gerekir. Velevki bu, rahat da olsa. Biliyorsunuz yle byk temel kaideler vardr ki, kalplerin telifi, szn birlii, insanlarn arasn slah etmekle beraber dinin cmlesinden saylr. Allah Azze ve Celle; "Allah'tan korkun ve aranzda ki eyleri slah ediniz." (el-Enfal/1) "Allah'n ipine smsk sanln, frkalara ayrlmayn." (Al-i mran/103) "Kendilerine ak ayetler geldikten sonra blnp, ayrla denler gibi olmayn. te onlar iin byk bir azab vardr." (Al-i mran/105) Cemaat olmay, birlik olmay emredip ve ayrl yasaklayan buna benzer daha birok (Kur'an ve Snnet) nass vardr. Bu gerein sahipleri, cemaat ehli olmaya layk olanlardr. Nasl ki cemaatten ayrlanlar "frka" ismi almaya layklarsa. Snnet'in asl Allah'n Rasul'ne (sallallahu aleyhi ve sellem) itaat etmektir. Mslim'in Ebu Hureyre'den (r.a.) rivayet ettii bir hadis-i erifte, Allah'n Resul (sallallahu aleyhi ve sellem) yle sylemekte: "Allah sizin iin eye raz olur; - Ona ibadet etmeniz, Ona hibir eyi ortak komamanz ve - Allah'n ipine topluca sarlp frkalara ayrlmamanz ve - lerinizin bana gelenlere nasihatta bulunmanz." Yine snen kitaplarnda Zeyd b. Sabit ve Abdullah b. Mesud'un rivayet ettikleri bir hadiste de Allah'n Resul (sallallahu aleyhi ve sellem) yle buyurur: "Allah bizden bir hadis duyup o hadisi duymayana, ulatrann yzn Cennet nimetlerinin sevinciyle aydnlatsn. Nice fkh tayan adam var ki fakih deildir ve nice fkh tayan onu kendinden daha fakih olana tar"

" eyde mminin kalbine hiyanet duygusu sirayet etmez (usanmaz). Allah iin amelini halis klmak, Ulu'l emre nasihatte bulunmak ve mslmanlann cemaatine katlmak. nk onlarn dualar kendilerini kuatmtr." Yani mslmann kalbi bu gzel zelliklerden hi birisine kar kin ve soukluk duymaz. Aksine mslmann kalbi bunu sever ve buna raz olur. Bu gereklerin ilki, -Allah sizden raz olsun- benim hakkmda bildiklerinizdir. Ben hibir zaman ve asla mslmanlardan arkadalarmz bir yana, hibir kimsenin btn kalbimle ve gerekten de eziyet grmesini sevmediim gibi, kalbimde -mslmanlardan- herhangi birisi iin de hibir kin ve knama duygusu beslemiyorum. Aksine, ben mslmanlar layk olduklar tm sevgi, sayg ve takdirde hem de eskisinden olduundan daha ok seviyorum. Herkesin hesab kendi haline gredir. nsan ya mctehiddir, veya doru ya da yanl ictihadda bulunabilen biridir. Birincisi itihadnn doruluundan tr , dieri ise ictihad etmekten dolay ecir ald gibi, hatas balanmtr. ncsne gelince; Allah bizi ve tm mslmanlar balasn, dileriz. Bunun iin, bu temel prensibe uymayan aykr sz zeminini ortadan kaldrmak istiyoruz. rnein, filan kusur etti, filan amel etmiyor, filancann sebebiyle eyh (bn Teymiyye kendisi iin sylyor) eziyet grd, filanca bu davann (muhakemenin) nedeni oldu gibi; "ashab" ve "ihvan" iin zc ve kinci olacak szleri asla kabul etmiyorum. Bu konuda onlar hi kimsenin zmesine izin vermiyorum.. "La havle vela kuvvete illa billah" Bu tr szler kt sonucunu, eninde sonunda elbet bir gn sahibine iade eder. Ancak nasihat babndan olup Allah'n balayaca bir ey olursa, ona diyecek bir szmz yoktur. Allah dilerse balar. nk oklarnn gemi gnahlarn balamtr. Yine biliyorsunuz ki imdi Msr'da olduu gibi bir zamanlar am'da da "ashab" ve "ihvan" hakknda sylenen ar szler, kt ithamlar asla, bu saldrlara urayan kardelerin deerinden bir ey alp gtrmez. Bizden hi kimse iin, ne bir tavr deiiklii ve ne de herhangi bir biimde hn besleme yoktur. Belki o karde bu tr ar szlerle thmet altnda braklp taarruzlara urarken, deeri daha artyor ve daha ok sevilir. Ancak, bu gibi olaylar mslmanlarn maslahat iin zaruridir. Mmin mmin iin birbirini ykayan iki el gibidir. Bazan olur ki eldeki kir ancak biraz sert bir hareketle kabilir. Yalnz bu sertlikle beraber temiz ve yumuak olmay da unutmamalyz. Ve yine biliyorsunuz ki, hepimiz "Birr" ve "Takva" zere yardmlamakla mkellefiz. Bizim ncekinden de daha canla bala birbirimize yardm etmemiz artk vacib olmutur. Kim Msr'da (imdilik) veya am'da kendisine kar taknlan sert ve kinci tavrlardan dolay, kendisi de, ayn tavr taknr ve kinci olursa, bilirsinki bunu yapann kendisi hataldr. Kim m'minlerin birbirleriyle yardmlamak ve dayanmak gibi, salih amellerde cimrilik ettiklerini dnyorsa o zanda bulunmaktadr. Ve: "phesiz, ki zan hibir zaman hakkn yerini tutmaz." (Yunus/36)

Kim cemaatimizden gzden kaybolmu, veya bugn Msr'da yanmza gelmise; bilmi olsun ki o ncekisinden de daha ok kalbimizde byk bir sevgi ve saygya sahiptir. Biliyorsunuz ki insan sadece bu davada deil, dier meselelerin bir ounda da olaylaryorumlamakta ihtilafa der. man ehlinin de byle farkl farkl gr ve yapya sahip olmalar olaandr. Tabidir ki insanolunun nefsi eytann vesveselerine kaplmaktan kendisini kurtaramaz. Allah Azze ve Celle kitabnda; "Biz emaneti gklere, yere, dalara teklif ettik, emaneti stlenmekten kandlar ve onu insan yklendi. o ok zalim ve bilgisizdir." (el-Ahzab/72) buyurmutur. Ben size bundan ncekilerden daha anlaml ve daha kapsaml bir nasihatta bulunmak istiyorum: Bunu byk olan kardein ke, kk olana siyasetini belirlemesi iin sylyorum. Siz bu davada (mam bn Teymiyyeye akaidi meselelerden dolay kendisine iftira edilip, hapse atlmasn kastediyor.) ne kadar, yalan iftira, yersiz zanlar ve bozuk heveslerin rol oynadn biliyorsunuz. Bunu burada batan yenilemenin anlam yok. Sylenenin hepsi yalan ve hakkmzda haksz bir iftiradr. Fakat -Allah'n izniyle- biz onu hakkmzda bir nimet ve hayr olarak kabul ediyoruz. Allah Azze ve Celle kitabnda; "ftira edenler sizden bir gruptur, onu sizin iin er hesaplamayn, belki O sizin hakknzda hayrldr. Onlardan herbirisi iin kazand bir gnah vardr. Onlardan kibrinin (nefsinin byklnn) peine den iin ok byk bir azap vardr." (en-Nur/11) buyurmutur. Allah yalanclarn iftiralarndan bizi temizlemek iin nurunu ve burhann izhar etti. Ben asla bu yalan ve iftiralardan herhangi bir kimseye, kardelerimin -intikam alma- duygusuyla stnlklerini izhar etmelerini ho grmyorum. Ben onlara hakkm helal ettim. Ben tm mslmanlar iin hayr dilerim. Kendi nefsim iin sevdiim hayr her mmin iinde seviyorum. Onlardan yalan syleyip zulmedenlere hakkm helaldir. Ama Allah'n haklaryla ilgili olan meselelere gelince; Onlar tevbe ederlerse Allah da tevbelerini kabul eder. Yoksa, Allah'n hkm onlar hakknda geerlidir. Eer bir insana ktlnden tr teekkr edilmesi gerekirse; ben bu davaya sebep olan herkese teekkr etmek isterim. nk bu dava sebebiyle dnya ve ahiret hayrna vesile olacak ok gerekler gn yzne kt. Ancak Allah Azze ve Celle nimetlerinin gzelliinden, rahmeti ve efkatinden dolay kre lyk olandr. O'nun her hkm mslman iin hayrdr. Sadk niyet sahipleri niyetlerinden dolay zaten kran ehlidir. Hakeza, salih amel sahipleri de amellerinden tr vgy haketmilerdir. Ktlk ehline gelince, Allah'n onlar balamasn dileriz. Siz bunun, benim ahlakm olduunu biliyorsunuz. Durum olduundan da daha ciddidir. Fakat insanlarn haklar birbirine baldr. Hepsinin zerinde Allah'n haklar vardr. Onlarda bu haklarda

Allah'n hkmne baldrlar. Bildiiniz gibi "ifk" olaynda Ebu Bekri's Sddk, Mistah b. Usase'ye yapt yardm kesmeye yemin etmiti. Bunun zerine Allah Azze ve Celle u ayeti kerimeyi indirmiti: "inizde faziletli ve varlk sahibi kimseler akrabaya, yoksullara, Allah yolunda g edenlere (mallarndan) vermeyeceklerine -dair- yemin etmesinler, balayp ho grsnler. (Siz de) Allah'n sizi balamasn sevmez misiniz?" Allah ok mafiret edici ve acycdr." (en-Nur/22) Bu ayet-i kerime inince Ebu Bekr (r.a.) yle dedi: "Evet Allah'a yemin olsun ki Allah'n beni balamasn istiyorum" deyip Mistah'a daha nce belirledii yardmna devam etti. Balama ve ihsan hakknda tm bu zikredilenlerle beraber Allah'n elisini ve kitab'n gnderdii gaye urunda "cihad" etmek daha yce daha hayrldr: "Ey iman edenler sizden kim dininden dnerse (bilsin ki): Allah, sevdii ve kendisini seven, mminlere kar alak gnll, kafirlere kar izzetli bir toplum getirecektir. (Onlar) Allah yolunda cihad ederler ve knayanlarn knamasndan korkmazlar. Bu, Allah'n dilediine verdii fazldr. Allah'n (ltf) ve ilmi genitir." (el-Maide/53, 54, 55.) Hamd alemlerin Rabbi olan Allah'a salat ve selam efendimiz Muhammed (sallallahu aleyhi ve sellem) ve O'nun ashab zerine olsun!... NDEKLER