Tp San DN CH

S Thang 05/2012

ng Dn Ch Vit Nam

www.ddcvn.info

S THANG 05/2012 thongtin@ddcvn.info

Tp San DN CH

S Thang 05/2012

MC LC S THANG 05/2012
NGUYN TC C BAN CHINH TRI TNG HP Y KIN XA HI VA QUAN IM CUA ANG DN CHU VIT NAM BAI THAM LUN CUA NG NGUYN SI BINH V CHU QUYN CUA NGI DN VA HIN PHAP DN CHU
Nhn dip Ky nim 6 nm phuc hoat

3 5

TP SAN DN CH
C QUAN TRUNG NG NG DN CH VIT NAM

QUAN IM CUA ANG DN CHU VIT NAM V BAI XY DNG VA HOAN THIN C CH BAO HIN TNG QUAN V DN CHU TOA AN C LP VA NHNG C CH HIN INH CN CO
GS Susan Williams

Trng Ban Bin Tp L Hong

13

Ph Ban Bin Tp V Tn Hun K Thut Nguyn Thy Trn Khi Nguyn L Dn Cng Tc Vin:
H ThyTn Nhn Hi YnTrng Ngha Trn PhcQunh Trang Vit HngL Uyn Trng Thy Dng Trn Ngc Lan Nguyn Mai Hng L Phng Loan

15 17

CO TH PHAT TRIN C MT TAM C CHO CUC KHUNG HOANG BIN NG?

LS Vu c Khanh

19

S LC QUA TRINH HOAT NG ANG DN CHU VIT NAM N GHI DANH ANG DN CHU VIT NAM

22

Lin lac:
Website: www.ddcvn.info

24

Facebook: www.facebook.com/ ddcvn Twitter: www.twitter.com/ddcvn Scribd: www.scribd.com/ptdcvn Email:

dangdanchuvietnam@gmail.com hoc thongtin@ddcvn.info

ng Dn Ch Vit Nam

www.ddcvn.info

thongtin@ddcvn.info

Tp San DN CH

S Thang 05/2012

ANG DN CHU VIT NAM: NGUYN TC C BAN CHINH TRI

NC VIT NAM CUA NGI VIT NAM

Nc Vit Nam c lp, c ch quyn. Quyn lm ch t nc thuc v nhn dn, khng thuc v c nhn, t chc hay chnh ng no. Quyn lm ch t nc (quyn bu c v ng c, quyn phc quyt hin php v cc vn h trng ca t nc); quyn lm ch t ai; quyn kinh t t nhn ca nhn dn phi c hin nh v lun lun c nh nc bo v.

Y DN LA NN TANG CUA QUYN LC

dn th hin qua l phiu. Bu c t do v cng bng1 l iu kin tin quyt ca x hi cng bng, uy tn chnh tr, cm quyn chnh danh. Quyn lc nh nc do nhn dn tha thun trao cho thng qua hin php dn ch 2.

BINH NG XA HI

Pht trin x hi dn s3 lnh mnh, bnh ng kinh t t nhn, thc y c hi tin thn bnh ng cho ton dn. Tt c mi ngi u bnh ng trc php lut, toa an c lp, khng mt c quan, on th hay c nhn no ng trn php lut. Vit Nam cn c lut lp hi4, trc ht l hp thc ng cm quyn. Cc chnh ng hot ng theo quy nh ca php lut. Mt ng c quyn chnh tr l chuyn quyn, ng trn php lut.

NHA NC PHAP QUYN

Quyn lc hin php l ti thng, cao hn quyn lc nh nc. Hin php dn ch nht thit l nn tng ca nh nc php quyn. T do, dn ch, nhn quyn thc thi theo nguyn vng ca dn tc Vit Nam, th hin qua lut php quc gia v ph hp vi cng php quc t.

ng Dn Ch Vit Nam

www.ddcvn.info

thongtin@ddcvn.info

Tp San DN CH

S Thang 05/2012

Ch thch [1-4]: [1] Bu c c ng l p t, khng tn trng quyn lm ch ca nhn dn. l nguyn nhn dn n tnh trang cm quyn khng chnh danh. Cn thy r, khng c bu c cng bng trong ch mt ng v cng khng c tnh trang mt ng chuyn quyn trong x hi c ch bu c cng bng. Bu c cng bng v ch mt ng l hai ch trng tri ngc nhau. Mt ng chnh tri khong 5% dn s nhng lai ngn chn quyn chnh tri ca ai a s thnh phn trong x hi l iu khng th gii thch v phng din ao c x hi v bu c cng bng. Trong ch mt ng th hi ng bu c bi iu hnh bi mt ng cho nn vic chn la ng c vin, cng nh quy trnh gim st v kim phiu khng th v t, trung thc, vic b phiu ca nhn dn ch l hnh thc. Ni cch khc, vic la chn cc vi tr lnh ao l do mt ng quyt thay v do nhn dn bu. Bu c t do v cng bng l bu c ca mi thnh phn x hi, quyn t ng c ca cng dn c tn trng trn thc t, v i bu hay khng l quyn ca cng dn, khng b p buc.

hi bng php lut. [3] xy dng, pht trin x hi dn ch, cng bng tai Vit Nam, c th xc inh ngoi hai tru ct kinh t thi trng v nh nc php quyn, tru ct th ba chnh l x hi dn s. X hi dn s i hi quyn t do c nhn v bnh ng gia cc on th phi c bo m. Hin nay Mt trn T quc, mt b phn ca ng Cng sn Vit Nam, kim sot tt c cc on th x hi. Cc on th trong x hi dn s lnh manh khng th bi chi phi hoc iu hnh bi mt ng v ng chnh tri cng ch l mt thnh phn trong x hi dn s. X hi dn s khng lnh manh th khng th xy dng nh nc php quyn ng ngha.

[2] Khc vi hin php ca mt ng chuyn quyn, hin php dn ch l hin php ca ton dn. l hin php c thng qua qua th tuc soan tho ca nhiu thnh phn x hi v c nhn dn phc quyt (tc l trng cu dn bng hnh thc b phiu trc khi nh nc ban hnh). Hin php hin hnh tai Vit Nam l hin php ca mt ng, khng phi hin php ca ton dn. Vic ban hnh hin php ca mt ng ng ngha vi tnh trang cm quyn khng c nhn trao quyn. Mt thc t quan trng cn lu , trong th ch cng ho d theo ch ngha hay t tng chnh tri no th t nc nht thit cng phi c mt bn hin php dn ch vi c ch nh nc minh bach, v iu hnh x
ng Dn Ch Vit Nam

[4] Trc ht, cn xc inh r mt t nc c ch chnh tri mt ng c quyn hin nhin l bt cng. y l bt cng ln nht, l ngun gc ca nhiu bt cng x hi v vic ny cn phi iu chnh. Chnh v ng cm quyn khng mun ngng thao tng chnh trng nn khng quan tm n s cn thit ca lut lp hi. Khng c lut lp hi c ngha l khng p ng nhu cu a ng ca x hi v ng thi khng chp nhn bnh ng x hi. ng khng th hp thc khi nh nc cha c lut lp hi, v c ng r rng trc tip chng li mc tiu x hi cng bng, dn ch.

ng Dn ch Vit Nam www.ddcvn.info

www.ddcvn.info

thongtin@ddcvn.info

Tp San DN CH

S Thang 05/2012

TNG HP Y KIN XA HI VA QUAN IM CUA ANG DN CHU VIT NAM

Trc ht, chng ta cn r rng v mc tiu dn ch. Hot ng cho dn ch, x hi cng bng hin nhin l mc tiu lu di ca c x hi khng th xem l hnh vi phm php hay hot ng chng li nhn dn, phn bi T quc. Th hai, chng ta cn nhn din v phn nh xc ng nhng vn lu nay trong x hi, v x hi Vit Nam vn b nh lc hng bi tuyn truyn mt chiu nn khng phi lc no cc vn cn gii quyt cung c nhn din mt cch ng n. Vn du nhp thc h cng sn kiu cng v c chp to ra h thng chnh tr bt tr. Cung v b tim nhim qu nng thc h sai lm v c chp m ng Cng sn Vit Nam bt chp c php l ln o l x hi. Vit Nam qua thi chin tranh thc h m mu sai lm. Vn hin nay khng cn l cng sn hay chng cng ni chung. Vn hin nay l tham nhung hay chng tham nhung, dn ch hay phi dn ch, php tr hay ng tr. Khu hiu "ng lnh o, nh nc qun l, nhn dn lm ch" trong ch mt ng thc t l: ng Cng sn t bin ng thnh nh nc, bin ti sn nh nc thnh ti sn ca ng. Ch c ch ng l Nh nc mi c th bin bo ch v cc phng tin truyn thng ca x hi thnh cc c quan tuyn truyn mt chiu cho ng, bin trng hc thnh b my gio dc sn xut rp khun mt thc h phc tng cho li ch ca thiu s cm quyn, bin to n thnh cc c quan thi hnh ch th ca ng, bin c Quc hi c quan quyn lc cao nht nc thnh din n phc v cho ng. l nhng c im ca ch mt ng m chng ta cn nhn din nhm thc y cc thay i cho ph hp vi mc tiu x hi dn ch, cng bng. Vn c ng, gy bt cng, km hm x hi lu nay l nhm phc v cho li ch ring v tham vng c quyn chnh tr ca thiu s cm quyn. Th nhng nhng hu qu suy i chnh tr, kinh t, vn ha, gio dc li l trch nhim m ton x hi phi gnh chu. khc phc nhng hu qu v trnh nguy c ngi dn ni dy, iu tin quyt l ng Cng sn Vit Nam cn tr li quyn lm ch cho ngi dn thng qua mt bn hin php dn ch chun mc. S t hi ca ng Cng sn qu m cn c hi h ho chnh n ng nh hin nay l iu may mn. Tuy nhin, h ho chnh n ng m khng sa li h thng v bt u bng mt hin php dn ch th vn ch l chiu bi cu, khng th cu vn c tnh th.
V phng din hp thc 4. ng Dn ch c hp thc tai Vit Nam khng? ng Dn ch chnh thc c thnh lp ti Vit Nam nm 1944, hot ng n nm 1988 v phc hot li vo nm 2006. ng Dn ch Vit Nam tng tham chnh, trc tip tham gia son tho bn Hin php u tin ca t nc vo nm 1946. V dn ch l nhu cu x hi, ng thi cng l mc tiu hot ng ca cc chnh ng lu nay nn vic ng Dn ch Vit Nam c hp thc hay khng, khng phi l iu cn bn tho. Nhng vn cn ha gii hin nay l s hp thc v tnh cm quyn chnh danh ca ng cng sn Vit Nam. ng Dn Ch Vit Nam ng Cng sn Vit Nam thnh lp t nm 1930 nhng n nay Vit Nam vn cha c lut lp hi, lp ng ng Cng sn hp thc ha bng php lut. Tng t, v tnh cm quyn chnh danh, k t Hin php 1959 n nay, Vit Nam cha c bn hin php no ban hnh c gi tr php l i vi nhn dn, bi cc hin php cha bao gi c nhn dn phc quyt thng qua nh trong quy nh ca Hin php gc nm 1946. Hn na, ton th i biu quc hi v cc chc v lnh o trong nh nc t trung ng xung a phng u do ng Cng sn quyt thng qua hnh thc bu c p t v chiu l, thay v do nhn dn chn la thng qua th tc bu c dn ch mt cch t do v cng bng. Cho

www.ddcvn.info

thongtin@ddcvn.info

Tp San DN CH

S Thang 05/2012

nn hin nay ti Vit Nam, v phng din php l, ng Cng sn khng hp thc v cm quyn cng khng chnh danh. Nh trnh by, k t Hin php 1959 n nay, ng Cng sn Vit Nam t son tho, t thng qua, t ban hnh, t cm quyn ch khng c nhn dn chnh thc tha thun trao quyn. V vn ny, ng Cng sn Vit Nam khng th khng t n lc iu chnh cc hot ng chnh tr c hp thc v cm quyn c chnh danh. V Vit Nam cha c lut lp hi, lut thnh lp ng m ng Cng sn Vit Nam thao tng chnh trng, n p cc ting ni tin b cho mc ch duy tr c quyn chnh tr. Ring v ng Dn ch ti Vit Nam, cc ng vin hot ng cng khai b hm hi t y, cc vn phng i din ca ng b quy nhiu v khng b. Cho nn ha gii vn , cc lc lng dn ch trong v ngoi ng Cng sn cn lin kt c h thng. C nhn khng th thay th h thng, ch c h thng mi khc phc h thng. ng Dn ch Vit Nam l mt t chc chnh tr n ha ca ngi Vit, sinh hot chnh tr lnh mnh theo h thng v cc nguyn tc dn ch chun mc. ng Dn ch l mi trng pht huy dn ch, l ni rn luyn ng vin, c bit v t tng dn ch v t cch lnh o. ng Dn ch Vit Nam c xy dng bng t duy tin b v h thng dn ch, s l mt h thng chnh tr nhn bn cn bng cc th lc chnh tr khc, gip x hi pht trin ton din v bn vng.

Nam nng n, ring quan im ca ng Dn ch v vn ny nh th no? ng Dn ch nhc li rng, ng Cng sn cm quyn nhng khng c nhn dn chnh thc trao quyn (Hin php 1992 l Hin php p t do khng c nhn dn phc quyt). Do , ng Cng sn khng c quyn chnh danh v php lut ca ng Cng sn khng phi l php lut ca ton dn. Cc phin ta i vi ng vin ng Dn ch, cng nh tt c cc phin ta chnh tr khc, ch l tung din php l ca mt ng tim quyn n p cc ting ni bt ng. Thc t l, tt c cc ch hu ca ng Dn ch khng c ti, khng vi phm php lut quc gia hay quc t. Nhng hot ng dn ch m anh em tham gia thc y l nhng hnh ng yu nc v chnh ng. Cu hi m cng lun t ra l, nu nh lut php phn nh ch v nguyn vng ca nhn dn, c ban hnh mt cch chnh danh, cng bng v minh bch th lu nay Vit Nam khng c t nhn chnh tr. Cho nn, y khng phi l v n hnh s hay v n n l ca nhng c nhn, m l k hoch n p chnh tr ca ng Cng sn Vit Nam i vi cc hot ng dn ch. Khng nn nhm ln hot ng cho dn ch, cho x hi cng bng l hnh vi phm php hay chng li Vit Nam. Cn thy r rng vn quy chp v ch trng to s nhm ln l phc v cho mc tiu bt chnh ca ng cm quyn. K t khi phc hot, ng Dn ch khng ngng pht trin ng vin trong cng nh ngoi nc, v th ng cm quyn lun tm cch trn p, bt chp o l v l phi. ng Dn ch nhc li, ta n khng phi ni gii quyt nhng bt ng chnh tr, m ngh trng mi l ni ph hp. ng Cng sn Vit Nam nn v mc tiu x hi cng bng, dn ch nh h ho m sm tr t do cho cc t nhn chnh tr v iu chnh cch hnh x cho hp vi php l chun mc v l cng bng.

V vn nhn danh php lut n p nhn dn 5. Trong nm 2009 v 2010, ng Cng sn Vit Nam thng qua cc ta n tuyn n giam cm cc lnh ao v cng s ca ng Dn ch i vi Tng Th k L Cng inh, Ph Tng Th k Trn Anh Kim v Nguyn Tin Trung, blogger iu Cy Nguyn Vn Hi, cc doanh nhn Trn Hunh Duy Thc, L Thng Long, v Phng Lm, vi cc ti danh tham gia t chc nhm lt chnh quyn nhn dn v tuyn truyn chng ph nh nc. Nhiu quc gia v cc t chc nhn quyn quc t cng ch trch v ln n nh cm quyn Vit ng Dn Ch Vit Nam

V phng din mc tiu hot ng 6. Muc tiu hoat ng ca ng Dn ch khc vi muc tiu ca ng Cng sn nh th no?

www.ddcvn.info

thongtin@ddcvn.info

Tp San DN CH

S Thang 05/2012

Hot ng v mc tiu dn ch, x hi cng bng l thc t v lun cn thit. l nhng iu tt p v c th ni cng l mc tiu lu di ca x hi. Tuy nhin, iu chng ta quan tm hin nay l cch hot ng ca ng Cng sn, cng nh cch nh nc iu hnh x hi nh th no t ti mc tiu m khng p t, hi dn, tri vi php l, ngc vi l cng bng. Mc tiu ca ng Dn ch l xy dng v bo v t nc Vit Nam c lp, thng nht, ton vn lnh th, dn ch, nhn bn v thnh vng. Trong , ton th nhn dn Vit Nam u c cc quyn t do, ng u c hi mu cu hnh phc v tin thn trong mt x hi vn minh, cng bng. ng vin ng Dn ch sinh hot trong hay ngoi nc, tt c u ch phc v cho T quc Vit Nam. Nu ch ngha x hi m ng Cng sn Vit Nam ca ngi cui cng cng l x hi dn ch, cng bng, tin b, vn minh th vic tranh ci v ch thuyt ny l khng cn thit, m c ch nh nc minh bch v cch iu hnh x hi theo php lut mi chnh l nt tht vn . Mt nh nc php quyn, iu hnh x hi i hi c h thng v nguyn tc dn ch. Lu nay ng Cng sn khng ch n trnh vn , m cn ch trng nh lc hng cng lun bng cc ngy bin v th on. Vic iu hnh x hi bng php lut c nhn dn chun thun l mt i hi cp thit ca x hi dn ch th ng Cng sn li khng p ng; cn chng tham nhng m cng c quyn th lm sao c th nh bi quc nn tham nhng. Cc nc phng Ty vi ch dn ch a ng khng h ho ch thuyt nh cc nc x hi ch ngha nhng li ang pht trin tt. Ngi dn ca h c i sng cao hn nhiu so vi cc nc c ch cng sn km pht trin, y ry bt cng v cc t nn x hi. R rng, kinh t th trng, nh nc php quyn, x hi dn s l ba tr ct ca x hi dn ch pht trin lnh mnh m cc quc gia pht trin ang thc hin tt. Trong khi ti Vit Nam, nh nc vn tip tc ngy bin nh lc hng v cc vn x hi thay v tin hnh to nn tng php l v chnh tr cn thit ca x hi cng bng: thc hin bu c dn ch c quc hi chnh danh v phc quyt thng qua mt bn hin php ca ton dn. ng Dn Ch Vit Nam

Cn hiu rng, mc tiu v phng tin chnh tr t c mc tiu u quan trng nh nhau. Mc tiu v x hi dn ch, cng bng th phng tin cng khng th khc. ng cm quyn khng th hnh ng bt cng, phi dn ch m t ti mc tiu cng bng, dn ch. Vn lu nay ti Vit Nam l lnh o cng sn h ho pht huy mnh m quyn lm ch ca nhn dn trong khi quyn lm ch ca nhn dn cha bao gi c trong hin php cng nh trn thc t; ng Cng sn h ho tranh u v mc tiu x hi cng bng nhng li chim gi c quyn chnh tr trong khi ng Cng sn ch chim khong 5% trong x hi; h ho bu c cng bng nhng li t chc bu c bt cng; h ho xy dng nh nc php quyn nhng li p t hin php v php lut ln ton x hi; h ho pht huy dn ch nhng li c tn, tr dp, b t cc ting ni yu nc c quan im chnh tr tin b. Mt ng chnh tr, c bit l ng cm quyn, m bt nht gia mc tiu v phng cch hnh ng, th d c ngy bin th no cng khng th c nhn dn tin cy. Hu qu l bt n chnh tr tip tc ko di v vic ch b sp l iu kh trnh khi. l l do ti sao ch x hi ch ngha phi sp v ch ngha cng sn cng co chung Lin X v cc nc ng u. Trng hp Vit Nam c khc ngy bin lu hn nhng khng phi ngoi l. Cn tip... Xem toan bai tai www.ddcvn.info hoc http://www.scribd.com/ptdvn. Tai ban PDF tai y. 2012 ang Dn chu Vit Nam

www.ddcvn.info

thongtin@ddcvn.info

Tp San DN CH

S Thang 05/2012

BAI THAM LUN CUA NG NGUYN SI BINH V CHU QUYN CUA NGI DN VA HIN PHAP DN CHU
TSDC: Nhn dp k nim 6 nm ngy phc hot (01/06/2006 01/06/2012), ng Dn ch Vit Nam trn trng gii thiu bi tham lun ca ng Nguyn S Bnh, Trng Ban Thng v ng Dn ch Vit Nam. Bui hp c bt u vi mt pht tng nim v c Hong Minh chnh, c Tng Th k ng Dn ch Vit Nam. Bi tham lun thng qua trong cuc hp ca Ban Lnh o ng Dn ch Vit Nam trong v ngoi nc ngy 26/05/2012, v cung l ting ni ca cc ch hu v cng s ca ng Dn ch Vit Nam ang b giam cm bi php lut p t ca ng Cng sn: Tng th k L Cng nh, Ph tng th k Trn Anh Kim, Ph Tng th k Nguyn Tin Trung, Phng Lm, Blogger iu Cy Nguyn Vn Hi, L Thng Long, Doanh nhn Trn Hunh Duy Thc Khng c php lut chun mc no li giam cm nhng ngi yu nc, nhn ti u t ca x hi. Trong cuc hp ny, Ban Thng v Trung ng cung thng qua v nhc li nhng ni dung quan trng cho mc tiu hot ng sp ti bao gm: Nguyn tc c bn chnh tr, Tng hp kin x hi v quan im ca ng Dn ch Vit Nam. ***

CHU QUYN CUA NHN DN VIT NAM VA S CN THIT CUA HIN PHAP DN CHU
Lnh th, c dn, ch quyn l cc yu t cu thnh quc gia. Khi ngi dn mt quyn lm ch th quc gia khng cn l quc gia m l lnh a ca bo quyn! Trong suy ngh thng ngay, hin phap va phap lut la nhng khai nim cha ph thng vi i th qun chng. Nhng trn thc t, cac thit ch nh hng trc tip n cuc sng ca toan th nhn dn cng nh tng lai ca c x hi. Khi ngi dn khng quan tm nhiu n hin phap, n s chun mc va chnh danh ca phap lut, nhng iu nay v hnh trung to mi trng va iu kin thun li cho gii cm quyn bt chnh c quyn lam lut, ngang nhin ap t lut, tu tin trong vic thi hanh lut. Thc t khng khac vi tnh trng x hi v phap lut. Bu c c ng, ap t phap lut, ty tin trong cac vn h trng ca x hi la nhng hanh ng xm phm quyn lam ch ca nhn dn, khng khac g xm phm ch quyn quc gia. Thi nao, ch nao t nc cng cn c hin phap dn ch. Hin phap dn ch bo v quyn lam ch ca nhn dn, ap ng i hi nht thit ca x hi cng bng, thnh vng, ng thi ngn chn tnh trng tim quyn, lm quyn. Cho nn, thc y xy dng hin phap dn ch, nha nc phap quyn cn la cng vic thng xuyn, cng khai va la mc tiu lu dai ca x hi. Mc nhin hay v tnh ng Dn Ch Vit Nam cng nhn hin phap ap t va phap lut ty tin ca ng Cng sn chnh la tip sc cho s tn ti ca ch cm quyn khng chnh danh. Y ngha quyn lm ch ca nhn dn Sau khi t nc gianh c lp, quyn lam ch t nc trao li cho nhn dn thng qua bn Hin phap dn ch nm 1946. Nhng quyn lam ch ca nhn dn va bn hin phap dn ch li khng c gii lnh o cng sn tn trng va ap dng vao i sng thc t. Bng th on anh trao va chim ot quyn lam ch t nc, hin phap 1946 ca toan dn khng c ban hanh. Vit Nam c 4 hin phap, nhng ngi dn Vit cha mt ln c phc quyt hin phap, cha mt ln c trng cu dn v nhng vn h trng ca t nc nh vic i tn nc, loi b quyn phc quyt hin phap, quyn lam ch ca nhn dn, vic thay i th ch t ch dn ch cng ha sang ch dn ch nhn dn ma thc cht la ch cng sn Cac Hin phap 1959, 1980, 1992 ca ng Cng sn Vit Nam la ap t, khng chnh danh v quyn lam ch ca nhn dn khng

www.ddcvn.info

thongtin@ddcvn.info

Tp San DN CH

S Thang 05/2012

c tn trng. Hin phap khng chnh danh th cm quyn cng khng hp thc. Mt t nc trong tnh trng b ap t hin phap, tt nhin phap lut ty tin va gii cm quyn t coi mnh la phap lut. y la vn v cng h trng ca x hi cn phi ha gii. p t hin phap ca mt ng cha c n 5% dn s ln toan x hi ng ngha vi vic a s nhn dn b t ra ngoai vng phap lut. Trn thc t, trong nhiu trng hp ngi dn khng c phap lut bo v. Quyn lam ch t nc tuy c v tru tng nhng thc ra li la ti quan trng. Quyn lam ch ca nhn dn bao gm quyn lam ch t nc, quyn t hu tai sn, quyn lam ch t ai. Quyn lam ch t nc la quyn t do ng c bu c, quyn phc quyt hin phap cng nh phc quyt cac vn h trng ca quc gia. Nu mt quyn lam ch t nc th khng th bo v quyn lam ch t ai va cac quyn con ngi ca mnh. t nc c hin phap dn ch th quyn t hu, quyn lam ch t ai cng c hp phap ha theo nguyn vng ca nhn dn. Quyn lam ch ca nhn dn la nt tht ca cac vn h trng trong x hi, la im ct li trong cng cuc u tranh cho dn ch, la im ct t ca ch phi dn ch. Tt c quyn lc nha nc thuc v nhn dn, nhn dn thc hin quyn lc nha nc thng qua t chc nha nc di s lnh o ca ng la tuyn b la m. Nghe th rt dn ch nhng cai ui di s lnh o ca ng pha hy tt c ngha h trng quyn lc nha nc thuc v nhn dn. Thc t la nhn dn khng c quyn - c quyn lam ch va quyn lc nha nc u nm trong tay lnh o cng sn. Trong ln sa i Hin php 1992 ln ny, cn lu iu quan trng nht l hin php phi thng qua l phiu phc quyt ca nhn dn. Hi tho hin phap si ni khng phi la phc quyt hay th tc phap l ban hanh hin phap chnh danh. Thay v phi t chc phc quyt hin phap trc khi ban hanh, nha cm quyn dng ln cac cuc hi tho si ni ly kin nhn dn nhm mc ch hp thc ha bn hin phap. y ch la th thut anh lc hng ng vin va cng lun lu nay ap t hin phap, tranh khng b chng i. Quyn lam ch ca ng Dn Ch Vit Nam

nhn dn chnh la la phiu - phiu bu, phiu phc quyt hin phap. Phc quyt hin phap la th tc phap l nht thit ca bn hin phap chnh danh, la tho thun ca nhn dn trao quyn cho nha nc, la nim t hao ca quc gia dn tc, th nhng lu nay gii lnh o cng sn vn n tranh, ch ca ngi hin phap dn ch nhng khng dam t chc phc quyt hin phap. V nhn dn khng c quyn lam ch t nc nn quyn t do ng c bu c trong ch cng sn ch la hnh thc. Thc t la, Mt trn T quc, mt b phn ca ng Cng sn khng ch toan din tin trnh bu c. Ch c ng vin cng sn ng la vi cp trn mi c ng tuyn chn va la chn la sau cng. Vn loa phng thanh va cac phng tin truyn thng m ku gi i bu va thc p i bu la tr din tn km cng qu va gy phin toai cho nhn dn trong cac cuc bu c. Mc ch ch la la m nhn dn v tnh chnh danh ca ch vn cha bao gi hp thc. Quyn bi nhim chnh ph bt tn cng la quyn lam ch ca nhn dn qua b phiu trng cu dn. Nhng ch cng sn cha bao gi c lut v trng cu dn va cng khng c mc nao trong hin phap quy nh bi nhim chnh ph, d lu nay b may tuyn truyn cng sn vn h hao nu chnh ph lam hi dn th dn c quyn ui chnh ph. Cac vn dn oan, bxt Ty Nguyn, vn bin o Hoang SaTrng Sa va nhiu oan sai trong x hi khng c gii quyt tha ang cng v ngi dn b tc ot quyn lam ch t nc. Chnh v ngi dn b tc ot quyn lam ch t nc, mt quyn t ng c va t do bu c nn nha cm quyn mi ty tin va lng hanh n th. Chnh v mt quyn lam ch t nc nn ngi dn khng th bo v quyn s hu t ai ca mnh. t ai la ngun sng ca nhn dn nhng phap lut cng sn ap t "t ai thuc s hu toan dn do nha nc i din ch s hu" va ng Cng snla lc lng lnh o nha nc. iu nay bin ngi ch t ai thanh nhng ngi u trn mnh t ca mnh, cho php cac lnh o ng

www.ddcvn.info

thongtin@ddcvn.info

Tp San DN CH

S Thang 05/2012

c quyn thu hi, cng ch t ai ca ngi dn. Do , gii cm quyn thao tng t ai ca nhn dn ma khng b phap lut trng tr. Trn thc t lu nay, thiu s cm quyn nhn danh phap lut thu hi t ai ca ngi dn la ht sc bt cng va oan sai. Li ni gii quyt theo phap lut ch la ngy bin ph u che lp d tm chim ly rung t ca nhn dn. V Tin Lng, Vn Giang, V Bn la nhng c th nha cm quyn cng ch t ai quy m ln. Hanh ng bo lc, ty tin nh vy, khng c phap lut chun mc nao cho php. Ngi dn c khiu kin n cp nao, tn bao thi gi va cng ca cng khng c gii quyt tha ang, v la nhng v li mang tnh ng lo ca h thng nha nc mt ng. Chnh v ap t phap lut ma c ng va nha nc cng sn khng c quyn g i vi nhn dn Vit Nam. Lnh o cng sn khng c quyn khng nh, ap t ni dung cac iu lut trc khi hin phap c nhn dn phc quyt va ban hanh. Nhng phat biu kiu nh: khng tam quyn phn lp, quyn lc nha nc do ng phn cng va phi hp, quc hi la c quan duy nht c quyn lp hin, lp phap chng t gii lnh o cng sn vn cha chp nhn s tht va l phi, vn t tn, khng tn trng quyn lam ch ca nhn dn, xem thng tr thc, thach thc c ng vin va cng lun. Vic son tho sa i Hin phap 1992 ca ng Cng sn hin nay l r nhng bt cng ln. Toan th y ban son tho hin phap la ngi ca ng Cng sn, thanh phn ang trong ng cm quyn va ang thao tng chnh trng. Cho nn, nu khng c nhng iu chnh kp thi th vn gii lnh o cng sn tip tc tim quyn la iu kh tranh khi. Tm quan trng v s cn thit ca hin php dn ch Vit Nam khng th xy dng nha nc phap quyn ca dn, do dn, v dn ma khng bt u bng hin phap dn ch. Hin phap dn ch bo v quyn lam ch ca nhn dn. Hin phap dn ch ngn chn tnh trng tim quyn va s lm quyn bng c ch tam quyn phn lp. Quyn lam ch ca nhn dn va nguyn tc tam quyn phn lp la hai thit ch to nn ng Dn Ch Vit Nam

hin phap dn ch. Hin phap dn ch c thng qua qua th tc son tho vi s tham gia ca nhiu thanh phn x hi va c toan dn phc quyt. Khac vi hin phap ap t, hin phap dn ch to ra phap lut chnh danh, ph hp vi l phi, vn ha va ap ng nguyn vng ca nhn dn. Lut phap la bo v con ngi va tr k gian, khng phi bo v k gian va trn ap con ngi. Lam lut la bo v quyn li cho toan dn ch khng phi bo v quyn li cho thiu s cm quyn. Hin phap ca ng Cng sn phn cng va phi hp gia cac c quan nha nc la mt m hnh ap t nhm mc ch toan tr. Phn cng va phi hp c th la kiu iu hanh ca cac ng chnh tr, nhng khng phi cach iu hanh t nc trong nha nc phap quyn. Quyn lc nha nc ma phn cng phi hp do mt ng c quyn lnh o tt yu bin ng thanh nha nc. C ch phn cng phn nhim ma khng phn quyn chnh la mi trng to t sng cho gian ln, ng la bao che tham nhng, gip cho thiu s cm quyn thao tng chnh trng, thao tng x hi - mt mi trng trong li ch chnh ang ca cng dn b xm phm, quyn li phe ng t trn quyn li quc gia, thm ch lnh o c th l thuc vao ngoi bang cng c quyn li ring t ma khng b truy t va ta an lun ti. iu nay cho thy r l do gii lnh o cng sn Vit Nam e s hin phap dn ch vi tam quyn phn lp. Ta an va truyn thng trong h thng nha nc mt ng la cng c ca gii cm quyn. Cho nn khi ngi dn ng chm n quyn li ca gii cm quyn trong bt c lnh vc nao t chnh tr, kinh t n c tn giao u b nha cm quyn mnh tay kt an. Ta an th xt x theo ch th, phap lut va lut s bin h ch la hnh thc, cn truyn thng th ng lot tip tay ln at d lun. Ngc li, khi ngi dn b nha cm quyn hm hi, i kin nha cm quyn th c h thng t phap im lng, n y trach nhim cho nhau hoc lt lng, bi xu, vu khng ngc chnh ngi b hi. Trng hp Bat Nh, Thai Ha, lut gia C Huy Ha V va bit bao v oan sai khac chng t khi tranh chp vi nha cm quyn, ngi dn khng th trng cy vao ta an va cng khng

www.ddcvn.info

thongtin@ddcvn.info

Tp San DN CH

S Thang 05/2012

th tin vao truyn thng trong nc. Khng cn phi i tm hiu bit ch cng sn Vit Nam c vi phm nhn quyn hay khng. Chim gi c quyn chnh tr, ch trng ch mt ng la gy ti ac trong x hi, xm phm quyn con ngi - quyn chnh tr, quyn kinh t, quyn bnh ng c hi... Vn c quyn nha nc dn n lm quyn. Ch trong ch c ng toan tr th mi c tnh trng ng vin ng u tt c cac c s quc doanh, cac lc lng v trang, cac c quan nha nc t a phng n trung ng bao gm c truyn thng va ta an. S bao trm chng cho quyn lc ca ng Cng sn ln nha nc la ganh nng cho t nc, to ra h thng chnh tr bt tr. V vy khng ch ngi dn ma c ng vin can b cng sng trong lo s v tnh trng phap lut tu tin. Ngy bin khng thuyt phc c ai. "Nha nc phap quyn x hi ch ngha" la nha nc cng sn, khng phi la nha nc ca dn, do dn, v dn nhn dn khng c quyn lam ch, tt c quyn hanh tp trung trong tay gii lnh o. Tng t, "kinh t th trng theo nh hng x hi ch ngha" ngha la doanh nghip t nhn khng c bnh ng vi doanh nghip nha nc - gii lnh o cng sn thao tng nn kinh t quc gia. Ch c ch ng la nha nc vi c ch phn cng va phi hp mi c th ty tin tiu ph cng qu lp ra cac b phn, cac cng c tuyn truyn va bo v ch ma thc cht la bo v quyn li bt chnh, bo v quyn c quyn chnh tr cho gii cm quyn va cho con chau ca h tip ni. Nu khng ap t hin phap, chim gi c quyn chnh tr, thao tng quyn lam ch ca nhn dn th khng th c cac tp oan t bn cng chnh la thn hu ca gii lnh o cng nhau khuynh loat c nn kinh t tai chanh quc gia nh hm nay. Chnh v tnh trng phap lut tu tin, cac phe nhm trong ng mi c th chia nhau thu tm cac doanh nghip nha nc, to ra cac nhm li ch va tng lp t bn lng on va c khot x hi. Vn bao cp, n chia, c quyn thng lnh th trng ca cac doanh nghip nha nc lam cho cac doanh nghip t kh cnh tranh, phat trin. Cng khng kh hiu v sao cac chnh sach nha nc ng Dn Ch Vit Nam

phc v cho cac nhm li ch la chnh, ngi dn ch bit tht lng buc bng cho cac tiu ph, b l . V vy, phn cng, phi hp bi mt ng lnh o khng phi la cach phn quyn trong hin phap chnh danh. t nc cn c ch tam quyn phn lp, ng phi tach khi nha nc. Quyn lc nha nc phi c phn lp rch ri gia cac nganh lp phap, hanh phap, ta an, la i hi nht thit ca x hi cng bng. Suy cho cng, Vit Nam vn cha c hin phap va phap lut chun mc. Hin phap va phap lut hin hanh la ca ng Cng sn ap t ln toan x hi, khng c gia tr phap l. Phap lut chun mc la phap lut ca toan dn, phap lut ty tin la phap lut ca thiu s cm quyn. D ng Cng sn lun to s nhm ln trong x hi - phap lut cng sn la phap lut toan dn, nhng s phn nh r rang. Hin phap cng sn la hin phap khng chnh danh. V vy, Vit Nam phi nht thit c mt bn hin phap chnh danh va phap lut ca toan dn. Phi tr lai quyn lm ch ca nhn dn cho nhn dn Khng th c cng bng x hi khi quyn lm ch ca ngi dn b nh cm quyn thao tng. Cng khng th c x hi cng bng khi ta n, truyn thng bo ch u do mt ng chuyn quyn nm gi. H ho tranh u v mc tiu x hi cng bng m khng p ng cc yu t quan thit l la di x hi. Cho nn trc ht phi tr li quyn lm ch ca nhn dn cho nhn dn. Hin nay, c ba cch kh thi tr li quyn lm ch cho nhn dn v gii cu trch nhim ca cc lnh o cng sn. Mt l, chnh n ng cng sn khng la m, khng p t, khng c tn, tht tm xy dng nh nc php quyn, thc s v mc tiu x hi dn ch, cng bng, vn minh. Hai l, Ch tch nc k ban hnh hin php khng chnh danh th cng c th tuyn b hy b hin php p t thay bng hin php ca ton dn. Ba l, Tng B th t nhim, xin li v tuyn b tr li quyn lm ch t nc cho nhn dn. Tr li quyn lm ch cho nhn dn ngha l t nc c bu c dn ch v ban hnh hin php ca ton dn.

www.ddcvn.info

thongtin@ddcvn.info

Tp San DN CH

S Thang 05/2012

Tr li quyn lm ch ca nhn dn cng l tho g h thng chnh tr suy i, bt tr. Vn l h thng vn hnh qu lu to ra tng lp lnh o t mn, thiu thc trch nhim. Nhng ngi tm huyt vi t nc, khng ai khng mong mun sng trong x hi cng bng, php lut bnh ng. Khng hn tt c lnh o cng sn u v quyn li t ring, khng mun thot khi s gn b vi cc nhm li ch t bn v th lc ngoi bang. C hi ang ch cho cc lnh o cp tin ha hp dn tc lm nn lch s. ng vin cng sn c l tng cn ni ln ting ni ca mnh. Cc thnh phn dn ch trong v ngoi ng Cng sn phi hp gii quyt vn trong tnh t dn tc l cch tin ti m x hi mong i. Khng c l do tip tc duy tr ch chuyn quyn tham nhng, c khot ti sn quc gia, gy hi cho c x hi. C ng vin v ngi dn tm huyt vi t nc u chn nn v bc xc. khng c lng nhn dn th kh cho gii lnh o cng sn c quc t tn trng. L do gii lnh o bo th cha p ng i hi ca x hi l v cc lc lng dn ch cha thng nht v thnh phn cp tin trong ng Cng sn cha dt khot, cn nhn dn th mt quyn lm ch m ch phn khng n l. Vic cc lc lng dn ch phi hp v ng nht trong mc tiu xy dng nh nc php quyn lun l cn thit. Gii php ny s gip ngn chn tnh trng hin php b p t. i hi hin php phi c phc quyt v mi ngi dn c b l phiu phc quyt hin php l v cng quan trng cho cuc sng ca mi cng dn cng nh cho cc th h tng lai. Ha hp dn tc v ban hnh hin php dn ch l trch nhim ca th h hm nay i vi cc th h mai sau. Li kt Dn ch l ng hnh, khng ch ng h. t nc c hin php dn ch hay khng, trc ht i hi s trung thc, lng tm v tm nhn ca gii cm quyn. K n l s thng nht quan im, cng khai v kin tr vi mc tiu hin php dn ch gia cc thnh phn dn ch trong x hi. Sau cng l s ng lng ca ngi dn qua vic tch cc vi cc thnh phn dn ch. Mt nh nc uy tn, c nhn dn tin cy lun l nhu cu ca x hi. Ngc ng Dn Ch Vit Nam

li, nh nc bt tn, mt lng dn th lun l tai ha cho x hi. Nhng hy sinh to ln ca nhn dn trong cch mng th k trc chnh l xy dng mt nh nc php quyn nhn dn tin cy, khng phi l nh nc ng tr ni ting tham nhng, km hm tin b x hi v phn bi nhn dn nh hm nay. Khng tr hon na, tr li quyn lm ch cho nhn dn l nht thit. Cho nn trong ln sa i hin php k ny, trng im phi l: 1. Phc quyt hin php; 2. Hin php phi quy nh r quyn lm ch ca nhn dn v c ch bu c cng bng, minh bch; 3. Hin php phi quy nh r quyn lc nh nc v vai tr ca cc ng chnh tr, cng nh c ch tam quyn phn lp gia hnh php, lp php, ta n. Nu nh cm quyn khng c phc quyt hin php th tnh trng hin php khng chnh danh, cm quyn khng hp thc vn khng thay i. Mi gii thch trnh n khng thc hin cc trng im trn u l ngy bin. Hin php cn phi c thit ch bo v, nhng hin php khng chnh danh th c thit ch bo v cng v ch. Trch nhim ca nh cm quyn l to iu kin thng qua v ban hnh hin php chnh danh, xy dng nh nc php quyn, hng n x hi cng bng, nhn bn, thnh vng. Vn nh tro quyn lm ch ca nhn dn, nh la tnh trng cm quyn khng chnh danh, nh lc hng ng vin v cng lun v ch x hi ch ngha n lc cn dng li. Thi gian v c hi u c hn. Tr li quyn lm ch cho nhn dn l vic khng th trnh n mi. Nhng g khng thuc v mnh th phi tr li: tr li trong tnh t dn tc, hoc b nhn dn ly li trong phn n. L ngi Vit Nam, l gii lnh o, cn c trch nhim vi x hi v t t vi ngi dn th hn. Lch s cng nh thc t chng minh, tham vng quyn li cho c nhn hay phe nhm cm quyn s b x hi nh bi. Ngy 26 thng 5 nm 2012 Nguyn S Bnh

www.ddcvn.info

thongtin@ddcvn.info

Tp San DN CH

S Thang 05/2012

QUAN IM CUA ANG DN CHU VIT NAM V BAI XY DNG VA HOAN THIN C CH BAO HIN
ng Dn ch Vit Nam: Ngy 17/05/2012, Bo Lao ng ng ti bi vit ca nguyn Tng B th Mi m u cho chuyn v c ch bo hin. ng Dn ch Vit Nam hoan nghnh mt s quan im tin b trong bi vit, nh vic khng nh nhu cu cn c mt nh nc b gii hn v quyn lc, m rng cng bng, t do v dn ch cho nhn dn, cung nh vic cn c mt c quan bo hin c lp phn xt cc hnh vi vi hin ca cc c quan nh nc Trung ng. Tuy vy, bi vit ny vn cn thiu st v n trnh cp n ba vng mc c bn ca vic xy dng nh nc php quyn ti Vit Nam. Th nht l tnh chnh danh ca Hin php. Tnh chnh danh ca Hin php bt ngun t ch ca nhn dn thng qua l phiu phc quyt Hin php. Bn Hin php khng qua phc quyt, khng chnh danh, th c cn c c ch bo v bn hin php hay khng? Th hai l tnh hp php ca ng Cng sn Vit Nam trong h thng chnh tr hin nay. S cm quyn hp thc ca ng Cng sn Vit Nam cn thng qua th tc bu c cng bng, minh bch. Ngoi ra, vai tr ti phn phi l nhng ngi c chuyn ngnh, uy tn, v kinh nghim. Th ba l vn vai tr ca c quan bo hin c lp trong vic phn xt cc hnh vi vi hin ca ng chnh tr v cc vin chc cao cp trong h thng nh nc. Hin nay cc c quan nh nc vin dn cc ngh quyt Trung ng ng Cng sn Vit Nam lm cng lnh, lm kim ch nam trong vic thng qua cc vn bn php lut, ngh nh, quyt nh. Vy khi c quan bo hin xem xt tnh hp hin ca cc hnh vi v quyt nh ca cc c quan nh nc, dt khot cung phi xem xt tnh hp hin ca cc ngh quyt Trung ng ca ng Cng sn Vit Nam. Mt nh nc php quyn khng th c mt c nhn hay t chc no ng trn php lut. Nu hai vn chnh danh v hp php ca ng chnh tr khng c thng thn cp n trong ln sa i hin php ln ny, thit ngh mi danh xng php quyn u l v ngha. Bn cnh , nu i tng ca c quan bo hin l cc c quan nh nc Trung ng, s l khng hp l khi Ch tch nc - mt thit ch trung ng - cung c quyn l thnh vin ca c quan bo hin. Bi vit t mu thun trong chnh im ny. Cn nh rng c quan bo hin cn l mt c quan chuyn mn c lp khi cc thit ch chnh tr, c nh vy c quan ny mi thc s p dng php lut, bo v quyn li ca ngi dn trc lm quyn.. ***
Sa i, b sung hin php hin hnh l i hi tt yu, khch quan ca t nc trong giai on pht trin mi. Hi ngh ln th nm BCH Trung ng ng kha XI cung tho lun cho kin v vn ln, c bit quan trng ny. Bo Lao ng xin gii thiu bi vit ca nguyn Tng B th Mi m u cho chuyn v c ch bo hin nhm ng gp nhng kin tm huyt cho vic xy dng c ch gim st hin php mang tnh ti phn Vit Nam. Ngh quyt i hi ng ln th X khng nh: Xy dng c ch phan quyt v vi phm hin phap trong hot ng lp phap - hanh phap - t phap la tac nhn va hot ng t nhin xy dng hoan thin nha nc phap quyn x hi ch ngha - nha nc ca nhn dn, do nhn dn, v nhn dn. Tt c quyn lc Nha nc thuc v nhn dn. gp b sung, sa i Hin phap nm 1992, ti c 3 kin: 1. Bo hin la yu cu cp thit

ng Dn Ch Vit Nam

www.ddcvn.info

thongtin@ddcvn.info

Tp San DN CH

S Thang 05/2012

ca Nha nc phap quyn x hi ch ngha V bn cht: Nha nc phap quyn x hi ch ngha la mt nha nc b gii hn v quyn lc. Quyn cng dn cang bnh ng, cng bng x hi cang cao th nha nc cang tr nn t do va dn ch hn. V nguyn tc: C hin phap phi tun th hin phap va phi c c ch bo hin ma trong tai phan hin phap la cng c i hi t nhin bo v quyn con ngi c n nh trong hin phap. Bo hin lun gn vi vic xem xt va ra quyt nh v s ph hp vi hin phap ca cac o lut do c quan lp phap, c quan hanh phap ban hanh ng thi xt x cac hanh vi vi phm hin phap ca cac c quan va cac quan chc c hin phap quy nh v quyn, ngha v. i tng ca hot ng giam sat bo hin: La d tho lut, o lut, vn bn quy phm phap lut, bn an... iu c quc t c ph hp hin phap khng? i tng ca hot ng bo hin: la cac hanh vi vi hin ca cac nguyn th quc gia, i biu Quc hi, Chnh ph va cac c quan c th c thanh lp theo hin phap c nhiu c hi vi hin trong qua trnh thc thi hin phap. C quan bo hin s xem xt hanh vi vi hin. H thng toa an nhn dn s xt x cac du hiu hanh vi phm ti. 2. M hnh bo hin: Cac nc dn ch thng c hai xu hng la bo hin tp trung va phi tp trung. Thng s dng m hnh bo hin tp trung v qua trnh xem xt va xt x hanh vi vi hin thuc Toa an

Hin phap hoc Hi ng Hin phap. Theo , cac vn bn vi hin s c c quan bo hin n nh thi hn t chc, ca nhn c thm quyn ra vn bn b sung, sa i hoc t hu b trc khi b v hiu ng nhin khi qua thi hn n nh. M hnh nay la chn c ch bo hin ph hp khi thit lp c quan tai phan hin phap c lp (hoc Toa an Hin phap hoc Hi ng Hin phap) trao quyn bo hin va cac thit ch phan quyt hanh vi vi hin. 3. Tai phan Hin phap cho Nha nc Vit Nam: Thc trng hin phap giao quyn giam sat vic tun th quy nh ca hin phap cho qua nhiu c quan t Quc hi cao nht n cac c quan nha nc a phng t giam sat mnh va giam sat ngi dn khi thc thi hin phap. Quy nh nh vy la khng thy trng tm i tng cn bo v ca hin phap, chnh la cac hanh vi vi hin ca cac c quan nha nc trung ng: Quc hi, Chnh ph, Ban Chp hanh Trung ng... oa an Hin phap hoc Hi ng Hin phap mang tnh c lp

cao, khng nm Quc hi, Chnh ph. Nhim v ch kim tra tnh hp hin ca cac quyt nh c thng qua c hiu lc thi hanh ca c quan lp phap, hanh phap (kim tra sau ma khng kim tra trc v vic nay c B Chnh tr) theo n yu cu. Toa an Hin phap hoc Hi ng Hin phap ch c quyn tuyn khng ap dng vn bn trong trng hp c lin quan. Thanh phn Toa an Hin phap hoc Hi ng Hin phap la nguyn Tng B th Ban Chp hanh Trung ng ng Cng sn Vit Nam hoc Ch tch Nc va mt s nha chuyn mn phap l do Ch tch Nc gii thiu, Quc hi bu to uy tn ca toa hoc hi ng. Vic thanh lp Toa an Hin phap hoc Hi ng Hin phap vi chc nng va thanh phn trn s to du n hin phap sa i ln nay ap ng vic xy dng nha nc phap quyn x hi ch ngha va kim soat quyn lc nha nc. Nguyn Tng B th Ban Chp hanh T. ng Mi Ngun: Lao ng

ng Dn Ch Vit Nam

www.ddcvn.info

thongtin@ddcvn.info

Tp San DN CH

S Thang 05/2012

TNG QUAN V DN CHU

Dn ch - theo ting Hy Lp c ngha l nhn dn - v c bn c nh ngha l mt hnh thc chnh ph trong quyn lc ti cao thuc v nhn dn. Dn ch c th do ngi dn trc tip thc thi. cc x hi ln hn, dn ch c thc thi bi cc quan chc do nhn dn bu ra. Hay theo nh cu ni ni ting ca Tng thng Abraham Lincoln, dn ch l chnh ph ca nhn dn, do dn v v dn. T do v dn ch thng c dng thay th cho nhau. Thc ra hai khi nim ny khng ng ngha. Dn ch khng ch l mt lot tng v cc nguyn tc v t do, m cn bao hm c nhng thc tin v cc tin trnh c hnh thnh trong sut chiu di lch s vn phc tp. Dn ch l s th ch ha t do. Cui cng, ngi dn sng trong mt x hi dn ch phi phc v vi t cch l ngi bo v chnh quyn t do ca h v hng ti nhng l tng c a ra trong li ni u ca Tuyn ngn Nhn quyn Ton cu ca Lin Hp Quc, l tha nhn phm gi vn c v nhng quyn bnh ng bt kh xm phm ca mi thnh vin trong i gia nh nhn loi l nn tng ca t do, cng l v ha bnh trn th gii.Trong s ny, TSDC tip tc gii thiu cc nguyn tc cn bn v dn ch c trch t n phm ca Chng trnh Thng tin Quc t, B Ngai giao Hoa K, thng 12/2007.
GII TRUYN THNG C LP VA T DO Khi cac x hi hin i phat trin c v quy m ln tnh phc tp, lnh vc thng tin, lin lc va tranh lun cng khai ngay cang b cac phng tin truyn thng chi phi, trong c phat thanh, truyn hnh, bao, tp ch, c bit la nhng phng tin truyn thng mi nh Internet va truyn hnh v tinh. D la nht k in t hay sach in th trong x hi dn ch chc nng ca truyn thng vn c s chng cho, nhng nhng chc nng ring vn c ca n v c bn vn gi nguyn, la tnh thng tin va tnh giao dc. a ra nhng quyt sach ng n v chnh sach cng, ngi ta cn thng tin chnh xac, kp thi va cng bng. Tuy nhin, mt chc nng khac na ca truyn thng la c xy, ngay c khi t ra thiu khach quan. Khan gi ca cac phng tin truyn thng c th tip cn nhng kin khac nhau, thm ch xung t nhau, t nm bt nhiu loi quan im khac nhau. Vai tr nay ca truyn thng c bit quan trng trong cac chin dch vn ng tranh c, v rt t c tri ch c c hi nhn thy cac ng c vin, ni g n vic tr chuyn vi h. Chc nng th hai ca truyn thng la giam sat hot ng ca Chnh ph va cac th ch quyn lc trong x hi. Nh c s khach quan va c lp mc d cha hoan ho - truyn thng gip phi bay s tht ng sau nhng tuyn b ca chnh ph va buc cac quan chc chnh ph phi c trach nhim v nhng hanh ng ca h. Truyn thng cng c th ng mt vai tr tch cc hn trong cuc tranh lun cng khai thng qua cac bai x lun hoc bao cao iu tra. ng thi, n la mt din an cac ca nhn va cac nhm bay t quan im qua th va bai vit va nhng thng tin a ln mng, vi rt nhiu quan im khac nhau. Cac nha bnh lun cn ch ra mt vai tr ngay cang quan trng na ca truyn thng la xy dng chng trnh ngh s. Do khng th thng tin v tt c, nn cac phng tin truyn thng phi chn vn nao cn nhn mnh va vn nao nn b qua. Tm li, h c xu hng phi quyt nh cai g la tin tc va cai g khng. i li, nhng quyt nh nay s nh hng n nhn thc ca cng chng v vn quan trng nht. Tuy nhin, khng ging vi cac nc ma truyn thng b chnh ph qun l, truyn thng mt nn dn ch khng th n gin c theo mun ma xuyn tc hay lam ng trc cac vn . V rt cc th cac i th cnh tranh c t do ku gi s quan tm, ch i vi danh sach nhng vn quan trng ca h. Cng dn mt nn dn ch tin tng rng vi s trao i ci m cac tng va quan im, cui cng s tht s chin thng, gia tr ca nhng ngi khac s c hiu r hn, nhng lnh vc tha hip s c xac nh r hn va con ng tin b s m ra. Mc trao i cang ln cang tt. Nha vn E.B. White nhn xt: Gii bao ch t nc t do ca chng ta la ang tin cy va hu ch khng phi bi c im tt ca n ma bi chnh tnh a dng ca n. Chng nao cn nhiu

ng Dn Ch Vit Nam

www.ddcvn.info

thongtin@ddcvn.info

Tp San DN CH

S Thang 05/2012

ngi s hu cac phng tin truyn thng, ma mi ngi u theo ui lnh vc tm kim s tht ring ca mnh, khi chng ta cn c hi n vi s tht va sng trong s tht ng ngi th khng s g c. CAC ANG PHAI CHINH TRI, NHM LI ICH, T CHC PHI CHINH PHU Khng th yu cu cng dn tham gia vao tin trnh chnh tr, nhng nu khng c hanh ng ca cng dn, nn dn ch s b suy yu. Cng dn c quyn t do hi hp va thanh lp nhng t chc ca ring mnh nu thy ph hp. la nhn t c bn ca dn ch. Cc ng phi chnh tr Cac ng phai chnh tr thu np, ch nh va vn ng tranh c bu ln cac quan chc; xy dng cac ng li chnh sach cho chnh ph nu h la ng nm a s; ch trch hoc xut cac chnh sach thay th nu h la ng i lp; huy ng cac nhm li ch ng h cac chnh sach chung; gii thch cho cng chng v nhng vn cng; xy dng c cu va nguyn tc tin hanh tranh lun chnh tr trong x hi. Trong mt s h thng chnh tr, thc h c th la mt nhn t quan trng trong vic thu np va khuyn khch cac thanh vin trong ng. cac h thng chnh tr khac, li ch kinh t hoc tnh hnh x hi c th quan trng hn cam kt v thc h. Cac t chc ng va nhng th tc hot ng trong cac ng phai rt khac nhau. mt gc , h thng ngh vin a ng la t chc c quy nh cht ch nht, hoan toan do cac nha chuyn mn iu hanh. gc khac la nc M ni c ng Dn ch va ng Cng ha la nhng t chc phi tp trung ha hot ng phn ln ti Quc hi va cp bang. Ri c bn nm mt ln cac t chc nay li tp hp li cp quc gia khi ng chin dch tranh c tng thng. Cac chin dch bu c mt nn dn ch thng phc tp, tn nhiu thi gian va i khi rt ng ngn, nhng vai tr ca chng rt quan trng. Bu c la phng phap ha bnh va cng bng, theo ngi dn c th la chn cac nha lnh o va quyt nh chnh sach cng. Cc nhm li ch v t chc phi chnh ph Cng dn mt nn dn ch c th tham gia cac t chc ca nhn hoc tnh nguyn, trong c cac nhm li ch. Cac nhm li ch c gng bng cach nao gy nh hng i vi chnh sach cng va thuyt phc cac quan chc ng h nhng quan im ca h. Ch trch c th lam gim nh hng ca nhng li ch c bit nhng n gip ngi

dn nhn ra rng nn dn ch bo v quyn ca nhng nhm li ch nh vy t chc va u tranh cho nhng quyn li ca h. Nhiu nhm li ch truyn thng c t chc xut phat t cac vn kinh t; cac nhm kinh doanh va nng nghip; cac lin oan lao ng tip tc c nh hng ln trong hu ht cac h thng dn ch. Tuy nhin, trong vai thp k gn y, cac nhm li ch ln mnh c cht lng ln s lng, bao quat hu ht cac lnh vc nh x hi, vn ha, chnh tr va thm ch c cac hot ng tn giao. Cac t chc chuyn mn cng ln mnh cng cac nhm li ch cng ng h s nghip ca h t ci thin vic chm sc sc kho cho ngi ngho n bo v mi trng - nhng vn c th khng trc tip em li li ch cho thanh vin cac nhm. Bn thn cac chnh ph c th cng hot ng ging cac nhm li ch. M, cac hip hi thng c bang, th trng nhng thanh ph ln va cac c quan lp phap bang thng xuyn vn ng quc hi M thng qua nhng vn ma h quan tm. ng lc ca nn chnh tr nhm li ch kha phc tp. Quy m ca cac nhm c vai tr quan trng, cac nhm vi s lng ln thanh vin trn c nc s t ng li ko c s quan tm ch ca cac quan chc. Tuy nhin, trong mt s trng hp, nhng nhm c quy m nh, c t chc cht ch va cam kt mnh m i vi nhng vn ca h cng c th gy nh hng ln so vi s lng thanh vin ca h. Mt trong nhng phat trin ang kinh ngc nht trong vai thp k gn y la s xut hin cac t chc phi chnh ph trn quy m toan cu. Vi n lc phc v nhu cu ca cng ng, quc gia hay v mt s nghip c xac nh la nhng vn toan cu, cac t chc phi chnh ph nay c gng h tr, thm ch thach thc s iu hanh ca chnh ph bng cach ng h, tuyn truyn va thu ht s ch i vi nhng vn ch yu va giam sat hot ng ca chnh ph va khu vc t nhn. Cac chnh ph va t chc phi chnh ph lun la i tac ca nhau. Cac t chc phi chnh ph cung cp chuyn gia va hng dn chuyn mn nhm thc hin nhng d an do chnh ph tai tr. Cac t chc phi chnh ph c th khng c lin kt v chnh tr hoc c th hot ng trn l tng ng phai va tm cach thc y mt s nghip c th hoc mt lot s nghip nao v li ch ca nhn dn. D hot ng theo hng nao th vn mu cht la ch nha nc kim soat hot ng ca cac t chc phi chnh ph mc thp nht. Xem ton bi ti www.ddcvn.info

ng Dn Ch Vit Nam

www.ddcvn.info

thongtin@ddcvn.info

Tp San DN CH

S Thang 05/2012

TOA AN C LP VA NHNG C CH HIN INH CN CO

To n c lp gi vai tr quan trng trong vic kim sot lm quyn bi lp php v hnh php. Nhng to n ch c th thc hin tt vai tr ny khi Hin php bo v ta n bng cch minh nh cc bo m v s c lp cn thit, to n c th i trng vi cc ngnh khc trong chnh quyn v bo v cc quyn con ngi mt cch hu hiu.
To n l c ch quan trng bo m vic thc thi Hin Php Mt quc gia c th c mt bn hin php vi nhng li l tht hoa m m khng c tc dng g trong thc t, nu khng c c ch thi hnh bn Hin php . Mi chnh quyn ngay c cc chnh quyn tt v dn ch i khi cng vi phm hin php. c bit, quyn con ngi rt d b tn thng, bi v c lp php ln hnh php u c li khi vi phm quyn ca mt c nhn no . Lp php hay hnh php vi phm quyn con ngi c th do thiu hiu bit (h khng thc c h ang vi phm quyn) hoc v lo s (trong tnh trng khn cp quc gia, khi s lo u hong ht dng cao), hoc ch v h cho rng c nhng mc tiu quan trng hn l quyn con ngi (nh li ch ca chnh h hay nguyn vng ca cc c tri ca h). Trong cc trng hp nh vy, hin php cn minh nh mt c quan c lp c quyn v trch nhim thc thi hin php, trong c vic thc thi cc iu khon nhn quyn. Ta n c th khng phi l c ch thi hnh hin php duy nht (v thc s, c thm cc c ch khc nh vn phng kim tra c bit, tng t nh m hnh Ombudsman ca an Mch, l mt kin hay). Nhng to n l mt c quan bo hin quan trng. To n phi c lp vi mi ngnh khc trong chnh quyn To n phi gi vai tr gim st thng xuyn v xng pha trong thc thi hin php: To n phi canh gi Hin php khi nhng lm dng bi chnh quyn. hon thnh vai tr mt cch hu hiu, to n phi c lp vi mi ngnh khc trong chnh quyn. Nu thm phn chu s chi phi ca quyn hnh php hoc lp php v d nh c th b Ch tch nc tu nghi bi nhim, hoc b tr lng bi
ng Dn Ch Vit Nam

quyt nh ca ngnh Lp php th h s khng th ng u khng c nhng vi phm Hin php ca cc c quan . Ch khi no ngnh Ta n c bo v khi nhng nh hng v kim sot bi cc ngnh khc trong chnh quyn, Ta n mi c th tr thnh c quan bo v Hin php hu hiu. Ta n cn mt s c ch bo v c bit tht s c lp vi cc ngnh khc ca chnh quyn, to n v cc thm phn cn mt s c ch bo v c bit. 1. Cc thm phn phi c b nhim qua mt th tuc han ch vic cc chnh tri gia c th ci nhng ngi thn cn, nh ban b hoc thn hu hoc c tri, vo ta n. Mc ch l m bo cc thm phn c b nhim do trnh v kh nng, cng nh do tinh thn trch nhim v thc o c ngh nghip ca h. t c iu ny, mt trong nhng cch tt nht l ra th tc b nhim trong nghip on c lp ca gii lut s, hay lut s on, chu trch nhim a ra mt danh sch cc ng vin cho cc v tr thm phn. Cc nghip on ny tt nhin phi c lp vi chnh quyn. Ch khi no c s c lp , h mi c th c ng lc kin to v gi gn cc tiu chun kht khe v kh nng chuyn mn v o c ngh nghip, c th nng cao uy tn cho ngnh ngh ca h. Cc ng vin vo v tr thm phn phi l nhng ngi c uy tn trong ngnh lut v s hiu bit v kh nng phn xt ca h. Khi c v tr thm phn no cn b nhim, ngnh hnh php phi chn mt trong cc ng vin trong danh sch . Ngoi ra, mt hi ng cc thm phn ng nhim cng c th t lp ra mt danh sch cc ng vin tng t cho cc v tr thm phn cn b nhim trong tng lai.

www.ddcvn.info

thongtin@ddcvn.info

Tp San DN CH

S Thang 05/2012

2. Cc thm phn, mt khi c b nhim, phi c bo m nhim k lm vic lu di. Nhim k ny c th l sut i hoc mt thi gian nht nh no , nhng thi gian phi di (t 10 n 20 nm c th l mt la chn) cc thm phn c th trau di k nng chuyn mn m khng phi lo u v vic lm trong tng lai trong khong thi gian di . Nhim k ca h cng c th c tnh theo tui ca thm phn, v d, nhim k ca mt thm phn c th ko di n tui 70. iu quan trng l v tr thm phn c bo m trong mt khong thi gian c th v di, cc thm phn yn tm lm vic. Thm vo , Hin Php cn bo m rng mt khi c b nhim, mt thm phn khng b bi nhim trc khi nhim k kt thc, tr khi c bng chng thm phn c nhng vi pham ao c ngh nghip nghim trng. Tiu chun v th tc bi nhim cng phi c quy nh r rng trong Hin php (v d, ai quyt nh tiu chun bi nhim hi : ta n cp cao hn hay ngnh lp php?). Mc ch l cng vic ca thm phn c bo m n nh trong thi gian ti chc, v thm phn khng th b mt vic tr phi c nhng sai phm nghim trng. C nh vy cc thm phn mi c th a ra cc phn quyt m khng s b buc cch chc v cc phn quyt . 3. Lng ca thm phn trong thi gian tai chc cng phi c bo m. Lp php hay hnh php ch c quyn thay i mc lng
ng Dn Ch Vit Nam

dnh cho thm phn vi hai iu kin: (1) cc thay i, nu c, s c p dng ng b (tc l chng c p dng cho tt c cc thm phn cng cp, ch khng ch ring cho c nhn no); v (2) cc thay i khng c hi t (tc l chng ch p dng cho nhng thm phn c b nhim sau vo cc v tr lin quan, ch khng p dng cho nhng thm phn ang ti v). y l hnh thc bo v cc thm phn, cc c quan chnh tr khng th tr th c nhn mt thm phn v mt phn quyt h khng thch, bng cch ct gim lng ca thm phn . 4. Ngnh Ta n cn nm quyn kim sot cc cng vic hnh chnh ni b ca ngnh mnh. Cc cng vic iu hnh ni b c th gm c vic c cc thm phn no xt x v n no, s tin dnh cho qun tr ngnh c chi tiu nh th no, nhn vin hnh chnh c tuyn dng hay sa thi ra sao, v.v. Nu bn lp php hoc hnh php c th can d vo nhng vn iu hnh chi tit nh vy, h c th gy nhiu kh khn cho cc thm phn m h khng a. Qua s can d hnh chnh , h cng c th gy nh hng ln cc phn quyt ca thm phn thng qua vic iu khin nhn s v phn b cng vic ca to n. V d, cc thm phn thng tuyn dng ph t php l. Nu hnh php c th quyt nh ai s c tuyn vo cc v tr ph t gip trong vic nghin cu php l v son tho phn quyt, h c th chn nhng ngi tm cch thc y ngh trnh lp php (thay v cao n l v cng l trong tng v n c th), v c th gy nh hng ln kt qu phn x ca cc v n. Ch khi ton quyn iu hnh cc cng vic ni b, ta n mi c th thc s c lp vi cc ngnh khc trong chnh quyn. GS Susan Williams
Trn Duy Nguyn & Nguyn Th Hng dch

Trch t Tia Sng

www.ddcvn.info

thongtin@ddcvn.info

Tp San DN CH

S Thang 05/2012

C TH PHAT TRIN C MT TAM C CHO CUC KHUNG HOANG BIN NG?

Bin ng tri di t eo bin i Loan pha bc n Singapore v eo bin Malacca pha nam, thng qua l mt phn ba cc chuyn du lch thng mi quc t ca c th gii. Tht khng phi l cng iu khi ni rng bt k cuc xung t qun s no v tranh chp lnh hi gia cc nc trong khu vc, d ln hay nh, s khng ch c cm nhn t cc nc tkhu vc ny m cn t c th gii rng ln chung quanh.
Qun o Trng Sa l trung tm ca nhng tranh chp, c lin quan n Brunei, Trung Quc, Malaysia, Philippines, i Loan v Vit Nam; v c cuc tranh chp nh hn nhiu v qun o Hong Sa gia Trung Quc v Vit Nam. Tuy nhin, ngi ta c th lp lun rng, nhng tranh chp ny t b thc y bi tham vng lnh th, m a phn l v nhu cu nng lng v cc li ch kinh t. Mt bn phn tch c Cc Qun l Thng tin Nng lng M (EIA) thc hin c tnh rng lng du tiu th ti cc nc chu ang pht trin d kin s tng 2,7% hng nm t khong 14,8 triu thng mi ngy (MMbbl/d) trong nm 2004 n gn 29,8 MMbbl/d vo nm 2030, Trung Quc chim gn mt na s tng trng ny. Vi vng Bin ng c cho l hin nm gi t 28 t n 213 t thng du, v 900 nghn t feet khi kh t t nhin, ti nguyn tim nng ny l mt nguyn nhn cho bt k nc no cng s bm cht vo khiu ni ch quyn ca h trong khu vc. T nhng nm 1970, nhng nc nguyn n ng vi nhau v qun o Trng Sa. Nu h khng th gii quyt cc tranh chp ny mt cch ha bnh, nh tnh hnh hin nay dng nh ang cho thy nh th, cch gii quyt tt nht l cc nc khiu ni nn ng v nhng iu bt ng. Mt tnh trng tm thi tt nht mt bn Tm c t nht s duy tr c hin trng v c th cung cp c c hi cho vic khng gia tng (cn thng). Cn lc xoy Bin ng Da theo bn chn vch, vn khng nh ch quyn trn ton b Bin ng, Trung Quc khng c c s ng h gia cc quc gia yu cu khiu kin khc, tr i Loan. Hn na, tt c cc bn lin quan t cc tranh chp ch quyn trn qun o Trng Sa u khng c kh nng gii quyt cc tranh chp trong tng lai gn. Do , nu ch duy tr c mt s bin php yn tnh trong khu vc, s l thch hp cho cc nc khiu kin ng vi nhau v nhng iu bt ng. Tr khi c mt s pht trin kiu php l, duy tr nguyn trng l kt qu c kh nng nht cho nhng tranh chp ny. Hn ai ht, c l Trung Quc chng li mt cuc chin tranh hn c, v t nc ny t c lng ham mun thng yn cng vo nn kinh t ang pht trin ca mnh bng mt cuc xung t qun s khng cn thit. Nguyn nhn trn cng l, chin tranh s mi gi Hoa K v cng ng quc t vo vng Bin ng mt kt qu c th chng minh l s bt li cho Bc Kinh. Mt trong nhng i th ln ting nht ca Trung Quc l Philippine, v trong thng qua hai nc ny i u vi nhau v bi ngm Scarborough. Cuc b tc si bng ny c nguy c a c khu vc n mc vt khi tm kim

ng Dn Ch Vit Nam

www.ddcvn.info

thongtin@ddcvn.info

Tp San DN CH

S Thang 05/2012

sot. Theo Hip c Quc phng H tng k kt gia Manila v Washington, bt c mt cuc tn cng vo nc no cng i hi nc kia phi h tr, s trc tip li ko M vo cc tranh chp mt cch khng cn thit, bt chp n lc mun gi cho M bn ngoi ca Trung Quc. Tuy nhin, khng chc l liu Hoa K c sn sng i n chin tranh vi Trung Quc v Philippine hay khng. Nhng, vic tm xem liu Hoa K s cng chin u vi Philippines hay khng c l l mt canh bc qu ln i vi Trung Quc. Vit Nam, tuy nhin, li khng c hip c phng th vi M. Nu c tim nng cho mt cuc chin tranh gia Trung Quc v mt nc khc, Vit Nam s chu c hi khng may ca vic phi mang chu gnh nng ca cn gin d t Trung Quc. S c cht tnh yu phi mt i gia hai k th lch s ny. Ngoi vic cng chia x lch s v trit l ca mt nh nc c ng, Vit Nam v Trung Quc khng c nhiu im chung, trong qu kh hai nc tng tham gia vo chin tranh. Tuy nhin, hin nay, mt cuc chin tranh vi Vit Nam khng cn l mt kh nng xy ra hn so vi mt cuc chin tranh vi Philippine, v iu y s mi gi s th ch cng khai i vi Bc Kinh. Ngoi ra cn c cc cu hi v pha n , quan h i tc ca nc ny vi Vit Nam s chng cht thm vo mt tng phc tp na. Liu n , mt quyn lc ang ni ln v l i th ca Trung Quc, c chu nguy c i u trc tip vi Bc Kinh vi vng n tip ng cho Vit Nam trong trng hp chin tranh? V cn c Nga, t cc tho thun thm d ngoi khi gn y vi pha Vit Nam ? Mt cuc chin tranh Bin ng c tim nng tr thnh mt cn lc, xoy ht bt k nc no c c phn trong khu vc. Bt k cuc xung t no b kch ng t Trung Quc cng c th nhn thy mt s hi h ca cc quc gia s hi dch chuyn sang phi M c h tr, do li ko phng Ty trc tip vo khu vc mt ln na, s vic ny tri ngc vi mong mun ca Trung Quc. Mi gi thm cc phe phi khc vo s ch pha long, nu khng mun ni l lm yu i, nh hng v lc by ca Trung Quc trong cc gii php

c tnh song phng. Nhng bc quan trng u tin i n ha bnh Khi nhng li hng h gia tng t Manila, Bc Kinh ngy cng thy bn thn b y vo th kt, khng th li bc v s b mt mt, nhng khng sn sng i u v khng h mun khi s. C th ni rng, hn bt c ai khc, Bc Kinh l k mun nhn mun thy cc tranh chp trong vng Bin ng c gii quyt mt cch ha bnh. Cui cng, mt bn tm c l tm thi, khi cc nc nguyn n ch c th ng v nhng bt ng nh vy. Chng no cha t n c mt gii php nh th, s vn tip tc cn nhng ting ku cu v hnh ng gy hn ca nhng ngi yu nc trong tt c cc phe phi. Cc nh lnh o chnh tr trong khu vc ng Nam , cng nh Bc Kinh u hiu c nhng hu qu ca bt k hnh ng no nh th, v vy, c l cn phi t n mt s tha hip. Tuy nhin, trong mi trng th ch hin nay, lm sao Bc Kinh, H Ni hoc Manila c th i n c ng thun khi cc cng dn ca h ang ku go mt hnh ng quyt nh? Cac din an quc t nh ASEAN va Hi ngh thng nh ng (EAS) mang li c mt mi trng an toan ma bt k quc gia c lin quan nao cng c th ngh mt tho c tm thi. Hin nay, mt nha lnh o nha nc tng trc tip tham d trong cac tranh chp c th ngh mt tha c tm s phi cn n mt s can m chnh tr quan trng mt lng cam m hn c s cn thit c th thach thc n bt k khai nim nao cho rng h ang t b quyn li quc gia ca mnh cho cac sc mnh ngoi lai. Tuy th, ASEAN va Hi ngh Thng nh ng , bng bn cht quc t ca h, c th cung cp cho cac nha lnh o mt che chn chnh tr cn thit cho mt ngh nh vy. Mc d c nhng ph bnh chnh ang rng cac din an quc t thiu cng c cn thit thc thi cac tha thun gia cac quc gia, cac din an y vn mang n c mt sn khu vn c th a ra c nhng tng tao bo. Tt nhin, mt thach thc vn hin hu i vi tt c cac phe c th i n mt s ng

ng Dn Ch Vit Nam

www.ddcvn.info

thongtin@ddcvn.info

Tp San DN CH

S Thang 05/2012

thun v mt tm c va thit lp c mt phng phap ng vi nhau v vic thc thi mt gii phap nh vy. Lp lun ng h cho mt tm c chnh la d tha c tm y c th khng thanh cng trong vic gii quyt cac tranh chp Bin ng mt tha thun v nhng iu bt ng la b tc c bn n vn c th cho php nhng cai u tnh tao hn chim u th va mt s tai kim tra li tnh hnh. Tuy nhin, thach thc ln nht, la tm c mt nc sn sang bc v pha trc va tuyn b v mt tha thun nh vy. Trung Quc c l khng mun chu trach nhim v vn nay ma khng b mt mt, c trong va ngoai nc, khi h i hi toan b vng Bin ng. D ng hay sai, nu thm ch Bc Kinh cng b mt tha thun ngng bn tm thi, h vn s b xem nh k u hang ch ngha dn tc trong phm vi bin gii ca mnh. Philippine c nhiu iu t c t mt tm c, bao gm c vic s dng c thi gian ngh ngi cng c kh nng qun s ca mnh va tm kim s m bo h tr v qun s t pha M. Tuy nhin, i vi bt c ngh nao c Trung Quc ng , Philippine s b xem la qua thin v va gn gi vi phng Ty. M cng s khng tiu chun v nhng l do tng t va hn th na.

Do , iu cn thit s la mt thanh phn th ba, mt thanh phn v t i vi cac tranh chp trong Bin ng, mt thanh phn ma kh nng lnh o va phan oan c trng n. Xem xt tt c nhng yu t y, Indonesia, vn la mt i tac c uy tn ca c M va Trung Quc ng thi cng t hao la mt nn kinh t va dn s ln nht trong khu vc ng Nam , s la nc c kh nng ap ng vi yu cu ca tt c cac bn nht. Quan trng hn na, la mt thanh vin sang lp ca ASEAN va nc t chc c hiu qu ca ASEAN va cac hi ngh thng nh quc t, Indonesia tng nhiu ln chng t trach nhim va kh nng lnh o quc t ca mnh. Tuy nhin, vic Indonesia a ra mt gii phap v cac tranh chp trong Bin ng li la mt cuc tho lun hoan toan khac. Cui cng, vic khi nao nhng tranh chp nay s c gii quyt va thc hin bng cach nao ang nm trn tay ca cac bn c lin quan. Chin tranh khng mang ch li g cho bt c ai va ko dai cac tranh chp cng s chng t c g. Mt bn tm c s khng phi la gii phap cho cac tranh chp trong vng Bin ng, nhng s la mt bc cn thit u tin trong vic tm kim mt gii phap ng. V c Khanh, theo Strategic Review L Quc Tun, X-CafeVN chuyn ng

ng Dn Ch Vit Nam

www.ddcvn.info

thongtin@ddcvn.info

Tp San DN CH

S Thang 05/2012

S LC QUA TRINH HOAT NG ANG DN CHU VIT NAM Thnh lp vo thng 6 nm 1944, ng Dn ch Vit Nam tri qua cc giai on tham chnh trong lch s, cng vi cc chnh ng Vit Nam hot ng cho mc tiu bo v, n nh v pht trin t nc. Hot ng ca ng Dn Ch Vit Nam t nm 1944 n nay c th chia ra lm 3 giai an: Giai on I: 1944 n 1988 T khi c thnh lp vo ngy 30 thng 6, nm 1944, ng Dn ch Vit Nam l chnh ng ca nhiu tr thc yu nc v dn tc Vit Nam. ng Dn ch Vit Nam sinh hot cng cc chnh ng ti Vit Nam, cng tham gia trong Quc hi v Chnh ph u tin ca nc Vit Nam Dn ch Cng ha. Trong giai on ny ng Dn ch Vit Nam hot ng tham chnh vi ng Cng sn Vit Nam cho n nm 1988. Mt s lnh o ng Dn Ch Vit Nam trong nhng nm 1944 n 1988:
Pho TTK Nguyn Tin Trung

TTK L Cng nh

Pho TTK Trn Anh Kim

Giai on II: 6/2006 n 9/2007 Vo ngy 01 thng 06, nm 2006, nguyn Tng Th k ng Dn ch Vit Nam Hong Minh Chnh chnh thc phc hot ng ti H Ni vi tn gi ng Dn ch Vit Nam XXI. Tuy nhin, mi lin h gia ng Dn ch Vit Nam XXI v ng cm quyn trc y v giai on ny c khc. ng Dn ch Vit Nam XXI sau khi phc hot hot ng c lp, khng cn vi ng Cng sn nh trc nm 1988. Tuy nhin, ng Dn ch Vit Nam vn xem ng Cng sn l mt i tc chnh tr trong cng cuc u tranh cho mc tiu x hi cng bng, dn ch v pht trin t nc giu mnh. Giai on III: 9/2007 n nay Sau hn mt nm son tho v gp , Bn d tho iu l v Cng lnh ng u tin c b sung v chnh thc ban hnh vo ngy 09 thng 09, nm 2007. Vi bn iu l chnh thc ny, ng Dn ch Vit Nam XXI tr li vi tn gi chnh thc l ng Dn ch Vit Nam. V ng tip tc hot ng c lp, n ha, khng l thuc vi ng cm quyn nh trc.
Nguyn Si Binh Trng Ban TVTW (2011-2016) Trn Hunh Duy Thc
Vit Nam lun khng nh khng c t nhn chnh tr. Do d, ng Dn Ch Vit Nam yu cu nha nc CHXHCN Vit Nam tr t do cho LS L Cng nh, Cu Trung Ta Trn Anh Kim, TS Nguyn Tin Trung, blogger iu Cay Nguyn Vn Hi, Doanh Nhn Trn Hunh Duy Thc va tt c t nhn chnh tr ang b giam gi ti Vit Nam.

Nguyn Vn Hi (iu Cy)

Sau khi Tng Th k Hong Minh Chnh qua i vo ngy 7 thng 2 nm 2008, ng Trn Khu khng tip tc sinh hot trong ng,

ng Dn Ch Vit Nam

www.ddcvn.info

thongtin@ddcvn.info

Tp San DN CH

S Thang 05/2012

Ban Thng v Trung ng iu hnh ng Dn ch Vit Nam thng qua Trng ban Thng v. Ban Thng v Trung ng ng l c quan iu hnh ton b cng vic ng. Ngy 6 thng 7 nm 2008, ng Nguyn S Bnh (Nguyn Tm) chnh thc c bu vo chc v Trng Ban Thng v Trung ng, tip tc ng li lnh o ca c Tng Th k Hong Minh Chnh. Ngy 1 thng 6 nm 2009, lut s L Cng nh (on Phc Vit) c Trng Ban Thng v Trung ng b nhim vo chc v Tng Th k ng Dn ch Vit Nam. Ngy 28 v 29 thng 5 nm 2011, trong i hi ng ln II, ng Nguyn S Bnh ti c c chc v Trng Ban Thng v Trung ng. ng Nguyn Xun Ngi khng tip tc tham gia ng c chc v Ph Tng Th k trong nhim k II. i hi ng cng thng qua vic c Tng Th k L Cng nh, Ph Tng Th k Trn Anh Kim, Ph Tng Th k Nguyn Tin Trung tip tc gi cc chc v trong nhim k II. Cc Uy vin Ban Thng vu Trung ng nhim k II (2011-2016): Nguyn S Bnh, L Cng nh, Trn Anh Kim, Nguyn Tin Trung, Nguyn Hong Lan, Nguyn Thy, Nguyn Diu Khang, L Sanh, Nguyn Thu H, Nguyn Hng Vit. X hi dn ch, cng bng, i hi Vit Nam trc ht phi c mt nh nc hp thc v chnh danh. Nh nc hp thc, chnh danh l mt nh nc c nhn dn tha thun trao quyn thng qua bn hin php dn ch v bu c cng bng. l mt nh nc c nhn dn tn trng, tin cy, ng ngha ca mt nh nc php quyn chnh danh. Xem thm Nguyn tc Chnh tri C bn ca ng Dn ch Vit Nam ti y. Xem thm cc chi tit ti www.ddcvn.info. ANG DN CHU VIT NAM www.ddcvn.info

ang Dn Chu Vit Nam khng c trch nhim vi nhng ng tai hoc pht biu bn ngoai v cng vic cua ang nu cc thng tin khng ng tai trang Trung ng ang www.ddcvn.info. The Democratic Party of Vietnam is not responsible for press releases and statements regarding the DPV if the information therein is not posted at the official website www.ddcvn.info.

ng Dn Ch Vit Nam

www.ddcvn.info

thongtin@ddcvn.info

Tp San DN CH

S Thang 05/2012

N GHI DANH THAM GIA NG DN CH VIT NAM

H v tn: _______________________________________ Nam/N ___________ Tui:_______________ Tn thng gi (b danh) : ________________________________________________________________ a ch: _______________________________________________________________________________ Ngh nghip: __________________________________________________________________________ in th: ______________________@_______________ in thoi: _____________________________ Trang blog c nhn: _____________________________________________________________________ Skype :_________________________________Yahoo Messenger: _______________________________ Facebook:_______________________________Twitter: ________________________________________ Kh nng lnh o: (S cp) ______________ (Trung cp) _____________ (Cao cp)_________________ Ghi danh vo c s: _____________________________________________________________________ Ghi danh ti :___________________________________ Ngy _______ Thng _______ Nm 20 _______ K tn :________________________________________________________________________________

Li cam kt ca ng vin ng Dn ch Vit Nam: Ti cam kt ht lng xy dng mt ng Dn Ch hng mnh, hu cnh tranh kin to mt nc Vit Nam c lp, thng nht, ton vn lnh th, dn ch v giu mnh - mang li t do, hnh phc cho ton th nhn dn Vit Nam ***** Gi n Ghi Danh Tham Gia v a ch email: dangdanchuvietnam@gmail.com hoc thongtin@ddcvn.info hoc c s ng gn nht.

ANG DN CHU VIT NAM www.ddcvn.info

ng Dn Ch Vit Nam

www.ddcvn.info

thongtin@ddcvn.info