You are on page 1of 64

editr

editor@irfanmektebi.com

rfan Mektebi talebesi


Bu ayki dosyamz ilim. rfan Mektebi iin bu dosya ok mhim. lk saymzda grdk ki her bir rfan Mektebi okuyucusu aslnda kuvvetli birer ilim talebesi. Malmunuz, ilim ehli, daim talebedir; dev v vaml talep eder. ay sonunda daha iyi anladk ki rfan Mektebi talebesi/okuyucusu sadece dergimiv v zi okumuyor, mtlaa ediyor: nceden inceye tahlil ediyor, bir ar gibi hikmet ieklerine bir bir konup ilmi det massediyor... Tahlillerini bizlerle ve yazarlarmzla paylav v yor. rfan Mektebi okuyucusunun mhim bir zellii de yazyor olmas: Onlarca mektup geliyor her gn. mkn bulduka nmzdeki aylarda bu mektuplarn bir ksmn neredeiz inallah. Ve rfan Mektebi okuyucusu, devaml daha iyiyi, daha gzeli talep ediyor. Bazen insafla tenkit de ediyor; noksanlarv v mz tekml ediyor. Tenkit ederken tekmli gaye edindii iin her tenkidinin arkasndan teklifini de yapmay ihml etmiyor. Bazen de takdir ediyor; en gzel takdir edici yolda oluyor bizim iin. te rfan Mektebi, okuyucusundan ald bu destekle her geen sayda hem daha ok talebe/okuyucu kazanarak kemiyet, hem de daha kaliteli dosyalar hazrlayarak keyfiyet cihetinde kemle eriyor. Bu vesile ile cmle rfan Mektebi okurv v larna yayn kurulu ve tm heyetimiz adna teekkr ediyorum. nternet sayfamz (www.irfanmektebi.com) daha dinamik ve daha faydal hle getirmek iin baz almalar yaptk. Artk internet adresiv v mizden, dergimizin eski saylarn her formatta okuyabileceksiniz. Ayrca, dergide yaynlanamayacak kadar uzun ve hacimli baz dosya ve aratrmalar inv v ternet sayfamzdan takip edebileceksiniz. rfan Mektebinin, her geen ay, her sahada du ve desteklerinizle en mkemmel bir hli kazanacan md ediyoruz. Nisan saymzn dosya konusu Sevgili Efendim m miz Aleyhissalt Vesselam. Bu mnasebetle yazlarnz, iirlerinizi, mektuplarnz bekliyoruz. Tm mektuplar dergimizde yaynlayamasak bile sitemizde nerev v deceiz inallah. almalarnz binlerce rfan Mektebi talebesi ile paylan ltfen! Gelecek ay aacamz dier bir kemizv v de sizlerin rfan Mektebi hakkndaki fikir ve tahlillerinize yer vereceiz. Ayrca Nisan saymzdan itibaren dergimizde slm Dnyas ile ilgili yeni bir ke hazrlayav v caz. Bu kedeki yazlarla cihanml bak amz daha da zenginleecektir mdindeyiz. rfan Mektebi, henz drdnc saysnda olmasna ramen binlerce okuyucu kitlesine ulamakla kalmad, bu sre iinde birok radv v yoda dergimizin yazlar okunmaya ve elden ele dolamaya balad bile. Sizlerden istirhammz, her ay rfan Mektebine yeni bir okuyucu, yeni bir talebe bulmanz. Unutmayn ltfen: Bu mektebin kaps herv v kese ak. Bizler muhabbet fedleriyiz, husv v mete vaktimiz yok! Buyrun efendim, rfan Mektebinin sayfav v larnda seyahate balayalm imdi. lim meclislev v rinin, cennet bahelerinin kokusunu duymaya alalm.

A. Cihangir bilir
Mart 2007, RFAN MEKTEB 

fihrist
Yl: 1 - Say: 4 Mart 2007 Safer/R.Evvel 1428

rfan Mektebi Yaynclk adna sahibi ALAYAN AVCIOLU Genel Yayn Ynetmeni A. CHANGR BLR Sorumlu Yaz leri Mdr GKHAN ZDEMR Yayn Kurulu MUHAMMED AL ENSAR MUHAMMED ETN ABDULLAH GNER MEHMED LTF EYMEN MUSTAFA YANKIN DRS FERD SAD YAVUZ MUHLS AYDINLI CEMALEDDN ENER MNR SALH Hukuk Mviri Av. AHMET GLER Sanat Ynetmeni ERDEM KYMEN Fotoraf Editr MUSTAFA YILMAZ Grafik M. AKF GLER Mizanpaj, Tasarm O. GAZAL AKMAK Tashih TARIK SAYAR MURAT YILMAZER Promosyon MUHYDDN UZUN Teknik Destek ARF AKTA FATH TOLGA ATA Abone Datm BLENT KURT EMRULLAH AKALAR Bask Yeri FORART Basmevi 0212 501 82 20 Ynetim Yeri Halkal cd. No: 192/1 Sefaky / STANBUL
Dergideki yazlarn tm haklar rfan Mektebi Yaynclka ittir. Kaynak gsterilerek iktibas edilebilir. lanlarn sorumluluu ilan sahiplerine ittir.

16
Kurn tertil zere oku! / Mlkat: M. SAD YKSEL
Kurn- Kermin tilveti lh emirle Peygamber Efendimize (asm) bildirilmi olup Efendimiz (asm) da Sahbe-i kirma, Sahbe-i kiram da kraat imamlarna ve o zamann hafzlarna gyet ciddiyet ve samimiyet ierisinde retip bize kadar asalet ve tazeliini muhafaza ederek gelmitir.

14
anakkalenin smillerine / ZAFER IK
Gidin ve grn Topra hl krmzdr anakkalenin.

lim ve hikmet ne demektir?

Abone ve irtibat P.K. 7 - 34290 - K.ekmece / ST. Telefon:+90 212 472 60 32 Fax:+90 212 696 13 86 Web www.irfanmektebi.com E-mektub dergi@irfanmektebi.com 2 RFAN MEKTEB, Mart 2007

36

4 stikbl yalnz ve yalnz slmiv v yetin olacak 7 aretlerin dili

10 slm hat sanatnn douu ve gelimesi 13 slm Harfleri

46
lmin fazleti / MUHAMMED ETN

14 anakkalenin smillerine 16 Kurn tertil zere oku!


Dosya

19 Korkun cehlet vardr 20 lim ahlk 27 Nimetin kymetin bilmek 30 Yeni bir dnya yeni bir kltr 33 slm ilimleri

38
Zulmetli Mnevverler / DR. AL CERRAHOLU

38 Zulmetli mnevverler 40 lim talebesi olmann fazileti 44 ALM ismvi erfi 46 lmin fazleti 49 lim ile dallete dmek 52 lim kendini bilmektir 55 Haydi kurtulua! 58 Bir ehid ilesinin hikyesi

58
Bir ehid ilesinin hikyesi / SHENDEN TONBUL

61

Tpa tp

64 Bulmaca

30
Yeni bir dnya yeni bir kltr / DRS FERD
Mart 2007, RFAN MEKTEB 

stikbl yalnz ve yalnz slmiyetin olacak

stikbl yalnz ve yalnz slmiyetin olacak


Mesel sen hi ktibi olmayan bir kitap grdn m, dedik. Hayr, dedi. Sen hi ustas olmayan bin grdn m, dedik. Hayr, dedi. Peki, grdn milyonlarca kitabn her birisinin muhakkak bir ktibi var, velev grmesen de aklen o kitabn bir yazar olduunda hi de tereddt etmezsin. Hem grdn binlerce binnn kesinlikle bir ustas olduunu bilirsin

Mehmed KROLU

ir gn yanmza Almanyada yksek tahv v sil yapan Fransz bir gen geldi. Sohbet esnsnda aramzda yle bir konuma geti. Dedi ki: Akl ve bilim dinden hep uzak tutulmal, yoksa akl ve bilim kiiv v yi mandan karr. nk akl hep soru retir, bilim her eye pheyle yaklamay gerektirir. Soru ve phe de insan manv v dan karr. Biz de ona cevben dedik ki: Sizin

dininizde, sizin inan tarznzda olabilir ama byle bir anlay bizde yoktur. Bizv v ler kendi dinimiz olan slmiyette, kalv v bimizle inandmz eyleri ayn zamanda aklmzla da anlayabiliyoruz. Dedi ki: Mesel semv dinler ilk inv v san olan dem (as)n topraktan yaratlv v dn syler. Halbuki topraktan bir insan yaratlmasnn aklen zhi imkanszdr, topraktan nasl insan olabilir? Dedik, sen dem (as) brak, bugn sen ve ben de topraktan yaratlyoruz. Topraktan, yediimiz gdlar, mesel meyveler sebzeler yaratlyor, o gdlar

 RFAN MEKTEB, Mart 2007

stikbl yalnz ve yalnz slmiyetin olacak

da biz yiyoruz, bizim vcdumuz, etimiz kemiimiz teekkl ediyor. Neticede biv v zim vcdumuz da topraktan yaratlm oluyor. Hatt yediimiz gdlarn hangi memv v leketin topraklarnda yetitiini dikkate alrsak, gryoruz ki dnyann drt bir tarafndaki topraklar gd sretinde bizim vcdumuza giriyor, bedenimizi tekil ediyor. Sonra lyoruz, mezarda ryp toprak oluyoruz. Peki, vcdumuzun zerrelerini yedi ktann toprandan topv v layarak yaratan Allah, iki metrelik topv v raktan toparlayp yeniden diriltemez mi? Her sene l topraktan saysz bitkileri, sebzeleri, meyveleri yaratyor. O sebzeler piirilip iyice ldkten sonra, vcduv v muzda yeniden et ve kemik olarak dirilv v tiliyor. Velhsl, l topraktan aamal olarak diri insan yaratlyor. Sdece dem (as) deil, btn insanlar bylece topraktan yarav v tan Allah, elbette onlar yarn maherde ayn ev v kilde, belki daha da kolay bir tarzda diriltir. Bunlar dedi ok ilgin,

ne dersiniz dedi. Biz de dedik ki, bir eyin lehinde ve aleyhinde ak bir delil bulunmad takdirde phe edilebilir ama baz eyler var ki onda hi sphe edilmez. Mesel, iki kere ikinin drt ettiinde phe etv v mek gibi. phe, aratrma esnsnda fiv v kir jimnastii tarznda olsa faydal olabilir ama, mevcud salam delillere ramen, o delilleri yok sayma tarznda olsa, bu bir bilimsel yaklam deil, bilakis bilimin kendisini yok saymaktr. Mesel sen hi ktibi olmayan bir kiv v tap grdn m, dedik. Hayr, dedi. Sen hi ustas olmayan bin grdn m, dedik. Hayr, dedi. Peki, grdn milyonlarca kitabn her birisinin muhakkak bir ktibi var, vev v lev grmesen de aklen o kitabn bir yav v zar olduunda hi de tereddt etmezsin. Hem grdn binlerce binnn kesinv v likle bir ustas olduunu bilirsin. Evet, her eyin bir ustas, bir yapan olduunun saysz mislleri, delilleri var. Ama herhanv v gi bir eyin kendi kendine olduunun koca dnyada bir tek misli, bir tek delili yoktur. Hl byleyken, sen kalkp btn bu delilleri yok sayp onlara gzn kapayarak, hl bir yaratcnn varlnda phe edip, grv v dmz bunca varlk belki kendi kenv v dine de olabilir desen, gayet byk bir ahmaklk etmi olmaz msn dedik. ok haklsnz dedi. Hem o gen, kendileri bizim peygamv v berimizi kabl etmediklerinden, bizim de s (as) kabl etmediimizi zannediv v yormu. Biz de peygamberlerin hibirini ayrt etmeden tamamna inandmz, s (as)n Kurnda peygamber olarak mucizeleriyle bahsedildiini, Meryem
Her eyin bir ustas, bir yap m pan olduunun saysz mislleri, delilleri var. Ama herhangi bir eyin kendi kendine olduunun koca dnyada bir tek misli, bir tek delili yoktur.

Peki s (as) nasl bav v basz yaratld diye sordu. Biz de, dem (as) hem anasz hem babasz yaratan Allah, her sene saysz yapraklar babasz yaratt gibi, dedik. Yani meyvelerde reme kanunu geerv v lidir, onlarn yaratlnda dii ve erkek unsurlar bulunur ama yapraklarn yaratlv v masnda bu kanun geerli deildir. Yapv v raklarn annesi aga saylr ama o yaprakv v larn babas yoktur. Bu ok hrika dedi. Peki bilim her eye phe ile yaklav v may tavsiye eder, hatta bir felsefecinin, phe ettiimden bile phe ederim, tarv v znda ifde ettii pheci gr hakknda

Mart 2007, RFAN MEKTEB 

stikbl yalnz ve yalnz slmiyetin olacak

Vlidemizin ahvline dir meseleleri Kuv v rnvi Kermin Muhtasar Mealinden okuv v yup birok misller vererek zh ettik. Vakit epey ilerlemiti. Sonunda: Sizlerle bulunmaktan ok memnun oldum, ok ilgin bir konuv v mayd, gerekten ok etkilendim. Ama ltfen hemen mslman oldu tarznda admdan bahsetmeyiniz, diye ric ederek ayrld. Bizler de Bedzzaman Hazretlerinin: Biz Kurn kirdleri olan Mslmanlar brhna tbi oluyoruz. Akl ve fikir ve kalbimizle hakaikvi mniyeye giriyoruz. Baka dinlerin baz efradlar gibi ruhv v banlar taklid iin brhn brakmyoruz

(Hutbevi amiye, Mektubat, 404) szv v n hatrlayp Mslman olduumuza bir defa daha hamdettik. Akl ve bilime kaplarn kapatan bir dnin, her bir meselesini onlarca belki yzlerce akl ve ilm delillerle isbat eden bir din karsnda varln devam ettirev v meyeceini bir kez daha grm olduk. Evet, aynen Hazreti stadn dedii gibi: stikbl yalnz ve yalnz slmiyetin olacak ve hkim, hakaikvi Kurniye ve mniye olacak... Onun iin akl ve ilim ve fen hkmettii istikblde, elbette brhnv aklye istind eden ve btn hkmlerini akla tesbit ettiren Kurn hkmedecek!

 RFAN MEKTEB, Mart 2007

FOTORAF: TAHSN KIVAN

aretlerin dili

aretlerin dili
Krad MANLI

ismillah diyerek sze balayalm. Cenbv Hakkn kudsi sfatlarndan birisi de Kelm sfatdr. Yani Rabbimiz Mtekelv v limvi Ezeldir. Yani, kelm eder konuur. Lkin Onun sanatlar varlklarn sanatlav v rndan ne derece stn ve esiz ise elbette ve her halde kelm yani konumas da o derece stn ve esizdir. Kelmnn en yksek derecesi Kurnv Azimandr. Allahn nasl ki yarattklar eit eittir yle de kelm da eitlidir, muhteliftir. te bu ok eitli konuma ekillerinden ve usullerinden birisi de hadiselerdeki

iaretler eklinde olandr. Cenbv Hakv v kn baz hadiselerle kullarn bir yne sevk etmesidir. aretler vardr hayatmzda, bizi gah edip uyandrmak iin. aretler vardr, biv v zim bir byk musibetten korunmamz iin. Veyahut bazen bizi bir yerden alp ta baka yerlere celp ve sevk etmek iin. Bazen olur ki Cenbv Hak biz kullaryv v la irili ufakl hadiseler yoluyla ve iaretler diliyle konuur. Yani kainatta cr ve gev v erli olan iaretlerin diliyle ihtar ve irad eder. yle ki: Bazen insan bir ii yapmaya niyet eder. Lkin nne baz ir engeller
Mart 2007, RFAN MEKTEB 7

aretlerin dili

kar. Sanki o ii yapmamza bir men vardr. Ve yapmamamz iin latif bir irv v ad vardr. Bazen de insan yerli yerince dururken onu alp bir yerlere gtrmek veya bir vazifeye sevk etmek iin hatta bazen de hak ve hakikat zere olan bir bahtiyar kulunu tasdik ve teyid iin de Cenbv Hakk iaretlerin diliyle bizlerle konuur. Mesel mehur Ebrehe o muazzam ve beeri glerle kar konulmaz ordusunu toplayp Kbevi Muazzamay ykmak kasv v tyla yola kt. Taif ile Mekke ortasnda konaklayp tekrar hareket etmek istedii zaman Mahmut adndaki mehur fil lhi bir iaret olarak yerinden kmldamad. Saa, sola veya geriye doru dndrlv v dnde hemen kouyor lkin istikameti Mekke tarafna dndrldnde olduu yere aklp kalyor bir adm dahi atmv v yordu. Yani Cenbv Hakk iaret diliyle onlara Kbe istikametine artk bir adm dahi atmamalarn bildiriyordu. Onlar ise bu manev iareti okuyamadlar. nk gururlar sebebiyle basiretleri kapanmt. Basiretsiz basar ise neye yarar. Kaplm olduklar gururla tam yola ktklar vakit malum Fil Hadisesi vuku buldu. Aradan yarm asrdan ziyade bir zaman geti. Fahrvi Kinat (asm) Hazretleri grv v

m olduklar ryann gerei Kbevi Muv v azzamay ziyaret maksadyla 1500 has ve mahsus sahbesiyle Mekkeye doru yol almaktalar. Ne garip bir tecelli ki Hudeyv v biye namyla maruf yere varld vakit kutlu ve itaatkar devesi Kusva kp kalv v d. Sahbeden bazlar deveyi kaldrmaa uratlar ama nafile. Kusva durdu dediv v ler. ki cihan serveri (asm) ise Hayr durp m mad ve byle durmak huyu yoktur. Fakat fili Mekkeye girmekten alkoyan onu da durdurp m du! buyurdular. Yani o iaretten anlamt ki; u hengamede Mekkeye girilmemesi slmiyetin fayda ve maslahatnadr. Bu konu hakknda Bedizzaman Hazv v retleri yle der: Ey tlibvi hakkat! Mav v dem hakta ittifak ehakta ihtilaftr, bazen hak ehaktan daha ehaktr. Yani hayrl bir ite birlik ve beraberlik varsa, ve eer daha hayrls olsun denildii zaman ihtiv v laf meydana kacaksa hayrl olan tercih etmek daha efdaldir. te Habibvi Ekrem (asm) Hazretlerinin Mekkeye girmesi elv v bette hayrdr. Fakat eer girmek isteseydi kendisine lnceye dek ayrlmamak zere aa altnda beyatta bulunmu olan sav v hbeleriyle girerdi. Lkin harp olmas ve iki taraftan da byk zayiat olmas muhv v temeldi. Ve ayrca Mekkede iinden sv v lma kar sevgi besleyen hlis insanlar da Peygamberimize (asm) kar savamak duruv v munda kalacaklard. Hem aradaki dmanlk iyice kkleecekti. Huv v lsa bu ve benzeri bir ok maslahatlar gerei anl Neb (asm) hakk olduu halde hakkn daha sonraya tehir etv v mitir. Yani iret diliyle gelen mesaj okumu ve gerei gibi amel ederek muhtemel bir faciann nn almtr. Bu meselede bir baka rnek, Ynus (as) kssasnda vardr: Tam

aretlerin dili

otuz sene gemiti. Evet Hazretvi Yv v nus (as) tam otuz senedir bkmadan ylmadan insanlar Hakka ve hakkate davet etmiti. Lkin ok az kimse Ona man etmiti. Artk mana geleceklerinv v den mdi kalmamt. Bu yzden Niv v nova ehrinden ayrld. Bir yk gemisine rast geldi. Beni de alr msnz? diye rica etti. Baktlar ki nur yzl bir ihtiyar. Bu zat yanmza alalm belki onun vesilesiyle ilerimiz rast gider, dediler kendi aralarnv v da. Gemi hareket etti ve fakat bir yere geldiinde adeta aklp kald. Saa, sola veya geriye dnderdiklerinde gidiyor ama gitmeleri gereken istikamete dnnv v ce olduu gibi kalyordu. lerinden biri belki de iimizde bir hrsz vardr dedi. Dier biri belki de iimizde Efendisinden kaan bir kle vardr. dedi. Ynus (as) hli anlad. areti okudu ve onlara Efendim m

sinden kaan kle benim. dedi. Evet baz i ve hareketler vardr ki; sradan insanlar iin kusur ve kabahat saylmaz. Ama bir ksm insanlar iin yle deildir. Mesela; Bir peygamber Cenbv Hakktan bizzat emir veya izin almadan vazifeli olduu mahalden ayrlamaz. Fakat biz sradan inv v sanlar iin byle deildir. te Ynus (as) da gayet sekin ve stn bir peygamber olduundan iznvi lahi ile hareket etmev v si lazm idi. Zaten kendisi de bunu fark edip derhal tevbe ile bilahare Ninovaya dnmtr. Netice itibariyle diyebiliriz ki; Yarav v tcmz bizlerle kinatnn diliyle ve bu kainattaki hadiselerin ve iaretlerin diliyle konuur. aretleri okuyup anlayabilmek niyzyla

Bazen insan bir ii yapmaya niyet eder. Lkin nne baz ir engeller kar. Sanki o ii yapmamza bir men vardr. Ve yapmamamz iin latif bir irad vardr. Bazen de insan yerli yerince dururken onu alp bir yerlere gtrmek veya bir vazifeye sevk etmek iin hatta bazen de hak ve hakikat zere olan bir bahtiyar kulunu tasdik ve teyid iin de Cenbp Hakk iaretlerin diliyle bizlerle konuur.

Mart 2007, RFAN MEKTEB 

slm hat sanatnn douu ve gelimesi


Yusuf BLEN

da Dmetlcendel yoluyla Hicza gelv v mi ve yaylmtr. Hz. Peygamberin (asm), ashab arav v snda gzel yaz yazan Abdullah b. Said b. s b.meyyeye Medine halkna yaz yazmay retmesini emrettii, yine asv v hbdan Ubde Smitin Suffe ehlinden bazlarna Kurn ve yaz yazmay retv v tii bu konuda nakledilen haberlerdendir. Bedir Savanda esir alnan, yaz bilen ve fidye deyemeyen mriklerin on Msv v lman ocua okumavyazma rettikv v ten sonra serbest braklmalar da yaz ve retim hususunda Hz. Peygamberin (asm), gayret ve hassasiyetini gsteren hav v diselerdir. Hz. Ebbekir (ra) dneminde vahiy ktibi Zeyd b. Sbit (ra) tarafndan suhuf haline getirilmi olan Kurnv Kerm, daha sonra Hz. Osman (ra) tarafndan bir nsha istinsh edildi ve bu nsha ov v

at sanat, slm medeniyeti erevesinv v de Arap yazsna bal olarak domu ve gelimi gzel sanatlardan biridir. Arap yazs slmn zuhuru ile sratli bir inv v kif devresine girmi ve hicreti takb eden iki asr ierisinde bir taraftan bal bulunduu Arap dilini ifde edebilen bir yaz sistemi, dier taraftan hl canllv v n muhafaza eden bir sanat ubesinin ana unsuru olmutur. Arap yazs, rm halkasyla Fenike yazsna balanmaktadr. rm yazsnv v dan Nabat yazs inkif etmi ve bundan da Arap alfabesi domutur. Nabat yaz Havran, Petra, elvUl yoluyla Hicza veya slm limlerinin naklettiklerine gre Enbrdan Hreye, oradan Hicza veya Havran, Enbr ve Hireye, oradan

10 RFAN MEKTEB, Mart 2007


FOTORAF: M. AKF GLER

slm hat sanatnn douu ve gelimesi

altlarak muhtelif slm memleketlerine gnderildi. VIII. asr sonlarndan itibaren hat sav v natkrlarnn gzeli arama gayreti netcev v si, ll olarak ekillenen yazlar Asl ve Mevzun hat ismiyle de anlmaya balad. Bu yazlan ileri bir merhaleye eritirenler arasnda ayr bir mevkii olan bn Mukle (?v328/949), hattn nizm ve hengini kv v idelere balad. XI. Asrn balarnda Mum m hakkak, Reyhn ve Nesih hatlar dodu. Bu devrin parlak ismi olan bn Bevvb (?v 413/1022), bn Mukle yolunu deiv v tirdi ve XIII. asr sonlarna kadar bu slb srd. Ayn yolda alan bn Hzin (?v 518/1124), Tevk ve Rika yazlarna yn verdi. Nihayet, bn Bevvb yolunu gev v litirerek aklmv sitte (alt yaz) denilen Sls, Nesih, Muhakkak, Reyhn, Tevk ve Rika hatlarn XIII. asrda en mtekv v mil ekliyle tespit edip yazabilen bir sv v td, Yktl-Mustasm (? 698/1298) Badatta zuhur etti. O zamana kadar dz kesilen kam kalemin azn eri kesmek de onun buluudur ve bu hl, yazya byk lep m tfet kazandrmtr. Yakutun lmnden sonra, onun aklmv sitte anlay, yetitirdii stdlar eliyle Badattan, Anadolu, Msr, Suriye, ran ve Mavernnehre kadar yayld. Yaktun aklmv sitte slbu, Osmanl topraklan dnda yzyllarca devam etti; lkin zaman Ykt andan uzaklat nisbette bu yaz slbu da aslndan uzakv v lat. eyh Hamdullah (1433v1520), II.Byezidin tevkleriyle Yaktun yav v zlarndaki en czip ekil ve slbu ayv v rarak bundan sonras iin kendisine rehv v ber edindi. XVI. asr bandan itibaren, Osmanl topraklarnda artk Ykt yerine eyh Hamdullah tavryla yazlmaya bav v lanm, eyhin yetitirdikleri de onun slbunu yaymlardr. Kanun devrinde ems1vHat (Hat gnei) olarak hret bulan Ahmed Karahisrnin (.1556) bilhassa Cel sls ve kendi tarz olan Mselsel yazlarda ulat

kompozisyon gzellii btn hattatlar tav v rafndan kabul edilmitir. eyh Hamdulv v lah ekol, bilhassa aklmv sittede btn hzyla devam etmi, XVII. asrda Byk Dervi Ali, Aakapl smail b. Ali, Suyolcuzde ve Eyyb Mustafa b. merle devam eden eyh slbu, bu yolun en mhim stdlarndan ve yeniv v leyicilerinden olan Hfz Osmanla yeniv v den canlanmtr. Hfz Osman kemle erdii dnemv v lerde eyh Hamdullahn yazlarndan beendii en gzel harfleri seerek ve onlar klterek, zerinde yapt uzun almalardan sonra, onlarn bnyelerinv v de daha gzel nisbetler yakalam, harf ve kelime aralklarn yeniden gzden geiv v rerek kendine mahss slbunu ortaya koymutur. Onun yazda at bu r eyh Hamdullahtan sonra btn slm leminde hkim ve ideal bir slp olmu ve bugne kadar eyh gibi yazabilmek bir zellik iken, Hfz Osmandan sonra Onun gibi yazabilmek bir gye olmuv v tur. Bu ekol 19. asrda yetien Mehmed evki Efendide (1829v1887) kemle erecek, ideal l ve gzelliine kavuav v caktr. Aklmv sittede, zellikle sls ve nesih yazda saysz murakka, levha, env v mv erif, delillvhayrt ve Kurnv Kerm yazan Hfz Osman, hat sanatnda ilk defa Sls ve Nesih hatt ile hilye forv v munu ortaya koymutur. Cel sls nevinde her asrn sanat seviyesine gre para para gzelliklere rastlanmakla beraber bir btn olarak bu yaz nevinde, Mustafa Rkma (1758v 1826) kadar her asrdaki ekol sahibi hatv v tatlar dahi tam olarak muvaffak olamav v mlardr. Mustafa Rkm Efendi, Hfz Osmann en ala Murakkalar zerinde yapt aratrmalardan sonra bilhassa Sm m ls ve Nesih ile Hfz Osman gibi yazmay baarmtr. Cel slste, nceleri satran (kareleme) uslyle bytme yolunu muvaffakiyetle kullanarak, eline meleke

Yaktun aklmp sitte slbu, Osmanl topraklan dnda yzyllarca devam etti; lkin zaman Ykt andan uzakp m lat nisbette bu yaz slbu da aslndan uzakp m lat.

Mart 2007, RFAN MEKTEB 

slm hat sanatnn douu ve gelimesi

HATTAT:YUSUFBLEN,TEZHB:MUKADDESORHAN

geldikten sonra dorudan yazmaya balav v mtr. Usta bir fgrist ressam olmas dov v laysyla mkemmel seviyedeki ilmvi mev v nzr (perspektif) bilgisini istifteki byk kabiliyetiyle birletirerek, Cel yaznn konaca ykseklie gre, baz harfleri daha geni yazmak gibi vs. deiikliklev v ri yapmak, ancak byle bir hat dhisince tatbik edilmitir. 19. asrn sonlarna doru Kastamov v nuda dnyaya gelen Mehmed evki Efendi, btn hattatlarn Sls ve Nesih yazda feyiz ald, yazlarn onun yazsv v na benzetmeye alt, bir kmil insan, tevzu, incelik ve zarfet rnei olan dhi bir hattattr.
Saysz mup m rakka, levha, enmp erif, delillphayrt ve Kurnp Kep m rm yazan Hfz Osman, hat sap m natnda ilk defa Sls ve Nesih hatt ile hilye formunu ortaya koymutur.

Efendi (1776?v1849) tavrn gzelletiv v rerek, devrinin hattatlarna ve sonrakilere bu yolda imam olmutur. Birbirinden gzel SlsmNesih kta, delil, enmv erfleriyle temyz eden Hasan Rza Efendinin (1849v1920), en muvaffak olduu yaz nevi Nesihti. Sami Efendiden sonra zamann en byk std kabul edilen Nazf Efendinin (1846v1913) esas ustal, celde ve taklden yazd yazlarnda grlr. 19. Yzyln sonlarnda yetien ve 20. yzyln en kudretli hattatlarndan olan Kmil Efendi (1861v1941), smail Hakk Altunbezer (1873v1946), Sami Efendinin yazd yazlara kendi imzasn att Hulsi Efendi (1869v1940), Ebru sanatn zbek eyhi Edhem Efendi (1829v1904)den renerek yeni nesilv v lere reten ve unutulmaktan kurtaran Hezrfen Necmeddin Okyay (1883v 1976), Macid Ayral (1891v1961), ve iki nesil arasnda kpr olan Hamid Ayta (1891v1982) ve Mustafa Halm zyazc (1898v1964) bu asrn unutulmaz isimleridir.

M. evki Efendi, Mustafa Rkmdan sonra Sls ve Nesih yazlara en gzel nisv v pet ve ekilleri vermi, slm dnyasnda ok benimsenen kendi slbunu ortaya koymutur. evki Efendinin musr ve Cel yazmadka hattn esrarna vkf olunam m maz diyen Sm Efendi (1838v1912), cel sls yazda Mustafa Rkm ve cel talikte ise Yesrizde Mustafa zzet

12 RFAN MEKTEB, Mart 2007

slm harfleri
GRAFK: VISUAL ZIKR

slm harfleri
H. Sabri COKUN

NEDEN KURN HARFLER? Lsanen Kurn olan Osmanlcann harf olarak da Kurnn harflerine benv v zemesi mhim bir hususiyettir. nv v ki slm yazs, iarv slmdendir. Her nerede grlrse grlsn, bu harfler ile yazann Mslman olduuna hkmediv v lecektir. Bir zamanlarn her eyi mrid hkmn de olan memleketimizin, yazs dahi Kurn olduundan hi kimsenin Kurn okuyamama gibi bir derdi yoktu. Btn slm memleketleriyle anlaabilme yeterliliine sahipti. nsanlarn yazya ve yazlmlara kar bir saygs, bilime ve marifete kar itiyaklar vard. Ve slm harfleri ftr olduu iin, gz hastalklar bu derece ok deildi. SLM HARFLERNE MUHALEFETN MANTII VAR MI? slm harflerine muhalif olmak, onun Kurnilik ciheti gz nnde bulunduruv v larak ele alnmas gereken bir meseledir. adalk teraneleriyle de, slm harfleriv v nin herhangi bir tezad olmaz. slm harfv v leri insanlar l kanunlarna gtrmez. Kurn her zaman gentir ve hakikatlev v riyle beraber, harfleri de gen kalacak ve alar st olacaktr.
Mart 2007, RFAN MEKTEB 

SAN VE KLTR NN NEMLDR? Lisan da insanlar ve dier canllar gibi hayattadr. Zaman ierisinde yeni bir kv v sm kelimeler doar, bir ksm ise lr. Her bir kelime ise, ierisinde yetitii toplumun deer yarglarn ve birikimlev v rini deruhte etmitir. Hususen, zevkvi sev v lim sahibi atalarmz, bir mesele ile alakal kelimeleri seerken, efradn cmi, av v yrna mni bir ekilde hareket etmesini bilmilerdir. Kelimelerin yaz, harfle beraber lisav v nen de Kurn olmalar, bu kelimelere kltrel boyutla birlikte, din bir hviv v yette kazandrmtr. Dolaysyla, ifade edilen kelime tazir ile alakal ise, cenneti ihtar edecek bir genilik vermektedir. Her ne ekilde olursa olsun, o zaman kullanlan kelimeler, ince elenip sk dov v kunarak intihap edildiklerinde, beraberv v lerinde bir kltr, bir medeniyeti, en mhimi Allah ve Kurn hatrlatmakv v taydlar. Zengin bir kelime hazinesine sahip olunduundan, entellektellikv v ten, aydndan, mnevverden bahsetmek mmknd...

anakkalenin smillerine
Zafer IK

Gidin ve grn Topra hl krmzdr anakkalenin. Tfek cd oldu, mertlik bozuldu demiti ir irim! Peki grdn m anakkaleyi lme lmszlk nmn verenleri Asrn smillerini grdn m irim! Savan efendisi bir milletin snesinde Sr perdesi ardnda bitimsiz mn Tfand, kymetti martn on yedisi atlyordu yer, gk kaynyordu Cennetten gelen bulutlar rtyordu stn Secdeghnda namaza duran neferi

Baykularn, kargalarn sesleriyle Kalmyordu, seviliyordu lmler Not dlyordu trihe, kankrmz notlar Analar ne evlatlar dourmu bilinsin diye.

Baba, oul ve torun cihangir nesil ayn yerde Die di, cana can erha erha kan kokuyordu atlan admlarda Bedeli anakkalede kanla deniyordu bir Yahudi tcirin Zehir zemberek nazarlarda kirli hayl Bir tarihi barnda tayordu Nusrat Hasta adam imdi lmek zeredir! Mayn Gemisi Ve yzlerce gemilerin alnlarnda ktil Kursanda kalyordu hevesi yedi yazs dvelin lm, birka adm tesindeydi askerin Grlyordu Zafer, lmn birka Kskanyordu melekler vurulan her adm tesindeydi. Mehmedi Akn en gzel tarfi yaplyordu son Baksan, daha on yedisinde, on nefeslerde sekizinde

Konyadan, Erzurumdan Tarsustan Kimi yarda brakm mektebini Kimi dul brakm tze gelini Kanatlanp ruhlar ykselirken gkyzne anakkale geilmez en gzel cevaptr o barbar srsne.

Anneler, evlatlarnn gzbebekleriyle Saanak saanak dular indirirken yeryzne Dalan ate frtnalaryla yaylyordu Kopan kymet olsa arapnel Yine de yamalanmazd byle bu Denizde kan dalgalar vatan Ve cehenneme susam ngiliz Edeb var her eyin, bu ne istihz, bu vampirleri ne taknlk

Karanlk kusarken bir ktadan bir ktaya hurralar Susturuluyordu gneten daha ikar sadlarla Bitecek bu karanlk, bu souk Bitecek bu k, bu mark ry Vururken marur kular, gvercinleri memleketimin En gzel / en kt hliyle snanyordu lmler

Grmediniz mi hl, acep kr msnz Talara bile yansyan yznzdeki aknlk. Can vermeyi bu cennet vatana Elest bezmine vef bilmiiz Mersiye okurken trihin kahramanlarna ehidim! Yarm kalan kanl mektbunu Tamamlamak iin gelmiiz Anam yakm knay adak diye Ben de vatan iin kurbn domuum Anamdan Allha son bir hediye Kumandanm, ben smil domuum

Kurn tertil z
A
li Baol, 1934 ylnda Dep m nizlinin Buldan ilesine bal Aydodu kynde dodu. lk tahsilini kendi kynde tap m mamlad. Kurn tahsiline ise nce kendi kynde balad. Daha sonra hafzlk tahsili iin Buldan Kurn Kursuna kayt oldu. Bu yllarda bir yandan Kurn kursunda hafzlk zerine alrken ayrca o yrede kraat husup m sunda mehur olan Buldanl Saati Zeki Hocaefendiden tecvid tahsili yapt. Hafzln mteakip Bursa Emir Sultan Kurn Kursuna da bir mdp m det devam ederek orada Kurra Harun Soyda Hocaefendiden kraat ve tecvid dersleri alan Ali Baol, Denizli Gney ilesinde imamla balam ve Aydn ilinde bu vazifesine devam ederek buradan emekli olmutur. Evli ve drt evlat sahibidir. Ayrca tecvid ve Kurn kraati zerine bir kitap telif etmi fakat henz yaynlanmamtr. Halen Ayp m dnda ikamet etmektedir.

 RFAN MEKTEB, Mart 2007


FOTORAF: M. SAD YKSEL

Kurn tertil zere oku!

zere oku!
m Tecvidin tarifini yapar msnz? Kurn harflerinin mahrelerinden sv v fatlarna uygun olarak kartlmasna yani hakk verilerek nzil olduu vech zere hatasz okunmasna tecvid denir. Tecvid unsurdan meydana gelmitir: 1. Mahrec, 2. Sfat- lazme, 3. Sfat- arza m Kurnm Kermi tecvid ile okumann hkm nedir? Ayrca Her Mslman iin gereken asgari kraat seviyesi ne olmaldr?

Tecvid ilmini bilmek farzv kifyedir. Ancak Lahnvi cel denilen ak hatalardan kurtaracak kav v dar tecvid ile amel etmek her mkellef zerine farzv ayndr. Bunun iin yle diyebiliriz. Nav v maz klacak kadar, yani namazn bozmayacak kadar, okunduu zaman yetlerin mnsn deiv v tirmeyecek ekilde kraat bilmek her Mslman iin ahsi bir farzdr. Farz olduuna delil Mzemv v mil suresinin 4. yetidir. Allahvu zlcell velvkev v ml Hazretleri bu yetvi kerme ile peygamberine yani Muhammedvi Arab (asm) Efendimize emir buyurdu ki (melen): Habibim sen Kurn tertil zerine oku ve mmetine emir eyle ki, Kurn tertil zere okusunlar. Hz. Ali Kerremallah Vecheye bu yetin mv v ns sorulduunda buv v yurdu ki:

Mlkat: M. Said YKSEL

Tertil, harfleri tecvid ile yani sfatv lzme ve sfatv rzalarna riyet ederek okumak ve vakfv v lar bilmektir. Ve dahi Peygamber (asm) Efendimiz buyurdu ki: Baz Kurn okuyanlar vardr ki, Kurn onlara lnet eder. Edsna ve ameline uymad iin bu hadsvi erif dahi yetvi kerimedeki ireti tekit ve takviye edip tertil ile okuv v masnn vcip olduunu isbat etti. Muhakkik bnlvCezeri Hazretleri de tecvidin farziyyeti haknda yle der: Kurnv Kermi tecvid ile stazdan v v renmek lazmdr. Tecvidsiz okuyan kimse gnahkar olur. Zira Allah u Tel Hazv v

Habibim sen Kurn tertil zerine oku ve mmetine emir eyle ki, Kurn tertil zere okup m sunlar. Hadsmi erf (melen)

Mart 2007, RFAN MEKTEB 17

Kurn tertil zere oku!

retleri tecvid ile inzal eyledi ve bizlere de bylece (tecvidle) vsl oldu. O tecv v vid farz olduu gibi tilvetin de ssdr. Ednn da kraatin de znetidir. (Ed demek: Bir hocadan renerek okumak demektir) Malum olduu gibi Kurnsz, kraatsiz namaz olmaz. Kraat, namazn farzndandr. Kraat de mmkn mertebe tecvide uygun olmaldr. m Hocam Kurn kraatinin tahsiline balamak iin asgari bir seviye gerekiyor mu? Evet gerekiyor. Eski hocalar: St ov v cuuna pirzola verilmez. derlermi. Yani kraat ilmi daha ok uygulamal bir tahsil olduundan ses terbiyesi iktiza ettiinv v den belli bir kademe ile renilir. Ksaca, asgari, yznden Kurnv Aziman okumasn ehlinden rendikten sonra balamal. m Kurnm Kerimde tecvidi kime uyarak tatbik ediyoruz? Efal ibadette drt mezhep olup, biv v zim mezhebimiz mamv Azam mezhebi olduu gibi Kurnv Kermi okumakta da on imam vardr. Kurnv Kerm bunv v lardan birisine tabi olup uymakla kraat olunur. Her imamn ikier rvisi (rivyet edeni) vardr. Bizim kraatimiz ise mam smn ikinci rvisi olan Hafz Hazretleri, sm Hazretlerinden renip rivyet ettiv v i kraattir. En kolay bu olduundan bu memlekette ve ekser beldelerde bunu ihv v tiyar etmilerdir. Mushafv eriflerin yazs ve tecvidlerimiz hep bu kraat zerinedir. Bu on imam ise; Nf, bnvi Kesir, Eb Amr, bnvi mir, sm, Hamze, Kisa, Eb Cfer, Yakup ve Haleftir. Evv v velki yedisinin kraatleri bilittifak ciz ve mtevatirdir. Son nn kraatlerinde ihtilaf olunduysa da doru kavle gre bunlar da ciz ve mtevtirdir. m Tecvid ilmi kendi bana renilebim m lir mi? Kurnv Kermin tilveti lh emirle Peygamber Efendimiz (asm)a bildirilmi

Cenbp Hak her insana Kurn hatasz dzgn okuyacak bir kabiliyet ihsan etmitir. Dolap m ysyla Kurn tilveti renip m lebilir ilimdir. Fakat bunun iin kuvvetli bir azim, alma ve sebat gerekir. Ayrca insan ne kadar gen yata bu tahsili alrsa kendip m sinde var olan bu istidad o nisbetle kolay inkiaf eder. Ya ilerledike kraat tahsili de gleiyor.

olup Efendimiz (asm) da Sahbevi kirma, Sahbevi kiram da kraat imamlarna ve o zamann hafzlarna gyet ciddiyet ve sav v mimiyet ierisinde retip bize kadar asav v let ve tazeliini muhafaza ederek iki tarik ile yani iki kaide ile gelmitir. Birincisi kiv v tap ile yazyla. kincisi azdan ve dilden dile. Demek oluyor ki Kurn iki ekilde renilip okunmas mmkn olmaktadr. Bylece dzgn Kurn okumak isteyenv v lerin hem kitaptan tecvid renip hem de Kurn bir hocann azndan almas lav v zmdr. nk tecvid ilmi en ziyade hov v caya ihtiya hissettiren bir ilimdir. Bu huv v susta mam Muhammed Mekk Hz. yle buyurur: Kurn okuyucularn tecvidi bilmede bazs bazsndan efdaldir. Zira bazs vardr ki hem eyhin azndan alm, hem kitaplardan kaidesini bilmesi sebebiyv v le ednn dorusunu erisinden seer v v karr. stadv kmil ancak budur. Ve bazs vardr ki: Ancak stazn azndan taklit ile renmi. Bunun eds gyet zayftr tez gider ve tez bozulur. Zira temel zerine bina etmedi ve kaidesiyle renmedi. Kurn bk olduu iin kraatinin de baki kalaca katdir. m Kurnm Aziman okumay ism m teyen her Mslmann gnlnde akc ve hatasz gzel bir ed ile okumak yatar. Bu ekilde bir Kurn tilvetini her istem m yen renebilir mi? Yoksa bu bir kabiliyet ve ihsan meselesi midir? Cenbv Hak her insana Kurn hav v tasz dzgn okuyacak bir kabiliyet ihsan etmitir. Dolaysyla Kurn tilveti rev v nilebilir ilimdir. Fakat bunun iin kuvv v vetli bir azim, alma ve sebat gerekir. Ayrca insan ne kadar gen yata bu tahv v sili alrsa kendisinde var olan bu istidad o nisbetle kolay inkiaf eder. Ya ilerledike kraat tahsili de gleiyor. m Hocam son olarak Kurn Kraati iin yaplmas gereken asgari tahsil mdm m deti ne kadar olmaldr? Bu tamamen talibin azmine ve istidav v dna bal olmakla beraber ortalama bir yllk bir tahsil gereklidir denebilir.

18 RFAN MEKTEB, Mart 2007

Korkun cehlet vardr


Karde, zikrin efdali L ilhe illallah! Muhammedn Reslullah diyene cennet vardr! Muhammedsiz gnller asla bulmad felah, Onu tasdk edene ebed felah vardr! Allah, Ehad, Sameddir, elisi Muhammeddir! Tevrat, Kurnda mezkr, ncilde de Ahmeddir. Enbiy sonuncusu, makamca sermeddir! Reslsz orak kalpte korkun cehlet vardr Ancak mhrlenmi kalp Muhammedden holanmaz.. Onu tanmayanlar Mevlsn tanmaz! Rabbine inanmayan Reslne inanmaz! Bunlarn iinde Hakka advet vardr Akll, zek mmin kfiri sevindirmez! Kendini sreyydan t serya indirmez! O zavall fikrini vahiy stne bindirmez! nk bu davranta Rabbe ihanet vardr! Belamlar ne hikmetse daim olur peyd hret, nm, sahibini eder, rde eyd Kurn onlar hakknda der: Emhilhm ruveyd Vmk, hirzamanda lgn dallet vardr. Cvid SARAOLU

sermed: Bata gelen, bata bulunan sreyy: lker, pervin yldz ser: Yeryz, toprak belam: Hz. Ms (as) zamannda yaam ve sonradan dinden dnm bir ilim adam. Asl ad Belam bn Bura rde: Yanm, tutumu eyd: Deli, divne emhilhm rveyd: Trk Sresi, 17. yev v tin meli: (Ey Habbim!) O hlde kfirlere (azab edeceimiz vakte kadar) mhlet ver. Onlara azck sre tanmakla, biraz (kendi hllerine) brak! dallet: Sapknlk, haktan ayrlmak

Mart 2007, RFAN MEKTEB 


FOTORAF:MUSTAFAYILMAZ

Metin Said SERDENGET


ms.serdengecti@irfanmektebi.com

lim Ahlk

lim; bilmek mnsnda olup, Mcdele Sresi 11de Allah iinizden iman edenv v leri yceltir, bunlardan kendilerine ilim verilmi olanlar ise, kat kat derecelerle ykseltir yeti ve Allah u Tel kime iyilik dilerse, onu, din limi yapar ve div v nine zarar verecek eyleri ona bildirir, doruyu gsterir hadisvi erifiyle ve daha nice yet ve hadislerle kymeti bildirilmi ve insanolu ilme tevik edilmitir. Dinimizin ilme verdii kymet ve ehemmiyet, daha ilk nazil olan yetlerde kendisini gstermektedir. Resulvi Ekrem (asm)a Oku! emredilmi ve bununla beraber neyi okuyaca da yine Allah (cc) tarafndan bildirilmitir. Reslvi Ekrem (asm)n hayatna bakldnda grlev v cektir ki; O zat, Kurnn medeniyetiyle harikulade bir inklp gerekletirmi ve insanla hakiki insaniyeti retmesiyle; btn kalplerin sevgilisi, akllarn retiv v cisi, nefislerin terbiye edicisi ve ruhlarn sultan olmutur. Hl byle olunca ahlkv v tan bahseden kii, her ne ile alakal olursa olsun, ahlk Onun hayatnda arayacaktr. nk Onu terbiye eden, Rabbidir. Biz bu yazmz ilimle alakalar cihev v tiyle talebe, muallim (retmen) ve limv v lerin ilim ahlk adyla, balk altnda inceleyeceiz. TALEBE VE LM AHLKI Talebe; ilme talip olanlar, ilmi istev v yenler mnsnda bir kelimedir. Ecdadv v mz ilmin ahlk yapsn daha kelimeleri seerken kelimelerin ierisine yerletirv v mi gibidirler. Zira renci iin ilk adm, istemekle alkaldr. lme bir deer verip, kendisinde ona kar ihtiya hissetmek ve btn zorluklaryla beraber, zahiren bir ey elde edilmeyen ilme tlip olmak, tav v lebelik edebinin ilk ve ehemmiyetli bir adm olsa gerektir. lim, Gazli Hazretlerinin hysnda, kalbin ibadeti, srrn namaz ve ruhu Allaha yaklatran bir sfat olarak tarif edilmitir. Bu noktada talebenin, nefsini ktlklerden temizleme niyeti ve alv v

mas ierisinde olmas gerekmektedir. Bir ie niyet ise, o iin ruhu, temeli, esasdr. Talebe kendisine u soruyu sormalv v dr: Benim beklentim ne? Hedefim nev v dir? Neticede nereye ulamak istiyorum? Eer bunlar tanmlayabilirse, kaleme daha sk sarlacaktr. Daha da nemlisi hocasn ve kitabn akllca seecektir. Seici olacaktr. Bu seimden sonra talebe, gerek hov v casna kar gerekse okuduu derslere kar, ncelikle olabildiince mtevaz olmaldr. Hocasn velnimeti bilmeli, onda olan iyileri alabildiince almaldr. Bilmelidir ki, muhatap olduu ilmin kav v ps, hocasdr. Bu meseleyi Fahreddin Rzi Hazretleri, Kehf Suresindeki Hzr (as) ve Musa (as) arasnda geen hadiseyi tefsir ederken genie izah etmitir. Talebe okuduu dersleri iin Bu bev v nim dersimdir, ben kendi nefsimin slav v h iin okuyorum demelidir. Her talim ettii dersi zmsemeli, renmeden gememelidir. Veyahut srf bakalarna tayclk yapmak, kendini biliyor gsv v termek iin de okumamaldr. Bununla beraber hakkat ilmi tahsil eden bir talebe, okuduu hakkat derslev v rini kendi mal ve telifi gibi hissedip sahip kmal ve hayatnn en mhim vazifesiv v ni, onun neir ve hizmeti bilmelidir. lv v min bu hizmetini stlenenler, Talebevi Ulm denilen zel bir tanmlama iev v risinde deerlendirilmilerdir. mam afii Hazretleri gibi ztlar Talebevi ulmun hatta uykusu dahi ibdet saylr demekv v le, onlarn kymetine ayrca vurgu yapv v mlardr. Talebenin bir zellii de, kafasn ilim haricinde ilerle megul etmemektir. Zav v man, ileri bakldnda ok uzun grv v nebilir. Fakat geriye dnp bakldnda ise, ne kadar hzla akp gittii bilinecektir. Talebe, zaman bulunduu an bilmeli ve sadece dersiyle megul olmaldr. Yaadmz asrda eitimin kalitesinin bu derece dm olmasn, talebelerin

Dosya
Talebe kendim m sine u soruyu sormaldr: Bem m nim beklentim ne? Hedefim nedir? Neticede nereye ulamak istiyorum? Eer bunlar tanmm m layabilirse, kam m leme daha sk sarlacaktr. Daha da nemm m lisi hocasn ve kitabn akllca seecektir. Seici olacaktr.

22 RFAN MEKTEB, Mart 2007

lim Ahlk

FOTORAF: TAHSN KIVAN

Dosya

okuduu fenlere kar bu derece lakaytlv v n izah etmek, ok g olmasa gerektir. Ne var ki doruyu bilen ok, lakin uyguv v layan neredeyse yok! lim talebesinin, Talebevi Ulmun ehid olduklarn da hatrndan karv v mamas elzemdir. Hedefinde rzavy lv v hi olan bir talebe, ilimle megul olduu zamanlarn kayp deil, belki bu uurda lse ehidlik gibi ulvi bir makam kazanav v ca ideali ile azmini ortaya koyabilmev v lidir. Bedzzaman Hazretleri, ilim talev v belerinin ehid olduklarn syledikten sonra yle bir hdise nakleder: Ehlvi kefvel kuburun (kabir halini grebilen) mahedesiyle, mteaddit vakatla (ok defa), tahsilvi ulm (ilim renme) annv v da vefat eden baz mtak ve cidd bir talebevi ulm, ehidler gibi kendini hav v yatta ve kendi dersiyle megul gryor. Hatta mehur bir ehlvi kefvel kubur, vefat eden ve ilmvi sarf ve nahiv okuyan

bir talebenin kabrinde, Mnker Nekire nasl cevap verecek diye murakabe etmi ve mahede edip (ahit olup) iitmi ki: Melekvi sual ondan sordu: Senin rabbin kimdir? dedii zaman o nahiv dersiyle itigal ederken (urarken) vefat eden talebe, o melein cevabnda demi: v mbtedadr, onun haberidir. Nav hiv ilmince cevap vermi, kendini medv v resede zannetmi. MUALLM (RETMEN) VE LM AHLKI retmenlik, bildiini birilerine akv v tarabilmek ve sahip olduunuz deerlev v rin hayatnn devamnn deeri hakknda hangi kelimeyi kullansak az gelir kanaav v tindeyim. Fakat una hepimiz kaniiz ki; limin lm, lemin lm gibidir. retmenlik denilince sadece bilgi aktarmak anlalmamaldr. nk insan, bir eyi anlatrken sadece dili kullanmaz.
Mart 2007, RFAN MEKTEB 23

lim Ahlk

Belki bunlardan daha tesirli olan hl liv v san, niyet, siret (i gzellii, ahlk) gibi ok unsurlar vardr ki, eer bunlar bilgi aktarmnda bir retmende aktif halde deillerse, o retmen bir papaandan farkszdr. Byklerimiz nsan kyafetiyv v le karlanr, konumasyla uurlanr dev v mekle, bu konuyu gyet veciz bir ekilde ifade etmilerdir. Ceset, ruhun evi olmakla beraber, cesedi ayakta tutan da ruhtur. Bedenin ihtiyalar olduu gibi, ruhun bedenden daha fazla ihtiyalar olduu kesindir. Ruv v hun ihtiyalar elbette ki maddi deildir. Bata Marifetullah Allah tanma bilv v gisi olmakla beraber, hem dnyada hem hirette kendisine lzumlu olan her trl bilgidir. Bunlar da muallimler, retmenv v ler vastasyla bizlere ulamaktadr. Ald rnn ambalajna dikkat eden bir insan,

elbette ki ilim tahsil ettii kiinin ambalav v jna yani ilimdeki ve ilmi vermedeki ahv v lkna dikkat edecektir ve etmelidir. Muallim, ncelikle Almvi Mutlak olan Allaha mmin olmaldr. Zira bilv v ginin kayna orasdr. Bu bilgi ise, ancak peygamberler araclyla bizlere ulamakv v tadr. Demek muallimler peygamberlere de mmin olmaldrlar. Yani onlarn gev v tirdikleri bilgiye, yani onlarn eraitlerine ve dier iman edilecek btn bilgiye de. Muallim talebesine kar sevgi ile yakv v lamal ve talebesini kendisine braklan bir emanet gibi grmelidir. Kinattaki en kymettar varln insan olduu bilinv v ciyle hareket etmeli ve yetitirilmesi en zor varlk olmakla beraber, Hazretvi Ali (kv)nin Bana bir harf retenin krk yl klesi olurum szndeki incelie gre

Dosya

Ve ey din limleri! cretim az, ilmime rabet yok, diye mahzun olma. nk mkfatm dnyeviye (dnya mkfat) ihtiyaca bakar, kymetmi ztiyeye (kymetin kenm m disine) bakmaz. Meziyetmi ztiye (meziyet) ise mkfatm uhrevim m yeye (ahiret mkafatna) nzrdr (bakar). yle ise, zt (kendi zatnda) olan meziyetini mkfatm uhreviyeye sakla, birka kuruluk dnya metana satma.

lim Ahlk

hareket etmelidir. Bir doruyu anlatmann sadece bir yn olmadn bilmemiz gerekmekv v tedir. Mehurdur, iinde yarya kadar su bulunan bir bardak hakknda iki ekilde sz varit olur. Birincisi, bardan yars botur. Dieri, bardan yars doludur. Aynen bunu gibi; muhatab tahkirden kanmak, bilakis teviki olmak lazm geldiini muallimler katiyetle unutmav v maldrlar. Bedzzaman Hazretlerinin, limvi mrit, koyun olmal; ku olmamal. Kov v yun, kuzusuna st; ku, yavrusuna kay (hazm olmam gda) verir. Dedii gibi; muallim anlataca konuyu kendiv v sinde zmsemi ve anlam olmal ki, karya zarar vermesin. Temelden salam olmayan bir ev ksa zamanda yklacav v gibi, temel bilgileri eksik olan talebenin ileride hem kendisine hem bakalarna zararl olabilecei ihtimali gz ard edilmemelidir. Muallim rettii ilmi ve ameli ncelikle kendi hayatnda tatbik etmelidir. Bu suretle hem daha tesirli olav v caktr hem de Kendiv v nizi unutur da bakalav v rna m emredersiniz? yetvi kerimesine muv v halif hareket etmemi olacaktr. Hazretvi Aie (rah) den rivyet edilen bir hadisvi erifte Peygamv v berimiz, Biz peygamv v berler, herkese seviv v yesine gre muamele yapmak ve anlayabilev v cei ekilde hitap etv v mekle emr olunduk. buyurmakla, muallimv v lerin de dikkatlerini bu noktaya ekmektedir.

LM VE LM AHLKI lim, bilen kii mnsna gelmektev v dir. renme ve retmenin bir adab olduu gibi, bilmenin de adab, haysiyeti, izzeti vardr. Peygamberimiz Kyamet gnnde en ar azab grecek olan, Alv v lah u Tealann ilminden kendisini faydav v landrmad limlerdir. buyurmutur. Toplumun ounluu az sayda kalan limlerin ynlendirmeleriyle hareket etv v mektedirler. Bu limlerin ounluunu da din limleri tekil etmektedir. limler toplumda rnek alnan ahslar olmalar hasebiyle, yaptklaryla mesul olduklar gibi, yapmadklarndan da mesuldrler. Nitekim Peygamber Efendimiz (sav), mmetimin helk, fen limler ve cv v hil bidlerdendir. Fenlarn en fens fen limler, iyilerin en iyisi iyi limlerdir. buyurmaktadr.

Dosya

Tespihteki imame nasl ki, doksan dokuz taneyi bir arada tutuyor, limler de toplumun bilgisi ve deer yarglar civ v hetiyle insanlar bir arada tutan zatlardr. Eer bir toplumda ilim ve lim haysiyeti kaybolmusa, o toplum daha felah bulav v maz. Bunun iindir ki, bir yer fethedilv v meden veya igal edilmeden nce ilim adamlar, dili, kltr ihya veya gasp edilmektedir. lim, ilmiyle amil olmadka gerek bir lim saylmaz. nsanlara anlattklav v rndan ziyade, hayatnda yaadklaryla rehber olacaktr. Toplum dile deil, ele bakar. Anlatt eyler batl bile olsa, anv v latt eyi yaamaya alanlarn toplum zerindeki tesiri tarih sayfalarnda okv v lukla mevcuttur. lim iin en kt olan ise, ilmi ile dav v lalete dmesidir. Tarihin deiik zamanv v larnda ilmiyle dalalete den insanlar boy gstermi, dier limleri de ana dv v rp, toplumda zehir hkmne gemilerv v dir. Hlbuki lim, bir mum gibidir. Kenv v disi eriyip kaybolmaya bedel, yzlerce binlerce nur saan talebeler yetitirmek durumundadr.

Tespihteki imame nasl ki, doksan dokuz taneyi bir arada tutuyor, limler de toplumun bilgisi ve deer yarglar cihem m tiyle insanlar bir arada tutan zatlardr. Eer bir toplumda ilim ve lim haysiyeti kaybolmusa, o toplum daha felah bulam m maz. Bunun iindir ki, bir yer fethedilmem m den veya igal edilmeden nce ilim adamlar, dili, kltr ihya veya gasp edilmektedir.

Mart 2007, RFAN MEKTEB 25

lim Ahlk

Akl insana Allah tanmak iin verilv v mitir. Haddinden tecavz ederse, hakk batl batl hak gsterecek derecede bov v zulacaktr. Bundan dolaydr ki, istikamet en byk keramettir, denilmitir. lim, hibir zaman mera (idareciler) kapsnda maa dilencisi konumuna dv v memelidir. Kendisi skntya girse bile, ilmin izzetine zarar gelmemelidir. Sahip olduu bilgiyi, ilmi, dini alnpvsatlan bir meta gibi asla grmemelidir. limin creti Allahtandr. En mhim mal varl ise, iktisaddr. Ve ey din limleri! cretim az, ilv v mime rabet yok, diye mahzun olma.

nk mkfatv dnyeviye (dnya mv v kfat) ihtiyaca bakar, kymetvi ztiyeye (kymetin kendisine) bakmaz. Meziyetvi ztiye (meziyet) ise mkfatv uhreviyeye (ahiret mkafatna) nzrdr (bakar). yle ise, zt (kendi zatnda) olan meziyetini mkfatv uhreviyeye sakla, birka kuruv v luk dnya metana satma. Allah hatrlatan ve Allaha yaklatv v ran cihetleriyle, reten ve renenden baka, dnyada her ne varsa melundur. hadisvi erifi konuyu btn cihetleriyv v le hulasa etmeye kfidir. Bilen, v v renen, dinleyen veya ilmi sevenlerden biri ol. Beincisi olma, helak olursun. Fi emanillah.

lim ve hikmet ne demektir?


LM: Kelime olarak bilmek demektir. lim bir eyin hakkatini ihata ederek bilmekten ibarettir. lv v min mukabili cehildir. Marifet kev v limesinden daha umumi bir manas vardr. Marifet, bir eyi tefekkr ve eserini dnmek ile ve bir takm zellikleriyle bilmeye denir. Muv v kabili inkrdr. Bunun iin Allahn bilmesine marifet demek caiz deilv v dir. lim; yle bir sfattr ki, kendiv v sinde bu sfat bulunan kiiye, bilinv v mesi imkan dhilinde bulunan eyler phe gtrmez bir ekilde anlalr ve kavranr hale gelir. Fahreddin Rzinin tarifi: lim, vakaya uygun olan kesin inantr. Bir eyden zihinde hsl olan sv v ret nedeniyle, o eyin dierlerinden ayrt edildii eydir. (Gelenbevnin mantk anlay) Kelm almlerinin ouna gre ilim: lim ile malum arasnda nisbet ve izafetten ibarettir. (Tenkhul kev v lm f akidvi ehlil islm) HKMET: Hakk hak bilip uyv v mak, btl btl bilip saknmaktr. limlerin rfnde hikmet: nsav v nn, ilmi tahsil etmesi ve gc nisv v petinde fazletli amelleri yapmaktan
26 RFAN MEKTEB Mart 2007 MEKTEB,
FOTORAF:E.SELMANKARAGZEL

Dosya

gelen bir meleke (alkanlk) ile olv nilmez. v gunlua doru gitmesidir. Sebepleri 3. Varln manasn, gayelerini bilerek gayeye isabet edecek tarzda ve ne olduklarn anlamaktr. ameli ilme, ilmi amele tevfik etv v mektir. 4. cad demektir Bunlarla beraber hikmet, deiik 5. Ahlkv lhiye ile ahlklanv v tariflerle tefsir edilmitir. Bir ksm mak unlardr: 6. Eyay konulmas gereken 1. Szde ve fiilde isabet: Her yere ve mertebesine koymak hangi bir hususta kalbimizden veya

dilimizle u yledir, yle yapmal 7. Tefekkr f emrillh ve ona denildiinde ve yapldnda isabet ittibadr. etmeli. O zaman hikmet olur. 8. Allaha taat, fkh, din, ameldir 2. lim ve onunla ameldir. Bu ikisini birletiremeyene hakm dev v 9. Fehm demektir.

Nimetin kymetini bilmek

Nimetin kymetini bilmek


Mustafa YANKIN

itap okuma, ilim tahsil etme veya bu uurda bir eyler yapma mevzv v su aldnda oumuz kendimize gre mazeretler uydururuz. Kimiv v miz zamannn olmadndan yakv v nr kimimiz ilerinin okluundan ikyet eder. Hlbuki kendimize i edindiimiz, zerinde zaman harv v cadmz nice eyler vardr ki bizi kprlerden geirmez. Amerikann tavuklarn hesaplarz szgelimi veya yldzlar arnlarz gn boyu. Kimimiz de gya bilgi ediniriz; ama bilgi adna rendiklerimizin pek ounda bizim iin ne fayda varv v dr ne de zarar. Kafamz adeta bilgi plne dner. Lzumsuz ileri yapmaktan lzumlu olanlarna bir trl vakit bulamayz. Hlbuki hakk ilim erbabv v nn hayatlar hi de byle deildir. Onlarn hayatlarnda her ey nem srasna gre dizilmitir. Listenin bav v ndakiler daima en lzumlu olanlav v rdr. Kymetli eyleri ne alan kiilerin hayatnda boluk olmaz, onlarn zamann lzumsuz megaleler igal etmez. Kymetli vakitlerini kymetsiz ilerde harcamazlar. Onlar ilmin deerini idrak etmi kiilerdir. slm tarihi byle ilim ehli kiiler ynnden ok zengindir. Onlarn hayatlar bizim iin yollardaki iaret levhalar, karanlkta k saan birer lambadr. Numnevi imv v tisal iin o mbarek ahsiyetlerden birkav v n hatrlayalm: RNEK AHSYETLER mamv Azam Hazretlerinin talebelev v rinden olan Eb Yusuf, ilmin kymetini ve hocasnn deerini daha kk yata

Dosya

Maalesef, yaklak 200 yldr ku umu, bakalarnn bahp m esine konmutur. 200 yldr Baty anlama ve yorumlama derdine dmz. lim ve teknoloji bizim z malmz iken onlarn eline gemi. Nihayetinde Mslmanlar, elinden oyunca alnm ocuk gibi etrafna baknyor, aryor, bulamyor, telal, korkak biraz da umutsuz.
Mart 2007, RFAN MEKTEB 27

Nimetin kymetini bilmek

anlam, mamv Azamn derslerine uzun sre ciddi bir ekilde devam etmitir. Ylv v larca ailesinin yanna dnmemitir. yle ki hocasnn dersini karmamak iin bav v basnn cenazesine bile itirak edememi, o vazifeyi akrabalarna tevdi etmitir. Bu kov v nuda kendi ifadesi yledir: Babam ldnde cenazesinde bulunamadm; zira hocam mam- Azamn bir dersini karmaktan korkuyordum. Eer onun bir dersini karsaydm, o bilgileri elde edememenin hasreti lnceye kadar devam ederdi. Eb Yusuf, mamv Azam (ra)n derslerine 17 sene aralksz devam etmitir. Eb Yusuf ilmin ve limin kymetini byle takdir etmi ve nihayet kendisi de Hanefi mezhebinin bv v yk limlerinden olmutur. Osmanlnn son dnemlerinde yaav v m olan stanbul mderrislerinden Husv v rev Efendi, her gnk mutad ekliyle medresesine gider; ancak yznde hv v zn emareleri vardr. Sair zamanlardaki mtebessim halini gremeyen talebeleri, Hocam, bugn sizde bir deiiklik seziv v yoruz, sizi zen bir hadise mi oldu? diye sorduklarnda Husrev Efendi: Evlatlarm, bugn ocuum vefat etti. Size vereceim dersi daha nemli grdm iin cenazeyi evde brakp dersime geldim. Dersten sonra defin ileriyle megul olacam, zntm bunv v dandr. diye cevap verir. Ayn mbarek zat, lm yatana dnce talebelerini evine arr ve hi aksatmad ders verme vazifesine evinde devam etmek ister. Talebeleri hocalarv v nn durumunu ok ar grdkleri iin: Efendim, ok yorgun ve bitkinsiniz, isv v terseniz derse biraz ara verelim derler. Bunun zerine Husrev Efendi ellerini semaya kaldrr ve ahit ol ya Rab! Ders vermeyi ben brakmadm. diyerek son nefesine kadar vazifesinin banda olduv v unu Rabbini ahit tutarak gsterir. Son dnem limlerimizden stad Bev v diuzzaman Hazretleri; Kurndan ald feyizleri, nurlar, ilimleri insanlara ulatrv v
28 RFAN MEKTEB, Mart 2007

ma gayesiyle hayatn ortaya koyarak bu uurda her zorlua katlanm, her eyini bu hakikatler iin feda etmitir. Hayatnn zeti saylabilecek u ifadeler kendisine aittir: Beni, nefsini kurtarmay dnen hodgm bir dem mi zannediyorlar. Ben, cemiyetin imann kurtarmak yolunda dnyam da feda ettim, ahiretimi de. Seksen ksur senelik btn hayatmda dnya zevki namna bir ey bilmiyorum. Btn mrm harp meydanlarnda, esaret zindanlarnda yahut memleket hapishanelerinde, memleket mahkemelerinde geti. ekmediim cefa, grmediim eza kalmad. Divan- harplerde bir cani gibi muamele grdm. Bir serseri gibi memleket memleket srgne yollandm. Memleket zindanlarnda aylarca ihtilattan men edildim. Defalarca zehirlendim. Trl trl hakaretlere maruz kaldm. Zaman oldu ki hayattan bin defa ziyade lm tercih ettim. Eer dinim intihardan beni men etmeseydi, belki bugn Said topraklar altnda rm gitmiti. Yine Bediuzzaman Hazretlerinin yev v titirdii Husrev Efendi, stad Hazretv v lerinin telif ettii Kurn hakikatlerini, ilim ve irfan insanlara ulatrmak iin 45 yldan ziyade vistisnalar hariv evinden kmayarak gnde bir iki saat uykuyla, ou gn ve geceler uykusuz kalarak bu gzelim eserlerin Anadolu insanyla buv v lumasna vesile olmutur. slm limlerini son nefeslerine kadar bunca fedakrla sevk eden kaynaklar phesiz Kurnv Kerim ve Peygamber Efendimizin mbarek szleridir. imdi o deryadan birka damla sunalm: LMN TEMEL KAYNAKLARI Bir ibdet yerinde toplanp Allahn kitabn okuyan ve aralarnda onun manasn birbirlerine anlatan topluluu melekler kuatrlar ve

Dosya

Nimetin kymetini bilmek

zerlerine huzur ve rahmet iner. Allah onlar yanndaki meleklere ver. (Mslim, Tirmiz) Dier bir hadisvi erif ki ilmin pek ok hususiyetlerini, kymetini, dnya ve ahiret iin faydalarn, kiilere ve toplumv v lara salad kazanlar, yksek derecelev v ri ok veciz bir ekilde zetlemitir: lim renin, zira Allah iin ilim v v renmek Allahtan korkmay salar. lmin talebi ibdet, mzkeresi tesbih, tahsili ise cihattr. Bilmeyenlere onu retmek sadaka, onu ehline vermek de (Allaha) itaattir. nk ilim hell ve haramn yollarn gsteren iaret ve cennetliklerin yollarndaki kandilleriv v dir. lim yalnzlkta dost, gurbette yolda, tenhada arkada, bollukta ve darlkta yol gsterici, dmanlara kar silah ve dostlar yannda ziynettir. Allah ilimle toplumlar ykseltir ve onlar devaml iyiliklerde nder yapar. Byle toplumv v larn eserleri anlatlr, yaptklarna uyulur ve grlerine bavurulur. Melekler sohbetlerine katlmak isterler ve kanatlaryla onlar okarlar. Ya ve kuru, denizp m de yaayan balklar ve dier haereler, karada yaayan yrtc hayvanlarla dier canllar, hep onlarn balanmasn dilerler. nk ilim, kalpleri cehaletten kurtararak onlara hayat verir. Gzleri karanlklardan kurtaran kandillerdir. Kul ilmiyle, iyi insanlarn rtbelerine, dnya ve ahirette de yksek derecelere ular. lim rev v nirken dnmek oru sevabna eittir. lim renmek ise (oru tutan bir kiinin) gece tehecct namaz klmasnn sevabna eittir. Onunla yaknlara kar alaka srdrlr. Onunla hell haramdan ayrlr. lim amele nderlik yapar. Amel de ilmin arkasndan gider. lim nasipli kiilere verilir. Nasibi olmayanlar ilimden mahrum kalr. (Tergib ve Terhib) Bu hadisvi erifin her bir cmlesi zerine bir kitap yazlabilir. Okuyucularmzn idv v rakine havle ediyorum. Byklerimiz, Nimet ku gibidir; kymeti bilinmezse uar, gider. dev v

FOTORAF: M. AKF GLER

miler. Nimet, krle ziyadeleir. lim, irfan, fen, teknoloji, gzel ahlak kiilerin ve toplumlarn sahip olmas gereken en nemli nimetlerdendir. Onlara kymet verdiimiz dnemlerde bu nimetler bizim elimizde gelimi, ekillenmi. Maalesef, yaklak 200 yldr ku umu, bakalarv v nn bahesine konmutur. 200 yldr Baty anlama ve yorumlama derdine dmz. lim ve teknoloji bizim z malmz iken onlarn eline gemi. Nihayetinde Msv v lmanlar, elinden oyunca alnm ocuk gibi etrafna baknyor, aryor, bulamyor, telal, korkak biraz da umutsuz. Hlbuki hastalklarmzn ne olduu da tedavi yollar da belli. Bu andan itibav v ren kendi deerlerimize dnmek mecbuv v riyetindeyiz. Heb ettiimiz yzyllar yeter. Bunca uyuduumuz yetiir, arv v tk uyanmalyz. Hibir mazeret baarv v nn yerini tutamaz. yle ise Peygamber Efendimiz (sav)in u mbarek szn dstur edinip artk ilim adna mazeretler uydurmaktan vazgemeliyiz: Beni Allav v hu Telya biraz daha yaklatracak yeni ilim edinemediim gnn domasnda benim iin hayr yoktur. (Taberan) Hibir namazm yoktur ki hocam mamv Azama du etmemi olaym. diyen Ebu Yusuf Hazretleri gibi bizler de ilmin ve limin kymetini iyi bilmeli, her zaman Hocalarmza dua etmeyi nemli bir vazife telakki etmeliyiz.

Dosya
Hastalklarmp m zn ne olduu da tedavi yollar da belli. Bu andan itibaren kendi deerlerimize dnmek mecp m buriyetindeyiz. Heb ettiimiz yzyllar yeter. Bunca uyuduup m muz yetiir, artk uyanmalyz.

Mart 2007, RFAN MEKTEB 29

Dosya

Yeni bir dnya yeni bir kltr


Btn dnyaya hitap eden bir kltr oluturmak kolay bir i deildir, zordur. Fakat imknsz da dep m ildir. Bizler 400 adrdan 20 milyon kilometrekarelik bir cihan devleti karm ecdadn torunlaryz. Ecdadmz pek ok zorluun stesinden gelmi, yzyllarca dnya milletlerini ynlendirmilerdi. Bu gn onlarn torunlar olarak yeni bir kltr oluturarak insanlk alemine nclk yapabiliriz.

i.ferid@irfanmektebi.com

dris FERD

edizzaman Hazretleri baz risalelerinde, bilhassa Hutbevi miye adl eserinde, gelecekte slmn btn dnyaya hakim olacandan bahseder. Ve yle der: sv v tikbal, yalnz ve yalnz slmiyetin olacak. Ve hkim, hakaikvi Kurniye ve imaniye olacak. yleyse, imdiki kadervi lh ve ksmetimize raz olmalyz ki, bize parlak bir istikbal, ecneblere mevve bir mzi dm. slmn btn dnyaya hakim olmas velbettev kendiliinden olacak bir hadise deildir ve baz artlar da iktiza eder. slmn btn dnyaya hakim olv v

masnn birinci ve en mhim art, sv v lmi ilimleri ihya ederek, gnmz fenv v lerine de hkim olarak, btn dnyaya hitap eden, yeni bir kltr vcuda getirmektir. Bu yeni kltr, geni bir perspektiften meseleleri ele almal ve gv v nmzdeki dnya kltrlerinden stn bir yap arz etmelidir. Byle bir kltr, slmn btn dnyaya yaylmas iin yegane dayanak noktamz olacaktr. Byv v le bir kltrn erken veya ge olumas, zayf veya kuvvetli oluu bizim geleceiv v mizi her ynyle etkileyecektir. Ve byle bir kltr bizim iin hayati bir zarurettir. slmn ilk dnemlerinde Kuran hv v ricinde yazl bir metin yoktu, ama bir yzyl sonra Mslmanlar din, fenn bv v

30 RFAN MEKTEB, Mart 2007

Dosya

tn ilimlere yneldiler ve muazzam bir bilgi birikimi meydana getirdiler. Onlar tefsir, hadis, fkh gibi din ilimler yannv v da, baty yzyllarca tesirinde brakacak astronomi, tp, matematik gibi alanlarda da almalar yaptlar. slm limleri ieriv v sinde 1000 adet, 600 adet kitap yazanlar, bir kitab 100 cilt tutan limler vard. Onv v larn byk gayretleriyle Orta Asyadan, Endlse kadar uzanan byk bir cov v rafyada muazzam bir kltr ve medeniyet vcuda getirildi. slmn dnya zerinde byk bir g olduu dnemlerde (Emevi, Abbasi Seluklu, Osmanl) Mslmanlar dier milletlerden daha bilgili idiler ve gl bir kltr oluturmulard. slmn gc siyasi otorite ve ekonomik gten ziyade bu bilgiye istinat ediyordu. Orta Asyadaki kltr ve medeniyeti Moollar, Endlsteki kltr ve medev v niyeti ise Avrupal Hristiyanlar yok etv v tiler. Endls igal eden Hristiyanlar sadece Kurtubada bir milyondan fazla (Grnatada bir o kadar) kitap yakmlard.

(Hz. Peygamberin Ynetimi. C.3.S.245. Kettani. z yy.) Bir ehirde bir milyon kiv v tap varsa, btn ehirlerde ne kadar muv v azzam bir bilgi birikimi olaca tahmin edilebilir. Msrl bir tarihi Mslmanv v larn yazd kitaplardan Hallar, Moolv v lar ve spanyollarn yaktklarndan geriye kalan, denizden ancak bir noktadr der. (age, c.3, s.246) slm tarihi vnebileceimiz pek ok parlak sayfalarla ssldr. Fakat tarih bizim yalnzca vn ve teselli kaynav v mz deildir. Mzi bize teselli, cesaret vermenin yannda, geleceimize de k tutar. Biz maziden alacamz gle yeni bir kltr oluturabildiimiz takdirde, bu gnk perian hlimizden kurtulup, slm bizden nceki Mslmanlarn ulat corafyadanv daha geni corafv v yalara ulatrmamz zor olmayacaktr. Btn dnyaya hitap eden bir kltr oluturmak kolay bir i deildir, zordur. Fakat imknsz da deildir. Bizler 400 adrdan 20 milyon kilometrekarelik bir cihan devleti karm ecdadn torunlarv v
Mart 2007, RFAN MEKTEB 

Yeni bir dnya yeni bir kltr

yz. Ecdadmz pek ok zorluun stesinv v den gelmi, yzyllarca dnya milletlerini ynlendirmilerdi. Bu gn onlarn torunv v lar olarak yeni bir kltr oluturarak inv v sanlk alemine nclk yapabiliriz. Byle bir kltr oluturabilmek iin elimizde gemite olmayan byk imkanlar var. Eksik olan yalnzca ey: mit, niyet ve gayrettir. Halka nclk yapacak, bu aydn kadv v ro, slm tarih ve kltrne vkf olduu kadar, batnn tarih ve kltrne de vkf olmaldr. (Dnyaya hitap etmek iin bav v ta dnyay tanmak, anlamak mecburiyev v tindeyiz.) En mhimi bu aydnlar sosyal meselelere zmler retmeli, yeni oriv v jinal tesbitlerde bulunmal, batnn eserv v lerinden daha mkemmel eserler ortaya koymaldrlar. Yeni bir kltr oluturma konusunda en byk avantajmz Rislevi Nr gibi bir eserin elimizde olmasdr. 80 yldr hibir davas cerh edilememi olan Risv v levi Nr byle bir kltr iin bize byk bir noktavi istinat tekil etmektedir. Un, ya ve eker var. Geriye bizlere helva yapmak zahmeti kalyor. SLM KLTRNN OLUMASINDA LMLERN LM AHLKI ki agzl doymaz. lme dkn olan, mala dkn olan. (Hadispi erif) Bizden nceki Mslmanlar, byk bir bilgi birikimi vkltrv oluturmuv v lard. Bu birikimin, kltrn temelinde, ilme byk bir deer veren, btn himv v metlerini, gayretlerini ilmi almalara teksif eden limlerin byk emei vardr. Onlarn fevkalade, takdire ayan almav v larndan bir ksmn ibret olmas iin zikv v redeceiz.
1. LM N SEYAHAT
ki agzl doymaz. lme dkn olan, mala dkn olan. Hadismi erif

tahsili iin pek ok mesafeleri kat ederek, ilim tahsil etme cihetine gitmilerdir. Sahbelerden Cabir (ra) bir tek hav v disi renmek iin Medineden Msra kadar gitmitir. Daha baka sahbelerin de hadis renmek iin eitli ehirlere seyahat yaptklar rivayet edilir. Sahbev v lerin balatt bu ilim iin seyahat, daha sonralar adeta ilim tahsili iin mecburi bir faaliyet olmutur. Bilhassa hadis limv v lerinin slm leminin her tarafn dolaav v rak peygamberimizin hadislerini toplayp, muhafaza yoluna gittiklerini grrz. Bu yolculuklarn ou zaman yaya olduunu gnmzdeki gibi kolay olmadn da hatrlatlm. Tabiinden Mekhul, lim iin arz tam m vaf ettim der. Baka bir lim de, ark ve garb 4 defa tavaf ettim der. Ebu Hatim Er-Razi Hadis tahsili iin bin fersah yrdm, daha sonra saymay braktm. der. Abdullah b. Mbarek hadis toplamak iin Yemene, Msra, ama, Basraya, Kufeye gitmiti. Vefatndan sonra bir lim onu ryada grd ve, Allah sana nam m sl muamele etti? diye sordu. O da, Hadis renmek iin yaptm seyahatlerden dolay Allah beni mafiret etti. dedi. limlerin hayatlar gzden geirildiinde her ehlvi ilmin ilim tahsili iin pek ok yolculuk meakkatine katlandn, ilmi kolay bir ekilde elde etmediklerini grrz.
2. HIFZ VE HAFIZA

Dosya

Hfz ve hafza slmi ilimlerde, bilhasv v sa hadis ilminde en mhim zelliklerinv v dendir. Kurnv Kermi sekiz gnde ezberv v lemi olan mam Zhri: Kalbime tevdi ettiim ilimlerden hi birini unutmadm. Hip m bir sz, bir limin azndan dinledikten sonp m ra, bir daha tekrarlatm deilim. Ezberledip m im hadislerden yalnz birisinde phe edecek oldum, onu da, ravisine sordum, ezberlediim nasl ise yle kt. demitir. Emevi halifelerinden Hiam, oullav v rndan birisi iin, Zhriye ezberinden 400 hadis yazdrd. Bir ay kadar sonra

Peygamberimiz (asm): lim inde de olsa tahsil ediniz, Kim ilim renmek iin bir yola koyulursa, Allah ona cenm m net yolunu kolaylatrr. buyurmutur. slm limleri sahbelerden itibaren ilim

32 RFAN MEKTEB, Mart 2007

Yeni bir dnya yeni bir kltr

slm ilimleri
TEFSR LM
Tefsir ilmi; Beerin takat derecesinde, Allahn muradna delleti ynnden, Kurnv Kermden bahv v seden ilimdir diye tarif edilir. Ayrca Kurn Kev v rmin mnlarn keif ve onda olan mkil ve garip lafzlardan, kastedilen eyi beyandr. diye de tarif edilv v mitir. Kurn ilk tefsir eden Peygamberimiz (asm)dr. O Allahtan aldn tebli etmekle mkellef olduu gibi kitab beyan (aklama) ile de mkellefti. Peygambev v rimizden sonra bata TercmanlvKurn lakabyla mehur olan bni Abbas ve dier sahabelerin tefsirleri gelir. Onlardan sonra da tabiinin tefsiri gelir. Sonraki dnemlerde de pek ok lim tefsir ilmiyle megul olv v mu ve eitli tefsir kitaplar telif edilmitir. Olduka muhtasar Celaleyn tefsiri gibiv tefsirler olduu gibi, 100 cilt civarnda bni Nakib ElvMakdisinin tefsiri gibiv hacimli tefsirlerde vardr. Tefsir eitleri: Tefsir; rivyet, diryet ve iar olmak zere 3 kv v smdr. a. Rivyet Tefsiri: Kurnn yetlerini peygambev v rimizden, sahbe ve tabiinden nakledilen rivyetlerle yaplan tefsirdir. b. Diryet tefsiri: Arapa dil bilgisine ve gramerine, Arap edebiyatna (belagatna), usulvi fkh kurallarna dayanarak yetlerin ibarelerini erh etme tarzndaki tefv v sirdir. Bu tefsir de rivyetlere mutlaka istinat eder, ama naklin olmad yerde dil bilgisi ve usul fkh kurallav v rna dayanarak itihat devreye girer. c. ar Tefsir: ari tefsir lk anda akla gelmeyen fakat tefekkrle yetin iaretinden kalbe doan mn diye tarif edilmitir. (smail Cerraholu, Tefsir Tarihi, c.2.s.9.) ar tefsirler, Kurnn zahir mnsndan baka bir mn tamadn iddia eden Zahiriler haricindeki sv v lm limlerinin ekseriyeti kabul etmitir. (Bkz.age, c.2, s.11.) Peygamberimiz (asm) yle buyurmutur: Kurn daki her yetin bir zhiri, birde btn vardr. Her harfin bir haddi, her haddin de bir matla vardr. (bn Hibv v ban, Taberani, Ebu Yala, Bezzar, Beyhaki. Hadis bn
Mart 2007, RFAN MEKTEB 

Hiam: O yazlar zayi oldu, onlar yeniden yazdr. dedi; Zhri de yazdrd. Her iki nsha karlatrldnda hibir fazla veya noksan olmad grld. Ahmed b. Hanbel bir milyon hav v disi ezberlemiti. Bu rakam olaanst bir rakamdr. Fikir vermesi iin yle bir misal verelim: Bu gn en geni hadis kov v leksiyonu Kenzl Ummaldir ve bu kitap 16 cilt olup iinde 46 bin hadis vardr. 1 milyon hadis bu lye gre 320 cildin zerinde bir rakamdr. Ortalama bu kav v dar kitap st ste konulduunda 10 metre ykseklii bulur. mam Buhari 17 yandayken 70 bin hadis biliyordu. Daha sonralar 500 bin civarnda hadis ezberlemitir. Firuzabadinin hafzas da fevkav v lade idi. Her gece 200 satr ezberlerdi. Kuran sayfalaryla bu 15 sayfadan fazla olur. mam Mslimin sahihini bir hafv v tada ezberlemiti. mam Fahreddin Razi kelm ilmiv v ne dair 12 bin varak [24 bin sayfa] ezberv v lediini ifade etmitir. Bedizzaman Hazretleri de bir sayfay bir kere okumakla ezber edebiliv v

Dosya

Yeni bir dnya yeni bir kltr

yordu. Kurn 15 gnde ezberledi. Ayv v rca 90 cilt kitab ayda ezberlemiti.
3. KTAP MTALAASI

Peygamberimiz (asm): Cennet bahm m elerine uradnzda, istifade ediniz. buyurunca, sahbeler: Cennet bahelem m ri nereleridir? dediler. Peygamberimiz lim meclisleridir. buyurdu. lmin lezzetini alanlar, deta cennetv v teki lezzetleri almlar gibidir. Baz insanv v larn yemeklerin, meyvelerin eitleri ve lezzetlileri peinde kotuklar gibi, slm limleri de kitaplarn peine dmler, kitaplardaki lezzeti hibir eye deimev v milerdir. Hatta Fahreddin Razi Vakit ok aziz, zaman pek deerlidir. Bu yzden yemek yediim iin ilimden uzak ve ayr kalp m dm zamanlara vallahi zlyorum. dev v mitir. limlerden bn Cevzi: Kitaplar mp m talaaya doyamadm. Daha nce grmediim bir kitaba rastlasam bir hazine bulmu gibi oluyorum. Okuduum kitaplarn says 20 bin cildi gemitir. Halen de okumaya devam ediyorum. der. mam arani MiznlvKbr adl eserinde ezberledii ve okuduu kitaplarn 5 sayfa tafsilatl listesini verir. mam arani, Celaleyn tefsirini 30 defa, mam Nevevinin Sahihi Mslim erhini 5 defa, Hazin tefsirini 5, Bagavi tefsiriv v ni 3, Beyzavi tefsiri 3, bni Hazmn 30 ciltlik Muhallasn, bni Nakib ElvMakv v disinin 100 ciltlik tefsir kitabn bir defa okuduunu, usul fkh ve kelamla ilgili 70 kadar kitab mtalaa ettiini sylev v mektedir.
Vakit ok aziz, zaman pek deerlidir. Bu yzden yemek yediim iin ilimden uzak ve ayr kaldm zap m manlara vallahi zlyorum. Fahreddin Razi

seriyetle gecelerini ilmi mtalaa ve mzav v kerelerle geirmiler ve yce makamlar elde etmilerdir. Baz limler gece tehecv v cd namaz klmaktansa ilmi almalar yapmann daha faziletli olduunu sylerv v ler. mam Zhri yatsdan sonra abdestli olarak oturur, sabaha kadar hadislerle megul olurdu. mamv Azamla, mam Mlik Mescidi Nebevde sabahlara kadar ilmi tartmalar yaparlard. Fakat bu tartv v malarda birbirini ayplamaz, birbirine sert davranmaz ve birbirlerine gcenmezlerv v di. Hadis limlerinden Abdullah b. Mv v barek ve bir arkada ok souk bir gece, yats namazn kldktan sonra mescitten ktlar, arkada bir hadis sordu, o cevapv v lad, derken aralarnda uzun bir konuma balad. Onlar konuurken mezzin sabah ezann okumak iin geldi.
5. LME DEER VERME

Dosya

Yahya b. Maine babasndan bir milv v yon dirhem miras kalmt. O bunlarn hepsini hadis tahsili iin harcad. mam Mlik peygamberimizin hadislerini rivav v yet edecei zaman gusleder, kokulanr, gzel elbiselerini giyer yle ders yaparv v d. mam Buhari gusul abdesti almadan Sahihine 2 hadis yazmamtr.
6. LME SAYGI, TALEBEYE EFKAT

limler iinde binlerce kitaba sahip olarak, hususi ktphane kuranlar da mevcuttur. Mesela; Osmanl Devletinin ilk eyhlislm Molla Fenarinin 10 bin kitab, hadis limlerinden Vakdinin 400 sandk kitab vard.
4. GECELER LM MZAKERE

Peygamberimiz (asm): Kendisinden ilim rendiiniz kiiye kar mtevazi olunuz. buyurmutur. Mslman limv v ler bu tavsiyeye azami derecede riayet etv v milerdir. mam Ebu Yusuf: Ben byklerden iittim ki, hocalarnn kadrini bilmeyen ilimde baarl olamaz. demitir. mam Buhari,

air, Yce makamlar arzu eden, gecelep m rini uyank geirir. der. slm limleri ekv v

 RFAN MEKTEB, Mart 2007

Yeni bir dnya yeni bir kltr

Yahya b. Main hakknda: Onun hadis limlerine gsterdii saygy baka birinde grp m medim. der. mamv Azam hocas Hamv v mad iin: Vefatndan beri her namazda annem ve babamla birlikte onun iin de dua ederim. demitir. mamv Azam talebelerine mali yarv v dmda bulunur, geim skntlarn gidev v rirdi. Evlenme ana gelenlerin masrafn karlard. Talebelerine ok kymet verir, onlar kendisinin dostlar olarak grr ve yle derdi: Sizler benim kalbimin sevinci ve hznmn tesellisisiniz. mam afiinin mam Muhammede talebelik yapt yllarda, bir gn mam Muhammed halife tarafndan av v rlm, o da atna binmiti. Kardan mam afiinin geldiini grnce hemen atnv v dan indi ve halifenin adamna: Sen git zr dile, ben gelemeyeceim. dedi. mam afiiyle ilmi mzakereyi, halifeyle sohv v bete tercih etti.
7. KTAP TELF

Mesud (ra)dan sahih ve hasen isnatla rivyet edilmitir) ar tefsir sahibi [yete] kendi verdii mnnn dnv v da zahir bir mn olmadn iddia etmez, naslarn zahirv v leri zerine yklenmi bulunduunu, fakat bir i ve z mnnn da yette mndemi olduunu syler. Onlara gre Kurn d mnsndan baka bir ok mnlar tar. (age, s.10)

HADS LM
Hadisilmi,Kendisiyle,PeygamberEfendimiz(asm)n sz, fiil ve hallerinin bilindii ilimdir. diye tarif edilv v mitir. Hadis ilmi, rivyet ve usul olmak zere iki ksma ayrlr. a. Hadis Usul: Hadisi rivyet edenlerin durumlar (hadisin senedi) ve hadisin metni zerinde durarak hav v disin mtevtir, sahih, hasen, zayf ve mevzu olmasn aratran ilimdir. Hadis usul ile ilgili yzlerce eser kaleme alnmv v tr. En mehurlar bnvs Salahn UlmvulvHadis (Mukaddimet bns Salah), bn Hacer ElvAskalaninin Nhbetl Fiker, mam Suytnin TedribrvRvi adl kitaplardr. b. Hadis Rivyeti: Peygamberimizin (asm) hadisleriv v ni ravilerden, bizzat duyarak renmek, yazmak ve ezv v berlemek, daha sonrada onu baka insanlara ulatrmakla ilgili ilimdir. Bu alanda en mehur eserler bilindii gibi Ktbv Sittedir. Yani Buhar, Mslim, Tirmiz, Eb Davud, Nese ve bni Mcenin yazdklar hadis kitaplardr. Bu 6 kitaba daha sonra mam Mlikin Muvatta, Ahmed b. Hanbelin Msned, Darimnin Snen kitab da ekv v lenerek say dokuza karlmtr.

Dosya

Peygamberimiz (asm): limlerin mrekkebi ehidlerin kanyla tartlr, mm m rekkepler daha ar gelir. buyurmutur. slm tarihinde mrn kitap yazmaya, ilim neretmeye vakfetmi yzlerce lim vardr. Bazlarn zikredelim mam Taberi, 40 sene her gn 40 vav v rak [80 sahife] yazmak suretiyle muazzam eserler meydana getirmitir. Bir defasnda dostlarna bir dnya tarihi yazacan syv v ledi, dostlar: Ka sayfa olacak? dediv v ler. O da: 30 bin yaprak dedi. Bunu bitirmeden mrler tkenir. dediler. O da 3 bin yaprakla snrlandrd. Yine tefv v sir yazacan ve onun da 30 bin yaprak olacan syledi. Ayn eyi sylediler, o da: nsanlarn himmeti lm. diyerek, tefsirini de ksaltt. Onun tarihi de, tefsiri de bu gn en mehur kitaplardandr. Zahiri mezhebinden bn-i Hazmn olu Ebu Rafi er-Razi yle sylemiv v tir: Babamn el yazsyla kaleme ald kitaplarndan drt yz kadarn toparladm. Yaklak olarak bunlar seksen bin varak [160

KELM LM
Bata imann 6 esas olmak zere imani mevzular zerinde duran Kelm ilmi, konusu ve gayesi itibaryle iki ekilde tarif edilmitir: Konusuna gre kelm ilminin tarifi: lmvi kelm Alv v lah u Telnn ztndan ve sfatlarndan, nbvvet ve rislete dair meselelerden, mebde ve mead (yani bav v lang ve son) itibaryla yaratlmlarn hallerinden slm kanunu zere bahseden bir ilimdir. Gayesine gre kelm ilminin tarifi: lmvi kelm kev v sin, kati deliller kullanmak ve vki olacak pheleri izle etmek suretiyle dini akideleri, inanlar isbata, kudret kav v zandran bir ilimdir. (Kelm ilmi Usulvidv Din (dinin asllar), Akaid, fkh Ekber isimleriyle de anlr.) Kelm (dier ismiyle akaid) hakknda bazen ok
Mart 2007, RFAN MEKTEB 

Yeni bir dnya yeni bir kltr

bin sahife] tutmaktadr. Mehur hadis limi bn-i Cevzi: Ben bu parmaklarmla 2 bin cilt kitap yazp m dm. demitir. Bunlarn 300 kadar kendi telif ettii kitaplard. Vaktini hi bo gev v irmezdi. Gnde 4 cz miktar yazmak detiydi. Hadis yazarken yonttuu kalem krntlarn biriktirdi ve cenaze suyunu bu krntlarla stmalarn istedi. Derler ki, o krntlar gasil suyunu stt ve artt. mam Gazalinin bin adet, mamv Azamn talebesi imam Muhammedin 999 kitap yazd kaynaklarda belirtilir. mam Beyhaki iin Onun tasnifleri (yazv v d kitaplar) bin cz idi. denilmitir. mam Suyutinin gnde 3 defter dolusu yaz yazd anlatlr. Yazd kiv v taplarn says 600dr. Bu kitaplar iev v risinde 8v9 cilt kitaplarla beraber, 10v20 sayfalk risalelerde vardr. slm aleminde byk bir hrete sahip olan Muhyiddin Arabinin telif ettii kitaplarnda 600 civ v varnda olduu kaynaklarda zikredilir. mam Mlik eri hkmlere dair 150 cilt kitap imla ettirmiti. Fahreddin Razinin kitaplar 200, bn Hacer ElAskalaninin eserleri 150 civarnda idi. Daha baka limlerin hayat gzden geirildiinde bu verdiimiz rakamlara benzer bilgilerle karlarz. Yazlan bir kitabn bazen 10, 20 cilt tekil ettii de unutulmamaldr. Bu rakamlar matbaann olmad yllarda fevkalade olarak kabul edilmelidir.
8. HASTALIK, MEAKKAT, KENCE VE LM

Dosya

kavutuunu grd. Dikkat edilirse o gzlerinin kr olmasndan deil, ilimle megul olamamaktan dolay zlmektev v dir. O bunu daha byk bir musibet olav v rak gryordu. Hanefi limlerinin byklerinden mam Serahs hkmdara nasihat etv v tii iin 10 yl hapiste kalmtr. Hapisv v te iken de ders vermeyi, kitap yazmay terk etmedi. Talebeleri hapsedildii yerin penceresine gelirler, o da onlara oradan ders okuturdu. Mebsut adl kymetli esev v rini hapiste iken hibir kaynaa mracaat etmeden, yazdrd. Hanefi mezhebinin kaynak kitaplarndan olan Mebsut, 30 czdr ve 10, 15 cilt olarak bastrlmtr. Ahmed b. Hanbel Kuran mahlukv v tur demedii iin 14 yl hapiste kald ve ikence grd. Onun krbala dvld zaman aralklarnda, kendisiyle beraber ikence gren limlerle ilmi mzakerev v lerde bulunduu anlatlr.
9. LM VE LM

Hadis limlerinden Fesev kr olv v duu zaman: lmi almalardan mahrum kalacam. diye alaya, alaya uyuya kalv v d. Ryasnda peygamberimizi grd. Peygamberimiz ona: Ey Yakup! Niin alyorsun? dedi. O da: Ya Reslallah! Gzlerimi kaybettim. Artk ilimle megul olamayacam, ona alyorum. dedi. Peyv v gamberimiz bir eyler okuyarak, gzlerini mesh etti. Uyandnda gzlerine tekrar
 RFAN MEKTEB, Mart 2007
FOTORAF:E.SELMANKARAGZEL

Yeni bir dnya yeni bir kltr

muhtasar (mamv Azamn Fkh Ekberi, mamv Nev v sefinin Akaidi gibi 7, 8 sahife) risaleler yazld gibi, olv v duka hacimli kitaplar da telif edilmitir (Allame Taftav v zaninin 5 ciltlik erhl Makasd adl kitab ve Seyyid erif Crcaninin erhl Mevakf kitab gibi) Kelmi konular ileyen mer Nasuhi Bilmenin lmi Kelm kitabyla, Taftazaninin erhlv Akaid kitab da gzel kitaplardandr. (erhlv Akaid mam Nesefinin Akaid adl kk risalesinin Taftazani tarav v fndan yaplm erhidir. Bu eser Osmanl medreselerinv v de yzyllarca okutulmu en mehur kitaplardandr.) Burada Risalevi Nurun imani konular btn ynv v leriyle ileyen kelmi bir eser olduunu da zikretmeliv v yiz.

FIKIH LM VE USUL
Usulvi Fkh: Usulvi Fkh Kurn ve snnetten hkm karmann kurallarn anlatan ilimdir. (Bugn slm Hukuku metodolojisi denilmektedir.) Usulvi fkh ilminde, Kurn, Snnet, cma, Kyas, stihsan, rf, mesalihvi mrsele gibi mevzular zerinde durarak, efali mkellefin denilen farz, vcib, snnet, mstehab gibi hkmler ortaya konulur. Ayrca mv v tehitleri taklit, ictihat ve itihadn artlar, mtehitte olmas gereken zellikler ve mtehitlerin tabakalar zerinde durulur. Usulvi fkh ilmini ilk defa ErvRisle kitabyla orv v taya koyan ahs mam afiidir. mam afiiden nceki mtehit imamlarnda kendilerine has mutlaka bir mev v todu vard, fakat onlar bu metodu kitap telif ederek orv v taya koymamlard. mam afiiden sonra her mezhep kendi usullerini ortaya koyan almalar yapmlardr. Fkh Fkh ilmini mamv Azam Kiinin lehine ve aleyv v hine olan eyleri bilmesidir. diye tarif etmitir. Daha sonraki limler imamn bu tarifini amel ynyle div v yerek kaytlamlardr. Osmanl Devletinin sonlarnda yaam ve Mevlana Hlidin talebelerinden olan bni Abidin, fkhn ibdt, muamelat ve ukubat olmak zere konusu olduuv v nu syler. Bunlar da ksaca: a. badet: Namaz, Zekat, Oru, Hac, Cihattr. b. Muamelat: Muavazat maliye, nikah, talak, muv v hasamat, emanat, terikattr. c. Ukubat: Ksas, hrszlk, zina, iftira cezalaryla ilv v gilidir.

Dosya

mam Eb Yusuf lm deinde iken onu bir lim ziyaret etti. Ebu Yuv v suf ona ilmi bir mesele sorunca, o lim ard: Bu haldeyken de mi byle ey sorup m yorsun? deyince, Eb Yusuf: Buna niin ayorsun? Burada seninle halledeceimiz, ilmi bir mesele bir mslmann ihtiyacn gp m rr. dedi. O konuyu konutular ve lim zat izin isteyip ayaa kalkt, fakat kapnn nnde iken alama seslerinden, onun vefat ettiini anlad. mam Muhammed lmnden sonra ryada grld, ona: lm acsn nasl hissettin? denildiinde: Bilmiyorum. Ben ilmi bir mevzuyu dnrken, ruhum bedenimden km. demitir. limlerden birini lmnden sonra ryada duvarlar kitaplardan olan bir ev v hirde grmler ve: Nedir bu? diye sorv v mular. O da demi ki: Allahtan istedim ki, hayatmda ilimle megul olduum gibi, lmmde de beni ilimle megul etsin. te kabrimde de ilimle megulm.

Mart 2007, RFAN MEKTEB 37

Zulmetli mnevverler

Zulmetli mnevverler
Dosya
Demek akl ve fikrin tam nrlanmas ve istikameti yakalamas manev kalp ile olmaktadr. Yoksa beyp m nimizin kvrmlar ve nronlar arasndan ilim ve basret ortaya kmaz. Kalp, vahye ve ilhama mazhar olduundan, insanlk iinde gerek mnevverler ve insanln nurlu nderleri, bata peygamberler ve onlarn arkasndan giden asfiy ve evliy olmutur.

a.cerrahoglu@irfanmektebi.com

DR. Ali CERRAHOLU

ki bir leyl-i mnevver. O iinde bulunmazsa o ahmpre gz olmaz. Sen de bir ey gremez. Basretsiz basar da para etmez. Eer fikret-i beyzada suveydai kalb olmazsa halta-i dima ilim ve basret olmaz. Kalbsiz akl olamaz. Burada anlatlan hakkati, Bedizzav v man Hazretleri bata kendine hitab eden, farkl ve allmam bir slub ile yazmv v tr. Harika bir misal ile de bu hakkati izah etmitir. yle ki: nsan gznde yaps itibariyle beyaz bir blm vardr ki, buras gndz anv v dran beyazl ile birlikte grme fonksiv v yonu asndan karanlktr, yani gremez. Bu beyazln iinde de bir sevad yani siv v yahlk vardr ki, geceyi andran bu ksm

nsanlk tarihi boyunca her toplumda bir ksm insanlar kendilerine mnevver, yani aydn ismini vererek hem kendilerini hem de toplumu aydnlattklar iddiasnv v da bulunmulardr. Hlbuki baz aydnlav v rn(!) kendilerini ve toplumu karanlk dev v relerde perian ettiklerini ve hem dnya, hem de ahiret saadetlerini mahvettiklerini grmekteyiz. Bedizzaman Hazretleri Lemaatta, akln nru kalpten gelir diyerek, kalpteki ziya olmadan mnevverin fikir nru olav v mayacan yle ifade etmektedir: O nr ile bu ziya mezc olmazsa zulmettir. Zulm ve cehil fkrr. Nrun libasn giymi bir zulmet-i mnevver. Gznde bir nehar var, lkin ebyaz ve muzlim. inde bir sevad var

38 RFAN MEKTEB, Mart 2007

Zulmetli mnevverler

nrludur, yani grme buradan gerekleir. Gz, eer beyaz blm iindeki gzbev v bei denilen siyah ksm olmazsa, gren bir gz olmaz. Aynen bunun gibi insav v nn akl ve fikri gzdeki beyaz ksm gibi, bir nru var. Fakat bu nr kainat dolusu bir karanlk iinde, zayf olan bir el feneri hkmndedir. Onunla yolunu ayv v dnlatmaya benzer. Ruhun bir cihaz olan manevi kalbimiz ise gzbebei gibi i gv v rerek basret ziyasn yaymaktadr. Demek akl ve fikrin tam nrlanmas ve istikameti yakalamas manev kalp ile olmaktadr. Yoksa beynimizin kvrmlar ve nronlar arasndan ilim ve basret orv v taya kmaz. Kalp, vahye ve ilhama mazv v har olduundan, insanlk iinde gerek mnevverler ve insanln nurlu nderlev v ri, bata peygamberler ve onlarn arkasnv v dan giden asfiy ve evliy olmutur. nv v k bu mnevverler akl ve kalbi mezc ederek hakk ilim ve basreti ortaya koyv v mular. Sadece akl ile giden aydnlar (!) ise felsefe yolu ile karanlk ve cehalet retmiler.

Kalpsiz, sadece akl ile karanl ayv v dnlatmaya alanlar, hakkatin yolunu armlar; kuvvevi akliye dalnda lemvi insaniyetin dimana dehriyyun, maddiyv v yun ve tabiuyyun gibi meyveleri vermi, beerin beynini bin para etmiler. Akl feneri ile dehriyyun felsefecileri zamana ezeliyet vererek her eyin zaman iinde devrvi daim ederek devam ettiini iddia etmiler; maddiyyunlar maddeye ezeliyet vererek Yaratcy inkara kalkmlar; tav v biuyyunlar ise tabiat bir sanatkar kabul ederek ulhiyyeti inkar yoluna gitmiler ve kendilerini hadsiz bir karanla atv v mlar. Tam bir cehalet retmiler. Yine kelm ilminin byk alimlerinden olan Mutezile imamlar felsefenin ziynetine aldanp akl hakim kldklar iin bir ok noktada dallete dmler. Gnmzde de bir ksm insanlar kendilerine aydn (!) kimliini takarak, ortaya kp yle karanlklar retmektev v dirler ki; Bu kadar cehalet ancak okum m makla elde edilir. dedirtiyorlar. nk onlarn yazdklarn okuyanlar da onlarla beraber karanla atlyorlar.

Dosya
FOTORAF: M. AKF GLER

Mart 2007, RFAN MEKTEB 

Dosya

lim talebesi olmann fazileti


lim talebesi olmann faziletine iareten mamm afi gibi byk zatlar Talebemi ulmun hatta uym m kusu dahi ibadet saylr demilerdir. Dier bir rivayette yine mamp afi Hazretleri, Hlis talebemi ulmun rzkna, ben kefalet edebilirim demi. nki rzklarnda genilik ve bereket olur.

c.sener@irfanmektebi.com

Cemaleddin ENER

llah u Tealnn sbut sfatlarndan biri de lim sfatdr. Bir varln yaratlabilv v mesi iin temel sfata ihtiya vardr. Allahn lim, rade ve Kudret sfatlar olmadan hibir ey vcud sahasna kp var olamaz. Yani nce lmvi ilhde prov v jesi olacak. Sonra varla kmas rade olunacak. Sonra da Kudret tarafndan yav v ratlarak varlk lemine kacak. Allahn yaratmas ile varlk nruna kavuan her eyin, gayet intizaml, hikmetli, ll ve sanatl yapllar onlarn nihayetsiz bir ilmvi ilhnin mahsulleri olduklarn akl gzne apak bir ekilde gsterir. Kurnv Kerm de nihayetsiz ilimv v

ler sahibi olan yce Rabbimizin ezel bir kelm olduundan hadsiz ilimlerle dopdolu olarak nzil olmutur. Kinatn btn ilimlerini ve hakikatlerini, hiret lemlerinin, insanlk leminin ilimlerini, hatta Cenbv Hakkn isim ve sfatlarna dair hadsiz marifetleri iine alan bir ilimv v ler hazinesidir. Hak ile btl, hakikat ile hurfe arav v sndaki en mhim fark; birisi Allhn ilimine dayanp oradan hayat alrken div v erinin tamamen hayal rn ve vehmin mahsul olmasdr. Kurnv Hakm ve ondan zuhur eden dnvi slm, insanlar dim hak ve hakikate arm, btl ve hakikatsiz eylerden uzak olmalarn da emretmitir.

40 RFAN MEKTEB, Mart 2007


FOTORAF: M. AKF GLER

lim talebesi olmann fazileti

mitir.

Hakkatlerin anlalv v mas ve btldan uzakv v lalmas, kinatta tecell eden hakkatlerin insann ruhuna da aks etmesi ve bylelikle kmil insanlav v rn yetimesi ancak ilim ile olabildiinden, slv v miyet, ilim tahsiline ok byk bir nem vermi, ilim talebelerini ve limv v leri alklamtr. Hak Tel kitabnda Hi bilenle bilmeyen bir olur mu? diye ferman etmi; sevgili Resl de lim inde de olsa talep ediniz. lim talep etmek kadn erkek her Mslmana farzdr buyurmutur. Ve bunun gibi pek ok yet ve hadislerle insanlar ilim sahibi olmaya, dnmev v ye, akln altrmaya ve aratrmaya tevik edilv v

TALEBE- ULMUN EREF lim taleb etmenin fazilet ve erefini beyan eden bir hadsvi erifte yle buyv v rulmutur: Kim bir ilim renmek iin bir yola slk ederse Allah ona cennete giden yolu kolaylatrr. Melekler, ilim talibinin yaptndan memnun olduklarndan kanatlarn onun (zerine) koyarlar. Semvat ve arzda olanlar, hatta denizdeki balklar lim iin istifar ederler. limin bid (ibdet eden) zerindeki stnl dolunayl gecede ayn dier yldzlara stnl gibidir. limler peygamberlerin vrisleridir. Peygamberler, ne dinar ne dirhem miras brakrlar, onlar ilmi miras brakrlar. Kim de ilim elde ederse, bol bir nasib elde etmitir.1

Dosya

Yaplan bu tevikler, olaanst bir ilm faaliyetin slm dnyasnda balamav v sna sebeb olmutur. Kurnn nzulne kadar chiliye devrinin vahetleri iinde yaayan ve byk ekseriyeti okumak ve yazmak dahi bilmeyen o devrin insanlav v r, slmiyet ile birlikte yediden yetmie hummal bir ilm faaliyet iine girmitir. Daha bir asr gemeden douda inden batda spanyaya kadar uzanan muazv v zam bir slm medeniyeti oluturarak o zamann meden milletlerinin stadlar, hocalar ve idrecileri olmulardr. sv v lm corafyasnn her kesinde Mekke, Medne, am, Badad, Basra, Buhara, Kurtuba daha sonralar Konya, Bursa ve stanbul gibi ok sayda ilim ve kltr merkezleri, medreseler ve ktbhnev v ler ortaya kmtr. Yz binlerce deh derecesinde limler, bilim adamlar yev v timi ve bunlar da milyonlarca eserler yazarak insanla nur samlardr.

Dier bir hadiste de ilim talebeleri, her Mslman iin en byk bir maksad ve en saadetli bir mjde olan ehidlik merv v tebesini kazanmakla mjdelenmilerdir. lim tahsil eden bu hlde iken eceli gelirse, ehid olarak vefat eder2 Bu hadsvi erifin verdii mjdeli haberin gereklii hid olunan ok hdiselerle de tahakkuk etmitir. lim talebesi olmann faziletine iarev v ten mam- afi gibi byk zatlar Tam m lebemi ulmun hatta uykusu dahi ibadet saylr demilerdir. Dier bir rivayette yine mamv afi Hazretleri, Hlis talem m bemi ulmun rzkna, ben kefalet edebilim m rim demi. nki rzklarnda genilik ve bereket olur. Bedizzaman Hazretleri de Emirda Lhikas isimli eserinde ilim talebelerinin geimlerini temin etv v mek iin altklar dnyev ilerinin ibv v det hkmne getiini mjdelemektedir. MAN LMLER Yalnz hak ve hakikati nereden btn ilimler, Almvi Mutlak olan Hak Telnn nihyetsiz ilminden gelmi olmakla berav v ber btn ilimlerin esas, ah, padiah iman ilmidir. mann byklne iav v

Hlis talebepi ulmun rzkna, ben kefalet edebilirim demi. nki rzklap m rnda genilik ve bereket olur. mamm afi Hazretleri

Mart 2007, RFAN MEKTEB 

lim talebesi olmann fazileti

FOTORAF:M. AKF GLER

reten Peygamber Efendimiz (asm) yv v le buyurmutur: Senin sayende bir adamn hidayete gelmesi, senin iin zerine gnein doup, batt hereyden daha hayrldr., Yedi kat gkler ve yer terazinin bir kefesine L ilhe illallah kelimesi dier kefesine konulsa L ilhe illallah ar gelir. Bu konuda Bedzzaman Hazretleri de yle der: Btn ilimlerin ve mariv v fetlerin (kymetli bilgilerin) ve kemaltv insaniyenin (insana ait stn sfatlarn) en by imandr ve imanv tahkikden (aratrma ve anlamaya dayanan imandan) gelen tafsilli ve brhanl (ayrntl ve dev v lilli) marifetvi kudsiyedir. Diye ehlvi tahv v kik (aratrmac limler) ittifak etmiler. Mahiyet ve istidad (asl ve kabiliyeti) itibariyle herey ilme baldr. Ve btn ulmvu hakikiyenin (hakiki ilimlerin) esas ve madeni ve nuru ve ruhu; marifev v tullahtr (Allah tanmak) ve onun ssvl esas da imanv billahtr. (Allaha iman etv v mektir)7 Elbette btn hakikatlerin ve gzelv v lik ve mkemmelliklerin kayna olan ve insana ebed bir saadet ve tkenmez hav v zineler kazandran Alah Telya iman;

ve imann dier esaslar hakkndaki ilimv v ler, ilimlerin en by, en ereflisidir. Bu sebebledir ki Taftazn gibi byk slm limleri iman ilimlerini ders veren ilmvi kelm veya akid ilmine erefvl ulm yani ilimlerin en ereflisi nvann vermilerdir. mamv Azam hazretleri de iman esaslarn ders veren mehur rislev v sine fkhv ekber yani en byk fkh namn takmtr. RSLE- NUR MAN LMN DERS VERYOR stad Bedizzaman Hazretleri, kenv v disine ihsan olunan ve asrmzn Kurn tefsiri olup btn mhim Kurn ve iman hakikatlerini ders veren ve o hakikatlev v ri en inat ehlvi kfre kar da kuvvetli delillerle isbat eden Rislevi Nur Klliv v yatnn iman ilimlerine yapt hizmet hakknda unlar syler: lim iki ksmv v dr: Bir nevi ilim var ki, bir defa bilinse ve birviki defa dnlse kfi gelir. Dier bir ksm, ekmek gibi, su gibi her vakit insan onu dnmeye muhta olur. Bir defa anladm, yeter diyemez. te ulmvu imaniye (iman ilimleri) bu ksmdandr. Elinizdeki Szler (risleler) ekseriyet itiv v bariyle inallah o cmledendir.8

Dosya
Senin sayende bir adamn hidayete gelmesi, senin iin zerine gnein doup, batt hereyden daha hayrldr. Hadsmi erf

42 RFAN MEKTEB, Mart 2007

lim talebesi olmann fazileti

talebevi ulm nvanna Rislevi Nur av v kirdleri (talebeleri) bu zamanda tam liyav v kat gstermiler. Her bir adam eer hanesinde drtv be oluk ocuu bulunsa kendi hanesini bir kk Medresevi Nuriyeye evirv v sin. Eer yoksa, yalnz ise, ok alkadar komularndan vdrt zt birlesin ve bu heyet bulunduklar haneyi kk bir Medresevi Nuriye ittihaz etsin (edinsin). Hi olmazsa ileri ve vazifeleri olmad vakitlerde, bevon dakika dahi olsa Risav v levi Nuru okumak veya dinlemek veya yazmak cihetiyle bir mikdar megul olsav v lar, hakik talebe-i ulmun (ilim talebev v lerinin) sevablarna ve ereflerine mazhar olduklar gibi, hls Rislesinde yazlan be nevi ibdete de mazhar olurlar.12 Cenbv Erhamrrhimne hadsiz v v kr olsun ki; bu acib zamanda ve garib yerv v de, talebe-i ulmun kymetli erefini ve ehemmiyetli hizmetlerini kazanmay sizler vastasyla bizlere de myesser eyledi. te bu vakaya (ilim talebesinin ehid olav v rak vefat ederek kendini medresede zanv v netmesi vakasna) muvafk (uygun) olarak ben merhum Hfz Aliyi aynen hayattaki gibi Risalevi Nurla megul olarak en ykv v sek bir ilimde alan bir talebe-i ulm vaziyetinde ve tam ehidler mertebesinde ve tarzv hayatlarnda biliyorum. Yce Mevlmzdan niyazmz o ki; bizleri de huzuruna ilim talebesi olmak erefiyle alsn. min.

Rislevi Nur ibadet yerinde, ilim iinde hakikata bir yol am; slk ve evrad yerinde, mantk brhanlarla (dev v lillerle) ilm hccetler (deliller) iinde hakikatvl hakaika yol am; ve ilmvi tav v savvuf ve tarkat yerinde, dorudan dov v ruya lmvi Kelm iinde ve lmvi Akide ve Uslvd Din (iman ilimleri) iinde bir velayetvi kbra (en byk velilik) yolunu am. Kat ve ok tecrbelerle anlav v lm ki, iman kurtarmak ve kuvvetlenv v dirmek ve tahkik yapmann en ksa ve en kolay yolu Risalevi Nurdadr. Evet onbe sene yerine, onbe haftada Risalevi Nur o yolu kestirir, imanv hakikye sal eder (ulatrr).10 NUR TALEBELER TALEBE- ULM SINIFINA DAHLDR Yukarda getii vecihle madem Nur Risleleri en mhim iman ve Kurn hakikatlerini ve bilhassa erefvul ulum olan iman ilimlerini bu asrda ortaya v v kan imanszlk hastalklarna ifa olacak derecede kuvvetli izahlarla ders veriyor; elbette ihlasla ona talebe olup ders alanv v lar ilim talebelerinin sevap ve faziletlerine nail olurlar. Bu noktada Nur Talebeleriv v ne yle mjdeler verilmektedir: Hlis

Dosya

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13.

Eb Dvud, Tirmiz, bni Mce Bezzar, Taberani ualar, 374 Kastamonu Lhikas, 131 Konferans Sikkevi Tasdikvi Gayb, 213 Szler, 106 Barla Lhikas, 167 Emirda LhikasvI, 60 Kastamonu Lhikas, 49 Kastamonu Lhikas, 131 Emirda LhikasvII, 267 ualar, 394 Mart 2007, RFAN MEKTEB 

ALM ism-i erfi

Dosya

ALM ism-i erfi


Dnsenize aresizliimizin aresini bilen Birisi var. Her eyimizi doru anlayan ve kendip m mizi ifade edemesek bile bizleri bilen Birisi var. Kalbimizden geirdiimiz en gizli eylerimizi kelimelere ihtiya hissetmeden bilen Birisi var. Niyetlerimizi bilen hatta bazen imknszlklarp m dan tr yapamadmz ama gzel dncelerimizden dolay bizi mkafatlandran Birisi var. Kendimizi her eyimizle anlatabileceimiz Birisi var.

Muhlis AYDIN

Esml-Hsn (en gzel isimler) ise Allahndr! yleyse Ona onlarla du edin; ve Onun hakknda haktan (meyledip) sapanlar brakn! Cenbv Hakkn birok isimleri varv v dr. Hepsi de en gzeldir. Bunlardan birisi de Almdir. Yani kk byk, az ok, insan melek, yer gk, dnya ve hiret, grnen grnmeyen gibi her ne varsa her eyin hakikatini, i yzn, gemi, gelecek ve hli hazrdaki hallerini hibir gizli taraf kalmakszn bilene denir. Ksav v cas imknsz, mmkn olanlar ve vcib (zorunlu) olan her eyi bilir.

Allaha, Alm denmesinin sebebi, kendi ztna it ilim sfatnn olmasndanv v dr. nk ilmi olana Alm denir. Allah, Kurnv Kermde bir ok ayetlerin sonv v larnda, kendisini Alm ismiyle zikretv v mitir. Gklerin ve yerin bize gizli olan srlarn, akladmz ve snelerimizde gizlediimiz her eyi, gemi ve gelecei, bizlere neyi, nasl yapmamz gerektiini reterek, hayr ve erden neler kazanav v camz, gayb, karada ve denizde olan her eyi, grneni de grnmeyeni de, gece gizlenenle gndz vakti yryenv v leri, her diinin neye gebe kaldn ve rahimde neyi eksiltip neyi ziyadeletirdiv v ini, niyetleri, yaptklarmz ve yapacakv v larmz ksacas her eyi hakkyla bildiv v

 RFAN MEKTEB, Mart 2007

ALM ism-i erfi

ini ve ilmiyle kuattn bizlere kendi kelm olan Kurnv Kermde haber veriyor. Hem bir ok hadsvi eriflerde de aka beyan edilmitir. Tarih sayfalarn evirdiimizde ise peygamberlere insanlarn dnya ve hiv v ret saadetleri iin semav kitaplar, suhuflar indirdiini ve gemi ve gelecee it srlar vahyettiini, bu ztlara muhalefet edenv v lerin, kurduklar btn tuzak ve hileleri peygamberlerine bildirdiini, Allaha du edenlerin ihtiyalarnn verildiini grv v yoruz. Bunlar ise hi phesiz her eyin ihtiyacn bilen ve ona gre veren Alm bir zt gsteriyor. BYLE BR SM OLAN ZTA NE KADAR MUHTACIZ? Zaman olur ki aresiz kalrz. Etrafv v mzdakiler de yle. aresizliimizin av v resini de kimse bilmez. yle anlar olur ki anlalamamaktan, yanl anlalmaktan veya istediimiz ekilde kendimizi ifade edememekten yaknrz. Baz vakitler olur kelimeler, kalbimize tercmanlk yapamaz. Niyetlerimize baklmakszn, yaptklarmzn sorguland zamanlar olur. Doru yaptklarmzn, yanl anv v laldn grrz. imizden geirip de dillendiremediimiz nice eyler vardr. Hep demiizdir Keke kendimi anlatam m bilsem. Beni hakkyla anlayacak, bilecek birisini bir bulabilsem. Bizim lehimize grnen daha sonralar aleyhimize dnen eyleri istediimiz olmutur. Bizden uzak den sevdiklerimizin hallerini bilmek isv v temiizdir. Bizi bizden daha iyi bilen ve anlayan birisini temenni etmiizdir ou zamanlar. Belki de bundan dolay eski dostlar kymetlidir. Dnsenize aresizliimizin aresini bilen Birisi var. Her eyimizi doru anlav v yan ve kendimizi ifade edemesek bile bizv v leri bilen Birisi var. Kalbimizden geirdiiv v miz en gizli eylerimizi kelimelere ihtiya hissetmeden bilen Birisi var. Niyetlerimizi bilen hatta bazen imknszlklardan tr yapamadmz ama gzel dncelerimizv v den dolay bizi mkafatlandran Birisi var.

Kendimizi her eyimizle anlatabileceimiz Birisi var. Btn ihtiyalarmz bilen bir Zt var. Bizi bizden daha iyi bilen Birisi var. te byle bir ztn varln bilmek ne kadar lezzetli ve bundan gaflet etmek ise ne kadar kederli bir ey. BU ZT te bu Zt; btn varlklarn yaratlv v larndaki mahret ve dikkat, harika sanat, mkemmellik, eit eit tarzlar, ekiller, irin sslemeleriyle kendisinin her eye Alm olduunu gsteriyor. Ksa bir zaman diliminde (zellikle bahar mevsiminde) gayet kolaylkla, niv v den, bir ksm bir dakika, bir saat veya bir hafta zarfnda dzgn, ll, kendisine ait kimlikleriyle varlklar icat etmekle her eyi bildiini ve her eyin huzurunda hazr olduunu sylyor bizlere. Saysz varlklar (ayn cinsten olanlar ekil itibaryla birbirlerine benzerler) hi armadan, kartrmadan mkemmel bir sanat harikas olarak yaratmakla her eyi ilmiyle kuattn bizlere haber veriyor. lemde grnen varlklar gayet av v buk ve sratle beraber (abuk ve srat dzensizlie, karkla ve basitlie sev v beptir) harikulade bir ekilde ll icat etmekle kusursuz ilmini gzler nne seriyor. ok geni olan u dnya bahesinde, hibir eyi atlamayarak, mkemmel bir sanat iinde, hi armadan, aksatmadan, gecikmeden her eyi icat etmesiyle Alm bir zt olduunu bildiriyor. Hem ayn cinsten, ayn trden olanv v larn her bir ferdi dnyann her tarafna dalm iken ayn zamanda, ayn tarzda, ayn zeliklere sahip biri birinin misli eklinde vcuda getirmekle btn gizliv v likleri bildiini bizlere gsteriyor. Netice olarak: Ondan gizlenmek, Ona grnmemek, Ona bilinmev v mek imknszdr. Allah, her eyi bilir. yi ki byle bilen Birisinin varlndan haberimiz var.
te bu Zt; btn varlklarn yaratllarndap m ki mahret ve dikkat, harika sanat, mkemp m mellik, eit eit tarzlar, ekiller, irin sslemelep m riyle kendisinin her eye Alm olduunu gstep m riyor.

Dosya

Mart 2007, RFAN MEKTEB 

Dosya

lmin fazleti
lim ile marifet, imann tahkk olmasna vesile olduklar gibi, ilmel yakinden aynel yakin mertebesip m ne, hatta aratrma yapan btn ehlpi tahkikin ittifakyla sabit olan ve eytann elinin ulap alamap m yaca iman hakkal yakin derecesine karmalar ve imanla kabre girmeye vesile olmalar ve Hadispi erifte eytan iin (din ilimlerini bilen) bir fakih, bin ibdet edenden daha iddetlidir. ifadesi de ilmin bata eytan olmak zere dmana kar ne derece tesirli bir silah ve salam bir kala ve kuvvetli bir zrh olduunu gsterir.

m.cetin@irfanmektebi.com

Muhammed ETN

Muhakkak ki yer yznde bir halfe yaram m tacam. melindeki yetvi kermeden melekler, Allahn onlardan stn ve fazv v letli bir halife halk edeceini anlamlar. Zira halife tabiri stn sfatlara sahip zt manasna gelir. Melekler (hayretlerinden), Orada fesad karacak ve orada kanlar dkecek bir kimse mi yaratacaksn? Hlm m buki biz hamdin ile seni tesbih ediyoruz ve takdis ediyoruz. dediler. (Rabbin de onlara, bata ksa bir ekilde) phesiz ki sizin bilmeyeceiniz eyleri ben bilirim.

buyurdu. Daha sonra tafsill ve ispat nokv v tasnda Ve deme her eyin isimlerini retti. Sonra onlar meleklere gstererek, Eer (iddianzda) doru kimseler iseniz, haydi unlarn isimlerini bana bildirin! yetiyle onlara cevap verdi. (Bakara, 34) Bu ifadelerin gsterdikleri neticev v ye gre, dem (as)n fazletinin sebebi, onun halifelik makamnn gerektirdii ilmidir. Yani dem (as)n, meleklev v rin bilmediklerini bilmesidir. Ve ilmiv v ne binaen melekler, ona secde etmekle emrolunmulardr. Evet, bu hakkatler ilmin fazlet ve erefini ispat ettii gibi, bir hakkati daha ifade eder. O da udur:

 RFAN MEKTEB, Mart 2007

lmin fazleti

kmleri renmek iin bir saatik oturm m sam, benim iin Kadir Gecesini ihy etm m mekten daha sevimlidir. (nk Kadir Gecesini ihy etmek husus bir fazlettir. lim ise umma faidesi olabilecek bir fav v zlettir. Eer o bir saatlik ilimle, birisinin hidyetine vesile olursa, hadsin ifadesiyle sahra dolusu krmz koyunlar tasadduk etmekten daha hayrl bir sevap kazanm olur.) (Tarikatp Muhammediye, mam Birp m givi) Rasulvi Ekrem (sav), ilmin fazletine binaen, limleri kendi yerinde kabul edev v rek ferman etmi: Bir limi ziyaret eden beni ziyaret etmi gibidir. Bir limle mum m safaha eden benimle musafaha etmi gim m bidir. Bir limle oturan benimle oturmu gibidir. Dnyada benimle oturan, Allah kyamet gnnde cennette benimle oturm m tur. (anetptpTalibn) Hem Bedizzaman Hazretleri de yv v le ifade eder: Btn ilimlerin ve marifetm m lerin ve kemalatm insaniyenin en bym m imandr. Ve imanm tahkikden gelen tafsilli ve burhanl marifetmi kudsiyedir. (Cenabv Hakk isim ve sfatlaryla tanv v maktr.) Diye ehlmi tahkik ittifak etmim m ler. LM MANA KUVVET VERR te, imann tahkk olmasna belki ilv v mel yakinden hakkal yakin derecesine kmasna vesile olmas cihetinden, ilim ve marifetin kymet ve fazletini ispat eder. Evet, iman taklid veya tahkik olur. Takv v lid iman, bakasna uyarak iman etmektir. Tahkik iman ise, ilm delil ve burhanlara dayanarak iman etmektir. mann bir de icmal ve tafsil ksmlar vardr. Akaidde zarur olmayan meselelere icmal olarak inanmak kfidir. cmal demek, akaid ilv v mine ksadan, zet olarak, teferruatn bilmeden inanmaktr. Mesela Allah vardr ve btn varlklar Onun varlna delildir der; fakat varlklarn, Allahn varlna nav v sl delil olduklarn aklayamaz. Meleklere inanr, fakat onlar hakknda gereken ilm aklamay yapamaz. Ve hakeza imann div v er artlarna da byle inanr.

Dosya

Cenbm Hakk talimiyle demin kalm m binde zarur ilimleri ve ilham halk etmi. Btn sanatlarn kanunlarn ve aletlerim m nin keyfiyetlerini ve btn ilimlerin usulm m lerini ve btn eyann isimlerinin ve zelm m liklerinin marifetini, Onun zihnine ilka edip yerletirmitir Bu da istidad cihetiyle dem (as)n fazletini gsteriyor. nk onda bu ilimleri renebilecek istidad varm m dr ki verilen ilmi alabiliyor. Meleklerde ise her eyi renebilecek istidad yoktur, kabiliyetleri mahduddur, snrldr. Peygamberimiz (sav) de: Y Eb Zer, eer sabahtan gidersen, Kurndan bir yet renirsen (ister yznden okuv v mak, ister manasn renmek veya ezv v berlemek olsun) senin iin bin rekt nam m maz klmaktan daha hayrldr diyerek ilmin fazletini beyan etmitir. (nk namazn ancak klana faidesi vardr. lmin ise herkese faydas vardr.) Ebu Hureyre (r.a) diyor ki: lh hm m

Bir limi ziyaret eden beni ziyaret etmi gibidir. (...) Hadsmi erf

Mart 2007, RFAN MEKTEB 47

lmin fazleti

FOTORAF:M.AKFGLER

Tafsill iman ise, Allah vardr ve birp m dir. Btn varlklar ve kinat Allahn var ve bir olduunu ispat eder. demektir. Ve bu tarzda inanan, umum varlklarn ve lev v min, Allahn varlna nasl delil olduuv v nu ilm aklamalarla ortaya koyar. Zav v ruriyatv dinye denilen, farz olan akaid ilmini (inanlmas mecbur olan bilgileri) tafsill olarak renmek lazmdr. Ve niv v tekim stad Bedizzaman hazretleri de iman yle ifade eder: man, zaruriyatm dinyeyi tafsilen, zaruriyatn gayrsm m n icmlen tasdik etmekten hsl olan bir nurdur. (.caz) Hlbuki taklid iman abuk phelere malub olur. Ondan ok kuvvetli ve ok geni olan imanm tahkikm m de ok meratib var. O mertebelerden ilmel yakin: kesin bir ilimle, aynel yakin: kesin bir grmek ile, hakkal yakin: kati bir ekilde, bizzat yaayarak inanmaktr. Bunlar bir misal ile ylece izah edebiliriz: Bir yolda giderken grnen bir araba izi, kesin olarak o arabav v nn var olduunu ilmel yakin derecesinv v de ispat ettii gibi, o arabaya yaklap onu gzle grmek aynel yakn olarak ispat eder. O arabaya yetiip binmek, hakkal yakin mertebesinde varln gsterir. Ve buna benzer daha birok rnek vermek mmkndr.
eytan iin (din ilimlerini bilen) bir fakih, bin ibdet edenden daha iddetlidir. Hadsmi erf

Dosya

yaca iman hakkal yakin derecesine v v karmalar ve imanla kabre girmeye vesile olmalar ve Hadisvi erifte eytan iin (din ilimlerini bilen) bir fakih, bin ibm m det edenden daha iddetlidir. ifadesi de ilmin bata eytan olmak zere dmana kar ne derece tesirli bir silah ve salam bir kala ve kuvvetli bir zrh olduunu gsterir. te Risalemi Nur bu cmi ve kll ve yksek caddemi saadeti ve miracm marifeti (Allah hakkyla tanma merdiveni) tefsir edip, bin seneden beri Kurn aleyhine ve slmiyet ve insaniyet zararna ve adem lemleri (yokluk lemleri) hesabna tahm m ribat, kll cereyanlara kar Kurn ve iman namna mukabele ediyor, mdafaa ediyor. Elbette hadsiz tahidata (delil ve brhanlar oka ymaya ve getirmeye) ihtiyac vardr ki, o hadsiz dmanlara kar dayanp ehlmi imann imannn mum m hafazasna Kurn nuruyla vesile olsun. Hadsmi erifte vardr ki: Bir demin sem m nin ile imana gelmesi, sana sahra dolum m su krmz koyunlardan daha hayrldr. Bazen bir saat tefekkr, bir sene ibadetm m ten daha hayrl olur. Hatt Naklerin haf zikre verdii byk ehemmiyet, bu nevi tefekkre yetimek iindir. (Asapy Musa) Y Rab! man hakkatlerini ve Kurn ilmini hakkyla anlamay, btn kardelev v rimizle birlikte bizlere nasib eyle. Mahfuz olan imanv tahkik ile bizleri huzuruna al. min. Bi hurmeti seyyidil murselin.

lim ile marifet, imann tahkk olmav v sna vesile olduklar gibi, ilmel yakinden aynel yakin mertebesine, hatta aratrma yapan btn ehlvi tahkikin ittifakyla sav v bit olan ve eytann elinin ulap alamav v

48 RFAN MEKTEB, Mart 2007

lim ile dallete dmek


Sar, kr, elsiz, gzsz, aklsz, cansz ve ilimsiz olan topraktan, gayet ssl, sanatl, hikmetli nazenin ieklerin bize tebessm etmeleri eksiz ve phesiz onu, o haliyle yaratan nihayetsiz kudret, ilim ve hikmet sahibi bir Zatp Zlcellin varlk ve birliine delil olurken, bazlar iin ise bu bir tabiat eseri olarak gayet sradan ve basit bir hadisedir.

Dosya

Mustafa EMEK

ilimadam olup da Kinatn Sahibini bilen adam olamamak nasl olur? Sanat ve nizam grp, Sni ve Nzm ilmen grememek nasl olur? Kinatn her tarav v fnda olan nizam, intizam, sanat, hikmet gibi daha pek ok hakkatler, inceden inceye fen ilimlerinin drbnleriyle mv v ahede edildii halde, nasl oluyor da bu mahedeyi yapan ve o fende mtehasss olan bir ksm etiketli insanlar, Kinatn Yaratcsn inkr edebiliyorlar? Ve nasl oluyor da kinattan insana duyu organlar ve aklyla gelen man ve hikmet ykl malmatlar (bilgiler), bir ksm insanlav v r ibrete, hayrete, muhabbete sevkedip imanlarn artrrken, ayn bilgi, baka bir ksm insanlara gayet abes, mansz ve hikmetsiz grlebiliyor? Yani, insanlarn bir ksm nasl oluyor da ilimleriyle dalv v lete dyorlar? Hi tat alma duyusu olmayan bir inv v sana, elmann tadn tarif etmek mmkn olmad gibi, elmann tadnn nasl olduv v unu bilmesi de imknszdr. Yine, koku alma duyusu olmayan bir insana da gln

kokusunu tarif etmek mmkn olmav v d gibi, gl kokusunun nasl bir koku olduunu bilmesi de imkn haricindedir. Hayatnda hi di ars ekmemi biriv v sinin, karsnda di arsndan kvranan bir insann halini, psikolojisini ve ektii acy anlamas mmkn deildir. Ksacas tatmayan bilmez darbv meseli bir hakv v katin ifadesidir. ENE NE DEMEKTR? Rislevi Nrun 30.Sznden aldv v mz dersle biliyoruz ki Cenabv Hak, Kurann ifadesiyle insana, semvt ve arz ve dalarn bile tamaktan ekindikleri ve korktuklar ene (benlik) isminde yle bir emanet vermitir ki, o ene ile insan, Cenbv Hakkn btn isim ve sfatlarv v n bir derece tanyp bilebiliyor. nk Rabbimiz eneye kendi mukaddes isim ve sfatlarnn hakkatlerini bir derece bildirev v cek ve tanttracak numuneler, iaretler ve lckler yerletirmi. te insan, bu enev v sindeki numuneler, iaretler ve lckler ile Rabbinin nihayetsiz isim ve sfatlarn yava yava anlamaya balar. Nasl ki, insan termometre, barometre, metre gibi l birimleriyle scakl, basnc ve mesafelev v
Mart 2007, RFAN MEKTEB 

lim ile dallete dmek

ri lp bilebiliyorsa, enedeki lckv v ler, iaretler ve numuneler ile de Cenbv Hakkn isim ve sfatlarn bir derece lp tartp anlayabiliyor. Nasl ki koku alamav v yan birisinin gln kokusunu anlamas ve bilmesi mmkn deildir, yle de eer insanda ene olmasa idi Cenbv Hakkn gizli hazineleri olan isim ve sfatlarn anv v lamas, bilmesi ve zevk etmesi mmkn olmayacakt. Yani insan, Rabbini tanyp iman etmek iin yaratlmken, Onu tav v nyp bilemeyecekti, yaratl hikmetini ifa edemeyecekti. Yani, tatmadndan bilev v meyecekti. Mesel insan, enesindeki, yani benliv v indeki kendi kck evine olan sahipv v lik duygusunun lsyle, Allahn kinat apndaki mlikiyetini bir derece anlar ve bilir ve der ki: Ben nasl bu hanenin sahibi isem, u muhteem kinatn da bir sahibi var. Fakat benim, haneme olan sahipliim, hakiki ve daim bir sahiplik deil. Benim mrmle sp m nrl, geici bir nbettarlk. Demek ki bendeki u faraz ve vehm, belki de hayal olan sahipp m lik duygusu, aslnda Cenbp Hakkn ezel ve ebed olan mlikiyetini anlamam ve bilmem iin bana verilmi bir iaret ve numuneden ibarettir. O halde mlk umumen Onundur, ben de onun mlkym ve kuluyum, ve O mlknde istedii gibi tasarruf eder. Bylece Cenbv Hakkn Mlik ismini bir derece bilmi ve anlam olur. Mesel insan, enesindeki cz hkiv v miyet lsyle, Rabbinin btn lemv v lerdeki mutlak hkimiyetini bir derece anlar, bilir ve der ki: Ailenin reisi evde, muhtar kyde, kaymakam ilede, vali ehirp m de, padiah memlekette bir hkimiyet hisseder. Bakasnn mdahalesini reddeder. Hkimiyet alannda kendisine itaat edilmesinden raz olup, isyan edilmesi halinde ise hiddetlenir ve ceza verir. yle de btn lemlerin ve o lemlerdeki btn mevcudtn mutlak hkip m mi O Zatp Zlcelldir. Fakat benim kendi alanmdaki hkimiyetim faraz ve vehmdir, hakiki deil. nki ben fniyim ve benden sonra bakalar hkim olacak. Bendeki u hp m kimiyet duygusu, Allahn mutlak hkimiyep m tini ve ulhiyetini anlamam ve bilmem iin
50 RFAN MEKTEB, Mart 2007

bana verilmi bir lck, bir kyas letidir. O halde, mutlak hkim ve mir ancak Odur. Hkm ve emr etme Ona aittir. taat Ona yaplacaktr. Ve eer itaat olmazsa bir cezay muhakkak verecektir. Bylece, Cenbv Hakkn Rab, Sultan ve Hkim gibi isimlerini bir derece anlar ve bilir. MALUMAT NASIL HKMETE DNR? nsan, daha bunun gibi pek ok lv v h isim ve sfatlara dair hakkatleri kenv v di enesiyle kyas ederek, enesini bir l leti olarak kullanarak bir derece anlar ve bilir. Demek ki ene, kendisinin deil, tpk yine gibi bakasnn mansn gsv v teren bir kyas letidir. nsan, ne zaman enesini bu tarzda yav v ratl hikmetine muvafk olarak kullanv v sa Rabbinin btn isim ve sfatlarn bir derece anlar ve bilir. Kendisine ayine nav v zaryla baktndan, kendinde mahede ettii ilh isimlerin eserlerini ve iaretlev v rini kendine mal etmeden tam bir kulluk cihetine gider. Byklk davasndan ve gururdan beri olarak tamamen Cenbv Hakka ynelir. Duyu organlar ve fikirv v leri, Alemden ilim, marifet ve bilgi nurv v larn toplayp getirdii zaman enesinde

Dosya

lim ile dallete dmek

nvanlara sahip olsa da, bildii ilimler onu bu cehalet halinden kurtaramaz. nk kinata dair btn ilimler o kiatn ustasv v n bize gayet yksek bir sesle ilan ederken o, bunlar okuyup iitemeyen bir cehalet ierisinde kalarak kinat sahibsiz, tesadf oyunca, bir karanlk lem olarak grr. Hakkatle taban tabana zt bu bilgi elbetv v te ilim deil cehldir. Kendini, ayine gibi mazhar deil, memba gibi kaynak olarak olarak grdnden her eyi kendi nefsine mal eder. Cenbv Hakkn rububiyetini kabul etmez. Ben kendi kendime mlim m kim. der. Her eyi de kendi nefsine kyas eder. Nefsindeki renkler ile boyar ve Her ey kendi kendine mliktir. diyerek Allav v hn mlkn aciz ve di sebeplere taksim eder. Bir misal bir tasdik edici bulur. Ve o gelen bilgiler de ruhunda nur ve hikmet ve feyz olarak kalr, imanna kuvvet verir. Eer ene, kendine yine nazaryla bakv v masa, yaratl hikmetini unutsa, Rabbinin isim ve sfatlarn bir derece tanyp bilmek iin verilen numune ve lcklere sahip ksa, kendi mal gibi grse insann yaradv v lnda ince bir tel hkmnde olan o ene kalnlar. Artk o insan, btn his ve duyv v gularyla adeta bir ene olur. O llerle kendini beenmeye ve kendini vp yv v celtmeye balar. Hevsn (nefsan arzularn) kendisine ilah edinen kimseyi grdn m? (Furkan ,43) yetinde tarif edildii zere nefis ve hevasna det tapmaya baladndan Allah tanyp anv v layacak bir kabiliyeti benliinde bulamaz. Byle bir insana, duygular ve fikirleri, kinattan Allahn varlk ve birliine delil olan marifet nurlarn (bilgileri) getirse, enede onlar tasdik edecek bir z olmav v dndan sanki karadelik gibi btn onlar yutar. Gelen malumat, mutlak hikmet ve ibret iken o insan iin abes, mansz bir bilgi olarak zayi olur gider. Onun bu hali tam bir cehalet halidir. Ve o kii cahilliiv v nin farknda bile olmayan bir echeldir (en cahildir). Ne kadar akedemik kariyer ve Sar, kr, elsiz, gzsz, aklsz, cansz ve ilimsiz olan topraktan, gayet ssl, sav v natl, hikmetli nazenin ieklerin bize tev v bessm etmeleri eksiz ve phesiz onu, o haliyle yaratan nihayetsiz kudret, ilim ve hikmet sahibi bir Zatv Zlcellin varlk ve birliine delil olurken, bazlar iin ise bu bir tabiat eseri olarak gayet sradan ve basit bir hadisedir. Kendi enesine bir ayine nazaryla bakan ve enesini yaratl hikmev v tine muvafk olarak kullanan bir kul iin, bu ve bunun gibi btn hadiseler Allahn varlk ve birliine delil olup imanna ve marifetine kuvvet verir. Fakat kendini, kendine mlik olarak gren ve enesindeki iaret ve numuneleri bizzat kendinden olv v duunu vehm eden birisi ise bu hadiseleri de kendi nefsine kyas ederek, bir tabiat olay olarak bakar ve kendi kendine olan hadiseler nazariyle bakar. Birinci insann imann artt ve ibret ald hadise, ikinci insan iin hibir kymetvi harbiyesi olmav v yan bir tarzda grnr. Birincisi iin o bav v k bir ilim ve marifet olurken; ikincisine hibir ey kazandrmayan belki de ebed bir saadeti kaybettiren bir echeliyettir. te ilim ile dallete dmek, ite bakp grmemek, ite cahilliini ilim zannetv v mek.

Dosya
Hevsn (nefsap m n arzularn) kendisine ilah edinen kimseyi grdn m? (Furkan ,43)
FOTORAF:E.SELMANKARAGZEL

Mart 2007, RFAN MEKTEB 

Dosya

lim kendini bilmektir


Doktorun nndeki hasta roln beenmeyiz, alaltc buluruz da tm dnyaya reeteler yazmaya koyuluruz perian hlimizle. Kendi amansz hastalklarmz, phelerimizi, gnhlarmz unutarak yaparz bunlar. Birisi kp da nce kendi eksikliklerini dzelt! dediinde ldrrz, kprrz, saa sola saldrrz. Aslnda bu hareketlerimizle hastalmz bir kere daha ortaya koymu oluruz, kabul etmediimiz hastalmz..

Ahmed Nuri EREN

ldnz zamanlar da vardr aladmz anlar da. nsanz nk.. cizliklerle dov v natlmz mkemmellikleri kuatabilmek

iin. Bzen bir kuun kanadnda seyr sefer ederiz gkyznn telerine Bzen de bir sar iekte, bir karanfilde, cilveli bir glde ryiha oluruz yreklere salnrz kelebekesine. nsanz nk.

52 RFAN MEKTEB, Mart 2007

lim kendini bilmektir

nyor.Belli ki Ynus Emre Hazretleri bu szleriyle u Kudsi Hadisi tefsir eylemiv v ti: Kendini bilen Rabbini bilir. te btn slm limleri kendi slupv v larnca, kendi dnemlerinin yntemleriyv v le bu hakikati dile getirmilerdir.Bediuzv v zaman Saidvi Nursi Hazretleri de asrnn bir vazifelisi olarak bu hakikati kendi div v lince Rislevi Nurlarn pek ok yerinde veciz bir ekilde dile getirmitir. Akln ziyas() fnnmu medem m niyedir(medeni ilimlerdir); kalbin ziyas ulmmu diniyedir(dini ilimlerdir). kisinin imtizac (birlemesi) ile hakikat (gerek) tecelli eder. Btn ilimlerin ssml esas(temel esas) imanm billahtr (Allaha imanm m dr) te bugn nmze ilim diye suv v nulan, fakat Allah ile insan arasndaki o kudsi ba koparan sapk ideolojiler, bozuk felsefeler insanl yok oluun yni ademistan da denilen aclar lkev v sinin ikencehnelerine srmekte, onlav v rn ruhlarndan ykselen feryatlar da ya gnahlarla ya bo oyuncaklarla ya da inv v tiharlarla kendini gstermektedir.Rislevi Nurlar ise bu yok oluu ve yeni bir tev v rimle ifde edilmek gerekirse ruhkrm diyebileceimiz bu gerek insanlktan, kulluktan uzaklamay Kurn eczahv v nesinden ald ilalarla tedvi etmesiv v ni ok iyi bilmitir. Hatta Bedizzaman Hazretlerinin daha genlik dnemlerinde Din ve fen ilimleri bir arada okutulmav v ldr tespiti haklln ortaya koymu oluyor. mni ve dni ilimler vastasyla gzel ahlk veremediimiz insanlarmz fen ilimlerinde ne kadar ileri giderlerv v se gitsinler onlar kendilerini yni bu dnyaya ne iin gnderildiklerini bilev v medikleri iin, bilgilerini ktlk adna kullanmaktan da geri durmayacaklardr. Bankalar soyanlarn, terrist balarnn, atom bombasn retenlerin fen bilimleri asndan ok da chil olduklar sylenev v mez ama onlarn bilmedikleri bir gerv v ek vardr btn bildiklerinin ramna ki
Mart 2007, RFAN MEKTEB 
FOTORAF: M. AKF GLER

Dosya

nsanlnn uuruna varmak erdemv v dir. Bu erdem dnyorum yleyse vav v rmdan da te bir nerme mahsuldr. Kendini bilmek deyimiyle bayraklaan bu nerme benden te bir beni bulmav v ya kanatlanr Ynus dilinde. O benden te beni bulamayanlardr ekseriyetle insan zenler, ezenler, kesenler.. te Ynus dilinde billurlaan; lim ilim bilmektir lim kendin bilmektir Sen kendini bilmezsin Ya (Bu) nice okumaktr? msralar, bahsettiimiz hakikatin liv v manlarna ak bir ekilde yanam grv v

lim kendini bilmektir

o da kendileridir, z nefisleridir Bu durumda Ynus Emrenin u tesv v piti ne kadar dorudur: Sen kendini bilmezsin / Ya (Bu) nice okumaktr O halde ilim renenler bu gerei asla unutmamallar. lmi Allah iin v v renmeliler. nsanla nasl faydal olabiv v liriz? sorusunu devaml kendilerine sorv v mallar. lm faaliyetlerini de buna gre yapmallar. Bir de daha kendini bilmeden ben her eyi biliyorum havasna kaplan inv v sanlar vardr. Bu insanlar kendilerini adev v ta bir Hz.Musa yerine koyarlar ve akl el fenerleriyle insanl vehmi Kzldenizv v lerden geirmeye alrlar. Bazlar da Hz.sa gibi insanlara hayat flediklerini savunurlar ki onlarn i benlikleri gerekv v te gnahlar, elemler ve pimanlklar yv v znden hayatszdr ve hi kimseye hayat, huzur, mutluluk fleyemezler. Onlarn Hz.sa nefeslilere ihtiyalar vardr her dim. Mevln gibi gnl kahramanlar da vardr ve onlar da bu sohbetimize ortak etmemiz yerinde olacaktr. Mevln ve Bediuzzaman gibi ilim ve ahlk nderlev v rinin bizim iin var olduunu, bizim iiv v mizdeki te beni bulmaya yardmc bir rehber olduunu unuturuz ou zaman. Doktorun nndeki hasta roln beenv v meyiz, alaltc buluruz da tm dnyaya reeteler yazmaya koyuluruz perian hv v limizle. Kendi amansz hastalklarmz, phelerimizi, gnhlarmz unutarak yaparz bunlar. Birisi kp da nce kendi eksikliklerini dzelt! dediinde ldrrz, kprrz, saa sola saldrrz. Aslnda bu hareketlerimizle hastalmz bir kere daha ortaya koymu oluruz, kav v bul etmediimiz hastalmz.. Tp blmnde okumadan ameliyat yapma hevesine kaplmak da ne oluyor? Hangi yrek bu diplomaszlmzla kenv v dini bize teslim eder ki? Kandrdklarmz da komada zten. te yreklerini tedavi ettiimizi sandmz oullarmz, kzlav v

rmz, ilelerimiz.. Her taraftan feryatv v lar ykseliyor. O halde insanlk doktoru Mevlnnn u tlerini dinlemenin, u reetelerine uymann zaman geldi de geiyor: Her biri Msym diye elinde s; ahmaklara saym diyor h o gnden ki doru kiilerin dorum m luu senden deneme tan isteyecekler. Sonuta gerisini stda sor; yoksa ihm m tirasl kiiler tamamen krdr, dilsizdir. Her eyi istedin, hepsinden geri kalm m dn; bu ahmak sr, kurtlarn avdr. Bir sreti dinledin, tercman oldun; papaan gibi sznden habersizdin te doktorun reetesi. Kendimizden te olan kendimizi, aslmz kefettiimiz gn rhi hastalklarmzn ifa bulacav v gndr.. O gn, kinlerin, nefretlerin, savalarn ve btn zulmlerin bitecei gndr.. nce kendi kusurlarmz grv v dmzde, onlara dmanlk ettiiv v mizde kavga edecek, silah ekecek baka dman bulabilir miyiz? Ben Merkezcilik / Nefisperestlik / Hodgmlk vEgo Centrismv hastalna yakalanmsak, kendimizi bir lah gibi grm olacaz ki, o halde her szv v mz, dncemiz de kutsal yasa olacak.. Kusurlarmz da tartlmaz tabular.. Vay onlara laf atanlarn hline! Bu durumda yllarca tahsil ettiimiz ilmi gerekleri de bir istibdat/bask malzemesi olarak kullav v nacaz. te bu hastalmzdan kurtulv v mak iin, bencilliimizden benden te beni bulma diyarna sevgiden, duadan, iyilikten effaf kprler ina etmemiz gev v rekiyor.. Bunun iin de Mevlny, bir kere daha dinlemeliyiz: Ey gnl! Kin ve nefretten temiz ol; o zaman Elhamd mFtiham oku, evik ol. Dilde Elhamd ve ite nefret olmas, dille aldatma ve hiledir. O zaman Hak buyurmutur: Ben grne bakmam, ie bakarm.

Dosya
Tp blmnde okumadan amelip m yat yapma hevep m sine kaplmak da ne oluyor? te yreklerini tedavi ettiimizi sandp m mz oullarp m mz, kzlarmz, ilelerimiz..

 RFAN MEKTEB, Mart 2007

Haydi kurtulua!

Haydi kurtulua!

Canan ARIKUU

ir bakarsnz dnya, gne yznn tev v bessm ettii sknetli bir sudur. Bir de bakarsnz tayfunlarn kasp kavurduu kara bir derya oluvermi. Kararm semv v mz bize aresizlik lklar atarken asv v lnda biliriz gemisini kurtarmak zorunda bulunan kaptanlar olduumuzu. Bu hav v liyle hayatn bizden mcadele bekledii bir gerek. Fakat ok daha ac bir gerei var bu asr insannn. Yirmi birinci yzv v ylda maddi cihetteki skntlar hayatmzv v dan bir bir ekip giderken bu skntlar katlanarak bize geri dnyor, manev boyuttaki straplar, ruh kasrgalar olarak. Ve bize sersemlemi beynimiz, darmav v dan kalbimiz, kemirgen skntlarmzla ba etmek dyor. Kahvehanelerde, sigara dumanlar arasnda en lzumsuz konumalarla vakit ldrenleri grrsnz. Ailenin bir arav v da olabilecei gzelim saatlerde Adam

kahvehaneye, kadn mahalleye zihniv v yetiyle neden brakp gidiyorlard evleriv v ni bu insanlar her akam? Sonra, gnn ekmeini kazanmaya mahkm olduu iin alarak, akamlarn da beyaz camn karsnda esir olarak geirenleri bilirsiniz. Kahkahalarn ardna bunca snmak istev v yii nedendi insanlarn? Ya sanal alemde heba edilen mr dakikalar? Evet, neden mi kouup duruyordu insan bu ksr dnv v glerde? nk herkes ruh skntlarna derman aryordu. indeki bolukla yzv v lemekten kayor, kendince ifasna kouv v yordu. Peki sonuta ne oluyordu? Bu zav v vall kaptanlar, batan gemilerini kurtarmak adna yaptklar her fiilin esasta kendilerini kurtulutan fersah fersah uzaklatrdn kavrayabiliyor muydu? nsanlar kap durv v duklar i skntlarnn katka kaynav v na dtklerini biliyor muydu? Susadka deniz suyu ienin sonu eskisinden daha iddetli bir susuzlua mahkumiyet deil miydi? Bozulmam ftratlar hayat boyu ite hep bu sanclarla kvranp duruyordu.
Mart 2007, RFAN MEKTEB 

Haydi kurtulua!

SOMON BALIKLARI Bilmem somon balklarn hi duyv v dunuz mu? Okyanusta millerce yol kat ederek iki sene geirdikten sonra doduklar akarsu yataklarna dnlev v ri hrika bir hakkate iaret eder somon balklarnn. Ve her saniyesi byk abav v lar gerektiren bu yuvaya dn maceras insann hayat servenini ylesine andrr ki Bu meftun balklarn yuvaya dv v nebilmek iin nce akarsuyun okyanusa alan onlarca kolundan hangisinin kendi yataklarna ktn bilmeleri gerekmekv v tedir. Ama yollar t ki yuvaya varana kav v dar mtemadiyen atallanmaktadr. Hep doru olan yn semek, asla yanl yapv v mamak durumundadrlar. Yoksa yuvaya varamayacak, yavru veremeyecek yani hayatlarnn niha noktasna ulaamayav v caklardr. Ve stelik somon balklar bu yolculuu akarsuyun o iddetli aknn ters istikametine yzerek yapmaktadrlar. Bununla da kalmayp ykseklii metv v reye varan elalelerden yine akn tersine atlayarak gemektedirler. zlediimde bu yolculuu, u muhteem hadise; kinat kitabndan muazzam bir yet olarak gv v rnd bana. Evet ftrat aslna meftun, zne mtakt. Bu, her canlda lv v dayan bir hakkatti. Ardndan insan dv v ndm. Yeryzndeki cism devamll iin toprak mutfandaki taamlara mv v tak klnmt insan. O taamlar olmadan yapamazd, yaayamazd. nsann nimete olan aknn aslnda yatan gerek, insav v nn topraktan yaratlmas olamaz myd? Topraktan yaratld gibi yine topraktan doyuyordu insan! Sonunda ise fn cisim aslna, topraa dnyordu ite. Peki ya ruh? O nereden gelmiti? Neye dnev v cekti. Ve asl soru: Ruhun gdas, gnas, ifas, biricik ak neydi? Ruhun skntv v lardan, bolukta kalmlklardan kurtuluv v u neydi? nsann hayat macerasnn zeti ite bu sorunun cevabnda saklyd. Ruh ya akna yol bulup bahtiyar oluyor ya da nefsin mdahalesiyle yanl yollara saplav v np zebun oluyordu.

Muhakkak ki biz, Allaha itiz ve muhakkak ki biz, ancak Ona dncleriz! (2/156) Evet ilh ruhtan bir nefes olan ruhlarmz, ta ki tekrar kav v vuma n gelene kadar beklemeye mahv v kum olduu u dnya gurbetinde sadece ve sadece yine Onun zikri, yine Onun sohbeti teselli ve teskin edebilir. Mide av v lklarna belli bir planla cevap veren insan ok daha iddetli olan ve asla ihmale gelv v meyen ruhi alklarn da ciddi bir progv v ram dahilinde gidermesi gerekir. BE VAKT NAMAZ Bu asrn insannn kendisine uzun zav v man nce devre d brakt o program; ebediyete alan be vakit namazn ilahi programdr. Dnya hayatnn kemeekv v liinden bunalm ve stelik her czne fnilik kokusu sinmi u asrn atmosfev v

Muhakkak ki biz, Allaha itiz ve muhakm m kak ki biz, ancak Ona dncleriz! (2/156)

 RFAN MEKTEB, Mart 2007

Gerek cemiyetteki gerek ailedeki gerekse kendi i lemindeki huzur vesilelerini tek tek yitirmi olmakla periansn bu asrda ey insan! Rabbinden uzak kalmakm m la bir kara sevda iinde yanmaktasn ey insan! Biliyorsun ar kesicilerle tedavi edilmez hibir lmcl hastalk. Ruhunu fen toprana gmmeden evvel seni Rabbinle bulumaya aran sese kulak ver!

rinde boulup kalm bir ruh, ancak nav v mazn penceresinden teneffs edebilir. Rabbini kabul eden Ona teslim olan ve tayamad her ne varsa Onun kudret eline brakp huzurunda huu ile secdeye kapanan bir insana huzursuzluun kaps tamamen kapanr. Bir ok cihetten gelen oklarla i huv v zursuzluuna hedef olan insann, en mv v him saadet mekn olan aile hayatnda da bir trl gerek huzuru yakalayamadn gryoruz bu asrda. Ayn aile iinde ayr dnyalarda yaayan fertlerin git gide yalv v nzla dtne ve akabinde ekirdein bozulup dalabildiine ahit oluyoruz. Evlilik danmanlarnn aile saadeti iin iddetle nerdikleri ve bireylerin haz alv v d bir meguliyeti beraber yapmak anv v lamna gelen nitelikli beraberlik frsatn gn iinde bir trl bulamayan bizler nev v

den zm namazn nur verdii hayatta aramyoruz? Ailenin ezanlarla kalkp Alv v laha hizmet iin el balamalar ve ruhlav v rn hep birlikte ilahi hazza teslim etmelev v rinden daha gzel daha ulv daha kazanl bir nitelikli beraberlik olabilir mi? Cisimv v lerinin ihtiyacn tedarik iin her akam sofrada topland gibi ruhlarnn gdasn almak iin de her sabah mirata buluan aile; hayat damarlarnda daima taze kan deveran eden din bir vcut gibidir. Gerek cemiyetteki gerek ailedeki gev v rekse kendi i lemindeki huzur vesilelev v rini tek tek yitirmi olmakla periansn bu asrda ey insan! Rabbinden uzak kalmakla bir kara sevda iinde yanmaktasn ey inv v san! Biliyorsun ar kesicilerle tedavi edilv v mez hibir lmcl hastalk. Ruhunu fen toprana gmmeden evvel seni Rabbinle bulumaya aran sese kulak ver!
Mart 2007, RFAN MEKTEB 57

BR EHD LESNN HKYES

Zlimler iin yaasn cehennem!


Eb Hureyre (ra)dan rivyetle Reslullah (asm) buyurdu ki: ehidin duyduu lm acs herm m hangi birinizin duyduu imdik acs kadardr. (Tirmiz, 1326) Hani bir de Nemrut, brahim (as) da atee atmt da, ate de onun hakknda gl glistan olmutu. Demek hayatlarn Allaha adayanlarn bir mkafat da bu olsa gerek dedim. Bende ferahladm

Shenden TONBUL

amd lemlerin Rabbi olan Allaha mahv v sustur. Katiyen beyan ediyorum ki kadnlarn saadetvi uhreviyesi gibi saadetvi dnyeviv v yesi dahi ftratlarndaki ulv seciyelerinv v dedir. Bu seciyeleri bozulmaktan kurtarv v mann yegne aresi direvi slmiyetteki terbiyevi dniyeden baka yoktur. (Hav v nmlar Rehberi) Terbiyevi din ile ftratndaki ulv seciv v yelerini manyla muhafaza eden mmine bir hanm kardeimizin; baa gelebilecek

en mthi musibetler karsnda sarslmav v dan nasl ayakta durduunu, kalbindeki mann tecellisi neticesinde sknete ve teselliye kavutuunu, o dehetli hadisev v leri hsnvi nazaryla kendi hakknda nasl rahmete dntrdn, kendisinden dinleyelim: Hayatmn en zor pazar gnyd Sabah hi bir eyden habersiz eimi her zamanki gibi greve yollamtm. Gidiinden bir saat sonra 9:30da kapma gelen polisler, arkadalar olan eimin ev v hid olduu haberini bana ilettiler. Btn dnya o an sanki bama yklmt. Ne

58 RFAN MEKTEB, Mart 2007

efkat Tokatlar: Kurn Hizmetinin Kerametleri

Cennete giren hi kimse tm dnp m ya verilecek olsa dahi tekrar dnyap m ya dnmeyi arzu etmez. Ancak ep m hidler kendilerine yaplan hrmet ve ecri grdklerinde dnyaya dnp on defa st ste ehid olmak isterler. (Buhar, Mslim)

ac bir and Y Rab! Eim zel harekt timinde grevli bir polisti. Vazifesi zel zrhl ara ile araziv v yi taramakt. O sabah yine vazifeye kv v mt. Hi beklenmedik bir anda uzaktan kumandayla patlatlan bomba ile aralav v rn infilak ettirerek eimi ve arkadalav v rn ehid etmilerdi. O haberle iim o gne kadar hissetmediim bir acyla dolv v du ve gzlerimden sel gibi yalar akyorv v du. Rabbime yalvarmaya baladm: Y Rabbi! Y Rabbi! Y Rabbi! Sen yardm et! Sen bana metanet ver! Sen bana sabr ihsan et! Ayn gnn akam eimin defin mev v rasimi iin bir gnlk mesafedeki kyv v mze doru yola ktk. Bama gelenleri idrak edemiyor ve acm dindiremiyorv v dum. Daha sabah niformasyla greve gnderdiim eim tabutun ierisindeydi. Nasl bir imtihand. Y Rab! Ben bu yk kaldrabilecek miyim? Drt aylk olum kucamda, sekiz yandaki kzm yanmv v da, eim nmzdeki tabutda ilerliyorv v duk. Hepimiz akndk. O lmedi dev v

dim. Bak nmzde bize yol gsteriyor. O an kzmla gz gze geldik. Onunda gzleri yalyd. Hadiseleri o kk akv v lyla anlamaya alyordu. Anne! dedi. Babama ne oldu? Yoksa ld m? Nereye gidiyor, bir daha yanmza gelmeyecek mi? dedi. Bir an durakladm. Ben de dehete dtm. Gerekten eimi ve ocuklarv v mn babasn bir daha gremeyecek miyv v dik? Kzm ve ben teselli aryorduk. Kzv v ma dedim. Hayr kzm! Baban lmedi. O ehid oldu. Cennete gidiyor. Bizim de vaktip m miz geldiinde biz de onun yanna gideceiz. dedim. Sonra kendime Rislevi Nrdan ezberlediim u hakikati syledim: Mevti veren odur. Hayat vazifesinden terhis eden de odur. Mevt dam deil, hilik deil, fen deil, inkraz deil, snmek dem m il, firakm ebed deil, adem deil, tesdf deil, filsiz bir inidam deil. Belki bir filmi hakm tarafndan bir terhistir. Bir tebdilmi mekndr. Saadeti ebediye tarafna vatanm asliyelerine bir sevkiyattr. Yzde doksan dokuz ahbabn mecma olan lemmi berzaha bir visal kapsdr. Bu szler imdadmza Hzr gibi yetiti. lmn
Mart 2007, RFAN MEKTEB 

Zlimler iin yaasn cehennem!

hakkatini gsteren bu szlerle o vahetli ahval birden hakkmz da ibretli tenezzhgha dnt. Yol boyunca ilerliyorduk. Bir an lm an geldi aklma. Yanarak can vermiti eim. Bu yzden cesedini gstermediler bana. Tabutunu hi atrmadv v lar. Yine iim yanmaya balad. Onun lm anndaki acsn dv v ndm. Ne ac bir lm andr. dedim. ok ac ekti mi Y Rab? Yine tarif edilmez bir duyguyla gzlerimden yalar akarken kalbime tev v selli de Rabbimden geldi. Eb Hureyre (ra)dan rivyetle Rev v slullah (asm) buyurdu ki: ehidin duyduu lm acs herhangi birinizin duyduu imdik acs kadardr. (Tirmiz, 1326) Hani bir de Nemv v rut, brahim (as) da atee atmt da, ate de onun hakknda gl glistan olmutu. Demek hayatlarn Allaha adayanlarn bir mkafat da bu olsa gerek dedim. Bende ferahladm Kalbimden Rabbime sordum. Rabp m bim! Ben bu ocuklarm nasl tek bama terp m biye edip byteceim? Babalarnn eksikliini kendilerinde nasl hissettirmeyeceim? Daha ok kkler! Sonra kalbime geldi ki! Senin vazifen ehidimizin evlatlarn muhafaza etmek ve yuvay ayakta tutup efkatinle, merhametinp m le terbiyepi diniye iinde bytmektir. Gerisi Allahn vazifesidir. denildi. Reslullahn hadsvi erifinde belirttii gibi, Yetimi koruyup kollamak bana aittir. Onlar bana emanettir. Hasbunallh venimelvvev v kl dedim. Du etmeye baladm... Peki dedim! Bu zlimlerin zulm mazlumlarn ah yerde mi kalacak? Bu dnyap m da zalim zulmyle kalyor. Demek ki dev v dim! Mahkemepi Kbra var. Rabbimin tabip m riyle yaplan en kk bir iyiliin mkfat ve en kk bir ktln mcazat verilecek olan darp ahiret var. Madem Allah var. O zaman her ey var. Biz onlar idamp ebedi olan cehenp m nem hapsine mahkum grmekle intikammz onlardan alacaz inaallah.

Bedizzaman hazretlerinin gibi, bende derim.

dedii

Zlimler iin yaasn cehennem! Zlimler iin yaasn cehennem! Zlimler iin yaasn cehennem! Gn aarmaya balamt. Gzlerimv v den akan yalar yzmde kurumutu. Kymze varmtk. Maher bir kalav v balk karlad bizi. Lisanlarda tekbirler, gzlerde fke vard. ehdimizin tabutu binlerce ellerin stndeydi. Eim dnyav v daki son dura olan kabre gtrlyordu cesedi topraa indirilirken ardndan Mehv v met Akifin lisanndan yle seslendim: Ey bu toprak iin topraa dm asker! Gkten ecdat inerek pse o pk aln deer. Sana dar gelecek makberi kimler kazsn. Gmelim gel seni tarihe desem smazsn. Ey ehid olu ehid! steme benden makber. Sana auunu am duruyor peygamber. Ey ehidim, br yanm, evlatlarmn babas, vatanmn koruyucusu, sen rahat ol! Dnyadaki evine ben sahip karm. ocuklarn ayn senin gibi vatana ve milv v lete hayrl bir evlat, Allahn rz olduv v u bir kul gibi yetitireceim. Benim de senden isteim udur ki! efaatinden bizi mahrum eyleme. Rabbim de inaallah bizi birbirimizden ayrmaz. Canmz, malmv v z Allah yolunda sarf ettirmeyi bizlere de nasip eyler. min. min. min.

Yol boyunca ilerliyorduk. Bir an lm an geldi aklma. Yanarak can vermiti eim. Bu yzden cesep m dini gstermediler bana. Tabutunu hi atrmadlar.

60 RFAN MEKTEB Mart 2007 MEKTEB,

Tpa tp

Tpa tp
Hekimler arkalarna yani Kurnn nzil olduu on drt asr ncesine baktklarnda kendilerinin arkap m da kaldklarn, Kurnn hep nde gittiini grmekteler. te Yaratan ile Kelam Edenin ayn zt olduu, Kurnn hak Kelmullah olduu bir kez daha ikre grnyor. Hem Hi yaratan bilmez olur mu? Dr. Hseyin GL

enbv Hakk, Trk Sresinde O hlde insan, neden yaratldna bir baksn! demekle bizleri insann yarav v tl zerinde dnmeye aryor. Bu dnmeye armann sebebi ise insann ilk yaratlndaki Cenbv Hakkn rubv v biyetini ve hafiziyetini gsterip ldkten sonra tekrar diriliinin kendisi iin kolay olacana akllar ikna etmek iindir. Bu hakkati yetlerin mnlaryla birbirlev v ri arasndaki mnsebete bakarak siz de grebilirsiniz. Trk Sresinin tm yetv v leri dikkate alndnda Kurnn drt ana esas olan tevhid, nbvvet, hair ile adalet ve ibdetin srenin iindeki div v er birok hakkatle birlikte bahsedildiv v i anlalyor. Biz bu hakkatler iinden bir tanesine insann neden yani nereden yaratldna bakacaz. Tp gzl ile baktmzda insan yaratan Ztn, Kurnda insan hakknda

kelam eden Zt ile tpa tp ayn olduuv v nu greceiz. Kurnn mcize ve hak Kelmullah olduunu bir kez daha anlav v yacaz. Kurnv Kerm mcizeliini en ok edebi ynden gstermekte. Hatta fenn, tbb mcizelik yn dahi kelimelerinin, yetlerinin lafzlarnda ve mnlarnda gizv v li. imdi atlan bir su, sulb ile teraib aram m sndan kar ifadelerine bir bakalm ATILAN BR SU Toprak merhalesini atlarsak insann yaratlnn balangc nutfe merhalesiv v dir 2,3. Nutfe kelimesi Kurnv Kermde on iki yerde bazen hakir su, bazen atlan su, bazen de meni kaydyla gemektedir. Fakat bu kelimeler asla birbirleriyle e anv v laml deillerdir. Mesela meni kelimesiv v nin mnsnda nutfe bulunmakla birlikte nutfeyi ihtiva eden su manas da vardr. Hem nutfe kelimesinden sadece erkein nutfesi manas karlmamaldr. nk
Mart 2007, RFAN MEKTEB 

Tpa tp

kadnn nutfesinin de olduu yetin (min nutfetin emac v kark nutfeden) ifadev v sinden anlalyor. Ksaca bahsettiimiz bu mnlar v v karmak Tbbi Embriyoloji ilmini bilv v meyenler iin ok kolay olmasa gerek. Bugn tp ilmiyle uraanlar Kurnn insann yaratl hakkndaki ifadelerine bakarak hayrette kalmaktadrlar. Sadece nutfe ve su ifadelerine baktmzda erkek nutfesi (meni ve iindeki spermler) ve kadn nutfev v si (kadn suyu ve iindeki yumurta) bahislerinin anlav v tld, sonra da yaratln bu iki nutfenin karmyv v la olduu ifade edilmekv v tedir. te size byk bir mucize nk her asr hissedar eden o gzel ifav v delerin arkasndaki bu tbbi gerekler ayrntlaryla anv v cak yirminci asrda ortaya karlabilmitir. Kurnn nzil olduu asrda tp ve insanlar doacak ocukta kadnn hissesinin sadece tayclk olduunu syv v lyor, kadnn en az %50 hissesinin olduunu bilv v miyorlard. Hatta tp ilmi bu konuyu aydnlatncav v ya kadar birok mfessir bile bu atlan su tabirini sadece erkein suyu olav v rak yorumluyordu. Evet insan erkek ile kadn cinv v siyet hcresinin birlemev v sinden ve mene olarak da bu hcrelerin bulunduu erkein husyesi ile kadnn yumurtalklarndan atlan bir sudan yaratlmtr (bu mny daha da kuvvetlendiren sulb ile teraib arasnv v dan ifadesine baknz). Tbbn bu buluu Kurnn mucizeliini ilan etmekten bav v ka bir ey deildir. Hekimler arkalarna yani Kurnn nzil olduu on drt asr ncesine baktklarnda kendilerinin arkav v da kaldklarn, Kurnn hep nde gittiv v
62 RFAN MEKTEB Mart 2007 MEKTEB,

ini grmekteler. te Yaratan ile Kelam Edenin ayn zt olduu, Kurnn hak Kelmullah olduu bir kez daha iv v kre grnyor. Hem Hi yaratan bilmez olur mu?7 SULB LE TERAB ARASINDAN Bel kemii (sulb) ile gs kemikleri (teraib) arasndan kar melindeki yette insann yaratlmasna mene olan bu atlan suyun sulb ile teraib arasndan kt syleniv v yor. Hlbuki tbben bu suv v yun (cinsiyet hcresivnutv v fe) erkekte husye (erbezi) ve kadnda yumurtalktan mene aldn biliyoruz. lk planda bakldnda bir uyumazlk var gibi grv v nyor. te yetin mcizev v lii de burada zaten. yet nutfenin (sperm ve yumurta) husye ve yuv v murtalktan mene aldn bahis etmekteki hakikattan daha ileri bir hakkate iaret ediyor. O da bu hcrelere kaynak olan husye ve yuv v murta organlarnn sulb ile teraib arasndan mene aldv v n ifade ediyor. Nitekim yirminci yzylda anlalan bu hakkat embriyoloji biv v limi yle anlatyor: Cenin ana rahminde altvyedi ayv v lkken kendi bel kemiinin her iki yannda Wolf dev v nilen kabart ve kanal bev v lirir. Bunun bir ksmndan bbrekler ve idrar yollar; dier ksmnv v dan ise erkekte husye, kzda yumurtav v lklar meydana gelir. Demek oluyor ki husye ve yumurtalktan her biri ilk defa bbreklere yakn oluuyor. Bu blge ise sulb ile teraib arasdr. Yani yaklak bel kemii ile ee kemikleri aras. Daha sonra husye hamileliin yedinci aynda vcuv v dun dndaki torbaya; yumurtalk organ

Tpa tp

ise leen boluuna iner. Hayret verici dier bir hakkat da bu iki organ besleyen kan damarlar, sinirler ve lenf damarlar sulb ile teraib arasndan kar. te yetin sulbten ve teraibten deil de sulb ile teraib arasndan kar ifadev v sindeki ince icza bakn ltfen. Ara mav v nasna gelen beyn kelimesinde gizlenen tbbi hakkatlere de dikkat edin! Yaratv v la, hlin iktizsna tam uygun kelmn mcizeliini grn! Kelm ve Kudretin tpa tp uygunluunu grn. nsan Yarav v tann Kurnda kelm eden Ztla ayn olduunu yani Cenbv Hakk olduunu bilin! Aslnda bu bilmek iini ilk nce hev v kimler ve tp camias yapmallar. nv v k onlar bu noktada Kurann birinci muhataplarndan. lk nzil olan yetlev v ri hatrlayalm Sanki, Oku, yaratan rabbinin ismiyle oku! O sizi bir alakadan yaratt! ifadeleriyle tplarn daha ok Kurna kulak vermelerini istiyor gibi. Kurnn bu mcizeliklerini gv v ren hekimler ve tp camias artk bir kav v rar vermeli. Hakikati aramak yolunda Kurndan feyz alarak tbba ve ebed hiv v ret hayatna hizmet etmeliler.

1.) Trk Sresi meali: Rahmn, Rahm olan Allahn ismiyle 1v Yemn olsun o ge ve Trka! 2v Trkn ne olduunu sana ne bildirdi? 3v O, (nruyla karanl) delen yldzdr. 4v Hibir nefis yoktur ki, zerinde bir gzetici (koruyucu melek) bulunmasn! 5v O hlde insan, neden yaratldna bir baksn! 6v (O) atlan bir sudan yaratld. 7v (Bu su, erkein) bel kemii ile (kadnn) gs kemikleri arasn(daki organlar)dan kar. 8v bhesiz ki O (Allah), onu geri dndrmee (ldrdkten sonra tekrar diriltmee) elbette gc yetendir. 9v O gn (kalblerde bulunan) srlar ortaya kav v rlr. 10v Artk o (insan) iin ne bir kuvvet vardr, ne de bir yardmc! 11v Yemn olsun o dnl (hlden hle giren) ge! 12v O (bitkilerle, vdilerle yarlarak) yarklar shibi olan yeryzne! 13v bhesiz ki o (Kurn), elbet (hak ile btl) ayran bir szdr. 14v Ve o, aka deildir! 15v Gerekten onlar, (Kurn ibtl etmek iin) bir hle olarak tuzak kuruyorlar. 16v (Ben de) bir hle ile (kurduklar) tuzak(larn ibtl) ederim! 17v (Ey Habbim!) O hlde kfirlere (azab edecep m imiz vakte kadar) mhlet ver; onlara azck sre tanmakla, biraz (kendi hllerine) brak! 2.) Mminun, 12, 13. 3.) Nutfe, duru ve saf su manasndadr. (Kamusv Okv v yanus) 4.) Mrselat, 20. 5.) Kyame suresi, 37. 6.) nsan, 2. 7.) Mlk, 14.

Bulmaca
Cebir ilminin stad lim tahsil eden renciler kr ve hamdler Zil olmaz Tabib, doktor Birinci oul ahs Elazda krom yataklar blgesi

Arapa nefiy edat Bayram Belirti, iz Dnya haritasn izen ilk corafya alimi Kk ilim kitab

R F A N

6
Cennet arab Matematik ilmi Bir nota
lim tahsili- Matematikte nin sonunda bir say verilen Bir nota diploma

9
Bir gz tabakas

2
Ktlemek Bebeklerin emdii Sa olmayan Gnl holuu , mutluluk Geri verme Oksijen rumuzu
Osmanl Devletinin Polonya-Ukrayna snrnda bulunan eyaleti

Ufuklar

Batan geen heyecanl hikayelar Vilayet

10

Yerine getirme

Kuran hakikatleBenzer, e rini izaha alan ilim Litrenin ksa yazl D grn, gsteri Namaz vaktinde klmak Mikroskop cam Terazi gz nci tanesi Kilidi zen alet Suudi Arabistanda bi ehir Bir art edat

4
Fkh ilminde uzmanlk

Fen ilimleri verilen yer, niverste

3
Kaideye uygun olan Gne meydan Tutkal

7
Su

Cennet binei Bir sessiz harf

1
Ekilik veren Bir say Araba lastiinde yn as Radyumun yumuzu Peygamber efendimizi (s.a.v) anlatan kaside

Bir keyif iecei Ankarada bir gl

Rtbesiz asker Titanyumun Rumzu

Uzaklk nlemi

nanl olmayan Yufka yreklilik, acma


Namazda Kuran okumak Namazn bir farz Daimi, sonsuz Kolaylk Duman kiri ok
Bir iecek M. Akifin bir eseri Karlkl anlama vesikas

Gndzn sonu

K I R A A T
Bir nota Toprakda alnan abdest

B A K

I
Baston

S A F A H A T
Eit Tarihi eser kartma ii

S A L E P
Raz olmak Himmetli

K
Namazda eilmek l ykanan yer

Y S R
Haclarn ihram yeri Doum

M U L T
5

S E N E T
Kskanlk Bir nota

lnn namaz borcu iin verilen sadaka Ksaca solunum fonksiyon testi

S K A T I S A L A T
Rtbesiz asker

Posta Telgraf Telefon Gnein batya meyletme an

P T T
Namaz hakkn vererek klmak

F E Y Z E V A L
Bir sesli harf

Afet, musibet

A
Kamer Bir nehrimiz

Sanayide kullanlan alminyum silikat bileii

H
Karacier iltihab Namazda son oturu

O
nan

M K A
Amerika merkezi haber alma rgt Fotoraf defteri

K A D E A H R E

R A S
Dilsiz Evet manasnda szck

A D L E R K A N

Hazrlayan: Dr. Fahri Cemil

Anahtar kelime:
1 2 3 4 2 5 2 6 7

Utanma Kk nebat

Bulmacann cevaplar irfanmektebi.comda ve gelecek sayda!

M L A D
6

Bir binek hayvan

H M A M
1

Bir gz rengi Avu ii

T E Y E M M M

A
Yln aylarndan biri

M
Halk Bir tecvid kaidesi

K A Z I
letiim kanallar Yabanc

10

A
Namaz vaktinde klmak aret

H E
Kurn- Kerimde bir sre

A L B M

Takva ile amel etmek

K L A B
7

lahza

Namazda imama uymuken ayrlp tekrar uyan spanyada terr rgt

A N
dare altndaki halk Kahraman Maran bir ilesi

Ktnn zdd

E
Farsada olumsuzluk edat

 RFAN MEKTEB, Mart 2007

Bir eye dayanan Bir ev aleti Namaz kldran kimse

E T A

N A S

K
Sodyum rumzuzu

E L

N A

You might also like