AUTOR Stanisaw Zamiataa 65-169 Zielona Gra ul.

Ketlinga 4 Trener II Klasy GKT Nafta

Artyku wasny

Oddech jako dodatkowe narzdzie koncentracji

Podstawa ycia. Prawidowy oddech tzn. oddech o odpowiedniej objtoci powoduje, e do organizmu dostaje si odpowiednia ilo tlenu{ O 2} a z puc usunita jest odpowiednia ilo dwutlenku wgla { CO 2}. Ukad oddechowy ma du rezerw czynnociow, co oznacza, e, moemy wykona olbrzymi prac zanim dojdzie do wystpienia objaww niewydolnoci oddechowej. Wymiana gazw odbywa si w pcherzykach pucnych, ktrych powierzchnia wchaniania porwnywalna jest do powierzchni boiska pikarskiego. W czasie intensywnego wysiku fizycznego organizm podejmuje rne kroki, aby zapewni prawidowe stenie gazw oddechowych we krwi, ktre optymalnie dla tlenu wynosi nie mniej ni 95 % a dla dwutlenku wgla nie wicej ni 45 %. Pocztkowo uruchamiane s dodatkowe minie wdechowe, nastpnie oddech staje si szybszy i pytszy na koniec z trudnoci apiemy powietrze a utrzymujcy si taki stan duej moe doprowadzi do utraty przytomnoci. Dobr praktyk trenersk powinno sta si przygotowanie ukadu oddechowego do przyjmowania duych obcie treningowych i startowych ju od pierwszych dni przygody z tenisem. Dziki prostym wiczeniom stosowanym od pocztku w codziennym treningu moemy systematycznie podnosi rezerwy wydolnoci ukadu oddechowego, ktre wykorzystamy z pewnoci na poziomie wyczynu. Na zakoczenie a nawet w trakcie intensywnych wicze fizycznych powinnimy proponowa wyciszajce wiczenia oddechowe. Najprostsze to wznos obu ramion w gr, jak najwyej, maksymalny gboki wdech najlepiej nosem, wspicie si na palcach stp, wstrzymanie na kilka sekund powietrza a nastpnie gboki opad w przd wraz z dokadnym gonym wydechem ustami. wiczenie powtarzamy kilka razy do momentu powrotu oddechu do normalnego rytmu 12-16 oddechw na minut. Dzieci bardzo lubi to wiczenie. Pamitajmy, e optymaln pozycj do ustabilizowania oddechu jest pozycja stojca i mimo czasami potwornego zmczenia powinnimy unika siadania a co gorsze pozycji lecej oczywicie poza przypadkami medycznie uzasadnionymi. Najwaniejszym miniem oddechowym jest przepona i w pozycji stojcej pracuje ona optymalnie. Jej opadanie w d z rwnoczesnym wznoszeniem grnych eber przez minie obrczy koczyny grnej powoduje wdech. W siedzeniu i leeniu ruchomo przepony ograniczona jest naciskiem trzewi, a to z kolei ogranicza zakres wdechu. Powtarzane czsto na kadym treningu wiczenia zwikszaj znacznie pojemno yciow puc dajc du przewag przy rywalizacji w ekstremalnych warunkach. Zdarzaj si one przecie cakiem czsto na kortach ziemnych w czasie dugich i wyczerpujcych wymian, kiedy wanie ja chc wygra ostatni pik. Czsto w celu uzyskania odpowiedniej koncentracji przed wanymi punktami zalecamy zawodnikowi gony wydech. Czujemy si wtedy zmotywowani i przeciwnik syszc nasze przygotowania moe zacz si nas obawia.

Pamitajmy jednak, e jeszcze waniejszym momentem jest porzdny dugi gboki wdech. Dostarczamy wtedy do ukadu odpowiedni ilo powietrza i utrzymujemy szans na waciw wymian gazow. Odpowiedni poziom tlenu daje nam koncentracj i skupienie, natomiast jego niedobr prowadzi do rozkojarzenia, lkw, depresji, sennoci. Najprostszym urzdzeniem do badania stenia w krwi ttniczej jest Pulsoxymetr. Urzdzenie w postaci klamerki zakadamy na palec wskazujcy i na wywietlaczu odczytujemy wynik. Jeli utrzymuje si powyej 95% to dobrze, ale im wyszy tym lepiej. Przy pomocy bardziej skomplikowanych urzdze moemy rwnie bada poziom dwutlenku wgla w wydychanym powietrzu i pamita musimy, e to wanie gwnie CO2 reguluje poprzez orodki mzgowe akcj oddechow. Ostatnio modne jest przed intensywnymi wysikami wspomaganie tlenem. W krtkim okresie czasowym z pewnoci przynosi to wzrost wydolnoci chwilowej a tym samym szansa na lepszy rezultat wzrasta. Przy duszych wysikach Tak jak w naszej dyscyplinie, moe to przynie odwrotny skutek, poniewa orodek sterowania oddechem w korze mzgowej moe zosta wprowadzony w bd i w sposb naturalny zwalnia akcj oddechow doprowadzajc do zagazowania organizmu poprzez wzrost, CO2. Uwaajmy, wic i nie przesadzajmy z korzystania z modnych ostatnio kafejek tlenowych szczeglnie kuszcych w okresie wakacyjnym. Trener II Klasy Mgr Stanisaw Zamiataa