Kadnlar 2012'yi Deerlendirdi

"iddeti deil boanmay engellemeye ncelik veriyorlar" Ayrntlar sayfa 5te...

Bir Melek ld Melek Karaaslan hayatn kaybetti. Ayrntlar sayfa 3te...

ATLETIZMDE MADALYA
2012 Londra Olimpiyat Oyunlar'nda atletizmde kadnlar 1500 metre finalinde koan Asl akr Alptekin 1. olarak altn, Gamze Bulut da 2. olarak gm madalya kazand.

Kadn haklar, 2012'de hem toplumun hem parlamentonun gndemindeydi. Uluslararas feminist toplantlar stanbul'da gerekleti. 2012'ye erkek iddetiyle mcadele ve krtaj yasa

Kadn Mcadelesinin Bir Yl

tartmalar damgasn vurdu.

Kadn haklar, 2012'de hem toplumun hem parlamentonun Krtaj tartmalar medyada da geni yer buldu. ki ayda 11 gndemindeydi. Bu seneye erkek iddetiyle mcadele ve bin krtaj haberi yapld. Bunlarn 7.291 gazete haberi, krtaj yasa tartmalar damgasn vurdu. 2.384' ke yazs, 3.651'i televizyon haberiydi. bianet, son bir senenin kadn mcadelesi gndemini derledi: 6284 nolu Kanun kt Aile ve Sosyal Politikalar Bakanl ve kadn rgtlerinin 2011'de balayan almalar, bol tartmal da gese, Mart aynda 6284 nolu "Ailenin Korunmas ve Kadna Kar iddetin nlenmesine Dair Kanun"un kmasyla sonuland.

RANDA KADINLAR ARTIK MHENDIS OLAMAYACAK

"Ailenin Korunmas" adyla kartlan Kanun, bir yldr bu konuda alan kadn rgtlerini hayal krklna uratt. Aile Mahkemesi hakimleri ve bu yasa kapsamnda grevlendirilen savclar da yasann uygulanmasnda sorunlar yaandn belirtti.

randa kadnlarn mhendislik, iletme, nkleer fizik, arkeoloji gibi 77 blmde eitim almas yasakland. .

Feminist bulumalar Trkiye'de gerekleti Yine de bu kanunun kn takiben olumlu gelimeler de 2012, ayn zamanda feminist bulumalarn yl oldu. stanoldu. bul'da birok uluslar aras kadn toplants gerekleti: Adliyede Kadn Haklar Merkezi: stanbul Adalet SaraAkademisyenler Sava, Hafza ve Toplumsal Cinsiyet panelinde bulutu Sabanc niversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadn almalar Forumu tarafndan, Orta Avrupa niversitesi (Central European University) ortakl ile 22 - 23 Mays 2012 tarihlerinde stanbul'da dzenlenen Sava, Hafza ve Toplumsal Cinsiyet konferans farkl lkelerden toplumsal cinsiyet konusunda alan akademisyenleri biraraya getirdi. Snr tesi Feminist Bulumalar stanbul'dayd Amargi'nin dzenledii Snr tesi Feminist Bulumalar'da Hindistan, Tunus, Lbnan, srail, Filistin, Irak, Irak Krdistan, Libya, Kbrs, Ermenistan ve Trkiye'den feministler y'nda, Kadn Haklar Merkezi ve iddeti nleme Brosu barl feminist politikalar tartt. kuruldu. Broyu kuran stanbul Barosu, iddet madurlarFeministler AWID iin stanbul'da bulutu na hukuki yardm sunuyor. iddet gren kadna istihdam ncelii: alma ve Sosyal Gvenlik Bakanl ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanl arasnda imzalanan protokolle, kur'un yrtt toplum yararna alma programlarnda snaklarda kalan ve iddet maduru olan kadnlar ncelikli gruplar arasnda deerlendirilecek. 12. Uluslararas Kadn Haklar ve Kalknma Forumu, "Kadn Haklar ve Adaleti Gelitirmek iin Ekonomik Gc Dntrmek" temasyla 19-22 Nisan tarihleri arasnda stanbul'da dzenlendi.

AWD'in (Kalknmada Kadn Haklar Dernei) Hali Kongre Merkezi'nde dzenledii foruma dnyann eitli lkeleriniddet uygulayan vekil olamayacak: Anayasa Uzlama den 2000 kadar kadn haklar lideri ve bu alanda mcadele Komisyonu milletvekili seilme yeterlilii maddesine, kadn- veren aktivist katld. lara ve ocuklara iddet uygulad mahkeme kararyla tes- CEDAW'n 30. yl kutlamalar stanbul'dayd pit edilenlerin milletvekili olamayacan ekledi. CEDAW (Kadnlara Kar Her Trl Ayrmcln nlenmesi Binler "benim bedenim benim kararm" dedi. Szlemesi) Komitesi'nin 30. Yl Kutlama Etkinlii stanBabakan Erdoan'n ard ardna gelen "Krtaj cinayettir" bul'da gerekleti. Toplantda CEDAW'n 30 yldr srdrdve "Her krtaj bir Uludere'dir" aklamalarnn ardndan ka- almalar ve gelecek 10 yllk dnemde yapacaklar konuuldu. Uluslararas Cinsiyet Eitliinin nas Konferans'nda sve-Trkiye deneyimleri Uluslararas Cinsiyet Eitliinin nas Konferans'nda politik ve ekonomik katlmda cinsiyet eitlii tartld. sve ve Trkiye deneyimleri konuuldu. Trkiye'nin ilk kadn haber ajans kuruldu dnlar "Krtaj haktr, Uludere katliam" sloganlaryla sokak- 2012'de Trkiye'nin ilk kadn haber ajans kuruldu. Diyarbakr merkezli Jin Haber Ajans (JNHA), haber mdrnlara dkld. den muhabirine, kameramanndan fotorafsna, sadece Benim Bedenim Benim Kararm, Krtaj Haktr Karar Kadnn kadnlardan oluuyor. Platformu, Krtaj Yasaklanamaz imza kampanyasnn paralel mcadelesiyle, kadnlar krtaj haklarn tartmayacakla- Ayrca ilk Krt Kadn Web Gazetesi FeminKurd de yayn rn beyan ettiler ve krtaj yasa olaslnn nne geildi. hayatna balad. (T)

Sayfa 8

Sayfa 7

Trk Tarihinde Kadnn Yeri

kke ZORTUK EGE Yerel Kurulu
1

KADININ TEKILETIRILMESI
Edanur KARAPINAR stanbul Yerel Kurulu

KADINLAR GNNDE KADIN

srekli kavga edince lkesine dnmeye karar verdi. 3 ocuunu einin yanna brakan Diyar Bengitay, CNAYET eyalarn doldurduu 3 bavulu alarak evden ayrld. Gidecek yeri olmayan Diyar Bengitay, ara sra Pendik'te 3 ocuk annesi bir kadn Dnya Kaocuklarnn tedavisini yaptrmak iin gidip-geldii, dnlar Gn'nn kutland gn, snd haszel Kurtky Tp Merkezi'ne geldi.

r arasnda defalarca tabancann tetiine bast. Vcudunun deiik yerlerine 4 kurun isabet eden Diyar Bengitay, olduu yere yld. Ara kan kaybeden Diyar Bengitay, doktorlarn tm mdahalesine ramen kurtarlamad. Personelin haber vermesi zerine gelen polis ekipleri, hastanenin nnde bekleyen ner Bengitay' silahyla birlikte yakalayarak gzaltna ald. Cebinden akli dengesinin yzde 70 yerinde olmadna dair rapor kan ner Bengitay, "Bana iftira att iin ldrdm" dedi.

tanede, einin kuzeni tarafndan ldrld. Yengesine 4 kurun skan ner Bengitay'n Elindeki bavullarla hastaneye giren Diyar Bengitay, "Sabahleyin lkeme gideceim. Kalacak ve gidecek cebinden akli dengesinin yerinde olmadna yerim yok. Sabaha kadar giriteki oturma yerinde dair rapor kt.
kalabilir miyim?" diye izin istedii gvenlik grevliPendik'te 3 ocuk annesi bir kadn, silahla vurula- sinden olur ald. rak ldrld.

Polis, ner Bengitay'n yengesinin yerini nasl rendiini ve cinayeti azmettiren olup olmadn Olay, Kurtky Mahallesi, Ankara Caddesi, 137 nuKsa sre sonra hastaneye gelen ner Bengitay, aratryor. marada bulunan zel Kurtky Tp Merkezi'nin iinbelinden kard silah koltukta oturan yengesine de saat 02.00 sralarnda meydana geldi. Azerbaydorulttu. ner Bengitay, hastanedekilerin bakla- http://www.ntvmsnbc.com/id/25328535/ can uyruklu 40 yandaki Diyar Bengitay, eiyle

VCDANLAR ALADI
Batman ay'nda geen hafta boularak ldrlm halde cesedi bulunan 15 yandaki Hatice D.'nin Diyarbakr 'da 2 kuzeninin tecavz etmesi sonucu hamile kald ve aile meclisinin ald kararla 'tre gerei' ldrld ortaya kan Hatice D.'nin Batman Devlet Hastanesi morgunda bulunan cesedi, bir yakn tarafndan bugn alnd.
Batman'dan geen Batman ay'nda 17 Aralk tarihinde cesedi bulunan Hatice D.'nin kuzenleri S.D. ve .D.'nin tecavzne urayp 4 aylk hamile olduunun ortaya kmas ardndan polisin yapt almada dedesinin azmettirmesiyle 2 amcas tarafndan tre gerei aile meclisinin ald kararla ldrld belirlendi. Olayn ardndan Hatice D.'nin dedesi R.D., amcalar H.D. ve E.D. tutukland. Hatice D.'ye tecavz ettikleri iddia edilen kuzenler S.D. ve .D.'nin yakalanmas iin polis almalarn srdryor. Diyarbakr ve Batman Emniyet Mdrl ortak ekipler kururak, bu amala ok ynl aratrmaya balad. Tre gerei ldrlen Hatice D.'nin cesedi 17 Aralk gnnden bu yana Batman Mardin Devlet Hastanesi morgunda duran cesedi, bugn bir yakn tarafndan alnd. Adnn aklanmasn istemeyen ve amcas olduu renilen yakn, cenazenin ambulansa tanmas srasnda gazetecilerin sorularn yantsz brakt. Hatice D.'nin cenazesi Batman 112 Acil Servis ambulansna konulup Diyarbakr'a gtrld. Hatice D.'nin cenazesinin Diyarbakr'da topraa verilecei belirtildi. HATCE'NN CENAZESN 20 KADIN KALDIRDI Hatice D.'nin Batman'dan amcas tarafndan alnan cenazesi akam saatlerinde Diyarbakr'a getirildi. smi aklanmayan amca, yeeninin cenazesini topraa verilmek zere Yeniky Mezarl'ndaki camiye braktktan sonra ayrld. Burada klnan cenaze namazna Diyarbakr Sosyal Hizmetler l Mdr Oktay Ta ile kentteki kadn derneklerine ye yaklak 20 kadn katld. Hatice D.'nin cenazesi, namazn ardndan omuzlarda tanarak kepe ile alan mazara gtrld. Hatice, burada kadnlarn gzyalar arasnda topraa verildi. Hatice D.'nin ceset torbasyla gmlmesi ise dikkat ekti. Tre kurban Hatice Da'nn cenaze trenine ailesinden hi kimsenin katlmad grld. BAKAN AHN: GLDNYA'LAR HATCE'LER OLMASIN DYE MCADELE EDYORUZ Aile ve Sosyal Politikalar Bakan Fatma ahin, Batman ay'nda yaklak iki hafta nce cesedi bulunan ve tre cinayetine kurban gittii belirlenen 15 yandaki Hatice Dal'nn cenazesini ailesinin almak istemedii iddiasna ilikin, annenin nce istemediini belirterek, Valimizle grmler, anne gelip kznn cenazesini alacan sylemi, biz de takip ediyoruz dedi. Gen Fikirler Gl Kadnlar projesinin tantmndan sonra gazetecilerin sorularn yantlayan ahin, Hatice Dal'ya ilikin bir soru zerine, konuyla ilgili Batman Valisi Ylmaz Arslan ile grtklerini syledi. grm bir kardeinizim. Kadn konuk evlerinde de bu konuda madur olmu kadnlarmzla grtm. Blgeyi de ok iyi biliyorum. Batman'da aratrmalar yapmtk. Zaten yaptmz bu almann temelinde hedef, bunlarn olmamasdr. "CNSEL SULAR KONUSUNDA ALT YAPISINI OLUTURDUK" YAPTIRIMLARIN

Koruyucu ve nleyici tedbirlerin bu almalardan getiini aktaran ahin, kadnlar eiteceklerini, istihdamn iinde tutacaklarn, aile ve i hayatn Anne gelip kzmzn cenazesini almyor. Biz de glendirecek alternatif modeller reteceklerini devlet olarak sahip kyoruz diyen ahin, tre ve syledi. namus cinayetleri konusunda bir dnem komisyon bakanl yaptn ve bu konuda nemli bir rapor Bakan ahin, Gldnya'lar, Hatice'ler olmasn diye kardklarn hatrlatt. mcadele ediyoruz ve kanunlarmz da buna gre dzenliyoruz. En son Adalet Bakanmzla, zellikle Bu raporda, cinayetlerin neden ilendii ve bu kocinsel sular konusunda da nemli yaptrmlarn nuda ne yapmak gerektiinin almasn yaptklaaltyapsn oluturduk. Bunlar akamdan sabaha rn anlatan ahin, TCK'da byk bir deiim saladzelmeyecek ama bunu bir sorun olarak grp, dklarn dile getirdi gerekli btn tedbiri alp, gerekli takibi yapmamz Bakan ahin, unlar s y l e d i : gerekiyor. Biz Batman ve Diyarbakr valimizle gBiz 35 yl sonra TCK'y deitirdik ve deitirdii- ryoruz ve devletin onu yalnz brakmama irademiz maddelerin en nemlisi de, daha nce tre ve sini ortaya koyuyor ve bunlar yapanlarn en yknamus cinayetlerinde ok byk indirimler var- sek cezay almas gerektiiyle ilgili gerekli yasal d. evre basks, anne yle dedi, baba byle de- dzenlemeleri yapyoruz diye konutu. (AA) di... zellikle azmettirenlerle ilgili hibir ceza yokhttp://www.radikal.com.tr/Radikal.aspx? tu. Orada 86. maddeyi de deitirdik ve nitelikli aType=RadikalDetayV3&ArticleID=1114254&CategoryID adam ldrmek suuna evirdik. Bu ok nemli bir =77 yaptrmdr. Eskiden bunlar ok daha fazla oluyordu ve hi ceza almadan yasann da getirdii indirimlerden de istifade ediyorlard, birka yl yatp kyorlard. Ben cezaevlerinde de ok fazla erkekle

BR MELEK LD

Kaynpederi burada brakt dediler. Ben kardeimi grnce dayanamadm. Karanlk bir yerde. Yatyor. Ar Devlet Hastanesi'ne geen hafta babas Tuvalete brakmlar. Babama syledim. ok zlve polisler eliinde lmek zere olarak getiri- dm. Aladm. Annem perian, herkes perian. Ben len Melek Karaaslan hayatn kaybetti. en son 8 ay nce grdm. O zaman ok normaldi, hafif bir hastal vard. imdi hastanede. Sadece 24 yandaki Melek Karaaslan, 8 yl nce evlendii yatyor, konuamyor. Tm vcudu yara iineinin ailesi tarafndan 3 ay nce tuvalete kapatld. de.Reis, Melekin einden ve ailesinden ikayeti Grd iddet sonucu bir ocuunu da kaybeden olduklarn da anlatt. ve bu nedenle psikolojik sorunlar yaayan Melek, kapatld tuvaletten babas ve polisler eliinde LME TERK EDLM kurtarld. Hasteneye getirildiinde 30 kilogram olan Melek iin ar Valilii Salk Bakanl ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanl devreye girdi. Ar Devlet Hastanesinden Ankara ya ambulans uakla sevk edilen Melek, youn bakmda bir haftadr verdii yaam savan kaybetti.

Kadn, bizim gelin hastayd. Hanm bakyordu. Tuvalete gtrp getiriyordu. Tuvaleti geldiini sylemiyordu. Hastadr, feltir. Erzuruma gtrdm. Sonbaharda. yileecek dediler. Ha bugn ha ayarn iyilemedi. Biz de baktk babas emniyete bizi ikayet etmi. Kzn verdik gtrdk, yoksa yine doktora gtrecektim. Kudbettin Karaaslan, Melekin kardei geldii srada tuvalette olduunu, her zaman orada tutmadklarn belirterek unlar syledi: Romatizmas vard. Gittike eriyordu. Doktor bile salamdr diye rapor verdi. En son sonbaharda gtrdk. Yryordu. Tuvalete gidiyordu. Ama 15-20 gn iinde eridi bitti. Gtrecektik babas brakmad. Gtrmese bir gn iinde biz de doktora gtrecektik.

lk gelin aldmzda da konumadn syleyen Karaaslan, Melekin hocaya gtrdklerini yle anlatt: Hocaya gtrdk. 4-5 yere gtrdk. Ho16 YAINDA EVLENDRLD ca, bu kz 9 yandayken korkmu dedi. Keke Melek Karaaslan, 8 ocuklu ailesinin en byk 2. babas vermeseydi dedi. Biz gezdirdik iyilemedi. ocuu. 1988 doumlu. 8 yl nce, 16 yanda evlk ocuu ld. Bizim evde dourdu ld. Doktora lendirildi. Arnn Hamur ilesinde einin ailesiyle gtrdk, doktor kurtaramad. Dierlerini hastanebirlikte yaamaya balad. ddialara gre, einden de dourdu. Hi dayak olay olmad. Hasta olduu ve ailesinden srekli iddet gryordu. Evliliinden iin kocasn gremiyor. Yatana 2 senedir gitmi3 yl sonra ilk ocuu oldu. Yine dayak yedii bir yordu. Kocas alp gtrp getiriyordu, yatmyordu gn dar atld. Hamile olan gen kadnn evin dMelekin babas Kasm Levent Trke bilmiyor. Reis beraber. Kz kendi istemiyordu. Bilseydik byle olanda tek bana dourduu ocuk ld. Melek o can dier 2 ocuu da dnyaya getirmezdik. saatten sonra psikolojik bunalma girdi. Davranla- araclyla durumu yle anlatyor: Kz lyormu. ikayet ettim. Bir ay m, bir sene mi orada bilmiyor bozulmaya balayan Melek, einin ailesinden daMelek, geen hafta Cuma gn Ar Devlet Hastaruz. En son 3 4 ay nce grdm. O zaman norha fazla iddet grmeye balad. maldi. Anne Hanm Levent ise, alamaktan konu- nesinden nce ambulansla Erzuruma sevk edildi. Ar Valilii, Salk Bakanl ve Aile ve Sosyal Poliamyor ALE BYKLER NAMUSTUR DEYP GER GNtikalar Bakanlnn duruma mdahil olmasyla MeDERDLER Ar Devlet Hastanesi alanlarndan bir yetkili ise lek, ambulans uakla Ankara Dkap Yldrm BeyaSonraki yllar Melekin 2 ocuu daha oldu. Ancak zt Eitim ve Aratrma Hastanesine sevk edildi. iddet hibir zaman bitmedi. Melekin babas birka unlar syledi: Kz lme terk etmiler Direkt Melek hastanenin youn bakmnda dn kez kzn alp eve geri gtrd. Ancak ailelerin b- ldremedikleri iin byle bir yol semiler. Tuva(aramba) saat 15.00 sularnda vefat etti. lette tahta bir zeminde yatm. Kendi tuvaletinin ykleri kz namustur diyerek einin evine geri gnderdi. Bu durum en son 6 ay nce yaand. Ei- iinde olduu iin de yaralarn kurt kaplamt. Salk raporu karld. Ailesinin durumu iyi deil. nin evine dnen Melek, grd iddet karsnda tuvaletini dahi tutamaz hale geldi. Ailesi kz Meleki Ailesi bakamayacan syledi, bu nedenle sosyal en son 3-4 ay nce grm, o saatten sonra da bir hizmetlerde baklmas konusunda raporlar hazrlanyor. Melekin ei ve einin babas polis tarafndan daha haber alamamt. gzaltna alnd. Ancak ifadeleri alndktan sonra serbest brakld. Melekin ei Ferdi, einene babasstanbul da alan Melekin aabeyi Reis, Arya nn ad ise Kudbetin Karaaslan. Radikal, Arnn dnd. Ailesinin haber alamad Meleki iki hafta nce grmeye gitti. Melekin bir dnde olduunu dalarnda hayvan otlatan Kudbettin Karaaslana ulat. Kaynpeder Karaaslan ise iddialar reddetti: sylediler. Evde 15 dakika kalan Reis, kardeini tuvalette yatarken buldu. Trke konumakta zorlanan Reis, Melek iin Mahvolmu ifadesini kullanabildi: Meleklere gittim. Baktm kapy ekmiler. Dne gitti dediler. 15 dakika oturdum. Kapy atm. Lavaboda grdm. Neden orada diye sordum. Hasta dediler. Altna karyormu. KAYINPEDER: HASTANEYE SONBAHARDA GTRDM! Ailesi gelmeseydi zaten biz onu hastaneye gtrecektik. En son sonbaharda gtrdk diyen kaynpeder Karaaslan durumu yle anlatt:

http://www.radikal.com.tr/Radikal.aspx? aType=RadikalDetayV3&ArticleID=1095239

ANNEM NEDEN KORUMADINIZ?

Kayseri'de inaat taeronu 57 yandaki Rafet Kaya, boanma davas aan, mahkemeden 'ev yaklamama' ve 'koruma' karar aldran ei 52 yandaki Cafiye Kaya'y, kadn kyafeti giyip gittii evin nnde boazn keserek ldrd.

Cafiye Kaya ve ocuklarnn oturduu evin evresinde polisin zaman zaman nlem aldn bilen Rafet Kaya, plan gerekletirmek iin frsat kollad. Polisi atlatmak iin kadn pijamas, kadn ayakkabs, etek ve pards giyip bana earp takan Rafet Kaya, bugn le saatlerinde Cafiye Kaya'nn evinin nne gelip elinde bakla beklemeye balad.

Olay, merkez Melikgazi lesi Esenyurt Mahallesi B- Rafet Kaya, saat 13.00 sralarnda evinden kan Cafiykmenderes Caddesi Feslihan Sokak'ta meydana ye Kaya'ya saldrd. Cann kurtarmak iin eve kamak geldi. isteyen Cafiye Kaya'y yakalayan Rafet Kaya, ba defalarca saplad, boazn kesti. lklar atarak yere Evlere temizlii giderek geimini salayan 4 ocuk annesi Cafiye Kaya, kendisine srekli iddet uygulad- ylan Cafiye Kaya olay yerinde lrken, Rafet Kaya gerekesiyle ei Rafet Kaya'dan boanmak iin Kay- kat. seri 1'inci Aile Mahkemesi'nde dava at. Cafiye Kaya'nn cesedi otopsi iin morga kaldrlrken, Mahkeme dava grlrken Cafiye Kaya'nn talebi zerine, Rafet Kaya'ya einin ve ocuklarnn oturduu konuta yaklamama cezas verdi. Cafiye Kaya, 8 Haziran 2012 gn mahkemeye bavurarak koruma karar da aldrd. Bu karara ramen Rafet Kaya, tehditlerini srdrnce Cafiye Kaya'nn birka kez mahkemeden hapis cezas kararlar aldrd. Rafet Kaya, 6 Temmuz'da 3 gn, 13 Temmuz'da 15 gn ve 4 Eyll'de de 30 gn hapis cezasna arptrld ancak yakalanamad iin cezalar infaz edilemedi. KADIN KIYAFETYLE GDP LDRD u anda cezaevinde bulunmas gereken Rafet Kaya'y polis ararken, o cinayet plann uygulamaya koydu. Rafet Kaya, polisin takibi sonucu zerinde kadn kyafetiyle yakaland. ANNEM NYE KORUMADINIZ? Olay yerine gelen Cafiye Kaya'nn kz Filiz Kaya gzya dkerken annesinin cesedini grmek istedi. Filiz Kaya ''Neden hep kadnlar ldrlyor? Annem niye korunmad? Kadna iddet ne zaman son bulacak'' diye tepki gsterdi.
http://www.ntvmsnbc.com/id/25380949

RANDA KADINLAR ARTIK MHENDS OLAMAYACAK

randa kadnlarn mhendislik, iletme, nkleer fizik, arkeoloji gibi 77 blmde eitim almas yasakland.

ve BMnin ran nsan Haklar zel Raportr Ahmed ahide mektup yazan Ebadi, dzenlemenin asl amacnn randa kadn haklar hareketini zayflatmak olduunu syledi.

Ebadi mektubunda, Bu karar kamu alanndaki varlklarna tahamml edemedii iin kadnlar evlere kapatmay isteyen slam Cumhuriyetinin izledii politikann bir parasdr. Ama, kadnlar muhalefet etmek ve haklarn talep etmekten vazgeran Bilim ve Yksek Eitim Bakanl, mezun olirmektir dedi. Karara tepki gsteren bir grup milduklarnda i bulamadklarn ne srerek 77 liletvekili de bilim ve yksek eitim bakan yardmsans blmnde kadn rencilerin eitim almasn csn aklama yapmak zere parlamentoya aryasaklad. d. Kontenjanlarn yzde 65ini doldurarak niversite giri snavnda daha baarl olan kadnlara getirilen bu kstlama insan haklar savunucularnn yan sra milletvekillerinin de tepkisini ekti. Yeni dzenlemeye gre rann 36 niversitesinde ngiliz edebiyat, ngilizce tercmanlk otel iletmecilii, arkeoloji, iletme, bilgisayar bilimi, nkleer fizik, elektrik ve endstri mhendisliinin de aralarnda bulunduu 77 lisans blm sadece erkek rencilere ak olacak. EBAD BMYE BAVURDU Milliyet gazetesinin haberine gre, rann drt bir yannda ok sayda yerlekesi olan Petrol Endstrisi niversitesi artk hibir blmne kadn renci kabul etmeyeceini aklad. ngilterede srgnde bulunan Nobel dll ranl insan haklar savunucusu irin Ebadi, karara tepki gstererek Birlemi Milletlere (BM) bavurdu. BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, nsan Haklar Yksek Komiseri Navi Pilay YZDE 65 LE KADIN RENCDE BRNC Bilim ve Yksek Eitim Bakan Kamran Daneu

ise sadece erkeklere ak olan blmlerin niversitelerde denge yaratmak iin gerekli olduunu syledi. Bakanlk yetkilisi Sayid Abdulfazl Hassasini ise Tarm ya da madencilik gibi baz alanlar kadn doasna uygun deildir. Gemiteki deneyimlerimiz kadnlarn mezun olsalar bile bu alanlarda aktif olarak almadklarn gsteriyor ifadesini kulland. UNESCOnun verilerine gre, dnyada kadn niversite mezunlarnn erkeklere orannn en yksek olduu lke ran. Son dnemde, normalde erkeklerin ounlukta olduu fizik ve mhendislik gibi alanlarda da kadn renci says art gstermiti. rann dini liderleri ise evlilik ve doum oranlarnn azaldn belirterek bu durumdan rahatsz olduklarn dile getiriyorlard.

MEDYA VE KADINA DDET

MAKEDON KADINLAR GN
Herkes 8 Mart'ta kutlayadursun, Kadinlar Gunu'nu farkli bir tarihte kutlayan ufak bir guruh var. Bu insanlarin Kadinlar Gunu'nu taclandirma bicimi de takdire sayan, biraz siddet egilimli olsa da. Gelenek belli ki tarihiyle geliyor, Milliyet Gazetesi'nin arsivlerinde 9 Ocak 1963'ten kayitlari var bu gunun. Bu yaziyi yazdigim 9 Ocak 2013 gununde hala gundeme gelebiliyor. Bahsettigim gun, Makedon Kadinlar Gunu, 8 Ocak 1963 senesinin gazetesinde kaydedilen olay, Dogu Makedonya'nin bir koyundeki Yunan gocmeni kadinlarin, turistlerin ilgisini cekmeyi basarmis bir eylemiyle ilgili. 8 Ocak gununde, yani Kadinlar Gunu'nde, erkekler evde kalip yemek pisiriyor, inekleri sagiyor, cocuklarla ilgileniyor. Sayet bir erkek evden disari bir adim atacak gibi olursa, kendisi soguk su ile iyice islatiliyor ve dovuluyor. Yanlis okumadiniz, dovuluyor! Birinci Dunya Savasi'ndan sonra Trakya'dan Yunanistan'a gecmis bu gelenek, gunumuzde hala yasiyor, hem de bizim ulkemizde. Izmir Bornova'da kurulmus Izmir Makedon Gocmenleri Dernegi bu sene Kadinlar Gunu'nu Prof. Dr. Kamil Okyay Sindir'in katilimiyla kutladi. Dernek baskani Sindir'in bu gunle ilgili guzel sozlerini paylasarak yazimi noktaliyor, 8 Mart Dunya Kadinlar Gunu'muzu, 8 Ocak Makedon Kadinlar Gunu'nden kutluyorum!

Kocaeli niversitesi (KO) Tp Fakltesi Psikiyatri Ana Bilim Dal retim yesi Do. Dr. Aslhan Polat, "Medyada isizlik, yoksulluk, eitimsizlik gibi sosyoekonomik snfa ait rnekler kullanlarak iddet marjinalletirilmektedir" dedi.

dn programlar ne yazk ki daha ok iddetin yeniden olumasnda etkili olmaktadr."

"Kadna iddet 7 ylda yzde bin 400 orannda artt"

Kadnlarmz doduktan itibaren emekidir. Kadnlarmz nce annesine, babasna, sonra eine, ocuklarna olmak zere yaamlarnn her alannda emek veriyorlar. Ulu nder Mustafa Kemal Atatrkn devrimleriyle Trkiye Cumhuriyeti Fransadan ve hatta en zgr lke olan svireden bile nce kadnna seme seilme hakkn verildi. Ancak kadnlarmzn seme seilme hakknn olmas yetmiyor. Seip seilebilmesi iin sosyal yaamda var olmaldrlar. Ben zmirin her yerinden gelen kadnlarmz bugn burada bir araya getirdikleri iin Makedonya Gmenleri Derneimize teekkr ediyorum

Dnyada ve Trkiyede kadnlara ynelik iddetin her geen gn arttna dikkati eken Do. Dr. Polat, "Kadna uygulanan iddet resmi rakamlara gre 7 ylda yzde bin 400 art gstermitir. Bu Do. Dr. Polat, kadnlara ynelik iddetin erkekler artn yan sra son yllarda artan farkndalk neile kadnlar arasndaki eit olmayan g ilikileri- deniyle bu durum ayn zamanda daha grnr nin tarihsel bir gstergesi olduunu, bu durumun olmutur" dedi. m e d ya d a ki ka d n pr og r a ml ar yl a de vam ettirildiini ileri srd. Son dnemde yaplan almalar sayesinde artk kadnlarn daha fazla konuabildiini ve yaad Polat, baz televizyon dizilerinde iddet ieren olumsuzluklar saklamak yerine anlatarak yardavranlarn sergilenmesine bal olarak insanla- dm aramaya baladn belirten Polat, unlar rn iddete kar giderek duyarsz hale getirildiini kaydetti: "Sivil toplum rgtleri kadar resmi kune srerek, unlar syledi: rumlardaki gelimelerin katks byktr. ok ynl ve karmak bir sorun olan aile ii iddetin sona erdirilmesi iin lkemizde son dnemde cid"lk bakta erkek egemen medyada kadna ayr- di admlar atlmaktadr. Ancak btn dnyacalkl bir temsil olana sunuluyor gibi grnse da varln devam ettiren bu durumu deitirmek de ne yazk ki bu programlar medyann genelinde iin atlmas gereken ilk adm kadna ynelik idvar olan cinsiyeti anlayn tesine geememi- det ile kadnlarn ekonomik, sosyal ve siyasi hatir. Medyada isizlik, yoksulluk, eitimsizlik gibi yatta cinsiyetleri nedeniyle karlatklar ayrmcsosyoekonomik snfa ait rnekler kullanlarak ln ve ikinci snf konumun arasndaki balantiddet marjinalletirilmektedir. Kadn programla- nn kurulmasdr. Yani kadna cinsiyet temelrnda ak koca, isiz sevgili gibi tanmlamalarla li ayrmclk uygulanmas nedeniyle toplumda kaiddet merulatrc bir dille sunulmaktadr. Ayr- dnlarn statsnn dk olmas kadna yneca kadnn zel hayatnn gizlilii ve kiilik haklar lik iddetin devam etmesinin en temel nedenidir. yeterince korunmamaktadr. Aslnda ev iinde http://m2.milliyet.com.tr/News/NewsArticle.aspx?ID=1506826 olann grnr hale getirilmesini salayarak kadna ynelik iddet konusunda duyarllk oluturma ve farkndalk yaratma ansna sahip olan ka-

Damla YAMUR

KADINLAR 2012Y DEERLENDRD

Kadn haklar savunucular ve kadn rgtleri, 2012'nin kadn haklar mcadelesini, en nemli gndem maddelerini bianet'e anlatt.
Kadnlarn yllk deerlendirmelerinde, tahmin edilebilecei gibi krtaj yasa tartmalar ve erkek iddeti sorunu ne kt. "iddeti deil boanmay engellemeye ncelik veri- kadar zor olabilir ki? O zaman da ister istemez yorlar" siyasi iktidar ve yarg bu duruma gz yummakta beis grmyor diye dnyoruz. Filiz Karaku, Sosyalist Feminist Kolektif: 2012 kadnlar zerindeki bask ve iddetin artt bir yl- "Uludere-krtaj benzetmesi 'bu kadar da olmaz' d. Ayn zamanda da mcadelenin glendii, kadedirtti" zanm yl oldu. AKP iktidar "kadn deil aile, kadn Sosyalist Kadn Meclisleri: 2012 ylna girerken ancak aile iinde var" zihniyetini 2012 ylnda her yaanan Roboski katliam, SKM ve kadn rgtleripolitikasnda uygulad. stelik bu politikasn kanin de gndemi haline geldi. Erdoan'n "Uludere dnlarn karn dnyoruz, iddiasyla srdrd. katliamsa, krtaj da katliamdr" sz bu kadar da 8 Mart'ta kan erkek iddetine kar yasadaki kimi olmaz dedirten olay oldu. Bu szn arkasndan olumlu yaptrmlar kadnlarn mcadelesiyle formkrtaj ve sezaryen yasana dair hkmetin tartle edildi. Uludere katliamn krtajla zdeletirme malar, arkasndan gelien doum srasndaki kave Babakan'n "krtaj cinayettir" sylemi kadnladn lmleri eksenli gelime temel gndemimiz rn mcadelesiyle boa karld. oldu. 2012 yl kadnlar iin; AKP hkmetinin cinAncak nmzde ok zorlu gnler var. Kadnlar siyeti, rk, milliyeti politikalar nedeniyle artan aileye, kocaya mahkum eden patriarkal sistem kadna dnk iddet, tecavz, kadn lmlerinin AKP iktidarnda glenerek srdrlyor. Eitimde ykseli yaad bir yld. 4+4+4 sistemi, ilkretimde klk kyafet serbestliHkmetin, cinsiyeti politikalarna kar rgtl, i uygulamalar, eitsizlii pekitiren uygulamalar politik kadnlarn yrtt mcadeleye hkmetin ayn zamanda. 2003'den beri varln srdren saldrlar, tutuklamalar, gzalt vb yldrma politiMftle bal Aile irat brolar hzla saysn kasna kar birleik, rgtl kadn mcadelesinin arttrp, boanmalar engellemek, kadnlara erkek de gelitii, glendii bir yl olmas da kadn harebasks karsnda itidal tavsiye etmek iin almaketinin kazanm hanesine yazlan bir artyd. larn srdryor. Aile Bakanl, her yl yzlerce Kadna dnk iddet uygulayanlarn arlatrlm kadnn boanmak istedii iin ldrldn yok sayarak, iddeti deil boanmay engellemeye n- hapis cezas almas da yine bu birleik bir kadn celik veriliyor. 2013'n ilk aylarnda Meclis gnde- mcadelesinin ortak kazanm olarak belirtmek mine gelecek krtaj yasas da yine kadnlar kulu- gerekir. Eskiehir'de znur Uluiiden adl ocua ka olarak gren, krtaj fiilen yasaklamay hedefle- tecavz edip ldren H.K. adl katilin arlatrlm mebbet hapis cezas almas, Filiz Akboa'y ldryen bir yasa. Kadnlarn nmzdeki srete devmeye teebbs eden eski koca C.K.'nin on yl ceza let eliyle, kocann da desteini alarak krtajdan vazgemeleri iin ikna srecine tabi olmas ise ba- almas kadn mcadelesinin ortak kazanm olarak grlmeli. l bana iddet. Kadnlara kre yardm, doum izninin uzatlmas gibi yasal deiiklik nerileriyle "Kadn bakanl, Aile bakanl oldu" bakm hizmetleri kadnlara sabitlenmeye devam ahika Yksel, Trkiye Psikiyatri Dernei: Bence ettiriliyor. Bunun cretli almadaki karl ise 2012'nin en nemli kadn haklar gndemleri krtaj ucuz-gvencesiz iler. Kadnlarn istihdama katlve sezaryene kadnn kendisinin deil devletin kamalar politikalarnda da merkeze aile yaamn rar verecek olmas ve kadn bakanlnn kaldrlp riske atmamak hedefleniyor. Aile Bakanl olmasyd. Dolaysyla 2012 yl kadnlarn aileye, aile iinde "Muktedire mahrumiyetin bol yldzl senesi oldu" erkee mahkum edilmeye alt yl oldu. 2013 yl "Aile yklmayacak kale deil. Aile dnda halkhan Zekiolu, Medyann Cinsiyeti program yat var" topyamz daha yksek sesle dillendireyapmcs (Nor Radyo): phesiz, 2012'i de, milceimiz bir yl olacak. yonlarca yldr devam eden "muktedire mahkumi"stenmeyen gebelik 'ilahi ltuf' deil, kadnn ile- yet"in bol yldzl senelerinden biri olarak tarihteki yerini ald. Hatramdan kartmaya bir an bile msidir" saade etmeyeceim en nemli gndem; Babakan Hlya Uur Tanrver, MEDZ: 2012'nin en nemli Recep Tayyip Erdoan'n, gerilla cenazelerine katkadn haklar gndemi kadnlarn dourganlklarn lan ve o genlerin anneleri olan kadnlara ve tabii denetleme hakknn kstlanmasna ynelik giriimBDP'li kadn milletvekillerine "Kadn deil, ta kalpli ler ile kadn cinayetleri ve iddetti. cani" demi olmasdr. Bu szleri sarf ettii yerin, lkini "krtaj"n resmi sylem ve kurumlar tarafn- evlatlar ve kocalar "zorunlu askerlik yolunda ya dan su kapsamna alnmas olarak da zetleyebili- da intihar ss verilerek len/ldrlen" kadnlarn bir araya getirildii bir konferans olmu olmas ve riz. Gebelii, zellikle de "istenmeyen" gebelii, o kadnlarn yakalarna "kutsal ana" apoletlerinin erkeklerin tasarrufu ve ounlukla ak ya da gizli taklmas, buna maruz kalm olmalar durumun tecavz, zorlama gibi eylere maruz kadnlarn daha da vahim olduunun resmiydi aslnda. "Onlar ilesi (ya da en iyi olaslkla, cinsel bilgiden mahrum braklm kadnlarn maruz kaldklar ok ciddi brakn anay, kadn deil" diyen Babakan', ailenin srekliliinden sorumlu bakan Fatma ahin bir sorun) olarak deil de "ilahi" bir ltuf olarak gren mantn, yasal kstlama ve daha da nem- avular patlarcasna alklyordu. Ayn partinin baka bir "kutsal kadn" Ayenur Bahekapl da o lisi kurumsal takip, caydrma-bezdirme taktikleri ile kadn bedenleri zerinde de diktatrlk kurmas saatlerde, Roboskili annelerin "Katil kim?" sorusuen vahim gelimelerden biri bence. Ailemde yaa- na "Tepemi attrmayn, beni sinirlendiriyorsunuz..." diye cevap veriyordu. dm iin biliyorum; gebe kadnlar aile hekimleri ve salk merkezleri tarafndan "taciz" dzeyinde Kadnlar olarak; cebinde nfus czdann tadtakip edebiliyorlar. yle ki en istenen gebelikte mz lke tarafndan, "Kimin anas" olduumuz sobile kadnlar isyana srkleyen bir denetim/ rusuna maruz kaldmz, "Asker douran analar" gzetim mekanizmas kurulmu durumda. Bu arave "PKK'li douran caniler" olarak bizzat Babakan da u "ilahi ltuf"a da deinmeden edemeyecetarafndan ikiye blndmz bir yl oldu, hayrl im : inanl kiiler bu yaklam sorgulasalar ok olsun. Olan douran ile kz douran arasnda ay"hayrl" olur bence. Zira hibir ilahi inan, yaratc rm yaplan adan bu yana geldiimiz nokta, sizce gcn neden baz kadnlar byle feci bir biimde de ahane deil mi? (T) (istenmeyen gebelik gibi feci bir durum) cezalandracan aklayamaz, eer samimi ise tabii. Kadn cinayetlerinde gelince, ah-vah dnda somut bir ey yok ortada. Katillerin, tecavzclerin "sfr tolerans"la yarglanaca bir sistemi oturtmak ne

TARH DETREN KADINLAR

Sappho, bilinen ilk kadn air olmann yan sra, yazl bir eser brakm ilk kadn. Eflatun, onu tarihin grd en byk airler arasnda sayyor. Midilli adasnda yaayan ve n alar aarak gnmze kadar gelen Sappho, akna karlk bulamaynca kendini Ege sularna brakarak intihar etmiti. Gerekten yaayp yaamad bilinmez; ama Anadolu tarihinin en nemli kadn figr hi phesiz Spartal Helen dir. Dou yla Bat nn ilk byk savann sebebi Helen, dnyann en gzel kadnyd. Truva Prensi Paris, onu Truva ya kard ve on yl srecek olan sava byle balad. Truva Sava nn gereklii, Hitit belgelerinden edinilen bilgilerle ispatlanm durumda; ancak Paris, Hektor, Helen, Ail gibi karakterlerin ne kadarnn gerek olduunu bilemiyoruz. Jeanne dArc, Dou Fransa da domu bir kyl kzyd. Yzyl Savalar nda valye klnda orduya katld ve Fransz ordusunun toparlanmasn salad. ngilizlere kar art arda kazanlan birok zaferde pay olan Jeanne dArc, en sonunda ngilizler tarafndan tutukland ve sapknlkla suland. Kendisine sorulan Tanr nn inayetinde misin? sorusu, politik bir tuzakt. Tanr nn kararn kimse bilemeyeceinden bu soruya Evet cevabn vermek, sapknlk demekti; te yandan kii Hayr cevabn verirse kendi sapknln itiraf etmi olacakt. Jeanne dArc 1431 ylnda, 19 yandayken, yaklarak lme mahkum edildi. Daha sonra tekrar yarglanp susuz bulunan Jeanne dArc 1920 ylnda Katolik kilisesi tarafndan Azize ilan edildi. Eva Pern, tarihe adn bir halkn sevgilisi olarak kazm ve bir dnem Arjantin halknn umudunun simgesi olmu bir kadn. Arjantin in First Leydisi olmay baardnda, geldii yeri ve sosyal snfn asla unutmad ve bu grevini ii ve kadn haklar iin savamakta kulland. Arjantin kadnnn seme ve seilme hakkna kavumasn salad. lkedeki kadnlara ynelik ilk siyasal partiyi kurdu. Arjantin in uluslararas tannrl iin de alan Evita, 33 yanda yumurtalk kanserinden lmeden ksa bir sre nce, Arjantin Meclisi tarafndan Ulusun Ruhan Lideri ilan edildi. Dr. Rosalind Franklin 1952 ylnda DNA nn fotorafn ekmeyi baard. Onun bu baars, Dr. Watson ve Dr. Crick in DNA moleklnn yapsn 1953 ylnda zmelerini salad. Franklin, DNA nn yaps zerine yapt almalar sebebiyle Fizyoloji ve Tp Dal nda Nobel e aday gsterildi; ancak 1958 de 38 yandayken yumurtalk kanseri yznden hayatn kaybedince adayl dt ve dl 1962 ylnda Watson, Crick ve Wilkins e paylatrld. almalarnda radyasyonla ili dl olan ve bu sebepten kansere yakalanan Franklin, bilim iin hayatn verenlerden sadece biri. Rosa Parks, ABD de siyahlarn zgrlk hareketinin ncs olmu, devrimci bir isim. 1955 ylnda, otobs srcs, koltuunu bir beyaza vermesini istediinde Parks bunu reddetti ve bu yzden tutukland. Siyahlarn zgrlk savann ilk kvlcmn balatan bu olay, bugn de dnya insan haklar tarihinin en simgesel anlarndan biri olarak kabul ediliyor. 2005 te ldnde, onun ansna Montgomery ehrindeki btn otobslerin n koltuklarna birer siyah kurdele kondu.

http://bianet.org/bianet/toplumsal-cinsiyet/143209-kadinlar-2012yidegerlendirdi

KADINA DDET TYATRO LE ANLATILACAK

Avrupa Birlii Eitim ve Genlik ProgramlarBakanl tarafndan desteklenen Almanya ortakl ''Demo Caravan: Gen Demokrasi Her Yerde'' projesi kapsamnda 3 ngilizce retmeni 2 dilde sergileyecekleri tiyatro oyunuyla kadna kar iddete dikkati ekecek.

kentinde yaayan farkl milliyet ve kltrlerin bar iinde yaamas ve bunun bir rol model haline gelmesi dncesi olduunu vurgulad. Corafi engellerden dolay kyden dar kmayan vatandalar iin bu projeyi gerekletirdiklerini anlatan zgentrk, ''Kylerinden hi kamadklar iin demokrasi, hak, hukuk szcklerine yabanc kalabilen genler bulunuyor. Tam bu noktada projemiz, sanatn deitirici dntrc ynn kullanarak bu kylere bizzat giderek eitli etkinliklerle genlerin temsili demokrasi mekanizmalarna katlmn gerekletirecek'' diye konutu.

mutluluk duyduklarn, ayrca retmenlerinin byle bir projede yer almasnn rencileri asndan da rnek alnmas anlamnda nemli olduunu syledi. Oyunun ynetmeni nder zcan da, Dario Fo'nun yazd eserde talya'da yaam hem siyasi anlamda, hem de sadece kadn olduu iin fizyolojik, psikolojik ikence grm, taciz ve tecavze uram kadnlarn sorunlarnn ele alndn vurgulad.

zcan, 9 paradan oluan oyunun 3 parasn sahneleyeceklerini belirterek, ''Profesyonel oyuncu Adana- Proje Koordinatr Dilay Yatkn zgentrk, olmayanlarla almann avantajlar ve dezavantajprojelerinin Hatay ve Adana'da iki ayakl olarak Hatay'da kuracaklar karavann 4 ky gezeceini lar var. Amatr oyuncularn yreinde, baz oyungerekletiini, projeyi, Almanya'nn Berlin kentin- kaydeden zgentrk, ''Her kyde demokrasiye culardaki gibi kalplam duygular yok. Ham, candeki tek Trk tiyatrosu olan''Turkisches Theater dayal sunumlar, tiyatro oyunlar gerekletirilecek. l, etkileyici duygular var. Yeter ki iyi motive olBerlin'' ve Amateurtheater Phnix e.V dernekleri ile En nemlisi halk hikayelerinden oluan ksa filmler sunlar, sahnede ok verimli olacaklarna inanyoHatay'dan Antakya Sanat Topluluu ve Adana'dan yaplacak'' dedi. rum'' dedi. Bilfen Ortaokulu AB Proje Kulb'nn ortaklaa yrttn belirtti. Oyuncular zgentrk, kadn sorunu zerine odaklanan bir proje yrttklerini vurgulayarak, ''Bilindii zere Trkiye ve dnyada istatistiklere baktnzda kadna ynelik iddet ok arpc boyutlarda. Haberlerde bu konuyla ok sk karlayoruz. Kadn olarak gnlk hayatmzda da ezilmelere, iddete, tacize maruz kalyoruz. Aslnda konuya bu nedenle tercih ettik'' dedi. Oyunculardan Vildan Bozgney endur da daha nce aktif olarak tiyatro oyununda bulunmadklarn, ancak, hep tiyatroda yer almay istediini belirterek, unlar kaydetti:

''Bu proje, karma ktnda bunun iyi bir frsat olduunu dndm. stelik projenin en nemli noktas kadna kar iddete dikkati ekmeyi amalamasdr. Dnyann her yerinde her gn yzlerce, Kadn monologlarndan oluan bir tiyatro oyunu binlerce kadn iddete maruz kalyor. Ben oyunun hazrlayarak, Berlin'de sahneleyeceklerini anlatan provalarnda iddeti hissediyorum. Oyunda bile ben zgentrk, yazar Dario Fo'nun Kadn Oyunlar adl bu kadar hissedebiliyorsam, gerekten yaayanlar eserindeki 3 paray sahneye koyacaklarn bildirdi. ne durumda bunu hayal bile edemiyorum. Bu azgentrk, kendisi gibi ngilizce retmeni olan 2 dan daha da mutluyum. Bir amaca ulaabilirsem arkadayla sahneleyecekleri oyun iin almalar ne mutlu bana. almalar da keyifli geiyor. Tabii srdrdklerini, sanatsal anlamda da yeni bir ey ki zorluklar var ama, biz amacmza ulaabilirsek deneyerek, monologlarn arasna dans tiyatrosu bu zorluklar unutacaz.'' yerletirmeye altklarn syledi. Dier oyuncu Fatma entrk ise projenin konusuDaha fazla grselliin n plana kaca oyunun ilk nun kendisine ok cazip geldiini belirterek, ''Konu gsteriminin 27 Ocak'ta Berlin'de gerekleeceini olduka gndemde ve maalesef lkemizde 3. sayfa anlatan zgentrk, ''Dnya apnda etki getirmeye haberlerinde oka yer alan bir konu. Sahneye kalacaz. ki dilde sahneleyeceimiz oyunla kad- mak ayr bir keyif ve heyecan. Heyecanla 27 Ocak' na kar iddeti, kadn demokrasisini gzler nne bekliyoruz. Yaklak 2 aydr almalar devam edisermeye alacaz'' dedi. yor'' diye konutu. Projenin k noktas: Hatay zgentrk, projenin esas k noktasnn Hatay Bilfen Ortaokulu ngilizce Blm Bakan Nihal Barut Pelin ise okul olarak kadnn sorununa dikkatleri ekmeye alan bu projeye destek vermekten

http://www.cumhuriyet.com.tr/?hn=387602&kn=7&ka=4&kb=7

2012 Londra Olimpiyat Oyunlar'nda atletizmde kadnlar 1500 metre finalinde koan Asl akr Alptekin 1. olarak altn, Gamze Bulut da 2. olarak gm madalya kazand.

Bu iki madalyaya tekvandodan gelen gmte katld ve Trkiye'nin ald madalya says 5'e kt. 2 altn, 2 gm, 1 bronz. Atletizmde Trk Olimpiyat tarihinde ilk altnmadalya, gmle beraber geldi. Kadnlar 1500 metrede yaran iki milli atlet Asl akr Alptekin ve Gamze Bulut, ilk iki sray alarak unutulmaz bir baarya imza attlar. 4:10.23lk derecesiyle ilk sray alan 26 yandaki Asl akr, bu yl Helsinkide dzenlenen Avrupa ampiyonasnda elde ettiialtn madalyann ardndan yine ok nemli bir baarya imza att. Asl akr Alptekini takip eden 1992 doumlu Gamze Bulut, 4:10.40lk derecesiyle gm madalyann sahibi oldu. 1500 metrede duble yapan iki milli atletimizin yannda, Bahreynli Maryam Yusuf Jamal bronz madalyay alarak podyumu tamamlad. Atina 2004te gm madalyay kazanan tecrbeli Rus atlet Tatyana Tomashova ise 4:10.90lk derecesiyle drdnc srada kald.

KADIN MADURYETNDE SNEMANIN ETKS BYK

2. Uluslararas Su ve Ceza Film Festivali'nin 'Toplumsal cinsiyet eitlii bir yalan m?' balkl oturumuna katlan Atilla Dorsay, kadn maduriyetinde sinemann etkisinin byk olduunu belirtti.
STANBUL - 2. Uluslararas Su ve Ceza Film Festivali'nden yaplan aklamaya gre, stanbul niversitesi ile Baakehir Belediyesi ibirliiyle dzenlenen 2. Uluslararas Su ve Ceza Film Festivali'nin ''Toplumsal cinsiyet eitlii bir yalan m '' balkl oturumuna katlan Atilla Dorsay, burada yapt konumada, kadn temasn en ok kullanan ynetmenlerin Ltfi Akad, Metin Erksan ve Halit Refi olduunu aktard. Dorsay, Yeilam'n kadnn naif ve mahzun durumunu topluma yanstrken, kt olan kadnlarn bile her eye ramen seyirciler tarafndan sevildiine dikkati ekti. Bu filmlerin kadna gerekten yarar olup olmadnn tartmal olduunu savunan Dorsay, u deerBengi Semerci Enstits Kurucusu Prof. Dr. Bengi lendirmelerde bulundu: Semerci de ''ocuk gelin'' teriminin yanl olduunu kaydederek, ''ocuun gelini olmaz. Erken yata ''80-90'l yllardaki seks filmleri, kadn zgrletir- evlendirilmi ocuk olur. Eer 'ocuk gelin' dersek mi midir, yoksa onu bir obje haline mi getirmitir ocuun erken evlenebileceini kabul etmi oluruz'' Henz belli deil. Ancak bu filmlere nasl izin veril- ifadelerini kulland. dii, hala aratrlyor. Kadn maduriyetinde sinemann etkisi byktr.'' Prof. Dr. Dilek Cindolu ise boanma orannn binde 2'den binde 4'e ktna dikkati ekerek, kadn-

larn yzde 15'inin cinsel iddet grdn ve iddet gren kadnlarn hepsinin boanmas halinde, orann ok artacan aklad. Kadna kar iddetin yeni sylemlerle zlebileceini belirten Cindolu, bu sylemlerin, kadn-erkek eitliini ve kadnn birey olduunu vurgulayan sylemler olmas gerektiini bildirdi.
http://www.ntvmsnbc.com/id/25385652

sdr, bu canl gizemi zecek anahtardr. ocuk kadn tamamlaronsuz kadn eksik kalr. Dr. J.B. Fonssagrives tarafndan sylenmi bu sz erkein Kadn, erkein rn- annelie ve kadna bak asn ok gzel aklyor. dr. Tanr diiyi Annelik konusundaki bu bilinmezlik erkei yaratt ve erkek daha nce de sylediimiz gibi iki ekilde davrankadn oluturdu; maya itiyor. Birinci durumda bu olay mucizevi bir kadn dolaysyla ey olarak grp zellikle erkek ocuklar anneleriuygarln bir ne ar bir sayg ve ballk duyuyorlar. Toplumurndr, yapay muzda da bunun rneklerini hepimiz gryoruz. bir yaptYetikin bir birey olduktan sonra bile annenin vertr.(1855). Bu dii rahatlk ve huzura duyulan zlem devam edisz ne yazk ki dnyaca nl bir yazar ve dnemiyor, anne ne derse o oluyor, asla sznden klmnin en aydn insanlarndan birisi olan Gustave Flayor Efsaneler ve masallarda anlatlan kahramanuberte ait. Yine de sylendii tarihi gz nnde lk timsali erkekler bile anneye olan sayg ve dbulundurarak bazlarmz 150 senede ok yol kateknlklerini srekli dile getiriyorlar. Bunun birinci dildiini, hala byle dnen erkekler olsa bile eisebebi klan kahramanlk yolculuunda ocuunu tim alm herhangi birinin byle bir dnce yaps korumak amacyla onun gitmesini istemeyen anne olmadn savunabilir. Ki bunun doruluk pay da figr sayesinde bu yolculuun bin bir glkle vardr. Getiimiz yzyl kadn haklar asndan elde edilmi bir utku haline dnmesidir. kinci gerekten ok byk birok gelimeye sahne oldu: sebebi ise kahraman dahi olsa herkesin eve dnseme-seilme hakk, alma hakk, vs. Peki ama te scak bir kucaa ihtiyacnn olmas ve annenin kadn-erkek eitliinin tamamen elde edildiini de ne olursa olsun bu kucaklk grevini her zaman syleyebilir miyiz? yerine getireceidir. Ayn durumu gncel hayatta 2011 ylnda Fransada yaplan bir aratrma- da erkei evlenme ya da evden tanma srecinde ya gre ayn niteliklere sahip kadn ve erkek al- gryoruz. Oluna kar sahiplenme duygusuyla anlar arasnda 9-10% civarnda bir cret farkll hareket eden anne onu brakmak istemiyor. Byle var. Bu verinin yukardaki soruya net bir cevap bir durumda kalan oul iin evlenmek ya da evden oluturduunu dnyorum. 2011 ylnda dahi bu ayrlmak gerekletirilmi bir kahramanla dneitlii salayamamamzn sebeplerinin ne olduu yor. Ve anne her zamanki gibi bir geri dn sanrm bu noktada en nemli soru haline geliyor. durumunda kollarn am evladn bekler durumnl Fransz filozof Simone de Beauvoira gre bu da oluyor. fark temelde kadnn erkek gznden farkl bir tr, Aalanma eklinde yaanan tekiletirme teki varlk olarak grlmesi. Bu tekiletirmenin ise daha ok kadnn erkee karanlk grnen biyoaltnda ise biyolojik ve psikolojik farklarn kar lojik zelliklerinden kaynaklanyor. Bu zelliklerin tarafa anlalamamas yatyor. Bu sre temelde banda ise adet grme ve kadnlk organ geliyor. iki ekilde yryor: ilahlatrma veya aalama. Adet gren kadn yzyllar boyu kirli, lanetli ve gBu konuyu en iyi ekilde somutlatrmak iin nahkar olarak zihinlerde yer ediyor. Baz kltrleranne kavram zerinden yrmenin ok yararl de byle gnlerde yemek yapmasna izin verilmezolacan dnyorum. nk kadnla erkek ara- ken, yemein bereketsiz olaca gerekesiyle, baz sndaki en byk farkllk kadnn anne olmasn toplumlar daha da ileri giderek bu gnlerde kadn salayan anatomik yaplanmas ve anne-ocuk bir odaya kapatp dar kmasna izin vermiyorlar. arasndaki muhteem psikolojik badr. Erkekler Bu kanla temas eden ekinler filizlenmez, arap iin bu durum son derece bilinemez, mucizevi ve sirkeleir, ot sararr, aalar meyvelerini yitirir, karanlk kalmaktadr. Bu farklln bu kadar n demir paslanr ve bakr oksitlenir. Bunu yutan kplana kmasndan dolay kadnlar annelik faktr pek kudurur. Ne demirle ne de suyla eriyen asfaltl olmadan dnlemezler, hatta baz erkeklere g- zamk bile bu kanla pislenirse zlr.(Sevillal re kadn bile saylmazlar: Kadnlk, anneliin iin- Aziz Isidorus). Doum ve annelik baz erkeklerin de yer alr ve kald ki annelik, kadnln alfabesi- gznde kadn ilahlatrrken, bazlar kadn sadedir; kadn salnn ve duygularnn nirengi nokta- ce anneye indirgeyerek onu ocuk dourmaya ya-

KADININ TEKLETRLMES

rayan bir ara olarak grrler. Jules Michelet gibi ateli bir demokrasi taraftar bile kadn erkee eit grmeyip u tyler rperten aklamay yapar: Erkek bir beyindir, kadnsa dl yata. Annelii bir kenara brakp kadna bir e ya da sevgili gzyle baktmzda ise yine cinsellie bal olarak kadn bedeni ve cinsel organnn erkein kadn aa grmesine sebep olduunu syleyebiliriz. Bunun sebebi ise kadn bedeniyle birlikte erkein kendi zaaflarnn farkna varmas, kendini kontrolsz ve hakimiyetsiz hissetmesidir. Ayrca kadn cinsel organ doum yaparak erkee hayat verirken ayn zamanda ona sonu lme giden bir yolculuk vermi olur. Bu yzden erkek bilin altnda kadn lmle eletirir. Bu da erkein kadn vcudundan korkmasna ve onu zaman zaman iren olarak tanmlamasna sebep olmutur. Bir bilim adam, doabilimci Linn bile almalarnda iren bir ey diyerek kadn organn es gemitir. Sonu olarak diyebiliriz ki kadn-erkek eitliinin salanmas iin nce alglarn temelindeki sorun ortadan kaldrlmaldr. Bunun iin de kadn ve erkein birbirlerini her adan anlamaya almalar lazmdr. Bu sorun ancak kar taraf teki olarak deil sadece baz farkllklara sahip ama yine de bizimle ayn tr varlk olarak grmeyle alabilir. Bu yzden hem cinsel eitim hem de insann kiilik olarak kendini gelitirmesi en byk anahtarlardr.

1*Efsane ve masallar esasnda oluturulduu toplumun zelliklerini gsterdii iin bizim yaptmz gnlk gzlemlerden ok daha kesin bilgiler verdiklerini syleyebiliriz.

EDANUR KARAPINAR stanbul Yerel Kurulu

MEME KANSERN FARK ET!

iddeti Engellemek in Erkeklere 10 neri

ABD'li cinsiyetilik kart aktivist Jackson Katz, erkeklere toplumsal cinsiyet temelli iddetle mcadeleye nasl katk sunabileceklerini anlatyor. 1Cinsel iddete her yatan, sosyoekonomik, rksal ve etnik kkenlerden erkekleri ieren bir erkek sorunuymu gibi yakla. Erkekleri sadece olas saldrganlar olarak deil, iddete engel olabilecek gl grg tanklar olarak gr. 2- Eer kardein, snf arkadan ya da takm arkadan bir kadn taciz ediyorsa ya da kadnlara genel olarak saygsz ve kt davranyorsa- kafan baka tarafa evirme. Onunla bu konu hakknda konumay dene. Yardm almasn tavsiye et. Bu konuda ne yapacan bilmiyorsan, bir arkadanza, bir ebeveyne, bir profesre veya bir danmana dan. SAKIN SESSZ KALMA! 3- Kendini eletirebilecek kadar cesaretin olsun. Kendi yaklamlarn sorgula. Yaptn veya sylediin bir ey bakalarna zarar vererek sonulanyorsa savunmaya geme. Davranlarn ve hareketlerinin kastl olmasa da cinsiyetilii ve iddeti nasl srdrdn anlamak iin aba harca ve deitirmeye al. 4- Eer tandn bir kadnn tacize veya iddete maruz kaldn dnyorsan, kibarca yardma ihtiyac olup, olmadn sor. 5- Eer kadnlara duygusal, psikolojik, fiziksel ya da cinsel taciz uyguluyorsan, ya da gemite uygulamsan, HEMEN profesyonel yardma bavur. 6- Toplumsal cinsiyet temelli iddetin her trl biimini sona erdirmek iin alan kadnlarla ibirlii iinde ol. Kadn rgtlerinin almalarn destekle. Mitinglere ve dier kamu etkinliklerine katl. STK'larn tecavz kriz merkezleri ve kt durumdaki kadn snaklar iin ba toplanmasna yardm et. Eer bir takm, dernek ya da baka rgtlere dahilsen, farkndalk yaratmak iin etkinlik dzenle. 7- Homofobiye kar ses kar. LGBT bireylere kar ayrmcln ve iddetin yanl olduunu ifade et. Bu istismarn da cinsiyetilikle dorudan balants vardr. (rnein cinsiyetilie kar sesini ykselten erkeklerin genellikle cinsel ynelimi sorgulanr. Bu davran krmak iin daha ok erkein cinsiyetilie kar kmas gerekiyor. ) 8- okkltrl erkeklik, toplumsal cinsiyet eitsizlii ve toplumsal cinsiyet temelli iddetin nedenlerinin sorguland programlara, derslere katl, filmler izle, makale ve kitaplar oku. Sosyal basklarn erkek ve kadn bireyler arasndaki atmalar nasl etkiledii hakknda kendini ve etrafndakileri eit. 9- Cinsiyetilii finanse etme. Kadnlar cinsel ynden aalayc bir ekilde tasvir eden hibir dergiyi satn alma, web sitesine girme. Medyadaki cinsiyetilii protesto et. 10- Gen erkeklere, kadnlar aalayan bir tavr taknmadan nasl erkek olunabildii konusunda akl hocal yap. Cinsiyetilik kart erkeklere ynelik toplumsal cinsiyet temelli iddeti nleme etkinliklerinde almak iin gnll ol. (T) * Bu neriler, ABD'li cinsiyetilik kart aktivist Jackson Katz tarafndan hazrland. Pixel Project'in web sitesinde yaynlanan bu yazy Berfun ainli bianet iin Trkeye evirdi.

Biroumuzun bildii gibi Meme Kanseri, kanser trleri arasnda, hayati risk ve nem derecesi asndan ilk sralarda yer almaktadr ve kadn-erkek her yatan insann dikkat etmesi gereken sosyo-kltrel bir halk sal konusudur.! Bugn; Meme Kanseri, insan hayatndaki yeri ve nemini bilimsel aratrmalar sonucu ortaya kan saysal verilerlerle de kantlamaktadr. Ve almalar gstermitir ki; Meme Kanseri, %24'lk oranla kadnlarda en sk rastlanan 10 kanser tr arasnda ilk sradadr. Bu da kadnlarda meme kanserini nleyici almalarn nemini ak bir ekilde ortaya koymaktadr.

hisle tansnda da, bir o kadar meme kanserine yakalanm insann, kanseri yenip, hayatlarna yeniden, daha gl ellerle sarlmalarna olanak salamaktadr. Kanser; birok insann, kelime anlam olarak bile tek bana hayata ksmelerine ve yaamdan soumalarna neden olurken, erken tehisle hayata tekrardan dnebilecekleri bilincinin insanlarda uyandrlmas da, bu uurda alan, gnl veren herkesin en byk mutluluu olmutur. phesiz ki; biz tp fakltesi rencileri de, salmzla bylesine ilikili bir halk sal konusunda, gelecein hekimleri olma yolunda salam admlarla ilerlerken, kaytsz kalamazdk ve kalmadkta.!

dr. u unutulmamaldr ki, teknolojiyle bylesine i ie yaadmz bir dnyada her insan meme kanserine yakalanabilir ama nemli olan, bu durumu erken farkedip, tedaviye olanak vermektir. Bunun iin zellikle 40 ya zerindeki kadnlarda ylda bir kez veya iki ylda bir kez , erken tehis asndan nem arzeden mamografi ekilmelidir. Mamografi, 50 ya zerindeki kadnlarda ise her yl bir defa yaptrlmaldr. Bylece erken tehisle lm riskinin % 95' lere kadar azaltld da yaplan almalarda kaydedilmitir.

Meme Kanseri Projesi; kendisine destek veren kurulularla da birlikte tm bu bilgilerden yola karak halk bilgilendirmeyi, bylesine nemli bir kanser tr hakknda insanlarda Bizler nce rendik sonra da gereken bilincin uyandrlmasn rendiklerimizi; kadn- erkek, genamalamaktadr ve bu balamda yal her yatan insanlara aktardk. Peki kadnlarda bu derece hayati halka ak yerlerde stantlar aarak; neme sahip meme kanseri, erkek- unu biliyorduk ki; Meme Kanseri' meme kanseriyle ilgili batan sona ni fark etmedeki en etkin ara kenlerde ne derece nemlidir? tm bilgileri ierecek, ayrntl ve di ellerimizdir. Bu anlamda da elle zenli hazrlanm brorleriyle inAslna baklrsa, meme kanserinin meme muayenesini, doru bir ekilerkeklerde grlme skl kadnlara sanlar grsel ve szl bir ekilde de insanlara retmek gerekmektebilgilendirmektedir. eitli etkinlikoranla daha dk olsada, ldrc dir ve burada dikkat edilmesi gerelerde de, nceden eitim alm golma ihtimali, erkeklerde daha ykken en nemli nokta, meme evresektir. Bu bata artc gibi gzknlllerle birlikte, elle meme muasinde muayene yaplrken ele gelen yenesinin nasl yaplabilecei konuse de; meme kanserinin genetik ve normalden ya da her zamankinden sunda uygulamal eitimler vermekevresel faktrlerle ilikili olmas; farkl byklkte, eitte kitle ve her bireye, bulunduu evresel kotedir. Ve Meme Kanserinin simgesi kistlerin blgede gzkmesidir. Veya haline gelmi materyallerle de, tm ullarn ve genetik etkenlerin farkl da meme ba yapsnn renginde dnyaya bu konuda birlik olduuyzdelerde etki edeceini dndmeydana gelen deiiklilker, iki memzde, bu ok ta olas bir ihtimal muzun mesajn vermektedir..! me arasnda meydana gelen simetri olarak karmza kmaktadr. farkllklar, meme cilt dokusunda Proje Koordinatr :Ruken Demirkol meydana gelen deimeler; yine Meme Kanseri her ne kadar erken tehis edilmediinde, yksek oranda bizlerde meme kanseri olabileceiSinem Lain kayplara neden olsa da; erken te- nin belirtileri arasnda yer almakta-

TRK TARHNDE KADININ bugnk gibi kanun nnde eitti. Toplumda tek elilik prensibine YER

balyd. Ev elerin ortak malyd. Ben size bundan seneler seneler Namus ve iffete ok nem verilir, ncesi nerden baksanz bir iki bin aksi durumlarda byk cezalar bin sene ncesinin kadnna bir uygulanrd. rnek vereceim. Orhun yaztlarnda bile kadnlardan Ata binen, klcn kuanan, bozkr- sayg ile bahsedilir. Bilinen geleda at koturan yeri geldiinde l- neklerde de Trk toplumunda kakesini ynetendi. lkenin banda dn ve erkein eitlii izlenmekteKaan vard ardnda Hatun. dir. kinci isimdi kurultayda, seferlerde 1923de Cumhuriyetin ilanndan obann birinci ismiydi. sonra Atatrkn hedefledii aBir buyruk yaynlansa: Hatun ve da medeniyetler seviyesine kHakan buyuruyor ki diye balard. mak iin yaplan reformlar ile 8. Bir rneini de edebiyatn o gzel Yzyldan sonra deeri gz ardna destanlarndan verecek olursak atlan Trk Kadnna; 3 Mart 1924 Salur Kazan Destannda; Dman- te Tevhid-i Tedrisat kanunu ile lara esir den olu ve zor durum- karma snflarda eitim getirilmidaki Salur Kazan kurtarmak iin tir. 1935te yzde 90 okuma yazboyu uzun Burla Hatun krk ince ma bilmezken 1990 ylnda bu belli kz alr, kara klcn kuanr, oran %22ye drlmtr. 17 kara atna binerek Olunu ve Salur ubat 1926 da kabul edilen Trk Medeni Kanunu ile yasal haklara Kazan esaretten kurtarr. sahip olmulardr. Siyaset alannda O dnemde kadn ve erkek ayn ise 1923 ylnda Kadnlar Halk

Frkas ile balayan 1930 da Belediye Seimleri, 1933te muhtarlk ve ihtiyar heyeti ve 1934te mebusluk yolu almtr. Anlatlmas gereken nice gelimeler daha var ama satrlara sacan dnmyorum. Trk Kadn tarihin ilk sayfalarndaki nemi ve deerini bugnde korumaktadr. Arada geen olaylar sonras Cumhuriyetin getirdii zgrlk ortamnda daha da ileri gidecektir.

kke ZORTUK Ege Yerel Kurulu

KADIN BURADA MART 2013

Kadnlar Gn Gazetesi TurkMSIC Resmi Projesidir" "Trk Tp rencileri Uluslararas Birlii"
Turkish Medical Students International Committee

TurkMSIC Adna Resmi Proje Koordinatr: Mehmet Baat TEPE Tasarm: kke ZORTUK
8