III.

TurkMSIC Ulusal Tp Eitimi altay Bildirgesi

Tp Eitimi Sresince Hekim Adaylarnn Kiisel Geliimi

- Trk Tp rencileri Uluslararas Birlii - Tp Eitimi Alt Komitesi -

 Trk Tp rencileri Uluslararas Birlii Turkish Medical Students Inernational Committee Bu bildirge 59. TurkMSIC Ekim Genel Kurulunca kabul edilmitir.

letiim: Boran Yavuz TurkMSIC Ulusal Tp Eitimi Direktr 09-11 boran.yavuz@yahoo.com, nome@turkmsic.net Erencan Gndodu Tp Eitimi altaylar Ulusal Proje Koordinatr 09-11 ecangundogdu@yahoo.com

Giri
Trk Tp rencileri Uluslararas Komitesi olarak 2008 ylndan beri tp eitimi konusunda tp rencilerinin sesini duyurabilmek amacyla dzenlediimiz Ulusal Tp Eitimi altaylarnn ncsn 1-2 Mays 2010 tarihlerinde Bakent niversitesi Tp Fakltesi ve TurkMSIC Bakent Yerel Kurulu ev sahipliinde, 18 tp fakltesinden 52 tp rencisinin katlm ile gerekletirmi bulunuyoruz. Son yllarda grlmektedir ki, dnyada ve Trkiyede eitim alannda yaklamsal olarak byk deiimler yaanmaktadr. Deien eitim anlay, rencinin de eitimin bir payda olduunu ve eitimi ilgilediren srelerde sz sahibi olmas gerektiini ngrmektedir. 1 Hi phesiz bu anlay tp eitimi alannda da karln bulmu ve saygn ulusal 2 ve uluslararas3 kurum ve kurullarca kabul grmtr. Bu nedenle bu altaylar Trkiye iin byk bir boluu doldurmaktadr. Bu sene altayn temas Tp Eitimi Sresince Hekim Adaylarnn Kiisel Geliimi olarak belirlenmitir. Bildirgenin alt balklarn ise sras ile Kriz Ynetimi, Tp Etii, Mesleki ngilizce ve letiim, renci Topluluklar ve Kariyer Danmanl oluturmaktadr. Bu bildirgenin hocas ve rencisi ile tm tp eitimi camiasna yararl olmas dileklerimizle,

Boran Yavuz Trk Tp renciler Uluslararas Komitesi Ulusal Tp Eitimi Direktr 09-10

Bologna Sreci Prag Bildirgesi, 2001 Ulusal Tp Eitimi Akreditasyon Kurulu, Trkiye Mezuniyet ncesi Tp Eitimi Ulusal Standartlar, Madde 4.2, 2009 3 World Federation for Medical Education, Basic Medical Education - WFME Global Standards for Quality Improvement, Madde 4.4, 2003
1 2

1) Kriz Ynetimi
Tp fakltelerinde rencilerin belki de en byk korkusu olan kriz anlarna ynelik nasl eitimler verilmeli ve hangi beceriler kazandrlmaldr adl bala ait maddeler aada belirtildii gibidir:

Tp fakltesi rencilerinin eitimlerinin her dneminde daha fazla pratik yapmalarna ve kriz ortamlarnda daha ok bulunmalarn frsat yaratacak ekilde zellikle acil servislerlerde daha fazla zaman geirmelerine yardm edecek frsatlar yaratlmaldr. retim yelerinin ve Uzman Hekimlerin tecrbelerinin tp fakltesi rencileriyle srekli paylam salanmaldr Olgu tartmalar artrlarak farkl hastalklar ve durumlar hakknda rencilerin bilgilendirilmesi artrlmaldr Klinik ncesi eitim alan tp fakltesi rencilerine daha etkin ilk yardm eitimi verilmelidir Doal afetlerde oluan krizlere ynelik tp fakltesi rencilerine daha fazla bilgi ve eitim verilmeli, rencilerin bu ortamlar retim yelerinin ynlendiriciliinde yaamal salanmaldr. Hasta yaknlarnn psikolojilerini anlamaya ynelik ders says artrlmaldr. Kriz durumlarnda zm retecek kii olarak stres ve zaman ynetimini baaryla uygulamamz salamamzda yardmc olacak eitimlerin artrlmas gerekmektedir. Tp Fakltesi rencilerine ok ynl dnme eitimi verilmeli, rencilerin olaylarn daha karmak hale gelmesi durumunda nasl bir yol izleyecei hakknda bilgilendirilmesi gerekmektedir. eitli simlasyonlarla rencilere kriz durumlarnda nasl davran sergilemeleri gerektiine ynelik bilgi ve tecrbeler kazandrlmaldr.

2) Tp Etii Eitimi
Tp Etii, biyoetiin bir alt dal olarak, tp/salk alanndaki tutum ve davranlarn iyi ya da kt ynnden deerlendirilmesi, karlalan yeni realiteye uygun norm retilmesi nerilmesi ve var olan mevzuatndan eletirel adan tartlmas etkinliidir. Tp etii, tbbin her alanyla ilgilidir ve bu ynyle tp eitimi mfredatnda da nemle stnde durulmas gereken bir konu olduuna inanyoruz. Tp fakltesi rencileri olarak tp eitimi mfredatnda tp etii ile ilgili konular bulunmasna ramen, tp rencileri olarak bu derslerin yeterli etkinlikte bilgi, beceri ve tutum kazandrdn dnmyoruz.

Tp Etii ile ilgili derslerin etkinliinin yeterli olmamasnn sebepleri ile ilgili olarak aada yer alan maddeler belirlenmitir:

Tp Etii derslerinin tanmlar zerinden, ezbere dayal ve soyut olmas Tp rencilerinin meslek yaamlarnda karlaabileceklerine benzer rneklerin ve vakalarn bulunmamas ya da bu rnek vakalar bulunsa bile byk gruplarla bu rnek ve vakalar zerinden yaplan tartmalarn tutum kazandrmay zorlatrmas Klinik eitime balam tp rencileri etik konularda danmanla ihtiya duymas fakat bu konuda gerekli danmanl alamamas rencilerin etik konularda hastalarla empati kurmada zorlanmas

Tp Etii Eitiminin etkinliinin artrlmas iin aadakiler yaplabilir: Tp Eitimi mfredatnda tp etii eitimi 15 kiiyi gemeyen gruplarda, vakalar zerinden, gnll hastalarn da katlmyla ve etkileimli tartmalarla yaplmaldr. Gelecein hekimleri olacak tp fakltesi rencileri karlaabilecekleri adli vakalara yaklam, hukuki sorumluluklar ve etik sorumluluklar konusunda tp hukuku stne alan retim elemanlar tarafndan mezuniyet ncesi tp eitimi boyunca bilgilendirilmelidir. rencilerin yrtt bilimsel aratrmalarda etik kurullara ulaabilmesi ve bu kurullarla beraber alabilmesi desteklenmelidir. rencilerin etik konularnda kitaplar okumas, filmler izlemesi ve projeler yapmas tevik edilmeli ve kitaplar ile filmler stne tartmalar yrtmesi iin imkan salanmaldr. Klinik rencilere ynelik stajlardan nce etik konularda vakalar ieren dersler olmal ve 5. snf rencilerinin son snfa gemeden nce bir etik staj almas salanmaldr.

3) Mesleki ngilizce ve letiim

Mesleki ngilizce Gnmzde gelien teknoloji sayesinde yurt dnda gerekleen yeniliklere ulama kolayl gitgide artmaktadr. phesiz ki yenilikler ve geliimlerin en youn olduu bilim dallarndan biri tptr. Bir hekimin mesleini etkili bir ekilde icra edebilmesi iin bu gelimeleri takip ederek bilgilerini gncellemesi gereklidir. Kreselleen dnyann ortak dili olan ngilizcenin bu gereklilikleri karlamak iin hekimler tarafndan meslek terimleri bata olmak zere bilinmesi gerekmektedir.

Mesleki ngilizcenin renilmesine ynelik, tp fakltelerinin bir giriimi olmaldr. retim dili Trke olan tp faklteleri ve tp fakltesi programlar iin mesleki ngilizce dersi uygulamalar yararl olacaktr. Bu dersler; renciyi mesleki ngilizce konusunda yetkin ve yeterli klacak dzeyde olmaldr. Bu derslerin verimlilii ve yararlarnn kalcln salamak amacyla, preklinik renim dnemlerine yaylmas gereklidir. Mesleki ngilizce derslerinin ierii retim mfredatna uygunluk ve paralellik gstermelidir. Her tp fakltesi rencisinin renim hayat boyunca en az bir kere ngilizce szl sunum ve/veya poster sunumu yapmasna olanak salanmas renilenlerin pratii asndan yararl olacaktr. ngilizce yaynlarn renci gruplarnca deerlendirilip tartlmasna olanak salanmaldr. Tp fakltesi rencileri ngilizce yayn yapma konusunda da tevik edilmelidir. Konusunda uzmanl dnya apnda kabul grm yabanc konuklar tarafndan verilecek ngilizce konferanslar dzenlenmeli ve renciler katlma zendirilmelidir.

letiim Becerileri DS tarafndan belirtilen 5 yldzl hekim kavramna gre iletiim becerileri bir hekimin sahip olmas gereken temel zelliklerden biridir. Tp eitimi boyunca bu becerinin kazandrlmas en az akademik bilgi aktarm kadar nemlidir.

letiim becerilerinin retilmesi interaktif yntemlerle olmaldr. Simle-Standart hasta grmelerinin yaplmas, tp rencilerini; gerek hasta ile karlamaya hazrlamas asndan son derece nemlidir. Simle-Standart hasta grmeleri sadece birer hasta grmesi ile snrlandrlmamaldr. Kt haber verme, aydnlatlm onam alma, hasta yakn ile grme eitimi vb. uygulamalarla zenginletirilmelidir. Gerek hasta-doktor grmesi izlenmesi-gzlemlenmesi salanmaldr.rnek olarak video gsterimleri artrlmaldr. Simle-Standart hasta eitimlerinin deerlendirilmesi snav yntemi ile deil, hastalarn ,akranlarn, ynlendirici retim yelerinin geribildirimi ile olmaldr. Kan ekeri ve basnc lm gibi uygulamalarn dahi hastalarla bir iletiim kurma ekli olduu unutmamaldr. rencilerin bu uygulamalara katlmlarnn tevik edilmesi iletiim deneyimi kazanmalar asndan yararl olacaktr. Simule-Standart hasta grmeleri kltrel farkllklar da gzetilerek dzenlenmelidir.

4) renci Topluluklar

renci topluluklar; belli bir ortak ama dorultusunda aktivite yapan, dayanma ve sosyal eleri ieren, rencilerin kiisel ve sosyal geliimini salayan, iblm ilkesiyle gnll almann esas olduu, niversite ile resmi balantlar olan ve onun tarafndan kontrol edilen, spor, bilim, sanat, gezi, sosyal sorumluluk ve mesleki alanlarda alan topluluklardr. Bu derecede geni bir rol almalarndan da anlalabilecei gibi, bu topluluklar rencilerin kiisel geliimi iin vazgeilmezdirler. Fakat, tp rencileri bu topluluklarn kurulmalar ve almalar srasnda isel ve dsal olarak pek ok engelle karlatklarn dnmektedirler. Bunlar u ekilde sralanabilir: Bu nedenle tp rencileri, aadaki maddelerde nerilenlerin hayata geirilmesi durumunda bu sorunlarn zmnde nemli aama kaydedileceini dnmektedirler:

Topluluklar iin tantm gnleri dzenlenmeli. Dekanlk ve/veya rektrlkten bte ayrlmal. Toplululuklarn bteleri zerk olmal. Topluluklar tarafndan senelik etkinlik planlar yaplmal. Topluluklar yl boyunca yaptklar etkinlikler hakknda yllk rapor hazrlamaldr. Topluluklar tarafndan geni spektrumda motivasyon artrc etkinliklerin yaplmal. Topluluklar kendilerini yetkili mercilere tantmal. Topluluk ii ve topluluklar aras deneyim ve bilgi paylamlar olmal. Ayn amaca ynelik toplulularn niversiteler aras koordinasyonlar salanmal. niversitede toplulua referans retim yeleri olmal. Aktif topluluklara izinlerin daha kolay verilmeli. Bunlar: o Devamszlk izinleri o Salon/oda izinleri o Materyal kullanm izinleri o Stand ama izinleri o Faklte dndan konuk arma izinleri Topluluklara katlm ve topluluklarda alma faklte ve/veya niversite ynetimi tarafndan zendirilmeli ve kolaylatrlmal. Topluluklara maddi kaynak bulunmasnda kurumsal destek salanmal. Topluluklarda daha nce alm mezunlar toplulua daha ok destek olmal.

5) Kariyer Danmanl

Kariyer danmanl, kiinin yeteneklerini ve ynelimlerini gz nnde bulundurarak, o kiinin kendisine en uygun kariyer yolunu semesinde yardmc olunmas amacyla yaplmaktadr.

BR TIP FAKLTESNDE KARYER DANIMANLIINDAN BEKLENEN ZELLKLER

Mezuniyet sonras ile ilgili her trl kariyer seenekleri hakknda bilgi vermeli, farkndalk yaratmal, alternatif zmler retebilmeli. Hedeflerimize ulamada ve bu amata gerekli olan zelliklere gre kiisel geliim(yabanc dil, sosyal aktiviteler vb.) iin yol gsterici olmal. Bilimsel testler(kiilik analizi, psikoteknik yntemler) yardmyla karakter analizi yaparak, bireye uygun kariyer seeneklerini sunabilmeli. Yurt ii ve yurt d i olanaklar hakknda yenilikleri takip edebilmeli, bu konudaki frsatlardan rencileri haberdar etmeli. Verdii danmanlk hizmeti hem mezuniyet ncesini hem mezuniyet sonrasn kapsamal. Kariyer planlamasna yardmc olurken hedefe ulama yolunda gerekirse yol haritasn net olarak belirleyebilmeli. Tp d alanlarla da etkileim iinde olabilmeli. Bir tp rencisinin ilgi alanlarn kefetmesi ve ne istediini anlamas iin gereken rehberlii yapabilmeli. Danmanlk hizmetinin gerektiinde birebir verilmesi danmana olan gvene artracaktr. Danmann renciye yol gsterdikten sonra gerekli irtibatlar kurabilmesi rencinin mracaat ettii kurumdaki/blmde yaayabilecei sorunlar nlemede yardmc olacaktr.

FAKLTELERDEK GENEL DURUM VE EKSKLKLER GENEL DURUM:

Gnmzde hemen hemen hibir tp fakltelesinde sistematik kariyer danmanl bulunmamaktadr. Bunun yerine baz tp fakltelerinde sistematik ve srekli olmayan kariyer danmanl yaplmaktadr. Bu danmanlk baz fakltelerde grevli retim grevlilerince

yaplrken baz fakltelerde st dnem rencilerin alt dnemdeki rencilere rehberlik yapmas yoluyla salanmaya allmaktadr.

EKSKLKLER:

u anki en byk eksiklik rencilerin byle bir hizmetin eksikliinin farknda olmamasdr. Danman saysnn azl ve yeterli zamann ayrlmamas, rencilerin danman retim grevlilerine ulamasn zorlatrmaktadr. Baz danman retim grevlileri, kariyer seimi konusunda objektif davranamamaktadr. rencilerin bilgi dzeyine uygun olmayan kariyer tantmlar, beklenilen dzeyde verimli olamamaktadr. Kariyer danmanl konusunda yaplan etkinliklerin devaml olmamas bilgilendirme alannda etkinlii azaltmaktadr.

TIP ETM SONRASI KARYER SEENEKLERNDE RENC FARKINDALII

rencilerin ounlukla TUSu ve dolaysyla uzmanl tek kariyer seenei olarak grmesi, tp fakltelerindeki kariyer danmanl eksiinin en iyi gstergesidir.

EKSKLKLER BALAMINDA YAPILMASI GEREKENLER

rencilerin kariyer danmanl hizmetinin fakltelerinde uygulanmas iin talepkar olmas gereklidir. Bu kariyer danmanl fakltenin ihtiyalar ve olanaklar gz nnde bulundurularak aadaki ekillerde sunulmas yararl olacaktr: Dekanlklarca kariyer danma merkezleri kurulmaldr. Bu kariyer merkezlerinde profesyonel ura Kariyer Danmanl olan uzman kiiler grev almaldr. Kariyer danman, rencilere gerekli tm kariyer seeneklerini sunabilmeli, gerektiinde rencileri uzman kiilere ynlendirebilmeli. Geni katlm(renci, retim yesi, asistan vb.) salanarak, kariyer gnleri dzenlenmesi, kariyer seeneklerinin daha iyi anlalmas ve tecrbe paylam asndan yararl olacaktr.

Dnyada bu sistemin nasl alt aratrlarak, fakltelere entegre edilmesi balang aamasnda ilevsel olacaktr. Kariyer danmanl ile ilgili bilgilere okulun internet sayfas, okul dergisi vb. eriimi kolay kaynaklardan ulalabilmelidir. Tm bu etkinlikler dzenli olarak yaplmal ve sreklilii salanmaldr. Bu srekliliin takip edilmesi byk nem tamaktadr.

TurkMSIC 3. Tp Eitimi altay Katlmc Listesi

Erencan Gndodu Boran Yavuz Alper Blbl Meri Merililer Selin Bayburt Sra Gen Pakize ahin Beng Karalt Hatice Demir Nazife Kartal Ali Barlas Mrk Semih Kkcankurtaran Seda nal Seda Dal Ali Din Bozat Ceren Yapar Melike Kaya Nur Gl Ebru ahin Batuhan akmak Doruk Demirel Elmas Tohumolu Arda Erdut Yasemin zerdem Ahmet Murt Battal Emre ahin Gkalp Eral Gizem leri Grkem Akay Selin Bulut Deniz fitci Yiit Ylmaz Yonca Hacolu Cihat Gen Elif Kele Elif Kl Aysu Sinem Ko Ahmet Grcan Ali Teoman Evren ltrk zdoan Yusuf Erdem amrc Gkalp Gne E. Gknur Topu Sezin Ate Bakent niversitesi Tp Fakltesi Ankara niversitesi Tp Fakltesi Bakent niversitesi Tp Fakltesi Acbadem niversitesi Tp Fakltesi Acbadem niversitesi Tp Fakltesi Adnan Menderes niversitesi Tp Fakltesi Afyon Kocatepe niversitesi Tp Fakltesi Afyon Kocatepe niversitesi Tp Fakltesi Akdeniz niversitesi Tp Fakltesi Ankara niversitesi Tp Fakltesi Ankara niversitesi Tp Fakltesi Ankara niversitesi Tp Fakltesi Bakent niversitesi Tp Fakltesi Bakent niversitesi Tp Fakltesi Bakent niversitesi Tp Fakltesi Bakent niversitesi Tp Fakltesi Bakent niversitesi Tp Fakltesi Bakent niversitesi Tp Fakltesi Bakent niversitesi Tp Fakltesi Bakent niversitesi Tp Fakltesi Bakent niversitesi Tp Fakltesi Bakent niversitesi Tp Fakltesi Bakent niversitesi Tp Fakltesi Bakent niversitesi Tp Fakltesi stanbul niversitesi Cerrahpaa Tp Fakltesi stanbul niversitesi Cerrahpaa Tp Fakltesi stanbul niversitesi Cerrahpaa Tp Fakltesi Dokuz Eyll niversitesi Tp Fakltesi Dokuz Eyll niversitesi Tp Fakltesi Dokuz Eyll niversitesi Tp Fakltesi Dokuz Eyll niversitesi Tp Fakltesi Ege niversitesi Tp Fakltesi Ege niversitesi Tp Fakltesi Erciyes niversitesi Tp Fakltesi Gazi niversitesi Tp Fakltesi Gazi niversitesi Tp Fakltesi Hacettepe niversitesi Tp Fakltesi Hacettepe niversitesi Tp Fakltesi Hacettepe niversitesi Tp Fakltesi Hacettepe niversitesi Tp Fakltesi Hacettepe niversitesi Tp Fakltesi Kocaeli niversitesi Tp Fakltesi Kocaeli niversitesi Tp Fakltesi Mersin niversitesi Tp Fakltesi

Ali Bucak mitcan nver Ali Aydn Karadeniz Aye Merve Akn Sevda Karakaya Aylin nalolu

Mersin niversitesi Tp Fakltesi Seluk niversitesi Meram Tp Fakltesi Trakya niversitesi Tp Fakltesi Trakya niversitesi Tp Fakltesi Yeditepe niversitesi Tp Fakltesi Yeditepe niversitesi Tp Fakltesi