You are on page 1of 9

nfnk aMimRqu eyku hY dUjf aMimRqu

nfih-
aMimRq kI hY ? mhfn kosL anusfr "aMimRq" df arQ hY, amr kr dyx dI sLkqI
vflf jl. purfxk kfl qoN mMnIaF geIaF 84 lwK jUMnF ivcoN kyvl mnuwK hI ajyhf
jIv hY, ijs ny duwK klysLF qoN aqy mOq dy smyN qoN bVf vwZf zr kbUilaf hoieaf hY.
suKI jIvn vflI amr ijMdgI dI Bfl qoN surgF (Paradise) dI klpxf ny jnm
ilaf aqy amr ho jfx dI lflsf qoN mnuwK ny sdIvI ijLMdgI dyx vfly "aMimRq" dI
klpxf kr leI. mOq qoN sdIvI Cutkfrf dyx dI sLkqI vfly ies kiQq "aMimRq-
jl" bfry sMsfr ivc keI khfxIaF cwl peIaF. dsm gRMQ dy cirqRopfiKXfn Bfg
ivc ilKI "iskMdr-ey-afjLm" dy nfmxy nfl juVI khfxI, isKF ivc bVI prcwlq
rhI hY. Aus inrmUl gfQf anusfr iskMdr ny kiQq qOr qy aMimRq jl df csLmf lwB
ilaf sI. pr jd Aus ny csLmy df pfxI pIxf cfihaf qF nyVy hI bYTf bVf kmjLor
aqy bVI mFdI hflq vflf pMCI, iKV iKVf ky hws ipaf. iskMdr ny hwsx df kfrn
pwuiCaf qF Auh boilaf, ik, "iek pMCI qF ajyhI iBafn Buwl kr ley, pr sfrIaF
jUnF df isrdfr mnuwK, awKIN vyK ky mhurf pI irhf hovy, qF hfsf afAuxf hI sI".
bVf hYrfn ho ky iskMdr ny puiCaf, "kI ieh sdIvI ijLMdgI dyx vflf aMimRq nhI hY
? "hY qF aMimRq hI, pr jLihr nfloN hjLfrF guxf BYVf. mYN ieh pfxI rUp aMimRq pI
bYTf qy sdIvI jLMdgI vflf asfD rog shyV bYTf. hux ies lMmI ijLMdgI qoN aqIaMq
duKI ho ky Ausy mOq leI qrly lY irhF ijs nUM mYN afp hI sdf leI durkfr idwqf sI.
mrn jMmx vflf rwbI isDFq bVf rOxkF Biraf aqy suKdfeI hY. aMimRq mMn ky ies
csLmy df pfxI pI lYxf ajyhI mUrKqfeI hY jo kdy vfps nhIN ho skxI." pMCI dI
gwl ihrdy nUM lwgI. ijs aMMimRq nUM bVIaF musLklF nfl liBaf sI, Aus nUM pIqy ibnf
hI (iskMdr) vfps prq igaf .
eyDr sfzy bRfhmx jI ny smuMdr irVk ky pRfpq kIqy aMimRq dy GVy dI inrmUl
khfxI GV leI. iPr aMimRq dI vMz qoN dyviqaF aqy dYNqF ivc jMg iCV pYx qoN Aus
GVy ivcoN-hrduafr, pRXfg, nfsk qy AuujYn, cOhIN QfeIN aMimRq jl dy iCwty izgy
drsf idwqy . AunHF qIrQ asQfnF qy kuMB dy myilaF smy iesLnfn krn qoN kIqy pfpF
df nfs ho ky sdIvI surgF ivc vfsy df Brm pwkf kr idwqf. hjLfrF sflF qoN
prclq, ies Brm qoN Auprokq cOhIN QfeIN, kuMB dy myly lwgdy af rhy hn. kroVF
XfqrI bRfhmxf nUM imQI hoeI PLIs Br ky, AuQoN dy diraf ivc iesLnfn krky mfno,
sdIvI svrgI ijLMdgI dy prmt pRfpq kr rhy hox . Aus-inrmUl Brm-jfl ivc
jkVy lokF nUM ijvyN bRfhmx ny afpxI Tos afmdn df sfDn bxf ilaf hoieaf hY,
Auh duKdfeI gfQf, pusqk "ibwpRn kI rIq qoN scu df mfrg" dy 5Mjvy Bfg ivc bVy
ivsQfr nfl ilKI hoeI hY. qIrQF qy iesLnfn nfl pfpF df nfs hox vfly BrmF qoN
Cutkfrf idvf irhf siqgurU nfnk sfihb jI df ieh Purmfn:-
"pfp krih pMcF ky bis ry ] qIriQ nfie khih siB Auqry ]
bhuir kmfvih hoie insMk ] jm puir bFiD Kry kflµk"]2] {1348}
amr hox dI lflsf qoN sMsfr dy mnuwK ny bVIaF TwgIaF KfDIaF, pr amr krn
vflf "aMimRq jl" awj qwk iksy nUM nf imilaf. guru bfxI anusfr sMsfr dI hr
vsqU aQvf jIv nfsvMq hox dI sfKI Br rhy gurU PLurmfn (1)-jo dIsY so ivxsxf
mn kI miq iqafgu ] 1 ]{50} (2)-jo dIsY so sMig n gieE ] sfkqu mUVu lgy
pic muieE ]{241} (3)-jo dIsY so AupjY ibnsY ]{352}-(4)-eyk sfcy nfm
bfJhu sgl dIsY Cfru ]1] (5)-idRsitmfn sBu ibnsIaY ikaf lgih gvfr ] 2 ]
{812}-
idRsLtmfn pdfrQ nUM aMimRq mMnxf, gurmiq ivroDI iek duKdfeI Brm hY. suihrdqf
mMg krdI hY ik asIN afpxy siqgurU gRMQ sfihb dy Coty qoN Coty iesLfry mfqR nUM vI
rwbI hukm smJ ky Aus dI pflxf krdy rhIey. pr sfzI-krm krqUq qoN iswD ieh
ho irhf hY ik, asF ies anUpm siqgurU jI vwl, ijvyN ipwT krky sON hI gey hoeIey.
Aus duKdfeI nINd ivcoN sucyq krn leI pMj qoN vwD gurU hukmf df shfrf lYxf ipaf
hY. jd isrjxf dI sfrI kfr, nfs ho ky muV bxdy rihx dy awtl isDFq qy cl
rhI hY, qF amr kr dyx vfly jl dI afs krnI, mUrKF dy surg ivc vsyby vflf
Brm hY.
suxdy af rhy hF ik aKMz-pfT kol rwKy BFzy df pfxI aMimRq bx jFdf hY. sRI
drbfr sfihb dy ijs srovr dy ivckfr aqy coigrdy bxI prkRmf dy kMZy , sYNkVy
sflF qoN inrMqr gurbfxI df pfT, kQf kIrqn huMdf af irhf sI, Aus df jl qF bVf
krfmfqI "aMimRq" bx cuwkf hox dI sLrDf ies kIt dy ihrdy ny vI kbUlI hoeI sI.
srIrk rogF qoN Cutkfry leI sfzI mfqf jI ny aqy AunHF dI isiKaf qyN pRyrnf lY asIN
vI, bVI sLrdf nfl Aus pfvn pivwqr jl ivc keI keI iesLnfn kIqy. myry mfqf
jI dy hwQF qoN cMbl vrgI BYVI ibmfrI afKLr moVf Kf geI sI. dfs dI iksy ibmfrI
ny kdy koeI moVf nf sI KfDf pr iPr vI jy kdy mn ivc koeI sLMkf Aupijaf qF, dfs
dy aMdr bxI apfr sLrDf dI pikafeI ny Aus ny sdf afpxy hI iswk ivclI
kicafeI df nqIjf mMinaf, srovr dy jl dI pfvnqf aQvf sLuwDqf bfry kdy jLrf
vI sLwk nf sI Aupijaf. pr 1984 ivc hoey GlUGfry qoN CyqI mgroN jd aKLbfrF
ivcoN, aQvf dysLoN puwjdy guriswKF qoN, ieh pqf lwgdf ik, ijhVy nOjvfn ies mhfn
asQfn dI riKaf leI jUJ rhy sn AunF nUM jLKLmI krky PLOjI srovr dy jl ivc
vgfh mfrdy rhy sn. bxy ivsLvfsL anusfr Auh rfjLI ho ky bfhr af jfx dy QF sgoN
srovr dy jl ivwc hI zuwb ky mrdy, gldy sVdy rhy. srovr df AuhI pfvn pivwqr
jl, eynI sVFd mfrn lwg ipaf ik nyVy jfxf asih bx igaf sI. hAukf inkldf
sI, hYN ! ieh kI hoieaf ? lokF dy duwKVy dUr krn vfly srovr df afpxf hI pfvn
jl ajyhf qrwk igaf ? keI, qrHF myhixaf qy qrkF BrIaF puwCF afAux lwgIaF.
kI, sMsfr ny hux ieh jfx ilaf hY ik, srovr df jl eynI dyr qWk gurU-bfxI-rUpI
bRhm dy nfm ivc inrMqr iBijaf rihx qy vI 'aMimRq' nhIN sI bx sikaf ? kI,
bRfhmx vFg sfzy Dfrimk afgU vI sfzy nfl JUT hI boldy af rhy hn ? kI, lokF
nfl kIqI jf rhI ieh vI iek TwgI hI sI ? asl Byq jfxn leI dfs ny SGPC
aMimRrqsr dy pRDn sfihb jI dI syvf ivc icwTIaF ilKIaF. aMdroN afvfjLF afAux,
AuQoN vI Blf kdy koeI sLMkf dUr hoieaf hY ? srb AuWc sMsQf vloN kdy koeI
spwsLtIkrn nf puwjf. iPr siqgurF dy eys bcn dI scfeI qy Brosf af itikaf
"nfnk aMimRq eyku hY dUjf aMimRqu nfih]
asIN zyrydfr sfD-TwgF dy mfieaf-jfl ivc Ps ky Twgy jfx ivc kilafx mMn
leI, aqy AunHF dy khy lg ky ivDI ivDfn nfl krfey aKMz pfTF dIaF JVIaF lfeI
rwKIaF. sYNkVy sflF qoN krvfey jf rhy ienHF mMqR-pfTF ny isvfey gurmiq qoN
aigafnqf vDfAux dy, kOm nUM pucfey iksy pRkfr dy iksy Tos lfB df jy iksy
guriswK nUM, pqf hovy qF dfs nUM jfxU krfAux dI ikrpf kr dyvy, vzf Auopkfr
hovygf . sdIvI ijLMdgI pRdfn kr rhy aMimRq-jl dI aslIaq smJx leI afAu
afpxy anUpm siqgurU jI dI aMimRq-meI bfxI dI ivcfr nfl juVIey, smJIey, aqy
Aus anusfr jIvn bnfAx df rfh apxfeIey :-
(1) slok mhlf 2 ] ijn vizafeI qyry nfm kI qy rqy mn mfih ] nfnk aMimRqu
eyku hY dUjf aMimRqu nfih ] nfnk aMimRqu mnY mfih pfeIaY gur prsfid ] iqn@I
pIqf rMg isAu ijn@ kAu iliKaf afid ] 1 ] {1242}
arQ- "ijnHF BfgF vfly gurmuKF nUM pRBU-nfm dI soBf krn dI suBfgqf pRfpq hoeI
hY Auh gurU dI ikrpf nfl nfm-rMg ivc rMgy gey aqy AunHF dy ihrdy ivc XkIn bwJ
cuwkf hY ik, sMsfr ivc kyvl pRBU df nfm hI sdIvI afqmk ijLMdgI dyx vflf aMimRq
hY. Auh iksy hor vsqU nUM aMimRq nhIN mMndy. aqy ieh nfm aMimRq, mnuwK dy srIr-
mn dy aMdry hI hY, pr pRgt rUp ivc pRfpq siqgurU jI dI imhr nfl hI hMudf hY.
ajyhy BfgF vfly hI Aus nfm aMimRq nUM suafd nfl pINdy hn."
spWsLt hY ik, iksy idRsLtmfn-nfsvMq pdfrQ nUM aMimRq mMn bihxf gurmiq ivroDI
Brm hY. nfm aMimRq bfry sfzI idRVqf bxf rhy gurU PLurmfn-
(2) aMimRq nfmu qumfrf suafmI ] nfnk dfs sdf kurbfnI ] sMqsMig mhf suKu
pfieaf dyiK drsnu iehu mnu BIjf hy ]17]1]3]{1074}
(3) mY mUrK mugD AUpir krhu dieaf ] qAu srxfgiq rhAu pieaf ] 3 ] khqu
nfnku sMsfr ky inhPl kfmf ] gur pRsfid ko pfvY aMimRq nfmf ]4]8]{1174}
(4) aMimRq nfmu suafmI qyrf jo pIvY iqs hI iqRpqfs ] jnm jnm ky iklibK
nfsih afgY drgh hoie Klfs ]1]{1211}-aMimRq nfmu pIaf mnu iqRpiqaf afGfey
rsn cKf ] khu nfnk suK shju mY pfieaf guir lfhI sgl iqKf ]2]17]40]
{1216}
(5) bolhu BeIaf rfm kI duhfeI ] pIvhu sMq sdf miq durlB shjy ipafs buJfeI
]1] rhfAu ] BY ibic BfAu Bfie koAU bUJih hir rsu pfvY BfeI ] jyqy Gt aMimRqu
sB hI mih BfvY iqsih pIafeI ] 2 ]{1123}-3
(6) zolq zolq hy sKI Pfty cIr sIgfr ] zfhpix qin suKu nhI ibnu zr ibxTI
zfr ] zrip mueI Gir afpxY zITI kMiq sujfix ] zru rfiKaf guir afpxY inrBAu
nfmu vKfix ] zUgir vfsu iqKf GxI jb dyKf nhI dUir ] iqKf invfrI sbdu mMin
aMimRqu pIaf BrpUir ] dyih dyih afKY sBu koeI jY BfvY qY dyie ] gurU duafrY dyvsI
iqKf invfrY soie ] 30 ] {933}
(7) Audmu krq mnu inrmlu hoaf ] hir mfrig clq BRmu sglf Koieaf ] nfmu
inDfnu siqgurU suxfieaf imit gey sgly rogf jIAu ] 2 ] aMqir bfhir qyrI bfxI
] quDu afip kQI qY afip vKfxI ] guir kihaf sBu eyko eyko avru n koeI hoiegf
jIAu ] 3 ] aMimRq rsu hir gur qy pIaf ] hir pYnxu nfmu Bojnu QIaf ] nfim rMg
nfim coj qmfsy nfAu nfnk kIny Bogf jIAu ]4]10]17]{99} murdIaF kOmF nUM
sdIvI ijLMdgI pRdfn kr irhf aMimRq ? :-
(8) jgu AupjY ibnsY ibnis ibnfsY lig gurmuiK asiQru hoie jIAu ] guru mMqR
idRVfey hir rsik rsfey hir aMimRqu hir muiK coie jIAu ] hir aMimRq rsu pfieaf
muaf jIvfieaf iPir bfhuiV mrxu n hoeI ] hir hir nfmu amr pdu pfieaf hir
nfim smfvY soeI ] jn nfnk nfmu aDfru tyk hY ibnu nfvY avru n koie jIAu ] jgu
AupjY ibnsY ibnis ibnfsY lig gurmuiK asiQru hoie jIAu ]6]{447}
arQ:-mfieaf-gRisaf jgq muV muV jMmdf hY mrdf hY (Bfv, afqmk mOqy mrdf
rihMdf hY) guru dI rfhIN pRBU-crnF ivc lwg ky mfieaf dy moh vloN azol-icwq ho
jFdf hY. gurU ijs mnuwK dy ihrdy ivc nfm-mMqr pwkf krdf hY, ijs mnwuK dy mUMh
ivc afqmk jIvn dyx vflf nfm aMimRq nfm-jl coNdf hY, Auh mnuwK hir-nfm rs
nUM suafd nfl afpxy aMdr rcf lYNdf hY. jdoN Auh gurU pfsoN afqmk jIvn dyx vflf
nfm-rs pRfpq krdf hY (pihlF afqmk mOqy) miraf hoeaf Auh mnuwK afqmk
jIvn pRfpq kr lYNdf hY, muV Aus nUM ieh (afqmk) mOq nhIN ivafpdI . nfm
aMimRq pRfpq kr lYx vflf mnuwK Auh drjf hfsl kr lYNdf hY ijwQy afqmk mOq poh
nhIN skdI. ajyhf mnuwK prmfqmf dI Xfd ivc lIn rihMdf hY. gurdyv jI PLurmfn
krdy hn ik ik pRBU df nfm Aus mnuwK dI ijLMdgI df afsrf nfl afsrf bx jFdf
hY. nfm qoN ibnf hor koeI pdfrQ afqmk jIvn df shfrf nhIN bx skdf .4]
mn ry hir kIriq qru qfrI ] gurmuiK nfmu aMimRq jlu pfeIaY ijn kAu ik®pf qumfrI
] rhfAu ]{506}
ÃÄ siqgur pRsfid ]

Press Note-
smUh isWK sMgq nUM dfs vloN gur PLqih-'vfihgurU jI kf KLflsf .vfihgurU jI kI
PLqih ] prvfn hovy.
kYnyzf dysL dI "cVHdI klf aqy hmdrd aKLbfrF ivc Cpy sqnfm isMG rtyNzf dy
lMm-s-lMmy lyK ivclIaF, dfs dy ivruWD inr-aDfr aqy JUTIaF AUjF, jo BfvyN
inrsMdyh zUMGI sfjLsL dI hI pYdfiesL hn, pr AunHF qoN dysL ivdysL dI sNMgqF dy mnF
ivc duWK BrIaF hYrfnIaF pYdf hoxIaF kudrqI hY.
AunHF inraDfr JUT-AUjF bfry dfs vloN krmvfr spWsLtI krn ies pRkfr hY jI:-
(1) 23 meI dy Aus lyK dy arMB ivc hI- ibnf iksy aDfr dy " isWK ieiqhfs
vgfVn leI msLhUr, ilKx"-rUp koJf ieljLfm, aqy iPr, dfs nUM "sLrfrqI
ansr" afid ilKy keI ruWKy bcnF pRqI dfs ies gloN hYrfn hY, ik, dfs vloN
1989 qo ilKy jf rhy sLMkf pwqrF df koeI vI Auqr nf afAuxf, qy 1995 qoN Cp
rhI 'ibpRn kI rIq qoN scu df mfrg" pusqk mflf inrMqr (-ijs dI pihlI qy
qIjI pusqk ivc sRI akfl qKLq sfihb aqy qKLq sRI kysgV sfihb jI vl aqy
iPr 1997 ivc CpI 'mfsu mfsu kir mUrK JgVy" pusqk dy 44 sPLy qoN 53 sPLy
qk, BfeI rxDIr isMG jI dI ilKI pusqk gurmiq qq inrnX ivclI gurmiq
ivroDI aqy asWBX JUT bolI qoN , aqy, Ausy mfs bfry hI ilKI pusqk dy 252 sPLy
qoN 335 sPLy qWk, sMq bfbf gurbcn isMG jI iBMzrF vfilaF dI ilKI gurmiq rihq
mrXfdf ivcly gurmiq ivroDI BrmfAU JUT bcnF qoN pfTkF nUM jfxU krfieaf hoieaf
hY) ilKdf af irhf hF. 1999 qWk 9 pusqkF Cp ky keI dysLF ivc jf cuWkIaF hn.
sMsfr dy keI dysLF qoN dfs dIaF ilKqF bfry pRsMsf pWqrF df lgf-qfr qFqf bWJf
hoieaf hY. (1947 qoN dfs pulIs ivc ispfhI BrqI ho ky keI pRkfr dy nkd
ienfmF aqy pRsMsf pwqrF nfl isLMgfrI nOkrI-jIvnI ivc iMenspYktr dy ruqby qwk
puijaf) pr, cVHdI klf qy hmdrd aKLbfrF ivc CpI KLbr ibnf, ies dfsry nUM
iksy pWKoN vI (myrI iksy krqUq dy hvfly nfl) "gurU ieiqhfs ivgfVn vflf
sLrfrqI' ansr" iksy ny vI, nf smiJaf aqy nf drsfieaf .
(2) ieh ilKxf vI srf-sr gLlq aQvf JUT hY ik, glYn rfk nIAU jrsI gurU Gr
ivc iksy bIbI dy svfl dy AuWqr ivc dfs ny aMimRq CkfAux nUM PLjLUl rsm, jF
iksy pRkfr df vI koeI gurmiq ivroDI aXog bcn boilaf sI . siQqI ieh bxI
hoeI sI ik, Ausy bIbI jI dI mMg qy (ijs df nfm siqnfm isMG jI dy aKLbfrI
ibafn ivc vI gupq hY) dfs, KMzy bfty dy aMimRq nUM aMimRq kihx qoN sMkoc krdf
hoieaf kyvl KMzy bfty dI pfhul kihMdf hoieaf ieh dlIl dy irhf sI ik, dfs
kyvl gurU gRMQ sfihb-rUp siqgurU nfnk sfihb jI df hI isWK hY aqy, afpxy
anUMpm siqgurU jI dy ies spWsLt pfvn PLurmfn dI AulMÕxf iksy vI hflq ivWc
nhIN kr skdf-"ijn vizafeI qyry nfm kI qy rqy mn mfih ] nfnk aMimRqu eyku hY
dUjf aMimRqu nfih ]-Bfv, kyvl gurUbfxI, aQvf "pRBU-nfm" hI ajyhf aMimRq hY jo
mnuWK nUM sdIvI ijLMdgI pRdfn kr skdf hY dUjI hor koeI (idRsLtmfn aQvf
nfsvMq) vsqU aMimRq nhIN ho skdIy. {ies spsLt hukm dy nfl hI awgy, Aus nfm-
aMimRq dI prfpqI df ZMg-asQfn ieAuN smJfAuNdy hn-"nfnk aMimRqu mnY mfih
pfeIaY gur prsfid ] iqn@I pIqf rMg isAu ijn@ kAu iliKaf afid
]1](1239)-arQfq-hy nfnk ! (sdIvI jIvn dyx vflf ieh nfm aMimRq) (hryk
mnuWK dy) ihrdy ivc hI hY, pr imldf gurU dI ikrpf nfl, hY. ijnHF dy BfgF ivWc
DuroN iliKaf hY (ieh nfm aMimRq) AunHF ny hI suafd nfl pIqf hY.2.
(3) BfsLn smyN dfs df spWsLt pRsLn ieh vI sI, ik, ijs KLflsf pMQ dI soBf krdy
kdy sfzy vYrI vI ieh ikhf krdy sn ik, siqgurU nfnk jI df isWK JUT bolxf,
prfey qn prfey DMn vl mMdI njLry vyKx nUM iksy df ihrdf duuKfAux rUp aprfD
mMndf hy, jo, srbwq dy Bly dI mMg krn vflf, sdf vMz Ckx vflf, sfiraF df
imTbolVf sWjx ipafrf, iKmf df puqlf sMq-sUrmF mMinaF jFdf sI, aqy jo ajyhy
qyj pRqfp df mflk sI ik, sMsfr dy ieiqhfs ivc sUrj vFg dmkF mfrdf irhf
sI- -kI Bfxf vriqaf hY ik, awj Ausy pMQ ivcoN iewk vI ajyhf sWcf suwcf isWK
imlxf asMBv bxdf jf irhf hY ? kI, ikqy pfpF df mUl JUT (kbIrf jhf igafnu
qh Drmu hY jhf JUTu qh pfpu ]) sfzI mrXfdf ivc vI qF nhIN af rilaf hoieaf
?
(4) gurbfxI ivcfr qoN dfs df ivsLvfsL idRVH ho cuikaf hY ik, kyvl guurU gRMQ sfihb
jI dI bfxI hI ajyhf 'scu' hY jo sfnUM Aus prm scu nfl imlf skdI hY- "vfhu vfhu
bfxI scu hY sic imlfvf hoie ]"{514}u so ivcfr krIey ik KMzy bfty dI pfhul ivc
gurUgRMQ sfihb qoN bfhrlIaF iqMn bfxIaF, vI jy dsLmysL jI dy kol hI sn qF, dsLm
siqgurU nfnk sfihb jI ny kI, ienHF nUM, guirafeI dy Xog nf sI smiJaf ? afpxI
bfxI sRI gurU gRMQ sfihb ivc drj kr dyx ivc Auh pUrn smrwQ sn. iPr, srb-
sLkqIaF dy mflk sRI klgLIDr jI, leI iksy pRkfr dy zr BY vflI koeI mjbUrI vI
nhIN sI ho skdI jo AunHF ny Auh bfxIaF gurU-bfxI ivc sLfml nf kIqIaF ? ieh
kihxf vI bVf hfso hIxf hY ik, dsLmysL jI ny vzy siqgurU sfihbfn dy siqkfr ivc
afpxI bfxI AunHF dI bfxI dI brfbrqf Xog nf sI mMnI. kI, siqgurU qygL bhfdr
sfihb jI dy ihrdy ivc afpxy dfdf gurdyv jI leI Gt siqkfr sI ? iPr kI,
pMcm pfqsLfh jI ny afpxy ipqf gurdyv siqgurU rfmdfs jI dy brfbr afpxI bfxI
nhIN sI ilKI ? ajyhIaF gurmiq ivroDI AukqIaF-jugqIaF nfl JUT nUM scu nhIN
bxfieaf jf skdf. sfry 10 gurU sfihbfn nUM iek Ausy igafn-joiq aqy smfn
jIvn jugiq vfly nf smJxf, vwzf aprfD mMinaF jfx ivc hI pMQ dI afn-bfn-
sLfn iks dlIlo nF mMnI jfvy ? iPr kI dsLmysL jI ny afpxy ipafry spuwqr KLflsf
jI qoN kdy kuJ lukfieaf sI ? bfxIaF ivwc afpxy bfry jLrf vI sMkyq nf ilK ky,
AunHF nUM pMQ leI, aWzo-aWzry ivcfrF gRsOI Pwut df kfrn vI kI afp hI bxnf sI ?
sRI dsLmysL jI bfry ieh ivcfr bxf lYxy Xog nhIN hn. sgoN, gurmiq anusfr
aslIaq df pqf krn bfry pMQk ivcfrF kIqI jfx dI mMg dfs 1997 qoN inrMqr
krdf af irhf hY. ieh jodVI rUp sLMkf, dfs ny 1998 ivc Cpy afpxI pusqk dy
Ausy pMjvyN Bfg ivWc vI Cpvf idWqf sI, ijs dI AucycI GoK, siqkfr Xog vydFqI jI
ny, pMQ dy ivdvfnf qoN vI krvf leI, pr dfs dy sLMky bfry koeI syD pwqr jfrI nf
hoieaf. dfs dI ies jfiejL qy gurmiq anusfr bfdlIl mMg nUM pMQ dI ivroDqf df
nfm dyxf Xog nhIN hY jI?
(5) Aus idn gurduafrf sfihb 'glYn rfk nIAU jrsI ivcly BfsLn smy dfs ny ieh
vI spWsLt kr idwqf sI, ik dfs pMjf kkfrF df DfrnI hY. dfs df ieh prx kysf
suafsF nfl inBy, ieh dfs dy ihrdy dI ardfs hY. afpxy mn dy sLMky pMQ nfl sFJy
krny koeI dosL nhI hY. ieh vI spWsLt kr idaF ik, gurUbfxI-igafn dy pUrn
igafqf, gurmiq ivcfr gosLtIaF ivc sony dy mYzlF dy jyqU, AuWc kotI dy ivdvfn,
BfeI sfihb jgqfr isMG jI 'jfck' ny dfs dy nfmxy nfl mVHy iksy vI Aus bcn df
smrQn nhIN sI kIqf jo aKLbfrF ivc Cpvf ky BMzI-prcfr kIqf igaf hY. sgoN
jfck jI ny, gurmiq dy dfiery ivc rihMidaF pMQ koloN keI vfrI puWCy jf rhy
sLMikaF bfry hI dfs df smrQn kIqf sI. pr ijvyN 'PVlAu PVlAu' dy bymuhfry rOly
ivwc Aus inrdosL suihrd aqy mjbUr gurisWK koloN iKmf Xfcnf krvfeI geI, ieh
srfsr DMÕfxy df DWkf hoieaf hY . dfs dI hfridk ardfs hY ik, vfihgurU jI
jgqfr isMG jI vrgy suihrd gurmuKF dI sdf cVHdI klf bxfeI rWKx.
cnOqI -dfs dy BfsLnf dIaF kYstF ivcoN, jF dfs dIaF ilKqf ivcoN, dfs ivrwuD
lfeIaF geIaF AUjF iswD ho jfx qF, ijnHF pusqkF qy pfbMdIaF luafAux leI ajyhy
JUT-azMbr rcy jf rhy hn, dfs afpxIaF AunHF pusqkF nUM afp hI vfps lY lYx dy
nfl, muK jQydfrI qoN imlI hor sjLf vI Bugqn leI iqafr hY. pr jy aKLbfrF ivc
Cipaf sfrf kuJ kUV kbfV hI isWD ho jfvy qF kI, AuhI sWjx BfeI jgqfr isMG jI
qoN iKmf Xfcnf krn ivc KulH idlI ivKf skxgy jI ?
gurmiq anusfr jIvn bqIq kr rhy gurmuKF dI crnDUV, dfsrf-
gurbKLsL isMG kflf aPLgLfnf
imqI:-jUn 20, 2002

You might also like