Warunki Techniczne Budynki 2013-02-23

Rozporzdzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r.
w sprawie warunkw technicznych,

jakim powinny odpowiada budynki i ich usytuowanie aktualne od 2013-02-23

Strona 1 z 119
Data obowizywania Nr dziennika art.
2002-12-16 oryg Dz.U.02.75.690
2002-12-16 zm. Dz.U.03.33.270 1
2004-05-27 zm. Dz.U.04.109.1156 1
2009-01-01 zm. Dz.U.08.201.1238 1
2009-01-01 zm. Dz.U.08.228.1514 1
2009-07-09 zm. Dz.U.09.56.461 1
2011-03-21 zm. Dz.U.10.239.1597 1, 2 akt przez www.piotr.wloszynski.pl
2013-02-23 zm. Dz.U. 12.0.1289 1, 2, 3 akt przez www.piotr.wloszynski.pl

ROZPORZDZENIE
MINISTRA INFRASTRUKTURY
z dnia 12 kwietnia 2002 r.
w sprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada budynki i ich usytuowanie.
(Dz. U. z dnia 15 czerwca 2002 r.)
Na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2000 r. Nr
106, poz. 1126, Nr 109, poz. 1157 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 5, poz. 42, Nr 100, poz. 1085, Nr 110,
poz. 1190, Nr 115, poz. 1229, Nr 129, poz. 1439 i Nr 154, poz. 1800 oraz z 2002 r. Nr 74, poz. 676)
zarzdza si, co nastpuje:
Dzia I
Przepisy oglne
1. Rozporzdzenie ustala warunki techniczne, jakim powinny odpowiada budynki i zwizane z
nimi urzdzenia, ich usytuowanie na dziace budowlanej oraz zagospodarowanie dziaek przeznaczonych
pod zabudow, zapewniajce spenienie wymaga art. 5 i 6 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo
budowlane.
2. 1. Przepisy rozporzdzenia stosuje si przy projektowaniu, budowie i przebudowie oraz przy
zmianie sposobu uytkowania budynkw oraz budowli nadziemnych i podziemnych speniajcych funkcje
uytkowe budynkw, a take do zwizanych z nimi urzdze budowlanych, z zastrzeeniem 207 ust. 2.
2. Przy nadbudowie, rozbudowie, przebudowie i zmianie sposobu uytkowania:
1) budynkw o powierzchni uytkowej nieprzekraczajcej 1.000 m
2
,
2) budynkw o powierzchni uytkowej przekraczajcej 1.000 m
2
, o ktrych mowa w art. 5 ust. 7 pkt 1-4 i
6 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane
- wymagania, o ktrych mowa w 1, mog by spenione w sposb inny ni okrelony w
rozporzdzeniu, stosownie do wskaza ekspertyzy technicznej waciwej jednostki badawczo-
rozwojowej albo rzeczoznawcy budowlanego oraz do spraw zabezpiecze przeciwpoarowych,
uzgodnionych z waciwym komendantem wojewdzkim Pastwowej Stray Poarnej lub pastwowym
wojewdzkim inspektorem sanitarnym, odpowiednio do przedmiotu tej ekspertyzy.
3. (uchylony).
3a. Przy nadbudowie, rozbudowie, przebudowie i zmianie sposobu uytkowania budynkw
istniejcych o powierzchni uytkowej przekraczajcej 1.000 m
2
wymagania, o ktrych mowa w 1, z
wyczeniem wymaga charakterystyki energetycznej, mog by spenione w sposb inny ni okrelony w
rozporzdzeniu, stosownie do wskaza, o ktrych mowa w ust. 2, uzgodnionych z waciwym
komendantem wojewdzkim Pastwowej Stray Poarnej lub pastwowym wojewdzkim inspektorem
sanitarnym, odpowiednio do przedmiotu tej ekspertyzy.
4. Dla budynkw i terenw wpisanych do rejestru zabytkw lub obszarw objtych ochron
konserwatorsk na podstawie ustale miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego ekspertyza,
o ktrej mowa w ust. 2, podlega rwnie uzgodnieniu z wojewdzkim konserwatorem zabytkw.
Rozporzdzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunkw technicznych,

Strona 2 z 119
5. Przepisy rozporzdzenia odnoszce si do budynku o okrelonym przeznaczeniu stosuje si take
do kadej czci budynku o tym przeznaczeniu.
6. Do budynkw wielorodzinnych zawierajcych dwa mieszkania stosuje si, z zastrzeeniem 217
ust. 1 pkt 1 lit. a) i pkt 2, przepisy rozporzdzenia odnoszce si do budynkw jednorodzinnych.
3. Ilekro w rozporzdzeniu jest mowa o:
1) zabudowie rdmiejskiej - naley przez to rozumie zgrupowanie intensywnej zabudowy na obszarze
funkcjonalnego rdmiecia, ktry to obszar stanowi faktyczne lub przewidywane w miejscowym
planie zagospodarowania przestrzennego centrum miasta lub dzielnicy miasta,
2) zabudowie jednorodzinnej - naley przez to rozumie jeden budynek mieszkalny jednorodzinny lub
zesp takich budynkw, wraz z budynkami garaowymi i gospodarczymi,
3) zabudowie zagrodowej - naley przez to rozumie w szczeglnoci budynki mieszkalne, budynki
gospodarcze lub inwentarskie w rodzinnych gospodarstwach rolnych, hodowlanych lub ogrodniczych
oraz w gospodarstwach lenych,
4) budynku mieszkalnym - naley przez to rozumie:
a) budynek mieszkalny wielorodzinny,
b) budynek mieszkalny jednorodzinny,
5) budynku zamieszkania zbiorowego - naley przez to rozumie budynek przeznaczony do
okresowego pobytu ludzi, w szczeglnoci hotel, motel, pensjonat, dom wypoczynkowy, dom
wycieczkowy, schronisko modzieowe, schronisko, internat, dom studencki, budynek koszarowy,
budynek zakwaterowania na terenie zakadu karnego, aresztu ledczego, zakadu poprawczego,
schroniska dla nieletnich, a take budynek do staego pobytu ludzi, w szczeglnoci dom dziecka,
dom rencistw i dom zakonny,
6) budynku uytecznoci publicznej naley przez to rozumie budynek przeznaczony na potrzeby
administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwoci, kultury, kultu religijnego, owiaty, szkolnictwa
wyszego, nauki, wychowania, opieki zdrowotnej, spoecznej lub socjalnej, obsugi bankowej, handlu,
gastronomii, usug, w tym usug pocztowych lub telekomunikacyjnych, turystyki, sportu, obsugi
pasaerw w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym, morskim lub wodnym rdldowym, oraz
inny budynek przeznaczony do wykonywania podobnych funkcji; za budynek uytecznoci publicznej
uznaje si take budynek biurowy lub socjalny,
7) budynku rekreacji indywidualnej - naley przez to rozumie budynek przeznaczony do okresowego
wypoczynku,
8) budynku gospodarczym - naley przez to rozumie budynek przeznaczony do niezawodowego
wykonywania prac warsztatowych oraz do przechowywania materiaw, narzdzi, sprztu i podw
rolnych sucych mieszkacom budynku mieszkalnego, budynku zamieszkania zbiorowego,
budynku rekreacji indywidualnej, a take ich otoczenia, a w zabudowie zagrodowej przeznaczony
rwnie do przechowywania rodkw produkcji rolnej i sprztu oraz podw rolnych,
9) mieszkaniu - naley przez to rozumie zesp pomieszcze mieszkalnych i pomocniczych, majcy
odrbne wejcie, wydzielony staymi przegrodami budowlanymi, umoliwiajcy stay pobyt ludzi i
prowadzenie samodzielnego gospodarstwa domowego,
10) pomieszczeniu mieszkalnym - naley przez to rozumie pokoje w mieszkaniu, a take sypialnie i
pomieszczenia do dziennego pobytu ludzi w budynku zamieszkania zbiorowego,
11) pomieszczeniu pomocniczym - naley przez to rozumie pomieszczenie znajdujce si w obrbie
mieszkania lub lokalu uytkowego suce do celw komunikacji wewntrznej, higieniczno-
sanitarnych, przygotowywania posikw, z wyjtkiem kuchni zakadw ywienia zbiorowego, a take
do przechowywania ubra, przedmiotw oraz ywnoci,
12) pomieszczeniu technicznym - naley przez to rozumie pomieszczenie przeznaczone dla urzdze
sucych do funkcjonowania i obsugi technicznej budynku,
13) pomieszczeniu gospodarczym - naley przez to rozumie pomieszczenie znajdujce si poza
mieszkaniem lub lokalem uytkowym, suce do przechowywania przedmiotw lub produktw
ywnociowych uytkownikw budynku, materiaw lub sprztu zwizanego z obsug budynku, a
take opau lub odpadw staych,
14) lokalu uytkowym - naley przez to rozumie jedno pomieszczenie lub zesp pomieszcze,
wydzielone staymi przegrodami budowlanymi, niebdce mieszkaniem, pomieszczeniem
technicznym albo pomieszczeniem gospodarczym,

Strona 3 z 119
15) poziomie terenu naley przez to rozumie przyjt w projekcie rzdn terenu w danym miejscu
dziaki budowlanej,
16) kondygnacji naley przez to rozumie poziom, nadziemn lub podziemn cz budynku, zawart
pomidzy powierzchni posadzki na stropie lub najwyej pooonej warstwy podogowej na gruncie, a
powierzchni posadzki na stropie, bd warstwy osaniajcej izolacj ciepln stropu, znajdujcego
si nad t czci budynku, przy czym za kondygnacj uwaa si take poddasze z pomieszcze-
niami przeznaczonymi na pobyt ludzi oraz poziom cz budynku stanowic przestrze na
urzdzenia techniczne, majc redni wysoko w wietle wiksz ni 2 m; za kondygnacj nie
uznaje si nadbudwek ponad dachem, takich jak maszynownia dwigu, centrala wentylacyjna,
klimatyzacyjna lub kotownia,
17) kondygnacji podziemnej naley przez to rozumie kondygnacj zagbion ze wszystkich stron
budynku, co najmniej do poowy jej wysokoci w wietle poniej poziomu przylegajcego do niego
terenu, a take kad usytuowan pod ni kondygnacj,
18) kondygnacji nadziemnej naley przez to rozumie kad kondygnacj niebdc kondygnacj
podziemn,
19) antresoli - naley przez to rozumie grn cz kondygnacji lub pomieszczenia znajdujc si nad
przedzielajcym je stropem porednim o powierzchni mniejszej od powierzchni tej kondygnacji lub
pomieszczenia, niezamknit przegrodami budowlanymi od strony wntrza, z ktrego jest
wydzielona,
20) suterenie - naley przez to rozumie kondygnacj budynku lub jej cz zawierajc pomieszczenia,
w ktrej poziom podogi w czci lub caoci znajduje si poniej poziomu projektowanego lub
urzdzonego terenu, lecz co najmniej od strony jednej ciany z oknami poziom podogi znajduje si
nie wicej ni 0,9 m poniej poziomu terenu przylegajcego do tej strony budynku,
21) piwnicy - naley przez to rozumie kondygnacj podziemn lub najnisz nadziemn bd ich cz,
w ktrych poziom podogi co najmniej z jednej strony budynku znajduje si poniej poziomu terenu,
22) terenie biologicznie czynnym naley przez to rozumie teren z nawierzchni ziemn urzdzon w
sposb zapewniajcy naturaln wegetacj, a take 50%, powierzchni tarasw i stropodachw z tak
nawierzchni, nie mniejsz jednak ni 10 m
2
, oraz wod powierzchniow na tym terenie,
23) powierzchni wewntrznej budynku - naley przez to rozumie sum powierzchni wszystkich
kondygnacji budynku, mierzon po wewntrznym obrysie przegrd zewntrznych budynku w
poziomie podogi, bez pomniejszenia o powierzchni przekroju poziomego konstrukcji i przegrd
wewntrznych, jeeli wystpuj one na tych kondygnacjach, a take z powikszeniem o powierzchni
antresoli,
24) kubaturze brutto budynku - naley przez to rozumie sum kubatury brutto wszystkich kondygnacji,
stanowic iloczyn powierzchni cakowitej, mierzonej po zewntrznym obrysie przegrd
zewntrznych i wysokoci kondygnacji brutto, albo midzy podog na stropie lub warstw
wyrwnawcz na gruncie a grn powierzchni podogi bd warstwy osaniajcej izolacj ciepln
stropu nad najwysz kondygnacj, przy czym do kubatury brutto budynku:
a) wlicza si kubatur przej, przewitw i przejazdw bramowych, poddaszy nieuytkowych oraz
przekrytych czci zewntrznych budynku, takich jak: loggie, podcienia, ganki, kruganki,
werandy, a take kubatur balkonw i tarasw, obliczan do wysokoci balustrady,
b) nie wlicza si kubatury aw i stp fundamentowych, kanaw i studzienek instalacyjnych,
studzienek przy oknach piwnicznych, zewntrznych schodw, ramp i pochylni, gzymsw, daszkw
i oson oraz kominw i attyk ponad paszczyzn dachu.
4. Pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi dziel si na:
1) pomieszczenia przeznaczone na stay pobyt ludzi, w ktrych przebywanie tych samych osb w cigu
doby trwa duej ni 4 godziny,
2) pomieszczenia przeznaczone na czasowy pobyt ludzi, w ktrych przebywanie tych samych osb w
cigu doby trwa od 2 do 4 godzin wcznie.
5. 1. Nie uwaa si za przeznaczone na pobyt ludzi pomieszcze, w ktrych:
1) czny czas przebywania tych samych osb jest krtszy ni 2 godziny w cigu doby, a wykonywane
czynnoci maj charakter dorywczy bd te praca polega na krtkotrwaym przebywaniu zwizanym
z dozorem oraz konserwacj maszyn i urzdze lub utrzymaniem czystoci i porzdku,

Strona 4 z 119
2) maj miejsce procesy technologiczne niepozwalajce na zapewnienie warunkw przebywania osb
stanowicych ich obsug, bez zastosowania indywidualnych urzdze ochrony osobistej i
zachowania specjalnego reimu organizacji pracy,
3) jest prowadzona hodowla rolin lub zwierzt, niezalenie od czasu przebywania w nich osb
zajmujcych si obsug.
2. Przepis ust. 1 nie narusza przepisw dotyczcych bezpieczestwa i higieny pracy.
6. Wysoko budynku, suc do przyporzdkowania temu budynkowi odpowiednich wymaga
rozporzdzenia, mierzy si od poziomu terenu przy najniej pooonym wejciu do budynku lub jego
czci, znajdujcym si na pierwszej kondygnacji nadziemnej budynku, do grnej powierzchni najwyej
pooonego stropu, cznie z gruboci izolacji cieplnej i warstwy j osaniajcej bez uwzgldniania
wyniesionych ponad t paszczyzn maszynowni dwigw i innych pomieszcze technicznych, bd do
najwyej pooonego punktu stropodachu, lub konstrukcji przekrycia budynku znajdujcego si
bezporednio nad pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi.
7. (uchylony).
8. W celu okrelenia wymaga technicznych i uytkowych wprowadza si nastpujcy podzia
budynkw na grupy wysokoci:
1) niskie (N) - do 12 m wcznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokoci do 4 kondygnacji
nadziemnych wcznie,
2) redniowysokie (SW) - ponad 12 m do 25 m wcznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o
wysokoci ponad 4 do 9 kondygnacji nadziemnych wcznie,
3) wysokie (W) - ponad 25 m do 55 m wcznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokoci
ponad 9 do 18 kondygnacji nadziemnych wcznie,
4) wysokociowe (WW) - powyej 55 m nad poziomem terenu.

9. 1. Wymagane w rozporzdzeniu wymiary naley rozumie, jako uzyskane z uwzgldnieniem
wykoczenia powierzchni elementw budynku, a w odniesieniu do szerokoci drzwi, jako wymiary
w wietle ocienicy.
2. Grubo skrzyda drzwi po otwarciu nie moe pomniejsza wymiaru szerokoci otworu w wietle
ocienicy.
3. Okrelone w rozporzdzeniu odlegoci budynkw od innych budynkw, urzdze budowlanych lub
granicy dziaki budowlanej mierzy si w poziomie w miejscu ich najmniejszego oddalenia.
4. Dla budynkw istniejcych dopuszcza si przyjmowanie odlegoci, o ktrych mowa w ust. 3, bez
uwzgldnienia gruboci warstw izolacji termicznej, tynkw lub okadzin zewntrznych, przy czym
nie dotyczy to ciany budynku usytuowanej bezporednio przy granicy dziaki.
5. Wykaz Polskich Norm powoanych w rozporzdzeniu okrela zacznik nr 1 do rozporzdzenia.
Dzia II
Zabudowa i zagospodarowanie dziaki budowlanej
Rozdzia 1
Usytuowanie budynku
10. (uchylony).
11. 1. Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi powinien by wznoszony poza
zasigiem zagroe i uciliwoci okrelonych w przepisach odrbnych, przy czym dopuszcza si
wznoszenie budynkw w tym zasigu pod warunkiem zastosowania rodkw technicznych
zmniejszajcych uciliwoci poniej poziomu ustalonego w tych przepisach bd zwikszajcych

Strona 5 z 119
odporno budynku na te zagroenia i uciliwoci, jeeli nie jest to sprzeczne z warunkami ustalonymi
dla obszarw ograniczonego uytkowania, okrelonych w przepisach odrbnych.
2. Do uciliwoci, o ktrych mowa w ust. 1, zalicza si w szczeglnoci:
1) szkodliwe promieniowanie i oddziaywanie pl elektromagnetycznych,
2) haas i drgania (wibracje),
3) zanieczyszczenie powietrza,
4) zanieczyszczenie gruntu i wd,
5) powodzie i zalewanie wodami opadowymi,
6) osuwiska gruntu, lawiny skalne i niene,
7) szkody spowodowane dziaalnoci grnicz.

12.1. Jeeli z przepisw 13, 60 i 271 273 lub przepisw odrbnych okrelajcych dopuszczalne
odlegoci niektrych budowli od budynkw nie wynikaj inne wymagania, budynek na dziace budowlanej
naley sytuowa od granicy z ssiedni dziak budowlan w odlegoci nie mniejszej ni:
1) 4 m w przypadku budynku zwrconego cian z otworami okiennymi lub drzwiowymi w stron tej
granicy,
2) 3 m w przypadku budynku zwrconego cian bez otworw okiennych lub drzwiowych w stron
tej granicy.
2. Sytuowanie budynku w przypadku, o ktrym mowa w ust. 1 pkt 2, dopuszcza si w odlegoci 1,5 m
od granicy lub bezporednio przy tej granicy, jeeli wynika to z ustale planu miejscowego albo decyzji o
warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.
3. W zabudowie jednorodzinnej, uwzgldniajc przepisy odrbne oraz zawarte w 13, 60 i 271
273, dopuszcza si:
1) sytuowanie budynku cian bez otworw okiennych lub drzwiowych bezporednio przy granicy z
ssiedni dziak budowlan lub w odlegoci mniejszej ni okrelona w ust. 1 pkt 2, lecz nie
mniejszej ni 1,5 m, na dziace budowlanej o szerokoci mniejszej od 16 m,
2) sytuowanie budynku bezporednio przy granicy z ssiedni dziak budowlan, jeeli bdzie on
przylega ca powierzchni swojej ciany do ciany budynku istniejcego na ssiedniej dziace lub do
ciany budynku projektowanego, dla ktrego istnieje ostateczna decyzja o pozwoleniu na budow,
pod warunkiem, e jego cz leca w pasie o szerokoci 3 m wzdu granicy dziaki bdzie miaa
dugo i wysoko nie wiksze ni ma budynek istniejcy lub projektowany na ssiedniej dziace
budowlanej,
3) rozbudow budynku istniejcego, usytuowanego w odlegoci mniejszej ni okrelona w ust. 1 od
granicy z ssiedni dziak budowlan, jeeli w pasie o szerokoci 3 m wzdu tej granicy zostan
zachowane jego dotychczasowe wymiary, a take nadbudow tak usytuowanego budynku o nie
wicej ni jedn kondygnacj, przy czym w nadbudowanej cianie, zlokalizowanej w odlegoci
mniejszej ni 4 m od granicy nie moe by otworw okiennych lub drzwiowych,
4) sytuowanie budynku gospodarczego i garau o dugoci mniejszej ni 5,5 m i o wysokoci
mniejszej ni 3 m bezporednio przy granicy z ssiedni dziak budowlan lub w odlegoci nie
mniejszej ni 1,5 m cian bez otworw okiennych lub drzwiowych.
4. Usytuowanie budynku na dziace budowlanej w sposb, o ktrym mowa w ust. 2 i 3, powoduje
objcie ssiedniej dziaki budowlanej obszarem oddziaywania w rozumieniu art. 3 pkt 20 ustawy Prawo
budowlane.
5. Odlego od granicy z ssiedni dziak budowlan nie moe by mniejsza ni:
1) 1,5 m do okapu, gzymsu, balkonu lub daszku nad wejciem, a take do takich czci budynku jak
galeria, taras, schody zewntrzne, pochylnia lub rampa,
2) 4 m do zwrconego w stron tej granicy otworu okiennego umieszczonego w dachu lub poaci
dachowej.
6. Budynek inwentarski lub budynek gospodarczy, uwzgldniajc przepisy odrbne oraz zawarte w
13, 60 i 271 273, nie moe by sytuowany cian z otworami okiennymi lub drzwiowymi w odlegoci
mniejszej ni 8 m od ciany istniejcego na ssiedniej dziace budowlanej budynku mieszkalnego,

Strona 6 z 119
budynku zamieszkania zbiorowego lub budynku uytecznoci publicznej, lub takiego, dla ktrego istnieje
ostateczna decyzja o pozwoleniu na budow, z zastrzeeniem ust. 3 pkt 4.
7. Odlegoci od granicy z ssiedni dziak budowlan do podziemnej czci budynku, a take
budowli podziemnej speniajcej funkcje uytkowe budynku, znajdujcych si cakowicie poniej poziomu
otaczajcego terenu, nie ustala si.
13. 1. Odlego budynku z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi od innych obiektw
powinna umoliwia naturalne owietlenie tych pomieszcze - co uznaje si za spenione, jeeli:
1) midzy ramionami kta 60, wyznaczonego w paszczynie poziomej, z wierzchokiem usytuowanym
w wewntrznym licu ciany na osi okna pomieszczenia przesanianego, nie znajduje si
przesaniajca cz tego samego budynku lub inny obiekt przesaniajcy w odlegoci mniejszej ni:
a) wysoko przesaniania - dla obiektw przesaniajcych o wysokoci do 35 m,
b) 35 m - dla obiektw przesaniajcych o wysokoci ponad 35 m,
2) zostay zachowane wymagania, o ktrych mowa w 57 i 60.
2. Wysoko przesaniania, o ktrej mowa w ust. 1 pkt 1, mierzy si od poziomu dolnej krawdzi
najniej pooonych okien budynku przesanianego do poziomu najwyszej zacieniajcej krawdzi obiektu
przesaniajcego lub jego przesaniajcej czci.
3. Dopuszcza si sytuowanie obiektu przesaniajcego w odlegoci nie mniejszej ni 10 m od okna
pomieszczenia przesanianego, takiego jak maszt, komin, wiea lub inny obiekt budowlany, bez
ograniczenia jego wysokoci, lecz o szerokoci przesaniajcej nie wikszej ni 3 m, mierzc j
rwnolegle do paszczyzny okna.
4. Odlegoci, o ktrych mowa w ust. 1 pkt 1, mog by zmniejszone nie wicej ni o poow w
zabudowie rdmiejskiej.
Rozdzia 2
Dojcia i dojazdy
14. 1. Do dziaek budowlanych oraz do budynkw i urzdze z nimi zwizanych naley zapewni
dojcie i dojazd umoliwiajcy dostp do drogi publicznej, odpowiednie do przeznaczenia i sposobu ich
uytkowania oraz wymaga dotyczcych ochrony przeciwpoarowej, okrelonych w przepisach
odrbnych. Szeroko jezdni nie moe by mniejsza ni 3 m.
2. Dopuszcza si zastosowanie dojcia i dojazdu do dziaek budowlanych w postaci cigu pieszo-
jezdnego, pod warunkiem e ma on szeroko nie mniejsz ni 5 m, umoliwiajc ruch pieszy oraz ruch i
postj pojazdw.
3. Do budynku i urzdze z nim zwizanych, wymagajcych dojazdw, funkcj t mog spenia
dojcia, pod warunkiem e ich szeroko nie bdzie mniejsza ni 4,5 m.
4. Dojcia i dojazdy do budynkw, z wyjtkiem jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji
indywidualnej, powinny mie zainstalowane owietlenie elektryczne, zapewniajce bezpieczne ich
uytkowanie po zapadniciu zmroku.
15. 1. Szeroko, promienie ukw dojazdw, nachylenie podune i poprzeczne oraz nono
nawierzchni naley dostosowa do wymiarw gabarytowych, ciaru cakowitego i warunkw ruchu
pojazdw, ktrych dojazd do dziaki budowlanej i budynku jest konieczny ze wzgldu na ich
przeznaczenie, zgodnie z warunkami okrelonymi w przepisach odrbnych.
2. Dojcia suce rwnoczenie do ruchu pojazdw gospodarczych i uprzywilejowanych o masie
cakowitej do 2,5 tony powinny mie nawierzchni o nonoci co najmniej dostosowanej do masy tych
pojazdw.
16. 1. Do wej do budynku mieszkalnego wielorodzinnego, zamieszkania zbiorowego i
uytecznoci publicznej powinny by doprowadzone od doj i dojazdw, o ktrych mowa w 14 ust. 1 i
3, utwardzone dojcia o szerokoci minimalnej 1,5 m, przy czym co najmniej jedno dojcie powinno
zapewnia osobom niepenosprawnym dostp do caego budynku lub tych jego czci, z ktrych osoby te
mog korzysta.
2. Wymaganie dostpnoci osb niepenosprawnych, o ktrym mowa w ust. 1, nie dotyczy

Strona 7 z 119
budynkw na terenach zamknitych, a take budynkw w zakadach karnych, aresztach ledczych,
zakadach poprawczych i schroniskach dla nieletnich oraz budynkw w zakadach pracy, niebdcych
zakadami pracy chronionej, z wyjtkiem budynkw, o ktrych mowa w 3 pkt 6.
17. (uchylony).
Rozdzia 3
Miejsca postojowe dla samochodw osobowych
18. 1. Zagospodarowujc dziak budowlan, naley urzdzi, stosownie do jej przeznaczenia i
sposobu zabudowy, miejsca postojowe dla samochodw uytkownikw staych i przebywajcych
okresowo, w tym rwnie miejsca postojowe dla samochodw, z ktrych korzystaj osoby
niepenosprawne.
2. Liczb i sposb urzdzenia miejsc postojowych naley dostosowa do wymaga ustalonych w
decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, z uwzgldnieniem potrzebnej liczby miejsc, z
ktrych korzystaj osoby niepenosprawne.
19. 1. Odlego wydzielonych miejsc postojowych, w tym rwnie zadaszonych, lub otwartego
garau wielopoziomowego dla samochodw osobowych od okien pomieszcze przeznaczonych na stay
pobyt ludzi w budynku mieszkalnym, budynku zamieszkania zbiorowego, z wyjtkiem hotelu, budynku
opieki zdrowotnej, owiaty i wychowania, a take od placu zabaw i boiska dla dzieci i modziey, nie moe
by mniejsza ni:

1) 7 m w przypadku do 4 stanowisk wcznie,
2) 10 m - w przypadku 5 do 60 stanowisk wcznie,
3) 20 m - w przypadku wikszej liczby stanowisk, z uwzgldnieniem 276 ust. 1.
2. Odlego wydzielonych miejsc postojowych lub otwartego garau wielopoziomowego dla
samochodw osobowych od granicy dziaki budowlanej nie moe by mniejsza ni:
1) 3 m w przypadku do 4 stanowisk wcznie,
2) 6 m - w przypadku 5-60 stanowisk wcznie,
3) 16 m - w przypadku wikszej liczby stanowisk.
3. Odlegoci, o ktrych mowa w ust. 1 i 2, stosuje si do sytuowania wjazdw do zamknitego
garau w stosunku do okien budynku opieki zdrowotnej, owiaty i wychowania, a take placw zabaw i
boisk dla dzieci i modziey.
4. Zachowanie odlegoci, o ktrych mowa w ust. 1 i 2, nie jest wymagane przy sytuowaniu miejsc
postojowych midzy liniami rozgraniczajcymi ulic.
20. Miejsca postojowe dla samochodw, z ktrych korzystaj wycznie osoby niepenosprawne,
mog by usytuowane w odlegoci nie mniejszej ni 5 m od okien budynku mieszkalnego
wielorodzinnego i zamieszkania zbiorowego oraz zblione bez adnych ogranicze do innych budynkw.
Miejsca te wymagaj odpowiedniego oznakowania.
21. 1. Stanowiska postojowe dla samochodw osobowych powinny mie co najmniej szeroko 2,3
m i dugo 5 m, przy czym dla samochodw uytkowanych przez osoby niepenosprawne szeroko
stanowiska powinna wynosi co najmniej 3,6 m i dugo 5 m, a w przypadku usytuowania wzdu jezdni -
dugo co najmniej 6 m i szeroko co najmniej 3,6 m, z moliwoci jej ograniczenia do 2,3 m w
przypadku zapewnienia moliwoci korzystania z przylegajcego dojcia lub cigu pieszo-jezdnego.
2. Stanowiska postojowe i dojazdy manewrowe dla samochodw osobowych powinny mie
nawierzchni utwardzon lub co najmniej gruntow stabilizowan, ze spadkiem zapewniajcym spyw
wody.
3. Stanowiska przeznaczone do mycia i niezawodowego przegldu samochodw w zgrupowaniach
miejsc postojowych powinny mie doprowadzenie wody oraz tward nawierzchni ze spadkami
zapewniajcymi spyw wody do wpustw kanalizacyjnych z osadnikami bota i apaczami oleju.
Rozdzia 4

Strona 8 z 119
Miejsca gromadzenia odpadw staych
22. 1. Na dziakach budowlanych naley przewidzie miejsca na pojemniki suce do czasowego
gromadzenia odpadw staych, z uwzgldnieniem moliwoci ich segregacji.
2. Miejscami, o ktrych mowa w ust. 1, mog by:
1) zadaszone osony lub pomieszczenia ze cianami penymi bd aurowymi,
2) wyodrbnione pomieszczenia w budynku, majce posadzk powyej poziomu nawierzchni dojazdu
rodka transportowego odbierajcego odpady, lecz nie wyej ni 0,15 m, w tym take dolne komory
zsypu z bezporednim wyjciem na zewntrz, zaopatrzonym w daszek o wysigu co najmniej 1 m i
przeduony na boki po co najmniej 0,8 m, majce ciany i podogi zmywalne, punkt czerpalny wody,
kratk ciekow, wentylacj grawitacyjn oraz sztuczne owietlenie,
3) utwardzone place do ustawiania kontenerw z zamykanymi otworami wrzutowymi.
3. Midzy wejciami do pomieszcze lub placami, o ktrych mowa w ust. 2, a miejscem dojazdu
samochodw mieciarek wywocych odpady powinno by utwardzone dojcie, umoliwiajce
przemieszczanie pojemnikw na wasnych koach lub na wzkach.
4. Miejsca do gromadzenia odpadw staych przy budynkach wielorodzinnych powinny by dostpne
dla osb niepenosprawnych.
23. 1. Odlego miejsc na pojemniki i kontenery na odpady stae, o ktrych mowa w 22 ust. 2 pkt
1 i 3, powinna wynosi co najmniej 10 m od okien i drzwi do budynkw z pomieszczeniami
przeznaczonymi na pobyt ludzi oraz co najmniej 3 m od granicy z ssiedni dziak. Zachowanie
odlegoci od granicy dziaki nie jest wymagane, jeeli osony lub pomieszczenia stykaj si z podobnymi
urzdzeniami na dziace ssiedniej.
2. W przypadku przebudowy istniejcej zabudowy, odlegoci, o ktrych mowa w ust. 1, mog by
pomniejszone, jednak nie wicej ni o poow, po uzyskaniu opinii pastwowego wojewdzkiego
inspektora sanitarnego.
3. W zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji indywidualnej dopuszcza si zmniejszenie
odlegoci okrelonych w ust. 1 od okien i drzwi do 3 m, od granicy dziaki do 2 m, a take sytuowanie
zadaszonych oson lub pomieszcze na granicy dziaek, jeeli stykaj si one z podobnymi urzdzeniami
na dziace ssiedniej bd te przy linii rozgraniczajcej od strony ulicy.
4. Odlego miejsc na pojemniki i kontenery na odpady stae, o ktrych mowa w 22 ust. 2 pkt 1 i 3,
nie powinna wynosi wicej ni 80 m od najdalszego wejcia do obsugiwanego budynku mieszkalnego
wielorodzinnego, zamieszkania zbiorowego i uytecznoci publicznej. Wymaganie to nie dotyczy
budynkw na terenach zamknitych.
24. 1. Na terenach niezurbanizowanych dopuszcza si stosowanie zbiornikw na odpady stae,
przystosowanych do okresowego oprniania, pod warunkiem usytuowania ich w odlegociach
okrelonych w 23 ust. 1.
2. Zbiorniki, o ktrych mowa w ust. 1, powinny mie nieprzepuszczalne ciany i dno, szczelne
przekrycie z zamykanym otworem wsypowym oraz zamykanym otworem bocznym do usuwania odpadw.
Do zbiornikw tych naley doprowadzi utwardzony dojazd.
25. Przy budynkach wielorodzinnych trzepaki naley sytuowa przy miejscach do gromadzenia
odpadw staych, z zachowaniem odlegoci nie mniejszej ni 10 m od okien i drzwi do pomieszcze
przeznaczonych na pobyt ludzi.
Rozdzia 5
Uzbrojenie techniczne dziaki i odprowadzenie wd powierzchniowych
26. 1. Dziaka budowlana, przewidziana pod zabudow budynkami przeznaczonymi na pobyt ludzi,
powinna mie zapewnion moliwo przyczenia uzbrojenia dziaki lub bezporednio budynku do sieci
wodocigowej, kanalizacyjnej, elektroenergetycznej i ciepowniczej.
2. Za rwnorzdne z przyczeniem do sieci elektroenergetycznej i ciepowniczej uznaje si
zapewnienie moliwoci korzystania z indywidualnych rde energii elektrycznej i ciepa,
odpowiadajcych przepisom odrbnym dotyczcym gospodarki energetycznej i ochrony rodowiska.

Strona 9 z 119
3. W razie braku warunkw przyczenia sieci wodocigowej i kanalizacyjnej dziaka, o ktrej mowa
w ust. 1, moe by wykorzystana pod zabudow budynkami przeznaczonymi na pobyt ludzi, pod
warunkiem zapewnienia moliwoci korzystania z indywidualnego ujcia wody, a take zastosowania
zbiornika bezodpywowego lub przydomowej oczyszczalni ciekw, jeeli ich ilo nie przekracza 5 m
3
na
dob. Jeeli ilo ciekw jest wiksza od 5 m
3
, to ich gromadzenie lub oczyszczanie wymaga pozytywnej
opinii waciwego terenowo inspektora ochrony rodowiska.
4. Na dziakach budowlanych przeznaczonych dla szpitali i sanatoriw, niezalenie od zasilania z
sieci, naley zapewni dodatkowo wasne ujcie wody oraz wasne rdo energii elektrycznej i cieplnej.
5. Spenienie warunkw okrelonych w ust. 1 i 2 nie jest wymagane w przypadku dziaek
przeznaczonych pod budow budynkw rekreacji indywidualnej oraz budynkw inwentarskich i
gospodarczych na wsi, jeeli waciwy organ w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania
terenu nie okreli takich wymaga.
27. Dopuszcza si wykorzystanie pod zabudow zagrodow lub rekreacji indywidualnej dziaki
budowlanej, ktra nie moe by zaopatrzona w wod przeznaczon do spoycia przez ludzi z sieci lub
wasnego ujcia, pod warunkiem zapewnienia moliwoci czerpania lub dostawy wody z uj pooonych
poza granicami dziaki.
28. 1. Dziaka budowlana, na ktrej sytuowane s budynki, powinna by wyposaona w kanalizacj
umoliwiajc odprowadzenie wd opadowych do sieci kanalizacji deszczowej lub oglnospawnej.
2. W razie braku moliwoci przyczenia do sieci kanalizacji deszczowej lub oglnospawnej,
dopuszcza si odprowadzanie wd opadowych na wasny teren nieutwardzony, do dow chonnych lub
do zbiornikw retencyjnych.
29. Dokonywanie zmiany naturalnego spywu wd opadowych w celu kierowania ich na teren
ssiedniej nieruchomoci jest zabronione.
30. Usytuowanie na dziace budowlanej uj wody, urzdze do gromadzenia i oczyszczania
ciekw oraz odpadw staych powinno by zgodne z wymaganiami rozporzdzenia oraz z przepisami
dotyczcymi ochrony gruntu, wd i powietrza.
Rozdzia 6
Studnie
31. 1. Odlego studni dostarczajcej wod przeznaczon do spoycia przez ludzi,
niewymagajcej, zgodnie z przepisami dotyczcymi ochrony uj i rde wodnych, ustanowienia strefy
ochronnej, powinna wynosi - liczc od osi studni - co najmniej:
1) do granicy dziaki - 5 m,
2) do osi rowu przydronego - 7,5 m,
3) do budynkw inwentarskich i zwizanych z nimi szczelnych silosw, zbiornikw do gromadzenia
nieczystoci, kompostu oraz podobnych szczelnych urzdze - 15 m,
4) do najbliszego przewodu rozsczajcego kanalizacji indywidualnej, jeeli odprowadzane s do niej
cieki oczyszczone biologicznie w stopniu okrelonym w przepisach dotyczcych ochrony wd - 30
m,
5) do nieutwardzonych wybiegw dla zwierzt hodowlanych, najbliszego przewodu rozsczajcego
kanalizacji lokalnej bez urzdze biologicznego oczyszczania ciekw oraz do granicy pola
filtracyjnego - 70 m.
2. Dopuszcza si sytuowanie studni w odlegoci mniejszej ni 5 m od granicy dziaki, a take studni
wsplnej na granicy dwch dziaek, pod warunkiem zachowania na obydwu dziakach odlegoci, o
ktrych mowa w ust. 1 pkt 2-5.
32. 1. Obudowa studni kopanej, dostarczajcej wod przeznaczon do spoycia przez ludzi,
powinna by wykonana z materiaw nieprzepuszczalnych i niewpywajcych ujemnie na jako wody, a
zcza elementw obudowy powinny by naleycie uszczelnione. Przy zastosowaniu krgw betonowych
warunek szczelnoci uznaje si za speniony, jeeli wykonane zostanie ich spoinowanie od wewntrz na

Strona 10 z 119
caej wysokoci studni, a ponadto od zewntrz do gbokoci co najmniej 1,5 m od poziomu terenu.
2. Cz nadziemna studni kopanej, niewyposaonej w urzdzenie pompowe, powinna mie
wysoko co najmniej 0,9 m od poziomu terenu oraz by zabezpieczona trwaym i nieprzepuszczalnym
przykryciem, ochraniajcym wntrze studni i urzdzenia do czerpania wody.
3. Cz nadziemna studni kopanej, wyposaonej w urzdzenie pompowe, powinna mie wysoko
co najmniej 0,2 m od poziomu terenu. Przykrycie jej powinno by dopasowane do obudowy i wykonane z
materiau nieprzepuszczalnego oraz mie nono odpowiedni do przewidywanego obcienia.
4. Teren otaczajcy studni kopan, w pasie o szerokoci co najmniej 1 m, liczc od zewntrznej
obudowy studni, powinien by pokryty nawierzchni utwardzon, ze spadkiem 2% w kierunku
zewntrznym.
33. Przy ujciu wd podziemnych za pomoc studni wierconej teren w promieniu co najmniej 1 m
od wprowadzonej w grunt rury naley zabezpieczy w sposb okrelony w 32 ust. 4, a przejcie rury
studziennej przez nawierzchni utwardzon naley uszczelni.
Rozdzia 7
Zbiorniki bezodpywowe na nieczystoci cieke
34. Zbiorniki na nieczystoci cieke mog by stosowane tylko na dziakach budowlanych
niemajcych moliwoci przyczenia do sieci kanalizacyjnej, przy czym nie dopuszcza si ich stosowania
na obszarach podlegajcych szczeglnej ochronie rodowiska i naraonych na powodzie oraz zalewanie
wodami opadowymi.
35. Zbiorniki bezodpywowe na nieczystoci cieke, doy ustpw nieskanalizowanych oraz
urzdzenia kanalizacyjne i zbiorniki do usuwania i gromadzenia wydalin pochodzenia zwierzcego
powinny mie dno i ciany nieprzepuszczalne, szczelne przekrycie z zamykanym otworem do usuwania
nieczystoci i odpowietrzenie wyprowadzone co najmniej 0,5 m ponad poziom terenu.
36. 1. Odlego pokryw i wylotw wentylacji ze zbiornikw bezodpywowych na nieczystoci cieke,
dow ustpw nieskanalizowanych o liczbie miejsc nie wikszej ni 4 i podobnych urzdze sanitarno-
gospodarczych o pojemnoci do 10 m
3
powinna wynosi co najmniej:
1) od okien i drzwi zewntrznych do pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi oraz do magazynw
produktw spoywczych - 15 m,
2) od granicy dziaki ssiedniej, drogi (ulicy) lub cigu pieszego - 7,5 m.
2. W zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji indywidualnej odlegoci urzdze sanitarno-
gospodarczych, o ktrych mowa w ust. 1, powinny wynosi co najmniej:
1) od okien i drzwi zewntrznych do pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi - 5 m, przy czym nie
dotyczy to dow ustpowych w zabudowie jednorodzinnej,
2) od granicy dziaki ssiedniej, drogi (ulicy) lub cigu pieszego - 2 m.
3. Odlegoci pokryw i wylotw wentylacji z dow ustpw nieskanalizowanych o liczbie miejsc
wikszej ni 4 oraz zbiornikw bezodpywowych na nieczystoci cieke i kompostownikw o pojemnoci
powyej 10 m
3
do 50 m
3
powinny wynosi co najmniej:
1) od okien i drzwi zewntrznych do pomieszcze wymienionych w ust. 1 pkt 1 - 30 m,
2) od granicy dziaki ssiedniej - 7,5 m,
3) od linii rozgraniczajcej drogi (ulicy) lub cigu pieszego - 10 m.
4. Waciwy organ w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w porozumieniu z
pastwowym wojewdzkim inspektorem sanitarnym, moe ustali dla dziaek budowlanych pooonych
przy zabudowanych dziakach ssiednich odlegoci mniejsze ni okrelone w ust. 1 i 2.
5. Kryte zbiorniki bezodpywowe na nieczystoci cieke oraz doy ustpowe mog by sytuowane w
odlegoci mniejszej ni 2 m od granicy, w tym take przy granicy dziaek, jeeli ssiaduj z podobnymi
urzdzeniami na dziace ssiedniej, pod warunkiem zachowania odlegoci okrelonych w 31 i 36.
6. Odlegoci zbiornikw bezodpywowych na nieczystoci cieke i kompostownikw o pojemnoci
powyej 50 m
3
od budynkw przeznaczonych na pobyt ludzi naley przyjmowa zgodnie ze wskazaniem
ekspertyzy technicznej, przyjtej przez pastwowego wojewdzkiego inspektora sanitarnego.

Strona 11 z 119
37. Przepywowe, szczelne osadniki podziemne, stanowice cz przydomowej oczyszczalni
ciekw gospodarczo-bytowych, suce do wstpnego ich oczyszczania, mog by sytuowane w
bezporednim ssiedztwie budynkw jednorodzinnych, pod warunkiem wyprowadzenia ich
odpowietrzenia przez instalacj kanalizacyjn co najmniej 0,6 m powyej grnej krawdzi okien i drzwi
zewntrznych w tych budynkach.
38. Odlego osadnikw bota, apaczy olejw mineralnych i tuszczu, neutralizatorw ciekw i
innych podobnych zbiornikw od okien otwieralnych i drzwi zewntrznych do pomieszcze
przeznaczonych na pobyt ludzi powinna wynosi co najmniej 5 m, jeeli przepisy odrbne nie stanowi
inaczej.
Rozdzia 8
Ziele i urzdzenia rekreacyjne
39. Na dziakach budowlanych, przeznaczonych pod zabudow wielorodzinn, budynki opieki
zdrowotnej (z wyjtkiem przychodni) oraz owiaty i wychowania co najmniej 25% powierzchni dziaki
naley urzdzi jako powierzchni terenu biologicznie czynnego, jeeli inny procent nie wynika z ustale
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
40. 1. W zespole budynkw wielorodzinnych objtych jednym pozwoleniem na budow naley,
stosownie do potrzeb uytkowych, przewidzie place zabaw dla dzieci i miejsca rekreacyjne dostpne dla
osb niepenosprawnych, przy czym co najmniej 30 % tej powierzchni powinno znajdowa si na terenie
biologicznie czynnym, chyba e przepisy odrbne stanowi inaczej.
2. Nasonecznienie placu zabaw dla dzieci powinno wynosi co najmniej 4 godziny, liczone w dniach
rwnonocy (21 marca i 21 wrzenia) w godzinach 10
00
-16
00
. W zabudowie rdmiejskiej dopuszcza si
nasonecznienie nie krtsze ni 2 godziny.
3. Odlego placw i urzdze, o ktrych mowa w ust. 1, od linii rozgraniczajcych ulic, od okien
pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi oraz od miejsc gromadzenia odpadw powinna wynosi co
najmniej 10 m.
Rozdzia 9
Ogrodzenia
41. 1. Ogrodzenie nie moe stwarza zagroenia dla bezpieczestwa ludzi i zwierzt.
2. Umieszczanie na ogrodzeniach, na wysokoci mniejszej ni 1,8 m, ostro zakoczonych
elementw, drutu kolczastego, tuczonego szka oraz innych podobnych wyrobw i materiaw jest
zabronione.
3. Przepisy ust. 1 i 2 nie dotycz ogrodze wewntrznych w zakadach karnych i aresztach
ledczych.
42. 1. Bramy i furtki w ogrodzeniu nie mog otwiera si na zewntrz dziaki.
2. Furtki w ogrodzeniu przy budynkach mieszkalnych wielorodzinnych i budynkach uytecznoci
publicznej nie mog utrudnia dostpu do nich osobom niepenosprawnym poruszajcym si na wzkach
inwalidzkich.
43. Szeroko bramy powinna wynosi w wietle co najmniej 2,4 m, a w przypadku zastosowania
furtki jej szeroko powinna by nie mniejsza ni 0,9 m, przy czym na drodze poarowej szerokoci te
reguluj przepisy odrbne dotyczce ochrony przeciwpoarowej.
Dzia III
Budynki i pomieszczenia

Strona 12 z 119
Rozdzia 1
Wymagania oglne
44. Budynek, jego ukad funkcjonalny i przestrzenny, ustrj konstrukcyjny oraz rozwizania
techniczne i materiaowe elementw budowlanych powinny by zaprojektowane i wykonane w sposb
odpowiadajcy wymaganiom wynikajcym z jego usytuowania i przeznaczenia oraz z odnoszcych si do
niego przepisw rozporzdzenia i przepisw odrbnych.
45. Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi powinien by zaopatrzony co
najmniej w wod do spoycia przez ludzi oraz do celw przeciwpoarowych, jeeli wymagaj tego
przepisy odrbne, a odpowiednio do ich przeznaczenia - take na inne cele. W innych budynkach
zaopatrzenie w wod powinno wynika z ich przeznaczenia i potrzeb ochrony przeciwpoarowej.
46. Budynek mieszkalny, zamieszkania zbiorowego, opieki zdrowotnej, opieki spoecznej i
socjalnej, owiaty, nauki, zakadu ywienia, produkcji i handlu ywnoci, a take inne budynki, jeeli s
wyposaone w wanny, natryski lub umywalki, powinny mie indywidualn lub centraln instalacj ciepej
wody. Warunek doprowadzenia ciepej wody do umywalek nie dotyczy budynkw w zabudowie
zagrodowej i rekreacji indywidualnej.
47. Budynek wyposaony w instalacj wodocigow powinien mie zapewnione odprowadzenie
ciekw bytowo-gospodarczych oraz ciekw technologicznych, jeeli one wystpuj.
48. 1. Kady budynek przeznaczony na pobyt ludzi oraz inne budynki, w ktrych w trakcie
uytkowania powstaj odpady i nieczystoci stae, powinny mie miejsca przystosowane do czasowego
gromadzenia tych odpadw i nieczystoci, usytuowane w samym budynku lub w jego otoczeniu.
2. Budynki, o ktrych mowa w ust. 1, z wyjtkiem wysokociowych, mog by wyposaone w
wewntrzne urzdzenia (zsypy) do usuwania odpadw i nieczystoci staych.
49. Budynek i pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi oraz inne budynki, jeeli wynika to z ich
przeznaczenia, powinny by wyposaone w instalacje (urzdzenia) do ogrzewania pomieszcze w okresie
obnionych temperatur, umoliwiajce utrzymanie temperatury powietrza wewntrznego odpowiedniej do
ich przeznaczenia. Wymaganie to nie dotyczy budynkw rekreacyjnych, uytkowanych wycznie w
sezonie letnim.
50. Budynek i pomieszczenia, w ktrych s zainstalowane paleniska na paliwo stae lub komory
spalania z palnikami na paliwo pynne lub gazowe, powinny mie przewody kominowe do odprowadzania
dymu i spalin.
51. Budynek i pomieszczenia powinny mie zapewnion wentylacj lub klimatyzacj, stosownie do
ich przeznaczenia.
52. Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi moe by zaopatrywany w gaz z
sieci gazowej, baterii butli lub zbiornikw staych gazu pynnego, zgodnie z warunkami okrelonym w
156 ust. 1 i 157.
53. 1. Budynek, odpowiednio do potrzeb wynikajcych z jego przeznaczenia, powinien by
wyposaony w wewntrzn instalacj elektryczn.
2. Budynek naley wyposay w instalacj chronic od wyadowa atmosferycznych. Obowizek
ten odnosi si do budynkw wyszczeglnionych w Polskiej Normie dotyczcej ochrony odgromowej
obiektw budowlanych.
54. 1. Budynek uytecznoci publicznej, budynek mieszkalny wielorodzinny, budynek
zamieszkania zbiorowego niebdcy budynkiem koszarowym oraz kady inny budynek majcy najwysz
kondygnacj z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt wicej ni 50 osb, w ktrych rnica
poziomw posadzek pomidzy pierwsz i najwysz kondygnacj nadziemn, niestanowic drugiego

Strona 13 z 119
poziomu w mieszkaniu dwupoziomowym, przekracza 9,5 m, a take majcy dwie lub wicej kondygnacji
nadziemnych budynek opieki zdrowotnej i budynek opieki spoecznej naley wyposay w dwig
osobowy.
2. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym, budynku zamieszkania zbiorowego oraz budynku
uytecznoci publicznej, wyposaanym w dwigi, naley zapewni dojazd z poziomu terenu i dostp na
wszystkie kondygnacje uytkowe osobom niepenosprawnym.
3. W przypadku wbudowywania lub przybudowywania szybu dwigowego do istniejcego budynku
dopuszcza si usytuowanie drzwi przystankowych na poziomie spocznika midzypitrowego, jeeli
zostanie zapewniony dostp do kondygnacji uytkowej osobom niepenosprawnym.
55. 1. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym niewyposaanym w dwigi naley wykona
pochylni lub zainstalowa odpowiednie urzdzenie techniczne, umoliwiajce dostp osobom
niepenosprawnym do mieszka pooonych na pierwszej kondygnacji nadziemnej oraz do kondygnacji
podziemnej zawierajcej miejsca postojowe dla samochodw osobowych.
2. W niskim budynku zamieszkania zbiorowego i budynku uytecznoci publicznej, niewymagajcym
wyposaenia w dwigi, o ktrych mowa w 54 ust. 1, naley zainstalowa urzdzenia techniczne
zapewniajce osobom niepenosprawnym dostp na kondygnacje z pomieszczeniami uytkowymi, z
ktrych mog korzysta. Nie dotyczy to budynkw koszarowych, zakwaterowania w zakadach karnych,
aresztach ledczych oraz zakadach poprawczych i schroniskach dla nieletnich.
3. Dopuszcza si niewyposaenie w dwigi budynku mieszkalnego wielorodzinnego do 5.
kondygnacji nadziemnej wcznie, jeeli wszystkie pomieszczenia na ostatniej kondygnacji s czci
mieszka dwupoziomowych.
4. W budynku niewyposaonym w dwigi, na ktrego budow zostaa wydana decyzja o pozwoleniu
na budow przed dniem 1 kwietnia 1995 r., na poddaszu usytuowanym bezporednio nad 4. kondygnacj
dopuszcza si zmian sposobu uytkowania pomieszcze na mieszkania.
56. Budynek mieszkalny wielorodzinny, budynek zamieszkania zbiorowego i budynek uytecznoci
publicznej powinien by wyposaony w instalacj telekomunikacyjn, a w miar potrzeby rwnie w inne
instalacje, takie jak: telewizji przemysowej, sygnalizacji dzwonkowej lub domofonowej, w sposb
umoliwiajcy zapewnienie ochrony instalacji przed dostpem osb nieuprawnionych.
Rozdzia 2
Owietlenie i nasonecznienie
57. 1. Pomieszczenie przeznaczone na pobyt ludzi powinno mie zapewnione owietlenie dzienne,
dostosowane do jego przeznaczenia, ksztatu i wielkoci, z uwzgldnieniem warunkw okrelonych w 13
oraz w oglnych przepisach bezpieczestwa i higieny pracy.
2. W pomieszczeniu przeznaczonym na pobyt ludzi stosunek powierzchni okien, liczonej w wietle
ocienic, do powierzchni podogi powinien wynosi co najmniej 1:8, natomiast w innym pomieszczeniu, w
ktrym owietlenie dzienne jest wymagane ze wzgldw na przeznaczenie - co najmniej 1:12.
58. 1. Dopuszcza si owietlenie pomieszczenia przeznaczonego na pobyt ludzi wycznie
wiatem sztucznym, jeeli:
1) owietlenie dzienne nie jest konieczne lub nie jest wskazane ze wzgldw technologicznych,
2) jest uzasadnione celowoci funkcjonaln zlokalizowania tego pomieszczenia w obiekcie
podziemnym lub w czci budynku pozbawionej owietlenia dziennego.
2. W przypadku gdy pomieszczenie, o ktrym mowa w ust. 1, jest pomieszczeniem staej pracy w
rozumieniu oglnych przepisw bezpieczestwa i higieny pracy, dla zastosowania wycznie owietlenia
wiatem sztucznym, w tym elektrycznym, jest wymagane uzyskanie zgody waciwego pastwowego
wojewdzkiego inspektora sanitarnego, wydanej w porozumieniu z waciwym okrgowym inspektorem
pracy.
3. Uzgodnienie, o ktrym mowa w ust. 2, nie dotyczy budynkw sucych obronnoci pastwa.
59.

Strona 14 z 119
1. Pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi oraz do ruchu oglnego (komunikacji) powinny mie
zapewnione owietlenie wiatem sztucznym odpowiednio do potrzeb uytkowych.
2. Oglne owietlenie wiatem sztucznym pomieszczenia przeznaczonego na stay pobyt ludzi
powinno zapewnia odpowiednie warunki uytkowania caej jego powierzchni.
3. Owietlenie wiatem sztucznym poczonych ze sob pomieszcze przeznaczonych na stay
pobyt ludzi oraz do ruchu oglnego (komunikacji) nie powinno wykazywa rnic natenia, wywoujcych
olnienie przy przejciu midzy tymi pomieszczeniami.
60. 1. Pomieszczenia przeznaczone do zbiorowego przebywania dzieci w obku, przedszkolu i
szkole, z wyjtkiem pracowni chemicznej, fizycznej i plastycznej, powinny mie zapewniony czas
nasonecznienia co najmniej 3 godziny w dniach rwnonocy (21 marca i 21 wrzenia) w godzinach 8
oo
-
16
oo
, natomiast pokoje mieszkalne - w godzinach 7
oo
-17
oo
.
2. W mieszkaniu wielopokojowym dopuszcza si ograniczenie wymagania okrelonego w ust. 1 co
najmniej do jednego pokoju, przy czym w rdmiejskiej zabudowie uzupeniajcej dopuszcza si
ograniczenie wymaganego czasu nasonecznienia do 1,5 godziny, a w odniesieniu do mieszkania
jednopokojowego w takiej zabudowie nie okrela si wymaganego czasu nasonecznienia.
Rozdzia 3
Wejcia do budynkw i mieszka
61. 1. Pooenie drzwi wejciowych do budynku oraz ksztat i wymiary pomieszcze wejciowych
powinny umoliwia dogodne warunki ruchu, w tym rwnie osobom niepenosprawnym.
2. Wymaganie przystosowania wej dla osb niepenosprawnych nie dotyczy budynkw
mieszkalnych w zabudowie jednorodzinnej i zagrodowej oraz budynkw rekreacji indywidualnej,
budynkw koszarowych, a take budynkw w zakadach karnych i aresztach ledczych oraz w zakadach
poprawczych i schroniskach dla nieletnich.
62. 1. Drzwi wejciowe do budynku i oglnodostpnych pomieszcze uytkowych oraz do
mieszka powinny mie w wietle ocienicy co najmniej: szeroko 0,9 m i wysoko 2 m. W przypadku
zastosowania drzwi zewntrznych dwuskrzydowych szeroko skrzyda gwnego nie moe by mniejsza
ni 0,9 m.
2. W wejciach do budynku i oglnodostpnych pomieszcze uytkowych mog by zastosowane
drzwi obrotowe lub wahadowe, pod warunkiem usytuowania przy nich drzwi rozwieranych lub
rozsuwanych, przystosowanych do ruchu osb niepenosprawnych, oraz spenienia wymaga 240.
3. W drzwiach, o ktrych mowa w ust. 1, oraz w drzwiach do mieszka i pomieszcze mieszkalnych
w budynku zamieszkania zbiorowego wysoko progw nie moe przekracza 0,02 m.
63. Wejcia z zewntrz do budynku i pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi naley chroni
przed nadmiernym dopywem chodnego powietrza przez zastosowanie przedsionka, kurtyny powietrznej
lub innych rozwiza nieutrudniajcych ruchu. Wymagania te nie dotycz dodatkowych wej
nieprzewidzianych do staego uytkowania.
64. Wejcie do budynku i do kadej klatki schodowej powinno mie elektryczne owietlenie
zewntrzne. Nie dotyczy to budownictwa zagrodowego i rekreacyjnego.
65. (uchylony).
Rozdzia 4
Schody i pochylnie
66. W celu zapewnienia dostpu do pomieszcze pooonych na rnych poziomach naley
stosowa schody stae, a w zalenoci od przeznaczenia budynku - rwnie pochylnie odpowiadajce
warunkom okrelonym w rozporzdzeniu.

Strona 15 z 119
67. Zainstalowanie w budynku schodw lub pochylni ruchomych nie zwalnia z obowizku
zastosowania schodw lub pochylni staych.
68.
1. Graniczne wymiary schodw staych w budynkach o rnym przeznaczeniu okrela tabela:
Przeznaczenie budynkw
Minimalna
szeroko uytkowa
(m)
Maksymal
na
wysoko
stopni (m)
biegu spocznika
1 2 3 4
Budynki mieszkalne jednorodzinne i w zabudowie
zagrodowej oraz mieszkania dwupoziomowe
0,8 0,8 0,19
Budynki mieszkalne wielorodzinne, budynki
zamieszkania zbiorowego*
)
oraz budynki uy-
tecznoci publicznej*
)
, z wyczeniem budynkw za-
kadw opieki zdrowotnej, a take budynki
produkcyjne*
)
, magazynowo-skadowe oraz
usugowe, w ktrych zatrudnia si ponad 10 osb
1,2 1,5 0,175
Przedszkola i obki 1,2 1,3 0,15
Budynki opieki zdrowotnej*
)
1,4 1,5 0,15
Garae wbudowane i wolno stojce
(wielostanowiskowe) oraz budynki usugowe, w
ktrych zatrudnia si do 10 osb
0,9 0,9 0,19
We wszystkich budynkach niezalenie od ich
przeznaczenia schody do kondygnacji podziemnej,
pomieszcze technicznych i poddaszy nie-
uytkowych
0,8 0,8 0,2
*
)
W przypadku tych budynkw szeroko uytkow biegu schodowego i spocznika naley przyjmowa
z uwzgldnieniem wymaga okrelonych w ust. 2.;

2. W budynkach uytecznoci publicznej oraz budynkach produkcyjnych czn szeroko uytkow
biegw oraz czn szeroko uytkow spocznikw w klatkach schodowych, stanowicych drog
ewakuacyjn, naley oblicza proporcjonalnie do liczby osb mogcych przebywa rwnoczenie na
kondygnacji, na ktrej przewiduje si obecno najwikszej ich liczby, przyjmujc co najmniej 0,6 m
szerokoci na 100 osb, lecz nie mniej ni okrelono to w ust. 1.
3. Szeroko uytkowa schodw zewntrznych do budynku powinna wynosi co najmniej 1,2 m, przy
czym nie moe by mniejsza ni szeroko uytkowa biegu schodowego w budynku, przyjta zgodnie z
wymaganiami okrelonymi w ust. 1 i 2.
4. Szeroko uytkow schodw staych mierzy si midzy wewntrznymi krawdziami porczy, a w
przypadku balustrady jednostronnej - midzy wykoczon powierzchni ciany a wewntrzn krawdzi
porczy tej balustrady. Szerokoci te nie mog by ograniczane przez zainstalowane urzdzenia oraz
elementy budynku.
69. 1. Liczba stopni w jednym biegu schodw staych powinna wynosi nie wicej ni:
1) 14 stopni - w budynku opieki zdrowotnej,
2) 17 stopni - w innych budynkach.
2. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 1 pkt 2, nie dotyczy budynkw w zabudowie jednorodzinnej i w

Strona 16 z 119
zabudowie zagrodowej oraz budynkw rekreacji indywidualnej, mieszka dwupoziomowych oraz doj do
urzdze technicznych.
3. Liczba stopni w jednym biegu schodw zewntrznych nie powinna wynosi wicej ni 10.
4. Szeroko stopni staych schodw wewntrznych powinna wynika z warunku okrelonego
wzorem: 2h + s = 0,6 do 0,65 m, gdzie h oznacza wysoko stopnia, s - jego szeroko.
5. Szeroko stopni schodw zewntrznych przy gwnych wejciach do budynku powinna wynosi
w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych i budynkach uytecznoci publicznej co najmniej 0,35 m.
6. Szeroko stopni schodw wachlarzowych powinna wynosi co najmniej 0,25 m, natomiast w
schodach zabiegowych i krconych szeroko tak naley zapewni w odlegoci nie wikszej ni 0,4 m
od porczy balustrady wewntrznej lub supa stanowicego koncentryczn konstrukcj schodw.
7. W budynku zakadu opieki zdrowotnej stosowanie schodw zabiegowych i wachlarzowych, jako
przeznaczonych do ruchu pacjentw, jest zabronione.
8. W budynkach opieki zdrowotnej, a take budynkach zamieszkania zbiorowego przeznaczonych
dla osb starszych oraz niepenosprawnych zabrania si stosowania stopni schodw z noskami i
podciciami.
70. Maksymalne nachylenie pochylni zwizanych z budynkiem nie moe przekracza wielkoci
okrelonych w poniszej tabeli:

Usytuowanie pochylni

Przeznaczenie pochylni

na zewntrz, bez
przekrycia
% nachylenia

wewntrz budynku
lub pod dachem
% nachylenia

1

2

3

Do ruchu pieszego i dla osb niepenosprawnych
poruszajcych si przy uyciu wzka inwalidzkiego,
przy wysokoci pochylni:

a) do 0,15 m

15

15

b) do 0,5 m

8

10

c) ponad 0,5 m*)

6

8

Dla samochodw w garaach wielostanowiskowych:

a) jedno- i dwupoziomowych

15

20

b) wielopoziomowych

15

15

Dla samochodw w garaach indywidualnych

25

25

*) Pochylnie do ruchu pieszego i dla osb niepenosprawnych o dugoci ponad 9 m powinny by
podzielone na krtsze odcinki, przy zastosowaniu spocznikw o dugoci co najmniej 1,4 m.
71. 1. Pochylnie przeznaczone dla osb niepenosprawnych powinny mie szeroko paszczyzny
ruchu 1,2 m, krawniki o wysokoci co najmniej 0,07 m i obustronne porcze odpowiadajce warunkom
okrelonym w 298, przy czym odstp midzy nimi powinien mieci si w granicach od 1 m do 1,1 m.
2. Dugo poziomej paszczyzny ruchu na pocztku i na kocu pochylni powinna wynosi co
najmniej 1,5 m.
3. Powierzchnia spocznika przy pochylni dla osb niepenosprawnych poruszajcych si na wzkach
inwalidzkich powinna mie wymiary co najmniej 1,5 x 1,5 m poza polem otwierania skrzyda drzwi
wejciowych do budynku.
4. Krawdzie stopni schodw w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych i uytecznoci publicznej
powinny wyrnia si kolorem kontrastujcym z kolorem posadzki.
Rozdzia 5

Strona 17 z 119
Pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi
72. 1. Wysoko pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi powinna odpowiada wymaganiom
okrelonym w poniszej tabeli, jeeli przepisy odrbne, w tym dotyczce pomieszcze pracy i
pomieszcze suby zdrowia, nie okrelaj innych wymaga:

Rodzaj pomieszczenia (sposb uytkowania)

Minimalna wysoko w
wietle (m)

1

2

Pokoje w budynkach mieszkalnych oraz sypialnie 1-4-osobowe w budynkach
zamieszkania zbiorowego

2,5*)

Pokoje na poddaszu w budynkach jednorodzinnych i mieszkalnych
zagrodowych oraz pomieszczenia w budynkach rekreacji indywidualnej

2,2*)

Pomieszczenia do pracy **), nauki i innych celw, w ktrych nie
wystpuj czynniki uciliwe lub szkodliwe dla zdrowia, przeznaczone na
stay lub czasowy pobyt:

a) nie wicej ni 4 osb

2,5

b) wicej ni 4 osb

3,0

Pomieszczenia jak wyej, lecz usytuowane na antresoli, jeeli nie
wystpuj czynniki szkodliwe dla zdrowia

2,2

Pomieszczenia do pracy **) i innych celw, w ktrych wystpuj czynniki
uciliwe lub szkodliwe dla zdrowia

3,3

Pomieszczenia przeznaczone na stay pobyt ludzi, jak dyurki,
portiernie, kantory, kioski, w tym kioski usytuowane w halach
dworcowych, wystawowych, handlowych, sportowych, jeeli nie wystpuj
czynniki szkodliwe dla zdrowia

2,2*)

Pomieszczenia przeznaczone na czasowy pobyt ludzi:

a) jeeli nie wystpuj czynniki szkodliwe dla zdrowia

2,2*)

b) jeeli wystpuj czynniki szkodliwe dla zdrowia

2,5

*) Przy stropach pochyych jest to wysoko rednia liczona midzy najwiksz a najmniejsz
wysokoci pomieszczenia, lecz nie mniejsz ni 1,9 m. Przestrzeni o wysokoci poniej 1,9 m nie
zalicza si do odpowiadajcej przeznaczeniu danego pomieszczenia.
**) Wymagania dotyczce minimalnej wysokoci pomieszcze w zakadach pracy okrelaj przepisy o
bezpieczestwie i higienie pracy.
2. Pomieszczenia, ktrych wysoko powinna, zgodnie z ust. 1, wynosi co najmniej 3 m i 3,3 m,
mog by obnione do wysokoci nie mniejszej ni 2,5 m w przypadku zastosowania wentylacji
mechanicznej nawiewno-wywiewnej lub klimatyzacji, pod warunkiem uzyskania zgody pastwowego
wojewdzkiego inspektora sanitarnego.
73. 1. W pomieszczeniu mieszkalnym poziom podogi od strony ciany z otworami okiennymi i
drzwiowymi nie powinien znajdowa si poniej poziomu terenu przy budynku.
2. W pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi w budynku zakadu opieki zdrowotnej, opieki
spoecznej, owiaty, wychowania i nauki poziom podogi powinien znajdowa si co najmniej 0,3 m
powyej terenu urzdzonego przy budynku.
3. W pomieszczeniu produkcyjnym i usugowym poziom podogi moe znajdowa si na poziomie
terenu urzdzonego przy budynku. Obnienie poziomu podogi poniej terenu wymaga uzyskania zgody
pastwowego wojewdzkiego inspektora sanitarnego wydanej w porozumieniu z waciwym okrgowym
inspektorem pracy.

Strona 18 z 119
74. W budynku uytecznoci publicznej pomieszczenia oglnodostpne ze zrnicowanym
poziomem podg powinny by przystosowane do ruchu osb niepenosprawnych.
75. 1. Drzwi do pomieszczenia przeznaczonego na stay pobyt ludzi oraz do pomieszczenia
kuchennego powinny mie co najmniej szeroko 0,8 m i wysoko 2 m w wietle ocienicy.
2. W budynku uytecznoci publicznej drzwi wewntrzne, z wyjtkiem drzwi do pomieszcze
technicznych i gospodarczych, powinny mie co najmniej szeroko 0,9 m i wysoko 2 m w wietle
ocienicy.
3. Drzwi, o ktrych mowa w ust. 1 i 2, nie powinny mie progw.
Rozdzia 6
Pomieszczenia higienicznosanitarne
76. Wymagania dotyczce pomieszcze higienicznosanitarnych okrelaj przepisy rozporzdzenia,
a take przepisy dotyczce bezpieczestwa i higieny pracy oraz obrony cywilnej. Do pomieszcze
higienicznosanitarnych zalicza si anie, sauny, natryski, azienki, ustpy, umywalnie, szatnie,
przebieralnie, pralnie, pomieszczenia higieny osobistej kobiet, jak te pomieszczenia suce do
odkaania, oczyszczania oraz suszenia odziey i obuwia, a take przechowywania sprztu do utrzymania
czystoci.
77. 1. Pomieszczenie higienicznosanitarne powinno mie wentylacj speniajc wymagania
przepisw rozporzdzenia oraz przepisw odrbnych.
2. Pomieszczenie higienicznosanitarne powinno mie wysoko w wietle co najmniej 2,5 m, z
wyjtkiem ani oglnodostpnej, ktrej wysoko powinna wynosi co najmniej 3 m.
3. Dopuszcza si zmniejszenie wysokoci pomieszczenia higienicznosanitarnego w budynku
mieszkalnym oraz w hotelu, motelu i pensjonacie do 2,2 m w wietle, w przypadku gdy jest ono
wyposaone w wentylacj mechaniczn wywiewn lub nawiewno-wywiewn.
78. 1. ciany pomieszczenia higienicznosanitarnego powinny mie do wysokoci co najmniej 2 m
powierzchnie zmywalne i odporne na dziaanie wilgoci.
2. Posadzka pralni, azienki, umywalni, kabiny natryskowej i ustpu powinna by zmywalna,
nienasikliwa i nieliska.
79. 1. Drzwi do azienki, umywalni i wydzielonego ustpu powinny otwiera si na zewntrz
pomieszczenia, mie, z zastrzeeniem 75 ust. 2, co najmniej szeroko 0,8 m i wysoko 2 m w wietle
ocienicy, a w dolnej czci - otwory o sumarycznym przekroju nie mniejszym ni 0,022 m
2
dla dopywu
powietrza.
2. W azienkach i ustpach, z wyjtkiem oglnodostpnych, dopuszcza si stosowanie drzwi
przesuwnych lub skadanych.
80. 1. Kubatura pomieszczenia azienki z wentylacj grawitacyjn powinna wynosi co najmniej:
1) 8 m
3
- przy zastosowaniu w tym pomieszczeniu urzdzenia gazowego, o ktrym mowa w 172 ust. 3
pkt 1.
2) 6,5 m
3
- przy doprowadzeniu centralnej ciepej wody lub zastosowaniu elektrycznego urzdzenia do
ogrzewania wody bd urzdzenia gazowego, o ktrym mowa w 172 ust. 3 pkt 2, a take gdy
urzdzenie gazowe znajduje si poza tym pomieszczeniem.
2. Dopuszcza si zmniejszenie kubatury, o ktrej mowa w ust. 1 pkt 2, jednake nie poniej 5,5 m
3
,
jeeli pomieszczenie azienki jest wyposaone co najmniej w wentylacj mechaniczn wywiewn.
81. 1. Kabina natryskowa niezamknita, stanowica wydzielon cz pomieszcze natryskw i
umywalni zbiorowych, powinna mie powierzchni nie mniejsz ni 0,9 m
2
i szeroko co najmniej 0,9 m.
2. Kabina natryskowa zamknita, wydzielona ciankami na ca wysoko pomieszczenia, powinna
mie powierzchni nie mniejsz ni 1,5 m
2
i szeroko co najmniej 0,9 m oraz by wyposaona w
wentylacj mechaniczn wywiewn.
3. Kabina natryskowa zamknita, z urzdzeniami przystosowanymi do korzystania przez osoby

Strona 19 z 119
niepenosprawne poruszajce si na wzkach inwalidzkich, powinna mie powierzchni nie mniejsz ni
2,5 m
2
i szeroko co najmniej 1,5 m oraz by wyposaona w urzdzenia wspomagajce, umoliwiajce
korzystanie z kabiny zgodnie z przeznaczeniem.
4. Bezporednio przy kabinach natryskowych i umywalniach zbiorowych powinna znajdowa si
kabina ustpowa.
82. 1. W budynku zamieszkania zbiorowego azienki zwizane z pomieszczeniami mieszkalnymi
powinny by wyposaone w wann lub natrysk oraz umywalk. Miska ustpowa moe by usytuowana w
azience lub w wydzielonej kabinie ustpowej wyposaonej w umywalk.
2. W budynku, o ktrym mowa w ust. 1, bez azienek i ustpw zwizanych z pomieszczeniami
mieszkalnymi naley przewidzie na kadej kondygnacji umywalnie i ustpy przeznaczone do wsplnego
uytku, wyposaone co najmniej w:
1) 1 misk ustpow dla 10 kobiet,
2) 1 misk ustpow i 1 pisuar dla 20 mczyzn,
3) 1 urzdzenie natryskowe dla 15 osb,
4) 1 umywalk dla 5 osb.
83. Kabina ustpowa (ustp wydzielony), nieprzeznaczona dla osb niepenosprawnych, powinna
mie najmniejszy wymiar poziomy (szeroko) w wietle co najmniej 0,9 m i powierzchni przed misk
ustpow co najmniej 0,6x0,9 m w rzucie poziomym, speniajc rwnie funkcj powierzchni przed
umywalk - w przypadku jej zainstalowania w kabinie ustpowej.
84. 1. W budynku uytecznoci publicznej i zakadu pracy naley urzdzi ustpy oglnodostpne.
Jeeli liczba osb w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi na danej kondygnacji jest mniejsza
od 10, dopuszcza si umieszczenie ustpu na najbliszej, wyszej lub niszej kondygnacji.
2. W budynkach, o ktrych mowa w ust. 1, w ustpach oglnodostpnych powinna przypada co
najmniej jedna umywalka na 20 osb, co najmniej jedna miska ustpowa i jeden pisuar na 30 mczyzn
oraz jedna miska ustpowa na 20 kobiet, jeeli przepisy dotyczce bezpieczestwa i higieny pracy nie
stanowi inaczej. W przypadku gdy w pomieszczeniach przeznaczonych na stay pobyt ludzi liczba osb
jest mniejsza ni 10, dopuszcza si umieszczenie wsplnego ustpu dla kobiet i mczyzn.
3. W budynkach, o ktrych mowa w ust. 1, odlego od stanowiska pracy lub miejsca przebywania
ludzi do najbliszego ustpu nie moe by wiksza ni 75 m, a od stanowiska pracy chronionej - ni 50 m.
85. 1. Ustpy oglnodostpne w budynkach zamieszkania zbiorowego, uytecznoci publicznej i
zakadw pracy powinny mie wejcia z drg komunikacji oglnej.
2. W ustpach oglnodostpnych naley stosowa:
1) przedsionki, oddzielone cianami penymi na ca wysoko pomieszczenia, w ktrych mog by
instalowane tylko umywalki,
2) drzwi o szerokoci co najmniej 0,9 m,

3) drzwi do kabin ustpowych otwierane na zewntrz, o szerokoci co najmniej 0,8 m, a do kabin
przystosowanych dla potrzeb osb niepenosprawnych, co najmniej 0,9 m,
4) przegrody dzielce ustp damski od mskiego, wykonane jako ciany pene na ca wysoko
pomieszczenia,
5) miski ustpowe umieszczone w oddzielnych kabinach o szerokoci co najmniej 1 m i dugoci 1,10 m,
ze ciankami i drzwiami o wysokoci co najmniej 2 m z przewitem nad podog 0,15 m; oddzielenia
nie wymagaj ustpy dla dzieci w obkach i przedszkolach,
6) wpusty kanalizacyjne podogowe z syfonem oraz armatur czerpaln ze zczk do wa w
pomieszczeniach z pisuarem lub majcych wicej ni 4 kabiny ustpowe,
7) wentylacj grawitacyjn lub mechaniczn - w ustpach z oknem i jedn kabin, a w innych -
mechaniczn o dziaaniu cigym lub wczan automatycznie.
3. Przedsionkw, o ktrych mowa w ust. 2 pkt 1, nie wymagaj ustpy przy salach zaj w obkach i
przedszkolach oraz przy pokojach dla chorych w szpitalach.
86. 1. W budynku, na kondygnacjach dostpnych dla osb niepenosprawnych, co najmniej jedno z
oglnodostpnych pomieszcze higienicznosanitarnych powinno by przystosowane dla tych osb przez:

Strona 20 z 119
1) zapewnienie przestrzeni manewrowej o wymiarach co najmniej 1,5x1,5 m,
2) stosowanie w tych pomieszczeniach i na trasie dojazdu do nich drzwi bez progw,
3) zainstalowanie odpowiednio przystosowanej, co najmniej jednej miski ustpowej i umywalki, a take
jednego natrysku, jeeli ze wzgldu na przeznaczenie przewiduje si w budynku takie urzdzenia,
4) zainstalowanie uchwytw uatwiajcych korzystanie z urzdze higienicznosanitarnych.
2. Dopuszcza si stosowanie pojedynczego ustpu dla osb niepenosprawnych bez przedsionka
oddzielajcego od komunikacji oglnej.
87. 1. Ustpy publiczne naley sytuowa na terenach wyposaonych w sie wodocigow i
kanalizacyjn.
2. Dopuszcza si sytuowanie ustpw publicznych na terenach nieskanalizowanych, jako budynki
wolno stojce ze szczelnymi zbiornikami nieczystoci.
3. Dopuszcza si sytuowanie tymczasowych, nieskanalizowanych ustpw publicznych na terenach
skanalizowanych, za zgod waciwego terenowo pastwowego inspektora sanitarnego.
4. Ustp publiczny powinien odpowiada wymaganiom okrelonym w 85 oraz mie kabiny
ustpowe o wymiarach co najmniej 1,5 m dugoci i 1 m szerokoci.
5. W ustpie publicznym naley zainstalowa co najmniej jeden wpust kanalizacyjny podogowy z
syfonem oraz armatur czerpaln ze zczk do wa.
6. W ustpie publicznym co najmniej jedna kabina powinna by przystosowana do potrzeb osb
niepenosprawnych, zgodnie z 86.
88. 1. Wejcie do ustpu publicznego, wbudowanego w inny obiekt, nie moe prowadzi
bezporednio z klatki schodowej lub innej drogi komunikacji oglnej w budynku ani z pomieszczenia
przeznaczonego na pobyt ludzi.
2. Odlego od okien i drzwi ustpu publicznego do okien i drzwi do pomieszcze przeznaczonych
na pobyt ludzi oraz do produkcji i magazynowania artykuw ywnociowych i farmaceutycznych nie moe
by mniejsza ni 10 m.
89. 1. Przepisw 73 ust. 1, 75, 79 ust. 1, 82 i 83 oraz w przypadkach przebudowy take 77
ust. 2 niniejszego dziau nie stosuje si do budynkw zakwaterowania osb tymczasowo aresztowanych,
skazanych lub ukaranych, zwanych dalej "osadzonymi".
2. Przepisw 75 i 79 ust. 1 nie stosuje si do zakadw poprawczych i schronisk dla nieletnich.
Rozdzia 7
Szczeglne wymagania dotyczce mieszka w budynkach wielorodzinnych
90. Mieszkanie w budynku wielorodzinnym powinno spenia wymagania dotyczce pomieszcze
przeznaczonych na pobyt ludzi, a ponadto wymagania okrelone w niniejszym rozdziale.
91. Mieszkanie, z wyjtkiem jedno- i dwupokojowego, powinno by przewietrzane na przestrza lub
naronikowo. Nie dotyczy to mieszkania w budynku podlegajcym przebudowie, a take mieszkania
wyposaonego w wentylacj mechaniczn o dziaaniu cigym wywiewn lub nawiewno-wywiewn.
92. 1. Mieszkanie, oprcz pomieszcze mieszkalnych, powinno mie kuchni lub wnk kuchenn,
azienk, ustp wydzielony lub misk ustpow w azience, przestrze skadowania oraz przestrze
komunikacji wewntrznej.
2. Kuchnia i wnka kuchenna powinny by wyposaone w trzon kuchenny, zlewozmywak lub zlew
oraz mie ukad przestrzenny, umoliwiajcy zainstalowanie chodziarki i urzdzenie miejsca pracy.
3. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym w azienkach powinno by moliwe zainstalowanie
wanny lub kabiny natryskowej, umywalki, miski ustpowej (jeeli nie ma ustpu wydzielonego),
automatycznej pralki domowej, a take usytuowanie pojemnika na brudn bielizn. Sposb
zagospodarowania i rozmieszczenia urzdze sanitarnych powinien zapewnia do nich dogodny dostp.
4. Ustp wydzielony naley wyposay w umywalk.
93. 1. Pomieszczenie mieszkalne i kuchenne powinno mie bezporednie owietlenie wiatem

Strona 21 z 119
dziennym.
2. W mieszkaniu jednopokojowym dopuszcza si pomieszczenie kuchenne bez okien lub wnk
kuchenn poczon z przedpokojem, pod warunkiem zastosowania co najmniej wentylacji:
1) grawitacyjnej - w przypadku kuchni elektrycznej,
2) mechanicznej wywiewnej - w przypadku kuchni gazowej.
3. W mieszkaniu wielopokojowym kuchnia moe stanowi cz pokoju przeznaczonego na pobyt
dzienny, pod warunkiem zastosowania w tym pomieszczeniu wentylacji grawitacyjnej lub mechanicznej z
podczeniem do niej okapu wywiewnego nad trzonem kuchennym, a take z zapewnieniem
odprowadzenia powietrza z pomieszczenia dodatkowym otworem wywiewnym, usytuowanym nie wicej
ni 0,15 m poniej paszczyzny sufitu.
94. 1. W budynku wielorodzinnym szeroko w wietle cian pomieszcze powinna wynosi co
najmniej:
1) pokoju sypialnego przewidzianego dla jednej osoby - 2,2 m,
2) pokoju sypialnego przewidzianego dla dwch osb - 2,7 m,
3) kuchni w mieszkaniu jednopokojowym - 1,8 m,
4) kuchni w mieszkaniu wielopokojowym - 2,4 m.
2. W mieszkaniu co najmniej jeden pokj powinien mie powierzchni nie mniejsz ni 16 m
2
.
95. 1. Ksztat i wymiary przedpokoju powinny umoliwia przeniesienie chorego na noszach oraz
wykonanie manewru wzkiem inwalidzkim w miejscach zmiany kierunku ruchu.
2. Korytarze stanowice komunikacj wewntrzn w mieszkaniu powinny mie szeroko w wietle
co najmniej 1,2 m, z dopuszczeniem miejscowego zwenia do 0,9 m na dugoci korytarza nie wikszej
ni 1,5 m.
Rozdzia 8
Pomieszczenia techniczne i gospodarcze
96. 1. Pomieszczenie techniczne, w ktrym s zainstalowane urzdzenia emitujce haasy lub
drgania, moe by sytuowane w bezporednim ssiedztwie pomieszcze przeznaczonych na stay pobyt
ludzi, pod warunkiem zastosowania rozwiza konstrukcyjno-materiaowych, zapewniajcych ochron
ssiednich pomieszcze przed uciliwym oddziaywaniem tych urzdze, zgodnie z wymaganiami 323
ust. 2 pkt 2 i 327 rozporzdzenia oraz Polskich Norm dotyczcych dopuszczalnych wartoci poziomu
dwiku w pomieszczeniach oraz oceny wpywu drga na budynki i na ludzi w budynkach.
2. Podpory, zamocowania i zcza urzdze, o ktrych mowa w ust. 1, powinny by wykonane w
sposb uniemoliwiajcy przenoszenie niedopuszczalnego haasu i drga na elementy budynku i
instalacje.
97. 1. Wysoko pomieszczenia technicznego i gospodarczego nie powinna by mniejsza ni 2 m,
jeeli inne przepisy rozporzdzenia nie okrelaj wikszych wymaga.
2. W pomieszczeniach, o ktrych mowa w ust. 1, wysoko drzwi i przej pod przewodami
instalacyjnymi powinna wynosi w wietle co najmniej 1,9 m, z zastrzeeniem 242 ust. 3.
3. Wysoko kanaw i przestrzeni instalacyjnych w budynku oraz studzienek rewizyjnych powinna
wynosi w wietle co najmniej 1,9 m, przy czym na odcinkach o dugoci do 4 m wysoko kanaw moe
by obniona do 0,9 m.
4. Odlego midzy wazami kontrolnymi w kanaach instalacyjnych nie moe przekracza 30 m.
Wazy te powinny znajdowa si na kadym zaamaniu kanau i mie wymiary co najmniej 0,6 m x 0,6 m
lub rednic 0,6 m.
5. Pomieszczenia techniczne przeznaczone do ukadania kabli w budynku (tunele i pomieszczenia
kablowe) powinny spenia wymagania wynikajce z normy Stowarzyszenia Elektrykw Polskich nr
N SEP-E-004:2003 Elektroenergetyczne i sygnalizacyjne linie kablowe. Projektowanie i budowa.

98. 1. Podogi w pomieszczeniach technicznych i gospodarczych powinny by wykonane w sposb
zapewniajcy utrzymanie czystoci, stosownie do ich przeznaczenia.
2. Pomieszczenia techniczne i gospodarcze powinny by wyposaone w instalacje i urzdzenia

Strona 22 z 119
elektryczne dostosowane do ich przeznaczenia, zgodnie z wymaganiami Polskich Norm dotyczcych tych
instalacji i urzdze.
Rozdzia 9
Dojcia i przejcia do urzdze technicznych
99. 1. Dojciami i przejciami do dwignic i innych urzdze technicznych mog by korytarze,
pomosty, podesty, galerie, schody, z zastrzeeniem 68 ust. 1, drabiny i klamry, wykonane z materiaw
niepalnych.
2. Oglne wymagania dotyczce doj i przej do dwignic naley stosowa rwnie w razie
wykonania doj roboczych do pomieszcze i czci budynku nieprzeznaczonych na pobyt ludzi,
zwizanych z okresow obsug maszyn i urzdze oraz przegldem i utrzymaniem stanu technicznego
budynku.
100. 1. Dojcia i przejcia powinny mie wysoko w wietle co najmniej 1,9 m i mog by
usytuowane nad stanowiskiem pracy na wysokoci co najmniej 2,5 m, liczc od poziomu podogi tego
stanowiska.
2. Nawierzchnia podogi w dojciach i przejciach nie moe by liska.
3. Podogi aurowe nie mog mie otworw o powierzchni wikszej ni 1.700 mm
2
i wymiarw
umoliwiajcych przejcie przez nie kuli o rednicy wikszej ni 36 mm.
4. Poziome dojcia i przejcia od strony przestrzeni otwartej powinny by zabezpieczone balustrad
o wysokoci 1,1 m z poprzeczk umieszczon w poowie jej wysokoci i krawnikiem o wysokoci co
najmniej 0,15 m.
101. 1. W wyjtkowych przypadkach, uzasadnionych wzgldami uytkowymi, jako dojcie i
przejcie midzy rnymi poziomami mog suy drabiny lub klamry, trwale zamocowane do konstrukcji.
2. Szeroko drabin lub klamer, o ktrych mowa w ust. 1, powinna wynosi co najmniej 0,5 m, a
odstpy midzy szczeblami nie mog by wiksze ni 0,3 m. Poczynajc od wysokoci 3 m nad
poziomem podogi, drabiny lub klamry powinny by zaopatrzone w urzdzenia zabezpieczajce przed
upadkiem, takie jak obrcze ochronne, rozmieszczone w rozstawie nie wikszym ni 0,8 m, z pionowymi
prtami w rozstawie nie wikszym ni 0,3 m.
3. Odlego drabiny lub klamry od ciany bd innej konstrukcji, do ktrej s umocowane, nie moe
by mniejsza ni 0,15 m, a odlego obrczy ochronnej od drabiny, w miejscu najbardziej od niej
oddalonym, nie moe by mniejsza ni 0,7 m i wiksza ni 0,8 m.
4. Spoczniki z balustrad powinny by umieszczone co 8-10 m wysokoci drabiny lub cigu klamer.
Grne koce podunic (bocznic) drabin powinny by wyprowadzone co najmniej 0,75 m nad poziom
wejcia (pomostu), jeeli nie zostay zastosowane inne zabezpieczenia przed upadkiem.
Rozdzia 10
Garae dla samochodw osobowych
102. Gara do przechowywania i biecej, niezawodowej obsugi samochodw osobowych,
stanowicy samodzielny obiekt budowlany lub cz innego obiektu, bdcy garaem zamknitym - z
pen obudow zewntrzn i zamykanymi otworami, bd garaem otwartym - bez cian zewntrznych
albo ze cianami niepenymi lub aurowymi, powinien mie:
1) wysoko w wietle konstrukcji co najmniej 2,2 m i do spodu przewodw i urzdze instalacyjnych 2
m,
2) wjazdy lub wrota garaowe co najmniej o szerokoci 2,3 m i wysokoci 2 m w wietle,
3) elektryczn instalacj owietleniow,
4) zapewnion wymian powietrza, zgodnie z 108,
5) wpusty podogowe z syfonem i osadnikami w garau z instalacj wodocigow lub przeciwpoarow
tryskaczow, w garau podziemnym przed wjazdem do niego oraz w garau nadziemnym o
pojemnoci powyej 25 samochodw,
6) instalacj przeciwpoarow, wymagan przepisami dotyczcymi ochrony przeciwpoarowej,

Strona 23 z 119
zabezpieczon przed zamarzaniem.
103. 1. Do garau pooonego poniej lub powyej terenu naley zapewni dojazd dla
samochodw za pomoc pochylni o maksymalnym nachyleniu nie wikszym ni okrelone w 70 lub
zastosowa odpowiednie urzdzenia do transportu pionowego.
2. W garau przeznaczonym dla wicej ni 25 samochodw na kadej kondygnacji, naley stosowa
pochylnie o szerokoci co najmniej 5,5 m, umoliwiajce ruch dwukierunkowy, lub osobne, jednopasmowe
pochylnie o szerokoci co najmniej 2,7 m dla wjazdu i wyjazdu samochodw.
3. W garau przeznaczonym dla nie wicej ni 25 samochodw na kondygnacji, dopuszcza si
zastosowanie wycznie pochylni jednopasmowych, pod warunkiem zainstalowania sygnalizacji do
regulacji kierunkw ruchu.
4. W garau jedno- i dwupoziomowym, przeznaczonym dla nie wicej ni 10 samochodw na
kondygnacji, dopuszcza si zastosowanie pochylni jednopasmowej bez sygnalizacji wietlnej.
104. 1. Dojazd (droga manewrowa) do stanowisk postojowych w garau jednoprzestrzennym (bez
cian wewntrznych) powinien mie szeroko dostosowan do warunkw ruchu takich samochodw,
jakie maj by przechowywane, oraz do sposobu ich usytuowania w stosunku do osi drogi, ale co
najmniej:
1) przy usytuowaniu prostopadym - 5,7 m,
2) przy usytuowaniu pod ktem 60 - 4 m,
3) przy usytuowaniu pod ktem 45 - 3,5 m,
4) przy usytuowaniu rwnolegym - 3 m.
2. Dopuszcza si zmniejszenie wymiaru, o ktrym mowa w ust. 1 pkt 1, do 5,0 m, jeeli stanowiska
postojowe maj szeroko co najmniej 2,5 m.
3. Stanowiska postojowe w garau powinny mie co najmniej szeroko 2,3 m i dugo 5,0 m, z
zachowaniem odlegoci midzy bokiem samochodu a cian lub supem - co najmniej 0,5 m.
4. Stanowiska postojowe w garau, przeznaczone dla samochodw, z ktrych korzystaj osoby
niepenosprawne, powinny mie zapewniony dojazd na wzku inwalidzkim z drogi manewrowej do drzwi
samochodu co najmniej z jednej strony, o szerokoci nie mniejszej ni 1,2 m.
105. 1. W garau podziemnym i wielopoziomowym nadziemnym jako dojcia naley stosowa
schody odpowiadajce warunkom okrelonym w 68.
2. W garau jednopoziomowym podziemnym i nadziemnym dopuszcza si wykorzystanie jako
dojcia pochylni przeznaczonych do ruchu samochodw, jeeli ich nachylenie nie przekracza 10% oraz
istnieje moliwo wydzielenia bezpiecznego pasma ruchu pieszego o szerokoci co najmniej 0,75 m.
3. Nie wymaga si wydzielenia pasma ruchu pieszego na pochylni dwupasmowej, a w garau o
pojemnoci do 25 samochodw wcznie na kondygnacji - take na pochylni jednopasmowej.
4. Stanowiska postojowe dla samochodw, z ktrych korzystaj osoby niepenosprawne, naley
sytuowa na poziomie terenu lub na kondygnacjach dostpnych dla tych osb z pochylni, z
uwzgldnieniem warunkw, o ktrych mowa w 70.
5. W garau wielopoziomowym lub stanowicym kondygnacj w budynku mieszkalnym
wielorodzinnym oraz budynku uytecznoci publicznej naley zainstalowa urzdzenia dwigowe lub inne
urzdzenia podnone umoliwiajce transport pionowy osobom niepenosprawnym poruszajcym si na
wzkach inwalidzkich na inne kondygnacje, ktre wymagaj dostpnoci dla tych osb.
106. 1. Gara znajdujcy si w budynku o innym przeznaczeniu powinien mie ciany i stropy,
zapewniajce wymagan izolacj akustyczn, o ktrej mowa w 326, oraz szczelno uniemoliwiajc
przenikanie spalin lub oparw paliwa do ssiednich pomieszcze, przeznaczonych na pobyt ludzi,
usytuowanych obok lub nad garaem.
2. Dopuszcza si sytuowanie nad garaem otwartym kondygnacji z pomieszczeniami
przeznaczonymi na pobyt ludzi, z wyjtkiem pomieszcze mieszkalnych, opieki zdrowotnej oraz owiaty i
nauki, przy spenieniu jednego z warunkw:
1) lico ciany zewntrznej tych kondygnacji z oknami otwieranymi jest cofnite w stosunku do lica ciany
garau otwartego lub do krawdzi jego najwyszego stropu co najmniej o 6 m, a konstrukcja dachu i
jego przekrycie nad garaem speniaj wymagania okrelone w 218,
2) usytuowanie cian zewntrznych tych kondygnacji w jednej paszczynie z licem cian zewntrznych

Strona 24 z 119
czci garaowej lub z krawdziami jej stropw wymaga zastosowania w tych pomieszczeniach okien
nieotwieranych oraz wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej lub klimatyzacji.
3. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 2, nie dotyczy budynkw jednorodzinnych, zagrodowych i
rekreacji indywidualnej.
107. 1. Posadzka w garau powinna mie spadki do wewntrznego lub zewntrznego wpustu
kanalizacyjnego. W zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji indywidualnej dopuszcza si
wykonywanie spadku posadzki skierowanego bezporednio na nieutwardzony teren dziaki.
2. W garau krawdzie paszczyzny posadzki, a take znajdujcych si w niej otworw, naley, z
uwzgldnieniem ust. 1, ograniczy progiem (obrzeem) o wysokoci 30 mm, uniemoliwiajcym spyw
wody lub innej cieczy na zewntrz i na niszy poziom garaowania. Na drodze ruchu pieszego prg ten
powinien by wyprofilowany w sposb umoliwiajcy przejazd wzkiem inwalidzkim.
108. 1. W garau zamknitym naley stosowa wentylacj:
1) co najmniej naturaln, przez przewietrzanie otworami wentylacyjnymi umieszczonymi w cianach
przeciwlegych lub bocznych, bd we wrotach garaowych, o cznej powierzchni netto otworw
wentylacyjnych nie mniejszej ni 0,04 m
2
na kade, wydzielone przegrodami budowlanymi,
stanowisko postojowe - w nieogrzewanych garaach nadziemnych wolno stojcych, przybudowanych
lub wbudowanych w inne budynki,
2) co najmniej grawitacyjn, zapewniajc 1,5-krotn wymian powietrza na godzin - w ogrzewanych
garaach nadziemnych lub czciowo zagbionych, majcych nie wicej ni 10 stanowisk
postojowych,
3) mechaniczn, sterowan czujkami niedopuszczalnego poziomu stenia tlenku wgla - w innych
garaach, niewymienionych w pkt 1 i 2, oraz w kanaach rewizyjnych, sucych zawodowej obsudze
i naprawie samochodw bd znajdujcych si w garaach wielostanowiskowych, z zastrzeeniem
150 ust. 5.
4) mechaniczn, sterowan czujkami niedopuszczalnego poziomu stenia gazu propan-butan w
garaach, w ktrych dopuszcza si parkowanie samochodw zasilanych gazem propan-butan, i w
ktrych poziom podogi znajduje si poniej poziomu terenu.
2. W garau otwartym naley zapewni przewietrzanie naturalne kondygnacji speniajce
nastpujce wymagania:
1) czna wielko niezamykanych otworw w cianach zewntrznych na kadej kondygnacji nie
powinna by mniejsza ni 35% powierzchni cian, z dopuszczeniem zastosowania w nich staych
przeson aluzjowych, nieograniczajcych wolnej powierzchni otworu,
2) odlego midzy par przeciwlegych cian z niezamykanymi otworami nie powinna by wiksza ni
100 m,
3) zagbienie najniszego poziomu posadzki nie powinno by wiksze ni 0,6 m poniej poziomu
terenu bezporednio przylegajcego do ciany zewntrznej garau, a w przypadku wikszego
zagbienia - naley zastosowa fos o nachyleniu zboczy nie wikszym ni 1:1.
Rozdzia 11
Szczeglne wymagania dotyczce pomieszcze inwentarskich
109. Pomieszczenie przeznaczone dla inwentarza ywego powinno odpowiada potrzebom
wynikajcym z zasad racjonalnego utrzymywania zwierzt oraz odpowiednich warunkw pracy obsugi, a
take powinno spenia wymagania dotyczce bezpieczestwa poarowego budynkw inwentarskich i
ewakuacji zwierzt, okrelone w dziale VI rozdziale 9.
110. W pomieszczeniu przeznaczonym dla inwentarza ywego naley zapewni:
1) owietlenie wiatem dziennym lub sztucznym, przystosowane do gatunku i grupy zwierzt,
2) wymian powietrza, wymagan dla okrelonego gatunku i grupy zwierzt,
3) utrzymanie waciwej temperatury,
4) zabezpieczenie przed wpywami atmosferycznymi oraz wilgoci z podoa i zalegajcych odchodw
zwierzcych,
5) odprowadzenie ciekw ze stanowisk dla zwierzt do zewntrznych lub wewntrznych zbiornikw

Strona 25 z 119
szczelnych,
6) wyposaenie w instalacje i urzdzenia elektryczne, dostosowane do przeznaczenia pomieszcze,
oraz odpowiednie warunki do pracy obsugi.
112. Dopuszcza si niewyposaenie pomieszczenia przeznaczonego dla inwentarza ywego,
uytkowanego okresowo, w instalacje i urzdzenia elektryczne.
Dzia IV
Wyposaenie techniczne budynkw
Rozdzia 1
Instalacje wodocigowe zimnej i ciepej wody
113. 1. (uchylony).
2. (uchylony).
3. (uchylony).
3a. Instalacja wodocigowa ciepej wody przygotowywanej:
1) centralnie rozpoczyna si bezporednio za armatur odcinajc t instalacj od
indywidualnego wza ciepowniczego, od grupowego wza ciepowniczego lub od kotowni, a
koczy punktami czerpalnymi,
2) miejscowo rozpoczyna si bezporednio za armatur odcinajc na przewodzie zasilajcym
zimn wod urzdzenia do przygotowywania ciepej wody, a koczy punktami czerpalnymi.
4. Instalacja wodocigowa powinna by zaprojektowana i wykonana w sposb zapewniajcy
zaopatrzenie w wod budynku, zgodnie z jego przeznaczeniem, oraz spenia wymagania okrelone w
Polskiej Normie dotyczcej projektowania instalacji wodocigowych.
5. Instalacja wodocigowa zimnej wody powinna spenia wymagania okrelone w przepisach
odrbnych dotyczcych ochrony przeciwpoarowej.
6. Wyroby zastosowane w instalacji wodocigowej powinny by dobrane z uwzgldnieniem
korozyjnoci wody, tak aby nie nastpowao pogarszanie jej jakoci oraz trwaoci instalacji, a take, aby
takich skutkw nie wywoywao wzajemne oddziaywanie materiaw, z ktrych wykonano te wyroby.
7. Instalacja wodocigowa powinna mie zabezpieczenia uniemoliwiajce wtrne zanieczyszczenie
wody, zgodnie z wymaganiami dla przepyww zwrotnych, okrelonymi w Polskiej Normie dotyczcej
zabezpieczenia przed przepywem zwrotnym.
114. 1. Cinienie wody w instalacji wodocigowej w budynku, poza hydrantami przeciwpoarowymi,
powinno wynosi przed kadym punktem czerpalnym nie mniej ni 0,05 MPa (0,5 bara) i nie wicej ni 0,6
MPa (6 barw).
2. Jeeli minimalne cinienie, okrelone w ust. 1, nie moe by uzyskane ze wzgldu na wystpujce
stale lub okresowo niedostateczne cinienie wody w sieci wodocigowej, naley zastosowa odpowiednie
urzdzenia techniczne, zapewniajce wymagan jego wielko w instalacji wodocigowej w budynku.
115. 1. Na poczeniu wewntrznej instalacji wodocigowej zimnej wody w budynku lub
zewntrznej na terenie dziaki budowlanej z sieci wodocigow powinien by zainstalowany zestaw
wodomierza gwnego, zgodnie z wymaganiami Polskich Norm dotyczcych zabudowy zestaww
wodomierzowych w instalacjach wodocigowych oraz wymaga instalacyjnych dla wodomierzy.
2. Za kadym zestawem wodomierza gwnego od strony instalacji naley zainstalowa
zabezpieczenie, o ktrym mowa w 113 ust. 7.
3. W przypadku poczenia wewntrznej instalacji wodocigowej zimnej wody w budynku lub
zewntrznej na terenie dziaki budowlanej z sieci wodocigow w wicej ni jednym miejscu naley na
kadym z tych pocze zainstalowa zestaw wodomierza gwnego i zabezpieczenie, o ktrych mowa w
ust. 1 i 2.

Strona 26 z 119
116. 1. Zestaw wodomierza gwnego, na poczeniu z sieci wodocigow, powinien by
umieszczony w piwnicy budynku lub na parterze, w wydzielonym, atwo dostpnym miejscu,
zabezpieczonym przed zalaniem wod, zamarzaniem oraz dostpem osb niepowoanych. W budynkach
mieszkalnych wielorodzinnych, zamieszkania zbiorowego i uytecznoci publicznej miejscem tym powinno
by odrbne pomieszczenie.
2. Dopuszcza si umieszczenie zestawu wodomierza gwnego w studzience poza budynkiem, jeeli
jest on niepodpiwniczony i nie ma moliwoci wydzielenia na parterze budynku miejsca, o ktrym mowa w
ust. 1.
3. Instalacj wodocigow, wykonan z materiaw przewodzcych prd elektryczny, naley przed i
za wodomierzem poczy przewodem metalowym, zgodnie z Polsk Norm dotyczc uziemie i
przewodw ochronnych.
117. 1. Pomieszczenie lub studzienka, w ktrej jest zainstalowany zestaw wodomierza gwnego,
powinny mie:
1) w przypadku umieszczenia w piwnicy budynku - wpust do kanalizacji, zabezpieczony zamkniciem
przeciwzalewowym, jeeli warunki lokalne tego wymagaj, a take wentylacj,
2) w przypadku umieszczenia w studzience wodomierzowej poza budynkiem - zabezpieczenie przed
napywem wd gruntowych i opadowych, zagbienie do wyczerpywania wody oraz wentylacj.
2. Studzienka wodomierzowa powinna by wykonana z materiau trwaego, mie stopnie lub klamry
do schodzenia oraz otwr wazowy o rednicy co najmniej 0,6 m w wietle, zaopatrzony w dwie pokrywy,
z ktrych wierzchnia powinna by dostosowana do przewidywanego obcienia ruchem pieszym lub
koowym.
118. 1. Instalacja ciepej wody powinna by zaprojektowana i wykonana w taki sposb, aby ilo
energii cieplnej potrzebna do przygotowania tej wody bya utrzymywana na racjonalnie niskim poziomie.
2. Urzdzenia do przygotowania ciepej wody instalowane w budynkach powinny odpowiada
wymaganiom okrelonym w przepisie odrbnym dotyczcym efektywnoci energetycznej.
3. Straty ciepa na przesyle ciepej wody uytkowej i w przewodach cyrkulacyjnych powinny by na
racjonalnie niskim poziomie. Izolacja cieplna tych przewodw powinna spenia wymagania okrelone w
zaczniku nr 2 do rozporzdzenia.
119. W budynkach, w ktrych do przygotowania ciepej wody korzysta si z instalacji ogrzewczej,
naley w okresie przerw w jej dziaaniu zapewni inny sposb podgrzewania wody.
120. 1. W budynkach, z wyjtkiem jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji indywidualnej, w
instalacji ciepej wody powinien by zapewniony stay obieg wody, take na odcinkach przewodw o
objtoci wewntrz przewodu powyej 3 dm
3
prowadzcych do punktw czerpalnych.
2. Instalacja wodocigowa ciepej wody powinna umoliwia uzyskanie w punktach czerpalnych wody
o temperaturze nie niszej ni 55C i nie wyszej ni 60C.
2a. Instalacja wodocigowa ciepej wody powinna umoliwia przeprowadzanie cigej lub okresowej
dezynfekcji metod chemiczn lub fizyczn (w tym okresowe stosowanie metody dezynfekcji cieplnej),
bez obniania trwaoci instalacji i zastosowanych w niej wyrobw. Dla przeprowadzenia dezynfekcji
cieplnej niezbdne jest zapewnienie uzyskania w punktach czerpalnych temperatury wody nie niszej ni
70C

i nie wyszej ni 80C.
3. Izolacja cieplna przewodw instalacji ciepej wody, w ktrych wystpuje stay obieg wody, powinna
zapewni spenienie wymaga okrelonych w ust. 2 i 267 ust. 8.
4. Instalacja ciepej wody powinna mie zabezpieczenie przed przekroczeniem, dopuszczalnych dla
danych instalacji, cinienia i temperatury, zgodnie z wymaganiami Polskiej Normy dotyczcej
zabezpiecze instalacji ciepej wody.
5. W armaturze mieszajcej i czerpalnej przewd ciepej wody powinien by podczony z lewej
strony.
121. 1. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym, zamieszkania zbiorowego i uytecznoci
publicznej naley stosowa urzdzenia do pomiaru iloci ciepa lub paliwa zuywanego do przygotowania
ciepej wody.
2. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym do pomiaru iloci zimnej i ciepej wody, dostarczanej do

Strona 27 z 119
poszczeglnych mieszka oraz pomieszcze sucych do wsplnego uytku mieszkacw, naley
stosowa zestawy wodomierzowe, zgodnie z wymaganiami Polskich Norm, o ktrych mowa w 115 ust.
1.
3. W zespoach budynkw mieszkalnych wielorodzinnych, zaopatrywanych w ciep wod ze
wsplnej kotowni lub grupowego wza ciepowniczego, urzdzenie do pomiaru iloci ciepa lub paliwa
zuywanego do przygotowania ciepej wody moe by umieszczone poza tymi budynkami, jeeli w
budynkach tych s zastosowane zestawy wodomierzowe, o ktrych mowa w ust. 2.
Rozdzia 2
Kanalizacja ciekowa i deszczowa
122. 1. Instalacj kanalizacyjn stanowi ukad poczonych przewodw wraz z urzdzeniami,
przyborami i wpustami odprowadzajcymi cieki oraz wody opadowe do pierwszej studzienki od strony
budynku.
2. Instalacja kanalizacyjna budynku powinna umoliwia odprowadzanie ciekw, a take wd
opadowych z tego budynku, jeeli nie s one odprowadzane na teren dziaki, oraz spenia wymagania
okrelone w Polskich Normach dotyczcych tych instalacji.
123. Instalacja kanalizacyjna budynku, do ktrej s wprowadzane cieki nieodpowiadajce
warunkom dotyczcym ochrony ziemi i wd oraz odprowadzania ciekw do sieci kanalizacyjnej,
okrelonym w przepisach odrbnych, powinna by wyposaona w urzdzenia suce do ich
oczyszczania do stanu zgodnego z tymi przepisami.
124. Instalacja kanalizacyjna grawitacyjna w pomieszczeniach budynku, z ktrych krtkotrwale nie
jest moliwy grawitacyjny spyw ciekw, moe by wykonana pod warunkiem zainstalowania
zabezpieczenia przed przepywem zwrotnym ciekw z sieci kanalizacyjnej przez zastosowanie
przepompowni ciekw, zgodnie z wymaganiami Polskiej Normy dotyczcej projektowania przepompowni
ciekw w kanalizacji grawitacyjnej wewntrz budynkw lub urzdzenia przeciwzalewowego zgodnie z
wymaganiami Polskiej Normy dotyczcej urzdze przeciwzalewowych w budynkach.
125. 1. Przewody spustowe (piony) grawitacyjnej instalacji kanalizacyjnej powinny by wyprowadzone
jako przewody wentylujce ponad dach, a take powyej grnej krawdzi okien i drzwi znajdujcych si w
odlegoci poziomej mniejszej ni 4 m od wylotw tych przewodw.
2. Nie jest wymagane wyprowadzanie ponad dach wszystkich przewodw wentylujcych piony
kanalizacyjne, pod nastpujcymi warunkami:
1) zastosowania na pionach kanalizacyjnych niewyprowadzonych ponad dach urzdze
napowietrzajcych te piony i przeciwdziaajcych przenikaniu wyzieww z kanalizacji do
pomieszcze,
2) wyprowadzenia ponad dach przewodw wentylujcych:
a) ostatni pion, liczc od podczenia kanalizacyjnego na kadym przewodzie odpywowym,
b) co najmniej co pity z pozostaych pionw kanalizacyjnych w budynku.
3. Wprowadzanie przewodw wentylujcych piony kanalizacyjne do przewodw dymowych i
spalinowych oraz do przewodw wentylacyjnych pomieszcze jest zabronione.
4. W przypadku gdy wysoko przewodu spustowego (pionu) grawitacyjnej instalacji kanalizacyjnej
przekracza 10 m, podczenia podej na najniszej kondygnacji powinny spenia wymagania Polskiej
Normy dotyczcej projektowania instalacji kanalizacyjnych
126. 1. Dachy i tarasy, a take zagbienia przy cianach zewntrznych budynku powinny mie
odprowadzenie wody opadowej do wyodrbnionej kanalizacji deszczowej lub kanalizacji oglnospawnej,
a w przypadku braku takiej moliwoci - zgodnie z 28 ust. 2.
2. Przewody odprowadzajce wody opadowe przez wntrze budynku w przypadku przyczenia
budynku do sieci kanalizacji oglnospawnej naley czy z instalacj kanalizacyjn poza budynkiem.
3. W przypadku wykorzystywania wd opadowych, gromadzonych w zbiornikach retencyjnych, do
spukiwania toalet, podlewania zieleni, mycia drg i chodnikw oraz innych potrzeb gospodarczych naley
dla tego celu wykona odrbn instalacj, niepoczon z instalacj wodocigow.

Strona 28 z 119
127. Przyczenie drenau terenu przy budynku do przewodw odprowadzajcych cieki do
kanalizacji oglnospawnej lub deszczowej wymaga zastosowania urzdze zapobiegajcych zamulaniu
tych przewodw oraz przedostawaniu si ciekw i gazw z sieci kanalizacyjnej do ziemi.
Rozdzia 3
Wewntrzne urzdzenia do usuwania odpadw staych
128. Wewntrzne urzdzenia zsypowe do usuwania odpadw i nieczystoci staych mog by
stosowane w budynkach mieszkalnych o wysokoci do 55 m i powinny odpowiada wymaganiom
higienicznym, by wykonane w sposb zapewniajcy bezpieczestwo poarowe, by zabezpieczone pod
wzgldem akustycznym i nie powodowa uciliwoci dla mieszkacw.
129. Urzdzenie zsypowe zainstalowane w budynku powinno odpowiada nastpujcym
warunkom:
1) nie moe by usytuowane bezporednio przy cianach pomieszcze przeznaczonych na stay pobyt
ludzi oraz w odlegoci mniejszej ni 2 m od drzwi wejciowych do tych pomieszcze,
2) powinno by zabezpieczone przed zamarzaniem,
3) komora wsypowa powinna by wydzielona penymi cianami, speniajcymi wymagania 216 ust. 1,
a take mie drzwi o szerokoci co najmniej 0,8 m, umieszczone w sposb umoliwiajcy dostp
osobom niepenosprawnym,
4) otwr wsypowy powinien mie zamknicie chronice przed wydzielaniem si woni z rury zsypowej,
5) rura zsypowa powinna mie rednic wewntrzn co najmniej 0,4 m,
6) rura zsypowa powinna by prowadzona pionowo bez zaama oraz wentylowana przewodem
wyprowadzonym ponad dach, wyposaonym w filtr oraz wentylator wywiewny,
7) rura zsypowa powinna by gadka wewntrz, wykonana z materiaw trwaych, niepalnych,
nienasikliwych i odpornych na niszczce oddziaywania chemiczne odpadw oraz uderzenia przy
ich spadaniu.
130. 1. Nad najwyej pooonym otworem wsypowym powinna znajdowa si grna komora zsypu
z urzdzeniami do czyszczenia i dezynfekcji urzdzenia zsypowego.
2. Pod najniej pooonym otworem wsypowym powinna znajdowa si dolna komora zsypu z
pojemnikami do gromadzenia odpadw. Pojemno dolnej komory zsypu, warunki dojazdu i szeroko
otworu drzwiowego do niej powinny umoliwia stosowanie ruchomych pojemnikw na mieci o wielkoci
uywanej w danym rejonie oczyszczania.
3. Grna i dolna komora zsypu powinny mie:
1) ciany i posadzk z materiau nienasikliwego, atwo zmywalnego,
2) urzdzenia do spukiwania zimn i ciep wod,
3) wpust kanalizacyjny,
4) dopyw powietrza oraz niezalen wentylacj wywiewn,
5) wejcia bez progw, zamykane drzwiami penymi, otwieranymi na zewntrz,
6) elektryczn instalacj owietleniow.
131. Rozwizania techniczne urzdze zsypowych powinny spenia wymagania Polskich Norm
dotyczcych tych urzdze.
Rozdzia 4
Instalacje ogrzewcze
132. 1. Budynek, ktry ze wzgldu na swoje przeznaczenie wymaga ogrzewania, powinien by
wyposaony w instalacj ogrzewcz lub inne urzdzenia ogrzewcze, niebdce piecami, trzonami
kuchennymi lub kominkami.
2. Dopuszcza si stosowanie piecw i trzonw kuchennych na paliwo stae w budynkach o wysokoci
do 3 kondygnacji nadziemnych wcznie, jeeli nie jest to sprzeczne z ustaleniami miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego, przy czym w budynkach zakadw opieki zdrowotnej, opieki

Strona 29 z 119
spoecznej, przeznaczonych dla dzieci i modziey, lokalach gastronomicznych oraz pomieszczeniach
przeznaczonych do produkcji ywnoci i rodkw farmaceutycznych - pod warunkiem uzyskania zgody
waciwego pastwowego inspektora sanitarnego.
3. Kominki opalane drewnem z otwartym paleniskiem lub zamknitym wkadem kominkowym mog
by instalowane wycznie w budynkach jednorodzinnych, mieszkalnych w zabudowie zagrodowej i
rekreacji indywidualnej oraz niskich budynkach wielorodzinnych, w pomieszczeniach:
1) o kubaturze wynikajcej ze wskanika 4 m
3
/kW nominalnej mocy cieplnej kominka, lecz nie mniejszej
ni 30 m
3
,
2) speniajcych wymagania dotyczce wentylacji, o ktrych mowa w 150 ust. 9,
3) posiadajcych przewody kominowe okrelone w 140 ust. 1 i 2 oraz 145 ust. 1,
4) w ktrych moliwy jest dopyw powietrza do paleniska kominka w iloci:
a) co najmniej 10 m
3
/h na 1 kW nominalnej mocy cieplnej kominka - dla kominkw o obudowie
zamknitej,
b) zapewniajcej nie mniejsz prdko przepywu powietrza w otworze komory spalania ni 0,2 m/s
- dla kominkw o obudowie otwartej.
133. 1. Instalacj ogrzewcz wodn stanowi ukad poczonych przewodw wraz z armatur,
pompami obiegowymi, grzejnikami i innymi urzdzeniami, znajdujcy si za zaworami oddzielajcymi od
rda ciepa, takiego jak kotownia, wze ciepowniczy indywidualny lub grupowy, kolektory soneczne lub
pompa ciepa.
2. Instalacj ogrzewcz powietrzn stanowi ukad poczonych kanaw i przewodw powietrznych
wraz z nawiewnikami i wywiewnikami oraz elementami regulacji strumienia powietrza, znajdujcy si
pomidzy rdem ciepa podgrzewajcym powietrze a ogrzewanymi pomieszczeniami. Funkcj
ogrzewania powietrznego moe take peni instalacja wentylacji mechanicznej.
3. Instalacja ogrzewcza wodna powinna by zabezpieczona przed nadmiernym wzrostem cinienia i
temperatury, zgodnie z wymaganiami Polskich Norm dotyczcych zabezpiecze instalacji ogrzewa
wodnych.
4. Wyroby zastosowane w instalacji ogrzewczej wodnej powinny by dobrane z uwzgldnieniem
wymaga Polskiej Normy dotyczcej jakoci wody w instalacjach ogrzewania oraz z uwzgldnieniem
korozyjnoci wody i moliwoci zastosowania ochrony przed korozj.
5. Instalacja ogrzewcza wodna powinna by zaprojektowana w taki sposb, aby ilo wody
uzupeniajcej mona byo utrzymywa na racjonalnie niskim poziomie.
6. Instalacja ogrzewcza wodna systemu zamknitego lub wyposaona w armatur automatycznej
regulacji powinna mie urzdzenia do odpowietrzania miejscowego, zgodnie z wymaganiami Polskiej
Normy dotyczcej odpowietrzania instalacji ogrzewa wodnych.
7. Zabrania si stosowania kota na paliwo stae do zasilania instalacji ogrzewczej wodnej systemu
zamknitego, wyposaonej w przeponowe naczynie wzbiorcze, z wyjtkiem kota na paliwo stae o mocy
nominalnej do 300 kW, wyposaonego w urzdzenia do odprowadzania nadmiaru ciepa.
8. Instalacja ogrzewcza wodna systemu zamknitego z grzejnikami, w czci albo w caoci moe
by przystosowana do dziaania jako wodna instalacja chodnicza, pod warunkiem spenienia wymaga
Polskich Norm dotyczcych jakoci wody w instalacjach ogrzewania i zabezpieczania instalacji ogrzewa
wodnych systemu zamknitego z naczyniami wzbiorczymi przeponowymi.
9. Straty ciepa na przewodach zasilajcych i powrotnych instalacji wodnej centralnego ogrzewania
powinny by na racjonalnie niskim poziomie. Izolacja cieplna tych przewodw powinna spenia
wymagania okrelone w zaczniku nr 2 do rozporzdzenia.
10. Straty ciepa na przewodach ogrzewania powietrznego powinny by na racjonalnie niskim
poziomie. Izolacja cieplna tych przewodw powinna spenia wymagania okrelone w zaczniku nr 2 do
rozporzdzenia.
134. 1. Instalacje i urzdzenia do ogrzewania budynku powinny mie szczytow moc ciepln
okrelon zgodnie z Polskimi Normami dotyczcymi obliczania zapotrzebowania na ciepo pomieszcze,
a take obliczania oporu cieplnego i wspczynnika przenikania ciepa przegrd budowlanych.
2. Do obliczania szczytowej mocy cieplnej naley przyjmowa temperatury obliczeniowe zewntrzne
zgodnie z Polsk Norm dotyczc obliczeniowych temperatur zewntrznych, a temperatury obliczeniowe
ogrzewanych pomieszcze - zgodnie z ponisz tabel:


Strona 30 z 119
Temperatury
obliczeniowe*)

Przeznaczenie lub sposb wykorzystywania
pomieszcze

Przykady pomieszcze

1

2

3

+5C

- nieprzeznaczone na pobyt ludzi,
- przemysowe - podczas dziaania
ogrzewania dyurnego (jeeli
pozwalaj na to wzgldy
technologiczne)

magazyny bez staej obsugi,
garae indywidualne, hale
postojowe (bez remontw),
akumulatornie, maszynownie i
szyby dwigw osobowych

+8C

- w ktrych nie wystpuj zyski
ciepa, a jednorazowy pobyt osb
znajdujcych si w ruchu i w
okryciach zewntrznych nie
przekracza 1 h,

klatki schodowe w budynkach
mieszkalnych,

- w ktrych wystpuj zyski ciepa od
urzdze technologicznych,
owietlenia itp., przekraczajce
25 W na 1 m
3
kubatury pomieszczenia

hale sprarek, pompownie,
kunie, hartownie, wydziay
obrbki cieplnej

+12C

ciepa, przeznaczone do staego
pobytu ludzi, znajdujcych si w
okryciach zewntrznych lub
wykonujcych prac fizyczn o
wydatku energetycznym powyej
300 W,

magazyny i skady wymagajce
staej obsugi, hole
wejciowe, poczekalnie przy
salach widowiskowych bez
szatni,

owietlenia itp., wynoszce od 10
do 25 W na 1 m
3
kubatury
pomieszczenia

hale pracy fizycznej o
wydatku energetycznym powyej
300 W, hale formierni,
maszynownie chodni, adownie
akumulatorw, hale targowe,
sklepy rybne i misne

+16C

ciepa, przeznaczone na pobyt
ludzi:
- w okryciach zewntrznych w
pozycji siedzcej i stojcej,

sale widowiskowe bez szatni,
ustpy publiczne, szatnie
okry zewntrznych, hale
produkcyjne, sale
gimnastyczne,

- bez okry zewntrznych,
znajdujcych si w ruchu lub
wykonujcych prac fizyczn o
wydatku energetycznym do 300 W,

kuchnie indywidualne
wyposaone w paleniska wglowe

owietlenia itp.,
nieprzekraczajce 10 W na 1 m
3


+20C

- przeznaczone na stay pobyt ludzi
bez okry zewntrznych,
niewykonujcych w sposb cigy
pracy fizycznej

pokoje mieszkalne,
przedpokoje, kuchnie
indywidualne wyposaone w
paleniska gazowe lub
elektryczne, pokoje biurowe,
sale posiedze

+24C

- przeznaczone do rozbierania,
- przeznaczone na pobyt ludzi bez
odziey

azienki, rozbieralnie-
szatnie, umywalnie,
natryskownie, hale pywalni,
gabinety lekarskie z
rozbieraniem pacjentw, sale
niemowlt i sale dziecice w
obkach, sale operacyjne

*) Dopuszcza si przyjmowanie innych temperatur obliczeniowych dla ogrzewanych

Strona 31 z 119
pomieszcze ni jest to okrelone w tabeli, jeeli wynika to z wymaga
technologicznych.

3. Urzdzenia zastosowane w instalacji ogrzewczej, o ktrych mowa w przepisie odrbnym
dotyczcym efektywnoci energetycznej, powinny odpowiada wymaganiom okrelonym w tym przepisie.
4. Grzejniki oraz inne urzdzenia odbierajce ciepo z instalacji ogrzewczej powinny by zaopatrzone
w regulatory dopywu ciepa. Wymaganie to nie dotyczy instalacji ogrzewczej w budynkach
zakwaterowania w zakadach karnych i aresztach ledczych.
5. W budynku zasilanym z sieci ciepowniczej oraz w budynku z wasnym (indywidualnym) rdem
ciepa na olej opaowy, paliwo gazowe lub energi elektryczn, regulatory dopywu ciepa do grzejnikw
powinny dziaa automatycznie, w zalenoci od zmian temperatury wewntrznej w pomieszczeniach, w
ktrych s zainstalowane. Wymaganie to nie dotyczy budynkw jednorodzinnych, mieszkalnych w
zabudowie zagrodowej i rekreacji indywidualnej, a take poszczeglnych mieszka oraz lokali uytkowych
wyposaonych we wasne instalacje ogrzewcze.
6. Urzdzenia, o ktrych mowa w ust. 5, powinny umoliwia uytkownikom uzyskanie w
pomieszczeniach temperatury niszej od obliczeniowej, przy czym nie niszej ni 16C w
pomieszczeniach o temperaturze obliczeniowej 20C i wyszej.
7. Instalacje ogrzewcze zasilane z sieci ciepowniczej powinny by sterowane urzdzeniem do
regulacji dopywu ciepa, dziaajcym automatycznie, odpowiednio do zmian zewntrznych warunkw
klimatycznych.
8. Jeeli zapotrzebowanie na ciepo lub sposb uytkowania poszczeglnych czci budynku s
wyranie zrnicowane, instalacja ogrzewcza powinna by odpowiednio podzielona na niezalene gazie
(obiegi).
9. W budynku, w ktrym w sezonie grzewczym wystpuj okresowe przerwy w uytkowaniu,
instalacja ogrzewcza powinna by zaopatrzona w urzdzenia pozwalajce na ograniczenie dopywu ciepa
w czasie tych przerw.
10. Poszczeglne czci instalacji ogrzewczej powinny by wyposaone w armatur umoliwiajc
zamknicie dopywu ciepa do nich i oprnienie z czynnika grzejnego bez koniecznoci przerywania
dziaania pozostaej czci instalacji.
135. 1. Instalacje ogrzewcze powinny by zaopatrzone w odpowiedni aparatur kontroln i
pomiarow, zapewniajc ich bezpieczne uytkowanie.
2. W budynkach z instalacj ogrzewcz wodn zasilan z sieci ciepowniczej powinny znajdowa si
urzdzenia suce do rozliczania zuytego ciepa:
1) ciepomierz (ukad pomiarowo-rozliczeniowy) do pomiaru iloci ciepa dostarczanego do instalacji
ogrzewczej budynku,
2) urzdzenia umoliwiajce indywidualne rozliczanie kosztw ogrzewania poszczeglnych mieszka
lub lokali uytkowych w budynku.
3. W przypadku zasilania instalacji ogrzewczej wodnej z kotowni w budynku majcym wicej ni
jedno mieszkanie lub lokal uytkowy naley zastosowa nastpujce urzdzenia suce do rozliczania
kosztw zuytego ciepa:
1) urzdzenie do pomiaru iloci zuytego paliwa w kotowni,
2) urzdzenia umoliwiajce indywidualne rozliczanie kosztw ogrzewania poszczeglnych mieszka
lub lokali uytkowych w budynku.
4. Izolacja cieplna instalacji ogrzewczej wodnej powinna odpowiada wymaganiom Polskiej Normy
dotyczcej izolacji cieplnej rurocigw, armatury i urzdze oraz przepisom 267 ust. 8.
5. W pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi zabrania si stosowania ogrzewania
parowego oraz wodnych instalacji ogrzewczych o temperaturze czynnika grzejnego przekraczajcego
90C.
136.
1. Pomieszczenia przeznaczone do instalowania kotw na paliwo stae i pomieszczenia skadu paliwa
i ulowni oraz pomieszczenia przeznaczone do instalowania kotw na olej opaowy i pomieszczenia
magazynu oleju opaowego, powinny odpowiada przepisom rozporzdzenia, w tym okrelonym w 220
ust. 1.
2. Koty na paliwo stae o mocy cieplnej nominalnej do 25 kW powinny by instalowane w

Strona 32 z 119
wydzielonych pomieszczeniach technicznych zlokalizowanych na kondygnacji podziemnej, na poziomie
ogrzewanych pomieszcze lub w innych pomieszczeniach, w ktrych mog by instalowane koty o
wikszych mocach cieplnych nominalnych. Skad paliwa powinien by umieszczony w wydzielonym
pomieszczeniu technicznym w pobliu kota lub w pomieszczeniu, w ktrym znajduje si kocio.
Pomieszczenia, w ktrych instalowane s koty oraz pomieszczenia skadu paliwa powinny odpowiada
wymaganiom okrelonym w Polskiej Normie dotyczcej kotowni wbudowanych na paliwo stae.
2a. Koty na paliwo stae o mocy cieplnej nominalnej do 10 kW mog by instalowane w budynkach, o
ktrych mowa w 132 ust. 3, na poziomie ogrzewanych pomieszcze, w pomieszczeniach nie
bdcych pomieszczeniami mieszkalnymi:
1) o kubaturze wynikajcej ze wskanika 4 m
3
/kW nominalnej mocy cieplnej kota, lecz nie mniej
ni 30 m
3
,
2) speniajcych wymagania dotyczce wentylacji, o ktrych mowa w 150 ust. 9,
3) posiadajcych przewody kominowe okrelone w 140 ust. 1 i 2 oraz 145 ust. 1,
4) zapewniajcych dopyw powietrza do spalania w iloci co najmniej 10 m
3
/h na 1 kW
nominalnej mocy cieplnej kota
- odpowiadajcych wymaganiom okrelonym w Polskiej Normie dotyczcej kotowni wbudowanych na
paliwo stae.
3. Koty na paliwo stae o cznej mocy cieplnej nominalnej powyej 25 kW do 2000 kW powinny by
instalowane w wydzielonych pomieszczeniach technicznych zlokalizowanych na kondygnacji podziemnej
lub na poziomie terenu. Skad paliwa i ulownia powinny by umieszczone w oddzielnych
pomieszczeniach technicznych znajdujcych si bezporednio obok pomieszczenia kotw, a take mie
zapewniony dojazd dla dostawy paliwa oraz usuwania ula i popiou. Pomieszczenia w ktrych
instalowane s koty oraz pomieszczenia skadu paliwa powinny odpowiada wymaganiom okrelonym w
Polskiej Normie dotyczcej kotowni wbudowanych na paliwo stae.
4. Koty na olej opaowy o cznej mocy cieplnej nominalnej do 30 kW mog by instalowane w
pomieszczeniach nieprzeznaczonych na stay pobyt ludzi, w tym rwnie w pomieszczeniach
pomocniczych w mieszkaniach, a take w innych miejscach, o ktrych mowa w ust. 5.
5. Koty na olej opaowy o cznej mocy cieplnej nominalnej powyej 30 kW do 2.000 kW powinny by
instalowane w wydzielonych pomieszczeniach technicznych, przeznaczonych wycznie do tego celu w
piwnicy lub na najniszej kondygnacji nadziemnej w budynku lub w budynku wolno stojcym
przeznaczonym wycznie na kotowni.
6. Koty na paliwo stae lub olej opaowy o cznej mocy cieplnej nominalnej powyej 2.000 kW
powinny by instalowane w budynku wolno stojcym przeznaczonym wycznie na kotowni.
7. W pomieszczeniu, w ktrym s zainstalowane koty na paliwo stae lub olej opaowy, znajdujcym
si nad inn kondygnacj uytkow, podoga, a take ciany do wysokoci 10 cm oraz progi drzwiowe o
wysokoci 4 cm powinny by wodoszczelne. Warunek wodoszczelnoci dotyczy rwnie wszystkich
przej przewodw w pododze oraz w cianach do wysokoci 10 cm.
8. Maksymalne, czne obcienie cieplne, suce do okrelania wymaganej kubatury
pomieszczenia, w ktrym bd zainstalowane koty o mocy do 2.000 kW, na olej opaowy, nie moe by
wiksze ni 4.650 W/m
3
.
9. Kubatura pomieszczenia z kotami na olej opaowy, o ktrym mowa w ust. 6, powinna by
okrelona indywidualnie z uwzgldnieniem wymaga technicznych i technologicznych, a take
eksploatacyjnych.
10. Wysoko pomieszczenia, w ktrym instaluje si koty na olej opaowy nie moe by mniejsza ni
2,2 m, a kubatura nie mniejsza ni 8 m
3
.
11. W pomieszczeniu, w ktrym zainstalowane s koty na paliwo stae lub olej opaowy, powinien
by zapewniony nawiew niezbdnego strumienia powietrza dla prawidowej pracy kotw z moc ciepln
nominaln, a take nawiew i wywiew powietrza dla wentylacji kotowni.
12. Odprowadzenie spalin z kotw na olej opaowy powinno spenia wymagania dla urzdze
gazowych okrelone w 174 ust. 1, 2, 5, 6, 8 i 9.
137. 1. Magazynowanie oleju opaowego o temperaturze zaponu powyej 55C moe si odbywa
w bezcinieniowych, staych zbiornikach naziemnych i podziemnych przy budynku lub w przeznaczonym
wycznie na ten cel pomieszczeniu technicznym w piwnicy lub na najniszej kondygnacji nadziemnej
budynku, zwanym dalej "magazynem" oleju opaowego.
2. Pojedyncze zbiorniki lub baterie zbiornikw w magazynach oleju opaowego w budynku powinny

Strona 33 z 119
by wyposaone w ukad przewodw do napeniania, odpowietrzania i czerpania oleju oraz w sygnalizator
poziomu napenienia, przekazujcy sygna do miejsca, w ktrym jest zlokalizowany krciec do
napeniania.
3. W baterii zbiornikw w magazynie oleju opaowego w budynku wszystkie zbiorniki powinny by
tego samego rodzaju i wielkoci, przy czym czna objto tych zbiornikw nie powinna przekracza 100
m
3
.
4. W magazynie oleju opaowego powinna by wykonana, na czci lub caoci pomieszczenia,
izolacja szczelna na przenikanie oleju w postaci wanny wychwytujcej, mogcej w przypadku awarii
pomieci olej o objtoci jednego zbiornika.
5. Dopuszcza si w pomieszczeniu, w ktrym s zainstalowane koty na olej opaowy, ustawienie
zbiornika tego oleju o objtoci nie wikszej ni 1 m
3
pod warunkiem:
1) umieszczenia zbiornika w odlegoci nie mniejszej ni 1 m od kota,
2) oddzielenia zbiornika od kota ciank murowan o gruboci co najmniej 12 cm i przekraczajc
wymiary zbiornika co najmniej o 30 cm w pionie i o 60 cm w poziomie,
3) umieszczenie zbiornika w wannie wychwytujcej olej opaowy.
6. Wanna wychwytujca, o ktrej mowa w ust. 4 i 5 pkt 3, nie jest wymagana w przypadku
stosowania zbiornikw oleju opaowego o konstrukcji uniemoliwiajcej wydostawanie si oleju na
zewntrz w przypadku awarii, w tym typu dwupaszczowego.
7. Magazyn oleju opaowego powinien by wyposaony w:
1) wentylacj nawiewno-wywiewn zapewniajc od 2 do 4 wymian powietrza na godzin,
2) okno lub pstae urzdzenie ganicze pianowe.
8. W magazynie oleju opaowego moe by stosowane wycznie centralne ogrzewanie wodne.
9. Stosowane do magazynowania oleju opaowego zbiorniki, wykadziny zbiornikw oraz przewody
wykonane z tworzywa sztucznego powinny by chronione przed elektrycznoci statyczn, zgodnie z
warunkami okrelonymi w Polskich Normach dotyczcych tej ochrony.
138. Obudowa przewodw instalacji ogrzewczej powinna umoliwia wymian instalacji bez
naruszania konstrukcji budynku.
139. Elementy wodnych instalacji ogrzewczych, naraone na intensywny dopyw powietrza
zewntrznego w zimie, powinny by chronione przed zamarzaniem i mie, w miejscach tego
wymagajcych, izolacj ciepln, zabezpieczajc przed nadmiernymi stratami ciepa.
Rozdzia 5
Przewody kominowe
140. 1. Przewody (kanay) kominowe w budynku: wentylacyjne, spalinowe i dymowe, prowadzone
w cianach budynku, w obudowach, trwale poczonych z konstrukcj lub stanowice konstrukcje
samodzielne, powinny mie wymiary przekroju, sposb prowadzenia i wysoko, stwarzajce potrzebny
cig, zapewniajcy wymagan przepustowo, oraz speniajce wymagania okrelone w Polskich
Normach dotyczcych wymaga technicznych dla przewodw kominowych oraz projektowania kominw.
2. Przewody kominowe powinny by szczelne i spenia warunki okrelone w 266.
4. Wewntrzna powierzchnia przewodw odprowadzajcych spaliny mokre powinna by odporna na
ich destrukcyjne oddziaywanie.
5. Przewody kominowe do wentylacji grawitacyjnej powinny mie powierzchni przekroju co najmniej
0,016 m
2
oraz najmniejszy wymiar przekroju co najmniej 0,1 m.
141. Zabrania si stosowania:
1) grawitacyjnych zbiorczych przewodw spalinowych i dymowych, z zastrzeeniem 174 ust. 3,
2) zbiorczych przewodw wentylacji grawitacyjnej,
3) indywidualnych wentylatorw wycigowych w pomieszczeniach, w ktrych znajduj si wloty do
przewodw spalinowych.
142. 1. Przewody kominowe powinny by wyprowadzone ponad dach na wysoko
zabezpieczajc przed niedopuszczalnym zakceniem cigu.

Strona 34 z 119
2. Wymaganie ust. 1 uznaje si za spenione, jeeli wyloty przewodw kominowych zostan
wyprowadzone ponad dach w sposb okrelony Polsk Norm dla kominw murowanych.
3. Dopuszcza si wyprowadzanie przewodw spalinowych od urzdze gazowych z zamknit
komor spalania bezporednio przez ciany zewntrzne budynkw, przy zachowaniu warunkw
okrelonych w 175.
143. 1. W budynkach usytuowanych w II i III strefie obcienia wiatrem, okrelonych Polskimi
Normami, naley stosowa na przewodach dymowych i spalinowych nasady kominowe zabezpieczajce
przed odwrceniem cigu, przy zachowaniu wymaga 146 ust. 1.
2. Nasady kominowe, o ktrych mowa w ust. 1, naley rwnie stosowa na innych obszarach, jeeli
wymagaj tego pooenie budynkw i lokalne warunki topograficzne.
3. Wymagania ust. 1 i 2 nie dotycz palenisk i komr spalania z mechanicznym pobudzaniem
odpywu spalin.
144. 1. ciany, w ktrych znajduj si przewody kominowe, mog by obcione stropami, pod
warunkiem spenienia wymaga dotyczcych bezpieczestwa konstrukcji, a take jeeli nie spowoduje to
nieszczelnoci lub ograniczenia wiata przewodw.
2. Trzonw kominowych wydzielonych lub oddylatowanych od konstrukcji budynku nie mona
obcia stropami ani te uwzgldnia ich w obliczeniach jako czci tej konstrukcji.
145. 1. Trzony kuchenne i koty grzewcze na paliwo stae oraz kominki z otwartym paleniskiem lub
zamknitym wkadem kominkowym o wielkoci otworu paleniskowego kominka do 0,25 m
2
mog by
przyczone wycznie do wasnego, samodzielnego przewodu kominowego dymowego, posiadajcego
co najmniej wymiary 0,14x0,14 m lub rednic 0,15 m, a w przypadku trzonw kuchennych typu
restauracyjnego oraz kominkw o wikszym otworze paleniskowym - co najmniej 0,14x0,27 m lub
rednic 0,18 m, przy czym dla wikszych przewodw o przekroju prostoktnym naley zachowa
stosunek wymiarw bokw 3:2.
2. Piece na paliwo stae, posiadajce szczelne zamknicie, mog by przyczone do jednego
przewodu kominowego dymowego o przekroju co najmniej 0,14x0,14 m lub rednicy 0,15 m, pod
warunkiem zachowania rnicy poziomu wczenia co najmniej 1,5 m oraz nieprzyczania wicej ni 3
piecw do tego przewodu.
3. Piece, o ktrych mowa w ust. 2, usytuowane na najwyszej kondygnacji powinny by przyczone
do odrbnego przewodu dymowego.
4. Przyczenia urzdze gazowych do przewodw spalinowych powinny odpowiada warunkom
okrelonym w 174 i 175.
146. 1. Wyloty przewodw kominowych powinny by dostpne do czyszczenia i okresowej kontroli,
z uwzgldnieniem przepisw 308.
2. Przewody spalinowe i dymowe powinny by wyposaone, odpowiednio, w otwory wycierowe lub
rewizyjne, zamykane szczelnymi drzwiczkami, a w przypadku wystpowania spalin mokrych - take w
ukad odprowadzania skroplin.
Rozdzia 6
Wentylacja i klimatyzacja
147. 1. Wentylacja i klimatyzacja powinny zapewnia odpowiedni jako rodowiska
wewntrznego, w tym wielko wymiany powietrza, jego czysto, temperatur, wilgotno wzgldn,
prdko ruchu w pomieszczeniu, przy zachowaniu przepisw odrbnych i wymaga Polskich Norm
dotyczcych wentylacji, a take warunkw bezpieczestwa poarowego i wymaga akustycznych
okrelonych w rozporzdzeniu.
2. Wentylacj mechaniczn lub grawitacyjn naley zapewni w pomieszczeniach przeznaczonych
na pobyt ludzi, w pomieszczeniach bez otwieranych okien, a take w innych pomieszczeniach, w ktrych
ze wzgldw zdrowotnych, technologicznych lub bezpieczestwa konieczne jest zapewnienie wymiany
powietrza.
3. Klimatyzacj naley stosowa w pomieszczeniach, w ktrych ze wzgldw uytkowych,

Strona 35 z 119
higienicznych, zdrowotnych lub technologicznych konieczne jest utrzymywanie odpowiednich parametrw
powietrza wewntrznego okrelonych w przepisach odrbnych i w Polskiej Normie dotyczcej parametrw
obliczeniowych powietrza wewntrznego.
4. Instalowane w budynkach urzdzenia do wentylacji i klimatyzacji, o ktrych mowa w przepisie
odrbnym dotyczcym efektywnoci energetycznej, powinny odpowiada wymaganiom okrelonym w tym
przepisie.
148. 1. Wentylacj mechaniczn wywiewn lub nawiewno-wywiewn naley stosowa w
budynkach wysokich i wysokociowych oraz w innych budynkach, w ktrych zapewnienie odpowiedniej
jakoci rodowiska wewntrznego nie jest moliwe za pomoc wentylacji grawitacyjnej. W pozostaych
budynkach moe by stosowana wentylacja grawitacyjna.
2. W pomieszczeniu, w ktrym jest zastosowana wentylacja mechaniczna lub klimatyzacja, nie
mona stosowa wentylacji grawitacyjnej. Wymaganie to nie dotyczy pomieszcze z urzdzeniami
klimatyzacyjnymi niepobierajcymi powietrza zewntrznego.
3. W pomieszczeniu zagroonym wydzieleniem si lub przenikaniem z zewntrz substancji
szkodliwej dla zdrowia bd substancji palnej, w ilociach mogcych stworzy zagroenie wybuchem,
naley stosowa dodatkow, awaryjn wentylacj wywiewn, uruchamian od wewntrz i z zewntrz
pomieszczenia oraz zapewniajc wymian powietrza dostosowan do jego przeznaczenia, zgodnie z
przepisami o bezpieczestwie i higienie pracy.
4. W pomieszczeniu, w ktrym proces technologiczny jest rdem miejscowej emisji substancji
szkodliwych o niedopuszczalnym steniu lub uciliwym zapachu, naley stosowa odcigi miejscowe
wsppracujce z wentylacj ogln, umoliwiajce spenienie w strefie pracy wymaga jakoci
rodowiska wewntrznego okrelonych w przepisach o bezpieczestwie i higienie pracy.
149. 1. Strumie powietrza zewntrznego doprowadzanego do pomieszcze, niebdcych
pomieszczeniami pracy, powinien odpowiada wymaganiom Polskiej Normy dotyczcej wentylacji, przy
czym w mieszkaniach strumie ten powinien wynika z wielkoci strumienia powietrza wywiewanego, lecz
by nie mniejszy ni 20 m
3
/h na osob przewidywan na pobyt stay w projekcie budowlanym.
2. Strumie powietrza zewntrznego doprowadzonego do pomieszcze pracy powinien odpowiada
wymaganiom okrelonym w przepisach o bezpieczestwie i higienie pracy.
3. Powietrze zewntrzne doprowadzone do pomieszcze za pomoc wentylacji mechanicznej lub
klimatyzacji, zanieczyszczone w stopniu przekraczajcym wymagania okrelone dla powietrza
wewntrznego w przepisach odrbnych w sprawie dopuszczalnych ste i nate czynnikw
szkodliwych dla zdrowia, powinno by oczyszczone przed wprowadzeniem do wentylowanych
pomieszcze, z uwzgldnieniem zanieczyszcze wystpujcych w pomieszczeniu. Wymaganie to nie
dotyczy budynkw jednorodzinnych, mieszkalnych w zabudowie zagrodowej i rekreacji indywidualnej.
4. W pomieszczeniach przeznaczonych na stay pobyt ludzi, wentylowanych w sposb mechaniczny
lub klimatyzowanych, wartoci temperatury, wilgotnoci wzgldnej i prdkoci ruchu powietrza w
pomieszczeniach naley przyjmowa do oblicze zgodnie z Polsk Norm dotyczc parametrw
obliczeniowych powietrza wewntrznego.
5. Dla pomieszcze przeznaczonych na stay pobyt ludzi, wentylowanych w sposb naturalny,
wartoci temperatury wewntrznej w okresach ogrzewczych naley przyjmowa do oblicze zgodnie z
tabel w 134 ust. 2.
150. 1. W przypadku zastosowania w budynku przepywu powietrza wentylacyjnego midzy
pomieszczeniami lub strefami wentylacyjnymi, w pomieszczeniu naley zapewni kierunek przepywu od
pomieszczenia o mniejszym do pomieszczenia o wikszym stopniu zanieczyszczenia powietrza.
2. Przepyw powietrza wentylacyjnego w mieszkaniach powinien odbywa si z pokoi do
pomieszczenia kuchennego lub wnki kuchennej oraz do pomieszcze higienicznosanitarnych.
3. W instalacjach wentylacji i klimatyzacji nie naley czy ze sob przewodw z pomieszcze o
rnych wymaganiach uytkowych i sanitarno-zdrowotnych. Nie dotyczy to budynkw jednorodzinnych i
rekreacji indywidualnej oraz wydzielonych lokali mieszkalnych lub uytkowych z indywidualn
zorganizowan wentylacj nawiewno-wywiewn.
4. W instalacjach wentylacji i klimatyzacji przewody z pomieszczenia zagroonego wybuchem nie
mog czy si z przewodami z innych pomieszcze.
5. Dopuszcza si wentylowanie garay oraz innych pomieszcze nieprzeznaczonych na pobyt ludzi

Strona 36 z 119
powietrzem o mniejszym stopniu zanieczyszczenia, niezawierajcym substancji szkodliwych dla zdrowia
lub uciliwych zapachw, odprowadzanym z pomieszcze niebdcych pomieszczeniami
higienicznosanitarnymi, jeeli przepisy odrbne nie stanowi inaczej.
6. W pomieszczeniach w budynkach uytecznoci publicznej i produkcyjnych, ktrych przeznaczenie
wie si z ich okresowym uytkowaniem, instalacja wentylacji mechanicznej powinna zapewnia
moliwo ograniczenia intensywnoci dziaania lub jej wyczenia poza okresem uytkowania
pomieszcze, z zachowaniem warunku normalnej pracy przez co najmniej jedn godzin przed i po ich
uytkowaniu.
7. W pomieszczeniach, o ktrych mowa w ust. 6, w przypadku wystpowania rde zanieczyszcze
szkodliwych dla zdrowia lub rde pary wodnej, naley zapewni sta, co najmniej pkrotn wymian
powietrza w okresie przerw w ich wykorzystywaniu, przyjmujc do obliczania wentylowanej kubatury
nominaln wysoko pomieszcze, lecz nie wiksz ni 4 m, lub zapewni okresow wymian powietrza
sterowan poziomem stenia zanieczyszcze.
8. Instalowane w pomieszczeniu urzdzenia, w szczeglnoci zuywajce powietrze, nie mog
wywoywa zakce ograniczajcych skuteczno funkcjonowania wentylacji.
9. W pomieszczeniu z paleniskami na paliwo stae, pynne lub z urzdzeniami gazowymi
pobierajcymi powietrze do spalania z pomieszczenia i z grawitacyjnym odprowadzeniem spalin
przewodem od urzdzenia stosowanie mechanicznej wentylacji wycigowej jest zabronione.
10. Przepisu ust. 9 nie stosuje si do pomieszcze, w ktrych zastosowano wentylacj nawiewno-
wywiewn zrwnowaon lub nadcinieniow.
11. W pomieszczeniach, ktre naley chroni przed wpywem zanieczyszcze z pomieszcze
ssiadujcych i z otoczenia zewntrznego, naley stosowa wentylacj mechaniczn nadcinieniow.
151. 1. W instalacjach wentylacji mechanicznej oglnej nawiewno-wywiewnej lub klimatyzacji
komfortowej o wydajnoci 2.000 m
3
/h i wicej naley stosowa urzdzenia do odzyskiwania ciepa z
powietrza wywiewanego o skutecznoci co najmniej 50 % lub recyrkulacj, gdy jest to dopuszczalne. W
przypadku zastosowania recyrkulacji strumie powietrza zewntrznego nie moe by mniejszy ni wynika
to z wymaga higienicznych, jednak nie mniej ni 10 % powietrza nawiewanego.
Dla wentylacji technologicznej zastosowanie odzysku ciepa powinno wynika z uwarunkowa
technologicznych i rachunku ekonomicznego.
2. Urzdzenia do odzyskiwania ciepa powinny mie zabezpieczenia ograniczajce przenikanie
midzy wymieniajcymi ciepo strumieniami powietrza do:
1) 0,25% objtoci strumienia powietrza wywiewanego z pomieszczenia - w przypadku wymiennika
pytowego oraz wymiennika z rurek cieplnych,
2) 5% objtoci strumienia powietrza wywiewanego z pomieszczenia - w przypadku wymiennika
obrotowego,
w odniesieniu do rnicy cinienia 400 Pa.
3. Recyrkulacj powietrza mona stosowa wwczas, gdy przeznaczenie wentylowanych
pomieszcze nie wie si z wystpowaniem bakterii chorobotwrczych, z emisj substancji szkodliwych
dla zdrowia, uciliwych zapachw, przy zachowaniu wymaga 149 ust. 1 oraz wymaga dotyczcych
ochrony przeciwpoarowej.
4. W budynku opieki zdrowotnej recyrkulacja powietrza moe by stosowana tylko za zgod i na
warunkach okrelonych przez waciwego pastwowego inspektora sanitarnego.
5. W przypadku stosowania recyrkulacji powietrza w instalacjach wentylacji mechanicznej
nawiewno-wywiewnej lub klimatyzacji naley stosowa ukady regulacji umoliwiajce w korzystnych
warunkach pogodowych zwikszanie udziau powietrza zewntrznego do 100 %.
6. Przepisu ust. 5 nie stosuje si w przypadkach, gdy zwikszanie strumienia powietrza
wentylacyjnego uniemoliwiaoby dotrzymanie poziomu czystoci powietrza wymaganego przez wzgldy
technologiczne.
7. Wymaga ust. 1 mona nie stosowa w przypadku instalacji uywanych krcej ni przez 1.000
godzin w roku.
152. 1. Czerpnie powietrza w instalacjach wentylacji i klimatyzacji powinny by zabezpieczone
przed opadami atmosferycznymi i dziaaniem wiatru oraz by zlokalizowane w sposb umoliwiajcy
pobieranie w danych warunkach jak najczystszego i, w okresie letnim, najchodniejszego powietrza.
2. Czerpni powietrza nie naley lokalizowa w miejscach, w ktrych istnieje niebezpieczestwo

Strona 37 z 119
napywu powietrza wywiewanego z wyrzutni oraz powietrza z rozpylon wod pochodzc z chodni
kominowej lub innych podobnych urzdze.
3. Czerpnie powietrza sytuowane na poziomie terenu lub na cianie dwch najniszych kondygnacji
nadziemnych budynku powinny znajdowa si w odlegoci co najmniej 8 m w rzucie poziomym od ulic i
zgrupowania miejsc postojowych dla wicej ni 20 samochodw, miejsc gromadzenia odpadw staych,
wywiewek kanalizacyjnych oraz innych rde zanieczyszczenia powietrza. Odlego dolnej krawdzi
otworu wlotowego czerpni od poziomu terenu powinna wynosi co najmniej 2 m.
4. Czerpnie powietrza sytuowane na dachu budynku powinny by tak lokalizowane, aby dolna
krawd otworu wlotowego znajdowaa si co najmniej 0,4 m powyej powierzchni, na ktrej s
zamontowane, oraz aby zostaa zachowana odlego co najmniej 6 m od wywiewek kanalizacyjnych.
5. Powietrze wywiewane z budynkw lub pomieszcze, zanieczyszczone w stopniu przekraczajcym
wymagania okrelone w przepisach odrbnych, dotyczcych dopuszczalnych rodzajw i iloci substancji
zanieczyszczajcych powietrze zewntrzne, powinno by oczyszczone przed wprowadzeniem do
atmosfery.
6. Wyrzutnie powietrza w instalacjach wentylacji i klimatyzacji powinny by zabezpieczone przed
opadami atmosferycznymi i dziaaniem wiatru oraz by zlokalizowane w miejscach umoliwiajcych
odprowadzenie wywiewanego powietrza bez powodowania zagroenia zdrowia uytkownikw budynku i
ludzi w jego otoczeniu oraz wywierania szkodliwego wpywu na budynek.
7. Dolna krawd otworu wyrzutni z poziomym wylotem powietrza, usytuowanej na dachu budynku,
powinna znajdowa si co najmniej 0,4 m powyej powierzchni, na ktrej wyrzutnia jest zamontowana,
oraz 0,4 m powyej linii czcej najwysze punkty wystajcych ponad dach czci budynku, znajdujcych
si w odlegoci do 10 m od wyrzutni, mierzc w rzucie poziomym.
8. Usytuowanie wyrzutni powietrza na poziomie terenu jest dopuszczalne tylko za zgod i na
warunkach okrelonych przez waciwego pastwowego inspektora sanitarnego.
9. Dopuszcza si sytuowanie wyrzutni powietrza w cianie budynku, pod warunkiem e:
1) powietrze wywiewane nie zawiera uciliwych zapachw oraz zanieczyszcze szkodliwych dla
zdrowia,
2) przeciwlega ciana ssiedniego budynku z oknami znajduje si w odlegoci co najmniej 10 m lub
bez okien w odlegoci co najmniej 8 m,
3) okna znajdujce si w tej samej cianie s oddalone w poziomie od wyrzutni co najmniej 3 m, a
poniej lub powyej wyrzutni - co najmniej 2 m,
4) czerpnia powietrza, usytuowana w tej samej cianie budynku, znajduje si poniej lub na tym samym
poziomie co wyrzutnia, w odlegoci co najmniej 1,5 m.
10. Czerpnie i wyrzutnie powietrza na dachu budynku naley sytuowa poza strefami zagroenia
wybuchem, zachowujc midzy nimi odlego nie mniejsz ni 10 m przy wyrzucie poziomym i 6 m przy
wyrzucie pionowym, przy czym wyrzutnia powinna by usytuowana co najmniej 1 m ponad czerpni.
11. Odlego, o ktrej mowa w ust. 10, moe nie by zachowana w przypadku zastosowania
zblokowanych urzdze wentylacyjnych, obejmujcych czerpni i wyrzutni powietrza, zapewniajcych
skuteczny rozdzia strumienia powietrza wieego od wywiewanego z urzdzenia wentylacyjnego. Nie
dotyczy to przypadku usuwania powietrza zawierajcego zanieczyszczenia szkodliwe dla zdrowia,
uciliwe zapachy lub substancje palne.
12. Odlego wyrzutni dachowych, mierzc w rzucie poziomym, nie powinna by mniejsza ni 3 m
od:
1) krawdzi dachu, poniej ktrej znajduj si okna,
2) najbliszej krawdzi okna w poaci dachu,
3) najbliszej krawdzi okna w cianie ponad dachem.
13. Jeeli odlego, o ktrej mowa w ust. 12 pkt 2 i 3, wynosi od 3 m do 10 m, dolna krawd
wyrzutni powinna znajdowa si co najmniej 1 m ponad najwysz krawdzi okna.
14. W przypadku usuwania przez wyrzutni dachow powietrza zawierajcego zanieczyszczenia
szkodliwe dla zdrowia lub uciliwe zapachy, z zastrzeeniem ust. 5, odlegoci, o ktrych mowa w ust. 12
i 13, naley zwikszy o 100%.
153. 1. Przewody wentylacji mechanicznej i klimatyzacji powinny mie przekrj poprzeczny
wynikajcy z oblicze dla przewidywanych przepyww powietrza oraz konstrukcj przystosowan do
maksymalnego cinienia w instalacji, z uwzgldnieniem wymaga bezpieczestwa poarowego oraz
okrelonych w ust. 2-8.

Strona 38 z 119
2. Materiay przewodw lub sposb zabezpieczania ich powierzchni powinny by dobrane
odpowiednio do waciwoci majcego nimi przepywa powietrza oraz do warunkw wystpujcych w
miejscu ich zamontowania.
3. Przewody z blachy nie powinny wykazywa ugi przekraczajcych 1/250 odlegoci midzy
podporami lub 20 mm, dopuszczajc nisz z tych wartoci, oraz nie wykazywa odksztace paszcza
wywoujcych efekty akustyczne.
4. Przewody instalacji klimatyzacji z przepywem powietrza z du prdkoci oraz przewody w
czci nadcinieniowej instalacji wywiewnych, usuwajcych powietrze zawierajce czynniki szkodliwe dla
zdrowia lub substancje palne, jeeli jest moliwe przedostanie si go do pomieszcze przeznaczonych na
pobyt ludzi, powinny odpowiada klasie B szczelnoci, natomiast wszystkie inne przewody instalacji
wentylacji mechanicznej i klimatyzacji - klasie A szczelnoci okrelonej w poniszej tabeli:

Nadcinienie lub podcinienie w
przewodzie w Pa

Wskanik nieszczelnoci przewodw

klasa A
w m
3
/(m
2
xh)

klasa B
w m
3
/(m
2
xh)

400

s 4,78

s 1,59

1.000

-

s 2,89

5. Przewody instalowane w miejscach, w ktrych mog by naraone na uszkodzenia mechaniczne,
powinny by odpowiednio zabezpieczone.
6. Przewody powinny by wyposaone w otwory rewizyjne umoliwiajce oczyszczenie wntrza tych
przewodw, a take innych urzdze i elementw instalacji, o ile ich konstrukcja nie pozwala na
czyszczenie w inny sposb ni poprzez te otwory, przy czym nie naley ich sytuowa w pomieszczeniach
o podwyszonych wymaganiach higienicznych.
7. Przewody prowadzone przez pomieszczenia lub przestrzenie nieogrzewane powinny mie izolacj
ciepln speniajc wymagania okrelone w 267 ust. 1.
8. Przewody instalacji klimatyzacji, przewody stosowane do recyrkulacji powietrza oraz prowadzce
do urzdze do odzyskiwania ciepa, a take przewody prowadzce powietrze zewntrzne przez
ogrzewane pomieszczenia, powinny mie izolacj ciepln i przeciwwilgociow.

153. 1. Przewody i urzdzenia wentylacji mechanicznej i klimatyzacji powinny by zaprojektowane i
wykonane w taki sposb, aby zminimalizowa odkadanie si zanieczyszcze na ich powierzchniach
wewntrznych kontaktujcych si z powietrzem wentylacyjnym.
2. Przewody powinny mie przekrj poprzeczny waciwy dla przewidywanych przepyww powietrza
oraz konstrukcj przystosowan do maksymalnego cinienia i wymaganej szczelnoci instalacji, z
uwzgldnieniem Polskich Norm dotyczcych wytrzymaoci i szczelnoci przewodw.
3. Waciwoci materiaw przewodw lub sposb zabezpieczania ich powierzchni powinny by
dobrane odpowiednio do parametrw przepywajcego powietrza oraz do warunkw wystpujcych w
miejscu ich zamontowania.
4. Przewody instalowane w miejscach, w ktrych mog by naraone na uszkodzenia mechaniczne,
powinny by zabezpieczone przed tymi uszkodzeniami.
5. Przewody powinny by wyposaone w otwory rewizyjne speniajce wymagania Polskiej Normy
dotyczcej elementw przewodw uatwiajcych konserwacj, umoliwiajce oczyszczenie wntrza tych
przewodw, a take innych urzdze i elementw instalacji, o ile ich konstrukcja nie pozwala na
czyszczenie w inny sposb ni poprzez te otwory, przy czym nie naley ich sytuowa w pomieszczeniach
o podwyszonych wymaganiach higienicznych.
6. Przewody prowadzone przez pomieszczenia lub przestrzenie nieogrzewane powinny mie izolacj
ciepln, z uwzgldnieniem wymaga okrelonych w 267 ust. 1.
7. Przewody instalacji klimatyzacji, przewody stosowane do recyrkulacji powietrza oraz prowadzce

Strona 39 z 119
do urzdze do odzyskiwania ciepa, a take przewody prowadzce powietrze zewntrzne przez
ogrzewane pomieszczenia, powinny mie izolacj ciepln i przeciwwilgociow.
154. 1. Urzdzenia i elementy wentylacji mechanicznej i klimatyzacji powinny by stosowane w
sposb umoliwiajcy uzyskanie zakadanej jakoci rodowiska w pomieszczeniu przy racjonalnym
zuyciu energii do ogrzewania i chodzenia oraz energii elektrycznej.
2. Instalacje klimatyzacji powinny by wyposaone w odpowiednie urzdzenia pomiarowe suce do
sprawdzania warunkw pracy i kontroli zuycia energii.
3. Urzdzenia wentylacji mechanicznej i klimatyzacji, takie jak centrale, klimakonwektory
wentylatorowe, klimatyzatory, aparaty ogrzewcze i chodzco-wentylacyjne, powinny by tak instalowane,
aby bya zapewniona moliwo ich okresowej kontroli, konserwacji, naprawy lub wymiany.
4. Centrale wentylacyjne i klimatyzacyjne usytuowane na zewntrz budynku powinny mie
odpowiedni obudow lub inne zabezpieczenie przed wpywem czynnikw atmosferycznych.
5. W przypadku pomieszcze o specjalnych wymaganiach higienicznych naley stosowa centrale
wentylacyjne i klimatyzacyjne umoliwiajce utrzymanie podwyszonej czystoci wewntrz obudowy,
wyposaone w owietlenie wewntrzne i wzierniki do kontroli stanu centrali z zewntrz.
6. Urzdzenia wentylacji mechanicznej i klimatyzacji powinny by zabezpieczone przed
zanieczyszczeniami znajdujcymi si w powietrzu zewntrznym, a w szczeglnych przypadkach w
powietrzu obiegowym (recyrkulacyjnym), za pomoc filtrw:
1) nagrzewnice, chodnice i urzdzenia do odzyskiwania ciepa - co najmniej klasy G4,
2) nawilacze - co najmniej klasy F6,
okrelonych w Polskiej Normie dotyczcej klasyfikacji filtrw powietrza.
7. Nawilacze w instalacji wentylacji mechanicznej i klimatyzacji powinny by zabezpieczone przed
przeciekaniem wody na zewntrz oraz przed przenoszeniem kropel wody przez powietrze wentylacyjne
do dalszych czci instalacji.
8. Poczenia wentylatorw z przewodami wentylacyjnymi powinny by wykonane za pomoc
elastycznych elementw czcych, z zachowaniem wymaga okrelonych w 267 ust. 7.
9. Instalacje wentylacji mechanicznej i klimatyzacji powinny by wyposaone w przepustnice
zlokalizowane w miejscach umoliwiajcych regulacj instalacji, a take odcicie dopywu powietrza
zewntrznego i wypywu powietrza wewntrznego. Wymaganie to nie dotyczy instalacji mechanicznej
wywiewnej, przewidzianej do okresowej pracy jako wentylacja grawitacyjna.
10. Moc waciwa wentylatorw stosowanych w instalacjach wentylacyjnych i klimatyzacyjnych
powinna nie przekracza wartoci okrelonych w poniszej tabeli:

Lp.

Rodzaj i zastosowanie wentylatora

Maksymalna moc
waciwa wentylatora
[kW/(m
3
/s)]

1

2

3

1

Wentylator nawiewny:

a) zoona instalacja klimatyzacji

1,60

b) prosta instalacja wentylacji

1,25

2

Wentylator wywiewny:

a) zoona instalacja klimatyzacji

1,00

b) prosta instalacja wentylacji

1,00

c) instalacja wywiewna

0,80

11. Dopuszcza si zwikszenie mocy waciwej wentylatora w przypadku zastosowania wybranych
elementw instalacji do wartoci okrelonej w poniszej tabeli:

Lp.

Dodatkowe elementy instalacji wentylacyjnej lub
klimatyzacyjnej
Dodatkowa moc waciwa
wentylatora [kW/(m
3
/s)]

Strona 40 z 119

1

2

3

1

Dodatkowy stopie filtracji powietrza

0,3

2

Dodatkowy stopie filtracji powietrza z filtrami klasy
H10 i wyszej

0,6

3

Filtry do usuwania gazowych zanieczyszcze powietrza

0,3

4

Wysoko skuteczne urzdzenie do odzysku ciepa
(sprawno temperaturowa wiksza ni 90 %)

0,3

155. 1. W budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego, owiaty, wychowania, opieki
zdrowotnej i opieki spoecznej, a take w pomieszczeniach biurowych przeznaczonych na pobyt ludzi,
niewyposaonych w wentylacj mechaniczn lub klimatyzacj, okna, w celu okresowego przewietrzania,
powinny mie konstrukcj umoliwiajc otwieranie co najmniej 50% powierzchni wymaganej zgodnie z
57 dla danego pomieszczenia.
2. Skrzyda okien, wietliki oraz nawietrzaki okienne, wykorzystywane do przewietrzania
pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi, powinny by zaopatrzone w urzdzenia pozwalajce na
atwe ich otwieranie i regulowanie wielkoci otwarcia z poziomu podogi lub pomostu, take przez osoby
niepenosprawne, jeeli nie przewiduje si korzystania z pomocy innych wspuytkownikw.
3. W przypadku zastosowania w pomieszczeniach innego rodzaju wentylacji ni wentylacja
mechaniczna nawiewna lub nawiewno-wywiewna, dopyw powietrza zewntrznego, w iloci niezbdnej
dla potrzeb wentylacyjnych, naley zapewni przez urzdzenia nawiewne umieszczane w oknach,
drzwiach balkonowych lub w innych czciach przegrd zewntrznych.
4. Urzdzenia nawiewne, o ktrych mowa w ust. 3, powinny by stosowane zgodnie z wymaganiami
okrelonymi w Polskiej Normie dotyczcej wentylacji w budynkach mieszkalnych, zamieszkania
zbiorowego i uytecznoci publicznej.
Rozdzia 7
Instalacja gazowa na paliwa gazowe
156. 1. Zaopatrzenie budynkw w gaz oraz instalacje gazowe powinny odpowiada potrzebom
uytkowym i warunkom wynikajcym z wasnoci fizykochemicznych gazu oraz warunkom technicznym
przyczenia do sieci gazowej, okrelonym przez dostawc gazu.
2. Instalacj gazow zasilan z sieci gazowej stanowi ukad przewodw za kurkiem gwnym,
prowadzonych na zewntrz lub wewntrz budynku, wraz z armatur, ksztatkami i innym wyposaeniem, a
take urzdzeniami do pomiaru zuycia gazu, urzdzeniami gazowymi oraz przewodami spalinowymi lub
powietrzno-spalinowymi, jeeli s one elementem wyposaenia urzdze gazowych.
3. Instalacj gazow zasilan gazem pynnym ze staych zbiornikw lub baterii butli, znajdujcych si
na dziace budowlanej na zewntrz budynku, stanowi ukad przewodw za gwnym zaworem
odcinajcym instalacj zbiornikow, butle lub kolektor butli prowadzonych na zewntrz lub wewntrz
budynku, wraz z armatur, ksztatkami i innym wyposaeniem, a take urzdzenia do pomiaru zuycia
gazu, urzdzenia gazowe z wyposaeniem oraz przewody spalinowe lub powietrzno-spalinowe
odprowadzajce spaliny bezporednio poza budynek lub do przewodw w cianach.
4. Instalacj gazow zasilan gazem pynnym z indywidualnej butli, znajdujcej si wewntrz
budynku, stanowi butla gazowa, urzdzenie redukcyjne przy butli, przewd z armatur, ksztatkami i
innym wyposaeniem, a take urzdzenie gazowe wraz z przewodami spalinowymi lub powietrzno-
spalinowymi, jeeli stanowi one element skadowy urzdze gazowych.
5. Instalacj zbiornikow gazu pynnego stanowi zesp urzdze skadajcy si ze zbiornika albo
grupy zbiornikw z armatur i osprztem oraz z przycza gazowego z gwnym zaworem odcinajcym.
6. Wymagania dla instalacji gazowych, o ktrych mowa w rozporzdzeniu, nie dotycz instalacji
przeznaczonych dla celw rolniczych i produkcyjno-przemysowych (technologicznych).

Strona 41 z 119
157. 1. W przewodach gazowych, doprowadzajcych gaz do zewntrznej ciany budynku
mieszkalnego, zamieszkania zbiorowego, uytecznoci publicznej i rekreacji indywidualnej, nie powinno
by cinienia wyszego ni 500 kPa, a do cian zewntrznych pozostaych budynkw wyszego ni 1.600
kPa.
2. Instalacja gazowa w budynku powinna zapewnia doprowadzenie paliwa gazowego w iloci
odpowiadajcej potrzebom uytkowym oraz odpowiedni warto cinienia przed urzdzeniami
gazowymi, zalen od rodzaju paliwa gazowego zastosowanego do zasilania budynku, okrelon Polsk
Norm dotyczc paliw gazowych, przy czym cinienie to nie powinno by wysze ni 5 kPa.
3. Instalacja gazowa w budynku o wysokoci wikszej ni 35 m ponad poziomem terenu moe by
doprowadzona tylko do pomieszcze technicznych, w ktrych s zainstalowane urzdzenia gazowe,
usytuowanych w piwnicy lub na najniszej kondygnacji nadziemnej, a take na najwyszej kondygnacji
budynku lub nad t kondygnacj, pod warunkiem zastosowania urzdze stabilizujcych cinienie gazu.
4. Zastosowanie instalacji gazowej w budynkach o wysokoci ponad 25 m wymaga uzyskania
pozytywnej opinii wydanej przez waciwego komendanta wojewdzkiego Pastwowej Stray Poarnej.
5. Instalacje gazowe zasilane gazem pynnym mog by wykonywane tylko w budynkach niskich.
6. Zabrania si stosowania w jednym budynku gazu pynnego i gazu z sieci gazowej.
7. W budynku niskim, majcym w mieszkaniach instalacj zasilan gazem pynnym, dopuszcza si
usytuowanie kotowni gazowej zasilanej z sieci gazowej.
8. Instalacje gazowe zasilane gazem o gstoci wikszej od gstoci powietrza nie mog by
stosowane w pomieszczeniach, ktrych poziom podogi znajduje si poniej otaczajcego terenu oraz w
ktrych znajduj si studzienki lub kanay instalacyjne i rewizyjne poniej podogi.
158. 1. Instalacje sygnalizujce niedopuszczalny poziom stenia gazu mog by stosowane w
budynkach, w ktrych jest ustanowiony stay nadzr, zapewniajcy podejmowanie dziaa zaradczych, a
take w budynkach jednorodzinnych.
2. Czujki sygnalizujce niedopuszczalny poziom stenia gazu w budynkach, o ktrych mowa w ust.
1, powinny by instalowane w piwnicach i suterenach oraz w pomieszczeniach, w ktrych istnieje
moliwo nagromadzenia gazu przy stanach awaryjnych instalacji lub przycza gazowego.
3. Sygnay alarmowe stanu zagroenia wybuchem w budynkach, z wyczeniem budynkw
jednorodzinnych, powinny by kierowane do sub lub osb zobowizanych do podjcia skutecznej akcji
zapobiegawczej.
4. Zabrania si instalowania urzdze sygnalizacyjno-odcinajcych dopyw gazu do czci
mieszkalnej budynku wielorodzinnego. Nie dotyczy to indywidualnych urzdze sygnalizacyjno-
odcinajcych dopyw gazu do odrbnych mieszka.
5. Urzdzenia sygnalizacyjno-odcinajce dopyw gazu naley stosowa w tych pomieszczeniach, w
ktrych czna nominalna moc cieplna zainstalowanych urzdze gazowych jest wiksza ni 60 kW.
6. Zawr odcinajcy dopyw gazu do budynku, bdcy elementem skadowym urzdzenia
sygnalizacyjno-odcinajcego, powinien by instalowany poza budynkiem, midzy kurkiem gwnym a
wprowadzeniem przewodu do budynku.
7. Instalacja gazowa przyczona do sieci gazowej wykonanej z przewodw metalowych powinna by
zabezpieczona przed wpywem prdw bdzcych przez zainstalowanie wstawki izolacyjnej na
wprowadzeniu metalowej rury gazowej do budynku.
159. 1. Instalacja gazowa budynku zasilanego z sieci gazowej powinna mie zainstalowany na
przyczu kurek gwny, umoliwiajcy odcicie dopywu gazu.
2. Kurek gwny powinien by zainstalowany na zewntrz budynku w wentylowanej szafce co
najmniej z materiau trudnozapalnego przy cianie, we wnce ciennej lub w odlegoci nieprzekraczajcej
10 m od zasilanego budynku, w miejscu atwo dostpnym i zabezpieczonym przed wpywami
atmosferycznymi, uszkodzeniami mechanicznymi i dostpem osb niepowoanych.
3. W zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji indywidualnej dopuszcza si instalowanie
kurka gwnego w odlegoci wikszej ni 10 m od zasilanego budynku, w wentylowanej szafce,
usytuowanej w linii ogrodzenia od ulicy lub oglnego cigu pieszego z dostpem do niej od strony
zewntrznej dziaki budowlanej.
4. W budynkach o charakterze monumentalnym dopuszcza si instalowanie kurkw gwnych w
miejscach atwo dostpnych z zewntrz, niebdcych pomieszczeniami, np. w podcieniach, przewitach,
bramach, w odlegoci nie wikszej ni 2 m od lica zewntrznego budynku.

Strona 42 z 119
5. Odlego kurka gwnego, montowanego przy cianie lub we wnce ciany budynku, od poziomu
terenu oraz najbliszej krawdzi okna, drzwi lub innego otworu w budynku powinna wynosi co najmniej
0,5 m.
6. W uzasadnionych przypadkach, wynikajcych z rozwizania funkcjonalno-przestrzennego
budynku, moe by zainstalowany wicej ni jeden kurek gwny. W takim przypadku instalacje zasilane z
oddzielnych przyczy nie mog by ze sob poczone.
7. W zwartej zabudowie rdmiejskiej dopuszcza si instalowanie kurka gwnego przed budynkiem,
poniej poziomu terenu, pod warunkiem zachowania wymaga waciwych dla armatury zaporowej
montowanej na gazocigach sieci gazowych.
8. Miejsce usytuowania kurka gwnego powinno by jednoznacznie oznakowane. Na budynku
majcym wicej ni jeden kurek gwny naley umieci informacj o liczbie i miejscach ich
zainstalowania.
160. 1. W przypadku gdy z jednego przycza jest zasilany wicej ni jeden budynek, oprcz kurka
gwnego, naley zastosowa odrbne zawory niebdce kurkami gwnymi, odcinajce dopyw gazu do
kadego z tych budynkw.
2. W zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji indywidualnej, gdy kurek gwny jest
zainstalowany w linii ogrodzenia w odlegoci wikszej ni 10 m, naley na cianie budynku dodatkowo
zastosowa zawr odcinajcy.
3. Zawory odcinajce, o ktrych mowa w ust. 1 i 2, powinny spenia wymagania okrelone w 158
ust. 6.
161. 1. W przypadku instalacji gazowej, zasilanej z sieci gazowej o cinieniu do 500 kPa, z ktrej
korzysta wicej ni jeden odbiorca lub w ktrej nominalne zuycie gazu jest wiksze ni 10 m
3
/h, w
przeliczeniu na gaz ziemny wysokometanowy, przed urzdzeniem redukcyjnym naley zainstalowa
zawr odcinajcy, a za tym urzdzeniem - zawr odcinajcy bdcy kurkiem gwnym.
2. W przypadku instalacji gazowej, zasilanej ze wsplnej sieci o cinieniu do 500 kPa, z ktrej
korzysta jeden odbiorca, a nominalne zuycie gazu jest mniejsze ni 10 m
3
/h, dopuszcza si, aby zawr
odcinajcy zainstalowany przed urzdzeniem redukcyjnym by traktowany jako kurek gwny. Przepis ten
stosuje si take, jeeli urzdzenie redukcyjne jest poczone w jeden zesp z gazomierzem.
162. Urzdzenia redukcyjne mog by instalowane wycznie na zewntrz budynku i powinny by
zabezpieczone przed dostpem osb niepowoanych i uszkodzeniami mechanicznymi.
163. 1. Przewody instalacji gazowej, prowadzone poniej poziomu terenu, poza budynkiem w
odlegoci wikszej ni 0,5 m od jego ciany zewntrznej, powinny spenia wymagania okrelone w
przepisach odrbnych dotyczcych sieci gazowych.
1a. Przewody instalacji gazowej powinny by wykonane w sposb zapewniajcy spenienie wymaga
szczelnoci i trwaoci okrelonych w Polskiej Normie dotyczcej przewodw gazowych dla budynkw.
2. Przewody instalacji gazowej, poczwszy od 0,5 m przed zewntrzn cian budynku do kurkw
odcinajcych przed gazomierzami w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych lub do odgazie lokali
uytkowych w budynkach uytecznoci publicznej, powinny by wykonane z rur stalowych bez szwu bd
z rur stalowych ze szwem przewodowych, zgodnych z wymaganiami przedmiotowych Polskich Norm,
czonych przez spawanie.
3. Przewody instalacji gazowej w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji
indywidualnej, poczwszy od 0,5 m przed zewntrzn cian budynku do wyprowadzenia poza lico
wewntrzne tej ciany, powinny by wykonane z rur, o ktrych mowa w ust. 2.
4. W budynkach mieszkalnych jednorodzinnych, budynkach w zabudowie zagrodowej i budynkach
rekreacji indywidualnej przewody instalacji gazowej, a w pozostaych budynkach tylko przewody za
gazomierzami lub odgazieniami prowadzcymi do odrbnych mieszka lub lokali uytkowych powinny
by wykonane z rur, o ktrych mowa w ust. 2, czonych rwnie z zastosowaniem pocze
gwintowanych lub z rur miedzianych czonych przez lutowanie lutem twardym. Dopuszcza si
stosowanie innych sposobw czenia rur, jeeli speniaj one wymagania szczelnoci i trwaoci
okrelone w Polskiej Normie dotyczcej przewodw gazowych dla budynkw.
5. Po zewntrznej stronie cian budynku nie mog by prowadzone przewody gazowe wykonane:

Strona 43 z 119
1) z rur stalowych, jeeli su do rozprowadzania paliw gazowych zawierajcych par wodn lub inne
skadniki ulegajce kondensacji w warunkach eksploatacyjnych,
2) z rur miedzianych.
6. Przewody instalacji gazowej dla gazu pynnego mog by prowadzone powyej poziomu terenu
midzy zbiornikiem, butl lub bateri butli a budynkiem, a take po zewntrznej cianie budynku, jeeli
dugo tego przewodu nie jest wiksza ni 10 m, a skadniki gazu nie podlegaj kondensacji w
warunkach eksploatacyjnych.
164. 1. Przewodw instalacji gazowych nie naley prowadzi przez pomieszczenia mieszkalne oraz
pomieszczenia, ktrych sposb uytkowania moe spowodowa naruszenie stanu technicznego instalacji
lub wpywa na parametry eksploatacyjne gazu.
2. Zabrania si prowadzenia przez pomieszczenia mieszkalne przewodw instalacji gazowej z
zastosowaniem pocze gwintowanych, a take z zastosowaniem innych sposobw czenia rur, jeeli
mog one stanowi zagroenie dla bezpieczestwa mieszkacw.
3. Przewody instalacji gazowej, w stosunku do przewodw innych instalacji stanowicych
wyposaenie budynku (ogrzewczej wodocigowej, kanalizacyjnej, elektrycznej, piorunochronnej itp.),
naley lokalizowa w sposb zapewniajcy bezpieczestwo ich uytkowania. Odlego midzy
przewodami instalacji gazowej a innymi przewodami powinna umoliwia wykonywanie prac
konserwacyjnych.
4. Poziome odcinki instalacji gazowych powinny by usytuowane w odlegoci co najmniej 0,1 m
powyej innych przewodw instalacyjnych, natomiast jeeli gsto gazu jest wiksza od gstoci
powietrza - poniej przewodw elektrycznych i urzdze iskrzcych.
5. Przewody instalacji gazowej krzyujce si z innymi przewodami instalacyjnymi powinny by od
nich oddalone co najmniej o 0,02 m.
6. Dopuszcza si prowadzenie przewodw gazowych z rur stalowych bez szwu i rur stalowych ze
szwem przewodowych, czonych za pomoc spawania przez jedn kondygnacj garau, znajdujc si
bezporednio pod kondygnacj nadziemn budynku, pod warunkiem zabezpieczenia tych przewodw
przed uszkodzeniem mechanicznym.
165. 1. Rozwizania techniczne instalacji gazowej powinny umoliwia samokompensacj
wydue cieplnych oraz eliminowa ewentualne odksztacenia instalacji, wywoane deformacj lub
osiadaniem budynku.
2. Przewody instalacji gazowych w piwnicach i suterenach naley prowadzi na powierzchni cian lub
pod stropem, natomiast na pozostaych kondygnacjach nadziemnych dopuszcza si prowadzenie ich
take w bruzdach osonitych nieuszczelnionymi ekranami lub wypenionych - po uprzednim wykonaniu
prby szczelnoci instalacji - atwo usuwaln mas tynkarsk, niepowodujc korozji przewodw.
Wypenianie bruzd, w ktrych s prowadzone przewody z rur miedzianych, jest zabronione.
3. Przewody gazowe z rur stalowych, po wykonaniu prby szczelnoci, powinny by zabezpieczone
przed korozj.
166. 1. Urzdzenia pomiarowe zuycia gazu, zwane dalej gazomierzami speniajce wymagania
okrelone w Polskiej Normie dotyczcej gazomierzy, powinny by zainstalowane oddzielnie dla kadego z
odbiorcw i zabezpieczone przed dostpem osb nieupowanionych.
2. Lokalizacja gazomierzy powinna zapewnia atwy dostp do ich kontroli lub wymiany.
3. Przed kadym gazomierzem naley zainstalowa zawr odcinajcy. Jeeli gazomierz jest
instalowany w jednej szafce z kurkiem gwnym, uznaje si, e wymaganie to jest spenione.
4. Gazomierze mog by instalowane:
1) w szafkach z materiaw co najmniej trudnozapalnych, z otworami wentylacyjnymi:
a) na klatkach schodowych lub korytarzach oglnych,
b) na zewntrz budynku, razem z kurkiem gwnym instalacji gazowej, z zachowaniem warunkw
okrelonych w 159 i 160,
2) w szybach wentylowanych przeznaczonych dla pionw instalacyjnych, z drzwiczkami bez otworw
wentylacyjnych, dostpnymi od strony pomieszcze niemieszkalnych.
5. Dopuszcza si instalowanie gazomierzy, take bez szafek, w kuchniach stanowicych
samodzielne pomieszczenie oraz w przedpokojach w istniejcych budynkach mieszkalnych,
podlegajcych przebudowie lub w ktrych nastpuje remont instalacji gazowej.

Strona 44 z 119
6. Gazomierze mog by ponadto instalowane w wydzielonych i zamykanych pomieszczeniach
piwnicznych, jeeli maj one otwr okienny oraz przewd wentylacji grawitacyjnej wyprowadzony ponad
dach lub przez cian zewntrzn na wysoko co najmniej 2,5 m powyej terenu, w odlegoci nie
mniejszej ni 0,5 m od bocznej krawdzi okien, drzwi i innych otworw.
167. Gazomierzy nie mona instalowa:
1) w pomieszczeniach mieszkalnych, azienkach lub innych, w ktrych wystpuje zagroenie korozyjne
(wilgo, opary zwizkw chemicznych itp.),
2) we wsplnych wnkach z licznikami elektrycznymi,
3) w odlegoci mniejszej w rzucie poziomym ni 1 m od palnika gazowego lub innego paleniska,
4) w odlegoci mniejszej ni 3 m od urzdzenia gazowego, mierzc w rozwiniciu dugoci przewodu.
168. 1. Gazomierze naley instalowa w przedziale wysokoci od 0,3 m do 1,8 m od poziomu
podogi do spodu gazomierza lub co najmniej 0,5 m od poziomu terenu.
2. Gazomierze do pomiaru przepywu gazu o gstoci mniejszej od gstoci powietrza powinny by
umieszczone powyej licznika elektrycznego i innych urzdze mogcych iskrzy, a do gazu o gstoci
wikszej od gstoci powietrza - o co najmniej 0,3 m poniej licznika i takich urzdze.
3. Gazomierze instalowane bez szafek, na tym samym poziomie co liczniki elektryczne lub inne
mogce iskrzy urzdzenia, powinny by od nich oddalone co najmniej o 1 m.
4. Dopuszcza si zmniejszenie odlegoci, o ktrej jest mowa w ust. 3, jeeli midzy tymi
urzdzeniami zostanie wykonana przegroda z materiau niepalnego o wysokoci co najmniej 0,5 m
powyej i poniej gazomierza oraz wysigu wikszym o co najmniej 0,1 m od odlegoci lica gazomierza
od ciany, na ktrej jest zainstalowany.
169. Rozwizania techniczne pocze gazomierzy i urzdze gazowych z instalacj powinny
umoliwia ich odczenie bez koniecznoci demontau czci instalacji.
170. 1. Urzdzenia gazowe mog by instalowane wycznie w pomieszczeniach speniajcych
warunki dotyczce ich wysokoci, kubatury, wentylacji i odprowadzenia spalin, a take dopywu powietrza
do spalania okrelone w rozporzdzeniu, w Polskich Normach i przepisach odrbnych.
2. Urzdzenia gazowe z otwart komor spalania, przez co rozumie si urzdzenia typu A i B, nie
mog by instalowane w pomieszczeniach mieszkalnych, z zastrzeeniem 93 ust. 2 i 3.
3. Urzdzenia gazowe z zamknit komor spalania, przez co rozumie si urzdzenia typu C, mog
by instalowane w pomieszczeniach mieszkalnych, niezalenie od rodzaju wystpujcej w nich wentylacji,
pod warunkiem zastosowania koncentrycznych przewodw powietrzno-spalinowych, z zachowaniem
wymaga 175.
171. Urzdzenia gazowe, pozostajce bez staego dozoru w czasie ich uytkowania, takie jak koty
gazowe lub ogrzewacze pomieszcze, powinny by wyposaone w samoczynnie dziaajce
zabezpieczenia przed skutkami spadku cinienia lub przerw w dopywie gazu.
172. 1. Maksymalne, czne obcienie cieplne przypadajce na 1 m
3
kubatury, suce do
okrelania wymaganej kubatury pomieszczenia, w ktrym s zainstalowane urzdzenia gazowe,
pobierajce powietrze do spalania z tego pomieszczenia, nie moe przekracza wartoci okrelonych w
poniszej tabeli:

Rodzaje pomieszcze

Maksymalne obcienie cieplne urzdze
gazowych na 1 m
3

typ A - bez
odprowadzenia spalin

typ B - z
odprowadzeniem spalin

1

2

3

Pomieszczenia przeznaczone na stay pobyt
ludzi oraz wnki kuchenne poczone z
przedpokojem

175 W
(150kcal/h)

350 W
(300 kcal/h)


Strona 45 z 119
Pomieszczenia nieprzeznaczone na stay
pobyt ludzi, w tym pomieszczenia kuchenne w
mieszkaniach

930 W
(800 kcal/h)

4.650 W
(4.000 kcal/h)

2. W przypadku instalowania w jednym pomieszczeniu urzdze gazowych bez odprowadzenia
spalin i z odprowadzeniem spalin, czne obcienie cieplne pochodzce od tych urzdze przypadajce
na 1 m
3
kubatury pomieszczenia nie moe przekracza wielkoci podanych w tabeli w ust. 1, kolumna 2.
3. Kubatura pomieszcze, w ktrych instaluje si urzdzenia gazowe, nie powinna by mniejsza ni:
1) 8 m
3
- w przypadku urzdze pobierajcych powietrze do spalania z tych pomieszcze,
2) 6,5 m
3
- w przypadku urzdze z zamknit komor spalania.
4. Pomieszczenia, w ktrych instaluje si urzdzenia gazowe, powinny mie wysoko co najmniej
2,2 m.
5. W budynkach jednorodzinnych, mieszkalnych w zabudowie zagrodowej i rekreacji indywidualnej,
wzniesionych przed dniem wejcia w ycie rozporzdzenia, dopuszcza si instalowanie gazowych kotw
grzewczych w pomieszczeniach technicznych o wysokoci co najmniej 1,9 m, z zachowaniem warunkw
okrelonych w ust. 1 i 170 ust. 1 i 2.
173. 1. Przy instalowaniu urzdze gazowych naley speni nastpujce warunki:
1) urzdzenia gazowe naley poczy ze stalowymi lub miedzianymi przewodami instalacji gazowej na
stae lub z zastosowaniem elastycznych przewodw metalowych,
2) zawr odcinajcy dopyw gazu do urzdzenia naley umieci w pomieszczeniu, w ktrym jest
zainstalowane urzdzenie gazowe, w miejscu atwo dostpnym, w odlegoci nie wikszej ni 1 m od
krca przyczeniowego,
3) kuchnie i kuchenki gazowe naley instalowa w odlegoci co najmniej 0,5 m od okien do boku
urzdzenia, liczc w rzucie poziomym,
4) ogrzewacze pomieszcze, ktrych temperatura oson moe przekroczy 60C, naley instalowa w
odlegoci co najmniej 0,3 m od cian z materiaw atwo zapalnych, otynkowanych oraz w odlegoci
0,6 m od elementw cian z materiaw atwo zapalnych, nieosonitych tynkiem,
5) grzejniki gazowe wody przepywowej naley instalowa na cianach z materiaw niepalnych bd
odizolowa je od ciany z materiaw palnych pyt z materiau niepalnego.
2. Urzdzenia gazowe, wymagajce przemieszczania, takie jak palniki, kolby, lutownice, mog by
instalowane za pomoc przewodw elastycznych przeznaczonych do takich celw.
174. 1. Grzewcze urzdzenia gazowe, takie jak: koty ogrzewcze, grzejniki wody przepywowej,
niezalenie od ich obcie cieplnych, powinny by podczone na stae z indywidualnymi kanaami
spalinowymi uwzgldniajc instrukcj techniczn producenta urzdzenia, o ktrej mowa w przepisach
dotyczcych zasadniczych wymaga dla urzdze spalajcych paliwa gazowe.
2. Przewody i kanay spalinowe odprowadzajce spaliny od urzdze gazowych na zasadzie cigu
naturalnego powinny posiada przekroje wynikajce z oblicze oraz zapewnia podcinienie cigu w
wysokoci odpowiedniej dla typu urzdzenia i jego mocy cieplnej.
3. Dopuszcza si stosowanie zbiorczych przewodw systemw powietrzno-spalinowych
przystosowanych do pracy z urzdzeniami z zamknit komor spalania, wyposaonymi w
zabezpieczenia przed zanikiem cigu kominowego.
4. Dopuszcza si stosowanie indywidualnych przewodw powietrznych i spalinowych jako zestawu
wyrobw sucych do doprowadzenia powietrza do urzdzenia gazowego i odprowadzenia spalin na
zewntrz.
5. Dopuszcza si w pomieszczeniu kotowni przyczenie kilku kotw do wsplnego kanau
spalinowego w przypadku:
1) kotw pobierajcych powietrze do spalania z pomieszczenia, pod warunkiem zastosowania
skrzyniowego przerywacza cigu lub wyposaenia kotw w czujniki zaniku cigu kominowego
wyczajcych rwnoczenie wszystkie koty,
2) wykonania dla kotw z palnikami nadmuchowymi przewodu spalinowego o przekroju poprzecznym
nie mniejszym ni 1,6 sumy przekrojw przewodw odprowadzajcych spaliny z poszczeglnych
kotw, a take wyposaenie wylotu przewodu spalinowego w czujnik zaniku cigu kominowego,
wyczajcego rwnoczenie wszystkie koty.
6. Przewody i kanay spalinowe, odprowadzajce spaliny od grzewczych urzdze gazowych,

Strona 46 z 119
powinny by dostosowane do warunkw pracy danego typu urzdzenia.
7. Przewody i kanay spalinowe odprowadzajce spaliny od urzdze gazowych, z wyczeniem
kotw, powinny spenia nastpujce wymagania:
1) przekroje poprzeczne przewodu, a take kanau spalinowego powinny by stae na caej dugoci,
2) dugo pionowych przewodw spalinowych powinna by nie mniejsza ni 0,22 m, a przewodw
poziomych uoonych ze spadkiem co najmniej 5% w kierunku urzdzenia - nie wiksza ni 2 m,
3) dugo kanau spalinowego mierzona od osi wlotu przewodu spalinowego do krawdzi wylotu kanau
nad dachem powinna by nie mniejsza ni 2 m,
4) wyloty kanaw spalinowych, jeeli wynika to z warunkw pracy urzdze, powinny by zaopatrzone
w wywietrzniki dobrane do iloci spalin, dugoci odcinkw pionowych, pooenia w okrelonej strefie
wiatrowej i warunkw lokalnych.
8. Dopuszcza si instalowanie przepustnic w przewodach odprowadzajcych spaliny z
poszczeglnych urzdze, jeeli ich dziaanie nie zakca przepywu spalin.
9. Urzdzenia gazowe wyposaone w palniki nadmuchowe powinny by poczone przewodami z
kanaami spalinowymi, ktrych przekroje naley dobiera z uwzgldnieniem nadcinie wystpujcych w
komorach spalania tych urzdze.
10. Nad urzdzeniami gazowymi typu restauracyjnego z odprowadzeniem spalin do pomieszczenia
naley umieszcza okapy odprowadzajce te spaliny do kanaw spalinowych, przy czym dla urzdze o
mocy cieplnej wikszej ni 30 kW naley instalowa czujniki, wyczajce urzdzenie w przypadku zaniku
cigu kominowego.
175. 1. Indywidualne koncentryczne przewody powietrzno-spalinowe lub oddzielne przewody
powietrzne i spalinowe od urzdze gazowych z zamknit komor spalania mog by wyprowadzone
przez zewntrzn cian budynku, jeeli urzdzenia te maj nominaln moc ciepln nie wiksz ni:
1) 21 kW - w wolno stojcych budynkach jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji indywidualnej,
2) 5 kW - w pozostaych budynkach mieszkalnych.
2. Wyloty przewodw, o ktrych mowa w ust. 1 pkt 2, powinny znajdowa si wyej ni 2,5 m ponad
poziomem terenu. Dopuszcza si sytuowanie tych wylotw poniej 2,5 m, lecz nie mniej ni 0,5 m ponad
poziomem terenu, jeeli w odlegoci do 8 m nie znajduje si plac zabaw dla dzieci lub inne miejsca
rekreacyjne.
3. Odlego midzy wylotami przewodw, o ktrych mowa w ust. 1, powinna by nie mniejsza ni
3 m, a odlego tych wylotw od najbliszej krawdzi okien otwieranych i ryzalitw przesaniajcych nie
mniejsza ni 0,5 m.
4. W budynkach produkcyjnych i magazynowych oraz halach sportowych i widowiskowych nie
ogranicza si nominalnej mocy cieplnej urzdze z zamknit komor spalania, od ktrych indywidualne
koncentryczne przewody powietrzno-spalinowe lub oddzielne przewody powietrzne i spalinowe s
wyprowadzone przez zewntrzn cian budynku, jeeli odlego tej ciany od granicy dziaki
budowlanej wynosi co najmniej 8 m, a od ciany innego budynku z oknami nie mniej ni 12 m, a take
jeeli wyloty przewodw znajduj si wyej ni 3 m ponad poziomem terenu.
176. 1. Pomieszczenia przeznaczone do instalowania kotw na paliwa gazowe powinny
odpowiada wymaganiom 172 oraz innym przepisom rozporzdzenia, a take odpowiada wymaganiom
okrelonym w Polskiej Normie dotyczcej kotowni wbudowanych na paliwa gazowe o gstoci wzgldnej
mniejszej ni 1.
2. Koty na paliwa gazowe o cznej mocy cieplnej do 30 kW mog by instalowane w
pomieszczeniach nieprzeznaczonych na stay pobyt ludzi oraz w miejscach, o ktrych mowa w ust. 3.
3. Koty na paliwa gazowe o cznej mocy cieplnej powyej 30 kW do 60 kW naley instalowa w
pomieszczeniu technicznym lub w przewidzianym wycznie na kotowni budynku wolno stojcym.
4. Koty na paliwa gazowe o cznej mocy cieplnej powyej 60 kW do 2.000 kW naley instalowa w
sucym wycznie do tego celu pomieszczeniu technicznym lub w budynku wolno stojcym
przeznaczonym wycznie na kotowni.
5. Koty na paliwa gazowe o cznej mocy cieplnej powyej 2.000 kW mog by instalowane
wycznie w budynku wolno stojcym przeznaczonym na kotowni.
6. Kubatura pomieszcze z kotami na paliwa gazowe o cznej mocy cieplnej do 60 kW oraz z
kotami o mocy cieplnej powyej 60 kW pobierajcymi powietrze z pomieszcze powinna odpowiada

Strona 47 z 119
wymaganiom okrelonym w 172.
7. Kubatura pomieszcze z kotami, o ktrych mowa w ust. 4 i 5, z zamknit komor spalania,
powinna by okrelana indywidualnie, przy uwzgldnieniu warunkw technicznych i technologicznych, a
take wymaga eksploatacyjnych.
8. W pomieszczeniu z zainstalowanymi kotami, o ktrych mowa w ust. 4 i 5, zabrania si
instalowania urzdze przeznaczonych do pomiaru zuycia gazu.
9. Do pomieszcze technicznych z zainstalowanymi kotami o cznej mocy cieplnej powyej 60 kW
do 2.000 kW, zlokalizowanych w budynku o innym przeznaczeniu ni kotownia, naley doprowadzi
odrbny przewd gazowy, z ktrego nie mog by zasilane pozostae urzdzenia gazowe w tym budynku.
177. Urzdzenia gazowe instalowane w budynku mog by zasilane gazem pynnym z
indywidualnych butli o nominalnej zawartoci gazu do 11 kg, pod warunkiem spenienia nastpujcych
wymaga:
1) w jednym mieszkaniu, warsztacie lub lokalu uytkowym nie naley instalowa wicej ni dwch butli,
2) w pomieszczeniu, w ktrym instaluje si butl, naley zachowa temperatur nisz ni 35C,
3) butl naley instalowa wycznie w pozycji pionowej,
4) butl naley zabezpieczy przed uszkodzeniami mechanicznymi,
5) midzy butl a urzdzeniem promieniujcym ciepo, z wyczeniem zestaww urzdze gazowych z
butlami, naley zachowa odlego co najmniej 1,5 m,
6) butli nie naley umieszcza w odlegoci mniejszej ni 1 m od urzdze mogcych powodowa
iskrzenie,
7) urzdzenia gazowe naley czy z reduktorem cinienia gazu na butli za pomoc elastycznego
przewodu o dugoci nieprzekraczajcej 3 m i wytrzymaoci na cinienie co najmniej 300 kPa,
odpornego na skadniki gazu pynnego, uszkodzenia mechaniczne oraz temperatur do 60C,
8) urzdzenie gazowe o mocy cieplnej przekraczajcej 10 kW naley czy z przewodem elastycznym,
o ktrym mowa w pkt 7, rur stalow o dugoci co najmniej 0,5 m.
178. Instalacje gazowe w budynku lub w zespole budynkw mog by zasilane gazem pynnym z
butli gazowej o nominalnej zawartoci gazu do 33 kg lub z baterii takich butli, pod warunkiem spenienia
nastpujcych wymaga:
1) butle powinny by umieszczone na zewntrz budynku, w miejscu oznakowanym, na utwardzonym
podou, pod zadaszeniem chronicym od wpywu czynnikw atmosferycznych,
2) liczba butli w baterii nie moe przekracza 10,
3) butle w baterii powinny by podczone do kolektora wykonanego z rury stalowej bez szwu lub rury
przewodowej czonej przez spawanie,
4) odlego butli od najbliszych otworw okiennych lub drzwiowych w cianie zewntrznej budynku nie
powinna by mniejsza ni 2 m,
5) butle nie mog by sytuowane w zagbieniach terenu.
179. 1. Instalacje gazowe w budynku lub w zespole budynkw mog by zasilane z jednego
zbiornika gazu pynnego bd zespou takich zbiornikw, pod warunkiem spenienia wymaga
okrelonych w przepisach odrbnych dotyczcych ich lokalizacji, ochrony przed dziaaniem czynnikw
atmosferycznych oraz ograniczenia dostpu osobom niepowoanym.
2. Zbiorniki gazu pynnego nie mog by sytuowane w zagbieniach terenu, w miejscach
podmokych oraz w odlegoci mniejszej ni 5 m od roww, studzienek lub wpustw kanalizacyjnych.

179. 1. Instalacje gazowe w budynku lub w zespole budynkw mog by zasilane z jednego
zbiornika z gazem pynnym lub grupy takich zbiornikw.
2. Liczba zbiornikw naziemnych w grupie nie powinna przekracza 6 sztuk, a ich czna pojemno
100 m
3
. Odlego pomidzy grupami zbiornikw naziemnych powinna wynosi:
1) 7,5 m - w przypadku, gdy czna pojemno zbiornikw w grupie nie przekracza 30 m
3
,
2) 15 m w przypadku, gdy czna pojemno zbiornikw w grupie przekracza 30 m
3
.
3. Zbiorniki gazu pynnego nie mog by sytuowane w zagbieniach terenu, w miejscach podmokych
oraz w odlegoci mniejszej ni 5 m od roww, studzienek lub wpustw kanalizacyjnych.

Strona 48 z 119
4. Dopuszczaln odlego zbiornikw z gazem pynnym od budynkw mieszkalnych, budynkw
zamieszkania zbiorowego oraz budynkw uytecznoci publicznej, a take midzy zbiornikami
okrela ponisza tabela:
Nominalna
pojemno
zbiornika
w m
3
Odlego budynkw mieszkalnych, budynkw
zamieszkania zbiorowego i budynkw
uytecznoci publicznej od:
Odlego od
ssiedniego
zbiornika
naziemnego lub
podziemnego
w m
zbiornika naziemnego
w m
zbiornika podziemnego
w m
1 2 3 4
do 3 3 1 1
powyej 3 do 5 5 2,5 1
powyej 5 do 7 7,5 3 1,5
powyej 7 do 10 10 5 1,5
powyej 10 do 40 20 10
sumy rednic
dwch ssiednich
zbiornikw
powyej 40 do 65 30 15
powyej 65 do
100
40 20

5. Dopuszczalna odlego zbiornikw z gazem pynnym od budynkw produkcyjnych i
magazynowych powinna wynosi dla zbiornikw o pojemnoci:
1) do 10 m
3
nie mniej ni odlego okrelona w tabeli w ust. 4, w kolumnach 2 i 3,
2) powyej 10 m
3
nie mniej ni poowa odlegoci okrelonej w tabeli w ust. 4, w kolumnach 2 i
3.
6. Odlego zbiornikw z gazem pynnym od granicy z ssiedni dziak budowlan powinna by nie
mniejsza ni poowa odlegoci okrelonej w tabeli w ust. 4, w kolumnach 2 i 3, przy zachowaniu
wymaganej odlegoci od budynku danego rodzaju.
7. Odlegoci okrelone w tabeli w ust. 4, w kolumnie 2, mog by zmniejszone do 50% w przypadku
zastosowania wolnostojcej ciany oddzielenia przeciwpoarowego o klasie odpornoci ogniowej
co najmniej R E I 120, usytuowanej pomidzy zbiornikiem z gazem pynnym a budynkiem.
Wymiary wolnostojcej ciany oraz jej odlego od zbiornika powinny by tak dobrane, aby
osoni zbiornik od tej czci budynku, ktra znajduje si w odlegoci mniejszej ni okrelona w
tabeli w ust. 4, w kolumnie 2, od dowolnego punktu zbiornika.
8. Dla zbiornika z gazem pynnym o pojemnoci do 10 m
3
zmniejszenie jego odlegoci od budynku, o
ktrej mowa w ust. 7, moe mie miejsce rwnie wwczas, gdy pionowy pas ciany tego budynku
o szerokoci co najmniej rwnej rzutowi rwnolegemu zbiornika, powikszonej po 2 m z obu jego
stron oraz o wysokoci rwnej wysokoci budynku, bdzie mia klas odpornoci ogniowej co
najmniej R E I 120, i w tym pasie ciany nie bd znajdoway si otwory okienne i drzwiowe.
9. Odlego zbiornika z gazem pynnym od rzutu poziomego skrajnego przewodu
elektroenergetycznej linii napowietrznej, a take od szyny zelektryfikowanej linii kolejowej lub
tramwajowej powinna wynosi co najmniej:
1) 3 m przy napiciu linii elektroenergetycznej lub sieci trakcyjnej do 1 kV,
2) 15 m przy napiciu linii elektroenergetycznej lub sieci trakcyjnej rwnej lub wikszej od 1 kV.
Rozdzia 8
Instalacja elektryczna
180. Instalacja i urzdzenia elektryczne, przy zachowaniu przepisw rozporzdzenia, przepisw

Strona 49 z 119
odrbnych dotyczcych dostarczania energii, ochrony przeciwpoarowej, ochrony rodowiska oraz
bezpieczestwa i higieny pracy, a take wymaga Polskich Norm odnoszcych si do tych instalacji i
urzdze, powinny zapewnia:
1) dostarczanie energii elektrycznej o odpowiednich parametrach technicznych do odbiornikw,
stosownie do potrzeb uytkowych,
2) ochron przed poraeniem prdem elektrycznym, przepiciami czeniowymi i atmosferycznymi,
powstaniem poaru, wybuchem i innymi szkodami,
3) ochron przed emisj drga i haasu powyej dopuszczalnego poziomu oraz przed szkodliwym
oddziaywaniem pola elektromagnetycznego.
180a. W budynku uytecznoci publicznej, o ktrym mowa w poniszej tabeli, warto mocy
jednostkowej owietlenia nie moe przekracza okrelonych wielkoci dopuszczalnych:

Typ budynku

Maksymalna warto mocy jednostkowej [W/m
2
]

Klasa kryteriw
*)

A

B

C

Biura

15

20

25

Szkoy

15

20

25

Szpitale

15

25

35

Restauracje

10

25

35

Sportowo-rekreacyjne

10

20

30

Handlowo-usugowe

15

25

35

*)
Ustala si nastpujce klasy kryteriw:

A - spenianie kryteriw owietlenia w stopniu podstawowym

B - spenianie kryteriw owietlenia w stopniu rozszerzonym

C - spenienie kryteriw owietlenia w stopniu penym z uwzgldnieniem komunikacji wizualnej

181. 1. Budynek, w ktrym zanik napicia w elektroenergetycznej sieci zasilajcej moe
spowodowa zagroenie ycia lub zdrowia ludzi, powane zagroenie rodowiska, a take znaczne straty
materialne, naley zasila co najmniej z dwch niezalenych, samoczynnie zaczajcych si rde
energii elektrycznej, oraz wyposaa w samoczynnie zaczajce si owietlenie awaryjne (zapasowe lub
ewakuacyjne). W budynku wysokociowym jednym ze rde zasilania powinien by zesp prdotwrczy.
2. Awaryjne owietlenie zapasowe naley stosowa w pomieszczeniach, w ktrych po zaniku
owietlenia podstawowego istnieje konieczno kontynuowania czynnoci w niezmieniony sposb lub ich
bezpiecznego zakoczenia, przy czym czas dziaania tego owietlenia powinien by dostosowany do
uwarunkowa wynikajcych z wykonywanych czynnoci oraz warunkw wystpujcych w pomieszczeniu.
3. Awaryjne owietlenie ewakuacyjne naley stosowa:
1) w pomieszczeniach:
a) widowni kin, teatrw i filharmonii oraz innych sal widowiskowych,
b) audytoriw, sal konferencyjnych, czytelni, lokali rozrywkowych oraz sal sportowych,
przeznaczonych dla ponad 200 osb,
c) wystawowych w muzeach,
d) o powierzchni netto ponad 1000 m
2
w garaach owietlonych wycznie wiatem
sztucznym,

Strona 50 z 119
e) o powierzchni netto ponad 2000 m
2
w budynkach uytecznoci publicznej, budynkach
zamieszkania zbiorowego oraz w budynkach produkcyjnych i magazynowych,
2) na drogach ewakuacyjnych:
a) z pomieszcze wymienionych w pkt 1,
b) owietlonych wycznie wiatem sztucznym,
c) w szpitalach i innych budynkach przeznaczonych przede wszystkim do uytku osb o
ograniczonej zdolnoci poruszania si,
d) w wysokich i wysokociowych budynkach uytecznoci publicznej i zamieszkania
zbiorowego.
4. Awaryjne owietlenie ewakuacyjne nie jest wymagane w pomieszczeniach, w ktrych awaryjne
owietlenie zapasowe spenia warunek okrelony w ust. 5 dla awaryjnego owietlenia ewakuacyjnego.
5. Awaryjne owietlenie ewakuacyjne powinno dziaa przez co najmniej 1 godzin od zaniku
owietlenia podstawowego.
6. W pomieszczeniu, ktre jest uytkowane przy wyczonym owietleniu podstawowym, naley
stosowa owietlenie dodatkowe, zasilane napiciem nieprzekraczajcym napicia dotykowego
dopuszczalnego dugotrwale, suce uwidocznieniu przeszkd wynikajcych z ukadu budynku, drg
komunikacji oglnej lub sposobu jego uytkowania, a take podwietlane znaki wskazujce kierunki
ewakuacji.
7. Owietlenie awaryjne naley wykonywa zgodnie z Polskimi Normami dotyczcymi wymaga w
tym zakresie.
182. Pomieszczenie stacji transformatorowej moe by sytuowane w budynkach o innym
przeznaczeniu, jeeli s spenione warunki okrelone w 96 oraz:
1) zostanie zachowana odlego pozioma i pionowa od pomieszcze przeznaczonych na stay pobyt
ludzi co najmniej 2,8 m,
2) ciany i stropy bd stanowiy oddzielenia przeciwpoarowe oraz bd miay zabezpieczenia przed
przedostawaniem si cieczy i gazw.
183. 1. W instalacjach elektrycznych naley stosowa:
1) zcza instalacji elektrycznej budynku, umoliwiajce odczenie od sieci zasilajcej i usytuowane w
miejscu dostpnym dla dozoru i obsugi oraz zabezpieczone przed uszkodzeniami, wpywami
atmosferycznymi, a take ingerencj osb niepowoanych,
2) oddzielny przewd ochronny i neutralny, w obwodach rozdzielczych i odbiorczych,
3) urzdzenia ochronne rnicowoprdowe uzupeniajce podstawow ochron przeciwporaeniow i
ochron przed powstaniem poaru, powodujce w warunkach uszkodzenia samoczynne wyczenie
zasilania;
4) wyczniki nadprdowe w obwodach odbiorczych,
5) zasad selektywnoci (wybirczoci) zabezpiecze,
6) przeciwpoarowe wyczniki prdu,
7) poczenia wyrwnawcze gwne i miejscowe, czce przewody ochronne z czciami
przewodzcymi innych instalacji i konstrukcji budynku,
8) zasad prowadzenia tras przewodw elektrycznych w liniach prostych, rwnolegych do krawdzi
cian i stropw,
9) przewody elektryczne z yami wykonanymi wycznie z miedzi, jeeli ich przekrj nie przekracza 10
mm
2
,
10) urzdzenia ochrony przeciwprzepiciowej.
1a. Poczeniami wyrwnawczymi, o ktrych mowa w ust. 1 pkt 7, naley obj:
1) instalacj wodocigow wykonan z przewodw metalowych,
2) metalowe elementy instalacji kanalizacyjnej,
3) instalacj ogrzewcz wodn wykonan z przewodw metalowych,

Strona 51 z 119
4) metalowe elementy instalacji gazowej,
5) metalowe elementy szybw i maszynowni dwigw,
6) metalowe elementy przewodw i wkadw kominowych,
7) metalowe elementy przewodw i urzdze do wentylacji i klimatyzacji,
8) metalowe elementy obudowy urzdze instalacji telekomunikacyjnej.
2. Przeciwpoarowy wycznik prdu, odcinajcy dopyw prdu do wszystkich obwodw, z wyjtkiem
obwodw zasilajcych instalacje i urzdzenia, ktrych funkcjonowanie jest niezbdne podczas poaru,
naley stosowa w strefach poarowych o kubaturze przekraczajcej 1.000 m
3
lub zawierajcych strefy
zagroone wybuchem.
3. Przeciwpoarowy wycznik prdu powinien by umieszczony w pobliu gwnego wejcia do
obiektu lub zcza i odpowiednio oznakowany.
4. Odcicie dopywu prdu przeciwpoarowym wycznikiem nie moe powodowa samoczynnego
zaczenia drugiego rda energii elektrycznej, w tym zespou prdotwrczego, z wyjtkiem rda
zasilajcego owietlenie awaryjne, jeeli wystpuje ono w budynku.
184. 1. Jako uziomy instalacji elektrycznej naley wykorzystywa metalowe konstrukcje budynkw,
zbrojenia fundamentw oraz inne metalowe elementy umieszczone w niezbrojonych fundamentach
stanowice sztuczny uziom fundamentowy.
2. Dopuszcza si wykorzystywanie jako uziomy instalacji elektrycznej metalowych przewodw sieci
wodocigowej, pod warunkiem zachowania wymaga Polskiej Normy dotyczcej uziemie i przewodw
ochronnych oraz uzyskania zgody jednostki eksploatujcej t sie.
3. Instalacja piorunochronna, o ktrej mowa w 53 ust. 2, powinna by wykonana zgodnie z
wymaganiami Polskich Norm dotyczcych ochrony odgromowej obiektw budowlanych.
185. 1. Instalacja odbiorcza w budynku i w samodzielnym lokalu powinna by wyposaona w
urzdzenia do pomiaru zuycia energii elektrycznej, usytuowane w miejscu atwo dostpnym i
zabezpieczone przed uszkodzeniami i ingerencj osb niepowoanych.
2. W budynku wielorodzinnym liczniki pomiaru zuycia energii elektrycznej naley umieszcza poza
lokalami mieszkalnymi, w zamykanych szafkach.
186. 1. Prowadzenie instalacji i rozmieszczenie urzdze elektrycznych w budynku powinno
zapewnia bezkolizyjno z innymi instalacjami w zakresie odlegoci i ich wzajemnego usytuowania oraz
uwzgldnia warunki okrelone w 164.
2. Gwne cigi instalacji elektrycznej w budynku mieszkalnym wielorodzinnym, budynku
zamieszkania zbiorowego i budynku uytecznoci publicznej naley prowadzi poza mieszkaniami i
pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi, w wydzielonych kanaach lub szybach instalacyjnych,
zgodnie z Polsk Norm dotyczc wymaga w tym zakresie.
187. 1. Przewody i kable elektryczne naley prowadzi w sposb umoliwiajcy ich wymian bez
potrzeby naruszania konstrukcji budynku.
2. Dopuszcza si prowadzenie przewodw elektrycznych wtynkowych, pod warunkiem pokrycia ich
warstw tynku o gruboci co najmniej 5 mm.
3. Przewody i kable elektryczne oraz wiatowodowe wraz z ich zamocowaniami, zwane dalej
zespoami kablowymi, stosowane w systemach zasilania i sterowania urzdzeniami sucymi ochronie
przeciwpoarowej, powinny zapewnia cigo dostawy energii elektrycznej lub przekazu sygnau przez
czas wymagany do uruchomienia i dziaania urzdzenia, z zastrzeeniem ust. 7. Ocena zespow
kablowych w zakresie cigoci dostawy energii elektrycznej lub przekazu sygnau, z uwzgldnieniem
rodzaju podoa i przewidywanego sposobu mocowania do niego, powinna by wykonana zgodnie z
warunkami okrelonymi w Polskiej Normie dotyczcej badania odpornoci ogniowej.
4. Zespoy kablowe umieszczone w pomieszczeniach chronionych staymi wodnymi urzdzeniami
ganiczymi powinny by odporne na oddziaywanie wody. Jeeli przewody i kable uoone s w
ognioochronnych kanaach kablowych, to wwczas wymaganie odpornoci na dziaanie wody uznaje si
za spenione.

Strona 52 z 119
5. Przewody i kable elektryczne w obwodach urzdze alarmu poaru, owietlenia awaryjnego i
cznoci powinny mie klas PH odpowiedni do czasu wymaganego do dziaania tych urzdze,
zgodnie z wymaganiami Polskiej Normy dotyczcej metody bada palnoci cienkich przewodw i kabli
bez ochrony specjalnej stosowanych w obwodach zabezpieczajcych.
6. Zespoy kablowe powinny by tak zaprojektowane i wykonane, aby w wymaganym czasie, o
ktrym mowa w ust. 3 i 5, nie nastpia przerwa w dostawie energii elektrycznej lub przekazie sygnau
spowodowana oddziaywaniami elementw budynku lub wyposaenia.
7. Czas zapewnienia cigoci dostawy energii elektrycznej lub sygnau do urzdze, o ktrych mowa
w ust. 3, moe by ograniczony do 30 minut, o ile zespoy kablowe znajduj si w obrbie przestrzeni
chronionych staymi samoczynnymi urzdzeniami ganiczymi wodnymi.
188. 1. Obwody odbiorcze instalacji elektrycznej w budynku wielorodzinnym naley prowadzi w
obrbie kadego mieszkania lub lokalu uytkowego.
2. W instalacji elektrycznej w mieszkaniu naley stosowa wyodrbnione obwody: owietlenia, gniazd
wtyczkowych oglnego przeznaczenia, gniazd wtyczkowych w azience, gniazd wtyczkowych do urzdze
odbiorczych w kuchni oraz obwody do odbiornikw wymagajcych indywidualnego zabezpieczenia.
189. 1. Pomieszczenia w mieszkaniu naley wyposaa w wypusty owietleniowe oraz w
niezbdn liczb odpowiednio rozmieszczonych gniazd wtyczkowych.
2. Instalacja owietleniowa w pokojach powinna umoliwia zaczanie rde wiata za pomoc
cznikw wieloobwodowych.
190. W budynku wielorodzinnym owietlenie i odbiorniki w pomieszczeniach komunikacji oglnej
oraz technicznych i gospodarczych powinny by zasilane z tablic administracyjnych.
191. Mieszkania w budynku wielorodzinnym i odrbne mieszkania w budynku zamieszkania
zbiorowego naley wyposay w instalacj wejciowej sygnalizacji dzwonkowej, a w razie przeznaczenia
ich dla osb niepenosprawnych - rwnie w odpowiedni sygnalizacj alarmowo-przyzywow.

192. 1. Instalacj telekomunikacyjn budynku, o ktrej mowa w 56, stanowi elementy
infrastruktury telekomunikacyjnej, w szczeglnoci kable i przewody wraz z osprztem instalacyjnym i
urzdzeniami telekomunikacyjnymi, poczwszy od punktu poczenia z publiczn sieci
telekomunikacyjn (przecznica kablowa) lub od urzdzenia systemu radiowego, do gniazda
abonenckiego.
2. Poczenie sieci telekomunikacyjnej z instalacj telekomunikacyjn budynku powinno by
usytuowane na pierwszej podziemnej lub pierwszej nadziemnej kondygnacji budynku, a w przypadku
systemu radiowego na jego najwyszej kondygnacji, w odrbnym pomieszczeniu lub szafce.
3. Gwne cigi instalacji telekomunikacyjnej powinny by prowadzone w wydzielonych kanaach lub
szybach instalacyjnych poza mieszkaniami i lokalami uytkowymi oraz innymi pomieszczeniami, ktrych
sposb uytkowania moe powodowa przerwy lub zakcenia przekazywanego sygnau.
4. Prowadzenie instalacji telekomunikacyjnej i rozmieszczenie urzdze telekomunikacyjnych w
budynku powinno zapewnia bezkolizyjno z innymi instalacjami w zakresie ich wzajemnego
usytuowania i bezpieczestwo osb korzystajcych z czci wsplnych budynku.
5. Miejsce lub pomieszczenie przeznaczone na osprzt i urzdzenia instalacyjne powinno by atwo
dostpne dla obsugi technicznej i oznakowane w sposb jednoznacznie okrelajcy operatora sieci
telekomunikacyjnej.
6. W instalacji telekomunikacyjnej naley zastosowa urzdzenia ochrony przeciwprzepiciowej, a
elementy instalacji wyprowadzone ponad dach poczy z instalacj piorunochronn, o ktrej mowa w
184 ust. 3 lub bezporednio uziemi w przypadku braku instalacji piorunochronnej.
Rozdzia 8a
Instalacja telekomunikacyjna

Strona 53 z 119
192a. Mieszkania w budynku mieszkalnym wielorodzinnym i odrbne mieszkania w budynku
zamieszkania zbiorowego naley wyposay w instalacj wejciowej sygnalizacji dzwonkowej oraz w
odpowiedni sygnalizacj alarmowo-przyzywow dostosowan do potrzeb osb niepenosprawnych.
192b. Instalacj telekomunikacyjn, o ktrej mowa w 56, zwan dalej instalacj
telekomunikacyjn, jest zainstalowany i poczony pod wzgldem technicznym i funkcjonalnym ukad jej
elementw wykonany zgodnie z Polsk Norm dotyczc planowania i wykonywania instalacji wewntrz
budynkw.
192c. Instalacj telekomunikacyjn budynku zamieszkania zbiorowego i budynku uytecznoci
publicznej, z zastrzeeniem 192d, stanowi w szczeglnoci:
1) kanalizacja telekomunikacyjna budynku, rozumiana jako cig elementw osonowych
umoliwiajcych wprowadzenie kabli do budynku oraz ich rozprowadzenie w budynku, w tym
midzy innymi przepustw kablowych, rur instalacyjnych, szybw instalacyjnych, koryt, duktw i
kanaw instalacyjnych;
2) elementy infrastruktury telekomunikacyjnej, w tym kable i przewody wraz z osprztem
instalacyjnym i urzdzeniami telekomunikacyjnymi, poczwszy od przecznicy zlokalizowanej w
punkcie poczenia z publiczn sieci telekomunikacyjn lub od urzdzenia systemu radiowego
do wyjcia gniazda abonenckiego.
192d. Instalacj telekomunikacyjn budynku uytecznoci publicznej przeznaczonego na potrzeby
publicznej owiaty, szkolnictwa wyszego, nauki i wychowania, stanowi w szczeglnoci:
2) wiatowodowa infrastruktura telekomunikacyjna budynku, w tym kable wiatowodowe, wraz z
osprztem instalacyjnym i urzdzeniami telekomunikacyjnymi, poczwszy od przecznicy
wiatowodowej zlokalizowanej w punkcie poczenia z publiczn sieci telekomunikacyjn do
wyjcia gniazda wiatowodowego zlokalizowanego w kadym lokalu uytkowym.
192e. Instalacj telekomunikacyjn budynku mieszkalnego wielorodzinnego stanowi w
szczeglnoci:
2) telekomunikacyjne skrzynki mieszkaniowe, zlokalizowane w pobliu drzwi wejciowych do
mieszkania, suce w szczeglnoci umieszczeniu doprowadzonych do nich zakocze kabli,
umieszczeniu urzdze aktywnych lub pasywnych oraz, w razie potrzeby, z doprowadzeniem
zasilania elektrycznego, a take umoliwiajce dystrybucj sygnau w mieszkaniu;
3) wiatowodowa infrastruktura telekomunikacyjna budynku, w tym kable wiatowodowe, wraz z
osprztem instalacyjnym i urzdzeniami telekomunikacyjnymi, poczwszy od przecznicy
wiatowodowej zlokalizowanej w punkcie poczenia z publiczn sieci telekomunikacyjn do
zakocze kabli w kadej telekomunikacyjnej skrzynce mieszkaniowej;
4) antenowa instalacja zbiorowa suca do odbioru cyfrowych programw telewizyjnych i
radiofonicznych rozpowszechnianych w sposb rozsiewczy naziemny;
5) antenowa instalacja zbiorowa suca do odbioru cyfrowych programw telewizyjnych i
radiofonicznych rozpowszechnianych w sposb rozsiewczy satelitarny;
6) okablowanie wykonane z parowych kabli symetrycznych wraz z osprztem instalacyjnym i
urzdzeniami telekomunikacyjnymi;
7) okablowanie wykonane z kabli wsposiowych wraz z osprztem instalacyjnym i urzdzeniami
telekomunikacyjnymi od przecznicy kablowej zlokalizowanej w punkcie poczenia z publiczn
sieci telekomunikacyjn do zakocze kabli w telekomunikacyjnej skrzynce mieszkaniowej;

Strona 54 z 119
8) maszt usytuowany na dachu budynku, wraz z odpowiednim przepustem kablowym do budynku,
lub w uzasadnionych przypadkach usytuowany poza budynkiem, przystosowany do umieszczenia
anten przedsibiorcw telekomunikacyjnych wiadczcych usugi telekomunikacyjne drog
radiow oraz umieszczenia odpowiednich elementw instalacji, o ktrych mowa w pkt 4 i 5.
192f. 1. Punkt poczenia instalacji telekomunikacyjnej z publiczn sieci telekomunikacyjn (punkt
styku) powinien:
1) by usytuowany w odrbnym pomieszczeniu technicznym, zgodnym z warunkami technicznymi
okrelonymi w 9698, na pierwszej kondygnacji podziemnej lub pierwszej kondygnacji
nadziemnej budynku, a w przypadku braku moliwoci zapewnienia takiego pomieszczenia w
szafce telekomunikacyjnej wyposaonej w odpowiedni instalacj i urzdzenia elektryczne;
2) zapewnia przecznice wyposaone w funkcjonalne pola krosowe, zapewniajce pene
moliwoci wielokrotnego podczania i odczania pomidzy zewntrzn sieci
telekomunikacyjn i instalacjami wewntrznymi;
3) by odpowiednio zabezpieczony przed wpywem niekorzystnych czynnikw zewntrznych oraz
dostpem osb nieupowanionych;
4) by atwo dostpny dla obsugi technicznej;
5) by oznakowany w sposb jednoznacznie okrelajcy przedsibiorcw telekomunikacyjnych
korzystajcych z tego punktu;
6) umoliwia monta szafek telekomunikacyjnych, urzdze i osprztu instalacyjnego;
7) zapewnia moliwo przyczenia przedsibiorcw telekomunikacyjnych do instalacji
telekomunikacyjnej budynku, na zasadzie rwnego dostpu.
2. Prowadzenie instalacji telekomunikacyjnej i rozmieszczenie urzdze telekomunikacyjnych w
budynku powinno zapewnia bezkolizyjno z innymi instalacjami w zakresie ich wzajemnego
usytuowania i niekorzystnego oddziaywania oraz zapewnia bezpieczestwo osb korzystajcych z
czci wsplnych budynku.
3. W instalacji telekomunikacyjnej naley zastosowa urzdzenia ochrony przed przepiciami, a gdy
instalacja moe by naraona na przetenie rwnie w urzdzenia ochrony przed przeteniami,
natomiast elementy instalacji wyprowadzone ponad dach naley umieci w strefie chronionej przez
instalacj piorunochronn, o ktrej mowa w 184 ust. 3, lub bezporednio uziemi w przypadku braku
instalacji piorunochronnej. Instalacje antenowe wychodzce ponad dach oraz dusze cigi instalacji
antenowych w budynkach (przekraczajce 10 m) powinny by chronione ochronnikami
zabezpieczajcymi od przepi od wyadowa bezporednich i porednich.
4. Instalacja telekomunikacyjna powinna:
1) umoliwia wiadczenie usug telekomunikacyjnych, w tym usug transmisji danych poprzez
szerokopasmowy dostp do Internetu oraz usug rozprowadzania programw telewizyjnych i
radiofonicznych, w tym programw telewizji cyfrowej wysokiej rozdzielczoci, przez rnych
dostawcw tych usug;
2) zapewnia kompatybilno i moliwo podczenia tej instalacji do publicznych sieci
telekomunikacyjnych, przy zachowaniu zasady neutralnoci technologicznej;
3) by wykonana w sposb gwarantujcy moliwo wymiany lub instalowania odpowiedniej iloci
jej elementw, o ktrych mowa w 192c, 192d i 192e, a take instalacj dodatkowej
infrastruktury telekomunikacyjnej, w tym anten i kabli, wraz z osprztem instalacyjnym i
urzdzeniami telekomunikacyjnymi, bez naruszania konstrukcji budynku;
4) umoliwia przyczenie i zapewnienie poprawnej transmisji sygnau urzdzenia
telekomunikacyjnego systemu radiowego umoliwiajcego wiadczenie usug
telekomunikacyjnych.
5. W instalacji telekomunikacyjnej, o ktrej mowa w 192d pkt 2 oraz 192e pkt 3:
1) od przecznicy wiatowodowej zlokalizowanej w punkcie poczenia z publiczn sieci
telekomunikacyjn odpowiednio do wyjcia z gniazda lub zakocze kabli, powinny by

Strona 55 z 119
doprowadzone i zakoczone co najmniej dwa jednomodowe wkna wiatowodowe o
nastpujcych parametrach:
a) tumienno dla dugoci fali w pamie 1310 nm1625 nm nie wiksza ni 0,4 dB/km,
b) tumienno dla dugoci fali 1550 nm nie wiksza ni 0,25 dB/km,
c) tumienno w pamie 1383 3 nm nie wiksza ni 0,4 dB/km,
d) dugo fali zerowej dyspersji chromatycznej 0 nie mniejsza ni 1300 nm i nie wiksza
ni 1324 nm,
e) wspczynnik dyspersji chromatycznej D nie wikszy ni 0,092 ps/nm2 km,
f) nominalna rednica pola modu (dla = 1310 nm) od 8,6 do 9,5 m przy tolerancji
rednicy pola modu 0,6 m,
g) dugo fali odcicia dla wkna w kablu nie wiksza ni 1260 nm,
h) tumienno 100 zwojw o rednicy 60 mm dla dugoci fali 1625 nm nie wiksza ni
0,1 dB;
2) naley wykorzystywa zcza wiatowodowe jednomodowe typu SC/APC;
3) tumienie toru optycznego od punktu poczenia z publiczn sieci telekomunikacyjn do
wyjcia z gniazda lub zakocze kabli nie powinno przekracza wartoci 1,2 dB przy dugoci fali
1310 nm i 1550 nm.
6. W instalacji telekomunikacyjnej, o ktrej mowa w 192e pkt 4, naley stosowa:
1) kable wsposiowe kategorii RG-6 lub wyszej, wykonane w klasie A, zawierajce podwjny
ekran foli aluminiow i oplot o gstoci co najmniej 77% oraz miedzian y wewntrzn o
rednicy nie mniejszej ni jeden milimetr, przy czym tumienie kadego z torw utworzonych z
kabli wsposiowych nie powinno przekracza wartoci 12 dB przy czstotliwoci 860 MHz, albo
2) kable wiatowodowe speniajce wymogi okrelone w ust. 5, przy czym dopuszcza si
wykorzystanie pojedynczego wkna wiatowodowego;
3) zestaw antenowy zapewniajcy:
a) pasmo przenoszenia od 87,5 do 108 MHz, od 174 do 230 MHz oraz od 470 do 862
MHz przy odpowiednio rwnomiernych charakterystykach czstotliwociowych,
b) zysk kierunkowy nie mniejszy ni 14 dBi dla zakresw od 174 do 230 MHz oraz od 470
do 862 MHz,
c) impedancj wyjciow 75 ;
4) wzmacniacze, przeczniki wielozakresowe (multiswitche) oraz pozostay osprzt aktywny i
pasywny sucy do odbioru programw telewizyjnych i radiofonicznych rozpowszechnianych w
sposb rozsiewczy naziemny.
7. W instalacji telekomunikacyjnej, o ktrej mowa w 192e pkt 5, naley stosowa:
1) okablowanie zgodnie z wymogami okrelonymi w ust. 6 pkt 1 i 2;
2) anteny paraboliczne lub offsetowe o rednicy nie mniejszej ni 1,20 m zapewniajce:
a) pasmo przenoszenia od 10,7 do 12,75 GHz przy odpowiednio rwnomiernej
charakterystyce czstotliwociowej,
b) impedancj wyjciow 75 lub umoliwienie montau konwerterw z wyjciem
wiatowodowym,
c) moliwo odbioru sygnau z co najmniej dwch satelitw,
d) moliwo odbioru sygnau o dwch ortogonalnych polaryzacjach
przy czym moliwe jest zastosowanie pojedynczej anteny dwuogniskowej;

Strona 56 z 119
3) wzmacniacze, przeczniki wielozakresowe (multiswitche) oraz pozostay osprzt aktywny i
pasywny sucy do odbioru programw telewizyjnych i radiofonicznych rozpowszechnianych w
sposb rozsiewczy satelitarny.
8. Okablowanie w instalacjach, o ktrych mowa w ust. 6 i 7, powinno by doprowadzone od anten do
telekomunikacyjnych skrzynek mieszkaniowych.
9. Wszystkie urzdzenia aktywne i pasywne w instalacji telewizyjnej powinny by uziemione i spenia
wymg ekranowania w klasie A.
10. W instalacji telekomunikacyjnej, o ktrej mowa w 192e pkt 6, do kadej telekomunikacyjnej
skrzynki mieszkaniowej powinny by doprowadzone co najmniej dwa parowe kable symetryczne UTP
kategorii 5 lub wyszej oraz powinny by zakoczone na odpowiednim osprzcie poczeniowym tak,
aby zapewni dla cza lub kanau minimum charakterystyk klasy D, przy czym jedno z tych czy
powinno by przeznaczone na potrzeby instalacji, o ktrych mowa w 192a, lub podobnych, natomiast
drugie cze doprowadzone z punktu poczenia z publiczn sieci telekomunikacyjn powinno by
przeznaczone w szczeglnoci na potrzeby wiadczenia usug telekomunikacyjnych, w tym usug
szerokopasmowego dostpu do Internetu.
11. W instalacji telekomunikacyjnej, o ktrej mowa w 192e pkt 7, naley stosowa kable wsposiowe
zgodnie z wymaganiami okrelonymi w ust. 6 pkt 1.
12. Gwne cigi instalacji telekomunikacyjnej powinny by prowadzone poza mieszkaniami i lokalami
uytkowymi oraz innymi pomieszczeniami, ktrych sposb uytkowania moe spowodowa przerwy
lub zakcenia przekazywanego sygnau.
13. W dostpnych dla ludzi miejscach, w ktrych znajduj si zakoczenia wkien wiatowodowych,
powinno by umieszczone, w widocznym miejscu, odpowiednie oznakowanie ostrzegajce przed
niewidzialnym promieniowaniem optycznym.
Rozdzia 9
Urzdzenia dwigowe
193. 1. W budynkach, o ktrych mowa w 54 ust. 1 i 2, liczb i parametry techniczno-uytkowe
dwigw naley ustala z uwzgldnieniem przeznaczenia budynku, jego wysokoci oraz liczby i rodzaju
uytkownikw.
2. Co najmniej jeden z dwigw sucych komunikacji oglnej w budynku z pomieszczeniami
przeznaczonymi na pobyt ludzi, a take w kadej wydzielonej w pionie, odrbnej czci (segmencie)
takiego budynku, powinien by przystosowany do przewozu mebli, chorych na noszach i osb
niepenosprawnych.
2a. Kabina dwigu osobowego dostpna dla osb niepenosprawnych powinna mie szeroko co
najmniej 1,1 m i dugo 1,4 m, porcze na wysokoci 0,9 m oraz tablic przyzywow na wysokoci od 0,8
m do 1,2 m w odlegoci nie mniejszej ni 0,5 m od naroa kabiny z dodatkowym oznakowaniem dla osb
niewidomych i informacj gosow.
3. W rdmiejskiej zabudowie uzupeniajcej w redniowysokim budynku mieszkalnym
wielorodzinnym, majcym nie wicej ni 3 mieszkania dostpne z klatki schodowej na kondygnacji,
dopuszcza si instalowanie dwigu niespeniajcego wymaga, okrelonych w ust. 2, poza
przystosowaniem do potrzeb osb niepenosprawnych.
4. Dwigi przeznaczone dla ekip ratowniczych powinny spenia wymagania okrelone w 253 oraz
w przepisach odrbnych dotyczcych ochrony przeciwpoarowej.
194. 1. Dostp do dwigu powinien by zapewniony z kadej kondygnacji uytkowej. Nie dotyczy to
kondygnacji nadbudowanej lub powstaej w wyniku adaptacji strychu na cele mieszkalne lub inne cele
uytkowe.
2. Rnica poziomw podogi kabiny dwigu, zatrzymujcego si na kondygnacji uytkowej, i
posadzki tej kondygnacji przy wyjciu z dwigu nie powinna by wiksza ni 0,02 m.
195. Odlego pomidzy zamknitymi drzwiami przystankowymi dwigu a przeciwleg cian lub

Strona 57 z 119
inn przegrod powinna wynosi co najmniej:
1) dla dwigw osobowych - 1,6 m,
2) dla dwigw towarowych maych - 1,8 m,
3) dla dwigw szpitalnych i towarowych - 3 m.
196. 1. Szyby dwigw z napdem elektrycznym w budynku mieszkalnym wielorodzinnym i
zamieszkania zbiorowego powinny by oddylatowane od cian i stropw budynku.
2. W budynkach, o ktrych mowa w ust. 1, dopuszcza si instalowanie dwigw z napdem
elektrycznym bez wykonywania dylatacji szybw dwigowych, pod warunkiem ich oddzielenia od
pomieszcze mieszkalnych pomieszczeniami nieprzeznaczonymi na stay pobyt ludzi oraz zastosowania
w nieoddylatowanym szybie dwigowym zabezpiecze przed przenoszeniem drga z prowadnic jezdnych
na konstrukcj budynku, tak aby poziomy haasu i drga przenikajcych do pomieszcze mieszkalnych
nie przekraczay wartoci okrelonych w Polskich Normach dotyczcych dopuszczalnych wartoci
poziomu dwiku w pomieszczeniach oraz oceny wpywu drga na ludzi w budynkach.
3. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 1, nie dotyczy dwigw z napdem hydraulicznym, dwigw
towarowych maych, dwigw z maszynowni doln lub boczn oraz dwigw z wcigarkami
bezreduktorowymi, z zastrzeeniem 96 ust. 1, w szczeglnoci zastosowania w nieoddylatowanym
szybie dwigowym zabezpiecze przed przenoszeniem drga z prowadnic jezdnych na konstrukcj
budynku, tak aby poziomy haasu i drga przenikajcych do pomieszcze mieszkalnych nie przekraczay
wartoci okrelonych w Polskich Normach, o ktrych mowa w ust. 2.
197. 1. Zespoy napdowe dwigu powinny by zamocowane w sposb uniemoliwiajcy
przenoszenie si drga na konstrukcj budynku.
2. Sytuowanie maszynowni dwigw obok pokojw mieszkalnych jest zabronione. Nie dotyczy to
kondygnacji nadbudowanej lub powstaej w wyniku adaptacji strychu na cele mieszkalne, z zachowaniem
warunkw okrelonych w 96.
3. Maszynownia dwigw powinna by wyposaona w urzdzenia umoliwiajce podnoszenie
elementw instalacji dwigowych.
198. 1. Szyby i maszynownie dwigw mog by umieszczane poza obrbem budynkw, pod
warunkiem zapewnienia w nich minimalnej temperatury +5C.
2. Szyby dwigu powinny by wykonane z materiaw niepylcych lub by zabezpieczone powok
niepylc.
199. Prowadzenie bezporednio pod szybami dwigowymi drg komunikacyjnych oraz sytuowanie
pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi jest zabronione. Nie dotyczy to przypadkw, gdy strop pod
szybem dwigu wytrzymuje obcienie zmienne co najmniej 5.000 N/m
2
, a pod tras jazdy przeciwwagi
znajduje si filar oparty na staym podou lub gdy przeciwwaga wyposaona jest w chwytacze.
200. W szpitalach i budynkach opieki spoecznej kady dwig powinien by umieszczony w
odrbnym szybie. W innych budynkach w jednym szybie mona umieszcza nie wicej ni 3 dwigi.
201. W szybach dwigowych mona umieszcza wycznie urzdzenia i przewody zwizane z
prac i konserwacj dwigu.
202. Szczegowe wymagania, jakim powinny odpowiada pomieszczenia maszynowni, linowni
oraz szyby dwigw, w tym nadszybia i podszybia, okrelaj przepisy o dozorze technicznym.
Dzia V
Bezpieczestwo konstrukcji
203. Budynki i urzdzenia z nimi zwizane powinny by projektowane i wykonywane w taki sposb,

Strona 58 z 119
aby obcienia mogce na nie dziaa w trakcie budowy i uytkowania nie prowadziy do:
1) zniszczenia caoci lub czci budynku,
2) przemieszcze i odksztace o niedopuszczalnej wielkoci,
3) uszkodzenia czci budynkw, pocze lub zainstalowanego wyposaenia w wyniku znacznych
przemieszcze elementw konstrukcji,
4) zniszczenia na skutek wypadku, w stopniu nieproporcjonalnym do jego przyczyny.
204. 1. Konstrukcja budynku powinna spenia warunki zapewniajce nieprzekroczenie stanw
granicznych nonoci oraz stanw granicznych przydatnoci do uytkowania w adnym z jego elementw
i w caej konstrukcji.
2. Stany graniczne nonoci uwaa si za przekroczone, jeeli konstrukcja powoduje zagroenie
bezpieczestwa ludzi znajdujcych si w budynku oraz w jego pobliu, a take zniszczenie wyposaenia
lub przechowywanego mienia.
3. Stany graniczne przydatnoci do uytkowania uwaa si za przekroczone, jeeli wymagania
uytkowe dotyczce konstrukcji nie s dotrzymywane. Oznacza to, e w konstrukcji budynku nie mog
wystpi:
1) lokalne uszkodzenia, w tym rwnie rysy, ktre mog ujemnie wpywa na przydatno uytkow,
trwao i wygld konstrukcji, jej czci, a take przylegych do niej niekonstrukcyjnych czci
budynku,
2) odksztacenia lub przemieszczenia ujemnie wpywajce na wygld konstrukcji i jej przydatno
uytkow, wczajc w to rwnie funkcjonowanie maszyn i urzdze, oraz uszkodzenia czci
niekonstrukcyjnych budynku i elementw wykoczenia,
3) drgania dokuczliwe dla ludzi lub powodujce uszkodzenia budynku, jego wyposaenia oraz
przechowywanych przedmiotw, a take ograniczajce jego uytkowanie zgodnie z przeznaczeniem.
4. Warunki bezpieczestwa konstrukcji, o ktrych mowa w ust. 1, uznaje si za spenione, jeeli
konstrukcja ta odpowiada Polskim Normom dotyczcym projektowania i obliczania konstrukcji.
5. Wzniesienie budynku w bezporednim ssiedztwie obiektu budowlanego nie moe powodowa
zagroe dla bezpieczestwa uytkownikw tego obiektu lub obnienia jego przydatnoci do uytkowania.
6. W zakresie stanw granicznych przydatnoci do uytkowania budynkw projektowanych na
terenach podlegajcych wpywom eksploatacji grniczej, wymaganie okrelone w ust. 4 nie dotyczy tych
odksztace, uszkodze oraz drga konstrukcji, ktre wynikaj z oddziaywa powodowanych
eksploatacj grnicz.
7. Budynki uytecznoci publicznej z pomieszczeniami przeznaczonymi do przebywania znacznej
liczby osb, takie jak: hale widowiskowe, sportowe, wystawowe, targowe, handlowe, dworcowe powinny
by wyposaone, w zalenoci od potrzeb, w urzdzenia do staej kontroli parametrw istotnych dla
bezpieczestwa konstrukcji, takich jak: przemieszczenia, odksztacenia i naprenia w konstrukcji.
205. Na terenach podlegajcych wpywom eksploatacji grniczej powinny by stosowane
zabezpieczenia konstrukcji budynkw, odpowiednie do stanu zagroenia, wynikajcego z
prognozowanych oddziaywa powodowanych eksploatacj grnicz, przez ktre rozumie si wymuszone
przemieszczenia i odksztacenia oraz drgania podoa.
206. 1. W przypadku, o ktrym mowa w 204 ust. 5, budowa powinna by poprzedzona
ekspertyz techniczn stanu obiektu istniejcego, stwierdzajcego jego stan bezpieczestwa i
przydatnoci do uytkowania, uwzgldniajc oddziaywania wywoane wzniesieniem nowego budynku.
2. Rozbudowa, nadbudowa, przebudowa oraz zmiana przeznaczenia budynku powinny by
poprzedzone ekspertyz techniczn stanu konstrukcji i elementw budynku, z uwzgldnieniem stanu
podoa gruntowego.
Dzia VI
Bezpieczestwo poarowe
Rozdzia 1
Zasady oglne

Strona 59 z 119
207. 1. Budynek i urzdzenia z nim zwizane powinny by zaprojektowane i wykonane w sposb
zapewniajcy w razie poaru:
1) nono konstrukcji przez czas wynikajcy z rozporzdzenia,
2) ograniczenie rozprzestrzeniania si ognia i dymu w budynku,
3) ograniczenie rozprzestrzeniania si poaru na ssiednie budynki,
4) moliwo ewakuacji ludzi,
a take uwzgldniajcy bezpieczestwo ekip ratowniczych.
2. Przepisy rozporzdzenia dotyczce bezpieczestwa poarowego, wymiarw schodw, o ktrych
mowa w 68 ust. 1 i 2, a take owietlenia awaryjnego, o ktrym mowa w 181, stosuje si, z
uwzgldnieniem 2 ust. 2 i 3a, rwnie do uytkowanych budynkw istniejcych, ktre na podstawie
przepisw odrbnych uznaje si za zagraajce yciu ludzi.
208. 1. Przepisy niniejszego dziau okrelaj wymagania dotyczce bezpieczestwa poarowego
budynkw lub ich czci, wynikajce z ich przeznaczenia i sposobu uytkowania, wysokoci lub liczby
kondygnacji, a take pooenia w stosunku do poziomu terenu oraz do innych obiektw budowlanych.
2. Stosowanie przepisw rozporzdzenia wymaga uwzgldnienia:
1) przepisw odrbnych dotyczcych ochrony przeciwpoarowej, okrelajcych w szczeglnoci:
a) zasady oceny zagroenia wybuchem i wyznaczania stref zagroenia wybuchem,
b) warunki wyposaania budynkw lub ich czci w instalacje sygnalizacyjno-alarmowe i stae
urzdzenia ganicze,
c) zasady przeciwpoarowego zaopatrzenia wodnego,
d) wymagania dotyczce drg poarowych,
2) wymaga Polskich Norm i warunkw okrelonych w zaczniku nr 3 do rozporzdzenia, dotyczcych w
szczeglnoci zasad ustalania:
a) gstoci obcienia ogniowego pomieszcze i stref poarowych,
b) klas odpornoci ogniowej elementw budynku,
c) klas dymoszczelnoci zamkni otworw,
d) waciwoci funkcjonalnych urzdze sucych do wentylacji poarowej,
e) stopnia rozprzestrzeniania ognia przez elementy budynku,
f) reakcji na ogie wyrobw (materiaw) budowlanych,
g) toksycznoci produktw rozkadu spalania materiaw.

208a. 1. Okreleniom uytym w rozporzdzeniu: niepalny, niezapalny, trudno zapalny, atwo
zapalny, niekapicy, samogasncy, intensywnie dymicy, odpowiadaj klasy reakcji na ogie zgodnie z
zacznikiem nr 3 do rozporzdzenia.
2. Elementy budynku okrelone w rozporzdzeniu, jako nierozprzestrzeniajce ognia, sabo
rozprzestrzeniajce ogie lub silnie rozprzestrzeniajce ogie, powinny spenia, z zastrzeeniem ust. 3,
wymagania zgodnie z zacznikiem nr 3 do rozporzdzenia.
3. W przypadku cian zewntrznych budynku, w tym z ociepleniem i okadzin zewntrzn lub tylko z
okadzin zewntrzn, przez elementy budynku:
1) nierozprzestrzeniajce ognia - rozumie si elementy budynku nierozprzestrzeniajce ognia
zarwno przy dziaaniu ognia wewntrz, jak i od zewntrz budynku,
2) sabo rozprzestrzeniajce ogie rozumie si elementy budynku, ktre z jednej strony s sabo
rozprzestrzeniajce ogie, natomiast przy dziaaniu ognia z drugiej strony s sabo rozprzestrzeniajce
ogie lub nierozprzestrzeniajce ognia,
3) silnie rozprzestrzeniajce ogie rozumie si elementy budynku, ktre przy dziaaniu ognia z
jednej strony sklasyfikowane s, jako silnie rozprzestrzeniajce ogie, niezalenie od klasyfikacji
uzyskanej przy dziaaniu ognia z drugiej strony
- dla ktrych wymagania przy dziaaniu ognia wewntrz budynku okrela si zgodnie z zacznikiem
nr 3 do rozporzdzenia, a przy dziaaniu ognia od zewntrz budynku okrela si zgodnie z Polsk Norm
dotyczc metody badania stopnia rozprzestrzeniania ognia przez ciany.
4. Wystpujca w rozporzdzeniu klasa E I odpornoci ogniowej drzwi lub innych zamkni otworw
oznacza klas E I
1
lub E I
2
zgodnie z Polsk Norm dotyczc klasyfikacji ogniowej ustalanej na

Strona 60 z 119
podstawie bada odpornoci ogniowej, z wyczeniem instalacji wentylacyjnej; dla drzwi przystankowych
do dwigu dopuszcza si okrelenie odpornoci ogniowej zgodnie z Polsk Norm dotyczc
wykonywania prby odpornoci ogniowej drzwi przystankowych.
5. Dymoszczelno drzwi oznacza klas dymoszczelnoci S
m
ustalon zgodnie z Polsk Norm
dotyczc klasyfikacji ogniowej ustalanej na podstawie bada odpornoci ogniowej, z wyczeniem
instalacji wentylacyjnej.
209. 1. Budynki oraz czci budynkw, stanowice odrbne strefy poarowe w rozumieniu 226, z
uwagi na przeznaczenie i sposb uytkowania, dzieli si na:
1) mieszkalne, zamieszkania zbiorowego i uytecznoci publicznej charakteryzowane kategori
zagroenia ludzi, okrelane dalej jako ZL,
2) produkcyjne i magazynowe, okrelane dalej jako PM,
3) inwentarskie (suce do hodowli inwentarza), okrelane dalej jako IN.
2. Budynki oraz czci budynkw, stanowice odrbne strefy poarowe, okrelane jako ZL, zalicza
si do jednej lub do wicej ni jedna spord nastpujcych kategorii zagroenia ludzi:
1) ZL I - zawierajce pomieszczenia przeznaczone do jednoczesnego przebywania ponad 50 osb
niebdcych ich staymi uytkownikami, a nieprzeznaczone przede wszystkim do uytku ludzi o
ograniczonej zdolnoci poruszania si,
2) ZL II - przeznaczone przede wszystkim do uytku ludzi o ograniczonej zdolnoci poruszania si, takie
jak szpitale, obki, przedszkola, domy dla osb starszych,
3) ZL III - uytecznoci publicznej, niezakwalifikowane do ZL I i ZL II,
4) ZL IV - mieszkalne,
5) ZL V - zamieszkania zbiorowego, niezakwalifikowane do ZL I i ZL II.
3. Wymagania dotyczce bezpieczestwa poarowego budynkw oraz czci budynkw
stanowicych odrbne strefy poarowe, okrelanych jako PM, odnosz si rwnie do garay, hydroforni,
kotowni, wzw ciepowniczych, rozdzielni elektrycznych, stacji transformatorowych, central
telefonicznych oraz innych o podobnym przeznaczeniu.
4. Wymagania dotyczce bezpieczestwa poarowego budynkw oraz czci budynkw
stanowicych odrbne strefy poarowe, okrelanych jako IN, odnosz si rwnie do takich budynkw w
zabudowie zagrodowej o kubaturze brutto nieprzekraczajcej 1.500 m
3
, jak stodoy, budynki do
przechowywania podw rolnych i budynki gospodarcze.
5. Strefy poarowe zaliczone, z uwagi na przeznaczenie i sposb uytkowania, do wicej ni jednej
kategorii zagroenia ludzi, powinny spenia wymagania okrelone dla kadej z tych kategorii.
210. Czci budynku wydzielone cianami oddzielenia przeciwpoarowego w pionie - od
fundamentu do przekrycia dachu - mog by traktowane jako odrbne budynki.
211. 1. Przepisw 242 ust. 1, 243 ust. 1, 245 pkt 2 oraz 256 ust. 3, w zakresie kategorii ZL
V, nie stosuje si do budynkw i pomieszcze przeznaczonych do zakwaterowania osb osadzonych.
2. Przepisw 236 ust. 4 oraz 239 ust. 2 pkt 3 i 4 nie stosuje si do budynkw zlokalizowanych na
terenie zakadw karnych i aresztw ledczych.
3. Przepisw 239 ust. 2 pkt 3 i 4 nie stosuje si do zakadw poprawczych i schronisk dla
nieletnich.
Rozdzia 2
Odporno poarowa budynkw
212. 1. Ustanawia si pi klas odpornoci poarowej budynkw lub ich czci, podanych w
kolejnoci od najwyszej do najniszej i oznaczonych literami: "A", "B", "C", "D" i "E", a
scharakteryzowanych w 216.
2. Wymagan klas odpornoci poarowej dla budynku, zaliczonego do jednej kategorii ZL, okrela
ponisza tabela:

Budynek

ZL I

ZL II

ZL III

ZL IV

ZL V


Strona 61 z 119
1

2

3

4

5

6

niski (N)

"B"

"B"

"C"

"D"

"C"

redniowysoki (SW)

"B"

"B"

"B"

"C"

"B"

wysoki (W)

"B"

"B"

"B"

"B"

"B"

wysokociowy (WW)

"A"

"A"

"A"

"B"

"A"

3. Dopuszcza si obnienie wymaganej klasy odpornoci poarowej w budynkach wymienionych w
poniszej tabeli, do poziomu w niej okrelonego.
Liczba kondygnacji
nadziemnych
ZL I ZL II ZL III
1 2 3 4
1 D

D

D
2*
)
C C D
*)

Gdy poziom stropu nad pierwsz kondygnacj nadziemn jest na wysokoci nie wikszej ni 9 m
nad poziomem terenu.

4. Wymagan klas odpornoci poarowej dla budynku PM oraz IN, z zastrzeeniem 282, okrela
ponisza tabela:
Maksymalna
gsto obcienia
ogniowego strefy
poarowej
w budynku
Q [MJ/m
2
]
Budynek
o jednej kon-
dygnacji nad-
ziemnej (bez
ograniczenia
wysokoci)
Budynek wielokondygnacyjny
niski

(N)
rednio-
wysoki

(SW)
wysoki

(W)
wysoko-
ciowy

(WW)
1 2 3 4 5 6
Q s 500 E D C B B
500 < Q s 1000 D D C B B
1000 < Q s 2000 C C C B B
2000 < Q s 4000 B B B
Q > 4000 A A A
zgodnie z 228 ust. 1, nie mog wystpowa takie budynki.
5. Jeeli cz podziemna budynku jest zaliczona do ZL, klas odpornoci poarowej budynku ustala
si, przyjmujc jako liczb jego kondygnacji lub jego wysoko odpowiednio: sum kondygnacji lub
wysokoci czci podziemnej i nadziemnej, przy czym do tego ustalenia nie bierze si pod uwag tych
czci podziemnych budynku, ktre s oddzielone elementami oddzielenia przeciwpoarowego o klasie
odpornoci ogniowej co najmniej R E I 120, zgodnie z oznaczeniem pod tabel w 216 ust. 1, i maj
bezporednie wyjcia na zewntrz.
6. W budynku wielokondygnacyjnym, ktrego kondygnacje s zaliczone do rnych kategorii ZL lub
PM, klasy odpornoci poarowej okrela si dla poszczeglnych kondygnacji odrbnie, zgodnie z
zasadami okrelonymi w ust. 2-4.
7. Klasa odpornoci poarowej czci budynku nie powinna by nisza od klasy odpornoci
poarowej czci budynku pooonej nad ni, przy czym dla czci podziemnej nie powinna by ona

Strona 62 z 119
nisza ni "C".
8. Jeeli w budynku znajduj si pomieszczenia produkcyjne, magazynowe lub techniczne,
niepowizane funkcjonalnie z czci budynku zaliczon do ZL, pomieszczenia te powinny stanowi
odrbn stref poarow, dla ktrej oddzielnie ustala si klas odpornoci poarowej, zgodnie z zasadami
okrelonymi w ust. 4, z zastrzeeniem 220.
9. Pomieszczenia, w ktrych s umieszczone przeciwpoarowe zbiorniki wody lub innych rodkw
ganiczych, pompy wodne instalacji przeciwpoarowych, maszynownie wentylacji do celw
przeciwpoarowych oraz rozdzielnie elektryczne, zasilajce, niezbdne podczas poaru, instalacje i
urzdzenia, powinny stanowi odrbn stref poarow.
213. Wymagania dotyczce klasy odpornoci poarowej budynkw okrelone w 212 nie dotycz
budynkw:
1) do trzech kondygnacji nadziemnych wcznie:
a) mieszkalnych: jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji indywidualnej,
b) mieszkalnych i administracyjnych w gospodarstwach lenych,
2) wolno stojcych do dwch kondygnacji nadziemnych wcznie:
a) o kubaturze brutto do 1.500 m
3
przeznaczonych do celw turystyki i wypoczynku,
b) gospodarczych w zabudowie jednorodzinnej i zagrodowej oraz w gospodarstwach lenych,
c) o kubaturze brutto do 1.000 m
3
przeznaczonych do wykonywania zawodu lub dziaalnoci
usugowej i handlowej, take z czci mieszkaln,
3) wolno stojcych garay o liczbie stanowisk postojowych nie wikszej ni 2.

214. W budynkach wyposaonych w stae samoczynne urzdzenia ganicze wodne, z wyjtkiem
budynkw ZL II oraz wielokondygnacyjnych budynkw wysokich (W) i wysokociowych (WW), dopuszcza
si:
1) obnienie klasy odpornoci poarowej budynku o jedn w stosunku do wynikajcej z 212,
2) przyjcie klasy E odpornoci poarowej dla budynku jednokondygnacyjnego.
215. 1. Dopuszcza si przyjcie klasy "E" odpornoci poarowej dla jednokondygnacyjnego
budynku PM o gstoci obcienia ogniowego przekraczajcej 500 MJ/m
2
, pod warunkiem zastosowania:
1) wszystkich elementw budynku nierozprzestrzeniajcych ognia,
2) samoczynnych urzdze oddymiajcych w strefach poarowych o powierzchni przekraczajcej 1.000
m
2
.
2. Obnienie klasy odpornoci poarowej budynku, w przypadkach wymienionych w ust. 1 oraz w
214, nie zwalnia z zachowania wymaganej pierwotnie klasy odpornoci ogniowej elementw oddzielenia
przeciwpoarowego, okrelonej w 232.

216. 1. Elementy budynku, odpowiednio do jego klasy odpornoci poarowej, powinny spenia, z
zastrzeeniem 213 oraz 237 ust. 9, co najmniej wymagania okrelone w poniszej tabeli:
Klasa
odpornoci
poarowej
budynku
Klasa odpornoci ogniowej elementw budynku
5)
*
)

gwna
kon-
strukcja
nona
konstruk-
cja dachu
strop
1)
ciana
zewntrz-
na
1), 2),
ciana
wewn -
trzna
1),
przekrycie
dachu
3),
1 2 3 4 5 6 7
A R 240 R 30 R E I 120 E I 120
(oi)
E I 60 R E 30
B R 120 R 30 R E I 60 E I 60 (oi) E I 30
4)
R E 30
C R 60 R 15 R E I 60 E I 30 (oi) E I 15
4)
R E 15

Strona 63 z 119
D R 30 () R E I 30 E I 30 (oi) () ()

E () () () () () ()
*) Z zastrzeeniem 219 ust. 1.
Oznaczenia w tabeli:
R - nono ogniowa (w minutach), okrelona zgodnie z Polsk Norm dotyczc zasad ustalania
klas odpornoci ogniowej elementw budynku,
E - szczelno ogniowa (w minutach), okrelona jw.,
I - izolacyjno ogniowa (w minutach), okrelona jw.,
() nie stawia si wymaga.
1)
Jeeli przegroda jest czci gwnej konstrukcji nonej, powinna spenia take kryteria
nonoci ogniowej (R) odpowiednio do wymaga zawartych w kol. 2 i 3 dla danej klasy
odpornoci poarowej budynku.
2)
Klasa odpornoci ogniowej dotyczy pasa midzykondygnacyjnego wraz z poczeniem ze
stropem.
3)
Wymagania nie dotycz nawietli dachowych, wietlikw, lukarn i okien poaciowych (z
zastrzeeniem 218), jeli otwory w poaci dachowej nie zajmuj wicej ni 20% jej
powierzchni; nie dotycz take budynku, w ktrym nad najwysz kondygnacj znajduje si
strop albo inna przegroda, speniajca kryteria okrelone w kol. 4.
4)
Dla cian komr zsypu wymaga si klasy E I 60, a dla drzwi komr zsypu klasy E I 30.
5)
Klasa odpornoci ogniowej dotyczy elementw wraz z uszczelnieniami zczy i dylatacjami.

2. Elementy budynku, o ktrych mowa w ust. 1, powinny by nierozprzestrzeniajce ognia, przy czym
dopuszcza si zastosowanie sabo rozprzestrzeniajcych ogie:
1) elementw budynku o jednej kondygnacji nadziemnej ZL IV oraz PM, o maksymalnej gstoci
obcienia ogniowego strefy poarowej do 500 MJ/m
2
,
2) cian wewntrznych i zewntrznych oraz elementw konstrukcji dachu i jego przekrycia w budynku
PM niskim o maksymalnej gstoci obcienia ogniowego strefy poarowej do 1000 MJ/m
2
,
3) cian zewntrznych w budynku niskim ZL IV.
3. Dopuszcza si stosowanie w budynku PM cian zewntrznych klasy D z rdzeniem klasy E z uwagi
na reakcj na ogie, jeeli okadzina wewntrzna jest niepalna, a ciana jest nierozprzestrzeniajca ognia
przy dziaaniu ognia od strony elewacji.
4. Dopuszcza si stosowanie w budynku PM cian wewntrznych klasy D z uwagi na reakcj na
ogie.
5. W cianach zewntrznych budynku ZL II dopuszcza si, z zastrzeeniem ust. 8, zastosowanie
izolacji cieplnej palnej, jeeli osaniajca j od wewntrz okadzina jest niepalna i ma klas odpornoci
ogniowej co najmniej:
1) w budynku klasy odpornoci poarowej "B" E I 60,
2) w budynku klasy odpornoci poarowej "C" i "D" E I 30.
6. Dopuszcza si stosowanie klap dymowych z materiaw atwo zapalnych w dachach i
stropodachach.
7. Strop tworzcy w pomieszczeniu dodatkowy poziom antresol, przeznaczon do uytku dla
wicej ni 10 osb, a take jej konstrukcja nona, powinny odpowiada wymaganiom wynikajcym z klasy
odpornoci poarowej budynku, lecz nie mniejszym ni dla klasy "D", z zastrzeeniem 214.
8. W budynku, na wysokoci powyej 25 m od poziomu terenu, okadzina elewacyjna i jej
zamocowanie mechaniczne, a take izolacja cieplna ciany zewntrznej, powinny by wykonane z
materiaw niepalnych.
9. Dopuszcza si ocieplenie ciany zewntrznej budynku mieszkalnego, wzniesionego przed dniem 1

Strona 64 z 119
kwietnia 1995 r., o wysokoci do 11 kondygnacji wcznie, z uyciem samogasncego polistyrenu
spienionego, w sposb zapewniajcy nierozprzestrzenianie ognia.
217. 1. W budynkach ZL IV i ZL V klasa odpornoci ogniowej przegrd wewntrznych
oddzielajcych mieszkania lub samodzielne pomieszczenia mieszkalne od drg komunikacji oglnej oraz
od innych mieszka i samodzielnych pomieszcze mieszkalnych, z zastrzeeniem 216 ust. 1, powinna
wynosi co najmniej:
1) dla cian w budynku:
a) niskim i redniowysokim - E I 30,
b) wysokim i wysokociowym - E I 60,
2) dla stropw w budynku zawierajcym 2 mieszkania - R E I 30.
2. Klasa odpornoci ogniowej ciany oddzielajcej segmenty jednorodzinnych budynkw ZL IV:
bliniaczych, szeregowych lub atrialnych, powinna wynosi co najmniej - R E I 60.
3. W mieszkaniach oraz w samodzielnych pomieszczeniach mieszkalnych dopuszcza si
wykonywanie cian wewntrznych nierozprzestrzeniajcych ognia, bez wymaganej w 216 ust. 1 w
kolumnie 6 tabeli klasy odpornoci ogniowej.
218. 1. Przekrycie dachu budynku niszego, usytuowanego bliej ni 8 m lub przylegego do
ciany z otworami budynku wyszego, z wyjtkiem przypadkw wymienionych w 273 ust. 1, w pasie o
szerokoci 8 m od tej ciany powinno by nierozprzestrzeniajce ognia oraz w pasie tym:
1) konstrukcja dachu powinna mie klas odpornoci ogniowej co najmniej R 30,
2) przekrycie dachu powinno mie klas odpornoci ogniowej co najmniej R E 30.
2. Warunki okrelone w ust. 1 nie maj zastosowania, jeeli najbliej pooony otwr w cianie
budynku wyszego znajduje si w odlegoci nie mniejszej ni 10 m od dachu budynku niszego, a
gsto obcienia ogniowego w budynku niszym nie przekracza 2.000 MJ/m
2
.
3. Postanowienia ust. 1 i 2 odnosz si rwnie do czci niszej budynku, jeeli cz ta stanowi
odrbn stref poarow.
4. Dopuszcza si sytuowanie wylotw kanaw wentylacyjnych i spalinowych od urzdze gazowych
oraz rur wentylujcych piony kanalizacyjne w czci poaci dachu lub stropodachu budynku niszego, o
ktrej mowa w ust. 1.
219. 1. Przekrycie dachu o powierzchni wikszej ni 1000 m
2
, powinno by nierozprzestrzeniajce
ognia, a palna izolacja cieplna przekrycia powinna by oddzielona od wntrza budynku przegrod o klasie
odpornoci ogniowej nie niszej ni R E 15.
2. W budynkach ZL III, ZL IV i ZL V poddasze uytkowe przeznaczone na cele mieszkalne lub
biurowe powinno by oddzielone od palnej konstrukcji i palnego przekrycia dachu przegrodami o klasie
odpornoci ogniowej:
1) w budynku niskim - E I 30,
2) w budynku redniowysokim i wysokim - E I 60.
220 1. ciany wewntrzne i stropy wydzielajce kotownie, skady paliwa staego, ulownie i magazyny
oleju opaowego, a take zamknicia otworw w tych elementach, powinny mie klas odpornoci
ogniowej nie mniejsz ni okrelona w tabeli:

Rodzaj pomieszczenia

Klasa odpornoci ogniowej
cian
wewntrznych
stropw

drzwi lub innych
zamkni
1 2 3 4
Kotownia z kotami na paliwo stae, o
cznej mocy cieplnej powyej 25 kW

E I 60

R E I 60

E I 30
Kotownia z kotami na olej opaowy, o
cznej mocy cieplnej powyej 30 kW

E I 60

R E I 60

E I 30
Kotownia z kotami na paliwo gazowe, o
cznej mocy cieplnej powyej 30 kW:
- w budynku niskim (N) i redniowysokim
(SW)

E I 60

R E I 60

E I 30

Strona 65 z 119
- w budynku wysokim (W) i wysokociowym
(WW)

E I 120

R E I 120

E I 60
Skad paliwa staego i ulownia E I 120
*)
R E I 120
*)
E I 60
*)

Magazyn oleju opaowego E I 120 R E I 120 E I 60
*) Wymaganie nie dotyczy budynkw mieszkalnych jednorodzinnych, budynkw mieszkalnych w
zabudowie zagrodowej oraz budynkw rekreacji indywidualnej.

2. Dla pomieszcze, o ktrych mowa w ust. 1, klas odpornoci ogniowej cian zewntrznych naley
przyjmowa zgodnie z 216.
3. Nie stawia si wymaga w zakresie klasy odpornoci ogniowej dla przegrd zewntrznych
kotowni z kotami na paliwo gazowe, zlokalizowanej ponad dachem budynku, przy zachowaniu warunku,
i przegrody te powinny by wykonane z materiaw niepalnych.
221. 1. Nad pomieszczeniem zagroonym wybuchem naley stosowa lekki dach, wykonany z
materiaw co najmniej trudno zapalnych, o masie nieprzekraczajcej 75 kg/m
2
rzutu, liczc bez
elementw konstrukcji nonej dachu, takich jak podcigi, wizary i belki.
2. Przepis ust. 1 nie dotyczy pomieszczenia, w ktrym czna powierzchnia urzdze odciajcych
(przeciwwybuchowych), jak przepony, klapy oraz otwory oszklone szkem zwykym, jest wiksza ni 0,065
m
2
/m
3
kubatury pomieszczenia.
3. ciany oddzielajce pomieszczenie zagroone wybuchem od innych pomieszcze powinny by
odporne na parcie o wartoci 15 kN/m
2
(15 kPa).
222. 1. Pomieszczenie zagroone wybuchem naley sytuowa na najwyszej kondygnacji
budynku. Wymaganie to nie dotyczy budynkw na terenach zamknitych.
2. Dopuszcza si inne usytuowanie pomieszcze, o ktrych mowa w ust. 1, pod warunkiem
zastosowania odpowiednich instalacji i urzdze przeciwwybuchowych, uzgodnionych z waciwym
komendantem wojewdzkim Pastwowej Stray Poarnej.
223. 1. W cianach zewntrznych budynku wielokondygnacyjnego, z zastrzeeniem 224,
powinny by pasy midzykondygnacyjne o wysokoci co najmniej 0,8 m.
2. Za rwnorzdne rozwizania uznaje si oddzielenia poziome w formie daszkw, gzymsw i
balkonw o wysigu co najmniej 0,5 m lub te inne oddzielenia poziome i pionowe o sumie wysigu i
wymiaru pionowego co najmniej 0,8 m.
3. Elementy poziome, wymienione w ust. 2, powinny mie klas odpornoci ogniowej wymagan w
stosunku do cian zewntrznych budynku i by wykonane z materiaw niepalnych.
4. Warunki okrelone w ust. 1 i 2 nie dotycz cian holu i drg komunikacji oglnej.
224. 1. W cianach zewntrznych budynku wielokondygnacyjnego nad stref poarow PM, o
gstoci obcienia ogniowego powyej 1.000 MJ/m
2
, wysoko pasa midzykondygnacyjnego powinna
wynosi co najmniej 1,2 m.
2. Za rwnorzdne rozwizanie uznaje si oddzielenie poziome w formie daszkw, gzymsw i
balkonw o wysigu co najmniej 0,8 m lub te inne oddzielenie poziome i pionowe o sumie wymiaru
pionowego i wysigu co najmniej 1,2 m, z zachowaniem warunkw okrelonych w 223 ust. 3.
225. Elementy okadzin elewacyjnych powinny by mocowane do konstrukcji budynku w sposb
uniemoliwiajcy ich odpadanie w przypadku poaru w czasie krtszym ni wynikajcy z wymaganej klasy
odpornoci ogniowej dla ciany zewntrznej, okrelonej w 216 ust. 1, odpowiednio do klasy odpornoci
poarowej budynku, w ktrym s one zamocowane.
Rozdzia 3
Strefy poarowe i oddzielenia przeciwpoarowe
226. 1. Stref poarow stanowi budynek albo jego cz oddzielona od innych budynkw lub

Strona 66 z 119
innych czci budynku elementami oddzielenia przeciwpoarowego, o ktrych mowa w 232 ust. 4, bd
te pasami wolnego terenu o szerokoci nie mniejszej ni dopuszczalne odlegoci od innych budynkw,
okrelone w 271 ust. 1-7.
2. Czci budynku, o ktrej mowa w ust. 1, jest take jego kondygnacja, jeeli klatki schodowe i
szyby dwigowe w tym budynku speniaj co najmniej wymagania okrelone w 256 ust. 2 dla klatek
schodowych.
3. Powierzchnia strefy poarowej jest obliczana jako powierzchnia wewntrzna budynku lub jego
czci, przy czym wlicza si do niej take powierzchni antresoli.
227. 1. Dopuszczalne powierzchnie stref poarowych ZL okrela ponisza tabela:

Dopuszczalna powierzchnia strefy poarowej w m
2

w budynku wielokondygnacyjnym

Kategoria zagroenia
ludzi

w budynku o
jednej kondygnacji
nadziemnej (bez
ograniczenia
wysokoci)

niskim

(N)

redniowysokim

(SW)

wysokim i
wysokociowym

(W) i (WW)

1

2

3

4

5

ZL I, ZL III, ZL IV, ZL V

10.000

8.000

5.000

2.500

ZL II

8.000

5.000

3.500

2.000

2. Dopuszczalna powierzchnia strefy poarowej ZL, obejmujcej podziemn cz budynku, nie
powinna przekracza 50% dopuszczalnej powierzchni strefy poarowej tej samej kategorii zagroenia
ludzi, okrelonej w ust. 1 dla pierwszej nadziemnej kondygnacji tego budynku.
3. Zmniejszenie dopuszczalnej powierzchni strefy poarowej, o ktrej mowa w ust. 2, nie dotyczy
przypadku, gdy wyjcia ewakuacyjne z kondygnacji podziemnej prowadz bezporednio na zewntrz
budynku.
4. Dopuszcza si powikszenie powierzchni stref poarowych, o ktrych mowa w ust. 1, z wyjtkiem
stref poarowych w wielokondygnacyjnych budynkach wysokich (W) i wysokociowych (WW), pod
warunkiem zastosowania:
1) staych urzdze ganiczych tryskaczowych o 100%,
2) samoczynnych urzdze oddymiajcych uruchamianych za pomoc systemu wykrywania
dymu o 100%.
Przy jednoczesnym stosowaniu urzdze wymienionych w pkt 1 i 2 dopuszcza si powikszenie
powierzchni stref poarowych o 200%.
5. Ze strefy poarowej ZL II o powierzchni przekraczajcej 750 m
2
w budynku wielokondygnacyjnym,
powinna by zapewniona moliwo ewakuacji ludzi do innej strefy poarowej na tej samej kondygnacji.
228. 1. Dopuszczalne powierzchnie stref poarowych PM, z wyjtkiem garay, okrela ponisza
tabela:

Dopuszczalna powierzchnia strefy poarowej w
m
2

w budynku wielokondygnacyjnym

Rodzaj stref
poarowych

Gsto obcienia
ogniowego

Q [MJ/m
2
]

w budynku o
jednej
kondygnacji
nadziemnej
(bez
ograniczenia
niskim i
redniowysokim

(N) i (SW)
wysokim i
wysokociowym

(W) i (WW)

Strona 67 z 119
wysokoci)

1

2

3

4

5

Strefy poarowe z
pomieszczeniem
zagroonym
wybuchem

Q > 4.000
2.000 < Q s 4.000
1.000 < Q s 2.000
500 < Q s 1.000
Q s 500
1.000
2.000
4.000
6.000
8.000

*
*
1.000
2.000
3.000

*
*
*
500
1.000

Strefy poarowe
pozostae

Q > 4.000
2.000 < Q s 4.000
1.000 < Q s 2.000
500 < Q s 1.000
Q s 500
2.000
4.000
8.000
15.000
20.000

1.000
2.000
4.000
8.000
10.000

*
*
1.000
2.500
5.000

* Nie dopuszcza si takich przypadkw.
2. Strefy poarowe, o ktrych mowa w ust. 1, w podziemnej czci budynkw nie powinny
przekracza 50% powierzchni okrelonych w tabeli.

229.1. Dopuszcza si powikszenie powierzchni stref poarowych, o ktrych mowa w 228, pod
warunkiem ich ochrony:
1) staymi samoczynnymi urzdzeniami ganiczymi wodnymi o 100%,
2) samoczynnymi urzdzeniami oddymiajcymi o 50%.
2. Przy jednoczesnym stosowaniu urzdze wymienionych w ust. 1 dopuszcza si powikszenie stref
poarowych o 150%.
230. 1. W budynku jednokondygnacyjnym lub na ostatniej kondygnacji budynku
wielokondygnacyjnego wielkoci stref poarowych PM, z wyjtkiem garay, mona powikszy o 100%,
jeeli budynek nie zawiera pomieszczenia zagroonego wybuchem i jest wykonany z elementw
nierozprzestrzeniajcych ognia oraz zastosowano samoczynne urzdzenia oddymiajce.
2. W budynku jednokondygnacyjnym wielkoci stref poarowych PM, z wyjtkiem garau, nie
ogranicza si, pod warunkiem zastosowania staych samoczynnych urzdze ganiczych wodnych
i samoczynnych urzdze oddymiajcych.
231. 1. Dopuszczalne powierzchnie stref poarowych IN okrela ponisza tabela:

Dopuszczalna powierzchnia strefy poarowej w m
2

Liczba kondygnacji budynku przy hodowli cikowej

przy hodowli bezcikowej

1

2

3

Jedna

5.000

nie ogranicza si

Dwie

2.500

5.000

Powyej dwch

1.000

2.500

2. W przypadku stosowania w budynku cian silnie rozprzestrzeniajcych ogie, stref poarow
naley zmniejszy do 25% wartoci podanej w ust. 1, a w przypadku jednokondygnacyjnego budynku
przeznaczonego do hodowli bezcikowej, stref ogranicza si do 5.000 m
2
.
232. 1. ciany i stropy stanowice elementy oddzielenia przeciwpoarowego powinny by

Strona 68 z 119
wykonane z materiaw niepalnych, a wystpujce w nich otwory - obudowane przedsionkami
przeciwpoarowymi lub zamykane za pomoc drzwi przeciwpoarowych bd innego zamknicia
przeciwpoarowego.
2. W cianie oddzielenia przeciwpoarowego czna powierzchnia otworw, o ktrych mowa w ust. 1,
nie powinna przekracza 15% powierzchni ciany, a w stropie oddzielenia przeciwpoarowego - 0,5%
powierzchni stropu.
3. Przedsionek przeciwpoarowy powinien mie wymiary rzutu poziomego nie mniejsze ni
1,4x1,4 m, ciany i strop, a take osony lub obudowy przewodw i kabli elektrycznych z wyjtkiem
wykorzystywanych w przedsionku o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 60 wykonane z
materiaw niepalnych oraz by zamykany drzwiami i wentylowany co najmniej grawitacyjnie, z
zastrzeeniem 246 ust. 2 i 3.
4. Wymagan klas odpornoci ogniowej elementw oddzielenia przeciwpoarowego oraz zamkni
znajdujcych si w nich otworw okrela ponisza tabela:

Klasa odpornoci ogniowej

Klasa
odpornoci
poarowej
budynku

elementw oddzielenia
przeciwpoarowego

drzwi
przeciwpoarowych
lub innych
zamkni
przeciwpoarowych

drzwi z przedsionka
przeciwpoarowego

cian i
stropw, z
wyjtkiem
stropw w ZL

stropw
w ZL

na korytarz i
do
pomieszczenia

na klatk
schodow
*
)

1

2

3

4

5

6

"A"

R E I 240

R E I
120

E I 120

E I 60

E 60

"B" i "C"

R E I 120

R E I 60

E I 60

E I 30

E 30

"D" i "E"

R E I 60

R E I 30

E I 30

E I 15

E 15

*) Dopuszcza si osadzenie tych drzwi w cianie o klasie odpornoci ogniowej, okrelonej dla drzwi w
kol. 6, znajdujcej si midzy przedsionkiem a klatk schodow.
5. Klasa odpornoci ogniowej elementw oddzielenia przeciwpoarowego oraz zamkni
znajdujcych si w nich otworw w budynkach, o ktrych mowa w 213, powinna by nie mniejsza od
okrelonej w ust. 4 dla budynkw o klasie odpornoci poarowej "D" i "E".
6. W cianie oddzielenia przeciwpoarowego dopuszcza si wypenienie otworw materiaem
przepuszczajcym wiato, takim jak luksfery, cega szklana lub inne przeszklenie, jeeli powierzchnia
wypenionych otworw nie przekracza 10% powierzchni ciany, przy czym klasa odpornoci ogniowej
wypenie nie powinna by nisza ni:

Wymagana klasa odpornoci ogniowej
ciany oddzielenia przeciwpoarowego
Klasa odpornoci ogniowej wypenienia
otworu w cianie

bdcej obudow drogi
ewakuacyjnej
innej

1 2 3
R E I 240

E I 120

E 120

R E I 120

E I 60

E 60

R E I 60

E I 30

E 30


Strona 69 z 119
7. Dopuszcza si stosowanie w strefach poarowych PM otworu w cianie oddzielenia
przeciwpoarowego, sucego przeprowadzeniu urzdze technologicznych, chronionego w sposb
rwnowany wymaganym dla tej ciany drzwiom przeciwpoarowym pod wzgldem moliwoci
przeniesienia si przez ten otwr ognia lub dymu, w przypadku poaru.
233. 1. Stosowanie kurtyny przeciwpoarowej jest wymagane do oddzielenia:
1) widowni, o liczbie miejsc przekraczajcej 600, od sceny teatralnej o powierzchni wewntrznej
przekraczajcej 150 m
2
lub o kubaturze brutto przekraczajcej 1.200 m
3
,
2) kieszeni scenicznej, o powierzchni przekraczajcej 100 m
2
, od sceny teatralnej o powierzchni
wewntrznej przekraczajcej 300 m
2
lub o kubaturze brutto przekraczajcej 6.000 m
3
.
2. Sceny, o ktrych mowa w ust. 1, powinny by wyposaone w samoczynne urzdzenia
oddymiajce uruchamiane za pomoc systemu wykrywania dymu.
234. 1. Przepusty instalacyjne w elementach oddzielenia przeciwpoarowego powinny mie klas
odpornoci ogniowej (E I) wymagan dla tych elementw.
2. Dopuszcza si nieinstalowanie przepustw, o ktrych mowa w ust. 1, dla pojedynczych rur
instalacji wodnych, kanalizacyjnych i ogrzewczych, wprowadzanych przez ciany i stropy do pomieszcze
higienicznosanitarnych.
3. Przepusty instalacyjne o rednicy wikszej ni 0,04 m w cianach i stropach pomieszczenia
zamknitego, dla ktrych wymagana klasa odpornoci ogniowej jest nie nisza ni E I 60 lub R E I 60, a
niebdcych elementami oddzielenia przeciwpoarowego, powinny mie klas odpornoci ogniowej (E I)
cian i stropw tego pomieszczenia.
4. Przejcia instalacji przez zewntrzne ciany budynku, znajdujce si poniej poziomu terenu,
powinny by zabezpieczone przed moliwoci przenikania gazu do wntrza budynku.
235. 1. cian oddzielenia przeciwpoarowego naley wznosi na wasnym fundamencie lub na
stropie, opartym na konstrukcji nonej o klasie odpornoci ogniowej nie niszej od odpornoci ogniowej tej
ciany.
2. cian oddzielenia przeciwpoarowego naley wysun na co najmniej 0,3 m poza lico ciany
zewntrznej budynku lub na caej wysokoci ciany zewntrznej zastosowa pionowy pas z materiau
niepalnego o szerokoci co najmniej 2 m i klasie odpornoci ogniowej E I 60.
3. W budynku z przekryciem dachu rozprzestrzeniajcym ogie, ciany oddzielenia
przeciwpoarowego naley wyprowadzi ponad pokrycie dachu na wysoko co najmniej 0,3 m lub
zastosowa wzdu ciany pas z materiau niepalnego o szerokoci co najmniej 1 m i klasie odpornoci
ogniowej E I 60, bezporednio pod pokryciem; przekrycie na tej szerokoci powinno by
nierozprzestrzeniajce ognia.
4. W budynku, z wyjtkiem zabudowy jednorodzinnej, w dachu ktrego znajduj si wietliki lub klapy
dymowe, ciany oddzielenia przeciwpoarowego usytuowane od nich w odlegoci poziomej mniejszej ni
5 m, naley wyprowadzi ponad grn ich krawd na wysoko co najmniej 0,3 m, przy czym
wymaganie to nie dotyczy wietlikw nieotwieranych o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E 30.
Rozdzia 4
Drogi ewakuacyjne
236. 1. Z pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi powinna by zapewniona moliwo
ewakuacji w bezpieczne miejsce na zewntrz budynku lub do ssiedniej strefy poarowej, bezporednio
albo drogami komunikacji oglnej, zwanymi dalej "drogami ewakuacyjnymi".
2. Ze strefy poarowej, o ktrej mowa w ust. 1, powinno by wyjcie bezporednio na zewntrz
budynku lub przez inn stref poarow, z zastrzeeniem 227 ust. 5.
3. Wyjcia z pomieszcze na drogi ewakuacyjne powinny by zamykane drzwiami.
4. Drzwi stanowice wyjcie ewakuacyjne z budynku przeznaczonego dla wicej ni 50 osb
powinny otwiera si na zewntrz. Wymaganie to nie dotyczy budynku wpisanego do rejestru zabytkw.
5. W wyjciu ewakuacyjnym z budynku dopuszcza si stosowanie drzwi rozsuwanych speniajcych
wymagania okrelone w 240 ust. 4.
6. Okrelajc wymagan szeroko i liczb przej, wyj oraz drg ewakuacyjnych w budynku, w

Strona 70 z 119
ktrym z przeznaczenia i sposobu zagospodarowania pomieszcze nie wynika jednoznacznie
maksymalna liczba ich uytkownikw, liczb t naley przyjmowa w odniesieniu do powierzchni tych
pomieszcze, dla:
1) sal konferencyjnych, lokali gastronomiczno-rozrywkowych, poczekalni, holi, wietlic itp.
1 m
2
/osob,

2) pomieszcze handlowo-usugowych 4 m
2
/osob,

3) pomieszcze administracyjno-biurowych 5 m
2
/osob,
4) archiww, bibliotek, itp. 7 m
2
/osob,
5) magazynw 30 m
2
/osob.
237. 1. W pomieszczeniach, od najdalszego miejsca, w ktrym moe przebywa czowiek, do
wyjcia ewakuacyjnego na drog ewakuacyjn lub do innej strefy poarowej albo na zewntrz budynku,
powinno by zapewnione przejcie, zwane dalej "przejciem ewakuacyjnym", o dugoci
nieprzekraczajcej:
1) w strefach poarowych ZL - 40 m,
2) w strefach poarowych PM o gstoci obcienia ogniowego przekraczajcej 500 MJ/m
2
w budynku
o wicej ni jednej kondygnacji nadziemnej - 75 m,
3) w strefach poarowych PM, o obcieniu ogniowym nieprzekraczajcym 500 MJ/m
2
, w budynku o
wicej ni jednej kondygnacji nadziemnej oraz w strefach poarowych PM w budynku o jednej
kondygnacji nadziemnej bez wzgldu na wielko obcienia ogniowego - 100 m.
2. W pomieszczeniu zagroonym wybuchem dugo przejcia ewakuacyjnego, o ktrym mowa w
ust. 1 pkt 2 i 3, nie powinna przekracza 40 m.
3. Dopuszcza si prowadzenie przez pomieszczenie zagroone wybuchem przejcia ewakuacyjnego
z innego pomieszczenia, jeeli pomieszczenia te s powizane funkcjonalnie.
4. Jeeli z przewidywanego przeznaczenia pomieszczenia nie wynika jednoznacznie sposb jego
zagospodarowania, projektowa dugo przejcia ewakuacyjnego nie moe by wiksza ni 80% dugoci
okrelonej w ust. 1 i 2.
5. W pomieszczeniach o wysokoci przekraczajcej 5 m dugo przej, o ktrych mowa w ust. 1 i
2, moe by powikszona o 25%.
6. Dugoci przej, o ktrych mowa w ust. 1 i 2, mog by powikszone pod warunkiem
zastosowania:
1) staych samoczynnych urzdze ganiczych wodnych o 50%,
2) samoczynnych urzdze oddymiajcych uruchamianych za pomoc systemu wykrywania dymu - o
50%.
7. Powikszenia, o ktrych mowa w ust. 5 i 6 pkt 1 i 2, podlegaj sumowaniu.
8. Przejcie, o ktrym mowa w ust. 1, nie powinno prowadzi cznie przez wicej ni trzy
pomieszczenia.
9. cianek dziaowych oddzielajcych od siebie pomieszczenia, dla ktrych okrela si cznie
dugo przejcia ewakuacyjnego, nie dotycz wymagania okrelone w 216 ust. 1.
10. Szeroko przejcia ewakuacyjnego w pomieszczeniu przeznaczonym na pobyt ludzi, z
zastrzeeniem 261, naley oblicza proporcjonalnie do liczby osb, do ktrych ewakuacji ono suy,
przyjmujc co najmniej 0,6 m na 100 osb, lecz nie mniej ni 0,9 m, a w przypadku przejcia sucego do
ewakuacji do 3 osb - nie mniej ni 0,8 m.
238. Pomieszczenie powinno mie co najmniej dwa wyjcia ewakuacyjne oddalone od siebie o co
najmniej 5 m w przypadkach, gdy:
1) jest przeznaczone do jednoczesnego przebywania w nim ponad 50 osb, a w strefie poarowej ZL II -
ponad 30 osb,
2) znajduje si w strefie poarowej ZL, a jego powierzchnia przekracza 300 m
2
,
3) znajduje si w strefie poarowej PM o gstoci obcienia ogniowego powyej 500 MJ/m
2
, a jego
powierzchnia przekracza 300 m
2
,
4) znajduje si w strefie poarowej PM o gstoci obcienia ogniowego do 500 MJ/m
2
, a jego
powierzchnia przekracza 1.000 m
2
,
5) jest zagroone wybuchem, a jego powierzchnia przekracza 100 m
2
.

Strona 71 z 119
239. 1. czn szeroko drzwi w wietle, stanowicych wyjcia ewakuacyjne z pomieszczenia,
naley oblicza proporcjonalnie do liczby osb mogcych przebywa w nim rwnoczenie, przyjmujc co
najmniej 0,6 m szerokoci na 100 osb, przy czym najmniejsza szeroko drzwi w wietle ocienicy
powinna wynosi 0,9 m, a w przypadku drzwi sucych do ewakuacji do 3 osb - 0,8 m.
2. Drzwi stanowice wyjcie ewakuacyjne powinny otwiera si na zewntrz pomieszcze:
1) zagroonych wybuchem,
2) do ktrych jest moliwe niespodziewane przedostanie si mieszanin wybuchowych lub substancji
trujcych, duszcych bd innych, mogcych utrudni ewakuacj,
3) przeznaczonych do jednoczesnego przebywania ponad 50 osb,
4) przeznaczonych dla ponad 6 osb o ograniczonej zdolnoci poruszania si.
3. Wyjcia ewakuacyjne z pomieszczenia zagroonego wybuchem na drog ewakuacyjn powinny
prowadzi przez przedsionki przeciwpoarowe odpowiadajce wymaganiom 232.
4. Szeroko drzwi stanowicych wyjcie ewakuacyjne z budynku, z zastrzeeniem ust. 1, a take
szeroko drzwi na drodze ewakuacyjnej z klatki schodowej, prowadzcych na zewntrz budynku lub do
innej strefy poarowej, powinna by nie mniejsza ni szeroko biegu klatki schodowej, okrelona zgodnie
z 68 ust. 1 i 2.
5. Szeroko drzwi w wietle na drodze ewakuacyjnej, niewymienionych w ust. 4, naley oblicza
proporcjonalnie do liczby osb, do ktrych ewakuacji s one przeznaczone, przyjmujc co najmniej 0,6 m
szerokoci na 100 osb, przy czym najmniejsza szeroko drzwi powinna wynosi 0,9 m w wietle
ocienicy.
6. Wysoko drzwi, o ktrych mowa w ust. 1, 4 i 5, powinna odpowiada wymaganiom 62 ust. 1.
240. 1. Drzwi wieloskrzydowe, stanowice wyjcie ewakuacyjne z pomieszczenia oraz na drodze
ewakuacyjnej, powinny mie co najmniej jedno, nieblokowane skrzydo drzwiowe o szerokoci nie
mniejszej ni 0,9 m.
2. Szeroko skrzyda drzwi wahadowych, stanowicych wyjcie ewakuacyjne z pomieszczenia oraz
na drodze ewakuacyjnej, powinna wynosi co najmniej dla drzwi jednoskrzydowych - 0,9 m, a dla drzwi
dwuskrzydowych - 0,6 m, przy czym oba skrzyda drzwi dwuskrzydowych musz mie t sam
szeroko.
3. Zabrania si stosowania do celw ewakuacji drzwi obrotowych i podnoszonych.
4. Drzwi rozsuwane mog stanowi wyjcia na drogi ewakuacyjne, a take by stosowane na drogach
ewakuacyjnych, jeeli s przeznaczone nie tylko do celw ewakuacji, a ich konstrukcja zapewnia:
1) otwieranie automatyczne i rczne bez moliwoci ich blokowania,
2) samoczynne ich rozsunicie i pozostanie w pozycji otwartej w wyniku zasygnalizowania poaru
przez system wykrywania dymu chronicy stref poarow, do ewakuacji z ktrej te drzwi s
przeznaczone, a take w przypadku awarii drzwi.
5. W bramach i cianach przesuwanych na drogach ewakuacyjnych powinny znajdowa si drzwi
otwierane rcznie albo w bezporednim ssiedztwie tych bram i cian powinny by umieszczone i
wyranie oznakowane drzwi przeznaczone do celw ewakuacji.
6. Drzwi, bramy i inne zamknicia otworw o wymaganej klasie odpornoci ogniowej lub
dymoszczelnoci powinny by zaopatrzone w urzdzenia, zapewniajce samoczynne zamykanie otworu
w razie poaru. Naley te zapewni moliwo rcznego otwierania drzwi sucych do ewakuacji.
7. Drzwi stanowice wyjcie ewakuacyjne z pomieszczenia, w ktrym moe przebywa jednoczenie
wicej ni 300 osb, oraz drzwi na drodze ewakuacyjnej z tego pomieszczenia, powinny by wyposaone
w urzdzenia przeciwpaniczne.
241. 1. Obudowa poziomych drg ewakuacyjnych powinna mie klas odpornoci ogniowej
wymagan dla cian wewntrznych, nie mniejsz jednak ni E I 15, z uwzgldnieniem 217. Wymaganie
klasy odpornoci ogniowej dla obudowy poziomych drg ewakuacyjnych nie dotyczy obudowy krytego
cigu pieszego - pasau, o ktrym mowa w 247 ust. 2.
2. W cianach wewntrznych, stanowicych obudow drg ewakuacyjnych w strefach poarowych
ZL III i PM, dopuszcza si umieszczenie nieotwieranych nawietli powyej 2 m od poziomu posadzki,
jeeli przylegajce pomieszczenia nie s zagroone wybuchem i jeeli gsto obcienia ogniowego w
tych pomieszczeniach nie przekracza 1.000 MJ/m
2
.
3. W cianach zewntrznych budynkw, przy ktrych znajduje si galeria, bdca jedyn drog

Strona 72 z 119
ewakuacyjn, dopuszcza si umieszczenie nawietli powyej 2 m od posadzki tej galerii.
242. 1. Szeroko poziomych drg ewakuacyjnych naley oblicza proporcjonalnie do liczby osb
mogcych przebywa jednoczenie na danej kondygnacji budynku, przyjmujc co najmniej 0,6 m na 100
osb, lecz nie mniej ni 1,4 m.
2. Dopuszcza si zmniejszenie szerokoci poziomej drogi ewakuacyjnej do 1,2 m, jeeli jest ona
przeznaczona do ewakuacji nie wicej ni 20 osb.
3. Wysoko drogi ewakuacyjnej powinna wynosi co najmniej 2,2 m, natomiast wysoko lokalnego
obnienia 2 m, przy czym dugo obnionego odcinka drogi nie moe by wiksza ni 1,5 m.
4. Skrzyda drzwi, stanowicych wyjcie na drog ewakuacyjn, nie mog, po ich cakowitym
otwarciu, zmniejsza wymaganej szerokoci tej drogi.
243. 1. Korytarze stanowice drog ewakuacyjn w strefach poarowych ZL powinny by
podzielone na odcinki nie dusze ni 50 m przy zastosowaniu przegrd z drzwiami dymoszczelnymi lub
innych urzdze technicznych, zapobiegajcych rozprzestrzenianiu si dymu.
2. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 1, nie dotyczy korytarzy, na ktrych zastosowano rozwizania
techniczno-budowlane zabezpieczajce przed zadymieniem.
3. Przegrody, o ktrych mowa w ust. 1, nad sufitami podwieszonymi i pod podogami podniesionymi
powyej poziomu stropu lub podoa, powinny by wykonane z materiaw niepalnych.
244. 1. Na drogach ewakuacyjnych jest zabronione stosowanie:
1) spocznikw ze stopniami,
2) schodw ze stopniami zabiegowymi, jeeli schody te s jedyn drog ewakuacyjn.
2. Na drogach ewakuacyjnych dopuszcza si stosowanie schodw wachlarzowych, pod warunkiem
zachowania najmniejszej szerokoci stopni okrelonych w 69 ust. 6.
3. Na drogach ewakuacyjnych miejsca, w ktrych zastosowano pochylnie lub stopnie umoliwiajce
pokonanie rnicy poziomw, powinny by wyranie oznakowane.
245. W budynkach:
1) niskim (N), zawierajcym stref poarow ZL II,
2) redniowysokim (SW), zawierajcym stref poarow ZL I, ZL II, ZL III lub ZL V,
3) niskim (N) i redniowysokim (SW), zawierajcym stref poarow PM o gstoci obcienia
ogniowego powyej 500 MJ/m
2
lub pomieszczenie zagroone wybuchem,
naley stosowa klatki schodowe obudowane i zamykane drzwiami oraz wyposaone w urzdzenia
zapobiegajce zadymieniu lub suce do usuwania dymu.
246. 1. W budynku wysokim (W) i wysokociowym (WW) powinny by co najmniej dwie klatki
schodowe obudowane i oddzielone od poziomych drg komunikacji oglnej oraz pomieszcze
przedsionkiem przeciwpoarowym, odpowiadajcym wymaganiom 232. Dopuszcza si dodatkowe
pionowe drogi komunikacji oglnej, niespeniajce tych wymaga, jeeli cz one kondygnacje w obrbie
jednej strefy poarowej.
2. Klatki schodowe i przedsionki przeciwpoarowe, stanowice drog ewakuacyjn w budynku
wysokim (W) dla stref poarowych innych ni ZL IV i PM oraz w budynku wysokociowym (WW),
powinny by wyposazaone w urzdzenia zapobiegajce ich zadymieniu.
3. Klatki schodowe i przedsionki przeciwpoarowe, stanowice drog ewakuacyjn w budynku
wysokim (W) dla strefy poarowej PM, powinny by wyposaone w urzdzenia zapobiegajce
zadymieniu lub samoczynne urzdzenia oddymiajce uruchamiane za pomoc systemu wykrywania
dymu.
4. W budynku wysokim (W) niezawierajcym strefy poarowej ZL II dopuszcza si stosowanie tylko
jednej klatki schodowej, jeeli powierzchnia rzutu poziomego budynku nie przekracza 750 m
2
.
5. W budynku wysokim (W) i wysokociowym (WW) dopuszcza si wykonywanie klatek schodowych,
stanowicych drog ewakuacyjn wycznie dla stref poarowych ZL IV, bez przedsionkw oddzielajcych
je od poziomych drg komunikacji oglnej, jeeli:
1) kade mieszkanie lub pomieszczenie jest oddzielone od poziomej drogi komunikacji oglnej drzwiami
o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30,

Strona 73 z 119
2) klatki schodowe s zamykane drzwiami dymoszczelnymi,
3) klatki schodowe s wyposaone w urzdzenia zapobiegajce zadymieniu lub w samoczynne
urzdzenia oddymiajce uruchamiane za pomoc systemu wykrywania dymu.
6. W budynku redniowysokim (SW) i wyszym, w strefie poarowej ZL V, drzwi z pomieszcze, z
wyjtkiem higienicznosanitarnych, prowadzce na drogi komunikacji oglnej, powinny mie klas
odpornoci ogniowej co najmniej E I 30.
247. 1. W budynku wysokim (W) i wysokociowym (WW), w strefach poarowych innych ni ZL IV,
naley zastosowa rozwizania techniczno-budowlane zabezpieczajce przed zadymieniem poziomych
drg ewakuacyjnych.
2. W krytym cigu pieszym (pasau), do ktrego przylegaj lokale handlowe i usugowe, oraz w
przekrytym dziedzicu wewntrznym, naley zastosowa rozwizania techniczno-budowlane
zabezpieczajce przed zadymieniem drg ewakuacyjnych.
3. W podziemnej kondygnacji budynku, w ktrej znajduje si pomieszczenie przeznaczone dla ponad
100 osb, oraz budowli podziemnej z takim pomieszczeniem, naley zastosowa rozwizania techniczno-
budowlane zapewniajce usuwanie dymu z tego pomieszczenia i z drg ewakuacyjnych.
248. Schody wewntrzne w mieszkaniach w budynku wielorodzinnym oraz w budynku
jednorodzinnym, zagrodowym i rekreacji indywidualnej, a take budynku tymczasowym
nieprzeznaczonym na cele widowiskowe lub inne zgromadzenia ludzi, mog nie spenia wymaga
stawianych drogom ewakuacyjnym.
249. 1. ciany wewntrzne i stropy stanowice obudow klatki schodowej lub pochylni powinny
mie klas odpornoci ogniowej okrelon zgodnie z 216, jak dla stropw budynku.
2. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 1, nie dotyczy pionowych drg komunikacji oglnej
przebiegajcych wycznie w obrbie jednej strefy poarowej, z zastrzeeniem 256 ust. 2.
3. Biegi i spoczniki schodw oraz pochylnie suce do ewakuacji powinny by wykonane z
materiaw niepalnych i mie klas odpornoci ogniowej co najmniej:
1) w budynkach o klasie odpornoci poarowej "A", "B" i "C" - R 60,
2) w budynkach o klasie odpornoci poarowej "D" i "E" - R 30.
4. Wymaganie klasy odpornoci ogniowej, o ktrym mowa w ust. 3, nie dotyczy klatek schodowych
wydzielonych na kadej kondygnacji przedsionkami przeciwpoarowymi oraz schodw na antresol w
pomieszczeniu, w ktrym si ona znajduje, jeeli antresola ta jest przeznaczona do uytku nie wicej ni
10 osb.
5. W budynku niskim o klasie odpornoci poarowej "D" lub "E" w obudowanych klatkach
schodowych, zamykanych drzwiami o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30, dopuszcza si
wykonanie biegw i spocznikw schodw z materiaw palnych.
6. Odlego midzy cian zewntrzn, stanowic obudow klatki schodowej, a inn cian
zewntrzn tego samego lub innego budynku powinna by ustalona zgodnie z 271, jeeli co najmniej
jedna z tych cian nie spenia wymaga klasy odpornoci ogniowej okrelonej wedug 216 jak dla stropu
budynku z t klatk schodow.
250. 1. Piwnice powinny by oddzielone od pozostaej czci budynku, z wyjtkiem budynkw ZL
IV niskich (N) i redniowysokich (SW) stropami i cianami o klasie odpornoci ogniowej co najmniej R E I
60 i zamknite drzwiami o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30. Jeeli drzwi do piwnic znajduj
si poniej poziomu terenu, schody prowadzce z tego poziomu powinny by zabezpieczone w sposb
uniemoliwiajcy omykowe zejcie ludzi do piwnic w przypadku ewakuacji (np. ruchom barier).
2. W budynku wysokim (W) i wysokociowym (WW) piwnice powinny by oddzielone od klatki
schodowej przedsionkiem przeciwpoarowym.
251. Wyjcie z klatki schodowej na strych lub poddasze powinno by zamykane drzwiami lub klap
wyjciow o klasie odpornoci ogniowej co najmniej:
1) w budynkach niskich (N) - E I 15,
2) w budynkach redniowysokich (SW) i wyszych - E I 30.
252. Schodw i pochylni ruchomych nie zalicza si do drg ewakuacyjnych.

Strona 74 z 119

253. 1. W budynku ZL I, ZL II, ZL III lub ZL V, majcym kondygnacj z posadzk na wysokoci
powyej 25 m ponad poziomem terenu przy najniej pooonym wejciu do budynku oraz w budynku
wysokociowym (WW) ZL IV, przynajmniej jeden dwig w kadej strefie poarowej powinien by
przystosowany do potrzeb ekip ratowniczych, speniajc wymagania Polskiej Normy dotyczcej dwigw
dla stray poarnej.
2. Dojcie do dwigu dla ekip ratowniczych powinno prowadzi przez przedsionek przeciwpoarowy
speniajcy wymagania okrelone w 232.
3. ciany i stropy szybu dwigu dla ekip ratowniczych powinny mie klas odpornoci ogniowej
wymagan, jak dla stropw budynku, zgodnie z 216.
4. Szyb dwigu dla ekip ratowniczych powinien by wyposaony w urzdzenia zapobiegajce
zadymieniu.
256. 1. Dugo drogi ewakuacyjnej od wyjcia z pomieszczenia na t drog do wyjcia do innej
strefy poarowej lub na zewntrz budynku, zwanej dalej "dojciem ewakuacyjnym", mierzy si wzdu osi
drogi ewakuacyjnej. W przypadku zakoczenia dojcia ewakuacyjnego przedsionkiem
przeciwpoarowym, dugo t mierzy si do pierwszych drzwi tego przedsionka.
2. Za rwnorzdne wyjciu do innej strefy poarowej, o ktrym mowa w ust. 1, uwaa si wyjcie do
obudowanej klatki schodowej, zamykanej drzwiami o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30,
wyposaonej w urzdzenia zapobiegajce zadymieniu lub suce do usuwania dymu, a w przypadku, o
ktrym mowa w 246 ust. 5 - zamykanej drzwiami dymoszczelnymi.
3. Dopuszczalne dugoci doj ewakuacyjnych w strefach poarowych okrela ponisza tabela:

Dugo dojcia w m

Rodzaj strefy poarowej

przy jednym
dojciu

przy co najmniej
2 dojciach
1)

1

2

3

Z pomieszczeniem zagroonym wybuchem

10

40

PM o gstoci obcienia ogniowego Q > 500 MJ/m
2
bez
pomieszczenia zagroonego wybuchem

30
2)

60

PM o gstoci obcienia ogniowego Q s 500 MJ/m
2
bez
pomieszczenia zagroonego wybuchem

60
2)

100

ZL I, II i V

10

40

ZL III

30
2)

60

ZL IV

60
2)

100

1)
Dla dojcia najkrtszego, przy czym dopuszcza si dla drugiego dojcia dugo wiksz o 100% od
najkrtszego. Dojcia te nie mog si pokrywa ani krzyowa.
2)
W tym nie wicej ni 20 m na poziomej drodze ewakuacyjnej.
4. Dugoci doj ewakuacyjnych, o ktrych mowa w ust. 3, mog by powikszone pod warunkiem
ochrony:
1) strefy poarowej staymi samoczynnymi urzdzeniami ganiczymi wodnymi
o 50%
2) drogi ewakuacyjnej samoczynnymi urzdzeniami oddymiajcymi uruchamianymi za pomoc systemu
wykrywania dymu - o 50%.

Strona 75 z 119
Przy jednoczesnym stosowaniu tych urzdze dugo dojcia moe by powikszona o 100%.
5. Wyjcie z klatki schodowej, o ktrej mowa w ust. 2, powinno prowadzi na zewntrz budynku,
bezporednio lub poziomymi drogami komunikacji oglnej, ktrych obudowa odpowiada wymaganiom
249 ust. 1, a otwory w obudowie maj zamknicia o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30.
6. Dopuszcza si przeprowadzenie drogi ewakuacyjnej do wyjcia na zewntrz budynku z klatki
schodowej oraz z poziomych drg komunikacji oglnej przez hol, mogcy spenia take funkcje
uzupeniajce do funkcji wynikajcych z przeznaczenia budynku, takie jak: recepcyjna, ochrony budynku,
drobnej sprzeday, pod warunkiem e:
1) przez jeden hol moliwe jest przeprowadzenie drogi ewakuacyjnej tylko z jednej klatki schodowej,
przy czym ograniczenie to nie odnosi si do klatek schodowych z odrbnym, nieprowadzcym przez
ten hol, wyjciem ewakuacyjnym,
2) hol nie znajduje si w strefie poarowej PM o gstoci obcienia ogniowego powyej 500 MJ/m
2
ani
te zawierajcej pomieszczenie zagroone wybuchem,
3) hol jest oddzielony od poziomych drg komunikacji oglnej, tak jak jest to wymagane dla klatki
schodowej, o ktrej mowa w pkt 1,
4) wolna szeroko drogi ewakuacyjnej jest co najmniej o 50% wiksza od szerokoci poziomej drogi
ewakuacyjnej w budynku, prowadzcej do tego wyjcia, okrelonej zgodnie z 242 ust. 1, dla
kondygnacji budynku o najwikszej liczbie przewidywanych osb, znajdujcych si tam jedoczenie,
5) wysoko holu w miejscu, w ktrym przebiega droga ewakuacyjna, jest nie mniejsza ni 3,3 m,
6) szeroko drzwi wyjciowych na zewntrz budynku jest wiksza o 50% od minimalnej szerokoci
drzwi wyjciowych okrelonej zgodnie z 239 ust. 4.
7. Dopuszczaln dugo drogi od wyjcia z klatki schodowej, o ktrej mowa w ust. 2, do wyjcia na
zewntrz budynku okrela si zgodnie z ust. 3.
257. 1. W budynku PM, w ktrym jest wymagana druga droga ewakuacyjna dla ludzi z wyszej
kondygnacji, dopuszcza si stosowanie na tej drodze drabiny ewakuacyjnej, prowadzcej na dach nad
nisz kondygnacj lub na poziom terenu, jeeli liczba osb przebywajcych jednoczenie na wyszej
kondygnacji nie przekracza 50, a w budynku z pomieszczeniem zagroonym wybuchem - 15. Nie dotyczy
to zakadw pracy chronionej.
2. Drabiny ewakuacyjne naley umieszcza w miejscach atwo dostpnych. Sytuowanie drabin
naprzeciw wietlikw i okien jest zabronione.
3. Dopuszcza si wykonywanie drabin ewakuacyjnych bez obrczy ochronnych, gdy rnica
wysokoci nie przekracza 3 m, z uwzgldnieniem wymaga 101.
Rozdzia 5
Wymagania przeciwpoarowe dla elementw wykoczenia wntrz i wyposaenia staego
258.
1. W strefach poarowych ZL I, ZL II, ZL III i ZL V stosowanie do wykoczenia wntrz materiaw i
wyrobw atwo zapalnych, ktrych produkty rozkadu termicznego s bardzo toksyczne lub intensywnie
dymice, jest zabronione.
1a. W przypadku stosowania materiaw wykoczeniowych luno zwisajcych, w szczeglnoci w
kurtynach, zasonach, draperiach, kotarach oraz aluzjach, za atwo zapalne uwaa si materiay, ktrych
waciwoci okrelone w badaniach zgodnych z Polskimi Normami odnoszcymi si do zapalnoci i
rozprzestrzeniania pomienia przez wyroby wkiennicze, nie speniaj co najmniej jednego z kryteriw:
1) t
i
4s,
2) t
s
30s,
3) nie nastpuje przepalenie trzeciej nitki,
4) nie wystpuj ponce krople.
2. Na drogach komunikacji oglnej, sucych celom ewakuacji, stosowanie materiaw i wyrobw
budowlanych atwo zapalnych jest zabronione.

Strona 76 z 119
259. 1. Podogi podniesione o wicej ni 0,2 m ponad poziom stropu lub innego podoa powinny
mie:
1) niepaln konstrukcj non oraz co najmniej niezapalne pyty podogi od strony przestrzeni
podpodogowej, majce klas odpornoci ogniowej co najmniej R E I 30, a w budynku
wysokociowym (WW) lub ze stref poarow o gstoci obcienia ogniowego ponad 4.000 MJ/m
2

oraz w strefach poarowych ZL II - co najmniej R E I 60,
2) przestrze podpodogow podzielon na sektory o powierzchni nie wikszej ni 1.000 m
2

przegrodami o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30, a w budynku wysokociowym (WW) lub
ze stref poarow o gstoci obcienia ogniowego ponad 4.000 MJ/m
2
- co najmniej E I 60.
2. Przewody i kable elektryczne oraz inne instalacje wykonane z materiaw palnych, prowadzone w
przestrzeni podpodogowej podogi podniesionej i w przestrzeni ponad sufitami podwieszonymi, wy-
korzystywanej do wentylacji lub ogrzewania pomieszczenia, powinny mie oson lub obudow o klasie
odpornoci ogniowej co najmniej E I 30, a w budynku wysokociowym (WW) lub w budynkach ze stref
poarow o gstoci obcienia ogniowego ponad 4000 MJ/m
2
co najmniej E I 60.
3. Na drogach ewakuacyjnych wykonywanie w pododze podniesionej otworw do wentylacji lub
ogrzewania jest zabronione.
260. 1. W pomieszczeniach, przeznaczonych do jednoczesnego przebywania ponad 50 osb oraz
w pomieszczeniach produkcyjnych, stosowanie atwo zapalnych przegrd, staych elementw
wyposaenia i wystroju wntrz oraz wykadzin podogowych jest zabronione.
2. W pomieszczeniach stref poarowych ZL II, pomieszczeniach magazynowych oraz w
pomieszczeniach z podogami podniesionymi, stosowanie wykadzin podogowych atwo zapalnych jest
zabronione.
261. Pomieszczenia przeznaczone do jednoczesnego przebywania ponad 200 osb dorosych lub
100 dzieci, w ktrych miejsca do siedzenia s ustawione w rzdach, powinny mie:
1) fotele i inne siedzenia trudno zapalne oraz niewydzielajce produktw rozkadu i spalania,
okrelonych jako bardzo toksyczne, zgodnie z Polsk Norm dotyczc bada wydzielania produktw
toksycznych; okrelenie trudno zapalny przypisuje si fotelom i innym siedzeniom, ktre nie ulegaj
postpujcemu tleniu i spalaniu pomieniowemu w warunkach okrelonych Polsk Norm dotyczc
badania zapalnoci mebli tapicerowanych,
2) szeroko przej pomidzy rzdami siedze nie mniejsz ni 0,45 m, przy czym odlego t naley
ustala, biorc pod uwag odstp midzy staymi elementami siedze,
3) liczb siedze w rzdzie nie wiksz ni 16 pomidzy przejciami oraz 8 w rzdzie przyciennym,
przy czym dopuszcza si zwikszenie liczby miejsc w rzdach odpowiednio do 40 i 20 pod
warunkiem zwikszenia odstpu midzy rzdami siedze o 1 cm na kade dodatkowe siedzenie
odpowiednio powyej 16 lub 8,
4) szeroko przej komunikacyjnych nie mniejsz ni 1,2 m przy liczbie osb do 150, a przy wikszej
ich liczbie szeroko t naley zwikszy proporcjonalnie o 0,6 m na 100 osb,
5) rzdy siedze lub awek trwale umocowane do podogi albo siedzenia sztywno czone ze sob w
rzdy oraz midzy rzdami.
262. 1. Okadziny sufitw oraz sufity podwieszone naley wykonywa z materiaw niepalnych lub
niezapalnych, niekapicych i nieodpadajcych pod wpywem ognia. Wymaganie to nie dotyczy mieszka.
2. Przestrze midzy sufitem podwieszonym i stropem powinna by podzielona na sektory o
powierzchni nie wikszej ni 1.000 m
2
, a w korytarzach - przegrodami co 50 m, wykonanymi z materiaw
niepalnych.
263. 1. W azienkach i saunach z piecykami gazowymi oraz termami gazowymi i elektrycznymi
dopuszcza si stosowanie okadzin ciennych z materiaw palnych, z tym e odlego tych urzdze od
okadzin powinna wynosi co najmniej 0,3 m.
2. Stosowanie okadzin ciennych z materiaw atwo zapalnych w azienkach i saunach z piecem na
paliwo stae jest zabronione.
264. Palne elementy wystroju wntrz budynku, przez ktre lub obok ktrych s prowadzone
przewody ogrzewcze, wentylacyjne, dymowe lub spalinowe, powinny by zabezpieczone przed

Strona 77 z 119
moliwoci zapalenia lub zwglenia.
Rozdzia 6
Wymagania przeciwpoarowe dla palenisk i instalacji
265. 1. Palenisko powinno by umieszczone na podou niepalnym o gruboci co najmniej 0,15 m,
a przy piecach metalowych bez nek - 0,3 m. Podoga atwo zapalna przed drzwiczkami palenisk
powinna by zabezpieczona pasem materiau niepalnego o szerokoci co najmniej 0,3 m, sigajcym
poza krawdzie drzwiczek co najmniej po 0,3 m.
2. Palenisko otwarte moe by stosowane tylko w pomieszczeniu, w ktrym nie wystpuje
zagroenie wybuchem, w odlegoci co najmniej 0,6 m od atwo zapalnych czci budynku. W
pomieszczeniach ze stropem drewnianym palenisko otwarte powinno mie okap wykonany z materiaw
niepalnych, wystajcy co najmniej 0,3 m poza krawd paleniska.
3. Piec metalowy lub w ramach metalowych, rury przyczeniowe oraz otwory do czyszczenia
powinny by oddalone od atwo zapalnych, nieosonitych czci konstrukcyjnych budynku co najmniej
0,6 m, a od osonitych okadzin z tynku o gruboci 25 mm lub inn rwnorzdn okadzin - co najmniej
0,3 m.
4. Piec z kamienia, cegy, kafli i podobnych materiaw niepalnych oraz przewody spalinowe i
dymowe powinny by oddalone od atwo zapalnych, nieosonitych czci konstrukcyjnych budynku co
najmniej 0,3 m, a od osonitych okadzin z tynku o gruboci 25 mm na siatce albo rwnorzdn
okadzin - co najmniej 0,15 m.
266. 1. Przewody spalinowe i dymowe powinny by wykonane z wyrobw niepalnych.
2. Przewody lub obudowa przewodw spalinowych i dymowych powinny spenia wymagania
okrelone w Polskiej Normie dotyczcej bada ogniowych maych kominw.
3. Dopuszcza si wykonanie obudowy, o ktrej mowa w ust. 2, z cegy penej gruboci 12 cm,
murowanej na zaprawie cementowo-wapiennej, z zewntrznym tynkiem lub spoinowaniem.
4. Midzy wylotem przewodu spalinowego i dymowego a najbliszym skrajem korony drzew
dorosych naley zapewni zachowanie odlegoci co najmniej 6 m, z zastrzeeniem 271 ust. 8.
267. 1. Przewody wentylacyjne powinny by wykonane z materiaw niepalnych, a palne izolacje
cieplne i akustyczne oraz inne palne okadziny przewodw wentylacyjnych mog by stosowane tylko na
zewntrznej ich powierzchni w sposb zapewniajcy nierozprzestrzenianie ognia.
2. Dopuszcza si w budynkach PM, z wyjtkiem garay, wykonanie przewodw wentylacyjnych
nierozprzestrzeniajcych ognia, pod warunkiem e nie s one prowadzone przez drogi ewakuacyjne oraz
nie przepywa nimi powietrze o temperaturze powyej 85C lub zanieczyszczenia mogce si odkada.
3. Odlego nieizolowanych przewodw wentylacyjnych od wykadzin i powierzchni palnych powinna
wynosi co najmniej 0,5 m.
4. Drzwiczki rewizyjne stosowane w kanaach i przewodach wentylacyjnych powinny by wykonane z
materiaw niepalnych.
5. W pomieszczeniu kuchennym lub wnce kuchennej w mieszkaniu dopuszcza si stosowanie
przewodw wentylacji wywiewnej z materiaw co najmniej trudno zapalnych.
6. Elastyczne elementy czce, suce do poczenia sztywnych przewodw wentylacyjnych z
elementami instalacji lub urzdzeniami, z wyjtkiem wentylatorw, powinny by wykonane z materiaw co
najmniej trudno zapalnych, posiada dugo nie wiksz ni 4 m, przy czym nie powinny by prowadzone
przez elementy oddzielenia przeciwpoarowego.
7. Elastyczne elementy czce wentylatory z przewodami wentylacyjnymi powinny by wykonane z
materiaw co najmniej trudno zapalnych, przy czym ich dugo nie powinna przekracza 0,25 m.
8. Izolacje cieplne i akustyczne zastosowane w instalacjach: wodocigowej, kanalizacyjnej i
ogrzewczej powinny by wykonane w sposb zapewniajcy nierozprzestrzenianie ognia.
268. 1. Instalacje wentylacji mechanicznej i klimatyzacji w budynkach, z wyjtkiem budynkw
jednorodzinnych i rekreacji indywidualnej, powinny spenia nastpujce wymagania:
1) przewody wentylacyjne powinny by wykonane i prowadzone w taki sposb, aby w przypadku poaru

Strona 78 z 119
nie oddziayway si wiksz ni 1 kN na elementy budowlane, a take aby przechodziy przez
przegrody w sposb umoliwiajcy kompensacje wydue przewodu,
2) zamocowania przewodw do elementw budowlanych powinny by wykonane z materiaw
niepalnych, zapewniajcych przejcie siy powstajcej w przypadku poaru w czasie nie krtszym ni
wymagany dla klasy odpornoci ogniowej przewodu lub klapy odcinajcej,
3) w przewodach wentylacyjnych nie naley prowadzi innych instalacji,
4) filtry i tumiki powinny by zabezpieczone przed przeniesieniem si do ich wntrza palcych si
czstek,
5) maszynownie wentylacyjne i klimatyzacyjne w budynkach mieszkalnych redniowysokich (SW) i
wyszych oraz w innych budynkach o wysokoci powyej dwch kondygnacji nadziemnych powinny
by wydzielone cianami o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 60 i zamykane drzwiami o
klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30; nie dotyczy to obudowy urzdze instalowanych
ponad dachem budynku.
2. Dopuszcza si instalowanie w przewodzie wentylacyjnym nagrzewnic elektrycznych oraz
nagrzewnic na paliwo cieke lub gazowe, ktrych temperatura powierzchni grzewczych przekracza 160C,
pod warunkiem zastosowania ogranicznika temperatury, automatycznie wyczajcego ogrzewanie po
osigniciu temperatury powietrza 110C oraz zabezpieczenia uniemoliwiajcego prac nagrzewnicy
bez przepywu powietrza.
3. Dopuszcza si zainstalowanie w przewodzie wentylacyjnym wentylatorw i urzdze do
uzdatniania powietrza pod warunkiem wykonania ich obudowy o klasie odpornoci ogniowej E I 60.
4. Przewody wentylacyjne i klimatyzacyjne w miejscu przejcia przez elementy oddzielenia
przeciwpoarowego powinny by wyposaone w przeciwpoarowe klapy odcinajce o klasie odpornoci
ogniowej rwnej klasie odpornoci ogniowej elementu oddzielenia przeciwpoarowego z uwagi na
szczelno ogniow, izolacyjno ogniow i dymoszczelno (E I S), z zastrzeeniem ust. 5.
5. Przewody wentylacyjne i klimatyzacyjne samodzielne lub obudowane prowadzone przez stref
poarow, ktrej nie obsuguj, powinny mie klas odpornoci ogniowej wymagan dla elementw
oddzielenia przeciwpoarowego tych stref poarowych z uwagi na szczelno ogniow, izolacyjno
ogniow i dymoszczelno (E I S), lub powinny by wyposaone w przeciwpoarowe klapy odcinajce
zgodnie z ust. 4.
6. W strefach poarowych, w ktrych jest wymagana instalacja sygnalizacyjno-alarmowa,
przeciwpoarowe klapy odcinajce powinny by uruchamiane przez t instalacj, niezalenie od
zastosowanego wyzwalacza termicznego.
269. 1. W pomieszczeniach zagroonych wybuchem naley stosowa urzdzenia wstrzymujce
automatycznie prac wentylatorw w razie powstania poaru i sygnalizujce ich wyczenie, jeeli
dziaanie wentylatorw mogoby przyczyni si do jego rozprzestrzeniania.
2. W pomieszczeniach zagroonych wybuchem naley stosowa oddzieln dla kadego
pomieszczenia instalacj wycigow.
3. Usytuowanie wentylacyjnych otworw wycigowych powinno uwzgldnia gsto wzgldn par
cieczy i gazw wystpujcych w pomieszczeniu w stosunku do powietrza oraz przewidywany kierunek
ruchu zanieczyszczonego powietrza.
4. W pomieszczeniach, w ktrych mog wystpowa palne pyy, tworzce z powietrzem mieszaniny
wybuchowe, otwory wentylacji nawiewnej powinny by usytuowane oraz wykonane tak, aby nie
powodoway unoszenia pyw osiadych.
5. Filtry, komory pyowe i cyklony do palnych pyw powinny by zlokalizowane w pomieszczeniach
wydzielonych elementami oddzielenia przeciwpoarowego lub te na zewntrz budynku, w miejscu
bezpiecznym dla tych urzdze oraz dla otoczenia.
6. Wymagania, o ktrych mowa w ust. 5, nie dotycz przypadkw uzasadnionych wzgldami
technologicznymi, w ktrych filtry, komory pyowe i cyklony stanowi bezporednie wyposaenie urzdze
i agregatw produkcyjnych.
7. Przewody wentylacyjne przed miejscem wprowadzenia do komr pyowych i cyklonw powinny
by wyposaone w urzdzenia zapobiegajce przeniesieniu si ognia.
8. Komory pyowe i cyklony dla pyw tworzcych z powietrzem mieszaniny wybuchowe powinny by
wyposaone w klapy lub przepony przeciwwybuchowe, zabezpieczajce konstrukcj cyklonu i komory, a
take konstrukcj budynku przed skutkami wybuchu.

Strona 79 z 119

270.1. Instalacja wentylacji oddymiajcej powinna:
1) usuwa dym z intensywnoci zapewniajc, e w czasie potrzebnym do ewakuacji ludzi na
chronionych przejciach i drogach ewakuacyjnych, nie wystpi zadymienie lub temperatura
uniemoliwiajce bezpieczn ewakuacj,
2) mie stay dopyw powietrza zewntrznego uzupeniajcego braki tego powietrza w wyniku jego
wypywu wraz z dymem.
2. Przewody wentylacji oddymiajcej, obsugujce:
1) wycznie jedn stref poarow, powinny mie klas odpornoci ogniowej z uwagi na
szczelno ogniow i dymoszczelno - E
600
S, co najmniej tak, jak klasa odpornoci
ogniowej stropu okrelona w 216, przy czym dopuszcza si stosowanie klasy E
300
S, jeeli
wynikajca z oblicze temperatura dymu powstajcego w czasie poaru nie przekracza 300
0
C,
2) wicej ni jedn stref poarow, powinny mie klas odpornoci ogniowej E I S, co najmniej
tak, jak klasa odpornoci ogniowej stropu okrelona w 216.
3. Klapy odcinajce do przewodw wentylacji oddymiajcej, obsugujce:
1) wycznie jedn stref poarow, powinny by uruchamiane automatycznie i mie klas
odpornoci ogniowej z uwagi na szczelno ogniow i dymoszczelno - E
600
S AA, co
najmniej tak, jak klasa odpornoci ogniowej stropu okrelona w 216, przy czym dopuszcza
si stosowanie klasy E
300
S AA, jeeli wynikajca z oblicze temperatura dymu powstajcego
w czasie poaru nie przekracza 300
0
C,
2) wicej ni jedn stref poarow, powinny by uruchamiane automatycznie i mie klas
odpornoci ogniowej E I S AA, co najmniej tak, jak klasa odpornoci ogniowej stropu
okrelona w 216.
4. Wentylatory oddymiajce powinny mie klas:
1) F
600
60, jeeli przewidywana temperatura dymu przekracza 400
0
C,
2) F
400
120 w pozostaych przypadkach, przy czym dopuszcza si inne klasy, jeeli z analizy
obliczeniowej temperatury dymu oraz zapewnienia bezpieczestwa ekip ratowniczych wynika
taka moliwo.
5. Klapy dymowe w grawitacyjnej wentylacji oddymiajcej powinny mie klas:
1) B
300
30 dla klap otwieranych automatycznie,
2) B
600
30 dla klap otwieranych wycznie w sposb rczny.
Rozdzia 7
Usytuowanie budynkw z uwagi na bezpieczestwo poarowe
271. 1. Odlego midzy zewntrznymi cianami budynkw niebdcymi cianami oddzielenia
przeciwpoarowego, a majcymi na powierzchni wikszej ni 65% klas odpornoci ogniowej(E),
okrelon w 216 ust. 1 w 5 kolumnie tabeli, nie powinna, z zastrzeeniem ust. 2 i 3, by mniejsza ni
odlego w metrach okrelona w poniszej tabeli:

Rodzaj budynku oraz dla
budynku PM maksymalna
gsto obcienia
ogniowego strefy
poarowej PM
Q w MJ/m
2

Rodzaj budynku oraz dla budynku PM maksymalna gsto
obcienia ogniowego strefy poarowej PM
Q w MJ/m
2

PM

ZL

IN

Q s 1.000

1.000 < Q s 4.000

Q > 4.000


Strona 80 z 119
1

2

3

4

5

6

ZL

8

8

8

15

20

IN

8

8

8

15

20

PM Q s 1.000

8

8

8

15

20

PM 1.000 < Q s 4.000

15

15

15

15

20

PM Q > 4.000

20

20

20

20

20

2. Jeeli jedna ze cian zewntrznych usytuowana od strony ssiedniego budynku lub przekrycie
dachu jednego z budynkw jest rozprzestrzeniajce ogie, wwczas odlego okrelon w ust. 1 naley
zwikszy o 50%, a jeeli dotyczy to obu cian zewntrznych lub przekrycia dachu obu budynkw - o
100%.
3. Jeeli co najmniej w jednym z budynkw znajduje si pomieszczenie zagroone wybuchem,
wwczas odlego midzy ich zewntrznymi cianami nie powinna by mniejsza ni 20 m.
4. Jeeli ciana zewntrzna budynku ma na powierzchni nie wikszej ni 65%, lecz nie mniejszej ni
30%, klas odpornoci ogniowej (E), okrelon w 216 ust. 1 w 5 kolumnie tabeli, wwczas odlego
midzy t cian lub jej czci a cian zewntrzn drugiego budynku naley zwikszy w stosunku do
okrelonej w ust. 1 i 2 o 50%.
5. Jeeli ciana zewntrzna budynku ma na powierzchni mniejszej ni 30% klas odpornoci
ogniowej (E), okrelon w 216 ust. 1 w 5 kolumnie tabeli, wwczas odlego midzy t cian lub jej
czci a cian zewntrzn drugiego budynku naley zwikszy w stosunku do okrelonej w ust. 1 i 2 o
100%.
6. Odlego midzy cianami zewntrznymi budynkw lub czciami tych cian moe by
zmniejszona o 50%, w stosunku do okrelonej w ust. 1-5, jeeli we wszystkich strefach poarowych
budynkw, przylegajcych odpowiednio do tych cian lub ich czci, s stosowane stae urzdzenia
ganicze wodne.
7. Odlego od ciany zewntrznej budynku lub jej czci do ciany zewntrznej drugiego budynku
moe by zmniejszona o 25%, w stosunku do okrelonej w ust. 1-5, jeeli we wszystkich strefach
poarowych budynku, przylegajcych odpowiednio do tej ciany lub jej czci, s stosowane stae
urzdzenia ganicze wodne.
8. Najmniejsz odlego budynkw ZL, PM, IN od granicy lasu naley przyjmowa, jak odlego
cian tych budynkw od ciany budynku ZL z przekryciem dachu rozprzestrzeniajcym ogie.
9. Odlegoci, o ktrych mowa w ust. 1, dla budynkw wymienionych w 213, bez pomieszcze
zagroonych wybuchem, mona zmniejszy o 25%, jeeli s zwrcone do siebie cianami i dachami z
przekryciami nierozprzestrzeniajcymi ognia, niemajcymi otworw.
10. W pasie terenu o szerokoci okrelonej w ust. 1-7, otaczajcym ciany zewntrzne budynku,
niebdce cianami oddzielenia przeciwpoarowego, ciany zewntrzne innego budynku powinny
spenia wymagania okrelone w 232 ust. 4 i 5 dla cian oddzielenia przeciwpoarowego obu
budynkw.
11. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 10, dotyczy pasa terenu o szerokoci zmniejszonej o 50% w
odniesieniu do tych cian zewntrznych obu budynkw, ktre tworz midzy sob kt 60 lub wikszy,
lecz mniejszy ni 120.
12. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 10, nie dotyczy budynkw, ktre:
1) s oddzielone od siebie cian oddzielenia przeciwpoarowego, speniajc dla obu budynkw
wymagania okrelone w 232 ust. 4 i 5, z zastrzeeniem 218, lub
2) maj ciany zewntrzne tworzce midzy sob kt nie mniejszy ni 120.
13. Otwarte skadowisko, ze wzgldu na usytuowanie, naley traktowa jak budynek PM.
272. 1. Odlego ciany zewntrznej wznoszonego budynku od granicy ssiedniej
niezabudowanej dziaki budowlanej powinna wynosi co najmniej poow odlegoci okrelonej w 271
ust. 1-7, przyjmujc, e na dziace niezabudowanej bdzie usytuowany budynek o przeznaczeniu
okrelonym w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, przy czym dla budynkw PM naley

Strona 81 z 119
przyjmowa, e bdzie on mia gsto obcienia ogniowego strefy poarowej Q wiksz od 1.000
MJ/m
2
, lecz nie wiksz ni 4.000 MJ/m
2
, a w przypadku braku takiego planu - budynek ZL ze cian
zewntrzn, o ktrej mowa w 271 ust. 1.
2. Budynki mieszkalne jednorodzinne, rekreacji indywidualnej oraz budynki mieszkalne zagrodowe i
gospodarcze, ze cianami i dachami z przekryciami nierozprzestrzeniajcymi ognia, powinny by
sytuowane w odlegoci nie mniejszej od granicy ssiedniej, niezabudowanej dziaki, ni jest to okrelone
w 12.
3. Budynek usytuowany bezporednio przy granicy dziaki powinien mie od strony ssiedniej dziaki
cian oddzielenia przeciwpoarowego o klasie odpornoci ogniowej okrelonej w 232 ust. 4 i 5.

273. 1. Odlegoci midzy cianami zewntrznymi budynkw pooonych na jednej dziace
budowlanej nie ustala si, z zastrzeeniem 249 ust. 6, jeeli czna powierzchnia wewntrzna tych
budynkw nie przekracza najmniejszej dopuszczalnej powierzchni strefy poarowej wymaganej dla
kadego ze znajdujcych si na tej dziace rodzajw budynkw.
2. Odlego zbiornika naziemnego oleju opaowego zasilajcego kotowni od budynku ZL powinna
wynosi co najmniej 10 m.
3. Dopuszcza si zmniejszenie odlegoci, o ktrych mowa w ust. 2, do 3 m, pod warunkiem
wykonania ciany zewntrznej budynku od strony zbiornika, jako ciany oddzielania przeciwpoarowego o
klasie odpornoci ogniowej co najmniej R E I 120 lub wykonania takiej ciany pomidzy budynkiem a
zbiornikiem.
4. Zbiorniki, o ktrych mowa w ust. 3, powinny by wykonane jako stalowe dwupaszczowe lub by
lokalizowane na terenie uksztatowanym w formie niecki, o pojemnoci wikszej od pojemnoci zbiornika,
z izolacj uniemoliwiajc przedostawanie si oleju do gruntu.
5. Odlego budynku ZL od zbiornika podziemnego oleju opaowego, przykrytego warstw ziemi o
gruboci nie mniejszej ni 0,5 m, powinna wynosi co najmniej 3 m, a od urzdzenia spustowego,
oddechowego i pomiarowego tego zbiornika co najmniej 10 m..
6. Odlegoci budynkw PM i IN wykonanych z materiaw niepalnych od zbiornikw i ich urzdze, o
ktrych mowa w ust. 5, powinny wynosi co najmniej 3 m.
Rozdzia 8
Wymagania przeciwpoarowe dla garay
274. 1. Wymagania przeciwpoarowe, okrelone w niniejszym rozdziale, dotycz garay
zamknitych i otwartych, o ktrych mowa w 102-108.
2. W przypadku gdy przepis rozporzdzenia nie okrela rodzaju garau, naley rozumie, e dotyczy
on garay zamknitych i otwartych.
3. Jednokondygnacyjny, nadziemny gara otwarty, majcy form zadaszenia miejsc postojowych z
odkrytymi drogami manewrowymi, powinien mie elementy konstrukcji i przekrycia dachu niekapice pod
wpywem wysokiej temperatury.
275. 1. Klas odpornoci poarowej garau naley przyjmowa, jak dla budynku PM o gstoci
obcienia ogniowego do 500 MJ/m
2
, pod warunkiem wykonania jego elementw jako
nierozprzestrzeniajcych ognia, niekapicych i nieodpadajcych pod wpywem ognia, jeeli przepisy
rozporzdzenia nie stanowi inaczej.
2. Dopuszcza si, z zastrzeeniem 277 ust. 5, wykonanie nad najwysz kondygnacj garau
otwartego, bdcego budynkiem niskim (N), dodatkowego poziomu miejsc postojowych bez zadaszenia
lub z zadaszeniem speniajcym wymagania okrelone w 274 ust. 3.
3. Gara otwarty, ktrego najwyszy poziom parkowania znajduje si nie wyej ni 25 m nad
poziomem otaczajcego terenu, moe by wykonany w klasie D odpornoci poarowej, jeeli nad
kondygnacj przeznaczon do parkowania samochodw nie znajduj si inne pomieszczenia.

Strona 82 z 119
276. 1. Usytuowanie garau zamknitego i otwartego powinno odpowiada warunkom okrelonym
w 271 jak dla budynkw PM o gstoci obcienia ogniowego do 1.000 MJ/m
2
, z zastrzeeniem 19.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje si do garau o liczbie stanowisk postojowych nie wikszej ni 3, w
zabudowie jednorodzinnej i rekreacji indywidualnej.

277. 1. Powierzchnia strefy poarowej w nadziemnym lub podziemnym garau zamknitym nie
powinna przekracza 5 000 m
2
.
2. Powierzchnia, o ktrej mowa w ust. 1, moe by powikszona o 100%, jeeli jest speniony jeden z
poniszych warunkw:
1) zastosowano ochron strefy poarowej staymi samoczynnymi urzdzeniami ganiczymi wodnymi,
2) wykonano, oddzielajce od siebie nie wicej ni po 2 stanowiska postojowe, ciany o klasie
odpornoci ogniowej, w czci penej co najmniej E I 30, od posadzki do poziomu zapewniajcego
pozostawienie przewitu pod stropem o wysokoci 0,1 do 0,5 m na caej ich dugoci.
3. W garau zamknitym strefa poarowa obejmujca wicej ni jedn kondygnacj podziemn
powinna spenia jeden z warunkw okrelonych w ust. 2.
4. W garau zamknitym o powierzchni cakowitej przekraczajcej 1 500 m
2
naley stosowa
samoczynne urzdzenia oddymiajce.
5. W przypadku zastosowania rozwizania, o ktrym mowa w ust. 2 pkt 1, klasa odpornoci ogniowej
przewodw wentylacji oddymiajcej powinna odpowiada wymaganiom okrelonym w 270 ust. 2
jedynie z uwagi na kryterium szczelnoci ogniowej (E).
278.
1. Na kadej kondygnacji garau, ktrej powierzchnia cakowita przekracza 1 500 m
2
, powinny
znajdowa si co najmniej dwa wyjcia ewakuacyjne, przy czym jednym z tych wyj moe by wjazd lub
wyjazd. Dugo przejcia do najbliszego wyjcia ewakuacyjnego nie moe przekracza:
1) w garau zamknitym 40 m,
2) w garau otwartym 60 m.
2. Dugo przejcia, o ktrym mowa w ust. 1, w przypadku garau zamknitego, moe by
powikszona zgodnie z zasadami okrelonymi w 237 ust. 6 i 7.
3. Wyjcie ewakuacyjne powinno by dostpne take w przypadku zamknicia bram midzy strefami
poarowymi.
4. Jeeli poziom parkowania ley nie wyej ni 3 m nad poziomem terenu urzdzonego przy
budynku, za wyjcie ewakuacyjne mog suy nieobudowane schody zewntrzne.
5. W garau podziemnym kondygnacje o powierzchni powyej 1.500 m
2
powinny, w razie poaru,
mie moliwo oddzielenia ich od siebie i od kondygnacji nadziemnej budynku za pomoc drzwi, bram
lub innych zamkni o klasie odpornoci ogniowej nie mniejszej ni E I 30.
279. 1. W garau zamknitym, znajdujcym si w budynku ZL, odlego w pionie midzy wrotami
garau a oknami tego budynku powinna wynosi co najmniej 1,5 m. Odlego ta moe wynosi 1,1 m,
jeeli wykonano nad wjazdem do garau daszek z materiaw niepalnych o wysigu co najmniej 0,6 m od
lica ciany, wysunity obustronnie 0,8 m poza boczne krawdzie wrt garau, lub jeeli wrota garau s
cofnite o 0,8 m od lica ciany.
2. W budynku, o ktrym mowa w ust. 1, odlego wrt garau wbudowanego lub przybudowanego
od najbliszej krawdzi okien pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi w tym samym budynku nie
moe by mniejsza ni 1,5 m w rzucie poziomym.
280. 1. Poczenie garau z budynkiem wymaga zastosowania przedsionka przeciwpoarowego
zamykanego drzwiami o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30.
2. Nie wymaga si zastosowania przedsionka, o ktrym mowa w ust. 1, przed dwigiem oddzielonym
od garau drzwiami o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 60.

Strona 83 z 119
3. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 1, nie dotyczy budynkw mieszkalnych jednorodzinnych i
rekreacji indywidualnej.
281. Instalowanie w garau studzienek rewizyjnych, urzdze i przewodw gazowych, z
zastrzeeniem 164 ust. 6, oraz umieszczanie otworw od palenisk lub otworw rewizyjnych
przeznaczonych do czyszczenia kanaw dymowych, spalinowych i wentylacyjnych, jest zabronione.
Rozdzia 9
Wymagania przeciwpoarowe dla budynkw inwentarskich
282. Od wymaga dotyczcych klasy odpornoci poarowej budynkw, okrelonych w 212,
zwalnia si budynki IN o kubaturze brutto do 1.500 m
3
.
283. Paszarnie, kotownie i inne pomieszczenia wyposaone w paleniska lub trzony kuchenne,
znajdujce si w budynkach IN, powinny mie podogi, ciany i stropy wykonane z materiaw niepalnych.
284. Budynek IN powinien spenia nastpujce wymagania ewakuacyjne:
1) odlego od najdalszego stanowiska dla zwierzt do wyjcia ewakuacyjnego nie powinna
przekracza przy cikowym utrzymaniu zwierzt - 50 m, a przy bezcikowym - 75 m,
2) w bezcikowym chowie byda, trzody chlewnej i owiec, jeeli liczba byda i trzody chlewnej nie
przekracza 15 sztuk, a owiec - 200 sztuk, naley stosowa co najmniej jedno wyjcie ewakuacyjne,
3) w budynku przeznaczonym dla wikszej liczby zwierzt anieli wymieniona w pkt 2 naley stosowa
co najmniej dwa wyjcia, a z pomieszcze podzielonych na sekcje - co najmniej jedno wyjcie
ewakuacyjne z kadej sekcji,
4) wrota i drzwi w budynku inwentarskim powinny otwiera si na zewntrz pomieszczenia.
285. Dopuszcza si umieszczenie w jednym budynku czci mieszkalnej i gospodarczej pod
nastpujcymi warunkami:
1) cz mieszkalna oraz cz gospodarcza maj odrbne wejcia,
2) midzy czci mieszkaln a gospodarcz zostanie wykonana ciana o klasie odpornoci ogniowej
co najmniej R E I 60.
Rozdzia 10
Wymagania przeciwpoarowe dla budynkw tymczasowych
286. 1. Budynek tymczasowy przeznaczony na stay pobyt ludzi powinien by wykonany co
najmniej w klasie "E" odpornoci poarowej. Budynek taki nie powinien mie kondygnacji podziemnych i
wicej ni 2 kondygnacje nadziemne.
2. Do wyznaczania minimalnej odlegoci budynku tymczasowego od innego budynku maj
zastosowanie przepisy okrelajce odlegoci midzy budynkami ZL, PM lub IN, o ktrych mowa w 271 i
273 ust. 1.
3. Tymczasowy budynek wykonany z materiaw palnych lub z paln izolacj naley przegradza w
odstpach nieprzekraczajcych 24 m cianami oddziele przeciwpoarowych o klasie odpornoci
ogniowej co najmniej R E I 60; nie dotyczy to przypadkw okrelonych w 287 i 288.
4. ciana oddzielenia przeciwpoarowego powinna by wysunita co najmniej o 0,6 m poza lico
cian zewntrznych i ponad palne pokrycie dachu.
5. Dostp do poddasza tymczasowego budynku wykonanego z materiaw palnych powinien by
umoliwiony za pomoc wewntrznego wyazu z klap, o ktrej mowa w 251 pkt 1, o wymiarach co
najmniej 0,6x0,6 m, lub przez drabin i drzwi zewntrzne o wymiarach co najmniej 0,6x1,6 m,
umieszczone w szczytowej cianie budynku.
6. Stosowanie instalacji elektrycznych lub gazowych na strychu tymczasowego budynku
wykonanego z materiaw palnych jest zabronione.
287. Budynek tymczasowy moe by przeznaczony na cele widowiskowe lub inne zgromadzenia

Strona 84 z 119
ludzi, jeeli:
1) jest jednokondygnacyjny,
2) widownia jest dostpna z poziomu terenu,
3) dach lub stropodach maj przekrycie co najmniej trudno zapalne,
4) ma wyjcia, przejcia i dojcia ewakuacyjne o liczbie i wymiarach okrelonych w przepisach
rozporzdzenia, oznakowane - zgodnie z Polskimi Normami - znakami bezpieczestwa,
5) ma owietlenie awaryjne,
6) ma instalacj elektryczn wykonan zgodnie z Polskimi Normami.
288. Pomieszczenie z obudow pneumatyczn moe by wykorzystywane jako tymczasowy
budynek PM o gstoci obcienia ogniowego strefy poarowej nie wyszej od 1.000 MJ/ m
2
, pod
warunkiem:
1) zachowania odlegoci co najmniej 20 m od innych obiektw budowlanych,
2) uycia powoki z materiau co najmniej trudno zapalnego,
3) zastosowania wycznie ogrzewania powietrznego,
4) zapewnienia liczby i wymiarw wyj, doj i przej ewakuacyjnych, okrelonych w przepisach
rozporzdzenia,
5) oznakowania wyj ewakuacyjnych - zgodnie z Polskimi Normami - znakami bezpieczestwa,
6) wyposaenia w owietlenie awaryjne,
7) wyposaenia w instalacj elektryczn wykonan zgodnie z Polskimi Normami.
289. Pomieszczenie, o ktrym mowa w 288, przeznaczone do celw widowiskowych,
wystawowych, rekreacyjnych lub sportowych, powinno by dodatkowo wyposaone w:
1) konstrukcje umieszczone wewntrz lub na zewntrz budynku do awaryjnego podwieszenia powoki
pneumatycznej,
2) awaryjne urzdzenie do utrzymania cinienia w powoce, zasilane z niezalenego rda energii,
3) awaryjn wentylacj mechaniczn do wymiany powietrza, zasilan z niezalenego rda energii,
4) wyjcia ewakuacyjne rozmieszczone moliwie rwnomiernie na obwodzie,
5) krzesa poczone ze sob w sposb trway i unieruchomione w rzdach co najmniej po 8 sztuk,
ustawione zgodnie z wymaganiami okrelonymi w 261.
290. Tymczasowy budynek typu namiotowego przeznaczony do celw widowiskowych powinien
spenia wymagania okrelone w 288 i 289, z wyjtkiem wymaga dotyczcych urzdze do
utrzymywania cinienia w powoce.
Dzia VII
Bezpieczestwo uytkowania
291. Budynek i urzdzenia z nim zwizane powinny by projektowane i wykonane w sposb
niestwarzajcy niemoliwego do zaakceptowania ryzyka wypadkw w trakcie uytkowania, w
szczeglnoci przez uwzgldnienie przepisw niniejszego dziau.
292. 1. Wejcia do budynku o wysokoci powyej dwch kondygnacji nadziemnych, majcego
pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi, naley ochrania daszkiem lub podcieniem ochronnym o
szerokoci wikszej co najmniej o 1 m od szerokoci drzwi oraz o wysigu lub gbokoci nie mniejszej
ni 1 m w budynkach niskich (N) i 1,5 m w budynkach wyszych. Wymaganie to nie dotyczy budynkw na
terenie zakadw karnych, aresztw ledczych oraz zakadw poprawczych i schronisk dla nieletnich.
2. Daszek, o ktrym mowa w ust. 1, powinien mie konstrukcj umoliwiajc przeniesienie
ewentualnych obcie, jakie w prawdopodobnym zakresie moe spowodowa upadek okadzin
elewacyjnych, skrzyde okiennych lub szyb.
293. 1. Tablice informacyjne, reklamy i podobne urzdzenia oraz dekoracje powinny by tak
usytuowane, wykonane i zamocowane, aby nie stanowiy zagroenia bezpieczestwa dla uytkownikw
budynku i osb trzecich.
2. Daszki, balkony oraz stae i ruchome osony przeciwsoneczne mog by umieszczane na

Strona 85 z 119
wysokoci co najmniej 2,4 m nad poziomem chodnika, z pozostawieniem nieosonitego pasma ruchu od
strony jezdni o szerokoci co najmniej 1 m.
3. Wystawy sklepowe, gabloty reklamowe, a take obudowy urzdze technicznych nie mog by
wysunite poza paszczyzn ciany zewntrznej budynku o wicej ni 0,5 m - przy zachowaniu uytkowej
szerokoci chodnika nie mniejszej ni 2 m oraz zapewnieniu bezpieczestwa ruchu dla osb z dysfunkcj
narzdu wzroku.
4. Skrzyda drzwiowe i okienne oraz kraty, okiennice lub inne osony, w pozycji otwartej lub
zamknitej, nie mog zawa szerokoci uytkowej chodnika usytuowanego bezporednio przy cianie
zewntrznej budynku, w ktrej si znajduj.
5. Wymaganie okrelone w ust. 4 dotyczy take zewntrznych schodw i pochylni.
6. Urzdzenia owietleniowe, w tym reklamy, umieszczone na zewntrz budynku lub w jego
otoczeniu nie mog powodowa uciliwoci dla jego uytkownikw ani te przechodniw i kierowcw.
Jeeli wiato skierowane jest na elewacj budynku zawierajc okna, natenie owietlenia na tej
elewacji nie moe przekracza 5 luksw w przypadku wiata biaego i 3 luksw w przypadku wiata
kolorowego lub wiata o zmieniajcym si nateniu, byskowego, ewentualnie pulsujcego.
294. 1. Wpusty kanalizacyjne, pokrywy urzdze sieci uzbrojenia terenu i instalacji podziemnych
oraz inne osony otworw, usytuowane na trasie przejcia lub przejazdu, powinny znajdowa si w
paszczynie chodnika lub jezdni.
2. Wpusty kanalizacyjne oraz aurowe osony otworw w paszczynie chodnika lub przejcia przez
jezdni powinny mie odstpy midzy prtami lub rednice otworw nie wiksze ni 20 mm.
3. Umieszczenie odbojw, skrobaczek, wycieraczek do obuwia lub podobnych urzdze wystajcych
ponad poziom paszczyzny dojcia w szerokoci drzwi wejciowych do budynku jest zabronione.
295. Skrzyda drzwiowe, wykonane z przezroczystych tafli, powinny by oznakowane w sposb
widoczny i wykonane z materiau zapewniajcego bezpieczestwo uytkownikw w przypadku stuczenia.
296. 1. Schody zewntrzne i wewntrzne, suce do pokonania wysokoci przekraczajcej 0,5 m,
powinny by zaopatrzone w balustrady lub inne zabezpieczenia od strony przestrzeni otwartej.
2. W budynku mieszkalnym jednorodzinnym, zagrodowym i rekreacji indywidualnej warunek
okrelony w ust. 1 uwaa si za speniony rwnie wwczas, gdy schody i pochylnie o wysokoci do 1 m,
niemajce balustrad, s obustronnie szersze w stosunku do drzwi lub innego przejcia, do ktrego
prowadz, co najmniej po 0,5 m.
3. Schody zewntrzne i wewntrzne, o ktrych mowa w ust. 1, w budynku uytecznoci publicznej
powinny mie balustrady lub porcze przycienne, umoliwiajce lewo- i prawostronne ich uytkowanie.
Przy szerokoci biegu schodw wikszej ni 4 m naley zastosowa dodatkow balustrad poredni.
297. Konstrukcja schodw, pochylni, pomostw i galerii, sucych komunikacji oglnej w budynku
mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego i uytecznoci publicznej, nie moe by podatna na wywoywane
przez uytkownikw drgania.
298. 1. Balustrady przy schodach, pochylniach, portfenetrach, balkonach i loggiach nie powinny
mie ostro zakoczonych elementw, a ich konstrukcja powinna zapewnia przeniesienie si poziomych,
okrelonych w Polskiej Normie dotyczcej podstawowych obcie technologicznych i montaowych.
Wysoko i wypenienie paszczyzn pionowych powinny zapewnia skuteczn ochron przed
wypadniciem osb. Szklane elementy balustrad powinny by wykonane ze szka o podwyszonej
wytrzymaoci na uderzenia, tukcego si na drobne, nieostre odamki.
2. Wysoko i przewity lub otwory w wypenieniu balustrad powinny mie wymiary okrelone w
tabeli:

Rodzaj budynkw
(przeznaczenie uytkowe)

Minimalna wysoko
balustrady, mierzona
do wierzchu porczy
(m)

Maksymalny przewit
lub wymiar otworu
pomidzy elementami
wypenienia balustrady
(m)
1 2 3

Strona 86 z 119

Budynki jednorodzinne i wntrza
mieszka wielopoziomowych

0,9

nie reguluje si

Budynki wielorodzinne i zamieszkania
zbiorowego, owiaty i wychowania oraz
zakadw opieki zdrowotnej

1,1

0,12

Inne budynki

1,1

0,2

3. W budynku, w ktrym przewiduje si zbiorowe przebywanie dzieci bez staego nadzoru, balustrady
powinny mie rozwizania uniemoliwiajce wspinanie si na nie oraz zsuwanie si po porczy.
4. Przy balustradach lub cianach przylegych do pochylni, przeznaczonych dla ruchu osb
niepenosprawnych, naley zastosowa obustronne porcze, umieszczone na wysokoci 0,75 i 0,9 m od
paszczyzny ruchu.
5. Porcze przy schodach zewntrznych i pochylniach, przed ich pocztkiem i za kocem, naley
przeduy o 0,3 m oraz zakoczy w sposb zapewniajcy bezpieczne uytkowanie.
6. Porcze przy schodach i pochylniach powinny by oddalone od cian, do ktrych s mocowane,
co najmniej 0,05 m.
7. Balustrady oddzielajce rne poziomy w halach sportowych, teatrach, kinach, a take w innych
budynkach uytecznoci publicznej powinny zapewnia bezpieczestwo uytkownikw take w przypadku
paniki. Dopuszcza si obnienie pionowej czci balustrady do 0,7 m, pod warunkiem uzupenienia jej
grn czci poziom o szerokoci dajcej cznie z czci pionow wymiar co najmniej 1,2 m.
299. 1. Okna w budynku powyej drugiej kondygnacji nadziemnej, a take okna na niszych
kondygnacjach, wychodzce na chodniki lub inne przejcia dla pieszych, powinny mie skrzyda otwierane
do wewntrz.
2. Dopuszcza si stosowanie okien otwieranych na zewntrz, o poziomej osi obrotu i maksymalnym
wychyleniu skrzyda do 0,6 m, mierzc od lica ciany zewntrznej, pod warunkiem zastosowania w nich
szyb zapewniajcych bezpieczestwo uytkowania oraz umoliwienia ich mycia, konserwacji i naprawy od
wewntrz pomieszcze lub z urzdze technicznych instalowanych na zewntrz budynku.
3. Przepisw okrelonych w ust. 1 i 2 nie stosuje si do budynku wpisanego do rejestru zabytkw.
4. Okna w budynku wysokociowym, na kondygnacjach pooonych powyej 55 m nad terenem,
powinny mie zabezpieczenia umoliwiajce ich otwarcie tylko przez osoby majce upowanienia
waciciela lub zarzdcy budynku.
5. Okna w pomieszczeniach przewidzianych do korzystania przez osoby niepenosprawne powinny
mie urzdzenia przeznaczone do ich otwierania, usytuowane nie wyej ni 1,2 m nad poziomem podogi.
300. 1. Kraty zewntrzne, zastosowane w otworach okiennych i balkonowych, powinny by
wykonane w sposb zapobiegajcy moliwoci wspinania si po nich do pomieszcze pooonych na
wyszych kondygnacjach.
2. Kraty i okiennice, w co najmniej jednym otworze okiennym, powinny otwiera si od wewntrz:
1) mieszkania,
2) pomieszczenia mieszkalnego znajdujcego si w budynku innym ni mieszkalnym,
3) pomieszczenia przeznaczonego na pobyt ludzi w suterenie lub w budynku tymczasowym z
materiaw palnych,
4) pomieszcze, o ktrych mowa w 239 ust. 2.
3. Wymagania, o ktrych mowa w ust. 1 i 2, nie dotycz zakadw karnych i aresztw ledczych oraz
zakadw poprawczych i schronisk dla nieletnich.
301. 1. W budynku na kondygnacjach pooonych poniej 25 m nad terenem odlego midzy
grn krawdzi wewntrznego podokiennika a podog powinna wynosi co najmniej 0,85 m, z
wyjtkiem przyziemia oraz cianek podokiennych w loggii, na tarasie lub galerii, gdzie nie podlega ona
ograniczeniom.
2. W budynku na kondygnacjach pooonych powyej 25 m nad terenem midzy grn krawdzi
podokiennika a podog naley zachowa odlego co najmniej 1,1 m, z wyjtkiem okien wychodzcych

Strona 87 z 119
na loggie, tarasy lub galerie.
3. Wysoko pooenia podokiennika, okrelona w ust. 1 i 2, moe by pomniejszona, pod
warunkiem zastosowania zabezpieczenia okna balustrad do wymaganej wysokoci lub zastosowania w
tej czci okna skrzyda nieotwieranego i szka o podwyszonej wytrzymaoci.
302. 1. W budynku z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi temperatura na powierzchni
elementw centralnego ogrzewania, niezabezpieczonych przed dotkniciem przez uytkownikw, nie
moe przekracza 90C.
2. W budynku, o ktrym mowa w ust. 1, lecz z ogrzewaniem powietrznym, temperatura strumienia
powietrza w odlegoci 1 cm od wylotu do pomieszczenia nie moe przekracza 70C - jeeli znajduje si
on na wysokoci ponad 3,5 m od poziomu podogi i 45C - w pozostaych przypadkach.
3. W pomieszczeniu przeznaczonym na zbiorowy pobyt dzieci oraz osb niepenosprawnych na
grzejnikach centralnego ogrzewania naley umieszcza osony, ochraniajce od bezporedniego kontaktu
z elementem grzejnym.
4. W budynkach przeznaczonych na zbiorowy pobyt dzieci i osb niepenosprawnych, w instalacji
wody ciepej powinny by stosowane termostatyczne zawory mieszajce z ograniczeniem maksymalnej
temperatury do 43C, a w instalacjach prysznicowych do 38C, zapobiegajce poparzeniu.
303. 1. W budynku na kondygnacjach pooonych powyej 25 m nad terenem zabrania si
stosowania balkonw. Nie dotyczy to balkonw o przeznaczeniu technologicznym.
2. W budynku na kondygnacjach pooonych powyej 25 m nad terenem mona stosowa loggie
wycznie z balustradami penymi. Stosowanie logii powyej 55 m nad terenem jest zabronione.
3. W budynku na kondygnacjach pooonych powyej 12 m, lecz nie wyej ni 25 m nad terenem,
mona stosowa portfenetry, pod warunkiem zastosowania w nich progw o wysokoci co najmniej 0,15
m.
304. 1. Przeszklenie okien poaciowych, ktrych krawd jest usytuowana na wysokoci ponad 3 m
nad poziomem podogi, wietlikw oraz dachw w budynkach uytecznoci publicznej i zakadw pracy,
powinno by wykonane ze szka lub innego materiau o podwyszonej wytrzymaoci na uderzenie.
2. Okadzina szklana cian zewntrznych budynku wysokiego i wysokociowego powinna by
wykonana ze szka o podwyszonej wytrzymaoci na uderzenia, tukcego si na drobne, nieostre
odamki.
305. 1. Nawierzchnia doj do budynkw, schodw i pochylni zewntrznych i wewntrznych,
cigw komunikacyjnych w budynku oraz podg w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi, a
take posadzki w garau, powinna by wykonana z materiaw niepowodujcych niebezpieczestwa
polizgu.
2. Posadzki i wykadziny w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi powinny by wykonane
z materiaw antyelektrostatycznych, speniajcych warunki okrelone w Polskich Normach dotyczcych
ochrony przed elektrycznoci statyczn.
3. Nawierzchnia zewntrznej pochylni samochodowej o nachyleniu wikszym ni 15% powinna by
karbowana.
306. 1. W budynku uytecznoci publicznej, produkcyjnym i magazynowym, w miejscach, w ktrych
nastpuje zmiana poziomu podogi, naley zastosowa rozwizania techniczne, plastyczne lub inne
sygnalizujce t rnic.
2. W budynkach, o ktrych mowa w ust. 1, powierzchnie spocznikw schodw i pochylni powinny
mie wykoczenie wyrniajce je odcieniem, barw bd faktur, co najmniej w pasie 30 cm od krawdzi
rozpoczynajcej i koczcej bieg schodw lub pochylni.
307. W budynku produkcyjnym i magazynowym, w ktrych mog wystpi zmienne obcienia
uytkowe stropw, schodw lub pomostw roboczych, naley w widocznym miejscu umieci tablic
informacyjn, okrelajc dopuszczaln wielko obcienia tych elementw.
308. 1. W budynkach o dwch lub wicej kondygnacjach nadziemnych naley zapewni wyjcie na
dach co najmniej z jednej klatki schodowej, umoliwiajce dostp na dach i do urzdze technicznych tam

Strona 88 z 119
zainstalowanych.
2. W budynkach wysokich (W) i wysokociowych (WW) wyjcia, o ktrych mowa w ust. 1, naley
zapewni z kadej klatki schodowej.
3. Jako wyjcie z klatki schodowej na dach naley stosowa drzwi o szerokoci 0,8 m i wysokoci co
najmniej 1,9 m lub klapy wyazowe o wymiarze 0,8x0,8 m w wietle, do ktrych dostp powinien
odpowiada warunkom okrelonym w 101.
4. Na dachu o spadku ponad 25% oraz na dachu pokrytym materiaami amliwymi (tukcymi) naley
wykona stae dojcia do kominw, urzdze technicznych oraz anten radiowych i telewizyjnych.
5. Dojcia, o ktrych mowa w ust. 4, na odcinkach o nachyleniu ponad 25% powinny mie
zabezpieczenia przed polizgiem.
6. Na dachu o spadku ponad 100% powinny by zamocowane stae uchwyty dla lin bezpieczestwa
lub bariery ochronne nad doln krawdzi dachu.
Dzia VIII
Higiena i zdrowie
Rozdzia 1
Wymagania oglne
309. Budynek powinien by zaprojektowany i wykonany z takich materiaw i wyrobw oraz w taki
sposb, aby nie stanowi zagroenia dla higieny i zdrowia uytkownikw lub ssiadw, w szczeglnoci w
wyniku:
1) wydzielania si gazw toksycznych,
2) obecnoci szkodliwych pyw lub gazw w powietrzu,
3) niebezpiecznego promieniowania,
4) zanieczyszczenia lub zatrucia wody lub gleby,
5) nieprawidowego usuwania dymu i spalin oraz nieczystoci i odpadw w postaci staej lub ciekej,
6) wystpowania wilgoci w elementach budowlanych lub na ich powierzchniach,
7) niekontrolowanej infiltracji powietrza zewntrznego,
8) przedostawania si gryzoni do wntrza,
9) ograniczenia nasonecznienia i owietlenia naturalnego.
Rozdzia 2
Ochrona czystoci powietrza
310. 1. Budynek przeznaczony na pobyt ludzi i urzdzenia z nim zwizane powinny by
zaprojektowane i wykonane tak, aby w pomieszczeniach zawarto w powietrzu ste i nate
czynnikw szkodliwych dla zdrowia, wydzielanych przez grunt, materiay i stae wyposaenie oraz
powstajcych w trakcie uytkowania zgodnego z przeznaczeniem pomieszcze, nie przekraczaa wartoci
dopuszczalnych, okrelonych w przepisach sanitarnych oraz bezpieczestwa i higieny pracy.
2. Wymagania, o ktrych mowa w ust. 1, stosuje si odpowiednio do pomieszcze przeznaczonych
dla zwierzt.
3. W pomieszczeniu przeznaczonym na pobyt ludzi, w ktrym jest wymagane zachowanie
szczeglnej czystoci, stosowanie grzejnikw z rur oebrowanych jest zabronione.
311. Jeeli w powietrzu wywiewanym z pomieszczenia wystpuj niedopuszczalne stenia
substancji szkodliwych, naley zastosowa urzdzenia unieszkodliwiajce je przed wyemitowaniem do
atmosfery.
312. 1. Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi, dla inwentarza ywego, a
take do produkcji i przechowywania artykuw spoywczych oraz farmaceutycznych nie moe by
wykonany z materiaw emitujcych zwizki (gazy, pary, pyy) szkodliwe dla zdrowia lub zapachowe w
stopniu przekraczajcym ich dopuszczalne stenia.

Strona 89 z 119
2. Jeeli zwizki, o ktrych mowa w ust. 1, s emitowane przez materiay w niedopuszczalnym
steniu jedynie przez ograniczony czas, dopuszcza si ich stosowanie pod warunkiem, e uytkowanie
budynku lub pomieszcze, w ktrych materiay te zostay zastosowane, nastpi dopiero po upywie
terminu karencji, a w przypadku materiaw emitujcych zanieczyszczenia pyliste lub wkniste - po
stwierdzeniu przez waciwego pastwowego inspektora sanitarnego osignicia stanu zanieczyszczenia
powietrza, zgodnego z przepisami odrbnymi w sprawie dopuszczalnych ste i nate czynnikw
szkodliwych dla zdrowia wydzielanych przez materiay budowlane, urzdzenia i elementy wyposaenia.
Rozdzia 3
Ochrona przed promieniowaniem jonizujcym i polami elektromagnetycznymi
313. 1. Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi i dla inwentarza ywego nie
moe by wykonany z materiaw i elementw wyposaenia niespeniajcych wymaga przepisw
odrbnych w sprawie dopuszczalnych ste i nate czynnikw szkodliwych dla zdrowia.
2. rednie wartoci roczne ekwiwalentnego stenia radonu w pomieszczeniach budynku
przeznaczonego na stay pobyt ludzi nie mog przekracza dopuszczalnej wartoci, okrelonej w
przepisach odrbnych dotyczcych dawek granicznych promieniowania.
314. Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi nie moe by wzniesiony na
obszarach stref, w ktrych wystpuje przekroczenie dopuszczalnego poziomu oddziaywania pola
elektromagnetycznego, okrelonego w przepisach odrbnych dotyczcych ochrony przed oddziaywaniem
pl elektromagnetycznych.
Rozdzia 4
Ochrona przed zawilgoceniem i korozj biologiczn
315. Budynek powinien by zaprojektowany i wykonany w taki sposb, aby opady atmosferyczne,
woda w gruncie i na jego powierzchni, woda uytkowana w budynku oraz para wodna w powietrzu w tym
budynku nie powodoway zagroenia zdrowia i higieny uytkowania.
316. 1. Budynek posadowiony na gruncie, na ktrym poziom wd gruntowych moe powodowa
przenikanie wody do pomieszcze, naley zabezpieczy za pomoc drenau zewntrznego lub w inny
sposb przed infiltracj wody do wntrza oraz zawilgoceniem.
2. Uksztatowanie terenu wok budynku powinno zapewnia swobodny spyw wody opadowej od
budynku.
317. 1. ciany piwnic budynku oraz stykajce si z gruntem inne elementy budynku, wykonane z
materiaw podcigajcych wod kapilarnie, powinny by zabezpieczone odpowiedni izolacj
przeciwwilgociow.
2. Czci cian zewntrznych, bezporednio nad otaczajcym terenem, tarasami, balkonami i
dachami, powinny by zabezpieczone przed przenikaniem wody opadowej i z topniejcego niegu.
318. Rozwizania konstrukcyjno-materiaowe przegrd zewntrznych i ich uszczelnienie powinny
uniemoliwia przenikanie wody opadowej do wntrza budynkw.
319. 1. Dachy i tarasy powinny mie spadki umoliwiajce odpyw wd opadowych i z topniejcego
niegu do rynien i wewntrznych lub zewntrznych rur spustowych.
2. Dachy w budynkach o wysokoci powyej 15 m nad poziomem terenu powinny mie spadki
umoliwiajce odpyw wody do wewntrznych rur spustowych. Wymaganie to nie dotyczy budynkw kultu
religijnego, budynkw widowiskowych, hal sportowych, a take produkcyjnych i magazynowych, w ktrych
taki sposb odprowadzenia wody jest niemoliwy ze wzgldw technologicznych.
3. W budynku wolno stojcym o wysokoci do 4,5 m i powierzchni dachu do 100 m
2
dopuszcza si
niewykonywanie rynien i rur spustowych, pod warunkiem uksztatowania okapw w sposb
zabezpieczajcy przed zaciekaniem wody na ciany.

Strona 90 z 119
320. Balkony, loggie i tarasy powinny mie posadzki wykonane z materiaw nienasikliwych,
mrozoodpornych i nieliskich.
321. 1. Na wewntrznej powierzchni nieprzezroczystej przegrody zewntrznej nie moe
wystpowa kondensacja pary wodnej umoliwiajca rozwj grzybw pleniowych.
2. We wntrzu przegrody, o ktrej mowa w ust. 1, nie moe wystpowa narastajce w kolejnych
latach zawilgocenie spowodowane kondensacj pary wodnej.
3. Warunki okrelone w ust. 1 i 2 uwaa si za spenione, jeli przegrody odpowiadaj wymaganiom
okrelonym w pkt 2.2.4. zacznika nr 2 do rozporzdzenia.
322. 1. Rozwizania materiaowo-konstrukcyjne zewntrznych przegrd budynku, warunki cieplno-
wilgotnociowe, a take intensywno wymiany powietrza w pomieszczeniach, powinny uniemoliwia
powstanie zagrzybienia.
2. Do budowy naley stosowa materiay, wyroby i elementy budowlane odporne lub uodpornione na
zagrzybienie i inne formy biodegradacji, odpowiednio do stopnia zagroenia korozj biologiczn.
3. Przed podjciem przebudowy, rozbudowy lub zmiany przeznaczenia budynku, w przypadku
stwierdzenia wystpowania zawilgocenia i oznak korozji biologicznej, naley wykona ekspertyz
mykologiczn i na podstawie jej wynikw - odpowiednie roboty zabezpieczajce.
Dzia IX
Ochrona przed haasem i drganiami
323. 1. Budynek i urzdzenia z nim zwizane powinny by zaprojektowane i wykonane w taki
sposb, aby poziom haasu, na ktry bd naraeni uytkownicy lub ludzie znajdujcy si w ich
ssiedztwie, nie stanowi zagroenia dla ich zdrowia, a take umoliwia im prac, odpoczynek i sen w
zadowalajcych warunkach.
2. Pomieszczenia w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i uytecznoci publicznej
naley chroni przed haasem:
1) zewntrznym przenikajcym do pomieszczenia spoza budynku,
2) pochodzcym od instalacji i urzdze stanowicych techniczne wyposaenie budynku,
3) powietrznym i uderzeniowym, wytwarzanym przez uytkownikw innych mieszka, lokali uytkowych
lub pomieszcze o rnych wymaganiach uytkowych.
4) pogosowym, powstajcym w wyniku odbi fal dwikowych od przegrd ograniczajcych dane
pomieszczenie.
324. Budynek, w ktrym ze wzgldu na prowadzon w nim dziaalno lub sposb eksploatacji
mog powstawa uciliwe dla otoczenia haasy lub drgania, naley ksztatowa i zabezpiecza tak, aby
poziom haasw i drga przenikajcych do otoczenia z pomieszcze tego budynku nie przekracza
wartoci dopuszczalnych okrelonych w odrbnych przepisach dotyczcych ochrony rodowiska, a take
nie powodowa przekroczenia dopuszczalnego poziomu haasu i drga w pomieszczeniach innych
budynkw podlegajcych ochronie przeciwhaasowej i przeciwdrganiowej okrelonego w Polskich
Normach dotyczcych dopuszczalnych wartoci poziomu dwiku w pomieszczeniach oraz oceny wpywu
drga na budynki i na ludzi w budynkach.
325. 1. Budynki mieszkalne, budynki zamieszkania zbiorowego i budynki uytecznoci publicznej
naley sytuowa w miejscach najmniej naraonych na wystpowanie haasu i drga, a jeeli one
wystpuj i ich poziomy bd powodowa w pomieszczeniach tych budynkw przekroczenie
dopuszczalnego poziomu haasu i drga, okrelonych w Polskich Normach dotyczcych dopuszczalnych
wartoci poziomu dwiku w pomieszczeniach oraz oceny wpywu drga na budynki i na ludzi w
budynkach, naley stosowa skuteczne zabezpieczenia.
2. Budynki z pomieszczeniami wymagajcymi ochrony przed zewntrznym haasem i drganiami
naley chroni przed tymi uciliwociami poprzez zachowanie odpowiednich odlegoci od ich rde,
usytuowanie i uksztatowanie budynku, stosowanie elementw amortyzujcych drgania oraz osaniajcych
i ekranujcych przed haasem, a take racjonalne rozmieszczenie pomieszcze w budynku oraz
zapewnienie izolacyjnoci akustycznej przegrd zewntrznych okrelonej w Polskiej Normie dotyczcej

Strona 91 z 119
wymaganej izolacyjnoci akustycznej przegrd w budynkach oraz izolacyjnoci akustycznej elementw
budowlanych.

326. 1. Poziom haasu oraz drga przenikajcych do pomieszcze w budynkach mieszkalnych,
budynkach zamieszkania zbiorowego i budynkach uytecznoci publicznej, z wyczeniem budynkw, dla
ktrych jest konieczne spenienie szczeglnych wymaga ochrony przed haasem, nie moe przekracza
wartoci dopuszczalnych, okrelonych w Polskich Normach dotyczcych ochrony przed haasem
pomieszcze w budynkach oraz oceny wpywu drga na ludzi w budynkach, wyznaczonych zgodnie z
Polskimi Normami dotyczcymi metody pomiaru poziomu dwiku A w pomieszczeniach oraz oceny
wpywu drga na ludzi w budynkach.
2. W budynkach, o ktrych mowa w ust. 1, przegrody zewntrzne i wewntrzne oraz ich elementy
powinny mie izolacyjno akustyczn nie mniejsz od podanej w Polskiej Normie dotyczcej wymaganej
izolacyjnoci akustycznej przegrd w budynkach oraz izolacyjnoci akustycznej elementw budowlanych,
wyznaczonej zgodnie z Polskimi Normami okrelajcymi metody pomiaru izolacyjnoci akustycznej
elementw budowlanych i izolacyjnoci akustycznej w budynkach. Wymagania odnosz si do
izolacyjnoci:
1) cian zewntrznych, stropodachw, cian wewntrznych, okien w przegrodach zewntrznych i
wewntrznych oraz drzwi w przegrodach wewntrznych - od dwikw powietrznych,
2) stropw i podg - od dwikw powietrznych i uderzeniowych,
3) podestw i biegw klatek schodowych w obrbie lokali mieszkalnych - od dwikw
uderzeniowych.
3. Prowadzone w budynku przewody i kanay instalacyjne (w tym kanay wentylacyjne) nie mog
powodowa pogorszenia izolacyjnoci akustycznej midzy pomieszczeniami poniej wartoci
wynikajcych z wymaga zawartych w Polskiej Normie dotyczcej izolacyjnoci akustycznej przegrd w
budynkach oraz izolacyjnoci akustycznej elementw budowlanych.
4. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym:
1) izolacja akustyczna stropw midzymieszkaniowych powinna zapewnia zachowanie przez te
stropy waciwoci akustycznych, o ktrych mowa w ust. 2 pkt 2, bez wzgldu na rodzaj
zastosowanej nawierzchni podogowej,
2) naley unika takich ukadw funkcjonalnych, przy ktrych pomieszczenia sanitarne jednego
mieszkania przylegaj do pokoju ssiedniego mieszkania; jeeli to wymaganie nie zostanie
spenione, ciana midzymieszkaniowa oddzielajca pokj jednego mieszkania od pomieszczenia
sanitarnego i kuchni ssiedniego mieszkania, do ktrej s mocowane przewody i urzdzenia
instalacyjne, musi mie konstrukcj zapewniajc ograniczenie przenoszenia przez cian dwikw
materiaowych, co w szczeglnoci mona uzyska przy zastosowaniu ciany o masie
powierzchniowej nie mniejszej ni 300 kg/m
2
,
3) przy mocowaniu urzdze i przewodw instalacyjnych wewntrz mieszkania, stanowicych jego
wyposaenie techniczne, naley stosowa zabezpieczenia przeciwdrganiowe niezalenie od
konstrukcji i usytuowania przegrody, do ktrej s mocowane,
4) w uzasadnionych przypadkach dopuszcza si lokalizowanie:
a) urzdze obsugujcych inne budynki - w pomieszczeniach technicznych,
b) zakadw usugowych wyposaonych w haaliwe maszyny i urzdzenia,
c) zakadw gastronomicznych i innych prowadzcych dziaalno rozrywkow
- pod warunkiem zastosowania specjalnych zabezpiecze przeciwdwikowych i
przeciwdrganiowych, tak aby w najniekorzystniejszych warunkach ich uytkowania poziomy haasu i drga
przenikajcych do pomieszcze chronionych nie przekraczay wartoci dopuszczalnych okrelonych w
Polskiej Normie dotyczcej dopuszczalnego poziomu dwiku w pomieszczeniach, zmierzonych zgodnie
z Polsk Norm dotyczc metody pomiaru poziomu dwiku w pomieszczeniach, oraz okrelonych w
Polskiej Normie dotyczcej oceny wpywu drga na ludzi w budynkach.
5. W pomieszczeniach budynkw uytecznoci publicznej, ktrych funkcja zwizana jest z odbiorem

Strona 92 z 119
mowy lub innych podanych sygnaw akustycznych, naley stosowa takie rozwizania budowlane oraz
dodatkowe adaptacje akustyczne, ktre zapewni uzyskanie w pomieszczeniach odpowiednich warunkw
okrelonych odrbnymi przepisami. Adaptacje akustyczne naley wykonywa z materiaw o
potwierdzonych wasnociach pochaniania dwiku wyznaczonych zgodnie z Polsk Norm okrelajc
metod pomiaru pochaniania dwiku przez elementy budowlane.
327. 1. Zabrania si sytuowania przy pomieszczeniach mieszkalnych pomieszcze technicznych o
szczeglnej uciliwoci, takich jak szyby i maszynownie dwigowe lub zsypy mieciowe. Wymaganie to
nie dotyczy przypadkw, o ktrych mowa w 196 ust. 2 oraz w 197 ust. 2 - przy nadbudowie lub
adaptacji strychu na cele mieszkalne.
2. Instalacje i urzdzenia, stanowice techniczne wyposaenie budynku mieszkalnego, zamieszkania
zbiorowego i uytecznoci publicznej, nie mog powodowa powstawania nadmiernych haasw i drga,
utrudniajcych eksploatacj lub uniemoliwiajcych ochron uytkownikw pomieszcze przed ich
oddziaywaniem.
3. Sposb posadowienia urzdze, o ktrych mowa w ust. 1, oraz sposb ich poczenia z
przewodami i elementami konstrukcyjnymi budynku, jak rwnie sposb poczenia poszczeglnych
odcinkw przewodw midzy sob i z elementami konstrukcyjnymi budynku, powinien zapobiega
powstawaniu i rozchodzeniu si haasw i drga do pomieszcze podlegajcych ochronie lub do
otoczenia budynku.
4. ciany i stropy oraz inne elementy budowlane pomieszcze technicznych i garay w budynkach
mieszkalnych wielorodzinnych i zamieszkania zbiorowego powinny mie konstrukcj uniemoliwiajc
przenikanie z tych pomieszcze haasw i drga do pomieszcze wymagajcych ochrony.
Dzia X
Oszczdno energii i izolacyjno cieplna
328. 1. Budynek i jego instalacje ogrzewcze, wentylacyjne i klimatyzacyjne, ciepej wody
uytkowej, a w przypadku budynku uytecznoci publicznej rwnie owietlenia wbudowanego, powinny
by zaprojektowane i wykonane w taki sposb, aby ilo ciepa, chodu i energii elektrycznej, potrzebnych
do uytkowania budynku zgodnie z jego przeznaczeniem, mona byo utrzyma na racjonalnie niskim
poziomie.
2. Budynek powinien by zaprojektowany i wykonany w taki sposb, aby ograniczy ryzyko
przegrzewania budynku w okresie letnim.
329. 1. Wymaganie okrelone w 328 ust. 1 uznaje si za spenione dla budynku mieszkalnego,
jeeli:
1) przegrody zewntrzne budynku oraz technika instalacyjna odpowiadaj wymaganiom izolacyjnoci
cieplnej oraz powierzchnia okien spenia wymagania okrelone w pkt 2.1. zacznika nr 2 do
rozporzdzenia, przy czym dla budynku przebudowywanego dopuszcza si zwikszenie redniego
wspczynnika przenikania ciepa osony budynku o nie wicej ni 15 % w porwnaniu z budynkiem
nowym o takiej samej geometrii i sposobie uytkowania, lub
2) warto wskanika EP [kWh/(m
2
rok)] okrelajcego roczne obliczeniowe zapotrzebowanie na
nieodnawialn energi pierwotn do ogrzewania, wentylacji i przygotowania ciepej wody uytkowej
oraz chodzenia jest mniejsza od wartoci granicznych okrelonych odpowiednio w ust. 3 pkt 1 i 2, a
take jeeli przegrody zewntrzne budynku odpowiadaj przynajmniej wymaganiom izolacyjnoci
cieplnej niezbdnej dla zabezpieczenia przed kondensacj pary wodnej, okrelonym w pkt 2.2.
zacznika nr 2 do rozporzdzenia, przy czym dla budynku przebudowywanego dopuszcza si
zwikszenie wskanika EP o nie wicej ni 15 % w porwnaniu z budynkiem nowym o takiej samej
geometrii i sposobie uytkowania.
2. Wymaganie okrelone w 328 ust. 1 uznaje si za spenione dla budynku uytecznoci publicznej,
zamieszkania zbiorowego, budynku produkcyjnego, magazynowego i gospodarczego, jeeli:
1) przegrody zewntrzne budynku oraz technika instalacyjna odpowiadaj wymaganiom izolacyjnoci
cieplnej oraz powierzchnia okien spenia wymagania okrelone w pkt 2.1. zacznika nr 2 do
rozporzdzenia, przy czym dla budynku przebudowywanego dopuszcza si zwikszenie redniego
wspczynnika przenikania ciepa osony budynku o nie wicej ni 15 % w porwnaniu z budynkiem

Strona 93 z 119
nowym o takiej samej geometrii i sposobie uytkowania, lub
2) warto wskanika EP [kWh/(m
2
rok)] okrelajcego roczne obliczeniowe zapotrzebowanie na
nieodnawialn energi pierwotn do ogrzewania, wentylacji i chodzenia oraz przygotowania ciepej
wody uytkowej i owietlenia wbudowanego jest mniejsza od wartoci granicznej okrelonej w ust. 3
pkt 3, a take jeeli przegrody zewntrzne budynku odpowiadaj przynajmniej wymaganiom
izolacyjnoci cieplnej niezbdnej dla zabezpieczenia przed kondensacj pary wodnej, okrelonym w
pkt 2.2. zacznika nr 2 do rozporzdzenia, przy czym dla budynku przebudowywanego dopuszcza
si zwikszenie wskanika EP o nie wicej ni 15 % w porwnaniu z budynkiem nowym o takiej
samej geometrii i sposobie uytkowania.
3. Maksymalne wartoci EP rocznego wskanika obliczeniowego zapotrzebowania na nieodnawialn
energi pierwotn do ogrzewania, wentylacji i przygotowania ciepej wody uytkowej oraz chodzenia, w
zalenoci od wspczynnika ksztatu budynku A/Ve, wynosz:
1) w budynkach mieszkalnych do ogrzewania i wentylacji oraz przygotowania ciepej wody uytkowej
(EPH+W) w cigu roku:
a) dla A/Ve s 0,2; EHH+O = 73 + ?EP; [kWh/(m
2
rok)],
b) dla 0,2 s A/c s 1,05; EHH+O = 55 + 90 - (A/c + ?EP; [kWh/(m
2
rok)],
c) dla A/Ve > 1,05; EHH+O = 149,5 + ?EP; [kWh/(m
2
rok)]
gdzie:
?EP = ?EPW - dodatek na jednostkowe zapotrzebowanie na nieodnawialn
energi pierwotn do przygotowania ciepej wody uytkowej w
cigu roku,
?EPW = 7.800/(300 + 0,1 Af); [kWh/(m
2
rok)],
A - jest sum pl powierzchni wszystkich przegrd budynku, oddzielajcych cz ogrzewan
budynku od powietrza zewntrznego, gruntu i przylegych pomieszcze nieogrzewanych,
liczon po obrysie zewntrznym,
Ve - jest kubatur ogrzewanej czci budynku, pomniejszon o podcienia, balkony, loggie, galerie
itp., liczon po obrysie zewntrznym,
Af - powierzchnia uytkowa ogrzewana budynku (lokalu);
2) w budynkach mieszkalnych do ogrzewania, wentylacji i chodzenia oraz przygotowania ciepej wody
uytkowej (EPHC+W) w cigu roku:
EPHC+W = EPH+W + (5 + 15 Aw,e/Af) (1 - 0,2 A/Ve) Af,c/Af; [kWh/(m
2
rok)]
gdzie:
EPH+W - wartoci wedug zalenoci podanej w pkt 1,
Aw,e -powierzchnia cian zewntrznych budynku, liczona po obrysie zewntrznym,
Af,c - powierzchnia uytkowa chodzona budynku (lokalu),
Af - powierzchnia uytkowa ogrzewana budynku (lokalu),
Ve - jest kubatur ogrzewanej czci budynku, pomniejszon o podcienia, balkony, loggie, galerie
itp., liczon po obrysie zewntrznym;
3) w budynkach zamieszkania zbiorowego, uytecznoci publicznej i produkcyjnych do ogrzewania,
wentylacji i chodzenia oraz przygotowania ciepej wody uytkowej i owietlenia wbudowanego
(EPHC+W+L) w cigu roku:
EPHC+W+L = EPH+W + (10 + 60 Aw,e/Af) (1 - 0,2 A/Ve) Af,c/Af; [kWh/(m2 rok)]
gdzie:
Aw,e - powierzchnia cian zewntrznych budynku, liczona po obrysie zewntrznym,
Af,c - powierzchnia uytkowa chodzona budynku (lokalu),
EPH+W - wartoci wedug zalenoci okrelonej w pkt 1, przy czym ?EP = EPW + EPL,
EPW - dodatek na jednostkowe zapotrzebowanie na nieodnawialn energi pierwotn do
przygotowania ciepej wody uytkowej w cigu roku; dla budynku z wydzielonymi czciami o
rnych funkcjach uytkowych wyznacza si warto redni EPW dla caego budynku, przy
czym:
EPW = 1,56 19,10 VCW bt/a1; [kWh/(m
2
rok)]
gdzie:
VCW - jednostkowe dobowe zuycie ciepej wody uytkowej [dm
3
/((j.o.) doba)] naley
przyjmowa z zaoe projektowych,
a1 - udzia powierzchni Af na jednostk odniesienia (j.o.), najczciej na osob
[m
2
/(j.o.)], naley przyjmowa z zaoe projektowych,

Strona 94 z 119
bt - bezwymiarowy czas uytkowania w cigu roku systemu ciepej wody uytkowej
naley przyjmowa z zaoe projektowych.
W przypadku braku wartoci w zaoeniach projektowych, naley je przyjmowa wedug poniszej
tabeli:

Lp.

Typ budynku

Dobowe
zuycie
ciepej wody
uytkowej
VCW
[dm
3
/((j.o.)
doba)]
Udzia
powierzchni
uytkowej na
osob
a1[m
2
/(j.o.)]

Bezwymiarowy
czas
uytkowania
bt[dni/rok]

1

Biura, urzdy

5

15

0,60

2

Szkoy, bez natryskw

8

10

0,55

3

Hotele - cz noclegowa

75

20

0,60

4

Hotele z gastronomi

112

25

0,65

5

Szpitale

325

20

0,90

6

Restauracje, gastronomia

50

10

0,80

7

Dworce kolejowe, autobusowe,
lotnicze

5

25

0,80

8

Handlowo-usugowe

15

25

0,80

EPL - dodatek na jednostkowe zapotrzebowanie na nieodnawialn energi pierwotn do
owietlenia wbudowanego w cigu roku (dotyczy budynkw uytecznoci publicznej); dla
budynku z wydzielonymi czciami o rnych funkcjach uytkowych wyznacza si warto
redni EPL dla caego budynku, przy czym:
EPL = 2,7 PN t0/1.000; [kWh/(m
2
rok)]
gdzie:
PN - moc elektryczn referencyjn [W/m
2
] naley przyjmowa z zaoe projektowych,
t0 - czas uytkowania owietlenia [h/rok] naley przyjmowa z zaoe projektowych.
W przypadku braku wartoci w zaoeniach projektowych, naley je przyjmowa wedug poniszej
tabeli:

Lp.

Typ budynku

Moc elektryczna
referencyjna
PN[W/m
2
]

Czas
uytkowania
owietlenia
t0[h/rok]
1

Biura, urzdy

20

2.500

2

Szkoy

20

2.000

3

Szpitale

25

5.000

4

Restauracje, gastronomia

25

2.500

5

Dworce kolejowe, autobusowe, lotnicze

20

4.000

6

Handlowo-usugowe

25

5.000

7

Sportowo-rekreacyjne

20

2.500


Strona 95 z 119
uwaga: jeeli wystpuje w danym budynku tylko ogrzewanie i wentylacja, to wyznacza si jedynie
EPH+W, podobnie postpuje si w innych sytuacjach - gdy nie wszystkie rodzaje instalacji
wystpuj;
4) jeeli w budynku wystpuj rne funkcje uytkowe, to wyznacza si redni warto wskanika EP
m wedug oglnej zalenoci:
EPm = i (EPi Af,i / i Af,i; [kWh/(m
2
rok)]
gdzie:
EPi - warto wskanika okrelajcego roczne obliczeniowe zapotrzebowanie na nieodnawialn
energi pierwotn do ogrzewania, wentylacji i przygotowania ciepej wody uytkowej oraz
chodzenia, dla czci budynku o jednolitej funkcji uytkowej,
Af,i - powierzchnia uytkowa ogrzewana (chodzona) czci budynku o jednolitej funkcji uytkowej.
4. Wymagania okrelone w 328 ust. 2 uznaje si za spenione, jeeli okna oraz inne przegrody
przeszklone i przezroczyste odpowiadaj przynajmniej wymaganiom okrelonym w pkt 2.1.4. zacznika
nr 2 do rozporzdzenia.
Dzia XI
Przepisy przejciowe i kocowe
330. Przepisw rozporzdzenia nie stosuje si, z zastrzeeniem 2 ust. 1 i 207 ust. 2, jeeli
przed dniem wejcia w ycie rozporzdzenia:
1) zosta zoony wniosek o pozwolenie na budow lub odrbny wniosek o zatwierdzenie projektu
budowlanego i wnioski te zostay opracowane na podstawie dotychczasowych przepisw,
2) zostao dokonane zgoszenie budowy lub wykonania robt budowlanych w przypadku, gdy nie jest
wymagane uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budow.
331. Traci moc rozporzdzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 14 grudnia
1994 r. w sprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z
1999 r. Nr 15, poz. 140 i Nr 44, poz. 434, z 2000 r. Nr 16, poz. 214 oraz z 2001 r. Nr 17, poz. 207).
332. Rozporzdzenie wchodzi w ycie po upywie 6 miesicy od dnia ogoszenia.
ZACZNIKI

Zacznik nr 1
WYKAZ POLSKICH NORM POWOANYCH W ROZPORZDZENIU
[ Uwaga wasna aktualno polskich norm sprawdzi mona na stronie https://sklep.pkn.pl/ ]
Lp.
Miejsce
powoania
normy
Numer normy Tytu normy (zakres powoania)
1 2 3 4
1 53 ust.
2
PN-EN 62305-1:2008 Ochrona odgromowa - Cz 1: Zasady oglne
PN-EN 62305-2:2008 Ochrona odgromowa - Cz 2: Zarzdzanie ryzykiem
2 96 ust.
1
PN-B-02151-02:1987 Akustyka budowlana - Ochrona przed haasem pomieszcze
w budynkach - Dopuszczalne wartoci poziomu dwiku w
pomieszczeniach
PN-B-02170:1985 Ocena szkodliwoci drga przekazywanych przez podoe na
budynki
PN-B-02171:1988 Ocena wpywu drga na ludzi w budynkach
3 98 ust.
2
PN-HD 308 S2:2007 Identyfikacja y w kablach i przewodach oraz w przewodach
sznurowych

Strona 96 z 119
PN-IEC 364-4-
481:1994
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Ochrona
zapewniajca bezpieczestwo - Dobr rodkw ochrony w
zalenoci od wpyww zewntrznych - Wybr rodkw
ochrony przeciwporaeniowej w zalenoci od wpyww
zewntrznych (w zakresie pkt 481.3.1.1)
PN-EN 12464-1:2004 wiato i owietlenie - Owietlenie miejsc pracy - Cz 1:
Miejsca pracy we wntrzach
PN-HD 60364-1:2010 Instalacje elektryczne niskiego napicia - Cz 1:
Wymagania podstawowe, ustalanie oglnych charakterystyk,
definicje
PN-HD 60364-4-
41:2009
Instalacje elektryczne niskiego napicia - Cz 4-41:
Ochrona dla zapewnienia bezpieczestwa - Ochrona przed
poraeniem elektrycznym
PN-IEC 60364-4-
42:1999
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Ochrona dla
zapewnienia bezpieczestwa - Ochrona przed skutkami
oddziaywania cieplnego
PN-IEC 60364-4-
43:1999
zapewnienia bezpieczestwa - Ochrona przed prdem
przeteniowym
PN-IEC 60364-4-
442:1999
zapewnienia bezpieczestwa - Ochrona przed przepiciami -
Ochrona instalacji niskiego napicia przed przejciowymi
przepiciami i uszkodzeniami przy doziemieniach w sieciach
wysokiego napicia
PN-IEC 60364-4-
443:1999
Ochrona przed przepiciami atmosferycznymi lub
czeniowymi
PN-IEC 60364-4-
444:2001
Ochrona przed zakceniami elektromagnetycznymi (EMI) w
instalacjach obiektw budowlanych
PN-IEC 60364-4-
45:1999
zapewnienia bezpieczestwa - Ochrona przed obnieniem
napicia
PN-IEC 60364-4-
473:1999
zapewnienia bezpieczestwa - Stosowanie rodkw ochrony
zapewniajcych bezpieczestwo - rodki ochrony przed
prdem przeteniowym
PN-IEC 60364-4-
482:1999
zapewnienia bezpieczestwa - Dobr rodkw ochrony w
zalenoci od wpyww zewntrznych - Ochrona
przeciwpoarowa
PN-IEC 60364-5-
51:2000
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Dobr i
monta wyposaenia elektrycznego - Postanowienia oglne
PN-IEC 60364-5-
52:2002
monta wyposaenia elektrycznego -Oprzewodowanie
PN-IEC 60364-5-
523:2001
monta wyposaenia elektrycznego - Obcialno prdowa
dugotrwaa przewodw

Strona 97 z 119
PN-IEC 60364-5-
53:2000
monta wyposaenia elektrycznego - Aparatura rozdzielcza i
sterownicza
PN-IEC 60364-5-
534:2003
monta wyposaenia elektrycznego - Urzdzenia do ochrony
przed przepiciami
PN-IEC 60364-5-
537:1999
sterownicza - Urzdzenia do odczania izolacyjnego i
czenia
PN-HD 60364-5-
54:2010
Instalacje elektryczne niskiego napicia - Cz 5-54: Dobr i
monta wyposaenia elektrycznego - Uziemienia, przewody
ochronne i przewody pocze ochronnych
PN-IEC 60364-5-
551:2003
monta wyposaenia elektrycznego - Inne wyposaenie -
Niskonapiciowe zespoy prdotwrcze
PN-HD 60364-5-
559:2010
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Cz 5-55:
Dobr i monta wyposaenia elektrycznego -Inne
wyposaenie - Sekcja 559: Oprawy owietleniowe i instalacje
owietleniowe
PN-IEC 60364-5-
56:1999
monta wyposaenia elektrycznego - Instalacje
bezpieczestwa
Sprawdzanie
PN-EN 60445:2010 Zasady podstawowe i bezpieczestwa przy wspdziaaniu
czowieka z maszyn, znakowanie i identyfikacja -
Identyfikacja zaciskw urzdze i zakocze przewodw
Identyfikacja przewodw kolorami albo znakami
alfanumerycznymi
4 113 ust.
4
PN-B-01706:1992 Instalacje wodocigowe - Wymagania w projektowaniu (w
zakresie pkt 2.1; 2.3; 2.4.1; 2.4.3-2.4.5; 3.1.1-3.1.3; 3.1.5;
3.1.7; 3.2.2; 3.2.3; 3.3; 4.1; 4.2 i 4.4-4.6)
5 113 ust.
7
PN-EN 1717:2003 Ochrona przed wtrnym zanieczyszczaniem wody w
instalacjach wodocigowych i oglne wymagania dotyczce
urzdze zapobiegajcych zanieczyszczeniu przez przepyw
zwrotny
6 115 ust.
1
PN-B-10720:1998 Wodocigi - Zabudowa zestaww wodomierzowych w
instalacjach wodocigowych - Wymagania i badania przy
odbiorze (w zakresie pkt 2.1; 2.3; 2.4 i 2.6)
7 116 ust.
3
PN-HD 60364-5-
54:2010
8 120 ust.
4
PN-B-02440:1976 Zabezpieczenie urzdze ciepej wody uytkowej -
Wymagania (w zakresie pkt 2; 3.1.1; 3.1.2 i 3.2.1-3.2.13)
9 121 ust.
2
PN-B-10720:1998 Wodocigi - Zabudowa zestaww wodomierzowych w
instalacjach wodocigowych - Wymagania i badania przy
odbiorze (w zakresie pkt 2.1; 2.3; 2.4 i 2.6)

Strona 98 z 119
10 122 ust.
2
PN-EN 12056-1:2002 Systemy kanalizacji grawitacyjnej wewntrz budynkw -
Cze 1: Postanowienia oglne i wymagania (w zakresie pkt 4
i 5)
Cze 2: Kanalizacja sanitarna - Projektowanie ukadu i
obliczenia (w zakresie pkt 4-6)
Cze 3: Przewody deszczowe - Projektowanie ukadu i
Cze 4: Pompownie ciekw - Projektowanie ukadu i
Cze 5: Monta i badania, instrukcje dziaania, uytkowania i
eksploatacji (w zakresie pkt 5-9)
PN-EN 12109:2003 Wewntrzne systemy kanalizacji podcinieniowej (w zakresie
pkt 5; 7 i 8)
11 124 PN-EN 12056-4:2002 Systemy kanalizacji grawitacyjnej wewntrz budynkw -
Cz 4: Pompownie ciekw - Projektowanie ukadu i
PN-EN 13564-1:2004 Urzdzenia przeciwzalewowe w budynkach - Cz 1:
Wymagania
12 125 ust.
4
PN-B-01707:1992 Instalacje kanalizacyjne - Wymagania w projektowaniu (w
zakresie pkt 4.2.2 z wyjtkiem odwoania do pkt 3.5)
13 131 PN-B-94340:1991 Zsyp na odpady
14 133 ust.
3
PN-B-02413:1991 Ogrzewnictwo i ciepownictwo - Zabezpieczenie instalacji
ogrzewa wodnych systemu otwartego - Wymagania
ogrzewa wodnych systemu zamknitego z naczyniami
wzbiorczymi przeponowymi - Wymagania
PN-B-02415:1991 Ogrzewnictwo i ciepownictwo - Zabezpieczenie wodnych
zamknitych systemw ciepowniczych - Wymagania
ogrzewa wodnych systemu zamknitego przyczonych do
sieci cieplnych - Wymagania
15 133 ust.
4
PN-C-04607:1993 Woda w instalacjach ogrzewania - Wymagania i badania
dotyczce jakoci wody
16 134 ust.
1
PN-EN ISO 6946:2008 Komponenty budowlane i elementy budynku - Opr cieplny i
wspczynnik przenikania ciepa - Metoda obliczania
PN-EN ISO 10077-
1:2007
Cieplne waciwoci uytkowe okien, drzwi i aluzji -
Obliczanie wspczynnika przenikania ciepa - Cz 1:
Postanowienia oglne
PN-EN ISO 10077-
2:2005
Cieplne waciwoci uytkowe okien, drzwi i aluzji -
Obliczanie wspczynnika przenikania ciepa - Cz 2:
Metoda komputerowa dla ram
PN-EN ISO
10211:2008
Mostki cieplne w budynkach - Strumienie ciepa i temperatury
powierzchni - Obliczenia szczegowe
PN-EN 12831:2006 Instalacje ogrzewcze w budynkach - Metoda obliczania
projektowego obcienia cieplnego

Strona 99 z 119
PN-EN ISO
13370:2008
Cieplne waciwoci uytkowe budynkw - Przenoszenie
ciepa przez grunt - Metody obliczania
PN-EN ISO
13789:2008
Cieplne waciwoci uytkowe budynkw -Wspczynniki
wymiany ciepa przez przenikanie i wentylacj -Metoda
obliczania
PN-EN ISO
14683:2008
Mostki cieplne w budynkach - Liniowy wspczynnik
przenikania ciepa - Metody uproszczone i wartoci
orientacyjne
17 134 ust.
2
PN-B-02403:1982 Ogrzewnictwo - Temperatury obliczeniowe zewntrzne
18 135 ust.
4
PN-B-02421:2000 Ogrzewnictwo i ciepownictwo - Izolacja cieplna przewodw,
armatury i urzdze - Wymagania i badania odbiorcze (w
zakresie pkt 2.1; 2.2; 2.3.1; 2.4.1-2.4.4 i 2.5.1-2.5.6)
19 136 ust.
2
PN-B-02411:1987 Ogrzewnictwo - Kotownie wbudowane na paliwo stae -
Wymagania (w zakresie pkt 2.1.3-2.1.6 i 2.1.8-2.1.10)
20 136 ust.
2a
Wymagania (w zakresie pkt 2.1.3-2.1.5; 2.1.6.2 i 2.1.9-2.1.10)
21 136 ust.
3
Wymagania (w zakresie pkt 2.2.2-2.2.8 i 2.2.10-2.2.16)
22 137 ust.
9
PN-E-05204:1994 Ochrona przed elektrycznoci statyczn - Ochrona obiektw,
instalacji i urzdze - Wymagania
23 140 ust.
1
PN-B-10425:1989 Przewody dymowe, spalinowe i wentylacyjne murowane z
cegy - Wymagania techniczne i badania przy odbiorze
24 142 ust.
2
PN-B-10425:1989 Przewody dymowe, spalinowe i wentylacyjne murowane z
cegy - Wymagania techniczne i badania przy odbiorze (w
zakresie pkt 3.3.2)
25 143 ust.
1
PN-B-02011:1977 PN-
B-02011:1977/Az
1:2009
Obcienia w obliczeniach statycznych - Obcienie wiatrem
(w zakresie pkt 3.3)
26 147 ust.
1
PN-B-03430:1983 PN-
B-
03430:1983/Az3:2000
Wentylacja w budynkach mieszkalnych zamieszkania
zbiorowego i uytecznoci publicznej - Wymagania (z
wyjtkiem pkt 5.2.1 i 5.2.3)
27 147 ust.
3
PN-B-03421:1978 Wentylacja i klimatyzacja - Parametry obliczeniowe powietrza
wewntrznego w pomieszczeniach przeznaczonych do
staego przebywania ludzi
28 149 ust.
1
PN-B-03430:1983 PN-
B-
03430:1983/Az3:2000
zbiorowego i uytecznoci publicznej - Wymagania (w
zakresie pkt 2.1.2-2.1.4; 3.1 i 4.1)
29 149 ust.
4
PN-B-03421:1978 Wentylacja i klimatyzacja - Parametry obliczeniowe powietrza
wewntrznego w pomieszczeniach przeznaczonych do
staego przebywania ludzi
30 153 ust.
2
PN-EN 1507:2007 Wentylacja budynkw - Przewody wentylacyjne z blachy o
przekroju prostoktnym - Wymagania dotyczce
wytrzymaoci i szczelnoci
PN-EN 12237:2005 Wentylacja budynkw - Sie przewodw - Wytrzymao i
szczelno przewodw z blachy o przekroju koowym
31 153 ust.
5
PN-EN 12097:2007 Wentylacja budynkw - Sie przewodw - Wymagania
dotyczce elementw skadowych sieci przewodw
uatwiajcych konserwacj sieci przewodw

Strona 100 z 119
32 154 ust.
6
PN-EN 779:2005 Przeciwpyowe filtry powietrza do wentylacji oglnej -
Okrelanie parametrw filtracyjnych (w zakresie rozdziau 4)
33 155 ust.
4
PN-B-03430:1983 PN-
B-
03430:1983/Az3:2000
zbiorowego i uytecznoci publicznej - Wymagania (w
zakresie pkt 2.1.5)
34 157 ust.
2
PN-C-04753:2002 Gaz ziemny - Jako gazu dostarczanego odbiorcom z sieci
rozdzielczej (w zakresie rozdziau 2)
PN-C-96008:1998 Przetwory naftowe - Gazy wglowodorowe - Gazy skroplone
C3-C4 (w zakresie rozdziau 3)
35 163 ust.
la
PN-EN 1775:2009 Dostawa gazu - Przewody gazowe dla budynkw -
Maksymalne cinienie robocze rwne 5 bar lub mniejsze -
Zalecenia funkcjonalne (w zakresie pkt 4.2)
36 163 ust.
2
PN-EN 10208-1:2000 Rury stalowe przewodowe dla mediw palnych - Rury o klasie
wymaga A
37 163 ust.
4
PN-EN 1775:2009 Dostawa gazu - Przewody gazowe dla budynkw -
Maksymalne cinienie robocze rwne 5 bar lub mniejsze -
Zalecenia funkcjonalne (w zakresie pkt 4.2)
38 166 ust.
1
PN-EN 1359:2004 Gazomierze - Gazomierze miechowe
39 170 ust.
1
PN-B-03430:1983 PN-
B-
03430:1983/Az3:2000
zbiorowego i uytecznoci publicznej - Wymagania (z
wyjtkiem pkt 5.2.1 i 5.2.3)
40 176 ust.
1
PN-B-02431-1:1999 Ogrzewnictwo - Kotownie wbudowane na paliwa gazowe o
gstoci wzgldnej mniejszej ni 1 - Wymagania (w zakresie
pkt 2.2 z wyczeniem 2.2.1.4; 2.2.1.8; 2.2.2.4 i 2.2.2.5 oraz
pkt 2.3 z wyczeniem 2.3.8.1; 2.3.8.2; 2.3.9 i 2.3.14)
41 180 PN-HD 308 S2:2007 Identyfikacja y w kablach i przewodach oraz w przewodach
sznurowych
PN-IEC 364-4-
481:1994
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Ochrona
zapewniajca bezpieczestwo - Dobr rodkw ochrony w
zalenoci od wpyww zewntrznych - Wybr rodkw
ochrony przeciwporaeniowej w zalenoci od wpyww
zewntrznych (w zakresie pkt 481.3.1.1)
PN-N-01256-02:1992 Znaki bezpieczestwa - Ewakuacja
pomieszczeniach
PN-E-05010:1991 Zakresy napiciowe instalacji elektrycznych w obiektach
budowlanych
PN-E-05115:2002 Instalacje elektroenergetyczne prdu przemiennego o
napiciu wyszym od 1 kV
PN-E-08501:1988 Urzdzenia elektryczne - Tablice i znaki bezpieczestwa
PN-EN 12464-1:2004 wiato i owietlenie - Owietlenie miejsc pracy - Cz 1:
Miejsca pracy we wntrzach
PN-EN 50160:2002
PN-EN
50160:2002/AC:2004
PN-EN
50160:2002/Apl:2005
Parametry napicia zasilajcego w publicznych sieciach
rozdzielczych

Strona 101 z 119
PN-EN 50310:2007 Stosowanie pocze wyrwnawczych i uziemiajcych w
budynkach z zainstalowanym sprztem informatycznym
Wymagania podstawowe, ustalanie oglnych charakterystyk,
definicje
PN-HD 60364-4-
41:2009
Ochrona dla zapewnienia bezpieczestwa - Ochrona przed
poraeniem elektrycznym
PN-IEC 60364-4-
42:1999
zapewnienia bezpieczestwa - Ochrona przed skutkami
oddziaywania cieplnego
PN-IEC 60364-4-
43:1999
zapewnienia bezpieczestwa - Ochrona przed prdem
przeteniowym
PN-IEC 60364-4-
442:1999
Ochrona instalacji niskiego napicia przed przejciowymi
przepiciami i uszkodzeniami przy doziemieniach w sieciach
wysokiego napicia
PN-IEC 60364-4-
443:1999
czeniowymi
PN-IEC 60364-4-
444:2001
Ochrona przed zakceniami elektromagnetycznymi (EMI) w
instalacjach obiektw budowlanych
PN-IEC 60364-4-
45:1999
zapewnienia bezpieczestwa - Ochrona przed obnieniem
napicia
PN-IEC 60364-4-
473:1999
zapewnienia bezpieczestwa - Stosowanie rodkw ochrony
zapewniajcych bezpieczestwo - rodki ochrony przed
prdem przeteniowym
PN-IEC 60364-4-
482:1999
zapewnienia bezpieczestwa - Dobr rodkw ochrony w
zalenoci od wpyww zewntrznych - Ochrona
przeciwpoarowa
PN-IEC 60364-5-
51:2000
monta wyposaenia elektrycznego - Postanowienia oglne
PN-IEC 60364-5-
52:2002
PN-IEC 60364-5-
523:2001
monta wyposaenia elektrycznego - Obcialno prdowa
dugotrwaa przewodw
PN-IEC 60364-5-
53:2000
sterownicza
PN-IEC 60364-5-
534:2003
monta wyposaenia elektrycznego - Urzdzenia do ochrony
przed przepiciami

Strona 102 z 119
PN-IEC 60364-5-
537:1999
sterownicza - Urzdzenia do odczania izolacyjnego i
czenia
PN-HD 60364-5-
54:2010
PN-IEC 60364-5-
551:2003
monta wyposaenia elektrycznego - Inne wyposaenie -
Niskonapiciowe zespoy prdotwrcze
PN-HD 60364-5-
559:2010
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Cz 5-55:
Dobr i monta wyposaenia elektrycznego -Inne
wyposaenie - Sekcja 559: Oprawy owietleniowe i instalacje
owietleniowe
PN-IEC 60364-5-
56:1999
bezpieczestwa
Sprawdzanie
PN-HD 60364-7-
701:2010
Wymagania dotyczce specjalnych instalacji lub lokalizacji -
Pomieszczenia wyposaone w wann lub prysznic
PN-IEC 60364-7-
702:1999 PN-IEC
60364-7-
702:1999/Apl:2002
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Wymagania
dotyczce specjalnych instalacji lub lokalizacji -Baseny
pywackie i inne
PN-HD 60364-7-
703:2007
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Cz 7-
703: Wymagania dotyczce specjalnych instalacji lub
lokalizacji - Pomieszczenia i kabiny zawierajce ogrzewacze
sauny
PN-HD 60364-7-
704:2010
Wymagania dotyczce specjalnych instalacji lub lokalizacji -
Instalacje na terenie budowy i rozbirki
PN-IEC 60364-7-
705:1999
dotyczce specjalnych instalacji lub lokalizacji -Instalacje
elektryczne w gospodarstwach rolniczych i ogrodniczych
PN-IEC 60364-7-
706:2000
dotyczce specjalnych instalacji lub lokalizacji -Przestrzenie
ograniczone powierzchniami przewodzcymi
PN-IEC 60364-7-
714:2003
dotyczce specjalnych instalacji lub lokalizacji -Instalacje
owietlenia zewntrznego
PN-HD 60364-7-
715:2006
lokalizacji - Instalacje owietleniowe o bardzo niskim napiciu
PN-HD 60364-7-
740:2009
lokalizacji - Tymczasowe instalacje elektryczne obiektw,
urzdze rozrywkowych i straganw na terenie targw,
wesoych miasteczek i cyrkw

Strona 103 z 119
Identyfikacja zaciskw urzdze i zakocze przewodw
Identyfikacja przewodw kolorami albo znakami
alfanumerycznymi
PN-EN 60529:2003 Stopnie ochrony zapewnianej przez obudowy (kod IP)
PN-EN 61140:2005
PN-EN
61140:2005/A1:2008
Ochrona przed poraeniem prdem elektrycznym - Wsplne
aspekty instalacji i urzdze
PN-EN 61293:2000 Znakowanie urzdze elektrycznych danymi znamionowymi
dotyczcymi zasilania elektrycznego - Wymagania
bezpieczestwa
42 181 ust.
7
PN-EN 1838:2005 Zastosowania owietlenia - Owietlenie awaryjne
PN-EN 50172:2005 Systemy awaryjnego owietlenia ewakuacyjnego
PN-IEC 60364-5-
56:1999
bezpieczestwa
43 184 ust.
2
PN-HD 60364-5-
54:2010
44 184 ust.
3
PN-EN 62305-1:2008 Ochrona odgromowa - Cz 1: Zasady oglne
PN-EN 62305-2:2008 Ochrona odgromowa - Cz 2: Zarzdzanie ryzykiem
PN-EN 62305-3:2009 Ochrona odgromowa - Cz 3: Uszkodzenia fizyczne
obiektw i zagroenie ycia
PN-EN 62305-4:2009 Ochrona odgromowa - Cz 4: Urzdzenia elektryczne i
elektroniczne w obiektach
PN-IEC 60364-4-
443:1999
czeniowymi
45 186 ust.
2
PN-IEC 60364-5-
52:2002
46 187 ust.
3
PN-EN 1363-1:2001 Badania odpornoci ogniowej - Cz 1: Wymagania oglne
47 187 ust.
5
PN-EN 50200:2003 Metoda badania palnoci cienkich przewodw i kabli bez
ochrony specjalnej stosowanych w obwodach
zabezpieczajcych
47a

192b

PN-EN 50174-2:2010

Technika Informatyczna Instalacje okablowania Cz 2:
Planowanie i wykonywanie instalacji wewntrz budynkw
48 196 ust.
2 i 3
pomieszczeniach
49 204 ust.
4
PN-B-02000:1982 Obcienia budowli - Zasady ustalania wartoci
PN-B-02001:1982 Obcienia budowli - Obcienia stae

Strona 104 z 119
PN-B-02003:1982 Obcienia budowli - Obcienia zmienne technologiczne -
Podstawowe obcienia technologiczne i montaowe
Obcienia pojazdami
PN-B-02005:1986 Obcienia budowli - Obcienia suwnicami pomostowymi,
wcigarkami i wcignikami
PN-B-02010:1980 PN-
B-02010:1980/Az
1:2006
Obcienia w obliczeniach statycznych - Obcienie niegiem
PN-B-02011:1977 PN-
B-02011:1977/Az
1:2009
Obcienia w obliczeniach statycznych - Obcienie wiatrem
PN-B-02013:1987 Obcienie budowli - Obcienia zmienne rodowiskowe -
Obcienie oblodzeniem
PN-B-02014:1988 Obcienia budowli - Obcienie gruntem
PN-B-02015:1986 Obcienia budowli - Obcienia zmienne rodowiskowe -
Obcienie temperatur
PN-B-03001:1976 Konstrukcje i podoa budowli - Oglne zasady oblicze
PN-B-03002:2007 Konstrukcje murowe - Projektowanie i obliczanie
PN-B-03020:1981 Grunty budowlane - Posadowienie bezporednie budowli -
Obliczenia statyczne i projektowanie
PN-B-03150:2000 PN-
B-03150:2000/Az
1:2001 PN-B-
03150:2000/Az2:2003
PN-B-
03150:2000/Az3:2004
Konstrukcje drewniane - Obliczenia statyczne i projektowanie
PN-B-03200:1990 Konstrukcje stalowe - Obliczenia statyczne i projektowanie
PN-B-03215:1998 Konstrukcje stalowe - Poczenia z fundamentami -
Projektowanie i wykonanie
PN-B-03230:1984 Lekkie ciany osonowe i przekrycia dachowe z pyt
warstwowych i ebrowych - Obliczenia statyczne i
projektowanie
PN-B-03263:2000 Konstrukcje betonowe, elbetowe i sprone wykonywane z
kruszywo wy ch betonw lekkich - Obliczenia statyczne i
projektowanie
PN-B-03264:2002 PN-
B-03264:2002/Apl
:2004
Konstrukcje betonowe, elbetowe i sprone - Obliczenia
statyczne i projektowanie
PN-B-03300:2006 Konstrukcje zespolone stalowo-betonowe - Obliczenia
statyczne i projektowanie
PN-B-
03300:2006/Apl:2008

PN-EN 1990*
}
Eurokod: Podstawy projektowania konstrukcji
PN-EN 1991*
}
Eurokod 1: Oddziaywania na konstrukcje
PN-EN 1992*
}
Eurokod 2: Projektowanie konstrukcji z betonu
PN-EN 1993*
}
Eurokod 3: Projektowanie konstrukcji stalowych
PN-EN 1994*
}
Eurokod 4: Projektowanie konstrukcji stalowo-betonowych
PN-EN 1995*
}
Eurokod 5: Projektowanie konstrukcji drewnianych
PN-EN 1996*
}
Eurokod 6: Projektowanie konstrukcji murowych
PN-EN 1997*
}
Eurokod 7: Projektowanie geotechniczne

Strona 105 z 119
PN-EN 1999*
}
Eurokod 9: Projektowanie konstrukcji aluminiowych (wszystkie
czci norm)
50 208
208a
PN-EN 81-58:2005 Przepisy bezpieczestwa dotyczce budowy i instalowania
dwigw - Badania i prby - Cz 58: Prba odpornoci
ogniowej drzwi przystankowych
PN-EN 1021-1:2007 Meble - Ocena zapalnoci mebli tapicerowanych - Cz 1:
rdo zaponu: tlcy si papieros
rdo zaponu: rwnowanik pomienia zapaki
PN-EN 1991-1-2:2006
PN-EN 1991-l-
2:2006/AC:2009
Eurokod 1: Oddziaywania na konstrukcje - Cz 1-2:
Oddziaywania oglne - Oddziaywania na konstrukcje w
warunkach poaru
PN-B-02852:2001 Ochrona przeciwpoarowa budynkw - Obliczanie gstoci
obcienia ogniowego oraz wyznaczanie wzgldnego czasu
trwania poaru (w zakresie czci dotyczcej gstoci
obcienia ogniowego - pkt 2)
PN-B-02855:1988 Ochrona przeciwpoarowa budynkw - Metoda badania
wydzielania toksycznych produktw rozkadu i spalania
materiaw
stopnia rozprzestrzeniania ognia przez ciany (w zakresie
czci dotyczcej cian zewntrznych przy dziaaniu ognia od
strony elewacji)
PN-EN ISO 6940:2005 Wyroby wkiennicze - Zachowanie si podczas palenia -
Wyznaczanie zapalnoci pionowo umieszczonych prbek
Pomiar waciwoci rozprzestrzeniania si pomienia na
pionowo umieszczonych prbkach
PN-EN 13501-
1+A1:2010
Klasyfikacja ogniowa wyrobw budowlanych i elementw
budynkw - Cz 1: Klasyfikacja na podstawie bada reakcji
na ogie
PN-EN 13501-
2+Al:2010
budynkw - Cz 2: Klasyfikacja na podstawie bada
odpornoci ogniowej, z wyczeniem instalacji wentylacyjnej
PN-EN 13501-
3+Al:2010
budynkw - Cz 3: Klasyfikacja na podstawie bada
odpornoci ogniowej wyrobw i elementw stosowanych w
instalacjach uytkowych w budynkach: ognioodpornych
przewodw wentylacyjnych i przeciwpoarowych klap
odcinajcych
PN-EN 13501-
4+Al:2010
budynkw - Cz 4: Klasyfikacja na podstawie wynikw
bada odpornoci ogniowej elementw systemw kontroli
rozprzestrzeniania dymu
PN-EN 13501-
5+Al:2010
budynkw - Cz 5: Klasyfikacja na podstawie wynikw
bada oddziaywania ognia zewntrznego na dachy
51 253 ust.
1
PN-EN 81-72:2005 Przepisy bezpieczestwa dotyczce budowy i instalowania
dwigw - Szczeglne zastosowania dwigw osobowych i
towarowych - Cz 72: Dwigi dla stray poarnej

Strona 106 z 119
52 258 ust.
la
Wyznaczanie zapalnoci pionowo umieszczonych prbek
Pomiar waciwoci rozprzestrzeniania si pomienia na
pionowo umieszczonych prbkach
53 261 pkt
1
rdo zaponu: rwnowanik pomienia zapaki
rdo zaponu: tlcy si papieros
wydzielania toksycznych produktw rozkadu i spalania
materiaw
54 266 ust.
2
PN-B-02870:1993 Badania ogniowe - Mae kominy - Badania w podwyszonych
temperaturach
55 287 pkt
4
PN-N-01256-5:1998 Znaki bezpieczestwa - Zasady umieszczania znakw
bezpieczestwa na drogach ewakuacyjnych i drogach
poarowych
PN-ISO 7010:2006 Symbole graficzne - Barwy bezpieczestwa i znaki
bezpieczestwa - Znaki bezpieczestwa stosowane w
miejscach pracy i w obszarach uytecznoci publicznej
56 287 pkt
6
patrz: Polskie Normy
powoane w 180

57 288 pkt
5
PN-N-01256-5:1998 Znaki bezpieczestwa - Zasady umieszczania znakw
bezpieczestwa na drogach ewakuacyjnych i drogach
poarowych
PN-ISO 7010:2006 Symbole graficzne - Barwy bezpieczestwa i znaki
bezpieczestwa - Znaki bezpieczestwa stosowane w
miejscach pracy i w obszarach uytecznoci publicznej
58 288 pkt
7
patrz: Polskie Normy
powoane w 180

59 298 ust.
1
Podstawowe obcienia technologiczne i montaowe (w
zakresie pkt 3.6)
60 305 ust.
2
PN-E-05204:1994 Ochrona przed elektrycznoci statyczn - Ochrona obiektw,
instalacji i urzdze - Wymagania
61 324 PN-B-02151-02:1987 Akustyka budowlana - Ochrona przed haasem pomieszcze
pomieszczeniach
budynki
62 325 ust.
1
pomieszczeniach
budynki

Strona 107 z 119
63 325 ust.
2
PN-B-02151-3:1999 Akustyka budowlana - Ochrona przed haasem w budynkach -
Izolacyjno akustyczna przegrd w budynkach oraz
izolacyjno akustyczna elementw budowlanych -
Wymagania (w zakresie pkt 1, 2, 6, 8 i 9.)
64 326 ust.
1
pomieszczeniach
PN-B-02156:1987 Akustyka budowlana - Metody pomiaru dwiku A w
budynkach
65 326 ust.
2
PN-EN ISO 140-4:2000 Akustyka - Pomiar izolacyjnoci akustycznej w budynkach i
izolacyjnoci akustycznej elementw budowlanych - Pomiary
terenowe izolacyjnoci od dwikw powietrznych midzy
pomieszczeniami
terenowe izolacyjnoci akustycznej od dwikw
powietrznych ciany zewntrznej i jej elementw
laboratoryjne izolacyjnoci od dwikw uderzeniowych
stropw
terenowe izolacyjnoci od dwikw uderzeniowych stropw
laboratoryjne tumienia dwikw uderzeniowych przez
podogi na masywnym stropie wzorcowym
PN-EN ISO 140-
12:2001
Akustyka - Pomiar izolacyjnoci akustycznej w budynkach i
izolacyjnoci akustycznej elementw budowlanych - Cz
12: Pomiar laboratoryjny izolacyjnoci od dwikw
powietrznych i uderzeniowych podniesionej podogi pomidzy
dwoma ssiednimi pomieszczeniami
PN-EN 20140-3:1999
PN-EN 20140-
3:1999/A1:2007
Akustyka - Pomiar izolacyjnoci akustycznej w budynkach i
laboratoryjne izolacyjnoci od dwikw powietrznych
elementw budowlanych
PN-EN 20140-9:1998 Akustyka - Pomiary izolacyjnoci akustycznej w budynkach i
izolacyjnoci akustycznej elementw budowlanych - Pomiar
laboratoryjny izolacyjnoci od dwikw powietrznych, dla
sufitw podwieszonych z przestrzeni nad sufitem, mierzonej
pomidzy dwoma ssiednimi pomieszczeniami
PN-EN 20140-10:1994 Akustyka - Pomiary izolacyjnoci akustycznej w budynkach i
laboratoryjne izolacyjnoci od dwikw powietrznych maych
elementw budowlanych

Strona 108 z 119
66 326 ust.
3
PN-B-02151-3:1999 Akustyka budowlana - Ochrona przed haasem w budynkach -
Izolacyjno akustyczna przegrd w budynkach oraz
izolacyjno akustyczna elementw budowlanych -
Wymagania (w zakresie pkt 1-5; 7 i 9.)
67 326 ust.
4
pomieszczeniach
PN-B-02156:1987 Akustyka budowlana - Metody pomiaru dwiku A w
budynkach
68 326 ust.
5
PN-EN ISO 354:2005 Akustyka - Pomiar pochaniania dwiku w komorze
pogosowej
69 Zacznik
nr 2 pkt
2.2.12.2.4
PN-EN ISO
13788:2003
Cieplno-wilgotnociowe waciwoci komponentw
budowlanych i elementw budynku - Temperatura
powierzchni wewntrznej konieczna do uniknicia krytycznej
wilgotnoci powierzchni i kondensacja midzywarstwowa -
Metody obliczania
70 Zacznik
nr 3
PN-ENV 1187:2004
PN-ENV
1187:2004/A1:2007
Metody bada oddziaywania ognia zewntrznego na dachy
PN-EN 13501-1:2008 Klasyfikacja ogniowa wyrobw budowlanych i elementw
budynkw - Cz 1: Klasyfikacja na podstawie bada reakcji
na ogie

*) - Polskie Normy projektowania wprowadzajce europejskie normy projektowania konstrukcji - Eurokody,
zatwierdzone i opublikowane w jzyku polskim, mog by stosowane do projektowania konstrukcji, jeeli
obejmuj one wszystkie niezbdne aspekty zwizane z zaprojektowaniem tej konstrukcji (stanowi
kompletny zestaw norm umoliwiajcy projektowanie). Projektowanie kadego rodzaju konstrukcji
wymaga stosowania PN-EN 1990 i PN-EN 1991.


Strona 109 z 119
ZACZNIK Nr 2
WYMAGANIA IZOLACYJNOCI CIEPLNEJ I INNE WYMAGANIA ZWIZANE Z OSZCZDNOCI
ENERGII
1. Izolacyjno cieplna przegrd i podg na gruncie
1.1. Wartoci wspczynnika przenikania ciepa U cian, stropw i stropodachw, obliczone zgodnie z
Polskimi Normami dotyczcymi obliczania oporu cieplnego i wspczynnika przenikania ciepa, nie mog
by wiksze ni wartoci U(max) okrelone w tabelach:
Budynek mieszkalny i zamieszkania zbiorowego

Lp.

Rodzaj przegrody i temperatura w pomieszczeniu

Wspczynnik
przenikania ciepa
U(max)
[W/(m
2
K)]

1

2

3

1

ciany zewntrzne (stykajce si z powietrzem zewntrznym,
niezalenie od rodzaju ciany):

a) przy ti> 16 C

0,30

b) przy ti s 16 C

0,80

2

ciany wewntrzne pomidzy pomieszczeniami ogrzewanymi a
nieogrzewanymi, klatkami schodowymi lub korytarzami

1,00

3

ciany przylege do szczelin dylatacyjnych o szerokoci:

a) do 5 cm, trwale zamknitych i wypenionych izolacj
ciepln na gbokoci co najmniej 20 cm

1,00

b) powyej 5 cm, niezalenie od przyjtego sposobu zamknicia
i zaizolowania szczeliny

0,70

4

ciany nieogrzewanych kondygnacji podziemnych

bez wymaga

5

Dachy, stropodachy i stropy pod nieogrzewanymi poddaszami lub
nad przejazdami:

a) przy ti> 16 C

0,25

b) przy 8 C < ti s 16 C

0,50

6

Stropy nad piwnicami nieogrzewanymi i zamknitymi
przestrzeniami podpodogowymi, podogi na gruncie

0,45

7

Stropy nad ogrzewanymi kondygnacjami podziemnymi

bez wymaga

8

ciany wewntrzne oddzielajce pomieszczenie ogrzewane od
nieogrzewanego

1,00

ti - Temperatura obliczeniowa w pomieszczeniu zgodnie z 134 ust. 2 rozporzdzenia.

Budynek uytecznoci publicznej

Lp.


Wspczynnik
przenikania ciepa
U(max)
[W/(m
2
K)]


Strona 110 z 119
1

2

3

1


a) przy ti> 16 C

0,30

b) przy ti s 16 C

0,65

2

ciany wewntrzne midzy pomieszczeniami ogrzewanymi a
klatkami schodowymi lub korytarzami

3,00
*)

3

ciany przylegajce do szczelin dylatacyjnych o szerokoci:

a) do 5 cm, trwale zamknitych i wypenionych izolacj
ciepln na gboko co najmniej 20 cm

3,00

b) powyej 5 cm, niezalenie od przyjtego sposobu zamknicia
i zaizolowania szczeliny

0,70

4

ciany nieogrzewanych kondygnacji podziemnych

bez wymaga

5

nad przejazdami:

a) przy ti> 16 C

0,25


0,50

6

Stropy nad nieogrzewanymi kondygnacjami podziemnymi i
zamknitymi przestrzeniami podpodogowymi, posadzki na gruncie

0,45

7

Stropy nad piwnicami ogrzewanymi

bez wymaga

*)
Jeeli przy drzwiach wejciowych do budynku nie ma przedsionka, to warto wspczynnika U
ciany wewntrznej przy klatce schodowej na parterze nie powinna by wiksza ni 1,0 W/(m
2

K).

Budynek produkcyjny, magazynowy i gospodarczy

Lp.


Wspczynnik
przenikania ciepa
U(max)
[W/(m
2
K ]

1

2

3

1


a) przy ti> 16 C

0,30


0,65

c) przy tis 8 C

0,90

2

ciany wewntrzne i stropy midzykondygnacyjne:

a) przy ti> 16 C

1,00


1,40

c) przy tis 8 C

bez wymaga

3

nad przejazdami:


Strona 111 z 119

a) przy ti> 16 C

0,25


0,50

c) przy tis 8 C

0,70

4

Stropy nad nieogrzewanymi kondygnacjami podziemnymi i
zamknitymi przestrzeniami podpodogowymi, posadzki na
gruncie:

a) przy ti> 16 C

0,80


1,20

c) przy ti s 8 C

1,50

5

Stropy nad piwnicami ogrzewanymi

bez wymaga

ti - Temperatura obliczeniowa w pomieszczeniu zgodnie z 134 ust. 2 rozporzdzenia lub
okrelana indywidualnie w projekcie technologicznym.
ti - Rnica temperatur obliczeniowych w pomieszczeniach.

1.2. Wartoci wspczynnika przenikania ciepa U okien, drzwi balkonowych i drzwi zewntrznych nie
mog by wiksze ni wartoci U(max) okrelone w tabelach:
Budynek mieszkalny i zamieszkania zbiorowego

Lp.

Okna, drzwi balkonowe i drzwi zewntrzne

Wspczynnik
przenikania ciepa
U(max)
[W/(m
2
K)]

1

2

3

1

Okna (z wyjtkiem poaciowych), drzwi balkonowe i
powierzchnie przezroczyste nieotwieralne w pomieszczeniach o
ti > 16 C:

a) w I, II i III strefie klimatycznej

1,8

b) w IV i V strefie klimatycznej

1,7

2

Okna poaciowe (bez wzgldu na stref klimatyczn) w
pomieszczeniach o ti s 16 C

1,8

3

Okna w cianach oddzielajcych pomieszczenia ogrzewane od
nieogrzewanych

2,6

4

Okna pomieszcze piwnicznych i poddaszy nieogrzewanych oraz
nad klatkami schodowymi nieogrzewanymi

bez wymaga

5

Drzwi zewntrzne wejciowe

2,6


Budynek uytecznoci publicznej

Lp.

Okna, drzwi balkonowe, wietliki i drzwi zewntrzne

Wspczynnik
przenikania ciepa
U(max)
[W/(m
2
K)]

1 2 3

Strona 112 z 119

1

powierzchnie przezroczyste nieotwieralne (fasady):

a) przy ti > 16 C

1,8


2,6

c) przy ti s 8 C

bez wymaga

2

Okna poaciowe i wietliki

1,7

3

Okna i drzwi balkonowe w pomieszczeniach o szczeglnych
wymaganiach higienicznych (pomieszczenia przeznaczone na stay
pobyt ludzi w szpitalach, obkach i przedszkolach)

1,8

4

Okna pomieszcze piwnicznych i poddaszy nieogrzewanych oraz
wietliki nad klatkami schodowymi nieogrzewanymi

bez wymaga

5

Drzwi zewntrzne wejciowe do budynkw

2,6


Budynek produkcyjny, magazynowy i gospodarczy

Lp.

Okna, wietliki, drzwi i wrota

Wspczynnik
przenikania ciepa
U(max)
[W/(m
2
K)]

1

2

3

1

powierzchnie przezroczyste nieotwieralne w pomieszczeniach o
ti > 16 C:

a) w I, II i III strefie klimatycznej

1,9

b) w IV i V strefie klimatycznej

1,7

2

Okna poaciowe (bez wzgldu na stref klimatyczn) w
pomieszczeniach o ti > 16 C

1,8

3

Okna w cianach oddzielajcych pomieszczenia ogrzewane od
nieogrzewanych

2,6

4

Drzwi i wrota w przegrodach zewntrznych

2,6


1.3. Dopuszcza si dla budynku produkcyjnego, magazynowego i gospodarczego wiksze wartoci
wspczynnika U ni U (max) okrelone w pkt 1.1. i 1.2., jeli uzasadnia to rachunek efektywnoci
ekonomicznej inwestycji, obejmujcy koszt budowy i eksploatacji budynku.
1.4. W budynku mieszkalnym, budynku zamieszkania zbiorowego, budynku uytecznoci publicznej,
a take budynku produkcyjnym, magazynowym i gospodarczym podoga na gruncie w ogrzewanym
pomieszczeniu powinna mie izolacj ciepln obwodow z materiau izolacyjnego w postaci warstwy o
oporze cieplnym co najmniej 2,0 (m
2
K)/W, przy czym opr cieplny warstw podogowych oblicza si
zgodnie z Polsk Norm dotyczc obliczania oporu cieplnego i wspczynnika przenikania ciepa.
1.5. Izolacja cieplna przewodw rozdzielczych i komponentw w instalacjach centralnego
ogrzewania, ciepej wody uytkowej (w tym przewodw cyrkulacyjnych), instalacji chodu i ogrzewania
powietrznego powinna spenia nastpujce wymagania minimalne okrelone w poniszej tabeli:
Wymagania izolacji cieplnej przewodw i komponentw

Strona 113 z 119

Lp.

Rodzaj przewodu lub komponentu

Minimalna grubo izolacji
cieplnej
(materia 0,035 W/(m K)
1)

1

rednica wewntrzna do 22 mm

20 mm

2

rednica wewntrzna od 22 do 35 mm

30 mm

3

rednica wewntrzna od 35 do 100 mm

rwna rednicy wewntrznej
rury

4

rednica wewntrzna ponad 100 mm

100 mm

5

Przewody i armatura wg poz. 1-4 przechodzce przez
ciany lub stropy, skrzyowania przewodw

1
/2 wymaga z poz. 1-4

6

Przewody ogrzewa centralnych wg poz. 1 -4, uoone w
komponentach budowlanych midzy ogrzewanymi
pomieszczeniami rnych uytkownikw

1
/2 wymaga z poz. 1-4

7

Przewody wg poz. 6 uoone w pododze

6 mm

8

Przewody ogrzewania powietrznego (uoone wewntrz
izolacji cieplnej budynku)

40 mm

9

Przewody ogrzewania powietrznego (uoone na zewntrz
izolacji cieplnej budynku)

80 mm

10

Przewody instalacji wody lodowej prowadzone wewntrz
budynku
2)

50 % wymaga z poz. 1-4

11

Przewody instalacji wody lodowej prowadzone na
zewntrz budynku
2)

100 % wymaga z poz. 1-4

Uwaga:
1)
przy zastosowaniu materiau izolacyjnego o innym wspczynniku przenikania ciepa ni podano w
tabeli naley odpowiednio skorygowa grubo warstwy izolacyjnej,
2)
izolacja cieplna wykonana jako powietrznoszczelna.
2. Inne wymagania zwizane z oszczdnoci energii
2.1. Powierzchnia okien.
2.1.1. W budynku mieszkalnym i zamieszkania zbiorowego pole powierzchni A0, wyraone w m
2
,
okien oraz przegrd szklanych i przezroczystych, o wspczynniku przenikania ciepa nie mniejszym ni
1,5 W/(m
2
K), obliczone wedug ich wymiarw modularnych, nie moe by wiksze ni warto A0max
obliczone wedug wzoru:
A0max = 0,15 Az + 0,03 Aw
gdzie:
Az - jest sum pl powierzchni rzutu poziomego wszystkich kondygnacji nadziemnych (w zewntrznym
obrysie budynku) w pasie o szerokoci 5 m wzdu cian zewntrznych,
Aw - jest sum pl powierzchni pozostaej czci rzutu poziomego wszystkich kondygnacji po odjciu Az.
2.1.2. W budynku uytecznoci publicznej pole powierzchni A0, wyraone w m
2
, okien oraz przegrd
szklanych i przezroczystych, o wspczynniku przenikania ciepa nie mniejszym ni 1,5 W/(m
2
K),
obliczone wedug ich wymiarw modularnych, nie moe by wiksze ni warto A0max obliczona wedug
wzoru okrelonego w pkt 2.1.1., jeli nie jest to sprzeczne z warunkami dotyczcymi zapewnienia
niezbdnego owietlenia wiatem dziennym, okrelonymi w 57 rozporzdzenia.
2.1.3. W budynku produkcyjnym, magazynowym i gospodarczym czne pole powierzchni okien oraz
cian szklanych w stosunku do powierzchni caej elewacji nie moe by wiksze ni:

Strona 114 z 119
1) w budynku jednokondygnacyjnym (halowym) - 15%;
2) w budynku wielokondygnacyjnym - 30 %.
2.1.4. We wszystkich rodzajach budynkw wspczynnik przepuszczalnoci energii cakowitej okna
oraz przegrd szklanych i przezroczystych gc liczony wedug wzoru:
gc = fc gG
gdzie:
gG - wspczynnik przepuszczalnoci energii cakowitej dla rodzaju oszklenia,
fc - wspczynnik korekcyjny redukcji promieniowania ze wzgldu na zastosowane urzdzenia
przeciwsoneczne,
nie moe by wikszy ni 0,5, z wyczeniem okien oraz przegrd szklanych i przezroczystych, ktrych
udzia fG w powierzchni ciany jest wikszy ni 50 % powierzchni ciany - wwczas naley speni
ponisz zaleno:
gc fG s 0,25
gdzie:
fG - udzia powierzchni okien oraz przegrd szklanych i przezroczystych w powierzchni ciany.
2.1.5. Wartoci wspczynnika przepuszczalnoci energii cakowitej dla rodzaju oszklenia okrela
ponisza tabela:

Lp.

Rodzaj oszklenia

Wspczynnik gG
przepuszczalnoci energii
cakowitej

1

2

3

1

Pojedynczo szklone

0,85

2

Podwjnie szklone

0,75

3

Podwjnie szklone z powok selektywn

0,67

4

Potrjnie szklone

0,7

5

Potrjnie szklone z powok selektywn

0,5

6

Okna podwjne

0,75

2.1.6. Wartoci wspczynnika korekcyjnego redukcji promieniowania ze wzgldu na zastosowane
urzdzenia przeciwsoneczne okrela ponisza tabela:

Lp.

Typ zason

Waciwoci optyczne

Wspczynnik korekcyjny
redukcji promieniowania fc

wspczynnik
absorpcji

wspczynnik
przepuszczalnoci

osona
wewntrzna

osona
zewntrzna

1

2

3

4

5

6

1

Biae aluzje

0,1

0,05

0,25

0,10

o lamelach

0,1

0,30

0,15

nastawnych

0,3

0,45

0,35

2

Zasony biae

0,1

0,5

0,65

0,55

0,7 0,80 0,75

Strona 115 z 119

0,9

0,95

0,95

3

Tkaniny

0,3

0,1

0,42

0,17

kolorowe

0,3

0,57

0,37

0,5

0,77

0,57

4

Tkaniny z
powok
aluminiow

0,2

0,05

0,20

0,08

2.1.7. Pkt 2.1.4. nie stosuje si w odniesieniu do powierzchni pionowych oraz powierzchni
nachylonych wicej ni 60 stopni do poziomu, skierowanych w kierunkach od pnocno-zachodniego do
pnocno-wschodniego (kierunek pnocy +/- 45 stopni), okien chronionych przed promieniowaniem
sonecznym przez sztuczn przegrod lub naturaln przegrod budowlan oraz do okien o powierzchni
mniejszej ni 0,5 m
2
.
2.2. Warunki spenienia wymaga dotyczcych powierzchniowej kondensacji pary wodnej.
2.2.1. W celu zachowania warunku, o ktrym mowa w 321 ust. 1 rozporzdzenia, w odniesieniu do
przegrd zewntrznych budynkw mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego, uytecznoci publicznej i
produkcyjnych, rozwizania przegrd zewntrznych i ich wzw konstrukcyjnych powinny
charakteryzowa si wspczynnikiem temperaturowym fRsi o wartoci nie mniejszej ni wymagana
warto krytyczna, obliczona zgodnie z Polsk Norm dotyczc metody obliczania temperatury
powierzchni wewntrznej koniecznej do uniknicia krytycznej wilgotnoci powierzchni i kondensacji
midzywarstwowej.
2.2.2. Wymagan warto krytyczn wspczynnika temperaturowego fRsi w pomieszczeniach
ogrzewanych do temperatury co najmniej 20 C w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i
uytecznoci publicznej naley okrela wedug rozdziau 5 Polskiej Normy, o ktrej mowa w pkt 2.2.1.,
przy zaoeniu, e rednia miesiczna warto wilgotnoci wzgldnej powietrza wewntrznego jest rwna
= 50 %, przy czym dopuszcza si przyjmowanie wymaganej wartoci tego wspczynnika rwnej 0,72.
2.2.3. Warto wspczynnika temperaturowego charakteryzujcego zastosowane rozwizanie
konstrukcyjno-materiaowe naley oblicza:
1) dla przegrody - wedug Polskiej Normy, o ktrej mowa w pkt 2.2.1.;
2) dla mostkw cieplnych:
a) przy zastosowaniu przestrzennego modelu przegrody - wedug Polskiej Normy dotyczcej
obliczania strumieni cieplnych i temperatury powierzchni, lub
b) metod uproszczon - wedug Polskiej Normy dotyczcej obliczania strumieni cieplnych i
temperatury powierzchni, korzystajc z katalogw mostkw cieplnych.
2.2.4. Sprawdzenie warunku, o ktrym mowa w 321 ust. 3 rozporzdzenia, naley przeprowadza
wedug rozdziau 6 Polskiej Normy, o ktrej mowa w pkt 2.2.1. Nie dotyczy to przegrd, w odniesieniu do
ktrych praktyka wykazaa, e zjawisko kondensacji wewntrznej w tych przegrodach nie wystpuje, jak
na przykad murowane ciany jednowarstwowe.
2.2.5. Dopuszcza si kondensacj pary wodnej, o ktrej mowa w 321 ust. 2 rozporzdzenia,
wewntrz przegrody w okresie zimowym, o ile struktura przegrody umoliwi wyparowanie kondensatu w
okresie letnim i nie nastpi przy tym degradacja materiaw budowlanych przegrody na skutek tej
kondensacji.
2.3. Szczelno na przenikanie powietrza.
2.3.1. W budynku mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego, budynku uytecznoci publicznej, a take
w budynku produkcyjnym przegrody zewntrzne nieprzezroczyste, zcza midzy przegrodami i czciami
przegrd oraz poczenia okien z ocieami naley projektowa i wykonywa pod ktem osignicia ich
cakowitej szczelnoci na przenikanie powietrza.
2.3.2. W budynku mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego i budynku uytecznoci publicznej
wspczynnik infiltracji powietrza dla otwieranych okien i drzwi balkonowych powinien wynosi nie wicej
ni 0,3 m
3
/(m h daPa
2/3
), z zastrzeeniem 155 ust. 3 i 4 rozporzdzenia.
Zaleca si przeprowadzenie sprawdzenia szczelnoci powietrznej budynku. Wymagana szczelno
wynosi:
1) budynki z wentylacj grawitacyjn - n50 s 3,0 q
1
;

Strona 116 z 119
2) budynki z wentylacj mechaniczn - n50 s 1,5 q
1
.

Zacznik nr 3

STOSOWANE W ROZPORZDZENIU OKRELENIA DOTYCZCE PALNOCI
I ROZPRZESTRZENIANIA OGNIA ORAZ ODPOWIADAJCE IM
EUROPEJSKIE KLASY REAKCJI NA OGIE I KLASY
ODPORNOCI DACHW NA OGIE ZEWNTRZNY
1. Palno wyrobw (materiaw) budowlanych
1.1. Stosowanym w rozporzdzeniu okreleniom: niepalny, niezapalny, trudno zapalny, atwo
zapalny, niekapicy, samogasncy, intensywnie dymicy (z wyczeniem posadzek - w tym
wykadzin podogowych) odpowiadaj klasy reakcji na ogie, zgodnie z Polsk Norm PN-EN
13501-1:2008 Klasyfikacja ogniowa wyrobw budowlanych i elementw budynkw - Cz 1:
Klasyfikacja na podstawie bada reakcji na ogie, podane w kolumnie 2 tabeli 1.
Tabela 1
Okrelenia dotyczce palnoci
stosowane w rozporzdzeniu
Klasy reakcji na ogie
zgodnie z PN-EN 13501-1:2008
Niepalne
A1 ;
A2-s1, d0 ; A2-s2, d0 ; A2-s3, d0 ;
Palne
niezapalne
A2-s1, d1 ; A2-s2, d1 ; A2-s3, d1 ;
A2-s1, d2 ; A2-s2, d2 ; A2-s3, d2 ;
B-s1, d0; B-s2, d0; B-s3, d0;
B-s1, d1; B-s2, d1; B-s3, d1;
B-s1, d2; B-s2, d2; B-s3, d2;
trudno zapalne
C-s1, d0 ; C-s2, d0 ; C-s3, d0 ;
C-s1, d1 ; C-s2, d1 ; C-s3, d1 ;
C-s1, d2 ; C-s2, d2 ; C-s3, d2 ;
D-s1, d0 ; D-s1, d1 ; D-s1, d2 ;
atwo zapalne
D-s2, d0 ; D-s3, d0 ;
D-s2, d1 ; D-s3, d1 ;
D-s2, d2 ; D-s3, d2 ;
E-d2 ; E ;
F
Niekapice
A1 ;
A2-s1, d0 ; A2-s2, d0 ; A2-s3, d0 ;
B-s1, d0 ; B-s2, d0 ; B-s3, d0 ;
C-s1, d0 ; C-s2, d0 ; C-s3, d0 ;
D-s1, d0 ; D-s2, d0 ; D-s3, d0 ;
Samogasnce co najmniej E

Strona 117 z 119
Intensywnie dymice
A2-s3, d0 ; A2-s3, d1 ; A2-s3, d2 ;
B-s3, d0 ; B-s3, d1 ; B-s3, d2 ;
C-s3, d0 ; C-s3, d1 ; C-s3, d2 ;
D-s3, d0 ; D-s3, d1 ; D-s3, d2 ;
E-d2 ; E ;
F

1.2. Stosowanym w rozporzdzeniu okreleniom: niepalny, niezapalny, trudno zapalny, intensywnie
dymicy dotyczcym posadzek (w tym wykadzin podogowych) odpowiadaj klasy reakcji na ogie,
zgodnie z Polsk Norm PN-EN 13501-1:2008 Klasyfikacja ogniowa wyrobw budowlanych i
elementw budynkw - Cz 1: Klasyfikacja na podstawie bada reakcji na ogie, podane w
kolumnie 2 tabeli 2.

Tabela 2
Okrelenia dotyczce palnoci
stosowane w rozporzdzeniu
Klasy reakcji na ogie
zgodnie z PN-EN 13501-1:2008
Niepalne A1
fl
; A2
fl
-s1 ; A2
fl
-s2
Trudno zapalne B
fl
-s1 ; B
fl
-s2 ; C
fl
-s1 ; C
fl
-s2
atwo zapalne D
fl
-s1 ; D
fl
-s2 ; E
fl
; F
fl

Intensywnie dymice A2
fl
-s2 ; B
fl
-s2 ; C
fl
-s2 ; D
fl
-s2 ; E
fl
; F
fl

Uwaga: Stosowane w punktach 1.1. i 1.2. okrelenia odnosz si take do wyrobw (materiaw)
budowlanych uznanych za speniajce wymagania w zakresie reakcji na ogie, bez potrzeby
prowadzenia bada, ktrych wykazy zawarte s w decyzjach Komisji Europejskiej publikowanych
w Dzienniku Oficjalnym Unii Europejskiej.

2. Rozprzestrzenianie ognia przez elementy budynku z wyczeniem cian zewntrznych przy dziaaniu
ognia z zewntrz budynku
2.1. Nierozprzestrzeniajcym ognia elementom budynku odpowiadaj elementy:
wykonane z wyrobw klasy reakcji na ogie: A1 ; A2-s1, d0 A2-s2, d0 ; A2-s3, d0 ; B-s1, d0 ;
B-s2, d0 oraz B-s3, d0 ;
stanowice wyrb o klasie reakcji na ogie: A1 ; A2-s1, d0 ; A2-s2, d0 ;
A2-s3, d0 ; B-s1, d0 ; B-s2, d0 oraz B-s3, d0, przy czym warstwa izolacyjna elementw
warstwowych powinna mie klas reakcji na ogie co najmniej E;
2.2. Sabo rozprzestrzeniajcym ogie elementom budynku odpowiadaj elementy:
- wykonane z wyrobw klasy reakcji na ogie: C-s1, d0 ; C-s2, d0 ; C-s3, d0 oraz D-s1, d0 ;
- stanowice wyrb o klasie reakcji na ogie: C-s1, d0 ; C-s2, d0 ; C-s3, d0 oraz D-s1, d0, przy
czym warstwa izolacyjna elementw warstwowych powinna mie klas reakcji na ogie co
najmniej E.
3. Rozprzestrzenianie ognia przez przewody i izolacje cieplne przewodw instalacyjnych stosowanych
wewntrz budynku
Nierozprzestrzeniajcym ognia przewodom wentylacyjnym, wodocigowym, kanalizacyjnym i
grzewczym oraz ich izolacjom cieplnym odpowiadaj:

Strona 118 z 119
- przewody i izolacje wykonane z wyrobw klasy reakcji na ogie:
A1
L
; A2
L
-s1, d0 ; A2
L
-s2, d0 ; A2
L
-s3, d0 ; B
L
-s1, d0 ; B
L
-s2, d0 oraz B
L
-s3, d0 ;
- przewody i izolacje stanowice wyrb o klasie reakcji na ogie wg PN-EN 13501-1:2008:
A1
L
; A2
L
-s1, d0 ; A2
L
-s2, d0 ; A2
L
-s3, d0 ; B
L
-s1, d0 ; B
L
-s2, d0 oraz B
L
-s3, d0 , przy czym
warstwa izolacyjna elementw warstwowych powinna mie klas reakcji na ogie co najmniej E.
4. Rozprzestrzenianie ognia przez przekrycia dachw
4.1. Nierozprzestrzeniajcym ognia przekryciom dachw odpowiadaj przekrycia:
1) klasy B
ROOF
(t1) badane zgodnie z Polsk Norm PN-ENV 1187:2004 Metody bada
oddziaywania ognia zewntrznego na dachy; badanie 1.
2) klasy B
ROOF
, uznane za speniajce wymagania w zakresie odpornoci wyrobw na dziaanie ognia
zewntrznego, bez potrzeby przeprowadzenia bada, ktrych wykazy zawarte s w decyzjach
komisji Europejskiej publikowanych w Dzienniku Urzdowym Unii Europejskiej.
Warunki i kryteria techniczne dla przekry klasy B
ROOF
(t1), o ktrych mowa w pkt 1 podano w tabeli 3.
Tabela 3
Grupy kryteriw Warunki i kryteria dla klasy B
ROOF
(t1)
(konieczne spenienie wszystkich
wymienionych poniej)
Grupa a
powierzchniowe
rozprzestrzenianie
ognia
zasig zniszczenia (na zewntrz i wewntrz dachu) w gr dachu < 0,70 m
zasig zniszczenia (na zewntrz i wewntrz dachu) w d dachu < 0,60 m
maksymalny zasig zniszczenia na skutek spalania (na zewntrz i wewntrz
dachu)
< 0,80 m
brak palcych si materiaw (kropli lub odpadw staych) spadajcych od strony
eksponowanej
boczny zasig ognia nie osiga krawdzi mierzonej strefy (pasa)
maksymalny zasig (promie) zniszczenia na dachach paskich (na zewntrz i
wewntrz dachu) <0,20 m
Grupa b
penetracja ognia
do wewntrz
budynku
brak palcych si lub arzcych si czstek penetrujcych konstrukcj dachu
brak pojedynczych otworw przelotowych o powierzchni > 25 mm
2
suma powierzchni wszystkich otworw przelotowych < 4500 mm
2

brak wewntrznego spalania w postaci arzenia

4.2. Przekrycia dachw speniajce kryteria grupy b i nie speniajce jednego lub wicej kryteriw grupy a
klasyfikuje si jako sabo rozprzestrzeniajce ogie.

4.3. Przekrycia dachw klasy F
ROOF
(t1) klasyfikuje si jako przekrycia silnie rozprzestrzeniajce ogie.

Strona 119 z 119
Rozporzdzenie Ministra Infrastruktury z dnia 17 grudnia 2008 r. w sprawie zmiany rozporzdzenia
zmieniajcego rozporzdzenie w sprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada
budynki i ich usytuowanie:

1.W rozporzdzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008 r. zmieniajcym rozporzdzenie w
sprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 201,
poz. 1238) po 1 dodaje si 1a w brzmieniu:
1a. Do budynkw, wobec ktrych przed dniem wejcia w ycie niniejszego rozporzdzenia zostaa
wydana decyzja o pozwoleniu na budow lub odrbna decyzja o zatwierdzeniu projektu budowlanego lub
zosta zoony wniosek o wydanie takich decyzji, stosuje si przepisy dotychczasowe.".
2. Rozporzdzenie wchodzi w ycie z dniem 1 stycznia 2009 r.

Rozporzdzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 marca 2009 r. zmieniajce rozporzdzenie w
sprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada budynki i ich usytuowanie:

1a. Do budynkw, wobec ktrych przed dniem wejcia w ycie niniejszego rozporzdzenia zostaa
wydana decyzja o pozwoleniu na budow lub odrbna decyzja o zatwierdzeniu projektu budowlanego lub
zosta zoony wniosek o wydanie takich decyzji, stosuje si przepisy dotychczasowe.
2. Przepisw rozporzdzenia, nie stosuje si, jeeli przed dniem jego wejcia w ycie:
1) zosta zoony wniosek o pozwolenie na budow lub odrbny wniosek o zatwierdzenie projektu
budowlanego i wnioski te zostay opracowane na podstawie dotychczasowych przepisw;
2) zostao dokonane zgoszenie budowy lub wykonania robt budowlanych w przypadku, gdy nie jest
wymagane uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budow.

Rozporzdzenie Ministra Infrastruktury z dnia 10 grudnia 2010 r. zmieniajce rozporzdzenie w
sprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada budynki i ich usytuowanie.

1.W rozporzdzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunkw tech-
nicznych, jakim powinny odpowiada budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690, z
pn. zm.3)) zacznik nr 1 otrzymuje brzmienie okrelone w zaczniku do niniejszego
rozporzdzenia.
2. Jeeli przed dniem wejcia w ycie niniejszego rozporzdzenia:
zosta zoony wniosek o pozwolenie na budow lub odrbny wniosek o zatwierdzenie
projektu budowlanego i wnioski te zostay opracowane na podstawie dotychczasowych
przepisw,
zostao dokonane zgoszenie budowy lub wykonania robt budowlanych w przypadku, gdy nie
jest wymagane uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budow
stosuje si przepisy dotychczasowe.
3. Rozporzdzenie wchodzi w ycie po upywie 3 miesicy od dnia ogoszenia.

Warunki Techniczne Budynki 2013-02-23

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Warunki Techniczne Budynki 2013-02-23

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Rozporzdzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r.

w sprawie warunkw technicznych,

You might also like