Professional Documents
Culture Documents
Lêi më ®Çu
1
§Ò ¸n KTCT
dông quy luËt sÏ quy ®Þnh tÝnh chÊt tiªu cùc hay tÝch cùc
mµ viÖc vËn dông nã sÏ mang l¹i cho x· héi,v× vËy nghiªn
cøu ®Ó cã thÓ ¸p dông quy luËt gi¸ trÞ mét c¸ch khoa häc
hiÖu qu¶ tËn dông mét c¸ch tèi u nhÊt nh÷ng u ®iÓm cña
nã khi tham gia vµo nÒn kinh tÕ ®Êt níc chÝnh lµ môc
®Ých cña em khi chän ®Ò tµi nµy – víi vai trß lµ mét
thµnh viªn t¬ng lai cña nÒn kinh tÕ viÖt nam.
VÒ mÆt lý thuyÕt , quy luËt gi¸ trÞ ®îc ph¸t biÓu nh sau :
“s¶n xuÊt trao ®æi hµng ho¸ ph¶i dùa trªn c¬ së lîng gi¸
trÞ hµng ho¸ hay thêi gian lao ®éng cÇn thiÕt “. Trªn thùc
tÕ th× quy luËt gi¸ trÞ mang ý nghÜa ®Æc biÖt quan
träng do mang c¸c tÝnh chÊt sau :
+ §iÒu tiÕt vµ lu th«ng hµng ho¸: trong s¶n xuÊt quy luËt
gi¸ trÞ ®iÒu tiÕt viÖc ph©n phèi t liÖu s¶n xuÊt vµ søc
lao ®éng gia c¸c ngµnh s¶n xuÊt th«ng qua sù biÕn ®éng
cña gi¸ c¶ hµng ho¸
+ KÝch thÝch lùc lîng s¶n xuÊt ph¸t triÓn :ngêi s¶n xuÊt
muèn ®øng v÷ng ph¶i liªn tôc ®æi míi kü thô©t v× kü
thuËt tiªn tiÕn th× gi¸ trÞ c¸ biÖt cña hµng ho¸ sÏ thÊp
h¬n gi¸ trÞ x· héi cña hµng ho¸ nh vËy ngêi s¶n xuÊt míi
cã l·i nhÊt
+ Thùc hiÖn sù b×nh tuyÓn tù nhiªn :sù t¸c ®éng cña quy
luËt gi¸ trÞ bªn c¹nh nh÷ng tÝch cùc kÓ trªn cßn dÉn ®Õn
sù ph©n ho¸ giµu nghÌo gi÷a nh÷ng ngêi s¶n xuÊt hµng
ho¸ nhÊt lµ nh÷ng ngêi s¶n xuÊt nhá
V× nÒn kinh tÕ ViÖt Nam cung ®îc x©y dùng trªn c¬ së
cña quy luËt gi¸ trÞ nªn tÊt yÕu c¸c khÝa c¹nh cña nÒn
2
§Ò ¸n KTCT
kinh tÕ còng mang d¸ng dÊp cña nh÷ng ®¹c ®iÓm trªn
vµ dï ®îc thÓ hiÖn trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp nã còng nãi lªn
®îc mét phÇn nµo ®ã thùc tr¹ng cña qu¸ tr×nh vËn
dông ,thÊy ®îc nh÷ng u khuyÕt ®iÓm ®Ó tõ ®ã cã
nh÷ng ph¬ng ph¸p kh¾c phôc ,nh»m ®¹t ®îc nhng hiÖu
qu¶ tèt h¬n trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn
"Quy luËt gi¸ trÞ vµ sù vËn dông quy luËt gi¸
trÞ ë ViÖt Nam"
Trªn ®©y lµ tÊt c¶ nh÷ng vÊn ®Ò mµ em sÏ tËp
trung nghiªn cøu trong bµi viÕt cña m×nh, nh÷ng néi
dung ®ã sÏ ®îc ®Ò cËp trong hai ch¬ng bao gåm :
+Ch¬ng I: lý luËn chung vÒ quy luËt gi¸ trÞ
+Ch¬ng II: thùc tÕ vÊn ®Ò ®ã ë ViÖt Nam
Cuèi cïng em xin c¸m ¬n thÇy gi¸o ®· ra ®Ò tµi vµ ®· h-
íng dÉn cho em nghiªn cøu ®Ò tµI nµy mét c¸ch khoa häc
vµ nghiªm tóc. Tuy nhiªn ®©y lµ mét ®Ò tµi hÕt søc bao
qu¸t vµ tæng hîp nhiÒu kiÕn thøc v× vËy bµ viÕt cña em
kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt vµ h¹n chÕ .Em rÊt
mong cã ®îc sù chØ b¶o vµ gióp ®ì cña thÇy c« .Em xin
ch©n thµnh c¸m ¬n .
3
§Ò ¸n KTCT
4
§Ò ¸n KTCT
CH¦¥NG I:
1.1 TÝNH TÊT YÕU KH¸CH QUAN VÒ QUY LUËT NGI¸ TRÞ
5
§Ò ¸n KTCT
quy luËt gi¸ trÞ v× thÕ nãi quy luËt gi¸ trÞ cã ¶nh hëng
s©u s¾c tíi nÒn kinh tÕ lµ hoµn toµn phï hîp mang tÝnh
tÊt yÕu.
H¬n thÕ n÷a viÖc vËn dông c¸c ph¬ng ph¸p vµ chuÈn
mùc dùa trªn c¬ së quy luËt gi¸ trÞ trong viÖc tÝnh to¸n
hao phÝ lao ®éng x· héi cÇn thiÕt ta cã thÓ ®Þnh híng ®-
îc c¸c kÕ ho¹ch kinh tÕ quèc d©n .Nhê ®ã mµ ta cã thÓ
ph©n tÝch vµ cã ®îc nh÷ng bíc ®i cô thÓ cho nÒn kinh
tÕ trong c¸c thêi kú tiÕp theo
6
§Ò ¸n KTCT
7
§Ò ¸n KTCT
8
§Ò ¸n KTCT
( ®Æc biÖt lµ ë giai ®o¹n tríc khi ®a hµng ho¸ ra thÞ tr-
êng ) ®Ó chi phÝ c¸ biÖt nhá h¬n hoÆc bµng chi phÝ x·
héi trung b×nh . Hä cè g¾ng dïng mäi thñ ®o¹n vµ biÖn
ph¸p nh»m b¸n ®îc hµng víi gi¸ cao nhÊt nh»m tèi ®a ho¸
lîi nhuËn .Nh vËy quy luËt gi¸ trÞ t¸c ®éng tíi ngêi b¸n
theo híng thóc ®Èy hä n©ng cao gi¸ thÞ trêng lªn vµ “
gi¸ c¶ lµ h×nh thøc biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña gi¸ trÞ . GÝa
trÞ lµ quy luËt cña gi¸ c¶ . GÝa c¶ còng lµ ph¬ng thøc vËn
®éng cña quy luËt gi¸ trÞ cã nghÜa lµ quy luËt gi¸ trÞ
th«ng qua sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶ ®Ó t¸c ®éng ®Õn
nÒn kinh tÕ, do vËy gi¸ c¶ lµ c¬ chÕ chñ yÕu ®Ó vËn
dông quy luËt gi¸ trÞ “(4)
Nh÷ng quan ®IÓm trªn ®Òu cho thÊytÇm quan träng cña
quy luËt gia trÞ vµ tÊt c¶ ®Òu xuÊt ph¸t tõ häc thuyÕt cña
Mac xit :c¬ chÕ thÞ trêng lµ c¬ chÕ tù vËn ®éng cña hÖ
thèng quy luËt tríc hÕt lµ quy luËt gi¸ trÞ ®ã lµ sù kh¸c
nhau gi÷ahäc thuyÕt kinh tÕ mac víi kinh tÕ ho¹ hiÖn
®¹i .Kinh tÕ häc ph¬ng t©y qu¸ ®Ò cao quy luËt cung
cÇu hä
(2) (3) Bµi viÕt “nh÷ng ®Æc trng chñ yÕu cña c¬ chÕ thÞ
trêng TB CN “cña PTS NguyÔn V¨n Ký – “mét sè lý luËn
vÒ KTCT vµ thùc tÕ kinh tÕViÖtNam“Tr29HäcviÖn chÝnh
trÞ quèc gia 1995(4) “Vai trß qu¶n lý nhµ níc vÒ gi¸ trong
nÒn KTTTníc ta “ Tr9 cña PGS.PTS. TrÇn Hëu Thù_ NXB
chÝnh trÞ quèc gia 1994
9
§Ò ¸n KTCT
coi quy luËt cung cÇu lµ quy luËt t¹o thÕ c©n b»ng s¶n
xuÊt , chi phèi quyÕt ®Þnh gi¸ cßn A.Smith l¹i qu¸ ®Ò
cao tÝnh tù do ,trËt tù tù nhiªn kh«ng thÊy quy luËt gi¸ trÞ
lµ trung t©m cña c¬ chÕ thÞ trêng ngîc l¹i Mac quan
niÖm quy luËt cung cÇu kh«ng quyÕt ®Þnh vÒ gi¸ trÞ vµ
gi¸ c¶ hµng ho¸ ®îc .Mac chøng minh r»ng ngay c¶ khi
cung cÇu c©n b»ng nhau gi¸ vÉn biÕn ®éng.
MÆt kh¸c còng theo Mac quy luËt gi¸ trÞ lµ quy luËt cña
kinh tÕ hµng ho¸ nªn quy luËt gi¶ trÞ vÉn tån t¹i trong chñ
nghÜa x· héi v× ë ®ã vÉn tån t¹i kinh tÕ hµng ho¸ . XÐt
theo gãc ®é ®ã quy luËt gi¸ trÞ lµ mét quy luËt chung tån
t¹i trong nhiÒu ph¬ng thøc .V× lµ quy luËt trung, quy luËt
gi¸ trÞ díi chñ nghÜa x· héi còng sÏ cã nh÷ng néi dung
chung gièng víi c¸c quy luËt gi¸ trÞ trong trong c¸c ph¬ng
thøc s¶n xuÊt tríc nã . §ång thêi phÐp biÖn chøng vÒ c¸i
riªng lµ c¸i toµn thÓ ,c¸i chung lµ c¸i bé phËn , c¸i chung
n»m trong c¸i riªng l¹i cho phÐp kh¼ng ®Þnh r»ng quy
luËt gi¸ trÞ díi chñ nghÜa x· h«Þ l¹i lµ mét toµn thÓ võa
chøa ®ùng nh÷ng néi dung chung gièng nhau cña c¸c
quy luËt tríc nã võa chøa ®ùng c¶ nh÷ng néi dung riªng
ph¶n ¸nh b¶n chÊt cña quan hÖ s¶n xuÊt x· héi chñ
nghÜa. Nh vËy râ rµng quy luËt gi¸ trÞ tån t¹i trong chñ
nghÜa x· héi
Kh«ng ph¶i lµ sù t¸i hiÖn nguyªn vÑn cña quy luËt gi¸ trÞ
tríc ®ã mµ lµ mét quy luËt kh¸c , quy luËt gi¸ trÞ cña kinh
tÕ hµng ho¸ x· héi chñ nghÜa ,quy luËt cña chñ nghÜa x·
héi – giai ®o¹n ®Çu cña chñ nghÜa céng s¶n.
10
§Ò ¸n KTCT
11
§Ò ¸n KTCT
sinh m©u thu©n gi¸ c¶ hµng ho¸ trong níc víi hµng ho¸
c¸c níc thµnh viªn .VÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt ®Ó ph¸t triÓn
s¶n xuÊt hµng ho¸ níc ta nh»m ®¸p øng quan hÖ ph©n
c«ng hîp t¸c quèc tÕ nµy lµ ph¶i quy ho¹ch l¹i ,s¶n xuÊt kÕ
ho¹ch ho¸ chÆt chÏ, tËp trung vµo nhng träng ®IÓm ®Ó
t¹o nguån hµng tham gia vµo sù ph©n c«ng vµ gi¶I quyÕt
nhu cÇu trong níc . Sù hîp t¸c vÒ mÆt kÕ ho¹ch do vËy cã
tÇm quan träng ®Æc biÖt trong sù ph¸t triÓn kinh tÕ
hµng ho¸ á níc ta:
”Ph¸t huy t¸c dông cña quy luËt gi¸ trÞ trong kinh tÕ x· héi
chñ nghÜa, h¹n chÕ t¸c ®éng cña c¸c quy luËt gi¸ trÞ
trong kinh tÕ kh«ng x· héi chñ nghÜa lµ yªu cÇu cña
chÝnh s¸ch gi¸ c¶ vµ qu¶n lý thÞ trêng ë níc ta trong thêi
kú qu¸ ®é “ (5)
§¶ng ta còng chØ râ : trong thêi kú tiÕn lªn x· hé chñ
nghÜa do tån t¹i ba lo¹i quan hÖ s¶n xuÊt hµng ho¸ nªn
quy luËt gi¸ trÞ tån t¹i trong c¶ ba lo¹i h×nh s¶n xuÊt ®ã ,
tuy nhiªn c¸ch thøc biÓu hiÖn l¹i kh¸c nhau ,trong s¶n
xuÊt hµng ho¸ gi¶n ®¬n quy luËt gi¸ trÞ cã yªu cÇu lµ b¶o
®¶m lîi Ých c¸ nh©n ngêi lao ®äng riªng biÖt ,trong s¶n
xuÊt hµng ho¸ t b¶n chñ nghÜa quy luËt gi¸ trÞ cã yªu cÇu
mang l¹i gi¸ trÞ thÆng d cµng nhiÒu cµng tèt cho nhµ t
b¶n . Trong s¶n xuÊt hµng ho¸ x· héi chñ nghÜa quy luËt
gi¸ trÞ b¶o ®¶m sù thèng nhÊt hµi hoµ gi÷a c¸c loùi Ých
x· héi , lîi Ých tËp thÓ vµ lîi Ých ngêi lao ®éng lµm chñ ·
héi . G¾n liÒn víi cuéc ®Êu tranh gi÷a ba lo¹i h×nh s¶n
xuÊt hµng ho¸ cã cuéc ®Êu tranh gi÷a c¸c quy luËt gi¸ trÞ
12
§Ò ¸n KTCT
(5) (6) BµI “vai trß qu¶n lý cña nhµ níc vÒ gi¸ trong nÒn
KTTT ë níc ta “Tr57 cña PGS.PTS. TrÇnHËu Th NXBchÝnh
trÞ quèc gia 1994
quy luËt gi¸ trÞ trong c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh«ng x· héi
chñ nghÜa thÓ hiÖn ë viÖc mét sè xÝ nghiÖp ch¹y theo
gi¸ c¶ thÞ trêng kh«ng tæ chøc , b¸n s¶n phÈm cña m×nh
víi gi¸ cao h¬n gi¸ quy ®Þnh ®Ó thu vÒ chªnh lÖch gi¸
,cho lîi Ých riªng cña xÝ nghiÖp”(6)
§iÒu ®ã cho thÊy §¶ng vµ nhµ níc ®· ®¸nh gi¸ ®îc toµn
bé tÇm quan träng cña quy luËt gi¸ trÞ trong nÒn kinh tÕ
cña níc ta hiÖn nay
2.3 KINH NGHIÖM CñA MéT Sè níc vÒ viÖc vËn dông quy
13
§Ò ¸n KTCT
ho¸ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ vµ còng lµ quèc gia ®Çu tiªn
hiÓu râ vµ ¸p dôngquy luËt gi¸ trÞ vµo nÒn s¶n xuÊt , tuy
kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai sãt nhng còng ®· ®Ó l¹i
nhiÒu dÊu Ên trong nÒn kinh tÕ níc Nga nãi riªng vµ nÒn
kinh tÕ thÕ giíi nãi chung
Sau c¸ch m¹ng th¸ng mêi Nga thµnh c«ng ,chÝnh quyÒn
x« viÕt ®· tranh thñ gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò cô thÓ
,cÊp b¸ch, cñng cè chÝnh quyÒn cña giai cÊp v« s¶n ,®Æt
nÒn mãng cho viÖc x©y dùng nÒn kinh tÕ x· héi chñ
nghÜa.§Ó lµm ®îc ®iÒu ®ã nhÊt thiÕt ph¶i t×m ra con
®êng ®æi míi quy c¸ch cña nÒn kinh tÕ Nga lóc bÊy giê,
vµ §¶ng Céng S¶n ®· chØ ra :híng ®i ®óng ®¾n vµ cÊn
thiÕt lóc nµy lµ ph¸t triÓn mét nÒn kinh tÕ hµng ho¸ theo
®Þnh híng x· héi chñ nghÜa nh thÕ còng cã nghÜa lµ ph¸t
triÓn mét nÒn kinh tÕ tu©n thñ theo nh÷ng quy luËt kinh
tÕ x· héi chñ nghÜa mµ dÉn ®Çu lµ quy luËt gi¸ trÞ
Trong thêi kú chiÕn tranh viÖc bao cÊp quy ®Þnh gi¸ ®·
®ãng gãp mét vÞ trÝ quan träng trong viÖc chiÕn th¾ng
vµ x©y dùng mét nÒn kinh tÕ tù lùc tù cêng vµ ph¸t triÓn
cña Liªn X«.§Ó ®¶m b¶o sù thèng nhÊt gi÷a lîi Ých cña c¶
x· héi ,cña mçi tËp thÓ vµ cña tõng c¸ nh©n Liªn X« ®·
tiÕn hµnh x©y dùng mét nÒn kinh tÕ dùa trªn nÒn t¶ng
cña m« h×nh hîp t¸c ho¸ : mäi ngêi cïng lµm viÖc vµ cïng
hëng thô thµnh qu¶ ®¹t ®îc, nãi c¸ch kh¸c t liÖu s¶n xuÊt
®îc n¾m gi÷ chung bëi mäi thµnh viªn tham gia vµo qu¸
tr×nh s¶n xuÊtvµ gi¸ c¶ lµ do nhµ níc quyÕt ®Þnh Òn
kinh tÕ níc Nga lóc nµy trë thµnh nÒn kinh tÕ c¹nh tranh
14
§Ò ¸n KTCT
hoµn h¶o , sù ph¸t triÓn chñ yÕu dùa vµo sù nç lùc chñ
quan cña nh©n d©n Liªn X« trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp
ho¸ x· héi chñ nghÜa .Vµ kÕt qu¶ lµ : “cho ®Õn n¨m 1940
gi¸ trÞ tæng s¶n lîng c«ng nghiÖp cña Liªn X« ®· gÊp 7,7
lÇn so víi n¨m 1923 ,nhÞp ®é t¨ng hµng n¨m lµ14% . §Õn
lóc ®ã lÞch sö thÕ giíi cha biÕt ®Õn nhÞp ®é ph¸t triÓn
nµo nh vËy . Trong c¬ cÊu c«ng n«ng nghiÖp, s¶n lîng
c«ng nghiÖp ®· chiÕm 77,4% , s¶n lîng c«ng nghiÖp Liªn
X« chiÕm 10% s¶n lîng c«ng nghiÖp thÕ giíi “(8)
Sau khi ph¸t xÝt §øc tÊn c«ng Liªn X« toµn bé nÒn kinh tÕ
chuyÓn sang phôc vô chiÕn tranh , trong thêi gian nµy tuy
c«ng n«ng nghiÖp cã phÇn gi¶m sót nhng vÉn ®¶m b¶o
cho níc Nga hoµn thµnh cuéc chiÕn b¶o vÖ tæ quèc vµ
sau bèn n¨m chiÕn tranh nÒn kinh tÕ Liªn X« bÞ tµn ph¸
rÊt nÆng nÒ , nhµ níc céng s¶n vµ nh©n d©n Nga quyÕt
®Þnh kh«i phôc vµ æn ®Þnh l¹i nÒn kinh tÕ. §Æc biÖt chó
träng ®Õn vÊn ®Ò gi¸ c¶ vµ tiÒn tÖ lµ nh÷ng khÝa c¹nh
quan träng cña quy luËt kinh tÕ x· héi chñ nghÜa ( quy
luËt gi¸ trÞ ) ®Ó kh¾c phôc viÖc ®ång róp ®ang mÊt gi¸
vµ gi¸ c¶ hµng ho¸ biÕn ®éng sau chiÕn tranh n¨m 1947
c¶i c¸ch tÒn tÖ ®îc thùc hiÖn (1 róp míi ¨n 10 róp cò ) do
®ã søc mua cña ®èng róp ®îc n©ng lªn vµ b×nh æn ®îc
15
§Ò ¸n KTCT
thÞ trêng gi¸ c¶.” Sau bao nhiªu nç lùc tÝnh ®Õn n¨m
1955 thu nhËp quèc ®©n t¨ng gÊp 17 lÇn so víi n¨m 1913
, tiÒn l¬ng thùc tÕ t¨ng lªn 4 lÇn , ®êi sèng cña nh©n
d©n ®îc c¶i thiÖn râ rÖt “(9).
Tuy nhiªn bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu , Liªn x« còng ph¹m
ph¶i nh÷ng sai lÇm ®¸ng tiÕc ,do c¸c nhµ l·nh ®¹o kh«ng
nhanh nh¹y n¾m b¾t thêi cuéc dÉn ®Õn hiÓu sai vµ ¸p
dông sai nh÷ng néi dung cña quy luËt gi¸ trÞ vµ kÐo theo
kÕt qu¶ cuèi cïng lµ sù sôp ®æ cña cêng quèc thø hai trªn
thÕ giíi .
Sau khi thÞ trêng Liªn X« cò vµ c¸c níc §«ng ¢u tan r·
,ViÖt Nam ®· chuyÓn híng bu«n b¸n sang c¸c níc Ch©u ¸ ,
®Ó cã ®îc mèi quan hÖ l©u dµi vµ bÒn chÆt th× c¶ hai
phÝa ph¶i hiÓu râ vÒ nhau ,chÝnh v× vËy trong ph¹m vi
bµi viÕt ngµy h«m nay em xin ®îc ®Ò cËp ®Õn qu¸
tr×nh ph¸t triÓn cña mét sè níc ch©u ¸ , ®Æc biÖt lµ 3 n-
íc : Nam TriÒu Tiªn ,NhËt B¶n , Singgapo ba “con rång
ch©u ¸”, ®Ó tõ ®ã thÊy ®îc nh÷ng thµnh c«ng cña hä ®·
®¹t ®îc nh thÕ nµo , liÖu nh÷ng kinh nghiÖm cña hä cã
phï hîp víi t×nh h×nh kinh tÕ x· héi ViÖt Nam hay kh«ng ?
16
§Ò ¸n KTCT
®Þnh híng t b¶n chñ nghÜa t¹o nªn mét nÒn kinh tÕ hµng
hãa dùa trªn chÕ ®é t h÷u vÒ t liÖu s¶n xuÊt .
Cho ®Õn khi §¹i chiÕn thÕ giíi II kÕt thóc Nam TrØÒu Tiªn
vÉn cßn lµ thuéc ®Þa cña NhËt B¶n vµ nÒn kinh tÕ bÞ ph¸
huû nÆng nÒ trong chiÕn tranh ®Õn møc khã cã thÓ gîng
dËy ®îc . Nhng nÒn t¶ng c¬ b¶n cña nÒn kinh tÕ thÞ tr-
êng lµ khu vùc kinh tÕ t nh©n vµ nh÷ng quan hÖ hµng
ho¸ tiÒn tÖ trong khu vùc s¶n xuÊt ®· xuÊt hiÖn tríc ®ã ,
khi thùc d©n NhËt B¶n x©m chiÕm thuéc ®Þa vïng nµy .
ë Nam TriÒu Tiªn : “cho ®Õn thÕ kû 19 , 84% nÒn kinh tÕ
TriÒu Tiªn vÉn cßn n»m ë khu vùc n«ng nghiÖp vµ l©m
nghiÖp l¹c hËu vµ quan hÖ s¶n xuÊt chñ ®¹o ë n«ng th«n
lµ chñ nghÜa phong kiÕn trong ®ã d©n c chñ yÕu lµ hai
thµnh phÇn mét bªn lµ ®Þa chñ cïng víi c¸c gia ®×nh quý
téc trong v¬ng triÒu víi bªn kia lµ t¸ ®iÒn . Ph¬ng thøc
bãc lét chñ yÕu lµ ph¸t canh thu t« .kh¸i niÖm tiÒn c«ng
cßn xa l¹ víi c¸c triÒu ®¹i TriÒu Tiªn cho ®Õn khi NhËt ¸p
®Æt ¸ch thèng trÞ cña hä vµo n¨m 1910. ”(11)
ChÝnh s¸ch thùc d©n ho¸ cña NhËt B¶n ®· ®Æt dÊu
chÊm hÕt cho triÒu ®¹i phong kiÕn YI vèn suy tµn tõ
nhiÒu n¨m tríc ®ã . Cïng víi viÖc ®a kh¸I niÖm ®Êt ®ai
lµ hµngho¸ NhËt cßn ®em ®Õn cho ngêi TriÒu Tiªn biÕt
®Õn kh¸I niÖm tiÒn l¬ng
17
§Ò ¸n KTCT
18
§Ò ¸n KTCT
TriÒu Tiªn , gÇn 96% gi¸ trÞ s¶n lîng c«ng nghiÖp chÕ
biÕn do khu vùc kinh tÕ t nh©n ®¶m nhiÖm “(12) . ThÕ
nhng bªn c¹nh nh÷ng thµnh qu¶ ®¹t ®îc nÒn kinh tÕ cña
Nam TriÒu Tiªn còng vÉn cßn nh÷ng mÆt tån t¹i ®ã lµ sù
gia t¨ng cña nh÷ng bÊt ®ång x· héi hè s©u ng¨n c¸ch
gi÷a giµu vµ nghÌo ngµy cµng t¨ng tû lÖ thÊt nghiÖp cao ,
« nhiÔm m«i trêng . Tån t¹i nh÷ng hËu qu¶ ®ã lµ do níc
nµy ®· ¸p dông quy luËt gi¸ trÞ theo ®Þnh híng t b¶n chñ
nghÜa : kh«ng kÕt hîp lîi Ých t nh©n víi lîi Ých tËp thÓ vµ
lîi Ých x· héi
NÒn kinh tÕ thø hai cÇn nghiªn cøu lµ nÒn kinh tÕ cña
®Êt níc NhËt B¶n . Cã thÓ nãi nÌn kinh tÕ NhËt B¶n lµ kÕt
qu¶ cña nh÷ng bíc nh¶y thÇn kú : phôc hng Minh TrÞ b¾t
®Çu vµo n¨m 1896 chuyÓn tõ chÝnh phñ Tokugaoa sang
mét chÕ ®é hiÖn ®¹i ho¸ víi víi mét môc tiªu chÝnh s¸ch
râ rµng . Rót kinh nghiÖm 250 n¨m khÐp kÝn vµ tù c« lËp
m×nh khiÕn nÒn kinh tÕ tr× trÖ l¹c hËu ®êi sèng thÊp vµ
bÞ c¸c níc kh¸c tiªn tiÕn h¬n ®e do¹ , chÝnh phñ Minh TrÞ
thÊy kh«ng cã c¸ch nµo kh¸c h¬n ®Ó ph¸t Trion ®Êt níc
ngoµI viªc.më cöa chän läc víi thÕ giíi bªn ngoµi , x©y
dùng mét ®Êt níc ,mét nÒn kinh tÕ mét x· héi theo m«
h×nh cña mét x· héi d©n chñ , mét nÒn kinh tÕ thÞ tr-
êng , ®iÒu nµy tÊt nhiªn ph¶i kÐo theo viÑc nÒn kinh tÕ
NhËt ph¶i ho¹t ®äng híng theo nh÷ng quy luËt cña nÒn
kinh tÕ t b¶n chñ nghÜa .Sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai ,
tõ kinh nghiÖm cay ®¾ng mµ NhËt B¶n ph¶i g¸nh chÞu
19
§Ò ¸n KTCT
20
§Ò ¸n KTCT
21
§Ò ¸n KTCT
(13) BµI “nÒn kinh tÕ NHËt B¶n “tr71 s¸ch LÞch sö kinh tÕ
quèc d©n NXBgi¸o dôc-1999
22
§Ò ¸n KTCT
23
§Ò ¸n KTCT
CH¦¥NG II: THùC TR¹NG VIÖC ¸P DôNG QUY LUËT GI¸ TRÞ
VµO NÒN KINH TÕ ë VIÖT NAM
24
§Ò ¸n KTCT
25
§Ò ¸n KTCT
C¶ gi¸ chØ ®¹o cña Nhµ níc vµ gi¸ thÞ trêngtù do ®Òu
kh«ng cã quan hÖ víi gi¸ thÞ trêng thÕ giíi .Tû gi¸ ë khu
vùc ¸p dông Tõ N¡M 1958-1980 vÉn lµ 5.644®/róp (tû gi¸
kÕt to¸n néi bé) .§©y chÝnh lµ c¬ së quan träng ®Ó an
®Þnh toµn bé gi¸ néi ®Þa mµ thùc chÊt lµ sù bao cÊp qua
gi¸ t liÖu s¶n xuÊt.
C¸c quan ®iÓm c¬ b¶n ®Ó chØ ®¹o chÝnh s¸ch gi¸ c¶
trong thêi kú nµy:
1)HÖ th«ng gi¸ trong nÒn kinh tÕ ph¶i ®îc chØ ®¹o tËp
trung ,do Nhµ níc quy ®Þnh vµ ®a vµo cuéc sèng nh
nh÷ng chØ tiªu ph¸p lÖnh cña kÕ ho¹ch Nhµ níc.
2)Gi¸ c¶ ph¶i ®îc an ®Þnh vµ Nhµ níc chñ tr¬ng phÊn
®Êu t¹o ®IÒu kiÖn ®Î h¹ gi¸ .
3)Quan hÖ cung cÇu chØ cã ¶nh hëng ®Õn gi¸ c¶ nh÷ng
hµng ho¸ kh«ng thiÕt yÕu vµ kh«ng cã vÞ trÝ quan träng
trong nÒn kinh tÕ .
4)Gi¸ c¶ ®îc x©y dùng trªn c¬ së lÊ gi¸ thÞ trêng trong n-
íc lµm c¨n cø ,t¸ch rêi hÖ thèng gi¸ quèc tÕ theo chö ch-
¬ng x©y dông hÖ thèng gi¸ ®éc lËp ,tù chñ.
Thùc tiÔn ph¸t Trion kinh tÕ qua mÊy thËp kû qua cho ta
thÊy,khi ®¸nh gi¸ chÝnh s¸ch gi¸ c¶ cÇn ph¶i xem träng
hai yÕu tè :
Mét lµ m« h×nh c¬ chÕ kinh tÕ vµ qu¶n ký kinh tÕ kiÓu
cò víi nh÷ng ®Æc trng c¬ b¶n cña no liªn quan mËt thiÕt
®Õn c¸c chÝnh s¸ch, ®Õn sù h×nh thµnh gi¸ c¶ trong
h¬n hai thËp kû .
26
§Ò ¸n KTCT
Hai lµ thùc tiÔn vËn hµnh chÝnh s¸ch gi¸ c¶ ,nhÊt lµ trong
thêi kú 1964-1975.
Yõu tè thø nhÊt ®· quyÕt ®Þnh tÝnh kÕ ho¹ch cao®é
,tÝnh tËp trung ,ph¸p lÖnh cña chÝnh s¸ch gi¸ c¶.YÕu tè
thø hai cã t¸c ®éng næi bËt yªu cÇu æn ®Þnh l©u dµ i
hÖ thènggi¸.
Song ,®iÒu ®¸ng chó ý lµ tõ nh÷ng n¨m 1975 ,sau ngµy
miÒn Nam ®îc gi¶i phãng ,cïng víi qu¸ tr×nh thèng nhÊt
®Êt níc vÒ chÝnh trÞ vµ qu©n sù ,viÖc thèng nhÊt vÒ thÓ
chÕ kinh tÕ còng ®îc xóc tiÕn vµ ®îc kh¶ng ®Þnh trong
NghÞ quyÕt §¹i héi §¶ng lÇnIV th¸ng 12n¨m 1976 .Qu¸
tr×nh thèng nhÊt vÒ thÓ chÕ kinh tÕ trong c¶ níc ,trªn
thùc tÕ lµ sù dËp khu«n gÇn nh toµn bé thÓ chÕ kinh tÕ
®· tån t¹i tríc ®ã ë miÒnB¾c .§Ó thùc hiÖn ®îc thÓ chÕ
kinh tÕ thèng nhÊt ®ã ,®ßi hëi ph¶I tiÕn hµnh ë miÒn
Nam c¸c cuéc c¶I t¹o c«ng th¬ng nghiÖp t b¶n t doanh víi
quy m« réng kh¾p nh»m quèc h÷u ho¸ c¸c c¬ së c«ng th-
¬ng nghiÖp t nh©n ,xo¸ bá t th¬ng tæ chøc l¹i thÞ trêng
theo híng quèc doanh ,hîp t¸c x· vµ tæ hîp ,tiÕn hµnh hîp
t¸c x¸ n«ng nghiÖp víi møc ®é kh¸c nhau .
Nh vËy ,lÞch sö ph¸t TriÓn kinh tÕ níc ta mét lÇn n÷a
l¹i lÆp l¹i thêi kú tr× trÖ ,b¶o thñ .Sù thèng nhÊt ®Êt n-
íc ,®¸ng lÏ ph¶I më ra mét thêi kú míi ,ph¸t huy cao ®é
c¸c ®éng lôc nÒn kinh tÕ hµng ho¸ vµ lµm cho chóng trë
thµnh ®ßn b¶y m¹nh mÔ thóc ®¶y nÒn kinh tÕ ®I lªn
.Song thùc tÕ ®· kh«ng diÔn ra nh vËy .Trong thêi kú
1976-1980,khi chiÕn tranh ®· chÊm døt ,c¶ níc chuyÓn
27
§Ò ¸n KTCT
28
§Ò ¸n KTCT
chªnh lÖch gi¸ ,st¨ng thªm nguån thu cho ng©n s¸ch ®Þa
ph¬ng .§Ó b¶o vÖ lîi Ých côc bé ,chÝnh quyÒn ®Þa ph-
¬ng ®· sö dông c¸c biÖn ph¸p hµnh chÝnh nh»m “ng¨n
s«ng ,cÊm chî “ ,chia c¾t thÞ trêng theo ®Þa giíi hµnh
chÝnh ,lµm cho hµng ho¸ ,tiÒn tÖ bÞ ¸ch t¾c nghiªm
träng .”Theo sè liÖu thèng kª thêi kú nµy ,møc t¨ng trëng
b×nh qu©n cña c«ng nghiÖp nãi chung chØ ®¹t 0.6%n¨m
.NÒn kinh tÕ bíc vµo giai ®o¹n suy tho¸i nghiªm träng ,lîi
tøc ®Çu t gi¶m sót .Tæng gi¸ trÞ ®Çu t t¨ng b×nh qu©n
5.7%n¨m ,riªng ®Çu t cho c«ng nghiÖp t¨ng 14%, n«ng
nghiÖp –0.9%, l©m nghiÖp –11.8%; trong ®ã tæng s¶m
phÈn x· héi chØ t¨ng b×nh qu©n –1.4% .tæng hµng h¸o
b¸n lÎ gi¶m 3.5%n¨m ,xuÊt khÈu kh«ng ®¸ng kÓ .C¬ cÊu
®Çu t vÉn thùc hiÖn theo nguyªn t¾c cò lµ yªu tiªn ph¸t
TriÓn c«ng nghiÖp nÆng ,mµ chñ yÕu lµ c«ng nghiÖp h-
íng néi .Tû träng vèn ®Çu t cho c«ng nghiÖp nÆng chiÕm
42-48%;n«ng nghiÖp –19-20% ;c«ng nghiÖp nhÑ vµ c«ng
nghiÖp chÕ biÕn chØ chiÕm 10-11%” (14) .C¬ cÊu ®Çu t
nh vËy kh«ng tËn dông ®îc tiÒm lùc tµi nguyªn vµ nguån
nh©n lùc phong phu cña ®Êt níc ,vµ còng nh kü thuËt tiªn
tiÕn cña thÕ giíi ,do ®ã cµng ®Çu t th× hiÖu qu¶ cµng
gi¶m sót ,t×nh tr¹ng thiÕu vèn ,thiÕu hµng hoa ,thiÕu
c«ng ¨n viÖc lµm ngµy cµng gay g¾t .
Cïng víi viÖc c¸c tæ chøc kinh tÕ quèc doanh ®Þa ph¬ng
mäc lªn nhanh chãng ,bé m¸y hµnh chinh kinh tÕ tõ trung
¬ng ®Õn tØnh ,huyÖn ,x· ®· ph×nh lªn ,t¹o ra t×nh tr¹ng
thõa ngêi thiÕu viÖc lµm nghiªm träng .Trong kinh tÕ
29
§Ò ¸n KTCT
(14) cuèn “Vai trß cña nhµ níc vÒ gi¸ trong nÒn kinh tÕ
thÞ trêng ë níc ta “ cña PGS.PTS TrÇn HËu Thù Tr30
NXBchÝnh trÞ quèc gia 1994
30
§Ò ¸n KTCT
n©ng cao phóc lîi x· héi kh«ng thùc hiÖn ®îc tiÒm lùc
ph¸t TriÓn bÞ k×m h·m ,®éng lùc kinh tÕ bÞ v« hiÖu ho¸
“(15)
§êi sèng cña n«ng d©n ,c«ng nh©n viªn chøc lùc lîng vò
trang gi¶m xót nghiªm träng . Thùc tr¹ng kinh tÕ ®ã ®·
lµm lung lay c¸c c¸c t tëng cæ ®IÓn vµ lµm xuÊt hiÖn
nh÷ng ý tëng c¶i t¹o ®Çu tiªn trªn mét sè lÜnh vùc kinh
tÕ nãng báng nhÊt nh chÝnh s¸ch gi¸ c¶ ,c¬ chÕ kÕ ho¹ch
ho¸ chÝnh s¸ch tµI chÝnh
chÝnh s¸ch ®Çu t vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ quèc d©n , NhiÒu
cuéc tranh luËn ®¸ diÔn ra kh¸ s«I ®éng .Hai vÊn ®Ò
träng t©m ®· ®îc ®Ò cËp trong nghÞ quyÕt héi nghÞ
Trung ¬ng §¶ng lÇn thø 6 lµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ
cña s¶n xuÊt vµ h¹n chÕ mét bíc c¬ chÕqu¶n lý hµnh
chÝnh tË trung , chó ý h¬n ®Õn s¶n xuÊt c«ng nghiÖp
nhá s¶n xuÊt hµng tiªu dïng ë c¸c ®Þa ph¬ng thõa nhËn
kinh tÕ t nh©n vµ thÞ trêng tù do nh mét thµnh phÇn cña
nÒn kinh tÕ quèc d©n vµ thÞ trêng x· héi . Nhê ®ã , kinh
tÕ t nh©n , nhÊt lµ c«ng nghiÖp vµ tiÓu thñ c«ng nghiÖp
®îc phôc håi vµ ph¸t Trion mét bíc , thÞ trêng trë nªn s«I
®éng h¬n . TUY nhiªn trong khu vùc kinh tÕ quèc doanh ,
t×nh h×nh vÉn cßn khã kh¨n tr× trÖ , s¶n xuÊt tiÕp tôc
gi¶m sót . cuèi n¨m 1980 chÝnh phñ ®· ®a ra quyÕt
®Þnh 96-cp vÒ b·I bá chÕ ®é giao nghÜa vô nép n«ng
s¶n theo gi¸ thÊp vµ chuyÓn sang thu mua theo hîp ®ång
kinh tÕ hai chiÒu . §ång thêi cho phÕp n«ng d©n b¸n
n«ng s¶n thõa theo gi¸ tho¶ thuËn thay thÕ viÖc mua
31
§Ò ¸n KTCT
theo gi¸ khuyÕn khÝch . Tuy nhiªn chÝnh s¸ch nµy cha
ph¸t huy t¸c dông ngay trong n¨m 2980 mµ ph¶I sau ®ã
mét n¨m míi thùc sù cã t¸c ®éng tèt
CÇn ph¶i nãi thªm r»ng , nh÷ng t tëng c¶i c¸ch cña nghÞ
quyÕt héi nghÞ trung ¬ng 6 ( 9/1970) chØ míi lµ tiÕng
chu«ng thøc tØnh ®Çu tiªn ®èi víi nÒn kinh tÕ . C¸c biÖn
ph¸p cha ®ông ch¹m ®Õn thÓ chÕ kinh tÕ vµ vÒ c¬ b¶n
vÉn nh cò . KÕ ho¹ch nhµ níc vÉn tiÕp tôc quy ®Þnh hµng
lo¹t c¸c chØ tiªu ph¸p lÖnh vÒ cung øng vËt t kü thuËt ,
cung øng vèn vµ giao nép s¶n phÈm , trong thu mua
n«ng s¶n vÉn do nhµ níc quy ®Þnh víi tû lÖ thÊp xa so víi
thÞ trêng tù do
Nãi tãm l¹i , NghÞ quyÕt trung ¬ng 6 ®· ®¸nh dÊu mét b-
íc chuyÓn c¨n b¶n vÒ nhËn thøc vµ t duy míi ®èi víi c«ng
cuéc c¶i c¸ch kinh tÕ ë níc ta , v¹ch ra ph¬ng híng thay
®æi chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ kinh tÕ , trong ®ã lÊy viÖc
thay ®æi c¨n b¶n chÝnh s¸ch gi¸ c¶ vµ tiÒn k¬ng lµ bíc
®ét ph¸ .
(15) cuèn “vai trß qu¶n lý cña nhµ níc trong nÒn KTTTë n-
íc ta “ Tr 32 cña TrÇn HËu Thù NXBchÝnh trÞ quèc gia
1994
§©y chÝnh lµ bíc ®Çu trong viÖc vËn dông mét c¸ch s¸ng
t¹o h¬n quy luËt gi¸ trÞ ®Ó ®¹t ®îc nh÷ng hiÖu qu¶ cô
thÓ h¬n më ®Çu cho qu¸ tr×nh ®æi míi ®Êt níc.
32
§Ò ¸n KTCT
TiÕp tôc nh÷ng t tëng cña héi nghÞ trung ¬ng 6 , sau n¨m
1981 níc ta ®· cã hµng lo¹t nh÷ng cuéc c¶i c¸ch nh»m
dduwa nÒn kinh tÕ ph¸t Trion theo mét híng míi . §¶ng ta
®· th¼ng th¾n nhËn biÕt vµ phª ph¸n nh÷ng sai lÇm
trong nh÷ng chÝnh s¸ch kinh tÕ thêi kú tríc . , phª ph¸n vµ
yªu cÇu söa ®æi chÝnh s¸ch vµ hÖ thèng gi¸ hiÖn hµnh ,
phª ph¸n t tëng kinh tÕ “ phi thÞ trêng “ chç dùa l©u dµI
vµ v÷ng ch¸c cña hÖ thèng gi¸ lóc ®ã . ViÖc ®æi míi nµy
®· b¾t ®Çu t¹o lËp nÒn mãng cho sù chuyÓn biÕn tõ t
duy gi¸ c¶ phi thÞ trêng sang t duy gi¸ c¶ thÞ trêng . Nã
®· tiÕn hµnh ®IÒu chØnh gi¸ ®Ó kÝch thÝch s¶n xuÊt ,
tiÕn tíi c¶I c¸ch toµn bé hÖ thèng gi¸ cña nhµ níc theo h-
íng lµm cho gi¸ c¶ ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ chi phÝ hîp lý vÒ s¶n
xuÊt vµ lu th«ng , ®¶m b¶o cho ngêi s¶n uÊt cã lîi nhuËn
tho¶ ®¸ng . GÝa c¶ phï hîp víi søc mua cña ®ång tiÒn vµ
cã tÝnh ®Õn gi¸ c¶ trªn thÞ trêng thÕ giíi cña hµng nhËp ,
xo¸ bá nh÷ng bï lç bÊt hîp lý cña nhµ níc vµ chÊm døt
t×nh tr¹ng xÝ nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh bÞ lç vèn do
nhµ níc quy ®Þnh gi¸ kh«ng chÝnh x¸c . TiÕp tôc x©y
dùng nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn vµ ®æi míi qu¶n lý
kinh tÕ : nç lùc ph¸t huy thÕ m¹nh cña c¸c thµnh phÇn
kinh tÕ , võa c¹nh tranh võa hîp t¸c bæ xung cho nhau
trong nÒn kinh tÕ quèc d©n . §Ó thùc hiÖn ®îc ®iÒu ®ã
§¶ng ta quyÕt ®Þnh khÈn tr¬ng s¾p xÕp l¹i vµ ®æi míi
qu¶n lý kinh tÕ quèc doanh ph¸t Trion cã hiªô qu¶ n¾m
v÷ng nh÷ng lÜnh vùc vµ ngµnh then chèt ®Ó ph¸t huy
hiÖu qu¶ trong nÒn kinh tÕ . TiÕp tôc ®æi míi vµ kiÖn
33
§Ò ¸n KTCT
34
§Ò ¸n KTCT
35
§Ò ¸n KTCT
nhµ níc ta trong qu¸ tr×nh ®æi míi c¸ch thøc qu¶n lý vµ
®Þng híng nÒn kinh tÕ sao cho phó hîp víi tõng thêi kú.
Tuy nhiªn bªn c¹nh nh÷ng thµnh c«ng cßn tån t¹i nh÷ng
mÆt h¹n chÕ : ®ã l¸ sù vËn dông dËp khu©n nh÷ng quy
luËt kinh tÕ , ®«i khi c¸ch nh×n nhËn vÊn ®Ò cßn lóng
tóng, quÈn quanh .NÒn kinh tÕ níc ta vÉn cßn mang nÆng
dÊu Ên cña nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp l¹c hËu vµ cha thùc
hiÖn tèt cÇn kiÖm trong s¶n xuÊt , tiÕt kiÖm trong tiªu
dïng , nÒn kinh tÕ ph¸t TriÓn kh¸ nhng chÊt lîng vµ hiÖu
qu¶ cßn thÊp . Vai trß cña nhµ níc ®èi víi nÒn kinh tÕ cßn
yÕu nªn kh¶ n¨ng qu¶n lý cha ®îc bao qu¸t
Nãi tãm l¹i trong qu¸ tr×nh vËn dông quy luËt gi¸ tri vµo
nÒn kinh tÕ ViÖt Nam tuy cßn cã nhiÒu s¬ suÊt nhng
còng ®· ®¹t ®îc nh÷ng hiÖu qu¶ nhÊt ®Þnh Õu cã thÓ
h¹n chÕ nh÷ng thiÕu sãt , ph¸t huy nh÷ng thµnh qu¶ ®·
®¹t ®îc th× ch¸c ch¾n trong t¬ng lai kh«ng xa nÌn kinh
36
§Ò ¸n KTCT
tÕ ViÖt Nam sÏ ph¸t Trion ®uæi kÞp c¸c níc trong khu vùc
còng nh trªn thÕ giíi
2.2 nh÷ng gi¶I ph¸p cho viÖc vËn dông quy luËt gi¸ tri vµo nÒn kinh
tÕ viÖt nam
§Ó trong thêi gian tíi qu¸ tr×nh vËn dông quy luËt gi¸ trÞ
vµo nÒn kinh tÕ ViÖt Nam kh«ng cßn gÆp nh÷ng khã
kh¨n trë ng¹i th× §¶ng vµ nhµ níc ta ph¶I thùc hiÖn ®îc
nh÷ng yªu cÇu sau :
ViÖc vËn dông bªn c¹nh kÕ thõa còng ph¶I cã sù s¸ng tao
®Ó thùc sù phï hîp víi hoµn c¶nh vµ ®IÒu kiÖn cña nÒn
kinh tÕ níc ta vèn lµ níc ®I lªn CNXHkh«ng qua trung gian
lµ TBCN , nÒn kinh tÕ cßn mang nÆng tÝnh n«ng nghiÖp
l¹c hËu .
§IÒu cÇn thiÕt thø hai lµ ph¶I t¨ng cêng liªn kÕt c¸c quan
hÖ hµng ho¸ tiÒn tÖ víi c¸c quan hÖ x· héi . N©ng cao
nhËn thøc vµ tr×nh ®é cña con ngêi v× ®éi ngò vËn
dông quy luËt gi¸ trÞ vµo s¶n xuÊt lµ ddiÒu quan träng
nhÊt . NhËn thøc cña con ngêi míi quyÕt ®Þnh vai trß vµ
hiÖu qu¶ cña quy luËt gi¸ trÞ ®èi víi nÒn kinh tÕ thÞ tr-
êng
VÊn ®Ò ®Æt ra lµ ph¶I vËn dông quy luËt gi¸ trÞ trong
kinh tÕ x· héi chñ nghÜa ,h¹n chÕ vµ híng dÉn quy luËt
gi¸ trÞ trong hai thµnh phÇn kinnh tÕ phi x· héi chñ nghÜa
ChÝnh s¸ch gi¸ c¶ ,chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p qu¶n lý thÞ
trêng ph¶I nh»m t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t huy cao ®é t¸c dông
cña quy luËt gi¸ trÞ trong kinh tÕ x· héi chñ nghÜa h¹n
37
§Ò ¸n KTCT
chÕ t¸c dông cña quy luËt gi¸ trÞ trong hai thµnh phÇn
kinh tÕ phii x· héi chñ nghÜa .
Trong giai ®o¹n hiÖn nay ë níc ta kinh tÕ x· héi chñ nghÜa
kh«ng chØ chÞu ¶nh hëng cña quy luËt kinh tÕ x· héi chñ
nghÜa ,mµ cån chÞu t¸c ®éng cña c¸c quy luËt gi¸ trÞ
trong c¸c thµnh phÇn kinh tÕ khong x· héi chñ nhgi· .V×
vËy h¹n chÕ mét sè xÝ nghiÖp ch¹y theogi¸ c¶ thÞ trêng
kh«ng tæ chøc ,b¸n s¶n phÈm cña xÝ nghiÖp ra thÞ trêng
®ã v¬Ý gi¸ cao h¬n hoÆt t×m mäi c¸ch n©ng gi¸ cao
h¬n gÝa quy ®Þnh ®Ó thu vÒ chªnh lÖch gi¸ cho l¬I Ých
riªng cña xÝ nghiÖp còng lµ mét vÊn ®Ò cÇn thiÕt sím
ph¶i thùchiÖn.
38
§Ò ¸n KTCT
Thùc tiÔn nh÷ng n¨m qua chøng tá r»ng quy luËt gi¸ trÞ
víi nh÷ng biÓu hiÖn cña nã nh gi¸ c¶ , tiÒn tÖ , gi¸ trÞ
hµng ho¸ .. lµ lÜnh vùc t¸c ®éng hÕt søc nhanh nh¹y vµ
lín lao tíi ®êi sèng kinh tÕ x· héi cña ®Êt níc ¶ng vµ nhµ
níc ta ®· nhËn thøc ®óng ®¾n vÒ vÊn ®Ò nµy vµ ®·
thùc hiÖn nhiÒu cuéc c¶I c¸ch kinh tÕ tu©n theo nh÷ng
néi dung cña quy luËt gi¸ trÞ nh»m h×nh thµnh vµ ph¸t
TriÓn mét nÒn kinh tÕ hµng ho¸ XHCN ®a d¹ng vµ hiÖu
qu¶ vµ ®· ®¹t ®îc nh÷ng hiÖu qu¶ nhÊt ®Þnh
Bªn c¹nh ®ã viÖc xôp ®æ cña nÒn kinh tÕ Liªn X« vµ c¸c
níc §«ng ¢u còng lµ mét thùc tÕ cho thÊy quan niÖm vÒ
gi¸ trÞ gi¸ c¶ mµ c¸c níc ®ã ®· tõng ¸p dông cã rÊt nhiÒu
nhîc ®IÓm vµ do ®ã kh«ng thÓ lµ c¬ së lý luËn cho
chÝnh s¸ch ®IÒu tiÕt nÒn kinh tÕ á níc ta . Nhng nh÷ng
lý thuyÕt gi¸ trÞ cñakinh tÕ häc ph¬ng t©y mÆc dï cã
nh÷ng u ®IÓm nhÊt ®Þnh nhng cungsx cã nhiÒu khiÕm
khuyÕt ®Æc biÖt trong quan ®IÓm vÒ c¬ së kh¸ch quan
cña gi¸ c¶ . C¸ch duy nhÊt ®Ó cã ®îc c¬ së lý luËn ®óng
®¾n cho chÝnh s¸ch ph¸t Trion kinh tÕ ë níc ta lµ dùa
trªn nguyªn lý c¬ b¶n cña lý luËn gi¸ trÞ , tiÕp tôc ph¸t
TriÓn nã cho phï hîp víi yªu cÇu nhiÖm vô míi , lµm giµu
nã bëi chÝnh nh÷ng thay ®æi cho phï hîp víi ®IÒu kiÖn
kinh tÕ cña níc m×nh.
Tãm l¹i qu¸ tr×nh ph¸t TriÓn kinh tÕ lµ mét qu¸ tr×nh
l©u dµI , ®ßi hái g¾t gao viÖc ¸p dông ®óng ®¾n c¸c
quy luËt kinh tÕ , trong thêi gian qua tuy ®«I lóc sù vËn
dông ®ã cña níc ta cßn cha qu¸n triÖt nhiÒu khi lµ sù
39
§Ò ¸n KTCT
40
§Ò ¸n KTCT
3. Vai trß qu¶n lý cña nhµ níc vÒ gi¸ trong nÒn kinh tÕ
41