Professional Documents
Culture Documents
I HC NNG
MINH TIN
THIT K, CH TO M HNH IU KHIN
CN BNG CON LC NGC HAI BC T DO
Chuyn ngnh : Cng ngh Ch to my
M s : 60.52.04
TM TT LUN VN THC S K THUT
Nng - Nm 2013
Cng trnh c hon thnh ti
I HC NNG
Ngi hng dn khoa hc: PGS.TS. PHM NG PHC
Phn bin 1: PGS.TS. NGUYN VN YN
Phn bin 2: PGS.TS. PHM PH L
Lun vn c bo v trc Hi ng chm Lun vn tt
nghip thc s K thut hp ti i hc Nng vo ngy 18
thng 04 nm 2013.
C th tm hiu lun vn ti:
- Trung tm Thng tin - Hc liu, i Hc Nng
- Trung tm Hc liu, i Hc Nng
1
M U
1. L do chn ti
Trong thc t, nhiu cng trnh c m hnh dng con lc
ngc nh: nh cao tng, cn bng trong ch to robot ngi, thp
v tuyn, gin khoan, tu thy, cng trnh bin. S gia tng v quy
m kt cu s dn n cc p ng ng lc phc tp ca kt cu v
s sinh ra cc dao ng lm gim bn ca cng trnh, v vy
nghin cu cc dao ng ny v lm cn bng h thng c m hnh
dng con lc ngc l vn ang c quan tm.
Vi iu khin ti u pht trin mnh m trong nhng nm
gn y to ra c s xy dng cc h thng my mc phc tp,
nhng h c kh nng cung cp kinh nghim iu khin h thng
hay cn gi l cc h tr gip quyt nh.
T cc vn trn, ta thy cn thit phi nghin cu v con lc
ngc nhm nm bt v pht trin k thut iu khin phc v cho
nhu cu sn xut, phc v hc tp, nghin cu.
2. Mc ch ca ti
iu khin cn bng con lc ngc nc ta c nghin
cu nhm ch to m hnh ng dng cho cc lut iu khin hin
i t lm c s ng dng vo trong sn xut.
ng dng l thuyt iu khin ti u thit k b iu khin
gi cn bng con lc ngc.
Thit k, ch to m hnh thc nghim
3. Phm vi v ni dung nghin cu
3.1. Phm vi
Ngin cu con lc ngc hai bc t do.
iu khin cn bng con lc ngc hai bc t do bng b iu
khin s dng cc phng php iu khin ti u.
2
nh gi kt qu da trn m hnh thc nghim.
3.2. Ni dung nghin cu
Nghin cu l thuyt v phng php xy dng m hnh ton
hc, lp phng trnh vi phn chuyn ng ca con lc ngc hai
bc t do trn c s phng php bin phn Lagrange-Euler
S dng phn mm Matlab lm cng c xy dng m hnh v
m phng h thng;
kim nghim kt qu nghin cu, ta ch to m hnh con
lc ngc hai bc t do. Thng qua qu trnh hot ng ca m hnh,
ta nh gi kt qu nghin cu c.
4. Phng php nghin cu
ti nghin cu c thc hin theo phng php kt hp
gia l thuyt v thc nghim. C th nh sau:
Nghin cu cc ti liu lin quan, trn c s tnh ton
thit k b iu khin cn bng con lc ngc hai bc t do.
Ch to m hnh kim chng cc kt qu.
5. ngha khoa hc v thc tin
Con lc ngc l c s to ra cc h thng t cn bng nh:
xe hai bnh t cn bng, cn bng robot ngi, thp v tuyn, gin
khoan, cng trnh bin
Khi l thuyt v cc b iu khin hin i ngy cng hon
thin hn th con lc ngc l mt trong nhng i tng c p
dng kim tra cc l thuyt .
To ra phng php hc tp nghin cu trc quan bng m
hnh c th. Bc u tip cn k thut iu khin chnh xc.
6. Cu trc ca lun vn
Cu trc ca lun vn gm c bn chng.
- Chng 1: M hnh ha con lc ngc hai bc t do
3
- Chng 2: L thuyt iu khin ti u
- Chng 3: Thit k b iu khin cn bng con lc ngc
hai bc t do
- Chng 4: Thit k, ch to m hnh iu khin cn bng
con lc ngc hai bc t do
CHNG 1
M HNH HA CON LC NGC HAI BC T DO
1.1. CC NGHIN CU HIN NAY TRN TH GII
1.2. M HNH CON LC NGC
Xt h thng con lc ngc c gn vo xe v c ko bi
ng servo DC. Yu cu ca bi ton l iu khin v tr xe v gi
cho con lc ngc lun thng ng (con lc lun cn bng).
Hnh 1.7: M hnh con lc ngc hai bc t do
4
1.3. M HNH TON HC CA H CON LC NGC HAI
BC T DO
Con lc 1
1 1 1 1 1 1 1
1 1 1
1 1 1 1
z z l sin z z l cos
y l cos
y l sin
+ +
' '
Con lc 2
2 1 1 2 2 2 1 1 1 2 2 2
2 1 1 2 2
2 1 1 1 2 2 2
z z L sin l sin z z L cos l cos
y L cos l cos
y L sin l sin
+ + + +
' '
+
+
Hm tiu tn ca con lc 1
2
1 1 1
1
D c
2
ng nng ca con lc 2
2 2
2 2 2 2 2
2
2 1 1 1 2 2 2
2
2
2 1 1 1 2 2 2 2 2
1 1
T m v J
2 2
1
m z L cos l cos
2
1 1
m L sin l sin J
2 2
+
+ + +
]
+ +
]
Hm tiu tn ca con lc 2
2
2 2 2
1
D c
2
5
ng nng ca h con lc ngc hai bc t do
2
2 2 2 2
0 1 2 0 1 1 1 1 1 1 1 1
2
2
1 1 2 1 1 1 2 2 2
2
2 1 1 1 2 2 2 2 2
1 1 1
T T T T m z m z l cos m l sin
2 2 2
1 1
J m z L cos l cos
2 2
1 1
m L sin l sin J
2 2
+ + + + + +
]
+ + + +
]
+ +
]
Hm tiu tn ca h con lc ngc hai bc t do
2 2 2
0 1 2 0 1 1 2 2
1 1 1
D D D D c z c c
2 2 2
+ + +
Th nng ca xe
0
V 0
Th nng ca con lc 1
1 1 1 1
V m gl cos
Th nng ca con lc 2
( )
2 2 1 1 2 2
V m g L cos l cos +
Th nng ca h con lc ngc hai bc t do
( )
0 1 2 1 1 1 2 1 1 2 2
V V V V m gl cos m g L cos l cos + + + +
Phng trnh Lagrange
( )
( ) ( )
( ) ( )
( )
2 2 2 2 2 2
0 1 2 1 1 2 1 1 1 2 2 2 2
1 1 2 1 1 1 2 2 2 2 2 1 2 1 2 1 2
1 1 2 1 1 2 2 2
L T V
1 1 1
L m m m z m l m L J m l J
2 2 2
m l m L z cos m l z cos m L l cos
m l m L gcos m l gcos
+ + + + + + + +
+ + +
+
Dng phng php Lagrange Euler tm phng trnh vi phn
chuyn ng ca h khi xt n ma st gia xe-thanh trt v ma st
ti cc khp
( ) ( )
( )
0 1 2 1 1 2 1 1 1 2 2 2 2
2 2
0 1 1 2 1 1 1 2 2 2 2
L L D
f
t z z z
m m m z m l m L cos m l cos
c z m l m L sin m l sin f
_
+
,
+ + + + + +
'
+
6
( )
( )
( ) ( )
( )
1 1 1
2 2
1 1 2 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1
2
2 1 2 1 2 2 2 1 2 2 1 2
1 1 2 1 1
L L D
0
t
m l m L J m l m L z cos c
m L l cos m L l sin
m l m L gsin 0
_
+
,
+ + + + + +
+
'
( )
( )
( )
2 2 2
2
2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 1 2 1 2 1
2
2 1 2 1 2 1 2 2 2
L L D
0
t
m l z cos m l J c m L l cos
m L l sin m l gsin 0
_
+
,
+ + + +
'
t cc s hng nh sau:
( )
1 0 1 2 2 1 1 2 1
2 2
3 2 2 4 1 1 2 1 1
2
5 2 1 2 6 2 2 2
7 1 1 2 1 8 2 2
h m m m ; h m l m L
h m l ; h m l m L J
h m L l ; h m l J
h m l m L g; h m l g
+ + +
+ +
'
+
+ + +
+ + + +
'
+ + +
7 1
8 2
0
H h sin
h sin
1
1
1
]
[
T
R 1 0 0
Chng ta thy y l mt h phi tuyn. Do thit k b
iu khin vi mc tiu n nh cc thng s trong h thng trong
min gi tr cn bng, chng ta tuyn tnh ha h vi gi thit cc
gc
1
,
2
nh. Khi ta c c:
( )
( )
1 2 1 2
1 2
2 2
1 2
1
2
1 1
2 2
sin
cos 1
0
cos 1
cos 1
sin
sin
'
+ + +
+ + +
'
+ + +
Cc ma trn tr thnh:
1 2 3
2 4 5
3 5 6
h h h
M h h h
h h h
1
1
1
]
;
0
1
2
c 0 0
N 0 c 0
0 0 c
1
1
1
]
;
7 1
8 2
0
H h
h
1
1
1
]
Trong M l i xng v khng suy bin.
8
a phng trnh vi phn chuyn ng ca h v dng ma trn
1 2 3 0
2 4 5 1 1 1 7 1
3 5 6 2 2 2 8 2
z z
h h h c 0 0 0 f
h h h 0 c 0 h 0
h h h 0 0 c h 0
1 1
1 1 1 1
+ +
1 1
1 1 1 1
1 1
1 1 1 1
] ] ] ]
] ]
1.4. KIM NGHIM KT QU M HNH HA BNG
MATLAB
>> Kt qu tnh bng phn mm Matlab hon ton trng khp
vi kt qu tnh bng tay. Vy kt qu ca phng trnh vi phn
chuyn ng ca h con lc ngc hai bc l ng.
CHNG 2 : L THUYT IU KHIN TI U
2.1 CHT LNG TI U
2.1.1 c im ca bi ton ti u
2.1.2. iu kin thnh lp bi ton ti u
2.1.3. Ti u ho tnh v ng
2.2 XY DNG BI TON TI U
2.2.1. Ti u ha khng c iu kin rng buc
2.2.2. Ti u ha vi cc iu kin rng buc
2.3 CC PHNG PHP IU KHIN TI U
2.3.1 Phng php bin phn c in Euler_Lagrange
2.3.2 Nhn xt
2.4 IU KHIN TI U CC H TUYN TNH VI
PHIM HM DNG TON PHNG
2.4.1 n nh Lyapunov i vi h thng tuyn tnh
2.4.2 iu khin ti u h tuyn tnh vi ch tiu cht lng
dng ton phng _ Phng trnh Riccati i vi h lin tc
2.4.3 Cc bc gii bi ton ton phng tuyn tnh
2.4.4 Nhn xt
9
CHNG 3 : THIT K B IU KHIN GI CN
BNG CON LC NGC HAI BC T DO
3.1. CC THNG S M HNH CON LC NGC
Tham s K hiu Gi tr n v
Xe
Khi lng ca xe
0
m
1.037 kg
H s cn nht gia xe v thanh trt
0
c
0.005
kgm
2
s
-
1
Con
lc 1
Moment qun tnh
1
J
0.0017 kgm
2
Khi lng
1
m
0.088 kg
Chiu di
1
L 0.2 m
Chiu di t tm quay n trng tm 0.102 m
H s cn nht ti khp quay 1
1
c
3x10
-3
kgm
2
s
-
1
Con
lc 2
Moment qun tnh
2
J
0.059 kgm
2
Khi lng
2
m
0.110 kg
Chiu di
2
L 0.4 m
H s cn nht ti khp quay 1
2
c 5x10
-3
kgm
2
s
-
1
3.2. THIT K B IU KHIN LQR
3.2.1. B iu khin LQR
H phng trnh tuyn tnh m t h thng lc ny tr thnh:
x(t) Ax(t) Bu(t)
y(t) Cx(t) Du(t)
+
'
+
Trong
10
0 0 0 1 0 0
0 0 0 0 1 0
0 0 0 0 0 1
A
1.2460 0.0641 0.0459 0.0031 0.0001
0 63.8739 16.6718 0.1948 0.1598 0.0232
0 24.7046 28.3039 0.0149 0.0618 0. 393
0
0
1
1
1
1
1
1
1
]
B
0.9179
3.896
0.2971
0
0
0
1
1
1
1
1
1
]
;
1 0 0 0 0 0
0 1 0 0 0 0
0 0 1 0 0 0
C
0 1 0 0
0 0 0 0 1 0
0
0 0
0 0 0 0 1
1
1
1
1
1
1
1
]
;
0
D
0
0
0
0
0
1
1
1
1
1
1
1
]
Vi cc thng s ca mt h thng c cc cc nh sau:
1
2
3
4
5
6
8.6345
8.4630
4.3544
p 0
4.3874
0.
p
p
p
0405
p
p
'
1
1 1
1
1 1
1
1 1
1
1 1
1
1 1
1
1 1
1
1 1
] ]
]
Ma trn hi tip tm c:
K =[37.9; -739.1; 1330.7; 91.3; -12.5; 252.1]
T
Vi gi tr cu K, h thng n nh vi cc cc:
1
2
3
4
5
6
16.1012 7.0897i
16.1012 7.0897i
15.5221
2.5665
2.1551 1.9498i
2.1551
p
p
p
p
1.949 p i
p
8
+
'
+
Cc cc ca h thng khi c b iu khin nm bn tri mt
phng phc, do h thng l n nh.
3.2.2. Dng Matlab v Gii thut di truyn tm ma trn hi
tip ti u cho b iu khin LQR
12
3.3. THIT K B IU KHIN PD
Hnh 3.2- M hnh n nh h thng s dng b iu khin PD
Tn hiu iu khin u c xc nh qua biu thc sau:
1 D1 P1
2 D2 P2
3 D3 P3
D (S) k s k
D (S) k s k
D (S) k s k
+
+
'
+ + +
'
+ + +
+
+ + +
+ +
+ +
'
+ +
+ + +
'
+ + +
+
+ + +