D20020116 PDF

Dziennik Ustaw Nr 12 726 Poz.
116
116
ROZPORZDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY
z dnia 16 stycznia 2002 r.
w sprawie przepisw techniczno-budowlanych dotyczcych autostrad patnych.
Na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 27 pa-
dziernika 1994 r. o autostradach patnych (Dz. U.
z 2001 r. Nr 110, poz. 1192) oraz art. 7 ust. 2 pkt 2 i ust. 3
pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowla-
ne (Dz. U. z 2000 r. Nr 106, poz. 1126, Nr 109, poz. 1157
i Nr 120, poz. 1268 oraz z 2001 r. Nr 5, poz. 42, Nr 100,
poz. 1085, Nr 110, poz. 1190, Nr 115, poz. 1229, Nr 129,
poz. 1439 i Nr 154, poz. 1800) zarzdza si, co nastpu-
je:
DZIA I
Przepi sy ogl ne
1. 1. Rozporzdzenie ustala przepisy technicz-
no-budowlane dotyczce autostrad patnych, zwa-
nych dalej autostradami, i zwizanych z nimi urz-
dze.
2. Warunki techniczne, jakim powinny odpowiada
drogowe obiekty inynierskie, oraz ich usytuowanie
okrelaj przepisy odrbne.
3. Rozporzdzenie okrela warunki, ktre zapew-
niaj w szczeglnoci:
1) spenienie wymaga podstawowych dotycz-
cych:
a) bezpieczestwa uytkowania,
b) nonoci i statecznoci konstrukcji,
c) bezpieczestwa z uwagi na moliwo wystpie-
nia poaru, klski ywioowej lub innego miej-
scowego zagroenia,
d) ochrony rodowiska i dbr kultury,
e) ochrony przed nadmiernym haasem, wibra-
cjami, zanieczyszczeniami powietrza, wody
i gleb,
2) odpowiednie warunki uytkowe, z uwzgldnieniem
potrzeb osb niepenosprawnych,
3) ochron uzasadnionych interesw osb trzecich.
4. Przepisy rozporzdzenia stosuje si przy projek-
towaniu, wykonywaniu i eksploatacji autostrad i zwi-
zanych z nimi urzdze, a take ich odbudowie, rozbu-
dowie i przebudowie oraz przy remontach objtych
obowizkiem uzyskania pozwolenia na budow.
DZIA II
Autostrada i j ej po czeni a z drogami
Rozdzia 1
Wymagania oglne
2. 1. Usytuowanie autostrady powinno wynika
z istniejcych i prognozowanych potrzeb transporto-
wych, wyraonych potokami ruchu drogowego, wy-
woanych przez rozmieszczone w korytarzu oddziay-
wania autostrady tereny zurbanizowane i przeznaczo-
ne do urbanizacji, w tym w szczeglnoci due miasta
i inne centra powstawania ruchu.
2. Usytuowanie autostrady powinno by potwier-
dzone analiz ekonomiczn efektywnoci jej budowy.
Przy wyborze usytuowania autostrady naley uwzgld-
nia wymagania ochrony rodowiska, walory krajobra-
zowe terenu, jak te inne wymagania okrelone w roz-
porzdzeniu.
3. 1. Autostrada powinna mie w szczeglnoci:
1) system poboru opat za przejazdy,
2) system urzdze cznoci alarmowej,
3) obwody utrzymania, zwane dalej OUA.
2. Krzyowanie si lub poczenie autostrady z inn
drog, zapewniajce pen lub czciow moliwo
wyboru kierunku jazdy, zwane dalej wzem, powin-
no nastpowa na rnych poziomach.
3. Krzyowanie si autostrady z inn drog, nie-
umoliwiajce wyboru kierunku jazdy, zwane dalej
przejazdem drogowym, powinno nastpowa na
rnych poziomach.
4. Pas drogowy autostrady powinien by ogro-
dzony.
Dziennik Ustaw Nr 12 727 Poz. 116
5. Na koronie autostrady, okrelonej wzaczniku
nr 1 do rozporzdzenia, powinny znajdowa si
w szczeglnoci jezdnie, pasy dzielce i pobocza.
6. Autostrada, odpowiednio do potrzeb, powinna
by wyposaona w systemy sterowania, zarzdzania
i kontroli ruchu.
Rozdzia 2
Podstawowe parametry techniczne
7. 1. W celu okrelenia wymaga technicznych
i uytkowych ustala si na autostradach prdko pro-
jektow 120 km/h, z zastrzeeniem ust. 2 i 3.
2. Wprzypadku przebudowy lub remontu istniej-
cej autostrady, wtrudnych warunkach terenowych lub
w razie koniecznoci ochrony wartociowych obiek-
tw przyrodniczych lub zabytkowego zagospodaro-
wania terenu, dopuszcza si prdko projektow
100 km/h.
3. W miecie na terenie intensywnie zurbanizowa-
nym dopuszcza si prdko projektow 100 km/h lub
wyjtkowo 80 km/h.
4. Do trudnych warunkw terenowych, o ktrych
mowa w ust. 2, zalicza si w szczeglnoci: obszar za-
budowany, niekorzystne warunki gruntowo-wodne
i geologiczne, jak osuwiska, szkody grnicze.
5. Obnienie prdkoci projektowej na odcinku au-
tostrady, o ktrym mowa wust. 2 i 3, powinno dotyczy
jedynie tych parametrw autostrady, ktre s bezpo-
rednio zwizane z utrudnieniami.
6. Prdko projektowa powinna by staa na mo-
liwie dugim odcinku autostrady, a przejcie z jednej
prdkoci do drugiej powinno odbywa si na odcin-
ku umoliwiajcym dostosowanie si uczestnikw ru-
chu.
8. 1. Ograniczenie dostpnoci do autostrady po-
lega na dopuszczeniu poczenia:
1) tylko z wybranymi drogami publicznymi, ktre kon-
centruj ruch z sieci drg o znaczeniu krajowym,
oraz wyjtkowo z innymi drogami, wszczeglnoci
penicymi wane funkcje ponadregionalne,
2) z obiektami o zasadniczym znaczeniu dla funkcjo-
nowania autostrady, w szczeglnoci OUA.
2. Dostpno do autostrady naley zapewnia za
pomoc pasw wyczania i wczania.
Rozdzia 3
Jezdnie
9. 1. Na kadej z dwu jezdni autostrady powinny
by wyznaczone nie mniej ni dwa zasadnicze pasy ru-
chu oraz dodatkowy pas ruchu, jeeli s spenione wa-
runki, o ktrych mowa w 10.
2. Szeroko zasadniczego pasa ruchu powinna
wynosi:
1) 3,75 m jeeli prdko projektowa autostrady
wynosi 120 km/h,
2) 3,50 m dla pozostaych prdkoci projektowych
oraz w obszarach zabudowanych i dla odcinkw
o jezdniach z co najmniej 3 pasami ruchu.
10. 1. Na wzniesieniu autostrady powinien by
stosowany dodatkowy pas ruchu, jeeli s spenione
rwnoczenie nastpujce warunki:
1) rednia prdko samochodw ciarowych w ru-
chu swobodnym obnia si wzgldem prdkoci
na poziomym odcinku o wicej ni 20 km/h na du-
goci nie mniejszej ni 500 m,
2) efektywno budowy dodatkowego pasa ruchu po-
twierdza analiza ekonomiczna.
2. Dodatkowy pas ruchu na wzniesieniu powinien
mie:
1) klin pocztkowy o dugoci nie mniejszej ni
100 m przy prdkoci projektowej autostrady
120 km/h i nie mniejszej ni 75 m przy prdkoci
projektowej 100 i 80 km/h,
2) szeroko 3,5 m, a przy prdkoci projektowej
80 km/h dopuszcza si w szczeglnie uzasadnio-
nych przypadkach 3,0 mi dugo nie mniejsz ni
dugo wzniesienia, na ktrym s spenione wa-
runki, o ktrych mowa w ust. 1 pkt 1,
3) klin kocowy o dugoci nie mniejszej ni 150 m
przy prdkoci projektowej autostrady 120 km/h
i nie mniejszej ni 100 m przy prdkoci projekto-
wej 100 i 80 km/h,
4) pochylenie poprzeczne i podune takie same jak
zasadniczych pasw ruchu.
3. Dodatkowy pas ruchu na wzniesieniu powinien
by wyznaczony na jezdni autostrady zgodnie z warun-
kami okrelonymi w przepisach dotyczcych znakw
i sygnaw drogowych.
11. 1. Szeroko jezdni autostrady wynika z przy-
jtej liczby i szerokoci pasw ruchu i powinna by do-
stosowana do przewidywanego natenia ruchu.
2. Szeroko jezdni autostrady na drogowym
obiekcie inynierskim, przed i za nim, powinna by ta-
ka sama.
12. 1. Jezdnia autostrady powinna mie jedno-
stronne pochylenie poprzeczne, umoliwiajce spyw
wody.
2. Pochylenie poprzeczne jezdni powinno by nie
mniejsze ni 2%, z zastrzeeniem ust. 4 oraz z zachowa-
niem warunkw, o ktrych mowa w 16 ust. 3.
3. Jezdnia autostrady na prostym odcinku wplanie
powinna mie pochylenie poprzeczne od 2% do 2,5%
i skierowane na zewntrz korony autostrady.
4. Zachowanie pochyle poprzecznych, o ktrych
mowa w ust. 2 i 3, nie jest wymagane na tych odcin-
kach krzywych przejciowych i na prostych przejcio-
wych przed i za ukiem koowym w planie, na ktrych
nastpuje zmiana pochylenia poprzecznego jezdni,
o ile:
1) pochylenie podune osi jezdni autostrady jak i obu
jej krawdzi jest wiksze od dodatkowego pochyle-
nia podunego o nie mniej ni 0,2%,
2) dodatkowe pochylenie podune zewntrznej kra-
wdzi jezdni wynosi co najmniej 0,3% na odcinku
zmiany kierunku pochylenia poprzecznego jezdni
od 2% do +2%,
3) jest speniony warunek, o ktrym mowa w 13
ust. 3.
13. 1. Zmian pochylenia poprzecznego jezdni au-
tostrady naley wykonywa na krzywej przejciowej,
prostej przejciowej, jeeli krzywa przejciowa nie jest
wymagana, lub na uku koowym o wikszym promie-
niu, jeeli jest to uk koszowy.
2. Lokalizacja osi obrotu jezdni autostrady powinna
by tak dobrana, aby by zapewniony sprawny odpyw
wody oraz pynny przebieg krawdzi jezdni, o ktrym
mowa w 20 pkt 1.
3. Zmiana pochylenia poprzecznego jezdni auto-
strady powinna by tak wykonana, aby dodatkowe po-
chylenia podune obu krawdzi jezdni wynosiy nie
wicej ni 0,75%.
14. O jezdni autostrady w planie moe skada
si z odcinkw prostych lub krzywoliniowych.
15. Jeeli pozwalaj na to warunki miejscowe,
dugo odcinka prostego o wypukych zaomach ni-
welety nieograniczajcych widocznoci nie powin-
na przekracza wartoci okrelonych w poniszej ta-
beli:
Prdko projektowa [km/h] 120 100 80
Najwiksza dugo odcinka prostego [m] 2000 2000 1500
Najmniejsza dugo odcinka prostego midzy odcinkami krzywolinio-
wymi o zgodnym kierunku zwrotu [m]
500 400 350
16. 1. Odcinek krzywoliniowy moe zawiera uk
koowy, kombinacje ukw koowych i krzywych przej-
ciowych, a take inne rodzaje krzywych.
2. uk koowy powinien by zaprojektowany i wy-
konany wtaki sposb, aby bezpieczestwo pojazdu by-
o zachowane przy ruchu z prdkoci projektow po
nawierzchni zwilonej wod.
3. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 2, uznaje si
za spenione, jeli wartoci promienia uku koowego
w planie oraz pochylenia poprzecznego (przechyki) s
ustalone wedug poniszej tabeli:
Prdko
projektowa
[km/h]
Promie uku koowego w planie [m]
z pochyleniem jak
na odc. prostym
przy przechyce [%]*)
2 do 2,5 3 4 5 6 7
120 4000 3000 2000 1500 1200 900 750
100 3000 2500 1800 1300 1000 800 500600
80 2000 1800 1400 1000 800 600 300500
*) Przechyk dla promienia o wartoci poredniej naley interpolowa i zaokrgla do 0,5%.
17. 1. Dwa odcinki, ktre maj stae i o rnej war-
toci krzywizny w planie, powinny by poczone krzy-
w przejciow, z zastrzeeniem ust. 2. Krzywa przej-
ciowa powinna by tak wykonana, aby:
1) przyrost przyspieszenia dorodkowego dziaajce-
go na pojazd poruszajcy si z prdkoci projek-
tow nie by wikszy ni 0,3 m/s
3
,
2) kt zwrotu trasy na dugoci krzywej przejciowej
wynosi od 3 do 30, z zastrzeeniem ust. 3,
3) dodatkowe pochylenie podune zewntrznej kra-
wdzi jezdni na krzywej przejciowej speniao wa-
runki, o ktrych mowa w 12 ust. 4 pkt 2 oraz 13
ust. 3.
2. W wyjtkowych przypadkach uzasadnionych
warunkami miejscowymi lub wzgldami uytkowymi
mona nie stosowa krzywej przejciowej, jeeli pro-
mienie krzywizn odcinkw, o ktrych mowa w ust. 1,
s wiksze od 3000 m przy prdkoci projektowej 120
lub 100 km/h i 1500 m przy prdkoci projektowej
80 km/h. Przy kcie zwrotu trasy mniejszym ni 9 du-
go odcinka krzywoliniowego bez krzywych przej-
ciowych nie powinna by mniejsza ni 300 m,
200 mi 150 mdla prdkoci projektowej odpowiednio
120, 100 i 80 km/h. uk koowy bez krzywych przejcio-
wych powinien mie proste przejciowe o dugociach
nie mniejszych ni wynika to z 12 ust. 4 pkt 2 oraz 13
ust. 3.
3. Warunek, o ktrym mowa w ust. 1 pkt 2, nie mu-
si by speniony przy ktach zwrotu trasy mniejszych
ni 9.
18. 1. Niweleta jezdni autostrady moe skada si
z odcinkw o staym pochyleniu, krzywych wypukych
i krzywych wklsych.
2. Pochylenie niwelety jezdni autostrady nie powin-
no by wiksze ni okrelone w poniszej tabeli:
Pochylenie niwelety jezdni [%] 4 5 6
3. Pochylenie niwelety jezdni autostrady powinno
wynosi nie mniej ni 0,3%, z zastrzeeniem 12 ust. 4
pkt 1.
4. Dopuszcza si mniejsze pochylenie niwelety ni
okrelone w ust. 3, jeeli autostrada przebiega po tere-
nie bagiennym, zalesionym, bardzo paskim i o duej
przepuszczalnoci gruntu, a take na krzywej wypukej
lub wklsej, pod warunkiem naleytego odwodnienia
jezdni i korpusu autostrady.
19. 1. Zaom niwelety jezdni autostrady powinien
by wyokrglony krzyw wypuk lub krzyw wkls.
2. Promienie krzywych wypukych i wklsych, z za-
strzeeniem 117, nie powinny by mniejsze ni okre-
lone w poniszej tabeli:
Promie krzywej wypukej [m] 12000 7000 3500
Promie krzywej wklsej [m] 4500 3000 2000
20. Jeeli na to pozwalaj warunki miejscowe, na-
ley zapewni kompozycj przestrzenn elementw
geometrycznych autostrady w planie i w przekroju po-
dunym, speniajc wszczeglnoci nastpujce wy-
magania:
1) jest zapewniona cigo pola widzenia jezdni oraz
pynno jej krawdzi i brak wzrokowych zudze
deformacji jezdni na odlego nie mniejsz ni
300 m przy prdkoci projektowej 120 km/h oraz
nie mniejsz ni 250 mi 200 mprzy prdkoci pro-
jektowej odpowiednio 100 km/h i 80 km/h,
2) nie stosuje si dugich prostych w planie oraz ele-
mentw krzywoliniowych wymagajcych prze-
chyki wikszej ni 5%.
21. Zapewnienie wymaga zwizanych z este-
tyczn form architektoniczn autostrady nie powinno
ogranicza jej waciwoci uytkowych, a w szczegl-
noci obnia poziomu bezpieczestwa ruchu.
Rozdzia 4
Pasy dzielce
22. 1. Pas dzielcy jezdnie autostrady powinien
mie szeroko i konstrukcj nawierzchni odpowiednie
do przeznaczenia oraz wymaga bezpieczestwa ru-
chu.
2. Pas dzielcy powinien umoliwia umieszczenie
na nim bariery ochronnej.
3. Obiekty i urzdzenia umieszczone wpasie dziel-
cym, stanowice zagroenie bezpieczestwa ruchu,
a zwaszcza podpory obiektw mostowych, supy
owietleniowe i znakw drogowych, powinny by
osonite barier ochronn.
4. Obiekty i urzdzenia powinny by tak umieszczo-
ne w pasie dzielcym, aby byy zapewnione wymaga-
nia widocznoci, o ktrych mowa w 117 i 118.
23. 1. Pas dzielcy jezdnie autostrady powinien
mie po obu stronach opaski, kad o szerokoci 0,5 m.
2. Waciwoci uytkowe opaski, a take jej pochy-
lenie poprzeczne i podune powinny by takie same
jak pasa ruchu przylegajcego do niej.
3. Na opasce nie naley umieszcza adnych urz-
dze, a zwaszcza kratek ciekowych.
24. 1. Pas dzielcy, z wyczeniem opasek, o sze-
rokoci mniejszej ni 2,50 m powinien by utwardzony
i mie:
1) pochylenie poprzeczne o wartoci takiej jak jezdnia,
skierowane na zewntrz korony autostrady, jeeli
pochylenie poprzeczne obu jezdni autostrady jest
te skierowane na zewntrz (odcinek prosty lub
krzywoliniowy bez przechyki),
2) pochylenie poprzeczne, o wartoci nie mniejszej ni
4%, skierowane do osi autostrady, jeeli pochyle-
nie poprzeczne jednej z jedni ma te ten sam kieru-
nek (odcinek z przechyk).
2. Wprzypadku, o ktrym mowa w ust. 1 pkt 1, do-
puszcza si spyw wody z utwardzonego pasa dzielce-
go przez jezdni autostrady, pod warunkiem e mate-
ria utwardzajcy pas dzielcy nie bdzie zanieczysz-
cza jezdni, a spyw z powierzchni pasa dzielcego b-
dzie rwnomierny.
3. Wprzypadku, o ktrym mowa w ust. 1 pkt 2, na-
ley uwzgldni potrzeb umieszczenia na pasie dzie-
lcym urzdze odwadniajcych.
4. Pas dzielcy, z wyczeniem opasek, o szerokoci
2,50 m i wikszej powinien by pokryty obudow ro-
linn i mie pochylenie poprzeczne nie mniejsze ni
4% skierowane do osi autostrady.
25. 1. Zmiany szerokoci pasa dzielcego powin-
ny by przeprowadzone pynnie z zastosowaniem pa-
rametrw okrelonych dla osi jezdni, przy ktrej si ten
pas znajduje.
2. Wpasie dzielcym jezdnie autostrady naley wy-
kona przejazdy awaryjne zgodnie z wymaganiami,
o ktrych mowa w 101.
26. Pas dzielcy oddzielajcy jezdni autostrady
od jezdni zbierajco-rozprowadzajcej powinien spe-
nia wymagania okrelone dla pasa dzielcego jezdnie
autostrady, z wyczeniem wymaga, o ktrych mowa
w 23.
Rozdzia 5
Pobocza
27. 1. Pobocze autostrady skada si z umieszczo-
nego przy jezdni pasa awaryjnego postoju, zwanego
dalej pasem awaryjnym, i gruntowego pobocza.
2. Szeroko pasa awaryjnego powinna wynosi
3,0 m dla prdkoci projektowej 120 km/h, 2,5 m dla
prdkoci projektowej 100 km/h i 80 km/h, a gruntowe-
go pobocza 1,25 m, z zastrzeeniem ust. 3 i 4.
3. Szeroko gruntowego pobocza, o ktrej mowa
w ust. 2, moe by wiksza, jeeli wynika to z warun-
kw lokalizacji urzdze organizacji, bezpieczestwa
ruchu lub ochrony rodowiska.
4. Przy przebudowie i remoncie autostrady dopusz-
cza si szeroko gruntowego pobocza nie mniejsz
ni 0,75 m, jeeli szeroko pasa awaryjnego spenia
wymagania, o ktrych mowa w ust. 2, i nie jest wyma-
gane stosowanie barier.
28. 1. Pochylenie poprzeczne pasa awaryjnego
oraz pochylenia podune pasa awaryjnego i grunto-
wego pobocza powinny by, co do wartoci i kierunku,
takie same jak jezdni autostrady.
2. Pochylenie poprzeczne gruntowego pobocza po-
winno wynosi:
1) od 6% do 8% na odcinku prostym oraz na odcinku
krzywoliniowym niewymagajcym przechyki,
2) od 2% do 3% wicej ni pasa awaryjnego na odcin-
ku krzywoliniowym z przechyk, jeeli jest to po-
bocze po wewntrznej stronie uku,
3) od 3% do 4% w kierunku przeciwnym ni pas awa-
ryjny na odcinku krzywoliniowym z przechyk, je-
eli jest to pobocze po zewntrznej stronie uku.
29. 1. Na pasie awaryjnym nie naley lokalizowa
adnych obiektw ani urzdze.
2. Na gruntowym poboczu mona lokalizowa
urzdzenia odwadniajce, organizacji i bezpieczestwa
ruchu oraz ochrony rodowiska, zgodnie z wymagania-
mi przepisw odrbnych dotyczcych tych urzdze.
3. Gruntowe pobocze moe by umocnione obudo-
w rolinn.
Rozdzia 6
Skarpy nasypw i wykopw
30. 1. Skarpy nasypw autostrady powinny mie,
z zastrzeeniem ust. 3 i 4, pochylenie:
1) 1 : 3 przy wysokoci skarpy nasypu do 2,0 m, z za-
strzeeniem 55 ust. 3,
2) 1 : 1,5 przy wysokoci skarpy nasypu wikszej ni
2,0 mdo 8,0 m.
2. Skarpy wykopw autostrady powinny mie, z za-
strzeeniem ust. 3 i 4, pochylenie:
1) 1 : 3 przy wysokoci skarpy wykopu do 1,0 m, z za-
strzeeniem 55 ust. 3,
2) 1 : 2 przy wysokoci skarpy wykopu wikszej ni
1,0 mdo 2,0 m,
3) 1 : 1,5 przy wysokoci skarpy wykopu wikszej ni
2,0 mdo 8,0 m.
3. Pochylenie i konstrukcj urzdze wzmacniaj-
cych skarpy nasypw i wykopw autostrad naley
ustala na podstawie oblicze ich statecznoci zgodnie
z Polsk Norm, w szczeglnoci wtedy, gdy:
1) skarpa nasypu lub wykopu ma wysoko wiksz
ni 8,0 m,
2) skarpa nasypu lub wykopu ma wysoko wiksz
ni 6,0 m, a zbocze ma pochylenie wiksze ni 1 : 3,
3) autostradowa budowla ziemna bdzie budowana
z materiau lub w gruncie wymagajcym szczegl-
nych procedur technicznych i technologicznych,
4) nasyp bdzie budowany na gruntach o maej no-
noci, wterenie osuwiskowym lub wterenie pod-
legajcym wpywom eksploatacji grniczej,
5) skarpa nasypu bdzie naraona na dziaanie wd
stojcych lub pyncych na terenie zalewowym.
4. Pochylenie skarpy nasypu lub wykopu moe
by mniejsze ni okrelone w ust. 1 i 2, jeeli nie wy-
stpuje aden z przypadkw, o ktrych mowa wust. 3,
a za zmian pochylenia przemawiaj wzgldy bezpie-
czestwa ruchu, utrzymania, ekonomiczne lub este-
tyczne.
5. Wprzypadkach, o ktrych mowa wust. 3 i 4, mo-
g by stosowane w szczeglnoci zmienne pochyle-
nia skarp zalene od ich wysokoci, awy oraz przypo-
ry skarp.
6. Skarpy nasypw i wykopw powinny by umoc-
nione obudow rolinn, chyba e wystpuje jeden
z przypadkw, o ktrych mowa w ust. 3.
Rozdzia 7
Ziele w pasie drogowym
31. 1. W pasie drogowym autostrady moe znaj-
dowa si ziele, jeeli peni ona funkcje ochronne lub
stanowi element uksztatowania krajobrazu.
2. Ziele w pasie drogowym nie powinna zagraa
bezpieczestwu ruchu, ogranicza wymaganego pola
widocznoci i skrajni autostrady oraz utrudnia utrzy-
mania autostrady.
3. Wymiary i zagospodarowanie pasa zieleni izola-
cyjnej, ograniczajcego wzajemnie negatywne oddzia-
ywanie autostrady i rodowiska, naley okrela od-
powiednio do wskaza wynikajcych z opracowa wy-
maganych przepisami odrbnymi dotyczcymi ochro-
ny rodowiska.
32. 1. Odlegoci drzew od urzdze infrastruktu-
ry technicznej okrela si na podstawie rozporzdze-
nia, przepisw odrbnych oraz Polskich Norm dotycz-
cych tych urzdze.
2. W przypadku drzew lub terenw wpisanych do
rejestru zabytkw lub obszarw objtych ochron kon-
serwatorsk, ustalenie odlegoci urzdze inynieryj-
nych, drogowych i budowlanych od wymienionych
drzew lub terenw wymaga uzgodnienia z waciwym
terenowo konserwatorem zabytkw lub konserwato-
rem zieleni.
Rozdzia 8
Skrajnia autostrady
33. 1. Nad kad jezdni autostrady, pasem awa-
ryjnym i czci gruntowego pobocza o szerokoci
0,50 m oraz nad przylegajc do jezdni czci pasa
dzielcego o szerokoci 1,0 m powinna by zachowa-
na wolna przestrze, zwana dalej skrajni autostra-
dy, o wysokoci 4,70 m, z zastrzeeniem ust. 3, prze-
znaczona dla pojazdw samochodowych.
2. Wysoko skrajni, o ktrej mowa wust. 1, zawie-
ra rezerw 0,20 mprzeznaczon na zwikszenie grubo-
ci konstrukcji nawierzchni autostrady.
3. Wysoko skrajni autostrady moe by zmniej-
szona do 4,50 m, jeeli autostrada jest przebudowywa-
na lub remontowana, natomiast obiekty nad autostra-
d nie s objte tymi robotami.
4. Skrajni autostrady okrela zacznik nr 2 do roz-
porzdzenia.
34. Wymiary skrajni autostrady na drogowym
obiekcie inynierskim okrelaj przepisy dotyczce wa-
runkw technicznych, jakim powinny odpowiada dro-
gowe obiekty inynierskie i ich usytuowanie.
Rozdzia 9
Pas drogowy autostrady
35. 1. Pas drogowy autostrady powinien by usy-
tuowany pomidzy liniami rozgraniczajcymi, okrelo-
nymi w decyzji o ustaleniu lokalizacji autostrady.
2. Pomidzy liniami rozgraniczajcymi, o ktrych
mowa w ust. 1, mona w szczeglnoci umieci pasy
drogowe innych drg, ktre s niezbdne do odtwo-
rzenia pocze przerwanych w wyniku budowy lub
eksploatacji autostrady.
36. 1. Wskad pasa drogowego autostrady wcho-
dz: jezdnie autostrady, pobocza, jezdnie zbierajco-
-rozprowadzajce, pasy dzielce jezdnie, skarpy nasy-
pw i wykopw, wzy i przejazdy z przecinajcymi j
drogami i innymi liniami komunikacyjnymi, wraz z dro-
gowymi obiektami inynierskimi, urzdzeniami zwi-
zanymi z obsug, utrzymaniem i ochron autostrady,
urzdzeniami organizacji i bezpieczestwa ruchu oraz
ochrony rodowiska, a take pasami terenu, o ktrych
mowa w ust. 6, zapewniajcymi moliwo uytkowa-
nia autostrady zgodnie z jej przeznaczeniem.
2. Drogowymi obiektami inynierskimi, o ktrych
mowa wust. 1, s budowle okrelone wprzepisach do-
tyczcych warunkw technicznych, jakim powinny od-
powiada drogowe obiekty inynierskie i ich usytu-
owanie, a w szczeglnoci: mosty, wiadukty, estakady,
konstrukcje oporowe, tunele, przepusty, nadziemne
i podziemne przejcia dla pieszych oraz dla zwierzt
dziko yjcych.
3. Urzdzeniami zwizanymi z obsug, utrzyma-
niem i ochron autostrady, o ktrych mowa wust. 1, s
urzdzenia odwadniajce oraz odprowadzajce wod,
urzdzenia obsugi podrnych, pojazdw i przesyek
miejsca obsugi podrnych, zwane dalej MOP,
przeznaczone wycznie dla jej uytkownikw, OUA,
miejsca poboru opat, zwane dalej MPO, urzdzenia
cznoci alarmowej i, w zalenoci od potrzeb, pasy
technologiczne, urzdzenia pomiaru ruchu, kontroli
pojazdw oraz urzdzenia owietlenia.
4. Urzdzeniami organizacji i bezpieczestwa ru-
chu, o ktrych mowa w ust. 1, s znaki i sygnay dro-
gowe, urzdzenia sterowania i zarzdzania ruchem,
ogrodzenie pasa drogowego autostrady i, wzalenoci
od potrzeb, osony przeciwolnieniowe, energochon-
ne i przeciwwietrzne oraz bariery ochronne.
5. Urzdzeniami ochrony rodowiska, o ktrych
mowa w ust. 1, s w szczeglnoci: ekrany przeciwha-
asowe, ekrany tumice drgania w podou, urzdze-
nia do oczyszczania wody odprowadzanej z pasa dro-
gowego autostrady, pasy zieleni izolacyjnej.
6. Szeroko pasa drogowego autostrady jest su-
m szerokoci obiektw i urzdze, o ktrych mowa
w ust. 15, z wyczeniem ogrodzenia pasa drogowe-
go autostrady, powikszon obustronnie o nie mniej
ni 2,0 m.
Rozdzia 10
Wzy
37. 1. W celu okrelenia wymaga technicznych
i uytkowych wprowadza si nastpujcy podzia w-
zw na autostradach:
1) bezkolizyjny typu WA, na ktrym nie wystpuje
przecinanie torw jazdy, a relacje skrtne s reali-
zowane tylko jako manewry wyczania, wczania
i przeplatania si potokw ruchu,
2) czciowo bezkolizyjny typu WB, na ktrym wyst-
puje przecinanie torw jazdy niektrych relacji na
drodze krzyujcej si z autostrad; w ramach w-
za funkcjonuje wwczas na tej drodze skrzyowa-
nie lub zesp skrzyowa, jednak relacje o domi-
nujcych nateniach s prowadzone bezkolizyj-
nie.
2. Zakres stosowania wzw, o ktrych mowa
w ust. 1, okrela tabela:
Klasa drogi krzyuj-
cej si z autostrad
Autostrada Droga ekspresowa
Droga gwna ruchu
przyspieszonego
Droga gwna
Typ wza WA WA WA, WB (WB), P
Oznaczeni a w tabel i :
WA, WB wze,
P przejazd drogowy (rnopoziomowy),
(WB) rozwizanie dopuszczalne wyjtkowo,
Klasa drogi okrelona w przepisach dotyczcych warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada drogi
publiczne i ich usytuowanie.
38. 1. Wze powinien zawiera stacj lub stacje
poboru opat, zwane dalej SPO, chyba e sposb
ustalania i pobierania opat za przejazd nie przewiduje
pobierania opat na wjazdach i wyjazdach.
2. Usytuowanie SPO w wle powinno by dosto-
sowane do ukadu wza i nie powinno ogranicza je-
go waciwoci uytkowych okrelonych w rozporz-
dzeniu i w przepisach odrbnych.
39. W wle nie naley lokalizowa adnych
obiektw usugowych, do ktrych wjazd odbywaby
si z jezdni autostrady lub z wykorzystaniem cznicy
lub jezdni zbierajco-rozprowadzajcej jako dojazdu.
40. 1. Wwle typu WA:
1) wyjazdy i wjazdy powinny by zlokalizowane po
prawej stronie jezdni autostrady,
2) wyjazd z jezdni autostrady powinien by usytuowa-
ny przed wjazdem na t jezdni,
3) wyjazdy powinny by wyposaone w pas wycza-
nia, z zachowaniem wymaga, o ktrych mowa
w 49 i 50,
4) wjazd powinien by wyposaony w pas wczania,
z zachowaniem wymaga, o ktrych mowa w 51
i 52.
2. Wwle typu WB:
1) autostrada powinna by prowadzona bez zakce,
natomiast droga krzyujca si z autostrad powin-
na by dostosowana do warunkw lokalnych,
2) wyjazd z jezdni autostrady powinien by usytuowa-
ny przed wjazdem na t jezdni,
3) wyjazd z jezdni autostrady i wjazd na jezdni auto-
strady powinny by zlokalizowane po prawej stro-
nie tej jezdni,
4) wyjazd z jezdni autostrady i wjazd na jezdni auto-
strady powinny by wyposaone w pasy wycza-
nia i wczania z zachowaniem wymaga, o kt-
rych mowa w 49 i 51,
5) wyjazdy z drogi krzyujcej si z autostrad i wjaz-
dy na drog krzyujc si z autostrad powinny
odbywa si na skrzyowaniach.
41. Graniczne prdkoci projektowe cznic na wzach okrela tabela:
*) cznice zaczynajce si pasem wyczania na jezdni autostrady lub na jezdni zbierajco-rozprowadzajcej i koczce si
pasem wczania na jezdni autostrady lub na jezdni zbierajco-rozprowadzajcej.
**) cznice zakoczone na jednym kocu skrzyowaniem.
42. 1. Jednopasowa cznica jednokierunkowa,
oznaczona dalej symbolem P1, powinna mie jezd-
ni wraz z opaskami razem o szerokoci nie mniejszej
ni 6,0 m oraz obustronne gruntowe pobocza, kade
o szerokoci nie mniejszej ni 1,0 m.
2. Dwupasowa cznica jednokierunkowa, oznaczo-
na dalej symbolem P2, powinna mie jezdni wraz
z opaskami razem o szerokoci nie mniejszej ni
8,0 moraz obustronne gruntowe pobocza, kade o sze-
rokoci nie mniejszej ni 1,0 m.
3. Dwupasowa cznica jednokierunkowa z pasem
awaryjnym, oznaczona dalej symbolem P3, powinna
mie jezdni wraz z opask z lewej strony razem o sze-
rokoci nie mniejszej ni 7,5 m, pas awaryjny o szero-
koci 2,0 m po prawej stronie jezdni oraz obustronne
gruntowe pobocza, kade o szerokoci nie mniejszej
ni 1,0 m.
4. Dwupasowa cznica dwukierunkowa, oznaczo-
na dalej symbolem P4, powinna mie jezdni wraz
z opaskami razem o szerokoci nie mniejszej ni
8,0 moraz obustronne gruntowe pobocza, kade o sze-
rokoci nie mniejszej ni 1,0 m.
5. cznica P4 powinna mie ze wzgldw bezpie-
czestwa ruchu prdko projektow nie wiksz ni
40 km/h.
6. Typ cznicy, o ktrym mowa w 41, naley do-
stosowa do przewidywanego natenia ruchu oraz
dugoci cznicy.
43. 1. Jezdnia wraz z opaskami na cznicy P1, P2,
lub P3 powinna mie na odcinku prostym wplanie jed-
nostronne pochylenie poprzeczne nie mniejsze ni 2%
i nie wiksze ni 3%.
2. Jezdnia wraz z opaskami na cznicy P4 powinna
mie na odcinku prostym wplanie dwustronne pochy-
lenie poprzeczne, nie mniejsze ni 2% i nie wiksze ni
3%, z wyjtkiem odcinkw usytuowanych pomidzy
ukami w planie, gdzie jezdnia powinna mie jedno-
stronne pochylenie poprzeczne nie mniejsze ni 2%.
3. Jezdnia wraz z opaskami na cznicy P1, P2, P3
lub P4 powinna mie na uku koowym wplanie jedno-
stronne pochylenie poprzeczne o wartoci okrelonej
w tabeli:
Prdko pro-
jektowa cz-
nicy [km/h]
Warto promienia uku w planie [m] przy przechyce
2% 3% 4% 5% 6% 7%
80 580 420579 350419 290349 270289 250269
70 365 290364 235289 215234 195214 185194
60 250 190249 155189 140154 130139 120129
50 160 125159 100124 9099 8589 7584
40 95 7594 6074 5559 5054 4549
30 60 5059 4049 3539 3034 2529
Prdko
projekto-
wa czni-
cy
[km/h]
Najmniej-
szy para-
metr klo-
toidy [m]
Dopuszczalne pochylenie podune [%]
Najmniejszy promie uku w prze-
kroju podunym[m]
cznicy zjazdowej cznicy wjazdowej wypukego
wklsego
na wznie-
sieniu
na spadku
na wznie-
sieniu
na spadku
na uku w
planie
na prostej
w planie
80 100 5 4 4 5 4500 3000 2000
70 90 5 4 4 5 3200 2000 1400
60 75 6 5 5 6 2700 1700 1000
50 60 6 5 5 6 1400 1000 750
40 40 6 6 6 7 700 500 500
30 25 6 6 6 7 500 200 250
4. Zachowanie wartoci pochylenia poprzecznego
jezdni cznicy, o ktrym mowa wust. 1 i 2, nie jest wy-
magane na krzywych przejciowych i na prostych
przejciowych przed i za ukiem koowym, na ktrych
nastpuje zmiana kierunku pochylenia poprzecznego.
Strefy te naley ksztatowa tak, eby by zapewniony
sprawny odpyw wody.
44. 1. Szeroko jezdni cznicy naley zwikszy
na uku koowym w planie o promieniu R mniejszym
ni 150 mo warto:
1) 50/R na cznicy P1,
2) 70/R na cznicy P2, P3 lub P4.
2. Zwikszenie szerokoci jezdni, o ktrym mowa
wust. 1, wykonuje si na krzywej przejciowej lub prostej
przejciowej, jeli krzywa przejciowa nie wystpuje.
45. 1. O jezdni cznicy w planie powinna ska-
da si z odcinkw prostych i odcinkw krzywolinio-
wych.
2. Odcinek krzywoliniowy moe zawiera uk koo-
wy, kombinacje ukw koowych i krzywych przejcio-
wych, a take inne rodzaje krzywych.
3. cznica powinna by zaprojektowana i wykona-
na w taki sposb, eby byo zachowane bezpiecze-
stwo ruchu pojazdu poruszajcego si z prdkoci
projektow po nawierzchni zwilonej wod.
4. Wymagania, o ktrych mowa wust. 3, uznaje si
za spenione, jeeli:
1) wartoci promienia uku koowego w planie oraz
pochylenia poprzecznego jezdni cznicy odpowia-
daj wymaganiom okrelonym w 43 ust. 3,
2) parametry geometryczne cznicy nie przekraczaj
wartoci granicznych okrelonych wponiszej tabeli:
3) odlego widocznoci na cznicy jest nie mniejsza
ni okrelona w 117.
46. 1. Jezdni zbierajco-rozprowadzajc mona
stosowa na wle lub na odcinku autostrady midzy
wzami, jeeli taka potrzeba wynika z kierunkowego
rozkadu ruchu lub lokalizacji wyjazdw i wjazdw.
2. Prdko projektowa jezdni zbierajco-rozpro-
wadzajcej powinna wynosi 60 km/h, a wyjtkowo 70
lub 80 km/h.
3. Jezdnia zbierajco-rozprowadzajca powinna
by jednokierunkowa i wzalenoci od przewidywane-
go natenia ruchu o takim przekroju poprzecznym jak
cznica typu P1, P2 lub P3.
4. Uksztatowanie jezdni zbierajco-rozprowadzaj-
cej w planie i w przekroju podunym powinno odpo-
wiada wymaganiom dotyczcym cznic, o ktrych
mowa w 45.
47. Pochylenie poprzeczne gruntowego pobocza
cznicy i jezdni zbierajco-rozprowadzajcej naley
ustala z zachowaniem warunkw, o ktrych mowa
w 28 ust. 2.
48. Pochylenia skarp nasypw i wykopw czni-
cy i jezdni zbierajco-rozprowadzajcej naley ustala
z zachowaniem warunkw, o ktrych mowa w 30.
49. 1. Wyjazd z jezdni autostrady powinien mie,
z zastrzeeniem ust. 9, rwnolegy pas wyczania,
umieszczony z prawej strony tej jezdni.
2. Do pasa wyczania, o ktrym mowa wust. 1, na-
ley:
1) klin, na ktrego dugoci pas wyczania uzyskuje
pen szeroko,
2) odcinek zwalniania, ktrego dugo jest mierzona
od koca klina do pocztku uku koowego czni-
cy.
3. Pas wyczania na cznice P1, P2 lub P3 powi-
nien mie:
1) klin o dugoci nie mniejszej ni 100 m, jeeli prd-
ko projektowa autostrady wynosi 120 km/h, i nie
mniejszej ni 75 mw pozostaych przypadkach,
2) odcinek zwalniania o dugoci nie mniejszej ni
okrelona w poniszej tabeli:
Rnica
prdkoci
V [km/h]
Dugo odcinka zwalniania [m] przy pochyleniu podunym pasa wyczania
5% 4% 3% 2% 0% 2% 3% 4%
60 280 250 230 210 190 170 160 150
50 250 230 210 190 170 150 140 130
40 220 200 180 170 150 130 120 110
30 170 160 150 140 120 110 100 90
20 120 110 100 95 85 75 70 65
4. Odcinek zwalniania, o ktrym mowa w ust. 3
pkt 2, powinien mie pas ruchu o szerokoci 3,5 m, je-
li prdko projektowa autostrady jest wiksza od
80 km/h, i 3,0 m w pozostaych przypadkach oraz pas
awaryjny o szerokoci 2,0 mlub opask o szerokoci co
najmniej 0,5 m, w zalenoci od tego, ktry z elemen-
tw wystpuje na cznicy.
5. Podwjny pas wyczania na cznic P3, bez
zmniejszenia liczby pasw ruchu na jezdni autostrady,
powinien mie:
2) wspln krawd pasa wyczania o penej szero-
koci i jezdni autostrady o dugoci nie mniejszej
ni 400 m.
6. Podwjny pas wyczania na cznic P3, ze
zmniejszeniem o jeden liczby pasw ruchu na jezdni
autostrady, powinien mie:
2) wspln krawd pasa wyczania o penej szero-
koci i jezdni autostrady o dugoci nie mniejszej
ni 450 m.
Oznaczenia: V = n x Vpa Vp
n = 0,75, gdy Vpa = 120 km/h
n = 0,82, gdy Vpa = 100 km/h
n = 0,94, gdy Vpa = 80 km/h
gdzie: Vpa prdko projektowa autostrady w km/h,
Vp prdko projektowa cznicy w km/h.
7. Odcinek, oktrym mowa wust. 5 pkt 2 i ust. 6 pkt 2,
powinien mie dwa pasy ruchu o szerokoci nie mniej-
szej ni 7,0 moraz pas awaryjny o szerokoci 2,0 m.
8. Pas wyczania, o ktrym mowa w ust. 3, powi-
nien mie wspln krawd odcinka pasa o penej sze-
rokoci i jezdni autostrady o dugoci nie mniejszej ni
200 mprzy prdkoci projektowej 120 km/h, nie mniej-
szej ni 175 m przy prdkoci projektowej 100 km/h
i nie mniejszej ni 150 m przy prdkoci projektowej
80 km/h.
9. Wprzypadku dobrej widocznoci wyjazdu z jezd-
ni autostrady na cznic P1 moe by stosowany kie-
runkowy pas wyczania, jeeli prdko projektowa
autostrady wynosi 100 lub 80 km/h. Kierunkowy pas
wyczania powinien mie:
1) klin o dugoci 75 mi o skosie 1 : 30,
okrelona w tabeli w ust. 3,
3) pas awaryjny o szerokoci 2,0 m lub opask o sze-
rokoci co najmniej 0,5 m, w zalenoci od tego,
ktry z elementw wystpuje na cznicy.
10. Pochylenie podune i poprzeczne pasa wy-
czania oraz jego uksztatowanie w planie sytuacyjnym
powinny by dostosowane do jezdni autostrady.
50. 1. Wyjazd z cznicy i jezdni zbierajco-rozpro-
wadzajcej powinny mie, z zastrzeeniem ust. 8, rw-
nolege pasy wyczania.
2. Pas wyczania z cznicy P1 na cznic P1 powi-
nien mie:
1) klin o dugoci nie mniejszej ni 60 m,
150 m, jeeli jest to wze typu WA, i nie mniejszej
ni 100 mw pozostaych przypadkach.
pkt 2, powinien mie pas ruchu o szerokoci 3,0 moraz
opask o szerokoci co najmniej 0,5 m.
4. Pas wyczania z cznicy P2 lub P3 na cznic
P1 powinien mie:
150 m, jeeli jest to cznica P3, i nie mniejszej ni
100 m, jeeli jest to cznica P2.
pkt 2, powinien mie pas ruchu o szerokoci 3,0 moraz
opask o szerokoci co najmniej 0,5 m.
6. Pas wyczania z cznicy P3 na cznic P3 powi-
nien mie:
2) odcinek zwalniania o wymiarach jak w ust. 4 pkt 2.
pkt 2, powinien mie dwa pasy ruchu oraz pas awaryj-
ny o szerokociach jak na cznicy P3.
8. Wprzypadku dobrej widocznoci wyjazdu z cz-
nicy i z jezdni zbierajco-rozprowadzajcej, moe by
stosowany kierunkowy pas wyczania.
9. Pochylenie podune i poprzeczne pasa wycza-
nia oraz jego uksztatowanie wplanie sytuacyjnym po-
winny by dostosowane do jezdni cznicy lub jezdni
zbierajco-rozprowadzajcej.
51. 1. Wjazd na jezdni autostrady powinien mie
rwnolegy pas wczania, umieszczony z prawej stro-
ny jezdni.
2. Do pasa wczania, o ktrym mowa w ust. 1, na-
ley:
1) odcinek przyspieszania, ktrego dugo jest mie-
rzona od koca uku koowego na cznicy do po-
cztku klina,
2) klin, na ktrego dugoci zanika pas wczania.
3. Pas wczania z cznic P1 lub P2 powinien mie:
1) odcinek przyspieszania o dugoci nie mniejszej ni
okrelona w poniszej tabeli:
Rnica
prdkoci
V [km/h]
Dugo odcinka przyspieszania [m] przy pochyleniu podunym pasa wczania
5% 4% 3% 2% 0% 2% 3% 4%
60 190 200 210 230 270 340 390 450
50 170 180 200 210 250 320 370 430
40 150 160 180 190 230 290 330 400
30 130 140 150 160 200 250 290 350
20 90 100 110 120 160 200 240 300
Oznaczenia: V = n x Vpa Vp
n = 0,75, gdy Vpa = 120 km/h
n = 0,82, gdy Vpa = 100 km/h
n = 0,94, gdy Vpa = 80 km/h
gdzie: Vpa prdko projektowa autostrady w km/h,
Vp prdko projektowa cznicy w km/h.
mniejszej ni 75 mw pozostaych przypadkach.
4. Odcinek przyspieszania, o ktrym mowa wust. 3
pkt 1, powinien mie pas ruchu o szerokoci 3,5 m, je-
li prdko projektowa autostrady jest wiksza od
80 km/h, i 3,0 m w pozostaych przypadkach oraz pas
awaryjny o szerokoci 2,0 mlub opask o szerokoci co
najmniej 0,5 m, w zalenoci od tego, ktry z elemen-
tw wystpuje na cznicy.
5. Na pasie wczania, o ktrym mowa wust. 3, na-
ley zapewni wspln krawd odcinka pasa o penej
szerokoci i jezdni autostrady na dugoci nie mniejszej
ni 250 m przy prdkoci projektowej 120 km/h, nie
mniejszej ni 200 m przy prdkoci projektowej 100
km/h i nie mniejszej ni 150 mprzy prdkoci projekto-
wej 80 km/h.
6. Podwjny pas wczania z cznicy P3 powinien
mie:
1) dwa nastpujce po sobie odcinki rwnolegego
wzgldem krawdzi jezdni autostrady pasa wcza-
nia, kady o dugoci nie mniejszej ni 500 m,
2) kliny na kocach odcinkw, oktrych mowa wust. 2,
o dugoci nie mniejszej ni 100 m, jeeli prdko
projektowa autostrady wynosi 120 km/h, i nie mniej-
szej ni 75 mw pozostaych przypadkach,
3) szeroko dwch pasw ruchu na pierwszym od-
cinku przyspieszania 7,0 m i na drugim odcinku
3,5 moraz pas awaryjny o szerokoci 2,0 m.
7. Podwjny pas wczania z cznicy P3, ze zwik-
szeniem o jeden liczby pasw ruchu na jezdni autostra-
dy, powinien mie:
1) odcinek rwnolegego wzgldem krawdzi jezdni
autostrady pasa wczania o dugoci nie mniejszej
ni 500 m,
3) szeroko pasa ruchu na odcinku przyspieszania
3,5 moraz pas awaryjny o szerokoci 2,0 m.
8. Pochylenie podune i poprzeczne pasa wcza-
nia oraz jego uksztatowanie wplanie sytuacyjnym po-
winno by dostosowane do jezdni autostrady.
52. 1. Wjazd na cznic i jezdni zbierajco-roz-
prowadzajc powinien mie rwnolegy pas wcza-
nia.
2. Pas wczania, o ktrym mowa w ust. 1, powi-
nien mie:
1) odcinek przyspieszania o dugoci nie mniejszej ni
90 mi o szerokoci 3,0 moraz opask o szerokoci
co najmniej 0,5 m,
2) klin o dugoci nie mniejszej ni 60 m.
53. 1. Obszar przeplatania w wle moe wyst-
powa na jezdni drogi niszej klasy ni autostrada, na
cznicy oraz na jezdni zbierajco-rozprowadzajcej.
2. Na obszarze przeplatania naley zwikszy liczb
pasw ruchu nie mniej ni o jeden, na dugoci dosto-
sowanej do wielkoci i prdkoci ruchu oraz warunkw
drogowo-ruchowych, lecz nie krtszej ni 100 m.
DZIA III
Wyposaeni e techni czne autostrad
Rozdzia 1
Urzdzenia odwadniajce oraz odprowadzajce wod
54. 1. Odwodnienie powierzchniowe autostrady
wykonuje si za pomoc roww, ciekw i kanalizacji.
2. Urzdzenia do powierzchniowego odwodnienia
pasa drogowego autostrady powinny zapewnia
sprawne odprowadzenie wody.
3. Wymiary urzdze do powierzchniowego od-
wodnienia autostrady ustala si na podstawie deszczu
miarodajnego, okrelonego przy prawdopodobie-
stwie pojawienia si opadw, p = 10%.
55. 1. Rowy wykonuje si w ksztacie opywo-
wym, trjktnym lub trapezowym.
2. Rw opywowy stosuje si w wykopie, przy kra-
wdzi korony autostrady, jeeli korpus autostrady ma
odwodnienie wgbne lub jest wykonany z materiau
niewymagajcego odwodnienia wgbnego. Rw
opywowy powinien by rwnie stosowany przy wy-
sokoci skarpy nasypu do 2 m, gdy zachodzi potrzeba
odprowadzenia wody, w przypadku niestosowania
skrajnej bariery ochronnej. Szeroko rowu opywo-
wego nie powinna by mniejsza ni 1,5 m, a gboko
nie powinna przekracza 0,3 m.
3. Rw trjktny stosuje si wcelu uatwienia utrzy-
mania autostrady, kiedy wysoko skarpy nasypu lub
wykopu jest mniejsza ni 1,0 m. Pochylenie skarpy we-
wntrznej nie powinno by wiksze ni 1 : 3, skarpy ze-
wntrznej co najmniej 1 : 5, a gboko rowu nie po-
winna przekracza 0,5 m.
4. Rw trapezowy moe by stosowany przy nasy-
pie autostrady, w przypadku gdy na koronie autostra-
dy przewiduje si ustawienie skrajnej bariery ochron-
nej, a take jako rw stokowy. Dno rowu powinno mie
szeroko co najmniej 0,4 m, a gboko rowu nie po-
winna by mniejsza ni 0,5 m. Pochylenie skarpy ze-
wntrznej nie powinno by wiksze ni 1 : 1,5.
5. Poczenie roww, o ktrych mowa w ust. 1, po-
winno by wykonane w sposb pynny.
6. Dopuszcza si stosowanie rowu stokowego od
strony napywu wody powierzchniowej ze stoku. Rw
stokowy powinien by wykonany co najmniej
3,0 m powyej krawdzi przecicia si skarpy wykopu
z terenem. Rw ten nie moe zmniejsza statecznoci
skarpy wykopu. Gdy istnieje obawa, e rw stokowy
nawodni skarp wykopu, powinien by uszczelniony.
Pochylenie skarp rowu stokowego nie powinno by
wiksze ni 1 : 1,5.
7. W celu zapewnienia sprawnego odprowadzenia
wody naley stosowa pochylenie podune dna rowu
nie mniejsze ni 0,5%. Dopuszcza si pochylenie dna
rowu nie mniejsze ni 0,2% wterenie paskim. Najwik-
sze dopuszczalne pochylenie podune dna rowu wza-
lenoci od rodzaju gruntu lub sposobu umocnienia je-
go dna okrela Polska Norma.
56. 1. Urzdzenie ciekowe, zwane dalej cie-
kiem, powinno by stosowane w przypadku, kiedy
woda powierzchniowa spowodowaaby uszkodzenie
elementw korpusu autostrady oraz na obszarze, z kt-
rego odprowadzenie wody powierzchniowej bezpo-
rednio do ziemi lub do odbiornika wodnego nie jest
dopuszczalne. cieki mog by stosowane do:
1) odwodnienia jezdni, pasa awaryjnego i opaski,
2) odwodnienia pasa dzielcego,
3) odprowadzenia wody z krawdzi korony wwykopie
skalistym lub przy cianie oporowej,
4) umocnienia dna rowu.
2. Pochylenie podune dna cieku powinno by nie
mniejsze ni 0,5%. Na terenie paskim dopuszcza si
pochylenie podune dna cieku nie mniejsze ni 0,2%.
Wod ze cieku odprowadza si w zalenoci od wa-
runkw ciekiem skarpowym, przez studzienki cieko-
we do kanalizacji lub przykanalikiem do rowu. Zako-
czenie cieku skarpowego i wylotu przykanalika powin-
no chroni rw przed rozmywaniem.
3. Odlego midzy miejscami odprowadzenia
wody ze cieku naley okreli, uwzgldniajc ilo
wody spywajcej z powierzchni zlewni, pochylenie
podune dna cieku i jego napenienie. Odlego ta
nie powinna by wiksza ni:
1) 50 mprzy pochyleniu podunym dna cieku 0,3%,
2) 100 mprzy pochyleniu podunym dna cieku wik-
szym ni 1,0%.
Przy pochyleniach porednich odlegoci naley inter-
polowa.
57. 1. Urzdzenia do wgbnego odwodnienia pa-
sa drogowego autostrady maj na celu odprowadzenie
wody, ktra przenikna do gruntu, lub obnienie po-
ziomu wody gruntowej.
2. Parametry urzdze do odwodnienia wgbne-
go pasa drogowego autostrady naley okrela na
podstawie bada gruntowo-wodnych podoa oraz za-
lece wynikajcych z dokumentacji hydrogeologicz-
nej.
3. Odwodnienie wgbne naley stosowa do:
1) odprowadzenia wody z warstwy odsczajcej i wo-
dy przedostajcej si z powierzchni pasa drogowe-
go autostrady do gruntu,
2) obnienia poziomu wody gruntowej, jeeli w grun-
tach wtpliwych i wysadzinowych spd konstrukcji
nawierzchni nie jest wyniesiony co najmniej
1,0 mnad poziom wody gruntowej,
3) obnienia poziomu wody gruntowej w gruntach
niewysadzinowych pod konstrukcj nawierzchni,
jeeli woda ta jest na gbokoci mniejszej ni g-
boko przemarzania.
4. Dren poduny powinien by stosowany do ob-
nienia poziomu wody gruntowej. Dren naley umiesz-
cza, w zalenoci od potrzeb, pod dnem rowu, cieku
lub w pasie dzielcym.
5. Wprzypadku napywu wody gruntowej w wyko-
pie w kierunku korpusu autostrady mona stosowa
dren odcinajcy. Dren ten od strony korony autostrady
powinien by uszczelniony.
6. Jeeli woda gruntowa wypywa na skarp wyko-
pu, naley stosowa dren skarpowy.
7. Dren naley umieszcza poniej gbokoci prze-
marzania gruntu. Dopuszcza si stosowanie pytkiego
drenu do odprowadzenia wody z warstwy odsczaj-
cej.
58. 1. Kanalizacj deszczow wykonuje si, gdy
nie ma moliwoci odprowadzenia wody za pomoc
urzdze do powierzchniowego odwodnienia lub gdy
wymagaj tego przepisy dotyczce ochrony rodowi-
ska.
2. Przy usytuowaniu urzdze kanalizacji deszczo-
wej w pasie drogowym autostrady naley uwzgldni
lokalizacj innych urzdze i budowli podziemnych
i nadziemnych o gbokich fundamentach. Kolektor
naley usytuowa w pasie dzielcym. Dopuszcza si
w uzasadnionych przypadkach inn lokalizacj kolek-
tora, w szczeglnoci ze wzgldu na zagospodarowa-
nie korony autostrady lub zagospodarowanie otocze-
nia.
3. Strop kolektora i przykanalika powinien by za-
gbiony poniej gbokoci przemarzania gruntu. Gdy
uzyskanie tego zagbienia nie jest moliwe, w szcze-
glnoci ze wzgldu na zapewnienie wymaganego po-
chylenia podunego, naley przewidzie odpowiedni
ich izolacj.
4. rednica kolektora powinna by ustalona na
podstawie iloci wody spywajcej z odwadnianej po-
wierzchni oraz przy zaoeniu, e:
1) prdko przepywu nie powinna by mniejsza ni
0,5 m/s,
2) najwiksza prdko przepywu nie powinna prze-
kroczy wartoci dopuszczalnej dla materiau,
z ktrego kolektor jest wykonany,
3) pochylenie dna kolektora o rednicy 0,30 mnie po-
winno by wiksze ni 3,0%, a o rednicy 1,0 m
i wikszej moe wynosi co najwyej 1,0%.
rednica kolektora nie powinna by mniejsza ni
0,30 m, przykanalika za 0,15 m.
5. Studzienki rewizyjne powinny by usytuowane
poza jezdni i pasem awaryjnym autostrady.
6. Studzienk rewizyjn naley stosowa, gdy ko-
lektor zmienia kierunek, rozgazia si, zmienia redni-
c lub pochylenie podune. Jeeli wymienione warun-
ki nie wystpuj, to rozmieszczenie studzienek powin-
no uwzgldnia warunki eksploatacji, przy zachowaniu
odlegoci nie mniejszych ni okrelone wponiszej ta-
beli:
rednica kolektora
[m]
Odlego midzy studzienkami rewizyjnymi
[m]
0,300,60
0,610,80
0,811,00
1,011,50
40
50
60
100
59. Indywidualne rozwizania urzdze odwad-
niajcych uwzgldniajce specyficzne warunki otocze-
nia i podoa mog by stosowane wszczeglnoci na
autostradzie przebiegajcej na terenie chronionym,
w niekorzystnych warunkach gruntowo-wodnych, na
terenie grskim, na obszarze osuwiskowym albo na
terenie podlegajcym wpywom eksploatacji grni-
czej.
60. 1. Wody opadowe z pasa drogowego auto-
strady odprowadzane do odbiornikw wodnych lub do
ziemi powinny spenia wymagania okrelone w prze-
pisach dotyczcych ochrony rodowiska.
2. Wody z kanalizacji mona odprowadza do od-
biornika rowem odpywowym lub kolektorem. W celu
oczyszczenia odprowadzanej wody moe by stosowa-
ny rw trawiasty, o pochyleniu podunym dna nie-
przekraczajcym 0,5%. W zalenoci od potrzeb w ro-
wie tym naley stosowa przegrody. Wod z kolektora
naley odprowadzi do odbiornika wodnego przez
urzdzenia oczyszczajce.
3. Jeeli ze wzgldu na ochron rodowiska nie ma
moliwoci odprowadzenia nieoczyszczonej wody
z urzdze odwadniajcych, stosuje si urzdzenia za-
bezpieczajce rodowisko przed zanieczyszczeniami
spywajcymi z autostrady.
4. Urzdzeniami, o ktrych mowa w ust. 3, mog
by w szczeglnoci:
1) zbiornik retencyjno-infiltracyjny, gdy odwadniana
powierzchnia ma powyej 4 ha; pojemno zbior-
nika powinna umoliwi przejcie wody o objto-
ci co najmniej 250 m
3
/ha,
2) zbiornik infiltracyjny, gdy odwadniana powierzch-
nia ma od 2 ha do 8 ha, gdy grunt do gbokoci
1,5 m poniej dna zbiornika zapewnia szybko fil-
tracji co najmniej 1,25 cm/h i znajduje si powyej
poziomu wody gruntowej,
3) rw infiltracyjny, gdy odwadniana powierzchnia
nie jest wiksza ni 2 ha, gdy grunt do gbokoci
1,5 mponiej dna rowu zapewnia minimaln szyb-
ko filtracji co najmniej 0,7 cm/h i znajduje si po-
wyej poziomu wody gruntowej,
4) rw trawiasty, gdy odwadniana powierzchnia nie
jest wiksza ni 2 ha; jest on stosowany jako urz-
dzenie samodzielne lub w poczeniu z innymi
urzdzeniami oczyszczajcymi; powinien by po-
kryty gst traw wysoko koszon, na podou
o szybkoci filtracji co najmniej 1,25 cm/h.
5. Do urzdze zabezpieczajcych rodowisko
przed zanieczyszczeniami spywajcymi z autostrady
powinien by zapewniony dojazd sprztem do utrzy-
mania.
6. Odlego od zabudowy urzdze, o ktrych mo-
wa wust. 4, nie powinna by mniejsza ni 8,0 m. Wce-
lu utrzymania sprawnoci technicznej tych urzdze
powinien by zapewniony do nich dojazd.
Rozdzia 2
Urzdzenia owietlenia
61. 1. Autostrada powinna by owietlona:
1) gdy obszar, przez ktry przebiega, jest owietlony
i wystpuje zagroenie olepiania uczestnikw ru-
chu,
2) w obrbie wza, jeeli jedna z krzyujcych si
drg jest owietlona lub znajduje si na nim MPO,
3) midzy odcinkami owietlonymi, jeeli dugo od-
cinka nie przekracza 500 m,
4) na odcinku przylegym do obiektu mostowego lub
tunelu, jeeli obiekt ten jest owietlony,
5) w obrbie MPO.
2. MOP powinno by owietlone co najmniej wcz-
ci obsugujcej uczestnikw ruchu.
3. wiato owietlenia nie powinno zmienia barwy
znakw.
4. Midzy owietlonym a nieowietlonym odcin-
kiem autostrady naley wykona stref przejciow
o dugoci co najmniej 200 mo zmniejszajcym si na-
teniu wiata.
5. Supy owietleniowe naley tak usytuowa, aby
nie powodoway zagroenia bezpieczestwa ruchu
i nie ograniczay widocznoci. Oprawy i supy owietle-
niowe powinny by umieszczone poza skrajni auto-
strady.
6. Odlego lica supa owietleniowego od kraw-
dzi jezdni nie moe by mniejsza ni 1,0 m, jeeli nie ma
pasa awaryjnego lub opaski, i nie moe by mniejsza
ni 0,5 mod krawdzi pasa awaryjnego lub opaski.
7. Wymagania dotyczce natenia owietlenia
i rozmieszczenia punktw wietlnych okrela Polska
Norma.
Rozdzia 3
Miejsca obsugi podrnych
62. 1. Autostrad naley wyposay wmiejsca ob-
sugi podrnych.
2. MOP powinny by lokalizowane oddzielnie dla
kadego kierunku ruchu.
3. Odlego midzy ssiednimi MOP powinna by
nie mniejsza ni 15 km. Odlego MOP od przejcia
granicznego powinna wynosi nie mniej ni 3,0 km.
4. Wyjazd z jezdni autostrady do MOP powinien od-
bywa si za pomoc pasa wyczania, wjazd za na
autostrad przez pas wczania.
5. Wyjazd z jezdni autostrady do MOP i wjazd
z MOP na jezdni autostrady nie mog by lokalizowa-
ne w miejscach zagraajcych bezpieczestwu ruchu,
a w szczeglnoci:
1) w strefie oddziaywania wza, z uwzgldnieniem
wymaga, o ktrych mowa w 115 ust. 2,
2) wmiejscu, wktrym nie jest zapewniona wymaga-
na widoczno wjazdu na jezdni autostrady,
3) na odcinku autostrady o pochyleniu niwelety wik-
szym ni 4%,
4) nie bliej wierzchoka uku wypukego ni wymaga-
na odlego widocznoci na zatrzymanie,
5) na odcinku, na ktrym wystpuje dodatkowy pas
ruchu.
6. Strefa oddziaywania wza, o ktrej mowa
w ust. 5 pkt 1, obejmuje wze, wraz z odcinkami drg,
do miejsca, w ktrym jest umieszczony pierwszy znak
kierunku (drogowskaz lub tablica przeddrogowskazo-
wa).
7. Odlegoci budynkw na obszarze MOP od kra-
wdzi jezdni autostrady powinny spenia wymagania
okrelone przepisami o drogach publicznych.
8. Usytuowanie obiektw na MOP nie moe ogra-
nicza widocznoci na jezdniach manewrowych.
63. 1. W celu okrelenia cech uytkowych MOP
wyrnia si nastpujce ich rodzaje:
1) MOP I o funkcji wypoczynkowej, wyposaony
w stanowiska postojowe (parking), jezdnie ma-
newrowe, urzdzenia wypoczynkowe, sanitarne
i owietlenie; dopuszcza si wyposaenie w obiek-
ty maej gastronomii,
2) MOP II o funkcji wypoczynkowo-usugowej, wypo-
saony w stanowiska postojowe (parking), jezdnie
manewrowe, urzdzenia wypoczynkowe, sanitar-
ne, owietlenie oraz wstacj paliw, stanowiska ob-
sugi pojazdw, obiekty gastronomiczno-handlo-
we, informacji turystycznej,
3) MOP III o funkcji wypoczynkowej i usugowej, wy-
posaony w obiekty, o ktrych mowa w pkt 2,
obiekty noclegowe oraz, w zalenoci od potrzeb,
w agencj poczty, banku, biur turystycznych, biur
ubezpieczeniowych.
2. MOP I usytuowany naprzeciw MOP II lub MOP III
naley poczy bezkolizyjnym przejciem dla pie-
szych.
3. Liczb stanowisk postojowych w czci parkin-
gowej oraz liczb stanowisk na stacji paliw naley okre-
li indywidualnie, z uwzgldnieniem w szczeglnoci
redniego dobowego ruchu w roku (SDR) i intensyw-
noci zagospodarowania autostrady.
4. W czci parkingowej MOP, w zalenoci od po-
trzeb, naley wykona specjalnie oznakowane stanowi-
ska do kontroli technicznej pojazdw. Wymiary i liczb
stanowisk do kontroli pojazdw ustala si indywidual-
nie.
5. Na obszarze MOP dopuszcza si umieszczanie re-
klam i tablic informacyjnych niezwizanych z organiza-
cj ruchu pojazdw, zgodnie z wymaganiami okrelo-
nymi w przepisach o drogach publicznych.
6. Wobrbie MOP wkadym zespole stanowisk po-
stojowych dla samochodw osobowych naley zapew-
ni nie mniej ni dwa stanowiska postojowe dla samo-
chodw osb niepenosprawnych, specjalnie oznako-
wane i usytuowane blisko wej do budynkw uytecz-
noci publicznej.
7. Uskok o wysokoci od 2 cm do 15 cm midzy
chodnikiem a jezdni lub innym urzdzeniem uytko-
wanym przez osoby niepenosprawne naley wyposa-
y w ramp o szerokoci co najmniej 0,90 m i pochy-
leniu nie wikszym ni 15%. Przy uskokach wyszych
ni 15 cm naley stosowa pochylnie lub schody z za-
chowaniem wymaga okrelonych wprzepisach doty-
czcych warunkw technicznych, jakim powinny odpo-
wiada budynki i ich usytuowanie.
8. MOP II i MOP III naley wyposay wsprzt i urz-
dzenia ratownicze, zgodnie z warunkami okrelonymi
w przepisach dotyczcych bezpieczestwa poarowe-
go.
9. Wody powierzchniowe i bytowo-gospodarcze
z obiektw obsugi podrnych i pojazdw wymagaj
oczyszczenia przed odprowadzeniem ich do odbiorni-
kw lub do ziemi, zgodnie z wymaganiami przepisw
o rodowisku oraz o odpadach.
64. 1. Wymiary stanowisk postojowych nie powinny by mniejsze ni okrelone w poniszych tabelach:
1) dla samochodw osobowych:
Rodzaj pojazdu
Usytuowanie w
stosunku do jezdni
[]**)
Dugo [m] Szeroko [m]
Samochd osobowy
90
0
4,50
6,00
2,30
2,50
Samochd osobowy z przyczep 0 10,00 2,50
Samochd dla osb niepenosprawnych 4,50 3,60
2) dla samochodw ciarowych i autobusw:
Rodzaj pojazdu
Usytuowanie w
stosunku do jezdni
[]**)
Dugo [m] Szeroko [m]
Samochd ciarowy
90
0
8,00
15,00
3,50
3,00
Autobus
90
0
10,00
19,00
4,00
3,00
Samochd ciarowy z przyczep
lub czonowy
90*)
60*)
0
19,00
19,00
30,00
3,50
3,50
3,00
*) Stanowisko postojowe samochodw ciarowych z przyczepami lub czonowych naley wykonywa jako przelotowe.
**) Wymiary stanowisk postojowych przy innych ktach usytuowania w stosunku do jezdni, ni podano w pkt 1 i 2, naley
ustala z zachowaniem wymiarw podanych dla = 90.
2. Szeroko jezdni manewrowej przy stanowiskach postojowych nie powinna by mniejsza ni okrelona
w poniszej tabeli:
Rodzaj pojazdu
Usytuowanie w stosunku
do krawdzi jezdni []
Szeroko
jezdni manewrowej [m]
Samochd osobowy 90 5,00
60 4,00
45 3,50
0 3,00
Samochd ciarowy 90 12,00
60 7,50
45 6,00
0 3,50
Autobus 90 16,00
60 10,00
45 7,50
0 3,50
3. Pozostae parametry techniczne jezdni manewrowej i stanowisk postojowych na MOP nie powinny by
mniejsze ni okrelone w poniszej tabeli:
Parametr jezdni
Jednost-
ka
miary
Rodzaj pojazdu uytkujcego jezdni
osobowy
osobowy
z przyczep
ciarowy
lub autobus
Szeroko jezdni jednokierunkowej:
1) bez krawnikw
2) w krawnikach
m
m
3,00
4,50
3,50
4,50
4,50
4,50
Promie uku:
1) w planie
2) w przekroju podunym:
a) wypuky
b) wklsy
m
m
m
15
250
150
30
250
150
30
250
150
Promie wewntrznej krawdzi jezdni m 6,00 10,00 10,00
Prdko projektowa km/h 30
Pochylenie podune stanowisk nie wiksze ni % 2,5
Pochylenie poprzeczne stanowisk w przedziale oddo:
1) nawierzchnia ulepszona
2) nawierzchnia nieulepszona
%
%
1,5 2,5
2,5 3,5
65. Wyposaenie autostrady w dodatkowe ele-
menty lub urzdzenia zwizane z przejciem granicz-
nym s okrelone w warunkach technicznych, jakim
powinny odpowiada drogi publiczne i ich usytuowa-
nie.
Rozdzia 4
Miejsca poboru opat
66. 1. MPO moe by:
1) placem poboru opat urzdzonym na poszerzonej
koronie autostrady, zwanym dalej PPO,
2) SPO urzdzon na poszerzonej koronie cznicy lub
w wle.
2. MPO powinno mie:
1) plac dojazdowy i wyjazdowy,
2) zgrupowanie stanowisk poboru opat, ktre powin-
no by wyposaone w:
a) pasy przejazdowe,
b) specjalny pas przejazdowy dla pojazdw po-
nadnormatywnych i uprzywilejowanych,
c) wyspy dzielce stanowiska, na ktrych s
umieszczone kioski lub urzdzenia do poboru
opat,
d) urzdzenia i miejsca do kontroli pojazdw cia-
rowych.
3. Place dojazdowe i wyjazdowe do zgrupowania
stanowisk poboru opat, w zalenoci od liczby stano-
wisk, powinny mie dugo nie mniejsz ni:
1) na PPO 150 m,
2) na SPO 50 m.
4. Szeroko pasa na stanowisku poboru opat po-
winna wynosi:
1) 3,0 m jeeli jest to pas przejazdowy,
2) 6,0 m jeeli jest to specjalny pas przejazdowy.
5. Wyspa dzielca pasy przejazdowe powinna mie
szeroko nie mniejsz ni 1,6 m oraz dugo nie
mniejsz ni 25 m.
6. Kiosk do poboru opat na wyspie dzielcej powi-
nien by zabezpieczony barier ochronn.
7. Gromadzenie wpyww z opat za przejazd auto-
strad wymaga odpowiednich zabezpiecze przed kra-
dzie.
67. 1. Pochylenie podune odcinka, na ktrym
jest zlokalizowane MPO, nie powinno przekracza
2,5%, pasw przejazdowych za nie powinno by wik-
sze ni 1,5%.
2. Pochylenie poprzeczne placu dojazdowego i wy-
jazdowego nie powinno by mniejsze ni 1,0%, pochy-
lenie podune tych placw za nie powinno by mniej-
sze ni 0,5%.
68. 1. Liczb stanowisk poboru opat ustala si
w zalenoci od wielkoci natenia ruchu, niezbdne-
go czasu dla obsugi jednego pojazdu, dopuszczalnego
czasu oczekiwania uczestnikw ruchu oraz techniki po-
bierania opat.
2. Dla kadego kierunku ruchu powinny by wyko-
nane co najmniej dwa stanowiska poboru opat; jedno
stanowisko powinno by wyposaone wspecjalny pas
przejazdowy.
3. Przy wikszej liczbie stanowisk i przy wahaniach
kierunkowego rozkadu ruchu dopuszcza si wykona-
nie stanowisk rodkowych do przemiennej obsugi kie-
runkw ruchu.
4. SPO zlokalizowana rwnolegle do autostrady
powinna by oddzielona pasem dzielcym o szero-
koci co najmniej 3,0 m.
5. Zadaszenie i konstrukcja do umieszczenia sygna-
lizatorw i znakw informacyjnych o sposobie uytko-
wania pasw przejazdowych powinny spenia cznie
nastpujce warunki:
1) skrajnia pionowa elementw trwaych zadaszenia
i konstrukcji powinna wynosi co najmniej 4,70 m,
2) dolna cz sygnalizatorw i znakw nie powinna
znajdowa si niej ni 4,50 m od najwyszej rzd-
nej jezdni.
Wymagania techniczne dla zadaszenia i konstrukcji
okrelaj Polskie Normy.
69. Zaplecze administracyjno-kontrolne MPO po-
winno by wyposaone w budynki, w ktrych, w zale-
noci od potrzeb, naley zapewni pomieszczenia dla
policji i sub medycznych, miejsca postojowe dla po-
jazdw personelu oraz urzdzenia cznoci, zasilanie
w energi i wod, odprowadzenie ciekw. Obszar za-
plecza powinien by oddzielony od PPO i SPO pasem
dzielcym o szerokoci nie mniejszej ni 1,6 m.
Rozdzia 5
Urzdzenia organizacji i bezpieczestwa ruchu
70. 1. Znaki pionowe umieszczone obok jezdni lub
nad jezdni powinny by wszczeglnoci odblaskowe,
dopuszczone do stosowania w budownictwie drogo-
wym.
2. Warunki umieszczania znakw pionowych na au-
tostradzie s okrelone w przepisach odrbnych doty-
czcych prawa o ruchu drogowym.
71. 1. Oznakowanie poziome jezdni powinno by
dobrze widoczne w dzie i w nocy, trwae, nie powin-
no powodowa obnienia bezpieczestwa ruchu dro-
gowego z powodu niedostatecznych waciwoci prze-
ciwpolizgowych lub nierwnoci, a take nie powinno
utrudnia spywu wody powierzchniowej.
2. Do oznakowania poziomego mog by stosowa-
ne materiay, ktre speniaj warunki okrelone
w ust. 1, dopuszczone do stosowania w budownictwie
drogowym.
3. Warunki umieszczania znakw poziomych na au-
tostradzie s okrelone w przepisach odrbnych doty-
czcych prawa o ruchu drogowym.
72. 1. Barier ochronn stosuje si w miejscach,
w ktrych przewidywane skutki wypadku drogowego
byyby powaniejsze od skutkw kolizji pojazdu z ba-
rier.
2. Warunki, o ktrych mowa w ust. 1, uznaje si za
spenione, jeeli bariery ochronne s stosowane we-
dug zasad okrelonych w 74.
73. 1. Na autostradzie naley stosowa bariery
ochronne, ktre speniaj cznie nastpujce warunki:
1) utrzymuj samochd osobowy o masie 1000 kg,
najedajcy z prdkoci okoo 100 km/h pod k-
tem okoo 15, i samochd ciarowy lub autobus
o masie 10 000 kg, najedajcy z prdkoci oko-
o 70 km/h pod ktem okoo 15 wyprowadzajc
go w kierunku zbienym lub bliskim linii bariery,
2) zachowuj podczas kolizji pen integralno kon-
strukcyjn, w szczeglnoci adna z czci bariery
nie moe ulec odczeniu.
2. Na autostradzie mona stosowa barier ochron-
n:
1) stalow (profilowana prowadnica na supkach)
o wysokoci 0,75 m mierzonej od krawdzi pasa
awaryjnego lub opaski,
2) betonow barier pen z amanym zarysem cia-
ny bocznej o wysokoci 0,81 mmierzonej od kra-
wdzi pasa awaryjnego lub opaski.
3. Wprzypadku gdy odlego lica prowadnicy sta-
lowej lub podstawy betonowej bariery od lica kraw-
nika wynosi nie wicej ni 0,20 m, to wysoko bariery
stalowej i bariery betonowej mierzy si od krawdzi
nawierzchni przy krawniku.
4. Dopuszcza si stosowanie barier o innej kon-
strukcji i z innych materiaw, jeeli speniaj warunki,
o ktrych mowa w ust. 1, i uzyskay dopuszczenie do
stosowania w budownictwie drogowym.
5. Zamocowanie supkw barier powinno wytrzy-
ma obcienie si uderzeniow, od najedajcego
pojazdu samochodowego, przyoon na wysokoci
0,70 m:
1) dla bariery podatnej 35 kN,
2) dla bariery wzmocnionej 50 kN,
3) dla bariery sztywnej 100 kN.
6. Odlego lica prowadnicy stalowej bariery
ochronnej lub podstawy betonowej bariery penej po-
winna wynosi nie mniej ni:
1) 0,50 m liczc od krawdzi pasa awaryjnego,
2) 1,00 m liczc od krawdzi pasa ruchu.
7. Dopuszcza si odlego lica prowadnicy stalo-
wej bariery ochronnej lub podstawy betonowej barie-
ry penej od krawdzi pasa ruchu 0,5 m, jeeli na kra-
wdzi pasa ruchu znajduje si krawnik o wysokoci
co najmniej 0,14 m i prdko projektowa nie przekra-
cza 60 km/h.
74. 1. Barier skrajn na autostradzie naley sto-
sowa, gdy:
1) wysoko nasypu, mierzona na krawdzi korony,
jest wiksza ni 2,0 mi nachylenie skarpy jest wik-
sze ni 1 : 3,
2) u podna nasypu znajduje si obiekt lub przeszko-
da niebezpieczna dla uczestnikw ruchu,
3) nasyp jest ograniczony cian oporow, ktrej wy-
soko jest wiksza ni 1,5 m,
4) przy krawdzi korony autostrady znajduje si obiekt
lub przeszkoda, ktrej odlego od krawdzi pasa
awaryjnego jest mniejsza ni 1,25 mlub od kraw-
dzi pasa ruchu mniejsza ni 3,5 m,
5) na zewntrznej stronie uku w planie, w odlegoci
mniejszej ni 1,5 mod krawdzi korony autostrady,
moe wystpi zagroenie dla uczestnikw ruchu,
6) w odlegoci od krawdzi pasa ruchu mniejszej ni
15,0 m znajduje si tor kolejowy lub tramwajowy
w poziomie autostrady, w wykopie lub na nasypie
niszym ni 1,8 m.
2. Barier na pasie dzielcym naley stosowa,
gdy:
1) szeroko pasa dzielcego z opaskami jest mniejsza
ni 6,0 m,
2) na pasie dzielcym znajduj si obiekt lub przeszko-
da, ktrej odlego od krawdzi pasa ruchu jest
mniejsza ni 3,5 m.
3. Barier betonow pen stosuje si w szczegl-
noci:
1) na wskim pasie dzielcym,
2) jako barier osonow przy obiekcie i przeszkodzie,
3) jako barier skrajn w tunelu i przy cianie oporo-
wej,
4) na odcinku autostrady niebezpiecznym dla uczest-
nikw ruchu.
4. Bariera ochronna od strony najazdu powinna
by zakoczona oson energochonn lub odcinkiem
przejciowym, nachylonym do powierzchni korony
drogi w celu ograniczenia skutkw najechania na czo-
o bariery.
5. Wcelu oddzielenia ruchu pieszych od ruchu po-
jazdw na obszarze MOP lub MPO dopuszcza si sto-
sowanie bariery z porcz.
75. Osony energochonne naley stosowa
w miejscach szczeglnego zagroenia uczestnikw ru-
chu. Lico osony energochonnej w stosunku do pasa
awaryjnego lub opaski powinno znajdowa si wodle-
goci okrelonej dla barier w 73 ust. 6 i 7.
76. 1. Ogrodzenie autostrady wykonuje si w ce-
lu zmniejszenia niekorzystnego oddziaywania otacza-
jcego rodowiska na bezpieczestwo uczestnikw ru-
chu oraz ze wzgldu na bezpieczestwo ludzi i zwierzt
przebywajcych w pobliu autostrady.
2. Autostrad naley ogrodzi z obu stron, na caej
jej dugoci.
3. Ogrodzeniem moe by:
1) siatka o konstrukcji dostosowanej do rodzaju za-
groenia,
2) wa ziemny z ekranem lub ekran sucy ochronie
rodowiska.
4. Ogrodzenie autostrady powinno by zlokalizo-
wane nie bliej ni:
1) 0,75 m od granicy pasa drogowego autostrady
i co najmniej 1,0 mod krawdzi skarpy nasypu lub
skarpy wykopu,
2) 1,5 m od krawdzi pasa ruchu oraz 1,0 mod kra-
wdzi pasa awaryjnego lub opaski, w celu oddzie-
lenia MOP i MPO.
5. Wysoko ogrodzenia powinna wynosi do naj-
mniej:
1) 1,5 m na obszarach zabudowanych, wystpowa-
nia zwierzt domowych i drobnej zwierzyny dzikiej,
2) 2,00 m na cigach migracji zwierzt oraz wyst-
powania grubej zwierzyny dzikiej.
6. Ogrodzenie z siatki, o ktrym mowa w ust. 5, do
wysokoci 0,75 m powinno mie rozstaw drutw po-
ziomych nie wikszy ni 0,05 m, a drutw pionowych
nie wikszy ni 0,30 m.
7. Wpasie drogowym autostrady mog by stoso-
wane inne urzdzenia zabezpieczajce przed wkrocze-
niem zwierzt na autostrad, dopuszczone do stoso-
wania w budownictwie drogowym.
77. 1. Osony przeciwolnieniowe naley stoso-
wa w celu zapewnienia uczestnikom ruchu ochrony
przed olepianiem przez wiata pojazdw nadjeda-
jcych z przeciwnego kierunku ruchu.
2. Osony przeciwolnieniowe powinny:
1) przeciwdziaa olepianiu przy wysokoci oczu kie-
rujcego samochodem osobowym 1,0 m i samo-
chodem ciarowym 2,5 m,
2) zapewni oson na caym zagroonym olepia-
niem odcinku autostrady,
3) nie ogranicza widocznoci, skrajni autostrady, nie
powodowa zagroenia bezpieczestwa uczestni-
kw ruchu oraz zanieania autostrady.
3. Osony przeciwolnieniowe mog by usytu-
owane w szczeglnoci:
1) midzy jezdniami dla przeciwnych kierunkw ruchu
na odcinku zagroonym olepianiem, w szczegl-
noci w obrbie wza, na uku w planie przy po-
chyleniu podunym do 2%, na ktrym odchylenie
osi uku od stycznej w odlegoci rwnej wymaga-
nej widocznoci na zatrzymanie nie jest wiksze ni
szeroko pasa dzielcego zwikszona o 2 m,
2) wzdu cznicy przylegajcej do autostrady ww-
le, na ktrej ruch pojazdw jest przeciwny do kie-
runku ruchu na autostradzie,
3) midzy jezdni autostrady a rwnolegle do niej
przebiegajc inn drog lub lini kolejow o zna-
czeniu pastwowym w rozumieniu przepisw
o transporcie kolejowym, o ile poziom ruchu na
nich moe powodowa olepianie uczestnikw ru-
chu na autostradzie,
4) midzy jezdni autostrady a MOP, na ktrym ruch
pojazdw widoczny z autostrady odbywa si
w przeciwnym kierunku.
4. Jako osony przeciwolnieniowe mog by sto-
sowane:
1) krzewy lub drzewa,
2) urzdzenia wykonane z materiaw naturalnych lub
sztucznych,
3) sztuczne formy terenowe, takie jak groble i way
ziemne.
78. 1. Osony przeciwwietrzne powinny by sto-
sowane na odcinku autostrady naraonym na dziaanie
silnych wiatrw bocznych mogcych zagraa bezpie-
czestwu ruchu, a w szczeglnoci na dojazdach do
mostu, tunelu, przy przekroczeniu doliny, wwozu.
2. Oson przeciwwietrzn mog by wszczeglno-
ci urzdzenia, o ktrych mowa w 77 ust. 4.
3. Rodzaj i miejsce zastosowania oson przeciw-
wietrznych okrela si po rozpoznaniu siy, kierunku
i czstotliwoci wystpowania wiatru.
79. 1. Autostrada, w zalenoci od potrzeb, po-
winna by wyposaona w urzdzenia sterowania i za-
rzdzania ruchem.
2. Urzdzenia sterowania ruchem mog obejmo-
wa:
1) urzdzenia zbierania danych o ruchu drogowym,
2) sygnalizacj wietln na autostradzie lub na wle,
3) sygnalizacj wietln na dojedzie do przejcia gra-
nicznego lub MPO.
3. Urzdzenia zarzdzania ruchem mog obejmo-
wa:
1) zdalne kierowanie znakami o zmienianej treci,
2) informacj radiow odcinkow lub lokaln.
80. 1. Na koronie autostrady, w zalenoci od po-
trzeb, umieszcza si:
1) znaki i sygnay drogowe oraz urzdzenia bezpie-
czestwa ruchu drogowego, zgodnie z przepisami
dotyczcymi prawa o ruchu drogowym,
2) sygnalizatory wiatru, mgy, gooledzi, ktre ostrze-
gaj uczestnikw ruchu o wystpujcych zagroe-
niach,
3) urzdzenia do pomiaru i kontroli ruchu,
4) kolumny cznoci alarmowej.
2. Urzdzenia, o ktrych mowa w ust. 1, nie mog
narusza skrajni autostrady, a dodatkowo odlego
urzdze, o ktrych mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 4, od ze-
wntrznej krawdzi pasa awaryjnego lub opaski nie
moe by mniejsza ni 1,0 m.
Rozdzia 6
Urzdzenia infrastruktury technicznej
niezwizane z autostrad
81. 1. Urzdzenie infrastruktury technicznej nie-
zwizane z autostrad umieszczone w pasie drogo-
wym nie moe narusza elementw technicznych au-
tostrady oraz nie moe przyczynia si do zagroenia
bezpieczestwa uczestnikw ruchu lub zmniejszania
wartoci uytkowej autostrady.
2. Urzdzenia, o ktrych mowa w ust. 1, to:
1) linie elektroenergetyczne wysokiego i niskiego na-
picia oraz linie telekomunikacyjne,
2) przewody kanalizacyjne niesuce do odwodnie-
nia autostrady, gazowe, ciepownicze i wodocigo-
we,
3) melioracje,
4) urzdzenia podziemne specjalnego przeznaczenia,
5) inne trasy komunikacyjne,
6) budowle niezwizane z obsug autostrady.
3. Urzdzenia liniowe przebiegajce poprzecznie
nad autostrad nie mog naruszy jej skrajni. Urzdze-
nie oddziaywajce niekorzystnie na uczestnikw ru-
chu powinno by odpowiednio zabezpieczone
i umieszczone w bezpiecznej odlegoci.
4. Urzdzenie liniowe przechodzce przez korpus
autostrady nie moe zmniejsza statecznoci i nono-
ci korpusu oraz nawierzchni, narusza urzdze od-
wadniajcych i innych podziemnych urzdze auto-
strady.
5. Urzdzenia liniowe przecinajce poprzecznie au-
tostrad lub zlokalizowane wzdu autostrady musz
by wykonane wtaki sposb, aby nie ograniczay mo-
liwoci przebudowy lub remontu autostrady.
6. Linie napowietrzne niezwizane z autostrad
i przebiegajce wzdu autostrady powinny by usytu-
owane w sposb okrelony w przepisach o drogach
publicznych.
7. Linie podziemne kablowe niezwizane z auto-
strad i przebiegajce wzdu autostrady powinny by
usytuowane co najmniej 1,0 m za pasem drogowym
autostrady i co najmniej 2,0 m od rodka pni istniej-
cych lub planowanych drzew.
8. Urzdzenia podziemne rurowe powinny by usy-
tuowane poza pasem drogowym autostrady w taki
sposb, aby:
1) nie wpyway ujemnie na system korzeniowy drzew
w pasie drogowym autostrady,
2) wykopy pod te urzdzenia nie naruszay pasa dro-
gowego autostrady.
9. Budowle infrastruktury technicznej niezwizane
z autostrad naley lokalizowa w odlegociach okre-
lonych w przepisach o drogach publicznych.
Rozdzia 7
Urzdzenia techniczne autostrady
82. 1. Autostrada powinna by wyposaona
w OUA. Przez OUA rozumie si teren wyposaony
wurzdzenia i obiekty umoliwiajce konserwacj i na-
praw elementw autostrady i zapewnienie przejezd-
noci w cigu caego roku oraz, w zalenoci od po-
trzeb, w urzdzenia do likwidacji skaenia rodowiska.
2. OUA powinien zapewni utrzymanie odcinka au-
tostrady o dugoci nie wikszej ni 60 km.
3. OUA ze wzgldw organizacyjnych powinien
by lokalizowany przy wle. Dopuszcza si lokalizacj
OUA przy autostradzie w innym miejscu, lecz pocze-
nie jego z autostrad powinno by przeznaczone wy-
cznie dla pojazdw subowych. Pojazdy te nie mog
powodowa zakcenia ruchu ani pogorszenia stanu
bezpieczestwa.
4. W budynkach technicznych OUA naley zapew-
ni, w zalenoci od potrzeb, pomieszczenia dla urz-
dze sterowania ruchem, cznoci alarmowej, infor-
macji radiowej, Policji, sub medycznych, pomocy
drogowej i jednostek krajowego systemu ratowniczo-
-ganiczego.
5. OUA, wzalenoci od potrzeb, naley wyposay
wobiekty i urzdzenia, wtym wszczeglnoci wgara,
magazyn, warsztat, stacj meteorologiczn, parking;
ponadto OUA naley zaopatrzy wwod, energi elek-
tryczn, oczyszczalni ciekw.
6. Autostrad, w zalenoci od potrzeb, wyposaa
si w place techniczne, w szczeglnoci przeznaczone
do magazynowania materiaw do zimowego utrzy-
mania. Poczenie placu z jezdni autostrady powinno
by przeznaczone wycznie dla pojazdw subo-
wych. Pojazdy te nie mog powodowa zakcenia ru-
chu na autostradzie ani pogorszenia stanu bezpiecze-
stwa.
83. 1. Wpasie drogowym autostrady, w zaleno-
ci od potrzeb, moe by zlokalizowany pas technolo-
giczny po obu lub po jednej stronie autostrady.
2. Pas technologiczny lokalizuje si na odcinku au-
tostrady, na ktrym wystpuj potrzeby zwizane
z utrzymaniem lub ochron autostrady, a take do
umieszczenia podziemnych urzdze infrastruktury
technicznej.
3. Pas technologiczny, w czci przeznaczonej do
ruchu pojazdw sub utrzymania autostrady, powi-
nien by utwardzony.
4. Lokalizacja pasa technologicznego nie powinna
powodowa obnienia cech uytkowych autostrady.
5. Szeroko, pochylenie podune i poprzeczne pa-
sa technologicznego powinno umoliwia jego uytko-
wanie zgodnie z przeznaczeniem.
DZIA IV
Nono i stateczno budowl i zi emnych
oraz konstrukcj i nawi erzchni autostrady
Rozdzia 1
Wymagania oglne
84. 1. Konstrukcj autostradowej budowli ziem-
nej oraz konstrukcj nawierzchni autostrady naley
projektowa i wykonywa w taki sposb, aby:
1) przenosiy wszystkie oddziaywania i wpywy mo-
gce wystpowa podczas budowy i uytkowania,
2) miay odpowiedni trwao, z uwzgldnieniem
przewidywanego okresu eksploatacji, rodzaju
wbudowanych materiaw, kosztw budowy
i utrzymania,
3) nie ulegy zniszczeniu w stopniu nieproporcjonal-
nym do jej przyczyny.
2. Przez pojcie nawierzchnia autostrady rozumie
si w rozporzdzeniu nawierzchni zasadniczych i do-
datkowych pasw ruchu, pasw awaryjnych, pasw
wyczania i wczania oraz jezdnie cznic, MOP
i MPO.
85. Wymagania, o ktrych mowa w 84 ust. 1,
uznaje si za zachowane, jeeli s spenione rwnocze-
nie:
1) warunki okrelone wrozporzdzeniu, zapewniajce
nieprzekroczenie stanw granicznych nonoci
i stanw granicznych przydatnoci do uytkowania
wkadym z elementw oraz wcaej konstrukcji bu-
dowli ziemnej i nawierzchni autostrady,
2) wymagania dotyczce materiaw i wyrobw do-
puszczonych do obrotu i stosowania w budownic-
twie drogowym,
3) procedury kontrolne wykonawstwa i uytkowania
okrelone w rozporzdzeniu oraz w Polskich Nor-
mach.
Rozdzia 2
Autostradowa budowla ziemna
86. 1. Sprawdzenie oglnej statecznoci skarp,
zboczy oraz cian oporowych, a take nonoci podo-
a budowli ziemnej naley wykonywa zgodnie z Pol-
skimi Normami, dotyczcymi posadowienia budowli.
2. Pochylenia skarp nasypw i wykopw powinny
by zgodne z wymaganiami, o ktrych mowa w 30.
Wskaniki statecznoci skarp i zboczy okrelane indy-
widualnie metodami podanymi w Polskiej Normie nie
powinny by mniejsze ni 1,5. Przy sprawdzaniu ogl-
nej statecznoci ciany oporowej i uskoku naziomu lub
wprzypadku moliwoci wystpienia osuwiska zbocza
cznie ze cian oporow wymagane wspczynniki
korekcyjne naley przyjmowa zgodnie z Polsk Nor-
m.
3. Nono podoa budowli ziemnej naley spraw-
dza zgodnie z Polsk Norm.
4. Sprawdzenie stanw granicznych przydatnoci
do uytkowania naley wykonywa zgodnie z Polsk
Norm. Przekroczenie stanw granicznych przydatno-
ci do uytkowania uniemoliwia eksploatowanie bu-
dowli ziemnej na skutek jej odksztace, przemieszcze
lub drga.
5. Dopuszczalne osiadania eksploatacyjne po-
wierzchni korpusu nasypu i podoa budowli ziemnej
nie powinny przekracza wartoci okrelonych w Pol-
skiej Normie.
6. Obliczenia osiadania nasypu i podoa budowli
ziemnej mog by pominite, jeli do gbokoci stre-
fy aktywnej, okrelonej zgodnie z Polsk Norm, wy-
stpuj grunty:
1) skaliste i kamieniste,
2) niespoiste (drobnoziarniste i gruboziarniste w sta-
nie rednio zagszczonym, zagszczonym lub bar-
dzo zagszczonym),
3) spoiste wstanie zwartym, pzwartym i twardopla-
stycznym.
7. Wprzypadku posadowienia nasypu na gruntach
bardzo ciliwych, konstrukcj budowli ziemnej naley
sprawdzi obliczeniowo.
8. Parametry stanu granicznego uytkowania cian
oporowych naley przyjmowa zgodnie z Polsk Nor-
m.
87. Nono i stateczno budowli ziemnej oraz
cian oporowych uzyskuje si w szczeglnoci przez
skuteczne i sprawne ich odwodnienie.
88. Na terenie podlegajcym wpywom eksplo-
atacji grniczej powinny by stosowane zabezpiecze-
nia autostradowej budowli ziemnej, odpowiednie do
kategorii terenu grniczego, okrelonej w przepisach
odrbnych.
89. W celu prawidowego zaprojektowania i wy-
konania budowli ziemnej naley przeprowadza bada-
nia geologiczne i geotechniczne gruntw, zgodnie
z wymaganiami okrelonymi w Polskich Normach.
W trakcie uytkowania naley prowadzi regularn
kontrol budowli ziemnej.
90. Rozbudowa lub przebudowa budowli ziemnej
powinna by poprzedzona ocen jej stanu technicznego.
Rozdzia 3
Konstrukcja nawierzchni autostrady
91. 1. Stany graniczne nonoci uwaa si za prze-
kroczone, jeeli konstrukcja osigna stan zmczenia,
charakteryzujcy si obnionymi waciwociami me-
chanicznymi materiaw nawierzchni. Kryterium stanu
granicznego nonoci okrela zacznik nr 5 do rozpo-
rzdzenia.
2. Stany graniczne przydatnoci do uytkowania
uwaa si za przekroczone, jeeli degradacja na-
wierzchni osigna poziom uniemoliwiajcy bez-
pieczne uytkowanie konstrukcji. Kryteria bezpieczne-
go uytkowania konstrukcji nawierzchni okrela 119
i zacznik nr 5 do rozporzdzenia.
92. Konstrukcj nawierzchni autostrady naley
projektowa indywidualnie, z uwzgldnieniem ele-
mentw nawierzchni, o ktrych mowa w 84 ust. 2.
93. Nawierzchnia autostrady powinna spenia
wymagania, o ktrych mowa w 84 ust. 1, w warun-
kach prognozowanego ruchu, w okresie eksploatacji
nie krtszym ni 30 lat dla nawierzchni z betonu ce-
mentowego i 20 lat dla nawierzchni podatnych i p-
sztywnych. Okresem eksploatacji nazywa si czas mi-
dzy oddaniem nawierzchni do uytku a osigniciem
stanu granicznego nonoci lub przydatnoci do uyt-
kowania.
94. Dopuszczalna warto nacisku na pojedyncz
o pojazdu dla nawierzchni autostrady wynosi 115 kN.
95. 1. Now lub modernizowan nawierzchni
autostrady naley dostosowa do przewidywanego
natenia ruchu. Jako podstaw naley przyjmowa
wyniki ostatniego generalnego pomiaru ruchu doty-
czce w szczeglnoci natenia ruchu oraz struktury
rodzajowej pojazdw. Dopuszcza si wykorzystanie
wynikw specjalnie przeprowadzonych pomiarw ru-
chu.
2. Wstrukturze rodzajowej ruchu, dla celw wymia-
rowania nawierzchni, naley uwzgldnia co najmniej
nastpujce kategorie pojazdw:
1) samochody ciarowe bez przyczep,
2) pojazdy czonowe (samochody ciarowe z przy-
czepami, cigniki siodowe),
3) autobusy,
4) inne (pojazdy nietypowe).
96. Przebudowa lub remont nawierzchni auto-
strady powinna by poprzedzona ocen stanu kon-
strukcji nawierzchni oraz jej podoa.
97. Na terenie podlegajcym wpywom eksplo-
atacji grniczej powinny by stosowane zabezpiecze-
nia nawierzchni autostrady, odpowiednie do kategorii
terenu grniczego, okrelonej w przepisach odrb-
nych.
DZIA V
Bezpi eczestwo z uwagi na mol i wo
wystpi eni a poaru, kl ski ywi o owej
l ub i nnego mi ej scowego zagroeni a
98. 1. Autostrada i urzdzenia z ni zwizane po-
winny by zaprojektowane i wybudowane w sposb:
1) utrudniajcy rozprzestrzenianie si poaru, klski
ywioowej lub innego miejscowego zagroenia,
2) umoliwiajcy dostp sub ratowniczych do miej-
sca zdarzenia, o ktrym mowa w pkt 1,
3) niepogarszajcy stanu bezpieczestwa ludzi, obiek-
tw budowlanych i terenw znajdujcych si ws-
siedztwie autostrady, a w szczeglnoci niewydu-
ajcy czasu dojazdu sub ratowniczych oraz do-
stpu do zaopatrzenia wodnego dla celw ratowni-
czych.
2. Warunki bezpieczestwa, w tym warunki podj-
cia dziaa przez suby ratownicze, powinny by
uzgodnione:
1) na etapie projektowania autostrady z waciwymi
komendantami wojewdzkimi Pastwowej Stray
Poarnej oraz Policji,
2) midzy koncesjonariuszem a administracj dro-
gow, Policj, pogotowiem ratunkowym oraz
podmiotami krajowego systemu ratowniczo-ga-
niczego, w zakresie realizacji przez te podmioty
ich zada ustawowych w odniesieniu do auto-
strad.
3. Wymagania dotyczce zasad i organizacji prowa-
dzenia dziaa ratowniczych na autostradzie powinny
by zawarte w planach dziaa ratowniczych.
99. Autostrada powinna by zabezpieczona przed
skutkami awarii urzdze pitrzcych wod.
100. Urzdzenia odprowadzajce wod poza pas
drogowy autostrady powinny umoliwia zablokowa-
nie odpywu wody zanieczyszczonej materiaami nie-
bezpiecznymi, ktre przedostay si do tych urzdze
w wyniku zdarze, o ktrych mowa w 98 ust. 1 pkt 1.
101. 1. Wpasie dzielcym jezdnie autostrady na-
ley wykona przejazdy awaryjne na jezdni przezna-
czon dla przeciwnego kierunku ruchu, w odstpach
nie wikszych ni 4 km, z wyczeniem tuneli, mostw
i wiaduktw.
2. Przejazdy awaryjne, o ktrych mowa wust. 1, po-
winny by lokalizowane w szczeglnoci w obrbie
MOP, OUA i PPO, a take przy wzach, tunelach, mo-
stach i wiaduktach.
3. Przejazd awaryjny przez pas dzielcy powinien
mie konstrukcj nawierzchni tak jak jezdnia autostra-
dy, uksztatowanie umoliwiajce przejazd pojazdw
z jednej jezdni na drug oraz zapewnia sprawne od-
prowadzenie wody powierzchniowej. Dugo przejaz-
du powinna by dostosowana do potrzeb i nie moe
by mniejsza ni 75 m.
4. Na przejedzie awaryjnym przez pas dzielcy nie
naley umieszcza adnych obiektw i urzdze, z wy-
jtkiem bariery ochronnej, ktra powinna mie atwo
rozbieraln konstrukcj, nieutrudniajc w stanie zo-
onym ruchu na autostradzie.
102. 1. Wrejonie wyznaczonych przejazdw dro-
gowych, w zalenoci od potrzeb sub ratowniczych
lub sub utrzymania, naley zapewni wjazdy awaryj-
ne z drogi krzyujcej si z autostrad na kad jezdni
autostrady.
2. Jezdnia wjazdu awaryjnego powinna odpowia-
da warunkom technicznym dotyczcym drg poaro-
wych, okrelonym w przepisach odrbnych.
3. Odlego wjazdu awaryjnego od przejazdu dro-
gowego powinna by ustalona odpowiednio do wa-
runkw miejscowych.
4. Na wjedzie awaryjnym, w miejscu poczenia
z jezdni autostrady, nie naley umieszcza adnych
obiektw i urzdze, z wyjtkiem bariery ochronnej
o atwo rozbieralnej konstrukcji.
5. Wjazd awaryjny powinien by zamknity dla ru-
chu i odpowiednio zabezpieczony i oznakowany.
103. 1. MOP II i MOP III oraz OUA powinny mie
nie mniej ni dwa stanowiska postojowe dla pojazdw
przewocych materiay niebezpieczne, okrelone
wprzepisach odrbnych, usytuowane wodlegoci nie
mniejszej ni 30 m od budynkw i urzdze przezna-
czonych dla uczestnikw ruchu, a take od stanowisk
postojowych dla innych pojazdw.
2. Stanowiska postojowe dla pojazdw przewo-
cych materiay niebezpieczne nie mog by lokalizo-
wane w zagbieniach terenu, w terenie podmokym
oraz w odlegoci mniejszej ni 10 m od roww, stu-
dzienek i urzdze melioracyjnych.
3. Stanowiska postojowe dla pojazdw przewo-
cych materiay niebezpieczne powinny mie odrbny
system odwodnienia, zaopatrzony w urzdzenia do
przejmowania i neutralizacji wyciekw niebezpiecz-
nych substancji.
4. Nawierzchnia stanowiska postojowego dla po-
jazdw przewocych materiay niebezpieczne powin-
na by utwardzona, nienasikliwa oraz zapobiegajca
przenikaniu materiaw niebezpiecznych do gruntu
i urzdze melioracyjnych.
5. Uksztatowanie stanowisk postojowych dla po-
jazdw przewocych materiay niebezpieczne powin-
no uniemoliwia rozprzestrzenianie si ewentualnego
rozlewiska materiaw niebezpiecznych poza ich teren.
6. Do stanowisk postojowych dla pojazdw prze-
wocych materiay niebezpieczne powinien by do-
prowadzony dojazd o parametrach technicznych okre-
lonych wprzepisach odrbnych dotyczcych drg po-
arowych.
104. 1. W ogrodzeniu pasa drogowego autostra-
dy naley umieszcza bramy awaryjne o szerokoci nie
mniejszej ni 3,6 m, zlokalizowane w miejscach przy-
datnych dla sub ratowniczych i utrzymania autostra-
dy. Bramy awaryjne powinny by w szczeglnoci lo-
kalizowane wmiejscach zapewniajcych dostp do za-
opatrzenia wodnego i drg poarowych.
2. Brama awaryjna powinna by zamknita i wuza-
sadnionych przypadkach otwierana przez suby, dla
ktrych jest ona przeznaczona.
3. Do bramy awaryjnej naley doprowadzi utwar-
dzony dojazd.
105. 1. Ekran akustyczny o dugoci wikszej ni
400 mpowinien mie wyjcia awaryjne, kade o szero-
koci nie mniejszej ni 1,4 m, w odstpach nie wik-
szych ni co 200 m.
2. Midzy wyjciami awaryjnymi naley umieci,
w odstpach nie rzadziej ni co 100 m, informacje wi-
doczne dla uczestnikw ruchu wskazujce kierunek,
w ktrym znajduje si najblisze wyjcie awaryjne.
106. 1. Zaopatrzenie wodne dla celw ratowni-
czych w pasie drogowym autostrady powinno by za-
pewnione przy wykorzystaniu istniejcych ciekw i za-
sobw wodnych, z uwzgldnieniem odrbnego zaopa-
trzenia wodnego dla obiektw MOP, OUA i PPO spe-
niajcego wymagania Polskich Norm.
2. Wielko i rodzaj zaopatrzenia wodnego naley
ustali z waciwym komendantem wojewdzkim Pa-
stwowej Stray Poarnej.
107. 1. czno alarmowa powinna zapewnia
osobom znajdujcym si w pasie drogowym autostra-
dy moliwo wezwania pomocy w cigu caej doby.
2. Kolumny alarmowe powinny by umieszczone
w szczeglnoci:
1) przy gruntowym poboczu autostrady po obu stro-
nach autostrady naprzeciwko siebie w odstpach
nie wikszych ni 2 km,
2) na MOP,
3) w innych miejscach w zalenoci od potrzeb.
3. Kolumna alarmowa, oznaczona numerem i stan-
dardowym znakiem z symbolem suchawki, powinna
by wyranie widoczna z jezdni, obok ktrej si znajdu-
je, w kadych warunkach atmosferycznych. Kolumna
alarmowa moe by wyposaona w sygnalizator za-
groenia, wczany przez suby zarzdzajce ruchem.
4. Kolumna alarmowa powinna by umieszczona
na platformie, o wymiarach nie mniejszych ni
1,5 m na 1,0 m, a dojcie do niej od strony jezdni po-
winno mie szeroko nie mniejsz ni 1,0 mi by przy-
stosowane dla osb niepenosprawnych.
5. Kolumna alarmowa umieszczona przy krawdzi
korony autostrady powinna by zabezpieczona barier
ochronn.
6. W przypadku gdy kolumna alarmowa jest
umieszczona przy krawdzi korony autostrady na nasy-
pie o wysokoci skarpy wikszej ni 1,5 m, naley plat-
form od strony skarpy wyposay w porcze.
7. Kolumna alarmowa powinna mie piktogramy
przedstawiajce czynnoci, ktre naley wykona wce-
lu wezwania pomocy.
8. Na odcinku midzy kolumnami alarmowymi na-
ley po prawej stronie jezdni autostrady umieci,
w odstpach nie rzadziej ni co 100 m, informacj
wskazujc kierunek, w ktrym znajduje si najblisza
kolumna alarmowa.
9. czno alarmowa powinna by ukadem
nadawczo-odbiorczym, z cig kontrol niezawodno-
ci i identyfikacji miejsca nadania sygnau.
10. Wyposaenie stanowiska zarzdzania wywoa-
niami alarmowymi, zlokalizowanego wOUA, powinno
umoliwia identyfikacj meldunku pomocy i zainicjo-
wanie niezbdnych dziaa ratowniczych.
11. czno alarmowa, w zalenoci od potrzeb,
moe by przystosowana do korzystania przez suby
utrzymania autostrady i Policji.
108. Systemy sterowania i zarzdzania ruchem
mog spenia take funkcje cznoci alarmowej, lecz
nie powinny ogranicza zakresu dziaania cznoci,
o ktrej mowa w 107.
109. WOUA naley przewidzie centrum koordy-
nacji dziaa ratowniczych wyposaone w rodki tech-
niczne i materiaowe dostosowane do potrzeb.
110. 1. Obiekty budowlane w pasie drogowym
autostrady powinny by wyposaone w sprzt gani-
czy i ratowniczy zgodnie z wymaganiami okrelony-
mi w przepisach w sprawie ochrony przeciwpoaro-
wej budynkw, innych obiektw budowlanych i tere-
nw.
2. MPO powinny by dodatkowo wyposaone
w jedn ganic o masie rodka ganiczego nie mniej-
szej ni 6 kg na dwa stanowiska poboru opat.
DZIA VI
Bezpi eczestwo uytkowani a
Rozdzia 1
Wymagania oglne
111. Obiekty i urzdzenia w pasie drogowym au-
tostrady, przeznaczone dla uczestnikw ruchu, powin-
ny zapewnia bezpieczestwo ich uytkowania, w tym
rwnie przez osoby niepenosprawne.
112. Podpory urzdze organizacji i zarzdzania
ruchem oraz supy owietleniowe, ktre mog stano-
wi zagroenie dla uczestnikw ruchu na autostradzie,
powinny by wyposaone w przeguby lub podstawy
ograniczajce zagroenie bezpieczestwa.
113. 1. Urzdzenia bezpieczestwa ruchu, chro-
nice pojazdy przed zjechaniem z jezdni autostrady lub
przed uderzeniem w obiekt lub przeszkod sta w po-
bliu jezdni, powinny by konstrukcyjnie przystosowa-
ne do minimalizacji skutkw zdarze, w szczeglnoci
zagraajcych yciu i zdrowiu uczestnikw ruchu.
2. Urzdzenia w pasie drogowym autostrady, ktre
nie s przeznaczone dla uczestnikw ruchu i mog sta-
nowi zagroenie bezpieczestwa, powinny by zabez-
pieczone urzdzeniem ochronnym, w szczeglnoci
ogrodzeniem, barier lub urzdzeniem ostrzegaw-
czym.
114. wiato owietlenia w pasie drogowym au-
tostrady nie powinno by uciliwe dla uczestnikw ru-
chu na autostradzie i nie moe powodowa ich olepia-
nia.
115. 1. Wyjazdy i wjazdy na jezdni autostrady,
cznicy oraz na jezdni zbierajco-rozprowadzajc
powinny by atwo rozpoznawalne oraz zrozumiae dla
uczestnikw ruchu, a ich rozmieszczenie nie moe sta-
nowi uciliwoci dla ruchu oraz zagroenia bezpie-
czestwa.
2. Rozmieszczenie wyjazdw i wjazdw uznaje si
za waciwe, jeeli:
1) odlego midzy ostatnim wjazdem i pierwszym
wyjazdem ssiadujcych ze sob wzw, wza
z MOP lub PPO, a take MOP i PPO, jest nie mniej-
sza ni 2700 m w przypadku wza typu WA, nie
mniejsza ni 2000 m w przypadku wza typu WB,
a w przypadku PPO nie mniejsza ni 600 m; odle-
go ta jest mierzona od koca pasa wczania do
pocztku pasa wyczania wza, MOP lub PPO,
2) odlego midzy dwoma nastpujcymi po sobie
wyjazdami z jezdni autostrady na wle jest nie
mniejsza ni 300 m, 250 m i 200 m, odpowiednio
dla prdkoci projektowych autostrady 120, 100
i 80 km/h; odlego ta jest mierzona od koca
pierwszego pasa wyczania do pocztku drugiego
pasa wyczania,
3) odlego midzy dwoma nastpujcymi po sobie
wjazdami na jezdni autostrady na wle jest nie
mniejsza ni 200 m; odlego ta jest mierzona od
koca pierwszego pasa wczania do koca po-
wierzchni wyczonej z ruchu otwierajcej nastp-
ny pas wczania.
3. Wymagania, o ktrych mowa wust. 1, uznaje si
wodniesieniu do jezdni cznicy i jezdni zbierajco-roz-
prowadzajcej w wle za spenione, jeeli:
1) odlego midzy kolejnymi wyjazdami z cznicy
lub z jezdni zbierajco-rozprowadzajcej jest nie
mniejsza, ni wynika to z moliwoci umieszczenia
informacyjnych znakw pionowych, zgodnie z wy-
maganiami okrelonymi w przepisach w sprawie
znakw i sygnaw drogowych,
2) odlego midzy kolejnymi wjazdami na cznic
lub jezdni zbierajco-rozprowadzajc jest nie
mniejsza ni 150 m; odlego ta jest mierzona od
koca pierwszego pasa wczania do pocztku dru-
giego pasa wczania.
116. 1. Autostrad naley wyposay w urzdze-
nia zapobiegajce wejciu na pas drogowy osb nie-
bdcych jej uytkownikami oraz zwierzt, jeeli ich
obecno moe stanowi uciliwo dla ruchu lub za-
groenie jego bezpieczestwa.
2. Niezbdne szlaki turystyczne oraz migracji zwie-
rzt, przecite wwyniku budowy lub eksploatacji auto-
strady, powinny by odtworzone przez budow nad-
ziemnych lub podziemnych przej, zgodnie z przepi-
sami odrbnymi dotyczcymi ochrony rodowiska.
Rozdzia 2
Wymagania widocznoci
117. 1. Na kadym pasie jezdni autostrady powin-
na by zapewniona co najmniej odlego widocznoci
pozwalajca kierujcemu pojazdem poruszajcym si
z prdkoci 130 km/h przy prdkoci projektowej
120 km/h, 110 km/h przy prdkoci projektowej
100 km/h i 100 km/h przy prdkoci projektowej
80 km/h na zatrzymanie pojazdu przed przeszkod na
jezdni.
2. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 1, uznaje si
za spenione, jeeli cel obserwacji znajdujcy si nad
osi pasa ruchu, na wysokoci nie wikszej ni
0,45 m przy prdkoci projektowej 120 i 100 km/h, na
wysokoci nie wikszej ni 0,30 m przy prdkoci pro-
jektowej 80 km/h, na wysokoci nie wikszej ni
0,15 mprzy prdkoci projektowej 70 km/h i 0,0 mprzy
prdkoci projektowej mniejszej ni 70 km/h, jest wi-
doczny z punktu obserwacyjnego, zlokalizowanego na
wysokoci 1,0 m nad osi tego samego pasa ruchu
z odlegoci nie mniejszej ni podana w tabeli:
3. Na cznicy, jezdni zbierajco-rozprowadzajcej
oraz na jezdni manewrowej MOP naley zapewni co
najmniej odlego widocznoci, o ktrej mowa
w ust. 2, przyjmujc prdko projektow kadej z wy-
mienionych jezdni.
118. 1. Na wjedzie na jezdni autostrady, jezdni
zbierajco-rozprowadzajc lub na jezdni cznicy na-
ley zapewni wolne od przeszkd pola widocznoci,
o ktrych mowa w zaczniku nr 3 do rozporzdzenia.
2. Na wyjedzie z jezdni autostrady naley zapew-
ni widoczno nosa wyspy dzielcej pas wyczania
od jezdni z odlegoci nie mniejszej ni 180 m, a na wy-
jedzie z cznicy lub jezdni zbierajco-rozprowadzaj-
cej z odlegoci nie mniejszej ni 100 m.
Prdko
[km/h]
Najmniejsza odlego widocznoci na zatrzymanie [m], na pochyleniu
10% 8% 6% 4% 2% 0% 2% 4% 6% 8% 10%
130 390 350 330 310 300 290 280
120 340 310 290 270 260 250 240
110 280 260 240 230 220 200
100 220 200 190 170
90 210 180 160 140 130
80 160 140 120 110 100
70 110 100 90 85 80
60 80 70 60
50 55 50 45
40 40 35
30 25 20
3. Odlegoci, o ktrych mowa w ust. 2, mog by
zmniejszone nie wicej ni o jedn czwart w wzach
na obszarze zabudowanym.
4. Ustalenia, o ktrych mowa w ust. 1, 2 i 3, doty-
cz take wyjazdu i wjazdu do MOP oraz OUA.
5. Nie s przeszkodami w rozumieniu niniejszego
rozdziau poruszajce si pojazdy, pnie pojedynczych
drzew, podpory znakw drogowych, supy owietle-
niowe oraz wskie urzdzenia o szerokoci nie wikszej
ni 0,5 m, o ile nie stanowi efektu przesony.
Rozdzia 3
Warunki bezpiecznego uytkowania nawierzchni
autostrady
119. Nawierzchnie autostrady, o ktrych mowa
w 84 ust. 2, powinny zapewnia bezpieczestwo uyt-
kowania przez spenienie wymaga okrelonych
w 120 w zakresie:
1) rwnoci podunej,
2) rwnoci poprzecznej (koleiny),
3) waciwoci przeciwpolizgowych.
120. 1. Wcelu zapewnienia bezpieczestwa uyt-
kowania nawierzchni autostrady naley:
1) realizowa procedury kontroli wykonawstwa zgod-
nie z wymaganiami, o ktrych mowa w 121,
2) prowadzi okresow kontrol parametrw tech-
nicznych nawierzchni decydujcych o bezpiecze-
stwie uytkowania, umoliwiajc klasyfikacj sta-
nu technicznego nawierzchni.
2. Elementami systemu okresowej kontroli s:
1) pomiary parametrw technicznych nawierzchni au-
tostrady,
2) ocena stanu technicznego nawierzchni.
3. Kontrola stanu technicznego nawierzchni auto-
strady dotyczy kadej jezdni autostrady i obejmuje:
1) rwno podun,
2) rwno poprzeczn,
3) waciwoci przeciwpolizgowe,
4) stan powierzchni (pknicia, ubytki i deformacje),
5) nono.
121. 1. Nowe i remontowane nawierzchnie auto-
strady podlegaj technicznemu odbiorowi robt zani-
kajcych, odbiorowi ostatecznemu i pogwarancyjne-
mu. Odbir robt zanikajcych oraz ostateczny dotycz
oceny parametrw technicznych podoa nawierzchni
i warstw konstrukcyjnych. Odbir pogwarancyjny do-
tyczy oceny parametrw technicznych warstwy cie-
ralnej nawierzchni autostrady po upywie okresu gwa-
rancyjnego.
2. Badaniom odbiorczym nawierzchni autostrady
podlegaj w szczeglnoci parametry zwizane z ce-
chami uytkowymi, to jest rwno poduna, profil
poprzeczny oraz waciwoci przeciwpolizgowe. Wa-
runki prowadzenia odbiorw nawierzchni autostrady
w zakresie wymienionych cech s okrelone w zacz-
niku nr 4 do rozporzdzenia.
3. Nono uznaje si za dobr, jeeli nawierzchnia
uzyskuje pozytywne oceny nastpujcych bada, wy-
konywanych zgodnie z Polskimi Normami:
1) zagszczenia podoa gruntowego,
2) jakoci surowcw,
3) jakoci przygotowywanych materiaw: betonu as-
faltowego i cementowego,
4) jakoci wykonania warstw nawierzchni,
oraz jeeli gruboci warstw okrelone na podstawie
rzdnych wysokociowych podoa gruntowego,
podbudowy i warstwy cieralnej s zgodne z wyma-
ganiami, o ktrych mowa w zaczniku nr 4 do rozpo-
rzdzenia.
122. 1. Warunki przeprowadzania pomiarw pa-
rametrw technicznych nawierzchni autostrady oraz
klasyfikacja stosowana do oceny jej stanu s okrelo-
ne w zaczniku nr 5 do rozporzdzenia.
2. Warunki bezpiecznego uytkowania nawierzchni
autostrady uwaa si za spenione, jeeli kwalifikuje si
ona do klasy B lub wyszej ze wzgldu na ocen jej pa-
rametrw technicznych, o ktrych mowa w zaczniku
nr 5 do rozporzdzenia.
3. Warunki bezpiecznego uytkowania nawierzchni
autostrady uwaa si za przekroczone, jeeli na-
wierzchnia kwalifikuje si do klasy C ze wzgldu na
ocen co najmniej jednego z parametrw technicz-
nych, o ktrych mowa w zaczniku nr 5 do rozporz-
dzenia.
4. Warunki bezpiecznego uytkowania drogowych
obiektw inynierskich zlokalizowanych w pasie dro-
gowym autostrady reguluj przepisy odrbne.
DZIA VII
Ochrona rodowi ska
123. Wcelu ochrony rodowiska przed uciliwo-
ci autostrady naley wprojektowaniu, budowie i eks-
ploatacji autostrady stosowa zasady i warunki okre-
lone wrozporzdzeniu, wprzepisach odrbnych i Pol-
skich Normach.
124. Badania i oceny zwizane z oddziaywaniem
projektowanej autostrady na rodowisko naley spo-
rzdza zgodnie z przepisami odrbnymi dotyczcymi
ochrony rodowiska.
125. Autostrada powinna by budowana w taki
sposb, aby w moliwie najwikszym stopniu ograni-
cza jej negatywne oddziaywania na rodowisko,
a w szczeglnoci:
1) metody i sposoby budowy powinny uwzgldnia
wymagania zwizane z ochron rodowiska
i ochron przyrody i przewidywa zabezpieczenia
konieczne dla ochrony ich zasobw i walorw
wssiedztwie autostrady oraz podejmowa dziaa-
nia majce na celu naprawienie wyrzdzonych
szkd, w szczeglnoci przez kompensacj przy-
rodnicz,
2) materiay i wyroby przeznaczone do budowy auto-
strady nie mog powodowa przekraczania do-
puszczalnych norm obecnoci szkodliwych czynni-
kw w rodowisku,
3) realizacja budowy oraz stosowane technologie nie
mog powodowa negatywnych wpyww na
komponenty rodowiska, nieprzewidzianych
wopracowaniach wymaganych przepisami odrb-
nymi dotyczcymi ochrony rodowiska.
126. 1. Wprocesie projektowania i budowy auto-
strady naley stosowa rodki ochrony rodowiska,
odpowiednio do wskaza wynikajcych z opracowa
wymaganych przepisami odrbnymi dotyczcymi
ochrony rodowiska.
2. Autostrad naley tak projektowa, aby przeciw-
dziaa negatywnymzmianom w istniejcym rodowi-
sku, jakie mog si pojawi w czasie jej budowy i eks-
ploatacji.
3. Jeeli zaprojektowanie autostrady zgodnie
z ust. 2 nie jest moliwe, wprojekcie naley przewidzie
stosowanie rozwiza technicznych ograniczajcych
negatywne oddziaywania autostrady na rodowisko.
Naley je stosowa, gdy wpyw negatywnych czynni-
kw zwizanych z budow i eksploatacj autostrady
przekracza w strefie jej oddziaywania dopuszczalne
standardy jakoci rodowiska.
127. Doboru najwaciwszych rodkw ochrony
rodowiska i ochrony przyrody naley dokonywa przy
opracowywaniu podstawowej dokumentacji technicz-
nej, a w szczeglnoci projektu budowlanego. Dobr
tych rodkw powinien by zweryfikowany w ramach
postpowania w sprawie oceny oddziaywania na ro-
dowisko.
128. Skuteczno rodkw zastosowanych do
ochrony rodowiska i ochrony przyrody moe by we-
ryfikowana odpowiednio do potrzeb za pomoc syste-
mu monitorowania.
129. rodki ochrony rodowiska i ochrony przy-
rody powinny zapewni wymagane warunki korzysta-
nia ze rodowiska i przyrody, okrelone we wskaza-
niach lokalizacyjnych, decyzji o ustaleniu lokalizacji au-
tostrady i w pozwoleniu na budow.
DZIA VIII
Przepi sy przej ci owe i kocowe
130. Wprzypadku budowy autostrady, wobec kt-
rej przed dniem wejcia w ycie rozporzdzenia zosta-
a wydana decyzja o pozwoleniu na budow lub zosta
zoony wniosek o wydanie takiej decyzji, stosuje si
przepisy dotychczasowe.
131. Rozporzdzenie wchodzi w ycie po upywie
7 dni od dnia ogoszenia.
Minister Infrastruktury: M. Pol
Zaczniki do rozporzdzenia Ministra In-
frastruktury z dnia 16 stycznia 2002 r.
(poz. 116)
Zacznik nr 1
SCHEMAT PRZEKROJU POPRZECZNEGO KORONY AUTOSTRADY
Zacznik nr 2
SCHEMAT SKRAJNI AUTOSTRADY
Zacznik nr 3
WARUNKI WIDOCZNOCI NA WJAZDACH
1. W celu bezpiecznego i sprawnego wykonania
manewru wczenia na wjedzie na jezdni autostrady,
na jezdni zbierajco-rozprowadzajc lub na cznic
naley zapewni pole widocznoci potrzebne kieruj-
cym pojazdami:
1) przy zblianiu si do pasa wczania oznaczone
na rysunku 1 literami A B C D,
2) na caej dugoci pasa wczania oznaczone na
rysunku 2 literami E F G.
2. Punkty od A do G, bdce wierzchokami pl wi-
docznoci, o ktrych mowa w ust. 1, naley umieci
nad jezdni na wysokoci 1 m.
3. Punkt A jest punktem obserwacyjnym umiesz-
czonym wosi jezdni wjazdu wodlegoci nie mniejszej
ni 50 mod punktu B.
4. Punkt B jest celem obserwacji umieszczonym
wosi pasa wczania przy kocu powierzchni wyczo-
nej z ruchu.
5. Punkt C jest celem obserwacji umieszczonym
w osi prawego pasa ruchu jezdni, na ktr jest wjazd,
przy kocu powierzchni wyczonej z ruchu.
6. Punkt D jest celem obserwacji umieszczonym
w odlegoci nie mniejszej ni 100 mod punktu C.
7. Punkt E jest punktem obserwacyjnym porusza-
jcym si po osi pasa wczania na caej jego dugo-
ci.
8. Punkt F jest celem obserwacji umieszczonym
i poruszajcym si z punktem E.
9. Punkt G jest celem obserwacji umieszczonym
w odlegoci nie mniejszej ni L
b
od punktu F. Du-
go odcinka L
b
naley okrela, korzystajc z rysun-
ku 3.
10. Pola widocznoci, o ktrych mowa w ust. 1, po-
winny by wolne od staych przeszkd. Nie s prze-
szkodami w rozumieniu niniejszego zacznika poru-
szajce si pojazdy, pnie pojedynczych drzew, podpo-
ry znakw drogowych, supy owietleniowe oraz w-
skie urzdzenia o szerokoci nie wikszej ni 0,5 m, o ile
nie stanowi efektu przesony.
Zacznik nr 4
WARUNKI PROWADZENIA ODBIORW NAWIERZCHNI AUTOSTRADY
1. Przy odbiorze robt rzdne wysokociowe pod-
oa, podbudowy i warstwy cieralnej powinny by
mierzone w wierzchokach siatki o rozmiarach
10x10 m wraz ze sprawdzeniem rzdnych osi podu-
nej i obu krawdzi. Jeeli odcinek robt jest wszy ni
10 m, naley sprawdza rzdne osi podunej i obu kra-
wdzi. Wartoci dopuszczalnych odchyle w stosunku
do rzdnych projektowych podaje ponisza tabela:
Rodzaj warstwy konstrukcyjnej Dopuszczalne odchylenie
Podoe 2 cm, +0 cm
Podbudowa zasadnicza 1 cm, +0 cm
Warstwa cieralna 1 cm
Wymaga si, aby 95% zmierzonych rzdnych danej warstwy nie przekraczao przedziau dopuszczalnych od-
chyle.
2. Do oceny rwnoci podunej warstw nawierzch-
ni autostrady naley stosowa metody profilometrycz-
ne umoliwiajce obliczanie wskanika rwnoci IRI
lub inne rwnowane z metod czterometrowej aty
i klina. Do pomiarw rwnoci podunej naley wyko-
rzystywa sprzt umoliwiajcy rejestracj, z dokad-
noci co najmniej 1,0 mm, profilu podunego o cha-
rakterystycznych dugociach nierwnoci mieszcz-
cych si w przedziale od 0,5 do 50 m. Wartoci IRI na-
ley oblicza nie rzadziej ni co 50 m. Dugo ocenia-
nego odcinka nawierzchni nie powinna by wiksza ni
1000 m. Standardy odbioru s okrelane przez warto-
ci wskanika, ktrych nie mona przekroczy na 50%,
80% i 100% dugoci badanego odcinka nawierzchni.
Jeeli na odcinku nie mona wyznaczy co najmniej 10
wartoci IRI, to warto miarodajna, bdca sum war-
toci redniej i odchylenia standardowego <IRI>+S, nie
powinna przekroczy wartoci odpowiedniej dla 80%
dugoci badanego odcinka nawierzchni. Wprzypadku
gdy jest konieczne stosowanie metody aty i klina, po-
miar naley wykonywa z dokadnoci co najmniej
1,0 mm w odlegociach nie wikszych ni 10 m. Stan-
dardy odbioru s okrelone przez wartoci odchyle
rwnoci, ktre nie mog by przekroczone w liczbie
pomiarw stanowicych 95% oraz 100% liczby wszyst-
kich pomiarw na badanym odcinku. Przez odchylenie
rwnoci rozumie si najwiksz odlego midzy a-
t a mierzon powierzchni.
3. Standardy rwnoci podunej nawierzchni au-
tostrady przy odbiorze robt zanikajcych, odbiorze
ostatecznym i pogwarancyjnym wprzypadku budowy,
przebudowy lub zabiegu wzmacniajcego s zamiesz-
czone w poniszych tabelach:
1) wskanik rwnoci [mm/m] przy zastosowaniu me-
tody profilometrycznej
Element nawierzchni
Rodzaj warstwy kon-
strukcyjnej
Zakres odcinka
50% 80% 100%
Pasy ruchu zasadnicze i dodatkowe,
pasy awaryjne, pasy wczania i
wyczania, jezdnie PPO
cieralna 1,2 2,0 3,3
wica 2,0 3,4 5,6
podbudowa zasadnicza 2,9 4,8 7,8
2) wartoci odchyle [mm] przy zastosowaniu metody aty i klina
Element nawierzchni
Rodzaj warstwy
konstrukcyjnej
Procent liczby pomiarw
95% 100%
Jezdnie cznic, SPO i MOP cieralna 4 6
wica 6 9
podbudowa zasadnicza 12
4. Stosowana w odbiorach robt zanikajcych, od-
biorze ostatecznym i pogwarancyjnym metoda pomia-
ru poprzecznej rwnoci nawierzchni musi by rwno-
wana metodzie z wykorzystaniem aty czterometro-
wej i klina. Pomiar powinien by wykonywany z do-
kadnoci co najmniej 1,0 mm, nie rzadziej ni co 5 m.
Dugo odcinka podlegajcego odbiorowi nie powin-
na by wiksza ni 1000 m. Standardy odbioru s okre-
lone przez wartoci odchyle rwnoci, ktre nie mo-
g by przekroczone wliczbie pomiarw stanowicych
90%, 95% oraz 100% liczby wszystkich pomiarw na
badanym odcinku. Odchylenie rwnoci oznacza naj-
wiksz odlego midzy at a mierzon powierzch-
ni w danym profilu.
5. Standardy rwnoci poprzecznej nawierzchni
autostrady przy odbiorze robt zanikajcych, ostatecz-
nym i pogwarancyjnym, wprzypadku budowy, przebu-
dowy lub zabiegu wzmacniajcego, s zamieszczone
w poniszej tabeli:
Wartoci odchyle [mm]
Element nawierzchni
Rodzaj warstwy kon-
strukcyjnej
Procent liczby pomiarw
Jezdnie cznic, MOP i SPO cieralna 4
90% 95% 100%
Pasy ruchu zasadnicze i dodatkowe,
pasy awaryjne, pasy wczania
i wyczania, jezdnie PPO
cieralna 3 4
6
wica 4 6
wica
6 9
Element nawierzchni Miarodajna gboko makrotekstury [mm]
Pasy ruchu zasadnicze i dodatkowe, pasy awaryjne 0,61,0
Pasy wczania i wyczania, jezdnie cznic i PPO 0,81,2
Jezdnie SPO 0,40,6
6. Przy ocenie waciwoci przeciwpolizgowych
nawierzchni autostrady naley okrela gboko ma-
krotekstury oraz wspczynnik tarcia przez:
1) pomiar makrotekstury nawierzchni metod rwno-
wan metodzie piasku kalibrowanego,
2) pomiar wspczynnika tarcia odpowiadajcego
100% polizgowi opony testowej, na zwilonej wo-
d nawierzchni.
7. Badanie waciwoci przeciwpolizgowych
w odbiorze ostatecznym nawierzchni autostrady po-
winno polega na pomiarze gbokoci makrotekstury
TD, wprzedziale dugoci charakterystycznych od 2 do
50 mm. TD okrela si wedug wzoru:
TD = 2,3 RMS0,2 [mm]
gdzie:
RMS odchylenie standardowe zarejestrowanego
profilu.
Pomiar wykonuje si nie rzadziej ni co 50 m. Gboko
miarodajn dla badanego odcinka, to jest rnic war-
toci redniej i odchylenia standardowego Szbioru war-
toci TD na badanym odcinku <TD>S, porwnuje si
z wartociami progowymi podanymi w tabeli standar-
dw gbokoci makrotekstury. Jeeli zmierzona war-
to jest mniejsza od niszej wartoci progowej, to od-
bir koczy si wynikiem negatywnym, jeeli natomiast
jest ona wiksza od grnej wartoci progowej, to odbir
koczy si wynikiem pozytywnym. W przypadku gdy
gboko makrotekstury mieci si midzy wartocia-
mi progowymi, naley wykona pomiar wspczynnika
tarcia. Pomiar naley wykonywa nie rzadziej ni co
50 m na nawierzchni zwilanej wod w iloci 0,5 l/m
2
,
a wynik pomiaru powinien by przeliczalny na warto
przy 100% polizgu opony rozmiaru 5,60S 13 z bieni-
kiem D-97. Zaleno tarcia od prdkoci powinna spe-
nia warunki podane w tabeli charakterystyk miarodaj-
nego wspczynnika tarcia. Za wspczynnik miarodaj-
ny przyjmuje si rnic wartoci redniej i odchylenia
standardowego <>S. Dugo odcinka podlegajcego
odbiorowi nie powinna by wiksza ni 1000 m.
Nawierzchnia powinna charakteryzowa si wymaga-
nymi wartociami wskanikw bezporednio po jej wy-
konaniu.
Przy odbiorze pogwarancyjnym pomiar wykonuje si
w ladzie koa.
8. Standardy gbokoci makrotekstury nawierzch-
ni autostrady przy odbiorze ostatecznym i pogwaran-
cyjnym s zamieszczone w poniszej tabeli:
9. Standardy miarodajnego wspczynnika tarcia
nawierzchni autostrady przy odbiorze ostatecznym
i pogwarancyjnym s zamieszczone w poniszej tabe-
li:
Element nawierzchni
Miarodajny wspczynnik tarcia przy prdkoci:
30 km/h 60 km/h 90 km/h 120 km/h
Pasy ruchu zasadnicze i dodatkowe, pasy awaryjne 0,45 0,38 0,32 0,27
Pasy wczania i wyczania, jezdnie cznic i PPO 0,46 0,40 0,35
Jezdnie SPO 0,43 0,35
Zacznik nr 5
OCENA STANU TECHNICZNEGO NAWIERZCHNI AUTOSTRADY
1. Wyrnia si trzy klasy stanu technicznego na-
wierzchni autostrady:
1) klasa A stan dobry: podany stan nawierzchni,
w ktrym nie planuje si adnych przedsiwzi
utrzymaniowych. Ocen waciwoci przeciwpoli-
zgowych i rwnoci poprzecznej naley wykony-
wa wodstpach rocznych, natomiast ocen pozo-
staych parametrw nie rzadziej ni co dwa lata,
2) klasa B stan zadowalajcy: wasnoci uytkowe
nawierzchni jak i jej nono s obnione, nie stwa-
rzaj jednak niebezpieczestwa dla uytkownikw.
Wymagana jest coroczna ocena parametrw tech-
nicznych oraz wczenie nawierzchni do planu re-
montw,
3) klasa C stan zy: nawierzchnia przekroczya stan
graniczny nonoci lub przydatnoci do uytkowa-
nia i niezwocznie powinna by poddana naprawie.
W przypadku nonoci wyrnia si dodatkowo kla-
s 0 okrelan jako stan, jaki osiga nowa nawierzch-
nia.
2. Przy ocenie rwnoci podunej nawierzchni au-
tostrady naley stosowa metody profilometryczne
umoliwiajce obliczanie wskanika rwnoci IRI.
Sprzt pomiarowy powinien rejestrowa, z dokadno-
ci co najmniej 1,0 mm, nierwnoci o charaktery-
stycznych dugociach mieszczcych si w przedziale
od 0,5 do 50 m. Wartoci IRI naley oblicza nie rzadziej
ni co 50 m. Dugo ocenianego odcinka nie powinna
by wiksza ni 1000 m. Do oceny rwnoci podunej
nawierzchni autostrady naley stosowa miarodajn
warto wskanika rwnoci IRI. Za miarodajn war-
to IRI przyjmuje si sum wartoci redniej i odchy-
lenia standardowego <IRI>+S. Pomiar naley wykony-
wa wladzie prawego koa na kadym z pasw ruchu,
z wyczeniem pasw awaryjnych i jezdni MOP.
3. Rwno poprzeczna nawierzchni autostrady
jest wyraana przez gboko miarodajn koleiny.
Stosowana metoda pomiaru gbokoci kolein musi
by rwnowana metodzie z wykorzystaniem aty
dwumetrowej i klina. Pomiary powinny by wykony-
wane nie rzadziej ni co 5 mz dokadnoci nie mniej-
sz ni 1,0 mm. Dugo ocenianego odcinka nie po-
winna by wiksza ni 1000 m. Gbokoci koleiny jest
najwiksza warto gbokoci kolein wystpujcych
w danym profilu. Za miarodajn gboko koleiny
przyjmuje si sum wartoci redniej i odchylenia
standardowego <d>+S dla badanego odcinka. Pomiar
naley wykonywa na kadym z pasw ruchu, z wy-
czeniem pasw awaryjnych i jezdni MOP.
4. Stan powierzchni nawierzchni autostrady okre-
la si w trakcie automatycznej lub pautomatycznej
inwentaryzacji uszkodze powierzchniowych. Dugo
ocenianego odcinka nie powinna by wiksza ni
100 m.
5. Przy ocenie waciwoci przeciwpolizgowych
nawierzchni autostrady naley bra pod uwag gbo-
ko makrotekstury oraz wspczynnik tarcia.Waci-
woci przeciwpolizgowe powinny by okrelane przy
zachowaniu nastpujcych warunkw:
1) pomiar makrotekstury nawierzchni naley przepro-
wadza metod rwnowan metodzie piasku kali-
browanego,
2) pomiar wspczynnika tarcia odbywa si na na-
wierzchni zwilonej wod w iloci 0,5 l/m
2
, a wynik
pomiaru powinien by przeliczalny na warto przy
prdkoci 60 km/h i 100% polizgu opony rozmiaru
5,60S x 13 z bienikiem D-97.
Pomiary wykonuje si nie rzadziej ni co 50 m. Du-
go ocenianego odcinka nie powinna by wiksza
ni 1000 m. Pomiar gbokoci makrotekstury TD na-
ley wykonywa w przedziale dugoci charaktery-
stycznych 250 mm. TD jest okrelane wzorem
TD = 2,3 RMS 0,2 [mm]
gdzie:
RMS odchylenie standardowe zarejestrowanego
profilu.
Za gboko miarodajn dla ocenianego odcinka
przyjmuje si rnic wartoci redniej i odchylenia
standardowego zbioru wartoci TD na ocenianym
odcinku <TD>S. Za miarodajny wspczynnik tar-
cia przyjmuje si rnic wartoci redniej i odchy-
lenia standardowego na badanym odcinku <>S.
Pomiary wykonuje si w ladzie prawego koa na
kadym z pasw ruchu, z wyczeniem pasw awa-
ryjnych.
6. Nono nawierzchni jest wyraana przez miaro-
dajny zastpczy modu sprystoci nawierzchni E. Za-
stosowana metoda pomiaru powinna dawa wyniki
rwnowane z naciskiem q = 810 kPa, wyznaczanym na
podstawie ugicia powierzchni d, wywoanego dyna-
micznym obcieniem koowej powierzchni o promie-
niu r = 15 cm:
2qr
E =
d
Ugicie jest mierzone w rodku obcianej po-
wierzchni. Pomiar naley wykonywa w okresie mia-
rodajnym, tj. najbardziej niekorzystnego dla pracy na-
wierzchni osabienia podoa gruntowego. Ugicia
nawierzchni bitumicznych naley sprowadzi do tem-
peratury odniesienia 20C. Dopuszcza si stosowanie
korekty ugicia o czynnik:
= 1 + 0,01 (20 T)
gdzie:
T temperatura mieszanki mineralno-bitumicznej,
przy ktrej wykonano badanie, w C.
Pomiar wykonuje si wladzie prawego koa przy nie-
zamarznitym podou i przy temperaturach T spe-
niajcych nastpujce warunki: dla nawierzchni bitu-
micznych 0 < T 35C, dla nawierzchni z betonu ce-
mentowego 0 < T 20C. Pomiary wykonuje si nie
rzadziej ni co 100 m. Dugo ocenianego odcinka
nie powinna by wiksza ni 1000 m; naley jednak
wykona co najmniej 10 pomiarw. Za miarodajny
modu zastpczy przyjmuje si rnic wartoci red-
niej i odchylenia standardowego na badanym odcin-
ku <E>S. Pomiary wykonuje si na kadym z pasw
ruchu, z wyczeniem pasw awaryjnych.
7. Kryteria klasyfikacji rwnoci podunej [mm/m],
mierzonej zgodnie z ust. 2, s zamieszczone w poni-
szej tabeli:
Element nawierzchni
Klasa
A B C
Pasy ruchu zasadnicze i dodatkowe <2 23,5 >3,5
Jezdnie PPO <3 34,5 >4,5
8. Kryteria klasyfikacji gbokoci kolein [mm], mierzonych zgodnie z ust. 3, s zamieszczone w poniszej ta-
beli:
Gboko
makrotekstury
[mm]
Miarodajny wspczynnik tarcia []
00,15 0,160,22 0,230,30 0,310,38 >0,38
<0,60 C C C B B
0,600,80 C C B B A
0,811,00 C C B A A
>1,00 C B A A A
9. Kryteria klasyfikacji waciwoci przeciwpolizgowych, mierzonych zgodnie z ust. 5, s zamieszczone wpo-
niszych tabelach:
1) kryteria klasyfikacji dla pasw zasadniczych i dodatkowych
Element nawierzchni
Klasa
A B C
Pasy ruchu zasadnicze i dodatkowe <7 715 >15
Jezdnie PPO dla pojazdw ciarowych <10 1020 >20
2) kryteria klasyfikacji dla pasw wczania i wyczania oraz jezdni cznic
Miarodajny wspczynnik tarcia []
00,15 0,160,22 0,230,30 0,310,38 >0,38
<0,60 C C C B B
0,600,90 C C B B A
0,911,20 C C B A A
>1,20 C B A A A
10. Kryteria klasyfikacji dla nonoci [MPa], mierzonej zgodnie z ust. 6, s zamieszczone w poniszej tabeli:
Nawierzchnie bitumiczne
element nawierzchni
klasa
0 A B C
Pasy ruchu zasadnicze i dodatkowe >1100 7501100 600749 <600
Jezdnie PPO dla pojazdw ciarowych >1200 8001200 650799 <650
Nono nawierzchni betonowych naley ocenia indywidualnie. Jeeli wnawierzchni wystpuj poczenia, na-
ley take bada ich stan.
Gboko
makrotekstury
[mm]

D20020116 PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

D20020116 PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Dziennik Ustaw Nr 12 726 Poz.

You might also like