Professional Documents
Culture Documents
In dit informatieblad leest u wat het project Omgevingsvergun- De omgevingsvergunning is één geïntegreerde vergunning voor
ning (voorheen VROM-vergunning) inhoudt, wat VROM ermee wil bouwen, wonen, monumenten, ruimte, natuur en milieu, die moet
bereiken en wat de gevolgen van de omgevingsvergunning zijn leiden tot:
voor vergunningverlening. • minder administratieve lasten voor bedrijven en burgers
• betere dienstverlening door de overheid aan bedrijven en
Inhoud: burgers
• Regels die werken, lasten beperken • kortere procedures
• Project Omgevingsvergunning • geen tegenstrijdige voorschriften
• Versnellen vergunningverlening
• De omgevingsvergunning: hoe komt deze eruit te zien? Burgers en bedrijven die nu nog verschillende vergunningen nodig
• Reikwijdte omgevingsvergunning hebben als zij een huis, fabriek of schuur willen bouwen of verbou-
• Digitaal Omgevingsloket wen hoeven straks nog maar één type vergunning aan te vragen:
• Uw ervaring telt! de omgevingsvergunning.
• Meer informatie
Het kabinet wil een moderne overheid met minder, betere en ef-
fectievere regels. Het ministerie van VROM werkt aan de moderni-
sering van regels op het gebied van wonen, ruimte en milieu. Het
project Omgevingsvergunning maakt deel uit van de modernisering
van de VROM-regelgeving. Met dit project wil VROM de regelge-
ving in vier jaar tijd flink reduceren en verbeteren, zodat de regels
burgers en bedrijven minder tijd en geld kosten. Daarom schrapt
VROM honderden regels en vermindert het de administratieve
lasten als gevolg van VROM-regels met ruim dertig procent.
Omgevingsvergunning
Een belangrijk onderdeel van de modernisering van de VROM-
regelgeving is het project Omgevingsvergunning. VROM is in 2004
in samenwerking met vergunningverleners bij gemeenten en
provincies gestart met dit project. Het project Omgevingsvergun-
ning onderzoekt enerzijds de mogelijkheden om binnen de huidige
wetgeving (delen) van het vergunningenproces te versnellen en
werkt daarnaast aan het mogelijk maken van één omgevingsver-
gunning. Onder de omgevingsvergunning zullen ook vergunningen
op beleidsterreinen van andere departementen vallen, zoals
vergunningen op het gebied van monumenten, natuurbescherming,
flora & fauna en water.
02
Voordat het zover is, moet er veel gebeuren. Hiervoor is een nieuwe
Benoem een projecteider, en ontvang de Eerste Hulp Bij de
wet nodig en worden bestaande wetten aangepast. De nieuwe wet, Omgevingsvergunning-koffer
Wet algemene bepalingen omgevingsrecht, bundelt diverse ver-
gunningen, ontheffingen, vrijstellingen en meldingen die nodig zijn VROM heeft een koffer ontwikkeld met de naam: Eerste Hulp
voor het realiseren van een fysiek object (bouw, aanleg, oprichten, Bij de Omgevingsvergunning. Deze koffer biedt praktische
gebruik en sloop) op zo’n manier dat één besluit overblijft. VROM informatie bij het implementeren van de omgevingsvergunning.
heeft in mei 2005 het voorontwerp van deze wet breed verspreid, De koffer is bestemd voor projectleiders bij lokale overheden
en ter consultatie voorgelegd aan een groot aantal organisaties die verantwoordelijk zijn voor de implementatie van de omge-
vingsvergunning binnen zijn of haar organisatie. Indien men nog
die direct bij de omgevingsvergunning betrokken zijn. Daarnaast
geen projectleider omgevingsvergunning heeft aangesteld dan
doet VROM een uitdrukkelijk beroep op de deskundigheid van de
ken men een projectleider omgevingsvergunning aanstellen. De
vergunningverleners bij gemeenten, provincies, waterschappen en aangestelde projectleider ontvangt één EHBO koffer om aan de
Rijk. En natuurlijk wordt ook de deskundigheid van de vergunning- slag te gaan met de omgevingsvergunning.
aanvragers (burgers én bedrijven) benut. Zij hebben zich verenigd
in diverse ‘denktanks’ die regelmatig bijeenkomen om mee te Men kan de projectleider aanmelden op:
praten en mee te denken. omgevingsloket@minvrom.nl
Begin 2006 is het (aangepaste) wetsvoorstel door de Ministerraad
vastgesteld en voor advies naar de Raad van State gestuurd. Medio
2006 zal het wetsvoorstel naar verwachting naar de Tweede Kamer
worden gezonden.
03
Versnellen vergunningverlening
De gemeente is niet in alle gevallen het bevoegd gezag. De be- Dit digitale aanvraagformulier leidt de aanvrager via een vragen-
voegdheid tot het verstrekken van een vergunning voor bedrijven boom tot een aanvraagformulier op maat. Ook wordt vermeld
met belangrijke risico´s voor milieu, veiligheid en gezondheid ligt welke bescheiden met de aanvraag ingediend moeten worden. Ook
bij de provincie. In deze gevallen mag de aanvraag ook rechtstreeks dit kan elektronisch. Voor een goede aansluiting op verschillende
ingediend worden bij het bevoegd gezag (i.c. de provincie). De pro- fases in de ontwikkeling van bijvoorbeeld bouwplannen blijft het
vincie moet de gemeente hiervan wel op de hoogte stellen. mogelijk om de omgevingsvergunning gefaseerd aan te vragen. Dit
doet de aanvrager als hij eerst op basis van globale gegevens wil
Burgers en bedrijven hebben niet alleen behoefte aan één loket weten of een vergunningaanvraag voor de beoogde activiteit kans
waar ze terecht kunnen met hun vergunningaanvragen. Ook heb- van slagen heeft. Tevens is het mogelijk dat de aanvrager zijn pro-
ben zij behoefte aan makkelijk te vinden informatie over vergunnin- ject splitst in verschillende deelprojecten. Voor deze deelprojecten
gen en procedures. Zogenaamde branchewijzers voor de verschil- kan hij een afzonderlijke omgevingsvergunning krijgen.
lende sectoren moeten met toegankelijke, doelgroepgerichte
informatie over vergunningen en vergunningaanvragen in deze • Eén bevoegd gezag
behoefte voorzien. De eerste horeca branchewijzer is in mei 2006 Het bestuursorgaan dat een vergunning verleent, wordt ook wel
gepubliceerd. Volgende branchewijzers volgen in de loop van 2006. bevoegd gezag genoemd. In het project Omgevingsvergunning
wordt ervan uitgegaan dat er één bestuursorgaan is dat de ge-
• Eén vergunningaanvraag integreerde omgevingsvergunning verleent. In het algemeen zal
Uitgangspunt is dat als de aanvrager dat wil, hij met één vergun- dat de gemeente zijn. In de gevallen waarin bijvoorbeeld naast de
ningaanvraag kan volstaan. De aanvrager bepaalt of hij of zij de gemeente op dit moment ook de provincie bevoegd gezag is, treedt
vergunningaanvraag digitaal of op papier indient. Deze aanvraag in de toekomst de provincie op als bevoegd gezag. Daarbij kan de
zal mogelijk worden via een digitaal aanvraagformulier op internet. provincie gebruik maken van de deskundigheid van de gemeente.
De gemeente krijgt dan in ieder geval een adviesrecht. Het Rijk is
in een beperkt aantal gevallen bevoegd gezag.
• Eén procedure
De aanvraag van een omgevingsvergunning hoeft maar één ver-
gunningsprocedure te doorlopen. Dat kan een reguliere procedure
zijn of een uitgebreide procedure. Voor de reguliere procedure
komen projecten in aanmerking waarbij de toestemming een min of
meer gebonden karakter heeft, omdat er geen of maar in geringe
mate sprake is van beoordelingsvrijheid door het bevoegd gezag.
Hierbij kan gedacht worden aan het bouwen van een woning. In deze
procedure geldt een zogenoemde fatale termijn. Dat wil zeggen
dat de vergunning, als die niet tijdig is verstrekt, automatisch (van
rechtswege) wordt verstrekt.
De uitgebreide procedure zal gelden voor complexe projecten,
waarbij sprake is van een (vergaande) beoordelingsvrijheid. Bij-
voorbeeld het bouwen van een bedrijf waarvoor afwijking van het
bestemmingsplan nodig is. In die gevallen bestaat er een noodzaak
om de betrokken belangen af te wegen, waarbij met het oog op de
inbreng van derden-belanghebbenden het voorgenomen besluit in
ontwerp ter inzage moet worden gelegd. De vergunning moet dan
ook vaak door middel van voorschriften toegesneden worden op het
project. In de uitgebreide procedure geldt geen fatale termijn. VROM
05
acht het niet verantwoord dat voor deze activiteiten van rechtswege provincies zullen in de omgevingsvergunning worden opgenomen
vergunningen kunnen worden verstrekt. (kap-, reclame-, aanleg-, en uitritvergunning). Een uitgebreid
overzicht van welke vergunningen en ontheffingen meegaan, ‘aan-
• Eén procedure voor bezwaar en beroep haken’ en niet meegaan, treft u in de publicatie ‘Schema reikwijdte
Op dit moment kent elke vergunning zijn eigen mogelijkheden omgevingsvergunning’.
tot bezwaar en beroep. De omgevingsvergunning kent één rechts-
beschermingsprocedure waarbij is aangesloten bij beroeps-
procedures uit de Algemene wet bestuursrecht (Awb). Digitaal Omgevingsloket
• Eén handhavend bestuursorgaan VROM werkt aan de implementatie van een digitaal omgevingsloket
Het bevoegd gezag dat de vergunning verleent, is ook belast met de bij gemeenten. Het verkrijgen van vergunningen kost onderne-
(coördinatie van de) bestuursrechtelijke handhaving. De gemeente mers en burgers veel aandacht, tijd en geld. Met de inzet van ICT
of provincie is daarmee dus verantwoordelijk voor het toezicht op de wil VROM realiseren dat er minder administratieve en bestuurlijke
naleving van de voorschriften die zijn verbonden aan de omgevings- lasten zijn, een betere dienstverlening, kortere procedures en
vergunning. afstemming van voorschriften. Het Digitaal Omgevingsloket is door
het Rijk, gemeenten, provincies en waterschappen benoemd als
Toetsingskaders één van de prioritaire projecten waarmee gebouwd wordt aan de
De omgevingsvergunning regelt de vergunningplicht en de pro- realisatie van de elektronische overheid. Het project bestaat uit de
cedure van vergunningverlening. De toetsingskaders waaraan de, volgende onderdelen:
vergunningaanvraag wordt getoetst, zoals het bestemmingsplan
of het bouwbesluit, blijven voorlopig nog in de specifieke wetten 1. De informatieverstrekking door overheid en aanvrager
staan. In andere projecten die gericht zijn op de modernisering van In samenwerking met het Ministerie van Economische Zaken werkt
de VROM-regelgeving, zoals het project algemene regels op milieu- VROM aan het ontwikkelen van digitale branchewijzers voor onder-
terrein, onderzoekt VROM of wettelijke regelingen en toetsings- nemers en burgers. Deze wijzers ondersteunen zowel de aanvrager
kaders eenvoudiger kunnen, kunnen worden samengevoegd of dat als loketmedewerker bij de gemeente. Burgers en ondernemers
ze kunnen worden geschrapt. kunnen via de branchewijzers zien welke vergunningen ze waar-
schijnlijk nodig hebben, er daarover meer informatie vinden.
Reikwijdte omgevingsvergunning In een branchewijzer wordt men door middel van een aandachts-
puntenlijst en een stroomschema op praktische wijze door het
VROM wil zoveel mogelijk locatiegebonden vergunningen en proces van vergunningverlening en de relevante eisen heen
andere toestemmingsvereisten op het gebied van wonen, bouwen, geholpen. De branchewijzer vraagt een aantal basisgegevens over
monumenten, ruimte, natuur, milieu en water opnemen in de de betreffende onderneming. Dan krijgt men een overzicht van de
omgevingsvergunning. Te denken valt aan de milieuvergunning, belangrijkste nieuwe en aangepaste vergunningen en vereisten,
bouwvergunning, sloopvergunning, aanlegvergunning en de ge- specifiek voor de situatie van de ondernemer. Vanaf juni 2006 is de
bruiksvergunning. Ook de monumentenvergunning op basis van de Horeacawijzer als eerste branchewijzer via het Bedrijvenloket te
Monumentenwet 1988 en de vergunningen die verstrekt worden op gebruiken (www.bedrijvenloket.nl). Branchewijzers worden samen
grond van de Natuurbeschermingswet 1998 en de Flora- en fauna- met de brancheorganisaties, gemeenten en provincies ontwikkeld
wet zullen straks in de omgevingsvergunning meegenomen worden. en worden getoetst in ondernemerspanels.
Voor vergunningen op basis van de Wet verontreiniging oppervlakte-
wateren blijft een aparte procedure gelden als het gaat om 2. Harmonisatie van aan te leveren gegevens
directe lozingen. Vergunningen voor indirecte lozingen zullen ook Voor het voorbereiden van een aanvraag wordt door VROM één
opgenomen worden in de omgevingsvergunning. Ook de meest landelijk uniform aanvraagformulier voor de omgevingsver-
voorkomende vergunningen in verordeningen van gemeenten of gunning ontwikkeld. Dit formulier bestaat uit een vragenboom
06
waarmee de aanvrager een voor zijn project op maat gesneden maar dat de aanvraag ook minimaal digitaal kan worden doorge-
aanvraagformulier maakt (vgl. Belastingdiskette). Alle toestem- sluisd naar de registratie- en workflowsystemen in de backoffice.
mingen, ontheffingen, vrijstellingen en meldingen die vallen In de verschillende pilots van de omgevingsvergunning wordt
binnen de reikwijdte van de omgevingsvergunning kunnen straks hieraan aandacht besteed. Daarnaast is door VROM eind 2005 een
met behulp van dat ene formulier aangevraagd worden. Om dat te kennisnetwerk gestart waarmee overheden worden gestimuleerd
realiseren is harmonisatie van de te verstrekken gegevens nodig. om goede voorbeelden en ervaringen uit te wisselen en te her-
Dat levert een vermindering op van het aantal indieningsvereisten gebruiken en gezamenlijk vraagstukken met VROM op te pakken.
en - bescheiden. Hiervoor is een speciale site geopend:
www.omgevingsvergunning.vrom.nl
3. Transactie tussen overheid en aanvrager
Het uitgangspunt is dat burgers en ondernemers per 1 januari Op basis van deze onderdelen werkt VROM met BZK, EZ, ICTU,
2008 bij alle bevoegde gezagen hun vergunning elektronisch kun- VNG en IPO aan een implementatieplan (medio 2006 gereed).
nen aanvragen. VROM ontwikkelt samen met de ICTU een aantal Belangrijk onderdeel hiervan is dat VROM, gezamenlijk met
collectieve voorzieningen waarmee digitale aanvragen in behande- andere projecten vanuit de rijksoverheid als de basisregistraties,
ling kunnen worden genomen. Gemeenten kunnen aanvragers het DigiD, Burgerservicenummer en het programma overheid.nl, de
landelijke elektronische of papieren aanvraagformulier aanbie- daadwerkelijke implementatie bij gemeenten zal ondersteunen.
den. Aan het e-formulier kunnen lokaal aanvullende formulieren VROM bereidt ook de inzet van implementatieteams voor.
worden gekoppeld. Dit e-formulier wordt in samenwerking met de
ICTU aan gemeenten en aanvragers aangeboden via de e-formu-
lierenmachine (e-FM). Hiermee kunnen gemeenten werken aan Uw ervaring telt!
de doelstelling als overheid éénmalig informatie te vragen. Bij dit
formulier worden DigiD, het burgerservicenummer en het te ver- VROM is uitdrukkelijk op zoek naar ervaringen met onderdelen van
schijnen bedrijvennummer gebruikt en wordt het met de e-formu- vergunningaanvraag en -verlening binnen uw organisatie! VROM
lierenmachine mogelijk gemaakt de gegevens uit basisregistraties richt zich daarbij op de volgende aspecten:
en/of gemeentelijk registratiebestanden in de aanvraag op te ne-
men. Een vergunningaanvraag gaat meestal gepaard met bijlagen, • Eén loket
bijvoorbeeld bouwtekeningen of rapporten (indieningsbescheiden). Het project omgevingsvergunning gaat uit van één loket waarbij
Deze moeten straks ook digitaal met het e-formulier kunnen informatie over procedures is te verkrijgen en waar de vergunning
worden meegezonden. Een negental gemeenten, het ministerie kan worden ingediend. Burgers en bedrijven kunnen zich wenden
van VROM en ICTU/EGEM ontwikkelen gezamenlijk een Digitaal tot dit loket. Een mogelijkheid die in pilots zal worden onderzocht,
Bouwloket. Deze centrale server maakt het mogelijk bouwaanvra- is het werken met een accountmanager. Deze accountmanager is
gen met bijbehorende tekeningen en berekeningen digitaal in te aanspreekpunt voor bijvoorbeeld een bepaalde categorie bedrijven.
dienen. Taken van een accountmanager zouden kunnen zijn: informatie
VROM werkt samen met het Ministerie van VenW aan het realise- verstrekken, overleg organiseren met de betrokkenen van verschil-
ren van één formulier voor zowel de Oomgevingsvergunning als lende bestuursorganen en assisteren bij de vergunningaanvraag.
de watervergunning. De bedoeling is dat beide vergunningen via VROM heeft overigens in samenwerking met het ministerie van
hetzelfde omgevingsloket worden aangeboden. Economische Zaken in het project ‘Strijdige regels’ onderzocht
welke vormen van accountmanagement gemeenten zouden kun-
4. Behandeling (van pilots naar implementatie) nen toepassen.
Het uitgangspunt is dat vooral de aanvragers van omgevingsver-
gunningen profiteren van administratieve lastenverlichting die • Informatie over vergunningen en procedures
digitale indiening met zich meebrengt. Maar waarschijnlijk zijn VROM werkt samen met project ‘Strijdige Regels’ van het Ministe-
het de overheden die de meeste baat hebben bij digitale indiening. rie van Economische Zaken aan zogenoemde branchewijzers per
Voorwaarde hiervoor is wel dat het niet bij digitale indiening blijft, sector. Daarin is specifieke (doelgroepgerichte) informatie te
07
• Gecoördineerde handhaving
VROM ondersteunt initiatieven die gericht zijn op de coördinatie van
de handhaving. Hierbij is ook de VROM-Inspectie betrokken.
Dit is een publicatie van: Ministerie van VROM
> Rijnstraat 8 > 2515 XP > Den Haag > www.vrom.nl