Oostvlietpolder 4

Deze nieuwsbrief geeft achtergrondinformatie omtrent de ontwikkelingen over de nieuwe

bestemming van de Oostvlietpolder. De nieuwsbrief verschijnt enkele malen per jaar en is
bestemd voor bewoners en omwonenden van de Oostvlietpolder, belanghebbende organisaties
en de volkstuinders die in de polder tuinieren. Belangstellenden kunnen een gratis exemplaar
ophalen bij de balie van het Stadsbouwhuis of opvragen bij de projectgroep ‘Oostvlietpolder’
van de gemeente Leiden, tel: (071) 516 58 24.

Raad van State vernietigt bestemmingsplan, hoe nu verder?

“We gaan niet bij de pakken neerzitten”
De Raad van State keurde begin september van dit jaar het bestemmingsplan
Oostvlietpolder in zijn geheel af. Hierdoor blijft de huidige situatie voorlopig
ongewijzigd. Voor de Leidse economie betekent dit een behoorlijke domper nu deze
mogelijkheid voor de komst van een nieuw bedrijventerrein voorlopig is weggenomen.
De gemeente Leiden is niet van plan bij de pakken neer te gaan zitten. Zij wil de
Oostvlietpolder nog steeds omvormen tot een gebied met een duurzaam gebouwd
bedrijventerrein, de daarbij behorende ecologische zones, wegen, wandel- en fietspaden
en met een centrale plaats voor volkstuinen. Daarom is nu een nieuw bestemmingsplan
in voorbereiding.

Dat de Raad van State het bestemmingsplan afkeurde, is vooral te wijten aan enkele lacunes
in de stukken. Zo werd de reservering voor het baggerdepot niet volgens de criteria van het
streekplan gemaakt. Eerder was door het ministerie van VROM besloten dat er in de
bufferzone, waarin de Oostvlietpolder ligt, een bedrijventerrein mag verrijzen. Normaal is
bebouwing in deze zone vrijwel onmogelijk. Het ministerie had van deze afspraak echter geen
melding gedaan in deel 4 van de Planologische Kernbeslissing voor de Vierde Nota
Ruimtelijke Ordening, zodat de bestemming niet houdbaar is verklaard. Ook werd de
bestemming Landgoed afgekeurd, omdat er naar de zin van de Raad van State te veel op die
gronden gebouwd kon worden. Bovendien is de term 'Landgoed' alleen voor woningen
gereserveerd en niet voor bedrijven.

Nieuw bestemmingsplan
“Hoewel de uitspraak van de Raad van State ons heeft verrast en teleurgesteld, gaan wij niet
bij de pakken neerzitten”, zegt Arjan de Kok, projectleider Oostvlietpolder bij de gemeente
Leiden. "Met de beslissing van de Raad van State in het achterhoofd zijn we inmiddels alweer
begonnen met het maken van een nieuw bestemmingsplan. Daarbij bekijken wij ook opnieuw
de bestemmingen waar de Raad van State haar vraagtekens bij plaatst." Binnen een jaar wil de
gemeente een nieuw plan op tafel kunnen leggen. Intussen is er voor de volkstuinen een
nieuwe inrichtingsschets gemaakt, en wordt de bestemming van het landgoed heroverwogen.

Baggerdepot
De provincie heeft de noodzaak van een baggerstortlocatie opnieuw afgewogen. Zij is nog
steeds van mening dat een reservering voor een baggerstortlocatie in de Oostvlietpolder
noodzakelijk is. Daarom wil de provincie Zuid-Holland het geplande baggerdepot in de
Oostvlietpolder qua ruimtelijke ordening vooralsnog niet onmogelijk maken. Wel geeft de
provincie aan dat de kans dat hier een depot komt erg klein is. Eind dit jaar komt er namelijk
zicht op aanvullende stortcapaciteit in de Slufter van Rotterdam. Daarnaast zijn er diverse
alternatieven voor de verwerking van baggerspecie in ontwikkeling. Maar de claim van het
baggerdepot in de Oostvlietpolder zal pas definitief vervallen wanneer de provincie deze uit
haar streekplan schrapt. "Hierover zijn wij volop in gesprek met de provinciale ambtenaren en
bestuurders", laat Ron Hillebrand, wethouder Ruimtelijke Ordening weten. "We maken ons
hard voor het definitief vervallen van het baggerdepot."

Bedrijventerrein
Het gebrek aan vestigings- en uitbreidingsruimte voor bedrijven in de Leidse regio is al
geruime tijd nijpend. Het Leidse bedrijfsleven reageerde dan ook met grote verslagenheid op
de vernietiging van het bestemmingsplan. "Het is helaas een hapering in tijd, maar het
duurzaam gebouwde bedrijventerrein komt er", zegt De Kok zonder twijfel. Er liggen
momenteel drie varianten voor de inrichting van het bedrijventerrein. Een ambtelijke
werkgroep is nu bezig de voor- en nadelen hiervan af te wegen en komt straks met één
geoptimaliseerde variant voor de dag. Daarbij zal de omgeving zijn voorzien van veel groen
en zijn in-gepast in de ecologische zone. Melanie Schultz, wethouder van Economische
Zaken: "We hebben kort na de uitspraak van de Raad van State met de vertegenwoordigers
van het bedrijfsleven gesproken. Natuurlijk was die uitspraak voor iedereen een domper. Toch
ga ook ik niet bij de pakken neerzitten. Ik heb uitgelegd dat de inzet van de gemeente is om
met een nieuw bestemmingsplan het bedrijventerrein te gaan realiseren".

Volkstuinen
Tegen de verschuiving van de volkstuinen binnen de Oostvlietpolder klonken tijdens de
zitting van de Raad van State geen bezwaren. Ondanks de vernietiging van het
bestemmingsplan wil de gemeente via een zogenoemde artikel 19-procedure de
werkzaamheden hieromtrent gewoon laten doorgaan. "Er ligt al een nieuwe inrichtingsschets
waarin zoveel mogelijk rekening is gehouden met de recente wensen en suggesties van de
volkstuinders en de afdeling Groen van de gemeente", vertelt De Kok. "Nieuw is de
ontwikkeling dat het volkstuinencomplex Veldheim, vanwege de noodzakelijke uitbreiding
van de begraafplaats Rhijnhof, ook een plek moet krijgen binnen de Oostvlietpolder. Ook
voor deze ontwikkeling is een oplossing bedacht in de nieuwe inrichtingsschets." Globaal is
de planning nu dat in de winter van 2002 - 2003 het grootste deel van de feitelijke verhuizing
plaats zal vinden. Dat gaat gebeuren aan de hand van een Verplaatsingsplan van de tuinen, dat
voor de jaarwisseling gereed is. Alexander Pechtold, wethouder voor het Volkstuinbeleid:
"We hebben in een serie gesprekken met de Leidse Bond voor Amateurtuinders alle ins en
outs van het nieuwe volkstuinengebied besproken. Die afspraken zijn verwerkt in het
Verplaatsingsplan. Ik ben blij dat we er tot tevredenheid van alle
verenigingen uit gekomen zijn. Ik ben ervan overtuigd dat het straks een nieuw mooi
volkstuingebied wordt waar we allemaal trots op mogen zijn".

Ecologische zone
Het nieuwe bestemmingsplan zal voor wat betreft de ecologie niet één op één gelijk zijn aan
het oude plan. De Kok: "Wij streven ernaar in het nieuwe plan, allereerst een goede
onderbouwing voor de geplande ecologische zone te geven. Daarbij zijn de uitkomsten van
een Natuurwaardenonderzoek erg belangrijk. Omdat de uitkomsten van dat onderzoek nog
niet bekend zijn valt daar nu nog weinig van te zeggen. Er is een kans dat de
resultaten van het Natuurwaarden- onderzoek de plannen gaan beïnvloeden. Als dat het geval
is, dan zullen we eerst met de betrokkenen gaan overleggen. Verder zijn er op de plek waar de
ecologische zone zou moeten komen een aantal bijzondere archeologische vondsten gedaan.
Met deze vondsten houdt de gemeente rekening bij de invulling van de zone."
Ecologische verbindingszone:
Inwoners, gemeente en deskundigen maken samen het ontwerp
De gemeente Leiden heeft al jaren de wens om de twee natuur- en recreatiegebieden
Vlietland en Polderpark Cronesteyn via een ecologische zone met elkaar te verbinden.
Met de herinrichting van de Oostvlietpolder kan deze wens in vervulling gaan. Het is de
bedoeling dat er een groene verbindingszone van zo'n 100 meter breed wordt aangelegd.
Hoe deze er precies uit gaat zien wil de gemeente graag vormgeven in nauwe
samenwerking met de inwoners van Leiden en enkele deskundigen.

Vanaf het begin van de herinrichting van de Oostvlietpolder staat, naast het bedrijventerrein,
ook een eco-logische verbindingszone tussen Recreatiepark Vlietland en Polderpark
Cronesteyn op het programma van de gemeente Leiden. Een onderzoek dat de gemeente in
1998 liet uitvoeren wijst uit dat een ecologische verbindingszone de natuurwaarden van
zowel de polder als de twee groen-gebieden kan vergroten en tegelijk de kwaliteit van de
directe leefomgeving kan verbeteren. Inwoners van Leiden krijgen hierdoor meer
mogelijkheden om in de polder van de natuur te genieten en te recreëren.

Projectgroep
Hoe de ecologische verbindingszone eruit komt te zien staat nog niet vast. “Wij willen graag
samen met de inwoners van Leiden, waarbij ik vooral aan de bewoners van de Vlietweg denk,
en enkele deskundigen van binnen en buiten de gemeente het inrichtingsplan voor deze zone
maken”, zegt Jasper Groos, coördinator aanleg ecologische zone in de Oostvlietpolder.
“Daarom gaan wij een projectgroep in het leven roepen die het ontwerp en de aanleg van de
zone begeleidt. We hopen met deze projectgroep een groene zone in te richten die
voor mens en natuur wat te bieden heeft.”

Randvoorwaarden
In de projectgroep kan iedereen zijn wensen kenbaar maken. Groos garandeert echter niet dat
iedereen zijn zin krijgt. “Er zijn wel de nodige randvoorwaarden opgesteld waaraan de zone
moet voldoen. Zo staat vast waar de zone komt te liggen en dat deze overal ongeveer 100
meter breed wordt. De natuur die we daar willen laten ontstaan, moet allereerst een goede
leefomgeving vormen voor de dieren die er straks te vinden zijn. De bomen en struiken die
worden aan-geplant moeten bovendien passen in het landschap en aansluiten bij het groen in
Vlietland, Cronesteyn en op het te bouwen duurzame bedrijventerrein. Verder dienen wij bij
het ontwerp rekening te houden met de historie van het gebied. Bijvoorbeeld door de
archeologische vondsten daarin zo goed mogelijk in te passen. Daarnaast benaderen wij de
ecozone vanuit de mens. Wij willen namelijk geen natuur met een hek eromheen, maar een
zone die gedeeltelijk ook geschikt is voor de recreant en natuurliefhebber.”

Natuurwaarden oppeppen
Door de herinrichting van de polder verdwijnt helaas het weidelandschap met weidevogels.
“In de ecologische zone komt hier weer een nieuw natuurlandschap met diverse andere vogels
voor terug.” Maar wat precies, dat wil de gemeente nu graag met alle belanghebbenden
bepalen. “Het is voor ons een uitdaging om samen de natuur in het gebied zodanig op te
peppen dat de natuurwaarden er straks zelfs zijn toegenomen.” Groos roept dan ook alle
belangstellenden op om hun ideeën de vrije loop te laten en deze op te sturen naar de
gemeente. “We zullen ze zeker bij het maken van het ontwerp meenemen.”
Waardevolle archeologische vondsten in de Oostvlietpolder
De Oostvlietpolder heeft er niet altijd zo uitgezien als nu. In de IJzertijd (450 v.Chr.-50
n.Chr.) en in de Romeinse tijd (50 - 450 n. Chr.) werd dit veengebied doorsneden door
een stelsel van kreken en kreek-ruggen. De hooggelegen ruggen in een nat maar
vruchtbaar landschap waren goede plaatsen om te wonen. Uit de directe omgeving, de
huidige Roomburger-, Cronesteijn- en Stevenshofjespolder, zijn al vele vondsten uit
deze periodes bekend.

In 1999 zijn met grondboringen de plaatsen waar bewoning mogelijk was in kaart gebracht.
Op tien plaatsen zijn bij dit onderzoek sporen van bewoning aangetroffen. Die zomer hebben
medewerkers van bureau Monumenten en Archeologie van de gemeente en de Universiteit
Leiden samen op een van deze plekken verder gezocht. Hierbij is een klein deel van de
vindplaats opgegraven. Het blijkt te gaan om een kleine nederzetting die bewoond was vanaf
het midden van de eerst eeuw tot het midden van de derde eeuw na Christus. De vondsten
wezen op een grote productie van aardewerk en ijzer, en handel met de Romeinse
nederzettingen in Roomburg en Valkenburg. In 2001 is een tweede vindplaats onderzocht.
Hier werd aardewerk aangetroffen uit de IJzertijd en de Romeinse tijd. Bij dit onderzoek is de
nederzetting zelf niet opgegraven; wel werd duidelijk waar deze precies ligt. Het
archeologisch onderzoek van de Oostvlietpolder is nog lang niet afgerond. Op basis van nader
onderzoek besluit de gemeente of de vindplaatsen bewaard blijven in de bodem, of dat de
archeologische vondsten zo volledig mogelijk worden opgegraven.

Gemeente helpt volkstuinders met verplanten bomen

Ook in de nieuwe plannen voor de herinrichting van de Oostvlietpolder moeten sommige
volkstuinen verhuizen. De gemeente Leiden wil de volkstuinders daarbij zoveel mogelijk
helpen. Bijvoorbeeld bij het verplanten van bomen en grote struiken. Daarnaast
probeert de gemeente andere bomen in de polder te behouden of te verplanten.

De gemeente Leiden streeft er in haar bomenbeleid naar zoveel mogelijk bomen op dezelfde
plaats te behouden. Lukt dit op een of andere manier niet dan doet de gemeente haar uiterste
best om de bomen te verplaatsen. Blijkt ook dit onmogelijk, dan wordt een kapvergunning
verleend en de vervangingswaarde van de gekapte bomen gecompenseerd. Dit gebeurt door
de aanplant van nieuwe bomen of door het storten van een geldbedrag in het Bomenfonds van
de gemeente Leiden.

De bomen van de volkstuinders

In de Oostvlietpolder wordt een deel van de volkstuinen verplaats naar elders in het gebied
om plaats te maken voor een bedrijventerrein. In deze volkstuinen en direct daarbuiten staan
veel bomen en grote struiken. De gemeente bekijkt eerst welke bomen kunnen blijven staan.
Mogelijk is er voor deze bomen plaats in het ontwerp van het bedrijventerrein. De meeste
bomen zullen echter moeten wijken. Er is intussen onderzocht welke bomen verplant kunnen
worden. Volkstuinders is daarbij de mogelijkheid gegeven om met hulp van de gemeente
bomen of struiken naar hun nieuwe tuin mee te nemen. Uiteindelijk zal ook een aantal bomen
overblijven dat, door ziekte, beschadiging of gewoon omdat verplanten onmogelijk is, moet
worden gekapt.
Kosten
Inmiddels hebben enkele volkstuinders al bij de gemeente aangegeven welke bomen en
struiken zij willen meenemen naar hun nieuwe tuin. De beste tijd om bomen te verplanten is
de winter. Het verplanten zal naar verwachting tussen december 2002 en maart 2003
plaatsvinden, behalve als de tuinders al een nieuwe tuin hebben gevonden in het bestaande
volkstuingebied. In dat geval probeert de gemeente al deze winter de bomen en struiken over
te planten. De kosten hiervoor zullen worden betaald door het project Oostvlietpolder.

Wet Voorkeursrecht Gemeenten

Veel grond in de Oostvlietpolder is in handen van de gemeente Leiden. Toch wil zij nog
bepaalde percelen in de polder aankopen om de plannen daadwerkelijk te realiseren.
Eigenaren van die percelen hebben recent weer bericht ontvangen van de gemeente dat hun
grond valt onder de Wet Voorkeursrecht Gemeenten. De nieuwe aanwijzing is noodzakelijk,
omdat door het besluit van de Raad van State om het bestemmingsplan Oostvlietpolder te
vernietigen, de planologische grondslag voor de aanwijzing, is vervallen.

Mr. A.M. Kluit

Tel. 071 516 58 32

AGENDA

Voorlopige planning nieuwe

bestemmingsplan

September 2001
start nieuw bestemmingsplan

December 2001
Verplaatsingsplan
volkstuinen in raadscommisie

April/Mei 2002
inspraak op nieuw
bestemmingsplan

Juni 2002
behandeling nieuw
bestemmingsplan in de Provin-
ciale Planologische Commissie

Eind augustus 2002

vaststelling nieuw bestemmings-
plan in de gemeenteraad

COLOFON

Deze nieuwsbrief is een uitgave van de gemeente Leiden, Dienst Bouwen en Wonen. Graag
horen wij uw reacties op de nieuwe plannen voor de Oostvlietpolder en deze nieuwsbrief. Aan
deze nieuwsbrief kunnen geen rechten worden verleend.

Uitgave en copyright
november 2001
Gemeente Leiden,
Dienst Bouwen en Wonen

Oplage
1500 stuks

Productie en coördinatie
Van der Brugge Communicatie Advies

Tekst en eindredactie
Freddy van der Brugge, Arjan de Kok
en Barbara Gumbert

Fotografie/Illustratie
Freddy van der Brugge
Archeologisch Centrum Leiden
Gemeente Leiden

Vormgeving
Krikke • Pardon

Druk
Drukkerij van der Linden

Redactieadres
Gemeente Leiden
Dienst Bouwen en Wonen
Postbus 9100
2300 PC Leiden