KPH Przewodnik "Związki Osób Tej Samej Płci W Europie"

ZWIZKI OSB TEJ SAMEJ PCI W EUROPIE
PRZEWODNIK
ZWIZKI OSB TEJ

SAMEJ PCI WEUROPIE
ZWIZKI OSB TEJ

SAMEJ PCI WEUROPIE
Autorzy: Pawe Knut, Agata Kwaniewska, Jakub Lendzion
Redakcja: Pawe Knut
Korekta jzykowa: Pawe Knut, Agata Kwaniewska, Jakub Lendzion
Publikacja dofinansowana przez:
ISBN: 978-83-933619-5-3
Tre niniejszej publikacji moe by wykorzystywana za podaniem rda
Copyright by Kampania Przeciw Homofobii, 2015
Wydawca:
Kampania Przeciw Homofobii
ul. Solec 30a | 00403 Warszawa
tel. 22 423 64 38
www.kph.org.pl
info@kph.org.pl
Projekt okadki iopracowanie graficzne: Adam Gowacki, Micha Kourno
Skad: Adam Gowacki
Nakad pierwszy: 400 egz.
Patronat/Matronat:
SPIS TRECI
7
8
8
11
11
12
13
14
15
16
18
18
20
21
22
23
25
26
27
28
30
31
33
Wstp
Najczstsze wymogi zawarcia zwizku
Przydatne dokumenty
Zawieranie zwizkw w poszczeglnych pastwach
Austria
Belgia
Chorwacja
Dania
Finlandia
Francja
Hiszpania
Holandia
Irlandia
Malta
Niemcy
Norwegia
Portugalia
Sowenia
Szwajcaria
Szwecja
Wgry
Wielka Brytania
Skutki prawne zawarcia zwizku przez osoby tej samej pci za granic
Wstp
I. WSTP
Niniejsza publikacja okrela podstawowe zasady regulujce moliwo zawierania
przez Polakw iPolki jednopciowych zwizkw partnerskich lub maestw za granic, wpastwach europejskich przewidujcych moliwo sformalizowania relacji
osb tej samej pci.
Sposb prawnego uregulowania tego rodzaju zwizkw wrnych pastwach
Europy nie jest jednolity. Niektre zpastw (np. Dania, Francja, Hiszpania,
Holandia czy Szwecja) zrwnay status zwizkw jednopciowych zmaestwami
osb rnej pci. Wpozostaych krajach wprowadzone regulacje przewiduj wszy
katalog uprawnie przysugujcych osobom decydujcym si na zawarcie jednopciowego maestwa lub zwizku partnerskiego.
Szczegowy opis zasad formalizowania relacji osb tej samej pci wrnych pastwach poprzedzony zosta wskazaniem katalogu dokumentw najczciej wymaganych przez zagraniczne urzdy do dokonania tego rodzaju czynnoci. Wszczeglnoci, niniejsza publikacja opisuje zasady uzyskiwania (wprowadzonego za pomoc
nowej ustawy Prawo oaktach stanu cywilnego1) dokumentu wpostaci zawiadczenia
potwierdzajcego stan cywilny, niezbdnego dla osoby chccej zawrze za granic
jednopciowy zwizek partnerski lub maestwo.
Wkocowej czci publikacji oddzielne miejsce powicono zasygnalizowaniu
konsekwencji prawnych jakie wwietle polskiego prawa ma zawarcie za granic
jednopciowego zwizku partnerskiego lub maeskiego.
Opisane wniniejszym przewodniku informacje zostay uzyskane dziki danym
przekazanym przez organizacje pozarzdowe dziaajce na rzecz rwnouprawnienia
osb LGBT (tj. lesbijek, gejw, osb biseksualnych itranspciowych) przedstawicielstwa dyplomatyczne obcych pastw, atake polskie placwki dyplomatyczne za
granic. Przygotowane wten sposb zestawienie obejmuje zdecydowan wikszo
pastw europejskich, ktre przewiduj moliwo legalizacji zwizkw osb tej
samej pci.
Zuwagi na ch zachowania waloru praktycznoci iprzejrzystoci, niniejszy
przewodnik zawiera jedynie podstawowe informacje na temat poruszonych wnim
zagadnie. Wprzypadku pojawienia si koniecznoci uzyskania bardziej szczegowych danych, prosimy ododatkowy kontakt zprawnikami iprawniczkami Grupy
Prawnej Kampanii Przeciw Homofobii.
Ustawa zdnia 28 listopada 2014r.

Prawo oaktach stanu cywilnego
(Dz.U. zdnia 8 grudnia 2014, poz.
1741); ustawa obowizuje od dnia
1marca 2015 r.;
Zwizki osb tej samej pci w Europie
II. NAJCZSTSZE WYMOGI

ZAWARCIA ZWIZKU
Cech wspln wszystkich ustawodawstw wpastwach przewidujcych moliwo sformalizowania zwizkw osb tej samej pci jest wprowadzenie pewnych
podstawowych wymogw, ktre warunkuj moliwo ubiegania si ozawarcie
zwizku partnerskiego lub maestwa. S one analogiczne do wymogw, ktre
nakada si na zwizki partnerskie oraz maestwa osb rnej pci izalicza
sidonich:
1.
2.
3.
4.
ukoczenie przez obie strony 18 roku ycia2;

posiadanie przez obie strony penej zdolnoci do czynnoci prawnych;
brak bliskiego stopnia pokrewiestwa midzy stronami;
brak pozostawania przez ktrkolwiek ze stron winnym, uprzednio
zawartym, zwizku maeskim lub partnerskim.
III. PRZYDATNE DOKUMENTY

Poniej zawarty zosta katalog dokumentw, ktre wwikszoci pastw uwzgldnionych wniniejszej publikacji bd potrzebne do zawarcia jednopciowego zwizku
partnerskiego lub maestwa (wraz zniezbdnymi wyjanieniami).
Katalog dokumentw
1. Akt urodzenia;
2. Zawiadczenie ostanie cywilnym szczegowa procedura uzyskiwania zawiadczenia zostaa omwiona poniej pod katalogiem przydatnych dokumentw;
3. Wszystkie poprzednie akty maestwa, akty zarejestrowania zwizku partnerskiego,
atake orzeczenia lub certyfikaty oich rozwizaniu albo akty zgonu drugiego maonka lub partnera dotyczy wycznie osb, ktre uprzednio zawary tego rodzaju
zwizki;
4. Dokument tosamoci (wpostaci dowodu osobistego lub paszportu) wzalenoci
od wymogw nakadanych przez poszczeglne pastwa wymagane jest wycznie
okazanie tego rodzaju dokumentu lub take doczenie jego kopii;
5. Dowd miejsca zamieszkania wkraju, wktrym ma by zawarty zwizek partnerski
lub maeski wsytuacji gdy prawo danego pastwa wymaga spenienia obowizku zamieszkiwania wtym pastwie
2
Wprzypadku wystpienia waprzez okrelony czas; takim dowodem moe np. wycig
nych powodw, przepisy wniektrych pastwach przewiduj
zlokalnego rejestru mieszkacw, rachunki za gaz lub wod;
rwnie moliwo zezwolenia
6. Potwierdzenie wniesienia stosownej opaty od rejestracji wsyna zawarcie zwizku osobie,
tuacji gdy procedura zawierania zwizku partnerskiego lub
ktra ukoczya 16rokycia;
maestwa wdanym kraju wprowadza takiwymg.
Przydatne dokumenty
Co istotne, wprzypadku skadania dokumentw sporzdzonych wjzyku niebdcym jzykiem urzdowym pastwa, wktrym zawarty ma by zwizek partnerski
lub maeski, najczciej konieczne bdzie rwnie dokonanie tumaczenia tego
rodzaju dokumentw przez tumacza przysigego.
Wniektrych sytuacjach, ustawodawstwa pastw regulujce zawieranie zwizku
partnerskiego lub maestwa wprowadzaj rwnie obowizek opatrzenia wybranych dokumentw tzw. klauzul apostille, ktra wpraktyce jest pieczci urzdow
powiadczajc moliwo wykorzystania polskich dokumentw urzdowych wobrocie prawnym za granic3.
Zuwagi na moliwo zmiany przez kade zpastw przepisw regulujcych katalog dokumentw niezbdnych do zawarcia zwizku partnerskiego lub maeskiego,
zalecamy kadorazowe zweryfikowanie aktualnoci wskazanej wniniejszej publikacji
listy dokumentw przed podjciem dziaa zmierzajcych do zawarcia zwizku
partnerskiego lub maestwa wdanym kraju.
Uzyskiwanie zawiadczenia ostanie cywilnym
Zdniem 1 marca 2015 r. wesza wycie nowa ustawa Prawo oaktach stanu
cywilnego4, ktra na nowo uksztatowaa zasady uzyskiwania zawiadczenia potwierdzajcego stan cywilny, ktre jest niezbdne do zawarcia za granic jednopciowego
zwizku partnerskiego lub maeskiego.
Dotychczas, przez wiele lat Polacy iPolki, ktrzy chcieli potwierdzi przed
zagranicznym urzdem swj stan cywilny (m.in. wcelu wykluczenia moliwoci wystpienia bigamii), wystpowali do polskiego urzdu stanu cywilnego zwnioskiem
ouzyskanie zawiadczenia stwierdzajcego, e zgodnie zprawem polskim mog
zawrze maestwo (za granic). Wystpienie ztego rodzaju wnioskiem wymagao
wskazania imienia inazwiska przyszego partnera lub maonka. Wwielu przypadkach ujawnienie tego rodzaju informacji prowadzio do ustalenia orientacji seksualnej samego wnioskodawcy iwizao si zodmow wydania przez kierownika stanu
cywilnego tego rodzaju zawiadczenia zuwagi na powoywanie si na argument, i
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej nie uznaje jednopciowych zwizkw partnerskich lub maeskich.
Na skutek wprowadzenia nowej ustawy, wchwili obecnej kady obywatel iobywatelka Polski ma prawo do uzyskania zawiadczenia oswoim stanie cywilnym
wformie dokumentu papierowego. Zawiadczenie to wydawane jest na mocy art.
49 nowej ustawy bez wzgldu na przyczyn wystpienia po tego rodzaju dokument.
Co istotne, wcelu uzyskania tego zawiadczenia wnioskodawca nie musi podawa
adnych informacji na temat przyszego partnera lub maonka.
3
Szczegowe informacje na temat zasad

uzyskiwania klauzuli apostille oraz zwizanych ztym kosztw znajduj si na
stronie internetowej Ministerstwa Spraw
Zagranicznych: http://www.msz.gov.
pl/pl/informacje_konsularne/apostille/
apostille;
Ustawa zdnia 28 listopada 2014

r. Prawo oaktach stanu cywilnego
(Dz.U. zdnia 8 grudnia 2014,
poz.1741);
Oddzielnie warto jednak zasygnalizowa, i nowa ustawa przewiduje rwnie

moliwo wydania zawiadczenia stwierdzajcego, e zgodnie zprawem polskim
wnioskodawca moe zawrze (za granic) maestwo zoznaczon osob. Tego
rodzaju zawiadczenie wydawane jest na mocy art. 82 nowej ustawy. Wymaga ono
jednak wskazania m.in. imienia inazwiska oraz pci przyszego partnera wnioskodawcy, ktre to dane wkadym przypadku pozwol na ustalenie orientacji seksualnej samego wnioskodawcy. Wkonsekwencji, jak wynika zanaliz Grupy Prawnej
KPH, istnieje due ryzyko, i wpraktyce zawiadczenia wydawane wtrybie art. 82
nowej ustawy bd niedostpne dla osb nieheteroseksualnych5.
Niemniej jednak, zinformacji uzyskanych dotychczas od klientw iklientek
Grupy Prawnej KPH wynika, e zagraniczne urzdy, przed ktrymi zawierane s
jednopciowe zwizki partnerskie lub maeskie uznaj za wystarczajce zawiadczenia ostanie cywilnym (wodniesieniu do Polski s to wanie zawiadczenia
wydawane wtrybie art. 49 nowej ustawy). Dotyczy to rwnie sytuacji gdy urzdy
te formalnie wymagaj okazania zawiadczenia stwierdzajcego, e wnioskodawca
oraz jego partner mog zawrze maestwo za granic (co teoretycznie wymagaoby
okazania przez obywatela / obywatelk Polski zawiadczenia wydawanego wtrybie
art. 82 nowej ustawy).
Wniektrych przypadkach, wcelu potwierdzenia przed zagranicznym urzdem
rzeczywistego braku moliwoci uzyskania wPolsce zawiadczenia stwierdzajcego,
e wnioskodawca oraz jego partner mog zawrze maestwo lub zwizek partnerski za granic, zostronoci zaleca si wystpienie do waciwego urzdu stanu
cywilnego wPolsce zwnioskiem owydanie tego rodzaju zawiadczenia. Zoenie
takiego wniosku skutkowa bowiem bdzie (najpewniej, albowiem praktyka wtym
wzgldzie bdzie si dopiero ksztatowa) wydaniem pisemnej decyzji oodmowie
sporzdzenia zawiadczenia. Tego rodzaju decyzja stanowi za bdzie nastpnie
dowd niemonoci przedstawienia wymaganego zawiadczenia wtrakcie rejestracji
zwizku przed zagranicznym urzdem.

10
Wchwili oddawania do druku tekstu

niniejszej publikacji (grudzie 2014r.)
autorom nie bya znana praktyka stosowania nowej ustawy przez urzdy stanu
cywilnego;
IV. ZAWIERANIE ZWIZKW

WPOSZCZEGLNYCH PASTWACH
AUSTRIA
Akt prawny regulujcy zwizek osb tej

samej pci
W Austrii istnieje moliwo zawierania
zwizkw partnerskich przez osoby tej samej
pci. Jest ona zagwarantowana na mocy ustawy federalnej Republiki Austrii, ktra wesza
w ycie w dniu 1 stycznia 2010 roku. Regulacja zarejestrowanego partnerstwa nawizuje
do austriackiego prawa maeskiego, jednak
zawiera pewne rnice (wszy katalog
uprawnie).
Czy obywatel /obywatelka Polski moe zawrze zwizek jednopciowy w tym kraju?
Tak. Obywatelstwo nie ma wpywu na
moliwo zarejestrowania zwizku partnerskiego na terytorium Austrii.
Warunki, na jakich obywatel / obywatelka
Polski moe zawrze zwizek. Czy istnieje
obowizek wczeniejszego przebywania na
terytorium Austrii przez okrelony czas?
Obywatel / obywatelka Polski moe
wstpi w zwizek partnerski z obywatelem
/ obywatelk Austrii bez uprzedniego obowizkowego pobytu na terenie tego kraju.
W przypadku zawierania zarejestrowanego
zwizku partnerskiego obowizuj zasadniczo takie same zasady jak w przypadku
zawierania zwizku maeskiego. Moliwy
jest zatem przyjazd do Austrii tylko w celu
dokonania aktu rejestracji. Jeeli osoby dokonujce rejestracji nie znaj jzyka niemieckiego w stopniu wystarczajcym aby zrozumie tre ceremonii i aktu, przy czynnoci
musi by obecny tumacz przysigy.
Jakie dokumenty s potrzebne

dozawarcia zwizku?
Zarejestrowanie zwizku partnerskiego
poprzedzone jest wypenieniem specjalnego
formularza, ktry nastpnie skadany jest
podczas spotkania w urzdzie administracji
lokalnej, waciwym ze wzgldu na miejsce
zamieszkania w Austrii. W Wiedniu tego
rodzaju urzdem, udzielajcym szczegowej informacji na temat dokumentw
niezbdnych do dokonania rejestracji, jest
26 Wydzia Miejski6. Z uwagi na fakt, i
katalog niezbdnych dokumentw moe
rni si w zalenoci od konkretnej sytuacji
przyszych partnerw, zaleca si bezporedni
kontakt zainteresowanych z w/w urzdem,
a take wczeniejsze przesanie (drog mailow) dokumentw w celu zweryfikowania ich
prawidowoci.
Jaki urzd jest waciwy do zarejestrowania zwizku w Austrii?
W przypadku osb, ktre zamieszkuj
na stae na terytorium Austrii, rejestracja
zwizku odbywa si w urzdzie administracji
lokalnej waciwym ze wzgldu na miejsce
zamieszkania. W przypadku zawierania
zwizku przez par osb, z ktrych adna
nie mieszka na terytorium Austrii, urzdem
waciwym jest wspomniany powyej 26
Wydzia Miejski w Wiedniu.
Jak nastpuje rozwizanie zwizku?
Przed jakim urzdem?
Zwizek partnerski moe zosta rozwizany wycznie przez sd.
11
Wicej informacji na temat dziaania urzdu mona

znale pod adresem: https://www.wien.gv.at/english/
administration/civilstatus/partnership/
BELGIA
samej pci
Od 1 stycznia 2000 r. ustawodawstwo
belgijskie przewiduje moliwo zarejestrowania jednopciowych zwizkw partnerskich. Ponadto, wdniu 1 czerwca 2003 r.
wBelgii wesza wycie ustawa umoliwiajca
zawieranie maestw przez pary tej samej
pci.
Czy obywatel / obywatelka Polski moe
zawrze maestwo jednopciowe
wtymkraju?
Tak, obywatel / obywatelka Polski moe
zawrze maestwo bd zwizek partnerski wBelgii, zarwno zinnym obywatelem
/ obywatelk Polski jak icudzoziemcem /
cudzoziemk.
obowizek wczeniejszego przebywania
wBelgii przez okrelony czas?
Ustawodawstwo belgijskie umoliwia
zawarcie zwizku maeskiego lub partnerskiego jeli przynajmniej jeden zprzyszych
partnerw przebywa na terytorium Belgii
przed zawarciem zwizku przez 3 miesice
ijest wstanie to wykaza (np. za pomoc
biletw podry, rejestracji wewidencji
ludnoci jednej zgmin).
Jakie dokumenty s potrzebne do zawarcia zwizku?
Do zawarcia jednopciowego maestwa
lub zwizku partnerskiego wymagane jest
przedoenie m.in. dokumentu tosamoci
(paszportu lub dowodu osobistego), zawiadczenia ostanie cywilnym, ewentualnych
certyfikatw potwierdzajcych rozwizanie
poprzedniego zwizku maeskiego, zawiadczenia ozdolnoci prawnej do zawarcia

maestwa7 oraz certyfikatu zamieszkania na
danym terytorium (np. karty pobytowej).
Wszystkie dokumenty musz by przedstawione woryginaach iprzetumaczone na
jzyk francuski lub niderlandzki przez tumacza przysigego. Dokumenty s wane przez
6 miesicy od daty ich wydania, zwyjtkiem
zawiadczenia ostanie cywilnym, ktre jest
wane przez 3 miesice.
Jaki urzd jest waciwy do zarejestrowania zwizku wBelgii?
Urzdem waciwym do zarejestrowania
zwizku partnerskiego oraz maestwa
jest urzd stanu cywilnego. Ustawodawstwo belgijskie przewiduje take moliwo
zawarcia zwizku partnerskiego wdrodze
podpisania umowy oustanowieniu zwizku
partnerskiego, sporzdzanej przez notariusza.
Wzmianka ozawarciu tego rodzaju umowy
jest nastpnie odnotowywana waktach stanu
cywilnego.
Przed jakim urzdem?
Rozwizanie maestwa nastpuje wyrokiem sdu. Rozwizanie zwizku partnerskiego nastpuje na skutek wsplnego lub
jednostronnego pisemnego owiadczenia
zoonego wurzdzie stanu cywilnego.
12
Zuwagi na trudnoci zuzyskaniem tego rodzaju

dokumentu (patrz wyej rozdzia III Przydatne
dokumenty), wydaje si, e aby speni tego
rodzaju obowizek wystarczy uzyska zawiadczenie ostanie cywilnym na podstawie art. 49
polskiej ustawy zdnia 28 listopada 2014 r.
Prawo oaktach stanu cywilnego
CHORWACJA
samej pci
W Chorwacji zagadnienie zawierania
zwizkw osb tej samej pci reguluje ustawa
o yciowym partnerstwie osb tej samej
pci, ktra wesza w ycie w dniu 5 wrzenia
2014r.
Jakie dokumenty s potrzebne do

zawarcia zwizku?
Do zawarcia zwizku partnerskiego
konieczne jest przedoenie m.in. nastpujcych dokumentw: dowodu osobistego lub
paszportu, aktu urodzenia, a take zawiadczenia potwierdzajcego stan cywilny.

zawrze zwizek jednopciowy w tym
kraju?
Tak, ustawa w sposb wyrany dopuszcza
moliwo zawierania zwizkw partnerskich
przez obywateli / obywatelki innych pastw
czonkowskich Unii Europejskiej, traktujc
to uprawnienie jako wyraz realizacji swobody
przepywu osb wewntrz Unii.
Jaki urzd jest waciwy do zarejestrowania zwizku w Chorwacji?

Do zarejestrowania i przeprowadzenia
ceremonii zawarcia zwizku partnerskiego
waciwy jest urzd stanu cywilnego. W trakcie ceremonii konieczna jest obecno dwch
wiadkw. Ceremonia zawierania zwizkw
odbywa si w pitki i soboty. W przypadku
zoenia odpowiedniego wniosku i wniesienia dodatkowej opaty moliwe jest odbycie
ceremonii zawarcia zwizku poza budynkiem
urzdu stanu cywilnego.

w Chorwacji przez okrelony czas?
Zwizek mog zarejestrowa osoby, ktre
m.in. nie pozostaj w zwizku maeskim
lub innym zarejestrowanym zwizku partnerskim. Ustawodawstwo chorwackie nie
przewiduje obowizku przebywania w Chorwacji przez okrelony czas przed rejestracj
zwizku. Urzd stanu cywilnego ma obowizek zarejestrowa zwizek partnerski w terminie od 30 do 45 dni liczonych od dnia
zoenia prawidowo wypenionego wniosku
lub wczeniej w przypadku krtszego pobytu
na terytorium Chorwacji.
Jak nastpuje rozwizanie zwizku? Przed

jakim urzdem?
W przypadku wsplnej zgody partnerw i braku posiadania jakichkolwiek praw
rodzicielskich w stosunku do dzieci drugiego
partnera moliwe jest rozwizanie zwizku
partnerskiego na drodze zoenia wniosku
do urzdu stanu cywilnego, w ktrym doszo
do rejestracji zwizku. W przeciwnym razie,
konieczne jest zoenie wniosku do sdu
rodzinnego. W sytuacji pozostawania przez
partnerw w konflikcie, w razie braku jakichkolwiek praw rodzicielskich w stosunku
do dzieci drugiego partnera, nie jest konieczne przeprowadzanie mediacji.
13
DANIA
samej pci
Wokresie od 1989 r. do 2012 r. wDanii
obowizywaa ustawa orejestrowanych
zwizkach partnerskich. Wdniu 15 czerwca 2012 r. zostaa ona zastpiona ustaw
ozawieraniu irozwizywaniu maestw. Od
tej pory wDanii mona zawiera wycznie
maestwa. Osoby pozostajce wzwizkach
partnerskich zarejestrowanych wDanii mog
na swj wniosek przeksztaci je wzwizki
maeskie. Jednopciowym zwizkom
maeskim przysuguj takie same prawa
iobowizki, jakie posiadaj maestwa osb
rnej pci.
zawrze maestwo jednopciowe wtym
kraju?
Tak, maestwo jednopciowe moe
zawrze zarwno dwch obywateli / dwie
obywatelki Polski, jak iobywatel / obywatelka Polski zobywatelem / obywatelk Danii
lub cudzoziemcem / cudzoziemk.
wDanii przez okrelony czas?
Nie jest wymagane przebywanie wDanii
przez okrelony czas lub na stae przed zawarciem maestwa. Wszystkie osoby objte s
tymi samymi przepisami izasadami.

Zuwagi na trudnoci zuzyskaniem tego

rodzaju dokumentu (patrz wyej rozdzia III
Przydatne dokumenty), wydaje si, e aby speni tego rodzaju obowizek wystarczy uzyska
zawiadczenie ostanie cywilnym na podstawie
art. 49 polskiej ustawy zdnia 28 listopada 2014
r. Prawo oaktach stanu cywilnego;

Osoby chcce zawrze zwizek maeski skadaj wurzdzie gminy m.in.
dokument tosamoci (do wgldu), zawiadczenie ozdolnoci do zawarcia zwizku maeskiego za granic8, orzeczenie
rozwodowe (jeli wczeniej pozostawali
wzwizku maeskim lub partnerskim)
oraz akty zgonu (wprzypadku wdw /
wdowcw). Dokumenty te powinny by
wydane wjzyku angielskim, duskim lub
niemieckim albo przetumaczone na te jzyki
przez tumacza przysigego. Po pozytywnej
weryfikacji przedstawionych dokumentw
urzd wydaje stosowne powiadczenie, ktre
wraz zdokonan opat stanowi podstaw
do wyznaczenia daty lubu.
Jaki urzd jest waciwy do zarejestrowania zwizku wDanii?
Ceremonia lubna moe odby si zarwno wurzdzie gminy, jak iwkociele, jednak
decyzja oudzieleniu lubu kocielnego
naley do kapana. Wprzypadku, gdy obaj
partnerzy / obie partnerki s obcokrajowcami, mog oni zawrze maestwo wdowolnym urzdzie gminy.
jakim urzdem?
Rozwizanie maestwa nastpuje
nadrodze postpowania administracyjnego po zoeniu wniosku do waciwego
lokalnego urzdu administracji pastwowej. Wprzypadku gdy urzd powemie
wtpliwoci co do zasadnoci samego rozwodu jak iuzgodnionych przez maonkw
warunkw rozwodu, moe skierowa
sprawdo sdu.
14
FINLANDIA
samej pci
Moliwo dokonywania rejestracji zwizkw partnerskich osb tej samej pci wprowadzia do prawodawstwa fiskiego Ustawa
o zarejestrowanych zwizkach partnerskich,
ktra wesza w ycie z dniem 1 marca 2002
roku.
kraju?
Tak, jednopciowy zwizek partnerski
moe zawrze zarwno dwch obywateli /
dwie obywatelki Polski, jak i obywatel / obywatelka Polski z obywatelem / obywatelk
Finlandii lub cudzoziemcem / cudzoziemk.
w Finlandii przez okrelony czas?
Warunkiem dopuszczajcym moliwo
zawarcia zwizku partnerskiego w Finlandii
jest posiadanie obywatelstwa fiskiego lub
stae zamieszkiwanie w Finlandii przynajmniej przez jednego z przyszych partnerw
/ partnerek. Alternatywnie, ustawodawstwo
fiskie dopuszcza rwnie moliwo zawarcia zwizku partnerskiego przez dwie osoby
(bez wzgldu na ich obywatelstwo), ktre
zamieszkiway w Finlandii przynajmniej
przez dwa lata przed dat rejestracji zwizku
partnerskiego.
Co jest jednak pewnym uatwieniem,
w prawie fiskim wyrniono grup krajw,
ktrych obywatelstwo jest traktowanie jako
rwnowane obywatelstwu fiskiemu w odniesieniu do moliwoci zawarcia zwizku
partnerskiego w Finlandii. Nale do niej:
Holandia, Belgia, Hiszpania, RPA, Islandia,

Kanada, Norwegia, Szwecja, Niemcy, Szwajcaria, Dania, Nowa Zelandia, Zjednoczone
Krlestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii.
Osoby chcce zawrze zwizek partnerski
powinny zoy we waciwym magistracie
m.in. zawiadczenie o baku przeszkd do
wstpienia w zarejestrowany zwizek partnerski9. Z uwagi na fakt, i katalog niezbdnych dokumentw moe rni si w zalenoci od konkretnej sytuacji przyszych
partnerw / partnerek, zaleca si bezporedni
kontakt zainteresowanych z odpowiednim
magistratem10.
Jaki urzd jest waciwy do zarejestrowania zwizku w Finlandii?
Rejestracji zwizkw partnerskich dokonuje si w magistratach, ktre s odpowiednikami polskich urzdw stanu cywilnego.
Magistratem waciwym do dokonania
rejestracji jest magistrat waciwy ze wzgldu
na miejsce zamieszkania przyszych partnerw / partnerek.
jakim urzdem?
Rozwizanie zarejestrowanego zwizku partnerskiego nastpuje przed sdem,
wedug procedury analogicznej do procedury
rozwizywania maestw.
samej pci
W dniu 18 maja 2013 r. we Francji wesza
w ycie ustawa umoliwiajca zawieranie
maestw i adoptowanie dzieci przez
15
pary tej samej pci. Jednopciowym zwizkom maeskim przysuguj praktycznie

takie same prawa iobowizki, jakie posiadaj
maestwa osb rnej pci.
Od listopada 1999 r. ustawodawstwo
francuskie przewiduje rwnie moliwo
zarejestrowania zwizku jednopciowego
wpostaci obywatelskiej umowy solidarnoci (PACS). PACS rni si od maestwa
mniejsz liczb praw iobowizkw przysugujcych partnerom.
10
Zuwagi na trudnoci zuzyskaniem tego rodzaju

dokumentu (patrz wyej rozdzia III Przydatne
dokumenty), wydaje si, e aby speni tego
rodzaju obowizek wystarczy uzyska zawiadczenie ostanie cywilnym na podstawie art. 49
polskiej ustawy zdnia 28 listopada 2014 r.
Prawo oaktach stanu cywilnego;
FRANCJA
zawrze jednopciowe maestwo lub
zwizek partnerski wtym kraju?
Obywatel / obywatelka Polski ma prawo
do zawarcia PACS na terytorium Francji
zarwno zinnym obywatelem / obywatelk Polski jak izcudzoziemcem. Niestety,
zuwagi na dalsze obowizywanie zawartej
jeszcze w1967 r. pomidzy Polsk aFrancj
umowy (oprawie waciwym, jurysdykcji
iwykonywaniu orzecze wzakresie prawa
osobowego irodzinnego), obywatele / obywatelki Polski nie mog zawiera maestw
jednopciowych na terenie Francji, albowiem
ocena ich zdolnoci do zawarcia tego rodzaju maestwa dokonywana jest wycznie
woparciu oprawo polskie (ktre wyklucza
moliwo zawarcia maestwa przez osoby
tej samej pci).
we Francji przez okrelony czas?
Przyszli partnerzy sporzdzaj umow
PACS przed sdem lub notariuszem, wskazujc wniej wol zwizania si tego rodzaju
umow, atake (nieobowizkowo) precyzujc wniej zasady majcego ich czy ustroju
majtkowego. Podpisujcy PACS partnerzy
powinni stawi si osobicie podczas aktu jej
rejestracji. Ustawodawstwo francuskie nie
przewiduje obowizku przebywania na terytorium Francji przez okrelony czas przed
zawarciem PACS.
Dane kontaktowe do poszczeglnych magistratw

dostpne s na stronie internetowej magistratw:
http://www.maistraatti.fi/en/Services/marriage/Registration-of-civil-partnership/ ;
16

Kady z partnerw chccy zawrze PACS
powinien dostarczy akt urodzenia, dowd osobisty lub paszport, a take zoy
owiadczenie co do braku wystpowania
przeciwskaza do zawarcia umowy oraz
co do miejsca zamieszkania w zasigu terytorialnym sdu, w ktrym odbywa si
rejestracja umowy. Ponadto, jeeli jeden
z partnerw jest cudzoziemcem powinien
on rwnie: wystpi o wydanie przez Sd
Wielkiej Instancji w Paryu zawiadczenia
powiadczajcego o braku zawarcia PACS
(o zawiadczenie mona wystpi rwnie
korespondencyjnie), dostarczy zawiadczenie wystawione przez polski konsulat lub
ambasad charakteryzujcy obowizujce
w tym zakresie przepisy w Polsce i wskazujcy na dokumenty wydawane w celu potwierdzenia stanu cywilnego11 (do przedmiotowego zawiadczenia naley doczy dokumenty
z urzdu stanu cywilnego w Polsce, przetumaczone przez tumacza przysigego
na jzyk francuski), a take (w przypadku
gdy jeden z przyszych partnerw mieszka
we Francji od ponad roku) wystpi o zawiadczenie z francuskiego Centralnego
Urzdu Stanu Cywilnego potwierdzajce
brak orzeczenia o ubezwasnowolnieniu
lub przyznaniu kuratora (o przedmiotowe
zawiadczenie rwnie mona wystpi korespondencyjnie).

jakim urzdem?
PACS ulega rozwizaniu na skutek 1)
zwarcia maestwa przez jednego lub oboje
partnerw (automatycznie), 2) poprzez zoenie wsplnego owiadczenia (przesanego
do sdu pierwszej instancji lub notariusza,
ktry zarejestrowa PACS) lub 3) jednostronn decyzj jednego z nich (dorczon
drugiemu partnerowi poprzez komornika
sdowego; odpis dorczenia przesyany jest
nastpnie przez komornika sdowego do
sdu pierwszej instancji lub notariusza, ktry
zarejestrowa PACS). W przypadku wystpienia konfliktu pomidzy partnerami mog
oni zwrci si o rozstrzygnicie spornych
kwestii do sdziego ds. rodzinnych przy
waciwym sdzie pierwszej instancji.
Jaki urzd jest waciwy do zarejestrowania zwizku w Francji?

Instytucj waciw do zawarcia PACS jest
sd pierwszej instancji waciwy ze wzgldu
na wsplne miejsce zamieszkania przyszych
partnerw lub notariusz.
17
11
Z informacji opublikowanych na
stronie Wydziau Konsularnego Ambasady RP w Paryu wynika, e z uwagi
na fakt, i w polskim prawie nie ma
odpowiednika PACS Wydzia Konsularny Ambasady RP nie moe wydawa
obywatelom / obywatelkom Polski tego
rodzaju zawiadczenia; z tego wzgldu
Wydzia Konsularny Ambasady RP
wydaje obywatelom / obywatelkom
Polski jedynie oklnik w jzyku francuskiminformujcy o polskich przepisach;
HISZPANIA
obywatelki Hiszpanii. Dodatkowym wymogiem jest jednak obowizek zamieszkiwania
wgminie, wktrej ma zosta zawarty zwizek maeski przynajmniej przez jednego
zprzyszych maonkw.

samej pci
Wsystemie prawnym Hiszpanii zagadnienie zawierania zwizkw maeskich
przez pary tej samej pci zostao uregulowane wwyniku przyjcia ustawy 13/2005r.
nowelizujcej Kodeks cywilny wzakresie
prawa dozawarcia maestwa.

Szczegy dotyczce wymaganej dokumentacji oraz opat ustalane s osobno dla
kadego autonomicznego regionu Hiszpanii.

kraju?
zawrze maestwo wHiszpanii, zarwno
zinnym obywatelem / obywatelk Polski jak
izcudzoziemcem / cudzoziemk.
wHiszpanii przez okrelony czas?
Obcokrajowcy mog zawiera zwizki
maeskie na terytorium Hiszpanii na
takich samych zasadach jak obywatele /
Jaki urzd jest waciwy do zarejestrowania zwizku wHiszpanii?

Zwizki maeskie zawierane s wurzdach stanu cywilnego przed sdzi kierujcym danym urzdem, burmistrzem lub
funkcjonariuszem delegowanym do wykonywania tego rodzaju funkcji.
jakim urzdem?
Zwizek maeski moe zosta rozwizany na drodze postpowania sdowego.
HOLANDIA
samej pci
Na skutek wejcia wycie wdniu 1
kwietnia 2001 r. ustawy omaestwie osb
tej samej pci pary jednopciowe uzyskay
moliwo zawierania maestw na terytorium Holandii. Jednopciowym zwizkom
maeskim przysuguj praktycznie takie
same prawa iobowizki, jakie posiadaj
maestwa osb rnej pci.
Od 2008 r. ustawodawstwo holenderskie

przewiduje rwnie moliwo zarejestrowania zwizku jednopciowego wdwch
innych formach, tj. rejestrowanego zwizku
partnerskiego oraz umowy konkubenckiej.
Wduym uproszczeniu, umowa konkubencka to inaczej pozostawanie we wsplnym
poyciu bez formalnego legalizowania zwizku. Wywouje ona skutki prawne wycznie
pomidzy stronami takiej umowy. Zarwno
18
zarejestrowany zwizek partnerski jak i umowa konkubencka rni si za od maestwa mniejsz liczb praw i obowizkw.
Ustawodawstwo holenderskie przewiduje
rwnie moliwo dokonania konwersji
(tj. zmiany) maestwa na zwizek partnerski, a take zwizku partnerskiego na
maestwo.
zwizek partnerski w tym kraju?
Istnieje moliwo zawarcia maestwa
lub zwizku partnerskiego przez dwie osoby
nie posiadajce obywatelstwa holenderskiego, jeli przynajmniej jedna z nich mieszka
(legalnie) w Holandii. Jeli jednak aden
z partnerw / adna z partnerek nie mieszka
w Holandii, przynajmniej jedna / jeden
z nich musi posiada obywatelstwo holenderskie, aby zawarcie maestwa lub zwizku partnerskiego byo moliwe. Tym samym,
nie jest moliwe zawarcie maestwa lub
zwizku partnerskiego przez dwch partnerw / dwie partnerki, z ktrych adne nie ma
obywatelstwa holenderskiego ani nie mieszka
w Holandii.
w Holandii przez okrelony czas?
Polak / Polka moe wstpi w zwizek
maeski lub partnerski z Holendrem /
Holenderk bez koniecznoci wczeniejszego zamieszkiwania w Holandii. Niemniej
jednak, jeli aden z przyszych partnerw
nie posiada obywatelstwa holenderskiego,
przynajmniej jeden z nich musi mieszka
legalnie w Holandii.

Bez wzgldu na konkretn sytuacj przyszych partnerw lub maonkw obywatel
/ obywatelka Polski powinien przedstawi
w odpowiednim urzdzie swj akt urodzenia
oraz zawiadczenie z polskiego urzdu stanu
cywilnego o swoim stanie cywilnym. Szczegowe informacje na temat innych wymaganych dokumentw mona uzyska w urzdzie miasta / gminy na terytorium Holandii,
waciwym dla miejsca zawarcia maestwa
lub zwizku partnerskiego.
Jaki urzd jest waciwy do zarejestrowania zwizku w Holandii?
Urzdem waciwym do zawarcia zwizku
maeskiego lub partnerskiego jest urzd
stanu cywilnego waciwy ze wzgldu na
miejsce zamieszkania jednego lub obojga
przyszych maonkw lub partnerw.
jakim urzdem?
Maestwo jednopciowe moe zosta
rozwizane wycznie przez sd. Zwizek
partnerski moe za zosta rozwizany na
skutek zgodnego owiadczenia woli dotychczasowych partnerw / partnerek.
19
IRLANDIA
samej pci
Aktem prawnym regulujcym kwesti zawierania zwizkw partnerskich jest ustawa
opartnerstwie cywilnym oraz niektrych
prawach iobowizkach konkubentw, ktra
wesza wycie wdniu 1 stycznia 2011 roku.
Ustawa wprowadzia analogiczne warunki
zawarcia zwizku partnerskiego na terytorium Irlandii do warunkw zawarcia maestwa wtym kraju. Wiosn 2015 r. planowane jest referendum wsprawie wprowadzenia
do prawa irlandzkiego instytucji maestw
osb tej samej pci.
zawrze zwizek jednopciowy wtym
kraju?
Tak, obcokrajowcy oraz osoby nie mieszkajce na stae wIrlandii mog wstpi
wzwizek partnerski na takich samych zasadach jak obywatele / obywatelki Irlandii.
wIrlandii przez okrelony czas?
Wcelu zawarcia zwizku partnerskiego
naley osobicie zgosi si z3-miesicznym
wyprzedzeniem do jednego zmagistratw
wcelu uzyskania formularza rejestracji
zwizku partnerskiego. Nie ma obowizku
wczeniejszego zamieszkiwania przez okrelony czas na obszarze podlegajcym waciwoci danego magistratu. Podczas zgaszania
zamiaru rejestracji zwizku naley wskaza
planowan dat zawarcia zwizku, imiona
inazwiska, atake daty urodzin dwch
wiadkw oraz szczegowe informacje dotyczce miejsca zawarcia zwizku.

Przy zgaszaniu zamiaru rejestracji zwizku partnerskiego urzdnik / urzdniczka
udzieli szczegowych informacji dotyczcych wymaganych wdanym przypadku
dokumentw. Do ich katalogu ustawa zalicza
m.in.: wiadectwo urodzenia (koniecznie
zklauzul apostille wprzypadku osb
niebdcych obywatelami Irlandii), paszport,
dowd miejsca zamieszkania, numer PPS
(odpowiednik polskiego NIP jeli zosta
nadany), potwierdzenie rozwodu lub wiadectwo zgonu wprzypadku, gdy jedna ze
stron jest rozwiedziona lub owdowiaa, certyfikat orozwizaniu zwizku partnerskiego,
jeli jedna ze stron poprzednio bya wtakim
zwizku oraz certyfikat zawarcia poprzedniego zwizku partnerskiego, wprzypadku
gdy jedna ze stron jest yjcym partnerem
zpoprzedniego zwizku. Przy zgaszaniu
chci zawarcia zwizku partnerskiego urzdnicy stanu cywilnego mog take wskaza
dodatkowe dokumenty niezbdne (wdanym
przypadku) do zawarcia zwizku partnerskiego.
Jaki urzd jest waciwy do zarejestrowania zwizku wIrlandii?
Aby zawrze cywilny zwizek partnerski na terenie Irlandii naley zgosi si do
wybranego magistratu.
jakim urzdem?
Rozwizanie zarejestrowanego zwizku partnerskiego nastpuje przed sdem.
Istotnym wymogiem warunkujcym moliwo dokonania tego rodzaju czynnoci jest
ustalenie wystpienia co najmniej 2-letniego
20
okresu osobnego ycia dotychczasowych

partnerw w trakcie 3-letniego okresu
poprzedzajcego wystpienie z wnioskiem
o rozwizanie zwizku. Dotychczasowi
partnerzy powinni rwnie ustali warunki
rozwizania zwizku partnerskiego.
W przeciwnym razie zostan one sformuowane z udziaem sdu w trakcie postpowania sdowego.
MALTA
samej pci
Zawieranie zwizkw partnerskich na
terytorium Malty reguluje Ustawa o zwizkach cywilnych, ktra wesza w ycie w dniu
16 kwietnia 2014 roku.
szego opublikowania jego zapowiedzi (nie

wczeniej ni na 3 miesice i nie pniej ni
na 6 miesicy przed planowan dat zawarcia zwizku). W trakcie samej uroczystoci
zawarcia zwizku wymagana jest jednoczesna
obecno dwch penoletnich wiadkw.

kraju?
zarejestrowa zwizek partnerski na terytorium Malty, w tym rwnie z innym obywatelem / obywatelk Polski.

Dokumentacja wymagana do zawarcia
zwizku partnerskiego obejmuje m.in.
paszporty (w tym paszporty wiadkw), akty
urodzenia, zawiadczenia o stanie cywilnym,
zawiadczenia potwierdzajce rozwizanie
ew. poprzedniego zwizku maeskiego lub
partnerskiego.

obowizek wczeniejszego przebywania na
Malcie przez okrelony czas?
Osoby zawierajce zwizek musz mie
ukoczone 18 lat, nie mog by spokrewnione, a take nie mog pozostawa w innym wanym zwizku maeskim lub
partnerskim. Ustawodawstwo maltaskie
nie przewiduje obowizku wczeniejszego
przebywania obywatela / obywatelki Polski na Malcie przez okrelony czas w celu
nabycia uprawnienia do zawarcia zwizku.
Zawarcie zwizku wymaga jednak wczeniej-
Jaki urzd jest waciwy do zarejestrowania zwizku na Malcie?

Zawarcie zwizku partnerskiego dokonywane jest w urzdzie stanu cywilnego. Urzd
stanu cywilnego moe dopuci do odbycia
ceremonii zawarcia zwizku poza urzdem,
jednak wycznie w miejscu, ktre jest honorowane przez urzd.
21

jakim urzdem?
Orozwizaniu zwizku partnerskiego
orzeka sd cywilny. Rozwizanie zwizku
odbywa si na podstawie zgodnego wniosku
partnerw lub wprzypadku skierowania
takiego wniosku przez jednego zpartnerw
przeciwko drugiemu. Tego rodzaju wniosek
moe zosta zoony zarwno po orzeczeniu
separacji pomidzy partnerami, wtrakcie
trwania procesu oseparacj jak iwsytuacji
wystpienia separacji faktycznej, przez ktr
sd rozumie odrbne ycie przez dotychczasowych partnerw przez cztery lata przypadajce wokresie piciu lat bezporednio
poprzedzajcych zoenie wniosku. Sd weryfikuje przy tym moliwo ewentualnego
powrotu do wsplnego poycia przez partnerw, atake kwesti zabezpieczenia rodkw
utrzymania partnerw oraz ich dzieci po
rozwizaniu tego rodzaju zwizku.
NIEMCY
samej pci
terytorium Niemiec reguluje Ustawa orejestrowanym partnerstwie yciowym, ktra
wesza wycie wdniu 1 sierpnia 2001 roku.
kraju?
zarejestrowa zwizek partnerski na terytorium Niemiec, zarwno zinnym obywatelem / obywatelk Polski, obywatelem /
obywatelk Niemiec jak izcudzoziemcem /
cudzoziemk.
wNiemczech przez okrelony czas?
Osoby zawierajce zwizek musz mie
ukoczone 18 lat, nie mog by spokrewnione, atake nie mog pozostawa winnym
wanym zwizku maeskim lub partnerskim. Szczegowe warunki regulujce zasady
zawierania zwizkw ustalane s odrbnie dla
kadego kraju zwizkowego (landu) imog
si midzy sob rni. Wtrakcie uroczystoci zawarcia zwizku wymagana jest jednoczesna obecno obu przyszych partnerw,
atake obecno dwch wiadkw.
zwizku partnerskiego ustalana jest osobno
(wzalenoci od konkretnej sytuacji przyszych partnerw) wkadym kraju zwizkowym. Wwikszoci przypadkw lokalne
22
magistraty wymagaj jednak od przyszych

partnerw przedstawienia m.in. nastpujcych dokumentw (w oryginaach i ew.
egzemplarzach przetumaczonych na jzyk
niemiecki): zawiadczenia o zdolnoci prawnej do zawarcia maestwa lub zawiadczenia o stanie cywilnym, aktu urodzenia,
paszportu, zawiadczenia potwierdzajcego
rozwizanie ew. poprzedniego zwizku maeskiego lub partnerskiego. W sytuacji gdy
aden z przyszych partnerw nie jest obywatelem Niemiec, przedstawione dokumenty
przesyane s dodatkowo (przez magistrat)
do prezesa lokalnego sdu apelacyjnego
w celu zweryfikowania statusu prawnego
przyszych partnerw. Po pozytywnej weryfikacji przez sd dokumenty zwracane s do
magistratu w celu dokoczenia procedury
rejestracji zwizku.
Jaki urzd jest waciwy do zarejestrowania zwizku w Niemczech?
Zoenie wniosku o rejestracj, a take
sam akt rejestracji zwizku partnerskiego
dokonywane s w lokalnym magistracie waciwym ze wzgldu na miejsce zamieszkania

obojga lub jednego z przyszych partnerw.
jakim urzdem?
O rozwizaniu zwizku partnerskiego
orzeka sd po zbadaniu wystpienia wszelkich niezbdnych okolicznoci. W szczeglnoci, sd orzeknie rozwizanie zwizku
jeli partnerzy yli osobno przez okres co
najmniej jednego roku, a take a) wyrazili
wsplnie zgod na rozwizanie zwizku lub
b) sd nie dostrzeg widokw na powrt
partnerw do wsplnego poycia. Sd orzeknie rwnie rozwizanie zwizku partnerskiego w przypadku zoenia tego rodzaju
wniosku przez jednego z partnerw (w sytuacji gdy partnerzy yli osobno przez okres
co najmniej trzech lat) albo w sytuacji gdy
dalsze pozostawanie w tego rodzaju zwizku
wizaoby si z doznawaniem przez jednego
z partnerw nadmiernego obcienia powodowanego przez drugiego z partnerw.
NORWEGIA
samej pci
W okresie od 1989 r. do 2009 r.
w Norwegii obowizywaa ustawa o rejestrowanych zwizkach partnerskich. Na
skutek nowelizacji norweskiego prawa
maeskiego z dniem 1 stycznia 2009 roku
ustawa ta przestaa obowizywa, za pary
jednopciowe uzyskay prawo do zawarcia
maestwa na takich samych zasadach jak
pary rnopciowe. Odtej pory w Norwegii mona zawiera wycznie maestwa.
Osoby pozostajce w zwizkach partnerskich zarejestrowanych w Norwegii mog
na swj wniosek przeksztaci je w zwizki

maeskie.
zawrze maestwo jednopciowe w tym
kraju?
Tak, maestwo jednopciowe moe zawrze zarwno dwch obywateli / dwie obywatelki Polski, jak i obywatel / obywatelka
Polski z obywatelem / obywatelk Norwegii
23

wNorwegii przez okrelony czas?
Zawarcie zwizku maeskiego poprzedzone jest postpowaniem przed urzdem
podatkowym, ktry na podstawie zoonych
dokumentw iwypenionych wnioskw
weryfikuje spenienie warunkw do zawarcia zwizku maeskiego. Wprzypadku
pozytywnego rozpatrzenia zgoszenia, urzd
podatkowy wydaje zawiadczenie, ktre po
dostarczeniu osobie uprawnionej do dokonywania ceremonii lubnej stanowi podstaw
do zawarcia zwizku maeskiego. Wcelu
dokoczenia procedury, po przeprowadzeniu
ceremonii osoba uprawniona do jej dokonywania przesya dokumenty potwierdzajce
fakt zawarcia zwizku maeskiego do tego
samego urzdu podatkowego. Obywatel /
obywatelka Polski nie ma obowizku wczeniejszego przebywania wNorwegii przez
okrelony czas wcelu zawarcia zwizku
maeskiego.
Katalog wymaganych dokumentw jest
rny, wzalenoci od statusu osb chccych zawrze zwizek maeski (tj. osoba
bdca obywatelem Norwegii / osoba bdca
obywatelem innego pastwa nordyckiego
/ cudzoziemiec posiadajcy zezwolenie na
pobyt stay / cudzoziemiec nieposiadajcy
zezwolenia na pobyt stay). Do wymaganych
12
Z uwagi na trudnoci z uzyskaniem

tego rodzaju dokumentu (patrz wyej
rozdzia III Przydatne dokumenty),
wydaje si, e aby speni tego rodzaju
obowizek wystarczy uzyska zawiadczenie o stanie cywilnym na podstawie
art. 49 polskiej ustawy z dnia 28
listopada 2014 r. Prawo o aktach stanu
cywilnego;
dokumentw zalicza si m.in. orygina lub

powiadczon urzdowo wNorwegii kopi
paszportu, aktu urodzenia, dokumentu
potwierdzajcego legalno pobytu na terytorium Norwegii, atake orygina zawiadczenia obraku przeszkd do wstpienia
wzwizek maeski12. Wszystkie dokumenty wydane przez polskie urzdy powinny by
opatrzone klauzul apostille, atake przetumaczone na jzyk angielski, szwedzki lub
duski. Szczegowych informacji na temat
wymaganych dokumentw udzielaj urzdy
podatkowe13.
Jaki urzd jest waciwy do zarejestrowania zwizku wNorwegii?
Procedura rejestracji zwizku maeskiego odbywa si przed urzdem podatkowym
waciwym ze wzgldu na miejsce pobytu
wNorwegii. Przyszli maonkowie bdcy
obywatelami / obywatelkami Polski, ktrzy
przebywaj wNorwegii jako turyci przez
mniej ni 3 miesice, wyemigrowali do Norwegii przed 30 wrzenia 1964 r. lub nigdy
nie byli rezydentami wNorwegii, powinni
wysa wnioski wraz zdokumentami na
adres pocztowy urzdu podatkowego umocowanego do obsugi tej kategorii wnioskodawcw14.
Przed jakim urzdem?
Rozwizanie maestwa nastpuje
na mocy decyzji gubernatora okrgu lub
wyroku sdu.
Aktualne informacje na temat

wymaganych dokumentw
dostpne s na stronie internetowej urzdw podatkowych:
http://www.skatteetaten.no/
en/Person/National-Registry/
Marriage-and-cohabitation/
Marriage/Getting-married-inNorway/ ;
13
24
W chwili oddawania
niniejszej publikacji
do druku aktualny
by adres pocztowy:
Skatt nord Postboks
63109293 Troms;
14
PORTUGALIA
samej pci
Moliwo zawierania maestw osb
tej samej pci w Portugalii wprowadzia
ustawa nr 9/2010 r., ktra zacza obowizywa z dniem 5 czerwca 2010 roku.
Ustawa zrwnaa maestwa jednopciowe
z maestwami osb rnej pci z wyjtkiem
przyznania parom tej samej pci moliwoci
adoptowania dzieci.
Ponadto, na mocy ustawy numer 7/2001
ustawodawstwo portugalskie uznaje rwnie
konkubinat osb tej samej pci, dajcy jednak konkubentom mniej praw ni w maestwo. Zgodnie z ww. ustaw konkubinat
nie podlega formalnej procedurze rejestracji,
a jego istnienie moe by potwierdzone
rnymi prawnie dopuszczalnymi dowodami, np. deklaracj wydan przez waciwy
urzd dzielnicy, do ktrej doczone zostay
owiadczenia osb pozostajcych w zwizku
faktycznym oraz odpisy ich aktw urodzenia. Przepisy dotyczce konkubinatu maj
zastosowanie do zwizkw osb, ktre yj
ze sob od ponad dwch lat na warunkach
analogicznych do maonkw.
zawrze maestwo jednopciowe w tym
kraju?
Tak. Moliwo zawierania zwizkw
maeskich w Portugalii nie jest ograniczona tylko do obywateli portugalskich.
Obywatel / obywatelka Polski moe zawrze
w Portugalii zwizek maeski rwnie
z innym obywatelem / obywatelk Polski lub
z cudzoziemcem / cudzoziemk.
15
Szczegowe informacje na ten

temat zawarte s w rozdziale IV
niniejszej publikacji;

w Portugalii przez okrelony czas?
W przypadku gdy cudzoziemiec bdcy
obywatelem Unii Europejskiej rezyduje
w Portugalii duej ni 3 miesice, wymagane
jest zawiadczenie pobytu obywatela Unii
Europejskiej, wydawane przez urzdy miasta
/ gminy.
W celu zawarcia maestwa obywatel
/ obywatelka Polski powinni przedstawi
w wybranym przez siebie urzdzie stanu
cywilnego m.in. nastpujce dokumenty:
dowd osobisty lub paszport, odpis aktu
urodzenia (przetumaczony na jzyk portugalski, ktrego tumaczenie jest powiadczone przez konsulat, portugalskiego notariusza
lub adwokata), zawiadczenie o zdolnoci
prawnej do zawarcia maestwa (z uwagi
na okoliczno, i od wejcia w ycie w dniu
1stycznia 2015 r. nowej ustawy prawo o aktach stanu cywilnego obywatele / obywatelki
Polski bd mieli utrudnion moliwo
przedstawienia tego rodzaju zawiadczenia
w przypadku gdy bd chcieli zawrze za
granic maestwo z osob tej samej pci za
granic15, bd oni mogli skorzysta z przewidzianego w prawie portugalskim zwolnienia z obowizku przedstawienia tego dokumentu; w takim wypadku bd jednak musi
zoy przed urzdnikiem portugalskiego
urzdu stanu cywilnego zapewnienie o niewystpowaniu okolicznoci uniemoliwiajcych zawarcie maestwa, a take przedstawi zawiadczenie z polskiego konsulatu lub
ambasady potwierdzajce, e rzeczywicie
25
wydanie zawiadczenia ozdolnoci prawnej

do zawarcia maestwa jednopciowego
jest niedopuszczalne przez prawo polskie),
dokument potwierdzajcy legalny pobyt (tj.
dowd osobisty lub paszport albo zawiadczenie pobytu wydawane przez urzdy miasta
/ gminy, wprzypadku gdy obywatel / obywatelka Unii Europejskiej przybywa wPortugalii duej ni 3 miesice), dokument
potwierdzajcy ustanie bd uniewanienie
poprzedniego maestwa, przedmaesk
umow majtkow (oile zostaa zawarta).
Jaki urzd jest waciwy do zarejestrowania zwizku wPortugalii?
Do udzielania maestwa na terytorium
Portugalii waciwy jest urzd stanu cywilnego wybrany przez przyszych maonkw.
Procedur zawarcia maestwa mona
rozpocz najwczeniej na 6 miesicy, anajpniej na miesic przed dat planowanego
lubu. Zawarcie lubu zwizane jest zwniesieniem opaty, ktra jest wysza wprzypadku zawierania lubu poza budynkiem urzdu
stanu cywilnego lub wgodzinach / dniach
wolnych od pracy.
jakim urzdem?
Jeeli do rozwodu dochodzi za obopln
zgod maonkw, bez orzekania owinie,
rozwd nastpuje wurzdzie stanu cywilnego. Wprzypadku braku zgody maonkw
ikoniecznoci orzeczenia owinie, wniosek orozwd skadany jest do wydziau
rodzinnego iopiekuczego waciwego
sducywilnego.
SOWENIA
samej pci
Do rejestracji zwizku partnerskiego
wSowenii zastosowanie ma Ustawa orejestracji zwizkw jednopciowych, ktra
zacza obowizywa od dnia 7 lipca 2006
roku. Aktualnie trwaj prace nad wprowadzeniem nowej ustawy ozwizkach partnerskich, ktra ma poszerzy katalog praw
przysugujcych partnerom.
kraju?
Tak, ale wycznie wsytuacji gdy drugi partner jest obywatelem / obywatelk
Sowenii.
Warunki, na jakich Polak/Polka moe
zawrze zwizek. Czy istnieje obowizek
wczeniejszego przebywania wSowenii
przez okrelony czas?
Zwizek mog zarejestrowa osoby, ktre
ukoczyy 18 rok ycia, inie pozostaj
wzwizku maeskim lub innym zarejestrowanym zwizku partnerskim. Przyszli
partnerzy powinni take posiada pen
zdolno do czynnoci prawnych, atake
nie mog by ze sob blisko spokrewnieni.
Ustawodawstwo soweskie nie przewiduje
obowizku przebywania wSowenii przez
okrelony czas przed rejestracj zwizku
partnerskiego.
Co najmniej na 30 dni przed planowan
rejestracj naley przedoy wurzdzie
nastpujce dokumenty: akt urodzenia,
26
zawiadczenie o obywatelstwie, zawiadczenie o pobycie oraz zawiadczenie o stanie cywilnym (wolnym) albo inne potwierdzajce,
e nie pozostaje si w rejestrowanym zwizku
partnerskim lub, e nie wystpuj przeszkody
do rejestracji takiego zwizku. Dokumenty te
nie mog by starsze ni 6 miesicy, z wyjtkiem dokumentw potwierdzajcych stan
cywilny osoby (jeli nie uleg mimo upywu
tego czasu zmianom).
Jaki urzd jest waciwy do zarejestrowania zwizku w Sowenii?
Osoby chcce zarejestrowa zwizek
partnerski powinny zgosi si w tym celu do
dobrowolnie wybranego urzdu stanu cywil-
nego. Koszt rejestracji zwizku w urzdzie

jest bezpatny, jednak w przypadku chci
zawarcia zwizku poza urzdem konieczne
jest wniesienie stosowej opaty.
jakim urzdem?
Rozwizanie zwizku partnerskiego nastpuje na podstawie orzeczenia sdu, ktre
staje si prawomocne po upywie 15 dni od
jego wydania.
SZWAJCARIA
samej pci
terytorium Szwajcarii reguluje Ustawa
federalna o zarejestrowanych zwizkach
partnerskich osb tej samej pci, ktra wesza
w ycie w dniu 5 czerwca 2005 roku. Ustawa
ta traktuje zwizek partnerski za rwnowany maestwu na gruncie prawa karnego,
cywilnego, spadkowego, emigracyjnego,
podatkowego oraz prawa pracy.
Czy obywatel / obywatelka Polski
moe zawrze zwizek jednopciowy
w tymkraju?
Tak, obywatel / obywatelka Polski
moe zarejestrowa zwizek partnerski
w Szwajcarii.

w Szwajcarii przez okrelony czas?
Zwizek partnerski mona zawrze
w Szwajcarii, pod warunkiem e przynajmniej jeden z przyszych partnerw jest
obywatelem / obywatelk Szwajcarii lub na
stae legalnie mieszka w tym kraju. Osoby
zawierajce zwizek musz mie ukoczone
18 lat, nie mog by spokrewnione, a take
nie mog pozostawa w innym wanym
zwizku maeskim lub partnerskim. Wysoko opaty za rejestracj zwizku partnerskiego uzaleniona jest od czasu pracy urzdu
stanu cywilnego.
zwizku maeskiego ustalana jest osobno
(w zalenoci od konkretnej
27
sytuacji przyszych partnerw / partnerek)

wkadym urzdzie stanu cywilnego16.
Jaki urzd jest waciwy do zarejestrowania zwizku wSzwajcarii?
Zoenie wniosku orejestracj zwizku
partnerskiego dokonywane jest wurzdzie
stanu cywilnego waciwym ze wzgldu na
miejsce zamieszkania obojga lub jednego
zprzyszych partnerw. Wtrakcie skadania
wniosku przyszli partnerzy mog zadeklarowa ch zawarcia zwizku winnym urzdzie
stanu cywilnego. Wtakim przypadku, po
zakoczeniu procedury zoenia wniosku
zwizek partnerski mona zawrze wdowolnym urzdzie stanu cywilnego wterminie
kolejnych 3 miesicy. Wtrakcie ceremonii
zawierania zwizku nie jest wymagana obecno wiadkw.
jakim urzdem?
Na zgodny wniosek obu stron orozwizaniu zwizku partnerskiego orzeka sd po
zbadaniu wszelkich niezbdnych okolicznoci. Ponadto, kada ze stron moe zoy
samodzielnie wniosek orozwizanie zwizku
partnerskiego pod warunkiem, e upyn
przynajmniej rok od zaistnienia faktycznej
separacji midzy partnerami / partnerkami.

samej pci
Wokresie od 1995 r. do 2009 r.
wSzwecji obowizywaa ustawa opartnerstwie cywilnym przewidujca moliwo
zawierania zwizkw partnerskich przez
pary jednopciowe. Na skutek nowelizacji
szwedzkiego prawa maeskiego, zdniem
1 maja 2009 roku ustawa ta przestaa obowizywa, za pary jednopciowe uzyskay
prawo do zawarcia maestwa na takich
samych zasadach jak pary rnopciowe. Od
tej pory wSzwecji mona zawiera wycznie
maestwa. Osoby pozostajce dotychczas
wzwizkach partnerskich zarejestrowanych
wSzwecji mog nadal wnich pozostawa lub
przeksztaci je (na swj wniosek) wzwizki
maeskie.
kraju?
Tak. Maestwo jednopciowe moe
zawrze zarwno dwch obywateli / dwie
obywatelki Polski, jak iobywatel / obywatelka Polski zobywatelem / obywatelk Szwecji
Szczegowa lista dokumentw wymaganych przez konkretny urzd stanu

cywilnego dostpna jest w wyszukiwarce
zamieszczonej na stronie: https://www.
ch.ch/en/register-same-sex-partnership/;
16
SZWECJA

wSzwecji przez okrelony czas?
Obywatel / obywatelka Polski moe wstpi wzwizek maeski zobywatelem / obywatelk Szwecji bez obowizku wczeniejszego przebywania na terenie Szwecji. Podobnie
jest wprzypadku dwch obywateli / obywatelek Polski, zktrych przynajmniej jeden
jest zameldowany wszwedzkiej ewidencji
ludnoci. Ten zprzyszych maonkw, ktry
28
nie posiada ani obywatelstwa szwedzkiego

ani nie jest zameldowany w ewidencji ludnoci powinien jednak uzyska ze szwedzkiego
urzdu podatkowego i ewidencji ludnoci
zawiadczenie stwierdzajce brak przeszkd
do zawarcia maestwa w Szwecji.
Nieco inaczej wyglda sytuacja, gdy adna
z osb chccych zawrze zwizek maeski
nie posiada obywatelstwa szwedzkiego, ani
nie jest zameldowana w ewidencji ludnoci. Wwczas szwedzki urzd podatkowy
i ewidencji ludnoci zobowizany jest
zweryfikowa, czy na gruncie zarwno prawa
szwedzkiego jak i prawa polskiego nie zachodz przeszkody do zawarcia maestwa.
Z informacji przekazanych przez ambasad
Szwecji w Polsce wynika, i z uwagi na brak
dopuszczalnoci zawierania maestw przez
osoby tej samej pci w Polsce teoretycznie
nie powinno by obecnie moliwe zawarcie
w Szwecji maestwa przez dwch obywateli / dwie obywatelki Polski, z ktrych adne
nie posiada obywatelstwa szwedzkiego, ani
nie jest zameldowane w ewidencji ludnoci w Szwecji. Jednake, w wyjtkowych
sytuacjach i tylko na zgodny wniosek obu
przyszych maonkw prawo szwedzkie
przewiduje moliwo zastosowania w takiej
sytuacji wycznie prawa szwedzkiego, ktre
dopuszcza zawarcie tego rodzaju maestwa.
Obywatel / obywatelka Polski zamierzajcy zawrze maestwo w Szwecji musi
przedstawi (w sytuacji gdy nie ma obywatelstwa szwedzkiego ani zameldowania
w ewidencji ludnoci) m.in. nastpujce
dokumenty: paszport, akt urodzenia oraz
zawiadczenie o stanie cywilnym wyda-
ne przez polski urzd stanu cywilnego.

Rozwodnicy powinni take okaza orzeczenie o rozwodzie, natomiast wdowy /
wdowcy akt zgonu maonka / maonki.
W zalenoci od okolicznoci konkretnej
sprawy urzd skarbowy i ewidencji ludnoci
moe take wymaga zoenia dodatkowych
dokumentw.
Jaki urzd jest waciwy do zarejestrowania zwizku w Szwecji?
Osoby, ktre chc zawrze zwizek maeski, powinny zoy stosowny wniosek
do lokalnego urzdu skarbowego i ewidencji
ludnoci. Sama ceremonia zawarcia maestwa moe odby si przed przedstawicielem
gminy (w formie cywilnej) lub duchownym
(w formie wyznaniowej). W celu uzyskania
szczegowych informacji dotyczcych zawierania zwizkw maeskich naley zwrci
si do gminy, w ktrej para zamierza zawrze
swj zwizek.
jakim urzdem?
Rozwizanie maestwa nastpuje w postpowaniu sdowym. Na zgodne danie
maonkw sd moe rozwiza zwizek
przez rozwd. W przypadku gdy daj tego
oboje maonkowie lub gdy jedno z nich
mieszka wsplnie z dzieckiem poniej 16
roku ycia, orzeczenie o rozwodzie moe by
poprzedzone wyznaczeniem tzw. szeciomiesicznego okresu do namysu.
29
WGRY
Ustawa regulujca zwizek osb tej
samejpci
Rejestracj jednopciowych zwizkw
partnerskich na Wgrzech reguluje ustawa
XXXIX orejestrowanych zwizkach partnerskich, ktra wesza wycie wdniu 1 czerwca
2009 r. Regulacja zarejestrowanego partnerstwa nawizuje do wgierskiego prawa
maeskiego, jednak zawiera pewne rnice
(wszy katalog uprawnie). Od 1 stycznia
2010 r. istnieje take moliwo sformalizowania zwizku jednopciowego wformie
zarejestrowania kohabitacji (gwarantujcej
jednak wszy katalog uprawnie wstosunku do zwizku partnerskiego).

Do wymaganych dokumentw zalicza
si m.in.: akt urodzenia, paszport, dowd
osobisty lub karta rezydenta, zawiadczenie
potwierdzajce uzyskanie statusu rezydenta,
zawiadczenie ostanie cywilnym, dokumenty potwierdzajce rozwizanie poprzednich
maestw lub zwizkw partnerskich, atake dowody osobiste obu wiadkw.

kraju?
Tak. Moliwo zawierania rejestrowanych zwizkw partnerskich lub rejestrowania kohabitacji na Wgrzech nie jest ograniczona tylko do obywateli wgierskich.
wWgrzech przez okrelony czas?
Ustawodawstwo wgierskie wymaga
ukoczenia przez obu przyszych partnerw
/ partnerek 18 roku ycia, posiadania penej
zdolnoci do czynnoci prawnych oraz osobistej obecnoci podczas czynnoci rejestracji.
Ponadto, zawarcie zwizku partnerskiego wymaga obecnoci dwch penoletnich wiadkw. Ustawa dopuszcza zawarcie zwizku
zcudzoziemcem, jeeli przynajmniej jeden
zpartnerw posiada obywatelstwo wgierskie
lub jest staym rezydentem tego kraju.
Jaki urzd jest waciwy do zarejestrowania zwizku wWgrzech?

Wstpienie wrejestrowany zwizek
partnerski nastpuje przez osobiste zoenie
owiadcze woli przez partnerw przed kierownikiem urzdu stanu cywilnego wmiecie, wktrym partnerzy chc odby ceremoni. Po zoeniu tego rodzaju owiadczenia,
kierownik urzdu stanu cywilnego rejestruje
zwizek wdziale rejestrowanych zwizkw
partnerskich wksigach stanu cywilnego.
Rejestracja kohabitacji odbywa si natomiast
przed notariuszem.
jakim urzdem?
Rejestrowany zwizek partnerski ustaje
zchwil sdowego ustalenia rozwodu lub
zchwil uchylenia wanoci zwizku przez
notariusza wtrybie nieprocesowym (wrazie
porozumienia stron). Rozwizanie zarejestrowanej kohabitacji nastpuje przez zoenie
stosownego owiadczenia przed notariuszem.
30
WIELKA BRYTANIA
samej pci
Na skutek wejcia w ycie w 2014 r. ustawy o maestwie osb tej samej pci pary
jednopciowe uzyskay moliwo zawierania
maestw na terytorium Wielkiej Brytanii
(z wyjtkiem terytorium Irlandii Pnocnej).
Od dnia 5 grudnia 2005 r. obowizuje
rwnie ustawa o zwizkach partnerskich,
ktra przewiduje moliwo sformalizowania
zwizku jednopciowego w postaci zarejestrowania zwizku partnerskiego.
Jednopciowym zwizkom maeskim
przysuguj praktycznie takie same prawa
i obowizki, jakie posiadaj rejestrowane
zwizki partnerskie osb tej samej pci.
Od dnia 10 grudnia 2014 r. ustawodawstwo brytyjskie przewiduje rwnie
moliwo dokonania konwersji (tj. zmiany)
wczeniej zawartego zwizku partnerskiego
na maestwo (z wyjtkiem terytorium
Irlandii Pnocnej).
zwizek partnerski w tym kraju?
zawrze zwizek maeski (z wyjtkiem terytorium Irlandii Pnocnej) lub zarejestrowa
zwizek partnerski na terytorium Wielkiej Brytanii, zarwno z innym obywatelem / obywatelk Polski, obywatelem / obywatelk Wielkiej
Brytanii jak i z cudzoziemcem / cudzoziemk.
w Wielkiej Brytanii przez okrelony czas?
Obydwaj z przyszych maonkw lub
partnerw musz przebywa na terytorium
waciwoci danego urzdu rejestracyjnego

(waciwego ze wzgldu na ich miejsce pobytu na terytorium Wielkiej Brytanii) przynajmniej przez 7 dni przed zgoszeniem zamiaru
rejestracji zwizku. W przypadku gdy dla
kadego z przyszych maonkw lub partnerw waciwy jest inny urzd, kady z nich
powinien dokona tego rodzaju zgoszenia
w swoim urzdzie rejestracyjnym. W przypadku za przyszych maonkw lub partnerw, ktrzy podlegaj kontroli imigracyjnej,
tego rodzaju waciwym urzdem rejestracyjnym bdzie jeden z urzdw rejestracyjnych
uprawnionych do przyjmowania zgosze
od tej kategorii przyszych maonkw lub
partnerw17.
Po zgoszeniu zamiaru rejestracji zwizku
przyszli maonkowie lub partnerzy musz
nastpnie czeka przez 16 dni18 (w Anglii
i Walii) lub 15 dni (w Szkocji i Irlandii Pnocnej) zanim bd mogli dokona czynnoci zawarcia zwizku maeskiego (z wyjtkiem Irlandii Pnocnej) lub partnerskiego.
W okresie tym informacja o planowanej
ceremonii jest bowiem upubliczniana. Sama
czynno zawarcia zwizku maeskiego lub
partnerskiego moe zosta dokonana zarwno w urzdzie rejestracyjnym, jak i w innym
dopuszczonym to tego rodzaju ceremonii
miejscu, obowizkowo w obecnoci co najmniej dwch wiadkw.
Bez wzgldu na konkretn sytuacj przyszych maonkw lub partnerw obywatel
/ obywatelka Polski powinien przedstawi
w odpowiednim urzdzie m.in. swj paszport, akt urodzenia, prawo jazdy lub dowd
osobisty (co najmniej dwa z wymienionych
31
dokumentw), atake dokument potwierdzajcy rozwizanie ew. poprzedniego

zwizku maeskiego lub partnerskiego.
Wzalenoci od okolicznoci konkretnego
przypadku przyszli maonkowie lub partnerzy mog by rwnie zobowizani do przedstawienia dodatkowych dokumentw, wtym
take do uprzedniego uzyskania stosownej
wizy. Wszystkie dokumenty powinny by
przedstawione wjzyku angielskim.
Jaki urzd jest waciwy do zarejestrowania zwizku wWielkiej Brytanii?
Urzdem waciwym do zawarcia zwizku
maeskiego lub partnerskiego jest urzd
rejestracyjny waciwy ze wzgldu na miejsce
pobytu jednego lub obu przyszych maonkw lub partnerw lub jeden zurzdw
rejestracyjnych uprawnionych do przyjmowania zgosze od przyszych maonkw
lub partnerw podlegajcych kontroli
imigracyjnej.
jakim urzdem?
Jednopciowy zwizek maeski lub
partnerski moe zosta rozwizany przez sd.
Wniosek orozwizanie zwizku maeskiego lub partnerskiego moe zosta zoony
nie wczeniej ni po upywie 2 lat od daty
jego zawarcia (wprzypadku zgody obojga
maonkw lub partnerw) lub 5 lat od daty
jego zawarcia (wwczas nie jest wymagana
zgoda obojga maonkw lub partnerw).
17
Aktualna lista tego rodzaju urzdw

dostpna jest na stronie internetowej: www.gro.gov.uk ;
Od 2 marca 2015 r. okres

ulegnie wydueniu do
29dni.
18
32
Skutki prawne zawarcia zwizku
V. SKUTKI PRAWNE ZAWARCIA

ZWIZKU PRZEZ OSOBY TEJ SAMEJ
PCI ZA GRANIC
Waktualnym stanie prawnym zawarcie jednopciowego zwizku partnerskiego lub
maestwa winnym pastwie wci nie skutkuje moliwoci jego uznania na terytorium
Polski. Wpraktyce, osoby, ktre zawary za granic tego rodzaju zwizek, nadal s traktowane przez polskie prawo jako osoby sobie obce. Wcelu uzasadnienia tego stanu prawnego
krajowe orzecznictwo oraz doktryna odwouje si najczciej do obowizywania tzw. klauzuli
porzdku publicznego, zawartej wart. 7 ustawy Prawo prywatne midzynarodowe19, zgodnie
zktr prawa obcego nie stosuje si, jeeli jego stosowanie miaoby skutki sprzeczne zpodstawowymi zasadami porzdku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej. Co jednak istotne, specjalici nie s do koca zgodni co do tego, czy brak moliwoci uznania obejmuje wszystkie
skutki prawne, ktre mog by wywoywane przez zawarcie tego rodzaju zwizkw, awszczeglnoci zwizkw partnerskich (np. skutkw wsferze spraw czysto majtkowych). Obecn
sytuacj utrudnia rwnie dalszy brak uchwalenia ustawy regulujcej instytucj zwizku
partnerskiego wPolsce.
19
33
Ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. Prawo

prywatne midzynarodowe (Dz.U.
z2011 Nr 80, poz. 432 ze zm.);
O AUTORACH
Pawe Knut koordynator Grupy Prawnej KPH; aplikant adwokacki;
absolwent prawa i psychologii na Uniwersytecie Warszawskim, a take
studiw podyplomowych Gender Mainstreaming w Instytucie Bada
Literackich Polskiej Akademii Nauk
Agata Kwaniewska czonkini Grupy Prawnej KPH; studentka prawa
na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego
Jakub Lendzion czonek Grupy Prawnej KPH, student prawa
naWydziale Prawa i Administracji Uczelni azarskiego
O GRUPIE PRAWNEJ KPH

Grupa Prawna KPH jest zespoem prawnikw i prawniczek
dziaajcych w ramach KPH, ktry zajmuje si m.in. wiadczeniem
stacjonarnej pomocy prawnej dla osb dowiadczajcych nierwnego
traktowania ze wzgldu na orientacj seksualn lub tosamo
pciow w rnych obszarach prawa. Grupa Prawna KPH zajmuje si
take dziaalnoci rzecznicz majc na celu ksztatowanie takiego
brzmienia przepisw prawa i praktyki ich stosowania, ktre zapewni
rwne traktowanie osb LGBT.
Szczegowe informacje na temat dziaa Grupy Prawnej KPH oraz
zasad korzystania ze wiadczonej przez Grup pomocy prawnej
mona uzyska na stronie internetowej KPH www.kph.org.pl jak
ipoprzez wysanie wiadomoci na adres e-mail prawo@kph.org.pl.
ISBN 978-83-933619-5-3

KPH Przewodnik "Związki Osób Tej Samej Płci W Europie"

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

KPH Przewodnik "Związki Osób Tej Samej Płci W Europie"

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ZWIZKI OSB TEJ SAMEJ PCI W EUROPIE

ZWIZKI OSB TEJ

ZWIZKI OSB TEJ

Ustawa zdnia 28 listopada 2014r.

Zwizki osb tej samej pci w Europie

II. NAJCZSTSZE WYMOGI

ukoczenie przez obie strony 18 roku ycia2;

III. PRZYDATNE DOKUMENTY

Szczegowe informacje na temat zasad

Ustawa zdnia 28 listopada 2014

Zwizki osb tej samej pci w Europie

Oddzielnie warto jednak zasygnalizowa, i nowa ustawa przewiduje rwnie

Wchwili oddawania do druku tekstu

IV. ZAWIERANIE ZWIZKW

Akt prawny regulujcy zwizek osb tej

Jakie dokumenty s potrzebne

Wicej informacji na temat dziaania urzdu mona

Zwizki osb tej samej pci w Europie

poprzedniego zwizku maeskiego, zawiadczenia ozdolnoci prawnej do zawarcia

Zuwagi na trudnoci zuzyskaniem tego rodzaju

Zawieranie zwizkw w poszczeglnych pastwach

Jakie dokumenty s potrzebne do

Czy obywatel / obywatelka Polski moe

Jaki urzd jest waciwy do zarejestrowania zwizku w Chorwacji?

Warunki, na jakich obywatel / obywatelka

Jak nastpuje rozwizanie zwizku? Przed

Zwizki osb tej samej pci w Europie

Zuwagi na trudnoci zuzyskaniem tego

Jakie dokumenty s potrzebne do zawarcia zwizku?

Zawieranie zwizkw w poszczeglnych pastwach

Holandia, Belgia, Hiszpania, RPA, Islandia,

Zwizki osb tej samej pci w Europie

pary tej samej pci. Jednopciowym zwizkom maeskim przysuguj praktycznie

Zuwagi na trudnoci zuzyskaniem tego rodzaju

Dane kontaktowe do poszczeglnych magistratw

Zawieranie zwizkw w poszczeglnych pastwach

Jakie dokumenty s potrzebne do zawarcia zwizku?

Jak nastpuje rozwizanie zwizku? Przed

Jaki urzd jest waciwy do zarejestrowania zwizku w Francji?

Zwizki osb tej samej pci w Europie

Akt prawny regulujcy zwizek osb tej

Jakie dokumenty s potrzebne do zawarcia zwizku?

Czy obywatel / obywatelka Polski moe

Jaki urzd jest waciwy do zarejestrowania zwizku wHiszpanii?

Od 2008 r. ustawodawstwo holenderskie

Zawieranie zwizkw w poszczeglnych pastwach

Jakie dokumenty s potrzebne do zawarcia zwizku?

Zwizki osb tej samej pci w Europie

Jakie dokumenty s potrzebne do zawarcia zwizku?

Zawieranie zwizkw w poszczeglnych pastwach

okresu osobnego ycia dotychczasowych

szego opublikowania jego zapowiedzi (nie

Czy obywatel / obywatelka Polski moe

Jakie dokumenty s potrzebne do zawarcia zwizku?

Warunki, na jakich obywatel / obywatelka

Jaki urzd jest waciwy do zarejestrowania zwizku na Malcie?

Zwizki osb tej samej pci w Europie

Jak nastpuje rozwizanie zwizku? Przed

Zawieranie zwizkw w poszczeglnych pastwach

magistraty wymagaj jednak od przyszych

dokonywane s w lokalnym magistracie waciwym ze wzgldu na miejsce zamieszkania

na swj wniosek przeksztaci je w zwizki

Zwizki osb tej samej pci w Europie