Marko Mke

SVEUILITE U ZAGREBU
FAKULTET STROJARSTVA I BRODOGRADNJE
METODA KONANIH
ELEMENATA
programski zadaci
Student:
Marko Pulji
JMBAG
Zagreb, srpanj 2015.
Metoda konanih elemenata
SADRAJ
Sadraj
Popis slika.......................................................................................................................................II
Popis tablica...................................................................................................................................IV
1
Prvi zadatak..............................................................................................................................1
1.1
Vektori pomaka.................................................................................................................2
Izraunavanje globalne matrice krutosti...................................................................................4

2.1
Element 1..........................................................................................................................4
2.2
Element 2..........................................................................................................................5
2.3
Element 3..........................................................................................................................7
2.4
Element 4..........................................................................................................................9
2.5
Element 5........................................................................................................................11
2.6
Element 6........................................................................................................................13
2.7
Element 7........................................................................................................................14
2.8
Globalna matrica krutosti................................................................................................16
Izraunavanje globalnog vektora sila.....................................................................................17

3.1
Element 1........................................................................................................................17
3.2
Element 2........................................................................................................................17
Marko Pulji, JMBAG, programski zadaci

1
SADRAJ
3.3
Element 3........................................................................................................................17
3.4
Element 4........................................................................................................................17
3.5
Element 5........................................................................................................................17
3.6
Element 6........................................................................................................................18
3.7
Element 7........................................................................................................................18
3.8
Globalni vektor sila (vektor proraunskog modela).......................................................19
Izraunavanje pomaka u vorovima.......................................................................................20
Izraunavanje reakcija u vorovima.......................................................................................22
Izraunavanje sila i naprezanja u tapovima..........................................................................23

6.1
Element 1........................................................................................................................23
6.2
Element 2........................................................................................................................24
6.3
Element 3........................................................................................................................25
6.4
Element 4........................................................................................................................26
6.5
Element 5........................................................................................................................27
6.6
Element 6........................................................................................................................28
6.7
Element 7........................................................................................................................29
Rjeenje dobiveno u Abaqus-u...............................................................................................30
Drugi zadatak.........................................................................................................................37

2
SADRAJ
8.1
Konvergencija pomaka u toki B....................................................................................48
8.2
Konvergencija naprezanja u toki B...............................................................................49
Zakljuak................................................................................................................................50

3
POPIS SLIKA
Popis slika
Slika 1.
Slika 2.
Slika 3.
Slika 4.
Slika 5.
Slika 6.
Slika 7.
Slika 8.
Slika 9.
Slika 10.
Slika 11.
Slika 12.
Slika 13.
Slika 14.
Slika 15.
Slika 16.
Slika 17.
Slika 18.
Slika 19.
Slika 20.
Slika 21.
Slika 22.
Slika 23.
Slika 24.
Slika 25.
Slika 26.
Slika 27.
Slika 28.
Slika 29.
Slika 30.
Slika 31.
Slika 32.
Slika 33.
Slika 34.
Slika 35.
Slika 36.
Slika 37.
Slika 38.
Slika 39.
Slika 40.
Prvi zadatak....................................................................................................................5
Globalni vektori pomaka................................................................................................6
Element 1........................................................................................................................8
Element 2........................................................................................................................9
Element 3......................................................................................................................11
Element 4......................................................................................................................13
Element 5......................................................................................................................15
Element 6......................................................................................................................17
Element 7......................................................................................................................18
Rezultati pomaka u Matlab-u.....................................................................................25
Rezultati reakcija u Matlab-u.....................................................................................26
Rezultati sile za element 1 u Matlab-u.......................................................................27
Sketch tapne konstrukcije u Abaqusu.......................................................................34
Sila i nepomini oslonci u Abaqusu...........................................................................35
Pomaci u smjeru osi x................................................................................................36
Pomaci u smjeru osi y................................................................................................37
Naprezanja tapne konstrukcije..................................................................................37
Reakcije u osloncima u smjeru osi x..........................................................................39
Reakcije u osloncima u smjeru osi y..........................................................................39
Deformirani oblik.......................................................................................................40
Drugi zadatak..............................................................................................................41
Sketch drugog zadatka................................................................................................42
Model drugog zadatka................................................................................................42
Mehanika svojstva....................................................................................................43
Presjek modela............................................................................................................43
Dodjeljivanje parta u assembly..................................................................................44
Dodjeljivanje parametra analize.................................................................................44
Dodjeljivanje simetrije...............................................................................................45
Zadano optereenje.....................................................................................................45
Odabir trokutnog elementa.........................................................................................46
Kontrola mree konanih elemenata..........................................................................46
Deformirani oblik nakon analize................................................................................47
Mesh za 72 konanih elementa...................................................................................48
Graf naprezanja u smjeru osi Y po presjeku A-A.......................................................48

4

Slika 41.
Slika 42.
Slika 43.
Slika 44.
Slika 45.
Slika 46.
Slika 47.
Slika 48.
POPIS SLIKA
Mesh za 250 konanih elemenata...............................................................................49

Mesh za 671 konanih elementa.................................................................................50
Mesh za 1200 konanih elementa...............................................................................51
Konvergencija pomaka u toki B...............................................................................52
Konvergencija naprezanja u toki B...........................................................................53

5
POPIS TABLICA
Popis tablica
Tabela 1.
Tabela 2.
Tabela 3.
Tabela 4.
Globalni i lokalni stupnjevi slobode............................................................................7

Zadani podaci za drugi zadatak..................................................................................41
Podaci za konvergenciju............................................................................................52
Podaci za konvergenciju............................................................................................53

6
PRVI ZADATAK
1 Prvi zadatak
Konstrukciju zadanu i optereenu prema slici diskretizirati pomou tapnih konanih
elemenata te izraunati reakcije u osloncima i naprezanja u tapovima. Svi tapovi imaju
jednaku osnu krutost. Na temelju dobivenih rezultata skicirati deformirani oblik
konstrukcije! Rjeenja kontrolirati pomou prog.paketa Abaqus!
Zadano: F = 190 kN, A = 1600 mm2, E = 210000 N/mm2, a = 1.6 m, b = 1.4 m.
Slika 1.
Prvi zadatak

1
PRVI ZADATAK
1.1 Vektori pomaka

Diskretizirani model (globalni stupnjevi slobode)
Slika 2.
Globalni vektori pomaka
Vektor globalnih stupnjeva slobode:

2
PRVI ZADATAK
V=
[]
V1
V2
V3
V4
V5
V6
V7
V8
V9
V 10
Vektori lokalnih stupnjeva slobode:
v=
[]
v1
v2
v3
v4
Metoda direktne superpozicije (metoda direktne krutosti):
Tabela 1.
Globalni stupnjevi
slobode
Lokalni
stupnjevi
slobode
Globalni i lokalni stupnjevi slobode
4
5
10

3
PRVI ZADATAK
2 Izraunavanje globalne matrice krutosti

2.1 Element 1
A1 = 1600 mm2,
l1 = a = 1600 mm,
Slika 3.
E1 = 210000 N/mm2 ,
1=0
Element 1
Matrica krutosti elemenata s obzirom na lokalne stupnjeve slobode u odnosu na pravce lokalnih
koordinatnih osi elemenata:
k=
AE 1 1
l 1 1
Proirena matrica krutosti osnovnih tapnih elemenata s obzirom na lokalne stupnjeve slobode
( u odnosu na pravce lokalnih koordinatnih osi elemenata):
4
PRVI ZADATAK
1
AE
1
0
k=
l 1
0
0 1 0
0 0 0
0 1 0
0 0 0
Transformacija matrica krutosti elemenata s obzirom na lokalne stupnjeve slobode u odnosu na

pravce globalnih koordinatnih osi:
k g1=(T 1)T k 1 T 1 ,
1=0
cos 1 sin 1
0
0
sin 1 cos 1
0
0
T1=
0
0
cos 1 sin 1
0
0
sin 1 cos 1
AE / l
1
0
kg =
AE /l
0
0 AE / l
0
0
0 AE / l
0
0
][
0
21000 0
0
0
=
0 210 000
0
0
]
]
0 210000 0
0
0
0
[ N / mm ] .
0 210 000 0
0
0
0
Matrica krutosti elemenata u odnosu na globalne stupnjeve slobode (u odnosu na pravce

globalnih koordinatnih osi):

5
210 000
0
210 000
0
1
0
K =
0
0
0
0
0
PRVI ZADATAK
0 210 000
0
0
0 210 000
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 [ N /mm ]
.
0
0
0
0
0
2.2 Element 2
A2 = 1600 mm2,
l2 = a = 2126.02 mm,
E2 = 210000 N/mm2
1.4
1 b
2=tan =
=41.18
a 1.6
Slika 4.
Element 2
k 2=
AE 1 1
l 1 1

6
PRVI ZADATAK
1
AE 0
2
k=
l 1
0
0 1 0
0 0 0
0 1 0
0 0 0

2 T
k g =(T ) k T
2=41.18
,
,
cos 2 sin 2
0
0
sin 2 cos 2
0
0
T2=
0
0
cos 2 sin 2
0
0
sin 2 cos 2
]
]
8.95 104 7.83 10 4 8.95 10 4

7.83 10 4
7.83 10 4 6.85 104
7.83 10 4
6.85 10 4
k g2=
4
4
4
4 [ N /mm ] .
8.95 10
7.83 10
8.95 10
7.83 10
7.83 10 4 6.85 10 4 7.83 10 4 0 6.85 10 4

7
PRVI ZADATAK

8.95 104 7.83 10 4

7.83 10 4 6.85 104
0
0
0
0
0
0
K 2=
0
0
4
8.95 10
7.83 104
4
4
7.83 10
6.85 10
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 8.95 10 4
7.83 10 4
0 7.83 10 4 6.85 10 4
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
4
0 8.95 10
7.83 104
4
4
0 7.83 10
6.85 10
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
[ N /mm ] .
0
0
0
0
0
2.3 Element 3
A3 = 1600 mm2,
l3 = 2126.02 mm,
E3 = 210000 N/mm2
1. 4
1 b
3=tan =
=41.18
a 1 .6
Slika 5.
Element 3

8
PRVI ZADATAK
k3 =
AE 1 1
l 1 1
1
AE
0
k3 =
l 1
0
0 1 0
0 0 0
0 1 0
0 0 0

k g3=(T 3 )T k 3 T 3 ,
3=41.18
cos 3 sin 3
0
0
sin 3 cos 3
0
0
T3=
0
0
cos 3 sin 3
0
0
sin 3 cos 3

9
PRVI ZADATAK
8.95 10
7.83 10
8.95 10 7.83 10
4
4
4
4
7.83 10
6.85 10
7.83 10 6.85 10
3
kg =
4
4
4
4 [ N / mm ] .
8.95 10 7.83 10
8.95 10
7.83 10
4
4
4
4
7.83 10 6.85 10 7.83 10 0 6.85 10

0
0
0
0
K 3= 0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
4
4
4
0 8.95 10
7.83 10
8.95 10 7.83 104
0 7.83 104
6.85 10 4 7.83 104 6.85 104
0 8.95 104 7.83 104 8.95 10 4
7.83 10 4
0 7.83 104 6.85 104 7.83 10 4 0 6.85 10 4
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 [ N /mm ]
.
0
0
0
0
0
2.4 Element 4
A4 = 1600 mm2,
l4 = 1600 mm,
E4 = 210000 N/mm2,
Slika 6.
4=0
Element 4

10
PRVI ZADATAK
k 4=
AE 1 1
l 1 1
1
AE
4
0
k =
l 1
0
0 1 0
0 0 0
0 1 0
0 0 0

4 T
k g =(T ) k T
4=0
cos 4 sin 4
0
0
sin 4 cos 4
0
0
T 4=
0
0
cos 4 sin 4
0
0
sin 4 cos 4
210000
4
0
kg =
210000
0
0 210000 0
0
0
0
[ N / mm ] .
0 210000 0
0
0
0

11
PRVI ZADATAK

0
0
0
0
K4= 0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 0 0
0
0
0
0
0 0 0
0
0
0
0
0 0 0
0
0
0
0
0 0 0
0 210000 0 210000 0 0 0 [ N /mm ]
.
0
0
0
0
0 0 0
0 210000 0 210000 0 0 0
0
0
0
0
0 0 0
0
0
0
0
0 0 0
0
0
0
0
0 0 0
2.5 Element 5
A5 = 1600 mm2,
l5 = b = 1400 mm,
E5 = 210000 N/mm2,
5=90

12
PRVI ZADATAK
Slika 7.
Element 5
k5 =
AE 1 1
l 1 1
Proirena matrica krutosti osnovnih tapnih elemenata s obzirom na lokalne stupnjeve slobode (u
odnosu na pravce lokalnih koordinatnih osi elemenata):
1
AE 0
5
k =
l 1
0
0 1 0
0 0 0
0 1 0
0 0 0


13
PRVI ZADATAK
5
5 T
k g =(T ) k T
5=90
cos 5 sin 5
0
0
sin 5 cos 5
0
0
T5=
0
0
cos 5 sin 5
0
0
sin 5 cos 5
0
0
5
0 240000
kg =
0
0
0 240000
0
0
0 240000
[ N /mm ] .
0
0
0 240000

0
0
0
0
5
0
K =
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 0
0
0
0 0
0
0
0 0
0 240000 0 0
0
0
0 0
0
0
0 0
0
0
0 0
0 240000 0 0
0
0
0 0
0
0
0 0
0
0
0 0
0
0
0 0
0
0
0 0
0 240000 0 0
0
0
0 0
[ N /mm ] .
0
0
0 0
0
0
0 0
0 240000 0 0
0
0
0 0
0
0
0 0

14
PRVI ZADATAK
2.6 Element 6
A6 = 1600 mm2,
E6 = 210000 N/mm2,
l6 = 2126.02mm,
1.4
1 b
6=tan =
=41.18
a 1.6
Slika 8.
Element 6
k6 =
AE 1 1
l 1 1
1
AE 0
6
k =
l 1
0
0 1 0
0 0 0
0 1 0
0 0 0

15
PRVI ZADATAK

6 T
k g =(T ) k T
6=41.18
cos 6 sin 6
0
0
sin 6 cos 6
0
0
T6=
0
0
cos 6 sin 6
0
0
sin 6 cos 6
]
4
8.95 10
7.83 10
8.95 10
7.83 10
4
4
4
4
7.83 10
6.85 10
7.83 10
6.85 10
6
kg =
4
4
4
4 [ N / mm ] .
8.95 10
7.83 10
8.95 10
7.83 10
4
4
4
4
7.83 10
6.85 10 7.83 10 0 6.85 10

0
0
0
0
0
K 6=
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
4
0 8.95 10
7.83 104
4
4
0 7.83 10
6.85 10
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
4
0 8.95 10
7.83 10 4
0 7.83 10 4
6.85 10 4
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
4
0 8.95 10
7.83 104
4
4
0 7.83 10
6.85 10
0
0
0
[ N /mm ] .
0
0
0
0
0
0
0
0
0
4
0 8.95 10
7.83 104
0 7.83 104 6.85 104

16
PRVI ZADATAK
2.7 Element 7
A7 = 1600 mm2,
l7 = 1600 mm,
E7 = 210000 N/mm2,
Slika 9.
6=0
Element 7
k =
AE 1 1
l 1 1
1
AE 0
k =
l 1
0
7
0 1 0
0 0 0
0 1 0
0 0 0

k g7=(T 7 )T k 7 T 7 ,
7=0

17
PRVI ZADATAK
cos 7 sin 7
0
0
sin 7 cos 7
0
0
T7=
0
0
cos 7 sin 7
0
0
sin 7 cos 7
210000
7
0
kg =
210000
0
0 210000 0
0
0
0
[ N / mm ] .
0 210000 0
0
0
0

0
0
0
0
7
K =0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 [ N /mm ]
.
0
0
0
0
0
0 210000 0 210000 0
0
0
0
0
0
0 210000 0 210000 0
0
0
0
0
0
2.8 Globalna matrica krutosti

Matrica krutosti proraunskog modela:
7
K= K e =K 1+ K 2+ K 3+ K 4 + K 5 + K 6 + K 7
e=1

18
2.99 105 7.83 104

7.83 104 6.85 104
5
2.10 10
0
0
0
0
0
K=
0
0
4
8.95 10
7.83 104
7.83 104 6.85 104
0
0
0
0
PRVI ZADATAK
2.10 105
0
0
0
0
0
0
0
5
4
4
3.89 10
0
8.95 10 7.83 10
5
4
4
0
3.77 10
7.83 10
6.85 10
8.95 104 7.83 104 2.99 105
7.83 104
7.83 104 6.85 104
7.83 104
6.85 104
0
0
2.10 105
0
5
0
2.4 10
0
0
4
4
8.95 10
7.83 10
0
0
4
4
7.83 10 6.85 10
0
0
8.95 104 7.83

7.83 104 6.85
0
0
0
2.4
5
2.10 10
0
0
0
5
5.09 10
7.83
4
7.83 10
3.08
5
2.10 10
0
0
0
3 Izraunavanje globalnog vektora sila

3.1 Element 1
Vektori sila elemenata s obzirom na lokalne stupnjeve slobode u odnosu na pravce lokalnih
koordinatnih osi pojedinih elemenata.
r=F=F S =FV =F 0=0
3.2 Element 2
r=F=F S =FV =F 0=0

19
PRVI ZADATAK
3.3 Element 3
r=F=F S =FV =F 0=0
3.4 Element 4
r=F=F S =FV =F 0=0
3.5 Element 5
r=F=F S =FV =F 0=0
3.6 Element 6
r=F=F S =FV =F 0=0
3.7 Element 7
r=F V + F S + F 0 + F

20
PRVI ZADATAK
Poznata su optereenja u globalnom Kartezijevom koordinatnom sustavu pa je vektor mogue

definirati direktno:
[ ][ ]
F X1
0
F
0
r 7g =F7g= Y 1 =
[ N ] ; F 7sg=0 ; F 7 0 g=0 ; F7vg=0.
190000
F X2
0
FY 2
Vektor sile za element 7 s obzirom na globalne stupnjeve slobode u odnosu na pravce globalnih
koordinatnih osi elementa:
[]
0
0
0
0
7
7
0
R =F g =
0
0
0
190000
0
3.8 Globalni vektor sila (vektor proraunskog modela)

Vektor vornih sila koje su posljedica djelovanja vanjskih koncentriranih sila:

21
PRVI ZADATAK
[]
0
0
0
0
7
0
Q= F e =F 1+F 2+ F3 +F 4 +F 5+ F 6 + F 7=
[ N ].
0
e=1
0
0
190000
0
Budui da na konstrukciju djeluju samo koncentrirane sile u voru, za ovaj problem vrijedi:
RS =RV =R 0 =0
Ukupni globalni vektor vornih sila:
[]
0
0
0
0
0
R=Q=
[N ] .
0
0
0
190000
0

22
PRVI ZADATAK
4 Izraunavanje pomaka u vorovima

Globalna jednadba konanih elemenata (sustav algebarskih jednadbi za cijeli proraunski
model):
K V =R
2.99 105 7.83 10 4

7.83 10 4 6.85 104
5
2.10 10
0
0
0
0
0
0
0
4
8.95 10
7.83 104
7.83 104 6.85 104
0
0
0
0
2.10 105
0
0
0
0
0
0
0
5
4
4
3.89 10
0
8.95 10 7.83 10
5
4
4
0
3.77 10
7.83 10
6.85 10
8.95 104 7.83 104 2.99 105
7.83 104
7.83 104 6.85 104
7.83 104
6.85 104
0
0
2.10 105
0
5
0
2.4 10
0
0
4
4
8.95 10
7.83 10
0
0
4
4
7.83 10 6.85 10
0
0
8.95 104 7.83 104

0
4
4
7.83 10
6.85 10
0
0
0
8.95
5
0
2.4 10
7.83
5
2.10 10
0
0
0
0
0
5
4
5.09 10
7.83 10 2.10
4
7.83 10
3.08 105
0
5
2.10 10
0
2.99
0
0
7.83
Rubni uvjeti:
V 1=V 2=V 5 =V 6=V 8 =V 10=
0.
][ ] [ ]
K aa K ap V a
R
= a
K pa K pp V p
Rp
[]
V1
V2
0
V
V p= 5 = 0 =0
V6
0
V8
V 10
K aa V a + K ap V p=Ra
[]
Va
[]
V3
V4
V7
V9
[]
R1
R2
R
R p= 5
R6
R8
R 10
[]
R3
R
Ra= 4
R7
R9

23

K pa V a + K pp V p =R p
PRVI ZADATAK
V a=K aa ( RaK ap V p ) ,
V p=0

24
PRVI ZADATAK
V a=K aa1 ( R aK ap V p ) =
[ ][ ]
V3
0. 2482
V 4 0.2412
=
[ mm ]
.
0.4447
V7
1.0790
V9
Vektor globalnih pomaka u vorovima:
[ ][ ]
V1
0
V2
0
V3
0.2482
V4
0.2412
V5
0
V=
=
0
V6
0.4447
V7
0
V8
1.0790
V9
0
V 10
Slika 10.
Rezultati pomaka u Matlab-u

25
PRVI ZADATAK
5 Izraunavanje reakcija u vorovima

K pa V a + K pp V p =R p
V p =0
K pa V a=R p
[ ][ ]
R1
91942
R2
34831
R5
98058
R p=
=
[N ]
40851
R6
18958
R8
R 10 49704
Slika 11.
Rezultati reakcija u Matlab-u

26
PRVI ZADATAK
6 Izraunavanje sila i naprezanja u tapovima

6.1 Element 1
Povratno identificiranje:
[ ][ ][ ]
v g1
V1
0
v
V
0
v g1= g2 = 2 =
[ mm ] ,
0.2482
v g3
V3
v g4
V 4 0.2412
Transformacija lokalnih stupnjeva slobode iz globalnog u lokalni koordinatni sustav
[] [
][ ] [ ]
v1
cos 1 sin 1
0
0
V1
0
v2
sin 1 cos 1
0
0
V2
1
1
1
0
v=
=T v g =
=
[ mm ] ,
0.2482
v3
0
0
cos 1 sin 1 V 3
v4
0
0
sin 1 cos 1 V 4 0.2412

27
PRVI ZADATAK
1
1
1
1
1
1
= [ N ]=D B v =[ AE ]
16 00
1=
Slika 12.
1
16 00
[ ]
0
0
0
=52135 [ N ] .
0.2482
0.2412
N 1 52135
=
=32.58 [ N /mm2 ]
A 1 1600
Rezultati sile za element 1 u Matlab-u
6.2 Element 2
[ ][ ][ ]
v g1
V1
0
v
V
0
v g2= g2 = 2 =
[ mm ] ,
0.
4447
v g3
V3
0
v g4
V4

28
PRVI ZADATAK
[] [
][ ] [ ]
v1
cos 2 sin 2
0
0
V1
0
v2
sin 2 cos 2
0
0
V2
2
2
2
v=
=T v g =
= 0
[ mm ] ,
0.3468
v3
0
0
cos 2 sin 2 V 3
0.2928
v4
0
0
sin 2 cos 2 V 4
1
2= [ N 2 ] =D2 B 2 v 2= [ AE ]
2126
1
2126
[ ]
0
0
0
=52893 [ N ] .
0.3468
0.2928
N 2 52893
2
= =
=33.05 [ N /mm ]
A 2 16 00
2
Slika 13.
6.3 Element 3

29
PRVI ZADATAK
[ ][ ][ ]
v g1
V1
0
v g2
V2
3
0
vg =
=
=
[ mm ] ,
0.2482
v g3
V3
v g4
V 4 0.2241
[] [
][ ] [ ]
v1
cos 3 sin 3
0
0
V1
0
v
sin 3 cos 3
0
0
V
0
v 3= 2 =T 3 v g3=
2=
[ mm ] ,
0.0392
v3
0
0
cos 3 sin 3 V 3
v4
0
0
sin 3 cos 3 V 4 0.3321
1
=[ N ] =D B v =[ AE ]
2126
3
Slika 14.
1
2126
[ ]
0
0
0
=6203.6 [ N ] .
0.0392
0.3321
N 3 6203.6
2
=
=3.87 [ N /mm ]
A 3 16 00

30
PRVI ZADATAK
6.4 Element 4
[ ][ ][ ]
v g1
V1
0
v g2
V2
4
vg =
=
= 0
[ mm ] ,
0.4447
v g3
V3
0
v g4
V4
[] [
][ ] [ ]
v1
cos 4 sin 4
0
0
V1
0
v
sin
cos
0
0
V
4
4
v 4= 2 =T 4 v g4 =
2= 0
[ mm ] ,
0.4447
v3
0
0
cos 4 sin 4 V 3
0
v4
0
0
sin 4 cos 4 V 4
1
=[ N ]=D B v =[ AE ]
1600
4
1
1600
[ ]
0
0
0
=93390 [ N ] .
0.4447
0
N 4 93390
2
=
=58.36 [ N /mm ]
A 4 16 00

31
Slika 15.
PRVI ZADATAK

32
PRVI ZADATAK
6.5 Element 5
[ ][ ][ ]
v g1
V1
0.2482
v g2
V 2 0.2241
5
vg =
=
=
[ mm ] ,
0.4447
v g3
V3
0
v g4
V4
[] [
][ ] [ ]
v1
cos 5 sin 5
0
0
V 1 0.2482
v
sin
cos
0
0
V
5
5
v 5= 2 =T 5 v g5=
2 = 0.2241 [ mm ]
,
0
v3
0
0
cos 5 sin 5 V 3
v4
0
0
sin 5 cos 5 V 4 0.4447
1
=[ N ] =D B v =[ AE ]
1 4 00
5
5=
Slika 16.
1
1 4 00
[ ]
0.2482
0.2241
0
=53789 [ N ] .
0
0.4447
N 53789
=
=3 3.61 [ N /mm 2 ]
A 5 1600

33
PRVI ZADATAK
6.6 Element 6
[ ][ ][ ]
v g1
V1
0.2482
v g2
V 2 0.2241
6
vg =
=
=
[ mm ] ,
1.0790
v g3
V3
0
v g4
V4
[] [
][ ] [ ]
v1
cos 6 sin 6
0
0
V1
0.3344
v2
sin 6 cos 6
0
0
V 2 0.0051
6
6
6
v =
=T v g =
=
[ mm ] ,
0.8120
v3
0
0
cos 6 sin 6 V 3
v4
0
0
sin 6 cos 6 V 4 0.7105
1
6
6
6
6
6
=[ N ] =D B v = [ AE ]
2126
6=
1
2126
[ ]
0.3344
0.0051
0
=75479 [ N ] .
0.8120
0.7105
N 6 75479
=
=47.17 [ N /mm2 ]
A 6 1600

34
Slika 17.
PRVI ZADATAK
6.7 Element 7
[ ][ ][ ]
v g1
V1
0.4447
vg 2
V2
7
0
vg =
=
=
[ mm ] ,
1.0790
v g3
V3
0
v g4
V4
[] [
][ ] [ ]
v1
cos 7 sin 7
0
0
V1
0.4447
v
sin
cos
0
0
V
0
7
7
v 7 = 2 =T 7 v g7=
2=
[ mm ] ,
1.0790
v3
0
0
cos 7 sin 7 V 3
0
v4
0
0
sin 7 cos 7 V 4
7 =[ N 7 ]=D7 B7 v 7=[ AE ]
1
1600
1
1600
[ ]
0.4447
0 =133200 [ N ]
0
.
1.0790
0

35

7=
Slika 18.
PRVI ZADATAK
7
N 133200
=
=83.24 [ N /mm 2 ]
A7
1600

36
RJEENJE U ABAQUS-U
7 Rjeenje dobiveno u Abaqus-u

Part
Prvi korak u kreiranju modela jest kreiranje sketch-a tog modela naredbom 'Create Part', te se
izabire slijedee: 2D planar, Deformabile, Wire, te Ap. Size 2000.
Slika 19.
Sketch tapne konstrukcije u Abaqusu
Property
Koristei navedene naredbe dodjeljuju se odabranoj konstrukciji mehanika svojstva, te povrina
poprenog presjeka.
Create Material->Mehanical->Elasticity->Elastic->Young's 210000, Poisson's 0.3
Create Selection->Beam->Truss->Odabire se pravi Material, Cross-sectional area 1600 (u mm2)
Assign Selection->Odabire se cijeli model
Assembly
U ovom koraku se kreira 'Instance' tapne konstrukcije koristei slijedeu naredbu:
Instance Part->Independent->Ok

37
RJEENJE U ABAQUS-U
Step
U modulu 'Step' se mora kreirati spomenuti 'korak', da bi se, nakon to se dodaju optereenja, u
tom koraku izvrila analiza. Napravimo slijedee:
Create Step->Linear perturation->Static, Linear perturbation
Load
Pod modulom 'Load' dodaju se optereenja i oznaavaju se nepomini oslonci.
Prvo se oznae nepomini oslonci na konstrukciji naredbama:
Create Boundary Condition->Mehanical->Displacement/Rotation->Odabire se toka dolje i gore
lijevo->U1=0 i U2=0->Ok
Create Boundary Condition->Mehanical->Displacement/Rotation->Odabire se toka u sredini i
dolje desno->U2=0->Ok
A zatim se dodaje sila:
Create Load->Mehanical->Concentrated force->Odabire se toka desno dolje ->CF1=190000
Slika 20.
Sila i nepomini oslonci u Abaqusu

38
RJEENJE U ABAQUS-U
Mesh
Pod modulom 'Mash' tapnoj konstrukciji se dodjeljuje mrea.
Assign Element Type->Odabiremo cijeli element->Standard, Linear, Truss->Ok
Seed Edges->Odaberemo element->Done->postavimo By number->Odaberemo Number of
elements:1->Ok
Mesh Part Instance->Yes
Job
Zadnji korak je sama analiza, nakon to je kreiran 'Job', izvri se analizu i usporeuju se dobiveni
rezultati.
Create Job->Ok
Job Manager->Submit(nakon sto pie Completed)->Monitor->(kada zavri klikne se Dismiss)>Results
Visualization i usporedba dobivenih rezultata

Pomaci:
Pomaci u smjeru osi x:
Slika 21.
Pomaci u smjeru osi x

39
RJEENJE U ABAQUS-U
Pomaci u smjeru osi x dobiveni analitikim putem:
U1
[ ][ ]
V3
0. 2482
V 7 = 0. 4447 [ mm ] .
1.0780
V9
Pomaci u smjeru osi y:
Slika 22.
Pomaci u smjeru osi y
Pomaci u smjeru osi y dobiveni analitikim putem:

U2
[ V 4 ]=[0.2241 ] [ mm ]
Naprezanja
Slika 23.
Naprezanja tapne konstrukcije

40
RJEENJE U ABAQUS-U
Naprezanja dobivena analitikim putem:
N 1 52135
2
=
=32.58 [ N /mm ] ,
A 1 1600
N 2 52893
2
=
=33.05 [ N /mm ] ,
A 2 1600
N 3 6203.6
2
=
=3.87 [ N /mm ] ,
A 3 1600
4=
N 4 93390
=
=58.36 [ N /mm2 ] ,
A 4 1600
N 5 53789
2
=
=33.61 [ N /mm ] ,
A 5 1600
N 6 75479
2
=
=47.17 [ N /mm ] ,
A 6 1600
N 7 133200
2
=
=83.24 [ N /mm ] .
A7
1600

41
RJEENJE U ABAQUS-U
Reakcije u osloncima:
Reakcije u osloncima u smjeru osi x:
Slika 24.
Reakcije u osloncima u smjeru osi x
Reakcije u osloncima u smjeru osi y:
Slika 25.
Reakcije u osloncima u smjeru osi y
Reakcije u osloncima dobivene analitikim putem:
[ ][ ]
R1
91942
R2
34831
R5
98058
R p=
=
[N ]
.
40851
R6
18958
R8
R 10 49704

42
RJEENJE U ABAQUS-U
Deformirani oblik konstrukcije
Slika 26.
Deformirani oblik

43
DRUGI ZADATAK
8 Drugi zadatak
Pomou metode konanih elemenata potrebno je odrediti raspodjelu komponenata naprezanja u

smjeru osi Y u presjeku A-A. Dijagramski prikazati konvergenciju pomaka i ekvivalentnih
naprezanja prema von Misesu u toki B za razliit broj stupnjeva slobode proraunskog modela.
Prikazati deformirani oblik ploe!
Koristiti paraboline etverokutne elemente za ravninsko stanje naprezanja!
Tabela 2.
Zadani podaci za drugi zadatak
a, mm
R, mm
r, mm
t, mm
E, MPa
q,N/mm2
300
160
80
209000
0.28
Slika 27.
Drugi zadatak

44
DRUGI ZADATAK
Kod rjeavanja ovog problema koristi se ravnina simetrije u svrhu skraivanja vremena izrauna
i tednje raunalnih resursa. U ovom sluaju postoji jedna ravnina simetrije du osi X.
Prvi korak izrade modela jest da se u modulu 'Part' napravit sketch modela, pa onda iz sketcha
sam model.
Sketch:
Slika 28.
Sketch drugog zadatka
Slika 29.
Model drugog zadatka
Model:

45
DRUGI ZADATAK
Model za analizu kreiran je prema prethodnom planu u Abaqus modulu Partdesign (definiranje
dimenzija), te su mu u modulu 'Property' dodani atributi 2D-dimenzija i mehanika svojstva
elika, Youngov modul elastinosti E = 209000 i Poissonov koeficijent = 0,28.
Slika 30.
Mehanika svojstva
Te je definiran presjek modela:
Slika 31.
Presjek modela

46
DRUGI ZADATAK
Nakon to smo definirali model i dodijelili mu svojstva materijala, taj model dodjeljujemo u
modul 'Assembly' kao part.
Slika 32.
Dodjeljivanje parta u assembly
U modulu 'Step' dodjeljujemo parametre analize.
Slika 33.
Dodjeljivanje parametra analize

47
DRUGI ZADATAK
U modulu 'Load' definiramo rubne uvjete i optereenja.

U prvom koraku oznaavamo brid modela u smjeru osi X i tom bridu dodjeljujemo simetriju.
( na taj nain emo programu dati do znanja da je na tom bridu simetrinost, tj. sprjeavamo
deformaciju modela u tom smjeru ).
Slika 34.
Dodjeljivanje simetrije
Dodajemo kontinuirano optereenje u smjeru osi Y u iznosu od 6 N/mm2.
Slika 35.
Zadano optereenje

48
DRUGI ZADATAK
Nakon definiranja rubnih uvjeta, kreira se mrea konanih elemenata unutar Abaqus modula
'Mesh'. Kako bi definirali mreu potrebno je unijeti veliinu konanih elemenata. Ovisno o toj
veliini, postavljat e se gustoa mree konanih elemenata, a time i broj stupnjeva slobode
proraunskog modela. Ovisno o gustoi mree, konani e rezultati biti drugaiji, te to je vei
broj stupnjeva slobode to e rjeenje bolje konvergirati konanom rjeenju, i iz tog razloga za
dobivanje uspjene konvergencije poinjemo od najrjee prema najguoj mrei.
Odabran je slijedei broj konanih elemenata za lokalnu analizu naprezanja i pomaka toke B i
presjeka A-A: 72, 250, 671 i 1200 konanih elementa.
Definiranje mesha:
Slika 36.
Slika 37.
Odabir trokutnog elementa
Kontrola mree konanih elemenata

49
DRUGI ZADATAK
Konano, nakon to smo kreirali mreu, odlazimo u modul 'Job', gdje kreiramo korak analize, tj.
samo 'Job' koji e analizirati i dati nam vizualni prikaz deformiranog modela u modulu
'Visualization'.
Slika 38.
Deformirani oblik nakon analize
Usporedba rezultata prema razliitom broju konanih elemenata za lokalnu analizu naprezanja i
pomaka toke B i presjeka A-A :
Sve mree kreirane su uz ista parametarska pravila odnosa i rasporeda elemenata po plohama, te
je varirana samo veliina konanih elemenata. Na svim mreama je provedena ekvivalentna
procedura umreavanja, kontrole mree konanih elemenata i provjera naprezanja prema
vonMisesu.

50
DRUGI ZADATAK
Broj konanih elemenata: 72 (najrjea mrea)
Slika 39.
Slika 40.
Mesh za 72 konanih elementa
Graf naprezanja u smjeru osi Y po presjeku A-A

51
DRUGI ZADATAK
Broj konanih elemenata: 250
Slika 41.
Slika 42.
Mesh za 250 konanih elemenata

52
DRUGI ZADATAK
Broj konanih elemenata: 671
Slika 43.
Slika 44.

53
DRUGI ZADATAK
Broj konanih elemenata: 1200 (najgua mrea)
Slika 45.
Slika 46.

54
DRUGI ZADATAK
8.1 Konvergencija pomaka u toki B

Tabela 3.
Podaci za konvergenciju
Broj konanih elemenata

Pomak u toki B
72
0.50237
250
0.56124
671
0.59241
1200
0.60236
U dijagramu prikazana je ovisnost pomaka u toki B o broju konanih elemenata proraunskog

modela
Dijagram 1:
Slika 47.
Konvergencija pomaka u toki B

55
DRUGI ZADATAK
8.2 Konvergencija naprezanja u toki B

Tabela 4.
Podaci za konvergenciju
Broj konanih elemenata

Naprezanje u
toki B
72
250
671
1200
247.466
250.199
251.395
251.589
U dijagramu prikazana je ovisnost naprezanja u toki B o broju konanih elemenata

proraunskog modela
Dijagram 2:
Slika 48.
Konvergencija naprezanja u toki B

56
DRUGI ZADATAK
9 Zakljuak
Da bi se mogla odrediti konvergencija naprezanja i pomaka u presjeku A-A, napravile su
se etiri razliite gustoe mrea konanih elemenata, od najrjee do najgue. Kod najrjee
mree s najmanje konanih elemenata vidi se da pomou metode pomaka ne moemo sa velikom
tonou izraunati naprezanja jer se tijelo ponaa krue nego to jest, odnosno naprezanja su
nia od stvarnih. Takoer odabirom prevelike gustoe mree konanih elemenata dolazi do
situacije da lokalno naprezanje postaje sve vee na mjestu djelovanja sile. Prema tome potrebno
je uzeti optimalnu gustou mree konanih elemenata koja unutar odreene tonosti pokazuje
priblino konano rjeenje sa malom grekom.
Kriterij postizanja tonosti ovog rjeenja (unutar 5 %) je korektno i smatra se kao tono rjeenje.
Relativna pogreka pomaka:
u 4u 3
0.602360.59241
100 =
=1.65
u4
0.60236
Relativna pogreka naprezanja:
4 3
251.589251.395
100 =
=0.08
4
251.589
Relativna pogreka je unutar 5 % to se smatra kao tono rjeenje. Daljnjim poveavanjem

gustoe mree konanih elemenata moemo postii jo bolje rjeenje ali i moemo postii
rjeenje koje nije unutar 5 %. Te nije potrebno poveavati gustou mree konanih elemenata.

57

Marko Mke

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Marko Mke

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

SVEUILITE U ZAGREBU

FAKULTET STROJARSTVA I BRODOGRADNJE

Zagreb, srpanj 2015.

Metoda konanih elemenata

Izraunavanje globalne matrice krutosti...................................................................................4

Globalna matrica krutosti................................................................................................16

Izraunavanje globalnog vektora sila.....................................................................................17

Marko Pulji, JMBAG, programski zadaci

Metoda konanih elemenata

Globalni vektor sila (vektor proraunskog modela).......................................................19

Izraunavanje pomaka u vorovima.......................................................................................20

Izraunavanje reakcija u vorovima.......................................................................................22

Izraunavanje sila i naprezanja u tapovima..........................................................................23

Rjeenje dobiveno u Abaqus-u...............................................................................................30

Marko Pulji, JMBAG, programski zadaci

Metoda konanih elemenata

Konvergencija pomaka u toki B....................................................................................48

Konvergencija naprezanja u toki B...............................................................................49

Marko Pulji, JMBAG, programski zadaci

Metoda konanih elemenata

Marko Pulji, JMBAG, programski zadaci

Metoda konanih elemenata

Mesh za 250 konanih elemenata...............................................................................49

Marko Pulji, JMBAG, programski zadaci

Metoda konanih elemenata

Globalni i lokalni stupnjevi slobode............................................................................7

Marko Pulji, JMBAG, programski zadaci

Metoda konanih elemenata

Zadano: F = 190 kN, A = 1600 mm2, E = 210000 N/mm2, a = 1.6 m, b = 1.4 m.

Marko Pulji, JMBAG, programski zadaci

Metoda konanih elemenata

1.1 Vektori pomaka

Globalni vektori pomaka

Vektor globalnih stupnjeva slobode:

Marko Pulji, JMBAG, programski zadaci

Metoda konanih elemenata

Vektori lokalnih stupnjeva slobode:

Metoda direktne superpozicije (metoda direktne krutosti):

Globalni i lokalni stupnjevi slobode

Marko Pulji, JMBAG, programski zadaci

Metoda konanih elemenata

2 Izraunavanje globalne matrice krutosti

Metoda konanih elemenata

Transformacija matrica krutosti elemenata s obzirom na lokalne stupnjeve slobode u odnosu na

Matrica krutosti elemenata u odnosu na globalne stupnjeve slobode (u odnosu na pravce

Marko Pulji, JMBAG, programski zadaci

Metoda konanih elemenata

Marko Pulji, JMBAG, programski zadaci

Metoda konanih elemenata

Transformacija matrica krutosti elemenata s obzirom na lokalne stupnjeve slobode u odnosu na

8.95 104 7.83 10 4 8.95 10 4

Marko Pulji, JMBAG, programski zadaci

Metoda konanih elemenata

Matrica krutosti elemenata u odnosu na globalne stupnjeve slobode (u odnosu na pravce

8.95 104 7.83 10 4

Marko Pulji, JMBAG, programski zadaci

Metoda konanih elemenata

Transformacija matrica krutosti elemenata s obzirom na lokalne stupnjeve slobode u odnosu na

Marko Pulji, JMBAG, programski zadaci

Metoda konanih elemenata

Matrica krutosti elemenata u odnosu na globalne stupnjeve slobode (u odnosu na pravce

Marko Pulji, JMBAG, programski zadaci

Metoda konanih elemenata