De Tre Co Giac Ngu Ngon

TRE EM CO GIC NGU NGON
MUC LUC
Chng 1: Gic ngu ...................................................................................4
Tai sao gic ngu ngon lai quan trong?...................................................................4
Chc nng cua gic ngu ............................................................................................4
Gic ngu tre em ..........................................................................................................5
Ri loan gic ngu ........................................................................................................6
Chng 2: Gic ngu ngon ...........................................................................8
Th nao la gic ngu ngon?........................................................................................8
Thi lng ngu ............................................................................................................8
Ging ngu ................................................................................................................11
T th ngu .................................................................................................................12
Anh hng cua ri loan gic ngu ..........................................................................12
Chng 3: Ri loan gic ngu..................................................................... 15
Tnh trang qua tnh tao ..........................................................................................15
Cn phai cha ngay .................................................................................................16
Thc m tre 4-8 thang tui ...............................................................................16
Thc m tre t 1 n 5 tui ..............................................................................19
Chng 4: Tre hay khoc anh hng n gic ngu nh th nao ....................20
Tre hay khoc ..............................................................................................................20
Hu qua cua chng hay khoc ................................................................................21
X ly hi chng tre khoc......................................................................................23
Cha me chm soc gic ngu con cai
Chng 5: Tre t thang u n thang th 4 ........................................................25
Tun u ....................................................................................................................25
T 2- 4 tun tui .......................................................................................................25
B.S. L VN TRI
Thang th 2 ...............................................................................................................26
Tre t 3 n 4 thang tui .......................................................................................27
Chng 6: Tre t 4 n 12 thang tui ....................................................... 30
T 4 n 8 than g tui..............................................................................................30
T 9 n 12 thang tui............................................................................................34
Nguyn nhn ri loan gic ngu tre 4-12 thang tui......................................35
Giai quyt nhng ri loan gic ngu tre 4-12 thang tui ..............................37
Chng 7: Tre t 12 n 36 thang tui......................................................38
Giai quyt ri loan gic ngu tre 12-36 thang tui .........................................38
Chng 8: Tre 3-6 tui .............................................................................41
Giai quyt ri loan gic ngu tre 3-6 tui..........................................................41
Chng 9: Tre ln 7-12 tui va v thanh nin ............................................44
T 7 n 12 tui ........................................................................................................44
Tui v thanh nin ...................................................................................................44
Hi chng pha ngu mun:......................................................................................45
Giai quyt ri loan gic ngu la tui 7-12 va v thanh nin. ......................46
Cac vn bt thng ............................................................................................49
Chng 11: Nhng vn cn chu y .........................................................58
1. Chuyn nha ...........................................................................................................58
2. i ngh....................................................................................................................58
3. Tre m yu.............................................................................................................59
4. Chn thng .........................................................................................................60
5. Tre beo ph.............................................................................................................61
Chng 12: Bao v gic ngu tre th ..........................................................62
Cac yu t anh hng n gic ngu .....................................................................62
Tm sinh ly cua tre ..................................................................................................63
Cac phng phap t p ngu ......................................................................................66

Tao gic ngu bng kim tra ...................................................................................66
Tao gic ngu dai .......................................................................................................66
Tao gic ngu bng cach cho bu sa va nc .......................................................67
Tao gic ngu bng kha nng t ru ngu cua chau .............................................68
B.S. L VN TRI
CHNG 1: GIC NGU
Tai sao gic ngu ngon lai quan trong?

Gic ngu ngon la gic ngu ung gi, ngu u, ngu su. Mi ngi
phai t ren luyn cho mnh thoi quen t mnh xung la ngu c
ngay. Thoi quen nay phai c hun luyn t be. Nhiu ngi,
nht la tre em, v khng co thoi quen nay ma b ri loan gic ngu,
thiu ngu, mt ngu, hoc mc cac bnh tm - th, vi bao iu
phin toai.
Trc kia, ngi ta ch chu y n s thc ma t noi ti s ngu. Mai
vai chuc nm gn y, khi in nao va a ky ra i, s ngu mi
c nghin cu tng i y u. Thc ra ng cha ta a noi t
lu: n c ngu c la tin. Khng n, khng ngu, mt tin
thm lo. Qua tht, gic ngu a c coi trong t xa xa.
i vi tre em, gic ngu cang quan trong v no anh hng n sc
ln, tr thng minh va tnh tnh cua chung. Hn ai ht, tre phai co
thoi quen ngu ngon va phai c hun luyn t luc con th co
c thoi quen y.
Chc nng cua gic ngu
Co hai kiu ngu:
- Kiu ngu song chm (ng th).
- Kiu ngu ao ngc (ng mt nhanh). Trong thi gian nay
ngi ngu co th m, mng.
Ngu, m - mng la s c ch lan toa vo nao, ct bao v thn
kinh khoi b kch ng qua nhiu, giup giai toa nhng m c xung
ng trong c th. Theo Freud, m - mng thng la duc vong b
dn nen. Khi ang nm m ma b anh thc hoc khi mt ngu,
ngi ta cam thy mt. o la do chc nng gic ngu b suy yu.
Ngc lai hin tng ngu qua nhiu (tng nng gic ngu) cung co
th do bnh tt.
Ngu lam ha chuyn hoa c th, trong o qua trnh ng hoa chim
u th. Ngoai cac c quan sng nh h h hp, h tun hoan vn
t ng lam vic, cac c quan khac u hoat ng mc thp hoc
khng hoat ng. Ngi ta thng dung gic ngu ngn hay gic
ngu dai iu tr mt s bnh, nht la bnh tm-th.
Gic ngu tre em
V c ban, gic ngu tre em ging gic ngu ngi ln, ca v cu truc
va thi gian ngu. Ch co iu gic ngu tre em hnh thanh dn dn
theo s phat trin h thn kinh cua tre:
- Tre s sinh: Khi mi ra i, tre chuyn sang mt mi trng
hoan toan khac vi bung i va phai tm cach thch ng dn, ban
u la vi mi trng t nhin, sau o la mi trng xa hi. Tt ca
nhng yu t nay u c ch vo nao, lam tre ngu nhiu (16-20
gi/ngay). Tre cha co nhp ngu-thc ring, in nao cha co song
an pha. Sau khoang 1 nm nhng tnh cht nay mi hoan thin.
V vy, luc nay tre hay thn thc, lo u (khoc).
- T 1 n 12 thang:
Thang 2-4: Tre ln nhanh, ngu t hn. Hay au bung

(colic).
Thang 4-8: Hay quy khoc, hay co hi chng sau au

bung (post colic).
Thang 9-12: Bit noi nhng h thn kinh cha tht

trng thanh, ngu giam hn trc.
Tre con hoan toan bt lc, sng da vao me. Be vi me hoa lam
mt, tach me la chau lo s va quy khoc. Thi ky nay phai xa me
la mt ngu.
- T 12 n 36 thang: Tre ln chm hn. Thi gian thc va chi
tng dn. Be bt u co tnh c lp, thch t do, bit i, bit noi ,
mun tach me khng b cm oan. Khi o, ngi me lai hay
B.S. L VN TRI
khep con vao ky lut, s tai nan xay ra. Mu thun nay nu khng
kheo giai quyt cung co th lam cho tre mt ngu.
- T 3 n 6 tui: Gic ngu cua be ngn hn trc. Be a kim soat
c vic tiu tin. H thn kinh trung ng va ngoai bin a bit
hoa. Tre co nhiu bin ng v mt vn ng, tr khn, tnh tnh,
quan h xa hi. Be khng ch ngh v mnh (duy ky) nh trc ma
bt u ngh ca v ngi khac va bt chc b me.
- T 7 n 12 tui: Tre ln chm, phat trin tr thng minh, t lp
nhng tm thn cha n nh.
- T 12 n 15 tui: Tre ln nhanh, bit yu ghet, t lp, t duy.
Tnh t do va trach nhim phat trin. Tre hay thn thc, phn tan
va co nhng nhiu loan tm ly, tuy khng anh hng nhiu n
gic ngu nh khi con nho.
Song song vi s thay i th cht, tm thn - vn ng cung phat
trin, c bit la trong thi gian t thang th nht n thang th 3.
nao tre s sinh np nhn con t, chuyn hoa nao chm v mi
chuyn t ch ym kh (trong bung me) sang hiu kh (ra i),
trong khi men chuyn hoa cha phat trin. Bn canh o, tre d b
cac bnh nhim khun va nhim trung thn kinh v thanh mach
va hang rao mau-nao co thm cao.
Do h thn kinh con cha hoan thin nn thang th 3 sau khi ra
i, tre hay b au bung (colic) va thang th 8 hay b hi chng
sau au bung (post colic), ngha la tre hay cau gt, quy khoc va
thc m. Khoang 3 tui th nao mi phat trin tng i hoan
thin, gic ngu cua tre mi bt u n nh bnh thng.
Ri loan gic ngu
Ri loan gic ngu co th xay ra bt c giai oan nao nhng nhiu
nht la thi ky 1-3 tui. Ngi ta phn bit cac loai ri loan gic
ngu:
- Thc tn: Co tn thng thc th.
- Khng thc tn: Khng co tn thng.
- Th cht (somatique): Co nguyn nhn la bnh mt b phn

nao o trong c th.
- Tinh thn (psychique): Co nguyn nhn t cam xuc, tm ly, cac
stress tinh thn kinh.
S mt ngu cua cac em phn nhiu la loai khng thc tn va tinh
thn.
Ri loan gic ngu khng thc tn bao gm cac trang thai mt ngu,
ngu nhiu va ri loan nhp thc - ngu.
Mt ngu: S khng thoa man v s lng va/hoc cht
lng gic ngu, tn tai trong thi gian dai. Ri loan
gic ngu qua 3 ln/tun, keo dai trong mt thang tr lai
la mt ngu. Mt ngu co th la kho ngu, kho duy tr gic
ngu, hoc thc dy qua sm. Mt ngu cung co th la
triu chng cua mt bnh. Cn lu y la tre hay b gan
cho hi chng kho ngu, nhng thc ra o la s kho
quan ly thi gian ngu nhiu hn la ban thn gic ngu.
Ngu nhiu: Trang thai ngu ngay qua mc va nhng
gic ngu keo dai sang pha tnh tao luc thc tnh. Ngu
nhiu co th do bnh hoc khng ro nguyn nhn.
Ri loan nhp thc - ngu: Thiu tnh ng b
(desynchronisation) gia nhp thc - ngu cua ca nhn
va nhp thc - ngu mong mun cua nhiu ngi, dn
n mt ngu hoc ngu nhiu. Co th mt ngu trong
thi gian chnh (la thi gian cn ngu) va ngu nhiu
trong thi gian thc.
Tom lai: Co mt gic ngu bnh thng la rt quy. Mun vy, phai
luyn tp co thoi quen ngu ngon. Ri loan gic ngu se anh
hng ti sc khoe, ti s ln va phat trin, ti tr thng minh sau
nay cua cac em.
B.S. L VN TRI
CHNG 2: GIC NGU NGON
Th nao la gic ngu ngon?

Mt gic ngu ngon phai co 4 yu t:
- Thi lng ngu phai u, tnh ca ngu m va ngu ngay.
- Co cac gic ngu ngn xen ln.
- Duy tr gic ngu tt.
- Co thi gian biu ngu bao am hoc iu chnh gic ngu khi
cn va tao thanh thoi quen tt cho ngu, ngh.
Thi lng ngu
Thi lng ngu la lng thi gian cua gic ngu co c trong 24
gi. Ngi ta phn bit:
- Thi lng ngu ngn: Lng thi gian cua cac gic ngu ngn.
- Thi lng ngu dai: Lng thi gian cua cac gic ngu dai.
- Tng thi lng ngu: Lng thi gian cua ca gic ngu ngn va
dai trong 24 gi.
Thi lng ngu phai u hi phuc sc khoe, tre u tnh tao va
tip tuc chi, va b me yn tm lam vic.
Vy ngu bao nhiu la va ? Tht kho noi. iu nay tuy thuc vao
la tui cua tre:
1. La tui di 3-4 thang: Tre ngu theo yu cu, v chau cha co
nhp thc - ngu t nhin, cha co kiu ngu t nhin, con ln ln
ngay va m (ngu dai ban ngay, thc dai ban m), khng chu
anh hng cua cac ting ng mi trng.
Nhng ngay u s sinh: Tre ngu 16-17, thm ch 20
gi/ngay nhng gic dai nht ch keo dai 4-5 gi.
T 1 tun n 4 thang: Thi lng ngu giam xung t 1516,5 gi, gic dai nht trong o tng ln thanh 4-9 gi.
Thi gian nay noi chung tre ngu nhiu, tha h m b i khp ni.
Xung quanh co th n ao, tre vn khng b thc dy. Cha me
khng lo ngai v luc nay chau ngu theo nhu cu ban thn.
Thc t, co chau 1-2 tun tui lai thc kha lu, sau o mi
yn tnh lai. o la do h thn kinh cua chau cha phat
trin.
2. La tui trn 3-4 thang: Tre vn ngu nhiu nhng chu tac ng
cua mi trng xung quanh (hanh vi cua b me va ngi thn,
mc yn tnh, anh sang, s cng thng cua mi trng). Gi gn
s yn tnh xung quanh, hanh vi u ym cua b me luc nay la rt
cn.
Sau 6 thang, tre bt u chu y n xung quanh: cai tu, chic xe
may, tm anh treo trn tng, chi bay xung quanh ch nm.
Cac th nay i khi lam tre mt tp trung. Tt nhin cung co mt
vai trng hp c bit, nhp thc - ngu hnh thanh sm.
3. Tre ang bu va tui rng sa
Tre cang ln, thi lng ngu cang giam dn. Nghin cu tin hanh
trn hn 2.000 tre em cua bac s Weissbluth (My) vao nm 1980
cho thy:
- Tui cang ln, thi lng ngu cang giam (ca s gi ngu m, ngu
ngay va tng thi lng ngu).
- 90% tre em tui nay ngu di 16 gi, trong o 10% tre ngu
t 11 gi tr xung.
Kt qua nay hoan toan trung hp vi cac nghin cu trc o cua
Anh (1910), cua Nht (1925), cua My Minnesota (1927) va
California (1941). iu nay chng to, bt chp s khac bit v vn
hoa, dn tc, li sng, xa hi..., s thay i thi lng ngu cua tre
em tai cac nc u ging nhau v c quy nh bi cac yu t
sinh hoc.
B.S. L VN TRI
10
Khao sat mi y cua bac s Weissbluth trn 60 em khoe manh,

luc 5 thang tui va luc 36 thang tui cho kt qua:
Tre 5 thang tui: Khi i chiu thi lng ngu vi kha nng
chu y cua tre, tac gia nhn thy nhng tre hay chi ua,
hay mm ci vi b me, co tnh thch ng bnh thng,
nhn ngi la mt cach chm chu, u co thi lng ngu
dai.
Tuy theo thi lng ngu, cac chau c chia lam 2 nhom:
Thi lng ngu
Nhom 1
Nhom 2
Thi gian ngu ngay
3 gi 30 phut
3 gi
Thi gian ngu m
12 gi
9 gi 30 phut
Tng thi lng ngu
15 gi 30 phut
12 gi 30 phut
Thi gian ngu cua nhom 1 ln hn nhom 2 la 3 gi (gn 20%) va

khoang chu y cua nhom 1 cung dai hn. Tre co thi lng ngu u
th tnh tao, tip thu ht cac thng tin xung quanh, nh ming bot
bin kh kit ngm nhiu nc. Ngoai ra, kha nng chu y con lin
quan ti gic ngu ngay hoc gic ngu ngn ban ngay. Tre ngu
ngay nhiu hn co khoang chu y dai hn.
Kt lun: Thi lng ngu co anh hng n khoang chu y cua tre,
nhng thi lng cua gic ngu ngn ban ngay cung gop phn rt
quan trong n s tnh tao cua cac chau.
Tre 3 tui: Tuy theo kh cht, tre c chia lam 2 nhom:
- Nhom 1: Kh cht du dang, d thch ng vi ngoai canh, d gn,

d quan ly.
- Nhom 2: Kh cht bng bnh, hay cau knh, kho thch ng khi
gp kho khn, tip xuc th rut re, kho quan ly.
i chiu tng thi lng ngu vi kh cht cua tre thy cac em
nhom d quan ly co thi lng ngu ln hn cac em nhom kho quan
11
ly la 1 gi 30 phut, tng ng mt gic ngu ngn ban ngay,

trong khi gic ngu m co th coi nh bng nhau. Vy gic ngu
ngn co lin quan n kh cht.
Thi lng ngu ngn ban ngay khng h anh hng ti thi lng
ngu m nh ta vn tng. Quan nim nu ngu ngn t th se ngu
m nhiu la khng ung. Trn thc t, gic ngu qua i khng cn
c n bu. V vy, cn khuyn khch tre ngu ngay.
Kt lun: Tre co tng thi lng ngu nhiu, u, th d quan ly. Tre
co thm gic ngu ngn ban ngay se co tng thi lng ngu ln hn,
d thch ng vi xung quanh, ti ci, hoa mnh va t oi hoi hn
cac em khac.
Tom lai, thi lng ngu, k ca gic ngu ngn ban ngay, anh hng
rt nhiu n s thng minh nhanh nhen va tnh kh cua tre em.
Ging ngu
Ging ngu cua gia nh, trong o co chau be, phu thuc vao nhiu
yu t: phong tuc, trnh , kinh t va vn hoa, li sng cua gia
nh va cng ng. My, i vi 1/3 ngi da trng, khi tre mi ra
i, b me va chau be ngu chung mt ging. Con Vit Nam th
hai me con ngu ring.
V mt tm ly, nm u i la tui b bng, con khng xa me, con
va me hoa lam mt. Thi gian nay nn be ngu chung vi me.
Khi 1-3 tui, be co khuynh hng tach me c t do. Nu me
c khep con vao ky lut th rt d nay sinh mu thun. Thi ky
nay co th be ngu ring, nhng khng c doa nat be, v be
hay hoang s.
Khi tre ln hn na, cang khng nn cho tre ngu chung v tre se
nghe, nhn thy nhng iu ma con cha u hiu. Cho con nm
ring tt hn, nhng nn co mt ging va vi con, khng qua to
lam tre s v trng vng.
Noi chung khi tre con nho, di 12 thang, nn cho nm chung
(khng tach me), v sau nn ngu ring (tach me). Nu co phong
B.S. L VN TRI
12
ring va con chu ngu th cang tt, nhng phai tp cho tre thoi
quen ngu ring ngay t u.
T th ngu
Nhiu ba me khng thch cho con nm sp v s t th nay khng
ung. Khi thy con nm t th nay ho se lt be nga ra ngay.
Theo ho, t th nga, tre ngu ngon hn va t cau knh hn.
Nhng co mt s tre khac lai thch ngu sp. Nu ta lt nga ra th
tre se t ng nm sp lai. Nm sp i vi chung la thoi quen.
Mt s tre khac, luc ngu sp, luc ngu nga. Nu lt tre ngc lai
th chau se lt up v t th ban u. o la thin hng cua chau.
Nhn chung, t th ngu la do thoi quen, nhng nm nga vn d
th hn, t nhin hn, da day khng b e ep, lng ngc t do th.
a s ba me chon cach nm nay cho con mnh. Lu ngay, t th o
se tr thanh thoi quen.
Anh hng cua ri loan gic ngu
Nhiu nghin cu cac la tui tre em khac nhau u cng nhn
rng ri loan gic ngu co anh hng nhiu n cac kiu ngu; t
cht thng minh; n s ren luyn va hoc tp; va n ca hiu sut
nha trng cua cac em.
1. La tui nho
Tnh tnh va kha nng tp trung cua tre chu anh hng rt nhiu
cua gic ngu:
- Ri loan gic ngu khin tre tr nn mt kin tr, kho quan ly
Mt nghin cu mi y ai hoc Connecticut (My) cho thy, co
s lin quan rt cht che gia lng thi gian ma tre trong gic
ngu REM vi lng thi gian ma chung trang thai thc - tnh
(tre m mt, trong mt ao manh, mt th gian, khng ci,
khng chau may, toan thn lng yn bt ng, nhng trong u
tnh tao, trng nh mt ngi ang nhn va suy ngh, khng bo sot
mt hin tng g xung quanh).
13
Ri loan gic ngu REM se khin tre mt i thi gian thc- tnh
va kt qua la co kh cht au bung, kho quan ly. Hanh vi cau co
cua chau co th do s mt thng bng cac hooc mn ni tai (nh
progesteron, cortisol) gy ra. S mt cn bng o cung lam khoang
chu y cua tre ngn lai, tnh kh bt thng.
Mt nghin cu tre 2-3 thang cho thy tre cang mt kin tr va
cang bt thng th hoc hanh cang kem. Tre co kh cht au bung,
kho quan ly thng co thi lng ngu ngn, tnh kh bt thng,
kha nng chu y giam, hoc hay bun ngu. Chung d mt ngu, mt
moi, va sau nay se tr thanh tre qua hiu ng.
- Thi lng ngu ngn khng u khin tre khng chu y c
Tre co thi lng ngu ngn dai th khoang chu y dai. Chung thc
nhiu trong trang thai thc- tnh va do o hoc nhanh hn. Tre
khng co gic ngu ngn tt th tnh tnh cau co hn, va hoc khng
tt bng.
2. La tui tin hoc ng
i vi tre tui tin hoc ng, gic ngu ngn la rt quan trong.
Trong thc nghim, nhng tre co gic ngu ngn tt thng ap
ng tt. Tnh ap ng la iu duy nht quan trong cho hoc tp co
kt qua. Tre thiu gic ngu ngn thng ap ng kem, hoc kem.
Nghin cu cua chung ti cho thy nhiu tre khi con 5 thang tui
rt ngoan ngoan, nhng n 3 tui lai tr nn cau bn, bng
bnh. Nguyn nhn chu yu la do cac tre nay thiu gic ngu ngn.
Trong khi o, nhng tre co t cht ngc lai thng co kiu ngu
dai.
Tom lai, t 5 thang n 3 tui, cha me cn chu y tp cho con co
kiu ngu dai, tng thm nhiu gic ngu ngn ban ngay. Nh vy,
khi hoc tre se d tip thu hn.
3. La tui i hoc
Trong cun sach bt hu Nghin cu di truyn cac thin tai cua
mnh, tin s Liwis M. Terman a trnh bay mt phng phap th
tr thng minh do chnh ng tm ra vao nm 1925.
B.S. L VN TRI
14
Khi so sanh 600 tre co ch s IQ > 140 va 2.700 tre khac vi IQ <
140 ng nhn thy tre thin tai co gic ngu dai hn. Mt khao sat
khac cua ng tin hanh trn 5.500 em ngi Nht vao 2 nm sau
cung cho kt qua tng t. Tuy nhin, mt s nghin cu khac vao
u nhng nm 30 lai khng ung h kt qua nay.
Sau nay, nhng nghin cu ring bit v gic ngu cua Terman
cung cho thy thng minh i i vi gic ngu. Nm 1983, phong
th nghim gic ngu Canada a khng nh nghin cu cua
Terman la ung: Tre em co ch s IQ ln th tng thi lng ngu
cua chung dai. Cac nghin cu cua Canada va My u thng nht
rng tre thng minh co thi gian ngu dai hn cac tre cung la tui,
trung bnh 30-40 phut/m.
Mi y, mt nghin cu khac cua ai hoc Lousville v gic ngu
i vi tre sinh i cho thy tre co kiu ngu dai co im s cao hn
v tp oc, t vng, oc hiu... so vi tre co kiu ngu ngn.
Tom lai, gic ngu i vi tre em la rt quan trong. Cac nghin cu
u chng minh co s lin quan cht che gia gic ngu va kha
nng hoc tp. con thc qua khuya, cho con bo ngu i chi,
du ch 30 phut, la rt tai hai. Con se b mt ngu man tnh, thm
ch mt ca gic ngu ngn, anh hng nhiu n hoc tp.
15
CHNG 3: RI LOAN GIC NGU
Tnh trang qua tnh tao

tre 4 thang tui tr ln, vic phai chng vi gic ngu khi thc
khuya chi ua co th gy ri loan gic ngu. Do c th phai i pho
vi tnh trang tng cac cht sinh hoa bn trong nn tre sinh ra
qua tnh tao, hay thc gic. Cac kiu mt ngu (mt ngu toan phn,
mt ngu do lch ngu khng ung, do thiu gic ngu ngon hay do
gic ngu gian oan) gy ra nhiu kiu mt thng bng cac cht
sinh hoa bn trong. Tnh trang qua tnh tao cua tre co nhng mc
sau:
- Tng hoat ng sinh ly.
- Thc gic lun do thn kinh.
- Thao thc qua mc.
- Tng phan ng do cam xuc.
- Tng nhay cam giac quan.
Khi s ri loan gic ngu tre a n mc qua tnh tao th rt lu
mi bnh phuc, lai hu qua nng n cho cac tui sau, nht la vi
tre t 4 n 12 thang tui. Nu tnh trang nay keo dai, tre co th
b mt ngu man tnh ma cha me khng bit.
Ri loan gic ngu con anh hng n tnh tnh va nng sut hoc
tp cua tre ngay ca khi tnh trang nay a chm dt. Theo mt
nghin cu, co ti 13% tre em thuc la tui ln 10 phai ngu ngay
nhiu va hi trm cam do ri loan gic ngu. Chung phai trn troc
trung bnh 45 phut mi ngu c va hay thc dy trong m.
Ri loan gic ngu co lin quan n cac ri loan v tr tu va ngn
ng, c bit la cac ri loan tm ly. Trong cac ri loan tm ly, phai
k n ri loan v y thc, v s chu y va v kh sc.
B.S. L VN TRI
16
- Ri loan y thc va tnh thc: Tre se quan tm n chu ky nguthc, s lng, cht lng va kiu nguthc, quan tm n cac ri
loan kho ngu.
- Ri loan chu y: Tre l ang, thiu tp trung, khoang chu y hep.
- Ri loan kh sc: Tre co cac biu hin nh lo u, trm cam, d b
kch thch.
Tom lai, do b ri loan gic ngu, tm ly cua tre se thay i, hay cau
bn, d b kch thch, thm ch trm cam. V vy, b me rt d
hiu nhm v bnh cua con.
Cn phai cha ngay
Tre luc 3 thang tui co th b ri loan gic ngu. ang khoe manh,
ngu u, bng nhin be khng ngu c va khoc sut m. Ngay
ca ban ngay, be cung la het. Ngi me tng con thc dy v oi
nn cho bu, nhng bu xong be lai khoc. Co nhng tre khng khoc
nhng lai thch chi khuya vi b me.
tranh tnh trang nay, cn lp cho be mt thi gian biu ngu
ngn y u vao ban ngay khi c t vao ni la ngu ngay.
c bit, nu tranh c cho be nhng kch thch qua mc vao ban
ngay th tnh trang thc m cung nh tnh cau knh, d b kch
thch se ht.
Khng nn be chi vi b me qua lu v tre b kch thch bi
dai thi gian nhiu hn la bi cng . Cang c ngh nhiu, be
cang d ngu va gic ngu cang m ai.
Thc m tre 4-8 thang tui
Trong nhng tre mc chng thc m thuc la tui nay, chung
ti tam chia thanh 2 nhom:
- Nhom 1: Nhom nay chim khoang 20% s tre, chu yu la 4-5
thang tui, thc m do au bung (colic). Chung khng nhng
thc m thng xuyn ma tng thi lng ngu cung t. Cac chau
trai hay giay ap bt thng vao ban m hn cac chau gai. Nu
17
trc o, cac chau c iu tr chng au bung bng u loai

thuc hu hiu th n giai oan nay, chung vn hay thc m.
Nhng tre nay thng qua tnh tao, tnh kh bt thng, hay thc
gic ban m, khoc lin tuc, c bit la luc chp ti va u hm do
au bung (colic). Vic chm soc qua nhiu n gic ngu m va
gic ngu ngay cung khng th giup tre ht thc m.
Tuy vn khng nghim trong nhng nu tre thc m nhiu va
lin tuc, sc khoe v sau se b anh hng.
- Nhom 2: Nhom nay chim khoang 10% s tre, hay thc m do
ngay nhiu va th bng ming khi ngu.
Phn ln s tre nay kho th do co bnh d ng. Do tre khng au
bung, khng khoc thet khi thc dy nn a s cha me khng coi
y la vn nghim trong. Kt qua la chung ngay cang ngay to,
gic ngu ngn hn cac tre khac.
Lch biu ngu khng ung
Vic i ngu qua mun hay thc dy qua sm cung la nhng
nguyn nhn gy ra chng thc m tre. Co chau phai c d
danh, u a 2-3 gi lin mi thip i, ri sau o lai thc dy.
Nhng tre nay thng thc gic 3-4 ln trong m, thm ch co
m 10 ln. Tnh trang nay nu keo dai se lam tng thi ky tim
n i vao gic ngu i vi tre, lam chau tnh gic lun, ri loan
gic ngu, d thc dy ban m, d b kch thch hoc tr thanh tre
qua hiu ng.
Biu hin thng thy cac tre nay la hay giay giua khi ngu.
Nhng tre khoe manh vn hay giay ap khi ngu nhng khng
nhiu va ch trong thi gian ngn. Con nhng tre thc m do lch
biu ngu khng ung thng giay ap lu ca 4 chi do qua mt v
khng c ngh u. Vic c quan vn ng lun hoat ng tc
cao khi thc cung nh khi ngu nh vy la du hiu gic ngu b
ri loan.
B.S. L VN TRI
18
Cac nguyn nhn gy ri loan gic ngu

- Lch ngu bt thng (ngu mun, thc dy mun, ngu tra sai
gi...)
- Thi lng ngu qua ngn( tng thi lng ngu khng u).
- Gic ngu b gian oan (hay thc dy)
- Thiu gic ngu ngay (khng ngu ngay hay ngu ngay qua t thi
gian).
- Thi gian chun b ngu keo dai (lu ngu).
- Giay giua qua nhiu trong khi ngu (ngoeo u, lt ngi nhiu
ln).
Nhng lm tng v nguyn nhn thc m
Hin tng thc m tre em khng phai do n qua nhiu ng,
ha ng huyt ban m, thiu kem hay nhiu giun (c bit la
giun kim).
Thc m cung khng phai do moc rng, mc du vn moc rng
cua tre em nc ta ang cn c nghin cu thm. Lu nay,
nhiu ngi vn ngh co s lin quan gia chuyn moc rng vi
chng thc m tre. u th ky XX, Anh co n 5% tre em cht
v nhng vn lin quan n rng. Tuy nhin, gn y, cac nha
khoa hoc Phn Lan a tin hanh nghin cu v vn moc rng
trn 230 tre em (t 4 n 30 thang tui) va nhn thy, au rng,
moc rng khng gy st, bach cu khng cao, khng vim. Quan
trong hn la au rng khng phai nguyn nhn gy thc m. Ho
khng nh rng tnh trang thc m tre rt co th do thiu gic
ngu ngay, b kch thch qua mc hoc lch biu ngu khng bnh
thng, ch khng phai do moc rng. Tuy nhin, cha me cung cn
bao v rng cho tre.
S au n tng ln trong m cung khng lam cho tre thc m.
Mt nghin cu trn gn 2.200 em t 6 n19 thang tui cho thy,
16% chau b au chn, ui, gi, va thng au vao chiu hoc
ti. Nhng so vi nhng tre khng au, nhng chau nay khng co
19
g khac bit v thc m. Noi cach khac, au khng lin quan n

thi gian phat trin cua a tre. Vic xoa bop, p nong v m
co th lam au thm cho cac chau ch khng giam c cai au do
thc tn gy ra.
Thc m tre t 1 n 5 tui
Theo mt nghin cu, co 20 % tre t 1 n 2 tui thc dy trn 5
ln/tun, trong khi i vi tre trn 3 tui, co 26% tre thc dy t
nht 3 ln/tun. Mun tre ngu lai d dang, phai co ky thut. B
me phai giup con ngu lai th cac con mi d ngu.
Cac nha khoa hoc cung tin hanh nghin cu nhng tre em 1- 2
tui hay thc m v chn thng nh gay xng, rach da, cn
c chm soc y t hn la ngu. Kt qua la ch 17% s tre co chn
thng la ngu tt, con 40% s tre b thc m.
Ban m, a s cac chau t 1 n 5 tui cn ti 30 phut (sau khi
tt ht en) mi ngu c. Chung thc dy mt ln trong tun, ch
mt s t la thc mi m mt ln. Nu kiu ngu cua con ban (
la tui nay) la hoan toan khac th kha nng con ban co ri loan
gic ngu la 20%. Va nu iu o ung, th ly do co th la ngu ngay
qua nhiu. Co khoang 5% -10% tre em khoang 4-14 tui mc
phai tnh trang nay.
Gic ngu khng phai la qua trnh t iu hoa nh c th t iu
hoa nhit . Gic ngu ging nh vic nui con. Co nhiu cach
nui con, nhng tre ch cn mt cach nao o giup co nhiu calo
chong ln. Ch n nao khng cung cp u dinh dng hoc gy
mt cn bng dinh dng th ch n o khng tt, co anh hng
xu n sc ln va phat trin cua tre em. iu nay cung ung vi
cac kiu ngu khng ngon gic.
Tre ln hay tre nho khi bun ngu u khng din ta c la chung
cam thy nh th nao? Nhng ta co th bit c qua c im
hanh vi cua chung (linh hoat, nhay ben, nng ng, tnh tao, l
m, chm chap) nhn bit va co s chm soc hp ly.
B.S. L VN TRI
20
CHNG 4:
TRE HAY KHOC ANH HNG N GIC NGU
NH TH NAO
Tre hay khoc

Tre 3 thang tui thng hay khoc do au bung, co tre khoc t, co
tre khoc nhiu. Nu khng c iu tr, n 4- 8 thang tui, be
vn se quy khoc, cau knh. Nu a kim tra thy nguyn nhn
tre khoc khng phai la ta t, oi, nn tr, lanh hay nong, t th
nm khng thun li... th phai ngh ngay n hi chng au bung
(colic). o la mt kiu au bung khng do tiu hoa ma do thoi
quen xu, kho ngu, hoc do b me quan ly sai gi ngu cua con. Co
n 20% tre 3-4 thang tui b hi chng nay.
Nu a loai tr cac nguyn nhn thc th nh bnh ng rut,
da day, bnh d ng, thiu chy do s lo u va king khem qua
mc cua me sau khi sinh..., tre c coi la mc hi chng colic nu
co mt trong nhng triu chng di y:
- Ku khoc om som t 2 tun tui cho n 6 tun tui ma khng
giam.
- Ku khoc trn 3 gi/ngay. Tnh trang nay xay ra trn 3
ngay/tun, keo dai trn 3 tun.
- Thi im xay ra cn khoc t 5 gi chiu n 8 gi ti va kt thuc
vao gia m.
- Ku khoc nng ln vao luc 3- 4 thang tui.
Tre ku khoc co th la do kho th khi ngu, cac kiu ngu khng
ng b, do cac cht hooc mn (nh prostaglandin, progesteron)
bt u tng. Phn ln trng hp au bung m tre u lin
quan n cac yu t sinh ly nay va lin quan n ca kh cht cua
chung.
21
Mt vai nghin cu cho rng nguyn nhn cua hi chng au bung

nay la do cha me hut thuc, nhng thc t khng phai nh vy.
y la mt loai au bung v nguyn c, thng hay xay ra tre
ang bu me thuc tng lp trung lu trong xa hi.
Nhng nghin cu gn y u thng nht rng, vic tre au
bung, khoc m la do thoi quen ngu khng tt cua chau gy ra.
Thoi quen nay c hnh thanh do h thng thn kinh tuy- nao
cha hoan thin.
iu tr cho tre, cha me khng cn dung thuc ma phai kin tr
va t nh. Phai to ra u ym chau, khng quat mng, gt gong.
Hay u a hoc ru chau, tm cach d danh cho chau ngu. iu
quan trong nht la phai tp cho chau ngu ung phng phap.
Chau c ngu ngon se thi khoc.
Hu qua cua chng hay khoc
Nu cha me khng sm bit nguyn nhn gy mt ngu cua con va
khng tm ra bin phap khc phuc phu hp, a tre v sau d co
kh cht bt thng, kho tnh. Tre se ngu t i va hay thc m.
o la hi chng tre sau au bung.
Theo bac s Alexander Thomas, tre em co 4 c im kh cht sau:
- Tnh bc bi.
- Tnh cng thng.
- Tnh ap ng.
- Tnh d tip cn hoc rut re
Ngoai 4 c im trn, Thomas con nhn thy cac c im phu:
- Tnh kin tr
- Tnh hoat ng
- Tnh l ang
- Ngng nhay cam: Nhay cam vi anh sang va ting ng thay
i.
B.S. L VN TRI
22
Nhng tre hay au bung v sau thng cau knh, cng thng, ap
ng chm va rut re khi tip xuc. Tre khng au bung thng co
kh cht ngc lai. tre au bung, hoat ng cua cac chc nng c
th d bt thng, b me kho quan ly va iu khin con. Thomas
goi nhom nay la nhom kho quan ly va nhom kia la nhom d quan
ly.
Nhng be 4-8 thang tui hay kho tnh do hi chng au bung
thuc loai kh cht kho quan ly. Trc y, nhng tre nay thng
c iu tr bng dicyclomine hydrochloride. Tuy nhin, ngay ca
khi tre khng con hoc a giam ku khoc th kh cht kho quan ly
vn tn tai. Thc trang nay khin nhiu ngi t cu hoi: Liu co
yu t bm sinh trong vn nay khng?
Yu t bm sinh la nhng yu t khi sinh ra a co nh mau da,
st mi, h ham ch... do ngi me dung thuc khi mang thai. Cac
nghin cu trn tre sinh i cho thy cac yu t nay co anh hng
phn nao n tnh cach cua be nh tnh d b kch thch, tnh xa
hi hoa, tnh cam xuc. No cung anh hng n cac kiu ngu cua
tre.
Mt yu t bm sinh mi c phat hin gn y la nng
progesteron trong huyt tng. o la mt hooc mn do rau thai
tit ra, co tnh cht c ch h thn kinh, an thn, lam du s cng
thng cua c th. n ngay th 5 sau khi be ra i, nng hooc
mn nay thp dn va ht hn, thay vao o la progesteron do chnh
tuyn thng thn cua be tit ra. Co gia thit cho rng, rt co th
s thiu hut progesteron vao luc giao thi nay la nguyn nhn cua
hi chng colic.
Khi nghin cu chng au bung tre em chu Phi, ni oi kem va
ngheo kh nht th gii, cac nha khoa hoc nhn thy nhng em
con sng c sau au bung thng t b t t, t ri loan th khi
ngu. Nguyn nhn co th la do trng lc c tng khi au bung va
nhiu gic ngu chp mt. Nh vy, nhng tre nay co s bao v
sinh hoc bng cach thch ng. Tuy nhin i vi tre em phng
23
Ty thuc tng lp trung lu, sau thi gian b au bung, chung

thng b ri loan gic ngu va hay cau knh.
Tom lai, nu khi 3 thang tui, tre b au bung ma khng c
cha tr th sau 6 thang, no rt d tr thanh a tre cau knh.
X ly hi chng tre khoc
D nhin, nguyn nhn khin tre khoc nhiu trong nhng thang
u co th khng phai do au bung tiu hoa ma la do mt cn
bng sinh hoc khi mi ra i. Tuy nhin, nu c khoc mai, tre
se rt mt va sinh ra cau knh v sau, anh hng ti hoc tp va
phat trin, anh hng ti s yn tm va cn bng cua b me va
nhng ngi trong gia nh. khc phuc, cn tm cach chng lai
hi chng khoc. Nguyn nhn chu yu cua tnh trang khoc nhiu
tre di ba thang tui la do ngu khng ung gi. Nu ban theo
doi c thi gian ngu cua con, con ban se ngu ngon. i vi
nhng tre bnh thng, iu nay tng i d; nhng i vi tre
sau au bung (4-8 thang tui) th cha me phai ht sc c gng. Tre
phai c ngu, ngh tt. Co nh vy kh cht cua tre mi c tt
va ban mi c hng s yn lng. Nu khng, gic ngu cua chau
se tht thng, chau se quy khoc, oi hoi, giay giua, khin b me
vt va va lo lng hn.
Nguyn nhn gy ra hi chng sau au bung cua tre khng phai
la do ri loan sinh hoc, mt iu hoa thc-ngu nguyn phat ma la
do tnh trang ngu khng u, khng su khi tre va ht tui au
bung (4 thang tui). Chnh nhng cn au bung a lam tre thiu
ngu. V pha b me, mt phn do qua mt moi, chan nan, lo lng
sau 3 thang chm tre khoc, mt phn do khng hiu c y la
thi ky qua t giai oan khoc do au bung (hi chng colic) nn
a nung chiu, lo lng qua mc cho con (chng han nh cho n
m), lam cho con cang mt ngu.
Chng lai hi chng tre khoc chnh la day cho tre, nht la tre sau
au bung, co kiu ngu tt, ngu nhanh, va duy tr c gic ngu.
y la phng phap cha bnh hu hiu ma ngi me ong vai
B.S. L VN TRI
24
tro rt quan trong (chng han ngi me co th cho tre bu num vu

gia phai cho bu m). Theo tin s Ogden (mt nha tm ly
tre em) vai tro cua ngi me trong vn nay rt ln v vao thi
im nay, a con rt thch s co mt cua me.
Nn nh rng tre khoc khng ch do au bung ma con co th v qua
mt hay au n. nhng nc cha phat trin, con cai c cha
me u i lam nng ry, du mi trng t kch thch nhng tre
i khi vn khoc do qua mt hoc qua oi. V vy, vic tranh tnh
trang nay cung gop phn tao cho tre thoi quen ngu tt.
25
CHA ME CHM SOC GIC NGU CON CAI

CHNG 5: TRE T THANG U N THANG TH 4
Tun u
Ngay khi sinh xong, v nha, ban cn chm soc, ng l la gi gic
cho chau bu. Nn chu y thay ta, chm soc chau, nht la phai
cho chau ngu y khi chau cn. Tre luc nay bu rt t, hi tut cn.
o la le ng nhin, ng cho rng chau qua du dang hay yu
ui.
Luc nay, tre cha co nhp ngay m hay ng h sinh hoc. Trong
tun u, tre ngu nhiu, 15-18 gi/ngay, nhng thng ngu tng
gic ngn 2-4 gi. Gic ngu cua tre khng theo nhp ngay m. V
th, ban nn tranh thu ngh ngi phuc hi sc khoe. Hay thao
in thoai ra khi chm soc chau, khi ban ngu vi chau, khi co
chng bn, va hay sn mt chai sa bn canh (hoc chai nc)
phong khi chau thc dy ma ban phai cho bu.
T 2- 4 tun tui
Trong thi gian nay, hoat ng cua tre kho bit trc c. Ban
phai chun b cho bu, thay ta, hat ru... bt c luc nao v tre cha
co k hoach, cac yu cu u khng co gi gic. Cho chau ngu la
tao iu kin yn tnh chau ngu say. Phn ln tre khng ngu
mt gic dai ban m.
Mt vai nghin cu v tre con la tui nay cho bit, tre ch co
mt gic ngu n, dai nht khoang 3- 4 gi, va ngu bt c khi nao.
Tre au bung khng co gic ngu n va dai nh vy. Tre e non co
th co gic ngu dai hn. Anh sang va cac tac ng luc nay nh
thay i cach vut ve, cach cho bu, u khng anh hng nhiu
n kiu ngu. Luc nay, ban ng ngh phai lam g cho chau ma
nn vui chi vi chau. Hay b, ru, u a, i lai.
B.S. L VN TRI
26
Vao thi gian nay, luc sp ngu hay va ngu dy, chau co th t
nhin git mnh, i khi mt l m nhn ngc ln khi chuyn t
ngu nng sang ngu su. o la hanh vi bnh thng trong nhp
thc-ngu. Do nao phat trin, tre co th tnh tao, d thc dy ban
m hoc giay ap, n lng, nc. Chau cung co th nut hi, b
y bung, au bung hoc khoc v c (cac ba me d nhm la chau
khoc do oi). Chau khoc nhiu hn, ngu t hn trc, i khi nn
tr v me qun qun ta lot. Tt ca u la cac hanh vi bnh thng
cua tre s sinh.
V vy, ban cn chu y:
- Tranh thu chp mt khi con ngu.
- Thao in thoai ra.
- i ra ngoai th gian, v sinh ca nhn nu cn.
- Tm moi cach ru tre, khng s v th ma lam h hay tao thoi
xu cho tre.
- Co th dung vu gia, ni, vong, hoc cho bu tre thi khoc.
- Nu thy tre ngu ngon, ban co th yn tm lam vic
Thang th 2
Khoang 6 tun la tre bit mm ci vi cha me, goi la mm ci
giao tip. Nu a tre bnh thng, hin du, th luc nay s chn
mui xa hi cua be tng ln. S mm ci la biu hin s phat
trin nhn thc i vi xa hi.
Gic ngu cua be c t chc lai cho gic dai nht ri vao bui
ti, thi lng ngu cung vao khoang 4- 6 gi ( tre au bung, gic
ngu nay co th ngn hn). Luc nay, tre cung hiu ng hn, quan
tm nhiu hn n cac chi di ng nh xe, may bay, qun c,
cac biu hin cam xuc tng.
Tuy nhin, tre lai ang nh cao cua s cau gt, thc tnh. Tre b
kch thch, lam ban rt mt. Chau thc, khng chu ngu ngay,
quy khoc ngay cang nhiu hn. Nhng khng sao ca, o la do h
27
thn kinh cua tre cha trng thanh. Nao se phat trin dn, u
manh c ch hanh ng qua mc, nhng cn co thi gian.
Tre t 3 n 4 thang tui
Hanh vi cc ky kh tm cua cac chau la 3-4 thang tui la au
bung. Cac chau nay lun tnh trang cng thng, kho quan ly,
thc tnh va ku khoc sut ngay, nu ngu th gi ngu tht thng
va rt nhay cam vi cac kch thch.
Tnh trang nay thng keo dai t 3 n 5 thang. B me thng rt
lung tung, khng hiu tre quy khoc do oi, mt hay do cau knh
ma d cach nao cung khng nn. Hay bnh tnh, tre khng sao ca,
tt nht la ban c chm soc chau nh thng l. Sau y la mt
vai cach giai quyt:
- Gac vic nha va vic giao tip vi ban be lai.
- Thao in thoai ra.
- Chp mt ngay khi con ngu.
- Thu ngi giup vic ni tr gia nh khi tre quy khoc nhiu.
- Th gian khi khng vng con bn canh (xem tivi, i bi, i ch).
- Lam cho chau khoc bng cach u a hay cho bu vu gia.
- Nu co th th t chau trn chn m, t chai nc m ln
bung, ct nhng chi chau khng thch, t u va c tay chau
qua mt ln lot mm.
- Nu vn ai, phai vn rt nho.
C lam nh vy cho n khi chau ngu yn. Ban co th iu tr hi
chng au bung bng cach mm ci vi chau. Thy me ci to,
mt m rng, nhn u ym, nng con, chau se bt khoc.
S au bung cua chau, xin nhc lai, khng phai la au bung do
ng rut, do oi, hay au thc s, ma la do h thn kinh cua
chau cha phat trin u so vi yu cu.
Trong thi gian nay, tre bt u co vai thay i nh gi u thng
c, mm ci nhiu hn, co th ci to hoc ku the the, thc s
B.S. L VN TRI
28
la mt a be trong xa hi. Chau thch chi vi b me nhiu hn

nm mt mnh nn con co th qun ngu chi. Mt khac, khi
chi vi nhiu chi kch thch, chau thy nh mt th gii mi
y hp dn va qun ngu. Luc nay, tre thch nhn tri, my, cy
ci, nghe ting cho sua, hoc li hat ru nhp nhang.
Chau cung nhay cam vi cht lng gic ngu. Gic ngu ngay
thng ngn, gian oan. Vic b i chi khng d nh trc. Nhp
sinh hoc bt u xut hin khi ngu ngay nn vic chm soc cua
cha me phai ng b vi cac nhu cu sinh hoc cua chau. Khi chau
oi ngu, hay a chau vao ch mat yn tnh, khi n cung vy.
Cn phn bit tre khoc la do oi, do cau gt hay do mt moi. Tac
gia a tng kham cho mt s em khoc rt d, cng va thi
gian khoc dai n ni me chau tng la chau m au. Trong khi
khoc, tre y bung va nut hi, lam b me tng sa bu khng hp
hoc pha sai cng thc. y thc ra khng phai bnh ma ch do
chau qua mt. Khng nhng chau ch khoc to va lu khi thc ma
con khoc ca khi chuyn t thc sang ngu.
Tre mt phn ln la do khng c ngu ngay tt v co qua nhiu
kch thch bt thng bn ngoai ma chau phai i pho. V vy,
la tui nay, mun ngu tt, tre phai c t mt ni tnh lng
hoc mt ni ma sau khi thc (khoang 2 gi), chau co th chp
mt lai c ngay. Sau 2 gi thc, chau thm mt nn d ri vao
gic ngu. Nu sau o ma chau vn khng ngu c th se b kch
thch nhiu, tr nn qua tnh tao va kho ngu. V vy, ban hay cm
chch thi gian cho tre, c thc 2 gi th cho ngu lai. chau ngu
lai c, phai nhit phong va u, khng qua nong hoc qua
lanh. bit gic ngu ngay cua con khi nao la tt nht, hay da
trn:
- Hanh vi cua chau.
- Thi gian ngu trong ngay.
- Thi gian thc.
29
Sau khi chau ngu c khoang 5-10 phut, thm ch 20 phut th me

co th ri con.
Tuy nhin, khng nn co quy nh cng nhc ma nn tuy tnh
trang cua chau ma quyt nh, v h thn kinh cua chau luc nay
cha hoan thin. Lam nh vy la tao iu kin chau phat trin
kha nng t ru ngu cua mnh. Khi chau bun ngu th me phai
giup chau ngu, khng chau khoc v tnh trang nay d khin me
phn vn la nn vao hay khng nn vao vi con.
B.S. L VN TRI
30
CHNG 6: TRE T 4 N 12 THANG TUI
T 4 n 8 thang tui
Vao thi gian nay, tre cha thay i nhiu. Khoang 5-6 thang tui,
chau bit ly va bit t cm ly vt gn mt cach vung v. Tre
nhanh nhen hn, tay chn bt u co nhng vn ng hu y. Khi
nghe ting goi, tre a bit quay lai.
n 7-8 thang, tre a bit bo va ngi thng lng, gic ngu chuyn
dn v m. Tnh xa hi tng lam cho no thch chi ua vi b me,
quan tm n chi, nht mt chi ri lai bo xung nht
chi khac. Chau rt thch ua vi b me, ngng chi th chau se
phan ng, ma chi nhiu th b me khng co th gi. Va lai nu
chi nhiu, chau se mt hoc qun ngu. V vy, b me phai ng b
hoa s chm soc cua mnh vi nhu cu cua con nh nhu cu n,
gi m cho c th, nhu cu chi va ngu.
Hay hng dn cho tre ngu theo lch biu di y:
Thi im thc dy
Mt s tre thng thc dy sm vao luc 5-6 gi, sau khi c thay
ta va cho bu th ngu lai. y vn khng phai gic ngu ngay ma la
mt gic ngu m keo dai.
Mt s tre co th thc mun hn, nhng gi thc dy cua chung
gn nh khng i. Du bng cach nao, cha me cung khng th
thay i gi gic cua con. Chng han nh khng th bt chau d y
mun hn bng cach cho tre n xam nng trc khi i ngu m.
Cung khng th anh thc chau dy bu khi chau ang ngu.
Lam nh vy chng khac g trng hp ban ang ngu say th co
ngi anh thc dy cho n trong khi ban khng oi.
Thi gian thc bui sang:
31
Thi gian nay dai khoang 2-3 gi (2 gi i vi tre 4 thang, 3 gi

i vi tre 8 thang). Sau thi gian nay, ban hay t tre vao ni cho
tre ngu tip.
Khi tre thc, ban co th chi, noi chuyn vi chau, cho bu, xoa bop
hoc tm cho chau. Nn nh rng du co b chau th chau cung ch
co th ngu l m, cht lng ngu khng tt. Khi ht thi gian thc,
ban nn t tre xung ni, du chau khoc hay khng, thc hay ngu.
Tre co kh cht d quan ly th khoc t, nhng tre kho quan ly th
khoc nhiu hn, nht la tre au bung hoc thiu thang. Nhng
ban phai kin quyt lam, khng c bn rn.
Gic ngu ngn th nht
Sau 2-3 gi thc noi trn, chau ri vao gic ngu ngn vao gia bui
sang. Gic ngu ngn la thi ky khi phuc sc khoe nu thi gian
ngu keo dai t 1 gi tr ln. Co chau ch cn 40-45 phut la u,
nhng a s tre la tui nay cn ngu 1 gi. Thi gian ngu di
30 phut khng nn coi la gic ngu ngn.
Khi con ban co gic ngu ngn, ban nn t chau xung ging
chau ngu mt mnh, con ban i lam vic khac. chau ngu mt
mnh co 2 iu li.
- Chau hoc tp c cach t ngu.
- Chau bit ngu lai khi gic ngu b gian oan.
Va lai, tuy rt nhay cam vi nhu cu ngu cua con nhng ban
khng nn qua chu y v gic ngu nay. Thai cua ban phai bnh
tnh nhng kin quyt, kin tr d con. S kin tr cua ban se giup
con hoc cach ngu nhanh. Chau co th khoc va chng lai, co khi
khoc n 1 gi, thm ch 2 gi hoc hn, nhng ban phai kin
quyt.
Gic ngu ngn th hai
Trc gic ngu ngn th 2, tre co khoang thi gian thc gia tra,
keo dai khoang 2-3 gi.
B.S. L VN TRI
32
Gic ngu ngn nay thng bt u trc 3 gi chiu. y la kiu

ngu tt, thoai mai, hp ly ch khng theo quy nh bt buc nao
ca. Thi im trc hay sau 3 gi la tuy li sng va s sp xp
trong gia nh ban, khng nht thit la phai c nh.
Nu con ban khoc qua lu hoc khoc keo dai t trc 3 gi n sau
3 gi mi ht th anh bo qua gic ngu nay va cho ngu m sm
(t 5, 6, 7 gi chiu), min la lun chu y bao v gic ngu m.
Nu gic ngu u bui chiu cua con ban tt, dai thm 1 gi hoc
hn theo thng l, th sau o tre khng cn ngu tip va thi gian
thc tip theo se keo dai hn so vi moi ngay.
Thi gian thc bui chiu
y la thi gian tre thc lu nn ngi me co th tranh thu lam

nhiu vic nh i dao, i chi, i ch mua sm, chun b cho ba
n xam hoc tham gia cac lp hoc thm my.
Khi c 4-8 thang tui, mt s tre co thm gic ngu ngn th 3
vao cui chiu hoc u ti, nhng thng n 9 thang tui th
gic ngu nay khng con na.
Nu chau qua mt vao chp ti th co th do ngu ngn khng u.
Trong trng hp nay nn cho tre ngu m sm hn moi ngay.
Nu chau trn 6 thang tui, co th co gic ngu ngn th ba. Nhng
gic ngu nay lai lam cho gic ngu m bt u mun, hoc lam ri
loan lch ngu, gy nhng hu qua nh thiu ngu. V vy ngi me
phai cn nhc co nn cho tre ngu gic nay hay khng.
Thi gian nm ngu
y la thi gian cua gic ngu m. Nht thit phai buc chau tun
theo gi ngu. Khi chau mt, cn ngu, phai chun b cho chau i
ngu du chung mun hoc khng, con ban th khng bt buc. Sau
vai ln chng i bng cach khoc, chung se quen, luc nay co th
hun luyn thm vai thu tuc khac nh ra tay sach.
tranh tai nan, quanh ging va trong tm vi cua chau, khng
nn ac nguy him, co th ri, .
33
y cung la thi gian chau hoc cach ngu m, bit t ngu lai, bit
ngu mt mnh trong phong vng ma khng nguy him. Ngi b
phai giup con luc nay. Khi thy con nm xung ging th du co
khoc cung khng vao na. Sau khi khoc mt luc, chau se ngu yn.
Trong m
tui nay, nhiu tre chp nhn ngu ngay va ngu m khng my
kho khn. Nhng tre d quan ly co th mi m thc dy mt ln,
nhng o la mt iu bnh thng. Ban nn chon mt gi nao o
cho con bu va thay ta, cac gi khac khng vao bung ngu cua
con na. Nu ban to ra bi ri th con ban hay thc dy gia m.
Cac ba me phai ng b hoa vic cho con bu va gic ngu cua
chung. Co th cho bu vao luc chau thc dy, trc va sau gic ngu
ngay, hoc trc va sau gic ngu m. Noi cach khac, co th thay
mi chai sa 4-5 ln trong 24 gi.
Khoang 6 thang tui, mt s chau co biu hin lo u, kiu lo u xa
me, tach me. Cac ba me phai chu y d danh, gi cho con bnh tnh,
khng s. Nn nh thi lng ngu ngay va ngu m khng quan
trong bng hanh vi a tre.
Vic thc hin lch ngu nay co th khng thun li. Mt s ba me
bc mnh v by gi chau khng thch b me b i chi, v phai
mi ngay 2 ln nha cho con ngu. Nhng nu cha me khc
phuc c th gic ngu cua con se bao am, khng b ri loan. Nu
cha me khng chu thay i li sng th con phai tra gia, tnh tnh,
bnh tt va thi gian phuc hi cac ri loan trn se keo dai. Cn
chu y:
- Trong bt c trng hp nao cung khng anh thc tre dy khi
no ang ngu.
- cho tre co kiu ngu khng ngon gic la khng nn va co hai.
Ging nh vic n ung thiu cht st, tnh trang thiu ngu cung
rt co li cho sc khoe.
B.S. L VN TRI
34
T 9 n 12 thang tui
y la giai oan y nm cua tre. Khoang 9-10 thang tui, tre bit
bo, 11-12 thang, tre tp i. Tre a bit tp noi va hiu mt s li
noi, co th s dung ngon tay d dang, cm c vt tron bng ngon
cai va ngon tro. tui nay, tre c lp va bng bnh hn. Ta
thng goi hin tng nay la tre t hp tac, nhng cac nha tm ly
nhi khoa goi la tre thiu mm mong. Thai bng bnh, chng
i nay th hin trong ba n, khi mc qun ao, biu hin tnh c
lp, bit xu h, s ngi la cua chau. Tre cung co tm trang lo u
v nhng iu ky la se xay ra cho mnh, lo phai xa me, tach me, s
phai nm ring mt mnh va v th d sinh mt ngu.
tui nay, tre thng thiu ngu, do gic ngu ngay khng u,
do ham chi va co cac ri loan gic ngu khac (thc dy nhiu ln
trong m, kho ngu trong m)... V vy, cn phai gi ung lch
ngu, kin tr va kheo leo d chau ngu khi chau thc m.
Thiu ngu
Gic ngu cua tre b gian oan co th do m au, ngh cui tun,
tic m, i du lch dai ngay. Tuy nhin, o ch la thiu ngu trong
thi gian ngn, ch cn ngu thm la sc khoe phuc hi. Nhng nu
cha me khng bit sa cha nhng nhc im o, s thiu ngu se
cht chng thanh man tnh, th ch mt thiu hut nho cung tao
nn bnh lu dai.
Thiu ngu la thu pham chnh pha hoai kiu ngu ngon cua chau.
Trong nhiu trng hp, b me cho chau bo qua gic ngu tra.
Chng han nh khi thi tit qua ep, tri trong xanh, bin y
song khin chau thy thch thu va khng anh long bt chau
trong nha.
Mt khi a trt ra khoi gic ngu tra, tre rt mt moi. Thoat tin
la tre d cau knh, d b kch thch, gt gong (thng la luc v
chiu hoc chp ti). Sau o, tre co th b thc m v c. Cui
cung, nhn mt dp nao o nh i thm ng ba chng han, chau
chng lai vic ngu m. o la do thiu ngu ngay.
35
Khi cac gic ngu ngay u n th thi lng ngu m se c c

th tre t iu chnh, mc du chau vn thiu mm mong vn lo
u xa me. Nhng khi ngu ngay khng u, tnh trang mt moi se
tng ln, chau tnh tao va rt d thc gic, do o se thiu ngu.
Gic ngu ngn
Trong a s trng hp, tnh trang thiu ngu cua tre la tui
nay la do ngu ngn khng u. Co ba me phan nan rng vu nui co
th cho con ngu tra c 2 gic, con me th ch cho con ngu tra
c 1 gic, d my cung khng c. Thc ra gic ngu tra cua
chau vn bnh thng. Ch khac la vu nui phai thc hin mt
cach co y thc 2 gic ngu theo lch ma me chau a dn; con me
chau th linh ng hn v chau thch thc chi vi me, thm ch
khoc to ln s me i, hoc khoc oi me n. V vy, cac ba me phai
ht sc kin quyt, lam y u cac vic cn thit d cho con ngu
(u a, v v, nng nu), kin tr d danh va p m, tt en cho
con ngu.
Nguyn nhn ri loan gic ngu tre 4-12 thang tui
Nguyn nhn cua ri loan gic ngu la lch ngu bt thng va thiu
ngu. iu nay thng xay ra trong gia nh ma b me i lam v
mun, mun chi khuya vi con, hoc c gi con chi khuya
tranh dy sm.
1. Lch ngu bt thng
tre khng thc dy sm, cac ba me thng thc hin mt s
bin phap nh:
- Cho chau i ngu mun.
- Khi ban sp i ngu th anh thc con dy cho n ri mi cho con
i ngu.
- Cho n xam chm v m chau phai thc mun va hm sau
khoi dy sm.
Tuy nhin, ca 3 bin phap trn thng khng thanh cng.
B.S. L VN TRI
36
tre ngu ngon va thc dy ung gi, cha me cn thit lp cho

cac chau mt lch ngu bnh thng:
- Thc dy luc 6-7 gi sang.
- Gic ngu ngn th hai vao u bui chiu.
- Gic ngu m bt u luc 7- 9 gi ti.
Dn dn tre se quen vi lch nay. Nu vao thi im ngu ngn ma
chau khng ngu ngay, hay t chau nm mt mnh ri i ra. Gic
ngu ngn bui chiu co th b chm lai nu bui sang chau khoc,
ngu nhiu.
2. Thiu ngu
Mt nguyn nhn gy ri loan gic ngu hay gp la tui t 9-12
thang la thiu ngu. Tre tui nay cha bit s nhng hiu ng,
nghch ngm, b mi trng xung quanh quyn ru gy thiu ngu,
mt moi, tng tnh thc, gy kho ngu, kho duy tr gic ngu hoc ca
hai. Trong trng hp nay, ch cn dch gic ngu m sm ln t
30 phut n 1 gi th ht.
Thiu ngu cung co th do tre hay dy sm. Tre la tui nay thng
ngu khoang 7-9 gi, dy luc 5-7 gi sang. Na m, chau thc gic
mt ln va cn c cho bu. Vic thc dy cua chau nh cai ng
h bao thc. Nhng tre c ngu ngh tt th khng co vn g
nhng nhng tre qua mt hay dy sm. Cach khc phuc la giup
chau ly lai thi gian ngu hoc rut ngn thi gian thc cua chau
luc ban chiu.
Ly do tre thc m
- Ri loan gic ngu sau au bung.
- Tc nghen mt phn ng th trong khi ngu.
- Ri loan t chc gic ngu kt hp vi mt man tnh.
- B me hay thc m.
Nu a tre ngu ngay tt, co lch ngu bnh thng, lai khng qua
mt, ch n thun hay thc dy hoc mai chi trong m, cha me
37
phai giup chau bit t ru mnh ngu lai khi tnh gic. Ky nng nay
cung giup chung d ri vao gic ngu m.
Giai quyt nhng ri loan gic ngu tre 4-12 thang tui
Phng phap giam thc m
- Lam giam dn thc m:
Ni dung phng phap nay ging nh giup mt ngi tp xe may:
u tin gi thng bng, sau bung tay ra, ngi tp t i mt
mnh. i vi tre hay thc m cung vy, u tin la thc cung vi
chau (khng chm soc g ca), cho chau ung sa, sau thc ngn
dn ng thi chai sa cung pha loang dn ri ch cho bu nc.
Cui cung la giam thi gian tip xuc va khng ap lai yu cu cua
chau, chau ngu theo y mun.
- Dt im:
Cn lp mt chng trnh cai thc m cho chau. Thoat u, bac
s nhi khoa giai thch tm quan trong cua gic ngu m va gic
ngu ngay iu hoa i vi b me chau, sau o n gi ngu, ca ngu
ngay va ngu m, t chau xung ging cho chau ngu mt mnh.
Trong vai hm u, chau se khoc nhiu nhng me khng c vao,
t t chau se ngu. Vai hm sau chau quen dn, t ngu c va
ht khoc.
Tom lai:
- 3 thang tui: Tre ngu theo nhu cu.
- T 4 n 8 thang tui: Tre ngu theo nhp sinh hoc ban thn, gm
1 gic ngu m (t 7-9 gi ti n 5-7 gi sang) va 2 gic ngu ngay
(gia sang va u chiu).
- T 9 n 12 thang tui: Thi lng ngu t hn trc do tre trng
thanh ln, nghch ngm nhiu. Tre t ngu ngay do bn ngoai nhiu
kch thch, lo u xa me, lch ngu bt thng... dn n thiu ngu.
Phai bao v gic ngu ngay va m cua tre. Nhng tre trc o co
hi chng au bung thng hay thc m, phai cha bng cac
phng phap lam giam dn va dt im.
B.S. L VN TRI
38
CHNG 7: TRE T 12 N 36 THANG TUI
Giai quyt ri loan gic ngu tre 12-36 thang tui

Khi c 2, 3 tui, nhn cach va nhn thc ca nhn cua tre phat
trin. o la thi gian xut hin cac du hiu nh khang c, khng
hp tac, bng bnh... do tre a hnh thanh tnh c lp. iu
nay dn n nhng vn sau:
- i ra khoi ging trong m.
- Khng chu ngu tra.
- Dy qua sm chi.
- Khng chu ngu (hay thc m).
Ra khoi ging trong m
Vn nay thng gp tre ln 2, 3 tui. Trong gic ngu m,
chau tnh dy (co th la tnh gic mt phn). Sau o, ang le nm
ngu tip th chau lai thc hoan toan va i ra khoi ging, kt qua
la mt ngu.
cha ri loan nay, cn tin hanh 5 bc:
- Lp biu , ghi ro s ln thc, ln khoc, ln khng chu ngu va
thc m, t o vach ra mt chin lc x tr.
- Tm nguyn nhn, hoi xem chau co mt vao chp ti khng. Nu
co, th nguyn nhn la do thiu gic ngu ngay hay do ngu m qua
t. Phai xem ban m chau co ngay hay th bng ming khng.
Hay da vao gi au (nu co au), gi ngu, thi gian ngu, thi gian
khoc tm nguyn nhn.
- Lp mt quy ch ngu cho con, khng cho ra khoi ging. Noi nhe
nhang, u ym, khuyn rn con cn ngu, t ngu, khng ra khoi
ging.
39
- Chon mt ni gn con theo doi. Nu thy con ra khoi ging

th nhe nhang bao chau tr lai. Lam nh vy nhiu m, chau se
hiu rng ra khoi ging la khng co li va se nm im ngu.
- Sang dy, dn do va ng vin con. Nu con nghe li th khen
thng, va phn thng ngay cang nhiu.
Khng chu ngu tra
Nu con khng chu ngu tra th phai tm hiu ly do. Co 2 trng
hp:
- Khng chu ngu mt gic ngu ngay: Tre 2 tui thng co 2
gic ngu ngay nhng y chau bo qua mt gic.
Nu ly do chau khng ngu la qua mt, lch ngu bt thng hoc
gic ngu gian oan, cha me phai lam lai lch ngu. Nu gic ngu
tra ngn (khoang 1 gi) th d, nhng nu no keo dai th tht kho
cho gic ngu ngay sau. Phai kim tra gi ngu, bt chau phai ngu,
du chau chng c, khoc loc. Nu c ngh ngi y du, chau ch
khoc 1- 2 gi, nu qua mt, chau khoc dai hn, nhng khng sao
ca.
- Khng ngu gic ngu ngay nao ca:
Co th la do tre co thoi quen xu khi i ngu. Cha me phai sp xp
lai lch ngu.
Dy qua sm chi
Dy qua sm i vi tre cung la mt vn . Nu chau thc dy
luc 5-6 gi sang trong khi ca nha ang ngu trn cung mt ging,
th nn cho chau bu mt chai nc hoc sa. Chau t bu, ri t
ngu lai, tin cho ca nha. Tuy nhin, vic bu sa se d khin chau
hong rng nn co th thay sa bng dch hoc nc. Nhiu bc
cha me cho con mt chai sa vao luc 4-5 gi ri no t bu khi
thc dy.
Nu chau c ngh tt, nn tao cho chau phan xa chai nc thc dy. Luc u, hay cho be sa, sau la dch, cui cung thay
B.S. L VN TRI
40
dch bng nc. Sau khi at kt qua, hay cho thm chai nay vao
ni hoc ging ngu.
Nu chau khng c ngh tt, phai c gng lp lai mt kiu ngu
ngon gic. Bui sang, b me khng vao bung chau va n canh
chau, trc khi chau thc.
Nn kim soat gi thc bng cac kch thch, v du nh ng h bao
thc. Hay t chung ng h reo vao gi ma mnh mun, khng
chau thc qua sm.
Phan ng khng ngu hay thc m
i vi tre khng chu ngu, phai khuyn khch chau i ngu bng
li noi hoc tao mt phan xa cho d ngu (tm, oc truyn, hn, t
bit) ri t chau ln ging ngu. Moi ngi khng n chi, thm.
Chau thy mnh ring, khng ai n chi ca, th t ri vao gic
ngu d dang.
Nu chau co tin s kho ngu va thc m, phai ap dung kiu
chng thc m (dt im) nh a noi trn. Cn tp cac thoi
quen ngu tt, nht la vi chau mt moi man tnh va co ri loan
gic ngu lu dai.
Trong thc t, mt s gia nh hay co tre thc m do au bung (06 thang), do moc rng (6-12 thang), do lo xa me (12-24 thang), va
do hoang s (36-48 thang). Cn xem ky tng trng hp.
Tom lai: Thi gian nay, chau phat trin tnh hay s, hoc hoang s
ban m. Khi gic ngu ngay a rut xung t hai con mt, vic t
ngu ngay hay dy qua sm se dn n thiu ngu. Cn bao v gic
ngu cho con, lam u cac thu tuc khi ngu, co lch biu ang hoang,
ging khng qua rng, va mi trng phai yn tnh.
41
CHNG 8: TRE 3-6 TUI
la tui nay, tre thng i ngu vao khoang 7-9 gi ti, ti 6 h308 gi sang th thc dy. Thi lng cac gic ngu ngay giam dn,
mt s t chau vn ngu ngn sau 5 tui. Cac vn v gic ngu va
ri loan gic ngu thng khng phat trin nu trc o chau ngu
tt. Nguyn nhn chnh gy ri loan gic ngu la tui nay la b
me ep con n trng mu giao hoc vao cac hoat ng co quy cu
khac qua sm. Tre b ri loan gic ngu chnh la do thiu gic ngu
ngay va hoat ng nhiu.
Thiu gic ngu ngay la mai mai khng them ngu tra. V th, vao
bui chiu tre rt mt. Cha me nn cho con ngu m sm. Nu con
a i hoc, hay n bu nhng ngay thiu ngu do hoat ng nhiu
cua chau bng cach cho ngu nhiu vao cac ngay ngh l hay ngh
cui tun. Mi tun, nn cho chau ngu ca ngay mt vai ln.
Giai quyt ri loan gic ngu tre 3-6 tui
Nhng tre 3 tui thng khng co cac hanh vi th hin s gin d
na. Tre hay s bong ti, mun tach khoi me nhng khng xa me.
Chung thng goi cha me lai nhiu ln th hin tnh yu
thng cua mnh. Sau y la mt s vn trong gic ngu m va
ngu ngay cung vi li khuyn cua thy thuc:
Gic ngu m
la tui nay, tre a bit i, bit noi, bc u tach khoi me,

khng nh ban thn. Trong khi me ep con vao ky lut th con lai
mun c lp. Nu khng kheo dung hoa mu thun nay th tre
rt d mt ngu m.
S chu y, quan tm qua mc cua cha me khi con sp ngu cung gy
phan tac dung. Cha me cang pht l i th con cang d ngu. Nu
cha me qua sn soc con, s con nga, s con cha hiu th tre cang
kho ngu. Ging ngu qua to cung la mt vn d. Nu t con
B.S. L VN TRI
42
xung ging rng qua, tre se thy chng chnh, vng ve, hoang
s khi sp i ngu va luc thc dy, se lo lng, s hai v c, ku khoc
va khng dam ngu.
Tre tui nay thng thch cac chi ng. Chung nhn cach
hoa chi, day chi nhng li b me a day mnh, thch bt
chc va bt chc rt nhanh. Chng han, tre co th lt cai xe lam
con nga, t con bup b lam hoc tro, con mnh lam b me hoc c
giao vi nhng li cn dn nh ngi ln. o la tre bt chc
nhng li cua b me. Nu trong nhng li cua b me co nhiu iu
lam chau s hai th gic ngu cua chau thng b anh hng.
Trong mt nghin cu v tre em 3 tui Anh, cac nha tm ly hoc
nhn thy la tui nay tre thng:
- Kho ngu, hay oi cha me phai co mt lu vi mnh trn ging
trc khi ngu.
- Hay thc m, t nht 3 ln/ tun, mi ln hn mt gi. Tre cung
co th thc ri lai ngu tip ging b me.
Tom lai, y la la tui m u giai oan tch cc tm hiu v th
gii xung quanh. Tre bit noi va suy ngh, ngha la co th gii bn
trong, co ham mun t lp. V vy, tre se tach ri me va thng
xay ra mt ngu m.
khc phuc, phai co lch biu ngu hng tun. Cha me nn vach
muc tiu ro rang, nh ky cho con, chng han tun nay con phai
ngu ging con, khng lam phin cha me ban m.
Sau o, phai tm va xac nh nguyn nhn gy ri loan gic ngu
loai tr hoc thay th tam thi theo phng phap lam giam dn.
V du: u tin, vao mi ti, cha oc chuyn cho con nghe 15 phut
trc gi con ngu. Hay oc u cho n khi con l m th t no
vao ging. Nhng ngay sau, hay rut ngn thi gian thc hin thu
tuc trn cho n khi tre co th ngu ngon.
Theo mt nghin cu khac Anh, nhng tre phai thc t nht mt
gi mi ngu c thng thc dy t nht 3 ln/m, mi ln 20
phut, hoc ban m hay i lang thang vao phong b me. khc
43
phuc, cn phai va iu tr con va un nn b me theo nguyn

tc sau:
- Giam dn s chu y cua b me i vi con.
- Tng dn hanh vi tt cua con.
- Cho con i ngu sm hn moi ngay.
- Lam u cac thu tuc ngu.
Sau o, thy thuc ghi lai kt qua xac nh hanh vi va nguyn
nhn cua tng tre, iu tr ring tng em co triu chng tm ly.
Em nao hng ng th hm sau phai c khen thng ngay. Tip
o, ngi me xem lai cac tin b a at c va ch ra cach iu tr
nao la thch hp. Vic iu tr thng phai lp lai 4-5 ln, kt qua
thanh cng ln n 90%.
Gic ngu ngay
Nu con ban khng chu ngu ngay, ban phai da vao lch biu ngu,
thng k nhng giai oan con thc m, chng ngu co bin
phap khc phuc. Phng phap o nh sau:
B con vao ging cua mnh, mc qun ao va lam thu tuc ngu (co
th k chuyn u u, dng dai cho con nghe n khi ngu) ri ngu
cung vi con. Vic nay phai lam mt cach m du, nhe nhang. Khi
con ngu tht s, hay b con lai ging cua no. Trng hp con
khng ngu, thm ch chm dy hoc i loanh quanh th phai a
be vao. Nu chau hng ng, phai kp thi khen thng.
Tre tui tin hoc ng thng ngu tt, ch b ri loan gic ngu
khi hoat ng ngoai khoa qua nhiu, hoc do co tac ng cua bnh
d ng. V vy, phai t chc cac hoat ng ban ngay cho phu hp
vi la tui. i vi tre khng ngu tt (thng la do trc kia co
nhiu thoi quen ngu xu), kho thay i, cn phai hun luyn lai
cng phu. B me cn nghim chnh sa cha gic ngu nay cho con
v no anh hng n hoc tp.
B.S. L VN TRI
44
CHNG 9: TRE LN 7-12 TUI VA V THANH NIN
la tui nay, tre i hoc va hoc nhiu, hay tham gia cac hoat
ng ngoai khoa, hoc bai khuya, da hi, lam vic nha. tui v
thanh nin, tre con co thm cac vn nh gii tnh, hut thuc,
ung ru... i vi cha me, thoi quen ngu tt va gi gn sc khoe
lai t quan trong hn vic hoc hanh va trau di tai nng cho con.
Nhng iu nay co th anh hng xu n gic ngu.
T 7 n 12 tui
Theo cac cuc iu tra cua tin s Weissbluth va cua ai hoc
Stanford (My), la tui nay, tre thng ngu mun hn va t hn
cac la tui trc. Phn ln tre 12 tui i ngu trc hoc sau 9 gi
ti (thng la trong khoang t 7,30 n 10 gi). Tng thi gian
ngu khoang 9-12 gi. Nhn chung, la tui trc dy th cn 9h3010 gi ngu duy tr s tnh tao trong ngay. Chung cn ngu u
ngu gt ban ngay v hoat ng nhiu.
Nhiu bc cha me than phin rng con cua ho b au nhc lin tuc
ma khng ro nguyn nhn, hoc do nhng nguyn nhn nh lo xa
me, lo cha me bo nhau, s b phat hay b t chi v mt vic g o,
do nhng chuyn xay ra trong lp hoc va ngoai xa hi Tuy nhin,
ni au thc s cua la tui nay la cng thng u oc (nhc u)
do hoc nhiu, lam nhiu, ngu t hay ngu thiu. Moi xet nghim
kim tra u khng tm ra thng tn. Tt nht la khng nn xet
nghim tranh tn kem va gy lo lng thm cho cac chau.
Phng an iu tr la cho tre ngu va ngh ngi cho u, nht la
trong cac ky thi.
Tui v thanh nin
Cac cuc iu tra v cac thoi quen ngu la tui 13-14 cho thy,
tre cang ln, tng lng ngu cang kem. Nhiu tre 14-16 tui rt
cn ngu va co nhu cu ngu duy tr s tnh tao ngay hm sau.
45
Vic mt ngu nhiu se gy tnh trang mt moi qua mc, mt tnh

tao, thiu sc khoe lam vic. Cha me cn nh rng khng phai nhu
cu ngu cua tre tng ln ma chnh ap lc cua xa hi va nha trng
a lam con thiu ngu.
Theo mt nghin cu trn 600 sinh vin tui v thanh nin ai
hoc Stanford, co 13% sinh vin b thiu ngu man tnh do lo lng,
cng thng, do gp cac vn xa hi, gia nh va ca nhn. Tnh
trang thiu ngu man tnh co th do ri loan gic ngu va s thay
i tnh tnh cha hiu cai nao n trc. Hai nguyn nhn nay
u bt ngun t s thay i ni tit tui trng thanh. Theo cac
nha khoa hoc thuc ai hoc Stanford, tnh trang ri loan gic ngu
nghim trong va man tnh c xac nh da trn mt trong
nhng tiu chun sau:
- Phai mt t nht 45 phut mi ngu c trong t nht 3 m/tun.
- Thc dy t nht mt ln trong m, mi ln t nht 30 phut
trong t nht 3 m/tun.
- Thc dy t nht 3 ln trong mt m, t nht 3 m/tun.
i vi tre em trn di 10 tui, ba kiu ngu noi trn la nhng
kiu ngu khng bnh thng.
Hi chng pha ngu mun:
Gic ngu con ngi phu hp vi nhp sinh hoc ban thn va cuc
sng cua xa hi bn ngoai. o la s ng pha. Nhng co mt s tre
v thanh nin i ngu rt mun. Tre co th coi mnh la ngi cua
m, nghe ro tng ting cho sua, ln ku. Tre co th coi s ngu
mun cua mnh la bnh thng, v hoc c nhiu, thc khuya
ma khng phai dung thuc. Kt qua la chau mt kha nng ngu
thi im bnh thng. Tre kho ngu va kho duy tr gic ngu tr
khi ngu tht mun, co th la 1, 2, hay 3 gi sang. Chau mun ngu
sm cung khng ngu c. o la hi chng lch pha, hay pha ngu
mun.
Vao nhng ngay ngh cui tun, ngh l, ngh he, chau thng ngu
mun, va c phep dy mun tng thi lng ngu vn am
B.S. L VN TRI
46
bao bnh thng. Nhng nhng ngay i hoc, chau lun phai t u
tranh dy sm va i hoc ung gi. Vic i hoc lai tr thanh mt
ganh nng vi chau, khin tnh tnh chau tr nn phong tung, cau
co v sut thi gian i hoc, chau phai ngu t va tr thanh ngi
thiu ngu man tnh.
Theo tin s Charles Czeisler, chuyn gia thn kinh hoc Boston
(My), co hai ch va hai ng lc iu khin nhu cu ngu:
- ng lc 1: ng h sinh hoc c th. C ch nay lam ta bun ngu
luc gia tra, tnh tao nht trc gi ti, ngu say nht luc 5 gi
sang.
- ng lc 2: C ch tnh, ngha la khi thc cang lu, ta cang bun
ngu.
Pha ngu mun thng sinh ra khi hai c ch nay khng theo nhp.
Hi chng Kleine-Levin:
y la mt hi chng ma cac bac s tm thn hay thn kinh rt d
b nhm. Nhng net chnh cua hi chng la:
- Ngu nhiu.
- n nhiu.
- c ch tnh duc.
Nguyn nhn cua bnh cha ro rang nhng co th do ri loan gic
ngu, do n ung va mt s hanh vi khac.
Giai quyt ri loan gic ngu la tui 7-12 va v thanh
nin.
Hai vn hay gp la tui nay la vao gic ngu va duy tr lch
ngu.
Vao gic ngu
Mun vao gic ngu tt, cn cng tac vi cac nha ni khoa hoc
cach th gian cho d ngu. Phng phap nay tng t nh ngi
ln. Sau y la mt s im chnh:
47
1. Th gian: Th gian la lam mm c bp, cho thn kinh va tm

hn th thai, thoai mai, ui ht nhng lo u am anh cho d ngu.
2. Phan hi sinh hoc: La c ch t phan hi cua c th sinh vt.
Phan hi sinh hoc y tp trung vao nhng kch thch nghe,
nhn (nghe nhac, ai, xem tivi...) lam cho c bp chung ra, d ngu.
3. T ky am th: La ban thn t gi ln mt y ngh va mong mun
thc hin mt hanh vi nao o, trong trng hp nay la lam cho d
ngu. Am th la mt thao tac tm ly bnh thng. Ngi ap dung do
cam xuc manh hoc theo gng ngi khac ma thiu thiu ngu. T
ky am th sinh ra th gian, lam mt i cam giac nng va m cua
chi, d ngu.
4. Tao y ao ngc: Khi c gng ngu, con ngi co th tao ra
mt vong lun qun ngu - thc, thc - ngu. Co th pha v vong
lun qun nay bng cach tp trung suy ngh v mt iu g o.
Nh vy, ngi bnh qun i cai am anh t u vao gic ngu
mt cach d dang.
5. Th gian tm nim: Khi nm ngu, d ngu, nn tp trung tm
nim vao mt iu nao o, nh quyt tm nm ngu, th u, lm
bm mt cu ch nhm lam c bp th gian, th u, tp trung
vao gic ngu.
6. Kim soat kch thch: Vic tao ra mt kch thch nao o lu se
khin c th khng chu y na, nh o gic ngu n d dang hn.
Chng han nh nm lu trn ging xem ti vi, oc sach ri ngu.
7. Kim soat thi gian: Xy dng mt lch ngu lanh manh va iu
hoa, anh gia thi gian ngu nhanh chong i vao gic ngu.
Richard R. Bootzin (ai hoc Northwestern, My) a phi hp cac
yu t v kim soat kch thch va kim soat thi gian theo cach
sau:
Kim soat - kch thch:
1. Ch cho tre nm trn ging ngu.
B.S. L VN TRI
48
2. Ch dung ging cho vic ngu, khng dung cho vic khac nh
oc sach, xem tivi, n.
3. Nu khng ngu c th cho tre ng dy sang phong khac.
Nhng tre ch y nu ban mun va phai quay lai phong co
ging ngu ngay. Nu khng ngu c, phai ra khoi ging.
Nn nh muc ch cua tac gia la lin kt ging vi ngu mt
cach nhanh chong. Nu nm trong 10 phut ma khng ngu c
th khng theo hng dn nay.
4. Nu vn khng ngu, lam lai bc 3. Lam lai nhiu ln nu cn
thit.
5. Mi bui sang, anh thc tre va bt ng dy, bt k trong m
chau ngu c bao lu.
6. Khng cho ngu tra.
Nu hng dn nay khng giup c g, ban nn cho chau theo
mt chng trnh luyn tp th thao, tng cng sc khoe. Nu
vn con ban vn kho ngu, qua mt moi, khng ham thch hoat
ng ngoai khoa, hay t hoi xem chau co b c ch, trm cam
khng (v mt s tre em hay b hi chng nay), nu co, phai tham
khao y kin cua thy thuc va cac trung tm y t.
Duy tr lch ngu
Mt s tre em hay b pha ngu mun, mt chng thng gp la
tui nay. Cac em kho ngu theo gi thng thng, nhng d ngu
vao khoang gia m. Ngay ngh th khng sao, nhng ngay i hoc
th tre se thiu ngu, mt moi.
khc phuc, phai dung phng phap thi iu tr. V du, nu
tre d ngu vao 2 gi sang, thy thuc bt chau ngu trc 5 gi
sang, nu tre thc dy lai cho phep ngu tip theo gic ngu t
nhin. Hm sau, cho gic ngu bt u 8 gi sang. Hm tip theo,
gic ngu bt u 11 gi sang. Sau o, gic ngu lai bt u luc 2 gi
chiu, 5 gi chiu, 8 gi ti, 11 gi m. Luc nay, hay vn lai ng
h, bt chau ngu vao 11 gi m nh moi ngi. Tom lai, hay cho
49
chau ngu chm lai 3 gi mi chu ky. Nn ap dung phng phap

nay khi tre ngh he.
Thuc va ch n i vi gic ngu
- Thuc: Thuc khng giai quyt c ri loan gic ngu. Cac thuc
thng dung nh Diphenylhydramin (bit dc la Benylin,
Benadryl) va mt s thuc khang histamin ch gy ngu ngn han,
tam thi. Mt khac, chung lai lam tre kem tnh tao va nu dung
nhiu se gy mt ngu thm. Thuc gy ngu phenobarbital gy ri
loan gic ngu, lam tre tr nn cau knh, d b kch thch.
Tt nht la hay tp ngu ma khng dung thuc. Nu co, hay dung
loai rt nhe, ngn ngay, hoc dung thuc d ng trong trng hp
co d ng, va phai tham khao y kin cua cac nha chuyn mn.
- Ch n: Vic thay i ch n, n nhiu cht bt, axit amin,
tryptophan cung giup cho ngu tt. Mt nghin cu cho thy tre em
dung nhiu tryptophan th gic ngu m du (ng th) n sm hn
20 phut, gic ngu hoat ng (ao ngc) sm hn 14 phut, nhng
tng thi lng ngu khng thay i. Nn cho con tre n nhiu
tryptophan chung khng b ngu dai hn. Cht bt va axit amin
ngi ln co khac nhau v gii va tui nhng tre em cha co
tai liu nao nu ro. Khng nn dung nhiu ng v cht nay se
lam tre em qua hiu ng.
Nn nh tui n trng, tre hay mt ngu v lo im, lo thanh
tch cac mt trong lp. Nu qua lo, khng ngu ngon, tre cung d b
mt ngu.
Tom lai, vic tre b ri loan gic ngu tui tin hoc ng thng
la do b ep hoc sm, thiu gic ngu ngn ban ngay, hoc do b me
qua quan tm. tui i hoc, ri loan gic ngu thng la do thiu
ngu man tnh. Thuc ch co tac dung ngn han va tam thi. V lu
dai, cn xy dng cho con thoi quen ngu tt.
Cac vn bt thng
Nhng hin tng bt thng cua gic ngu
B.S. L VN TRI
50
Nhng hin tng bt thng cua gic ngu (thng gp nht la

mng du, m ngu, hoang s ban m) co th xay ra bt c la
tui nao, nhng hay xut hin nhng tre khng co lch biu ngu
iu . Tuy nhin, chung se qua khoi, khng lai di chng hay
tai hai cho ban thn va gia nh. Nhng nu tre b ngay man tnh
va trm trong, hoc mc cac bnh d ng lu ngay va khng c
cha chay kp thi th sc khoe se b anh hng.
Sau y xin noi v mt s hin tng bt thng:
1. Mng du
Chng nay con goi la min hanh, ngha la i khi ang ngu. Mng
du thng xut hin tre 6-16 tui, khoang 3-12 ln mi nm.
Theo mt thng k, khoang 5-10% tre co mng du trong gic ngu
mt hoc hai ln trong nm. Mng du bt u co di 10 tui va
chm dt vao khoang 15 tui, thng khng khng co tnh bnh
ly.
Mng du thng xut hin trong 2-3 gi u cua gic ngu m.
Ban thn mng du co th keo dai n 30 phut. y la mt trang
thai y thc bin i, trong o hin tng ngu va thc kt hp
nhau. Khi ang ngu, tre ngi dy ra khoi ging va i lai. Nhn
thc, tnh phan ng va ky nng vn ng c th hin mc
thp. Chau khng nhng i lai trong phong ma con co th i ra
khoi nha, ri im lng t mnh (hoc b me a dn) tr lai ging,
sau o nm vt ra ngu tip. Sang hm sau thc dy, chau khng
nh lai s kin y. Mng du cung co th xay ra ng thi vi st,
lam b me lo s. Trong luc mng du, chau co b mt ngy dai, l
ang, co th vui, c ng khng muc ch, kho ap ng vi ngi
khac nn phai rt kho khn mi thc tnh chau c. Chau co th
va i va n, va mc ao qun, hoc m ca, nhng nh ngi lu
ln, mt nh hng, khng hiu vic mnh lam.
V iu tr, ch cn gi cho an toan la u, phong vic chau b
vp nga khi ra khoi ging, khoi nha, xung cu thang. Trong khi
chau ngu, khng nn dung cu nguy him doc ng i, khng
nn chi, dung cu n... trn hoc quanh ging. Khi chau b
51
mng du, nn kheo leo, nhe nhang anh thc chau, hoc dn chau
v ging ngu lai, khng gy chn ng manh lam chau git mnh.
2. M ngu
M ngu rt thng gp tre em. Ngi chu u cho rng o
khng phai la hin tng tt ep, v ngi m ngu se phun ra
ht nhng iu a gp ban ngay. Hnh nh ngi m ngu t noi
vi chnh mnh, tra li nhat gng nhng cu hoi. Tre em thng
ch lp lai vai ch gian n nh i xung, khng con na... nh
ang nh lai nhng vic quan trong gp ban ngay.
M ngu hay xay ra la tui 3-10 tui. Theo mt thng k, co n
50% tre m ngu mt ln trong nm. M ngu hay kt hp vi mng
du va thng gp tre nam. Tuy nhin, mt s t nghin cu khac
khng thy co s kt hp nay.
3. Hoang s khi ngu
Chng nay con goi la hoang s ban m. y la nhng cn hoang
s, lo hai tt v ban m, kt hp vi ku thet, giay ap, vn
ng manh, hoat ng cua thn kinh t ng tng cao.
a tre ang ngu, bng vung dy ku khoc, lam b me phai x
lai ngay. Chau m mt to, nhn trng trng mt luc mi nh hnh
c, m hi m a, tim p thnh thch. Sau 5 n 10 phut, s
s hai mi dn dn du i.
Hoang s ban m hay xay ra 1/3 u gic ngu. No cung la hin
tng cua gic ngu lin quan n mng du, m ngu, khng phai la
gic m, cang khng phai la ac mng. Hoang s ban m va mng
du co chung tnh cht sinh ly, bnh ly va lm sang, thng b la
tui 4-12, khng kt hp vi cam xuc va nhn cach. Nhng hin
tng nay thng xay ra khi kiu ngu b gian oan, ngha la khi i
du lch ng dai, ngh he, ngh ng, khi i thm ving ngi
thn nhiu. Hoang s ban m thng tai din, hay kt hp vi
lch biu ngu tht thng, ch cn iu tr bng ngu u la khoi
bnh.
B.S. L VN TRI
52
Khi chn oan hoang s ban m, cn phn bit vi ac mng.

Hoang s ban m la s hai, ku thet, xay ra 1/3 u gic ngu,
khng cn ngi ngoai tac ng vao, co giay giua va tng kch
thch cua thn kinh thc vt. V iu tr th khng cn dung thuc
hay nhng phng phap tm ly, khng cn lam xet nghim phc
tap, ch cn ngu u, ngu ung gi, am bao lch biu ngu la khoi.
4. Bong e (hay ac mng)
Ac mng la nhng gic m y lo u va s hai, cac em nh lai rt
chi tit ni dung gic m. Nhng gic m thng cc ky phong
phu va lin quan ti s e doa cuc sng, n s an toan hoc gia
tr ban thn. Trong cn in hnh, tre co ri loan thn kinh thc
vt mc va, nhng khng ku thet hoc vn ng c th. Vao
luc thc gic, cac em nhanh chong tr nn nhanh nhen va nh
hng c. Tre co th tip xuc vi nhng ngi khac, k lai chi
tit cam nhn gic m ngay luc o va sang hm sau.
Ac mng tre em thng khng co ri loan tm ly kt hp. Trai
lai, ngi ln, ac mng thng co ri loan tm ly ro rt, hoc
di dang mt ri loan nhn cach do s dung thuc hng thn
(nh benzodiazepin, thuc chng trm cam 3 vong), cai thuc t
ngt hoc dung thuc an thn.
Trong dn gian, Anh cung nh Vit Nam, ac mng thng
c goi la bong e v trong m, ngi ta thy mt con ma quy
nao y ui ngi, ri e ln ngi khi ang ngu, gy nghet th,
giay giua. Goi la bong e v ngi ngu cam thy b nghet th, tc
c, b bop c, sa by, dm xung nc, chn sng dn n ku u ,
giay giua. Hin tng nay thng xay ra khi nm nga, co ngi
v vai anh thc mi dy. Khi dy, ngi o nh lai chi tit gic
m.
c im cua ac mng la hay xay ra 1/3 cui gic ngu m, khi
ang su, nn d phn bit vi mng du va hoang s ban m (hay
1/3 u gic ngu). Nu co ac mng th khi thc dy se nh lai
c chi tit, con khi co mng du hay hoang s ban m th khng
th nh c g ca v o la ri loan canh gii. i vi ac mng, phai
53
anh thc mi tnh, con ngi mng du va hoang s ban m th

t tnh.
Theo mt thng k, s hoc sinh co bong e mt ln trong thang la
30%. Ngi ln b bong e nhiu ln (trn 2 ln/tun) se co ri
loan gic ngu gm thc m, kho ngu, thi lng ngu t, mt moi,
lo u. Tre em cung vy. i vi tre hay b bong e, cha me nn
anh thc chau dy, m hn va u ym chau, iu o tt hn la
ch anh thc n thun. Khng cn dung thuc.
Tom lai, ac mng la gic m y s hai. Sau gic m y, tre co th
nh lai chi tit va khng ku thet nh hoang s ban m, khng t
i nh mng du. Tre co cam giac nh b e ngat th, cang giay
giua cang b e, c anh thc la tnh ngay. Tre em b bong e
thng do cam xuc, ngi ln co th co ri loan tm ly.
5. Ngu nghin rng
Nghin rng khi ngu la hin tng hay gp tre con. Theo s liu
cua ai hoc Chicago (My), co 15% s hoc sinh Chicago co nghin
rng khi ngu. la tui 3-7, ty l nay la 11%, la tui 8-12 la 6%,
con la tui 13-17 la: 2%. Tre khng co nghin rng trong gic m
hay ac mng. Nghin rng cung khng i i vi ri loan cam xuc
hay nhn cach nn khng cn iu tr. Nghin rng la mt tt
lanh tnh, thng se ht khi tre ln ln.
6. Cn ngu thoang qua
y la mt bnh, c Gelineau (Phap) m ta ln u tin vao
nm 1880, bao gm cac triu chng sau: Ngi bnh ang lam
vic, oc sach, xem tivi, n..., bng nhin cn ngu p n khin ho
khng cng c. Ngi bnh phai ngu thip i trong vai chuc
phut, ri t tnh dy thoai mai. Ngi b nng co th b vai
cn/ngay, nhe th vai ngay mt cn. in nao khng th hin
mt bin i nao. i vi tre em, nu th nhe, tre ch ri vao
trang thai m mang qua mc; th nng, tre co th ngu khi ang
noi chuyn.
B.S. L VN TRI
54
Cn ngu thoang qua t gp tre di 10 tui. tre ln, bnh nay

thng b nhm vi s mt tp trung, thiu chu y. Cn phn
bit cn ngu thoang qua vi cac hin tng sau:
- Cn mt trng lc: Thng co trong 60% cn ngu thoang qua.
Tre bng nhin mt kim soat trng lc trong phut chc (ang
ng th khuyu hai chn, ang n ri ua, ang vit ri but) ri
lai bnh thng ngay. in nao bnh thng. iu tr, ch
nn dung cac thuc kch thch h thn kinh nh ephedrine va
amphetamin.
- Lit khi ngu: La cam giac khng c ng c tay chn khi ang
ngu. Cn lit xay ra trong thi gian rt ngn (khoang vai phut),
khi mi i ngu hoc mi thc dy. Bnh nhn khng noi c, lo
u, hoang s, cang vung dy cang v hiu. Nu co ngi v nhe
vao ngi, bnh nhn se th tnh dy va tr lai bnh thng. Nu
khng, cn cung t ht. y la hin tng hay gp trong cn ngu
thoang qua, co ngi b vai cn/nm.
- Ao giac khi ngu: Cn thng xay n khi mi ngu hoc ang ngu.
Ngi bnh co nhng ao giac co mau sc, m thanh, d chu hoc
kho chu, thy hnh ao qua ln hoc nho t xu. Nu co mt kch
thch, ngi bnh tnh lai ngay.
7. Kho th khi ngu
Chng nay co 2 hin tng in hnh la ngay va d ng.
Ngay
Mt nghin cu cua My v tt ngay tre, c tin hanh trn 8

bnh nhi cho thy:
- 5/8 em co gic ngu khng tt, dn n bun ngu qua mc ban
ngay.
- 7/8 em hay b ai dm, mc du gia nh a hng dn i ai
trc khi ngu.
- 5/8 em co hiu sut hoc tp thp, au u bui sang.
55
Ngoai ra, cac em con co mt s biu hin khac nh tnh tnh va

hiu sut lam vic thay i, sut cn, ri loan cam xuc, ri loan gic
ngu, trn tranh gi ngu, khang c lai khi n gi ngu.
Chng ngay la do vim hanh nhn man tnh gy ra. o la cac
tuyn bach huyt nm rai rac nhng v tr nht nh trong hong
cua chung ta. Hanh nhn hu chnh la V.A, nm hu mui, hanh
nhn vi nm quanh l voi Eustache thng ra tai, hanh nhn
khu cai nm trong hong (amian), va hanh nhn ay li nm
sau ch V li.
Bn hanh nhn nay lam thanh mt vanh ai ngn chn s nhim
khun vao hong, goi la vong Vandaye. Hai hanh nhn hay b vim
nht la V.A va amian. Chung sng to, e vao hu hong, lam cac
em ngay, lu ngay dn n ri loan gic ngu. Nu amian va VA
qua to, ngoai ngay ra con gy kho th khi ngu, vim ph quan,
vim tai, vim xoang... cn phai cha sm.
Nu tt ngay tr thanh man tnh, tre se khng ngu c nhiu va
b thiu ngu. Mt nghin cu My v tre em 4 tui ngu ngay cho
thy, thi lng ngu m cua chung ch co 8h30, trong khi tre
bnh thng la 10h15. i vi tre 6 tui, thi lng ngu cua tre
ngay ch giam na gi, nhng chung kho ngu va ngu mun hn.
Tre hay th bng ming, qua hiu ng, khoang chu y ngn, hoc
kem.
D ng
Tre b d ng co th co nhng biu hin sau:

- Ngng th khi ngu
- Ngu giay ap nhiu.
- Chay mui man tnh.
- Th bng ming khi thc.
- Hay cam lanh hn cac em khac
- Hay nn va bun nn.
- Kho nut, nut vng.
B.S. L VN TRI
56
- Ra m hi khi ngu.
- Nghe kem.
- Ngu ngay nhiu.
- n kem ngon.
- Mc bnh vim tai gia thng xuyn.
Xac nh, tm nguyn nhn va giai quyt ri loan gic ngu
Trc ht, phai chn oan la em be co ri loan gic ngu, sau o
tm nguyn nhn gy ra va cach giai quyt nguyn nhn o.
Tre c xac nh la co ri loan gic ngu khi khng u 4 yu t:
Thi lng ngu, gic ngu ngn, cac yu t duy tr va lch biu ngu.
Ri loan gic ngu co th kt hp vi cac triu chng nh: kho tp
trung, hoc kem, ngu ngay nhiu, hanh vi qua hiu ng.
Nguyn nhn:
- Cn mt trng lc: Cha me cn chu y xem cac em co beo ph
khng, co cn ngu thoang qua hay cn mt trng lc khng. Khi
cn, phai o chc nng phi, X-quang, chup ct lp.
- D ng: Cn loai bo d nguyn.
- Cac nguyn nhn ngoai khoa: Vim V.A, amian (phai ct bo),
lch vach ngn mui (phai phu thut), cn kho th cp (co khi
phai m kh quan).
phong ri loan gic ngu, hay thc hin cac bin phap phong
bnh nh: chng nhim trung, chng m, chng d nguyn trong
thc n va kh th, hoc dung thuc phong lu dai, giam trong
lng c th...
Kt qua cha bnh
Nu ng th khi ngu c phuc hi, cac hin tng ngay to, ngu
ngay nhiu, au u bui sang va cac vn khac se giam. Kiu
ngu va in nao se tr lai bnh thng. Co nhng em 13 thang
tui ch be bng em be 11 thang, nhng sau khi m c 5 thang
a phat trin bng nhng em cung tui. Ngoai ra, sau khi khoi
57
bnh, cac ri loan do thiu ngu (anh hng trc tip n hoc tp,
phat trin va hanh vi) se ht.
Ngc lai, nu cac triu chng keo dai, cn phai xem xet cac yu t
di truyn, thoi quen xu cua gia nh va xa hi, cac stress; cn nh
cac nha chuyn mn theo doi.
B.S. L VN TRI
58
CHNG 11: NHNG VN CN CHU Y
Co mt s vn co th anh hng n gic ngu cua tre nh

chuyn nha, i ngh hay du lch dai ngay, con m hay b chn
thng... Nu khng hiu va chu ng giai quyt, s ri loan gic
ngu co th tr thanh man tnh, rt kho cha.
1. Chuyn nha
Khi mi chuyn nha, do la ch, tre thng lo lng, khng ngu yn,
moi mt, huyt ap tng, s st. Cn phai ng vin, lam tre quen
dn vi mi trng ngu yn.
Nu tre di 1 tui, chung co th thay i kiu ngu va thc m.
Nhng nu trc o chau ngu bnh thng th ch sau vai ngay la
n, chau lai ngu lai nh cu.
Nu tre a c vai tui, s hi phuc gic ngu se chm hn. Chau
kho ngu, hay thc m, ban ngay khng chp mt. Cn ng vin,
lam cho chau khng hoang s ni mi bng cach a sang hang
xom lam quen, dn i dao xung quanh, xem nhng canh ep nhm
giup chau yu thch nha mi. Ban m, trc khi i ngu, nn co
ngi bn canh, hoc m ca, bt en cho chau s. Khi chau a
ngu yn mi nn tt en, bung rem, hay ong ca. Nhng ngi
ln phai to ra yu thch nha mi, bnh tnh nh khng co g xay ra
cho chau yn tm.
2. i ngh
i vi tre em, ch nn i ngh ngn ngay. Nu phai i n ni
cach nhiu mui gi trong mt thi gian dai, ban phai iu chnh
gic ngu cho chau. Tt nht la ly lai ng h nh gi a phng,
ngu va hoat ng nh ngi ban x, c gi cho sinh hoat khng
ao ln. Lu ngay chau se quen.
59
Nu ngh he, i bin, nn chi trong ch mat, co du che, tn trong

nhng thu vui mi la cua chau nh nht so, c, tm cua, cay, lam
un xy cat... Co th chp nhn vic ao ln thoi quen ngu cua
chau trong vai ngay, ct th gian u oc. Khi tr v nha, cha
me lai a dn chau vao lch biu cu. Vic nay se loac choac trong
vai ngay u, nhng b me phai noi ro la a ht ngay ngh cac
con a moi sinh hoat vao nn np cu. Vai ngay u, tre co th
khng chu ngu tra, m thc khuya, ngu mun, nhng sau se
quen dn. ng a vao quy cu nhanh va kht khe qua; c t t,
moi vic se n.
3. Tre m yu
Mt a tre m yu, qut queo se hay thc m, quy khoc v gic
ngu khng su. Tre em khoe cung co thc m, nhng sau vai
ngay tre se lai co gic ngu ngon. Tt nhin, tre con co th thc
m v au va st khi b vim nhim (nh vim tai gia chng
han) hoc qua bn rn, m mai vi vic hoc tp.
Kha nng t ngu lai cua tre m yu la rt kem nn mt khi a
thc, chau kho ngu lai. Co th xay ra ba tnh hung:
- Khi m au, tre c nung chiu nhiu. Sau khi khoi, tre a
quen thc m chi ua vi b me, bn me c lu.
Trng hp nay, ta phai kheo leo d chau i ngu, tao a im va
khng kh d ngu nh tt en, gi yn lng. Vic b me mt moi,
cau knh v con thc m nhiu cung lam cho con tnh ngu, thc
dy lun. o la iu cha me phai chu y.
- Khi con m, b me hay vao phong con chm soc, n luc con
khoe, b me t hoc khng vao. V mong b me vao phong, tre
thng khoc tht to oi. Nhiu b me thng cam thy kho x
v khng bit con khoc do lam nung hay au yu. Cn tnh tao
phn bit cho ro.
Thng thng, nu m nhe, chau vn chu chi, n ngu bnh
thng. Tre co th se thc m i chut nhng b me vn co th
yn tm tre ngu mt mnh. Tuy nhin, khi tre m yu nhiu,
B.S. L VN TRI
60
au cp tnh, hay thc m, quy khoc, giay ap... th b me phai

cung vi con cho n khi lanh hn bnh.
4. Chn thng
Cac nha khoa hoc a nghin cu trn 200 tre em 4-8 thang tui,
trong o co mt s em thuc din kho quan ly (tnh kh bt thng,
chm thch ng, rut re, cng thng). Ho nhn thy sau 2 nm,
nhng em nay hay b chn thng (chng han nh rach da u)
hn cac em thuc din d quan ly. Cac tac gia kt lun: Trong hai
nm u i, khoang 1/3 s tre kho quan ly hay b chn thng
nghim trong, trong khi nhom tre d quan ly, ty l nay ch co 5%.
Mt nghin cu khac cung la tui 4-8 thang cho thy, thi
lng ngu nhom kho quan ly t hn 3 gi so vi nhom kia. Khi
tre ln 3 tui, s chnh lch nay con 1h 30 nhng do gic ngu
ngn, kh cht qua hiu ng, d b kch thch, thiu chu y nn
nhng tre nay hay b chn thng.
Theo mt nghin cu trn 7.000 a tre 1-2 tui, co s lin quan
cht che gia moi mt va chn thng. Moi mt y c anh
gia bng thc m. Thc m c tiu chun hoa la thc t 5
m/tun tr ln, cung vi mt trong cac iu kin sau:
- Thc trn 3 ln/m.
- Thc t 20 phut/m tr ln.
- Con t i vao phong b me.
Tac gia nhn thy, 40% s tre thc m b chn thng, trong khi
ty l nay tre khng thc m la 17%. Gia nh cang co nhiu s
c th tn s thc m cang cao. Cha me khng kim soat c
lng ngu/yu cu ngu cua con, cung khng kim soat c hanh
ng cua con, khin chung b chn thng.
Tac gia nhn manh rng tre b chn thng la do qua mt moi, v
vy khi con b vp nga do vung v va thiu cn thn, cha me
khng phai cung quyt ln ma ngc lai, phai t tn, kin tr,
chm soc gic ngu cho con con khoi moi mt.
61
5. Tre beo ph
Tre beo ph co th do dinh dng hoc nhng nguyn nhn khac.
Mt s tre kho quan ly, hay quy khoc thng c b me d bng
cach cho bu hoc cho n. Kt qua la nhng tre nay rt d b beo
ph v sau. o la kt qua iu tra tng lp trung lu bang
Pennsylvania (My) nm 1974. Nhng cuc iu tra tai Masai,
ng Phi (nhng ni ang han han va oi kem) cung cho kt qua
tng t.
Theo tin s Weissbuth, tre em, s beo ph co lin quan cht che
vi s mt moi. Tre mt nn khoc. Thy con khoc, me cho bu. C
th, v sau con co th beo ph. Cho bu tuy tin la mt tac phong
xu khi d con, nht la luc tre c 3-4 thang tui. Vic cho n
nn theo gi gic. Nu tre khoc ma cha ti gi n th hay cho
ngm vu gia. Co ngi xut la cho bu dch khng dinh dng
hoc nc ngot, nhng iu nay se anh hng n vic n xam v
sau.
B.S. L VN TRI
62
CHNG 12: BAO V GIC NGU TRE TH
Cac yu t anh hng n gic ngu

Th nao la ri loan gic ngu tre th? iu nay tht kho xac nh,
ch co cha me mi ro. Co th chau kho ngu, quy khoc, thc m
hoc lo phai xa me. Cung co th chau b ri loan do thoi quen xu
khi ngu, do bu m nhiu hoc do sinh thiu thang, phai truyn
tnh mach lu.
y khng phai vn cua chau ma la cua cha me. Chnh cac ba
me a v qua thng yu, say sa con ma lam chung d tnh thc,
lam chm phat trin kha nng t ru ngu trong con ngi chau.
Sau y la mt vai v du:
Nhng rc ri v hn nhn
Khi co bt hoa (v chng to ting, ly thn, ly hn), ngi me khng

nm vi b ma sang nm vi con, lam cho con khoc. Co khi me cho
mnh la ung nn sang vi con, ly con lam nim an ui mnh, v
tnh a gieo vao u oc tre nhng nim bn khon, thc mc, kho
ngu.
Gin hn
i khi ngi me gin hn v mt vic g o, nhng khng th hin

vi chng ma th hin vi con, hy vong qua con, ni bc tc se n
chng. Nhng s th hin nay a n vi con khng ung luc, lam
chau thc, hoc s thiu u ym lam cho con lo ngh, gic ngu mt
bnh thng.
Me t c yu chiu
Ngi me la trung tm cua gia nh, la hnh mu cua con. Nhng

v mt tm ly, ngi me cn c chiu chung, yu thng. Mt
s phu n hay phu thuc tnh cam vao ngi chng, anh ch em
trong nha. S khac lai s xa chng, s sng c n trong luc song
gio hay nhng khi con m au. Nu ngi chng hay cau knh, t
63
quan tm yu chiu v (nht la khi con b m) th ngi v cang

thm suy ngh, lam anh hng n con.
Trong mt gia nh t ngi, nu vng bong mt ai o (nht la
ngi chng), ngi v se cam thy trng trai, thiu an toan, m
hm khng yn tm. Ho se co khuynh hng dn tnh cam cho con,
khin con d b ri loan gic ngu.
Tm sinh ly cua tre
Ngay nay, khoa hoc a ghi nhn c nhng bin i v tm sinh
ly cua tre ngay t khi con la bao thai. Trong 3 thang u, cac c
quan thai nhi hnh thanh.
Thang th 5, c quan thnh giac hoan chnh va n thang th 7 th
hoat ng. Thai sng vi mt nn m thanh khoang 90 decibel
trong bung me, quen vi ting me va b bn ngoai t cung. Thi
gian nay, c quan v giac cung hoan chnh, thai nhi nhn bit c
bn v c ban: ngot, mn, ng, chua, nht la ngot. Cai boc da bao
quanh toan thn be cung tip nhn cac cam giac u a, giup con
va me lam quen vi nhau bng nhp iu.
Nh vy, thai nhi trong mt mi trng rt c bit, co th hiu
c b me trong gii han bng m iu.
Sau khi ra i, mi trng bn ngoai hoan toan mi la vi chau.
Mun tn tai, chau phai thch nghi dn. S thch nghi nhiu hay t
phu thuc vao s trng thanh cua h thn kinh.
Nhng tun u
H thn kinh cua tre cha trng thanh. Chau cha co nhp sang
ti, b cac yu t trong mi trng mi c ch nn ngu nhiu,
khng chu c ting ng qua manh, hay khoc. C quan nhn
cam luc nay la mi, ming. Tre co nhiu phan ng sinh ly: mut
tay, bo n, ai dm, nn tr, a un.
Luc nay, tre ch bu me, th hin moi cam giac thng qua bu. Cuc
sng me con luc nay la bt phn. Me hoa vao con lam mt theo
B.S. L VN TRI
64
mt kiu da ap da. Thng qua bu mut, me con hiu nhau, kiu

hiu nhau tin ngn ng.
Ba thang u
Chau ngu nhiu, thng thc luc 6 gi sang ri lai ngu sau khi
c bu va chm soc. n 8 gi sang, chau thc, 10-12 gi lai ngu
lai. Sau o, chau thc ri lai ngu t 2 n 4 gi chiu, sau o lai
thc, n 7 gi ti lai ngu. Noi tom lai, chau ch n va ngu.
Thi gian nay, chau sng da vao me, thn kinh co th cha hoan
thin. Nhng v sau, s ln ngu va thi lng ngu bt i, chau
chi nhiu hn. Chau dn dn phn bit c sang ti. Tnh to mo
cua tre phat trin dn, thi ky tm hiu th gii bn ngoai bt u.
Tre chuyn t ch c b m sang nm ni, ca tnh hnh thanh,
u tnh cht cua mt con ngi va chun b tach khoi me.
Thang th 4-9
Nhiu ngi cho rng tre sng phu thuc vao me cho n trn mt
tui, nhng theo cac nha nghin cu, chung a co tnh c lp sm
hn. V th, cn co lch biu ngu sm hn cho chau.
Khi di 4 thang, tre thy ngay la v tn v h thn kinh cha
phat trin, cuc sng con phu thuc. Nhng sau 4 thang, tre bit
phn bit n, ngu, chi, m, ngay va thy ngay gi hu han hn.
Hay t lch ngu luc 6 thang. Luc u, tre co th chng lai, nhng
3 thang sau, chau ap ng ngay. Di 4 thang, tre d ngu, b i
u cung c. Nhng t 4 n 9 thang, chau kho ngu hn trong
mi trng ng va n. Do chau d thiu ngu, d mt moi hn
trc nn phai co lch ngu sm.
Tnh yu th gii
Thng t 1 tui tr ln, tre thi bu, ri me. Do thn kinh phat
trin, chau mun kham pha th gii bn ngoai. C quan vn ng
cung bt u phat trin, chau bit i, hay qu quang, giay ap,
chuyn t cai ma ta goi la giac - ng (nhn bit s vt bng cam
giac va vn ng chn tay) sang suy ngh. Giao s Nhi khoa
65
Mahler goi iu nay la tnh yu th gii bn ngoai, bt u xut

hin la tui 10-15 thang.
Cung v th ma thi ky nay, t tng chau phn tan, thm kho
ngu, ch khi qua mt chau mi chu ngu. Cac nghin cu cho thy
thi ky nay tng lng ngu ngay va m cua tre u t. Chau
chng lai gic ngu do qua say m vi nhng kham pha mi la. V
vy, ngi me phai un nn chau d ngu.
Tach khoi me
T 1-2 tui tr ln, do giac quan phat trin, tre nhn thc c xa
hi va vu tru xung quanh, thy mnh ln va c lp, mun tach
khoi me nhng khng xa me. Tre bit i, bit nghch, mun kham
pha th gii xung quanh. Con ngi me thy con v ky lut qua
th va mng va lo con b tai nan, mun khep con vao khun
phep. V vy, v tm ly, me con khng d hiu nhau.
Tin s Donald Winicott, mt nha phn tm nhi khoa a noi: Thi
ky nay tre co mt y thch kho can tr la t tm hiu th gii xung
quanh. o la hin tng qua t tin tre".
S hai
T 2 tui tr ln, chau bit s. Thn kinh a phat trin, ca tnh a

hnh thanh, a co nhng kham pha v th gii xung quanh nn
chau thy mnh qua nho be so vi khng gian mnh mng xung
quanh. u tin, chau cam thy s hai v c, sau o la s mt me,
xa me, s khng con ai nng ta (khac vi luc di 1 tui la
hoa mnh vi me). Ni lo s nay chng khac g cam giac khi ra
nc ngoai, ngn ng khng bit, tin cung khng ma ngi phin
dch lai i u mt.
y cung la luc chau c chuyn t ni sang ging. Nu ging
qua to, trng trai, yn lng va ti, ni khip s cang tng. V vy,
cha me nn cung con khi con con thc, va n ngay khi be va
tnh dy. Xung quanh ging, tng nn treo va bay nhiu th (
chi, bup b...) tng s m cung, giam ni lo s t nhin cua
chau.
B.S. L VN TRI
66
Cac phng phap tp ngu

Co nhiu phng phap lam cho tre ngu. Tuy nhin, mi phng
phap ch thch hp vi mt la tui, va khng phai i vi chau
nao cung hu hiu.
V vic d tre ngu, cac ba me Vit Nam co nhiu kinh nghim
nhng cha c tng kt ph bin chung. Cac nc chu u
cung co nhiu phng phap, nhng khng phai phng phap nao
cung c tha nhn.
Mt phng phap tp ngu tt phai n gian, d thc hin, va phai
da vao tm sinh ly cac chau mi vng chc. Vic hiu ro tm sinh
ly cua tre khng nhng giup ta chu ng phong chng ri loan gic
ngu cho con ma con iu chnh c ri loan o. Sau y la mt s
phng phap cu th:
Tao gic ngu bng kim tra
Nu con hay thc dy va quy khoc ban m, ban hay tp cho con
ngu yn bng cach vao thm con nhiu ln nhng ch kim tra.
Thai cua ban phai kin quyt, khng b, khng ru, nhng lam
con yn tm. Ban ng mt luc, nu khng khng thy g truc trc
th du con con khoc cung phai i ra khoi phong. Nm phut sau ban
lai vao kim tra, khng thy g ban lai i ra. Lam nh vy 3- 4 ln
trong m, tre se ngu v khng mong c g b me.
y la phng phap cua Jo Douglas va Naomi Richman, ch thch
hp cho tre trn 1 tui.
Tao gic ngu dai
y la phng phap cua Rita J.McGarr va Melbourne F.Hovel.
Muc ch cua phng phap nay la tng dai gic ngu, loai bo
thoi quen khoc m.
Cach lam: i vi nhng tre hay thc dy qua sm, cha me hay
chu ng anh thc con sm hn thng l 15 phut. Chng han
nu tre thng thc dy luc 4 gi sang, ban hay anh thc chau
dy luc 3h 45. Khi chau thc dy, me hay m va u ym, hn
67
chau, vut ve chau, sau o t chau ngu lai (theo tac gia, vi s u
ym cua me, tre se d ngu va khng khoc). Tip n, ta lai chu
ng anh thc chau dy, nhng chm 15-30 phut so vi trc.
Sau o, mc chm tng dn ti lch ngu mong mun. Nu tre vn
thc dy sm th lam lai phng phap nay nhng anh thc chau
sm hn trc 15-30 phut. Phng phap nay ch thch hp vi tre
3 thang tui.
Tao gic ngu bng cach cho bu sa va nc
Phng phap co th tin hanh t ngay th 3 sau e, nhng tt
nht la t sau 6 tun (khi hnh thanh gic ngu m)
Cach lam: Cho bu me dn mt luc, tp trung t 10-12 gi m, sau
o cho bu nc va u ym chau. Hay thc hin qua 6 bc nh
sau:
- Bc 1: Chun b sn chai nc.
- Bc 2: Cho bu dn, anh thc chau dy bu t 10-12 gi m.
Sau o, t chau ngu lai.
- Bc 3: Nu ln u chau t thc, ngi cha hay vao qun ta va
d danh (khng cho me vao). Nht thit khng b, khng ru, hay
t chau xung ging hoc cho ngm vu ngu.
- Bc 4: Nu chau a ngu va by gi thc dy, ban hay c gng
chi vi chau keo dai thi gian (co th b chau hoc i dao).
Nu chau khng ngu, sau khi t 10-20 phut, phai b chau dy,
chi vi chau.
- Bc 5: Keo dai thi gian chi vi chau cang nhiu cang tt,
nhng phai cho bu nc, khng bu sa me. Theo tac gia, chau se
bo khoc m ngay lp tc nu c cho bu nc va u ym nhiu.
- Bc 6: Thay ta, t chau ngu lai, ri sau o cho chau bu (theo
cng thc nh sn).
B.S. L VN TRI
68
Tao gic ngu bng kha nng t ru ngu cua chau

y la phng phap kt hp ngu vi mt iu kin thch hp cua
Richard Ferber. Thng a tre khi ngu hay kt hp vi mt iu
kin nao o nh b m, nm trn i vng, u a trn vong. Khi
iu kin nay mt i th gic ngu kho thc hin. Phng phap nay
nhm tm ra mt iu kin kt hp.
Cach lam:
- m th nht: Khi tre thc dy, c tre khoc 5 phut ri mi
vao. Ch trong phong 2-3 phut (co tnh cht kim tra cho yn
tm), khng b, khng ru, ri i ra, bt k chau khoc hay nn, ngu
hay
thc.
Mi phut sau, i vao va lam lai cac ng tac nh cu, xong lai i
ra. Mi lm phut sau tr lai, lam nh trn.
Sau o, c 15 phut ban lai vao mt ln cho n khi con ngu. Nu
con con khoc, hay vao ra mt ln na vi cac khoang cach thi
gian: 5, 10, 15, 15, 15 phut. Nu chau a ngu th khng vao na.
- m th 2: Nu tre thc dy th cung lam nh trn nhng
khoang thi gian chm hn: 10, 15, 20, 20, 20 phut.
- m th 3: Khi tre thc, cung lam nh trn, nhng khoang thi
gian chm hn na: 15, 20, 25, 25, 25.
Nu lam nh trn, tre se bit kt hp vic i vao gic ngu vi vic
ngu lai trong ni cua mnh. V th, phng phap nay con co tn la
luyn kha nng t ru ngu.

De Tre Co Giac Ngu Ngon

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

De Tre Co Giac Ngu Ngon

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TRE EM CO GIC NGU NGON

TRE EM CO GIC NGU NGON

Cac phng phap t p ngu ......................................................................................66

CHNG 1: GIC NGU

Tai sao gic ngu ngon lai quan trong?

TRE EM CO GIC NGU NGON

Thang 2-4: Tre ln nhanh, ngu t hn. Hay au bung

Thang 4-8: Hay quy khoc, hay co hi chng sau au

Thang 9-12: Bit noi nhng h thn kinh cha tht

TRE EM CO GIC NGU NGON

- Th cht (somatique): Co nguyn nhn la bnh mt b phn

CHNG 2: GIC NGU NGON

Th nao la gic ngu ngon?

TRE EM CO GIC NGU NGON

Khao sat mi y cua bac s Weissbluth trn 60 em khoe manh,

Thi gian ngu ngay

Thi gian ngu m

Tng thi lng ngu

Thi gian ngu cua nhom 1 ln hn nhom 2 la 3 gi (gn 20%) va

- Nhom 1: Kh cht du dang, d thch ng vi ngoai canh, d gn,

TRE EM CO GIC NGU NGON

ly la 1 gi 30 phut, tng ng mt gic ngu ngn ban ngay,

TRE EM CO GIC NGU NGON

TRE EM CO GIC NGU NGON

CHNG 3: RI LOAN GIC NGU

Tnh trang qua tnh tao

TRE EM CO GIC NGU NGON

trc o, cac chau c iu tr chng au bung bng u loai

Cac nguyn nhn gy ri loan gic ngu

TRE EM CO GIC NGU NGON

g khac bit v thc m. Noi cach khac, au khng lin quan n

Tre hay khoc

TRE EM CO GIC NGU NGON

Mt vai nghin cu cho rng nguyn nhn cua hi chng au bung

TRE EM CO GIC NGU NGON

Ty thuc tng lp trung lu, sau thi gian b au bung, chung

tro rt quan trong (chng han ngi me co th cho tre bu num vu

TRE EM CO GIC NGU NGON

CHA ME CHM SOC GIC NGU CON CAI

TRE EM CO GIC NGU NGON

la mt a be trong xa hi. Chau thch chi vi b me nhiu hn

TRE EM CO GIC NGU NGON

Sau khi chau ngu c khoang 5-10 phut, thm ch 20 phut th me

CHNG 6: TRE T 4 N 12 THANG TUI

Thi gian thc bui sang:

TRE EM CO GIC NGU NGON

Thi gian nay dai khoang 2-3 gi (2 gi i vi tre 4 thang, 3 gi

Gic ngu ngn th nht

Gic ngu ngn nay thng bt u trc 3 gi chiu. y la kiu

Thi gian thc bui chiu

y la thi gian tre thc lu nn ngi me co th tranh thu lam

Thi gian nm ngu

TRE EM CO GIC NGU NGON

TRE EM CO GIC NGU NGON

Khi cac gic ngu ngay u n th thi lng ngu m se c c

tre ngu ngon va thc dy ung gi, cha me cn thit lp cho

TRE EM CO GIC NGU NGON

CHNG 7: TRE T 12 N 36 THANG TUI

Giai quyt ri loan gic ngu tre 12-36 thang tui

TRE EM CO GIC NGU NGON

- Chon mt ni gn con theo doi. Nu thy con ra khoi ging

TRE EM CO GIC NGU NGON

CHNG 8: TRE 3-6 TUI

la tui nay, tre a bit i, bit noi, bc u tach khoi me,