2

MC LC
Li ni u

13

Phn 1: Hi - p v v tr, vai tr v tim nng ca

bin, o Vit Nam

17

1. V tr, iu kin t nhin ca Bin ng?

18

2. Vai tr ca Bin ng i vi th gii v Vit Nam?

19

3. c im a l c bn ca cc vng bin Vit Nam?

23

4. Vit Nam c bao nhiu tnh, thnh ph c bin?

Hy k tn cc tnh, thnh ph .

25

5. Vi nt c bn v cc khu vc bin, hi o ca Vit

Nam trn Bin ng?

26

6. Nhng nt chnh v v tr a l v iu kin t nhin

ca qun o Hong Sa?

28

7. Qun o Hong Sa bao gm nhng nhm o

chnh no?

30

8. Nhng nt chnh v v tr a l v iu kin t nhin

ca qun o Trng Sa?

35

9. Nhng nhm o chnh ca qun o Trng Sa?

37

10. Th no c gi l vnh? Tn cc vnh ln ca

Vit Nam?

48

11. Khi qut v cc ngun ti nguyn quan trng cc

vng bin ca Vit Nam trong Bin ng?

49

12. Tim nng du kh vng bin Vit Nam?

52

13. Tim nng, tr lng hi sn ca vng bin

Vit Nam?

55

14. Tim nng v nng lng bin ca Vit Nam?

57

15. Tim nng bng chy ca vng bin Vit Nam?

58

16. Nhng bi bin du lch ni ting Vit Nam?

60

17. Hy k tn nhng l hi c sc ca cc a phng

ven bin Vit Nam?

61

18. Hy chng minh vai tr quan trng ca mi trng

bin i vi i sng con ngi?

63

19. Nhng yu t ch yu gy nhim mi trng bin?

64

20. Cc bin php bo v mi trng bin?

66

Phn 2: Hi - p v cc vn lin quan n cc

quyn v bo v cc quyn ca Vit Nam
trong Bin ng

69

21. Trong Bin ng hin nay ang tn ti nhng loi

tranh chp g?

70

22. Nguyn tc php l v quyn th c lnh th trong

lut php v thc tin quc t?

71

23. Thc trng tranh chp ch quyn lnh th v v tr

chim ng ca cc bn tranh chp i vi qun o
Hong Sa v qun o Trng Sa thuc ch quyn
ca Vit Nam?

74

24. Phng thc th c lnh th ca Vit Nam i vi

qun o Hong Sa v qun o Trng Sa l g?

77

25. Nh nc phong kin Vit Nam chim hu v

thc thi ch quyn i vi qun o Hong Sa v
qun o Trng Sa nh th no?

78

26. Vi t cch l i din ca nh nc Vit Nam v i

ngoi, Cng ha Php tip tc thc thi ch quyn
ca Vit Nam i vi hai qun o Hong Sa v
Trng Sa nh th no?

81

27. Vic thc thi ch quyn ca Vit Nam i vi hai

qun o Hong Sa v Trng Sa giai on 1945 1975?

84

28. Vit Nam thc thi ch quyn ca Vit Nam i vi

hai qun o Hong Sa v Trng Sa t nm 1975
n nay?

89

29. Vi nt khi qut v Ton tp Thin Nam t ch l

th - mt trong nhng tc phm u tin cp n
ch quyn ca Vit Nam Hong Sa, Trng Sa?

92

30. Trng Sa v Hong Sa c ghi chp kh k trong

mt s th tch c v c th hin r rng trong cc
chu bn (vn bn qun l hnh chnh nh nc ca
triu nh nh Nguyn). K tn mt s b sch v cc
chu bn tiu biu?

94

31. Vi nt v i Hong Sa v i Bc Hi?

96

32. Vi nt v L Khao l th lnh. Nghi l ny c t

chc u? Trong thi gian no? ngha ca nghi
l ny?

99

33. Vi nt v mt s bn c tiu biu th hin Hong

Sa, Trng Sa thuc lnh th ca Vit Nam?

101

34. Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 ra

i nh th no?

107

35. Nhng ni dung chnh ca Cng c Lin Hp quc

v Lut Bin nm 1982?

108

36. Vai tr v ngha ca Cng c Lin Hp quc v

Lut Bin nm 1982?

109

37. Khi nim ch quyn, quyn ch quyn v quyn ti

phn c hiu nh th no trong Cng c Lin Hp
quc v Lut Bin nm 1982?

110

38. Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 quy

nh cc vng bin no thuc ch quyn ca cc
quc gia ven bin?

111

39. Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 quy

nh cc vng bin no thuc quyn ch quyn v
quyn ti phn ca cc quc gia ven bin?

115

40. Khi nim ng c s tnh chiu rng lnh hi?

c im ng c s ca Vit Nam?

118

41. Theo Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm

1982, Vit Nam c nhng vng bin no?

121

42. Quy nh v ni thy ca Vit Nam?

121

43. Tu thuyn nc ngoi hot ng trong ni thy

Vit Nam phi chp hnh nhng quy nh g?

122

44. Hy cho bit r hn phm vi v ch php l ca

lnh hi theo Cng c Lin Hp quc v Lut Bin
nm 1982?

122

45. Chiu rng v ch php l ca lnh hi Vit Nam?

123

46. Quyn i qua khng gy hi trong lnh hi c hiu

nh th no? Quyn i qua khng gy hi trong lnh
hi Vit Nam?

124

47. Phm vi v ch php l ca vng tip gip lnh hi

theo Cng c ca Lin Hp quc v Lut Bin nm
1982 v Lut Bin Vit Nam 2012?

127

48. Phm vi v ch php l ca vng c quyn kinh

t theo Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm
1982 v Lut Bin Vit Nam 2012?

128

49. Phm vi v ch php l ca thm lc a theo

Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 v
Lut Bin Vit Nam 2012?

131

50. V sao Vit Nam np hai bo co quc gia xc nh

ranh gii ngoi thm lc a Vit Nam vt qu 200
hi l ln y ban Ranh gii thm lc a ca Lin
Hp quc nm 2009?

134

51. Khi nim o v cc bi cn na ni na chm c

hiu nh th no? Ch php l ca chng?

138

52. Khi nim Quc gia qun o, qun o theo quy

nh ca Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm
1982?

139

53. Cc nh gin DK1 ca Vit Nam c xy dng

trn cc bi ngm nm trong vng c quyn v kinh
t v trn thm lc a Vit Nam c theo ng quy
nh ca Cng c Lut bin 1982 khng? Phm vi
v quy ch bo v, qun l cc cng trnh ny nh
th no?

140

54. Khi nim v ch php l vng bin quc t

(Bin c)?

142

55. Quy ch php l ca Vng theo Cng c Lin Hp

quc v Lut Bin nm 1982?

143

56. Cc quc gia khng c bin c hng nhng

quyn g trn bin?

145

57. Ch quyn quc gia trn bin gim dn t t lin

hng ra bin nh th no?

146

58. Theo Cng c Lin Hp quc v Lut Bin 1982,

cc tranh chp trn bin c gii quyt theo cc c
ch no?

149

59. Cc quyn t do trn bin c (vng bin quc t)?

150

60. Phn nh bin c hiu nh th no? Cc nguyn

tc c bn trong phn nh bin? Lp trng ca Vit
Nam v vn phn nh bin?

151

61. Vi nt v yu sch ng li b (hay ng 9

khc t on) ca Trung Quc?

152

62. Mt s nhn xt v ng li b (hay ng 9

khc t on) nhn t cng php quc t?

156

63. Quan im ca cc nc trong, ngoi khu vc v cc

hc gi quc t v ng li b (hay ng 9
khc t on) ca Trung Quc?

158

64. Lp trng ca Vit Nam trong gii quyt cc vn

tranh chp trn Bin ng?

159

65. Hy cho bit r hn v khi nim gii quyt tranh

chp bng cc bin php ha bnh?

161

66. Nhng Tha thun v Hip nh ch yu v phn

nh v hp tc trn bin m Vit Nam m phn,
k kt vi cc nc lng ging? Cn nhng vn g
trn bin Vit Nam cn tip tc gii quyt vi cc
nc lin quan?

162

67. Nhng ni dung chnh ca Tha thun v nhng

nguyn tc c bn ch o gii quyt vn trn bin
gia Chnh ph nc Cng ha XHCN Vit Nam v
Chnh ph nc CHND Trung Hoa c k ngy
11/10/2011?

167

68. Trong h thng php lut Vit Nam hin nay c

nhng vn bn quy phm php lut c bn no lin
quan n bin o?

171

69. Qu trnh xy dng v ngha ca vic ban hnh

Lut Bin Vit Nam? Phm vi iu chnh v tm tt
Lut Bin Vit Nam?

172

70. Ni dung c bn ca Lut Bin gii Quc gia ca

Vit Nam?

175

71. Lut Bin gii Quc gia c nhng iu, khon no

lin quan n lnh vc bin, o?

176

72. Lut Thy sn quy nh v vic bo v thy, hi sn

nh th no?

178

73. Lut Du kh Vit Nam quy nh v vic bo v, khai

thc ngun ti nguyn du kh Vit Nam nh th no?

180

74. Qu trnh hnh thnh Tuyn b v cch ng x ca

cc bn trn Bin ng (DOC)?

181

75. Nhng ni dung c bn ca Tuyn b v cch ng x

ca cc bn trn Bin ng (DOC)?

182

76. Tuyn b v cch ng x ca cc bn trn Bin ng

2002 (DOC) v Quy tc hng dn trin khai DOC
c thng qua ti Cuc hp SOM ASEAN-Trung
Quc ngy 20/7/2011 ti Ba-li, In--n-xi-a c vai
tr, ngha nh th no?

184

Phn 3: Hi - p v xy dng v pht trin cc lnh

vc lin quan n bin, o Vit Nam

187

77. Quan im ch o ca ng ta trong Chin lc bin

Vit Nam n nm 2020?

188

78. Mc tiu c bn ca Chin lc bin Vit Nam n

nm 2020 v tm nhn n nm 2025 theo Ngh quyt
Trung ng 4 (Kha X)?

189

79. Nhng nhim v v gii php m ng v Nh nc

Vit Nam xc nh nhm thc y pht trin kinh t
bin?

190

80. Mt s thnh tu ca cc lnh vc kinh t bin ch

yu ca Vit Nam?

193

81. Ngnh du kh c vai tr quan trng nh th no i

vi nn kinh t nc ta hin nay?

198

82. Thc trng ngnh khai thc khong sn trn thm lc

a (ngoi du kh) Vit Nam?

199

83. Tim nng v vai tr ca ngnh du lch bin i vi

kinh t Vit Nam hin nay?

201

10

84. Cc loi hnh du lch bin Vit Nam?

202

85. Nng lc v nhng kh khn trong cng tc tm kim

cu nn, cu h trn bin Vit Nam hin nay nh
th no?

203

86. Nng lc v nhng kh khn trong cng tc d bo

thi tit trn bin nc ta hin nay?

206

87. Th no l vi phm v an ninh, trt t, an ton

trn bin?

209

88. Nhng quy nh ng dn phi tun th khi tham gia

nh bt thy sn nhng vng bin chng ln?

210

89. Nhng thch thc v hn ch trong pht trin kinh t

bin ca Vit Nam?

211

90. Hot ng iu tra, nghin cu khoa hc bin Vit

Nam hin nay?

215

91. Tim nng v thc trng h thng cng bin ca nc

ta nh th no?

218

92. Vi nt v h thng cnh bo sng thn ca Vit Nam?

222

93. Chc nng v nhim v ch yu ca lc lng Hi

qun Nhn dn Vit Nam?

224

94. Chc nng v nhim v chnh ca lc lng B i

bin phng Vit Nam trn bin?

225

95. Chc nng, quyn hn v nhim v chnh ca lc

lng Cnh st bin Vit Nam?

228

11

96. Nhim v v quyn hn ca lc lng kim ng

Vit Nam?

232

97. Vit Nam c nhng hot ng phi hp chung no

vi cc quc gia trong khu vc nhm bo v trt t,
an ninh trn Bin ng?

233

98. Bn hiu nh th no v Ngy i dng Th gii

(Ngy 8 thng 6)?

235

99. Vi nt v Tun l Bin v Hi o Vit Nam (t ngy

01 n ngy 07 thng 6 hng nm)?

237

100. Hc sinh, sinh vin Vit Nam cn c thc v

trch nhim nh th no trong s nghip bo v ch
quyn bin, o ca ta trn Bin ng?
Ph lc: Tm hiu mt s hot ng ca thanh nin
hng v bin o qu hng

12

241

243

Bin Vit Nam l mt b phn khng tch ri v

chim v tr trng yu trong bnh Bin ng - mt
khu vc a l giu ti nguyn thin nhin, nhng
cng cha ng nhiu mu thun li ch lin quan
n cc tranh chp ch quyn bin, o phc tp v
ko di trong lch s.

Li
ni
u

Bin gn b vi bao th h ngi Vit, l khng

gian sinh tn v pht trin ca dn tc ta, l ch da
sinh k cho hng triu ngi dn Vit Nam t xa
n nay. Trong vng bin bc, mi hn o khng
ch nh nhng thi vng xanh m cn l mt ct
mc ch quyn t nhin ca quc gia. Bin thing
ling l vy, v th bo v v pht trin v s trng
tn ca bin, o qu hng l s nghip ca ton
ng, ton Qun v ton Dn ta.
bo v ch quyn bin, o ca T quc, trc
tin, tui tr nc ta phi hiu thu o cc vn
v ti nguyn v mi trng bin; v khng gian bin,
o ca t nc; v ch quyn, quyn ch quyn v
quyn ti phn quc gia i vi cc vng bin, o;
v ch trng, chnh sch v php lut ca ng v
Nh nc ta i vi nhng vn bin, o ni
chung v Bin ng ni ring. Vi nhng nhn thc
ng n, y v su sc, lp tr Vit Nam hm
nay s l nhng s gi to nn s kt ni trong ton
x hi, thc y nhng hnh ng thit thc vo
trong cng ng, v bin, o qu hng.

13

i dng v bin l di sn ca tng lai, cho nn

khng phi ngu nhin Thng ip Ngy i dng
th gii nm 2011-2012 c Lin Hp quc chn l:
Tui tr - ngun sc mnh bo v i dng!.

Li

Nhn thc c s mnh v tnh tin phong ca

tui tr trong s nghip xy dng v bo v T quc
trong hi nhp v pht trin t nc, Ban Tuyn gio
Trung ng phi hp vi mt s chuyn gia i din
cho mt s c quan c lin quan t chc bin son
cun sch 100 cu Hi - p v bin, o dnh cho
tui tr Vit Nam. Cu trc cun sch gm 03 phn:

ni

(1) Hi - p v v tr, vai tr v tim nng ca

bin, o Vit Nam.

(2) Hi - p v cc vn lin quan n cc quyn

v bo v cc quyn ca Vit Nam trong Bin ng.
(3) Hi - p v xy dng v pht trin cc lnh
vc lin quan n bin, o Vit Nam.
Cun sch l cm nang cn thit, gip cho th h
tr Vit Nam ni chung, hc sinh v sinh vin Vit Nam
ni ring c ci nhn tng quan v bin, o Vit Nam,
tng bc nng cao nhn thc v v tr, vai tr ca
bin, o i vi s nghip xy dng v bo v T quc
nhm thc hin li dy ca Ch tch H Ch Minh:
Cc vua Hng c cng dng nc, Bc chu ta
phi cng nhau gi ly nc. Tui tr Vit Nam cn
thc hin tt vai tr, trch nhim ca cng dn bin;
hng hi i u trong hc tp, y mnh nghin cu

14

Li
ni
u

khoa hc v lnh vc bin ngang tm vi trnh ca

cc nc tin tin trong khu vc v trn th gii; gp
phn a nc ta tr thnh quc gia mnh v bin,
giu t bin.
Ban Tuyn gio Trung ng xin trn trng cm n
s phi hp hiu qu ca cc chuyn gia, cc nh
khoa hc, cc ban, ngnh, t chc xy dng nn
cun sch ny. Trong ln xut bn u, cun sch c
th cn nhng hn ch, Ban Bin son rt mong nhn
c nhng kin ng gp ca c gi cun
sch c hon thin hn trong ln xut bn sau!
Xin trn trng gii thiu cng bn c!
BAN TUYN GIO TRUNG NG

15

16

Phn mt

HI - P V V TR,
VAI TR V TIM NNG
CA BIN, O VIT NAM

17

V tr, iu kin t nhin ca

Bin ng?

Bin ng l mt bin na kn, c din tch khong 3,5 triu

km2, tri rng t 3o v Bc n 26o v Bc v t 100o kinh ng n
121o kinh ng; l mt trong nhng bin ln nht trn th gii vi
90% chu vi c bao bc bi t lin. C 9 nc tip gip vi Bin
ng l Vit Nam, Trung Quc, Phi-lp-pin, In--n-xia, Bru-ny,
Ma-lai-xia, Xin-ga-po, Thi Lan, Cam-pu-chia v mt vng lnh
th l i Loan. Theo c tnh s b, Bin ng c nh hng trc
tip ti cuc sng ca khong 300 triu dn cc nc ny. Bin ng
khng ch l a bn chin lc quan trng i vi cc nc trong
khu vc m cn ca c Chu - Thi Bnh Dng v Chu M.
Bin ng cn l ni cha ng ngun ti nguyn thin
nhin bin quan trng cho i sng v s pht trin kinh t ca cc
nc xung quanh, c bit l ngun ti nguyn sinh vt, khong
sn, du lch, ng thi y cng l khu vc ang chu sc p nhiu
v bo v mi trng sinh thi bin.
Bin ng c coi l mt trong nm bn trng cha du kh
ln nht th gii. Theo nh gi ca B Nng lng M, lng d
tr du c kim chng Bin ng l 07 t thng vi kh
nng sn xut 2,5 triu thng/ngy. Theo nh gi ca Trung Quc,
tr lng du kh Bin ng khong 213 t thng, trong tr

18

lng du ti qun o Trng Sa c th ln ti 105 t thng. Vi

tr lng ny, sn lng khai thc c th t khong 18,5 triu
tn/nm duy tr lin tc trong vng 15 - 20 nm ti(1).
Ngoi ra, theo cc chuyn gia, khu vc Bin ng cn cha
ng lng ln ti nguyn kh t ng bng (bng chy). Tr
lng loi ti nguyn ny trn th gii ngang bng vi tr lng
du kh v ang c coi l ngun nng lng thay th du kh
trong tng lai.

2
Bin

Vai tr ca Bin ng i vi th
gii v Vit Nam?

ng nm trn tuyn ng giao thng bin huyt

mch ni lin Thi Bnh Dng - n Dng, Chu u - Chu

, Trung ng - Chu . y c coi l tuyn ng vn ti
quc t nhn nhp th hai ca th gii. Mi ngy c khong 150 200 tu cc loi qua li Bin ng. Nhiu nc v vng lnh th
khu vc ng c nn kinh t ph thuc sng cn vo tuyn
ng bin ny nh Nht Bn, Hn Quc, i Loan, Xin-ga-po v
c Trung Quc. Hn 90% lng vn ti thng mi ca th gii
thc hin bng ng bin v 45% trong s phi i qua Bin
ng. Bin ng c nhng eo bin quan trng nh eo bin Ma-lc-ca,
(1)

Theo http://nghiencuubiendong.vn

19

eo bin i Loan l nhng eo bin kh nhn nhp trn th gii. Do

, Bin ng c vai tr ht sc quan trng i vi tt c cc nc
trong khu vc v a - chin lc, an ninh quc phng, giao thng
hng hi v kinh t.
Xt v an ninh, quc phng, Bin ng ng vai tr quan
trng l tuyn phng th hng ng ca t nc. Cc o v
qun o trn Bin ng, c bit l qun o Hong Sa v Trng
Sa, khng ch c ngha trong vic kim sot cc tuyn ng bin
qua li Bin ng m cn c ngha phng th chin lc quan
trng i vi Vit Nam.
Nc ta gip vi Bin ng ba pha ng, Nam v Ty
Nam. Cc vng bin v thm lc a Vit Nam l mt phn Bin
ng tri dc theo b bin di khong 3.260 km, t Qung Ninh
n Kin Giang, vi nhiu bi bin p nh Tr C, Sn, Sm
Sn, Ca L, Cam Ranh, Vng Tu... Nh vy, c 100 km2 lnh
th t lin c 1 km b bin, t l ny cao gp 6 ln t trung bnh
ca th gii (600 km2 t lin c 1 km b bin). Khng mt ni no
trn lc a ca Vit Nam li cch xa b bin hn 500 km.
Vit Nam c vng ni thy, lnh hi, vng tip gip lnh hi,
vng c quyn kinh t v thm lc a rng ln theo Cng c
Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982; c hai qun o Hong Sa
v Trng Sa nm gia Bin ng v hng nghn o ln, nh, gn
v xa b, hp thnh phng tuyn bo v, kim sot v lm ch cc
vng bin v thm lc a.

20

Bin ng ng vai tr quan trng trong s nghip xy dng

v bo v T quc, c trong lch s, hin ti v tng lai. Khng ch
cung cp ngun thc n cho c dn ven b t hng nghn nm nay,
Bin ng cn to iu kin pht trin cc ngnh kinh t v l
ca ng Vit Nam c quan h trc tip vi cc vng min ca
t nc, giao thng vi th trng khu vc v quc t, l ni trao
i v hi nhp ca nhiu nn vn ho.
V kinh t, Bin ng to iu kin Vit Nam pht trin
nhng ngnh kinh t mi nhn nh thy sn, du kh, giao thng
hng hi, ng tu, du lch
Ngoi ra, ven bin Vit Nam cn cha ng tim nng to ln
v qung sa khong nh titan, zircon, thic, vng, t him trong
ct nng, ct en l ngun ti nguyn qu gi ca t nc.
Hai qun o Hong Sa v Trng Sa nm trung tm Bin
ng, rt thun li cho vic t cc trm thng tin, xy dng cc
trm dng chn v tip nhin liu cho tu thuyn... phc v cho
tuyn ng hng hi trn Bin ng.

21

Bn Vit Nam v Bin ng

22

c im a l c bn ca cc vng
bin Vit Nam?

Vit Nam l mt quc gia bin ln nm ven b ty Bin

ng. Trong Bin ng, lin quan ti Vit Nam c hai vnh (gulf)
ln l vnh Bc B pha ty bc, rng khong 130.000 km2 v
vnh Thi Lan pha ty nam, din tch khong 293.000 km2. y
l bin duy nht ni lin hai i dng - n Dng v Thi
Bnh Dng. Bin Vit Nam chu nh hng mnh m ca ch
gi ma thnh hnh hng ng Bc v ng Nam. V th, bin
Vit Nam gnh chu nhiu ri ro thin tai v s c mi trng bin
trn Bin ng, c bit t cc loi du trn v du thi khng r
ngun gc a vo vng b bin nc ta.
Ch kh hu vng bin Vit Nam khc nhau ba min kh
hu ch yu: (i) Min kh hu pha bc t o Hi Vn tr ra, c
ch kh hu nhit i gi ma, c ma ng lnh, (ii) Min kh
hu pha nam t Nng vo ti cc tnh ven bin ng bng sng
Cu Long, c ch kh hu gi ma nhit i cn xch o vi 2
ma ma v kh r rt, nhit lun cao, (iii) Min kh hu Bin
ng c ch kh hu mang tnh cht gi ma nhit i bin.
Vng Bin ng ni chung v bin Vit Nam ni ring l khu vc
chu nhiu thin tai bo, t, bin i kh hu v c nguy c sng
thn. Trung bnh hng nm c khong 8 cn bo b vo vng

23

bin v ni a Vit Nam v d bo sng thn c th s xut pht t

cc hm vc su ven b ty Phi-lip-pin (Palawan) v ch sau 02 gi
s tip cn n b bin Nha Trang.
Ch hi vn ven b cng bin tnh r. Ch dng chy
b mt v sng bin i theo ma gi trong nm, c v hng chy
v cng . Cc c trng kh hu - hi vn ni trn gp phn
hnh thnh cc vng a l - sinh thi khc nhau, ko theo th mnh
ti nguyn sinh vt v tim nng pht trin khc nhau.
Khu vc bin nng thuc thm lc a a l (n su 200 m)
chim ton b din tch vnh Bc B, vnh Thi Lan, vng bin
trc chu th sng Cu Long v tht hp li min Trung nc ta.
Bin Vit Nam l mt b phn quan trng ca Bin ng,
bao gm vng ni thy, lnh hi, tip gip lnh hi, vng c
quyn kinh t v thm lc a (theo quy nh ca Cng c Lin
Hp quc v Lut Bin nm 1982).
Hnh th phn t lin ca Vit Nam hp chiu ngang (khng
c ni no cch bin trn 500 km) vi ng b bin di trn 3.260 km
(khng k b cc o) chy theo hng kinh tuyn, ko t Mng Ci
(Qung Ninh) pha ng bc xung ti H Tin (Kin Giang)
pha ty nam. B bin Vit Nam khc khuu, nhiu eo, vng,
vng/vnh ven b v c 20 km chiu di ng b bin li bt gp
mt ca sng ln vi tng s khong 114 ca sng ra bin, ch
yu t pha lc a Vit Nam. c bit, Vit Nam c hai ng bng
chu th rng ln v ph nhiu ven bin l ng bng chu th sng

24

Hng pha bc v ng bng chu th sng Cu Long pha

nam. Lng nc v ph sa ln nht vo Bin ng hng nm
chnh l t cc h thng sng ca hai ng bng ny. Bn cnh vic
b sung ngun dinh dng cho bin Vit Nam v Bin ng, cc
h thng sng ny cng ra bin khng t cht gy nhim mi
trng bin v vng ca sng ven bin nc ta.

Vit Nam c bao nhiu tnh, thnh

ph c bin? Hy k tn cc tnh,
thnh ph .

V mt hnh chnh, hin nay nc ta c 63 tnh, thnh ph

trc thuc Trung ng, trong c 28 tnh, thnh ph trc thuc
Trung ng c bin, vi 125 huyn ven bin v 12 huyn o. y
l nhng n v hnh chnh ng vai tr quan trng i vi s
nghip pht trin kinh t v bo v an ninh, ch quyn bin, o
ca T quc.
T bc vo nam, 28 tnh v thnh ph trc thuc Trung ng
c bin l cc tnh v thnh ph: Qung Ninh, Tp. Hi Phng, Thi
Bnh, Nam nh, Ninh Bnh, Thanh Ha, Ngh An, H Tnh,
Qung Bnh, Qung Tr, Tha Thin-Hu, Tp. Nng, Qung
Nam, Qung Ngi, Bnh nh, Ph Yn, Khnh Ha, Ninh Thun,
Bnh Thun, B Ra-Vng Tu, Tp. H Ch Minh, Tin Giang, Bn
Tre, Tr Vinh, Sc Trng, Bc Liu, C Mau v Kin Giang.

25

Vi nt c bn v cc khu vc bin,
hi o ca Vit Nam trn Bin ng?

Bin, hi o nc ta nm trong Bin ng bao gm nhiu

khu vc khc nhau, nhng ni bt v c nhng c im cn ch
hn l Vnh Bc B, Vnh Thi Lan, hai qun o Hong Sa,
Trng Sa v mt s o, qun o khc.
1. Vnh Bc B
Vnh Bc B nm v pha ty bc Bin ng, c bao
bc bi b bin v hi o ca min Bc Vit Nam pha ty; bi
lc a Trung Quc pha bc; bi bn o Li Chu v o Hi
Nam pha ng. Vnh Bc B tri rng t khong kinh tuyn
105036 ng n khong kinh tuyn 109055 ng, tri di t v
tuyn 21055 Bc n v tuyn 17010 Bc. Din tch khong
126.250 km2, chiu ngang ni rng nht khong 310 km v ni hp
nht khong 220 km.
Vnh Bc B l vnh tng i nng, su trung bnh
khong t 40 - 50 m, ni su nht khong 100 m; y bin tng
i bng phng, dc nh. Thm lc a thuc phn ko di t
nhin ca lc a Vit Nam ra bin kh rng, dc thoi v c
mt lng mng su trn 70 m gn o Hi Nam ca Trung Quc.
B vnh khc khuu v ven b c nhiu o. Phn vnh pha Vit
Nam c hng ngn o ln, nh, trong o Bch Long V din
tch 2,5 km2 cch t lin Vit Nam 110 km, cch o Hi Nam ca

26

Trung Quc 130 km. Vnh Bc B c nhiu ngun li hi sn (tr

lng c ca Vit Nam khong 44 vn tn) v tim nng du kh.
Vnh Bc B c hai ca thng vi bn ngoi: Ca pha Nam ra
trung tm Bin ng, ni hp nht rng khong 240 km, ca pha
ng qua eo bin Qunh Chu (nm gia bn o Li Chu v o
Hi Nam) ra pha bc Bin ng, ni hp nht khong 18 km.
2. Vnh Thi Lan
Vnh Thi Lan nm pha Ty Nam ca Bin ng,
c bao bc bi b bin Vit Nam, Cam-pu-chia, Thi Lan,
Ma-lai-xi-a.
Vnh Thi Lan c din tch khong 293.000 km2, chu vi
khong 2.300 km, chiu di vnh khong 628 km. y l mt vnh
nng, ni su nht ch khong 80 m. o Ph Quc l o ln nht
ca Vit Nam, din tch 567 km2.
Vnh Thi Lan c nhiu ngun li hi sn (tr lng c ca
Vit Nam khong 51 vn tn) v c tim nng du kh ln m hin
nay cc nc lin quan ang tin hnh thm d, khai thc.
3. Cc o v qun o
Vng bin ven b Vit Nam c khong 2.773 hn o ln,
nh, ch yu nm Vnh Bc B, s cn li phn b khu vc
bin Bc Trung B, Trung Trung B, Nam Trung B v Ty Nam.
Ngoi ra, c hai qun o Hong Sa v Trng Sa gia Bin ng.
Cn c v tr chin lc v cc iu kin a l, kinh t, dn
c ngi ta c th chia cc o, qun o thnh cc nhm:

27

- H thng o tin tiu, c v tr quan trng trong s nghip

xy dng v bo v T quc. Trn cc o c th lp nhng cn c
kim sot vng bin, vng tri nc ta, kim tra hot ng ca tu,
thuyn, bo m an ninh quc phng, xy dng kinh t, bo v ch
quyn v ton vn lnh th ca t nc. l cc o, qun o:
Hong Sa, Trng Sa, Chng Ty, Th Chu, Ph Quc, Cn o,
Ph Qu, L Sn, Cn C, Bch Long V...
- Cc o ln c iu kin t nhin thun li cho pht trin
kinh t - x hi. l cc o nh: Ct B, C Lao Chm, L Sn,
Ph Qu, Cn o, Ph Quc
- Cc o ven b gn t lin, c iu kin pht trin ngh c,
du lch v cng l cn c bo v trt t, an ninh trn vng bin
v b bin nc ta. l cc o thuc huyn o Ct B (Hi
Phng), huyn o Bch Long V (Hi Phng), huyn o Ph Qu
(Bnh Thun), huyn o Cn o (B Ra - Vng Tu), huyn o
L Sn (Qung Ngi), huyn o Ph Quc (Kin Giang) v.v.

Nhng nt chnh v v tr a l v
iu kin t nhin ca qun o
Hong Sa?

Qun o Hong Sa l mt qun o san h, phn b ri rc

trong phm vi t khong kinh tuyn 1110 ng n 1130 ng; t
v tuyn 15045 Bc n 17015 Bc, ngang vi Hu v Nng,
pha ngoi ca Vnh Bc B, khu vc pha Bc Bin ng.

28

Qun o Hong Sa gm hn 37 o, , bi cn, chia lm

hai nhm: nhm pha ng c tn l nhm An Vnh, gm khong
12 o, , bi cn, trong c hai o ln l Ph Lm v Linh
Cn, mi o rng khong 1,5 km2; nhm pha Ty gm nhiu o
xp thnh hnh vng cung nn cn gi l nhm Li Lim, trong
c cc o Hong Sa (din tch gn 1 km2), Quang nh, Hu Nht,
Quang Ha, Duy Mng, Chim Yn, Tri Tn...
Qun o Hong Sa l mt th gii san h vi hn 100 loi
to thnh mt phn ca vng cung san h ngm dc b bin
ng Nam ca lc a chu .
Hnh thi a hnh cc o trong qun o Hong Sa tng
i n gin nhng mang m bn sc ca a hnh m tiu san h
vng nhit i. a s cc o c cao di 10m, v c din tch
nh hp di 1 km2. Tng din tch phn ni ca tt c cc o
thuc qun o Hong Sa khong 10 km2. Ngoi cc o, cn c
cc cn san h, vnh ai san h bao bc mt vng nc to thnh
mt m nc gia bin khi, c cn di ti 30 km, rng 10 km
nh cn Ct Vng.
Trn o Hong Sa cn c mt trm kh tng c chnh
quyn bo h Php xy dng v hot ng t nm 1938, n nm
1947 c T chc Kh tng th gii (WVO) cng nhn v t s
hiu 48860 trong mng li kh tng quc t. Nhit khng kh
vng bin qun o Hong Sa c gi tr thp nht 220 - 240C
trong thng 1, tng dn t cc i 28,50 - 290C trong thng 6, 7 v
gim t t ti 250C vo thng 12. Ch gi ma vng qun o
Hong Sa phc tp v th hin nh hng ca a hnh lc a
Vit Nam v Trung Quc. Lng ma trung bnh hng nm l

29

1.200 - 1.600 mm, thp hn nhiu so vi lng ma qun o

Trng Sa v cc vng khc trn t lin. Ma ch yu tp trung
vo ma h (t thng 5 n thng 10), lng ma trung bnh hng
thng 100 - 200 mm, t 200 - 400 mm trong thng 10. Lng ma
trung bnh trong ma ng (t thng 11 n thng 4) 200 - 300 mm
vi lng ma hng thng 20 - 25 mm (thng 1, 2, 3) v t n
50 mm trong thng 12 v thng 4. m tng i trung bnh
Hong Sa l 80 - 85% v hu nh khng b bin ng nhiu theo ma.
Thm thc vt ca qun o Hong Sa rt a dng. C o cy
ci um tm nhng c o ch c cc cy nh v c di. Thc vt
phn ln thuc cc loi c ngun gc min duyn hi Vit Nam.
Hi sn qun o Hong Sa c nhiu loi qu nh: tm
hm, hi sm, i mi, vch, c tai voi,... v loi rau cu qu him,
rt c gi tr trn th trng quc t.

Qun o Hong Sa bao gm nhng

nhm o chnh no?

Qun o Hong Sa gm hai cm o chnh l nhm Li

Lim pha ty v nhm An Vnh pha ng.
1. Nhm Li Lim: Nhm o ny c hnh cnh cung hay
li lim, nm v pha ty qun o, gn t lin Vit Nam, gm
08 o chnh l Bc, Hong Sa, Hu Nht, Duy Mng, Quang
nh, Quang Ha, Bch Quy, Tri Tn v cc bi ngm, mm .

30

- o Bc c ta a l 17006 v Bc v 111030,8
kinh ng.
- o Hong Sa nm ta 16032 v Bc v 111036,7
kinh ng, c hnh bu dc, cao khong 9m, din tch khong
0,5 km2, di khong 950m, rng khong 650m, c vng san h bao
quanh. Tuy khng phi l o ln nht nhng Hong Sa l o
chnh ca qun o, c v tr qun s quan trng nht cho vic phng
th b bin Vit Nam. Trn o Hong Sa tng c bia ch quyn
ca Vit Nam vi dng ch khc trn bia: Rpublique Franaise Royaune dAn Nam - Arehipel des Paracels - 1816 - Ile de pattle
1938 (Cng ha Php - Vng triu An Nam - Qun o Hong Sa
1816 - o Hong Sa 1938). Ngoi ra, trn o cn c Miu B,
mt s ngi m ca binh lnh ra canh o b cht ti y.
o Hu Nht nm v pha nam v cch o Hong Sa 3 hi
l, ta 16030,3 v Bc v 111035,3 kinh ng, dng o
hnh trn, ng knh 800m, cao 8m, din tch 0,6 km2, c vng
ai san h bao ngoi, gia l vng bin lng.
- o Duy Mng nm v pha ng nam o Hu Nht v
pha ng bc o Quang Ha ta 16027,6 v Bc v
111044,4 kinh ng, do san h cu to thnh, bi san h nm xa
o, nh ln khi mt nc khong 4 m, c hnh bu dc, din tch
0,5 km2.
- o Quang Ha nm ta 16026,9 v Bc v
111042,7 kinh ng, do san h cu to thnh, l o ln nht
trong nhm o Li Lim, din tch gn 0,5 km2, trn o c
nhiu cy ci, xung quanh o l mt bi san h mu vng nht,

31

nh ra rt xa o, ni vi mt s o nh khc thnh o Quang

Ha ng v Quang Ha Ty.
Nm ta 16027 v Bc v 111030,8 kinh ng do
san h cu to thnh, cao 6 m. Chung quanh o l b bin c
nhiu ngm sc nhn rt nguy him, tu ln khng th th neo
gn o m phi neo ngoi khi, mun vo phi s dng thuyn
nh. o c hnh bu dc, din tch khong 0,7 km2.
- o Bch Quy nm ta 16003,5 v Bc v 111046,9
kinh ng, vi cao 15m th y l o c cao ln nht
trn qun o Hong Sa.
- o Tri Tn nm ta 15047,2 v Bc v 111011,8
kinh ng, nm gn b bin Vit Nam nht, c nhiu hi sm,
ba ba. San h y pht trin mnh v a dng.
Ngoi ra, nhm Li Lim cn c mt s o nh, mm v
bi nh: o c Hoa, o Ba Ba, o Li Lim, Hi Sm,
Li, Chim n, bi X C, bi Ng Bnh, bi ngm c Tai Voi...
2. Nhm An Vnh
Nm pha ng, bao gm cc o tng i ln ca qun
o Hong Sa v cng l cc o san h ln nht ca Bin ng
nh o Ph Lm, o Cy, o Linh Cn, o Trung, o Bc,
o Nam, o Ty, o Hn .
- o Ph Lm nm ta 16050,2 v Bc v 112020
kinh ng, l o quan trng nht ca cm o An Vnh v
qun o Hong Sa. o c chiu di 1,7 km, chiu ngang 1,2 km.

32

- o Linh Cn c ta 16040,3 v Bc v 112043,6 kinh

ng, cao khong 8,5 m, trn o c nc ngt. Vng san h
bao quanh o ko di v pha Nam n 15 hi l.
- o Cy nm ta 16059 v Bc v 112015,9 kinh
ng.
- o Trung (cn gi l o Gia) nm ta 16057,6 v
Bc v 112019,1 kinh ng.
- o Bc nm ta 16058 v Bc v 112018,3 kinh
ng.
- o Nam nm ta 16057,0 v Bc v 112019,7 kinh
ng.
- o nm ta 16050,9 v Bc v 112020,5 kinh
ng, din tch 0,4 km2.
Ngoi ra, nhm An Vnh cn c nhiu mm , cn ct v
bi nh: Trng Ngha, Sn K, Tr Ty, Bng Bay,
bi Bnh Sn, bi n Pha, bi Chu Nhai, cn Ct Ty, cn Ct
Nam, Hn Thp, bi cn G Ni, bi Thy T, bi Quang Ngha.
DANH SCH V V TR A L
CC O, , BI QUN O HONG SA
STT

Tn gi

Ta a l
V Bc
0

Kinh ng

o Bc

17 06,0

111030,8

o Hong Sa

16032,0

111036,7

o Hu Nht

16030,3

111035,3

o Duy Mng

16027,6

111044,4

33

STT

Tn gi

Ta a l
V Bc

Kinh ng

o Quang Ha

16 26,9

111042,7

o Quang nh

16027,0

111030,8

o Bch Quy

16003,5

111046,9

o Tri Tn

15047,2

111011,8

Bi ngm c Tai voi

15044,0

112014,1

10

o c Hoa

16034,0

111040,0

11

o Ba Ba

16033,8

111041,5

12

o Li Lim

16030,5

111046,2

13

Hi Sm

16028,0

111035,5

14

Li

16015,0

111041,0

15

Chim n

16020,8

112002,6

16

Bi X C

16034,9

111042,9

17

Bi Ng Bnh

16027,5

111039,0

18

o Ph Lm

160 50,2

112020,0

19

o Linh Cn

16040,3

112043 ,6

20

o Cy

16059,0

112015,9

21

o Trung

16057,6

112019,1

22

o Bc

160 58,0

11201 8,3

23

o Nam

160 57,0

1120 19,7

24

16050,9

112020,5

25

Trng Ngha

16058,6

112015,4

34

STT

Tn gi

Ta a l
V Bc

Kinh ng

26

Sn K

16 34,6

111041,0

27

Tr Ty

16032,8

111042,8

28

Bng Bay

16002,0

112030,0

29

Bi Bnh Sn

16046,6

112013,2

30

Bi n Pha

16032,0

111036,9

31

Bi Chu Nhai

16019,3

112025,4

32

Cn Ct Ty

16058,9

112012,3

33

Cn Ct Nam

16055,6

112020,5

34

Hn Thp

16034,8

112038,6

35

Bi cn G Ni

16049,7

112053,4

36

Bi Thy T

16032,0

112039,9

37

Bi Quang Ngha

16019,4

112041,1

Nhng nt chnh v v tr a l v
iu kin t nhin ca qun o
Trng Sa?

Qun o Trng Sa nm cch qun o Hong Sa khong

200 hi l v pha Nam, bao gm hn 100 o, , bi ngm, bi
san h, nm ri rc trong phm vi bin, khong t v tuyn 6030
Bc n 12000 Bc v khong t kinh tuyn 111030 ng n

35

117020 ng. o gn t lin nht l o Trng Sa cch vnh

Cam Ranh (Khnh Ha) khong 250 hi l, cch im gn nht ca
o Hi Nam (Trung Quc) khong gn 600 hi l v cch o i
Loan khong 960 hi l.
Cc o ca qun o Trng Sa thp hn cc o ca qun
o Hong Sa. cao trung bnh trn mt nc khong 3 - 5m.
Qun o Trng Sa c chia lm tm cm: Song T, Th T,
Loi Ta, Nam Yt, Sinh Tn, Trng Sa, Thm Him, Bnh
Nguyn. Song T Ty l o cao nht (cao khong 4 - 6m lc thy
triu xung); Ba Bnh l o rng nht (0,6 km2). Ngoi ra cn c
nhiu o nh v bi ngm nh Sinh Tn ng, Ch Thp,
Chu Vin, Ga Ven, Ken Nan, Ln, Thuyn Chi. Tng din
tch phn ni ca tt c cc o, , cn, bi qun o Trng Sa
ch khong 3 km2 nh hn tng din tch ca qun o Hong Sa
(10 km2) nhng li tri ra trn mt vng bin rng gp hn nhiu
ln qun o Hong Sa.
Trn o Trng Sa v Song T Ty c i kh tng ngy
m theo di v thng bo cc s liu v thi tit vng bin ny
cho mng li quan trc kh tng th gii v trn mt s o c
n bin ca Tng Cng ty Bo m hng hi Vit Nam nh o
Song T Ty, o An Bang, o Ty.
Trn cc o c nhiu loi cy xanh nh phong ba, phi lao,
bng vung v mt s loi dy leo c di. Cht t trn cc o ca
qun o Trng Sa l ct san h, c ln nhng lp phn chim ln
mn cy c b dy khong 5 - 10 cm. Mt s o trong qun o
c nc ngm nh o Song T Ty, o Song T ng, o
Trng Sa. Ngun li hi sn qun o Trng Sa rt phong ph,

36

c bit c loi vch l ng vt qu him, c ng i dng c gi

tr kinh t cao. Khng ch c tr lng ti nguyn kh ln, a dng
m qun o Trng Sa cn c v tr qun s chin lc quan trng
n ng pha ng Nam nc ta.
iu kin t nhin v kh hu vng ny rt khc nghit: nng
gi, ging bo thng xuyn, thiu nc ngt, nhiu o khng c
cy. Mt s hin tng thi tit cng din bin khc vi trong t
lin. Kh hu qun o Trng Sa c th chia lm hai ma: ma
kh v ma ma. Ma kh t thng 1 n thng 5, ma ma t
thng 5 n thng 1 nm sau, lng ma trung bnh hng nm rt
ln vo khong hn 2.500 mm. Hin tng dng trn vng bin
qun o ny rt ph bin, c th ni quanh nm, thng no cng
c dng v l ni thng c bo ln i qua, tp trung vo cc thng
ma ma.

Nhng nhm o chnh ca qun

o Trng Sa?

Qun o Trng Sa c chia thnh 8 nhm: Song T, Th

T, Loi Ta, Nam Yt, Sinh Tn, Trng Sa, Thm Him, Bnh
Nguyn. Song T Ty l o cao nht (khong 4 - 6m lc thy triu
xung); Ba Bnh l o rng nht (0,6 km2).
1. Nhm o Song T gm o Song T ng, Song T Ty,
bi Bc, bi Nam, bi cn inh Ba, bi cn Ni Cu. Hai
hn o (Song T ng v Song T Ty) nm cc Bc ca qun

37

o Trng Sa, ngang v vi Phan Rang (Ninh Thun). Trn o

c nhng cy cao trung bnh, nhiu phn chim c th ch bin
thnh phn bn, vng quanh hai o ny v pha ng v nam
chng 5 hi l c nhiu mm ngm. Rong bin mc nhiu y.
Song T ng c hnh dng hi trn, din tch 12,7 ha, di
900 m, rng 250 m, cao 3 m, c nhiu bi ct v san h xung
quanh, nhiu cy ci. Song T Ty hnh li lim, nh hn Song
T ng, di 700 m, rng 300 m, c nc ngt, c mt vn da
v nhiu cy nh. C thp ra-a thi Vit Nam Cng ha.
2. Nhm o Th T nm pha Nam nhm o Song T,
gm o Th T v cc bi (Hoi An, Tri L, Ci Vung, Xu Bi,
Vnh Ho).
o Th T hnh bu dc, rng 550 m, di 700 m, c ging
nc ngt. Trn o c cc loi cy: m u, bng, nhiu cy leo
chng cht. Quanh o c nhiu bi ngm v rong bin.
3. Nhm o Loi Ta nm pha ng nhm o Th T,
gm o Loi Ta v cn san h Lan Can (hay An Nhn) An
Lo, bi ng, bi An Nhn Bc, bi Loi Ta Bc, bi Loi Ta
Nam, o Da v C Nhm. o hnh trn, ng knh 300 m,
cao khong 2 m, trn o c nhiu cy ln. Vng quanh o c
nhiu bi ct trng to nn phong cnh p, c ging nc ngt
nhng rt t nc.
4. Nhm o Nam Yt nm pha nam nhm o Loi Ta,
gm o Nam Yt, o Sn Ca, o Ba Bnh, bi Bn Than, Ni
Th, n t, Lc, Gaven, Ln, Nh, n Cy C.
Nam Yt l hn o cao nht ca qun o, ln th hai sau
o Ba Bnh, pha Nam ca nhm o, hnh ch C, di khong

38

700 m, rng 250 m, cao khong gn 5 m. Trn o c nhiu loi

cy v nhiu ging cy c c gai vng nhit i. Quanh o c
vng san h v bi ngm.
o Sn Ca c hnh ging ch C, di 391 m, rng 156 m,
cao 3 m.
o Ba Bnh c xem l o ln nht trong qun o
Trng Sa, thp hn o Nam Yt mt cht.
Nhn chung nhm o ny c iu kin sinh hot tt. Pha
Ty Nam nhm Nam Yt c Ch Thp, y l ch cao nht ca
mt bi cn di 25 km, rng ti a 6 km.
5. Nhm o Sinh Tn nm pha nam nhm o Nam Yt,
gm o Sinh Tn v Sinh Tn ng, Nhn Gia, Bnh
Kh, Ken Nan, T Ngha, Bi Khung, c Ha, Ba
u, An Bnh, Bia, Vn Nguyn, Phc S, Len ao,
Gc Ma, C Lin, Ngha Hnh, Tam Trung, Sn H.
6. Nhm o Trng Sa nm pha nam v ty nam ca cm
Sinh Tn, tri di theo chiu ngang, gm o Lt, Trng Sa,
o ng o Trng Sa ng, o Phan Vinh (Hn Sp) v
Chu Vin, Tc Tan, Ni Le, Tin N. o ln nht
l o Trng Sa, c dng hnh tam gic cn m y hi chch v
pha bc. Nhm o khng c cy ln, nhiu nht l nam sm, c
dc tnh, cc loi rau sam, mung bin. C loi chim hi u trng,
sn ca, chim n. C ging nc ngt, song li c mi tanh ca
san h.

39

7. Nhm o An Bang nm pha nam nhm o Trng Sa,

gm c o An Bang, bi t, bi inh, bi Vng My, bi
Thuyn Chi, bi Trng Khuyt, bi Kiu Nga, v Ba K,
H Tn, Tn Chu, Lc Giang, Long Hi, Cng o,
K Vn, Hoa Lau.
An Bang l o duy nht ging nh mt ci ti, y nm
pha ng v ming tht li pha ty. o tng i nh v di,
ch rng 20 m lc nc rng.
8. Nhm o Bnh Nguyn nm pha ng gm o Bnh
Nguyn, o Vnh Vin, Hoa, ch-kin-xn, in, Hn
Sn, Pt, Vnh Khn, cn san h Gic-xn, bi C My, bi
cn Sui Ng, Bc Xan, bi cn Sa Bin, Hp Kim, Ba C,
Khc Gic, B, Gi G, Ch V, bi M Vt, bi cn
Nam, bi Nu, bi Rch Vang, bi Rch Lp, bi Na Khoai. o
Vnh Vin di chng 580 m, cao khong 2 m. o Bnh Nguyn
thp hn, hp b ngang.
DANH SCH V V TR A L
CC O, , BI CA QUN O TRNG SA
STT

40

Tn gi

Ta a l
V Bc

Kinh ng

Bc

11028,0

114023,6

o Song T ng

11027,4

114021,3

o Song T Ty

11025,9

114019,8

Nam

11023,3

1140 17,9

STT

Tn gi

Ta a l
V Bc

Kinh ng

Bi inh Ba

11030,1

114038,8

Bi Ni Cu

11021,0

1140 33,7

Vnh Ho

11005,6

114022,5

Tri L

11004,5

114015,4

Hoi n

11003,7

114013,3

10

Trm c

11003,5

114019,4

11

o Th T

11003,2

114017,1

12

Ci Vung

11002,0

114010,5

13

An Lo

11009,1

114047,9

14

Bi ng

11001,3

114041,8

15

o Bn Lc

11004,7

115001,2

16

n bin Song T Ty

11025,7

114019,8

17

n Cy C

10015,4

113036,6

18

Ln

10003,7

113051,1

19

Xu Bi

10055,1

114004,8

20

Bi Loi Ta Nam

10042,1

114019,7

21

o Loi Ta Ty

10043,5

114021,0

22

o Loi Ta

10040,1

114025,4

23

Sa Hunh

10040,7

114 27,6

41

STT

Tn gi

Ta a l
V Bc

Kinh ng

24

An Nhn Nam

10041,4

114029,7

25

An Nhn

10042,8

114031,9

26

An Nhn Bc

10046,4

114035,4

27

C Nhm

10052,8

114055,3

28

Tn Chu

10051,5

114052,5

29

Ga Ven

10012,7

114013,4

30

Lc

10009,9

114015,1

31

o Nam Yt

10010,9

114021,6

32

o Ba Bnh

10022,8

114021,8

33

Bn Than

10023,3

114024,7

34

o Sn Ca

10 22,6

114028,7

35

Ni Th

10024,7

114035,2

36

n t

10021,3

114041,8

37

Nh

10001,5

114001,4

38

Long Hi

10011,5

115018,0

39

Lc Giang

10015,2

115022,1

40

o Bnh Nguyn

10049,2

115049,8

41

o Vnh Vin

10044,2

115048,5

42

Cm Hi Sm

10029,8

115045,7

42

STT

Tn gi

Ta a l
V Bc

Kinh ng

43

Hoa

10032,0

115044,1

44

Trim c

10032,1

115047,7

45

Ninh C

10029,9

115042,6

46

Hi c

10027,7

114043,9

47

nh Tng

10027,5

115047,2

49

Hp Kim

10048,5

116005,5

50

Ba C

10043,0

116010,0

51

Khc Gic

10037,1

116010,3

52

Trung L

10057,9

116025,3

53

M Vt

10053,7

116026,3

54

C My

10047,3

116041,3

55

G Gi

10048,6

116051,5

57

Ch V

10032,8

116056,2

58

Ty Nam

10018,8

116029,7

59

Pht T

10007,1

116008,8

60

Bi Hi Yn

10035,2

116059,9

61

Ch Thp

09039,8

112059,0

62

Ni Mon

09012,7

113039,9

63

C Lin

09046,4

114015,2

43

STT

Tn gi

Ta a l
V Bc

Kinh ng

64

Gc Ma

09043,2

114016,6

65

Tam Trung

09050,2

114016,1

66

Ngha Hnh

09051,3

114016,6

67

Sn H

09052,9

114018,2

68

o Sinh Tn

09053,2

114019,7

69

Nhn Gia

09053,9

114020,6

70

Bnh Kh

09054,0

114023,1

71

Ken Nan

09053,7

114025,6

72

Vn Nguyn

09050,1

114027,3

73

Phc S

09048,0

114023,8

74

Len ao

09046,8

114022,2

75

Tr Khc

09041,5

114021,3

76

Ninh Ha

09051,1

114029,2

77

V Kh

09051,7

114033,0

78

Bia

09052,2

114030,5

79

T Ngha

09055,1

114030,9

80

o Sinh Tn ng

09054,3

114033,7

81

An Bnh

09054,5

114035,7

82

Bnh Sn

09056,2

114031,2

44

STT

Tn gi

Ta a l
V Bc

Kinh ng

83

Bi Khung

09058,0

114033,7

84

c Ha

09058,8

114035,3

85

Ba u

09059,3

114039,0

86

Sui Ngc

09022,9

115026,5

87

Vnh Khn

09054,3

115032,3

88

Bi C My

09044,5

115052,0

89

Bi Sui Ng

09019,1

11056,2

90

Long in

09036,3

116010,3

91

Bi Sa Bin

09044,7

116030,0

92

Bi Ph M

09010,1

116028,1

93

Bi i Mi

09002,3

116040,2

94

Bi Ci Mp

09027,2

116055,6

95

09031,4

116023,2

96

Lt

08040,7

111040,2

97

o Trng Sa

080 38,8

111055,1

98

Bi Ty

08051,5

112013,1

99

o Trng Sa ng

08056,1

112020,9

100

Bi ngm Chim Bin

08009,0

111058,0

101

Bi ngm M Hi

08033,6

111028,0

45

STT

Tn gi

Ta a l
V Bc

Kinh ng

102

Cng bin Trng Sa Ln

08038,6

111055,0

103

n bin Lt

08040,0

111039,8

104

n bin Ty

08050,7

112011,7

105

ng

08049,7

112035,8

106

Chu Vin

08051,9

112050,1

107

Bi Thuyn Chi

08011,0

113018,6

108

o Phan Vinh

08058,1

113041,9

109

Bi Tc Tan

08048,7

113059,0

110

K Vn

08000,5

113055,0

111

Ni Le

08042,6

114011,1

112

Tin N

08051,3

114039,3

113

n Ca

08005,6

114008,3

114

Su

08007,0

114034,4

115

Gia Hi

08010,5

114042,7

116

Gia Ph

08007,4

114048,3

117

Cng o

08021,5

115013,4

118

Bi ngm Ng Phng

08027,0

115009,6

119

n bin Tin N

08052,0

114039,0

120

Bi Trng Khuyt

08053,7

116017,1

121

Bi ngm Tam Thanh

08030,5

115032,0

46

STT

Tn gi

Ta a l
V Bc

Kinh ng

122

Bi ngm Khnh Hi

08029,0

115056,0

123

o An Bang

07053,8

112055,1

124

Sui Ct

07038,6

113048,5

125

Kiu Nga

07039,0

113056,8

126

Hoa Lau

07024,1

113050,2

127

n bin An Bang

07052,2

112054,2

128

Bi cn Kiu Nga

07044,3

114015,9

129

Vnh Tng

07011,0

114049,0

130

Bi ngm Nguyt Xng

09032,0

112025,0

131

Bi cn Bn

10044,0

117018,3

132

Bi cn Rch Vang

11004,0

117016,5

133

Vnh Hp

11004,5

117001,7

134

Bi C Rong

11028,5

116022,1

135

ng Thanh

11055,5

116047,0

136

Bi T Mui

11028,9

116012,5

137

Bi cn Na Khoai

10020,0

117017,7

138

Sc Lt

06056,5

113034,5

47

10

Th no c gi l vnh? Tn cc
vnh ln ca Vit Nam?

Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 ch nu

nh ngha chnh thc i vi vnh do b bin ca mt quc gia
hoc nhiu quc gia bao bc. Khon 2 iu 10 ca Cng c quy
nh: Vnh cn c hiu l mt vng lm su r rt vo t lin
m chiu su ca vng lm so snh vi chiu rng ngoi ca
ca n n mc l nc ca vng lm c b bin bao quanh
v vng lm su hn l mt s un cong ca b bin.
Tuy nhin, Cng c quy nh vng lm ch c coi l
Vnh khi p ng hai iu kin:
(1) Din tch ca Vnh t nht cng bng din tch mt na
hnh trn c ng knh l ng thng k ngang qua ca vo ca
vng lm. Din tch ca vng lm c tnh gia ngn nc triu
thp nht dc theo b bin ca vng lm v ng thng ni lin
cc ngn nc triu thp nht cc im ca ca vo t nhin. Nu
do cc o m mt vng lm c nhiu ca vo, th na hnh trn
ni trn c ng knh bng tng s chiu di cc on thng ct
ngang cc ca vo . Din tch ca cc o nm trong mt vng
lm c tnh vo din tch chung ca vng lm (khon 3 iu 10).
(2) ng khp ca vo t nhin ca ca Vnh khng vt
qu 24 hi l. Nu vt qu 24 hi l, th c k mt on ng

48

c s thng di 24 hi l pha trong Vnh, sao cho pha trong ca

Vnh c mt din tch nc ti a (khon 5 iu 10).
Lin quan n Vit Nam c hai vnh ln l: Vnh Bc B v
Vnh Thi Lan Bin ng.

11

Khi qut v cc ngun ti nguyn

quan trng cc vng bin ca Vit
Nam trong Bin ng?

1. Ti nguyn sinh vt

Bin ng c ngun ti nguyn sinh vt phong ph v a

dng, c n hn 160.000 loi, gn 10.000 loi thc vt v 260 loi
chim sng bin. Tr lng cc loi ng vt bin c tnh khong
32,5 t tn, trong , cc loi c chim 86% tng tr lng.
Vng bin Vit Nam c hn 2.458 loi c, gm nhiu b, h
khc nhau, trong c khong 110 loi c gi tr kinh t cao. Tr
lng c vng bin nc ta khong 5 triu tn/nm, tr lng c
c th nh bt hng nm khong 2,3 triu tn. Cc loi ng vt
thn mm Bin ng c hn 1.800 loi, trong c nhiu loi
l thc phm c a thch, nh: mc, hi sm,...
Chim bin: Cc loi chim bin nc ta v cng phong ph,
gm: hi u, b nng, chim r, hi yn,...
Ngoi ng vt, bin cn cung cp cho con ngi nhiu loi
rong bin c gi tr. y l ngun thc phm giu dinh dng v l

49

ngun dc liu phong ph. Bin nc ta c khong 638 loi rong

bin. Cc loi rong bin d gy trng, t b mt ma v cho nng
sut thu hoch cao nn s l ngun thc phm quan trng ca loi
ngi trong tng lai.
2. Ti nguyn phi sinh vt
Du kh l ti nguyn ln nht thm lc a nc ta, c tm
chin lc quan trng. n nay, chng ta xc nh c tng
tim nng du kh ti b trm tch: Sng Hng, Ph Khnh, Nam
Cn Sn, Cu Long, Malay - Th Chu, T Chnh - Vng My. Tr
lng du kh d bo ca ton thm lc a Vit Nam khong 10 t
tn quy du. Ngoi du, Vit Nam cn c kh t vi tr lng khai
thc khong 3.000 t m3/nm. Tr lng c xc minh l gn
550 triu tn du v trn 610 t m3 kh. Tr lng kh c thm
lng, ang c khai thc v sn sng pht trin trong thi gian
ti vo khong 400 t m3.
Ngoi ra, vng bin nc ta nm gn trong phn pha Ty ca
vnh ai qung thic Thi Bnh Dng, c tr lng thic ln, v
tim nng to ln v qung sa khong ca cc nguyn t him, c
trin vng bng chy ln.
3. Ti nguyn giao thng vn ti
Lnh th nc ta c ng b bin chy theo hng Bc Nam dc theo chiu di t nc, li nm k trn cc tuyn ng
bin quc t quan trng ca th gii, c nhng vng su kn gi l
iu kin thun li pht trin giao thng vn ti bin v m
rng giao lu vi bn ngoi.

50

Bin ng c coi l con ng chin lc v giao lu v

thng mi quc t gia n Dng v Thi Bnh Dng, c
bn pha u c ng thng ra Thi Bnh Dng v n Dng
qua cc eo bin. T cc hi cng ven bin ca Vit Nam thng qua
eo bin Ma-lc-ca i n n Dng, Trung ng, Chu u,
Chu Phi; qua eo bin Basi c th i vo Thi Bnh Dng n cc
cng ca Nht Bn, Nga, Nam M v Bc M; qua cc eo bin gia
Phi-lip-pin, In--n-xia, Xin-ga-po n tx-try-lia v Niu Di Ln...
Hu ht cc nc trong khu vc chu - Thi Bnh Dng u c
cc hot ng thng mi hng hi rt mnh trn Bin ng. Trong
tng s 10 tuyn ng bin ln nht trn th gii hin nay, c 5
tuyn i qua Bin ng hoc c lin quan n Bin ng.
4. Ti nguyn du lch
B bin di c nhiu bi ct, vnh, hang ng t nhin p l
tim nng v du lch ln ca nc ta.
Do c im kin to khu vc, cc dy ni vi vn ra st
b bin to nhiu cnh quan thin nhin sn thy rt a dng, nhiu
vng, vnh, bi ct trng, hang ng, cc bn o v cc o ln nh
lin kt vi nhau thnh mt qun th du lch him c trn th gii
nh di sn thin nhin H Long c UNESCO xp hng.
H thng gn 82 hn o ven b c din tch trn 01 km2,
trong 24 o c din tch trn 10 km2 (10 - 320 km2), cch b
khng xa l nhng h sinh thi o hp dn. y khng kh trong
lnh, nc bin trong v sch, bi ct trng mn.

51

Cc thng cnh trn t lin ni ting nh Phong Nha, Bch

ng, Non Nc... Cc di tch lch s v vn ho nh C Hu,
ph c Hi An, Thp Chm, nh th Pht Dim,... phn b ngay
vng ven bin.
Cc trung tm kinh t thng mi, cc thnh ph du lch nm
ven bin hoc cch b bin khng xa nh H Long, Hi Phng,
Vinh, Nng, Quy Nhn, Nha Trang, Vng Tu, H Tin, H
Ni, Si Gn,... H thng ng b, ng xe la xuyn Vit v
lin vn quc t cht lng cao c xy dng dc b bin.

12

Tim nng du kh vng bin

Vit Nam?

Nc ta c cc vng bin v thm lc a rng ln v cng

l ni c trin vng du kh ln. Hot ng tm kim, thm d du
kh Vit Nam c bt u trin khai min vng H Ni v
trng An Chu t nhng nm 1960 vi s gip ca Lin X.
thm lc a pha nam, cng vic ny c cc cng ty nc ngoi
nh Mobil, Pecten,... tin hnh t nhng nm 1970. Nm 1975, m
kh Tin Hi C (Thi Bnh) c pht hin v a vo khai thc
t nm 1981. Da trn kt qu nghin cu a cht-a vt l xc
nh c 7 bn trm tch c trin vng cha du kh thm lc a
nc ta. l bn trng sng Hng, bn trng Ph Khnh, bn
Cu Long, bn Nam Cn Sn, bn M Lai - Th Chu, bn T

52

Chnh - Vng My v nhm bn Trng Sa - Hong Sa. Cc m

du kh nc ta c pht hin v khai thc t lng t di y
bin khu vc thm lc a pha Nam, ni c su 50 - 200 m nc
v trong tng cu trc a cht su trn 1.000 m n trn 5.000 m.
Mt s m bn trng Cu Long (c xem l bn c cht lng
tt nht) nh Bch H v m i Hng bn trng Nam Cn Sn
l nhng m c cha du c mng. M Bch H cng c
xem l trng hp ngoi l cha du trong mng (cha khong
80% du di chuyn t ni khc n trong h thng khe nt mng).
Ngun du kh thm d, kho st ca Vit Nam c tr
lng tim nng khong trn 4 t m3 du quy i v gn y m
rng tm kim pht hin mt s m mi cho php gia tng tr
lng du kh ca Vit Nam. Trong 5 nm (2006 - 2010) c 12 pht
hin du kh mi, gia tng tr lng du kh t 333 triu tn quy
du, ring nm 2010 c 7 pht hin du kh mi, gia tng tr lng
t 43 triu tn quy du.
Hot ng khai thc du kh c duy tr ti 6 m thm lc
a pha nam: Bch H, i Hng, Rng, Rng ng, Hng Ngc
v PM3 (Bunga Kekwa). Sn lng du th khai thc nc ta
tng hng nm 30% v ngnh du kh nc ta t mc khai thc
tn du th th 1 triu vo nm 1988, th 100 triu tn vo ngy
13/2/2001. Ngy 22/10/2010 khai thc tn du th th 260 triu.
Nm 1997 khai thc/thu gom t 1 t m3 kh u tin, nm 2003
khai thc/thu gom m3 kh th 10 t v n nm 2010 sn lng kh
khai thc/thu gom cng dn t 64 t m3. Nm 1994, sn lng khai

53

thc t 7 triu tn du th v gi tr xut khu khong 1 t USD;

nm 2001, sn lng khai thc t 17 triu tn du th, t gi tr
xut khu trn 3 t USD; thu gom v a vo b 1,72 t m3 kh
ng hnh, cung ng cho cc nh my in Ph M, B Ra v nh
my ch bin kh Dinh C. Tng sn lng khai thc nm 2003 t
17,6 triu tn du v hn 3 t m3 kh, nm 2009 t 16,3 triu tn
du, 6 t m3 kh, ng gp GDP xut khu trn 7 t USD. Nm
2010, a 3 m du kh mi vo khai thc. Tng sn lng khai
thc quy du nm 2010 l 24,34 triu tn, khai thc du th t
15 triu tn, khai thc kh t 9,40 t m3. Mc tng trng nh vy
a ngnh du kh tr thnh ngnh kinh t mi nhn ca t
nc v lun ng u v kim ngch xut khu.
Cng vi vic khai thc du, hng nm phi t b gn 1 t m3
kh ng hnh, bng s nhin liu cung cp cho mt nh my in
tuabin kh c cng sut 300 mW. tn dng ngun kh ny, Chnh
ph cho xy dng mt Nh my in kh B Ra v a vo hot
ng nm 1996. Nh my lc du u tin cng c khn
trng xy dng v a vo hot ng Dung Qut (Qung Ngi).
Phng hng c bn sp ti l y mnh cng tc tm kim
thm d du kh trn thm lc a v vn ra xa, i xung su hn;
xc nh cc cu trc c trin vng v xc minh tr lng cng
nghip c kh nng khai thc; tip tc a cc m mi vo khai
thc. Trong giai on 2011 - 2015 phn u gia tng tr lng du
kh t 130 - 140 triu tn du quy i.

54

13

Tim nng, tr lng hi sn ca

vng bin Vit Nam(1)?

Vng bin Vit Nam l mt trong nhng khu vc c ngun

li hi sn phong ph trn th gii v c tnh a dng sinh hc cao.
Theo mt s cng trnh nghin cu cng b, vng bin Vit
Nam c khong 2.458 loi c thuc 206 h v nhiu loi hi sn
khc ngoi c, tr lng ngun li hi sn bin nc ta c tnh
khong 4,18 triu tn (khng tnh tr lng mc, tm bin, cc loi
ng vt y v rong bin sng vng triu ven b).
Trong nhng nm qua, ngnh thy sn pht trin nhanh
chng v tr thnh mt ngnh kinh t mi nhn. Tng sn phm
thy sn khng ngng gia tng, c bit l sn lng khai thc:
nm 1986 sn lng khai thc thy sn t khong 0,8 triu tn,
nm 1995 l 1,19 triu tn, nm 2005 l 1,99 triu tn v nm
2007 l 2,06 triu tn. Tng gi tr kim ngch xut khu t khai
thc thy sn cng khng ngng gia tng: nm 2000 gi tr xut
khu t khai thc thy sn t 14.737 t ng, nm 2005 t
22.771 t ng v nm 2007 t 28.687 t ng.
Nhng nm gn y, vic gia tng cng lc khai thc cng
vi s ci tin k thut, phng tin khai thc ngy cng hin i,

(1)

o Mnh Sn, V Vit H, ng Vn Thi, Nguyn Vit Ngha, Bch Vn

Hnh, Mai Cng Nhun: Ngun li hi sn bin Vit Nam giai on 2000 2005, Vin Nghin cu Hi sn, B Nng nghip v Pht trin nng thn.

55

hiu qu nh bt cao hn lm cho ngun li hi sn gim st

nghim trng, c bit l vng bin ven b. Trong giai on t
nm 2000 n 2005, khong 36 chuyn iu tra, nghin cu, nh
gi ngun li hi sn bng cc phng php khc nhau c
thc hin cc vng bin Vit Nam. Kt qu nghin cu c n g
cho thy ngun li hi sn gia cc ma v gia cc nm bin
ng kh ln. Nhn chung, nng sut nh bt hi sn ma gi
Ty Nam cao hn so vi ma gi ng Bc v nng sut khai thc
vng bin xa b cao hn so vi vng bin ven b. Ng trng
khai thc hi sn trong ma gi ng Bc c xu th dch chuyn
v pha Nam so vi cc ng trng trng im ma gi Ty
Nam. Tr lng ngun li hi sn trn ton vng bin Vit Nam
c tnh gn y khong 5,0 triu tn v kh nng khai thc bn
vng khong t rn 2,3 triu tn/nm. Ngun li c ni nh
chim khong 51%, c ni ln chim khong 21%, c y v hi
sn sng y chim khong 27% tng tr lng ngun li. Ngoi
ra, n nay xc nh c 15 bi c ln quan trng, trong 12
bi c phn b vng ven b v 3 bi c cc g ni ngoi khi,
cng nh cc bi tm quan trng vng bin gn b thuc vnh
Bc B v vng bin Ty Nam B.
c trng ni bt nht v mt ngun li hi sn vng bin
nc ta l quanh nm u c c , nhng thng tp trung vo thi
k t thng 3 n thng 7. C bin nc ta thng phn n nhng
khng ln: n c nh di 5 x 20 m chim 84%, n c ln c
20 x 500 m - ch chim 0,1% tng s n c. Chnh v th, ngh c
nc ta l ngh c a loi v l ngh c nh gn b cht ch vi
sinh k ca ngi dn ven bin v trn cc o ven b. Tim nng
ngun li hi sn nh vy cung cp tin quan trng, gp phn

56

a nc ta tr thnh mt quc gia c tim nng pht trin thy

sn vng mnh. Thi gian qua, khong 80% lng thy sn khai
thc c cung cp t vng bin ven b v vng nc l ven
bin, p ng mt lng protein quan trng cho ngi dn.
Nm 2011, khai thc thy sn bin t trn 2,0 triu tn, cng vi
nui trng nc l v c tra, basa gp phn a ngnh thy sn
nc ta t mc kim ngnh xut khu khong trn 6,0 t USD.

14

Tim nng v nng lng bin ca

Vit Nam?

Bin c tm quan trng c bit i vi ch v din bin

thi tit kh hu nc ta. Bin Vit Nam l bin h, li nm
trn trong vnh ai nhit i Bc bn cu ni nhn c lng bc
x mt tri trc tip nhiu nht so vi cc vnh ai khc trn Tri
t. Vng bin Vit Nam nm trong khu vc kh hu nhit i gi
ma in hnh, sc gi mnh v kh n nh trong nm. S bin i
hon lu kh quyn theo ma dn n cc h thng thi tit c bn
ln lt hnh thnh v hot ng: ma h v ma thu l ma bo,
ma ng v ma xun l thi k gi ma ng Bc. Vng bin
Vit Nam v Bin ng nm khu vc chu nh hng ca nhiu
trung tm tc ng quy m hnh tinh quan trng nht: cao p lnh
lc a chu , cao p nhit i Thi Bnh Dng, cc p thp nng
v rnh gi ma pha Ty. Chnh v th, Bin ng v ven b
Vit Nam gi c xem l mt ngun ti nguyn (mt li ch) ca
nc ta, c bit trong vic pht trin nng lng gi (phong in)
vng ven bin v trn cc hi o.

57

Nm trong vng nhit i, nng nng, nn ngoi ngun nng

lng gi, nc ta cn c tim nng ln v nng lng mt tri.
Hin nay nng lng mt tri nc ta bt u c khai thc,
s dng cho cuc sng dn sinh trn mt s hi o v vng ven bin.
Ngoi ra, nc ta cn c tim nng v nng lng bin (sng,
dng chy v thy triu) - mt ngun nng lng sch, ti to trong
tng lai. L mt vng bin h, chu tc ng mnh m ca gi
ma, ko theo l hai ma sng v dng chy mnh theo hng
ng bc v ng nam, nn kh nng tn dng nng lng sng
bin v dng chy bin l rt quan trng v lu di, c bit khu
vc ven bin min Trung. Cc dng nng lng thy triu tim
nng nc ta cn ch khai thc l: nng lng thy triu khu
vc ven b Qung Ninh - Hi Phng, nhng quy m nh v bin
thy triu ni y ch khong 4-5 m.

15
Bng

Tim nng bng chy ca vng bin

Vit Nam?

chy l mt loi kh hydrate (gas hydrate, methane

hydrate) tn ti di dng hn hp rn, trng b ngoi ging bng

hoc cn kh, c th trong sut hay m c, dng tinh th mu
trng, xm hoc vng. Bng chy bao gm kh hydrocarbon (ch
yu l methan) v nc, c hnh thnh trong iu kin p sut
cao v nhit thp, nn c kh nng bay hi trong iu kin bnh
thng nh bng phin.

58

Khi ngun nng lng truyn thng nh than , than bn,

du kh, ngy cng cn kit th bng chy vi tr lng ln gp
hn hai ln tr lng nng lng ha thch bit c xem l
ngun nng lng c hiu sut cao, sch v l nng lng thay th
tim tng trong tng lai. Chnh v th, bng chy thu ht s ch
ca nhiu quc gia bin, quc o trn th gii. Tuy nhin, bng
chy c th l mt yu t gp phn gy bin i kh hu ton cu
do kh nng t bc hi trong iu kin nhit v p sut bnh
thng v c th l mt dng tai bin a cht (geohazard). Cc t
chc quc t cnh bo iu ni trn s xy ra trong tng lai nu
cc quc gia hnh ng thiu trch nhim khi s dng cng ngh
lc hu trong tm kim, thm d, khai thc, bo qun v s dng
bng chy.
Bin ng l mt trong 4 khu vc ng c tim nng v
bng chy, nhng cng ch t c trung bnh ca th gii sau cc
vnh Mexico v Nankai.
Vit Nam, gn y mi c mt s cng trnh nghin cu
tng quan v bng chy trn c s hi c cc ti liu c. Thng
qua cc ti liu a cht - a vt l, a ha kh cc trm tch v cc
tin khc thm lc a v vng bin su ca Vit Nam trong
khun kh hp tc nhiu nm vi nc ngoi (ch yu vi Nga,
M), cc nh a cht nhn nh bin nc ta cng c trin vng
ln v bng chy. V th, Chnh ph rt quan tm v nm 2010 Th
tng ban hnh Quyt nh s 796/Q-TTg ph duyt Chng
trnh nghin cu, iu tra c bn v tim nng kh hydrate cc

59

vng bin v thm lc a Vit Nam. Tng cc Bin v Hi o

Vit Nam phi hp vi Tp on Du kh Quc gia Vit Nam thc
hin chng trnh ny thng qua hp tc vi cc nc c kinh
nghim v cng ngh tin tin.

16

Nhng bi bin du lch ni ting

Vit Nam?

Do b bin khc khuu, nhiu cung b xen k cc mi nh

gc, nn t Bc vo Nam, nc ta c rt nhiu nhng bi ct
bin (bi bin) tuyt p, ni ting v tr nn quen thuc vi du
khch trong v ngoi nc. Trong s khong hn 100 bi bin
nc ta c khong 26 bi bin p (di, rng, thoi, ct trng mn,
nc bin trong sch, nm ni cnh quan xung quanh p, khng
c c d v sinh vt gy hi,).
Mt s bi bin p cc tnh, thnh ph ven bin c th k
l: Tr C (Qung Ninh), Quan Ln (Qung Ninh), Thanh Ln
(Qung Ninh); Ct C (Hi Phng), Sn (Hi Phng), Sm Sn
(Thanh Ha), Ca L (Ngh An), Ca Hi (Ngh An), Thin Cm
(H Tnh), Nhy (Qung Bnh), Ca Tng (Qung Tr), Lng C
(Tha Thin - Hu), M Kh ( Nng), Quy Nhn (Bnh nh),
Nha Trang (Khnh Ha), Ninh Ch (Ninh Thun), C N (Ninh
Thun), Mi N (Bnh Thun), Bi Trc (Vng Tu), Bi Sau

60

(Vng Tu), Ph Quc (Kin Giang),... Bn cnh cn c cc bi

bin p, ni ting thu ht du khch thuc cc o Ct B (Hi
Phng), Cn o (B Ra - Vng Tu), Ph Quc (Kin Giang)...
Bi bin l yu t rt quan trng i vi pht trin du lch
bin mt x s nhit i, c bit l cc bi bin nh nhng gn
vi cc hi o hoang s, cc vng bin tnh lng nh qun o
Ct B (Hi Phng). Mi bi bin u c nhng nt p v li th
ring, thu ht du khch trong v ngoi nc. Nm trong vng nhit
i, m nng quanh nm, nn vng ven bin v hi o nc ta
quanh nm chan ha nh nng mt tri, cng vi cc bi ct trng,
mn tri di ven sng, bin xanh mnh mng nc ta rt c li th
pht trin du lch 3S (sun, sea, sand). V th, vic quy hoch s
dng hp l v qun l hiu qu cc bi bin s gp phn duy tr
c li th trong pht trin du lch bin, o bn vng.

17

Hy k tn nhng l hi c sc ca
cc a phng ven bin Vit Nam?

Theo thng k s b, c nc c 8.902 l hi trong c

7.005 l hi dn gian truyn thng, 1.399 l hi tn gio, 409 l hi
lch s cch mng v 25 l hi du nhp t nc ngoi vo Vit Nam.
L hi l mt hot ng vn ha thu ht ng o qun chng tham
gia vi t cch va l ch th sng to va l ngi hng th
nhng thnh qu do hot ng vn ha mang li. L hi xut

61

hin khp mi ni trn c nc nhng l hi cc a phng vng

bin Vit Nam va c o, c sc va mang m hi th cuc
sng ca ngi dn vng bin.
Mt s l hi tiu biu l: Hi c Thnh Trn, Hi l Bch
ng, L hi n Ca ng (Qung Ninh), Hi Chi tru, Hi n
B ( Sn, Hi Phng), Hi ua thuyn (Ct Hi, Hi Phng),
Hi n c cc, n B Triu (Sm Sn, Thanh Ha), l hi
n Cung, n Cn, l hi Thi s Cng quc cng Nguyn X,
Hi l Khai Canh (huyn Yn Thnh, Ngh An); l hi Cu ng
ca ng dn (Ngh An); Hi l Nhng Bn (huyn Cm Xuyn,
H Tnh); Hi l Cu ng (ng Hi, Qung Bnh); L Khao l th
lnh Hong Sa (L Sn, Qung Ngi); Hi l H khoan, L hi ua
thuyn truyn thng (Qung Bnh); L hi ua thuyn, L hi rc
hn lng Mai X (Qung Tr); Hi l Qun Th m ( Nng); Hi
l B Thu Bn (Qung Nam), Hi l Long Chu (Hi An, Qung
Nam); Hi l Gin (Bnh nh); Hi l P Nagar, Hi l Yn
So (Nha Trang, Khnh Ha); Hi l Dinh Thy (Ninh Thun); Hi
l Dinh C, Hi l nh Thn Thng Tam (B Ra - Vng Tu); Hi
l Nghinh ng (Qung Ngi, B Ra - Vng Tu, Tp H Ch Minh,
Bc Liu); L Cng bin M Long (huyn Cu Ngang, Sc Trng);
L hi Va B (C Mau); L hi Ooc-om-bok v l hi Nghinh ng
- Kin Hi (Kin Giang),...
Bn cnh cc l hi c th ca tng a phng th hu ht
cc tnh, thnh ph ven bin thng c tc l t chc l hi cu ng
hoc l hi Nghinh ng l loi hnh l hi cu cho ma thun gi
ha, cu cho ng dn lm n trn bin thun li, an ton.

62

18

Hy chng minh vai tr quan trng

ca mi trng bin i vi i sng
con ngi?

Nh c 71% din tch bin v i dng bao ph b mt m

mi trng Tri t c nhng im khc c bn so vi cc hnh
tinh khc trong h Mt tri. Bin v i dng c cc nh khoa
hc cng nhn l ci ngun ca s sng trn Tri t. Khng c
bin v i dng, cuc sng nh c bit hm nay c th khng
tn ti (Seibol v Berger, 1989). Bi l, bin v i dng c nhiu
chc nng quan trng lin quan ti s sng ca Tri t. N hot
ng vi t cch l mt "c my iu ho nhit " v "c l si"
khng l c tc dng iu chnh cn bng cc cc tr nhit thnh
hnh trn Tri t v lm du cc nh hng khc lit ca thi tit
nh ma bo, l, lt, kh hn,... Thiu bin v i dng, cc i
lc s tr thnh cc sa mc kh cn, mi trng sng ca loi
ngi trn Tri t s khc nghit hn.
Trong bi cnh loi ngi ang phi i mt v n lc ng
ph vi nhng tc ng khn lng ca bin i kh hu, th bin
v i dng mt ln na li chng t vai tr quan trng ton cu
ca n. Hin nay, i dng v bin c kh nng thu v lu gi
c 30% lng CO2 tha trong nhm kh nh knh t bu kh
quyn ca Tri t v nu lm cho i dng lnh mnh hn th
kh nng ny tip tc tng ln.

63

19

Nhng yu t ch yu gy nhim
mi trng bin?

Theo cc nh nghin cu, quan h qua li phc tp gia cc

tc ng ca con ngi thng lm nhiu khin cho ta kh phn
bit cc tc nhn gy nhim v suy thoi mi trng bin. Mt
cch n gin, tc ng ca con ngi i vi mi trng bin c
th c phn chia thnh cc nhm chnh nh sau:
- T lc a mang ra: Cc hot ng pht trin trn t lin,
c bit trn cc lu vc sng nh th ha, pht trin cc khu
cng nghip, nng nghip, nui trng v khai thc thy sn nc
l, cc khu dn c, khai khong,... Cc cht thi khng qua x l
ra sng sui v cui cng trm sng u v bin c. Lng
thi t t lin ra bin nc ta chim khong 50-60%.
- T trn bin: Cc hot ng trn bin nh hng hi, nui
trng v nh bt hi sn, pht trin cng v no vt y bin, du
lch bin, thm d v khai thc khong sn bin (ch yu du, kh),
nhn chm tu v cc s c mi trng bin khc (trn du, thi
du, du cn bt hp php, thi phng x, ha cht c hi,...).
- T khng kh a xung: Cc hot ng tng tc bin - kh
cng ko theo hin tng lng cc cht gy nhim xung bin.
Loi ny kh theo di v qun l v thng pht tn trn din rng.
- T y bin a ln: Ch yu nhng khu vc c hoc chu
nh hng ca cc hot ng a ng lc mnh nh ng t, ni
la, sng thn,...

64

 thun tin trong nh gi, ngi ta chia cc tc ng mi

trng ra thnh cc tc ng trng din (mc thp, thi gian
di) v cp din (thi gian ngn, tc ng nhanh mnh). Tc ng
trng din bao gm s xm nhp ca mt cht c hoc mt yu
t do con ngi gy ra, thng l lin tc v mc tng i
thp, gy ra nhim hoc suy thoi mi trng tim nng, t t v
lu di. Th d: vic x cc cht dinh dng vo bin bt ngun t
nc thi. Tc ng cp din biu hin khi hot ng x thi xy ra
trong thi gian ngn, c th gy ra hiu ng r rng, song n s
gim dn theo thi gian. Trn du l mt th d theo kiu ny: thot
u, du thng c tc ng thm ho i vi cc h sinh thi v
cc ni sinh c (habitat) bin, nhng chng c th s c ci
thin sau khi du trn ht.
Trong thc t, nhim c th pht sinh t mt ngun, mt
a im nht nh (n ngun hoc r ngun gc, point source)
hoc t nhiu ngun, nhng a im khc nhau (a ngun hoc
khng r ngun gc, non-point). Trong mt s trng hp, nhim
pht sinh t mt ngun, nh t mt ng cng hoc t ming cng
nc thi ca mt nh my. Khi , nng ca cht gy nhim
(contaminant) hoc cng tc ng (th d: nhit gn
ming cng nh my in) s phi gim dn trn khong cch xa
dn so vi im ngun. Bn cht ca s gim nh vy ph thuc
vo tnh cht l-ho ca cht gy nhim hoc yu t dng chy v
mi trng trm tch, cng nh tc xm nhp ca cht hoc yu
t gy nhim. Trong trng hp nh vy, vic xc nh v qun
l tng i n gin, bi v c quan qun l c th tm ra ngun
pht sinh v theo di c quy m khng gian ca tc ng .
Ngc li, cc tc ng kiu a ngun th hon ton khng th gn
cho mt a im pht sinh no c. Th d kh r v kiu a ngun
l: nc chy sau khi ma lm cc c cht v cht dinh dng bt

65

ngun t phn bn sau c th b cun vo bin trn mt di b

kh rng, khng r ngun xut pht t u. Trong trng hp ny,
hot ng qun l s kh hn nhiu v kh xc nh r rng ngun
pht thi v mt a l.

20

Cc bin php bo v mi trng bin?

S dng hp l v tit kim ti nguyn: Trong s nhng li

ch m bin mang li, cc yu t mi trng bin, cc H sinh thi
v a dng sinh hc ng vai tr c bit quan trng, lun an xen
gia li ch trc mt v lu di theo ng ngha ca n. y l
ngun ti nguyn ti to, l nn tng i vi pht trin bn vng
cc ngnh kinh t sinh thi (ecosystem-based economy) ca t
nc. Cho nn, c th ni s trng tn ca bin c s ph thuc
vo vic s dng hp l v tit kim ti nguyn bin.
Gim thiu suy thoi v nhim mi trng bin v vng
ven bin: Ch trng phng nga v ngn chn nhim bin kt
hp vi x l nhim, ci thin mi trng v bo tn thin nhin;
tng cng bo tn a dng sinh hc, ch trng s dng hp l cc
ti nguyn thin nhin v kt hp pht huy ni lc vi tng cng
hp tc quc t trong bo v mi trng v pht trin bn vng.
Tng cng thc thi Lut Bo v mi trng (2004) lin quan ti
quy nh cc hnh vi hu hoi mi trng b nghim cm trong cc
iu 14-16, 20-29,... p dng cho vng bin.
Qun l tng hp v thng nht i vi bin v hi o:
thng qua p dng v thc thi cc gii php v gii quyt cc vn

66

 mang tnh lin ngnh, lin c quan, lin vng, lin kt vi cng
ng v cc bn lin quan (stakeholder) v qun l khng gian bin
(marine spatial management) da trn cch tip cn h sinh thi
(ecosystem-based approach). Mc ch chung ca qun l tng hp
v thng nht v bin v hi o l: m bo pht trin a ngnh,
s dng a mc tiu (ti u ho) v bo m a li ch (cc bn
cng c li) gia nh nc, lnh vc t nhn, cc bn lin quan v
cng ng a phng, cng nh gim thiu mu thun li ch gia
cc ngnh trong qu trnh khai thc, s dng cc h thng ti nguyn
- mi trng bin, ven bin v hi o.
Tng cng kim sot mi trng bin v vng ven bin:
Phng thc ny bao gm cc cng c php l lin quan n h
thng kim tra, kim sot, cng ch thc thi (kim sot lin
ngnh), ch yu nh: tiu chun mi trng, nh gi tc ng mi
trng (TM) v nh gi mi trng chin lc (MC), quan trc
- cnh bo mi trng, xc nh cc im nng mi trng hoc
nhim, cc loi giy php v bin php kim sot s dng t ven
bin v mt nc bin v hi o.
Quan trc - cnh bo mi trng: Tin hnh quan trc nh
k v lp li nh gi hin trng v xu th din bin cht lng
mi trng bin, kp thi cnh bo x l v c bin php ci thin
cht lng mi trng. Ngoi h thng quan trc mi trng bin
quc gia, gn y Chnh ph ang u t xy dng h thng gim
st mi trng bin bng Rada tch hp (18 trm dc bin, o).
Cc cng c kinh t v chnh sch: Xy dng v p dng cc
cng c kinh t trong qun l mi trng bin, nh: l ph nhim,
l ph x thi, ph s dng bin, ph sn phm, l ph hnh chnh,
thu, cp php v thu hi giy php khai thc, s dng bin, o,
cc qu mi trng bin v cc khon tr cp khc.

67

Thc t cho thy cc quy nh x pht ca Vit Nam cn

nhiu khc bit v chng cho. Nhiu hnh vi vi phm php lut v
bo v mi trng bin cn cha c cp n. Cc mc vi
phm c gng chi tit ho nhng cha y , mc x pht
cn thp v cn thiu qui nh v s dng cc cng c php l kinh t nh nhng bin php hu hiu kim sot v ngn nga
nhim bin. Cho nn cn tip tc hon thin h thng vn bn php
lut lin quan n bo v mi trng bin.
Tham vn ca cc bn lin quan v tuyn truyn: V bn
cht, ti nguyn bin - ven bin thuc loi ti nguyn chia s
(shared resources) cho nn vic s dng n lm gia tng mu thun
li ch gia cc cng ng hng dng cc h thng ti nguyn
ny. V th, cn mt gii php quan trng l phi tranh th cng
nhiu cng tt s tham vn ca cc bn lin quan v li cun c
kh nng tham gia ca cng ng a phng vo cc hot ng
qun l mi trng bin v ven bin. Vn ny thc hin n l
tng khu vc, cha i tr.
Thc y tin trnh xy dng Thng hiu bin Vit Nam:
xy dng Hng dn xc nh v cp chng ch xanh cho cc
vng bin, ven bin, hi o, cng nh Nhn sinh thi bin cho
cc sn phm v dch v kinh t bin,... Trin khai thng xuyn
hot ng tuyn truyn, nng cao nhn thc cho cc cp, cc
ngnh, cc thnh phn kinh t, cc t chc x hi v ngi dn a
phng v qun l, s dng bn vng ti nguyn, bo v mi
trng bin, ven bin v hi o. T chc hng nm Tun l Bin
v Hi o Vit Nam (1-7/6) v hng ng Ngy i dng Th
gii (8/6). Xy dng v truyn thng ip v thc bin c ca dn
tc Vit Nam qua cu ni bt h ca Bc H (1959): Bin c ca
ta do nhn dn ta lm ch!.

68

Phn hai

HI - P V CC VN LIN QUAN
N CC QUYN V BO V CC QUYN
CA VIT NAM TRONG BIN NG

69

21

Trong Bin ng hin nay ang tn

ti nhng loi tranh chp g?

Trc ht, theo quan im ca Vit Nam v cn c vo

nguyn tc ca lut php v thc tin quc t c lin quan n
quyn th c lnh th, Vit Nam c ch quyn i vi qun o
Hong Sa v Trng Sa. Cn c vo Cng c Lin Hp quc v
Lut Bin nm 1982, Vit Nam c ch quyn, quyn ch quyn v
quyn ti phn i vi cc vng bin v thm lc a c xc lp
ph hp vi Cng c ny.
Tuy nhin, do nhiu nguyn nhn khc nhau m mt s nc
nhy vo tranh chp ch quyn lnh th vi Vit Nam i vi
qun o Hong Sa v qun o Trng Sa, v, do vic gii thch
v p dng Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 ca
cc nc ven bin nm bn b Bin ng khc nhau, nn hnh
thnh cc khu vc bin v thm lc a chng ln cn c tin
hnh phn nh gia cc bn lin quan.
T thc t , hin ti trong Bin ng ang tn ti hai loi
tranh chp ch yu:
- Tranh chp ch quyn lnh th i vi qun o Hong Sa
v qun o Trng Sa thuc ch quyn Vit Nam.
- Tranh chp trong vic xc nh ranh gii cc vng bin v
thm lc a chng ln gia cc nc c b bin lin k hay i
din nhau xung quanh Bin ng.

70

22

Nguyn tc php l v quyn th

c lnh th trong lut php v
thc tin quc t?

Trong lch s pht trin lu di ca lut php quc t, nhng

nguyn tc v quy phm php lut xc nh ch quyn lnh th
c hnh thnh trn c s ca thc tin quc t, trong c cc
phng thc th c lnh th m cc bn tranh chp thng da
vo bo v cho quan im php l ca mnh, l:
- Quyn th c lnh th theo nguyn tc quyn pht hin.
- Quyn th c lnh th theo nguyn tc chim hu tht s.
- Quyn th c lnh th theo nguyn tc k cn a l.
1. Phng thc th c lnh th theo nguyn tc quyn pht
hin hay cn c gi l quyn u tin chim hu; theo ,
dnh quyn u tin chim hu mt vng lnh th cho mt quc gia
no pht hin ra n u tin. Tuy nhin, trn thc t nguyn tc
ny khng gip xc nh c ch quyn cho mt quc gia
tuyn b pht hin ra vng lnh th u tin. Bi v, ngi ta
khng th xc nh c mt cch c th th no l pht hin u
tin, ai l ngi pht hin trc, ly g ghi nhn hnh vi pht
hin V vy, vic pht hin ny v sau c b sung thm ni
dung l phi li du tch c th trn vng lnh th mi c pht
hin. Vi s b sung ny, nguyn tc quyn u tin chim hu
c i thnh nguyn tc chim hu danh ngha. Tuy vy,
nguyn tc chim hu danh ngha vn khng gii quyt c mt

71

cch c bn nhng tranh chp phc tp gia cc cng quc i vi

cc vng t ha, c bit l nhng vng lnh th chu Phi v
cc hi o nm cch xa t lin hng trm, hng ngn hi l Bi
v ngi ta khng th l gii c danh ngha hay danh ngha
lch s c th l g, c hnh thnh t bao gi v tn ti nh
th no? V vy, trong thc t nguyn tc ny khng cn c s
dng gii quyt tranh chp ch quyn lnh th, cho d hin ti
vn cn mt s quc gia vn c tnh bm ly n bo v cho
nhng yu sch lnh th v l ca mnh, no l ch quyn lch
s, danh ngha lch s, no l pht hin, khai thc, t tn,
v bn t lu i
2. Quyn th c lnh th theo nguyn tc chim hu tht s:
V nhng l do ni trn, nm 1885 Hi ngh v chu Phi gia
13 nc chu u v Hoa K v sau kha hp ca Vin php lut
quc t Lausanne (Thy S) nm 1888, nguyn tc chim hu tht
s c thng nht s dng rng ri xem xt gii quyt cc
tranh chp v quyn th c lnh th.
Ni dung ch yu ca nguyn tc ny l:
- Vic xc lp ch quyn lnh th phi do Nh nc tin hnh.
- Vic chim hu phi c tin hnh trn mt vng lnh th
v ch (Res-Nullius) hay trn mt vng lnh th b b hoang
(derelicto).
- Quc gia chim hu phi thc thi ch quyn ca mnh mt
cch hiu qu, thch hp vi nhng iu kin t nhin, dn c trn
vng lnh th .

72

Vic chim hu v thc thi ch quyn phi ha bnh, lin

tc, r rng; dng v lc xm chim l phi php, khng c
tha nhn.
Do tnh hp l v cht ch ca nguyn tc ny nn mc d
Cng c Saint Germain ngy 10 thng 9 nm 1919 tuyn b
hy b nh c Berlin 1885 v th gii khng cn t v ch
na, cc lut gia, cc C quan ti phn quc t vn vn dng
nguyn tc ny gii quyt cc tranh chp ch quyn i vi cc
hi o: chng hn Ta n trng ti thng trc quc t La Haye
thng 4 nm 1928 vn dng nguyn tc ny x v tranh chp
o Palmas gia M v H Lan; phn quyt ca Ta n quc t ca
Lin Hp quc thng 11 nm 1953 i vi v tranh chp ch quyn
gia Anh v Php v cc o Minquiers v Ecrehous; Ta n
thng trc quc t ra phn quyt v v tranh chp ch quyn
lnh th i vi o Pulau Ligitan v Pulau Sipadan gia Mai-lai-xia
v In--n-xia nm 2002
3. Quyn th c lnh th theo nguyn tc k cn a l:
mt s quc gia da vo s k cn v v tr a l bo v cho
yu sch ch quyn lnh th ca mnh, h thng ni vng lnh th
ny gn lnh th ca h hoc nm trong vng bin, thm lc a
ca h, nn ng nhin thuc ch quyn ca h. Trong thc tin
gii quyt tranh chp ch quyn lnh th, lp lun ny khng c
tha nhn nh l mt nguyn tc php l. Bi v, c rt nhiu vng
lnh th nm st ngay b bin ca nc ny nhng vn thuc ch
quyn ca nc khc v khng h c s tranh chp no xy ra

73

Thc trng tranh chp ch quyn

23

lnh th v v tr chim ng ca
cc bn tranh chp i vi qun o
Hong Sa v qun o Trng Sa
thuc ch quyn ca Vit Nam?

1. i vi qun o Hong Sa:

Trung Quc tranh chp ch quyn lnh th vi Vit Nam
vo u th k th XX (nm 1909), m u l s kin c L
Chun ch huy 3 pho thuyn ra khu vc qun o Hong Sa, b
chp nhong ln o Ph Lm, sau phi rt lui v s hin din
ca qun i vin chinh Php vi t cch l lc lng c Chnh
quyn Php, i din cho nh nc Vit Nam, giao nhim v bo
v, qun l qun o ny.
Nm 1946, li dng vic gii gip qun i Nht Bn thua
trn, chnh quyn Trung Hoa Dn quc a lc lng ra chim
ng nhm pha ng qun o Hong Sa. Khi Trung Hoa Dn
quc b ui khi Hoa lc, h phi rt lun s qun ang chim
ng qun o Hong Sa.
Nm 1956, li dng tnh hnh qun i Php phi rt khi
ng Dng theo quy nh ca Hip nh Gi-ne-v v trong khi
chnh quyn Nam Vit Nam cha kp tip qun qun o Hong
Sa, CHND Trung Hoa a qun ra chim ng nhm pha ng
qun o Hong Sa.
Nm 1974, li dng qun i Vit Nam Cng ha ang trn
sp , qun i vin chinh M buc phi rt khi min Nam

74

Vit Nam, CHND Trung Hoa li huy ng lc lng qun i ra

xm chim nhm pha Ty Hong Sa ang do qun i Vit Nam
Cng ha ng gi.
Mi hnh ng xm lc bng v lc ni trn ca CHND
Trung Hoa u gp phi s chng tr quyt lit ca qun i Vit
Nam Cng ha v u b Chnh ph Vit Nam Cng ha, vi t
cch l ch th trong quan h quc t, i din cho Nh nc Vit
Nam qun l phn lnh th min Nam Vit Nam theo quy nh ca
Hip nh Gi-ne-ve nm 1954, ln ting phn i mnh m trn
mt trn u tranh ngoi giao v d lun.
2. i vi qun o Trng Sa:
a. Trung Quc: tranh chp ch quyn i vi qun o
Trng Sa t nhng nm 30 ca th k trc, m u bng mt
cng hm ca Cng s Trung Quc Paris gi cho B Ngoi giao
Php khng nh cc o Nam Sa l b phn lnh th Trung
Quc.
Nm 1946, qun i Trung Hoa Dn quc xm chim o Ba
Bnh. Nm 1956, qun i i Loan li ti chim o Ba Bnh.
Nm 1988, CHND Trung Hoa huy ng lc lng nh
chim 6 v tr, l nhng bi cn nm v pha ty bc Trng Sa, ra
sc xy dng, nng cp, bin cc bi cn ny thnh cc im ng
qun kin c, nh nhng pho i trn bin.
Nm 1995, CHND Trung Hoa li huy ng qun i nh
chim Vnh Khn, nm v pha ng Nam qun o Trng Sa.
Hin nay h ang s dng sc mnh bao vy, chim ng bi

75

cn C My, nm v pha ng, gn vi Vnh Khn, thuc qun

o Trng Sa ca Vit Nam.
Nh vy, tng s , bi cn m pha Trung Quc dng
sc mnh nh chim qun o Trng Sa cho n nay l 7 v
tr. i Loan chim ng o Ba Bnh l o ln nht ca qun o
Trng Sa v m rng thm 1 bi cn rn san h l bi Bn Than.
b. Phi-lp-pin: Bt u tranh chp ch quyn i vi qun
o Trng Sa bng s kin Tng thng Quirino tuyn b rng
qun o Trng Sa phi thuc v Phi-lp-pin v n gn Phi-lp-pin.
T nm 1971 n nm 1973, Phi-lp-pin a qun chim
ng 5 o; nm 1977-1978, chim thm 2 o; nm 1979, cng b
Sc lnh ca Tng thng Marcos k ngy 11 thng 6 nm 1979 gp
ton b qun o Trng Sa, tr o Trng Sa, vo trong mt n
v hnh chnh, gi l Kalayaan, thuc lnh th Phi-lp-pin. Nm
1980, Phi-lp-pin chim ng thm 1 o na nm v pha Nam
Trng Sa, l o Cng o n nay, Phi-lip-pin chim ng
9 o, trong qun o Trng Sa.
c. Mai-lai-xia: M u bng s vic S qun Mai-lai-xia
Si Gn, ngy 03 thng 02 nm 1971, gi Cng hm cho B Ngoi
giao Vit Nam Cng ha hi rng qun o Trng Sa hin thi
thuc nc Cng ha Morac Songhrati Mead c thuc lnh th
Vit Nam Cng ha hay Vit Nam Cng ha c yu sch i vi qun
o khng? Ngy 20 thng 4 nm 1971, Chnh quyn Vit Nam
Cng ha tr li rng qun o Trng Sa thuc lnh th Vit Nam,
mi xm phm ch quyn Vit Nam qun o ny u b coi l vi
phm php lut quc t.

76

Thng 12 nm 1979, Chnh ph Mai-lai-xia xut bn bn

gp vo lnh th Mai-lai-xia khu vc pha Nam Trng Sa, bao
gm o An Bang v Thuyn Chi tng do qun i Vit Nam
Cng ha ng gi.
Nm 1983-1984 Mai-lai-xia cho qun chim ng 3 bi ngm
pha Nam Trng Sa l Hoa Lau, Kiu Nga, K Vn. Nm
1988, h ng thm 2 bi ngm na l n t v Thm Him. Hin
nay, Ma-lai-xia ang chim gi 5 o, , bi cn trong qun o
Trng Sa.
d. Bru-ny: Tuy c coi l mt bn tranh chp lin quan
n khu vc qun o Trng Sa, nhng trong thc t Bru-ny
cha chim ng mt v tr c th no. Yu sch ca h l ranh gii
vng bin v thm lc a c th hin trn bn c phn chng
ln ln khu vc pha Nam Trng Sa.

24

Phng thc th c lnh th ca

Vit Nam i vi qun o Hong
Sa v qun o Trng Sa l g?

Phng thc th c lnh th ca Vit Nam i vi qun o

Hong Sa v qun o Trng Sa l theo nguyn tc chim hu
tht s. Vit Nam chnh thc tuyn b rng: Nh nc Vit Nam
l nh nc u tin trong lch s chim hu v thc thi ch quyn
ca mnh i vi qun o Hong Sa v qun o Trng Sa, khi
chng cn l t v ch, t nht l t th k XVII. Vic chim hu
v thc thi ch quyn ny l tht s, lin tc, ha bnh v r rng.

77

Vit Nam hon ton c c s php l v chng c lch s khng

nh v bo v ch quyn hp php ca mnh.
Nh nc phong kin Vit Nam

25

chim hu v thc thi ch quyn i

vi qun o Hong Sa v qun o
Trng Sa nh th no?

Nh nc phong kin Vit Nam sut trong 3 th k, t th k

XVII n cui th k XIX, d tri qua 3 triu i khc nhau, u
thc hin s mnh thing ling ca mnh, vi t cch l Nh nc
i Vit, tin hnh chim hu v thc thi ch quyn Vit Nam i
vi qun o Hong Sa v qun o Trng Sa:
Nh nc i Vit thi cha Nguyn: Chng c lch s c
gi tr php l chng minh vic chim hu v thc thi ch quyn
ca Vit Nam i vi qun o Hong Sa v qun o Trng Sa,
l s ra i v hot ng thng xuyn, lin tc ca i Hong
Sa, mt t chc do nh nc lp ra i qun l, bo v, khai thc
hai qun o Hong Sa v Trng Sa. i Hong Sa, v sau lp
thm i Bc Hi do i Hong Sa kim qun, hot ng theo
lnh ca 7 i cha, t cha Nguyn Phc Lan hay Nguyn Phc
Tn cho n khi phong tro Ty Sn ni dy.
Nh nc i Vit thi Ty Sn: Trong thi gian t 1771 n
nm 1801, gn nh lc no cng c chin tranh, trn t lin cng
nh ngoi Bin ng. Tuy nhin, cc lc lng ca Cha Nguyn,
Cha Trnh, Ty Sn lm ch c tng khu vc lnh th thuc
phm vi qun l ca mnh.

78

T nm 1773, Ty Sn chim c cng Quy Nhn, tin v

pha Qung Nam, kim sot n Bnh Sn, Qung Ngi, ni c ca
bin Sa K v C Lao R, cn c xut pht ca i Hong Sa.
Nm 1775, Phng C Lao R thuc x An Vnh, huyn
Bnh Sn, Qung Ngi np n xin cho php i Hong Sa v
i Qu Hng hot ng tr li theo thng l.
Nm 1778, Nguyn Nhc xng Hong , chnh quyn Ty
Sn c cng c mt cch hon chnh v nm 1786, ra quyt
nh sai phi Hi c hu, cai i Hong Sa, ch huy 4 chic
thuyn cu vt bin ra Hong Sa lm nhim v nh c. Ngoi ra
cn c cc i Qu Hng, i Mo, Hi Ba cng c giao nhim
v hot ng trong Bin ng.
Nh nc Vit Nam thi nh Nguyn tip tc s dng i
Hong Sa, i Bc Hi lm nhim v khai thc v bo v hai qun
o Hong Sa v Trng Sa: Nguyn nh nh bi Ty Sn, thng
nht t nc, tuy bn vic ni tr, vn tip tc quan tm n vic
bo v, qun l v khai thc khu vc hai qun o Hong Sa v
Trng Sa.
Thng 7 nm 1803, vua Gia Long cho lp li i Hong Sa:
Ly cai c V Vn Ph lm th ng ca bin Sa K, sai m dn
ngoi tch lp lm i Hong Sa (theo i Nam thc lc chnh
bin, nht k, quyn 12).
Thng ging nm t Hi (1815) vua Gia Long quyt nh:
sai bn Phm Quang nh thuc i Hong Sa ra Hong Sa xem

79

xt o c thy trnh (i Nam thc lc chnh bin, nht k,

q.50, t 6a).
Sang i Minh Mng, vic o c thy trnh ch yu giao cho
thy qun thc hin
Nm 1833, 1834, 1836, Minh Mng ch th cho B Cng
phi ngi ra Hong Sa dng bia ch quyn, o c thy trnh,
v bn mi thuyn vng thm Hong Sa phi em theo 10
tm bi g di 4, 5 thc, rng 5 tc, Vua Minh Mng chun y
li tu ca B Cng sai sut i thy qun Phm Hu Nht a
binh thuyn i, em theo 10 ci bi g dng lm du mc
Nh vy, sut t thi cha Nguyn n thi nh Nguyn, i
Hong Sa, kim qun i Bc Hi, i lm nhim v qun l nh
nc i vi qun o Hong Sa v qun o Trng Sa. Nhng
hot ng ny c cc vn bn nh nc ghi nhn, nh: chu
bn ca triu nh nh Nguyn, cc vn bn ca chnh quyn a
phng nh t lnh, t t, bng cp, hin ang c lu tr ti
cc C quan lu tr nh nc.
Trong giai on lch s ny, c mt chng c ht sc quan
trng khng th khng cp n khi chng minh nh nc phong
kin Vit Nam qun l tht s, hiu qu i vi hai qun o
ny. l vic t chc n v hnh chnh ca Hong Sa trong h
thng t chc hnh chnh ca nh nc lc by gi. Thi cha
Nguyn, Hong Sa thuc Tha tuyn Qung Nam hay Qung Ngha
(Ngi), lc l ph khi th trn: Bi Ct vng trong ph Qung
Ngha (Ton tp Thin nam t ch l th); Hong Sa ph

80

Qung Ngha (thuc dinh Qung Nam, huyn Bnh Sn, x An Vnh
(Ph bin tp lc ca L Qu n); sang thi Ty Sn, ph Qung
Ngha i thnh ph Ha Ngha. Thi nh Nguyn, Hong Sa
thuc tnh Qung Ngi.
Vi t cch l i din ca nh nc

26

Vit Nam v i ngoi, Cng ha

Php tip tc thc thi ch
quyn ca Vit Nam i vi hai
qun o Hong Sa v Trng Sa
nh th no?

Theo Hip c Pa-t-nt nm 1884, Chnh quyn thuc a

Php tin hnh cc hot ng i din cho Nh nc Vit Nam
trong vic tip tc bo v, qun l v khng nh ch quyn ca
Vit Nam i vi hai qun o Hong Sa v Trng Sa, sau y l
mt s hot ng ch yu, c gi tr php l:
Sau mt thi gian t chc cc cuc nghin cu, kho st ti
thc a ca cc nh khoa hc v nhng cuc trao i gia nhng
chnh khch Php c lin quan n qun o Hong Sa v qun o
Trng Sa, ngy 8 thng 3 nm 1925, Ton quyn ng Dng
tuyn b khng nh qun o Hong Sa v qun o Trng Sa l
b phn lnh th thuc a ca Php. Ngy 19 thng 3 nm 1926,
Thng c Nam K cp giy php nghin cu m o Trng Sa
cho Cng ty phosphat ca Bc k.
Ngy 13 thng 4 nm 1930, Thng bo hm Malicieuse do
thuyn trng De Lattre iu khin ra qun o Trng Sa theo ch

81

th ca Ton quyn ng Dng dng bia ch quyn, ng gi o

Trng Sa v cc o, , bi ph thuc. Ngy 23 thng 9 nm
1930, Chnh ph Php gi thng bo ngoi giao cho cc cng
quc v s kin ng gi qun o Trng Sa theo ng th tc.
Ngy 31 thng 12 nm 1930, Phng i ngoi Ph Ton
quyn ng Dng gi bo co ln Th tng, B trng B thuc
a Php v nhng hot ng ng gi o Trng Sa v cc o
ph cn, cng nh cc t liu kho cu v php l bo v cho s
kin ng gi ny.
Ngy 11 thng 01 nm 1931, Thng s Nam k thng bo
cho Ton quyn ng Dng v vic sp nhp qun o Trng Sa
vo tnh B Ra.
Ngy 04 thng 01 nm 1932, Chnh ph Php gi Cng hm
ti Cng s Trung Quc ti Paris khng nh ch quyn ca Php
i vi Hong Sa v ngh gii quyt tranh chp thng qua m
phn hu ngh hoc bng phng thc trng ti quc t. Trung
Quc t chi ngh ny vi lp lun rng khi vua Gia Long chim
hu qun o ny, Vit Nam l ch hu ca Trung Quc.
Ngy 21 thng 12 nm 1933, Thng c Nam K J.Krautheimer
k Ngh nh s 4762-CP sp nhp qun o Trng Sa vo tnh
B Ra.
Ngy 18 thng 02 nm 1937, Php li chnh thc yu cu
Trung Quc p dng phng thc trng ti quc t xc nh ch
quyn qun o Hong Sa, Trung Quc li khc t.
Ngy 26 thng 11 nm 1937, Php phi k s trng
J.Gauthier ra Hong Sa nghin cu tm a im xy dng n

82

bin, bi cho thy phi c, nghin cu cc iu kin nh c

qun o ny.
Nm 1938, Php phi cc n v bo an n n tr trn cc
o v xy dng mt hi ng, mt trm kh tng c T chc
Kh tng th gii cho ng k vi s hiu l 48859 o Ph
Lm, mt trm v tuyn in TSF trn o Hong Sa.
Ngy 15 thng 6 nm 1938, Php xy xong trm kh tng
o Ba Bnh, qun o Trng Sa.
Ngy 30 thng 3 nm 1938, vua Bo i k D s 10 sp
nhp Hong Sa vo tnh Tha Thin thay v Nam Ngi trc y.
Ngy 15 thng 6 nm 1938, Ton quyn ng Dng Jules
Brevie k Ngh nh 156-S-V thnh lp n v hnh chnh cho qun
o Hong Sa thuc tnh Tha Thin.
Thng 6 nm 1938, mt n v lnh bo an Vit Nam c
phi ra n tr ti qun o Hong Sa. Mt bia ch quyn c
dng ti o Hong Sa c khc dng ch: Republique Francaise Rayaume dAnnam - Achipel de Paracel 1816- Ile de Pattle 1938.
Trong chin tranh th gii ln th 2, Nht bn tuyn b sp
nhp cc qun o trong Bin ng vo cc vng lnh th m Nht
chim ng. Ngy 4 thng 4 nm 1939, Chnh ph Php gi
Cng hm phn i cc quyt nh ni trn ca Nht v bo lu
quyn ca Php ti qun o Hong Sa v qun o Trng Sa.
Ngy 5 thng 5 nm 1939, Ton quyn ng Dng J.Brevie
k Ngh nh s 3282 tch n v hnh chnh Hong Sa thnh hai

83

n v: Croissant v cc o ph thuc, Amphitrite v cc o

ph thuc.
Ngy 26 thng 11 nm 1943, Tuyn b Cairo v vic kt thc
chin tranh vi Nht v gii quyt cc vn sau chin tranh, trong
c vn lnh th nc khc b Nht chim ng t khi bt u
cuc chin tranh th gii ln th 1 nm 1914.
Ngy 26 thng 7 nm 1945, Tuyn b Posdam khng nh
cc iu khon ca Tuyn b Cairo s c thc hin.
Ngy 15 thng 8 nm 1945, Nht thua trn phi rt khi
ng Dng v ngy 26 thng 8 nm 1945, qun i Nht phi rt
khi qun o Hong Sa v qun o Trng Sa.

27

Vic thc thi ch quyn ca Vit

Nam i vi hai qun o Hong Sa
v Trng Sa giai on 1945 - 1975?

Trong hon cnh lch s cui nm 1946 u nm 1947, mc

d Vit Nam tuyn b c lp ngy 2 thng 9 nm 1945, khng
cn rng buc vo Hip nh Pa-t-nt 1884, song Php cho rng
theo Hip nh s b ngy 6 thng 3 nm 1946, Vit Nam Dn ch
Cng ha cn nm trong khi Lin hip Php, v ngoi giao vn
thuc Php, nn Php c nhim v thc thi quyn i din Vit Nam
trong vn chng li mi xm phm ch quyn ca Vit Nam ti
qun o Hong Sa v qun o Trng Sa.

84

Theo Hip nh ngy 8 thng 3 nm 1949, Php dng ln

chnh quyn thn Php, gi l Quc gia Vit Nam do cu hong
Bo i ng u; tuy nhin, trong thc t qun i Php vn lm
ch Bin ng, trong c hai qun o Hong Sa v Trng Sa.
Nm 1949, T chc kh tng th gii (OMM: Organisation
Mondiale de Meteorologie) chp nhn n xin ng k danh
sch cc trm kh tng do Php xy dng ti qun o Hong Sa
v qun o Trng Sa vo danh sch cc trm kh tng th gii:
Trm Ph Lm, s hiu 48859, Trm Hong Sa s hiu 48860,
Trm Ba Bnh s hiu 48419.
Ngy 8 thng 3 nm 1949, Php k vi Bo i Hip nh
H Long trao tr c lp cho chnh ph Bo i, thng 4, Hong
thn Bu Lc, tuyn b khng nh li ch quyn ca Vit Nam i
vi Hong Sa.
Ngy 14 thng 10 nm 1950, Tng trn Trung phn Phan
Vn Gio ch tr vic bn giao qun l qun o Hong Sa gia
Chnh ph Php v Chnh ph Bo i.
T ngy 5 thng 9 n ngy 8 thng 9 nm 1951, Hi ngh
San Francisco c i din ca 51 nc tham d k kt Ha c
vi Nht. Ti phin hp ton th m rng, ngy 5 thng 9, vi 48
phiu chng, 3 phiu thun, bc b ngh ca ngoi trng
Gromco (Lin X c) v vic tu chnh khon 13 ca D tho Ha
c, trong c ni dung: Nht tha nhn ch quyn ca CHND
Trung Hoa i vi qun o Hong Sa v nhng o xa hn na v
pha Nam.

85

Ngy 7 thng 9 nm 1951, Th tng kim Ngoi trng ca

Chnh ph Quc gia Vit Nam Trn Vn Hu long trng tuyn
b hai qun o Hong Sa v Trng Sa l lnh th ca Vit Nam:
et comme il faut franchement profiter de toutes occasions pour
touffer les germes de discorde, nous affirmons n droits sur les
iles de Spratley et de Paracel qui de tout temps ont fait partie du
Vietnam. Khng mt i biu no trong Hi ngh c bnh lun g
v tuyn b ny. Ngy 8 thng 9 nm 1951, Ha c vi Nht c
k kt. iu 2, on 7 ca Ha c ghi r: Nht Bn t b ch
quyn, danh ngha v tham vng i vi cc qun o Paracel v
Sprathly (khon f).
Ngy 20 thng 7 nm 1954, Hip nh Gi-ne-v c k kt
cng nhn mt nc c nn c lp, ch quyn, ton vn lnh
th v thng nht. iu 1 ca Hip nh quy nh ly sng Bn
Hi (v tuyn 17) lm gii tuyn tm thi phn chia quyn qun
l lnh th gia 2 min Nam Bc Vit Nam. Gii tuyn tm thi
ny cng c ko di bng mt ng thng t b bin ra ngoi
khi (iu 4). Qun o Hong Sa v qun o Trng Sa nm
di v tuyn 17 nn thuc quyn qun l ca chnh quyn min
Nam Vit Nam.
Thng 4 nm 1956, khi qun i vin chinh Php rt khi
ng Dng, qun i quc gia Vit Nam, v sau l Vit Nam
Cng ha, ra tip qun nhm pha Ty qun o Hong Sa.
Trc nhng hnh ng xm chim mt s o qun o
Hong Sa v Trng Sa do Trung Quc v Phi-lp-pin tin hnh
vo thi im giao thi ny, Chnh ph Vit Nam Cng ha ln

86

ting phn i: Ngy 24 thng 5 v ngy 8 thng 6 nm 1956, Vit

Nam Cng ha ra thng co nhn mnh qun o Hong Sa cng
vi qun o Trng Sa lun lun l mt phn ca Vit Nam v
tuyn b khng nh ch quyn t lu i ca Vit Nam.
Ngy 22 thng 8 nm 1956, Tu HQ04 ca Hi qun Vit
Nam Cng ha ra qun o Trng Sa cm bia ch quyn, dng
c, bo v qun o trc hnh ng xm chim tri php, vi
phm ch quyn Vit Nam ca i Loan v Phi-lp-pin.
Ngy 20 thng 10 nm 1956, bng Sc lnh 143/VN, Vit Nam
Cng ha t qun o Trng Sa trc thuc tnh Phc Tuy.
Nm 1960, Vit Nam Cng ha c quyt nh b nhim
ng Nguyn B Thc, cn b hnh chnh hng 1 ti Tam K,
Qung Nam, gi chc Phi vin hnh chnh Hong Sa; ngy 27
thng 6 nm 1961, b nhim ng Hong Ym gi chc Phi vin
hnh chnh Hong Sa. Ngy 13 thng 7 nm 1961, Vit Nam Cng
ha sp nhp qun o Hong Sa vo tnh Qung Nam. Ngy 11
thng 4 nm 1967, Vit Nam Cng ha ban hnh Ngh nh s
809-N-DUHC c ng Trn Chun gi chc phi vin hnh chnh
x nh Hi (Hong Sa), qun Ha Vang, tnh Qung Nam. Ngy
21 thng 10 nm 1969, bng Ngh nh s 709-BNV-HCP-26 ca
Th tng Vit Nam Cng ha sp nhp x nh Hi (qun o
Hong Sa) vo x Ha Long, qun Ha Vang tnh Qung Nam.
Ngy 13 thng 7 nm 1971, ti Hi ngh ASPEC Manila,
B trng Ngoi giao VNCH Trn Vn Lm tuyn b khng
nh qun o Hong Sa v qun o Trng Sa thuc ch quyn
Vit Nam.

87

Ngy 6 thng 9 nm 1973, Tng trng Ni v Vit Nam

Cng ha k Ngh nh 420-BNV-HCP/26 sp nhp qun o
Trng Sa vo x Phc Hi, qun t , tnh Phc Tuy.
T 17 thng 01 n 20 thng 01 nm 1974, Trung Quc huy
ng lc lng qun s nh chim nhm pha Ty, qun o
Hong Sa. Mc d chin u qu cm, nhiu binh s anh
dng hy sinh, qun lc Vit Nam Cng ha khng cn ph c
hnh ng xm lc ca Trung Quc. Tuy nhin trn mt trn
ngoi giao Vit Nam Cng ha ln ting phn i mnh m
trc Lin Hp quc v cng ng quc t: ngy 19 thng 01 nm
1974, B Ngoi giao Vit Nam Cng ha ra Tuyn co ku gi
cc dn tc yu chung cng l v ha bnh ln n hnh ng xm
lc th bo ca Trung Quc.
Cng trong thi gian ny, Chnh ph Cch mng Lm thi
Cng ha min Nam Vit Nam tuyn b nu r lp trng ca
mnh trc s kin ny:
- Ch quyn v s ton vn lnh th l nhng vn thing
ling i vi mi dn tc.
- Vn bin gii v lnh th l vn m gia cc nc
lng ging thng c nhng tranh chp do lch s li.
- Cc nc lin quan cn xem xt vn ny trn tinh thn
bnh ng, tn trng ln nhau, hu ngh v lng ging tt v phi
gii quyt bng thng lng.
Ngy 01 thng 02 nm 1974, Vit Nam Cng ha tng cng
lc lng ng gi, bo v qun o Trng Sa trong tnh hnh

88

Trung Quc tng cng sc mnh tin hnh xm chim lnh th m

theo nhn nh ca Tng thng Nguyn Vn Thiu: Trung cng s
nh Trng Sa v xm chim bng v lc ging nh Hong Sa, c
s tip tay hoc lm ng ca M.
Ngy 02 thng 7 nm 1974, ti Hi ngh Lut bin ln th 3
ca Lin Hp quc ti Caracas, i biu Vit Nam Cng ha ln
ting t co Trung Quc xm chim qun o Hong Sa bng v
lc v khng nh qun o Hong Sa v qun o Trng Sa l
lnh th Vit Nam, ch quyn ca Vit Nam i vi hai qun o
ny l khng tranh chp v khng th chuyn nhng.
Ngy 14 thng 02 nm 1975, Vit Nam Cng ha cng b
Sch trng v ch quyn ca Vit Nam i vi qun o Hong Sa
v qun o Trng Sa.
Vit Nam thc thi ch quyn ca

28

Vit Nam i vi hai qun o

Hong Sa v Trng Sa t nm
1975 n nay?

Ngy 05 thng 4 nm 1975, B T lnh Hi qun Nhn dn

Vit Nam trin khai k hoch tip qun qun o Trng Sa.
T ngy 13 n 28 thng 4 nm 1975, cc lc lng Qun i
Nhn dn Vit Nam tip qun cc o c qun i Vit Nam
Cng ha ng gi, ng thi trin khai lc lng ng gi cc
o, mt s v tr khc trong qun o Trng Sa.

89

Ngy 05 thng 6 nm 1975, ngi pht ngn B Ngoi giao

Chnh ph Cch mng lm thi Cng ha min Nam Vit Nam
tuyn b khng nh ch quyn ca Vit Nam i vi hai qun o
Hong Sa v Trng Sa.
Ngy 02 thng 7 nm 1976, ti k hp th nht, Quc hi
kha 6 (1976-1981), Quc hi ca nc Vit Nam thng nht c
bu vo ngy 25 thng 4 nm 1976, quyt nh i tn nc l
CHXHCN Vit Nam. Nh nc CHXHCN Vit Nam hon ton c
ngha v, quyn hn tip tc qun l v bo v ch quyn ca Vit
Nam i vi qun o Hong Sa v qun o Trng Sa.
Ngy 12 thng 5 nm 1977, Chnh ph CHXHCN Vit Nam
ra tuyn b v cc vng bin v thm lc a Vit Nam, trong
khng nh ch quyn ca Vit Nam i vi hai qun o Hong
Sa v Trng Sa.
Ngy 28 thng 9 nm 1979, B Ngoi giao nc CHXHCN
Vit Nam cng b Sch trng: ch quyn Vit Nam i vi hai
qun o Hong Sa v Trng Sa, trong gii thiu 19 ti liu
lin quan n ch quyn Vit Nam i vi hai qun o Hong Sa
v Trng Sa.
Thng 12 nm 1981, B Ngoi giao Vit Nam cng b
Sch trng Qun o Hong Sa v qun o Trng Sa, lnh th
Vit Nam.
Ngy 12 thng 11 nm 1982, Chnh ph nc CHXHCN Vit
Nam ra Tuyn b v h thng ng c s dng tnh chiu rng
lnh hi ven b lc a Vit Nam.

90

Ngy 09 thng 12 nm 1982, Chnh ph nc CHXHCN

Vit Nam k Quyt nh s 193-HBT thnh lp huyn Trng Sa
thuc tnh ng Nai. Ngy 11 thng 12 nm 1982, Chnh ph
CHXHCN Vit Nam k quyt nh s 194-HBT thnh lp huyn
Hong Sa thuc tnh Qung Nam - Nng.
Ngy 28 thng 12 nm 1982, Quc hi kha 7 nc
CHXHCN Vit Nam ra Ngh quyt sp nhp huyn Trng Sa vo
tnh Ph Khnh.
Ngy 11 thng 4 nm 2007, Chnh ph nc CHXHCN Vit
Nam k Ngh nh s 65/N/CP quyt nh thnh lp 3 n v
hnh chnh trc thuc huyn Trng Sa:
- Th trn Trng Sa, gm o Trng Sa Ln v ph cn.
- X Song T Ty, gm o Song T Ty v ph cn.
- X Sinh Tn, gm o Sinh Tn v ph cn.
Nm 1988, CHND Trung Hoa huy ng lc lng v
trang nh chim cc bi cn pha ty bc qun o Trng Sa.
Chnh ph nc CHXHCN Vit Nam thng bo cho Lin Hp
quc v gi cc Cng hm t co v phn i CHND Trung Hoa
nh chim cc bi cn thuc qun o Trng Sa: Ch Thp,
Chu Vin, Gaven, T Ngha, Gc Ma, Su Bi.
Thng 4 nm 1988, B Ngoi giao nc CHXHCN Vit Nam
cng b Sch trng Cc qun o Hong Sa v Trng Sa v Lut
php quc t.

91

Ngy 01 thng 7 nm 1989, tnh Ph Khnh c tch lm

hai tnh: Ph Yn v Khnh Ha, huyn o Trng Sa thuc tnh
Khnh Ha.
Ngy 23 thng 6 nm 1994, Quc hi nc CHXHCN Vit
Nam ra Ngh quyt ph chun Cng c Lin Hp quc v Lut
Bin nm 1982.
Ngy 01 thng 01 nm 1997, Nng tch khi tnh Qung
Nam - Nng tr thnh thnh ph trc thuc Trung ng, huyn
o Hong Sa trc thuc thnh ph Nng.
Ngy 25 thng 4 nm 2009, Thnh ph Nng cng b
quyt nh b nhim ng ng Cng Ng gi chc Ch tch
UBND Huyn Hong Sa
Cho n nay, ngoi nhng hot ng k trn, Vit Nam ang
ng gi v qun l 21 v tr ti qun o Trng Sa; khng ngng
cng c v pht trin cc c s vt cht phc v cho i sng kinh
t, x hi, an ninh quc phng ca huyn Trng Sa thuc tnh
Khnh Ha.
Vi nt khi qut v Ton tp Thin

29

Nam t ch l th - mt trong
nhng tc phm u tin cp n
ch quyn ca Vit Nam Hong Sa,
Trng Sa?

Cun

sch Ton tp Thin Nam t ch l th gm

4 quyn, c mt s bn vi nhng hng ch ch gii, do nho

92

sinh h B, tn t l o Ph (thng c gi l B Cng

o) su tm, bin son vo khong nm 1630 n 1653, xc
nhn rng Cha Nguyn lp i Hong Sa qun l v khai thc
qun o Hong Sa t th k XVII.
Trong Ton tp Thin Nam t ch l th (quyn 1) c
cp n Hong Sa nh sau: lng Kim H, trn hai bn b sng,
c hai ngn ni, mi ngn u c m vng c khai thc di s
kim sot ca chnh ph. gia bin, c mt qun o di 400 l
v rng 200 l c tn l Bi Ct Vng nh ln t y bin hng
v pha duyn hi gia hai cng i Chim v Sa Vinh. Vo ma
ma ty - nam, cc thng thuyn t cc quc gia khc nhau qua li
gn b thng b m cc khu vc qun o ny. iu tng t
cng xy ra trong ma ma ng - bc cho cc thng thuyn qua
li trn vng bin. Tt c mi ngi trn tu b m khu vc ny
thng b cht i. Nhiu loi thng thuyn khc nhau b m tri
dt vo o ny. Mi nm trong sut thng cui cng ca ma
ng, cc Cha nh Nguyn thng phi n cc o ny mt hm
i gm 18 tu bum vt cc chic tu m. H thu c rt
nhiu vng, bc, tin c, sng ng v n dc. T cng i
Chim phi mt mt ngy ri n qun o ny, trong khi ch
mt c mt ngy nu khi i t Sa K.
Mc d s m t a l trong tc phm cha tht chnh xc so
vi thc t nhng cng cho thy r rng Nh nc Vit Nam thi
xa chim hu, chnh thc khai thc Bi ct vng (qun o
Hong Sa v qun o Trng Sa). Nh vy l, Ton tp Thin
Nam t ch l th do B Cng o su tp, son v v chnh

93

thc hon thnh theo lnh ca cha Trnh nhng nm nin hiu
Chnh Ha (1680 - 1705) c th coi l vn kin ca nh nc, mt
ti liu chnh thc ca quc gia. Nhng thng tin th hin trong b
th ny cho thy r rng cng gii x ng Trong do cha
Nguyn qun l t cui th k XVI m rng ra khu vc cc
qun o gia Bin ng. Tn gi nm na m nhn dn x ng
Trong t cho hai qun o san h l Bi ct vng, ri chuyn
sang m Hn Vit l Hong Sa, Hong Sa ch s dng
chnh thc trong cc vn kin, ti liu ca triu nh thi L v
Nguyn, nh trong i Nam thc lc, i Nam nht thng ch, i
Nam nht thng ton , tn gi ny c dng ch chung c hai
qun o Hong Sa, Trng Sa ngy nay.

30

Trng Sa v Hong Sa c ghi

chp kh k trong mt s th tch c
v c th hin r rng trong cc
chu bn (vn bn qun l hnh
chnh nh nc ca triu nh nh
Nguyn). K tn mt s b sch v
cc chu bn tiu biu?

Trng Sa, Hong Sa c ghi chp kh k trong kh nhiu

t liu c. C th k ra mt s ti liu lch s, a l tiu biu nh:
- Ton tp Thin Nam t ch l th ca B Cng o
gm 4 quyn, nhiu bn v ch gii c bin son vo khong
nm 1630 n 1653, xc nhn vic Cha Nguyn lp i Hong Sa
qun l v khai thc qun o Hong Sa t th k XVII.

94

- Ph bin tp lc ca L Qu n, vit ti Ph Xun (Hu)

khi ng c vua L - cha Trnh phi i trn nhm Thun Ha,
Qung Nam vo nm 1776. B sch gm 6 phn vit v x ng
Trong, nht l x Thun Ha v x Qung Nam t th k XVIII tr
v trc, thi gian cha Nguyn tr v, trong miu t kh chi tit
v qun o Hong Sa. Cc s thn trong Quc s qun triu
Nguyn khi bin son b sch i Nam thc lc tin bin s
dng li nhiu ti liu trong b Ph bin tp lc.
- Mt s b s khc ca triu Nguyn, nh:
+ Khm nh i Nam hi in s l l b sch do triu thn
nh Nguyn vng mnh vua ghi chp nhng vic lm ca triu nh
thuc lc b, trong c on chp v vic lp miu, dng bia,
trng cy Hong Sa v kho st, o v bn ton b khu vc
(v c bn cng ging nh i Nam thc lc chnh bin, Quc
triu chnh bin tot yu).
+ Lch triu hin chng loi ch ca Phan Huy Ch l b
bch khoa th ln nht ca th k XIX, gm 49 quyn c hon
thnh vo nm 1821 c phn D a ch chp v bi Hong Sa v
i Hong Sa cng ging nh trong sch Ph bin tp lc.
+ Vit s cng gim kho lc l b sch a l - lch s ca
Nguyn Thng, c on chp v Vn l Trng Sa, ni v c
im a l, t nhin v du tch ca ngi Vit Nam trn o
Hong Sa. Ngoi ra, ng cn ni kh c th v i Hong Sa, nh
vic tuyn inh trng cc x An Vnh, An Hi, thi gian tn ti ca
i Hong Sa

95

+ Chu bn triu Nguyn (cc vn bn hnh chnh c bt ph

ca Vua vo th k XIX) hin c lu tr ti Trung tm Lu tr
Quc gia I (H Ni) c nhiu bn tu ca nh thn b Cng v
mt s c quan khc, ch d ca cc vua v vic xc lp ch quyn
ca Vit Nam trn qun o Hong Sa di triu Nguyn. c bit,
trong ti liu chu bn triu Nguyn c mt s chu bn thi Minh
Mnh (1820 - 1840), Thiu Tr (1841 - 1847) cp chi tit ti
nhiu s kin lin quan n cc qun o Hong Sa, Trng Sa v
ch quyn ca Vit Nam.
+ i Nam nht thng ch l b sch a l chnh thc ca
triu Nguyn, gm 28 tp vi 31 quyn, do Quc S qun triu
Nguyn thi T c bin son t nm 1865 n nm 1882. Hong
Sa, Trng Sa c ni n trong quyn 8.
+ Nam H tip lc ca tc gi L n l cun sch chp s
thi cha Nguyn ng Trong, t gc tch n nm Gia Long th
3 (1804). Tc gi miu t kh nhiu v Hong Sa. Ngoi ra,
trong sch cng cung cp nhiu t liu ghi chp ng Trong v
Hong Sa kh phong ph, nh trong on ni v vic hng nm c
18 chic thuyn ra Hong Sa thu nht ha vt y. Nam H
tip lc cung cp thm mt t liu lch s minh chng ch quyn
ca nc ta i vi qun o Hong Sa di thi cc cha Nguyn.

31

Vi nt v i Hong Sa v i Bc
Hi?

Sut trong ba th k, t th k XVII n u th k XIX,

mt t chc ca nh nc, i Hong Sa v i Bc Hi (do i

96

Hong Sa kim qun), l bng chng hng hn c gi tr php l v

s xc lp ch quyn ca i Vit ng Trong i vi Hong Sa.
i Hong Sa ra i Ca bin Sa K v C Lao R thuc
tnh Qung Ngi. y l mt t chc nh nc, va mang tnh cht
dn s va mang tnh cht qun s; va c chc nng kinh t, va
c chc nng qun l nh nc Bin ng, ra i t u thi
cha Nguyn.
ng u i Hong Sa l mt cai i, nhng thnh vin
trong i c gi l lnh. l nhng qun nhn i lm nhim
v do Vua, Cha ban.
Thi Cha Nguyn, mi nm ly 70 sut inh thc hin
nhng nhim v ca i Hong Sa. S lng 70 sut l s lng
c bit cho mt i dn binh nh i Hong Sa.
S sch Vit Nam v ca c Trung Quc u chp i Hong
Sa c thnh lp vo u thi cha Nguyn. Hi ngoi k s (Trung
Quc) vit nm 1696, chp thi Quc Vng trc c nhng hot
ng ca i Hong Sa v Ph bin tp lc vit nm 1776, chp
Tin Nguyn Th. i Nam thc lc tin bin (1821) chp Quc
s tr Hong Sa. Thin Nam t ch l th (nm 1686), cp
n cc hot ng ca i Hong Sa. Ph bin tp lc cng nh
cc ti liu khc u cho bit i Hong Sa khi tr v t lin vo
thng 8 m lch vo ca Eo hay T Hin ri np sn vt ti chnh
dinh Ph Xun. Thi cha Nguyn Phc Lan mi bt u di
chnh dinh n Kim Long vo nm Dng Ho nguyn nin (1635)
v thi cha Nguyn Phc Tn mi di qua Ph Xun.

97

i Hong Sa hot ng k t cha Nguyn Phc Lan hay

Nguyn Phc Tn n ht thi k cha Nguyn, c thy 7 i cha,
gn mt th k ri. Phong tro Ty Sn ni dy, cha Nguyn
chy vo t Gia nh th i Hong Sa t di quyn kim sot
ca Ty Sn m trong ti liu cn lu gi ti nh th h V,
phng An Vnh, C Lao R, cho bit nm 1786 (tc nin hiu
Thi c nm th 9), dn C Lao R xin chnh quyn Ty Sn
cho i Hong Sa hot ng tr li. n nhng nm cui cng ca
Ty Sn, hot ng ca i Hong Sa cng b nh hng, nn n
vua Gia Long (1803) mi cho i Hong Sa hot ng tr li
V lch hot ng ngoi o, theo nhng ti liu nh Hong
Vit a d ch, i Nam thc lc tin bin, i Nam nht thng
ch..., hng nm i Hong Sa bt u i t thng 3 m lch n
thng 8 m lch th v. Ring theo Thin Nam t ch l th hay
Ton tp An Nam l th lc i vo thi im cui ng, khng ni
thi gian v; theo Ph bin tp lc c bn thng i vo thng
ging m lch n thng 8 v.
i Hong Sa v i Bc Hi c nhim v thu lm cc sn
vt t cc tu m, cc hi sn qu t vng bin qun o Hong
Sa v qun o Trng Sa.
Ngoi ra, v sau cn m trch i xem xt, o c thy trnh
vng Hong Sa.
i Hong Sa cn c giao nhim v kim qun i Bc Hi,
mt t chc c lp ra thc thi nhim v trn khu vc qun o
Trng Sa. i Bc Hi c thnh lp sau i Hong Sa vo
khong trc nm 1776. a bn hot ng ca i Bc Hi ch yu
l khu vc qun o Trng Sa, khu vc bin Cn Sn, H Tin...

98

Ph bin tp lc, quyn 2, ca L Qu n ghi chp v

i Bc Hi nh sau:
H Nguyn cn thit lp i Bc Hi. i ny khng nh
trc bao nhiu sut. Hoc chn ngi thn T Chnh thuc ph
Bnh Thun, hoc chn ngi lng Cnh Dng, ly nhng ngi
tnh nguyn b sung vo i Bc Hi. Ai tnh nguyn i th cp
giy sai i v ch th sai phi i y i lm nhim v.
Nhng ngi c b sung vo i Bc Hi u c min np
tin su cng cc th tin lt vt, nh tin i qua n tun, qua .
Nhng ngi trong i i thuyn cu nh ra x Bc Hi,
C lao Cn Ln v cc o thuc vng H Tin tm kim,
lm nht nhng hng i mi, hi ba, n ng (c heo ln), lc
qu ng, hi sm.
Cc s sch c vit vo th k XIX nh i Nam thc lc
tin bin, son xong nm 1844, i Nam nht thng ch, son xong
nm 1882, cng ghi nhn v hot ng ca i Bc Hi.

32

Vi nt v L Khao l th lnh. Nghi

l ny c t chc u? Trong
thi gian no? ngha ca nghi l
ny?

Vo th k XVII, Cha Nguyn t chc i Hong Sa ly

ngi t x An Vnh, huyn Bnh Sn, ph Qung Ngi lm nhim

99

v qun l, khai thc Hong Sa, thu lm hng ha ca cc tu mc

cn, nh bt hi sn qu him mang v dng np v cn o v,
trng cy v dng mc trn hai qun o. Trc khi nhng ngi
lnh Hong Sa chun b xung thuyn, cc tc h trn o L Sn
t chc l Khao l th lnh. L ny c t chc vo ngy 20 thng
2 m lch hng nm cu cho ngi ra i c bnh an trn dm
di sng nc. Ngy nay, cng vo thng 2, thng 3 m lch hng
nm, chnh quyn tnh Qung Ngi v nhn dn trn o L Sn
(Qung Ngi) u t chc L Khao l th lnh Hong Sa ti nh
lng An Vnh, x An Vnh, huyn o L Sn, tnh Qung Ngi.
Bui l din ra vi cc nghi thc cng t nh: thi kn c, ti hin
hnh nh cc hng binh ra khi, th thuyn nan v hnh nhn xung
bin hng ti qun o Hong Sa tr thnh mt nghi l
truyn thng nhm gi gn bn sc qu hng, tri n n nhng
ngi con t Vit qua cc th h khng qun kh khn, thm
ch hy sinh c tnh mng mnh bo v ch quyn thing ling
ca T quc, ng thi gio dc con chu lng yu nc, t ho
dn tc cng nh thc su sc v ch quyn bin, o Vit Nam.
Hng nm, ng dn trn o L Sn vn thng xuyn t
chc L Khao l th lnh Hong Sa, nghi thc truyn thng ny
khng ch nhn c s quan tm, ng h ca chnh quyn v nhn
dn a phng tnh Qung Ngi m cn thu ht s ch ca ng
o nhn dn trong c nc cng nh kiu bo ta nc ngoi. Do
tnh cht v ngha ca n, L Khao l th lnh Hong Sa c
nh nc quyt nh nng cp tr thnh l hi cp quc gia v nh
lng An Vnh, ni din ra l hi ny c cng nhn l Di tch
Vn ha phi vt th ca Vit Nam.

100

33

Vi nt v mt s bn c tiu
biu th hin Hong Sa, Trng
Sa thuc lnh th ca Vit Nam?

Cc nh nghin cu su tm v cng b nhiu bn c

ng tin cy ca Vit Nam cng nh ca cc nh truyn gio, hng
hi phng Ty th hin Hong Sa, Trng Sa thuc lnh th
Vit Nam.
Theo i Vit s k ton th, t nm 1467, vua L Thnh
Tng ra lnh iu tra hnh th sng ni thuc a phng v
thnh bn , hai ln nh vua giao cho b H quy nh nhng chi
tit do cc quan a phng tin dng lp thnh a ton vn
lnh th i Vit. B Hng c bn c hon thnh vo cui
nm 1469, c b sung nhiu ln v sau, gm bn c nc v
cc a phng, trong c cc vng bin, o, ghi li kh ton
din hnh nh ca quc gia i Vit cui th k XV. Tip ,
khong nm 1686, B Cng o (ngi Ngh An) bin son b
Ton tp Thin Nam t ch l th c on m t v qun o
Hong Sa (Bi ct Vng) c cho l da trn c s trch t tp
Hng c bn . Trong hai b bn ny u c v mt bi ct
di nm ngoi bin ko t ca i Chim qua ca Sa K n Sa
Hunh c ghi r l Bi ct Vng.
n thi Nguyn (th k XIX), vic o c thy trnh, v bn
v qun o Hong Sa, Trng Sa do mt c quan qun l hnh

101

chnh cp Nh nc l b Cng ph trch, thc hin. Thng 3 nm

Bnh T (1816), vua Gia Long lnh cho thy qun phi hp vi i
Hong Sa i ra Hong Sa xem xt v o c thy trnh. n thi
Minh Mng (1820-1840), vic phi thy qun ra Hong Sa o thy
trnh v v bn c xc tin u n hng nm. V nh nm
1834, vua Minh Mng c i trng gim thnh Trng Phc S
cng 20 thy binh ra Hong Sa v bn . Tip , nm 1837, thy
qun triu Nguyn i Hong Sa v thnh bn 12 hn o.
Nm 1838, thy qun triu Minh Mng v c mt bn
chung tng th v Hong Sa. c bit, nm 1834, triu nh
Nguyn di thi vua Minh Mng hon thin v cng b chnh
thc bn quc gia gi l i Nam nht thng ton . Bn
ny th hin chi tit b bin v hi o ca Vit Nam, trong
ghi r ch quyn ca Vit Nam bao gm c vng qun o gia
Bin ng.
T th k XVI, cc nh hng hi phng Ty c nhiu ghi
chp v bn xc nh vng qun o gia Bin ng, c gi l
Pracel, Paracel, hoc Paracels, thuc ch quyn ca Vit
Nam. Trong Bn Th gii ca Mercator xut bn ti Amsterdam
(H Lan) nm 1606 gi vng qun o gia Bin ng l Baixos de
Chapar (Bi ngm Champa) hay Pulo Capaa (o ca Champa).
Trong Bn do Bartholomeu Lasso v nm 1590 v 1592 1594, in trong cun sch Les Portugains sur les ctes du Vietnam
et du Cmpa ca P.Y.Manguin in ti Paris (Php) nm 1972, hay

102

tm Bn ni ting do Van Langren v nm 1598 c in trong

cun Iconographie Historique de lIndochine ca P.Boudet v
A.Masson, ti Paris nm 1931 th hin on b bin tng ng
vi khu vc t ca bin i Chim (Qung Nam) n ca bin Sa
K (Qung Ngi) c gi l Costa da Pracel (B bin Hong
Sa). Nh th tc l t rt lu, cc nh hng hi phng Ty
coi cc qun o gia Bin ng c quan h hu c vi vng b
bin ng Trong thuc lnh th Vit Nam lc .
Trong s cc bn ca gio s v thng nhn phng Ty
lin quan n vng qun o gia Bin ng, ni ting bc nht c
th k n An Nam i quc ha ca Gim mc Jean Louis
Taberd, xut bn nm 1838, c cho l mt ti liu phn nh
nhng hiu bit su sc v chnh xc ca ngi phng Ty t th
k XV n u th k XIX v mi quan h gia qun o Hong
Sa v nc i Vit m tc gi gi l An Nam i Quc. Tm
bn ny khng nh Ct Vng (Hong Sa) l Paracels v nm
trong vng bin Vit Nam.
Mt khc, nhiu bn ca Trung Quc v cc nc
phng Ty cng th hin cc Nam ca lnh th Trung Quc ch
gii hn n cc Nam ca o Hi Nam.

103

i Nam nht thng ton

y l bn Vit Nam thi Nguyn v khong nm 1838,
v Hong Sa, Vn l Trng Sa thuc lnh th
Vit Nam, pha ngoi cc o ven b min Trung Vit Nam.

104

An Nam i quc ha
y l bn Vit Nam trong cun T in La tinh - Vit Nam
ca Gim mc Jean Louis Taberd xut bn nm 1838, khng nh Ct
Vng (Hong Sa) l Paracels v nm trong vng bin Vit Nam.

105

Hong triu trc tnh a d ton (tm dch: Bn a d (trn vn)

cc tnh ca triu nh nh Thanh) xut bn nm 1904 cho thy lnh th
ca Trung Quc ch gii hn v pha ng l o i Loan., pha nam
l o Hi Nam. Nh vy, n u th k XX, Trung Quc vn cha h
c nh xc lp ch quyn trn hai qun o Hong Sa v Trng Sa
ca Vit Nam.

106

34

Cng c Lin Hp quc v Lut

Bin nm 1982 ra i nh th no?

Cc quy c c tnh quc t lin quan n bin hnh thnh

t rt sm, ngay trong thi k c i. n th k XIII, mt s
nguyn tc v lut bin xut hin v ph bin Bc u, a
Trung Hi. Vo th k XVII, Lut Bin bt u c khi qut,
tng kt mt cch c h thng.
Hi ngh quc t u tin v Lut Bin c Hi Quc lin
triu tp nm 1930 ti La Hay (H Lan) bn lun, xy dng cc
quy nh quc t v quy ch lnh hi, chng cp bin v cc
nguyn tc s dng ti nguyn thin nhin ca bin. Do c nhiu
mu thun gia cc quc gia tham gia hi ngh v chiu rng lnh
hi nn Hi ngh La Hay 1930 cha t c kt qu c th no.
Sau Chin tranh th gii ln th hai (1939 - 1945), Lin Hp
quc c thnh lp gi gn ha bnh, ngn chn chin tranh v
gii quyt cc vn quc t. Nm 1958, Lin Hp quc triu tp
Hi ngh ln th nht v Lut Bin ti Genve (Thy S). Hi ngh
ny thng qua 4 cng c quc t u tin v lut bin l: Cng
c v Lnh hi v Vng tip gip; Cng c v Bin c; Cng c
v nh c v bo tn ti nguyn nguyn sinh vt ca bin c; v
Cng c v Thm lc a.
Ngy 15/3/1960, Lin Hp quc tip tc triu tp Hi ngh
Lut Bin ln th II ti Genve (Thy S). Nhng do c nhiu bt
ng nn hi ngh ny khng t c kt qu no ng k.

107

n nm 1973, Hi ngh ca Lin Hp quc v Lut Bin ln

th 3 c chnh thc triu tp. Qua 9 nm thng lng (t
nm 1973 n 1982) vi 11 kha hp, Hi ngh ca Lin Hp quc
v Lut Bin ln th 3 thng qua cc cng c mi v Lut Bin
ngy 30/4/1982 vi 130 phiu thun, 04 phiu chng, 17 phiu
trng v 02 nc khng tham gia b phiu. Ngy 10/12/1982, 107
quc gia v vng lnh th, trong c Vit Nam chnh thc k
kt Cng c ca Lin Hp quc v Lut Bin ti Montego Bay
(Jamaica).
n thng 11/1996 c 108 nc ph chun, Cng c c
hiu lc t ngy 16/11/1994.
Qu trnh son tho Cng c Lin Hp quc v Lut Bin
nm 1982 tri qua 2 giai on c bn l giai on chun b v giai
on m phn trong hi ngh, xy dng lin tc nhiu bn d tho
Cng c, cho n l k kt Cng c din ra t ngy 07/12/1982
n ngy 10/12/1982 ti Montego Bay (Jamaica).

35

Nhng ni dung chnh ca Cng c

Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982?

Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 (gi tt l

Cng c Lut Bin 1982) c 107 quc gia v vng lnh th,
trong c Vit Nam, k kt ti Montego Bay (Jamaica) ngy
10/12/1982. Cng c bao gm 17 phn, 320 iu khon, 9 ph lc
v 4 ngh quyt. Cng c c hiu lc t ngy 16/11/1994. Hin
nay c 162 quc gia v vng lnh th tham gia Cng c.

108

Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 l mt vn

kin quc t tng hp ton din bao qut c tt c nhng vn
quan trng nht v ch php l ca bin v i dng th gii,
xc nh r rng quyn v ngha v ca mi quc gia (c bin cng
nh khng c bin, pht trin hay ang pht trin) v nhiu mt nh
an ninh, bo v, nui trng, khai thc ti nguyn, giao thng lin
lc, nghin cu khoa hc, cng ngh i vi cc vng bin thuc
ch quyn, quyn ch quyn v quyn ti phn quc gia cng nh
i vi cc vng bin nm ngoi phm vi thuc quyn ti phn
quc gia. Cng c cng t ra trnh t v th tc gii quyt cc
tranh chp trn bin gia cc quc gia bng cc bin php ha bnh.
Cng c th hin s c gng ln ca cng ng quc t
iu chnh tt c cc kha cnh lin quan n bin, ti nguyn bin
v vic s dng bin, to nn mt trt t th gii mi cho vic qun
l v s dng bin ca nhn loi.

36

Vai tr v ngha ca Cng c

Lin Hp quc v Lut Bin nm
1982?

Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 l mt

cng c tin b th hin s tho hip mang tnh ton cu c tnh
n li ch ca tt c cc quc gia trn th gii. Cng c khng
chp nhn bo lu m i hi phi tham gia c gi (package deal)
theo nguyn tc nht tr (consensus). Nu ph chun Cng c
Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982, cc quc gia phi c trch
nhim rng buc v thc hin ton b cc iu khon ca Cng c.
Cng c c coi l mt trong nhng thnh tu c ngha
nht trong lnh vc lut php quc t ca th k XX v Cng c

109

 to ra mt trt t php l mi trn bin, tng i cng bng v

c tha nhn rng ri.
Ngay sau L k kt, Tng Th k Lin Hp quc nh
gi Cng c l vn bn php l c ngha nht ca th k ny,
cn Ch tch Hi ngh Lin Hp quc ln th III v Lut Bin, ng
Tommy TB Koh, gi Cng c l Bn Hin php cho i dng.

37

Khi nim ch quyn, quyn ch

quyn v quyn ti phn c hiu
nh th no trong Cng c Lin
Hp quc v Lut Bin nm 1982?

- Ch quyn l quyn lm ch tuyt i ca quc gia c lp

i vi lnh th ca mnh. Ch quyn ca quc gia ven bin l
quyn ti cao ca quc gia c thc hin trong phm vi ni thy
v lnh hi ca quc gia .
- Quyn ch quyn l cc quyn ca quc gia ven bin c
hng trn c s ch quyn i vi mi loi ti nguyn thin nhin
trong vng c quyn kinh t v thm lc a ca mnh, cng nh
i vi nhng hot ng nhm thm d v khai thc vng c
quyn kinh t v thm lc a ca quc gia v mc ch kinh t,
bao gm c vic sn xut nng lng t nc, hi lu, gi...
- Quyn ti phn l thm quyn ring bit ca quc gia ven
bin trong vic a ra cc quyt nh, quy phm v gim st vic
thc hin chng, nh: cp php, gii quyt v x l i vi mt s
loi hnh hot ng, cc o nhn to, thit b v cng trnh trn
bin, trong c vic lp t v s dng cc o nhn to cc thit
b v cng trnh nghin cu khoa hc v bin; bo v v gn gi
mi trng bin trong vng c quyn kinh t hay thm lc a ca
quc gia .

110

Quyn ch quyn c ngun gc t ch quyn lnh th trong

khi quyn ti phn l h qu ca quyn ch quyn, c tc dng h
tr, to ra mi trng thc hin quyn ch quyn c tt hn.
Bn cnh , trong khi ch quyn v quyn ch quyn ch c
thc hin trn vng lnh th m quc gia c quyn th quyn ti
phn c khng gian m rng hn, ti nhng ni m quc gia
khng c ch quyn (v d quyn ti phn p dng trn tu thuyn
c treo c ca mt quc gia nht nh ang hot ng trong vng
bin thuc ch quyn ca mt quc gia khc).

38

Cng c Lin Hp quc v Lut

Bin nm 1982 quy nh cc vng
bin no thuc ch quyn ca cc
quc gia ven bin?

Theo Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982, cc

quc gia ven bin c ch quyn i vi ni thy v lnh hi ca mnh,
ch quyn ny cng c m rng vng tri bn trn n vng
y bin v lng t di y bin bn di cc vng bin .
iu 8, khon 1 Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm
1982 nh ngha ni thy l cc vng nc pha bn trong ng
c s dng tnh chiu rng lnh hi. Trong vng ni thy, cc
quc gia ven bin c ch quyn hon ton, tuyt i v y nh
trn lnh th t lin ca mnh. Tu thuyn nc ngoi mun ra vo
vng ni thy phi xin php quc gia ven bin v phi tun theo
lut l ca quc gia .

111

Lnh hi hay cn gi l vng nc lnh th l mt di bin

ven b nm ngoi v tip lin vi lnh th t lin hoc ni thy
ca quc gia ven bin, c chiu rng nht nh c tnh t ng
c s ca quc gia v thuc ch quyn hon ton ca quc gia
ven bin. Ch quyn ny c m rng v p dng i vi c vng
tri trn lnh hi, cng nh i vi y bin v lng t di y
ca lnh hi.
Tuy nhin, do yu cu, tnh cht truyn thng ca hng hi
quc t, lut php quc t tr nh quyn ca mi loi tu, thuyn
ca tt c cc quc gia c i qua khng gy hi trong lnh hi
ca quc gia ven bin vi iu kin khng gy nh hng n ha
bnh, trt t, an ninh v mi trng ca quc gia ven bin. Cn lu
l quyn i qua khng gy hi khng c p dng i vi vng
tri trn lnh hi. Phng tin bay nc ngoi mun bay qua vng
tri trn lnh hi ca mt nc ven bin phi xin php nc ven
bin .
i vi quc gia qun o, lnh hi nm ngoi v tip lin
vi lnh th v vng nc qun o ca quc gia qun o .
i vi cc o ring bit, p ng ng nh ngha o nu
trong lut php quc t (iu 121, Cng c Lin Hp quc v
Lut Bin nm 1982) thuc v mt quc gia ven bin, nhng nm
ngoi phm vi lnh hi chung ca quc gia , th lnh hi ca tng
o ny cng c xc nh nh trn.
i a s quc gia trn th gii quy nh chiu rng lnh hi
t 3-12 hi l. Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982
quy nh chiu rng lnh hi ca quc gia ven bin khng qu 12
hi l, k t ng c s c vch ra theo ng cng c.

112

113

114

39

Cng c Lin Hp quc v Lut

Bin nm 1982 quy nh cc vng
bin no thuc quyn ch quyn v
quyn ti phn ca cc quc gia ven
bin?

Theo Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982, quc

gia ven bin c quyn ch quyn, quyn ti phn quc gia i vi
cc vng bin sau y:
Vng tip gip lnh hi (Contiguous zone): Cng c quy
nh cc quc gia ven bin c quyn c mt vng tip gip lnh
hi. y l vng bin nm ngoi lnh hi, tip lin vi lnh hi v
khng c m rng qu 24 hi l tnh t ng c s dng tnh
chiu rng lnh hi, ti , quc gia ven bin thc hin cc thm
quyn c tnh ring bit v hn ch i vi cc tu thuyn nc
ngoi. Vng tip gip lnh hi nm trong vng c quyn kinh t
v l mt b phn c th ca vng c quyn kinh t.
Quc gia ven bin c quyn thi hnh s kim sot cn thit
nhm ngn nga vic vi phm cc lut v quy nh v hi quan,
thu kha, nhp c hay y t trn lnh th hay trong lnh hi ca
mnh; trng tr vic vi phm cc lut v quy nh ni trn xy ra
trn lnh th hay trong lnh hi ca mnh.
Ti iu 303, Cng c m rng thm quyn ca quc gia
ven bin i vi cc hin vt c tnh lch s v kho c nm trn
y bin ca vng tip gip lnh hi. kim sot vic mua bn
cc hin vt ny, quc gia ven bin c th coi vic ly cc hin vt
t y bin ca vng tip gip lnh hi m khng c s tho
thun ca mnh l s vi phm cc lut v quy nh ca quc gia ven
bin trn lnh th hay lnh hi ca mnh.

115

Vng c quyn kinh t (Exclusive Economic Zone) l vng

bin nm pha ngoi lnh hi v tip lin vi lnh hi, c chiu
rng khng vt qu 200 hi l tnh t ng c s dng tnh
chiu rng lnh hi.
Vng c quyn kinh t l mt ch nh php l mi, ln u
tin c ghi nhn trong Cng c Lin Hp quc v Lut Bin
nm 1982. Vng c quyn kinh t l mt vng c bit, trong
quc gia ven bin thc hin thm quyn ring bit ca mnh nhm
mc ch kinh t, c quy nh bi Cng c, m khng chia s
vi cc quc gia khc.
Trong vng c quyn kinh t, quc gia ven bin c:
a) Cc quyn thuc ch quyn v vic thm d v khai thc,
bo tn v qun l cc ti nguyn thin nhin, sinh vt hoc phi
sinh vt ca vng nc bn trn y bin, ca y bin v lng t
di y bin, cng nh v nhng hot ng khc nhm thm d v
khai thc vng ny v mc ch kinh t, nh vic sn xut nng
lng t nc, hi lu v gi.
b) Quyn ti phn v vic:
- Lp t v s dng cc o nhn to, cc thit b v
cng trnh;
- Nghin cu khoa hc v bin;
- Bo v v gn gi mi trng bin.
c) Cc quyn v ngha v khc do Cng c quy nh.
Tuy vy, trong vng c quyn kinh t, tt c cc quc gia,
d c bin hay khng c bin, u c hng cc quyn t do
hng hi v hng khng, quyn t do t cp v ng dn ngm

116

cng nh quyn t do s dng bin vo cc mc ch hp php

khc v gn lin vi vic thc hin cc quyn t do ni trn v ph
hp vi cc quy nh ca Cng c.
Quc gia ven bin c ngha v thi hnh cc bin php thch
hp bo tn, qun l v duy tr cc ngun li sinh vt trong vng
c quyn kinh t trnh khng b nh hng do khai thc qu mc.
Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 cn quy nh c
th cc quyn v ngha v ca cc quc gia ven bin v cc quc
gia khc nhm bo tn cc loi sinh vt bin nh: cc loi c di c
xa; cc loi c v; cc n c vo sng v ra bin sinh sn; cc loi
nh c...
Thm lc a (Continental Shelf) l vng y bin v lng t
di y bin nm bn ngoi lnh hi ca quc gia ven bin, trn
phn ko di t nhin ca lnh th t lin ca quc gia ny cho
n b ngoi ca ra lc a, hoc n gii hn nm cch ng c
s dng tnh chiu rng lnh hi 200 hi l, khi b ngoi ca ra
lc a ca quc gia ny khong cch gn hn 200 hi l. Trong
trng hp b ngoi ca ra lc a ca quc gia ven bin ko di t
nhin vt qu 200 hi l tnh t ng c s, quc gia ven bin c
th m rng ranh gii ngoi ca thm lc a ca mnh ti mt
khong cch khng vt qu 350 hi l tnh t ng c s hoc
cch ng ng su 2.500 m mt khong cch khng vt qu
100 hi l.
Quc gia ven bin thc hin cc quyn thuc ch quyn i
vi thm lc a v mt thm d v khai thc ti nguyn thin nhin
ca mnh. y l nhng c quyn, ngha l nu quc gia ven bin
ny khng thm d thm lc a hay khng khai thc ti nguyn
thin nhin ca thm lc a (bao gm cc ti nguyn phi sinh vt
v cc ti nguyn sinh vt thuc loi nh c), th khng ai c

117

quyn tin hnh cc hot ng nh vy, nu khng c s tho thun

r rng ca cc quc gia ven bin. Cc quyn ca quc gia ven bin
i vi thm lc a tn ti mt cch nghim nhin, khng ph
thuc vo s chim hu tht s hay danh ngha, cng nh vo bt
c tuyn b r rng no.
Tuy nhin, khi tin hnh khai thc thm lc a ngoi 200 hi
l quc gia ven bin c ngha v ng gp ti chnh theo quy nh
ca Cng c. Vic quc gia ven bin thc hin cc quyn ca
mnh i vi thm lc a khng c gy thit hi n hng hi
hay cc quyn t do ca cc quc gia khc c Cng c tha
nhn. Tt c cc quc gia u c quyn lp t cp v ng dn
ngm thm lc a. Quc gia t cp hoc ng dn ngm phi
tho thun vi quc gia ven bin v tuyn ng i ca cp hoc
ng dn ngm.

40

Khi nim ng c s tnh chiu

rng lnh hi? c im ng c s
ca Vit Nam?

ng c s l ng ranh gii pha trong ca lnh hi v l

ranh gii pha ngoi ca ni thy, do nc ven bin quy nh trn
c s ph hp vi Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm
1982. ng c s l cn c xc nh phm vi, chiu rng ca
lnh hi v cc vng bin khc nh vng tip gip, vng c quyn
kinh t, thm lc a.
Theo quy nh ti iu 5 v iu 7 ca Cng c, cc quc
gia ven bin (khng phi l quc gia qun o) c hai loi ng c
s l ng c s thng thng v ng c s thng.

118

ng c s thng thng l ngn nc thy triu thp nht

dc theo b bin, ni no b bin b khot su v li lm hoc
nu c mt chui o nm st ngay v chy dc theo b bin hoc
ni m b bin cc k khng n nh do c s hin din ca cc
chu th hoc cc c im t nhin khc th p dng phng php
ng c s thng, tc l phng php ni lin cc im thch hp
c th s dng vch ng c s dng tnh chiu rng
lnh hi.
ng c s thng c p dng trong ba trng hp sau
y: nhng ni b bin khc khuu, b khot su v li lm;
nhng ni c mt chui o nm st ngay v chy dc theo b
bin; nhng ni c cc iu kin thin nhin c bit gy ra s
khng n nh ca b bin nh s hin din ca cc chu th.
Tuy vy, ng c s thng phi p ng hai iu kin quy
nh trong Cng c, l tuyn cc ng c s thng khng
c i chch qu xa hng chung ca b bin v cc vng bin
bn trong cc ng c s ny phi gn vi t lin n mc
t c ch ni thy (khon 3 iu 7).
Cn c theo Cng c, cn c theo a hnh b bin Vit
Nam, ng c s dng tnh chiu rng lnh hi Vit Nam.
Ngy 12/11/1982, Chnh ph nc Cng ha XHCN Vit Nam
tuyn b v ng c s dng tnh chiu rng lnh hi Vit
Nam. Theo , ng c s dng tnh chiu rng lnh hi ca
lc a Vit Nam l ng thng gy khc ni lin cc im c to
ghi trong ph lc km theo Tuyn b ny.
iu 8 ca Lut Bin Vit Nam quy nh ng c s dng
tnh chiu rng lnh hi Vit Nam l ng c s thng c
Chnh ph cng b. Chnh ph xc nh v cng b ng c s
nhng khu vc cha c ng c s sau khi c y ban thng v
Quc hi ph chun.

119

Thc hin iu ny, thi gian ti y chng ta cn tip tc

cng b b sung ng c s thng trong vnh Bc B v nhng
khu vc khc.

S ng c s thng ca Vit Nam nm 1982

120

41

Theo Cng c Lin Hp quc v

Lut Bin 1982, Vit Nam c
nhng vng bin no?

Vit Nam l mt quc gia ven bin vi hn 3.260 km ng

b bin. Theo Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982,
Vit Nam c cc vng bin l ni thy, lnh hi, vng tip gip
lnh hi, vng c quyn kinh t v vng thm lc a. Phm vi v
ch php l cc vng bin v thm lc a Vit Nam c quy
nh chi tit trong Lut Bin Vit Nam v cc vn bn quy phm
php lut khc.

42

Quy nh v ni thy ca Vit Nam?

Theo iu 9 v 10 ca Lut Bin Vit Nam 2012, ni thy

ca Vit Nam l vng nc tip gip vi b bin, pha trong
ng c s v l b phn lnh th ca Vit Nam. Theo quy nh
th ni thy bao gm ca sng, vng vnh, ca bin v vng nc
pha trong ng c s v gip vi b bin. Nh nc thc hin ch
quyn hon ton, tuyt i v y i vi ni thy nh trn lnh
th t lin.

121

43

Tu thuyn nc ngoi hot ng

trong ni thy Vit Nam phi chp
hnh nhng quy nh g?

Tu thuyn, my bay nc ngoi khi hot ng trong vng

ni thy ca Vit Nam l ang trong lnh th Vit Nam, cho nn
phi tuyt i chp hnh cc quy nh ca php lut Vit Nam lin
quan n cc hot ng trong vng ni thy ca Vit Nam nh:
vic cp php bay, lu thng hng hi, phn lung lch i li, quy
nh ca cc cng bin... cng nh nhng quy nh khc v an ninh,
quc phng, trt t cng cng, kim dch, y t, hi quan,

44

Hy cho bit r hn phm vi v ch

php l ca lnh hi theo Cng
c Lin Hp quc v Lut Bin
nm 1982?

Theo Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982, lnh

hi l vng bin nm pha ngoi ng c s, c chiu rng ti a
l 12 hi l (1 hi l = 1.852 m).
Trong lnh hi, quc gia ven bin thc hin ch quyn hon
ton v y . Do , quc gia ven bin c th quy nh ch
php l i vi lnh hi cng tng t nh i vi lnh th trn t
lin. Ranh gii ngoi ca lnh hi l bin gii ca nc ven bin.
Quc gia ven bin c ch quyn hon ton, y i vi
lnh hi nhng khng phi l tuyt i, v theo Cng c, cc tu

122

thuyn nc ngoi c quyn qua li khng gy hi trong lnh

hi, v thng lu thng theo tuyn phn lung giao thng hng hi
do nc ven bin quy nh.
Cng c c nhng iu quy nh r th no l qua li
khng gy hi (iu 17, 18, 19). Cng c cng quy nh quc gia
ven bin c quyn a ra cc quy nh lin quan n vic qua li
khng gy hi ca cc tu thuyn nc ngoi (iu 21, 22) v c
ngha v khng cn tr quyn qua li khng gy hi ca tu
thuyn ca cc quc gia khc (iu 24).

45

Chiu rng v ch php l ca

lnh hi Vit Nam?

iu 11 Lut Bin Vit Nam (2012) khng nh Lnh hi l

vng bin c chiu rng 12 hi l tnh t ng c s ra pha bin.
Ranh gii ngoi ca lnh hi l bin gii quc gia trn bin ca
Vit Nam.
iu 12 Lut Bin Vit Nam cng quy nh r ch php l
lnh hi Vit Nam nh sau:
1. Nh nc thc hin ch quyn y v ton vn i
vi lnh hi v vng tri, y bin v lng t di y bin ca
lnh hi ph hp vi Cng c Lin Hp quc v Lut Bin
nm 1982.

123

2. Tu thuyn ca tt c cc quc gia c hng quyn i

qua khng gy hi trong lnh hi Vit Nam. i vi tu qun s
nc ngoi khi thc hin quyn i qua khng gy hi trong lnh hi
Vit Nam, thng bo trc cho c quan c thm quyn ca Vit Nam.
3. Vic i qua khng gy hi ca tu thuyn nc ngoi phi
c thc hin trn c s tn trng ha bnh, c lp, ch quyn,
php lut Vit Nam v iu c quc t m nc CHXHCN Vit
Nam l thnh vin.
4. Cc phng tin bay nc ngoi khng c vo vng tri
trn lnh hi Vit Nam, tr trng hp c s ng ca Chnh
ph Vit Nam hoc thc hin theo iu c quc t m nc Cng
ho x hi ch ngha Vit Nam l thnh vin.
5. Nh nc c ch quyn i vi mi loi hin vt kho c,
lch s trong lnh hi Vit Nam.

46

Quyn i qua khng gy hi trong

lnh hi c hiu nh th no?
Quyn i qua khng gy hi trong
lnh hi Vit Nam?

Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 quy nh:

tu thuyn ca tt c cc quc gia, c bin hay khng c bin,
u c hng quyn i qua khng gy hi trong lnh hi ca
quc gia ven bin.
Cng c quy nh th no l i qua v th no l i qua
khng gy hi. Theo , c th hiu l vi iu kin khng gy ra

124

cc hnh ng gy hi, e do ha bnh, an ninh trt t ca quc

gia ven bin, cc loi tu thuyn nc ngoi (k c tu qun s)
c quyn i qua v hi trong lnh hi ca quc gia ven bin m
khng cn phi xin php, khng b cn tr, khng b thu l ph v
khng b phn bit i x. Tuy nhin Cng c cng quy nh:
trong lnh hi, tu ngm v cc phng tin i ngm khc buc
phi i ni v treo c quc tch (iu 21) v nu mt tu chin
khng tn trng cc lut v quy nh ca quc gia ven bin c lin
quan n vic i qua trong lnh hi v bt chp yu cu phi tun
th cc lut v quy nh c thng bo cho h, th quc gia
ven bin c th i chic tu ri khi lnh hi ngay lp tc
(iu 30).
Ngoi ra, quc gia ven bin cng c php ra cc lut v
quy nh lin quan n vic i qua khng gy hi (iu 21, 22) v
c th thi hnh cc bin php cn thit ngn cn mi vic i qua
c gy hi (iu 25).
Vit Nam tham gia Cng c Lin Hp quc v Lut Bin
nm 1982 ngy 25/7/1994 v tn trng quyn i qua khng gy hi
ca tu thuyn nc ngoi trong lnh hi theo ng quy nh ca
Cng c.
Lut Bin Vit Nam quy nh i qua khng gy hi trong
lnh hi ti iu 23 v Ngha v khi thc hin quyn i qua
khng gy hi ti iu 24. Theo , vic i qua khng gy hi
trong lnh hi khng c lm phng hi n ha bnh, quc
phng, an ninh ca Vit Nam, trt t an ton trn bin. Vic i qua
ca tu thuyn nc ngoi trong lnh hi Vit Nam b coi l gy
phng hi n ha bnh, quc phng, an ninh ca Vit Nam, trt

125

t an ton x hi nu tu thuyn tin hnh bt k mt hnh vi

no sau y: e da hoc s dng v lc chng li c lp, ch
quyn v ton vn lnh th ca Vit Nam; e da hoc s dng v
lc chng li c lp, ch quyn v ton vn lnh th ca quc gia
khc; thc hin cc hnh vi tri vi cc nguyn tc c bn ca php
lut quc t c quy nh trong Hin chng Lin Hp quc;
Luyn tp hay din tp vi bt k kiu, loi v kh no, di bt k
hnh thc no; Thu thp thng tin gy thit hi cho quc phng, an
ninh ca Vit Nam; Tuyn truyn nhm gy hi n quc phng, an
ninh ca Vit Nam; Phng i, tip nhn hay xp phng tin bay
ln tu thuyn; Phng i, tip nhn hay xp phng tin qun s ln
tu thuyn; Bc, d hng ha, tin bc hay a ngi ln xung tu
thuyn tri vi quy nh ca php lut Vit Nam v hi quan, thu,
y t hoc xut nhp cnh; C gy nhim nghim trng mi
trng bin; nh bt hi sn tri php; Nghin cu, iu tra, thm
d tri php; Lm nh hng n hot ng ca h thng thng tin
lin lc hoc ca thit b hay cng trnh khc ca Vit Nam; Tin
hnh hot ng khc khng trc tip lin quan n vic i qua.
Khi thc hin quyn i qua khng gy hi trong lnh hi
Vit Nam, t chc, c nhn nc ngoi c ngha v tun th quy
nh ca php lut Vit Nam v ni dung: An ton hng hi v iu
phi giao thng ng bin, tuyn hng hi v phn lung giao
thng; Bo v thit b v h thng bo m hng hi, thit b hay cng
trnh khc; Bo v ng dy cp v ng dn; Bo tn ti nguyn
sinh vt bin; Hot ng nh bt, khai thc v nui trng hi sn;
Gn gi mi trng bin, ngn nga, hn ch v ch ng nhim
mi trng bin; Nghin cu khoa hc bin v o c thy vn;
Hi quan, thu, y t, xut nhp cnh.

126

47

Phm vi v ch php l ca vng

tip gip lnh hi theo Cng c
Lin Hp quc v Lut Bin nm
1982 v Lut Bin Vit Nam 2012?

Theo

Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982,

vng tip gip lnh hi c hiu l vng bin nm ngoi lnh hi

v tip lin vi lnh hi. Vng bin ny hp vi lnh hi v c
chiu rng ti a l 24 hi l k t ng c s dng tnh chiu
rng lnh hi.
Trong vng tip gip lnh hi, quc gia ven bin c quyn ti
phn trong vic ngn nga nhng vi phm i vi cc lut v quy
nh hi quan, thu kho, y t hay nhp c xy ra trn lnh th hay
lnh hi ca mnh, c quyn ti phn trong vic trng tr nhng vi
phm i vi cc lut v quy nh ni trn, xy ra trn lnh th hay
lnh hi ca mnh. Ngoi ra, iu 303 ca Cng c cn m rng
quyn ca quc gia ven bin i vi cc hin vt c tnh lch s v
kho c, theo , vic ly cc hin vt t y bin trong vng tip
gip lnh hi m khng c php ca quc gia ven bin, s c
coi l s vi phm cc lut v quy nh ca quc gia trn lnh th
hoc trong lnh hi ca mnh.
iu 13 Lut Bin Vit Nam 2012 quy nh Vng tip gip
lnh hi l vng bin tip lin v nm ngoi lnh hi Vit Nam, c
chiu rng 12 hi l tnh t ranh gii ngoi ca lnh hi.
iu 14 quy nh ch php l ca vng tip gip lnh hi
ca Vit Nam nh sau:

127

1. Nh nc thc hin quyn ch quyn, quyn ti phn quc

gia v cc quyn khc quy nh ti iu 16 ca Lut ny i vi
vng tip gip lnh hi.
2. Nh nc thc hin kim sot trong vng tip gip lnh hi
nhm ngn nga v trng tr hnh vi vi phm php lut v hi quan,
thu, y t, xut nhp cnh xy ra trn lnh th hoc trong lnh hi
Vit Nam.
Phm vi v ch php l ca vng

48

c quyn kinh t theo Cng c

Lin Hp quc v Lut Bin nm
1982 v Lut Bin Vit Nam 2012?

Cng

c Lin Hp quc v Lut Bin 1982 quy nh:

Vng c quyn kinh t l mt vng nm pha ngoi lnh hi v

tip lin vi lnh hi....
Chiu rng ca vng c quyn kinh t khng c m rng
ra qu 200 hi l k t ng c s dng tnh chiu rng lnh
hi (iu 57).
Vng c quyn kinh t l mt ch nh php l mi, ln u
tin c ghi nhn trong Cng c. y l mt vng bin c th,
trong quc gia ven bin c nhng thm quyn ring bit nhm
mc ch kinh t, tun theo nhng quy nh ca Cng c.
Trong vng c quyn kinh t, quc gia ven bin c nhng
quyn sau:

128

- Cc quyn ch quyn v vic thm d, khai thc, bo tn v

qun l cc ti nguyn sinh vt v khng sinh vt, ca vng nc
trn y bin, ca y bin v lng t di y bin, cng nh
nhng hot ng khc nhm thm d v khai thc vng ny v mc
ch kinh t t nc, hi lu v gi.
- Quyn ti phn theo ng nhng quy nh thch hp ca
Cng c v vic: Lp t v s dng cc o nhn to, cc thit b
v cng trnh; Nghin cu khoa hc v bin; Bo v v gn gi mi
trng bin; v cc quyn v ngha v khc do Cng c quy nh.
Trong vng c quyn kinh t, cc quc gia khc (d c bin
hay khng c bin) u c hng quyn t do hng hi, t do
hng khng, t do t dy cp v ng dn ngm, cng nh quyn
t do s dng bin vo nhng mc ch khc hp php (khon 1
iu 58).
Ph hp vi quy nh ca Cng c Lin Hp quc v Lut
Bin nm 1982, Lut Bin Vit Nam 2012 quy nh c th: Vng
c quyn kinh t ca Vit Nam l vng bin tip lin v nm
ngoi lnh hi Vit Nam, hp vi lnh hi thnh mt vng bin c
chiu rng 200 hi l tnh t ng c s.
Lut Bin Vit Nam quy nh ch php l vng c quyn
kinh t ca Vit Nam nh sau:
1. Trong vng c quyn kinh t, Nh nc thc hin:
a) Quyn ch quyn v vic thm d, khai thc, qun l v
bo tn ti nguyn thuc vng nc bn trn y bin, y bin v

129

lng t di y bin; v cc hot ng khc nhm thm d, khai

thc vng ny v mc ch kinh t;
b) Quyn ti phn quc gia v lp t v s dng o nhn
to, thit b v cng trnh trn bin; nghin cu khoa hc bin, bo
v v gn gi mi trng bin;
c) Cc quyn v ngha v khc ph hp vi php lut quc t.
2. Nh nc tn trng quyn t do hng hi, hng khng;
quyn t dy cp, ng dn ngm v hot ng s dng bin hp
php ca cc quc gia khc trong vng c quyn kinh t ca Vit
Nam theo quy nh ca Lut ny v iu c quc t m nc
CHXHCN Vit Nam l thnh vin, khng lm phng hi n
quyn ch quyn, quyn ti phn quc gia v li ch quc gia trn
bin ca Vit Nam.
Vic lp t dy cp v ng dn ngm phi c s chp thun
bng vn bn ca c quan nh nc c thm quyn ca Vit Nam.
3. T chc, c nhn nc ngoi c tham gia thm d, s
dng, khai thc ti nguyn, nghin cu khoa hc, lp t cc thit
b v cng trnh trong vng c quyn kinh t ca Vit Nam trn c
s cc iu c quc t m nc CHXHCN Vit Nam l thnh
vin, hp ng c k kt theo quy nh ca php lut Vit Nam
hoc c php ca Chnh ph Vit Nam, ph hp vi php lut
quc t c lin quan.
4. Cc quyn c lin quan n y bin v lng t di y
bin quy nh ti iu ny c thc hin theo quy nh ti iu
17 v iu 18 ca Lut ny.

130

49

Phm vi v ch php l ca thm

lc a theo Cng c Lin Hp quc
v Lut Bin nm 1982 v Lut Bin
Vit Nam 2012?

Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 nh ngha

thm lc a nh sau: thm lc a ca mt quc gia ven bin bao
gm y bin v lng t di y bin bn ngoi lnh hi ca quc
gia , trn ton b phn ko di t nhin ca lnh th t lin ca
quc gia cho n b ngoi ca ra lc a, hoc n cch ng
c s dng tnh chiu rng lnh hi 200 hi l, khi b ngoi ca
ra lc a ca quc gia khong cch gn hn.
Tuy vy, cc khon tip theo trong iu 76 ca Cng c
cng quy nh trong trng hp khi b ngoi ca ra lc a ca
mt quc gia ven bin ko di t nhin vt qu khong cch 200
hi l, nh ni trn, th quc gia ven bin ny c th xc nh
ranh gii ngoi ca thm lc a ca mnh ti mt khong cch
khng vt qu 350 hi l tnh t ng c s hoc cch ng
ng su 2.500 mt mt khong cch khng vt qu 100 hi l,
vi iu kin tun th cc quy nh c th v vic xc nh ranh
gii ngoi ca thm lc a trong Cng c v ph hp vi cc kin
ngh ca y ban Ranh gii thm lc a c thnh lp theo Ph
lc II ca Cng c.
Ch php l ca thm lc a c th hin qua cc quyn
ca quc gia ven bin. l vic thc hin quyn ch quyn i

131

vi vic thm d v khai thc ti nguyn thin nhin trn thm lc

a. Ngoi ra, quc gia ven bin cn c quyn ti phn v nghin
cu khoa hc bin trn thm lc a ca mnh; quyn i vi cc
o nhn to, cc thit b, cng trnh trn thm lc a; quyn bo v
v gn gi mi trng bin.
Cc quc gia khc c quyn lp t cc dy cp v ng dn
ngm thm lc a (iu 79), v cn c s tho thun ca quc
gia ven bin.
Quyn ch quyn ca quc gia ven bin i vi thm lc a
l quan trng nht, th hin ch:
Quyn ny c tnh cht c quyn, ngha l quc gia ven
bin khng thm d hoc khng khai thc ti nguyn thin nhin
trn thm lc a, th khng ai c quyn tin hnh cc hot ng
nh vy, nu khng c s tho thun ca quc gia (khon 2
iu 77).
Quyn ny tn ti ng nhin v ngay t u, quc gia ven
bin khng cn phi chim hu thc s hay danh ngha, v khng
cn phi tuyn b.
Ph hp vi cc quy nh ca Cng c, iu 17 Lut Bin
Vit Nam 2012 quy nh: Thm lc a Vit Nam l y bin v
lng t di y bin, tip lin v nm ngoi lnh hi Vit Nam,
trn ton b phn ko di t nhin ca lnh th t lin, cc o v
qun o ca Vit Nam cho n mp ngoi ca ra lc a.
iu 18 Lut Bin Vit Nam quy nh r ch php l thm
lc a Vit Nam nh sau:

132

1. Nh nc thc hin quyn ch quyn i vi thm lc a

v thm d, khai thc ti nguyn.
2. Quyn ch quyn quy nh ti khon 1 iu ny c tnh
cht c quyn, khng ai c quyn tin hnh hot ng thm d
thm lc a hoc khai thc ti nguyn ca thm lc a nu khng
c s ng ca Chnh ph Vit Nam.
3. Nh nc c quyn khai thc lng t di y bin, cho
php v quy nh vic khoan nhm bt k mc ch no thm
lc a.
4. Nh nc tn trng quyn t dy cp, ng dn ngm v
hot ng s dng bin hp php khc ca cc quc gia khc
thm lc a Vit Nam theo quy nh ca Lut ny v cc iu c
quc t m nc CHXHCN Vit Nam l thnh vin, khng lm
phng hi n quyn ch quyn, quyn ti phn quc gia v li
ch quc gia trn bin ca Vit Nam.
Vic lp t dy cp v ng dn ngm phi c s chp thun
bng vn bn ca c quan nh nc c thm quyn ca Vit Nam.
5. T chc, c nhn nc ngoi c tham gia thm d, s
dng, khai thc ti nguyn, nghin cu khoa hc, lp t thit b v
cng trnh thm lc a ca Vit Nam trn c s iu c quc t
m nc CHXHCN Vit Nam l thnh vin, hp ng k kt theo
quy nh ca php lut Vit Nam hoc c php ca Chnh ph
Vit Nam.

133

50

V sao Vit Nam np hai bo co

quc gia xc nh ranh gii ngoi
thm lc a Vit Nam vt qu 200
hi l ln y ban Ranh gii thm lc
a ca Lin Hp quc nm 2009?

Theo quy nh ca Cng c Lin Hp quc v Lut Bin

nm 1982, quc gia ven bin c quyn m rng thm lc a ca
mnh ra qu 200 hi l k t ng c s dng tnh chiu rng
lnh hi, nu thm lc a thc t rng hn 200 hi l. Quc gia
ven bin phi trnh Bo co ln y ban Ranh gii thm lc a ca
Lin Hp quc (y ban RGTL) do Cng c thnh lp xem
xt v a ra khuyn ngh. kin ca y ban RGTL l kin
cui cng v c gi tr bt buc.
Hi ngh ln th 11 cc nc thnh vin Cng c 1982 hp
t ngy 14 n 18/5/2001 quyt nh: i vi cc nc thnh
vin m Cng c 1982 c hiu lc trc ngy 13/5/1999 th thi
hn 10 nm s c tnh t ngy ny, v s l ngy 13/5/2009. Nu
sau thi hn 10 nm m quc gia ven bin khng np bo co (y
hay s b) th coi nh quc gia khng c yu cu v t b
quyn ca mnh i vi thm lc a m rng qu 200 hi l.
m rng thm lc a vt qu 200 hi l tnh t ng c
s dng tnh chiu rng lnh hi, Vit Nam phi np Bo co
quc gia ln y ban RGTL ca Lin Hp quc, trong nu r
cc bng chng khoa hc, a cht, a mo chng minh. Nu
sau ngy 13/5/2009 Vit Nam khng np Bo co quc gia th s
mt quyn m rng ranh gii thm lc a.

134

u thng 5/2009, Vit Nam np Bo co chung vi Ma-lai-xia

v khu vc thm lc a m rng pha Nam Bin ng v Bo co
ring ca Vit Nam v khu vc thm lc a khu vc pha Bc.
Quan im php l c bn trong Bo co quc gia ca
Vit Nam l khng nh ch quyn ca Vit Nam i vi hai qun
o Hong Sa v Trng Sa; khng nh ch quyn, quyn ch
quyn v quyn ti phn ca Vit Nam i vi cc vng bin v
thm lc a theo quy nh ca Cng c Lin Hp quc v Lut
Bin nm 1982; tun th Cng c Lin Hp quc v Lut Bin
nm 1982 v tn trng cc iu c, hip nh quc t v phn nh
bin c k kt gia cc nc lin quan; Bo co xc nh ranh
gii ngoi thm lc a khng nh hng n vic phn nh bin
gia Vit Nam v cc nc lin quan sau ny.
Trong cc ngy 27 v 28/8/2009, Vit Nam trnh by hai
Bo co ny ti y ban RGTL, ng thi ngh y ban thnh
lp cc Tiu ban xem xt Bo co quc gia ca Vit Nam theo
ng cc quy nh ca Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm
1982 cng nh Quy tc hot ng ca y ban, bo m cc quyn
v ngha v chnh ng ca quc gia ven bin.
Vic Vit Nam np v trnh by ti y ban RGTL cc Bo
co quc gia xc nh Ranh gii ngoi ca thm lc a Vit Nam
l hon ton ph hp vi cc quy nh ca Cng c Lin Hp
quc v Lut Bin nm 1982 v thc hin quyn ca mt quc
gia thnh vin, nh nhiu quc gia thnh vin khc lm.

135

S Ranh gii thm lc a Vit Nam

vt qu 200 hi l ti khu vc pha Bc Bin ng.

136

S Ranh gii thm lc a vt qu 200 hi l ti

khu vc xy dng Bo co chung Vit Nam - Ma-lai-xia.

137

51

Khi nim o v cc bi cn na
ni na chm c hiu nh th
no? Ch php l ca chng?

iu 121 ca Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm

1982 nh ngha mt o l mt vng t t nhin c nc bao
bc, khi thy triu ln vng t ny vn trn mt nc.
iu 13 ca Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm
1982 nh ngha cc bi cn na ni na chm l cc vng t nh
cao t nhin c bin bao quanh, khi thy triu xung thp th l ra,
khi thy triu ln cao th b ngp nc
Ch php l ca o: Cc o c lnh hi, vng tip gip
lnh hi, vng c quyn kinh t v thm lc a theo ng cc quy
nh ca Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 p dng
cho cc lnh th t lin khc. Cc o khng thch hp cho
con ngi n hoc cho mt i sng kinh t ring th khng c
vng c quyn kinh t v thm lc a.
Ch php l ca cc bi cn na ni na chm: Cc bi
ny ng vai tr nht nh trong vic vch ng c s dng
tnh chiu rng lnh hi. Khi ton b hoc mt phn bi cn na
ni na chm cch lc a hoc mt o mt khong cch khng
vt qu chiu rng lnh hi th ngn nc triu thp nht trn
cc bi cn ny c th c dng lm ng c s dng tnh
chiu rng lnh hi; khi n hon ton cch lc a hoc mt o
mt khong cch vt qu chiu rng ca lnh hi th chng khng
c lnh hi ring v cc ng c s thng ch c ko n hay

138

xut pht t cc bi ny khi trn c nhng n bin hoc cc

thit b tng t thng xuyn nh trn mt nc v vic vch cc
ng c s c s tha nhn chung ca quc t.

52

Khi nim Quc gia qun o, qun

o theo quy nh ca Cng c
Lin Hp quc v Lut Bin nm
1982?

Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 dnh

mt phn (Phn IV), gm cc iu 46, 47, 48, 49, 50, 51, 52, 53,
54, quy nh v phm vi v ch php l ca Quc gia qun
o v qun o. Theo , Quc gia qun o l Quc gia hon
ton c cu thnh bi mt hay nhiu qun o v c th bao gm
mt s o khc na. Cn qun o l mt nhm cc o, k c cc
b phn ca cc o, cc vng nc ni gia v cc thnh phn t
nhin khc c lin quan vi nhau cht ch n mc to thnh mt
th thng nht v a l, kinh t v chnh tr, hay c coi nh th
v mt lch s.
Ni dung quan trng nht l ti iu 47, Cng c quy nh
v ng c s qun o: Quc gia qun o c th vch cc ng
c s thng ca qun o ni cc im ngoi cng ca cc o xa
nht v cc bi ni xa nht ca qun o, vi iu kin l tuyn
cc ng c s ny bao ly cc o ch yu v xc lp mt khu
vc m t l din tch nc so vi t, k c vnh ai san h, phi
gia t s 1/1 v 9/1. Chiu di ca cc ng c s ny khng
vt qu 100 hi l; hoc c th c chiu di ti a l 125 hi l,
nu c 3% tng s ng c s bao quanh mt qun o c chiu
di ln hn 100 hi l; tuyn cc ng c s ny khng c tch
xa r rt ng bao quanh qun o. Cc ng c s ny cng

139

khng c ko n hay xut pht t cc bi cn lc ni, lc chm,

tr trng hp trn c xy cc n bin hay cc thit b tng t
thng xuyn nh trn mt nc hoc tr trng hp ton b hay
mt phn bi cn cch hn o gn nht mt khong cch khng
vt qu chiu rng lnh hi Vi nhng ni dung ny th r rng
Cng c ch quy nh cch vch ng c s thng cho Quc gia
qun o, ch khng quy nh cch vch ng c s cho cc qun
o khng phi l quc gia qun o. iu c hiu l cch
vch ng c s ti cc qun o thuc ch quyn ca quc gia
ven bin cch quc gia mt khong cch vt qu chiu rng
lnh hi th s phi tun th cc quy nh ti Phn VIII, iu 121:
Ch cc o.
Qun o Hong Sa v Qun o Trng Sa ca Vit Nam
cng phi tun th quy nh ny ca Cng c vch ng c
s v xc nh phm vi cc vng bin v thm lc a ca chng.

53

iu

Cc nh gin DK1 ca Vit Nam

c xy dng trn cc bi ngm
nm trong vng c quyn v kinh t
v trn thm lc a Vit Nam c
theo ng quy nh ca Cng c
Lin Hp quc v Lut Bin nm
1982 khng? Phm vi v quy ch bo
v, qun l cc cng trnh ny nh
th no?

60, Cng c Lut Bin 1982, quy nh: Trong

vng c quyn kinh t, quc gia ven bin c c quyn tin hnh
xy dng, khai thc v s dng: cc o nhn to, cc thit b v
cng trnh dng vo mc ch c tr nh iu 56 hoc cc

140

mc ch kinh t khc Quc gia ven bin c quyn ti phn c

bit i vi cc o nhn to, cc thit b v cng trnh , k c
quyn ti phn v lut v quy nh hi quan, thu kha, y t, an
ninh v nhp c.
Vic xy dng cc o nhn to v cc cng trnh phi
c thng bo theo ng th tc, phi c cc phng tin thng
trc bo hiu s tn ti ca chng. Nu cc thit b b hoc
khng dng na th phi tho d m bo an ton hng hi
Quc gia ven bin c th lp ra xung quanh cc cng trnh
nhng khu vc an ton c phm vi khng vt qu 500 m xung
quanh chng tnh t mi im ca mp ngoi cng ca cc cng
trnh v u phi c thng bo theo ng th tc. Tt c cc tu
thuyn phi tn trng cc khu vc an ton v tun theo cc quy
phm quc t lin quan n hng hi trong khu vc gn cc cng
trnh v cc khu vc an ton .
Tuy nhin khng c xy dng cc cng trnh nhn to v
lp cc khu vc an ton xung quanh chng ni c nguy c gy tr
ngi cho vic s dng cc ng hng hi c tha nhn l
thit yu cho hng hi quc t.
Cc cng trnh nhn to ny khng c hng quy ch cc
o. Chng khng c lnh hi ring v s hin din ca chng
khng c tc ng g i vi vic hoch nh lnh hi, vng c
quyn kinh t v thm lc a.
Vic xy dng v bo v cc cng trnh nhn to trn thm
lc a cng phi tun th cc quy nh ni trn, vi nhng sa i
cn thit v chi tit (mutatis mutandis).

141

Hin nay, Vit Nam xy dng c 15 nh gin DK1

trn cc bi cn nm trong vng c quyn kinh t v thm lc a
Vit Nam nh: bi Phc Tn, Phc Nguyn, T Chnh, Qu ng,
Vng My, Huyn Trn. Vit Nam ang s dng chng vo nhng
mc ch kinh t, nghin cu khoa hc bin, bo v mi trng
bin, thm d khai thc ti nguyn du kh theo ng quy nh ca
Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982. Vit Nam khng
c bin cc bi cn ny thnh cc o ni v c tnh gn ghp
chng tr thnh mt b phn ca qun o Trng Sa. Vit Nam
cho rng mi hnh vi c v gn ghp l hon ton sai tri
trong vic gii thch v p dng Cng c Lin Hp quc v Lut
Bin nm 1982, cn phi ln n, bc b.

54

Khi nim v ch php l ca

vng bin quc t (Bin c)?

iu 3 Lut Bin Vit Nam v gii thch t ng c quy nh

Vng bin quc t l tt c cc vng bin nm ngoi vng c
quyn kinh t ca Vit Nam v cc quc gia khc, nhng khng
bao gm y bin v lng t di y bin.
Tuy nhin, trong Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm
1982 khng c khi nim vng bin quc t m ch c khi nim
Bin c c quy nh chi tit ti phn VII ca Cng c. iu
86 ca Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 quy nh

142

bin c l tt c nhng vng bin khng nm trong vng c

quyn kinh t, lnh hi hay ni thy ca quc gia cng nh khng
nm trong vng nc qun o ca mt quc gia qun o. Do
vy, thut ng vng bin quc t (theo Lut bin Vit Nam) hay
bin c (theo Cng c) ch l mt v c p dng i vi ct
nc bn trn y v lng t y i dng.
Ch php l ca vng bin quc t (bin c) l t do bin
c, ngha l tt c cc quc gia, d c bin hay khng c bin, u
c php s dng vng bin quc t. Quyn t do trn bin (iu
87 ca Cng c) bao gm: T do hng hi; t do hng khng; t
do t cc dy cp hoc ng dn ngm vi iu kin tun th phn
VI (v thm lc a); t do xy dng cc o nhn to hoc cc
thit b khc c php lut quc t cho php, vi iu kin tun
th phn VI (v thm lc a); t do nh bt hi sn; t do nghin
cu khoa hc vi iu kin tun th cc phn VI (v thm lc a)
v VIII (ch cc o).
Cng c cng lu mi quc gia khi thc hin cc quyn t
do bin c phi tnh n li ch ca vic thc hin quyn t do trn
vng bin quc t ca cc quc gia khc (khon 2 iu 87).

55

Quy ch php l ca Vng theo

Cng c Lin Hp quc v Lut
Bin nm 1982?

iu 1 Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982

nh ngha r thut ng Vng l y bin v lng t di y
bin nm bn ngoi gii hn quyn ti phn quc gia (c th hiu

143

l nm bn ngoi thm lc a ca quc gia ven bin). Vng v ti

nguyn ca n l di sn chung ca loi ngi (iu 136 ca Cng
c) v do vy khng mt quc gia no c th i hi thc hin
ch quyn hay cc quyn ch quyn mt b phn no ca
Vng hoc i vi ti nguyn ca Vng; khng mt quc gia no
v khng mt t nhin nhn hay php nhn no c th chim ot
bt c mt phn no ca Vng hoc ti nguyn ca Vng.
Khng mt yu sch, mt vic thc hin ch quyn hay cc quyn
thuc ch quyn no, cng nh khng mt hnh ng chim ot
no c tha nhn (khon 1 iu 137 ca Cng c).
Tt c cc di vt kho c v lch s tm thy trong Vng, u
c bo tn hay nhng li, v li ch ca ton th loi ngi
(iu 149). Mi hot ng trong Vng c tin hnh l v li ch
ca ton th loi ngi, khng ph thuc vo v tr a l ca cc
quc gia.
Vic thm d v khai thc ti nguyn ca Vng c tin
hnh thng qua C quan quyn lc (the Authority) (iu 137),
c hiu l c quan quyn lc quc t v y i dng (tr s
Jamaica). C quan ny m bo vic phn chia cng bng
nhng li ch ti chnh v kinh t do cc hot ng c tin hnh
trong Vng.
C quan quyn lc c quyn nh ra cc quy tc, quy nh
cng nh cc th tc thch hp cho vic s dng Vng vo mc
ch ho bnh, cho vic nghin cu khoa hc bin, chuyn giao k
thut, bo v mi trng bin, bo v s sng ca con ngi.

144

C cu t chc ca c quan quyn lc c quy nh c th,

chi tit hn trong Tho thun lin quan n vic thc hin Phn XI
(Vng) ca Cng c, c hiu lc ngy 28/7/1996 v c coi l
mt b phn ca Cng c.

56

Cc quc gia khng c bin c

hng nhng quyn g trn bin?

Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 dnh hn

mt phn (Phn X) v 9 iu (t iu 124 n iu 132) quy
nh v quyn ca quc gia khng c bin i ra bin v t bin vo,
v t do qu cnh. Theo , quc gia khng c bin c ngha l mi
quc gia khng c b bin.
Cc quc gia khng c bin c quyn i ra bin v i t bin
vo s dng cc quyn c tr nh trong Cng c, k c cc
quyn lin quan n t do trn bin c v lin quan n di sn
chung ca loi ngi. V mc ch y, cc quc gia c hng
t do qu cnh qua lnh th ca cc quc gia qu cnh bng mi
phng tin vn chuyn (khon 1 iu 125). Vic vn chuyn qu
cnh khng phi np thu quan, thu hay mi khon l ph khc,
ngoi cc khon thu tr cho cc dch v c bit lin quan n
vic vn chuyn (khon 1 iu 127).
Quc gia khng c bin thc hin quyn i ra bin thng qua
nhng tha thun tay i, phn khu vc hay khu vc vi quc gia
qu cnh. Quc gia khng c bin c quyn c hm i treo c ca

145

mnh. Trong cc cng bin, tu mang c ca quc gia khng c

bin c hng s i x bnh ng nh cc tu nc ngoi khc.
Quc gia qu cnh l quc gia c hay khng c b bin,
gia mt quc gia khng c bin v bin, m vic vn chuyn qu
cnh phi i qua quc gia (tiu mc mc b, khon 1 iu 124).
Quc gia qu cnh c quyn nh ra mi bin php cn thit
m bo rng, cc quyn v iu kin thun li c quy nh v
li ch ca quc gia khng c bin v khng h ng chm n cc
quyn li chnh ng ca quc gia qu cnh.
Ngoi ra, iu 69 ca Cng c cng quy nh quc gia
khng c bin c quyn tham gia khai thc mt phn thch hp s
d cc ti nguyn sinh vt ca cc vng c quyn kinh t ca cc
quc gia ven bin trong vng mt phn khu vc hoc khu vc, theo
mt th thc cng bng, c tnh n cc c im kinh t v a l
thch ng ca tt c cc quc gia hu quan theo ng iu ny v
cc iu 61, 62 ca Cng c (lin quan n vic bo tn cc
ngun li sinh vt v khai thc cc ti nguyn sinh vt).

57

Ch quyn quc gia trn bin gim

dn t t lin hng ra bin nh
th no?

Theo Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982, cc

vng bin ca quc gia ven bin theo th t xa dn t lin bao
gm: trn b mt c ni thy, lnh hi, vng tip gip lnh hi,
vng c quyn kinh t v di y c thm lc a.

146

- Ti vng nc ni thy, quc gia ven bin c ch quyn

hon ton v tuyt i nh i vi lnh th t lin ca mnh, tc l
quyn c th ca mt quc gia c lp, quyn ti cao ca quc gia
thc hin trong phm vi vng bin thuc quc gia .
- Trong vng lnh hi: quc gia ven bin thc hin ch quyn
hon ton v y i vi lnh hi. Tuy nhin, ch quyn ny
khng cn l tuyt i nh ch quyn ti vng nc ni thy v tu
thuyn cc nc khc c php i qua khng gy hi trong lnh
hi. Quc gia ven bin c quyn n nh cc tuyn ng, quy nh
vic phn chia cc lung giao thng dnh cho tu nc ngoi i
qua lnh hi nhm bo m ch quyn, an ninh quc gia v li ch
ca mnh.
- Trong vng tip gip lnh hi, quc gia ven bin thc hin
s kim sot cn thit nhm bo v an ninh, bo v cc quyn li v
hi quan, thu kha, m bo s tn trng cc quy nh v y t, v
di c, nhp c trn lnh th hoc trong lnh hi ca mnh.
- Trong vng c quyn kinh t, quc gia c:
(i) Quyn ch quyn v vic: thm d v khai thc, bo tn
v qun l cc ti nguyn thin nhin, sinh vt hoc phi sinh vt,
ca vng nc bn trn y bin, ca y bin v lng t di y
bin, cng nh v nhng hot ng khc nhm thm d v khai
thc vng ny v mc ch kinh t, nh vic sn xut nng lng t
nc, hi lu v gi.
(ii) Quyn ti phn v vic: Lp t v s dng cc o nhn
to, cc thit b v cng trnh; Nghin cu khoa hc v bin; Bo
v v gn gi mi trng bin.

147

Ti vng bin ny, cc quc gia khc cng c quyn t do

hng hi v hng khng, quyn t do t cp v ng dn ngm
cng nh quyn t do s dng bin vo cc mc ch hp php
khc ph hp vi cc quy nh ca Cng c Lin Hp quc v
Lut Bin nm 1982.
ng thi, cng ti vng bin ny, quc gia ven bin cn c
cc ngha v thi hnh cc bin php thch hp bo tn, qun l
v duy tr cc ngun li sinh vt trong vng c quyn kinh t trnh
khng b nh hng do khai thc qu mc.
- Ti thm lc a, quc gia ven bin thc hin cc quyn
thuc ch quyn v mt thm d v khai thc ti nguyn thin
nhin ca mnh. Cc quyn ca quc gia ven bin i vi thm lc
a tn ti mt cch nghim nhin, khng ph thuc vo s
chim hu tht s hay danh ngha, cng nh vo bt c tuyn b r
rng no.
Tuy nhin, khi tin hnh khai thc thm lc a ngoi 200 hi
l quc gia ven bin c ngha v ng gp ti chnh theo quy nh
ca Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982. Vic quc
gia ven bin thc hin cc quyn ca mnh i vi thm lc a
khng c gy thit hi n hng hi hay cc quyn t do ca cc
quc gia khc c Cng c tha nhn. Ngoi ra, cc quc gia
khc u c quyn lp t cp v ng dn ngm thm lc a sau
khi tha thun vi quc gia ven bin.
- Bin c v Vng, quc gia ven bin khng c ch quyn,
quyn ch quyn v quyn ti phn quc gia m ch c hng
quyn t do bin c v cc li ch t Vng em li bnh ng vi tt
c cc quc gia khc.

148

Nh vy, cng xa t lin, ch quyn, quyn ch quyn v

quyn ti phn ca quc gia ven bin bin cng gim dn cho ti
khi kt thc ranh gii ngoi ca thm lc a.

58

Theo Cng c Lin Hp quc v

Lut Bin nm 1982, cc tranh
chp trn bin c gii quyt theo
cc c ch no?

iu 279 ca Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm

1982 quy nh: Cc quc gia thnh vin phi c ngha v gii
quyt mi tranh chp xy ra gia h v vic gii thch hay p dng
Cng c 1982 bng phng php ho bnh theo ng iu 2 khon
3 ca Hin chng Lin Hp quc v v mc ch ny, cn phi tm
ra cc gii php bng phng php ho bnh c nu iu 33,
khon 1 ca Hin chng.
thc hin, cc quc gia c ngha v tin hnh cc cuc
trao i v quan im, v cch gii quyt tranh chp bng thng
lng hay bng cc phng php ho bnh khc; hoc yu cu quc
gia khc hoc cc bn khc a v tranh chp ra ho gii.
Trong trng hp khi tranh chp khng th gii quyt c
bng m phn, cc quc gia c quyn la chn mt hay nhiu
bin php sau gii quyt cc tranh chp c lin quan n vic
gii thch hay p dng Cng c (iu 287): To n quc t v Lut
Bin; To n Php l quc t; mt to Trng ti c thnh lp
theo ng ph lc VII (trng ti); mt to Trng ti c bit c

149

thnh lp theo ng ph lc VIII (trng ti c bit) gii quyt

mt hay nhiu loi tranh chp c quy nh r trong .
Tuy nhin, iu 298 ca Cng c cng quy nh mt quc
gia c th tuyn b bng vn bn khng chp nhn mt hay nhiu
th tc gii quyt nu trn lin quan n phn nh cc vng bin
gia cc quc gia; cc tranh chp v vnh hay danh ngha lch s;
cc tranh chp lin quan n cc hot ng qun s; cc tranh chp
lin quan n hnh ng bt buc chp hnh c thc hin
trong vic thi hnh cc quyn thuc ch quyn; cc tranh chp m
Hi ng Bo an Lin Hp quc c trch nhim gii quyt.

59

Cc quyn t do trn bin c (vng

bin quc t)?

Cc quyn t do trn bin c c quy nh ti iu 87 Cng

c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982. Theo , quyn t do
trn bin c c thc hin trong nhng iu kin do cc quy nh
ca Cng c v nhng quy tc khc ca php lut quc t tr nh.
Trn bin c, cc quc gia, d c bin hay khng c bin, u c quyn:
- T do hng hi;
- T do hng khng;
- T do t cc dy cp v ng dn ngm vi iu kin tun
th cc quy nh ca Cng c;

150

- T do xy dng cc o nhn to v cc thit b khc c

php lut quc t cho php vi iu kin tun th cc quy nh ca
Cng c;
- T do nh bt hi sn vi iu kin tun th cc quy nh
ca Cng c v bo tn v qun l cc ti nguyn sinh vt ca
bin c;
- T do nghin cu khoa hc vi iu kin tun th cc phn
v thm lc a v nghin cu khoa hc bin ca Cng c;
Mi quc gia khi thc hin cc quyn t do ny phi tnh n
li ch ca vic thc hin quyn t do trn bin c ca cc quc gia
khc, cng nh n cc quyn c Cng c tha nhn lin quan
n hot ng trong Vng.

60

Phn nh bin c hiu nh th

no? Cc nguyn tc c bn trong
phn nh bin? Lp trng ca Vit
Nam v vn phn nh bin?

Phn nh bin l mt hot ng mang tnh quc t nhm

hoch nh ng bin gii bin (ni thy, lnh hi), ranh gii bin
(vng c quyn kinh t v thm lc a) gia hai hay nhiu quc
gia c b bin i din hay tip gip nhau thng qua m phn,
trung gian hoc cc c ch ti phn quc t khc.
i vi vic hoch nh ranh gii lnh hi, iu 15 ca Cng
c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 quy nh: Khi hai quc
gia c b bin lin k hoc i din nhau, khng quc gia no c
quyn m rng lnh hi ra qu ng trung tuyn, tr khi c s
tha thun ngc li.

151

i vi vic hoch nh ranh gii vng c quyn kinh t v

thm lc a, iu 74 v 83 ca Cng c 1982 quy nh: Vic
hoch nh ranh gii vng c quyn kinh t v thm lc a gia
cc quc gia c b bin tip lin hay i din nhau c thc hin
bng con ng tho thun theo ng php lut quc t nh
c nu iu 38 ca Quy ch To n quc t, i ti mt gii
php cng bng.
Nh vy, nguyn tc c bn trong phn nh bin l nguyn
tc tha thun v nguyn tc cng bng.
Khon 3, iu 4 Lut Bin Vit Nam 2012 khng nh: Nh
nc gii quyt cc tranh chp lin quan n bin, o vi cc nc
khc bng cc bin php ha bnh, ph hp vi Cng c Lin Hp
quc v Lut Bin nm 1982, php lut v thc tin quc t. Trong
thc tin phn nh bin vi cc nc c lin quan, lp trng nht
qun ca Vit Nam l cn c lut php v thc tin quc t, c
bit l Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982, tnh ti
cc hon cnh v iu kin t nhin trong khu vc phn nh t
c mt gii php cng bng m cc bn u chp nhn c.

61

Vi nt v yu sch ng li b
(hay ng 9 khc t on) ca
Trung Quc?

Ngy 7/5/2009, Trung Quc gi cng hm ln Tng Th k

Lin Hp quc phn i vic Vit Nam v Ma-lai-xia np Bo co
chung v ranh gii ngoi thm lc a ca mnh cho y ban Ranh

152

gii thm lc a ca Lin Hp quc theo quy nh ca Cng c

Lin Hp quc v Lut Bin 1982, km theo cng hm ny l mt
bn th hin yu sch ng li b trn Bin ng (Bn
km theo).
Trong cng hm vit: Trung Quc c ch quyn khng th
tranh ci i vi cc o bin Nam Trung Hoa (tc Bin ng)
v cc vng nc k cn, v c quyn ch quyn v quyn ti phn
i vi cc vng nc lin quan cng nh y bin v lng t y
bin (km theo bn ).
Bn th hin ng li b km theo cng hm ngy
7/5/2009 l vn bn u tin trong hn 60 nm qua th hin quan
im chnh thc ca Trung Quc v bin gii bin theo yu sch
y tham vng ca mnh v cng l ln u tin Trung Quc chnh
thc cng b bn "ng li b" vi ton th gii.
ng li b", ng ch U" hay ng chn on"... l
nhng cch gi khc nhau m cc hc gi trn th gii dng ch
yu sch phi l ca Trung Quc, chy st b bin ca cc nc c
chung Bin ng, c on ch cch b bin Vit Nam khong 50
n 100 km. ng ny cn chy st bi James Shoal (Tng Mu)
ca Ma-lai-xia v o Natuna ca In--n-xia, o Luzong thuc
qun o Phi-lp-pin, v chim n 80% din tch Bin ng.
ng li b ban u gm 11 on. Nm 1953 ng 11 on
c iu chnh thnh 9 on, b 2 on trong Vnh Bc B,
gn y nht l 10 on (4/2013).

153

Thng 2 nm 1947, B ni v Trung Hoa Dn quc cho

xut bn Bng ti liu tra cu tn c ca cc o bin Bin ng,
trong lit k 159 o, . Sau , thng 1 nm 1948, B Ni v
nc Trung Hoa Dn quc cng b mt bn c tn Nanhai
zhudao weizhi tu (Nam o ch hi v tr - Bn cc o trn
Nam Hi), thng 2 nm 1948 bn ny c xut bn chnh thc,
trn bn ny c xut hin mt ng m Trung Hoa gi l
ng hnh ch U, mt s hc gi gi n l ng li b bi
n nhn ging mt ci li b lim xung Bin ng, ng ny
c th hin trn bn lc ny l mt ng t khc bao gm
11 on.
Nm 1949, chnh quyn Tng Gii Thch tht bi trc Bc
Kinh phi chy ra o i Loan, v cng t , nc CHND Trung
Hoa ra i, quc gia ny sau thay th Cng ha Trung Hoa tr
thnh thnh vin thng trc ca Hi ng Bo An Lin Hp quc.
Nm 1949, CHND Trung Hoa cng cho n hnh mt bn , trong
ng li b c th hin ging nh bn trc gm
11 on.
Chnh ph Trung Quc cho n nay vn cha a ra c ta
chnh xc ca cc ng trong yu sch.

154

Bn Trung Quc nh km theo Cng hm gi Lin Hp quc

ngy 07 thng 5 nm 2009

155

62

Mt s nhn xt v ng li b
(hay ng 9 khc t on) nhn
t cng php quc t?

Yu sch ng li b ca Trung Quc khng th c

coi l yu sch nghim tc ca mt quc gia i vi mt vng bin
rng ln v n hon ton khng c c s lch s, php l v thc
tin, vi nhng l do sau:
Th nht, Trung Quc i hi quyn ch quyn v quyn ti
phn i vi ng li b, c ngha l i hi mt vng bin c
quy ch php l tng t vi quy ch ca vng c quyn v kinh t
v thm lc a theo Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm
1982 (c chiu rng ti a l 200 hi l i vi vng c quyn
kinh t v 350 hi l i vi thm lc a). iu ny tri vi Cng
c (Trung Quc cng l mt bn tham gia nm 1996) v vng bin
m ng li b chim n 80% din tch Bin ng, nm cch
xa b bin Trung Quc hng nghn km (ch xa nht). Theo quy
nh ca Cng c, cc vng bin ny khng th l vng c
quyn kinh t v thm lc a ca Trung Quc.
Th hai, cho n trc khi Trung Quc yu sch chnh thc
v ng li b (thng 5/2009), ng ny khng h c cp,
hay c quy nh trong cc vn bn php lut ca Trung Quc
nh: Tuyn b v Lnh hi nm 1958, Lut Lnh hi v Vng tip
gip nm 1992, Lut v ng c s lnh hi nm 1996, Lut v
Vng c quyn kinh t v Thm lc a nm 1998...

156

Th ba, yu sch ng li b ca Trung Quc xm

phm vo vng c quyn kinh t v thm lc a, xc lp theo
ng quy nh ca Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm
1982, ca cc quc gia khc ven Bin ng nh Vit Nam, Phi-lp-pin,
In--n-xia, Ma-lai-xia, Bru-ny, cng l thnh vin ca Cng c.
Th t, thi im xut hin ca ng li b cn cha c
cc tc gi Trung Quc thng nht, lc th ni l nm 1948, lc th
ni l nm 1947, c lc li ni nm 1914, ngun gc ng ny ch
l mt dng xut bn t nhn, lc th v 11 on, lc th v 9 on,
gn y nht l 10 on (4/2013) mt cch ty tin, khng c ta
r rng, khng th xc nh trn thc t. Chnh ph Trung Quc
cho n nay vn gi im lng v vic gii thch ta chnh xc ca
cc ng t on trong yu sch.
Th nm, Trung Quc khng chng minh c l cc chnh
quyn ca h thc thi ch quyn nh th no trong phm vi c
bao bc bi ng li b. Thc t t trc n nay cc nc
xung quanh Bin ng vn tin hnh thc thi ch quyn, quyn
ch quyn v quyn ti phn quc gia ca mnh theo cc quy nh
ca Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982; cc nc
trong v ngoi khu vc vn tin hnh cc hot ng t do hng
khng, t do hng hi bnh thng trong khu vc ng li b
(trong c cc vng bin nm ngoi cc vng bin v thm lc
a thuc ch quyn, quyn ch quyn v quyn ti phn quc gia
ca cc quc gia xung quanh Bin ng).

157

63

Quan im ca cc nc trong,
ngoi khu vc v cc hc gi quc t
v ng li b (hay ng 9
khc t on) ca Trung Quc?

K t khi chnh thc a yu sch ng li b ra Lin

Hp quc, Trung Quc vp phi s phn i ca cc nc
trong v ngoi khu vc. Cc nc nh Vit Nam, In--n-xia,
Phi-lp-pin gi cng hm chnh thc phn i yu sch ca
Trung Quc. Xin-ga-po cng ln ting ngh Trung Quc phi
lm r cc yu sch bin ca mnh. M gin tip bc b yu
sch ny qua vic bc b cc yu sch bin khng xut pht t cu
trc t. Nht Bn, n , tx-try-lia v nhiu nc khc by t
quan ngi v t do an ton hng hi trn vng Bin ng. Nhiu
hc gi c nghin cu su v lut bin cc nc nh Php, M,
Ca-na-a, tx-try-lia, B, Phi-lip-pin, In--n-xia, Xin-ga-po
c nhiu bi vit vch r tnh phi l, mu thun, mp m v
ngang ngc th hin trong yu sch ny, trong nhiu hi tho cng
nh trong cc cng trnh nghin cu ca mnh (tham kho thm
Du n Vit Nam trn Bin ng, TS. Trn Cng Trc Ch bin,
NXB Thng tin v Truyn thng, 2012).
C th ni, xt theo lut php quc t hin i cng nh lut
php quc t c in, yu sch ng li b ca Trung Quc hon
ton khng c c s khoa hc, lch s, khng c gi tr php l
quc t v khng ai c th chp nhn c.

158

64

Lp trng ca Vit Nam trong gii

quyt cc vn tranh chp trn
Bin ng?

Gii quyt cc vn tranh chp trn Bin ng l mt qu

trnh lu di, kh khn, phc tp v lin quan n nhiu nc, nhiu
bn. Gi vng ch quyn ton vn lnh th v duy tr ho bnh, n
nh Bin ng l nhng vn mang tnh ton cc. Gii quyt
tranh chp v x l cc vn ny sinh Bin ng cn c t
trong tng th chin lc pht trin kinh t - x hi ca t nc,
trong chnh sch i ngoi ho bnh, c lp t ch, a phng ho,
a dng ho quan h ca ta vi cc nc.
Ch trng ca Vit Nam gii quyt cc tranh chp Bin
ng thng qua bin php ho bnh trn tinh thn hiu bit v tn
trng ln nhau, tun th lut php quc t, nht l Cng c Lin
Hp quc v Lut Bin nm 1982. i vi cc vn lin quan
n hai nc Vit Nam - Trung Quc (ca Vnh Bc B, Hong Sa)
th gii quyt song phng, vn no lin quan n cc bn khc
(Trng Sa), lin quan n t do hng hi th cn c s bn bc ca
cc bn lin quan. Nu cc bn khng gii quyt c bng c ch
m phn th cn phi gii quyt bng cc phng thc khc nh
trung gian, ha gii hoc bng cc c ch ti phn quc t nh Ta
n Cng l Quc t, Ta n Quc t v Lut Bin v cc ta trng
ti. Trong khi ch mt gii php c bn lu di cho vn Bin
ng, cc bn lin quan cn nghim chnh thc hin DOC; n lc
duy tr ha bnh, n nh trn c s gi nguyn trng, khng lm
phc tp ha tnh hnh, khng c hnh ng v lc hoc e da s
dng v lc.

159

Vic bo m ha bnh, n nh, an ninh v an ton hng hi

Bin ng l mi quan tm chung ca cc nc trong v ngoi
khu vc, Vit Nam hoan nghnh n lc v ng gp ca tt c cc
nc trong v ngoi khu vc vo vic duy tr ha bnh, n nh
Bin ng. Trn tinh thn , Vit Nam hoan nghnh v nh gi
cao vic cng ng quc t c nhng ng gp xy dng nhm bo
v an ninh, an ton hng hi v duy tr ha bnh, n nh khu vc
Bin ng; phn i s dng v lc hoc e da s dng v lc,
ng h vic cc bn lin quan gii quyt tranh chp bng bin php
ho bnh trn c s lut php v thc tin quc t, trong c Cng
c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982, tn trng quyn ca
cc quc gia ven bin i vi vng c quyn kinh t v thm lc
a ph hp vi lut php quc t, trin khai thc hin y v c
hiu qu DOC v khuyn khch cc bn xy dng COC.
V ngh gc tranh chp, cng khai thc ca Trung Quc,
Vit Nam khng phn i. Vic p dng gii php tm thi theo
quy nh ca Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 c
trc khi cc bn m phn thng nht c mt ranh gii bin
cho nhng vng chng ln c hnh thnh bi cc yu sch do cc
bn a ra theo cc tiu chun ca Cng c Lin Hp quc v
Lut Bin nm 1982. Tuy nhin, Vit Nam khng chp nhn
ng li b phi l ca Trung Quc l ng yu sch to
thnh vng chng ln vi vng c quyn kinh t v thm lc a
Vit Nam. Do vy, khng th cng pht trin trong khu vc c
to bi ng li b ln su vo vng c quyn kinh t v
thm lc a ca Vit Nam.
Vit Nam khng nh s tip tc khai thc v bo v cc li
ch kinh t trong vng c quyn kinh t ca mnh, trong c cc

160

hot ng ca cc cng ty du kh. Vit Nam hoan nghnh v cam

kt to iu kin thun li cho cc cng ty nc ngoi c thc lc
v kinh nghim tin hnh hp tc thm d, khai thc ti nguyn du
kh trong thm lc a Vit Nam.

65

Hy cho bit r hn v khi nim

gii quyt tranh chp bng cc bin
php ha bnh?

Gii quyt cc tranh chp gia cc quc gia bng cc bin

php ha bnh l xu hng tt yu khng th ph nhn v c
tuyt i a s cc nc trn th gii ng h. Gii quyt cc tranh
chp gia cc quc gia bng cc bin php ha bnh c th hiu l
(1) gii quyt cc tranh chp thng qua m phn ha bnh (song
phng hoc a phng) trn c s lut php v thc tin quc t,
bnh ng v tn trng ln nhau nhm i ti mt gii php cng
bng cho tt c cc bn, v (2) gii quyt cc tranh chp thng qua
trung gian, ha gii hoc bng cc c ch ti php quc t nh Ta
n Cng l Quc t, Ta n Quc t v Lut Bin v cc ta trng
ti khc.
Thc tin quc t cho thy, nhiu quc gia trn th gii (thm
ch c cc quc gia c quan h ngoi giao ht sc thn thin vi
nhau) sau mt thi gian m phn khng t kt qu a cc
tranh chp ra gii quyt ti cc ta n quc t v thc hin nghim
chnh cc phn quyt ca Ta. Cc v in hnh c gii quyt
ti Ta n Cng l quc t l: Phn nh vng c quyn kinh t
vnh Maine gia Hoa K v Ca-na-a nm 1984; gii quyt tranh

161

chp ch quyn cc o gia Ma-lai-xia v In--n-xia nm 2003,

gia Xin-ga-po v Ma-lai-xia nm 2008
Vic ngy 22/1/2013, Phi-lip-pin khi kin Trung Quc ra
Ta n Trng ti quc t c thnh lp theo Ph lc VII ca
Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 cng l mt bin
php gii quyt ha bnh cc tranh chp trn bin c nhiu nc
v cng ng quc t hoan nghnh, ng h v c c quan ti
phn quc t v Lut Bin ca Lin Hp quc th l bng vic
hon tt th tc c cc thm phn cho ta n trng ti quc t v
Lut Bin.

66

Nhng Tha thun v Hip nh ch

yu v phn nh v hp tc trn
bin m Vit Nam m phn, k
kt vi cc nc lng ging? Cn
nhng vn g trn bin Vit Nam
cn tip tc gii quyt vi cc nc
lin quan?

n nay, Vit Nam k mt s Tha thun v Hip nh

v phn nh v hp tc trn bin vi cc nc lng ging, c th
l: Hip nh v vng nc lch s vi Cam-pu-chia nm 1982;
Hip nh phn nh ranh gii bin vi Thi Lan nm 1997; Hip
nh phn nh lnh hi, vng c quyn kinh t v thm lc a,
Hip nh hp tc ngh c vi Trung Quc trong vnh Bc B nm
2000; Hip nh phn nh ranh gii thm lc a vi In--n-xia
nm 2003; Tha thun hp tc khai thc chung thm lc a chng
ln vi Ma-lai-xia nm 1992:

162

- Hip nh v vng nc lch s ca nc CHXHCN Vit

Nam v nc CHND Cam-pu-chia k ngy 7/7/1982 gm 3 iu
gii quyt c nhng vn ht sc quan trng nh sau:
- Hip nh xc nh gii hn c th ca vng nc lch s
thuc ch ni thy chung ca hai nc Vit Nam v Cam-puchia. Ngoi vng nc ny l cc vng bin thuc ch quyn v
quyn ch quyn ring bit ca mi nc. y l iu ht sc quan
trng to c s php l r rng hai nc qun l, bo v cc
vng bin ca mnh.
- Hai bn tho thun ly ng Brvi c vch ra nm
1939 lm ng phn chia o trong khu vc ny. y l ln u
tin hai nc tha nhn ch quyn ca cc bn i vi cc o gia
hai nc. Hip nh ny nng ng Brvi t ranh gii qun l
hnh chnh v cnh st thnh ng phn chia ch quyn o gia
hai nc, nhng cng xc nhn gia hai nc cha c ng bin
gii bin.
- Hai bn s thng lng vo thi gian thch hp trn c s
bnh ng, hu ngh, tn trng c lp, ch quyn v ton vn lnh
th ca nhau, tn trng li ch chnh ng ca nhau hoch nh
ng bin gii bin gia hai nc trong v ngoi vng nc lch
s. Sau khi k Hip nh vng nc lch s hai bn tip tc m
phn phn nh ng bin gii v ranh gii trn bin gia hai
nc trong v ngoi vng nc lch s.
- Vic tun tiu, kim sot trong vng nc lch s ny s do
hai bn cng tin hnh. m bo an ninh trt t chung trong
vng nc lch s, hi qun hai nc c tho thun v tin hnh
tun tra chung.

163

- Vic nh bt hi sn ca nhn dn a phng trong vng

ny vn tip tc theo tp qun lm n t trc ti nay. Nh vy
nhn dn hai nc c quyn khai thc ngun li hi sn mt cch
hp php trong vng nc lch s. Cng dn ca nc khc khng
c php vo nh bt trong vng nc ny.
- i vi vic khai thc ti nguyn thin nhin nh du kh,
khong sn, v.v... trong vng nc lch s s do hai bn cng tho
thun; khi khng c tho thun khng bn no c n phng tin
hnh cc hot ng khai thc ti nguyn trong vng nc lch s.
Theo Hip c nm 1983 v nguyn tc gii quyt vn
bin gii gia Vit Nam v Cam-pu-chia, vo thi gian thch hp
Vit Nam v Cam-pu-chia s thng lng phn nh ranh gii
bin gia hai nc trong vng bin ny trn tinh thn bnh ng,
tn trng ln nhau. Hip nh ny c hiu lc k t ngy 07/7/1982.
Hip nh gia Chnh ph nc CHXHCN Vit Nam v
Chnh ph Vng quc Thi Lan v phn nh ranh gii trn bin
gia hai nc trong vnh Thi Lan k ngy 9/8/1997 gm 6 iu
vi cc ni dung chnh nh: quy nh r ta ng phn nh
n nht cho c vng c quyn kinh t v thm lc a gia hai
nc; tha nhn quyn ch quyn v quyn ti phn trong vng c
quyn kinh t v thm lc a ca mi nc theo ng ranh gii
trn bin ny; quy nh vic khai thc ti nguyn thin nhin vt
ngang ng bin gii; hip thng vi Ma-lai-xia gii quyt khu
vc thm lc a chng ln gia ba nc v gii quyt cc tranh
chp lin quan n Hip nh thng qua m phn, thng lng.
Hip nh ny c hiu lc k t ngy 27/2/1998.

164

Hip nh gia nc CHXHCN Vit Nam v nc CHND

Trung Hoa v phn nh lnh hi, vng c quyn kinh t v thm
lc a ca hai nc trong vnh Bc B. Hip nh ny k ngy
25/12/2000, gm 11 iu vi cc ni dung chnh nh: xc nh r
ta a l 21 im trn ng phn nh lnh hi, vng c quyn
kinh t, vng thm lc a hai nc; quy nh hai bn tn trng ch
quyn, quyn ch quyn v quyn ti phn ca mi bn ti cc
vng bin trong vnh Bc B; quy nh vic khai thc ti nguyn
thin nhin vt ngang ng phn nh v gii quyt cc tranh chp
lin quan n Hip nh thng qua m phn, thng lng.
Hip nh ny c hiu lc k t ngy 15/6/2004.
Hip nh hp tc ngh c vnh Bc B gia Chnh ph
nc CHXHCN Vit Nam v Chnh ph nc CHND Trung Hoa k
ngy 25/12/2000 gm 7 phn 22 iu vi cc ni dung chnh nh:
xc nh phm vi c th ca vng nh c chung; xc nh s lng
tu c hng nm, ngha v ca cng dn trn tu khi nh bt trong
vng nh c chung; vic x l cc tnh hung ny sinh trong vng;
xc nh v dn xp qu ; vng m cho cc tu c nh; quy nh
v y ban Lin hp ngh c vnh Bc B Vit - Trung.
Hip nh ny c hiu lc k t ngy 30/6/2004.
Hip nh gia Chnh ph nc CHXHCN Vit Nam v
Chnh ph nc Cng ha In--n-xia v phn nh ranh gii
thm lc a k ngy 26/6/2003 gm 6 iu vi cc ni dung chnh
nh: quy nh ta cc im ca ng phn nh ranh gii thm
lc a hai nc; vic khai thc ti nguyn thin nhin di y
bin vt ngang ng ranh gii; gii quyt cc tranh chp lin quan
n Hip nh thng qua thng lng, m phn,

165

Hip nh ny c hiu lc k t ngy 29/5/2007.

Tha thun hp tc khai thc chung thm lc a chng ln
gia Chnh ph nc CHXHCN Vit Nam v Chnh ph Ma-lai-xia
k ngy 05/6/1992 (c hiu lc t ngy k): Vit Nam v Ma-lai-xia
c thm lc a v vng c quyn kinh t chng ln. Din tch
vng chng ln khng ln (khong 2.800 km2), nhng c tim nng
v du kh. Hai bn tha thun hp tc thm d khai thc chung
vng chng ln (MOU) nh l gii php tm thi trong khi cha
phn nh dt im ranh gii. Cc nguyn tc hp tc l: chia s
ng u chi ph v phn chia cng bng li nhun; hot ng thm
d khai thc du kh do Petrovietnam v Petronas thc hin trn c
s cc dn xp thng mi. Sau , hai cng ty du kh hai nc
k kt v trin khai thc hin cc dn xp thng mi. Sau ny,
Vit Nam v Ma-lai-xia s phn nh dt im ranh gii vng
chng ln ny.
Vit Nam ch trng gii quyt cc tranh chp bng cc bin
php ho bnh, khng nh hng n quan h vi cc nc lin
quan. Trn tinh thn , trong thi gian ti ta tip tc tin hnh
m phn vi Trung Quc v cc nc lin quan gii quyt cc
bt ng v phn nh ranh gii bin. C th l:
- Gii quyt tranh chp ch quyn i vi qun o Hong Sa
vi Trung Quc v tranh chp ch quyn vi cc bn c lin quan
trn qun o Trng Sa.
- Trong vic phn nh ranh gii trn bin, chng ta s:
+ m phn phn nh vng c quyn kinh t gia Vit Nam
v In--n-xia;

166

+ m phn phn nh thm lc a v vng c quyn kinh

t gia Vit Nam v Ma-lai-xia;
+ m phn phn nh thm lc a chng ln gia Vit Nam
- Ma-lai-xia - Thi Lan;
+ m phn phn nh cc vng bin gia Vit Nam v
Cam-pu-chia trong vng nc lch s;
+ m phn phn nh vng bin ngoi ca Vnh Bc B
gia Vit Nam - Trung Quc.

67

Nhng ni dung chnh ca Tha

thun v nhng nguyn tc c bn
ch o gii quyt vn trn bin
gia Chnh ph nc CHXHCN
Vit Nam v Chnh ph nc
CHND Trung Hoa c k ngy
11/10/2011?

Ngy 11/10/2011, Trng on m phn cp chnh ph v

bin gii lnh th hai nc Vit Nam v Trung Quc k Tha
thun v nhng nguyn tc c bn ch o gii quyt vn trn
bin gia Chnh ph nc CHXHCN Vit Nam v Chnh ph nc
CHND Trung Hoa (gi tt l Tha thun) nhn chuyn thm Trung
Quc ca Tng B th ng Cng sn Vit Nam Nguyn Ph Trng.
Vic k kt Tha thun c ngha ht sc quan trng nht l
trong bi cnh tnh hnh Bin ng ang din bin ht sc phc
tp. Tha thun xc nh c mt s nguyn tc c bn nh
hng cho vic gii quyt vn tranh chp Bin ng bng
bin php ha bnh.

167

Mt l, Tha thun xc nh cn c vo lut php quc t,

nht l Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 m c
Vit Nam v Trung Quc u l thnh vin gii quyt cc vn
tranh chp Bin ng. y l mt ni dung c bit quan
trng v n s l c s php l hai bn i vo trao i gii quyt
vn trn bin. Nu hai bn tun th nghim tc nguyn tc ny
th nht nh s tm ra c gii php cng bng hp l m hai bn
c th chp nhn c cho cc vn tranh chp Bin ng.
iu 2 ca Tha thun cng nu r cn tn trng y cc
chng c php l ngha l nhng bng chng, ti liu mang tnh
php l s c ly lm c s chnh gii quyt cc tranh chp,
cn cc yu t khc nh lch s, a hnh s c xem xt nh
mt yu t b tr trong qu trnh gii quyt tranh chp. iu ny
hon ton ph hp vi thng l quc t trong vic gii quyt cc
tranh chp v bin gii lnh th trn th gii.
Hai l, iu 3 ca Tha thun nu r trong tin trnh m
phn vn trn bin, hai bn nghim chnh tun th tha thun v
nhn thc chung m Lnh o cp cao hai nc t c, thc
hin nghim tc nguyn tc v tinh thn ca Tuyn b ng x ca
cc bn Bin ng (DOC). Ni dung ny c ngha quan
trng i vi vic duy tr ha bnh n nh Bin ng.
Ba l, mt ni dung ht sc quan trng th hin r quan im
nht qun ca Vit Nam v phng thc gii quyt vn trn bin
l c song phng ln a phng c ghi nhn trong iu 3
ca Tha thun l i vi tranh chp trn bin gia Vit Nam Trung Quc, hai bn gii quyt thng qua m phn v hip thng

168

hu ngh. Nu tranh chp lin quan n cc nc khc, th s hip

thng vi cc bn tranh chp khc. iu ny c ngha l Vit
Nam - Trung Quc ch c th gii quyt cc vn tranh chp song
phng gia hai nc, nh tranh chp Hong Sa, ca Vnh Bc B,
khng th gii quyt cc tranh chp lin quan n cc bn khc,
nh vn Trng Sa. y cng l ln u tin Trung Quc k kt
mt vn bn chnh thc trong ni r tranh chp lin quan n
nhiu bn th phi trao i kin vi cc bn . Ni dung ny ca
tha thun m ra kh nng v gii quyt a phng tranh chp
Bin ng. iu ny l ph hp vi quan im chung ca cc nc
trong v ngoi khu vc, ph hp vi thc t tranh chp Bin
ng v ph hp vi xu th gii quyt cc tranh chp lin quan n
nhiu bn trong quan h quc t hin i.
Bn l, mt ni dung ng ch trong Tha thun l ti iu 4
hai bn xc nh trong tin trnh tm kim gii php c bn v lu
di cho vn trn bin, trn tinh thn tn trng ln nhau, i x
bnh ng, cng c li, hai bn bn bc tho lun v nhng gii
php mang tnh qu , tm thi m khng nh hng n lp
trng v ch trng ca hai bn, bao gm vic tch cc nghin cu
v bn bc v vn hp tc cng pht trin theo nhng nguyn tc
nu ti iu 2 ca Tha thun ny.
Vi ni dung ny, hai bn a ra kh nng v mt gii
php mang tnh qu i vi cc khu vc tranh chp, bao gm c
vic hp tc cng pht trin theo nguyn tc nu iu 2 ca
Tha thun, ngha l cn c vo lut php quc t, Cng c Lut
Bin nm 1982. Gii php qu tm thi, hp tc cng pht trin

169

l ph hp vi lut php v thc tin quc t. Dn xp tm thi v

hp tc cng pht trin c khuyn ngh trong iu 74 v iu 83
ca Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982. Theo , cc
quc gia khi cha tm c gii php phn nh thm lc a v
vng c quyn kinh t th c th tha thun v cc dn xp tm
thi mang tnh thc tin; cc dn xp tm thi khng lm phng
hi n kt qu phn nh cui cng.
Nh vy, gii php qu tm thi, hp tc cng pht trin
theo Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 l phi tn
trng vng c quyn kinh t, thm lc a ti thiu ca mi quc
gia ven bin. Do vy, hp tc cng pht trin ch c th c thc
hin nhng khu vc chng ln c hnh thnh bi yu sch m
cc bn a ra theo ng cc tiu chun ca Cng c Lin Hp
quc v Lut Bin nm 1982.
Ngoi ra, Tha thun nu ra mt s nguyn tc khc l
gii quyt cc vn trn bin theo tinh thn tun t tim tin, d
trc kh sau. Vng bc thc y m phn phn nh vng bin
ngoi ca Vnh Bc B, ng thi tch cc bn bc v vn hp
tc cng pht trin ti vng bin ny. Tch cc thc y hp tc
trn cc lnh vc t nhy cm nh bo v mi trng bin, nghin
cu khoa hc, tm kim, cu h cu nn trn bin, phng chng,
gim thiu thit hi do thin tai. N lc tng cng tin cy ln nhau
to iu kin cho vic gii quyt cc vn kh khn hn. Hai
bn cng nht tr c ch gp nh k Trng on m phn
bin gii cp Chnh ph 02 ln/nm; thit lp c ch ng dy
nng trong khun kh on i biu cp Chnh ph kp thi trao
i v x l tha ng vn trn bin.

170

68
to

Trong h thng php lut Vit Nam

hin nay c nhng vn bn quy
phm php lut c bn no lin
quan n bin o?

iu kin cho vic qun l, khai thc, bo v ti

nguyn cng nh gi vng ch quyn bin, o, n nay, Vit Nam

ban hnh nhiu vn bn php lut lin quan n bin, trong
c th k n mt s vn bn quan trng sau:
- Hin php nc CHXHCN Vit Nam cc nm 1980, 1992.
- Lut Bin gii quc gia nc CHXHCN Vit Nam s
06/2003/QH11 nm 2003.
- Lut Du kh nm 1993; Lut sa i, b sung mt s iu
ca Lut Du kh s 19/2000/QH10 ngy 28/6/2000; Lut sa i,
b sung mt s iu ca Lut Du kh s 10/2008/QH12 ngy
03/6/2008
- Lut Thy sn s 17/2003/QH11.
- Lut Hng hi Vit Nam s 40/2005/QH11.
- Lut Bin Vit Nam c Quc hi kha XIII thng qua
ngy 21/6/2012.
- Ngh quyt ca Quc hi ngy 23/6/1994 v vic ph chun
Cng c v Lut Bin nm 1982 ca Lin Hp quc.
- Php lnh lc lng Cnh st Bin Vit Nam s
03/2008/PL-UBTVQH 12.

171

- Tuyn b ngy 12/05/1977 ca Chnh ph nc CHXHCN

Vit Nam v lnh hi, vng tip gip, vng c quyn kinh t v
thm lc a ca Vit Nam.
- Tuyn b ngy 12/11/1982 ca CP nc CH XHCN Vit
Nam v ng c s dng tnh chiu rng lnh hi Vit Nam.
- Ngh nh s 25/2009/N-TTg ngy 26/3/2009 ca Chnh
ph v qun l tng hp ti nguyn v bo v mi trng bin,
hi o.
- Quyt nh s 568/Q-TTg ngy 28/4/2010 ca Th tng
v vic ph duyt Quy hoch pht trin kinh t bin, o Vit Nam
n nm 2020.

69

Qu trnh xy dng v ngha ca

vic ban hnh Lut Bin Vit Nam?
Phm vi iu chnh v tm tt Lut
Bin Vit Nam?

Ngy 23/6/1994, Quc hi nc CHXHCN Vit Nam kha

IX thng qua Ngh quyt v vic ph chun Cng c Lin Hp
quc v Lut Bin nm 1982. Thc hin Ngh quyt ca Quc hi,
cng tc xy dng Lut Bin Vit Nam c a vo Chng
trnh xy dng php lut ca Quc hi kha X. Trn c s quy nh
ca Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982, tham kho
cc thng l quc t v thc tin ca nhiu quc gia ven bin, da
trn cc yu cu v pht trin kinh t - x hi, m bo an ninh,
quc phng ca nc ta, tri qua 3 nhim k Quc hi kha X, XI,

172

XII vi nhiu ln chnh sa, b sung, ti phin hp ngy 21/6/2012

trong K hp th 3, Quc hi Kha XIII chnh thc thng qua
Lut Bin Vit Nam vi s phiu tn thnh l 99,8%.
y l mt hot ng lp php quan trng nhm hon thin
khun kh php l lin quan bin, o nc ta. Ln u tin nc ta
c mt vn bn Lut quy nh kh y v ch php l cc
vng bin thuc ch quyn, quyn ch quyn v quyn ti phn
quc gia ca Vit Nam theo ng Cng c Lin Hp quc v Lut
Bin nm 1982, to c s php l cho vic khai thc v qun l cc
vng bin, ng thi to iu kin thun li cho qu trnh hi nhp
quc t. Vi Lut Bin Vit Nam, cng vi vic khng nh ch
trng gii quyt cc tranh chp bin, o bng cc bin php ha
bnh, Nh nc ta chuyn mt thng ip quan trng ti ton th
gii: Vit Nam l mt thnh vin c trch nhim trong cng ng
quc t, tn trng v tun th lut php quc t, nht l cc iu
c quc t m Vit Nam l thnh vin, quyt tm phn u v ha
bnh, n nh, hp tc v pht trin ca khu vc v trn th gii.
Lut Bin Vit Nam quy nh v ng c s, ni thy,
lnh hi, vng tip gip lnh hi, vng c quyn kinh t, thm lc
a, cc o, qun o Hong Sa, qun o Trng Sa v qun o
khc thuc ch quyn, quyn ch quyn, quyn ti phn quc gia
ca Vit Nam; hot ng trong vng bin Vit Nam; pht trin kinh
t bin; qun l v bo v bin, o.
Lut Bin Vit Nam bao gm 7 Chng v 55 iu.

173

Chng I: Nhng quy nh chung gm c 7 iu quy nh v

phm vi iu chnh, vic p dng php lut, gii thch t ng,
nguyn tc qun l v bo v bin, chnh sch qun l v bo v
bin, hp tc quc t v bin, qun l nh nc v bin.
Chng II: Vng bin Vit Nam gm c 14 iu quy nh v
vic xc nh ng c s, ch php l ca cc vng bin thuc
ch quyn ca Vit Nam (ni thy, lnh hi) v cc vng bin thuc
quyn ch quyn ca ta (vng tip gip lnh hi, vng c quyn
kinh t v thm lc a), o, qun o v ch php l ca o.
Chng III: Hot ng trong vng bin Vit Nam gm c 20
iu quy nh v ni hm ca vic i qua khng gy hi, ngha v
khi thc hin quyn ny, quy nh tuyn hng hi v phn lung
giao thng.
Chng IV: Pht trin kinh t bin gm c 5 iu, quy nh
cc nguyn tc pht trin bin, cc ngnh kinh t bin u tin pht
trin, vn quy hoch pht trin kinh t bin, khuyn khch, u
i u t pht trin kinh t bin trn cc o v hot ng trn bin.
Chng V: Tun tra, kim sot trn bin gm c 3 iu quy
nh v lc lng tun tra, kim sot trn bin; nhim v v phm
vi trch nhim tun tra, kim sot trn bin.
Chng VI: X l vi phm gm c 4 iu quy nh v dn
gii v a im x l vi phm, bin php bo m t tng, x l vi
phm, bin php i vi i tng l ngi nc ngoi nhm
m bo s phi hp nhp nhng, ng php lut gia cc c quan
c trch nhim x l vi phm Lut Bin Vit Nam.

174

Chng VII: iu khon thi hnh: Lut Bin Vit Nam c

hiu lc thi hnh t ngy 1 thng 1 nm 2013. Chnh ph s ban
hnh nhng quy nh hng dn thi hnh cc iu khon c giao
trong Lut.

70

Hy cho bit ni dung c bn ca

Lut Bin gii Quc gia ca Vit Nam?

Ngy 17/6/2003, Quc hi nc CHXHCN Vit Nam kha

XI, k hp th 3 thng qua Lut Bin gii Quc gia. B lut ny
mang s 06/2003/QH11, quy nh v bin gii Quc gia ca nc
CHXHCN Vit Nam v c hiu lc t ngy 01/01/2004.
Lut Bin gii Quc gia c xy dng v ban hnh cn c
vo Hin php nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam nm
1992 c sa i, b sung theo Ngh quyt s 51/2001/QH10
ngy 25/12/2001 ca Quc hi kho X, k hp th 10.
Lut gm 6 chng, 41 iu, trong iu 1 xc nh: Bin
gii quc gia ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l
ng v mt thng ng theo ng xc nh gii hn lnh
th t lin, cc o, cc qun o trong c qun o Hong Sa
v qun o Trng Sa, vng bin, lng t, vng tri ca nc
Cng ho x hi ch ngha Vit Nam.
Lut Bin gii Quc gia khng nh bin gii quc gia ca
nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l thing ling, bt kh
xm phm. Xy dng, qun l, bo v bin gii quc gia c ngha

175

c bit quan trng i vi s ton vn lnh th, ch quyn quc

gia, gp phn gi vng n nh chnh tr, pht trin kinh t - x hi,
tng cng quc phng v an ninh ca t nc. Lut c xy
dng v ban hnh nhm tng cng hiu lc qun l nh nc v
bin gii quc gia; xy dng bin gii ho bnh, hu ngh, n nh
lu di vi cc nc lng ging.

71

Lut Bin gii Quc gia c nhng

iu, khon no lin quan n lnh
vc bin, o?

Lut Bin gii Quc gia c ban hnh nm 2003, chnh

thc c hiu lc t ngy 01/01/2004, quy nh v cc vn lin
quan n bin gii quc gia. Lut gm 6 chng 41 iu, trong
c 14 iu lin quan trc tip n lnh vc bin, o. C th l:
iu 1 cp ti b phn cu thnh bin gii quc gia nc
ta trong c a ra cc cm t: cc o, qun o, qun o
Hong Sa, Trng Sa, vng bin;
iu 2 (mc 2) cp ch php l, quy ch qun l v bo
v vng tip gip lnh hi, vng c quyn kinh t, thm lc a
ca nc ta ph hp vi Cng c Lut Bin 1982 v cc iu c
quc t khc m Vit Nam tham gia;
iu 4 cp khi nim ng c s, vng tip gip lnh hi,
vng c quyn kinh t, thm lc a ca Vit Nam (mc 1, 2, 3, 4),
khi nim i qua khng gy hi trong lnh hi (mc 9);

176

iu 5 (mc 2) cp ti vic xc nh bin gii quc gia

trn bin v ranh gii pha ngoi vng tip gip lnh hi, vng c
quyn kinh t v thm lc a;
iu 6 (mc 2) cp khu vc bin gii trn bin;
iu 7 xc nh ni thy ca Vit Nam;
iu 8 nu khi nim vng nc lch s;
iu 9 xc nh lnh hi ca Vit Nam;
iu 11 nu ch trng ca Nh nc ta gii quyt cc vn
v bin gii quc gia thng qua m phn trn c s tn trng
c lp, ch quyn, ton vn lnh th v li ch chnh ng ca nhau;
iu 15 cp vic qu cnh qua bin gii vo vng bin
nc ta phi tun theo ng hng hi c quy nh;
iu 18 quy nh tu thuyn nc ngoi i qua khng gy hi
trong lnh hi Vit Nam phi tun th php lut Vit Nam v cc
iu c quc t m Vit Nam tham gia; tu ngm v cc phng
tin i ngm khc phi i ni v treo c quc tch;
iu 19 quy nh hot ng ca tu thuyn nc ngoi trong
lnh hi Vit Nam;
iu 21 (mc 1) cp ngi, phng tin, hng ha c th
b hn ch hoc tm ngng qua li trong lnh hi Vit Nam trong
trng hp c bit;
iu 35 quy nh ni dung qun l nh nc v bin gii
quc gia trong bao gm c ni dung v bin gii bin.

177

72

Lut Thy sn quy nh v vic bo

v thy, hi sn nh th no?

iu 7, iu 8 v iu 9 thuc Chng 2 ca Lut Thy sn

(2003) quy nh:
1. V cng tc bo v mi trng sng ca cc loi thy sn:
T chc, c nhn c trch nhim bo v mi trng sng ca
cc loi thy sn.
T chc, c nhn tin hnh hot ng thy sn hoc c cc
hot ng khc nh hng trc tip n mi trng sng, di c,
sinh sn ca cc loi thy sn phi tun theo quy nh ca Lut
ny, php lut v bo v mi trng, php lut v ti nguyn nc
v cc quy nh khc ca php lut c lin quan.
T chc, c nhn khi xy dng mi, thay i hoc ph b cc
cng trnh c lin quan n mi trng sng, di c, sinh sn ca cc
loi thy sn phi thc hin vic nh gi tc ng mi trng theo
quy nh ca php lut v bo v mi trng.
T chc, c nhn khai thc thy sn bng t ng, y hoc
bng phng php ngn, chn khc cc sng, h, m, ph phi
dnh hnh lang cho cc loi thy sn di chuyn theo quy nh ca
y ban nhn dn a phng.

178

2. V bo tn, bo v, ti to v pht trin ngun li thy sn

Nh nc c chnh sch bo tn, bo v ngun li thy sn,
c bit l cc loi thy sn ang c nguy c tuyt chng, cc loi
qu him, cc loi c gi tr kinh t cao v cc loi c ngha khoa
hc; khuyn khch nghin cu khoa hc c cc bin php ph
hp nhm pht trin ngun li thy sn; u t sn xut ging thy
sn th vo mi trng sng t nhin v to ra cc vng c tr
nhn to nhm ti to v pht trin ngun li thy sn.
T chc, c nhn c ngha v thc hin vic bo tn, bo v,
ti to v pht trin ngun li thy sn theo quy nh ca Lut ny
v cc quy nh khc ca php lut c lin quan.
B Nng nghip v Pht trin nng thn nh k cng b:
+ Danh mc cc loi thy sn c ghi trong sch Vit
Nam v cc loi thy sn khc b cm khai thc; danh mc cc loi
thy sn b cm khai thc c thi hn v thi gian cm khai thc;
+ Cc phng php khai thc, loi ngh khai thc, ng c b
cm s dng hoc b hn ch s dng;
+ Chng loi, kch c ti thiu ca cc loi thy sn c
php khai thc v ma v khai thc;
+ Khu vc cm khai thc v khu vc cm khai thc c thi
hn. Trong trng hp cn thit v c s ng ca B Nng
nghip v Pht trin nng thn, y ban nhn dn tnh, thnh ph
trc thuc Trung ng cng b b sung nhng ni dung cho ph
hp vi thc t hot ng khai thc ngun li thy sn ti a phng.

179

73

Lut Du kh Vit Nam quy nh v

vic bo v, khai thc ngun ti nguyn
du kh Vit Nam nh th no?

Lut Du kh quy nh v hot ng tm kim, thm d v

khai thc du kh trong phm vi lnh th, vng c quyn kinh t
v thm lc a ca nc CHXHCN Vit Nam, c Quc hi nc
ta thng qua ti k hp th 03, kho IX ngy 06 thng 7 nm 1993
(sa i nm 2000 v 2008). Theo Lut Du kh:
Nh nc Vit Nam khuyn khch cc t chc, c nhn Vit
Nam v nc ngoi u t vn, cng ngh tin hnh cc hot
ng du kh trn c s tn trng c lp, ch quyn, ton vn lnh
th, an ninh quc gia ca Vit Nam v tun th php lut Vit Nam.
Nh nc Vit Nam bo h quyn s hu i vi vn u t,
ti sn v cc quyn li hp php khc ca cc t chc, c nhn
Vit Nam v nc ngoi tin hnh cc hot ng du kh Vit Nam.
T chc, c nhn tin hnh hot ng du kh phi s dng
k thut, cng ngh tin tin, tun th cc quy nh ca php lut
Vit Nam v bo v ti nguyn, bo v mi trng, an ton cho
ngi v ti sn (iu 4).
T chc, c nhn tin hnh hot ng du kh phi c n
bo v mi trng, thc hin tt c cc bin php ngn nga
nhim, loi tr ngay cc nguyn nhn gy ra nhim v c trch
nhim khc phc hu qu do s c nhim mi trng gy ra
(iu 5).

180

Chnh ph Vit Nam cho php t chc, c nhn tin hnh cc

hot ng nghin cu khoa hc, tm kim thm d v khai thc
khong sn, ti nguyn thin nhin khc ngoi du kh trong din
tch hp ng du kh theo quy nh ca php lut Vit Nam. Cc
hot ng ny khng c gy cn tr v lm thit hi cho cc hot
ng du kh (iu 10).
iu 30 ca lut ny cng quy nh, Nh thu ngoi ngha v
tun th php lut Vit Nam, thc hin cc cam kt ghi trong hp
ng du kh, thc hin ngha v ng thu ti nguyn v cc thu
khc, cn c ngha v thc hin cc bin php bo v mi
trng; thu dn cc cng trnh, thit b, phng tin sau khi kt thc
hot ng du kh theo yu cu ca c quan qun l Nh nc c
thm quyn.

74

Qu trnh hnh thnh Tuyn b v

cch ng x ca cc bn trn Bin
ng (DOC)?

Trc tnh hnh tranh chp trn Bin ng ang din bin
ht sc phc tp c nguy c dn ti xung t, e da ti ha bnh,
an ninh v n nh trong khu vc, nm 1992, cc nc ASEAN
ra Tuyn b v vn Bin ng, ku gi cc bn kim ch khng
s dng v lc, tun th lut php quc t v bin, tng cng hp
tc xy dng lng tin. Nm 1996, Hi ngh Ngoi trng ASEAN
ln th 29 ti Gia-cc-ta ra Tuyn b chung by t quan ngi trc
nhng din bin trn Bin ng, nhn mnh vic cc bn lin quan

181

cn p dng cc nguyn tc ca Hip c thn thin v hp tc ti

ng Nam nm 1976 (TAC) lm c s xy dng B quy tc
ng x Bin ng (COC - Code of Conduct)...
Tip , ti Hi ngh Cp cao ASEAN ln th 6 ti H Ni
(t 15 n 16/12/1998), cc nh lnh o ASEAN nht tr xy
dng B Quy tc ng x Bin ng. Cuc hp SOM ASEAN ti
Xin-ga-po (thng 3/1999) giao cho Vit Nam v Phi-lp-pin
ng d tho COC... Sau ASEAN v Trung Quc trin khai
thng lng v vn kin ny. Do c kin khc nhau nn cc bn
khng nht tr c v COC. Do vy ASEAN v Trung Quc thng
nht vn bn di dng Tuyn b v ng x ca cc bn Bin
ng (Declaration on the Conduct of Parties - DOC).
Ngy 4/11/2002, trong khun kh Hi ngh cp cao ASEAN
ln th 8 ti Phnm Pnh (Cam-pu-chia), ASEAN v Trung Quc
k kt Tuyn b v cch ng x ca cc bn Bin ng.

75

Nhng ni dung c bn ca Tuyn

b v cch ng x ca cc bn trn
Bin ng (DOC)?

Ngy 4/11/2002, ti Hi ngh cp cao ASEAN ln th 8 ti

Phnm Pnh (Cam-pu-chia), ASEAN v Trung Quc k kt
Tuyn b v cch ng x ca cc bn Bin ng. y l vn kin
chnh tr u tin m ASEAN v Trung Quc t c c lin quan
n vn Bin ng v c coi l bc t ph trong quan h

182

ASEAN - Trung Quc v vn ny. Tuyn b DOC bao gm cc

ni dung c bn sau:
- Cc Bn khng nh cam kt i vi mc tiu v cc
nguyn tc ca Hin chng Lin Hp quc, Cng c Lut Bin
1982, Hip c thn thin v hp tc ng Nam , nm nguyn
tc chung sng ha bnh v cc nguyn tc c cng nhn rng ri
khc ca php lut quc t, coi y l cc quy phm c bn iu
chnh quan h gia cc quc gia.
- Cc Bn cam kt gii quyt mi tranh chp lnh th bng
bin php ha bnh, khng s dng v lc hoc e da s dng v
lc, thng qua trao i kin v thng lng gia cc quc gia c
ch quyn lin quan ph hp vi cc nguyn tc c cng nhn
rng ri ca php lut quc t, trong c Cng c Lut Bin
1982.
- Cc Bn khng nh tn trng t do hng hi v t do hng
khng Bin ng ph hp vi cc quy nh ca Cng c Lut
Bin 1982.
- Cc Bn cam kt kim ch cc hot ng c th lm phc
tp thm tranh chp v nh hng n ha bnh, n nh, trong ,
kim ch khng a ngi ln cc o, bi hin nay khng c
ngi .
- Trong khi tm kim gii php lu di, cc Bn cam kt tng
cng n lc xy dng lng tin nh:
+ Tin hnh i thoi quc phng,
+ i x nhn o vi ngi b nn trn bin,
+ Thng bo, trn c s t nguyn, cho cc bn lin quan v
cc cuc din tp qun s,

183

+ Trao i thng tin lin quan trn c s t nguyn.

- Trong khi tm kim gii php ton din v lu di cho vn
tranh chp Bin ng, cc Bn c th tm kim v tin hnh
cc hot ng hp tc trong cc lnh vc t nhy cm nh:
+ Bo v mi trng bin,
+ Nghin cu khoa hc bin,
+ An ton v an ninh hng hi,
+ Tm kim, cu nn trn bin,
+ u tranh chng ti phm xuyn quc gia nh bun bn ma
ty, cp bin, cp c v trang trn bin v bun lu v kh.
Cc Bn s tha thun phng thc, a im v phm vi ca
cc hot ng hp tc ny.
Cc Bn khng nh vic thng qua B Quy tc ng x
Bin ng s thc y hn na ha bnh v n nh trong khu vc
v ng s cng nhau lm vic t mc tiu ny.

76

Tuyn b v cch ng x ca cc bn
trn Bin ng 2002 (DOC) v Quy
tc hng dn trin khai DOC
c thng qua ti Cuc hp SOM
ASEAN-Trung Quc ngy 20/7/2011
ti Ba-li, In--n-xi-a c vai tr,
ngha nh th no?

th thy vic k kt Tuyn b DOC nm 2002 gia

ASEAN v Trung Quc l kt qu ca n lc chung ca c ASEAN

184

v Trung Quc. y l vn kin chung u tin gia ASEAN v

Trung Quc trc tip lin quan vn Bin ng. Vic k kt vn
kin ny l mt bc tin quan trng trong vic i thoi gia
Trung Quc v ASEAN v cc vn trn bin.
Lnh o cao cp ca ASEAN v Trung Quc lun nh gi
cao ngha ca DOC v nhiu ln khng nh quyt tm thc hin
y DOC v hng ti COC. Tuyn b chung ca cc nguyn
th v Th tng cc nc ASEAN v Trung Quc v i tc chin
lc ASEAN - Trung Quc (Ba-li, In--n-xi-a ngy 08/10/2003)
coi vic thc hin DOC l mt bin php trong hp tc an ninh
gia ASEAN v Trung Quc. Ti Hi ngh Cp cao ASEAN Trung Quc ln th 13 (t chc ti H Ni ngy 29/10/2010), cc
nh lnh o cp cao ASEAN v Trung Quc mt ln na khng
nh li cam kt trin khai y v hiu qu Tuyn b v cch
ng x ca cc bn Bin ng v hng ti thng qua B Quy
tc ng x Bin ng trn c s ng thun, qua gp phn
duy tr ha bnh, n nh v hp tc trong khu vc.
Vai tr ca DOC v s cn thit thc hin y cc cam kt
theo DOC cng c cng ng quc t nh gi cao. im 13 ca
Tuyn b ca Ch tch ARF 17 ti H Ni nu r Cc B trng
khng nh tm quan trng ca DOC nh l mt vn kin lch s
gia ASEAN v Trung Quc, th hin cam kt tp th nhm m
bo cc gii php ho bnh cho cc tranh chp trong khu vc. Cc
B trng nhn mnh hiu qu ca DOC trong vic xy dng s tin
cy ln nhau v s gip cho vic duy tr ho bnh v n nh khu
vc. Cc B trng khuyn khch cc n lc theo hng thc hin
y DOC v cui cng tin ti COC.

185

Nhm trin khai DOC y v hiu qu, Quy tc hng dn

trin khai DOC c thng qua ti Cuc hp SOM ASEAN Trung Quc ngy 20/7/2011 ti Ba-li, In--n-xi-a.
Quy tc hng dn bao gm 8 im vi cc ni dung chnh
quy nh vic trin khai DOC phi c tin hnh tng bc theo
trnh t ca cc iu khon ca DOC; trin khai cc hot ng ca
cc d n ca DOC cn c xc nh r (v bo v mi trng
bin, nghin cu khoa hc bin, an ton hng hi v thng tin lin
lc trn bin, hot ng tm kim cu nn, v chng ti phm
xuyn quc gia bao gm bun lu ma ty, cp bin v cp c v
trang trn bin v vn chuyn v kh tri php); v vic tham gia
cc hot ng hoc cc d n trn tinh thn t nguyn v cc hot
ng ban u theo tinh thn ca DOC c coi l cc bin php
xy dng lng tin
ngha ca vic thng qua Quy tc hng dn trin khai
DOC l vic thc hin DOC khng ch l trin khai cc d n m
phi thc hin y cc quy nh khc theo trnh t, l tn
trng quyn t do hng hi, bay qua Bin ng theo cc quy nh
ca lut php quc t trong c Cng c lut Bin nm 1982;
gii quyt tranh chp ch quyn v lnh th bng cc bin php ha
bnh, khng e da hoc s dng v lc, thng qua m phn v
hip thng hu ngh gia cc bn tranh chp trc tip ph hp vi
lut php quc t, bao gm c Cng c Lut Bin nm 1982; cam
kt t kim ch, khng lm phc tp hoc leo thang tranh chp lm
nh hng ti ha bnh v n nh

186

Phn ba

HI - P V XY DNG
V PHT TRIN CC LNH VC
LIN QUAN N BIN, O VIT NAM

187

77

Quan im ch o ca ng ta
trong Chin lc bin Vit Nam n
nm 2020?

tip tc pht huy hn na cc tim nng ca bin trong

th k XXI, Hi ngh ln th 4 ban Chp hnh Trung ng ng
(kho X) thng qua Ngh quyt s 09-NQ/TW ngy 09/02/2007
V chin lc bin Vit Nam n nm 2020, trong nhn mnh
"Th k XXI c th gii xem l th k ca i dng. Ngh
quyt xc nh cc quan im ch o ca ng v nh hng
chin lc bin Vit Nam n nm 2020, c th nh sau:
Mt l, nc ta phi tr thnh quc gia mnh v bin, lm giu
t bin trn c s pht huy mi tim nng t bin, pht trin ton
din cc ngnh, ngh bin vi c cu phong ph, hin i, to ra tc
pht trin nhanh, bn vng, hiu qu cao vi tm nhn di hn.
Hai l, kt hp cht ch gia pht trin kinh t - x hi vi bo
m quc phng - an ninh, hp tc quc t v bo v mi trng, kt
hp gia pht trin vng bin, ven bin, hi o vi pht trin vng
ni a theo hng cng nghip ho, hin i ho.
Ba l, khai thc mi ngun lc pht trin kinh t - x hi,
bo v mi trng bin trn tinh thn ch ng, tch cc m ca,
pht huy y v c hiu qu cc ngun lc bn trong; tranh th
hp tc quc t, thu ht mnh cc ngun lc bn ngoi theo nguyn
tc bnh ng, cng c li, bo v vng chc c lp, ch quyn v
ton vn lnh th ca t nc.

188

78

Mc tiu c bn ca Chin lc bin

Vit Nam n nm 2020 v tm nhn
n nm 2025 theo Ngh quyt
Trung ng 4 (Kha X)?

Nhn thc c vai tr quan trng ca bin, o i vi s

pht trin kinh t - x hi ca quc gia, cng vi vic phn u thc
hin mc tiu chung l a nc ta c bn tr thnh mt nc cng
nghip theo hng hin i vo nm 2020, Hi ngh Trung ng 4
kha X xc nh mc tiu ca Chin lc bin Vit Nam n
nm 2020 vi ni dung c bn nh sau:
Mc tiu tng qut: n nm 2020, phn u a nc ta tr
thnh quc gia mnh v bin, lm giu t bin, bo m vng chc
ch quyn, quyn ch quyn quc gia trn bin, o, gp phn
quan trng trong s nghip cng nghip ho, hin i ho, lm cho
t nc giu mnh.
Mc tiu c th: xy dng v pht trin ton din cc lnh vc
kinh t, x hi, khoa hc - cng ngh, tng cng cng c quc
phng, an ninh; c chnh sch hp dn nhm thu ht mi ngun lc
cho pht trin kinh t bin; phn u n nm 2020, kinh t trn
bin v ven bin ng gp khong 53 - 55% tng GDP v 55 - 60%
kim ngch xut khu ca c nc. Gii quyt tt cc vn x hi,
ci thin mt bc ng k i sng nhn dn vng bin v ven
bin; c thu nhp bnh qun u ngi cao gp hai ln so vi thu
nhp bnh qun chung ca c nc. Cng vi xy dng mt s
thng cng quc t c tm c khu vc, hnh thnh mt s tp on
kinh t mnh, s xy dng mt s khu kinh t mnh ven bin; xy
dng c quan qun l tng hp v thng nht v bin c hiu lc,
hiu qu, m rng hp tc quc t trong cc lnh vc v bin.

189

79

Nhng nhim v v gii php m

ng v Nh nc Vit Nam xc
nh nhm thc y pht trin kinh
t bin?

Xut pht t vic phn tch tim nng, li th, cc bi hc

thnh cng v nhng thch thc i vi pht trin kinh t bin
trong bi cnh hi nhp kinh t quc t v trong bi cnh tranh
chp phc tp trn Bin ng, ng v Nh nc ta a ra cc
quan im c bn thc y pht trin kinh t bin nhm phn
u n nm 2020 a nc ta tr thnh quc gia mnh v bin,
lm giu t bin. l: (1) Pht huy mi tim nng t bin, pht
trin ton din cc ngnh, ngh bin vi c cu phong ph, hin
i, to ra tc pht trin nhanh, bn vng, hiu qu cao vi tm
nhn di hn; (2) Kt hp cht ch gia pht trin kinh t, x hi vi
bo m quc phng, an ninh, hp tc quc t v bo v mi
trng, kt hp cht ch gia pht trin vng bin, ven bin, hi
o vi pht trin vng ni a theo hng cng nghip ha, hin
i ha; (3) Thu ht mi ngun lc pht trin kinh t, x hi,
bo v mi trng bin trn tinh thn ch ng, tch cc m ca;
pht huy ni lc, thu ht mnh ngoi lc theo nguyn tc bnh
ng, cng c li, bo v vng chc c lp, ch quyn v ton vn
lnh th ca t nc.
y mnh pht trin kinh t bin, ng v Nh nc ta
nh hng trin khai cc nhim v c bn, lu di v xuyn sut l
hnh thnh mt s lnh vc kinh t mnh gn vi xy dng cc

190

trung tm kinh t hng bin, lm ng lc thc y s pht trin

ca t nc; gii quyt tt cc vn x hi, tng bc nng cao
i sng dn c vng ven bin, trn cc o v nhng ngi hot
ng trn bin; pht trin kinh t bin gn vi qun l v bo v
bin, o. Nhim v trc mt n nm 2020, tip tc pht trin
thnh cng, c bc t ph i vi cc ngnh kinh t bin, ven
bin, nh: Khai thc v ch bin du kh, kinh t hng hi, khai
thc v ch bin hi sn, du lch bin v kinh t hi o, xy dng
cc khu kinh t, cc khu cng nghip tp trung v khu ch xut ven
bin gn vi pht trin cc khu th ven bin; to cc iu kin
cn thit bo m an ninh, an ton cho nhng ngi dn sinh sng
nhng vng thng b thin tai; xy dng cc c s bo v mi
trng bin.
Cc gii php chung cn phi thc hin, trc tin l y
mnh cng tc tuyn truyn, gio dc su rng, thng xuyn v c
h thng trong nhn dn nhm nng cao v to s chuyn bin mnh
m trong nhn thc ca cc cp, cc ngnh v cc tng lp nhn
dn v v tr, vai tr ca bin i vi s nghip pht trin kinh t v
bo v T quc. thc v nhn thc v bin phi c th hin r
v y trong chnh sch pht trin ca cc ngnh c lin quan v
cc a phng c bin.
C cu li cc ngnh, lnh vc kinh t bin hp l gn vi xy
dng th trn quc phng ton dn gn vi th trn an ninh nhn
dn. Tng cng hin din dn s trn cc vng bin, o ca t
quc gn vi t chc dn c, t chc sn xut v khai thc bin
cng vi ban hnh cc chnh sch c bit khuyn khch nhn
dn nh c n nh trn o v lm n di ngy trn bin.

191

y mnh iu tra c bn v pht trin khoa hc - cng ngh

bin mnh v hin i gn vi vic xy dng v qun l tt c s
d liu bin quc gia phc v vic hoch nh chnh sch, quy
hoch khai thc, s dng bin, o; tng cng nng lc gim st,
quan trc, gim thiu v x l cc thm ha thin tai, s c mi
trng bin, ven bin v hi o.
Trin khai quy hoch khai thc, s dng bin v hi o cc
cp khc nhau n nm 2020, tm nhn n nm 2030. Trn c
s phn b ngun lc v iu chnh quy hoch pht trin kinh t
- x hi ca cc ngnh, a phng nhm tin ti chm dt vic
khai thc bin, o v vng ven bin mt cch t pht, thiu quy
hoch, gp phn gim thiu mu thun li ch trong s dng.
Qun l nh nc c hiu lc v hiu qu v bin v hi o.
Trc ht cn xy dng v hon thin h thng php lut v bin
mt cch y , lm c s cho vic xc lp ch quyn, quyn ch
quyn v quyn ti phn quc gia, qun l khai thc s dng cc
vng bin, ven bin v hi o. Ban hnh c ch, chnh sch m
bo cho pht trin kinh t bin nhanh, hiu qu v bn vng. c
bit, sm th ch ha phng thc qun l nh nc tng hp v
bin v hi o, lm c s cho vic thng nht qun l nh nc i
vi bin v hi o, gn vi tng cng nng lc cho h thng cc
c quan qun l nh nc v bin v hi o t Trung ng xung
a phng c v s lng v cht lng.
Tng cng hi nhp v hp tc quc t v bin tranh th
cng ngh tin tin, thu ht thm ngun lc cho pht trin kinh t,
khoa hc - cng ngh bin, cho khai thc, s dng c hiu qu cc

192

ngun ti nguyn bin, qun l v bo v mi trng bin. Nng

cao hn na nng lc cnh tranh ca cc ngnh kinh t bin v sn
phm bin ca Vit Nam trn trng quc t.
Bo m cht lng mi trng bin cho pht trin bn vng
kinh t - x hi bin thng qua tng cng kim sot mi trng
bin; qun l v x l hiu qu cc cht thi, cht gy nhim
trc khi ra bin t cc lu vc sng ven bin v t cc hot
ng kinh t bin. Phng nga v sn sng ng cu cc s c mi
trng bin, cc v trn du khng r ngun gc; ngn nga suy
thoi v phc hi cc H sinh thi b mt, b suy thoi; trin
khai Quy hoch h thng khu bo tn bin n nm 2020 c Th
tng ph duyt nm 2010.
Ch ng phng nga v thc thi cc bin php thch ng,
gim thiu cc tc ng ca bin i kh hu v nc bin dng n
vng ven bin, bin v hi o. Khuyn khch s ch ng tham
gia ca cng ng a phng vo tin trnh ni trn v ci thin
sc chng chu ca vng ven bin, hi o trc cc tc ng ca
bin i kh hu.

80

Mt s thnh tu ca cc lnh vc
kinh t bin ch yu ca Vit Nam?

Trong thi

gian qua, da trn li th v ti nguyn bin,

ng v Nh nc ta ra nhng ch trng, bin php quan
trng thc y s pht trin cc lnh vc kinh t bin ch yu

193

ca Vit Nam v t c nhng thnh tu c bn, to cho

cc giai on pht trin tip sau. Quy m kinh t bin v vng ven
bin tng ln r rt, c bc pht trin mnh, t tc tng trng
trn 10%. Ngoi cc ngnh kinh t bin truyn thng nh thy sn,
hng hi, du lch, iu tra c bn v nghin cu khoa hc - cng
ngh bin, dim nghip,... va qua c cu ngnh, ngh cng thay
i cng vi s xut hin ngnh/lnh vc kinh t mi. ng k l
cc lnh vc, nh: khai thc du kh, kinh t o, kinh t ven bin,
kinh t bo tn, tm kim cu h v cu nn, qun l nh nc v
bin, lnh vc i ngoi v bin gii lnh th trn bin; ch bin
du kh, ch bin thy sn,...
Ngoi i tu, ngnh hng hi c h thng khong 90
cng bin ln nh vi tng nng lc hng ha thng qua gn 100
triu tn/nm. Cc ngnh vn ti bin, ng v sa cha tu bin,
xut khu thuyn vin,... bc u cng ng gp cho s pht
trin chung ca t nc. Ngnh du lch bin cng pht trin kh
mnh, hng nm thu ht khong gn 15 triu lt khch, trong
c hn 3 triu khch nc ngoi, bng 73% s khch du lch nc
ngoi ca c nc, t tc tng bnh qun 13%/nm; gii quyt
vic lm cho hn 15 vn lao ng. Hot ng khai thc du kh
c duy tr ti cc m thm lc a pha nam. Sn lng du th
khai thc nc ta tng hng nm 30%. Tuy nhin, sn lng khai
thc du kh trong nc thi gian ti s chng li v s gim n mc
13 triu tn (nm 2025).
Vng bin v ven bin c ng gp ln vo xut khu, thu
ngoi t, ch yu t lnh vc du kh v thy sn. Cc ngnh kinh t
c lin quan trc tip ti khai thc bin nh ng v sa cha tu
bin, ch bin du kh, ch bin thy, hi sn, thng tin lin lc,...

194

bc u pht trin, nhng hin ti quy m cn rt nh b (ch

chim khong 2% ca kinh t bin), d kin tng trong tng lai.
c bit, trong qu trnh pht trin kinh t theo hng m, bc
u hnh thnh 15 khu kinh t (KKT) ven bin - l cc trung tm
pht trin kinh t hng bin (Bng 1). y l nhng khu vc pht
trin tng hp cc ngnh, ngh bin nh hu cn ngh c, cng
nghip gn vi cng bin v vn ti bin, du lch bin, th ha v
nghin cu khoa hc v bin,... tng cng v tp trung u xy
dng cc KKT ven bin trng im, thng 8/2012 Chnh ph ra
quyt nh chn 5 nhm KKT ven bin u tin u t: Nhm
nh V - Ct Hi (Hi Phng), Nghi Sn (Thanh Ha), Vng ng
(H Tnh), Chu Lai - Dung Qut (Qung Nam - Qung Ngi) v
Ph Quc (Kin Giang).
Bng 1: Cc khu kinh t ven bin ca Vit Nam n nm 2020
1. Khu kinh t Vn n
(Qung Ninh)

9. Khu kinh t Dung Qut

(Qung Ngi)

2. Khu kinh t nh V - Ct
Hi (Hi Phng)

10. Khu kinh t Nhn Hi

(Bnh nh)

3. Khu kinh t Nghi Sn

(Thanh Ha)

11. Khu kinh t Nam Ph Yn

(Ph Yn)

4. Khu kinh t ng Nam Ngh 12. Khu kinh t Vn Phong

An (Ngh An)
(Khnh Ha)
5. Khu kinh t Vng ng
(H Tnh)

13. Khu kinh t Ph Quc

(Kin Giang)

195

6. Khu kinh t Hn La
(Qung Bnh)

14. Khu kinh t nh An

(Tr Vinh)

7. Khu kinh t Chn My Lng C (Tha Thin-Hu)

15. Khu kinh t Nm Cn

(C Mau)

8. Khu kinh t m Chu Lai

(Qung Nam)
Ngun: Quyt nh s 1353/Q-TTg ngy 23/9/2010 ca
Th tng Chnh ph v vic ph duyt n Quy hoch pht
trin cc KKT ven bin ca Vit Nam n nm 2020.
mt s hi o, c bc pht trin mi, vai tr kinh t
ca cc o tng ln r rt v to ra mt lnh vc kinh t o y
trin vng. Hin nay, trong 12 huyn o th 66 o c dn sinh
sng vi tng s trn 240.000 ngi, mt dn s trung bnh trn
cc o l 95 ngi/km2, kt cu h tng c tng ln r rt, hnh
thnh h thng giao thng trn o, nhiu o gn b c in li,
o xa b c my pht in, in mt tri v c s cung cp nc
ngt. C nhiu o s pht trin thnh nhng trung tm kinh t
hng bin nh Vn n, Ct Hi, Cn o, Ph Quc,...
Cng tc iu tra c bn v qun l ti nguyn, mi trng
bin c trin khai nh k 5 nm cung cp nhng hiu bit
khi qut cc c trng v iu kin t nhin v ti nguyn bin.
c bit, Vit Nam ch thc hin cc cam kt quc t, y
mnh cng tc bo tn bin, hng ti pht trin kinh t sinh thi
bin. n nay, khong 13/28 vn quc gia, 22/55 khu bo tn
thin nhin, 17/34 khu rng vn ha lch s v mi trng nm
vng ven bin v trn cc hi o ven b. Cc khu d tr sinh

196

quyn th gii c cng nhn n nay i a s nm vng b

bin, nh: rng ngp mn Cn Gi, vng qun o Ct B, vng
ca sng Hng v sng Cu Long, Quy hoch h thng 16 khu
bo tn bin (KBTB) c Chnh ph ph duyt nm 2010. Nm
1994 vnh H Long c cng nhn l Di sn Thin nhin Th gii,
nm 2003 vnh Nha Trang v nm 2009 vnh Lng C c cng
nhn l mt trong nhng vnh p ca th gii. Ngoi ra, cc khu di
sn vn ha v thin nhin th gii nh khu ph c Hi An, khu
thnh c Hu, Thnh a M Sn v ng Phong Nha u nm vng
ven bin. Du lch ln bt u pht trin Nha Trang da trn c s
khai thc cc gi tr dch v ca HST bin.
Lnh vc qun l nh nc v bin v hi o mi c thit
lp t nm 2008. y l lnh vc mi tp trung vo qun l nh nc
tng hp v thng nht i vi bin v hi o. Ko theo , h thng
qun l nh nc v bin v hi o nc ta c hnh thnh
t Trung ng xung a phng. Ngh nh s 25/2009/N-CP
c Chnh ph ban hnh ngy 06 thng 3 nm 2009 v qun l
tng hp ti nguyn v bo v mi trng bin, hi o c xem
l vn bn chnh sch u tin cp (tuy cha y ) n cch
tip cn qun l tng hp v thng nht v bin v hi o. Ngy
02/7/2012, Ch tch nc k lnh Cng b Lut Bin Vit Nam.
Cng tc i ngoi v bin gii lnh th lin quan n bin
cng c th xem l mt lnh vc qun l nh nc mang tnh c
th ngnh, to iu kin thun li cho pht trin kinh t bin. Thi
gian va qua chng ta k kt c mt s tha thun phn nh
v hp tc trn bin vi cc nc lng ging nhm duy tr ha bnh,
n nh v hp tc pht trin trong khu vc Bin ng. Ngoi ra,
Vit Nam cng tham gia k kt cc vn kin mang tnh cht quc t

197

v khu vc v Bin ng nh Tuyn b v cch ng x trn Bin

ng (DOC), Cng c ca Lin hp quc v Lut Bin 1982;
Cng c v T chc Hng hi quc t IMO, cc cng c Ngh
c, bo tn sinh vt bin; trin khai mt s d n hp tc song
phng v a phng v bin vi cc nc lin quan.

81

Ngnh du kh c vai tr quan trng

nh th no i vi nn kinh t nc
ta hin nay?

Sau gn 40 nm xy dng v trng thnh, ngnh du kh

Vit Nam tri qua mt chng ng y kh khn, nhng t
c nhng thnh tu ng k, tr thnh u tu kinh t quc dn
v i u trong kinh t bin ca t nc. pht hin v a vo
khai thc nhiu m du kh, a Vit Nam vo hng ng cc nc
xut khu du th, gp phn rt quan trng cho s n nh v pht
trin nn kinh t quc dn thi gian qua.
Ngoi vic pht trin cng nghip khai thc du kh, ngnh
du kh pht trin nhiu lnh vc quan trng khc nh: ch bin
lc ha du, kinh doanh sn phm du kh, dch v k thut du kh
v cung cp vt t thit b cho ngnh du kh, xy dng cc nh
my in vi doanh thu hng trm ngn t ng mi nm, gp phn
thc y s pht trin cc ngnh cng nghip v dch v khc ca
t nc, nh ngnh in, phn bn,
Ngy 03/9/1975, Tng cc Du kh Vit Nam ra i v thc
hin s mng xy dng ngnh du kh thnh ngnh kinh t mi

198

nhn ca t nc nh tinh thn Ngh quyt s 244/NQTW ngy

09/8/1975 ca B Chnh tr ch r. Cng vi chnh sch m ca,
i mi ca ng, nm 1988 ngnh pht hin ra thn du c
bit trong mng granitoit m Bch H, nh a nc ta tr
thnh nc xut khu du ng th 3 vng ng Nam v to n
by thu ht cc cng ty du kh nc ngoi u t hoc u t tr
li tm kim, thm d du kh Vit Nam. T nm 1987 n nay
c 77 hp ng du kh c k kt, trong 53 hp ng ang
cn hiu lc. Tnh n u nm 2010 khoan trn 600 ging
khoan tm kim - thm d v khai thc du kh vi khi lng
khoan gn 1,9 triu mt.
Ring nm 2010, ngnh du kh t k lc mi v doanh thu
(478 nghn t ng, tng ng 24% GDP), np ngn sch nh
nc t 128,7 nghn t ng (chim khong 30% thu ngn sch
nh nc), doanh thu dch v t 152,5 nghn t ng. Ngoi ng
gp v kinh t, ngnh du kh cng i u trong hi nhp quc t,
i u trong ng dng v chuyn giao cc cng ngh hin i, tin
tin, gp phn bo v an ninh, ch quyn vng bin ca t nc.

82

Thc trng ngnh khai thc khong

sn trn thm lc a (ngoi du kh)
Vit Nam hin nay?

n nay, ngoi du kh, khong 35 loi hnh khong sn c

quy m tr lng khai thc khc nhau t nh n ln c pht
hin. Chng thuc cc nhm: nhin liu, kim loi, vt liu xy dng,
qu v bn qu phn b dc ven bin, sn b v di y bin.

199

Nhng pht hin sa khong nguyn t him gn y vng

ct ven bin v bin ven b nam Trung B cho thy tr lng cc
sa khong ni trn kh ln. T y s khai thc cc nguyn t him
- nguyn liu rt quan trng cho ngnh cng nghip quc phng v
v tr - vi tng gi tr d tnh khng thua km gi tr ca du kh
bit n nay nc ta. Cc m sa khong ven bin c khai
thc t thi Php thuc nh m Bnh Ngc (Tr C, tnh Qung
Ninh), Vnh M (Hu), gn y lin doanh vi nc ngoi khai
thc sa khong K Anh,... Sa khong Nam Trung b ang chng
kin hin tng khai thc nh, l v t chc, khin cho suy gim ti
nguyn v s tc ng lu di n mi trng khu vc.
Khai thc ct ven bin lm vt liu xy dng cng c tin
hnh nhiu ni do loi ct ny giu thch anh, t tp cht, nhng
thuc loi ct mn, nn vic s dng chng vn c nhiu hn ch
v mang tnh a phng. Cc m vt liu xy dng khc tm thy
y bin vi tr lng ln nhng vic khai thc chng i hi cng
ngh cao v bo v vng bin, nn cha c tin hnh.
Khai thc ct thy tinh ni ting l m Vn Hi t thi
Php thuc, sau ny ch khai thc quy m a phng. Khai thc
ct thy tinh c tin hnh hin nay Cam Ranh lin doanh vi
Nht Bn.
Ngh lm mui nc ta c t lu i v l ngh cn th
cng. Hin nay hot ng lm mui t nc bin c tin hnh
trn khong 60.000 ha rung mui bin. Mui bin khng ch rt
cn cho nhu cu sinh hot hng ngy, m cn cho cc ngnh cng
nghip v y hc. Ngoi ra, nc bin nui trng thy sn,
pht trin du lch ngh dng v cha bnh,

200

83

Tim nng v vai tr ca ngnh du

lch bin i vi kinh t Vit Nam
hin nay?

Vng bin Vit Nam c iu kin t nhin v ti nguyn

thin nhin thun li cho pht trin du lch bin, ven bin v o
vi nhiu loi hnh du lch khc nhau. Du lch ng gp mt phn
quan trng vo pht trin kinh t bin nc ta, ang l hng u
tin pht trin v c mc tng trng kh r rt trong nhng nm
gn y. c im a hnh ven bin to nn nhiu cnh quan p,
hp dn khch du lch trn sut chiu di t nc nh o Ngang,
o Hi Vn, o C, xen k vi cc mi nh v vng, vng ven
b vi khong 126 bi ct bin p, trong khong 20 bi ct
bin t tiu chun quc t, di 16 km, cha k n hng trm bi
bin nh, p, nm ven cc vng tnh lng ven cc o hoang s c
th pht trin loi hnh du ngon, picnic,... Vng bin ven b tp
trung ti trn 2.500 o ln nh, nhiu o/cm o c gi tr du
lch nh Quan Ln, Ct B, Bch Long V, vnh Nha Trang, C
Lao Chm, Ph Qu, Cn o, Ph Quc,
Vng bin nc ta giu tim nng bo tn vi nhng gi tr
sinh thi tp trung ch yu h thng 13/28 vn quc gia; 22/55
khu bo tn thin nhin, trong c 2 khu bo tn bin l Hn Mun
(Khnh Ho) v C Lao Chm (Qung Nam); 17/34 khu rng vn
ha lch s v mi trng vng ven bin v hi o ven b, trong
tiu biu l di sn thin nhin th gii vnh H Long; rng ngp
mn Cn Gi v vng qun o Ct B l khu d tr sinh quyn th

201

gii, Danh mc 16 khu bo tn bin c quy hoch v c

Chnh ph ph duyt. Du lch ln bt u pht trin Nha Trang
da trn c s khai thc cc gi tr dch v ca rn san h.

84

Cc loi hnh du lch bin Vit Nam?

Vi t cch l mt trong 5 lnh vc kinh t bin quan trng

c xc nh ti Ngh quyt s 09-NQ/TW ca Hi ngh ln th 4
Ban Chp hnh Trung ng ng kha X v Chin lc bin Vit
Nam n nm 2020, du lch v kinh t o ngy cng khng nh v
tr ca mnh i vi s pht trin kinh t - x hi ca t nc ni
chung v i vi bn thn s pht trin ngnh du lch ni ring.
Du lch bin pht trin gp phn thc y s pht trin ca
nhiu ngnh kinh t khc; to thm nhiu vic lm cho x hi di
ven bin, ni hin c khong 21,2 triu ngi trong tui lao ng
v gp phn m bo an ninh quc phng, bo v mi trng bin.
Vit Nam du lch bin c v tr c bit quan trng trong
chin lc pht trin du lch ca c nc. Chin lc pht trin du
lch Vit Nam n nm 2010 v Quy hoch tng th pht trin du
lch Vit Nam n nm 2010 c Th tng Chnh ph ph duyt
xc nh 7 khu vc trng im u tin pht trin du lch, trong s
c ti 5 khu vc thuc vng ven bin. Mc d cho n nay,
nhiu tim nng du lch bin c sc, c bit l h thng o ven
b, cha c u t khai thc tng xng, nhng khu vc ven
bin pht trin khong 70% cc khu im du lch trong c nc,

202

hng nm thu ht t 70 - 80% lng khch du lch. Thu nhp t hot

ng du lch bin chim t trng cao trong thu nhp du lch c nc.
iu ny khng nh vai tr ca du lch bin i vi s pht trin
chung ca du lch Vit Nam.
Cn c vo c im a l lnh th ni din ra hot ng du
lch, c th c chia thnh du lch bin, du lch ni, du lch cao
nguyn,... Du lch bin l hot ng du lch c t chc pht trin
trn lnh th vng ven bin v vng bin ven b (bao gm c cc
o ven b) v v vy hot ng pht trin du lch bin ch yu da
vo c im t nhin v tim nng du lch ca lnh th a l ny.
Bin, vng ven bin v hi o nc ta a dng v cnh quan thin
nhin, giu c v a dng sinh hc v cc h sinh thi cho nn cc
loi hnh du lch cng kh phong ph v a dng. Bao gm du lch
ngm xem (bng du thuyn v ln), du ngon, ngh dng, tm
bin, vn ha bin, khoa hc bin, du lch hang ng, du lch sinh
thi gn vi cc khu bo tn bin, o; du lch th thao bin (cn
cha pht trin nhiu) v cc loi hnh du lch picnic,...

85

Nng lc v nhng kh khn trong

cng tc tm kim cu nn, cu h
trn bin Vit Nam hin nay nh
th no?

Hin c nc c khong 7 lc lng tham gia hot ng tm

kim, cu nn (TKCN) trn bin, trong c cc tu kim ng, tu
c thuc ngnh thy sn. Lc lng B i bin phng a phng
v lc lng bin phng c ng c tu v ca-n, nhng cng sut
my ca cc phng tin ny nh, ch 3.000 CV tr li. Phng tin

203

chuyn dng cho hot ng tun tra, kim sot, bo v an ninh, trt
t an ton trn bin, thm lc a v tham gia phi hp TKCN trn
bin khi cn thit ca Cnh st bin hin c gn 20 tu. Cc phng
tin ca lc lng Hi qun ng vai tr chnh trong hot ng
TKCN trn bin thi gian qua l cc tu vn ti Hi qun 1.000 tn
tr xung. Do c nhiu tnh nng khng ph hp vi hot ng
TKCN nn hiu qu s dng ca cc tu ny thng rt thp. Ngoi
ra, cn c i bay ca Lc lng Khng qun, cc phng tin
hot ng trn bin v phng tin chuyn dng ca ngnh hng
hi cng tham gia hot ng TKCN .
nc ta c y ban Quc gia Tm kim, Cu h, Cu nn
v cc Trung tm vng (ba vng) ng cu s c trn du. Tng cc
Bin v Hi o Vit Nam c trch nhim phi hp cng vi Cc
Hng hi Vit Nam v cc a phng ven bin. Nhn chung nng
lc trang thit b, c ch phi hp cn yu, ngun nhn lc thiu k
nng chuyn nghip,... nn hiu qu chung thp, cha tng xng
yu cu nhim v. So vi cc nc tin tin trong khu vc nh
Nht Bn, Hn Quc,... th cng tc ny nc ta cn mc rt
thp, phn tn. Ring ngun lc tham gia hot ng TKCN trn
bin ca ngnh hng hi bao gm:
1) Trung tm phi hp TKCN hng hi Vit Nam;
2) Cc Cng v Hng hi;
3) Phng tin khng chuyn dng TKCN;
4) H thng i thng tin Duyn hi Vit Nam thuc Cng ty
TNHH MTV Thng tin in t hng hi Vit Nam;
5) H thng gim st thng nht tu thuyn v cc hot ng
kinh t khc;
6) V tinh, my bay.

204

Nhng kh khn bt cp trong hot ng phi hp phi hp

TKCN trn bin Vit Nam hin nay lin quan n: nhn thc x
hi, c quan n v c phng tin v ngi tham gia hot ng
trn bin; vn bn quy phm php lut lin quan n hot ng
TKCN trn bin cn thiu, cha r rng; cng tc vn ng, gio
dc, thuyt phc cn thiu, yu, cha thng xuyn, su rng v
hiu qu; nhn thc ca cng ng ni chung v ca c quan, n
v, ngi tham gia hot ng trn bin ni ring cn bt cp, thiu
tnh t gic. Ngoi ra, cn t tng ch quan, li s h tr ca
Nh nc trong cng tc cu h, cu nn nn cha ch ng, t lc
trong hot ng (nht l i vi phng tin tu c). Cng tc
TKCN trn bin cha thc s c x hi ha nn cha huy ng
ti a ngun lc ca x hi phc v cho hot ng TKCN trn bin.
Cng tc qun l nh nc v an ton hng hi v TKCN
trn bin cn yu, th hin mt s mt: Cha c c quan qun l
nh nc v cng tc TKCN (hin nay phi do Chnh ph trc tip
qun l).
H thng t chc TKCN trn bin nc ta cha thc s
ph hp.
Trang thit b chuyn dng (thit b thng tin lin lc,...) gia
cc lc lng cha ng b.
Nng lc ca i ng nhn vin t chc, iu hnh hot ng
TKCN trn bin v cc lc lng phi hp cn hn ch, cha c
hun luyn chuyn su, bi bn.
Kh nng ngoi ng hn ch nn hp tc quc t trong lnh
vc TKCN cha p ng nhu cu i hi.

205

86

Nng lc v nhng kh khn trong

cng tc d bo thi tit trn bin
nc ta hin nay?

Bin nc ta nm trong vng nhit i gi ma, chu nhiu

ri ro thin tai hng nm, gy thit hi kinh t v x hi nghim
trng v kh lng, nn vic d bo chnh xc thi tit s gip khc
phc cc thm ha trn. d bo kh tng - thy vn (KTTV),
trong c KTTV bin, cn c 3 thnh phn chnh sau:
- H thng quan trc, gm cc trm, cc phng tin, thit b
quan trc, o c cc yu t kh tng, thy vn (cc trm KTTV,
Raa thi tit, cc v tinh kh tng v cc thit b thu trn mt
t,...).
- H thng thng tin lin lc, gm cc mng li vin thng
thu thp s liu t cc trm quan trc trong nc v trn th gii v
cc n v d bo, truyn pht cc sn phm d bo n i tng
s dng.
- H thng x l s liu, to ra sn phm d bo, gm ton b
phng tin, cng c x l, phn tch s liu thu thp c v m
hnh d bo s tr phn gii cao a ra sn phm d bo.
Ring cng tc quan trc KTTV bin ca Vit Nam cn rt
hn ch, ch mi c 18 trm hi vn dc theo b bin, cc trm kh
tng trn cc o, mt s ra-a thi tit ven bin. d bo bo
hay p thp nhit i khi cn cch xa b, ch yu vn dng s liu
t v tinh kh tng. So vi cc nc trong khu vc, chng ta cn

206

thiu h thng cc trm quan trc gn trn cc phao c nh trn

bin, h thng thng tin thu thp s liu kh tng t cc tu vn ti
i qua vng bin nc ta. Chng ta mi c mt tu kho st bin
chuyn dng c v lc hu v cng cha th thc hin c cc
t kho st mt cch c h thng. Trong khi cc nc pht trin
cn s dng my bay chuyn dng thm st bo khi bo cn
trn bin tng thm thng tin phc v cho cng tc nghin cu
v d bo bo. C th ni, s liu quan trc v KTTV bin nc
ta cn ngho nn, cha p ng nhu cu d bo KTTV bin, c
bit cc d bo ngn hn.
V h thng thng tin lin lc: Hin nay, h thng thng tin
lin lc kh tng - thy vn ca nc ta ang c s dng gm
nhiu mng thng tin nh: Mng vin thng ton cu GTS, mng
Internet, mng thng tin ni a,... Tuy nhin, vi h thng thng
tin kh tng thy vn trn bin th ch yu phi s dng h thng
thng tin qua v tinh. Do gi thnh thit b v c bit l chi ph
vn hnh cn cao nn thng tin kh tng - thy vn trn bin vn
cn l mt kh khn ln. V th, h thng thng tin chuyn ngnh
kh tng - thy vn cn c trang b v ng dng nhng cng
ngh mi m bo tc truyn tin, tnh n nh cao v thng
sut trong mi tnh hung.
V cng ngh d bo, h thng x l s liu: Hin ti, i vi
KTTV bin, ngoi cc bn tin d bo thi tit thng thng c d
bo bo, p thp nhit i, sng bin, nc dng do bo. Cc d
bo bin cn thit khc nh dng chy bin, nhit , mn nc
bin, vn cha c tin hnh. V nng lc d bo KTTV bin
hin nay c th tm tt nh sau:

207

- D bo bo: t c trnh d bo bo trung bnh ca

th gii vi chnh xc: cn bo mnh t cp 12 tr ln th vic
xc nh tm bo sai s l 10 - 20 km, i vi nhng cn bo cng
trung bnh v yu th sai s xc nh tm bo rt ln, ln ti 100
km; i vi qu o bo, sai s trung bnh d bo trong 24 gi l
150 km, trong 48 gi l 250 km v trong 72 gi l 350 km (chnh v
vy, d bo qu o bo trong 72 gi ch mang tnh tham kho).
- D bo p thp nhit i: sai s xc nh tm p thp nhit i
lun ln hn so vi xc nh tm bo, ln ti 100 - 200 km.
- D bo sng bin: bn tin d bo sng bin mi ch c thc
hin 02 ln/ngy v cho 10 vng d bo vi cc thng tin v cao,
hng truyn sng v cc thng tin cnh bo. Tuy nhin cc thng
tin ny vn cn c sai s ln, c bit l i vi khu vc ven b
trong iu kin thi tit nguy him.
- D bo nc dng do bo: bn tin d bo, cnh bo nc
dng do bo cn chung chung, cha c th v cao nc dng v
thi im xy ra, cha chi tit ho c n tng vng ven bin,
n cp tnh, cp huyn theo yu cu ca Quy ch bo p thp nhit
i, bo, l.
Cng tc d bo KTTV bin nc ta cng ang gp phi
nhng kh khn v ngun nhn lc v iu kin c s vt cht nh
thc trng v h thng d bo KTTV ni chung ca nc ta hin
nay nu trn. Ring i vi cng tc d bo KTTV bin ang
c nhng kh khn, hn ch l:
- Cha c m hnh tnh ton v d bo nc dng do bo c
tin cy cao, do vy cha xy dng c cng ngh d bo nc
dng do bo mt cch ng tin cy, chi tit n tng tnh, huyn
ven b.

208

- M hnh tnh ton d bo sng cha c kim nghim v

nh gi nhiu, li tnh s dng hin ti c phn gii th do
vy cc sai s gp phi trong mt s trng hp cn cao, c bit l
sai s ln ti vng ven b.
- H thng quan trc s liu bin cn thiu, tha, cng ngh
truyn rt th s v chm, cha t mc tc thi (thi gian thc).
- Cha c h thng c s d liu v phn mm h tr d bo
vin lm nghip v nn i lc cha p ng c thi gian pht
bn tin v a dng ha cc loi bn tin.

87

Th no l vi phm v an ninh, trt

t, an ton trn bin?

Theo B Lut Hng hi ngy 14/6/2005 ca nc ta, nhng

hnh vi sau c coi l hnh vi vi phm an ton, an ninh, trt t
trn bin (iu 10):
1. Hnh vi gy phng hi hoc e da phng hi n ch
quyn v an ninh quc gia;
2. Hnh vi vn chuyn ngi, hng ha, hnh l, v kh, cht
phng x, cht ph thi c hi, cht ma ty tri vi quy nh ca
php lut;
3. Hnh vi c to chng ngi vt gy nguy him hoc lm
cn tr giao thng hng hi;
4. S dng, khai thc tu bin khng ng k, ng kim
hoc qu hn ng k, ng kim; gi mo ng k, ng kim;

209

5. T chi tham gia tm kim, cu nn trn bin trong trng

hp iu kin thc t cho php;
6. Gy nhim mi trng;
7. Xm phm tnh mng, sc khe, danh d, nhn phm
ngi trn tu bin; chim ot, c lm h hng hoc hy hoi ti
sn trn tu bin; b trn sau khi gy tai nn hng hi;
8. Gy mt trt t cng cng, cn tr hoc chng li vic
thc hin nhim v ca ngi thi hnh cng v trn tu bin v ti
cng bin.

88

Nhng quy nh ng dn phi tun

th khi tham gia nh bt thy sn
nhng vng bin chng ln?

Hin nay vn cn ang tn ti mt s vng c quyn kinh t

v thm lc a ca Vit Nam chng ln vi vng c quyn kinh
t v thm lc a ca mt s nc trong khu vc nh: Campuchia,
Thi Lan, Ma-lai-xia, In--n-xia. n nay, Vit Nam k kt
c vi mt s nc trong khu vc cc tha thun phn nh ranh
gii v hp tc trn bin sau: (1) k Hip nh v vng nc lch s
gia Vit Nam v Camphuchia nm 1982; (2) k tha thun hp tc
khai thc chung thm lc a chng ln vi Ma-lai-xia nm 1992;
(3) k hip nh phn nh ranh gii trn bin vi Thi Lan nm
1997; (4) k Hip nh phn nh lnh hi, vng c quyn kinh t
v thm lc a v Hip nh v hp tc ngh c vi Trung Quc
trong vnh Bc B nm 2000; (5) k hip nh phn nh thm lc
a vi In--n-xia nm 2003.

210

Cho n nay Vit Nam cha c tha thun no v vic khai

thc thy sn chung trn cc vng bin chng ln vi cc nc lng
ging. Tuy nhin, khi c php khai thc thy sn trn cc vng
bin chng ln, ng dn phi tun th nhng quy nh chung v bo
v ngun li thy sn trn nguyn tc pht trin bn vng (khng
s dng phng php, cng c, ng c khai thc thy sn mang
tnh tn thu, hy dit; khng gy tc ng xu n mi trng sng
ca cc loi thy sinh; tun th lut php ca Vit Nam v nc c
vng bin chng ln,...). Ngoi ra, ty thuc tha thun gia Vit
Nam v nc lng ging c vng bin chng ln m c nhng quy
nh c th khc, nh:
Vi Campuchia, y l vng nc lch s, vic khai thc thy
sn ca nhn dn a phng hai nc trong vng bin ny vn
theo tp qun lm n t trc ti nay.
Vi Trung Quc trong vnh Bc B phi theo Hip nh hp
tc ngh c gia CHXHCN Vit Nam v CHND Trung Hoa, trong
quy nh c th khai thc thy sn vng nh c chung, vng
dn xp qu ; th tc xin cp Giy php, np l ph; bo v ngun
li thy sn, trnh tr bo,

89

Nhng thch thc v hn ch trong

pht trin kinh t bin ca Vit Nam?

Bn cnh nhng thnh tu, thi gian qua pht trin kinh t
bin v bo tn tnh bn vng ca bin nc ta cn gp khng t
thch thc, hn ch:

211

Mt l, nhn thc v vai tr, v tr ca bin v kinh t bin

ca cc cp, cc ngnh, cc a phng ven bin v ngi dn cn
cha y ; quy m kinh t bin cn nh b, cha tng xng vi
tim nng; c cu ngnh ngh cha hp l; cha chun b iu kin
vn ra vng bin quc t. u t xy dng cc khu kinh t ven
bin cn trn lan, thiu trng tm trng im.
Hai l, c s h tng cc vng bin, ven bin v hi o cn
yu km, lc hu, manh mn, thit b cha ng b nn hiu qu s
dng thp nh cc cng bin,...; thiu h thng ng b cao tc
chy dc ven bin ni lin cc thnh ph, khu kinh t, khu cng
nghip, sn bay ven bin nh b thnh mt h thng kinh t bin
lin hon.
Ba l, h thng cc c s nghin cu khoa hc - cng ngh
bin, o to ngun nhn lc cho kinh t bin; cc c s quan trc,
d bo, cnh bo bin, thin tai bin, cc trung tm tm kim cu
h, cu nn,... ven bin cn nh b, trang b th s. Cc phng
thc qun l bin mi, tin tin cn chm c nghin cu p dng
nh: qun l khng gian bin (marine spatial management), quy
hoch s dng bin (sea-use planning) bao gm hi o v vng
ven bin, ging nh quy hoch s dng t (land-use planning) p
dng trn t lin. c bit cn t ch nghin cu cng ngh bin
tin tin.
Bn l, tnh hnh khai thc, s dng bin v hi o cha hiu
qu, thiu bn vng do khai thc t pht, thiu/khng tun th quy
hoch bin, o, lm ny sinh nhiu mu thun li ch (benefit
conflict) trong s dng a ngnh vng ven bin, bin v hi o.

212

Phng thc khai thc bin ch yu vn di hnh thc sn xut v

u t nh, s dng cng ngh lc hu. Cn nghing v u tin khai
thc ti nguyn bin dng vt cht, khng ti to, cc gi tr chc
nng, phi vt cht v c kh nng ti to ca cc h thng ti
nguyn bin cn t c ch trng, nh: gi tr v th ca cc mng
khng gian bin, ven bin v hi o; gi tr dch v ca cc h sinh
thi; thm ch cc gi tr vn ha bin. Cch tip cn nng trong
khai thc ti nguyn bin ang l hin tng ph bin cc lnh
vc kinh t bin: ch trng nhiu n sn lng, s lng, t ch
n cht lng v li ch lu di ca cc dng ti nguyn.
Nm l, mi trng bin b bin i theo chiu hng xu. Ngy
cng nhiu cht thi khng qua x l t cc lu vc sng v vng ven
bin ra bin, mt s khu bin ven b b nhim, hin tng thy
triu xut hin ngy cng nhiu vi quy m rng,
Su l, a dng sinh hc bin v ngun li thy hi sn gim
st. Cc h sinh thi bin quan trng (RSH, RNM, TCB) b suy
thoi, b mt habitat v b thu hp din tch. Cc qun o c xu
hng di chuyn ra xa b hn do thay i cu trc hon lu ven
bin, thay i tng tc sng-bin vng ca sng ven b, do mt
n 60% cc ni c tr t nhin quan trng. RNM mt khong
15.000 ha/nm, khong 80% RSH trong vng bin Vit Nam nm
trong tnh trng ri ro, trong 50% mc cao, tnh trng trn cng
din ra tng t vi TCB. c khong 100 loi hi sn c mc
nguy cp khc nhau v trn 100 loi c a vo Sch Vit
Nam. Ngun li hi sn c xu hng gim dn v tr lng, sn
lng v kch thc c nh bt. Nng sut tm nui qung canh
trong RNM b gim st t khong 200 kg/ha/v (nm 1980) n

213

nay ch cn 80 kg/ha/v, v 01 ha RNM trc y c th khai thc

c khong 800 kg thy sn, nhng hin nay ch thu c 1/20 so
vi trc. Ngun li hi sn vng bin gn b c du hiu b khai
thc qu mc do tng nhanh s lng tu thuyn nh c nh, hiu
sut khai thc hi sn gim t 0,92 (1990) xung 0,34 tn/CV/nm
(2005). Trong khi tr lng hi sn vng bin xa b cha c nh
gi y .
By l, n nay bin, o v vng ven bin nc ta vn ch
yu c qun l theo cch tip cn m kiu in t, ng chung
v ch yu qun l theo ngnh (sectoral management) thng qua
cc lut php, chnh sch ngnh nh ni trn. iu ny dn n s
chng cho v qun l gia khong 15 b ngnh v bin, chnh
sch qun l thiu ng b, trong cc lut hin c khng t im
chng cho, hiu lc thi hnh thp. S tham gia ca cng ng a
phng vo tin trnh qun l cn rt th ng, cha lm r vn
s hu/s dng t ven bin v mt nc bin cho ngi dn a
phng ven bin. Cng tc kim tra, kim sot, cp v thu hi giy
php s dng, khai thc ti nguyn bin, chm c trin khai
qun l hiu qu hot ng khai thc, s dng bin, hi o.
Tm l, ngoi thin tai bin xy ra thng xuyn, Vit Nam
cn l mt trong 5 nc chu tc ng mnh m nht ca bin i
kh hu v nc bin dng, trc ht l vng ven bin v cc o nh.
Nhng thch thc ni trn , ang v nu khng sm khc
phc s nh hng ln n pht trin kinh t bin hiu qu v bn
vng, v kh nng cng nghip ha, hin i ha cc ngnh kinh t
bin Vit Nam trong thi gian ti.

214

90
Hot

Hot ng iu tra, nghin cu khoa

hc bin Vit Nam hin nay?

ng iu tra, nghin cu khoa hc bin thng i

trc mt bc nhm cung cp cc lun c khoa hc v cc iu

kin t nhin, ti nguyn bin, iu kin mi trng, cc qui lut,
cc qu trnh bin v mc bin i ca cc yu t ni trn,... cho
vic hoch nh chnh sch, chin lc v quy hoch khai thc, s
dng bin, o.
Hot ng iu tra, nghin cu khoa hc bin nc ta c
bt u t nhng nm 22 ca th k XX trong khun kh cc
chng trnh/d n hp tc quc t v bin. Trong cc nm 1922 1945 tu De Lanessen (Php) c nhiu cuc kho cu vng Bin
ng, ch yu phc v ngh c. Sau chng li, n nm 1959
li bt u thc hin Chng trnh hp tc Vit Nam - Trung Quc
iu tra tng hp vnh Bc B, kt thc 1965. Cng thi gian ny
(1959 - 1962) hp tc vi Trung Quc nh gi v ngun li c ni
vnh Bc B, v cc nm 1960 - 1961 hp tc vi Vin Hi dng
hc v Ngh c Thi Bnh Dng thuc Lin X (trc y) iu
tra, nh gi tr lng c y vnh Bc B. Trong khi , vng
bin pha Nam v vnh Thi Lan (1959 - 1961) trin khai d n
kho cu bin NAGA hp tc vi Vin Hi dng hc Scrip
California, Hoa K. Trong cc nm 1968 - 1974, T chc Nng

215

lng Quc t (FAO), cc t chc v cc cng ty quc t tin

hnh nhiu d n khc nhau v kho cu ngun li c bin khi v
a cht-a vt l thm lc a phn nam Bin ng.
T nm 1976 n nay, hot ng iu tra, nghin cu khoa hc
bin tip tc c thc hin gia cc Vin Vin ng ca Lin X
(trc y) vi Vin Khoa hc Vit Nam (trc y) v nh gi tr
lng hi sn, sinh vt bin v nghin cu rn san h ven b; gia
Tng cc Kh tng thy vn Vit Nam vi y ban Kh tng Thy
vn Lin X (trc y) v thm st kh tng thy vn Bin ng.
Ngoi ra, c nhiu d n hp tc ngn hn, quy m nh hn gia cc
c quan khoa hc - cng ngh lin quan ti bin ca Vit Nam vi cc
c quan khoa hc bin thuc cc nc Nht Bn, Php, Thi Lan,
Canada, Philipin, Nauy, an Mch, Thy in, H Lan, Hoa K,
c, B, cng nh cc t chc/chng trnh quc t v khu vc,
nh: IUCN, WWF, UNDP, GEF, UNEP, CCOP, IOC/UNESCO,
ASEAN, WB, ADB, SEAFDEC, IMO, Cc hp tc ny tp trung
iu tra, kho st theo mt ct ngang bin ng, cc vng nc tri,
cc h sinh thi bin, qun l tng hp vng b, bo tn bin v bo
v ngun li thy sn, ngh c, bo v mi trng bin, khu vc tin
chu th (avan-delta), chnh sch bin v xa i gim ngho,
T sau nm 1975, c 05 nm Chnh ph li cho php trin
khai cc Chng trnh iu tra, nghin cu bin v hin nay ang
trin khai Chng trnh KHCN bin cp nh nc giai on 2011 2015. T nm 2007, Chnh ph u t trin khai n tng th
iu tra c bn v qun l ti nguyn, mi trng bin n nm
2010, tm nhn 2020 vi s tham gia ca nhiu b, ngnh v a
phng. V khng gian, sau nm 2000, cc hot ng iu tra,

216

nghin cu khoa hc bin ch yu tp trung vo cc vn ni trn

vng bin ven b, cc ca sng, vng vnh v m ph.
Hot ng iu tra, nghin cu khoa hc bin va qua
cung cp thng tin quan trng cho php hiu c iu kin t
nhin bin, tnh hnh ngun li bin, cc qu trnh bin c bn,
thng l quc t v bin, tng cng nng lc trong iu tra nghin
cu bin, Tuy nhin, iu tra kinh t-x hi, kho c bin cn
cha c quan tm ng mc, cc ng gp trc tip cho cng tc
qun l nh nc v bin, o v pht trin kinh t bin, bo v ch
quyn an ninh vng bin, gii quyt cc tranh chp trn bin, cn
hn ch.
Xut pht t nhu cu thc t nh vy, Chin lc bin Vit
Nam n nm 2020 yu cu y mnh cng tc iu tra c bn
v nghin cu khoa hc bin trn cc vng bin, o v thm lc
a ca Vit Nam. Yu cu i mi cng ngh, ng dng tin b
khoa hc nng cao cht lng iu tra, quan trc, d bo v ti
nguyn v mi trng bin phc v pht trin kinh t-x hi v bo
m an ninh quc phng. c bit u tin cho cc hot ng iu
tra, nghin cu phc v vic xc lp cn c khoa hc cho vic xy
dng, sa i, b sung h thng vn bn quy phm php lut, chnh
sch qun l ti nguyn v mi trng bin theo hng bn vng.
Ngoi ra, Vit Nam tham gia vi t cch lm Thnh vin ca
Ban ch o Din n ton cu v i dng (GOF), Nhm cng
tc ASEAN v Mi trng bin v ven bin (AWGCME), Tiu ban
KHCN bin ASEAN (SCMSAT), y Ban lin Chnh ph v Hi
dng hc (IOC v IOC WESPAC), Mng li i dng Th gii
(WON), y ban quyn lc y i dng,...

217

Cc hng v chnh sch u tin v iu tra, nghin cu bin

n nm 2020 l: y mnh iu tra c bn v tng hp bin v hi
o; xy dng c s d liu bin quc gia; iu tra nghin cu,
nh gi tim nng v trin vng khong sn bin vng thm lc
a Vit Nam; nghin cu xy dng chnh sch, lut php bin;
tng cng nng lc KHCN bin v qun l nh nc v bin v
hi o cho c cp trung ng v a phng; thc hin chng
trnh qun l tng hp bin v vng b; iu tra, nghin cu
nh gi v p dng cc gii php thch ng, gim thiu tc ng
ca bin i kh hu v nc bin dng n mi trng v ti
nguyn bin; iu tra tng tc bin-lc a v kh quyn cc vng
bin khc nhau.

91

Tim nng v thc trng h thng

cng bin ca nc ta nh th no?

V tim nng cng bin:

Vit Nam l quc gia c vng bin rng, b bin di v c
ch s hng hi (maritime index) l 0,01 (trung bnh 100km2 t
lin c 01 km b bin), cao gp 6 ln t l ny ca th gii. Dc b
bin c nhiu eo vng, vng vnh su, li gn cc trung tm th
ln, cc trung tm du lch bin, o, cc khu vc sn xut hng ha
c nhu cu xut nhp khu khu. Ngoi ra, c gn 3.000 o ven b
to thnh h thng o che chn hu ht cc vng bin ven b v
vng ven bin ca Vit Nam mc khc nhau. Tuyn giao
thng quc t ct qua khu vc Bin ng c v nh con ng
giao thng nhn nhp nht nh trn th gii.

218

V vy, xy dng v pht trin h thng cng bin mang tnh

sng cn i vi vn ti bin ca nc ta v l kt cu h tng quan
trng quyt nh s pht trin v tc tng trng kinh t bin
thi gian ti. n nay, nc ta c khong 90 cng bin ln nh v
gn 100 a im ven bin, ven o c th xy dng cng, k c
cng quy m trung chuyn quc t.
Ngy 24/12/2009 Th tng Chnh ph ban hnh Quyt
nh s 2190/Q-TTg v ph duyt quy hoch pht trin h thng
cng bin Vit Nam n nm 2020, nh hng n 2030. Theo ,
h thng cng bin Vit Nam c pht trin theo vng lnh th,
gm 6 nhm:
Nhm 1: Nhm cng bin pha Bc t Qung Ninh n
Ninh Bnh
Nhm 2: Nhm cng bin Bc Trung B t Thanh Ha n
H Tnh
Nhm 3: Nhm cng bin Trung Trung B t Qung Bnh
n Qung Ngi
Nhm 4: Nhm cng bin Nam Trung B t Bnh nh n
Bnh Thun
Nhm 5: Nhm cng bin ng Nam B (bao gm c Cn
o v trn sng Soi Rp thuc Long An, Tin Giang)
Nhm 6: Nhm cng bin ng bng sng Cu Long (bao
gm c Ph Quc v cc o Ty Nam).
Theo quy m, chc nng v nhim v h thng cng bin
Vit Nam c cc loi cng:

219

(1) Cng tng hp quc gia: l cc cng chnh trong h thng

cng bin Vit Nam bao gm: Cng trung chuyn quc t: Vn
Phong (Khnh Ha); Cng ca ng quc t: Hi Phng (Lch
Huyn) v cng B Ra - Vng Tu (khu vc Th Vi - Ci Mp);
Cng u mi khu vc: Hn Gai (Qung Ninh), Nghi Sn (Thanh
Ha), Ca L (Ngh An), Vng ng (H Tnh), Dung Qut (Qung
Ngi), Quy Nhn (Bnh nh), Nha Trang, Ba Ngi (Khnh Ha),
Si Gn (thnh ph H Ch Minh), ng Nai.
(2) Cc cng a phng: c phm vi hp dn v chc nng
phc v ch yu trong phm vi a phng (tnh, thnh ph).
(3) Cng chuyn dng: phc v trc tip cho cc c s cng
nghip tp trung, hng qua cng c tnh c th chuyn bit (du
th, sn phm du, than, qung, xi mng, clinke, hnh khch,) v
l mt hng mc trong tng th c s cng nghip m n phc v.
Trong mi cng c th c nhiu khu bn, mi khu bn c th
c nhiu bn, mi bn c th c nhiu cu cng vi cng nng v
quy m khc nhau, b tr nhau v tng th. D kin n nm 2030,
h thng cng bin Vit Nam s thng qua: 500 - 600 triu tn/nm
(nm 2015), 900 - 1.100 triu tn/nm (nm 2020) v 1.600 - 2.100
triu tn/nm (nm 2030).
V thc trng h thng cng bin Vit Nam:
Ngnh hng hi ang qun l v khai thc 330 cu bn nm
trn tng chiu di 39.951m (25.933m chiu di bn hng tng hp,
container v 13.958m chiu di bn hng chuyn dng, gn gp 2 ln
so vi 1999) ca 160 bn cng ton quc. Sn lng thng qua nm
2010 l 256 triu tn, trong c 6.510.000 TEUs container, hng
lng 51,608 triu tn, hng qu cnh 29,489 triu tn; 35 lung vo
cc cng quc gia v 12 lung vo cc cng chuyn dng.

220

Trong nhng nm gn y, tuy c nhiu c gng trong xy

dng mi cng nh nng cp, hin i ha s cng bin c sn,
nhng kt cu h tng ca h thng cng bin Vit Nam vn cn
yu km v qun l khai thc v lc hu v khoa hc-cng ngh so
vi cc quc gia tin tin trong ASEAN v trong khu vc. Trc
ht l nng sut xp d thp, ch t khong t 45-50% mc tin
tin ca th gii (3000T - 4000T trn/m chiu di cu bn v 15 20 TEUs/cu/gi i vi xp d container).
nh gi tng qut cho thy tuy s lng c nhiu v c
phn b u t Bc vo Nam, nhng hiu qu s dng v khai thc
rt thp. Nguyn do l u t dn tri, a phng mc hi chng
cng nc su trong khi hng ha t, iu kin t nhin khng cho
php. Th hai l do quy hoch h thng cng bin thiu tm nhn
xa, d bo cha chnh xc, nng v i ph vi tng trng cc b,
nn khng th thit lp c mng li giao thng quc gia ng
b v hp l c ni kt cht ch vi h thng cng bin. iu ny
lm suy yu nng lc thng qua cc cng vn l th ln
ang chu sc p dn s tng trng nhanh, cng nh h tng giao
thng xung cp nghim trng. c bit l thiu cng nc su
theo ng ngha ca n tip nhn tu c 80.000 DWT tr ln
hay tu container khong 6000 TEUs v cha c cng trung chuyn
quc t ngnh vn ti bin vn ra ton cu. Vit Nam cng
ang b l c hi nm Logistics l lnh vc trng yu ca dch v
hng hi c hnh thnh trong qu trnh pht trin h thng cng
bin, nay ln t 8 - 10 t USD/nm, phn ln nm trong tay
nhng tp on Hng hi quc t hot ng ti Vit Nam.

221

92

Vi nt v h thng cnh bo sng

thn Vit Nam?

V gc gc, thut ng sng thn xut pht t ting Nht

tsunami ch cc t sng to nn khi mt th tch ln ca nc
i dng b chuyn dch ngang chp nhong trn mt quy m
ln. Thut ng ny do cc ng dn t ra d lc h khng bit
nguyn do l sng xut pht ngoi xa khi. Cn sng thn khi
pht t di y bin su ch yu do nh hng ca ng t v
cc dch chuyn a cht ln (ni la phun, va chm cc mng v
i dng, tch dn y i dng,...) m cc nh khoa hc gi l
hi chn. Khi cn ngoi xa khi, chiu cao sng kh nh v
chiu di sng li rt ln, n hng trm kilmt. V vy, khi xa
b bin, i trn tu ngi ta cng kh nhn din ra n, m ch cm
nhn nh mt cn sng cn tri di vi cc rung lc nh. Sng
thn din bin rt khc bit, cha nng lng cc ln, lan truyn
vi tc cao v c th vt khong cch ln qua i dng m ch
mt rt t nng lng. Mt trn sng thn c th gy ra thit hi trn
b bin cch hng nghn cy s ni n pht sinh, v th chng ta vn
c th c thi gian chun b t khi n hnh thnh ti lc p vo mt
khu vc b bin no . Cho nn, vn c th d bo v cnh bo thi
gian v sc mnh ca n t ni xy ra cho n nhng khu b bin b
tn cng.
Ti khu vc Thi Bnh Dng, h thng cnh bo sng thn
quc t gm hai trung tm u no l: Trung tm cnh bo sng
thn Thi Bnh Dng ca M (t ti o Hawaii) v Trung tm t

222

vn sng thn Ty Bc Thi Bnh Dng ca Cc Kh tng - Thy

vn Nht Bn. Vit Nam v cc nc ng Nam thuc ven b
Ty Thi Bnh Dng cha c iu kin trang thit b v nng
lc quan trc v pht hin sng thn t gia Thi Bnh Dng, nn
phi khai thc, s dng thng tin trc tip t cc trung tm u no
ni trn.
T bi hc ca cc nc chu thm ha sng thn Sumatra
nm 2004, Chnh ph Vit Nam tp trung ch o vic ng ph
vi thm ha ny nu xy ra. Ngy 06/11/2006, Th tng Chnh
ph ban hnh Quy ch v bo tin ng t v cnh bo sng
thn, v sau ngy 29/5/2007 li tip tc ban hnh Quy ch v
phng chng ng t - sng thn. Ngy 04/9/2007, Trung tm Bo
tin ng t v Cnh bo sng thn thuc Vin Vt l a cu,
Vin Khoa hc v Cng ngh Vit Nam c thnh lp - l c quan
duy nht n nay c Chnh ph giao trch nhim thc hin nhim
v ny. Ngay sau Trung tm tr thnh thnh vin chnh thc
ca h thng cnh bo sng thn khu vc v quc t. Trung tm
lm vic theo ch trc ca 24/24 m bo pht hin kp thi
cc him ha ng t - sng thn. Cc cng c x l s liu t
ng cho php nh v ng t ch sau 3-5 pht sau khi ng t
xy ra. Theo Quy ch ca Chnh ph, tt c cc trn ng t xy
ra trn lnh th Vit Nam vi ln t 3,5 Richte tr ln, Trung
tm Bo tin ng t v Cnh bo sng thn Vit Nam phi thng
bo cho cc c quan quc gia c chc nng truyn thng v ng
ph nhanh nht phi hp hnh ng, u tin l: i Truyn
hnh v i Ting ni Vit Nam, Ban ch o Phng chng lt bo
Trung ng v y ban Quc gia Tm kim v Cu nn. Ngoi ra,
cc c quan c cp tin ng t, sng thn l: Vn phng Trung
ng ng, Vn phng Chnh ph, B Ti nguyn v Mi trng,

223

Thng tn x Vit Nam, Vin Khoa hc v Cng ngh Vit Nam,

B Cng an, B Thng tin v Truyn thng, Cng ty Thng tin
in t hng hi Vit Nam, Tp on Bu chnh Vin thng Vit
Nam v Website Chnh ph.
Trung tm Bo tin ng t v Cnh bo sng thn Vit Nam
c th sc qua t ng t - sng thn xy ra Nht Bn
nm 2011: sng a chn t trn ng t mnh xy ra ti Nht Bn
c Vit Nam pht hin ch sau 2-3 pht vi cc thng s c
xc nh nh ln, ta chn tm v su chn tiu. Mt s
trn ng t khc Nht Bn v Vit Nam gn y cng c
Trung tm Bo tin ng t v Cnh bo sng thn Vit Nam ghi
nhn v cung cp vi sai s ch khong 0,1 so vi thng tin ca
Trung tm S liu ng t Hoa K.
Cng vi s trng thnh nhanh chng ca h thng cnh bo
sng thn ca Vit Nam, Chnh ph vn cn tip tc u t m
rng v hin i ha h thng cc trm a phng, trm quan trc
mc nc bin ven b v Mng li bo tin - cnh bo v ng ph
vi ng t - sng thn quc gia. Phn u xy dng hon thin
mt h thng cnh bo ng t - sng thn quc gia ng b v
t ng cp khu vc v quc t trong tng lai gn

93

Chc nng v nhim v ch yu

ca lc lng Hi qun Nhn
dn Vit Nam?

Hi qun nhn dn Vit Nam l lc lng v trang nhn dn

ca ng, ca Nh nc CHXHCN Vit Nam, l mt phn ca

224

Qun i nhn dn Vit Nam, t di s lnh o ca ng Cng

sn Vit Nam, m trc tip l ng y Qun s Trung ng, s
thng lnh ca Ch tch nc, s thng nht qun l ca Chnh ph
v s qun l, ch huy ca B Quc phng.
Qun chng Hi qun l lc lng nng ct trong thc hin
nhim v bo v ch quyn bin, o, thm lc a ca T quc;
duy tr s n nh trn cc vng bin, o; gi vng ch quyn,
khng xy ra xung t, to iu kin thun li, yn tm cho cc
lc lng trn bin; phi hp, hip ng vi cc lc lng bo v
tt vic thm d, khai thc du kh v cc hot ng kinh t bin;
tch cc, ch ng thc hin tt vai tr lm nng ct trong cc hot
ng phng chng thin tai, tm kim, cu h, cu nn trn bin,
nht l trn cc vng bin xa; thc s l ch da tin cy, vng chc
cho cc hot ng kinh t bin.
Qun chng Hi qun khng ngng cng c, xy dng lc
lng, nng cao cht lng tng hp v sc mnh chin u ca
ton Qun chng; p ng yu cu, nhim v c giao; xy dng
Qun chng Hi qun cch mng, chnh quy, tinh nhu, hin i,
thc s l lc lng chin u trung thnh, tin cy ca ng, Nh
nc v nhn dn, hon thnh xut sc mi nhim v c giao.

94

Chc nng v nhim v chnh ca

lc lng B i Bin phng Vit
Nam trn bin?

B i Bin phng l lc lng v trang nhn dn ca ng,

ca Nh nc CHXHCN Vit Nam, l mt thnh phn ca Qun

225

i nhn dn Vit Nam, t di s lnh o ca ng Cng sn

Vit Nam, m trc tip l ng y Qun s Trung ng, s thng
lnh ca Ch tch nc, s thng nht qun l ca Chnh ph v s
qun l, ch huy ca B Quc phng.
B i Bin phng ph trch bo v an ninh, ch quyn lnh
th quc gia trn bin gii t lin v trn bin. Cn c theo Php
lnh B i Bin phng c y ban Thng v Quc hi thng
qua ngy 28/3/1997, chc nng, nhim v chnh ca B i Bin
phng Vit Nam trn bin nh sau:
Chc nng
B i Bin phng trn bin hot ng theo php lut ca
nc CHXHCN Vit Nam v theo cc iu c quc t c lin
quan n ch quyn lnh th ti cc hi o, vng bin m nc
CHXHCN Vit Nam k kt tham gia; lm nng ct, chuyn trch
qun l, bo v ch quyn, ton vn lnh th ti cc hi o, vng
bin theo phm vi nhim v do php lut quy nh v l mt lc
lng thnh vin trong khu vc phng th tnh, huyn ven bin.
Nhim v
- B i Bin phng trn bin c nhim v u tranh ngn
chn cc hnh vi xm phm lnh th, vt bin, nhp c tri php,
khai thc trm ti nguyn v nhng hnh vi khc xm phm n
ch quyn, li ch quc gia, gy hi n mi trng trong vng
bin thuc ch quyn, quyn ch quyn ca Vit Nam; ch tr phi
hp cc ngnh, a phng trong hot ng qun l, bo v lnh
th ti cc hi o, vng bin Vit Nam.

226

- T chc kim tra vic thc hin php lut v bin gii quc
gia ca Nh nc CHXHCN Vit Nam, cc iu c quc t c
lin quan n ch quyn, quyn ch quyn v quyn ti phn ti
cc hi o, vng bin m nc CHXHCN Vit Nam k kt hoc
tham gia.
- u tranh chng m mu v hnh ng ca cc th lc th
ch, cc lc lng phn cch mng, hi ph, cc ti phm khc
xm phm lnh th trn cc hi o, vng bin Vit Nam.
- Phi hp vi cc n v khc ca cc lc lng v trang
nhn dn v da vo nhn dn xy dng khu vc phng th tnh,
huyn ven bin vng mnh; sn sng chin u, chin u chng gy
xung t v trang v chin tranh xm lc.
- Trc tip v phi hp vi cc n v khc ca lc lng v
trang nhn dn, cc ngnh chc nng ca Nh nc u tranh
chng bun lu, vn chuyn tri php v kh, cht chy, cht n,
cht c hi, ma tu, vn ho phm c hi, hng ho cm xut
khu, nhp khu qua bin gii trn t lin, cc hi o, vng bin
theo quy nh ca php lut.
- Tuyn truyn, vn ng nhn dn thc hin chnh sch dn
tc, chnh sch tn gio ca ng v Nh nc, tham gia xy dng
c s chnh tr, pht trin kinh t, x hi, vn ho, gio dc, xy
dng nn bin phng ton dn, th trn bin phng ton dn vng
mnh trong th trn quc phng ton dn v th trn an ninh nhn
dn khu vc ven bin.

227

95

Chc nng, quyn hn v nhim v

chnh ca lc lng Cnh st Bin Vit
Nam?

Lc lng Cnh st Bin Vit Nam l mt trong nhng lc

lng v trang nhn dn ca nc CHXHCN Vit Nam, t di s
lnh o ca ng Cng sn Vit Nam, s thng lnh ca Ch tch
nc, s qun l thng nht ca Chnh ph. B Quc phng trc
tip qun l v iu hnh hot ng ca lc lng Cnh st Bin
Vit Nam.
Chc nng, nhim v ca lc lng Cnh st Bin Vit Nam
c quy nh trong Php lnh Lc lng Cnh st Bin Vit Nam
ca y ban Thng v Quc hi s 03/2008/PL-UBTVQH12 ngy
26/01/ 2008 nh sau:
Chc nng
Lc lng Cnh st Bin Vit Nam l lc lng chuyn trch
ca Nh nc thc hin chc nng qun l v an ninh, trt t, an
ton v bo m vic chp hnh php lut ca Vit Nam v iu c
quc t c lin quan m nc CHXHCN Vit Nam l thnh vin
trn cc vng bin v thm lc a ca nc CHXHCN Vit Nam.
Nhim v
- Trn cc vng bin v thm lc a ca nc CHXHCN
Vit Nam, lc lng Cnh st Bin Vit Nam c nhim v kim
tra, kim sot theo quy nh ca php lut Vit Nam v iu c
quc t c lin quan m nc CHXHCN Vit Nam l thnh vin

228

bo v ch quyn, quyn ch quyn v quyn ti phn; gi gn an

ninh, trt t, an ton; bo v ti nguyn, phng, chng nhim mi
trng; pht hin, ngn chn, u tranh chng cc hnh vi bun lu,
vn chuyn tri php v mua bn ngi, vn chuyn, mua bn tri
php hng ho, v kh, cht n, cht ma tu, tin cht v cc hnh
vi vi phm php lut khc.
- Thc hin nhim v hp tc quc t trong phm vi chc
nng, nhim v, quyn hn ca mnh theo quy nh ca php lut
Vit Nam v iu c quc t c lin quan m nc CHXHCN
Vit Nam l thnh vin gp phn gi gn an ninh, trt t, ha
bnh v n nh trn cc vng bin.
- Thu thp, tip nhn thng tin, x l kp thi v thng bo
cho c quan chc nng c lin quan theo quy nh ca php lut
Vit Nam v iu c quc t c lin quan m nc CHXHCN
Vit Nam l thnh vin; tham gia tm kim, cu nn, khc phc s
c trn bin v thc hin cc hot ng bo v mi trng, t chc
ng ph s c mi trng bin.
- Tham gia tuyn truyn, ph bin, gio dc php lut cho
nhn dn hot ng trn bin; phi hp vi cc lc lng khc bo
v ti sn ca Nh nc, tnh mng, ti sn ca ngi v phng
tin hot ng hp php trn cc vng bin v thm lc a ca
Vit Nam; phi hp vi cc n v khc ca lc lng v trang
bo v ch quyn, an ninh quc gia trn cc hi o, vng bin
thuc lnh th ca nc CHXHCN Vit Nam v quyn ch quyn,
quyn ti phn trn vng c quyn kinh t, thm lc a ca nc
CHXHCN Vit Nam.

229

Quyn hn ca Cnh st Bin Vit Nam c quy nh ti

Php lnh Lc lng Cnh st Bin Vit Nam ca y ban Thng
v Quc hi s 03/2008/PL-UBTVQH12 ngy 26/01/2008 nm
nh sau:
1. Khi pht hin ngi v phng tin c du hiu vi phm
php lut Vit Nam v iu c quc t c lin quan m nc
CHXHCN Vit Nam l thnh vin, lc lng Cnh st Bin Vit
Nam c quyn kim tra, kim sot; nu c hnh vi vi phm th c
x l vi phm hnh chnh theo quy nh ca php lut, buc ngi
v phng tin phi chm dt hnh vi vi phm, ri khi vng
nc ang hot ng hoc ri khi vng bin Vit Nam; bt, gi
ngi v phng tin phm php qu tang, lp bin bn x l theo
thm quyn hoc chuyn cho c quan c thm quyn x l theo
quy nh ca php lut Vit Nam.
2. Trong trng hp ngi v phng tin vi phm php lut
khng chu tun theo hiu lnh, chng i hoc c tnh b chy th
lc lng Cnh st Bin Vit Nam c quyn cng ch, thc hin
quyn truy ui hoc cc quyn khc theo quy nh ca php lut
Vit Nam v iu c quc t c lin quan m nc CHXHCN
Vit Nam l thnh vin.
3. Trong tnh th cp thit phi ui bt ngi v phng
tin vi phm php lut, cp cu ngi b nn, ng ph vi s c
mi trng nghim trng th lc lng Cnh st Bin Vit Nam
c quyn huy ng ngi, phng tin ca c nhn, t chc
Vit Nam, nhng phi hon tr ngay khi tnh th cp thit chm
dt; trng hp c thit hi v ti sn th phi bi thng. Ngi
c huy ng lm nhim v m b thng hoc b cht th c

230

gii quyt theo chnh sch ca Nh nc; trong trng hp khng

c ngi, phng tin ca c nhn, t chc Vit Nam huy ng
hoc huy ng nhng vn cha gii quyt c tnh th cp
thit, th lc lng Cnh st Bin Vit Nam c th ngh ngi
nc ngoi, phng tin ca c nhn, t chc nc ngoi hot
ng trn cc vng bin v thm lc a ca Vit Nam gip
theo quy nh ca php lut Vit Nam v iu c quc t c lin
quan m nc CHXHCN Vit Nam l thnh vin.
4. Trong trng hp tht cn thit v l do quc phng, an
ninh v v li ch quc gia, ngi c thm quyn trong lc lng
Cnh st Bin Vit Nam c quyn trng dng ti sn ca c
nhn, t chc Vit Nam theo quy nh ca php lut v trng mua,
trng dng ti sn.
5. Khi thi hnh nhim v, lc lng Cnh st Bin Vit Nam
c n sng trong cc trng hp sau y:
- Khi ngi vi phm dng v kh chng tr hoc dng bin
php khc trc tip e do tnh mng v an ton phng tin ca
Cnh st Bin Vit Nam;
- Khi truy ui ngi v phng tin c hnh vi vi phm
nghim trng, nu khng dng v kh th ngi v phng tin
c th chy thot;
- bo v cng dn khi b ngi khc trc tip e da
tnh mng.
Trong cc trng hp c n sng quy nh trn, cn b,
chin s Cnh st Bin Vit Nam ch c bn vo i tng sau

231

khi ra lnh cho h dng li hoc n sng cnh co m khng c

kt qu, tr trng hp cp bch; i vi nhng trng hp phc
tp, c nh hng nghim trng n ch quyn, an ninh quc gia
th phi bo cp c thm quyn quyt nh.

96

Nhim v v quyn hn ca lc
lng kim ng Vit Nam?

Kim ng l lc lng chuyn trch ca Nh nc thuc

Tng cc Thy sn trc thuc B Nng nghip v Pht trin nng
thn, thc hin chc nng tun tra, kim tra, kim sot, pht hin
x l vi phm php lut v thanh tra chuyn ngnh thy sn trn
cc vng bin Vit Nam.
Nhim v, quyn hn ca Kim ng
1. Tham mu, xut v tham gia xy dng c ch chnh
sch, vn bn php lut quy nh v cng tc kim ng theo s
phn cng, phn cp.
2. Tun tra, kim tra, kim sot, thanh tra, pht hin v x l
cc hnh vi vi phm php lut v thy sn trn cc vng bin Vit
Nam theo quy nh ca php lut.
3. X pht vi phm hnh chnh, p dng cc bin php ngn
chn i vi hnh vi vi phm php lut thy sn ca t chc, c
nhn trong nc v nc ngoi hot ng thy sn trn cc vng
bin Vit Nam.

232

4. Yu cu c quan, t chc, c nhn c lin quan cung cp

thng tin, ti liu cn thit cho cng tc tun tra, kim tra, kim
sot, thanh tra, pht hin v x l vi phm php lut v thy sn.
5. Tuyn truyn, ph bin php lut Vit Nam, php lut
quc t v thy sn; hng dn ng dn v cc t chc, c nhn
hot ng trn cc vng bin thc hin cc quy nh php lut v
thy sn.
6. Tham gia cng tc phng, chng thin tai v phi hp tm
kim, cu h, cu nn; tham gia bo v ch quyn, quyn ch
quyn, quyn ti phn ca quc gia trn cc vng bin theo quy
nh ca php lut.
7. Tham gia cc hot ng hp tc quc t v thy sn theo
cc iu c quc t m Vit Nam k kt hoc gia nhp.
8. Ch tr, phi hp vi cc c quan, t chc c lin quan t
chc o to, bi dng chuyn mn, nghip v cho Kim ng
vin, cng chc, vin chc v Thuyn vin tu Kim ng.
9. Thanh tra chuyn ngnh v cc nhim v khc c giao
theo quy nh ca php lut.

97

Vit Nam c nhng hot ng phi

hp chung no vi cc quc gia trong
khu vc nhm bo v trt t, an
ninh trn Bin ng?

Vit Nam nhn thc su sc c vic duy tr ha bnh v

bo v trt t, an ninh trn Bin ng chnh l duy tr ha bnh

233

v bo v trt t, an ninh ca c khu vc; p ng nguyn vng v

li ch chung ca cc quc gia tip gip Bin ng cng nh cc
quc gia khc trn th gii. Thi gian qua, Vit Nam tch cc
phi hp chung vi cc nc trong khu vc tin hnh mt s hot
ng nh:
- Vit Nam tham gia Cng c Lin Hp quc v Lut Bin
nm 1982, mt s Cng c a phng khc lin quan n giao
thng hng hi, an ton trn bin.
- Tch cc thc y k kt v ku gi cc bn nghim tc
thc hin Tuyn b ng x ca cc bn Bin ng gia ASEAN
v Trung Quc nm 2002 (DOC). Thng 7/2011, ti In--n-xia
trong khun kh Hi ngh B trng Ngoi giao ASEAN ln th 44
(AMM-44), Vit Nam ng vai tr quan trng trong vic thc
y cc bn t c s nht tr v chnh thc thng qua Quy tc
hng dn thc thi Tuyn b v ng x ca cc bn Bin ng mt vn kin quan trng c tnh cht ghi du cho s hp tc gia
Trung Quc vi cc nc ASEAN i vi vn Bin ng, ng
thi t nn tng cho vic hng ti mt tha thun c tnh rng
buc php l, l B Quy tc v ng x Bin ng (COC).
- Bn cnh Hi qun Vit Nam, Cnh st bin Vit Nam
cng hp tc vi Hi qun, Cnh st bin cc nc lng ging nh:
Trung Quc, Cam-pu-chia, Phi-lp-pin, Xin-ga-po, Thi Lan tin
hnh tun tra chung, thit lp ng dy nng, hp tc, din tp cu
h, cu nn... Cc hot ng ny t c nhiu kt qu, em li
li ch thit thc cho hi qun v nhn dn cc nc, gp phn tng

234

cng tnh hu ngh gia Vit Nam vi cc nc v xy dng mi

trng ha bnh v n nh trong khu vc.
Hng nm, Vit Nam n cc tu Hi qun ca cc nc ti
thm nh: n , Php, -xtry-li-a, Nht Bn; Trung Quc, M,
Nga,...
- Vit Nam tin hnh hp tc thm d, khai thc du kh
trong vng chng ln vi Ma-lai-xi-a; Vit Nam, Trung Quc v
Phi-lp-pin k v trin khai Hip nh Ba bn lin hp thm d
a chn khu vc bin tho thun Bin ng nm 2005.
- Ngoi ra, Vit Nam cn tch cc tham gia cc din n khu
vc (ASEAN+1, ASEAN+3, ADM, ADMM, ARF, EAS,...), cc
Hi ngh, Hi tho quc t v a ra cc sng kin, xut c
ngha thit thc nhm duy tr ha bnh, bo v trt t, an ninh trn
Bin ng.

98

Bn hiu nh th no v Ngy i
dng Th gii (Ngy 8 thng 6)?

Ngy i dng Th gii 8/6 bt u t sng kin xut

ca Chnh ph Canada trong Hi ngh Thng nh Tri t ti Rio
de Janeiro vo nm 1992. Sau , Ngy i dng Th gii 8/6
c y ban Hi dng hc lin Chnh ph (IOC) ca y ban Vn
ha, Khoa hc v Gio dc (UNESCO) tha nhn vo Nm quc t
i dng 1998 t chc ti Lisbon (B o Nha), khi y Vit Nam

235

cng tham gia s kin ny. T Cuc hp quc t nm 2002 Hnh

ng cng nhau v tng lai ca Hnh tinh xanh vi s h tr ca
Din n ton cu i dng, Vng b v Hi o (GFOCI), Mng
li i dng Th gii (WON), n i dng, Vin i dng
quc t (IOI), Din n Aquarium quc t, hng nm c hng
trm t chc ca trn 50 quc gia t chc trng th ngy ny.
Ngy i dng Th gii c xem l mt s kin duy
nht nhm tn vinh i dng Th gii, v by t mi quan tm
gn b ca loi ngi vi bin v i dng v tng lai ca chnh
loi ngi. Mc tiu chung ca vic t chc Ngy i dng Th
gii l nng cao nhn thc cho cng chng v cc nh ra quyt nh
v vai tr cc k quan trng ca bin v i dng trong i sng
hng ngy ca chng ta, v c v cc hnh vi v s bn vng ca
bin c.
Trn th gii c n ngy ny, hng ng ngi ta t
chc mt chui s kin v hot ng nh: cc cuc Tun hnh v
i dng, cc Con ng xanh kt ni con ngi, thy sn v th
trng bn vng, Ta m i dng ha bnh, Thi ngh thut v
vn ha bin, Xy dng lu i ct, Cp h chiu cho cng dn
i dng,
c bit, cc quc gia c bin trn th gii thng qua ln
u tin Tuyn b i dng Manado ti Hi ngh i dng th
gii t chc In--n-xia ngy 14/5/2009, m Th tng Chnh
ph y quyn B trng B Ti nguyn v Mi trng thay mt
Vit Nam tham gia tho lun v thng qua tuyn b ni trn.

236

Nh nhng n lc ton cu khng mt mi ni trn, t nm

2009 i hi ng Lin Hp quc chnh thc thng qua ch
trng k nim hng nm Ngy i dng Th gii 8 thng 6 cc
nc thnh vin. Mi nm Cc i dng v Lut Bin ca Lin
Hp quc vi s gip ca Mng li i dng ton cu chn,
cng b mt ch v cng l thng ip ca ngy ny. Ch
Ngy i dng th gii nm 2009 l Chng ta ch c chung mt
i dng, mt bu kh quyn v mt tng lai (One Ocean, One
Climate, One Future). Ch nm 2010 l i dng ca cuc
sng (Ocean of Life),...
y l ch bao trm v i dng vi t cch l h thng
h tr cho s sng trn Tri t v c bit v vai tr v mi quan
h ca i dng vi vic gim thiu tc ng ca bin i kh hu
trn ton Tri t.

99

Vi nt v Tun l Bin v Hi o
Vit Nam (t ngy 01 n ngy 07
thng 6 hng nm)?

Nhn thc r tm quan trng ca cng tc qun l nh nc

v bin v hi o v s pht trin bn vng t nc, cng nh
ngha trng i ca Ngy i dng Th gii 8/6, nm 2008, Tng
cc Bin v Hi o Vit Nam, ngay t nhng thng u thnh lp
ngh B Ti nguyn v Mi trng cho php t chc mt Ta
m v ngy ny. Cuc ta m thu ht s quan tm ca nhiu
b, ngnh Trung ng v cc t chc quc t, t chc phi chnh ph

237

 Vit Nam. V nhng ngi tham gia ta m nhn thy cn phi

t chc Thng hoc Tun l bin o cho Vit Nam c nhng
hnh ng thit thc hng ng Ngy i dng Th gii 8/6.
Trong qu trnh son Ngh nh Chnh ph v Qun l tng
hp ti nguyn v Bo v mi trng bin, B Ti nguyn v Mi
trng ng xut ca Tng cc Bin v Hi o Vit Nam
a vo d tho ngh nh ny Tun l Bin v Hi o Vit Nam
hng ng Ngy i dng Th gii 8/6 v Ngy Mi trng
Th gii 5/6. Ngy 06/3/2009 Chnh ph ban hnh Ngh nh
s 25/2009/N-CP v qun l tng hp ti nguyn v bo v mi
trng bin, hi o, trong c yu cu t chc hng nm Tun
l Bin v Hi o Vit Nam hng ng Ngy i dng Th
gii 8/6.
Bin v i dng l ni d tr cui cng ca loi ngi v
cc ngun lng thc, thc phm, nng lng v nguyn nhin liu.
Nhng s hiu bit k lng v chng li ch yu thuc v cc nh
khoa hc v cc nh qun l chuyn ngnh, trong khi qun l,
khai thc lu di ngun li khng l ny li cn n s tham gia
ca cc bn lin quan, ca ngi dn ven bin v ca ton x hi.
Bin nc ta giu ti nguyn thin nhin, l ni nng ta ca
hng chc triu ngi dn t Vit, l khng gian sinh tn ca dn
tc, l a bn chin lc trong bo v v pht trin t nc, l
phn T quc thing ling trn bin ca t nc ta trong bi cnh
hi nhp quc t, V vy, vic t chc thnh cng hng nm
Tun l Bin v Hi o Vit Nam vi cc hot ng thit thc i
vi t nc v bt nhp vi yu cu thi i, s gp phn nng cao
nhn thc cho ton x hi, ton h thng chnh tr v tng ngi

238

dn v chc nng, vai tr, tm quan trng c bit ca bin v i

dng i vi s pht trin bn vng i dng, i vi vic gim
thiu cc tc ng ca bin i kh hu th gii ni chung v i vi
Vit Nam ni ring. T khi dy thc bo v ti nguyn v mi
trng bin, lng t ho, thc dn tc ca mi ngi dn Vit Nam
i vi ch quyn vng bin ca T quc, i vi chnh cuc sng
ca cng ng v i vi s nghip pht trin kinh t bin lu di
ca t nc, gp phn a nc ta tr thnh mt quc gia giu ln
t bin, mnh ln t bin theo tinh thn Chin lc Bin Vit Nam
n nm 2020.
Ngy 12/6/2009, Th tng Chnh ph c Cng vn s
950/TTg-KTN cng nhn Tun l Bin v Hi o Vit Nam v
giao B Ti nguyn v Mi trng ch tr, phi hp vi cc B,
ngnh, a phng ven bin t chc Tun l Bin v Hi o Vit
Nam t ngy 01 n ngy 08 thng 6 hng nm hng ng Ngy
i dng Th gii (8/6).
T ti nay Tun l Bin v Hi o Vit Nam tr thnh
mt s kin c t chc thng nin nhm tn vinh th mnh v
tim nng ca bin, hi o Vit Nam, nhm khi dy thc trch
nhim vi bin v ch quyn vng bin t nc. Thng qua nhng
hot ng thit thc c t chc, s kin thu ht v to c s
quan tm, ng h ca d lun x hi.
Vic Chnh ph chnh thc cho php B Ti nguyn v Mi
trng t chc kp thi Tun l Bin v Hi o Vit Nam t nm
2009 (t ngy 1-8/6) phi c xem l mt mc s kin c
ngha lch s trong lnh vc qun l bin v hi o khng ch
nc ta, m c i vi cng ng i dng th gii.

239

Thng ip qung b Tun l Bin v Hi o Vit Nam nm 2011

240

100
Hc

Hc sinh, sinh vin Vit Nam cn c

thc v trch nhim nh th no
trong s nghip bo v ch quyn
bin, o ca ta trn Bin ng?

sinh, sinh vin (HSSV) l lc lng tr, c tri thc

trong x hi, l tng lai ca t nc, l tng lp i tin phong

trong cc hot ng thc y cng ng quan tm v c trch nhim
i vi nhng vn lin quan n mi trng, bo v mi trng,
pht huy tim nng v bo v ch quyn bin, o ca T quc.
Chng ta cn qun trit lp trng nht qun ca ng v
Nh nc ta l Vit Nam khng nh ch quyn i vi hai qun
o Hong Sa v Trng Sa; ch quyn i vi vng ni thy, lnh
hi; quyn ch quyn v quyn ti phn trong vng c quyn kinh
t 200 hi l v thm lc a theo quy nh ca Cng c Lin Hp
quc v Lut Bin nm 1982. Ch trng ca ta l gii quyt cc
tranh chp Bin ng bng bin php ha bnh trn c s cc
nguyn tc c bn ca Hin chng Lin Hp quc, lut php v
thc tin quc t, Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982
v Tuyn b gia ASEAN v Trung Quc v ng x ca cc bn
Bin ng (DOC) nm 2002. Vi lp trng v ch trng ng
n , Vit Nam ch ng, tch cc trin khai ng b mt lot
cng tc nhm to c s vng chc cho vic bo v ch quyn v
li ch ca ta trn Bin ng.

241

HSSV i u trong vic tch cc tuyn truyn, nng cao nhn

thc cho cng ng v qun l, bo v v pht trin bn vng bin
v hi o Vit Nam. ng thi tranh th cc ngun lc v s ng
h t hp tc quc t vi cc nc b bn v cc t chc quc t
trn mi lnh vc.
Tng cng hc tp, nghin cu, ph bin, gio dc php lut
v qun l, bo v v pht trin bn vng bin, o.
Tuyn truyn, nng cao nhn thc cho cng ng v khai
thc, s dng bn vng ti nguyn v bo v mi trng vng ven
bin, hi o.
Tng cng tuyn truyn, ph bin kin thc phng nga,
ng ph, kim sot v khc phc hu qu thin tai, s c mi
trng bin.
Xy dng v qung b thng hiu bin Vit Nam.
Gp phn tuyn truyn nng cao nhn thc v v th quc gia
bin v hi nhp quc t trong qun l, bo v v pht trin bn
vng bin, o.
Khuyn khch hc sinh, sinh vin tham gia vo hc cc ngnh
ngh lin quan ti bin, o.

242

Ph lc
TM HIU MT S HOT NG
CA THANH NIN HNG V
BIN O QU HNG

243

244

Bn hy cho bit on TNCS H

Ch Minh pht ng Cuc vn ng
Ngha tnh bin gii hi o vo
thi gian no? Ni dung chnh ca
Cuc vn ng?

Trung ng on TNCS H Ch Minh pht ng cuc vn

ng Ngha tnh bin gii, hi o vo nm 1998 vi ba ni
dung chnh:
- T chc cc hot ng tuyn truyn gii thiu v bin gii,
hi o nng cao nhn thc v trch nhim ca mnh v ch
quyn v ton vn lnh th quc gia.
- Ku gi mi on vin, thanh thiu nhi hy dnh dm tit
kim chi tiu trong sinh hot, quyn gp ng h bng tin mt hoc
hin vt cho ng bo chin s, thanh thiu nhi ang sinh sng v
lm nhim v ti bin gii, hi o.
- Cc cp b on t chc v duy tr c hiu qu hot ng
giao lu kt ngha v ng k cc cng trnh phn vic thanh nin
gp phn xy dng v bo v t quc ni u sng ngn gi.
n nay, qua 15 nm hot ng, cc ni dung ca Cuc vn
ng Ngha tnh bin gii, hi o c cc cp b on,
Hi, i xc nh l nhim v trng tm thng xuyn vi cc ni
dung hnh thc phong ph sinh ng ph hp vi tnh thi s ca
tng giai on lch s. i hi on ton quc ln th X nhim k
2012 - 2017 nh gi kt qu nhim k 2007 - 2012, Cuc vn
ng Ngha tnh bin gii, hi o c bc pht trin, gp phn

245

nng cao nhn thc ca on vin, thanh nin v lnh th v ch

quyn ca T quc, tiu biu nh cc hot ng: Hnh trnh tui tr
v bin o qu hng, hnh trnh theo du tch ng H Ch
Minh trn bin - Hc k trn bin, Xun bin gii - Tt hi o,
Mi m bin cng, Nt nhc bin cng... ng thi xc nh
nhim k 2012 - 2017 tip tc trin khai c hiu qu cuc vn ng
Ngha tnh bin gii, hi o .

Bn c bit thng tin v chng

trnh Gp xy Trng sa do
Trung ng on v bo Tui tr
Thnh ph H Ch Minh pht ng?
Mc ch, ngha ca chng trnh?

Chng trnh "Gp xy Trng Sa" l chng trnh c

xut pht t kt qu ca vic bn sinh vin Nguyn Phan H Chu y vin Ban Chp hnh Hi Sinh vin Trng Cao ng S phm
Trung ng TP.HCM khi c Trung ng on la chn tham gia
hnh trnh "Tui tr v bin o qu hng" nm 2011 mang
theo mt nm t lin ra o gp phn lm cho o bt nh
trc bin. Cu chuyn nhiu cm xc v y ngha ny l mt
gi cho Bo Tui tr, sau khi c s ng ca Ban B th
Trung ng on - Bo Tui tr pht ng chng trnh "Gp
xy Trng Sa". Chng trnh khng ch tc ng trong phm vi
ca on TN m lan ta ra x hi. n nay, chng trnh nhn
c s ng gp ca hng chc vn tp th, c nhn, m trong s
h, c nhng ngi i bn ve chai, nhng em hc sinh nh nhn n
sng, c thanh nin cng nhn dnh phn tin tng ca, hoc c

246

gi trc khi "quy tin" dn con chu s dng tin phng iu

"lm vic nc"... Tnh n thng 3/2013, chng trnh "Gp
xy Trng Sa" nhn c hn 50 t ng ng gp, cho thy
tnh cm, trch nhim, s t nguyn ca thanh nin, nhn dn trc
cc vn bin o... l v cng to ln.

Bn cho bit thng tin v chng trnh

ng hnh cng ng dn tr ra
khi do bo Thanh Nin pht ng?
Mc ch, ngha ca chng trnh?

Thin tai lun l ni m nh ng dn trong ma ma bo;

mt khc, cng c cc trng hp ng dn tr mt tu, mt ng c,
trang thit b, hi sn va nh bt khi b uy hip bi tu nc
ngoi xm phm vng c quyn kinh t ca nc ta. Trong nhng
ri ro y, c gia nh ng dn b khnh kit, mt nh ca, con ci
khng c i hc
y chnh l mi quan tm ca ton x hi, bi lc lng ng
dn tr, ngoi vic lm n sinh sng, cn l lc lng quan trng
gp phn pht trin kinh t bin, khng nh ch quyn ca Vit
Nam trn bin ng.
C th ha cc k hoch cng tc ca on TNCS H Ch
Minh, Hi LHTN VN trong Nm Thanh nin 2011, c hnh
ng thit thc gip , h tr ng dn tr khi gp hon nn v tip
sc cho h yn tm bm bin, c s ng ca Ban B th T.
on, ngy 23/6/2011, Bo Thanh Nin chnh thc pht ng
chng trnh ng hnh vi ng dn tr ra khi.

247

Chng trnh nhm: h tr ng dn tr cc loi phng tin,

my mc, ng c b tn tht do gp thin tai hoc do gp s xm
phm trn bin; gip trang thit b thng dng trn tu c th
lin lc vi t lin v lin lc h tr, ng cu cho nhau; h tr
cho con em gia nh ng dn tr hon cnh qu kh khn c n
trng; h tr gio vin v thy thuc tr tnh nguyn phc v o
xa; gip kp thi cho gia nh mt s trng hp ng dn tr b
thng vong, mt tch khi bm ng trng; gp phn h tr v tinh
thn v vt cht cho lc lng kim ng lm nhim v trn bin.

Bn cho bit v mc tiu xy dng

o thanh nin, k tn v qu trnh
thnh lp nhng o thanh nin
hin nay m bn bit?

Mc tiu xy dng o thanh nin l pht huy vai tr xung

kch sng to ca tui tr, trc tip l Thanh nin xung phong tnh
nguyn ra o nh c lu di, n nh hnh thnh mt n v
hnh chnh mi, nhm khai thc tim nng li th ca o kt hp
bo v ch quyn an ninh vng bin quc gia, gn vi pht trin
kinh t x hi v bo v mi trng sinh thi. Thng qua , gio
dc tinh thn lao ng, ch vt kh; gio dc truyn thng yu
nc, truyn thng cch mng cho th h tr. Trong nhng nm
qua, Trung ng on TNCS H Ch Minh xy dng n v
c Th tng Chnh ph ng ph duyt o Thanh nin Bch
Long V v o Thanh nin Cn C.
- o Thanh nin Bch Long V: Bch Long V c din tch
khong 2,7 km2 khi thy triu cao v 3,2 km2 khi thy triu thp,

248

nm gia ng trng vnh Bc B, l o xa b nht trn vnh Bc

B, cch Hi Phng 133 km v cch o Hi Nam (Trung Quc)
khong 130 km. Nm 1957, Th tng Chnh ph quyt nh thnh
lp n v hnh chnh cp x thuc UBND thnh ph Hi Phng.
Cui nm 1965, khi quc M m rng chin tranh ra min Bc,
ton b ng dn c di chuyn vo t lin, t ch cn lc
lng v trang trn o. Thc hin s ch o ca Trung ng on
TNCS H Ch Minh v Thnh y thnh ph Hi Phng, ngy
26/2/1993 Thnh on Hi Phng t chc i thanh nin xung
phong vi 62 i vin ra lp nghip ti o, xy dng qu hng
mi, gp phn bo v ch quyn T quc. gp phn cng qun
dn huyn o Bch Long V y nhanh tc pht trin kinh t x hi kt hp bo v quc phng an ninh, pht huy vai tr xung
kch ca tui tr trong xy dng v bo v T quc; Trn c s
nghin cu kinh nghim xy dng o ca on Thanh nin cng
sn Cu Ba, Trung ng on TNCS H Ch Minh xut sng
kin phi hp vi UBND thnh ph Hi Phng xy dng o Bch
Long V thnh o Thanh nin. D n xy dng o Thanh nin
c Th tng Chnh ph ng ti Vn bn s 3110/VPCPNC ngy 12/8/1998.
- o Thanh nin Cn C: o Cn C cch b bin Vnh
Linh, Qung Tr 27 km v pha ng, cch cng Ca Vit 30 km,
din tch khong 2,3 km2. Cn C l o tin tiu c v tr quan
trng v quc phng an ninh v pht trin kinh t bin khu vc
ca vnh Bc B. Chnh v vy trong phn nh vnh Bc B gia
Vit Nam v Trung Quc, o Cn C c s dng lm mt im
ng ca vnh v c hng 50% hiu lc. Trong tng lai, Cn

249

C tip tc ng mt vai tr quan trng trong phn nh ranh gii

bin gia Vit Nam v Trung Quc ti vng bin ngoi ca vnh
Bc B. Xut pht t v tr quan trng ca o trong chin lc bo v
T quc, trn c s kinh nghim xy dng o Thanh nin Bch Long
V, nm 2001, Trung ng on TNCS H Ch Minh v y ban nhn
dn tnh Qung Tr ng trnh v c Th tng Chnh ph ng
cho xy dng o Cn C thnh o Thanh nin.
- Trung ng on TNCS H Ch Minh ang lp n th
im xy dng o Thanh nin ton quc giai on 2011 - 2020.
Bao gm: Tip tc xy dng o Thanh nin Bch Long V, thnh
ph Hi Phng; o Thanh nin Cn C, tnh Qung Tr v xy
dng mi o Trn, tnh Qung Ninh, o Hn Chui, tnh c
Mau v o Th Chu, tnh Kin Giang.
Bn cho bit thng tin v Hnh

trnh tui tr v bin o qu hng

do Trung ng on TNCS H Ch
Minh t chc, ch ca Hnh
trnh tui tr v bin o qu hng
t nm 2009 n nay l g?

Hnh trnh Tui tr v bin, o qu hng l mt trong

nhng hot ng nhm thc hin Ngh quyt Trung ng 4 (Kha
X) ca ng v Chin lc bin Vit Nam n nm 2020; Kt
lun s 156KL/TWTN ngy 15/01/2009 ca Ban Thng v
Trung ng on v mt s gii php y mnh Cuc vn ng
Ngha tnh bin gii hi o giai on 2008 - 2012; Bin bn ghi

250

nh gia Trung ng on v B T lnh Hi qun v vic phi

hp hot ng giai on 2008 - 2012.
Vi ch Doanh nhn ra bin, sinh vin ra o, Hnh
trnh th hin tnh cm, trch nhim ca tui tr c nc v
Trng Sa thn yu; th hin tinh thn yu nc v lng nhit
huyt ca tui tr, tham gia ng h, gip xy dng cc im
o, chung sc bo v vng chc ch quyn bin, o, lnh hi,
thm lc a v vng c quyn kinh t ca T quc.
Hnh trnh Tui tr v bin, o qu hng l dp tuyn
truyn, gio dc th h tr v lng yu nc, tnh yu bin o,
khi dy tnh cm v thc trch nhim ca tui tr trong vic bo
v ch quyn bin, o, thm lc a ca T quc, gp phn thc
hin chin lc pht trin kinh t - x hi, quc phng an ninh ca
t nc. ng thi, ng vin, c v qun v dn lm nhim v
xy dng v bo v lnh th, lnh hi thing ling ca T quc.
Trong qu trnh din ra Hnh trnh, cc i biu s c phn
thnh cc Trung i, cng t chc v tham gia cc hot ng trn
tu v ti cc im o, Nh gin DK1, c thm, tng qu v tm
hiu cuc sng v giao lu vi qun v dn trn cc o thuc
huyn o Trng Sa, c tham gia cc cuc thi nh, thi k nng,
sng tc vn, th, cc bi ht, cc hot ng vn ha vn ngh
nhm pht huy nng khiu ca cc c nhn, tp th trn tu; tham
gia vit nht k Hnh trnh tui tr v bin, o qu hng; tham
gia cc bui ni chuyn chuyn , xem phim t liu, pht thanh
trn h thng loa truyn thanh ca tu nhm n li truyn thng v
vang ca lch s Hi qun nhn dn Vit Nam anh hng v Cng
c Lut Bin quc t.

251

252

TI LIU THAM KHO CHNH

1. L c An, 2008, H thng o ven b Vit Nam: Ti nguyn
v Pht trin, Nxb Khoa hc t nhin v Cng ngh, H Ni.
2. Ban chp hnh TW ng, 2008, Ngh quyt s 09/2007/NQTW kha X v ban hnh Chin lc Bin Vit Nam n nm
2020, H Ni.
3. Nguyn B Din (Ch bin), 2006, Chnh sch php lut bin
ca Vit Nam v chin lc pht trin bn vng, Sch chuyn
kho, Nxb T php, H Ni.
4. Nguyn B Din (Ch bin), 2012, Thm lc a trong php
lut quc t, Nxb Thng tin v Truyn thng, H Ni.
5. Nguyn Chu Hi, 2005, Gio trnh C s Ti nguyn v Mi
trng bin, Nxb i hc Quc gia H Ni.
6. Nguyn Chu Hi (Ch bin), 2007, Tm nhn kinh t bin v
pht trin ngnh thy sn, K yu Hi tho Quc gia, H Ni.
7. Nguyn Chu Hi (Ch bin), 2007, Chnh sch ngnh thy
sn Vit Nam, Nxb Nng nghip, H Ni.
8. L Qu Qunh (Ch bin), 2012, Cc hip nh phn nh
bin gia Vit Nam v cc nc lng ging, Nxb Chnh tr
Quc gia, H Ni.

253

9. Lin Hp quc, 1982, Cng c ca Lin Hp quc v Lut Bin

1982 (Bn dch ting Vit), Nxb Hng c, H Ni.
10. Quc Hi CHXHCN Vit Nam, 2003, Lut Thy sn, H Ni.
11. Quc Hi CHXHCN Vit Nam, 2008, Lut Du kh (sa i),
H Ni.
12. Quc Hi CHXHCN Vit Nam, 2012, Lut Bin Vit Nam,
H Ni.
13. Trn Cng Trc (Ch bin), 2011, Du n Vit Nam trn
Bin ng, Nxb Thng tin v Truyn thng, H Ni.
14. o Mnh Sn, V Vit H, ng Vn Thi, Nguyn Vit
Ngha, Bch Vn Hnh, Mai Cng Nhun, 2005, Ngun li
hi sn bin Vit Nam giai on 2000 - 2005, Vin Nghin
cu Hi sn, Hi Phng.
15. L c T v nhm nghin cu, 2005, Qun l bin, Nxb
i hc Quc gia, H Ni.
17. y ban Hi dng hc lin Chnh ph, 2010, Chnh sch
bin quc gia (bn dch ting Vit), H Ni.
18. Vin Khoa hc v Cng ngh Vit Nam, 2009, Bin ng:
tp I, II, III, IV. Nxb Khoa hc T nhin v Cng ngh,
H Ni.

254

Chu trch nhim xut bn

Nguyn Th Thu H
Bin tp:

L c Quang
Nguyn Th L
H Duy Bin

Trnh by m thut: Nguyn Tun t

Sa bn in:

Nguyn Th L

Trnh by ba:

Ha s Trn Hng Minh

Nh xut bn thng tin v truyn thng

Website: www.nxbthongtintruyenthong.vn
Tr s chnh: S 9/90 Ngy Nh Kon Tum, qun Thanh Xun, TP. H Ni
T Bin tp: 04.35772141
T Pht hnh: 04.35772138
Fax: 04.35579858
E-mail: nxb.tttt@mic.gov.vn
Chi nhnh TP. H Ch Minh: 8A ng D2, phng 25, Qun Bnh Thnh, TP. H Ch Minh
in thoi: 08.35127750, 35127751
Fax: 08.35127751
E-mail: cnsg.nxbtttt@mic.gov.vn
Chi nhnh TP. Nng: 42 Trn Quc Ton, qun Hi Chu, TP. Nng
in thoi: 0511.3897467
Fax: 0511.3843359
E-mail: cndn.nxbtttt@mic.gov.vn

255

In 1.500 bn, kh 14,5 20,5 cm ti Cng ty TNHH In v DVTM Ph Thnh

S ng k k hoch xut bn: 102-2013/CXB/8-04/TTTT
S quyt nh xut bn: 209/Q-NXB TTTT ngy 16/8/2013
In xong v np lu chiu qu III nm 2013
M s: KK 41 HM 13

256