Wilbur Smith

Pora umierania
(A Time To Die)

Mojej onie Danielle Antoinette

z wyrazami mioci na zawsze

Siedziaa nieruchomo od przeszo dwch godzin. Potrzeba zmienienia pozycji

stawaa si wrcz nie do zniesienia. Kady misie ciaa zdawa si dre,
dokuczliwie domagajc si ruchu. Poladki miaa cakowicie zdrtwiae i mimo e
doradzono jej, aby oprnia pcherz, nie zrobia tego przed staniciem na czatach,
poniewa czua si zaenowana obecnoci mczyzn i zbyt wystraszona afrykaskim
buszem, eby uda si na stron. Teraz nie moga sobie darowa tego nadmiaru
wstydliwoci.
Patrzya przez wsk szczelin w trawiastej konstrukcji kryjwki dugim tunelu,
ktry naganiacze zbudowali w gstym buszu z wielk starannoci, gdy nawet
najmniejsza gazka moga zmieni tor leccego z szybkoci 900 metrw na sekund
pocisku. Tunel mia dugo pidziesiciu metrw i zosta wymierzony bardzo
dokadnie, aby mona byo precyzyjnie ustawi teleskopow lunet strzelby.
Nie poruszajc gow Claudia spojrzaa ktem oka na siedzcego obok niej ojca.
Jego strzelba bya oparta o rozwidlenie znajdujcej si przed nim gazi, a prawa rka
spoczywaa lekko na kolbie. W tej pozycji wystarczyo jedynie unie bro kilka
centymetrw do policzka, eby by gotowym do strzau.
Przy caym zmczeniu fizycznym myl o ojcu strzelajcym z tej zowieszczo
byszczcej broni jeszcze bardziej j rozdrania. Ojciec zawsze wywoywa w niej
gwatowne, kracowo sprzeczne uczucia. Na nic, co robi lub mwi, nie umiaa
pozosta obojtna. Otwarcie zdominowa jej ycie, za co Claudia jednoczenie
kochaa go i nienawidzia. Odkd pamitaa, zawsze prbowaa od niego uciec, jemu
za zawsze udawao si j atwo przycign do siebie z powrotem. Wiedziaa dobrze,
e gwnym powodem, dla ktrego w wieku dwudziestu szeciu lat bya niezamna
mimo swojej urody, mimo wasnych osigni, mimo niezliczonych propozycji, z
ktrych dwie wyszy od mczyzn obdarzonych przez ni prawdziwym uczuciem
by czowiek siedzcy obok niej. Nigdy nie spotkaa drugiego mczyzny, ktry
mgby si rwna z ojcem.
Pukownik Riccardo Monterro, onierz, inynier, uczony, smakosz, bajecznie
bogaty przedsibiorca, atleta, bonvivant, zdobywca kobiecych serc, sportowiec
moga go nazwa wieloma innymi okreleniami, a cho kade z nich pasowao do
niego jak ula, nie ujmoway go takim, jakiego znaa. adne sowa nie oddaway jego
czuoci i siy, za ktre go kochaa, ani okruciestwa i szorstkoci, ktre wzbudzay w
niej odraz. Nie sposb byo wyrazi tego, co zrobi jej matce, ktra teraz bya
porzucon, nie oczekujc niczego od ycia alkoholiczk. Claudia zdawaa sobie
spraw, e mg rwnie atwo zniszczy i j, jeli kiedykolwiek pozwoliaby mu sob
pokierowa. W jego obecnoci czua si niczym byk patrzcy na uzbrojonego
matadora. Ojciec by niebezpiecznym czowiekiem i wanie dlatego tak
pocigajcym.
Kto jej kiedy powiedzia: Niektre kobiety potrafi si zakocha jedynie w
prawdziwym draniu. Wtedy bez namysu odrzucia t myl, ale pniej
zastanowiwszy si czciowo w ni uwierzya. Cokolwiek by powiedzie, ojciec by
wanie czowiekiem tego pokroju. Potnym, rubasznym draniem, ktry z
waciwym mu wielkim urokiem osobistym, z promiennymi, zocistobrzowymi
oczami i lnicymi zbami, potrafi piewa jak Caruso i zje nawet najwiksz
porcj spaghetti, jak naoya mu na talerz. Mimo e urodzi si w Mediolanie, jego
osobowo zostaa uksztatowana w Ameryce, do ktrej dziadkowie Claudii
wyemigrowali z Woch Mussoliniego, kiedy Riccardo by jeszcze dzieckiem.
Claudia odziedziczya po nim wiele cech fizycznych: oczy, zby i oliwkowy kolor
skry, ale tym bardziej usiowaa odrzuci te cechy, ktre j w nim raziy i wybra
odmienn od jego drog ycia. Zdecydowaa si, na przykad, na studia prawnicze,
poniewa ojciec mia skonnoci do omijania prawa. Na dugo zanim zrozumiaa,

czego dotyczy polityka, postanowia zosta zwolenniczk demokratw, na zo ojcu,

ktry by republikaninem. Ojciec dorobi si olbrzymiego majtku, wic Claudia po
ukoczeniu studiw z pit lokat na swoim roku odrzucia ofert pracy z rocznym
wynagrodzeniem w wysokoci 200 000 dolarw i zatrudnia si w agencji praw
obywatelskich, ktra pacia jej 40000 rocznie. Poniewa ojciec dowodzi w
Wietnamie batalionem saperw i jeszcze teraz nazywa wrogw ciemniakami, jej
praca z tubylczym plemieniem Inuit dawaa satysfakcj tym wiksz, e spotykaa si
z jego dezaprobat. Riccardo take w stosunku do Eskimosw uywa sowa
ciemniaki. Mimo to przyleciaa na jego zaproszenie do Afryki, a ju prawdziwym
horrorem byo dla niej to, e ojciec mia zabija dzikie zwierzta, przeciw czemu
nawet nie zaprotestowaa.
W domu Claudia cay wolny czas powicaa pracy spoecznej dla Towarzystwa
Ochrony rodowiska Naturalnego Alaski. Towarzystwo koncentrowao swoje wysiki
i rodki na walk z kompaniami naftowymi, ktre rabunkowo eksploatoway zoa, ze
szkod dla otoczenia. Przedsibiorstwo jej ojca, Systemy Kotwiczne i Inynieryjne,
byo za gwnym dostawc sprztu dla spek wiertniczych. Kady wybr w jej yciu
by dokadnie rozwaony i mia wyranie sprecyzowany cel.
A jednak przybya do tego obcego kraju i czekaa posusznie, a ojciec zabije
jakie pikne, dzikie zwierz. Wasna dwulicowo przyprawiaa j o mdoci.
Wyprawa, na ktr zostaa zaproszona, nazywaa si safari. Nigdy w yciu nie
zgodziaby si na udzia w tak ohydnym przedsiwziciu zawsze wczeniej
odmawiaa z oburzeniem, gdy ojciec skada jej tak propozycj gdyby nie sekret,
jaki odkrya na kilka dni przed zaproszeniem. To mg by ostatni raz, niemal na
pewno ostatni raz, kiedy miaa okazj przebywa z nim sam na sam. Ta myl
poruszaa j jeszcze bardziej ni wiadomo uczestniczenia w polowaniu.
O Boe, przerazia si. Co ja zrobi bez niego? Jak bdzie wygldao moje
ycie, gdy zabraknie go przy mnie?
Porazio j to z tak si, e odwrcia gwatownie gow, wykonujc pierwszy
ruch od dwch godzin, i spojrzaa za siebie przez rami. Tu za ni siedzia obcy
mczyzna. By zawodowym myliwym. Mimo e ojciec polowa z nim na kilkunastu
poprzednich safari, Claudia poznaa go zaledwie cztery dni temu, gdy wysiada z
ojcem z samolotu Poudniowoafrykaskich Linii Lotniczych w Harare, stolicy
Zimbabwe. Dalej myliwy przewiz ich dwusilnikowym samolotem Beechcraft
Baron do rozlegego terenu owieckiego niedaleko granicy z Mozambikiem. Obszar
ten zosta wydzierawiony od rzdu Zimbabwe.
Myliwy nazywa si Sean Courteney. Fakt, e poznaa go zaledwie cztery dni
wczeniej, nie przeszkodzi Claudii obdarzy go nienawici tak siln, jakby znali si
cae ycie. Nic dziwnego, e myl o ojcu instynktownie zmusia j do spojrzenia na
tego czowieka. Jeszcze jeden niebezpieczny mczyzna w jej yciu. Twardy,
bezlitosny i tak diabelnie przystojny, e instynkt ostrzega j przed nim bezgonym
krzykiem.
Myliwy zmarszczy brwi i spojrza na ni jasnymi, zielonymi oczami, ktre
zdaway si lni na mocno opalonej twarzy. W kcikach rozgniewanych oczu
pojawiy si kurze apki i mczyzna dotkn wskazujcym palcem jej biodra,
nakazujc Claudii pozostanie w bezruchu. Dotknicie byo lekkie, ale poczua w tym
pojedynczym palcu ca jego msk si. Ju wczeniej zwrcia uwag na jego
donie, usiujc odpdzi od siebie wraenie, jakie wywoa w niej ich zgrabny ksztat.
To s rce artysty, chirurga albo mordercy, pomylaa wtedy, a teraz dotknicie
niemal j zmrozio. Poczua si, jakby zaatakowa j seksualnie. Patrzya nieruchomo
przez szczelin w trawie czujc, jak gotuje si z oburzenia. Jak on mie jej dotyka!
Miejsce na biodrze, gdzie spocz jego palec, palio, jakby j naznaczy rozpalonym

elazem.
Tego popoudnia, zanim opucili obz, Sean nalega, aby kade z nich wzio
prysznic i umyo si specjalnym bezwonnym mydem, ktre im wrczy. Przestrzeg
take Claudi, eby nie uywaa perfum, a jeden z obozowych sucych pooy
czyst, wyprasowan koszul w kolorze khaki i takie same spodenki na jej ku.
Przy sprzyjajcym wietrze te wielkie koty potrafi zwietrzy pani z odlegoci
trzech kilometrw powiedzia Sean przed prysznicem. Lecz teraz, po dwch
godzinach spdzonych w nieznonym upale wypeniajcym dolin Zambezi, czua za
sob lekki zapach wieego, mskiego potu. Mczyzna siedzia tak blisko, e niemal
jej dotyka i Claudia przeywaa wrcz katusze opanowujc pragnienie poruszenia si;
zmienienia pozycji na skadanym, pciennym krzeseku. Blisko mczyzny
drania j i niepokoia, mimo to zmusia si do pozostania w bezruchu. Przyapaa si
na tym, e wdycha gboko powietrze, starajc si lepiej uchwyci jego zwodniczy
zapach, wic pohamowaa si ze zoci, uwiadomiwszy sobie, co robi.
Kilka centymetrw przed jej oczyma zawirowa zielony li wiszcy czubkiem do
dou w szczelinie trawiastej ciany i w tej samej chwili poczua lekki, wieczorny
wiatr.
Sean na kryjwk wybra miejsce poniej poziomu wiatru, tote powiew
powietrza na ich wysokoci przynis ze sob nowy zapach: stchy smrd misa.
Przynt bya stara krowa, ktr Sean wypatrzy w stadzie ponad dwustu potnych,
czarnych bawow. Ta stara panna przestaa si cieli ju dawno temu powiedzia,
wskazujc krow palcem. Namierz j poniej opatki, w samo serce rozkaza
Riccardowi.
Byo to pierwsze zwierz, ktre zostao zabite z zimn krwi na jej oczach.
Wystrza z cikiej strzelby oszoomi j w pierwszej chwili, ale nie tak bardzo, jak
purpurowy strumie krwi, byszczcy w jasnym afrykaskim socu, i aosny,
miertelny ryk starej krowy. Claudia sama wrcia do pciarowej toyoty i siedziaa
na przednim siedzeniu pokryta zimnym potem mdoci, podczas gdy Sean i jego
ludzie wiartowali bawou.
Mczyni wywindowali cielsko zwierzcia na nisze gazie potnego drzewa
figowego za pomoc maego dwigu umocowanego na toyocie. Po duszej debacie
przynta zostaa uoona na wysokoci, ktra pozwalaa dorosemu lwu stojcemu na
tylnych apach na czciowe zaspokojenie godu, uniemoliwiajc jednoczenie
zjedzenie caego misa w czasie jednego posiedzenia i przeniesienie si gdzie indziej
w poszukiwaniu nowej padliny.
To byo cztery dni wczeniej, ale nawet kiedy ukadali przynt, metalicznie
zielone muchy zlatyway si chmarami zwabione zapachem wieej krwi. Teraz, gdy
upa i muchy dokonay swojego dziea, Claudia musiaa zaciska nozdrza i krzywia
si ze wstrtem, gdy wiatr owiewa j smrodem padliny. Zapach zdawa si pokrywa
jej jzyk i przeyk liskim muem. Patrzc na wiszce na drzewie resztki wyobraaa
sobie, e moe dostrzec, jak lekko si poruszaj, gdy robaki zagbiay si w zepsute
miso.
Cudowne. Sean wcign gboko zapach, zanim weszli do kryjwki.
Zupenie jak dojrzay camembert. aden kot w odlegoci pitnastu kilometrw nie
bdzie mg si temu oprze.
Kiedy czekali, soce powoli zniao si po niebie, nadajc kolorom buszu
ywoci, ktra kontrastowaa z rozmazanymi barwami zalanego racym blaskiem
poudnia.
Lekki chd przyniesiony przez wiatr rozbudzi otpiae od upau ptaki. W
poszyciu trawy na brzegu strumienia odezwa si jeden piewajc ochryple swoje
Kok! Kok! Kok! niczym papuga. W gaziach bezporednio nad jej gow

oywia si para lnicych metalicznie rajskich ptakw, trzepoczcych szybko

skrzydekami i zawisajcych w powietrzu, eby napi si nektaru z nabrzmiaych
kwiatw. Claudia wolno podniosa gow i obserwowaa je z prawdziw
przyjemnoci. Cho bya tak blisko, e moga dostrzec, jak ich cienkie, dugie
jzyczki wlizguj si do otwartych kielichw tych kwiatw, ptaszki zupenie j
ignoroway, jakby bya czci drzewa.
Kiedy tak obserwowaa ptaki, zdaa sobie spraw, e w kryjwce zapanowao
nage podniecenie. Jej ojciec siedzia skupiony z rk zacinit mocniej na kolbie
strzelby. Niemal czua ogarniajce go napicie. Riccardo patrzy przez szczelin w
cianie, ale mimo e wytya wzrok patrzc w tym samym kierunku, nie potrafia
dostrzec przyczyny tej zmiany nastroju. Ktem oka zobaczya, jak rka Seana
Courteneya wsuwa si pomidzy nich, poruszajc si delikatnie, eby wreszcie
ostrzegawczo chwyci za okie jej ojca.
Usyszaa jego szept, delikatniejszy od powiewu wiatru:
Czekaj!
Wszyscy zamarli, wci nieruchomi, czas za mija wolno; dziesi minut, potem
dwadziecia.
Po lewej szepn Sean i byo to tak nieoczekiwane, e Claudia caa drgna,
poruszona ledwo dosyszalnym szeptem. Spojrzaa w lewo. Nie widziaa nic
szczeglnego poza traw, drzewami i cieniami. Wytaa wzrok, a oczy jej zaszy
zami i musiaa zamruga powiekami. Kiedy zerkna ponownie, zobaczya co
przypominajcego mgiek czy moe dym brzow smug poruszajc si w
wysokiej, spalonej socem trawie.
Nagle, zupenie niespodziewanie, na otwarty teren pod obcionym padlin
drzewem figowym wyszo due zwierz.
Claudia nie potrafia si powstrzyma i sapna, a oddech ugrzz jej w gardle.
Byo to najpikniejsze zwierz, jakie kiedykolwiek widziaa. Olbrzymi kot, o wiele
wikszy, ni oczekiwaa, smuky, byszczcy i zoty. Zwierz obrcio gow i
spojrzao prosto na ni. Zobaczya, e jego gardo przypomina mikki krem, a od
dugich, biaych wsw odbi si promie soca. Uszy byy owalne i ozdobione na
kocach czarnymi plamami, podniesione, nasuchujce. Oczy te, rwnie
nieprzeniknione i wiecce, jak kamienie ksiycowe, a tczwki zmniejszone niczym
czarne strzaki, kiedy zwierz spojrzao przez polan na cian kryjwki.
Claudia wci nie moga zapa tchu. Ogarno j nage podniecenie i strach, gdy
uwiadomia sobie, e zwierz si jej przyglda. Dopiero kiedy kot odwrci gow i
spojrza na wiszc na gazi przynt, Claudia powoli wypucia powietrze z puc.
Nie zabijaj go. Prosz, nie zabijaj go, bagaa w mylach intensywnie, a
odniosa wraenie, i ojciec musi usysze jej sowa. Z ulg spostrzega, e ojciec
nawet nie drgn, a do Seana nadal spoczywaa na jego okciu, powstrzymujc go od
ruchu.
Dopiero w tej chwili uprzytomnia sobie, e lew nie ma grzywy i e jest to
samica. Claudia nasuchaa si obozowych rozmw i wiedziaa, e poluj na
dorosego lwa, za zabicie lwicy za s przewidziane cikie kary: wysokie grzywny, a
nawet wizienie. Rozlunia si troch i oddaa cakowicie kontemplacji
oszaamiajcego pikna zwierzcia. Lwica rozejrzawszy si wok siebie i
upewniwszy, e miejsce jest bezpieczne, otworzya pysk i wydaa lekki, miaukliwy
pomruk.
Niemal natychmiast z krzakw wybiegy trzy lwitka, kbic si wok matki.
Wyglday niczym dziecinne zabawki mikkie i ozdobione ciemnymi plamkami.
Przewracay si przez apy lwicy, ktre byy dla nich zbyt wysok przeszkod, a po
kilku chwilach wahania, kiedy matka wydawaa si nie zwraca na nie uwagi, zaczy

dziko baraszkowa, siujc si i przewracajc wzajemnie z gronymi, kocimi

pomrukami.
Lwica zignorowaa je i podniosa si na tylne nogi ku zwisajcej z drzewa
padlinie. Wsadzia gow w rozpruty brzuch, z ktrego zwisay wntrznoci, i zacza
si poywia. Rzd ciemnych sutek na jej brzuchu by napczniay od pokarmu, a
futro naokoo nich lnice od liny lwitek. Lwica nie odstawia ich jeszcze od piersi,
wic zajte zabaw kociaki nie zwracay uwagi na pochaniane przez ni miso.
Po chwili na polank wysza druga lwica, a za ni poday dwa podronite
lwitka. Ta samica bya znacznie ciemniejsza, niemal niebieska na grzbiecie, a jej
skr znaczyy stare blizny wiadectwa wielu polowa, lady kopyt, rogw i kw.
Brakowao jej poowy jednego ucha, a przez pooran skr wystaway ebra. Lwica
bya stara. Dwa na wp wyronite koty, ktre stay obok niej, byy pewnie jej
ostatnim miotem. Za rok, kiedy opuci j potomstwo i bdzie zbyt saba, eby
nady za stadem, padnie ofiar hien, ale na razie utrzymywaa si przy yciu dziki
olbrzymiemu dowiadczeniu i sprytowi.
Pozwolia modej lwicy pierwszej wyj do przynty, bo wczeniej widziaa ju
dwa lwy zabite w sytuacji, gdy zbliyy si do soczystego misa zwisajcego z
drzewa, i wszya w tym jaki podstp. Nie zacza si od razu poywia, lecz krya
wok polanki, z ogonem nieustannie koyszcym si ze strony na stron, zatrzymujc
si co kilka krokw i spogldajc nieufnie w stron trawiastej ciany na kocu
polanki.
Jej mae spoglday akomie na padlin, siedzc na ogonach i pomrukujc z godu
i aoci, gdy miso byo najwidoczniej poza ich zasigiem. W kocu mielszy z
dwch modych lww cofn si o kilka krokw i wykona skok na przynt.
Zaczepiwszy si przednimi apami, gdy jego tylne nogi dynday w powietrzu, usiowa
oderwa zbami jak najwikszy kawaek, ale moda lwica zwrcia si z wciekoci
przeciw niemu, warczc i spychajc go apami, a opad na ziemi na plecy. Lwitko
podnioso si zgrabnie na nogi i niechtnie wycofao.
Stara lwica nie stana w obronie swoich maych. W stadzie obowizyway
elazne reguy: doroli myliwi, najbardziej wartociowi czonkowie stada, musz si
poywi pierwsi. Stado mogo przetrwa tylko dziki ich sile. Dopiero gdy dorose
lwy si nasyciy, mode mogy si zbliy do upolowanej zdobyczy. Kiedy za
nastaway trudne czasy i brakowao poywienia lub gdy teren by zbyt trudny do
polowania, mode i sabe osobniki pierwsze paday ofiar godu, a dorose samice
staway si okresowo bezpodne, pki nie zmieniy si warunki i stado znowu miao
poywienie. Tylko w ten sposb miay szans.
Odgonione lwitko wycofao si do miejsca, gdzie siedzia jego brat, i zaczo z
nim walczy o kawaki misa, ktre lwica wyszarpaa z brzucha bawou i upucia
niechccy na ziemi.
Kiedy wreszcie opada na cztery apy, widocznie zmczona niewygodn pozycj,
Claudia z obrzydzeniem zobaczya, e caa jej gowa pokryta jest biaymi robakami,
ktre wypezy z misa. Lwica potrzsna bem, rozrzucajc je niczym ziarna ryu.
Nastpnie zacza zawzicie pociera apami futrzaste uszy, by je oczyci z tustych
robakw, ktre usioway si tam dosta. Wreszcie wycigna szyj i silnie
wydmuchna pozostae resztki z nosa.
Mae najwidoczniej przyjy to jako zaproszenie do zabawy albo jedzenia. Dwa
lwitka podskoczyy, czepiajc si jej uszu, podczas gdy trzecie pobiego do brzucha i
przyssao si do jednego z sutkw, niczym olbrzymia, brzowa pijawka. Lwica nie
zwracajc na nie uwagi, ponownie wstaa na tylne nogi, eby kontynuowa posiek.
Przyczepiony do sutka malec wisia przez dwie, trzy sekundy, a wreszcie opad na
ziemi, a lwica zdeptaa jego malcz dum, przesuwajc si do tyu i cignc do siebie

miso. Malec wyczoga si spomidzy jej ng, pobrudzony i potargany.

Claudia nie moga si powstrzyma i zachichotaa. Staraa si jednoczenie zdusi
miech, zasaniajc usta obiema domi. Sean natychmiast dgn j palcem w dolne
ebra.
Tylko stara lwica zareagowaa na cichy odgos miechu. W czasie kiedy reszta
stada bya zbyt zajta poywianiem si, ona przycupna, kadc uszy po sobie i
spogldajc z nateniem na wejcie do kryjwki. Patrzc na ni Claudia stracia
ochot do miechu i wstrzymaa oddech.
Nie moe mnie widzie, powiedziaa sobie bez przekonania. Chyba nie moe
mnie zobaczy? Jednak przez dugie sekundy oczy lwicy paliy nieruchomym
spojrzeniem jej wasne renice.
Po chwili lwica wstaa i bezszelestnie znika w wysokim poszyciu za drzewem z
przynt. Poruszaa si niczym w, a jej gibkie ciao zdawao si pyn pomidzy
gaziami. Claudia wypucia powietrze z puc i odetchna gboko z ulg.
Podczas gdy pozostaa cz stada baraszkowaa, siowaa si i ucztowaa pod
drzewem, soce skryo si za koronami drzew i ogarn ich krtki, afrykaski
zmierzch.
Jeli jest z nimi samiec, to teraz wyjdzie wyszepta Sean. Noc bya por
duych kotw, bo ciemno dodawaa im odwagi i czynia je nieustraszonymi.
wiato gaso i coraz szybciej zapaday ciemnoci.
Claudia usyszaa co za cian z trawy, jakby jakie zwierz lekko ocierao si o
wysok traw, ale busz by peen takich szmerw, wic nie odwrcia nawet gowy.
Po chwili dotar do niej o wiele wyraniejszy dwik, odgos stpania jakiego duego
zwierzcia, uwane i pewne kroki niedaleko od kryjwki i poczua, jak skra zaczyna
jej cierpn ze strachu, a po plecach i karku rozchodz si dreszcze. Szybko odwrcia
gow.
Opieraa si lewym ramieniem o cian kryjwki, a na poziomie jej oczu bya w
trawie centymetrowa szczelina. Nagle dojrzaa jaki ruch. Przez chwil nie
rozpoznaa, co to takiego, ale zaraz zrozumiaa, e patrzy na kawaek brzowej skry,
ktra wypenia szczelin. Jej oczy rozszerzyy si z przeraenia. Powa sier
przesuna si w otworze i Claudia usyszaa nowy odgos, gony oddech zwierzcia,
ktre obwchiwao kryjwk zaledwie kilka centymetrw od niej po drugiej stronie
ciany.
Claudia odruchowo signa za siebie, nie odrywajc oczu od szczeliny. Jej rka
zostaa szybko uwiziona w mocnym, chodnym ucisku. Dotyk, ktry jaki czas temu
j urazi, przynis teraz nieoczekiwan ulg. Nie przyszo jej nawet do gowy, e
instynktownie signa po rk Seana, a nie ojca.
Patrzya w otwr i nagle pojawio si w nim oko, olbrzymie, okrge i byszczce
jak ty agat, przeraajce, nieludzkie oko, nieruchome i palce j spojrzeniem nie
wicej ni kilka centymetrw od jej twarzy.
Chciaa krzycze, ale gardo miaa kurczowo cinite. Pragna zerwa si na
rwne nogi, lecz czua, e nogi odmawiaj jej posuszestwa. Przepeniony pcherz
przypomina ciki kamie w jej podbrzuszu i zanim zdya si powstrzyma, kilka
gorcych kropel spyno jej po nogach. To przywrcio jej przytomno, wstyd by
silniejszy ni przeraliwy strach, wic zacisna mocno poladki i uda, nadal
kurczowo trzymajc za rk Seana i patrzc na okropne te oko.
Lwica wcigna gono powietrze i Claudia zadraa, ale natychmiast si
opanowaa.
Nie bd krzyczaa, powiedziaa sobie.
Lwica ponownie obwchaa traw, a kiedy jej nozdrza wypeniy si zapachem
ludzi, wydaa z siebie potny pomruk, ktry zdawa si wstrzsa lekk konstrukcj

ciany. Claudii krzyk uwiz w gardle, lecz powstrzymaa go, zanim zdoa wydosta
si na zewntrz. te oko znikno ze szczeliny i rozleg si odgos potnych ap,
kiedy lwica okraa kryjwk.
Claudia obrcia gow podajc za dwikiem i naraz jej wzrok pad na twarz
Seana. Umiecha si. To by szok. Jego usta byy wykrzywione w wesoej pogardzie,
a w zielonych oczach byskay zoliwe ogniki. mia si z niej. Jej przeraenie
ulotnio si, zastpione wciekoci.
winia jedna, pomylaa. Arogancka, chamska winia. Wiedziaa, e jej twarz
jest zupenie biaa, a oczy ciemne i rozszerzone ze strachu. Nienawidzia samej siebie
i nienawidzia Seana za to, e jest wiadkiem jej strachu.
Chciaa wyrwa rk z krpujcego ucisku, ale wci syszaa kroki wielkiego
kota, ktry kry w pobliu, i mimo e przepeniona bya nienawici do
trzymajcego j mczyzny, wiedziaa take, e bez jego dotyku straci nad sob
kontrol. ciskaa wic nadal siln do odwracajc gow i podajc za odgosami
wydawanymi przez zwierz, tak eby Sean nie mg widzie jej twarzy.
Lwica przesza przed wejciem do kryjwki. Claudia zobaczya przez otwr jej
zote ciao, ktre szybko skryo si w trawie. Spostrzega take, e lwitka i druga
lwica zniky z polanki, zaalarmowane pomrukiem starej samicy. Pole ostrzau pod
drzewem byo puste.
wiato dnia gaso z kad chwil. Za kilka minut zrobi si zupenie ciemno, a
myl o dzikim zwierzciu schowanym w pobliskim mroku bya dla niej zbyt
przeraajca. Sean sign ponad jej ramieniem i przycisn co maego i twardego do
jej warg. Przez chwil zaciskaa uporczywie wargi, ale wreszcie je otworzya i
pozwolia mu woy to co sobie do ust. Bya to guma do ucia.
Ten czowiek oszala. Bya zupenie oszoomiona. Guma do ucia w takiej
chwili?
Kiedy jednak zacza u ma kostk, uwiadomia sobie, e brakowao jej liny
i e przeyk ma wyschnity tak, jakby zjada niedojrza liw daktylow. Na smak
mity lina zacza napywa do ust, ale Claudia bya tak rozelona, e nie poczua dla
Seana adnej wdzicznoci. Fakt, i wiedzia, e jej usta s spierzchnite z
przeraenia, wzbudza w niej jeszcze wiksz wcieko.
Lwica pomrukiwaa w pmroku, ktry panowa na zewntrz kryjwki, i Claudia
z tsknot pomylaa o toyocie, ktra bya zaparkowana kilometr dalej. Jakby czytajc
w jej mylach, ojciec cicho spyta:
Kiedy naganiacze maj przyprowadzi wz?
Gdy nie bdzie ju wiata nadajcego si do strzelania odpar Sean. Za
jakie pitnacie, dwadziecia minut. Lwica usyszaa ich gosy i zawarczaa gronie.
Odwana suka stwierdzi pogodnie Sean. Warkliwa Sue we wasnej osobie.
Zamknij si! sykna na niego Claudia. Znajdzie nas przez ciebie.
Och, wie dobrze, e tu jestemy odpar Sean i podnoszc gos zawoa:
Zjedaj std, ty gupia, stara dziwko. Wracaj do swoich maych.
Claudia wyrwaa rk z jego ucisku.
Niech ci diabli! Pozabijasz nas wszystkich.
Jednak gony ludzki gos wystraszy lwy i przez kilka minut panowaa cisza.
Sean wzi do rki krtk, brzydk strzelb o podwjnej lufie, ktra staa oparta o
cian kryjwki, i pooy j sobie na kolanach. Otworzy zamek strzelby kalibru 577
nitro express i wyuska grube naboje z komr, a na ich miejsce woy dwa nowe,
ktre wyj z ptelek przyszytych do lewej kieszeni koszuli. Wymiana naboi to by
jego przesd i powtarza t czynno zawsze przed rozpoczciem polowania.
Suchaj mnie, Szefie zwrci si do Riccarda. Jeli zabijemy t star kurw
bez dostatecznego powodu, zarzd polowa odbierze mi licencj. Dostateczny

powd to wtedy, gdy ju odgryzie komu rk, ale nie wczeniej. Zrozumiae mnie?
Zrozumiaem. Riccardo skin gow.
Dobra, nie strzelaj, pki ci nie powiem albo, na Boga, sam ci zastrzel.
Umiechnli si do siebie w pmroku i Claudia uwiadomia sobie z
niedowierzaniem, e obaj wietnie si bawi. Ci dwaj szalecy pozwalali sobie na
dowcipy.
Jak Job przyjedzie dipem, bdzie ju zupenie ciemno, a Job nie moe
przyprowadzi wozu do samej kryjwki. Bdziemy musieli podej do niego, do
strumienia. Idziesz pierwszy, Szefie, nastpnie Claudia pomidzy nami. Trzymajcie
si razem i bez wzgldu na to, co si bdzie dziao, nie biegnijcie! Niech, na mio
bosk, nikt nie ucieka!
Usyszeli ponownie star samic zbliajc si do nich cicho. Warkna gono, a
druga odpowiedziaa jej z przeciwnej strony kryjwki. Moda lwica przyczya si do
polowania.
Caa banda jest w pobliu skomentowa Sean. Odgos ich rozmw i pomruki
starej lwicy zaalarmoway stado i myliwi stali si zwierzyn own. Byli uwizieni w
kryjwce. Wok panoway zupene ciemnoci. Zachd soca na horyzoncie
przypomina przygasajcy czerwony ar ogniska.
Gdzie jest wz? wyszeptaa Claudia.
Ju nadjeda odpowiedzia Sean. Nagle jego gos si zmieni. Padnijcie!
powiedzia ostro. Na ziemi! Mimo e nie syszaa niczego, Claudia zsuna si z
brezentowego stoeczka i przykucna na ziemi.
Lwica podkrada si niemal bezszelestnie do samej ciany i teraz rzucia si na ni
z przeraliwym rykiem rozszarpujc apami delikatn konstrukcj. Claudia ze zgroz
zauwaya, e wszystko leci prosto na ni.
Gowy przy ziemi! krzykn Sean i gdy ciana si ju walia, podnis
strzelb.
Wystrzeli. Oguszajcy wybuch przetoczy si przez kryjwk, a jej wntrze
zostao na chwil rozjanione blaskiem, jasnym niczym wiato arwki.
Zabi j, pomylaa Claudia i mimo swojej nienawici do polowania, poczua
ulg. Nie trwaa ona dugo. Strza jedynie wystraszy zwierz i przepdzi je na chwil
od kryjwki. Claudia usyszaa, jak lwica biegnie warczc z wciekoci.
Spudowae oskarya go, czujc smrd prochu w nosie.
Nie zamierzaem jej trafi. Sean otworzy strzelb i ponownie j zaadowa.
To tylko strza ostrzegawczy nad gow.
Nadjeda dip. Gos Riccarda by spokojny i obojtny. Uszy Claudii byy
wypenione hukiem wystrzau, ale take syszaa warkot silnika toyoty.
Job usysza strza. Sean wsta. Przyjecha wczeniej. W porzdku,
szykujemy si do wyjcia.
Claudia ochoczo wstaa na nogi i spojrzaa przez nisk, pozbawion dachu cian
na otaczajcy j ciemny las. Przypomniaa sobie, e drka prowadzia do
wyschnitego oyska rzeki, ktre suyo za drog. Bd musieli przej z p
kilometra, zanim dotr do wozu. Poczua, e opuszcza j odwaga.
Pidziesit metrw dalej zaryczaa lwica.
Haaliwa bestia zachichota Sean i wzi Claudi za okie, prowadzc j do
wyjcia. Tym razem nie prbowaa si uwolni z ucisku, a tylko mocniej przywara
do jego ramienia.
Zap si paska Szefa. Delikatnie wyswobodzi si z jej uchwytu i nakierowa
jej rk na pasek ojca. Trzymaj si rozkaza. I pamitaj, cokolwiek si stanie,
nie biegnij. Od razu rzuciyby si na ciebie. Zupenie jak kot z myszk. Nie mog si
oprze takiej pokusie.

Sean zapali latark. Bya to wielka, czarna maglite, ale nawet jej silne wiato
wydawao si nike i niewyrane w bezmiarze lasu, kiedy zatoczy ni koo. W
strumieniu wiata rozbyskiway oczy, jarzc si zowieszczo niczym okrutne
gwiazdy. W ciemnym buszu widziaa wiele oczu, nie mona byo rozrni dorosych
lww od wyronitych szczeniakw.
Idziemy zakomenderowa cicho Sean i Riccardo ruszy wzdu wskiej
drki, cignc za sob Claudi.
Szli bardzo wolno, blisko siebie. Riccardo osania ich od przodu ze swoj lejsz
strzelb, a Sean pilnowa tyw ze swoj cik broni i latark.
Za kadym razem, gdy snop wiata wyawia z ciemnoci oczy lww, wydaway
si coraz blisze, a wreszcie Claudia moga rozpozna ksztaty ich cia. lepia
zwierzt byy wyblake, niczym schwytane w krg wiata my, nieruchome, zwinne i
niestrudzone. Obie lwice zbliay si do nich nieustannie, krc w mikkim
poszyciu, obserwujc ich uwanie, ale odwracajc by, gdy potne wiato latarki
razio je w oczy.
cieka bya stroma, wyboista i nieskoczenie duga. Dla Claudii kady krok by
agoni z niecierpliwoci. Sza za swoim ojcem nie patrzc pod nogi i potykajc si,
ale cay czas trzymajc si wzrokiem niewyranych ksztatw samic, krcych wok
nich.
Zblia si Warkliwa Sue ostrzeg ich szeptem Sean, gdy stara lwica zebraa
si na odwag i rzucia do nich. Sapaa jak parowa lokomotywa, wydajc oguszajcy
potok dwikw rodzcych si w jej gardle i wydobywajcych przez otwarty pysk, a
jej dugi ogon bi o boki niczym potny bicz. Zatrzymali si. Sean zamachn si
latark i strzelb na atakujce zwierz.
Zjedaj std! krzykn na lwic. Zmykaj, stara! Lwica gnaa prosto na
nich z uszami rozpaszczonymi na gowie, wysuwajc dugie, te ky i rowy jzyk
z otwartego pyska.
Hej! Warkliwa Sue! zawoa na ni Sean. Rozwal ci ten gupi eb!
W ostatniej moliwej chwili lwica przerwaa atak wyhamowujc na
wyprostowanych nogach. W promieniu wiata latarki wida byo otaczajcy j tuman
kurzu.
Spywaj! zakomenderowa ostrym gosem Sean. Lwica nastawia uszu,
odwrcia si i posusznie wycofaa do lasu. Chciaa nas tylko nastraszy
zachichota Sean. Mylaa, e damy si nabra.
Skd wiesz? Claudia usyszaa, jak bardzo chropawy jest jej gos.
Po jej ogonie. Tak dugo jak nim merda na boki, to tylko artuje. Kiedy trzyma
wyprostowany, wtedy trzeba mie si na bacznoci!
Nadjeda wz zauway Riccardo i wszyscy dostrzegli przez drzewa
przednie wiata toyoty, ktra podskakiwaa na wybojach w wyschnitym korycie
rzeki.
Dziki Bogu szepna Claudia.
Jeszcze nie jest po wszystkim ostrzeg j Sean, kiedy ruszyli ciek w d.
Zostaa Burkliwa Gerta.
Claudia zapomniaa ju o modej lwicy i teraz rozejrzaa si bojaliwie wokoo
idc krok w krok za ojcem, ktrego paska nie pucia ani na chwil.
Wreszcie wyszli na brzeg koryta rzeki, w peni owietleni reflektorami
samochodu stojcego z wczonym silnikiem jakie trzydzieci metrw przed nimi.
Claudia rozpoznaa przez potok wiata zarys gw naganiaczy, ktrzy siedzieli na
przednich siedzeniach wozu. Wydawali si tak blisko, tak bardzo blisko. Nerwy j
zawiody. Pucia pasek ojca i rzucia si pdem ku pciarwce potykajc si na
suchym, gbokim piachu wypeniajcym koryto rzeki.

Usyszaa za sob krzyk Seana:

Ty cholerna kretynko! I w tej samej chwili dobieg j mrocy krew w yach
ryk atakujcej lwicy. Claudia rzucia spojrzenie w bok i zobaczya, e potna bestia
wybiega pod ktem z wysokich trzcin znaczcych lini brzegu i szybko si do niej
zblia. W wietle reflektorw toyoty zwierz wydawao si olbrzymie i niesamowicie
blade, szybkie niczym uderzajcy w, a jego ryk cisn serce Claudii i sparaliowa
potykajce si w biaym piachu nogi.
Claudia widziaa, e lwica atakuje z ogonem podniesionym i wyprostowanym
niczym stalowy wycior. Poprzez paniczny lk przedara si do jej wiadomoci
przestroga Seana. Tym razem nie zatrzyma si. Dopadnie mnie.
W decydujcej chwili Sean nie zorientowa si, e dziewczyna rzucia si do
ucieczki. Schodzi strom ciek odwrcony tyem z latark w lewym rku i strzelb
w prawym. Bro trzyma za kolb, opierajc podwjn luf o rami, a bezpiecznik
przyciska kciukiem. Idc nie spuszcza wzroku ze starej lwicy, ktra przypada do
ziemi na wysokoci trzcin i czogaa si za grup ludzi. Wiedzia, e to czoganie si
jest tylko na pokaz i lwica nie podejmie ataku po pierwszej nieudanej prbie. W
trawie za ni przysiady dwa podronite lwitka przygldajc si zafascynowanym
wzrokiem temu pokazowi siy, ale zbyt wystraszone, eby przyczy si do matki. W
gstych, wysokich trzcinach Sean straci z oczu modsz lwic, ktra stanowia teraz
najwiksze zagroenie.
Sean poczu, jak Claudia odpycha si od jego biodra, ale by przekonany, e
potkna si na stromej ciece. Nie zdawa sobie sprawy, co si waciwie dzieje.
Nadal wypatrywa modej lwicy, gdy usysza kroki Claudii na suchym piasku i kiedy
obrci si na picie, zobaczy j biegnc przez wyschnite koryto rzeki.
Ty cholerna kretynko! wrzasn z wciekoci. Dziewczyna od pocztku go
irytowaa, sprzeciwiajc si mu nieustannie. Teraz bezmylnie zlekcewaya jego
rozkaz i Sean zorientowa si w jednej chwili, e moe ju by stracona. mier lub
tylko zranienie klienta na safari byo uznawane za najwiksz hab, jaka moga
spotka zawodowego myliwego. To by oznaczao koniec caej jego kariery,
zmarnowanie dwudziestu lat cikiej pracy i wyrzecze.
Ty cholerna kretynko! Sean wyadowa rozgoryczenie na biegncej
dziewczynie. Odepchn Riccarda, ktry sta sparaliowany przeraeniem na ciece
przed nim i w tej samej chwili lwica wystrzelia z przybrzenych trzcin, gdzie
przyczaia si w kryjwce.
Brzeg rzeki by doskonale owietlony przez toyot, wic Sean rzuci na ziemi
latark i wycelowa strzelb. Ale nie mg strzela. Kt strzau by zupenie
nieodpowiedni; Claudia znajdowaa si pomidzy nim a lwic. Dziewczyna biega
niezdarnie w grzskim piachu, z wykrcon gow, eby mc widzie atakujc lwic,
i ramionami starajcymi si nada jaki rytm nogom.
Padnij! rykn Sean. Na ziemi! Jednak dziewczyna biega dalej
zasaniajc cel swoim ciaem. Lwica zbliaa si szybko w tumanie piachu
wyrzucanego przez potne apy, z ktrych wysuny si ju te pazury. Zwierz
wydawao z siebie okropne pomruki przy kadym skoku, a dugi, powy ogon
trzymao wyprostowany i sztywny.
W wietle lamp czarne cienie dziewczyny i lwicy na jasnej asze wiru wydaway
si dziwacznie znieksztacone. Cienie zbliay si do siebie i Sean widzia przez
celownik strzelby, jak lwica zbiera si do skoku, a on nadal nie mg strzeli nie
ranic przy tym dziewczyny.
W ostatniej chwili Claudia potkna si, jej sptane panicznym strachem nogi
ugiy si pod ni i z rozpaczliwym jkiem dziewczyna poleciaa na ziemi.
Sean byskawicznie wycelowa strzelb na kremow pier zwierzcia. Z tej

wanie strzelby Sean mg trafi dwie jednopensowe monety wyrzucone w powietrze

z odlegoci trzydziestu krokw. Zabi ju z jej pomoc setki leopardw, lww,
nosorocw, bykw i soni, a take ludzi moe nawet wicej ludzi ni zwierzt, w
czasie wojny rodezyjskiej. Nigdy te nie potrzebowa drugiego strzau. Teraz mia
przed sob atwy cel i wiedzia, e wystrzelona przez niego 48-gramowa kula
grzybkujca o lekko spaszczonym wierzchoku przeoraaby lwic od piersi do koca
ogona. W ten sposb byoby po zwierzciu, ale take po safari i prawdopodobnie po
jego licencji. Gdyby zabi lwic, nic nie potrafioby go uchroni przed gniewem rzdu
i departamentu owieckiego.
Lwica ju dopadaa lecej na ziemi dziewczyny, dzielio je jeszcze od siebie
tylko kilka metrw biaego piachu. Sean w ostatniej chwili znalaz nowy cel.
Wiedzia, e okropnie ryzykuje, ale nie ba si ryzyka. To prawda, e naraa
dziewczyn na mier, ale doprowadzia go do takiej wciekoci, zasugiwaa na
szafowanie jej yciem.
Strzeli w ziemi p metra przed otwartym pyskiem zwierzcia. Ciki pocisk
przeora ziemi wyrzucajc w powietrze fontann suchego piasku, ktry na chwil
kompletnie przesoni besti. Sypki mia wypeni pysk zwierzcia i dosta si gboko
do garda. Ziarenka piasku wdary si take do nozdrzy zatykajc je kompletnie i
smagny po tych oczach, dostajc si pod powieki. Olepiona, zdezorientowana
lwica, natychmiast przerwaa atak.
Sean pobieg ku dziewczynie trzymajc palec na spucie i drugi nabj w lufie, ale
nastpny strza nie by ju potrzebny. Lwica wycofaa si. Skierowaa si ku wysokim
trzcinom, usiujc oczyci apami zapiaszczone oczy, przewracajc si i podskakujc
gwatownie w gr wrd dzikich pomrukw, kiedy tarzaa si po ziemi na brzegu i
podrywaa na nogi, by uciec dalej. Wkrtce przepenione gniewnymi rykami odgosy
zmagania si z piachem ucichy.
Sean dopad Claudii i podnis j z ziemi. Dziewczyna nie moga usta na
mikkich nogach, wic musia j na wp zanie, a na wp zacign do toyoty,
gdzie bezceremonialnie wrzuci j na przednie siedzenie.
Ruszaj! krzykn do Joba. Kierowca z plemienia Matabele wrzuci bieg i po
chwili toczyli si szybko w stron obozu, podskakujc na wybojach.
Przez minut nikt si nie odzywa i dopiero gdy wyjechali z koryta rzeki na brzeg,
gdzie rozpocieraa si cieka, Claudia powiedziaa zduszonym gosem:
Jeli natychmiast si nie zaatwi, to pknie mi pcherz.
Zawsze moemy ci uy zamiast ganicy, eby sposzy Warkliw Sue
stwierdzi chodno Sean i siedzcy na tylnym siedzeniu Riccardo parskn rubasznym
miechem. Claudia rozpoznaa ulg w gosie ojca, ale wcale nie poprawio to jej
samopoczucia. Czua si okropnie poniona i miech ojca dotkn j do ywego.
Droga do obozu zaja im ponad godzin. Kiedy przybyli na miejsce, Moses,
obozowy sucy Claudii, przygotowa ju dla niej prysznic z gorc wod. Prysznic
skada si z dziewidziesiciolitrowej beczki po ropie zawieszonej pomidzy
gaziami drzewa, uplecionej z trawy kolistej ciany otwartej u gry i wylanej
betonem podogi.
Claudia staa pod strumieniem gorcej wody i w miar gdy jej ciao stawao si
coraz bardziej rowe, opuszczao j uczucie wstydu i mdoci wywoanych
nadmiarem adrenaliny, a ich miejsce wypenio wyjtkowo dobre samopoczucie, jakie
ogarnia ludzi, ktrym udao si wyj z wyjtkowo gronej sytuacji.
Rozprowadzajc delikatn mydlan pian na rozgrzanym ciele Claudia
nasuchiwaa jednoczenie odgosw wydawanych przez Seana. Znajdowa si jakie
pidziesit metrw dalej w urzdzonej w namiocie przenonej sali gimnastycznej, a
dziewczyn dochodziy jego regularne gbokie oddechy, gdy wiczy ciarkami.

Claudia zauwaya, e w cigu czterech dni, jakie spdzia w obozie, ani razu nie
zaniedba wieczornych treningw bez wzgldu na to, jak trudne i mczce byo
polowanie tego dnia.
Rambo! Umiechna si pogardliwie na myl o jego mskiej prnoci. Nie
potrafia jednak ukry przed sob, e w cigu tych czterech dni kilka razy przyapaa
si na tym, jak przyglda si uwanie jego muskularnym ramionom, paskiemu
brzuchowi czy nawet okrgym i twardym poladkom, ktre przypominay jej par
strusich jaj zoonych w szortach koloru khaki.
Ubrana w jedwabny szlafroczek i rcznik zawizany niczym turban na gowie,
Claudia wrcia do namiotu odprowadzona przez Mosesa, ktry szed przed ni z
latarni. Na ku leao ju jej ubranie: spodnie w kolorze khaki, koszulka z krtkim
rkawem firmy Gucci i buty przeciw moskitom ze skry strusia. Claudia sama nie
mogaby wybra niczego lepszego. Moses codziennie pra i prasowa jej brudne
rzeczy. Wcigajc spodnie syszaa, jak trzeszcz delikatnie ze wieoci, co jeszcze
bardziej poprawio jej wymienite samopoczucie.
Nie spieszya si z wysuszeniem i wyszczotkowaniem wosw. Naoya
delikatnie tusz na rzsy, uszminkowaa usta i kiedy przyjrzaa si w lustrze odbiciu
swojej twarzy, bya ju zupenie z siebie zadowolona.
No prosz, kto tu jest prny? Umiechna si i wysza do siedzcych przy
ognisku mczyzn. Z satysfakcj zauwaya, e przerwali rozmow i patrzyli, jak si
do nich zblia. Sean poderwa si z pciennego krzesa, eby jej usuy, i Claudia
stwierdzia, e jego grzeczne gesty wybitnie j denerwuj.
Siadaj! Postaraa si nada swojemu gosowi szorstkie brzmienie. Nie
musisz skaka na mj widok jak marionetka.
Sean umiechn si swobodnie.
Nie daj jej tylko pozna, jak bardzo dziaa ci na nerwy, przestrzeg sam siebie i
przysun jej krzeso czekajc, a usidzie wycigajc nogi ku ognisku.
Przynie donnie drinka poleci kelnerowi. Pamitasz, jak ma by
przyrzdzony?
Kelner poda jej kieliszek na srebrnej tacy. Drink by wymienity. Odrobina
whisky Chivas w krysztaowej szklaneczce wypenionej lodem zaledwie zabarwiaa
wod Perrier. Kelner by ubrany w nienobia szat kanza, ktrej koniec siga mu
poniej kolan, przepasan szkaratn szarf znak, e jest gwnym kelnerem. Na
gowie za nosi szkaratny fez w ksztacie okrgej, sztywnej czapeczki bez daszka.
Jego dwch pomocnikw ubranych w biae szaty i purpurowe fezy stao z szacunkiem
z tyu. Claudia od pocztku pobytu w obozie czua si lekko zaambarasowana liczb
suby dwudziestu ludzi do obsugi ich trojga i uwaaa to za sybarytyzm,
kolonializm i w ogle wyzysk. Mieli, na Boga, rok 1987 i Imperium Brytyjskie dawno
temu si rozpado ale whisky bya wspaniaa.
Przypuszczam, e spodziewasz si podzikowa za uratowanie mi ycia
powiedziaa sczc wolno drinka.
Nic podobnego, kotku. Sean szybko wyczu, e Claudia nienawidzi tego
zwrotu. Nie oczekuj nawet, e przeprosisz za swoj monstrualn gupot. eby by
z tob zupenie szczery, to najbardziej si baem, e bd musia zabi lwic. To by
dopiero bya prawdziwa tragedia.
Rozpoczli sowny pojedynek, ktry szybko przypad Claudii do gustu. Kady jej
cios, ktry przeszed przez gard Seana, napawa j satysfakcj, nawet wiksz ni
wygrana w sdzie. Poczua wic lekkie rozczarowanie, gdy kelner oznajmi:
Mambo, kucharz mwi, e obiad ju gotowy. Sean poprowadzi ich do
namiotu stoowego owietlonego wiecami powkadanymi do wiecznikw z
minieskiej porcelany. Na stole leay sztuce z czystego srebra Claudia

sprawdzia poprzednio ukradkiem stemple probiercze. Na koronkowym obrusie z

Madery lniy krysztaowe kieliszki od Waterforda, a za kadym skadanym krzesem
sta ubrany w bia szat kelner, obsugujcy jednego gocia.
Szefie, masz jakie specjalne yczenia na dzisiejszy wieczr? spyta Sean.
Moe Wolfgang Amadeusz? zasugerowa Riccardo, wic Sean, zanim zasiad
do stou, wczy magnetofon. Z gonikw popyny pierwsze nuty XVII Koncertu
fortepianowego oywiajc migajce wiato wiec.
Na pierwsze danie bya zupa z zielonego groszku, kaszy perowej i szpiku
kostnego upolowanego bawou, przyprawiona przeraliwie ostrym sosem chili, ktry
Sean nazywa Peli Peli Ho Ho.
Claudia odziedziczya po ojcu upodobanie do chili, czosnku i czerwonego wina,
ale nawet dla jej wyrobionego podniebienia drugie danie skadajce si z flaczkw
bawou w biaym sosie byo niezjadliwe. Obaj mczyni lubili flaki w kolorze
zielonym, co byo zwykym eufemizmem dla wntrznoci niedokadnie
oczyszczonych z pierwotnej zawartoci.
To tylko przeuta trawa zauway jej ojciec, co omal nie odebrao jej apetytu.
Po chwili Claudia poczua zapach dania, ktre kucharz przygotowa specjalnie dla
niej. Spod upieczonej na zocisty kolor skrki doszed j wspaniay zapach poldwicy
z nerkami antylopy. Kiedy w czasie przygotowywania obiadu Claudia zasugerowaa
dodanie dziesiciu zbkw czosnku, wysoka biaa czapa a zatrzsa si na gowie
kucharza.
Ksika kucharska mwi bez czosnku, donna.
Moja ksika mwi duo czosnku, ona mwi bardzo gono dziesi zbkw
czosnku, w porzdku, mistrzu? Kucharz wiedzia, e zosta pokonany i umiechn
si do niej szeroko. Claudia bardzo szybko podbia cay obz swoj swobod i
naturalnym wdzikiem.
Do obiadu podano poudniowoafrykaski cabernet o bogatym bukiecie, ktry
smakowa Claudii niemal tak samo, jak jej ulubione chianti. Z apetytem zabraa si do
poldwicy i wina. Trudy dnia, silne soce i wiee powietrze zaostrzyy jej apetyt, a
Claudia, podobnie jak jej ojciec, potrafia zje kad ilo jedzenia nie zwikszajc
ani o centymetr obwodu w biodrach. Jedynie prowadzona przy stole rozmowa szybko
j rozczarowaa. Jak podczas wszystkich poprzednich wieczorw mczyni
rozmawiali o strzelbach, polowaniu i zabijaniu dzikich zwierzt. Kiedy schodzili na
temat broni, rozmowa wydawaa si jej zwykym bekotem.
Jej ojciec, na przykad, mwi co w nastpujcym stylu:
Kaliber 300 weatherby moe wystrzeli 12-gramowy pocisk z szybkoci 960
metrw na sekund, co daje ci si wystrzau przekraczajc 2600 metrw na
kilogram i niesamowit si uderzenia.
Na co Sean odpowiada:
Wy, jankesi, jestecie zafascynowani szybkoci. Roy Weatherby odpali wicej
pociskw na safari ni ty, Szefie, zjade w swoim yciu spaghetti. Dla mnie
wystarczy konstrukcja Nosiera i przecitna szybko...
adna normalna osoba nie moga prowadzi takiej rozmowy caymi godzinami,
powiedziaa sobie Claudia, a jednak kadego wieczoru wracaa do swojego namiotu
zostawiajc obu mczyzn siedzcych przy ognisku z koniakiem i cygarami,
zatopionych w technicznych dyskusjach.
Kiedy podejmowali temat zwierzt, Claudia moga zrozumie znacznie wicej, a
nawet wzi w niej udzia, zazwyczaj wyraajc swj brak aprobaty dla wszystkiego.
Mczyni najczciej mwili o indywidualnych zwierztach, legendarnych samcach,
dla ktrych Sean wymyla pieszczotliwe nazwy, ktre irytoway Claudi tak samo jak
przezwisko Szef nadane jej ojcu, jakby ten by jakim przywdc mafii. Lew, na

ktrego obecnie polowali i dla ktrego zawiesili na drzewie upolowanego bawou,

otrzyma przydomek Fryderyk Wielki lub, po prostu, Fred.
Widziaem go dwa razy w tym sezonie, a jeden z moich klientw nawet do
niego strzela. Facet tak si trzs z podniecenia, e spudowa o cae boisko
pikarskie.
Opowiedz mi o tym lwie. Riccardo pochyli si lekko do przodu.
Tato, opowiada ci o nim zeszego wieczoru przypomniaa mu sodkim
gosem Claudia i poprzedniego, i trzy dni temu...
Mae dziewczynki nie maj gosu zachichota Riccardo. Mylaem, e
nauczyem ci nieco dobrych manier. Powiedz mi o Fredzie.
Ma chyba ze trzy metry dugoci, eb olbrzymi jak u hipopotama i grzyw jak
czarny stg siana. Kiedy kroczy, grzywa faluje niczym gazie drzewa msasa na
wietrze. Sean rozpocz pie pochwaln. Spryt? Przebiego? Fred zna
wszystkie sztuczki. Z tego, co wiem, strzelano do niego trzy razy. Trzy sezony temu
rani go hiszpaski myliwy na koncesji Iana Piercyego, ale Fred wyzdrowia. Nie
wyrsby na tak duego lwa, gdyby by gupi.
Jak go dostaniemy? spyta Riccardo.
Myl, e jestecie okropni wtrcia si Claudia, zanim Sean zdy
odpowiedzie. Nie mog zrozumie, jak moecie zabija te pikne zwierzta po
tym, jak dzisiaj widzielimy te cudowne malutkie lwitka.
Nie widziaem, eby kto z nas strzela do lwitek sprzeciwi si Riccardo
kiwajc gow na kelnera, by poda mu dolewk flakw. Tak naprawd, to
poszlimy na due ryzyko, eby zapewni im bezpieczestwo.
Powicasz czterdzieci pi dni swojego ycia tylko po to, eby mc zabija
lwy i sonie! odcia si Claudia. Nie prbuj ze mn tego szlachetnego tonu,
Riccardo Monterro.
Zawsze mnie fascynoway pogmatwane procesy mylowe przecitnego
liberalnego krzykacza wtrci si Sean i Claudia zwrcia si ochoczo przeciw
niemu.
W moim umyle nie ma adnych pogmatwanych procesw. Jestecie tu po to,
eby zabija zwierzta.
W ten sam sposb, w jaki robi to farmer zgodzi si z ni Sean. Zabijam po
to, eby zapewni stadu jak najlepszy rozwj i stworzy miejsce, gdzie mogoby y.
Nie jeste farmerem.
Wanie, e jestem sprzeciwi si Sean. Rnica polega na tym, e ja
zabijam zwierzta na otwartej przestrzeni, a nie w rzeni. Poza tym chodzi nam
dokadnie o to samo: o przetrwanie hodowanego stada.
To nie s zwierzta domowe upieraa si Claudia. S pikne i dzikie.
Pikne i dzikie? A co, do cholery, jedno z drugim ma wsplnego?
Jak wszystko inne we wspczesnym wiecie, dzikie zwierzta Afryki musz
opaci swoje istnienie, jeli chc przey. Nasz Szef paci kilkadziesit tysicy
dolarw, eby mc zapolowa na lwy i sonie. Nadaje im w ten sposb o wiele
wiksz warto, ni ma j zwyke bydo czy trzoda i dlatego rzd Zimbabwe zgadza
si na wydzielenie milionw akrw ziemi na koncesje, w ktrych yj dzikie
zwierzta. Dostaem jedn z tych koncesji i mam zamiar uchroni swj teren przed
kusownikami i hodowcami byda, a take sprawi, eby byo tu peno zwierzyny,
ktra przycignie myliwych. Nie, kotku, legalne safari jest jednym z najlepszych
sposobw na zachowanie dzikiego ycia w Afryce.
Wic zamierzasz zachowa te zwierzta zabijajc je z najskuteczniejszych
strzelb? spytaa z pogard Claudia.
Najskuteczniejsze strzelby? rozemia si Sean. Kolejny bezsensowny zwrot

powtarzany przez liberalne papugi. Wolaaby, ebym uywa kiepskich strzelb?

Przecie to by byo to samo, co domaga si, eby rzenik podrzyna krowom garda
tpym noem. Jeste inteligentn dziewczyn, sprbuj wic myle gow, a nie
sercem. Indywidualne zwierz nie ma najmniejszego znaczenia. Jego cae ycie
zamyka si w kilku krtkich latach. W przypadku lwa, na ktrego polujemy, jest to
jakie dwanacie lat, nie wicej. To co jest bezcenne, to zachowanie przy yciu
gatunku. Nie pojedynczego zwierzcia, ale caego gatunku. Nasz lew jest ju starym
zwierzciem, ktrego ycie i tak dobiega koca. Wczeniej zapewnia bezpieczestwo
samicom i modym oraz przekazywa swoje geny nastpnym pokoleniom. Za rok czy
dwa i tak musi umrze. O wiele lepiej bdzie, jeli jego mier przyniesie dziesi
tysicy dolarw, ktre zostan spoytkowane na stworzenie jego potomkom
bezpiecznego miejsca do ycia, ni pozwoli, eby to miejsce zapenio si czarn
tuszcz ze swoimi chudymi kozami.
Mj Boe, co ja sysz? Claudia pokiwaa ze smutkiem gow. Czarna
tuszcza to s sowa rasisty i fanatyka. To przecie ich ziemia, czemu nie mog
sami wybra, gdzie chc mieszka?
A oto logika pomylonego liberaa rozemia si Sean. Zdecyduj si, po
czyjej stronie stoisz: piknych i dzikich zwierzt, czy piknych i dzikich Murzynw?
Nie moesz mie jednego i drugiego; kiedy rozpoczyna si wspzawodnictwo o
miejsce do ycia, dzikie zwierzta zawsze je przegrywaj z Murzynami, chyba e my,
myliwi, zapacimy za nie rachunek.
To nie jest czowiek, z ktrym mona bezpiecznie si spiera, pomylaa
Claudia i poczua ulg, gdy ojciec wtrci si do rozmowy pozwalajc jej zebra
myli.
Nie ma adnej wtpliwoci, po ktrej stronie stoi moja kochana creczka.
Musisz pamita, Sean, e mwisz do czonka komisji zajmujcej si przesiedlaniem
ludzi Inuit na ich tradycyjne tereny.
Claudia umiechna si sodko do ojca.
Nie Inuit, tatusiu. Jeszcze ludzie pomyl, e zupenie zmike. Nawet nie
Eskimosi zazwyczaj nazywasz ich ciemniakami, nieprawda?
Riccardo przygadzi siwe wosy na skroniach.
Sean, opowiedzie ci, jak moja creczka i jej komisja ustalaj, ktra cz
Alaski naley do Eskimosw? zapyta.
I tak ci opowie. Claudia nachylia si, eby pogaska ojca po rku. To jego
najlepsza historia. Bardzo mieszna, na pewno ci si spodoba.
Riccardo mwi dalej, jakby jego crka zupenie si nie odezwaa.
Udaj si na ulic Fourth w Anchorage, gdzie znajduj si wszystkie najgorsze
knajpy, i zbieraj kilku Eskimosw, ktrzy jeszcze trzymaj si na nogach. Pakuj ich
do samolotw i lecc nad pwyspem pytaj: Powiedz nam, gdzie twoi przodkowie
yli. Poka wasze tradycyjne tereny owieckie. Na przykad tamto jezioro, czy twoi
przodkowie owili w nim kiedy ryby? Riccardo, ktry by wietnym aktorem,
zmieni gos. Oczywicie!!, krzyczy Eskimos z tylnego siedzenia, a oczy mu
wychodz z orbit od Jacka Danielsa. Mj dziadziu owi tam ryby.
Zmieni gos, naladujc teraz Claudi.
A co z tamtymi grami na horyzoncie, ktre my, li biali ludzie, ukradlimy
wam i nazywamy Brooks Rang? Czy twj dziadek polowa kiedy w tych grach?
Riccardo znowu przybra gos pijanego Eskimosa. Jasne, czowieku. Zastrzeli tam
od cholery niedwiedzi. Pamitam, e babcia mi o tym opowiadaa.
Nie przerywaj, tatusiu. Masz dzi wspania publiczno. Pan Courteney z
pewnoci docenia twj dowcip zachcia go Claudia.
Powiedzie ci co? spyta Seana Riccardo. Jeszcze si nie zdarzyo, eby

jaki Eskimos odmwi przyjcia gry czy jeziora, ktre mu proponowaa Claudia.
Czy to nie prawdziwy sukces? Moja creczka ma wspaniae osignicia: ani jednej
przegranej sprawy.
No to masz niesamowitego farta, Szefie powiedzia mu Sean. Przynajmniej
co ci moe zostawi, tutaj zabrali wszystko.
Claudia obudzia si na dwik lekkiego stukotu porcelanowej zastawy,
dochodzcego sprzed namiotu i grzecznego kaszlnicia Mosesa. Nikt jej jeszcze nie
podawa herbaty do ka. By to luksus, ktry zapewnia jej wyjtkowo przyjemne
poczucie dekadencji. W namiocie byo jeszcze zupenie ciemno i okropnie zimno.
Kiedy Moses podnis klap wejciow, Claudia usyszaa chrzst szronu. Nigdy nie
przypuszczaa, e w Afryce moe by tak chodno.
Usiada na ku z kodr zarzucon na ramiona i objwszy obiema domi gorc
filiank patrzya, jak Moses krzta si po namiocie. Nala dzban gorcej wody do
miednicy i powiesi czysty rcznik na krzele. Nastpnie napeni kubeczek ciep
wod i nawet wycisn past z tubki na szczotk. Wreszcie przynis rozgrzany
koksownik i ustawi go na rodku namiotu.
Dzisiaj zimno, donna.
I zbyt wczenie zgodzia si z nim sennym gosem Claudia.
Donna, czy syszaa, jak lwy ryczay w nocy?
Nic nie syszaam. Ziewna. Nawet gdyby przy jej ku orkiestra dta graa
Najpikniejsz Ameryk, to i tak by to jej nie obudzio.
Moses uoy na zapasowym ku jej ubranie. Claudia zauwaya, e buty s
wypolerowane do poysku.
Donna, jeli czego potrzebujesz, to mnie zawoaj powiedzia przed wyjciem
z namiotu.
Wyskoczya z ka i staa przez chwil przy koksowniku ogrzewajc nad arem
spodnie, zanim je wcigna na siebie.
Kiedy wysza na dwr, zobaczya na niebie gwiazdy. Zatrzymaa si z
podniesion gow i stwierdzia, e nadal j zdumiewa, jak bardzo rozgwiedony
firmament przypomina jubilersk robot. Z pewn dum znalaza Krzy Poudnia, a
potem podesza do ogniska, przy ktrym czekali ju na ni mczyni. Wycigna
rce ku jasnym pomieniom.
Nic si nie zmienia od dziecka. Ojciec umiechn si do niej. Pamitasz,
jak kadego ranka musiaem si namczy, eby zwlec ci z ka i wysa do szkoy?
Kelner poda jej drug filiank herbaty.
Sean gwizdn i Claudia usyszaa, jak Job zapuszcza silnik toyoty i podjeda do
przedniej bramy obozowiska. Zaczli wkada na siebie ciepe ubrania: golfy i
anoraki, czapki i weniane szaliki.
Kiedy podeszli do wozu, strzelby byy ju poukadane na stojakach, a Job i
Shadrach, dwch Matabelczykw, stao z tyu wozu. Pomidzy nimi sta malutki
naganiacz z plemienia Ndorobo, ktry siga Claudii zaledwie do pachy, ale mia
wyjtkowo ujmujcy umiech i jasne, zoliwe oczy. Claudia lubia ca murzysk
zaog obozu, ale Matatu by jej faworytem. Przypomina jednego z krasnali z
Krlewny nieki. Trzej Murzyni byli ubrani w dugie wojskowe kurtki i zrobione
na drutach czapki balaclava i wszyscy odpowiedzieli nienobiaymi umiechami na
przywitanie Claudii. W obozie nie byo osoby, ktra by jej nie polubia od pierwszego
wejrzenia.
Sean zaj miejsce za kierownic. Claudia usiada rwnie na przednim siedzeniu
pomidzy nim a ojcem. Skulia si na swoim miejscu i przytulia mocno do ojca. W
cigu tych kilku dni jej pierwszego safari szybko polubia taki pocztek dnia.

Jechali wolno po nierwnej ciece, a kiedy noc zacza ustpowa przed witem,
Sean zgasi wiata.
Claudia spogldaa na gsty las i zaronite traw przecinki, ktre Sean nazywa
vleis i usiowaa pierwsza dostrzec jakie nie znane sobie, pikne zwierz. Zawsze
jednak to Sean lub ojciec szeptali jej: Kudu po lewej czy To jest antylopa
trzcinowa, czy te Matatu nachyla si z tylnego siedzenia i dotykajc delikatnie jej
ramienia wskazywa malutk, row doni jaki rzadki widok.
Zakurzona droga bya pokryta ladami zwierzt, ktre przechodziy tdy w nocy.
W pewnej chwili natrafili na wiee odchody sonia, ktre jeszcze paroway w
chodzie poranka i wszyscy wysiedli z wozu, eby przyjrze si sigajcej kolan
kupie. Z pocztku Claudia miaa pewne wtpliwoci co do tego nieustannego
zainteresowania odchodami, ale szybko si do tego przyzwyczaia.
Staruszek powiedzia Sean. To ju jego ostatnie zby.
Skd wiesz? zapytaa Claudia.
Nie moe przeu pokarmu odpar. Spjrz na te gazki i licie, s niemal
nienaruszone.
Matatu uklkn przy tropie przygldajc si uwanie okrgym ladom ng,
wielkim jak pokrywy od pojemnikw na mieci.
Zobacz, jak gadkie s podeszwy stp pokaza jej Sean. Wytarte jak zuyte
opony. Jest stary i wielki.
Czy to on? spyta Riccardo i rzuci wzrokiem na swojego 416 rigby, ktry sta
w stojaku za przednim siedzeniem.
Matatu nam powie. Sean wzruszy lekko ramionami, a may Ndorobczyk
splun na ziemi i wstajc potrzsn niechtnie gow. Nastpnie powiedzia co do
Seana piewnym i cienkim swahili.
To nie ten, ktrego szukamy. Matatu zna tego byka przetumaczy Sean.
Widzielimy go w zeszym roku nad rzek. Jeden z kw ma zamany u nasady, a
drugi jest starty do poowy. Kiedy musiay by wspaniae, ale jest ju daleko po
drugiej stronie wzgrza.
Chcesz powiedzie, e Matatu moe rozpozna poszczeglnego sonia po
ladach stp? spytaa z niedowierzaniem Claudia.
Matatu moe rozpozna poszczeglnego bawou w stadzie zoonym z piciuset
zwierzt i dwa lata pniej pozna go po ladach kopyt. Sean troch przesadza na jej
uytek. Matatu nie jest naganiaczem, ale czarownikiem.
Ruszyli dalej, a wok nich zdarzay si rne cudowne rzeczy: byk kudu, szary
niczym duch i poznaczony biaymi kredowymi prkami, o gstej grzywie i garbatym
grzbiecie, z poskrcanymi rogami byszczcymi w porannym pmroku, schowa si
przed samochodem do lasu; w wiata samochodu zostaa schwytana eneta wracajca
z nocnego polowania, nakrapiana i zocista niczym miniaturowy leopard wygldaa na
nich ze zdziwieniem z brzowej trawy na krawdzi lasu. Stadko krzyczcych
perliczek z woskowatymi hemami na gowach przebiego przez traw przy trakcie i
Claudia nie musiaa ju cigle pyta: Co to za ptak? czy Jak si nazywa to
zwierz? Zaczynaa ju rozpoznawa niektre z nich, co zwikszao przyjemno
porannej wyprawy.
Przed samym wschodem soca Sean zaparkowa toyot u stp skalistego
wzgrza, ktre wyrastao nieoczekiwanie z lasu. Wysiedli zdrtwiali z wozu i
pozdejmowali z siebie cikie kurtki. Zaczli wspina si na wzgrek strom,
nierwn ciek dugoci jakich stu metrw. Zbliajc si do szczytu Claudia
musiaa ukrywa urywany oddech. Okazao si, e Sean doskonale wymierzy czas,
gdy w chwili, kiedy osignli wierzchoek, zza odlegego lasu wyonio si soce i
owietlio ziemi malujc j jasnymi, czystymi kolorami.

Rozejrzeli si po otaczajcym ich lesie i polankach poronitych zocist traw,

ktre prowadziy ku nastpnym wzgrzom przywodzcym na myl baniowe lasy
ozdobione wieyczkami i basztami. Niektre pagrki byy zasane czarnymi skaami i
wyglday jak pozostaoci z dnia stworzenia.
Wspinaczka rozgrzaa wszystkich. Zrzucili z siebie grube swetry. Pierwsze
promienie soca zapowiaday upalny dzie. Sean, Riccardo i Claudia usiedli na
krawdzi wzgrza ogldajc przez lornetki rozcigajc si przed nimi panoram. Za
nimi Job rozoy pudeko z prowiantem i w cigu dziesiciu minut rozpali ognisko.
Kiedy wyruszali z obozu, byo jeszcze za wczenie na posiek, ale teraz, czujc
zapach bekonu i jajek, Claudii napyna lina do ust.
W oczekiwaniu na niadanie Sean objania im teren.
Tam jest granica z Mozambikiem, zaraz za tym drugim wzgrzem; nie wicej
ni dziesi, dwanacie kilometrw std.
Mozambik wymruczaa Claudia przygldajc si lasowi przez lornetk. Ta
nazwa ma w sobie co romantycznego.
Nie za bardzo. To kolejny tryumf afrykaskiego socjalizmu starannie
wypracowanej polityki ekonomicznego chaosu i zniszczenia burkn Sean.
Mj odek nie znosi rasizmu przed niadaniem odpowiedziaa chodno
Claudia.
W porzdku. Sean wyszczerzy wesoo zby. Wystarczy powiedzie, e za
t granic jest dwanacie lat marksizmu, korupcji, chciwoci i niekompetencji, ktre
wanie przynosz pierwsze owoce. Trwa tam wojna domowa, nad ktr nikt nie
panuje, gd, ktry najpewniej zabije milion ludzi, i epidemie, w tym AIDS, ktre
zabij jaki nastpny milion w cigu najbliszych piciu lat.
Wyglda na wspaniae miejsce na wakacje zaartowa Riccardo. Job, co ze
niadaniem?
Job poda im talerze z jajecznic na bekonie i tostami oraz po kubku mocnej
kawy. niadanie jedli trzymajc talerze na kolanach i przygldajc si przez lornetki
lasom.
Job, jeste wietnym kucharzem pochwalia go Claudia.
Dzikuj, pani odpar cicho Job. Murzyn mwi po angielsku tylko z ledwo
wyczuwalnym akcentem. By to trzydziestokilkuletni wysoki i dobrze zbudowany
mczyzna z szeroko rozstawionymi, inteligentnymi oczami i przystojn, okrg
twarz wiadczc o zuluskim pochodzeniu plemienia Matabele.
Gdzie si nauczye gotowa? spytaa Claudia. Matabelczyk zawaha si przez
chwil i rzuci spojrzenie Seanowi, zanim odpowiedzia gbokim i mikkim gosem:
W armii, prosz pani.
Job by kapitanem w oddziale Ballantyskich Skautw. Suy razem ze mn.
Kapitanem! zdziwia si gono Claudia. Nie wiedziaam, e... umilka
szybko, rzucajc na Joba zawstydzone spojrzenie.
Nie wiedziaa, e w rodezyjskiej armii suyli czarni oficerowie dokoczy za
ni Sean. Afryka jest troch inna, ni to pokazuj w stacji CBS.
Shadrach, drugi naganiacz, siedzia pidziesit metrw dalej na krawdzi
wzgrza, skd mia lepszy widok na pnoc i teraz zagwizda cicho i wskaza w tamt
stron. Sean wytar chlebem resztki jajka z talerza, woy do ust, a talerz odda
Jobowi.
Dziki, Job, to byo wspaniae. Nastpnie podszed do Shadracha. Przez
chwil przygldali si lasowi.
O co chodzi? spyta niecierpliwie Riccardo.
So odpowiedzia Sean. Riccardo i Claudia poderwali si na nogi i podbiegli
do krawdzi.

 Gdzie? Gdzie? dopytywaa si Claudia.

Duy? spyta Riccardo. Moesz dostrzec jego ky? Czy to on?
Za daleko, eby mie pewno. Ponad trzy kilometry. Sean wskaza
niewyrany szary ksztat pomidzy drzewami. Claudia bya zdziwiona, e tak trudno
dostrzec tak due zwierz. So poruszy si lekko po kilku minutach i dopiero wtedy
Claudia go spostrzega.
Jak mylisz? zapyta Riccardo. Czy to moe by Tukutela?
To moe by on. Sean skin gow. Ale stawiam tysic do jednego, e to
inny so.
Tukutela. Claudia syszaa, jak mczyni rozmawiali o tym soniu przy ognisku.
Tukutela, Rozzoszczony So, by jednym z tych legendarnych zwierzt, ktrych
niewiele zostao ju w caej Afryce. By to olbrzymi samiec z wielkimi kami, z
ktrych kady way prawie pidziesit kilogramw. To wanie dla Tukuteli ojciec
Claudii po raz ostatni przyjecha do Afryki. Riccardo widzia ju kiedy tego sonia.
Trzy lata wczeniej by na safari z Seanem Courteneyem i obaj podali przez pi
dni za wspaniaym okazem, prowadzeni przez Matatu, ktry znalaz i upilnowa trop
zwierzcia przez ponad sto pidziesit kilometrw, a wreszcie zaprowadzi ich do
sonia. Udao im si podkra na odlego dwudziestu krokw do Tukuteli zajtego
zjadaniem owocw z drzewa marula. Z tej odlegoci mogli zobaczy kad
zmarszczk i zaamanie na jego starej skrze. Byli tak blisko, e mogli policzy kilka
pozostaych w ogonie wosw, ale ich uwag przycigny niewiarygodnie due ky
zwierzcia.
Riccardo Monterro czu, e zapaciby kad cen, eby posi te ky jako
trofeum. Zapyta Seana szeptem:
Czy nie ma sposobu, ebym mg na niego zapolowa? I zobaczy, jak ten si
przez chwil waha, zanim potrzsn przeczco gow.
Nie, Szefie. Nie moemy go nawet tkn. To by nas kosztowao wicej ni tylko
moj licencj i koncesj. Z szyi Tukuteli zwisa konierz z nylonu, twardy i gruby
jak opona, na ktrego kocu zawieszono nadajnik.
Kilka lat wczeniej czonkowie rzdowego programu bada nad soniami
postrzelili i upili sonia z helikoptera, a kiedy lea nieprzytomny na ziemi, zawiesili
mu na szyi konierz z nadajnikiem. W ten sposb Tukutela sta si oznakowanym
zwierzciem badawczym, co uczynio go nietykalnym dla legalnych myliwych na
safari, cho oczywicie nadal mg zgin z rk kusownikw.
Podczas gdy zwierz znajdowao si pod wpywem rodkw usypiajcych, doktor
Glynn Jones, kierujcy badaniami rzdowy weterynarz, zmierzy ky sonia. Raport
doktora nie by przeznaczony dla szerszej publicznoci, ale sekretarka weterynarza,
pikna i moda blondynka, uznaa, e Sean Courteney jest najwspanialszym
mczyzn, jakiego spotkaa w yciu. Przeczytaa wic mu cay raport.
Z pomiarw Jonesa wynika, e jeden kie way 58 kilogramw, a drugi jest o
kilka kilo lejszy wyszepta Sean Riccardowi do ucha, gdy leeli kilkanacie
krokw od sonia i obaj z podaniem szacowali warto kw.
U nasady byy rwnie grube jak udo Seana i dopiero daleko dalej zaczynay
zwa si ku kocowi. Byy niemal czarne od sokw rozgniatanych rolin, a ich
koce lekko stpione. Wedug doktora Jonesa lewy kie mia 255 centymetrw, a
prawy 260 centymetrw dugoci, mierzc od nasady.
Wreszcie obaj mczyni wycofali si i zostawili sonia jego samotnym
wdrwkom. P roku temu sekretarka doktora, ktra wanie przygotowywaa
niadanie dla Seana w swoim maym mieszkaniu na Avenues w Harare, powiedziaa
zdawkowo:
Wiesz, e Tukutela zrzuci konierz?

Sean, ktry lea zupenie nagi na jej ku, poderwa si na nogi.

Co powiedziaa?
Jones strasznie si wciek. Namierzyli go kierunkowym poszukiwaczem
radiowym, ale znaleli jedynie sam konierz. Tukutela zerwa jako t obro i
zarzuci na czubek drzewa msasa.
Moja ty przebiega, maa licznotko powiedzia do niej Sean szczliwym
gosem. Chod do mnie odebra swoj nagrod. Dziewczyna zsuna z siebie
szlafroczek i podbiega do ka.
Od kiedy Tukutela pozby si konierza, przesta by zwierzciem wyznaczonym
do celw badawczych i sta si legalnym celem dla myliwych. Tego samego dnia
Sean wysa teleks do Riccarda na Alask, a ju nastpnego popoudnia otrzyma
odpowied:
PRZYJEDAM STOP ZAREZERWUJ MI PENE SAFARI OD 1 LIPCA DO
15 SIERPNIA STOP CHC TEGO JUMBO STOP SZEF.
Teraz Riccardo sta na krawdzi wzgrza i patrzc na niewyran szar smug
pomidzy drzewami, dra z podniecenia.
Stojca troch z tyu Claudia przygldaa mu si z nie ukrywanym zdziwieniem.
Przecie to jej ojciec, ktrego znaa jako najbardziej przebiegego czowieka interesu i
prawdziwego znawc savoir faire. Widziaa, jak bez adnych emocji negocjowa
warunki dziesiciomilionowego kontraktu czy rzuca ksice stawki na st w Vegas.
Teraz jednak dra jak uczniak na pierwszej randce. Poczua do niego nagy przypyw
tkliwoci.
Nie rozumiaam, ile to dla niego znaczy, pomylaa. Moe jestem dla niego
zbyt ostra? To przecie ostatnia rzecz, jakiej moe jeszcze poda w yciu. Poczua
potrzeb objcia ojca ramieniem i powiedzenia mu: Przepraszam, tatusiu. Tak mi
przykro, e usiowaam ci pozbawi tej ostatniej przyjemnoci. Riccardo nie by
nawet wiadom jej obecnoci.
To moe by Tukutela powtrzy cichym gosem, mwic do siebie, jakby
chcia sprawi si woli, eby to by jego wymarzony so. Sean potrzsn przeczco
gow.
Ustawiem czterech dobrych tropicieli nad rzek. Tukutela nie mgby jej
przekroczy bez ich wiedzy. Poza tym jest jeszcze za wczenie na niego. Nie
przypuszczam, eby opuci dolin, zanim wyschn ostatnie sadzawki wzdu skarpy;
najwczeniej za jaki tydzie czy dziesi dni.
Mg si jako przelizn. Riccardo zignorowa jego rozumowanie. To nie
jest niemoliwe, e to wanie on.
Oczywicie zejdziemy tam i przyjrzymy mu si z bliska. Sean skin zgodnie
gow. Podniecenie Riccarda nie dziwio go tak, jak zaskoczyo Claudi. Sean potrafi
zrozumie jego emocje, widzia je ju u pidziesiciu innych swoich klientw
podobnych do Riccarda silnych, agresywnych mczyzn, ktrzy odnieli sukces i
nie usiowali nawet ukrywa czy kontrolowa swoich instynktw. yka do polowania
bya czci natury kadego mczyzny; niektrzy si jej opierali czy zaguszali w
sobie, inni zamieniali j na mniej gwatowne rodki wyrazu, jak golf czy tenis, gdzie
biaa pika zastpowaa yw ofiar, ale mczyni w typie Riccarda Monterro
oddawali si swojej pasji bez reszty i nic ich nie potrafio usatysfakcjonowa poza
dreszczem emocji podczas pocigu i miertelnego strzau.
Shadrach, przynie banduki Bwany! zawoa Sean. Job, nie zapomnij o
manierkach z wod. Matatu, akwendi, ruszamy.
Ruszyli w d zbocza skaczc z kamienia na kamie. Dopiero na dole ustawili si
w ustalonym ju szyku: z Matatu na czele szeregu, za nim Job i Sean, dowiadczonym
wzrokiem wyszukujcy w lesie przed nimi niebezpieczestwa, w rodku klienci, a na

kocu Shadrach ze strzelb, ktr w razie potrzeby mg szybko poda Riccardowi.

Biegli szybko, ale mina prawie godzina, zanim Matatu znalaz lady wielkich,
okrgych wgbie w mikkiej ziemi i rozrzucone wok, objedzone z lici gazki,
ktre ju bezuyteczne so rzuca za siebie. Matatu zatrzyma si gwatownie i
odwrci do reszty grupy wydajc przenikliwe okrzyki zawodu.
To nie Tukutela. To stary so z jednym kem przetumaczy pozostaym Sean.
Ten sam, ktrego lad widzielimy dzi rano na drodze. Zatoczy koo.
Claudia przygldaa si ukradkiem ojcu i kiedy spostrzega, jak bardzo
rozczarowaa go ta wiadomo, poczua bolesne ukucie w sercu.
Nikt si nie odzywa w czasie drogi powrotnej do toyoty, ale gdy dotarli do wozu,
Sean zauway cicho:
Szefie, wiedziae, e nie pjdzie tak atwo, co nie? Umiechnli si do siebie.
Oczywicie, masz racj. Polowanie jest wanie tym, co si naprawd liczy. Jak
ju zabijesz zwierz, to jest to tylko martwe miso.
Tukutela przyjdzie obieca mu Sean. To jego normalny szlak. Przyrzekam
ci, e bdzie tu przed now faz ksiyca, a tymczasem mamy jeszcze lwa.
Pojedziemy sprawdzi przynt i zobaczymy, czy Fryderyk Wielki zaszczyci nas
swoj obecnoci.
Potrzebowali dwudziestu minut, eby dotrze do koryta wyschnitej rzeki i
wiszcej na drzewie przynty. Zostawili toyot zaparkowan na asze piachu. Na
widok ladw ap lwicy przy kryjwce Claudia przypomniaa sobie z biciem serca
swj lk doznany poprzedniego wieczoru. Sean rozmawia podnieconym gosem z
naganiaczami, a Matatu wydawa krtkie okrzyki jak wystraszona perliczka.
Co si dzieje? spytaa Claudia, ale nikt jej nie da odpowiedzi. Musiaa bez
sowa poda za nimi przez tunel z trawy do zawieszonych na dzikiej fidze resztek
bawou.
Moe kto mi powie, co si dzieje zniecierpliwia si wreszcie, ale nie
zbliya si do przynty. Z tej odlegoci smrd wydawa si jej niemoliwy do
zniesienia. Jednak mczyni nie okazywali wstrtu, gdy ogldali z bliska gnijce
cierwo. Teraz nawet ona potrafia dostrzec, jak bardzo baw zmieni si od zeszego
wieczoru.
Poprzedniego dnia na drzewie wisiaa prawie nie naruszona tusza, ale w cigu
nocy niemal poowa zostaa poarta. Z bawou ostaa si jedynie gowa i grzbiet. Sean
musia wrcz stan na palcach, eby dosign przynty. Krgosup i ebra zostay
zgniecione potnymi zbami na miazg, a czarna skra, rozdarta pazurami, zwisaa
jak porwana flaga aobna.
Podczas gdy Sean i naganiacze ogldali resztki przynty, Matatu bada ziemi
wok drzewa wydajc przy tym dwiki jak pies goczy, ktry szuka ladu. Sean
wyj co z rozprutego cielska i kiedy pokaza znalezisko Riccardowi, obaj mczyni
rozemiali si z radoci, podajc to co naganiaczom.
Czy kto mi askawie wyjani sytuacj? spytaa rozelonym gosem Claudia,
na co Sean odwrci si do niej.
Musisz podej bliej.
Niechtnie, zatykajc nos palcami zbliya si do grupy. Sean wycign do niej
rk. Na rowej doni lea czarny, gruby wos niemal tak dugi, jak jej wasne.
Co to jest?
Riccardo uj wos w dwa palce. Claudia ktem oka zauwaya, e przedramiona
ojca s pokryte gsi skrk, a jego ciemne oczy byszcz si jak rzadko kiedy.
To wos z grzywy samca.
Wzi j za rk i podprowadzi do pnia drzewa.
Spjrz na to. Zobacz, co znalaz Matatu.

Wskazujc na zdeptan ziemi may naganiacz umiecha si z dum ze swojego

odkrycia. Pi lwitek i dwie lwice stratoway dokadnie mikk ziemi pod
drzewem, ale w pltaninie ladw jeden by bardzo wyrany. By dwa razy wikszy od
pozostaych, niemal tak duy jak talerz do zupy. Przygldajc mu si Claudia poczua,
jak ogarnia j ponownie strach. Zwierz, ktre zostawio ten odcisk, musiao by
monstrualnie olbrzymie.
Przyszed zeszej nocy, gdy lwice nas odpdziy. Czeka, a ksiyc si schowa,
i wyszed w najciemniejszej godzinie wyjani Sean. Znikn przed witem. Zjad
w krtkim czasie prawie poow cholernego bawou i uciek, zanim zrobio si jasno.
Mwiem ci, e to stary chytrus.
To by lew? spytaa Claudia.
Nie jaki tam zwyky lew. Riccardo potrzsn przeczco gow. Sam
Fryderyk Wielki przyszed tu w nocy.
Sean odwrci si i skin na swoich ludzi, eby podeszli do niego. Job, Shadrach
i Matatu przykucnli obok niego w kku i zaczli planowa polowanie, omawiajc
taktyki i rozpracowujc szczegy. Mina godzina, zanim Sean podnis si z ziemi i
podszed do miejsca, gdzie Claudia i Riccardo zostawieni samym sobie przykucnli w
cieniu.
Cay dowcip polega na tym, eby go tu zwabi przed zachodem soca
powiedzia im Sean. Zgodzilimy si wszyscy, e jedyny sposb, w jaki mona to
zrobi, to powieszenie nastpnej przynty i zbudowanie nowej kryjwki. Lwice
zwchay ju tu niebezpieczestwo, wic stary Fred bdzie podejrzliwy jak jasna
cholera. Jeli nie uda nam si go jako zwabi, to nigdy nie wyjdzie przed wieczorem.
Sean usiad pomidzy ojcem a crk i przez chwil milcza.
Szefie, czasami dla dobrego przyjaciela, kogo, komu ufam, jestem gotw
nagi nieco przepisy odezwa si powoli, rysujc kocem patyka w piasku
pomidzy nogami. Nie patrzy na Riccarda.
Co masz na myli? spyta Riccardo.
Moliwe, e jest tylko jeden sposb, eby dosta tego lwa powiedzia cicho
Sean. Olepi go.
Przez chwil panowaa cisza. Claudia nie wiedziaa, co to znaczy olepi lwa,
ale zdawaa sobie spraw, e Sean zaproponowa co nieuczciwego, a nawet
nieprzyzwoitego, i e jej ojciec walczy wanie z pokus przyjcia tej propozycji.
Poczua zo na Seana, e kusi jej ojca, ale wiedziaa, e nie powinna si wtrca.
Siedziaa wic w milczeniu i w mylach staraa si nakoni ojca, eby odmwi.
Riccardo wreszcie potrzsn przeczco gow.
Nie, zrbmy to jak trzeba.
Moemy sprbowa. Sean wzruszy ramionami. Ale strzelano ju kiedy do
niego przy przyncie i by ranny. To nie bdzie atwe.
Milcza przez pen minut. W kocu doda:
Lew jest zwierzciem nocnym. Noc jest jego por. Jeli naprawd chcesz dosta
tego lwa, to chyba musisz wzi go w ciemnoci. Riccardo westchn ciko i znowu
potrzsn gow.
Chc go i to bardzo, ale nie a tak, eby zabi go bez szacunku. Sean wsta.
Szefie, to twoje safari zgodzi si cichym gosem. Chc tylko, eby
wiedzia, e nie ma wielu ludzi, ktrym zoybym tak propozycj. Tak naprawd, to
nie znam nikogo innego, dla kogo bym to zrobi.
Wiem odpar Riccardo. I dzikuj ci, Sean. Sean podszed do drzewa,
eby zniy padlin tak, aby mogy jej dosign lwice.
Gdy tylko Sean znalaz si poza zasigiem gosu, Claudia spytaa ojca:

 Olepi? Co to znaczy?
To polega na olepieniu zwierzcia snopem wiata w gbokich ciemnociach i
zastrzeleniu go. To jest nielegalne, nawet bardzo nielegalne.
A to dra powiedziaa z gorycz Claudia. Riccardo nie zareagowa na sowa
potpiajce przyjaciela, mwi dalej tym samym spokojnym gosem:
Sean by gotw zaryzykowa dla mnie swoj karier. To jedna z najlepszych
rzeczy, jak ktokolwiek dla mnie w yciu zrobi.
Jestem dumna z ciebie, e odmwie, a Sean to ostatni dra.
Nic nie rozumiesz odpar ojciec. Nawet nie chcesz zrozumie. Kiedy wsta
i odszed, Claudia poczua wyrzuty sumienia. Wanie, e zrozumiaa. Zrozumiaa, e
to jego ostatni lew i e ona psuje mu przyjemno polowania na niego. Czua si
rozdarta pomidzy mioci do ojca a przekonaniami kacymi jej broni tego
piknego zwierzcia.
Przecie waciwe postpowanie powinno przychodzi z atwoci, pomylaa.
A tak rzadko si to zdarza.
Przez nastpne dni polowali na lwa z zachowaniem etyki myliwskiej. Musieli
zdoby miso na przynt dla samca i lwic, wic Riccardo zastrzeli nastpnego
bawou, ktrego wskaza mu Sean. Bya to najpierw kolejna stara, bezpodna krowa, a
dwa dni pniej zniedoniay byk z rogami, ktre stary si niemal do samych nasad,
i z ebrami, ktre mona byo policzy przez upapran zaschnitym muem skr.
Kadego dnia Sean przenosi przynt lub przesuwa wykonan z trawy kryjwk
na nowe miejsce, starajc si znale takie, na ktre samiec odwayby si wyj w
biay dzie. Wieczr w wieczr siedzieli w kryjwce a do zapadnicia zmroku, by
odjecha do obozu w nastroju zrezygnowania i przygnbienia. Kiedy wracali rano,
znajdowali lady wielkiego lwa, ktry poarszy w nocy cz przynty, znika przed
witem.
Klnc zwierz w ywy kamie, Sean zmieni taktyk. Zniy zawieszone na
acuchu resztki bawou, tak eby mogy go dosign lwice i wyronite lwitka. Ze
zwierzcia zostaa ju prawie tylko skra i koci. P kilometra dalej w gr biegu
rzeki powiesi wie padlin na samotnym drzewie, ktre stao na maej polance
otoczonej, sigajc ramion, such traw. Ta przynta wisiaa na takiej wysokoci, e
mg jej dosign jedynie dorosy samiec. Sean mia nadziej, e nie niepokojony
przez reszt stada, lew odway si wyj na polank w cigu dnia.
By zmyli i uspokoi podejrzliwe zwierz, Sean wybra na kryjwk miejsce na
rozwidlonych konarach drzewa tekowego rosncego po drugiej stronie koryta rzeki.
Pi metrw nad ziemi umieszczono zakryt cianami z trawy platform, z ktrej
polujcy mieli dobry widok przez piaszczyste koryto na drzewo.
Sean nie wyci tym razem caej trawy rosncej dookoa drzewa z powieszonym
bawoem. Mia nadziej, e lew bdzie w ten sposb czu si dobrze osonity
wychodzc na er. Na polecenie Seana wytyczono w trawie jedynie wsk ciek, nie
szersz ni sam lew, ktra otwieraa si na platform po drugiej stronie rzeki.
Szefie, jeli Fred przyjdzie, to bdziesz musia poczeka, a stanie na tylnych
apach i dobierze si do misa wyjani Sean, gdy o pierwszej po poudniu wspili
si na platform. Byo gorce i leniwe popoudnie.
Sean pozwoli Claudii zabra ze sob Poegnanie z Afryk Karen Blixen.
Pod warunkiem, e nie bdziesz szeleci kartkami przestrzeg j.
Lwice z maymi przyszy tego dnia wczeniej. Do tego stopnia przyzwyczaiy si
ju poywia podsunit im padlin, e nie okazyway adnego strachu. Najpierw
podeszy do wieego misa zawieszonego wysoko nad trawiast przecink i przez
dug chwil przyglday si mu z tsknot. Obie lwice sprboway dobra si do
niego, ale byo o kilka centymetrw poza ich zasigiem.

Oczy modej lwicy byy zainfekowane i czerwone od piachu, po strzale Seana nad
rzek. Po policzkach ciekay jej zy, a powieki miaa opuchnite i zaczerwienione.
Ale dosy szybko si zagoiy, opuchlizna ustpia i jedynie w kcikach oczu pozostay
lady tego luzu.
Po kilku prbach lwice si podday i zaprowadziy mode do mierdzcej ju
padliny.
Z platformy syszeli pomruki, jakie wydawao stado przy rozdzieraniu resztek
piset metrw dalej. Potem w miar jak popoudnie zaczo przechodzi w wieczr,
odgosy te ucichy. Lwice nasyciy si i uday na spoczynek w cieniu.
P godziny przed zachodem soca usta nagle delikatny, ciepy wiatr, ktry wia
przez cae popoudnie, i zapada dziwna cisza tak charakterystyczna dla zapadajcej
nad rwnin afrykask nocy. Rzadkie, zimowe licie wisiay zupenie nieruchomo,
adne dbo pokej trawy na brzegu po drugiej stronie nie poruszyo si. Nawet
postrzpione papirusy przestay si kiwa i stay bez ruchu jakby czego nasuchujc.
Zrobio si tak cicho, e Claudia podniosa wzrok znad ksiki. Zamkna j i
siedziaa wsuchujc si w cisz.
W pewnej chwili dobiego j zza rzeki kaszlnicie antylopy lenej, tak wyrane i
gone, e mimo woli podskoczya. Natychmiast poczua na biodrze ostrzegawcze
dotknicie rki Seana. Jednoczenie usyszaa, e ojciec oddycha bardzo szybko i
pytko, jakby przebieg dugi dystans.
Cisza nabraa teraz zowieszczego wymiaru, jakby cay wiat wstrzyma oddech.
Ojciec wypuci lekko powietrze z puc i Claudia spojrzaa na niego ktem oka. Na
jego twarzy rysowa si wyraz niemego uniesienia przypominajcy zachwyt wiernego
chrzecijanina klkajcego, eby przyj komuni. O Boe, jaki on jest przystojny,
pomylaa. By tak adnie opalony, szczupy i silny, e gdyby nie siwe wosy na
skroniach, wcale nie wygldaby na swoje lata. Zdradziecka choroba, ktra toczya
jego ciao, nie ujawniaa si na zewntrz. Podniecenie okazao si zaraliwe. Claudia
poczua, e i w jej yach krew szybciej kry. Syszaa wrcz bicie wasnego serca.
Odwrcia gow w stron, w ktr patrzy ojciec. Wzrok Riccarda skierowany by
lekko na prawo, na lini, gdzie las styka si z wysok traw porastajc polank.
Jedyn yw istot, jak dostrzega, by szary ptak podobny do papugi siedzcy na
grnej gazi wierzby lenej. Sean powiedzia jej, e jest on znany jako ptak uciekaj
z racji swojego ostrzegawczego krzyku, ktrym przeladowa myliwych. Ptak
krzykn przeraliwie Gway! Gway! i zacz si wierci na gazi. Wykrca
szyj, eby dostrzec co przez gst, wysok traw, wrd ktrej staa wierzba lena.
Nadchodzi. Ptak go dostrzeg szepn do jej ucha Sean i Claudia wytya
wzrok, eby to co zobaczy.
Patrz na traw. Sean wskaza jej kierunek. Wtedy nagle dostrzega ruch.
Koniuszki trawy dray rozpychane na boki przez poruszajce si ostronie zwierz,
ktre kierowao si w stron brzegu. Wygldao to jak lad pstrga pyncego w
mtnej wodzie, gdy ryba jest niewidoczna i jedynie drobne fale na powierzchni
pokazuj jej drog.
Co jaki czas ruch zamiera na dugie minuty.
Teraz nasuchuje i wszy wyjani Sean. Claudia nigdy nie przypuszczaa, e
moe on okazywa takie emocje, ale jego gos sta si nierwny i chrapliwy.
Czubki traw ponownie poruszya fala, kierujca si ku drzewu z przynt. Nagle
jej ojciec wcign gboko powietrze. W tej samej chwili Sean znowu ostrzeg
Claudi. Zapewne chcia dotkn jej biodra jak poprzednio, ale jego palce zacisny
si na jej udzie.
Dotyk mskiej doni kompletnie j sparaliowa, a uczucie to wzmogo si, gdy w
tej samej chwili zobaczya olbrzymie zwierz. Lew przeszed przez wycink w trawie

stratowanej przez lwice i Claudia dojrzaa czubek jego gowy. Gsta, czarna i
pogmatwana grzywa chwiaa si przy kadym dumnym kroku bestii. Przez uamek
sekundy Claudia widziaa nawet skryte pod ni te oko.
Nigdy jeszcze nie spotkaa tak gronego i jednoczenie majestatycznego
zwierzcia. Moga przyglda mu si tylko przez krtk chwil, zanim lew znikn w
gstwinie trawy, ale widok ten poruszy j do gbi, tym bardziej e rka Seana nadal
spoczywaa na jej udzie.
W tej samej chwili uwiadomia sobie, e jest bardzo podniecona. Ucisk w dolnej
czci brzucha, napr pczniejcych sutkw na koszul i wilgo, jak czua pomidzy
nogami zaskoczyy j kompletnie. Wezbrao w niej dzikie pragnienie rozchylenia ud
tak, by rka Seana moga wlizn si gbiej. Zdawaa sobie jednoczenie spraw, e
byoby to okropne gupstwo. Gdyby miaa scharakteryzowa czowieka, ktry
denerwowa j i uraa jej uczucia bardziej ni ktokolwiek inny, opis ten musiaby
pasowa jak ula wanie do Seana. Wiedziaa, e jeli okae najmniejsz sabo,
mczyzna ten wykorzysta j bez skrupuw. Nawet go nie lubi, przekonywaa
sama siebie. Jej nogi dray coraz silniej i Sean musia to wyczu, a ona nie miaa siy
si poruszy.
Wreszcie zabra rk, ale sposb, w jaki to zrobi, odczua jako obraz. Nie cofn
zwyczajnie doni, tylko uczyni z tego gestu pieszczot, przy ktrej jego palce
przelizny si po udzie i biodrach. Claudia nie bya przygotowana na tak silne
wraenie. Poczua, jak policzki i szyja pal j z gniewu, ale nie odrywaa wzroku od
przebiegajcej traw fali. Wreszcie zwierz zatrzymao si przed drzewem.
W zapadej ciszy Claudia usiowaa opanowa wzburzone emocje.
To wcale nie z jego powodu, przekonywaa siebie. Nie zareagowaam na jego
dotknicie. Ten mczyzna nic dla mnie nie znaczy. Byam podekscytowana z
powodu dramatycznej chwili. To nie miao z nim nic wsplnego. Nawet nie jest
atrakcyjny. Zawsze ceniam delikatno i subtelno, a on jest brutalny i lubi
dominowa.
Trawa po drugiej stronie rzeki zakoysaa si gwatownie. Dobieg ich odgos
potnego ciaa ukadajcego si ciko na ziemi.
Siedzcy za Claudi Sean trzs si z bezgonego miechu i przez jedn sekund
pomylaa nawet, e mieje si z niej. Po chwili Sean wyszepta:
Pooy si. To nie do wiary, odpoczywa sobie przy takiej przyncie. A to
bezczelna bestia.
Sean mia na myli w rwnej mierze dziewczyn, co lwa. W peni odwzajemnia
antypati, z ktr dziewczyna si nawet nie krya. To za nadawao pewnego smaczku
docinkom i dowcipom, ktrymi j przeladowa. Oczywicie czata, w ktrej myliwi
czekali na lwa, zawsze bya idealnym miejscem, by zaskoczy kobiet. Wanie w
takich okolicznociach rozpocz kilka bardzo ciekawych romansw. Tutaj jak
nauczyciel pilnujcy klasy mia moliwo panowania nad uczuciami swoich
klientw. By panem i wszyscy byli skonni okazywa mu posuszestwo. Napicie i
nerwowa atmosfera czyniy kobiety bardziej bezbronnymi i posusznymi, a zapowied
niebezpieczestwa i rozlewu krwi budzia ich najskrytsze instynkty. Sean z
satysfakcj stwierdzi, e ta zarozumiaa, zepsuta i obudna amerykaska dziewucha w
niczym nie rni si od innych kobiet.
Pewnie w tej chwili nienawidzia siebie i jego za t chwil saboci. Umiechn
si leciutko i przysun jeszcze bardziej do niej. Z wpraw dowiadczonego znawcy
kobiet ocenia skutki swojego ataku. Wiedzia, e jego zdolnoci s darem natury.
Przeczyta uwanie pamitniki Casanovy, w ktrych stary zberenik opisa dokadnie
wasne podboje. Kiedy kobieta jest gotowa na przyjcie mczyzny, wysya ku niemu
subtelne znaki, jak: zmiana oddechu, zarowienie si skry, zmiana dotychczasowej

pozycji, nieznaczne ruchy ciaa, nawet inny zapach, ktre jedynie niewielu mczyzn
potrafi odebra, a jeszcze mniej zrozumie. Tylko bardzo wytrawni kochankowie
posiadaj ten dar. Sukces zalea od tego, e trzeba byo wiedzie, kiedy dziaa i jak
daleko posun si za kadym razem.
Mimo i Claudia celowo odwracaa od niego gow, Sean ze swojego miejsca
widzia jej prawy policzek i dugie rzsy.
Jej kruczoczarne wosy byy splecione w gruby warkocz, ktry opada na plecy,
odsaniajc szyj podobn do eleganckiej kolumny zwieczonej niedu i ksztatn
gow. Kark i policzki dziewczyny, nadal zarowione od silnego wzruszenia, byy
wyzocone afrykaskim socem. Bez trudu mogaby reklamowa w magazynach dla
kobiet najdrosze kremy opalajce.
Przygldajc si uwanie dziewczynie Sean zobaczy, jak z wolna zarumienienie
ustpuje, ale przez cienk, bawenian koszulk wyranie widzia sterczcy sutek jej
niemal dziewczcej piersi. Sutek, ktry wielkoci i kolorem przypomina dojrza,
ciemnofioletow morw, wypycha bluzk i dopiero po duszej chwili zacz kurczy
si i cofa. Ten widok tak zaintrygowa Seana, e rozemia si bezgonie.
Napalie si na ni jak nie wiem co, zachichota w mylach, a przecie nawet
nie moesz znie tej maej czarownicy. Postanowi skoncentrowa si na ukrytym w
trawie lwie.
Byo niemal zupenie ciemno, gdy ponownie ujrzeli zwierz. Na niebie pozostao
ju tylko wspomnienie zachodu soca, ale Sean umieci kryjwk tak, eby drzewo
z przynt znalazo si pomidzy ni a socem. Usyszeli ostry szelest trawy, gdy lew
podnis si z ziemi i wszyscy pochylili si do przodu wypatrujc zwierzcia.
Riccardo przyoy kolb strzelby do ramienia i oko do lunety.
Nagle lew wyskoczy z gstwiny: wielki, ciemny i ledwo widoczny na tle
szarzejcego nieba, po czym dobiego ich dwiczenie acucha, na ktrym powiesili
bawou. Potny samiec rzuci si caym ciarem na padlin, rozrywajc miso na
strzpy.
Moesz go dostrzec? Sean spyta Riccarda. Lew robi tyle haasu, e mg
mwi normalnym gosem, ale Riccardo nic nie odpowiedzia. Zatacza wolno
niedue kka dug luf, usiujc naprowadzi celownik na znikajce w ciemnociach
ciao drapienika.
Nie! przyzna si w kocu do poraki. Jest za ciemno. Claudia poczua ulg,
e nie bdzie wiadkiem mordu tak wspaniaego zwierzcia, ale Sean szepn:
W porzdku, przeczekamy tutaj noc i sprbujemy dosta go o wicie.
Ca noc! jkna gono Claudia, ktra bya tak przeraona perspektyw
spdzenia nocy w kryjwce, e zapomniaa o zakazie rozmowy.
Zgodzia si nie narzeka, prawda? Sean skomentowa ironicznie jej
przestraszon min.
Ale, ale... czy Job nie przyjedzie po nas? Szukaa z rozpacz jakiego wyjcia
z sytuacji.
Nie wczeniej, ni usyszy strza. Claudia skurczya si aonie na krzeseku.
Noc wydawaa si nieskoczenie duga i mrona, a znad botnistej, zielonej wody,
ktra ostaa si na dnie rzeki, nadleciay moskity i bzyczay nad ich gowami
ignorujc specjalny pyn przeciw insektom, ktrym Claudia posmarowaa twarz i rce.
Po drugiej stronie koryta rzeki lew poywia si padlin czsto odpoczywajc.
Niedugo po pnocy zacz rycze. Przeraliwe, chrapliwe dwiki obudziy Claudi
z niespokojnej drzemki. Czua, jak serce wali jej mocno w piersiach. Ryk zakoczy
si cigiem gardowych chrzkni.
Czemu on tak haasuje? spytaa stumionym gosem Claudia.
eby wszyscy wiedzieli, kto tu jest panem.

Niedugo pniej nadcigny hieny. Oszoomione zapachem krwi piszczay i

wyy niczym potpione duchy. Lew odegna je od padliny gonic stado z guchym
oskotem wrd gstej trawy. Warcza na nie i rycza, ale hieny wrciy, gdy tylko
zaj si rozrywaniem bawou, chichoczc, odkrzykujc mu i krc nieustannie
wok drzewa.
Godzin przed witem, skulona na krzeseku i z gow przechylon pod dziwnym
ktem, Claudia zapada w mocny sen. Kiedy obudzia si gwatownie, zobaczya, e
jest dostatecznie jasno, by dostrzec acuch, na ktrym wisiay resztki bawou.
W pobliu drzewa para nosorogw, groteskowych, czarnych ptakw rozmiarw
dzikich indykw z ysymi, czerwonymi gowami, witaa rytualnym krzykiem wit.
Siedzcy obok Claudii ojciec wanie si przeciga, ziewajc okropnie. Sean wsta z
krzeseka, a caa platforma zakoysaa si.
Co si stao? wymamrotaa Claudia. Gdzie jest lew?
Uciek godzin temu wyjani jej ojciec. Na dugo, zanim miaem wiato do
strzau.
Szefie, jest tylko jeden sposb, eby go dosta: musimy go olepi. Chyba e
masz cholerne szczcie.
Zawsze byem szczciarzem. Riccardo umiechn si do niego i w tej samej
chwili usyszeli pomruk silnika toyoty, ktr nadjeda Job.
Wiksz cz dnia spdzili w obozie odsypiajc cik noc.
A kiedy wieczorem wrcili do kryjwki, lew znikn. Nie wrci do przynty
take nastpnej nocy i w planie safari zapanowaa nieoczekiwana luka. Sean ze
swoimi tropicielami szuka go, ale bez powodzenia. Od stray rozstawionych nad
rzek Chiwewe, ktra od pnocy ograniczaa koncesj Seana, nie byo adnych
wiadomoci o soniu. Riccarda Monterro nie interesowao polowanie na inn
zwierzyn, jak czarne antylopy, kudu czy elandy, ktre mogoby wypeni wolny czas
na innym safari.
Tylko dwie lwice z modymi przychodziy codziennie na brzeg koryta wyschnitej
rzeki poywiajc si upolowanymi przez ludzi bawoami.
To prawdziwy piciogwiazdkowy hotel Courteneya narzeka Sean.
Specjalno zakadu: baw.
Stado do tego stopnia przywyko do wizyt ludzi, e lwice wycofyway si na ich
widok tylko na jakie sto metrw w gb lasu i wydawszy z siebie kilka
ostrzegawczych chrzkni, z zainteresowaniem obserwoway, jak nowy baw
zostaje wywindowany na ga. Zwierzta niecierpliwie czekay, a samochd
odjedzie. Potem podbiegay obejrze nowe danie, zanim toyota jeszcze znika za
drzewami.
Jednak Fryderyk Wielki nie pokazywa si na polance. Nie znaleziono wielkich
ladw jego ap ani przy przyncie, ani na adnej ze cieek w promieniu czterdziestu
kilometrw od obozu, ktre Sean codziennie objeda.
Dlaczego znikn w ten sposb? nie mg zrozumie Riccardo. Poniewa
jest kotem, a kto wie, jak kot myli!
Od czasu przelotnego, lecz burzliwego epizodu, jaki rozegra si na platformie,
wzajemny stosunek Seana i Claudii uleg pewnej zmianie. Ich ktnie stay si
bardziej zacieke, nie skrywana niech coraz bardziej oczywista i coraz czciej
starali si popsu sobie wzajemnie dobry nastrj.
Kiedy Claudia nazwaa Seana rasist, umiechn si do niej zoliwie.
W Ameryce to sowo jest uznawane za najgorsz obelg, ktra moe zniszczy
komu karier polityczn, popsu interesy i wykluczy go ze spoeczestwa. Wszyscy
boicie si tego okrelenia, wic Murzyni, ktrzy zdaj sobie z tego spraw, uywaj
sobie na was do woli. Nawet najtwardszy biznesmen czy polityk wije si jak

rozdeptana glista, kiedy kto go nazwie rasist odpar wesoo Sean. Tu nie jest
Ameryka, kotku. My nie boimy si tego sowa. W Afryce rasizm jest tym samym co
organizacja szczepowa i my wszyscy zgadzamy si na taki podzia. Zwaszcza
Murzyni. Jeli chcesz si przekona, co znaczy organizacja plemienna i rasizm, to
musisz zamieszka w jednym z niepodlegych pastw afrykaskich. Jeli nazwiesz
przecitnego polityka murzyskiego rasist, to uzna to za komplement. To tak samo,
jakby go nazwaa patriot.
Jej obraone protesty byy najlepsz nagrod za jego wysiek i Sean poszuka
nowego sposobu, eby j sprowokowa.
Czy wiedziaa, e jestem Poudniowoafrykaczykiem? zapyta. Claudia
otworzya szeroko oczy.
Mylaam, e jeste Anglikiem.
Sean potrzsn przeczco gow i umiechn si w swj irytujcy sposb.
Przypuszczam, e popierasz sankcje, jaki twj rzd wprowadzi przeciwko
mojemu krajowi.
Oczywicie, kady uczciwy czowiek je popiera.
Nawet jeli oznacza to, e milion Murzynw goduje z ich powodu? Nie
czeka nawet na jej odpowied. A co z wycofaniem amerykaskich interesw z
naszego kraju, czy to take popierasz?
Walczyam o to jeszcze w czasie studiw odpara z dum. Nie opuciam
ani jednego pochodu czy demonstracji.
Wic wasz plan polega na tym, eby nawrci kraj wycofujc misjonarzy i palc
katedry, czy tak?
Wszystko przekrcasz!
Powinnimy by wam wdziczni za te wysiki, ktre zmusiy waszych wasnych
obywateli do sprzedania nam naszego majtku za jedn dwudziest rzeczywistej ceny.
W cigu jednego dnia udao wam si stworzy dwustu multimilionerw w Afryce
Poudniowej i kady z nich jest biay. Gratulacje i nasze szczere podzikowania,
kotku.
Kiedy si tak kcili, byli szczeglnie wyczuleni na siebie, a ich sowne potyczki
okazyway si zarazem niebezpieczne i podniecajce.
Claudia bya sama od dwch lat, kiedy to rozesza si z pewnym lekarzem, z
ktrym ya przez krtki czas, a naciski z jego strony, by si pobra, zaczy dziaa
jej na nerwy. Celibat nie suy jej latyskiej naturze, ale bya bardzo wybredna.
Leaa w nocy w swoim namiocie suchajc gosw Seana i ojca, ktrzy
rozmawiali przy ognisku. Wsuchiwaa si w spokojne mskie gosy, zbyt ciche, eby
moga rozrni sowa. Raz miaa wraenie, e usyszaa wasne imi. Usiada na
ku wytajc such i czujc zawd, e nie moe dowiedzie si, co o niej mwi.
W kocu Sean poegna si z Riccardem, a wracajc do swojego namiotu musia
min namiot Claudii. Leaa niecierpliwie w ku nasuchujc jego krokw, patrzc
na promie latarki i przygotowujc ostr odpraw, gdyby chcia jej yczy dobrej
nocy. Poczua lekkie rozczarowanie, gdy min jej namiot nie zwalniajc nawet kroku.
Kiedy dziewitego poranka safari dotarli do drzewa z przynt na brzegu rzeki,
moda lwica znowu zachowywaa si agresywnie. Mimo i jej oczy byy ju zupenie
zdrowe, warczaa na Seana i gdy ten wysiad z toyoty, zaszarowaa na niego z
odlegoci stu metrw, choszczc przy tym boki ogonem. Kiedy zatrzymaa si i
obrcia, eby wrci do lasu, zobaczyli czerwon plam krwi na jasnej sierci pod
ogonem.
Burkliwa Gerta ma okres powiedzia z oywieniem Sean. Mamy znakomit
przynt, ktra moe tu cign Fryderyka Wielkiego. Szefie, mwie, e jeste
szczciarzem. Teraz przekonamy si jak duym.

Sean zamierza dosta lwa, zanim minie tak sprzyjajcy moment. Nie byo ju
czasu, eby wyszukiwa pasce si nad rzek Chiwewe stada bawow. Riccardo
zastrzeli modego kudu z grupy kawalerw, ktra krcia si niedaleko obozu. Tusz
powieszono na samotnym drzewie rosncym na polance, gdzie ostatni raz widzieli
lwa, i wczesnym popoudniem weszli na platform po drugiej stronie koryta rzeki.
Tym razem byk wisia dostatecznie nisko, eby lwice mogy go atwo dosign. Po
godzinie wyczuy zapach krwi i nadbiegy wyschnitym korytem, a za nimi podyy
bawice si nieustannie lwitka. Podczas gdy starsza lwica od razu zabraa si do
jedzenia, modsza jada niewiele i sporadycznie. W przerwach biegaa po
oczyszczonym z trawy terenie, warczc na mae, tarzajc si na grzbiecie czy te
siedzc na ziemi i lic cieknc spod ogona krew. Od czasu do czasu stawaa te
nieruchomo patrzc na las i wycigajc gow wydawaa z siebie dugie, smutne jki.
Dwik ten by tak peen podania, e poruszy Claudi do gbi.
Masz racj, Gerta szepn Sean siedzcy za Claudi. Zawoaj swojego pana i
powiedz mu, jakie masz dla niego smakoyki.
To nieuczciwe, pomylaa zaciekle Claudia. To nieuczciwe wykorzystywa j
w ten sposb.
W pewnej chwili obie lwice poderway si na nogi i zwrciy si w stron lasu.
Starsza chrzkna cicho, a zaalarmowane lwitka przerway zabaw i schoway si za
matk. Po chwili moda lwica ruszya przez traw koyszcym si, zmysowym
krokiem wydajc z siebie powitalne pomruki.
Spokojnie, Szefie. Sean pooy rk na ramieniu Riccarda powstrzymujc go
od strzau. Nie spiesz si.
Z lasu wyszed lew. Z pocztku widzieli jedynie czarn grzyw, ktra poruszaa
si nad traw, gdy samiec bieg truchtem na spotkanie lwicy. Samica rzucia si
bezwstydnie ku niemu i zwierzta spotkay si na wydeptanej polance.
Poczekaj, Szefie szepn Sean. Chcia, eby dziewczyna obejrzaa cay
spektakl.
Lwica zacza ociera si ciaem o samca, w przd i w ty, gaszczc go ca
powierzchni jedwabistych bokw. W odpowiedzi na jej zaloty lew nastroszy
grzyw, ktra powikszya si niemal dwukrotnie, i poliza j po pysku, gdy wtulia
si w gstwin czarnych wosw.
Lwica obrcia si i podsuna mu pod nos tyln cz ciaa, podnoszc wysoko
ogon i puszczajc mu przed pyskiem cienki strumyczek zabarwionego na czerwono
moczu. Samiec mrukn przejmujco i unis grn warg odsaniajc dugie, te
zby; jego grzbiet wygi si od podania. Claudia zacza si wierci na krzeseku,
gdy lew wycign szyj i dugim, rowym jzykiem poliza lwic pod ogonem.
Samica poddawaa si tym czuociom przez minut, by wreszcie obrci si
zalotnie, z gbokimi pomrukami zaproszenia. Sean pooy delikatnie do na udzie
Claudii. Jego rk przed wzrokiem Riccarda zasania bok krzeseka. Claudia nie
poruszya si.
Lwica odwrcia si od samca, odbiega kilka krokw do przodu i przywarszy do
ziemi obejrzaa si na niego przez bark. Lew ruszy do niej na sztywnych nogach, a
potem stan nad ni i zakry jej ciao swoim. Gdy zniy tyln cz ciaa, z woreczka
wysun si rowy, byszczcy penis i samica pooya ogon po sobie.
Sean przesun koniuszki palcw do miejsca, gdzie spotykay si uda dziewczyny,
i poczu przez materia spodni spryste wosy onowe. Jej nogi rozchyliy si
nieznacznie pod dotykiem jego doni.
Lew wygi grzbiet wykonujc seri spazmatycznych ruchw, a nastpnie
podnis wielki, czarny eb i wyda z siebie potny ryk. Samica mu zawtrowaa, a
jej pan ugryz j delikatnie w kark w gecie posiadania.

Przez dug chwil zwierzta pozostaway zczone ze sob i nieruchome.

Wreszcie lew odskoczy od samicy. W tej samej chwili Claudia pooya do na rce
Seana. Schwycia go za may palec i wygia go tak silnie do tyu, e omal go nie
zamaa. Przez jego rami przemkna gorca fala sigajc barku.
Niemal zawy z blu, ale Riccardo siedzia tu obok i mimo e pcienne krzeso
zasaniao mu nogi crki, z atwoci by si domyli, za co przyjaciel zosta ukarany.
Tylko dziki sile woli Seanowi udao si zachowa cisz. Masujc ukradkiem palec
widzia, jak kciki ust Claudii wykrzywiaj si w zoliwym umiechu.
Po drugiej stronie rzeki lwica wstaa i otrzsna si. Nastpnie podesza wolnym,
usatysfakcjonowanym krokiem do brzegu i obejrzaa si na siedzcego na ziemi lwa.
Przygotuj si, Szefie. Sean wci rozmasowywa palec.
Bya ju pita po poudniu i soce owietlao brzeg rzeki jak scen w teatrze.
Sean wymierzy odlego od platformy do drzewa z przynt. Wynosia dokadnie
osiemdziesit osiem metrw. Riccardo Monterro by najlepszym strzelcem, jakiego
Sean prowadzi na safari. Z tej odlegoci potrafi wsadzi trzy kule w ten sam punkt.
Lwica miaukna zachcajco. Lew wsta i pody za ni nad rzek. Zatrzyma
si obok niej, zwracajc si bokiem do platformy, owietlony zotym wiatem soca.
Szefie, to dar niebios szepn Sean i dotkn ramienia Riccarda. Strzelaj!
Riccardo podnis wolnym ruchem strzelb do ramienia. By to kaliber 300
weatherby magnum. Masywny pocisk spoczywajcy pod iglic by zaadowany trzema
gramami prochu i 12-gramow kul typu Nosler. Kula przeleci nad korytem rzeki z
prdkoci ponad 900 metrw na sekund. Zanim dotknie ciaa, poprzedzajca j fala
uderzeniowa rozerwie na strzpy wewntrzne organa: puca i serce, i wyssie je przez
dziur wylotow rozpryskujc w krwawej masie na trawie za zwierzciem.
Strzelaj! ponagli Sean. Riccardo Monterro spojrza przez celownik optyczny.
Ciao lwa wypenio cae pole widzenia.
Riccardo widzia kady wos w gstwinie grzywy i kady misie pod gadk
skr. Dwa centymetry za obojczykiem, na bocznej osi ciaa widniaa maa blizna.
Miaa ksztat podkowy i wietnie nadawaa si na cel. Riccardo naprowadzi krzyyk
celownika na blizn i zobaczy, jak celownik lekko unosi si przy kadym uderzeniu
jego serca. cign cyngiel czujc ostateczny opr, kiedy zaczep spustowy ma ju
puci, a strzelba zaraz odpali.
Siedzca za ojcem Claudia zesztywniaa z przeraenia. Lew odwrci gow i
wydao si jej, e spojrza wanie na ni. Czua, jak bardzo poruszya j scena
zalotw i parzenia si zwierzt, Jest zbyt wspaniay, eby zgin, pomylaa i nie
zastanawiajc si nawet nad tym, co robi, krzykna na cae gardo:
Uciekaj, do cholery! Uciekaj!
Efekt przekroczy jej najmielsze wyobraenia. Nigdy by nie uwierzya, e
jakiekolwiek ywe stworzenie moe tak szybko zareagowa. Stojce leniwie
zwierzta w jednej chwili eksplodoway ucieczk zmieniajc si w zote smugi ruchu.
Stara lwica momentalnie znikna w wysokiej trawie, a lwitka szybko poszy za
jej przykadem. Modsza rzucia si do ucieczki wzdu brzegu rzeki. Biega tak
szybko, e zdawaa si nie dotyka ziemi, a lew poda tu za ni. Mimo potnego
cielska i olbrzymiej grzywy porusza si rwnie szybko jak jego partnerka, wycigajc
muskularne apy w penym galopie.
Riccardo Monterro obrci si na krzele ze strzelb przy ramieniu, patrzc cay
czas przez celownik i podajc luf za lwem. Lwica wpada w traw i znika. Samiec
tu za ni, ale w chwil przed tym, zanim dopad gstwiny, Claudi oguszy huk
strzelby i mimo jasnego soca dostrzega przemykajcy nad korytem rzeki pomie
wystrzau.
Lew potkn si w biegu i wydawszy z siebie jedno gone kaszlnicie schowa si

w trawie. W ciszy, jaka zapada, w ich uszach huczao jeszcze echo wystrzau.
Przytumieni i zaszokowani patrzyli na pust polank.
Nieza robota, kotku! pogratulowa jej cichym gosem Sean.
Wcale nie auj odpara wyzywajco, a jej ojciec przeadowa strzelb
jednym ruchem, przy ktrym z komory wypada pusta uska i migoczc w socu
poleciaa na ziemi. Riccardo wsta, koyszc chybotliw platform i nie spojrzawszy
na crk zacz schodzi po plecionej drabinie.
Sean podnis swoj dwururk kalibru 577 i ruszy za nim. Stanli pod drzewem.
Riccardo odpi kiesze na piersi i poczstowa go cygarem Wilde Havana. aden z
nich nie pali na polowaniu, ale teraz Sean wzi cygaro i odgryz koniuszek.
Zapali i przez chwil stali w milczeniu zacigajc si dymem. Wreszcie Sean
odezwa si cicho.
Gdzie trafie, Szefie?
Riccardo by wyborowym strzelcem. Tu po wystrzale potrafi powiedzie
dokadnie, gdzie kula trafia. Teraz jednak zawaha si i w kocu odpowiedzia
niechtnie.
Lew ju bieg. Miaem zbyt mao czasu, eby naprowadzi strzelb.
Strza w brzuch? spyta Sean.
Tak. Riccardo skin gow. Strza w brzuch.
Cholera zakl Sean. Niech to jasna cholera.
Obaj spojrzeli na gst, wysok traw i popltane cierniste krzaki na drugim
brzegu.
Wezwana pojedynczym strzaem toyota nadjechaa po dziesiciu minutach. Job,
Matatu i Shadrach, ktrzy polowali z Riccardem na szeciu safari i nigdy nie widzieli,
eby chybi, umiechali si radonie. Wyskoczyli z wozu rozgldajc si po
przeciwlegym brzegu. Ich umiechy zniky, a po chwili ich miejsce zaj wyraz
prawdziwego przygnbienia, gdy Sean oznajmi:
Intumbu! W brzuch!
Wszyscy trzej Murzyni wrcili do wozu i zaczli si w milczeniu przygotowywa
do pocigu.
Sean przykucn w penym socu.
Za godzin zrobi si ciemno powiedzia. Nie moemy pozwoli, eby rana
staa.
Moglibymy go zostawi do witu zasugerowa Riccardo. Jutro bdzie ju
nieprzytomny. Sean potrzsn gow.
Jeli umrze, to zjedz go hieny. Nie bdzie trofeum. Zreszt nie moemy
zostawi biednego drania, eby tak cierpia przez ca noc.
Zamilkli, gdy Claudia zesza po drabinie z platformy. Kiedy stana na ziemi, nie
spojrzaa na nich i tylko dumnym ruchem gowy odrzucia wosy na plecy i podesza
do toyoty. Usiada na przednim siedzeniu, zaoya rce na piersiach i patrzya przed
siebie nieruchomym wzrokiem.
Przepraszam powiedzia Riccardo. Znam j od dwudziestu szeciu lat.
Powinienem domyli si, e wykrci taki numer.
Szefie, nie musisz i z nami. Sean nie odpowiedzia na przeprosiny. Zosta
z Claudi. Pjd sam i dokocz robot. Za to mi przecie pacisz.
Tym razem Riccardo zignorowa uwag.
Wezm rigby powiedzia tylko.
Sprawd, czy jest zaadowana pociskami z mikkimi noskami doradzi mu
Sean.
Jasne. Podeszli do toyoty i Riccardo zamieni lejszy weatherby na cik
rigby. Otworzy komor i upewni si, e w magazynku s waciwe pociski.

Nastpnie uzupeni ptelki na pasie nowymi pociskami z pudeka.

Sean opar si o wz i zmieni naboje ze strzelby na dwa nowe wyjte z ptelek u
kieszeni na piersi.
Biedne zwierz powiedzia. Mimo i patrzy na Riccarda, mwi do Claudii.
To byby dobry czysty strza, a tak ley w trawie z poow wntrznoci wyrwanych
przez kul. To najbardziej bolesna rana ze wszystkich. Spostrzeg, e dziewczyna
wzdrygna si lekko, a jej policzki zblady.
Bdziemy mogli mwi o szczciu, jeli nikt nie zostanie przy tym zabity
mwi dalej Sean z nienawistn satysfakcj. To pewnie bdzie Matatu. Zawsze idzie
pierwszy po ladach i may dra nigdy nie ucieka. Jeli komukolwiek z nas co si
dostanie, to bdzie Matatu.
Claudia nie moga si powstrzyma przed rzuceniem aosnego spojrzenia na
maego Ndorobczyka.
Daj spokj, Sean wtrci si Riccardo. Ona wie dobrze, jakie gupstwo
palna.
Naprawd? zapyta Sean. Nie jestem pewien. Zatrzasn strzelb. W
porzdku, Szefie. Za swoj skrzan kurtk. Jeli lew ci dopadnie, to moe ci to
troch ochroni. Nie za wiele, ale zawsze troch.
Trzech Murzynw stao ju na brzegu rzeki gotowych do drogi. Job mia ze sob
strzelb kalibru 8 mm zaadowan pociskiem na bawou, ale dwch pozostaych byo
bez broni. Pjcie bez broni za rannym lwem do jego kryjwki wymagao szczeglnej
odwagi.
Mimo wzburzenia Claudia nie przeoczya zaufania, z jakim trzej mczyni
patrzyli na Seana Courteneya. Wyczua instynktownie, e wielekro musieli si
znale w miertelnym niebezpieczestwie, zanim zwizay ich owe szczeglne
wizy. Tych czterech mczyzn byo sobie bliszymi ni bracia czy nawet
kochankowie i Claudia poczua ukucie zazdroci. Nigdy jeszcze nie bya zwizana w
taki sposb z adnym czowiekiem.
Sean klepn lekko w rami kadego z nich pozbawionym sentymentw gestem i
powiedzia co Jobowi. Przez przystojn twarz Matabelczyka przemkn cie.
Wygldao to tak, jakby chcia zaprotestowa, ale szybko skin gow i wrci do
toyoty stajc na stray Claudii.
Sean trzymajc dwururk przeoon przez rami odgarn palcami z oczu dugie
i gste wosy, a nastpnie przewiza je na czole cienkim skrzanym paskiem.
Mimo i Claudia nienawidzia go z caej siy, nie potrafia oprze si wraeniu,
jakie robia na niej jego heroiczna posta szykujca si na spotkanie miertelnego
niebezpieczestwa i okropnej mierci, ktre, w duej mierze, ona dla niego
zgotowaa. Skrzana kurtka Seana nie miaa rkaww, spodnie koloru khaki sigay
mu do kolan i Claudia widziaa, jak bardzo jest opalone jego ciao. Sean by nawet
wyszy od jej ojca, ale szczuplejszy w pasie i mia szersze ramiona. Z atwoci
trzyma cik strzelb w jednym rku.
Przed odejciem zerkn jeszcze na ni i w jego zielonych, spokojnych oczach
dostrzega pogard. Nagle przeszyo j przeczucie zbliajcej si tragedii i chciaa go
baga, eby nie przekracza rzeki, lecz Sean odwrci si od niej, zanim zdya
otworzy usta.
Gotw, Szefie? zapyta. Riccardo skin w odpowiedzi gow, trzymajc rigby
przed sob na wysokoci piersi. Twarz ojca bya bardzo powana.
W porzdku, ruszamy. Sean kiwn gow na Matatu i malutki Ndorobczyk
poprowadzi ich w d zbocza.
Gdy tylko znaleli si na dnie koryta rzeki, ustawili si w szyku myliwskim z
tropicielem idcym na czele szeregu. Sean szed tu za nim, ogldajc cay czas

poronity trzcinami przeciwlegy brzeg. Dziesi krokw za nim poda Riccardo,

utrzymujc odstp, eby zminimalizowa niebezpieczestwo, jakie powstaoby w
nagym zamcie. Pochd zamyka Shadrach.
Po drodze wypenili sobie kieszenie wygadzonymi przez wod kamykami.
Zatrzymali si przed krawdzi wyschnitego brzegu, nasuchujc uwanie. Sean
min Matatu i wszed pierwszy na zbocze. Zatrzyma si na wydeptanej polance pod
drzewem. Sta przez pi minut nieruchomo nasuchujc i wypatrujc ruchu w
wysokiej trawie.
Nastpnie zacz rzuca kamienie celujc w okolice miejsca, gdzie schowa si
lew. Kamyki odbijay si ze stukotem od innych kamieni lub uderzay gucho w
gazie zaroli, ale nie dobiego go ostrzegawcze warknicie. Sean gwizdn cicho.
Pozostali mczyni wdrapali si na brzeg i zajli swoje pozycje. Sean skin na
Matatu.
Ruszyli wolno naprzd. W Afryce jest wiele przysypanych kamieniami grobw, w
ktrych spoczywaj szcztki ludzi, ktrzy nieuwanie popieszyli za rannym lwem.
Matatu skoncentrowa si na szukaniu ladw na ziemi. Ani razu nie spojrza na
cian zaroli przed sob. Zoy swj los w rkach Seana. Na granicy wysokiej trawy
sykn cicho i da mu znak rk.
Krew. Sean wyjani szeptem Riccardowi nie odwracajc si do niego.
Take wosy z brzucha. Miae racj, Szefie. To strza w brzuch. Na odykach trawy
wida byo lnic, czerwon smug.
Akwendi! powiedzia do Matatu i wcign gboko powietrze jak nurek
majcy skoczy ze skay do gbokiej wody. Wstrzyma oddech, nim zrobi pierwszy
krok, a wysoka trawa zamkna si za nim, ograniczajc zasig wzroku niczym mtna
woda, w ktrej czai si niebezpieczestwo. Potne uderzenie pocisku zarzucio lwem
i spowodowao, e cae ciao od eber w d zupenie zdrtwiao.
Bieg jednak dalej. Gsta trawa zamkna si wok niego zapewniajc mu
poczucie bezpieczestwa i pewnoci siebie. Po dwudziestu krokach zatrzyma si i
sta zerkajc za siebie, wcigajc powietrze gboko w nozdrza i wciekle choszczc
boki ogonem.
Nie czu blu, jedynie dziwne odrtwienie i ciar w brzuchu, jakby pokn jaki
gaz. Wyczu zapach krwi i obrci gow, eby obwcha wasny bok. Otwr
wyjciowy, jaki wyrwaa kula, mia wielko maego talerzyka i z rany cieka niemal
czarna posoka zmieszana z zawartoci jelit. Jej krople skapyway strumykiem na
wyschnit ziemie. Lew poliza ran i krew zakleia mu pysk.
Po chwili podnis eb i znowu zacz nasuchiwa. Zza rzeki dobiegy go ludzkie
gosy. Lew mrukn cicho czujc, jak wzbiera w nim gniew. Krew i niezwyky ciar
w brzuchu wizay si z obecnoci czowieka.
Z niedalekiej odlegoci niskim przecigym miaukniciem zawoaa go lwica.
Lew odwrci si i pody za ni. Nie bieg ju teraz z powodu tego brzemienia w
brzuchu, ktry spowalnia ociae i zdrtwiae nogi. Lwica czekaa na niego nie
opodal. Otara si o niego ochoczo i sprbowaa go poprowadzi biegnc przed nim
lekkim truchtem. Lew szed za ni powoli, zatrzymujc si czsto, by poliza ran.
Samica zawrcia po niego niecierpliwie z gbokim pomrukiem. Zdziwiona i
zaniepokojona jego zachowaniem podesza, by poliza go po pysku i obwcha ran.
apy mia cikie niczym pnie drzew, a przed nim rozpociera si gszcz dzikich
hebanw. Skrci w bok i wszed w gste lene poszycie. Kadc si na ziemi
westchn ciko i podwin pod siebie dugi ogon zakoczony czarnym pdzlem.
Lwica krya zaniepokojona na skraju lenych zaroli, nawoujc samca cichymi
miaukniciami. Kiedy nie uzyskaa adnej odpowiedzi, podya za nim w zarola i
pooya si tu obok niego. Zacza mu liza ran, a lew zamkn lepia dyszc

ciko, gdy nadszed bl.

Narasta w ciele, wypeniajc je dawicym ciarem, ktry potgowa si cay
czas zdajc si rozsadza brzuch. Lew jkn i ugryz ran chcc zabi ten morderczy
bl, ktry ywi si jego wntrznociami.
Lwica staraa si odwrci jego uwag. Bya coraz bardziej niespokojna i
wystraszona. Krya przed nim podsuwajc mu obrzmiae genitalia pod nos, ale lew
zamkn oczy i odwrci eb, a kady oddech zdawa si rozszarpywa mu gardo.
Raptem dobiegy go gosy, szepty zbliajcych si ludzi i lew podnis eb, a jego
lepia rozarzyy si to. Bl w brzuchu rodzi okropn nienawi. Zalaa go ciemna
fala wciekoci.
Jaki przedmiot uderzy o gazie dzikiego hebanu nad jego gow. Lew warkn,
wypuszczajc powietrze z umczonych puc.
Szli wolno przez traw, ktra sigaa im ponad gowy i otaczaa tak dokadnie, e
na trzy kroki nie widzieli nic przed sob. Na dbach wida byo wie krew
zwierzcia, a odygi zostay odepchnite na boki, tak wic trop nie by trudny do
znalezienia. Krew na odygach pozwolia Seanowi i Matatu stwierdzi, na jakiej
wysokoci jest rana, a zmieszana z ni zawarto jelit wskazywaa na to, e
wntrznoci zostay naruszone. Rana bya miertelna, ale mier byaby powolna i
straszna. Po przejciu dwudziestu metrw Matatu zatrzyma si, by wskaza na kau
czarnej i gstej posoki.
Przystan tutaj szepn, a Sean skin gow.
Nie odszed daleko odgad Sean. Matatu, on czeka na nas. Kiedy zaszaruje,
masz ucieka do mnie. Rozumiesz?
Matatu wyszczerzy do niego zby w umiechu. Obaj wiedzieli, e Matatu nie
posucha rozkazu. May Ndorobczyk nigdy nie ucieka i tym razem take bdzie sta
nieruchomo.
W porzdku, ty may, gupi gnojku powiedzia po angielsku Sean. Jego gos
by napity. Ruszamy.
May, gupi gnojek powtrzy szczliwym gosem Matatu. Wiedzia, e Sean
nazywa go tak jedynie wtedy, gdy jest z niego szczeglnie dumny czy zadowolony.
Podjli krwawy trop zatrzymujc si co trzy, cztery kroki. Wwczas Sean rzuca
kamyki w traw i kiedy nie syszeli w odpowiedzi adnego gosu, ruszali ostronie
dalej.
Za plecami Sean sysza delikatny stukot bezpiecznika strzelby. Riccardo
odwodzi i spuszcza nerwowo bezpiecznik zdradzajc swoje podniecenie. Mimo i
dwik dziaa Seanowi na nerwy, nic nie powiedzia, bo czu podziw dla tego
czowieka. Trudno byo sobie wyobrazi co bardziej niebezpiecznego ni
podchodzenie rannego lwa w gszczu. Dla myliwego bya to jego robota, ale dla
Riccarda sprawdzian odwagi i jak dotd zdawa go na pitk.
Sean rzuci nastpny kamyk i sucha, jak trafia w ga niskiego drzewa.
Idc dalej pomyla o strachu. Dla wielu ludzi by niszczcym i paraliujcym
uczuciem, ale dla takich jak on sta si po prostu czym upajajcym. Sean uwielbia
doznanie lku, ktre pyno przez jego yy jak silny narkotyk, wyostrzajc zmysy
tak, i czu pod palcami szorstko powierzchni kolby i dotyk kadego dba trawy
na ydkach. Ostro wzroku poprawiaa si, a mia wraenie, i patrzy przez
krysztaow soczewk, ktra powikszaa i nadawaa dramatycznego wymiaru
kademu szczegowi. Czu take smak powietrza, zapach rozgniatanej trawy i krew
lwa, ktrego szukali. ycie wibrowao wrcz w jego yach i Sean odda si lkowi,
jak narkoman oddaje si porcji heroiny.
Rzuci kolejny kamyk w gszcz dzikich hebanw, ktre wyrastay z trawy przed
nimi niczym wyspa na morzu. Kamyk spad obijajc si ze stukotem o gazie. Z

gstwiny dobieg ich pomruk lwa.

Lk przed mierci sta si tak przyjemn podniet, e a trudn do zniesienia,
oszaamiajc ekstaz, silniejsz ni jakakolwiek kobieta moga mu ofiarowa. Sean
odbezpieczy bro i zawoa:
Matatu, lew si zblia. Uciekaj! W jego gosie sycha byo podniecenie. Sean
poczu, jak czas zwalnia swj bieg, co byo nastpnym dziwnym fenomenem, jaki
nis ze sob strach.
Ktem oka dostrzeg, e Riccardo Monterro zajmuje miejsce obok niego i zda
sobie spraw, ile go to musi kosztowa.
Dobrze! powiedzia gono. Na dwik jego gosu zatrzsy si chaszcze
dzikich hebanw rozpychane potnym ciaem, ktre poprzedza przeraajcy,
gardowy pomruk.
Matatu sta nieruchomo, jak stranik na paradzie. Matatu nigdy, nie ucieka. Sean
stan po jego jednej stronie, a Riccardo po drugiej i razem wycelowali strzelby w
gstwin przed nimi. Potne zwierz gnao prosto na nich rozpaszczajc wysokie
odygi i ryczc okropnie. Wybuchy oguszajcego dwiku przygniatay i
paralioway obu mczyzn.
Trawa rozchylia si tu przed nimi i olbrzymie, powe ciao wypado prosto na
grupk mczyzn.
Strzelili w tej samej chwili, a huk wystrzau zaguszy ryk wciekoci. Sean
wypali z drugiej lufy tak szybko, e oba strzay zlay si w jeden. Cika 48-gramowa
kula trafia szarujce zwierz i zatrzymaa je rwnie skutecznie, jakby wpado na
cian. Riccardo adowa ponownie strzelb, gdy w powietrzu nad nimi toczyo si
jeszcze echo wystrzaw.
Martwe zwierz leao u ich stp, a oni stali z podniesion broni, patrzc na
zakrwawione zwoki, oszoomieni szybkoci wydarze i oskotem broni.
Shadrach podszed w ciszy do ciaa. Podobnie jak Matatu nie ruszy si z miejsca
w czasie ataku. Teraz ostronie schyli si nad martwym zwierzciem. Szybko
poderwa si i krzykn gono to, z czego nie od razu w peni zdali sobie spraw,
To nie lew!
W tej samej chwili lew zaszarowa. Wypad prosto na nich z gstych chaszczy.
Jeszcze szybciej ni jego partnerka, bo smagany miertelnym blem w brzuchu i
ciemn nienawici. Gna ryczc niczym rozpdzona lokomotywa, a oni byli nie
przygotowani, z nie zaadowanymi strzelbami, zbytnio zbici w grup wok ciaa
lwicy, a Shadrach sta pomidzy nimi i besti.
Szybki jak pocisk wypad z wysokiej trawy i schwyci Shadracha w potne ky,
wgryzajc si w jego biodro. Sia uderzenia poniosa ich na stojcych razem
mczyzn.
Sean przewrci si na plecy walc z duym impetem o ziemi plecami i tyem
gowy. Cay czas trzyma strzelb przed sob, starajc si jej nie wypuci z rk i
grawerowana kolba trafia go z caej siy w mostek. Przez jego pier przemkn
pomie blu, ale nie puci broni i szybko przetoczy si na bok.
Trzy metry od niego lew szarpa Shadracha. Przygwodziwszy go do ziemi
cikimi apami, rozrywa zbami biodro i nog.
Dziki Bogu, e to nie leopard, pomyla Sean, amic strzelb. Atakujcy
grup ludzi leopard nie zadowoliby si powaleniem jednej osoby. Przerzucaby si w
oszaamiajcym tempie z jednego czowieka na drugiego, zabijajc ich po kolei. Co
wicej, leopard poluje gwnie na pawiany i wie dokadnie, jak zabi zwierz z
gatunku naczelnych. Atakuje gow, zdzierajc zbami skalp, podczas gdy jego tylne
nogi rozrywaj potnymi pazurami brzuch ofiary, czynic to bardzo szybko i
sprawnie.

Dziki Bogu, e to nie leopard, powtrzy w mylach Sean.

Lew nie puszcza Shadracha, przygniatajc go do ziemi ap i rozszarpujc udo, a
przy kadym jego warkniciu spod kw tryska strumyk krwi. Murzyn wrzeszcza
przeraliwie i wali zacinitymi piciami w wielki, wochaty eb.
Sean dostrzeg, jak Riccardo klka w trawie, szukajc strzelby.
Szefie, nie strzelaj! krzykn do niego Sean. W zamcie takim jak ten
niedowiadczony czowiek z broni w rku by sto razy niebezpieczniejszy od
atakujcego zwierzcia. Kula wystrzelona z rigby przebiaby ciao lwa i trafia
znajdujc si za nim osob.
Sean trzyma pomidzy palcami lewej rki dwa naboje. Bya to stara sztuczka
myliwych umoliwiajca szybkie zaadowanie broni. Sean woy pociski i szybko
zatrzasn strzelb.
Lew wgryza si w ciao Shadracha. Sean sysza, jak pod silnymi zbami koci
pkaj niczym kruche tosty. W nosie wierci go nieprzyjemny smrd zwierzcia,
kurzu, krwi drapienika i czowieka.
Riccardo trzyma ju w rkach strzelb. Klcza na kolanach i z poblad ze
strachu twarz adowa bro.
Nie strzelaj! krzykn jeszcze raz Sean. Lew by dokadnie pomidzy nim i
Riccardem. Kula, ktra by trafia zwierz, zraniaby take Seana.
Do zabicia zwierzcia atakujcego lecego czowieka jest niezbdna specjalna
technika. Nie mona podbiec i strzeli do niego z gry, gdy kula zabiaby take
ofiar napaci.
Sean nie usiowa nawet wsta na nogi. Osaniajc bro przetoczy si trzy razy
jak koda. Nauczy si tego manewru jeszcze w Skautach i teraz sta si jego drug
natur. Zatrzyma si przy lwie, niemal go dotykajc, woy luf pod jego ostatnie
ebra i celujc do gry pocign za spust. Wystarczya jedna kula.
Pocisk poderwa powe ciao do gry i odrzuci lekko na bok wyrywajc
pomidzy opatkami olbrzymi dziur.
Sean rzuci bro i przyklkn przy rannym, podnoszc go za ramiona. Spojrza
na nog. Ky lwa rozoray w ciele Shadracha gbokie rany. Od biodra do kolana
widniay porozrywane minie.
Matatu! krzykn Sean. W toyocie jest apteczka. Przynie j. Malutki
tropiciel natychmiast znikn w trawie. Riccardo podpez do Seana i spojrza na nog.
wita Panienko jkn cicho. To arteria udowa. Z gbi rany tryskaa
regularnymi strzykniciami jasna krew ttnicza. Sean wsadzi palce do rozdartego
ciaa.
Udao mu si namaca lisk, pulsujc ttnic i cisn j z caej siy palcem
wskazujcym i kciukiem.
Pospiesz si, Matatu! Pdem, ty cholerny dupku! wrzasn na cae gardo.
Od wozu dzielio ich jedynie dwiecie pidziesit metrw. Matatu bieg jak
wystraszony jele. Po kilku minutach wrci z Jobem, ktry przynis bia
skrzyneczk z czerwonym krzyem na wieczku i zaraz j otworzy.
W przegrdce z narzdziami s hemostaty powiedzia Sean.
Job poda mu klamr z nierdzewnej stali. Sean umocowa j na przerwanej arterii
i przymocowa przylepcem do ciaa. Rce mia czerwone i liskie od krwi, ale razem z
Jobem wykonywa nieraz podobn robot w czasie wojny i kady sprawny ruch
wiadczy o pewnoci siebie.
Zmontuj kroplwk poleci Jobowi Sean. Damy mu na pocztek pen
torebk glukozy i elektrolitw. Przygotuj j.
Mwic odkrca jednoczenie korek z tubki betadyny, woy jej koniec gboko
w ran i wycisn tust jodynow past, a ta zacza si wydobywa na

powierzchni. Shadrach lea nieruchomo nie protestujc ani nie wydajc adnych
odgosw mogcych wiadczy o blu. Przyglda si ich pracy i odpowiada
monosylabami na pytania Joba.
Kroplwka gotowa.
Nie odzywajc si Sean wzi strzykawk z rk Joba. Shadrach by jego
czowiekiem i on za niego odpowiada. Nikt tego nie mg zrobi za niego, nawet Job.
Wykrci lekko rami Shadracha odsaniajc y w zagbieniu okcia i zacz j
masowa wprawnymi ruchami. Wbi w ni ig za pierwszym podejciem i skin do
Joba, eby puci pyn infuzyjny.
Hej, Shadrach. Sean postara si o swj najbardziej przekonujcy umiech,
gdy na chwil przyoy zakrwawion do do czoa rannego. Chyba otrue tego
starego drania. Lew ugryz ci w nog i zdech. Shadrach zachichota. Riccardo by
zdumiony syszc ten miech, cho ju pracowa i walczy z silnymi mczyznami.
Szefie, daj Shadrachowi jedno ze swoich cygar zasugerowa Sean i zacz zakada
na nog bia opask uciskow, eby zatamowa miejscowe krwawienie.
Kiedy skoczy z nog, zaj si reszt obrae. Posmarowa past jodynow
wszystkie rany i zadrapania zostawione przez pazury lwa.
Nie moemy pomin najmniejszego zadranicia mrukn pod nosem. Ten
stary dra ywi si padlin. Jego zby i cay pysk s pene zarazkw, a pod pazurami
mogo zosta zepsute miso. Gangrena zabija najwicej ofiar pogryzienia.
Wci jeszcze niezadowolony ze swojej pracy Sean wstrzykn pen ampuk
penicyliny do kroplwki. Bezpieczniej bdzie, jeli organizm bdzie przesczony
antybiotykiem. Caa robota zaja mu mniej ni p godziny. Przygldajc si
bandaom i trzymanej przez Joba kroplwce Riccardo nie wtpi, e aden lekarz nie
zrobiby tego sprawniej czy dokadniej.
Przyprowadz toyot powiedzia Sean. Musz jednak przyjecha od strony
brodu. To moe zaj troch czasu i bdzie ju ciemno, gdy wrc. Mg posa
Joba po wz, ale chcia dosta dziewczyn w swoje rce. W apteczce jest koc,
przykryjcie nim Shadracha. Spojrza na rannego towarzysza. To jedynie mae
zadrapanie. Chc, eby jak najszybciej wrci do pracy, albo potrc ci to z twojej
pensji.
Wzi strzelb kalibru 577 i skierowa si przez traw ku brzegowi. Idc przez
grzski rzeczny piasek poczu, jak ogarnia go gniew tym silniejszy, e tak dugo
powstrzymywany.
Kiedy wyszed na drugi brzeg, Claudia siedziaa na przednim siedzeniu toyoty.
Wygldaa na opuszczon i zagubion, ale Sean nie czu dla niej adnej litoci.
Spojrzaa z przeraeniem na jego poplamione krwi rce.
Sean ustawi strzelb w stojaku na bro i nie patrzc na ni pola sobie donie
wod z manierki, wycierajc je dokadnie. Udao mu si zmy wikszo krwi. Usiad
za kierownic, wczy silnik, zatoczy koo i skierowa samochd ciek biegnc
wzdu rzeki.
Nie powiesz mi, co si stao? spytaa w kocu Claudia. Zamierzaa to
powiedzie pewnym siebie tonem, ale jej gos by zduszony i peen lku.
W porzdku zgodzi si Sean. Powiem ci. Zamiast prostego strzau, ktry
szybko by zakoczy spraw, zrobi si dokadny chaos i zamieszanie. Najpierw
zaatakowaa nas lwica. Zastrzelilimy j w gstej trawie przez pomyk. Zreszt i tak
nie mielibymy wyboru, gdy szarowaa na nas penym pdem. Soce wanie
zaszo za horyzontem i nad lasem zapada zmrok. Sean wczy przednie wiata.
Tak wic lwica jest martwa. Jej trzy mae nie zostay jeszcze odstawione od piersi i
jest ju po nich. Lwitka zdechn z godu w cigu najbliszego tygodnia.
Och nie! jkna Claudia.

 Nastpnie zaatakowa lew. Zapa nas ze spuszczonymi majtkami. Nie bylimy

przygotowani i lew dopad Shadracha. Niemal odgryz mu nog. Ko udowa jest caa
pogruchotana od biodra do kolana. Moe straci j ca. Jeli bdzie mia szczcie, to
skoczy si jedynie na niedowadzie. Jakkolwiek by patrze, nigdy ju nie bdzie
tropicielem. Znajd mu jak prac jako sucemu, ale Shadrach jest wojownikiem z
plemienia Matabele i taka praca zamie mu serce.
Tak mi przykro.
Tobie jest przykro? zapyta z wciekoci Sean. Shadrach jest moim
przyjacielem i towarzyszem. Ocali mi ycie wicej razy, ni mgbym zliczy i ja
zrobiem to samo dla niego. Walczylimy razem na wojnie, spalimy pod jednym
kocem, jedlimy z jednego talerza, przewdrowalimy dziesi tysicy kilometrw w
socu, kurzu i deszczu. Jest kim wicej ni przyjacielem. Mam dwch braci, matk i
ojca, ale Shadrach znaczy dla mnie wicej ni oni. A teraz mwisz mi, e jest ci
przykro. liczne dziki, kotku. To wielka ulga dla mnie.
Masz prawo by na mnie zy. Potrafi to zrozumie!
Ty potrafisz to zrozumie? zapyta. Nic nie rozumiesz. Jeste bezmyln
ignorantk z drugiej pkuli. Pochodzisz z kraju, gdzie wszystko mona atwo
naprawi. Przyjedasz tutaj i prbujesz narzuci swoje prostackie rozumowanie w
Afryce. Starasz si ocali pojedyncze zwierz od jego przeznaczenia, a koczy si to
na tym, e ginie samica, zdychaj z godu trzy lwitka, a jeden z najlepszych ludzi,
jakich znam, zostaje kalek na cae ycie.
Co jeszcze mam ci powiedzie? spytaa. Pomyliam si.
Twoja skrucha jest wyjtkowo wzruszajca. Jego gos chosta j z
nienawici. Jasne, e si pomylia. Tak samo jak ty i twoi ziomkowie mylicie si
usiujc zmusi godem trzydziestomilionowy nard do przyjcia waszych naiwnych
rozwiza. Kiedy zniszczenia, jakie spowodujecie, oka si nie do naprawienia, to
te powiecie: Przepraszamy, mylilimy si i odejdziecie zostawiajc mj kraj na
pastw cierpienia i ez?
Co jeszcze mog zrobi?
Zostao nam trzydzieci dni safari odpar z gorycz. Chc, eby przez ten
czas nie wchodzia mi w drog. Nie przerywam teraz safari i nie wysyam ci do
twoich Eskimosw i ich praw, bo tak si skada, e uwaam twojego ojca za
wyjtkowo wspaniaego czowieka. Od tej chwili jeste tu jedynie tolerowana. Jeli
jeszcze z czym si wyrwiesz, to wsadz ci do nastpnego samolotu do Anchorage.
Czy wyraam si jasno?
Jak najbardziej. W jej gosie zabrzmiaa bardziej energiczna nuta. adne z
nich ju si nie odezwao w czasie jazdy przez brd ani kiedy wspinali si na drugi
brzeg, gdzie na polance stao drzewo z przynt.
Kiedy dojechali na miejsce, Job i Matatu rozpalili ju ognisko. Sean
podprowadzi samochd jak najbliej Shadracha i wyskoczy z toyoty.
Jak bl? spyta kucajc przy nim.
Bl si nie liczy odpar Shadrach, ale Sean rozpozna kamstwo po szarym
kolorze skry i zapadnitych gakach ocznych Murzyna. Napeni jednorazow
strzykawk morfin z ampuki. Odczeka, a narkotyk zacznie dziaa, i dopiero
wtedy przenieli Shadracha na ty pciarwki.
Job i Matatu zdyli ju zdj skr z obu zwierzt i teraz zaadowali nasolone
skry na mask, eby przeschy na wieczornym wietrze.
To wspaniay lew powiedzia Sean do Riccarda. Masz wyborne trofeum.
Riccardo potrzsn gow i odpowiedzia:
Zawiemy Shadracha jak najprdzej do obozu.
Sean prowadzi bardzo ostronie, przetaczajc wz przez wiksze przeszkody i

cay czas starajc si uchroni Shadracha przed podrzutami.

Claudia nalegaa, eby pozwolono jej usi z tyu. Wzia gow Shadracha na
kolana. Riccardo, ktry siedzia obok Seana, spyta cicho:
Co zamierzasz zrobi?
Pocz si drog radiow z Harare, jak tylko wrcimy do obozu. Przyl po nas
na lotnisko prywatny ambulans. Nie bdzie mnie kilka dni. Postaram si, eby
Shadrach dosta dobr opiek i zo raport do departamentu owiectwa. Musz z nimi
jako zaatwi t spraw.
Nie pomylaem o tym odpar Riccardo. Zastrzelilimy lwic z maymi i
mamy rannego czowieka. Co rzd z tym zrobi? Sean wzruszy w ciemnociach
ramionami.
Jest dua szansa, e zabior mi i licencj, i koncesj.
Cholera, Sean. Nie wiedziaem, e to moe tak wyglda. Czy mog ci jako
pomc?
Nic a nic, Szefie, ale dziki za dobre chci. Jeste poza spraw. To jest
pomidzy mn a departamentem.
Mgbym wzi win na siebie. Mog powiedzie, e to ja zastrzeliem lwic.
Nic z tego. Sean potrzsn gow. Nie mona zwala winy na klienta. To
jedna z zasad departamentu. Cokolwiek zrobisz, ja jestem za to odpowiedzialny.
Jeli zabior ci licencj... Riccardo zawaha si i Sean znowu potrzsn
przeczco gow.
Nie, Szefie, nie przerw nam safari. To take elazna zasada departamentu. Nie
wolno obraa paccego klienta. Rzd potrzebuje pienidzy. Dopiero jak wyjedziesz,
dobior mi si do tyka. Ty jeste poza spraw. Wrc za dwa dni i zapolujemy na
tego wielkiego sonia. Nie martw si o nic.
Czuj si przy tobie jak samolubny dra. Martwi si o ciebie i twoj licencj i
wcale nie zamierzam si dobrze bawi.
Jeszcze bdziemy si dobrze bawi, Szefie. Jeli strac t licencj, to bdzie to
nasze ostatnie polowanie.
Claudia syszaa ich rozmow ze swojego miejsca i wiedziaa, dlaczego jej ojciec
nic nie odpowiedzia. Riccardo zdawa sobie spraw, e to jego ostatnie polowanie, z
licencj czy bez. W cigu ostatnich kilku godzin Claudia bya pod wpywem silnych
emocji i kiedy pomylaa o ojcu, do jej oczu napyny zy. Przez chwil usiowaa z
nimi walczy, ale poczua, e nie warto. Pakaa za nimi wszystkimi, za ojcem, lwic
z maymi, za piknym lwem i Shadrachem ze zgruchotan nog.
Jedna z ez spada na twarz Shadracha i mczyzna spojrza na ni ze
zdziwieniem. Otara kciukiem kropelk z jego policzka. Jej gos by stumiony i peen
blu, gdy szepna do niego:
Wszystko bdzie w porzdku, Shadrach. Nawet ona wiedziaa, e to zwyke
kamstwo.
Sean mia ustalony czas kontaktu radiowego ze swoim biurem w Harare, na
dziesit wieczr kadego dnia. Podr do obozu zaja im tyle czasu, e mieli ledwie
kilka minut na zmontowanie anteny i podczenie radia do akumulatorw toyoty przed
wyznaczon godzin.
Poczenie byo dobre; jednym z powodw tak pnej pory kontaktu by fakt, e
w chodnym, wieczornym powietrzu fale si lepiej rozchodziy. Sean sysza wyrany
gos Reemy z jej intonacj gujurati. Reema bya liczn hindusk dziewczyn, ktra
prowadzia biuro Seana w Harare z wyjtkow sprawnoci.
Mamy wypadek. Sean uy zwrotu wojskowego z czasu wojny oznaczajcego
transport rannego. Chc, eby na lotnisku czeka na mnie ambulans.

 W porzdku, Sean.
Umw mnie na rozmow telefoniczn z moim bratem, Garrickiem, w
Johannesburgu na jutro, na dziesit rano.
Zaatwione, Sean.
Zorganizuj mi take spotkanie z dyrektorem departamentu owiectwa na jutro
po poudniu.
Sean, dyrektor jest w Nowym Jorku na konferencji na temat ochrony dzikich
zwierzt. Zarzdem kieruje jego zastpca.
Sean wyczy mikrofon i zakl ciko. Zupenie zapomnia o tej konferencji.
Nacisn przycisk nadawania.
W porzdku, Reema, umw mnie na spotkanie z Geoffreyem Manguz.
Sean, to brzmi powanie.
Wanie odkrylimy to sowo.
Jaki jest twj OCP? Przygotuj dla ciebie plan lotu.
Siy bezpieczestwa tak bardzo si obawiay pocigw si
poudniowoafrykaskich za terrorystami na terytorium Zimbabwe i nalotw na bazy
terrorystw w Harare, e kazay pilotom wypenia plany lotu, podajc oczekiwany
czas przylotu na czterdzieci osiem godzin przed samym lotem.
Wylatuj za pidziesit minut. OCP Harare 23:00. Pilot i dwch pasaerw
powiedzia Sean.
Droga z obozu do lotniska zaja im p godziny. Riccardo i Claudia pojechali
rwnie.
Sean wyj tylne siedzenia z samolotu Beechcraft i uoy na pododze materace.
Ranny mia gorczk i by niespokojny. Temperatura signa 40 stopni, a
pachwinowe wzy chonne byy opuchnite i twarde. Sean nie chcia spoglda pod
bandae na nodze, ale jedno z zadrapa na brzuchu Shadracha zdradzao symptomy
infekcji. Wydobywaa si z niego ropa i delikatny zapach zgnilizny.
Sean wstrzykn jeszcze jedn ampuk penicyliny do kroplwki. Potem razem z
Jobem i dwoma obozowymi oprawiaczami skr przenieli ostronie rannego do
samolotu i uoyli na materacach.
ona Shadracha bya siln dziewczyn z plemienia Matabele. Do jej plecw byo
przytroczone paskiem materiau niemowl. Mczyni zaadowali jej cakiem spory
dobytek na pokad i kobieta wspia si do samolotu, usiada koo ma, posadzia
dziecko na kolanach i rozpiwszy bluzk zacza je karmi piersi. Job napeni
jeszcze pusty przedzia bagaowy samolotu workami z suszonym misem, ktre byo
najlepszym rodkiem patniczym w Afryce. Nastpnie podjecha samochodem do
koca pasa startowego, eby owietli Seanowi miejsce, w ktrym musi oderwa si
od ziemi.
Szefie, Job zajmie si tob pod moj nieobecno. Moe wemiesz strzelb i
zapolujesz na gobie i pardwy nad jeziorami? To najlepsze zimowe strzelanie do
pira, jakie mona sobie wyobrazi. O wiele lepsze ni polowanie na biae gobie w
Meksyku.
Nie martw si o nas. Damy sobie rad.
Wrc tak szybko, jak tylko bd mg. Tukutela i tak nie przyjdzie przed now
faz ksiyca. Wtedy bd ju z powrotem. Obiecuj ci to, Szefie.
Sean wycign rk i kiedy Riccardo j ucisn, doda jeszcze:
Niele si spisae z lwami, Szefie, ale nigdy nie brakowao ci charakteru.
Co to za slang? spyta Riccardo. Charakter?
W porzdku, odpowiada ci jankeski zwrot: Jaja?
Moe by. Riccardo wyszczerzy do niego wesoo zby.
Claudia, ktra staa obok ojca, umiechna si niepewnie i zrobia krok do

przodu, eby poda Seanowi rk.

Rozplota wczeniej warkocz i jej wosy rozsypay si gsto wok gowy. Wyraz
jej twarzy by agodny, a oczy due, ciemne i byszczce. W wietle lamp toyoty jej
klasyczne rysy byy wicej ni tylko przystojne i Sean po raz pierwszy uwiadomi
sobie, e jest pikna. Mimo jej oszaamiajcej urody i pokornej postawy pozosta
chodny i odlegy. Skin do niej gow, ignorujc wycignit rk, wdrapa si po
skrzydle do samolotu i zanurkowa w kabinie.
Sean wasnorcznie wyci pas startowy w gszczu krzakw i wyrwna ziemi
cignc na acuchu za toyot stare opony od ciarwek. Pas by wski, nierwny,
krtki i lekko pochylony ku rzece. Ustawi beechcrafta z ogonem wbitym w zarola i
mocno wcisn hamulce patrzc w d stoku. Nakierowa dzib samolotu na wiata
wozu na kocu pasa, zwikszajc jednoczenie obroty obu silnikw i w kocu zdj
nog z hamulcw. Tu przed drzewami okalajcymi pas startowy przycign silnie
drek sterowniczy do siebie i poderwa samolot w gr. Jak zawsze przeegna si z
kpicym umiechem czujc ulg, e udao mu si min drzewa. Nakierowa samolot
na kurs do Harare.
Podczas lotu zacz planowa strategi postpowania. Dyrektor departamentu
owieckiego by jego starym przyjacielem i pomg mu ju w rwnie niebezpiecznych
sytuacjach. Jednak jego zastpca, Geoffrey Manguza, to zupenie inna para butw.
Dyrektor by jednym z niewielu biaych urzdnikw, jacy ostali si w rzdzie.
Manguza mia go niedugo zastpi. Byby to pierwszy murzyski dyrektor w tym
departamencie.
Manguza i Sean walczyli w czasie wojny po przeciwnych stronach. Obecny
zastpca dyrektora okaza si zdolnym przywdc partyzantw i nieprzejednanym
politykiem. Chodziy pogoski, e nie lubi wacicieli koncesji na safari, ktrych
wikszo stanowili biali. Prywatna wasno uraaa jego marksistowskie
przekonania, a ponadto zastrzeli zbyt wielu biaych w czasie wojny, eby ich lubi
czy choby czu przed nimi respekt.
Zapowiadaa si trudna rozmowa, westchn Sean.
Kiedy wyldowa na lotnisku, Reema ju na niego czekaa. Jako nowoczesna
hinduska kobieta zamienia sari na dinsowe spodnie i koszulk. Nie bya jednak a
tak wyzwolona, eby samej sobie znale ma. Jej ojciec i wujowie pracowali
wanie nad tym i zaproponowali ju pewnego kandydata z Kanady. Profesora religii
orientalnych na Uniwersytecie w Toronto. Sean nie cierpia ich za to. Reema bya
jedn z waniejszych ozdb jego firmy Courtney Safari. Wiedzia dobrze, e nigdy
nie uda mu si jej zastpi.
Na pasie postojowym za owietlonym hangarem sta ju ambulans. Reema bya
przyzwyczajona do przekupywania stranikw przy bramie wjazdowej suszonym
misem z upolowanej na safari zwierzyny. W Afryce suszone miso otwierao
wszystkie drzwi.
Pojechali samochodem za karetk do szpitala w Kombi. Podczas gdy Sean
przeglda korespondencj, prowadzca samochd Reema zdaa mu sprawozdanie z
najwaniejszych zmian, jakie zaszy pod jego nieobecno.
Carter, ten chirurg z Atlanty, zrezygnowa... To byo dwudziestojednodniowe
safari, wic Sean szybko podnis wzrok znad listu, ale Reema go uspokoia.
Zadzwoniam do niemieckiego producenta myda z Monachium, Herr Buchnera,
ktremu odmwilimy w grudniu. Wskoczy na miejsce chirurga. Mamy komplet do
koca sezonu.
Co z moim bratem? przerwa jej Sean. Nie powiedzia jej, e istnieje
moliwo, i sezon wanie si skoczy.
Twj brat oczekuje telefonu i dzi o szstej linia jeszcze bya w porzdku. W

Zimbabwe nigdy nie mona byo mie pewnoci, czy uzyska si poczenie.
W szpitalu byo co najmniej pidziesiciu chorych, ktrzy czekali w kolejce
przed nimi. Dugie awki byy pene skulonych, cierpicych ludzi, a nosze blokoway
korytarz i klatki schodowe. W rejestracji nikomu si nie spieszyo i nosze z
Shadrachem zostay ustawione na szarym kocu kolejki.
Zostaw to mnie szepna Reema. Wzia za okie starszego administratora
szpitala i z anielskim umiechem zacza mu co wyjania.
Pi minut pniej Sean otrzyma papiery Shadracha, ktrego przebada ju
wschodnioniemiecki lekarz.
Ile to kosztowao? spyta Sean.
Tanio odpara Reema. Worek suszonego misa.
Sean nauczy si troch niemieckiego od swoich klientw z safari i mg
przedyskutowa spraw Shadracha z lekarzem. Doktor by peen nadziei. Sean
poegna si z rannym przyjacielem.
Reema ma twoje pienidze. Bdzie przychodzi kadego dnia, eby zobaczy,
jak si tob opiekuj. Jeli bdziesz czego potrzebowa, to jej powiedz.
Bd z tob duchem, gdy zapolujecie na Tukutel szepn Shadrach i Sean
musia odchrzkn, zanim mg odpowiedzie.
Bdziemy jeszcze polowali na wiele soni, stary przyjacielu. Odszed szybko
od ka.
Nastpnego dnia, gdy udao mu si uzyska poczenie z Johannesburgiem, w
suchawce byo sycha mocne trzaski.
Pan Garrick Courteney jest na zebraniu zarzdu oznajmia telefonistka w
Centaine House, gwnym biurze Courteney Group. Poleci mi jednak, eby pana
poczy.
Oczami wyobrani Sean ujrza olbrzymi sal wyoon boazeri z orzecha, z
zawieszonymi na cianach wielkimi ptnami Piernnefa ozdobionymi bogatymi,
zotymi ramami i Garryego, ktry siedzia na fotelu przewodniczcego na szczycie
dugiego stou pod krysztaowym yrandolem, ktry ich babka cigna z Murano we
Woszech.
Sean! Pewny siebie gos Garryego przebi si przez szumy. Jak bardzo si
zmieni ten may szczeniak, ktry moczy si w nocy.
Jego pozycja przysugiwaa Seanowi, gdyby tylko jej chcia i by przygotowany,
by j sprawowa. Sean by pierworodnym, ale odrzuci swoj szans. W tej chwili
poczu ukucie zawici, gdy pomyla o rollsach Garryego, odrzutowcu Lear i
wakacjach we wasnym domu na poudniu Francji.
Cze, Garry. Jak leci?
Wszystko w porzdku odpowiedzia Garrick. Jakie problemy? Ich
kontakty opieray si na zasadzie, e istnieje jaki problem do rozwizania.
Moe bd musia nieco posmarowa powiedzia dyplomatycznie Sean. Byo
to haso, e naley wysa pienidze do banku w Szwajcarii i e Sean musi kogo
przekupi. Nie byo to takie rzadkie.
W porzdku, Sean. Podaj mi tylko wysoko sumy i numer konta. Garry by
wsplnikiem Seana w safari. Mia czterdzieci procent akcji przedsibiorstwa.
Dziki, Garry. Zadzwoni do ciebie jutro. Co w domu? Porozmawiali o
rodzinie przez kilka minut. Kiedy Sean odwiesi suchawk, do jego gabinetu wesza
Reema.
Udao mi si dosta w kocu poczenie z departamentem Reema prbowaa
si dodzwoni od samego rana. Towarzysz Manguza przyjmie ci dzi o wp do
pitej.

Geoffrey Manguza by wysokim Murzynem z plemienia Shona o bardzo ciemnej

skrze i krtko przystrzyonych wosach. Nosi okulary w srebrnych oprawkach i
ciemnoniebieski garnitur. Na szyi mia krawat firmy Hermes; Seanowi udao si
rozpozna firmowy znak koskiego zaprzgu. Na rku za nosi zegarek Patek
Philippe na pasku z krokodylej skry. Nie byy to raczej akcesoria przecitnego
marksisty i Sean poczu przypyw nadziei. Zastpca dyrektora nie podnis si z
krzesa, eby go przywita.
Pukownik Courteney powiedzia bez umiechu. Specjalnie uy nazwy rangi
Seana, eby da mu do zrozumienia, i wie o fakcie dowodzenia przez niego
oddziaem Ballantyne Scouts, elitarnej jednostki wojsk rodezyjskich. Sean obj
dowdztwo po tym, jak Ballantyne, zaoyciel regimentu, zosta zabity w akcji.
Przypominao to take, e byli wrogami i moe nadal nimi pozostaj.
Wol, eby mwi pan po prostu: pan Courteney, Sean umiechn si do
niego. Tamte sprawy s ju za nami, towarzyszu Manguza.
Zastpca dyrektora skoni lekko gow, nie wyraajc sprzeciwu, ale i nie
zgadzajc si z Seanem.
Co mog dla pana zrobi?
Niestety, musz zoy raport o przekroczeniu zarzdze departamentu...
Wyraz twarzy Geoffreya Manguzy stwardnia i nie zmieni si przez cay czas, gdy
Sean opisywa omykowe zastrzelenie lwicy i wypadek Shadracha. Kiedy skoczy i
pooy na biurku sprawozdanie, ktre napisaa mu na maszynie Reema, zastpca
dyrektora nie tkn kartek, ale zamiast tego zada kilka pyta:
Zdaje pan sobie spraw, pukowniku Courteney ponownie uy okrelenia
rangi Seana e jestem zmuszony spojrze krytycznym okiem na ca spraw.
Wyglda na to, e miao miejsce powane zaniedbanie i zlekcewaenie
bezpieczestwa gocia i paskich wasnych ludzi. Zimbabwe nie jest ju koloni i nie
moe pan traktowa naszych obywateli tak jak kiedy.
Zanim przedstawi pan swj punkt widzenia dyrektorowi, chciabym wyjani
kilka punktw powiedzia mu Sean.
Prosz mwi, pukowniku.
Jest ju prawie pita. Sean spojrza na zegarek. Czy mog panu postawi
drinka w klubie golfowym? Moglibymy tam swobodnie porozmawia.
Wyraz twarzy Manguzy by nie do przeniknicia, ale po kilku sekundach skin
lekko gow.
Jak pan sobie yczy. Zanim wyjd, mam jeszcze kilka spraw do zaatwienia, ale
moemy spotka si za p godziny.
Sean musia czeka czterdzieci minut na werandzie klubu, zanim pojawi si
Manguza. Klub kiedy nazywa si: Krlewski Klub Golfowy Salisbury, ale pierwszy
i ostatni czon nazwy wypady z uycia, gdy nazbyt oczywicie przypominay
minion er kolonializmu. Niemniej pierwsze sowa, jakie Geoffrey Manguza
wypowiedzia po zamwieniu ginu z tonikiem, brzmiay:
Jakie to dziwne... Jeszcze kilka lat temu jedyny sposb, w jaki Murzyn mg si
tu dosta, to jako sucy. Teraz jednak nale do komitetu zarzdzajcego i dostaj
pi punktw forw przy grze.
Sean puci uwag mimo uszu i zmieni temat na kusownicze zabijanie
nosorocw po drugiej stronie granicy z Zambi. Tym razem Manguza nie podj
tematu. Przyglda si Seanowi przez okulary w srebrnych oprawkach i kiedy tylko
ten skoczy mwi, zabra gos:
Chcia mi pan wyjani kilka punktw powiedzia. Obaj nie mamy zbyt
wiele czasu, pukowniku.
Ta bezporednio nie bya przyjemna. Sean by przygotowany na typowe dla

Afryki dotarcie do sedna sprawy okrn drog, ale dostosowa si do rozmwcy.

Przede wszystkim, panie Manguza, chciaem panu powiedzie, jak du cen
ma dla mnie i moich wsplnikw koncesja Chiwewe. Sean celowo uy sowa
cena. Dzwoniem dzi rano do moich partnerw, eby wyjani im ten
poaowania godny incydent i s zdecydowani zaatwi spraw za kad cen.
Ponownie uy tego sowa i znaczco zawiesi gos.
W tego typu negocjacjach naleao przestrzega pewnej etykiety. Dla zachodniego
sposobu mylenia chodzio o zwyk apwk, ale w Afryce by to powszechnie
zaakceptowany sposb zaatwiania interesw. Rzd mg sobie do woli wywiesza
plakaty, przedstawiajce but rozgniatajcy mij, z napisem Wypleni korupcj, ale
nikt nie bra tego powanie. W pewien dziwaczny sposb takie plakaty wyraay
uznanie rzdu dla tego typu praktyk.
W tym stadium rozmowy Geoffrey Manguza powinien zgodzi si z Seanem, e
naley si pewne zadouczynienie, czy w jaki inny sposb wyjawi swoje
zainteresowanie. Nie odezwa si jednak ani sowem i tylko przyglda si Seanowi
zza byszczcych okularw, a Sean czu si zmuszony podj temat.
Jeli wypi pan drinka, to moe przejdziemy si wzdu osiemnastego toru? O
tej godzinie weranda bya ju zatoczona i naleao si strzec zbyt ciekawskich uszu.
Manguza dopi gin z tonikiem i bez sowa poprowadzi po schodach na trawnik.
Na torze znajdowao si jeszcze czterech graczy, ale Sean trzyma si krawdzi
trawnika. Kiedy gracze wraz z nosicielami minli ich, Sean odezwa si:
Powiedziaem moim wsplnikom w interesach, e jest pan najpotniejszym
czowiekiem w departamencie i e biay dyrektor jest pask piecztk firmow.
Wyjaniem im take, e w paskiej mocy ley skierowanie oficjalnego ledztwa w tej
niefortunnej sprawie na boczne tory. Byem tak pewien paskiej wadzy, e zaoyem
si z nimi o dziesi tysicy dolarw amerykaskich. Jeli wygram ten zakad, to
pienidze s paskie i mog zosta wpacone na podane przez pana konto w
ktrymkolwiek z bankw na wiecie.
Manguza zatrzyma si i spojrza na niego. Seana zatkao na widok wyrazu jego
twarzy. Gos Manguzy dra z ledwie tumionej wciekoci.
Paskie przypuszczenie, e jestem otwarty na takie propozycje, jest dla mnie
obraz. To mgbym jeszcze znie, ale jest to take policzek wymierzony w twarz
rewolucji i rewolucyjnych bohaterw, ktrzy zginli w walce o wyzwolenie tego kraju
z kolonialnego jarzma. Jest to obraza dla partii i jej przywdcw, a take dla idei
marksizmu i wszystkich czarnych mieszkacw Afryki.
Zaproponowaem panu jedynie gupich dziesi kawakw, a nie przywrcenie
monarchii, w imi Allacha.
Moe si pan umiecha szyderczo, pukowniku Courteney, ale znamy pana
dobrze. Wiemy o pana poudniowoafrykaskich powizaniach i o tej bandzie
matabelskich bandytw, jakich pan zebra wok siebie. Wiemy, e wszyscy oni
walczyli u pana boku przeciwko siom rewolucyjnym. To s kontrrewolucjonici i
zwolennicy kapitalizmu, a pan jest ich przywdc.
Zastrzeliem przez pomyk lwic, a jeden z moich kapitalistw zosta ranny, to
caa moja kontrrewolucyjna dziaalno.
Mamy pana na oku, pukowniku oznajmi zowieszczym tonem Manguza.
Moe by pan pewien, e zo odpowiedni raport z naleytymi sugestiami w paskiej
sprawie i e obraza mojego ludu nie zostanie pominita.
Manguza odwrci si od niego i wrci do budynku klubu. Sean sta na trawniku
potrzsajc gow.
egnaj, pikna koncesjo Chiwewe mrukn. Tym razem spieprzyem
spraw! Mimo dziwnej lekkoci czu ciskajc mu odek zapowied katastrofy.

Biura Courteneyowskich Safari znajdoway si na Avenues, pomidzy urzdem

rady ministrw a klubem golfowym. Reema czekaa na niego w sekretariacie, ktrego
ciany zostay ozdobione plakatami przedstawiajcymi zwierzta i powikszonymi
zdjciami zadowolonych klientw stojcych nad swoimi trofeami. Na widok Seana
poderwaa si z krzesa.
Sean, godzin temu dzwonili ze szpitala. Amputowali Shadrachowi nog.
Przez dug chwil Sean nie mg si poruszy ani nic powiedzie. Nastpnie
podszed do szafki i z grnej szuflady wyj szklaneczk oraz na wp oprnion
butelk chivas. Opad na sof i napeni szklaneczk do poowy.
Wspaniae zakoczenie cudownego dnia powiedzia i wypi alkohol jednym
haustem.
Reema zostawia go siedzcego na sofie z dwoma drinkami w butelce. Kiedy
oprni butelk do dna, poszed do hotelu Monomatapa. Hotel by peen turystw, a
pomidzy nimi dostrzeg blondyn w typie germaskiej Walkirii w kostiumie ywcem
wyjtym z Poegnania z Afryk. Dziewczyna spojrzaa na niego, gdy tylko wszed
do hallu, i umiechna si.
Niech bdzie, powiedzia sobie Sean. To tasze od whisky i nie ma potem
kaca.
Dziewczyna miaa si serdecznie ze sabej niemczyzny Seana i niedugo potem
okazao si, e sama zajmuje cay apartament na czternastym pitrze. Zamwia do
pokoju butelk rumu, ktr wypili w ku.
Rankiem, podczas gdy Reema wypeniaa Seanowi plan lotu i zawioza worek
suszonego misa dla kontrolerw lotw, Sean pojecha do szpitala.
Lekarze ucili nog Shadracha dwa centymetry za biodrem. Doktor ze
wschodnich Niemiec pokaza Seanowi zdjcia rentgenowskie.
Beznadziejne! Wskaza na kawaki koci. Zupenie jak confetti!
W sali nie byo miejsca, gdzie mona by spocz, wic Sean sta przez chwil
przy ku przyjaciela. Rozmawiali troch o wsplnych walkach i polowaniach. Nie
wspominali nogi, a kiedy wyczerpay si wspomnienia, Sean da sto dolarw siostrze
przeoonej, eby opiekowaa si Shadrachem, i pojecha na lotnisko.
Reema oddaa wypeniony plan lotu. Beechcraft by ju zatankowany i
wypeniony artykuami potrzebnymi w obozie: od wieych owocw i warzyw a po
papier toaletowy.
Jeste wspania dziewczyn, Reema powiedzia Sean i stojc przy samolocie
opisa jej spotkanie z Geoffreyem Manguz. Nie wyglda to najlepiej zakoczy.
Lepiej poszukaj sobie nowej pracy.
Tak mi przykro z powodu safari, Sean odpara. Nie musisz si o mnie
martwi. Sama zastanawiaam si, jak ci to powiedzie. Wylatuj do Kanady
szesnastego wrzenia. Wszystko zostao ju uzgodnione. Bd on profesora.
Masz by szczliwa rozkaza jej Sean i pierwszy raz w historii ich
znajomoci pocaowa j. Reema zarumienia si pod smag skr i wygldaa
jeszcze liczniej ni zwykle.
Sean wykona trzy niskie okrenia nad obozem, a wreszcie dostrzeg dipa z
Jobem za kierownic i Matatu z tyu wyjedajcego w stron ldowiska. Wyldowa
i zaparkowa beechcrafta w specjalnej klatce z galwanizowanego drutu, ktra miaa
odstraszy sonie, gdyby chciay urwa skrzyda, i lwy, gdyby dobieray si do opon.
Kiedy Job i Matatu nadjechali toyot i ju zaadowali na ni artykuy z samolotu,
Sean im powiedzia o nodze Shadracha.
Walczyli razem na wojnie i nauczyli si patrze twardo na ycie, ale teraz Sean

dostrzeg bl i al w ich oczach. Job mrukn:

Bdziemy potrzebowali drugiego tropiciela. Pumula, oprawiacz skr, jest
cakiem niezy.
Dobra, wemiemy go zgodzi si Sean.
Przez chwil stali w milczeniu w hodzie zoonym okaleczonemu towarzyszowi.
Nastpnie wdrapali si bez sowa do samochodu i wrcili do obozu.
Claudia Monterro zaoya na siebie tego wieczoru bia sukni z jedwabnego
szyfonu ozdobion srebrn biuteri z turkusami. Przy jej opalonej skrze i
kruczoczarnych wosach efekt by piorunujcy. Sean jednak dooy wysikw, eby
nie okaza zachwytu i skoncentrowa si na rozmowie z jej ojcem.
Kiedy opowiedzia Riccardowi o Shadrachu i spotkaniu z Manguz, przy stole
zapanowa nastrj przygnbienia. Claudia zostawia mczyzn przy ognisku, ale nie
siedzieli tam dugo. Riccardo poegna si szybko i poszed do namiotu. Sean wzi
ze sob butelk whisky z namiotu stoowego i poszed do sucych.
Namiot Joba i jego dwch on sta troch dalej od pozostaych, nad, brzegiem
rzeki. W gbokim bajorze hipopotamy wyglday niczym wystajce z wody skay.
Kiedy Sean usadowi si na rzebionym drewnianym stoku naprzeciw maego
ogniska, jedna z on Joba przyniosa dwie szklanki i nalaa do nich alkohol. adna
dziewczyna z plemienia Matabele, z niemowlciem na plecach, podaa mowi
szklank, a Job podnis j do gry nad migajcymi pomykami ku Seanowi.
Pili w milczeniu. Sean przyglda si owietlonej ogniem twarzy przyjaciela,
ktry patrzy na rzek. Cisza miaa w sobie co pokrzepiajcego, a czujc na jzyku
dymny smak whisky Sean pozwoli mylom cofn si przez lata.
Przypomnia sobie dzie, kiedy pozna Joba Bhekani. Byo to na skalistym
wzgrzu, ktre nie miao nazwy, a jedynie numer, Wzgrze 31. Wrd gstych zaroli
dzikich drzewek hebanowych kry si nieprzyjaciel. Job siedzia na grze od dwch
dni. Jego oczy byy nieprzytomne i nabiege krwi. Sean zeskoczy na spadochronie o
wicie z picioma innymi Skautami. Przez reszt dnia walczyli rami w rami. O
zmierzchu, kiedy teren zosta oczyszczony, a niedobitki wroga ucieky w popochu i
zniky w lesie, Sean i Job pomagali sobie wej do helikoptera. Schodzili ze wzgrza
wolnym, znuonym krokiem, cignc za sob bro, wspierajc si ramionami, tak i
krew z ich ran mieszaa si ze sob.
Czy ci si to podoba czy nie, ale zczyo nas teraz braterstwo krwi jkn
Sean, umiechajc si do Joba spod kremu kamuflujcego, pyu i kurzu. Kiedy tydzie
pniej Job zosta wypuszczony ze szpitala polowego, Sean czeka na niego z
papierami stwierdzajcymi przeniesienie do nowej jednostki.
Kapitanie, zosta pan przydzielony do oddziau Ballantyne Scouts.
Job wyszczerzy do niego zby w swoim specjalnym szerokim umiechu i
odpowiedzia:
No to w drog, pukowniku.
Z jego teczki Sean si dowiedzia, e Job urodzi si nad rzek Gwai i uczszcza
do miejscowej szkoy misyjnej, gdzie otrzyma stypendium na studia na
Uniwersytecie Rodezyjskim i Nyasaland, na ktrym uzyska tytu magistra z polityki,
a nastpnie ukoczy drugi fakultet z historii i antropologii kulturowej. Pniej
przyznano mu stypendium w Collegeu Browna w Chicago, gdzie otrzyma drugi tytu
naukowy w tym samym roku, kiedy Jan Smith ogosi niepodlego kraju.
Dopiero znacznie pniej, kiedy wyprbowali ju swoj przyja, Sean usysza
od Joba, jak pasa bydo ojca nad rzek i jeszcze jako dziecko pokocha dzik natur.
Ojciec Joba by jednym z wnukw krla Lobenguly, syna potnego krla Mzilikazi.
Job by w prostej linii potomkiem krlewskiego rodu Zulusw, co mona byo
rozpozna w jego postawie i rysach twarzy. Mia silnie rozwinite szczki i wysokie

czoo, ciemne i inteligentne oczy i piknie sklepion czaszk pod krtko obcitymi,
kdzierzawymi wosami.
Podczas studiw i w czasie pobytu w Ameryce Job nauczy si nienawidzi
komunizmu i jego osigni. Kiedy wrci do rodzinnego kraju, byo zupenie
naturalne, e zacign si do Rhodesian African Rifles i w cigu roku uzyska awans.
Po wojnie, kiedy na mocy porozumienia z Lancaster House kraj zosta przyznany
Robertowi Mugabe i ludowej demokracji, Job zda z wyrnieniem egzaminy na
urzdnika pastwowego, gdy praca dla rzdu bya najkrtsz drog do osignicia
zamonoci i wadzy.
Job zosta jednak napitnowany jako sprzedawczyk, ktry bra udzia w wojnie
po zej stronie. Na dodatek pochodzi z plemienia Matabele, podczas gdy wadza
dostaa si w rce czonkw plemienia Shona. Przed Jobem zamkny si wszelkie
drzwi do awansu. Rozzoszczony i odarty ze zudze wrci do Seana.
Cholera, Job, jeste za dobry na jakkolwiek prace, ktr mgbym ci
zaproponowa na safari powiedzia mu Sean.
Tropiciel, oprawiacz skr, naganiacz, wezm, cokolwiek mi zaoferujesz
nalega Job.
Tak wic, polowali razem w ten sam sposb, jak walczyli, rami w rami, i w
cigu roku Sean mianowa Joba jednym z zarzdzajcych Courteneyowskimi Safari.
Ich wieczorne rozmowy przy ognisku i szklaneczce whisky nazyway si
posiedzeniami dyrektorw.
Job z dziwn przyjemnoci gra rne role w rnych okolicznociach. W
obecnoci klientw safari gra rol, ktr nazywa Murzyn z plantacji, kiedy to
nazywa Seana Bwana lub Nkosi i zachowywa si jak posuszny niewolnik.
Nie bd gupim fiutem, Job. Poniasz si protestowa z pocztku Sean.
Ale wanie tego oczekuje klient przekonywa go Job. Stary, sprzedajemy
im iluzj. Oni sobie wyobraaj, e s Ernestami Hemingwayami. Gdyby wiedzieli, e
mam tytu naukowy z historii i polityki, to narobiliby ze strachu w portki. Chocia
niechtnie, Sean nie mg si z tym nie zgodzi.
Kiedy byli sami, Job gra rol Homo sapiens i stawa si inteligentnym i
wyksztaconym czowiekiem, ktrym by w rzeczywistoci. W rozmowie z atwoci
obaj przechodzili z sindebele na angielski i kady z nich czu si rwnie swobodnie
uywajc jzyka przyjaciela, jak czuli si w swoim towarzystwie.
Suchaj, Sean, nie musisz si na zapas przejmowa utrat koncesji. Jak na razie
jeszcze ci jej nie odebrali, a nawet jeli to si stanie, to damy sobie rad.
Pociesz mnie. Potrzebuj tego.
Moemy wystpi o koncesj gdzie na Matabeleland, gdzie moja rodzina ma
jeszcze pewne wpywy. Na przykad w Matetsi czy nawet nad rzek Gwai. Znam tam
kady kamie.
Nie da rady. Sean potrzsn gow. Jak raz daem tyka, to na zawsze bd
napitnowany jako pechowiec.
Zoymy podanie w moim imieniu zasugerowa Job i umiechn si
zoliwie. Zrobi ci swoim dyrektorem i bdziesz mnie nazywa Bwana!
Rozemieli si i atmosfera si rozlunia. Kiedy Sean zostawi Joba przy ognisku i
wraca do namiotu, by ju w pogodnym, a nawet wesoym humorze. Job zawsze mia
si odmieni jego ze nastroje.
Zbliajc si do swojego namiotu zobaczy, e co jasnego przesuno si w
cieniu ksiyca pod drzewem i zatrzyma si gwatownie. Gdy dobieg go cichy brzk
srebrnej biuterii, wiedzia ju, kto na niego czeka.
Mog porozmawia z tob? spytaa cicho Claudia.
Sucham odpar. Zastanowi si, dlaczego amerykaski zwrot porozmawia z

tob zamiast moemy porozmawia tak go irytowa.

Nie mam w tym wielkiej wprawy przyznaa si, ale Sean nie chcia jej pomc.
Chciaam przeprosi.
No to si zwracasz do nieodpowiedniej osoby. Ja mam jeszcze obie nogi.
Cofna si lekko. Jej gos dra silnie, gdy si odezwaa ponownie.
Nie znasz litoci, prawda? Podniosa wyej gow. W porzdku, chyba na to
zasuyam. Zachowaam si jak idiotka. Byam przekonana, e znam to wszystko na
wylot, ale okazao si, e wiem jeszcze bardzo mao i w mojej ignorancji wyrzdziam
ci wielk szkod. Jeli to co pomoe, to chc ci powiedzie, e jest mi bardzo
przykro.
Pochodzimy z zupenie innych wiatw i nie ma adnej myli czy uczucia, ktre
by nas czyo. Nie ma nadziei, eby udao nam si kiedykolwiek porozumie, a co
dopiero mwi o przyjani, ale wiem, ile ci to kosztowao.
A wic rozejm? spytaa.
W porzdku, zgadzam si na zawieszenie broni. Wycign rk i dziewczyna
j ucisna. Jej skra bya delikatna jak patek kwiatu, a rka szczupa i chodna, ale
ucisk miaa silny niczym mczyzna.
Dobranoc powiedziaa, pucia jego rk i odwrcia si.
Patrzy, jak odchodzi do namiotu. Brakowao dwch dni, eby ksiyc znalaz si
w peni. W srebrnym wietle biaa suknia wydawaa si ulotna niczym mga. Przez
cienki materia widzia szczupe ciao i dugie zgrabne nogi.
W tej chwili podziwia jej charakter i czu do niej bardziej przyjazne uczucia ni
w cigu caej ich krtkiej znajomoci.
Jako myliwy i byy onierz, Sean spa bardzo lekko. Naturalne odgosy dungli
nie budziy go. Mg spa spokojnie przy krzyku hien, kbicych si wok
ufortyfikowanego miejsca, gdzie suszyy si skry lww.
Wystarczyo jednak delikatne skrobanie w ptno namiotu, eby Sean schwyci
latark i sign po stojc u wezgowia ka strzelb.
Kto tam? spyta cicho.
To ja, Job.
Sean spojrza na tarcz rolexa. Fosforyzujce wskazwki pokazyway trzeci
rano.
Wejd. Co si dzieje?
Jeden z tropicieli, ktrych ustawilimy nad rzek, przybieg do obozu. Bieg
przez trzydzieci kilometrw.
Sean poczu mrwki na karku i usiad na ku.
Tak? spyta podekscytowanym gosem.
Dzi o zachodzie soca Tukutela przekroczy rzek.
Czy to pewna wiadomo?
Tak. Widzieli go z bliska. To Tukutela, Rozzoszczony So, i nie ma obroy na
szyi.
Gdzie jest Matatu? Sean zerwa si z ka i sign po spodnie. May
Ndorobczyk zawoa przy wejciu do namiotu.
Jestem gotowy, Bwana.
Dobrze. Wyruszamy za dwadziecia minut. Plecaki ze sprztem i manierki.
Wemiemy Pumul na miejsce Shadracha. Chc znale si na tropie Tukuteli przed
witem.
Na wp ubrany Sean podszed do namiotu Riccarda stojcego obok i usysza
rwnomierne chrapanie.
Szefie! Chrapanie ustao. Nie pisz? Mam dla ciebie sonia. Podnie tyek z
ka. Tukutela przekroczy rzek. Wyruszamy za dwadziecia minut.

 Cholera! Po gosie Riccarda pozna, e jeszcze na wp pi. Z namiotu dobieg

go odgos potknicia si. Gdzie, do diaba, s moje spodnie? Sean, bd tak dobry i
obud Claudi.
W namiocie dziewczyny palia si lampa. Dziewczyna musiaa usysze ich gosy.
Obudzia si? zapyta Sean zatrzymujc si przy klapie namiotu. Claudia
otworzya j i stana w wietle latarni. Nocna koszula sigaa jej do kostek, a koronka
zakrywaa szyj, ale materia by tak cienki, e wiato lampy wydobywao zarys jej
ciaa.
Syszaam, jak rozmawiae z ojcem powiedziaa. Zaraz bd gotowa. Czy
bdziemy musieli duo chodzi? Jakie buty mam woy: do chodzenia po grach czy
mokasyny?
Sean by przekonany, e specjalnie urzdzia to przedstawienie i poczu
pruderyjn niech tak obc jego naturze.
Dzi bdziesz chodzi wicej i szybciej ni kiedykolwiek dotd powiedzia
szorstkim gosem. Obnaa si jak jaka dziewczyna lekkich obyczajw, pomyla
zapominajc, e jego gust skania si wanie ku takim kobietom, i to wtedy, gdy
zaczem nabiera dla niej szacunku. Na usta cisna mu si jaka ostra uwaga.
Udao mu si zdusi j w sobie, ale mia wiksze kopoty z powstrzymaniem si od
patrzenia na mia lini jej bioder, delikatn niczym ksztat chiskiej wazy
wykonanej przez bezimiennego mistrza za czasw dynastii Iang. Najchtniej
odwrciby si na picie, eby okaza sw obojtno, ale sta nieruchomo przed
namiotem dugo po tym, gdy zasona opada.
Rozejm, niech mnie diabli mrukn pod nosem wracajc do swojego namiotu.
Ona wcale nie zesza z ringu i nadal rozdaje prawe sierpowe. Wasny gniew
zdziwi go. Gdyby inna kobieta, nawet w poowie nie tak pikna jak Claudia,
urzdzia dla niego taki pokaz, Sean byby zachwycony.
Ona ma wicej klasy, stara si sam siebie przekona i wspomnia, jak bardzo
dziewczyna dziaa mu na nerwy i jak jej nie lubi. Rany, ta smarkata zapdzi ci do
czubkw, przestrzeg siebie i wybuchn miechem. Przygnbienie wywoane
amputacj nogi Shadracha i moliwoci utraty licencji zniko jak zdmuchnite.
Udawa si na polowanie legendarnego zwierzcia i w jaki trudno
wytumaczalny sposb obecno tej kobiety dodawaa jedynie smaku caemu
polowaniu.
Na trawie w pytkim jarze lea szron. Lni w mocnym wietle lamp toyoty, a
wyrwane z ciemnoci zwierzta byy nieruchawe z zimna i niechtnie schodziy z
drogi przed jadcym samochodem. Na godzin przed witem dojechali do brodu nad
Chiwewe. W bladym wietle zachodzcego ksiyca woda wydawaa si czarna i
byszczaa niczym antracytowe skay. Wysokie drzewa porastajce oba brzegi byy
skpane w srebrzystej powiacie jak dwie armie mitycznych olbrzymw.
Sean zaparkowa wz z dala od cieki i zostawi jednego z ludzi, eby go
pilnowa. Wszyscy naturalnie zajli swoje miejsca w szeregu myliwskim, w ktrym
klienci zawsze znajdowali si porodku. Na jego kocu miejsce Shadracha zaj
Pumula: muskularny i maomwny mczyzna z gst, krcon brod. Pumula nis
rigby Riccarda.
Wszyscy mczyni, nie wyczajc Monterra, nieli plecaki i nawet Claudia
musiaa wzi manierki z wod. Job mia drug strzelb Riccarda, weatherby
magnum, a Sean, jak zawsze, wzi swj nitro express, ktrego na polowaniu nigdy
nie wypuszcza z rk. Szli gsiego w gr biegu rzeki. Po przejciu jednego kilometra
wszyscy si rozgrzali i mogli przypieszy kroku. Sean zauway, e Claudia potrafi
porusza si bardzo szybko na swoich dugich nogach i nie ma kopotu z utrzymaniem
tempa. Dziewczyna umiechna si do Seana zuchwale, gdy dostrzega jego

taksujcy wzrok.
wit wstawa ju nad drzewami, gdy tropiciel, ktry przybieg z wiadomoci o
Tukuteli, wykrzykn i wskaza rk na jaki ksztat przed nimi. W wietle poranka
pie mahoniu, rosncego nad obniajcym si w tym miejscu brzegiem, wydawa si
cay w ogniu.
Tam! powiedzia tropiciel. Oznaczyem lad.
Na pierwszy rzut oka wida byo, e znajduj si przy naturalnym miejscu
przepraw duych zwierzt. Hipopotamy wydeptay tutaj ciek przez nadbrzene
trzciny i wysoki na trzy metry brzeg. Stada bawow i soni wytyczyy szlak i
wyrobiy miejsce przeprawy. Afrykaski step jest pokryty siatk drg dzikich
zwierzt. W tym miejscu nad rzek schodzio si kilkanacie cieek rnych
gatunkw zwierzt przeprawiajcych si przez las do wodopoju. Na okrzyk tropiciela
wszyscy przypieszyli kroku, ale Matatu pierwszy dopad tropu i wykrzywiajc gow,
eby wykorzysta sabe wiato, grzeba w ziemi gazk z dzikiej wierzby.
Po kilku krokach podnis si z ziemi i spojrza na Seana, a jego twarz caa si
pomarszczya w szczliwym umiechu.
To on! zawoa z radoci. To s lady stp ojca wszystkich soni. To
Tukutela! Rozzoszczony So!
Sean spojrza na wielkie odciski stp na pokrytej pyem ciece i poczu si, jakby
jego yami popyn wiosenny potok.
Po chwili entuzjazm zosta zastpiony odczuciem przeznaczenia i niemal
religijnym uniesieniem.
Matatu powiedzia. Prowadzisz po ladzie ogosi formalne rozpoczcie
polowania.
Siad by wyrany niczym droga i prowadzi wydeptan przez zwierzta ciek w
gb lasu.
Stary so porusza si szybkim krokiem, jakby by wiadom, e miejsce
przeprawy jest zdradliwym punktem. Moe wanie dlatego przeprawi si przez rzek
w nocy, kiedy chroniy go ciemnoci.
Przez osiem kilometrw szed nie zatrzymujc si ani razu, a potem
niespodziewanie zszed ze szlaku i skrci w gszcz ciernistych krzakw, ktre
wypuszczay nowe gazki i pczki. Teraz czsto skrca, ywic si zawizkami lici
i pdami. W wydeptanym gszczu lad sta si pogmatwany.
Job i Matatu weszli pomidzy zarola, eby zorientowa si, w ktr stron
Tukutela si kieruje, a reszta grupy zostaa na ciece, eby nie przeszkadza im w
pracy.
Chce mi si pi! Claudia odpia od paska manierk z wod.
Nie! powstrzyma j Sean. Jeli napijesz si teraz, to bdziesz czua
pragnienie cay dzie, a dopiero rozpoczlimy polowanie.
Zawahaa si na moment, jakby chciaa mu si sprzeciwi, ale przywiesia
manierk z powrotem do paska.
Jeste wyjtkowo nieuyty poskarya si. Matatu gwizdn cicho zza
krzakw.
Odnalaz trop wyjani Sean i poprowadzi ich przez zarola.
Ile zyskalimy? Sean spyta Matatu. Zaczli polowanie ze strat dziesiciu
godzin do sonia, ale za kadym razem, gdy Tukutela robi postj na posiek, dystans
si zmniejsza.
Nie zatrzyma si na dugo. Matatu wzruszy ramionami. Potem znowu
ruszy szybkim krokiem.
So oddala si teraz od cieki podajc wzdu skalistego grzbietu, jakby
chcia zatrze za sob lady. Dla przecitnego ludzkiego oka so nie zostawia

adnych ladw, ale Matatu poda tropem bez najmniejszych trudnoci.

Jeste pewien, e go nie zgubilimy? spyta niespokojnie Riccardo.
Szefie, polowae tyle razy z Matatu, e nie powiniene zadawa takich pyta
skarci go Sean.
Ale co on tu moe znale? dopytywaa si Claudia. Przecie to same skay
i wir.
Stopy sonia zostawiaj lady otarcia na skaach, cieraj mech i kurz. Pomidzy
kamieniami ronie delikatna trawa, ktr so rozdepta, przygniatajc odyki w
stron, w ktr si kieruje. Przygnieciona trawa inaczej odbija wiato.
Ciekawa jestem, czy ty take mgby poda tym tropem? zapytaa Claudia.
Sean potrzsn przeczco gow.
Nie jestem magikiem. Rozmawiali znionymi gosami, ale Sean szepn:
Dosy tych pogaduszek. Od tej chwili ograniczamy wszelkie rozmowy.
Szli dalej w milczeniu, a las wok nich nieustannie si zmienia.
W lesie byo czterdzieci gatunkw drzew z rodziny combretum, ktre i tak nie
wyczerpyway bogactwa buszu, wypenionego innymi rodzajami drzew o
najprzerniejszych ksztatach pni i konarw. Niektre miay gazie ogoocone przez
zim z lici, inne mieniy si najdziwniejszymi odcieniami zieleni, zota, oranu i
cynobru.
Czasami las otacza ich niczym palisada, by po chwili rozchyli si i ukaza
odlege wzgrza, kopce o dziwacznych ksztatach, polanki i parowy z wypalon traw
i zielonym dywanem modych pdw wyaniajcych si z czarnych popiow.
wiea trawa przycigaa na polany stada antylop. Czarne antylopy z dugimi
rogami w ksztacie zakrzywionych szabel stay wrd wysokiej trawy z wycignitymi
dumnie szyjami, grzbietami pokrytymi popioem z jaru i biaymi brzuchami.
Lene antylopy z nastawionymi rogami i ogonami niczym poduszeczki do pudru,
zebry, ktre z odlegoci wydaway si jednolicie szare, i gnu z rzymskimi nosami i
rzadkimi brodami cigay si po caym wwozie wzniecajc tumany czarnych
popiow.
Kiedy lew nie jest na polowaniu, zwierzta s wyjtkowo ufne i potrafi
przyglda mu si spokojnie, gdy przechodzi pidziesit metrw od nich. Tak samo
teraz zdaway si wyczuwa, e grupa ludzi nie stanowi dla nich zagroenia.
Pozwalay im si zbliy, po czym leniwie odsuway si na bok. Claudia bya tak
zachwycona tym widokiem, e zapomniaa nawet o wasnym zmczeniu po czterech
godzinach marszu.
W wskiej kamiennej sadzawce, w wwozie pomidzy dwoma wzniesieniami,
pozostao troch wody. Stojca woda bya zielona i na powierzchni wydobyway si
baki z gnijcej rolinnoci, ale so zatrzyma si, eby si napi, a nastpnie zaatwi
naturaln potrzeb tu przy zbiorniku.
Dziesi minut odpoczynku oznajmi Sean. Moecie si teraz napi.
Spojrza na Claudi. Postaraj si jednak ograniczy do dwch ykw, chyba e
chcesz pniej pi co takiego. Wskaza na bajoro i Claudia skrzywia si.
Zostawi j siedzc obok ojca i podszed do Matatu stojcego przed sadzawk.
O co chodzi? spyta. Po dwudziestu latach potrafi rozpozna nastroje
malutkiego czowieczka. Matatu potrzsn niechtnie gow i na twarzy utworzyy
si zmarszczki niepewnoci.
Co nie jest w porzdku powiedzia Seanowi. So nie jest zadowolony.
Najpierw idzie w jedn stron, a potem nagle skrca. Idzie szybko, ale bez celu. Nie
zatrzymuje si, eby co zje, i zachowuje si, jakby grunt pali mu si pod nogami.
Dlaczego, Matatu?
Nie wiem przyzna si niechtnie. Ale nie podoba mi si to, Bwana.

Sean zostawi go i wrci do Claudii.

Pozwl, e spojrz na twoje stopy. Sean zauway, e w cigu ostatniej
godziny marszu dziewczyna zacza lekko kule.
Mwisz powanie?
Zacza si umiecha, ale Sean wzi jej nog, pooy j sobie na kolanach,
rozsznurowa but i zdj go razem ze skarpet. Stopy miaa dugie i wskie tak jak i
donie. Na delikatnej skrze pod duym palcem wida byo zaczerwienienie i drugie
na picie. Sean oczyci otarte miejsca watk i spirytusem. Czu zmysow
przyjemno trzymajc w doniach jej ksztatn stop, ale powiedzia jej szorstkim
tonem:
To musiao ci bole. Nie staraj si by niepotrzebnie dzielna, jeszcze kilka
kilometrw i miaaby bble wielkoci winogron, a my zostalibymy z kalek.
Zaklei otarcia przylepcem.
Zmie skarpety poleci jej. Nastpnym razem powiedz mi, jak tylko zacznie
bole.
Posusznie spenia jego polecenie i wyruszyli w dalsz drog.
Niedugo przed poudniem trop znowu zmieni kierunek i skierowa si prosto na
wschd.
Zyskalimy jak godzin czy dwie Sean powiedzia Riccardowi ale Matatu
sdzi, e co nie jest w porzdku. Mnie te si to nie podoba. Sonia co martwi i jest
spity, a teraz kieruje si prosto ku granicy z Mozambikiem.
Mylisz, e mg nas wyczu? Riccardo by widocznie przejty, ale Sean
potrzsn przeczco gow.
Niemoliwe, jestemy kilka godzin za nim.
W poudnie zrobili nastpny postj, eby si posili i odpocz. Kiedy podjli
pocig, nie przeszli nawet kilometra, gdy otworzy si przed nimi zagajnik drzew
marula. Na ziemi leay dojrzae, te owoce i Tukutela nie mg si oprze, eby ich
nie skosztowa. So spdzi co najmniej trzy godziny w zagajniku, otrzsajc gazie
ze wieych owocw. Nastpnie, zupenie nagle, ruszy na wschd, jakby
przypomnia sobie o umwionym spotkaniu.
Przynajmniej zyskalimy kolejne trzy godziny oznajmi Sean, ale na jego
twarzy nie byo umiechu. Jestemy jakie szesnacie kilometrw od granicy z
Mozambikiem. Jeli j przekroczy, to go stracilimy.
Sean zastanawia si przez chwil, czy ruszy biegiem po ladzie. W czasie wojny
on, Job i Shadrach zawsze biegli za ciganym wrogiem i potrafili pokona
dziewidziesit, sto kilometrw w cigu dnia. Sean spojrza na Claudi; dziewczyna
poruszaa si jak atleta i mimo otar na stopach jej krok by sprysty. Powinna
dotrzyma im kroku. Przenis wzrok na Riccarda i od razu zrezygnowa z pomysu.
Riccardo dosownie roztapia si w upale, ktry siga w kotlinie czterdziestu stopni.
Sean czsto zapomina, e Riccardo mia pidziesit osiem lat. Jak na swj wiek by
zawsze w wybornej formie, ale teraz wida byo po nim pierwsze oznaki zmczenia:
pod oczami mia ciemne obwdki, a skra nabraa szarej barwy.
Biedak wyglda, jakby by chory, pomyla Sean. Nie mog go przyciska.
Sean tak si zamyli, e niemal wpad na Matatu, gdy ten zatrzyma si nagle
schylony nad tropem.
Co si stao? spyta Sean. May tropiciel by zdenerwowany. Potrzsa gow i
mamrota co pod nosem w dialekcie ndorobo, z ktrego nikt nic nie mg zrozumie.
Co jest...? zacz Sean i umilk, gdy zorientowa si, co si dzieje. O kurwa!
Z boku biegy lady stp dwch ludzi i nakaday si na trop sonia. Ziemia bya w
tym miejscu piaszczysta, wic odciski byy wyrane.
Dwch ludzi noszcych buty z gumowymi podeszwami. Sean rozpozna wzr na

podeszwach popularnych teniswek firmy Bata wyrabianych w miejscowych

zakadach i sprzedawanych w kadym sklepie w okolicy.
Nawet Riccardo rozpozna odciski butw.
Kto to, u diaba, moe by? zapyta, ale Sean zignorowa pytanie i razem z
Jobem stan z boku obserwujc gorczkowe poszukiwania Matatu.
Matatu biega w t i z powrotem przygldajc si uwanie ladom niczym stara
kura. Wreszcie do nich podszed. Przykucnli na ziemi Job obok Seana i Matatu
naprzeciwko tworzc rad wojenn, w ktrej brakowao Shadracha.
Dwch mczyzn. Jeden mody, wysoki i chudy, chodzi z palcw. Drugi jest
starszy, niski i gruby. Obaj nios plecaki i banduki. Sean wiedzia, e Matatu
wydedukowa to wszystko z dugoci kroku mczyzn, sposobu, w jaki stawiali stopy,
i lekkiego przechylenia ciaa pod ciarem niesionej w rku broni. To nie s
miejscowi. Ludzie mieszkajcy w dolinie nie nosz butw, a ci przyszli z pnocy.
Kusownicy zambijscy mrukn Job. Poluj na nosoroce, ale znaleli trop
sonia. Jest zbyt duy, eby mogli go przepuci.
Dranie! powiedzia z gorycz Sean. W 1970 roku w Zambii nad rzek
Zambezi yo okoo dwunastu tysicy nosorocw. Teraz nie zosta przy yciu ani
jeden. Szlachcic jemeski potrafi zapaci pidziesit tysicy dolarw za sztylet z
rkojeci z rogu nosoroca. Polujcy na zwierzta kusownicy byli zorganizowani na
wzr wojskowy. W poudniowej czci doliny rzeki Zambezi pozostao jeszcze
kilkaset nosorocw, wic kusownicy zambijscy przekradali si w nocy przez rzek,
omijajc rzdowe patrole. Wielu z nich walczyo w szeregach partyzantw w czasie
wojny. Byli to twardzi ludzie, ktrzy rwnie atwo mogli zabi czowieka jak
nosoroca czy sonia.
Maj pewnie karabiny AK. Job spojrza na Seana. Jest ich pewnie wicej ni
dwch, gdy kto idzie na flankach. Sean, maj przewag liczebn i ogniow. Co
robimy?
To moja koncesja odpar Sean. A Tukutela jest moim soniem.
Wic bdziesz musia walczy o jedno i drugie. Rysy twarzy Joba nie
zmieniy si, zachowujc spokj, ale jego oczy byszczay. Job nie potrafi ukry
ochoty do walki.
Sean wsta.
Masz cholern racj. Jeli ich tylko dorwiemy, to bdziemy walczy.
No to musimy si pospieszy. Matatu stan przy nim. Maj dwie godziny
przewagi nad nami, a Tukutela musi si niedugo zatrzyma i posili. Dostan go,
zanim ich zapiemy.
Sean podszed do miejsca, gdzie Riccardo i Claudia siedzieli w cieniu.
Kusownicy! wyjani im. Prawdopodobnie uzbrojeni w automatyczne
karabinki. Znalelimy lady dwch ludzi, ale jest ich pewnie wicej. Wszyscy to
bezlitoni mordercy.
Patrzyli na niego w milczeniu, gdy Sean kontynuowa:
Bdziemy musieli porusza si znacznie szybciej, eby uniemoliwi im
dostanie Tukuteli przed nami. Zostawi z wami Pumul, ebycie szli wasnym
tempem. Job, Matatu i ja pobiegniemy tropem i przetniemy im drog. Szefie,
zatrzymaj sobie rigby, a Job wemie weatherby.
Kiedy zrobi ruch, eby si odwrci, Riccardo zapa go za rami.
Sean, chc mie tego sonia. Bardziej ni czegokolwiek w yciu, chc tego
sonia.
Postaram si ocali go dla ciebie. Sean skin gow. Rozumia pragnienie
przyjaciela, bo czu dokadnie to samo.
Dziki. Riccardo opuci rk. Sean podszed do Joba i Matatu. Oddali swoje

plecaki Pumuli, zostawiajc sobie jedynie manierki. Sean rzuci okiem na rolexa.
Cztery minuty od chwili, gdy natrafili na trop kusownikw, cztery minuty
zmarnowane, Ruszamy w pocig! rozkaza Sean. Moliwo zasadzki! Job
umiechn si do niego.
Jak za starych czasw powiedzia. Znowu czuj si mody.
Matatu podcign opask biodrow, wsun koniec koszuli za pasek, obrci si i
puci susami po tropie. Sean widzia ju, jak Matatu biegnie w tym tempie od
wschodu do zachodu soca. Sam zaj pozycj na prawej flance, a Job, ktry by
makutem, po lewej stronie. Sean zmieni naboje w strzelbie i ruszy za Matatu. Po
kilku sekundach grupa Riccarda znika im z oczu. Sean skoncentrowa si cakowicie
na drodze przed nimi.
Utrzymanie szyku pocigowego na tego typu zmiennym terenie wymagao
specjalnych zdolnoci i duego dowiadczenia. Biegncy na flance musieli nieco
wyprzedza tropiciela, przewidujc, w ktr stron kieruje si trop, badajc obszar
przed sob w poszukiwaniu zasadzki, osaniajc biegncego w rodku Matatu i
zachowujc odstp pidziesiciu krokw pomidzy sob jednoczenie utrzymywa
kontakt z drugim flankierem, cho czsto tracili si z oczu. Wszystko to odbywao si
w szaleczym tempie nadawanym przez Matatu.
Kiedy trop skrca, biegncy na zewntrznej flance mczyzna musia zawraca i
przebiec szybszym krokiem wikszy dystans ni jego kolega. Gdy lad wybiega na
otwarty teren, obaj flankierzy przyspieszali kroku, tworzc formacj w ksztacie
odwrconej strzay, nieustannie osaniajc tropiciela. Porozumiewali si ze sob za
pomoc naladowania gosw ptakw: krzyku lenego gobia, gwizdu ptaka bul-bul,
szczebiotu dzieby, pisku czarnej kani. aden sygna: rozkaz czy ostrzeenie, nie
mg zosta przeoczony.
Oprcz tego wszystkiego musieli jeszcze zachowa cisz i utrzyma dobre tempo.
Job i Sean biegli niczym para bykw kudu, lekko i niemal bezgonie, przemykajc
pod konarami i kluczc pomidzy chaszczami ciernistych krzakw.
Po godzinie biegu Matatu da im znak rk, gdy przemykali przez przecink w
lesie. Dwch nastpnych, Sean odczyta sygna.
Kolejnych dwch kusownikw przyczyo si do ciganej pary i teraz ju
czterech ludzi podao za soniem.
Biegli przez nastpn godzin, nie zwalniajc ani na chwil kroku, kiedy Matatu
przekaza nastpne ostrzeenie.
Bardzo blisko. Kolejny ruch doni. Strze si. Niebezpieczestwo. Sean
zagwizda jak pardwa, ostrzegajc Joba o bliskim kontakcie i wszyscy trzej zwolnili
bieg do lekkiego truchtu.
lad biegncy wzdu starego szlaku soni, porzdnie ubitego w twardej ziemi,
zaprowadzi ich na niski paskowy. Kiedy wspili si na, poczuli delikatny,
chodny, wiejcy ze wschodu wieczorny wiatr i Sean z ulg wystawi ku niemu
spocon twarz.
Paskowzgrze miao niecae dwa kilometry szerokoci, wic grupka mczyzn
szybko je przebiega. Gdy dotarli do krawdzi, pooyli si pasko na brzuchach i
zeliznli w d tak, eby ani na chwil ich sylwetki nie byy widoczne na tle nieba.
Nastpnie przykucnli pod nawisem, by spenetrowa wzrokiem rozcigajc si pod
nimi pytk dolin, za ktr cign si nastpny zalesiony paskowy. Przez rodek
niecki pyna zakolami rzeka, jej bieg za znaczy wski pas nadrzecznej rolinnoci.
Pozostaa cz doliny bya pusta. W socu byszczaa blada, zimowa trawa,
gdzieniegdzie wida byo kopce mrwek, kady wielkoci maego domku oraz kilka
rozoystych akacji o paskich koronach i tych pniach. Sean szybko przeczesa ca
dolin wzrokiem.

Z lewej strony dobieg go sygna od Joba przypominajcy wist lenej antylopy,

jeden z bardziej naglcych znakw z ich repertuaru. Job wskazywa na co w dolinie,
na lewo od Seana. Sean spojrza w tym kierunku. Przez chwil nie dostrzeg niczego.
Nagle zobaczy Tukutel, Rozzoszczonego Sonia.
Zwierz byo ukryte przed jego wzrokiem za olbrzymim kopcem, ale teraz wyszo
na otwart k i Sean wcign gono powietrze do puc. Nawet z odlegoci ptora
kilometra zda sobie spraw, e nie zapamita dokadnie wielkoci zwierzcia.
Tukutela mia ciemny kolor wulkanicznych ska, by wielki i chudy. Mona byo
dostrzec fady i bruzdy na skrze, a take wyran lini krgosupa. Wachlowa
uszami przy kadym kroku, a ich koce byy postrzpione jak para wojskowych
proporcw porwanych przez kule i osmalonych ogniem z dzia.
Ky take byy niemal czarne, pociemniae ze staroci i poplamione ywic
rozgniecionych drzew. Spod otwartej dolnej szczki rozchodziy si na zewntrz i
ponownie zakrzywiay do rodka niemal stykajc si na kocach. Prawie w ogle nie
zway si ku kocom, a w najniszym punkcie sigay tak nisko, e kryy si w
wysokiej trawie. Byy ogromne, zdaway si zbyt cikie nawet dla olbrzymiej postury
zwierzcia. Sean pomyla, e pewnie ju nigdy nie bdzie drugiej takiej pary kw.
So by nie tylko olbrzymem, ale legend i histori.
Sean poczu wyrzuty sumienia. Bez wzgldu na legalno takiego czynu, zabicie
Tukuteli bdzie zbrodni przeciw Afryce, obraz dla bogw tego kraju i najgbszej
ludzkiej natury. Wiedzia jednak, e si nie zawaha przed tym czynem i ta
wiadomo potgowaa wyrzuty sumienia. Dla myliwego im szlachetniejsze jest
zwierz, tym wiksza staje si pokusa zdobycia go jako trofeum. Job wyda kolejny
sygna, odwracajc uwag Seana od Tukuteli. Przenis wic wzrok w stron, w ktr
wskazywa naganiacz, i zobaczy kusownikw.
Zbliali si do sonia. Widzia wszystkich czterech. Wyszli wanie spomidzy
drzew u podna paskowyu i w szeregu weszli w sigajc im ramion traw. Ich
ramiona i gowy posuway si do przodu niczym spawik na yce zarzuconej w
spokojne morze trawy. Wszyscy mieli karabinki AK-47 przewieszone przez ramiona.
Lekkie pociski wystrzeliwane z tej broni nie nadaway si do polowania na tak
due zwierz, ale Sean zna ich taktyk. Kusownicy zamierzali podkra si jak
najbliej celu i otworzy ogie z czterech karabinw, zasypujc zwierz setkami
pociskw, dziurawic puca i mordujc go olbrzymi si ogniow broni
automatycznej.
Kusownicy skrcili w bok, nie kierujc si prosto na sonia, eby powiew wiatru
nie donis do niego ich zapachu. Mimo i musieli pokona dusz drog, biegli w
ostrym tempie i szybko si zbliali do Tukuteli. So nadal nie zdawa sobie sprawy z
ich obecnoci i szed wycignitym krokiem ku rzece. Sean wiedzia ju, e w tym
tempie kusownicy przetn mu drog, zanim do niej dotrze.
Departament owiectwa przekaza wacicielom koncesji zalecenia rzdowe bez
ogrdek. Ludzie, ktrzy bez zezwolenia wkraczali na teren koncesji i zostali
przyapani w czasie polowania, mieli by uznani za kusownikw. W czasie ostatnich
czterech lat zgino czterech stranikw departamentu i jeden waciciel koncesji,
wic rzd zezwala na otworzenie ognia do nieproszonych goci bez ostrzeenia.
Premier Robert Mugabe powiedzia to jeszcze wyraniej: Strzela tak, eby zabi.
Strzelba Nitro Express kalibru 577 bya potn broni z bliskiej odlegoci, ale
po pokonaniu stu metrw ciki pocisk szybko opada. Grupa kusownikw bya
oddalona o piset metrw. Sean przelizn si szybko pod krawdzi skarpy do
miejsca, gdzie Job lea za zwalonym pniem drzewa.
Przypad do ziemi obok niego.
Daj mi weatherby powiedzia i wyrwa mu z rki lejsz bro. Job by

wyborowym strzelcem, ale ten strza wymaga celnoci Wilhelma Tella.

Sean otworzy zamek i sprawdzi, czy w komorze znajduje si nabj. Bya to 12gramowa kula Nosler i Sean zastanawia si, o ile kula opadnie przy odlegoci
piciuset metrw, przy strzale w d i z lekkim wiatrem wiejcym z lewej strony.
Przypomnia sobie tablice balistyczne, z ktrych wynikao, e przy odlegoci trzystu
metrw zniy lot o pitnacie centymetrw, czyli przy odlegoci piciuset metrw to
powinno by okoo stu dwudziestu centymetrw, albo i wicej.
Obliczajc odlego zdj koszul, zwin j w waek i pooy na pniu
zwalonego drzewa, za ktrym przykucn.
Strzelaj razem ze mn z banduki. Mierz wysoko poleci Jobowi i uoy si na
ziemi za pniem, opierajc luf strzelby na waku z koszuli. Nastawi celownik
optyczny i spojrza przez niego na kusownikw.
Przy tym powikszeniu z atwoci mg rozpozna obu intruzw opisanych
przez Matatu po ladach stp. Wysoki i szczupy mczyzna, ktry prowadzi grup,
mia na sobie kurtk z niebieskiego drelichu, tradycyjny ubir partyzantw z czasw
wojny. Za nim bieg niszy i grubszy mczyzna w koszuli koloru khaki i z czapk
pokryt kamuflujcymi barwami.
Przed nimi Sean widzia sonia. Powikszenie, jakie zapewnia celownik, dawao
wraenie, e kusownicy s bardzo blisko swojej ofiary. Kiedy Sean si im przyglda,
przywdca grupy zdj z ramienia karabinek i da znak rk swoim ludziom. Trzej
kusownicy rozbiegli si na strony przygotowujc bro do strzau.
Sean uoy si wygodnie, wbijajc mocniej buty w ziemi, regulujc oddech i
kadc palec wskazujcy na spucie. Wybra przywdc grupy i nakierowa na jego
gow krzyyk w celowniku.
Obraz dra w unoszcym si znad ziemi gorcym powietrzu. Sean przyglda si
uwanie falistym liniom mirau, ktre wskazyway mu si wiatru; kiedy rozpyway
si na boki, wiatr by porywisty, ale tutaj wznosi si prosto do gry jak wstga dymu.
Sean wzi gboki oddech, wypuci poow, a reszt wstrzyma. Fatamorgana
zastyga. Nacelowa strzelb na wysoko czowieka ponad gow przywdcy
kusownikw. Obraz by wyrany, ale Sean nie pocign za spust. Zamiast tego
cisn praw rk kolb, jakby ugniata kul gliny.
Kolba kopna go mocno w rami, a lufa podskoczya wysoko do gry w
typowym dla weatherby odrzucie. Sean straci z oczu kusownika.
Zanim zdy go namierzy, Job krzykn radonie:
Shayile! Trafiony!
Kiedy Sean naprowadzi celownik na to miejsce, w trawie wida byo jedynie
gowy trzech ludzi.
Kusownicy zwrcili si natychmiast przeciw nim i zaczli strzela w kierunku
szczytu zbocza cigymi seriami. Karabinki AK wypeniy dolin stukotem
przypominajcym walenie w koty.
Sean zobaczy, jak Tukutela ucieka w penym galopie. Pooywszy uszy po sobie
i wznisszy ky wysoko nad traw so wpad w wski pas nadrzecznych zaroli i
wypad po drugiej stronie.
Uciekaj szepn Sean. Jeli nie moesz by mj, to nikt ci nie dostanie.
Zaj si kusownikami.
Ju na pierwszy rzut oka wida byo, e jest to zdyscyplinowany oddzia. Dwch
z nich osaniao ogniem trzeciego, ktry podbieg do przywdcy i podnis go na nogi.
Wysoki mczyzna w niebieskiej kurtce straci karabin. Sta zgity wp, rk
ciskajc bok.
Lekki postrza mrukn Sean i ponownie wystrzeli. Zobaczy py unoszcy si
nad traw. Pocisk trafi w ziemi bardzo blisko dwch mczyzn. Kusownicy zaczli

si wycofywa, cignc ze sob przywdc i kierujc si za wysoki kopiec mrowiska.

Sean i Job uwanie wybierali cel, ale z kad chwil odlego si zwikszaa. Mimo
e Sean widzia kurz podnoszcy si z ziemi blisko uciekajcych, nie udao im si
nikogo wicej trafi. Niedugo grupa znikna w wysokiej trawie, a terkot broni
automatycznej ucich.
Sean i Job odczekali jeszcze pitnacie minut rozgldajc si po dolinie, ale nie
zobaczyli wicej kusownikw. Sean podnis si z ziemi.
Idziemy si rozejrze.
Tylko ostronie ostrzeg Job. Mogli zawrci i zasadzi si na nas. Bya to
stara sztuczka partyzantw, wic grupa Seana ostronie zesza ze wzgrza.
Matatu zaprowadzi ich do miejsca, gdzie kula trafia przywdc kusownikw.
Trawa w tym miejscu bya porzdnie wygnieciona. Jego bro znika; musia j zabra
jeden z mczyzn. Matatu znalaz odyg trawy i pokaza j Seanowi. Krew zdya
ju na niej zaschn, ale krwawienie nie byo obfite, znaleli zaledwie kilkanacie
kropel na trawie i suchej ziemi.
Rana powierzchowna mrukn Sean. Powiew wiatru musia znie kul z jej
toru. Nie zostay naruszone adne wewntrzne organy.
Za kim podamy, za Tukutel czy kusownikami? spyta Job.
Kusownicy s ju w poowie drogi do Lusaki. Sean umiechn si do niego.
Ruszamy za soniem!
Pobiegli tropem sonia przez rzek i drug poow doliny. Po pocztkowym
panicznym galopie stary byk przeszed w kus, ktry mg utrzymywa przez kilka dni
z rzdu. Gna prosto w stron granicy z Mozambikiem, zbaczajc z kursu jedynie
wtedy, gdy wybiera przejcie pomidzy wzgrzami czy wspina si na agodniejszy
stok.
Mczyni biegli szybko po ladach. Nie musieli ju si obawia zasadzki i gnali
co si w nogach, ale so oddala si od nich. Soce rzucao dugie cienie za
biegncymi. Dzie szybko zblia si ku kocowi.
Mimo e nie istnieje dokadnie wytyczona granica z Mozambikiem, szsty zmys
podpowiedzia Seanowi, e ju j przekroczyli.
Wanie mia da znak, eby przerwali pocig, gdy Job gwizdn i przesa mu
sygna podniesion doni. Matatu zatrzyma si i pokiwa zgodnie gow. Mczyni
stanli obok siebie. Przez chwil patrzyli w milczeniu na niewyrany lad, ktry
znika w pochanianym przez ciemnoci lesie.
Mozambik powiedzia Job. Stracilimy go.
Nadal biegnie szybko. Matatu splun na ciek. Szybciej ni jakikolwiek
czowiek. Nie zobaczymy ju Tukuteli w tym roku.
Bdzie nastpny sezon powiedzia Sean. Za rok wrci do parku narodowego
i przejdzie przez Chiwewe w czasie nowiu. Za rok jeszcze raz zaczaimy si na niego.
Moe. Matatu wzi odrobin tabaki z tabakierki zrobionej z rogu maej
antylopy. A moe dopadn go kusownicy albo wejdzie na min na starym polu
bitwy w Mozambiku, albo umrze ze staroci.
Ta myl wprowadzia Seana w melancholijny nastrj. Tukutela by czci starej
Afryki. Sean urodzi si zbyt pno, eby j pozna w caej krasie. Widzia jedynie
nieliczne pamitki zachowane z dawnych czasw, ale ywi gboki, nostalgiczny
szacunek dla historii swojego kontynentu. Wszystko to znikao szybko na jego
oczach, niszczone przez pd ku wadzy bezmylnych hord nowo powstajcych
narodw, przez krwawe walki plemienne i bezprawie nowych czasw. Cay kontynent
ogarniay ciemnoci wiekw rednich, ale tym razem by ju pozbawiony naturalnych
skarbw. Dzikie zwierzta zostay zdziesitkowane, lasy wycite, ziemia wyjaowiona
przez prymitywne rolnictwo, a Sahara co roku posuwaa si dalej na poudnie.

Tukutela by jednym z ostatnich skarbw Afryki.

Sean odwrci si. Tak bardzo chcia zdoby tego sonia. Pragn go bardziej ni
czegokolwiek innego w swoim yciu. Teraz sta zwrcony na zachd, a olbrzymi al
ciska mu serce. Ciko ruszy przed siebie.
Niedugo przed pnoc natrafili na Riccarda i Claudi picych przy
dogasajcym ognisku na materacach zrobionych ze citej trawy. Nie opodal przy
drugim ognisku siedzia Pumula.
Riccardo obudzi si w tej samej chwili, gdy Sean dotkn jego ramienia.
Poderwa si z ziemi.
Znalaze go? Co si stao? Co z kusownikami?
Tukutela uciek. Przeszed granic. Odegnalimy kusownikw, ale Tukutela
nam si wymkn odpowiedzia mu Sean. Riccardo opad na such traw. Sucha w
milczeniu opisu pocigu i walki z kusownikami.
Claudia usiada obok ojca. Kiedy Sean opowiedzia im o tym, jak Tukutela
przekroczy granic z Mozambikiem, obja ramieniem Riccarda, starajc si go nieco
pocieszy.
W porzdku. Sean wsta z ziemi, Jakie osiem kilometrw na poudnie std
biegnie jedna z moich myliwskich cieek. Matatu i ja wrcimy po wz, a Job was
zaprowadzi na miejsce spotkania. Powinnimy wrci za jakie cztery, pi godzin.
Kierujc si jedynie gwiazdami Matatu prowadzi przez cztery godziny Seana
przez las i gste zarola, by w kocu bezbdnie trafi na zaparkowan nad rzek
toyot.
Potrzebowali godziny, eby dojecha na miejsce spotkania. Claudia, Riccardo i
pozostali siedzieli przy ognisku rozpalonym przy ubitej ciece. Wsiedli w milczeniu
do samochodu i Sean ruszy w stron obozu. Bya ju czwarta rano. Mina caa doba
od chwili, gdy peni nadziei wyruszyli na polowanie.
Jechali w milczeniu. Wkrtce Claudia zasna z gow na ramieniu ojca. Riccardo
odezwa si zamylonym gosem:
Wiesz, dokd si uda Tukutela?
Jest poza naszym zasigiem, Szefie odpowiedzia ponurym tonem Sean.
Mwi powanie. Riccardo by wyranie niecierpliwy. Czy ma jak sta
kryjwk, do ktrej teraz si udaje?
To jest bardzo niebezpieczny teren mrukn Sean. Jeden wielki chaos i
zamieszanie. Wioski s spalone i opuszczone, dwie armie walczce ze sob i do tego
jeszcze chopcy Mugabego.
Dokd poszed Tukutela? nalega Riccardo. Musi mie jak kryjwk.
Sean skin gow.
Job, Matatu i ja rozpracowalimy go kiedy. Sdzimy, e od czerwca do
wrzenia przebywa na bagnach za zapor Cabora Bassa. Pod koniec wrzenia lub na
pocztku padziernika przekracza Zambezi i kieruje si na pnoc do Malawi, do
lasw tropikalnych wok co Mlanje. Siedzi tam a do pocztku pory deszczowej.
Potem wraca na poudnie, przechodzc Zambezi w okolicy Tete i wkraczajc na teren
Narodowego Parku Chiwewe.
Wic teraz udaje si na bagna? spyta Riccardo.
Najpewniej tak. Sean skin gow. Dostaniemy go za rok, Szefie.
Do obozu dojechali o wicie, gdzie czekay ju na nich gorce prysznice, czyste
ubrania i obfite niadanie. Sean naoy kademu na talerz porcj jajek na bekonie.
Po niadaniu odepimy nieco dzisiejsz noc. Pobudka w poudnie.
Mnie pasuje zgodzia si chtnie Claudia.
Nastpnie zrobimy sobie mae zebranie. Musimy rozplanowa pozosta cz
safari. Zostay nam jeszcze trzy tygodnie. Moemy sprbowa znale innego. Nie

mog ci zaofiarowa nic nawet w przyblieniu podobnego do Tukuteli, ale mamy

szans trafi na trzydziestokilogramowego.
Nie interesuj mnie trzydziestokilogramowe ky odpar Riccardo. Chc
Tukutel.
Ja te, ale lepiej zostawmy ten temat. Sean nie kry irytacji. Nie moemy nic
na to poradzi, wic dajmy sobie spokj.
A gdybymy przekroczyli granic i podyli za nim na bagna? Riccardo nie
podnis wzroku znad talerza. Sean przyglda si uwanie jego twarzy, zanim si
rozemia.
Przez chwil napdzie mi strachu. Ju mylaem, e mwisz powanie.
Dostaniemy Tukutel w przyszym sezonie.
Nie bdzie adnego przyszego sezonu sprzeciwi si Riccardo. Obaj wiemy,
e Geoffrey Manguza odbierze ci licencj i koncesj.
Dziki, Szefie. Zawsze wiesz, jak mnie pocieszy.
Nie ma co si oszukiwa. To nasza ostatnia szansa dostania Tukuteli.
Niezupenie. Sean pokrci gow. Ju po sezonie. Mielimy szans, ale j
zmarnowalimy.
Nie, jeli podymy za nim do Mozambiku powiedzia Riccardo. Pjdziemy
za nim na bagna. Sean przyjrza mu si uwanie.
Dobry Boe, ty mwisz powanie!
Powiedziaem ci ju. Nie ma niczego w moim yciu, czego pragnbym bardziej
ni tego sonia.
Wic sdzisz, e Job, Matatu i ja popenimy samobjstwo dla twojej
zachcianki?
Nie. Nie oczekuj, e zrobicie to dla zachcianki powiedzmy dla p miliona
dolarw.
Sean potrzsn gow, ale nie mg wykrztusi z siebie ani sowa. Riccardo
mwi dalej:
Czuj si odpowiedzialny za to, e stracisz licencj. Za p miliona dolarw
bdziesz mg sobie kupi dobr koncesj w Zambii czy w Botswanie albo
pidziesit tysicy akrw rancza w Afryce Poudniowej. P miliona. Pomyl o tym.
Sean zerwa si od stou tak gwatownie, e strci na ziemi swj talerz. Odszed
nie ogldajc si za siebie.
Stan samotnie na kocu obozu przygldajc si rzece w miejscu, gdzie mae
stado impali pio wod. Biaogowy rybow usiad na gazi suchego drzewa nad
zielon wod. Sean ich jednak nie dostrzega.
Myla o tym, jak bdzie wygldao jego ycie za rok, gdy straci koncesj. Mia
dugi u brata, Garricka, sigajce pidziesiciu tysicy i przekroczy stan konta w
banku w Harare o prawie dziesi tysicy. Reema przekazaa mu, e zarzdca banku
chcia koniecznie z nim rozmawia, ale Sean unika spotkania w czasie ostatniej
wizyty w miecie.
Mia ju ponad czterdzieci lat i nic jeszcze nie osign. Jego ojciec byby
pewnie zachwycony, gdyby podj prac w rodzinnej firmie, ale jej przewodniczcym
by Garrick, ktry nie okazaby wielkiego entuzjazmu.
Pomyla o biurach z klimatyzacj, krawatach i garniturach, nie koczcych si
spotkaniach z prawnikami i inynierami, korkach na ulicach i zapachu miasta.
Myla take o zasadach ojca, popieranych bez zastrzee przez jego brata,
wedug ktrych czowiek powinien zaczyna od samych podstaw w firmie i pi si
do gry. Garry mia wicej ni dwadziecia lat przewagi nad nim; Garry uwielbia
tak prac, a Sean jej nienawidzi.
P miliona dolarw. Z takimi pienidzmi w kieszeni mg wypi si na bank,

Geoffreya Manguz, Garricka Courteneya i cay wiat.

Odwrci si od rzeki i ruszy w stron namiotu Joba. Job siedzia przy ognisku, a
jego najmodsza ona podawaa mu niadanie. Kiedy zobaczy zbliajcego si Seana,
da jej dyskretny znak, eby si oddalia. Zdj czajnik z kaw znad ogniska, nala
smolistego pynu do kubka, a potem uzupeni go skondensowanym mlekiem.
Sean usiad na drewnianym stoku obok przyjaciela i wzi od niego kubek.
Rozmawiali w sindebele.
Co by powiedzia o czowieku, ktry podyby za Tukutel do jego kryjwki
na bagnach nad Zambezi?
Taki gupiec nie zasuguje na to, eby o nim mwi. Job dmucha na kaw,
eby j ostudzi. Przez dug chwil siedzieli w milczeniu.
Matatu, ktry spa w szaasie obok, wyczu obecno swojego pana. Wyszed na
zewntrz, mrugajc oczami w porannym socu i mocno ziewajc przykucn obok
niego. Sean pooy na chwil rk na ramieniu maego mczyzny. Poczu, jak
Matatu wierci si pod jego doni wdziczny za ten dotyk. Nie musia go o nic pyta.
Matatu pody za nim bez adnych pyta, bez najmniejszego wahania. Sean zwrci
si znowu do Joba.
Job, stary przyjacielu, chciabym, eby jeszcze o czym pomyla. Monterro
chce, ebymy poszli za soniem i paci za to p miliona dolarw. Co mylisz o p
milionie dolarw?
Job westchn.
Nie musz si nawet nad tym zastanawia. Kiedy ruszamy?
Sean cisn mocno jego rami i wsta.
Riccardo siedzia jeszcze przy stole z kubkiem w rku i cygarem w ustach.
Claudia przesiada si obok niego. Wida byo, e si kcili. Twarz dziewczyny bya
zaczerwieniona, a jej oczy rzucay skry, ale nie odezwaa si, kiedy Sean wszed do
namiotu.
Szefie powiedzia Sean. Czy masz przynajmniej wyobraenie, jak to bdzie
wygldao w Mozambiku? To bdzie jak w Wietnamie, ale tym razem bez wsparcia
amerykaskiej armii. Czy zdajesz sobie z tego spraw?
Id stwierdzi Riccardo.
W porzdku. To s moje warunki: podpiszesz owiadczenie, w ktrym bdzie
stwierdzenie, e cokolwiek si z tob stanie, ja nie jestem za to odpowiedzialny.
Zgoda.
Chc take dosta potwierdzenie dugu w wysokoci penej sumy z
zabezpieczeniem majtkowym na wypadek twojej mierci.
Daj mi papier.
Szefie, jeste szalony, wiesz o tym?
Jasne. Riccardo umiechn si. A co z tob?
Och, ja ju si urodziem szalony. Rozemieli si obaj, ciskajc sobie donie.
Po chwili Sean uspokoi si. Musz wykona lot zwiadowczy nad granic, eby
przekona si, czy nie ma tam dla nas jakich niespodzianek. Jeli wszystko bdzie w
porzdku, wyruszymy dzi w nocy. Chc zaatwi ca spraw w cigu dziesiciu dni.
A to oznacza, e bdziemy musieli si szybko porusza.
Riccardo skin gow.
Przepij si teraz. Powiniene wypocz poradzi mu Sean.
Mia si ju odwrci, gdy zauway rozwcieczony wzrok Claudii.
Porozumiem si przez radio z Reem, eby przysaa po ciebie samolot jutro
rano. Zarezerwuje ci miejsce w samolocie do Anchorage.
Claudia miaa ju co odpowiedzie, gdy Riccardo pooy rk na jej doni.
Dobrze powiedzia. Claudia wrci do domu. Przypilnuj tego.

 Masz cholern racj odpar Sean. Z pewnoci nie pjdzie z nami do

Mozambiku.
Sean zaklei znaki identyfikacyjne na skrzydach i kadubie beech-crafta tak, eby
samolot nie zosta rozpoznany z ziemi. Upewni si jeszcze, e tama cile przylega
do metalu i nie oderwie jej pd powietrza. W tym czasie Job sprawdza zapasy
znajdujce si na pokadzie samolotu na wypadek, gdyby mieli przymusowe
ldowanie. Sean zostawi cik strzelb z podwjn luf i wzi lejsz 30/06 z
kolb z wkna szklanego.
Kiedy wystartowali, Sean skierowa samolot na wschd, utrzymujc go zaledwie
pitnacie metrw nad koronami drzew. Pilotowa samolot z map na kolanach
sprawdzajc kady punkt orientacyjny przed nimi. Job siedzia obok na fotelu
pasaera, a Matatu zaraz za Jobem. Mimo tylu lat spdzonych razem Matatu wci
obawia si latania i czasami miewa torsje. Sean nie pozwala mu siada za sob.
May gupi dupek znowu zarzyga mi plecy. Tym razem Job musia podj
ryzyko.
Dolecieli do granicy i skrcili na pnoc, szukajc jakich ladw wojska czy w
ogle ludzi. Nie znaleli nic. P godziny pniej dostrzegli na horyzoncie odblask
wody. Byo to olbrzymie sztuczne jezioro zapory na rzece Zambezi.
Cabora Bassa mrukn pod nosem Sean. By to jeden z najwikszych i
najdroszych projektw zrealizowanych w Afryce, jeszcze przez Portugalczykw,
zanim przekazali dawn koloni nowemu rzdowi.
Mimo i Afryka Poudniowa kupiaby ca energi, jak mona by tu
wyprodukowa, przesyajc j do kopalni w Palaborze w Transwalu, a zarobione
pienidze powanie ulyyby zaduonemu Mozambikowi, elektrownia nie
produkowaa ani kilowata prdu. Biegnce na poudnie linie elektryczne byy
nieustannie niszczone przez partyzantw, a wojska rzdowe byy tak
zdemoralizowane, e nie zapewniay adnej ochrony ekipom naprawczym. Mino ju
wiele lat od czasu, gdy dokonywano tu jakichkolwiek napraw.
W tej chwili turbiny s ju tylko zardzewia kup zomu. Kolejny
oszaamiajcy tryumf afrykaskiego komunizmu zachichota Sean i pooy samolot
na skrzydle, eby wykona skrt o 180 stopni. Lecieli ponownie na poudnie
wchodzc gbiej nad terytorium Mozambiku. Znowu rozgldali si za
zamieszkanymi wioskami czy oddziaami wojsk.
Znaleli jedynie regularne wzory pl uprawnych, ktre porosy ju chwastami i
krzakami, spalone wioski bez jakichkolwiek ladw ycia wok poniszczonych
szaasw.
Sean przeci drog czc Vila de Manica z Cabora Bassa i prowadzi samolot
wzdu niej przez nastpne kilkanacie kilometrw. Lecieli tak nisko, e mogli
dojrze wyrwy w drodze i chwasty wyrastajce w pozostawionych przez koa
zagbieniach. Od miesicy, a moe nawet lat nie przejeda tdy aden samochd.
Mosty zostay zniszczone przez bomby. Rozwalone minami pojazdy, wypalone i
zardzewiae, zamiecay pobocza drogi.
Sean skierowa samolot na zachd w stron granicy szukajc po drodze miejsca,
ktre wszyscy trzej tak dobrze pamitali. Wreszcie dojrza dwa symetryczne wzgrza,
ktre nazwali Inhlozane, Dziewczce Piersi, a na poudnie za nimi zlewisko dwch
rzeczuek, z ktrych pozostay jedynie piaszczyste koryta poprzecinane bajorami
zielonej wody.
Tam. Job wskaza palcem.
Nawet siedzcy na tylnym siedzeniu Matatu zapomnia o strachu i apic Seana za
rami zachichota wesoo.
Inhlozane. Pamitasz, Bwana!

Sean przechyli ostro samolot zataczajc koo nad miejscem, gdzie zbiegay si
rzeki i wszyscy wyjrzeli przez okna. Nie byo wida adnych ladw dawnego obozu
partyzanckiego. Ostatnim razem byli tutaj na wiosn 1976 roku jako onierze
Ballantyne Scouts.
Na przesuchaniu pojmany partyzant ujawni istnienie duego obozu
treningowego partyzantw w tym rejonie, wic dowdztwo rodezyjskiej armii wysao
samolot Vampire z misj zwiadowcz. Obz by dokadnie ukryty i zamaskowany za
pomoc wszelkich znanych rodkw. Jednak rodezyjscy analitycy zdj, z ktrych
wikszo suya kiedy w RAF-ie, okazali si bardzo spostrzegawczy. Mimo e
moliwe jest osonicie okopw i szaasw, z ktrych korzystaj setki ludzi, nie
sposb zamaskowa cieek przecinajcych obz. Tysice stp maszerujcych z
barakw do sal wiczebnych, z mesy do latryn, wychodzcych w las po drzewo na
opa czy wod z rzeki wydeptao drogi przypominajce yki na liciu.
Pomidzy dwa a dwa i p tysica ludzi oznajmi na odprawie oficer
dowodzcy eskadr samolotw zwiadowczych. Siedz tam od jakich szeciu
miesicy, wic szkolenie jest prawie zakoczone. Czekaj pewnie na rozpoczcie
pory deszczowej, eby zorganizowa jak wiksz ofensyw.
Rwnoczesne ataki dwch tysicy wyszkolonych terrorystw powanie
zagroziyby rodezyjskim siom bezpieczestwa.
Atakujemy zdecydowa genera Peter Walls, gwnodowodzcy rodezyjsk
armi. Chc, eby plan bitwy zosta przygotowany w cigu dwudziestu czterech
godzin. Operacji nadano kryptonim Wytrzeszcz.
Pomidzy Skautami Selous i Ballantyne istniaa nieustajca rywalizacja i Sean
ucieszy si ogromnie, gdy to jego wyznaczono do ataku naziemnego.
Polecieli na miejsce akcji starymi dakotami, zatoczonymi po brzegi tak, e
pidziesiciu mczyzn w kadym samolocie musiao siedzie na wasnych
spadochronach. Oddzia skada si niemal z takiej samej liczby biaych i Murzynw,
ubranych w jednakowe, pokryte kamuflujcymi kolorami mundury. Skakali z
wysokoci stu metrw, ktra ledwie pozwalaa na otworzenie spadochronu, zanim
onierz opad na ziemi. Skok z takiej wysokoci by nazywany artobliwie
zrzucaniem misa.
Miejsce zgrupowania zostao wyznaczone dwadziecia kilometrw od obozu
partyzantw, a sto pidziesit od granicy mozambickiej. Wszyscy Skauci znaleli si
na ziemi na godzin przed zachodem soca i po zapadniciu zmroku trzystu
onierzy wyruszyo na akcj.
Przekradali si przy wietle ksiyca. Kady z nich nis prawie
czterdziestokilowy plecak w wikszoci wypeniony amunicj do karabinw
maszynowych. Do rozwidlenia rzek dotarli po pnocy i przygotowali zasadzk na
poudniowym brzegu rzeki. Po drugiej stronie piaszczystego koryta z kilkoma
zielonymi bajorami rozciga si obz treningowy.
Sean i Job przeszli wzdu caej pozycji rozmawiajc szeptem z kadym z
onierzy. Przez reszt nocy leeli schowani za karabinami maszynowymi, a chodny
wiatr przynosi zapach palonego drzewa i gotowanych potraw po drugiej stronie rzeki.
O wicie w obozie treningowym trbka oznajmia pobudk. W cieniu pod
drzewami dojrzeli setki poruszajcych si postaci.
Dwadziecia minut pniej, gdy onierze mieli dostatecznie duo wiata, by
dostrzec cel, z zachodu nadleciay ze wistem vampirey i zrzuciy napalm.
Pomaraczowe kule ognia wybuchay w kbach czarnego dymu, ktry szybko
zasoni soce. Do lecych w zasadzce onierzy dobieg smrd gazu bojowego i
fale gorca. Rodezyjskie CK-li samoloty specjalnie zrzuciy bomby wzdu pnocnej
granicy obozu, odcinajc w ten sposb drog ucieczki cian ognia.

Dwadziecia sekund po vampireach nadleciay bombowce Canberra i rzuciy na

wroga pociski odamkowe. Bomby spady z przeraliwym hukiem w sam rodek
zgrupowania wyrzucajc w powietrze fontanny pyu i szcztkw. Partyzanci, ktrzy
przeyli pierwszy nalot, wypadli z lasu ogarnici panicznym strachem i gnali w
popochu przed siebie.
Napalm zagrodzi im drog na pnoc, wic biegli prosto na czekajce w ukryciu
karabiny maszynowe. Sean chcia, eby jak najbardziej zbliyli si do stanowisk
karabinw. Przyglda si obojtnie spanikowanemu tumowi. Wrd partyzantw
byo niemal tyle samo kobiet co mczyzn, ale trudno ich byo od siebie odrni. Nie
nosili mundurw. Wikszo z nich bya poubierana w spodnie koloru khaki i
koszulki z nadrukami portretw politycznych przywdcw i sloganami partyjnymi.
Inni mieli na sobie niebieskie drelichowe kurtki, a niektrzy biegli w samych
majtkach. Prawie wszyscy byli bardzo modzi, nie wicej ni dwudziestoletni, i
zupenie ogupiali. Uciekali co si w nogach starajc si umkn przed napalmem i
odamkami bomb.
Wpadli do koryta rzeki, a grzski piasek i woda spowolniy ich kroki. Zerkali za
siebie na pochonity przez ogie, zasonity dymem obz i nie dostrzegli
schowanych na drugim brzegu karabinw.
Koryto rzeki byo wypenione tratujcymi si w panice ludmi. Kiedy pierwsi z
nich zaczli wspina si na stromy brzeg, Sean da znak gwizdkiem. Jego przenikliwy
dwik uton w oskocie trzystu karabinw, ktre w tej samej chwili otworzyy
ogie.
Lata brutalnej walki zahartoway Seana, ale nawet on by zaszokowany masakr.
Z bliskiej odlegoci pociski z broni automatycznej rozryway ciaa na strzpy i
trafiay w nastpn lini partyzantw. Kule wzbiy z ziemi tumany piasku i w
sigajcej pasa zasonie biegncy ludzie wygldali jak zjawy, ktre znikay padajc na
ziemi lub wzlatyway w powietrze podrywane wieloma strzaami oddawanymi z
krtkiego dystansu.
Cae to pieko trwao dokadnie cztery minuty, a kiedy zabrako celu, karabiny
umilky. onierze wystrzelili pidziesit tysicy pociskw. Lufy karabinkw byy
tak rozpalone, e stygnc skwierczay jak rozgrzane pyty kuchenne. Mimo e uszy
onierzy byy zatkane od oskotu broni automatycznej, z koryta rzeki dobiegay ich
jki rannych.
Sean odgwizda kolejn komend. onierze zbiegli na dno wyschnitej rzeki i
ruszyli naprzd, uformowani w lini szturmow.
Wedug jego rozkazu jedynie oficerowie i komisarze polityczni mieli zosta
wzici do niewoli. Przechodzc rzek onierze dobijali pozostaych przy yciu
terrorystw, przystawiajc im karabin do potylicy i zabijajc ich jedn kul. aden z
nich nie mia wicej napada na rodezyjskie farmy ani odrbywa koczyn
Murzynom, ktrzy odmawiali zaopatrywania partyzantw w jedzenie i kobiety. W
korycie rzeki nie zosta ani jeden ywy czowiek. onierze weszli do obozu,
wrzucajc granaty do okopw, przegldajc szaasy w poszukiwaniu oficerw oraz
map i dokumentw. Jak wszyscy marksici, partyzanci nigdy nie niszczyli adnych
dokumentw. Zdobycie archiwum obozowego byo jednym z gwnych celw
operacji.
Biegncy na czele oddziau Sean pierwszy dopad znajdujcej si w rodku obozu
kwatery gwnej. Rozpozna j po kolorowej fladze zwisajcej z wysokiego masztu.
Przy wejciu do obcego budynku najniebezpieczniejsze s drzwi. Sean puci
seri przez somian cian i wskoczy przez okno. W rodku pomieszczenia
znajdowa si wysoki mczyzna. By ubrany w niebieski drelich i wanie wyrzuca z
szafek na ziemi dokumenty, zamierzajc je najwidoczniej spali. Mczyzna upuci

stert papierw, ktre trzyma w rkach, i sign do kabury po pistolet.

Sean kopniciem nogi poderwa mu do gry do i kiedy Murzyn upad na ziemi,
rbn go kolb karabinu w szyj tu za uchem. Gdy Sean podnosi si, do szaasu
wparowa Matatu i z radosnym umiechem pochyli si nad nieprzytomnym
partyzantem, chcc podern mu gardo.
Nie powstrzyma go Sean. Tego potrzebujemy. Po chwili do kwatery
wpad Job z cikim karabinem RPD na biodrze.
W porzdku, kapitanie rozkaza Sean. Wecie ludzi, eby pozbierali te
papierzyska. Spojrza na zegarek. migowce przylec za dwadziecia minut.
Siom powietrznym Rodezji brakowao helikopterw. Sankcje na dostawy broni
wprowadziy wszystkie kraje poza Afryk Poudniow, a brytyjski pancernik
blokowa mozambijskie porty uniemoliwiajc przejcie jakichkolwiek dostaw.
Na t akcj armia moga wysa jedynie dwa migowce i jeden z nich
zaadowano zdobytymi dokumentami. Byo to niemal pi ton papierw
zawierajcych nazwiska partyzantw, dane dotyczce organizacji, cele atakw,
informacje o dostawach, opisy uywanej broni, podrczniki szkoleniowe, oceny
rodezyjskich si obronnych, materiay propagandowe, mapy z zaznaczonymi drogami
ucieczki po ataku, jednym sowem cay opis taktyki walki partyzanckiej. Dla
rodezyjskiego wywiadu by to prawdziwy skarbiec, ktrego utrata bya o wiele
ciszym ciosem ni kilkaset cia lecych w korycie rzeki.
Drugi migowiec Alouette Sean przeznaczy do transportu rannych, i
waniejszych jecw. Skauci mieli wicej rannych ni si tego spodziewali. Trzech
onierzy miao wypadki przy skoku na spadochronach, zwichnite kostki i
nacignite cigna, a piciu zostao rannych w czasie wymiany ognia z kilkoma
bitnymi partyzantami. Na dodatek jeden z terrorystw uda, e jest martwy, i rzuci w
zbliajcych si wrogw granatem zabijajc jednego i ranic dwch innych. Skauci
zawsze zabierali swoich zmarych na przyzwoity pochwek i ciao czarnego onierza
byo ju zapakowane w plastikowy worek.
Oprcz wasnych rannych, onierze wzili do niewoli omiu oficerw i
komisarzy politycznych. Partyzanccy oficerowie nie nosili insygniw, ale mona ich
byo rozpozna po lepszej jakoci ubrania, okularach przeciwsonecznych, zegarkach
na rku i kilku dugopisach w kieszeniach.
Wszyscy pojmani nie miecili si do jednego helikoptera, wic Sean musia
zatrzyma piciu jecw, ktrzy mieli wrci z nimi do Rodezji na piechot. Wybra
mczyzn, ktrzy mogli znie dugi marsz. Jednym z nich by czowiek zapany w
kwaterze gwnej.
Czterdzieci pi minut od rozpoczcia akcji ostatni helikopter oderwa si od
ziemi, a Skauci Seana byli gotowi do drogi. Ewentualny kontratak Frelimo nie mg
by zbyt entuzjastyczny i grony, ale Sean wola nie ryzykowa. Przed wymarszem
stan jeszcze na brzegu rzeki i przyjrza si miejscu masakry. Nie mieli czasu, eby
policzy zwoki, ale samolot zwiadowczy powinien zrobi dobre zdjcia tego miejsca.
Na podstawie fotografii bdzie mona uzyska dokadniejsze dane.
Co najmniej tysic piciuset ludzi, zdecydowa w mylach Sean. Miejscami
ciaa leay stertami jak cite yto. Nad nimi unosiy si chmary much.
Odwrci si od okropnego widoku.
W porzdku! zawoa. Wyruszamy!
Pierwsza grupa pidziesiciu ludzi ruszya truchtem. Ciarwki wojskowe
przejeday wanie granic spieszc na spotkanie Skautw. Jednak onierze musieli
pokona co najmniej pidziesit kilometrw, moe wicej. Na szczcie amunicja
zostaa wystrzelana i plecaki byy prawie puste.
Job podbieg do Seana.

 Pukowniku, wizie, ktrego pan pojma. Udao mi si go rozpozna. To sam

towarzysz China.
Jeste tego pewien? Sean nie czeka na odpowied. Cholera, gdybym
wiedzia wczeniej, wysabym go helikopterem.
Towarzysz China znajdowa si na czele listy najbardziej poszukiwanych
terrorystw. By dowdc caego pnocno-wschodniego sektora i peni funkcj
odpowiadajc w wojsku pozycji generaa. China by jednym z najzdolniejszych
przywdcw partyzanckich i rodezyjski wywiad wojskowy chcia mu zada kilka
pyta.
Kapitanie, upewnijcie si, e dotrze bezpiecznie na miejsce poleci Sean.
Traktuj go jak swoj now on doda.
China nie chce nigdzie i powiedzia Job. Wie, e nie moemy go
zastrzeli, ale te nie moemy go nie.
Sean podszed do miejsca, gdzie wizie przykucn na ziemi z rkami na gowie,
otoczony stra.
Wsta i w drog rozkaza Sean. China splun mu na but. Sean odpi kabur i
wyj rewolwer Magnum kalibru 357. Przyoy go do skroni Murzyna.
Wstawaj powtrzy. Twoja ostatnia szansa.
Sean strzeli. Wepchnita w ucho lufa bya skierowana nad ramieniem winia.
China wrzasn z blu i zapa si obiema rkami za ucho. Z rozerwanej
maowiny cieka strumykiem krew.
Wstawaj! krzykn Sean. Trzymajc si za gow China znowu splun mu na
but. Sean przystawi luf rewolweru do drugiego ucha. Po uszach wydubiemy ci
ostrym patykiem oczy. Towarzysz China podnis si z ziemi.
Biegiem marsz! rykn na niego Job. Pooy do na plecach mczyzny i
popchn go do szeregu.
Sean rzuci ostatnie spojrzenie na pole bitwy. Wykonali niez robot, ktra w
gwarze Skautw nazywaa si czyst robot.
W porzdku, Matatu powiedzia cicho Sean. Wracamy do domu. May
Ndorobczyk ruszy za nim biegiem.
Kiedy China zasab z blu, ugiy si pod nim nogi i upad na ziemi, Sean
zaaplikowa mu ampuk morfiny w zastrzyku i poda manierk z wod.
Jak na onierza rewolucji, ktry strzela do dzieci i odrbuje nogi starym
kobietom, to bdzie may spacerek zapewni go Sean. We si w gar, China,
albo rozwal ci drugie ucho. Wzi go pod rami, Job pod drugie, podnieli go na
nogi i do czasu, gdy narkotyk zacz dziaa, na wp nieli go pomidzy sob. Cay
czas utrzymywali ostre tempo, biegnc przez gsty las i pokonujc skaliste wzgrza.
Udao wam si dzisiaj zabi nieco naszych ludzi. Po jakich dwch
kilometrach morfina zrobia swoje i China sta si bardziej rozmowny. Pukowniku
Courteney, dzisiaj udao wam si wygra ma potyczk, ale jutro my wygramy ca
wojn. Gos Chiny by chropowaty i pewny wasnej racji.
Skd wiesz, jak si nazywam? spyta rozbawiony Sean.
Jest pan sawny, pukowniku, czy raczej powinienem rzec niesawny. Pod
paskim dowdztwem ta sfora dzikich psw jest bardziej niebezpieczna ni wtedy,
gdy dowodzi nimi sam Ballantyne.
Dzikuj za taki pikny komplement, China, ale czy nie za wczenie
przypisujesz sobie zwycistwo?
Strona, ktra kontroluje kraj w nocy, wygrywa wojn.
Mao Tse-tung. Sean umiechn si. Bardzo dobry cytat jednego z waszych.
To my kontrolujemy kraj. Udao nam si zamkn was w miastach i wioskach.
Wasi biali farmerzy nie maj ju ochoty do walki, a ich ony s zmczone wojn.

Czarni wieniacy otwarcie sprzyjaj naszej sprawie. Wielka Brytania i cay wiat s
przeciwko wam i nawet wasz najwikszy sprzymierzeniec, Afryka Poudniowa, ma
dosy tej wojny. Niedugo, nawet bardzo niedugo...
Kcili si ze sob w czasie biegu. Sean z niechci musia si przyzna, e
zaczyna podziwia swojego jeca. China by bystry, doskonale wada angielskim.
wietnie zna si na polityce i taktyce wojskowej. By silnie zbudowany i sprawny.
Sean czu pod jego skr twarde minie. Zreszt mao ktry czowiek potrafiby biec
w tym tempie z przestrzelonym uchem.
Byby wspaniaym Skautem, pomyla Sean. Gdyby udao si go nawrci...
Wielu jego ludzi byo kiedy partyzantami, pojmanymi i nawrconymi na waciw
drog przez rodezyjskie suby wywiadowcze.
Sean z ciekawoci przyglda si towarzyszowi Chinie. By o kilka lat od niego
modszy. Jego delikatne rysy wskazyway raczej na pochodzenie etiopskie ni na
Shona. Mia wski, prosty nos, wycyzelowane wargi w niczym nie przypominajce
szerokich ust negroidw. Nawet silna dawka morfiny nie potrafia stpi byszczcej
w duych, ciemnych oczach inteligencji. By przystojnym mczyzn i z pewnoci
bezwzgldnym i okrutnym. Gdyby nie mia w sobie dozy okruciestwa, nigdy nie
osignby takiej pozycji.
Chc go dosta, zdecydowa Sean. Mj Boe, byby wicej wart ni cay
regiment. Zacisn palce na ramieniu Murzyna w gecie przynalenoci. Ten may
pieszczoszek bdzie potraktowany ze szczeglnymi wzgldami.
Wczesnym rankiem przednia stra wpada na oddzia Frelimo i pozabijaa prawie
wszystkich nie zwalniajc kroku. Przy drodze spoczyway nieruchome ciaa w
ubraniach w kolorach maskujcych, na ktre Sean nie zwrci wikszej uwagi.
Okoo poudnia natrafili na wojskowe ciarwki. Konwj by chroniony przez
opancerzone wozy Eland. Zaogi wozw przywiozy ze sob schodzone piwo w
puszkach. Skauci pokonali szedziesit siedem kilometrw w niecae siedem godzin
chodne piwo smakowao im jak nektar.
Sean poda puszk piwa Chinie.
Przykro mi z powodu twojego ucha powiedzia i pozdrowi go podniesion
puszk piwa.
Postpibym tak samo, gdybym by na twoim miejscu. China umiechn si,
ale jego oczy pozostay nieprzeniknione. Do naszego nastpnego spotkania?
zaproponowa toast.
Do nastpnego spotkania zgodzi si Sean i przekaza go dowodzonej przez
biaego sieranta stray. Nastpnie wspi si do prowadzcego elanda i ruszyli w
ostatni etap drogi.
Sean wyprowadzi konwj z Mozambiku i przejecha granic dokadnie w
dziesi i p godziny po rozpoczciu akcji, Jan Smith, premier Rodezji, poczy si
z nim drog radiow, eby osobicie mu pogratulowa i powiadomi o czekajcym go
awansie.
Sean dowiedzia si o ucieczce Chiny dopiero po dotarciu do koszar. Wizie
musia przeci ptno z boku ciarwki i wysun si przez otwr, kiedy stra
drzemaa. Nie skrpowany wizami wyskoczy z pdzcego wozu. Zasonity przez
wzbijany py w powietrze przez tylne koa wpad w wysok traw przy drodze.
Dwa miesice pniej Sean przeczyta raport wywiadu, wedug ktrego China
poprowadzi atak na konwj z zapasami na drodze Mount Darwin.
Tak, Matatu, pamitam to doskonale Sean odpowiedzia na pytanie
siedzcego za Jobem w samolocie maego tropiciela. Wykona jeszcze jedno koo nad
dawn baz terrorystw i skierowa samolot na poudnie.

Nie zdecydowa si jednak lecie a do linii kolejowej czcej port Beira z

granic z Zimbabwe. Byo to centrum dziaa wojskowych i partyzanckich i mogli
atwo natkn si na patrol Frelimo czy onierzy zimbabwijskich uzbrojonych w
rakiety RPG i a palcych si, eby zestrzeli leccy nisko, nie oznakowany samolot.
Wydaje si, e mamy szans Sean zwrci si do Joba.
Granica przy naszym obozie jest chyba zupenie opuszczona zgodzi si z nim
Job.
Mylisz, e warto sprbowa za p miliona? zapyta Sean i w odpowiedzi
Job umiechn si do niego.
Zaatwimy jeszcze jedn spraw i wracamy do domu zapowiedzia Sean.
Zawrci nad terytorium Zimbabwe. Lecc nisko nad ziemi szuka miejsca, gdzie
poprzedniego dnia natrafili na lad kusownikw.
Wymagao to precyzyjnej nawigacji i dobrego rozeznania w terenie. Od tego
miejsca, z Matatu siedzcym z twarz przylepion do szyby i wskazujcym im
kierunek, dolecieli do paskowyu i doliny, gdzie pogonili band. Z powietrza
odlegoci wydaway si znacznie mniejsze ni na ziemi.
Matatu kierowa ich dalej wzdu drogi, jak so dotar do granicy. Wydawao
si, e jego zdolno odczytywania ladw nie bya zalena od wysokoci. Sean lecia
wedug jego wskazwek, trzymajc map na kolanach.
Przelatujemy granic z Mozambikiem rzek, robic szybkie notatki na brzegu
mapy.
W t stron. Matatu przechyli si przez siedzenie i wskaza bardziej na
pnoc. Sean nauczy si w tych sprawach nie kci si z maym tropicielem i skrci
kilka stopni w lewo.
Kilka minut pniej Matatu kaza mu skierowa si troch bardziej na poudnie.
May gupi dupek czuje lad starego byka. Musi myle jak so. Sean
zastanawia si nad tym, gdy Matatu krzykn piskliwie z podniecenia i wskaza na
co przez boczne okno.
Przelatywali wanie nad korytem wyschnitej rzeki. Sean dojrza lady stp
sonia odbite na mikkim piasku. Byy tak gbokie, e widzia cie rzucany przez ich
brzegi; przypominay sznurek paciorkw uoonych na jasnym tle. Nawet on, ktry
przez dwadziecia lat przyglda si pracy Matatu, nie mg wyj z podziwu.
Wiedziony jedynie instynktem Murzyn zaprowadzi ich do miejsca, w ktrym so
przeprawi si przez rzek. Wydawao si to nieprawdopodobne.
Sean zatoczy koo nad ladami. Skrt by tak ostry, e lecia z jednym skrzydem
skierowanym pionowo ku ziemi.
Ktrdy teraz?! zawoa do tyu. Matatu poklepa go po ramieniu, wskazujc
w kierunku biegu rzeki. Sean bez wahania skrci w tamt stron.
Tam jest! wrzasn nagle Job. Matatu rozemia si z radoci, klaszczc w
rce i podskakujc na siedzeniu jak dziecko w teatrzyku z kukiekami.
Dwa kilometry przed nimi rzeka wpadaa do gbokiego jaru, w ktrym
zachowao si nieco wody z ostatniej pory deszczowej. Z gstwiny wysokich trzcin
okalajcych jeziorko wystawa szary grzbiet sonia.
Zbliali si do niego szybko. Tukutela usysza silnik samolotu. Podnis gow,
rozkadajc szeroko uszy i odwrci si do nich przodem, pokazujc olbrzymie,
legendarne ky. Sean znowu poczu zachwyt widzc ich symetryczne pikno.
Czarne ky migny mu tylko przed oczyma, ale dobrze zakodoway si w
pamici. P miliona dolarw i te ky, setki razy ryzykowa ju ycie dla o wiele
mniejszych stawek.
Przyjrzymy mu si jeszcze raz? spyta Job, obracajc si na siedzeniu, eby
spojrze na sonia przez tylne okienko.

 Nie. Sean potrzsn przeczco gow. Nie ma co niepotrzebnie go

denerwowa. Wiemy, gdzie go znale. Wracamy do domu.
- Te p miliona dolarw, ktre tak beztrosko teraz chcesz wyrzuci na mieci,
jest moje Claudia powiedziaa ojcu.
Jak to sobie wyliczya? spyta Riccardo. Lea na polowym ku w samych
spodniach od pidamy, z goym torsem i stopami. Claudia spostrzega, e wosy na
jego ciele s nadal spryste i czarne, poza odrobin siwizny na rodku piersi.
Mj spadek wyjania mu sodkim gosem. Wanie roztrwaniasz mj
spadek, tatusiu.
Riccardo zachichota. Claudia miaa temperament prawnika od rozwodw.
Wpada do jego namiotu, eby podj od nowa dyskusj, ktr mia nadziej, e
zakoczyli w namiocie stoowym.
Jeli nie dostan tych pienidzy w testamencie, to przynajmniej powiniene
pozwoli mi nacieszy si ich wydawaniem razem z tob.
Wedug ostatniej rewizji ksig, moja moda damo, odziedziczysz po mnie
ponad trzydzieci sze milionw dolarw, po odliczeniu podatku i tej maej
ekstrawagancji. Spiesz doda, e wszystkie pienidze do ostatniego centa s
zablokowane na koncie trustu i e nawet najzdolniejszy prawnik nie bdzie potrafi
ich z niego wydoby. Nie chc, eby rozdaa moje ciko zarobione pienidze na
cele dobroczynne.
Tatusiu, wiesz dobrze, e pienidze nigdy mnie nie interesoway. Chodzi mi
tylko o to, ebym moga pj z tob na t wypraw. Przyjechaam do Afryki,
poniewa rozumiaam, e mam uczestniczy we wszystkim, tak jak i ty. To by nasz
ukad.
Powtrz ci to jeszcze raz, tesoro, mj skarbie. Ojciec nazywa j w ten
sposb tylko wtedy, gdy chcia by bardzo czuy albo by zdesperowany. Nie
pjdziesz ze mn do Mozambiku.
Wic zamaby nawet dane mi sowo oskarya go.
Bez wahania zapewni j. Jeli byoby zagroone twoje bezpieczestwo czy
szczcie.
Zerwaa si z krzesa i zacza chodzi po namiocie. Riccardo przyglda si jej z
prawdziw przyjemnoci. Zaoya rce na maych piersiach i zmruya oczy, ale na
jej elastycznej skrze nie pojawiy si adne zmarszczki. Crka przypominaa mu
mod Sophi Loren, ktra bya ulubion aktork Riccarda. Przystana przed kiem
i spojrzaa na niego ze zoci.
Wiesz dobrze, e zawsze dostaj to, co chc powiedziaa. Dlaczego nie
uatwisz nam tej rozmowy i nie powiesz, e mog i z tob?
Przykro mi, tesoro. Nie idziesz.
Dobrze. Wzia gboki oddech. Nie chc tego robi, ale nie pozostawiasz
mi adnego wyboru. Rozumiem, ile to dla ciebie znaczy i dlaczego chcesz zapaci
tyle pienidzy za moliwo realizacji tego marzenia. Jeli jednak nie bd moga
pj z tob, co jest moim prawem i powinnoci, to i ty nie pjdziesz.
Znowu si rozemia beztrosko.
Mwi powanie tatusiu. Prosz, nie zmuszaj mnie do tego.
Tak, a jak moja maa dziewczynka chce mnie powstrzyma? zapyta.
Powiem Seanowi, co doktor Andrews mi powiedzia. Riccardo Monterro
poderwa si w uamku sekundy na nogi i zapa j za ramiona.
Co Andrews ci powiedzia? zapyta gosem tak ostrym, e przypomina cicie
brzytw.
Powiedzia mi, e w listopadzie miae ma, ciemn plamk na prawym

ramieniu odpara. Riccardo instynktownie schowa rk za siebie. To ma tak

adn nazw, melanoma, jak imi dziewczyny, ale to nie jest wcale adna choroba i
zbyt pno poszede z tym do lekarza. Andrews wyci to, ale patolog ocenia, e to
jest clarke 5. To daje od szeciu miesicy do roku, tatusiu. To wanie mi powiedzia.
Riccardo opad na ko. Jego gos by teraz bardzo zmczony.
Kiedy si o tym dowiedziaa?
Ptora miesica temu. Przysiada si do niego. Wanie dlatego
przyleciaam z tob do Afryki. Nie chc by z dala od ciebie choby przez jeden dzie
w czasie, jaki nam zosta. Wanie dlatego pjd z tob na t wypraw do
Mozambiku.
Nie. Potrzsn gow. Nie mog na to pozwoli.
Wic powiem Seanowi, e to w kadej chwili moe dotrze do mzgu.
Nie musiaa nic dodawa. Andrews bardzo obrazowo opisa, jakimi drogami
moe si posuwa choroba. Jeli dosignie puc, to nastpi mier przez uduszenie,
ale jeli zaatakuje mzg czy system nerwowy, to moe nastpi cakowity parali albo
kompletne skretynienie.
Nie zrobisz tego powiedzia potrzsajc gow. To ostatnia rzecz w moim
yciu, jakiej naprawd pragn. Nie odmwisz mi jej, prawda?
Bez wahania odpowiedziaa mu jego wasnymi sowami. Jeli odbierzesz mi
prawo przebywania z tob kadego dnia a do samego koca, co jest powinnoci
kochajcej crki.
Nie mog pozwoli, eby tam posza. Zasoni twarz domi. By to gest
czowieka pokonanego. Claudia z caych si staraa si, eby nada swojemu gosowi
zdecydowane brzmienie.
A ja nie mog pozwoli, eby tam dotar samotnie.
Nie rozumiesz nawet, jak bardzo mi na tym zaley. To przecie ostatnia rzecz w
moim yciu. Ten stary so i ja odejdziemy razem z tego wiata. Nic nie rozumiesz,
gdyby chciaa cho troch zrozumie, to nie powstrzymywaaby mnie teraz.
Nie powstrzymuj ci odpara delikatnie. Chc, eby go dosta, ale chc
take by cay czas z tob. W tej samej chwili usyszeli cichy warkot w powietrzu
nad ich gowami. Oboje spojrzeli na sufit namiotu.
Beechcraft mrukn Riccardo. Sean wraca. Spojrza na zegarek.
Powinien tu pojawi si za godzin.
I co mu powiesz, jak przyjedzie? spytaa Claudia. Powiesz mu, e id z
wami?
- Nie! rykn Sean. Nie ma, cholera, nawet mowy! Zapomnij o tym, Szefie.
Nie idzie z nami i to moje ostatnie sowo!
Za p melona mog chyba stawia jakie warunki? spyta cicho Riccardo.
Mwi, e Claudia idzie z nami, wic pjdzie.
Stali obok toyoty. Riccardo i Claudia podeszli do Seana, gdy tylko wjecha do
obozu. Teraz wzi gboki oddech i spojrza na stojcych obok siebie ojca i crk.
Ich twarze byy zdecydowane.
Sean znowu mia rykn, ale udao mu si powstrzyma.
Szefie, bd rozsdny. Jeszcze bardziej zniy ton. Wiesz, e to niemoliwe.
Nie odpowiedzia ani sowem, zamknity na wszelkie argumenty.
Tam toczy si wojna. Nie mog jej w to wciga.
Claudia idzie z nami.
A cholera tam!
O co si tak wciekasz, e jestem kobiet? Claudia odezwaa si po raz
pierwszy. Mog robi wszystko, co potrafi zrobi mczyzna.

 Moesz siusia na stojco? Sean chcia j urazi, eby stracia panowanie nad
sob, ale Claudia zignorowaa jego atak i mwia dalej:
Widziae, e potrafi maszerowa. Mog znie upa i muchy tse-tse rwnie
dobrze jak mj ojciec.
Sean odwrci si od niej i odezwa do Riccarda.
Jako jej ojciec nie moesz na to zezwoli. Czy wyobraasz sobie, co bdzie, jak
wpadnie w rce mordercw z Renamo?
Riccardo wzdrygn si, ale Claudia te to spostrzega i zanim ojciec zdy
zmieni zdanie, wzia go za rk i powiedziaa ostro.
Albo ja id z wami, albo nici z wyprawy i moe si pan poegna ze swoim p
milionem dolarw, pukowniku Courteney.
P miliona to by haczyk w tej caej sprawie. Przypara go do muru. Oboje o tym
wiedzieli. Sean nie mg przepuci takiej okazji, ale sprbowa jeszcze raz.
Szefie, czy to ona teraz rozkazuje? Od kogo mam przyjmowa polecenia: od
ciebie czy od niej?
To take na nic si nie zda. Claudia zachowywaa pojednawczy ton, mimo e
za jego docinki najchtniej rozdaraby Seana na strzpy. Mj ojciec i ja ju
postanowilimy w tej sprawie. Albo idziemy oboje, albo wycofujemy si z umowy.
Zgadza si, tatusiu?
Obawiam si, e tak, Sean. Riccardo wyglda na zmczonego. To nie
podlega dyskusji. Jeli chcesz dosta pienidze, to musisz wzi Claudi razem z
nami.
Sean odwrci si na picie i ruszy w stron swojego namiotu, ale po kilku
krokach zatrzyma si. Stan w miejscu z rkami na biodrach.
Jego gone przeklestwa zwabiy wszystkich sucych, ktrzy stali przy
namiocie stoowym i wygldali z zaciekawieniem przez okna.
Na co si, do cholery, gapicie?! wrzasn. Nie macie nic do roboty?
Wszyscy przezornie zeszli mu z oczu.
Potem odwrci si i podszed wolno do stojcej przy toyocie pary.
W porzdku zgodzi si, patrzc chodno na Claudi. Podernij sobie gardo,
ale nie przychod do mnie po banda.
Nie przyjd, obiecuj. Jej gos wprost ocieka miodem i denerwowa Seana
bardziej, ni gdyby zacza si otwarcie wynosi nad niego. Oboje zdawali sobie
spraw, e ich zawieszenie broni zostao zerwane.
Szefie, mamy do zaatwienia pewne sprawy papierkowe. Sean poprowadzi
ich do namiotu nie ogldajc si za siebie.
Sean napisa dwoma palcami na starej maszynie do pisania Remington dwa
owiadczenia, jedno w imieniu Riccarda, a drugie w imieniu Claudii. Kady z nich
zaczyna si od zwrotu: Owiadczam, e zdaj sobie spraw z niebezpieczestwa i
nielegalnoci... Nastpnie napisa zawiadczenie o zacignitym przez Riccarda
dugu i wezwa Joba i kucharza, eby zoyli podpisy jako wiadkowie. Schowa
kopie listw do koperty, zapiecztowa j, zaadresowa do Reemy w Harare i schowa
do maego sejfu w kcie namiotu.
W porzdku, moemy zaczyna powiedzia.
W wyprawie mieli wzi udzia Claudia, Riccardo, Sean, Job, Matatu, Pumula i
krpy, brodaty mczyzna, ktry przybieg do obozu z wiadomoci o soniu.
Nazywa si Dedan.
Jest nas za duo, ale kady z tych kw way ponad pidziesit kilo wyjani
Sean. Matatu jest zbyt may, jak na tragarza. Potrzebujemy czterech silnych
mczyzn, eby wrci do obozu.
Zanim sprzt zosta zaadowany na samochd, Sean kaza wyoy wszystkie

bagae i sprawdzi kady plecak. Claudia zaprotestowaa, gdy otworzy jej rzeczy.
To naruszenie mojej prywatnoci!
No to postaw mnie za to przed sdem, kotku sprowokowa j Sean i
bezlitonie przejrza cay jej baga, wyrzucajc wikszo tubek i buteleczek z
kosmetykami. Zostawi jej trzy soiczki kremu nawilajcego i przeciwsonecznego.
Tylko jedna zmiana gatek powiedzia kategorycznie, wywalajc z p tuzina
koronkowych majteczek. Bdziesz za to potrzebowaa jeszcze dwch par grubych
skarpet. Przynie je.
Wyj pudeko tampaxw.
Wszystko, co mczyzna moe zrobi, a nawet troch wicej zauway
chodno. Nie potrzebujesz pudeka, zajmuje za duo miejsca. Zapakuj je luzem.
Jej ledwo tumiony gniew sprawi mu wyjtkow przyjemno.
Kiedy skoczy, w plecakach pozostay jedynie najpotrzebniejsze rzeczy, ktre
zostay dokadnie zwaone i rozdzielone wedug siy i kondycji uczestnikw
wyprawy. Sean, Job, Pumula i Dedan nieli po trzydzieci kilo, Riccardo i Matatu po
dwadziecia, a Claudia dziesi.
Mog wzi wicej zaprotestowaa Claudia. Daj mi dwadziecia tyle samo
co Matatu. Sean nie trudzi si nawet, eby jej odpowiedzie. A w dodatku jem
tylko poow tego, co kady z was! Sean odwrci si ju od niej i doglda
zaadunku bagay na samochd.
Kiedy wyruszyli z obozu Chiwewe, do zachodu soca brakowao jeszcze
czterech godzin. Pierwsz cz drogi Sean prowadzi tak szybko, e pasaerowie
dosownie skakali na siedzeniach. Chcia pewnie wyrazi w ten sposb swoj niech
do obecnoci Claudii, ale przede wszystkim zaleao mu, eby znale si przy
granicy jeszcze przed zapadniciem zmroku.
Jadc mwi mocno napitym gosem:
Zanim rozpoczniemy nasz wycieczk z przewodnikiem po mozambickim raju
dla proletariatu, chciabym wam przedstawi kilka faktw i danych. Nikt nie
zaprotestowa, wic mwi dalej: Do roku 1975 Mozambik by koloni portugalsk.
Przez ponad piset lat znajdowa si pod panowaniem Portugalii i sta si w miar
szczliwym i prosperujcym krajem, zamieszkanym mniej wicej przez pitnacie
milionw ludzi. Portugalczycy, w przeciwiestwie do Anglikw i Niemcw, mieli
raczej spokojny stosunek do kwestii mieszania si ras, w wyniku czego rozwina si
dua populacja Mulatw. Portugalczycy przyjli oficjaln polityk assimilado, wedug
ktrej kady, bez wzgldu na kolor skry, kto tylko spenia pewne standardy
cywilizacyjne, by uwaany za biaego i mg otrzyma obywatelstwo portugalskie.
Wszystko to rozwijao si cakiem pomylnie, jak zreszt w wypadku wszelkich
kolonii, zwaszcza zarzdzanych przez Brytyjczykw.
Gwno prawda wtrcia si Claudia. To tylko angielska propaganda.
Angielska? Sean umiechn si kwano. Uwaaj, twoje uprzedzenia daj
zna o sobie. Nie moesz jednak zaprzeczy, e przecitny Afrykanin czy Hindus
yjcy w byej kolonii brytyjskiej jest w o wiele gorszej sytuacji ni kiedy. W
odniesieniu do Murzynw zamieszkujcych Mozambik sprawa przedstawia si sto
razy gorzej.
Przynajmniej s wolni odcia si Claudia, na co Sean rozemia si w gos.
To ma by wolno? Gospodarka zarzdzana wedug znanych socjalistycznych
zasad chaosu i zniszczenia przyniosa ujemny bilans dochodu narodowego sigajcy
dziesiciu procent w kadym roku od czasu wycofania si z kraju Portugalczykw.
Zagraniczne dugi dwukrotnie przewyszaj dochd narodowy, cakowicie zaama si
system edukacyjny, jedynie pi procent dzieci uczszcza regularnie do szk, jeden
lekarz przypada na czterdzieci pi tysicy ludzi. Jedna osoba na dziesi ma dostp

do czystej wody, miertelno niemowlt siga 340 na 1000 urodzin. Jedyne kraje na
wiecie, gdzie jest jeszcze gorzej, to Afganistan i Angola, ale jak mwisz,
przynajmniej s wolni. W Ameryce, gdzie kady zjada trzy due posiki dziennie,
wolno moe co znaczy. W Afryce peny brzuch jest o wiele wicej wart.
Nie moe by a tak le zaprotestowaa.
Nie zgodzi si z ni. Jest nawet jeszcze gorzej. Nie wspomniaem o dwch
wanych czynnikach: wojnie domowej i AIDS. Kiedy Portugalczycy opucili kraj,
przekazali wadz dyktatorowi Samorze Machelowi i jego partii Frelimo. Machel by
marksist. Nie wierzy w takie nonsensy jak wolne wybory. Jego rzdy s
odpowiedzialne za obecn ruin kraju i za powstanie Mozambickiego Ruchu
Narodowego, czy jak go si potocznie nazywa Renamo. Nikt nie wie zbyt wiele o tej
organizacji, celach czy przywdcach. Wiemy tylko, e kontroluje wiksz cz kraju,
zwaszcza na pnocy, i e jej oddziay skadaj si z wyjtkowo bezwzgldnych
ludzi.
Renamo jest organizacj poudniowoafrykask, kierowan i wyposaon w
bro przez Pretori pomoga mu Claudia. Jest to organizacja dca do obalenia
rzdu w suwerennym kraju i destabilizacji poudnia Afryki.
Bardzo dobrze, kotku. Skin z uznaniem gow. Widz, e studiowaa
mdro i wiedz Organizacji Jednoci Afrykaskiej i pastw nie stowarzyszonych.
Opanowaa nawet ich argon. Gdyby tylko Afryka Poudniowa miaa poow
potencjau wojskowego i technicznego do popenienia wszelkich zbrodni, o jakie nas
si oskara, to nie tylko byaby najpotniejszym pastwem w Afryce, ale rzdziaby
caym wiatem.
Ale ze mnie guptas, zawsze zapominam, e jeste jednym z nich. Nawet nie
ukrywasz swojego fanatyzmu. Prawda jest jednak taka, e wasz rzd i apartheid s
przeklestwem i zgub Afryki.
Oczywicie, jestemy odpowiedzialni za wszystko: epidemi AIDS, gd w
Etiopii, Angoli i Mozambiku, zaamanie si rzdw w Ugandzie i Zambii, korupcj w
Nigerii i Zairze, to wszystko brudny poudniowoafrykaski spisek. Zabilimy nawet
Samor Machela. Upilimy wdk zaog jego odrzutowca Tupolew, a dziki naszej
niesychanie wyrafinowanej technologii zwabilimy ich do naszego kraju. Machel
wyrn w jedn z naszych rasistowskich gr z tak si, e mzg i waniejsze organy
zwyczajnie wyleciay mu z ciaa, ale i tak apartheidowscy lekarze utrzymywali go
dostatecznie dugo przy yciu, eby torturami wydoby z niego wszystkie tajemnice
pastwowe. Tak wyglda prawda wedug ONZ i OJA.
Zamknij si rozkaza Riccardo. Dosy tego. Oboje si zamknijcie.
Przepraszam. Sean umiechn si do niego. Ponioso mnie. Chciaem tylko,
ebycie wiedzieli, czego oczekiwa po przekroczeniu granicy. Moemy mie tylko
nadziej, e nie natkniemy si na chopakw z Frelimo czy Renamo. Nie ma
pomidzy nimi wikszej rnicy. Jedni i drudzy najpierw strzelaj, a pniej zadaj
pytania.
Ta myl spowodowaa, e po karku przebiegy mu dreszcze i wyranie poprawi
mu si nastrj. Znowu wyrusza na miertelnie niebezpieczn akcj, co niezmiernie go
ekscytowao. Nawet obecno dziewczyny nie drania go ju tak bardzo, a raczej
zwikszaa przyjemno z tej wyprawy. Czu, e niech do niej zaczyna gwatownie
sabn i cieszy si, e siedzi obok niego zamiast lecie samolotem na Alask. Sean
prowadzi w milczeniu. Jego nastrj udzieli si pozostaym uczestnikom wyprawy.
Im bardziej zbliali si do granicy, tym gbsza stawaa si cisza.
W kocu obrci gow i spojrza na Joba. Ten skin w odpowiedzi gow.
W porzdku, panie i panowie powiedzia cicho Sean. Wysiadamy!
Zatrzyma toyot w miejscu, gdzie cieka przechodzia w kamienist per.

 Gdzie jestemy? spyta Riccardo.

Tak blisko granicy, jak tylko moemy bezpiecznie podjecha. Jakie pi
kilometrw. Dalej musimy porusza si o wasnych siach.
Riccardo wystawi ju nog z samochodu, gdy Sean go powstrzyma.
Poczekaj, Szefie. Sta na tej skale. Nie moemy zostawi ladw.
Jedno po drugim wysiedli z samochodu stawiajc stop dokadnie w miejscu,
gdzie wczeniej postawia j osoba idca z przodu. Na kocu szed tyem Matatu i
kpk suchej trawy zaciera tropy.
Sean zabra ze sob kucharza, eby odprowadzi toyot do obozu.
Id w pokoju, Mambo! zawoa na poegnanie.
Saba szansa. Sean rozemia si i poegna go machniciem rki. Zwrci si
do Joba. Zacieramy lady. Ruszamy!
Riccardo i Claudia nigdy jeszcze nie widzieli techniki maszerowania z
jednoczesnym zacieraniem ladw, gdy w czasie polowania zawsze poruszali si
swobodnie. Caa grupa ustawia si w szereg, na ktrego czele szed Job, a pozostali
stawiali stopy dokadnie w jego lady. Na samym kocu szed Matatu zacierajc je,
ukadajc kamyki mchem do gry, przywracajc dba trawy do normalnej pozycji,
zamiatajc ziemi kpk trawy i usuwajc zerwane z niszych gazi licie.
Job unika cieek wydeptanych przez zwierzta i mikkiej gleby, wybierajc
najtrudniejsze przejcia, a jednoczenie szybko poruszajc si do przodu. Po godzinie
marszu Claudia poczua pot na plecach.
Job zaprowadzi ich na szczyt niskiego wzgrza. Sean da im znak, eby nie
wychylali si za krawd szczytu.
Przygldajc si sprawnej pracy caego zespou, Riccardo zauway:
Pumula i Dedan dobrze wiedz, co maj robi. Obaj mczyni nie czekajc
na rozkazy rozeszli si na boki, eby osania flanki.
Tak. Sean usiad obok niego i Claudii, chowajc si za niski krzak. Obaj
byli podoficerami w Skautach i robili to wielokrotnie.
Dlaczego si zatrzymalimy? spytaa Claudia.
Siedzimy na granicy wyjani Sean. Spdzimy tu reszt dnia obserwujc
teren przed nami. Jak tylko wzejdzie ksiyc, ruszamy dalej. Na razie moecie
odpocz.
Podnis lornetk Zeissa i obserwowa teren przed nimi. Kilka krokw dalej
lecy na ziemi Job patrzy take przez lornetk w tym samym kierunku. Od czasu do
czasu zniali przyrzdy, eby zamruga powiekami czy zetrze ze szkie jaki pyek.
Claudia zauwaya, jak bardzo dbali o swoje podstawowe narzdzia, ale poza tym
cakowicie skoncentrowali si na badaniu rozcigajcego si przed nimi lasu. Kiedy
za wzgrzami schowa si ostatni promyk soca, Sean wsta, schowa lornetk do
kieszeni i podszed do Claudii.
Pora na makija powiedzia. Przez chwil nie zrozumiaa, o czym mwi.
Kiedy poczua tusty krem maskujcy na twarzy, instynktownie cofna gow Nie
ruszaj si rozkaza Sean. Twoja biaa skra odbija wiato jak lustro. Zreszt krem
jest dobry przeciwko owadom i promieniom sonecznym.
Wymaza jej ca twarz i wierzchy doni.
Wstaje ksiyc. Szybko sam si nasmarowa i zakrci tubk. Moemy
rusza.
Teraz Sean zmieni formacj, wysyajc bokiem flankierw. Tym razem on
prowadzi rodek grupy. Matatu jak zawsze zaciera za nimi lady.
W pewnej chwili Sean zatrzyma si, eby sprawdzi plecak Claudii. Luna
sprzczka przy pasku obijaa si rytmicznie przy kadym jej kroku. Dwik by tak
cichy, e Claudia nie zwrcia na niego uwagi.

 Haasujesz jak szara lekkiej kawalerii szepn jej prosto w ucho i poprawi
sprzczk.
Arogancki dra, pomylaa Claudia. Przez nastpne dwie godziny szli w
milczeniu. Claudia nie dowiedziaa si, w ktrym momencie przekroczyli granic.
Przez gazie przesczao si srebrne wiato ksiyca. Widziaa cienie drzew
migajce na plecach Seana.
Po pewnym czasie cisza i wiato miesica naday marszowi charakter czego
nierealnego i Claudia poczua si zahipnotyzowana t pjaw. Stawiaa kroki jak
lunatyk. Kiedy Sean zatrzyma si niespodziewanie, wpada na niego i przewrciaby
si, gdyby nie otoczy jej silnym ramieniem i nie podtrzyma.
Stali nieruchomo, nasuchujc i starajc si przenikn ciemnoci, w jakich nikn
las przed nimi. Po piciu minutach Claudia poruszya si, jakby chciaa si
wyswobodzi. Natychmiast ucisk Seana si wzmocni, a ona mu si poddaa. Z
prawej strony dobieg ich wydany przez Joba ptasi krzyk i Sean bezszelestnie
przypad do ziemi pocigajc j za sob. Claudia zamara zdajc sobie spraw, e
przed nimi czai si prawdziwe niebezpieczestwo. Rami Seana przestao j drani.
Rozlunia si i przytulia do niego mocniej. Poczua znaczn ulg.
Kolejny cichy krzyk ptaka i Sean przyoy usta do jej ucha.
Zosta szepn nie poruszajc wargami. Claudia poczua si nagle bardzo
samotna i bezbronna, gdy wypuci j z obj i niczym duch znikn w lesie.
Sean porusza si mocno skulony ze strzelb w prawym rku, lew za dotykajc
ziemi, eby usun z niej suche gazki i licie, ktre mogyby zaszeleci pod jego
nogami. Przypad do ziemi niecae trzy metry od Joba i spojrza na jego ciemn
sylwetk. Job posa mu znak doni i Sean skoncentrowa uwag na swojej lewej
stronie.
Przez dugie minuty nic nie widzia ani nie sysza, ale ufa Murzynowi bez
granic, wic czeka cierpliwie. Nagle poczu jaki obcy zapach i wcign go gboko
w puca. Cierpliwo zostaa wynagrodzona. Rozpozna ostry zapach palonego
tytoniu, jednej z tanich, portugalskich cygaretek. Pamita dobrze ten zapach z czasw
wojny. Najpewniej onierze Frelimo nadal dostawali swoje przydziay.
Da znak Jobowi. Zaczli bezszelestnie pezn do przodu, na koniuszkach butw
i palcw. Po czterdziestu krokach dostrzegli ar papierosa. Po chwili palcy go
mczyzna zakasa i splun. Sean dojrza w ciemnoci jego sylwetk pod wielkim
drzewem bezporednio przed sob. Czowiek siedzia na ziemi oparty plecami o pie.
Kto to moe by? Kto miejscowy? Kusownik? Uchodca? adna z tych
moliwoci nie wydawaa si prawdopodobna. Mczyzna by czujny, niemal na
pewno znajdowa si na stray. Sean wyczu jaki ruch dalej i rozpaszczy si na
ziemi.
Nastpny mczyzna wyszed z lasu i podszed do drzewa. Wartownik poderwa
si z ziemi. Sean dostrzeg karabin AK-47 zawieszony na jego plecach. Mczyni
przez chwil rozmawiali ze sob szeptem.
Zmiana warty, pomyla Sean, gdy drugi mczyzna opar si o drzewo, a
pierwszy znikn w lesie.
Tam musi znajdowa si ich obz, zgadywa.
Zacz czoga si do przodu, omijajc szerokim ukiem wartownika, ktry na
pewno by bardziej czujny ni znuony sub poprzednik. Kiedy znalaz si w
bezpiecznej odlegoci, podnis si z ziemi i szybko zacz si przelizgiwa w
stron obozu.
Obozowisko znajdowao si w maym parowie pomidzy dwoma wzgrzami. Nie
by to prawdziwy obz, Sean nie dostrzeg adnych namiotw czy Szaasw. Tylko
dwa mae, dogasajce ju ogniska.

Naliczy jedenastu ludzi lecych wok nich, wszyscy zakryci po gowy kocami.
Piciu lub szeciu mogo peni wart, ale by to nieduy oddzia.
Nawet bez broni automatycznej Sean i jego ludzie mogli si rozprawi z obcymi.
Wszyscy mieli ptle z cienkiego drutu przypominajcego fortepianowe struny, a
Matatu zawsze nosi n do oprawiania zwierzt, ktry by tak naostrzony, e city
do poowy pierwotnej szerokoci. Nikt w obozie nawet by si nie obudzi.
Sean potrzsn z alem gow. Mia ju pewno, e ci ludzie s oddziaem
Frelimo lub Renamo. Nie szuka jednak z nimi zaczepki bez wzgldu na to, kim byli.
Jeli tylko nie bd mu przeszkadzali w polowaniu, nic do nich nie ma. Wycofa si i
znalaz czekajcego na niego Joba.
Jedenastu ludzi przy ognisku szepn mu na ucho.
Znalazem jeszcze dwch stranikw odpar Job.
Frelimo?
Kto to wie? Job wzruszy ramionami. Sean dotkn jego ramienia i odeszli na
bezpieczn odlego od obozu, tak e mogli mwi swobodniej.
Job, co o tym mylisz?
Maa grupka i niewiele znaczca. Moemy ich obej.
Mog stanowi przedni stra wikszej grupy zasugerowa Sean.
To nie s wyszkoleni onierze Job mrukn z pogard. Pal na warcie, pi
przy ognisku. To grupa turystw. Sean umiechn si na ten zoliwy epitet.
Wiedzia, e jeli chodzi o determinacj, to Job by z natury bardziej Anglosasem ni
Afrykaczykiem. Kiedy raz co postanowi, trudno byo go odwie od tego pomysu.
Chcesz i dalej? zapyta Sean.
Za piset kawakw szepn Job moesz by pewny, e chc!
Claudia baa si. Noc afrykaska bya tajemnicza, wypeniona atmosfer
niepewnoci i grozy. Czekanie potgowao lk. Seana nie byo ju od przeszo
godziny. Mimo e jej ojciec siedzia tu obok niej, czua si samotna i bezbronna.
Nagle Sean pojawi si przed ni. Na jego widok poczua olbrzymi ulg. Chciaa
wrcz przytuli si de niego, ale natychmiast zawstydzia j wasna sabo, Sean
szepta co na ucho jej ojcu, wic Claudia przysuna si do nich bliej. Jej rami
dotkno jego nagiej rki. Claudia pozostaa w tej pozycji ogarnita poczuciem
bezpieczestwa.
Przed nami rozbia si obozem maa grupka uzbrojonych ludzi wyjania
Sean. Nie wicej ni dwudziestu. Nie mamy pojcia, kim s, ale moemy ich obej
albo zawrci. Decyzja naley do ciebie, Szefie.
Chc dosta tego sonia!
To prawdopodobnie ostatnia szansa, eby si wycofa ostrzeg go Sean.
Marnujesz tylko czas odpar Riccardo. Claudi zatrwoya decyzja ojca.
Byoby prawdziw ulg wrci teraz do obozu. Pierwszy haust prawdziwej Afryki by
niepokojcy. Kiedy ruszyli w dalsz drog i Claudia maszerowaa za Seanem,
zrozumiaa, e pierwszy raz w yciu znalaza si z dala od zdobyczy cywilizacji:
pierwszy raz nie byo wok niej policji, ktra mogaby j ochroni, ani adnej
ucieczki do prawa, sprawiedliwoci czy zwykej litoci. Bya tak bezbronna jak
antylopa wobec leoparda w lesie, w ktrym roio si od drapienikw.
Przypieszya kroku zbliajc si do Seana i odkrya, e w jaki dziwny sposb
czuje si podniecona i bardziej wiadoma samej siebie ni kiedykolwiek w yciu.
Jeszcze nigdy nie znalaza si na samym dnie egzystencji, na poziomie przeycia.
Uczucie byo nowe i zupenie j oszoomio. Teraz bya zadowolona, e ojciec nie
zdecydowa si wrci.
Dawno temu stracia orientacj w terenie, gdy Sean wybiera zupenie
nieoczekiwane kierunki marszu. Czsto skrcali, wydawao si jej, e zawracaj,

czasami poruszali si bardzo szybko, by innym razem wlec si krok za krokiem czy
sta nieruchomo w oczekiwaniu na sygna z flanki, ktrego ona nawet nie dostrzega.
Zauwaya, e Sean co kilka minut spoglda na niebo, i domylia si, e kieruje si w
ciemnociach podug gwiazd, ktre dla niej byy jedynie chaosem jak wiata obcego
miasta.
Po pewnym czasie stwierdzia, e wcale nie zboczyli z drogi i e znowu poruszaj
si szybko w linii prostej. Najwidoczniej zostawili niebezpieczestwo za sob.
Dziwne podniecenie wywoane zagroeniem mino. Poczua, jak bardzo ci jej
nogi i bol minie plecw. Plecak zdawa si czterokrotnie zwikszy wag.
Spojrzaa na zegarek. Fosforyzujce wskazwki pokazay, e od chwili ominicia
ukrytego w lesie obozu mino pi godzin.
Kiedy odpoczniemy?, zastanawiaa si, ale postawia sobie za punkt honoru, e
nie zostanie nawet o krok za Seanem. W pewnej chwili temperatura spada tak
gwatownie, jakby kto otworzy drzwi lodwki i kiedy wyszli na niedu polank,
lodowata rosa na trawie przemoczya nogawki jej spodni. Syszaa, jak chlupocze jej
w butach. Zadygotaa, przejta nieprzyjemnym zimnem.
Kiedy si zatrzyma? Patrzya na plecy Seana, nie cierpic go i starajc si go
zmusi do zatrzymania si woli. Jednak on szed dalej. Claudia odniosa wraenie, e
celowo stara si j upokorzy i zmusi, eby prosia o lito.
Ja ci poka. Nie zwalniajc kroku signa do tyu i odpia od plecaka kurtk
narciarsk z gortexu. Teraz byo jej naprawd zimno, pod stopami chrzci szron, a
stopy zupenie zdrtwiay. Nagle zauwaya, e moe wyranie dostrzec kady jasny
wosek na szyi Seana.
wit. Ju mylaam, e nigdy nie nadejdzie. Jakby syszc jej myli, Sean
zatrzyma si w kocu. Claudia stana obok niego czujc, jak dry jej kady misie
w nogach.
Przepraszam, Szefie powiedzia cicho Sean. Musiaem nada takie tempo,
ebymy przed witem jak najdalej odsunli si od tej bandy. Jak si czujesz?
Swobodnie mrukn Riccardo, ale w szarym wietle poranka jego twarz bya
blada i zmczona. Ojciec by rwnie wykoczony jak Claudia. Miaa tylko nadziej,
e nie prezentuje si tak le jak on. Riccardo odszed kilka krokw i sztywno usiad
na ziemi.
Sean spojrza na Claudi. adne z nich nie odezwao si, ale na twarzy Seana
bka si enigmatyczny umiech.
Nie pytaj tylko, jak si czuj, pomylaa Claudia. Raczej wypiabym cykut,
ni powiedziaa prawd.
Sean lekko schyli gow. Nie bya pewna, czy to wyraz protekcjonalnoci czy
szacunku.
Pierwszy i trzeci dzie s najgorsze powiedzia.
Czuj si wietnie odpara. Mog i dalej.
Jasne. Umiechn si szeroko. Ale lepiej zajmij si ojcem.
Sean przynis im kubki z herbat. Claudia siedziaa obok ojca owinita w
piwr. Job przygotowa niadanie na ogniu z nie dymicych gazek, ktre
natychmiast zagasi, gdy tylko zagotowaa si woda. Herbata bya mocna i sodka.
Claudia bya pewna, e nigdy nie pia niczego lepszego. Sean poda jej take kilka
plackw kukurydzianych. Postaraa si nie pochon ich zbyt apczywie.
Wyruszamy za kilka minut ostrzeg j, a kiedy zobaczy wyraz niedowierzania
w jej oczach, wyjani: Nigdy nie pimy przy ognisku. To moe przycign
niebezpiecznych typkw.
Przemaszerowali jeszcze osiem kilometrw i w poowie poranka znaleli atwe do
pilnowania i obrony wzniesienie. Sean pokaza Claudii, jak wykopa sobie doek na

biodro i uy plecaka w miejsce poduszki. Dziewczyna natychmiast zasna.

Nie moga uwierzy, kiedy Sean obudzi j zaledwie minut pniej.
Ju czwarta. Poda jej herbat i kilka plackw. Spaa bite sze godzin.
Wyruszamy za pi minut.
Pospiesznie zwina plecak i przyjrzaa si ukradkiem swojej twarzy w maym
lusterku, ktre potajemnie zabraa ze sob, cho Sean wyrzuci je z plecaka.
O Boe! szepna. Krem maskujcy popka na twarzy i wida w nim byo
bruzdy od potu. Wygldam jak Al Jolson na kacu. Uporzdkowaa wosy, czeszc
je w wze i przewizujc chustk.
Maszerowali przez ca noc z krtkimi przerwami na odpoczynek co dwie
godziny. Z pocztku Claudia czua, jakby jej nogi byy w gipsie, ale wkrtce udao si
jej rozchodzi i utrzymywaa narzucone przez Seana tempo, ktre byo rwnie ostre
jak poprzedniej nocy.
O wicie napili si herbaty. Claudia nie moga si wprost doczeka gorcego
napoju. Zawsze wolaa kaw od herbaty, ale w czasie drogi marzya jedynie o
nastpnym kubku gorcej herbaty.
To jedyne, co mnie trzyma na nogach zwierzya si ojcu.
Mwi, e Angole podbili p wiata dziki herbacie. Skin gow, gdy Sean,
ktry do tej pory by zatopiony w rozmowie z Jobem i Matatu, podszed do nich.
Jestemy tylko kilka godzin marszu od trzcin, w ktrych widzielimy Tukutel z
samolotu. Spojrza wymownie na Claudi. Chciabym, ebymy dotarli tam przed
udaniem si na spoczynek, ale moe niektrzy z nas s zbyt zmczeni... Zawiesi
gos w wymownym oskareniu i wyzwaniu.
Potrzebuj si przej po niadaniu odpara Claudia, ale aowaa, e jej twarz
jest pokryta kremem maskujcym. Nie chciaa mu dawa nawet najmniejszej
przewagi.
Kiedy Sean odszed, ojciec zawirowa kubkiem i wyla z niego fusy.
Nie zakochuj si w nim, tesoro. To za trudny przypadek nawet dla ciebie.
Spojrzaa na niego zaskoczona i oburzona.
Zakocha si w nim? Chyba oszalae, tatusiu. Nie mog nawet znie jego
widoku.
Wanie to mam na myli zachichota.
Poderwaa si z ziemi i zarzucia plecak z nadmiern energi.
Mogabym sobie poradzi z nim i picioma innymi, z zamknitymi oczyma i
jedn rk zawizan na plecach. Na szczcie mam troch lepszy gust.
Tym lepiej dla ciebie mrukn tak cicho, e nie bya pewna, co powiedzia.
Niedugo po poudniu Matatu doprowadzi ich w gszcz papirusw, ktre
otaczay zielone jezioro. Matatu zawid ich wprost do ladw stp sonia, ktre byy
wyranie odcinite w bocie i wszyscy zebrali si przy nich.
Spjrzcie! powiedzia Matatu. Tu sta Tukutela, gdy usysza nadlatujcy
indeki. Tu si obrci, eby spojrze w niebo i podnie na nas trb. Matatu
naladowa starego sonia, unoszc gow pod tym samym ktem, garbic si i
skadajc donie przy uszach. Udao mu si to tak doskonale, e przez chwil
wyglda jak stary byk. Wszyscy si rozemieli. Claudia zapomniaa o zmczeniu i z
radoci klaskaa w rce.
Co nastpnie zrobi so? spyta Sean. Matatu obrci si i wskaza na trop.
Pobieg bardzo szybko i bardzo daleko.
No c powiedzia Sean. Jestemy dokadnie czterdzieci osiem godzin za
nim, a kiedy si obudzimy, to bdzie pidziesit dwie godziny.
Matka Tukuteli bya przewodniczk stada skadajcego si z ponad stu zwierzt.

Jej ostatnia ruja wypada w wieku pidziesiciu dwch lat i w czasie kilku dni jej
trwania krowa zostaa pokryta przez sze modych i silnych bykw ze stada.
Jak si pniej okazao, by to idealny sposb na poczcie wyjtkowego
zwierzcia: stara krowa i mode byki. Mimo e nie mona byo stwierdzi z
pewnoci, ktry z nich by ojcem cielaka, przywdczyni stada nosia w swoim ciele
geny wielkich soni, o silnych cielskach i olbrzymich kach, o naturalnej inteligencji i
zdolnoci do panowania nad stadem. Wanie te geny uczyniy j przewodniczk
duego stada i teraz przekazaa je noszonemu w brzuchu zarodkowi.
Sonica nosia ci przez dwadziecia dwa miesice i w roku 1915, kiedy
niemiecki genera von Lettow-Yorbeck niszczy wschodni Afryk, krowa opucia
stado. Wraz ze star i bezpodn ju towarzyszk uday si na olbrzymie mokrada
rozcigajce si na poudnie od rzeki Zambezi. Na wysepce poronitej palmami
kokosowymi, nad ktr wesoo pokrzykiway biaogowe ryboowy, otoczonej
cigncymi si na kilometry papirusami, stara krowa oczycia na pord spory
kawaek piaszczystej ziemi. Kiedy nadszed jej czas, rozstawia tylne nogi i
przykucna nad czystym piaskiem, porykujc z blu i zwijajc trb na piersi.
Oczy sonia nie maj kanalikw do odprowadzania ez, wic przy kadym
skurczu wstrzsajcym jej olbrzymi postur zy cieky po policzkach, jakby krowa
pakaa.
Jej stara towarzyszka staa obok niej niczym poona, gaszczc j trb po
grzbiecie i pomrukujc ze wspczuciem. Przewodniczka stada urodzia gow
sonitka i odpoczywaa przez pen minut, zanim ostatnim wysikiem wyrzucia z
siebie noworodka, ktry spad na ziemi przerywajc ppowin, oraz czerwone
oysko. Tukutela natychmiast zacz si szamota usiujc wyswobodzi si z
krpujcej go bony. Stara krowa towarzyszka podesza do niego i koniuszkiem trby
uwolnia go z wizw.
Nastpnie matka postawia go delikatnie na nogi i podprowadzia pod swj
brzuch wydajc przy tym gbokie pomruki wiadczce o zadowoleniu. Wilgotny,
lnicy i jeszcze rowy, pokryty delikatnymi woskami i niemal lepy Tukutela
podnis ma trb nad gow, gdzie instynktownie natrafi na piersi matki.
Podczas gdy malec po raz pierwszy w yciu prbowa smaku gstego mleka,
matka wsadzia sobie do pyska oysko i poerajc je, za pomoc trby zasypaa
piaskiem krwawe lady na ziemi.
Trjka zwierzt pozostaa na wysepce przez nastpne dwa tygodnie. Malec uczy
si chodzi i posugiwa trb. W tym czasie skra sonitka pociemniaa, a jego oczy
przyzwyczaiy si do upalnego afrykaskiego soca. Kiedy matka uznaa, e jest ju
dostatecznie silny, ruszyli na poszukiwanie stada. Tukutela szed na czele popychany
przez matk, ktra nadal musiaa go przenosi przez trudniejsze miejsca.
Haas, jaki robia setka erujcych soni, odgosy amanych gazi i porykiwania
bawicych si sonitek day si sysze z duej odlegoci. Matka Tukuteli ogosia
trbieniem swj powrt i jej pobratymcy przybiegli j przywita. Kiedy odkryli
nowego czonka stada, otoczyli go cile dotykajc malca trbami i wcigajc gboko
jego zapach, eby zawsze mc go rozpozna.
Przeraony potnymi cielskami soni Tukutela schowa si pomidzy tylnymi
nogami matki i wydawa cienkie piski, ale matka otoczya go trb poklepujc dla
dodania odwagi. Ju po kilku godzinach sonitko ucieko od jej opiekuczych gestw
do innych malcw i zaczo sobie zdobywa wasne miejsce w grupie.
Stado byo ze sob cile spowinowacone wizami krwi i z powodu wzajemnej
zalenoci jego czonkw opieka nad sonitkami i ich wychowanie byy spraw
kadego sonia.
Mode zawsze pozostaway w centrum stada, a ich zabawy nadzoroway stare,

bezpodne krowy, ktre peniy role opiekunek. Opieka bya bardzo czua i delikatna,
ale kade naruszenie niepisanych praw byo natychmiast karane: baty grub witk,
jakie krnbrny malec dostawa przez plecy, wywoyway przeraone piski, ale szybko
przywodziy go do posuszestwa.
Tukutela w krtkim czasie nauczy si, gdzie jest jego miejsce w kadej sytuacji:
w centrum stada, gdy zwierzta posilay si lub odpoczyway, pomidzy nogami
matki, kiedy maszerowa lub stado znajdowao si w niebezpieczestwie. Nauczy si
te, jak rozpoznawa rnego rodzaju znaki, nawet jeli dawa je stojcy na skraju
stada so, i jak na nie reagowa.
Na sygna w stadzie zapadaa natychmiastowa cisza, szczeglnie kontrastujca z
normalnym haaliwym zachowaniem si soni.
Rozwj Tukuteli w duej mierze odpowiada rozwojowi czowieka: okres
niemowlctwa trwa dwa lata, w czasie ktrych sonitko pozbyo si miniaturowych
mlecznych kw. Po nim nastpi okres dziecictwa, kiedy spod warg wyoniy mu si
zacztki prawdziwego ora. Z pocztku byy cae biae, ale kiedy wreszcie matka
odstawia go od piersi i Tukutela musia uywa kw do zdobywania poywienia i
artobliwych walk ze starszymi sonitkami, spod szkliwa wyonia si prawdziwa
ko soniowa.
Ky miay rosn przez cae ycie sonia, a dziki genom matki osigny tak
niespotykane rozmiary. Take po niej Tukutela odziedziczy wzrost, si i
inteligencj.
W wieku trzech lat opanowa podstawowe formy okazywania pokory i groenia
innym soniom. artobliwe techniki walki z pozorowanymi atakami, ryczeniem i
falowaniem uszami jeszcze bardziej rozwiny jego i tak olbrzymi sylwetk.
Kiedy matka odstawia go od piersi, przestaa si o niego tak bardzo troszczy.
Tukutela mia wicej swobody, eby pozna terytorium, na ktrym przebywao stado.
Nadal jednak przybiega pod oson matczynych kw na pierwszy sygna zwiastujcy
niebezpieczestwo, a w czasie marszu kroczy tu za ni.
Terytorium stada obejmowao olbrzymi obszar od wybrzey jeziora Nyasa na
pnocy a po tropikalne lasy gr Chimanimani na pnocy, od gbokiego wwozu na
zachodzie, gdzie rzeka Zambezi przeciska si przez wysokie skay, a po tereny
rozlewiskowe wielkiej rzeki na wschodzie. Tam Zambezi rozpociera si na
rwninach tworzc nadmorskie mokrada, zanim wpadnie wieloma kanaami do
Oceanu Indyjskiego.
Tukutela pozna grskie przecze i stare drogi wydeptane przez stada soni,
nauczy si wyszukiwa lasy poronite rolinami o soczystych owocach i
przychodzi do nich w sezonie, kiedy dojrzeway. Matka zaprowadzia go na spalone
socem sawanny, kiedy spod spalonej na popi ziemi wyrastay pierwsze zielone
pdy, i do solnych lizawek, do ktrych sonie przychodziy od tysicy lat, eby
wydobywa kami bogat w mineray ziemi i zajada j z akomstwem maych
chopcw rozkoszujcych si cukierkami.
Stado docierao do gr Mavuradonha na poudniu, kiedy drzewa msasa
wypuszczay mode listki pene sokw; przebywao w lasach tropikalnych na grze
Mlanje, kiedy afrykaskie rwniny prayy si w socu w czasie dugotrwaej suszy.
Przewodniczka zawsze potrafia znale dla stada wod, od ktrej zwierzta byy
cakowicie uzalenione. Sonie musz codziennie wypi du porcj, bo inaczej
cierpi z pragnienia, potrzebuj te olbrzymich iloci wody do pielgnacji cia, do
oczyszczenia grzbietw, a take dla samej przyjemnoci pyncej z kpieli. Wodopj
jest miejscem, gdzie zbiera si stado, gdzie ustalane s zwizki pomidzy zwierztami
i gdzie rozgrywa si wiele rytuaw stadnego zachowania. Nawet akt prokreacji
najczciej odbywa si w wodzie, a cielne krowy wybieraj na pord miejsca blisko

zbiornikw wody.
Czasami stado miao jej pod dostatkiem, przebywajc nad wielkimi, zielonymi
rzekami, w grach, na ktre spaday obfite tropikalne deszcze, i wrd mokrade,
gdzie zanurzone po pas zwierzta przedzieray si przez papirusy na wyspy. Kiedy
indziej zwierzta musiay wyszukiwa wod w korytach wyschnitych rzek, czy
czeka cierpliwie na swoj kolejk przy podziemnych przeciekach, eby wsadzi
trb gboko do ukrytej studni i pi yk po yku gorzk, zamulon brej.
Mimo olbrzymiego terytorium, na jakim yo stado, jego kontakt z czowiekiem
by sporadyczny. W Afryce toczya si wielka wojna, ktra przycigna do siebie
wikszo biaych mieszkacw kontynentu. Ludzie, jakich napotykao stado, byli na
wp nadzy i prymitywni i uciekali na widok zwierzt. Tukutela bardzo wczenie
nauczy si, e z tymi bezwosymi zwierztami przypominajcymi szympansy kojarzy
si atmosfera szczeglnego strachu. W wieku lat piciu potrafi rozpozna ich
szczeglny, kwany zapach z odlegoci wielu kilometrw. Nawet najmniejszy lad
obecnoci czowieka powodowa, e stado zachowywao szczegln ostrono.
Tukutela mia ju jedenacie lat, gdy zdarzyo si pierwsze znaczce spotkanie z
czowiekiem. Pewnej nocy zwierzta poday starym szlakiem wzdu poudniowego
brzegu Zambezi, kiedy przywdczyni stada zatrzymaa si nagle i podniosa trb do
gry, eby powcha powietrze. Tukutela poszed za przykadem matki i szybko
wyczu pocigajcy zapach. Napeni nim sobie pysk, a po wargach cieka mu obfita
lina. Pozostaa cz stada zbia si w gromad za nimi, oddajc si przyjemnoci
smakowania niesionej wiatrem sodkiej woni. adne ze zwierzt nie prbowao
jeszcze nigdy trzciny cukrowej.
Stara krowa poprowadzia stado w kierunku, skd wia wiatr. Po kilku
kilometrach natrafili na teren nad rzek wieo oczyszczony, nawodniony i obsadzony
trzcin cukrow. W blasku ksiyca lniy dugie, wskie licie, a wokoo roznosi si
sodki, silny i zupenie obezwadniajcy zapach. Stado rzucio si na plantacj,
wyrywajc cae roliny i apczywie napychajc sobie nimi pyski.
Zniszczenia byy kolosalne. Zupenie nieoczekiwanie zwierzta otoczyy wiata i
ludzkie krzyki, bicie bbnw i blaszanych kotw. Sonie ogarna panika. Kiedy
stado rzucio si na olep do ucieczki, oguszyy je przeraliwe huki, ktrym
towarzyszyy jasne rozbyski. Tukutela po raz pierwszy mia okazj powcha prochu
i zapamita ten zapach do koca ycia, kojarzc go z rykiem miertelnie ranionych
soni.
Stado pdzio przed siebie co si w nogach, by wkrtce przej do rwnomiernego
biegu, ktry nie ustpowa szybkoci galopujcemu koniowi. Rankiem jedna z
modszych krw, ktra biega ze swoim pierworodnym sonitkiem, nie wytrzymaa
tempa i przewrcia si na kolana, a z rany w boku trysna ciemna krew.
Przewodniczka zawrcia, eby pomc rannej krowie, nawoujc j i zachcajc
do dalszego wysiku. Moda matka nie miaa jednak siy podnie si z ziemi.
Przewodniczka stana za ni, by posugujc si trb oraz kami podnie sonic i
popchn j do przodu. Nie zdao si to na nic, gdy ranne zwierz znowu zwalio si
na ziemi, a ostry zapach tryskajcej z rany krwi zwabi zaniepokojone stado, ktre
otoczyo lec na ziemi towarzyszk wymachujc trbami i porykujc.
Jeden ze starszych bykw pochyli si nad krow, jakby chcia j pokry i tym
samym doda jej si, ale w tej samej chwili z rany trysna jasna ttnicza krew i
zwierz z jkiem przewrcio si na bok.
W przeciwiestwie do wikszoci zwierzt, sonie rozpoznaj mier, zwaszcza
we wasnym stadzie. Nawet may Tukutela wyczu przygnbiajc melancholi, jaka
ogarna stado po mierci modej krowy. Niektre sonie zbliay si do niej, by po
raz ostatni dotkn jej trb i si z ni poegna, zanim ruszyy dalej przez cierniste

krzaki.
Kiedy stado oddalio si, przewodniczka zostaa z martw krow, a Tukutela nie
mia odej od matki. Przyglda si, jak obdziera rosnce w pobliu drzewa z gazi
i przykrywa nimi zwoki. Dopiero kiedy cae ciao znikno pod stert zielonych
gazi, matka zdawaa si by usatysfakcjonowana.
Sonitko, ktre nie zostao jeszcze odstawione od piersi, nie chciao opuci
pochowanej pod limi matki i stara przewodniczka musiaa popycha je przed sob,
kiedy ruszyli w kocu za stadem. Dwukrotnie malec usiowa zbiec do ciaa matki i
dwukrotnie stara sonica zastpowaa mu drog, zawracajc go trb i popychajc
przed siebie.
Dwa kilometry dalej stado czekao w zagajniku zoonym z drzew o tawych
pniach. Mode sonie posilay si spokojnie ssc matki. Przewodniczka popchna
przyprowadzone malestwo w stron krowy, ktrej dziecko byo ju na tyle due, e
nie wykazywao wikszego zainteresowania pokarmem matki. Wprowadzia sonitko
pomidzy tylne nogi krowy, a malec instynktownie sign trb do piersi. Sonica nie
wyrazia sprzeciwu, przyjmujc ze spokojem rol macochy. Przewodniczka staa obok
pary pomrukujc do nich zachcajco, a kiedy stana na czele stada gotowa do
dalszej drogi, niemowlak zastpi starsze sonitko pomidzy nogami nowej matki.
Od tej nocy, kadego sezonu kontakt z czowiekiem stawa si coraz czstszy.
Stado najczciej natykao si na ludzi, kiedy do samic doczay samce.
Dojrzae byki utrzymyway lune zwizki ze stadem, denerwowane haaliwym
zachowaniem modszych bykw i wspzawodnictwem w zdobywaniu pokarmu. Gdy
tylko starszy so strzsn deszcz strkw z wysokiego drzewa, od razu kilkanacie
modych soni rzucao si, eby je pore. Dorosy samiec dziki swojej sile mg
nagi czoem drzewo msasa amic pie metrowej rednicy, eby dobra si do
soczystych rowych listkw, co rzadko zdy zrobi, gdy zaraz kilka modych
samic otaczao szczelnie koron drzewa.
Tak wic byki opuszczay stado pojedynczo lub w grupach liczcych po trzy,
cztery sztuki. Moe take wyczuway, e wiksza grupa atwiej bdzie przycigaa
myliwych i e lepiej jest zachowa bezpieczn odlego. Czasami trzymay si
cakiem blisko, czasami byo to czterdzieci, pidziesit kilometrw, ale zawsze
samce zdaway si wiedzie, gdzie jest reszta stada i wracay do niego w czasie rui.
Nieoczekiwane strzay, ryki ranionych zwierzt i szaleczy pd przez zarola
zdarzay si najczciej, gdy dorose byki byy z samicami.
Kiedy Tukutela osign dziesi lat, ze stadem byo zwizanych sze wielkich
bykw o potnych kach, ale z upywem czasu wszystkie wyginy. Kadego roku
jeden czy dwa paday od kul, a w kocu do samic przychodziy jedynie polednie
sonie o zniszczonych lub startych kach.
Z biegiem lat Tukutela wyrs na wyjtkowo duego modego byka. Jego biae,
czyste i ostre siekacze zaczy si rozwija w potne ky, ktre pewnego dnia miay
osign tak zdumiewajce rozmiary. Wraz z jego wzrostem starzaa si
przewodniczka stada. Pod szar pomarszczon skr zacz pojawia si zarys koci.
Stara samica stawaa si coraz bardziej chuda. Jej szste i ostatnie zby trzonowe byy
na wp starte, wic miaa coraz wiksze kopoty z przeuwaniem, a w kocu staro
przyniosa jej gd. Ustpia ze swojego miejsca na czele stada na rzecz modszej,
silniejszej samicy i z trudem dotrzymywaa kroku pozostaym soniom. Czsto
zdarzao si, e Tukutela musia czeka na matk na bardziej stromych podejciach,
zachcajc j do wysiku wspczujcym pomrukiem. W nocy znowu sta obok niej
jak za czasw, kiedy by jeszcze cielakiem.
Pewnego razu przyszed okres wyjtkowej suszy i odwiedzane przez stado studnie
byy tylko do poowy wypenione wod. Stada soni, nosorocw i bawow

roztapiay boto przy dojciach do wodopoju i w jednym z takich miejsc stara krowa
ugrzza po pas w mule.
Rzucajc si w prbach wyrwania z bota, samica przewrcia si na bok, a mu
wcign j tak gboko, e na powierzchni wystawaa jedynie jej gowa.
Stara krowa walczya przez dwa dni. Tukutela stara si jej pomc, ale nawet jego
olbrzymia sia na nic si nie zdaa. Mu trzyma mocno sonic i nie dawa Tukuteli
adnego oparcia dla ng. W kocu wysiki krowy ustay, dzikie ryki straciy na sile i
sonica zastyga nieruchomo w milczeniu, ciko dyszc ze zmczenia.
Tukutela sta przy niej przez nastpne dwa dni. Stado dawno ju si oddalio, ale
on zosta. Sonica nie dawaa adnych znakw ycia poza oddychaniem. Kiedy w
kocu i ono ustao, Tukutela natychmiast si zorientowa, dajc wyraz alowi
przenikliwym rykiem, ktry wyposzy z wodopoju stado dzikich kaczek.
Potem uda si na brzeg lasu, by zerwa liciaste gazie, ktrymi zacz
przykrywa ubocone cielsko matki. Gdy zniko pod zielonym kobiercem, Tukutela
zostawi j i poszed przed siebie przez rwnin.
Do stada zbliy si dopiero po dwch latach. By ju seksualnie dojrzay i nie
mg si oprze zapachowi rui, ktry wiatr przynosi od strony stada.
Kiedy odnalaz stado, znajdowao si na brzegu rzeki Kafue, pitnacie
kilometrw od miejsca, gdzie rzeka wpada do Zambezi. Kilku czonkw stada wyszo
mu na spotkanie witajc go uciskami trb i dotykiem gw, zanim pozwolio mu
doczy do pozostaych zwierzt.
W stadzie znajdoway si dwie samice, ktre miay ruj. Jedn z nich bya krowa
w wieku Tukuteli. Bya to dojrzaa samica o obfitych ksztatach, ktre zawdziczaa
bogatemu poywieniu pory deszczowej. Jej ky byy cienkie, biae i proste niczym
dwa szydeka, a jej uszy nie zostay jeszcze postrzpione przez cierniste krzaki i ostre
gazie. Sonica rozpostara szeroko uszy na widok Tukuteli i podesza wymieni
ucisk trby.
Stali zczeni gowami, wydajc gbokie gardowe pomruki zadowolenia. Kiedy
rozczyli si, ich trby zaczy pieci si nawzajem wzdu caej dugoci ciaa.
Wreszcie Tukutela stan za samic.
Koniuszek trby sonia jest rwnie czuy i zwinny jak palce u rki czowieka.
Teraz Tukutela wsun go pomidzy jej nogi szukajc pochwy. Samica zacza
koysa si na boki wyraajc, jak bardzo jest zadowolona. W miar jak jej
podniecenie pod wpywem zabiegw Tukuteli roso, z pochwy zaczy wypywa
naturalne soki, ktre zwilyy mu koniuszek trby wypeniajc nozdrza
oszaamiajcym zapachem. Z cielistego worka wysun si penis prawie tak dugi jak
cay czowiek i gruby niczym ludzkie udo, w stanie pobudzenia jego koniec dotyka
ziemi. Czonek by upstrzony rowymi i czarnymi plamami, a jego skra bya gadka
i byszczca. Sonie nale do grupy Testiconda, ich jdra s schowane gboko w
ciele.
Kiedy oba zwierzta byy dostatecznie podniecone, Tukutela delikatnie pchn
samic w stron rzeki. Zeszy z brzegu i zielona woda zamkna si nad nimi,
zwikszajc przyjemno pync z kontaktu dwojga cia, ktre teraz byy lejsze i
bardziej zwinne.
Sonie zanurzyy si tak gboko, e tylko ich trby wystaway na powierzchni.
Tuliy si do siebie i oddalay, a woda spywaa po ich szarych, zakurzonych
grzbietach zmieniajc ich kolor na gboko czarny, niczym wgiel.
Tukutela wspi si na samic, umieszczajc przednie nogi na jej grzbiecie. W
wodzie sonica moga z atwoci utrzyma jego olbrzymi ciar. Jej pochwa bya
umieszczona daleko pomidzy tylnymi nogami i Tukutela musia wyty si, eby jej
dosign. Jego penis zdawa si oy, pchajc, prostujc si i nakierowujc na jej

pochw. Jedynie jedna trzecia jego dugoci zdoaa spenetrowa ciao sonicy i
olbrzymia postura Tukuteli zadraa i zatrzsa si. Oba zwierzta zatrbiy
rwnoczenie ubijajc wod na bia pian.
Tukutela zosta ze stadem przez trzy dni, a kiedy ruja samicy si skoczya, zacz
si robi niespokojny. Tukutela przej po matce instynkt ostrzegawczy i wyczuwa
niebezpieczestwo groce stadu. Trzeciego dnia znikn w gszczu ciernistych
krzakw. Odszed sam, unikajc towarzystwa innych bykw.
Kadego sezonu wraca do stada silniejszy, a jego ky staway si coraz dusze i
grubsze, ciemniejc na kolor alabastru od soku owocw i ywicy drzew. Czasami do
gromady przyczay si inne byki, wtedy Tukutela musia z nimi walczy o samice.
Z pocztku Tukutela przegrywa walki ze starszymi, bardziej dowiadczonymi
samcami, ale w miar jak rosy jego ky i przebiego, aden z nich nie potrafi mu
sprosta, wic zawsze zdobywa upragnione samice. Nigdy jednak nie zostawa ze
stadem duej ni kilka dni.
Potem zawsze oddala si szukajc samotnie swobody, ktrej umiowanie przej
po matce. Znajdowa j w niedostpnych dla czowieka mokradach, gszczu
ciernistych zaroli i wrd wysokiej trawy. Wydawao si, e so czu groce mu
niebezpieczestwo, jakie niosy za sob jego wyjtkowe ky.
W wieku trzydziestu piciu lat by ju olbrzymim zwierzciem wacym siedem
ton i mierzcym cztery metry wysokoci. Jego ky, mimo e nie osigny jeszcze
maksymalnych rozmiarw, byy doskonale symetryczne i bardzo ostre.
Tego roku przez kilka dni po opuszczeniu stada Tukutela by wyjtkowo
niespokojny. Szed przed siebie nigdzie si nie zatrzymujc i cay czas wchajc
powietrze wzniesion trb szuka zapachu, ktry mg by przyczyn jego nerwowej
reakcji. Raz czy dwa natrafi na kwan wo, ale by to saby lad przyniesiony przez
wiatr z daleka i niczym cie przemkn przez jego wiadomo.
Nie mg jednak porusza si bez przerwy. Jego olbrzymie ciao wymagao
codziennie tony trawy, lici, owocw i kory, eby zachowa siy. Tukutela musia si
zatrzymywa na popas. Wczesnym rankiem przystan w gstym zagajniku, eby
zedrze z drzew kor. Ostrym kocem ka nacina j na drzewie, nastpnie chwyta
koniec trb i potnym szarpniciem zrywa pas dugoci piciu metrw z caego
pnia. Zwija ca porcj w kbek i wpycha j sobie do pyska.
Zajty erowaniem Tukutela nie by tak czujny jak normalnie. So ma niezwykle
saby wzrok i kopoty z rozpoznaniem przedmiotw oddalonych zaledwie o kilka
metrw, cho z atwoci dostrzega ruch ze znacznie wikszej odlegoci. Co wicej,
jego oczy s umieszczone gboko w czaszce, ograniczajc w ten sposb pole
widzenia na wprost, a szerokie uszy uniemoliwiaj zobaczenie czegokolwiek z boku.
Wykorzystujc sprzyjajcy saby, poranny wiatr, poruszajc si z niezmiern
ostronoci, myliwi w absolutnej ciszy zbliyli si do sonia od tyu. Dwch z nich
podao za Tukutela od chwili, kiedy opuci stado. Wreszcie udao im si go
podej na odlego strzau.
So, ktry wanie mia si przenie do nastpnego drzewa, obrci si bokiem
do myliwych wystawiajc na pokaz dugie zakrzywione ky.
We go! szepn jeden z mczyzn do drugiego. Hiszpaski producent sherry
podnis strzelb o kolbie wykadanej zotem i wymierzy w mzg zwierzcia.
W celowniku wyszuka ciemn, pionow szczelin w uchu i naprowadzi strzelb
na jej koniec tam, gdzie otwierao si wejcie do czaszki. Nastpnie przesun
celownik o dziesi centymetrw do przodu, wzdu wyimaginowanej linii czcej
ucho z okiem.
Hiszpaski producent sherry by pierwszy raz w Afryce na safari. Polowa

wczeniej na giemzy, muflony i jelenie w Pirenejach, ale afrykaski so nie jest tak
potulnym zwierzciem, wic serce walio z caych si w piersiach Hiszpana, okulary
zaszy mu par, a rce silnie dray. Towarzyszcy mu zawodowy myliwy
poinformowa go, gdzie i jak ma mierzy, ale on nie mg utrzyma celu. Z kad
sekund jego oddech stawa si coraz ciszy, a rce dray coraz silniej. W rozpaczy
pocign za spust niemal na olep.
Kula trafia Tukutel trzydzieci centymetrw nad lewym okiem i czterdzieci od
przedniego pata mzgu. Porowata, przypominajca plaster miodu, ko czaszki
zamortyzowaa uderzenie. So przysiad na zadzie, wycign trb nad gow i
wyda z garda potny ryk.
Hiszpaski myliwy odwrci si i rzuci do ucieczki. Tukutela obrci gow
zwabiony ruchem, podrywajc si jednoczenie na nogi. Zawodowy myliwy, ktry
znajdowa si niemal pod wycignit trb, podnis strzelb do gry mierzc w
gow sonia, pomidzy ky wystajce z otwartego pyska.
Iglica spada na zepsut sponk z guchym trzaskiem. W chwil pniej so
spuci trb niczym kat zamachujcy si mieczem i przygnit myliwego do ziemi.
Zaraz potem Tukutela rzuci si za umykajcym Hiszpanem, docigajc go bez
kopotu. Wycign trb i owin j wok pasa czowieka. Mczyzna wrzasn
panicznie, gdy zosta podrzucony na dziesi metrw do gry. Krzycza cay czas
spadajc na ziemi, a sia uderzenia pozbawia go oddechu. Wwczas Tukutela
schwyci go trb za kostk i trzasn ciaem o najblisze drzewo z si, ktra
porozrywaa wszystkie organy w ciele czowieka.
So szala po lesie z ciaem Hiszpana w trbie, walc nim o pnie, podnoszc
trupa do gry i uderzajc o ziemi, a w kocu ciao rozpado si na czci i w trbie
pozostaa mu tylko noga. Odrzuci j daleko od siebie i wrci do zawodowego
myliwego.
Cios trby strzaska mczynie obojczyk, poama obie rce i ebra, ale myliwy
y jeszcze i by przytomny. Zobaczy Tukutel wracajcego z wycignit trb,
rozstawionymi uszami i krwi z rany ciekajc po pysku i mieszajc si z krwi
rozdartego na strzpy Hiszpana, ktra pochlapaa soniowi pier i nogi.
Myliwy prbowa usun swoje poamane ciao na bok. Tukutela pooy
ostronie przedni nog na plecach ofiary, przyciskajc czowieka do ziemi i wyrwa
mu za pomoc trby wszystkie czonki. Porozrywa nogi i ramiona w stawach i
odrzuci na bok. W kocu owin trb wok szyi nieszcznika i wyszarpn gow
z ramion. Gowa potoczya si po trawie pod jego nogi, wwczas schwyci j trb i
cisn daleko od siebie. Wcieko zaczynaa mu mija w miar, jak coraz silniej
odzywa si bl w gowie. Sta nad zmasakrowanymi ciaami, przestpujc z nogi na
nog, wydajc gbokie pomruki cierpienia i melancholii, jak sprowadzaa na niego
mier.
Mimo blu przenikajcego cae ciao i krwi ciekajcej mu do oka z rany w czole
Tukutela rozpocz rytua pogrzebu, ktrego wiele lat temu nauczya go matka. Zebra
wszystkie porozrywane i pokrwawione czonki swoich ofiar i uoy je na jeden stos.
Pozbiera take z trawy ich sprzty: karabiny, kapelusze i manierki, i umieci je na
ciaach. Potem odar pobliskie drzewo z gazi, kryjc szcztki ludzi pod zielon
mogi.
Rana po kuli szybko si wygoia, ale wkrtce do biaej gwiazdy nad okiem
doczyy si inne blizny. Obciona wcznia zawieszona w puapce na sonie
rozoraa mu bok od barku do kolana i Tukutela o may wos nie umar od zakaenia.
Jego olbrzymie uszy coraz czciej zaczepiay o ciernie i gazie, dziurawic si i
strzpic na brzegach. Musia walczy kadego roku o dostp do samicy i chocia
aden z konkurentw nie mg da mu rady, ich ky zostawiay wyrane lady na jego

skrze. Mia take inne spotkania z czowiekiem.

Mimo olbrzymiego niebezpieczestwa nie zmniejszyo si jego zamiowanie do
sodkiego smaku trzciny cukrowej, z ktr zapoznaa go matka wiele lat temu.
Tukutela sta si grabiec plantacji. Czasami przez kilka dni krci si w pobliu
uprawy zbierajc si na odwag. Kiedy nastawaa bezksiycowa noc, wdziera si na
plantacj stpajc na swoich wielkich nogach po cichu jak kot. Uwielbia proso,
kukurydz, papaje i ignamy, ale trzcinie cukrowej nie potrafi si oprze.
Z pocztku ucieka w popochu na widok poncych pochodni, krzykw i bicia w
bbny, ale z czasem nauczy si odpowiada na wrzaski dzikim rykiem i szarowa na
obrocw pl.
W cigu dziesiciu lat zabi omiu ludzi w czasie napadw na plantacje,
rozrywajc ciaa ofiar na strzpy niczym rosomak mordujcy kurczaki. Sta si tak
namitnym amatorem trzciny cukrowej, e way si wraca na t sam dziak
kolejnej nocy, mimo e wczeniej zawsze ucieka ponad sto kilometrw, by unikn
zemsty rozsierdzonych wacicieli poletek.
Mieszkacy wioski wysali petycj do borny, kolonialnego rzdowego
penomocnika okrgu, proszc o pomoc. Komisarz posa im askariego uzbrojonego w
karabin kalibru 404. Askari, ktry by policjantem, a nie wybitnym myliwym ani
nawet dobrym strzelcem, ukry si w jamie na rodku pola przekonany, e so nie
wrci tej nocy na plantacj. Na swoim terytorium Tukutela da si ludziom dobrze we
znaki, znali jego nawyki: uwaano, e dla zdobycia trzciny cukrowej poway si
nawet na atak na uzbrojonego czowieka, ale nigdy nie wraca drugi raz na miejsce
zbrodni.
Askari obudziwszy si w nocy na rodku pola, zobaczy, e Tukutela stoi nad jego
jam i zajada trzcin cukrow. Schwyci strzelb i posa kul prosto w brzuch sonia.
Rana nie bya miertelna. Rozgniewany Tukutela zacz szuka ladu czowieka.
Szybko znalaz jego zapach na wietrze i pody za nim do jamy w ziemi. Wcisn
trb do jamy i wycign nieszczsnego strzelca.
Rana wymagaa sporo czasu, eby si zagoi. Palcy wntrznoci bl
spowodowa, e so jeszcze bardziej znienawidzi czowieka.
Mimo e zwierz nie rozumiao przyczyn tych zmian, z biegiem lat kontakt
Tukuteli z ludmi stawa ci coraz czstszy. Jego stare terytorium kurczyo si z
kadym rokiem: przybywao cieek i drg przecinajcych tajemne kryjwki sonia.
Samochody i motory zakcay cisz rwnin, zostawiajc w powietrzu ohydny zapach
spalin. Wiekowe lasy paday pod ostrzem siekiery, a ziemia ulegaa pugom. W nocy
coraz czciej Tukutel otaczay wiata i odgos ludzkich gosw. wiat sonia stawa
si nieodwracalnie coraz mniejszy.
Jednoczenie rosy jego ky, wyduajc si i zwikszajc ciar. W wieku
szedziesiciu lat Tukutela nosi dwie ciemne, symetryczne kolumny koci
soniowej.
W 1976 roku zabi kolejnego czowieka, Murzyna, ktry stara si broni
wczni swoich kilku akrw prosa. Uamane ostrze wczni utkwio w szyi sonia,
tworzc jtrzc si ran, z ktrej cay czas wyciekaa ropa.
Dawno temu przesta ju szuka towarzystwa stada. Zapach rui przynoszony
przez wiatr rozbudza w nim nostalgiczny nastrj, ale popd ku prokreacji ucich w
nim z wiekiem i so nie przerywa swoich samotnych wdrwek starymi szlakami.
Kilka rejonw, na jego terytorium pozostao nie zmienionych przez lata. Nauczy
si rozpoznawa te miejsca, w ktrych nic mu nie grozio ze strony czowieka. Nie
zdawa sobie sprawy, e s to parki narodowe, gdzie jego ycia strzego prawo, ale
spdza na tych terenach coraz wicej czasu i przez lata pozna dokadnie granice
chronionych obszarw. Coraz niechtniej je opuszcza dla niebezpiecznego wiata na

zewntrz.
Nawet na terytorium tych sanktuariw nie czu si w peni bezpiecznie. Pchany
nienawici i strachem zawsze by gotw do ataku na kadego natrta lub do ucieczki,
gdy tylko wiatr przynis ze sob nienawistny zapach czowieka. Jego wiara w
bezpieczestwo parkw zostaa wystawiona na prb, kiedy i tutaj dopadli go
myliwi. Usysza odgos strzau i poczu bl w boku, nie potrafic odrni odgosu
strzelby od huku wiatrwki. Kiedy prbowa odszuka i zniszczy wroga,
obezwadnia go naga senno i dziwna sabo, ktra podcia mu nogi. Tukutela
zwali si nieprzytomny na ziemi. Obudzi si czujc w powietrzu wok siebie i na
wasnym ciele nienawistny smrd czowieka, ktry go dotyka. Gdy podnis si
ciko na nogi, znalaz zawieszon na szyi dziwn obro, a stara rana po wczni
pieka teraz ogniem rodkw antyseptycznych. Od pocztku stara si zerwa gruby
konierz, na ktrym zawieszono nadajnik radiowy, ale obroa opara si jego
wysikom, wic rozdraniony zacz dewastowa las, amic wysokie drzewa i
gazie.
Ludzie, ktrzy przygldali mu si z bezpiecznej odlegoci, miali si do siebie
mwic porozumiewawczo:
Tukutela, Rozzoszczony So.
Tukutela potrzebowa wielu lat, eby pozby si znienawidzonej obroy. Zarzuci
j wreszcie na szczyt najwyszego drzewa.
Mimo e docenia bezpieczestwo, jakie stwarzay mu parki narodowe, w ktrych
spdza wiksz cz roku, nie mg oprze si swoim najgbszym instynktom i
wreszcie nadchodzia pora, kiedy stawa si niespokojny. Ulega wtedy pokusie
wdrowania, potrzebie przemierzenia jeszcze raz starego szlaku, ktrego nauczya go
matka, gdy by jeszcze malcem. Zblia si wtedy do granicy parku i przez kilka dni
przechadza si wzdu niej, zbierajc si na odwag, a wreszcie nie mogc si
oprze pokusie, rusza nerwowo, peen strachu i nadziei, na wschd.
Mokrada wielkiej rzeki Zambezi byy najbardziej ulubionym miejscem ucieczki.
Nie pamita, e jest to miejsce jego narodzin, ale czu wyranie, e woda tu jest
chodniejsza i sodsza, poywienie bogatsze i bardziej soczyste, a spokj wikszy ni
gdziekolwiek indziej. Kiedy tego roku przekracza rzek Chiwewe, potrzeba powrotu
do domu zdawaa si silniejsza ni kiedykolwiek wczeniej.
Tukutela by ju stary i znuony, mia ponad siedemdziesit lat. Bolay go stawy i
jego krok by sztywny. Odezway si wszystkie stare rany, a zwaszcza pierwsza od
kuli, ktra utkna w czaszce pod skr nad prawym okiem. Kula zdya otorbi si
przez te wszystkie lata. Tukutela dotyka czsto koniuszkiem trby twardego miejsca,
kiedy bl stawa si nie do zniesienia.
Poronity szczecin eb ciy mu pod brzemieniem olbrzymich kw i so z
coraz wikszym trudem wznosi go do gry. Czarne ky stay si jedynym
wiadectwem jego przemijajcej potgi. Stary byk niedonia ostatnio bardzo
szybko. Szsty, ostatni rzd siekaczy by ju zupenie stpiony i Tukutela zaczyna
dowiadcza godu. Kadego dnia sab coraz bardziej, a jego poywienie z wolna
ograniczao si do mikkiej trawy i wieych pdw. Nigdy jednak nie mg ich zje
tyle, eby si nasyci.
Szybko wychud, a wok kolan i na szyi skra zwisaa pomarszczonymi
workami. Zwierzcia nie opuszcza nastrj dziwnej melancholii, ktrej nieczsto
dowiadcza w yciu. To samo uczucie, jakie zawadno nim, gdy czeka na mier
matki przy wodopoju. Nie rozpozna w nim przeczucia wasnej mierci.
Tukutela mia wraenie, e pocig rozpocz si z chwil, kiedy opuci park, i
czu, e tym razem jest bardziej zdecydowany ni kiedykolwiek wczeniej. Mia
wraenie, e las jest peen ludzi, ktrzy podaj za nim, czekaj na niego za kadym

zakrtem i zagradzaj mu drog na wschd, tak e musia kluczy, aby unikn

czyhajcych na niego prawdziwych i wyimaginowanych zagroe.
Kiedy tu za nim rozptaa si burza strzaw, rzuci si na olep przed siebie, by
wreszcie skierowa si prosto na wschd. Nie zdecydowa si zawrci do
bezpiecznego parku. Droga do mokrade liczya prawie dwiecie kilometrw i bya
pena niebezpieczestw, ale so nie mg si ju oprze wewntrznemu instynktowi,
ktry gna go przed siebie.
Dziesi godzin pniej zatrzyma si, eby napi si wody, obmy ciao i posili
w odizolowanym bagnistym terenie. Do prawdziwych mokrade czekaa go jeszcze
duga droga.
Nie odpoczywa wicej ni kilka godzin, gdy nisko nad gow przemkn mu
samolot, poszc go z kryjwki. W jaki tylko sobie znany sposb skojarzy maszyn
ze cigajcymi go ludmi. Zostawi w powietrzu ten sam wstrtny smrd, co
samochody, z ktrych myliwi polowali na zwierzta, i Tukutela wiedzia, e nie
moe duej pozosta w tym miejscu. Przeladowcy zbliali si do niego.
Wielkie mokrada byy jego najlepszym schronieniem i so ruszy biegiem w ich
kierunku.
- Teraz ju si nie zatrzyma, dopki nie dotrze do moczarw. Sean Courteney
przykucn obok tropu sonia. Wyglda na to, e jest czym zaalarmowany i mamy
sabe szans dostania go przed mokradami.
Jak to daleko? zapyta Riccardo. Sean wsta i przyjrza mu si uwanie, zanim
odpowiedzia.
Jakie sto trzydzieci, sto czterdzieci kilometrw, Szefie. Maa przechadzka.
Riccardo nie wyglda najlepiej. Na koszuli znaczyy si ciemne plamy potu.
Wyglda, jakby postarza si o dziesi lat w cigu czterech dni.
Ciekawe, co zrobimy, jeli biedak rozoy nam si po drodze?, zastanawia si
w mylach Sean. Odsun od siebie ponure myli.
W porzdku, teraz zjemy i pooymy si spa. Wyruszamy za cztery godziny.
Podprowadzi ich ku brzegowi bagna i wyprowadzi na twardy teren. Zmczenie i
upa odebray wszystkim apetyty. Uczestnicy wyprawy pokadli si w cieniu drzew
niczym martwi.
Sean obudzi si z uczuciem, e co jest nie w porzdku; usiad szybko z rk na
strzelbie i rozejrza si wokoo.
Claudia. Zerwa si na nogi. Dziewczyna znikna. Jej plecak lea dziesi
krokw od miejsca, w ktrym pooya si spa. Sean by tak zdenerwowany, e
chcia ju zama wasny zakaz i zawoa j.
Podszed do koca obozu i wezwa gwizdniciem wartownika. Pumula
natychmiast wyoni si z zaroli.
Gdzie jest panienka? Sean zapyta w sindebele.
Tam posza. Pumula wskaza na rzek.
Pozwolie jej odej? zapyta ostro Sean.
Mylaem, e chce odej w krzaki... Pumula zawaha si ...eby si
zaatwi. Nie mogem jej zatrzyma.
Sean rzuci si biegiem, ciek wydeptan przez hipopotamy, ktra prowadzia
przez trzciny do najwikszego jeziorka.
Sadzawka miaa jakie sto metrw rednicy, a stojca woda bya gboka i
zielona. Mimo swojego komicznego wygldu hipopotam jest jednym z
najgroniejszych zwierzt afrykaskich. Na ich karb mona zoy mier niemal tylu
ludzi, ile zabiy wszystkie pozostae gatunki. Stare byki maj ktliwe usposobienie i
s agresywne, a krowy z maymi potrafi zaatakowa nawet nie sprowokowane. Jedno

kapnicie potnej paszczy, ktrej olbrzymie zby s przystosowane do cinania

trzcin, potrafi przeci czowieka na p. W porwnaniu z nimi krokodyl jest
powolnym, cho nie mniej skutecznym zabjc. Jeziorko byo idealnym terenem
polowa dla krokodyli i hipopotamw, a Claudia Monterro siedziaa w nim zanurzona
po pas.
Jej mokre ubranie, koszula, spodnie i skarpety, wisiao uprane na trzcinie, a
Claudia staa odwrcona do niego tyem i pochylona mya wosy mydem.
Jej skra bya rwnomiernie opalona poza biaym paskiem od stanika. Plecy byy
szczupe i agodnie rozchylay si ku biodrom, a przez ich rodek biegy paciorki
krgw krgosupa.
Co ty, do jasnej cholery, wyrabiasz? warkn Sean. Dziewczyna odwrcia si
do niego z rkami w namydlonych wosach i przekrzywiajc gow, eby mu si
przyjrze przez pian na twarzy.
To w ten sposb si zabawiasz? zapytaa ostrym tonem, nie starajc si jednak
zakry piersi. Ty zboczecu, przyszede tu podglda?
Zabierz tyek z wody, zanim odgryz ci go krokodyle. Jej kliwa uwaga
zabolaa go, ale nawet w zdenerwowaniu zauway, e dziewczyna ma lepsze piersi
ni przypuszcza. Zimna woda spowodowaa, e sterczce sutki wydaway si
sztywne.
Przesta si gapi krzykna na niego i zjedaj std! Zanurzya si pod
wod i wyprostowaa si ociekajc pian. Jej dugie, lnice wosy spyny na plecy.
Wya z wody, do diaba. Nie bd tu sta i si z tob uera rozkaza.
Wyjd, jak bd gotowa.
Sean wskoczy do sadzawki i zapa j, zanim zdya mu si wymkn. Chwyci
za rami i mimo e byo liskie od myda, a dziewczyna kopaa go i bia woln rk,
wycign j na brzeg.
Ty draniu. Nienawidz ci. Zostaw mnie w spokoju.
Sean z atwoci poskromi j jedn rk. W drugiej trzyma strzelb. Kiedy
wyszed na brzeg, z szortw koloru khaki cieka woda, a w butach mu chlupotao.
Porwa wiszc na zarolach mokr koszul i rzuci j dziewczynie.
Ubieraj si!
Nie masz prawa. Nie pozwol na to, ty brutalny chamie... zobacz moj rk!
Pokazaa mu rami, na ktrym widniay czerwone odciski palcw. W drugiej rce
ciskaa koszul, trzsc si z wciekoci i oburzenia.
Z jakich niezrozumiaych powodw jego uwag przycign jej ppek. Idealnie
uksztatowany na paskim brzuchu, niczym oko cyklopa, wydawa si bardziej
podniecajcy ni kpka czarnych, mokrych wosw pomidzy nogami. Sean odwrci
wzrok z poczuciem winy. Dziewczyna bya tak rozwcieczona, e zapomniaa o
wasnej nagoci. Mia wraenie, e rzuci si na niego z piciami. Cofn si o krok i
kiedy spojrza za ni, dojrza na powierzchni zielonej wody wsk strzak fal, ktra
si szybko zbliaa. Na jej kocu nad wod wystaway dwa czarne guzy, nie wiksze
ni orzechy woskie. Posuway si do przodu z zadziwiajc szybkoci.
Sean schwyci Claudi za rami i odrzuci j za siebie tak gwatownie, e
dziewczyna wyldowaa na kolanach i rkach w bocie.
Poderwa strzelb, Express kalibru 577 i wymierzy pomidzy czarne oczy
nadpywajcego krokodyla. Ustawiajc muszk na cel szybko obliczy, e oczy s
rozstawione w odlegoci jakich dwudziestu dwch centymetrw. By to jaki stary
olbrzym.
Strza rozerwa cisz wiszc nad zarolami. W miejscu trafienia kuli, dokadnie
w rodek pomidzy oczyma, w powietrze wzleciaa czerwona mgieka. Krokodyl,
ktremu pocisk rozerwa mzg, obrci si leniwie na plecy.

Claudia podniosa si z ziemi i spogldajc zza ramienia Seana patrzya na ty,

gadzi brzuch. Krokodyl mia prawie pi metrw dugoci od nosa do koca ogona i
mimo e by martwy, szczka zaciskaa mu si kurczowo w agonalnych drgawkach.
Spod pokrytych uskami warg wystaway ky dugie niczym palce dorosego
czowieka. Gad wolno zanurzy si w gbin. Tylko przez zielon wod przewitywa
jeszcze przez chwil kremowy brzuch.
Claudii przesza caa zo. Patrzya osupiaym wzrokiem na wod, nie mogc
pohamowa drenia.
O Boe. Nie wiedziaam... jakie to okropne. Przypada do Seana i przytulia
si mocno do niego. Nie miaam pojcia. Jej ciao byo chodne, szczupe, silne i
wilgotne.
Co si dzieje? Riccardo krzykn zza trzcin. Sean, wszystko w porzdku?
Co si stao? Gdzie jest Claudia?!
Na gos ojca dziewczyna odskoczya od Seana i po raz pierwszy zasonia
wstydliwie piersi i krocze.
Wszystko w porzdku, Szefie! odkrzykn Sean. Jest bezpieczna.
Claudia porwaa spodnie i nacigna je pospiesznie skaczc przy tym na jednej
nodze. Zapaa koszul i odwracajc si od Seana szybko zaoya j na siebie. Kiedy
odwrcia si, wrci jej gniew.
Przestraszyam si wyjania mu. Wcale nie chciaam ci tak ciska. Tylko
sobie nie wyobraaj za duo. Zapia rozporek i podniosa wysoko brod.
Schwyciabym i mieciarza, gdyby tylko by pod rk.
Dobra, kotku, nastpnym razem pozwol, eby ci zjady, czy to bdzie lew czy
krokodyl.
Nie powiniene narzeka powiedziaa przez rami, maszerujc ciek pod
gr. Miae niezy widok i zauwayam, e zrobie sobie z tego prawdziw uczt,
pukowniku.
Rzeczywicie. Ciako masz niczego sobie. Moe troch miejscami za chude, ale
ujdzie.
Umiechn si wesoo, gdy zobaczy, jak jej kark czerwieni si z gniewu.
Zaniepokojony Riccardo zbieg do nich i z ulg porwa Claudi w ramiona.
Co si stao, tesoro! Wszystko w porzdku?
Usiowaa nakarmi krokodyle Sean wyjani Riccardowi. Wyruszamy
dokadnie za p minuty. Ten strza musia zaalarmowa wszystkie podejrzane typy w
odlegoci pitnastu kilometrw.
Przynajmniej zmyam z twarzy t obrzydliw ma, powiedziaa sobie Claudia,
kiedy wyruszyli w drog. Jej wilgotne ubranie byo czyste i chodne i Claudia czua
si odwieona po kpieli.
Nic si nie stao, pomylaa. Poza tym, e mnie podejrza. Zreszt nawet to
jej ju tak bardzo nie martwio. Spojrzenie Seana przelizgujce si po jej nagim ciele
nie byo wcale nieprzyjemne. Bya nawet zadowolona, e moga go nieco podrczy.
Moesz sobie teraz umiera z tsknoty, pomylaa patrzc na jego plecy. Nic
lepszego w yciu ju nie zobaczysz.
Po przejciu dwch kilometrw ubranie na niej wyscho i nie miaa ju siy na
adne emocje. Cae jej ycie skupio si na podnoszeniu jednej nogi, stawianiu jej na
ziemi i podnoszeniu nastpnej.
Upa by nieznony, a zwikszy si jeszcze, gdy dotarli do krawdzi skarpy
doliny Zambezi i zaczli schodzi na d do rzeki. Nawet powietrze zdawao si
widoczne. Nad ziemi unosiy si srebrzyste fale, drce niczym zasony z
krysztaowych paciorkw, ktre zmieniay ksztat i wielko przedmiotw,
pobudzajc je do ycia, rozdmuchujc, nadajc im monstrualne ksztaty lub

cakowicie je chowajc za kaskadami gorca.

Dalej powietrze przybierao niebiesk barw i kiedy Claudia obejrzaa si za
siebie, zobaczya, e skarpa wygldaa jak rozmyta bladoniebiesk, nierealn mgiek.
Niebo miao inny odcie bkitu: gboki i nasycony, a cikie, srebrzystooowiane
chmury stay nad ziemi rwno ucite od dou niczym agle na okrcie. Uwizione w
obokach powietrze spywao na ziemi niczym rozgrzany syrop. Grupka ludzi
przygnieciona upaem sza zmczonym krokiem.
Z lasu wyleciay chmary malutkich czarnych muszek i z brzczeniem kbiy si
w kcikach oczu i ust, wdzieray do nozdrzy i uszu, eby spija pot z wyczerpanych
cia. Natarczywo owadw szybko staa si nieznon tortur.
Z kadym kilometrem otwiera si coraz to nowy widok na dolin i wreszcie
dojrzeli ciemn wstk nadrzecznej rolinnoci, ktra znaczya bieg Zambezi.
Matatu bieg przed nimi niczym energiczny krasnal, podajc tropem, ktrego nie
wypatrzyoby adne ludzkie oko, nie zmczony i obojtny na upa, tak e Sean musia
go wzywa za kadym razem, gdy robili przerw w marszu.
Nie ma nawet ladu zwierzyny zauway Riccardo, rozgldajc si wok
przez lornetk. Od czasu gdy przekroczylimy granic, nie widzielimy nawet
krlika.
Riccardo odezwa si pierwszy raz od wielu godzin i Sean poczu lekk ulg.
Zaczyna ju si powanie martwi o swojego klienta. Odpowiedzia mu ochoczo.
Kiedy by to raj dla myliwych. Polowaem tutaj, zanim wycofali si
Portugalczycy. Stada bawow liczyy po dziesi tysicy sztuk.
Co si z nimi stao?
Frelimo nakarmili nimi armi. Zaoferowali mi nawet kontrakt na t rze i nie
mogli zrozumie, kiedy im odmwiem. W kocu sami si z nimi rozprawili.
Jak to zrobili?
Z helikopterw. Latali nisko nad stadami i strzelali do nich z karabinw
maszynowych. W cigu trzech miesicy zabili prawie pidziesit tysicy zwierzt.
Niebo byo a czarne od spw i smrd padliny byo czu na trzydzieci kilometrw.
Kiedy wybili bawoy, wzili si za antylopy i zebry.
Co to za okrutna i dzika ziemia powiedziaa cicho Claudia.
Chyba nie chcesz powiedzie, e nie aprobujesz tego? spyta Sean. Zrobili
to czarni, nie biali. Nie ma w tym nic zego. Spojrza na zegarek. Czas rusza.
Poda rk starszemu mczynie, eby pomc mu wsta, ale Riccardo odsun j.
Kiedy ruszyli, Sean zaj miejsce za Riccardem, pozwalajc Claudii i bezporednio
za Matatu, podczas gdy on sam stara si rozerwa jej ojca i odwrci jego uwag od
zmczenia.
Sean opowiada wesoo anegdoty z czasw wojny. Pokaza mu miejsce, w ktrym
znajdowa si obz partyzantw, i opisa akcj Skautw Ballantyne. Riccardo by do
tego stopnia zainteresowany, e zacz zadawa pytania.
Ten towarzysz China wyglda na niezego dowdc skomentowa.
Dowiedziae si, co si z nim stao po ucieczce?
Wiem, e dziaa do samego koca wojny. Naprawd twardy zawodnik. Jego
ludzie musieli transportowa amunicj w plecakach do Rodezji, a radziecka mina
przeciwczogowa T5 way ponad trzydzieci kilo. Syszaem jedn dobr histori.
China przytaszczy tak min na wasnych plecach i uoy j na drodze Mount
Darwin przeciwko jednemu z patroli wojskowych, ktre przejeday tamtdy w
wozach opancerzonych. Na nieszczcie w tym samym czasie miejscowi Murzyni
wynajli autokar, eby pojecha na mecz piki nonej. Autokar wjecha na min. W
wozie byo szedziesit pi osb. Dwadziecia trzy przeyy eksplozj. Towarzysz
China by tak rozwcieczony, e zebra rodziny ofiar i osoby, ktre przeyy, i kaza

im zapaci po dziesi dolarw, eby pokry koszty nastpnej miny.

Riccardo a zatrzyma si pkajc ze miechu, a Claudia odwrcia si do nich z
wciek min.
Jak moecie si z tego mia? To najbardziej oburzajca historia, jak
syszaam.
No nie wiem odpar spokojnie Sean. Nie uwaam, e dziesi dolarw to
taka oburzajca cena. Moim zdaniem China okaza wyjtkow wyrozumiao.
Dziewczyna podniosa wysoko podbrdek i przypieszya kroku, eby nady za
Matatu. Riccardo nadal chichota.
Co si stao po wojnie z tym facetem? Sean wzruszy ramionami.
Przez krtki czas by w rzdzie w Harare, ale potem znikn w czasie jednej z
politycznych czystek. Moe go zlikwidowano. Starzy rewolucjonici s zawsze
podejrzani, kiedy reim, dla ktrego walczyli, dorywa si do wadzy. Nikt nie lubi
mie u swojego boku wywiczonego zabjcy i czowieka, ktry pomaga w obaleniu
poprzedniego rzdu.
Sean zarzdzi postj godzin przed zachodem soca. Podczas gdy Job
przygotowywa herbat i kolacj na maym ogniu, wzi na stron Matatu i przez
chwil rozmawia z nim ciszonym gosem. Tropiciel patrzy Seanowi w oczy kiwajc
ze zrozumieniem gow, a potem pobieg w stron, z ktrej wanie przyszli.
Riccardo spojrza na Seana pytajcym wzrokiem, gdy ten przysiad si do nich.
Posaem Matatu, eby wrci po naszych ladach. Chc si upewni, e nikt za
nami nie poda. Cay czas martwi si tym strzaem. Mg zwabi te podejrzane
typy, ktrych spotkalimy przy granicy.
Riccardo skin gow i zapyta:
Sean, mgby mi da aspiryn?
Sean otworzy boczn kiesze plecaka, wyj z niej opakowanie anadinu i
wytrzsn trzy tabletki na rk.
Bl gowy? spyta podajc je Riccardowi. Starszy mczyzna skin gow,
pokn lekarstwo i popi je gorc herbat.
To ten kurz i upa wyjani, ale Sean i Claudia przygldali mu si bardzo
uwanie. Riccardo zaczerwieni si.
Nie gapcie si tak na mnie. Wszystko ze mn w porzdku.
Jasne zgodzi si gadko Sean. Zjemy i poszukamy miejsca na nocleg.
Podszed do ogniska i przykucn obok Joba. Przez chwil rozmawiali szeptem.
Tatusiu. Claudia przysuna si bliej ojca i dotkna jego ramienia.
Powiedz mi, jak si czujesz, ale szczerze.
Nie martw si o mnie, tesoro.
To jeszcze si nie zaczo, prawda?
Nie odpowiedzia szybko.
Doktor Andrews mwi, e moesz mie ble gowy.
To tylko soce.
Kocham ci, tatusiu.
Wiem, kochanie. Ja ciebie te kocham.
Ocean i gra? zapytaa.
Gwiazdy i ksiyc odpowiedzia i otoczy j ramieniem. Przytulia si mocno
do niego.
Gdy tylko zjedli, Job zagasi ognisko, a Sean poprowadzi ich dalej. W mikkiej
ziemi trop Tukuteli nie by trudny do znalezienia i na tym odcinku nie potrzebowali
Matatu. Po zapadniciu zmroku zatrzymali si na noc.
Jutro po poudniu dotrzemy do mokrade obieca im Sean, gdy wycignli si
w piworach.

Claudia leaa nieruchomo nie mogc zasn i mylc o ojcu. Riccardo chrapa
lekko przez sen, lec na plecach z rozoonymi ramionami. Kiedy podniosa si na
okciu, eby w wietle ksiyca spojrze na ojca, usyszaa, e oddech Seana zmieni
rytm. Jej cichy ruch obudzi go. Sean spa lekko jak kot i Claudia poczua przed nim
lk.
W kocu znuenie i troska o ojca zamkny jej oczy. Dziewczyna zapada w
gboki sen. Spaa tak mocno, e obudzenie przypominao wolny powrt z jakiego
odlegego miejsca.
Obud si, no, wstawaj! Sean poklepywa j delikatnie po twarzy i Claudia
odtrcia jego rk i usiada tylko na wp przytomna.
Co jest? wymamrotaa. Jezu, przecie jeszcze ciemno. Sean zostawi j i
podszed do Riccarda.
Szefie, obud si. Wstawaj. No, obud si, czowieku.
Co jest, do cholery? gos Riccarda by chrapliwy i zaspany.
Matatu wanie wrci do obozu powiedzia cicho Sean. Kto nas ledzi.
Claudia poczua ciarki przebiegajce po ciele.
ledzi? Kto?
Nie wiemy odpar Sean.
Ta sama banda, na ktr natknlimy si na granicy? zapyta Riccardo. Jego
gos wci by rozespany.
Moliwe zgodzi si Sean.
Co zrobimy? zapytaa Claudia za, e w jej stumionym gosie sycha strach.
Wymkniemy si im wyjani jej Sean. No, podno si ju. Wszyscy spali w
butach, wic teraz musieli jedynie zwin piwory i ju byli gotowi do drogi.
Matatu was poprowadzi. Bdzie te zaciera za wami lady powiedzia Sean.
Job i ja zostawimy faszywy trop w kierunku, w ktrym dotd szlimy. Jak tylko zrobi
si jasno, rozdzielimy si i wrcimy do was.
Nie zamierzasz chyba zostawi nas samych? zapytaa wystraszona Claudia i
szybko si opanowaa.
Nie, nie bdziecie sami. Matatu, Pumula i Dedan pjd z wami odpowiedzia
ze wzgard Sean.
A co ze soniem? chcia si dowiedzie Riccardo. Jego gos by teraz
pewniejszy siebie. Przerywasz polowanie? Chcesz pozwoli mojemu soniowi
wymkn si?
Z powodu kilku dupkw z parszywymi AK-47? zachichota Sean. Nie bd
mieszny, Szefie. Zgubimy ich i ruszymy za Tukutel, zanim si obejrzysz.
Sean i Job poczekali, a Matatu ustawi swoj grup i odprowadzi ich na bok.
Riccardo i Claudia opanowali ju podstawy poruszania si, tak eby nie zostawia za
sob ladw, i szli szybko kierowani przez Matatu, ktry na kocu szeregu pilnowa,
eby zatrze choby najmniejszy lad.
Kiedy zniknli w gszczu drzew, Sean i Job, biegajc po caej polance, dokadnie
zadeptali wszelkie odciski butw wok caego obozu. W kocu take ruszyli dalej,
biegnc jeden za drugim z Seanem na czele szeregu. Nie starali si zostawi za sob
zbyt wyranego tropu, eby nie mona byo pozna, i tworz faszywy lad, ale
podjli normalne rodki ostronoci, ktre nie powinny jednak zmyli dobrego
tropiciela.
Sean nada od pocztku ostre tempo, w jakim zazwyczaj poruszali si Skauci,
jakie dziesi kilometrw na godzin. Po pewnym czasie zacz kierowa si
bardziej na poudnie. Matatu poprowadzi swoj grup prosto na pnoc w stron
rzeki. Sean chcia odcign cigajcych ich ludzi w przeciwnym kierunku.
Biegnc stara si dociec, kim s ich przeladowcy: jaki oddzia wojsk

rzdowych czy te buntownicy, a moe kusownicy lub po prostu zwykli uzbrojeni

bandyci szukajcy atwego upu. Nie mia moliwoci sprawdzi swoich podejrze,
ale wystarczyo mu, e po powrocie do obozu Matatu by zaniepokojony.
To dobrzy tropiciele, Bwana powiedzia Seanowi. Musieli si niele stara,
eby odszuka pozostawiony przez nas trop, i szybko si do nas zbliaj. Poruszaj
si w formacji partyzantw z flankierami biegncymi z przodu.
Nie udao ci si im dokadniej przyjrze? zapyta Sean i may Ndorobczyk
pokrci gow.
ciemniao si ju, a ja chciaem jak najszybciej ci ostrzec. Oni naprawd
szybko si zbliaj.
Nawet najlepszy tropiciel nie bdzie w stanie poda za nami w ciemnoci.
Mamy przed sob reszt nocy na to, eby ich zgubi.
Biegnc przez ciemny las pomyla ponuro, e jest to szczeglne odwrcenie rl:
teraz oni, myliwi, byli cigani rwnie zajadle, jak tropiony przez nich so.
Z pocztku zastanawia si, czy nie przerwa polowania i nie zawrci do granicy.
Martwi si porzdnie o Riccarda, a taki? przestrog Matatu, e ich przeladowcy s
wyszkoleni i niebezpieczni Szybko jednak odsun od siebie ten pomys; dawno ju
przekroczyli granic, zza ktrej nie byo powrotu.
adnego zawracania powiedzia na gos i umiechn si, gdy przyzna si
przed sob co do powodu tej decyzji: dwa ky koci soniowej i p miliona dolarw.
Tak naprawd to nie by cakiem pewien, co jest dla niego bardziej pocigajce. W
jego wyobrani ky rozrastay si do niesamowitych rozmiarw. Reprezentoway star
Afryk niczym symbol czego wielkiego i wspaniaego, co na jego oczach odchodzio
w przeszo. Pragn ich bardziej ni czegokolwiek innego na wiecie, moe z
wyjtkiem p miliona dolarw. Znowu umiechn si sam do siebie.
Kiedy wstaa poranna zorza, Job i Sean biegli prosto na poudnie. Od czasu
rozstania z reszt grupy pokonali trzydzieci kilometrw.
Job, najwyszy czas, eby znikn mrukn Sean nie zwalniajc kroku.
Tropicy ich ludzie nie mogli pozna, e znowu doszo do rozdzielenia grupy.
Przed nami jest nieze miejsce zasugerowa Job, ktry bieg po ladach Seana.
Zrb to poleci mu Sean. Kiedy wbiegli pod nisko zwisajce gazie, Murzyn
schwyci si jednej z nich i podcign do gry. Sean nie obejrza si za siebie ani nie
zmieni kroku. Job przerzuca si teraz z gazi na ga szukajc jakiego
odpowiedniego miejsca, by zeskoczy na ziemi.
Sean przez dwadziecia minut bieg dalej kierujc si teraz na poudniowy
zachd, w stron szczytu niskiego wzgrza, ktre rysowao si przed nim w wietle
poranka. Wspi si na szczyt i jak wczeniej wywnioskowa z uksztatowania terenu,
po drugiej stronie zobaczy w dolince nieduy strumyk. Napi si troch wody na
brzegu strumyka i nachlapa naokoo, jakby si kpa.
Tropiciel mia doj do wniosku, e tropiony wykorzysta to miejsce do zgubienia
ladu, by skierowa si w d lub w gr rzeki przed wyjciem na brzeg. cigajcy
ludzie powinni wysa zwiadowcw wzdu brzegw w obu kierunkach. Chwytajc
si nisko zwisajcych gazi Sean skierowa si w d biegu rzeki, eby wzmocni te
podejrzenia. Nastpnie, nie opuszczajc strumienia, cofn si do miejsca, w ktrym
wszed do wody. Na brzegu starannie wytar stopy, zaoy buty, ktre wczeniej
zawiesi na sznurwkach na szyi, i wrci po swoim ladzie.
Szed teraz tyem, stawiajc nogi dokadnie w tym samym miejscu, gdzie widnia
ju odcisk jego buta. Na szczycie wzgrza posuy si tym samym trikiem co Job.
Zapa si gazi, podcign na niej i opuci kilka krokw dalej na paski kawaek
skay. Nastpnie zacz si wycofywa, bardzo starannie zacierajc za sob lady.
Nawet Matatu nie rozwikaby tej zagadki, pomyla z satysfakcj, biegnc

prosto na pnoc.
Dwie godziny pniej doczy do Joba w uprzednio umwionym miejscu.
Wczesnym popoudniem znaleli pozosta cz grupy, ktra czekaa na nich osiem
kilometrw od miejsca, w ktrym si rozstali.
Sean, dobrze ci znowu widzie. Ju martwilimy si o was przywita go
Riccardo, gdy ucisnli sobie rce. Nawet Claudia umiechna si, kiedy obok niej
klapn ciko na ziemi i zawoa:
Krlestwo za kubek herbaty!
Popijajc gorcy napj przyniesiony mu przez Matatu sucha sprawozdania
maego tropiciela. Murzyn przykucn obok niego i mwi szybko podekscytowanym
falsetem.
Matatu wrci i obserwowa opuszczony przez nas obz Sean przetumaczy
pozostaym. Nie zbliy si zbytnio, ale widzia cigajcych nas ludzi. Naliczy ich
dwunastu. Przeszukali cay obz i dali si zapa na zostawion przez nas przynt.
Wic pozbylimy si ich ostatecznie? spyta Riccardo.
Na to wyglda zgodzi si Sean. Jeli przyoymy si teraz, to mamy szans
dotrze do pocztku mokrade jeszcze dzi wieczr albo jutro rano. Nastpnie
bdziemy poruszali si wzdu brzegu, a znajdziemy lad sonia. Stracilimy jednak
sporo czasu i musimy narzuci sobie ostre tempo, jeli nie chcemy, eby Tukutela
nam uciek. Jak samopoczucie, Szefie?
Nigdy nie czuem si lepiej odpar Riccardo. Moemy rusza.
Zanim jednak wyruszyli, Sean przejrza dokadnie ich plecaki. Spoyli spor
cz zapasw i Sean rozdzieli na nowo pozosta ywno. Dokadajc Jobowi i
sobie po jakie pi kilo, zdoa zmniejszy wag plecaka Riccarda do dziesiciu kilo,
a Claudii do piciu. Dziewczyna niosa teraz jedynie piwr i rzeczy osobiste.
Oboje dobrze zareagowali na mniejszy ciar, ale Sean znowu szed za Riccardem
starajc si zabawi go rozmow i obserwujc uwanie.
Claudia cay czas utrzymywaa dobre tempo. Sean czu, e nie musi si o ni
martwi. Przy prawie pustym plecaku jej krok sta si jeszcze bardziej sprysty. Sean
z przyjemnoci przyglda si jej dugim, silnym nogom i maym, twardym
poladkom, ktre w dinsach poruszay si na boki niczym policzki wiewirki
ziemnej gryzcej orzech.
Znajdowali si teraz na dnie doliny. Mijali olbrzymie baobaby o poskrcanych
pniach, grubej korze przypominajcej skr prehistorycznego gada i nagich gaziach,
z ktrych zwisay dugie strki. Patrzc na potne drzewa nietrudno byo si
domyli, czemu Zulusi uwaali, e bogowie zasadzili baobaby korzeniami do gry.
Lekka, nieruchoma mga przed nimi znaczya pocztek moczarw. Ziemia pod
nogami bya piaszczysta i stopy grzzy w niej gboko.
Tylko pomyl o tym, Szefie Sean usiowa odwrci uwag Riccarda od
zmczenia. Jeste pewnie ostatnim mczyzn, ktry poluje na sonia w tradycyjny
sposb, to jest podajc jego tropem. Wanie w ten sposb powinno wyglda
polowanie. adne tam gonienie zwierzcia land roverem, by odda strza przez okno.
Tak polowa Sealous i Karamojo Bell, i Samaki Salmon.
Sean spostrzeg, e Riccardo a zarumieni si na porwnanie go z wielkimi
mistrzami polowania, myliwymi z zupenie innej epoki, kiedy w Afryce yo jeszcze
mnstwo soni. W czasach gdy obowizywaa zupenie odmienna moralno,
Samaki Salmon upolowa cztery tysice soni. W dzisiejszych czasach zostaby
uznany za wyjtkowo bezlitosnego przestpc, ale w swoim czasie by podziwiany
jako bohater i powszechnie szanowany. Nawet sam Edward, ksi Walii, by jego
klientem na polowaniu.
Sean wiedzia, e Riccardo interesuje si opowieciami o dawnych mistrzach

polowania, i kontynuowa temat.

Szefie, jeli chcesz polowa jak Karamojo Bell, to musisz poda za
soniem. Bell potrafi schodzi dwadziecia cztery pary butw rocznie i co kilka
tygodni musia zmienia tropicieli, ktrzy zwyczajnie nie mogli dotrzyma mu kroku.
To by zoty wiek mylistwa. Riccardo przypieszy nieco kroku, mylc o
swoich poprzednikach. Sean, ty i ja powinnimy y w tamtych czasach. Naszym
problemem jest to, e za pno si urodzilimy.
Prawdziwy myliwy powinien zachodzi sonia na mier. To jedyny szacowny
sposb polowania i wanie teraz to robimy. Szefie, ciesz si kadym krokiem, gdy
podasz ladami wielkiego Bella.
Niestety, efekt zachty nie by dugotrway. Po godzinie marszu Riccardo znowu
powczy nogami i Sean spostrzeg, e jego krok jest coraz mniej pewny. W pewnej
chwili potkn si i byby upad, gdyby Sean go nie podtrzyma.
Chyba wszyscy potrzebujemy piciu minut odpoczynku i kubka herbaty. Sean
posadzi Riccarda w cieniu.
Kiedy Job poda im kubki, Riccardo spyta cicho:
Sean, moesz mi da jeszcze kilka aspiryn?
Szefie, na pewno dobrze si czujesz? zapyta z trosk, podajc mu tabletki.
To tylko ten cholerny bl gowy, nic wicej odpar Riccardo, ale nie spojrza
mu w oczy.
Sean odwrci si do Claudii, ale i ona unikaa jego spojrzenia.
Czy wiecie moe co, o czym ja nie mam pojcia? zapyta Sean. Oboje
wygldacie, jakbycie co zbroili. Nie czekajc na odpowied wsta i podszed do
Joba, ktry nad maym ogniem piek placki kukurydziane na wieczorny obiad.
Aspiryna powinna ci pomc, tatusiu zauwaya szeptem Claudia.
Jasne, aspiryna jest najlepszym lekarstwem na raka, ktry dotar ju do mzgu
zgodzi si Riccardo, ale kiedy zobaczy jej aosne spojrzenie, szybko doda:
Przepraszam. Nie wiem, czemu to powiedziaem. Rozczulanie si nad sob nie ley w
moim zwyczaju.
Czy dobrze si czujesz, tatusiu?
Mog znie bl gowy, ale od czasu do czasu widz wszystko podwjnie i to
mnie martwi przyzna Riccardo. Cholera, jeszcze kilka dni temu czuem si
wymienicie. To wszystko przyszo tak nagle.
To z wysiku zasugerowaa Claudia. Na pewno zmczenie wywoao ten
stan. Uwaam, e powinnimy zawrci.
Nie odpowiedzia tonem ucinajcym dalsz dyskusj. Nawet nie chc o tym
sysze. Claudia pochylia lekko gow zgadzajc si z jego poleceniem.
Jestemy ju blisko mokrade. Moe moglibymy nieco odpocz?
zaproponowaa.
Nie chc odpoczywa sprzeciwi si ojciec. Coraz lepiej zdaj sobie spraw,
jak mao czasu mi zostao, i nie chc marnowa ani minuty.
Sean wrci do nich.
Jestecie gotowi do drogi?
Claudia spojrzaa na zegarek. Nie odpoczywali nawet p godziny. Czua, e to za
mao, i ju miaa zaprotestowa, gdy ojciec podnis si z ziemi.
Jasne, e jestemy powiedzia i Claudia zobaczya, e nawet ten krtki
odpoczynek pomg ojcu.
Maszerowali jednak zaledwie kilka minut, gdy Riccardo stwierdzi pogodnym
tonem:
Te hamburgery, ktre Job przygotowa na kolacj, pachn wspaniale. Ju czuj,
jak mi leci linka do ust.

 Te hamburgery to placki kukurydziane zachichota Sean. Przykro mi, e ci

rozczarowaem, Szefie.
Nie nabierzesz mnie odpar ze miechem Riccardo. Czuj wyranie
smaon cebul i poldwic.
Tato. Claudia obejrzaa si na ojca i zmarszczya brwi. Riccardo przesta si
mia i wyglda na zmieszanego.
Mog wystpi halucynacje, ostrzeg j doktor Andrews. Riccardo moe mie
przywidzenia albo czu najrniejsze zapachy. Oczywicie, nie mog ci powiedzie
dokadnie, jak choroba bdzie si rozwijaa. Mog przyj niespodziewane okresy
znacznego pogorszenia, po ktrych nastpi znaczna poprawa. Claudio, musisz zawsze
pamita, e dla ojca urojenia bd bardzo realne i bd si przeplata z zupenie
jasnym myleniem.
Tego wieczoru Sean nie zarzdzi postoju na herbat.
Musimy postara si nadrobi stracony czas powiedzia. Kolacj skadajc
si z plackw kukurydzianych i paskw suszonego misa zjedli w czasie marszu.
Jeden hamburger ze smaon cebul i dodatkami dla Szefa zaartowa Sean.
Claudia natychmiast posaa mu wcieke spojrzenie, ale Riccardo jedynie rozemia
si niewyranie i zjad podany mu, mao apetyczny, posiek.
Nie musieli obecnie trzyma si tropu sonia, wic Sean prowadzi grup jeszcze
dugo po zachodzie soca. Zostawiali za sob kilometr za kilometrem, a nad ich
gowami skrzyo si rozgwiedone poudniowe niebo. Zbliaa si pnoc, gdy
zatrzymali si na nocleg i mogli schowa si do piworw.
Sean pozwoli im spa do samego witu, kiedy byo dosy wiata, eby podj
marsz. Po obudzeniu si stwierdzili, e krajobraz wok nich si zmieni. W nocy
weszli na obszar zajty przez wielk rzek Zambezi. Znajdowali si teraz na rozlegej
rwninie zatapianej za kadym razem, gdy w czasie pory deszczowej rzeka
wystpowaa z brzegw. Rwnina bya teraz sucha i niemal zupenie pozbawiona
drzew; jedynie kilka martwych ciernistych akacji, zatopionych przez powd,
wycigao ku bezchmurnemu niebu gazie, stojc na pustej rwninie niczym samotni
wartownicy.
Pod stopami maszerujcych ludzi wyschnity mu pka na niedue kostki,
ktrych brzegi zawijay si ku grze. Kpki bagiennej, brzowej trawy byy martwe
po dugiej suszy. Delikatny wietrzyk zmieni kierunek i przynis ze sob zapach
schowanych za horyzontem mokrade: stchy smrd muu i gnijcej rolinnoci.
Nad rwnin unosi si migotliwy mira, przez ktry nie mona byo dojrze
horyzontu; ziemia i niebo zczyy si w jedn wodnist substancj. Za nimi ciemna
linia lasu cigna si niczym olbrzymi w, ktry zdawa si pezn przed siebie w
upale uwizionym pod mlecznym niebem. Tumany kurzu wiroway i wznosiy si nad
ziemi, kiwajc si na boki niczym niesamowici tancerze.
Na rozlegej, otwartej rwninie Sean czu si wyjtkowo odkryty i wystawiony na
strza. Nie mona byo wykluczy moliwoci, e gdzie w pobliu krci si oddzia
Frelimo szukajcy partyzantw Renamo, a grupa ludzi bya widoczna z daleka, jak
pchy na biaym przecieradle. Sean najchtniej przypieszyby kroku, ale wystarczyo
jedno spojrzenie na Riccarda, eby pozna, i wkrtce bd musieli zatrzyma si na
odpoczynek.
Idcy przed nimi Matatu wyda okrzyk, ktry zaalarmowa wszystkich. Sean
wiedzia, co on oznacza. Minwszy Claudi, podbieg do przodu i zatrzyma si przy
Matatu.
Niele! Poklepa tropiciela po ramieniu i przyklkn na kolanie, eby
przyjrze si ziemi.
Co to jest? Riccardo wydawa si zaniepokojony, ale Sean odwrci si ku

niemu z umiechem na twarzy.

To on. Tukutela. Przecilimy jego trop dokadnie w miejscu, w ktrym Matatu
powiedzia, e go znajdziemy. Dotkn palcem ladu olbrzymich stp, ktrych
ciar rozgnit wyschnity mu na drobny py. Trop by tak wyrany, e ju na
pierwszy rzut oka mona byo rozrni okrge przednie stopy zwierzcia od bardziej
owalnych tylnych ng. Na grze kadego odcisku wida byo delikatne lady palcw i
paznokci.
Kieruje si prosto ku bagnom. Sean wsta. Osoni oczy przed sonecznym
blaskiem, eby spojrze w stron, w ktr udawa si so. Niedaleko przed nimi, na
horyzoncie rozcigaa si linia drzew, a z drugiej strony sigaa ku nim wstka
wyszego terenu.
Mona powiedzie, e mamy szczcie zauway Sean. Jeszcze kilka lat
temu yo tu tyle bawow i innych zwierzt, e trop Tukuteli nie przetrwaby nawet
kilku godzin, zanim zostaby zadeptany. Teraz, kiedy rzd Frelimo przetworzy je na
zapasy dla armii, jest jedynym zwierzciem w promieniu wielu kilometrw.
Jak daleko za nim jestemy?
Troch nadrobilimy stracony czas. Sean opuci rk i odwrci si do
Riccarda. Niestety nie za duo i jeli jakie podejrzane typki dorw nas na tym
terenie... Na szczcie lad Tukuteli biegnie prosto ku drzewom przed nami, co
zapewni nam wietn oson. Da znak Matatu, eby podj tropienie zwierzcia.
Dalej rozlega rwnina bya pokryta wieloma starymi kopcami termitw, niektre
wielkoci duych domkw. Trop sonia skrca pomidzy nimi, kierujc si ku lasowi,
w ktrym mogli ju rozpozna pojedyncze drzewa. Cigncy si od jego krawdzi pas
wyszego gruntu tworzy naturaln grobl biegnc przez rwnin ku mokradom. Las
skada si z palm orzechowych, palm o pniach przypominajcych butelki i palm ilala
o gaziach przypominajcych wachlarze, pomidzy ktrymi rosy dzikie figi, a
wzdu wysokiej cieki masywne baobaby o korze koloru soniowej skry.
Sean z ulg wszed za tropem sonia pomidzy drzewa. Tukutela zatrzyma si w
tym miejscu na odpoczynek i wykopa soczyste korzenie kilku palm ilala. Nie opodal
drzew znaleli wysok, t stert soniowych odchodw.
So odpoczywa tutaj wyjani im Matatu, zniajc gos do szeptu. Jest ju
stary i atwo si mczy. Spa w tym miejscu, zobaczcie, jak suwa nogami w czasie
snu, a kiedy si obudzi, posypa ciao piaskiem. O, w tym miejscu zbiera piach trb
i posypywa sobie nim grzbiet.
Jak dugo zbiera siy? zapyta Sean i zastanawiajc si nad odpowiedzi
Matatu, pochyli lekko gow na bok.
Odpoczywa tu jeszcze wczoraj po poudniu, gdy soce byo w tym miejscu.
Matatu wskaza dziesi stopni nad zachodnim horyzontem. Kiedy ruszy w dalsz
drog, szed ju wolniej. Teraz, gdy jest niedaleko mokrade, czuje si
bezpieczniejszy. Zbliylimy si do niego znacznie.
Sean wyolbrzymi nieco opini Matatu, gdy przekaza j Riccardowi i Claudii.
Chcia doda im nieco otuchy.
Teraz naprawd szybko si do niego zbliamy przybra pogodny i pewien
siebie ton. Moe nawet uda nam si go dopa, zanim przedrze si gbiej na
mokrada. Nie moemy jednak traci czasu.
Trop prowadzi wzdu przesmyku. Tukutela poywia si czsto idc w stron
bagien szczytem wysokiej cieki, gdzie roso wicej rolinnoci. Dokadnie na
wprost nich rs kolejny olbrzymi baobab o szarej, pofadowanej korze niczym skra
na bokach sonia.
Sean przeszed teraz na swoj pozycj za Matatu. Chcia przestrzec tropiciela,
eby nie nadawa zbyt ostrego tempa, ale zanim zdy si odezwa, dobieg go

stumiony okrzyk i Sean obrci si gwatownie na picie.

Twarz Riccarda bya spuchnita i czerwona od nabiegej krwi, a zamglone oczy
zdaway si wyskakiwa z oczodow. Przez chwil Sean ba si, e to jaki atak, ale
rka mczyzny wskazywaa przed siebie, trzsc si silnie od emocji.
Tam jest krzykn grubym, ochrypym i nienaturalnym gosem. Na lito
bosk, nie widzicie go?!
Sean obrci si i spojrza we wskazanym kierunku.
Co takiego, czowieku?
Spojrza przed siebie i nie zobaczy, jak Riccardo obraca si do Pumuli i zrywa
mu rigby z ramienia. Usysza jednak metaliczny odgos zamykanej komory strzelby.
Szefie, co robisz? Sign, eby go powstrzyma, ale Riccardo silnie go
odepchn. Nie by na to przygotowany, potkn si i niemal upad na ziemi.
Riccardo podbieg kilka krokw do przodu, zatrzyma si i podnis bro do gry.
Szefie, nie strzelaj. Sean rzuci si do przodu, eby go powstrzyma, ale
Riccardo pocign ju za spust. Lufa strzelby podskoczya do gry, a kolba kopna
go w rami, odrzucajc krok do tyu.
Oszalae? Zanim Sean zdoa go schwyci, Riccardo wystrzeli ponownie i
ciki pocisk wyrwa strzp przepenionej ywic kory z pnia baobabu. Echa strzaw
przetaczay si nad rwnin.
Szefie. Sean dopad go i schwyci za strzelb, podrywajc luf ku grze, gdy
Riccardo po raz trzeci pociga za spust. Sean wyrwa mu bro z rki.
Rany boskie, czowieku, co ty wyrabiasz? Uszy ludzi byy zatkane od ryczcych
wystrzaw i wcieky gos Seana wydawa si zduszony i pusty.
Tukutela odpowiedzia Riccardo. Nie widzisz go? Dlaczego mnie
powstrzymae? Twarz mia nabieg krwi, a jego ciao drao jak w wysokiej
gorczce. Sign po bro, ale Sean cofn rk.
Opanuj si hukn na niego Sean i rzuci pust strzelb Jobowi. Uwaaj,
eby znowu jej nie dosta! zawoa odwracajc si do Riccarda. Zupenie ci odbio,
czy co? Zapa go za rami. Odgos strzaw rozejdzie si na wiele kilometrw.
Zostaw mnie! Riccardo wyrywa si z ucisku. Nie widzisz go?
Sean potrzsn nim gwatownie.
Uspokj si, do cholery. Strzelae do drzewa! Jeste zupenym wariatem!
Daj mi strzelb prosi Riccardo. Sean znowu nim potrzsn i obrci szorstko
w stron baobabu.
Spjrz tylko, ty cholerny kretynie! To jest twj so! Pchn go w stron
drzewa. Przyjrzyj mu si!
Claudia podbiega do nich i staraa si powstrzyma Seana.
Zostaw go w spokoju! Nie widzisz, e jest chory?
On zupenie oszala! Sean odepchn j mocno. Zaalarmowa wszystkich
obuzw z Frelimo i Renamo w promieniu stu kilometrw...
Zostaw go. Claudia rzucia si na niego z piciami. Sean puci jej ojca i
cofn si o krok.
W porzdku, kotku, jest twj.
Claudia podbiega do ojca i mocno go obja.
Wszystko w porzdku, tatusiu! Wszystko bdzie w porzdku! Riccardo patrzy
nic nie rozumiejc na gbokie rany w korze drzewa, z ktrych wypywaa ywica.
Mylaem, e to... Potrzsn gow. Dlaczego to zrobiem? Nie wiem...
Mylaem, e to so.
Tak, tatusiu. Claudia tulia go do siebie. Nie przejmuj si tym.
Job i reszta grupy stali w milczeniu. Ze zmartwieniem przygldali si dziwnemu
zachowaniu Riccarda, ktrego nie byli w stanie poj. Sean obrci si z wyran

niechci. Potrzebowa kilku sekund, eby si opanowa i wreszcie spyta Matatu:

Mylisz, e jestemy dostatecznie blisko Tukuteli, eby mg usysze strzay?
Bagna s blisko, a kady odgos niesie si nad paskim terenem jak nad wod.
Matatu wzruszy ramionami. Moe so sysza, kto to moe wiedzie?
Sean spojrza w stron, z ktrej przyszli. Z grzbietu cieki wida byo rwnin
Zambezi a po zasonity przez kurz horyzont.
Job, jaka jest szansa, e strzay syszay dupki, ktre za nami poday?
Sean, dowiemy si z obrotu rzeczy. To zaley od tego, jak blisko nas s.
Sean otrzsn si z gniewu w ten sam sposb, w jaki spaniel otrzsa si z wody.
Odpoczniemy tutaj. Mambo jest chory. Zrb herbat. Zastanowimy si, co robi
dalej poleci Sean.
Podszed do Claudii, ktra wci trzymaa ojca w objciach. Teraz zasonia go
wasnym ciaem przed Seanem.
Szefie, przepraszam, e si tak na ciebie wkurzyem powiedzia spokojnie.
Porzdnie mnie wystraszye.
Nic nie rozumiem wymamrota Riccardo. Mgbym przysic, e to on.
Widziaem go tak wyranie.
Robimy postj na herbat odpowiedzia mu Sean. Myl, e to od soca. W
taki upa moe czowiekowi wypali mzg.
Za kilka minut bdzie w porzdku powiedziaa pewnym tonem Claudia. Sean
chodno skin gow.
Posadmy go w cieniu.
Riccardo opar si o pie baobabu i zamkn oczy. By blady. Wyglda na
zaszokowanego wasnym postpkiem; na brodzie i grnej wardze byo wida kilka
kropelek potu. Claudia przykucna przy ojcu i otara je kocem chustki, ale kiedy
spojrzaa na Seana, ten skin na ni gow. Dziewczyna wstaa i posza za nim.
Widz, e to ci wcale nie zdziwio rzuci oskarycielskim tonem, gdy tylko
znaleli si poza zasigiem gosu. Nie odpowiedziaa mu nic, wic mwi dalej. Co
z ciebie za crka? Wiedziaa, e ojciec le si czuje, i pozwolia mu na t wypraw.
Jej usta mocno dray, a kiedy Sean spojrza jej w oczy, zobaczy, e s pene ez.
Nie spodziewa si tego po niej. Czu, jak wcieko powoli go opuszcza. Musia si
wysili, eby nada swojemu gosowi stanowcze brzmienie.
Troch za pno, eby si teraz rozczula, kotku. Musimy znale jaki sposb,
eby odtransportowa go do domu.
Ojciec nie jedzie do domu powiedziaa tak cicho, e ledwie dosysza jej
sowa. Lnice zy wisiay na jej rzsach. Sean patrzy na nie w milczeniu. Claudia
przekna lin i mwia dalej. Sean, on nie jest chory. On umiera. To rak. Zosta
rozpoznany przez lekarza, zanim ojciec tu przylecia. Doktor przewidywa, e to moe
zaatakowa jego mzg.
Gniew Seana znikn jak zdmuchnity.
Nie szepn. Nie Szef.
Jak mylisz, dlaczego zgodziam si, eby poszed na to polowanie, i
postanowiam, e bd mu towarzyszy? Wiedziaam dobrze, e to jego ostatnie
polowanie i chc by z nim do samego koca.
Stali w milczeniu patrzc na siebie. Wreszcie Claudia powiedziaa:
Troszczysz si o niego. Naprawd ci na nim zaley. Nie spodziewaam si tego
po tobie.
Jest moim przyjacielem odpar Sean zdziwiony gbi swojego smutku.
Nie podejrzewaam, e jeste zdolny do takich uczu dodaa cicho. Chyba
pomyliam si co do ciebie.
Moe oboje pomylilimy si co do siebie stwierdzi Sean i Claudia skina

gow.
Moe i tak zgodzia si. W kadym razie dzikuj ci. Dzikuj ci za to, e
troszczysz si o mojego ojca.
Zrobia ruch, jakby chciaa si odwrci, lecz Sean j powstrzyma.
Nie podjlimy jeszcze decyzji powiedzia. Co mamy dalej robi.
Oczywicie idziemy naprzd odpara. A do samego koca. Obiecaam mu
to.
Masz charakter stwierdzi Sean.
Jeli tak, to mam go po nim odrzeka i wrcia do ojca.
Kubek herbaty oraz kilka tabletek aspiryny oywiy Riccarda. Znowu mwi i
zachowywa si zupenie racjonalnie. Nikt nie wspomina o jego szaleczym
zachowaniu, chocia na wszystkich zrobio silne wraenie.
Szefie, musimy rusza w drog powiedzia Sean. Tukutela oddala si od nas
z kad minut, gdy my siedzimy.
Szli wzdu wysokiego wzniesienia. Teraz zapach mokrade by coraz silniejszy,
przywiewany zmiennym wiatrem.
To jeden z powodw, dla ktrych so tak lubi moczary wyjani Sean.
Wiatr tutaj jest bardzo zmienny i trudno jest go podej.
Pomidzy drzewami przed nimi bya przerwa. Sean zatrzyma si i wszyscy
patrzyli przez ni na rozcigajcy si dalej teren.
Oto i one oznajmi Sean. Wielkie mokrada Zambezi.
cieka, na ktrej stali, cigna si przez otwart rwnin niczym olbrzymi w
morski i znikaa w miejscu, gdzie rwnina przechodzia w cignce si po horyzont
papirusy i zarola.
Sean podnis do oczu lornetk i przyjrza si moczarom. Wydawao si, e przed
nimi s jedynie trzciny, ale Sean lecia nad bagnami i wiedzia, e s tu take pytkie
laguny otwartej wody i wskie kanay pomidzy zarolami. Dalej, tu przed
horyzontem wida byo szereg maych wysepek, ciemne plamy poronitej gst
rolinnoci ziemi, nad ktr wystaway cienkie pnie wysokich palm z kbiastymi
koronami.
Ostatni sezon by wyjtkowo suchy, wic poziom wody by bardzo niski, w wielu
miejscach sigajcy zapewne do pasa, ale kanay musiay by znacznie gbsze,
wypenione czarnym muem. Czekaa ich cika droga; kady ich krok bdzie
powstrzymywany poza muem i wod przez trzciny i inne wodne roliny, ktre
czepiajc si ng bd paraliowa marsz.
Dla ludzi kady kilometr na moczarach znaczy tyle, co pi na suchym ldzie,
podczas gdy so znajdowa si w swoim ywiole. Sonie uwielbiaj boto i wod,
ktra podtrzymuje ich wielkie cielska. Stopy zwierzcia rozszerzajc si przy kadym
kroku, gdy przenosi na nie ciar, zostawiaj w mule szerokie otwory, z ktrych atwo
wyciga nogi, gdy te kurcz si lekko, gdy podnosi je ku grze.
Tukutela mg ywi si trzcinami, mikkimi rolinami wodnymi i traw
bagienn, a gsto zaronite wysepki oferoway mu szerokie urozmaicenie
poywienia. Chlupot wody i bulgotanie muu, a take wiatr nieustannie zmieniajcy
kierunek ostrzeg sonia o zbliajcym si niebezpieczestwie. Ze wszystkich
terenw, jakie przemierza Tukutela, moczary byy najtrudniejsze do polowania.
Szefie, to bdzie niedzielna przechadzka po parku. Sean zniy lornetk.
Moesz myle o kach, jakby ju je mia i powiesi u siebie w domu nad
kominkiem.
lad sonia prowadzi do krawdzi cieki i brzegu papirusw, gdzie pochaniao
go zielone morze trzcin.
Nikt nie moe poda za ladem przez te moczary. Riccardo sta w miejscu,

gdzie koczya si sucha ziemia i zaczynao boto. Nikt tam nie znajdzie Tukuteli
powtrzy, patrzc na cian trzcin, ktra sigaa mu nad gow. Z pewnoci nikt
tego nie dokona.
Masz racj, nikt go tam nie znajdzie zgodzi si z nim Sean. Nikt poza
Matatu.
Stali wrd szcztkw wioski, ktra zostaa zbudowana nad samymi moczarami.
Jej poprzedni mieszkacy musieli by rybakami z jednego z licznych maych plemion,
ktre yj nad brzegami Zambezi i utrzymuj si z rybowstwa. Z wioski pozostay
jedynie szkielety konstrukcji, na ktrych suszono zowione ryby, wszystkie domki
zostay doszcztnie spalone.
Job, ktry przeszukiwa obrzea wioski, zagwizda na Seana. Kiedy ten zbliy si
do niego, zobaczy, e Job przyglda si jakiemu przedmiotowi lecemu w niskiej
trawie. Na pierwszy rzut oka przedmiot przypomina kup szmat, ale przyjrzawszy si
lepiej Sean dojrza wystajce spod materiau koci. Szkielet by nadal czciowo
pokryty wysuszon skr i ciaem.
Jak dugo? zapyta Sean.
Jakie p roku.
Jak zgin?
Job przykucn przy szkielecie. Kiedy obrci czaszk, oderwaa si od
krgosupa niczym dojrzay owoc. Wzi j w rce i gowa trupa umiechna si do
niego pustymi oczodoami.
Kula z tyu gowy stwierdzi Job. Dziura wylotowa z tej strony. Otwr
wyglda niczym trzecie oko porodku czoa. Odoy czaszk na ziemi i wszed
dalej w traw.
Tu jest nastpny! zawoa.
To pewnie Renamo tu byli zawyrokowa Sean. Szukali rekrutw lub
suszonych ryb albo jednego i drugiego.
A moe to byo Frelimo, ktre szukao partyzantw Renamo i postanowio
przepyta mieszkacw z AK-47 przystawionym do gowy.
Biedni dranie powiedzia Sean. Zawsze obrywaj z obu stron. Zao si, e
wok wioski ley ich duo wicej. To ci, ktrym udao si uciec z poncych domw.
Wrcili do zrujnowanych zabudowa i Sean wpad na pewien pomys.
Jeli byli rybakami, to powinni mie gdzie swoje czno. Pewnie je schowali.
Przydaoby nam si jedno. Rozejrzyj si wrd papirusw, a potem zobacz w lesie za
wiosk.
Sean podszed do siedzcych na ziemi Riccarda i Claudii. Zbliajc si do nich
posa dziewczynie pytajce spojrzenie, na co skina gow i umiechna si
optymistycznie do niego.
Tatu czuje si bardzo dobrze. Co to za miejsce? Sean wyjani jej swoje
podejrzenia co do losu wioski.
Dlaczego kto miaby zabija niewinnych ludzi? Claudia bya zaszokowana.
Teraz w Afryce, poza karabinem w rku i chci pocignicia za spust, nie
trzeba mie specjalnych powodw, eby kogo zabi.
Ale czym oni mogli komukolwiek zaszkodzi? nie dawaa za wygran.
Sean wzruszy ramionami.
Ukrywali buntownikw, nie chcieli udzieli informacji, schowali ywno,
odmawiali uyczenia swoich kobiet; mogli popeni ktrekolwiek z tych przestpstw
albo adne.
W mgiece unoszcej si nad moczarami soce wygldao niczym olbrzymia kula
ognia i wisiao tak nisko nad papirusami, e Sean mg patrze na nie prosto bez
mruenia oczu.

 Bdzie ju ciemno, zanim zbierzemy si w drog powiedzia. Przenocujemy

tutaj i wyruszymy jutro o pierwszym brzasku. Jedyny pozytywny fakt to to, e kiedy
Tukutela dosta si ju na mokrada, bdzie si porusza znacznie wolniej.
Podejrzewam, e jest teraz kilka kilometrw przed nami. Mwic to przypomnia
sobie o strzaach oddanych przez Riccarda. Jeli so je usysza, to nadal bdzie
ucieka. Sean nie widzia jednak powodu, eby mwi o tym Riccardowi. Starszy
mczyzna i tak wyglda na wymczonego i roztrzsionego. Od czasu wypadku z
baobabem niemal wcale si nie odzywa.
To tylko szkielet starego Szefa, ktrego znaem. Jedyne, co mog jeszcze dla
niego zrobi, to dosta mu tego sonia. Wspczucie Seana byo szczere. Usiad obok
przyjaciela i stara si wycign go na rozmow, opisujc mu czekajc ich wypraw
i sposb, w jaki bd polowali na sonia wrd papirusw.
Polowanie byo jedyn rzecz, jaka jeszcze interesowaa Riccarda. Pierwszy raz
tego dnia oywi si nieco, a raz nawet si rozemia.
Claudia posaa Seanowi wdziczny umiech, a nastpnie wstaa i powiedziaa:
Mam piln spraw do zaatwienia.
Dokd idziesz? zapyta natychmiast Sean.
Do pokoju maych dziewczynek odpara i z pewnoci nie jeste
zaproszony.
Nie oddalaj si za daleko i adnego pywania tym razem przestrzeg j. Jutro
bdziesz miaa a nadto wody.
Sysz ci i jestem posuszna, o wielki, biay Bwana. Umiechna si
sarkastycznie i wysza poza obrzee spalonej wioski. Sean przyglda si jej
troskliwym wzrokiem. Mia ju przestrzec j jeszcze raz, gdy dobieg go krzyk z
gszczy papirusw.
Zerwa si na rwne nogi.
Co jest, Job?! odkrzykn i podszed do brzegu wody.
Z gstych trzcin dobiegy go kolejne zawoania i plusk wody, a po chwili
zobaczy Joba z Matatu cigncych jaki duy ciemny, peen wody przedmiot.
Pierwszy umiech losu. Sean umiechn si do Riccarda i poklepa go po
ramieniu.
Byo to tradycyjne mokorro, dugie na jakie pi metrw czno zrobione z
jednego pnia drzewa kigelia africana. Dubanka bya dostatecznie szeroka, eby mg
w niej usi dorosy czowiek. Kierowana bya przez jedn osob, ktra staa na
kocu dki i popychaa j dug erdzi.
Job wyla wod z wntrza czna, po czym razem z Seanem obejrzeli je
dokadnie. Kadub nosi lady napraw i w kilku miejscach by popkany, ale wydawa
si mocny i wytrzymay.
Przeszukaj wiosk poleci Sean. Musz mie gdzie materia uszczelniajcy.
Jeli go znajdziesz, to pole Pumuli i Dedanowi, eby wycili kilka erdzi.
W tej chwili dobieg ich krzyk Claudii. Obaj obrcili si w stron, skd dobiego
woanie. Dziewczyna znowu krzykna, a jej gos zdawa si dziwnie zduszony Sean
rzuci si biegiem w tamt stron, apic po drodze strzelb, ktr opar o spalon
chat.
Claudia! zawoa. Gdzie jeste? Z lasu odpowiedziao mu jedynie echo:
Gdzie jeste?...jeste?
Kiedy Claudia wstaa i zapia pasek, stwierdzia, e udao si jej przesun go o
dwie dziurki dalej ni zazwyczaj. Spojrzaa z aprobujcym umiechem na swj
brzuch. Teraz by nie tylko paski, ale wrcz wklsy. Dugi marsz i mae racje
ywnociowe pozwoliy jej zrzuci ostatnie gramy tuszczu.

Dziwne, jak w wieku wyjtkowego dostatku musimy si tak godzi.

Umiechna si ponownie. Po powrocie do domu musz szybko nadrobi te kilka
straconych kilogramw. Sporo spaghetti i czerwonego wina.
Ruszya w stron wioski, ale po chwili zorientowaa si, e w poszukiwaniu
ustronnego miejsca oddalia si dalej, ni zamierzaa, i e na jej drodze wyrasta gsty
zagajnik ciernistych krzakw. Skrcia w bok, eby go omin, i wysza na szerok
ciek prowadzc przez las prosto do mokrade. Z ulg ruszya ni szybszym
krokiem.
Nie wiedziaa, e wysza na jedn ze cieek hipopotamw, ktr wielkie ssaki
wykorzystyway w czasie nocnych wdrwek po lesie. Z drogi tej jednak nikt nie
korzysta od wielu miesicy. Zamieszkujce t okolic hipopotamy zostay
zdziesitkowane wraz z innymi zwierztami. Spieszya si, eby jak najszybciej
wrci do ojca, i czua si troch nieswojo w nieznanym lesie. Sza coraz szybciej
powstrzymujc si si woli, eby nie zacz biec.
Przed ni w poprzek drogi rozpocieraa si szeroka mata uschnitych papirusw.
Zostaa tu najwidoczniej umieszczona przez mieszkacw wioski i mimo e Claudia
nie miaa pojcia, jakiemu celowi moga suy, nie stanowia dla niej adnej
przeszkody, wic wesza na ni z rozbiegu.
D zosta wykopany, by atwo schwyta hipopotama. Dziura w ziemi bya
gboka na trzy metry, o ksztacie lejka, ktry mia za zadanie uwizi cikie zwierz
pomidzy zwajcymi si cianami. Otwr zosta przykryty rusztowaniem z gazi,
ktre nie powinno zaama si pod czowiekiem czy zwierzciem podobnej wielkoci.
Na wierzchu konstrukcji budowniczowie rozoyli licie papirusa.
Na nieszczcie puapka zostaa zbudowana wiele miesicy temu. Zarwno
gazie jak i licie zdyy ju przegni. Kiedy Claudia na nie wstpia, zaamay si i
dziewczyna zdya wyda jeden okrzyk, zanim runa w d obijajc si na stromej
cianie. Dno dou byo wypenione kilkucentymetrow warstw stchej wody, ktra
przedostaa si przez licie. Dziewczyna upada na ziemi z jedn nog podwinit
pod siebie i przetoczya si na plecy w bocie.
Sia uderzenia pozbawia j oddechu, a w kolanie odezwa si okropny bl. Przez
kilka minut nie miaa siy odpowiedzie na stumione zawoania, jakie j dochodziy z
lasu. Usiada przyciskajc zranione kolano do piersi i oddychajc ciko. Wreszcie
udao jej si odpowiedzie na woania.
Tutaj! Tu jestem!
Wszystko w porzdku? W otworze pojawia si gowa Seana.
Chyba tak! Sprbowaa wsta, ale bl przeszy jej nog i opada na ziemi.
Moje kolano jkna.
Poczekaj. Ju schodz. Gowa znikna. Usyszaa nad sob gosy. Job,
Matatu i jej ojciec. Nastpnie na d spada nylonowa linka. Sean opuci si po niej
zrcznie i zeskoczy w boto obok dziewczyny.
Tak mi przykro powiedziaa gosem penym skruchy. Chyba znowu
zrobiam jakie gupstwo.
Nie przepraszaj Sean umiechn si do niej. Nie jestem do tego
przyzwyczajony. Zreszt tym razem nie jest to twoja wina. Pozwl, e obejrz twoj
nog.
Ukucn obok niej.
Sprbuj poruszy stop. wietnie! Moesz zgi kolano? Bardzo dobrze!
Przynajmniej nie zamaa adnej koci. To ju co. Zaraz ci wydostaniemy z tej
dziury. Zawiza ptl na kocu linki i przeoy j przez gow i ramiona
dziewczyny, a nastpnie umocowa pod pachami.
Dobra, Job! zawoa. Cignij do gry. Tylko ostronie, czowieku.

Gdy tylko wydostali si na powierzchni, Sean uwaniej obejrza jej kolano.

Podcign nogawk i zakl:
Cholera!
Jako dowdca oddziau Skautw Sean zna si doskonale na wszelkiego rodzaju
urazach, jakich moe dozna spadochroniarz: zamanych kociach, pknitych
chrzstkach i naderwanych cignach w kolanie i kostce. Kolano Claudii zdyo ju
porzdnie spuchn, a skr zabarwi czerwony siniak.
To moe troch bole ostrzeg Claudi i delikatnie obrci jej nog.
Auuu! jkna. To boli!
W porzdku skin gow. To wizado kolanowe. Nie sdz, eby je
naderwaa, gdy wtedy bl byby znacznie wikszy. Prawdopodobnie tylko je
nacigna.
Co to oznacza? zapytaa.
Trzy dni odpar Sean. Przez nastpne trzy dni nie staniesz na tej nodze.
Obj j ramieniem.
Sprbuj wsta poprosi, a kiedy skina gow, pomg jej si podnie. Stojc
na zdrowej nodze opara si o niego.
Postaraj si postawi j na ziemi zaproponowa. Natychmiast zawya z blu.
Nie, nie mog na niej stan.
Sean schyliwszy si, wzi j na rce, jakby bya maym dzieckiem i zanis j do
wioski. Claudia bya zdziwiona jego si i mimo e kolano silnie pulsowao,
rozlunia si w jego objciach. Doznawaa bardzo przyjemnego uczucia. Ojciec nosi
j w ten sposb, gdy bya ma dziewczynk. Z trudem powstrzymywaa si, eby nie
oprze gowy na ramieniu Seana.
Kiedy doszli do wioski, Sean posadzi Claudi na ziemi, a Matatu pobieg, eby
przynie jego plecak. Wypadek crki odwrci uwag Riccarda od wasnych
problemw. W przypywie troskliwoci zamcza j wyrzutami, ktre normalnie by j
rozgnieway. Teraz jednak przyjmowaa je z wdzicznoci, bo ojciec si nieco
oywi.
Sean owin jej kolano elastycznym bandaem i da tabletk dziaajc
przeciwzapalnie, ktr popia gorc herbat.
To wszystko, co moemy obecnie zrobi powiedzia i usiad na ziemi obok
dziewczyny. Jedynie czas moe ci wyleczy.
Dlaczego powiedziae trzy dni?
Zazwyczaj tyle to trwa. Widziaem ju setki podobnych urazw, tyle e
zazwyczaj byy to nogi bardziej owosione i nigdy tak zgrabne.
Ale komplement. Uniosa brew. Pukowniku, staje si pan ckliwy.
Oczywicie to naley do obowizkw lekarza i jest zupenie nieszczere
zapewni j z szelmowskim umiechem. Niestety, kotku, stoi przed nami pytanie,
co, do diaba, z tob zrobimy?
Zostawcie mnie tutaj odpara bez zastanowienia.
Oszalaa? zapyta, a Riccardo popar go skiniciem gowy.
To w ogle nie wchodzi w rachub.
Spjrzcie na to w ten sposb argumentowaa na spokojnie. Nie mog si
rusza przez trzy dni i w tym czasie twj so dawno ju ucieknie gdzie daleko,
tatusiu. Podniosa rk, eby powstrzyma ich sprzeciw. Nie moemy wrci, bo
nie mog chodzi. Tak czy inaczej musielibymy tu siedzie.
Nie moemy ci zostawi tu samej, nie bd niemdra.
Nie zgodzia si z nim. Ale moecie zostawi kogo, eby si mn
opiekowa, gdy wy pjdziecie za Tukutel.
Nie. Riccardo pokrci gow.

 Sean zwrcia si bezporednio do niego. Przekonaj go, e to jedyne

sensowne rozwizanie.
Patrzy jej w oczy. Podziw, jaki w nich dostrzega, wzbudzi w niej bardzo ciepe
uczucia.
Cholera jasna powiedzia cicho. Ona ma racj.
Sean, powiedz ojcu, e to tylko kilka dni. Oboje wiemy, ile ten so znaczy dla
ojca. Chciaabym ci go podarowa, tatusiu, jako mj... Omal nie powiedziaa
ostatni prezent, ale powstrzymaa si jako mj specjalny prezent.
Tesoro, nie mog tego przyj. Gos ojca by szorstki, ale jednoczenie
dziwnie ochrypy i Riccardo schyli gow, eby ukry swoje wzruszenie.
Sean, przekonaj go nalegaa Claudia chwytajc mocno jego przedrami.
Powiedz mu, e bd tu rwnie bezpieczna pod opiek Joba, jak na moczarach z
wami.
Szefie, to nie jest bez sensu odpar Sean. Zreszt, to nie moja sprawa.
Musicie to zaatwi pomidzy sob.
Sean, zostawisz nas na chwil samych? zapytaa Claudia i nie czekajc na
jego odpowied zwrcia si do ojca. Tatusiu, usid obok mnie. Poklepaa lekko
ziemi rk.
Sean wsta i odszed na bok, zostawiajc ich wrd narastajcych ciemnoci, po
czym przysiad si do Joba. Milczeli przez dusz chwil pijc herbat i palc na
zmian jedno z ostatnich cygar.
Mina godzina. Byo ju zupenie ciemno, gdy Riccardo podszed do nich obu.
Stan nad nimi, a gdy si odezwa, jego gos by ochrypy i peen smutku.
W porzdku, Sean powiedzia. Claudia przekonaa mnie, eby zrobi, jak
ona chce. Czy moglibymy wyruszy jutro z samego rana? Aha, Job, czy zostaby w
obozie i zaopiekowa si moj crk?
Bd si ni opiekowa, sir zapewni Job. Niech pan zastrzeli tego sonia.
Bdziemy tu czekali na pana.
Przy wietle ksiyca przenieli si ze spalonej wioski i rozoyli si obozem
kilkaset metrw dalej, w gbi lasu.
Dla Claudii zbudowano nieduy szaas, w ktrym umoszczono posanie ze wieo
citej trawy. Sean zostawi podrczn apteczk oraz wikszo zapasw ywnoci.
Do pilnowania Claudii zostali wyznaczeni Job i Dedan. Job mia do obrony lekk
strzelb 30/06 z kolb z wkna szklanego, a Dedan siekier i n do oprawiania
zwierzt.
Job, wylij Dedana, eby mia oko na drog. Kady patrol Frelimo czy Renamo
bdzie musia przej tamtdy. Jeli dostrzeecie pierwsze oznaki kopotw,
natychmiast wecie Claudi na moczary i ukryjcie j na jednej z wysepek. Sean
wyda ostatnie polecenia i podszed do Riccarda, ktry rozmawia z crk. Szefie,
jeste gotowy?
Riccardo podnis si szybko z ziemi i odszed od Claudii nie ogldajc si za
siebie.
Tylko nie wpadnij w nowe tarapaty przestrzeg j Sean.
Tak samo i ty. Dziewczyna podniosa na niego wzrok. Sean, opiekuj si
ojcem.
Przykucn przed ni i wycign ku niej rk w ten sam sposb, jakby egna si
z mczyzn. Stara si powiedzie co dowcipnego, ale nic mu nie przychodzio do
gowy.
A wic wszystko w porzdku? zapyta w kocu.
Wszystko w porzdku zgodzia si. Sean wsta i podszed do brzegu
mokrade, gdzie Matatu, Pumula i Riccardo czekali ju na niego obok dki.

Matatu zaj miejsce na dziobie wskiego czna, Sean i Riccardo siedzieli

porodku, a Pumula sta na rufie popychajc d dug erdzi w kierunku
wskazywanym mu przez Matatu.
W chwil po tym, jak odbili od brzegu, otoczya ich gsta palisada papirusw. Nie
widzieli nic poza cian zaroli i kawakiem tego od wschodzcego soca nieba.
Przy kadym posuniciu do przodu ostre koce lici papirusw celoway prosto w ich
twarze, stanowic zagroenie dla oczu, a cienkie pajczyny utkane przez bagienne
pajki przylepiay si do skry, lepkie i trudne do zerwania. Nad mokradami wisia
jeszcze nocny chd i kiedy wypynli na otwart lagun, nad powierzchni wody
unosia si cika mga. Niedaleko przed nimi z powistem zerwao si do lotu stado
dzikich kaczek.
Z czterema osobami na pokadzie dubanka bya mocno przeciona. Nad
powierzchni wystaway nie wicej ni dwa centymetry burty. Gdy tylko ktry z nich
wykona gwatowniejszy ruch, woda przedostawaa si do rodka i musieli j
pospiesznie wylewa kubkiem do herbaty. Nie mieli jednak czasu, eby si nad tym
zastanawia, gdy Matatu nieustannie wskazywa nowy kierunek.
W kocu soce wzeszo nad papirusy i niemal natychmiast mga pozwijawszy si
w cienkie struki, uniosa si ku niebu. Lilie wodne otworzyy bkitne kielichy i
obrciy je ku socu. Dwukrotnie zobaczyli olbrzymie krokodyle, ktre wypoczyway
w wodzie, wystawiajc na powierzchni jedynie oczy. Gdy dka zbliaa si do nich,
wielkie gady zanurzay si gbiej.
Mokrada byy pene ptakw. Bki i nocne czaple kryy si wrd trzcin, podczas
gdy mae jacany o czekoladowym upierzeniu biegay pomidzy liliami na dugich
nogach, a czaple olbrzymie, wysokie jak czowiek, przeczesyway pytsze obrzea
laguny w poszukiwaniu ryb. Nad dk unosiy si stada pelikanw i czapli biaych,
kormoranw i ptakw z rodziny zimorodkw, a take kilkanacie rodzajw dzikich
kaczek.
Upa szybko si wzmaga. Fale ciepa odbijajc si od powierzchni wody paday
prosto na ich twarze, tak e po krtkim czasie obaj biali mczyni byli dokadnie
mokrzy od potu. Miejscami woda bya gboka zaledwie na kilka centymetrw.
Wtedy musieli wysiada z odzi i cign j za sob do nastpnego kanau czy laguny.
Pod stamszonymi trzcinami mu by czarny i cuchncy i czsto siga im do kolan.
W pytszych miejscach stopy sonia zostawiy gbokie okrge kratery
wypenione wod. lad prowadzi coraz gbiej i gbiej w moczary, ale mogli si
pocieszy szybk jazd, jak zapewniaa im dubanka popychana dug erdzi. Sean
postanowi zastpi Pumul przy erdzi, ale ten szybko mia dosy jego niezdarnych
ruchw i zabra mu drg.
Na dnie dki byo dosy miejsca, eby jeden mczyzna mg si swobodnie
wycign. Tej nocy Riccardo wyspa si porzdnie, podczas gdy pozostali
przesiedzieli dugie godziny po pas w mule, opierajc si o kadub czna i prbujc
zasn wrd chmar moskitw.
Wczesnym rankiem, kiedy Sean podnis si z muu, stwierdzi, e jego nogi s
gsto pokryte czarnymi pijawkami. Ohydne robaki wczepiy si mocno w skr i byy
napczniae od wypitej krwi. Sean musia powici odrobin cennej soli, eby si ich
pozby. Gdyby chcia je oderwa, pozostayby mae ranki, do ktrych wpuciy
antykoagulator i z ktrych ciekaby obficie krew, a nawet mogo si wda zakaenie.
Posypanie pijawek odrobin soli powodowao, e wiy si w agonii i odpaday od
ciaa, zostawiajc zasklepion rank.
Kiedy Sean zdj spodnie, zobaczy, e wstrtne robaki wlizny si take
pomidzy poladki i przyczepiy do genitaliw, z ktrych zwisay niczym pki
dorodnych winogron. A zadra z odrazy. Riccardo przyglda mu si z

zainteresowaniem rzucajc dowcipami, gdy ten trudzi si nad pozbyciem pijawek.

Hej, Sean, nigdy nie podejrzewaem, eby mia co przeciwko fellatio! Sean
wbi mocno erd w mu i przytrzyma j, podczas gdy Matatu wspi si zwinnie
niczym mapka na szczyt, eby rozejrze si dokoa. Kiedy zeskoczy na d,
powiedzia:
Widziaem wysepki. Jestemy ju bardzo blisko. Powinnimy dotrze do nich w
poudnie i jeli Tukutela nas nie sysza, to powinien by na jednej z nich.
Sean pamita z przelotu nad tym obszarem i dokadnych studiw nad map, e
wyspy tworzyy acuch pomidzy mokradami a gwnym nurtem Zambezi. Z
Seanem, cigncym z przodu za lin przywizan do dziobu, a Matatu i Pumul
pchajcymi z tyu, przeprowadzili dubank przez wszystkie pycizny. Riccardo
zaoferowa si z pomoc, ale Sean odpowiedzia:
Szefie, masz darmowy przejazd. Chc, eby porzdnie wypocz i nie mia
adnych wymwek, gdy spieprzysz spraw z Tukutel.
W kocu nawet z dki mona byo dostrzec czuby wysokich palm wystajcych
nad cian papirusw. Nagle woda signa Seanowi po brod. Wszyscy musieli
wsi do dki. Pumula dowiz ich do pierwszej z wysepek. Rolinno bya tu tak
gsta, e zwisaa nad wod i musieli si porzdnie napracowa, eby dotrze do
brzegu.
Na wyspie ziemia bya szara i piaszczysta, wyjaowiona wieloma zalewami, ale
byo dobrze czu stay grunt pod nogami. Sean rozpostar na socu ich ubrania i
sprzt, a w tym czasie Matatu uda si na zwiad wok wysepki. Zaledwie woda na
herbat zdya si zagotowa, may tropiciel wrci.
Tak. Skin gow do Seana. Przeszed tdy wczoraj rankiem, gdy
opuszczalimy wiosk, ale teraz idzie ju bardzo wolno. Ogarn go spokj rzeki i
poywia si bardzo cicho. Opuci to miejsce dzi o wicie.
Dokd poszed? zapyta Sean i Matatu wskaza kierunek.
Nie opodal jest nastpna, wiksza wyspa.
Chodmy rzuci na ni okiem.
Sean nala kubek herbaty Riccardowi. Zostawi go z Pumul, podczas gdy on z
Matatu przecili pnocny brzeg wysepki i przedarszy si przez gste zarola, doszli
do najwyszego drzewa na wyspie, na ktre si wdrapali.
Sean usadowi si w rozwidleniu dwch konarw, zerwa kilka liciastych
gazek ograniczajcych widoczno i rozejrza si po okolicy.
Znajdowa si pidziesit metrw nad ziemi, wic daleko przed sob widzia
zamglony horyzont. Za wysp rozpocieraa si wielka Zambezi. Wody rzeki byy
zielonkawe i tak rozlege, e drzewa rosnce na przeciwlegym brzegu zdaway si
jedynie wskim paskiem rozgraniczajcym rzek od kbiastych chmur, ktre
nieustannie napyway na bkitne afrykaskie niebo.
Rzeka pyna tak szybko, e jej powierzchnia bya pokryta wirami i przeciwnymi
prdami. Prd unosi cae kpy wyrwanej z mokrade trawy, ktre zdaway si tak
gste i due jak cae wyspy. Sean pomyla o perspektywie przebycia rzeki w
chybotliwej deczce.
Musieliby przeprawia si kilka razy, przewoc po jednej osobie, wic szybko
zrezygnowa z pomysu. Tylko jedna droga staa przed nimi otworem: droga powrotna
do domu.
Sean skoncentrowa si na acuchu wysepek, ktre stay niczym stranicy
pomidzy sam rzek a bagiennymi rozlewiskami. Najblisza z nich bya oddalona o
trzysta metrw; prowadzcy do niej kana by zaronity trzcinami, wodnymi
hiacyntami i liliami. Kielichy kwiatw odbijay si intensywnym niebieskim kolorem
od zielonej wody. Nawet na czubku drzewa Sean mg wyczu ich silny zapach.

Podnis do oczu lornetk, by przyjrze si kanaowi i brzegowi wyspy. Nawet

tak olbrzymi so jak Tukutela atwo mg si skry w tym rozlegym krajobrazie.
Nagle Sean zadra, gdy dojrza powolny, ciki ruch w trzcinach i refleks soca
na wilgotnej skrze. Przez chwil napicie roso, eby zaraz ulec potnej fali
rozczarowania, gdy rozpozna szeroki, jakby znieksztacony eb hipopotama,
wynurzajcego si z kanau.
W okularach lornetki mg dostrzec rowe, wiskie oczka i szczecin wystajc
z nieproporcjonalnie maych uszu. Hipopotam zatrzepota nimi niczym ptak
skrzydami, strzsajc kropelki wody, ktre utworzyy gst mgiek wok jego
gowy. Przebrn przez mu przechodzc z jednej pytkiej laguny do nastpnej i
zatrzyma si jedynie na chwil, by wypuci z siebie strumie pynnego kau, ktry
wytrysn mu spod ogona. Sia wyrzutu rozpaszczya za nim trzciny.
Sean z ulg zobaczy, e zwierz przenosi si do nastpnej laguny i znika pod
wod. Przegniy kadub dubanki nie miaby najmniejszej szansy wyj cao z
potnych, zakrzywionych siekaczy hipopotama.
W kocu spojrza na Matatu, ktry siedzia na gazi za nim. May Ndorobczyk
potrzsn przeczco gow.
Przenis si dalej, wic i my musimy rusza.
Zsunli si z drzewa i wrcili do Riccarda. Podr w mokorro i caonocna
drzemka zdaway si postawi mczyzn na nogi. Czeka ju na nich niecierpliwie
gotw do podjcia pogoni. Sean mia wraenie, e wszystko jest jak za najlepszych
czasw.
Znalelicie co? zapyta Riccardo.
Nie. Sean pokrci gow. Ale Matatu twierdzi, e jestemy ju blisko. Od
tej chwili obowizuje absolutna cisza.
Podczas gdy adowali pakunki do dki, Sean wypi szybko kubek gorcej herbaty
i zasypa piaskiem ognisko.
Przepchali czno do nastpnej wysepki, gdzie Sean ponownie musia wspina si
na szczyt drzewa, podczas gdy Matatu przebiega zarola, eby znale trop. Wrci
po kwadransie, a Sean zszed do niego z drzewa.
Poszed dalej szepn Matatu. Wiatr jest niepomylny. Jego spojrzenie
byo powane. Matatu wyj woreczek z popioem z opaski biodrowej i strzepn
odrobin popiou na wiatr, eby pokaza jego kierunek. Spjrz, jak wiruje i jaki jest
zmienny. Niczym kurwa z plemienia Shangane.
Sean skin gow. Zanim wsiedli do dubanki, eby przenie si na nastpn
wysepk, zdj z siebie koszul. Teraz mg czu kady powiew wiatru caym ciaem.
Na nastpnej wysepce przekonali si, e Tukutela wyszed z wody na ld. Mu,
ktry pozostawi na trzcinach, by jeszcze wilgotny. Matatu zadra z
podekscytowania niczym dobry pies myliwski, ktry wyczu zapach ciganej
zwierzyny.
Zostawili dk na brzegu i ruszyli piechot, przekradajc si przez gst
rolinno. Sean z ulg zauway, e lekka bryza poruszajca korony palm nad ich
gowami zaguszaa odgosy krokw na suchych liciach i gazkach. Znaleli
miejsce, w ktrym stary so strzsn orzechy z palmy i wsun je do garda, eby
pokn nie przeuwajc. Potem poszed dalej.
Uciek? zapyta szeptem Sean obawiajc si, e byk mg wyczu ich
obecno, ale Matatu uspokoi go zdecydowanym potrzniciem gowy i wskaza na
zielone gazki, ktre Tukutela odar z kory i rozrzuci na ziemi. Gazki nie zdyy
jeszcze wyschn. Trop prowadzi zygzakiem przez ca wysepk. Na jej brzegu
przekonali si, e so wszed znowu do wody. Sean posa Pumul, eby
przeprowadzi dk wok brzegw wyspy. Kiedy wrci, wsadzili Riccarda na

pokad i przepchnli go przez kana. Brodzc po pas w wodzie powoli i bezszelestnie

posuwali dubank przed sob.
Na kolejnej wysepce znaleli stert odchodw, mikk i przemieszan z trzcinami
i hiacyntami, ktre so zjad, ale nie strawi. Obok odkryli kau moczu, ktra zalaa
traw niczym mae bajorko. Ziemia bya jeszcze wilgotna. Sean wzi gar piachu do
rki i uksztatowa z niego kul. Sterta odchodw zascha na powierzchni, ale kiedy
Matatu wsun w ni stop, w rodku bya wilgotna i ciepa. May tropiciel zawoa
podnieconym szeptem:
Blisko, bardzo blisko!
Sean instynktownie sign do pasa po naboje i zamieni dwa pociski tkwice w
komorze strzelby na wiee. Zamkn j ostronie, starajc si stumi metaliczny
odgos. Riccardo rozpozna ten gest, ktry widzia ju tyle razy na wsplnym
polowaniu, i umiechn si z radoci. Odwid kurek rigby i cicho go spuci.
Przekradali si w szeregu przez chaszcze dzikiej rolinnoci, by na kocu wyspy z
rozczarowaniem stwierdzi, e so znowu wszed pomidzy porastajce kana
papirusy.
Stali na brzegu wysepki patrzc na rolinn cian, przez ktr Tukutela
przeprawi si na nastpn wysp. Jedna z przygitych odyek wci jeszcze koysaa
si, wolno podnoszc si do normalnej pozycji. Stary byk musia przej tdy
zaledwie kilka minut przed nimi. Stali nieruchomo wytajc such i starajc si
usysze co przez szmer wiatru w trzcinach.
W pewnej chwili dobieg ich gboki grzmot, niczym odgos odlegej burzy. By
to gardowy dwik, jaki wydaje so, kiedy jest spokojny i najedzony. Niskie tony
mogy si rozchodzi na du odlego, ale Sean wiedzia, e byk jest zaledwie
kilkaset metrw przed nimi. Uj Riccarda za rami i pocign za sob.
Musimy uwaa na wiatr zacz wyjania mu szeptem, gdy usyszeli kolejny
dwik, odgos zasysanej trb wody, ktr po chwili so pola sobie grzbiet dla
ochody. Nad wysokimi papirusami wynurzy si na chwil ciemny koniuszek
wzniesionej trby.
Podniecenie myliwych byo tak silne, e Sean poczu, jak co ciska mu gardo,
ktre wyscho doszcztnie, wic jego szept by dziwnie ochrypy:
Cofamy si!
Da znak rk Matatu i wycofali si ostronie, krok za krokiem. Sean prowadzi
Riccarda za rami. Gdy tylko weszli w gstszy las, ten zapyta rozzoszczonym
szeptem:
Co jest, do cholery? Bylimy ju tak blisko.
Za blisko odpar Sean. Nie mielimy adnej szansy na strza w papirusach.
Jeli wiatr zmieniby kierunek o kilka stopni, byoby ju po polowaniu. Musimy mu
pozwoli wej na wysp, zanim ruszymy za nim.
Poprowadzi Riccarda szybciej, a zatrzymali si przy duej dzikiej fidze o
rozoystych gaziach.
Przyjrzyjmy mu si powiedzia. Oparli bro o pie drzewa i Sean pomg
Riccardowi wspi si na pierwszy konar, a nastpnie sam pody za nim,
przechodzc z gazi na ga.
Blisko szczytu drzewa znaleli pewn ga, na ktrej mogli stan. Rozejrzeli si
za soniem.
Dostrzegli go od razu. Grzbiet Tukuteli wystawa ponad trzciny. By mokry i
czarny od wody, a krgosup odznacza si hakowat lini pod pomarszczon skr.
So by odwrcony do nich tyem. Widzieli, jak jego potne uszy o podartych i
postrzpionych brzegach wachluj leniwie ciao. Pod delikatn skr za nimi
rysoway si poskrcane, nabrzmiae yy.

Na grzbiecie Tukuteli siedziay cztery czaple, usadowione rzdem na krgosupie,

nienobiae w socu, z tymi dziobami. Ptaki rozglday si na strony niby
posadzeni na czatach wartownicy, ktrzy mieli go ostrzec na pierwszy znak
zbliajcego si niebezpieczestwa.
Dopki so znajdowa si w wodzie, nie mogli w aden sposb zbliy si do
niego, a odlego jakich trzystu metrw bya zbyt dua, by odda pewny strza. Sean
i Riccardo siedzieli spokojnie na drzewie i przygldali si, jak so przeprawia si
przez kana.
Kiedy dotar do gbszego miejsca, zanurza si cakowicie pod wod, tak e
jedynie duga trba wystawaa nad powierzchni, wijc si w powietrzu niczym
niesamowity w morski. Wyoni si przy brzegu kolejnej wyspy, cay ociekajcy
wod.
Stojc obok siebie na gazi, Riccardo i Sean starali si utrwali w pamici obraz
majestatycznego zwierzcia. Nigdy wicej nie spotkaj ju takiego sonia. aden inny
czowiek nie bdzie mia okazji podziwia tak wspaniaego okazu. By ich. Mieli
wraenie, e czekali cae ycie na t chwil. yka owiecka zaguszya wszelkie inne
uczucia i odsuna na bok wszystkie sprawy ich ycia, jako mao istotne i nierealne.
Ich uczucie byo najbardziej pierwotne z moliwych, wypywajce z samej gbi
duszy i poruszajce ich niczym wspaniaa muzyka.
Stary byk podnis gow i na chwil obrci j na bok, pozwalajc im przyjrze
si ciemnym kom. Obaj mczyni przestpili z nogi na nog poruszeni ich piknem,
jakby to byo dzieo Michaa Anioa lub ciao przepiknej kobiety. W tym momencie
cay wszechwiat ograniczy si do tych dwch poplamionych na czarno zbw.
Riccardo i Sean odczuwali dokadnie to samo, co jeszcze bardziej zwizao ich ze
sob.
Jest pikny! szepn Riccardo.
Sean nie odpowiedzia, gdy nie byo nic do dodania.
Patrzyli, jak byk wspina si na niski brzeg wyspy, stoi nieruchomo przez chwil,
wysoki, chudy i lnicy w socu od wody, by zaraz przedrze si przez pierwszy
gszcz rolin i znikn w lesie. Zepchnite przez gazie czaple uniosy si niczym
biae kartki na wietrze. Sean dotkn ramienia Riccarda i sam si otrzsn, jakby
obudzi si nagle z gbokiego snu.
Przepyniemy w kajaku szepn. Gdy zeszli na d, wysa Pumul po dk.
Siedzieli nisko schyleni na dnie mokorro, tak eby ich gowy nie wystaway nad
trzciny, i pynli naprzd przez kana pocigajc za kpy papirusw. Udao im si
bezszelestnie przeby kana i Sean stwierdzi, e lekka bryza ustalia si w jednym
kierunku. Czu na nagich ramionach najdelikatniejszy powiew wiatru.
Kiedy dotarli do brzegu, pomg Riccardowi wysi z czna, ktre nastpnie
delikatnie wcignli na brzeg uwaajc, eby nie robi haasu.
Sprawd bro poleci szeptem i Riccardo otworzy zamek rigby pokazujc
lnic usk spoczywajc w komorze. Sean skin gow i przyjaciel zatrzasn
bro. Ruszyli naprzd.
Podajc ciek wydeptan przez byka w trudnym do przebycia gszczu,
musieli i jeden za drugim. Matatu prowadzi ich po kilka krokw za kadym razem.
Nastpnie czekali znieruchomiali, nasuchujc odgosw lasu.
Nagle dobieg ich gony trzaskajcy oskot i zobaczyli, jak konary drzew przed
nimi rozchylaj si na boki i mocno koysz. Riccardo podnis byskawicznie
strzelb, ale Sean powstrzyma go chwytajc za przedrami i przyginajc bro do
ziemi.
Stali nieruchomo, patrzc przed siebie, czujc, jak ich serca wal, i suchali
poywiajcego si byka. Jakie trzydzieci krokw od nich so odziera drzewo z

gazek, wachlujc si leniwie uszami, pomrukujc z ukontentowania, a oni nie mogli

dostrzec nawet skrawka jego ciaa.
Trzymajc Riccarda za rami, Sean pocign go ostronie do przodu. Szli krok
za krokiem przez zielony gszcz lici, dzikich win i opadajcych gazi. Dziesi
krokw i Sean si zatrzyma. Wypchn Riccarda do przodu przed siebie, wskazujc
na co ponad jego ramieniem.
Przez dugie sekundy Riccardo nie mg rozpozna adnych wyranych
szczegw w pltaninie rolinnoci i cieni. Wreszcie so znowu poruszy uchem i
przez dziur wrd gazi Riccardo dojrza oko. Byo niedue, lekko niebieskie ze
staroci, a po pomarszczonych policzkach cieky zy, nadajc zwierzciu wyraz
wielkiej mdroci i niepomiernego smutku.
Smutek by zaraliwy i zala Riccarda ciemn fal, przygniatajc jego dusz,
przemieniajc dz myliwsk w olbrzymi al i wspczucie dla ycia, ktre wanie
dobiegao koca. Riccardo nie podnis strzelby.
So mrugn okiem. Ocieniajce je rzsy byy dugie i grube. Oko wejrzao
gboko w dusz Riccarda, przebijajc j na wskro. Spojrzenie zwierzcia zdawao
si wspczu czowiekowi tak samo szczerze, jak ten aowa sonia. Riccardo nie
zdawa sobie sprawy, e choroba w jego mzgu ponownie zmienia i nagina
rzeczywisto, wiedzia tylko, e smutek jego wzrasta z przeczucia mierci.
Poczu, jak Sean lekko klepie go w rodek plecw, starajc si zamaskowa
najmniejszy ruch przed soniem. Byo to ponaglenie do oddania strzau, ale Riccardo
mia wraenie, e ju opuci wasne ciao i zawis nad nim, przygldajc si samemu
sobie. Patrzy na siebie i zwierz widzc czyhajc na nich zewszd mier.
Nadcigajca tragedia przeja go do gbi, ograbiajc z woli i siy do wykonania
najmniejszego gestu.
Sean znowu da mu znak. So znajdowa si od nich o pitnacie krokw, stojc
nieruchomo wrd drzew niczym wielki cie. Sean zdawa sobie spraw, e spokj
Tukuteli jest jego reakcj na przeczucie zbliajcego si zagroenia. Jeszcze kilka
sekund i byk zniknie w lesie.
Sean chcia schwyci Riccarda za rami i potrzsn nim silnie, chcia krzykn:
Strzelaj, do cholery, no, strzelaj! By jednak bezradny, gdy najmniejszy ruch
natychmiast sposzyby sonia.
W pewnej chwili stao si dokadnie to, czego si obawia. Wygldao to tak,
jakby Tukutela znikn, rozpyn si w powietrzu niczym chmura dymu. Wydawao
si niemoliwe, eby tak potne zwierz mogo porusza si tak szybko i cicho w
gstym lesie, ale sonia nie byo.
Sean schwyci Riccarda za rami i z caej siy pocign go za sob. Jego twarz
wykrzywiaa wcieko, ktra przepeniaa take pier i utrudniaa oddychanie.
Chcia wywrze swoj zo na tym czowieku. Zaryzykowa dla niego ycie, a on
nawet nie podnis broni.
Bieg przed siebie, ciskajc mocno Riccarda za rk i cignc go przez gste
zarola i cierniste krzaki, nie baczc na jego niewygod. By pewien, e Tukutela
bdzie stara si dotrze do nastpnej wyspy, i mia nadziej, e uda si go dosta,
kiedy bdzie si przeprawia przez kana. Zmusi Riccarda do oddania nawet
ryzykownego strzau, tak eby zrani byka. Potem mg go za niego wykoczy.
Biegncy za nim Matatu krzykn niewyranie, jakie ostrzeenie czy prob o
pomoc i Sean zatrzyma si w miejscu, nasuchujc. Stao si co zupenie
nieprzewidzianego, na co nie by przygotowany.
Usysza nagy trzask i szelest, a potem dzikie trbienie rozwcieczonego sonia,
tyle e odgos ten dochodzi z przodu, a nie ze strony, w ktrej znikn Tukutela.
Przez uamek sekundy Sean nic nie rozumia i kiedy do jego wiadomoci doszed

sens tych odgosw, poczu, jak po skrze przebiegaj mu mrwki.

Tukutela uczyni co, czego nigdy nie zrobiby aden inny so. Wcale nie uciek,
tylko zatoczy koo i ustawi si pod wiatr, eby wyczu ich zapach. Stojc
nieruchomo Sean czu, jak cig powietrza owiewa mu nagi kark i niczym zdradziecki
kochanek niesie jego zapach do wielkiego sonia, pdzcego w ich stron przez las.
Matatu! wrzasn Sean. Uciekaj! Uciekaj pod wiatr! Pchn Riccarda na
pie pobliskiego drzewa tekowego. Wa na nie warkn na niego. Pierwsze
gazie zwisay nisko i wspicie si na drzewo nie byo trudne. Sean zostawi go i
pobieg ku Matatu.
Sean bieg przez las, przeskakujc przez zwalone pnie, ze strzelb wysoko przed
piersi, a las rozbrzmiewa wciekymi rykami.
So zblia si szybko, niczym potna lawina niena. Tukutela toczy si przez
las rozgniatajc stojce mu na drodze mniejsze drzewa, szukajc nienawistnego
zapachu czowieka i podajc za nim, eby znowu wywrze na swoim wrogu gniew
zbierany przez cae ycie.
Nagle Matatu wyskoczy z lasu. May tropiciel by zdecydowany stan u boku
swojego pana i stawi czoo kademu niebezpieczestwu, jakie ich czekao. Nie
uciek jak Pumula pod wiatr, tylko przybieg prosto do Seana.
Gdy ten go zobaczy, skrci natychmiast w bok, dajc mu znak, eby poda za
nim. Przebieg szybko jakie sto krokw pod wiatr usiujc zgubi ich lad w
powietrzu.
Potem zatrzyma si i przykucn, a Matatu stan obok niego. Podstp uda si,
rwnie Pumula zgubi swj zapach na wietrze. Tukutela zatrzyma si nie mogc
natrafi na trop czowieka. W lesie panowaa absolutna cisza, tak wszechobejmujca,
e Sean sysza pulsowanie krwi w gowie.
Czu jednak, e stary byk jest bardzo blisko i teraz stoi nieruchomo z
nastawionymi uszami i wycignit trb, usiujc odnale stracony trop. Sean
pomyla, e nigdy nie bdzie ju takiego sonia, ktry by polowa na swoich
przeladowcw. Ile razy musiano go nka, zastanawia si Sean, ile razy czowiek
musia go zrani, e zwierz podejmuje atak na sam jego widok?
Tukutelo, Rozzoszczony Soniu, teraz wiem, czemu ci tak nazwano.
W lesie rozbrzmia nowy gos, gony krzyk czowieka i Sean potrzebowa chwili,
eby zorientowa si, e jest to gos Riccarda Monterro.
Tukutelo, jestemy brami! woa do sonia. Pochodzimy z zupenie innych
czasw. Nasze przeznaczenie jest jednakie. Nie mog ci zabi!
So usysza go i zarycza tak gono, e dwik ten oguszy ich zupenie.
Zaszarowa w stron, skd dochodzi go gos. Przebi si przez las kierujc si prosto
na Riccarda i po przebiegniciu pidziesiciu metrw jego nozdrza wypeni silny
zapach czowieka. Tukutela nieomylnie pody za nim.
Riccardo Monterro nie stara si nawet wspi na drzewo, pod ktrym zostawi go
Sean. Opar si plecami o pie i zamkn oczy. Bl zaatakowa jego gow tak nagle
jak uderzenie motem i olepi go, zostawiajc mu przed oczami wirujce plamy.
Mimo to Riccardo sysza ryki sonia i te odgosy napeniy go rozpacz.
Upuci rigby na zasan limi ziemi, nastpnie wycign puste rce i zrobi
niepewny krok na spotkanie sonia, majc jak nierealn nadziej, e uda mu si go
uspokoi. Riccardo zawoa:
Nie chc ci skrzywdzi, jestemy brami! Las przed nim trzs si od oskotu
i po chwili rozchyli, gdy Tukutela wypad z gstwiny.
Sean wrci biegiem do miejsca, w ktrym zostawi przyjaciela, przelizgujc si
pod gaziami i przeskakujc przez powalone pnie. Teraz wyranie sysza sonia i
gos woajcego do niego czowieka.

 Tutaj! zawoa Sean. Hej, Tukutela! Tutaj! Chod tutaj! stara si

odwrci uwag zwierzcia od Riccarda i cign j na siebie, ale wiedzia, e nie
ma adnych szans. Tukutela skoncentrowa si na jednym przeciwniku i nic nie mogo
go ju powstrzyma.
Nagle centrum pola widzenia Riccarda rozjanio si. Spojrza przez wsk
szczelin, ktr otaczao biae promieniujce wiato i wirujce koa ognia. Zobaczy
Tukutel, ktrego olbrzymia szara gowa wyonia si ze ciany zieleni, a potne ky
zawisy nad nim niczym opadajce filary.
W tej chwili so reprezentowa tysice zwierzt i ptakw zabitych przez
Riccarda w cigu jego ycia. Riccardo mia uczucie, e wielkie ky i wzniesiona trba
s symbolami jakiego religijnego bogosawiestwa, ktre miao odpuci mu grzech
rozlanej krwi i zadanej mierci. Sign ku nim obiema rkami, z wdzicznoci, a
nawet radoci i przypomnia sobie formuk, ktrej uczy si jeszcze jako dziecko.
Wybacz mi, Ojcze, gdy zgrzeszyem! zawoa.
Sean zobaczy gow sonia wyaniajc si z gstwiny. So by odwrcony do
niego tyem i w pdzie pooy uszy po sobie. Usysza gos Riccarda i mimo e nie
mg zrozumie sw, zda sobie spraw, e ten musi sta bezporednio pod kami i
wycignit trb Tukuteli.
W jednej chwili przeszed od sprintu do nieruchomej postawy i poderwa do oka
strzelb. By to szczeglnie trudny kt do strzau na mzg, gdy wysoka opatka
zasaniaa krgosup zwierzcia.
Jego cel nie by wikszy ni dojrzae jabko i na dodatek nie mia adnych
wskazwek, gdzie si znajduje w olbrzymiej czaszce. Musia zaufa instynktowi.
Patrzc przez celownik przez krtk chwil mia niesamowite wraenie, e moe
zajrze w gb niej.
Bez wiadomego polecenia palec Seana zacisn si na spucie, gdy celownik
zakry miejsce, w ktrym musia si znajdowa centralny orodek nerwowy. Kula
przebia porowat czaszk i rozcia nieduy mzg Tukuteli, ktry nawet nic nie
poczu. So przeszed od ycia do mierci w cigu uamka sekundy. W jednym
momencie ugiy si pod nim nogi i zwali si na piersi z si, ktra poruszya ca
wysp i strzsna martwe licie z gazi drzewa tekowego nad nim. Nad potnym
cielskiem unosi si jasny tuman kurzu. Po chwili gowa opada na ziemi.
Prawy kie przebi Riccarda Monterro, wchodzc w brzuch kilka centymetrw
pod mostkiem i wychodzc przez krgosup w miejscu, w ktrym czy si z
miednic.
Ko soniowa, dla ktrej zdobycia Riccardo ryzykowa majtek i wasne ycie,
przybia go do ziemi, nadziewajc go niczym harpun wielorybnika. Spojrza ze
zdumieniem na kie rozrywajcy jego ciao. Nie czu adnego blu, adnego wraenia
z dolnej czci ciaa, ktra bya dziwnie wykrcona przez trb, ani adnego zamtu w
gowie.
Na chwil odzyska wzrok i wszystko, na co patrzy, zdawao si owietlone
niesamowitymi reflektorami, by po chwili zacz zasnuwa si mg i zapada w
ciemno. Zanim mroki pochony go na zawsze, zobaczy nad sob twarz Seana
Courteneya i usysza jego gos, ktry zdawa si zanika, jakby Riccardo osuwa si
w przepa.
Szefie, Szefie odbio si echem w jego uszach. Riccardo Monterro zdoby si
ostatnim wysikiem woli na wypowiedzenie kilku sw:
Ona ci kocha. Opiekuj si moj creczk. W tej chwili ciemnoci zawadny
nim na zawsze.
Powodowany pierwszym impulsem Sean chcia wyswobodzi ciao. Szarpa z
caej siy za kie przybijajcy je do ziemi, ale ko bya tak gruba, e nie mg jej

dobrze obj, a z rany cieka ciemna krew Riccarda. Krew umazaa Seanowi rce, a na
koci soniowej zostay wyrane czerwone plamy.
Sean uwiadomi sobie bezsens swoich wysikw i cofn si o krok. Cay ciar
potnego ba i ciaa Tukuteli spoczywa na kach. Przebiwszy ciao Riccarda
zagbiy si w mikk, piaszczyst ziemi. Musiaby straci z p dnia, eby
wyswobodzi ciao przyjaciela.
mier zczya czowieka i zwierz. Nagle Sean zobaczy, jak bardzo to jest
suszne. Zostawi ich tak.
Z lasu wyoni si Matatu, a zaraz po nim Pumula. Stanli obok Seana, eby
rzuci okiem na okropny widok.
Idcie poleci Sean. Zaczekajcie na mnie w cznie.
A ko? zapyta niemiao Pumula.
Idcie std! powtrzy Sean tonem, ktry zmusi ich do posusznego
wycofania si.
Oczy Riccarda byy wci szeroko rozwarte. Sean zamkn je delikatnym
dotkniciem doni, a nastpnie rozwin wenian chust z szyi Riccarda i podwiza
ni szczk, eby nie opada i nie nadaa martwemu przyjacielowi idiotycznego
wyrazu twarzy. Nawet po mierci Riccardo Monterro by przystojnym mczyzn.
Sean opar si o gow sonia i patrzy na nieboszczyka.
Szefie, to si stao w odpowiednim czasie. Zanim choroba nie zamienia ci w
rolin. Odszede, gdy miae jeszcze dosy zapau i si. Taki koniec przystoi
mczynie twojego pokroju. Ciesz si, e nie umare pomidzy zaplamionymi
przecieradami. Mam nadziej, e ja bd mia tyle samo szczcia.
Potem pooy do na jednym z kw i go pogaska. Pod palcami czu
powierzchni rwnie gadk niczym piknie oszlifowanego kamienia szlachetnego.
Szefie, zostawi ci je powiedzia. Te ky bd twoim grobowcem. Bg jeden
wie, jak wiele za nie zapacie.
Wyprostowa si i poszed po ladach Riccarda do drzewa, pod ktrym znalaz
rigby, lec wrd mikkich lici. Przynis j ze sob i uoy w zagitym ramieniu
Riccarda.
Wojownik powinien zosta pochowany wraz z broni mrukn Sean, ale
czego jeszcze mu brakowao. Nie mg odej i zostawi tak przyjaciela
wystawionego na dziaanie bezlitosnego nieba. Musi go dobrze zakry.
Sean przypomnia sobie star legend o Tukuteli i o tym, jak grzeba swoje ofiary.
Wyj ostry n z pochwy przy pasie i ci liciast ga z pobliskiego drzewa.
Zakry ni twarz Riccarda.
Tak szepn. Tak bdzie dobrze.
Szybko pracujc Sean nacina gazi i zakry nimi ciao Riccarda wraz z gow
sonia.
W kocu podnis z ziemi swoj strzelb. Woy j pod rami gotowy do drogi.
egnaj, Szefie powiedzia. Twoje ycie byo naprawd dobre a do samego
koca. Zosta w pokoju, przyjacielu. Obrci si i ruszy pewnym krokiem w stron
dki.
Trzciny ocieray si z szelestem o burt czna, ktre Pumula popycha do przodu
dug erdzi. Nikt si nie odzywa. Sean siedzia porodku dki z brod opart na
jednej rce. Czu si odrtwiay i poza smutkiem oczyszczony ze wszelkich emocji.
Tak samo wracali w czasie wojny z wypadw, gdy onierze siedzieli obok siebie w
milczeniu.
Potem spojrza na swoj praw rk spoczywajc na kolanach i pod paznokciami
zobaczy ciemnoczerwone pksiyce. Krew Szefa, pomyla i woy do do
ciepej wody. Trzyma j tak przez chwil pozwalajc delikatnym falom obmy

plamy.
W jego umyle ponownie rozegrao si cae polowanie, jakby oglda niemy film
nagrany na wideo. Widzia dokadnie kady szczeg od chwili, gdy pierwszy raz
zobaczyli starego byka, a do momentu, kiedy rzuci si do przodu, by znale
Riccarda przybitego kami do ziemi.
Nagle wczy si gos. W jego umyle sowa Riccarda odbiy si echem, sabe i
szybko zamierajce.
Ona ci kocha powiedzia Riccardo, a reszta bya ju niezrozumiaa. Ona ci
kocha. Pozbawione sensu ostatnie sowa umierajcego czowieka, a moe majaki
chorego mzgu. Riccardo mg mie na myli jedn z wielu kobiet, ktre wypeniy
jego ycie.
Sean wyj do z wody. Bya czysta, krew zostaa dokadnie zmyta.
Ona ci kocha. Moe Riccardo stara si wskaza Seanowi jedn kobiet?
Sean oderwa wzrok od mokrej doni i spojrza przed siebie. Wspomnienie
dziewczyny byo z nim przez cay ten czas, zawsze ukryte w tajnych zakamarkach
wiadomoci, by wyania si na powierzchni w najmniej oczekiwanych momentach.
Czasami, gdy Sean myla o olbrzymim soniu, umiecha si do siebie, wspominajc
ktre z powiedze Claudii. Tego ranka, w czasie ostatniej fazy polowania, sign za
burt i zerwa kwiat lilii wodnej. Przytkn kielich do nosa i wdychajc gboko silny
zapach, poczu jedwabisty dotyk patkw na ustach. W tej samej chwili pomyla o
Claudii.
Teraz patrzc prosto przed siebie, odway si przyzna, z jakim utsknieniem
czeka na chwil, kiedy znowu j zobaczy. Mia wraenie, e dziewczyna jest jedyn
osob, ktra pomoe mu otrzsn si ze smutku po utracie przyjaciela. Przypomnia
mu si ton jej gosu i sposb, w jaki pochylaa gow, gdy chciaa da mu ostr
odpraw. Umiechn si na myl o gniewnych iskierkach, ktre mg z tak
atwoci rozarzy w jej oczach, i o tym, jak zaciskaa usta, eby nie rozemia si z
jego docinkw.
W swojej pamici odnalaz jej charakterystyczny sposb chodzenia, uczucie,
jakiego dozna niosc j w ramionach do obozu, i gadko jej skry, ktra bya
doskonalsza od patkw kwiatu.
Przecie my zupenie do siebie nie pasujemy, na jego usta zabka si umiech,
ktry rozproszy nieco melancholijny nastrj. Jeli Szef mwi o niej, to trafi kul w
pot. Jednak potrzeba zobaczenia dziewczyny staa si jeszcze intensywniejsza.
Sean podnis wzrok na niebo. Soce ju zachodzio. Za godzin zrobi si
zupenie ciemno. Kiedy rozglda si po nieboskonie, zauway gwiazd wieczorn,
ktra pojawia si zupenie nagle nisko na zachodzie. Jedna po drugiej zapalay si
nowe gwiazdy i konstelacje, rozjaniajc czarne niebo, w kolejnoci okrelonej przez
ich wielko.
Przyglda si im i znowu myla o Claudii. Zastanawia si, czemu dziewczyna
wywoywaa w nim tak sprzeczne uczucia. Porwnywa j z innymi znanymi mu
kobietami i nagle uwiadomi sobie, jak pytkie i blade wydaway mu si teraz
poprzednie zwizki. Nawet jego maestwo byo nic nie znaczcym epizodem w jego
yciu, szalonym impulsem rozrosym na zwykym podaniu. Nie byo zreszt
dugotrwae; po pierwszym zaspokojeniu zmysw zwizek rozpad si i z
katastrofalnej pomyki Sean wycign wniosek, eby nigdy nie popenia podobnego
bdu. Obecnie jedynie z trudem mg sobie w przyblieniu przypomnie, jak
wygldaa kobieta, z ktr si kiedy oeni.
Powrci do Claudii i ze zdziwieniem przekona si, e w swojej wyobrani widzi
j bardzo dokadnie; mg niemal policzy kady wosek w dugich rzsach
ocieniajcych piwne oczy i delikatne linie, ktre tworzyy si wok jej ust przy

miechu. Nagle zapragn by blisko niej i kiedy przyzna si przed sob do tej
saboci, zacz si o ni martwi.
Chyba oszalaem, eby zostawi j tak sam, pomyla. A gdy stara si przebi
wzrokiem otaczajce go ciemnoci, napyny okropne wyobraenia zych rzeczy,
ktre mogy si jej przytrafi.
Przecie jest z ni Job, stara si opanowa. Powinienem jednak sam zosta i
posa Joba z Szefem. Nawet mylc tak wiedzia, e nie byo to moliwe.
Czno zatrzymao si, gdy Pumula opar si na erdzi dajc znak, e naleaoby
si zatrzyma na noc.
Teraz ja powiosuj powiedzia Sean. Pyniemy ca noc, a dotrzemy do
wioski oznajmi.
Podczas gdy Matatu i Pumula leeli skuleni na dnie czna, Sean sta na rufie i
jednostajnymi ruchami erdzi posuwa d do przodu. Kierowa si wedug Krzya
Poudnia i innych staych gwiazd, znajdujc kierunek na poudnie na podstawie
przecinajcych si linii czcych konstelacje.
odygi papirusw szeleciy delikatnie ocierajc si o kadub i wkrtce Sean
wykonywa automatycznie monotonne czynnoci, pozwalajc swojemu umysowi
zwrci si ku innym sprawom. W centrum jego rozmyla zawsze znajdowaa si
Claudia Monterro.
Zastanawia si nad jej osieroceniem i jak wielki wpyw, mimo wiadomoci
nieuchronnego koca, wywrze na niej przywieziona przez niego nowina. Ukada
sowa, ktrymi powie jej o ojcu i postara siej pocieszy. Dziewczyna znaa jego
uczucia do Riccarda. Wiedziaa o przyjani, jaka zawizaa si pomidzy nimi w
czasie wsplnych polowa. Poznaa, e czyo ich co wicej ni zwyka przyja.
Tylko ja mog jej pomc w tych smutnych chwilach. Znaem go przecie tak
dobrze. Postaram si pomc jej zachowa w pamici wszystko, co byo w nim dobre.
Mimo e powinien obawia si jej reakcji na okropn wiadomo, z utsknieniem
czeka chwili, kiedy bdzie blisko niej, by mc j pocieszy i otoczy opiek.
Moe uda nam si odrzuci te sztuczne postawy wrogoci, ktre oboje
przybralimy? Zamiast wydobywa na wierzch dzielce rnice, moglibymy
sprbowa znale rzeczy, ktre nas cz. Zauway, e podwiadomie zacz
przypiesza i wydua pchnicia erdzi. Musia si wrcz przymusi do zwolnienia
tempa.
Nie wytrzymasz w ten sposb caej nocy, powiedzia sobie w mylach, ale
pragnienie zobaczenia dziewczyny pozwolio mu wiosowa dugo po tym, jak
zmczenie zaczo si domaga odpoczynku.
Godzina za godzin pcha dk przez moczary, a wreszcie Pumula obudzi si i
go zastpi. Sean spa lekkim snem i zaj znowu miejsce na rufie, gdy wstajcy
poranek zarowi niebo na wschodzie, by niedugo przemieni je w wyblak
cytrynow . Nad dk z cichym szumem skrzyde przeleciao stado dzikich
ptakw.
Dwie godziny pniej Sean kaza Matatu wspi si na erd. Zanim malutki
tropiciel wlaz na sam szczyt, wyda okrzyk radoci i wskaza rk przed siebie.
Nastao ju jednak wczesne popoudnie, kiedy czno przebio si przez ostatni poa
papirusw i zaryo si w mikkim piasku naprzeciw ruin wioski.
Sean wyskoczy na brzeg i musia si powstrzyma, eby nie rzuci si biegiem
przez wiosk.
Job powinien bardziej uwaa, pomyla ze zoci. Jeli moemy zbliy si
zupenie nie zauwaeni... nie dokoczy myli. Przed nim znajdoway si zarola, w
ktrych zbudowali schronienie dla Claudii, i Sean zatrzyma si nagle w miejscu.
Byo zbyt cicho. Jego szsty zmys przestrzeg go przed niebezpieczestwem. Co

si nie zgadzao. Upad gwatownie na ziemi i przetoczy si w zasonite miejsce ze

strzelb przed sob.
Lea nieruchomo i nasuchiwa. Otaczajca go cisza zdawaa si przygniata go
do ziemi. Obliza wargi i naladowa cmokliwy odgos wydawany przez kuropatwy.
By to jeden z umwionych sygnaw, na ktry Job powinien odpowiedzie. Nie
doczeka si jednak adnego odzewu. Podpezn na brzuchu do przodu i znowu si
zatrzyma. W niewysokiej trawie przed nim co metalicznie bysno. Podnis may
przedmiot i poczu, jak odek podchodzi mu do garda.
Bya to uska od naboju 7,62 mm i z tyu miaa wygrawerowany napis cyrylic.
Takich nabojw uywano do radzieckich karabinkw AK. Sean podnis j do nosa i
powcha spalony proch. uska bya wiea. Rozejrzawszy si wok siebie, dostrzeg
inne uski lece w trawie, wiadectwo ostrej strzelaniny.
Poderwa si na nogi i zacz biec zygzakiem w stron zaroli, uniemoliwiajc
potencjalnemu strzelcowi oddanie pewnego strzau.
Gdy dobieg do brzegu gszczu krzakw, znowu rzuci si pasko na ziemi. W
tej samej chwili spostrzeg trupa lecego twarz do ziemi pod ciernistym krzakiem,
zaledwie kilka metrw od niego. Byy to zwoki Murzyna. Ciao zostao odarte z
ubrania i butw.
Job! Krzyk sam wydar mu si z garda. Podpezn bliej, do samego ciaa. W
plecach trupa widniaa pojedyncza dziura po kuli, a nad ran kbiy si muchy. Krew
zdya zakrzepn w skorup. Sean wyczu smrd zgnilizny.
Nie yje od co najmniej dwudziestu godzin, oceni i podnis si na kolana. Nie
musia ju zachowywa ostronoci. Podnis ostronie gow trupa. Szyja zdya
ju ste od rigor mortis. Sean przyjrza si twarzy i mrukn z ulg. Upuci gow
nieboszczyka na ziemi. By to jaki obcy.
Job! zawoa. Claudia! By to krzyk rozpaczy. Sean puci si pdem do
szaasu, w ktrym zostawi dziewczyn. Kryjwka bya pusta. Job! Rozejrza si
nieprzytomnym wzrokiem wokoo. Claudia!
Na skraju polanki leao kolejne nagie ciao Murzyna. Sean podbieg do niego.
Nastpny nieznajomy, may, chudy mczyzna, ktrego czubek czaszki zosta
oderwany przez pocisk. Trup zaczyna ju gni, brzuch napcznia jak czarny,
byszczcy balon.
Dwch drani mniej powiedzia z gorycz Sean. Dobra robota, Job.
Matatu poda za Seanem i teraz sprawdza szaas. Opuci go po chwili i zacz
bada grunt, zataczajc coraz szersze koa wok polanki. Sean i Pumula przygldali
mu si w milczeniu, stojc w jednym miejscu, eby nie zadepta ladw.
Po kilku minutach Matatu podbieg do nich.
To ta sama shifta, ktra nas tropia. Otoczyli szaas i napadli jednoczenie ze
wszystkich stron. Job zastrzeli dwch z banduki, zostao pitnastu. Poda Seanowi
puste uski. Wywizaa si bjka, ale i tak ich zabrali ze sob.
A panienka? Sean obawia si odpowiedzi.
Ndio odpar w swahili Matatu. Tak, j take zabrali. Nadal kuleje, ale
dwch mczyzn poprowadzio j pomidzy sob. Cay czas wyrywaa si im. Job i
Dedan zostali pobici i chyba zwizano im rce. Ich krok jest niepewny. Matatu
wskaza na ciaa. Zdarli z trupw mundury, buty i zabrali im banduki. Poszli w
tamt stron. Wskaza na przesmyk.
Kiedy? zapyta Sean.
Wczoraj, wczenie. Chyba napadli na obz o wicie.
Sean skin ponuro gow, ale w jej rodku mu co krzyczao. Claudia, Boe,
jeli spadnie ci chocia wos z gowy, to wypruj im za to flaki.
Podejmujemy pocig poleci. W drog!

Pumula pobieg do czna po sprzt i manierki z wod. Sean mocowa si jeszcze

z plecakiem, gdy ruszyli biegiem w drog. Znuenie spowodowane na wp nie
przespan noc i wiosowaniem zniko jak rk odj. Peen zoci czu si silny i
niestrudzony.
Po pierwszym kilometrze przyjli tempo zwiadu Skautw. Trop by wci stary i
Sean nie musia si obawia zasadzki. Polega cakowicie na Matatu, ktrego
zadaniem byo wyszukiwa oznaki ukrytej miny czy innej zasadzki, majcej na celu
powstrzymanie pocigu. Biegli w szeregu, w tempie niewiele wolniejszym ni w
olimpijskim maratonie.
Przed oczyma Seana taczy obraz Claudii dodajc si w biegu.
Matatu powiedzia, e jest ich pitnastu. Mczyzn musiao pociga biae ciao
Claudii. Jak dotychczas nie znaleli adnych ladw wiadczcych, e zatrzymali si
gdzie, eby si z ni zabawi. Sean bez cienia wtpliwoci przyj wyjanienia
Matatu, e napastnicy napadli na obz o wicie, zajli go si i pogodzili si z
wasnymi stratami. Wygldao na to, e bardziej im zaleao na winiach ni na
pomszczeniu wasnych ludzi. Poza kilkoma uderzeniami kolb Job i Dedan wyszli z
walki bez powaniejszych ran. Sean martwi si jednak przede wszystkim o Claudi.
Zmusili j do marszu mimo nadweronej nogi. To mogo jedynie pogorszy stan
kolana, a nawet spowodowa trwae kalectwo. Jeli Claudia bdzie opniaa marsz,
mczyni stan si niecierpliwi i mog uciec si do przemocy. Wszystko zaleao od
tego, jak bardzo by im potrzebny biay wizie, najpewniej jako zakadnik w
przetargach z ktrym z zachodnich krajw. Wane take byo, kim s: onierze
Frelimo czy partyzanci Renamo, a moe zwykli bandyci. Nie bez znaczenia byo
rwnie, kto nimi dowodzi i jaki ma posuch wrd swoich ludzi, ale jakkolwiek na to
patrze, Sean wiedzia dobrze, e Claudia znalaza si w miertelnym
niebezpieczestwie.
Czy napastnicy wiedzieli, e bd cigani? Musieli odczyta lady prowadzce do
wioski i wiedzieli, e trzej mczyni nie, z Szefem, czterej oddalili si od reszty
grupy. Odpowied brzmiaa: tak. Prawdopodobnie oczekiwali pocigu i mogo ich to
uczyni niebezpiecznie podejrzliwymi.
Sama Claudia nie bya najlepszym obroc wasnego bezpieczestwa. Bez trudu
mg sobie wyobrazi, jak wykca si z nimi domagajc si swoich praw i
odmawiajc wykonywania polece. Mimo przejmujcej troski, Sean umiechn si
na myl o dziewczynie. Napastnicy pewnie spodziewali si, e pojmali jakie potulne
dziewcztko, ale szybko si przekonaj, e maj w swoich rkach prawdziw
tygrysic.
Umiech pierzch. Sean by pewien, e Claudia bdzie postpowaa dokadnie w
sposb, ktry rozzoci napastnikw i zmniejszy jej szans przetrwania. Jeli
przywdca grupy nie jest silnym czowiekiem, Claudia doprowadzi go do stanu, w
ktrym bdzie musia udowodni swoj wadz nad ludmi. Afrykaskie
spoeczestwo jest patriarchalne. Dowdca znienawidzi kobiet, ktra sprzeciwia si
jego woli. Jeli to ta sama grupa, ktra zlikwidowaa wiosk, to pokazali ju, e
potrafi by okrutni.
Kotku, cho raz trzymaj swoj liczn buzi na kdk, baga j w mylach.
Biegncy przed nim Matatu zatrzyma si i wskaza na co rk. Sean stan obok
niego.
Tutaj odpoczywali. Matatu pokaza miejsce, gdzie grupa siedziaa w cieniu
zagajnika modych drzewek.
W pyle ziemi wida byo kilka rozgniecionych niedopakw. Matatu wskaza na
biae nacicia na drzewach, z ktrych zostay cite gazie. Mniejsze gazki zostay
odcite i porzucone. Listki byy ju wysuszone, co potwierdzao ocen Matatu, e

napad mia miejsce wczoraj rano.

Sean przez chwil nie potrafi poj, po co nacinano gazi. Dopiero Matatu mu
wyjani.
Zbudowali mushela dla panienki. Sean skin gow z ulg. Claudia ze swoj
nadweron nog opniaa marsz, ale zamiast uwolni si od kopotu za pomoc
kuli w ty gowy, napastnicy zbudowali dla niej nosze. Bya to dobra wiadomo i
Sean na nowo oceni szans Claudii na przetrwanie. Dziewczyna miaa wiksz
warto dla bandytw, ni Sean przypuszcza.
Najwiksze zagroenie miao miejsce wieczorem poprzedniego dnia, kiedy grupa
rozbia si obozem na nocleg. Mczyni mieli cay dzie, eby przyjrze si
dokadnie dziewczynie i dostatecznie silnie rozbudzi wasne fantazje i odwag. Sean
wola nie myle, co si mogo z ni sta, jeli dowdca straci panowanie nad ludmi.
Idziemy, Matatu warkn Sean. Marnujemy czas. Jeli co si jej
przydarzyo, to i tak byo ju za pno. Niemniej kada stracona sekunda
doprowadzaa Seana do szau.
Trop prowadzi ciek przez las i dalej na poudnie przez wyschnite obszary
rzecznego rozlewiska. By wyrany, bo pitnastu ludzi i ich jecy nie starali si
zaciera ladw. Matatu odczyta z pozostawionych znakw, e Job i Dedan zostali
zmuszeni do niesienia prowizorycznej lektyki i Sean ucieszy si na wiadomo, e
jego ludzie mieli do tego si. Rany, jakie odnieli w czasie napadu, musiay by
powierzchowne. Co wicej, mg mie pewno, e Job chwyci si kadego sposobu,
aby opni marsz.
Dokadnie w chwili, gdy o tym pomyla, Matatu zawoa na niego i wskaza na
lady pozostawione na mikkiej ziemi w miejscu, gdzie Job upuci koniec noszy i
dramatycznie rozoy si na ziemi. Podnis si dopiero wtedy, gdy otoczya go
grupka napastnikw.
Dobra robota, Job mrukn Sean nie zwalniajc kroku. Nie ryzykuj tylko
zbyt wiele. Prowadzona przez Joba gra bya bardzo delikatna.
Biegnc w tempie pocigowym, Sean i jego ludzie szybko zbliali si do
uciekinierw. Mogli mie nadziej na dopadnicie ich przed zapadniciem zmierzchu.
To moe by ciekawe, pomyla Sean. Jest nas trzech z jedn strzelb kalibru
577 przeciwko pitnastu twardym draniom uzbrojonym w AK.
Jak dotd nie znaleli adnych zasadzek. Partyzanci zazwyczaj podkadali miny
na drodze, ktr mg pj pocig, i Sean zastanawia si, czemu teraz zaniechali
tego rodka ostronoci. Moe to jednak nie byli wyszkoleni bandyci, a moe nie
mieli ze sob lekkich plastikowych min. Nie mona te byo wykluczy moliwoci,
e nie podejrzewaj pocigu lub, co gorsza, e planuj jakie niespodzianki na
pniej.
Zajmiemy si tym we waciwym czasie.
Matatu znowu si zatrzyma.
Rozpalili tu ognisko wczoraj w nocy. Wskaza na pozostaoci obozowego
ogniska i miejsca, gdzie ludzie porozsiadali si, eby spoy obiad. Po obozie krcio
si kilka czarnych mrwek afrykaskich poszukujcych resztek jedzenia, Sean za
dostrzeg wicej niedopakw.
Przeszukajcie to miejsce poleci. Job bdzie usiowa zostawi dla nas
wiadomo. Podczas gdy Pumula i Matatu przeczesywali obz, Sean spojrza na
zegarek: bya ju szesnasta, biegli od trzech godzin. Mieli jeszcze spor szans, eby
dopa grup przed zapadniciem zmroku.
Tutaj postawili nosze z panienk. Matatu wskaza na lady na ziemi. W tym
miejscu staa.
Sean przyglda si odciskom jej butw, mniejszym, wszym i delikatniejszym

ni odciski mskich butw. Chodzc Claudia oszczdzaa nadweron nog,

pocigajc pit.
Znalaze co? zapyta szorstkim tonem Sean. Czy Job zostawi jak
wiadomo?
Nic. Matatu potrzsn gow.
W porzdku. Napijemy si teraz zdecydowa i poda im tabletki soli z plecaka.
Nie musia ich przestrzega, eby ograniczali si w piciu. Obaj mczyni wypili po
trzy yki i zakrcili menaki. Odpoczywali przez pi minut.
Ruszamy poleci Sean.
Godzin pniej znaleli miejsce, w ktrym napastnicy rozoyli si obozem na
noc. Fakt, e po zjedzeniu obiadu przenieli si na noc w inne miejsce, wiadczy, e
s jednak wyszkolonymi onierzami.
Przeszukajcie to miejsce poleci znowu Sean. Kada informacja zostawiona
przez Joba bardzo by im si przydaa.
Nic powtrzy kilka minut pniej Matatu i Sean poczu rozczarowanie.
Dobrze. Ruszamy poleci. Ju mia si obrci, gdy przysza mu do gowy
pewna myl. Rozejrza si po obozie. Gdzie spaa memsahib! zapyta.
Tutaj pokaza mu Matatu. Kto, pewnie Job, nacina trawy i lici na materac
dla Claudii. Sean nachyli si nad nim i zacz przeszukiwa cae miejsce.
Nie znalaz nic. Przerzuci kilka ostatnich lici i rozczarowany zacz si
podnosi. Mia gbokie przeczucie, e dziewczyna musiaa co dla niego zostawi.
No i po niespodziance mrukn. W tej samej chwili dostrzeg guzik na wp
zagrzebany w ziemi pod materacem.
Podnis go i wyprostowa si. By to miedziany guzik od dinsowych spodni. Na
guziku byo wygrawerowane: Ralph Hutton.
Spodnie szyte na miar, to mj kotek. Schowa guzik do kieszeni. Jednak to
mi nic nie mwi, chyba e... Znowu przykucn i delikatnie odsun ziemi z
miejsca, w ktrym lea guzik. Okazao si, e nie pomyli si: Claudia posuya si
guzikiem do oznaczenia miejsca, w ktrym ukrya kawaek tekturki oderwanej z
wierzchu paczki portugalskich cygaretek. Kartonik mia zaledwie pi centymetrw
dugoci, ze dwa szerokoci i bardzo mao miejsca na wiadomo, ktr Claudia
napisaa kawakiem wgla z ogniska.
15 Renamo. Bya to wana wiadomo, potwierdzaa bowiem ocen Matatu i
Sean teraz wiedzia, z kim maj do czynienia.
Uwaga. Zastanowi si nad tym sowem. Uwaga, ale na co? Przypomnia sobie
nagle, e w ten sposb przestrzegaj si dzieciaki w szkole przed
niebezpieczestwem.
Umiechn si do siebie. Ciekawe, jak Claudia skojarzya to sowo? Przypomnia
sobie, e przecie jest prawnikiem.
Uwaga. Spodziewaj si ciebie. Claudia i Job musieli podsucha rozmow
napastnikw, kiedy ci rozwaali moliwo pocigu.
Wszystko OK. Podpisaa si jedn liter: C.
Patrzy na trzymany w rku kawaek kartoniku, jakby to by jaki drogocenny
skarb.
Moja maa licznotka szepn. Musisz by najbystrzejsz i najtwardsz...
Pokrci gow ze zdumienia, czujc, jak silne uczucie ciska mu gardo. Pierwszy raz
przyzna si przed sob do uczu, jakie wobec niej ywi. Szybko wsta z ziemi
tumic w sobie pragnienie zobaczenia jej jak najszybciej. Nie byo teraz czasu na
takie marzenia.
Renamo powiedzia do Matatu i Pumuli. Miae racj zwrci si do
Matatu jest ich pitnastu. Wiedz, e za nimi podamy. Powinnimy spodziewa

si zasadzki.
Obaj mczyni mieli powane miny. Sean spojrza na zegarek.
Moemy ich zapa przed noc.
Po godzinie biegu natrafili na lad pierwszej zasadzki, jak zastawili na nich
partyzanci Renamo. Czterej mczyni schowali si w miejscu, gdzie cieka przez
rwnin przechodzia w wyej pooony las. Czata zostaa sprytnie umieszczona na
skraju wskiej doliny, z ktrej by dobry ostrza na otwarty teren. Zostaa opuszczona
na krtko przed tym, jak Sean ze swoimi ludmi zbliy si do niej.
Zaczli wystawia tyln stra. Sean nie czu si najlepiej z powodu ryzyka, na
jakie si zdecydowa.
Na ziemi byo wida wyrane znaki pozostawione przez podstaw lekkiego
karabinu maszynowego RPD, jednej z najprostszych i zarazem najgroniejszych broni
znajdujcych si w wyposaeniu partyzantw. Gdyby Sean poprowadzi swoich ludzi
ku dolince, kiedy broniona jeszcze bya przez ludzi z karabinem maszynowym, cay
pocig zakoczyby si w cigu kilku sekund. Nada zbyt due tempo i nie podj
niezbdnych rodkw ostronoci. To obawa o Claudi zmcia jego zazwyczaj trafny
osd.
Renamo wycofali si bardzo krtko przed pojawieniem si pocigu, co oznaczao,
e bardzo dobrze ocenili czas ich przybycia. Margines bdu by zbyt may, eby
mona mwi o przypadku. Zaoga obsugujca RPD najpewniej przesunie si teraz
do przodu, eby nie zosta zbyt daleko za gwn grup, i zaoy zasadzk w innym
miejscu.
Wystawiamy flanki rozkaza niechtnie Sean. Oczekiwa zasadzki.
Zmiana szyku zwolni niemal dwukrotnie pocig i teraz nie mieli ju szans
dopadnicia Renamo przed noc.
Nagle okazao si, e trzech mczyzn stanowi niewystarczajc si. Matatu
musia poda po tropie, a Sean i Pumula osaniali jego boki. Mieli tylko jedn bro,
wielk i wolno strzelajc strzelb, a oczekiwao ich kilkunastu wyszkolonych
onierzy z broni automatyczn.
To inne okrelenie samobjstwa, powiedzia sobie Sean, ale mimo tych
przeciwnoci z trudem powstrzymywa si przed przypieszeniem kroku.
Biegncy w rodku Matatu zagwizda. Sean straci go na chwil z oczu i mimo e
nie by to sygna ostrzegawczy, przypad do ziemi. Uwanie sprawdzi teren przed
sob, zanim wsta i podszed do niego.
Matatu z opask biodrow podcignit do gry przykucn obok tropu. Mia
nieweso min. Wskaza palcem na lad, nie odzywajc si ani sowem i Sean
natychmiast zorientowa si, co go tak zaniepokoio.
Skd oni si wzili? Nie byo to pytanie, a raczej protest. Ich szans zmalay
wanie drastycznie i po raz pierwszy Sean poczu przytaczajce go przygnbienie.
Oddzia Renamo zosta wzmocniony przez jeszcze wiksz grup; ze ladw
wygldao to, jakby spotkali kompani piechoty.
Ilu? zapyta Sean, ale tym razem Matatu nie potrafi mu poda dokadnej
liczby. lady nachodziy na siebie i byy bardzo pomieszane.
Matatu zay odrobin tabaki, co robi zawsze, gdy chcia ukry niepewno.
Kichn i otar kciukami nabiege zami oczy. Wycign obie donie i czterokrotnie
otworzy palce.
Czterdziestu?
Matatu zrobi przepraszajc min i jeszcze raz otworzy palce.
Pomidzy czterdziestu a pidziesiciu. Sean otworzy manierk i pocign z
niej yka. Woda bya gorca jak zupa, ale wypuka ni dokadnie gardo, zanim
przekn.

 Pniej ich policz obieca Matatu. Gdy poznam kady lad. Teraz jednak...
splun na zadeptan ziemi, zrozpaczony z powodu zawodu, jaki sprawi.
Jak daleko za nimi jestemy? dopytywa si Sean i Matatu posuy si
palcami niczym wskazwkami zegara. Trzy godziny przetumaczy Sean. Nie
mamy szansy zbliy si do nich przed zapadniciem zmierzchu.
Gdy zrobio si ciemno, Sean powiedzia:
Zjemy co teraz i poczekamy na ksiyc. Kiedy ksiyc wsta, ciemnoci
rozjania jedynie delikatna srebrna powiata. Niedugo potem zosta zasonity przez
chmury i nie byo dosy wiata, eby zobaczy trop. Sean zastanawia si, czy nie
maszerowa na olep przez ca noc w nadziei, e uda im si wyprzedzi Renamo, a
nastpnie poda za nimi krok w krok, czekajc na okazj odbicia Claudii i Joba.
To zwyka fantazja powiedzia sobie.
Od kilku dni utrzymywali wytone tempo i wszyscy znajdowali si na skraju
wycieczenia. Bdzc w nocy po lesie albo wpadliby na strae Renamo, albo
zupenie by ich zgubili.
Idziemy spa zdecydowa. W kocu musia si przyzna do poraki. Skoro
partyzanci wiedzieli, e s cigani, mogli wysa kilku ludzi, eby si z nimi
rozprawili.
Sean znalaz miejsce na nocleg spory kawaek od tropu, w gstwinie ciernistych
krzakw, ktrych szelest z atwoci obudziby nawet bardzo zmczonych ludzi.
Wszyscy potrzebowali snu i Sean postanowi nie wystawia stray polegajc na
krzakach. Noc bya lodowato zimna. Leeli przytuleni do siebie, ogrzewajc si
ciepem ciaa towarzysza. Sean zapada ju w drzemk, gdy rozbudzi go szept
Matatu:
Jeden z tych ludzi zacz Matatu i zamilk. Sean otworzy z rezygnacj oczy.
No powiedz ju poleci sennym gosem.
Kiedy ju spotkaem jednego z tych Renamo.
Znasz ktrego z nich? Sean by teraz dokadnie rozbudzony.
Tak mi si wydaje, ale to byo dawno temu i nie mog sobie przypomnie, gdzie
to miao miejsce.
Sean zastanawia si przez chwil nad tym, co to zdanie naprawd oznacza. Sam
miaby kopoty z zapamitaniem twarzy wszystkich osb, ktre spotka w cigu
ostatnich, powiedzmy, dziesiciu lat. Matatu by zawiedziony, e nie moe
natychmiast rozpozna ladw butw czowieka, ktre widzia dawno temu, w
gszczu innych ladw.
Mimo e Sean widzia ju wiele razy, jak Matatu dokonuje podobnych cudw,
tym razem mia pewne wtpliwoci.
Id spa, may, gupi gnojku. Umiechn si w ciemnociach, obj chud
szyj przyjaciela i potrzsn z uczuciem jego kdzierzaw gow. Moe w nocy
przyni ci si jego imi.
Sean ni o Claudii. W jego nie biega naga przez las. Drzewa byy czarne i
pozbawione lici, a nagie konary wyginay si ku dziewczynie. Za ni gnao stado
wilkw. Zwierzta take byy czarne jak noc.
W ciemnociach poyskiway biae ky i rowe jzory. Claudia zawoaa go po
imieniu, a jej skra bya blada i wiecia niczym ksiyc. Sean prbowa pobiec jej na
ratunek, ale nogi grzzy mu, jakby bieg przez gsty syrop. Chcia zawoa j, ale
jego jzyk by drtwy niczym koek i nie potrafi wyda adnego dwiku.
Obudzia go potrzsajca nim szorstko do. Sean chcia krzykn, ale z garda
wydoby mu si jedynie charkot.
Obud si! Matatu potrzsn nim. Jczae i krzyczae przez sen. Riccardo
ci usyszy!

Sean usiad szybko. Czu, e minie ma przemarznite od zimna i wci by we

wadzy przeraajcego koszmaru. Potrzebowa kilku sekund, eby wrci do
rzeczywistoci i przypomnie sobie, gdzie si znajduje.
Za stary jeste na takie wyprawy. Czu si upokorzony.
Skaut zawsze spa bezgonie i potrafi obudzi si w mgnieniu oka, gdy inaczej
kto z atwoci mgby podern mu gardo.
Wkrtce bdzie dostatecznie jasno szepn Matatu. W lesie sycha ju byo
piewy i szczebiotliwe nawoywanie si ptakw. Sean mg zobaczy koronkowe
gazki krzakw na tle nieba.
Ruszamy. Sean podnis si z ziemi.
Gdy soce byo jeszcze nisko, a trawa wilgotna od rosy, dotarli do wyschnitego
koryta rzeki, w ktrym Renamo rozbili si na noc obozem. Oddzia wyruszy z
pierwszym wiatem i nie mg by daleko od nich.
Na piaszczystej glebie dna rzeki Matatu znalaz lady Claudii.
Porusza si teraz swobodniej powiedzia Seanowi. Noga szybko zdrowieje,
ale Job i Pumula nadal j nios. Tutaj wesza na nosze.
Matatu zostawi delikatne odciski dziewczcych butw i zainteresowa si
wikszymi, mskimi ladami, ktre dla Seana w niczym nie rniy si od pozostaych
poza tym, e ich waciciel nosi buty ze wzorem choinki na podeszwie.
Znam go szepn Matatu. Pamitam sposb, w jaki ten czowiek chodzi...
Potrzsn ze zdenerwowania gow i odwrci si.
Posuwali si teraz z zachowaniem najwikszej ostronoci. Trop prowadzi przez
dolin ku okalajcej j skarpie i niedugo grupa dotara do podny wzgrza.
Ktokolwiek prowadzi oddzia Renamo, dobrze wiedzia, gdzie si kieruje.
Sean oczekiwa, e w kadej chwili mog natrafi na tyln stra. Obawia si przy
tym, e pierwszym ostrzeeniem, jakie dostanie, bdzie seria z karabinu
maszynowego RPD, ktry potrafi wystrzeli szeset pociskw na minut.
Na grzystym terenie kada skaa, kade zaamanie terenu mogo stanowi
doskonay punkt na zasadzk i trzeba byo je dokadnie sprawdzi, zanim mogli si
przesun dalej. Sean ledwo sobie radzi z niecierpliwoci, ale zmusza si do
dostosowania tempa do terenu.
Wyszli zza niskiego wzgrza i przez delikatne drzewka msasa dostrzegli wsk
dolin biegnc do centralnego masywu wznoszcego si wysoko nad poprzedzajce
go przedwzgrze.
To bdzie tutaj mrukn Sean. Tutaj zaoyli zasadzk.
lad prowadzi prosto do przesmyku przecinajcego skarp. Wejcia do
przesmyku broniy wysokie, czerwone skay, a jego wntrze byo pozbawione drzew,
mimo e boki byy gsto poronite krzakami. Bya to naturalna puapka.
Biegncy w rodku Matatu zagwizda i Sean, zgity wp, eby nie wychyla si
za krawd skay, podbieg do niego. Z centrum roztacza si doskonay widok na
wntrze doliny i Sean dojrza ruch na tle poronitego t traw piargu. Podnis
lornetk do oczu. Wziutka linia kropek powikszya si do szeregu maszerujcych
ludzi.
Ludzie wspinali si na zbocze jeden za drugim. Wikszo z nich nosia panterki i
kapelusze pokryte kamuflujcymi kolorami, cho kilku mczyzn miao na sobie
drelichy w kolorze khaki. Czoo kolumny znikno ju w lesie na szczycie skarpy,
oddalonym o jakie pi kilometrw, ale Sean zdy jeszcze naliczy dwunastu
mczyzn.
Nosze znajdoway si w rodku, niesione przez czterech mczyzn: dwch z
przodu i dwch z tyu. Sean chcia wypatrzy Claudi, ale zanim wyregulowa
ostro, ludzie z noszami dotarli do linii drzew i zniknli.

Opuci lornetk i wypolerowa szka chusteczk. Pumula nadbieg z przeciwnej

flanki. Obaj z Matatu przykucnli za skaami i w ponurym milczeniu uwanie
przygldali si terenowi przed sob. Sean znowu podnis lornetk, by obejrze
strome zbocze poronite gstymi krzakami. Miejsce wietnie nadawao si na
zasadzk. Renamo mogli dosta Seana w krzyowy ogie, gdyby prbowa przedosta
si przez dolin rozcigajc si u podna skarpy.
Ilu widziae? zapyta Sean nie odejmujc lornetki od oczu. Czy wszyscy
weszli do lasu na szczycie doliny?
Widziaem tylko kilku mrukn w odpowiedzi Pumula.
Masesh. Matatu splun na ziemi. Mia na myli sfermentowane piwo
jczmienne, ktrego rybacy Batonka uywali na pyciznach jeziora Kariba jako
przynty na leszcze.
Matatu znowu splun robic przy tym nieszczliw min.
Ta dolina jest jak paszcza krokodyla. Chc, ebymy woyli w ni gowy.
Sean powoli przyglda si bokom doliny, opuszczajc co kilka minut szka, eby
da odpocz oczom, i znowu podnoszc je do gry. Zacz od samego szczytu.
Uwanie ledzi drog w d, przegldajc ten sam kawaek terenu po kilka razy.
Stara si przy tym nie myle o noszach i maej figurce, ktr jak mu si zdawao, na
nich zobaczy. Skoncentrowa si na poszukiwaniach. Dziesi minut pniej zostay
uwieczone sukcesem.
Dostrzeg pojedynczy odblask soca, ktry odbi si od zegarka czy lornetki
polowej.
Tam s. Schowa lornetk. Miae racj, Matatu. Zaoyli przynt i czekaj
na nas.
Usiad za gazem i stara si rozway sytuacj logicznie, ale wspomnienie
Claudii mcio jego myli. Jedynym sensownym wnioskiem byo to, e dalszy pocig
sta si niemoliwy. Podnis wzrok. Pumula i Matatu spogldali na niego ze lepym
zaufaniem. Przez prawie dwadziecia lat znajomoci nigdy nie widzieli, eby nie
potrafi wybrn z sytuacji. Teraz czekali cierpliwie, a znowu dokona cudu.
Pokadana w nim nadzieja zdenerwowaa Seana. Poderwa si z ziemi i cofn za
wzgrze, eby pomyle spokojnie bez tych spojrze ufnych oczu. Znalaz dobrze
osonite miejsce, ktre zapewniao mu widok na wszystkie strony uniemoliwiajc
zblienie si do niego od tyu. Usiad na ziemi ze strzelb na kolanach i zacz
rozpatrywa wszystkie opcje.
Pierwsz, ktr natychmiast odrzuci, by atak na oddzia Renamo. Nawet jeliby
nie liczy miesznych si, jakimi dysponowa, musia pamita o znajdujcych si w
rkach wroga jecach. Z kompani uzbrojonych Skautw te nie omieliby si
zaatakowa.
Na co wic mog liczy podajc za nimi?, zapyta siebie w mylach. Poza
zaspokojeniem mojego pragnienia zobaczenia i znalezienia si jak najbliej Claudii
Monterro.
Wygldao na to, e najwiksze szans uwolnienia zakadnikw daaby
interwencja dyplomatyczna u sprzymierzecw Renamo, na przykad poprzez rzd
poudniowoafrykaski w Pretorii. Jednak Poudniowoafrykaczycy nie bd mogli
zrobi nic, pki nie dowiedz si o fakcie uprowadzenia obywatelki amerykaskiej.
Dobrze, podj decyzj Sean. Musz wysa wiadomo do ambasady
amerykaskiej w Harare. Uwiadomi sobie jednoczenie, e rozwizywao to
kolejny cicy mu problem. By odpowiedzialny za Matatu i Pumul. Wplta ich w
sytuacj wrcz samobjcz. Im bardziej zbliali si do Renamo, tym bardziej obaj
przyjaciele obciali jego sumienie. Teraz mia wietn wymwk, eby odsun ich
od niebezpieczestwa.

Wyl ich do Chiwewe z wiadomoci dla Reemy. Otworzy plecak i znalaz

may notatnik oprawiony w skr. Zacz ukada wiadomo.
Reema miaa teczki z danymi osobistymi Riccarda i Claudii; wszystkie dane od
opisu cech charakterystycznych po numery paszportw. Riccardo by wpywowym
czowiekiem w swoim kraju. Sean nie powiadomi Reemy o jego mierci, ale napisa,
e ojciec i crka znaleli si w rkach partyzantw. Mona byo polega na
ambasadzie amerykaskiej, e szybko zareaguje i w cigu kilku godzin skontaktuje
si z Pretori.
Oczywicie, od czasu naoenia sankcji ekonomicznych na Afryk Poudniow,
stosunki pomidzy Waszyngtonem i Pretori byy wyjtkowo ze i amerykaskie
wpywy w tym rejonie wiata nie miay ju takiego znaczenia jak kiedy. Mimo to
Poudniowoafrykaczycy powinni chtnie udzieli pomocy ze wzgldw czysto
humanitarnych.
W porzdku, to zaatwia spraw Pumuli i Matatu. Sean podpisa list, wyrwa
kartk i zoy j. Po chwili zastanowienia zapisa jeszcze jedn stron dokadnymi
instrukcjami co do rozporzdzenia 500000 dolarw, jakie naleay mu si z majtku
Riccarda. Reema miaa przekaza te polecenia prawnikowi Seana.
Wreszcie przyszed czas na podjcie decyzji, co on sam ma dalej robi. Mg
wrci do Chiwewe z wiadomoci i za dwa, trzy dni siedziaby sobie w hotelu
Meikles, popijajc piwo Castle, planujc, jak wyda p miliona dolarw. Pomys by
rozsdny, ale Sean odrzuci go bez wahania.
No wic bd poda za kolumn Renamo czekajc na okazj. Umiechn si
do siebie, rozbawiony absurdalnoci tego pomysu. Jak okazj?, zastanowi si.
Mam czeka, a uda mi si przebi z jedn star strzelb przez grup pidziesiciu
uzbrojonych partyzantw, wyswobodzi trjk winiw i jednym potnym skokiem
przerzuci ich sto szedziesit kilometrw do granicy, niosc Claudi na plecach!
W kocu wsta, zaoy plecak i podszed skulony do lecych na ziemi Matatu i
Pumuli. Obaj nieustannie obserwowali skarp. Sean przypad do ziemi obok Matatu.
Co nowego? zapyta. Matatu potrzsn gow. Leeli w milczeniu przez
kilka minut i Sean zbiera w sobie odwag, eby powiedzie maemu czowieczkowi,
e musi go oddali od siebie.
Przyglda si jednoczenie miejscu, w ktrym Renamo zastawili puapk. Matatu
zdawa si wyczuwa jakim zmysem, e wici si co niedobrego. Rzuca Seanowi
zaniepokojone spojrzenia i kiedy ten zwrci si do niego, Matatu umiechn si
swoim najwdziczniejszym umiechem. Zacz si krci usiujc odsun od siebie,
cokolwiek zego si szykowao.
Przypomniaem sobie powiedzia podekscytowanym gosem.
Przypomniaem sobie, kto to jest.
Sean, ktry myla o czym zupenie innym, podnis brwi ze zdziwienia.
Kto? O kim mwisz?
O przywdcy Renamo odpar szczliwym tonem Matatu. Powiedziaem ci
wczoraj, e znam jego lady. Teraz przypomniaem sobie, kto to jest.
No, kto? zapyta podejrzliwie Sean, nie dowierzajc pamici przyjaciela.
Pamitasz, jak zeskoczylimy z indeki, eby zaatakowa obz w rozwidleniu
rzek? Matatu zamruga do niego oczyma i Sean ostronie skin gow. Pamitasz
jak zabilimy ich w korycie rzeki? Matatu zachichota na wspomnienie tamtej
przygody. A pamitasz tego mczyzn, ktrego przyapalimy na paleniu ksiek?
Tego co nie chcia maszerowa i musiae mu odstrzeli ucho? Teraz Matatu
rozemia si ze wietnego kawau. Z jego ucha trysna krew i jcza jak dziewica.
Towarzysz China?
China. Matatu mia kopoty z wymwieniem imienia. Tak, to ten.

 Nie! Sean potrzsn gow. To nie China. To niemoliwe!

Teraz Matatu zakry usta, eby zdusi miech. Uwielbia, kiedy udawao mu si
skonfundowa i zadziwi swojego pana. Matatu nie zna lepszego kawau.
China! Matatu a si zalini od miechu i przyoy palec wskazujcy do
ucha. Buch! powiedzia. Byo to takie mieszne, e a si zakrztusi. Towarzysz
China.
Sean patrzy i nie widzia go, zastanawiajc si nad t nadzwyczajn
wiadomoci. Jego rozum podpowiada mu, e musi by bdna, ale wiedzia, e
Matatu nie popenia tego typu pomyek.
Towarzysz China! mrukn Sean. To troch zmienia sytuacj.
Wrci w mylach do tamtego dnia. Mczyzna zrobi na nim takie wraenie, e
mimo wielu wydarze krwawej wojny z atwoci przypomnia sobie jego posta.
Pamita jego wyrane rysy i ciemne, inteligentne oczy, ale caa posta wydawaa si
wyblaka i przytoczona przez pewno siebie i wiadomo celu, jakie emanoway z
tego czowieka. Ju wtedy by niebezpieczny. Sean przypuszcza, e w minionym
okresie zdoby wicej dowiadczenia i bdzie jeszcze groniejszym przeciwnikiem.
Pokrci gow. By czas, kiedy Skauci nadali mu przezwisko Szczciarz
Courteney; teraz wygldao na to, e szczcie zaczo go opuszcza. Nie mg
wyobrazi sobie adnej osoby, ktr chciaby mniej spotka ni towarzysza Chin.
Matatu wymia si do woli i teraz walczy z czkawk, ciskajc nagi brzuch i
gardo.
Wysyam ci do Chiwewe powiedzia szorstkim tonem Sean. Czkawka oraz
miech znikny jak ucite noem. Matatu patrzy z niedowierzaniem i rosnc
rozpacz. Sean nie mg znie tego oskarycielskiego spojrzenia.
Odwrci si do Pumuli i zawoa go do siebie.
T wiadomo oddasz szefowi kuchni. Powiedz mu, eby przekaza j przez
radio do Reemy w Harare. Matatu zaprowadzi ci do obozu. Nie zbaczaj tylko z
drogi, jasne?
Mambo. Pumula by starym Skautem, wypenia rozkazy Seana bez
szemrania.
W porzdku, idcie rozkaza Sean. Idcie teraz. Pumula wycign rk.
Poegnali si na sposb afrykaski, ciskajc donie, dotykajc si kciukami i znowu
ciskajc donie. Pumula wycofa si zgity. Dopiero gdy znalaz si za wzgrzem,
wyprostowa si i pobieg nie ogldajc si za siebie.
Sean zmusi si do spojrzenia na Matatu. Malutki tropiciel przykucn na ziemi
starajc si zmniejszy jeszcze bardziej i uj uwagi Seana.
Id! rozkaza szorstkim gosem Sean. Zaprowad Pumul do Chiwewe.
Matatu zwiesi gow, drc na caym ciele jak zrozpaczony szczeniak.
Wyno si, do cholery! hukn na niego Sean. Zjedaj, zanim skopi ci
twj czarny tyek!
Matatu podnis gow i Sean zobaczy czarn rozpacz w jego oczach. Chcia go
podnie i przytuli do siebie.
Zmykaj std, ty may, gupi gnojku! zrobi wyjtkowo srog min. Matatu
cofn si o kilka krokw, zatrzyma si i spojrza bagajcym wzrokiem. Id ju!
Sean podnis rk w gronym gecie. W kocu may czowieczek pogodzi si z
nieuniknionym i ruszy truchtem w d zbocza. Zanim znikn w gstych krzakach u
stp zbocza, zatrzyma si jeszcze na chwil i ostatni raz spojrza na Seana, szukajc
najmniejszej choby oznaki saboci. Wyglda przy tym jak symbol przygnbienia.
Sean celowo obrci si do niego plecami i podnis lornetk, eby przyjrze si
terenowi. Po kilku sekundach obraz zamgli si. Sean musia zamruga oczyma.
Mimowolnie obejrza si przez rami. Matatu znikn. Sean poczu si bardzo dziwnie

nie majc go przy sobie. Po kilku minutach podnis lornetk i znowu zacz bada
zbocza skarpy. Stara si odsun od siebie myli o Matatu.
Po obu stronach wejcia do wskiej doliny cigny si jak okiem sign urwiska
z czerwonej skay. Nie byy szczeglnie wysokie; w niektrych miejscach miay
zaledwie kilkaset metrw, ale byy wyjtkowo strome, miejscami pionowe, a
gdzieniegdzie bardziej mikkie skay erodoway pod warstwami twardszych
pokadw, tworzc pytkie, horyzontalne jaskinie i nawisy.
Przy stromych i niedostpnych urwiskach wejcie do przesmyku wygldao
bardzo zachcajco, ale Sean skoncentrowa si na skaach. Penetrowa je przez
lornetk w obie strony a po horyzont. Mogo si okaza konieczne przejcie kilku
kilometrw wzdu skarpy, eby znale atwiejsze miejsce do wspinaczki, ale
oznaczaoby to strat czasu. Sean wrci wzrokiem do upatrzonego miejsca.
Jakie p kilometra na prawo od doliny wyszuka wejcie, ktre wydawao si
atwiejsze do wspinaczki od innych, ale wiedzia, e bez towarzysza i podstawowego
sprztu grskiego bdzie mia powane trudnoci. Na dodatek bdzie obciony
plecakiem i karabinem, a jedyn por, kiedy mg zaryzykowa wspinaczk, bya noc.
Gdyby wszed na te odsonite skay za dnia, sam by si prosi o kulk w gow z AK.
Przez lornetk wypatrzy skalisty ustp zwinity jak schody przeciwpoarowe.
Ustp pozwala obej skalny nawis i dalej wid w gr do horyzontalnego wystpu,
ktry cign si na jakie trzydzieci metrw w obu kierunkach. Z wystpu biegy
dwie moliwe drogi na szczyt. Jedn z nich tworzy bardzo wski skalny komin, a
drug prosta ciana skalna pokryta serpentynami korzeni potnego figowca, ktry
rysowa si na tle nieba rosnc na szczycie wzgrza. Korzenie pezay po skale i
przeplatay si jak olbrzymie kbowisko wy, sigajce ku samej krawdzi skay.
Sean spojrza na zegarek. Mia jeszcze trzy godziny, zanim ciemni si
dostatecznie, eby mg podj prb, i nagle poczu si wyczerpany. Wiedzia, e
stan ten jest spowodowany nie tylko mczcym pocigiem, ale take emocjonalnym
napiciem, jakie wywoao zobaczenie Claudii i Joba w szeregu Renamo. A take
odesaniem Matatu.
Wycofa si ze skalnej krawdzi, zacierajc za sob lady i poszuka jakiej
kryjwki, w ktrej mgby bezpiecznie spdzi reszt dnia. Kiedy znalaz bezpieczn
szczelin pomidzy skaami poronitymi zarolami, rozluni sznurwki, eby da
odpocz nogom i przyciskajc do piersi strzelb wlizn si do rodka. Zjad powoli
placek kukurydziany, przeu tabliczk protein i popi kilkoma ykami wody z
manierki.
Wiedzia, e obudzi si, kiedy soce dotknie horyzontu. Zamkn oczy i niemal
natychmiast zasn.
Matatu i Pumula biegli rwnomiernym truchtem do obozu nad rzek Chiwewe.
Biegli przez ca noc i w poudnie nastpnego dnia zatrzymali si, eby uzupeni
manierki wod z rozlewiska, w ktrym dostrzegli trop Tukuteli z samolotu.
Pumula chcia odpocz, ale Matatu nie trudzi si nawet dyskutowaniem z nim.
Obrci si na zachd i ruszy chwiejnym truchtem na swoich chudziutkich nogach.
Pumula by zmuszony poda za nim. Przekroczyli granic pomidzy Mozambikiem
a Zimbabwe w czasie najciemniejszych godzin nocnych i wczesnym popoudniem
nastpnego dnia dotarli do obozu.
Zamieszanie wzbudzone ich przybyciem byo olbrzymie. Zaniepokojony kucharz
zapomnia woy swoj wielk, bia czap i fartuch, zanim przybieg do nich po
wiadomoci o mambo.
Matatu zostawi Pumuli oddanie listu od Seana i odpowiedzenie na krzyowy
ogie pyta. Schowa si w swoim szaasie i natychmiast zasn zwinity w kbek na

starym, metalowym ou, ktre dosta w prezencie od Seana. Stanowio jego

najcenniejszy skarb. Przespa cae zamieszanie, kiedy kucharz wrzeszcza do
mikrofonu radionadajnika VHF, jakby chcia dokrzycze si do Reemy w oddalonym
o piset kilometrw Harare.
Obudzi si po piciu godzinach. W ciemnym obozie panowaa cisza. Przytroczy
sobie may skrzany woreczek, wyj zapas cennej tabaki spod materaca i napeni ni
zawieszony na szyi wydrony rg.
Wysun si bezszelestnie spomidzy namiotw, gdy oddali si na bezpieczn
odlego, wyprostowa si i skierowa na wschd.
May, gupi gnojek powiedzia szczliwym gosem i ruszy biegiem, eby
zaj nalene mu miejsce u boku czowieka, ktrego kocha bardziej ni wasnego
ojca.
Seana obudzio chodne powietrze, jakie nadcigno wraz ze zmrokiem. Skay
budujce skarp powoli znikay w purpurowym, gstniejcym niczym dym zmierzchu.
Sean przecign si i rozejrza za Matatu. Przypomnia sobie, e jest sam, i poczu
silny skurcz w odku. Zawiza buty i wypi jeszcze kilka ykw wody. Kiedy
zakrci korek od menaki, podnis j do ucha i potrzsn. W poowie bya jeszcze
pena.
Otworzy zamek strzelby, wysun dwa naboje i zamieni je na dwa wiee wyjte
z ptelek przy kieszeniach kurtki. Wycisn dwa centymetry czarnego kremu
kamuflujcego z tubki i posmarowa nim twarz i wierzchy doni. Nastpnie wsta z
ziemi i wspi si na zbocze.
Ostatnie dwadziecia minut dnia spdzi na obserwowaniu wejcia do doliny i
szczytu skarpy. Wygldao na to, e nic si nie zmienio. Przyjrza si jeszcze raz
wybranej drodze, uczc si jej na pami.
Kiedy wreszcie noc rozpostara si nad wzgrzami, przemkn bezszelestnie po
prdze skalnej i podczoga si do podstawy skarpy. Krzaki okazay si o wiele
gstsze, ni przypuszcza. Straci troch czasu, by si przez nie przedrze.
Kiedy stan przy skalnej cianie, byo ju zupenie ciemno. Sean potrafi
rozpozna pocztek wybranego wejcia po maym krzaku wyrastajcym ze szczeliny
w skale.
Nigdy nie nosi broni przewieszonej na pasku przez rami. Gdyby pasek zaczepi
si o gazk w gstym buszu, kiedy zaatakowa go byk czy ranny lew, mogo si to
dla niego niewesoo skoczy. Teraz strzelb o krtkiej lufie owin piworem i
schowa j pod po plecaka. Wystajce z jednej strony kolba, a lufa z drugiej
powodoway, e ciar rozkada si nierwnomiernie na plecach. Sean podszed do
ciany i dotkn jej doni, eby wyczu powierzchni. Skaa bya jeszcze rozgrzana
socem i gadka niczym mydo.
Przed wojn jedn z pasji Seana bya grska wspinaczka. Uwielbia ryzyko, jakie
nioso ze sob wejcie na pionow cian i przepa otwierajc si pod nogami.
Wspina si na gry w Ameryce Poudniowej i Europie, a take na Drakensberg i
Mount Kenya w Afryce. Mia doskonae wyczucie rwnowagi i silne palce oraz
ramiona. Gdyby nie wybuch wojny, mia szans zostania jednym z najlepszych
alpinistw na wiecie. Nigdy jednak nie prbowa wspinaczki w takich warunkach.
Zamiast specjalnych butw ze wzmocnionymi czubami mia na nogach mikkie
mokasyny. Brakowao mu lin, osoby, ktra by go ubezpieczaa, hakw czy choby
czekana, a do tego musia si wspina po ciemku, widzc jedynie kawaek ciany nad
sob. Co gorsza, drog pozna przez lornetk z odlegoci ponad kilometra. Niczym
lepiec mia wchodzi na cian z czerwonego piaskowca, najniebezpieczniejsz ze
ska.

Rozpocz wspinaczk. Odsunity lekko od ciany posugiwa si palcami rk i

stp, przerzucajc si z jednego wystpu na drugi, nie zatrzymujc si ani na chwil,
nie szarpic i nie siujc z chwytami, tylko pnc si gadko ku grze niczym kozica.
Z pocztku wystpy i naturalne chwyty byy rwnie solidne niczym haki, ale
wyej ciana stawaa si coraz bardziej gadka. Znajdowa jedynie zaamania i drobne
ustpy skalne. Stara si ich nie obcia i nie zostawa na nich zbyt dugo. Uchwyt
palcw, municie stopy i ju przenosi si na nastpny. Mimo to czu, jak mikka
skaa chrzci i pka pod jego rkami; zawsze jednak zdy umkn, zanim poddaa
si naciskowi.
Miejscami nie widzia nic nad gow i wspina si kierowany jedynie instynktem.
Siga w ciemnoci i maca czuymi opuszkami palcw za jak szczelin w skale, w
ktrej mgby znale oparcie. Nie zatrzymujc si ani razu dotar do pki skalnej
trzydzieci metrw nad ziemi.
Wystp okaza si wszy, ni si wydawa, gdy oglda go z daleka; mia jakie
dwadziecia centymetrw szerokoci. Z plecakiem, z ktrego obu stron wystawaa
strzelba, Sean nie mg si obrci i usi na pce.
Musia sta na niej twarz do skay z pitami wystajcymi poza krawd, podczas
gdy ciar plecaka i strzelby cigay go do tyu. Teraz czu si jeszcze mniej
swobodnie ni w czasie wspinaczki po cianie. Rozoy rce i szukajc nierwnoci
w oddalonej o centymetr od jego nosa skale przesuwa si krok za krokiem do przodu.
Szed w ten sposb w stron pionowej szczeliny, ktr wypatrzy przez lornetk.
Bya to pierwsza z moliwych drg na szczyt. Sean instynktownie nie ufa korzeniom,
gaziom i kpom trawy. Nigdy nie mona byo mie co do nich pewnoci i jak kady
dobry amator wspinaczki, uwaa je za zbyt ryzykowne, eby powierza im ycie.
Liczy kady krok do przodu. Kiedy zrobi setny, skalna pka zacza
niebezpiecznie zwa si pod jego stopami. Minie ud silnie dray i pieky od
nienaturalnego wysiku balansowania ciaem obcionym cikim adunkiem.
Po nastpnych dwudziestu krokach ciana zacza si wywiesza ku niemu,
odpychajc go do tyu. Sean wysun mocniej biodra do przodu, eby zachowa
rwnowag. Wspi si na wysoko trzydziestu metrw i upadek musiaby
zakoczy si miertelnie.
Obcienie ng byo nieznone. Zastanowi si, czy si nie cofn i nie sprbowa
wspi po gstych korzeniach figowca, ale wtpi, eby zdoa to zrobi. Czu, e
musi si zatrzyma i da przez chwil odpocz miniom. Wiedzia jednak, e to
byby koniec. Przystanek na tej skale znaczy porak i mier.
Zmusi si do zrobienia nastpnego kroku i jeszcze jednego. ciana odepchna
go tak mocno, e jego plecy byy wygite w pak, a nogi zdrtwiae a po kostki.
Czu, jak trzs si przy kadym ruchu i wiedzia, e za chwil si poddadz. Nagle
palce lewej rki natrafiy na szczelin. Ulga, jakiej dozna, przypominaa doylny
zastrzyk adrenaliny.
Minie uspokoiy si i mg zrobi kolejny krok. Palce sprawnie obmacyway
pionow szczelin. Nie bya dostatecznie szeroka, eby zdoa zaklinowa w niej
rami, i szybko si zwaa.
Sean wepchn rk najgbiej, jak mg, i zacisn do w pi, klinujc j w
szczelinie. Teraz mg zawisn na rce i pozwoli nogom i miniom grzbietowym
przez chwil odpocz. Oddech rozrywa mu puca, a strugi potu spyway po ciele,
przesikajc przez koszul. Pot rozpuszcza krem kamuflujcy i zalewa mu oczy
piekc strug.
Zamruga powiekami i podnis gow do gry. Zdziwi si, e na tle nocnego
nieba moe dostrzec krawd zbocza. Dojrza te szczelin biegnc pionowo do
gry.

Obrci gow i zobaczy, e ksiyc owietli horyzont na wschodzie i w jego

wietle las poniej nabra srebrnej powiaty.
Nie mg duej zwleka. Trzeba byo rusza dalej. Sign woln rk nad
gow, wepchn j w wsk rys i silnie zaklinowa pi. Nastpnie obrci stop i
wsun palce do szczeliny metr powyej skalnej pki. Noga trzymaa si pewnie.
Podnis si na niej i zaklinowa drug nog. Odnalazszy rwnowag wspina si
szybko w gr szczeliny noga po nodze i do po doni.
Widzia zbliajcy si szczyt, teraz odlegy o jakie trzydzieci metrw. Po
kolejnych kilku krokach przekona si, e szczelina zaczyna si rozszerza. Donie i
stopy nie blokoway si ju tak pewnie. W pewnej chwili noga mu si obsuna,
szorujc gono po skale, a utkna w wystpie poniej.
Sean odwrci ciao, usiujc wepchn rami nieco gbiej, ale lufa strzelby
uderzya go w twarz uniemoliwiajc peny obrt. Wisia przez kilka sekund, zanim
udao mu si zapa rwnowag i mg sign nad gow, eby znale jaki wystp.
Jego rka natrafia na gadk ska i ju wiedzia, e utkn.
Mia jakie pitnacie sekund, zanim nogi odmwi posuszestwa. Wiedzia, co
musi zrobi, ale sprzeciwiao si to jego najgbszym instynktom.
Zrb to zasycza mu wasny gos w uszach. Zrb to albo zginiesz.
Sign do tyu i otworzy sprzczk zapinajc pasek od plecaka opinajcy mu
biodra. Nastpnie wyprostowa jedno rami i sign do tyu i w d; pasek
naramienny zsun si z barku, zaczepiajc si w zgiciu okcia. Ciar plecaka ze
strzelb obrci jego ciao i Sean musia si wysili, eby utrzyma si na skale.
Wsun mocno gow w szczelin, starajc si zablokowa j szczk i tyem
gowy. Ramiczko plecaka ptao mu rk za plecami. Zebra siy, napi minie
karku i puci drug rk. Trzymajc si teraz jedynie gow i jedn stop,
wyprostowa oba ramiona za plecami. Przez przeraajc chwil pasek zaczepi si o
rkaw kurtki i zaraz zsun si w d.
Plecak polecia w ciemno. Uwolniony od ciaru Sean zachwia si, w panice
schwyci si krawdzi szczeliny i zdoa uchroni si przed runiciem w przepa.
Przywar mocno do ciany i sucha, jak plecak obija si o ska przy upadku,
stalowa lufa strzelby wydaje odgos niczym nocny dzwon, budzc echo, ktre roznosi
si okropnym dwikiem po okolicznych wzgrzach. Dugo po tym, jak plecak
znieruchomia u podna skarpy, echo nadal odbijao si od gr.
Sean obrci si i zdoa zaklinowa rami w szczelinie. Odpoczywa przez
chwil dyszc ciko, osabiony panicznym lkiem przed mierci. Z wolna jego
oddech si wyrwna i strach ustpi miejsca poczuciu siy. Nagle poj, jak wspaniale
jest y.
Stane nad sam krawdzi szepn ochryple. Znowu tam bye. Im
wikszy lk, tym wiksze podniecenie. Nie dziwio go ju to tak bardzo. Upaja si
wrcz wiadomoci, e balansuje na krawdzi oddzielajcej ycie od mierci.
Kiedy podekscytowanie zaczo przemija, dotaro wreszcie do niego, w jakiej
znalaz si sytuacji. Straci plecak. Strzelba, manierki z wod, piwr, ywno, nie
mia nic. Pozostaa mu jedynie zawarto kieszeni, maa torebka z artykuami
pierwszej potrzeby i n myliwski przyczepiony do pasa.
Pniej si bd tym martwi; jak dotr na szczyt szepn do siebie i podj
wspinaczk. Z jednym ramieniem wepchnitym gboko w skaln rys mg posuwa
si do gry centymetr po centymetrze. Kady z nich opaca skr zdart z nagich
kolan i kykci.
Z wolna szczelina rozszerzaa si i w kocu przesza w szeroki komin, w ktrym
mg zmieci cae ciao i podparszy si jedn nog, szybciej posuwa do gry. Przy
szczycie skaa zwietrzaa i pokruszya si. Jedna ciana komina bya odamana;

zostaa po niej wziutka, paska pka. Sean zdoa przesun si na wystp i po

chwili sta na tej niepewnej podporze.
Krawd skarpy znajdowaa si jakie trzy metry nad jego gow. Kiedy stan na
palcach i wysun rce najdalej, jak mg, szczyt by nadal poza jego zasigiem.
ciana komina odamaa si tak rwno, e na gadkiej powierzchni skarpy nie zostaa
adna szczelina czy ustp. Rozsdny amator wspinaczki przesuwa si zawsze z
jednego pewnego stanowiska do nastpnego, nie pozostajc nawet przez chwil bez
ubezpieczenia. W sytuacji jak ta wbiby w cian hak, zapewniajc sobie asekuracj.
Patrzcie pastwo, nie ma haka powiedzia Sean. Trzeba bdzie skoczy.
Mia tylko jedn szans. Jeli nie zapie pewnie krawdzi, to jego nastpnym
przystankiem bdzie podne gry.
Wpar si mocno stopami w ska i zgi nogi. Pka bya jednak zbyt wska,
eby mg przykucn dostatecznie nisko do dobrego wyskoku. Jego twarz wcisna
si w ska, a plecy wystaway niebezpiecznie daleko nad przepa.
Wzi gboki oddech i z caej siy wybi si w gr, pomagajc sobie przy tym
ramionami. By w wyjtkowo niewygodnej pozycji do skoku, ale udao mu si zapa
krawdzi obiema rkami. Przez uamek sekundy donie lizgay si po nagiej skale,
lecz zaraz palce zacisny si i powstrzymay upadek.
Sean podcign si do gry si samych ramion. Wysun gow nad krawd i w
wietle ksiyca zobaczy, e jest to faszywy szczyt. Kolejna skalna pka przed
prawdziw krawdzi wzgrza.
Wystp zamieszkiwaa kolonia gralkw. Ostry, amoniakalny zapach ich
odchodw wypeni puca Seana, gdy dysza ciko z wysiku. Gralek to pulchne,
pokryte gstym futerkiem zwierztko przypominajce z wygldu dziecinn zabawk.
Mimo e nie wikszy od krlika, jest dalekim kuzynem sonia. Kolonia gralkw bya
ukryta gboko w norkach i pka wygldaa na opuszczon. Sean podcign si
wyej i opar okciem o krawd skay. Kopn nog, zbierajc si do wejcia na ska
i nagle zamar.
Nocna cisza zostaa przerwana przez gony, wysoki syk przypominajcy odgos
powietrza uchodzcego z przebitej opony. Spoczywajcy na wprost jego twarzy
przedmiot, ktry w niepewnym wietle ksiyca wzi za skalne zwalisko, zacz si
porusza.
W jednej chwili uwiadomi sobie, e jest to mija. Tylko jeden gatunek potrafi
sycze tak gono i osiga takie rozmiary.
Gad by zwinity w kbek, ptle grubego cielska byszczay delikatnie uskami.
mija uniosa eb, ukadajc szyj w zowieszcze S. Od jej oka odbio si wiato
ksiyca i zdawaa si mruga na niego sardonicznie. Potny, paski eb mii gaboon,
najwikszego i najbardziej jadowitego gada afrykaskiego, mia charakterystyczny
ksztat opaty.
Sean mg sprbowa zeskoczy na skaln pk, ale mia niewielk szans
utrzymania na niej rwnowagi i jeli poliznby si, poleciaby w przepa. O wiele
sensowniej byo podj walk.
Wisia na skale patrzc z obrzydzeniem na przeraajcego gada i starajc si
uregulowa oddech. mija przyja pozycj do ataku, jej gowa bya o niecay metr od
twarzy Seana; wiedzia, e gad moe w kadej chwili uderzy ca si
dwumetrowego cielska. Mg go sprowokowa najmniejszy ruch.
Sean wisia na ramionach z kadym miniem napitym do granic moliwoci i
prbowa zdominowa zwierz si woli. Sekundy mijay wolno. W pewnym
momencie mia wraenie, e dostrzeg lekkie rozlunienie w wygitej w S szyi.
W tej samej chwili jego do obsuna si, paznokcie zaszuray na skale i gad
uderzy z si opadajcego kowalskiego mota.

Sean uchyli gow na bok jak bokser robicy unik przed ciosem. Zimny, pokryty
uskami nos gada otar si o jego szczk. Sean poczu szarpnicie za bark tak silne,
e oderwao jedn rk od skay i na wp go obrcio. Trzyma si teraz pki jedn
rk, wiszc bokiem do skalnej ciany.
Wiedzia, e mija wbia si kami w rami albo w kark, i oczekiwa strumienia
piekcego jadu rozpywajcego si po ciele. Gad musia wbi si mocno, gdy zwisa
na jego ciele, gruby jak salami, wijc si, choszczc go ogonem i syczc mu
przeraliwie w ucho. Sean czu, jak zimne, gadkie, pokryte uskami cielsko ociera si
o jego skr.
Niemal wrzasn z obrzydzenia. Taczcy na wszystkie strony, ciki gad zsuwa
go ze skay, a gone syki oguszay Seana. Zacinita na pce do zacza si
zsuwa, ale perspektywa upadku stracia na znaczeniu w porwnaniu z ohydnym
gadem wbitym w jego szyj.
Po szczce i boku szyi spyn mu lodowaty strumyk, ciekajc za kurtk. Z nag
ulg Sean zrozumia, e gad nie trafi na gardo i wbi si w gruby konierz kurtki.
Zby jadowe mii miay prawie pi centymetrw dugoci. Byy silnie wygite,
przystosowane do wbijania si i wczepiania w ciao ofiary. Rzuca gow, a z
zaklinowanych w baweniany materia wydronych zbw cieka jad.
wiadomo, e zby nie trafiy na ciao, podniosa Seana na duchu. Zacisn do
na skale powstrzymujc nieuchronne obsuwanie si w przepa. Praw rk mia
woln, wic schwyci ni mij tu za gow. Jego palce z ledwoci zdoay obj
masywne ciao. Sean poczu potne minie pod gadkimi uskami.
Sprbowa oderwa gada, ale zby wbiy si w materia niczym haczyk w ryb.
Sycza coraz bardziej gwatownie, a jego groteskowe ciao o aciatej barwie owino
si wok przedramienia Seana. Musia uy caej siy, trzymajc si lew rk pki i
szarpic mij praw. Pocign tak mocno, e wyrwa zby jadowe z otwartej
paszczy, ciemna krew zmieszana z jadem spyna mu po ciele. Wreszcie cisn gada
w przepa. Nastpnie obrci si i zapa drug rk za ska.
Paka cicho z przeraenia i wyczerpania. Mino p minuty, zanim zebra siy i
podcign si na ska.
Uklkn na pce i cign z siebie kurtk. Cay przd by mokry od jadu, a
jeden z wyamanych zbw nadal tkwi w konierzu. Sean wycign go ostronie
uwaajc, eby nie zadrapa si ostrym kocem, i wyrzuci go za siebie. Nastpnie
wytar cae ciao do sucha chusteczk.
Przez chwil zastanawia si, czy ma woy kurtk. Jad mg si przedosta do
organizmu przez pory w delikatnej skrze szyi i wytworzy owrzodzenie albo co
gorszego. Nie mg jednak wyrzuci kurtki, gdy byby wtedy wystawiony na
dziaanie silnego soca za dnia. Po chwili wahania zwin j i wcisn za pasek.
Wypierze kurtk przy pierwszej sposobnoci.
Na myl o wodzie uwiadomi sobie, jak bardzo jest spragniony. Wspinaczka
odwodnia go, a manierka z wod spoczywaa u podna skarpy. Musi znale wod
przed poudniem, ale teraz najwaniejsze byo, eby jak najszybciej zej z nagiej
skay i znale jak kryjwk.
Kiedy wsta, poczu, jak delikatny, chodny wiatr osusza jego ciao z potu. Z
pki, na ktrej sta, prowadzia atwa droga na szczyt. Nie musia si ju wspina.
Wszed ostronie pod sam wierzchoek i przez kilka minut lea na ziemi,
wystawiajc jedynie gow ponad krawd.
Lekkie, mgliste chmury zasoniy ksiyc, wic nie mg dostrzec zbyt wiele.
Krzaki, porastajce gsto ciany doliny, przechodziy na grze w las, ktry
rozpociera si przed nim, niczym ciemna ciana. Pomidzy nim a krawdzi skarpy
byo jakie czterdzieci metrw skalistego terenu, poronitego jedynie sigajc kolan

traw. Wystarczyo, eby przebieg t polank, a byby bezpieczny.

Poderwa si na nogi i zgity mocno wp ruszy biegiem przed siebie. Znajdowa
si w poowie drogi, gdy osaczy go snop wiata.
Zatrzyma si, jak gdyby wpad na cian, i zasoni instynktownie oczy olepione
padajcym mu prosto na twarz promieniem. Nastpnie rzuci si na ziemi i
rozpaszczy na ostrych kamieniach.
Snop wiata rzuca dugie, czarne cienie za kadym gazem i odbija si
jaskrawym blaskiem od bladej, zimowej trawy. Sean nie podnosi gowy. Wcisn
twarz w ziemi czujc si nagi i bezbronny.
Czeka, a co si wydarzy, ale zewszd otaczaa go bezbrzena cisza. Umilky
nawet nocne ptaki i owady. Kiedy w kocu odezwa si gos wzmocniony i
znieksztacony przez megafon, Sean odczu go jak uderzenie w twarz.
Dobry wieczr, pukowniku Courteney. Mczyzna mwi znakomitym
angielskim z ledwo dostrzegalnym afrykaskim akcentem. Mia pan wspaniay czas.
Dwadziecia siedem minut i pitnacie sekund od podstawy skarpy na sam szczyt.
Mimo silnej fali upokorzenia, jaka go zalaa, Sean nie poruszy si. Cay czas
bawili si z nim w kotka i myszk.
Nie mog jednak panu przyzna punktw za ciche podejcie. Co to byo, co
zrzuci pan ze skay? Po odgosie mona sdzi, e jakie stare puszki. Mczyzna
zachichota. A teraz, pukowniku, jeli dostatecznie ju pan odpocz, bardzo prosz
wsta z rkoma podniesionymi nad gow. Sean nawet nie drgn.
Bardzo pana prosz, sir. Zechce pan nie marnowa mojego i swojego czasu.
Sean lea nieruchomo, zastanawiajc si w popiechu, czy nie zeskoczy na
pk za krawdzi.
No c, widz, e trzeba pana przekona. Na chwil zalega cisza i potem
Sean usysza rozkaz wydany szeptem w nie znanym mu dialekcie.
Seria z karabinu maszynowego rozoraa traw trzy kroki przed jego gow. Sean
dojrza ogniste rozbyski pomidzy drzewami i rozpozna charakterystyczny haas
wydawany przez rczne karabiny maszynowe RPD, ktry przypomina odgos
rozrywanego cikiego ptna. Kule ciy traw i wzbiy w powietrze tuman tego
kurzu.
Sean wolno podnis si z ziemi. Snop wiata przesun si ku jego twarzy, ale
nie odwrci gowy ani nie zamkn powiek.
Pukowniku, prosz wycign rce nad gow.
Posucha. Jego tors wydawa si bardzo blady w biaym wietle.
Ciesz si, pukowniku, e jest pan w doskonaej formie.
Dwie ciemne postacie oderway si od linii drzew. Trzymajc si z dala od
wiata, mczyni okryli Seana i stanli za nim. Ktem oka dostrzeg, e byli
ubrani w panterki w barwach ochronnych i e wymierzyli w niego lufy karabinw.
Zignorowa ich, gdy nagle stalowa kolba AK trafia go w krgosup pomidzy
opatkami. Upad na kolana.
Gos z megafonu wyda im natychmiast polecenie, eby wicej go nie bili. Dwaj
partyzanci zbliyli si do Seana z obu stron i podnieli go z ziemi. Jeden z nich
przeszuka go sprawnie, zabierajc mu n, pas i torebk z artykuami pierwszej
pomocy. Nastpnie skontrolowa zawarto kieszeni i cofn si o krok, zostawiajc
Seana na wp nagiego. Obaj partyzanci nie spuszczali luf karabinkw z jego brzucha.
rdo wiata zachwiao si, gdy nioscy je czowiek wyszed z lasu. Sean
zobaczy, e jest to przenona latarnia podczona do akumulatora dwiganego przez
kogo innego. Kilka krokw za nimi szed mczyzna z megafonem, cay czas
trzymajc si w cieniu.
Nawet przez olepiajce wiato Sean dostrzeg, e jest to wysoki i szczupy

mczyzna, ktry szed mikkim, niemal kocim krokiem.

Mino wiele czasu, pukowniku Courteney. By dostatecznie blisko, eby
rozmawia bez pomocy megafonu, i Sean natychmiast rozpozna jego gos.
Wiele lat zgodzi si.
Musi pan mwi goniej. Mczyzna zatrzyma si kilka krokw przed
swoim jecem i artobliwie przyoy do zwinit w trbk do ucha. Jestem
guchy na jedno ucho powiedzia. Sean umiechn si do niego sardonicznie.
Lepiej bym zrobi, gdybym rozwali ci od razu drugie ucho, towarzyszu China.
Taak zgodzi si China. Naprawd musimy pogada o starych czasach.
Umiechn si i rozluniony, czarujcy i jowialny wyglda na bardziej przystojnego,
ni Sean go zapamita. Niestety, pukowniku, obawiam si, e przez pana troch
jestem spniony. Oczywicie mio mi jest odnowi star przyja, nie mog jednak
duej pozostawa poza dowdztwem. Pniej bdziemy mieli jeszcze okazj
porozmawia, ale teraz musz pana opuci. Moi ludzie zaopiekuj si panem.
Odwrci si i znikn w ciemnociach za snopem wiata. Sean chcia zawoa za
nim: A moi ludzie i dziewczyna, czy s bezpieczni?, udao mu si jednak
powstrzyma. Przy tym czowieku lepiej byo nie okazywa adnej saboci i nie
dawa mu jakiejkolwiek broni, ktr mgby pniej wykorzysta przeciwko niemu.
Zmusi si do milczenia, gdy stranicy zaczli go popdza wprawnymi uderzeniami
kolb karabinw.
Wkrtce doczymy do gwnej kolumny, pociesza si Sean. Bd mia
okazj przekona si na wasne oczy, jak czuje si Claudia i Job.
Wspomnienie dziewczyny byo niczym orzewiajcy yk chodnej wody.
Grupa konwojujca skadaa si z dziesiciu mczyzn pod dowdztwem
sieranta.
atwo byo pozna, e s to specjalnie dobrani onierze, silni i wysportowani jak
stado wilkw ze snu Seana. Wkrtce natrafili na wydeptan ciek i onierze
otoczyli go zmuszajc do lekkiego truchtu. Skierowali si na poudnie.
aden ze stranikw nie odzywa si ani sowem. Byo to dziwne uczucie, gdy
biegli w ciszy przerywanej rytmicznym stukotem stp, pytkimi oddechami i
przypadkowym brzkniciem sprztu. Sean czu w ciemnociach wok siebie gorcy
zapach ich cia.
Po godzinie biegu sierant zarzdzi odpoczynek i grupa zatrzymaa si przy
ciece. Sean zbliy si do pierwszego z brzegu partyzanta i wskaza na manierk z
wod.
Mczyzna zwrci si do dowdcy. Byy to pierwsze sowa, jakie wypowiedzieli
od pocztku biegu. Sean zrozumia, co mwi mczyzna. Partyzant odezwa si w
shangane. Shangani naleeli do jednego z plemion zuluskich, pokonanych przez
wojska krla Chaki w bitwie nad rzek Mhlatuze w roku 1818. W przeciwiestwie do
wadcw innych plemion, krl Soshangane nie zgodzi si na wczenie jego
plemienia do imperium Chaki i uciek z niedobitkami armii na pnoc, gdzie zaoy
wasne krlestwo. Plemi Shangane zajmowao obecnie obszary wzdu granicy
Zimbabwe z Mozambikiem.
Jzyk shangane by spokrewniony z zulu. W swoim obozie na safari Sean
zatrudnia wielu mczyzn z tego plemienia, ktrzy jak ich zuluscy przodkowie
cechowali si szlachetnoci i dzielnoci. Sean nauczy si take ich jzyka, ktry by
podobny do sindebele.
Teraz jednak nie pozwoli, aby jego stranicy zorientowali si, e wizie
rozumie, o czym mwi. Zachowa obojtn min, gdy partyzant powiedzia:
Mabunu chce pi.
Daj mu wody odpar sierant. Wiesz, e inkosi chce go dosta ywego.

Mczyzna poda Seanowi manierk. Mimo e woda bya ciepa i miaa posmak
muu, Sean pi, jakby to by Veuve Clicquot podany w krysztaowych kieliszkach.
Inkosi chce go dosta ywego, powiedzia sierant. Sean zastanawia si nad
tym oddajc butelk. Sowo inkosi, czyli dowdca, odnosio si oczywicie do Chiny.
China wyda rozkaz, eby dbano o jeca. Poczu lekk ulg, ale nie mia czasu, eby
si ni cieszy. Po kilku minutach odpoczynku oddzia ruszy biegiem na poudnie.
Biegli przez ca noc do witu. Sean oczekiwa, e w kadej chwili natkn si na
gwn kolumn z Claudi i Jobem, ale zostawiali za sob kolejne kilometry nie
napotykajc ich. Kiedy zrobio si jasno, zacz rozglda si za ladami gwnego
oddziau. Nie znalaz adnych i doszed do wniosku, e obra inn drog.
Dowodzcy grup sierant okaza si dowiadczonym onierzem. Na flankach
przed nimi biego dwch onierzy sprawdzajc drog w poszukiwaniu zasadzki ze
strony Frelimo. Wygldao jednak, e bardziej ni ataku z lasu partyzanci obawiaj si
zagroenia z nieba. Cay czas pozostawali pod oson lasu, a kiedy musieli
przekroczy jak polan, oddzia si zatrzymywa i przeszukiwa niebo, nasuchujc
odgosw silnikw, zanim odway si opuci schronienie i przebiec sprintem
otwart przestrze.
Pierwszego ranka usyszeli z daleka saby odgos silnikw turbinowych. Na
rozkaz sieranta wszyscy zapadli w schronienie. Po obu stronach jeca leeli
partyzanci przyciskajc mu twarz do ziemi, a turkot samolotu ucich w oddali.
Te zabezpieczenia przeciwko atakowi z powietrza zdumiay Seana. Wszystko, co
sysza i czyta na temat si powietrznych Frelimo, mwio, e s one sabe i tak
nieliczne, e prawie nie liczce si w walce. Frelimo posiadali jedynie przestarzae
typy samolotw, ktre nie nadaway si do nalotw na cele naziemne, a brak obsugi i
czci zamiennych potgowa kopoty armii. Jednak Sean widzia na wasne oczy, e
partyzanci podchodz do sprawy bardzo ostronie.
W poudnie sierant zarzdzi nastpny postj. Jeden z onierzy przygotowa
posiek na maym ogniu, ktry szybko zosta zasypany. Oddzia przebieg kilka
kilometrw dalej, zanim zatrzymali si, eby spoy przyrzdzony obiad. Sean
otrzyma swoj porcj tak jak pozostali. Placki kukurydziane byy twarde i sone, a
miso zjeczae i lekko nadgnie. Przecitny biay czowiek dostaby szybko zapalenia
jelit po spoyciu takiego posiku, ale odek Seana by przyzwyczajony do
afrykaskiego poywienia. Zjad swoj porcj bez smaku, ale i bez obaw.
Dobre jedzenie sierant powiedzia Seanowi w shangane, przysiadajc si do
niego. Chcesz jeszcze?
Sean zrobi min, jakby nie zrozumia, i odpowiedzia po angielsku:
Przykro mi, ale nie rozumiem, co mwisz. Sierant wzruszy ramionami i jad
dalej w milczeniu. Kilka minut pniej odwrci si do Seana i zawoa:
Uwaaj, za tob jest w!
Sean ledwie opanowa naturaln potrzeb poderwania si na rwne nogi. Po
chwili umiechn si i powtrzy:
Przykro mi, ale nie rozumiem, co mwisz.
Sierant rozluni si widocznie. Jeden z partyzantw powiedzia:
On nie rozumie naszego jzyka. Moemy przy nim mwi.
Partyzanci zostawili Seana samemu sobie i rozmawiali ze sob przez reszt
posiku. Po skoczonym obiedzie dowdca wyj z plecaka lekkie kajdanki i przyku
rk jeca do swojej. Dwch ludzi stano na warcie, a reszta pooya si spa.
Mimo zmczenia spowodowanego wysikiem fizycznym i ma iloci snu, Sean
lea rozbudzony i zastanawia si nad sytuacj, usiujc dopasowa do siebie
brakujce fragmenty amigwki. Przede wszystkim nadal nie by pewien, czy
znajduje si w rkach Renamo. Jak na razie mia tylko krtk wiadomo od Claudii

sugerujc, e jest to Renamo. Z drugiej strony towarzysz China by komisarzem w

komunistycznej armii ZANLA Roberta Mugabe, podczas gdy Renamo byo
zdecydowanie antykomunistyczne i prowadzio wojn dc do obalenia
marksistowskiego rzdu Frelimo. Co tu si nie zgadzao.
Co wicej, w poprzedniej wojnie China walczy przeciwko rodezyjskiej armii
Iana Smitha. Co wic robi po drugiej stronie granicy, zamieszany w walk zupenie
innego kraju? Czyby China by zwykym najemnikiem? A moe szuka jakich
korzyci dla siebie w mozambijskim chaosie? Sean czu, e powinien pozna
odpowiedzi na te pytania.
Jego ostatni myl, zanim zmorzy go sen, bya Claudia Monterro. Jeli China
chcia go ywego, to najpewniej nie zamierza te robi krzywdy dziewczynie. Z t
myl Sean zapad w gboki i mroczny sen. Na jego ustach rysowa si delikatny
umiech.
Obudzi go bl przemczonych mini i siniakw pozostawionych przez kolby
karabinw. Sierant nie da mu czasu na oprzytomnienie i zmusi do podjcia biegu
na poudnie. Sean spostrzeg, e gbokie cienie wieczoru przyniosy ze sob
chodniejsze powietrze. Po przebiegniciu kilometra rozgrza si odpowiednio i
poczu, jak z mini znika sztywno. Teraz wyduy krok z atwoci dotrzymujc
tempa swojej eskorcie. Jednoczenie cay czas penetrowa wzrokiem teren przed sob
majc nadziej, e zaraz dostrzee gwn kolumn wyaniajc si z narastajcych
ciemnoci i zobaczy Joba i Dedana nioscych nosze z Claudi.
Biegli przez ca noc. Kiedy zatrzymali si na posiek, partyzanci pomidzy
ksami plackw kukurydzianych i niewieego misa zaczli rozmawia na jego
temat.
Syszaem, e w poprzedniej wojnie by lwem i poera ludzi sierant zwrci
si do swoich ludzi. To on poprowadzi atak na Inhlozane, obz treningowy na
wzgrzach Dziewczce Piersi.
Wszyscy spojrzeli na Seana z zaciekawieniem i pierwszymi oznakami szacunku.
Mwi, e to on wasnorcznie odstrzeli ucho generaowi Chinie.
Mczyni zachichotali krcc gowami na wietny dowcip.
Ma ciao wojownika powiedzia jeden z nich. Wszyscy zaczli go oglda,
otwarcie dyskutujc jego wygld, jak gdyby by przedmiotem.
Dlaczego genera China poleci nam to robi? zapyta inny onierz. Sierant
umiechn si do niego, wydubujc sobie palcem resztki misa spomidzy zbw.
Musimy tak go zmczy, eby pozby si dumy i gniewu. Dowdca
wyszczerzy zby w umiechu. Genera China chce, ebymy go zmienili z lwa w
psa, ktry bdzie merda ogonem i robi, co mu si kae.
On ma ciao wojownika powtrzy ten sam mczyzna. Teraz musimy si
przekona, czy ma serce wojownika. Wszyscy si rozemieli.
A wic to zawody. Sean zachowa obojtny wyraz twarzy. W porzdku, wy
dranie, poka wam, kto bdzie pierwszy macha ogonem.
W jaki przewrotny sposb zacza go bawi ta sytuacja. Wyzwanie przypado mu
do gustu. Mia przeciwko sobie dziesiciu mczyzn, z ktrych aden nie skoczy
trzydziestu lat. Sean przekroczy ju czterdziestk, ale ten fakt sprawia, e zawody
stay si jeszcze bardziej pasjonujce. Nowa podnieta pozwolia mu atwiej znie
ciar i monotoni nastpnych dni.
Sean uwaa, aby partyzanci nie zorientowali si, e urzdzi sobie zawody.
Wiedzia, jak niebezpiecznie byoby zrazi ich do siebie czy ich poniy. Ich dobra
wola i szacunek bardziej mu si przydadz ni wrogo i nienawi.
Sean spdzi dorose ycie w towarzystwie czarnych mczyzn. Pozna ich jako
sucych i rwnych sobie, myliwych i onierzy, jako dobrych i lojalnych przyjaci

oraz jako zaciekych i okrutnych wrogw. Zna ich si i saboci. Wiedzia, jak je
wykorzystywa. Rozumia te zwyczaje plemienne, ich specyficzn etykiet, potrafi
im schlebia czy wywrze na nich wraenie, zyska ich szacunek i przyja..
Teraz odnosi si do nich z szacunkiem, ale nie na tyle, by odwayli si nim
pogardza. Specjalnie uwaa, eby nie podwaa autorytetu dowdcy i nie zmusi go
do zachowania, przez ktre straciby twarz u swoich podwadnych. Wykorzystywa
te ich poczucie humoru i dowcip. Posugujc si uniwersalnym jzykiem znakw i
min spowodowa, e zaczli mia si wraz z nim. Ze miechem przysza subtelna
zmiana w ich nastawieniu do winia. Sta si teraz bardziej towarzyszem i wicej nie
uywano kolb karabinw jako instrumentu perswazji. Co waniejsze, kadego dnia
zdobywa nowe, cenne informacje.
Po drodze dwukrotnie mijali spalone wioski. Pola uprawne zdyy porosn ju
chwastami, a wiatr unosi czarne popioy.
Sean wskaza na ruiny.
Renamo? zapyta i w odpowiedzi zobaczy wcieke miny onierzy.
Nie! Nie! powiedzia sierant. Frelimo! Frelimo! Nastpnie poklepa si
po piersi. Ja Renamo pochwali si. Wskaza na swoich ludzi. Renamo!
Renamo!
Renamo! potwierdzili z dum.
No to wszystko jasne rozemia si Sean, Frelimo. Bang!
Bang! Wykona gest, jakby mierzy z broni do Frelimo, i partyzanci rozemieli
si zachwyceni, przyczajc si do wymownej pantomimy. Stosunek partyzantw
zmieni si jeszcze bardziej na korzy Seana. Na kolejnym postoju sierant wrczy
mu wyjtkowo du porcj zepsutego misa. Podczas gdy Sean jad swj obiad,
partyzanci omawiali jego zachowanie tego dnia. Wszyscy zgodzili si, e wietnie
daje sobie rad.
No tak zapyta sierant wiemy, e potrafi biega i zabija ludzi, ale czy
potrafi zabi henshaw! W jzyku shangane henshaw oznacza sokoa. W cigu piciu
dni Sean sysza wiele razy, jak powtarzaj to sowo, za kadym razem spogldajc z
niepokojem na niebo. Take i teraz ich twarze spowaniay na wspomnienie
drapienego ptaka. Ukradkiem rozejrzeli si po niebie.
Genera China sdzi, e tak kontynuowa sierant. Ale kto wie? Kto wie?
Sean by do tego stopnia pewien swojej pozycji w grupie, e postanowi narzuci
rozwizanie prby przez walk na wyczerpanie.
Kiedy znowu podjli bieg, zacz przypiesza. Zamiast trzyma si swojego
miejsca w szeregu biegncych, dwa kroki za prowadzcym sierantem, Sean zbliy
si do niego tak, e niemal depta mu po pitach. Jednoczenie oddycha przesadnie
gboko, dyszc dowdcy w spocony kark. Sierant instynktownie przypieszy kroku
i Sean znowu go dogoni, trzymajc si tak blisko za nim, e zmusza go do
zwikszenia tempa.
Zirytowany sierant obejrza si za siebie, a Sean umiechn si do niego, dyszc
mu prosto w twarz. Oczy onierza zwziy si niebezpiecznie, gdy uwiadomi sobie,
co si dzieje. Zaraz jednak odwzajemni umiech i jeszcze bardziej przypieszy kroku
przechodzc do normalnego biegu.
Wanie tak, przyjacielu powiedzia po angielsku Sean. A teraz zobaczymy,
kto bdzie merda ogonem.
Reszta kolumny szybko zostaa w tyle. Sierant wyda rozkaz ostrym gosem,
eby doczyli, i onierze zaczli biec za nimi. Po godzinie zostao ich tylko trzech, a
reszta biegncego przez las oddziau rozcigna si w kilometrow lini. Droga przed
nimi stawaa si coraz bardziej stroma, wspinajc si na kolejny wysoki paskowy.
Sean zrwna si z wysokim sierantem. Biegli przez chwil rami w rami, ale

kiedy sprbowa go wyprzedzi, onierz wyrwa do przodu. Stok wzgrza by tak

stromy, e cieka wia si do gry serpentynami i na zakrcie sierant wysun si do
przodu przed Seana. Ten dogoni go i min na prostej.
Biegli teraz co si w nogach. Co jaki czas jeden z nich wychodzi na
prowadzenie, a trzeci mczyzna odpad, zanim jeszcze dotarli do poowy wzgrza.
cigali si z zaciciem, oblani potem, dyszc ciko jak parowe lokomotywy.
Nagle Sean zeskoczy ze cieki i pobieg prosto przez zarola, cinajc zakrt i
wybiegajc pitnacie metrw przed Shanganem. Sierant zawoa na niego
rozzoszczony, ale sam ci kolejny zakrt. Teraz obaj opucili ciek i biegli prosto
pod gr, przeskakujc przez gazy i korzenie jak para uciekajcych bykw kudu.
Sean wbieg na szczyt trzy kroki przed sierantem, rzuci si na ziemi i
przetoczy na plecy, spazmatycznie apic powietrze otwartymi ustami. Sierant opad
na ziemi obok niego, a jego piersi unosiy si rwnie ciko jak jeca. Po minucie
Sean usiad niepewnie i obaj mczyni patrzyli na siebie z podziwem.
Nagle Sean zacz si mia. By to chrapliwy i bolesny rechot, ale po chwili
Shangan przyczy si do niego, mimo e kady poryw wesooci rozrywa mu piersi.
W miar jak puca podjy normaln prac, ich miech przybiera na sile. Kiedy reszta
grupy wdrapaa si na wzgrze, znalaza obu mczyzn siedzcych naprzeciw siebie i
miejcych si jak para szalecw.
Godzin pniej ruszyli w dalsz drog. Sierant opuci ciek i skierowa si
prosto na zachd. W sposobie, w jaki prowadzi kolumn, mona byo si dopatrzy
wreszcie celu.
Sean zrozumia, e prba dobiega koca.
Przed zmrokiem dotarli do pierwszej linii umocnie Renamo. Obz znajdowa si
nad brzegiem szerokiej, ale leniwie pyncej rzeki, z ktrej wystaway wypolerowane
przez wod gazy i achy piachu. Okopy i stanowiska ogniowe byy wyoone pniami
drzew oraz workami z piaskiem i bardzo starannie zakamuflowane od gry.
Znajdoway si w nich stanowiska modzierzy i cikich karabinw maszynowych
wycelowanych na pnocny brzeg rzeki.
Sean odnis wraenie, e umocnienia rozcigaj si na duym obszarze.
Domyli si, e stanowi zewntrzny obwd zgromadzenia wojskowego w sile
batalionu, a moe nawet dywizji. Kiedy grupa przesza przez rzek i zostaa
przepuszczona przez pilnujce umocnie strae, obecno Seana wrd partyzantw
wzbudzia powszechne zaciekawienie. onierze powychodzili ze schronw i zebrali
si tumnie wok grupki stranikw, ktrzy najwyraniej cieszyli si z szacunku, jaki
wzbudzali wrd kolegw ze wzgldu na biaego jeca.
Tum ciekawskich przerzedzi si i rozstpi, gdy do grupy zbliy si barykowaty
oficer w okularach. Eskorta Seana zasalutowaa mu w teatralny sposb, na co oficer
odpowiedzia niedbaym dotkniciem kocem paeczki kasztanowatego beretu.
Pukownik Courteney przywita Seana zrozumiaym angielskim.
Powiadomiono nas o paskim przybyciu.
Sean z ulg zauway, e Renamo uznawali tradycyjne rangi wojskowe przejte
po Portugalczykach. Mczyzna, ktry go przywita, mia insygnia majora na
epoletach. W czasie wojny partyzanci zrezygnowali z imperialistycznych tradycji i
pozbyli si elitarnych stopni oficerskich.
Spdzi pan t noc z nami powiedzia mu major. Bdzie pan moim gociem
w kantynie.
Byo to wyjtkowe traktowanie. Nawet stranicy Seana byli pod wraeniem i w
jaki sposb z niego dumni. Sierant osobicie odprowadzi go nad rzek i nawet
wrczy mu kawaek zielonego myda do wyprania kurtki i szortw.
Kiedy ubranie suszyo si na skale, Sean kpa si nagi w rzece, a nastpnie zuy

resztk myda do zmycia z twarzy kremu kamuflujcego, brudu i umycia wosw. Nie
goli si od czasu opuszczenia obozu Chiwewe dwa tygodnie temu. Jego broda bya
ju gsta i duga.
Namydli si pod pachami i w kroczu, opuka i spojrza na wasne ciao. Nie
znalaz na nim nawet grama tuszczu, a pod opalon skr wida byo wyranie kady
misie. Nie by w tak doskonaej kondycji od czasu wojny. Wyglda jak ko penej
krwi u szczytu formy, przygotowany przez dobrego trenera na wycigi.
Sierant poyczy mu stalowy grzebie, wic rozczesa wosy. Opady mu na
ramiona, gste, falujce i lnice od wody. Zaoy wilgotne jeszcze ubranie, eby na
nim wyscho. Czu si wymienicie, naadowany niepokojem, jaki przynosi szczyt
formy fizycznej.
Mesa oficerska znajdowaa si w podziemnym schronie i bya pozbawiona
wszelkich ozdb czy dekoracji poza prostymi meblami wykonanymi z drewna.
Gospodarzami Seana by major, kapitan i dwch modych podoficerw.
Ilo jedzenia pozwalaa przymkn oczy na sposb, w jaki zostao podane. Na
stole staa parujca misa pena gulaszu z suszonych ryb i chili, pozostao
portugalskiego kolonializmu: ognisty peri-peri i wszechobecna kasza kukurydziana.
By to najlepszy posiek, jaki Sean jad od czasu opuszczenia obozu Chiwewe, ale
atrakcj obiadu by podany przez majora alkohol; nieograniczona ilo
cywilizowanego piwa w puszkach. Widniay na nich napisy Castle Lager, a na dole
maymi literami wydrukowano:
Verwaardig in Suid Afrika, Wykonano w Afryce Poudniowej. Bya to wyrana
wskazwka, jakie pastwo Renamo uwaa za swojego sojusznika.
Jako go, Sean zaproponowa toast. Wsta i wznis puszk piwa.
Renamo powiedzia. I lud Mozambiku. Major natychmiast odpowiedzia:
Prezydent Botha i nard poudniowoafrykaski. Gospodarze wiedzieli, e
Sean pochodzi z Poudnia i traktowali go jak honorowego gocia.
Poczu si bezpieczny w ich towarzystwie i po raz pierwszy od wielu miesicy
troch si upi.
W czasie wojny major walczy po stronie Rodezji. Opowiedzia Seanowi, e jak
Job Bhekani, by podoficerem w Afrykaskich Strzelcach Rodezyjskich, elitarnym
czarnym regimencie, ktry w czasie wojny zada powane straty partyzantom
ZANLA. Wkrtce w schronie zapanowaa atmosfera braterstwa broni. Nie naciskajc
na majora, Sean zdoa wydoby z niego okruchy informacji, ktre oficer wypuszcza
tym chtniej, im bardziej ubywao puszek z piwem.
Okazao si, e podejrzenia Seana byy suszne. Ten oddzia stanowi pnocny
obwd armii Renamo. Fortyfikacje osaniajce zgrupowanie byy gbokie i
rozrzucone w celu zmniejszenia strat na wypadek bombardowania z powietrza. Z
bazy, w ktrej si znajdowali, oddziay dokonyway wypadw na poudnie, uderzajc
na garnizony Frelimo, niszczc lini kolejow pomidzy miastem Beira na wybrzeu
a Harare, stolic Zimbabwe.
Kiedy koczyli pierwsz skrzynk piwa, Sean i major zaczli powan dyskusj
na temat znaczenia linii kolejowej. Zimbabwe byo krajem rdldowym. Dwie linie
kolejowe stanowiy jedyne gwne poczenia z zewntrznym wiatem. Druga linia
biega na poudniu przez Johannesburg do portw Durban i Kapsztad w Afryce
Poudniowej.
Marksistowski rzd Mugabego cierpia bardzo z powodu uzalenienia od kraju,
ktry dla nich by symbolem za w Afryce, bastionem kapitalizmu i wolnego rynku,
krajem, ktry przez jedenacie lat wojny wspiera biay reim Iana Smitha. Mugabe
nieustannie zwraca si w swojej histerycznej retoryce przeciwko poudniowemu
ssiadowi, ale rka apartheidu niezmiennie bya zacinita wok gwnej arterii

kraju. Instynkt podpowiedzia Mugabemu, eby zwrci si o pomoc do Mozambiku.

W czasie walki o niepodlego Mugabe pomaga prezydentowi Mozambiku,
Samorze Machelowi, ktrego wasna walka o uwolnienie z portugalskiego jarzma
niedawno zakoczya si zwycistwem.
Frelimo zapewnio Mugabemu rekrutw, bro i pene wsparcie dla jego
partyzantw. Bez jakichkolwiek zastrzee udostpniono mu bazy, z ktrych mg
podejmowa ataki na Rodezj. Nic dziwnego, e i teraz Mugabe zwrci si do
Mozambiku o pomoc, chcc skoczy z okropnym ponieniem, bo caa Afryka i jego
przyjaciele z Organizacji Jednoci Afryki wytykali go palcami za handel z potworem
z Poudnia. Mugabe nie tylko handlowa, ale by cakowicie uzaleniony od Afryki
Poudniowej, w kwestii kadego litra benzyny i kadego kilograma artykuw
niezbdnych do przetrwania pastwa.
Linia kolejowa czca Harare z portem Beira w Mozambiku bya jedynym
rozwizaniem tej sytuacji. Niestety, urzdzenia portowe, jak i caa kolej, popady w
ruin pod zarzdem socjalistycznego pastwa. Istniao jednak proste i wyprbowane
rozwizanie: pomoc ze strony pastw rozwinitych. Jak wiedzia kady afrykaski
marksista, Murzyni mieli pene prawo do tej pomocy i wszelkie opory mogy atwo
zosta przeamane za pomoc rwnie prostego i sprawdzonego rodka: okrelenia ich
jako rasistowskich. Takie oskarenie zawsze zapewniao natychmiastowe zniknicie
trudnoci. Szacunkowa ocena kosztw naprawy portu i doprowadzenia linii kolejowej
do stanu uywalnoci wynosia cztery miliardy dolarw, ale poniewa w Afryce
aktualne koszty zawsze byy o sto procent wysze, suma omiu miliardw wydawaa
si bardziej realistyczna. Nie byo to wiele, zwaywszy, e Zachd by im po prostu
winien te pienidze. Na pewno nie bya to za wysoka cena za przyjemno i presti,
jaki Mugabe zdobdzie, kiedy zagra potworowi z Poudnia na nosie.
Istniaa jednak drobna przeszkoda: armia Renamo. Partyzanci Renamo
kontrolowali wiksz cz linii kolejowej, atakujc j niemal kadego dnia,
wysadzajc mosty i tunele, zrywajc szyny i ostrzeliwujc skady pocigw.
Spowodowane przez nich zniszczenia byy niczym w porwnaniu z faktem, e ich
dziaania daway Zachodowi wymwk do wstrzymania pomocy finansowej do czasu,
kiedy magistrala bdzie w stanie transportowa cay import i eksport Zimbabwe.
Wysiki rzdu Frelimo zmierzajce do ochrony kolei byy tak sabe i niezdarne, e
Zimbabwijczycy musieli przyj im z pomoc. Ponad dziesi tysicy onierzy
Mugabego pilnowao linii, bronic jej przed atakami Renamo. Sean sysza opinie
twierdzce, e obcienie gospodarki Zimbabwe, jednej z mniej stabilnych w
poudniowej Afryce, kosztami tych operacji siga miliona dolarw dziennie.
Zakrawao na ironi, e dawny partyzant Mugabe zosta zmuszony do przyjcia
roli pasywnego obrocy. Dowiadcza teraz tych samych udle, ktre wczeniej z
tak przyjemnoci sam zadawa.
Sean i major miali si do rozpuku z tego wymienitego dowcipu, po czym
rozpoczli drug skrzynk piwa. By to znak, e skoczy si czas powanej dyskusji.
Teraz przeszli do przyjemnych wspomnie z czasw wojny i szybko odkryli, e
obaj brali udzia w operacji Mavuradonhas, kiedy wojsko rodezyjskie zabio
czterdziestu szeciu partyzantw. Jak wszystkie udane akcje, tak i ta zostaa uznana za
dobry ubj. Skauci Seana leeli na czatach u wejcia do wwozu, jako grupa
blokujca, podczas gdy spadochroniarze z ASR zeskoczyli po drugiej stronie obozu i
nagonili terrorystw na ich karabiny.
Wyposzylicie tyle antylop, co i ciemniakw wspomina Sean. Nie
wiedziaem, do kogo najpierw strzela. Znowu si rozemieli i zaczli wspomina
inne niebezpieczne operacje, pocigi i dobre uboje.
Wypili toast za Iana Smitha, a nastpnie za Skautw Ballantyne i Afrykaskich

Strzelcw Rodezyjskich. Poniewa zostao im jeszcze sporo piwa, wznieli toasty za

Ronalda Reagana i Margaret Thatcher. Kiedy skoczya im si lista konserwatywnych
przywdcw, Sean zasugerowa:
Na pohybel Gorbaczowowi!
Toast zosta przyjty z entuzjazmem i zaraz major zaproponowa:
Na pohybel Frelimo i Chissano! Lista nazwisk lewicowych przywdcw bya
dusza ni konserwatystw, ale przy kolejnych puszkach piwa udao im si ich
wszystkich potpi, od Neila Kinnocka a po Teddyego Kennedyego i Jesseego
Jacksona.
Kiedy przysza pora rozstania, objli si jak dwaj bracia. Sean napeni sobie
wszystkie kieszenie penymi puszkami i kiedy wrci do swoich shangaskich
stranikw, zosta przywitany rwnie entuzjastycznie.
Rankiem sierant obudzi go, gdy na dworze byo jeszcze ciemno. Seanowi pkaa
gowa, a w ustach czu smak, jakby spaa w nich hiena. Bya to kara za jego
wymienit kondycj fizyczn. Reakcja ciaa na alkohol bya o wiele silniejsza ni
normalnie, a Sean nie mia ze sob nawet jednej aspiryny.
W poowie poranka zdoa jednak wypoci z siebie resztki piwa. Kierowali si
nadal na poudniowy zachd. Po drodze mijali kolejne fortyfikacje i posterunki stray.
Jak zapowiedzia major, umocnienia byy rozrzucone i zrcznie ukryte. Sean dostrzeg
lekk artyleri polow za osonami z workw z piaskiem, modzierze osadzone na
stanowiskach ogniowych i oddziay uzbrojone w rczne dziaka bezodrzutowe RPG,
ktre stanowiy podstawowe uzbrojenie partyzantw. Wszyscy onierze byli ubrani w
panterki w maskujcych barwach i nosili pcienne buty na gumowych podeszwach.
Eskorta Seana uzupenia zapasy z magazynu garnizonowego. Kiedy zatrzymali
si na posiek, Sean zobaczy, e dwukilowe worki z kasz kukurydzian nazywaj si
Pierwszorzdny Obiad, zapaki, ktrymi rozpalili ognisko, Lwie Zapaki, a kostki
myda nazyway si Promie Soca. Na wszystkich artykuach widnia u dou
podwjny, dobrze mu znany napis: Verwaardig in Suid Africa, Wykonano w Afryce
Poudniowej.
Zupenie jakbym wrci do domu zachichota Sean.
Linie obrony Renamo tworzyy koncentryczne krgi, niczym fale na powierzchni
jeziora. Sean szybko si zorientowa, e zbliaj si do centrum. Mijali orodki
treningowe, w ktrych modzi rekruci, zarwno mczyni jak i kobiety, niektrzy z
nich zaledwie kilkunastoletni, siedzieli rzdami na ziemi pod somianymi daszkami
niczym dzieci w szkole. Modzi onierze byli tak skupieni na czarnych tablicach, e
nawet nie podnosili wzroku na mijajcy ich truchtem oddzia stranikw Seana.
Z napisw na czarnych, skadanych tablicach dowiedzia si, e rekruci ucz si
wszystkiego, co ma zwizek z partyzantk, poczwszy od zasad walki a po teori
polityczn.
Za orodkami szkoleniowymi cigny si rzdy niskich kopcw, na ktrych stao
po kilku onierzy. Dopiero kiedy zbliyli si na kilka metrw do jednego z
rzekomych pagrkw, Sean zauway wejcia do schronw.
Ziemianki byy porzdniejszej konstrukcji i lepiej ukryte ni te, ktre widzieli
tego dnia wczeniej, i Sean by pewien, e s niewidoczne dla zwiadu powietrznego.
Sdzc take po bardziej sztywnym zachowaniu si swojej eskorty i oficjalnym
stosunku do niego, domyli si, e zbliaj si do orodka dowdztwa zgrupowania
Renamo.
By wic zdziwiony, kiedy nagle skrcili w bok i bez adnych ceremonii
zatrzymali si przed jednym z podziemnych bunkrw. Po krtkiej rozmowie sierant
przekaza Seana stojcym przy wejciu wartownikom. Zosta popchnity przez nowe
strae ku biegncym w d schodom, a potem poprowadzony przez labirynt korytarzy

i sal wykopanych pod ziemi. Schron by owietlany przez nagie arwki. Z jakiego
odlegego pomieszczenia dochodzi szum generatora mocy. ciany bunkra byy
osonite rwno uoonymi workami z piaskiem, a sufit wzmocniony drewnianymi
belkami.
Weszli do pomieszczenia cznociowego. Na pierwszy rzut oka byo wida, e
ustawiony tu sprzt jest bardzo nowoczesny i w wietnym stanie. Jedna ciana bya
zasonita du map z pnocnymi i centralnymi mozambijskimi prowincjami,
Zambezi i Manici.
Sean zacz ukradkiem studiowa map. Zorientowa si szybko, e grzysty
teren, na ktrym ukrywaa si grupa armii Renamo, to Sierra da Gorongosa i gry
Gorongosa, a rzeka, ktr mijali wczeniej i ktra stanowia lini obrony
zgrupowania, nazywa si Pungwe. Gwna linia kolejowa biega pidziesit,
szedziesit kilometrw dalej na poudnie. Zanim zdoa podpatrzy inne
interesujce go informacje, zosta wepchnity do krtkiego korytarza, na kocu
ktrego znajdoway si zasonite materiaem drzwi.
Eskorta poprosia o pozwolenie na wejcie. Dobiega ich ostra, wydana
autorytatywnym tonem odpowied. Jeden z onierzy pchn Seana do przodu, wic
odsun zason i wszed do znajdujcego si za ni pomieszczenia.
Towarzysz China. Sean umiechn si. Co za mia niespodzianka.
Ten tytu nie jest waciwy, pukowniku Courteney. W przyszoci prosz si do
mnie zwraca per generale China lub po prostu Sir.
China siedzia za biurkiem ustawionym na rodku pokoju. By ubrany w normalny
mundur w barwach ochronnych, ale strj by ozdobiony srebrnymi skrzydekami
spadochroniarzy i czterema rzdami kolorowych baretek na piersi. Na szyi mia
zawizan t jedwabn szarf, a na koku za nim wisia kasztanowaty beret i pas z
kabur. Wystajca z kabury kolba automatycznego pistoletu bya wykonana z koci
soniowej. Genera China najwyraniej traktowa bardzo powanie swoj
metamorfoz z komunisty w kapitalist.
Jak mnie poinformowano, spisywa si pan bardzo dobrze w cigu ostatnich
kilku dni i ywi pan przyjazne uczucia do Renamo, naszych sprzymierzecw i
celw. China odnosi si yczliwie do Seana, co tylko wzmogo jego nieprzyjemne
podejrzenia.
Skd pan to wie? zapyta Sean.
Pukowniku, mamy tu radionadajniki. Nie jestemy zupenymi barbarzycami.
China wskaza na radionadajnik VHF stojcy na Jawie pod cian. Na moj sugesti
spdzi pan przyjemny wieczr z majorem Takawir.
Generale, czy moe mi pan, do cholery, powiedzie, o co w tym wszystkim
chodzi? Porwa pan obywateli dwch sprzymierzonych i potnych pastw: Afryki
Poudniowej i Stanw Zjednoczonych.
China przerwa mu podnoszc do.
Pukowniku, prosz mi oszczdzi paskiego gniewu. Nasi w Lizbonie i w
innych miejscach przyjli ju skargi ze strony amerykanw i
Poudniowoafrykaczykw. Oczywicie zaprzeczylimy, przyjmujc postaw
uraonej niewinnoci. Zamilk i przyglda si Seanowi. Bardzo zrcznie z pana
strony, e si panu tak szybko powiadomi amerykask ambasad, ale z niczego
mniej nie oczekiwabym po panu. Zanim zdy odpowiedzie, China podnis
suchawk telefonu polowego i powiedzia cichym gosem kilka sw po portugalsku,
ktrych Sean nie zrozumia. Nastpnie odwiesi suchawk i spojrza na drzwi. Sean
instynktownie poszed za jego przykadem.
Po chwili zasona podniosa si i do pomieszczenia weszy trzy osoby. Dwie z
nich byy czarnymi straniczkami w mundurach z pistoletami u boku i karabinkami

AK w rku. Pomidzy nimi staa Claudia Monterro ubrana w wypowia, lecz wieo
wypran koszul koloru khaki i lune szorty, w ktrych Sean widzia j ostatnio,
dziewczyna bya wychudzona. To byo pierwsze, na co Sean zwrci uwag. Wosy
miaa zaczesane do tyu i zwizane w warkocz, opalona na kolor lekko podsmaonej
grzanki, szczupej twarzy oczy wydaway si bardzo due. Sean dopiero a zauway,
jak delikatny ksztat ma jej szczka i koci policzkowe..! Jej widok sprawi, e serce
zatrzymao mu si na chwil, nastpnie rozepchno si, by zaraz znowu si skurczy.
Claudia! Zawoa. Dziewczyna obrcia gow w jego stron, a z twarzy
odpyna jej krew.
- O Boe szepna. Tak si baam... umilka. Patrzyli na przez dug chwil,
nie poruszajc si z miejsca i czujc, jak bij im serca. Claudia wypowiedziaa jego
imi: Sean zabrzmiao to jak jk. Zrobia krok ku niemu wycigajc przed siebie
rce w bagalnym gecie, a w jej oczach wida byo cierpienie, wysiek i samotno
ostatnich dni. Sean by przy niej w dwch krokach. Claudia przypada do niego,
zamykajc oczy i przyciskajc twarz do jego ciaa. Oplota go ramionami tak silnie, e
na chwil straci oddech.
Kochanie szepn do niej i pogadzi j po wosach; gstych sprystych pod
jego palcami. Moje kochanie, ju wszystko w porzdku.
Podniosa twarz do gry, jej wargi dray silnie, a do opalonych policzkw
wrcia krew. Zdawaa si caa promieniowa, a w jej delikatnych oczach koloru
topazu rozbysy ogniki.
Nazwae mnie swoim kochaniem szepna... Sean schyli gow i pocaowa
j. Jej wargi rozchyliy si. Wntrze jej ust byo gorce i wilgotne. Sean wsun
gboko jzyk rozkoszujc? sodkim smakiem niczym sokiem z modych owocw.
Siedzcy przy biurku genera China powiedzia cicho w shangane:
Bardzo dobrze, zabierzcie j teraz.
Straniczki schwyciy Claudi i wyrway j z obj Seana. Dziewczyna jkna i
prbowaa si opiera, ale obie kobiety byy silnie zbudowane, wic z atwoci
podniosy j z ziemi i zaniosy ku drzwiom.
Zostawcie j! krzykn Sean i ruszy za nimi. Jedna ze straniczek wyja z
kabury pistolet i wycelowaa go w brzuch Seana. Zasona opada. Po chwili krzyki
Claudii ucichy w oddali. W zapadej ciszy Sean odwrci si wolno do siedzcego
przy biurku mczyzny.
Ty draniu szepn z nienawici. Urzdzie sobie przedstawienie.
Poszo lepiej, ni mogem przypuszcza zgodzi si genera China chocia
ju z poprzednich rozmw z miss Monterro na pana temat wywnioskowaem, e
bardziej jest zainteresowana panem jako mczyzn ni zawodowym myliwym.
Najchtniej skrcibym ci kark. Jeli co si jej stanie...
Niech pan da spokj, pukowniku. Nie skrzywdz jej. Jest dla mnie zbyt cenna.
Zdaje pan sobie spraw, e dziewczyna jest elementem przetargowym.
Wcieko Seana zmalaa i sztywno skin gow.
Dobra, China, czego chcesz?
Wanie. Genera China skin gow. Czekaem, a zada pan to pytanie.
Prosz usi. Wskaza na stoek stojcy przed biurkiem. Ka tylko, eby
przynieli nam herbat, i bdziemy mogli porozmawia.
W czasie gdy czekali na jej przyniesienie, China zaj si prac, czytajc i
podpisujc lece na biurku dokumenty. Sean mia okazj, eby ochon. Kiedy
ordynans wszed z herbat, China wskaza mu biurko, eby uprztn papiery.
Gdy zostali sami, China wypi yk herbaty i spojrza na Seana znad brzegu
filianki.
Spyta pan, czego chc. No c, musz wyzna, e na pocztku nie chodzio mi

o nic bardziej skomplikowanego ni zwyk zemst. To pan, pukowniku, pozbawi

mnie dowdztwa nad obozem Inhlozane. Zrobi pan jedyn plam na mojej karierze i
spowodowa trwae kalectwo. Dotkn ucha. Zgodzi si pan ze mn, e to
wystarczajcy powd do rewanu.
Sean nie odzywa si. Mimo e nie pi herbaty od wielu dni i by bardzo
spragniony, nie dotkn stojcej przed nim filianki.
Oczywicie wiedziaem, e dziaa pan na terenie koncesji myliwskiej
Chiwewe. W rzeczywistoci to ja, jako minister w rzdzie Mugabego, naleaem do
tych, ktrzy opiniowali paskie podanie. Pomylaem wtedy, e dobrze bdzie mie
pana blisko granicy.
Sean postara si rozluni. Uwiadomi sobie, e wicej moe zyska zgadzajc
si pozornie na wspprac, ni uparcie si przeciwstawiajc. Nie byo to atwe, gdy
nadal czu smak ust Claudii. Podnis filiank i wypi yk herbaty.
Zrobi pan karier. Umiechn si. Towarzysz jednego dnia, genera
nastpnego. Najpierw minister w marksistowskim rzdzie, a niedugo pniej
dygnitarz wojskowy Renamo.
China machn z dezaprobat rk.
Dialektyka marksizmu nigdy mnie nie interesowaa. Kiedy teraz na to patrz,
rozumiem, e zacignem si do armii partyzanckiej z bardzo kapitalistycznych
powodw. W tym czasie by to najlepszy sposb na zdobycie pozycji. Czy to ma dla
pana jaki sens, pukowniku?
I to bardzo jasny potwierdzi Sean. Tym razem umiech by szczery. To
znany fakt, e jedynym sposobem, w jaki komunizm moe co osign, to pienidze
i zarzd kapitalistw.
Dobrze pan to uj. China skin gow z uznaniem. Przekonaem si o tym
znacznie pniej, gdy ZANLA wypdzia Iana Smitha i przeja rzdy w Harare.
Przekonaem si, e jako partyzant wzbudzam strach wrd tustych kotw, ktre
unikay walki, ale za to dopchay si do wadzy. Nie tylko nie otrzymaem adnych
nalenych mi wynagrodze, ale zrozumiaem, e prdzej skocz w wizieniu w
Chikarubi. Pozwoliem wic doj do gosu moim kapitalistycznym instynktom. Wraz
z kilkoma podobnie mylcymi przyjacimi zaplanowalimy obalenie rzdu i nawet
udao nam si przekona starych towarzyszy broni, ktrzy zajli wysokie pozycje w
zimbabwijskiej armii, e doskonale nadawabym si na nastpc Mugabego.
Stara afrykaska gra w zamach stanu zasugerowa Sean.
Jak to mio rozmawia z kim, kto potrafi poda za moim biegiem myli.
China skin gow. Ale przecie jest pan Afrykaczykiem, mimo e o nieco mniej
modnym kolorze skry.
Czuj si zaszczycony tak ocen odpar Sean. Wrmy jednak do paskiej
altruistycznej chci postawienia u wadzy najlepszego czowieka...
Wanie... no c, kto pochwali si przed pewn kobiet naszymi zamiarami, a
ona powtrzya wszystko swojemu kochankowi, ktrym przypadkiem by szef
wywiadu Mugabego. Byem zmuszony przekroczy granic w pewnym popiechu.
Tutaj spotkaem innych towarzyszy, ktrzy przyczyli si do Renamo.
Ale dlaczego Renamo? zapyta Sean.
Okazao si, e zgadzam si z ich celami politycznymi. Jestem dobry w swojej
robocie i Renamo przyjo mnie z otwartymi rkami. Widzi pan, pukowniku, jestem
z Shangane. Jak pan wie, nasze plemi mieszka po obu stronach sztucznej linii
narzuconej przez mierniczych w czasach kolonializmu, ktrzy nie zwracali uwagi na
zalenoci demograficzne przy wytyczaniu granicy.
Jeli przyj pan pogldy kapitalistyczne, jak pan twierdzi, to musi tu chodzi o
co wicej. Moe jaka nagroda czekajca na pana w przyszoci?

 Nie rozczarowa mnie pan odpar China. Jest pan rwnie spostrzegawczy i
przebiegy jak Afrykaczyk. Oczywicie, e czeka mnie nagroda. Kiedy pomog
Renamo w utworzeniu kapitalistycznego rzdu w Mozambiku z Afryk Poudniow
jako jego sprzymierzecem, oba kraje wywr odpowiedni nacisk na Zimbabwe.
Nastpi odpowiednia zmiana rzdu w Harare... i Mugabe zostanie zastpiony przez
nowego prezydenta.
Jednym wielkim skokiem z generaa Chiny na prezydenta Chin przerwa mu
Sean. Musz przyzna panu jedn rzecz, generale, myli pan wielkimi kategoriami.
Jak to przyjemnie, kiedy kto potrafi doceni moje aspiracje.
Ale dokd to prowadzi? Mwi pan wczeniej o zemcie za swj uszkodzony
such co spowodowao, e sta si pan tak wyrozumiay? China zmarszczy brwi i
dotkn ucha.
Prawd mwic, to sprawioby mi to prawdziw satysfakcj. Zaplanowaem ju
nawet nocny napad na paski obz nad Chiwewe. Posaem oddzia moich ludzi nad
granic i czekaem tylko na okazj, eby oderwa si na kilka dni od moich
obowizkw w dowdztwie i zoy panu wizyt. Niestety zostaem zmuszony do
zmiany planw.
Sean unis brwi wyraajc zainteresowanie.
Bardzo niedawno zasza drastyczna zmiana w rwnowadze si w prowincji
centralnej. My, Renamo, wywalczylimy sobie dominujc pozycj. W rzeczywistoci
kontrolowalimy cay ten obszar poza wikszymi miastami. Spowodowalimy
zmniejszenie produkcji ywnoci do takiego poziomu, e Frelimo zostali cakowicie
uzalenieni od zewntrznej pomocy. Niemal cakowicie udao nam si sparaliowa
system transportowy. Niszczylimy do woli drogi i lini kolejow, a nasze siy
przemieszczay si bez trudu po caym rejonie, rekrutujc ludzi z wiosek. Udao nam
si nawet stworzy wasn administracj. Niestety, wszystko to zmienio si.
Co si stao?
China nie odpowiedzia od razu, ale wsta i podszed do wiszcej na cianie mapy.
Pukowniku Courteney, jako dowiadczonemu onierzowi, ktry walczy z
partyzantk, nie musz panu wyjania naszej strategii i robi wykadu na temat
uywanej przez nas broni. Nie obawiamy si bomb atomowych, cikiej artylerii czy
nowoczesnych samolotw pocigowych. Kiedy Robert Mugabe zakupi dwa klucze
przestarzaych MIG-w 23 od swoich sowieckich przyjaci, mialimy si do
rozpuku. Rosjanie pozbyli si w ten sposb przestarzaych maszyn, a Mugabe i tak nie
ma dostatecznych rodkw, eby utrzyma je w powietrzu. Jest bardzo mao rodzajw
nowoczesnej broni, ktrych bymy si obawiali, poza... China zamilk na chwil i
obrci si do Seana. Ale przecie pan jest ekspertem w tej dziedzinie. Wie pan tyle
samo na temat dziaa wymierzonych w partyzantk, co kady z nas. Pukowniku,
czego boimy si najbardziej na wiecie?
Sean nawet si nie zawaha.
Helikopterw bojowych odpar. China usiad ciko na krzele.
Trzy tygodnie temu Rosjanie dostarczyli siom powietrznym Frelimo klucz
hindw. Sean gwizdn cicho.
Hindy! powiedzia ze zrozumieniem. W Afganistanie nazywali je Latajc
mierci.
My nazywamy je henshaw sokoy.
W caej Afryce nie ma takich si powietrznych, ktre potrafiyby utrzyma klucz
hindw w powietrzu nawet przez kilka dni. Nikt nie dysponuje odpowiednim
zapleczem. Sean potrzsn gow, ale China nie zgodzi si z jego opini.
Rosjanie dostarczyli take obsug techniczn, amunicj, czci zamienne i
pilotw. Ich celem jest rozbicie si Renamo w p roku.

 Czy to im si uda? Czy maj szans to zrobi?

Tak odpowiedzia twardo China. Ju im si udao ograniczy nasz
ruchliwo. Bez moliwoci przenoszenia si z miejsca na miejsce armia partyzancka
jest pokonana. China zrobi gest obejmujcy cay schron. Chowamy si pod
ziemi jak krety, a nie wojownicy. Nasze morale, ktre jeszcze miesic temu byo
bardzo wysokie, rozpada si na moich oczach. Zamiast patrze dumnie przed siebie,
moi ludzie kryj si po krzakach i rzucaj ukradkowe spojrzenia na niebo.
To rzeczywicie nie jest przyjemne zgodzi si z nim Sean. Jestem jednak
pewien, e co ju pan wymyli.
Zgadza si. China skin gow. Pana.
Ja przeciwko kluczowi hindw? Sean zachichota. Czuj si zaszczycony,
ale prosz na mnie nie liczy.
Niestety nie jest to moliwe, pukowniku. Jak mwi Amerykanie, jest mi pan
co winien. Dotkn ucha. Ja take jestem winien panu kogo: miss Monterro.
W porzdku mrukn z rezygnacj Sean. Niech mi pan o tym powie.
Plan, ktry wymyliem, wymaga jednego wyszkolonego biaego oficera, ktry
zna murzyskich onierzy i potrafi mwi ich jzykiem.
Z pewnoci, generale China, nie powtarza pan teorii generaa von LettowaYorbecka, e najlepszy oddzia na wiecie tworz murzyscy onierze z biaym
oficerem na czele. Dlaczego pan sam nie zaatwi tej sprawy?
Znam dobrze wasne ograniczenia odpar China. Jestem lepszym
administratorem ni dowdc. Zreszt, jak ju panu wyjaniem, potrzebuj biaego.
Podnis szybko rk, eby Sean mu znowu nie przerwa. Z pocztku bdzie pan
pracowa z niedu grup, dziesiciu ludzi.
Moja shangaska eskorta domyli si Sean. To dlatego wysa mnie pan na
t wypraw z nimi.
Jest pan bardzo spostrzegawczy. Tak, paska reputacja jest niele ugruntowana.
W cigu kilku dni zdoby pan ich szacunek, a myl, e nawet lojalno. Wyglda na
to, e pjd z panem nawet na najbardziej niebezpieczn akcj.
Bd potrzebowa wicej ludzi ni dziesiciu Shanganw. Chc dosta jeszcze
dwie osoby.
Oczywicie paskich Matabelczykw zgodzi si szybko China. Oni take
nale do mojego planu. Sean mia okazj zapyta o Joba i Dedana.
Czy s bezpieczni? zapyta ostrym gosem.
Zapewniam pana, e s zupenie bezpieczni i dobrze si maj.
Nie bd omawia adnych dalszych planw, pki nie zobacz i nie
porozmawiam z moimi ludmi powiedzia stanowczo i oczy Chiny zwziy si.
Bardzo prosz, eby nie przybiera pan wobec mnie tego tonu, pukowniku. To
powanie utrudni nasze przysze stosunki i uczyni je mao przyjemnymi.
Powiedziaem ju panu odpar z uporem Sean. Chc mwi z moimi
ludmi.
Genera China spojrza na zegarek i westchn dramatycznie.
Dobrze. Podnis suchawk telefonu i powiedzia do niej kilka sw.
Nastpnie spojrza na Seana. Obaj bd pracowali z panem, wic moe im pan
wszystko wyjani. Jest dua szansa, e majc zapewnion pask wspprac,
zwrc panu wolno. Oczywicie ta oferta dotyczy take piknej miss Monterro.
Jest pan bardzo szlachetny Sean powiedzia ironicznym tonem.
Niech pan poczeka, a przedstawi pene warunki. Moe zmieni pan wtedy
zdanie. Genera China odwrci si do porucznika, ktry wszed do pomieszczenia i
powiedzia do niego w shangane:
Zabierz tego czowieka do dwch matabelskich winiw. Mog rozmawia ze

sob przez znowu rzuci okiem na zegarek dziesi minut. Nastpnie przyprowad
go tutaj.
Eskorta zoona z trzech ludzi poprowadzia Seana podziemnymi korytarzami na
zalane socem podwrze.
Wizienie skadao si z jednej chaty, przykrytej somianym dachem glinianki.
Wok domku cign si drut kolczasty, a cao bya przykryta siatk maskujc.
Stranik otworzy bram i Sean wszed do rodka. Podszed do drzwi chaty.
Nad ogniskiem w jej rodku sta trjnony, czarny garnek. Po jego obu stronach
leay dwa cienkie materace, a poza tym chata bya pusta. Na jednym z materacy spa
Dedan, podczas gdy Job siedzia w kucki na drugim i patrzy na arzce si wgle.
Widz ci, przyjacielu powiedzia cicho w sindebele Sean. Job wolno
podnis si na nogi. Na jego twarzy zacz rozpromienia si umiech.
Widz ci, przyjacielu powtrzy Job, rozemia si gono i obj Seana,
poklepujc go po ramieniu. Dedan zerwa si z posania i miejc si radonie,
schwyci Seana rk i zacz j mocno ciska.
Sean, co ci zatrzymao tak dugo? zapyta Job. Czy znalelicie Tukutel?
Gdzie jest Amerykanin? Jak ci zapali?
Pniej wam powiem przerwa mu Sean. Mamy waniejsze sprawy do
omwienia. Rozmawiae ju z Chin? Poznae, e to ten sam facet, ktrego
pojmalimy pod Inhlozane?
Tak, to ten bez jednego ucha. Jakie mamy z nim szans?
Za wczenie, eby co powiedzie odpar Sean. Ale wspomina co o jakiej
umowie.
Co? Job przerwa nagle i obaj obrcili si do drzwi. Z zewntrz dochodziy
ich przenikliwe gwizdki i krzyki.
Co si dzieje? zapyta Sean i podszed do wejcia. Brama w pocie bya
szeroko otwarta, ale stranicy wanie uciekali, zdejmujc bro z ramion i rozgldajc
si po niebie. Biegncy porucznik przeraliwie gwizda.
Nalot powiedzia Job stojcy za Seanem. Helikoptery bojowe Frelimo.
Mielimy ju jeden dwa dni temu.
Sean usysza warkot silnikw, jeszcze bardzo saby i odlegy. Przybiera jednak
szybko na sile, osigajc wysze i bardziej przenikliwe dwiki.
Job! Sean schwyci go za rami. Czy wiesz, gdzie trzymaj Claudi?
Tam wskaza Job. Za ogrodzeniem podobnym do tego.
Jak daleko?
Jakie piset metrw.
Brama jest otwarta, a strae zniky. Dajemy nog.
Jestemy w rodku armii. A co z helikopterami? zaprotestowa Job. Zreszt
dokd moemy pj?
Nie k si ze mn, tylko chod.
Sean wybieg przez bram, a Job i Dedan pobiegli za nim.
Ktrdy? zawoa Sean.
Tam, za t kp drzew.
Biegli we trjk obok siebie. onierze Renamo pochowali si w bunkrach i
lepiankach. Obz wydawa si prawie cakowicie opustoszay. Sean zobaczy jednak,
e stanowiska ogniowe dzia przeciwlotniczych s obsadzone przez zaogi. Po drodze
minli may oddzia ludzi uzbrojonych w dziaka bezodrzutowe RPG, ktrzy biegli w
stron najbliszego kopca. Na wyszym terenie onierze mieli lepsze stanowiska do
strzau. Niestety rakiety RPG, pozbawione noktowizorw, miay ograniczone
zdolnoci atakowania celw napowietrznych.
Oddzia Renamo bieg w takim popiechu, e onierze zupenie nie zwrcili

uwagi na bia twarz Seana. W przenikliwy wist zbliajcych si migowcw

wploty si rytmiczne odgosy strzaw.
Bieg nie rozgldajc si na boki. Przed sob dostrzeg bysk drutu kolczastego.
Wizienie kobiece byo dobrze zamaskowane krzakami i siatk maskujc, a przy
bramie nie byo wida straniczek.
Claudia! zawoa Sean, podbiegajc do potu i chwytajc si drutw. Gdzie
jeste?
Sean, tutaj! odkrzykna. Za ogrodzeniem znajdoway si dwie chaty z
zamknitymi drzwiami i pozbawione okien. Gos Claudii dobiega z bliszego z
budynkw. Zaraz potem zosta zaguszony przez huk silnikw, pisk migie i strzay
karabinw.
Podsadcie mnie rozkaza Sean i cofn si kilka krokw od potu.
Ogrodzenie miao ponad dwa metry wysokoci. Job i Dedan podbiegli do siatki i
ukucnli na ziemi. Sean rzuci si biegiem na siatk, podskoczy i opad na ich
zoone w siodeko donie. Obaj mczyni poderwali si z ziemi i wyrzucili go w
powietrze. Sean przelecia nad drutami kolczastymi, przekoziokowa w powietrzu i
opad na nogi. Przewrci si na grzbiet, eby zamortyzowa si upadku, poderwa z
ziemi i wykorzystujc rozpd run na drzwi.
Odejd od drzwi! rykn na Claudi i hukn w nie z caej siy ramieniem.
Deski byy zbyt solidne, eby ustpi pod uderzeniem jego ciaa, ale zawiasy
puciy i drzwi poleciay na ziemi, wzbijajc w powietrze chmur kurzu z
wyschnitego bota.
Claudia przykucna przy tylnej cianie, ale gdy Sean wpad do rodka za
wyrwanymi drzwiami, poderwaa si z ziemi i rzucia mu w objcia. Chwyci j w
ramiona, ale kiedy chciaa go pocaowa, obrci j w stron wyjcia i wycign na
zewntrz.
Co si dzieje? zapytaa zduszonym gosem.
Pryskamy. Kiedy wybiegli na soce, Sean zobaczy, e Job i Dedan schwycili
siatk u dou i z caych si cignli j do gry. Pomidzy doln krawdzi siatki a
ziemi utworzya si wska szczelina. Sean schyli si i chwytajc siatk pomidzy
pkami kolcw pchn j od dou w ich stron. Po poczeniu si ziemia wok
najbliszego z pali zacza pka i kruszy si, a sup unis si w powietrze na
kilkanacie centymetrw. Siatka wygia si do gry.
Po si na brzuchu! Sean jkn ciko do Claudii. Przelinij si!
Dziewczyna bya szczupa i zwinna jak asiczka. Przeczogaa si pod kolcami z
kilkucentymetrowym zapasem.
Trzymaj! Sean zawoa do Joba i obaj mczyni po drugiej stronie wytyli
si jeszcze bardziej. Minie gray pod czarn skr, a ich twarze wykrzywiy si z
wysiku.
Sean rzuci si na ziemi i wsun si pod siatk. W poowie drogi poczu, jak
kolce wbijaj mu si w ciao i zatrzymuj go.
Przecignij mnie rozkaza i kiedy Dedan mocowa si z drutem, Job pochyli
si i zapa Seana mocno za rce.
Cignij! jkn Sean, a Job si napry. Sean poczu, jak ostry drut rozdziera
mu ciao, po plecach cieknie krew i ju by po drugiej stronie.
Kiedy poderwa si na nogi, Claudia zawoaa:
Twoje plecy! ale on tylko schwyci j za rk i zwrci si do Joba:
Ktrdy teraz? Wiedzia, e przyjaciel rozejrza si w cigu tych kilku dni po
obozie. Mg spokojnie polega na jego zmyle orientacyjnym.
Do rzeki odpar natychmiast Job. Jeli uda nam si odpyn z prdem od
obozu, to mamy szans.

 Prowad! zakomenderowa Sean. Tym razem musia krzycze, eby Job go

usysza. Wok nich wzmaga si warkot rcznych karabinkw. Ciki stukot
karabinw maszynowych zosta zaguszony grzmotem, ktry przypomina odgos
wydawany przez Wodospad Wiktorii. Sean wiedzia, co to takiego, mimo e nigdy
wczeniej nie sysza tego dwiku. By to odgos wielolufowego dziaka
pokadowego kalibru 12,7 mm typu Gatling zamocowanego na dziobie hinda. Wali z
niego potok kul, jakby kto odkrci hydrant ogrodowy.
Sean poczu, jak Claudia kuli si za nim przeraona oguszajcym oskotem.
Zapa j za rami.
Chod! warkn na ni. Biegiem! Dziewczyna wci kulaa nieznacznie po
wypadku, ale Sean pocign j mocno za sob. Oboje podyli biegiem za Jobem i
Dedanem w stron rzeki.
Znajdowali si nadal pod oson gazi drzew, ale Sean zobaczy, e przed nimi
rozciga si szeroka polana. Przez otwarty teren bieg szereg zgitych wp onierzy.
Omiu, dziewiciu ludzi gnao w ich stron z dziakami bezodrzutowymi RPG.
Twarze partyzantw byy zwrcone do gry w poszukiwaniu celu dla ich rakiet.
Grupa bya oddalona od nich o dwiecie metrw, kiedy nagle ziemia wybucha.
Sean nigdy jeszcze nie przey czego podobnego. Ziemia zdawaa si rozpada na
strzpy, niemal gotowa pod gradem pociskw z dziaka pokadowego, ktre wzbijay
w powietrze gsty tuman kurzu.
Wszystko, co znajdowao si na drodze strumienia kul, zostao zniszczone, nawet
drzewa zniky w wirze drzazg i strconych lici. Gdy ogie si przesun, przed nimi
stay okaleczone, nagie pnie drzew. Ziemia wygldaa jak wieo zaorana, a na niej
spoczyway resztki oddziau Renamo uzbrojonego w rakietnice. Ludzie zostali cici i
posiekani, jakby dostali si pod ostre kosy kombajnu.
Sean nie puszcza ramienia Claudii. Kiedy pojawi si nad nimi cie migowca,
pocign j za sob w gst traw przy drodze. Gazie nad ich gowami musiay
zasoni dwjk ludzi przed dziaowym w helikopterze. Take Job i Dedan, ukryci w
trawie przy drodze, uniknli wypatrzenia.
Hind kry przez chwil, nie wicej ni kilkanacie metrw nad koronami drzew.
Maszyna wyleciaa nad puste pole, na ktrym leay szcztki partyzantw, i Sean
mg si jej dokadnie przyjrze.
To by dla niego szok. Nie przypuszcza, e helikopter moe by tak wielki i
groteskowo brzydki. Maszyna musiaa mie z pitnacie metrw dugoci.
Rosjanie nazywali hindy Sturmowicz, garbaty. Helikopter przypomina
zdeformowanego potwora: nieksztatny, wrcz brzydki, z zielonymi i brzowymi
plamami tropikalnego kamuflau, ktre nadaway mu wygld chorego na trd.
Wybrzuszone podwjne sklepienia ze szka pancernego wyglday jak zoliwe oczy.
Ich spojrzenie byo tak silne, e Sean instynktownie rozpaszczy si na ziemi i osoni
Claudi ramieniem.
Pod cikim cielskiem maszyny byy zawieszone rakiety. Kiedy Sean przyglda
si z przeraeniem hindowi, ten okrci si wok wasnej osi, schyli tpy dzib i
wystrzeli ca ich seri.
Wyleciay z sykiem wrd kbw biaego dymu i przeleciawszy nad rzek trafiy
w przykrywajce bunkry kopce. Nad szeregiem fortyfikacji rozbysy fontanny ognia i
pyu.
Powietrzem wstrzsn oguszajcy huk, a przenikliwy jk migie zdawa si
rozrywa im bbenki w uszach. Claudia zakrya uszy domi i gono pakaa.
O Boe! O Boe!
Hind obrci si wolno, szukajc nowego celu. Sean znowu wcisn gow w
ziemi. Helikopter odlecia od nich polujc wzdu brzegu rzeki. Zdalnie sterowane

dziako pokadowe znowu otworzyo ogie i potok pociskw zacz ka pokotem

wszystko, co znalazo si na jego drodze.
Ruszamy! zawoa Sean, usiujc przekrzycze haas. Job i Dedan ju biegli.
Rozorana kulami ziemia pod ich nogami bya mikka i piaszczysta.
Kiedy mijali zwoki partyzantw, Job schyli si w biegu i schwyci jedn nie
zniszczon wyrzutni rakiet. Kilka krokw dalej porwa z ziemi plecak z wkna
szklanego, ktry zawiera trzy rakiety do RPG, i popdzi w stron rzeki. Z bolcym
kolanem Claudia nie moga im dotrzyma kroku. Mimo e Sean cign j za sob,
zostali prawie trzydzieci metrw za Jobem.
Job i Dedan dobiegli do urwiska. Brzeg rzeki, zbudowany z popkanych,
wygadzonych przez wod cian skalnych, by wysoki i stromy. Rzd wysokich drzew
rozpociera gazie nad pync wartkim nurtem zielon wod.
Job obejrza si na biegncych przez otwarty teren Seana i Claudi, popdzajc
ich wzrokiem. Jego twarz wykrzywia si, gdy wykrzykn ostrzeenie. Szybko cisn
plecak na ziemi, zarzuci krotk tub wyrzutni na rami i wycelowa j w niebo nad
gowami uciekajcych.
Sean nie oglda si za siebie wiedzc, e nie ma na to czasu. Nie odrni
wczeniej jku migie drugiego hinda od ryku pierwszego, ale teraz haas zwikszy
natenie tak bardzo, e poczu bl w uszach.
Kilka krokw od nich cign si wski rw, wyobiony przez potoki deszczu.
Kana odpywowy by obecnie wyschnity, a jego ciany niemal pionowe. Sean
poderwa Claudi z ziemi i rzuci si z ni do rowu. Dno znajdowao si prawie dwa
metry niej i sia uderzenia pozbawia go oddechu. Przy okazji stukn silnie zbami.
W tej samej chwili siekana kulami krawd rowu rozprysa si nad nimi.
Ziemia, na ktrej leeli, zatrzsa si pod nimi jak jaka ywa istota, jakby byli
robakami przyczepionymi do skry galopujcego konia. Grudy gliny poszarpane przez
grad pociskw spady im na plecy, pozbawiajc ich oddechu, wypeniajc usta
piachem, grzebic ich ywcem.
Claudia krzykna i sprbowaa uwolni si spod powoki piachu i wyschnitej
ziemi, ale Sean przycisn j tylko mocniej.
Nie ruszaj si sykn jej w ucho. Zosta w tej pozycji, guptasie. Hind
zawrci i skierowa si prosto nad rw, szukajc swoich ofiar. Dziaonowy
wycelowa grube lufy dziaka Gatling prosto w d.
Sean odwrci lekko gow, spogldajc w gr ktem oka. Nie widzia zbyt
wyranie przez chmur pyu, ale kiedy kurz opad, zobaczy stpiony dzib hinda
wiszcy zaledwie pitnacie metrw nad ich gowami. Dziaowy musia wypatrzy ich
biae skry, ktre czyniy z nich wyjtkowo wany cel. Teraz jedynie cienka warstwa
piachu zasaniaa ich przed wzrokiem napastnika.
Job, do mu prosi gono Sean. Przywal draniowi.
Stojcy nad krawdzi rzeki Job przyklkn na jedno kolano. RPG-7 byo jedn z
jego ulubionych broni. Potny migowiec wisia nad rowem zaledwie pidziesit
metrw dalej.
Job wycelowa bro trzydzieci centymetrw pod kabin pilota. Nawet z tak
bliskiej odlegoci wola wzi zapas, gdyby rakieta zboczya z kursu. Na chwil
wstrzyma oddech, uspokoi krzyyk celownika i pocign za spust. Gazy spalinowe
wyleciay kbem biaego dymu za jego ramieniem i rakieta poszybowaa prosto do
celu, trafiajc obiekt kilka centymetrw wyej, ni Job wymierzy, prosto w spojenie
pancernego szka kabiny.
Rakieta wybucha z si, ktra rozerwaaby na strzpy silnik duej ciarwki czy
kocio parowy lokomotywy. Na chwil przd hinda znikn zasonity pomieniami i
dymem i Job zawy z radoci, skaczc do gry przekonany, e olbrzymi potwr runie

zaraz na ziemi.
Zamiast tego maszyna wzniosa si wyej, jakby pilot chcia uciec od rakiety.
Kiedy dym si rozwia, Job zobaczy z niedowierzaniem, e kadub nie zosta nawet
zarysowany. Na farbie wida byo jedynie czarn smug, ktra znaczya miejsce
trafienia.
Dzib helikoptera obrci si w stron Joba i ze wszystkich luf wytrysny strugi
pociskw. Job cisn dziako RPG i rzuci si z brzegu do rzeki, wpadajc do wody
siedem metrw niej w chwili, gdy kule odciy gazie z drzewa na wysokoci
mczyzny. Kolejne pociski przeciy pie rwno niczym pia mechaniczna i drzewo
pochyliwszy si ciko, runo ze szczytu skarpy. Nad brzeg wzniosa si fontanna
wody.
Hind wycofa si i skierowa wzdu brzegu. Rakieta nie wyrzdzia mu
najmniejszej szkody i helikopter wybra sobie nowy cel.
Sean podnis si na kolana, kaszlc i z trudem chwytajc powietrze.
Wszystko w porzdku? zapyta ochrypym gosem, ale przez chwil Claudia
nie moga mu odpowiedzie. Oczy miaa zasypane piachem, a zy wyobiy smugi na
utytanych policzkach.
Musimy schroni si do rzeki. Sean pocign j z ziemi. Na wp pchajc, a
na wp niosc wyprowadzi j z rowu.
Podbiegli do krawdzi skarpy i spojrzeli w d. cite drzewo unosio si na
powierzchni niczym liciasta tratwa.
Skacz! rozkaza. Claudia bez wahania wykonaa jego polecenie. Rzucia si
przed siebie i poleciaa do rzeki na rwne nogi. Sean pody za ni, zanim jeszcze
dosigna wody.
Wynurzy si na powierzchni, zobaczy obok siebie gow dziewczyny. Py z jej
twarzy zosta zmyty przez wod, a lnice kosmyki wosw zasoniy oczy.
Popynli razem do drzewa. Claudia bya dobr pywaczk. Mimo butw na
nogach i ubrania potrafia szybko pyn krytym kraulem.
Kiedy osignli cel, Job wycign rk i wcign dziewczyn pomidzy gazie.
Dedan trzyma si ju pnia, a sekund pniej Sean znalaz si obok nich. Schwycili
si grubych konarw zasonici od gry przez gste listowie.
Trafiem go poskary si Job. Trafiem go rakiet prosto w dzib. Zupenie
jakby trafi szarujcego byka z procy. Tylko obrci si i ruszy na mnie.
Sean otar wod z oczu i twarzy wierzchem doni.
Pyty pancerne z tytanu wyjani spokojnie. S zupenie niewraliwe na
konwencjonalne pociski. Kabina pilota i pomieszczenie silnika s niedue i dobrze
schowane. Jedyne, co mona zrobi, gdy nadlatuje takie bydl, to wzi nogi za pas.
Odrzuci mokre wosy z twarzy.
Na szczcie udao ci si go od nas odcign. Ju mia nas rozwali tym swoim
wielkim dziakiem. Sean podpyn do Claudii.
Krzyczae na mnie poskarya si dziewczyna. Bye bardzo nieprzyjemny.
I nazwae mnie guptasem.
Lepiej troch pocierpie ni zgin. Wyszczerzy do niej wesoo zby.
Odwzajemnia umiech.
Czy to moe propozycja, sir? Nie miaabym nic przeciwko temu, gdybym
musiaa pocierpie jeszcze troch przez ciebie. Sean otoczy j pod wod ramieniem
i przycign do siebie.
Dobry Boe, brakowao mi twojej impertynencji. Dziewczyna wtulia si w
niego.
Zdaam sobie spraw dopiero wtedy, gdy znikne... szepna.
Ja te wyzna Sean. Wczeniej mylaem, e nie mog ci znie. Pniej

uwiadomiem sobie, e nie mog znie twojej nieobecnoci.

Jak przyjemnie, kiedy tak mwisz. Powiedz mi, co masz na myli.
Pniej przytuli j do siebie. Najpierw musimy sprbowa wydosta std
nasze skry. Zostawi j i wrci do Joba.
Widzisz brzeg? Job skin gow.
Wyglda na to, e nalot si skoczy. Wychodz z bunkrw. Sean wyjrza spod
gazi. Zobaczy onierzy poruszajcych si ostronie wzdu brzegu.
Na razie bd zajci zbieraniem si do kupy. Minie troch czasu, zanim
spostrzeg, e nas nie ma. Miej jednak na nich oko. Przysun si do Dedana, ktry
obserwowa przeciwlegy brzeg.
Co widzisz?
S zajci wycznie sob. Dedan wskaza rk. Grupa sanitariuszy sza wzdu
brzegu segregujc ciaa na trupy i rannych. Inni onierze byli zajci naprawianiem
zniszczonych umocnie i siatek maskujcych. Nikt nie patrzy na rzek.
W wodzie pyno sporo innych mieci, poobcinane gazie, zniszczony sprzt,
puste beczki po oleju. Nikt nie powinien zwraca uwagi na ich kryjwk.
Jeli uda nam si unikn odkrycia do zapadnicia zmroku, to powinnimy
przepyn poza obszar zgrupowania. Trzymaj oczy szeroko otwarte, Dedan.
Mambo potwierdzi Dedan i skoncentrowa si na lustrowaniu brzegu.
Sean podpyn cicho do Claudii i schwyci si gazi za ni. Dziewczyna signa
natychmiast po niego.
Nie chc by z dala od ciebie ani przez minut szepna. Czy powiedziae
to wszystko powanie?
Pocaowa j, a ona oddaa mu pocaunek tak zachannie, e ugryza go w warg.
Taki bl sprawi mu tylko przyjemno.
Pucia go nagle i zapytaa stanowczo:
Czy mwie to powanie?
Nie mog y bez ciebie odpowiedzia Sean.
Moesz si bardziej postara.
Jeste najwspanialsz kobiet, jak kiedykolwiek poznaem.
Niele, ale to jeszcze nie to, co chciaabym usysze.
Kocham ci przyzna si w kocu.
Wanie tak, Sean. Ja te ciebie kocham. Pocaowaa go i zapomnieli o
wszystkim, co ich otaczao, czc ze sob usta i ciaa.
Sean nie wiedzia, jak dugo to trwao, a wreszcie Job im przerwa.
Znosi nas na brzeg! zawoa do Seana.
Prd rzeczny spycha drzewo na ach, ktra utworzya si na zakrcie. Zanurzone
konary drzewa zaczy ociera si o piach. Kiedy Sean wyprostowa nogi, dotkn
dna.
Musimy wypchn je na gbsz wod poleci Sean. Skryci pod gaziami
zaczli napiera i spycha drzewo z achy. Wreszcie prd porwa wielk kod i
ponis j dalej.
Sean dysza ciko, kiedy uwiesi si na konarze wystawiajc jedynie gow na
powierzchni. Claudia podpyna do niego i uczepia si tej samej gazi.
Sean szepna. Wyczu, e jej nastrj zmieni si. Nie spytaam ci jeszcze o
ojca. Gwnie dlatego, e nie chc pozna odpowiedzi. Zamilka na chwil i wzia
gboki oddech. Mj ojciec...? zacza.
Sean milcza dobierajc sowa, ktrymi mgby jej to zakomunikowa, ale
Claudia odezwaa si pierwsza.
Nie wrci z tob, prawda?
Sean pokrci gow i mokre loki opady mu na twarz.

 Czy znalaz swojego sonia? zapytaa cicho.

Tak odpowiedzia po prostu Sean.
Ciesz si stwierdzia. Chciaam, eby to by mj ostatni prezent dla niego.
Pucia si gazi i obja Seana ramionami za szyj, przykadajc policzek do
jego policzka, eby nie patrzy na wyraz jego twarzy, gdy zada kolejne pytanie.
Sean, czy mj ojciec nie yje? Musisz mi to powiedzie, ebym uwierzya.
Sean przycisn j mocno wolnym ramieniem i zebra siy, eby jej odpowiedzie.
Tak, kochanie. Szef nie yje, ale zmar mierci godn mczyzny. Jestem
pewien, e tego wanie by sobie yczy. Tukutela, jego so, odszed wraz z nim. Czy
mam ci to opowiedzie?
Nie! Pokrcia zdecydowanie gow, trzymajc go mocno. Nie teraz. Moe
nawet nigdy. Ojciec nie yje. Cz mnie samej i mojego ycia umara wraz z nim.
Sean nie mg znale sw pocieszenia, wic tylko trzyma j mocno, gdy
zacza paka za ojcem. Pakaa po cichu, ale czu, jak dry na caym ciele. zy
mieszay si z kropelkami wody na twarzy. Czu ich sony smak na jej wargach, gdy
przycisn do nich swoje usta. Pynli wolno niesieni prdem szerokiej, zielonej
wody. Ze zbombardowanych brzegw unosi si nad nimi dym i zapach bitwy.
Dobiegay ich krzyki i jki rannych. Sean pozwoli dziewczynie zmaga si z blem
po stracie bliskiej osoby. Z wolna jej ciao uspokoio si i wreszcie szepna do niego:
Nie wiem, jak bym to zniosa bez twojej pomocy. Bylicie do siebie tak
podobni. Chyba wanie dlatego zwrciam na ciebie uwag.
Przyjmuj to za komplement.
Bo to jest komplement. Ojciec wyrobi we mnie upodobanie do silnych i
zdecydowanych mczyzn.
Obok nich, niemal w zasigu rki, pyny zwoki. Uwizione powietrze wzdo
mundur w barwach maskujcych i ciao leao na plecach na powierzchni wody.
Nieboszczyk mia mod twarz, nie wyglda wicej ni na pitnacie lat. Rzeka
niemal cakowicie obmya rany i tylko wska rowa struka cigna si za nim w
zielonej wodzie. To wystarczyo.
Sean spostrzeg spiczaste gowy pokryte uskami niczym stare dby kor, ktre
szybko pyny z prdem w ich stron. Od wstrtnych pyskw rozchodziy si drobne
fale, gdy dwa wielkie krokodyle cigay si po zdobycz mocno pracujc ogonami.
Jeden z gadw dosign trupa i wychyli si z wody. Uzbrojona w nierwne
rzdy wielkich zbw paszcza otwara si i zaraz zatrzasna na ramieniu
nieboszczyka. Zby zacisny si na ciele miadc koci z potn si. Ohydny
odgos dotar do drzewa. Claudia z jkiem odwrcia gow.
Zanim krokodyl zdy wcign zdobycz pod wod, drugi gad, jeszcze wikszy
od pierwszego, schwyci za brzuch ofiary i rozpoczo si przeraajce przeciganie
upu.
Ky krokodyla nie s przystosowane do rozcinania misa i koci. Zwierzta
zacisny jedynie silnie szczki i pracujc ogonami oraz skrcajc si w biaej pianie,
rozryway trupa na strzpy. Pyncy obok ludzie syszeli odgos pkajcych cigien i
wyamywanych staww.
Zaintrygowana przeraajcym odgosem Claudia obejrzaa si. Zwymiotowaa na
widok wielkiego gada unoszcego si wysoko w wodzie z ramieniem czowieka w
paszczy. Kremowote uski na brzuchu nabrzmiay, gdy gad apczywie przeyka
miso, i krokodyl zanurzy si w wodzie, sigajc po nastpny kawaek.
Cignc pomidzy sob i rozrywajc zwoki, oba krokodyle oddaliy si od
drzewa i Sean, przypominajc sobie o wasnej ranie na plecach, poczu ulg, gdy i
jego krew musiaa zostawia lad w wodzie.
O Boe, jakie to okropne szepna Claudia. To wszystko wyglda jak

okropny koszmar senny.

To Afryka. Sean przycisn j do siebie, chcc jej doda odwagi. Jestem
jednak z tob i wszystko bdzie w porzdku.
Naprawd, Sean? Mylisz, e wyjdziemy z tego z yciem?
Nie ma na to adnej gwarancji przyzna szczerze. Claudia chlipna jeszcze
raz, odchylia si w jego ramionach i spojrzaa mu w oczy.
Przepraszam powiedziaa. Zachowuj si jak dziecko. Niemal zaamaam si
na brzegu, ale obiecuj ci, e to si ju nie powtrzy. Przynajmniej znalazam ciebie.
Umiechna si do niego z wymuszon pogod w oczach, zanurzajc si po szyj w
wodzie. Bdziemy yli chwil tak dugo, jak si da.
Moja dzielna dziewczynka. Sean posa jej umiech. Cokolwiek si stanie,
bd mg powiedzie, e kochaem Claudi Monterro.
I bye przez ni kochany zapewnia go i znowu pocaowaa. Pocaunek by
dugi i gorcy, z posmakiem jej ez. Wyraa raczej tsknot ni podanie. Dla
obojga z nich bya to przysiga i obietnica, co pewnego i prawdziwego w wiecie
cigle zmieniajcych si niebezpieczestw.
Sean nie by wiadom wasnego podniecenia. Dopiero dziewczyna przerwaa
pocaunek i zadaa zdyszanym szeptem:
Pragn ci, teraz. Nie mog... nie zamierzam czeka. O Boe, Sean, kochanie,
teraz yjemy, ale wieczorem moemy zgin. We mnie teraz.
Sean obejrza si szybko wokoo. Przez licie widzia brzeg. Wygldao na to, e
minli ju fortyfikacje Renamo. Pomidzy rzdami nadrzecznych drzew nie byo
wida adnego ruchu, a cisza afrykaskiego poudnia bya cika i uroczysta. Obok
nich, niemal w zasigu rki, pyn Job i Dedan, ale Sean widzia jedynie tyy ich
gw, gdy obaj byli zajci obserwowaniem nabrzey.
Spojrza na Claudi, zajrza w jej oczy koloru miodu i poczu, jak bardzo jej
pragnie. Wiedzia, e nigdy w yciu nie pragn nikogo i niczego tak bardzo.
Powiedz to jeszcze raz poprosi namitnym gosem.
Kocham ci powiedziaa. Pocaowali si. Tym razem by to twardy, gorcy i
peen gorczkowego podania pocaunek.
Szybko szepna mu w usta. Kada sekunda jest cenna. Jej rce pod wod
zaczy popiesznie rozpina ich ubrania. Sean musia przytrzyma si jedn rk
drzewa, eby nie znis ich prd, ale drug pomaga jej ochoczo.
Dziewczyna rozpia mu kurtk, swoj koszul i przycisna si do niego. Jej
piersi byy liskie od chodnej wody, Sean czu, jak twarde s sutki, gdy pene
podania muskay mu pier, nabrzmiae niczym winogrona.
Wyszarpa pasek, ktry podtrzymywa jej szorty i Claudia podniosa si w
wodzie, eby uatwi mu rozpicie rozporka, a nastpnie wycigna nogi i Sean
cign spodnie z jej wilgotnych poladkw. Zawiesi sobie ubranie na ramieniu.
Dziewczyna bya naga od pasa w d. W szalonym popiechu rozpia mu spodnie i
woya do rodka obie rce.
Och, Sean jkna. Kochanie. Jest taki wielki i twardy. Szybciej, prosz,
w go!
W wodzie byli bardzo lekcy i gibcy niczym parzce si wydry. Jej dugie nogi
oploty go w pasie, kolana podsuny si pod pachy i Claudia zacza go szuka na
olep. Sean wygi biodra, eby napotka jej ciao, niemal mu si udao, lecz czonek
zelizn si pomidzy ich nagie brzuchy.
Claudia jkna cicho, signa w d i schwycia go domi. Nastpnie wyginajc
grzbiet woya sobie koniec czonka. Naparli na siebie i nagle jej ciao zesztywniao,
a zote oczy otworzyy si szeroko, gdy Sean wsun si w ni na ca dugo. W
zimnej wodzie podniecone ciao dziewczyny byo wrcz nie do zniesienia gorce i

Sean krzykn bezwiednie.

Job i Dedan obejrzeli si na nich ze zdziwieniem i zaambarasowani szybko
odwrcili spojrzenia. Ani Sean, ani Claudia nawet ich nie widzieli.
Po kilku chwilach wszystko si skoczyo. Dziewczyna zawisa mu na szyi
dyszc ciko jak po dugim biegu.
Sean pierwszy odzyska gos.
Przepraszam powiedzia. To stao si tak szybko. Nie mogem czeka. Czy
ty...?
Byam tam na dugo przed tob. Umiechna si do niego niepewnie. To
byo jak wypadek samochodowy, szybki i niszczcy!
Pozostali zczeni ciaami przez dug chwil, odpoczywajc w milczeniu, a
Claudia poczua, jak Sean kurczy si w niej i wylizguje. Rozlunia nogi i
pocaowaa go czule.
Teraz naleysz do mnie, a ja do ciebie. Nawet jeli zginabym dzisiaj, to nie
ma to ju znaczenia. Miaam ci w sobie.
Sprbujmy poy troch duej ni jeden dzie. Umiechn si do niej
delikatnie. Ubierz si, kochanie. Poda jej ubranie. Zobacz, co si dzieje.
Odpyn od niej i zbliy si do Joba.
Co widzisz? zapyta.
Chyba minlimy ju ich linie odpar Job, taktownie nie patrzc mu w oczy.
Sean nie czu adnego wstydu z tego powodu, e Job wiedzia, co zaszo pomidzy
nim i Claudi. Po miosnym spenieniu czu si pobudzony i peen si. Nic nie
potrafio mu odebra tego uczucia.
Jak tylko zrobi si dostatecznie ciemno, skierujemy drzewo w stron brzegu i
wyjdziemy na ld. Sean spojrza na swojego rolexa. Nie wicej ni dwie godziny do
zachodu. Miej oczy otwarte poleci Jobowi i podpyn do Dedana, eby
powtrzy ostrzeenie.
Patrzc na przesuwajcy si brzeg oceni szybko prdu rzecznego na jakie trzy
kilometry na godzin. Nawet po zapadniciu zmroku nadal bd niebezpiecznie blisko
linii Renamo, a rzeka znosia ich na wschd w stron morza. Oznaczao to, e bd
musieli obej lub przelizn si przez wojska generaa Chiny, eby dotrze do
granicy z Zimbabwe na zachodzie. Nie byo to atwe zadanie, ale Sean by peen
optymizmu. Wrci do Claudii.
Dobrze si przy tobie czuj powiedzia jej.
W przyszoci postaram si skoncentrowa wanie na tym zapewnia go. Co
teraz robimy?
Do zmroku nie mamy nic do roboty poza sterowaniem nasz tratw.
Przysuna si do niego bliej pod wod i przytuleni do siebie obserwowali brzeg.
Po chwili stwierdzia:
Zimno mi.
Znajdowali si w wodzie od przeszo dwch godzin. Sean zauway, e chocia
woda ma temperatur nisz zaledwie o kilka stopni od temperatury ich cia, on take
odczuwa chd.
Dziewczyna zmruya oczy i umiechna si obuzersko.
Nie moesz wymyli czego, eby zapobiec zapaleniu puc? zapytaa. A
moe ja mog co zasugerowa?
No c odpar Sean z udanym zamyleniem. Nie moemy rozpali ognia.
Nie moemy? zapytaa przekornie. Chcesz si zaoy? Signa w d i
po kilku sekundach szepna: Zobacz, bez najmniejszego problemu. I zrobiam to
bez zapaek.
To cud! zgodzi si Sean i rozpi jej pasek.

 Postarajmy si tym razem, eby cud trwa troch duej ni dziesi sekund
poprosia.
Kiedy soce zaczo zachodzi, rzeka wygldaa jak byszczcy czerwieni
olbrzymi w.
Moemy skierowa si ku brzegowi poleci Sean. Zaczli pcha drzewo pod
prd. Zanurzony gboko w wodzie pie by ciki i niewygodny do manewrowania. Z
trudem udawao im si go zawrci. Caa czwrka przyoya si do pracy, machajc
zawzicie nogami w wodzie i drzewo zaczo wolno zblia si do brzegu.
Soce schowao si za horyzontem. Woda staa si czarna jak rozlana ropa.
Widzieli ju wyranie ciemne drzewa owietlone od tyu powiat soca. Brzeg by
oddalony o niecae trzydzieci metrw.
Dalej popyniemy sami zdecydowa Sean. Trzymajcie si blisko mnie.
Uwaajcie, ebymy si nie pogubili w ciemnociach. Wszyscy gotowi?
Zbliyli si do siebie trzymajc si jednej gazi. Sean sign po rk Claudii.
Ju otwiera usta, eby wyda rozkaz, kiedy zamkn je szybko i zacz nasuchiwa.
Zdziwi si, e nie usysza wczeniej tego odgosu. Moe dwik zaguszy
wysoki brzeg i rzd drzew, a teraz jego rdo wysuno si zza krawdzi. Jakkolwiek
by byo, sta si cakiem wyrany i atwy do rozpoznania. By to odgos zbliajcej si
szybko odzi motorowej.
Cholera szepn z gorycz Sean i spojrza w stron brzegu. Nadal mieli do
pokonania trzydzieci metrw, ale teraz mogo to by rwnie dobrze trzydzieci
kilometrw.
Jk motoru narasta i przycicha tumiony przez wod, ale d pyna w d
rzeki od strony linii Renamo. Sean wychyli gow, eby spojrze przez dziur w
listowiu, i zobaczy w ciemnociach jarzce si wiato. Promie omit na chwil
nocne niebo, odbi si od ciemnych drzew, zalni na wodzie i owietli przeciwlegy
brzeg.
d patrolowa Renamo stwierdzi Sean. Szukaj nas. Claudia zacisna
do na jego ramieniu. Nikt si nie odezwa.
Sprbujemy si tu schowa zaproponowa Sean. Chocia nie mam pojcia,
jak mogliby nas nie odkry. Zanurzamy si, jak tylko wiato zbliy si do nas.
Warkot motoru zmieni odgos, gdy d zwolnia i wychylia si zza zakrtu
kilkaset metrw dalej. Motorwka skierowaa si prosto na drzewo.
Promie owietla na przemian jeden i drugi brzeg. wiato byo bardzo silne i
musiao pochodzi z lampy podobnej do tej, jaka wyuskaa Seana na skarpie.
Zmieniajc pozycj promie owietli na uamek sekundy d i jej zaog. Sean
rozpozna w niej piciometrowy ponton Zodiac z silnikiem Yamaha o mocy
pidziesiciu piciu koni mechanicznych. Mimo e nie udao mu si policzy
czonkw zaogi, byo ich co najmniej omiu lub dziewiciu i mieli zamontowany na
dziobie lekki karabin maszynowy. Mczyzna obsugujcy latarni sta porodku
pontonu.
Snop wiata przelizn si po ich kryjwce, olepiajc ich na kilka sekund,
przesun si dalej, by zaraz wrci i zatrzyma si na drzewie. Sean usysza, jak kto
wyda ledwo dosyszalny rozkaz w shangane i zodiac zmieni kurs, zbliajc si do
nich. Promie wiata pozosta skierowany na kryjwk.
Caa czwrka zanurzya si pod wod, tak e nad powierzchni wystaway jedynie
nosy, i schowali si gbiej za gaziami.
Sternik zmniejszy prdko, by po chwili zatrzyma si w ogle. Wielka
gumowa d dryfowaa teraz z prdem na wysokoci drzewa, zaledwie sze metrw
od nich. Reflektor przeczesywa dokadnie gste gazie.
Odwr twarz Sean szepn na ucho Claudii i obj j ramieniem pod wod.

Nawet ich opalone twarze odbijay wyranie promienie. Sam rwnie obrci gow
do tyu.
Nikogo tam nie ma powiedzia kto w shangane. Mimo e sowa zostay
wypowiedziane normalnym tonem, dotary do znajdujcych si pod wod ludzi.
Opycie drzewo! inny gos wyda komend. Sean rozpozna sieranta ze
swojej eskorty. Za pontonem rozcigaa si szeroka biaa smuga, gdy zacz opywa
drzewo.
Promie wiata rzuca czarne cienie przez gazie i odbija si jaskrawo od
powierzchni wody. Gdy zodiac pokonywa zakrt, Sean i reszta przesunli si na
drug stron. Snop wiata spocz na nich.
Od razu caa czwrka zsuna si bezszelestnie pod wod. Kiedy wynurzyli si,
starali si nie oddycha zbyt gono.
Upiorna zabawa w chowanego zdawaa si trwa ca wieczno, zanim gos w
odzi znowu powiedzia:
Tam nikogo nie ma. Tracimy tylko czas.
Krcie dalej odpar sierant i po kolejnej minucie doda: Polijcie w
drzewo seri.
Rozbyski z lufy lekkiego karabinu maszynowego rozwietliy noc migoczcymi
pomykami. Grad pociskw zasypa drzewo z oszaamiajc si. Terkot karabinu
wypeni im uszy, omoczc o konary, cinajc gazie i licie. Kule odryway kaway
kory i zasypyway ni powierzchni wody. Rykoszetujce pociski wyy w ciemnoci
niczym potpione duchy.
Sean wcign Claudi pod wod, ale nadal sysza kule pluskajce na
powierzchni i trafiajce pie drzewa nad ich gowami. Zostali pod powierzchni, a
puca zaczy ich pali, jakby zostay napenione rcym kwasem i na chwil
wynurzyli si, eby zaczerpn oddechu.
Mczyzna obsugujcy karabin maszynowy strzela seriami. Niczym sygnalista,
kady dobry strzelec ma wasny styl, rozpoznawalny dla innych ludzi. Ten strzela
podwjnymi seriami po pi pociskw w serii. Taka precyzja wymagaa palcw
czuych niczym u pianisty.
Gdy Sean i Claudia wynurzyli si na powierzchni, chwytajc apczywie
powietrze, metr od nich wyoni si Dedan. Snop wiata pad prosto na jego gow.
Czarne, kdzierzawe wosy ociekay wod, oczy na hebanowej twarzy wyglday
niczym kule z koci soniowej, a usta byy szeroko rozwarte, pijc powietrze.
Kula trafia go w skro, tu nad uchem. Gowa poderwaa si odruchowo do tyu.
Dedan krzykn gosem, ktry przypomina ryk rannego bawou, gowa opada i
zanurzy si twarz w d w ciemnej wodzie.
Sean schwyci go za rami cigajc pod powierzchni, ale ciao koysao si
bezwadnie na fali, a wywrcone oczy ukazyway jedynie biaka.
Ludzie w dce musieli usysze jego krzyk, gdy sierant zawoa do swoich
onierzy:
Przygotujcie si do rzucenia granatu! Nastpnie zawoa do ludzi ukrytych pod
drzewem. Wychodcie. Daj wam dziesi sekund!
Job, odpowiedz mu rozkaza z rezygnacj Sean. Powiedz mu, e ju
wychodzimy.
Ludzie z plemion Matabele i Shangane potrafili zrozumie swoje jzyki i Job
krzykn do nich, eby nie strzelali.
Claudia utrzymywaa gow Dedana nad wod. Razem przycignli go midzy
sob do odzi. Reflektor olepia ich biaym wiatem, ale jakie rce wysuny si po
nich i wcigny pojedynczo do rodka.
Trzsc si z zimna usiedli na rodku pontonu. Bezwadne ciao Dedana uoyli

na dnie pomidzy sob, a Sean opar jego gow na swoich kolanach. Murzyn by
nieprzytomny, ledwo oddycha i Sean odwrci mu gow, eby obejrze ran.
Przez chwil nie zorientowa si, na co patrzy. Z podunego rozcicia wypywaa
jaka biaa, lnica masa.
Siedzca za nim Claudia zadraa i szepna:
Sean, to jego, jego... Nie moga wymwi tego sowa i Sean dopiero w tej
chwili zrozumia, e patrzy na mzg przyjaciela, nadal zamknity w biaej bonie.
Sierant wyda rozkaz sternikowi, rozleg si warkot zapuszczanego motoru i
zodiac pomkn w gr rzeki. Pynli na penym gazie w stron linii Renamo.
Sean usiad na drewnianej pododze z gow Dedana na kolanach. Nie mg mu w
aden sposb pomc poza trzymaniem go za rk i patrzeniem, jak puls Dedana staje
si coraz sabszy i mniej regularny. Wreszcie bicie serca ustao.
Nie yje powiedzia cicho Sean. Job nie odezwa si, a Claudia odwrcia
gow w drug stron.
Sean trzyma martwego przyjaciela na kolanach przez ca drog powrotn.
Dopiero gdy sternik wyczy silnik i wprowadzi d na brzeg, Sean podnis gow.
Na brzegu paliy si wiata i czekay na nich ciemne postacie.
Sierant wyda rozkaz. Dwch onierzy podnioso zwoki Dedana i rzucio je
twarz w boto. Inny onierz schwyci Claudi i poderwa j na nogi. Wypchn j
szorstko na brzeg, a kiedy dziewczyna obrcia si do niego z wciekym protestem,
podnis karabin, zamierzajc si kolb w jej pier.
Sean by dostatecznie blisko, eby zapa mczyzn za rami i powstrzyma
cios.
Zrb to jeszcze raz, ty synu syfilitycznej hieny powiedzia cicho w jzyku
shangane a odrbi ci mtondo tp siekier i zmusz, eby je zjad bez soli.
onierz patrzy na niego szeroko otwartymi oczami, bardziej zdziwiony
doskonaym shangane Seana ni sam grob. Stojcy na brzegu sierant rykn
gonym miechem.
Lepiej rb, jak ci mwi ostrzeg onierza chyba e jeste bardzo godny.
Ten facet nie rzuca sw na wiatr. Umiechn si zowieszczo do Seana. Wic
mwisz w jzyku shangane jak kady z nas i cay czas rozumiae, o czym
rozmawialimy! Potrzsn ze zdumieniem gow. Nie dopuszcz, eby znowu
mnie oszuka!
Przemoczeni, zmarznici i rozczochrani zostali bezceremonialnie wepchnici do
pokoju generaa Chiny i ustawieni przed jego biurkiem. Seanowi wystarczyo jedno
spojrzenie na jego twarz, eby pozna, e genera jest rozwcieczony.
Przez pen minut przyglda si Seanowi nie wstajc z krzesa, a wreszcie
powiedzia:
Ta kobieta zostaje przeniesiona do innego obozu, daleko std. Nie bdzie pan
si mg z ni zobaczy, dopki na to nie zezwol.
Sean stara si zachowa obojtny wyraz twarzy, ale Claudia krzykna cicho i
zapaa Seana za rami, jakby chciaa zapobiec ich rozczeniu. Genera China skin
gow z satysfakcj i mwi dalej spokojnym gosem:
Ta kobieta nie zasuguje wicej na specjalne traktowanie, jakie jej do tej pory
okazaem. Rozkazaem, eby zostaa zakuta w kajdanki, aby zapobiec dalszym
prbom ucieczki. Bdzie take pozostawaa w odosobnieniu.
Przy cianie stay dwie straniczki, China spojrza na nie i skin gow. Wysza z
nich, noszca odznaki sieranta na rkawie, daa rozkaz krpej kobiecie o abiej
twarzy, ktra staa obok niej. Straniczka podesza do winiw, w rkach trzymaa
kajdanki.
Claudia zacisna ucisk na ramieniu Seana i cofna si przed ni. Kobieta

zawahaa si, lecz sierant popdzia j stanowczym gosem. Straniczka schwycia

dziewczyn za nadgarstek i bez trudu odcigna j od Seana.
Nastpnie wprawnym ruchem obrcia j, pchna na wyoon workami z
piachem cian, zapinajc kajdanki na jednym nadgarstku i szybko podcigajc drug
rk do gry, eby zaku j take.
Cofna si o krok. Wysoka sierant podesza bliej, schwycia sptane rce
Claudii i podcigna je wysoko do gry. Claudia stkna z blu zmuszona do
stanicia na palcach. Sierant obejrzaa kajdanki, ktre byy zapite cile wok
nadgarstkw dziewczyny, ale widocznie nie bya tym usatysfakcjonowana. Przesuna
kajdanki o dwa zbki do przodu i dziewczyna znowu zakaa.
To za mocno, wrzynaj mi si w ciao.
Powiedz tej kurwie, eby je polunia Sean warkn na Chin, ale ten tylko
umiechn si i przygadzi sobie wosy.
Pukowniku Courteney, daem rozkaz, eby ta kobieta nie moga uciec. Sierant
Cara wykonuje tylko swj obowizek.
W ten sposb przerywa krenie krwi. Panna Monterro moe straci obie rce
przez gangren.
To byoby bardzo przykre zgodzi si genera China. Nie zrobi jednak nic
w tej sprawie, chyba e... zawaha si na chwil.
Chyba e co? zapyta wciekym gosem Sean.
Chyba e uzyskam zapewnienie co do paskiej wsppracy, i da mi pan sowo
oficera, e nie bdzie pan wicej podejmowa prb ucieczki.
Sean spojrza na rce Claudii. Zaczynay ju puchn i zmienia kolor na
ciemnofioletowy. Stalowe obrcze wrzynay si w ciao, a yy nad nimi byy coraz
bardziej obrzmiae.
Gangrena to bardzo powany przypadek, a nasze moliwoci amputacji koczyn
s raczej prymitywne zauway obojtnie China.
Dobrze powiedzia cikim gosem Sean. Daj panu sowo.
I paska wsppraca nalega China.
I obiecuj wspprac zgodzi si Sean.
Genera China wyda rozkaz, Sierant odpia kajdanki i polunia je o dwa
oczka. Niemal natychmiast opuchlizna zacza ustpowa, a kolor skry szybko
wrci do mocnej opalenizny, gdy do rk napyna krew.
Zabierzcie j! poleci China po angielsku i sierant skina na pomocnic.
Obie schwyciy Claudi pod ramiona, po czym zaczy j wlec w stron drzwi.
Poczekajcie! zawoa Sean, ale kobiety go zignoroway. Kiedy prbowa
pody za nimi, shangaski sierant schwyci go od tyu za ramiona ptajc je
mocnym uciskiem.
Sean! krzykna Claudia z nut histerii w gosie. Nie pozwl im mnie
zabra! Straniczki wypchny j ju jednak za drzwi i oddzielia ich zasona.
Sean! Dobieg go jej spanikowany gos.
Kocham ci! zawoa do niej, wyrywajc si z obj sieranta. Wszystko
bdzie w porzdku, kochanie. Pamitaj, e ci kocham. Zrobi wszystko, eby nas z
tego wycign.
Obietnica nie wydawaa si zbyt przekonujca nawet dla niego, a gos Claudii
przypomina krzyk rozpaczy.
Sean! Po chwili dobieg go bardziej stumiony krzyk. Sean! Za zason
zapada cisza.
Sean dysza ciko z emocji, ale zmusi si do uspokojenia i przesta si wyrywa.
Sierant rozluni uchwyt. Sean go odepchn i odwrci si do Chiny.
Ty draniu! powiedzia. Ty pieprzony draniu!

 Widz, e nie jest pan w nastroju do rozmowy powiedzia China i spojrza na

zegarek. Jest ju po pnocy. Myl, e powinien pan ochon. Spojrza na
sieranta i przeszed na shangaski. Zabierzcie ich wskaza na Seana i Joba.
Dajcie im je, suche ubranie, koce i niech id spa. Maj si stawi u mnie o wicie.
Sierant zasalutowa i popchn ich w stron wyjcia.
Maj wykona dla mnie pewne zadanie ostrzeg go China. Uwaaj, eby nic
im si nie stao.
Sean i Job spali obok siebie na klepisku lepianki. Z boku siedzia stranik.
Ziemia, na ktrej spali, bya twarda i wilgotna, a materace pene pluskiew. Mimo
niewygody, askotania robakw na skrze i myli o Claudii, Sean zasn kamiennym
snem.
Sierant obudzi go, zanim jeszcze wstao soce, rzucajc mu na posanie stert
ubrania.
Ubierajcie si poleci.
Sean usiad i podrapa si w miejscu, gdzie uksia go pluskwa.
Jak si nazywasz? Poczu ulg, e moe swobodnie rozmawia po
shangasku.
Alphonso Henriques Mabasa odpar z dum onierz. Sean umiechn si
syszc t dziwn kombinacj. Sierant mia imi po portugalskim cesarzu i
shangaskie nazwisko oznaczajcego kogo, kto uderza pak.
Paka wojenna na wrogw i krtsza paa na twoje ony? zapyta. Alphonso
rykn miechem.
Job usiad i skrzywi si na ciki dowcip Seana.
O pitej rano i to przed niadaniem! zaprotestowa. Potrzsn ze smutkiem
gow, ale Sean usysza, jak Alphonso powtarza dowcip stojcym przed lepiank
stranikom.
U Shangaczykw moesz bez trudu uzyska opini kawalarza zauway Job
sortujc stert ubrania przyniesion im przez Alphonsa. Wszystko byo uywane, ale
czyste. Sean znalaz wojskow czapk i mundur w barwach ochronnych. Zrzuci z
siebie szybko kurtk i szorty, ktre byy ju w strzpach. Zostawi sobie tylko
wygodne mokasyny ze skry.
Na niadanie dostali gulasz z maych suszonych rybek, ktrych rybacy uywaj
jako przynty, i owsiank z kukurydzy.
A herbata? zapyta Sean, na co Alphonso si rozemia.
Mylisz, e to hotel Polana w Maputo?
Soce wanie wstawao, kiedy Alphonso odeskortowa ich nad brzeg, gdzie
genera China i jego sztab oceniali zniszczenia dokonane przez hindy.
Dwudziestu szeciu ludzi zostao wczoraj zabitych i rannych China przywita
Seana. Drugie tyle zdezerterowao w nocy. Morale mojego wojska szybko si
obnia. Mwi po angielsku i byo jasne, e nikt ze sztabu go nie rozumie. Mimo
wczorajszego ataku China by elegancko ubrany i wyglda kompetentnie w
brzowym berecie i wieo odprasowanym mundurze. Na piersi mia baretki, a na
epoletach generalskie gwiazdki. Z kabury wystawaa rkoje pistoletu, wykonana z
koci soniowej. Oczy ukry za lustrzanymi okularami przeciwsonecznymi w zotych
oprawkach.
Jeli nie uda nam si powstrzyma tych nalotw, to za trzy miesice bdzie po
nas, zanim ocali nas pora deszczowa.
Pora deszczowa to czas, kiedy partyzantw chroni wysoka trawa, rozmikczone
drogi i rozlane rzeki uniemoliwiajce skuteczny pocig.
Obserwowaem wczoraj hindy w akcji powiedzia ostronie Sean. Kapitan
Job poyczy sobie jedno z waszych dziaek bezodrzutowych RPG-7 i zaliczy

trafienie rakiet AP.

China spojrza z zainteresowaniem na Joba.
Niele pochwali go. adnemu z moich ludzi nie udao si to jeszcze. Co si
stao?
Nic odpar Job.
Wyszed z tego bez najmniejszego szwanku potwierdzi Sean.
Caa maszyna jest osonita tytanowym pancerzem. China skin gow, a
potem spojrza nerwowo na niebo, jakby oczekiwa, e w kadej chwili pojawi si na
nim garbate potwory. Nasi przyjaciele z poudnia zaoferowali nam jeden z nowych
systemw wyrzutni rakiet Darter, ale s pewne trudnoci ze sprowadzeniem duych
wozw po tych drogach przez terytorium kontrolowane przez Frelimo. Potrzsn
niechtnie gow. Potrzebujemy broni dostosowanej dla piechoty, ktr mogliby
uywa i nosi ze sob partyzanci.
Z tego co wiem, to jest tylko jedna skuteczna bro tego typu. Amerykanie
rozwinli specjaln technik w Afganistanie. Zaadaptowali rakiety Stinger i zmienili
je tak, e potrafi przebi si przez pancerz. Nie znam jednak adnych szczegw
doda w popiechu Sean. Wiedzia, e nie jest rozsdne pozowanie na eksperta, ale
problem go intrygowa i da si ponie emocjom.
Ma pan zupen racj, pukowniku. Zmodyfikowane stingery s jedyn broni
skuteczn przeciwko hindom. To jest wanie paskie zadanie i cena paskiej
wolnoci. Chc, eby zdoby pan dla mnie parti stingerw.
Sean zatrzyma si nad brzegiem rzeki i spojrza na niego ze zdumieniem. Na jego
twarzy zacz pojawia si umiech.
Jasne powiedzia. Nie ma sprawy. Czy ma pan jakie specjalne yczenia co
do koloru i zapachu? Moe niebieski i zapach kiwi?
Po raz pierwszy tego ranka China umiechn si do niego.
Stingery ju tu s, trzeba je tylko zabra. Z twarzy Seana zacz znika umiech.
Mam nadziej, e to art. Wiem, e Savimbi dostali stingery od jankesw, ale
Angola ley na drugim kocu kontynentu.
Te stingery s znacznie bliej zapewni go China. Czy pamita pan star
rodezyjsk baz wojskow Grand Reef?
Powinienem. Sean skin gow. Skauci dziaali w tej bazie przez ponad
rok.
Oczywicie, pamitam. China dotkn znieksztaconego ucha pod beretem.
Wanie stamtd podjlicie atak na mj obz w Inhlozane. Wyraz jego twarzy sta
si nagle nieprzejrzysty.
To byo w innej wojnie przypomnia mu Sean. Rysy twarzy Chiny rozluniy
si.
Jak ju mwiem, stingery s w Grand Reef.
Nic nie rozumiem. Sean potrzsn gow. Jankesi nigdy nie daliby
stingerw Mugabemu. Jest marksist, a Stany Zjednoczone nie kochaj zbytnio
Zimbabwe. To nie ma sensu.
Wanie, e ma zapewni go China. Na typowo afrykaski sposb ma to
doskonay sens. Spojrza na zegarek. Czas na herbat. Zdaje si, e prosi pan o
ni rano. Bez wzgldu na to, po ktrej stronie walczymy, wojna uzalenia nas
wszystkich od herbaty.
China zaprowadzi ich do bunkra dowdczego i ordynans przynis czajnik z
naparem.
Amerykanie nie lubi Mugabego, ale jeszcze bardziej nie lubi
Poudniowoafrykaczykw wyjani China. Mugabe daje schronienie i zapewnia
pomoc partyzantom ANC przekraczajcym granic z Afryk Poudniow.

Sean skin powanie gow. Widzia zdjcia przedstawiajce masakr

spowodowan przez min podoon w poudniowoafrykaskim supermarkecie.
Miao to miejsce w ostatni pitek miesica, w dniu wypaty, kiedy sklep by
zatoczony kobietami z dziemi, zarwno biaymi jak i czarnymi.
Poudniowoafrykaczycy postanowili ciga partyzantw do ich baz. Pokazali
ju, e traktuj powanie t grob, urzdzajc pocigi przez granice ze wszystkimi
ssiadami. ANC ogosio, e zamierza zwikszy liczb zamachw na cele cywilne.
Mugabe dobrze wie, jakie bd tego konsekwencje, i chce mie bro, ktra
pozwoliaby mu broni si przed poudniowoafrykaskimi helikopterami bojowymi
Puma, ktre przekrocz granic w pocigu za ANC.
Wci nie mog uwierzy, e jankesi zaopatrzyliby go w stingery powiedzia
Sean.
Nie bezporednio przyzna China. Brytyjczycy wicz armi Mugabego i
byli porednikami. Dostali stingery od Amerykanw i w bazie Grand Reef ucz
Trzeci Brygad posugiwa si nimi.
Skd, do cholery, wie pan o tym wszystkim?
Musi pan pamita, e byem ministrem w rzdzie Mugabego. Nadal mam
dobrych przyjaci na wysokich stanowiskach. Sean zastanowi si nad tym.
Ma pan racj zgodzi si. To wszystko jest typowo afrykaskie. Wic
stingery s w Grand Reef.
Zostay dostarczone przez herculesa Krlewskich Si Lotniczych dwa tygodnie
temu. Maj zosta rozmieszczone wzdu granicy z RPA na pocztku przyszego
miesica. Pukowniku Courteney, ta bro zostanie wymierzona w paskich rodakw.
Sean poczu patriotyczne oburzenie, ale nie da tego po sobie pozna.
Trening jest prowadzony przez kapitana i dwch podoficerw Artylerii
Krlewskiej, wic rozumie pan ju, czemu potrzebuj w moich planach biaej twarzy.
To zaczyna brzmie zowieszczo mrukn Sean. Niech pan mi powie, czego
pan dokadnie ode mnie chce.
Chc, eby pan wrci do Zimbabwe i przynis mi te stingery. Sean nie pokaza
po sobie adnych emocji, gdy spyta:
A w zamian?
Kiedy dostan rakiety, zdejm kajdanki z rk miss Monterro i przenios j do
kwatery, w ktrej bdzie mg j pan odwiedza zamilk na chwil i pozwoli sobie
na domylny umiech i spdza z ni wieczory i noce.
A co z naszym uwolnieniem?
Oczywicie powiedzia China. Wszyscy troje zostaniecie wypuszczeni na
wolno, gdy wywiadczy mi pan jeszcze jedn przysug. Najpierw jednak stingery.
Co to za przysuga?
China podnis do gry obie rce.
Wszystko w swoim czasie, pukowniku Courteney. Przede wszystkim rakiety.
Kiedy je dostan, porozmawiamy na temat drugiej czci naszej umowy.
Sean zmarszczy brwi patrzc na kubek z herbat i starajc si wynale jaki
korzystny punkt do pertraktacji, ale China przerwa te rozmylania.
Pukowniku, kada zmarnowana minuta tylko przedua szuka
odpowiedniego sowa niewygod panny Monterro. Dopki nie dostan tych rakiet,
bdzie nosia dzie i noc kajdanki, take w czasie snu, jedzenia i wykonywania innych
podstawowych czynnoci. Proponuj, eby pan jak najszybciej zabra si do
opracowywania planu.
Sean wsta i podszed do ciennej mapy wiszcej za biurkiem generaa Chiny. W
zasadzie nie musia na ni patrze; mg zamkn oczy i zobaczy kad dolin,
wzgrze, kade pofadowanie terenu wzdu granicy pomidzy Mozambikiem a

Zimbabwe. Linia kolejowa przekraczaa granic nie opodal miasteczka Umtali, a

dwadziecia kilometrw dalej po stronie Zimbabwe widnia czerwony znaczek
przedstawiajcy lotnisko i baz wojskow Grand Reef.
Sean dotkn stylizowanego znaczka palcem. Job podszed do niego. Patrzyli na
map w zamyleniu. Ile razy wyruszali z bazy na akcj, wsiadajc do haaliwych
samolotw transportowych Dakota i uginajc si pod ciarem spadochronw,
plecakw i broni. Mogli bez kopotu wyobrazi sobie pozycj kadego budynku,
hangaru, baraku czy umocnie.
Dwadziecia kilometrw do granicy powiedzia cicho Job. Jakie pitnacie
minut samochodem, ale nie damy rady przej tdy na piechot.
Generale China, mwi pan o planie. Co pan mia na myli? Czy moe nam pan
zaatwi jakie ciarwki? zapyta Sean nie ogldajc si za siebie.
Nie tak dawno moi ludzie zdobyli trzy pciarwki Unimog w oryginalnych
kolorach armii zimbabwijskiej wraz z prawdziwymi papierami. Trzymamy je w
ukryciu odpowiedzia China i Sean westchn z ulg.
Mj plan polega na tym, e przekroczycie granic przebrani za zimbabwijskich
onierzy.
Zao si, e przez posterunek graniczny przejeda bardzo duo samochodw
wojskowych.
Zgadza si potwierdzi China.
Bdziemy potrzebowali oryginalnych mundurw dla wszystkich ludzi biorcych
udzia w tej akcji i jaki mundur dla mnie. Sean postuka palcem w map. Musimy
dosta si do bazy bez jednego wystrzau.
Mam dla pana mundur brytyjskiego oficera polowego powiedzia China.
Jest autentyczny i dostanie pan do niego dokumenty.
Jak pan, u diaba, zdoa to zdoby?
Trzy miesice temu zaatakowalimy kolumn wojsk zimbabwijskich w pobliu
Vila de Manica. Brytyjski oficer, ktry by z nimi jako obserwator, zosta
przypadkowo trafiony. Wedug dokumentw by to major z jednego z regimentw
gwardii, przydzielony wysokiemu komisarzowi wojskowemu w Harare jako attache
wojskowy. Mundur zosta oczyszczony z krwi, a rozdarcia spowodowane odamkami
granatu zrcznie pozszywane. Krawiec, ktry zaj si jego napraw, szy ubranie dla
mnie. China wygadzi po munduru, wygldajc na wyjtkowo
usatysfakcjonowanego swoim strojem. Krawiec ten dopasuje mundur na pana,
pukowniku. Major brytyjski by mniej wicej pana wzrostu, ale znacznie szerszy w
pasie i plecach.
Regiment gwardii. Sean umiechn si. Mam wtpliwoci co do mojego
akcentu; kady Anglik rozpozna we mnie poudniowo-afrykaczyka, jak tylko
otworz usta.
Bdzie je pan musia otworzy tylko do stojcych przy bramie stranikw z
Trzeciej Brygady. Zapewniam pana, e nie maj a tak dobrego wyczucia.
Dobra powiedzia Sean. Powiedzmy, e uda nam si dosta do rodka, ale
jak si stamtd, do cholery, wydostaniemy? Cay problem intrygowa go i Sean czu,
e zaczyna si wietnie bawi.
Nie tak szybko, Sean. Job studiowa map. Nie moemy stan przy bramie
i zada, eby nas wpucili, nie podajc jakiego hasa. Jeli w bazie s stingery, to
ochrona bdzie zaostrzona do maksimum.
Zgadza si potwierdzi China. Mam jednak dla was jeszcze jedn dobr
wiadomo. Mam tam swojego czowieka. To mj kuzyn. Nasza rodzina jest cakiem
liczna powiedzia nie bez dumy. Jest oficerem w subie cznoci, zastpc
dowdcy centrum komunikacyjnego bazy. Bdzie mg sfaszowa zezwolenie

najwyszego dowdztwa Zimbabwe na inspekcj programu stinger przez wojskowego

attache. Tak wic strae przy bramie bd was ju oczekiwa. Nie bd te zbyt
dokadnie sprawdza waszych dokumentw.
Jeli ma pan swojego czowieka w bazie, to powinien wiedzie, gdzie dokadnie
znajduj si stingery zasugerowa Job.
Jasne. China skin gow. S w hangarze numer trzy. To drugi od lewej.
Wiemy, gdzie jest ten hangar zapewni go Sean i zmarszczy brwi starajc si
przewidzie inne problemy, na jakie mogli si natkn. Chciabym si dowiedzie,
jak s opakowane rakiety, ich rozmiary i ciar. China robi popieszne notatki w
zeszycie. Musz te do nich by podrczniki instruktaowe. Na pewno bd si
znajdowa w kwaterze kapitana Artylerii Krlewskiej. Chc wiedzie, gdzie to jest.
Wylicza kady punkt na palcach, a Job wnosi wasne sugestie.
Bdziemy potrzebowali czego do odwrcenia uwagi zasugerowa.
Powinnimy mie jaki drugi oddzia, ktry zaatakowaby baz z dala od hangaru i
placu wicze. To musi by gone; duo pociskw smugowych, rakiet RPG i
granatw z biaym fosforem.
Zaczynaa si zabawa jak za starych; dobrych czasw, kiedy pracowali razem,
stymulujc si nawzajem. Podniecenie, ktre udawao si im ukry pod mask
profesjonalizmu, wyranie byszczao im w oczach.
Ciesz si, e to z Trzeci Brygad bdziemy mieli do czynienia zauway
mimochodem Job. To ta banda mordercw zakonnic i gwacicieli dzieci zniszczya
Matabeleland. Spustoszenia i okruciestwa, jakie towarzyszyy napadowi brygady
na terytoria, na ktrych dziaali matabelscy polityczni dysydenci, nadal byy wiee w
ich pamici. Dwch moich braci, mj dziadek... Job zniy gos do nienawistnego
szeptu. onierze z Trzeciej Brygady wrzucili ich ciaa do starej kopalni Antelope.
To nie jest osobista zemsta ostrzeg go Sean. Job, chcemy dosta tylko te
stingery. Plemienne wanie w Afryce byy rwnie zacieke jak vendetta na Korsyce.
Job otrzsn si, eby pozby si zych wspomnie.
Masz racj, ale kilka skalpw Trzeciej Brygady bdzie przy okazji miym
upominkiem.
Sean wyszczerzy zby w umiechu. Mimo wasnej przestrogi myl o uderzeniu
na ZANLA sprawiaa mu przyjemno nie mniejsz ni przyjacielowi. Ilu dobrych
ludzi, kobiet i przyjaci straci przez nich w cigu jedenastu dugich lat wojny.
Zastanowi si, jak skomplikowane byy wizy lojalnoci i nienawici tworzce
spoeczestwo afrykaskie. Jedynie Afrykaczyk mg je kiedykolwiek zrozumie.
W porzdku. Sean wrci do rzeczywistoci. Jestemy w rodku. Mamy
stingery, powiedzmy dwa zaadowane do pena unimogi. Znalazem podrczniki i
jestemy gotowi do drogi. Udao nam si odwrci ich uwag i cign wikszo
stranikw na poudniow stron bazy, po drugiej stronie lotniska. Teraz musimy si
wydosta. Obawiam si, e nie zechc nas tak atwo wypuci.
Zaatakujemy bram zaproponowa Job. Powiedzmy, pierwsz ciarwk
rozbijemy barykad.
Dobrze. Sean skin gow. A co potem? Nie uda nam si opuci kraju
przez punkt graniczny w Umtali. Caa armia zimbabwijska i Frelimo rzuc si za
nami w pocig.
Obaj obrcili si do mapy. Sean wycign rk i powid palcem wzdu drogi,
ktra rozgaziaa si na pnocy, zanim dotara do Umtali, i biega rwnolegle do
granicy, przecinajc wzgrzyste okolice na wschodzie w kierunku Narodowego Parku
Inyanga, obszaru wysokich gr zakrytych przez mgy i gsto zalesionych dolin. Sean
zatrzyma palce na jednej z dolin, ktra wygldaa na mapie jak zielony klin wbity
pomidzy pasmo gr.

 Dolina Honde odczyta napis. Droga przecinaa pocztek doliny, ktra biega
dalej do granicy i paskowyy mozambijskich. Byo to naturalne wejcie na wyej
pooone tereny, brama, ktrej partyzanci ZANLA uywali do przedzierania si z
obozw treningowych w Mozambiku do Zimbabwe. Nie bya to atwa droga, ale Sean
i Job poznali wszystkie jej tajemnice, ukryte cieki, faszywe korytarze i tajemne
przejcia.
Droga do misji St Mary powiedzia Sean i obaj spojrzeli na oznaczony na
mapie punkt. Tylko dotd moemy dojecha ciarwkami.
Dalej mamy jedynie sze kilometrw do granicy mrukn Job.
Sze cholernie cikich kilometrw poprawi go Sean. I wcale nie
bdziemy bezpieczni, jak przekroczymy granic. Bd nas cigali, dopki nie
dotrzemy na obszar kontrolowany przez Renamo.
Sean obrci si do generaa Chiny.
Chc mie tragarzy czekajcych na nas w misji St Mary. Jaki obszar dokadnie
pan kontroluje?
Tragarze nie przedstawiaj adnego problemu. China stan pomidzy nimi i
wskaza na punkt, ktry nazywa si Mavonela. Mog zarzdzi, eby w tej wiosce
czekay na was ciarwki. Jeli dotrzecie do Mavoneli, uznam, e wypeni pan
swoje zadanie, pukowniku.
Proponuj, eby nie przenosi wszystkich czterdziestu stingerw jedn kolumn
tragarzy wtrci si Job. Bd stanowili zbyt dobry cel dla MIG-w Mugabego.
Jeden adunek napalmu i po ptakach.
W dodatku Frelimo moe take cign hindy doda Sean. Masz racj, Job.
Jak tylko bdzie dostatecznie jasno, eby mogli nas zaatakowa z powietrza,
rozpryskujemy si. Sean mia na myli star taktyk partyzantw polegajc na
rozdzieleniu oddziau. W ten sposb napastnik mia przed sob wiele trudnych do
wykrycia celw zamiast jednej atwej do zniszczenia kolumny. Czy moe pan
zaaranowa kilka PS zamiast jednego w Mavoneli? Sean uy terminu Skautw
oznaczajcego punkt spotkania.
Tak zgodzi si China. Rozstawimy transport wzdu drogi do Mavoneli.
China przejecha palcem wzdu odcinka drogi. Powiedzmy co kilometr jedna
ciarwka schowana pod siatk kamuflujc. Na ostatnim etapie stingery
przewieziemy pod oson ciemnoci.
W porzdku, ustalmy harmonogram zaproponowa Sean. Spiszmy to
wszystko na papierze. Potrzebuj czego do pisania.
China otworzy biurko i wyj z szuflady tani notatnik i dugopis. Podczas gdy
Sean i Job rozpisywali plan, China posa po kwatermistrza. By to niewysoki, pyzaty
mczyzna, ktry kiedy prowadzi zakad krawiecki dla mczyzn w Beirze, zanim
trudnoci ekonomiczne, raczej ni skonnoci ideologiczne, zmusiy go do
opuszczenia miasta i poszukania pracy wrd partyzantw Chiny.
Krawiec przynis mundur oficera polowego Gwardzistw Irlandzkich. Okazao
si, e do munduru naley czapka, insygnia, pas z kabur i buty. Nie przerywajc
tworzenia planu, Sean wdzia na siebie mundur pozwalajc krawcowi wzi miar.
Marynark i spodnie trzeba byo zwzi, a buty byy o numer za due.
Lepiej, e s za due ni za mae zdecydowa Sean. Wo dwie pary
skarpet.
Krawiec spi fady na marynarce szpilkami, przykucn przed Seanem i
zaznaczy miejsce, gdzie naleao skrci nogawki o dwa centymetry.
wietnie. Sean przeglda dokumenty majora, ktre China pooy na biurku.
Zdjcie przedstawiao tustego blondyna w wieku lat czterdziestu kilku.
Gavin Duffy Sean przeczyta na gos nazwisko. Bdzie pan musia dorobi

nowe zdjcie.
Zajmie si tym mj oficer od propagandy powiedzia China.
Oficer od propagandy by Mulatem, na wp Portugalczykiem i na wp
Shangaczykiem. Przynis ze sob aparat fotograficzny Polaroid. Zrobi Seanowi
cztery zdjcia paszportowe i jedno z nich wklei zrcznie na miejsce fotografii
nieyjcego majora.
Dobrze. Sean obrci si do Chiny. Teraz chc zobaczy ludzi, ktrzy
wezm udzia w misji. Chc sprawdzi ich rynsztunek. Bdzie pan im musia
wytumaczy, e od chwili rozpoczcia akcji przyjmuj rozkazy tylko ode mnie.
China umiechn si i wsta zza biurka.
Prosz za mn, pukowniku. Sam pana zaprowadz do paskiego oddziau.
Wyprowadzi ich z bunkra, ale kiedy wyszli na ciek prowadzc przez las do
rzeki, Sean zrwna z nim i kontynuowa omawianie planu.
Bd potrzebowa wicej ludzi ni dziesiciu onierzy z oddziau sieranta
Alphonsa. Co najmniej jeszcze jeden oddzia bdzie niezbdny do przeprowadzenia
dywersyjnego ataku na baz. Sean przerwa, gdy nad obozem rozlegy si jkliwe
dwiki syreny oznajmiajcej nalot. W jednej chwili znaleli si w samym rodku
zamieszania i biegncych na swoje posterunki partyzantw.
Hindy! wrzasn China. Kry si! Puci si pdem ku znajdujcej si przy
najbliszej kpie drzew cianie z workw z piachem. Na stanowisku zostao
umieszczone sprzone dziako przeciwlotnicze 12,7 mm. Sean pomyla, e wietnie
si nadaje na cel dla nadlatujcych helikopterw i rozejrza si za inn kryjwk.
W wysokiej trawie po drugiej stronie cieki wypatrzy nie rzucajcy si w oczy
lej po pocisku i pobieg w t stron. Kiedy wpad do otworu w ziemi, dobieg go
przeraliwy ryk zbliajcych si hindw i szybko narastajcy odgos strzaw z broni
maszynowej. Job wskoczy do jamy i przykucn obok Seana, a po chwili w otworze
pojawia si figurka jakiego maego i zwinnego czowieczka, ktry wpakowa si
pomidzy nich.
W pierwszej chwili Sean nie zorientowa si, kim jest ten czowiek. Rozpozna go
dopiero po szerokim umiechu, ktry pomarszczy czarn twarz. Mczyzna przywita
go szczliwym gosem.
Widz ci, Bwana.
To ty! Ty may, gupi gnojku! Sean patrzy na niego z niedowierzaniem.
Posaem ci do Chiwewe. Co tu robisz, do jasnej cholery?
Byem w Chiwewe, jak kazae zapewni go Matatu. Nastpnie wrciem,
eby si tob zaopiekowa.
Sean patrzy z podziwem na przyjaciela, zastanawiajc si nad jego sowami.
Pokrci z niedowierzaniem gow i umiechn si. W odpowiedzi Matatu obdarzy
go swoim najwdziczniejszym umiechem, ktry podzieli mu twarz na dwie poowy.
Nikt ci nie widzia? zapyta Sean w swahili. Przekrade si przez linie
wojska do dowdztwa armii i nikt ci nie widzia?
Nikt nie widzi Matatu, jeli Matatu nie chce, eby go zobaczono.
Ziemia trzsa si pod nimi, a wycie rakiet i terkot karabinw maszynowych
zmuszay ich do przysunicia si do siebie i wykrzykiwania sw na cay gos.
Jak dugo tu jeste?
Od wczoraj. Matatu wyglda na skruszonego. Wskaza na niebo, gdzie
kryy hindy. Byem tu, kiedy zaatakoway te maszyny. Patrzyem, jak
wskoczylicie do rzeki. Podaem za wami wzdu brzegu, kiedy pynlicie na
drzewie jak na odzi, i chciaem do was doczy, ale zobaczyem krokodyle. Pniej
w nocy shifta, li ludzie, przypynli odzi i zabrali was z powrotem. Cay czas
podaem za wami i czekaem.

 Widziae moe, gdzie zabrali panienk? zapyta niecierpliwie Sean.

Widziaem, jak wyprowadzali j w nocy. Wida byo, e Claudia mao
obchodzi Matatu. Czekaem jednak na ciebie.
Czy moesz si dowiedzie, dokd j zabrali? dopytywa si Sean.
Oczywicie. Umiech znik z twarzy Matatu i pojawi si wyraz lekkiego
oburzenia. Mog pody za nimi wszdzie, gdzie j zaprowadzili.
Sean rozpi kiesze marynarki i wyj z niej notatnik. Oparty o cian leja, z
pociskami rozrywajcymi si mu nad gow, skomponowa pierwszy list miosny od
wielu lat. Wypeniwszy ca stron zapewnieniami mioci, pocieszeniami i
dowcipami, jakie potrafi wymyli w tej sytuacji, zakoczy list: Bd silna, to ju
nie potrwa dugo. Pamitaj zawsze, e ci kocham. Cokolwiek si stanie, kocham
ci.
Wyrwa kartk z notatnika i zoy j rwno.
Zanie jej to. Poda list Matatu. Upewnij si, e bdzie moga go przeczyta
i wracaj do mnie.
Matatu schowa kawaek papieru za opask biodrow i czeka cierpliwie.
Widziae t lepiank, w ktrej spaem zeszej nocy? zapyta Sean.
Widziaem, jak z niej wychodzie dzi rano odpar Matatu.
Spotkamy si w tym miejscu powiedzia Sean. Przyjd do mnie, gdy shifta
bd spali. Sean spojrza na niebo. Nalot by silny, ale nie trwa dugo. Odgos
silnikw i strzaw ucicha. Nad ich schronieniem unosiy si dymy i kby kurzu.
Id ju! rozkaza. Matatu poderwa si na rwne nogi, eby speni polecenie,
ale Sean zapa go jeszcze za rami. Byo chude niczym rka dziecka. Ucisn je
czule. Nie daj si zapa, stary przyjacielu poprosi w swahili.
Matatu potrzsn gow, rozemia si z absurdalnego pomysu i znikn niczym
dym z lampy dina.
Czekali jeszcze kilka minut, dajc czas Matatu na oddalenie si na bezpieczn
odlego. Nastpnie wydrapali si ze schronienia. Drzewa wok nich byy posiekane
i poniszczone przez pociski i rakiety; po drugiej stronie rzeki pali si skad amunicji
rozrywany wybuchajcymi rakietami RPG i granatami fosforowymi, ktre wyrzucay
gste chmury dymu w niebo.
Genera China szed energicznym krokiem ciek w ich kierunku. Na ramieniu
mia czarn plam od sadzy i lady ziemi na kolanach i okciach. Twarz cina mu
wcieky grymas.
Nasza pozycja jest cakowicie odsonita wyrzuci z siebie z gniewem.
Mog nas napada do woli, a my nie mamy jak si przed nimi broni.
No wic musi pan wycofa swoje siy poza zasig hindw. Sean wzruszy
ramionami.
Nie mog tego zrobi. China potrzsn przeczco gow. To by znaczyo,
e nie moemy ju kontrolowa linii kolejowej. Znaczyoby to take, e oddajemy
gwne drogi Frelimo i tym samym uatwiamy im podjcie ofensywy.
No c Sean znowu wzruszy ramionami jeli chce pan tu zosta, to musi
pan zgodzi si na lanie.
Niech mi pan dostarczy stingery sykn China. Niech pan je zdobdzie, i to
szybko! China ruszy przed siebie len drog.
Sean i Job podyli za nim do kompleksu bunkrw nad brzegiem rzeki. Na
maym placu apelowym wielkoci kortu tenisowego czekaa ju na nich kompania
partyzantw, czterdziestu ludzi wyznaczonych przez generaa. Wygldali jakby nalot
nie zrobi na nich najmniejszego wraenia. Nie zwracali uwagi na zniszczenia, dym,
biegajcych w popiechu sanitariuszy i krztajcych si wszdzie ludzi oceniajcych
straty.

Sean rozpozna sieranta Alphonsa i jego Shanganw stojcych w pierwszym

rzdzie. Alphonso wystpi z szeregu, zasalutowa Chinie, obrci si na picie i
wyda onierzom rozkaz, eby spoczli. Genera China nie lubi najwidoczniej
marnowa czasu. Zwrci si do nich podniesionym gosem w jzyku shangaskim.
Otrzymalicie specjalne zadanie. W przyszoci bdziecie suchali rozkazw
tego biaego oficera. Wskaza na stojcego za nim Seana. Bdziecie cile
wypeniali te rozkazy. Wszyscy znacie konsekwencje czekajce was za
nieposuszestwo. Odwrci si do Seana. Prosz kontynuowa, pukowniku
powiedzia i ruszy w stron bunkra dowdczego. Sean nieomal zasalutowa mu
instynktownie. Udao mu si pohamowa.
Cholera z tob, China mrukn pod nosem i skoncentrowa si na swoich
ludziach.
Zna ju dobrze oddzia Alphonsa, pozostali partyzanci, wybrani przez Chin,
wydawali si rwnie dobrzy. Genera da mu swoich najlepszych ludzi. Sean szed
wolno wzdu pierwszego szeregu, ogldajc uwanie kadego z nich. Wszyscy byli
uzbrojeni w karabinki AKM, nowoczeniejsz wersj wysuonych AK-47. W
niektrych miejscach farba zniszczya si z metalu od permanentnego uywania broni,
ale kady karabin a lni od czyszczenia i by w dobrym stanie. Pasy take wyglday
niele, a mundury, mimo e wysuone, porzdnie pocerowano i wyczyszczono.
Zawsze naley ocenia rzemielnika po stanie jego narzdzi, pomyla Sean. To
byli wyszkoleni onierze, dumni i odwani. Sean spoglda kademu z nich w oczy i
dostrzega w nich wanie te cechy. Ze wszystkich plemion afrykaskich Sean
najchtniej pracowa z ludmi z plemion pochodzcych od Zulusw: Angoni,
Matabele i Shangane. Gdyby sam mg decydowa, wybraby bezwzgldnie wanie
tych ludzi.
Kiedy skoczy inspekcj, stan przed nimi i zwrci si do nich po shangasku.
Wy i ja rozwalimy jaja rcym gwno Frelimo powiedzia cicho. Stojcy w
pierwszym rzdzie Alphonso wyszczerzy radonie zby niczym wilk.
Dwie straniczki i eskorta skadajca si z piciu onierzy prowadzili Claudi
Monterro z rkami skutymi na plecach w ciemnociach, po wyboistej ciece.
Dziewczyna czsto si potykaa. Kiedy wywrcia si na ziemi, nie moga
amortyzowa upadku rkami. Po kilku wywrotkach na kamienist drk miaa zdart
skr i pokrwawione kolana, a nocna wdrwka staa si koszmarem i tortur.
Wydawao si, e marsz nigdy si nie skoczy. Mijaa godzina za godzin. Za
kadym razem, kiedy si wyoya na ziemi, sierant wyzywaa j w jzyku, ktrego
Claudia nie rozumiaa. Nie mogc si posuy rkami, miaa te coraz wiksze
kopoty ze wstaniem.
Bya tak spragniona, e w ustach lina zmienia si w jak lepk ma, bolay j
nogi, a rce miaa cae zdrtwiae od trzymania w niewygodnej pozycji. Czasami
syszaa jakie gosy w ciemnociach. Raz czy dwa poczua zapach dymu i dojrzaa
blask ogniska lub latarni. Przynajmniej wiedziaa, e jest nadal na terytorium Renamo.
Nagle marsz dobieg koca. Claudia domylia si, e nadal s nad rzek, czua
wilgo w powietrzu i dostrzegaa wysokie nadbrzene drzewa na tle rozgwiedonego
nieba. Wok siebie czua zapach ludzi: stchy zapach popiow z ognisk i spalonego
drzewa, ludzki pot i zapach brudnej bielizny przemieszany ze smrodem odpadkw.
Stranicy wprowadzili j przez bram w ogrodzeniu z drutu kolczastego na teren
wizienia i zawiedli do rzdu schronw.
Straniczki wziy j pod rce, sprowadziy po kilku stopniach w d i pchny tak
mocno w otaczajce ich ciemnoci, e Claudia ponownie wyoya si jak duga na
ziemi. Usyszaa za sob odgos zamykanych i ryglowanych drzwi. Otoczya j

nieprzenikniona ciemno.
Po krtkim wysiku udao jej si podnie z ziemi, ale kiedy sprbowaa si
wyprostowa, wyrna gow w niski sufit. Wygldao, e jest zrobiony z nie
okorowanych pni drzew. Claudia przesuna si ostronie do tyu z wycignitymi jak
najdalej za siebie rkami i natrafia na drzwi. Zbite z prostych desek, byy szorstkie i
najeone drzazgami. Dziewczyna zapara si o nie plecami z caej siy, ale nie
poruszyy si nawet o milimetr.
Schylona nisko, eby chroni gow, okrya swoje wizienie. Wykrconymi
rkami wyczuwaa wszdzie wilgotn ziemi. Komrka okazaa si bardzo maa,
miaa nie wicej ni dwa metry kwadratowe. W rogu ziemianki natrafia na jedyny
mebel. By to jaki metalowy przedmiot, ktry Claudia obmacaa stop i przekonaa
si, e jest to zwyke wiadro. Ostry smrd wydobywajcy si z jego wntrza nie
pozostawia wtpliwoci co do jego przeznaczenia. Zakoczya obchd i wrcia do
drzwi.
Drczce j pragnienie stawao si tortur nie do zniesienia i Claudia zawoaa:
Prosz, potrzebuj wody. Z garda wydoby si chropawy skrzek, usta byy
wyschnite i czua, e pkaj jej wargi. Wody! zawoaa i nagle przypomniaa
sobie, jak po hiszpasku nazywa si woda. Aqua! Miaa nadziej, e brzmi to
podobnie po portugalsku.
Wysiki nie zday si na nic. ciany z ziemi zdaway si tumi wszelkie dwiki.
Claudia przesuna si w rg schronu i usiada ciko na klepisku. Dopiero w tej
chwili uwiadomia sobie, jak okropnie jest znuona. Niestety kajdanki
uniemoliwiay jej uoenie si na plecach czy boku. Szukaa pozycji, w ktrej nie
czuaby si zbyt niewygodnie, i wreszcie wbiwszy si plecami w rg pomieszczenia
zdoaa zasn.
Obudzi j chd i jeszcze co, z czego nie zdawaa sobie sprawy. Przez chwil
miaa nadziej, e jest w domu ojca w Anchorage i zawoaa przestraszona:
Tatusiu! Jeste tam?
Doszed j stchy smrd z wiadra na nieczystoci, poczua zimno przenikajce jej
czonki i przypomniaa sobie wszystko. Ogarna j taka rozpacz, e chciaa si
rozpaka jak dziecko. W tej chwili ponownie usyszaa gos, ktry j obudzi.
Siedziaa sparaliowana czujc, jak na czole i karku wystpuje pot.
Wiedziaa, co to takiego. Nie miaa normalnych kobiecych fobii wobec pajkw
czy ww, ale byo co, co napeniao j wrcz nienaturalnym przeraeniem. Teraz
siedziaa sztywno wyprostowana i suchaa chrobotu i odgosw poruszajcego si po
celi zwierzcia. By to odgos ywcem wzity z jej najmroczniejszych koszmarw
nocnych i Claudia wpatrywaa si w ciemno, usiujc odpdzi zwierz si woli.
Nagle poczua je na sobie. Ostre mae pazurki drapay jej skr. Na nogach czua
zimne apki. By to szczur i sdzc po ciarze musia by wielki jak krlik. Claudia
zawya z przeraenia i poderwaa si na rwne nogi, kopic na olep ohydne zwierz.
Kiedy zabrako jej oddechu w piersiach, opada na ziemi, trzsc si caa z
niepowstrzymanych spazmw.
Uspokj si! powiedziaa sobie. We si w gar! Olbrzymim wysikiem
woli udao si jej opanowa. W ciemnociach panowaa absolutna cisza; jej krzyki
musiay wyposzy zwierztko, ale Claudia wci nie moga si zdoby, eby usi
na pododze. Baa si okropnie, e szczur wrci.
Mimo zmczenia przestaa reszt nocy w kcie. Udao jej si nieco zdrzemn,
ale gdy zaczynaa zapada w gbszy sen, budzia si nagle z przeraeniem.
Powtarzao si to przez reszt nocy i wreszcie po kolejnej nerwowej pobudce
zobaczya, e ciemnoci ustpuj.
Do celi przesczao si wiato. Claudia zamrugaa powiekami, rozgldajc si za

jego rdem. Pomidzy palami drzewa byy liczne szczeliny, w wikszoci zatkane
kpami trawy i glin, ale w dwch czy trzech miejscach wyschnita zaprawa wypada
zostawiajc mae otwory. Ze szczelin zwisay odygi dugiej trawy.
Rozejrzaa si z obaw po pomieszczeniu. Szczur znikn; najwidoczniej
przecisn si przez jedn ze szczelin.
Podesza do cuchncego wiadra i dopiero gdy przy nim stana, uwiadomia
sobie swoje pooenie. Rce miaa spite na plecach. Wraz ze wiadomoci jej
potrzeba staa si jeszcze pilniejsza.
Palce miaa niemal pozbawione czucia, ale w popiechu udao si jej schwyci
pasek i wolno przesun go pomidzy ptelkami u spodni do tyu. Kwilc z blu z
powodu koniecznoci powstrzymywania si, odpia klamr.
Schuda tak bardzo, e gdy tylko rozpia pasek, spodnie opady jej do kostek i
moga kciukiem zsun majteczki do kolan, Zawsze schludna Claudia dowiadczaa
teraz okropnych mczarni, kiedy nie udao jej si dokadnie podetrze. Zacza paka
z ponienia. Dopiero po wielu trudach udao jej si ponownie ubra. Nadgarstki miaa
obtarte do krwi i bolay j ramiona nadwerone wysikiem. Przykucna w kcie celi,
gdzie dopad j ostry smrd z wiadra, zdajc si przenika jej ca dusz.
Przez szczelin w suficie wpad promie soca i odci si jasnym srebrnym
krkiem na cianie. Claudia przygldaa si, jak promyk porusza si nieskoczenie
wolno po glinianej cianie, i zdawao si jej, e przyby tu, by j rozgrza i pocieszy.
Stumiona rozpacz zacza si oddala.
Zanim promyk dotar do drzwi, usyszaa szelest, gdy wyjto z nich skobel, i po
chwili drzwi zaskrzypiay na zardzewiaych zawiasach. Wysoka sierant schylia si,
eby wej do celi, i Claudia poderwaa si na rwne nogi.
Prosz szepna. Musz si umy powiedziaa to w miar zrozumiaym
hiszpaskim, ale straniczka nie daa adnego znaku, e zrozumiaa. W jednej rce
trzymaa metalow misk z wod, a w drugiej talerz z plackami kukurydzianymi.
Postawia misk na ziemi i wysypaa placki w grub warstw kurzu obok.
Pragnienie, ktre Claudii udao si na jaki czas pokona, wrcio teraz ze
zdwojon si. Omal nie zawya z radoci na widok miski. Musiao w niej by jakie
dwa litry czystej wody.
Upada na kolana jak bagalnica i spojrzaa na straniczk.
Prosz powtrzya po hiszpasku. Musz uy rk, prosz. Straniczka
zachichotaa i niebezpiecznie przechylia misk czubkiem buta. Odrobina wody
wylaa si przez krawd i pocieka na ziemi.
Nie stkna Claudia. Nie rozlewaj jej.
Pochylia si najgbiej jak moga, prbujc dosign wody wysunitym
jzykiem. Poczua upragnion wilgo na jego kocu, ale krawd miski wcinaa si jej
w twarz.
Znowu podniosa wzrok na straniczk.
Prosz, pom mi.
Sierant rozemiaa si gono i opara o cian, przygldajc z rozbawieniem
wysikom dziewczyny.
Claudia nachylia si nad wod, schwycia krawd miski w zby i uwanie
nachylia do siebie, tak e kilka kropel spyno jej po jzyku do garda. Zimna woda
bya tak wspaniale cudowna w smaku, e Claudii nabiegy zy do oczu. Pia wolno yk
po yku, a poziom wody opad tak bardzo, e nie moga wicej jej dosign. Miska
nadal bya w poowie pena, a po kilku ykach pragnienie jedynie si zwikszyo.
Nadal trzymajc misk w zbach podniosa ostronie gow do gry i odchylia j
do tyu. Ruch okaza si jednak zbyt gwatowny. Zakrztusia si, kiedy woda
wypenia jej usta, miska wylizna si jej z zbw, woda pocieka po koszuli i

rozlaa si kau na ziemi, szybko wsikajc w kurz.

Straniczka rykna ze miechu. Claudia poczua, jak do oczu napywaj jej zy
rozpaczy. Z trudem udao jej si powstrzyma szloch, ktry cisn jej gardo.
Na poegnanie sierant zoliwie wdeptaa butem placki w ziemi i rozemiawszy
si jeszcze raz ostrym, przenikliwym miechem, podniosa pust misk i wysza z
celi. Claudia syszaa jej chichot za zamykanymi drzwiami.
Moga ocenia mijanie czasu po kcie padania promieni sonecznych, ktre
przeciskay si przez szpary w suficie. Pierwszy dzie wydawa si cign w
nieskoczono. Mimo blu, jaki sprawiay jej kajdanki, udao jej si troch przespa,
ale po obudzeniu zaja si natychmiast rozpatrywaniem swojego pooenia i
zastanawianiem, jak moe zwikszy szans przeycia.
Najwikszym problemem bya woda. Odrobina, jak wypia rano, moga jej
pozwoli przetrwa dzie, ale zdawaa sobie spraw, e zaczyna cierpie na
odwodnienie.
Musz znale jaki sposb, eby mc si napi z tej miski powiedziaa sobie
i spdzia reszt popoudnia zastanawiajc si nad tym problemem. Kiedy wreszcie
znalaza rozwizanie, poderwaa si z ziemi z takim popiechem, e znowu wyrna
gow w sufit. Nie zwaajc na bl obejrzaa uwanie dugie odygi trawy zwisajce
spomidzy belek. Wybraa jedn z nich, schwycia j ostronie wargami i
wysunwszy ze szczeliny upucia na ziemi. Nastpnie uklkna tyem do niej i
pochylajc si silnie do tyu, schwycia j palcami. Na szczcie trawa bya wysuszona
i z atwoci daa si zama palcami. Claudia podzielia ca odyk na cztery mniej
wicej dwudziestocentymetrowe czci i kad z nich wbia pionowo w ziemi.
Obrcia si, uklkna przed traw i wzia pierwsz z nich do ust. Sprbowaa
dmuchn przez ni, ale odyka bya mocno zapchana mokrym piaskiem. Claudia
odrzucia j i wybraa nastpn.
Kiedy dmuchna w cienk rurk, z drugiego koca wylecia maleki koreczek
gliny odyga bya pusta w rodku. Claudia przetoczya si na plecy, usiada na
rodku podogi z rurk z zbach i rozemiaa si tryumfalnie. Poryw przemonej
radoci zaguszy i odsun uczucie rozpaczy, ktre jeszcze niedawno omal nie
zniszczyo jej chci walki.
Podczogaa si w kt celi i ostronie ukrya bezcenn somk. Przez reszt dnia
wyobraaa sobie, jak jej bdzie uywa.
Promienie soneczne nie docieray ju do wewntrz i w lepiance zapanowa
przygnbiajcy wieczorny mrok, kiedy usyszaa straniczk otwierajc drzwi.
Usiada w kcie i patrzya, jak schylona sierant wchodzi do celi, wyrzuca placki
kukurydziane na ziemi i stawia obok misk z wod.
Kobieta opara si o framug drzwi i spojrzaa na Claudi oczekujc, e
spragniona i wygodniaa dziewczyna jak dzika rzuci si na jedzenie. Dziewczyna
siedziaa nieruchomo w kciku, starajc si nie okazywa po sobie adnych emocji,
chocia gardo jej si zaciskao na myl o wodzie, a okrutne pragnienie pozbawiao j
rozsdku.
Kiedy nie poruszya si przez kilka minut, sierant powiedziaa co ostrym tonem
po portugalsku i wskazaa wymownie na misk. Olbrzymim wysikiem woli Claudia
zmusia si, eby nie spojrze na wod. Murzynka wzruszya ramionami i nastpia na
placki, rozdeptujc je obcasem. Parskna jeszcze miechem, ale nie by to zbyt
tryumfalny odgos, i wysza z ziemianki, zamykajc za sob drzwi. Zostawia jednak
misk na ziemi.
Claudia zmusia si, eby nie rzuci si na wod, i odczekaa, a bya cakiem
pewna, e straniczka odesza i nie podglda jej przez szpar. Dopiero wtedy
podpeza do kta, w ktrym ukrya somk, i uja j ostronie wargami. Nie

podnoszc si z kolan rzucia si do miski i nachylia si nad ni.

Pocigna pierwszy yk i czujc, jak zimna woda spywa jej do przeyku,
zamkna oczy z rozkoszy. Miaa wraenie, e pije nie wod, lecz cudowny balsam.
Wstpowaa w ni nowa sia, rozchodzc si yami po caym ciele.
Claudia wypia wiksz cz zawartoci miski, rozkadajc przyjemno, a
wreszcie w celi zrobio si zupenie ciemno. Nie moga si jednak zmusi do spoycia
tustej mazi wdeptanej w ziemi.
Chwytajc zbami za metalow rczk miski zaniosa j do swojego kcika, gdzie
moga rozkoszowa si maymi ykami wody przez dugie godziny nocy. Czua si
niemal szczliwa i troch na rauszu, jakby wypia szampana, a nie zwyk wod z
rzeki.
Mog wytrzyma wszystko szepna w ciemnociach. Nie uda im si mnie
zama. Nie dam si. Nie dam.
Nastrj ten nie trwa zbyt dugo. Wkrtce po zapadniciu ciemnoci Claudia
zrozumiaa, jak wielki bd popenia zostawiajc jedzenie na ziemi.
Poprzedniej nocy miaa do czynienia tylko z jednym szczurem, ktry uciek na jej
krzyk. Teraz zapach jedzenia cign cae ich stado. Wciskay si jeden za drugim
przez szpary i przeraonej do nieprzytomnoci Claudii wydao si, e caa podoga roi
si od maych zwierztek. Zapach ich cia, smrd ohydny niczym kopyta i rogi
gotowane na klej, wypenia jej nos. Wcisna si gbiej w rg celi, trzsc si ze
strachu, a szczury ocieray si ojej nogi, przebiegay po stopach piszczc i walczc o
rozgniecione placki.
W kocu nie wytrzymaa i poddaa si panice. Ogarnita histeri zacza
wrzeszcze na cae gardo i kopa je na olep; jeden z gryzoni rzuci si na ni i ugryz
w kostk. Zbki maego zwierzaka byy ostre niczym brzytwa. Claudia jkna i
wierzgna dziko nog starajc si zrzuci napastnika, ale przez kilka sekund jego
zakrzywione zby byy wbite gboko w jej ciao. Jeszcze jeden zamach i szczur
polecia na przeciwleg cian.
Musia uderzy o misk z drogocenn wod, gdy Claudia usyszaa odgos
metalu odbijajcego si od ciany i plusk wody wylewajcej si na podog. Podpeza
do naczynia, paczc z rozpaczy.
Stado szczurw poywiao si przez kilka godzin, ktre dla Claudii byy
najwikszym horrorem w jej yciu. Wreszcie nie zostao nic wicej do jedzenia, wic
wyniosy si t sam drog, ktr przyszy. Wyczerpana fizycznie i psychicznie
dziewczyna opada na kolana.
Boe, prosz, niech to si skoczy. Ju nie mog.
Przewrcia si na bok i leaa trzsc si na caym ciele i chlipic cicho. W
kocu pochona j kojca ciemno mocnego snu.
Obudzio j cignicie za wosy i dziwny zgrzyt widrujcy jej uszy.
Nieprzytomna ze snu potrzebowaa kilku sekund, eby uwiadomi sobie, skd bierze
si ten dziwny dwik. Zasna na boku z policzkiem wcinitym w brudn ziemi.
Leaa nieruchomo znoszc lekkie szarpnicia za wosy i przenikliwe zgrzytanie. Po
chwili ogarno j przeraenie.
Siedzcy przy jej gowie szczur gryz jej wosy, cinajc je ostrymi zbami i
zbierajc jako materia do wymoszczenia gniazda. Strach cakowicie sparaliowa
Claudi. Nie moga zrobi najmniejszego ruchu. Jej cae ciao skurczyo si, odek
zacisn niczym pi, a palce wbiy si z ca si w donie.
Nagle lk ustpi. Strach przemieni si w gniew. Jednym zwinnym ruchem
poderwaa si z ziemi i zacza ciga napastnika.
Biegaa za szczurem po caej komrce, podajc za nim po odgosach stukotu
malutkich apek o ziemi. Nie kopaa ju na olep, ale celowaa w rdo dwiku.

Dwukrotnie zwierztko starao si wspi na cian i dwa razy Claudia posuya si

caym ciaem, eby zrzuci je na ziemi.
Nigdy wczeniej nie dowiadczya jeszcze gniewu, ktry daby jej si do
zabjstwa. Wszystkie zmysy miaa maksymalnie wyostrzone, such sta si tak czuy,
e potrafia niemal zobaczy kady ruch swojej ofiary. Gniew nada jej ruchom
precyzji i niespotykanej siy, tak e kade kopnicie byo wyjtkowo szybkie. Kiedy
jedno z nich trafio w ciepe, futrzane zwierz, pisk blu i strachu jeszcze bardziej j
podnieci.
Udao jej si wreszcie zapdzi szczura w rg celi. Wtedy z caej siy uderzya go
nog. Poczua, jak drobne koci ami si pod jej butem i naskoczya na niego jeszcze
raz i ponownie, paczc z wysiku i depczc zajadle, a jego ciao stao si zupenie
mikkie i wilgotne.
Kiedy wreszcie cofna si i opada na ziemi w drugim kocu ziemianki, trzsa
si, ale ju nie z przeraenia.
Nigdy jeszcze nie zabiam, pomylaa, zdumiona sob i tajemnicz, dzik
stron swojej natury, ktrej istnienia nigdy nie podejrzewaa.
Czekaa, czy nadejdzie znajome poczucie winy i wstrtu do siebie. Zamiast tego
czua si silna, jakby przesza przez jak prb, ktra uzbroia j w si do pokonania
wszelkich przeciwnoci i trudw.
Nie poddam si, nigdy szepna. Bd walczya i zabijaa, jeli okae si to
konieczne. Musz przetrwa.
Rankiem, kiedy straniczka przysza po misk, Claudia spojrzaa na ni miao i
zbliajc twarz na kilka centymetrw do jej twarzy powiedziaa zdecydowanym
gosem:
Wynie to. Wskazaa na lece u jej stp zwoki szczura. Kobieta zawahaa
si i Claudia sykna: Zrb to, natychmiast! Straniczka schylia si. Podniosa
zmasakrowane ciako za koniec ogona, rzucajc Claudii spojrzenie pene szacunku.
Niosc w jednym rku szczura, a w drugim pust misk, wysoka sierant wysza z
celi. Kiedy wrcia po paru minutach z misk wypenion wod i talerzem penym
plackw, Claudia opanowaa pragnienie i zachowaa postaw spokojnego autorytetu.
Wskazaa na wiadro.
Trzeba to wyczyci powiedziaa.
Kobieta odpowiedziaa co ostrym tonem po portugalsku.
Ja to zrobi. Claudia patrzya prosto w oczy straniczce, dopki ta nie
odwrcia wzroku. Wtedy dziewczyna stana do niej tyem i podsuna jej rce z
kajdankami. Zdejmij to rozkazaa.
Straniczka posusznie odpia klucz od paska.
Claudia omal nie stkna z ulgi, gdy kajdanki uwolniy jej rce. Krew napyna
do doni i dziewczyna przycisna je do piersi masujc delikatnie, zagryzajc
jednoczenie wargi z blu. Opuchnite donie i poranione nadgarstki napeniay j
przeraeniem.
Straniczka pchna j w krzy wydajc jaki rozkaz. Claudia podniosa wiadro za
rczk i odsunwszy kobiet na bok zacza wspina si po schodach. Soce, ciepo i
czyste powietrze zdaway si jej bogosawiestwem.
Rozejrzaa si po terenie ogrodzonym drutem kolczastym. Byo to najwyraniej
wizienie kobiece, gdy kilka przygnbionych kobiet siedziao na ziemi, pod
rosncym samotnie na rodku terenu drzewem hebanowym. Winiarki miay na
sobie podarte opaski biodrowe, a ich nagie grne czci ciaa byy tak wychudzone, e
przez skr wida byo ebra. Piersi, nawet u modych kobiet, byy puste i zwisay
luno na brzuchy. Claudia zastanawiaa si, jakie zbrodnie popeniy te kobiety; a
moe samo ich istnienie byo obraz dla nieznanych przeladowcw.

Jej schron sta w szeregu kilkunastu innych podobnych bunkrw. Byo jasne, e
zamknite wizienia s przeznaczone dla waniejszych lub moe bardziej
niebezpiecznych winiw.
Brama bya strzeona przez par silnych Murzynek, ubranych w mundury w
barwach ochronnych i uzbrojonych w karabinki automatyczne AK. Kobiety
przyglday si ciekawie Claudii. Moga pozna, e rozmawiaj na jej temat. Za
bram pyna szeroka rzeka Pungwe i przez krtk chwil wyobrazia sobie, e
wskakuje do wody, eby umy cae ciao i przepra brudne ubranie, ale w tej samej
chwili straniczka pchna j silnie w plecy w stron latryn znajdujcych si na kocu
ogrodzonego terenu.
Kiedy do nich doszy, straniczka wymownymi gestami kazaa Claudii oprni
wiadro, a sama obrcia si do jednej z wartowniczek, ktra podesza do nich z
karabinem przewieszonym przez rami.
Tylna ciana wychodka stanowia jednoczenie ogrodzenie wizienia. Nie
oferowaa jednak adnej drogi ucieczki. Pale byy grube jak jej uda i mocno zwizane
linami z kory. Palisada sigaa par metrw wyej, ni Claudia mogaby dosign.
Dziewczyna porzucia myl o ucieczce, zanim ta jeszcze si w peni rozwina, i
wylaa zawarto wiadra do otworu. Z jego gbi wylecia rj much, krc z
natarczywym bzykaniem nad jej gow.
Zatykajc nos z obrzydzeniem dziewczyna odwrcia si w stron drzwi, kiedy
zatrzyma j cichy gwizd. By to bardzo niski i ponury dwik, na ktry nigdy by nie
zwrcia uwagi, gdyby go ju wczeniej nie syszaa. By to jeden z umwionych
sygnaw, jakich uywa Sean i tropiciele. Sean powiedzia jej, e jest to odgos
wydawany przez ptaka bou-bou, i teraz Claudia zamara na wspomnienie jego sw.
Spojrzaa szybko na drzwi do latryny, ale byy szczelnie zamknite. Dobiegay j
gosy straniczki i wartowniczki, ktre rozmawiay na zewntrz. Zacisna wargi i z
maym powodzeniem sprbowaa naladowa gwizd.
W odpowiedzi usyszaa ponowne zawoanie ptaka dochodzce wyranie zza
tylnej ciany wychodka. Rzucia wiadro i podbiega do niej, przytykajc oko do jednej
z wikszych szczelin. Omal nie krzykna, kiedy w otworze pojawio si oko, a gos,
ktry tak dobrze pamitaa, szepn:
Jambo, memsahib.
Matatu westchna.
May, gupi gnojek. Matatu przywita j jedynymi sowami, jakie zna po
angielsku, i Claudia musiaa si pohamowywa, eby nie wybuchn miechem
radoci i ulgi na t dziwaczn argumentacj.
Och, Matatu, kocham ci szepna i w tej samej chwili zoona kartka papieru
przelizna si przez szpar. Gdy tylko jej palce schwyciy papier, oko znikno z
otworu.
Matatu szepna bagalnie, ale malutkiego czowieczka ju nie byo. Musiaa
odezwa si zbyt gono, gdy usyszaa woanie straniczki i szybkie kroki przed
drzwiami.
Obrcia si i szybko przykucna nad kloacznym otworem. Straniczka
rozejrzaa si po maym pomieszczeniu i Claudia wrzasna na ni ze zoci:
Wyno si, nie widzisz, e jestem zajta. Kobieta instynktownie cofna gow.
Claudia zadraa z emocji, gdy rozwina kartk i poznaa charakter pisma. Porazia j
myl, e mog jej odebra list, zanim zdy go przeczyta. Zoya go w popiechu i
schowaa do tylnej kieszeni spodni, skd bdzie moga atwo wydosta, kiedy zostanie
sama.
Teraz czekaa z utsknieniem, eby jak najszybciej znale si w swojej celi.
Wysoka Murzynka zepchna j ze schodw, ale w jej zachowaniu nie byo ju wida

poprzedniej zoliwoci.
Claudia postawia wiadro w rogu celi i kiedy straniczka wskazaa na jej rce,
podaa je posusznie do zakucia. Dotyk metalu na poranionej skrze zdawa si
jeszcze bardziej bolesny ni poprzednio. Minie i cigna ramion same napiy si w
wyrazie protestu.
Kiedy Claudia bya ju bezpiecznie skuta kajdankami, straniczka zdawaa si
odzyska swoje uprzednie poczucie wadzy. Wyrzucia na ziemi zawarto talerza z
kukurydzianym obiadem i podniosa nog, eby wdepta jedzenie w ziemi.
Claudia rzucia si na ni niczym ranna lwica.
Sprbuj tylko! sykna wciekle na Murzynk, zbliajc twarz do jej twarzy i
patrzc jej w oczy z tak si, e kobieta cofna si o krok.
Precz std! krzykna na ni Claudia. Allez! Yamoose! Straniczka
opucia cel mruczc co pod nosem i zamykajc za sob z haasem drzwi.
Claudi zdumiaa wasna odwaga. Opara si o drewniane drzwi wyczerpana t
prb si, uwiadamiajc sobie, jak wielkie ryzyko podja moga przecie zosta
brutalnie pobita, a nawet utraci porcj wody.
To list Seana da jej tak si i odwag przeciwstawienia si silnej straniczce.
Oparta plecami o drzwi signa do tylnej kieszeni spodni i dotkna zoonego
papieru, eby upewni si, czy jest na swoim miejscu. Nie chciaa go jeszcze czyta.
Zamierzaa przeduy przyjemno. Podesza do kta i wyja somk do picia.
Kiedy napia si wody z miski, zjada wszystkie placki kukurydziane, podnoszc
je delikatnie z ziemi zbami i otrzsajc z piasku, ktry przyczepi si do tustej
powierzchni. Postanowia nie zostawi ani okruszka; nie chodzio jej tylko o
zaspokojenie godu, ale wiedziaa, e w najbliszych dniach bdzie potrzebowaa
wiele si. Pamitaa take, e jedzenie przyciga szczury. Dopiero kiedy zjada
wszystko, oddaa si przyjemnoci czytania listu.
Wyja go z kieszeni i ostronie rozoya zdrtwiaymi palcami. Nastpnie
przykucna, pooya kartk w kcie celi, gdzie pada pojedynczy promie wiata, i
uklkna przed kartk.
Czytaa powoli, poruszajc wargami, jak osoba uczca si tej sztuki, wymawiajc
kade sowo, eby je dobrze posmakowa.
Bd silna, to ju nie potrwa dugo. Pamitaj zawsze, e ci kocham. Cokolwiek
si stanie, kocham ci.
- Moe i walcz jak stare baby powiedzia sierant Alphonso, przygldajc si
stercie mundurw zdobytych na zimbabwijskich onierzach ale przynajmniej s
ubrani jak wojownicy.
Mundury byy pochodzenia brytyjskiego i stanowiy cz pomocy wojskowej,
jakiej Londyn udziela Mugabemu po obaleniu rzdu Iana Smitha. Ubrania byy
najwyszej jakoci. Alphonso i jego ludzie z widoczn przyjemnoci zrzucili swoje
tradycyjne mundury w barwach maskujcych. Na widok lnicych, czarnych
skrzanych butw komandoskich, ktre miay zastpi ich wysuone teniswki,
partyzantom a pojaniay oczy.
Kiedy wszyscy ju przebrali si w nowe mundury i ustawili na placu apelowym,
Sean i Job przeszli wzdu szeregw sprawdzajc i pouczajc partyzantw, jak
prawidowo nosi poszczeglne czci nowego wyposaenia. Za nimi szed krawiec,
zaznaczajc ubiory, ktre trzeba byo poprawi.
Nie musz wcale lee jak ula powiedzia Sean. Nie wybieramy si na
parad. Wystarczy, jeli ujd przy pobienym przegldzie. Zreszt nie mamy czasu na
takie zabawy.
Kiedy wszyscy partyzanci byli ju wyposaeni na akcj, Sean i Job spdzili

pozosta cz dnia i noc na sporzdzaniu planu ataku na baz Grand Reef. Najpierw
zasiedli przy stole w pokoju cznociowym dowdztwa i przepytywali si ze
wszystkich szczegw dotyczcych pooenia bazy, ktre mogy uj ich uwagi.
Przed zapadniciem zmierzchu byli ju pewni, e stworzyli najdokadniejszy obraz
caej bazy i przypomnieli sobie wszystkie szczegy. Sean wiedzia jednak z
dowiadczenia, e analfabeci maj zawsze kopoty z wyobraeniem sobie
rzeczywistego obiektu na podstawie rysunkw, a dyskretny sprawdzian, jaki
przeprowadzi wrd swoich podwadnych, wykaza, e aden z dzielnych onierzy
nie potrafi czyta ani pisa.
Tak wic wiksz cz nocy spdzi z Jobem na budowaniu przy wietle
reflektora modelu bazy, ktry ustawili na ubitej ziemi placu apelowego. Job mia
spore zdolnoci artystyczne. Wykona wiern kopi budynkw z mikkiego drzewa
baobabu, a rnokolorowymi kamykami rzecznymi wyoy pas lotniska, drogi i
ogrodzenie terenu.
Nastpnego ranka grupa uderzeniowa zostaa oprowadzona po modelu przez
kapitana Joba i sieranta Alphonsa, a nastpnie partyzanci usiedli w koo. Sdzc po
oywionych komentarzach i pytaniach, makieta okazaa si sporym sukcesem.
Sean najpierw opisa atak, przesuwajc pudeka zapaek przedstawiajce unimogi
po drkach z kamykw, zilustrowa napa na tyy bazy, majc za cel odwrcenie
uwagi stray i wreszcie wycofanie si zaadowanych rakietami ciarwek na miejsce
spotkania na drodze do Umtali. Kiedy skoczy, przekaza paeczk sierantowi
Alphonso.
W porzdku, sierancie, prosz to nam jeszcze raz wyjani. Siedzcy w
kko partyzanci z radoci poprawiali pomyki sieranta. Kiedy Alphonso skoczy,
przekaza paeczk starszemu kapralowi, eby i ten powtrzy wykad. Po piciu
powtrkach wszyscy nauczyli si na pami poszczeglnych czci planu. Nawet
genera China by pod wraeniem.
Teraz zobaczymy, czy potrafi pan wykona ten plan tak dobrze, jak go pan
objania powiedzia Seanowi.
Niech pan mi tylko dostarczy wozy odpar Sean.
Sierant Alphonso znajdowa si w oddziale, ktry zdoby ciarwki. Wie,
gdzie s ukryte. Major, ktrego mundur pan bdzie nosi, zosta zabity wanie w tej
akcji.
Jak dawno temu to byo? zapyta Sean.
Jakie dwa miesice temu.
No to piknie! powiedzia z gorycz Sean. Oznacza to, e wozy stay przez
cay ten czas w lesie. Dlaczego pan uwaa, e nadal tam si znajduj albo e s na
chodzie?
Pukowniku. China umiechn si lodowatym umiechem, ktry Sean zdoa
ju dobrze pozna i znienawidzi. Ze wzgldu na pani Monterro lepiej, eby tam
byy. Umiech szybko znikn z jego twarzy. Podczas gdy pascy ludzie bd
pobierali racje i amunicj, chciabym zamieni z panem kilka sw. Prosz za mn,
pukowniku.
Kiedy znaleli si w bunkrze dowdczym, China spojrza na Seana zimnym
spojrzeniem.
Tej nocy otrzymaem drog radiow wiadomo z bazy Grand Reef. Mj
czowiek kontaktuje si ze mn jedynie w wyjtkowych sytuacjach, inaczej ryzyko
jest zbyt wysokie. Tym razem jest to rzeczywicie powana sprawa. wiczenia z
systemem stinger zostay zakoczone. Baza otrzymaa rozkaz przeniesienia rakiet w
cigu najbliszych siedemdziesiciu dwch godzin. Dokadny czas opuszczenia bazy
zaley od moliwoci transportowych.

Sean gwizdn cicho.

Siedemdziesit dwie godziny w takim razie nie damy rady.
Pukowniku, wszystko co mog panu powiedzie, to eby lepiej da pan rad. W
przeciwnym wypadku straci pan dla mnie ca warto i znowu zaczn myle o
dawnych czasach. Dotkn znaczco znieksztaconego ucha. Na szczcie nie
wszystkie wiadomoci s ze. Mj czowiek spotka si z panem w Umtali i przekae
panu wszystkie informacje na temat budynku, w ktrym przechowywane s stingery,
pokoju wiczebnego i podrcznikw treningowych. Osobicie wprowadzi pana do
bazy. Strae dobrze go znaj. Nie bdziecie mieli adnych kopotw z dostaniem si
do rodka.
To ju co mrukn Sean. Gdzie go spotkam?
W Umtali jest nocny klub. Stardust, miejsce gdzie zbieraj si wszystkie
prostytutki i alfonsi. Mj czowiek bdzie czeka tam na pana o smej kadego
wieczoru. Alphonso zna ten klub i zaprowadzi pana do niego.
Jak rozpoznam paskiego agenta?
Bdzie mia na sobie koszul z krtkimi rkawami i portretem bohatera
komiksw, Supermana, na piersi wyjani China. Sean zamkn oczy, jakby go
zabola brzuch. Mj agent nazywa si Cuthbert.
Sean potrzsn gow i szepn do siebie:
Chyba musz ni. Superman i Cuthbert! Znowu pokrci gow, jakby chcia
odsun od siebie pewne myli. A co ze spotkaniem z tragarzami w misji St Mary?
Wszystko ju ustalone zapewni go China. Tragarze przekrocz granic
jutro w nocy i ukryj si w jaskiniach w grach otaczajcych misj. Tam bd czekali
na paskie przybycie.
Sean skin gow i zmieni temat.
Jeli wyruszymy jeszcze dzisiaj, ile czasu bdziemy potrzebowa, eby dotrze
do unimogw?
Powinnicie doj jutro w poudnie.
Czy mamy co jeszcze do omwienia? zapyta Sean.
Kiedy China potrzsn gow, wsta z krzesa. Zarzuci karabinek AKM na rami
i woln rk wzi worek, w ktrym znajdowa si mundur zmarego majora.
Do zobaczenia, generale China.
Do zobaczenia. Bd si opiekowa miss Monterro. Nie musi si pan o ni
martwi, pukowniku.
Kolumna partyzantw bya objuczona sprztem. Kady onierz nis ywno i
zapas wody na dwa dni, amunicj, zapasowe magazynki do karabinw RPD, granaty i
rakiety do dziaek RPG-7. Mimo e przy takim obcieniu nie mogli biec, idcy z
przodu sierant Alphonso nadawa ostre tempo. Przed noc minli ostatnie linie
Renamo i weszli na nie chroniony obszar, na ktrym mogli si natkn na oddzia
patrolowy Frelimo. Sean nakaza zmian formacji. Ustawili si w pojedynczym
szeregu z dziesiciometrowymi odstpami pomidzy sob, na przedzie szli flankierzy,
a ty osaniaa stra, majca ich przestrzec przed atakiem z zaskoczenia.
Maszerowali przez ca noc z dziesiciominutowymi przerwami na odpoczynek
co dwie godziny i do witu pokonali ponad szedziesit kilometrw. Rankiem, kiedy
oddzia odpoczywa na krtkim postoju, Sean przeszed na czoo kolumny i
przykucn obok Alphonsa i Joba.
Jak daleko do ciarwek? zapyta Sean.
Pokonalimy spory dystans odpar Alphonso i wskaza przed siebie. Wozy
s ukryte w tej dolinie.
Znajdowali si na stoku grzystego obszaru gsto poronitego drzewami. Sean

teraz mg oceni, czemu genera China wybra Sierra da Gorongosa na miejsce

zgromadzenia swojej armii. W okolicy nie byo adnych drg. Atakujca armia
musiaaby przedziera si przez szereg naturalnych punktw obrony i fortec.
Dolina, ktr wskaza Alphonso, znajdowaa si kilka kilometrw przed nimi, a
dalej grzysty teren przechodzi w agodn rwnin. Ciemny las przecinay szerokie,
trawiaste ki.
Alphonso wskaza na horyzont.
Dalej cignie si linia kolejowa i droga prowadzca do wybrzea... Chcia
jeszcze co doda, gdy Sean schwyci go za rami i nadstawi ucha.
Mino kilka sekund, zanim dwik zacz si wyranie odcina od lekkiego
szumu drzew na wietrze. Po nastpnych kilku sekundach sta si szybko narastajcym
jkiem silnikw turbinowych i wistem migie.
Tam! Job mia tak bystry wzrok, e potrafi wypatrzy ledwo widoczne
plamki na tle ciemnych wzgrz i lasw.
Hindy. Sean take je zobaczy i Alphonso ostrzeg krzykiem oddzia.
Kry si. Kolumna rozsypaa si, zapadajc pomidzy krzaki. Wszyscy
patrzyli na nadlatujce helikoptery, ktre wznosiy si i opaday nad wzgrzami,
kierujc si w rozcignitej formacji na pnoc w stron linii Renamo.
Sean ledzi je przez lornetk radzieckiej produkcji, ktr pobra z magazynu
Chiny. Bya to jego pierwsza okazja, eby przyjrze si dokadnie maszynom. W
formacji leciay cztery hindy. Sean domyli si, e trzy takie formacje tworz klucz
dwunastu helikopterw.
Mj Boe, ale one s okropne mrukn do siebie. Wydawao si wrcz
niemoliwe, eby co tak monstrualnego i cikiego mogo pokona si cienia.
Silniki zostay umiejscowione na szczycie kaduba pod samymi migami i tworzyy
charakterystyczny garb, od ktrego maszyna wzia swj przydomek. Wloty powietrza
do turbin byy usytuowane nad kabin pilota. D kaduba przypomina brzuch
ciarnego sonia. Dzib by zdeformowany przez wieyczk z dziakiem Gatling, a z
krtkich skrzyde i obego kaduna zwisay szeregi rakiet, lufy dziaek i anteny
radarowe.
Za wybrzuszeniami silnikw znajdoway si dziwne konstrukcje, ktre zupenie
nie pasoway do linii maszyny.
Tumiki wydechowe. Sean przypomnia sobie artyku, ktry przeczyta w
jednym z prenumerowanych pism lotniczych. Dziwne struktury maskoway wyziewy
spalin z silnikw i osaniay je przed czujnikami na podczerwie, jakich uywaj
atakujce rakiety. Autor artykuu chwali je za skuteczno, ale mimo e czyniy one
maszyn prawie niezniszczaln, ich wasny ciar w poczeniu z wag tytanowego
pancerza znacznie ogranicza szybko i zasig hindw. Sean aowa, e nie
powici artykuowi wicej uwagi, gdy nie mg sobie przypomnie adnych danych
z przytoczonych przez autora tabel.
Hindy miny oddzia o ponad dwa kilometry i poleciay dalej na pnoc.
Genera China bdzie mia poranne przedstawienie zauway Job wstajc z
ziemi, eby zebra oddzia i podj marsz.
Mimo e maszerowali przez ca noc, onierze nadal utrzymywali dobre tempo i
nawet Sean by pod wraeniem kompanii Alphonsa.
S niemal tak dobrzy jak Skauci, pomyla i umiechn si do siebie. Nikt nie
moe by a tak dobry.
Sean kilka razy zostawa z tyu, eby sprawdzi, czy tylne strae dokadnie
zacieraj za nimi lady. Teraz szans na spotkanie patrolu Frelimo byy ju bardzo
due. Zosta kilkaset metrw za gwn kolumn i wanie przyklkn na ziemi, eby
sprawdzi, czy moe odczyta trop kolumny, kiedy poczu, e nie jest sam. Kto go

obserwowa.
Rzuci si do przodu i przetoczy za zwalony pie drzewa przy ciece, cigajc
przy tym karabin z ramienia. Lea nieruchomo z palcem na spucie i przeczesywa
wzrokiem krzaki, wrd ktrych dostrzeg jaki ruch.
ledzcy go czowiek by bliej, ni podejrzewa. Z kpy wysokiej trawy za nim
dobieg go zoliwy chichot i Sean podnis gow, eby sykn ze zoci na maego
mczyzn.
Mwiem ci, eby nie skrada si za mn!
Z trawy wyonia si gowa Matatu ozdobiona wesoym umiechem.
Starzejesz si, Bwana. Mgbym ci ukra buty i skarpety, a ty by nawet nie
zauway.
A ja mgbym ci podziurawi kulami twj czarny tyek. Znalaze panienk?
Matatu skin gow i umiech znikn mu z twarzy.
Gdzie ona jest?
P dnia marszu w gr strumienia, w obozie z wieloma innymi kobietami.
Czy wszystko u niej w porzdku?
Matatu zawaha si, niezdolny okama Seana i nie chcc powiedzie mu caej
prawdy. Wreszcie westchn i pokrci przeczco gow.
Trzymaj j w zamknitej ziemiance, a na nogach i ramionach ma wiele sicw.
Zmuszaj j do pracy przy wiadrach na nieczystoci... Zamilk widzc min Seana i
zaraz doda w popiechu: Rozemiaa si jednak na mj widok.
Dae jej papier?
Ndio. Schowaa go w ubraniu.
Nikt ci nie widzia?
Odpowiadanie na takie pytania byo poniej godnoci Matatu. Sean umiechn
si.
Tak, wiem, nikt nie widzi Matatu, jeli Matatu nie chce, eby go widziano...
Sean przerwa szybko i obaj spojrzeli w gr.
Z daleka dochodzi ich saby, dobrze mu ju znany wist silnikw turbinowych i
migie.
Hindy wracaj do bazy po rozbiciu umocnie Renamo mrukn Sean.
Maszyny leciay poza zasigiem wzroku, ukryte przez korony drzew, ale dwik
zblia si szybko, kierujc si na poudnie.
Przy ich ograniczonym zasigu baza nie moe znajdowa si daleko, pomyla
Sean i spojrza w zamyleniu na Matatu.
Matatu, czy mgby si dowiedzie, dokd te indeki lec? W oczach Murzyna
na sekund pojawi si cie wtpliwoci, ale zaraz Matatu si umiechn
promieniujc zuchowatoci.
Matatu moe poda za wszystkim: czowiekiem, zwierzciem czy indeki,
gdziekolwiek si uda chepi si may tropiciel.
To id! rozkaza Sean. Znajd to miejsce. Bd tam ciarwki i wielu
biaych ludzi. Miejsce bdzie dobrze strzeone. Nie daj si zapa.
Matatu rzuci mu uraone spojrzenie i Sean poklepa go z uczuciem po ramieniu.
Kiedy znajdziesz to miejsce, wr do obozu generaa Chiny nad rzek Pungwe.
Spotkamy si tam.
Matatu poderwa si na rwne nogi i podcign opask biodrow do gry.
Dopki si nie spotkamy, id w pokoju, Bwana.
Id w pokoju, Matatu! zawoa Sean za biegncym na poudnie przyjacielem.
Patrzy przez chwil, a Murzyn znik w lesie, i sam pobieg szybko za kolumn
Alphonsa.
Trzymaj j w zamknitej ziemiance, a na nogach i ramionach ma wiele

sicw. Sowa Matatu odezway si echem w jego pamici, napeniajc go gniewem

i determinacj.
Trzymaj si, kochanie. Wytrwaj tylko. Przyjd po ciebie... wkrtce obieca
dziewczynie i sobie.
Przekroczyli kolejn lini skalistych kopcw, chowajc si za wysokimi
krzakami, eby nie mona byo ich dostrzec. Kiedy przystanli na zboczu, Alphonso
wskaza z ukrycia na dolin pod nimi.
Wanie tak przeprowadzilimy ciarwki wyjani.
Sean zobaczy, e wyschnite koryto rzeki stanowi jedyn drog, ktr mogy
przejecha wozy w tym nierwnym terenie. I tak musiao to by wyjtkowo trudne
zadanie, eby omin wszystkie bariery i pokona skalne progi, ktre przecinay
piaszczyste dno koryta.
Gdzie ukrylicie wozy? zapyta Sean nie zniajc lornetki. W odpowiedzi
Alphonso zachichota.
Jeli Frelimo s tak gupi, jak podejrzewam, to niedugo ci je poka.
Ustawili strae na szczycie wzgrza, eby mie wczesny sygna o zbliajcym si
nieprzyjacielu, a pozostaa cz oddziau zesza na d za Alphonsem. Im niej
schodzili, tym bardziej strome stawao si zbocze, a w kocu po obu stronach mieli
nagie skay. Musieli si zelizgiwa w d wsk ciek, wydeptan przez zwierzta.
W dolinie panowa okropny upa; nie dociera tu najmniejszy powiew wiatru, a skalne
ciany wchaniay ciepo promieni sonecznych i oddawao je powietrzu.
Ciarwki? zapyta niecierpliwie Sean. Alphonso wskaza na skay po
drugiej stronie koryta rzeki.
Tam powiedzia i Sean mia ju warkn na niego ze zoci, gdy uwiadomi
sobie, e woda i wiatr musiay przez wieki wyobi wiele jaski w cianie wwozu.
Jaskinie? zapyta. Alphonso poprowadzi go przez grzski piasek sigajcy
kostek do podna skay.
Wejcia do niektrych pieczar znajdoway si u stp czerwonej skay, inne
zawaliy si lub zostay zarzucone mieciami przyniesionymi przez letnie powodzie.
Alphonso wskaza na jedn z jaski i wyda rozkaz ludziom. onierze odstawili bro
i rzucili si do usuwania przeszkd sprzed otworu wejciowego.
Po godzinie wejcie byo ju dostatecznie uprztnite, wic Sean wszed schylony
do groty. W ciemnociach rozpozna niewyrane zarysy wozu. Poczeka chwil, a
oczy przystosuj si do pmroku, i rozpozna inne ciarwki zaparkowane w
rzdzie.
Jak wam si udao nimi tutaj wjecha? spyta zaciekawiony.
Na wp pchajc je, a na wp niosc wyjani Alphonso.
Mam nadziej, e bdziemy mogli je teraz wyprowadzi mrukn Sean i
wskoczy na stopie przy kabinie.
Wszystko byo pokryte grub warstw czerwonego pyu, ale kiedy otworzy drzwi
po stronie kierowcy, zobaczy z ulg, e kluczyk nadal tkwi w stacyjce.
Przekrci go. adnej reakcji. wiateka stacyjki nie zapaliy si i adna ze
wskazwek na desce rozdzielczej nawet nie drgna.
Odczyem akumulatory wyjani Alphonso. Sean mrukn co pod nosem.
Dobry chopiec. Skd wiedziae, jak to zrobi?
Przed wojn pracowaem jako kierowca autobusu w Vila de Manica
odpowiedzia Alphonso. Trudno byo sobie wyobrazi, e dowiadczony partyzant
mia kiedy tak prozaiczne zajcie.
W porzdku powiedzia Sean. Pomoesz mi z tym wozem. Jest tu gdzie
pudeko z narzdziami?
Kady z wozw mia dwie zapasowe opony, rczn pompk, pudo z narzdziami,

plandek i pojemny bak. Kiedy Sean podczy akumulator w pierwszej ciarwce,

by on dostatecznie naadowany, eby zapali lampk kontroln i podnie
wskazwk poziomu paliwa do poowy wysokoci, ale nie udao si zapali silnika.
Znajd korb poleci Sean. Korba bya schowana za siedzeniem pasaera.
Dwch silnych Shanganw zakrcio ni z tak werw, e silnik zapali, zacharcza i
zacz normalnie pracowa. Niebieskie spaliny wypeniy szybko jaskini, wic Sean
czym prdzej zdj nog z pedau gazu. Z dwch opon zeszo powietrze i naleao je
napompowa rczn pompk. Zajo si tym kilku partyzantw, podczas gdy reszta
uprztaa ostatnie skay i pnie drzew z wejcia. Ciarwki miay napd na wszystkie
cztery koa, Sean zjecha zrcznie w d zbocza, podskakujc na wybojach.
Gdy ciarwka zawisa na wysokim gazie nad brzegiem, z koami w powietrzu,
dwudziestu ludzi zepchno j do koryta rzeki. Unimog wyrn w nasyp i Sean
wyprowadzi wz na drug stron, zostawiajc wczony silnik, eby podadowa
akumulator. Nastpnie wrci do jaskini, eby jak najszybciej zaj si kolejnym
wozem.
Poza rozadowanymi akumulatorami i dtkami do napompowania, ciarwki nie
zostay uszkodzone. Partyzanci zapalili silnik w drugim wozie i rcznie przepchnli
go przez koryto rzeki. Mino poudnie, kiedy wszystkie trzy wozy zostay ustawione
w szeregu na biaym nadrzecznym piachu.
Ka ludziom si przebra poleci Sean. Niech zostawi stare ubrania w
grocie.
Wrd miechw i artw partyzanci pocigali z siebie kamuflujce mundury
Renamo i woyli nowe ubrania armii zimbabwijskiej. W tym czasie Sean przejrza
jeszcze raz wszystkie wozy. W schowkach w kabinach znalaz dowody rejestracyjne
zapakowane w plastikowe okadki.
Mam nadziej, e nie bdziemy musieli ich nikomu okazywa powiedzia do
Joba. Pewnie s na licie skradzionych lub zniszczonych dokumentw.
Otworzy take przykrywki wleww do bakw i sprawdzi ich zawarto.
Wystarczy, ebymy dotarli do bazy i dojechali do misji St Mary oceni. Nie
mamy jednak duego zapasu.
Sean poleci onierzom umy przednie i boczne szyby, ale karoserie zostawi
utytane botem i zakurzone. W ten sposb wozy wyglday jakby wracay z patrolu i,
co waniejsze, brud czciowo zasania oznaki wojskowe i tablice rejestracyjne.
Kiedy wszyscy onierze byli ju przebrani w nowe mundury i pochowali stare
ubrania, Sean i Job, przed wpuszczeniem na ciarwk, sprawdzili ekwipunek
kadego z nich.
Zbliaa si pita, gdy byli wreszcie gotowi do drogi. Job i Alphonso mieli
uprawnienia do prowadzenia cikich pojazdw, rwnie jeden z partyzantw o
nazwisku Ferdinand da Costa twierdzi, e ma niezbdne dowiadczenie w obsudze
unimoga. Sean zaj miejsce obok niego i przeprowadzi krtki test.
Job prowadzi pierwszy wz, Alphonso jecha w rodku, a Sean ze swoim
uczniem zamykali tyy. Okazao si, e Ferdinand da Costa jest niezym kierowc,
ktry ma tylko lekkie kopoty z wyczuciem pedau gazu. Sean wola jednak przej
kierownic w trudniejszych miejscach.
Jechali w szeregu przez grzski piasek, podajc ladami ciarwki
prowadzonej przez Joba, wzdu wijcego si koryta rzeki. Po przejechaniu kilometra
natrafili na pierwsz przeszkod.
Czterdziestu ludzi musiao poczy swoje siy, eby przepchn unimogi przez
skalny prg, a i tak musieli wyci kilka dziesiciometrowych pali, eby podway
wozy zatrzymane na wyszych skaach.
Potne silniki wyy na najwyszych obrotach w obokach niebieskich spalin.

Sean musia podnie gos, eby Job go dosysza.

Sami si a prosimy o wizyt kadego oddziau Frelimo, ktry znajduje si w
promieniu trzydziestu kilometrw. Sprawdzi godzin na zegarku. Mamy
opnienie.
Starali si nadrobi stracony czas na atwiejszych odcinkach, ale zapadajcy mrok
znalaz ich prawie dwadziecia kilometrw od gwnej drogi, biegncej ze wschodu
na zachd i czcej posterunek graniczny w Umtali z wybrzeem.
Noc jeszcze bardziej utrudniaa jazd. Sean nie odway si zapali wiate, wic
musieli jecha w ciemnociach rozwietlanych blaskiem gwiazd i ksiyca w ostatniej
kwadrze.
Byo ju dobrze po pnocy, kiedy nareszcie mogli opuci koryto rzeki w
miejscu, gdzie niski brzeg umoliwia wyjechanie na drog. Sean puci przodem
czterech partyzantw, ktrzy ostrzegali kierowcw przed jamami mrwkojadw i
innymi przeszkodami. Jechali prosto na poudnie i po dwch godzinach natrafili na
zaronit drog, o ktrej Alphonso wspomina Seanowi.
Sean zarzdzi w tym miejscu postj i rozoywszy map polow na masce wozu,
studiowa j z niepokojem w wietle latarki.
Jestemy tu pokaza mu Alphonso. Ta droga biegnie do starych kopal
azbestu, ktre zostay opuszczone przez Portugalczykw w tysic dziewiset
szedziesitym trzecim, na pocztku wojny z Frelimo.
Odpoczniemy tu zdecydowa Sean. cignijcie wozy z drogi i zamaskujcie
je gaziami. Rankiem moemy spodziewa si patrolu hindw. adnych ognisk i nie
ma palenia papierosw.
O czwartej po poudniu obudzili rozespanych partyzantw i zjedli popieszny
posiek. Sean rozkaza szybki wyjazd. onierze cignli gazie z wozw, a
nastpnie sami wsiedli na ciarwki. Jedynie czterech mczyzn biego przodem
przed otwierajc konwj ciarwk Joba, sprawdzajc zaronit drog w
poszukiwaniu min schowanych przez Frelimo, wsuwajc bagnet w kad podejrzan
szczelin, zanim dali znak, e droga wolna.
Soce ju zachodzio, kiedy dojechali do gwnej drogi o tuczniowej
nawierzchni, ktra wia si wzdu skraju lasu i dalej pomidzy wysokimi kopcami.
Sean zatrzyma konwj dostatecznie daleko, eby nie mona byo go wypatrzy z
drogi, i wziwszy Joba poszed na zwiad. Pod jego nieobecno dowdztwo obj
Alphonso.
Ze szczytu najwyszego wzgrza obserwowali drog, a zrobio si zupenie
ciemno. W tym czasie miny ich dwa patrole jadce na wschd. Kady z nich skada
si z trzech czy czterech poobijanych i brudnych unimogw zaadowanych
onierzami i sprztem wojskowym. Nad kabinami ciarwek byy umocowane
lekkie karabiny maszynowe RPD.
Wozy jechay w stumetrowych odstpach i Sean, ktry obserwowa je przez
lornetk, zauway:
Przynajmniej wygldem nie rnimy si od nich.
Poza twoj bia twarz przypomnia mu Job.
To tylko wrodzony defekt stwierdzi Sean. Schowam si, jak zajdzie taka
potrzeba.
Zeszli ze wzgrza i pobiegli ciek do ukrytych w lesie wozw.
Odtd jedziesz sam Sean zapowiedzia Ferdinandowi. Pamitaj, eby
wcisn sprzgo, zanim zmienisz bieg, zobaczysz, e to pomaga.
Ubrany w mundur brytyjskiego majora, Sean schowa si za siedzeniem w kabinie
Joba. Miejsca mia tylko tyle, eby zmieci swoje ciao, a i tak musia przekrci
ramiona pod ktem do tuowia i siedzie wyprostowany na pododze. Nie bya to

wygodna pozycja. Sean wiedzia, e po kilku godzinach stanie si prawdziw

mczarni. Nie mona go byo jednak tu wypatrzy i mg si porozumiewa z
Jobem.
Konwj podjecha do skrzyowania bez wiate. Wysani przodem zwiadowcy
dali znak gwizdem, e droga jest pusta, i trzy ciarwki pognay pdem, wjechay na
tward nawierzchni drogi i skieroway si na zachd w stron granicy.
Kiedy tylko znaleli si na drodze, wczyli wiata i zwolnili do pidziesiciu
kilometrw na godzin. Jednoczenie zwikszyli odstpy pomidzy samochodami do
stu metrw. Dla przygodnego obserwatora musieli teraz wyglda jak zwyky patrol
wojsk zimbabwijskich.
Jak na razie wszystko w porzdku! Job zawoa do tyu, gdzie siedzia
schowany Sean.
Ktra godzina?
Siedem po smej.
wietnie, dotrzemy do granicy po dziesitej, kiedy strae bd mylay o zejciu
ze suby.
Sto kilometrw do punktu granicznego wydao si Seanowi najstraszliwsz
udrk. Metalowa podoga szoferki bya pordzewiaa i wrzynaa mu si w poladki;
kady podskok na nierwnej drodze odbija si na jego krgosupie.
Schowaj si pod brezent! Przed nami granica! zawoa w kocu Job.
Nie tak szybko uspokoi go Sean. Job zwolni i zapali grn lampk w
szoferce. Sean narzuci na siebie brezent i schyli si za siedzeniem tak mocno, jak
tylko zdoa.
Poczu, e ciarwka hamuje, Job wycza silnik i otwiera boczne drzwi.
ycz mi szczcia mrukn cicho, wychodzc z kabiny.
aden z nich nie wiedzia, czego oczekiwa. Formalnoci graniczne powinny by
pobiene z powodu duej liczby onierzy przejedajcych tdy do ochrony linii
kolejowej. Job by odpowiednio ubrany i mia autentyczn ksieczk wojskow.
Dokumenty rejestracyjne wozu take byy prawdziwe. Mg ich wyda jedynie jaki
nieprzewidziany szczeg czy nadmierna czujno stray granicznej.
Jeli co by poszo le, Job mia da znak gwizdkiem. Oddzia powinien przebi
si si przez posterunek. Karabiny i wyrzutnie rakietowe byy zaadowane, a za
karabinkami maszynowymi RPD na szoferkach siedzieli ludzie Alphonsa.
Mijay minuty. Sean stawa si coraz bardziej nerwowy. W kadej chwili
oczekiwa umwionego gwizdka i terkotu karabinw otwierajcych ogie.
W kocu usysza kroki na wirze i dwch rozmawiajcych mczyzn
zbliajcych si do ciarwki. Jednym z nich by Job. Otworzyy si obie pary drzwi
szoferki. Sean skurczy si jeszcze bardziej, gdy wz lekko si zakoysa pod ciarem
wsiadajcych ludzi.
Gdzie pana podrzuci? zapyta obojtnym gosem Job w jzyku shona, a nie
znany Seanowi gos odpar:
Na obrzea miasta. Poka panu.
Sean obrci gow o centymetr i przez szczelin pomidzy siedzeniami dostrzeg
niebieski kolor munduru celnika. Z przeraeniem uwiadomi sobie, e Job podwozi
oficera do Umtali.
Ciarwka podjechaa do barierki, celnik odsun boczne okno i zawoa do
onierzy stojcych przy szlabanie:
Wszystko w porzdku! Otwierajcie!
Ruszyli do przodu. Przez okno Sean dostrzeg koniec wzniesionego szlabanu na
tle nieba. Musia sobie zakry usta, eby nie rozemia si z uczucia nagej ulgi.
Siedzcych z tyu unimoga onierzy take ogarna fala radoci. piewali przez

ca drog do Umtali. Job gawdzi z pasaerem sprzeczajc si na temat zalet

nocnego klubu Stardust i cen danych przez dziewczta.
Powiedz Bodo, to barman w Starducie, e jeste moim kumplem celnik
poradzi Jobowi, gdy ten wysadzi go na przedmieciach. Zapacisz mniej i powie ci,
ktre dziewczyny maj syfa, a ktre s czyste.
Kiedy ruszyli, Sean wygramoli si zza siedzenia i z ulg usiad na fotelu.
Co to za pomys? zapyta ze skarg w gosie. Omal nie dostaem przez
ciebie zawau.
Znasz lepszy sposb na specjalne traktowanie na granicy zachichota Job ni
podwie szefa celnikw? Szkoda, e nie widziae, jak stranicy nam salutowali!
Gdzie jest ten klub?
Niedaleko, bdziemy tam przed jedenast.
Jechali w milczeniu. Sean w mylach powtarza rozkaz, ktry mia zaraz wyda.
Zaczeka, a Job wjedzie na jedn ze sabo owietlonych ulic i zgasi silnik. W
bocznym lusterku zobaczy, jak dwa unimogi hamuj za nimi, gasz silniki i wiata.
Znowu w domu rozemia si Job. Niele.
Znowu w domu potwierdzi Sean. I w domu ju zostaniesz. Zapada cisza,
kiedy Job obrci gow i spojrza na Seana.
Co chcesz przez to powiedzie?
Job, dla ciebie to koniec drogi. Nie jedziesz ze mn do bazy, nie porywasz
adnych stingerw i niech mnie diabli, jeli wracasz ze mn do Mozambiku.
Wywalasz mnie? zapyta Job.
Wanie, stary. Nie potrzebuj ci ju.
Sean wyj z kieszeni zwitek zimbabwijskich dolarw, czci pienidzy na
wydatki, jakie dosta od Chiny, i poda je Jobowi.
Pozbd si tego munduru tak szybko, jak to tylko moliwe. Jeli zapi ci w
nim, to ci zastrzel. Pojed nastpnym pocigiem do Harare i spotkaj si z Reem.
Ma dla ciebie jakie cztery tysice dolarw jako premi. To ci powinno wystarczy do
czasu, gdy odbior dug z majtku Riccarda Monterro. Moi prawnicy to zaatwi.
Bdziesz mia prawo do poowy tej...
Job nie spojrza nawet na pienidze.
Pamitasz ten dzie na Wzgrzu 31? zapyta cicho.
Cholera, Job, nie wciskaj mi tego kitu.
Wrcie po mnie powiedzia Job.
Bo czasami jestem cholernym gupcem.
Ja te. Job si umiechn. Czasami jestem cholernym gupcem.
Suchaj, Job, to ju nie jest twoje safari. Nie ma w tym nic dla ciebie. Wycofaj
si. Wracaj do wioski, kup sobie kilka modych on za pienidze Szefa. Sied w
socu i popijaj piwko.
Fajnie, e prbowae, Sean. Szkoda, e nie wyszo. Id z tob.
Daj ci rozkaz, eby si wynosi.
Odmawiam wykonania rozkazu, wic postaw mnie przed sdem polowym.
Sean rozemia si i pokrci gow.
To moja kobieta, wic mog dla niej ryzykowa ycie.
Opiekuj si tob od prawie dwudziestu lat i nie zamierzam teraz zrezygnowa
odpar Job, otwierajc drzwi szoferki. Chodmy, znajdziemy tego Cuthberta w
koszuli z Supermanem.
Sean zostawi czapk i marynark na siedzeniu wiedzc, e insygnia sawnego
regimentu nie pasowayby do taniego klubu nocnego. Stardust znajdowa si na kocu
ulicy w starym budynku fabryki, ktry zosta przebudowany na dyskotek z
zaciemnionymi wszystkimi oknami. Muzyk usyszeli z odlegoci stu krokw

hipnotyczne rytmy nowej fali afrykaskiego jazzu.

Wok wejcia kbiy si kobiety. W ostrym wietle wysokich lamp ich sukienki
przypominay skrzyda motyli. Wikszo bya uczesana w stylu afro lub nosia
poprzeplatane warkoczyki Rastofarian; ostro wymalowane twarze byszczay od ru i
czerwonej szminki, a pomalowane na zielono powieki wieciy si w ciemnoci
niczym oczy iguany.
Mode dziewczta oblepiy Joba i Seana ocierajc si o nich niczym koty.
Hej, wprowad mnie do rodka! prosiy jedna przez drug. Czowieku, daj
pi dolcw, ebym moga wej, to zatacz z tob i pjdziemy si popieprzy.
Wszystko co chcesz.
Chod ze mn, biay. Dziewczynka o wtym, dziecicym ciele odzianym w
sukienk z taniego nylonu, o twarzy czarnej Madonny i znuonych oczach schwycia
Seana za rami. We mnie ze sob, a dam ci co, czego jeszcze nigdy nie miae.
Zoya rce i chciaa schwyci Seana pomidzy nogami. Sean zapa j za nadgarstek
i powstrzyma.
Co mi takiego dasz, czego jeszcze nigdy nie miaem, kochanie? AIDS?
Przepchali si przez gszcz szeleszczcych sukienek i oboki tanich perfum i
zapacili po pi dolarw za wejcie. Bramkarz ostemplowa im nadgarstki tuszem,
piecztki suyy za bilety wejciowe. Przemknli przez czarn zason przy wejciu.
Zalaa ich fala gonej, wrcz bolesnej dla uszu muzyki, pomieszczenie omiatay
stroboskopowe wiata. rodek sali pulsowa od wyginajcych si cia ogarnitych
jakim prymitywnym orgazmem.
Gdzie jest bar? Sean rykn Jobowi do ucha.
Jestem tu pierwszy raz. Job schwyci go za rami i zaczli si przepycha
przez zbity tum, fale muzyki i pulsujce wiata.
Otaczajce ich twarze trway w uniesieniu niczym pochonite religijn
namitnoci, oczy wywrcone, tak e w migajcym ultrafioletowym wietle yskay
biaka, na wzniesionych rkach lni pot i spywa strukami po policzkach.
Udao im si dotrze do baru.
Nie zamawiaj tylko whisky! krzykn Job. I ka im otworzy piwo przed
sob.
Pili piwo prosto z puszek, przycinici do kontuaru morzem taczcych.
W tumie wida byo kilka biaych twarzy, sami mczyni, w wikszoci turyci
lub doradcy wojskowi. Wikszo goci klubu stanowili czarni onierze w
mundurach i Sean z Jobem wtopili si w ich grupy.
Gdzie jeste Cuthbert w swojej koszuli Supermana? Sean odepchn jedn z
bardziej natarczywych kurew barowych i rozejrza si nad gowami taczcych.
Nigdy go tu nie znajdziemy.
Spytaj barmana zasugerowa Job.
Dobry pomys. Sean schwyci przechodzcego barmana za koszul, eby
zwrci na siebie uwag, wsadzi mu banknot piciodolarowy do kieszeni koszuli i
wykrzycza pytanie.
Barman umiechn si do niego i odkrzykn:
Poczekaj! Znajd go.
Dziesi minut pniej zobaczyli, jak Cuthbert przepycha si przez tum w ich
stron. By to szczupy mczyzna, ktry nosi koszul co najmniej o dwa numery na
niego za du.
Hej, Cuthbert, nikt ci nie mwi, e wygldasz jak Sammy Davis Junior?
przywita go Sean.
Czowieku, cay czas mi to mwi. Cuthbert wyglda na zadowolonego, Sean
najwidoczniej podbechta jego prno.

 Masz pozdrowienia od wujka. Moemy gdzie pogada? zapyta Sean, gdy

wymienili uciski.
Najlepsze miejsce to tutaj odpar Cuthbert. Nikt nie usyszy, o czym
mwimy. Jezu, we dla mnie piwo, bo nie mog nawija o suchym pysku.
Cuthbert wypi p puszki jednym haustem i zapyta zadyszanym gosem:
Mielicie by tutaj wczoraj w nocy? Co si z wami stao, czowieku?
Mielimy opnienie.
Powinnicie by tu wczoraj w nocy. Wczoraj wszystko by poszo jak po male.
Dzisiaj, czowieku, no c, dzisiaj wszystko si zmienio.
Co si zmienio? zapyta Sean, czujc jak serce podchodzi mu do garda.
Wszystko odpar Cuthbert. O pitej przylecia hercules, eby zabra
zabawki.
Odlecia ju? zapyta z niepokojem Sean.
Nie wiem. Nadal tam by, jak opuszczaem baz o smej. Stoi przed hangarem
numer trzy. Moe tam jeszcze jest, a moe ju go nie ma. Nie mam pojcia.
Dziki mrukn Sean. Nieza pomoc.
To jeszcze nie wszystko, czowieku Cuthbert chyba lubi przynosi ze
nowiny.
No to nadawaj, czowieku.
Cuthbert skoczy piwo jednym haustem i podnis pust puszk. Sean zamwi
mu nastpne i czeka, a Cuthbert je dostanie, eby zacz mwi.
W herculesie przyleciay dwa oddziay komandosw z Pitej Brygady. Ci z
Pitej to zimne dranie powiedzia z przyjemnoci Cuthbert. To nieze typki.
Cuthbert, za duo ogldasz Policjantw z Miami w telewizji stwierdzi
Sean, ale w mylach bardzo si zmartwi. Pita Brygada bya elitarn jednostk w
armii zimbabwijskiej, wyksztacon przez pnocnokoreaskich instruktorw na
zdolnych mordercw. Dwa komanda po stu ludzi w kadym i w dodatku cay
garnizon bazy, prawie tysic dowiadczonych onierzy.
Twj wujek mwi, e nas wprowadzisz do bazy. Masz nas przeprowadzi
przez bram.
Nie ma mowy, czowieku! wybuchn Cuthbert. Nie z tymi zimnymi
draniami z Pitej Brygady w rodku.
Cuthbert, twj wujek bdzie niele wkurzony. On sam potrafi by zimnym
draniem, czowieku, ten wujek China. Sean naladowa argon Cuthberta.
Cuthbert wyglda na wystraszonego.
Czowieku, zaatwiem wam przepustki wyjani w popiechu. Nie bdziecie
mieli adnych kopotw z wejciem. Strae was oczekuj. Do niczego nie jestem wam
potrzebny, naprawd. Nie ma potrzeby, ebym si odsania. Kapujesz?
Masz te przepustki ze sob?
Jasne. Take haso. Nie bdziecie mie adnych kopotw.
Chodmy. Sean wzi Joba za rami i zaczli si przedziera w stron wyjcia.
Hercules moe odlecie w kadej chwili.
Cuthbert pody za nimi uliczk do miejsca, gdzie zaparkowali unimogi.
Tu macie przepustk. Wrczy Seanowi oboon w plastik kart z
czerwonym napisem Bezwzgldne pierwszestwo.
Haso brzmi pidziesity sidmy, a wasza odpowied Samora Machel.
Nastpnie pokazujecie przepustk i wpisujecie si do ksiki. Proste jak drut,
czowieku. Jestecie w rodku bez problemu.
Powiem twojemu wujkowi, e nie moge nas odprowadzi.
Hej, mgby mi odpuci. Nie ma potrzeby, ebym si wsypa. Bardziej si
przydam wujkowi, gdy bd mg jeszcze nieco pokapowa, ni gdy odstrzel mi

tyek.
Cuthbert, ty si marnujesz w komunikacji, powiniene wystpowa w telewizji.
Sean ucisn mu rk i patrzy za nim, jak biegiem wraca na dyskotek.
Z tyu kadej ciarwki stay grupki kobiet, artujc z onierzami, ktrzy
wychylali si na zewntrz. Jedna z dziewczyn wdrapywaa si ju na gr z
minispdniczk podwinit wysoko na szczupych nogach, podtrzymywana chtnymi
rkami partyzantw.
Sierancie, wywalcie std wszystkie kurwy! Job rozkaza Alphonsowi.
Kobiety odsuny si popiesznie od wozw, a ze rodka wyskoczyy trzy
dziewczyny, ktrych ubrania wydaway si bardzo niekompletne.
Sean i Job wsiedli do szoferki pierwszego unimoga. Kiedy konwj ruszy, Sean
pozapina mundur i zaoy na gow beret, przekrzywiajc go obuzersko nad uchem.
Co robimy? zapyta Job.
Hangar numer trzy dobrze wida z gwnej drogi. Przejedziemy si autostrad.
Jeli hercules tam jeszcze stoi, to wchodzimy. Jeli nie, no c, wracamy, skd
przyszlimy.
A co z Pit Brygad?
To tylko banda byych dupkw zawyrokowa Sean. Nie martwie si nimi
wczeniej.
Tylko pytam, eby nam si czas nie duy. Job posa mu umiech. Nie
powiesz Alphonsowi o nich?
Czego nie wie, tym si nie musi przejmowa odpar Sean. Zajmij si
prowadzeniem.
Trzy ciarwki jechay spokojnie przez pice miasto Umtali. Ulice byy
opustoszae, ale Job stosowa si do wszystkich znakw i zatrzymywa na kadym
wietle. Wreszcie wyjechali na autostrad.
Dwanacie po jedenastej Sean sprawdzi czas. W wietle reflektorw odczyta
napis na znaku drogowym: Baza Wojskowa Grand Reef, pitnacie kilometrw.
Poczu znajomy ucisk w odku, przypieszony puls i zaczerpn kilka gbszych
oddechw. Zawsze tak si czu przed akcj.
Jest powiedzia cicho Job, wjedajc na wzniesienie.
Lotnisko byo dokadnie owietlone; latarnie jarzyy si pomaraczowym
wiatem, a niebieskie i zielone przerywane linie znaczyy pasy startowe.
Nawet z odlegoci trzech kilometrw w biaym wietle reflektorw hercules
wydawa si olbrzymi. Dwunastometrowy ogon wystawa nad dach trzeciego hangaru.
Sean natychmiast zorientowa si, e jest to jeden z przerobionych przez
Marshalla dla RAF-u samolotw transportowych Lockheed Hercules C MK3.
Na potnym srebrnym kadubie i tylnym stateczniku znajdoway si okrge
znaki RAF-u.
Zatrzymaj si rozkaza Sean. Job wczy migacz i zjecha na pobocze.
Wyczy wiata, a pozostae unimogi poszy za jego przykadem.
W zapadej ciszy Sean powiedzia:
Wic hercules jeszcze nie odlecia. Wkraczamy do akcji.
No to jazda odpar Job.
Sean wyskoczy z szoferki i podszed do drugiej ciarwki, z ktrej wanie
wysiada Alphonso.
Sierancie, wiecie, co macie robi. Daj wam czterdzieci pi minut na to,
eby zaj pozycj. Nastpnie macie nam zapewni dziesi minut ostrzau dla
odwrcenia uwagi.
Wedug planu miao to by dwadziecia minut.
Nastpia zmiana odpar Sean. Naley si spodziewa silniejszego oporu,

ni sdzilimy na pocztku. Dziesi minut i zwiewacie. Kierujcie si prosto na misj

St Mary, rezygnujemy ze spotkania na przejciu w Umtali. Uderzcie ich z caej siy i
wiejcie. Wszystko jasne?
Yebho.
Ruszajcie! poleci Sean i Alphonso wskoczy do wozu. Przez otwarte okno
zasalutowa Seanowi wyszczerzajc zby w umiechu.
Zamcie nog yczy mu Sean, kiedy unimog zjecha z nasypu i skierowa si
w d zbocza w kierunku jasno owietlonej bazy.
Sean patrzy, jak wz zjeda z autostrady na drog biegnc wzdu ogrodzenia
lotniska. Samochd szybko znikn wrd drzew. Sean sprawdzi czas na swoim
roleksie i wrci do Joba.
Wycign si na siedzeniu pasaera, zsun czapk na ty gowy i obserwowa
przez lornetk, wystawion przez otwarte okno, wielki samolot transportowy.
Tylna klapa pod kadubem bya opuszczona na pyt lotniska i Sean mg zajrze
w mroczny luk bagaowy.
W rodku znajdowao si cztery lub pi osb, a na ziemi pod samolotem stay
jeszcze dwie. Kiedy Sean przyglda si ich pracy, z otwartego hangaru numer trzy
wyjecha wzek widowy. Przd wzka by obadowany czterema dugimi
drewnianymi skrzyniami. Skrzynki byy zbite z jasnego, nie heblowanego drewna, a
na wiekach byy wypisane czarn farb litery i cyfry zbyt mae, eby Sean mg je
odczyta z tej odlegoci. Zreszt nie musia; wielko skrzynek i ich ksztat nie
pozostawiay adnych wtpliwoci co do ich zawartoci.
aduj stingery powiedzia Sean i Job wyprostowa si na fotelu.
Wzek podjecha do herculesa od strony ogona, wspi si po rampie i znikn w
brzuchu olbrzyma. Po kilku minutach pojawi si w wejciu, zjecha na d i wrci do
hangaru. Sean spojrza na zegarek, mino zaledwie pi minut od czasu, gdy
Alphonso uda si na swoje stanowisko.
Szybciej mrukn Sean pod nosem, jakby chcia przypieszy wskazwki
zegarka.
Dwukrotnie zaadowany wzek znika w luku bagaowym samolotu i wraca
pusty.
W kocu zjecha na bok i zaparkowa na kocu hangaru. Kierowca ubrany w
jaskrawopomaraczowy kombinezon zeskoczy z fotela i podszed do dwch
pomocnikw stojcych na ziemi pod ogonem.
adunek zakoczony szepn Sean i znowu sprawdzi czas. Ruszamy za
siedem minut.
Job odpi kabur i wycign pistolet Tokarew kalibru 7,62 mm. Wyj
magazynek i sprawdzi jego zawarto, nastpnie zatrzasn go w kolbie i schowa
bro do kabury.
Przez lornetk Sean zobaczy, jak ludzie pracujcy w luku bagaowym schodz
po rampie na pyt lotniska. Trzech z nich byo biaych, dwch ubranych w
kombinezony lotnicze, a jeden w brytyjskim mundurze. Dwch pilotw i jeden z
wojskowych instruktorw Artylerii Krlewskiej, domyli si Sean.
Przygotuj si powiedzia i Job zapuci silnik. Powinnimy wyeliminowa te
reflektory zauway Sean. Nie moemy adowa ciarwek przy takim
owietleniu, kiedy w bazie jest Pita Brygada.
Patrzy na zegarek, przechylajc tarcz, eby dostrzec wskazwki w nikym
wietle lampek kontrolnych.
Dobra, Job. Ruszamy! powiedzia i unimog ruszy z miejsca. W tylnym
lusterku Sean zobaczy, e ciarwka prowadzona przez Ferdinanda poda za nimi.
Patrzc, jak jad drog biegnc rwnolegle do pasa startowego, Seana oblegay

najrniejsze wspomnienia. Baza wygldaa dokadnie tak samo, gdy j opuszczali

lata temu. Nie dodano adnych nowych hangarw czy budynkw. Odszuka okna
swojego gabinetu w budynku administracyjnym za wie kontroln i kiedy Job skrci
z autostrady na drog dojazdow do bramy, Sean niemal oczekiwa, e nad ukiem
bramy dostrzee insygnia Skautw Ballantyne, umieszczone pomidzy insygniami
Lekkiej Piechoty Rodezyjskiej i Afrykaskich Strzelcw Rodezyjskich.
Job zatrzyma wz przed owietlon jaskrawo bram i dwch stranikw
podeszo do ciarwki. Obaj onierze byli uzbrojeni w karabinki AK. Przyjrzeli si
uwanie Seanowi i Jobowi.
Job odsun okno i wymieni haso z dowdc stray, a nastpnie poda
przepustki. Mczyzna zabra je ze sob do budynku stray, eby zrobi adnotacj w
dzienniku. Po chwili dwch onierzy otworzyo bram dajc zna kierowcy, e moe
wjeda.
Kiedy mijali strae, Sean odwzajemni salut onierzy i cicho zwrci si do Joba:
Zupenie jak nam mwi Cuthbert, proste jak drut. Jed w stron budynku
administracji, ale skr, jak tylko dojedziesz do wiey kontroli lotw.
Job prowadzi wolno, dostosowujc si do obowizujcego na terenie bazy
ograniczenia szybkoci do dwudziestu piciu kilometrw na godzin. Sean odpi
kabur i wyj pistolet. Wycign magazynek, wycisn dwa naboje na do i
wepchn je w odwrotnym porzdku. Nastpnie wsun magazynek do rkojeci.
Zawsze to robisz, dlaczego? zapyta Job.
Na szczcie wyjani Sean i spojrza na Joba.
Pomaga? Job by zainteresowany.
No c, nadal yj, no nie? Sean umiechn si lekko. Odcign
zabezpieczenie i wprowadzi pocisk do komory, nastpnie zabezpieczy bro i
schowa j do kabury. Zatrzymaj si za trzecim hangarem poleci.
Job skrci, przejecha przez placyk owietlony zawieszonymi wysoko lampami i
zatrzyma wz w cieniu rzucanym przez hangar. W tym miejscu nie mona ich byo
dostrzec z wiey kontrolnej ani z budynku administracyjnego.
Kiedy tylko wz stan, Sean wyskoczy na ziemi i szybko rozejrza si wokoo.
Drugi unimog zaparkowa za nimi i z obu wozw zaczli wysypywa si uzbrojeni
onierze w mundurach. Trzema susami Sean dopad tylnych drzwi w pordzewiaej
cianie hangaru. Byy otwarte i wsun si do rodka. Job wlizn si zaraz za nim.
Hangar by pusty poza maym samolotem zaparkowanym w rogu. Betonowa
podoga, ktra miaa rozmiary poowy boiska do piki nonej, bya zaplamiona
rozlanym olejem. Nad gowami wsporniki dachu wyginay si ukowato. Cae
pomieszczenie byo jasno owietlone.
Kierowca wzka i trzej pomocnicy w pomaraczowych kombinezonach szli w
stron tylnych drzwi, gawdzc i palc papierosy mimo wielkich napisw czerwon
farb na cianach, zabraniajcych palenia tytoniu. Znajdowali si porodku hangaru,
gdy zobaczyli Seana i uzbrojonego mczyzn wchodzcych przez drzwi. Zatrzymali
si zaskoczeni w miejscu.
Zajmij si nimi poleci Sean. Kiedy Job sprawnie zbiera mczyzn w grupk,
Sean spojrza w stron, z ktrej nadeszli.
Wzdu przeciwlegej ciany hangaru cigny si pomieszczenia biurowe ze
cianami z dykty i szklanymi okienkami. Przez owietlone okno Sean dojrza gow i
ramiona jednego z pilotw RAF-u. Mczyzna sta tyem do niego i gestykulowa
mwic do kogo, kogo Sean nie widzia.
Robotnicy leeli ju na ziemi, a nad kadym z nich sta onierz z luf karabinu
AKM przycinit do plecw jeca. Wszystko zostao zaatwione w absolutnej ciszy.
Z pistoletem w rku Sean podbieg do pomieszczenia biurowego i jednym

szarpniciem otworzy drzwi. Jeden z pilotw i kapitan Artylerii Krlewskiej siedzieli

wycignici w pozbawionych porczy fotelach. ciana za nimi bya upstrzona
zdjciami nagich dziewczyn, ktre, jak Sean si domyli, musiay tu wisie jeszcze
od czasu wojny. Starszy pilot siedzia na zawalonym papierami biurku pod oknem.
Wszyscy trzej patrzyli na niego ze zdumieniem.
To napad powiedzia spokojnie. Nie ruszajcie si z miejsc.
Na pododze przed kapitanem staa czarna torba ze sporymi zamkami i napisem
Royal Artillery z boku.
Oficer pooy na niej rk i Sean natychmiast si domyli, jaka jest jej
zawarto. Mczyzna mia dwadziecia kilka lat, by dobrze zbudowanym
niebieskookim blondynem i wyglda na pewnego siebie. Na piersi nosi plakietk z
nazwiskiem Carlyle.
Starszy pilot w randze porucznika, by znacznie starszy od kapitana i otyy. Jego
pomocnik, inynier pokadowy, by ysiejcym mczyzn w trudnym do okrelenia
wieku, a w jego oczach kry si prawdziwy strach, gdy patrzy na pistolet w rku
napastnika. Sean szybko uzna, e nie musi si ich obawia, i skoncentrowa uwag na
modym kapitanie. Instynktownie czu, e mczyzna moe mu przysporzy
kopotw; mia ramiona rozbudowane jak bokser i wysun je agresywnie do przodu,
patrzc spode ba. By jeszcze mody i naiwny. Patrzc mu w oczy, Sean przestrzeg
go.
Zapomnij o tym, Carlyle. Bohaterowie wyszli ju z mody.
Jeste Poudniowoafrykaczykiem oskary go ze zoci Carlyle, rozpoznajc
akcent Seana. Po czyjej jeste stronie?
Po mojej wasnej odpowiedzia Sean. Jestem swoim wasnym pracodawc.
Zniy wzrok na czarn torb. Carlyle przysun j bliej do siebie.
Kapitanie Carlyle, jest pan winny powanego zaniedbania w czasie suby
powiedzia zimnym tonem Sean i oficer zareagowa na oskarenie z pogard
zawodowego onierza.
Co pan ma na myli?
Powinien pan wystawi strae, kiedy pan adowa rakiety. Pozwoli nam pan tu
wej... Zgodnie z zamierzeniem udao mu si odwrci uwag Carlylea na
kilkanacie sekund, jakich potrzebowa Job, eby dotrze tu z reszt onierzy.
Wstawa rozkaza Job i obaj piloci posusznie podnieli si z miejsc z
podniesionymi rkami. Trzymajc ich na muszce, wyprowadzi obu mczyzn z
pomieszczenia.
Carlyle nadal siedzia na fotelu z torb pomidzy nogami.
Wstawaj! powtrzy rozkaz Sean.
Pierdol si, Afrykanerze.
Sean zrobi krok do przodu i zapa za ucho torby. Carlyle schwyci z drugiej
strony, eby j zatrzyma przy sobie. Sean spuci luf pistoletu na jego wystawione
knykcie. Skra na doni kapitana pka i usysza, jak jeden z palcw si amie. Nie
doceni wasnej siy, nie zamierza a tak ukara mczyzny, ale zachowa zimny
wyraz twarzy.
Zostae ostrzeony powiedzia. Nastpnym razem wpakuj ci kul w eb.
Carlyle przyciska zranion do do piersi, ale jego twarz pociemniaa z
wciekoci. Patrzy, jak Sean stawia torb na stole.
Klucze! warkn Sean.
Ka si wypcha! odpar Carlyle. Jego gos by napity i chropawy z blu.
Sean spojrza na jego do. Zobaczy, e zamany palec sterczy pod dziwnym ktem i
zdy ju spuchn niczym fioletowy balon.
Job pojawi si w drzwiach pokoju.

 Wszystko zabezpieczone powiedzia i spojrza na zegarek. Cztery minuty do

dywersji.
Daj mi n poprosi Sean. Job poda mu ostry majcher.
Rozci skr wzdu metalowego szkieletu torby i otworzy zawiasy. W rodku
znajdowao si kilka teczek. Sean wyj jedn z nich. Bya oboona w czerwon
plastikow okadk z napisem Supertajne na wierzchu. Spojrza na stron tytuow.
INSTRUKCJA OBSUGI RAKIET TYPU ZIEMIA-POWIETRZE STINGER
MODEL G4X DLA PIECHOTY Bingo. Sean przekrci teczk tak, eby i Job
mg przeczyta tytu. To by powany bd. Przez krtk chwil obaj mieli
odwrcon uwag, nachyleni nad biurkiem i zajci czytaniem.
Carlyle wylecia z fotela niczym z procy. By mody i silny. Zraniona rka nie
osabia go. Przemierzy pokj kilkoma skokami, zanim ktrykolwiek z nich zdy
zareagowa. Zanurkowa gow naprzd przez okienko w cianie. Szyba si rozprysa
deszczem odamkw i Carlyle zwin si w locie niczym akrobata.
Sean podbieg do okna. Po drugiej stronie Carlyle poderwa si na nogi, zacz
biec przez jasno owietlon pyt lotniska. Job odepchn przyjaciela i stan w
wybitym oknie; podnoszc karabinek AKM wymierzy w plecy mczyzny
biegncego sprintem w stron wiey kontroli lotw.
Sean schwyci za karabin. Pchn luf w d, zanim Job zdy wystrzeli.
Co ty, do cholery, wyrabiasz?! rykn na niego Job.
Nie moesz go zabi!
Dlaczego?
Bo to Anglik wyjani. Przez chwil Job patrzy na niego nic nie rozumiejc.
W tym czasie Carlyle przebieg placyk i zanurkowa w drzwiach wiey.
Anglik czy Eskimos, za dziesi sekund bdziemy mieli ca Pit Brygad na
naszych plecach. Job z trudem hamowa swj gniew. No i co teraz robimy?
Ile czasu do dywersji? zapyta Sean, eby zyska na czasie. Nie mia
odpowiedzi na pytanie Joba.
Wci cztery minuty poinformowa go Job. Rwnie dobrze moe to by
cztery godziny.
Zaledwie wypowiedzia te sowa, gdy rozleg si przenikliwy jk syren,
stawiajcy na nogi ca baz. Carlyle musia dopa pokoju operacyjnego w wiey.
Sean wystawi gow przez okno i zobaczy strae wybiegajce z budynku obok
bramy. Cignli za sob pasy najeone ostrymi szpikulcami, ktre pociyby na
strzpy opony kadego samochodu prbujcego uciec t drog. Sean dostrzeg take
lufy cikich karabinw maszynowych zniajce si i osaniajce drogi dojazdowe.
Droga odwrotu bya zamknita.
Powiniene pozwoli mi go uciszy powiedzia ze zoci Job. Jak Sean mia
mu to wytumaczy? Carlyle by odwanym modym czowiekiem wypeniajcym
swj obowizek i mimo e zwizki ze starym krajem ulegy ju zatarciu, w yach
Seana pyna ta sama krew; to byoby co gorszego ni zwyke morderstwo, gdyby
pozwoli Jobowi zastrzeli Carlylea. To byoby niemal tak, jakby zastrzeli brata.
Przed hangarem rozbysy nagle potne reflektory owietlajce ogrodzenie i pasy
startowe. Caa baza tona w wietle tak jasnym, jak za dnia.
Jeli komandosi z Pitej Brygady spali w swoich barakach, kiedy rozbrzmia
alarm, to ile czasu bd potrzebowa na wkroczenie do akcji? Sean stara si to
pobienie obliczy i zaraz da spokj, gdy uwiadomi sobie z obrzydzeniem, e unika
waciwego spojrzenia na wasne niezdecydowanie i brak planu. Straci kontrol nad
wypadkami i wszystko mu si rozsypao w rkach.
Za kilka minut on, Job i dwudziestu Shanganw z jego oddziau zostanie
pokonanych. Kilku szczciarzy zginie na miejscu i uniknie ledztwa prowadzonego

przez centraln organizacj wywiadowcz Zimbabwe.

Myl, powiedzia sobie desperacko czujc, e Job patrzy na niego z nadziej w
oczekiwaniu na rozkazy. Jeszcze nigdy nie widzia, eby Sean nie potrafi znale
wyjcia z sytuacji. To bezgraniczne zaufanie byo irytujce i jeszcze bardziej utrudnio
podjcie sensownej decyzji.
Co mam powiedzie ludziom? nalega Job.
Niech... Przerwa, gdy na poudniowym kocu bazy, po przeciwnej stronie
hangaru rozlegy si strzay. Alphonso zachowa przytomno umysu i widzc, e ich
plan zosta odkryty, rozpocz atak kilka minut wczeniej.
Usyszeli wist i huk rozrywajcych si rakiet RPG-7, guchy oskot pociskw
modzierzowych przelatujcych nad ogrodzeniem i wybuchajcych na terenie bazy.
Przy bramie ciki karabin maszynowy otworzy ogie, wysyajc w ciemnoci
zielone pociski smugowe.
Jak si std wydostaniemy? zapyta Job.
Sean patrzy na niego tpym wzrokiem. Ogarno go zwtpienie i niepewno.
Czu, jak oddaje si panice; nigdy nie podejrzewa, e moe zrodzi si w nim takie
uczucie.
Zapomnij o tych pieprzonych stingerach, wydosta nas std. Job schwyci go
za rkaw i potrzsn. Sean, cholera, oprzytomnij! Powiedz mi, co robi!
Zapomnij o stingerach! Sowa te byy niczym otrzewiajcy policzek. Zamruga
oczyma i potrzsn gow. Zapomnij o stingerach i o Claudii Monterro. Jeli nie
zdobdzie rakiet, Claudia zostanie w schronie, w ktrym znalaz j Matatu.
Sean wyjrza przez okno. Przed sob mia olbrzymi ogon i cz kaduba
samolotu, reszta bya schowana za rogiem hangaru. Metaliczna powoka maszyny
lnia ostro w wiatach reflektorw.
Zmusi si do zduszenia paniki, ktra ju-ju miaa go obezwadni, i poczu, jak
fala strachu ustpuje.
wiata powiedzia i rozejrza si szybko wokoo. Dostrzeg skrzynk z
bezpiecznikami na cianie za drzwiami kanciapy, podbieg do niej w dwch susach i
otworzy pokryw.
Hangar zosta zbudowany w czasie drugiej wojny wiatowej, kiedy RAF
wykorzystywa Rodezj jako jeden z orodkw szkoleniowych.
Caa elektryka pochodzia z tamtych czasw i w skrzynce Sean znalaz
ceramiczne bezpieczniki.
Daj mi jedn kul z AK powiedzia. Jego gos znowu mia si autorytetu i
Job bez wahania wypeni rozkaz. Wyj jeden z pociskw z zapasowego magazynka.
Sean odnalaz gwny bezpiecznik. Prd musia dochodzi z transformatora
znajdujcego si przy bramie. Gdyby udao mu si teraz przeciy obwd, to
rozwaliby gwny bezpiecznik w transformatorze.
Wykrci obudow bezpiecznika i hangar pogry si w ciemnociach.
Wpadajce przez okno wiato pozwalao mu jednak widzie, co robi. Wsadzi pocisk
AK do ceramicznej obudowy i krzykn na Joba:
Cofnij si!
Strach przemin. By teraz spokojny i absolutnie pewien siebie. Jego umys by
jasny i wiedzia ju, co ma robi.
Wepchn obudow do otworu. Olepiajca niebieska eksplozja rozwietlia
ciemne pomieszczenie. Sean polecia do tyu. Wyrn w cian kanciapy, na wp
oguszony, a przed oczyma latay mu refleksy rozbysku. Potrzsn gow.
Potrzebowa kilku sekund, eby oprzytomnie i zorientowa si, e reflektory za
oknem zgasy. Niebo byo rozwietlane jedynie jaskrawymi smugami pociskw i
silnymi wybuchami granatw oraz rakiet. Baza utona w ciemnociach.

 Zabierz ludzi do herculesa! krzykn do Joba. Widzia go jako ciemn figur

na tle jaskrawych k ognia, ktre wci wiroway mu przed oczyma.
Co takiego? Nic nie rozumiem! wymamrota Job.
Odlatujemy samolotem. Sean schwyci go za rami i wypchn przez drzwi.
Rusz tyek. Zabierz Ferdinanda i jego ludzi na pokad.
Job pobieg. Sean ruszy za nim niepewnym krokiem. Wzrok mu szybko wraca.
Skierowa si w stron szarego prostokta, ktry musia by drzwiami do hangaru.
Co z jecami?! zawoa Job z ciemnoci hangaru.
Pu ich wolno! odkrzykn i pobieg do wyjcia.
Mimo e nie mia zezwolenia na pilotowanie herculesa, zetkn si ju wczeniej
z tego typu samolotem. Mia za sob co najmniej 200 godzin lotu jako drugi pilot,
kiedy lata w poudniowoafrykaskich siach powietrznych nad Angol i Namibi na
akcje antyterrorystyczne. Teraz przypomnia sobie zdobyte wtedy dowiadczenie.
Lubi lata t maszyn i pamita sowa pierwszego pilota.
To jagnitko. Szkoda, e moja ona nie jest tak posuszna. W drzwiach hangaru
nagle si zatrzyma.
Matatu ma racj, starzejesz si, brachu skarci si i zawrci. Wpad do
ciemnego hangaru, gdzie niemal wywrci Joba.
Dokd idziesz?
Zapomniaem torby! krzykn Sean. Wsad ich wszystkich na pokad.
Znalaz skrzan torb na biurku, gdzie j zostawi, wsadzi j sobie pod rami i
szybko doczy do Joba, ktry czeka przy rampie samolotu.
Wszyscy na pokadzie przywita Seana. Powiniene pozwoli mi zabra
pilota.
Nie mamy czasu, eby namwi go do wsppracy! odkrzykn Sean.
Biedak mao nie narobi w portki ze strachu.
Chcesz sam pilotowa?
Jasne, chyba e ty chcesz sprbowa.
Suchaj, Sean, latae ju kiedy tak maszyn?
Zawsze jest czas, eby nauczy si czego nowego. Wskaza przed siebie.
Chod, pomoesz mi odcign kliny.
Podbiegli do k i odcignli spod nich metalowe kliny, nastpnie Sean wbieg
pierwszy po tylnej klapie i zatrzyma si przy wejciu.
Tu jest kontrolka rampy. Wskaza na dwigni w cianie. Przesuniesz j do
grnej pozycji, kiedy wcz pierwszy silnik i zapali si to czerwone wiateko. Kiedy
rampa bdzie podniesiona i zablokowana, zapali si zielona lampka.
Sean zostawi go i pobieg w stron kabiny pilota. Shangani krcili si niepewnie
w ciemnociach po caym luku.
Ferdinand! krzykn Sean. Posad ich na awkach i poka, jak si maj
poprzypina.
W ciemnociach wymacywa drog do kabiny. Znalaz drewniane skrzynie z
rakietami zaadowane porodku luku pomidzy skrzydami. Skrzynie byy
poustawiane na paletach, przymocowane do cian i poprzykrywane plandekami.
Min je i natrafi na drzwi do kabiny pilotw. Nie byy zamknite. Wszed do rodka
i rzuci cik torb na pk pod metalowym stolikiem inyniera pokadowego. Przez
okno kabiny zobaczy, e pozorowany atak na poudniowy koniec bazy nadal by w
toku, ale teraz sia ognia z bazy przewyszaa ostrza partyzantw Alphonsa.
Pita Brygada si obudzia mrukn pod nosem i wcisn si na lewy fotel
pierwszego pilota. Zapali wiata na desce rozdzielczej herculesa. Liczba lampek
kontrolnych i wskanikw wydawaa si przytaczajca, ale Sean nie zwraca na nie
uwagi.

Wystartowanie herculesa byo jeszcze prostsze ni jego starego barona. Wcisn

klawisz i przejecha palcem po rzdzie kontrolek obwodw, eby sprawdzi, czy
wszystkie s wczone.
Do diaba z dokadn kontrol zdecydowa i wczy rozrusznik pierwszego
silnika. Rozrusznik zajcza. Sean przyglda si, jak wskazwka mocy silnika
przesuwa si wolno do gry.
Szybciej! mrukn. Kiedy obroty osigny 10 procent mocy, rozrusznik
automatycznie wprowadzi paliwo do komory spalania i silnik zaskoczy. Sean
podkrci go do 70 procent mocy, zakadajc jednoczenie suchawki radia
pokadowego na gow.
Job, syszysz mnie?
Sysz ci wyranie.
Podno ramp.
Ju si robi.
Sean czeka niecierpliwie, a kontrolka rampy zapali si zielonym wiatekiem.
Kiedy to si stao, puci hamulce i hercules ruszy wolno naprzd.
Sean prowadzi herculesa na jednym silniku i musia uy przeciwlegego
statecznika, eby zniwelowa si cigu. Jednoczenie wcza jeden po drugim
pozostae trzy silniki, dostosowujc ustawienie statecznikw do zmieniajcej si siy
cigu.
Brak wiatru mrukn. Nie robi rnicy, w ktr stron si skierujemy.
Gwny pas startowy lotniska zosta przeduony, eby sprosta wymaganiom
nowoczesnych myliwcw odrzutowych, ale herkules by STOL skrcony start i
ldowanie (short take-off and landing). Potrzebowa tylko czci dugoci pasa i Sean
nakierowa maszyn na skrzyowanie przed wie lotnicz.
Jak dotd nikt nie zwraca uwagi na samolot. Cikie karabiny maszynowe przy
bramie strzelay w nocne niebo. Saba kontrola ognia bya wci gwnym problemem
afrykaskich wojsk, ktre poza tym nie ustpoway innym armiom.
Z drugiej strony zebrani przy poudniowym kocu bazy onierze Trzeciej i Pitej
Brygady pokazywali, co potrafi dobrze wyszkolone afrykaskie oddziay. Fale
pociskw smugowych unosiy si w rwnych odstpach. Udao si im niemal
cakowicie wyeliminowa atak grupy Alphonsa. Poza kilkoma przypadkowymi
pociskami modzierzowymi nie byo adnej odpowiedzi z morza ciemnych krzakw i
drzew za ogrodzeniem bazy.
Mino zaledwie kilkanacie minut, od kiedy Carlyle zaalarmowa baz, ale
kontrolerzy lotw w zaciemnionej wiey zorientowali si ju, e jeden z samolotw
usiuje wystartowa bez zezwolenia.
Sean rolowa samolot z szalecz szybkoci tak, e maszyna nabieraa siy
nonej i podskakiwaa, chcc unie si w powietrze. Zdawa sobie spraw, e jeli
najedzie na kp trawy na betonowym pasie, to moe to si skoczy dugim
polizgiem na nosie, ale jeli cho troch opni start, to niemal na pewno zostanie
podziurawiony pociskami.
Job odezwa si do mikrofonu. Wcz ci wiato w luku, eby mg
sprawdzi, czy wszyscy s przypici. Startujemy za czterdzieci sekund.
Zapali wiato w luku, eby zapobiec panice wrd partyzantw, i przeczy
radio na czstotliwo wiey 118,6.
Okazao si, e wzywaj go niecierpliwie.
Air Force Hercules Victor Sierra Whisky. Podaj swoje zamiary. Powtarzam. Air
Force Hercules.
Tu Air Force Hercules Victor Sierra Whisky powtrzy Sean. Prosz o
zezwolenie na start w celu uniknicia wrogiego ostrzau na ziemi.

 Sierra Whisky, powtrz swoj prob. Jakie s twoje zamiary?

Wiea, tu Sierra Whisky. Prosz... Sean wymamrota kilka niewyranych sw
pod nosem jakby mia kopoty z radiem, zmuszajc wie do powtrzenia zapytania.
Patrzy jednoczenie na wskanik temperatury silnikw. Wskazwki wydaway si
nieskoczenie wolno porusza ku zielonemu polu.
Wiea, mam kopoty z radiem. Sean gra na zwok. Powtrzcie zezwolenie
na start.
Otworzyy si drzwi za jego plecami. Do kabiny wszed Job.
Wszyscy s pozapinani i gotowi do startu! zawoa od progu.
Siadaj w fotelu i zapnij pasy rozkaza Sean nie odwracajc gowy. Wskazwki
temperatury silnika dotykay ju zielonego pola. Gwny pas startowy szybko si
zblia i Sean zwolni nieco, eby wykona zakrt.
Air Force Herucules. Nie masz zezwolenia na start. Powtarzam, nie dostae
zezwolenia na start. Przerwij rolowanie i skr w pierwsz w lewo. Wr natychmiast
na postj. Powtarzam, wracaj na postj.
Pocaujcie mnie mrukn Sean, podcigajc klapy dziesi stopni do gry i
odkrcajc koo trymera.
Air Force Hercules. Zatrzymaj si natychmiast albo otworzymy do ciebie ogie.
Sean wczy wiata startowe i wprowadzi potn maszyn na gwny pas.
Samolot reagowa na kady jego gest jak malutki dwusilnikowy beechcraft.
Moja posuszna licznotka powiedzia Sean wiedzc, e podobnie jak kobieta,
kady samolot jest asy na pochlebstwa. Przesun do przodu manetk sterowania
silnikiem i w tym samym momencie ciki karabin maszynowy za wie otworzy do
nich ogie.
Na szczcie hercules rozwin ju znaczn szybko, a strzelec nie nauczy si
prowadzi ognia przed celem. Strzela w miejsce, gdzie samolot znajdowa si przed
chwil. Musia by zdenerwowany, gdy struga pociskw poleciaa za wysoko.
Pierwsza seria adunkw smugowych mina ogon herculesa.
Ten chopczyk powinien wzi kilka lekcji strzelania zauway spokojnie Job.
Sean zawsze si zastanawia, czy spokj, jaki przyjaciel zachowywa pod obstrzaem,
jest tylko na pokaz.
Nastpna seria posza niej i przed nimi, pociski smugowe odbiy si od pasa
startowego, tu przed dziobem samolotu.
Ale szybko si uczy przyzna niechtnie Job.
Sean siedzia pochylony do przodu przesuwajc praw rk do gry manetk
sterowania silnikiem, lew wyczuwajc drek sterowniczy i patrzc na wskazwk
szybkociomierza, ktra wolno posuwaa si naprzd.
Twj przyjaciel powiedzia Job, wskazujc palcem przez boczne okno. Sean
szybko si obejrza.
Wzdu pasa startowego jecha penym pdem otwarty land rover. Przednie
wiata wozu zataczay szalone wzory w ciemnociach, gdy samochd podskakiwa na
wybojach. Zamierza przeci im drog. Sean rozpozna sylwetk mczyzny
stojcego za kierowc.
Nie poddaje si atwo, co? stwierdzi Sean i skoncentrowa si na
prowadzeniu herculesa.
Carlyle musia zapa jeden z wozw stray. Sta teraz na otwartej platformie,
trzymajc si przymocowanego do wozu karabinu maszynowego RPD, a jego twarz
bya blada i zacita w wiatach samolotu, gdy zmusza kierowc do szybszej jazdy.
Zdaje si, e wzi to sobie do serca. Job wychyli si z siedzenia patrzc z
zainteresowaniem, jak Carlyle obraca karabin maszynowy celujc w kabin herculesa.
Kierowca doda gazu, przez chwil land rover jecha na dwch koach, jakie

pidziesit metrw od samolotu i niemal rwnolegle do jego dziobu.

Hej, stary Job potrzsn gow. Ten facet celuje prosto w nas.
Carlyle zapar si za karabinem i Sean dostrzeg pierwsze rozbyski w ciemnoci.
Kule posiekay szyb z pleksiglasu, ktra rozkwita kilkoma srebrnymi otworami.
Obaj mczyni instynktownie schylili gowy.
Ten chopczyk strzela lepiej od poprzedniego mrukn Job, ocierajc palcem
kropl krwi z policzka w miejscu, gdzie drasn go odamek szka.
Sean poczu, jak drek sterowniczy budzi si do ycia, gdy hercules zbliy si
do szybkoci lotu, a skrzyda nabray siy nonej.
Szybciej, kochanie mrukn. Carlyle wystrzeli drug seri, lecz w tej samej
chwili land rover podskoczy na wyboju i pociski poleciay w niebo. Carlyle
zapawszy rwnowag, podnis karabin gotujc si ponownie do strzau.
Ten chopta szybko staje si moim najmniej lubianym bohaterem
komiksowym. Job przyglda si, jak Anglik nakierowuje na nich bro. W
porzdku, nastpna seria.
Ciki karabin maszynowy od strony bramy po drugiej stronie herculesa znowu
otworzy ogie. Strumie pociskw kalibru 12,7 mm przelizn si pod brzuchem
samolotu i trafi w land rovera. Kule wyrway przednie koa. Wz zacz koziokowa
w chmurze pyu. Ktem oka Sean dostrzeg, jak Carlyle wylatuje w powietrze.
Moemy poegna ostatniego prawdziwego bohatera zaintonowa powanym
tonem i cign drek sterowniczy do siebie. Wielki samolot zareagowa posusznie,
mierzc dziobem w niebo.
Sean zgasi wiata ldowania i lampy w kabinie pilota, eby naziemni strzelcy
nie mogli poda pociskami smugowymi za wolno wznoszcym si samolotem.
Wcisn przycisk podnoszcy koa i opuci stateczniki. Nabierali szybkoci. Sean
pooy maszyn na skrzydle wchodzc w pierwszy wspinajcy si do gry zakrt.
Struga pociskw podaa za nimi, wznoszc si wolno i przypieszajc w
pobliu kaduba, eby min go w bezpiecznej odlegoci. Sean wyprowadzi
herculesa ze skrtu i pooy go na przeciwlege skrzydo oddalajc si od lotniska.
Chcesz, ebym puci pawia? spyta Job. Sean zignorowa go, sprawdzajc
kontrolki silnika, czy nie wykazuj jakich uszkodze.
Wydawao si niemoliwe, eby tak olbrzymi cel dosta tylko jedn seri z setek
wystrzelonych do niego kul. Wszystkie kontrolki wieciy si jednak normalnie i
zareagoway poprawnie, kiedy Sean nastawi szybko wznoszenia si na sto
pidziesit metrw na minut. Jedynie przednia szyba zostaa zniszczona i
wpadajcy ze wistem przez dziury strumie powietrza rozwiewa Seanowi gste
wosy. Musia podnie gos, eby przekrzycze szum powietrza.
Job, id do luku i zobacz, czy kto nie zosta ranny. Sprawd przy okazji, jakie
s uszkodzenia.
Na poudniu janiay wiata Umtali, a za nimi Sean rozpoznawa ciemny zarys
pasma gr. Pamita, e najwyszy szczyt wznosi si na wysoko 2500 metrw nad
poziom morza. Wyrwna lot na wysokoci trzech tysicy metrw, zostawiajc sobie
spory zapas. Nastpnie sprawdzi kierunek lotu.
Nie zastanawia si wczeniej nad nawigacj, wic teraz mia powane
wtpliwoci, czy uda mu si znale linie wojsk Chiny w Sierra da Gorongosa.
Na pewno nie s zaznaczone na adnej mapie. Umiechn si. Sprbujemy
zero trzydzieci na kompasie. Naprowadzi herculesa na nowy kurs.
Czu, jak adrenalina wci kry w jego yach, a ustpujcy strach zostawia po
sobie silne oszoomienie, przyprawiajce go o zawrt gowy. Rozemia si gono,
cho troch niepewnie, smakujc wadajcych nim silnych uczu.
Ciemne szczyty gr, przypominajce grzbiety wielorybw na powierzchni oceanu,

przelizny si pod samolotem i zostay z tyu. Sean wyszukiwa przypadkowe

punkciki wiata, schowane w dolinach farmy, misje czy szaasy, ale kiedy przelecia
granic z Mozambikiem, przed nim roztacza si jedynie nieprzenikniony mrok.
Nic poza ciemnociami powiedzia na gos i sowa te zabrzmiay wrcz
symbolicznie. Wracali na spustoszon ziemi.
Sean zredukowa moc i zacz agodnie zsuwa si w d nad zalesione rwniny.
Przekroczyli ju pasmo gr, a utrzymujc du wysoko mgby sta si atwym
celem dla radarw MIG-w czy szukajcych ich hindw.
Job wrci do kabiny i zamkn za sob drzwi.
S jakie zniszczenia? zapyta Sean i w odpowiedzi Job zachichota.
Podoga w luku towarowym jest po kostki w pawiach. Tym Shanganom chyba
nie bardzo podoba si twj styl latania, gdy rzygaj na wszystkie strony.
Cudownie. Sean wsadzi rk do kieszeni z boku fotela i znalaz paczk
holenderskich papierosw, ktre naleay do pilota RAF-u.
Zobacz, co tu mamy. Rzuci Jobowi jednego. Zapalili i przez kilka minut
zacigali si z przyjemnoci dymem w milczeniu, zanim Job spyta:
Jak sdzisz, ile mamy czasu, zanim MIG-i nas dopadn? Sean pokrci gow.
MIG-i s w Harare i nie sdz, eby nas dogoniy, nawet jeli natychmiast
wystartuj. Nie, MIG-ami si nie martwi, ale hindy to zupenie inna sprawa.
Znowu zapada cisza. Patrzyli na skupiska gwiazd, ktre zdaway si w zasigu
rki.
Sean, odpowiesz mi na jedno osobiste pytanie? Job przerwa cisz.
Jasne.
Udao ci si wystartowa, ale jak, do diaba, zamierzasz nas wysadzi na
ziemi?
Sean wydmuchn kko dymu, ktre natychmiast rozwiao si w strumieniu
powietrza wpadajcego przez dziury w szybie.
Ciekawe pytanie zgodzi si Sean. Powiem ci, jak sam bd wiedzia. Na
razie pomyl, jak znale zgrupowanie Renamo, a w szczeglnoci obz Chiny.
Sean wyrwna lot sto pidziesit metrw nad koronami drzew i, odczytawszy
ustawienie manetki sterowania silnikiem z instrukcji wyrytej na desce rozdzielczej,
naprowadzi herculesa na lot stay.
Jeszcze dwie godziny, zanim bdzie dostatecznie duo wiata, eby mona si
zacz rozglda za jakim zastpczym ldowiskiem powiedzia Jobowi. Do tego
czasu moemy zaj si szukaniem rzeki Pungwe.
Godzin pniej dostrzegli blask wody na ciemnym dywanie lasu. Kilka sekund
pniej mogli ju patrze na odbicie gwiazd na powierzchni rzeki pod nimi.
Wracam, eby sprawdzi, czy dobrze trafilimy powiedzia Sean. Wprowadzi
samolot w agodny zakrt patrzc, jak wskazwka yrokompasu na desce rozdzielczej
przed nim obraca si o 180 stopni i wraca do normalnego pooenia.
wiata ldowania mrukn i wczy potne reflektory. Nawet jeli to jest
nasza rzeka, to i tak do witu nie bdziemy wiedzie, czy lecimy w gr czy w d
strumienia.
No wic, co robimy?
Pokrymy sobie nieco wyjani Sean i wprowadzi herculesa w pierwszy
zakrt z niezliczonych semek, jakie mia wykona w cigu nastpnej godziny.
Trzymali si cay czas na wysokoci stu pidziesiciu metrw nad lasem,
przekraczajc rzek w t i we w t w tym samym miejscu w oczekiwaniu na wit.
Nie stanowimy zbyt trudnego celu dla hinda zauway Job.
Przesta kraka mrukn niechtnie Sean. Jeli ci si nudzi, to przejrzyj
torb naszego dzielnego kapitana. Ley pod stolikiem z mapami.

Job przynis cik torb, postawi j obok fotela i usadowi si wygodnie.

Moesz mi poczyta powiedzia Sean. Znajd co, co by mnie rozerwao i
pozwolio zabi czas.
Job zacz wyjmowa po kolei teczki w czerwonej oprawie z napisem cile
tajne i odczytywa spis treci z pierwszej strony.
Pierwsze trzy teczki zawieray instrukcje wyjaniajce sposoby rozmieszczenia
systemu stinger SAM we wszelkich moliwych do pomylenia sytuacjach: od
ustawienia rakiet na pokadzie okrtu, do sposobu uywania ich przez piechot w
najrniejszych strefach klimatycznych. Na kolejnych stronach byy zawarte tablice
oraz wykresy przedstawiajce efektywno rakiet w tak rnych warunkach, jak
tropikalna dungla i Arktyka.
Wszystko, co chciaby wiedzie o stingerach, a nie miaby zapyta
zaartowa Job, wyjmujc czwart teczk z torby, i pocz czyta na gos.
ZDALNIE STEROWANY SYSTEM RAKIET STINGER Wybr i zasady
atakowania celw Raporty operacyjne Nastpnie otworzy podrcznik instruktaowy
na stronie zawierajcej spis treci.
1. Wyspy Falklandzkie 2. Zatoka Perska Morze Hormuz
3. Grenada 4. Angola 5. Afganistan. Job poda tytuy wszystkich paragrafw i
Sean wykrzykn:
Afganistan! Zobacz, czy maj co na temat hindw. Job uoy pkat teczk na
kolanach, ustawi lampk nad gow tak, eby wiato padao mu na czytan stron, i
szybko przerzuci kartki.
Jest! Afganistan przeczyta. TYPY HELIKOPTERW.
Znajd hindy! przerwa mu niecierpliwie Sean.
TYPY RADZIECKICH HELIKOPTERW WOJSKOWYCH W OZNACZENIU
NATO H
O wanie znowu wtrci si Sean. Poszukaj hinda.
Hare czyta Job. Hoplite. Hound. Hook. Hip. Haze. Havoc... mam! Hind.
A teraz oglne uwagi poleci Sean i Job zacz czyta na gos.
Helikopter bojowy przezwany przez Rosjan Sturmowicz (lub garbaty), znany w
NATO pod nazw hind, a wrd powstacw afgaskich jako Latajca mier,
zyska sobie saw, ktra nie jest w peni zasuona.
Sean przerwa mu podekscytowanym gosem.
Brachu, mam nadziej, e wiesz, co mwisz. Job podj czytanie.
1. Ograniczona zdolno manewrowania, wznoszenia si i utrzymywania w
powietrzu jako konsekwencja ciaru pancerza.
2. Ograniczony zasig lotu do 240 mil morskich przy penym obcieniu, w
wyniku ciaru pancerza.
3. Niska maksymalna szybko 157 wzw i szybko rejsowa 147 wzw.
4. Bardzo wysokie wymagania pod wzgldem obsugi naziemnej.
Ciekawe Sean znowu mu przerwa. Nawet to malestwo poklepa desk
rozdzielcz herculesa jest szybsze od hinda. Bd o tym pamita, jak natkniemy si
na ktrego z tych drani.
Chcesz, ebym czyta dalej? zapyta Job. Jeli tak, to sied cicho.
Przyjmij moje przeprosiny, moesz czyta.
Ocenia si, e w Afganistanie posuono si kilkuset maszynami tego typu.
Helikoptery odniosy due sukcesy w walce z partyzantami, ale ponad sto pidziesit
sztuk zostao zniszczonych przez partyzantw uzbrojonych w rakiety stinger SAM.
Liczby te wskazuj, e system stinger SAM jest skuteczn broni przeciwko
helikopterom hind. Poniej podane s taktyki stosowania systemu.
Job kontynuowa czytanie, podajc Seanowi dane na temat typw silnikw i ich

moliwoci, rodzajw broni uywanych przez hindy i inne statystyki, a w kocu

Sean mu przerwa gwatownie.
Poczekaj, Job! Sean wskaza na wschd. wita. Niebo na horyzoncie
szarzao, odcinajc si coraz wyraniej od ciemnej linii ziemi.
Od ksik i zawoaj Ferdinanda. Mam nadziej, e potrafi rozpozna, gdzie
jestemy i wskaza nam drog do domu.
Ferdinanda poprzedza silny smrd wymiocin, a jego mundur by z przodu
poplamiony. Partyzant opar si o porcz fotela pilota. Sean odsun si od niego jak
najdalej.
Ferdinand, rozejrzyj si nieco. Sean wskaza na podziurawione przez kule
okno. Rozpoznajesz t okolic?
Shangan przyglda si niepewnie rzece i lasom mamroczc co niespokojnie pod
nosem, gdy nagle wyraz jego twarzy rozpogodzi si.
Te wzgrza. Wskaza przez boczne okno. Tak, poznaj je. Rzeka pynie
pomidzy nimi i tworzy wodospad.
W ktr stron jest obz?
Tam, w tamt stron.
Jak daleko?
Dwa dni marszu.
Jakie 120 kilometrw przetumaczy Sean. Nie jestemy wcale tak daleko.
Dziki, Ferdinand. Sean wyszed z kolejnej semki i wyprostowa lot nad rzek.
Nadal utrzymujc si nisko nad lasem skierowa si na zachd w stron, ktr
wskaza Ferdinand. Z tyu za nim szybko wstajce soce zabarwio niebo na kolor
intensywnie czerwony. Samolot ciga cienie nocy lizgajce si po ciemnych
wzgrzach.
Sean nakierowa herculesa na wskazany przez Shangana przesmyk pomidzy
wzgrzami i sprawdzi na zegarku godzin.
Czas na gwne wiadomoci afrykaskiej sekcji BBC oznajmi, krcc
pokrtami radia. Nastawi odbiornik na fal 15,400 megahercw.
Tu BBC. Podajemy skrt najnowszych wiadomoci. W Stanach Zjednoczonych
gubernator Michael Dukakis zebra przewaajc liczb gosw w prawyborach w
Nowym Jorku, pokonujc tym samym Jesseego Jacksona w walce o zdobycie
nominacji na kandydata na prezydenta z ramienia partii demokratycznej. Wojska
izraelskie zastrzeliy dwch protestantw w okupowanej strefie Gazy. Stu dwudziestu
pasaerw zgino w katastrofie lotniczej na Filipinach. Partyzanci Renamo
uprowadzili samolot transportowy RAF Hercules z zimbabwijskiej bazy wojskowej w
pobliu miasta Umtali. Rzecznik rzdu owiadczy, e zarwno prezydent Mugabe,
jak i prezydent Chissano wydali rozkaz zniszczenia za wszelk cen samolotu, na
ktrego pokadzie znajduje si transport nowoczesnej broni przeznaczonej do walki z
partyzantami.
Sean wyczy radio i spojrza z umiechem na Joba.
Nie sdzie, e pojawisz si kiedy w wiadomociach BBC, co?
Mog si obej bez sawy odpar skromnie Job. Zwrcie uwag na to
zdanie o zniszczeniu za wszelk cen?
Hercules zblia si szybko do przejcia pomidzy grami. Zrobio si
dostatecznie jasno, eby Sean mg dojrze perlist mgiek w dole przesmyku, gdzie
rzeka spadaa gwatownie w d po czarnych skaach.
Zblia si! krzykn ostrzegawczo Job. Nisko na pierwszej godzinie!
Przy swoim nadzwyczajnym wzroku Job pierwszy zauway wroga. Hind czeka
na nich schowany na maej polance w lesie, ktry broni dostpu do wodospadu.
Kiedy Sean go zobaczy, zrozumia jasno taktyk, jak Frelimo posuyli si, eby

odci go od linii Renamo. W nocy, jak tylko domylili si, w ktr stron leci,
wysali cay klucz hindw.
Helikoptery, dziaajce na granicy wasnego zasigu, przeczekay noc na ziemi
dla oszczdzenia paliwa. Schowane w lesie sprawdzay na radarach i nasuchiway,
czy nie zblia si poszukiwany hercules.
Musieli zgadn, e posuy si rzek przy nawigacji. Prawdopodobnie dalej w
gr biegu rzeki czekay nastpne hindy, tworzc pas odgradzajcy go od linii
Renamo. Sean, ktry skierowa si bardziej na poudnie, natkn si na jeden z nich.
Hind wyrwa z lasu i ze spuszczonym nisko zdeformowanym dziobem, niczym
Minotaur pochylajcy gow do ataku, szybko wznosi si pionowo w srebrzystej
mgle migie. Pokryty kamuflujcymi zielonymi pasami i plamami wydawa si
monstrualnie brzydki i jednoczenie miertelnie grony.
Znajdowa si pod nimi, ale wzbija si szybko w gr i Sean widzia, e
migowiec powiksza si w miar, jak obie maszyny zbliaj si do siebie.
Pokadowe dziako Gatling nakierowywao si ju na ofiar. Jeszcze chwila i zasypie
ich mierciononymi pociskami. Sean zareagowa bez zastanowienia.
Przesun wszystkie cztery manetki sterowania silnikami maksymalnie do przodu.
Potne silniki zaryczay, gdy pochyli rwnoczenie dzib samolotu nurkujc prosto
na hinda.
Zobaczy rakiety wylatujce z uchwytw pod skrzydami helikoptera, czarne
punkty wznoszce si w otoczce biaego dymu. Przypomnia sobie dane, ktre
niedawno poda mu Job. Hind by uzbrojony w dwie rakiety typu AT-2 Swatter i
cztery zwyke rakiety kalibru 57 mm.
Sean przemkn przez barykad pociskw, ktre przeleciay w obokach dymu
obok kabiny, i zobaczy helikopter oddalony zaledwie o dwiecie metrw, nadal
wznoszcy si pionowo do gry i wystrzeliwujcy kolejne rakiety.
Trzymaj si! krzykn ostrzegawczo do Joba. Staranuj drania.
Ogarna go dza mordowania, rozpalajc mu krew w yach i odpdzajc
strach. Nie czu nic poza potrzeb zniszczenia wroga.
W ostatniej chwili radziecki pilot domyli si, co nieprzyjaciel zamierza. By ju
tak blisko, e Sean widzia rysy twarzy mczyzny pod hemem, miertelnie bladej, na
ktrej zacinite usta rysoway si niczym otwarta rana.
Pilot przewrci migowiec na bok, niemal kadc go na plecach, eby poczona
sia migie i grawitacji pozwolia mu umkn przed wycignitymi skrzydami
potnego herculesa.
Mam ci, skurwielu! rykn Sean i koniec skrzyda samolotu wyrn z ca
si w ogon hinda. Sia uderzenia bya tak wielka, e Sean niemal wylecia z pasw.
Hercules zatrzs si cay, opad i straciwszy nagle szybko, ledwo si utrzymywa na
wysokoci pidziesiciu metrw nad lasem.
Ruszaj si, kochanie Sean szepn do maszyny jak do kochanki.
Zaciska rk na drku sterowniczym, usiujc wyprowadzi samolot z upadku.
Rozwalone skrzydo zwisao smtnie w strzpach podartego metalu, a korony
drzew zbliay si gwatownie, sigajc w gr niczym setki drapienikw
prbujcych schwyci ofiar.
Le dla mnie, kochanie szepn Sean. Cztery silniki, jczc gono z wysiku,
utrzymay i wreszcie uniosy lekko samolot.
Wskazwka wysokociomierza podskakiwaa nerwowo do gry pokazujc, e
wznosz si z szybkoci szedziesiciu metrw na sekund.
Gdzie jest hind?! Sean wykrzycza pytanie.
Musia si rozbi odpowiedzia Job. Obaj mczyni mwili podniesionymi
gosami z podniecenia, nagego strachu i poczucia tryumfu.

 Nie mia prawa znie takiego uderzenia. Nagle ton jego gosu zmieni si.
Nie, tam jest, nadal leci. Mj Boe, spjrz tylko na tego drania!
Hind by powanie uszkodzony, lecia przechylony na bok, z tylnym migem i
statecznikiem zniszczonymi, niemal cakowicie urwanymi. Pilot dokada wszelkich
wysikw, eby utrzyma maszyn w powietrzu, i migowiec rzuca si i zatacza po
caym niebie niczym pijany.
Nie wierz wasnym oczom! Strzela do nas! wrzasn Job. Przed dziobem
herculesa przeleciaa rakieta zostawiajc smug dymu.
Wyrwnuje lot. Job cay czas obserwowa wroga przez boczne okienko.
Zawraca! Leci za nami!
Sean wznosi herculesa cay czas kierujc si jednoczenie w stron przesmyku
pomidzy grami. Skalne ciany zdaway si ociera o skrzyda, a pod nimi pienia si
spadajca z wysoka woda.
Wystrzeli rakiet ostrzeg go Job. Przed dziobem samolotu otworzy si
przesmyk i Sean podnis wysoko okaleczone skrzydo wykonujc ostry zakrt.
Potna maszyna niemal przelizna si po skaach, pokonujc zakrt w tej samej
chwili, gdy rakieta Swatter zaprogramowana na podczerwie nakierowaa si na
promieniowanie cieplne, wydobywajce si z silnika, i wpada za nimi w przesmyk.
Hercules wszed w zakrt z tak szybkoci, e Sean z trudem utrzyma dzib
poziomo. Patrzc przez okno do gry, mia wraenie, e wystarczyoby tylko
wycign rk, eby dotkn skalnej ciany. Rakieta podaa cay czas ich ladem,
ale w krytycznym momencie samolot znikn z jej celownika, gdy skaa odcia
rdo promieniowania.
Trafia w cian, eksplodowaa wyrywajc olbrzymie kaway skay i zamykajc
przesmyk za herkulesem potn chmur dymu i pyu.
Sean wyprostowa lot starajc si oszczdza uszkodzone skrzydo.
Widzisz hinda?
Nie... Job przerwa, gdy dojrza przeraliwy ksztat wroga wyaniajcy si z
chmury dymu. Tam jest!
Caa tylna cz kaduba hinda bya skrcona pod ostrym ktem i brakowao mu
poowy statecznika. Maszyn zarzucao i coraz to opadaa w d, wida byo, e
wymyka si spod kontroli. Pilot musia by dzielnym czowiekiem, zdecydowanym na
utrzymanie migowca w powietrzu do samego koca.
Znowu do nas strzela! krzykn Job widzc rakiet odpadajc z uchwytw
pod krtkimi skrzydami hinda i pdzc w ich stron w piropuszu dymu.
Rozpada si! Job patrzy, jak tylne migo helikoptera bojowego odpada i
wylatuje korkocigiem w gr, podczas gdy reszta maszyny wali si pionowo w d
na drzewa, wybuchajc potnym supem ognia i dymu.
Skrcaj w prawo! zawoa desperacko Job. Mimo e helikopter zosta
unicestwiony, jego straszliwy potomek nadal unosi si w powietrzu, szybko zbliajc
si do nich.
Sean wprowadzi samolot w ostry zakrt. Rakieta niemal ich zgubia i poleciaa
prosto, ale w ostatniej chwili skorygowaa kurs, zawrcia i ziejc kbami
srebrzystego dymu namierzya si na silnik numer dwa.
Na krtk chwil olepi ich wybuch i gsty dym, ktry zasoni ca kabin i
zaraz zosta rozwiany przez cig powietrza. Hercules zatrzs si niczym w agonii.
Wybuch rakiety poderwa skrzydo, przewracajc samolot do lotu poziomego i Sean
stara si go utrzyma w tej pozycji.
Z przeraeniem rozejrza si szukajc zniszcze. Nie mieli drugiego silnika, ktry
zosta dosownie wyrwany, zostawiajc w skrzydle przeraliw dziur. By to
miertelny cios. Rozpadajcy si samolot pdzi jak szalony rzucany niesymetrycznym

cigiem pozostaych silnikw. Zniszczone skrzydo zginao si pod wpywem pdu

powietrza i Sean widzia, e zaczyna odpada.
Przysun do siebie manetki sterowania silnikami, starajc si zmniejszy nacisk
na skrzydo. Rozejrza si szybko wokoo i dostrzeg rzek. Szerok, pytk i pync
spokojnie powyej wodospadu. Pierwsze promienie soca rozjaniay korony drzew
nad brzegami. Na biaych achach piachu wida byo krokodyle.
Sean wczy radio pokadowe tak, eby mona go byo sysze przez goniki w
luku towarowym i powiedzia do mikrofonu po shangasku:
Trzymajcie si! Spadamy! Jednoczenie przypi si mocniej do fotela.
Hercules spada ciko w d, a oba skrzyda byy tak zniszczone, e Sean nie
wierzy wasnym oczom, e nadal si trzymaj.
Zbyt szybko mrukn do siebie. Samolot opada niczym zerwana winda.
Spadn na nadbrzene drzewa. Wpar si nogami w podog na wypadek, gdyby
nastpna operacja urwaa skrzydo, i opuci maksymalnie klapy, eby zmniejszy
szybko.
Hercules nie tylko nie rozpad si, ale zareagowa z ulg na dodatkow si non
i zacz szybowa z resztk dawnej elegancji. Przelecieli tak nisko nad lasem, e
niemal dotknli koron drzew. Sean powycza pompy paliwowe i zasilanie, eby
zapobiec poarowi. Podnis dzib samolotu do gry i patrzy, jak wskazwka
szybkociomierza opada gwatownie w d. W kabinie rozlego si ostre brzczenie
alarmu ostrzegajcego o utracie szybkoci, a po chwili wczy si oguszajcy
dzwonek przypominajcy, e koa s wci schowane.
Hercules lecia na granicy utraty szybkoci. Sean mia kopoty z drkiem
sterowniczym, ale znajdowali si ju nad rodkiem rzeki, jakie sze metrw nad
powierzchni. Krokodyle zelizny si w popochu z piaszczystej achy przed nimi i
znikny pod wod. Sean walczy z drkiem przesuwajc go ostronie do tyu,
osaniajc maszyn do ostatniej chwili.
Poczu, jak ty samolotu ociera si o powierzchni wody. Wskazwka
szybkociomierza spada do czterdziestu wzw. Hercules wreszcie utraci szybko i
opad niemal pionowo do rzeki. Potna zielona fala wybucha przed dziobem
zalewajc kabin i strumykami wdzierajc si przez dziury do wntrza.
Sean i Job polecieli do przodu wyrwani z foteli, powstrzymywani jedynie pasami,
a hercules wynurzy si i wolno obrci bokiem pod prd.
Wszystko w porzdku?! zawoa Sean. W odpowiedzi Job odpi pasy i
wyskoczy z fotela.
Kiedy Sean podnis si, poczu, jak podoga unosi si pod ktem pod stopami.
Przez okno zobaczy, e hercules pynie z prdem, utrzymywany na powierzchni
przez puste baki paliwowe i powietrze uwizione w kadubie.
Idziemy! Poprowadzi Joba do uku towarowego, gdzie na pierwszy rzut oka
byo wida, e skrzynki z rakietami stoj bezpiecznie przymocowane do cian.
Shangani nie wyszli obronn rk z upadku, dwch byo rannych, a pozostaych
ogarna panika. Ranni jczeli gono, jeden z nich wi si na zarzyganej pododze ze
zaman rk, z ktrej wystawa ostry koniec koci.
Sean odkrci koo blokujce na pokrywie luku i otworzy kopniciem mae
drzwiczki. Natychmiast rozwin si nylonowy balon, sucy do ewakuacji, i niczym
dugi, ty jzor opad na powierzchni wody.
Sean wychyli si przez drzwiczki. Prd znosi ich na kolejn ach. Oceni, e
woda nie moe w tym miejscu siga wyej ni do ramion, gdy wyranie widzia
te dno.
Ferdinand! Sean wywoa go z tumu pchajcych si Shanganw. Tdy,
wyprowad ich! Zobaczy, e Ferdinand zachowa przytomno umysu i szybko

wzi si do uspokajania piciami wystraszonych partyzantw, pchajc ich w stron

wyjcia.
Job, poka im, jak si to robi poleci Sean. Zbierz ich na dole i pchajcie
samolot na t ach.
Job zaoy ramiona na piersi i wyskoczy na balon, po ktrym zjecha do wody
niczym po zjedalni. Wynurzy si szybko na powierzchni i stan na nogach. Woda
sigaa mu do pach. Natychmiast zacz brn ku kadubowi, eby zepchn go na
mielizn.
Jeden po drugim partyzanci zjedali do wody i na dole Job obj nad nimi
dowdztwo. Sean spuci ostatniego Shangana po balonie i wreszcie sam zjecha do
rzeki.
Temperatura wody bya tylko o kilka stopni nisza od temperatury ciaa. Kiedy
Sean wynurzy si na powierzchni, zobaczy, e wszyscy partyzanci przesuwaj
wolno kadub samolotu w stron brzegu. Przyczy si do nich i z wolna grunt pod
ich nogami zacz si podnosi, a woda opada do pasa.
Hercules zacz ociera si brzuchem o dno i po chwili zary ciko w piachu.
Partyzanci powlekli si na brzeg, gdzie ciko pokadli si na ziemi. Na ich twarzach
rysowao si zmczenie i przygnbienie wywoane strachem i wysikiem.
Sean rozejrza si wokoo, starajc si oszacowa ich pozycj, by zaplanowa
dalsze kroki. Samolot osiad na mielinie tak wysoko, e jedynie dno luku mogo by
pod wod. Mg by spokojny, e rakiety nie zostan zalane, co niechybnie
uszkodzioby delikatne ukady scalone.
Prd znis ich pod stromy brzeg, na ktrym letnie przypywy zgromadziy
martwe drzewa i gazie wyrzucone przez fale na piach.
Musimy si szybko rusza Sean zwrci si do Joba. Prawdopodobnie hind
zdy nada sygna do reszty klucza i wkrtce przylec, eby nas wykoczy.
Co masz zamiar robi?
Najpierw rozadujemy stingery odpar Sean. Zbierz ludzi.
Kiedy Sean wspi si na pokad samolotu, przekona si, e hydrauliczne
siowniki podnoszce klap towarow dziaaj take na baterie, i opuci tyln ramp
na piach.
Na kadej skrzynce z rakietami bya wypisana owkiem jej waga: 68 kg.
Nie s takie cikie zdecydowa Sean. Dwch ludzi do jednej skrzyni
rozkaza i razem z Jobem zaczli umieszcza je na ramionach szybko zmieniajcych
si par onierzy. Obadowani partyzanci zbiegali po rampie na ach i wbiegali po
stromym brzegu pomidzy drzewa. Ferdinand pokazywa im, gdzie maj ukada
skrzynki i przykrywa je gaziami i wyrzuconym przez wod drzewem.
Potrzebowali dwudziestu minut, eby rozadowa cay luk. Z kad minut Sean
robi si coraz bardziej niespokojny. Kiedy wreszcie ostatnia drewniana skrzynka
zostaa wyniesiona z samolotu, podbieg do wyjcia i rozejrza si po niebie,
nadstawiajc uszu, czy nie dobiegnie go narastajcy jk migie i ryk silnikw.
Dobry los moe si skoczy w kadej chwili powiedzia do Joba. Musimy
teraz pozby si herculesa.
A jak chcesz to zrobi, zagrzebiemy go, czy co? zapyta sarkastycznie Job.
W przedni przegrod samolotu by wbudowany studwudziestotonowy dwig,
sucy do wcigania na pokad adunkw. Kierowani wskazwkami Seana, czterej
Shangani wycignli lin dwigu i korzystajc z nadmuchiwanej tratwy ratowniczej
przewieli j na drugi brzeg, gdzie jej koniec przywizali do duego drzewa.
W tym samym czasie Sean i Job przeszukali samolot, zabierajc kady sprzt, jaki
mg im si przyda: od apteczki a po zapasy kawy i cukru z kuchni. Sean z
zadowoleniem stwierdzi, e apteczka bya dobrze wyposaona i zawieraa spory

zapas antybiotykw i rodkw przeciw malarii. Poda apteczk jednemu z

Shanganw, a sam pobieg na ramp.
Ponton ju wraca, a nad samolotem zalegaa cisza. Na horyzoncie nie byo wida
zagroenia. Widzc, e fortuna koem si toczy, Sean wola o tym nie myle.
Wysad wszystkich na brzeg! zawoa do Joba i pobieg do panelu
kontrolnego dwigu.
Przesun dwigni do gry, lina si napia i ciki kadub herculesa, ktry
osiad mocno na piachu, zadra i zakoysa si. Z wolna samolot zacz przesuwa si
do przodu wcigany dwigiem wrd zgrzytu piasku na gbsz wod.
Gdy tylko zakoysa si na powierzchni, Sean zamkn tyln ramp, eby zapobiec
zbyt szybkiemu zatopieniu maszyny, i wyprowadzi j na rodek rzeki, gdzie prd
pyn najszybciej. Kiedy nurt unis herculesa i lina napia si, Sean wzi noyce
do cicia metalu z pki przy dwigu i przeci j. Wrak ruszy wolno niesiony
prdem w d rzeki.
Sean odci z plecionej liny kawaek metrowej dugoci, a stalowe druty same
rozwiny mu si w rku. Zwin trzy oddzielne linki w ciasne ptle i schowa je do
tylnej kieszeni spodni. Pniej Job bdzie mg dorobi do nich rkojeci z drzewa.
Garota bya ulubion cich broni Skautw i Seanowi brakowao tego
mierciononego narzdzia, ktre wyrzuci razem z plecakiem w czasie wspinaczki na
skarp. Skoncentrowa si na samolocie.
Baki s niemal puste mrukn do siebie patrzc, jak samolot wolno sunie
wzdu brzegu. Powinien spokojnie dopyn do wodospadu. Postanowi zosta
na razie na pokadzie i przepyn niesiony prdem nastpne trzy kilometry.
eby nie marnowa czasu, poprzecina noycami rurki hydrauliczne i przewody
paliwowe, ktre biegy wzdu sufitu luku. Z przedziurawionych przewodw
wypyna mieszanina pynu hydraulicznego i avturu, tworzc na pododze oleiste
kaue. Usatysfakcjonowany, e zrobi wszystko, aby zmyli pogo, Sean stan w
bocznych drzwiczkach i wyrwa zawleczk z granatu zapalajcego, ktry wzi
wczeniej od Ferdinanda.
Dziki, staruszko powiedzia do maszyny. Bya cudowna. Mog ci jedynie
podzikowa, urzdzajc ci odpowiedni pogrzeb. Cisn granat za siebie w gb
luku i wyskoczy gow w przd do wody. Wynurzy si na powierzchni i zacz
pyn szybko krytym kraulem, starajc si odsun od siebie wyobraenie wielkich
krokodyli wygrzewajcych si na brzegu.
Usysza za sob stumiony wybuch granatu, ale pyn z caych si dalej nie
ogldajc si za siebie. Wreszcie poczu grunt pod nogami. Hercules by ju p
kilometra dalej, ponc jasnym ogniem, ale wci utrzymujc si na powierzchni. Z
czeluci maszyny czarne, tuste kby dymu wzbijay si wysoko w niebo.
Sean przebrn ostatnie kilka metrw do brzegu i wspi si na na czworakach.
Kiedy usiad dyszc ciko, dobieg go znajomy i porzdnie znienawidzony
odgos migie i silnikw turbinowych. Odgos szybko narasta. Sup czarnego dymu
wydobywajcy si z herculesa musia by znakiem, ktry przycign hinda. Pewnie
by widoczny na co najmniej pidziesit kilometrw wokoo.
Sean nabra gar muu. Posmarowa sobie nim twarz i nagie rce. Wsun si pod
krzaki porastajce nadbrzee i patrzy, jak helikopter wyania si zza drzew, a potem
zatacza szerokie koo szedziesit metrw nad poncym wrakiem, niczym wampir
czyhajcy na zdobycz.
Pomienie objy jeden ze zbiornikw z paliwem. Hercules wystrzeli
pomieniami, rozlatujc si na strzpy, ktre szybko zasay powierzchni rzeki.
Jzory ognia zamieniy si w par w zetkniciu z wod.
Hind kry nad rzek jeszcze przez pi minut, najpewniej szukajc rozbitkw.

Nagle wzbi si wysoko, skierowa dzib na poudnie i szybko rozpyn na

niebieskim bezmiarze bezchmurnego nieba.
Ograniczony zasig lotu, dokadnie jak facet pisa. Sean wsta z kryjwki.
Teraz wr do domu, jak przystao na porzdnego Ruska, i zgo, e cel zosta
zniszczony. Moesz powiedzie Bobbyemu Mugabe, e nie musi si martwi, e jego
cenne stingery wpadn w nieodpowiednie rce.
Wyj z kieszeni paczk holenderskich papierosw, ale przemoczone kartonowe
opakowanie rozpado mu si w rkach. Wyrzuci je do rzeki.
Najwyszy czas, ebym skoczy z paleniem westchn i ruszy wzdu
brzegu w gr rzeki.
Kiedy dotar do oddziau, Job zajmowa si dwoma rannymi Shanganami.
Ten ma kilka zamanych eber i pknity obojczyk. Job skoczy bandaowa
pacjenta i wskaza na drugiego rannego. Tego zostawiem dla ciebie.
Dzikuj za uznanie mrukn niechtnie Sean ogldajc zamane rami. Nie
wyglda to najpikniej.
adnie to okrelie zgodzi si Job. Co najmniej pi centymetrw koci
ramiennej wystawao z pokrytej ciemn krwi rany. Nad skrzepami unosiy si z
bzyczeniem metalicznoniebieskie muchy. Sean odgoni je machniciem rki.
Co zrobie do tej pory?
Daem mu gar proszkw przeciwblowych z apteczki.
To powinno oszoomi nawet bawou. Sean skin gow. Znajd mi
kawaek nylonowej linki i dwch najsilniejszych Shanganw.
Rami skurczyo si mocno i Sean musia je nacign, eby zoy zamane
koce razem. Zawiza link wok nadgarstka rannego i dal jej koce partyzantom.
Kiedy powiem cignijcie, to macie cign z caej siy, jasne? rozkaza.
Dobra, Job, przytrzymaj go.
Wykonywali ju razem tak operacj i to nawet czsto. Job usiad za rannym,
otoczy go rkami i zacisn ucisk na piersiach.
Bdzie bolao Sean przestrzeg partyzanta i spojrza na lin. Cign!
Mczyni zaparli si z caej siy.
Ranny mczyzna otworzy szeroko oczy, a na skr wystpiy mu gsto krople
potu.
Mocniej! Sean warkn na Ferdinanda i rami zaczo si wydua. Ostre
koce zamanej koci zniky w ciele.
Shangan zacisn z caej siy zby, zgrzytajc nimi, eby nie krzykn z blu.
Ostry dwik przypominajcy pocieranie dwch kawakw szka przej Seana
dreszczem.
Ko wskoczya na swoje miejsce w spuchnitej ranie i Sean usysza, jak oba
koce ukadaj si z trzaskiem w ciele.
Dobra! Tak trzyma! zawoa i sprawnie naoy po obu stronach zamania
ubki z apteczki, przytwierdzi je plastrem zaciskajc go silnie, cho nie na tyle, eby
odci dopyw krwi, i skin gow Ferdinandowi.
Puszczajcie, tylko powoli. Obaj Shangani wolno zmniejszyli naprenie linki.
ubki utrzymay si w miejscu.
Kolejny przeom w chirurgii mrukn Job. To bya bardzo elegancka i
wyrafinowana operacja, doktorku.
Moesz chodzi? zapyta Sean swojego pacjenta. Czy mamy zanie ci do
obozu?
Oczywicie, e mog chodzi. onierz by oburzony. Mylisz, e jestem
jak bab?
Gdyby by, to zadalibymy za ciebie najwyszej ceny umiechn si do

niego Sean i wsta z ziemi.

Przyjrzyjmy si upowi zaproponowa Jobowi. Mieli pierwsz okazj, eby
obejrze zawarto adunku.
Pod rozoystymi gaziami afrykaskiego mahoniu uoono trzydzieci pi
skrzy. Wraz z Ferdinandem i czterema innymi Shanganami posortowali materia
ukadajc skrzynie w rzdy podug ich zawartoci wypisanej owkiem na pokrywach.
Trzydzieci trzy z nich, kada o wadze 68 kilogramw, byy oznaczone
nastpujco:
SYSTEM ZDALNIE STEROWANYCH RAKIET STINGER 1 x UCHWYT Z
ANTEN 1 x WYSZUKIWACZ 5 x ZAADOWANE WYRZUTNIE To daje
Chinie 165 strzaw, a po strceniu tego dzisiejszego hinda, zostaje klucz zoony z
jedenastu maszyn wyliczy Job. Dla mnie wyglda to cakiem niele.
Biorc pod uwag, jak niektrzy z tych zuchw strzelaj, bdzie potrzebowa
kadej z tych rakiet zauway Sean, ale po spojrzeniu na nastpn skrzyni wyraz
pesymizmu ustpi z jego twarzy. No, no! Tutaj mamy co do szkolenia!
Jedna z dwch pozostaych skrzy bya oznaczona:
SYSTEM ZDALNIE STEROWANYCH RAKIET STINGER ZESTAW
TRENINGOWY M 134.
SYMULATOR To uczyni czyje ycie znacznie atwiejszym zgodzi si Job.
Zdobyte podrczniki wyjaniay posugiwanie si systemem wiczebnym, ktry
pozwala instruktorowi monitorowa sposb celowania ucznia w czasie
symulowanego strzau. Ktokolwiek mia podj si nauki oddziaw Renamo
posugiwania si tym sprztem, bdzie mia ogromne uatwienie.
Dopiero jednak kiedy Sean wzi ostatnie, najmniejsze pudeko, uwiadomi
sobie, jak cenny up zdobyli.
Na pokrywie byo napisane:
SYSTEM ZDALNIE STEROWANYCH RAKIET STINGER
OPROGRAMOWANIE ZMODYFIKOWANE 1 O kurcz. Sean a zagwizda.
Zdobylimy post, nie czy ogrodowy system, ale cholerny post!
Obejrzyjmy to sobie! Job by rwnie podniecony.
Sean zawaha si jak dziecko, ktre kusi, eby obejrze prezenty przed Gwiazdk.
Spojrza na niebo rozgldajc si za hindami i mylc jednoczenie, jak dziwnie atwo
przej ten zwyczaj od Shanganw.
Tak nie moemy wyruszy przed zapadniciem zmroku. Mamy do zabicia
mnstwo czasu zdecydowa i wycign bagnet zza pasa Ferdinanda.
Delikatnie podway wieko skrzyni i zdj przykrywajcy zawarto styropian.
Dyskietki znajdoway si w specjalnym plastikowym opakowaniu. Przesun zatrzaski
na wieku i otworzy pudeko. Kilkadziesit pokolorowanych wedug specjalnego kodu
dyskietek byo popakowane w przezroczyste koperty i uoone w przegrdkach. O
tym oprogramowaniu czytali w podrcznikach zabranych Carlyleowi.
Przynie instrukcje poleci Jobowi. Kiedy Job wrci z torb, usiedli przed
pudekiem i zaczli wertowa gruby tom zawierajcy opis dziaania systemu.
Mam! System atakowania hindw! Dyskietka koloru czerwonego, numer
S.42.A.
W tym systemie rakiety Stinger mogy by zaprogramowane do atakowania
rnych celw na podstawie znanych taktyk i czstotliwoci charakterystycznych dla
danego typu helikoptera. Wystarczyo woy odpowiedni dyskietk do konsoli
wyrzutni, eby rakieta zmienia technik ataku.
Dyskietka z oprogramowaniem numer S.42.A Job czyta z podrcznika
podajc palcem wzdu tekstu jest przeznaczona do atakowania helikopterw
bojowych typu Hind. System posuguje si dwukolorowymcelownikiem, ktry w

kolejnych fazach reaguje na promieniowanie podczerwone i ultrafioletowe. W

pierwszej fazie ataku rakieta nastawia si na emisj w podczerwieni gazw
spalinowych z silnika.
Tumiki helikoptera Hind wydalaj gazy spalinowe przez potnie opancerzone
wyloty znajdujce si pod kadubem. Trafienia rakiet w t cz migowca okazay
si nieefektywne.
Modyfikacja oprogramowania S.42.A automatycznie przestawia system
naprowadzajcy stingera na poszukiwanie promieniowania ultrafioletowego, kiedy
rakieta zbliy si do celu na odlego stu metrw. Promieniowanie ultrafioletowe
wydobywa si z otworw wlotu powietrza do silnikw turbinowych Isotow TV3-117.
Jest to jedyna cz helikoptera, ktra nie jest osonita pancerzem tytanowym i
trafienia rakiet w ten punkt zaowocoway stuprocentow eliminacj wrogich maszyn.
W celu osignicia efektywnego przestawienia si systemu na promieniowanie
ultrafioletowe, rakieta musi by wystrzelona z pozycji niszej, bezporednio przed
helikopterem, z odlegoci nie wikszej ni 1000 metrw i nie mniejszej ni 150
metrw.
Job zamkn energicznie podrcznik.
Bingo! powiedzia. China dostanie o wiele wicej, ni mg oczekiwa.
Mieli trzydzieci pi cikich skrzy i tylko dwudziestu ludzi do ich niesienia,
wliczajc w to Seana i Joba. Sean ukry dobrze skrzynie, ktre zdecydowali si
zostawi. Jak tylko dotr do linii Renamo, pole oddzia, eby je przynieli do obozu.
Zabrawszy ze sob tyle zdobytej broni, ile tylko zdoali udwign, wliczajc w to
take sprzt wiczebny i oprogramowanie, ruszyli wzdu brzegu rzeki Pungwe zaraz
po zapadniciu ciemnoci. Maszerowali przez ca noc, czekajc na kontakt z
wysunitymi posterunkami Renamo.
Rozcignita kolumna, ktrej marsz spowalnia ciki baga, zdoaa przej
zaledwie dwadziecia kilometrw do witu. W cigu nocy zmienia si pogoda i silny
wschodni wiatr przynis ze sob niskie chmury. Gsty kapuniaczek dobrze skrywa
ich przed hindami. Sean zdecydowa, e mog maszerowa cay dzie.
O zmierzchu odpoczli kilka godzin. onierze usiowali skry si przed
deszczem pod drzewami. Wreszcie Sean poderwa ich na nogi i ruszyli po botnistej
ciece, lizgajc si w mule i klnc zawzicie cikie skrzynie. Godzin po pierwszej
zorzy przesiknite mundury na ciaach onierzy zaczy silnie parowa w
promieniach soca.
Dwie godziny pniej wpadli w zasadzk.
Maszerowali wzdu brzegu rzeki przez sawann. Pomidzy niskimi akacjami o
spaszczonych koronach rosy przypadkowe kpy wysokiej trawy.
Sean usysza metaliczny trzask odwodzonego bezpiecznika w karabinie
maszynowym i zanim jeszcze zrozumia, co to za dwik, nurkowa ju na ziemi,
wykrzykujc jednoczenie ostrzeenie do Shanganw. W chwili gdy upad pasko na
ziemi, zobaczy rozbyski z luf karabinowych taczce w trawie niczym diabelskie
ogniki zaledwie trzydzieci krokw przed nim. Jedna z kul zawistaa mu nad gow,
zmuszajc go do wtulenia twarzy w piasek.
Przetoczy si w lewo, eby zmyli strzelca, i strzelajc na olep z AKM jedn
rk niczym z pistoletu, drug szuka granatu przy pasie.
Mia ju go cisn, kiedy lecy za nim Ferdinand zawoa co gono po
portugalsku i strzelanina z przodu zelaa, by po chwili zamilkn. Z gstej kpy
wysokiej trawy mski gos odpowiedzia na wezwanie i zaraz Ferdinand zacz
krzycze w jzyku shangaskim:
Przerwa ogie! Przerwa ogie! Renamo! Renamo!
Zapada duga, pena podejrze cisza, w czasie ktrej Sean trzyma granat w

pogotowiu. Widzia ju wielu onierzy, ktrzy zginli pod kulami, gdy odpowiedzieli
na faszywe pojednanie.
Renamo! zawoa ten sam gos z przodu. Przyjaciele!
Dobra! odkrzykn Sean po shangasku. Wstacie, Renamo, i pokacie nam
swoje liczne przyjacielskie twarze.
Kto si rozemia i przed Seanem wyonia si z trawy umiechnita, czarna
twarz ocieniona czapk w barwach maskujcych, by zaraz znowu skry si w
gstwinie.
Po kilku sekundach, kiedy nie rozlegy si adne strzay, z kryjwki podnis si
jeden mczyzna i zaraz nastpny. Shangani Seana take powstali z ziemi i podeszli
do przodu, z pocztku ostronie, z broni wycelowan w niespodziewanych goci, ale
kiedy znaleli si na otwartym terenie, zaczli wymienia uciski wrd oglnego
miechu i poklepywania si po plecach. Okazao si, e weszli na sektor pilnowany
przez batalion majora Takawiry. Major rozpozna Seana. Z radoci wymienili
uciski.
Pukownik Courteney! Co za ulga widzie pana przy yciu! BBC i radio
Zimbabwe poday, e paski samolot zosta zestrzelony i wszyscy pascy ludzie
zginli.
Potrzebuj pomocy, majorze przeszed do rzeczy Sean. Zostawiem
dwadziecia skrzy z rakietami w lesie. Prosz, aby pan posa po nie stu ludzi. Mj
czowiek zaprowadzi ich do kryjwki.
Wyl najlepszych onierzy. Sam ich wybior zapewni go Takawira.
Jak daleko jestemy od dowdztwa generaa Chiny? zapyta Sean.
Helikoptery Frelimo zmusiy go do cofnicia si. Nowe dowdztwo znajduje si
dziewi kilometrw std, w gr strumienia. Wanie rozmawiaem z nim przez
radio. Genera bardzo si o pana niepokoi.
Wieci o zwycistwie szybko rozeszy si wzdu linii Renamo i ich dalsza droga
zmienia si w tryumfalny pochd. onierze w kamuflujcych mundurach otaczali
ich ze wszystkich stron, wymieniajc uciski wrd radosnych zawoa i poklepujc
Shanganw Seana po plecach. Partyzanci nieli skrzynie z tak dum, jakby to bya
arka przymierza, a oni najwyszymi kapanami. Wszyscy piewali pieni wojenne
Renamo.
Genera China czeka ju na nich przed wejciem do swojego nowego schronu,
ubrany w wieo wyprasowany mundur i brzowy beret nacignity na jedno ucho.
Wiedziaem, e mnie pan nie zawiedzie, pukowniku. Po raz pierwszy Sean
mia wraenie, e umiech Chiny jest szczery.
Stracilimy prawie trzydziestu ludzi pod sierantem Alphonsem oznajmi
szorstko Sean. Musielimy ich zostawi.
Nie, nie, pukowniku! Genera China poklepa go po ramieniu, okazujc w ten
sposb niespodziewanie dobr wol. Oddzia Alphonsa wydosta si bezpiecznie.
Stracili tylko trzech ludzi w drodze do misji St Mary. Wanie skontaktowaem si z
nimi przez radio. Najpniej jutro wieczorem dotr do naszych linii. Caa operacja
jest jednym wielkim sukcesem, pukowniku. Zdj rk z ramienia Seana.
Zobaczmy teraz, co pan mi przynis.
Partyzanci pooyli skrzynie u jego stp. Czarny Cezar przyjmujcy upy wojny,
pomyla ironicznie Sean.
Otwrzcie je! rozkaza promieniejcy China. Sean nie podejrzewa, e ten
zazwyczaj tak zimny i zamknity w sobie mczyzna moe zachowywa si jak
dziecko. Chichota z podniecenia i zaciera rce patrzc, jak kilku modszych oficerw
zabiera si z omami i bagnetami do otworzenia pierwszej ze skrzy. Stalowe
wzmocnienia nie uatwiay im pracy.

W kocu China straci cierpliwo, odepchn oficerw i wyrwawszy jednemu z

nich om z rki, sam zabra si do pracy. Poci si przy tym porzdnie z
podekscytowania i wysiku. Kiedy wreszcie udao mu si otworzy wieko, sztab
nagrodzi go sualczymi gratulacjami.
Wyrzutnia rakiet Stinger bya w peni zoona i zaadowana. Wyszukiwacz IFF
[IFF (Identification Friend or Foe) System odrniania wroga od sojusznika.] by
zapakowany oddzielnie w plastikow kopert. Mona go byo szybko podczy do
wyrzutni za pomoc krtkiego kabla z konsol. Cztery zapasowe tuby z pociskami
leay obok zapakowane w styropian. Po wystrzeleniu rakiety wystarczyo zdj
zuyt tub i woy na jej miejsce now.
miechy i okrzyki szybko ucichy. Sztab generaa zebra si bliej skrzyni,
ogldajc jej zawarto z ostronoci, z jak czowiek zazwyczaj zblia si do
schowanego pod kamieniem gniazda skorpionw, z ktrego w kadej chwili moe
wyoni si uzbrojony w kolec ogon.
Genera China uklkn na jedno kolano i ostronie wyj ze skrzyni wyrzutni.
Sztab patrzy w niemym podziwie, jak dowdca zakada bro na rami. Tuba z
pociskiem wystawaa mu daleko za plecy, a konsola z anten niemal cakowicie
zasaniaa mu twarz. China przyglda si maemu ekranowi celowniczemu,
wyszukujc palcem spust.
Wycelowa stingera w niebo i sztab oficerw zacz zachca go okrzykami
podziwu.
Teraz Frelimo moe sobie przylatywa swoimi henshaw powiedzia z si
China. Zniszczymy je co do jednego. Podekscytowany zacz wydawa odgosy
naladujce helikopter i strzay z karabinu maszynowego niczym chopczyk bawicy
si w wojn, celujc wyrzutni w coraz to nowe wyimaginowane hindy. Pu! Pu!
krzycza. Szuuu! Siuuu! Boom!
Pa-bach! Sean przyczy si do zabawy z zupenie powan min. Sztab
generaa wy z radoci przecigajc si w wykrzykiwaniu odgosw wybuchajcych i
rozwalajcych si helikopterw.
Kto zacz piewa, a za nim wszyscy podjli refren, wybijajc rkami i nogami
takt hymnu bojowego Renamo.
Po chwili pie piewao dwustu zebranych onierzy. Ich poczone gosy
unosiy si i opaday w piknej afrykaskiej melodii, od ktrej Sean dosta gsiej
skrki na ramionach. Genera China sta pomidzy onierzami z wyrzutni na
ramieniu dyrygujc chrem. Jego gos wznosi si nad pozostae, zdumiewajc swoj
czystoci i si. piewa wspaniaym tenorem, ktrego nie powstydziby si niejeden
ze sawnych piewakw operowych.
Pie skoczya si potnym wyzywajcym rykiem Renamo! i twarze
partyzantw rozjani pomie patriotycznego zapau.
W tym nastroju trudno bdzie ich zwyciy, pomyla Sean, patrzc jak China
przekazuje wyrzutni jednemu ze swoich oficerw i zmierza w jego kierunku.
Moje gratulacje, pukowniku. China by wyranie szczliwy i peen dobrej
woli. Myl, e ocali nas pan od klski. Jestem panu niezmiernie wdziczny.
Bardzo mi mio, China. W gosie Seana odezwaa si ironia. Zamiast mwi
mi o wdzicznoci, moe zechciaby j pan okaza.
Oczywicie, prosz mi wybaczy. China znakomicie udawa skruch. W
caym tym zamieszaniu zapomniaem, e pewna osoba czeka na pana z utsknieniem.
Sean poczu, jak jego oddech staje si przypieszony i co ciska mu pier.
Gdzie ona jest?
W moim bunkrze, pukowniku. Genera China wskaza na starannie
zamaskowane wejcie do schronu, ukrytego pomidzy drzewami.

Sean przepchn si przez szeregi podekscytowanych onierzy. Kiedy doszed do

wejcia do schronu, z trudem nad sob panowa. Zbieg w d biorc po trzy schodki
naraz.
Claudia znajdowaa si w pomieszczeniu radiowym. Siedziaa na awce pod
cian pomidzy dwoma straniczkami. Sean wymwi jej imi. Dziewczyna
podniosa si wolno z awki, patrzc na niego z niedowierzaniem i gwatownie
blednc na twarzy. Koci policzkowe zdaway si grozi przebiciem nacignitej,
niemal przezroczystej skry, a jej oczy byy wielkie i ciemne jak bezksiycowa noc.
Zbliajc si do niej, Sean zobaczy lady na jej nadgarstkach, gbokie prgi
pokryte wieymi strupami i naga fala gniewu zamcia jego rado. Schwyci j w
ramiona. Bya tak krucha i delikatna, e mia wraenie, jakby obejmowa dziecko.
Przez chwil staa nieruchomo w jego objciach, by zaraz rzuci mu si na szyj tulc
si do niego caym ciaem. Sean by zdziwiony jej si, a kiedy przycisn jej twarz do
ramienia, dziewczyn przeszed konwulsyjny spazm.
Stali tak nieruchomo, wtuleni w siebie przez dugi czas, a Sean poczu, jak
koszula na piersiach nasika od ez.
Prosz, kochanie, nie pacz.
Delikatnie uj jej twarz w obie rce, podnis do gry i otar kciukami mokre
policzki.
To dlatego, e jestem taka szczliwa umiechna si przez zy. Jeste ze
mn i nic wicej si nie liczy.
Podnis jej rce do ust i ucaowa czule liczne zadrapania na nadgarstkach.
Nie mog ju mnie zrani, nie przy tobie szepna. Sean obrci gow, by
spojrze na dwie umundurowane straniczki.
Wasze matki pieprzyy si ze mierdzcymi, rcymi gwno hienami
powiedzia cicho po shangasku. Kobiety a skurczyy si na t obelg. Won! Jazda
std, zanim wytn wam cipy i rzuc je spom na poarcie.
Straniczki zaczerwieniy si, ale dalej siedziay nieruchomo ze spuszczonymi
gowami. Sean pooy rk na kolbie pistoletu, wwczas natychmiast zareagoway,
podrywajc si z awki i czmychajc do wyjcia.
Odwrci si znowu do Claudii i pocaowa j w usta, pierwszy raz. Pocaunek
zdawa si trwa ca wieczno. Kiedy oderwali si od siebie, Claudia szepna:
Gdy zdjli mi kajdanki i pozwolili si umy, wiedziaam, e wkrtce wrcisz.
Jej sowa przywiody ze sob obraz cierpie i ponie, przez ktre przesza, i
Sean odpar z zapiek nienawici:
Dra jeden. Zrobi wszystko, eby poaowa tego, co ci zrobi. Obiecuj ci to.
Nie, Sean. To ju nie ma znaczenia. Skoczyo si. Jestemy znowu razem i
tylko to si liczy.
Mieli tylko kilka minut dla siebie, zanim do pomieszczenia wszed promieniujcy
China, a za nim cay dumny sztab.
China wprowadzi Seana i Claudi do swojego prywatnego gabinetu, nie
zwracajc najmniejszej uwagi na nieprzyjazny chd, z jakim spotkaa si jego
gocinno. Oboje usiedli obok siebie przed biurkiem, trzymajc si za rce i nie
odpowiadajc na jego grzecznoci.
Przygotowaem dla was kwatery oznajmi China. Wyeksmitowaem nawet
jednego z moich wyszych oficerw. Dostaniecie jego schron. Mam nadziej, e
bdzie wystarczajco wygodny dla waszych potrzeb.
Nie zabawimy tu dugo, generale odpar Sean. Najpniej jutro rano
chcielibymy wyruszy do domu.
Pukowniku, chciabym, eby czu si pan moim honorowym i
uprzywilejowanym gociem. Z pewnoci zasuy pan na zwolnienie. Niestety, ze

wzgldw czysto wojskowych, ten szczliwy moment musi by przeoony o kilka

dni. Oddziay Frelimo podjy now ofensyw.
Chcc nie chcc Sean musia si z nim zgodzi.
Zgoda, ale do czasu uwolnienia oczekujemy najlepszego traktowania. Pani
Monterro potrzebuje nowego ubrania.
Dopilnuj, eby przysano do waszej kwatery najlepsze ubrania, jakimi
dysponujemy. Niestety, nie mog wam obieca ciuchw od Calvina Kleina czy
Gucciego.
Jeeli ju o tym mwimy, to bdziemy take potrzebowa odpowiednich
sucych, ktrzy praliby nasze rzeczy i zajli si gotowaniem.
Pukowniku, nie zapomniaem o paskim kolonialnym pochodzeniu
odpowiedzia chytrze China. Jeden z moich ludzi by kucharzem w hotelu President
w Johannesburgu i zna si na europejskim gucie.
Sean wsta.
Obejrzymy teraz nasz kwater.
Mj oficer odprowadzi was zaproponowa China. Jeli czegokolwiek
bdziecie potrzebowa, to moecie mu o tym powiedzie. Otrzyma ode mnie
wyrany rozkaz, eby zapewni wam wszelkie moliwe wygody. Jak ju mwiem,
jestecie moimi honorowymi gomi.
Dostaj przy nim dreszczy szepna Claudia, gdy mody podoficer
wyprowadzi ich ze schronu. Nie wiem, kiedy bardziej si go boj: gdy stara si by
czarujcy, czy kiedy otwarcie grozi.
To ju nie potrwa dugo. Sean otoczy j ramieniem i wyprowadzi po
schodkach na wiee powietrze. Mia jednak wraenie, e socu brakuje naturalnego
ciepa i mimo pewnoci siebie, z jak uspokaja Claudi, nie mg si pozby chodu
na myl o generale Chinie.
Schron, do ktrego zaprowadzi ich podoficer, znajdowa si pomidzy drzewami
nad brzegiem rzeki, nie dalej ni sto metrw od kwatery Chiny. Wejcie byo
zasonite siatk maskujc, a ziemianka zostaa niedawno wykopana w twardej,
czerwonej glinie.
Ten schron jest tak nowy, e pewnie jeszcze nie rozwiny si w nim populacje
pche, pluskiew i innej dzikiej zwierzyny zaartowa Sean.
Gliniane ciany byy wilgotne i chodne, a przez szczeliny w palach
pokrywajcych dach wpadao wiee powietrze.
Jedynymi meblami by st i dwa proste drewniane stoki oparte o cian oraz
stojce po przeciwnej stronie pomieszczenia drewniane ko z materacem z
wysuszonej trawy przykrytej wyblakym ptnem. Wyjtkowym luksusem bya
zawieszona nad nim siatka przeciwko moskitom.
Eskortujcy ich podoficer wezwa sub. Trjka mczyzn ustawia si w
szeregu przed Seanem i Claudi. Dwch chopcw obozowych miao si zajmowa
praniem i prasowaniem, a wszystkiego mia pilnowa kucharz.
Kucharz by starszym mczyzn z plemienia Shangane, z sympatyczn twarz,
siwymi wosami i brod. Claudii przypomina murzyskiego witego Mikoaja.
Oboje polubili go od pierwszego spojrzenia.
Nazywam si Joyful, sir.
Wic mwisz po angielsku, Joyful?
Take po portugalsku, afrikaans, shona i...
Wystarczy. Sean podnis rk, eby mu przerwa. Potrafisz gotowa?
Jestem najlepszym kucharzem w caym Mozambiku.
W dodatku jaki skromny rozemiaa si Claudia.
Dobrze, Joyful, na dzi wieczr yczymy sobie chateau-briand. Sean chcia go

wyprbowa. Kucharzowi wyduya si twarz.

Przepraszam, sir, nie mamy stekw.
No c, mwi si trudno ustpi Sean. Zrb nam najlepszy obiad, jaki
potrafisz.
Sir i madam, powiem, kiedy obiad bdzie gotw.
Nie musisz si spieszy rzucia za nim Claudia i opucia zason,
odprawiajc tym samym ca sub.
Stali obok siebie i trzymajc si za rce przygldali si ku. Claudia pierwsza
przerwaa cisz.
Czy mylisz o tym samym co ja?
Przed czy po obiedzie? chcia si upewni Sean.
Jedno i drugie odpara i zaprowadzia go do ka.
Rozbierali si nawzajem, przeduajc te chwile, eby mie jak najwicej
przyjemnoci z odkrywania wasnych cia.
Mimo e byli ju kochankami, Sean pamita jedynie zarys jej ciaa w wodzie, a
Claudia wcale nie widziaa go rozebranego. Przygldaa mu si badawczym
spojrzeniem, a wreszcie Sean nie wytrzyma i zapyta:
Wic jak, uzyskaem aprobat pani Monterro?
O kurcz! szepna nadal miertelnie powana. Sean zanis j do ka.
Robio si ju ciemno, kiedy Joyful zakasa dyskretnie za zason.
Podano do stou.
Obiad by przygotowany na drewnianym stole, na ktrym ustawiono zdobyt
przez Joyfula lamp naftow.
O Boe! zakrzykna Claudia, gdy zobaczya, co Joyful dla nich przygotowa.
Nie zdawaam sobie sprawy, jaka jestem godna.
Na stole staa potrawka z zielonych gobkw w grzybach oraz parujce te
ignamy, ciastka cassava i naleniki z bananw.
Genera China kaza to panu posa powiedzia Joyful, stawiajc kilka puszek
poudniowoafrykaskiego piwa.
Joyful, jeste niesamowity.
Zjedli obiad w milczeniu, umiechajc si do siebie penymi ustami. Wreszcie
Claudia jkna cicho.
Nie sdz, ebym zasza dalej ni do ka.
Mnie tam pasuje zgodzi si Sean i sign nad stoem, eby wzi j za rk.
Gsta siatka na moskity zasaniaa cae ko, stwarzajc intymn atmosfer, tak
wan dla mioci. Mikkie, zote wiato lampy rozkadao delikatne tony i cienie na
twarzy Claudii, na wzniesieniach i zagbieniach jej ciaa.
Sean by oczarowany delikatn skr dziewczyny. Bya tak idealnie gadka, e
przy dotyku sprawiaa wraenie ciepego, wymodelowanego wosku. Jego do
niestrudzenie gaskaa jej plecy, ramiona i brzuch nie mogc nacieszy si ich
ksztatem.
Claudia przeczesaa palcami krtk gst brod i wtulia twarz w spryste wosy
porastajce mu pier.
Jeste tak owosiony i uminiony jak jakie drapiene zwierz szepna
podniecona. I rwnie niebezpieczny. Chyba powinnam si ciebie ba.
A nie boisz si?
Troszeczk. Wanie dlatego jest to takie podniecajce.
Claudia bya wprost zagodzona. Przez blad skr Sean mg z atwoci
policzy jej wszystkie ebra. Ramiona zdaway si bardzo mae, wrcz dziecinne.
Sean nie mg patrze na wiee rany na nadgarstkach bez ostrego blu w piersiach.
Nawet jej piersi byy teraz mniejsze, ale jemu tym bardziej podoba si ich delikatny

ksztat. Claudia patrzya, jak ssie ciemny sutek, i zacza namitnie gaska gste loki
na szyi.
To jest bardzo przyjemne mrukna cicho. Ale jest jeszcze drugi.
Schwycia go za wosy i delikatnie naprowadzia na drug pier.
W miosnym uniesieniu Claudia usiada mu na piersiach i Sean sign wysoko,
eby pogaska jej ramiona i szyj.
W tym wietle wygldasz jak maa dziewczynka.
A ja tak bardzo staram si ciebie przekona, jaka ju jestem dorosa nadsaa
si przekornie i zaraz nachylia si, eby pocaowa go w usta.
Spali tak mocno wcinici we wasne ciaa, e czuli uderzenia swoich serc i
mieszajce si oddechy. Kiedy si obudzili, byli znw tak siebie spragnieni, e
wszystko zaczli od nowa.
On jest taki sprytny wymamrotaa rozespana Claudia. Popatrz, sam ju
potrafi znale drog.
Chcesz jeszcze spa?
Zwariowae?!
Duo pniej zapytaa go:
Czy sdzisz, e udaoby nam si zrobi to jeszcze raz?
Moemy sprbowa.
W kocu jednak przez szczeliny nad ich gowami zaczy si przeciska
pomaraczowe palce witu i Claudia westchna:
Nie, nie chc, eby to si skoczyo. Chc zatrzyma ci w sobie na zawsze.
Kiedy Joyful przynis im do ka herbat, na tacy obok kubkw leao
zaproszenie od generaa Chiny na obiad w mesie oficerskiej tego wieczoru.
Dla Seana i Claudii obiad w generalskiej mesie nie by w peni udany, mimo e
China przez cay czas stara si ich oczarowa.
Podane na st miso z bawou byo twarde i niewiee, a due iloci piwa
sprawiy, e oficerowie sztabowi nieustannie si przekrzykiwali. W cigu dnia
zmienia si pogoda i nawet po zapadniciu zmroku powietrze byo cikie i parne, a
bunkier, w ktrym urzdzono przyjcie, by zadymiony i przesiknity zapachem
mskiego potu.
Siedzcy na kocu stou genera China nie pi piwa i zdawa si nie zwraca
uwagi na gone zachowanie swoich podwadnych, zajty prawieniem grzecznoci
Claudii i wciganiem j w rozmow, ktrej dziewczyna z pocztku unikaa.
Nie bya przyzwyczajona do typowego dla Afrykanw zachowania przy stole.
Patrzya zafascynowana, jak kolejne czarne rce sigaj do stojcej na rodku stou
misy z kasz kukurydzian, lepi w palcach kulki z ciepej masy i maczaj je w
potrawce z bawolego misa. Po brodach mczyzn cieka gsty sos. Nikt te nie
przerywa rozmowy w czasie ucia jedzenia, w wyniku czego st by dokadnie
opluwany kawakami misa, kiedy ktry z partyzantw zaczyna si mia, czy
gono co wykrzykiwa.
Claudia, ktra wci bya okrutnie wygodzona, nie potrafia si zdoby na
choby tknicie obiadu. Z du trudnoci koncentrowaa si na przemowie Chiny.
Podzielilimy cay kraj na trzy strefy wojenne wyjania genera. Genera
Takawira Dos Alves jest gwnodowodzcym strefy pnocnej. Podlegaj mu
prowincje Niassa i Cabo Delgado. Na poudniu wojskami Renamo dowodzi genera
Tippoo Tip, a mnie przypady centralne prowincje Manici i Sofali. Wszyscy trzej
kontrolujemy ponad pidziesit procent powierzchni Mozambiku, a dalsze
czterdzieci procent jest stref zniszcze, na ktrej musimy utrzymywa polityk
spalonej ziemi, eby uniemoliwi Frelimo produkcj ywnoci dla wasnej armii lub
na sprzeda.

 Wic raporty, jakie otrzymujemy w Stanach na temat okruciestw Renamo, s

jednak prawdziwe. Chinie udao si w kocu zainteresowa Claudi. Jej ton by
teraz oskarycielski. Pascy onierze napadaj i morduj ludno cywiln w tych
strefach zniszcze.
Nie, miss Monterro. Umiech Chiny by wyjtkowo lodowaty. Fakt, e
musielimy przesiedli ludno z tych stref zniszcze, jest niezaprzeczalnie
prawdziwy, ale wszelkie okruciestwa, masakry i tortury s ju wycznie dzieem
Frelimo.
Przecie Frelimo tworz rzd w Mozambiku, dlaczego mieliby zabija wasny
lud? zaprotestowaa Claudia.
Zgadzam si z pani, miss Monterro, czasami jest bardzo trudno zrozumie, jak
pracuje umys marksisty. Prawda jest taka, e Frelimo nie potrafi rzdzi krajem. Nie
potrafi nawet zapewni podstawowych artykuw codziennego uytku dla ludnoci
nie mieszkajcej w miastach, nie wspominajc ju o takich rzeczach, jak suba
zdrowia, edukacja, transport czy komunikacja. W celu odwrcenia uwagi wiata od
cakowitej klski ich polityki gospodarczej i braku poparcia ze strony spoeczestwa,
urzdzaj masowe rzezie, za ktre, dziki rodkom przekazu, mog obwinia Renamo
i Poudniow Afryk. atwiej jest zabi czowieka ni go nakarmi i wyksztaci, a
propaganda skierowana przeciwko Renamo jest warta dla komunisty milion ludzkich
istnie.
Chce pan powiedzie, e rzd mozambijski urzdza masakr w stylu
Czerwonych Khmerw? Claudia bya wyranie zaszokowana. Zblada, a na jej czole
pojawiy si kropelki potu wywoane dymem, krzykami oficerw i przeraajcymi
wyjanieniami Chiny.
To nie s przypuszczenia, miss Monterro, zwyczajnie stwierdzam fakty.
Ale, ale przecie wiat musi co zrobi w tej sprawie?
Miss Monterro, wiat nie przejmuje si takimi sprawami. Tylko my, Renamo,
moemy obali marksistowski reim.
Frelimo objli wadz w wyniku wyborw powszechnych przypomniaa
Claudia, ale China natychmiast zaprzeczy ruchem gowy.
Nie, bardzo niewiele rzdw w Afryce zostao naprawd wybranych. W
Mozambiku, Angoli, Tanzanii czy ktrymkolwiek z afrykaskich pastw
socjalistycznych nigdy nie byo adnych wyborw. Rzdy w Afryce sprawuje si
przez zdobycie ich si i utrzymanie si u steru za wszelk cen. Typowy afrykaski
rzd przejmuje prni po wycofujcych si siach kolonialnych i okopuje si za
barykad karabinw bojowych AK-47. Nastpnie ogasza jednopartyjny system
rzdw, ktry eliminuje wszelk opozycj i wybiera prezydenta dyktatora na cae
ycie.
Generale China, moe zechce mi pan powiedzie Claudia podniosa gos, eby
przekrzycze haas panujcy w mesie jeli pewnego dnia paskie wysiki odnios
skutek i rzdy przejm generaowie Renamo w miejsce Frelimo, czy zezwoli pan na
wolne wybory i prawdziwie demokratyczny system rzdw?
Przez chwil China przyglda si jej w zdumieniu i wreszcie wybuchn
miechem.
Miss Monterro, pani dziecica wiara w dobro ludzkoci jest naprawd
ujmujca. Nie po to walcz tak ciko i dugo, eby po zdobyciu wadzy przekaza j
w rce bandy nieokrzesanych wieniakw. Nie, miss Monterro, kiedy przejmiemy
wadz, zostanie ona w odpowiednich rkach. Wycign ku niej swoje eleganckie
donie. W tych powiedzia.
Wic jest pan rwnie zy jak ci, ktrych pan zwalcza. Na policzkach Claudii
pojawiy si czerwone plamy. Siedziaa naprzeciwko mczyzny, ktry kaza zaku j

w kajdanki i wrzuci do mierdzcej dziury, jeszcze na dodatek musiaa sucha jego

przechwaek. Nienawidzia go w tej chwili bardziej ni kogokolwiek w swoim yciu.
Zdaje mi si, e w kocu cokolwiek do pani dotaro przez t zason liberalnych
uczu. W Afryce nie ma dobrych i zych ludzi, s tylko zwycizcy i zwycieni.
China znowu si rozpromieni. Zapewniam pani, miss Monterro, e nie zaliczam
si do tych ostatnich.
China odwrci si od niej, gdy jeden z oficerw cznikowych wsun si przez
niskie wejcie do schronu i szybko skierowa si do miejsca, gdzie siedzia genera.
Zasalutowa z przepraszajc min i wrczy mu kawaek tego papieru. China
przeczyta wiadomo z nie zmienion min i podnis wzrok na swoich goci.
Musz pastwa przeprosi na kilka minut. Naoy beret, nacigajc go na
jedno ucho, wsta i wyszed za oficerem z bunkra. Gdy tylko znikn, Claudia
nachylia si do Seana i spytaa szeptem:
Czy moglibymy wyj std teraz? Szczerze mwic to ju nie mog duej tego
wytrzyma. Boe, jak ja nienawidz tego czowieka.
Obyczaje s tu raczej rozlunione mrukn Sean. Chyba nikt nie wemie
sobie tego do serca, jeli wyjdziemy bez poegnania.
Kiedy zbliyli si do wyjcia, poegna ich chr gwizdw i dowcipw. Z ulg
wspili si na schody.
Na zewntrz powietrze ochodzio si i Claudia wdychaa je gboko, z ulg.
Nie wiem, co byo gorsze: papierosy czy dialektyka tego czowieka.
Odetchna pen piersi. Nie podejrzewaam, e Afryka moe by wanie taka.
Wszystko jest tak pomieszane, nielogiczne, nic z tego, co si dotd nauczyam, nie
odpowiada rzeczywistoci.
Przynajmniej nie moesz narzeka na nud stwierdzi Sean.
Jest to rwnie ciekawe jak nocna zmora. Chodmy do ka, to jedyna rzecz,
jakiej jestem pewna.
Skrcili w stron swojej kwatery, ale zatrzyma ich gos generaa Chiny.
Chyba nas jeszcze nie opuszczacie? Z ciemnoci wyonia si jego wysoka,
zwinna posta. Obawiam si, e mam dla was nieprzyjemne wiadomoci.
Nie puci nas pan. Wycofuje si pan z umowy powiedzia martwym gosem
Sean. Wiedziaem, e co si wici.
Zapewniam pana, e nie zaley to ode mnie odrzek gadko China. Wanie
otrzymaem raport radiowy od sieranta Alphonsa. Jak ju panu mwiem,
oczekiwaem jego powrotu dzi wieczr. Jego ludzie mieli odprowadzi pana i pani
Monterro do granicy. Niestety...
W porzdku, China, co si stao? warkn Sean. Co za nowy plan pan
uknu?
Genera China nie zwraca uwagi na oskarycielski ton Seana.
Sierant Alphonso twierdzi, e na zachd od naszych linii skoncentrowane s
due siy wojsk nieprzyjacielskich. Wyglda na to, e Frelimo, zachceni sukcesem
hindw i wsparci przez oddziay zimbabwijskie, zdecydowali si na podjcie nowej
ofensywy. Najpewniej ju jestemy odcici od granicy z Zimbabwe. Obszar, ktry
jeszcze niedawno znajdowa si pod nasz kontrol, musia zosta zajty przez
przednie oddziay wroga. Za kilka godzin bdzie tam regularne pole walki. Nawet
teraz sierant Alphonso musi si przedziera do naszych linii i ponis pewne straty.
Obawiam si, pukowniku, e nie miaby pan wielkich szans na przeycie w tych
warunkach. Prba dotarcia do granicy byaby zwykym samobjstwem. Musi pan
pozosta pod moj osobist ochron.
Dobra, czego, u diaba, oczekujesz ode mnie? zapyta ostrym tonem Sean.
Co knujesz, mog to wyranie wyczu. O co chodzi?

 Paski brak zaufania w moj dobr wol jest bardzo nieprzyjemny. China
umiechn si chodno. Im wczeniej helikoptery zostan zniszczone, tym szybciej
zaamie si ofensywa Frelimo i tym szybciej pan i panna Monterro bdziecie mogli
wrci do cywilizowanego wiata.
Sucham ponagli go Sean.
Jest pan jedynym czowiekiem, poza kapitanem Jobem, ktry zna stingery.
Chc, eby pan wyszkoli wybrany oddzia moich ludzi w obchodzeniu si z t broni.
To wszystko? Sean patrzy mu w oczy. Wyszkolimy paskich ludzi w
posugiwaniu si stingerami i wtedy nas pan puci?
Dokadnie.
Skd mam wiedzie, czy znowu nie zmieni pan zdania?
Rani pan mj honor, pukowniku.
Nie tak bardzo, jakbym tego pragn.
No wic zgoda. Wyszkoli pan moich ludzi, a w zamian za to dam panu eskort
do granicy, kiedy tylko nadarzy si pierwsza okazja.
A jakie mam inne wyjcie?
Ciesz si, e znowu mwi pan rozsdnie, pukowniku. To z pewnoci
wszystkim nam uatwi ycie. Jego gos sta si nagle stanowczy. Musimy zacz
od razu.
Bdzie pan jednak musia poczeka, a paski sztab nieco otrzewieje odpar
Sean. Szkolenie zaczn jutro z samego rana i jeli Alphonso dotrze do tego czasu do
obozu, to zaczn od jego ludzi i oddziau Ferdinanda.
Jak dugo to potrwa? chcia wiedzie China. Od tej chwili kada godzina
jest na wag ycia.
To s zdolni chopcy i chtni do nauki. Powinienem zrobi co z nimi w
przecigu tygodnia.
Nie mog da panu tyle czasu.
Wyszkol ich tak szybko, jak to tylko bdzie moliwe odpar zirytowany
Sean. Prosz mi wierzy, generale, wcale mi nie zaley, eby przedua swj pobyt
tutaj choby o minut wicej, ni jest to konieczne. ycz panu dobrej nocy. Wzi
Claudi za rami i poprowadzi j do schronu.
Och, Sean szepna po drodze. Mam okropne przeczucie, e wpltalimy si
w co, z czego nigdy nie uda nam si wyrwa. Sean cisn j w odpowiedzi za rk
i zatrzymali si na ciece.
Spjrz w gr powiedzia spokojnie i Claudia podniosa gow.
Gwiazdy? zapytaa. Czy to chciae mi pokaza?
Tak, gwiazdy. Pokryway niebo niczym gigantyczny rj wietlikw, ktry
wzbi si wysoko w ciemne przestworza.
Przywracaj spokj duszy wyjani Sean. Claudia westchna cicho.
Tak, masz racj, kochanie. Dzisiaj mamy swoj mio. Nacieszmy si ni do
woli i nie mylmy o tym, co si zdarzy jutro.
Pod gst zason otaczajc ko czua si bezpieczna, w ramionach Seana nic
jej nie grozio. Bryowaty materac z trawy przyj ksztat ich cia. Claudia nie zwaaa
na to, e szorstkie ptno ociera jej skr.
Nawet gdybymy si kochali dziesi tysicy razy z rzdu, to i tak wci bym
ci pragna szepna przelizgujc si przez krawd snu.
Obudzio j napicie przycinitego do niej ciaa. Sean natychmiast przyoy
palec do jej ust dajc jej znak, eby bya cicho. Leaa zesztywniaa w ciemnoci nie
miejc si poruszy czy nawet odetchn i po chwili usyszaa ten dziwny odgos.
Cichutkie skrobanie przy wejciu do schronu, gdy zasona zostaa odsunita i do
rodka wsuno si jakie zwierz.

Jej serce zaczo wali jak motem. Zacisna usta, eby nie wcign gono
powietrza, gdy to co przesuno si w stron ka. Stpajce po ziemi apy
zwierzcia nie wydaway niemal adnych odgosw poza delikatnym szmerem
przydeptywanego piachu. Poczua obcy zapach dzikiego drapiecy i z trudem
powstrzymaa si od krzyku.
Sean rzuci si do przodu niczym atakujcy w; przedar si przez zason i
Claudia usyszaa szamotanin i zduszony pisk. Sprbowaa przecisn si za
Seanem, eby uciec ze schronu, gdy usyszaa gos kochanka.
Mam ci, ty may draniu powiedzia gronie Sean. Drugi raz nie udao ci si
podkra do mnie bezkarnie. Powiedz mi jeszcze raz, e si starzej, a skrc ci kark!
Zawsze bdziesz mody i pikny, Bwana zachichota Matatu, wykrcajc si
jak szczeniak zapany za kark.
Gdzie bye, Matatu? zapyta Sean. Co zatrzymao ci tak dugo, czy
znalaze moe jak mod, pikn dziewczyn?
Matatu znowu zachichota wesoo, uwielbia, kiedy Sean go oskara o tak
absurdalne sprawy, jak tracenie czasu na dziewczyny.
Znalazem miejsce, gdzie siadaj henshawy pochwali si. Natrafiem na nie
w ten sam sposb, w jaki podam za pszczo do ula, patrzyem, w ktrym kierunku
lec wobec soca, i dotarem do ich kryjwki.
Sean przycign go bliej ka i cisn czule za rami.
Powiedz mi rozkaza. Matatu usiad przed kiem, podcign opask
biodrow i kilka razy odchrzkn, eby zaznaczy, jak wana jest jego opowie.
Po drodze jest okrge wzgrze o ksztacie gowy ysego mczyzny zacz
Matatu. Po jednej stronie gry biegnie insimbi, linia kolejowa, a po drugiej droga.
Sean opar si na jednym ramieniu, a drug rk obj Claudi wp i przysun
bliej siebie. Przytulia si do niego mocno, suchajc z przyjemnoci cienkiego,
wierkliwego gosu maego Murzyna.
W dziurach na wzgrzu jest ukrytych wielu askari z banduki. Sean tworzy w
wyobrani obraz obwarowanego wzgrza, ktre Matatu mu dokadnie opisywa. Za
zewntrznym obwodem linii obronnej helikoptery stay otoczone cianami z workw
z piachem. Podobnie jak ufortyfikowane czogi, hindy nie byy wraliwe na aden
ostrza i wystarczyo, eby uniosy si kilka metrw nad ziemi, eby wprowadzi do
akcji swoje przeraliwe dziaka pokadowe i rakiety. Wewntrz krgu siedzcych na
ziemi henshaw stoi wiele samochodw i beczek i wszdzie chodz biali ludzie w
zielonych ubraniach, ktrzy cigle wchodz do henshaw i ogldaj je od rodka.
Matatu opisywa wzki ze sprztem naprawczym, cysterny z paliwem i zaogi
radzieckich technikw i mechanikw z obsugi naziemnej. Zdobyte ksiki mwiy,
jak due s wymogi hindw co do konserwacji i czci zamiennych. Natomiast
wielkie silniki turbinowe izotowa wymagay olbrzymich iloci avgasu.
Matatu, czy widziae te beczki na szynach przy wzgrzu? zapyta Sean.
Tak, widziaem je potwierdzi Matatu. Te wielkie beczki pene piwa
ludzie, ktrzy lataj henshaw, musz by bardzo spragnieni. Wiele lat temu, w
czasie jednej z okazjonalnych wizyt w miecie z Seanem, Matatu zobaczy cystern
rozadowujc adunek piwa przed najwikszym barem w Harare. Murzyn by pod
takim wraeniem, e od tamtego dnia wicie wierzy, i wszystkie cysterny przewo
jedynie piwo. Seanowi nigdy nie udao si zmieni tej bdnej opinii, Matatu nie
wierzy, e niektre z tych cystern mog zawiera tak mao szlachetne pyny jak
benzyna, i za kadym razem, gdy widzia jedn z nich na drodze, oglda si za ni
tsknym wzrokiem.
Sean umiechn si w ciemnociach na myl o naiwnoci malutkiego Murzyna.
Paliwo dla helikopterw byo wic dowoone z Harare w cysternach i

przeadowywane na miejscu w samochody cysterny. Zakrawao niemal na ironi, e z

pewnoci pochodzio z Afryki Poudniowej. Jeli jednak klucz hindw magazynowa
paliwo w obozie, to podejmowa spore ryzyko. Sean zapamita sobie ten szczeg.
Matatu siedzia przy ku prawie przez godzin, kiedy Sean cierpliwie
wydobywa kady szczeg z jego pamici.
Matatu zapewnia, e w obozie znajdowao si jedenacie maszyn, co zgadzao si
z ocen Seana. Dwunasty migowiec zosta zniszczony przez herculesa.
Murzyn zapewni go take, e tylko dziewi maszyn byo zdolnych do lotu.
Schowany na pobliskim kopcu Matatu przyglda si, jak helikoptery wylatuj o
wicie, wracaj, eby uzupeni paliwo w cigu dnia, i przed noc lduj w bazie.
Sean wiedzia, e Matatu potrafi liczy dokadnie jedynie do dwudziestu dopiero
pniej zaczyna mie kopoty. Kada wiksza liczba bya przedstawiana jako wiele,
czy bardzo duo i wreszcie jako niczym trawa na rwninie Serengeti.
Sean by wic pewien, e dwa hindy zepsuy si i czekay na czci zapasowe.
Dziewi helikopterw wci jednak stanowio potn si i mogo zmieni wynik
zbliajcej si bitwy na niekorzy Renamo. Chyba e wczeniej uda si
wyeliminowa wszystkie maszyny.
Kiedy Matatu skoczy raport, zapyta po prostu:
Bwana, co teraz mam robi?
Sean zastanawia si w milczeniu. W zasadzie nie byo powodu, dla ktrego nie
miaby doczy Matatu do swojej grupy Shanganw, jako tropiciela. Co jednak
mwio mu, e lepiej bdzie, jeli ukryje maego Murzyna przed lodowatym
wzrokiem Chiny.
Jeste moim ukrytym atutem, Matatu powiedzia po angielsku i doda w
swahili. Chc, eby trzyma si w ukryciu. Niech nikt ci nie widzi poza mn i
Jobem.
Sucham ci, Bwana.
Przychod tu kadej nocy, jak dzisiaj. Bd mia dla ciebie jedzenie i powiem
ci, co masz robi. Tymczasem porozgldaj si nieco i powiesz mi, co
zaobserwowae.
Matatu wyszed tak cicho, e usyszeli tylko delikatny szelest zasony przy
wyjciu.
Nic mu si nie stanie? spytaa zatroskana Claudia. Martwi si o niego. Jest
taki miy.
Z nas wszystkich on ma najwiksze szans na przetrwanie. Sean umiechn
si z czuoci na myl o przyjacielu.
Nie chce mi si ju spa. Claudia otara si o niego caym ciaem jak kocica.
Duo pniej szepna: Ciesz si, e Matatu nas obudzi...
Byo jeszcze ciemno, gdy Sean cign koc z Joba. Czeka nas sporo roboty.
Kiedy Job si ubiera, Sean opisa mu wczorajsz rozmow z Chin.
Chcesz powiedzie, e jestemy teraz instruktorami. Job rozemia si
mikko. Wszystko, co wiemy o tych stingerach, to jedynie to, co przeczytalimy w
podrcznikach.
Postaramy si to zmieni odpar Sean. Im szybciej wyszkolimy tych
Shanganw, tym szybciej si std wyniesiemy.
Czy to wanie powiedzia ci China? Job przyjrza mu si uwanie.
Wemy si na razie za Ferdinanda i jego chopakw odpowiedzia szorstko
Sean, starajc si stumi wasne ze przeczucia. Podzielimy ich na dwuosobowe
grupy, jeden do obsugi wyrzutni, a drugi do noszenia zapasowej amunicji.
Oczywicie ten drugi facet musi si take nauczy wszystkiego, na wypadek gdyby
zaatwili pierwszego.

Wyj notatnik, przysun bliej wieczk i zacz pisa przy jej migajcym,
tym wietle.
Kiedy ma przyby Alphonso ze swoim oddziaem? Job wsun koszul w
spodnie.
Dzisiaj, o ile w ogle przybdzie odpar Sean.
To najlepsi ludzie w caej tej zbieraninie mrukn Job.
Ferdinand take nie jest zy zauway Sean i wpisa oba imiona partyzantw
na grze strony wyznaczajc ich na dowdcw sekcji.
W porzdku, potrzebujemy trzydziestu ludzi do obsugi wyrzutni, podawaj mi
imiona.
Wzili si do pracy jak za starych czasw i Sean poczu, e sprawia mu to
przyjemno.
Gdy zrobio si dostatecznie jasno, zebrali onierzy, ktrzy wrcili w herculesie z
napadu na baz Grand Reef. Oddzia liczy osiemnastu ludzi, po odliczeniu dwch
rannych. Sean od razu awansowa Ferdinanda na sieranta. W podzikowaniu
otrzyma promienny umiech i tak zamaszysty salut, e Murzyn omal si przewrci
na ziemi.
Musia zaj czym ludzi w czasie, kiedy razem z Jobem bd zapoznawa si
bliej z rakietami.
Sierancie zwrci si do Ferdinanda, tytuujc go wedug nowej szary.
Widzicie to wzgrze? Lekko niebieska gra bya ledwo widoczna pomidzy
drzewami. Wemiecie ludzi i zrobicie z nimi rund wok tej gry. Macie wrci za
dwie godziny. Bierzecie ze sob bro i pene plecaki.
Patrzc, jak kolumna partyzantw oddala si biegiem w stron wzgrza, Sean
zauway:
Jeli Alphonso i jego chopcy nie wrc przed wieczorem, bdziemy musieli
wybra nowych ludzi na ich miejsce. Nie powinno by z tym adnego problemu,
China z radoci odda nam swoich najlepszych onierzy. Jak na razie znajdujemy si
na czele listy jego uprzywilejowanych winiw.
W porzdku, wemy si lepiej za te podrczniki zasugerowa Job. Nie
miaem okazji zakuwa od czasu studiw i wcale mi si to teraz nie umiecha.
Claudia przyczya si do nich w bunkrze, pomagajc im w sortowaniu grubych
podrcznikw w czerwonych plastikowych okadkach z wyjmowanymi kartkami.
Wyszukiwali informacje, ktre miay zastosowanie w ich obecnej sytuacji, i odrzucali
tomy pene danych technicznych, raportw operacyjnych i instrukcji, nie
odpowiadajcych warunkom terenowym. Po dwch godzinach pracy ograniczyli
potrzebne im dane do jednego cienkiego tomu.
W porzdku. Sean wsta od stou. Znajdmy odpowiedni teren do wicze.
Wyszukali miejsce pooone kilkaset metrw od schronu w d biegu rzeki, gdzie
stok niskiego pagrka tworzy naturalny amfiteatr. Wysokie nadbrzene mahonie
rozcigay swoje gazie nad wzgrzem zapewniajc oson przed ewentualnym
nalotem hindw. Kiedy mokry od potu oddzia Ferdinanda wrci do obozu, Sean
zapdzi ich do oczyszczania terenu pod wzniesieniem z krzakw i do kopania
pytkich okopw, w ktrych partyzanci mogliby si ukry w czasie nalotu.
Dobra Sean zwrci si do Claudii i Joba. Moemy wyj aparat
szkoleniowy i jedn z wyrzutni. Od tej chwili jest czas nauki i kady pyta, jeli czego
nie rozumie.
Kiedy otworzyli pierwsz skrzyni, Sean przekona si, e wszystkie baterie s
rozadowane. Na szczcie w kadej z nich znajdowa, si may przyrzd do
adowania baterii z odpowiednimi podczeniami i transformatorami.
Ferdinand i kilku ludzi nadzorowanych przez Joba zanieli wszystkie baterie do

centrum cznociowego w dowdztwie i na rozkaz generaa Chiny dostali

zezwolenie na zajcie przenonej 15-kilowatowej prdnicy generujcej prd o
napiciu 220 woltw. Sean podczy baterie w pczkach po pi, ale i tak potrzeba
byo dwudziestu czterech godzin, eby wszystkie si naadoway.
Nastpnie zanieli aparat szkoleniowy i jedn z wyrzutni na st, ktry Ferdinand
ustawi na terenie wiczebnym pod drzewami. Claudia czytaa na gos instrukcje z
podrcznika, a Sean i Job tak dugo skadali wyrzutni, a zaznajomili si z ni na
pami.
Sean z ulg stwierdzi, e poza czci IFF uytkowanie wyrzutni nie byo
trudniejsze od konwencjonalnego dziaka bezodrzutowego RPG-7, ktre znajdoway
si w podstawowym wyposaeniu partyzantw i, jak Job zauway, kady partyzant w
oddziale Chiny potrafi zaadowa je nawet w zupenej ciemnoci w burzliw noc.
Jakkolwiek by byo, nie potrzebujemy IFF stwierdzi Sean. Wszystko, co si
unosi w powietrzu, poza ptakami, jest wrogiem. IFF System odrniania wroga od
sojusznika pozwala na odrnienie nieprzyjacielskiego samolotu od sojuszniczej
maszyny na podstawie specjalnego nadajnika znajdujcego si na pokadzie,
zapobiegajc wystrzeleniu rakiety we wasny samolot.
Claudia znalaza rozdzia powicony IFF. Kierowani jej wskazwkami Sean i
Job rozbroili system, zmieniajc stingery w normalne wyrzutnie, pozwalajce
zaatakowa kady samolot, na ktry namierzyo si bro.
Bez systemu IFF wystrzelenie rakiety nie byo ju skomplikowane. Najpierw
naleao znale cel na maym ekranie celownika i zwolni bezpiecznik, znajdujcy
si nad uchwytem spustu. Po naciniciu specjalnego przycisku, znajdujcego si z
tyu rkojeci, wcza si aktywator. Rozpoczyna prac nawigacyjny yrostat, a freon
ochadza aktywne czujniki podczerwone. Przy nakierowanym na obiekt celowniku
promieniowanie podczerwone byo wzmacniane i koncentrowao si na
umieszczonym w gowicy rakiety detektorze. Kiedy tylko promieniowanie stawao si
dostatecznie intensywne, eby rakieta moga pody za obiektem, wysuwa si
yrostabilizator i pocisk wydawa przenikliwy sygna.
W celu wystrzelenia rakiety strzelec musia nacisn spust, ktry wcza
silniczek elektryczny wyrzucajcy pocisk z tuby. Rakieta wylatywaa z przodu tuby
przez cienk oson i napdzana silniczkiem elektrycznym oddalaa si na jakie
osiem metrw od strzelca, osaniajc go przed wybuchem gazw spalinowych. Na tej
wysokoci zapala si silnik na paliwo stae, przez wysuwane stateczniki wybucha
pomie gazw spalinowych i rakieta osigaa prdko czterokrotnie wiksz od
prdkoci dwiku. Kiedy sia inercji przekraczaa dwadziecia osiem razy si
grawitacyjn, wcza si bezpiecznik i nastpowao uzbrojenie gowicy. Rakieta bya
cay czas nakierowywana na cel wasnym proporcjonalnym systemem nawigacyjnym i
strzelec nie mia ju wpywu na jej trajektori.
Po woeniu przeznaczonej do atakowania hindw dyskietki do PMP
programowalnego mikroprocesora system automatycznie przestawia si na stan
dwukolorowy w odlegoci stu metrw od rda emisji promieniowania
podczerwonego. Rakieta zapominaa o promieniowaniu podczerwonym,
wydobywajcym si z tumikw silnika, i nastawiaa si na znacznie sabsze
promieniowanie ultrafioletowe, emitowane przez wloty powietrza silnika. Pocisk
wlatywa do rodka maszyny i rozrywa j na drobne kawaki.
Nawet Shangaczyk moe si nauczy obsugi tej wyrzutni stwierdzi Job i
Sean si umiechn.
Uwaaj, przemawia przez ciebie twj matabelski rasizm.
To dlatego, e genetycznie jestemy na wyszym poziomie rozwoju, nie ma co
tego ukrywa.

Oboje spojrzeli oczekujco na Claudi, ale dziewczyna nawet nie podniosa

gowy znad podrcznika, kiedy odpara spokojnie:
Tracicie tylko czas, bigoci. Tym razem nie uda wam si mnie wcign w wasze
gierki.
Bigot powtrzy z widoczn przyjemnoci Job. Nikt mnie jeszcze nigdy tak
nie nazwa. Uwielbiam to sowo.
Koniec wygupw zakomenderowa Sean. Przyjrzyjmy si symulatorowi.
Kiedy podczyli pierwsz z naadowanych baterii i zoyli sprzt, Sean
zawyrokowa:
Z pomoc tego sprztu moemy wprowadzi stingery do akcji w cigu kilku dni
zamiast tygodni.
Po woeniu dyskietki do podstawy monitora symulatora na ekranie celownika
wyrzutni pojawia si wygenerowany przez komputer obraz hinda, ktrym instruktor
mg manipulowa naladujc lot wspinajcy si, opadanie, zakrcanie czy unoszenie
si w powietrzu maszyny. Jednoczenie instruktor mg sprawdza reakcje ucznia,
ktry musia nacelowa bro na obraz helikoptera i zaatakowa go take
wygenerowan przez komputer rakiet.
Sean i Job bawili si symulatorem niczym dwaj chopcy, wprawiajc obraz hinda
w najtrudniejsze ewolucje.
To zupenie jak ta gra komputerowa pacman stwierdzi podekscytowany Job.
Potrzebujemy jednak manekina, pseudo-Shangaczyka, na ktrym moglibymy si
powiczy.
Znowu obaj mczyni spojrzeli na Claudi, ktra siedziaa na stole z zaoonymi
nogami. Dziewczyna podniosa gow znad podrcznika, gdy poczua ich wzrok na
sobie.
Manekin? spytaa. Ja wam dam manekin. Podajcie mi wyrzutni.
Stana w rodku placu wicze z wyrzutni na ramieniu i spojrzaa na
umieszczony przy celowniku monitor. Duga tuba wyrzutni przytaczaa jej wt
posta. Odwrcia czapk w barwach maskujcych daszkiem do tyu, co nadao jej
wygld malutkiego gracza w baseball.
Gotowa? spyta Sean.
Ju! zawoaa i skoncentrowaa si na ekranie. Sean i Job wymienili zoliwe
umiechy.
Nadlatuje! zawoa nagle Sean. Wysoko na dwunastej. Zaaduj i naceluj.
Poprowadzi obraz hinda do czoowego ataku z szybkoci 150 wzw.
Zaadowane i nacelowane potwierdzia Claudia i na swoim monitorze
mczyni zobaczyli, jak obraz celownika jej wyrzutni gadko poda i nakada si na
obraz zbliajcego si migowca.
Aktywator wczony oznajmia spokojnie Claudia i w sekund pniej
usyszeli cichy pisk wyrzutni, ktry zaraz przeszed w jednostajne buczenie
namolnego komara. Na celu mrukna Claudia. Hind by szeset metrw od niej,
ale byskawicznie zblia si, rosnc na ekranie. Ognia! powiedziaa Claudia. Na
ekranie Seana i Joba zapalio si czerwone wiateko, sygnalizujce wczenie si
silniczka elektrycznego rakiety i zaraz zamieniajce si na zielone, gdy zapali si
silnik rakiety. Uamek sekundy pniej hind znikn z ekranu, a na jego miejsce
pojawi si migajcy napis:
CEL ZNISZCZONY! CEL ZNISZCZONY!
Zapada gboka cisza. Wreszcie Job odchrzkn nerwowo.
Czasami zdarzaj si szczliwe trafy stwierdzi Sean. Sprbujemy jeszcze
raz.
Ju! zawoaa Claudia, koncentrujc si na ekranie.

 Nadlatuje! krzykn Sean. Wysoko na szstej godzinie. Zaaduj i naceluj.

Nastpnego hinda naprowadzi od tyu na wysokoci drzew z szybkoci bojow.
Dziewczyna miaa trzy sekundy, eby zareagowa.
Zaadowane i nacelowane. Claudia wykonaa piruet niczym baletnica i
naprowadzia bro na cel. Aktywator wczony. Kiedy to mwia, Sean
wprowadzi helikopter we wspinajcy lot lizgowy, tak e maszyna odchylia si od
Claudii w trzech paszczyznach. Trafienie maszyny byo rwnie trudne jak leccego
wysoko ptaka, ktry ma wiatr z boku.
Na ekranie symulatora Sean z Jobem patrzyli z niedowierzaniem, jak Claudia
obraca si gadko za celem, cay czas utrzymujc obraz migowca na celowniku. Po
chwili rakieta zabuczaa wysokim tonem.
Na celu. Ognia!
CEL ZNISZCZONY! CEL ZNISZCZONY! Zamruga do nich ekran i obaj
mczyni przestpili z nogi na nog. Job mrukn cicho.
Raz za razem. To nie szczliwy traf, stary. Claudia odoya wyrzutni na st,
obrcia czapk i podparszy si pod biodra spojrzaa na nich z przekor.
Zdawao mi si, e mwia, e nie potrafisz strzela. Sean by widocznie
uraony.
Czy crka Riccarda Enrica Monterra mogaby nie wiedzie, jak si obchodzi z
broni?
Ale przecie jeste przeciwna polowaniu na zwierzta.
Zgadza si potwierdzia Claudia. Nigdy nie zabiam adnej ywej istoty. Ale
jestem bezlitosna wobec glinianych gobi. Mj ojciec nauczy mnie jak strzela.
Powinienem si domyli, kiedy powiedziaa Ju! jkn Sean.
Jeli chcecie wiedzie powiedziaa Claudia ogldajc wasne paznokcie to
przez trzy lata zajmowaam pierwsze miejsce w kobiecych stanowych zawodach
strzeleckich na Alasce i byam druga na oglnokrajowych zawodach w tysic
dziewiset osiemdziesitym szstym.
Obaj mczyni wymienili zaambarasowane spojrzenia.
Nie ma co, zrobia ci na szaro. Job pokrci gow. A ty si nadstawie jak
naiwne dziecko.
W porzdku, miss Alaska powiedzia z przeksem Sean. Jeste tak sprytna,
e wanie zaapaa si na stanowisko instruktora. Od tej chwili zajmujesz si
sprztem. Job i ja podzielimy Shanganw na dwie grupy i zapoznamy ich z
podstawami. Nastpnie bdziemy ci ich przysya na symulacje. To powinno
przypieszy ca nauk.
Genera China przerwa im rozmow wkraczajc na teren wicze. Beret mia
przekrzywiony na jedno ucho i poklepujc si krtk paeczk po udzie, wprawnym
okiem oceni ich przygotowania.
Kiedy bdziecie mogli rozpocz szkolenie? Miaem nadziej, e ju wicej
zrobilicie.
Sean zorientowa si, e nie ma sensu mu wszystkiego wyjania.
Lepiej nam pjdzie, jeli nikt nam nie bdzie przeszkadza.
Chciaem was ostrzec, e Frelimo rozpoczli ju ofensyw.
Atakuj nas duymi siami z poudnia i z zachodu. Najwidoczniej chc nas
wypchn z tych gr i od rzeki na jaki bardziej otwarty teren, gdzie mogliby
zastosowa cik artyleri i lepiej wykorzysta helikoptery.
Wic dostajecie teraz baty Sean dogryz mu z lekko skrywan zoliwoci w
gosie.
Musimy si cofa. China odpowiedzia na docinek lekkim byskiem w oczach.
Kiedy moi ludzie prbuj si zatrzyma i broni na jakim naturalnie osonitym

terenie, Frelimo wzywaj hindy. Radzieccy piloci wykorzystuj technik bliskiego

wsparcia, ktr opanowali w grach Afganistanu. Zwyczajnie rozbijaj nasze linie
obrony w drobny mak. Nie jest przyjemnie sucha przez radio gosw swoich
podwadnych bagajcych o pomoc, kiedy ma si zwizane rce. Kiedy bd mg im
posa stingery?
Za dwa dni odpar Sean.
Tak dugo? Czy nie mona by tego przypieszy? China niecierpliwie uderzy
paeczk w otwart do. Chc, eby zorganizowa mi pan jeden wyszkolony
oddzia natychmiast. Cokolwiek, eby tylko mona ich powstrzyma.
Generale China, to byoby totalne gupstwo stwierdzi Sean. Z caym
nalenym szacunkiem. W jego gosie nie byo sycha adnego szacunku. Jeli
rozmieci pan stingery partiami, to sam pan si wystawi radzieckim pilotom.
Co pan chce przez to powiedzie? Gos Chiny zatrzeszcza jak pkajcy ld.
Ci ruscy piloci spotkali si ju wczeniej ze stingerami w Afganistanie, moe
by pan tego pewien. Znaj kady sposb, eby im umkn. W tej chwili s wicie
przekonani, e nic im nie grozi i nie zachowuj adnych rodkw ostronoci.
Wystarczy jednak, eby wypuci pan jedn rakiet, a wszystko si zmieni. W
porzdku, moe uda si wam zestrzeli jednego czy dwa hindy, ale reszta klucza
bdzie ju gotowa na wasze przyjcie.
Chodny wyraz twarzy Chiny staja, gdy genera zastanowi si nad sowami
Seana.
Wic co pan proponuje, pukowniku?
Uderzcie na nich wszystkim, czym dysponujecie.
Kiedy? Gdzie?
Gdzie tego najmniej oczekuj, organizujc zmasowany atak na ich ldowisko
najlepiej o wicie.
Na ich ldowisko? China potrzsn zirytowany gow. Nie wiemy, gdzie
si znajduje ich baza.
Wanie, e wiemy sprzeciwi si Sean. Znalazem ich baz. Wyszkol
Alphonsa i Ferdinanda i przygotuj dla nich plan ataku. Niech mi pan da dwa dni, a
pascy ludzie bd gotowi do drogi. China zaoy rce na plecach i zastanawia si
przez chwil, spogldajc na bezchmurne niebo, jakby oczekiwa, e w kadej chwili
moe ujrze nadlatujce migowce.
Dwa dni zgodzi si w kocu.
Dwa dni. Kiedy paskie oddziay bd wyszkolone i gotowe do ataku, wypuci
pan mnie i moich ludzi. To jest mj warunek.
Pomidzy nami a granic znajduje si kolumna wojsk Frelimo przypomnia
mu China.
Zaryzykujemy odpar krtko Sean. To jest umowa midzy nami, czy da mi
pan teraz paskie sowo?
Dobrze, pukowniku. Zgadzam si.
No to w porzdku. Kiedy oczekuje pan powrotu oddziau Alphonsa?
Ju dotarli do naszych linii. Alphonso i jego ludzie powinni znale si tutaj za
jak godzin, ale bd zupenie wyczerpani. Byli w akcji przez ostatnie dwadziecia
cztery godziny.
Nie s na majwce. Sean by nieczuy. Prosz ich przysa do mnie, jak
tylko przybd.
Oddzia Alphonsa w kocu dotar na plac wicze, poruszajc si zmczonym
krokiem boksera po dziesiciu rundach walki. Kamuflujce mundury mieli cae
wypakane botem i kurzem, a twarze partyzantw byy szare ze zmczenia.
Podczas gdy onierze pokadli si na ziemi, zasypiajc od razu, Alphonso opisa

Seanowi w kilku sowach powrt z bazy Grand Reef, jazd do misji przez wsk
dolin Honde, gdzie zostawili ciarwk Unimog, i w nocy przekroczyli pieszo
granic z Mozambikiem.
Las jest peen Frelimo, a w powietrzu wszdzie lataj henshaw. Alphonso
przerwa i otar twarz brudn, postrzpion chust. To jakie czary, ale henshaw
mwiy do nas z powietrza. Kpiy z nas w naszym jzyku. Powiedziay, e to czary
pozwalaj im odwrci kad kul i rakiet, jak w nich wystrzelimy.
Sean skin gow. Rosjanie musz posugiwa si potnymi gonikami, eby
zdemoralizowa obrocw Renamo. To kolejna sztuczka, jakiej nauczyli si w
Afganistanie.
Wszdzie nasi ludzie s rozrywani na strzpy przez kule albo uciekaj co si w
nogach. Nie moemy walczy z henshaw.
Wanie, e moecie. Sean zapa go za mundur. Poka wam jak. Pozbieraj
swoich ludzi. Bd mieli czas na spanie, jak rozwalimy do ostatniego tych ruskich
drani.
Sean i Job pracowali i walczyli z tymi ludmi, znali kadego z nich po imieniu.
Potrafili dokadnie oceni, ile kady z nich jest wart i do czego jest zdolny.
Wiedzieli na pewno, e w oddziaach Alphonsa i Ferdinanda nie ma ani jednego
tchrza. Alphonso potrafi wybra samych najlepszych. Byli jednak tacy, ktrych Job
nazywa woami, silni i gupi, nadajcy si na miso armatnie. Pozostali rnili si
znacznie pod wzgldem inteligencji i zdolnoci adaptacji. Na czele grupy sta
Alphonso i Ferdinand.
Sean i Job podzielili ich na dwie grupy. Skoncentrowali swoje wysiki na
najbardziej obiecujcych ludziach w kadej z nich, wybierajc tych, ktrzy cechowali
si zdolnoci rozpoznawania dwuwymiarowych obrazw i pojmowania wizerunkw
na ekranie celownika w terminach ksztatu i przestrzeni.
Po trzech godzinach pracy wyselekcjonowali dwudziestu partyzantw, ktrzy
mieli szans szybko opanowa podstawow wiedz na temat rakiet. Ci zostali
wyznaczeni do obsugi wyrzutni. Wybrali te dwudziestu ludzi, ktrzy mogliby ich
zastpi w razie potrzeby.
Pozostali, ktrzy nie wykazali si niezbdnymi zdolnociami, zostali wyznaczeni
do obsugi broni konwencjonalnej w planowanym ataku na baz. Sean wzi jedn
grup przyszych operatorw wyrzutni, a Job drug i rozpoczli mudn prac
zaznajamiania onierzy z budow broni. Caa nauka polegaa na nieustannym
powtarzaniu i wiczeniu. Kady ucze musia rozebra, zoy i pokaza, jak
nacelowuje si wyrzutni na cel. Wykonujc kad czynno, partyzant wyjania
dokadnie pozostaym, co robi, a Sean i Job korygowali bdy.
By ju pny wieczr, kiedy Sean przysa pierwsz pitk, w tym Alphonsa i
Ferdinanda, do Claudii na wiczenia na symulatorze.
Alphonso zaliczy trzy kolejne trafienia. Zosta awansowany na pomocnika i
tumacza Claudii. Przed zapadniciem nocy wszyscy pozostali czterej partyzanci
zaliczyli rwnie po trzy trafienia z rzdu, ktre dziewczyna uznaa za minimum. W
tym czasie Sean i Job przygotowali do wicze strzeleckich kolejnych dziesiciu
ludzi, ktrzy mieli rozpocz nauk nastpnego dnia rano. Kiedy zrobio si zupenie
ciemno, Sean zwolni oddzia i ludzie Alphonsa powlekli si do schronw, na wp
pijani ze zmczenia i wysiku, jakiego wymagaa nauka.
Ich kucharz ukrad flaczki z bawou, ktry zosta podany poprzedniego wieczoru
w mesie oficerskiej. Dziki dziennemu upaowi podroby byy lekko niewiee, ale
zrczny Joyful ukry niemiy smak pod spor iloci posiekanej cebuli i sosu peri-peri.
Claudia zblada, gdy podano na st parujc mis flaczkw, ale w kocu gd
przemg jej wstrt.

 Wyrosn ci dziki temu wosy na piersiach zaartowa Sean.

To, mj kochany panie, nie jest wedug mnie szczytem urody.
No dobrze umiechn si porozumiewawczo do niej. Jak bdziesz jada, to
bdziesz miaa bardziej pulchne poladki.
Nie lubisz moich poladkw?
Bardzo je lubi, wanie dlatego chc ich jak najwicej, tak duo jak to tylko
moliwe.
Kiedy Matatu wlizn si do schronu, Sean nakarmi go potraw, a nagi brzuch
maego Murzyna napcznia jak czarna pika.
Dobra, ty may aroczny gnojku powiedzia wreszcie Sean. Czas, eby
zarobi na swoje utrzymanie.
Zaprowadzili go na opustoszay plac wicze, gdzie czeka ju na nich Job. Job
zebra ju odpowiednie materiay do budowy modelu bazy helikopterw. Przy wietle
lamp naftowych zaczli konstruowa miniaturowy obz. W czasie wojny w Rodezji
Matatu nieraz ju asystowa przy wznoszeniu takich makiet i wiedzia, czego si od
niego oczekuje. Jak wielu ludzi, ktrzy nie potrafi czyta ani pisa, Matatu mia
fotograficzn pami.
Przykucn na ziemi pokazujc Seanowi i Jobowi topografi terenu w bazie i
naokoo, ksztat gr, pomidzy ktrymi lea obz, oraz, w ktrym kierunku
znajdowaa si linia kolejowa i gwna droga.
Claudia wykazaa si talentem, ktrego Sean najmniej po niej oczekiwa. Z
kawakw biaego, mikkiego drzewa baobabu zbudowaa jedenacie miniaturowych
modeli helikopterw bojowych Hind. Modele byy nawet wierne pierwowzorowi i
kiedy ustawia je na stanowiskach startowych w obozie, doday realizmu caej
konstrukcji.
Byo ju dobrze po pnocy, gdy Claudia i Sean wsunli si nadzy do ka w
schronie. Oboje byli miertelnie zmczeni, ale nawet po obfitej dawce mioci nie
mogli zasn. Leeli wic obok siebie w ciemnociach i rozmawiali. Wspomnienie
ojca w czasie dnia spowodowao, e Claudia wrcia mylami do dziecistwa.
Suchajc jej opowiada Sean czu ulg, e dziewczyna potrafi swobodnie mwi o
ojcu. Przeamaa w sobie pierwszy szok i smutek i wspominaa go ze spokojn
melancholi, ktra bya niemal bezbolesna wobec jej poprzedniego alu.
Opisaa Seanowi, jak w wieku czternastu lat, kiedy zacza stawa si kobiet,
bezpieczny kokon jej dostatniego ycia pk w czasie burzliwego rozwodu rodzicw.
Opowiedziaa mu take o pniejszych latach, malujc obraz dotkliwej samotnoci,
gdy bya rozdzielona z ojcem, i przypywy mioci i walki, kiedy moga si z nim
widzie.
Sam teraz rozumiesz, czemu wszystko we mnie jest tak strasznie popltane
powiedziaa. Dlaczego staram si by najlepsza w tym, co robi, i dlaczego zawsze
prbuj osania i pomaga tym, ktrzy nie mieli tyle szczcia w yciu. Przez poow
czasu staram si zdoby uznanie ojca, podczas gdy przez drug poow prbuj
odrzuci jego egoistyczny, materialny sposb patrzenia na ycie. Przytulia si
mocniej do Seana. Naprawd nie wiem, jak ci si uda mnie utrzyma.
Trzyma ci, zwaszcza w ramionach, zawsze bdzie przyjemnoci zapewni
j Sean. Natomiast wskaza ci twoje miejsce przy mnie moe by powanym
problemem.
Wanie co takiego powiedziaby ojciec. Zdaje si, mj panie, e czekaj nas
porzdne awantury.
Ach, ale pomyl tylko o sodyczy pojednania.
W kocu udao im si zapa kilka godzin snu. Obudzili si zadziwiajco wiey i
gotowi do podjcia szkolenia w miejscu, w ktrym przerwali je poprzedniego dnia.

W czasie gdy Claudia szkolia ostatnich partyzantw na symulatorze, Sean i Job

przykucnli przed modelem bazy. Sean wyjani Jobowi swj plan ataku, a ten
poddawa mu nowe pomysy i sugestie, a wreszcie byli pewni caej akcji w
najdrobniejszych szczegach, jak strona, od ktrej maj podej baz, sam napad i
wycofanie si. Przygotowali te zapasowe warianty na wypadek, gdyby w ktrym
miejscu oryginalny plan si nie powid.
No dobrze. Sean wyprostowa si. Sprowadmy tu chopakw.
Usadowieni na skalnych pkach wzgrza wznoszcego si nad placem wicze,
Shangani przygldali si z niekamanym zainteresowaniem, jak Sean i Job opisuj
plan napadu na baz. Sean posuy si kamykami z rzeki, eby oznaczy
poszczeglne oddziay grupy uderzeniowej, ukadajc je na pozycjach wok bazy.
Kiedy obaj mczyni rozpoczli atak, Claudia poruszaa modelami helikopterw. Za
kadym razem, gdy ktry z miniaturowych hindw spada i rozbija si o ziemi
trafiony salwami stingerw, zebrani Shangani wydawali okrzyk radoci.
W porzdku, sierancie Alphonso. Sean ustawi kamyki na wyjciowej
pozycji. Prosz nam pokaza przebieg ataku.
Powtrzyli ca sekwencj napadu pi razy. Przywdcy sekcji stawali przed
modelem i opisywali partyzantom poszczeglne etapy ataku. Piciokrotnie te
partyzanci wiwatowali zniszczenie wszystkich hindw. Kiedy Sean i Job mieli
pewno, e wszyscy nauczyli si na pami, co maj robi, i zakoczyli
przepytywanie, Alphonso wsta z miejsca i zwrci si do Seana wobec caego
oddziau.
Nkosi Kakulu zacz. Nigdy wczeniej nie zwraca si jeszcze w ten sposb
do Seana. Tytu ten by zarezerwowany dla najwyszych przywdcw plemiennych.
Sean by wiadom zaszczytu, z jakim si spotka. By to dowd, e udao mu si
zdoby szacunek i lojalno tych dumnych, dowiadczonych wojownikw. Wielki
Wodzu mwi dalej Alphonso twoje dzieci s pene niepokoju. Wrd onierzy
rozleg si zgodny pomruk i wielu z nich pokiwao gowami. We wszystkim, co
powiedziae nam o bitwie, nie zapewnie nas, e bdziesz nas prowadzi i wlejesz
odwag w nasze yy, jak to zrobie w bazie Grand Reef. Powiedz swoim dzieciom,
Nkosi Kakulu, e bdziesz z nami w tej walce i e bdziemy sysze twj ryk lwa, gdy
henshaw zaczn spada z nieba w pomieniach, a te pawiany Frelimo rzuc si do
ucieczki wrzeszczc niczym dziewice, gdy pierwszy raz poczuj czonek. Sean
rozoy rce.
Nie jestecie moimi dziemi powiedzia. Jestecie prawdziwymi
mczyznami, jak wasi ojcowie. Dla Shanganw nie byo wikszego komplementu.
Nie potrzebujecie mnie, eby zrobi to, co naley. Nauczyem was wszystkiego, co
sam wiem. Pomie w waszych yach wybuchnie z t sam si, co poar na
wysuszonym stepie. Bitwa naley do was. Ja musz odej, ale zawsze bd dumny,
e bylimy przyjacimi i e walczylimy razem rami w rami jak bracia.
Wrd zebranych rozleg si szmer sprzeciwu i partyzanci zaczli krci gowami
mwic jeden przez drugiego.
Sean obrci si i zobaczy, e w czasie gdy przemawia do onierzy, genera
China podszed do ich grupy i stan z tyu pomidzy drzewami, nie spuszczajc z
niego oka. Za nim stao kilku oficerw i ludzi z osobistej ochrony, wszyscy ubrani w
takie same brzowe berety i mundury, ale wydawali si mao znaczcy przy swoim
dowdcy. China wyszed na rodek i partyzanci uciszyli si.
Pukowniku Courteney, widz, e przygotowania dobiegy koca przywita
Seana.
Tak, s ju gotowi, generale.
Czy zechciaby pan jeszcze raz przedstawi cay plan? Sean wybra Alphonsa.

 Opisz plan ataku poleci mu. Genera China stan przed modelem bazy, z
nieodczn paeczk trzyman za plecami, i przyglda si uwanie kadej czynnoci,
od czasu do czasu przerywajc mwicemu, eby zada pytanie.
Dlaczego zdecydowa si pan uy tylko poowy rakiet?
Grupa uderzeniowa musi przedrze si przez linie Frelimo nie zauwaona.
Rakiety s due i cikie. Ich wiksza liczba bardziej by si rzucaa w oczy. Frelimo
mogliby si na nie natkn.
China skin gow i Sean mwi dalej.
Musi pan take zaoy ewentualne niepowodzenie napadu. Gdyby to si
zdarzyo i straciby pan wszystkie rakiety... Sean wzruszy ramionami.
Tak, ma pan racj, lepiej jest zatrzyma poow rakiet w odwodzie. Nawet jeli
plan ataku si nie powiedzie, to nie zostaniemy bezbronni. Prosz kontynuowa.
Alphonso przedstawi kady etap planu, obrazujc za pomoc kolorowych
kamykw, jak zaogi z rakietami ustawi si na pozycjach piset metrw od
ogrodzenia obozu, po dwie zaogi na kade stanowisko migowca.
Na sygna czerwonej racy grupa uderzeniowa zaatakuje baz od poudnia,
rozwalajc cysterny z paliwem, ktre powinny si znajdowa na torach, pociskami
RPG-7, ostrzeliwujc wntrze bazy z modzierzy i zabijajc Frelimo z karabinw
maszynowych.
Henshaw wystrasz si, jak tylko rozpocznie si strzelanina wyjani
Alphonso. Bd chciay uciec, ale jest taki moment, kiedy podnios si z ziemi, e
s jeszcze nisko i wisz nieruchomo w powietrzu jak jastrzb, ktry zastyga na chwil
nad ziemi, zanim usidzie. W tej wanie chwili zabijemy je wszystkie.
Sean i China omwili wszystkie szczegy planu i genera wydawa si w kocu
usatysfakcjonowany.
Wic kiedy wyruszacie?
Powtarza pan cigle wy zarzuci mu Sean. Ja nie mam z tym nic
wsplnego. Sierant Alphonso poprowadzi atak. Wyrusz dzi wieczr dwie godziny
przed zmierzchem, eby przedrze si przez linie Frelimo w nocy, znale si na
stanowiskach jutro rano i rozpocz atak w nocy.
Bardzo dobrze zgodzi si China. Przemwi teraz do onierzy.
Sean musia przyzna, e jest znakomitym oratorem. Genera przypomnia
onierzom o konsekwencjach, jakie ich czekaj, jeli Frelimo zwyci, i zachci ich
do dzielnej walki oraz samopowicenia. Kiedy skoczy przemawia, ich twarze
zdaway si lni, a oczy byszczay patriotycznym zapaem. Genera China podnis
gos.
Jestecie wojownikami i chc usysze, jak piewacie hymn Renamo.
Las odpowiada echem na poczone gosy partyzantw i oczy Seana zaszy mg
od wezbranych emocji. Dopiero teraz, gdy mia ich opuci, uwiadomi sobie, ile dla
niego znacz ci ludzie.
Pukowniku, chciabym z panem porozmawia na osobnoci. Gos Chiny
przedar si przez jego sentymentalny nastrj. Prosz ze mn.
Przed odejciem Sean zwrci si do Claudii i Joba.
Zrbcie kademu z nich jeszcze jedn prb na symulatorze.
Sean ruszy za Chin w stron bunkra dowdczego. Nie zwrci uwagi na fakt, e
ochrona osobista generaa nie idzie tu obok niego, ale zostaa na placu wicze.
Kiedy doszli do schronu, China poprowadzi go do swojego biura. Na stole
czekaa ju na nich herbata. Sean nasypa brzowego cukru do kubka i z
przyjemnoci napi si gorcego pynu.
O czym pan chcia ze mn rozmawia? zapyta.
China sta odwrcony do niego plecami ogldajc map, na ktrej kolorowymi

szpilkami bya zaznaczona ofensywa Frelimo. Nie odpowiedzia na pytanie, a Sean

nie chcia by natrtny. Popija herbat i cierpliwie czeka w milczeniu.
Z pokoju cznociowego wbieg radiooperator i poda Chinie kartk z
wiadomoci. Przeczytawszy j, genera wykrzykn co z wyran niechci
zmieszan z niepokojem i przesun na mapie kilka szpilek. Oddziay Frelimo
przedary si na zachodzie przez linie obrony Renamo i szybko si zbliay do
centrum.
Nie potrafimy ich powstrzyma powiedzia China nie obracajc si do Seana.
Kolejny posaniec wpad do bunkra z wiadomoci. By to jeden z jego osobistych
goryli. Szepn kilka sw swojemu przeoonemu na ucho. Seanowi wydawao si, e
dosysza sowo amerykaska. Z zaciekawieniem nadstawi ucha.
China umiechn si szybko i odprawi mczyzn skiniciem gowy. Nastpnie
odwrci si do Seana.
To si nie powiedzie powiedzia.
Co si nie powiedzie?
Atak, jak go pan zaplanowa.
Na wojnie nic nie jest pewne, co pan powinien wiedzie, generale. Musz si
jednak sprzeciwi. Plan ma jakie szedziesit procent szansy na powodzenie. To
cakiem sporo.
Szans byyby znacznie wiksze, moe nawet osignyby osiemdziesit
procent, gdyby pan osobicie poprowadzi atak, pukowniku Courteney.
Czuj si zaszczycony paskim uznaniem. Niestety, s to rozwaania czysto
teoretyczne. Nie poprowadz ataku. Wracam do domu.
Nie, pukowniku. Wanie, e poprowadzi pan atak.
Mielimy umow.
Umow? China omal si nie rozemia. Niech pan nie bdzie naiwny.
Zawieram umowy i zrywam je, gdy zachodzi taka konieczno. Obawiam si, e teraz
zasza taka konieczno.
Sean poderwa si z krzesa. Jego twarz bya miertelnie blada pod opalenizn.
Id. Mimo oszaamiajcej wciekoci zdoa zapanowa nad gosem.
Zabieram moich ludzi i idziemy do domu. Natychmiast. Bdzie pan musia mnie
zabi, jeli chce mnie pan zatrzyma.
China dotkn swojego uszkodzonego ucha i umiechn si.
Zapewniam pana, e ten pomys ma swoje atrakcyjne strony. Mam jednak
nadziej, e do tego nie dojdzie.
Zobaczymy. Sean kopn krzeso tak, e poleciao w powietrzu i rozbio si o
cian. Obrci si i ze schylon gow wybieg przez niskie drzwi.
Wrci pan zapewni go spokojnym gosem China, ale Sean zdawa si go nie
sysze. Wyszed na dwr i ostrym krokiem ruszy w stron rzeki.
Doszed do placu wicze, gdy uwiadomi sobie, e co jest nie w porzdku.
Shangani siedzieli sztywno na zboczu wzgrza. Wygldao na to, e nie ruszyli
si z miejsca od chwili, kiedy ich opuci. Twarz Alphonsa zdawaa si wyrzebiona
w czarnej skale, pozbawiona wyrazu i tpa, niczym tarcza gupoty, jak Murzyni
oddzielaj si od si, przed ktrymi nie mog si obroni.
Job lea na stole na rodku placu. Jego mundur by utytany w kurzu, a czapka
leaa na ziemi. Potrzsn niepewnie gow i z nosa pocieky mu krople krwi.
Co si stao? Sean podbieg do niego. Job patrzy na przyjaciela starajc si
skoncentrowa na nim wzrok. Zosta brutalnie pobity. Wargi mia opuchnite, a w
ustach peno krwi, ktra barwia mu zby niczym czerwone wino. Jedna brew bya
rozcita i z kcika oka spywaa krew na policzek. Krew pyna mu take z nosa,
tworzc rowe baki, gdy usiowa oddycha. Na czole mia potne siniaki, a

koniec prawego ucha rozerwany.

Job, co, u diaba...? Sean zapa go za rami. Kto?
Staraem si ich powstrzyma! wybekota Job, koncentrujc wzrok na twarzy
Seana. Prbowaem!
Uspokj si.
Sean chcia go posadzi, ale Job odtrci rk przyjaciela.
Claudia! powiedzia.
Sean poczu, jak odek zaciska mu si ze strachu.
Claudia! powtrzy za Jobem i rozejrza si wokoo. Job, gdzie ona jest? Co
si stao?
Zabrali j odpar Job. Goryle Chiny. Staraem si ich powstrzyma.
Sean wyszarpn pistolet z kabury.
Job, gdzie ona jest? Zaciska do na kolbie.
Nie wiem. Job otar twarz doni i spojrza na zakrwawione palce. Leaem
nieprzytomny, nie wiem jak dugo.
China, ty pieprzony skurwielu, zginiesz za to. Sean odwrci si, gotw biec
do schronu dowdztwa.
Sean, pomyl najpierw! zawoa Job i Sean si zatrzyma. Tyle razy ocali mu
ycie tymi dwoma sowami pomyl najpierw.
Wymagao to olbrzymiej siy woli, ale na chwil zdoa odsun od siebie dz
zabijania.
Job, podrczniki! zawoa. Spal je!
Job zamruga oczyma, po ktrych spywaa krew z rozcitej brwi.
Spal podrczniki! powtrzy Sean. To nasze zabezpieczenie. Tylko my
wiemy, jak to dziaa.
Na twarzy Joba pojawi si wyraz zrozumienia.
I dyskietki zawoa.
Wanie! zgodzi si Sean. Dyskietki. Daj mi je.
Podczas gdy Job w popiechu pakowa dyskietki do pudeka, Sean podszed do
siedzcego na ziemi Alphonsa i wyj mu zza pasa granat zapalajcy.
Za pomoc granatu i talrepu od pistoletu zmontowa prost bomb-puapk we
wntrzu skrzynki z dyskietkami. Przewlk zaczep talrepu przez zawleczk granatu i
woy go do rodka. Nastpnie wywierci bagnetem dziur w wieczku, przecign
przez ni sznurek, ktrego koniec owin silnie wok nadgarstka i zamkn szczelnie
wieko.
Niech teraz China sprbuje mi to zabra powiedzia z zacit min. Gdyby
skrzynia zostaa mu wyrwana z rki, albo upada na ziemi, sznurek wyrwaby
zawleczk i granat zniszczyby dyskietki, zabijajc wszystkich znajdujcych si w
pobliu. Sean poczeka, a Job podpali stert podrcznikw.
Gdy ksiki zajy si od ognia, Sean powiedzia:
Zosta tutaj i przypilnuj, eby spaliy si na popi. Nastpnie ze skrzynk pod
pach ruszy w stron bunkra dowdczego.
Powiedziaem, e pan wrci genera przywita go z lodowatym, sardonicznym
umiechem, ktry znikn, gdy zobaczy skrzynk w rkach Seana i koniec sznurka
owinity wok jego nadgarstka.
Sean podnis skrzynk i podsun j Chinie pod nos.
Tu jest twj cay klucz hindw, China powiedzia, z trudem panujc nad
gosem. Bez tego twoje stingery s bezuyteczne. Oczy Chiny ucieky w stron
wejcia do schronu.
Nawet nie myl o tym ostrzeg go Sean. W skrzynce jest granat zapalajcy.
Talrep jest przymocowany do zawleczki. Jeli na przykad upuszcz skrzynk,

gdybym nagle zosta zastrzelony, albo kto mi j wyrwa z rki, to granat wybuchnie i
rozerwie wszystko na drobne kawaki.
Patrzyli na siebie nienawistnymi spojrzeniami.
Mamy wic patow sytuacj, pukowniku. Na twarzy Chiny znowu rozkwit
umiech, jeszcze chodniejszy i bardziej zjadliwy ni kiedykolwiek wczeniej.
Gdzie jest Claudia Monterro? zapyta Sean i w odpowiedzi China zawoa
ordynansa z pomieszczenia cznociowego.
Przyprowadcie kobiet! rozkaza. Obaj czekali stojc naprzeciwko siebie i
uwanie obserwujc jeden drugiego.
Powinienem pamita o dyskietkach powiedzia China spokojnym gosem.
To by dobry pomys, pukowniku. Bardzo dobry. Sam pan widzi, dlaczego
nalegaem, eby pan poprowadzi atak.
Kiedy ju jestemy przy temacie odpar Sean to spaliem take podrczniki.
Tylko troje z nas Job, Claudia i ja zna zasad obsugi stingerw.
A co z moimi Shanganami, Alphonsem i Ferdinandem? zapyta wyzywajco
China. Sean wyszczerzy do niego zby niczym umiechajca si czaszka.
Nic z tego, China. Potrafi strzela z wyrzutni, ale nie maj zielonego pojcia,
jak zaprogramowa mikroprocesory. Potrzebujesz nas, China. Bez nas hindy dopadn
ci i rozwal. Nic na to nie bdziesz mg poradzi. Lepiej nie prbuj mnie oszuka,
bo caa twoja armia jest w moich rkach.
Z korytarza dobiegy ich odgosy krokw i obaj mczyni spojrzeli w stron
drzwi, gdy Claudia zostaa wepchnita do pokoju.
Rce dziewczyny znowu byy skrpowane kajdankami na plecach, zgubia czapk
i jej wosy opady w nieadzie na twarz i szyj.
Sean! zawoaa na jego widok, wyszarpujc si z rk dwch ochroniarzy.
Mczyni pchnli j silnie na cian i przytrzymali.
Powiedz swoim gnojom, eby j pucili warkn Sean. Kiedy mczyni
spojrzeli na niego ze zoci, China powstrzyma ich nowym poleceniem.
Posadcie t kobiet na krzele!
Ludzie z ochrony rzucili Claudi na cikie, mahoniowe krzeso i na jego kolejny
rozkaz przypili j kajdankami do porczy.
Pukowniku, ja mam co paskiego, a pan ma co mojego. Moe zawrzemy
umow? zasugerowa China.
Wypu nas do domu odpar natychmiast Sean. Na granicy oddam wam
dyskietki. China pokrci przeczco gow.
Niestety, nie mog si na to zgodzi. Oto moja oferta. Poprowadzi pan atak na
baz hindw. Jeli atak bdzie udany, Alphonso odprowadzi was do granicy.
Sean podnis skrzynk i China si umiechn. W odpowiedzi wyj z pochwy
dugi n. Rkoje bya z koci soniowej, ostrze miao z pitnacie centymetrw.
Nadal z umiechem na ustach wyszuka pojedynczy wos na gowie i wyrwa go.
Uj go pomidzy kciuk i palec wskazujcy i dotkn ostrzem. Poowa wosa spyna
na podog.
Jest bardzo ostry powiedzia cicho China.
Jeli zabijesz j, nie bdziesz ju si mia o co targowa, Gos Seana by
ochrypy z napicia. Czu, e si poci.
Mam jeszcze to do targowania odpar China i skin na strae przy drzwiach.
Wprowadzili osob, ktr Sean widzia pierwszy raz na oczy. Mia wraenie, e
patrzy na zjaw z trupi czaszk. Wosy powypaday caymi kpkami z gowy,
zostawiajc na czaszce czarne place. Wargi skurczyy si i cofny odsaniajc cae
zby, ktre byy wyranie za due w stosunku do pomarszczonej gowy.
Na rozkaz Chiny stranik zdar ze zjawy brudn, porwan koszul i Sean

zorientowa si, e stojca przed nim naga posta musi by kobiet.

Jej ciao przypominao mu ludzkie szkielety, jakie widzia na zdjciach z obozw
koncentracyjnych w Dachau i Bergen-Belsen. By to prawdziwy kociotrup okryty
ponacigan skr, puste piersi zwisay przyczepione do eber, brzuch by tak
zapadnity, e ppek dotyka krgosupa. Ramiona i nogi nie miay jednego choby
minia, a okcie i kolana wydaway si groteskowo nadmuchane.
Sean i Claudia patrzyli na t yw zmor z przeraeniem, nie mogc wydoby z
siebie gosu.
Przyjrzyjcie si patologicznym zmianom na jej brzuchu zaproponowa China i
oboje odrtwiali posuchali polecenia.
Cay brzuch by pokryty twardymi lnicymi wrzodami, wielkimi niczym czarne
winogrona. Zmiany sigay gboko w d pomidzy nogi kobiety.
Kiedy Sean i Claudia przygldali si ze zgroz chorej, China szybko wycign
n i dotkn kocem ostrza rki dziewczyny.
Jkna prbujc cofn do, ale powstrzymay j kajdanki. Patrzya z szeroko
otwartymi oczami, jak krew cieka jej z doni po palcach na podog.
Dlaczego to zrobie, ty mierdzcy draniu?! krzykn Sean. China umiechn
si.
To tylko lekkie zadranicie.
Wycign wolno rk w stron kobiety, celujc noem w zapadnity brzuch.
Jest w kocowym stadium wycieczenia, a te wrzody s atwe do rozpoznania
wyjani zebranym. Ta kobieta cierpi na chorob, ktr my w Afryce nazywamy
mierteln chudoci.
AIDS szepna Claudia, zawierajc w tym jednym sowie cae swoje
przeraenie.
Nawet Sean nie mg si powstrzyma, eby nie cofn si o krok od chorej
kobiety.
Tak, pani Monterro potwierdzi China. AIDS w kocowym stadium.
Dotkn kocem noa jeden z napczniaych wrzodw. Kobieta nawet nie
zareagowaa, gdy z rany trysna ropa zmieszana z czarn krwi, spywajc na jej
wosy onowe.
Krew szepn China, zbierajc j ostronie na ostrzu noa. Ciepa, ywa
krew wypeniona wirusami.
Podsun Seanowi ostrze pod nos, eby mg si lepiej przyjrze. Sean cofn si
jeszcze dalej od ociekajcego noa.
Wanie zgodzi si China. Co, czego nawet najodwaniejsi mog si
obawia, najpewniejsza, najokropniejsza i najwstrtniejsza mier wszech czasw.
Woln rk schwyci nadgarstek Claudii.
Niech pan spojrzy na t krew. Sodka, czysta krew penej ycia, piknej, modej
kobiety.
Zadrapanie na doni byo jasnoczerwon prg, ale krew przestaa ju cieka.
Krew do krwi szepn China. Chora krew do zdrowej krwi.
Przysun zabrudzone ostrze bliej do rki Claudii i dziewczyna zdrtwiaa na
krzele, napinajc z caej siy kajdanki, z twarz blad jak sama mier.
Krew do krwi powtrzy China. Czy pozwolimy im si zmiesza?
Sean nie mia siy odpowiedzie, ze cinitym gardem pokrci przeczco
gow, patrzc szeroko rozwartymi oczami na n.
Czy mam to zrobi, pukowniku? zapyta China. To zaley teraz od pana.
Przysun ostrze jeszcze bliej rany na gadkiej, opalonej skrze rki. Jeszcze tylko
kilka centymetrw, pukowniku szepn zowieszczo China i nagle Claudia zacza
krzycze; by to przeraliwy wrzask strachu i wstrtu, ale China nawet nie drgn. Nie

patrzy wcale na jej twarz, a n w jego rku pozosta nieruchomy. Czy mam to
zrobi, pukowniku? zapyta.
Zniy n i dotkn nadgarstka pask stron ostrza, zostawiajc smug chorej
krwi na skrze, zaledwie kilka centymetrw od rany. Wolno zacz przesuwa n w
d.
Pukowniku, prosz si szybko zdecydowa. Za kilka sekund bdzie za pno.
N zostawia lnic smug niczym jaki wstrtny limak. Nieubaganie zblia si
do otwartej rany.
Zatrzymaj to! rykn Sean, ktry nagle odzyska gos. Zatrzymaj to!
China podnis n do gry i spojrza na niego pytajco.
Czy to znaczy, e osignlimy porozumienie?
Tak, niech ci pieko pochonie! Zrobi to!
China rzuci n w kt pokoju, otworzy jedn z szuflad w biurku i wyj butelk
ze rodkiem antyseptycznym. Nasczy chusteczk pynem i bardzo ostronie zmy
zakaon krew z rki Claudii.
Dziewczyna opada bezwadnie na krzeso. Dyszaa ciko i draa caa niczym
kociak zostawiony na deszczu.
Pu j. Gos Seana przypomina jaki dziwny chrobot. China pokrci
przeczco gow.
Najpierw wyjanimy sobie pewne punkty naszej umowy.
Dobrze warkn na niego Sean. Pierwszy punkt naszej umowy, to e moja
dziewczyna idzie ze mn na akcj. Dosy ju tych ukrytych puapek.
China zastanawia si przez chwil, zanim skin gow.
Zgadzam si, ale drugi punkt bdzie nastpujcy: jeli zawiedzie mnie pan w
jakikolwiek sposb, to Alphonso j natychmiast zabije.
Wezwij tu Alphonsa zada Sean. Pot na czole jeszcze mu nie obsech, a gos
by nadal chropowaty i niepewny. Chc by przy tym, jak wydajesz mu rozkazy.
Alphonso stan na baczno przed Chin i sucha polecenia w milczeniu.
Jeli atak si nie powiedzie, jeli natkniecie si na Frelimo, zanim dotrzecie do
bazy lub jeli ucieknie cho jeden henshaw...
Nie, generale przerwa mu Sean. Pene zwycistwo to troch za wysokie
wymaganie. Bdmy realistami. Jeli uda mi si zniszczy co najmniej sze hindw,
to musi pan uzna, e ze swojej strony dotrzymaem umowy.
China zmarszczy brwi i pokrci gow.
Nawet sze hindw wystarczy, eby zapewni Frelimo zwycistwo. Pozwol,
eby zniszczy pan wszystkie oprcz dwch. Jeli wicej ni dwa migowce uciekn
z bazy, paska misja nie zostanie uznana za sukces i bdzie pan musia ponie kar.
Zwrci si znowu do Alphonsa. Tak wic, sierancie, bdziecie sucha
wszystkich rozkazw pukownika i przeprowadzicie atak dokadnie tak, jak on go
zaplanowa. Jeli jednak wypad si nie powiedzie, jeli z bazy uciekn wicej ni dwa
henshaw, przejmiecie dowdztwo. Waszym pierwszym obowizkiem bdzie zabicie
dwjki biaych ludzi i ich czarnego sucego macie ich zastrzeli na miejscu.
Alphonso zamruga sennie oczami. Nie odwrci gowy, eby spojrze na Seana.
Sean zastanawia si w tej chwili, czy mimo przyjani, ktra si pomidzy nimi
zawizaa, mimo faktu, e Alphonso nazwa go Nkosi Kakulu i Baba i prosi, eby
prowadzi misj, czy wykonaby wyrok egzekucji.
Alphonso by Shanganem, wojownikiem z wrodzonym poczuciem lojalnoci
plemiennej i absolutnego posuszestwa wobec wodza.
Tak pomyla Sean. Pewnie miaby wyrzuty sumienia, ale zrobiby to bez
wahania.
W porzdku, China powiedzia na gos. Wszyscy wiemy, na czym stoimy.

Niech pan uwolni pani Monterro.

Stranik zdj kajdanki z rk Claudii i genera pomg jej wsta.
Miss Monterro, musz pani przeprosi za te drobne przykroci, jestem jednak
pewien, e rozumie pani ich konieczno.
Claudia staa niepewnie na nogach. Podesza chwiejnym krokiem do Seana, eby
si do niego przytuli.
No c, ycz panu dobrego polowania. Moemy si ju poegna. China
zasalutowa artobliwie. Tak czy inaczej, obawiam si, e nie spotkamy si ju
wicej.
Sean nie zniy si do odpowiedzi. Ze skrzynk pod pach, woln rk otaczajc
Claudi, odwrci si do drzwi i wyszed.
Wyruszyli na dwie godziny przed zmrokiem. Kolumna onierzy obciona
wyrzutniami i zapasowymi pociskami poruszaa si przez las z trudem: skrzynie
byy nie tylko cikie, ale i dugie. Za kadym razem, gdy cieka zwaa si i
partyzanci musieli przedziera si przez gszcz, skrzynie zaczepiay o gazie
wstrzymujc pochd i zmniejszajc szans na szybk reakcj onierzy na wypadek
zagroenia.
Z pocztku Sean stara si utrzyma kolumn w zwartym szyku, ale znajdowali
si jeszcze kilka kilometrw od linii walk, wic szansa zasadzki bya niedua.
Sean wola jednak nie ryzykowa. Rozkaza przednim i tylnym straom, eby
uwaali na drog, zapewniajc tragarzom szans ucieczki, gdyby kolumna zostaa
zaskoczona przez oddzia Frelimo. eby mie pewno, e nikt ich nie zaskoczy, Sean
wysa przodem Joba, a sam szed w rodku grupy, gdzie mg szybko zareagowa w
razie kopotw i gdzie by blisko Claudii.
Gdzie jest Matatu? zapytaa Claudia. Opucilimy obz nie zostawiajc mu
adnej wiadomoci. Martwi si o niego.
Nie musisz si przejmowa, e zostanie z tyu. Matatu jest jak szczeniak,
ktrego nigdy nie mona si pozby. Pody za mn, gdziekolwiek si udam. Jestem
pewien, e may dra obserwuje nas zza jakiego krzaka.
Jakby dla potwierdzenia jego sw, gdy tylko zapad zmierzch, may tropiciel
pojawi si niespodziewanie u boku Seana.
Widz ci, Bwana zaszczebiota Matatu.
Te ci widz, may przyjacielu. Sean dotkn jego kdzierzawej gowy, jakby
gaska ukochanego psa. Czekaem, a si pojawisz i wyszukasz nam bezpieczn
drog przez linie Frelimo. Musisz nas zaprowadzi do miejsca, gdzie sokoy siadaj
na noc.
Matatu a napcznia z dumy.
Podaj za mn, Bwana powiedzia Seanowi.
Majc Matatu za przewodnika, Sean mg zmieni szyk kolumny ustawiajc ludzi
w dugi szereg, ktremu atwiej byo si przelizn przez linie wroga. Sam zaj
miejsce na tyach oddziau.
Na korzy Seana dziaa fakt, e bitwa rozgrywaa si na olbrzymim terenie.
Ponad sze tysicy onierzy Frelimo i zimbabwijskich atakowao o poow mniejsze
oddziay Renamo na obszarze mierzcym dziesitki tysicy kilometrw
kwadratowych. Walki toczyy si na niewielkich odcinkach dugiego frontu, ktrego
wiksza cz bya opustoszaa.
Sean wysa przodem Joba i Matatu wraz z kilkoma onierzami, eby znaleli
przejcie pomidzy walczcymi wojskami. Pozostaa cz kolumny podaa za nimi
w bezpiecznej odlegoci, osaniana przez uzbrojonych w konwencjonaln bro
Shanganw.
Maszerowali ca noc, z posacami od Joba i Matatu biegajcymi pomidzy

stra przedni a gwn grup, eby poprowadzi ich now drog, gdy trzeba byo
okry niespodziewan przeszkod.
Czasami zimne powietrze przynosio odgosy walcych z caej siy dzia,
lejszych modzierzy i cikich karabinw maszynowych. Sean domyla si, e to
wysunite oddziay Frelimo natykay si na ustpujc lini obrony Renamo. Kilka
razy widzieli te race wietlne wzbijajce si nad ciemny las, ale nie dobiegy ich ani
razu odgosy silnikw Isotow i warkot migie. Hindy najwidoczniej ograniczay
swoj dziaalno do pory dziennej, kiedy mogy odrni przeciwnika od sojusznika
i efektywniej zapewni bliskie wsparcie.
Na godzin przed witem Job wrci do gwnej kolumny i odszuka Seana.
Dotrzemy do celu dopiero jak godzin po wicie oznajmi. Tempo byo
wolniejsze, ni oczekiwalimy. Co masz zamiar zrobi? Zaryzykujemy marsz w
dzie? Moemy si natkn po drodze na hindy ostrzeg.
Sean rozejrza si po niebie, zanim odpowiedzia. Pierwsze bladote wiato
witu gasio gwiazdy na horyzoncie.
Korony drzew nie s dostatecznie gste, eby ukry tylu ludzi i sprzt przed
pilotami hindw zdecydowa. Musimy i dalej i znale lepsz kryjwk.
Powiedz Matatu, eby nada szybsze tempo.
A co z hindami?
Gwne walki tocz si za nami i helikoptery bd si kieroway w tamt stron.
Moemy zaryzykowa, ale musimy si prdko porusza.
W miar jak przybywao wiata, twarze partyzantw coraz czciej zwracay si
z obaw ku niebu. Szli teraz szybciej, niemal biegnc. Mimo e kolumna
maszerowaa przez ca noc, Shangani nieli swoje adunki z zaciekoci i hartem
ducha typowym dla Afrykanw. Cikie skrzynie i szybki marsz zamayby pewnie
niejednego silnego biaego mczyzn.
Byo ju dostatecznie jasno, eby rozrni korony drzew na tle rowej zasony
witu, gdy Sean usysza znajomy powist turbinowych silnikw zbliajcy si ze
wschodu. Hindy wyruszyy na swj pierwszy lot bojowy tego dnia. Rozkaz Seana
zosta podany wzdu caej kolumny i tragarze natychmiast rzucili si ku rosncym
wzdu cieki krzakom, a dowdcy sekcji przykucnli pod drzewami, gotowi da
sygna rozpoznawczy pilotom hindw zdobytymi przez Seana kolorowymi flagami
Frelimo, gdyby maszyny podjy atak.
Na szczcie alarm by przedwczesny, gdy para migowcw przeleciaa jakie
trzy kilometry od kolumny. Sean dojrza nad drzewami ich sylwetki, niczym potworne
komary na tle wschodzcego soca. Kilka minut pniej dobiegy ich wyrane
odgosy dziaek pokadowych i wybuchy rakiet, ktrymi helikoptery rozbijay punkt
oporu oddziau Renamo, schowanego pomidzy wzgrzami.
Zebra oddzia i kiedy kolumna ruszya, ludzie jeszcze bardziej przypieszali
kroku, majc w pamici obraz Latajcej mierci. Godzin pniej oddzia zszed
szybko ciek po niemal pionowym zboczu doliny, na ktrej dnie znajdowao si
wyschnite koryto rzeki i jaskinie z ukrytymi unimogami.
Zmczeni partyzanci z ulg wdrapali si do pieczar i pokadli skrzynie i plecaki
na ziemi.
adnych ogni rozkaza Sean. I nie wolno pali.
Partyzanci zjedli racje ywnoci, ktre skaday si z zimnych, twardych plackw
kukurydzianych i suszonej ryby. Potem padli na ziemi, zasypiajc jak sfora
wymczonych psw po caodniowym polowaniu.
Sean znalaz odosobnione miejsce dla Claudii z tyu jaskini, za zwalonymi
blokami skalnymi. Gdy rozoy na ziemi koc, usiada na nim ze skrzyowanymi
nogami i zacza przeuwa placek z ryb, ale zanim zjada poow nieapetycznego

dania, przechylia si nagle na bok i zasna, zanim jeszcze jej gowa dotkna ziemi.
Sean przykry j drugim pledem, gdy we wntrzu jaskini byo zimno, i wrci do
wejcia.
Alphonso przytwierdzi anten do maego przenonego radia VHF. Przykucn
przy radionadajniku, suchajc raportw sytuacyjnych skadanych generaowi Chinie
przez dowdcw liniowych.
Sprawy przybieraj zy obrt powiedzia Seanowi z ponur min. Frelimo
dotr do rzeki jutro przed poudniem. Jeli genera si nie wycofa, dostanie si do
niewoli. Alphonso umilk nagle, gdy wrd zakce i trzaskw usysza skierowany
do ich oddziau sygna.
Bananowy Las, tu Guziec powiedzia do trzymanego w rku mikrofonu i
poda wczeniej ustalone haso oznaczajce, e osignli pierwszy cel. Coca cola.
Sean umiechn si syszc ten komentarz do nowoczesnej Afryki. Bananowy Las
potwierdzi odbir i rozczy si. Nastpny kontakt mieli ustalony na jutrzejszy wit,
kiedy to losy ich misji bdzie mona opisa w kilku jednoznacznych sowach.
Sean zostawi Alphonsa, ktry zwija anten i pakowa radionadajnik do plecaka.
Z wejcia do jaskini przyglda si grupie piciu ludzi z Jobem na czele,
zamiatajcych gaziami lady stp w korycie rzeki.
Kiedy Job wspi si do jaskini, Sean go zapyta:
Strae?
Na kadym z wierzchokw. Job wskaza na grujce nad nimi skay.
W porzdku. Sean wprowadzi go do jaskini. Czas, eby uzbroi i
zaprogramowa stingery.
Zajo im prawie godzin, eby zebra wszystkie wyrzutnie, podczy baterie i
przeprogramowa mikrokomputery z pomoc odpowiednich dyskietek. Wreszcie
zostay uzbrojone i zaprogramowane na dwukolorow sekwencj ataku na
helikopter Hind. Sean i Job oddali stingery dowdcom sekcji.
Sean spojrza na zegarek, lekko zdziwiony, e jeszcze dokadnie pokazuje czas po
tym, jak go nieustannie obtukiwa przez ostatnie tygodnie.
Moemy zapa kilka godzin snu powiedzia Jobowi, ale aden z nich nie
pooy si na ziemi.
Zamiast tego jednoczenie skierowali si w stron wejcia do jaskini i usiedli z
dala od innych. Oparci plecami o ska, dotykajc si ramionami, patrzyli w
zamyleniu na koryto rzeki, gdzie niskie soce skrzyo si promieniami na biaym
piachu.
Gdyby posucha mojej rady, to pocigaby teraz piwko w Harare mrukn
Sean.
I nigdy nie miabym szansy zaatwi hinda? Job umiechn si ostronie, bo
opuchnite usta byy pokryte wieymi strupami. Kropla krwi pokazaa si na dolnej
wardze, gdy jeden z nich pk. Otar j kocem chusty, ktr nosi na szyi, i mwi
dalej. Polowalimy na wszystkie niebezpieczne zwierzta, Sean, zawsze w
najgorszych miejscach. Bawoy w zarolach jaminowcw, sonie w Kasagasaga. To
bdzie nasze kolejne trofeum, najwiksze i najwspanialsze.
Sean obrci si, eby spojrze na przyjaciela. Nie pierwszy raz si zdarzao, e
ich uczucia byy tak zgodne. Podczas nocnego marszu wcieko i nienawi do
Chiny opucia Seana, a ich miejsce zajo uczucie, ktre Job wanie opisa:
podniecenie zbliajcym si polowaniem. Obaj byli myliwymi i instynkt walki by
tak gboko zakorzeniony w ich umysach, e nawet nie starali si go opanowa.
Rozumieli si doskonale, rozpoznawali i akceptowali wizi, ktre przez dwadziecia
lat przyjani coraz bardziej ich zbliay. Sean uwiadomi sobie nagle, jak rzadko
rozmawiali ze sob o swoich uczuciach.

Moe teraz nadszed czas, eby to zrobi, pomyla i powiedzia na gos:

Jestemy blisi sobie ni bracia.
Tak odpar po prostu Job. czy nas co wicej ni braterska mio.
Milczeli przez chwil, wcale nie zawstydzeni okazanym uczuciem, a raczej nim
przepenieni i umocnieni.
Czy mog ci prosi o przysug? spyta Sean. Jako brata. Job skin gow,
wic Sean kontynuowa cichym gosem.
Czeka nas cika walka. Nie chciabym, eby Claudia wpada w rce Frelimo.
Gdyby mnie przy niej zabrako, nie mgbym sam temu zapobiec. Wanie o to chc
ci prosi.
Za oczami Joba przemkn cie.
Nie lubi myle o takiej ewentualnoci.
Jeli mnie nie bdzie przy niej, czy zrobisz to za mnie? Job skin gow.
Daj ci moje sowo.
Jeli bdziesz musia to zrobi, to nie ostrzegaj jej, nic nie mw, zrb to z
zaskoczenia.
Nie bdzie wiedziaa, co nadchodzi obieca Job. To bdzie szybkie.
Dziki odpar Sean i poklepa go po ramieniu. Teraz musimy odpocz.
Claudia wci spaa. Oddychaa tak cicho, e Sean si wystraszy. Przysun
twarz do jej ust i poczu na policzku ciepy oddech. Pocaowa j. Dziewczyna
mrukna przez sen, wycigna rk, szukajc go po omacku i westchna z ulg, gdy
wtuli si w jej rami.
Mia wraenie, e zamkn oczy tylko na chwil, kiedy poczu na sobie czyj
rk. Otworzy oczy i zobaczy przycupnitego przed nim Joba.
Ju czas Job szepn ledwie poruszajc ustami. Sean ostronie zdj z siebie
rk Claudii.
pij spokojnie, kochanie powiedzia i zostawi j zwinit w kbek na kocu.
Pozostali ju czekali na niego przy wejciu do jaskini. Matatu, Alphonso i
dowdcy sekcji byli tylko lekko uzbrojeni, eby mc si porusza szybko i po cichu.
Czwarta powiedzia Job. Sean zobaczy, e wiato na zewntrz byo ju lekko
przygaszone, a cienie wyduone.
Nie byo nic wicej do dodania, obaj robili to ju dziesitki razy.
Trzymaj si powiedzia Job i Sean skin gow, zarzucajc plecak na
ramiona.
Z Matatu krccym si przy Seanie niczym leny duszek, wyliznli si z jaskini,
wbiegli pomidzy drzewa i skierowali na poudnie, biegnc truchtem w zwartym
szeregu.
Dwukrotnie syszeli hindy przelatujce w bezpiecznej od nich odlegoci, a raz
musieli skry si pod drzewami, gdy helikopter przelecia bezporednio nad ich
gowami.
Na szczcie maszyna leciaa bardzo szybko i wysoko, jakie 1200 metrw nad
ziemi, jak oceni Sean. Przygldajc si jej przez lornetk, Sean domyli si, e
wracaa do bazy z misji, eby uzupeni paliwo i amunicj. Podstawy pod kadubem
dla swatterw byy puste, a czuby wyrzutni rakiet byy osmalone od gazw
spalinowych wystrzelonych pociskw, Hind lecia dokadnie w stron, w ktr
prowadzi ich Matatu, i zanim znikn w oddali, Sean zobaczy, jak migowiec
zwalnia i schodzi do ldowania.
Lotnisko nie dalej ni osiem kilometrw oceni Sean i spojrza na Matatu,
ktry czeka na pochwa.
Leci jak pszczoa do ula Matatu wyszczerzy radonie zby.
Masz oczy jak sp stwierdzi Sean. Nic nie ujdzie ich uwagi. Matatu a

zadra z radoci i zakoysa si na boki. Pochwaa Seana bya jedyn nagrod, jakiej
oczekiwa.
P godziny pniej wdrapali si na szczyt niskiego, skalistego wzgrza i
przeliznli si na drug stron, kryjc si pod krawdzi. Sean podnis lornetk do
oczu osaniajc soczewki czapk; promie wiata odbity od szkie mg atwo
zdradzi ich kryjwk.
Niemal natychmiast wypatrzy lini kolejow oddalon od nich o niecae trzy
kilometry; podkady byy zrobione z niebieskiego granitu i w promieniach zniajcego
si soca wida byo pojedynczy tor. Wypolerowane koami szyny matowo
byszczay.
Sean pody wzrokiem wzdu torw. Kilometr dalej znalaz rozgazienie, na
ktre przetoczono dwie cysterny z paliwem. Wagony byy czciowo zakryte przez
drzewa i krzaki, ale po kilku minutach unis si zza nich piropusz kurzu i na nasyp
wspi si samochd cysterna, zajmujc miejsce za pierwszym wagonem. Patrzy, jak
ubrani w poplamione kombinezony robotnicy cz wem oba pojazdy i
przepompowuj paliwo.
W tej samej chwili zza wzgrza po drugiej stronie rozjazdu podnis si szybko
helikopter; Sean wiedzia ju, gdzie dokadnie znajduje si ldowisko.
Ciki, garbaty hind wznis si na jakie sto metrw w gr, obrci si i odlecia
na pnoc na kolejn misj. Z wolna ubywao wiata i niedugo noc przerwie walki.
Wiedzc, gdzie ma szuka, Sean mg wypatrzy inne, wietnie zakamuflowane
ldowiska na zboczu wzgrza. Naliczy ich sze, wic spyta Matatu o pozostae.
S jeszcze dwa oznajmi protekcjonalnym tonem tropiciel i wskaza dwa
oboone workami z piaskiem ldowiska. Po drugiej stronie wzgrza s jeszcze trzy,
ale std ich nie wida.
Sean mg teraz w peni doceni sens dziennego rekonesansu; dostrzega spore
rnice pomidzy zbudowanym przez nich modelem, na ktrym wiczyli plan ataku, a
rzeczywistym uksztatowaniem terenu bazy.
Zapisa kilka uwag w notesie, oceniajc na nowo odlegoci strzeleckie i
stanowiska, z ktrych ostrza z rakiet by najefektywniejszy. Nastpnie wezwa do
siebie jednego po drugim dowdcw sekcji i wskaza im pozycje, ktre mieli zaj ze
swoimi oddziaami po zapadniciu ciemnoci.
Matatu dostarczy ju wszystkich niezbdnych informacji, dlatego Sean
postanowi go odesa.
Wrcisz do Joba poleci. Jak tylko si ciemni, przyprowad go i
pozostaych onierzy do mnie.
Kiedy Matatu znikn, powici ostatni godzin dnia na przygldanie si, jak
migowce wracaj znad pola walki na pnocy. Naliczy jedenacie hindw, co
dobrze wiadczyo o zdolnociach radzieckich zag naprawczych, ktre musiay
zreperowa dwie zepsute maszyny. Cay klucz helikopterw, poza tym
wyeliminowanym przez Seana, osign pen zdolno operacyjn i sia ogromne
spustoszenie wrd obrocw Renamo.
Kiedy kolejne migowce zniay si do ldowania i osiaday na ziemi, Sean
wskazywa dowdcom sekcji charakterystyki lotu maszyn i kaza im zapamita
dokadne pooenie ldowisk.
Tendela, ten jest twj. Wskaza ldujc maszyn partyzantowi. Zobacz, jak
na chwil zawisa w powietrzu. Bdziesz strzela z tamtej kpy drzew na skraju
kotliny. Zaznaczye dobrze pozycj?
Tak, Nkosi Kakulu potwierdzi onierz.
Niebo byo zalane krwistym kolorem zachodu. Patrzc na znikajce za
horyzontem ogromne soce, Sean zastanawia si, ile krwi popynie o wicie.

Zapadajcy zmierzch nie przynis jeszcze cakowitych ciemnoci, ktre skryyby

schodzcych ze wzgrza ludzi. Wszystkie szczegy planu zostay ju omwione,
wic Sean i Alphonso usiedli obok siebie czekajc na noc. Seana ogarno znajome
uczucie. Bez wzgldu na to, ile razy ju tak siedzia, czekajc na akcj, nigdy nie
mg opanowa napicia, ktre rozcigao mu wntrznoci niczym gum. Czu
nadcigajc fal strachu. Pragn jej nadejcia niczym narkoman nie mogcy si
doczeka zastrzyku i jednoczenie lka si jej caym swoim jestestwem.
Zapowiada si dobre polowanie powiedzia cicho Alphonso. To bdzie
walka dla prawdziwych mczyzn. Sean skin gow.
Tak, przyjacielu, to bdzie dobra walka, a jeli przegramy, bdziesz musia
mnie zabi. To te bdzie dobra walka.
Zobaczymy mrukn Alphonso, a jego oczy odbiy czerwon powiat
zachodu. Zobaczymy.
Ostry zarys gry, na ktrej stokach znajdoway si ldowiska hindw, rozmy si
w mroku nadcigajcej nocy. Na niebie pojawia si Wenus, rozbyskujc nad
wzgrzem zimnym, nieruchomym wiatem, jakby gwiazda je dla nich wybraa.
W godzin po zachodzie z lasu wynurzyli si partyzanci z gwnej grupy
uderzeniowej. Na czele kolumny szed Job, prowadzony przez Matatu, a za nim
podaa Claudia. Sean przywita ich i natychmiast zacz ustawia onierzy w
sekcje. Dowdcy przejli dowodzenie nad grupami uzbrojonymi w rakiety;
rozpakowywali i skadali stingery, sprawdzajc zapasowe pociski.
Sean, Job i Claudia szli od grupy do grupy, kontrolujc po raz ostatni gotowo
rakiet, upewniajc si, e baterie s naadowane i prawidowo podczone, e cylindry
z freonem maj otwarte zawory i e monitory celownicze dziaaj prawidowo po
wczeniu aktywatorw.
Wreszcie Sean by usatysfakcjonowany i gotowy do rozmieszczenia
poszczeglnych grup, ale wczeniej wezwa wszystkich dowdcw i kaza im jeszcze
raz powtrzy, co maj robi. Kiedy i tu nie dopatrzy si adnego bdu, zacz
wysya oddziay na ich pozycje bojowe. Co pi minut kolejna sekcja schodzia ze
wzgrza.
Alphonso, ktry dowodzi grup odpowiedzialn za uderzenie na wschodni
stron bazy, mia najdusz drog do przejcia i wyruszy pierwszy.
Kiedy nadszed czas na Joba, dowodzcego oddziaem rakietowym atakujcym
baz od zachodu, przyjaciele wymienili szybko uciski doni. Nie yczyli sobie
powodzenia, gdy obaj byli przesdni. Zamiast tego Job zapyta ze zoliw min:
Suchaj, Sean, moe wypaciby mi teraz te cztery tysice zielonych, co to niby
miay by specjalnym wynagrodzeniem?
Przyjmiesz czek? Sean umiechn si pod grub warstw kamuflujcego
kremu. W odpowiedzi Job uderzy go artobliwie pici w rami i odszed na bok,
eby Sean mg porozmawia z Claudi.
Nie chc ci opuszcza szepna i Sean przytuli j mocno do siebie.
Trzymaj si blisko Joba rozkaza.
Masz wrci do mnie cay i zdrowy.
Dobrze.
Obiecujesz?
Obiecuj odpowiedzia. Claudia wysuna si z jego ramion i znikna w
ciemnociach za Jobem.
Sean patrzy za ni, czujc jak silnie dr mu rce. Wbi je w kieszenie i zacisn
w pici.
Nawet mio nie potrafi osabi instynktu walki stwierdzi i sprbowa nie
myle o Claudii. Nic jej nie grozi przy Jobie.

Grupa uderzeniowa czekaa na niego cierpliwie na krawdzi lasu. Dwudziestu

czterech ludzi, miso armatnie, ci ktrzy nie zdali testu na symulatorze. Podczas gdy
zaogi z rakietami bd strzela z ukrytych pozycji piset metrw od ogrodzenia
obozu, jego oddzia mia zaatakowa od czoa, cigajc na siebie ogie i zmuszajc
hindy do podniesienia si z ziemi, eby zapewni strzelcom ze stingerami dobry cel.
Wanie ta grupa bdzie musiaa stawi czoo dziakom kalibru 12,7 mm i wszystkim
innym niebezpieczestwom, jakimi bya najeona baza.
Byo to najniebezpieczniejsze ze wszystkich zada i wanie dlatego Sean nie
mg powierzy dowdztwa komukolwiek innemu. Bdzie osobicie prowadzi tych
ludzi do walki.
Chodmy, Matatu szepn. Kiedy mieli do czynienia z prawdziwym
niebezpieczestwem, jak zranione zwierz w lenym gszczu, czy atak na pozycje
wroga, Matatu zawsze stawa u boku Seana. Nic nie mogo go powstrzyma od
towarzyszenia swojemu panu.
W dowd uznania Alphonso sprezentowa Seanowi rczny karabin maszynowy
AKM, unowoczenion wersj karabinku AK-47, ktry by bardzo ceniony przez
partyzantw. Idc za Matatu Sean poprowadzi oddzia w d zbocza, zataczajc koo,
eby znale si pomidzy lini kolejow a obozem, moliwie jak najbliej
rozgazienia, na ktrym stay wagony cysterny.
Mieli ca noc, eby zaj pozycje, wic szli zachowujc maksimum ostronoci.
Kiedy zbliyli si do obozu wroga, jeszcze bardziej zwolnili kroku.
Byo ju po drugiej, gdy Sean ustawi wszystkich ludzi na wyznaczonych
stanowiskach, w dokadnie odmierzonych odstpach, eby na jego rozkaz onierze
mogli ruszy rozcignit tyralier.
Przeprowadzi ostatni inspekcj broni, czogajc si od jednego partyzanta do
drugiego, nacelowujc 60-milimetrowe modzierze M4, sprawdzajc dotykiem sprzt
i upewniajc si nie wiadomo ktry raz, czy kady z nich zrozumia swoje zadanie. Po
kilku sowach dodajcych otuchy i klepniciu w rami, czoga si do nastpnej
pozycji. Wreszcie, majc absolutn pewno, e niczego nie zaniedba, pooy si na
ziemi czekajc na wit.
To bya zawsze najgorsza i zarazem najlepsza cz kadego polowania. Lec w
penej ciszy zastanawia si, ile czasu swojego ycia spdzi wanie w ten sposb,
czekajc na rozpoczcie polowania czy walki, na pierwsze wiato, kiedy cel staje si
widoczny na celowniku. Ile razy odmierza dugie godziny nocy, czekajc na t jedn
chwil, gdy w niemal magiczny sposb na tle rozjanionego brzaskiem nieba
zarysowywaa si elegancka sylwetka leoparda spoczywajcego na drzewie z
przynt.
Cofn si pamici do innych szalonych przedsiwzi, przygd penych
miertelnego ryzyka i niemal nieopisanego podniecenia i nagle uwiadomi sobie
jasno, e jest to najprawdopodobniej ostatnia taka wyprawa w jego yciu. Mia ju
ponad czterdzieci lat, w jego ycie wesza Claudia Monterro, zblia si wic czas
zmiany. Myl ta przyniosa ze sob smutek, ale i pocieszenie.
Ostatnie polowanie bdzie najlepsze ze wszystkich, pomyla i raptem w
absolutnych ciemnociach charakterystycznych dla godziny przed witem usysza
przeraajcy i ekscytujcy, wysoki dwik zapuszczanego silnika turbinowego, ktry
zawy w nocy niczym dziki wilk. Klucz hindw zapuszcza silniki, rozgrzewajc
maszyny do pierwszego lotu.
Sean spojrza na zegarek. Fosforyzujce wskazwki pokazay godzin za
jedenacie pit. Zblia si wschd soca. Automatycznie odpi magazynek ukowy
spod karabinu i zamieni go na nowy wyjty zza pasa. Ten tradycyjny gest doda mu
otuchy, a lecy za nim Matatu rozpozna go jako przygotowanie do walki i poruszy

si niecierpliwie. Nie wiadomo skd nadlecia poranny wiatr, muskajc policzek

Seana delikatnie niczym rka kochanki.
Wycign rk w kierunku wschodnim i rozczapierzy palce. Teraz mg
rozpozna zarys kadego z nich na tle szarzejcego nieba. Ludzie z plemienia
Matabele nazywali t por czasem rogw, gdy pasterze mogli wtedy rozpozna
poroa zwierzt na tle nieba.
Za dziesi minut bdzie wiato do strzelania, przypomnia sobie Sean wiedzc
z dowiadczenia, jak trudno jest wytrzyma cierpliwie te ostatnie minuty.
Jeden za drugim hindy zmniejszyy obroty silnikw zostawiajc je na jaowym
biegu. W czasie gdy obsuga naziemna uzupeniaa paliwo i uzbrajaa maszyny w
rakiety, zaogi wchodziy na pokady migowcw.
Sean musia tak wymierzy czas, eby mie odpowiedni widoczno. Hindy
najpewniej nie wcz reflektorw, a zaogi z rakietami musz widzie dokadnie
maszyny w wietle poranka.
Robio si coraz janiej. Sean zamkn oczy i policzy wolno do dziesiciu, zanim
je ponownie otworzy. Teraz dostrzega wyranie pocit lini wzgrza po drugiej
stronie i chwiejce si na wietrze koronkowe drzewa msasa na tle purpurowego nieba.
Ognia! zawoa i klepn lecego obok partyzanta obsugujcego modzierz.
onierz wrzuci pocisk do lufy. Zapalnik na kocu pocisku uderzy w iglic i z
guchym stukniciem poszybowa w niebo sto pidziesit metrw nad wzgrzem,
rozrywajc si w potoku czerwonego wiata.
Claudia schodzia za Jobem w d stoku, trzymajc si tak blisko idcego na czele
oddziau mczyzny, e wystarczyoby tylko wycign rk, aby go dotkn. Job
nis na ramieniu wyrzutni, a idcy za dziewczyn partyzant ugina si pod ciarem
zapasowych pociskw.
Zejcie byo niebezpiecznie strome i przy kadym kroku spod stp wymykay si
lune kamyki. Claudia bya dumna, e potrafia i rwnie cicho i pewnie w tym
trudnym terenie jak pozostali onierze.
Kiedy dotarli do dna kotliny i ruszyli ostronie w stron obozu, bya ju porzdnie
spocona, mimo owiewajcego j zimnego, nocnego powietrza. Jeszcze nie tak dawno,
kilka tygodni wczeniej, czuaby si niepewnie w podobnych okolicznociach, ale
teraz z atwoci orientowaa si w kierunkach po gwiedzie wieccej jasno nad
wzgrzem. Wiedziaa te, co zrobi na sygna Joba, ktry kaza im stawia ostronie
stopy i zaciera za sob lady.
Dotarli do gstego zagajnika, skd mieli podj atak na baz, i wliznli si
pomidzy ciemne drzewa. Claudia pomoga Jobowi przygotowa stingery, a pniej
znalaza sobie wygodne miejsce pod jednym z drzew. Job zostawi j i Shangana,
ktry mia adowa wyrzutni, i znikn cicho w ciemnociach niczym polujcy
leopard. Claudia nie czua si ju tak pewnie po jego odejciu, ale pomylaa, e
jeszcze niedawno umaraby ze strachu. Uwiadomia sobie, jak wiele hartu ducha i
zaufania we wasne siy musiaa zdoby w cigu ostatnich tygodni.
Tatu bdzie dumny ze mnie, umiechna si na myl, e uya czasu
przyszego, jakby ojciec wci y. Oczywicie, e yje zapewnia sam siebie.
Jest tam gdzie i cay czas mi si przyglda. Jak inaczej mogabym a tyle znie?
Wspomnienie ojca pokrzepio j na duszy, ale kiedy zacza o nim myle, pomyli jej
si z Seanem, tak e stali si w kocu jedn istot, jakby jej ojciec wrci do ycia pod
postaci kochanka. Myl o ojcu Seanie pozwolia jej pokona uczucie samotnoci
do czasu, gdy Job pojawi si obok niej rwnie niespodziewanie jak znikn.
Wszystkie sekcje s na pozycji szepn jej na ucho i przysiad si obok.
Czeka nas duga noc. Moe by sprbowaa si zdrzemn.

 I tak bym nie zasna odpowiedziaa tak cicho, e Job musia si nachyli, aby
j usysze. Opowiedz mi o Seanie. Chciaabym si dowiedzie o nim wszystkiego,
co wiesz.
Czasami jest bohaterem, a czasami zwykym draniem. Job zastanowi si.
Najczciej jest jednak jednoczenie tymi dwoma.
Dlaczego wic jeste z nim tak dugo?
Jest moim przyjacielem odpar po prostu Job i zacz jej wolno, z dugimi
przerwami opowiada o Seanie, jakiego zna. Nawet nie zauwayli, jak przegadali
ca noc.
Claudia suchaa z ciekawoci, zachcajc Joba do mwienia i zadajc mu
mnstwo pyta:
Job, Sean by ju kiedy onaty, prawda? Albo:
Dlaczego opuci dom? Syszaam, e jego rodzina jest niesamowicie bogata.
Dlaczego wybra takie ycie?
Godziny mijay i z kad z nich stawali si sobie coraz blisi. By to pierwszy
przyjaciel, jakiego Claudia zdobya w Afryce. Na koniec Job powiedzia swoim
piknym, gbokim gosem:
Bdzie mi go brakowao, chyba bardziej, ni umiem to wyrazi.
Dlaczego mwisz, jakbycie mieli si rozsta? Przecie to nieprawda. Bdzie
tak jak dotychczas.
Nie zaprzeczy Job. Nic ju nie bdzie tak jak dawniej. Teraz odejdzie z
tob. Nasz czas si skoczy, twj si zaczyna.
Nie chciaabym, eby mia do mnie o to pretensje. Pooya rk na ramieniu
Joba.
Bdzie wam obojgu dobrze razem powiedzia Job. Myl, e twoja droga z
nim bdzie rwnie dobra jak moja. Bd z wami mylami i ycz wam wiele
szczcia.
Dziki, Job szepna. Zawsze bdziesz naszym najlepszym przyjacielem.
Job wycign rami i spojrza na palce.
Czas rogw mrukn do siebie. Ju niedugo. W tej samej chwili, gdy to
powiedzia, nad wzgrzem rozkwit jasnoczerwony kwiat rozrywajcego si
szrapnela.
Z chwil gdy pocisk eksplodowa nad obozem, rozpocza si walka. Sean zawsze
myla o tej chwili jako o narodzinach potwora, ktrym mg jedynie prbowa
pokierowa, ale ktry y wasnym yciem i mia wasn wol. Przeraajce
monstrum porywao wszystkich w swoje ramiona i nioso ku mierci.
Sean zostawi dziaka bezodrzutowe RPG-7 w rkach dwch najlepszych
strzelcw, ale wszyscy snajperzy zostali przydzieleni do stingerw. Pierwszy strza
by zbyt niski i pocisk trafi w ziemi siedem metrw od cysterny, rozrywajc si w
tym blasku ognia. Sean spostrzeg, jak jeden ze stranikw Frelimo wylatuje w
powietrze i koziokujc opada na ziemi. Drugi pocisk poszybowa za wysoko,
przelatujc dwa metry nad celem, osigajc najwyszy punkt trajektorii piset
metrw dalej i spadajc w lesie. Tym razem drzewa i krzaki zasoniy wybuch.
Jak strzelasz, ty shangaski ole! rykn Sean podrywajc si z ziemi i biegnc
co si w nogach w stron strzelca, uwiadamiajc sobie, jak powany bd popeni nie
oddajc pierwszych strzaw wasnorcznie.
Strae Frelimo rozbiegy si z krzykiem od cystern, a zza ogrodzenia bazy
odezwa si ciki karabin maszynowy kalibru 12,7 mm, tnc niebo setkami pociskw
smugowych.
Partyzant obsugujcy RPG-7 usiowa zaadowa dziako, ale w panice jego

ruchy byy nieporadne. Sean zerwa mu wyrzutni z ramienia. Dwoma sprawnymi

ruchami zdj oson gowicy i oczyci iglic. Zarzuci dziako na rami i przyklkn
na jedno kolano.
Cholera, wanie teraz mrukn do siebie, czekajc a powiew, ktry owiewa
mu twarz, ucichnie. Pociski RPG-7 byy wyjtkowo niecelne na wietrze, ktrego
podmuchy na stateczniki obracay nos pocisku w stron, skd wia.
Wiatr nagle ucich i Sean naprowadzi celownik na cystern z paliwem. Wagon
znajdowa si trzysta metrw od niego, co byo maksymaln granic celnego strzau z
tej broni. Pocign za spust, rakieta pomkna prosto do celu i bok cysterny rozerwa
si w spektakularnym wybuchu avgasu. Niebo nad torami wypenio si pomieniami
jasnego ognia.
Sean warkn na stojcego za nim dziaowego i mczyzna poda mu nastpny
pocisk z przytwierdzonym materiaem napdzajcym w kartonowym rulonie.
Poncy avgas owietli poudniowy stok tak jasno niczym stojce w zenicie
soce. Sean klcza na otwartym terenie i strzelec obsugujcy karabin maszynowy
nakierowa na niego ogie.
Ziemia wok niego znikna w chmurze pyu i latajcych w powietrzu grud
ziemi. Stojcy za nim dziaowy rzuci si na ziemi.
Podnie si, ty tchrzu! Sean sprawnie zaadowa dziako, nie starajc si
nawet ukry przed migajcymi wok kulami.
Podnis wyrzutni i nacelowa na drug cystern. Bya owietlona pomieniami
niczym reflektorami na scenie, ale kiedy mia ju pocign za spust, zasoni j
tuman tego kurzu. W tej samej chwili seria z karabinu maszynowego przesza tak
blisko gowy Seana, e poczu bl w uszach, jak gdyby znajdowa si w kabinie
dekompresyjnej.
Odczeka trzy sekundy i kiedy zasona kurzu opada na ziemi, wystrzeli rakiet.
Druga cysterna rozerwaa si, zrzucona z torw wybuchem avgasu.
Ponce paliwo spywao po stoku niczym lawa z miniaturowego Wezuwiusza.
Sean rzuci dziako strzelcowi.
Moesz ich paln po gowie tym cholerstwem! rykn na wystraszonego
mczyzn. Do niczego innego si nie nadajesz!
Zaogi z modzierzami wykazyway si wiksz celnoci. Sean sam nacelowa
im bro i patrzy teraz, jak partyzanci pochylaj si nad lufami, wrzucaj do nich
pociski i szybko odstpuj na bok. Deszcz szrapneli wzlatywa wysoko w szare niebo
i spada na obz.
Sean przyglda si przez chwil obojtnym, zawodowym wzrokiem efektom
strzaw.
Dobrze mrukn do siebie. Cakiem niele. Udao im si zabra tylko po
trzydzieci pociskw do kadego modzierza; kady nabj way prawie dwa kilo. Za
kilka minut modzierze umilkn. Oddzia musi zaatakowa obz, dopki
wybuchajce pociski zmuszaj strzelcw Frelimo do ukrycia si. Sean podnis z
ziemi swj AKM i odcign bezpiecznik.
Za mn! rykn na cae gardo i wyda kilka ostrych gwizdw. Jazda!
Shangani poderwali si z ziemi i ruszyli biegiem w d zbocza, ale byo ich tylko
dwudziestu, miesznie maa grupka biegncych ludzi owietlonych jasnymi
pomieniami. onierz obsugujcy CKM nakierowa na nich ogie i nad gowami
onierzy zaczy miga pociski smugowe, gste niczym chmura komarw.
O kurwa! Sean rozemia si nerwowo. Co za gwno!
Jeden ze strzelcw Frelimo upatrzy go sobie i skoncentrowa na nim ogie, ale
Sean zbiega ze wzgrza dugimi krokami. Ogie Frelimo szed gr i lekko z boku.
Jedna z serii wisna tak blisko, e poczu, jak powiew szarpie mu mundur.

Przypieszy jeszcze bardziej kroku i biegncy za nim Matatu zachichota

przenikliwym miechem, usiujc dotrzyma tempa swojemu panu.
Co w tym miesznego, ty may, gupi gnojku?! wrzasn wciekle Sean,
wybiegajc na paski teren przed cysternami. Strzelcy Frelimo mieli teraz lini strzau
zasonit przez gste kby czarnego dymu. Sean szybko obrci szereg biegncych
Shanganw, kierujc ich prosto na obz. Machn zacinit pici w powietrzu,
eby zmusi ich do szybszego kroku.
Kolejne dwiecie metrw pokonali ukryci za gst, czarn zason dymu, ktr
poranny wiatr roznosi na boki i trzyma nisko przy ziemi.
Nagle wprost przed Seanem wyoni si jeden ze stranikw Frelimo. Mia na
sobie wyblake, porwane dinsy i zwyke teniswki na nogach. Zgubi gdzie swoj
bro. Jaki odamek rakiety musia go trafi w oko, ktre wypyno z oczodou i
wisiao na policzku niczym winogrono, koyszc si na grubych nerwach przy kadym
ruchu jego gowy.
Nie zwalniajc Sean trafi stranika w brzuch seri trzech pociskw z AKM.
Przeskoczy przez ciao, zanim jeszcze dotkno ziemi.
Wybiegli z zasony dymnej w formacji bojowej. Sean rozejrza si na obie strony i
z niedowierzaniem stwierdzi, e nie stracili jeszcze adnego czowieka, dwudziestu
Shanganw biego w rozcignitym szyku, przedstawiajc w kbach dymu
wyjtkowo trudny cel dla zdezorientowanych strzelcw Frelimo.
W tej samej chwili kilkanacie krokw przed sob spostrzeg cienki drut i rzd
metalowych dyskw na stalowych podstawach. Na kadym dysku bya namalowana
stylizowana czaszka i skrzyowane koci. Zanim si zorientowa, znaleli si na polu
minowym otaczajcym obz.
Dwie sekundy pniej jeden z Shanganw biegncych na prawo od Seana nastpi
na min przeciwpiechotn. Rozbysk ognia i chmura kurzu zasoniy jego ciao
poniej pasa. onierz zwali si na ziemi z oderwanymi przez wybuch nogami.
Nie zatrzymywa si! wrzasn Sean. Prawie ju przeszlimy! Strach
usadowi mu si na karku niczym czarna bestia i przygina go ku ziemi, pozbawiajc
oddechu. Jak kady onierz bardziej ni mierci lka si okaleczenia, a grunt pod
jego nogami by usany maymi minami.
Matatu wyskoczy przed Seana, zmuszajc go do zwolnienia kroku.
Podaj za mn, Bwana zawoa cienkim gosem w swahili. Stpaj tam,
gdzie ja stanem. Sean natychmiast posucha, dostosowujc krok do kroku maego
tropiciela.
Matatu przebieg ostatnie pidziesit krokw pola minowego, prowadzc
swojego pana. Sean by pewien, e jeszcze nigdy nie widzia takiego powicenia i
szaleczej odwagi ze strony jakiegokolwiek czowieka. Dwch kolejnych Shanganw
nastpio na miny, tracc nogi w wybuchach. Oddzia zostawi ich lecych w
kauach krwi i porwanego misa. Partyzanci przeskoczyli przez cienki drut
odgradzajcy pole minowe.
Nawet mimo strachu i podniecenia Sean czu, jak piek go oczy. Zawadno nim
uczucie wdzicznoci i mioci do maego Ndorobczyka. Najchtniej porwaby go z
ziemi i ucisn w ramionach, ale zamiast tego tylko mrukn, z trudem apic
powietrze w zmczone puca:
Jeste tak chudy, e adna mina nie wybuchaby, nawet gdyby na ni nastpi.
Matatu a zamruga oczyma z ukontentowania i znowu bieg u jego boku, gdy
zaatakowali otoczone workami z piachem stanowisko cikiego karabinu
maszynowego, ktre znalazo si na wprost nich.
Sean strzela krtkimi seriami z karabinku trzymanego na wysokoci biodra,
mierzc w gow strzelca wystajc nad workami.

Frelimo obrci ciki karabin w stron napastnika, mierzc w jego brzuch. Sean
by tak blisko, e dostrzeg czerwone pomienie odbite w oczach onierza. W chwili
gdy Frelimo nacisn na spust, rzuci si na ziemi, przelizgujc si pod kulami
niczym bramkarz apicy pik. Pociski przeleciay mu nad gow, a wystrzay
zdaway si rozrywa bbenki w uszach, ale przetoczy si jeszcze kilka razy po ziemi
i wpad na cian stanowiska, przywierajc do workw z piachem. By tak blisko, e
wystarczyo, aby wycign rk, eby dotkn lufy.
Wyszarpa granat rozrywajcy zza pasa, wyrwa zawleczk i wepchn go do
otworu strzelniczego za sob, jakby wrzuca list do skrzynki.
Umiechn si syszc, jak onierz woa co w panice po portugalsku.
Wesoej zabawy! powiedzia Sean i w tej samej chwili granat si rozerwa,
wyrzucajc przez szczelin kby dymu i ognia.
Natychmiast poderwa si na nogi i przeskoczy cian. W rodku znajdowao si
dwch ludzi, wijcych si na ziemi w kauach krwi, a kilku innych opucio
stanowisko uciekajc w gr zbocza co si w nogach i drc si wniebogosy.
Sean zostawi obu rannych na ask Matatu, ktry sprawnie dobi ich swoim
dugim noem, a sam porwa CKM i przenis go ku tylnej cianie stanowiska.
Wycelowa bro w biegncych Frelimo posyajc za nimi dug, nisk seri. Dwch
onierzy zwalio si na ziemi. miejcy si do siebie Matatu przycign skrzynk z
amunicj do karabinu i pomg Seanowi zaadowa bro.
Z nowym pasem zawierajcym 250 naboi Sean wystrzeli seri od jednego koca
wzgrza do drugiego, rozbijajc grupki uciekajcych Frelimo.
Po raz kolejny ze zdziwieniem stwierdzi, e ponad poowa Shanganw przeya
przejcie przez pole minowe i ciki ostrza. Wyjc tryumfalnie rzucili si w pogo za
pierzchajcym wrogiem.
Lufa karabinu bya tak gorca, e syczaa niczym rozgrzany metal zanurzony w
wodzie.
Ruszamy! Sean zostawi CKM. Wskoczy na cian, gotw poda za
swoimi ludmi w gb obozu, eby zniszczy instalacje obsugi naziemnej
helikopterw.
W chwili gdy stan na parapecie, owietlony od tyu pomieniami z rozbitych
cystern, na niebie przed sob zobaczy potworny ksztat hinda. Wrd narastajcego
ryku silnikw turbinowych i wistu migie helikopter unis si z ldowiska
oddalonego o niecae dwiecie metrw. Otoczony chmur kurzu wyglda niczym
przedpotopowy potwr. migowiec obrci si ciko, a odbijajca promienie
soneczne oszklona kabina znalaza si na wprost Seana, a wielolufowe dziako
pokadowe umieszczone w wieyczce strzelniczej pod dziobem wycelowao w ni
niczym palec oskaryciela.
Sean schwyci Matatu za szyj, zepchn go na ziemi za cian stanowiska
ogniowego i sam rzuci si na niego, zakrywajc go swoim ciaem. W tej samej chwili
cikie kule poszarpay worki, zakrywajc ich chmur piachu i wiru.
Raptowno, z jak wybucha walka, zaszokowaa Claudi. Jeszcze przez chwil
otaczaa j cisza i spokj ciemnoci, w ktrej rodzi si wit, gdy nagle z
przeraliwym hukiem rozerway si pociski, niebo rozjanio si mkncymi w gr
pomieniami i ladami pociskw smugowych, a jej uszy zdaway si pka od oskotu
wybuchajcych granatw, min i strzaw z karabinw maszynowych. Potrzebowaa
kilku dugich chwil, eby oczy przyzwyczaiy si do intensywnego wiata. Zacza
ledzi szybko zmieniajcy si kalejdoskop bitwy. Job wskaza jej miejsce, przez
ktre Sean mia powie atak, wic z napiciem wypatrywaa jego osoby. Malutkie
figurki ludzi biegncych po odsonitym zboczu byy owietlone pomieniami avgasu,

rzucay pokrzywione cienie cigajce onierzy. Pole walki przypominao jej krcce
si w panice mrwki. Claudia w przeraeniu patrzya, jak niektrzy z nich padaj na
ziemi i le nieruchomo w szalejcym wok chaosie wiata, ruchu i odgosw.
Gdzie jest Sean? szepna z niepokojem. Widzisz go?
Po lewej, na skraju dymu powiedzia Job. Claudia odszukaa malutk figurk
mczyzny migajc przed Seanem, niczym pies goczy.
Widz jego i Matatu.
Przed biegnc par ziemia rozkwita wzbitym w powietrze kurzem i
pomieniami. Stracia ich z oczu.
O Boe, nie! krzykna w przestrachu, ale wiatr zaraz rozwia zason i
Claudia znowu zobaczya dwch mczyzn w potoku pociskw smugowych, ktre
latay wok nich niczym diabelskie wietliki.
Boe, prosz, osaniaj go pomodlia si i znowu stracia ich z oczu, gdy
dopadli pierwszego stanowiska strzeleckiego. Gdzie on jest? zapaa Joba za rami
i mocno potrzsna. Gdzie on jest, widzisz go?
Nagle Sean pojawi si na parapecie ciany z workw. Nawet z tej odlegoci
wyda jej si heroiczn postaci, gdy balansowa na cianie z karabinem w rku,
otoczony migotliwym wiatem pomieni. Krzykna gono z ulg.
W tej samej chwili dostrzega, jak Sean si schyla, a niedaleko przed nim z ziemi
unosi si potworna sylwetka hinda i obraca si ku niemu, zniajc uzbrojony przd
niczym byk pochylajcy gow do szary. Claudi dobieg huk wystrzaw dziaka
pokadowego. Fontanna piachu i kurzu zakrya wszystko.
Job! jkna Claudia. Zabili go! Chciaa go znowu schwyci za rami, ale
Job strci jej rk.
Przyklkn na jedno kolano z wyrzutni stinger na ramieniu. Jego twarz,
owietlona refleksem pomieni, bya skoncentrowana na ekranie celownika.
Szybciej! szepna stumionym gosem Claudia. Strzelaj!
Rakieta wyleciaa z dugiej tuby. Gorce powietrze pomieszane z pyem i
dbami trawy owiao jej twarz, gdy kilka metrw dalej wczy si silnik rakiety.
Zmruya oczy i wstrzymaa oddech, patrzc na ni, ozdobion ogonem biaego dymu
i ognia, pomykajc w stron stoku wzgrza, z ktrego unis si helikopter.
Dostrzega, jak rakieta gwatownie zmienia trajektori, po przeczeniu si na
celownik ultrafioletowy, i lekko unosi nos do gry, rezygnujc z opancerzonych
otworw wydechowych i kierujc si prosto ku otwartym wlotom powietrza tu pod
migami.
Miaa wraenie, e widzi, jak pocisk wlatuje do helikoptera, ale ograniczony
tytanowym pancerzem wybuch okaza si stosunkowo agodny i na zewntrz trudno
byo pozna, jak wielkie spustoszenie uczyni. Hind zakoysa si i przewrci na
plecy, podrywajc dzib do gry. Spada na ziemi wirnikiem do dou, tak e tylne
migo zawadzio o skalisty grunt i postawio maszyn niemal pionowo. Potem
stoczy si po wzgrzu, koziokujc raz za razem, otoczony pomieniami
wylatujcymi z otworw wlotu powietrza, tnc ziemi potnym migem, ktre przy
kadym ciosie amao si na kawaki i rozrzucao szcztki wokoo.
Claudia rozgldaa si w desperacji za Seanem. Odetchna gboko z ulg, gdy
rozpoznaa jego posta wskakujc na otoczony kbami dymu parapet i zaraz
biegnc w gr zbocza. Tu za nim poda Matatu.
Podaj adunek! rozkaza jej Job.
Z poczuciem winy Claudia signa po zapasow rakiet i pomoga Jobowi
zaadowa wyrzutni.
Gdy tylko stinger by zaadowany, rozejrzaa si po obozie za Seanem. Sean
znikn, ale w powietrze zdyy si wzbi trzy nastpne hindy, odcinajc si od

rozjanionego witem nieba i owietlone pomieniami. Wszystkie helikoptery

strzelay z dziaek pokadowych, niektre wyszukujc sobie cele w obozie, gdzie
partyzanci walczyli z garnizonem Frelimo, inne tnc ciemny las porastajcy
otaczajce obz wzgrza, starajc si zniszczy zaogi ostrzeliwujce je z rakiet.
Kolejny hind zosta trafiony. Przewrci si na grzbiet, wybuchajc jasnym
pomieniem i walc z rozpdem w skaliste wzgrze. Po chwili jeszcze jedna maszyna
potkna si w locie i poleciaa na drzewa, by stoczy si po nich na ziemi.
Jednoczenie nastpne migowce wzbijay si w powietrze, walc z dziaek i
zalewajc wszystko wok strumieniami pociskw. Job poderwa si na nogi, gdy
jeden z nich prbowa si wymkn z puapki, wzbijajc si wprost nad ich gowami.
Odchyli si do tyu, celujc wyrzutni niemal pionowo w gr.
Hind wzbi si na wysoko trzystu metrw, oddalajc si od bazy, niemal poza
efektywnym zasigiem stingera i w dodatku pod bardzo trudnym ktem. Rakieta
pomkna jednak po niesamowitej trajektorii, dosigajc maszyny, ktra a zakoysaa
si od ciosu. Przez chwil zawisa nieruchomo w powietrzu, ale zaraz spada z jkiem
poamanych migie, nurkujc w kotlin i walc si na las w oskocie pkajcych
gazi i wywracanych drzew.
Podaj adunek. Job nawet nie spojrza na agoni hinda. Claudia rzucia si,
eby pomc mu wpasowa pocisk do tuby. Klepna go lekko w rami, gdy
skoczya.
Ju! powiedziaa.
Kolejny migowiec wylecia spomidzy lasu prosto przed nimi. Radziecki pilot
lecia tak nisko, e maszyna zdawaa si dotyka ziemi. Jednoczenie rzuca
helikopterem, kryjc go za kpami drzew, robic uniki niczym bokser. Potny pd
powietrza pchanego w d przez miga przygina wysok traw zaledwie kilka
metrw pod brzuchem maszyny.
Stojcy na otwartym terenie Job obrci si, eby nacelowa bro, zapar si
nogami i odnalaz obraz helikoptera na ekranie.
Hind wyprostowa na chwil lot i w tym samym momencie pociski z dziaka
przeleciay ze wistem obok nich niczym huraganowy wiatr. Stojca za Jobem
Claudia zostaa rzucona si podmuchu na ziemi, a jej uszy zdaway si pka od
gwatownego ryku kul.
Job polecia na dziewczyn, uderzajc j tak silnie, e stracia oddech. Upadli
oboje pomidzy dwa gazy, ktre odbiy pozostae pociski, i hind przelecia zaledwie
kilka metrw nad nimi. Pd powietrza ze migie uderzy Claudi w twarz, zasaniajc
jej oczy zmierzwionymi wosami.
Helikopter odpyn niczym polujcy rekin. Olepiona i przyduszona przez Joba
Claudia zacza si wyrywa, prbujc si podnie na nogi. Nagle spostrzega, e jej
rce s wilgotne, a jaka ciepa ciecz spywa na ni i przemacza koszul.
Job! jkna zduszonym gosem. Wsta! Zejd ze mnie! Kiedy nic nie
odpowiedzia ani si nie poruszy, zrozumiaa, e wilgo, jak czuje na swoim ciele,
jest krwi Joba. wiadomo ta dodaa jej si. Odtoczya jego ciao na bok, z trudem
si spod niego wyczogujc.
Podpeza do niego szybko na kolanach, eby zobaczy, co mu si stao. Jeden z
pociskw trafi go w tors. Claudia patrzya szeroko otwartymi z przeraenia oczami
na ran. Job wyglda, jakby go poranio jakie dzikie, drapiene zwierz; prawe
rami byo niemal urwane i zarzucone bezwadnie na gow.
Wpatrywaa si w ran odrtwiaym wzrokiem, prbujc wymwi imi
przyjaciela. Wycigna rk i ostronie pogaskaa go po twarzy, nie mic dotkn
okaleczonego ciaa. Czua, jakby stracia najblisz sobie osob, i ju otworzya usta,
eby uly sobie paczem. Zamiast tego wydoby si z nich szalony jk nienawici. Jej

wcieko bya tak silna, e niemal wypchna j z wasnego ciaa. Miaa wraenie,
e patrzy na swoj posta z boku, zdumiona poczynaniami nieznajomej kobiety, ktra
zawadna jej ciaem i rzucia je w poszukiwaniu wyrzutni rakiet. Znalaza j obok
Joba.
Poderwaa si na nogi ze stingerem na ramieniu, szukajc na niebie hinda.
Znajdowa si czterysta metrw dalej, lecc wok podna gry niemal nad
koronami drzew, wyszukujc pozycje Renamo i niszczc je z broni pokadowej.
Kiedy zwrcia si w stron helikoptera, stojc w penym wietle pomieni, pilot
musia j zauway, gdy obrci maszyn wok osi, podnoszc jednoczenie dziako
pod kabin w gr.
Zaadowane powiedziaa, a wasny gos zabrzmia niesamowicie w jej uszach,
gdy powtarzaa litani zniszczenia.
Aktywator wczony. Zobaczya na ekranie przed sob obraz hinda.
Naprowadzia na niego krzyyk celownika. Rakieta zajczaa wysokim tonem i zaraz
przesza w jednostajne buczenie.
Na celu szepna, nie czujc strachu, gdy sylwetka migowca skierowaa si
prosto w jej stron. Dziaowy naprowadza luf dziaka na dziewczyn, eby zapa j
na wasnym monitorze.
Ognia! powiedziaa cicho i pocigna za spust. Podstawa wyrzutni kopna j
silnie w rami. Claudia zacisna powieki, eby nie zosta olepiona przez zapalajcy
si silnik rakiety, ktra pomkna z szybkoci czterokrotnie przewyszajc szybko
dwiku, kierujc si prosto do celu.
Dziako pokadowe otworzyo ogie, ale dziewczyna poczua jedynie fal
uderzeniow, gdy kule przemkny blisko jej gowy. Rakieta zmienia lot i wpada w
otwart gardziel wlotw powietrza. Hind znajdowa si zaledwie kilka metrw nad
ziemi i uderzajc o ni przetoczy si na bok. W chwil przed tym, jak ponce
paliwo zakryo maszyn, Claudia dostrzega spanikowan twarz pilota uwizionego w
kabinie. Po sekundzie wszystko zniko pochonite supami ognia i dymu.
To bya ywa istota, pomylaa. ywy czowiek, a ja go zabiam. Oczekiwaa
wyrzutw sumienia i uczucia alu. Jej najgbszym przekonaniem byo, e kade
ycie, a zwaszcza ludzkie, jest wite. Jednak wyrzuty sumienia nie pojawiy si,
zamiast tego czua dziwne uniesienie spowodowane zwycistwem, rwnie silne jak
nienawi, ktra przed chwil ni kierowaa.
Rozejrzaa si szybko wokoo, szukajc nowych celw, czego, co jeszcze
mogaby zniszczy, na czym mogaby wywrze swoj zemst. Niebo byo puste. Na
zboczach wzgrza i na pokrytym drzewami dnie kotliny leay ponce cielska
hindw.
Wszystkie zostay strcone, pomylaa w uniesieniu. Mamy je wszystkie.
Shangani obsugujcy stingery wybiegali z lasu i wdrapywali si na wzgrze, eby
pomc grupie uderzeniowej Seana. Claudia widziaa, jak obrocy Frelimo rzucaj
bro na ziemi i chowaj si w okopach z rkami podniesionymi do gry, poddajc
si bez walki. Patrzya obojtnie, gdy pdzcy Shangani przebijali bagnetami albo
tukli kolbami karabinw wrogich onierzy.
Lecy u jej stp Job stkn cicho. W jednej chwili z Claudii uleciaa caa
wcieko. Odrzucia pust wyrzutni i przyklkna przy rannym.
Mylaam, e nie yjesz! szepna, odwijajc z szyi chust. Dopiero teraz
palce zaczy jej dre. Nie umieraj, Job. Prosz, nie umieraj. Chusta bya brudna
od potu i kurzu, jej koce poszarpane, ale Claudia zwina j w kbek i wepchna w
rozwart ran. Przycisna szmat z caej siy, starajc si zatamowa upyw krwi.
Sean zaraz tu bdzie powiedziaa mu. Job, nie umieraj. Musisz walczy. Pomog
ci.

Sean i Matatu przypadli do ziemi za cian stanowiska ogniowego, schylajc si

jak najniej, gdy deszcz pociskw wista o centymetry nad ich gowami, wypeniajc
im oczy i nozdrza kurzem i piachem.
Gdy tylko umilky strzay, Sean wyskoczy z ukrycia akurat w chwili, gdy trafiony
hind wyrn migem ogonowym w skalisty grunt i rozlecia si na kawaki, turlajc
si po wzgrzu.
Niech mnie diabli, te cholerne stingery naprawd dziaaj! rozemia si,
wci unoszony na skrzydach strachu. Siedzcy za nim na ziemi Matatu zachichota
radonie klaszczc w donie.
Zupenie jak strzelanie z banduki do siedzcych kaczek! zawoa w swahili i
poderwa si na nogi, eby pody za Seanem.
Na widok Seana z pobliskiego rowu wypado trzech onierzy Frelimo. Puci za
nimi seri z biodra, trafiajc jednego z nich nisko w plecy. Mczyzna zwali si na
ziemi, a dwch pozostaych rzucio bro i opado na kolana, trzsc si ze strachu i
podnoszc rce wysoko nad gow. Sean nie zwraca ju na nich uwagi i dwaj
onierze usiedli z ulg na ziemi.
Min zewntrzne linie obrony i wbieg do obozu, gdzie znajdoway si ldowiska
helikopterw oraz warsztaty naprawcze. Warsztaty i zbiorniki z paliwem byy
osonite workami z piachem, a take przykryte siatkami maskujcymi. Na baz wci
spaday pociski z modzierzy i chmary wiszczcych szrapneli, wzbijajc w powietrze
gejzery piachu. Jeden z hindw spad przy kocu obozu i pon, wyrzucajc w niebo
smugi czarnego, tustego dymu, ktry wiatr znosi na warsztaty.
W zamieszaniu po caym obozie ganiay wystraszone, pogubione postacie, nie
uzbrojeni technicy w wytuszczonych kombinezonach, ktrzy na widok Seana padali
na kolana z podniesionymi do gry rkami. Pomalowany w barwy ochronne i z
wypisan na twarzy dz krwi przedstawia przeraajcy widok.
Na ziemi! Zrobi wymowny gest luf karabinu i technicy z ulg pokadli si
pasko, zakadajc rce na gowy.
Nagle rozpozna przed sob dugie, wygite miga hinda, wystajce nad wysok
cian z workw z piachem.
Jeden nawet nie wystartowa, pomyla biegnc ku maszynie. W tej samej
chwili miga zaczy wolno si obraca, nabierajc szybkoci. Kto prbowa wzbi
maszyn w powietrze.
Sean wbieg przez wskie przejcie do kolistego ldowiska. Zwolni kroku, eby
rozejrze si po wntrzu.
Olbrzymi, pomalowany w kamuflujce barwy hind wznosi si nad Seanem, a
miga wciekle i coraz szybciej wiroway nad jego gow. Trzech Rosjan z obsugi
naziemnej stao przed maszyn. Pomidzy nimi dostrzeg czerwony emblemat w
ksztacie strzaki namalowany na dziobie migowca, wskazujcy, e piloci nale do
specjalnej grupy Doskonaej Zaogi. Byo to jedno z waniejszych wyrnie w
radzieckim lotnictwie.
Technicy obrcili twarze w stron Seana i zdziwieni widokiem jego dzikiej
twarzy a pootwierali szeroko usta. Sean nakierowa na nich luf karabinku. Trzech
onierzy cofno si.
Pokrywa kabiny bya nadal otwarta. Wanie jeden z czonkw zaogi wchodzi
do rodka. Na zewntrz wystaway jedynie potne nogi w szarym kombinezonie.
Sean wsun rk pomidzy nogi mczyzny i schwyci go za genitalia. Rosjanin
krzykn cienko, Sean za posuy si trzyman w garci zawartoci, eby pocign
go do tyu i cisn na cian ldowiska.
miga jkny przenikliwie, gdy wczy si silnik turbinowy. Sean wskoczy na

stopie prowadzcy do kabiny. Kabina pilota take bya otwarta, wic mg wsun
do rodka luf AKM.
Siedzcy przy sterach pilot by modym, chudym mczyzn z krtko obcitymi
blond wosami. W popiechu nie zdy nawet zaoy hemu. Obrci gow, eby
spojrze na napastnika. Jego twarz bya poznaczona czerwonymi i purpurowymi
plamami trdziku, a jasnoniebieskie oczy niemal przezroczyste. Rozszerzyy si
dramatycznie, gdy Sean przystawi mu do nosa luf karabinku i powiedzia:
Zabawa skoczona, Iwan. Wracamy do domu.
Byo oczywiste, e ta maszyna nie bya przeznaczona do lotw na dzisiejszy dzie
i e zaoga prbowaa j wznie w powietrze dopiero, gdy rozpocz si atak. Mino
zaledwie dziesi minut od chwili, gdy w obozie rozerwa si pierwszy pocisk z
modzierza. Nie mieli dosy czasu, eby przygotowa maszyn do lotu, cho niemal
si im to udao.
Wycz silnik rozkaza Sean i popar swoje polecenie wpychajc pilotowi luf
karabinu w nos z tak si, e z jednej dziurki popyna krew, a z oczu zy.
Mody chopak niechtnie pchn dwigni sterujc mieszank paliwa do pozycji
zero i wyczy kolejne przeczniki. wist silnika z wolna umilk.
Wysiadaj! poleci Sean i pilot zrozumia wymowny gest towarzyszcy
rozkazowi, nawet jeli nie rozumia sowa. Odpi pasy bezpieczestwa i wolno
zszed na ziemi.
Sean ustawi pod cian pilota, pierwszego inyniera i trzech czonkw zaogi
obsugi naziemnej.
Witamy w kapitalistycznym wiecie, towarzysze przywita ich i spojrza na
hinda. Bingo! umiechn si wci silnie pobudzony pync w jego yach
adrenalin. Matatu, mamy prawdziwego, sprawnego hinda.
Matatu wietnie si bawi.
Zabijmy ich teraz zasugerowa wesoym gosem. Daj mi banduki. Zabij ich
dla ciebie.
Sean tylko raz w yciu widzia, jak Matatu strzela z broni, kiedy dla dowcipu da
mu swoj cik dwururk. Odrzut podnis maego tropiciela z ziemi i rzuci go trzy
metry do tylu.
Nie trafiby adnego z nich nawet z tej odlegoci, ty krwioerczy may gnojku.
Sean umiechn si do przyjaciela i ponownie przyjrza si helikopterowi. Dopiero
teraz uwiadomi sobie wielko zdobyczy.
Hind byby wspaniaym rodkiem transportu, gdyby mona nim byo uciec.
Claudia, Job, Matatu i on mogliby szybko i bezpiecznie znale si w domu. Po
chwili otrzewia, zdajc sobie spraw z rzeczywistej sytuacji.
Sam nigdy nie pilotowa migowca, nie mia nawet najmniejszego pojcia, jak to
si robi. Wiedzia tylko, e wymaga to specjalnych umiejtnoci, ktre rni si
cakowicie od pilotowania normalnego samolotu.
Spojrza oceniajcym wzrokiem na radzieckiego pilota. Mimo modego wieku i
trdziku na twarzy w oczach mczyzny krya si duma i upr. Sean wiedzia, e
oficerowie lotnictwa s elit w radzieckich wojskach. Ten niemal na pewno by
fanatycznym patriot.
Maa szansa, eby zatrudni ci jako przewonika, pomyla i powiedzia na
gos:
W porzdku, panowie, wychodzimy std. Wskaza na wyjcie. Pomaszerowali
posusznie pod luf jego karabinu. Kiedy mija go radziecki pilot, Sean zatrzyma go i
wycign mu z kabury na biodrze pistolet Tokarew.
Nie bdziesz tego potrzebowa, Iwan powiedzia i schowa bro za pas.
Przy cianie ldowiska hinda znajdowa si ufortyfikowany warsztat wykopany w

zboczu wzgrza, osonity palami i workami z piaskiem. Sean zaprowadzi Rosjan do

jego wntrza i rozejrza si wokoo.
Walka ju ucicha, chocia gdzieniegdzie sycha byo jeszcze pojedyncze strzay
i wybuchy poncej amunicji. Przez niesione wiatrem smugi dymu Sean zobaczy
swoich Shanganw, jak zbieraj winiw i przeszukuj ich dokadnie. Wrd
partyzantw rozpozna zaogi rakiet. Najwidoczniej zostawili stingery, kiedy
wszystkie migowce zostay zestrzelone, i przyczyli si do grupy uderzeniowej
zajmujcej baz.
Jeden z Shanganw dga bagnetem winia Frelimo w nogi i poladki, miejc
si do rozpuku, gdy mczyzna wi si na ziemi, krzyczc, kopic nogami i prbujc
unikn ostrza. Inni partyzanci wybiegali z okopw z karabinami przewieszonymi
przez rami i rkami penymi upw.
Sean by przyzwyczajony do zachowania afrykaskich onierzy, ale teraz ten
brak dyscypliny rozzoci go. Zwoa ich do siebie i tylko dziki sile jego osobowoci
i autorytetowi, jaki sobie zdoby wrd partyzantw, posuchali go natychmiast.
Shangan, ktry torturowa Frelimo, zatrzyma si na chwil, eby wykoczy rannego
kul w kark, po czym szybko przybieg do Seana.
Macie pilnowa tych biaych jecw rozkaza im Sean. Jeli co im si
stanie, to genera China osobicie upiecze wasze jaja na wolnym ogniu, a potem
zmusi was do ich zjedzenia ostrzeg.
Nie ogldajc si za siebie ruszy przez obz, przejmujc dowdztwo i
uspokajajc szalejcych z radoci Shanganw. Zobaczy Alphonsa biegncego w jego
stron.
Nie moemy obcia si upami. Niech ludzie wybior sobie, co im si
podoba, a nastpnie polej magazyny avgasem i powkadaj do nich miny zapalajce
rozkaza sierantowi. Potem spojrza na zegarek. Moemy oczekiwa kontrataku
Frelimo w przecigu godziny. Do tego czasu chc by daleko std.
Nie! Alphonso potrzsn gow. Genera China przesun trzy kompanie
pomidzy nas i Frelimo, eby powstrzyma ich atak. Rozkaza nam utrzyma pozycje
do czasu jego przybycia.
Sean zatrzyma si i spojrza na Alphonsa.
O czym ty, do cholery, mwisz? China jest dwa dni marszu od nas!
Alphonso umiechn si krcc gow.
Genera China bdzie tu za godzin. Poda za nami z picioma kompaniami
najlepszych onierzy. Od czasu gdy opucilimy obz nad rzek, nigdy nie by od nas
dalej ni o godzin marszu.
Skd to wiesz? zapyta Sean ostrym tonem i Alphonso znowu wyszczerzy
wesoo zby, poklepujc radionadajnik na plecach stojcego obok partyzanta.
Rozmawiaem z generaem dziesi minut temu, jak strcilimy ostatniego
radzieckiego henshaw.
Dlaczego mi nic nie powiedziae, ty draniu? warkn Sean.
Genera mi zabroni. Teraz jednak kaza powiedzie, e jest bardzo z pana
zadowolony i mwi, e jest pan dla niego jak najlepszy syn. Kiedy tu przybdzie,
osobicie pana wynagrodzi.
W porzdku. Sean zmieni rozkazy. Jeli mamy utrzyma obz, to ustaw
ludzi wzdu ogrodzenia, wykorzystamy ich cikie karabiny maszynowe.
Przerwa, gdy zobaczy partyzanta biegncego pod gr w ich kierunku.
Nkosi! Mczyzna dysza ciko. Seanowi wystarczy rzut oka na jego twarz,
eby domyli si, e co jest nie w porzdku.
Kobieta? zapyta chwytajc posaca za rami. Czy to biaa kobieta zostaa
ranna? Shangan potrzsn przeczco gow.

 Jest bezpieczna. Posaa mnie do ciebie. To Matabelczyk, kapitan Job, jest

ranny.
Jak ciko?! Sean ju bieg i wykrzycza pytanie przez rami.
Umiera! zawoa za nim posaniec. Matabelczyk umiera. Sean wiedzia,
gdzie ma szuka, sam wyznaczy Jobowi pozycj wrd kpy akacji. Zbiegajc ze
wzgrza widzia, jak pierwsze promienie soca wyzacaj korony drzew. Z pomoc
dwch Shanganw Claudia przeniosa Joba na rwny teren pod drzewami. Opara
jego gow o plecak i obandaowaa mu ran.
Syszc kroki podniosa gow i zawoaa:
Och, Sean, dziki Bogu! Jej koszula bya oblepiona zasychajc krwi, a
widzc wyraz oczu Seana szybko dodaa: To nie moja krew. Nic mi si nie stao.
Sean skoncentrowa si na Jobie. Jego twarz bya nienaturalnie szara, a z czoa
spyway struki potu.
Dotkn jego policzkw i przekona si, e skra jest zupenie zimna. W panice
zacz szuka pulsu na nadgarstku i mimo e by saby i nieregularny, Sean odetchn
z ulg.
Straci duo krwi szepna Claudia. Udao mi si jednak powstrzyma
krwawienie.
Jest w szoku mrukn Sean. Musz go obejrze.
Nie podno tego bandaa ostrzega go szybko Claudia. Rana jest okropna.
Pocisk z dziaka trafi go w rami. To tylko porwane ciao i poamane koci. Jego rka
wisi na strzpach mini i cigien.
We z sob Matatu zdecydowa szybko Sean. Pjdziecie do obozu. Znajd
jak apteczk. Rosjanie powinni mie dobry sprzt, potrzebuj osocza i kroplwki.
Najwaniejsze s opatrunki i bandae. Jeli znajdziesz jakie rodki antyseptyczne i
przeciwblowe, to te je przynie.
Claudia podniosa si z ziemi.
Sean, tak si o ciebie martwiam! Widziaam...
Nie pozbdziesz si mnie tak atwo. Nie odrywa wzroku od twarzy Joba.
Teraz id ju i wracaj jak najszybciej. Matatu, pjdziesz z donn, uwaaj na ni.
Oboje ruszyli biegiem w stron obozu. Dopki nie wrc ze rodkami pierwszej
pomocy, Sean by bezradny. Chcc co robi, namoczy wasn chustk wod z
manierki i zacz ociera ni twarz rannemu przyjacielowi. Powieki Joba zatrzepotay
i Sean zobaczy, e jest przytomny.
W porzdku, Job. Nic nie mw.
Job zamkn na chwil oczy. Kiedy je znowu otworzy, spojrza w d. By zbyt
saby, eby podnie gow, ale stara si spojrze na swoje ciao, eby zobaczy, jak
bardzo jest poharatany. To bya zawsze pierwsza reakcja rannego onierza.
Czy to krew z puc? Czy mam obie nogi i rce...?
Prawa rka i rami powiedzia mu Sean. Zadrasn ci pocisk z dziaka
pokadowego hinda. Niedue zadrapanie. Nic ci nie bdzie, masz moje sowo.
Suchaj, stary, czy oszukiwabym ci?
Na ustach Joba pojawi si saby umiech. Zmruy wolno jedn powiek w
porozumiewawczym mrugniciu okiem. Sean czu si, jakby mu miao pkn serce.
Okama przyjaciela. Wiedzia dobrze, e Job nie ma szans.
Odpocznij teraz poleci mu pogodnym tonem. Po si i baw si dobrze,
jak powiedzia biskup do aktorki. Teraz ja si tob opiekuj. Job zamkn posusznie
oczy.
Claudia odnalaza punkt medyczny po czerwonym krzyu nad wejciem do
schronu. W rodku znajdowao si dwch partyzantw Renamo szukajcych upw,

ale krzykna na nich tak ostro, e wynieli si w milczeniu jak niepyszni.

Napisy na pudekach z lekarstwami byy pisane cyrylic i Claudia musiaa
rozrywa opakowania, eby przekona si, co jest w rodku. W jednym pudeku
znalaza kilkanacie plastikowych torebek z plazm i podaa dwie z nich Matatu.
Kroplwki znajdoway si na niszej pce. Nie miaa kopotw z opatrunkami i
bandaami, ale nie wiedziaa, co zrobi z pudekami penymi maci i piguek.
Odkrcia jedn tubk i brzowa zawarto o zapachu jodyny pozwolia jej odgadn,
e to rodek antyseptyczny. Pniej zauwaya, e niektre z fiolek maj take
francuskie i arabskie napisy, Znaa troch oba jzyki, co pozwolio jej odnale
antybiotyki i rodki przeciwblowe.
Wyszukaa take dwie apteczki polowe przeznaczone dla radzieckich sanitariuszy
i zabraa je ze sob. Wreszcie, oboje porzdnie obadowani, wyszli z Matatu ze
schronu.
Zanim dotara do granicy obozu, z dymu przed ni wyonia si nienawistna jej
posta. Bya to ostatnia osoba, jak spodziewaa si tu zasta.
Miss Monterro! zawoa genera China. Co za szczliwe spotkanie.
Potrzebuj pani pomocy. Chinie towarzyszyo kilkunastu oficerw sztabowych.
Claudia otrzsna si z pocztkowego zaskoczenia.
Spiesz si odpara szybko, prbujc go omin. Job jest ciko ranny.
Musz do niego wrci.
Obawiam si, e moja potrzeba jest wiksza ni czyjakolwiek. China
wycign w jej stron rk.
Niech pan nie prbuje mnie zatrzyma warkna na niego Claudia. Job musi
dosta te lekarstwa albo umrze.
Jeden z moich ludzi moe je zanie do niego odpar China. Idzie pani ze
mn, prosz. Niech si pani nie sprzeciwia, gdy ka pani zanie, co nie
wygldaoby zbyt elegancko.
Claudia wci si sprzeciwiaa, gdy jeden z oficerw zabra jej z rk lekarstwa i
bandae. Wreszcie daa spokj, wzruszajc ramionami.
Matatu, zaprowad go. Wskazaa na wzgrze. May Murzyn skin gow, a
ona ruszya za Chin do obozu.
Wybierali drog pomidzy poncymi wrakami i Claudia nagle zadraa, gdy
nieostronie nadepna na spalone zwoki jednego z onierzy Frelimo.
Atak pukownika Courteneya okaza si wikszym sukcesem, ni mogem
przypuszcza. Genera China mwi pogodnym tonem, w ktrym byo sycha
zachwyt nad tym, co widzia wokoo siebie. Udao mu si nawet zdoby jednego nie
tknitego hinda z zaog i obsug naziemn.
Mam nadziej, e nie bdzie mnie pan dugo zatrzymywa, musz zaraz do
niego wraca.
Kapitan Job bdzie y lub umrze bez pani, miss Monterro. Potrzebuj pani
pomocy jako tumacza w rozmowie z pilotem.
Nie znam rosyjskiego odpowiedziaa ostro Claudia.
Na szczcie pilot mwi po wosku. Nie mam pojcia, gdzie si nauczy tego
jzyka, ale powtarza Italiano, Italiano. China wzi j za rk i sprowadzi po
schodkach prowadzcych do zakamuflowanego schronu.
Claudia rozejrzaa si po wntrzu i odgada, e jest to warsztat naprawczy. Pod
dwiema przeciwlegymi cianami biegy wysokie awy. Na jednej z nich staa
obrabiarka i wiertarka. W szafkach nad awami znajdowao si duo narzdzi, wrd
ktrych rozpoznaa spawarki elektryczne i gazowe. Jej ojciec mia wasny warsztat na
poddaszu ich domu w Anchorage i Claudia spdzia wiele wieczorw przygldajc
mu si przy pracy.

Piciu radzieckich winiw siedziao pod tyln cian schronu.

Ktry z was mwi po wosku? zapytaa.
W odpowiedzi wystpi szczupy modzieniec. Mia na sobie szary kombinezon, a
jego twarz bya poznaczona trdzikiem. Jego bladoniebieskie oczy byy nerwowe.
Ja, signora.
Gdzie si pan nauczy woskiego? zapytaa Claudia.
Moja ona pochodzi z Mediolanu. Poznaem j, gdy robia doktorat na
uniwersytecie Patricea Lumumby w Moskwie. Mwi po wosku z silnym
akcentem, ale Claudia moga go zrozumie bez kopotu.
Bd tumaczya dla generaa Chiny powiedziaa ale musz pana przestrzec,
e jest to dziki i okrutny czowiek. Nie jestem ani jego sprzymierzecem, ani
przyjacielem. Nie mog pana ochroni.
Dzikuj, signora. Rozumiem pani, ale nie potrzebuj adnej ochrony. Jestem
jecem wojennym i chroni mnie Konwencja Genewska. Mam swoje prawa. Tak samo
moi ludzie.
Co on mwi? zapyta China.
Mwi, e jest jecem wojennym i e on i jego ludzie s chronieni przez
Konwencj Genewsk.
Prosz mu powiedzie, e Genewa jest daleko. Tu jest Afryka, a ja nie
podpisywaem adnych umw w Szwajcarii. Tutaj ma tylko takie prawa, jakie ja mu
przyznam. Prosz powiedzie, e bdzie dla mnie pilotowa helikopter, a jego zaoga
ma go obsugiwa i utrzymywa w odpowiednich warunkach.
Kiedy Claudia przetumaczya, zobaczya, jak szczki Rosjanina zaciskaj si, a
oczy staj si twarde niczym stal. Obrci gow i powiedzia kilka sw po rosyjsku
do swoich ludzi. Natychmiast zaczli szemra i krci gowami.
Niech pani powie tej czarnej mapie, e nalegamy na przestrzeganie naszych
praw oznajmi pilot z wyran pogard. Claudia syszaa, e wielu Rosjan jest
rasistami. Okrelenie generaa, jakie pado z ust modego pilota, wiadczyo dobitnie,
e on rwnie podziela te pogldy. Odmawiamy latania czy walczenia dla niego. To
byaby zdrada.
Jego odmowa bya tak oczywista, e China nie czeka na tumaczenie.
Prosz mu powiedzie przerwa jej ostro e nie mam czasu na ktnie czy
subtelne przekonywanie. Pytam jeszcze raz, czy zgodzi si pilotowa helikopter, i
jeli odmwi, bd musia udowodni, e mwi powanie.
Signore, to jest bardzo niebezpieczny czowiek. Claudia zwrcia si do
radzieckiego oficera. Widziaam na wasne oczy, jak popenia okropne zbrodnie.
Sama byam przez niego torturowana.
Jestem radzieckim oficerem i jecem wojennym. Pilot wyprostowa si, a jego
gos sta si jeszcze bardziej stanowczy. Znam swj obowizek.
China przyglda si mu, gdy mwi. Umiechn si lodowato, kiedy Claudia
przetumaczya.
Kolejny dzielny czowiek mrukn pod nosem. Musimy si tylko przekona
jak dzielny.
Nie ogldajc si na swoich oficerw, China wyda im rozkaz w jzyku
shangaskim. Czekajc, a jego ludzie podtocz z koca warsztatu butle z gazem
acetylenowym, China umiecha si spokojnie do radzieckiego oficera. Pilot
odpowiada mu zimnym spojrzeniem, wytrzymujc prb si.
China pierwszy odwrci wzrok. Podszed do stou i przyjrza si narzdziom
rozoonym na blacie. Mrukn aprobujco, gdy wyszuka cienki stalowy prt i zway
go w doni. Prt mia dugo wyciora do strzelby i na obu kocach by
nagwintowany, najpewniej linka kontrolna hinda.

 To si wietnie nada powiedzia na gos i wzi ze stou azbestowe rkawice.

Zaoy je na donie i skoncentrowa si na palniku. Claudia, ktra czsto przygldaa
si pracujcemu ojcu, szybko zorientowaa si, e China potrafi obsugiwa aparat.
Zapali palnik. Sprawnie wyregulowa dopyw tlenu i acetylenu z dwch butli, a
pomie sta si niebieski i zupenie nieruchomy. Podsun koniec prta nad pomie i
zacz go rozgrzewa.
Rosjanie przygldali si temu z niepokojem. Claudia zobaczya, jak twarde
spojrzenie pilota umyka niespokojnie na bok, a na grnej wardze pojawia si lnica
rosa potu.
Ten czowiek jest wciekym zwierzciem powiedziaa cicho Claudia po
wosku. Musi mi pan uwierzy, e jest zdolny do najokropniejszych rzeczy. Signore,
prosz, nie chc na to patrze.
Pilot potrzsn gow, odrzucajc jej prob, ale patrzy jednoczenie
rozszerzonymi oczami na czerwieniejcy koniec prta.
Nie dam si zastraszy brutalnym pogrkom odpowiedzia. Claudia wyczua
pewne wahanie i zaamanie w jego gosie.
Koniec prta sta si najpierw jarzco-purpurowy, a potem przeszed w
przezroczystobiay. China umiechn si i wyczy palnik. Pomacha rozpalonym do
biaoci kocem prta niczym batut i znowu umiechn si do pilota. By to
pozbawiony wesooci lodowaty umiech kobry.
Jeszcze raz poprosz. Niech pani go spyta, czy bdzie dla mnie pilotowa
maszyn.
Niet, Mimo e gos odmawia mu posuszestwa, odmowa pilota bya
ostateczna. Objezana, czarna mapa doda po rosyjsku.
China stan przed nim i wolno przesun koniec prta zaledwie kilka
centymetrw przez oczami Rosjanina.
Signora, niech pani mu powie, e bez oczu nie mog lata wyszepta pilot.
Bardzo susznie. China skin gow, gdy Claudia przetumaczya. Zostawi
pilota i podszed do grupy siedzcych winiw, przesuwajc im rozpalony koniec tu
przed oczyma i uwanie studiujc ich reakcje. Reakcja tustego mechanika w
poplamionym rop kombinezonie na kocu szeregu najwidoczniej
usatysfakcjonowaa Chin. Rosjanin skuli si i cofn przed arem, a jego gowa
opara si o cian. Po rumianych policzkach cieka mu pot i gromadzi si na kocu
nosa. Powiedzia co piskliwym gosem po rosyjsku, na co pilot odpowiedzia mu
jednym ostrym sowem.
Nie podoba ci si to, mj may biay tuciochu, co? China umiechn si
cienko i podsun prt bliej policzka winia. Gowa mechanika wbijaa si w cian,
a jego oczy zezoway z przeraeniem na czerwony koniec prta.
Metal szybko ochadza si. Ze zmarszczonymi lekko ze zoci brwiami China
odwrci si od mechanika, podszed do stou i zapali palnik. Podczas gdy
rozgrzewa prt, mechanik opad ciko na aw. Mczyzna poci si obficie i na
kombinezonie wida byo ciemne plamy.
Pilot powiedzia co do niego mikkim, uspokajajcym gosem. Mczyzna skin
gow i wyprostowa si. Spojrza na swojego przeoonego z wdzicznoci i China,
ktry przyglda si ukradkiem tej wymianie spojrze, umiechn si do siebie.
Kiedy Claudia zobaczya ten zowieszczy umiech, uwiadomia sobie, e China
wanie dokona wyboru. Mia ju upatrzon ofiar. Mechanik by najmniej odwany
ze wszystkich radzieckich winiw, a pilot niebacznie odkry swoje zatroskanie
wobec niego.
Prosz szepna do pilota po wosku. Paski przyjaciel jest w miertelnym
niebezpieczestwie. Jeli chce go pan ocali, musi si pan zgodzi wsppracowa z

tym czowiekiem.
Pilot spojrza na ni. Z jego oczu Claudia odczytaa, e zaczyna si waha.
Prosz, niech pan to zrobi dla mnie. Nie mog na to patrze. Z rozpacz
zauwaya, e spojrzenie oficera twardnieje, gdy ponownie podj decyzj. Potrzsn
gow i China dostrzeg ten gest.
Wyczy palnik i delikatnie dmuchn na biay koniec prta. Przedua t chwil
w nieskoczono czujc, e wszystkie oczy w schronie s zwrcone na arzcy si
metal.
Nagle wyda rozkaz po portugalsku. Dwch jego ludzi rzucio si na mechanika,
chwytajc go pod pachy. Mczyzna zacz piszcze panicznie, ale goryle Chiny
zanieli go na rodek pomieszczenia i rzucili twarz w d na st. Jeden z nich
wskoczy na blat i usiad mu na plecach. Rosjanin wyrywa si z caych si, kopic
nogami, ale dwaj partyzanci silnie przyciskali go do stou. Sprawnie przywizali mu
kostki do ng stou. Mczyzna lea nieruchomo, wystawiajc opit pup do gry.
Radziecki pilot zaprotestowa z wciekoci, robic krok do przodu, ale jeden z
oficerw Renamo wepchn mu luf pistoletu w brzuch i popchn go na cian.
Pytam pana jeszcze raz China zwrci si bezporednio do niego. Czy
bdzie pan dla mnie lata?
Pilot krzykn co po rosyjsku. Byo to najpewniej jakie przeklestwo. Jego
twarz bya czerwona z wciekoci, a na policzkach i brodzie plamy po trdziku
zdaway si wielkie jak guziki.
China skin na swoich ludzi. Jeden z nich wycign n i przeci baweniane
spodnie na siedzeniu mechanika. Nastpnie zapa dwa rozcite koce materiau i
jednym szarpniciem rozerwa je na dwie czci tak, e strzpy kombinezonu zwisay
mu do kolan. Pod spodem Rosjanin nosi elastyczne niebieskie majtki. Partyzant
Renamo cign mu je szybko w d.
Claudia patrzya w niemym przeraeniu na odsonite poladki mczyzny. Byy
bardzo biae, tuste i okrge, pokryte gstymi czarnymi wosami. Spomidzy ng
zwisay jdra pomarszczone niczym u psa.
Pilot krzycza cay czas po rosyjsku i Claudia zacza nagle prosi Chin.
Generale China, niech mnie pan wypuci, prosz. Nie mog na to patrze.
Chciaa odwrci gow i zamkn oczy, ale makabryczna fascynacja kazaa jej
patrze przez palce.
China nie zwraca uwagi ani na jej proby, ani na krzyki Rosjanina. Powiedzia
co szybko do oficera siedzcego na plecach winia i Renamo schwyci w obie rce
poladki mechanika i rozcign je na boki. Protesty Claudii uwizy jej w gardle.
Patrzya z otwartymi ustami na pomarszczony brzowy odbyt schowany pomidzy
biaymi poladkami.
China podsun koniec prta, zatrzymujc go kilka centymetrw od odbytu.
Rosjanin poczu palcy ar na swoich narzdach i zacz rzuca si z tak si, e
potrzeba byo jeszcze dwch oficerw, eby go utrzyma.
Tak? China spojrza pytajco na radzieckiego oficera. Pilot wrzeszcza jak
optany, wykrzykujc groby i oskarenia, z twarz wykrzywion od nienawici.
No c, przykro mi powiedzia spokojnie China i pchn prt pomidzy nogi
mczyzny z nadgarstkiem ustawionym jak przy ataku szpad, fleche.
Gdy rozpalony metal dotkn skry winia, Rosjanin wyda z siebie przeraliwy
ryk. Claudia jkna cicho.
Metal sycza i dymi, a China wbija prt gbiej i gbiej w ciao mechanika,
ktry wybucha salwami jku. Claudia zacisna z caej siy uszy domi i podbiega
do kta schronu, wciskajc twarz w worki z piachem.
Dym, wstrtny smrd palonego ciaa i topionego tuszczu, wypenia jej nozdrza,

gardo i puca. Smrd pokrywa jzyk liskim muem, czua, jak si jej zbiera na
wymioty i z caych si prbowaa je powstrzyma, ale odek jej si zacisn i
wszystko wyleciao z niej jedn strug opryskujc ziemi pomidzy nogami.
Wycie rannego z wolna ucicho, przechodzc w straszliwe rzenie. Teraz
wszyscy Rosjanie krzyczeli wciekle, tworzc nieopisany harmider w ciasnym
schronie.
Kolejna fala smrodu spalonego ciaa i rozlanego kau wypenia jej gardo i
Claudia znowu zwymiotowaa. Nastpnie otara usta wierzchem doni i opara czoo o
cian. Trzsa si konwulsyjnie, a po policzkach ciekay jej zy i pot.
Dzikie wrzaski za ni z wolna ucichy. Jedynymi dwikami w bunkrze byy jki i
rzenie mechanika. Staway si coraz sabsze i Claudia bez ogldania si moga
powiedzie, e mczyzna umiera.
Pani Monterro. Gos Chiny by rwny i spokojny. Niech si pani wemie w
gar. Czeka nas jeszcze praca.
Jeste zwierzciem! wybuchna. Nienawidz ci! O Boe, jak ja ci
nienawidz!
Pani uczucia do mnie w najmniejszym stopniu mnie nie interesuj odpar
China. Powie pani pilotowi, e oczekuj od niego penej wsppracy.
Nowe jki mechanika odwrciy jej uwag od sw Chiny. Kiedy odesza od
ciany, zobaczya, e ludzie Chiny pucili rannego, pozwalajc mu opa na ziemi.
China zostawi prt wbity gboko w ciao Rosjanina. Mczyzna wi si na pododze
szarpic bezskutecznie za koniec prta wystajcy spomidzy jego poladkw.
Rozgrzany metal przywar jednak silnie do jelit i po ochodzeniu by jak sklejony z
ciaem. Za kadym razem, gdy umierajcy cign za przebijajcy go prt, z
przeraliwej rany wypyway pynne odchody zmieszane z krwi.
Niech pani mwi do pilota rozkaza China.
Claudia odwrcia wzrok od mechanika i zwrcia si do pilota.
Prosz, niech pan zrobi, co on panu kae.
Nie mog, mj obowizek! odkrzykn cinitym gosem oficer.
Do cholery z paskim obowizkiem! odkrzykna wciekle Claudia. Pan i
pascy ludzie skoczycie jak on! Wskazaa na mczyzn w agonii, nie spuszczajc
jednak wzroku. To samo zrobi z panem! Odwrcia si do pozostaych Rosjan,
ktrzy siedzieli bladzi i osupiali z przeraenia. Spjrzcie na niego! wrzasna po
angielsku. Czy tego chcecie?
Nie zrozumieli jej sw, ale gest by wymowny dla wszystkich. Zwrcili oczy na
swojego dowdc.
Radziecki oficer jeszcze przez pen minut opiera si jej probom. W pewnej
chwili na rozkaz Chiny dwch oficerw Renamo schwycio kolejnego mczyzn z
obsugi naziemnej i powloko go do stou. Pilot podnis obie rce w gecie
rezygnacji.
Niech pani mu powie, eby przesta powiedzia znuonym tonem do Claudii.
Zrobimy, co nam kae.
Dzikuj pani, miss Monterro. China posa jej czarujcy umiech. Moe
teraz pani wrci do pukownika Courteneya.
Jak si pan porozumie z pilotem? zapytaa niepewnie Claudia.
Ju rozumie, co do niego mwi. China obdarzy pilota rwnie czarujcym
umiechem. Zapewniam pani, e nauczy si mojego jzyka w wyjtkowo krtkim
czasie. Znowu spojrza na Claudi. Prosz przekaza wyrazy szacunku dla
pukownika Courteneya i spyta go, czy mgby przyj do mnie tak szybko, jak to
tylko moliwe. Chciabym si z nim poegna, podzikowa mu i yczy bon voyage.
Skoni przed ni kpico gow. Tak wic rozstajemy si, pani Monterro. Mam

nadziej, e bdzie pani dobrze mylaa o nas wszystkich, ktrzy jestemy pani
szczerymi przyjacimi.
Claudia nie znalaza adnych sw, eby mu odpowiedzie. Obrcia si do drzwi
schronu i na mikkich nogach wysza na zewntrz.
Schodzia niepewnie po zboczu poraona jeszcze tym, co zostawia za sob. Nie
zauwaaa nawet wok siebie scen, ktre w normalnych okolicznociach postawiyby
jej wosy na gowie.
Na dole wzgrza zatrzymaa si, prbujc otrzsn z szoku. Wcigna kilka
razy gboko powietrze, powstrzymujc szloch rodzcy si w jej gardle. Odgarna
palcami wosy z twarzy i poprawia kawaek materiau, ktrego uya jako opaski.
Kocem bluzki otara zy z powiek i pot z czoa i ze zdziwieniem zobaczya, e na
materiale zostaa tusta plama.
Musz wyglda jak nieboskie stworzenie szepna do siebie. Zacisna palce
chowajc poamane paznokcie. Podniosa wyej brod. Sean nie moe mnie
zobaczy w tym stanie powiedziaa sobie z si. We si w gar, dziewczyno.
Sean podnis gow, gdy zbliya si do miejsca, gdzie klcza nad owinitym w
koc Jobem.
Co si stao? zapyta. Co ci zatrzymao?
Genera China jest w obozie. Zmusi mnie, ebym z nim posza.
Czego chcia? Co si stao?
Nic, nic wanego. Powiem ci pniej. Co z Jobem?
Daem mu cay litr plazmy odpowiedzia Sean. Na gazi nad Jobem wisiaa
kroplwka. Jego puls jest wyraniejszy. Job jest silny jak byk. Pom mi
zabandaowa ran.
Czy jest przytomny?
Tylko chwilami odpar Sean.
Pod opatrunkiem zobaczyli tak okropn ran, e nie odwayli si nic powiedzie
na jej temat, zwaajc, e Job mg ich usysze.
Sean posmarowa ciao wok rany past jodynow, oboy czystymi
opatrunkami i zabandaowa. Krew i brzowa pasta przesikay obficie przez biay
materia.
Musieli go podnie, eby przesun banda pod plecami. Claudia trzymaa na
p urwane rami, przyciskajc je do piersi, a Sean wprawnymi ruchami zakada
opatrunek. Kiedy skoczy, cay tors Joba poza lewym ramieniem by ukryty pod
cile zaoonym bandaem.
Puls znowu zanika. Sean opuci nadgarstek przyjaciela. Zaaplikuj mu
jeszcze jedno opakowanie osocza.
Z lasu za obozem dobiegy ich nagle wybuchy modzierzy i strzay z broni
maszynowej. Claudia spojrzaa zaskoczona w tamt stron.
Co si dzieje?
Frelimo przeprowadza kontratak. Sean by zbyt zajty kroplwk, eby
spojrze w tamt stron. China ma ze sob trzy kompanie, a Frelimo nie bd si tak
rwali do walki po tym, jak stracili cae powietrzne wsparcie. Chopcy Chiny powinni
powstrzyma ich bez trudu.
Sean, skd China si tu wzi? Sdziam...
Tak przerwa jej Sean. Ja te mylaem, e zosta w obozie nad rzek.
Sprytny dra depta nam cay czas po pitach, eby jak najszybciej dosta w swoje
apy to, co zdobdziemy. Ustawi przepyw osocza z kroplwki i przykucn obok
Claudii, przygldajc si jej twarzy.
W porzdku powiedzia. Co si stao?
Nic. Sprbowaa umiechn si do niego.

 Nie wciskaj mi kitu, kochanie powiedzia delikatnie Sean i otoczy j

ramieniem. Claudia nie moga si powstrzyma i chlipna.
China szepna. I to po tym, co si stao z Jobem. Kaza mi tumaczy dla
radzieckiego pilota. O Boe, jak ja nienawidz tego bydlaka. To prawdziwe zwierz.
Musiaam patrze... gos si jej urwa.
Co przykrego domyli si Sean i Claudia skina gow.
Zabi jednego z Rosjan w najokropniejszy sposb.
Nasz China to dzielny chopczyk. Postaraj si jednak o tym zapomnie, mamy
do wasnych kopotw. Niech Ruscy sami si martwi o siebie.
Zmusi ich pilota do prowadzenia dla niego helikoptera. Sean wsta podnoszc
j z ziemi.
Nie myl ju wicej o Chinie i o Rosjanach. Musimy teraz myle, jak si std
wydosta. Urwa widzc sieranta Alphonsa i kilkunastu innych Shanganw idcych
w ich stron. Wszyscy byli obadowani upami.
Nkosi. Przystojna twarz Alphonsa bya ozdobiona zwyciskim umiechem.
Co za walka, co za zwycistwo!
Walczylicie jak stado lww pochwali go Sean. Wygralimy t walk, ale
musisz nam teraz pomc dosta si do granicy. Kapitan Job jest ciko ranny.
Umiech znik z twarzy Alphonsa; mimo naturalnej wrogoci plemiennej obaj
mczyni nabrali do siebie szacunku w czasie wsplnej walki.
Jak ciko? zapyta Alphonso, podchodzc do Seana, eby spojrze na
rannego.
W punkcie pierwszej pomocy widziaam nosze z wkna szklanego
przypomniaa sobie Claudia. Moglibymy ponie na nich Joba.
Do granicy jest dwa dni marszu mrukn powtpiewajcym tonem Alphonso.
Przez terytorium zajte przez Frelimo.
Frelimo uciekaj jak psy, ktrym si nadepnie na ogon. Gos Seana by twardy
i zdecydowany. Polij dwch ludzi po nosze.
Genera China chce ci widzie. Opuszcza obz w radzieckim henshaw. Chcia
z tob porozmawia przed odlotem.
Dobrze, ale chc tu widzie nosze, jak wrc ostrzeg go Sean i spojrza na
zegarek. Ruszamy do granicy za godzin.
Nkosi zgodzi si pogodnie Alphonso. Bdziemy gotowi. Sean obrci si
do Claudii.
Id zobaczy si z Chin. Sprbuj go przekona, aby polecia z nami do
granicy helikopterem, ale chyba nie mam zbyt duych szans. Zosta z Jobem i
sprawd jego puls. Znalazem jednorazow strzykawk z adrenalin w apteczce.
Moesz jej uy, jeli bdzie z nim naprawd le.
Wracaj szybko szepna. Jestem dzielna tylko wtedy, gdy jeste przy mnie.
Matatu bdzie z tob.
Sean szybko wspi si na wzgrze, mijajc po drodze pierwsze szeregi tragarzy
Renamo. Najwidoczniej China zamierza zabra wszystko, co tylko mogli udwign,
w tym take skrzynki z czciami zapasowymi do hinda i beczki z avgasem. Linia
tragarzy kierowaa si na pnoc w stron obozu nad rzek. Sean nie zwraca na nich
wikszej uwagi. Jego rola si zakoczya. Chcia jak najszybciej wydosta si z tego
miejsca i dotrze do granicy, skd mgby odtransportowa Joba do szpitala, a
Claudi do jakiego bezpiecznego miejsca. Mimo popiechu nkaa go niepewno,
czy China na pewno dotrzyma sowa i pozwoli im odej. Czy przypadkiem nie by
pod tym wzgldem zbyt naiwny?
Zobaczymy powiedzia sobie ze srog min i zawoa jednego z oficerw
Renamo, ktry nadzorowa zbierajcych upy tragarzy. Gdzie jest genera China?

Znalaz go, jego sztab i pojmanych Rosjan w bunkrze dowdczym. China

odwrci si od mapy ciennej i umiechn uprzejmie do wchodzcego Seana.
Pukowniku Courteney, prosz przyj moje gratulacje. By pan wspaniay.
wietne zwycistwo.
Jest mi pan co duny.
Pan i pascy ludzie chcecie wrci do domu zgodzi si China. Wszystkie
dugi zostay spacone. Jestecie wolni.
Nie. Sean potrzsn gow. Wedug moich oblicze teraz pan ma wobec
mnie dug. Kapitan Job zosta ciko ranny. Jego stan jest krytyczny. Chc, eby
polecia pan z nami do granicy z Zimbabwe w zdobytym hindzie.
Oczywicie artuje pan. China rozemia si spokojnie. Nie mog
ryzykowa tak cennej zdobyczy na nieproduktywn misj. Nie, pukowniku,
wszystkie dugi zostay uregulowane. Prosz, niech pan nie stawia wygrowanych
da. Przy moim sabym suchu czyni mnie to tylko jeszcze bardziej nerwowym i
mog poczu pokus, eby jeszcze raz rozpatrzy moj wyjtkow ofert
przywrcenia wam wolnoci. Umiechn si i wycign rk. Pukowniku,
rozstamy si jak przyjaciele. Moe pan liczy na pomoc sieranta Alphonsa i jego
ludzi. Jest pan czowiekiem o nieskoczonej pomysowoci. Jestem absolutnie
pewien, e wymyli pan sposb, aby zapewni bezpieczestwo sobie i swoim ludziom
bez mojej pomocy.
Sean zignorowa wycignit do. China spojrza na ni i wolno j opuci.
Tak wic rozstajemy si. Ja wracam do mojej maej wojny i, kto wie, moe
pewnego dnia do wasnego pastwa. Pan natomiast wraca w objcia bardzo bogatej i
bardzo piknej modej Amerykanki. Jego umiech mia w sobie co lisiego i
wybitnie nieprzyjemnego. ycz panu powodzenia i jestem pewien, e pan mi yczy
tego samego. Odwrci si do mapy, zostawiajc Seana skonfundowanego.
Co byo nie w porzdku, to nie mogo si skoczy w ten sposb. Sean czu, e
jeszcze co go czeka, ale genera China zacz dyktowa po portugalsku rozkazy
jednemu ze swoich oficerw. Sean sta niezdecydowanie przy drzwiach bunkra.
Odczeka jeszcze kilka sekund. Wreszcie odwrci si gwatownie i ze schylon
gow wyszed z bunkra. Dopiero kiedy znikn za drzwiami, China podnis gow i
posa za nim szyderczy umiech. Gdyby Sean mg go widzie, miaby odpowied na
swoje pytanie.
Ludzie Alphonsa nie tracili czasu. Obok Joba stay lekkie nosze z wkna
szklanego, jakich uywaj ratownicy grscy. Potrzebowali jednak czterech mczyzn
do niesienia noszy przez grzyste tereny. Czekaa ich duga droga do granicy.
Niecae sto kilometrw, damy sobie rad, zapewnia si w mylach Sean. Dwa
dni, jeli przyoymy si do tego. Claudia przywitaa go z ulg.
Job ma si troch lepiej. By przytomny i pyta o ciebie. Mwi co o wzgrzu.
Wzgrze 31?
Na ustach Seana pojawi si umiech.
Wanie tam si poznalimy. Job troch majaczy. Pom mi go pooy na
noszach.
Podnieli ostronie rannego i pooyli go na rozoonych noszach. Sean
przymocowa kroplwk do specjalnego metalowego wspornika nad gow i owin
przyjaciela szarymi wenianymi kocami.
Matatu powiedzia wstajc z ziemi. Zaprowad nas do domu. Wskaza
pierwszej grupie tragarzy, eby podnieli nosze.
Od wschodu soca miny zaledwie dwie godziny, ale wydaje si, jakbymy w
tym czasie przeyli cae ycie, pomyla Sean, ogldajc si na obz na wzgrzu.
Nad krawdzi unosiy si jeszcze smugi dymu, a ostatnia kolumna tragarzy Chiny

obadowana upami znikaa wanie w lesie.

Odgosy bitwy z wolna ucichy i wreszcie zupenie umilky. Kontratak Frelimo
zosta odparty i China wycofywa wszystkie swoje siy nad rzek Pungwe.
Kiedy Sean patrzy na obz, z ldowiska wolno podnis si zdobyty hind i zawis
na moment nad wzgrzem; nagle zanurkowa w ich stron. Po chwili dostrzeg
wielolufowe dziako Gatling wystajce spod dziobu maszyny.
Maszyna szybko si do nich zbliaa. Sean za pancern szyb rozpozna twarz
Chiny. Genera siedzia na miejscu technika pokadowego przy kontrolkach dziaka.
Wida byo wyranie, jak lufy obracaj si w ich stron. Hind znajdowa si zaledwie
pitnacie metrw nad nimi. By tak blisko, e przez szyb mona byo dostrzec biae
zby Chiny wyszczerzone w umiechu.
Grupa Seana nie dotara jeszcze do krawdzi lasu. Wok nie byo adnego
schronienia, nic, za czym mogliby si schowa przed pociskami. Sean instynktownie
schwyci Claudi i przycign do siebie, starajc si zasoni j wasnym ciaem.
Nad nimi genera China zasalutowa ironicznym gestem, helikopter zawrci ostro
na pnoc i szybko znikn w oddali. Sean i Claudia stali zdezorientowani w
milczeniu, a wreszcie Sean przerwa nabrzmia cisz.
Idziemy! Tragarze podnieli nosze i ruszyli drobnym truchtem, nucc cicho
tradycyjn pie marszow.
Idcy przodem Matatu natrafi w cigu dnia na kilka nieduych oddziaw
Frelimo, ale cae wojsko uciekao w popochu znad rzeki. Po utracie wsparcia
powietrznego ofensywa zupenie si zaamaa i sytuacja bya wszdzie wyjtkowo
chaotyczna. Mimo e zostali zmuszeni do okrenia wroga od pnocy, Matatu
potrafi unikn kontaktu z oddziaami Frelimo. Shangani czsto si zmieniali przy
noszach i udao im si utrzyma dobre tempo.
Po zapadniciu zmroku zatrzymali si na odpoczynek. Alphonso poczy si z
dowdztwem Renamo, eby zoy raport o ich pozycji. Oficer cznikowy generaa
Chiny przyj raport, nie zmieniajc rozkazw.
Partyzanci zabrali z radzieckich magazynw puszkowane przysmaki i po posiku
palili mocno perfumowane te papierosy z kartonowymi ustnikami.
Job odzyska przytomno, ale mia silne ble. W pewnej chwili poskary si
rozgorczkowanym szeptem:
Lew rozszarpuje mi rami.
Sean wstrzykn ampuk morfiny do kroplwki. Narkotyk na tyle uspokoi
rannego, e nawet zjad kilka yek konserwy misnej o sodkawym smaku. Jego
pragnienie byo jednak znacznie silniejsze od godu, wic podtrzymujc mu gow,
Sean napoi go dwoma kubkami ciepej i niespodziewanie smacznej radzieckiej kawy.
Nastpnie Sean usiad obok Claudii czekajc, a wstanie ksiyc.
Znowu bdziemy szli przez dolin Honde powiedzia Jobowi. Jak tylko
dostaniemy si do misji St Mary, wszystko bdzie w porzdku. Jeden z ojcw jest
lekarzem. Bd mg take przekaza wiadomo mojemu bratu, Garryemu, w
Johannesburgu, eby posa po nas odrzutowiec do Umtali. Zawieziemy ci do
gwnego szpitala w Johannesburgu, zanim si zorientujesz. Tam bdziesz mia
najlepsz opiek medyczn na wiecie.
Kiedy wsta ksiyc, ruszyli w dalsz drog. Bya ju prawie pnoc, gdy Sean
zarzdzi postj na noc.
Zrobi szybko materac ze citej trawy obok noszy Joba. Kiedy Claudia zasypiaa
ju w jego ramionach, szepn do niej:
Jutro wieczorem wemiemy gorc kpiel, a potem poo ci pomidzy
czystymi przecieradami.
Obiecujesz? westchna.

 Masz moje sowo.

Sean z nawyku obudzi si godzin przed witem i poszed sprawdzi strae.
Alphonso zrzuci z siebie koc, wsta z posania i ruszy za nim. Kiedy obeszli
wszystkie posterunki, zatrzymali si na skraju obozu i Alphonso poczstowa Seana
radzieckim papierosem. Zapalili, osaniajc ar zoonymi domi.
Czy to, co mwie mi o Afryce Poudniowej, to prawda? zapyta
nieoczekiwanie Alphonso.
Co ci mwiem?
No, e ludzie, nawet Murzyni, codziennie jedz miso.
Sean umiechn si w ciemnociach, rozbawiony koncepcj raju, jak wyobraa
sobie partyzant: miejsce, gdzie kady moe codziennie je miso.
Czasami, gdy maj ju dosy woowiny, jedz kurczaki i jagnita podrani
Alphonsa.
Alphonso potrzsn z niedowierzaniem gow. To byo wrcz niepojte, aden
Afrykanin nie mg si przeje woowin.
Ile Murzyn moe zarobi w Afryce Poudniowej? zapyta z zaciekawieniem.
Jakie piset randw miesicznie, jeli jest niewykwalifikowanym
robotnikiem, ale jest take wielu czarnych milionerw.
W Mozambiku, jeli kto mia szczcie w ogle znale prac, nie zarabia
piciuset randw w cigu roku. Milion to ju byo wicej ni Alphonso mg sobie
wyobrazi.
Piset? Zauroczony potrzsn gow. I to w randach, a nie papierowych
eskudach czy dolarach zimbabwijskich? dopytywa si z niedowierzaniem.
W randach potwierdzi Sean. W porwnaniu z innymi afrykaskimi walutami
rand mia rwnie dobr pozycj jak zote suwereny.
Czy to prawda, e w sklepach s rne rzeczy, ktre mona kupi za randy?
Alphonso by cigle podejrzliwy. Najwidoczniej trudno mu byo sobie wyobrazi
pki obadowane artykuami innymi ni kilka butelek miejscowego nasyconego
kwasem wglowym alkoholu i paczek tanich papierosw.
Co tylko sobie zamarzysz zapewni go Sean. Mydo, cukier, olej, gotowe
obiady.
Byy to na wp zapomniane luksusy w umyle Alphonsa.
I mog kupi, ile chc? zapyta. Nie ma adnego racjonowania?
Tyle, ile moesz za to zapaci uspokoi go Sean. A kiedy masz ju peny
brzuch, to moesz sobie kupi buty, garnitur, radio tranzystorowe i przeciwsoneczne
okulary...
A rower? przerwa mu Alphonso.
Tylko najbiedniejsi jed rowerami. Sean umiechn si wesoo.
Wikszo ludzi ma wasne samochody.
Murzyni take maj wasne samochody? Alphonso dugo zastanawia si nad
tym wszystkim.
Czy znalazaby si praca dla takiego czowieka jak ja? zapyta tak niemiaym
gosem, e a nie pasowa do jego normalnej pewnoci siebie.
Dla ciebie? Sean udawa, e rozwaa propozycj, i Alphonso czeka
cierpliwie. Dla ciebie? powtrzy Sean. Mj brat jest wacicielem kopalni zota.
W cigu roku mgby zosta nadzorc, a po dwch latach kierownikiem zmiany.
Mog ci zaatwi posad tego samego dnia, kiedy przyjedziesz do Afryki
Poudniowej.
Ile moe zarabia nadzorca?
Tysic, dwa tysice zapewni go Sean widzc, e Alphonso jest oszoomiony.
Jego obecna pensja wynosia randa dziennie i bya pacona w mozambijskich

eskudach.
Chciabym by nadzorc powiedzia rozmarzonym gosem Alphonso.
Bardziej ni sierantem Renamo? zapyta podchwytliwie Sean i Alphonso
prychn pogardliwie. Oczywicie w Afryce Poudniowej nie miaby prawa do
gosowania przypomnia mu Sean. Tylko biali maj prawo wyborcze.
Prawo wyborcze, a co to takiego? zapyta Alphonso i sam sobie odpowiedzia.
Nie mam prawa do gosowania w Mozambiku. W Zambii, Zimbabwe, Angoli czy
Tanzanii take nie maj prawa wyborczego. Nikt w Afryce nie ma tego prawa poza
jednym wypadkiem, kiedy wybiera si prezydenta na cae ycie i jednopartyjny rzd.
Potrzsn gow miejc si pogardliwie. Prawo wyborcze? Nie moesz zje
prawa wyborczego. Nie moesz si ubra w prawo, czy jedzi na prawie. Za dwa
tysice randw miesicznie i peny brzuch moesz sobie zatrzyma swoje prawo
wyborcze.
Jak kiedy bdziesz w Afryce Poudniowej, to moesz przyj do mnie i
dostaniesz prac od rki. Sean przecign si i spojrza na niebo. Mg ju dostrzec
korony drzew. wit szybko si zblia. Rozgnit butem niedopaek i zacz si
podnosi z ziemi.
Musz ci co powiedzie szepn Alphonso i jego zmieniony ton zaalarmowa
Seana.
Tak? Przykucn, nachylajc si bliej do partyzanta. Alphonso odchrzkn
zaambarasowany.
Przeszlimy razem dug drog mrukn pod nosem.
Dugi i ciki szlak zgodzi si Sean. Ale zbliamy si do jego koca. Jutro
o tej porze... Nie musia koczy, a Alphonso nie odpowiedzia od razu.
Walczylimy rami w rami cign dalej Alphonso.
Jak lwy potwierdzi Sean.
Nazwaem ci Baba i Nkosi Kakulu.
Uczynie mi tym wielki honor powiedzia Sean. A ja ci nazwaem swoim
przyjacielem.
Alphonso skin gow w pmroku.
Nie mog ci pozwoli przekroczy granicy z Zimbabwe powiedzia wreszcie z
pewnoci siebie i Sean zakoysa si na pitach.
Dlaczego?
Pamitasz Cuthberta? zapyta Alphonso. Sean potrzebowa chwili, eby
skojarzy nazwisko.
Cuthbert, masz na myli tego faceta z bazy powietrznej Grand Reef. Tego, co
nam pomg dosta si do rodka? Wydawao mu si, e to byo tak dawno.
Siostrzeniec generaa Chiny potwierdzi Alphonso. Wanie o nim mwi.
Sammy Davis Junior. Sean umiechn si. May cwaniaczek. Tak,
pamitam go dobrze.
Genera China rozmawia dzi z nim przez radio. Dzi rano w obozie po naszym
zwycistwie. Byem w drugim pokoju schronu i syszaem wszystko, co genera
powiedzia.
Sean czu, jakby zimny wiatr przeszed mu po plecach.
Co China powiedzia? zapyta, obawiajc si usysze odpowied.
Kaza Cuthbertowi powiadomi zimbabwijskie dowdztwo, e to ty
poprowadzie atak na baz Grand Reef i ukrade indeki z rakietami. Cuthbert ma ich
poinformowa, e bdziesz przekracza granic przez dolin Honde przy misji St
Mary i e maj tam na ciebie czeka.
Sean poczu, jak wszystko wywraca mu si w rodku. Przez dobr minut by zbyt
zaszokowany perfidn puapk, jak zastawi na nich China, eby si poruszy z

miejsca. Pomys by icie diaboliczny. Pozwoli im wierzy, e s ju wolni i

bezpieczni, pozwoli im cieszy si powrotem do domu, kiedy w rzeczywistoci
oczekiwa ich los bez porwnania gorszy, ni gdyby China osobicie skaza ich na
mier.
Wcieko dowdztwa armii zimbabwijskiej nie bdzie znaa granic. Sean mia
paszport zimbabwijski, ktry dotd by bardzo przydatny, ale ktry teraz czyni z
niego zdrajc i morderc, nie mogcego liczy na adn oficjaln pomoc z zewntrz.
Bez wtpienia zostaby przekazany niesawnej Centralnej Organizacji Wywiadowczej
Zimbabwe i zabrany do jednej z cel ledczych w wizieniu Chikarubi, z ktrego nigdy
by nie wyszed ywy. Joba, mimo swoich ran, spotkaby podobny los.
Mimo e Claudia miaa obywatelstwo amerykaskie, prawdopodobnie oficjalnie
uznano j za zmar. Miny ju tygodnie od czasu powiadomienia o jej zaginiciu.
Zainteresowanie jej osob w ambasadzie amerykaskiej w Harare i Pretorii dawno ju
mino. Razem z ojcem zostali uznani za zaginionych i nie moga oczekiwa pomocy.
Claudia bya rwnie naraona na tortury jak i Sean.
Puapka si zamkna, nie byo z niej wyjcia. Za sob mieli armi Renamo, po
obu stronach Frelimo, a przed sob zimbabwijsk COW. Byli zupenie opuszczeni na
tym zdewastowanym terytorium i czekaa ich mier z rk wojska lub z godu.
Myl!, powiedzia sobie Sean. Wymyl co!
Mogli sprbowa przekroczy granic z Zimbabwe w jakim innym miejscu, ale
COW z pewnoci zaalarmuje wszystkie posterunki graniczne. Na wszystkich
drogach znajdoway si posterunki wojskowe. Bez dokumentw nie przejd nawet
kilku kilometrw. A co zrobi z Jobem? Jak mogli transportowa rannego, kiedy kady
patrol policyjny i wojskowy bdzie szuka grupy z noszami.
Musimy i na poudnie powiedzia Alphonso. Musimy przedosta si do
Afryki Poudniowej.
My? Sean patrzy na niego szeroko otwartymi oczami. Chcesz i z nami?
Nie mog wrci do generaa Chiny po tym, jak go zdradziem zauway
spokojnie. Pjd z wami do Afryki Poudniowej.
Czeka nas droga liczca prawie piset kilometrw. Musimy i pomidzy
dwoma walczcymi armiami, Frelimo i rozstawionymi na poudniu siami Renamo. A
co zrobimy z Jobem?
Bdziemy go nieli odpar Alphonso.
Przez piset kilometrw?
No to go zostawimy. Alphonso wzruszy ramionami. To tylko Matabelczyk,
zreszt i tak umiera, adna strata.
Sean powstrzyma przeklestwo, ktre cisno mu si na usta, i zmusi si do
milczenia, rozwaajc propozycj Alphonsa. Z ktrejkolwiek strony by patrzy,
musia przyzna, e Alphonso ma racj. Droga na pnoc do wtpliwego raju Malawi
bya zagrodzona przez tam Cabora Bassa i wojska Chiny. Na wschodzie mieli tylko
Ocean Indyjski, a na zachodzie zimbabwijsk COW.
W porzdku zgodzi si niechtnie Sean. Jedyna droga prowadzi na
poudnie. Moe uda nam si przecisn pomidzy Frelimo a wysunitymi na poudnie
oddziaami Renamo. Musimy przedosta si przez dobrze strzeon lini kolejow i
rzek Limpopo i znale jakie poywienie w kraju, ktry zosta zdewastowany przez
dziesi lat wojny domowej.
W Afryce Poudniowej bdziemy mogli codziennie je miso przypomnia
mu pogodnie Alphonso. Sean podnis si z ziemi.
Czy twoi ludzie pjd z nami?
Zabij tych, co nie bd chcieli powiedzia obojtnym tonem Alphonso. Nie
moemy im pozwoli wrci do generaa Chiny.

 Racja zgodzi si Sean. Bdziesz informowa Chin, e przekroczyem

granic z Zimbabwe. Moe uda nam si go zwie w ten sposb przez jakie cztery,
pi dni. Nie zorientuje si, e skrcilimy na poudnie, a znajdziemy si daleko poza
zasigiem jego ap. Lepiej porozmawiaj od razu ze swoimi ludmi. Musimy jak
najszybciej zawrci na poudnie. Wyjanij im wszystko, zanim sami si domyl, e
zmienilimy plany.
Alphonso wezwa strae. W szarym wietle wstajcego witu ich twarze byy
powane i napite, gdy usiedli wok sieranta i suchali, jak zachwala im
poudniowoafrykaski raj.
Wszyscy jestemy zmczeni walk i yciem w lesie jak zwierzta. Czas,
ebymy nauczyli si y jak ludzie, znaleli ony, ktre urodziyby nam synw.
Alphonso przemawia z zapaem neofity. Zanim skoczy, Sean dojrza byski nadziei
w oczach wikszoci partyzantw i poczu ulg. Po raz pierwszy zacz wierzy, e
przy sporym wysiku i jeszcze wikszym szczciu maj jednak jak szans.
Podszed do Claudii i Joba, eby powiedzie im o zmianie planw. Claudia
ocieraa twarz Joba mokr szmatk.
Ma si znacznie lepiej. Wyspa si porzdnie w nocy. Umilka widzc min
Seana. Jej dobry nastrj pierzch, gdy tylko powiedzia, co ich czeka.
To byo zbyt pikne, eby byo prawdziwe szepna. Wiedziaam cay czas,
e nie pjdzie tak atwo. Czuam, e genera China nie jest witym Mikoajem w
przebraniu.
Job lea nieruchomo na noszach. Sean pomyla, e przyjaciel znowu straci
przytomno. Wzi go za nadgarstek, eby sprawdzi puls. Przy dotkniciu Job
otworzy oczy.
Czy moesz zaufa tym Shanganom? wyszepta.
Nie mamy innego wyjcia zauway Sean i zacz szybko mwi. Musimy...
Zostaw mnie tutaj przerwa mu ledwo dosyszalnym gosem Job. Twarz Seana
zastyga ze zoci, a jego gos nabra stanowczoci.
Przesta pieprzy gupoty ostrzeg Joba.
Beze mnie macie jeszcze jak szans nalega Job. Jeli bdziecie mnie wlec
na tych noszach...
Mamy dwunastu silnych Shanganw tym razem Sean mu przerwa.
Lepiej, eby kilka osb miao szans si przelizn, ni ebymy zginli
wszyscy. Zostaw mnie tutaj, Sean. Ocal Claudi i siebie.
Zaczynasz mnie wkurza. Sean wsta i zwrci si do Claudii: Wyruszamy
za dziesi minut.
Przez cay dzie maszerowali na poudnie. Sean przekona si szybko, jaka to
ulga nie musie oglda si na niebo, czy nie nadlatuj hindy, chocia partyzanci z
przyzwyczajenia spogldali od czasu do czasu w gr. Im bardziej zbliali si do linii
kolejowej, tym wolniejsze byo ich tempo. Coraz czciej musieli si ukrywa w
gstych zarolach i kpach drzewa hebanowego czekajc, a Matatu wrci ze zwiadu i
powie im, e droga wolna.
Pnym popoudniem Sean zostawi oddzia w poronitej gstymi krzakami
kotlince i poszed razem z Matatu. Nie byo ich przez dwie godziny. Kiedy wrcili,
soce zachodzio ju za wzgrzami. Sean jak duch pojawi si nagle u boku Claudii.
Wystraszye mnie poskarya si cicho. Chodzisz jak kot.
Linia kolejowa biegnie kilometr przed nami. Wyglda na to, e strae Frelimo
s w kompletnym nieadzie. Jest spory ruch transportw wojskowych. Wyglda to
zupenie chaotycznie. Przejcie bdzie nieco ryzykowne. Jak tylko wstanie ksiyc,
pjd jeszcze raz rzuci okiem na lini.
Kiedy czekali na ksiyc, Alphonso przymocowa anten do radia i poczy si z

kwater Chiny.
Gob odlecia poda wczeniej umwione haso, ktre oznaczao, e Sean i
jego ludzie przekroczyli granic. Po krtkiej przerwie, kiedy radiooperator
przekazywa wiadomo generaowi, Alphonso otrzyma nowy rozkaz. Shangani mieli
wraca do obozu nad rzek. Sierant potwierdzi przyjcie rozkazu i rozczy si.
Nie bd mnie oczekiwa wczeniej ni za dwa dni. Alphonso umiechn si
skadajc anten. Dopiero wtedy zaczn co podejrzewa.
Kiedy okrgy ksiyc wyoni si zza drzew, Sean i Matatu wymknli si z
obozu, eby ponownie sprawdzi lini kolejow.
Kilometr na poudnie od ich pozycji znaleli miejsce, w ktrym tory przecinay
wski strumie. Mimo e w jego korycie byo tylko kilka kau z wod, brzegi
porastay gste krzaki zapewniajce dobre schronienie. Krzewy byy kiedy wycite
na trzydzieci metrw po obu stronach linii kolejowej, ale od tego czasu zdoay ju
odrosn i sigay Seanowi do pasa.
Ci Frelimo to gupie dranie mrukn Sean. Mamy teraz wietn zason i
moemy pozosta w korycie strumienia.
Tory kolejowe biegy po nasypie, w ktrym by wykopany przepyw dla wody.
Pitnacie metrw od niego znajdowa si posterunek stray. Kiedy Sean przyglda
si przez lornetk budce wartowniczej, wyszed z niej onierz Frelimo z karabinem
przewieszonym przez rami i podszed do mostka. Wartownik zatrzyma si na jego
rodku, opar o barierk i zapali papierosa. Chwiejcy si ar pozwoli Seanowi
stwierdzi, e onierz niezbyt pewnie trzyma si na nogach, gdy wraca do budki.
Kiedy Frelimo otworzy drzwi, Sean usysza cichy kobiecy miech dochodzcy ze
rodka.
Zdaje si, e maj przyjcie zachichota Sean.
Wino palmowe i mae bara-bara zgodzi si Matatu podliwym gosem i
przesun kilka razy kciukiem prawej rki pomidzy kkiem utworzonym z palcw
lewej doni. Sam bym chcia tak si pobawi.
Ty nienasycony may dupku. Sean wykrci mu artobliwie ucho. Jak
dotrzemy do Johannesburga, stawiam ci najgrubsz i najwiksz dziewuch, jaka
bdzie w miecie. Erotyczny gust Matatu skania si ku temu, co najwiksze. Jak
Szerpa Tensing na Everecie czsto pokpiwa sobie z niego Sean.
Zabawa, jak urzdzili sobie stranicy, pozwalaa oczekiwa, e grupa zbiegw
nie bdzie miaa wikszych kopotw z przepraw. Sean i Matatu wycofali si cicho
znad brzegu strumienia i ruszyli w drog powrotn do reszty oddziau.
Nie byo ich przez trzy godziny. Kiedy zbliali si do obozu, dochodzia ju
pnoc. Sean zatrzyma si na brzegu kotliny, eby oznajmi swoje przybycie
umwionym sygnaem: przenikliwym wiergotem kozodoja. Nie mia zamiaru
ryzykowa, e zostanie postrzelony przez ktrego z Shanganw Alphonsa. Odczeka
minut na odpowied. Kiedy nie nadesza, jeszcze raz odgwizda sygna. W kotlinie
panowaa niezmcona cisza. Sean poczu niepokj.
Postanowi obej obz od drugiej strony. Niespodziewanie w wietle ksiyca
Matatu odnalaz nowy trop i przykucn nad nim, marszczc niespokojnie brwi.
Kto to? Skd przyszli? zapyta szeptem Sean.
Wielu ludzi, nasi Shangani! Matatu podnis gow i wskaza na pnoc.
Oni wychodz, opuszczaj obz.
Wychodz? zdumia si Sean. To bez sensu, chyba e...! O Boe! Nie!
Szybko ruszy w stron obozu. Strae, ktre zostawi po tej stronie, zniky. Sean
poczu, jak paniczny strach zaczyna ciska mu gardo.
Claudia! szepn, powstrzymujc si z caych si, eby nie wykrzycze jej
imienia. Chcia wbiec do obozu i odszuka j, ale zamiast tego zaczerpn kilka razy

gboko powietrza i opanowa strach.

Odbezpieczy AKM nastawiajc go na ogie cigy i zacz bezszelestnie czoga
si w stron rodka obozu. Piciu Shanganw, ktrych zostawi picych u wylotu
kotliny, znikno. Nie byo te ich sprztu ani broni. Sean posuwa si dalej na
okciach i brzuchu. W wietle ksiyca przed sob rozpozna zarys noszy Joba; obok,
dokadnie tak jak j zostawi, leaa Claudia owinita w koce. Za ni leao jeszcze
jedno ciao z rozrzuconymi rkami. Sean dostrzeg wilgotn plam na tyle gowy
mczyzny.
Krew!
Zapominajc o ostronoci, Sean rzuci si do przodu. Przyklkn przy Claudii i
porwa j w ramiona.
Dziewczyna jkna i na wp przytomna zacza si wyrywa, ale po chwili
poznaa, kto j trzyma, i uspokoia si.
Sean! mrukna zaspanym gosem. Co jest? Co si stao?
Dziki Bogu mrukn z olbrzymi ulg. Ju mylaem...! Posadzi j
ostronie i dotkn Joba.
Job, wszystko w porzdku? Potrzsn go delikatnie za zdrowe rami. Job
poruszy si i stkn.
Sean poderwa si na nogi i podszed do lecego na ziemi Alphonsa. Dotkn
jego szyi. Ciao byo ciepe, a pod palcami wyczuwa rwne i silne ttno.
Claudia! zawoa. Przynie mi latark.
W wietle latarki obejrza uwanie ran na gowie sieranta.
Nic wielkiego stwierdzi. Mimo e krwawienie szybko ustao samo, Sean
przyoy opatrunek do rany i obwiza sierantowi gow bandaem. Dobrze, e
przyoyli mu po gowie, a nie gdzie indziej, boby mu jeszcze zrobili krzywd.
Umiechn si ponuro z wasnego dowcipu.
Sean, co si stao? zapytaa niespokojnie Claudia. Spaam mocno i nic nie
syszaam.
Twoje szczcie. Sean zawiza koce bandaa. Moga zosta
potraktowana jak on.
Ale co si stao, gdzie s pozostali?
Odeszli odpowiedzia. Uciekli, zdezerterowali. Najwidoczniej nie podobaa
im si podr albo jej cel. Dali sierantowi po bie i wrcili do generaa Chiny.
Patrzya na niego szeroko otwartymi oczami.
Chcesz powiedzie, e zostao nas teraz tylko czworo? Wszyscy Shangani
oprcz Alphonsa uciekli?
Zgadza si potwierdzi. Alphonso stkn cicho i dotkn rk bandaa. Sean
pomg mu usi.
Sean! Claudia pocigna go za rkaw. Co zrobimy? Sean spojrza na
lecego na noszach Joba. Co zrobimy z Jobem? Jak mamy go nie? Jak si std
teraz wydostaniemy?
To jest bardzo ciekawe pytanie, kochanie odpar gosem, przez ktry
przebijao przygnbienie. Mog ci tylko powiedzie, e jutro o tej porze nasz
przyjaciel China bdzie wiedzia dokadnie, gdzie jestemy i w ktr stron si
kierujemy.
Claudia patrzya na niego przeraona.
Co teraz zrobimy? jkna.
Nie mamy zbyt wielkiego wyboru odpowiedzia. Tylko jedna droga jest
jeszcze przed nami otwarta bdziemy szli dalej na poudnie.
Postawi Alphonsa na nogi.
Przecie to niemoliwe szepna niespokojnie. We dwch nie dacie rady

nie noszy.
Masz oczywicie racj. Musimy to urzdzi jako inaczej.
Przy pomocy Claudii przenis Joba z noszy na koc, a nastpnie zacz rozkada
je na czci. Zanim skoczy, z ciemnoci wyoni si Matatu i szeptem zoy
Seanowi raport.
Niele ich wyszkolie powiedzia Sean, nie ogldajc si na Alphonsa.
Twoi Shangani si rozprysnli, pobiegli kady w inn stron. Gdybymy nawet mogli
za nimi pody, to i tak udaoby nam si zapa co najwyej jednego albo dwch, ale
reszta dotrze do Chiny z ciekawymi nowinami.
Alphonso skl dezerterw w ywy kamie, a Sean wyjani Claudii i Jobowi
swj pomys.
Zrobi z tej siatki nylonowej z noszy siodeko z szelkami. Claudia miaa
wtpliwoci.
Job nie jest na tyle silny, eby usi wyprostowany. Kady ruch otworzy ran i
znowu zacznie krwawi... Umilka, gdy Sean posa jej rozgniewane spojrzenie.
Masz jaki lepszy pomys? spyta ostrym gosem i Claudia pokrcia
przeczco gow.
Sean zoy podwjnie grube ptno i zrobi zaczepy z paskw swojego AKM i
AK Alphonsa.
Dopasujemy to, jak ruszymy mrukn i spojrza na Claudi. Zamiast
wynajdywa trudnoci, moe by mi pomoga i zebraa cay sprzt, jaki zostawili
Shangani. Musimy wybra niezbdne rzeczy.
Szybko dokona wyboru, wyrzucajc wszystko poza najbardziej potrzebnymi
przedmiotami.
Alphonso i ja bdziemy nie Joba. Do tego moemy jeszcze wzi nasz bro i
koce. Claudia i Matatu, wemiecie apteczk, manierki z wod i po jednym kocu.
Wszystko inne zostawiamy.
A konserwy? zapytaa Claudia.
Zapomnij o nich odpar szybko Sean i zacz rozdziela pakunki. Zredukowa
zawarto ich plecakw do minimum wiedzc, e kady kilogram bdzie way
dziesi razy tyle po przejciu zaledwie kilku kilometrw. Zmusi nawet Alphonsa do
zostawienia karabinku AK i da mu w zamian pistolet Tokarew, ktry zabra
radzieckiemu pilotowi. Sam zostawi sobie dwa zapasowe magazynki do AKM, a
Alphonso wzi jeszcze dla nich granaty, dwa rozrywajce i dwa zapalajce.
Reszt sprztu uoyli na jednej stercie, przykryli ziemi i gaziami, eby nie
zosta przypadkiem odkryty przez ktry z patroli Frelimo.
W porzdku, stary zwrci si do Joba. Czas w drog. Spojrza na zegarek
i przekona si, e jest za par minut trzecia. Mieli tylko kilka godzin do witu, w
czasie ktrych mogli przekroczy lini kolejow.
To moe troch bole ostrzeg Joba i razem z Alphonsem podnis go z ziemi.
Job wytrzyma poruszenie ze stoickim spokojem. Sta nieruchomo podtrzymywany
przez obu mczyzn.
Mczyni dopasowali nylonowe siodeko zawieszone na pasach przebiegajcych
im przez ramiona. Potem ostronie posadzili na nim rannego. Job siedzia teraz nie
dotykajc ziemi nogami, ze zdrow rk zaplecion wok szyi Seana. Alphonso i
Sean spletli razem rce za jego plecami, eby go podtrzyma od tyu.
Gotowy? spyta Sean i Job chrzkn cicho, starajc si zamaskowa bl, jaki
mu sprawia ruch.
Jeli chcesz powiedzie, e jest ci niewygodnie... ostrzeg go Sean to lepiej
poczekaj kilka godzin!
Ruszyli kotlink w stron linii kolejowej. Szli powoli, przyzwyczajajc si do

niewygodnej pozycji, starajc si osania Joba przed nierwnociami terenu, ale i tak
potykali si na kamieniach, a ranny koysa si na siodeku i obija o nich. Nie
powiedzia ani sowa, ale Sean sysza przy uchu jego urywany oddech, a kiedy bl
dgn szczeglnie silnie, wbija palce w kark Seana.
Szli wolnym krokiem korytem na wp wyschnitego strumienia w stron
przepywu pod lini kolejow. Matatu prowadzi trzydzieci metrw przed nimi tak,
eby Sean mg go widzie w wietle ksiyca. W pewnej chwili may tropiciel da im
znak, eby si zatrzymali, a po kilku minutach skin, e mog i dalej. Claudia
podaa pidziesit krokw z tyu, eby mie szans ucieczki, gdyby zostali
odkryci.
Z Jobem uwieszonym na ramionach Sean i Alphonso nie mogli zachowa
bezwzgldnej ciszy. W pewnej chwili weszli niebacznie w pytkie, muliste bajoro na
dnie strumienia i w ciszy nocnej odgosy ich krokw po wodzie narobiy haasu
niczym stado hipopotamw.
Matatu dotar ju do przepywu i dawa im szalecze znaki, eby si popieszyli.
Ugici pod ciarem Joba pucili si biegiem w stron mostu, gdy na nasypie day si
sysze kroki i odgosy rozmowy.
Zgici najbardziej jak mogli, biegli co si w nogach do mostu. Dopadli wreszcie
do przepywu i wnieli Joba do ciemnego, wybetonowanego tunelu. Claudia, ktra
pucia si pdem, bya ju kilka krokw za nimi. Sean wycign rk, zapa j za
rami i wcign do zbawiennej ciemnoci.
Oparli si o cian, schyleni nisko z powodu niewysokiego hakowatego
sklepienia, starajc si opanowa oddechy, ktre rozryway im piersi po szaleczym
biegu przez boto i piach.
Kroki na nasypie zbliay si, a wreszcie zatrzymay si bezporednio nad ich
gowami. Gosy, ktre ich dobiegay, byy gosami mczyzny i kobiety. Garnizon
Frelimo albo wozi kobiety ze sob, albo onierze zaprzyjanili si z kobietami z
obozw uchodcw, ktre rozcigay si wzdu linii kolejowej.
Para na mostku wykcaa si o co ze sob, gos mczyzny brzmia bekotliwie
jak po alkoholu, a w przenikliwym gosie kobiety sycha byo przebiego, gdy
targowaa si nieustpliwie. Wreszcie usyszeli mczyzn, ktry mwi
zdesperowanym tonem:
Dolar shumi, dziesi dolarw. Gos kobiety natychmiast zmik i para dobia
targu.
Po chwili dobieg ich odgos krokw na nasypie i kilka kamykw posypao si na
dno koryta strumienia.
Schodz tutaj! szepna przeraona Claudia i grupa instynktownie cofna si
w gb tunelu.
Cisza! szepn Sean. Schyli si, eby zdj z ramion krzeseko i oprze Joba
o cian.
Kiedy wyjmowa zza pasa n, w wejciu do tunelu pojawiy si dwie figury,
wyranie zarysowane na tle rozjanionego wiatem ksiyca nieba.
Para trzymaa si w objciach miejc si cicho. Kobieta na wp podtrzymywaa
mczyzn, ktry potyka si co krok. Sean wycign n trzymajc go na wysokoci
brzucha wartownika, gotw zaatakowa ich, gdyby zbliyli si za bardzo. Na
szczcie para nie zapuszczaa si w gb tunelu. Po kilku krokach obrcili si
twarzami do siebie, chichoczc i szepczc.
Wartownik pchn kobiet na cian i opar obok niej karabin, rozpinajc drug
rk spodnie. Kobieta odchylia si do tyu, wprawnym gestem podniosa przd
sukienki powyej pasa. miejc si gupkowato, wartownik zatoczy si na ni.
Kobieta podtrzymaa go jedn rk i naprowadzia, drug zadzierajc wysoko materia

sukienki.
Gdyby Claudia wycigna rk, mogaby dotkn opartej o cian pary, ale
Frelimo i jego kobieta byli ju mocno spleceni ze sob i niepomni caego wiata.
Mczyzna zacz rytmicznie napiera na kobiet, mobilizujc si jednoczenie
pijanym gosem, poruszajc si z coraz wiksz zaciekoci. Kobieta take go
popdzaa, cmokajc jzykiem jak jedziec poganiajcy konia. onierz przeszed do
penego galopu.
Nagle cay zesztywnia, odrzuci gow do tyu i wyda z siebie odgos jak
ochrypy kogut. Z wolna jego ciao zwiotczao. Kobieta rozemiaa si i odepchna
go od siebie. Wci miejc si wygadzia sukienk i schwycia swojego pijanego
kawalera za rk. Wyszli niepewnym krokiem na ach piasku przed tunelem i znikli
za zakrtem. Z wolna ich kroki na wirowanym nasypie ucichy. Sean schowa n do
pochwy przy pasie i szepn cicho:
To si dopiero nazywa szybki numer w lesie! Claudia zachichotaa nerwowo z
ulg.
Najwyej dwie sekundy, to musi by nowy rekord wiata szepna. Sean
przytuli j mocniej do siebie.
Bdmy take przyjacimi poprosi. Przepraszam, e zezociem si na
ciebie w obozie.
Chyba musiaam mie chandr i zasuyam sobie na to. Obiecuj ci, e nie
usyszysz ode mnie wicej jkw i narzeka.
Trzymaj si blisko mnie. Obrci si, eby podtrzyma Joba. Zobaczy, e
ranny osun si mikko po cianie i siedzia na piasku.
Kiedy Sean nachyli si, przypadkiem dotkn palcami ramienia Joba. Banda by
cay przesiknity krwi. Z ust Seana znikn umiech. Rana otworzya si i znowu
krwawia.
I tak nic teraz na to nie poradz pomyla i delikatnie podnis Joba z ziemi.
Jak si masz, stary?
Cakiem niele. Gos Joba by bardzo saby i urywany.
Sean dotkn Matatu. May tropiciel natychmiast posucha nie wypowiedzianego
rozkazu. Wysun si z tunelu i szybko znikn w krzakach na brzegu strumienia.
Kilka minut pniej dobieg ich cichy gwizd nocnego ptaka. Droga bya wolna.
Sean posa przodem Claudi i odczeka pi minut, dajc jej czas na przejcie przez
otwarty teren.
Ruszamy powiedzia, spogldajc na fosforyzujce wskazwki rolexa, gdy
podnieli Joba i ruszyli w stron wyjcia.
Nastpne sto krokw wydaway mu si najwolniejsze, jakie zrobi w yciu. W
kocu jednak znaleli si w lesie, gdzie czekaa na nich Claudia.
Udao si! szepna tryumfalnie.
Jasne, e si udao, pierwszy kilometr to pestka, zostao ich jeszcze tylko
czterysta pidziesit odpowiedzia ponuro, nie zatrzymujc si ani na chwil.
Liczc kroki i sprawdzajc czas na zegarku Sean oceni, e szli w tempie trzech
kilometrw na godzin. Biegncy przed nimi Matatu wyszukiwa najatwiejsz drog.
Sean prawie wcale go nie widzia i kierowa si jedynie cichymi gwizdami
naladujcymi woanie nocnych ptakw. Od czasu do czasu sprawdza kierunek
marszu po gwiezdnych konstelacjach, wyszukujc pomidzy koronami drzew par
jasnych gwiazd w Krzyu Poudnia.
Kiedy wiato wstajcego soca przygasio gwiazdy, zatrzymali si na postj i
Sean pozwoli im napi si po dwa yki wody z manierki, ktr niosa Claudia.
Nastpnie wzi si do ogldania ramienia Joba. Banda by dokadnie przesiknity
krwi, a twarz rannego bya szara niczym popi z wygasego ogniska. Oczy zapady

si w ciemnych oczodoach, wargi mia wyschnite i popkane. Przy kadym oddechu

z ust wydobywa si cichy wist. Bl i utrata krwi spowodoway straszliwe
spustoszenie.
Sean bardzo ostronie odwin banda i szybko wymieni spojrzenie z Claudi,
ktra nachylia si nad rannym. Minie ramienia byy zupenie poszarpane, a
opatrunek dosownie zapad si w zakrwawion jam. Sean wiedzia, e przy
poruszeniu tamponu rozdarby minie, do ktrych przywara gaza, i krwawienie
staoby si jeszcze silniejsze. Nachyli si niej, eby powcha ran, i Job
umiechn si do niego lekko rozchylajc usta.
Pachnie jak tatar? zapyta sabym gosem.
Musimy tylko przyprawi czosnkiem. Sean odwzajemni umiech, ale wyczu
pierwszy odr zgnilizny. Wcisn poow tubki pasty jodynowej gboko do rany,
zerwa plastikowe opakowanie ze wieego opatrunku i przykry nim ran.
Claudia przytrzymaa gaz palcem, gdy Sean owija go nowym bandaem
wyjtym z apteczki. Potem zwin pokrwawiony banda i schowa go do kieszeni.
Wypierze go, jak tylko znajd jak wod.
Musimy rusza dalej ostrzeg Joba. Trzeba jak najbardziej oddali si od
linii kolejowej. Dasz rad?
Job skin gow, ale Sean odczyta strach ukryty w jego oczach. Kady krok by
dla niego agoni.
Dam ci zastrzyk z antybiotyku chcesz, ebym zrobi ci przy okazji zastrzyk z
morfiny? Job potrzsn gow.
Zatrzymaj to na czas, gdy bdzie naprawd le. Umiechn si ostronie i
Sean poczu, jak obca do ciska go za serce. Nie mia odwagi spojrze przyjacielowi
w oczy.
Poka nam swoj lepsz stron poleci Jobowi i zrobi prawdziwe
przedstawienie, cigajc mu spodnie i wbijajc jednorazow ig w jego czarny
byszczcy poladek. Claudia odwrcia wstydliwie wzrok, a Job szepn:
W porzdku, Claudia, moesz patrze. Byleby tylko nie macaa.
Jeste tak samo wstrtny jak Sean powiedziaa z przygan. Obaj jestecie
zepsuci do szpiku koci.
Posadzili Joba na nylonowym siodeku i ruszyli w dalsz drog. W poowie
poranka na skalistych wzgrzach, po ktrych maszerowali, zaczy lni mirae
unoszc si w powietrzu szklistymi taflami. Nad ich gowami kryy chmary
malutkich muszek owocowych, ktre z nieubagan natarczywoci wciskay si do
uszu, nosw i oczu. Wraz z upaem przyszo pragnienie, a pot zasycha na koszulach
zostawiajc na materiale biae plamy soli.
Kiedy w poudnie zatrzymali si w cieniu rzadkich drzewek tekowych, Sean
widzia, e wszyscy s u kresu si, a mieli przed sob jeszcze najgorszy upa poudnia.
Razem z Alphonsem pooyli Joba na materacu ze citej trawy i ranny natychmiast
zapad w silny sen czy raczej form piczki, chrapic lekko przez rozchylone,
opuchnite usta.
Pasy siodeka poprzecieray skr na obu ramionach Seana, gdy po drodze
zamieniali si co godzina z Alphonsem miejscami. Szorstkie szelki z nylonu poraniy
take Alphonsa, ktry rzuca pod nosem przeklestwa, ogldajc obtarcia.
Wczeniej nie cierpiaem Matabelczykw za to, e s zodziejsk band
zapchlonych map. Teraz mam nowe powody, eby ich nienawidzi.
Sean rzuci mu tubk pasty jodynowej.
Posmaruj swoje najgorsze rany, muti, i wsad pust tubk w jadaczk poradzi
mu. Alphonso odszed, eby znale sobie miejsce na legowisko, nie przestajc
mrucze pod nosem.

Sean i Claudia znaleli zagbienie w ziemi osonite ciernistymi krzakami,

niedaleko od miejsca, gdzie spoczywa Job. Sean rozpostar koce na ziemi i z ulg si
na nich pooy.
Jestem wykoczony.
Jak bardzo? zapytaa Claudia klkajc przy nim i cignc go pieszczotliwie za
ucho.
Nie tak bardzo poprawi si Sean i przycign j do siebie.
Przed zachodem soca ugotowa garnek kaszki kukurydzianej na maym
bezdymnym ogniu, a Alphonso zaoy w tym czasie anten i nastawi radio na
czstotliwo dowdztwa Renamo. Na ich fali sycha byo jakie zamazane i
przerywane rozmowy, najpewniej prowadzone przez oddziay Frelimo. W kocu
jednak usyszeli ich sygna wywoawczy.
Ngulube! Guziec! Odezwij si, Ngulube! Tu Drzewo Bananowe!
Alphonso poda haso i nastpnie nada fikcyjny raport, ktry stwierdza, e jego
oddzia jest daleko na pnoc od linii kolejowej i wraca do obozu nad rzek. Drzewo
Bananowe przyj raport i rozczy si.
Dali si nabra zawyrokowa Sean. Wyglda na to, e nasi Shangani nie
dotarli jeszcze do bazy i nie podnieli alarmu.
Zjedli posiek przy ostatnim wietle zachodzcego soca. Sean szybko przejrza
map i zaznaczy na niej w przyblieniu ich pozycj. Wedug mapy grzysty teren
cign si jeszcze przez jakie pidziesit kilometrw. Pniej przechodzi agodnie
w rwnin, na ktrej, wedug mapy, znajdowao si kilka wiosek i pl uprawnych.
Dalej cigna si pierwsza naturalna przeszkoda na ich drodze, szeroka rzeka
biegnca z zachodu na wschd.
Zawoa Alphonsa i zapyta go:
Czy wiesz, gdzie si zaczyna obszar, na ktrym rozlokowane s poudniowe
dywizje Renamo pod dowdztwem generaa Tippoo Tipa i gdzie si znajduj ich
gwne siy?
Podobnie jak my przenosz si cigle z miejsca na miejsce, eby wprowadzi w
bd Frelimo. Czasami s tutaj, a czasami tutaj przy Rio Save. Wzruszy ramionami.
Renamo jest tam, gdzie toczy si walka.
A Frelimo? Wiesz, gdzie s rozlokowane ich siy?
Frelimo cigaj Renamo i uciekaj jak wystraszone krliki, gdy ich dopadn
rozemia si gono z wasnego dowcipu. Dla nas i tak nie ma znaczenia, kto jest
kto i gdzie si znajduje. Kady, kogo spotkamy po drodze, bdzie chcia nas zabi.
Mam cudowny wywiad mrukn sarkastycznie Sean i woy map do
plastikowego portfela.
Skoczyli szybko jednodaniowy posiek i Sean podnis si z ziemi.
W porzdku, Alphonso. Bierzemy Joba i ruszamy w drog. Alphonso bekn
cicho i umiechn si zoliwie.
To twj matabelski pies. Jeli chcesz go zatrzyma, to musisz sam go nie. Ja
mam dosy.
Sean ukry zdumienie pod mask obojtnoci.
Tracisz tylko czas powiedzia spokojnie. Podno si z ziemi!
Alphonso znowu bekn. Wytrzyma jego wzrok, umiechajc si pod nosem.
Sean wolno sign po n i Alphonso rwnie spokojnie dotkn kolby pistoletu
schowanego za pasem. Patrzyli jeden na drugiego nieruchomym wzrokiem.
Sean, o co chodzi? zapytaa niespokojnie Claudia. Co si dzieje? Nie
zrozumiaa wymiany zda w jzyku shangaskim, ale napicie byo atwiejsze do
wyczucia.
Odmawia niesienia Joba odpowiedzia Sean.

 Przecie nie moesz nie go sam, prawda spytaa niepewnie Claudia.

Alphonso musi ci pomc...
...albo zabij go! dokoczy Sean po shangasku i w odpowiedzi Alphonso
rozemia si gono. Wsta, otrzsajc si jak pies, odwrci si tyem do Seana,
wzi radionadajnik, karabinek AKM Seana i wikszo manierek z wod.
Ja ponios to zachichota, potrzsajc gow, jakby nie mg si nacieszy
dowcipem. Ty moesz sobie ponie Matabelczyka. Ruszy na poudnie w
kierunku ich marszu.
Sean zdj do z rkojeci noa i spojrza na Joba. Ranny przyglda mu si
spokojnie z materaca z trawy i Sean warkn na niego.
Jeli co powiesz, to skopi ci ten czarny tyek.
Nic nie mwiem. Job sprbowa si umiechn, ale bardziej to
przypominao grymas blu.
No i dobrze odpar wciekym gosem Sean, podnoszc z ziemi siodeko i
pasy.
Claudia, pom mi.
Postawili Joba na nogi i Sean przewiza mu pasy nylonowe pod nogami i wok
pasa niczym umocowanie spadochronu u skoczka, a nastpnie przeoy ramiona
przez powstae ptle. Mg teraz i, podtrzymujc Joba jedn rk w pasie.
Jeszcze jedna rzeka, jeszcze tylko jedna rzeka do przejcia zanuci faszujc
okrutnie i umiechn si do przyjaciela. Ruszyli w drog. Mimo e Job dotyka
nogami ziemi i stara si moliwie jak najbardziej uly Seanowi, by jednak
przywizany pasami przebiegajcymi wok ramion Seana. Byli zczeni ze sob
niczym para w kieracie.
Po przejciu pierwszych stu krokw udao im si wypracowa wsplny rytm, ale
marsz by bardzo powolny i niepewny, dopasowany do niemrawych pkrokw Joba.
Nie mieli adnej moliwoci zachowania ciszy czy zacierania ladw, gdy Sean
musia wybiera najatwiejsz i przez to najoczywistsz drog. Trzymali si cieek
wydeptanych przez zwierzta, ktre niczym yki na liciu przecinay afrykaski step.
Claudia podaa za nimi obadowana apteczk i pozostaymi manierkami z
wod. Trzymaa te w jednym rku liciast ga, ktr usiowaa zatrze lady. Jej
wysiki mogy ukry trop jedynie przed pobienym spojrzeniem, ale tropiciel Frelimo
potrafiby pody za nimi rwnie pewnie, jak gdyby porusza si autostrad. Wyniki
nie byy wic warte wysiku, ale Sean nie protestowa wiedzc, jak wane jest dla niej
przewiadczenie, e pomaga im z caych si.
Spogldajc na wskazwk zegarka i liczc kroki oceni, e ich tempo spado do
jednego kilometra na godzin. Nie mg nawet marzy, e zrobi wicej ni osiem
kilometrw dziennie, i zacz ju dzieli czterysta pidziesit przez osiem, ale da
sobie spokj, zanim otrzyma dokadny wynik.
Matatu i Alphonso zniknli w liciastym lesie przed nimi i Sean znowu spojrza
na zegarek. Szli w ten sposb zaledwie od trzydziestu minut, a tempo ju zaczynao
spada. Job ciy mu coraz bardziej na plecach, pasy wrzynay mu si okrutnie w
ramiona, a przyjaciel zaczyna pociga nogami i zahacza o wszystkie przeszkody.
Bdziemy robili przerwy co p godziny powiedzia przez rami Jobowi.
Pi minut odpoczynku.
Kiedy Sean posadzi go na ziemi, opierajc o pie drzewa, gowa Joba opada na
szorstk kor i ranny zamkn oczy. Oddech rzzi mu w piersiach, a po policzkach
spyway struki potu niczym malutkie czarne pery kropelki odbijay kolor skry.
Sean przeduy postj do dziesiciu minut i wreszcie zawoa pogodnie do Joba:
Na nogi, onierzu. Ruszamy w drog!
Nastpny trzydziestominutowy odcinek drogi trwa tak dugo, e Sean zacz

podejrzewa, e stan mu zegarek. Musia przystawi go do ucha i posucha tykania

sekundnika, eby to sprawdzi.
Kiedy wreszcie posadzi przyjaciela na ziemi, Job skrzywi si bolenie.
Przepraszam, Sean, skurcz. Lewa ydka. Sean ukucn przed nim i wyczu
zgrubiae wzy mini ydki. Masujc je ostronie poprosi Claudi:
W apteczce s tabletki solne, w przedniej kieszeni. Job pokn je i Claudia
przytkna mu manierk do ust. Po dwch ykach odepchn j gow.
Pij jeszcze namawiaa go Claudia, ale pokrci przeczco gow.
Nie marnuj jej mrukn.
Lepiej teraz? Sean klepn kilka razy ydk.
Wystarczy na kilka kilometrw.
No to ruszamy powiedzia Sean. Zanim ci znowu zapie.
Claudia nie moga poj, jak obaj mczyni mogli i w ten sposb przez ca
noc z piciominutowymi odpoczynkami co p godziny, o kilku ykach wody.
Czterysta kilometrw, pomylaa. To nie jest moliwe. aden czowiek by
tego nie znis. To zabije ich obu.
Niedugo przed witem z lasu wyoni si Matatu i powiedzia co szeptem
Seanowi.
Znalaz sadzawk jakie trzy, cztery kilometry std wytumaczy im Sean.
Job, dasz rad?
Soce ju wstao i owietlao korony drzew. Upa si wzmaga szybko, osigajc
temperatur pieca hutniczego. Kiedy Job zemdla i zawis na plecach Seana,
napierajc caym ciarem na pasy, znajdowali si ponad kilometr od sadzawki.
Sean pooy go na ziemi i usiad obok. By tak zmczony, e przez kilka minut
nie mia siy, eby cokolwiek powiedzie czy si poruszy.
Przynajmniej znalaze dobre miejsce, eby zemdle pogratulowa Jobowi
chrapliwym szeptem. Znajdowali si w kpie wysokich i gstych krzakw, ktre
zapewniay im odrobin chodu i schronienie na reszt dnia.
Zrobili materac dla Joba ze citej trawy i przenieli go w cie. Ranny by tylko
na wp przytomny, jego szept niewyrany, a spojrzenie lekko bdne. Claudia
prbowaa go nakarmi, ale Job tylko odwrci gow. Kiedy Matatu i Alphonso
wrcili znad sadzawki z napenionymi menakami, apczywie napi si wody i
ponownie zemdla. Grupa musiaa przeczeka upa dnia w cieniu krzakw.
Sean lea w objciach Claudii, ktra przyzwyczaia si ju, e zasypiaj spleceni
ze sob. Czua, e Sean jest u kresu si. Nigdy by nie podejrzewaa, e moe by a
tak zmordowany, e nawet jego sia, ktra wedug Claudii bya niewyczerpana, ma
swoje granice.
Kiedy obudzia si po poudniu, spa obok niej jak zabity i dziewczyna zacza z
czuoci mu si przyglda. Brod mia ju dug, krcon i Claudia wypatrzya w
niej dwa siwe wosy. Twarz bya wymizerowana, wszystek tuszcz zosta dawno
spalony, a na skrze pojawiy si linie i zmarszczki, ktrych wczeniej nie zauwaya.
Przygldaa im si teraz uwanie, jakby to byo nie znane jej pismo klinowe na
tabliczkach, ktrych nie moe odczyta. O Boe, jak ja go kocham, pomylaa,
zdumiona gbi swoich uczu. By opalony na kolor ciemnego mahoniu, a jednak
ciao zachowao poysk i jdrno niczym dobra skra na buty, znoszona, ale
polerowana z trosk przez wiele lat jak buty do polo tatusia. Umiechna si z
porwnania, ale po chwili wydao jej si trafne. Czsto widziaa, jak ojciec z
czuoci nakada na buty tuszcz garbarski i poleruje je do poysku goymi rkami.
Buty! szepna. To imi najbardziej do ciebie pasuje powiedziaa
picemu Seanowi i przypomniaa sobie, jak buty ojca zaamyway si i marszczyy w
kostkach, kiedy wkada nog w strzemi. Niemal rwnie delikatnie jak jedwab.

Marszczyy si dokadnie jak ty, mj kochany bucie. Umiechna si i pocaowaa

delikatnie w czoo, eby go nie obudzi.
Uwiadomia sobie nagle, do jakiego stopnia pami ojca zwizaa si z
czowiekiem, ktry lea w jej ramionach niczym dziecko. Obaj mczyni zdawali
si mie jedno ciao i moga skupi ca swoj mio w jednym miejscu. Przesuna
ostronie gow Seana tak, e opara si o jej rami. Moga teraz zanurzy palce w
jego gstych lokach. Zacza go bardzo wolno koysa.
Do tej pory Sean zdoa wzbudzi w niej wszystkie moliwe uczucia, od gniewu
do podania, oprcz czuoci. Teraz jej uczucia byy ju pene.
Moje kochanie szepna czule niczym matka. Pierwszy raz czua, e naprawd
do niej naley.
Cichy jk zakci jej niemiae marzenia i Claudia podniosa gow, eby
spojrze na Joba odpoczywajcego pod pobliskim krzakiem. Ranny lea jednak
nieruchomo z zamknitymi oczami.
Claudia zacza myle o obu mczyznach i ich wzajemnym stosunku.
Wiedziaa dobrze, e nie ma szans dzielenia z nimi ich mskiego uczucia. Powinna
czu zazdro, ale w jaki niewytumaczalny sposb dawao jej to raczej poczucie
bezpieczestwa. Jeli Sean potrafi by tak peen powicenia i oddany w uczuciach
do innego mczyzny, moga mie nadziej, e wykae podobn stao w innym,
bardziej intymnym i silniejszym uczuciu do niej.
Job znowu jkn i zacz niespokojnie porusza koczynami. Claudia
westchna. Ostronie zdja gow Seana z ramienia. Wstaa z ziemi i podesza do
Joba.
Nad zakrwawionym bandaem unosia si brzczca chmura metalicznozielonych
much. Siaday na wilgotnym opatrunku i zanurzay dugie trbki jzykw w sodkiej
cieczy, pocierajc przednimi nogami o siebie. Claudia zobaczya, e zdyy ju
zoy malutkie biae jajeczka w zaamaniach przesiknitego krwi bandaa. Z
okrzykiem wstrtu odgonia je kilkoma machniciami doni i zacza wyskrobywa
wstrtny biay ry jajeczek z materiau.
Nagle Job otworzy oczy i spojrza na ni. Claudia zobaczya, e jest zupenie
przytomny, i posaa mu pokrzepiajcy umiech.
Chciaby si napi?
Nie. Jego gos by tak wty, e musiaa si nachyli, eby go zrozumie.
Musisz go do tego nakoni powiedzia.
Kogo? Seana? zapytaa i Job skin gow.
Nie pocignie tak dugo. On si zwyczajnie zabija. Bez niego nikt z was nie
przeyje. Musisz go nakoni, eby mnie tu zostawi. Claudia zacza krci gow,
zanim jeszcze skoczy mwi.
Nie odpowiedziaa zdecydowanie. Nigdy tego nie zrobi, a ja bym mu na to
nie pozwolia, nawet gdyby chcia. Nie ma mowy, ebymy ci zostawili. Dotkna
delikatnie jego ramienia. Wic jak, masz ochot na yk wody? Job zamkn oczy,
zbyt saby, eby si dalej wykca. Podobnie jak Sean straci wszystkie siy w cigu
ostatnich kilku godzin. Claudia usiada przy mm, odpdzajc muchy liciem
palmowym, patrzc jak soce wolno znia si nad horyzontem.
W chodzie wieczora Sean poruszy si niespokojnie i usiad. Od razu by
przytomny. Szybkim spojrzeniem zlustrowa otoczenie. Sen wzmocni go widocznie.
Jak si czuje? zapyta, a kiedy Claudia potrzsna gow, przykucn obok
niej.
Niedugo bdziemy musieli podnie go i rusza w drog.
Daj mu jeszcze par minut poprosia Claudia. Po chwili dodaa rozmarzonym
gosem: Wiesz, o czym mylaam siedzc tutaj?

 Powiedz mi poprosi i otoczy j ramieniem.

Mylaam o tej sadzawce przed nami. Marzyam o tym, eby pola si wod,
upra ubranie i pozby si tego smrodu.
Syszaa o Napoleonie? zapyta Sean.
Napoleon? Claudia zrobia zdziwion min. A co on ma wsplnego z
kpiel?
Kiedy wraca z ktrej z kampanii, wysya przodem goca z wiadomoci dla
Jzefiny: Je rentre, ne te lave pas. Wracam do domu, nie myj si. Napoleon lubi
swoje kobiety dojrzae tak jak ser Camembert. Zakochaby si w tobie do szalestwa,
gdyby mg by teraz przy tobie!
Jeste obrzydliwy! Uderzya go artobliwie w rami i w tej samej chwili Job
jkn.
Stary. Sean skoncentrowa si na przyjacielu. Co si dzieje?
Pamitasz swoj propozycj? szepn Job.
Morfina? zapyta Sean i Job skin gow.
Tylko nie za duo, dobrze?
Ju si robi. Sean sign po apteczk. Po zastrzyku ranny lea nieruchomo z
zamknitymi powiekami. Wida byo, jak linie blu wok jego ust powoli si
wygadzaj.
Lepiej? zapyta Sean. W odpowiedzi Job umiechn si sabo nie otwierajc
oczu. Damy ci jeszcze kilka minut powiedzia Sean. Poczymy si w tym czasie
z Drzewem Bananowym.
Sean wsta i podszed do Alphonsa, ktry umocowywa ju anten.
Ngulube mwi Drzewo Bananowe. Odpowied na wezwanie Alphonsa
bya tak wyrana, e Sean poruszy si niespokojnie.
Sierant przyciszy radio i naciskajc przycisk mikrofonu zoy kolejny fikcyjny
raport o tym, jak wraca do obozu nad rzek.
Przez chwil panowaa cisza przerywana jedynie szumami i trzaskami, a pniej
usyszeli znowu wyrany gos.
Chc mwi z pukownikiem Courteneyem! Nie mogo by wtpliwoci co do
intonacji i Alphonso spojrza na Seana.
Genera China szepn, podsuwajc mikrofon w stron Seana. Ten jednak
odsun go rk i zmarszczy brwi, czekajc na kolejn wypowied.
W nabrzmiaej niepokojem ciszy Claudia zostawia Joba i podesza do Seana.
Ukucna obok niego i otoczya go ramieniem; oboje patrzyli w oczekiwaniu na radio.
Dezerterzy szepna Claudia. China ju wie.
Suchaj! uciszy j Sean. Czekali dalej w milczeniu.
Rozumiem rozbrzmia po chwili gos Chiny. Nie chce pan odpowiada.
Zakadam jednak, e pan mnie sucha, pukowniku.
Uwaga wszystkich bya zwrcona na radio. Job otworzy oczy. Sysza wyranie
kade sowo Chiny i teraz przekrci ostronie gow. Alphonso zostawi plecak i
karabin na kocu, niecae dziesi krokw od posania Joba. Z bocznej kieszeni
plecaka wystawaa rkoje tokarewa.
Nie rozczarowa mnie pan, pukowniku. Gos Chiny by zdradziecko sodki.
To byoby zbyt proste i wcale nie satysfakcjonujce, gdybycie tak po prostu wpadli w
ramiona komitetu powitalnego, ktry zaaranowaem na granicy z Zimbabwe.
Job podnis si na zdrowym ramieniu. Nie czu adnego blu, tylko ogromn
sabo i senno. Morfina ju dziaaa. Mia kopoty z jasnym myleniem.
Skoncentrowa si na pistolecie, zastanawiajc si, czy Alphonso wprowadzi pocisk
do komory. Zacz wolno czoga si w jego stron, wbijajc pity w ziemi,
podnoszc poladki i odpychajc si do przodu. Robi to niemal bezszelestnie, zreszt

wszyscy byli skoncentrowani na gosie z radia.

Tak wic nasza gra si jeszcze nie skoczya, a moe powinienem nazwa j
polowaniem? Jest pan myliwym. Wielkim, biaym myliwym. Zajmuje si pan
ciganiem dzikich zwierzt. Nazywa pan to sportem i szczyci si pan tym, co wy,
biali, nazywacie uczciwym polowaniem.
Job przeby ju poow drogi. Wci nie czu blu i odway si posun troch
szybciej. W kadej chwili kto mg odwrci gow i zobaczy go.
Nigdy nie rozumiaem pasji biaych ludzi do takiego polowania. Wydawao mi
si zawsze bezsensowne. Moi ludzie wierz, e jeli potrzebuje si misa, to trzeba
zabi je jak najskuteczniej i przy jak najmniejszym wysiku.
Job dotkn sterty rzeczy rozrzuconych na kocu i sign rk po pistolet. Jego
palce byy jednak zdrtwiae. Kiedy prbowa go wycign, wylizn mu si z rki.
Na szczcie upad bezgonie na mikki pled. Job zobaczy z ulg, e nabj zosta
wprowadzony do komory.
Za nim gos Chiny wci rozbrzmiewa przez radio.
Moe skorumpowa mnie pan, pukowniku. Moe przyzwyczaiem si do
waszych dekadenckich europejskich idei, ale po raz pierwszy rozumiem pask pasj.
Moe zreszt zwierzyna jest na tyle dua, eby mnie dostatecznie podnieci. Jestem
ciekaw, jak pan si czuje przy tej zmianie rl? Pan jest zwierzyn, a ja jestem
myliwym. Wiem, gdzie pan jest, ale pan nie ma pojcia, gdzie ja si znajduj. Moe
jestem bliej, ni pan si spodziewa? Gdzie jestem, pukowniku? Musi pan zgadywa.
Musi pan ucieka i kry si. Kiedy si spotkamy i jak?
Job otoczy ostronie zdrtwiaymi palcami rkoje pistoletu. Podnis go
zdziwiony wysikiem, jakiego to wymagao. Pooy kciuk na bezpieczniku, ale ten
nie chcia si przesun. Poczu, jak ogarnia go panika. Jego rka bya zbyt saba i
zdrtwiaa, eby odbezpieczy pistolet.
Nie obiecuj panu uczciwego polowania, pukowniku. Bd pana ciga na
mj afrykaski sposb, ale bdzie to dobry sport. To mog panu obieca.
Job wyty wszystkie siy i poczu, jak bezpiecznik zaczyna si przesuwa do
przodu.
Teraz jest godzina 18:00 Zulu. Pocz si z panem na tej samej czstotliwoci
za dwadziecia cztery godziny. Oczywicie, o ile wczeniej si nie spotkamy. Do tej
pory niech pan obserwuje niebo, pukowniku. Nie wie pan, z ktrej strony nadlec.
Moe by pan jednak pewien, e nadlec!
W goniku rozleg si mikki trzask, gdy China wyczy mikrofon i Sean zgasi
radio, eby oszczdzi baterie. Nikt si nie poruszy, dopki kolejny metaliczny trzask
nie przerwa ciszy. Sean natychmiast rozpozna odgos odwodzonego bezpiecznika.
Zareagowa instynktownie, popychajc Claudi na ziemi i odwracajc si w stron
rda dwiku.
Przez uamek sekundy sta jak sparaliowany i zaraz krzykn:
Nie! Job, na mio bosk! Nie!! Rzuci si do przodu jak sprinter
wyskakujcy na odgos strzau.
Job lea na boku patrzc na Seana. Znajdowa si poza jego zasigiem. Sean
bieg przez dzielc ich przestrze, majc wraenie, e porusza si w gstej smole,
ktra krpuje kady ruch. Widzia, jak Job podnosi pistolet i stara si go
powstrzyma si spojrzenia. Patrzyli sobie w oczy. Sean chcia go zdominowa swoj
wol, ale oczy Joba byy smutne i absolutnie zdecydowane.
Widzia, jak Job otwiera usta, usysza, jak stal stukna o zby, gdy wepchn
luf gboko w usta, a potem zacisn wargi, jak dziecko ssce lizak. Sean wypry
si, sigajc z rozpacz ku rce przyjaciela, chcc wyrwa krtk czarn luf z jego
ust. Udao mu si dotkn kocami palcw nadgarstka Joba, gdy pistolet wypali.

Huk wystrzau by zduszony, stumiony przez ciao i koci czaszki.

Wzrok Seana sta si nagle nienaturalnie ostry. Mia wraenie, e czas zwolni
bieg jak na filmie.
Gowa Joba zmienia ksztat, nadymajc si na oczach Seana niczym gumowa
maska, ktr w wigili Wszystkich witych nadmuchuje si w Ameryce. Powieki
otworzyy si szeroko. Na chwil oczy wysuny si z oczodow, ukazujc biaka
otaczajce czarne renice i zaraz zapadajc si gboko.
Rozerwana gowa dalej si przeobraaa, wycigajc si do tyu, rozcigajc skr
na policzkach, rozpaszczajc nos, gdy kula wyssaa zawarto czaszki przez dziur
wylotow, naprajc szyj tak, e Sean usysza, jak pka krgosup.
Job zosta rzucony do tyu z ramionami rozrzuconymi na boki, z pistoletem w
zacinitej doni. Sean zdoa go zapa, zanim gowa przyjaciela uderzya o ziemi.
Schwyci go w ramiona i z caej siy przycisn do piersi. Ciao Joba byo cikie i
rozpalone gorczk, a jednoczenie mikkie, jakby nie byo w nim jednej koci.
Zdawao si wypywa z ramion Seana i ten przytuli go jeszcze mocniej do siebie.
Czu, jak minie Joba drgaj, a nogi kopi w makabrycznym biegu, wic stara si go
uspokoi swoim uciskiem.
Job wyszepta, sigajc do tyu, eby zakry domi okropn ran, jakby
chcia wszystko zatrzyma, wcisn rozlan zawarto mzgu do czaszki. Ty
gupcze szepta. Nie powiniene tego robi. Przyoy policzek do jego policzka
i tuli go do siebie jak kochanek. Dalibymy rad. Wycignbym ci z tego.
Wci przyciskajc ciao Joba do piersi, zacz go lekko koysa szepczc mu do
ucha, przytulajc policzek do jego twarzy. Przeszlimy razem tak dug drog, to
niesprawiedliwe, eby teraz j koczy.
Claudia podesza do nich i uklkna obok Seana. Wycigna rk, eby go
dotkn, i szukaa w mylach jakich sw pocieszenia, ale nie znalaza, adnych.
Zatrzymaa do, zanim go dotkna. Sean zapomnia o wszystkim, co go otaczao.
Jego bl by tak gboki, tak straszny, e Claudia nie moga wrcz na to patrze.
Wyglda, jakby za moment miao mu pkn z alu serce. Poraona, nie odrywaa
oczu od jego twarzy. Jej wasne uczucia przestay si liczy wobec bezmiaru rozpaczy
Seana. Bo cho polubia bardzo Joba, a nawet si z nim zaprzyjania, wszystko to
byo niczym w porwnaniu z uczuciem, ktre czyo obu mczyzn.
Czua, e ten jeden strza zniszczy rwnie cz Seana. Nie zdziwia si, kiedy
zacz paka. Trzymajc martwe ciao w ramionach, Sean czu ostatnie drenie
nerww i mini, ktre z wolna zamieray owiane tchnieniem mierci. Martwy chd
przenika ciao przyjaciela.
zy zdaway si dobywa z samej duszy Seana. Paliy powieki i spyway po
zapadnitych policzkach, wsikajc w gst brod.
Nawet Alphonso nie chcia na to patrze. Wsta z ziemi i odszed pomidzy
krzaki. Claudia nie moga si jednak poruszy. Klczaa obok Seana, nie starajc si
powstrzyma ez. Oboje opakiwali odejcie przyjaciela.
Matatu usysza wystrza ze swojej pozycji kilometr dalej, skd pilnowa ich
tyw obserwujc, czy nie poda za nimi patrol.
Przybieg szybko i przez kilka sekund sta nieruchomo na skraju obozu, zanim
zrozumia, co si stao. Nastpnie podszed na palcach do Seana i uklkn obok
niego. Podobnie jak Claudia uszanowa jego al i czeka, a ten upora si z blem.
Sean odezwa si w kocu, nie otwierajc oczu, nie ogldajc si za siebie.
Matatu powiedzia.
Ndio, Bwana.
Znajd jakie miejsce na grb. Nie mamy ani czasu, ani narzdzi, eby wykopa
mogi, ale Job jest Matabelczykiem i musi by pochowany w pozycji siedzcej z

twarz zwrcon ku socu.

Ndio, Bwana. Matatu znikn szybko w ciemniejcym lesie. Sean wreszcie
otworzy oczy i pooy ostronie ciao na szarym kocu. Jego gos by wrcz spokojny.
Wedug tradycji powinnimy pochowa go w rodku jego wioski. Otar zy
wierzchem doni i mwi dalej. Jestemy jednak wdrowcami, Job nie mia wasnej
wioski ani byda.
Claudia nie miaa pewnoci, czy Sean mwi do niej, ale odwaya si
odpowiedzie:
Dzikie zwierzta s jego bydem, a step jest jego wiosk. Bdzie mu tu dobrze.
Sean skin gow, nawet na ni nie patrzc.
Dzikuj, e rozumiesz.
Nachyli si i zamkn Jobowi powieki. Jego twarz bya nie zmieniona poza
wybitymi przednimi zbami. Sean otar kropl krwi z kcika ust. Teraz Job wyglda,
jakby spa. Sean przetoczy go na bok i zacz owija kocem, posugujc si pasami
od siodeka, eby utrzyma go w pozycji siedzcej, z kolanami pod brod.
Matatu wrci, zanim Sean skoczy.
Znalazem dobre miejsce powiedzia. Sean skin gow, nie odwracajc
wzroku.
Claudia przerwaa cisz.
Odda za nas ycie odezwaa si mikko. aden czowiek nie by tak
wspaniaomylny. Zabrzmiao to trywialnie i zupenie nie odpowiadao nastrojowi
chwili. aowaa, e to powiedziaa, ale Sean skin gow.
Nigdy nie udao mi si odwdziczy za wszystko, co dla mnie zrobi
powiedzia. A teraz ju nigdy nie bd mg tego zrobi.
Skoczy prac. Job siedzia owinity w szary koc, z odsonit gow.
Sean wsta i podszed do wasnego plecaka. Wyj z niego jedyn czyst koszul,
jak mia, i wrci do Joba. Ponownie uklk przy nim.
egnaj, bracie. Przeszlimy razem dobr drog. Szkoda tylko, e nie dotarlimy
razem do jej koca rzek cicho i nachyli si, eby pocaowa Joba w czoo. Zrobi
to tak naturalnie, e pocaunek wydawa si zupenie na miejscu.
Nastpnie owin koszul gow nieboszczyka, zakrywajc okropn ran, wzi
Joba na rce i wsta z nim z ziemi, opierajc jego gow o rami.
Matatu zaprowadzi ich do opuszczonej nory mrwkojada, ukrytej w lesie
pomidzy krzakami. Potrzebowali kilku minut, eby poszerzy otwr i wsun do
niego ciao Joba. Przy pomocy Matatu Sean obrci go tak, eby twarz nieboszczyka
bya skierowana w stron wschodzcego soca.
Zanim zakopali grb, Sean ukucn przed nim i wyj zza pasa granat
rozrywajcy. Matatu i Claudia patrzyli w milczeniu, jak ostronie montuje puapk z
adunku wybuchowego i kawaka sznurka splecionego z kory. Kiedy wsta z ziemi,
Claudia spojrzaa na niego pytajcym wzrokiem. Odpar krtko:
Zodzieje grobw.
Matatu pomg Seanowi oboy tors Joba kamieniami, eby utrzyma go w
pozycji siedzcej. Nastpnie wikszymi gazami zakryli go cakowicie, budujc
grobowiec, ktry mgby powstrzyma hieny przed dostaniem si do rodka. Kiedy
skoczyli prac, Sean odwrci si i odszed w las, nie ogldajc si za siebie.
Poegna si ju z przyjacielem. Po kilku sekundach Claudia podya za nim.
Mimo smutku w jaki dziwny sposb czua si wzmocniona i oczyszczona tym,
co widziaa. Uczucie, jakie okaza Sean po stracie przyjaciela, spowodowao, e
szanowaa i kochaa go teraz nieporwnanie bardziej. Dla niej jego zy byy raczej
wiadectwem siy ni saboci, a obnaenie uczu czynio go bardziej mskim. Dziki
tej okropnej tragedii dowiedziaa si wicej o Seanie, ni mogaby si nauczy w

cigu wielu lat wsplnego ycia.

Przez ca noc maszerowali w ostrym tempie na poudnie. Sean przypiesza
kroku, jakby chcia zostawi za sob al. Claudia nie prbowaa go zatrzymywa.
Mimo e bya teraz szczupa i silna jak chart wycigowy, musiaa niele wyciga
nogi, eby za nim nady. Nie narzekaa jednak. Do witu pokonali prawie
szedziesit kilometrw od miejsca, w ktrym pochowali Joba. Przed nimi
rozcigaa si aluwialna dolina.
Sean znalaz may zagajnik wysokich drzew, ktre mogy im zapewni cie w
upale poudnia. Kiedy Claudia i Matatu przygotowywali posiek, przewiesi lornetk
przez plecy, schowa map do tylnej kieszeni spodni i podszed do najwyszego
drzewa.
Spogldaa z niepokojem, jak wspina si na drzewo, ale nie musiaa si obawia,
gdy Sean by zwinny jak wiewirka i silny niczym pawian. W miejscach gdzie nie
byo adnych gazi do wsparcia, wdrapywa si dziki sile ramion.
Kiedy zbliy si do szczytu, z gniazda zrobionego z suchych gazi wzbi si w
powietrze sp. Ptak kry niespokojnie nad drzewem w miejscu, gdzie Sean usiad w
rozwidleniu gazi, kilka metrw od gniazda.
Znajdoway si w nim dwa due nienobiae jajka i Sean mrukn uspokajajco
do krcego mu nad gow ptaka:
Nie martw si, stara. Nie ukradn ci ich. Nie podziela powszechnej niechci
do tych ptakw. Speniay one wan funkcj przy oczyszczaniu stepu z odpadkw i
padliny i mimo e wyglday groteskowo na ziemi, w powietrzu mogy uchodzi za
wzr elegancji. Staroytni Egipcjanie i inne ludy zwizane cile z natur czciy te
ptaki jako bogw.
Sean umiechn si do niespokojnego ptaka. By to pierwszy umiech, jaki
zmikczy mu usta od czasu pogrzebu Joba. Potem skoncentrowa si na
rozpocierajcym si przed nim terenie. Rwnina stanowia ziemie uprawne i tylko
gdzieniegdzie wida byo rzadkie kpy drzew porozrzucane pomidzy polami. Sean
wiedzia, e przy zagajnikach musz si znajdowa wioski zaznaczone na jego mapie.
Podnis do oczu lornetk.
Na pierwszy rzut oka byo wida, e pola nie byy zaorane ani zasiane od wielu lat
i zdyy ju porzdnie zarosn chwastami. Sean rozpozna wysokie odygi hibiscus
irritans, ktry wzi nazw od ostrych woskw porastajcych licie. Zakoczone
haczykami czepiay si kadego, kto si o nie niebacznie otar. Dalej widzia pola
rycynusu i baweny zaronite przez dzikie ziele konopi indyjskich o czerwonych
kwiatach, ktrych wasnoci narkotyczne tak zachwyciy onierzy z si pokojowych
Johna Kennedyego. Od tego czasu hordy modych europejskich i amerykaskich
chopcw i dziewczt przybyway do Afryki wyposaone w plecaki, brudne dinsy,
dobre intencje i niezomn wiar w pikno, pokj i braterstwo czowieka. Ostatnimi
czasy strach przed AIDS powanie ograniczy napyw turystw i Sean by z tego
zadowolony. Uwiadomi sobie nagle, e jego myli bdz po manowcach, i
postanowi wzi si w gar. Przesun lornetk po rozcigajcych si przed nim
zniszczonych polach.
Na horyzoncie dojrza ruiny wioski. Na niektrych domkach zostay osmalone
przez ogie szkielety dachw, ale ich somiane pokrycie dawno znikno; inne domy
byy zupenie ich pozbawione. Mimo e uwanie przyglda si wiosce, nie znalaz
adnego ladu wiadczcego o niedawnej obecnoci czowieka. cieki pomidzy
polami byy zaronite, nie byo wida adnych zwierzt domowych, nigdzie nie
dostrzega nawet smuki dymu unoszcej si znad ogniska.
Frelimo lub Renamo niele obrobili ten teren, pomyla i skierowa lornetk na
wschd, w stron odlegych niebieskich gr wntrza kraju. Wczesnym rankiem

powietrze byo jeszcze czyste i przejrzyste, wic mg rozpozna kilka znakw

szczeglnych i porwna je z topografi mapy polowej. Po pitnastu minutach udao
mu si cakiem precyzyjnie ustali ich pooenie.
Pokonali troszk wiksz drog, ni przypuszcza. Gry cignce si po jego
prawej stronie nazyway si Chimanimani; tworzyy naturaln granic pomidzy
Mozambikiem i Zimbabwe, ale ich najblisze szczyty byy oddalone o ponad
czterdzieci kilometrw. Mapa miaa kilometrow podziak, ale Sean,
przyzwyczajony do mil, nie czu si swobodnie w systemie metrycznym.
Kilka kilometrw dalej po lewej stronie powinna si znajdowa wiksza wioska
Dombe, niestety nie mg dostrzec nawet ladu domw. Podejrzewa, e, tak jak
mniejsze wioski przed nimi, wie zostaa dawno temu opuszczona i pochonita przez
las. Szansa znalezienia ywnoci nie bya wic zbyt dua. Po kilku posikach may
zapas kaszy kukurydzianej, ktr mogli ze sob zabra, by na wyczerpaniu. Jutro
bd musieli zaj si wyszukiwaniem ywnoci, co powanie zwolni ich tempo. Z
drugiej strony, jeli Dombe bya wci zamieszkana, niemal na pewno znajdowa si
w niej posterunek Renamo lub Frelimo. Sean wola zachowa maksimum ostronoci,
unika kontaktu z ludmi. Nikt, nawet Alphonso, nie mg powiedzie, jaki obszar
zajmuje kada ze zwalczajcych si stron, a obie jednakowo niszczyy zdobyty teren.
Granice rozdzielajce obie armie byy pynne i zmieniay si z dnia na dzie, jeli nie
z godziny na godzin.
Sean spojrza na poudnie. W tym kierunku nie dostrzega nic, co by wznosio si
nad rwnin. Bya to cz litoralu, ktra rozcigaa si a do brzegu Oceanu
Indyjskiego i nie przecinay jej adne gry ani doliny. Jedynymi naturalnymi
przeszkodami byy gste lasy, rzeki i bagna bronice do nich dostpu.
Najwiksz rzek bya Sabi, lub Rio Save, jak j nazywali Portugalczycy.
Przecinaa granic z Zimbabwe i spywaa do oceanu. Bya szeroka i gboka i
najpewniej bd potrzebowali jakiej dki lub tratwy, eby j przeby.
Ostatni przeszkod na ich drodze bya wielka, szarozielona, tusta Limpopo
uwieczniona przez Rudyarda Kiplinga. Pyna trzysta kilometrw na poudnie od
nich. Na jej brzegach schodziy si granice trzech pastw: Zimbabwe, Mozambiku i
Republiki Poudniowej Afryki.
Gdyby udao im si dotrze do tego miejsca, znaleliby si na granicy
Narodowego Parku Krugera, strzeonego przez patrole wojska
poudniowoafrykaskiego. Sean przyglda si mapie z tsknot Afryka Poudniowa
oznaczaa bezpieczestwo, powrt do domu, gdzie nadal rzdzio prawo, a ludzie nie
chodzili w cieniu mierci.
Cichy gwizd wyrwa go nagle z rozmyla. Spojrza w d. Matatu sta u
podstawy drzewa, dwadziecia metrw niej, i dawa mu gwatowne znaki rkami.
Suchaj! zasygnalizowa. Niebezpieczestwo!
Sean poczu, jak serce zaczyna mu bi coraz szybciej. Matatu nie uywa
lekkomylnie sygnau o niebezpieczestwie. Naty such, ale mina pena minuta,
zanim co usysza. Jego zmysy, a zwaszcza wzrok i such, byy bardzo wyostrzone i
czue, jednak w porwnaniu z Matatu by guchy i lepy.
Kiedy wreszcie usysza i rozpozna dwik, jego puls znowu podskoczy, obrci
si na gazi, by spojrze na pnoc, skd zbliao si rdo dwiku.
Poza kilkoma pierzastowarstwowymi chmurami poranne niebo byo idealnie
czyste. Podnis do oczu lornetk i zacz si rozglda, szukajc nisko nad
horyzontem powyej koron drzew. Narastajcy dwik podpowiedzia mu, gdzie
patrze, i nagle dojrza w lornetce wyrany ksztat. Poczu, jak strach mu wykrca
wntrznoci.
Niczym olbrzymi insekt garbaty hind lecia nisko nad drzewami. By oddalony

jeszcze o kilka kilometrw, ale szybko si zblia, kierujc si prosto na drzewo, na

ktrym siedzia Sean.
Genera China siedzia na fotelu inyniera pokadowego w wysunitej kabinie
helikoptera i wyglda przez opancerzon szyb. Wczesnym rankiem powietrze byo
krystalicznie przejrzyste i promienie niskiego soca owietlay kady szczeg
krajobrazu jaskrawym zotym wiatem.
Mimo e China lata ju wiele godzin w zdobycznym migowcu, nie
przyzwyczai si do uczucia nadzwyczajnej siy, jak mu dawaa pozycja w
wysunitej kabinie. Ziemia i caa reszta znajdowaa si pod nim, spoglda na
malutkich ludzikw wiedzc, e to on decyduje o ich yciu bd mierci.
Wycign rk i schwyci rami kontrolne dziaka pokadowego Gatling. Uchwyt
przypominajcy rkoje pistoletu pasowa do jego doni; kiedy odbezpieczy bro,
zdalnie sterowany monitor celownika rozwietli si tu przed nim. Patrzc na cel na
ekranie China obraca, przesuwa na boki i w d drek kontrolny dziaka, wiedzc,
e wielolufowa bro poda za kadym jego ruchem.
Naciskajc cyngiel palcem wskazujcym mg posa w d strumie stalowych
pociskw, ktre zmiot kady obrany przez niego cel. Nastpnie przeczajc jeden
przycisk na panelu kontrolnym mg wybra jedn z broni zastpczych hinda, rakiety
lub pociski.
China nie potrzebowa wiele czasu na opanowanie skomplikowanego systemu
uzbrojenia migowca, gdy trening, jaki przeszed w obozie partyzanckim na Syberii
na pocztku wojny wyzwoleczej w Rodezji, pozwoli mu si zapozna z
najrniejszymi rodzajami broni. Teraz mia jednak po raz pierwszy w yciu
najwiksz si ogniow i najbardziej dogodn platform strzeleck, jak dysponowa
kiedykolwiek w yciu.
Wystarczy jeden jego rozkaz, eby wznis si wysoko jak orze lub polecia w
d jak sok spadajcy na ofiar, zawis wysoko nad grami, czy kry nisko nad
samymi koronami drzew. Wadza, jak zapewniaa mu ta maszyna, nie ustpowaa
potdze bogw.
Z pocztku mia powane problemy do pokonania. Okazao si, e nie mg si
dogada z radzieck zaog ani pilotem. Byli niechtni do wsppracy i China nie
mg na nich polega. Mimo groby mczeskiej mierci, jaka nad nimi wisiaa,
wiedzia dobrze, e skorzystaj z pierwszej nadarzajcej si okazji, eby uciec lub
zniszczy jego bezcenny helikopter. Wystarczyo, eby jeden z ludzi z obsugi
naziemnej nie naoy smaru na ktr z istotnych czci maszyny, poluzowa
nakrtk, czy przepali jaki kabel, eby zniszczy migowiec, a ani China, ani aden
z jego partyzantw nie mia odpowiedniej wiedzy, ktra mogaby zapobiec
sabotaowi. W dodatku radziecki pilot od samego pocztku robi wszystko, eby
utrudni porozumienie si pomidzy nimi. Udawa gupiego i celowo przekrca
rozkazy. Bazujc na wiadomoci, e China nie moe si bez niego obej, stawa si
coraz bardziej oporny i bezczelny.
China zdoa szybko rozwiza ten problem. W kilka godzin od zniszczenia
klucza hindw i zdobycia migowca wysa zakodowan wiadomo do stacji
pooonej trzysta kilometrw dalej na pnoc, na granicy Mozambiku z Malawi.
Wiadomo zostaa przejta i odszyfrowana w kwaterze znajdujcej si na olbrzymiej
plantacji herbaty na stokach gry Mlanje. Jej waciciel by czonkiem komitetu
Mozambijskiego Ruchu Oporu i zastpc szefa wywiadu Renamo. Raport Chiny
zosta przesany teleksem bezporednio do kwatery dyrektora generalnego w Lizbonie
i ju po szeciu godzinach dowiadczony portugalski pilot wojskowych migowcw i
dwch inynierw znajdowali si na pokadzie samolotu TP leccego do Afryki. W
Nairobi przesiedli si na samolot pasaerskich linii lotniczych Malawi, ktry lecia

prosto do Blantyre, stolicy Malawi. Tam ju czeka na nich kierowca w land roverze z
plantacji, ktry mia ich zawie na prywatne lotnisko plantatora.
Tej samej nocy prywatny dwusilnikowy samolot Beechcraft przelecia o pnocy
nad zapor Cabora Bassa. Lot by zawsze najeony niebezpieczestwami, ale pilot
wielokrotnie ju pokonywa t tras. Pojedyncza czerwona raca naprowadzia go na
ukryte w lesie lotnisko, ktre partyzanci Chiny wycili w gstych krzakach, na zachd
od gry Gorongosa.
Podwjny szereg partyzantw z pochodniami wykonanymi z nasczonych
parafin szmat owietla pojedynczy pas lotniska. Pilot wyldowa gadko i nie
wyczajc silnika wysadzi trzech pasaerw, zawrci i szybko wzbi si w
powietrze, znikajc na nocnym niebie.
Jeszcze nie tak dawno tak skomplikowana trasa transportowania ludzi i sprztu
nie bya wcale konieczna. Jeszcze rok wczeniej genera China skierowaby prob o
wsparcie na poudnie, a nie na pnoc, a ludzie zostaliby przysani helikopterem Puma
ze znakami poudniowoafrykaskich si powietrznych.
W tamtych dniach, kiedy marksistowski prezydent Frelimo, Samora Machel,
zapewnia schronienie partyzantom Afrykaskiego Kongresu Narodowego i pozwala
im przygotowywa zamachy bombowe i samochody puapki, ktre miay rozrywa
ludno cywiln RPA, Poudniowoafrykaczycy odpacali mu udzielajc penego
wsparcia Renamo.
Jednak, ku penemu zaskoczeniu dowdztwa Renamo, Samora Machel i P.W.
Botha, prezydent RPA, podpisali porozumienie w maym miasteczku granicznym
Nkomati. Porozumienie ograniczao drastycznie pomoc Afryki Poudniowej dla
Renamo w zamian za wydalenie oddziaw terrorystycznych ANC z Mozambiku.
Obie strony nie zamierzay jednak trzyma si postanowie traktatu i wzajemnie
si oszukiway. Machel pozamyka bazy ANC w Maputo, ale pozwoli im
przygotowywa swoje operacje bez oficjalnego wsparcia rzdu Frelimo.
Poudniowoafrykaczycy zredukowali pomoc dla Renamo, ale helikoptery Puma
nadal przekraczay granic.
Pniej sytuacja znowu si zmienia, kiedy Samora Machel zgin w szcztkach
osobistego samolotu, przestarzaego tupolewa, ktry wycofany zosta z lotw w
Zwizku Radzieckim i podarowany mu. Instrumenty pokadowe tupolewa nie dziaay
prawidowo, a w noc wypadku dwaj radzieccy piloci byli tak pijani, e zapomnieli
wypeni plan lotu. Znajdowali si dwiecie kilometrw na poudnie od trasy lotu,
kiedy rozbili si o graniczn gr, uderzajc w ni po stronie Mozambiku, ale po
kilku koziokach w powietrzu spadajc na stron poudniowoafrykask.
Mimo zapisu czarnej skrzynki tupolewa, w ktrej na tamie zostay nagrane
rozmowy pilotw domagajcych si nowych butelek wdki i bogatych w szczegy
anatomiczne dyskusji o tym, co zrobi ze stewardes po wyldowaniu, rzd radziecki
i Frelimo stwierdzili jednogonie, e to Poudniowoafrykaczycy doprowadzili
Machela do zguby. Porozumienie z Nkomati zmaro razem z prezydentem Machelem
i migowce Puma znowu zaopatryway partyzantw Renamo w sprzt i ludzi.
Z czasem jednak przez granic zaczy napywa niepokojce sygnay z
Mozambiku. Z pocztku kilku uciekinierw misjonarzy wyonio si z buszu, eby
opisa przeraajce zniszczenia, gd i okruciestwa popeniane przez partyzantw
Renamo na obszarze kraju rwnego powierzchni Francji.
Kilku ciekawskich dziennikarzy zdoao si przedrze na tereny objte wojn i
jednemu czy dwm udao si powrci z wieciami o odbywajcym si w Mozambiku
holokaucie. Niektre z ocen stwierdzay, e ponad p miliona cywilw zmaro w
wyniku godu, chorb i mordw.

Przez granic z Afryk Poudniow zaczy napywa dziesitki tysicy

uciekinierw. Przeraeni, wygodzeni i chorzy opowiadali przeraajce historie. RPA
dowiedziaa si, e wykarmia potwora w postaci Renamo.
W tym samym czasie bardziej umiarkowany prezydent Chissano, ktry obj
wadz po Samorze Machelu, zacz czyni pierwsze pojednawcze gesty. Obaj
prezydenci si spotkali i traktat z Nkomati zosta przywrcony do ycia, tym razem z
uczciwymi zamiarami. W cigu jednego dnia caa poudniowoafrykaska pomoc dla
Renamo ustaa.
Wszystko to miao miejsce zaledwie przed kilku miesicami. Genera China wraz
z innymi dowdcami Renamo nadal byli rozwcieczeni i rozgoryczeni; zapasy
ywnoci i amunicji kurczyy si kadego dnia bez szansy na uzupenienie. Wkrtce
partyzanci zostan zmuszeni do grabiey ziemi zniszczonej przez dwanacie lat wojny
domowej. Byo nieuniknione, e caa wcieko Renamo zwrci si przeciwko
resztce cywilnej ludnoci i kademu cudzoziemcowi, ktry wpadnie im w rce. Cay
wiat by teraz przeciwko nim, a oni byli przeciwko caemu wiatu.
Siedzc w fotelu hinda China przeledzi w mylach ostatnie wypadki. Ze
swojego miejsca zdawa si mie najlepszy wgld w chaos i zniszczenia obejmujce
jego kraj. W caym pastwie sytuacja bya pynna, a genera wiedzia, e w
wypadkach podobnego zamieszania istniaa szansa przejcia wadzy, jeli tylko byo
si dostatecznie sprytnym i bezwzgldnym.
Ze wszystkich dowdcw Renamo China okaza si w cigu tych lat najbardziej
samodzielny i najlepiej zorganizowany. Z kadym zwycistwem jego wadza
wzrastaa. Jego armia bya najsilniejsza ze wszystkich trzech dywizji Renamo.
Dziaajcy poza krajem komitet centralny skupia w swoich rkach ca wadz
dowdcz nad armi, ale przy kadej porace, jak ponosi ruch, wzmacniaa si
paradoksalnie pozycja generaa Chiny. Coraz czciej komitet centralny
podporzdkowywa si jego yczeniom. wiadczya o tym chociaby szybko, z jak
zareagowa na jego danie przysania mu portugalskiego pilota i technikw.
Oczywicie, zniszczenia klucza radzieckich migowcw i zdobycie hinda w znaczny
sposb wzmocniy jego pozycj i presti, a jednoczenie posiadanie tej wspaniaej
broni dawao mu przewag w walce o wadz.
Genera China umiechn si pewnie i odezwa si do mikrofonu wystajcego z
hemu.
Pilocie, czy widzi pan ju wiosk?
Jeszcze nie, generale. Mamy jeszcze cztery minuty lotu.
Portugalski pilot mia trzydzieci kilka lat. By dostatecznie mody, eby wykaza
si miaoci, i jednoczenie dostatecznie dojrzay, aby zdoby niezbdne
dowiadczenie i nauczy si dyskrecji. By to przystojny mczyzna o oliwkowej
cerze, z opadajcymi na kciki ust wsami i ciemnymi, gronymi oczami drapienego
ptaka. Od samego pocztku pilotowa hinda z du precyzj i pewnoci siebie, a z
kadym lotem jego umiejtnoci rosy, gdy zapoznawa si z ograniczeniami, jakie
przedstawia helikopter.
Dwaj portugalscy technicy przejli kontrol nad radzieck obsug naziemn,
nadzorujc kady ich ruch. Jedn z zalet hinda byo to, e maszyn mona byo
eksploatowa w skrajnych warunkach bez koniecznoci posiadania wyrafinowanych
narzdzi. Gwny technik zapewni Chin, e czci zapasowe i narzdzia zabrane z
obozu Frelimo powinny pozwoli utrzyma maszyn w powietrzu w nieskoczono.
Najwikszy problem by z rakietami do systemu swatter i pociskami bojowymi, ale
ich niedobr zastpowa ponad milion pociskw kalibru 12,7 mm do dziaka
pokadowego, ktre China zabra z bazy hindw.

Stu pidziesiciu tragarzy musiao nie amunicj do obozu nad rzek, a

dalszych piciuset wynioso z bazy dwudziestopiciolitrowe beczki z avgasem.
Renamo do transportowania paliwa posugiwao si gwnie kobietami, ktre od
dziecistwa uczyy si nosi cikie bagae na gowie. Ta ilo paliwa powinna
wystarczy do utrzymania hinda w powietrzu przez prawie dwiecie godzin, a w tym
czasie mieli szans zdobycia cysterny z paliwem z transportu Frelimo albo na linii
kolejowej, albo na jednej z drg bliej wybrzea, ktre nadal byy otwarte dla ruchu.
Obecnie gwnym problemem generaa Chiny byo stawienie si na umwione
przez radio spotkanie z generaem Tippoo Tipem, dowdc poudniowej dywizji
wojsk Renamo.
Generale, widz wiosk odezwa si pilot przez interkom.
Ach tak, te j widz odpar China. Prosz skrci w t stron.
Kiedy hind si zbliy, Sean ukry si przed nim za liciast gazi i przywar
mocniej do pnia. Mimo e zdawa sobie spraw, jak niebezpieczne jest wystawianie
biaej twarzy, ktra odbijaa promienie soneczne, polega na dugiej brodzie i mocnej
opaleninie, gdy przyglda si helikopterowi.
Wiedzia, e ich ocalenie zaley od jego zdolnoci unikania tego potwora.
Przyglda mu si badawczym wzrokiem, starajc si oceni pole widzenia, jakie pilot
i dziaowy mieli ze swoich pozycji. Mogo si okaza poyteczne, jeli bdzie zna
pole ostrzau karabinu.
Sean dojrza, jak lufy dziaka, znajdujcego si na wieyczce strzelniczej pod
dziobem migowca, obracaj si z prawa na lewo, zupenie jakby dziaowy chcia
zademonstrowa mu ich dziaanie. Do gowy by mu nie przyszo, e genera China po
prostu bawi si kontrolkami, ktre daj mu poczucie siy, ale przy okazji poruszenie
luf zdradzio ograniczony zasig dziaka pokadowego. Mogo zosta obrcone
jedynie po trzydziestostopniowym uku. Pniej pilot musia obrci cay migowiec
wok gwnej osi, eby nakierowa bro na cel.
Hind by teraz bardzo blisko. Sean widzia wyranie kady szczeg konstrukcji,
od czerwonego napisu Doskonaa Zaoga na dziobie a po gwki nitw spajajcych
tytanow powok. Stara si wypatrzy jaki saby punkt w maszynie, jak szczelin
w masywnej konstrukcji, ale po kilku sekundach, zanim maszyna go mina,
stwierdzi, e poza wlotami powietrza do silnikw turbinowych hind jest absolutnie
bez skazy. Wystajce nad kabin pilota wloty powietrza byy zasonite przez
specjalne wypuke metalowe dyski, ktre zapobiegay przedostaniu si mieci i kurzu
do silnikw w czasie, gdy migowiec wisia nisko nad ziemi i pd powietrza
skierowanego w d przez obracajce si miga wzbija w powietrze chmury pyu.
Jednak pokrywy nie byy a tak szczelne, eby uniemoliwi pociskowi Stinger
przedostanie si do wlotw powietrza, i Sean zobaczy, e wok nich znajduje si
szczelina dostatecznie szeroka, eby czowiek mg wcisn przez ni gow. Przy
odpowiednim kcie i bardzo bliskiej odlegoci strzelec wyborowy mg posa seri
z karabinu maszynowego, ktra przechodzc przez luk uszkodziaby opatki
wirnikw silnika. Sean wiedzia, e nawet drobny odprysk na opatce zniszczyby
rwnowag caej turbiny i wprowadzi silnik w takie wibracje, e rozpadby si na
drobne kawaki po kilku sekundach.
Musiaby to by niezy strza i potrzeba od cholery szczcia mrukn pod
nosem patrzc na szczeliny. Nagle wiato odbijane przez szyb pancern kabiny
zmienio kt padania i Sean mg zobaczy jej wntrze.
Rozpozna generaa Chin mimo hemu lotniczego skrywajcego mu gow i
osaniajcych oczy okularw. Poczu, jak ogarnia go pomie nienawici. Ten
czowiek by odpowiedzialny za mier Joba i ich wszystkie pozostae nieszczcia.
Chc ci dosta w swoje rce mrukn Sean. Boe, gdybym tylko mg ci

dosta w swoje rce.

China zdawa si wyczuwa to nienawistne spojrzenie, gdy odwrci wzrok i
popatrzy w d przez lustrzane okulary prosto na ga, na ktrej siedzia Sean. Sean
mocniej przytuli si do pnia.
Nagle hind pochyli si, ukazujc poplamiony szary brzuch. Pd powietrza
smagn koron drzewa, potrzsajc konarami i rzucajc Seanem na wszystkie strony.
Wtedy uwiadomi sobie, e to byo tylko zudzenie i e China wcale na niego nie
patrzy.
Przyglda si, jak maszyna kieruje si w bok. Po przeleceniu kilku kilometrw
odgos silnikw zmieni natenie, przechodzc w wysoki pisk, helikopter zawis na
chwil nad lasem i szybko osiad pomidzy drzewami.
Sean zsun si na d. Matatu zgasi malutkie ognisko na pierwszy odgos
zbliajcego si migowca, ale garnuszek kaszy kukurydzianej zdoa si ju
ugotowa.
Zjemy po drodze zadecydowa Sean. Claudia jkna cicho, ale wstaa z
ziemi. Czua, jak kady misie w nogach piecze ze zmczenia.
Przykro mi, kochanie. Sean otoczy j ramieniem i przytuli do siebie. China
wyldowa dwa, trzy kilometry std. Prawdopodobnie w wiosce Dombe. Moemy by
pewni, e ma tam swoich onierzy. Musimy si std wynie.
Zjedli resztki gorcej, kleistej, dobrze posolonej papki po drodze i popili j
kilkoma ykami wody z manierek, ktra smakowaa muem i algami.
Od tej pory ywimy si tym, co znajdziemy Sean powiedzia Claudii a
chopcy Chiny ju depcz nam po pitach.
Hind zawis jakie trzydzieci metrw nad drog przecinajc wie Dombe.
Bya to jedyna droga, a sama wie skadaa si z mniej wicej dwudziestu domw,
ktre dawno temu zostay opuszczone. W oknach nie byo szyb, a z pobielanych
murw poodpada tynk. Termity poprzeeray belki dachw i blacha falista zwisaa
smtnie z walcych si konstrukcji. Budynki znajdujce si przy samej drodze byy
dawniej sklepami, typowymi dla Afryki dukas, prowadzonymi przez hinduskich
handlarzy. Na jednym z nich wisia pod dziwnym ktem wyblaky napis: Patel &
Patel wyrysowany pomidzy czerwonymi znakami coca-coli.
Sama droga miaa ubit nawierzchni zasan najrniejszymi mieciami i
odpadkami, a w wyjedonych koleinach wyrastay chwasty.
Ldujemy rozkaza China i helikopter zniy si nad drog, wzbijajc w
powietrze tuman suchych lici, skrawkw papieru, zuytych plastikowych toreb i
innego miecia.
Na werandzie budynku z napisem Patel & Patel stali uzbrojeni ludzie.
onierze, pidziesiciu lub wicej, ubrani w mundury w kamuflujcych barwach lub
cywilne ubrania, znajdowali si take pomidzy budynkami.
Pilot posadzi maszyn na drodze i z wolna zmniejszy obroty silnika, miga
obracay si coraz wolniej, a silnik wydawa niski powist. Genera China otworzy
pancern pokryw kabiny, wyskoczy na ziemi i podszed do grupy ludzi stojcych
na ganku przed sklepem.
Tippoo Tip! zawoa otwierajc szeroko ramiona w braterskim przywitaniu.
Jak dobrze ci znowu widzie. Musia podnie gos, eby przekrzycze wizg
silnika.
Genera Tippoo Tip zszed po schodkach, eby go przywita, rozwierajc ramiona
rwnie szeroko jak China. Objli si z czu nieszczeroci, jaka moe cechowa
dwch zawzitych rywali, ktrzy dobrze wiedz, e pewnego dnia bd musieli zabi
przeciwnika.
Mj stary przyjacielu powiedzia China, trzymajc generaa w ramionach i

przygldajc mu si z mioci w oczach.

Tippoo Tip nie byo prawdziwym nazwiskiem generaa, przyj je jako nom de
guerre po jednym ze sawnych arabskich handlarzy niewolnikw i koci soniowej z
poprzedniego wieku. Jednak imi i wice si z nim skojarzenia idealnie do niego
pasuj, pomyla China przygldajc si rywalowi. Przed nim sta pewny siebie,
zuchway mczyzna, ktrego mona podziwia, ale naley traktowa z najwiksz
ostronoci.
Tippoo Tip by niskim mczyzn, sigajcym Chinie do ramienia, ale wyjtkowo
masywnej budowy. Jego pier bya potna jak u goryla, a zwisajce silne ramiona,
ktre sigay niemal kolan, czyniy go jeszcze bardziej podobnym do tego zwierzcia.
Gow mia tak olbrzymi, e przywodzia na myl jeden z gigantycznych
rodezyjskich gazw z granitu stojcych na ostrym czubku wysokiej skay. Genera
mia dokadnie ogolon gow, ale twarz i piersi zasaniaa mu gsta, falujca, czarna
broda. Czoo i nos byy szerokie, paskie, a usta grube i pene.
Na czole mia zawizan opask z kolorowego materiau, a kamizelk ze skry
kudu rozpit z przodu. Klatk piersiow pokrywa mu gsty materac czarnych
wosw, a nagie ramiona byy grube i silnie uminione.
Tippoo Tip umiechn si do Chiny, ukazujc perowobiae zby, kontrastujce z
pokymi biakami oczu pokrytymi sieci yek.
Twoja wizyta uprzyjemnia mj dzie zapachem kwiatw mimozy powiedzia
w jzyku shangaskim, ale jego spojrzenie przelizno si po Chinie i przenioso na
wielki helikopter. Zazdro Tippoo Tipa bya tak oczywista, e China niemal mg jej
posmakowa.
Hind zmienia znaczco delikatn rwnowag, jaka istniaa w stosunkach dwu
najwaniejszych ze wszystkich wojownikw Renamo. Tippoo Tip nie mg oderwa
oczu od helikoptera. Byo jasne, e chciaby si dokadniej przyjrze maszynie, ale
China wzi go za rami i poprowadzi w stron werandy. Pilot nie wyczy hinda i
kiedy tylko China i jego gospodarz wyszli z krgu wolno obracajcych si migie,
zwikszy obroty silnika. Wielka maszyna podniosa si z ziemi i zawrcia w
powietrzu.
Tippoo Tip wykrci si z obj Chiny i osaniajc oczy doni przyglda si
odlatujcemu migowcowi. W jego oczach pono podanie, jakby patrzy na
rozbierajc si przed nim pikn dziewczyn. China pozwoli mu wzdycha do
nieosigalnego hinda, dopki ten nie znikn na horyzoncie. Specjalnie kaza pilotowi
odlecie, gdy zbyt dobrze zna i rozumia swojego rywala. Wiedzia, e jeli maszyna
zostaaby w wiosce, pokusa mogaby by zbyt silna, eby Tippoo Tip jej si opar.
Zdrada bya czym zupenie naturalnym dla obu mczyzn. W tej rozgrywce hind by
jokerem Chiny.
Tippoo Tip otrzsn si i rozemia bez widocznego powodu.
Powiedziano mi, e zniszczye cay klucz hindw i zdobye jedn maszyn dla
siebie, a ja odpowiedziaem: China jest prawdziwym lwem i moim bratem.
Chod, bracie przyj komplement China. Na socu jest gorco.
W cieniu werandy stay dwa stoki i kiedy usiedli, dwie mode dziewczta Tippoo
Tipa przyniosy im gliniane dzbanki z piwem, gstym i orzewiajco cierpkim.
Dziewczta miay po kilkanacie lat i byy bardzo adne. Tippoo Tip lubi kobiety,
zawsze si nimi otacza. To jedna z jego saboci, pomyla China, umiechajc si
do siebie z wyszoci. On sam mg si rwnie dobrze nacieszy chopcem co
dziewczyn, ale zawsze bya to tylko krtka przerwa w obowizkach, a nie wana
cz jego ycia. Mode kobiety nie zwrciy jego wikszej uwagi, skoncentrowa si
na swoim gospodarzu.
Ochroniarze Tippoo Tipa zeszli z werandy. Genera skin na dziewczta, eby si

rwnie oddaliy.
A co u ciebie, mj bracie? zapyta China. Jak tocz si walki? Syszaem, e
zapae Frelimo za gow i wepchne mu j pomidzy nogi, eby przyjrza si
swoim korzeniom. Czy to prawda?
Oczywicie, nie bya to prawda. Jako dowdca poudniowych oddziaw Renamo,
genera Tippoo Tip znajdowa si bliej stolicy i portu Maputo, centrum wadzy
Frelimo. W niego najbardziej uderzyo wycofanie pomocy wojskowej Afryki
Poudniowej. Jego wojska bray na siebie wikszo kontratakw i ofensyw Frelimo.
China dobrze wiedzia, e w ostatnich miesicach Tippoo Tip przegra wiele walk i
straci wielu ludzi oraz terytorium na poudniu. Tippoo Tip jednak zachichota i skin
gow na pochwa.
Zjedlimy wszystko, co Frelimo posao przeciwko nam. Przeknlimy ich bez
jednego pierdnicia.
Przekomarzali si i docinali sobie popijajc piwo, umiechajc si i miejc
wesoo, ale cay czas obserwujc si uwanie, jak dwa lwy obchodzce upolowan
zwierzyn, gotowi w kadej chwili do ataku czy do obrony. Wreszcie China
powiedzia:
Mio mi sysze, e wszystko u ciebie w porzdku. Przyleciaem tu, eby
zobaczy, czy mj hind mgby ci w czym pomc przeciwko Frelimo. Rozoy
rce w wyraajcym dezaprobat gecie. Widz jednak, e nie potrzebujesz mojego
wsparcia.
By to manewr godny Machiavellego. China przyglda si, jak jego cios
przeszed przez gard Tippoo Tipa. Dobrze wiedzia, e popeniby powany
taktyczny bd, gdyby poprosi tego czowieka o pomoc. Tippoo Tip potrafi wyczu
kad sabo jak hiena. Zamiast tego China podstawi przynt w postaci hinda,
pomacha mu ni przed nosem i jednym ruchem rki ukry w kieszeni.
Tippoo Tip zamruga oczami i nie przestajc si umiecha szuka celnej
odpowiedzi. On take nienawidzi przyznawa si do poraki czy okazywa saboci
przed kim, kto potrafiby j bezlitonie wykorzysta. Nie mg jednak oprze si
pragnieniu, jakie wzbudzia w nim cudowna bro.
Pomoc brata jest zawsze mile widziana sprzeciwi si miym tonem
zwaszcza jeli ten brat lata po niebie wasnym henshaw. I zaraz szybko doda: A
moe mgbym ci zaoferowa jak usug za twoj pomoc?
Sprytny dra, pomyla China, podziwiajc styl przeciwnika. Wie, e nie
przybyem tu ze wspczucia. Zorientowa si, e czego potrzebuj. Obaj mczyni
wycofali si na afrykaski sposb, kryjc za zason grzecznoci i trywialnych
pogawdek, krc wok gwnego tematu.
Zastawiem niez puapk na Frelimo pochwali si Tippoo Tip.
Wyprowadziem moje wojska z lasw Save. Prawda bya taka, e zosta zmuszony
do opuszczenia niewiarygodnie bogatych lasw po dugich walkach, kiedy Frelimo
podjo najbardziej zdeterminowane ataki od pocztku kampanii.
To bardzo sprytne z twojej strony zgodzi si China gosem, w ktrym
pobrzmiewa ostry niczym brzytwa sarkazm. To rzeczywicie puapka zostawi lasy
Frelimo i jacy z nich gupcy, e dali si na to nabra.
Lasy Save byy najwikszym bogactwem naturalnym kraju: wysokie na
dwadziecia metrw leadwoods, nazywane take drzewami koci soniowej ze
wzgldu na gadko drzewa; wspaniae rodezyjskie mahonie, ktrych pnie czsto
mierzyy po dwa metry w obwodzie; i najrzadsze i najcenniejsze ze wszystkich
tamboti, czyli afrykaskie drzewo sandaowe o bogatym wzorze i piknym zapachu.
Prawdopodobnie nigdzie wicej na kontynencie nie byo ju tak wspaniaych
lasw penych drogocennego drzewa. Z ca pewnoci byo to ostatnie bogactwo

tego zniszczonego przez wojn kraju. Najpierw zostay wybite olbrzymie stada soni,
pniej nosorocw i bawow, ktre wystrzelano z powietrza z karabinw
maszynowych. Rosjanie i Pnocnokoreaczycy oczycili ciepe rzeki na wschodnim
wybrzeu Mozambiku z krewetek i ryb, a zagraniczni poszukiwacze przygd, za
zgod Frelimo, zdziesitkowali krokodyle na jeziorze Cabora Bassa. Jedynie lasy
pozostay nie naruszone.
Ze wszystkich nowo powstaych pastw afrykaskich Mozambik najbardziej
potrzebowa dopywu twardej waluty. W kraju od ponad dziesiciu lat toczya si
zacita wojna domowa, ktra zrujnowaa doszcztnie ca gospodark. Drzewo byo
ostatnim towarem, za ktry rzd mg uzyska pienidze.
Frelimo wysali do lasw bataliony robotnikw, jakie dwadziecia, moe
trzydzieci tysicy niewolnikw powiedzia Tippoo Tip.
Tak wiele? zapyta z zainteresowaniem China. Gdzie znaleli tylu ludzi?
Zebrali ostatnich rolnikw, napadli na obozy uchodcw, zgarnli wszystkich
bezrobotnych z ulic Maputo. Rzd nazywa to Demokratycznym Programem Penego
Zatrudnienia. Kobiety i mczyni pracuj od witu do nocy za dziesi eskudw
dziennie, a jeden posiek, jaki dostaj, kosztuje pitnacie eskudw. Tippoo Tip
odrzuci gow i rozemia si z podziwu. Czasami ci Frelimo nie s tacy gupi
stwierdzi z rozbawieniem. Robotnicy pac pi eskudw dziennie za przywilej
cinania drzew dla rzdu, bardzo sensowny ukad.
I ty pozwolie Frelimo na to? zapyta China. Nie chodzio mu oczywicie o
niedol robotnikw. Dwudziestometrowy pie drzewa sandaowego by wart jakie
pidziesit tysicy amerykaskich dolarw, a lasy cigny si przez setki tysicy
akrw.
Oczywicie, e im na to pozwoliem przyzna Tippoo Tip. Nie mog
wywie drzewa, dopki drogi i linia kolejowa nie zostan odbudowane. Na razie
skaduj pnie wzdu linii kolejowej. Moi ludzie licz kady nowy pie. Tippoo Tip
wyj z bocznej kieszeni skrzanej kamizelki notatnik w plastikowych okadkach i
pokaza Chinie liczby, ktre zapisa na ostatniej stronie.
China zachowa obojtny wyraz twarzy, ale jego oczy rozbysy za okularami w
zotych oprawkach, gdy przeczyta czn sum zebranego drzewa i jego warto.
Taka ilo dolarw pozwoliaby na uzbrojenie obu armii na nastpne pi lat, mona
byo za ni kupi nowych sprzymierzecw lub wynie jednego z nich na fotel
prezydenta i utrzyma go tam przez cae ycie.
Zblia si czas, gdy bd mg znowu zaj lasy Save i zebra niwo, jakie
Frelimo dla mnie przygotowali.
A jak chcesz eksportowa drzewo? Pie tamboti way jakie sto ton, kto je od
ciebie kupi?
Tippoo Tip klasn w rce i zawoa jednego ze swoich adiutantw, ktry
przykucn w cieniu budynku po drugiej stronie ulicy. Partyzant poderwa si z ziemi i
podbieg do swojego przeoonego. Uklkn na ziemi i rozpostar map polow na
betonowej pododze werandy pomidzy ich stokami, przyciskajc jej rogi kawakami
pokruszonego betonu. Tippoo Tip i China nachylili si nad map.
Tu s lasy. Tippoo Tip zakreli palcem granice olbrzymiego obszaru
pomidzy Rio Save i Limpopo, na poudnie od ich pozycji. Frelimo zbieraj drzewo
tu, tu i tu.
Sucham zachci go China.
Skadowisko wysunite najbardziej na poudnie znajduje si zaledwie
pidziesit kilometrw od Limpopo, pidziesit kilometrw od granicy z Afryk
Poudniow.
Poudniowoafrykaczycy wyparli si nas, podpisali ukad z Chissano i Frelimo

 zauway China.
Ukady i traktaty s tylko kawakami papieru. Tippoo Tip odsun argument
machniciem rki. Mwimy o poowie miliarda amerykaskich dolarw.
Dogadaem si ju z naszymi niewiernymi sojusznikami, e jeli dostarcz im drzewo,
to zapewni transport do ich granicy i zapat na konto w Zurychu lub Lizbonie.
Zamilk na chwil. Frelimo cili i uoyli ju dla mnie drzewo. Teraz musz je
tylko zabra i dostarczy kupcom.
A mj helikopter miaby ci pomc w zbieraniu drzewa? zasugerowa China.
Pomc, tak, chocia mog osign to samo moimi wasnymi siami.
Moe i tak, ale poczona operacja bdzie szybsza i pewniejsza odparowa
China. Razem dzielimy walk i upy. Z moim henshaw i posikami z pnocy
moemy przegoni Frelimo z lasu w cigu tygodnia.
Tippoo Tip udawa, e rozpatruje propozycj. Wreszcie skin gow i zapyta
ostronie:
Oczywicie wynagrodz ci za pomoc czci zapaty, jak otrzymam za
drzewo.
Cz nie jest sowem, za ktrym bym przepada westchn China. Wol
dobre, socjalistyczne sowo: rwny. Proponuj rwny podzia.
Tippoo Tip wyglda na uraonego i rozoy rce w gecie protestu.
Bd rozsdny, mj bracie.
Przez nastpn godzin targowali si i wykcali, z wolna zbliajc si do
umowy, ktra miaa podzieli pomidzy nich dwch ostatnie bogactwo kraju i
zdecydowa o losach dziesitkw tysicy robotnikw w batalionach pracy.
Moi zwiadowcy donosz, e robotnicy pracujcy przy cince s ju prawie
nieprzydatni do pracy zauway w pewnej chwili Tippoo Tip. Frelimo tak ich
godzili, e prawie wszyscy s chorzy i wycieczeni. Codziennie umieraj setki ludzi,
wic cinka drzew nie przebiega nawet w poowie tak sprawnie jak dwa miesice
temu. Frelimo nie maj adnych nowych si do zastpienia robotnikw i cae
przedsiwzicie zaczyna z wolna podupada. Nie zyskamy wiele czekajc duej.
Powinnimy zaatakowa natychmiast, przed nastaniem pory deszczowej.
China spojrza na elektroniczny zegarek na rku, symbol jego pozycji rwnie
widoczny jak srebrna gwiazdka na epoletach. Hind powinien wrci za p godziny,
musi zakoczy negocjacje i dobi targu. W cigu kilku minut porozumieli si co do
szczegw poczonej operacji i China zauway obojtnym tonem:
Mam jeszcze jedn spraw do ciebie. Ton jego sw zaalarmowa Tippoo
Tipa. Pochyli si do przodu na stoku, kadc obie rce, rwnie szerokie i potne jak
apy niedwiedzia, na kolanach. cigam ma grup biaych uciekinierw. Wyglda
na to, e staraj si dotrze do granicy z Afryk Poudniow. China szybko opisa
mu grup Seana i doda na zakoczenie: Chciabym, eby powiadomi wszystkie
swoje posterunki std do Limpopo, eby rozgldali si za tymi ludmi.
Biay mczyzna i biaa kobieta. To brzmi interesujco, mj bracie powiedzia
w zamyleniu Tippoo Tip.
Najwaniejszy jest mczyzna. Kobieta jest Amerykank i moe mie pewn
warto jako jeniec, ale poza tym niewiele znaczy.
Dla mnie kobieta ma zawsze jak warto sprzeciwi si Tippoo Tip.
Zwaszcza jeli jest biaa i moda. Czasami lubi zmian ciaa. Ubijmy jeszcze jeden
interes, bracie. Tym razem te si podzielimy po poowie. Jeli pomog ci ich zapa,
zatrzymasz sobie biaego mczyzn, ale mnie oddasz kobiet. Zgoda?
China zastanawia si nad tym przez chwil i wreszcie skin gow.
Dobrze, moesz j sobie wzi, ale chc dosta mczyzn ywego i caego.
Wanie tak chc dosta kobiet zachichota Tippoo Tip. Wic znowu

osignlimy porozumienie. Wycign rk i China j ucisn. Patrzc sobie w

oczy obaj wiedzieli, e ten gest nie ma najmniejszego znaczenia, e ich ugoda bdzie
trwa jedynie tak dugo, jak im to bdzie odpowiada, i zostanie zerwana bez
najmniejszego ostrzeenia, kiedy tylko zmieni si warunki.
Powiedz mi teraz o tej kobiecie poprosi Tippoo Tip. Gdzie j ostatnio
widziano i co zamierzasz zrobi, eby j pojma?
China znowu nachyli si nad rozpostart przed nimi map. Tippoo Tip dostrzeg
ywy blask w jego oczach i lekkie napicie w gosie, gdy wyjania, jak Sean i jego
grupa uniknli zasadzki, ktr zgotowa im na granicy, oraz jak shangascy dezerterzy
poinformowali go o intencjach Seana.
Wiemy, e ostatnio byli tutaj. China wskaza na punkt na pnoc od linii
kolejowej. To jednak byo trzy dni temu. Teraz najpewniej znajduj si gdzie tutaj.
Rozpostar do i przesun ni po mapie. Jeden z nich jest ciko ranny, wic
prawdopodobnie nie dotarli jeszcze tak daleko na poudnie. Ustawiem ponad trzystu
onierzy na poudnie od linii kolejowej, ktrzy teraz szukaj ich ladu, ale chciabym,
eby zablokowa im drog od przodu. Ilu ludzi mgby powici?
Tippoo Tip wzruszy ramionami.
Ju umieciem trzy kompanie wzdu Rio Save, eby pilnowali wycinki lasu.
Dalej na pnoc mam jeszcze pi kompanii. Jeli ci biali chc dotrze do Limpopo,
to bd musieli przej pomidzy moimi liniami i straami Frelimo. Poinformuj
przez radio dowdcw kompanii, eby mieli na nich oko.
Gos generaa Chiny sta si wadczy i ostry.
Twoi ludzie musz zabezpieczy kad drog, kade przejcie przez rzek.
Musz utworzy barier, przez ktr nawet mysz si nie przelizgnie, a moi ludzie
napdz biaych od pnocy. Ostrze jednak swoich dowdcw kompanii, e ten biay
jest onierzem, i to dobrym. Dowodzi Skautami Ballantyne pod koniec wojny.
Courteney przerwa mu Tippoo Tip. Pamitam go dobrze. Zachichota
zoliwie. Ale oczywicie, to Courteney poprowadzi atak na twoj baz. Nic
dziwnego, e tak bardzo chcesz go dosta w swoje rce. Courteney napad ci wiele
lat temu. Masz dobr pami, mj bracie.
Tak zgodzi si China, dotykajc urwanego ucha. To byo wiele lat temu, ale
zemsta jest daniem, ktre najlepiej smakuje na zimno.
Obaj podnieli gowy, kiedy z pnocy dobieg ich ostry wist migie. China
spojrza na zegarek. Pilot przylecia dokadnie na czas. Czu, e moe ufa temu
modemu Portugalczykowi. Wsta ze stoka.
Bdziemy utrzymywa kontakt radiowy na fali 118,4 megahercw powiedzia
do generaa Tippoo Tip. Trzy razy dziennie, o szstej rano, w poudnie i o szstej
wieczorem. Tippoo Tip nie patrzy jednak na niego, tylko na zniajcy si nad
wiosk ksztat hinda, ktry przypomina potwora z filmu science fiction.
Genera China zaj swoje miejsce w kabinie pilota i zamkn za sob pancern
pokryw. Podnis na poegnanie prawy kciuk i stojcy na werandzie genera Tippoo
Tip zasalutowa w odpowiedzi. Hind podnis si z ziemi, zawis na chwil nad
wiosk i skierowa dzib na pnoc.
Generale, jeden z patroli wzywa pana przez radio powiedzia pilot przez
mikrofon. Uywaj kodu Dwunasty Czerwony.
Dzikuj, niech pan przeczy na czstotliwo patrolu poleci China i patrzy,
jak na elektronicznym wywietlaczu radia przesuwaj si cyfry czstotliwoci.
Dwunasty Czerwony, tu Drzewo Bananowe, czy mnie syszysz? odezwa si do
mikrofonu.
Dwunasty Czerwony by kodem wywoawczym jednego z doborowych patroli,
ktre szukay tropu wzdu linii kolejowej. Patrzc na rozoon na kolanach map

genera China prbowa odgadn pozycj sekcji tropicieli. Dowdca sekcji

odpowiedzia natychmiast na wezwanie.
Drzewo Bananowe, tu Dwunasty Czerwony. Nawizalimy kontakt.
China poczu, jak poczucie zwycistwa rozpiera mu piersi, ale nie dao si tego
sysze w jego gosie.
Podajcie swoj pozycj rozkaza i dowdca sekcji poda mu wsprzdne,
ktre China zaznaczy na mapie.
Patrol znajdowa si jakie pidziesit kilometrw na pnoc od wioski.
Pilocie, czy sysza pan nowe wsprzdne? zapyta. Niech pan zawiezie
mnie tam tak szybko, jak to tylko moliwe. Kiedy ryk silnika zwikszy natenie,
China zawoa do mikrofonu: Dwunasty Czerwony, wystrzelcie czerwon rac,
jak tylko nas zobaczycie!
Siedem minut pniej czerwona raca wyleciaa z lasu niemal prosto przed
dziobem hinda. Pilot zwolni i helikopter zawis nad drzewami.
Patrol Renamo oczyci maczetami kawaek terenu na ldowisko, pilot
naprowadzi hinda nad czyste kko i posadzi maszyn na ziemi w tumanie kurzu i
lici. China przekona si z satysfakcj, e partyzanci rozoyli si wok miejsca
ldowania, chronic generaa wycelowanymi na zewntrz karabinami maszynowymi.
Byli to doskonali wojownicy. China wyskoczy lekko z kabiny i dowdca sekcji
podbieg schylony, eby mu zasalutowa. By to dowiadczony weteran, obwieszony
broni, manierkami z wod i pasami amunicji.
Przeszli tdy wczoraj wieczorem powiedzia generaowi.
Jeste tego pewien? zapyta ostro China.
Biay mczyzna i biaa kobieta. Partyzant skin gow. Zakopali co tutaj.
Wskaza gow do tyu. Nie dotykalimy tego, ale myl, e to grb.
Poka rozkaza China i ruszy za partyzantem w gste krzaki. Dowdca sekcji
zatrzyma si przed stosem kamieni.
Tak, to grb powiedzia pewnym tonem China. Otwrzcie go.
Dowdca sekcji krzykn na dwch ludzi. Partyzanci odoyli bro i rzucili si do
grobu. Kopniakami zrzucili lece z wierzchu mniejsze kamienie i zaczli stacza
wiksze na ziemi.
Szybciej! zawoa China. Popieszcie si! Gazy zaczy lata na strony,
uderzajc jeden o drugi.
Jest ciao! zawoa dowdca sekcji, gdy spod kamieni ukazaa si owinita w
koszul gowa Joba. Partyzant zbliy si i zdar koszul.
To Matabelczyk. China natychmiast rozpozna rysy Joba. Nie sdziem, e
donios go a tutaj. Wykopcie go caego i rzucie hienom na poarcie rozkaza.
Dwch partyzantw schylio si i schwycio trupa za owinite kocem ramiona,
China przyglda si temu z zainteresowaniem. wiartowanie zwok wroga naleao
do rytuau wojennego plemienia Nguni, wyrwanie wntrznoci z ciaa pozwalao
duszy zabitego opuci powok cielesn, co zapobiegao przeladowaniu zabjcy.
China czu jednak nienawistn satysfakcj, gdy przyglda si, jak partyzanci
wydobywaj z grobu Matabelczyka. Wiedzia, jak bardzo zrani tym Seana Courteneya
i ju si cieszy na myl o tym, jak opisze mu to w najdrobniejszych szczegach w
czasie nastpnego poczenia radiowego.
W tej samej chwili jego wzrok pad na krtki sznurek z kory drzewa, ktry oplata
ramiona nieboszczyka. Przez chwil patrzy na niego ze zdziwieniem. Zobaczy, jak
sznurek si napina, usysza trzask wyrywanej zawleczki granatu i zrozumia, co to
takiego. Z ostrzegawczym krzykiem rzuci si na ziemi.
Wybuch oguszy go, trzasn w gow fal uderzeniow i China poczu, jak co
silnie uderza go w policzek. Przewrci si na plecy i usiad, przez chwil sdzc, e

straci wzrok; po chwili gwiazdy i wirujce koa ognia zblady. Z ulg stwierdzi, e
znowu widzi.
Z policzka cieka mu krew i spywaa po brodzie na mundur. Zdar chustk z szyi
i przytkn do gbokiego rozcicia, jakie odamek granatu zostawi na jego twarzy.
Wsta niepewnie na nogi i spojrza na grb. Granat rozerwa brzuch jednego z
partyzantw wypatroszajc go jak ryb. Mczyzna klcza na ziemi, usiujc
wepchn wntrznoci do brzucha, ale mokre ubranie lepio mu si do rk. Drugi
zgin na miejscu. Dowdca oddziau podbieg do Chiny i chcia obejrze ran na
policzku, ale ten odepchn rk.
Ty biay sukinsynu. Jego gos zia nienawici. Drogo mi za to zapacisz,
pukowniku Courteney. Przysigam ci to.
Ranny partyzant nadal zmaga si z wntrznociami, ale wyleway mu si przez
palce. Wydawa z siebie bekotliwy bulgot, ktry jeszcze bardziej rozzoci Chin.
Wycignijcie go stamtd! wrzasn. Zabierzcie go i zastrzelcie!
Kilku partyzantw wycigno rannego, ale China nie by usatysfakcjonowany.
Trzs si jeszcze z szoku i wciekoci, szukajc czego wzrokiem, na czym mgby
wyadowa gniew.
Hej, wy! Wskaza drc rk. Przyniecie maczety. Dwch partyzantw
rzucio si biegiem po bro. Wyjmijcie tego matabelskiego psa z tej dziury!
Wanie. A teraz posiekajcie go na miso dla hien. Tak. Na mae kawaki. Nie
zatrzymujcie si! Na miso siekane! Chc, eby zostao z niego miso siekane!
Przez cay ranek Matatu prowadzi ich na poudnie przez opuszczone pola i
wioski. Wysokie trawy i chwasty dobrze ich skryway, a tropiciel unika cieek i
omija z dala wypalone chaty.
Claudia miaa kopoty z utrzymaniem ostrego tempa. Wczorajszego wieczoru
zatrzymywali si tylko na krtkie postoje i dziewczyna bya wyranie zmczona. Nie
czua blu. Nawet mae, ostre, rowo zakoczone kolce, ktre zostawiay czerwone
prgi na jej odsonitych ramionach, nie przysparzay jej blu. Kady krok, jaki robia,
by czysto mechaniczny i mimo e staraa si nady za mczyznami, czua si jak
nakrcana zabawka, ktra si zatrzymuje. Z wolna Sean wysun si przed ni, a ona
nie miaa si, eby go dogoni. Sean obejrza si przez rami i widzc, z jakim trudem
wyciga nogi, zwolni i zaczeka na ni.
Przepraszam stkna i Sean spojrza na niebo.
Nie moemy si zatrzyma odpowiedzia. Claudia zebraa reszt si, eby i
za nim.
Niedugo po poudniu usyszeli hinda. Odgos silnikw by bardzo stumiony i
szybko si oddala w kierunku pnocnym.
Sean wycign rami, eby podtrzyma dziewczyn, kiedy nagle si zachwiaa.
Dobrze si spisujesz powiedzia jej delikatnie. Przykro mi, ale musimy jak
najbardziej oddali si od wioski. China nigdy nie bdzie podejrzewa, e zaszlimy
a tak daleko na poudnie. Skierowa si na pnoc. Moemy teraz odpocz.
Zaprowadzi j do kpy ciernistych akacji, ktre tworzyy naturalne schronienie.
Claudia dyszaa ciko ze zmczenia i pooya si na ziemi, gdy Sean przykucn
obok niej. Zdj jej buty i skarpety.
Twoje nogi porzdnie stwardniay powiedzia masujc jej stopy. Nawet
ladu otarcia. Jeste rwnie twarda jak Skaut i masz jeszcze wicej odwagi.
Claudia nie miaa nawet siy umiechn si na ten komplement. Sean nacign
jej skarpet na rk, wystawi palec przez dziur na palcach i pokiwa nim jak
kukiek.
W porzdku. Potrafi dobrze chodzi. Skarpeta na jego rku mwia gosem

Miss Piggie. Gdyby jednak, stary, mg widzie, jaka jest w ku.

Claudia zachichotaa sabo. Sean umiechn si do niej czule.
Teraz lepiej pochwali j. Id spa. Claudia obserwowaa go jednak przez
kilka minut, jak ceruje jej skarpet.
Ktra z twoich kochanek nauczya ci szy? mrukna sennie.
Byem prawiczkiem, zanim ci poznaem. pij ju.
Nienawidz jej, kimkolwiek bya powiedziaa Claudia i zamkna oczy.
Zdawao jej si, e otworzya je ponownie dosownie po chwili, ale wiato przeszo w
mikkie cienie wieczoru i nie czu byo poudniowego upau. Usiada na ziemi.
Sean gotowa co na maym ogniu rozpalonym na suchych gazkach. Spojrza na
ni przez rami.
Godna? zapyta.
Umieram z godu.
Obiad. Przynis jej metalowy kubek.
Co to jest? spytaa podejrzliwie Claudia i spojrzaa na ma stert spieczonych
czarnych kiebasek, kada dugoci jej maego palca.
Nie pytaj powiedzia Sean. Jedz.
Podniosa ostronie jedn z kiebasek i powchaa. Bya gorca od ognia.
Jedz! powtrzy Sean i eby da jej przykad, woy jedn do ust, przeu i
pokn.
Wymienite zawyrokowa. No, sprbuj.
Claudia ugryza kiebask, ktra zatrzeszczaa jej w zbach i rozlaa si w ustach
wypeniajc je pynem o konsystencji musztardy, ktry smakowa jak szpinak. Z
trudem przekna cao.
Jeszcze jedn.
Nie, dzikuj.
S pene protein. Jedz.
Nie mog.
Nie zajdziesz daleko o pustym odku. Otwrz usta. Sean karmi na
przemian j i siebie.
Kiedy kubek by pusty, Claudia znowu zapytaa:
Powiesz mi teraz, co to byo? Ale on tylko si umiechn, pokrci gow i
podszed do Alphonsa, ktry przykucn przy ognisku i zajada swoj porcj.
Podcz radio poleci mu Sean. Posuchamy, co China ma nam do
powiedzenia.
Kiedy Alphonso by zajty zakadaniem anteny, Matatu bezszelestnie wlizn si
do obozu. W rkach nis duy kawa wieo urwanej kory, ktrej koce byy
poronite wyschnit traw. Zamieni z Seanem kilka sw i Sean spowania.
Co si dzieje? zapytaa z trosk Claudia.
Matatu widzia sporo znakw przed nami. Wyglda na to, e jest tam peno
patroli. Nie moe odgadn, czy to Frelimo, czy Renamo.
Claudia poczua si niepewnie, przysuna si bliej do siedzcego na ziemi
Seana i opara o jego rami. Oboje suchali radia, w ktrym take byo wicej
transmisji, wikszo z nich po shangasku lub po portugalsku.
Co si szykuje mrukn Alphonso. Przesuwaj patrole na poudnie, eby
zastawi puapk.
Renamo? zapyta Sean i Alphonso potwierdzi skinieniem gowy.
Wyglda na to, e to ludzie generaa Tippoo Tipa.
Co on mwi? spytaa Claudia, ale Sean nie chcia jej jeszcze bardziej
wystraszy.
Rutynowe transmisje skama, wic troch si odprya. Spojrzaa na Matatu,

ktry wanie wysypywa zawarto pata kory na arzce si wgle. Kiedy zobaczya,
co gotuje, zesztywniaa ze wstrtu.
To najbardziej ohydne...! Nie dokoczya. Patrzya z przeraajcym
zafascynowaniem jak wielkie, wochate gsienice wij si na wglach. Ich dugie
woski kurczyy si pod wpywem aru w malutkich oboczkach dymu. Z wolna
gsienice przestay si porusza i zwiny w mae czarne kiebaski.
Claudia wydaa zduszony okrzyk i schwycia silnie Seana za rami, gdy je
rozpoznaa.
To nie s...! stkna. Ja nie...! Nie dae mi tego! Och, nie! Nie wierz!
Bardzo poywne zapewni j Sean. Matatu widzc kierunek jej spojrzenia
wzi jedn z gsienic z ognia i przekadajc j z rki do rki poda jej z
wielkodusznym umiechem.
Chyba zwymiotuj powiedziaa sabym gosem Claudia i odwrcia gow.
Nie wierz, e jadam co takiego.
Nagle radio zatrzeszczao i da si sysze bardzo stumiony gos mwicy w
jzyku, ktrego Claudia nie znaa. Zaciekawienie Seana spowodowao, e zapomniaa
o mdociach i zapytaa:
Co to za jzyk?
Afrikaans odpar krtko. Cicho! Suchaj! Gos jednak szybko zanik.
Afrikaans? zapytaa Claudia. Poudniowoafrykaski holenderski?
Tak. Sean skin gow. To by chyba maksymalny zasig. Niemal na pewno
wojskowa transmisja, pewnie jaki patrol graniczny nad Limpopo. Sean
porozmawia przez chwil z Alphonsem i zwrci si do Claudii. Alphonso te tak
uwaa. Poudniowoafrykaski patrol. Alphonso mwi, e czasami chwytaj ich
transmisje jeszcze dalej na pnoc. Sean spojrza na zegarek. Wyglda na to, e
genera China nie zaszczyci nas dzisiaj rozmow. Lepiej si pakujmy i ruszajmy w
drog. Sean ju zacz si podnosi z ziemi, kiedy radio znowu oyo. Tym razem
gos by tak wyrany, e syszeli kady oddech Chiny.
Dobry wieczr, pukowniku Courteney. Prosz mi wybaczy to opnienie, ale
miaem kilka pilnych spraw do zaatwienia. Moe pan si wczy, pukowniku.
W ciszy, ktra zapada, Sean nie zrobi adnego ruchu w stron mikrofonu i po
chwili genera China rozemia si.
Wci brakuje panu sw, pukowniku. Nic nie szkodzi. Jestem pewien, e mnie
pan sucha, wic pozwol sobie pogratulowa panu drogi, jak pan pokona. To
naprawd spory sukces, biorc pod uwag, e pani Monterro musi bardzo opnia
marsz.
Arogancki dra szepna z gorycz Claudia. To najgorszy bandyta, a w
dodatku mska szowinistyczna winia.
Przyznam szczerze, pukowniku Courteney, e zaskoczy mnie pan. Musielimy
przesun nasz kordon powitalny dalej na poudnie.
Znowu zapada krtka cisza i nagle gos Chiny zabrzmia zoliwoci.
Pukowniku, znalelimy miejsce, gdzie pogrzeba pan Matabelczyka. Claudia
poczua, jak Sean sztywnieje. Cisza trwaa, dopki China znowu si nie odezwa.
Wykopalimy ciao i po stopniu zepsucia moglimy oceni, jak dugo spoczywa w
ziemi. Sean zacz lekko dre, a China mwi dalej przyjaznym tonem.
Matabelczyk potrafi cuchn jak zdecha hiena, a pana przyjaciel nie by wyjtkiem.
Niech pan mi powie, pukowniku, czy to pan wpakowa mu kul w gow? To bya
bardzo rozsdna rzecz. I tak by nie doszed do koca tej trasy.
winia! Pieprzona winia! wyrwao si Seanowi.
Ach, przy okazji, paska puapka nie wypalia. Bardzo amatorska robota.
China rozemia si swobodnie. I niech si pan nie martwi o Matabelczyka.

Uatwiem robot hienom. Kazaem dwm moim ludziom z maczetami, eby si nim
zajli. Posiekali go na kawaki, pukowniku, na matabelski gulasz!
Sean rzuci si po mikrofon i przycign go do siebie.
Ty zdeprawowany, pieprzony zwierzaku! wrzasn do mikrofonu. Ty
mierdzcy wampirze! Mdl si, ebym nie dosta ci w swoje rce!
Sean umilk dyszc ciko po tym wybuchu.
Dzikuj, pukowniku. W gosie Chiny sycha byo pogodn nut. Ju mi
si nudzi ten monolog. Jak to mio znowu z panem porozmawia, brakowao mi
pana.
Sean z trudem powstrzyma si od odpowiedzenia i zamiast tego wyczy radio.
Zbierajcie si. Jego gos wci dra z wciekoci. China szybko nas
zlokalizuje po tym maym wybuchu. Musimy szybko si std wynosi.
Znowu musimy ucieka, jakby nam deptali po pitach? spytaa z rezygnacj
Claudia, ale wstaa posusznie z ziemi.
Marsz by jednak wolniejszy ni poprzedniej nocy. Przed pnoc Matatu
dwukrotnie kaza im czeka ostrzeony swoim szstym zmysem o czyhajcym przed
nimi niebezpieczestwie. Podkrad si do przodu i znalaz zastawion na nich
puapk. Dwukrotnie byli zmuszeni do zboczenia z drogi i ostronego okrenia
czekajcych na nich partyzantw.
To ludzie generaa Tippoo Tipa szepn Alphonso. Musi pomaga Chinie.
Na kadej ciece bd czeka na nas jego ludzie.
Po pnocy dopisao im szczcie. Matatu natrafi na ciek biegnc niemal
prosto na poudnie i odkry, e troch wczeniej spory oddzia ludzi przeszed tdy w
tym samym co oni kierunku.
Wykorzystamy ich trop do ukrycia naszych ladw. Sean postanowi
skorzysta z nadarzajcej si okazji i ustawi Matatu na czele grupy, z Claudi
podajc za nim, podczas gdy on sam i Alphonso szli na kocu, nastpujc na mae
odciski ng prowadzcej pary i zacierajc je wasnymi ladami.
Szli teraz szybciej po ciece, dopki Matatu nie usysza odgosw, jakie w ciszy
nocnej robi idcy przed nimi patrol Renamo. Musieli zwolni kroku, eby zachowa
bezpieczn odlego.
Utrzymywanie cile okrelonego odstpu, ktry stanowi o tym, czy zostan
odkryci, czy te bd mogli poda nie zauwaeni za oddziaem partyzantw, byo
bardzo trudne i musieli cakowicie polega na wzroku i suchu Matatu. Poruszali si
jednak teraz dwa razy szybciej ni normalnie.
Krtko przed witem patrol Renamo zatrzyma si. Musieli schowa si w
ciemnociach, nasuchujc, jak partyzanci zastawiaj na nich puapk po obu stronach
cieki. Kiedy oddzia ukry si w gszczu przy drce, Matatu poprowadzi ich drog
okrn przez las i wkrtce wyszli na ciek za puapk. Ruszyli dalej na poudnie.
Wedug mojej oceny zrobilimy tej nocy jakie czterdzieci kilometrw
powiedzia z zacit satysfakcj Sean, gdy gwiazdy na wschodzie zblaky przy
pierwszym wietle wstajcego witu. Nie moemy jednak ryzykowa marszu za
dnia, wszdzie a si roi od Renamo. Matatu, znajd nam jak kryjwk na dzie.
W nocy dotarli do podmokego terenu, ktry odgradza ich od Rio Save. Matatu
wprowadzi ich pomidzy wysok bagienn traw. Brnli po kolana w wodzie przez
strzegce rzeki moczary, wybierajc drog pomidzy pytkimi lagunami, nad ktrymi
unosiy si chmary moskitw. Woda zakrywaa ich lady, a idcy z tyu Sean
dokadnie poprawia i wyprostowywa rozsunite na boki trzciny.
Po przejciu kilkuset metrw Matatu wyszuka ma wysepk, wystajc na kilka
centymetrw z wody. Kiedy na ni wstpili, w trzcinach da si sysze trzask i oskot,
gdy jakie cikie ciao rzucio si do ucieczki.

Claudia krzykna wystraszona, pewna, e wpadli w puapk Renamo. Matatu

jednak wyszarpn zza pasa dugi n i z przenikliwym okrzykiem bojowym
zanurkowa w trawie. W zamieszaniu, jakie nastpio, dostrzega, e tropiciel zmaga
si z dwukrotnie wikszym od niego zwierzciem pokrytym uskami.
Sean rzuci mu si na pomoc. Szybko zatukli i zadgali na mier zwierz, ktre
nastpnie wycignli na ld. Claudia a wzdrygna si z odrazy na widok potnego
szarego jaszczura, dugiego na dwa i p metra, z tym nakrapianym brzuchem i
potnym ogonem, ktry jeszcze drga i przesuwa si na boki.
Wydajc z siebie radosne okrzyki Matatu natychmiast zabra si do zdzierania
uskowatej skry.
Co to jest?
Najdelikatniejszy z przysmakw Matatu, legwan. Sean otar ostrze noa o
rk i pomg Matatu zdejmowa tward skr i kroi miso.
Miso z ogona byo biae jak filety z soli, ale Claudia skrzywia si okropnie, gdy
Sean zaoferowa jej pasek misa.
Ty i Matatu zjedlibycie nawet wasne dzieci rzucia z odraz.
I sysz to od osoby, ktra regularnie zajada si pieczonymi gsienicami!
Sean, nie mog. Nie przekn tego. Nie na surowo.
Nie mamy adnego drzewa, eby rozpali ognisko. Zreszt jada japoskie
sashimi, no nie? Sama mi mwia, e ci smakowao.
To bya surowa ryba, a nie jaszczurka!
Te mi rnica, pomyl o tym jako o afrykaskim sashimi poradzi jej. Kiedy
w kocu ustpia i sprbowaa may kawaek biaego misa, przekonaa si, e jest
wyjtkowo smaczne. Poczua, jak gd przewaa nad wstrtem.
Mieli take pod dostatkiem wody. Kiedy wypenili sobie do pena brzuchy
sodkim misem i wod, pokadli si w cieniu na kocach. Claudia czua si
bezpieczna, widzc koyszce si nad gow trawy, ktre zasaniay j przed ostrym
socem. Patrzya przez nie na jasne niebo. W kocu naszo j zmczenie i zasna.
Obudzia si nagle okoo poudnia. Leaa nieruchomo w objciach Seana,
suchajc odgosu przelatujcego gdzie w pobliu hinda.
China przeszukuje brzeg rzeki przed nami szepn jej do ucha Sean. Odgos
silnikw turbinowych narasta i opada, gdy helikopter zawraca i oddala si od nich.
Claudia czua, jak minie jej brzucha, zaciskajc si ze strachu, uciskaj odek, gdy
maszyna zbliya si jeszcze bardziej, przeleciaa na poudnie od ich kryjwki i z
wolna oddalia si znad bagien.
Odlecia powiedzia Sean przytulajc j do siebie. Przepij si jeszcze.
Obudzia si ponownie, owadnita dziwnym lkiem, ale kiedy sprbowaa si
poruszy, stwierdzia, e kto j przyciska mocno do ziemi, a czyja rka zakrywa jej
bolenie usta. Przekrcia lekko gow i zobaczya z bardzo bliska twarz Seana.
Cicho! szepn jej do ucha. Ani sowa!
Kiedy skina gow, zdj rk z jej ust i przetoczy si na brzuch, eby wyjrze
przez zason gstych trzcin. Posza za jego przykadem i wyjrzaa na pytk lagun
otaczajc wysepk.
Z pocztku nie dostrzega niczego i dopiero po chwili usyszaa piew. By to
sodki dziewczcy sopran, a cichutka piosenka bya shangask pieni miosn.
Dwiki piosenki mieszay si odgosami lekkich krokw na wodzie. piewajca
zbliaa si do wysepki. Claudia instynktownie przysuna si bliej do Seana
wstrzymujc oddech.
Nagle dziewczynka znalaza si bezporednio przed Claudi i ta moga jej si
przyjrze przez szpar w trzcinach. Bya to szczupa, delikatna dziewczynka w wieku
kilkunastu lat. Sdzc po duych i penych piersiach osigna ju wiek dojrzewania,

mimo e jej twarz zachowaa jeszcze sodkie dziewczce rysy. Miaa na sobie tylko
opask biodrow podcignit wysoko nad nogami dugimi i chudymi niczym u
rebaka. Jej skra byszczaa w socu jak czarna melasa. Dziewczyna wydawaa si
dzika i niezalena niczym duszek lasu i Claudia bya ni zauroczona.
W prawym rku Murzynka trzymaa cienk wczni do poowu ryb z licznymi
haczykami na ostrzu. Brodzc ostronie przez wod trzymaa t bro gotow do ciosu.
Nagle piosenka zamara na jej ustach, dziewczyna znieruchomiaa na chwil i
zaraz rzucia si do przodu z gracj baletnicy. Wcznia migna w jej rku. Po
chwili z cichym okrzykiem radoci dziewczyna wyja z wody dugiego, liskiego
zbacza. Ryba wia si na kocu wczni, otwierajc i zamykajc ozdobiony wsami
pysk. Dziewczynka uderzya j kilka razy w spaszczony eb i wrzucia do uwieszonej
przy pasie plecionej torby.
Obmya drobne rce o rowych doniach z lepkiego szlamu, podniosa dzid i
znowu zacza rozglda si za rybami. Z kadym krokiem zbliaa si do miejsca,
gdzie grupa Seana ukrya si w trzcinach. Sean cisn Claudi za rk ostrzegajc j,
eby si nie poruszya, ale dziewczyna bya ju tak blisko, e jeszcze kilka krokw i
nastpiaby na nich.
Nagle podniosa wzrok i napotkaa oczy Claudii. Przez krtk chwil obie kobiety
patrzyy na siebie, ale zaraz Murzynka obrcia si i rzucia do ucieczki. W tej samej
chwili Sean poderwa si z ziemi i puci za ni, a z drugiej strony Alphonso i Matatu
przyczyli si do pocigu.
Dziewczyna bya ju w poowie laguny, kiedy mczyni j dopadli; sprbowaa
im si wywin i zawrci, ale w ktrkolwiek stron skrcia, czeka ju na ni
przeladowca gotowy przeci jej drog. Wreszcie nie miaa dokd ucieka. Staa,
ciko dyszc z przeraenia i rozgldajc si w panice na wszystkie strony, ale nie
wypucia z rk wczni, ktr teraz gronie uniosa przed sob. Mimo caej odwagi
nie miaa wikszych szans ni kotka cigana przez trzy wilczury.
Matatu zamarkowa atak z boku. Kiedy zwrcia wczni przeciwko niemu, Sean
wytrci dzid z jej rk i zapa od tyu. Zanis j kopic i wyrywajc si z caych
si na wysp i rzuci na ziemi. Dziewczyna stracia w czasie walki torb i opask
biodrow. Klczaa naga na ziemi, drc na caym ciele i patrzc ze strachem na
otaczajcych j mczyzn.
Sean odezwa si do niej uspokajajcym gosem, ale dziewczyna bya zbyt
wystraszona, eby odpowiedzie. Nastpnie Alphonso sprbowa si z ni
porozumie. Kiedy dziewczyna usyszaa rodzinny jzyk, uspokoia si nieco. Po
kilku pytaniach zacza odpowiada zdyszanym i niepewnym gosem.
Co ona mwi? Claudia nie moga powstrzyma ciekawoci.
Mieszka tutaj na mokradach, eby ukry si przed onierzami przetumaczy
jej Sean. Renamo zabili jej ojca, a Frelimo zabrali matk i reszt rodziny do pracy
przy cinaniu drzew. Ona jedna zdoaa uciec.
Wypytywali dziewczyn przez nastpn godzin. Jak daleko znajdowaa si
rzeka? Czy byo jakie przejcie? Ilu onierzy byo nad rzek? Gdzie Frelimo cinali
drzewa? Przy kadym kolejnym pytaniu dziewczynka uspokajaa si coraz bardziej.
Wygldao na to, e wyczua sympati, jak wzbudzia w Claudii, gdy spogldaa na
ni z dziecinn ufnoci.
Ja troch mwi po angielsku, prosz pani szepna w kocu i Claudia
zdumiaa si.
Gdzie si nauczya?
W misji, zanim przyszli onierze i j spalili i pozabijali zakonnice.
Bardzo adnie mwisz po angielsku. Claudia umiechna si do niej. Jak
masz na imi?

 Miriam, prosz pani.

Nie zaprzyjaniaj si z ni za bardzo ostrzeg j Sean.
Ona jest taka cudowna.
Sean chcia ju co odpowiedzie, kiedy zastanowi si nad tym i rozmyli.
Zamiast tego spojrza na zachodzce soce i mrukn:
Cholera, przegapilimy transmisj Chiny. Przyszykuj si do drogi. Pora rusza.
Potrzebowali tylko kilku minut, eby si spakowa. Stojc z zaoonym
plecakiem, gotowa do drogi, Claudia zapytaa:
A co z dziewczynk?
Zostawimy j tutaj odpar szybko Sean, ale co w jego gosie j zaalarmowao.
Ruszya za Seanem, ktry zszed ju do wody, znowu si zatrzymaa i obejrzaa do
tyu. Dziewczynka przykucna na ziemi, patrzc nieszczsnym wzrokiem za Claudi,
a za ni sta Matatu ze swoim dugim noem w rku.
Nage olnienie oblao Claudi fal zimnego gniewu.
Sean! Jej gos dra, kiedy go zawoaa. Co chcesz zrobi z tym dzieckiem?
Nie zaprztaj tym sobie gowy odburkn Sean.
Matatu! Claudia czua, e zaczyna dre jak w gorczce. Co zamierzasz
zrobi? Matatu wyszczerzy do niej zby w umiechu. Czy ty chcesz...?
Przecigna doni po gardle i Matatu pokiwa gow, pokazujc jej n.
Ndio potwierdzi. Kufa. Claudia poznaa ju to sowo z jzyka swahili.
Matatu uywa go zawsze, kiedy jej ojciec zabi jakie zwierz i may tropiciel musia
je dobi podrzynajc mu gardo. Nagle Claudia a zacza trz si ze zoci. Rzucia
si na Seana.
Chcesz j zamordowa! Jej gos by piskliwy z gniewu.
Poczekaj, Claudio, posuchaj. Nie moemy jej tu zostawi. Jeli j zapi... to by
byo samobjstwo.
Ty draniu! wydara si na niego. Jeste tak samo zy jak kady z plugawych
Renamo czy sam China!
Tu chodzi o nasze ycie, nie rozumiesz tego? Musimy przey!
Nie wierz wasnym uszom!
To jest twarda, okrutna ziemia. Jeli chcemy przetrwa, to musimy y podug
obowizujcych tu regu. Nie moemy sobie pozwoli na gupie wspczucie.
Claudia chciaa rzuci si na niego z piciami, zacisna nawet donie, ale
powstrzymaa si. Jej gos by jednak nadal ostry.
Wspczucie i wiadomo to jedyne, co nas oddziela od zwierzt. Wzia
gboki oddech. Jeli cenisz to, co jest midzy nami, to nie powiesz ju ani sowa i
nie bdziesz prbowa usprawiedliwia tego, co chciae zrobi temu dziecku.
Wolisz, eby nas zapa genera China? zapyta. To dziecko, jak j
nazywasz, nie zawaha si powiedzie mu o nas i poda kierunek marszu.
Dosy, Sean! Ostrzegam ci, kade twoje sowo nieodwracalnie niszczy nasz
zwizek.
Wic w porzdku! Sean schwyci j za rce i przycign do siebie. Co
mamy z ni zrobi? Chcesz, ebymy j wypucili, eby moga donie o nas
pierwszemu patrolowi Renamo? Jeli chcesz, to zrobi to.
Claudia staa zesztywniaa, otoczona jego ramionami i mimo e z jego gosu
znika zo, by wci zimny i zdecydowany.
Wemiemy j ze sob. Sean opuci rce.
Ze sob?
Wanie tak. Jeli nie moemy jej zostawi, to jest to jedyne rozwizanie.
Sean patrzy na ni ze zdziwieniem, a Claudia mwia dalej:
Powiedziae, e zgodzisz si na to, co powiem. Obiecae mi.

Sean otworzy usta, zaraz zamkn je z powrotem i spojrza na siedzc na ziemi

dziewczynk. Musiaa zrozumie co z ich ktni i wiedziaa, e jej ycie jest w
niebezpieczestwie, a Claudia jest jej obroc. Kiedy Sean zobaczy spojrzenie
dziecka, nagle poczu wstyd i wstrt do samego siebie. Byo to zupenie nowe
uczucie. W czasie wojny Skauci nie zostawiali nigdy adnych wiadkw. Pomyla,
e Claudia zmikczya go i zaraz umiechn si i pokrci gow raczej po prostu
robia go bardziej ludzkim.
W porzdku powiedzia z umiechem na ustach. Dziewczyna idzie z nami
pod warunkiem, e mi wybaczysz.
Ich pocaunek by krtki i chodny. Claudia nie otworzya ust. Sean wiedzia, e
potrzebuje czasu, eby pozby si zoci do niego. Odwrcia si i pomoga
dziewczynce wsta z ziemi. Miriam przytulia si do niej z wdzicznoci.
Przynie jej opask Claudia polecia Matatu. I od n. Dziewczyna idzie
z nami.
Matatu a wywrci oczy z dezaprobaty, ale poszed po skromne ubranie
dziewczyny.
Kiedy Miriam zakadaa na siebie opask, Alphonso opar si na karabinie i
przyglda si jej z ciekawoci. Byo jasne, e jemu przynajmniej nie przeszkadza
obecno dziewczyny. Claudii nie przypado do gustu to nage zainteresowanie jej
podopieczn, otworzya swj plecak, wyja z niego jedyn czyst koszul w barwach
kamuflujcych, jak wzia na zmian z magazynu generaa Chiny.
Koszula sigaa Miriam do poowy ud i zupenie usatysfakcjonowaa pojcie
Claudii o skromnoci. Maa Murzynka bya zachwycona, strach sprzed kilku minut
znikn i teraz krcia si podziwiajc swj wspaniay strj.
Dzikuj, donna, bardzo dzikuj. Pani dobra.
W porzdku przerwa im Sean. Koniec pokazu mody, ruszamy. Alphonso
wzi Miriam za rami.
Kiedy dziewczyna zorientowaa si, e chc j zabra ze sob, wyrwaa si
Alphonsowi z rk i zacza gorco protestowa.
Niech to szlag! wybuchn Sean. No to mamy niezy kopot!
Co si stao? zapytaa Claudia.
Nie jest sama. Jest z ni jeszcze rodzinka.
Mwie, e stracia rodzicw!
Zgadza si, ale ma brata i siostr ukrytych na moczarach. To dwoje dzieciakw
tak maych, e nie dadz same sobie rady. Cholera! Niech to jasna cholera! kl
zawzicie Sean. No i co teraz zrobimy?
Znajdziemy te dzieci i zabierzemy ze sob powiedziaa po prostu Claudia.
Dwoje szczeniakw! Oszalaa! Nie prowadzimy przedszkola.
Musisz zaczyna od pocztku? Claudia odwrcia si do niego plecami i
wzia Miriam za rk. Wszystko w porzdku. Moesz mi zaufa. Zajmiemy si
wami.
Dziewczynka uspokoia si i spojrzaa na Claudi ufnym wzrokiem, w ktrym
mona byo odczyta podziw.
Gdzie s dzieci? Zabierzemy je ze sob.
Chod, donna. Poka ci. Miriam poprowadzia j za rk pomidzy trzciny.
Robio si ju ciemno, kiedy w kocu dotarli do maej wysepki, gdzie Miriam
ukrya dzieci w zarolach papirusu. Kiedy rozchylia grube zielone odygi, dwie pary
wielkich ciemnych oczu spojrzay na nich jak mae swki w gniedzie.
Chopiec. Claudia podniosa go z ziemi. Chopak mia jakie pi, sze lat,
by bardzo chudy i cay dra z przeraenia. I dziewczynka. Dziewczynka bya
jeszcze modsza. Claudia a krzykna, kiedy jej dotkna.

 Ona ma du gorczk, to dziecko jest chore! Dziecko byo zbyt sabe, eby
wsta o wasnych siach i leao zwinite w kbek jak zdychajcy kotek, popiskujc
cicho.
Malaria stwierdzi Sean, kucajc przy dziecku. Jest ciko chora.
Mamy chlorochinin w apteczce. Claudia szybko signa do plecaka.
To jest szalestwo! wybuchn Sean. Nie moemy obcia si t band. To
jaki koszmar!
Och, zamknij si! krzykna na niego. Ile tabletek mam jej da? Tu jest
napisane, e w wypadku dzieci poniej szeciu lat naley skonsultowa si z
lekarzem. liczne dziki, dam jej dwie tabletki.
Podajc lekarstwo dziecku, Claudia zapytaa Miriam:
Jak si nazywaj? Jak maj na imi?
Odpowied bya tak duga i skomplikowana, e Claudia wygldaa na
zniechcon. Szybko jednak poradzia sobie z kopotem.
Nigdy tego nie wymwi powiedziaa zdecydowanie. Nazwiemy je Mickey i
Minnie.
Walt Disney zaskary ci o naruszenie praw autorskich ostrzeg j Sean, ale
Claudia zupenie zignorowaa jego docinki i owina Minnie we wasny koc.
Bdziesz musia j ponie powiedziaa mu tonem, jakby to si samo przez si
rozumiao.
Jeli gwniara mnie obsika, to skrc jej kark burkn rozzoszczony Sean.
A Alphonso poniesie Mickeya.
Sean czu, e w Claudii obudzi si instynkt macierzyski. Jego niech do
dodatkowych kopotw, jakie stwarzaa nowa sytuacja, znika, kiedy przekona si,
jak bardzo Claudia oywia si pod wpywem nowych obowizkw. Otrzsna si z
letargu i odzyskaa siy, po raz pierwszy od mierci Joba bya znowu zaradna, a nawet
zoliwa.
Sean podnis prawie nic nie wace ciako chorego dziecka i przywiza sobie
kocami koca na plecach. Wysoka gorczka dziewczynki rozgrzaa szybko koc, czu
si, jakby mia na plecach termofor. Dziecko, ktre od niemowlctwa byo zawsze
noszone w ten sposb, natychmiast si uspokoio i zasno.
Wci nie wierz, e to musiao spotka wanie mnie zrzdzi Sean. W
moim wieku zosta cholern niak. Ruszy jednak zdecydowanie przez moczary.
Zanim mina pnoc, Miriam udowodnia, jak bardzo moe by poyteczna. Jej
pomoc okazaa si wiksz zalet ni kopoty zwizane z dwojgiem dzieci.
Dziewczyna znaa na pami kady zaktek mokrade. Sza teraz na czele grupy obok
Matatu, prowadzc ich przez labirynt wysepek i otwartych lagun, wyszukujc tylko jej
znane przejcia, ktre pozwoliy im zaoszczdzi godziny poszukiwa i bdzenia.
Krtko po pnocy, kiedy Orion sta dokadnie nad ich gowami, Miriam
wyprowadzia ich na brzeg Rio Save i wskazaa brd, przez ktry mogli przej na
drug stron.
Sean zarzdzi odpoczynek. Obie kobiety zajy si dziemi, karmic je paskami
misa z legwana. Chlorochinina zacza ju dziaa i dziewczynce spada temperatura.
Po posiku mczyni ukryli si w kpie trzcin i przygldali si drugiemu brzegowi
ponad ciemn wod, w ktrej odbijay si tysice gwiazd.
To jest najniebezpieczniejszy moment szepn Sean. China patrolowa cay
dzie brzegi rzeki i wrci tu z pierwszym wiatem. Nie moemy traci czasu.
Musimy si przeprawi i oddali std, zanim wstanie wit.
Bd czeka na nas po drugiej stronie ostrzeg go Alphonso. Wiedz, e
moemy tdy przechodzi.
Racja zgodzi si Sean. S tam, ale my wiemy, e oni tam s. Zostawimy

kobiety tutaj i sami przeprawimy si przez rzek, eby oczyci drugi brzeg. Nie
moemy posuy si karabinami, musimy to zaatwi noami i drutem. Czeka nas
mokra robota. Sean uy starego zwrotu, jakim Skauci okrelali ciche zabjstwo.
Sebenza enamanzi. Podwjnie mokra robota doda, majc na myli przepraw przez
rzek.
Mia w kieszeni cienki drut ptorametrowej dugoci, ktry wyci z liny dwigu
herculesa. Job wyrzebi dwie niedue rczki i przymocowa je do kocw stalowej
linki. Sean nosi cienki drut zwinity w kbek w kieszonce na granaty przy pasie.
Teraz wyj go i rozwin. Trzymajc drewniane rczki w ksztacie duych guzikw
pomidzy palcami, napi mocno garot i mrukn z zadowolenia, czujc napicie w
bardzo wytrzymaej lince. Nastpnie zwin drut i zaoy go sobie na nadgarstek jak
bransolet.
Trzej mczyni rozebrali si do naga, gdy ociekajce wod mokre ubranie
mogo zaalarmowa wartownikw lub zapewni przeciwnikowi dogodny chwyt w
walce wrcz. Kady z nich mia n zawieszony na krtkim sznurku przewizanym
wok szyi.
Sean wrci do miejsca, gdzie Claudia czekaa z dziemi wrd trzcin. Kiedy j
pocaowa, jej usta znowu byy mikkie i ciepe i dziewczyna przytulia si do niego
mocno.
Wybaczya mi? zapyta. W odpowiedzi Claudia pocaowaa go jeszcze raz.
Wracaj szybko szepna.
Trzej mczyni zelizgnli si bezszelestnie do wody i trzymajc si blisko
siebie, pynli po piesku na drug stron pozwalajc, eby prd znis ich od brodu.
Dopynli do brzegu w miejscu poronitym papirusami i wczogali si po cichu
na brzeg. Nagie ciao Seana byszczao w wietle ksiyca, wic przetoczy si kilka
razy po nadrzecznym mule, a oblepi go dokadnie, nastpnie zebra garstk muu i
nasmarowa ni sobie twarz.
Gotowi? zapyta szeptem, wycigajc n z pochwy zawieszonej na szyi.
Idziemy!
Ruszyli w kierunku prostopadym do rzeki, zataczajc koo w stron brodu. Bagna
koczyy si na pnocnym brzegu rzeki. Ta strona bya sucha, las rozciga si
niemal do samej rzeki. Mczyni trzymali si blisko drzew, eby pozosta w ich
cieniu. Kiedy zbliyli si do brodu, musieli zachowa wiksz ostrono.
Rozcignli si w tyralier, z Seanem porodku, a Alphonso i Matatu po bokach.
Sean poczu zapach Renamo, zanim ich jeszcze zobaczy. By to smrd tanich
papierosw i stchego potu, ktry przesikn przez nie pran bielizn. Sta
nieruchomo jak skaa wytajc wzrok, usiujc co dostrzec w ciemnociach.
Niedaleko przed nim kto cicho zakaszla i oczyci gardo chrzkniciem. Ju
wiedzia, gdzie znajduje si pierwszy z wartownikw. Schyli si, a dotkn rk
ziemi i odgarniajc spod stp gazki i suche licie posuwa si krok za krokiem do
przodu. W kocu dostrzeg zarys gowy partyzanta na tle rozgwiedonego nieba.
Renamo siedzia przy karabinie maszynowym RPD na trjnogu i spoglda na rzek.
Sean czeka cierpliwie, liczc minuty, pi, dziesi, a kada z nich zdawaa si
cign w nieskoczono. W pewnej chwili kto po jego lewej stronie ziewn
gono i przecign si. W tej samej chwili trzeci mczyzna nakaza mu gronym
szeptem by cicho.
Byo ich trzech. Sean zapamita dokadnie ich pozycje i wycofa si rwnie
cicho, jak przyszed.
Na skraju lasu czeka ju na niego Alphonso, a po kilku minutach doczy do
nich Matatu.
Trzech szepn Alphonso.

 Tak, trzech zgodzi si Sean.

Czterech sprzeciwi si Matatu. Jeszcze jeden siedzi ukryty tu pod
brzegiem. Matatu nigdy niczego nie przeoczy i Sean bez wahania zaakceptowa
jego ocen.
Tylko czterech Renamo zaczaio si na nich. Poczu ulg. Oczekiwa, e bdzie to
wikszy oddzia, ale widocznie China rozproszy swoje siy, eby zablokowa kade
przejcie, kad ciek i brd.
Tylko cicho ostrzeg ich Sean. Jeden strza i bdziemy mieli ca armi
taczc taniec wojenny wok nas. Matatu, bierzesz tego, ktrego znalaze nad
brzegiem. Alphonso, tego w trzcinach, ktry si odezwa. Ja wezm dwch w rodku.
Zdj link z rki i rozwin j, ponownie napinajc i prbujc w rkach, eby
lepiej wyczu.
Poczekajcie ze swoimi, a usyszycie, e mj wisn. Sean dotkn lekko
ramienia kadego z nich w rytualnym gecie dodawania sobie odwagi. Rozdzielili si
i szybko zniknli w ciemnociach, wracajc nad rzek.
Mczyzna obsugujcy karabin maszynowy siedzia w dokadnie takiej samej
pozycji, jak Sean go zostawi, ale kiedy zbliy si do niego, cig chmur zasoni
ksiyc i musia odczeka kilka minut, a znowu si przejani. Kada sekunda zwoki
zwikszaa szans, e zostan odkryci, i Sean chcia ju zbliy si do wroga,
posugujc si jedynie zmysem dotyku, ale opanowa si. Kiedy chmury odsoniy
ksiyc, poczu ulg, e zdecydowa si zaczeka. Mczyzna zdj z gowy czapk i
drapa si po gowie; podniesiona rka uniemoliwiaby Seanowi czysty manewr.
Wywizaaby si walka, krzyki i strzay i zaalarmowaliby wszystkich Renamo w
promieniu wielu kilometrw.
Sean poczeka, a wartownik skoczy si drapa i zaoy czapk. Kiedy
mczyzna opuci rk, Sean sign szybko do przodu i owin link wok szyi
wartownika jednym pynnym ruchem. Kontynuujc ruch rzuci si z caej siy do tyu,
wbijajc przeciwnikowi kolano w plecy. Stalowa linka przecia ciao i tchawic,
jakby to by mikki ser. Sean poczu, jak ptla ugrzza na chwil, gdy natrafia na
krgosup, ale przecign j obiema rkami niczym pi, pomagajc sobie kolanem.
Cienka linka znalaza przejcie pomidzy krgami i przecia skr z tyu szyi.
Gowa partyzanta potoczya si do przodu i spada mu na kolana. Powietrze z puc
wydostao si przez otwart tchawic z cichym powistem. Wanie na ten dwik
czeka Matatu i Alphonso. Sean wiedzia, e w tej chwili zajmuj si swoimi
ofiarami, ale wok panowaa idealna cisza, dopki zabity przez Seana mczyzna nie
pochyli si do przodu i przecita ttnica nie zacza tryska krwi z regularnym
sykiem, ktry przypomina dwik dojenia krowy.
Odgos zaalarmowa czwartego partyzanta; jedynego, ktry zosta przy yciu.
Mczyzna zawoa napitym szeptem:
Co jest, Alves? Co robisz?
Sean atwo znalaz drog do niego, a skradajc si mia ju w rku n. Wbi go
od dou tak, e ostrze weszo pod ebra pod ostrym ktem. Schwyci go lew rk,
ciskajc z caej siy za gardo, eby mczyzna nie mg krzykn. Obraca ostrze
drug rk, powikszajc ran, a n wbi si gboko w ciao.
Po pminucie byo po wszystkim. Ciaem lecym u jego stp wstrzsay
miertelne drgawki, puci wic trupa i wyprostowa si. Matatu sta ju obok niego z
noem w rku. Ostrze i rka Matatu lniy w wietle ksiyca. May tropiciel wykona
swoje zadanie i przybieg pomc Seanowi, ale nie byo to konieczne.
Czekali przez pen minut, nasuchujc nagego alarmu, niepewni, czy w
trzcinach nie kry si jeszcze jeden wartownik, ktrego nawet Matatu przeoczy. Poza
rechotem ab i brzczeniem moskitw nie byo sycha adnych innych odgosw.

 Przeszukajcie ich rozkaza Sean. Zabierzcie wszystko, co nam moe si

przyda.
Wybrali jeden z karabinw, ca amunicj, kilka granatw, zapasowe ubranie i
cae jedzenie. Szybko pozbierali przydatne im rzeczy.
Dobra zdecydowa Sean. Reszt wrzucie do rzeki.
Zacignli ciaa w d nadbrzenej skarpy i zepchnli zwoki do wody, nastpnie
wrzucili ciki karabin maszynowy i reszt sprztu w gbok to za trzcinami.
Sean spojrza na zegarek.
Nie mamy ju czasu, musimy przeprowadzi kobiety przez rzek. Claudia,
Miriam i dzieci czekay na nich ukryte w zarolach, tam gdzie je zostawili.
Co si stao? Nic nie syszaam. Claudia przytulia si z ulg do mokrej piersi
Seana.
Nic takiego powiedzia Sean, biorc pice dziecko i sadowic je sobie na
ramionach.
Kiedy weszli gbiej w rzek, gdzie woda sigaa Claudii do podbrdka, musieli
utworzy pomost ze splecionych rk, pomagajc sobie utrzyma si w silnym prdzie.
Bez pomocy mczyzn rzeka porwaaby kobiety. Przejcie byo tak trudne, e
wszyscy wdrapali si wyczerpani na drugi brzeg i pokadli na ziemi.
Sean nie pozwoli im jednak odpoczywa duej ni kilka minut potrzebnych,
eby osuszy Minnie i ubra j w jeden z kaftanw, jaki zabrali martwym
wartownikom, podnis ich z ziemi, ustawi w szereg i zmusi do marszu przez
ciemny las. Musimy oddali si od rzeki przed witem. Jak tylko zrobi si jasno,
China zacznie znowu patrolowa brzegi.
Genera China wypatrzy grup stojcych nad brzegiem ludzi z wysokoci
szedziesiciu metrw. Kiedy helikopter skrci ku nim, potny pd powietrza
wywoany migami pomarszczy powierzchni wody maymi, ciemnymi falami.
Portugalski pilot posadzi maszyn na skraju lasu na poudniowym brzegu, China
wyskoczy i pomaszerowa w stron rzeki. Mimo e na jego twarzy nie rysoway si
adne uczucia, w rodku a kipia z gniewu, od ktrego byszczay mu oczy. Wyj
okulary przeciwsoneczne z kieszonki na piersi i ukry oczy za nimi.
Kko mczyzn rozstpio si przed nim z szacunkiem, China przeszed
pomidzy nimi i spojrza na lec w bocie na ziemi ludzk gow. Zostaa obmyta
przez wod i wida byo lady, gdzie dobray si do niej przybrzene kraby.
Odsonite ciao zbielao, a oczy zaszy mg, ale rwne cicie, ktrym koczya si
szyja, stanowio znak rwnie atwy do odczytania jak podpis.
To robota biaego mczyzny powiedzia spokojnie China. Jego Skauci
nazywali to mokr robot, zawsze mona ich byo pozna po uywaniu stalowej
linki. Kiedy to si stao?
Tej nocy. Tippoo Tip szarpa ze zdenerwowania wasn brod. Nikt nie
przey ataku i nie mia na kim wywrze swojej wciekoci.
Pozwolie im przekroczy rzek oskary go chodnym gosem China.
Obiecae, e nie uda im si przedosta przez twoje linie.
Te psy warkn Tippoo Tip. Te bezuyteczne winie!
To twoi ludzie zauway China. A podwadni s tacy, jak ich dowdca. To
twoja wina, generale.
Zostao to powiedziane przed jego wasnymi partyzantami i Tippoo Tip a zawy
z ponienia. Da sowo i zawid. Potoczy wciekym spojrzeniem po swoich
onierzach, ale ci przezornie pospuszczali gowy. Tippoo Tip nie mg si na nich
wyadowa.
Nagle zamachn si i z caej siy kopn lec na ziemi gow. Stalowy czub
buta wbi si w napuchnity nos.

 Pies! zawy Tippoo Tip i ponownie kopn gow, ktra potoczya si w d

zbocza. Tippoo Tip pody za ni, wrzeszczc wciekle, wykrzykujc oskarenia i
kopic j tak zawzicie, e gowa poleciaa ukiem do rzeki.
Wrci do Chiny dyszc z wciekoci.
Bardzo dobrze pochwali go ironicznie China. Bardzo dzielnie, szkoda, e
nie moesz zrobi tego samego z biaym mczyzn.
Kade przejcie przez rzek jest strzeone zacz Tippoo Tip i umilk, gdy
dojrza zaszyt ran na policzku Chiny; umiechn si zoliwie. Jeste ranny. Co
za nieszczcie. Ale to nie jest wina biaego mczyzny? Oczywicie, e nie. Jeste
zbyt sprytny, generale China, eby pozwoli mu si zrani, poza twoim uchem,
oczywicie.
Tym razem China wybuchn gniewem.
Gdybym tylko mia tutaj swoich ludzi. Twoje gupie psy nie potrafi nawet si
podetrze.
Jeden z twoich ludzi jest zdrajc! rykn na niego Tippoo Tip. Uciek z
biaym mczyzn, wrd moich ludzi nie ma zdrajcw. Mam wszystkich w swoich
rkach. Pokaza Chinie swoje potne donie, machajc mu nimi przed nosem.
China na chwil zamkn oczy i wzi gboki oddech. Uwiadomi sobie, e s na
krawdzi zerwania, jeszcze kilka sw i nie bdzie mg liczy na pomoc tej
owosionej mapy. Pewnego dnia go zabije, ale teraz potrzebuje jego wsparcia.
Teraz najwaniejsze dla Chiny byo, eby dosta w swoje rce biaego
mczyzn, ywego, jeli moliwe, martwego, jeli nie da si inaczej. Bez pomocy
Tippoo Tipa nie mia szans zapa Seana Courteneya. Jego gniew musi poczeka na
lepszy czas i okolicznoci.
Generale Tippoo Tip jego ton by pojednawczy, niemal pokorny prosz mi
wybaczy. Pozwoliem, eby mj zy nastrj stan przed rozsdkiem. Wiem, e
zrobie wszystko, co w twojej mocy. Obaj jestemy ofiarami niekompetencji naszych
ludzi. Chc, eby wybaczy mi moje ze maniery.
Tippoo Tip zosta zbity z pantayku dokadnie, jak China zamierza. Gniewne
sowa zamary mu na ustach.
Nawet jeli tym gupcom nie udao ich si zatrzyma, wiemy przynajmniej,
gdzie biali s. Mamy wyrany lad i cay dzie przed sob, eby za nimi pody.
Skoczmy z tym jak najszybciej. Potem ja i mj helikopter bdziemy na twoje usugi
przy waniejszym zadaniu, ktre nas czeka.
China widzia, e dobra waciwe sowa. Wcieko Tippoo Tipa ustpia. Na jej
miejsce pojawi si cwany umieszek.
Ju wezwaem swoich najlepszych tropicieli powiedzia pojednawczym
tonem. Za godzin pidziesiciu ludzi pody ich tropem; mczyzn, ktrzy mog
biec tak szybko jak elandy. Biay mczyzna bdzie w twoich rkach przed zachodem
soca. Tym razem nie popeni bdu.
Gdzie s tropiciele? zapyta China.
Ju wezwaem ich przez radio.
Pol helikopter, eby ich przywiz.
To nam zaoszczdzi czasu.
Patrzyli, jak hind wzbija si w powietrze i odlatuje na pnoc, trzymajc si nisko
nad ciemnymi wodami Rio Save. Kiedy znikn za drzewami, obaj generaowie
obrcili si i spojrzeli na poudnie.
Nie kontrolujesz ju terytorium na poudnie od rzeki zauway China. Dalej
cign si lasy, ktre tak sprytnie oddae Frelimo. Wskaza na ciemny las, ktry
odcina si lini od horyzontu.
Rzeka jest moj lini graniczn przyzna niechtnie Tippoo Tip. Jednak

najblisze wojska Frelimo s wiele kilometrw na poudnie od nas. Moje patrole

przemierzaj ten teren bez adnych przeszkd. Ludzie, ktrych wysyam za biaym
mczyzn, zapi go o wiele wczeniej, zanim dotrze do obszaru zajtego przez
Frelimo. Tippoo Tip umilk i wskaza na brzeg rzeki. Oto i oni. Dugi podwjny
szereg uzbrojonych po zby partyzantw bieg po ciece w ich stron.
Pidziesiciu moich najlepszych ludzi. Bdziesz jad dzi na obiad biae kurczaki.
Nie musisz si wicej przejmowa, przyjacielu. Masz ich ju na talerzu.
Dwa pene plutony zatrzymay si na brzegu, czekajc na tropicieli. China by
wytrawnym znawc, kiedy chodzio o warto onierzy. Przeszed pomidzy
partyzantami i wyczu w nich entuzjazm i podekscytowanie ukryte pod mask
dyscypliny i zawodowstwa, ktre cechuj najlepszych wojownikw. Tym razem
musia przyzna racj generaowi Tippoo Tip. To byli twardzi onierze, na ktrych
mona byo polega. China skin na dowdcw obu plutonw.
Wiecie, kogo cigacie? zapyta i obaj oficerowie skinli gowami. Biay
mczyzna jest niebezpieczny jak ranny leopard, ale chc go dosta ywego.
Rozumiecie?
Tak jest, generale!
Macie ze sob radio. Chc, ebycie co godzina skadali raport o swoich
postpach na ustalonej czstotliwoci.
Tak jest.
Kiedy tylko zobaczycie uciekinierw, powiadomcie mnie. Przylec tam
henshaw. Chc by przy jego mierci.
Obaj oficerowie spojrzeli w stron drugiego brzegu, a po chwili genera China,
mimo uszkodzonego ucha, take usysza ostry wist migie helikoptera zbliajcego
si od pnocy.
Jeli dobrze si spiszecie, zostaniecie wynagrodzeni. Jeli zawiedziecie mnie,
poaujecie tego. Bardzo tego poaujecie obieca im China.
Gdy tylko migowiec wyldowa na ziemi, z maej tylnej kabiny wyskoczyo
dwch tropicieli. Tippoo Tip krzykn na nich, wskazujc im lad zostawiony przez
grup Seana.
Patrzc na tropicieli China by coraz spokojniejszy o rezultat pocigu. Ci dwaj
byli naprawd dobrzy. Pobiegli najpierw do przodu i szybko wrcili do pocztku
tropu, kucajc nad nim, szepczc do siebie, dotykajc zamazanych ladw stp
cienkimi witkami dzikiej wierzby. Byli tak pochonici odczytywaniem ladw jak
para ogarw. Kiedy wstali z ziemi, ich postawa od razu zmienia si. Teraz byli ju
zdecydowani co do kierunku tropu. Obrcili si w stron rysujcego si na poudniu
lasu i ruszyli biegiem.
Oba plutony zakamuflowanych Renamo ustawiy si w formacj bojow i ruszyy
szybkim krokiem za tropicielami.
Biaa kobieta nie moe utrzyma takiego tempa powiedzia z dum Tippoo
Tip. Dopadniemy ich, zanim dotr do linii Frelimo. Wpadn w nasze rce jeszcze
przed noc. Tym razem nam nie uciekn. Odwrci si do Chiny. Czemu nie
podymy za nimi w helikopterze?
China zawaha si na chwil. Nie chcia mu wyjania problemw zwizanych z
eksploatacj maszyny. Lepiej byo, eby Tippoo Tip wierzy w niezawodno hinda.
China nie mia zamiaru mwi mu o kopotach zwizanych z dostarczaniem paliwa i
fakcie, e portugalski pilot ostrzeg go, e silniki pracuj ju zbyt dugo bez
konserwacji. Pilot spostrzeg pewne nieprawidowoci w pracy prawego silnika i
lekk utrat mocy.
Zaczekamy tutaj powiedzia China. Kiedy twoi ludzie schwytaj biaego
mczyzn, wezw nas przez radio. Wtedy polec za nimi.

China zaoy swoje okulary i podszed do hinda. Pilot czeka ju na niego, oparty
nonszalancko o bok maszyny pod kabin.
Jak si spisuje silnik? Zapyta China po portugalsku.
Zaczyna szarpa i przerywa. Trzeba bdzie nad nim popracowa.
Paliwo?
Gwne baki pene w jednej czwartej. Nadal jednak mamy zapasowe.
Jutro rano oddzia tragarzy przyniesie paliwo do naszej najbliszej bazy.
Technicy mog popracowa nad silnikiem dzi w nocy, ale do zmierzchu musz
trzyma maszyn w pogotowiu. Bd potrzebowa jej, jak tropiciele znajd
uciekinierw.
Pilot wzruszy ramionami.
Mog ni lata, jeli decyduje si pan zaryzykowa z tym silnikiem
powiedzia Chinie.
Niech pan sucha radia rozkaza mu China. Przy odrobinie szczcia bdzie
po wszystkim za kilka godzin.
Sean widzia, e Claudia nie wytrzyma dugo narzuconego przez mczyzn
tempa. Biega przed nim i mg dokadnie przyjrze si zmianom, jakie zaszy w niej
na skutek niedostatku jedzenia i wysiku fizycznego. Bya teraz tak szczupa, e
koszula powiewaa na jej bokach, a cierniste krzaki i ostra trawa spowodoway, e
nogawki spodni zwisay w strzpach od poowy uda; poniej jej chude nogi zdaway
si nienaturalnie wyduone, ale zachoway swj elegancki ksztat. Jednak ciernie i
trawa poczyniy ogromne spustoszenie na odsonitej skrze ramion i ng. Claudia
wygldaa, jakby zostaa podrapana przez dzikiego kota; niektre z zadrapa zdyy
si ju zagoi, ale z kilku sczya si krew.
Dugie wosy zlepiy si od brudu i potu w potargany wze, ktry obija si przy
kadym kroku pomidzy opatkami, a jej plecy byy tak chude, e widzia wyranie
kady wyrostek krgosupa. Pot przesikn przez koszul tworzc ciemn plam.
Sean przyglda si, jak ciki wysiek wyrobi Claudii poladki, ktre przypominay
dwie kauczukowe piki rysujce si wyranie pod wypowiaymi od soca
bawenianymi spodniami; przez mae trjktne rozdarcie mrugaa na niego przy
kadym kroku biaa skra poladkw. Nogi Claudii zaczynay z wolna odmawia
posuszestwa, kady krok by coraz mniej pewny, a osabione kostki wyginay si na
boki.
Bd musieli niedugo odpocz. Claudia ani razu nie poskarya si na
zmczenie i Sean z umiechem przypomnia sobie aroganck dziewuch, ktra
wysiada z boeinga na lotnisku w Harare wieki temu, jak mu si w tej chwili zdawao.
Teraz bya to zupenie inna kobieta, twarda, zdeterminowana i tak odporna jak stal
damasceska. By pewny, e nie okae saboci, e bdzie biega, a padnie na ziemi.
Poklepa j lekko w plecy.
Moesz odpocz. Dziesi minut.
Kiedy zatrzymaa si, zataczaa si lekko na odmawiajcych posuszestwa
nogach i Sean musia j podtrzyma ramieniem.
Jeste cudowna, wiesz o tym? Posadzi j na ziemi, opierajc plecami o cienki
pie drzewa. Otworzy manierk i poda Claudii.
Podaj mi Minnie. Musi wzi chlorochinin. Gos dziewczyny by ochrypy z
wyczerpania. Sean zdj dziecko z plecw i posadzi je na jej kolanach.
Pamitaj, dziesi minut, nie wicej.
Alphonso wykorzysta przerw, eby podczy radio. Po jednej jego stronie
przykucn Mickey, a po drugiej Miriam. Patrzyli zafascynowani, jak dostraja radio i
przeszukuje fale. W gonikach sycha byo trzaski i szumy przerywane sabymi

strzpami rozmowy w afrikaans. Nagle odezwa si wyranie i gono mski gos

mwicy w jzyku shangaskim.
Bardzo blisko powiedzia mczyzna i odpowied nadesza niemal
natychmiast.
Przypieszcie. Nie pozwlcie im uciec. Powiadomcie mnie, jak tylko ich
zapiecie. Ten gos by tak znajomy, e nie potrzebowali odpowiedzi drugiego
rozmwcy, eby go rozpozna.
Tak jest, generale China. Transmisja si zakoczya. Sean i Alphonso wymienili
niespokojne spojrzenia.
Bardzo blisko powiedzia sierant. Nie moemy im uciec.
Ty moesz si wydosta odpar Sean. Sam.
Alphonso zawaha si i spojrza z ukosa na Miriam. Shangaska dziewczyna
odwzajemnia spojrzenie penym ufnoci wzrokiem. Alphonso zakaszla i podrapa si
po gowie.
Zostan mrukn. Sean rozemia si zoliwie i powiedzia po angielsku:
No to witamy w naszych szeregach, brachu. Ta maa dziewucha nie
potrzebowaa wiele czasu, eby zapa ci na haczyk. Te przeklte baby przynios
nam jeszcze zgub, zapamitaj moje sowa.
Alphonso zmarszczy brwi, nie rozumiejc ani sowa z tej caej przemowy i Sean
przeszed na shangaski.
Spakuj radio. Jeli chcesz walczy z nami, to lepiej znajdmy nadajce si do
tego miejsce. Te cholerne gwnojady bd tu niedugo.
Sean spojrza na Matatu, ktry natychmiast poderwa si na nogi.
To China mwi przez radio powiedzia mu w swahili.
Syczy jak kobra. Matatu skin gow.
Jego ludzie s na naszym tropie, chwalili si, e zbliaj si do nas. Czy nie
przychodzi ci do gowy jaka sztuczka, eby im si wywin?
Ogie? zasugerowa Matatu bez przekonania i Sean pokrci gow.
Wiatr wieje w nasz stron, upieklibymy si, gdybymy podpalili las.
Matatu zwiesi gow.
Jeli zatrzymamy kobiety i dzieci, to nie ma adnych sztuczek zawyrokowa.
Poruszamy si wolno i zostawiamy za sob lady, ktrymi nawet lepiec moe
poda w bezksiycow noc. Potrzsn smutno posiwia gow. Jedyne, co
moemy zrobi, to walczy z nimi, a pniej umrze, Bwana.
Wr po naszych ladach, Matatu, i zobacz, jak blisko s Renamo. Bdziemy
szli dalej, a znajdziemy jakie dobre miejsce do walki. Dotkn ramienia maego
mczyzny i pozwoli mu odej. Przez chwil patrzy za nim, a ten znikn
pomidzy drzewami. Zanim si odwrci do Claudii, przybra pogodniejsz min i
postara si doda swojemu gosowi optymizmu. Jak si ma nasza pacjentka?
zapyta. Wyglda cakiem niele.
Chlorochinina dziaa cuda. Claudia koysaa dziecko na kolanach, jakby
chciaa przykadem poprze swoje sowa. Minnie wsadzia palec do ust i spojrzaa
niemiao na Seana. Poczu, jak ten ostrony umiech dziecka szarpie go
niespodziewanie za serce.
Claudia rozemiaa si.
adna kobieta nie oprze si twojemu urokowi. Masz kolejn wielbicielk.
Typowa kobietka, tak naprawd to myli tylko o tym, eby jecha dalej za
darmoch. Pogaska czule kdzierzaw gwk dziewczynki. W porzdku, maa,
twj konik gotowy do drogi.
Minnie wycigna ku niemu z zaufaniem rczki. Sean wsadzi j sobie na plecy i
obwiza kocem.

Claudia wstaa sztywno z ziemi i na chwil opara si o niego.

Wiesz co? Wcale nie jeste taki szorstki, za jakiego chciaby uchodzi.
Daa si nabra, co?
Chciaabym ci zobaczy z twoim wasnym dzieckiem na rkach szepna mu
do ucha.
Teraz to mi naprawd napdzia strachu. Lepiej ruszajmy w drog, zanim
wpadniesz na jaki kolejny szalony pomys.
Jednak myl o dziecku nie odstpowaa go, gdy biegli przez las: gdyby tak mia
syna z Claudi.
Nigdy wczeniej nawet o tym nie myla i nagle, jakby dla uzupenienia tego
pomysu, maa rczka signa mu nad ramieniem i dotkna jego brody delikatnie
niczym przelatujcy motyl. Minnie odwzajemnia gest, ktry on sam uczyni kilka
minut wczeniej i przez chwil gardo Seana cisno si tak mocno, e nie mg
oddycha. Uj w swoj do jej rczk, ktra bya delikatna i krucha niczym skrzydo
ptaszka. Naszed go ogromny al. Smutek, e nigdy nie bdzie mia syna ani crki. W
zasadzie ju teraz byo po wszystkim. Nie mieli szans uciec przeladowcom. Nie
mieli gdzie ucieka, mogli tylko liczy, e znajd jakie dobre miejsce do ostatniej
walki.
Pniej nie bdzie ju ani ucieczki, ani przyszoci, ani adnego dziecka.
Sean by tak pogrony w niewesoych mylach, e zanim si zorientowa,
wybieg na otwarty teren. Claudia zatrzymaa si gwatownie, e omal na ni nie
wpad. Stan obok i oboje przygldali si rozcigajcemu si przed nimi terenowi z
niepewnym zdziwieniem.
Las znikn. Jak daleko siga wzrokiem, Sean widzia ziemi ogoocon z
wielkich drzew, jakby zostay porwane przez jaki niesamowity huragan. Zostay
jedynie niskie pniaki, z ktrych spywaa ywica czerwona niczym krew. Ziemia bya
poorana tam, upady potne pnie. Zway biaych trocin znaczyy miejsce, odcinano
gazie i cito pnie. Pomidzy pryzmami konarw i suchych gazi wida byo
gbokie koleiny, ktrymi cignito cenne kody. Miriam zatrzymaa si obok Seana.
Wanie tu zmuszono moj rodzin do pracy powiedzia cicho. Frelimo
przyszli i zabrali ich do cinania drzew. Skuli acuchami i zmusili do pracy, a na
rkach ciao im odchodzio od koci. Bili ich jak woy i kazali pracowa, dopki nie
padli na ziemi i nie mogli si podnie.
Ilu ludzi tu pracuje? zapyta Sean. Tyle drzew zniszczono.
Kade drzewo to ycie jednego mczyzny lub kobiety - szepna Miriam.
Zabrali wszystkich, tysice tysicy ludzi. Wskazaa na horyzont. Pracuj teraz dalej
na poudniu i nie zostawi tu ani jednego drzewa.
Sean czu, jak jego zdumienie przechodzi w arliwy gniew. Byo to zniszczenie
na skal, ktra obraaa prawa natury i znaczenie ludzkiego ycia. Nie chodzio tylko
o to, e jedno drzewo roso przez trzysta lat, zanim osigno pen dojrzao, a
cito je siekierami w cigu kilku godzin. Chodzio o co znacznie waniejszego. Te
lasy byy domem i rdem niezliczonych form ycia: owadw, ptakw, ssakw,
gadw i samego czowieka. W tym spustoszeniu wszystko byo skazane na zagad.
Ta zbrodnia nie koczya si jednak tutaj. Czujc, e jego los jest przesdzony, e
zostao mu jeszcze tylko kilka godzin ycia, Seana naszed melancholijny i proroczy
nastrj. Uwiadomi sobie, e zniszczenie lasu jest tylko symbolem losu, jaki czeka
cay kontynent. Za kilka dziesicioleci Afryka zostanie rozdarta i zniszczona przez
ludzkie zwyrodnienie. Ograniczenia, jakie przez wieki nakada kolonializm, zostay
odrzucone. Ograniczenia te pewnie byy wizami ludzi, ale po ich zerwaniu tubylcza
ludno Afryki rzucia si na lepo do samobjczego niszczenia wszystkiego i
wszystkich.

Sean poczu, jak trzsie si z bezsilnej zoci na bezmiern gupot i jednoczenie

ogarniaj go mdoci na rozgrywajc si na jego oczach tragedi.
Jeli musz umrze, pomyla, to niech lepiej to si stanie, zanim zobacz, jak
wszystko, co kochaem, ziemia, zwierzta, ludzie, zostaje doszcztnie zniszczone.
Z rk na chudym ramieniu Claudii i ma czarn dziewczynk przywizan do
plecw obrci si w stron, z ktrej przyszli. W tej samej chwili z lasu wybieg
Matatu.
Bieg w ich stron naglony niepokojem, ktry niczym strach przed mierci
rysowa si na jego pomarszczonej twarzy.
Bwana, s bardzo blisko. Prowadzi ich dwch tropicieli. Przygldaem si ich
pracy, nie uda nam si ich zgubi. S dobrzy.
Ilu jest z nimi onierzy? Sean z trudem odpdzi od siebie nastrj rezygnacji.
Tylu, ile trawy na rwninie Serengeti odpowiedzia Matatu. Biegn niczym
zgraja dzikich psw na polowaniu i s twardzi i groni. Nawet nas trzech nie da sobie
z nimi rady.
Sean rozejrza si wokoo. Rozcigajcy si przed nimi teren tworzy naturalne
pole ostrzau, pozbawione schronie poza sigajcymi kolan pniakami. Otwarty teren
cign si przez jakie dwiecie metrw do miejsca, gdzie zwalono na stert konary o
wyschnitych brzowych liciach i przeplatajcych si gsto gaziach tworzcych
naturaln barykad.
Tam si okopiemy zdecydowa Sean i wskaza Alphonsowi miejsce.
Przebiegli szybko otwarty teren, biorc kobiety w rodek. Miriam cigna za rk
swojego modszego braciszka. Alphonso bieg kilka krokw za nimi, osaniajc ich
wasnym ciaem. Wielki Shangan by obciony radiem, plecakami z amunicj i
zapasami, ktre zabrali wartownikom znad rzeki, ale kiedy tylko Mickey si mczy
szybkim biegiem, bra go na rce. Przycigana wizami plemiennymi i fizycznym
podobiestwem trjka Shanganw, mczyzna, kobieta i dziecko, w krtkim czasie
utworzya wasn, odrbn grup. Sean wiedzia, e moe polega na Alphonsie, e
zajmie si swoimi ludmi i skoncentrowa si na Claudii, Matatu i Minnie.
Alphonso nie potrzebowa adnych wskazwek. Podobnie jak Sean mia
wywiczone oko do wyszukiwania dogodnego do obrony terenu i bezbdnie
skierowa si w stron zwalonych gazi, ktre tworzyy wysok redut i z ktrych
mia najlepsze pole obstrzau.
Mczyni szybko zabrali si do pracy, wzmacniajc swoje stanowiska
dodatkowymi gaziami, ukadajc bro i zapasow amunicj, czynic wszystkie
moliwe przygotowania do odparcia pierwszego uderzenia.
Claudia i Miriam zabray dzieci do tyu, gdzie zagbienie w ziemi i dwa
wyjtkowo due pniaki daway im pewn oson przed kulami. Sean szybko ukoczy
przygotowania i podbieg do Claudii.
Jak tylko rozpocznie si strzelanina, masz wzi Miriam i dzieciaki i ucieka
powiedzia im. Kierujcie si na poudnie. Przerwa, kiedy zobaczy, e Claudia
krci gow, a jej szczki s mocno zacinite.
Dosy ju si nabiegaam powiedziaa. Zostaj z tob. Pooya mu rk
na ramieniu. Nie k si. Szkoda na to czasu.
Claudia!
Prosz, nie uprzedzia go. Nie mamy wiele czasu.
Miaa oczywicie racj. Nie miao najmniejszego sensu, eby uciekaa dalej sama
z dwojgiem dzieci pod jej opiek i pidziesicioma Renamo depczcymi jej po
pitach. Sean skin gow.
W porzdku nie sprzeciwia si duej, tylko wyj zza pasa tokarewa,
zaadowa go i zabezpieczy. We to.

 Po co? Patrzya na bro z odraz.

Chyba wiesz, po co.
Tak samo jak Job? Skin gow.
Tak bdzie lepiej, ni dosta si w rce Chiny. Pokrcia przeczco gow.
Nie mog szepna. Jeli nie bdzie innego wyjcia, zrobisz to dla mnie?
Sprbuj odpowiedzia. Nie sdz jednak, ebym mia dosy siy. We, tak
na wszelki wypadek.
Niechtnie przyja pistolet i schowaa go za pas.
Pocauj mnie poprosia. Gwizd Matatu przerwa ich czuoci.
Kocham ci Sean szepn jej do ucha.
Ja te ci kocham... odpara na zawsze.
Zostawi j i pobieg schylony do sterty drzewa. Przykucn obok Matatu i przez
szpar pomidzy gaziami obserwowa lini lasu.
Przez kilka minut nic nie zauway, ale nagle jaki cie przelizn si pomidzy
potnymi pniami drzew. Sean podnis z ziemi AKM i przycisn kolb do policzka.
W ociaym od upau popoudniu kada chwila wyduaa si w nieskoczono.
Wszdzie panowaa idealna cisza. Nie sycha byo piewu ptakw, nie wida byo
ruchu adnego stworzenia, a wreszcie na skraju lasu rozleg si stumiony krzyk
ptaka i ludzka posta oderwaa si od drzew, przebiega schylona przez otwarty teren i
szybko zanurkowaa za grubym pniakiem. Gdy tylko partyzant przypad do ziemi,
nastpna posta wybiega spomidzy drzew sto metrw dalej po lewej stronie i pdem
pucia si w stron innego pniaka. Chwil potem po prawej stronie pokaza si trzeci
mczyzna.
Tylko trzech mrukn Sean. Renamo nie zamierzali wicej si odsania, a
tych trzech byo dobrych. Posuwali si do przodu krtkimi skokami, nigdy po dwch
ludzi naraz, szeroko rozstawieni i ostroni jak stary leopard skradajcy si do
przynty.
Co za szkoda, pomyla Sean. Dostaniemy tylko jednego. Miaem nadziej, e
bdzie ich wicej. Skoncentrowa si na zbliajcych si zwiadowcach, starajc si
wybra najgroniejszego z nich.
Chyba ten w rodku zdecydowa i jakby dla potwierdzenia jego opinii zobaczy
rk mczyzny kiwajc na pozostaych dwch partyzantw, dajc im znak, eby
ruszyli do przodu. Mczyzna koordynowa ich dziaanie i Sean wiedzia ju, e jest
ich dowdc.
Niech si zbliy powiedzia sobie w mylach. Karabinek AKM nie by broni
snajpersk, nie ufa jego celnoci na odlego stu metrw. Czeka wic niecierpliwie,
przygldajc si partyzantowi przez celownik karabinu.
Renamo wyskoczy zza pnia i bieg schylony do przodu. By to mody,
dwudziestokilkuletni mczyzna z pasami z amunicj przewieszonymi przez piersi i
wosami uczesanymi w rastafariaskim stylu, w ktre wplt kamuflujce wstki.
Jego rysy byy bardziej arabskie ni murzyskie, mia oliwkow cer i by cakiem
przystojny poza tym, e jedno oko lekko zezowao, co nadawao twarzy cwany wyraz.
By dostatecznie blisko, eby zobaczy jego oczy i Sean uzna, e to wystarczy.
Naprowadzi karabin na pieniek, za ktrym schowa si partyzant, wzi gboki
oddech, wypuci go do poowy i lekko cisn cyngiel.
Renamo wyskoczy zza pnia i pojawi si w celowniku. Sean trafi go nisko,
specjalnie powstrzymujc si od miertelnego strzau. Wiedzia dobrze, jak wielkie
spustoszenie potrafi uczyni pocisk 7,62 mm wbijajcy si w brzuch z prdkoci
tysica metrw na sekund, i pamita z wasnego dowiadczenia, jak szybko potrafi
doprowadzi do szau jeden z wasnych ludzi lecy na otwartym terenie, z
rozwalonymi wntrznociami, woajcy o wod i pomoc. Skauci nazywali takich

rannych wierkajcymi. Dobry wierkajcy potrafi sprowokowa atak rwnie

pewnie, jak odpowiednio ustawiony ciki karabin maszynowy.
Sean usysza, jak kula trafia mczyzn w brzuch z guchym odgosem,
przypominajcym stukot melona upuszczonego na podog i partyzant polecia na
ziemi pomidzy gazie.
Natychmiast na skraju lasu rozpta si huraganowy ogie, ale po leccych
wysoko pociskach Sean pozna, e partyzanci nie wypatrzyli go. Ostrza szybko
umilk, Renamo oszczdzali amunicj, co byo najlepszym wiadectwem ich
dyscypliny i wyszkolenia. Drugorzdne oddziay afrykaskie zaczynay strzela na
pocztku starcia i pruy z karabinw maszynowych, dopki nie zabrako im pociskw.
Ci chopcy znaj si na robocie. Sean potwierdzi ocen Matatu. Nie zatrzymamy
ich dugo. Dwaj partyzanci leeli nadal na polu, a z jego rodka dochodziy pierwsze
jki blu rannego w brzuch mczyzny.
Zapiewaj nam zachca go Sean. Niech twoi kumple dowiedz si, jak to
boli. Cay czas jednak przyglda si brzegowi lasu, starajc si przewidzie, jaki
ruch zrobi teraz napastnicy.
Sprbuj nas teraz okry i wzi w dwa ognie, domyli si Sean. Z ktrej
jednak flanki rusz, prawej, czy lewej? Odpowied przysza po kilku sekundach, gdy
dojrza niewyrany ruch w lesie. Kto si przesuwa na praw stron.
Alphonso! zawoa cicho Sean. Prbuj nas zaj od prawej strony. Zosta
tutaj i trzymaj centrum.
Sean wycofywa si, a znalaz si pod oson wysokich, suchych krzakw.
Nastpnie poderwa si z ziemi i schylony pobieg na praw flank.
Czterysta metrw dalej przypad do ziemi i na kolanach i okciach posun si w
stron nastpnej osony. Ukry si za wysokim pniakiem i opanowujc przypieszony
oddech, przyglda si cianie lasu. Nastawi karabin na ogie cigy i pooy palec
na bezpieczniku.
Okazao si, e doskonale przewidzia nastpny ruch, gdy partyzanci wybiegli z
lasu zaledwie sto metrw od niego. Bya to grupa omiu onierzy biegncych w
zwartym szyku, ktrzy starali si jednym skokiem dobiec do pryzmy drzewa. Sean
pozwoli im przebiec prawie poow dystansu.
Tak jest lepiej. Powinienem dosta paru drani z tego towarzystwa powiedzia
sobie. Mia ich pod ogniem flankowym i jego seria pjdzie od czoa, trafiajc po kolei
biegncych z tyu. Wybra dowdc sekcji, ktry bieg kilka krokw z przodu.
Naprowadzi luf karabinu przed niego tak, eby partyzant wpad w strumie
pociskw. Celowa na wysokoci kolan, gdy AKM podrywa ostro przy ogniu
cigym. Pocign za spust.
Prowadzcy oddzia partyzant przewrci si, jakby si potkn o drut, a dwch
biegncych za nim mczyzn wpado w t sam lini ognia. Sean widzia wyranie,
jak trafiaj ich kule. Jeden z nich dosta w rami i z munduru wzbi si oboczek
kurzu jak przy trzepaniu.
Drugi oberwa w gow, prosto w skro. Kiedy polecia na ziemi, czapka wzbia
si w powietrze jak ranny gob.
Trzech. Sean zmieni magazynek, zadowolony z rezultatu. Zanim puci seri,
by pewien, e trafi jednego i mia nadziej na dwch.
Atak si zaama. Reszta oddziau rzucia si do ucieczki w stron lasu. Sean
posa za nimi krtk seri, zanim dopadli linii drzew i mimo e jeden z biegncych
pochyli rami i poderwa si jak do lotu, bieg jednak dalej i szybko znikn w lesie.
W tej samej chwili rozlegy si strzay w centrum. Sean poderwa si z ziemi i
pobieg co si w nogach do Alphonsa.
Kiedy bieg mocno schylony, kto otworzy do niego ogie zza drzew. Poczu, jak

kule migaj mu nad gow z charakterystycznym powistem, od ktrego napyna

mu do y adrenalina. Schyli jeszcze bardziej gow, ale nie przerwa biegu. Fala
podekscytowania zalaa rodzcy si w nim strach.
W rodku pola bitwy toczya si zacita strzelanina. Renamo prbowali zdoby
otwarty teren i niemal im si to udao, kiedy Sean rzuci si na ziemi obok Alphonsa
i wspar go ogniem ze swojego karabinu. Atak osab i szybko si zaama zaledwie
metry od stert drzewa, za ktrym leeli. Renamo uciekali, kryjc si za piekami
drzew, a kule z karabinkw AK wyrzucay chmury pyu pomidzy nimi.
Dwch! Alphonso krzykn do Seana. Trafiem dwch z nich.
Matatu pocign go za rkaw i wskaza co na lewej flance. Sean dostrzeg
jedynie zarys drugiej grupy Renamo przebiegajcej przez otwarty teren i chowajcej
si za stertami drzewa. Atak na prawej flance i w centrum miay jedynie za zadanie
odwrcenie ich uwagi. Teraz kilkunastu Renamo zajo ich tyy i w przecigu kilku
minut bd otoczeni.
Alphonso, dostali si na nasze tyy! zawoa Sean.
I tak nie moglimy ich powstrzyma! odkrzykn Shangan. Jest ich zbyt
wielu, a nas zbyt mao.
Cofn si, eby osania nas od tyu. Bd z kobietami.
Nie zaatakuj wicej powiedzia pewnym tonem Alphonso. Teraz, kiedy nas
otoczyli, zaczekaj na henshaw.
Seria z karabinu maszynowego trafia w stert drzewa i obaj mczyni
instynktownie schylili gowy.
Strzelaj, eby nas utrzyma na miejscu! zawoa Alphonso. Nie musz ju
powica wicej ludzi.
Ile czasu mamy, zanim przyleci helikopter? Sean chcia, eby Alphonso
potwierdzi jego ocen.
Nie wicej ni godzin odpar nieodwoalnie Alphonso. Pniej szybko
bdzie po wszystkim.
Alphonso mia racj. Nie mogli si broni przeciwko hindowi.
Zostawiam ci tu powtrzy Sean i wyczoga si do zagbienia, w ktrym
ukryy si kobiety z dziemi.
Na kolanach Claudii siedziaa Minnie. Claudia spojrzaa pytajcym wzrokiem na
Seana, gdy wlizn si do kryjwki.
Przedostali si na nasze tyy wyjani jej krtko Sean. Jestemy otoczeni.
Wyrzuci puste magazynki na ziemi przed ni. W plecaku Alphonsa s pudeka z
lun amunicj. Wiesz, jak napeni magazynki.
To powinno j zaj. Nastpna godzina bya najtrudniejsza ze wszystkich. Sean
podkrad si do tylnej krawdzi zagbienia i ostronie wystawi gow.
Dojrza jaki ruch pomidzy wyschnitymi limi pidziesit krokw dalej i
posa w tamt stron seri z karabinu. Natychmiast odpowiedziano ogniem z trzech,
czterech pozycji. Kule wistay im nisko nad gowami i siedzca za Seanem Minnie
zacza gono paka ze strachu. Minuty wloky si wolno, przerywane co jaki czas
krtkimi seriami ze strony pozycji Renamo.
Claudia podczogaa si do Seana i pooya napenione magazynki obok jego
okcia.
Ile zostao pudeek? zapyta Sean.
Dziesi odpara, przytulajc si mocniej do niego.
W zasadzie nie miao ju znaczenia, e w plecaku Alphonsa zostao tylko
dwiecie sztuk amunicji. Sean spojrza na niebo oczekujc, e w kadej chwili usyszy
turkot silnikw hinda.
Claudia musiaa odczyta jego myli i chwycia jego do. Lec w upalnym

socu trzymali si za rce i czekali. Nie byo nic do powiedzenia, nic do zrobienia.
adnej szansy, choby najmniejszej. Pozostao im jedynie czeka na nieuniknione.
Matatu dotkn nogi Seana. Nie musia nic mwi. Sean podnis gow natajc
such i wychwyci znajomy odgos. By wyszy i bardziej rwnomierny ni
poudniowy wiatr, ktry szeleci wierzchokami drzew.
Claudia cisna mocniej jego do, wbijajc paznokcie w skr. Ona take
usyszaa ten dwik.
Pocauj mnie szepna. Ostatni raz. Sean odoy karabin i przetoczy si na
bok, eby wzi j w ramiona. Przytulili si do siebie z caej siy.
Jeli musz umrze szepna Claudia to ciesz si, e to bdzie w ten
sposb. Sean poczu, jak wciska mu pistolet do rki. egnaj, kochanie
powiedziaa.
Wiedzia, e musi to zrobi, ale nie mia pojcia, skd wemie do tego siy.
wist silnikw hinda narasta, przechodzc w przenikliwy jk.
Odbezpieczy tokarewa i podnis go do gry. Oczy Claudii byy mocno
zacinite, lekko odwrcia gow. Na ucho spada wski kosmyk wosw i Sean
widzia wyranie ttnic pulsujc pod kremow skr na skroni. Bya to
najtrudniejsza rzecz, jak musia zrobi, w yciu, ale przyoy luf pistoletu do jej
gowy.
Blisko krawdzi kryjwki rozerwa si z hukiem pocisk i Sean instynktownie
pocign Claudi w d. Przez chwil myla, e to hind otworzy ogie, ale byo to
niemoliwe, helikopter by jeszcze zbyt daleko.
Kolejne eksplozje nastpoway szybko jedna po drugiej, Sean zniy pistolet i
puci Claudi. Przetoczy si do krawdzi zagbienia i zobaczy ciki ogie
zaporowy, ktry rozbija pozycje Renamo. Ogie modzierzowy, rozpozna
charakterystyczne wybuchy pociskw modzierzowych kalibru 7,62 mm i dostrzeg
przemykajce pomidzy drzewami oboczki dymu pociskw z bezodrzutowych
dziaek. oskot wybuchw i strzay z karabinw zaguszyy warkot migie
zbliajcego si hinda. Nagle caa sytuacja ulega zmianie.
Znajdowali si w samym rodku bitwy. Sean zobaczy figurki ludzi biegnce
pomidzy stertami drzewa i pniakami i strzelajce z karabinkw.
Frelimo! Matatu szarpa Seana za rkaw, krzyczc z podekscytowania.
Frelimo!
Dopiero teraz zrozumia, co si stao. Ich wymiana ognia z partyzantami Renamo
cigna wikszy oddzia Frelimo, ktry znajdowa si w pobliu, najpewniej
szykujc si do wikszej ofensywy wzdu Rio Save.
Teraz pidziesiciu Renamo zostao zaatakowanych przez przewaajce siy
Frelimo. Sdzc po sile ognia, w lesie krya si grupa Frelimo w sile batalionu,
kilkuset wyszkolonych onierzy.
Zobaczy, jak maa garstka Renamo, ktra odcia im tyy, porzuca swoje pozycje
pomidzy pryzmami drzewa i ucieka w popochu, cigana wybuchami pociskw
modzierzowych. Sean porwa AKM i posa za nimi dug seri. Jeden z biegncych
wywali si na ziemi i potoczy w krzaki.
Z lewej strony Sean zobaczy biegnc lini piechoty Frelimo. onierze byli
ubrani we wschodnioniemieckie mundury, brzowozielone plamy byy atwe do
odrnienia od pasiastych mundurw Renamo.
Renamo czy Frelimo byli dla nich tak samo niebezpieczni. Sean przycign do
siebie Claudi.
Nie ruszaj si. Frelimo najpewniej nie wiedz, e tu jestemy. Moe tylko
pogoni za Renamo nas nie zauwa. Mamy szans.
Minnie pakaa gono wystraszona przeraliwym hukiem. Sean zawoa do

Miriam:
Uspokj j! Niech przestanie paka.
Shangaska dziewczyna przytulia do siebie dziecko i zakrya jej rk usta i nos,
pacz usta jak ucity noem.
Sean wychyli si ostronie ponad krawd dou i zobaczy, e linia Frelimo
wci si rozwija w ich stron. onierze biegli schyleni i strzelali z biodra. Za kilka
sekund wpadn na ich kryjwk. Sean podnis AKM. Ich szans staway si bardzo
nike, teraz mogli zgin z rk Frelimo zamiast Renamo.
Kiedy wycelowa AKM w brzuch najbliszego onierza, jego cel nagle znikn
za wysok zason kurzu, gdy z nieba nad nimi polaa si struga pociskw. Szereg
Frelimo rozpad si na oczach Seana, rozpdzony skoncentrowanym ogniem dziaka
pokadowego hinda. Niesiony wiatrem kurz przesoni d w ziemi, skrywajc ich na
kilka sekund przed wiszcym nisko nad nimi migowcem.
Na polu bitwy zapanowa kompletny chaos, oba wojska byy pomieszane w lesie,
pociski modzierzowe i rakiety rozryway si pomidzy drzewami, a nad polem lata
hind, wywoujc jeszcze wiksze zamieszanie salwami z dziaka pokadowego i
rakietami.
Sean klepn Matatu w rami.
Przyprowad Alphonsa poleci mu i may Ndorobczyk natychmiast znikn w
kurzu.
Po kilku minutach wynurzy si z tumanw pyu razem z wielkim Shanganem.
Alphonso, przygotuj si do skoku rozkaza mu Sean. Frelimo i Renamo daj
sobie niele popali. Sprbujemy si wylizn, zanim hind nas zauway. Przerwa
nagle i wcign gboko powietrze, by zaraz szybko poderwa si na nogi i obejrze.
Wszystko wok nich robio si brudnoszare, a poprzez haas bitwy i jk silnikw
Isotowa Sean dosysza sabe trzaski palcego si lasu.
Ogie! zawoa. Wiatr niesie go w nasz stron!
Jedna z eksplodujcych rakiet zapalia stert suchego drzewa i wiatr ju nawiewa
nad ich kryjwk kby gryzcego w oczy dymu. Wszyscy zaczli kasa i krztusi
si.
Teraz nie mamy wyboru albo uciekniemy, albo si upieczemy.
Trzask poncych gazi i ryk ognia zaguszay ju odgosy walki. W okropnej
wrzawie sycha byo przeraliwe wrzaski rannych, ktrych dosign ogie.
Ruszamy! Sean zarzuci sobie Minnie na plecy. Dziecko otoczyo go rczkami
za szyj i przywaro do niego z caej siy. Pomg Claudii podnie si z ziemi.
Alphonso posadzi ju sobie na ramionach Mickeya, ktrego nogi zwisay nad
pkatym plecakiem z radiem. Miriam schwycia potnego Shangana za rk, w ktrej
trzyma karabin.
Gste jak krem kby toczyy si nisko nad ziemi. Biegli z wiatrem blisko siebie,
eby si nie pogubi. Dym wypenia im puca i zasania niebo, odcinajc ich od
walczcych z tyu wojsk i krcego wyej helikoptera. Ogie szybko postpowa za
uciekajcymi, zmuszajc ich do przypieszenia kroku i jednoczenie z kad sekund
bardziej si do nich zbliajc.
Sean czu okropny ar na plecach, a w pewnej chwili Minnie pisna, gdy iskra
trafia j w szyj. Duszca si od dymu Claudia potkna si i upada na kolana, ale
Sean poderwawszy j na nogi, pocign za sob.
Czu, e si dusi, kady oddech pali mu puca. Nie mogli dalej ucieka. Jzory
ognia lizay im plecy, a latajce w powietrzu iskry odbijay si od ich skry.
Dziewczynka na plecach Seana jkna z blu i zacza ogania si rczkami jak
przed atakujcymi osami. Dziecko stracio rwnowag i byoby poleciao na ziemi,
gdyby Sean nie zapa go w ostatniej chwili i nie wsadzi sobie pod pach.

Nagle znowu znaleli si na otwartym terenie. Otaczay ich jedynie martwe pniaki
drzew, ktre wystaway niczym nagrobki z gstego szarego dymu. Piaszczysta ziemia
pod ich stopami bya zaorana przez zaogi drwali.
Ka si! Sean pchn Claudi na ziemi i pooy Minnie w jej ramionach.
Dziecko wyrywao si z caych si.
Trzymaj j! krzykn i zerwa z siebie koszul. Po si pasko, twarz do
ziemi rozkaza i Claudia posusznie przetoczya si na brzuch, trzymajc Minnie
pod sob. Sean okry im gowy swoj koszul, eby osoni je przed dymem i iskrami.
Odkrci zakrtk z manierki i wyla jej zawarto na koszul, polewajc im wosy i
ubranie.
Minnie wci pakaa i wyrywaa si, ale Claudia trzymaa j mocno. Sean
przyklkn obok nich i rkami zacz nagarnia na nie piach, chowajc je pod ziemi,
jak w czasie zabawy na play. Bliej ziemi dym by rzadszy i atwiej byo oddycha.
Alphonso zobaczy, co robi Sean, i poszed za jego przykadem, kryjc w piachu
Miriam i jej braciszka.
Przez chmury dymu szyboway rozarzone do biaoci iskry i osiaday na nagim
torsie Seana. Paliy niczym ukszenia jadowitych mrwek. Sean czu, jak wosy na
brodzie zaczynaj mu si kurczy od aru, a w oczach wyscha wszelka wilgo.
Oprni szybko zawarto plecaka na ziemi, nacign go na gow, wyla
zawarto drugiej manierki na tors i rzuci si na ziemi, przykrywajc si piaskiem i
lec nieruchomo.
Powietrze przy samej ziemi nadawao si na tyle do oddychania, eby utrzyma
go przy przytomnoci, ale w gowie mu wszystko wirowao i czu tylko wielki zamt,
gdy nadesza fala ognia. Czu, jak pcienny materia na jego gowie zaczyna si tli, a
cienka warstwa piachu parzya go niczym garnek wyjty z piekarnika. Ryk pomieni
osign crescendo, a suche gazie trzaskay wok jak wystrzay karabinw. Ogie
pochania wszystkie sterty drzewa, ale wzbudzany wiatrem ar pdzi go dalej na
poudnie.
Poar przemkn po nich, ryk osab i na chwil chmury dymu otworzyy si i
dopuciy kilka ykw wieego powietrza. ar wok nich by cigle tak wielki, e
Sean nie odway si zrzuci z siebie ochronnej warstwy piachu.
Gorco z wolna opadao i chodniejsze powiewy staway si coraz czstsze. Sean
usiad i zdj plecak z gowy. Skra palia go wszdzie, jak polana kwasem. Na caym
ciele mia czerwone oparzenia od iskier, ktre szybko zamieniay si w bble.
Podpezn do sterty ziemi, pod ktr leaa Claudia i Minnie, i zsun piasek z
ich gw. Koszula osonia im usta i nosy. Kiedy usiady na ziemi i otrzsny z siebie
piasek, Sean przekona si, e w porwnaniu z nim i Alphonsem kobiety wyszy z
tego obronn rk. Ogie gna ju daleko przed nimi, ale powietrze byo tak
zadymione, e nie widzieli nieba nad sob.
Sean pomg Claudii podnie si z ziemi.
Musimy oddali si jak najbardziej, zanim dym opadnie wystka ochrypym
gosem. Gardo palio go, jakby pokn gar tuczonego szka. Po poparzonych,
pokrytych sadz policzkach cieky mu zy.
Trzymajc si blisko siebie, brnli w tumanach wirujcego dymu przez wypalony
teren niczym grupa pokrytych sadz zjaw. Ziemia bya rozpalona niczym wulkaniczna
lawa i palia ich w stopy przez podeszwy. Musieli nie dzieci i unika stert
dopalajcych si popiow.
Dwukrotnie usyszeli hinda nad gowami, ale mimo e spogldali w gr
zaczerwienionymi, zawicymi oczyma, nie dostrzegli nawet skrawka maszyny przez
gst powok niebieskawego dymu. Nie syszeli te za sob odgosw pocigu ani
Renamo, ani Frelimo. Walczce oddziay zostay rozproszone i przegnane

pomieniami.
Ten may dra ma stopy z azbestu mrukn Sean przygldajc si, jak Matatu
biegnie przed nimi przez wznoszcy si z ziemi rzadki dym. Niesiona przez Seana
Minnie pojkiwaa cichutko z blu, jaki sprawiay jej poparzenia. Na pierwszym
postoju Sean da jej p aspiryny i yk wody z ostatniej penej manierki.
Tego wieczoru zachd soca pomalowa niebo ognist czerwieni i ponur
purpur. W ciemnoci przytulili si do siebie, zbyt zmczeni, eby wystawi
posterunki, a ich sen by przerywany wybuchami rozrywajcego puca kaszlu.
O wicie wiatr zmieni kierunek na poudniowy, jednak dym wci wisia nad
ziemi niczym gsta rzeczna mga, ograniczajc widoczno do zaledwie kilkuset
metrw.
Sean i Claudia najpierw zajli si dziemi, smarujc ich poparzenia t maci
jodynow. Mickey znosi szczypanie jodyny ze stoicyzmem prawdziwego
shangaskiego wojownika, ale Minnie zacza paka i Sean musia wzi j na
kolana i dmucha na zaognione miejsca.
Kiedy dzieci byy ju opatrzone, kobiety zajy si mczyznami. Poparzenia na
piersiach i plecach Seana byy powierzchowne, ale Claudia posmarowaa je z
czuoci mwic o jej wdzicznoci i mioci.
adne z nich nie wspominao o chwili, kiedy Sean podnis pistolet do jej skroni.
Prawdopodobnie nigdy ju nie wspomn tego momentu, ale oboje bd go pamita
do koca ycia. Zawsze bdzie to pomidzy nimi: dla Seana najbardziej przeraajcy
moment w jego yciu, gorszy nawet ni mier Joba; dla Claudii dowd jego
przywizania do niej. Wiedziaa, e Sean znalazby odwag, eby to zrobi, i
wiedziaa take, e kosztowaoby go to wicej ni powicenie wasnego ycia. Nie
moga da wikszego dowodu mioci.
Dzieci potrzeboway wody, byy powanie odwodnione przez ar i dym. Sean
odda im poow z tej, jaka im zostaa, a reszt podzieli pomidzy kobiety.
Mczyni zaledwie umoczyli wargi w ostatnich kroplach.
Matatu szepn Sean szorstkim i bolesnym gosem jeli przed noc nie
znajdziesz wody, to jestemy tak samo martwi, jakby rozerway nas pociski z dziaka
henshaw.
Szli ciko przez spalony las i dopiero pnym popoudniem Matatu znalaz
pytk sadzawk otoczon dymicymi pniakami wypalonych drzew. W rodku
sadzawki, pokrytej grub warstw popiou i zwglonych cia maych zwierzt, wy,
szczurw, a nawet maej cywety, ktre schoway si tu przed ogniem, znajdowaa si
kaua brudnej wody.
Sean przefiltrowa j przez koszul. Pili j, jakby to by sodki nektar, pomrukujc
z radoci, gdy chodny pyn spywa po ich wyschnitych i podranionych dymem
przeykach. Kiedy napili si tak, e brzuchy zdaway im si pka, polewali sobie
wzajemnie gowy wod, pozwalajc jej przesika przez ubranie i miejc si sabo z
tej przyjemnoci.
Dwa kilometry od sadzawki rozcigaa si linia, gdzie wiatr zmieni kierunek,
zatrzyma ogie i pchn pomienie w odwrotn stron. Zostawili za sob
zdewastowan ziemi, pokryt czarnym popioem i dymicymi pniami drzew, i rozbili
obz pomidzy suchymi gaziami, gdzie zaogi drwali dokonay niemal rwnie
wielkiego spustoszenia jak poar.
Po raz pierwszy od czasu poaru Alphonso wczy radio i wszyscy zebrali si
wok niego, eby posucha pogrek Chiny. Przeszed ich lekki prd, gdy z
gonikw popyn znany gos. China mwi w jzyku shangaskim, a w tle sycha
byo warkot silnikw helikoptera. Transmisja bya krtka i enigmatyczna, odpowiedzi
podwadnych rwnie zwize i powane.

 Jak mylisz, co China zamierza? Sean zapyta Alphonsa i Shangan wzruszy

ramionami.
Wyglda na to, e przesuwa wojska na now pozycj. W gosie Alphonsa nie
sycha byo przekonania.
Mylisz, e zrezygnowa? spyta Sean. Moe zgubi nasz lad w poarze, ale
nie sdz, eby da sobie spokj.
Nie zgodzi si Alphonso. Znam go dobrze. Nie zrezygnowa. Bdzie nas
ciga do samego koca. Genera China potrafi nienawidzi. Nie puci nas.
Jestemy na terytorium zajtym przez Frelimo. Mylisz, e i tutaj pody za
nami?
Alphonso znowu wzruszy ramionami.
Ma henshaw, nie musi si martwi o Frelimo. Myl, e pody za nami,
gdziekolwiek si udamy.
Genera China nawiza ostatnie poczenie i z jego sw wynikao, e organizuje
uzupenienie paliwa w migowcu. Mwi teraz po portugalsku i odpowied od
technika naziemnego przysza w tym samym jzyku. Alphonso przetumaczy
rozmow.
Przybyli tragarze. Mamy teraz zapas dwch tysicy litrw. Gos Chiny.
A co z zapasow pomp?
Mam j tutaj, generale odpar technik. Mog j wymieni tej nocy.
Musimy znale si w powietrzu jutro o wicie.
Maszyna bdzie gotowa do tego czasu. Gwarantuj to panu, generale.
Dobrze, lduj za kilka minut. Chc, eby si pan natychmiast zabra do pracy
rozkaza China i rozczy si.
Suchali jeszcze przez dziesi minut, a zrobio si zupenie ciemno, ale nie byo
wicej transmisji i Alphonso sign, eby wyczy radio. Powodowany impulsem
Sean powstrzyma jego rk i zmieni czstotliwo. Niemal natychmiast usyszeli
poudniowoafrykask transmisj wojskow. Gos by teraz znacznie silniejszy, byli
ju blisko Limpopo. Dla Seana dwik ojczystego jzyka by pocieszeniem i
jednoczenie obietnic.
Po kilku minutach westchn i wyczy radio.
Alphonso, pierwszy obejmujesz wart. Ruszaj! rozkaza.
Kiedy zmniejszyo si ryzyko lotw patrolowych hinda, Sean postanowi
kontynuowa marsz za dnia. Z kadym kilometrem na poudnie znajdowali teraz
coraz wicej znakw pracy drwali.
Trzeciego dnia po poarze Matatu poprowadzi ich okrn drog. Mijane pniaki
byy niedawno cite i wci ciekaa z nich ywica. Licie na odcitych gaziach
jeszcze nie wyschy. Byy wci zielone i wiee. Matatu nakaza im zachowa cisz i
kiedy maszerowali pomidzy stertami gazi i zwaami trocin, usyszeli w oddali
przenikliwy jk pi mechanicznych i ponure pieni robocze drwali.
Las wok nich rozbrzmiewa odgosami ludzkiej pracy, a na mikkiej ziemi
widniay lady tysicy nagich stp i koleiny, ktrymi cignito zwalone pnie. Matatu
potrafi jednak tak zrcznie wymija grupy robotnikw, e dopiero czwartego dnia
natknli si na ludzi.
Sean i Matatu zostawili grup ukryt pod stert wieo citych gazi i sami
podkradli si do krawdzi naturalnej polanki. Sean przyglda si przez lornetk
oddziaom robotnikw po drugiej stronie polany. Setki czarnych mczyzn i kobiet,
czasami nawet dzieci, pracowao pod nadzorem onierzy Frelimo.
Stranicy nosili przewieszone przez plecy karabiny AK, ale cay czas posugiwali
si dugimi batami ze skry hipopotamw, okrutnymi sjambokami, ktrymi okadali
nagie grzbiety i nogi robotnikw. Uderzenia batw i krzyki blu docieray do miejsca,

gdzie lea Sean i Matatu, piset metrw od koca polany.

Brygady adoway oczyszczone z gazi pnie na stosy o ksztacie piramid, poowa
ludzi cigna za grube liny, a reszta pchaa pie od dou. Stranicy popdzali
okrzykami robotnikw, zmuszajc ich do wikszego wysiku i ci odpowiadali
melancholijnym, chralnym piewem i mocniejszymi pocigniciami grubych lin.
Kiedy Sean przyglda si przez lornetk ich pracy, jeden z potnych pni by
wanie wcigany na sam szczyt piramidy. Zanim jednak zosta na niej uoony, jedna
z lin pka, pie zachybota si i zacz z trzaskiem obsuwa si po stercie drzewa,
odbijajc si od pozostaych kd. Krzyczc z przeraenia brygada robotnikw rzucia
si do ucieczki, ale sabsi nie byli dostatecznie szybcy i pie przetoczy si po nich.
Sean sysza wyranie ich okropne jki i trzask amanych koci.
To byo za wiele nawet jak na jego wyrobiony onierski odek. Dotkn
ramienia Matatu. Wyczogali si ostronie do kryjwki, w ktrej pozostawili reszt
grupy.
Tego wieczoru przelizgnli si w niedalekiej odlegoci od obozu pracy,
olbrzymiego pola pokrytego prymitywnymi chatami, ktre na odlego mierdziay
dymem z ognisk, otwartymi latrynami i ludzkim nieszczciem.
W Afryce najtaszym towarem w obecnych czasach s Murzyni Sean
powiedzia Claudii.
Gdybym o tym powiedziaa ludziom w kraju, toby po prostu w to nie uwierzyli.
To wszystko jest tak sprzeczne z naszymi dowiadczeniami odpara.
O tej porze dnia obz zdawa si zupenie wymary. Wszyscy zdolni do pracy byli
przy cince drzew i w otwartych szaasach leeli jedynie chorzy i umierajcy. Sean
posa Matatu do obozu, eby si rozejrza i poszuka czego do jedzenia. Tropiciel
znalaz jedn z kuchni polowych i umykajc uwagi kucharzy ukrad z niej p worka
surowej kaszy kukurydzianej, z ktr wrci do Seana.
Tej nocy zjedli po kilka garci kaszy i usiedli blisko radia, suchajc gosu Chiny,
ktry porozumiewa si ze swoimi podwadnymi.
Kiedy genera zakoczy transmisj, Sean przeczy odbiornik na
poudniowoafrykask czstotliwo wojskow i sucha tej fali przez godzin,
zapoznajc si z gosami rozmwcw i nazwami rnych jednostek rozlokowanych
wzdu granicy. W kocu udao mu si zidentyfikowa dowdztwo, ktre uywao
hasa rozpoznawczego Kudu. Antylopy kudu o dugich, krconych rogach byy
jednymi z najpikniejszych zwierzt stepu.
Czeka cierpliwie na przerw w rozmowach, wreszcie wczy mikrofon i
odezwa si w jzyku afrikaans:
Kudu, tu Mossie. Wiadomo szturmowa. Czy odbierasz mnie, Kudu?
Tu Mossie.
Wiadomo szturmowa oznaczaa bezwzgldne pierwszestwo. Bya to procedura
komunikacyjna jeszcze z czasu wojny rodezyjskiej. Sean mia nadziej, e
dowiadczenie poudniowoafrykaskiego dowdcy sigao tamtych czasw. Mossie
w jzyku afrikaans oznaczao wrbla i byo sygnaem wywoawczym Seana z tamtego
okresu.
Zapada duga cisza wypeniona trzaskami statycznymi i Sean obawia si, e jego
sygna zgubi si w eterze. Podnis mikrofon do ust i w tej samej chwili w radiu
odezwa si gos.
Stacja wzywajca Kudu powiedzia mski gos peen podejrze. Podaj
jeszcze raz swj sygna wywoawczy.
Kudu, tu Mossie. Powtarzam, Mossie. Mike Oscar Sierra Sierra India
Echo. Prosz o poczenie mnie z generaem De La Reyem, zastpc ministra prawa i
porzdku.

Lothar De La Rey by jego zwierzchnikiem w latach siedemdziesitych, ale od

tego czasu wysoko awansowa. Kudu musia zna to nazwisko i nie odrzuci tak
atwo proby o kontakt.
Byo jasne, e Kudu musia myle podobnie, ale potrzebowa wicej czasu na
podjcie decyzji. A w kocu znowu si odezwa.
Mossie, nie rozczaj si. Poczymy si z De La Reyem. Niemal godzin
pniej, dugo po zapadniciu zmroku, Kudu znowu si odezwa.
Mossie, tu Kudu. De La Rey jest nieosigalny.
Kudu, to sprawa ycia bd mierci. Bd si z wami czy na tej
czstotliwoci co sze godzin, dopki nie znajdziecie De La Reya.
Dood reg, Mossie. Bdziemy monitorowa t czstotliwo co sze godzin.
Totsiens.
Zostawili koce, kiedy uciekali przed poarem, a tej nocy byo bardzo zimno. Sean
i Claudia leeli we wasnych objciach i szeptali do siebie.
Nie zrozumiaam nic z tego, co mwie przez radio. Z kim rozmawiae?
Z poudniowoafrykask baz wojskow, najpewniej na granicy, ku ktrej
zmierzamy.
Czy bd nam mogli pomc? spytaa z nadziej.
Nie wiem. Moe, jeli uda mi si skontaktowa z kim, kogo znam. Nie
poprosiem ich o pomoc, ale sprbuj mnie poczy z t osob.
Kto to taki?
W czasie wojny rodezyjskiej dowodziem Rodezyjskimi Skautami, ale
skadaem take raporty wywiadowi poudniowoafrykaskiemu wyjani.
Bye szpiegiem? zapytaa Claudia.
Nie odpar zbyt szybko Sean. Poudniowoafrykaczycy i Rodezyjczycy byli
sojusznikami, walczyli po tej samej stronie. Jestem Poudniowoafrykaczykiem, wic
nie byem ani szpiegiem, ani zdrajc.
Wic podwjnym agentem? zaartowaa.
Moesz to tak nazwa. De La Rey by moim poudniowoafrykaskim
zwierzchnikiem. Po zakoczeniu wojny posyaem mu od czasu do czasu raporty;
kiedy udao mi si zebra jakie informacje o terrorystycznej dziaalnoci ANC lub
planowanych sankcjach.
Ma wic wobec ciebie zobowizania? spytaa.
I to due, zreszt jestemy spowinowaceni. Jest moim kuzynem ze strony babki.
Sean przerwa, gdy mae ciako wcisno si pomidzy nich. Popatrz, jakiego
mamy gocia! Czy to nie sama Minnie?
Claudia odsuna si troch, eby zrobi miejsce dziecku i Minnie wtulia si w
ciep koysk ich cia, kadc gow na ramieniu Seana. Sean przytuli j mocniej do
siebie.
Jest taka sprytna. Claudia pogaskaa dziewczynk po gowie. Uwielbiam j.
Zapada duga cisza i Sean pomyla, e Claudia zasna, ale nagle odezwaa si
cichym, zamylonym gosem.
Jeli uda nam si z tego wydosta, mylisz, e moglibymy j zaadoptowa?
Dla Seana w tym prostym pytaniu kryo si wiele puapek. Zakadao ono
wsplne, ustabilizowane ycie z domem, dziemi, obowizkami wszystkimi
sprawami, ktrych unika przez cae ycie. Powinno go wystraszy, ale czu tylko
dziwne ciepo rozchodzce si po caym ciele.
Przenony zasilacz hinda turkota gono, doprowadzajc prd do szeregu
zawieszonych na supach lamp owietlajcych stojcy porodku helikopter.

Pokrywy silnika byy odsonite, a z wlotw powietrza zdjto osony. Portugalski

technik nadzorowa kad czynno wykonywan przez radzieckich winiw.
Portugalczyk bardzo szybko pozna si na Chinie i zdawa sobie spraw, jak niepewna
jest jego pozycja. W czasie swojego pobytu w obozie Renamo by ju kilka razy
wiadkiem, w jaki sposb genera rozprawia si z tymi, ktrzy zawiedli jego
oczekiwania lub w czymkolwiek go urazili. Przy pracy czu na sobie cay czas
spojrzenie jego ciemnych, fanatycznych oczu.
Byo ju po pnocy, ale China nie uda si jeszcze na spoczynek. Przez cay
poprzedni dzie, od witu do zachodu soca, lata hindem, wracajc do bazy jedynie
po uzupenienie paliwa. Przecitny czowiek byby miertelnie wyczerpany tak
intensywn aktywnoci portugalski pilot poszed spa do swojego szaasu ju kilka
godzin wczeniej ale on zdawa si niestrudzony. Kry wok migowca,
przygldajc si kademu ruchowi radzieckich jecw, zadajc pytania, domagajc
si popiechu, cay czas niespokojny, jakby trawia go jaka mroczna pasja.
Musicie by gotowi do lotu o wicie powtrzy chyba po raz setny tej nocy i
poszed do otwartego namiotu, ktry przeznaczy na swoj gwn kwater. Stan
przed du map, studiujc rozstawienie swoich wojsk i mruczc co pod nosem.
Na mapie zaznacza wszystkie szczegy, ktre zauway z powietrza:
rozlokowanie obozw robotnikw lenych Frelimo i drogi, ktre wycili w lesie.
Szybko zorientowa si, jak olbrzymi teren zosta ogoocony z lasu i jak wielka liczba
ludzi bya zatrudniona w brygadach robotniczych. Widzia take bezsens prbowania
znalezienia maej grupki ludzi pomidzy tysicami robotnikw. Wszystkie lady
zostawione przez grupk Seana musiay zosta zatarte przez drwali. China nie
odway si posa swoich tropicieli do lasu. I tak ju straci prawie czterdziestu ludzi
w czasie ataku Frelimo i poaru.
Nie, musz by cierpliwy powiedzia sobie.
Przesun rk po mapie.
Wycinka lasu prowadzona przez Frelimo nie dotara jeszcze do wzgrz
strzegcych od poudnia dostpu do Limpopo; pomidzy tymi wzgrzami a rzek las
przerzedza si i przechodzi w step poronity rzadkimi kpami drzew. Otwarty pas
by szeroki na jakie pidziesit kilometrw i wietnie nadawa si do tropienia
uciekinierw. Grupa Seana musiaa przeby ten teren, eby dosta si do Limpopo i
granicy.
Genera China postanowi wanie tu ich zatrzyma. Przez cay poprzedni dzie
transportowa onierzy, ktrych Tippoo Tip da mu do dyspozycji. W tylnej kabinie
hinda mg zabra na jeden raz czternastu onierzy w penym uzbrojeniu i w cigu
dnia wykona jedenacie lotw. Helikopter przelatywa wysoko nad lasem
obadowany onierzami i ldowa wzdu linii wzgrz. Dowdcy sekcji mieli za
zadanie ustawienie punktw obserwacyjnych na kadym wzgrzu i patrolowanie
terenu pomidzy nimi. Teraz prawie stu pidziesiciu onierzy odcinao Seanowi
Courteneyowi dostp do Limpopo.
Genera patrzy na map, jakby to by portret biaego mczyzny. Po raz kolejny
musia dowiadczy zawodu i upokorzenia. Mia ju niemal tego czowieka w swoich
rkach, otoczonego przez partyzantw Tippoo Tipa, ktrzy nie zostawili mu adnej
drogi ucieczki, i wtedy natknli si na ofensyw Frelimo; las pod leccym nisko
hindem znikn w kbach dymu, a China musia sucha przez radio jkw swoich
ludzi, bagajcych o pomoc, gdy otoczyy ich pomienie.
Tippoo Tip stara si przekona go, e Sean Courteney musia zgin w czasie
poaru lasu, ale genera mia swoje zdanie w tej sprawie. Wysadzi tropicieli z hinda
na polu czarnych popiow, jak tylko ostygy dostatecznie, eby mona po nich
chodzi. Tropiciele znaleli miejsce, w ktrym biay mczyzna zagrzeba w piachu

swoich ludzi, eby uchroni ich przed ogniem, lady ich cia byy wyranie odcinite
w mikkiej ziemi. Znaleli take trop prowadzcy na poudnie w stron granicy.
Przez reszt dnia po poarze China patrolowa teren z nisko leccego hinda, ale
dym ogranicza widoczno do maego koa bezporednio pod brzuchem maszyny.
Poraka jedynie wzmocnia determinacj generaa. Przebiego biaego
mczyzny i jego niesamowite szczcie, dziki ktremu wymyka si ze wszystkich
zastawionych na niego puapek, zwikszay nienawi Chiny i rozpalay w nim dz
zemsty. W czasie dugich godzin, kiedy transportowali onierzy, pociesza si
planami zemsty, wyobraajc sobie najbardziej wyrafinowane tortury, jakie zada
Seanowi Courteneyowi i jego kobiecie, jak tylko ich dopadnie.
Nie musia si z tym spieszy. Bdzie mg przeciga przyjemno, rozkoszujc
si ich cierpieniem jak skpiec zazdronie przeliczajcy swoje pienidze. Oczywicie
zacznie od kobiety, a biay mczyzna bdzie musia si temu przyglda. Kiedy ju
Tippoo Tip si ni nacieszy, oddadz j innym mczyznom. China osobicie
wybierze najbardziej odraajcych, z okropnymi rysami twarzy, zdeformowanymi
ciaami i chorych na soniowacizn. Niektrzy z jego ludzi mieli naprawd
niesamowite czonki. Pozwoli im bawi si kobiet, a kiedy z ni skocz,
przyprowadzi mczyzn z otwartymi wrzodami, zoliwymi chorobami skry,
pokrytymi strupami i tropikalnymi owrzodzeniami. Na kocu odda j chorym na
AIDS, tym najbardziej przeraajcym. To bdzie wspaniaa zabawa. Zastanawia si,
jak silna jest ta Amerykanka, ilu zdoa przyj. Czy najpierw straci rozum, czy ciao?
China czu podekscytowanie na sam myl o tym i wyobraa sobie, jak biay
mczyzna bdzie si temu wszystkiemu przyglda.
Kiedy skocz z kobiet, przyjdzie pora na pukownika Seana Courteneya. China
nie zdecydowa jeszcze, co to bdzie, mia tyle moliwoci. Mczyzna by silny i
mg wytrzyma cae dnie, moe nawet tygodnie tortur. Na ustach generaa pojawi
si cienki umiech i samo planowanie zemsty na tyle go uspokoio, e zakry poy
namiotu, okry si klapami paszcza i zasn na krzele.
Obudzi si w dziwnym zamieszaniu, nie wiedzc, co si dzieje. Kto potrzsa
nim gwatownie. China odtrci natarczywe rce i wsta ciko z krzesa, rozgldajc
si oszoomionym wzrokiem dookoa, By ju ranek, na tle szarzejcego nieba drzewa
rysoway si ciemnymi liniami. Na palach wok helikoptera nadal paliy si lampy, a
stojce na stole radio wzywao go naglcym gosem.
Mamy kontakt! Generale China, nawizalimy kontakt! By to dowdca
oddziau, ktry rozlokowa si na wzgrzach wzdu Limpopo. Z podekscytowania
oficer zapomnia o hasach wywoawczych.
Rozespany China podszed do radia i schwyci mikrofon.
Tu Drzewo Bananowe, podaj dokadnie swoj pozycj i kod wywoawczy
warkn China. Ton jego gosu spowodowa, e oficer oprzytomnia i przeszed do
waciwej procedury komunikacyjnej.
Uciekinierzy wpadli na partyzantw Renamo niemal dokadnie w miejscu, ktre
genera przewidzia. Po krtkiej wymianie ognia schronili si na szczycie
niewielkiego kopca, prawie w zasigu wzroku od Limpopo.
Kazaem ju sprowadzi modzierze pochwali si dowdca sekcji.
Rozwalimy ich na tej grze.
Nie zezwalam powiedzia bardzo wyranie China. Powtarzam, nie
zezwalam. Nie otwiera ognia z modzierzy. Nie atakowa. Chc ich dosta ywcem.
Otoczcie gr i czekajcie na moje przybycie. Spojrza na helikopter. Tytanowe
klapy osaniajce silnik byy ju umieszczone na swoim miejscu, a portugalski technik
nadzorowa uzupenianie paliwa. Przed maszyn staa linia tragarzy, kady z
dwudziestopiciolitrow beczk na gowie, czekajc na swoj kolejk, eby wla

paliwo do zbiornikw.
China krzykn na Portugalczyka i mechanik szybko podbieg do niego.
Musimy natychmiast rusza rozkaza China.
Skocz uzupenianie paliwa za p godziny.
To za dugo. Ile mamy w tej chwili paliwa na pokadzie?
Zapasowe baki s pene, gwne w trzech czwartych.
To wystarczy, wezwij pilota. Powiedz mu, e natychmiast odlatujemy.
Musz jeszcze zaoy pokrywy na wloty powietrza do silnikw
zaprotestowa technik.
Ile to zajmie?
Nie wicej ni p godziny.
Za dugo! krzykn na niego.
Pilot szed ju od swojego namiotu. Nie obudzi si jeszcze w peni i niezgrabnie
zakada skrzan kurtk, a ucha hemu zwisay mu na szyj.
Popiesz si! popdzi go China. Wcz silniki!
A co z klapami? nalega technik.
Moemy lata bez nich, to tylko rodek ostronoci.
Tak, ale...!
Nie! China odepchn go. Nie mog czeka! Zapomnij o tych klapach!
Wyruszamy natychmiast. Wcz silniki!
Z poami paszcza patajcymi mu si pomidzy nogami genera podbieg do
hinda i wskoczy na siedzenie w kabinie.
Sean Courteney lea pasko na brzuchu pomidzy dwoma skaami poniej grani
wzgrza i spoglda w d na korony drzew. Dalej na poudnie w niepewnym wietle
poranka wida byo ciemnozielon lini drzew. Drzewa porastay brzegi Limpopo.
Tak blisko poskary si Sean. Prawie nam si udao.
Zdoali przetrwa do tej pory wbrew wszelkim przeciwnociom, przebyli prawie
trzysta kilometrw przez zdewastowany, zniszczony wojn kraj i dwie zwalczajce
si armie, eby zosta zatrzymani tu przed samym celem. Z podna gry poleciaa
seria z karabinu AK, odbia si rykoszetem od kamieni i poszybowaa w niebo.
Matatu lea pomidzy skaami obok Seana i nie przestawa si obwinia.
Jestem starym gupcem, Bwana. Musisz mnie odesa i wzi sobie jakiego
modego i sprytnego tropiciela, ktry nie olep ze staroci.
Sean domyla si, e posterunek obserwacyjny Renamo zauway ich, kiedy
przekraczali jedn z polanek pomidzy wzgrzami. Nie byo adnego ostrzeenia,
adnych ladw pocigu, adnej zasadzki. Zupenie nieoczekiwanie szereg
partyzantw w maskujcych mundurach wyskoczy z zagajnika i rzuci si na nich.
Po caonocnym marszu wszyscy byli ju zmczeni, pewnie ich koncentracja bya
osabiona, moe powinni si trzyma lasu i nie przecina polanek, ale teraz nie miao
ju sensu myle o tym, co innego mogo si zdarzy.
Mieli jedynie dosy czasu, eby porwa dzieci i cignc kobiety w popiechu
wdrapa si na stok wzgrza, cigani mao celnym ogniem karabinowym. Moliwe,
e Renamo specjalnie nie przykadali si do celowania pomyla Sean. Nietrudno
byo si domyli, jaki rozkaz otrzymali od generaa Chiny: Wecie ich ywcem!
Gdzie China moe by teraz? zastanawia si. Jedno byo pewne, nie by daleko
i zblia si do nich tak szybko, jak helikopter na to pozwoli. Spojrza w stron
Limpopo i poczu w ustach smak klski i rozczarowania.
Alphonso! zawoa. Podczye radio? Chcia si raczej czym zaj, ni
liczy na szans uzyskania kontaktu.
Dwukrotnie w cigu nocy prbowa nawiza czno z poudniowoafrykask

baz wojskow. Raz nawet usysza saby gos Kudu wzywajcy go, ale baterie byy
ju bardzo sabe. Strzaka wskazujca poziom baterii opada do czerwonej strefy.
Jeli sprbuj podnie anten, to te pawiany odstrzel mi jaja mrukn
Alphonso spomidzy ska.
Jestemy w zasigu wzroku od rzeki odpar szorstko Sean. Daj mi anten.
Sean podnis si na jednym okciu i cisn drut anteny najdalej, jak mg, w d
zbocza. Nastpnie podczoga si do radia. Kiedy je wczy, panel kontrolny ledwo
si jarzy.
Kudu, tu Mossie! zawoa zdesperowanym gosem. Kudu, czy
syszysz mnie? Kudu, tu Mossie!
Kula trafia w ska nad jego gow, ale Sean j zignorowa.
Kudu, tu Mossie!
Obie kobiety, biaa i czarna, trzymay dzieci i patrzyy na niego w milczeniu.
Kudu, tu Mossie! Pokrci gak i zupenie niespodziewanie
odpowiedzia mu gos tak saby, e ledwo go sysza.
Mossie, tu Oubaas. Ledwo ci sysz.
Oubaas! O Boe szepn. Oubaas! Oubaas, dziadek, byo hasem
wywoawczym generaa Lothara De La Reya.
Oubaas. Siedzimy po uszy w gwnie. Potrzebuj natychmiastowego gorcego
wyjcia. Sean stwierdza, e jest pod obstrzaem i prosi o przysanie pomocy. Jest
nas siedmioro: piciu dorosych i dwoje dzieci. Nasza pozycja jest nastpujca...
Przeczyta wsprzdne z mapy. Trzymamy niewysoki wzgrek jakie dwadziecia
kilometrw na pomoc od Limpopo. Podnis gow i szybko si rozejrza. Jakie
trzy kilometry na wschd od naszej pozycji wznosz si dwie wysokie gry. Syszysz
mnie, Oubaas?
Sysz ci, Mossie. Gos na chwil zanik i zaraz nabra mocy. Jak brzmi
panieskie nazwisko twojej babki?
Niech ci cholera! warkn wciekle Sean. Lothar sprawdza go w takim
momencie. Nazwisko panieskie mojej babki brzmi Centaine De Thiry i jest to
take twoja babka, Lothar, ty cholerny draniu!
W porzdku, Mossie. Wysyam pum po gorce wyjcie. Moesz si tam
utrzyma przez godzin?
Trzymaj za nas kciuki, Oubaas. Jestemy otoczeni przez band dzikusw.
Mossie. Sean musia przystawi ucho do gonika, eby usysze ostatnie
sowa. Daj im popali, Sean... Sygna zanik i radio zgaso.
Ju lec po nas! Sean odwrci si od radia i posa umiech Claudii.
Wysali helikopter Puma, eby nas zabra. Nagle jego umiech zblak i twarze
wszystkich zwrciy si wolno na pnoc. wit przynis ze sob nowy odgos, nadal
saby i odlegy, ale wszyscy go ju potrafili rozpozna. By to odgos mierci.
Patrzyli, jak hind nadlatuje z pnocy, trzymajc si nisko nad koronami drzew,
wielki, garbaty potwr pokryty kamuflujcymi barwami. Pierwsze promienie soca
odbijay si w od szyb kabiny, nadajc im wygld arzcych si na czerwono lepiw.
Z lasu rosncego u podna gry wzleciaa raca sygnalizacyjna i poszybowaa w
niebo czerwon parabol, wzywajc hinda. migowiec zareagowa zmian kierunku
lotu i ruszy prosto w stron wzgrza, na ktrym si schronili.
Claudia leaa obok Seana, a on otacza j ramieniem.
To takie niesprawiedliwe szepna. Zupenie, jakbymy umierali po raz
drugi. Wyja pistolet zza pasa i sprbowaa mu go wcisn w rk.
Nie! zaprotestowa. Nie mog tego zrobi! Drugi raz nie zdobd si na to!
Odepchn bro.
Wic co? zapytaa i Sean pokaza jej granat rozrywajcy, ktry trzyma w

prawym rku.
Claudia spojrzaa na czarn, gboko pocit powierzchni granatu, zadraa i
odwrcia wzrok.
To bdzie tak samo szybkie i jeszcze pewniejsze szepn uspokajajco.
Odejdziemy razem, w tej samej chwili.
Wiedzia, co musi zrobi. Bdzie trzyma granat pomidzy nimi.
Spojrza do gry na zbliajcego si hinda. By coraz bliej. Ju czas. Nie
ostrzee jej. Pocauje j ostatni raz i...
Nagle jego oczy zwziy si. Co zmienio si w wygldzie helikoptera. Zblia
si szybko, rosnc w oczach i Sean poczu dreszcz emocji, gdy uwiadomi sobie, co
ulego zmianie.
Mamy jeszcze szans szepn do Claudii. Niewielk, ale zaryzykujemy.
Chod tu, Minnie. Chod szybko! zawoa po shangasku i czarna dziewczynka
podbiega do niego.
Potrzymaj j szepn Sean i podnis skraj postrzpionej sukienki dziecka do
gry. Pod sukienk dziewczynka nosia niebieskie majtki.
Odcign elastyczny koniec majtek i wsun do nich co, co rwnie okrgego i
czarnego jak jej mae poladki.
Zatrzymaj to dla mnie, kochanie szepn do dziecka po shangasku i poprawi
jej majtki. To nasz sekret. Nie wyjmuj tego. Potrzymasz to dla mnie, kwiatuszku?
Minnie patrzya na niego ciemnymi oczami, w ktrych malowao si uwielbienie,
i powanie skina gow. Sean przytuli j mocno do siebie.
Odgos silnikw hinda wbija im si w uszy, gdy maszyna zniya si ku
szczytowi wzgrza. Kiedy helikopter by dwiecie metrw od nich, Alphonso puci
ca seri z AK w przedni kabin. Lekkie pociski nie zostawiy nawet ladu na
pancernej szybie. migowiec zwolni lot i zawis nad wzgrzem. Genera China
siedzia wysoko na fotelu w kabinie bojowej i by tak blisko, e mogli dostrzec jego
tryumfalny umiech, gdy podnis do ust mikrofon.
Potne goniki umieszczone pod krtkimi skrzydami przekazay jego mocno
znieksztacony gos.
Dzie dobry, pukowniku Courteney. Dzielnie si pan wymyka, ale pocig si
zakoczy. Prosz, niech pan powie swoim ludziom, eby odoyli bro.
Zrb to! Sean krzykn do Alphonsa, ale ten zaprotestowa i woy do
karabinu wiey magazynek. Zrb, jak ci mwi! Gos Seana sta si ostrzejszy.
Mam plan. Zaufaj mi.
Alphonso waha si przez chwil. Nagle zaterkotao dziako pokadowe,
oguszajc ich i wyrzucajc w powietrze huragan piachu i odpryskw skay kilka
metrw poniej ich pozycji.
Niech pan nie wykorzystuje mojej cierpliwoci, pukowniku. Prosz powiedzie
swoim ludziom, eby wstali z rkami podniesionymi nad gowy.
Zrbcie, jak mwi! powtrzy Sean i najpierw Matatu, a potem Alphonso
podnieli si wolno z ziemi z uniesionymi wysoko rkami.
Prosz im powiedzie, eby si obrcili. Chc si upewni, e nie szykuj
adnych niespodzianek.
Obrcili si do niego i nad ich gowami znowu zabrzmia gos Chiny.
Zdejmijcie z siebie ubrania, wszystkie.
Powoli mczyni rozebrali si i stanli nago przed migowcem.
W porzdku, schodcie w d zbocza ku polance.
Z podniesionymi rkami zeszli na otwarty teren pod skaami.
Teraz kobiety.
Bd dzielna Sean szepn do Claudii. Mamy jeszcze szans, i to niez.

Claudia powoli podniosa si z ziemi.

Pani Monterro gos Chiny odbija si echem od okolicznych gr. Czy bdzie
pani askawa zdj z siebie ubranie?
Claudia rozpia porwan koszul i cigna j przez gow. W porannym socu
jej piersi byy bardzo biae.
Teraz spodnie zachci j China. Opucia je na ziemi i wyzwolia nogi
kopniciem.
Bardzo adnie, a teraz reszta.
Koronkowe majtki Claudii byy tak znoszone, e wisiay na niej niczym siatka z
pajczyny, przez ktr wida byo ciemny trjkt pomidzy nogami.
Nie. Pokrcia gow. Nie zrobi tego. Zasonia si z przodu domi. Jej
odmowa bya zdecydowana.
W porzdku. Pozwolimy pani na razie na t skromno. Moi ludzie tym bardziej
naciesz si ni pniej zachichota China. Prosz zej na d.
Claudia zesza w d zbocza z wysoko podniesion gow i stana pomidzy
Alphonsem i Matatu.
Teraz ty China odezwa si po shangasku i Miriam podniosa si z ziemi.
Dziewczyna nie znaa europejskiego wstydu przed nagoci. Szybko si rozebraa do
naga. Trzymajc brata za rk zesza do pozostaych.
A teraz pukownik Courteney. Najlepsze na samym kocu. Sean podnis si z
ziemi i obojtnie zrzuci z siebie porwane ubranie.
Bardzo to imponujce, pukowniku zakpi China. Jak na biaego czowieka,
oczywicie.
Sean patrzy na niego beznamitnie, ale cay czas stara si oszacowa odlego.
Pidziesit pi metrw, oceni, za daleko.
Prosz zej do nas, ebym mg mie pana na oku. Nie chcemy teraz adnych
nieporozumie, prawda, pukowniku?
Sean wzi Minnie za rk i sprowadzi j na d. Przedmiot schowany w jej
majteczkach koysa si na boki i dziewczynka woln rk podcigaa majtki do gry,
eby jej nie opady.
Dziesi, pitnacie, dwadziecia krokw, liczy Sean zbliajc si do wiszcego
nad wzgrzem hinda. Widzia wyranie renice Chiny, trzydzieci pi metrw, wci
za daleko. Zatrzyma si obok Claudii. Stali nadzy i bezbronni.
China da rozkaz po shangasku. Z lasu u stp wzgrza wypadli jego ludzie i
zaczli wspina si na stok wyjc tryumfalnie. Portugalski pilot zniy troch maszyn
i zaraz jeszcze bardziej, demonstrujc, jak wietnie panuje nad sterami.
Dwadziecia pi metrw, dwadziecia. Sean skoncentrowa si na wlotach
powietrza do silnika. Byy rozmiarw pojemnikw na mieci i nie zostay zakryte;
gboko w ich wntrzu Sean widzia mgiek turbin obracajcych si z niesamowit
szybkoci.
Hind zatrzyma si w powietrzu i wisia wprost przed nimi. Genera China obrci
gow, eby spojrze na tyralier wdzierajcych si na gr partyzantw. Przez chwil
jego uwaga bya odwrcona i Sean wykorzysta moment.
Schyli si lekko i podnis do gry spdniczk Minnie. Tym samym ruchem
odcign gumk majtek i zacisn do na granacie. Wycigajc go wyszarpn
zawleczk i upuci j na ziemi. Usysza, jak iglica uderza w zapalnik. Opnienie
wynosio pi sekund. Sean odliczy do trzech i zamachn si do tyu jak gracz w
baseball. W tej samej chwili China spojrza na niego.
Sean skoncentrowa si na przednim wlocie i cisn granat. Czarna kula
poszybowaa paskim ukiem. Ca si woli prbowa j nakierowa na niewielkie
kko wlotu.

Granat trafi w jego wewntrzne spojenie, odbi si i zakoysa na krawdzi.

Potny pd powietrza wytworzony przez turbiny wessa go do rodka i granat wpad
w gardziel wlotu do silnika.
Uderzajc w wirujce opatki turbiny, granat rozerwa si i potna energia silnika
zostaa skierowana przeciwko maszynie.
W chwili gdy Sean schwyci Claudi i Minnie i rzuci si z nimi na ziemi, silnik
helikoptera rozerwa si na strzpy.
Hind przechyli si ciko, podbijajc dziako pokadowe i wystrzelona przez
Chin seria posza prosto w niebo. Helikopter przewali si na grzbiet. Ze
zniszczonego silnika buchn dym i kawaki podartego metalu.
Maszyna wyrna w bok wzgrza, odbia si wysoko, znowu upada i potoczya
si, koziokujc po ziemi w stron zbliajcych si partyzantw Renamo. Ludzie
rozpierzchli si i zaczli ucieka z krzykiem, ale wikszo z nich nie zdya si
usun. Zniszczony kadub migowca przetoczy si po nich.
W kocu zelizn si na brzuchu ku podnu wzgrza niczym olbrzymi tobogan
i zatrzyma si na linii lasu. Z podziurawionych zbiornikw tryska fontann avgas,
polewajc kadub i migoczc w promieniach soca.
Claudia i Sean podnieli si niepewnie na kolana i patrzyli na to niesamowite
zniszczenie.
Po chwili, wrcz niewiarygodnie pomau, pokrywa kabiny uniosa si do gry i
genera China wypezn na ziemi. Paliwo helikoptera tryskao wysoko w gr,
niewinnie niczym natrysk ogrodowy, i spadao na niego rzsistym deszczem. Avgas
przescza mundur Chiny i spywa strumykami po jego twarzy. China oderwa si od
kaduba i ruszy niepewnym krokiem w d zbocza.
Nie zrobi dziesiciu chybotliwych krokw, gdy hind wybuch cian ognia.
Pomienie przeskoczyy kilka metrw i zapaliy mokry mundur Chiny. Avgas zmieni
go w jednej chwili w ponc ludzk pochodni, kiedy rzuci si biegiem w d
zbocza, buchajc tymi pomieniami. Syszeli wyranie jego wrzask, ktry dobiega
na szczyt wzgrza niczym ryk ranionego zwierzcia.
China nie dobieg do lasu. Upad na jego krawdzi i jego ponce ciao zniko w
wysokiej brzowej trawie. Wzgrze stao si jego stosem pogrzebowym, ale Sean i
Claudia syszeli jeszcze rzcy jk wydobywajcy si z ognia.
Do tyu! krzykn Sean. Jego gos wyrwa wszystkich z niemego odrtwienia.
Poderwa Claudi z ziemi i schwyci Minnie w ramiona.
cigani wiszczcymi w powietrzu pociskami Renamo uciekli ku skaom
okalajcym szczyt. Pochowali si pomidzy skaami, ale wci patrzyli na poncy
wrak hinda, niepomni wasnej nagoci. Pomienie szybko poeray traw na krawdzi
lasu.
Kiedy ogie przesun si, na ziemi zostaa czarna, zwglona sterta popiou.
Wygldaa jak spalone szmaty, ale kiedy wiatr zacz wia w ich stron, przynis ze
sob odr spalonego ciaa.
Powiew przynis ze sob take nowy dwik i Sean podnis si ostronie i
spojrza w stron ledwo widocznej na horyzoncie Limpopo.
Helikopter Puma by wci jeszcze malekim punktem na niebie, ale zblia si
szybko i dwik silnikw z kad chwil narasta.
Za spodnie, kochanie. Sean przytuli do siebie Claudi. Zdaje si, e
bdziemy mieli goci!