P12 Industrijske hale

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

Opte
Podela ronjaa
Optereenja i dimenzionisanje
Statiki sistemi ronjaa
Uticaj krutih krovnih pokrivaa
Zatege
Venanice
Detalji oslanjanja
Fasadne rigle
Fasadni stubovi

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

 Ronjae primaju i prenose optereenje sa krovne povrine na

glavne nosae. Lee u krovnoj ravni i pruaju se paralelno sa
podunom osom hale.
Raspon - : od 4,0 do 18,0 m (uobiajeno 6,0 do 10,0 m).
Razmak - : od 1,5 do 5,0 m (uobiajeno 2,5 do 3,0 m).

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

 Prema poloaju u krovu:

venanica,
slemenjaa,
meuronjaa.

Prema poloaju u odnosu na glavni nosa:

na gornjem pojasu,
u istoj ravni,
u visini donjeg pojasa.

Prema poloaju u odnosu na krovnu ravan:

upravne,
vertikalne.

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

 Prema statikom i
konstruktivnom
sistemu:
prosta greda,

kontinualna greda,
gerberova greda,

greda sa kosnicima,
reetkasti nosa,
nosa sa zategom.

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

 Vruevaljani profili (IPE,

UPN,,,),
hladnooblikovani ili
vruevaljani uplji
profili,
hladnooblikovani profili
otvorenog preseka,

kutijasti profili
formirani meusobnim
zavarivanjem UPE
(UPN) profila,

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

 Optereenje deluje u dve ravni:

sopstvena teina, sneg i sluajno optereenje usled teine radnika
deluje vertikalno,
vetar deluje upravno na krovnu ravan.
p
yp =
cos

cos

yr = r cos
y = cos
p
zp =
sin
cos
zr = r sin
z = sin
z = /cos
y = 0
Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

 gp - jednakopodeljeno optereenje od teine krovnog

pokrivaa (kN/m2 kose povrine krova),
gr - jednakopodeljeno optereenje od sopstvene
teine ronjae (kN/m2 osnove krova),
s - optereenje snegom (kN/m2 osnove krova),
w - optereenje vetrom (kN/m2 kose povrine krova),
- horizontalni razmak ronjaa (m),
- nagib krovne ravni ().
Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

 Stalne i prolazne proraunske situacije:

1,35 Gkj ,sup 1,00 Gkj ,inf 1,50 Qk ,1 1,50 0 ,i Qk ,i

j 1

j 1

i 1

Mogue merodavne kombinacije:

1,35 + 1,5
1,35 + 1,5 + 1,5 0,6
1,35 + 1,5 0,5 + 1,5

1,0 + 1,5

Veoma je vano obratiti panju na kombinacije optereenja koje

uzrokuju odiue dejstvo vetra na krovu (stabilnost donjeg pojasa).

U zavisnosti od nagiba krova vetar moe imati alternativan smer

delovanja (pritiskujue i siue dejstvo).
Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

10

 Karakteristina kombinacija dejstava:

Gkj ,sup Gkj ,inf Qk ,1 0,i Qk ,i

j 1

j 1

i 1

Mogue merodavne kombinacije:

+

+ + 0,6
+ 0,5 +

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

11

 Kontrola graninog stanja nosivosti:

kontrola nosivosti poprenog preseka na koso savijanje i
smicanje (pojedinano i interakcija),
kontrola nosivosti na bono torziono izvijanje,
kontrola nosivosti na izvijanje usled ekscentrinog pritiska
kod ronjaa koje su u sastavu krovnih spregova.

Kontrola graninog stanja upotrebljivosti:

vrednost doputenog ugiba je /200 do /300 za neprovidne
krovne pokrivae i /500 za providne krovne pokrivae.

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

12

 Uobiajeni rasponi od 4,0 do 6,0 m.

Prekidaju se iznad svakog oslonca (krovnog nosaa),

Laka montaa.
Vei utroak elika po m2 osnove.
Mogu se primeniti kod krovova sa zakrivljenom podunom linijom ronjaa.

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

13

 Uobiajeni rasponi od 6,0 do 9,0 m.

Uticaji se mogu odrediti primenom teorije elastinosti.

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

14

Oznake

A0
B
C
D
MB
MC
MD
MI
MII
MIII
x1
x2
x3
y1
y2
y2
y3
y3

3
0,375
1,250
0,125
0,0703
0,375
0,750
-

Broj oslonaca
4
5
0,400
0,3929
1,100
1,1428
0,9286
0,100
0,1071
0,0714
0,080
0,0772
0,0250
0,0364
0,400
0,393
0,500
0,5357
0,800
0,7860
0,2760
0,2659
0,7240
0,8055
-

6
0,3947
1,1317
0,9763
0,1053
0,0789
0,0779
0,0332
0,0461
0,3947
0,5264
0,500
0,7894
0,2680
0,7830
0,1964
0,8036

7
0,3942
1,1346
0,9616
1,0192
0,1057
0,0769
0,0865
0,0777
0,0340
0,0433
0,3942
0,5327
0,4904
0,7884
0,2675
0,7899
0,1960
0,7859

ql
ql
ql
ql
ql2
ql2
ql2
ql2
ql2
ql2
l
l
l
l
l
l
l
l

q jednakopodeljeno
optereenje (kN/m)

A, B, C, D reakcije u
osloncima (kN)

MI, MII, MIII pozitivni

maksimalni momenti savijanja
u poljima (kNm)

MB, MC, MD negativni

momenti savianja iznad
oslonaca (kNm)

x1, x2, x3 poloaj pozitivnih

maksimalnih momenata u
poljima (m)

y1, y2, y2, y3, y3 poloaj

nultih taaka momentne linije
(m)

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

15

 Ronjae statikog sistema kontinualne grede se mogu

dimenzionisati i prema teoriji plastinosti (plastina
globalna analiza).
Uslov za primenu teorije plastinosti z aanalizu uticaja
je da popreni presek bude klase 1.
Na ovaj naim moe se ostvariti uteda od10-15 % u
utroku materijala za ronjae.
Krutou krovnog pokrivaa obezbeuje se uslov da
do loma ronjae dolazi usled plastifikacije poprenog
preska (formiranja plastinih zglobova), a ne usled
gubitka nosivosti na bono-torziono izvijanje.
Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

16

 Ronjaa se moe dimenzionisati prema momentu

savijanja u srednjem polju, a u krajnjim poljima
ojaati za razliku momenta,
Ojaanje ronjaa se moe se izbei ako se krajnja
polja smanje na = 0,83srednje polje

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

17

 Nastavljanje ronjaa vri se u blizini svakog ili svakog

drugog oslonca.
Poloaj montanih nastavaka treba odrediti tako da:
duine elementata budu to blie duinama isporuke
osnovnog materijala (6 ili 12 m),
poloaj montanog nastavka bude u blizini nulte take
dijagrama momentna, na udaljenosti 0,15 do 0,20 od
oslonca. U tom sluaju montani nastavak se dimenzionie na
2
moment savijanja:
ql
M i
32

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

18

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

19

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

20

 Primenjuju se za raspone od 8 do 10 m (15 m).

Upotrebljavaju se najee kod reetkastih glavnih nosaa (vei zahvat
kosnika).
Mogu primeniti i kod punih limenih glavnih nosaa (kod okvirnih glavnih
nosaa gde stabilizuju donju noicu krovnog nosaa na bono-torziono
izvijanje).

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

21

 Momenti savijanja Ma i Mb i vertikalne komponente sila

u kosnicima Y mogu se dobiti u zavisnosti od broja
polja i odnosa a/.

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

22

Br,
polja

k=a/l

0,08

0,10

0,12

0,14

0,16

0,18

0,20

0,22

Y1=
Ma=
Ma1=
Y1=
Ma=
Ma1=
Mb1=
Mb=
Y1=
Y2=
Ma=
Ma1=
Mb1=
Mb=
Mb2=

1,822
+0,064
-0,0972
1,410
+0,076
-0,0622
-0,0760
+0,0122
1,556
0,915
+0,070
-0,0777
-0,0835
+0,0262
-0,0404

1,513
+0,060
-0,0910
1,162
+0,074
-0,0590
-0,0714
+0,0086
1,292
0,732
+0,069
-0,0712
-0,0785
+0,0238
-0,0338

1,306
+0,058
-0,0851
0,996
+0,073
-0,0522
-0,0667
+0,0055
1,117
0,607
+0,068
+0,0651
-0,0738
+0,0216
-0,0273

1,162
+0,056
-0,0797
0,877
+0,072
-0,0453
-0,0625
+0,0023
0,995
0,516
+0,066
-0,0595
-0,0696
+0,0193
-0,0214

1,054
+0,055
-0,0738
0,789
+0,070
-0,0388
-0,0590
-0,0012
0,905
0,446
+0,064
-0,0544
-0,0658
+0,0169
-0,0159

0,791
+0,053
-0,0692
0,721
+0,069
-0,0326
-0,0559
-0,0047
0,836
0,390
+0,062
-0,0495
-0,0621
+0,0147
-0,0108

0,906
+0,051
-0,0649
0,666
+0,068
-0,0265
-0,0532
-0,0082
0,783
0,343
+0,059
-0,0452
-0,0589
+0,0123
-0,0064

0,854
+0,048
-0,0607
0,622
+0,066
-0,0209
-0,0510
-0,0118
0,741
0,303
+0,057
-0,0427
-0,0573
+0,0093
-0,0024

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

ql
ql2
ql2
ql
ql2
ql2
ql2
ql2
ql
ql
ql2
ql2
ql2
ql2
ql2

23

Ronjae sa pritisnutim kosnicima.

Ronjae sa zategnutim kosnicima.

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

24

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

25

 "R ronjae reetkaste ronjae sa dijagonalnom ispunom od

okruglog elika.
Primenjuju se za raspone od 8,0 do 15,0 m.
Veza izmeu dijagonala i pojaseva izvedena je direktnim
zavarivanjem, bez vornih limova.

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

26

 Ronjae konstruisane u vidu klasinog reetkastog

nosaa primenjuju se za raspone = 10,0 do 18,0 m.
Statiki sistem je prosta greda ili greda sa kosnicima.
Statika visina reetkaste ronjae zavisi od raspona i
inteziteta optereenja i kree se u opsegu /10 do /14.

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

27

 Uobiajeni rasponi od 10,0 m do 12,0 m.

Zatega je optereena aksijalnom silom zatezanja, razupirai silom pritiska, a greda momentom savijanja i aksijalnom silom
pritiska usled horizontalne komponente sile iz zatege.
Zatega se najee izvodi od okruglog elika, pljotih limova
ili profilisanih elika.

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

28

Sistem kontinualnih ronjaa sa

podvezicama

Sistem kontinualnih ronjaa sa

preklopom

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

29

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

30

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

31

 U pravcu upravnom na krovnu ravan

ronjaa je sistema proste grede.
U ravni krova ronjaa je kontinualni
nosa na 2, 3 ili 4 polja, izmeu zatega.

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

32

Zatege se u krovnoj ravni mogu vezati za:

a)
slemenjau,
b) glavni nosa.
c) Zatege mogu biti od punih krunih profila i krute
od L profila

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

33

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

34

 Primenom krutog krovog pokrivaa ronjae se mogu potpuno osloboditi

sila u ravni krova.
Meuronjae prihvataju samo optereenje upravno na krovnu ravan.
Venanica prihvata svo optereenje u krovnoj ravni kosim savijanjem.
U krute krovne pokrivae spadaju: durisol, siporeks i sendvi paneli od
elinog profilisanog lima

krut k.p.

mek k.p.

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

35

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

36

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

37

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

38

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

39

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

40

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

41

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

42

 Prema poloaju zida u hali, zidovi mogu biti:

poduni zidovi i
popreni - kalkanski zidovi.

Konstrukciju obimnih zidova ine fasadne rigle i fasadni

stubovi.
Fasadne rigle nisu potrebne ako se fasadna obloga postavlja
horizontalno, direktno na stubove (glavne i fasadne).
Poloaj fasadnih stubova u odnosu na glavne stubove je
uobiajeno takav da su im noice u istoj ravni.
Fasadne rigle se obino postavljaju preko fasadnih i glavnih
stubova zbog olakane izrade i montae, mada se mogu
ugraditi i unutar stubova da im se poklapaju spoljanje
povrine.
Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

43

 Zavisno od visinskog poloaja u zidu, fasadna rigla moe biti:

temeljaa,
poklapaa,
nadvratnik,
nadprozornik i
standardna fasadna riga.

Zavisno od razmaka glavnih stubova fasadne rigle u podunom

zidu oslanjaju se samo na glavne stubove, na glavne stubove i
fasadne stubove ili samo na fasadne stubove.
Za razmak glavnih stubova do l=6.0 m obino nije racionalno
koristiti fasadne stubove ve se fasadne rigle oslanjaju na glavne
stubove. Za vee razmake glavnih stubova ubacuje se jedan, dva
ili vie fasadnih stubova.
Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

44

Poloaj fasadnih rigli i stubova

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

45

 Fasadne rigle su obino statikog sistema proste grede, izuzetno

retko se izvode kao kontinualne grede.
Fasadna rigla je optereena teinom fasade i optereenjem vetra sa
pripadajue povrine.

Fasadna rigla koja se nalazi ispod prozora prima kompletnu teinu

konstrukcije prozora.

Pripadajue povrine optereenja fasadnih rigli

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

46

 Fasadna rigla je optereena u dve ravni:

upravno na ravan fasade (q) od optereenja vetrom w,
u ravni fasade (qII) od sopstvene teine fasadne obloge gf i eventualno od
teine prozora gp.

Osim kontrole nosivosti i stabilnosti, mora se proveriti i ugib

fasadne rigle. Maksimalni doputeni ugib za neprovidne fasadne
obloge je l/200, a za providne l/500.
qII g f
ili

qII gp g f
2
q w
Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

47

 Slino kao i kod ronjaa, da bi se smanjila komponenta napona

oko y-y ose mogu se primeniti zatege.

Primena zatege u fasadnoj konstrukciji

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

48

 Za fasadne rigle obino se usvajaju:

U ili I toplo valjani profili
U,C i Z hladno oblikovani

sanduasti profili (uglavnom koriste za fasadne rigle ispod prozora i za

poklapau)

Veze fasadnih rigli sa stubovima obino su pomou zavrtnjeva.

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

49

 Mogu biti u podunom zidu ili u kalkanu.

Fasadni stubovi primaju vertikalna i horizontalna
optereenja od fasadnih rigli i reakcije
poklapaa u ako su u kalkanu.
Fasadni stub se dimenzionie kao ekscentrino
pritisnuti element za momenat savijanja od
dejstva vetra i normalnu silu od teine fasadne
konstrukcije.
Duina izvijanja fasadnog stuba:

Uticajna
povrina

u ravni zida odgovara maksimalnom razmaku fasadnih

rigli
izvan ravni se uzima cela visina stuba h, ili do
sredinjeg oslonca (ako postoji).
Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

50

 Statiki sistem:
prosta grede oslonjena na temelj i
poduni ili popreni krovni spreg
kontinualna greda na dva polja gde
je meuoslonac spreg za bone
udare ili horizontalni spreg do
kalkana.

Metalne konstrukcije (MTI) - P12 - Ronjae, fasadne rigle i fasadni stubovi

51