Professional Documents
Culture Documents
Okul Müdürleri̇ni̇n Müzakere Beceri̇leri̇ne İli̇şki̇n Bi̇r Anali̇z PDF
Okul Müdürleri̇ni̇n Müzakere Beceri̇leri̇ne İli̇şki̇n Bi̇r Anali̇z PDF
ZET
Okullar, rgtsel atmalarn kanlmaz olarak yaand
rgtlerden biridir. atmalarn ynetiminde ve zmnde
yararlanlan yntemlerden biri de mzakeredir. Bu balamda okul
mdrlerinin mzakere becerileri byk nem tamaktadr. Bu
aratrmann amac, okul mdrlerinin mzakere becerilerine ilikin bir
analiz yapmaktr. Aratrmann evreni, 20122013 retim ylnda
anlurfa ilinin Siverek ilesindeki ilkokul, ortaokul ve liselerde grev
yapan 2323 retmenden olumaktadr. Aratrmann rneklemini ise
tabakal rnekleme yntemiyle belirlenen 151 ilkokul, 141 ortaokul ve
72 lise retmeni olmak zere toplam 364 retmen oluturmaktadr.
Verilerin toplanmasnda, aratrmaclar tarafndan hazrlanan Kiisel
Bilgi Formu ve zgan, elik ve Bozbayndr tarafndan gelitirilen
Mzakere Becerileri lei kullanlmtr. Verilerin analizi iin betimsel
istatistiklerden aritmetik ortalama ve standart sapma, parametrik
analiz tekniklerinden t testi ve tek ynl varyans analizi kullanlmtr.
Tek ynl varyans analizinde ortaya kan farkn anlaml bulunduu
durumlarda Scheffe testi uygulanmtr. Anlaml kan farkn etki
bykln belirlemek iin t testinde d deeri, tek ynl varyans
analizinde eta-kare deeri incelenmitir. Sonular, okul mdrlerinin
mzakere becerilerinin hem genel toplamda hem de Gven Ortam
Oluturma ve zmden Yana Olma boyutlarnda orta dzeyde
olduunu gstermektedir. Okul mdrlerinin mzakere becerilerine
ilikin retmen grleri arasndaki fark; cinsiyet, grev yaplan
okuldaki retmen says, okulda karar alnrken retmenlerin
grlerine bavurulup bavurulmamas ve okul mdrnn baat
ynetim stili deikenleri asndan tm boyutlarda, kdem deikeni
makale Crosscheck sistemi tarafndan taranm ve bu sistem sonularna gre orijinal bir makale olduu
tespit edilmitir.
** Yrd.
Do. Dr. Mardin Artuklu niversitesi Edebiyat Fakltesi Eitim Bilimleri Blm, El-mek:
mcevatyildirim@gmail.com
*** Yrd. Do. Dr. Harran niversitesi Eitim Fakltesi, Eitim Bilimleri, El-mek: akaya574@hotmail.com
**** Do. Dr. Harran niversitesi Eitim Fakltesi, Eitim Bilimleri El-mek: refikbalay@hotmail.com
***** MEB - Harran niversitesi, El-mek: ylmz_salih@hotmail.com
*Bu
2278
Giri
Okullar, rgtsel atmalarn yaand ve bu durumun doal karland rgtlerden
biridir. Okullarn hem i hem de d paydalarnn, okula ilikin beklentileri yksektir. Okullar,
bu beklentilere cevap vermeye alr. Beklentilere yeterince cevap verememe, okul i paydalar
arasndaki sorunlar, okul d paydalarndan gelen basklar gibi nedenlerden dolay okullarda
anlamazlklar ve rgtsel atmalar kanlmaz olarak yaanabilmektedir. Bu balamda
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/8 Summer 2013
2279
rgtsel atmann ynetimi nemli bir husus olarak karmza kmaktadr. rgtsel
atmann ynetiminde bavurulan birok yntem ve yaklam bulunmaktadr. Birok
aratrmac (Erku ve Tabak, 2008; Hoffman, 1990; Luecke, 2010; Rahim, 2002) rgtsel
atmann ynetiminde bavurulmas gereken nemli yaklamlardan birinin mzakere
olduunu belirtmektedir.
ngilizcede negotiation olarak ifade edilen mzakere kavram, iki ya da daha fazla
tarafn bir ya da daha fazla konuda karlkl olarak kabul edilebilir bir zme ulamas sreci
eklinde tanmlanmaktadr (Cohen, 2002). Mzakere, seenekleri incelemek ve karlkl olarak
teklifleri yapma yoluyla taraflarn uyumazlklar zme konusunda anlamaya almas
srecidir. Bu sre, belirli bir dzende ilerleyen etkinlikler dizisinden oluur (Fells, 2009).
eitli kltrlerden insanlar, mzakere srecine farkl deer ve anlamlar yklerler. Mzakere,
iliki kurma ve pekitirme, iletiim, problem zme, birlikte renim, etkileme ve ikna etme gibi
farkl anlamlar iinde barndran bir kavramdr (Moore and Woodrow, 2010). Mzakere
srecinin temelinde taraflarn farkl ya da atan ilgilere, ihtiyalara, amalara, alglara ve
karlara sahip olmas yer almaktadr (Karip, 2000).
Mzakere dinamik bir deiim gsterebilen bir alveri srecidir (Fells, 2009; Hoffman,
1990; Uan, 2008). Bu sre, kazanmann yan sra bir eylerden taviz vermeyi de
gerektirdiinden, hem atmay hem de ibirliini iinde barndrmaktadr. Mzakerelerde kendi
isteklerini ileri srme ihtiyac ve kar tarafn isteklerini karlama arasndaki gerilim daima
mevcuttur. Mzakere, sonucunda anlama salanan bir ey elde etmek iin yaplr.
Mzakerelerin sonularnn iyi olup olmadna karar vermede anlamalarn olduka ak olmas
byk nem tamaktadr (Hoffman, 1990). Mzakereler, zellikle anlamann mmkn
olmad ya da atmann zmsz kald durumlarda insanlar aras atmalar zmleme
arac olarak kullanlr (Kzlgl, 2012; Luecke and Patterson, 2008; zdemir, 2012). nsanlar
gnlk yaamlarnn byk bir blmnde atma zme durumlaryla kar karya
kalmaktadrlar. Bu nedenle etkili bir ekilde mzakere edebilme yetenei, gerekli bir yaam
becerisi olarak kabul edilmektedir. Mzakere, insanlarn ve rgtlerin gnlk yaamlarnn bir
paras haline gelebilmektedir. Neredeyse yaptmz her ey bir blm mzakereyi
gerektirmektedir (Luecke and Patterson, 2008). Mzakere bu kadar sk bavurulan bir iletiim
yolu olmasna ramen, en az anlalan iletiim becerilerinden biridir (Dolan, 2006). rgtlerde,
bazen mzakere olarak nitelendirilen fakat amaca uygun bir mzakere olmayan ya da baarsz
bir mzakere olan uygulamalara rastlanabilmektedir.
Mzakerelerin baars, taraflarn memnun olduu bir anlamaya ulalmasna baldr
(Carrel and Heavrin, 2004). Mzakere, bir eyin baka bir eyle somut ya da soyut olarak
deiimini ierir (Kennedy, 2004). Mzakere, tek ynl bir cmertlik olmayp, karlkl bir
zveri durumudur (Carrel and Heavrin, 2004; Kennedy, 2004). Mzakerelerin baarsn
olumsuz etkileyen baz iletiim engelleri sz konusu olabilmektedir. Bu engellerden biri,
duygulardr. Bu durum, kiilerin birbirlerinin konumalarn ve yorumlarn dinlemeden
monolog biiminde bir iletiim kurmas gibi durumlarda gerekleir. Etkili bir mzakere,
duygulardan syrlabilmeyi, dierlerini ve kendimizi anlamay renmeyi gerektirir. Bir dier
engel, yanl anlalmalardr. Mzakerenin etkili olabilmesinde, mesajlar ak bir ekilde iletme
ve alnan mesajlara dikkatle younlama son derece nemlidir. Bir baka engel ise mzakerede
nemli olan gerek konularn anlalmasn ve iletiimi olumsuz etkileyen, sis perdesi olarak
nitelendirilen bir durumun yaanmasdr. Bu durum ounlukla farkna varlmadan, konuyla
ilgisiz eylerle mzakere srecinin bulandrlmasdr. Bu bulankl gidermenin yolu,
kardakinin syledii eylerin anlaldnn belirtilmesidir (Dolan, 2006).
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/8 Summer 2013
2280
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/8 Summer 2013
2281
Evren ve rneklem
Aratrmann evreni, 20122013 retim ylnda anlurfa ilinin Siverek ilesindeki
ilkokul, ortaokul ve liselerde grev yapan 2323 retmenden olumaktadr. Aratrmann
rneklemini ise tabakal rnekleme yntemiyle belirlenen 151 ilkokul, 141 ortaokul ve 72 lise
retmeni olmak zere toplam 364 retmen oluturmaktadr. rneklem says, %5 belirlilik
dzeyinde evreni temsil etme niteliine sahiptir (Yazcolu ve Erdoan, 2004).
Veri Toplama Arac
Bu aratrmada retmenlerin demografik zelliklerini tespit etmek amacyla aratrmaclar
tarafndan hazrlanan kiisel bilgi formu ve zgan, elik ve Bozbayndr (2011) tarafndan
gelitirilen Mzakere Becerileri lei [MB] kullanlmtr. Kiisel bilgi formu araclyla
cinsiyet, bran, kdem, grev yaplan okul tr ve okuldaki retmen says ile ilgili bilgiler
toplanmtr. Bu formda u iki soruya da yer verilmitir: (i) Okul mdrnzn baat ynetim stili
hangisidir? (ii) Okulunuzda herhangi bir konuda karar alnrken retmenlerin grlerine
bavuruluyor mu?
MB, Tamamen Katlmyorum seeneinden Tamamen Katlyorum seeneine doru
sralanan ve bu sralamada birden bee kadar puanlamann yapld 5li likert tipinde hazrlanan 23
maddeden ve iki boyuttan olumaktadr. MBnn yap geerlii iin amlayc ve dorulayc
faktr analizleri yaplmtr. Amlayc faktr analizinde, gven ortam oluturma boyutundaki
14 maddenin faktr yk deerleri .546 ve zerinde, zmden yana olma boyutundaki dokuz
maddenin faktr yk deerleri ise .593 ve zerinde olduu belirlenmitir. Birinci boyutun aklanan
varyans oran %37.48, ikinci boyutun aklanan varyans oran ise %33.21 olarak hesaplanmtr. ki
boyutun akladklar toplam varyans ise %70.698dir. Dorulayc faktr analizinde Ki-kare deeri
(Ki-kare=599.44, sd=217, p=.00) anlaml ve uyum indeksleri RMSEA=.074, NFI=.98, CFI=.99,
IFI=.99 ve SRMR=.035 olarak bulunmutur. lein Cronbach Alpha i tutarlk katsays birinci
boyut iin .96, ikinci boyut iin .94 ve lein toplam iin .98 olarak hesaplanmtr (zgan vd.,
2011). Bu aratrmada ise lein Cronbach Alpha i tutarlk katsaysnn birinci boyut iin .95,
ikinci boyut iin .94 ve lein toplam iin .97 olduu belirlenmitir. MB seeneklerinin
analizinde aritmetik ortalamalar, 1.00-1.80 yetersiz, 1.81-2.60 alt dzey, 2.61-3.40 orta dzey,
3.41-4.20 st dzey, 4.21-5.00 ok st dzey olarak ifade edilmitir (zgan vd., 2010).
Verilerin Analizi
Veriler, SPSS programndan yararlanlarak analiz edilmitir. Verilerin tm gruplarda
parametrik analiz tekniklerinin uygulanmasna ynelik normal dalm ve varyanslarn homojenlii
varsaymlarn karlad belirlenmitir. Verilerin analizinde, betimsel istatistikler (aritmetik
ortalama, standart sapma), t testi ve tek ynl varyans analizi teknikleri kullanlmtr. Tek ynl
varyans analizinde ortaya kan farkn anlaml grld durumlarda Scheffe oklu karlatrma
testi uygulanmtr. Anlaml kan farkn etki bykln belirlemede t testi iin d deeri, tek
ynl varyans analizi iin eta-kare (2) deeri hesaplanmtr (Bykztrk, okluk ve Kkl,
2011; Can, 2013). Anlamllk dzeyi iin, p<.05 esas alnmtr.
Bulgular
Okul mdrlerinin mzakere becerilerinin ne dzeyde olduuna ve bu dzeyin baz
deikenler asndan karlatrlmasna ilikin bulgular iki alt balkta aklanmtr.
Okul Mdrlerinin Mzakere Becerileri Dzeyi
Okul mdrlerinin mzakere becerilerinin dzeyine ilikin aritmetik ortalama ve standart
sapma puanlar Tablo 1de verilmitir.
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/8 Summer 2013
2282
364
2.98
.91
364
3.05
.93
Genel Toplam
364
3.01
.90
Cinsiyet
Kadn
158
2.79
.86
Erkek
206
3.13
.92
Kadn
158
2.80
.89
Erkek
206
3.23
.93
Kadn
158
2.79
.85
Erkek
206
3.17
.91
-3.61
.00
-.38
-4.45
.00
-.47
-4.04
.00
-.43
sd= 362
Bran
Snf retmeni
151
X
2.92
Dier Branlar
213
3.03
.94
Snf retmeni
151
2.98
.88
Dier Branlar
213
3.10
.97
Snf retmeni
151
2.94
.85
Dier Branlar
213
3.05
.93
.87
-1.15
.25
-1.23
.22
-1.21
.23
sd= 362
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/8 Summer 2013
2283
Okul mdrlerinin mzakere becerileri dzeyine ilikin retmen grlerinin okulda karar
alnrken retmenlerin grlerine bavurulup bavurulmamas deikeni asndan
karlatrlmasna ilikin t testi sonular Tablo 4te gsterilmitir.
Tablo 4. Okul Mdrlerinin Mzakere Becerileri Dzeyine likin retmen Grlerinin Okulda Karar
Alnrken retmenlerin Grlerine Bavurulup Bavurulmamas Deikeni Asndan Karlatrlmas
Boyut
GOO
YO
Genel Toplam
Gr
Evet
Hayr
233
X
3.35
131
2.33
.74
Evet
233
3.41
.80
Hayr
131
2.40
.80
Evet
233
3.37
.77
Hayr
131
2.35
.73
.78
12.22
.00
1.32
11.60
.00
1.25
12.37
.00
1.34
sd= 362
YO
Genel
Toplam
Kdem
0-5 yl
6-10 yl
11 yl ve zeri
0-5 yl (a)
6-10 yl (b)
11 yl ve zeri (c)
0-5 yl
6-10 yl
11 yl ve zeri
189
125
50
189
125
50
189
125
50
2.93
2.94
3.26
2.97
3.04
3.36
2.95
2.98
3.29
.92
.89
.88
.95
.91
.90
.91
.87
.87
Fark
2.67
.07
3.45
.03
a-c
.02
3.08
.05
sd= 361
2284
6da verilmitir. Tablo 6, okul mdrlerinin mzakere becerileri dzeyine ilikin retmen
grleri arasndaki farkn grev yaplan okul tr deikeni asndan anlaml bulunmadn
gstermektedir.
Tablo 6. Okul Mdrlerinin Mzakere Becerileri Dzeyine likin retmen Grlerinin Grev Yaplan
Okul Tr Deikeni Asndan Karlatrlmas
Boyut
GOO
YO
Genel
Toplam
Okul Tr
lkokul
151
2.91
.88
Ortaokul
141
2.94
.88
Lise
72
3.20
1.02
lkokul
151
2.97
.90
Ortaokul
141
3.03
.95
Lise
72
3.04
.97
lkokul
151
2.94
.86
Ortaokul
141
2.98
.89
Lise
72
3.21
.90
Fark
2.66
.07
1.90
.15
2.44
.08
sd= 361
GOO
YO
Genel
Toplam
retmen Says
1-20 (a)
85
3.19
.86
21-30 (b)
31 ve zeri (c)
71
208
3.17
2.83
.90
.91
1-20 (a)
21-30 (b)
85
71
3.22
3.24
.86
.89
31 ve zeri (c)
1-20 (a)
208
85
2.91
3.21
.96
.84
21-30 (b)
31 ve zeri (c)
71
208
3.20
3.01
.87
.91
Fark
7.03
.00
a-c
b-c
.04
5.59
.00
a-c
b-c
.03
6.75
.00
a-c
b-c
.04
sd= 361
2285
retmenlerin hem genel toplam hem de GOO ve YO boyutlar asndan okul mdrlerinin
mzakere becerilerine ilikin puanlarnn hem grev yaptklar okulda mdrn otoriter ynetim
stiline sahip olduunu belirten retmenlerden hem de grev yaptklar okulda mdrn ilgisiz
ynetim stiline sahip olduunu belirten retmenlerden daha yksek olduu anlalmaktadr. Grev
yaptklar okulda mdrn otoriter ynetim stiline sahip olduunu belirten retmenlerin hem
genel toplam hem de GOO ve YO boyutlar asndan okul mdrlerinin mzakere becerilerine
ilikin puanlarnn grev yaptklar okulda mdrn ilgisiz ynetim stiline sahip olduunu belirten
retmenlerden daha yksek olduu grlmektedir. Hesaplanan etki bykl deerleri, hem
genel toplam iin hem de GOO ve YO boyutlar iin bu farkn byk dzeyde olduunu
gstermektedir.
Tablo 8. Okul Mdrlerinin Mzakere Becerileri Dzeyine likin retmen Grlerinin Okul Mdrnn
Baat Ynetim Stili Deikeni Asndan Karlatrlmas
Boyut
GOO
YO
Genel
Toplam
Ynetim Stili
Demokratik (a)
182
3.49
.72
lgisiz (b)
114
2.34
.77
Otoriter (c)
68
2.69
.79
b-c
Demokratik (a)
182
3.56
.73
a-b
lgisiz (b)
114
2.38
.77
Otoriter (c)
68
2.79
.85
Demokratik (a)
182
3.52
.70
lgisiz (b)
114
2.36
.74
Otoriter (c)
68
2.73
.78
87.96
.00
Fark
a-b
86.76
.00
a-c
a-c
.33
.32
b-c
a-b
93.90
.00
a-c
.34
b-c
sd= 361
2286
mdrlerini kadn retmenlere gre daha etkili bulmaktadrlar. Bu durum, okul mdrlerinin
genelde erkek olmas ve erkek retmenlerle daha fazla mzakere etmesinden kaynakland
eklinde yorumlanabilir. Bu sonu, okul mdrlerinin empatik bir yaklam sergilemeleri ve kadn
retmenlerin grlerine yeterince bavurmalar gerektiine iaret etmektedir. Ekinci, Yldrm ve
Bindaka gre (2012), okullarda insani iliki ve sosyal etkileimler tm aama ve srelerde
belirleyici olduundan, okul mdr ve retmen iliki ve etkileimi kritik bir deer tamaktadr.
Sr, iman ve Gemlikin (2010) aratrmasnda, mzakerelerde kadn ve erkeklerin iletiime
geme, kiisel grlerini sunma ve empati kurma asndan farkllk gsterdii belirlenmitir.
zgan ve dierlerinin (2010) ilkretim okulu mdrlerinin mzakere becerilerine ynelik
aratrmasnda ise cinsiyet deikeni asndan okul mdrlerinin mzakere becerilerine ilikin
retmen grleri arasnda anlaml fark bulunmamtr. Bu farkl sonucun aratrma grubunun
farkllndan kaynakland dnlmektedir. Ayrca bu aratrmada hesaplanan etki bykl
deerleri farkn kk dzeyde olduuna iaret etmektedir.
Aratrmann bir dier sonucu, okul mdrlerinin mzakere becerileri dzeyine ilikin
retmen grleri arasndaki farkn bran ve grev yaplan okul tr deikenleri asndan hem
genel toplamda hem de GOO ve YO boyutlarnda anlaml bulunmadn gstermektedir. zgan
ve dierlerinin (2010) aratrmasnda da bran deikeni asndan benzer sonular kmtr. Bu
sonu, okul mdrlerinin mzakere becerilerinin retmenlerin branlarna ve grev yaplan
okulun trne gre farkllamadna iaret etmektedir.
Aratrmada, okul mdrlerinin mzakere becerileri dzeyine ilikin retmen grleri
arasndaki farkn okulda karar alnrken retmenlerin grlerine bavurulup bavurulmamas
deikeni asndan hem genel toplamda hem de GOO ve YO boyutlarnda anlaml bulunduu
belirlenmitir. Bu sonu, karar alma srecinde retmen grlerine bavuran okul mdrlerinin,
retmenlerin grne bavurmayan okul mdrlerine gre daha yksek dzeyde mzakere
becerilerine sahip olduuna iaret etmektedir. Moore ve Woodrowa gre (2010), mzakere; karar
verme, fikir al veriinde bulunma, neri sunma ve anlama srecinden olumaktadr. Dolaysyla
okul mdrlerinin karar alma srecinde retmenlerin grlerine bavurmas ve fikir alveriinde
bulunmas, mzakere becerisi dzeylerini de doal olarak arttrd ifade edilebilir. Buna gre, okul
mdrleri zellikle retmenleri ve eitim-retim srecini ilgilendiren herhangi bir konuda karar
alrken, retmenlerin grlerine bavurmaldrlar.
Aratrmann bir baka sonucu, okul mdrlerinin mzakere becerileri dzeyine ilikin
retmen grleri arasndaki farkn kdem deikeni asndan sadece YO boyutunda anlaml
bulunduunu ortaya koymutur. On bir yl ve zeri kdeme sahip retmenlerin YO boyutu
asndan okul mdrlerinin mzakere becerilerine ilikin puanlarnn 5 yl ve alt kdeme sahip
retmenlerden daha yksek olduu belirlenmitir. Erku ve Tabak (2008) aratrmasnda benzer
bir ekilde, 35 ya ve st katlmclarn kar tarafn beklentilerine daha fazla nem verdikleri ve
yan artmasyla birlikte bireylerdeki ibirlii anlaynn gelitii belirtilmektedir. Bu durumu,
Sr ve dierleri (2010) tarafndan yaplan aratrmadaki ya arttka dadnklnde artt
sonucu destekler niteliktedir. Bu sonucun, retmenlik mesleinde ilk yllarn alan
retmenlerin okul mdrlerinden daha fazla beklentilerinin olmasndan, okul mdrlerinin
sorunlarn zmne ilikin daha kdemli retmenlerin grlerine daha fazla bavurmasndan ve
daha kdemli retmenlerin okul mdrleriyle daha rahat iletiim kurmalarndan kaynakland
sylenebilir. Buna gre, okul mdrleri mzakere srecinde ya da herhangi bir sorunun zmnde
daha az kdemli retmenlerin de grlerini almaldrlar.
Aratrmada, okul mdrlerinin mzakere becerileri dzeyine ilikin retmen grleri
arasndaki farkn grev yaplan okuldaki retmen says deikeni asndan hem genel toplamda
hem de GOO ve YO boyutlarnda anlaml bulunmutur. Yirmi ve 20den az retmen saysna
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/8 Summer 2013
2287
sahip okullardaki retmenlerin hem genel toplam hem de GOO ve YO boyutlar asndan okul
mdrlerinin mzakere becerilerine ilikin puanlarnn 21 ve zeri retmen saysna sahip
okullarn retmenlerinden daha yksek olduu belirlenmitir. Bu sonu, okullardaki retmen
saysnn 20 ve 20den az olduu okullarda okul mdrlerinin retmenlerle daha fazla iletiim
kurabildii, neredeyse her retmenin grne bavurabildikleri ve bu durumun okul
mdrlerinin etkili bir ekilde mzakere edebilmesini kolaylatrd eklinde yorumlanabilir.
Dier taraftan okuldaki retmen saysnn 20den fazla olmas okul mdrlerinin mzakere
becerisi dzeylerini drd ifade edilebilir. Malik, Khan, Hussain, Noor ve Rehmana gre
(2011), etkili bir okul mdr ayn zamanda etkili bir arabulucudur ve sorunlarn tanmlanmas,
zm iin alarak eit bir ekilde anlama salar. Ayrca etkili okul mdrleri ak ve
destekleyici bir okul iklimi oluturarak personelin kendisiyle rahat bir ekilde konumasn salayp
dosta davranr. Hiltrop ve Udalla gre (1995), birey saysnn fazla olduu takmlarda
koordinasyon ve ibirlii zorlarken, daha az bireyli takmlarda beklenen sinerji salanmayabilir
(akt. Erku ve Tabak, 2008). Buna gre, retmen saysnn 20den fazla olduu okullarn
mdrleri mzakere srecinde ya da herhangi bir sorunun zm srecinde btn retmenlerin
grlerine bavurmak iin aba harcamaldrlar.
Aratrmann bir dier sonucu ise okul mdrlerinin mzakere becerileri dzeyine ilikin
retmen grleri arasndaki farkn okul mdrnn baat ynetim stili deikeni asndan hem
genel toplamda hem de GOO ve YO boyutlarnda anlaml bulunduuna iaret etmektedir. Grev
yaptklar okulda mdrn demokratik ynetim stiline sahip olduunu belirten retmenlerin hem
genel toplam hem de GOO ve YO boyutlar asndan okul mdrlerinin mzakere becerilerine
ilikin puanlarnn hem grev yaptklar okulda mdrn otoriter ynetim stiline sahip olduunu
belirten retmenlerden hem de grev yaptklar okulda mdrn ilgisiz ynetim stiline sahip
olduunu belirten retmenlerden daha yksek olduu ortaya kmtr. Bu sonu, ilgisiz veya
otoriter ynetim yerine demokratik bir ekilde ynetilen okullarda okul mdrlerinin, okulda gven
ortam oluturarak ve yaanan sorunlarda zm odakl davranarak mzakere srecine daha fazla
katk salad eklinde yorumlanabilir. Okul mdrlerinin baat ynetim stili, retmenleri farkl
alardan etkileyebilmektedir. Ghamrawi (2011) tarafndan yaplan bir aratrmada okul mdr
davranlarnn retmenlerin rgtsel balln da byk oranda etkiledii belirlenmitir. Bu
sonu, okul mdrlerinin retmenleri meslekleriyle ilgili diyaloglara katlmalarn tevik
etmesinin, gvenli ve zmden yana bir ortamn olumasna katkda bulunmasnn, okullarda
kan problemlerin zmn kolaylatracana iaret etmektedir.
Aratrmann sonular genel olarak deerlendirildiinde, okul mdrlerinin mzakere
becerilerinin orta dzeyde olduu ve baz deikenlerin okul mdrlerinin mzakere becerilerini
etkiledii ortaya konmutur. Buna gre, okul mdrlerinin mzakere becerilerini daha
gelitirmeleri ve iyiletirmeleri gerekmektedir. Bu aratrma, nicel bir yntemle gerekletirilmitir.
Aratrmaclar, bu konuya ilikin nitel ya da karma yntemli aratrmalar yapabilirler.
KAYNAKA
AYDIN, M. (2000). Eitim ynetimi (6. bask). Ankara: Hatibolu Yaynevi.
BYKZTRK, ., okluk, . ve Kkl, N. (2011). Sosyal bilimler iin istatistik (9. bask).
Ankara: Pegem Akademi.
CAN, A. (2013). SPSS ile bilimsel aratrma srecinde nicel veri analizi. Ankara: Pegem Akademi.
CARREL, M. R. & Heavrin, C. (2004). The everyday negotiator: 50 practical tactics for work and
life. Amherst, MA: HRD Press, Inc.
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/8 Summer 2013
2288
COHEN, S. (2002). Negotiating skills for managers. New York, NY: McGraw-Hill Companies,
Inc.
DEMRPOLAT, M. (2008). Mzakere ve mzakere teknikleri: Orta kademe yneticilerin mzakere
stilleri zerine bir aratrma. Yaymlanmam yksek lisans tezi. Beykent niversitesi,
Sosyal Bilimler Enstits, stanbul.
DOLAN, J. P. (2006). Smart negotiating: Its a done deal. Canada: Entrepreneur Press.
EKNC, A., Bindak, R. ve Yldrm, M. C.(2009). lkretim okulu yneticilerinin retmenlerin
mesleki sorunlarna empatik yaklamlarnn ikili karlatrmalar metodu ile incelenmesi.
Gaziantep niversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (3), 759-776.
ERKU, A. (2009). alanlarn mzakere etii alglamalar ve mzakere srecindeki
davranlarna etkileri. Celal Bayar niversitesi ktisadi ve dari Bilimler Fakltesi
Dergisi: Ynetim ve Ekonomi, 16 (1), 1-22.
ERKU, A. ve Tabak, A. (2008). yaamnda mzakereler: Kamu ve zel sektr alanlaryla
ilgili karlatrmal bir aratrma. Seluk niversitesi Sosyal Bilimler Enstits Dergisi,
20, 397-418.
EVANS, E. (1998). Mastering negotiations. London: Thorogood.
FELLS, R. (2009). Effective negotiation: From research to results. Port Melbourne, Vic.:
Cambridge University Press.
GHAMRAWI, N. (2011). Trust me: Your school can be better a message from teachers to
principals. Educational Management Administration & Leadership, 39 (3), 333348.
HOFFMAN, B. (1990). Conflict, power, and persuasion: Negotiating effectively. North York,
Ontario: Captus Press Inc.
HOY, W. K. ve Miskel, C. G. (2010). Eitim ynetimi: Teori, aratrma ve uygulama. (ev. Ed. S.
Turan). Ankara: Nobel Yayn Datm. (Orijinal almann yayn tarihi 2007)
JOHNSON, D. W., Johnson, R., Dudley, B., & Acikgoz, K. (1994). Effects of conflict resolution
training on elementary school students. The Journal of Social Psychology. 134 (6), 803817.
KARP, E. (2000). atma ynetimi (2. bask). Ankara: Pegem A Yaynclk.
KENNEDY, G. (2004). Essential negotiation. London: Profile Books.
KIZILGL, . (2012). Denetim uygulamalarnda mzakere kavram ve deneti ile mteri firma
ynetimi arasndaki mzakere sreci. Ynetim ve Ekonomi Aratrmalar Dergisi, 17 (10),
71-91.
LUECKE, R. A. (2010). Best practice workplace negotiations [electronic resource]. United States
of America: American Management Association.
LUECKE, R. A. & Patterson, J. G. (2008). How to become a better negotiator (2nd ed.). New
York, NY: American Management Association.
MALIK, K. B., Khan, U. A., Hussain, L., Noor, A., & Rehman, A. (2011). Teachers perceptions of
principals effectiveness in higher secondary schools of Punjab. Interdisciplinary Journal
of Contemporary Research in Business, 3 (4), 344-348.
MCCONNON, S. & McConnon, M. (2008). Conflict management in the workplace (3rd ed.).
Oxford: How To Books.
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/8 Summer 2013
2289
MOORE, C. W. & Woodrow, P. J. (2010). Handbook of global and multicultural negotiation. San
Francisco: Jossey-Bass A Wiley Imprint.
MUSA, F., Mansor, A. Z., Mufti, N., Abdullah, N. A., & Kasim, F. D. (2012). Negotiation skills:
Teachers feedback as input strategy. Procedia: Social and Behavioral Sciences, 59 (1),
221-226.
NADLER, J., Leigh, T., & Boven, L. V. (2003). Learning negotiation skills: Four models of
knowledge creation and transfer. Management Science, 49 (4), 529-540.
ZDEMR, A. A. (2012). atma ynetiminde mzakere sreci. E. Ceyhan (Ed.), atma ve
stres ynetimi-I (s.68-88). Eskiehir: Anadolu niversitesi.
ZGAN, H., elik, . ve Bozbayndr, F. (2010). lkretim okulu mdrlerinin mzakere
becerilerinin incelenmesi. Bayburt niversitesi Eitim Fakltesi Dergisi, 5 (I-II), 95-103
ZGAN, H., elik, . ve Bozbayndr, F. (2011). Mzakere becerileri lei: Geerlik ve
gvenirlik almas. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (36), 65-76.
RAHIM, M. A. (2002). Toward a theory of managing organizational conflict. The International
Journal of Conflict Management, 13 (3), 206-235.
SIRI, ., iman, F. A. ve Gemlik, H. N. (2010). alanlarn kiilik zellikleri ile mzakerecilik
yetenekleri arasndaki ilikinin analizi. International Journal of Economic and
Administrative Studies, 3 (5), 101-121.
SOYSAL, A. ve Yaln, Y. (2013). rgtlerde farkllklarn ynetiminde yeni bir yaklam:
Mzakereci kiilik. Kahramanmara St mam niversitesi ktisadi dari Bilimler
Fakltesi Dergisi, 3 (1), 27-41
STEINEL, W., Abele, A. E., & De Dreu, C. K. W. (2007). Effects of experience and advice on
process and performance in negotiations. Group Processes & Intergroup Relations, 10 (4),
533-550.
STOKKE, R. A. (2011). An investigation of culture and creativity on negotiation (Masters thesis).
Retrieved from http://eprints.qut.edu.au/50660/1/Raymond_Stokke_Thesis.pdf
THOMAS, K. W. (1992). Conflict and conflict management: Reflections and update. Journal of
Organizational Behavior, 13 (3), 265-274
THOMPSON, L. (1990). The influence of experience on negotiation performance. Journal of
Experimental Social Psychology, 26 (6), 528-544.
UAN, Y. M. (2008). Mzakere ynetimi ve bir model denemesi. Yaymlanmam doktora tezi.
Sleyman Demirel niversitesi, Sosyal Bilimler Enstits, Isparta.
YAZICIOLU, Y. ve Erdoan, S. (2004). SPSS uygulamal bilimsel aratrma yntemleri. Ankara:
Detay Yaynclk.
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/8 Summer 2013