You are on page 1of 55

STEDENBOUWKUNDIG PLAN EN MAAIVELDONTWERP KARSPELDREEF K-BUURT

Stadsdeel Zuidoost, Projectbureau Vernieuwing Bijlmermeer/Projectgroep Kraaiennest, januari 2004

STEDENBOUWKUNDIG PLAN EN MAAIVELDONTWERP KARSPELDREEF K-BUURT

Stadsdeel Zuidoost, Projectbureau Vernieuwing Bijlmermeer/Projectgroep Kraaiennest, januari 2004

INHOUDSOPGAVE
1
1.1

INLEIDING
Leeswijzer

1
1

2
2.1
2.2
2.2.1
2.3
2.3.1
2.3.2
2.3.3
2.3.4
2.4

PLANKADER
Plangebied
Voorafgaande planvorming K-midden
SPvE K-midden
Planvorming aangrenzende gebieden
Laag Kralenbeek
Nieuw Kempering
Park 3K's
Bestemmingsplan Kortvoort
Randvoorwaarden vanuit ruimtelijke hoofdstructuur

2
2
4
4
5
5
5
5
6
6

3
3.1
3.1.1
3.2
3.3
3.4
3.5
3.6
3.7

UITWERKINGEN VAN HET SPVE K-MIDDEN


7
Renovatie metrostation Kraaiennest
7
Het plein rond het metrostation
7
Noordzijde Karspeldreef
8
Zuidzijde Karspeldreef
9
Onderzoek naar het handhaven van parkeergarages 9
Programma
10
Beeldkwaliteitsplan K-midden
10
Vaste puntenkaart K-midden
10

4
4.1
4.2
4.3
4.4
4.5
4.6

VERKEERSSTRUCTUUR
Algemeen
Openbaar vervoer
Auto
Fiets
Voetgangers
Parkeerbalans

14
14
14
14
16
16
16

4.7

Milieu

18

5
5.1
5.2
5.2.1
5.2.2
5.2.3
5.2.4
5.3
5.4
5.4.1
5.4.2
5.4.3

ONTWERP KARSPELDREEF
Visie
Profiel Karspeldreef
Rijstroken en middenberm
Zijbermen, beplanting en verlichting
Ventwegen en parkeren
Trottoirs
Aansluiting Groesbeekdreef en 's-Gravendijkdreef
Kabels en leidingen
Huidige situatie
Nieuwe situatie
Hoogte maaiveld

19
19
23
23
23
24
24
24
26
26
26
26

6
6.1
6.2

BEHEER
Financile beheertoets
Interim beheer

28
28
28

7
7.1

FINANCIN
Grondexploitatie

29
29

8
8.1
8.2

JURIDISCH-PLANOLOGISCH KADER, PLANNING


EN FASERING
30
Juridisch-planologisch kader
30
Planning en fasering
30

OVERLEG EN INSPRAAK

31

10

BIJLAGEN

34

INLEIDING
uitgangspunten worden verder uitgewerkt in de stedenbouwkundige
plannen van de bouwblokken die aan de dreef zullen worden
gerealiseerd.

De K-buurt wordt herontwikkeld in het kader van de vernieuwing van de


Bijlmermeer. Deze vernieuwingsoperatie wordt uitgevoerd in een
samenwerkingsverband van gemeente Amsterdam, Stadsdeel Zuidoost
en woningstichting Patrimonium.

Dit maaiveldontwerp heeft na bestuurlijke vaststelling de status van


fase 4 document volgens het Plan en Besluitvormingsproces
Ruimtelijke Maatregelen (PLABERUM).

Het maaiveldontwerp Karspeldreef is een uitwerking van het


Stedenbouwkundig Programma van Eisen (SPvE) K-midden, dat in
februari 2002 door de stadsdeelraad is vastgesteld. In dit SPvE zijn
voorstellen opgenomen voor het verlagen van de Karspeldreef en het
bebouwen van de randen van de verlaagde Karspeldreef. Het SPvE
wordt uitgewerkt in deelplannen.

1.1 Leeswijzer
In hoofdstuk 2 wordt het plankader geschetst. De plangrenzen van het
gebied worden aangegeven en er wordt ingegaan op de voorafgaande
planvorming van K-midden. Ook is een kort overzicht opgenomen van
de planvorming voor de aangrenzende gebieden in de K-buurt. In
hoofdstuk 3 wordt een aantal belangrijke uitwerkingen van het
Stedenbouwkundig Programma van Eisen (SPvE) K-midden toegelicht.
De kern van het boekje zijn de hoofdstukken 4 en 5 waarin de
verkeersstructuur en het ontwerp van de Karspeldreef en de
aangrenzende openbare ruimte worden toegelicht. In hoofdstuk 6 zijn
de resultaten van de beheertoets opgenomen. Het bevat ook een korte
toelichting op het interim-beheerplan, dat als separate bijlage bij dit
boekje gaat. De financile onderbouwing van het plan wordt in
hoofdstuk 7 gegeven. In hoofdstuk 8 wordt ingegaan op juridischplanologische aspecten en de planning. Hoofdstuk 9 gaat in op de
resultaten van de inspraak en de reacties van bewoners en andere
belanghebbenden. In de bijlagen zijn de profielen opgenomen,
detailleringen van de kruispunten en een tekening van de aansluiting
van de Karspeldreef op de Gooiseweg (buiten plangebied).

De Karspeldreef is de ruggengraat van de vernieuwde K-buurt. Met de


Kromwijkdreef is het de belangrijkste toegangsweg tot de K-buurt. De
Karspeldreef verbindt de aangrenzende wijken met elkaar en met het
nieuwe centrumgebied. De planvorming voor de Karspeldreef hangt
sterk samen met de planvorming voor alle deelgebieden in de K-buurt.
Om die reden is het een van de eerste plannen van K-midden die wordt
uitgewerkt.
Langs de dreef zijn de centrumvoorzieningen voor de K-buurt gepland:
winkelcentrum en markt, bedrijvigheid en maatschappelijke
voorzieningen. Aan de dreef zijn ook de openbaar vervoerverbindingen
gesitueerd zoals het metrostation en de haltes van diverse lokale en
regionale buslijnen.
In het maaiveldontwerp wordt het ontwerp en de inrichting van de dreef
in detail uitgewerkt. Het omvat doorsneden, profielen en principedetails,
voorstellen
voor
soort
en
kleur
verharding,
beplanting,
verlichtingsarmaturen e.d. Voor de inrichting van de aangrenzende
openbare ruimte worden uitgangspunten meegegeven. Deze

1
Maaiveldontwerp Karspeldreef

PLANKADER
Aanvullend zijn de gebieden opgenomen van de Groesbeekdreef tot
aan de Kormelinkweg en de Kromwijkdreef tot en met de aansluiting
naar de oprit van de Gaasperdammerweg (A9).
Deze plangrenzen vallen samen met de exploitatiegrenzen.

In dit hoofdstuk worden de ligging van het plangebied en de


plangrenzen beschreven. Ook wordt ingegaan op de voorafgaande
planvorming, met name het SPvE K-midden, en de planvorming voor
de gebieden die grenzen aan de Karspeldreef. Tot slot worden de
meest recente planontwikkelingen voor K-midden beschreven,
Metromorfose en het Beeldkwaliteitsplan K-buurt.

Binnen de plangrenzen wordt een onderscheid gemaakt tussen de


verharding zoals die noodzakelijk is om de Karspeldreef als functionele
dreef te kunnen gebruiken en nog resterende ontwerpuitgangspunten.
In het voorliggende plan worden alle functionele onderdelen
beschreven en vastgelegd. Voor de resterende uitgangspunten wordt
de inrichting (materialisatie en ontwerpuitgangspunten) op hoofdlijnen
vastgelegd.
De punten die in het SP/Maaiveldontwerp worden vastgelegd zijn:
hoofdrijbanen;
ventwegen;
kruisingen;
wegassen en wegprofielen;
parkeerplaatsen;
materialisatie als verharding, gras, bomen en verlichting.
De nog resterende onderdelen in het ontwerp van de openbare ruimte
en het aangrenzende openbare gebied kunnen pas in detail worden
uitgewerkt als het ontwerp van de bouwblokken gereed is. Dit zal zijn in
de Stedenbouwkundige Plannen van de verschillende bouwblokken.

2.1 Plangebied
In het SPvE K-midden is vastgelegd dat de Karspeldreef en
aangrenzende dreven verlaagd zullen worden over de volgende delen:
de Karspeldreef wordt verlaagd vanaf de onderdoorgang bij het
Kelbergenpad tot aan de reeds verlaagde 's-Gravendijkdreef;
de Groesbeekdreef wordt verlaagd vanaf de onderdoorgang bij het
Kraaiennestpad tot en met de kruising met de Karspeldreef;
de Kromwijkdreef is verlaagd tot en met de kruising met het
Kantershofpad en zal vanaf daar weer stijgen.
De stijg- en daalpunten op de dreven zijn ingetekend in de plankaart
van het SPvE K-midden (zie pagina 4).
In dit SP/Maaiveldontwerp worden de volgende plangrenzen
gehanteerd (zie kaart op pagina 3):
- aan de westzijde: de onderdoorgang in de Karspeldreef bij het
Kelbergenpad;
- aan de oostzijde: een strook ten oosten van de 's-Gravendijkdreef
grenzend aan de toekomstige bebouwing (SP/Maaiveldontwerp
Blokken J en K);
- aan de noordzijde: de buurtweg langs de hoven van Kikkenstein,
Kruitberg en Kleiburg aansluitend op de grenzen van het
SP/Maaiveldontwerp Park 3Ks;
- aan de zuidzijde: het Kantershofpad.

In het ontwerp wordt vooruit gekeken naar aansluitende ontwikkelingen


in het deel van de Kromwijkdreef tot aan het viaduct naar de A9
(Gaasperdammerweg). Het definitief ontwerp van de Kromwijkdreef zal
worden uitgewerkt in het SP/Maaiveldontwerp Klieverink/Kouwenoord.

2
Maaiveldontwerp Karspeldreef

Plangrenzen

3
Maaiveldontwerp Karspeldreef

2.2

Karspeldreef. Het SPvE wordt in verschillende Stedenbouwkundige


Plannen (SP's) en maaiveldontwerpen uitgewerkt. Voor de markt en
een tweetal bouwblokken langs de oostzijde van de 's-Gravendijkdreef
(blokken J en K) zijn reeds maaiveldontwerpen gemaakt en
vastgesteld.

Voorafgaande planvorming K-midden

2.2.1 SPvE K-midden


Het Stedenbouwkundig Programma van Eisen K-midden De Nieuwe
Kleuren van Kraaiennest is op 26 februari 2002 vastgesteld door de
stadsdeelraad Zuidoost. Het SPvE K-midden vormt de grondslag voor
de herontwikkeling van K-midden. In het plan zijn de uitgangspunten
voor een nieuw centrum van de K-buurt uitgewerkt. Een van de
belangrijkste elementen van het plan is de verlaging van de
Karspeldreef waardoor een stadstraat ontstaat. Deze straat wordt aan
weerszijden geflankeerd door woonbebouwing. Langs de noordzijde
van de straat komen winkels. In de buurt van het gerenoveerde
metrostation komen publiektrekkende functies zoals horeca en een
business centre. In de toekomstige situatie zullen de flats Kikkenstein,
Kruitberg en Kleiburg, de woontorens van De Key en de wijken Laag
Kralenbeek en Laag Kouwenoord bereikbaar zijn vanaf de verlaagde

Maaiveldontwerp markt
Onderdeel van de verlaging van de Karspeldreef is de sloop van het
busplatform. Om dit mogelijk te maken zal de huidige markt, die nu
twee maal per week onder het busplatform wordt gehouden, in 2004
worden verplaatst naar de strook voor de flat Kruitberg. Voor dit nieuwe
marktplein is het Maaiveldontwerp Eerste Deel Definitieve Markt
Kraaiennest gemaakt. Het is in oktober 2002 vastgesteld door het
Dagelijks Bestuur na advisering door de Raadscommissie RO.
Het ruimtelijk beeld van de nieuwe marktlocatie wordt bepaald door de
metrobaan aan de oostzijde en een platanenrij voor de flat Kruitberg
aan de westzijde. Deze platanenrij loopt door tot aan de Karspeldreef.
Het plein bestaat uit asfalt met daarin een patroon van roestvrijstalen
plaatjes waaraan stormankers zijn bevestigd. In de verharding zijn de
noodzakelijke voorzieningen voor de markt opgenomen. Wanneer er
geen markt is kan het plein gebruikt worden voor andere activiteiten.
De indeling van de markt volgt een vast patroon. De markt is
opgebouwd uit vier rijen kramen met twee ruime looppaden voor het
winkelend publiek. De autos en het eigen materieel van de kooplieden
kunnen achter de kraam worden opgesteld.
Het plein wordt ontsloten vanaf de Karspeldreef via de weg naar de
parkeervoorziening bij Kruitberg. Het plein is, behalve voor
voetgangers, uitsluitend toegankelijk voor nood- en hulpdiensten en
ontheffingshouders zoals marktkooplieden en het MTB.

Plankaart SPvE K-midden

4
Maaiveldontwerp Karspeldreef

2.3 Planvorming aangrenzende gebieden


De Karspeldreef is een belangrijke toegangsweg voor de gebieden ten
noorden en ten zuiden van de dreef. In K-zuid worden in de periode tot
2008 zo'n 1050 woningen gerealiseerd verdeeld over vier wijkjes: Laag
Kralenbeek, Nieuw Kempering, Nieuw Klieverink en Laag Kouwenoord.
Laag Kralenbeek en Laag Kouwenoord worden ontsloten vanaf de
Karspeldreef, de overige twee wijken worden ontsloten vanaf de
verlaagde Kromwijkdreef.
In K-noord ligt het Park 3K's, onderdeel van het Bijlmermuseum, met
daarin de drie te handhaven hoogbouwflats. Door de verlaging van de
Karspeldreef krijgen de flats een aansluiting op de Karspeldreef.
2.3.1 Laag Kralenbeek
Laag Kralenbeek is de eerste wijk van K-zuid die wordt ontwikkeld.
Voor dit gebied rondom de gesloopte flat Kralenbeek is een plan
ontwikkeld
voor
179
laagbouw
eengezinswoningen.
Het
Stedenbouwkundig Programma van Eisen (SPvE) Laag Kralenbeek is
op 18 juni 2002 vastgesteld door de stadsdeelraad Zuidoost en
aangevuld met een besluit op 23 januari 2003. Dit plan is uitgewerkt in
het SP/Maaiveldontwerp Laag Kralenbeek dat in oktober 2003 door het
Dagelijks Bestuur is vastgesteld. De start van de bouw zal plaatsvinden
in het najaar van 2004. In 2005 worden de eerste woningen
opgeleverd. De hoofdontsluiting van de wijk is vanaf de Karspeldreef.

Impressie marktplein
SP/Maaiveldontwerp Blokken J en K
Op de overgang van de 's-Gravendijkdreef met de Karspeldreef komen
25 eengezinswoningen. Deze woningen horen qua typologie en
architectuur bij Laag Koningshoef maar zijn onderdeel van het SPvE Kmidden, waar ze zijn aangeduid als de blokken J en K. De woningen
liggen aan de oostzijde van de 's-Gravendijkdreef en worden ontsloten
door een ventweg die aansluit op de zuidelijke ventweg van de
Karspeldreef. Het SP/Maaiveldontwerp Blokken J en K is in mei 2003
door het Dagelijks Bestuur vastgesteld. De start van de bouw van deze
woningen is voorzien voor het einde van 2003.

2.3.2 Nieuw Kempering


In de wijk Nieuw Kempering komen zo'n 355 woningen, deels laagbouw
en deels appartementen. De ontsluiting van de wijk is vanaf de
Kromwijkdreef. Het Stedenbouwkundig Programma van Eisen (SPvE)
Nieuw Kempering is in de fase van besluitvorming.
2.3.3 Park 3K's
Het Park 3K's is het (groen)gebied rondom de honingraatflats
Kikkenstein, Kruitberg en Kleiburg. In het SP/Maaiveldontwerp Park

5
Maaiveldontwerp Karspeldreef

3K's is de inrichting van het gebied rondom de flats Kikkenstein en


Kruitberg gedetailleerd vastgelegd. Voor het gebied rondom de flat
Kleiburg wordt in een later stadium een definitief ontwerp gemaakt, als
er duidelijkheid is omtrent het definitieve ontwerp van de flat.
Vooralsnog gelden hier de uitgangspunten van het SPvE Park 3K's.
In het Park 3K's worden gebouwde parkeervoorzieningen aangelegd bij
de flats Kruitberg en Kleiburg. Langs de Groesbeekdreef, in het hof van
Kruitberg en aan de kop van de flat Kleiburg komen parkeervelden op
het maaiveld. De ontsluiting van deze parkeervoorzieningen is vanaf de
Karspeldreef
en
de
Groesbeekdreef.
In
het
voorliggend
maaiveldontwerp Karspeldreef zijn deze ontsluitingen verder
uitgewerkt. Het SP/Maaiveldontwerp Park 3K's is in april 2003 door het
Dagelijks Bestuur vastgesteld.

MER is in het kader van het Meest Milieuvriendelijke Alternatief (MMA)


een aantal planvoorwaarden meegegeven.
Op basis van het Milieueffectrapport wordt voor de K-buurt voorgesteld
een waterverbinding aan te brengen vanaf de G-buurt tot aan het
Achterpad. Deze waterverbinding loopt tussen Kleiburg en Koningshoef
naar het plangebied Klieverink/Kouwenoord. Voorgesteld wordt een
reservering voor een duiker op te nemen in de Karspeldreef ter hoogte
van de doorgang naar Laag Koningshoef. Deze duiker wordt
meegenomen in de aanleg van de verlaagde Karspeldreef. Voor de
inpassing van de watergang zal een aanvullend maaiveldontwerp
worden gemaakt, respectievelijk SP/maaiveldontwerp Kleiburg en
SP/maaiveldontwerp Klieverink/Kouwenoord.

2.3.4 Bestemmingsplan Kortvoort


Het plangebied Kortvoort wordt begrensd door de Kormelinkweg, het
Kelbergenpad, de Karspeldreef en de Groesbeekdreef. De verlaging
van de Karspeldreef en Groesbeekdreef, het grote aantal bestaande en
toekomstige maatschappelijke functies en de wens om woningbouw in
het gebied te realiseren zijn aanleiding om ook voor dit gebied een
bestemmingsplan te maken. De Straat van 1000 Culturen loopt langs
de Karspeldreef en passeert Kortvoort aan de zuidzijde. Het gebied
wordt ontsloten vanaf de Groesbeekdreef.
2.4 Randvoorwaarden vanuit ruimtelijke hoofdstructuur
Tijdens de ontwikkeling van dit maaiveldontwerp is het
Milieueffectrapport Vernieuwing Bijlmermeer (MER) 1 tot stand
gekomen, met daarin verwerkt de uitkomsten van de Watertoets. In het

Milieueffectrapport vernieuwing Bijlmermeer, SDZO 2002. In het MER is opgenomen de

Watertoets evenals duurzaam bouwen en energie. Besluitvorming over aanbevelingen uit


het MER is vastgelegd in het ontwerpbestemmingsplan "De Nieuwe Bijlmer",
Stadsdeelraad Zuidoost, 27 mei 2003.

6
Maaiveldontwerp Karspeldreef

UITWERKINGEN VAN HET SPVE K-MIDDEN


dan verder in detail ingegaan op de definitieve inrichting van de
openbare ruimte.
Voorliggend maaiveldontwerp geeft een heldere structuur voor de
toekomstige openbare ruimte rondom de Karspeldreef en biedt een
goed kader om de aangrenzende bouwblokken als onderdeel van de
openbare ruimte te kunnen ontwikkelen.

Sinds de vaststelling van het SPvE K-midden is de uitwerking van het


SPvE ter hand genomen. Hierbij hebben zich nieuwe ontwikkelingen
voorgedaan met consequenties voor het beeld van de Karspeldreef
zoals vastgelegd in het SPvE. De ligging, vorm en grootte van de
bouwblokken worden bijvoorbeeld sterk bepaald door de
ontwikkelingen in de tijd (programmatisch, stedenbouwkundig en
conjunctuur).

3.1 Renovatie metrostation Kraaiennest


In samenwerking met het Gemeentevervoerbedrijf (GVB) wordt het
metrostation Kraaiennest gerenoveerd en aangepast aan de verlaagde
Karspeldreef. Deze renovatie is onderdeel van een omvangrijk plan,
Metromorfose, waarbij alle metrostations aan de oostlijn worden
opgeknapt.

Om het ontwerp en de inrichting van de Karspeldreef mogelijk te maken


zijn er in dit SP/maaiveldontwerp aannames gedaan over de bebouwing
langs de Karspeldreef. Deze hebben betrekking op de volgende
ontwikkelingen:
de renovatie van het metrostation Kraaiennest;
het plein rond het metrostation;
de wand aan de noordzijde van de Karspeldreef;
het resultaat van de studie van woonstichting De Key naar de
bebouwing aan de zuidzijde van de Karspeldreef;
het handhaven van de parkeergarages Kempering en Kouwenoord;
het programma (woningbouw, maatschappelijke voorzieningen en
bedrijvigheid);
het Beeldkwaliteitsplan.

In het SPvE K-midden is het gerenoveerde metrostation teruggelegd


ten opzichte van de Karspeldreef. Het verplaatsen van het metrostation
moest het mogelijk maken een plein aan de dreef te maken.
Bij het uitwerken van het ontwerp voor het metrostation bleek de
renovatie met het verplaatsen dermate kostbaar dat in overleg met het
GVB (Metromorfose), de betrokken portefeuillehouder en de centrale
stad is besloten het metrostation te handhaven op de huidige locatie.
Het station zal wel worden aangepast aan de wensen van deze tijd en
aan de toekomstige omgeving (de verlaagde en heringerichte
Karspeldreef). Zo komt er een sociaal veilig stationsgebouw met een
heldere verbinding tussen het perron en het verlaagde niveau van de
Karspeldreef.

Bovengenoemde ontwikkelingen worden in de volgende paragrafen


toegelicht. Niet alle ontwikkelingen hebben een gelijke mate van
uitwerking. Sommige zijn heel concreet (renovatie metrostation),
andere verkeren nog in een zeer vroege planfase (zuidstrook
Karspeldreef).

3.1.1 Het plein rond het metrostation


Het handhaven van het metrostation heeft gevolgen voor het aldaar
voorziene plein. Het metrostation zou midden op het plein komen te

Voor alle bouwblokken langs de Karspeldreef worden te zijner tijd


Stedenbouwkundige Plannen opgesteld. In deze plannen wordt
aangegeven hoe de bouwblokken er definitief uit gaan zien. Ook wordt

7
Maaiveldontwerp Karspeldreef

typologie eengezinswoning. De appartementen aan de dreefzijde


hebben kwaliteit door de goede bezonning. De te realiseren balkons
zorgen voor een aantrekkelijke buitenruimte. Deze verschuiving van
woningen maakt het mogelijk het woningprogramma van het SPvE te
handhaven: 720 woningen. Dit aantal is inclusief de extra woningen die
zijn overgenomen uit het Finale Plan van Aanpak.

liggen waardoor er twee kleinere pleinen zouden ontstaan. Dit maakt


het noodzakelijk de vorm en omvang van het plein te heroverwegen.
Het westelijke plein tussen het winkelcentrum en het metrostation zal
naar verwachting goed gebruikt worden. De publiekstrekkers als het
metrostation en het winkelcentrum zullen er voor zorgen dat er
voldoende mensen gebruik maken van dit plein om de gezellige sfeer te
creren die beoogd was in het SPvE K-midden. Op het meest oostelijke
plein ontbreekt een dergelijke publiekstrekker. Het geplande
bedrijfsverzamelgebouw is niet te vergelijken met een winkelcentrum.
Resultaat zal een leeg en sfeerloos plein zijn. Om die reden is ervoor
gekozen het westelijke plein te versterken. Hier komt een langgerekt
plein tussen metrobaan, -station en winkelcentrum. Op dit plein zal ook
de markt worden gehouden.

De noordzijde van de Karspeldreef zal bestaan uit zeven woonlagen


boven op een plint. In de plint zullen over de gehele lengte
bedrijfsfuncties worden gerealiseerd met uitzondering van het blok
waarin het winkelcentrum gehuisvest is.
Het aantal lagen (plint + zeven woonlagen) komt overeen met de visie
verwoord in het beeldkwaliteitsplan waar is beargumenteerd dat het
profiel van de Karspeldreef (55 meter) zich beter verhoudt tot een wand
van een dergelijke hoogte (zie 3.6). Dit benadrukt de stedelijke
uitstraling van de Karspeldreef zone. Ook zorgt deze wand voor een
mooie overgang tussen de honingraatstructuur van het achterliggende
Park 3K's (Bijlmermuseum) en de Karspeldreef. De wand geeft de
Karspeldreef continuteit en draagt bij aan de herbergzaamheid van het
gebied.
Naast de hoogte van de wand wordt het aantal verbindingsstraatjes
tussen het Park 3K's en de Karspeldreef teruggebracht. Er is met name
twijfel over de woonkwaliteit van deze straatjes, die smal zijn en
daardoor somber en donker. Om die reden is het aantal verbindingen
beperkt tot de twee groene banen en het plein. De groene banen
hebben een breedte van 30 35 meter. Deze maat geeft een betere
garantie voor een aantrekkelijk woonklimaat. De overige
verbindingsstraatjes zijn verdwenen door de bouwblokken samen te
voegen. Een uitzondering hierop vormt de verbindingstraat ter hoogte
van Kleiburg. Deze straat blijft gehandhaafd in verband met de
ingrijpende renovatie van de flat Kleiburg.

Het ontwerp van het marktplein is aangepast aan de nieuwe situatie.


Het handhaven van het metrostation op de huidige locatie zou de
oorspronkelijk gedachte L-vormige markt in tween delen. De praktijk
leert dat markten die uit twee afzonderlijke stukken bestaan niet
functioneren. In het op de nieuwe situatie aangepaste ontwerp van de
markt beslaat de markt n lange strip die loopt vanaf de Karspeldreef
tot aan de atletiekbaan. Deze wijziging is vastgelegd in het
SP/Maaiveldontwerp Park 3K's.
3.2 Noordzijde Karspeldreef
Ook de ideen over de noordzijde van de Karspeldreef zijn ten opzichte
van het SPvE K-midden bijgesteld. In het SPvE zijn woningblokken
opgenomen met appartementen (torentjes) aan zowel de noordzijde
van de blokken als de zuidzijde. Aangezien de appartementen aan de
noordzijde geen direct zonlicht hebben is in overleg met Patrimonium
de mogelijkheid onderzocht om aan de parkzijde (noordzijde)
eengezinswoningen te maken en het hierdoor ontstane woningverlies te
compenseren door aan de dreefzijde (zuidzijde) een aantal woonlagen
toe te voegen. De woningen aan de parkzijde hebben kwaliteit door de

8
Maaiveldontwerp Karspeldreef

functie. Deze aanpak lijkt op de aanpak van de D- en E- garages aan


de Daalwijkdreef.

3.3 Zuidzijde Karspeldreef


Op basis van het SPvE K-midden heeft Patrimonium met woonstichting
De Key afspraken gemaakt over het ontwikkelen van de zuidstrook van
de Karspeldreef. De Key kan als collega corporatie een deel van de
woningbouwproductie van Patrimonium overnemen. Het voordeel voor
De Key is dat ze deze ontwikkeling in samenhang kan uitvoeren met de
renovatie van haar bestaande bezit: de vier woontorens.
Randvoorwaarden voor De Key bij het ontwikkelen van de zuidstrook
zijn de uitgangspunten die in het SPvE zijn vastgelegd:

In de lagen van de toren die boven de garage uitsteken kan gewoond


worden. Deze lagen hebben aan de zuidzijde een goede bezonning,
vergelijkbaar met de bestaande woontorens. Aan de noordzijde hebben
de torens uitzicht over de Bijlmermeer en ziet men in de verte de
nieuwe wijk IJburg. Gelet op het aantal te realiseren woningen zouden
de torens twaalf woonlagen krijgen. De torens zijn dan even hoog als
de bestaande woontorens van De Key.

Het realiseren van 200 woningen. Voor deze woningen geldt, net
als voor alle andere vernieuwingsgebieden, dat ze worden
gebouwd in de verhouding 30% sociale huur, 40% middensegment
en 30% vrije sector.
Het realiseren van 1.500 m2 maatschappelijke voorzieningen in
deze strook.

3.4 Onderzoek naar het handhaven van parkeergarages


In het SPvE K-midden is vastgelegd dat de garages Kralenbeek en
Klieverink gehandhaafd blijven. De overige garages, Kempering en
Kouwenoord, zullen worden gesloopt.
In het ontwerp van de Karspeldreef is de parkeerbalans van het gebied
kritisch bekeken en geconfronteerd met de functies die gewenst zijn in
dit gebied. Naast het wonen in hoge dichtheid zullen bezoekers van
winkelcentrum,
markt,
bedrijfjes,
kerken
(moskee
en
Pinkstergemeente), verenigingsgebouw en kantoren de nodige extra
parkeerdruk opleveren.

De Key heeft in de uitwerking van bovenstaande programma drie


architectenbureaus gevraagd een haalbaarheidsstudie te doen naar het
bouwen van woningen en kantoren rond de zuidelijke Karspeldreef
garages. Het verrassende resultaat van deze haalbaarheidsstudies is
dat het meest haalbare alternatief uitkomt op een toren te bouwen voor
de garage. Andere ombouwvormen leiden tot kostbare ingrepen voor
het laten functioneren van de garage en de woningen hebben door hun
diepte en eenzijdige lichtinval te weinig woonkwaliteit.
De garages zelf worden gerenoveerd en sociaal veilig gemaakt: goed
afsluitbaar en beter verlicht. Ook wordt achterstallig onderhoud in
trappenhuizen en liften uitgevoerd. Door het aan n kant bebouwen
blijft er sprake van daglichttoetreding in de garage.

Het parkeren op maaiveld is op een zorgvuldige wijze in het ontwerp


ingepast: eenzijdig haaksparkeren langs de ventwegen. Hierdoor is er
vanaf de ventwegen vrij zicht op de trottoirs en de bebouwing langs de
Karspeldreef en wordt vanaf de trottoirs (winkelend publiek) niet op
bumpers van auto's gekeken.
Het aantal parkeerplaatsen dat op het maaiveld gerealiseerd kan
worden is ontoereikend om de toekomstige parkeerdruk op te vangen.
Een voor de hand liggend alternatief is het handhaven van alle vier de
bestaande garages aan de zuidzijde van de dreef. Deze mogelijkheid
zal de komende periode nader worden onderzocht, in samenhang met

De onderste vier lagen van de toren worden gereserveerd voor het


uitbreiden van de bestaande bedrijfs- en kantoorruimte in de garages.
Deze lenen zich door de eenzijdige lichtinval goed voor een dergelijke

9
Maaiveldontwerp Karspeldreef

Door het handhaven van het metrostation op de huidige locatie


verliest het plein ten oosten van het metrostation aan kwaliteit. Om
die reden is het voorstel om de bebouwing voor het Medisch Centrum
Kraaiennest en Buurthuis de Bonte Kraai aan te laten sluiten op de
rooilijn van de boulevard.
De dreefbebouwing krijgt aan de noordzijde n rooilijn. De
verspringing ter hoogte van het winkelcentrum tot het
businesscentrum wordt eruit gehaald. Het brede trottoir ten hoogte
van het winkelcentrum en businesscentrum blijft gehandhaafd en
bedraagt 7,5 meter. Deze brede stoep biedt voldoende ruimte aan het
winkelend
publiek
en
aan
eventuele
terrassen
van
horecagelegenheden.
Er wordt onderzocht wat de mogelijkheden zijn om de bouwhoogte
van de gebouwen langs de Karspeldreef te verhogen tot max. 8
bouwlagen. Zo ontstaat een stevige, stedelijke wand.
De wand van de zuidstrook is onderwerp van studie. De wand van de
zuidzijde kenmerkt zich door transparantie: torenplint.

de te realiseren parkeerkelders onder de bebouwing. Voor de functies


rond het hart van K-midden blijkt de garage Kempering erg belangrijk.
3.5 Programma
Het programma uit het SPvE blijft uitgangspunt bij het uitwerken van de
ruimtelijke ontwikkelingen. Dit programma kan worden gehaald.
De woningaantallen kunnen in het gebied worden gerealiseerd
(inclusief de extra woningen uit het Finale Plan van Aanpak). Gelet op
het voorstaande wordt gezocht naar de manier waarop de beste
woonkwaliteit kan worden gerealiseerd.
Het bedrijfsprogramma is nog steeds een witte vlek. Indien hier meer
over bekend is komt dit terug in de besluitvorming. Op dit moment
worden gesprekken gevoerd met ontwikkelaars die hierin mogelijk een
rol kunnen spelen. Ook wordt rekening gehouden met Europese
subsidies (D2) en andere programma's als Stenen voor sociaal en IPSV
(Straat van 1000 Culturen).
Voor het blok gelegen aan de hoek Groesbeekdreef/Karspeldreef
onderzoekt Patrimonium de mogelijkheid om in de plint bedrijfs- en
kantoorachtige functies onder te brengen vergelijkbaar met de functies
in scherm Groeneveen.

Het beeldkwaliteitsplan is op 16 januari 2003 in een informele


bijeenkomst aan de Commissie RO gepresenteerd.
3.7 Vaste puntenkaart K-midden
De rooilijnen van de bebouwing langs de Karspeldreef en de wegassen
van de belangrijkste ontsluitingswegen zijn vastgelegd in een vaste
puntenkaart.
De bouwblokken aan de noordzijde hebben verplichte rooilijnen. Deze
rooilijnen geven een verplichte bebouwingsgrens aan. Het blok direct
ten oosten van de flat Kleiburg vormt hierop een uitzondering. Dit blok
heeft zowel aan de west- als aan de oostzijde een bebouwingsmarge.
Aan de westzijde is in verband met de toegang tot en zichtbaarheid van
de flat Kleiburg een bebouwingsmarge van twee meter opgenomen.
Aan de oostzijde is deze marge 17,5 meter als ruimtereservering voor
een mogelijke waterloop. Alle rooilijnen in oost-westrichting zijn
verplichte rooilijnen.

Voor het maatschappelijk programma wordt onderzocht hoe aan de


zuidzijde het gebruik van de garages kan worden versterkt en
uitgebreid. Doel is om de kantooroppervlakte ten behoeve van
maatschappelijke organisaties uit te breiden.
3.6 Beeldkwaliteitsplan K-midden
In opdracht van het stadsdeel Zuidoost hebben de supervisoren van de
K-buurt
een
beeldkwaliteitsplan
voor
K-midden
opgesteld,
Beeldkwaliteit voor de architectuur in K-midden. In dit plan zijn ook de
hoofdlijnen voor het maaiveldontwerp van de Karspeldreef opgenomen
(zie plankaart op de volgende pagina). Het betreft de volgende punten:

10
Maaiveldontwerp Karspeldreef

Plankaart beeldkwaliteitsplan (2003)

11
Maaiveldontwerp Karspeldreef

Een punt van aandacht is de inpassing van de bestaande bebouwing


(Medisch Centrum Kraaiennest en activiteitencentrum De Bonte Kraai)
in het blok gelegen langs het metrostation (businesscentrum).
De groene baan naar Kleiburg/Koningshoef heeft een minimale maat
van 30 meter. De groene baan bij Kikkenstein heeft een vaste maat van
35 meter.
De entrees van de parkeervoorzieningen van de bouwblokken zijn
gelegen aan de achterzijde (parkkant) of aan de zijkant van de blokken.

12
Maaiveldontwerp Karspeldreef

13
Maaiveldontwerp Karspeldreef

VERKEERSSTRUCTUUR

In dit hoofdstuk worden de algemene uitgangspunten van de


verkeersstructuur van de verlaagde dreef behandeld. Vervolgens wordt
de verkeersstructuur voor de verschillende groepen weggebruikers
toegelicht. De profielen van de Karspeldreef en aangrenzende dreven
alsmede de detailleringen van de kruispunten zijn opgenomen in
respectievelijk hoofdstuk 5 en hoofdstuk 10 (Bijlagen).
4.1 Algemeen
Zowel de hoofdrijbaan Karspeldreef als de aansluitingen van de
Groesbeekdreef en Kromwijkdreef worden ingericht op een rijsnelheid
van het verkeer van maximaal 50 km. per uur. Alle zijwegen en
ventwegen van de dreven worden ingericht op 30 km. per uur.
Fietsverkeer is alleen toegestaan op de ventwegen en de zijwegen. Bij
kruisingen zijn oversteekplaatsen ontworpen.

zullen indien nodig rechtsafslagvakken gemaakt worden. Kruispunten


met verkeersregelinstallaties worden in Amsterdam centraal uitgewerkt
door de Werkgroep Verkeerslichten Amsterdam.

4.2 Openbaar vervoer


De Karspeldreef is een belangrijke schakel in het busvervoer van
Zuidoost. De bushaltes worden zo dicht mogelijk bij het metrostation en
het winkelcentrum Kraaiennest gesitueerd. Ten behoeve van een
goede doorstroming krijgen de bussen voorrang bij de verkeerslichten.

De
overige
kruispunten
zijn
aansluitingen
van
de
buurtontsluitingswegen op de hoofdrijbanen. Aan de noordzijde van de
Karspeldreef zijn dit de ontsluitingswegen van de flats Kikkenstein,
Kruitberg en Kleiburg. Aan de zuidzijde krijgen de wijken Laag
Kralenbeek en Laag Kouwenoord en de woontorens van De Key een
ontsluiting op de Karspeldreef. De wijken Nieuw Kempering en Nieuw
Klieverink worden ontsloten vanaf de Kromwijkdreef. Bij deze
kruisingen zijn ook de oversteken van fietsers en voetgangers geregeld.

4.3 Auto
De Karspeldreef bestaat uit 2x1 hoofdrijbaan gescheiden door een
middenberm. In de middenberm zijn de afslagvakken naar links
opgenomen. De middenberm is overrijdbaar voor nood- en
hulpdiensten. De Kromwijkdreef, Groesbeekdreef en de 'sGravendijkdreef hebben een vergelijkbaar profiel (2x1 rijbaan) met een
smallere middenberm.

De
ventwegen
en
ontsluitingswegen
zijn
geschikt
voor
tweerichtingsverkeer. De ventwegen worden onderbroken ter hoogte
van het metrostation en het CREA-gebouw omdat de breedte van het
profiel ter plaatse van het CREA-gebouw van 55 meter naar 42 meter
teruggaat.

De kruispunten met de Groesbeekdreef en Kromwijkdreef zullen door


verkeerslichtinstallaties geregeld worden. Alleen bij deze kruispunten

14
Maaiveldontwerp Karspeldreef

15
Maaiveldontwerp Karspeldreef

Op de ventwegen van de Karspeldreef is aan n zijde, de dreefzijde,


dwarsparkeren opgenomen.

Conform de uitgangspunten van de Nota Duurzaam Veilig zijn op de


Karspeldreef de voetgangersoversteken gekoppeld aan de kruispunten.

4.4 Fiets
Op de hoofdrijbanen van de dreven mag niet gefietst worden. Fietsen
kan op de 30 km ventwegen en ontsluitingswegen. Voor het
metrostation langs zal een fietspad het oostelijk en westelijk deel van
de ventweg met elkaar verbinden. Aan de zuidzijde van de
Karspeldreef is een dergelijke verbinding niet mogelijk vanwege de
vooruitgeschoven ligging van het CREA-gebouw. Een oplossing is
gevonden door vanaf de Karspeldreef fietsverbindingen te maken naar
het Kantershofpad, dat achter het CREA-gebouw loopt. Aan de
westzijde van het metrostation loopt een fietspad vanaf de dienweg
Kruitberg langs de moskee en het CREA-gebouw naar het
Kantershofpad. Aan de oostzijde van de Kromwijkdreef loopt een
fietspad van het Kantershofpad tot de noordelijke ventweg.
Langs de ontsluitingsweg van Kelbergen sluit een vrijliggend fietspad
aan op het Kelbergenpad.
Het Nellesteinpad en het Gaasperparkpad kruisen de dreef in noordzuidrichting. Het Nellesteinpad valt ten noorden van de Karspeldreef
samen met de ontsluitingsweg van Kikkenstein en ten zuiden is het pad
vrijliggend richting Laag Kralenbeek. Het Gaasperparkpad is in Kmidden zowel ten noorden als ten zuiden van de Karspeldreef
vrijliggend.

4.6 Parkeerbalans
Het totaal aantal benodigde parkeerplaatsen is circa 1.600. Dit aantal is
berekend op basis van de normen zoals vastgelegd in de Parkeernota
van het stadsdeel Zuidoost en het programma uit het SPvE K-midden:
voor nieuwbouwwoningen met koppelverkoop van parkeerplaats:
1,0 parkeerplaats per woning in afgeschermd gebied en additioneel
0,1 in openbaar gebied;
voor overige nieuwbouw 1,0 per woning in openbaar gebied;
voor bestaande woningen in de hoogbouw 0,7 per woning;
voor het winkelcentrum 1 per 50 m2;
voor de markt 1 per kraam;
voor bedrijven 1 per 150 m2;
voor kantoren 1 per 75 m2;
voor overige voorzieningen 1 per 100 m2.
Tabel: benodigd aantal parkeerplaatsen (SPvE K-midden)
Programmaonderdeel
Aantal/opp. Parkeernorm
Aantal pp.
Woningen met
360
1,1 per woning
396
koppelverkoop
Overige woningen
360
1 per woning
360
nieuwbouw
Bestaande woningen
588
0,7 per woning
412
2
Winkelcentrum
8.500 m2
1 per 50 m
170
Markt
130 kramen
1 per kraam
130
Bedrijven
8.300 m2
1 op 150 m2
56
Voorzieningen
7.000 m2
1 op 100 m2
70
Totaal
1.594

4.5 Voetgangers
Aan de noordzijde van de Karspeldreef komt, voor het nieuwe
winkelcentrum, een trottoir van 7,50 meter breed. Rondom de
bebouwing aan de noordzijde liggen trottoirs die de nieuwe woningen
ontsluiten. Ten zuiden van de Karspeldreef wordt het trottoir 4,50 meter
breed. Langs de ontsluitingswegen van Laag Kralenbeek en Laag
Kouwenoord, en langs het Nellesteinpad en het Gaasperparkpad
komen trottoirs die deze nieuwe buurten voor voetgangers ontsluiten.
Langs de Kromwijkdreef loopt een voetpad naar het bedrijventerrein.

In het plan zijn ongeveer 1650 parkeerplaatsen opgenomen. Van de


parkeerplaatsen bevinden zich circa 800 in de te handhaven
16

Maaiveldontwerp Karspeldreef

17
Maaiveldontwerp Karspeldreef

parkeergarages Kralenbeek en Klieverink aan de zuidzijde van de


dreef. Het handhaven van de parkeergarages Kempering en
Kouwenoord wordt nog onderzocht. Dit onderzoek gaat met name in op
wat het parkeeraanbod in deze garages kan betekenen voor de
gebieden ten noorden en ten zuiden van de Karspeldreef.
De overige parkeerplaatsen zijn als volgt over het gebied verdeeld:
240 parkeerplaatsen half verdiept onder de woningbouwblokken
aan de noordzijde van de dreef;
150 parkeerplaatsen onder het winkelcentrum;
460 parkeerplaatsen op het maaiveld.
4.7 Milieu
Voor 30 km wegen (de ventwegen en ontsluitingswegen) is geen
akoestisch onderzoek nodig. In het kader van het Milieueffectrapport
Vernieuwing Bijlmermeer (MER) is de geluidsnota Bijlmermeer uit 2001
geactualiseerd2. Hierbij zijn een tweetal alternatieven voor 2010
onderzocht op hun effecten: het Voorkeursalternatief en het Meest
Milieuvriendelijk Alternatief (MMA). Bij de besluitvorming over het
ontwerpbestemmingsplan (mei 2003) heeft de stadsdeelraad de
aanbeveling uit het MER, het Meest Milieuvriendelijk Alternatief,
overgenomen om in het vernieuwingsgebied geluidsreducerend asfalt
op de dreven toe te passen.

Actualisatie Geluidsnota voor de Bijlmermeer, DHV, november 2002

18
Maaiveldontwerp Karspeldreef

ONTWERP KARSPELDREEF

5.1

Visie

platanen op de Bijlmerdreef wordt op een bescheiden schaal voortgezet


op de Karspeldreef en de 's-Gravendijkdreef. Door ook deze beide
dreven te beplanten met platanen ontstaat ten oosten van de
Gooiseweg een U-vormige ring met een eigen identiteit.

Drevenstructuur
De belangrijkste dreven in de Bijlmer lopen in oost-westrichting. Van
deze dreven is de Karspeldreef, die Amstel III met K-midden verbindt,
de meest zuidelijke dreef. De dreven worden met elkaar verbonden
door noord/zuid georinteerde dreven. Samen vormen ze een circuit
dat de woonbuurten aan de dreven ontsluit. De meeste dreven ten
oosten van de Gooiseweg worden verlaagd (Structuurvisie Bijlmermeer
1997 en Finale Plan van Aanpak 2002). Een uitzondering hierop is de
Daalwijkdreef. Deze behoudt over de gehele lengte zijn hoge ligging.
De Bijlmerdreef vormt samen met de Karspeldreef en de 'sGravendijkdreef een halve ring (zie tekening). Het laanprofiel met

De Karspeldreef als gesegmenteerde dreef


De Karspeldreef is in het Finale Plan van Aanpak omschreven als een
gesegmenteerde dreef. In het ontwerp zijn de verschillende segmenten
en profielen als conceptueel uitgangspunt genomen. Het concept
bestaat uit een drietal lagen (zie tekening volgende pagina).
Laag 1 zijn de aangrenzende gebieden die, als vlakken met een eigen
gezicht, ieder op zijn eigen manier, het beeld van de dreef benvloeden.
Ieder vlak heeft een eigen thema/identiteit dat binnen het vlak uniform
uitgewerkt wordt. Zo ontstaat een afwisselend beeld dat door een
consequente uitwerking per vlak niet rommelig wordt.
Laag 2 zijn de verschillende profielen van de Karspeldreef ten westen
en ten oosten van de Gooiseweg. Ten westen van de Gooiseweg
bestaat het profiel van de Karspeldreef uit 2x1 rijstrook met
daartussenin de vrije busbaan van de Zuidtangent, de
openbaarvervoerlijn van IJburg naar Haarlem. Ten oosten van de
Gooiseweg bestaat het profiel uit 2x1 rijstrook. De invulling van het vlak
bepaalt of een ventweg vereist is.
Laag 3 is de continuteit van beeldbepalende materialen. Terugkerende
materialen, zoals het asfalt, de trottoirbanden en de lichtmasten zorgen
voor continuteit over de hele lengte van de Karspeldreef. Waar
mogelijk worden ook de bomen in het profiel doorgezet.

19
Maaiveldontwerp Karspeldreef

De drie 'lagen' van de Karspeldreef

20
Maaiveldontwerp Karspeldreef

21
Maaiveldontwerp Karspeldreef

22
Maaiveldontwerp Karspeldreef

De Karspeldreef in K-midden is ontworpen als een laan met ruime


trottoirs. De doorgaande groene banen en het marktplein zorgen voor
verbindingen en visuele relaties met de flats in het Bijlmermuseum en
de nieuwe buurten in K-zuid. Ter hoogte van het metrostation is het
openbaar vervoer gebundeld. Dit knooppunt van openbaar vervoer
vormt samen met het nieuwe winkelcentrum van Kraaiennest het hart
van K-midden.
5.2 Profiel Karspeldreef
Het profiel van de Karspeldreef is van gevel tot gevel 55 meter breed.
De dreef is vormgegeven als een laan en bestaat uit twee rijstroken met
ventwegen. De Karspeldreef krijgt een laanbeplanting met een bomenrij
aan weerszijden van de hoofdrijbaan (zie bijlage: profiel 4).

Schors en blad plataan, bloemenmengsel (boven), impressie van de Karspeldreef (onder)

5.2.1 Rijstroken en middenberm


De Karspeldreef bestaat uit twee maal n rijstrook (3,50 meter breed)
uitgevoerd in zwart asfalt. De rijstroken worden gescheiden door een
middenberm van 5 meter breed. In deze berm zijn ook de links
afslagvakken opgenomen. De middenberm is verhard en overrijdbaar
voor nood- en hulpdiensten. De berm is opgesloten met gladde grijze
banden, die de overrijdbaarheid vergemakkelijken.
5.2.2 Zijbermen, beplanting en verlichting
De zijbermen zijn 4,50 meter breed en worden opgesloten door gladde
grijze betonbanden van 30 cm. breed. De zijbermen worden ingezaaid
met bloemen. In de zijbermen zijn bomen opgenomen. Om de eenheid
met de Bijlmerdreef en 's-Gravendijkdreef te onderstrepen is gekozen
voor platanen (Platanus acerifolia). Deze boom past door zijn omvang
goed in het brede profiel van de Karspeldreef. Platanen zijn
snelgroeiende, imposante bomen met zeer brede kronen. Ze worden 20
30 meter hoog en hebben een mooie opvallende schors die in
grijsgroene schorsplaten afbladdert. De plataan zal spoedig het profiel
van de dreef vullen met een bladerdak.

23
Maaiveldontwerp Karspeldreef

5.3 Aansluiting Groesbeekdreef en 's-Gravendijkdreef


Aan de westzijde kruist de Karspeldreef de Groesbeekdreef. De
Groesbeekdreef ligt nu nog hoog, maar zal ter hoogte van de kruising
met de Karspeldreef tot de onderdoorgang bij het Kraaiennestpad
verlaagd worden (zie bijlagen, profiel 2). Op de Groesbeekdreef is een
oversteekplaats voor de kinderen die in Kortvoort naar school gaan.
Vanaf de kruising Karspeldreef/Groesbeekdreef loopt langs Kortvoort
(parallel aan de Karspeldreef) een trottoir naar de bushalte ter hoogte
van het Henritte Roland Holsthuis (zie bijlagen, kruispunt 1).

Het effect van een groene laan wordt versterkt door de bomenrij zo min
mogelijk te onderbreken. Dit gebeurt alleen bij het metroviaduct en de
kruisingen. De bomen worden excentrisch aan de buitenzijde van de
zijbermen geplaatst zodat er ruimte overblijft voor het opnemen van
bushaltes en andere noodzakelijke voorzieningen. Waar de verlaagde
Karspeldreef overgaat in de hooggelegen dreef volgen de bomen het
opgaande talud (zie bijlagen, profiel 1).
In de zijbermen wordt ook de verlichting opgenomen. Om de eenheid te
versterken wordt dezelfde verlichting toegepast als op de Bijlmerdreef.
De verlichtingsarmatuur staat op een tien meter hoge zwarte mast en
heeft dubbele uithangers (Type URBI2, SX 836). Deze verlichten de
rijstroken van de Karspeldreef en de ventwegen.

De Kromwijkdreef wordt ook verlaagd. Deze verlaging vindt plaats


vanaf de kruising met de Karspeldreef tot en met de kruising met het
Kantershofpad (zie bijlagen, profiel 6 en kruispunt 3).
De 's-Gravendijkdreef is al verlaagd. De zuidelijke ventweg van de
Karspeldreef sluit aan op de ventweg van de 's-Gravendijkdreef voor de
blokken J en K (zie bijlagen, profiel 7).

5.2.3 Ventwegen en parkeren


De ventweg is ingericht als tweerichtingsverkeersweg met aan de zijde
van de Karspeldreef dwarsparkeervakken. De ventweg is 5,5 meter
breed en uitgevoerd in zwarte betonstenen in keperverband. De
dwarsparkeervakken worden uitgevoerd in elleboogverband en zijn 2,5
bij 5 meter groot. Witte betonstenen markeren de parkeerplaatsen.
5.2.4 Trottoirs
Zowel aan de noord- als zuidzijde van de dreef liggen brede trottoirs.
Het zuidelijke trottoir is 4,50 meter breed en ontsluit De Keytorens en
de nieuwe bebouwing voor de garages. Het noordelijke trottoir vormt
een wandelpromenade voor het winkelcentrum en is 7,50 meter breed.
Beide trottoirs worden opgesloten in gladde grijze 28/30 banden en
bestraat met een zwarte 30x30 betontegel type Merwede. De
verlichting op de promenade bestaat uit een vijf meter hoge, zwarte
mast met een Friso Kramer paaltoparmatuur.
De buitenste twee meters van de trottoirs zijn gereserveerd als
meubilairstrook voor bankjes, ondergrondse huisvuilcontainers,
prullenbakken etc.

24
Maaiveldontwerp Karspeldreef

25
Maaiveldontwerp Karspeldreef

5.4

5.4.2 Nieuwe situatie


In het plangebied worden de gebruikelijke voorzieningen aangelegd. De
nieuwe functies in de bebouwing worden aangesloten op
stadsverwarming. De te verplaatsen transformatorgebouwen worden
waar mogelijk in de bouwblokken gentegreerd. De kleinere
verdeelstations (elektra, kabeltelevisie, telefoon) worden in de
bouwblokken opgenomen.
Door de indeling van de Karspeldreef, hoofdrijbanen met aan
weerszijden een parallelweg met een brede loopstrook, is het mogelijk
om bij de aanleg van deze parallelwegen de belangrijkste
voorzieningen (vooruitgaand) aan te leggen. Op de profieltekening zijn
de ondergrondse reserveringen voor o.a. de kabels en leidingen
aangegeven.
Op de plaatsen waar de bouwblokken op bestaande kabels en
leidingstroken zijn geprojecteerd dient deze ondergrondse infrastructuur
opnieuw aangelegd te worden.
Door de uitbreiding van het verharde oppervlak dient extra aandacht
besteed te worden aan de afwatering van dit gebied. Primair worden de
rioolleidingen in de ventwegen geprojecteerd.
Bij de werkzaamheden in dit gebied wordt extra aandacht besteed aan
de te handhaven voorzieningen. Dit kan inhouden dat op enkele
plaatsen voorafgaande aan het bouwrijpmaken omleggingen of
vernieuwingen plaatsvinden. Dit om overlast voor de huidige gebruikers
te minimaliseren.

Kabels en leidingen

5.4.1 Huidige situatie


Door de hoge ligging is de Karspeldreef vrij van belangrijke kabels en
leidingen. Het plangebied wordt echter op meerdere plaatsen doorkruist
met belangrijke kabels en leidingen. Deze kruisingen bevinden zich
doorgaans op dezelfde plaats als de huidige fiets- en voetpaden. Hierbij
kunnen genoemd worden de kruisingen Karspeldreef met het
Gaasperparkpad en het Nellesteinpad, en de kruising Groesbeekdreef
met het Kraaiennestpad richting Kortvoort.
In het plangebied lopen hoofdtracs van kabels en leidingen onder het
Kantershofpad, het Nellesteinpad en het Gaasperparkpad. Het
maaiveld onder de metrobaan herbergt ook meerdere zwaardere
kabels en leidingen.
In het plangebied zijn meerdere transformatorgebouwen gevestigd.
Verplaatsing van enkele van deze voorzieningen gaat gepaard met een
proceduretijd van 1 jaar.
Op de overzichtstekening (zie hieronder) worden de belangrijkste
kabels en leidingen aangegeven.

5.4.3 Hoogte maaiveld


Het maaiveld aan de gevel wordt op 2,38-/- NAP aangehouden. Deze
hoogte komt overeen met de hoogte van de plannen langs de 'sGravendijkdreef.

26
Maaiveldontwerp Karspeldreef

27
Maaiveldontwerp Karspeldreef

BEHEER
autonome post op de begroting moeten worden opgevoerd in het jaar
van oplevering.

De realisatie van dit maaiveldontwerp moet onder meer leiden tot een
goed beheerresultaat in het gebied. De verlaging van de dreef en een
overzichtelijke verkeersstructuur leveren hiervoor de goede
voorwaarden.

6.2 Interim beheer


Voor de verlaging van de dreef is een interim beheerplan opgesteld.
Hierin zijn naast de fasering, de voorwaarden opgenomen ten aanzien
van leefbaarheid, bereikbaarheid en beheerbaarheid voor de periode
van werkzaamheden. Belangrijke voorwaarden zijn de bereikbaarheid
van het winkelcentrum, het metrostation, de parkeergarages en de
woningen tijdens de dreefverlaging. Dit plan is als separate bijlage bij
het boekje opgenomen.

6.1 Financile beheertoets


Voor het maaiveldontwerp Karspeldreef heeft de sector Beheer & Milieu
van het stadsdeel Zuidoost een beheertoets uitgevoerd. Hierin zijn de
genormeerde toekomstige beheerkosten van het gebied (op basis van
het maaiveldontwerp) vergeleken met de genormeerde beheerkosten
van het gebied in de huidige situatie. Ook is een vergelijking gemaakt
met de op basis van de begroting beschikbare budgetten voor het
beheer van het gebied. Met de genormeerde beheerkosten moet het
gekozen beheerniveau (minimaal niveau 4 op een schaal van 1 t/m 5)
haalbaar zijn.
De beheertoets voor het maaiveldontwerp Karspeldreef heeft de
volgende uitkomsten:
- genormeerde beheerkosten maaiveldontwerp:
90.000,- genormeerde beheerkosten huidige situatie:
150.000,- beschikbare budgetten:
60.000,De beheertoets is uitsluitend voor de dreef, de bermen, de
parkeerplaatsen en de ventwegen opgesteld. De uitkomsten van de
beheertoetsen geven aan dat de genormeerde beheerkosten voor het
plangebied sterk afnemen. Dit komt hoofdzakelijk door de verlaging en
de versmalling van de dreef. Er blijft wel een tekort ten opzichte van de
op de begroting beschikbare middelen. Dit tekort bedraagt 30.000.
Om het gebied in de toekomst goed te kunnen beheren, moet in het
tekort worden voorzien. Concreet betekent dit dat de kosten als

28
Maaiveldontwerp Karspeldreef

FINANCIN

7.1 Grondexploitatie
Bij het Stedenbouwkundig Programma van Eisen voor het plan Kmidden is tevens de taakstellende fase 3 grondexploitatiebegroting
vastgesteld.
Ten behoeve van de financile toets is dit Stedenbouwkundig Plan
getoetst aan de in het SPvE gehanteerde uitgangspunten. Deze
uitgangspunten hebben betrekking op het grondgebruik, de gekozen
materialen en de gehanteerde eenheidsprijzen voor kosten en
opbrengsten. De meeste kosten die binnen het project gemaakt moeten
worden hebben betrekking op het maken van de nieuwe dreef. Hierbij
gaat het met name om de kosten van verharding.
Concluderend kan gesteld worden dat de nadere uitwerking van het
SPvE financieel gezien past binnen de kaders van de vastgestelde
grondexploitatie, behorende bij het fase 3 besluit.

29
Maaiveldontwerp Karspeldreef

JURIDISCH-PLANOLOGISCH KADER, PLANNING EN FASERING


gereconstrueerd. De duur van deze werkzaamheden bedraagt negen
maanden. Om het verkeer doorgang te blijven geven worden
voorafgaand aan de afgravingswerkzaamheden, hulpwegen aangelegd.

8.1 Juridisch-planologisch kader


De plannen voor het plangebied Karspeldreef passen niet binnen het
huidige bestemmingsplan. Het nieuw ontwikkelde bestemmingsplan
voor de Bijlmermeer, het ontwerpbestemmingsplan De nieuwe Bijlmer,
omvat ook het plangebied Karspeldreef. Het ontwerpbestemmingsplan
is op 27 mei 2003 door de stadsdeelraad vastgesteld en zal naar
verwachting in september 2003 ter visie gaan. De plannen voor het
plangebied Karspeldreef passen binnen dit ontwerpbestemmingsplan.

Na de reconstructie van de oostzijde start het afgraven van de


Karspeldreef aan de westzijde van de Kromwijkdreef. De
parkeergarage Kikkenstein dient dan leeg en afgesloten te zijn. De
werkzaamheden aan de westzijde duren van januari 2005 tot oktober
2005.

De stedenbouwkundige planvorming voor het plangebied Karspeldreef


is gevorderd tot het niveau van het stedenbouwkundig plan (SP). Dit SP
heeft
een
grotere
mate
van
detaillering
dan
het
ontwerpbestemmingsplan.

Met het afgraven van de dreef wordt ook het busplatform gesloopt.
Hiertoe dienen de bushaltes verplaatst te zijn. De markt die nu nog
twee dagen per week onder het busplatform wordt gehouden, krijgt een
nieuwe locatie voor de flat Kruitberg. Direct na aanleg van dit
marktterrein wordt de markt verplaatst. Aansluitend aan de verplaatsing
van de markt en de bushaltes kan de sloop van het busplatform
plaatsvinden.

Vooruitlopend op de inwerkingtreding van het nieuwe bestemmingsplan


zullen vrijstellingsprocedures worden gestart om de aanleg van de
nieuwe, verlaagde, dreef mogelijk te maken. Op basis van deze
vrijstellingsprocedures (artikel 19 Wet op de Ruimtelijke Ordening) kan
vrijstelling van het vigerende bestemmingsplan verleend worden.
8.2 Planning en fasering
Zodra het maaiveldontwerp voor de Karspeldreef bestuurlijk akkoord is
kan gestart worden met de vrijstellingsprocedure WRO voor de aanleg
van de nieuwe dreef. Deze procedure start medio 2003 en kan een jaar
duren, afhankelijk van de bezwaren.
In het voorjaar van 2004 wordt gestart met het afgraven van de
Karspeldreef. In het najaar van 2005 is de gehele Karspeldreef
verlaagd.
De Karspeldreef wordt in fasen verlaagd. Als eerste wordt de
Karspeldreef ten oosten van de Kromwijkdreef afgegraven en

30
Maaiveldontwerp Karspeldreef

OVERLEG EN INSPRAAK
In het boekje is ter informatie een kaartje opgenomen met de
aansluiting op de Gooiseweg. Dit deel van het profiel van de
Karspeldreef valt buiten het voorliggende plan.

De participatie is uitgevoerd overeenkomstig de inspraakverordening


van het stadsdeel Zuidoost.
Op 24 juni 2003 heeft het DB het concept Maaiveldontwerp/SP
Karspeldreef vrijgegeven voor inspraak. De inspraakperiode was i.v.m.
de zomervakantie van 21 augustus t/m 18 september 2003. Tijdens de
informatie- en inspraakavond (op resp. 28 augustus en 3 september)
zijn er veel vragen gesteld over de plannen. Er zijn vier schriftelijke
inspraakreacties ontvangen. De reacties zijn onderstaand gegroepeerd
naar reacties die hebben geleid tot wijzigingen in het ontwerp en
reacties die niet gehonoreerd zijn.

3) Een bewoner vond de tekstuele toelichting bij de


voetgangersroute van de kruising naar de bushalte van het
Henritte Roland Holst Huis onduidelijk.
De tekst is aangepast.
4) Bewoners verzoeken om de fietspaden rondom de kruising
Groesbeekdreef-Karspeldreef (kruising 1) weg te halen. Zij
stellen voor het fietsverkeer over het Nellesteinpad te leiden.
De Bewoners Belangenvereniging Kelbergen vindt het
ongewenst om fiets- en voetgangersverkeer toe te staan op de
toegangsweg tot Kelbergen: de weg is te smal en er is geen
aansluiting op een fiets- en voetpad.
De fietspaden rondom dit kruispunt zijn tot stand gekomen mede op
verzoek van de Fietsersbond. De Fietsersbond pleit voor
doorgaande fietsverbindingen. De fietspaden zijn daarom niet
weggehaald maar aangepast. Het fietsverkeer wordt vanaf de
noordelijke ventweg over een tweerichtingpad over de (oostzijde)
kruising geleid. Het pad sluit aan op de zuidelijke ventweg en gaat
als vrijliggend fietspad verder langs de ontsluitingsweg van
Kelbergen. Daar sluit het aan op het Kelbergenpad. Voor de aanleg
van dit vrijliggende fietspad worden maximaal 15 bomen gekapt
(zie relatie punt 5).

Met het Gemeentevervoerbedrijf Amsterdam (GVB) heeft overleg


plaatsgehad over voorzieningen voor de bus (route en haltes). Met het
Metrobedrijf, vertegenwoordigd door de dienst Infrastructuur, Verkeer
en Vervoer, is overleg geweest in het kader van het project
Metromorfose. Het maaiveldontwerp voldoet aan de eisen en
randvoorwaarden die beide diensten aan het ontwerp stellen.
Inspraakreacties die hebben geleid tot wijzigingen
1) Bewoners van Kelbergen maken bezwaar tegen de ligging van
de plangrens bij Kelbergen waar een aantal woningen binnen
de plangrens valt.
Dit bezwaar is weggenomen door de plangrens te verleggen.
2) Bewoners verzoeken om meer aandacht te besteden aan de
overgangen tussen de verschillende plangrenzen, in het
bijzonder de aansluiting van de Karspeldreef op de
planvorming Bijlmerpark (Gooiseweg).

5) De Bewoners Belangenvereniging Kelbergen maakt bezwaar


tegen het onnodig kappen van bomen en struiken en vraagt

31
Maaiveldontwerp Karspeldreef

Het aanleggen van een fietspad voor het CREA-gebouw is, gelet op
de aanwezige ruimte, niet mogelijk. Dit knelpunt is opgelost door
vanaf de Karspeldreef de toegankelijkheid van het Kantershofpad
te verbeteren. Het Kantershofpad loopt achter het Creagebouw
langs. Rondom de kruising Karspeldreef/Kromwijkdreef worden
fietspaden aangelegd. Aan de westzijde is dit een fietspad dat
aansluit op de dienweg van Kruitberg en langs de moskee naar het
Kantershofpad loopt. Aan de oostzijde van de Kromwijkdreef loopt
een fietspad vanaf het Kantershofpad tot aan de noordelijke
ventweg. Het kruispunt is nu aan alle zijden van fietspaden
voorzien.

inspraak/overleg bij de herinrichting van de strook groen bij


Kelbergen voor verlaging van de Karspeldreef.
Alleen de bomen en struiken worden gekapt die nodig zijn voor de
verlaging van de Karspeldreef. De overgang van de lage dreef naar
de hoge dreef gaat over een helling met een lengte van zon 80 tot
100 meter. Waar het talud wordt aangepast verdwijnen de bomen.
De hellingstrook is zoveel mogelijk geminimaliseerd om bomen te
kunnen behouden.
In de strook groen bij Kelbergen zullen bomen en gras worden
teruggeplant. De bomenrij in de zijbermen van de Karspeldreef
wordt voortgezet. Over de definitieve inrichting zal overleg met de
bewoners van Kelbergen plaatsvinden.

8) De Fietsersbond verzoekt om tussen het Kraaiennestpad en


het Kantershofpad een fietsroute te realiseren langs het
metrostation.
Deze route is opgenomen in de verbeteringsvoorstellen van
kruising Karspeldreef / Kromwijkdreef (zie voorgaande punt).

6) Het zebrapad (ongeregelde oversteekplaats) op de


Groesbeekdreef, met name bedoeld voor schoolgaande
kinderen, wordt door enkele bewoners onveilig bevonden. Zij
pleiten voor het opheffen van deze oversteekplaats.
De oversteekplaats blijft gehandhaafd, juist omdat het voor veel
kinderen de kortste route naar school is. Om de veiligheid te
vergroten worden voor de oversteekplaats verkeersremmende
maatregelen in de vorm van druppels aangebracht. De
oversteekplaats is getoetst door de Werkgroep Verkeerslichten
Amsterdam. De conclusie van de werkgroep is dat op deze
oversteekplaats geen verkeerslichten zijn vereist omdat er een
rustpunt is opgenomen. Daarmee voldoet de oversteekplaats aan
de voor Amsterdam geldende normen.

9) Een bewoner van Koornhorst verzoekt om het huidige


stoplicht bij de s-Gravendijkdreef te voorzien van geluid.
Het huidige stoplicht is er tijdelijk geplaatst en zal worden
vervangen door een definitief stoplicht met geluid.
10) Enkele bewoners hebben uit oogpunt van veiligheid en
overzichtelijkheid
gevraagd
het
aantal
ongeregelde
oversteekplaatsen op de Karspeldreef terug te brengen en het
langzaam verkeer over n geregeld kruispunt te leiden. De
Bewoners Belangenvereniging Kelbergen verzoekt in dit
verband om goed doorlopende door middel van
verkeerslichten- beveiligde routes van de hoofdfietspaden
(Nellesteinpad en Gaasperparkpad).

7) De Fietsersbond en enkele bewoners hebben gewezen op het


ontbreken van een fietspad voor het CREA-gebouw. Er is geen
doorlopende fietsroute aan de zuidzijde van de dreef, zoals er
wel aan de noordzijde is.

32
Maaiveldontwerp Karspeldreef

Niet-gehonoreerde inspraakreacties

Daar waar de dienwegen aansluiten op de Karspeldreef zijn


oversteekplaatsen gemaakt. Hier kan men veilig oversteken, hetzij
met verkeerslichten hetzij over een zebra met rustpunt. Als er niet
in voldoende oversteekplaatsen wordt voorzien zullen mensen zelf
hun oversteekplaats kiezen. Dat geeft onveilige situaties.
Het plaatsen van stoplichten op de kruisingen met het
Nellesteinpad en Gaasperparkpad is voorgelegd aan de Werkgroep
Verkeerslichten Amsterdam. De WVA is van mening dat deze
kruisingen geen verkeerslichten behoeven omdat op elke
oversteekplaats een rustpunt is opgenomen. Op advies van de
WVA zijn wel de rustpunten verbreed. Het ontwerp van drie
ongeregelde kruisingen is daardoor gewijzigd. De linksafslagvakken
zijn weggehaald, deze zijn voor de doorstroming niet noodzakelijk,
waardoor de middenberm ter plekke is verbreed tot vijf meter. De
fietsers kruisen de Karspeldreef over een tweerichtingpad met een
ruim rustpunt.

1) De Bewoners Belangenvereniging Kelbergen wil behoud van


de halte Kralenbeek en verzoekt tot behoud van de halte
Kouwenoord indien de afstand van deze halte tot het
metrostation meer dan 350 meter bedraagt.
Het bedieningsgebied van een bushalte bedraagt 400 meter
(normen GVB), dat wil zeggen dat de afstand van de woning tot de
bushalte niet meer dan 400 meter mag bedragen. De woningen in
de zuidelijke K-buurt worden bediend door de haltes aan de
Karspeldreef ter hoogte van het Henritte Roland Holsthuis, de
haltes rond het metrostation Kraaiennest en aan de Kromwijkdreef,
de halte aan de s-Gravendijkdreef (ter hoogte van Laag
Koningshoef / Koornhorst) en de haltes aan de Langbroekdreef, het
busstation Gaasperplas en de halte bij de Loosdrechtdreef. De
haltes geven overeenkomstig de normen van het GVB een goede
dekking van het openbaar vervoer voor de woningen in de
zuidelijke K-buurt.

11) Op de kaart is niet de toekomstige situatie ingetekend bij de


moskee en de garage Kempering.
De kaart is aangepast.

2) Een bewoonster van Koornhorst verzoekt in een schriftelijke


reactie, om het verwijderen van de geprojecteerde torenflat bij
Kouwenoord.
Het maaiveldontwerp geeft alleen de bouwkavels aan waar de
toekomstige bebouwing gaat komen. De geprojecteerde torenflat is
een beredeneerde invulling van de aan de zuidelijke Karspeldreef
aanwezige bouwkavels. Het gaat in dit geval om een schetsontwerp
en het maaiveldontwerp doet geen uitspraken over de
bebouwingsvolume. Dit zal in een afzonderlijk plan worden
uitgewerkt (SP) en in de inspraak aan de bewoners van de K-buurt
worden gepresenteerd.

12) Een bewoonster van Kouwenoord vraagt in een schriftelijke


reactie of er rekening is gehouden met de bereikbaarheid van
het winkelcentrum voor gehandicapten en ouderen in de
tijdelijke en definitieve situatie.
Voor de tijdelijke situatie gelden de randvoorwaarden van het
interim-beheerplan. Hierin is opgenomen dat de routes voor
voetgangers moeten voldoen aan de SGOA richtlijnen
(mindervaliden). Ook voor de definitieve situatie worden deze
richtlijnen gevolgd. In de definitieve situatie ligt het winkelcentrum
op straatniveau.

33
Maaiveldontwerp Karspeldreef

10

BIJLAGEN

34
Maaiveldontwerp Karspeldreef

35
Maaiveldontwerp Karspeldreef

LEGENDA
BERM
Betonband 28/30x100 cm, glad grijs
Platanus acerifolia in bloemenberm
Gras

TROTTOIR
Betontegel 30x30x5 cm type Merwede, nr 512, kleur zwart,
halfsteensverband
Betonband 28/30x100 cm, glad grijs

DREEF EN HALTE
Geluidsreducerend asfalt, zwart
Betonband 28/30x100 cm, glad grijs

VENTWEG
Betonstraatsteen dikformaat, type Kelt Novato, kleur Nero (zwart),
keperverband

FIETSPAD
Betonband 13/15x100 cm, glad grijs
Asfalt rood

VERLICHTING
Type URBI2, SX 836 (Selux) 10 M met dubbele uithanger
Type URBI2, SX 836 (Selux) 10 M met enkele uithanger
Trottoir
Friso Kramer op zwarte mast 5 meter

MIDDENBERM
Trottoirband 18/20x25x100 cm, glad grijs
Streetprint rood
PARKEREN
Betonstraatsteen dikformaat, type Kelt Novato, kleur Nero (zwart), met
L-stukken, elleboogverband
Betonstraatsteen dikformaat, type Kelt Novato, kleur wit
TALUD
Gras, bestaande bomen en nieuwe aanplant

36
Maaiveldontwerp Karspeldreef

Profiel 1: Karspeldreef (hoog) bij Kortvoort

37
Maaiveldontwerp Karspeldreef

Profiel 2: Groesbeekdreef

38
Maaiveldontwerp Karspeldreef

Profiel 3: Noordelijke buurtweg bij Kikkenstein

39
Maaiveldontwerp Karspeldreef

Profiel 4: Karspeldreef

40
Maaiveldontwerp Karspeldreef

Profiel 5: Kantershofpad (links) tot Park 3Ks

41
Maaiveldontwerp Karspeldreef

Profiel 6: Kromwijkdreef bij CREA-gebouw

42
Maaiveldontwerp Karspeldreef

Profiel 7: s-Gravendijkdreef

dreef

dreef

43
Maaiveldontwerp Karspeldreef

44
Maaiveldontwerp Karspeldreef

45
Maaiveldontwerp Karspeldreef

46
Maaiveldontwerp Karspeldreef

47
Maaiveldontwerp Karspeldreef

48
Maaiveldontwerp Karspeldreef

49
Maaiveldontwerp Karspeldreef

50
Maaiveldontwerp Karspeldreef

Aansluiting bij Gooiseweg (buiten plangebied)

51
Maaiveldontwerp Karspeldreef

You might also like