Chng 4

CC M HNH CU TRC TH TRNG

Mc tiu ca chng
L.O.4.1 Khc bit gia li nhun thng v li nhun kinh
t
L.O.4.2 M t mt cng ty s s dng phn tch cn bin
xc nh mc ti a ha li nhun ca sn
lng sn xut.
L.O.4.3 So snh s ging v khc nhau gia cc loi hnh
cu trc ny. a ra v d cho tng loi cu trc.

Ni dung
Gii thiu 4 loi cu trc th trng:
1.

Cnh tranh hon ho

2.

c quyn

3.

Cnh tranh c quyn

4.

c quyn nhm

Cc loi cu trc th trng

Loi th trng

S ngi bn

Cnh tranh
hon ho
Rt nhiu

Ro cn gia
Thp
nhp/ rt khi TT

Cnh tranh
c quyn

c quyn
nhm

c quyn

Rt nhiu

Mt vi

Mt

Thp

Cao

Rt cao

Sn phm

ng nht,
chun ha

Khc bit ha

ng nht/
Khc bit ha

c nht

Thng tin

Hon ho

Bt i xng

Bt i xng

Bt i xng

Xc nh gi

Chp nhn
gi

C khc bit gi Tng tc gi

Quyt nh gi

Cc loi cu trc th trng

S lng doanh nghip
Nhiu
Kiu loi sn phm
Mt

Mt vi

C s
khc bit

Ging nhau
hon ton

Monopoly

Oligopoly

Monopolistic
Competition

Perfect
Competition

c quyn

c quyn
nhm

Cnh tranh
c quyn

Cnh tranh
hon ho

Phn 1

TH TRNG CNH TRANH HON HO

c im ca TT cnh tranh hon ho

1.

C nhiu ngi mua v nhiu ngi bn

2.

Sn phm ng nht

3.

Khng c ro cn gia nhp hoc rt khi th trng

4.

Thng tin hon ho

Chp nhn gi

Cc loi doanh thu ca doanh nghip

Tng doanh thu

Total Revenue

Doanh thu bnh qun

Average Revenue

TR = P x Q

AR =

Doanh thu bin

Marginal Revenue

MR =

TR
Q
TR
Q

=P

Doanh nghip trong TT cnh tranh hon ho

Th trng

Doanh nghip

P
S

ng cu ca DN
$400

$400
D

i vi cc doanh nghip cnh tranh, doanh thu bin bng

gi ca hng ha MR = P

V d
Q

TR = P x Q

$10

$0

AR =

TR
Q

MR =

TR

n/a
$10

$10

$10

$10
$10

$10

$20MR = P $10
$10

$10

$30

$10
$10

$10

$40

$10
$10

$10

$50

$10

Mc tiu ti a li nhun
Ti sn lng Q
m MR > MC,
tng Q s lm
tng li nhun.
Ti sn lng Q
m MR < MC,
gim Q s lm
tng li nhun.

TR

TC

$0

$5

$5

10

20

15

30

23

40

33

50

45

MR MC

= MR
MC

$10 $4

$6

10

10

10

10

10

12

Mc tiu ti a li nhun
Ti sn lng Q lm ti a li nhun, MR = MC

Ti Qa, MC < MR

Chi ph

MC

Tng Q lm tng

Ti Qb, MC > MR

Gim Q lm tng

MR

P1

Ti Q1, MC = MR

Thay i Q lm gim

Qa Q1 Qb

Li nhun kinh t trong ngn hn

$
MC
MR
ATC

P = $10
Li

$6

50

Li nhun kinh t
= (P ATC) x Q
= $4 x 50
= $200

Li nhun kinh t trong ngn hn

$
MC
ATC

$5

MR

P = $3

30

L kinh t
= (P ATC) x Q
= $2 x 30
= $60

Quyt nh ng ca trong ngn hn

ng ca l quyt nh khng sn xut trong mt

khong thi gian, khng c ngha phi thanh l ti sn.

Chi ph c nh l chi ph chm, khng nh hng n

quyt nh ng ca.

Quyt nh ng ca khi doanh nghip khng th b p

c chi ph bin i ln chi ph c nh, hay:

P < AVC

Tm tt cc quyt nh sn xut

MC = MR = P:

Li nhun t ti a
(hoc l t ti thiu)

P > ATCmin:

Li nhun kinh t dng

P = ATCmin:

Li nhun kinh t bng 0

AVCmin < P < ATCmin:

Li nhun kinh t m
Doanh nghip tip tc hot ng

P < AVCmin:

Li nhun kinh t m
Doanh nghip ng ca

ng cung ngn hn
ng cung ngn hn ca DN cnh tranh hon ho l
phn MC nm trn ng AVC.
Chi ph

MC
Nu P > AVC, doanh
nghip sn xut Q
tha P = MC.

ATC
AVC

Nu P < AVC, doanh

nghip s ng ca

Trong di hn

S lng doanh nghip c th thay i.

Khi cc doanh nghip hin ti c li nhun kinh t,

Nhng doanh nghip khc s gia nhp th trng Cung
tng Gi gim Li nhun kinh t gim.

Khi cc doanh nghip hin ti b l kinh t,

Mt vi doanh nghip s ri b th trng Cung gim
Gi tng Gim bt l.

Trng thi cn bng trong di hn

P = MR = MC = ATC v Li nhun kinh t = 0
Th trng

Doanh nghip

MC

LRATC
P=
min.
ATC

ng cung
di hn

nh hng ca vic tng cu

DNDN
trng
thi
cuht
tng
P tng
Likinh
nhun
thu
DN
khc
tham
li nhun
tgim
cn
0lm

c li
nhun
cn bng
gia,cn
cubng
tng,lp
giligim
v trng thi
trong
ngn hn.

Doanh nghip
MC
Li nhun

Th trng
S1

S2

ATC

P2

P2

P1

P1

B
A

D1
Q1 Q2

Q3

D2

Tm tt v TT cnh tranh hon ho

DN trong th trng cnh tranh hon ho c:

P = MR

Do , li nhun t ti a khi:

P = MC

Tng thng d t cc i trong th trng cnh tranh

hon ho.

Phn 2

TH TRNG C QUYN

c im ca TT c quyn
1.

C 1 ngi bn duy nht

2.

Sn phm rt khc bit

3.

Xut nhp ngnh kh khn

4.

Thng tin khng hon ho

Doanh nghip c quyn n nh gi

L do hnh thnh c quyn

Hng ro
php l
Hng ro

k thut
Hng ro
kinh t

Cng ty c quyn hp php

Cng ty c quyn ca CP
S hu bng sng ch
S hu ti nguyn chin lc

c quyn t nhin

So snh doanh nghip CTHH & c quyn

Doanh nghip
cnh tranh hon ho

Doanh nghip
c quyn

D
D

Q
MR = P

MR P

Doanh thu ca DN c quyn

Q

TR

AR

$4,50

$0

n.a.

4,00

$4,00

3,50

3,50

3,00

3,00

2,50

10

2,50

2,00

10

2,00

1,50

1,50

MR
$4

P = AR,

3
2

1
0
1

MR < P

ng cu v doanh thu bin

Q

0 $4,50
1

4,00

3,50

3,00

2,50

2,00

1,50

MR

P, MR
$5

$4

2
1

-1

-2

MR

-3
0

Mc tiu ti a li nhun
$
MC

1.

S lng Q*
m ti MR =
MC lm cc i
li nhun.

2.

Xc nh P trn
ng cu ti s
lng Q*.

D
MR

Q*

Li nhun ca nh c quyn
$
MC
Li nhun kinh t

= (P ATC) x Q

ATC

ATC
D
MR

Q*

Tng tht x hi ca c quyn

TT cnh tranh hon ho

$
DWL

MC

P
P = MC
MC

S lng = QC

P = MC

Tng thng d cc i

TT c quyn

D
MR

Q M QC

S lng = QM < QC

P > MC

C tn tht v ch

Nhn xt v th trng c quyn

Sc mnh c quyn khng m bo doanh nghip c

li nhun m iu ny ph thuc vo mi tng quan
gia chi ph trung bnh v gi bn.

Li th c quyn cho php doanh nghip hot ng

quy m khng ti u m vn c li nhun kinh t.

s dng ti nguyn khng hiu qu

Gi cao, lng hng bn thp lm thit hi cho ngi

tiu dng.

gy nn tn tht v ch cho nn kinh t

Doanh nghip c iu kin thun li u t nghin

cu ci tin k thut cng ngh

Mc ch kim sot c quyn

Gi c quyn thp hn v gn vi gi cnh tranh hoc

chi ph bin

Nng cao sn lng

iu tit li nhun vt tri ca c quyn

Gim tn tht v ch

S dng ngun lc hiu qu hn

Phn 3

TH TRNG CNH TRANH C QUYN

c im ca TT cnh tranh c quyn

1.

C nhiu ngi mua v ngi bn

2.

Sn phm c cht khc bit

3.

Xut nhp ngnh kh d

4.

Thng tin tng i hon ho

Doanh nghip c cht t quyn lc trong nh gi

So snh vi TT cnh tranh hon ho

Cnh tranh
hon ho

Cnh tranh
c quyn

S ngi bn

nhiu

nhiu

Gia nhp ngnh

Li nhun KT di hn

=0

=0

c im sn phm

ng nht

khc bit

DN c quyn nh gi? khng

ng cu ca DN

hng xung

nm ngang

So snh vi TT c quyn
c quyn

Cnh tranh
c quyn

S ngi bn

mt

nhiu

Gia nhp ngnh

kh

Li nhun KT di hn

>0

=0

DN c quyn nh gi?

ng cu ca DN

hng xung

hng xung

C sn phm thay th?

khng

(ng cu th trng)

nhiu

Li nhun kinh t trong ngn hn

Li nhun MC

MC
L

ATC

ATC

ATC

ATC
D

P
D

MR
MR

Q*

Q*

Li nhun kinh t trong di hn

Trong trng thi cn

bng di hn:

$
MC
ATC

P = ATC

MR

Q*

P = ATC

Li nhun kinh t = 0

Ti sn lng cn bng
th ATC khng t cc
tiu.

D
MC

DN CTQ trong ngn hn

ng cu dc xung (do sn phm c khc bit)

Cu tng i co gin (do c sn phm thay th)

MR < P

Cc i li nhun khi MC = MR

Doanh nghip c li nhun kinh t

DN CTQ trong di hn

Li nhun thu ht nhiu doanh nghip gia nhp

Cu ca nhng doanh nghip c gim

Sn lng v gi bn ca doanh nghip gim; Sn

lng ca ngnh tng

Li nhun kinh t bng khng.

V sao CTQ khng hiu qu bng CTHH

Tha cng sut

CTQ: ti Q*, ATC khng t cc tiu
CTHH: ti Q*, ATC t cc tiu

Gi bn cao hn chi ph bin

CTQ: P > MC.

CTHH: P = MC.

Nhn xt v TT cnh tranh c quyn

So vi th trng cnh tranh hon ho: Gi v chi ph

trung bnh cao hn, sn lng thp hn.

C tn tht v ch nhng khng ng k

Quy m sn xut khng ti u s dng ti nguyn

cha hiu qu

Sn phm a dng hn, p ng nhu cu mun v v

cc mc thu nhp khc nhau ca cc nhm khch hng.

Phn 4

TH TRNG C QUYN NHM

c im ca TT c quyn nhm
1.

C t ngi bn

2.

Sn phm ng nht hoc c khc bit

3.

Xut nhp ngnh kh khn

4.

Thng tin khng hon ho

Doanh nghip c nhiu quyn lc trong nh gi

Chin lc ca mi doanh nghip ph thuc vo / c

nh hng n i th cnh tranh

p dng l thuyt tr chi.

Cc doanh nghip c quyn nhm c th hp tc hoc

khng hp tc vi nhau.

M hnh ng cu gy
MC1

MC2
MC3

D
MR

Q*

Cnh tranh khng qua gi

1.

Sn lng

2.

Qung co

3.

Khuyn mi

4.

Ci tin cht lng

5.

Dch v hu mi

L thuyt tr chi

L mt l thuyt tng qut phn tch tnh trng ph thuc

ln nhau v chin lc gia cc bn cng tham gia vo
mt tr chi, hay mt hot ng kinh doanh chim lnh
th trng.

V d minh ha
Cng ty A
Q = 30

Cng ty B

Q = 30

Q = 40

Q = 40

LN ca A
= $900
LN ca B
= $900

LN ca A
= $1000
LN ca B
= $750

LN ca A
= $750
LN ca B
= $1000

LN ca A
= $800
LN ca B
= $800

V d minh ha
Delta Airlines
Gim gi
$400 million

Khng gim
$200 million

Gim gi
United
Airlines

$400 million
$800 million

$800 million
$600 million

Khng gim
$200 million

$600 million

Nhng im chnh sinh vin cn nm bt

1.

Khc bit gia li nhun thng v li nhun kinh t.

2.

M t mt cng ty s s dng phn tch cn bin

xc nh mc ti a ha li nhun ca sn lng sn
xut nhng cu trc th trng khc nhau.

3.

So snh s ging v khc nhau gia bn cu trc th

trng. a ra v d cho tng loi cu trc.