Eckhart

Tolle

Mo
sadanjeg
trenutka
- u praksi
Sutinska uenja,
meditacije i vjebe
iz knjige Mo sadanjeg
trenutka

Poetak

slobode jest

kako
Onoga

niste

trenutka

spoznaja

mislilac.

kad ponete

nadzirati

mislioca
aktivira se via

razina svjesnosti.

Tada poinjete shvaati kako onkraj

misli postoji

prostrano carstvo inteligencije, kako je misao samo

siuan

vid

te

inteligencije.

Takoer shvaate kako sve one stvari koje su

vane
ljepota,

ljubav,
unutarnje

izranjaju

stvaralatvo,
spokojstvo

radost,
-

iz podruja onkraj uma.

Poeli ste se buditi.

uistinu

sadraj:

Uvod

13

1. Dio: Pristup m o i s a d a n j e g trenutka

13

1. Poglavlje: Bie i prosvjetljenje

23

2. Poglavlje: Podrijetlo straha

27

3. Poglavlje: Pristup sadanjem trenutku

39

4. Poglavlje: Rastvaranje nesvjesnosti

47

5. Poglavlje: Ljepota se budi u spokojstvu vae

prisutnosti

57

2. Dio: O d n o s kao d u h o v n a praksa

59

6. Poglavlje: Rastvaranje tijela boli

69

7. Poglavlje: Od ovisnikih do prosvijetljenih

odnosa

79

3. Dio: P r i h v a a n j e i predavanje

81

8. Poglavlje: Prihvaanje i sadanji trenutak

101

9. Poglavlje: P r e o b r a z b a bolesti i patnje

Uvod
napisao EKCHART TOLLE

O t k a k o je o b j a v l j e n a p r v i p u t , k n j i g a Mo sadanjeg tre
nutka ve je utjecala na k o l e k t i v n u svijest p l a n e t e d a l e k o
vie n e g o to s a m m o g a o i z a m i s l i t i . P r e v e d e n a j e n a petnaestjezika i svakoga dana p r i m a m elektronske p o r u k e
o d itatelja i r o m z e m a l j s k e k u g l e k o j i m i piu d a i m s e
ivot p r o m i j e n i o z a h v a l j u j u i k o n t a k t u s u e n j e m s a d r
anim u toj k n j i z i .
Iako s u p o s l j e d i c e l u d i l a e g o i s t i n o g u m a jo u v i j e k
v i d l j i v e p o s v u d a , i p a k izranja neto n o v o . N i k a d a prije
nije t a k o v e l i k b r o j l j u d i b i o s p r e m a n o t r g n u t i s e i z k o
l e k t i v n i h o b r a z a c a u m a k o j i s u o d p a m t i v i j e k a drali ov
jeanstvo u o k o v i m a patnje. Pojavljuje se n o v o stanje s v i
jesti. P a t i l i s m o d o v o l j n o ! I u o v o m t r e n u t k u i z r a n j a i z vas
to stanje s v i j e s t i d o k drite k n j i g u u r u k a m a i itate ove
retke k o j i g o v o r e da je m o g u e ivjeti s l o b o d n o i ne z a
d a v a t i patnju n i sebi n i d r u g i m a .

M n o g i itatelji k o j i s u m i p i s a l i i z r a z i l i s u elju d a p r a k
tine

v i d o v e uenja

s a d r a n i h u Moi

sadanjeg

trenutka

izloim u j e d n o s t a v n i j e m o b l i k u k a k o bi se njima m o g l i
k o r i s t i t i u s v a k o d n e v n o m ivotu. Taj je zahtjev p o t a k n u o
nastanak ove knjige.
O s i m vjebi i m e t o d a , m e u t i m , o v a k n j i g a sadri i k r a e o d l o m k e i z i z v o r n o g djela k o j i vas m o g u p o d s j e t i t i n a

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

n e k e ideje i n a e l a te vas p o t a k n u t i da ta n a e l a unesete

u s v a k i d a n j i ivot.
M n o g i s u o d t i h o d l o m a k a osobito p r i k l a d n i z a me
d i t a t i v n o itanje. K a d s e b a v i t e m e d i t a t i v n i m itanjem
n e itate p r v e n s t v e n o zato d a b i s t e p r i k u p i l i n o v e i n f o r macije n e g o k a k o b i s t e itajui z a k o r a i l i u drukije sta
/

nje s v i j e s t i . Z a t o i s t i odjeljak m o e t e p r o i t a t i vie p u t a i

s v a k i p u t e i z g l e d a t i svjee i n o v o . T a k v u p r e o b r a z b e n u m o , m o b u e n j a p r i s u t n o s t i u itatelju, p o s j e d u j u
s a m o rijei n a p i s a n e i l i i z g o v o r e n e u stanju p r i s u t n o s t i .
N a j b o l j e je da te d i j e l o v e itate p o l a g a n o . esto ete
poeljeti z a s t a t i i d o p u s t i t i s i t r e n u t a k s m i r e n o g r a z m a t
ranja i l i tiine. P o n e k a d ete j e d n o s t a v n o n a s u m c e o t v o
r i t i k n j i g u i proitati n e k o l i k o r e d a k a .
Za

one itatelje koje je Mo sadanjeg

trenutka

zastra

ila i l i i m j e b i l a p r e n a p o r n a o v a k n j i g a m o e p o s l u i t i i
kao

uvod.
Eckhart Tolle
9. s r p n j a 2001.

Prvi dio

Pristup moi
sadanjeg
trenutka

Kad vam je svijest usmjerena prema van,

bude se um i svijet.
Kad je

usmjerena

unutra,

spoznaje vlastiti Izvor i vraa se svome domu,

u

Neoitovano.

01.

Bie i
prosvjetljenje

O n k r a j m n o t v a ivotnih o b l i k a p o d l o n i h raanju i u m i
ranju p r e b i v a vjean, u v i j e k p r i s u t a n ivot. M n o g i g a l j u d i
o p i s u j u rijeju B o g ; ja ga esto n a z i v a m Biem. Rije Bie ne
objanjava nita, k a o n i rije B o g . M e u t i m , rije Bie i m a
tu prednost da predstavlja o t v o r e n i pojam. O n o ne s v o d i
beskonano n e v i d l j i v o na konanu pojavu. Nemogue je
o b l i k o v a t i m e n t a l n u s l i k u Bia. N i t k o n e moe t v r d i t i d a
posjeduje iskljuivo p r a v o n a posjedovanje Bia. O n o p r e d
stavlja s a m u vau sutinu. M o e t e m u n e p o s r e d n o p r i s t u
p i t i k a o osjeaju v l a s t i t e p r i s u t n o s t i . Z a t o j e p o t r e b a n samo
m a l i k o r a k o d rijei Bie d o i s k u s t v a Bia.
BIE N E P R E B I V A S A M O S O N U S T R A N U ,
N E G O I D U B O K O U N U T R I N I svakog oblika
k a o n j e g o v a n a j s k r i v e n i j a i n e u n i t i v a s u t i n a . To
znai d a v a m j e s a d a d o s t u p n o k a o vae najdublje
ja, k a o vaa i s t i n s k a n a r a v . N o , n e pokuavajte g a
s h v a t i t i u m o m . N e pokuavajte g a razumjeti.
S p o z n a t i g a m o e t e s a m o k a d j e u m m i r a n . Bie m o e t e
osjetiti k a d ste p r i s u t n i , k a d v a m j e p o z o r n o s t p o t p u n o i
s n a n o u s m j e r e n a n a sadanji t r e n u t a k , a l i g a n i k a d a n e
moete razumjeti u m o m .
P o n o v n o p o s t a t i svjestan Bia i p r e b i v a t i u t o m e sta
nju

osjeajne s p o z n a j e jest prosvjetljenje.

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

Rije prosvjetljenje p r i z i v a i d e j u o n a d l j u d s k o m p o s
t i g n u u , a e g u s e s v i a t a k v a z a m i s a o , a l i prosvjetljenje
je j e d n o s t a v n o vae p r i r o d n o stanje jednote s B i e m . To
je stanje p o v e z a n o s t i s n e i m n e i z m j e r n i m i n e u n i t i v i m ,
s a n e i m to ste s u t i n s k i v i s a m i , a l i j e i s t o d o b n o , g o t o
vo p a r a d o k s a l n o , m n o g o vee od vas. Prosvijetljenost je
otkrie i s t i n s k e p r i r o d e s o n u s t r a n u i m e n a i o b l i k a .
N e s p o s o b n o s t d a osjetite t u p o v e z a n o s t p o t i e s t v a
ranje p r i v i d a r a z d v o j e n o s t i o d s a m o g a sebe i o d svijeta
o k o v a s . Sebe t a d a svjesno i l i nesvjesno smatrate i z d v o
j e n i m djeliem. Javlja se strah, a u n u t a r n j i i v a n j s k i s u k o b i
postaju p r a v i l o .
N a j v e a p r e p r e k a doivljaju s t v a r n o s t i v l a s t i t e p o v e
z a n o s t i jest p o i s t o v j e e n j e s u m o m , z b o g ega r a z m i l j a
nje postaje n e t o p r i n u d n o . S t r a n o je a k o n i s t e s p o s o b
n i p r e s t a t i r a z m i l j a t i , a l i m i t o n e s h v a a m o jer g o t o v o
s v i p a t i m o o d i s t o g a stanja, p a g a s m a t r a m o n o r m a l n i m .
N e p r e s t a n a m e n t a l n a b u k a n e doputa v a m d a p r o n a
ete k r a l j e v s t v o u n u t a r n j e g s p o k o j s t v a koje j e n e o d v o j i
v o o d Bia. T a b u k a takoer stvara l a n o , u m o m o d r e e n o
ja koje b a c a s j e n k u s t r a h a i patnje.
Poistovjeivanje s u m o m stvara n e p r o p u s t a n zastor
p o j m o v a , e t i k e t a , s l i k a , rijei, p r o s u d b i i d e f i n i c i j a koje
o n e m o g u u j u sve i s t i n s k e o d n o s e . Taj z a s t o r p o s t a v l j a se
i z m e u vas i vae p r i r o d e , i z m e u v a s i v a i h b l i n j i h
m u k a r a c a i ena, i z m e u vas i p r i r o d e , i z m e u vas i B o g a .
Taj zastor m i s l i stvara p r i v i d odvojenosti, p r i v i d k a k o s
jedne strane postojite v i , a s d r u g e p o t p u n o o d v o j e n i dru
g i . T a d a z a b o r a v l j a t e s u t i n s k u injenicu d a ste, i s p o d
r a z i n e tjelesne p o j a v n o s t i i o d v o j e n i h o b l i k a , j e d n o s a
s v i m e to jest.
K o r i s t i m o l i s e n j i m n a p r a v i nain, u m j e i z v r s t a n
i n s t r u m e n t . K o r i s t i m o l i s e p o g r e n o , m e u t i m , postaje
r a z o r a n . D a s e tonije i z r a z i m , n a j e e nije rije o t o m e

Bie

prosvjetljenje

da se p o g r e n o sluite u m o m - n a j e e se n j i m e u o p e
n e sluite. O n s e k o r i s t i v a m a . T o j e b o l e s t . Vjerujete d a
ste v i taj u m . T o j e z a b l u d a . I n s t r u m e n t j e p r e u z e o v l a s t
u svoje r u k e .
G o t o v o k a o da ste o p s j e d n u t i a da to i ne znate i z a t o
smatrate da ste vi to b i e koje vas je o p s j e l o .

P O E T A K S L O B O D E jest s p o z n a j a k a k o v i n i s
te to bie koje vas o p s j e d a - m i s l i l a c . Ta v a m s p o z
naja o m o g u u j e d a p r o m a t r a t e m i s l i o c a . O n o g a tre
n u t k a k a d ponete n a d z i r a t i m i s l i o c a , a k t i v i r a s e
via r a z i n a svjesnosti.

T a d a poinjete shvaati k a k o onkraj m i s l i p o s t o j i p r o s

trano carstvo inteligencije, k a k o j e m i s a o s a m o siuan v i d
te inteligencije. Takoer shvaate k a k o sve one s t v a r i koje su
u i s t i n u vane - ljepota, ljubav, stvaralatvo, r a d o s t , u n u t a r
nje s p o k o j s t v o - izranjaju iz podruja onkraj u m a .
Poeli ste se b u d i t i .

Oslobaanje od uma
D o b r a j e vijest to s e u i s t i n u m o e t e o s l o b o d i t i v l a s t i t a
u m a . To je j e d i n o i s t i n s k o osloboenje. U p r a v o sada m o
ete

poduzeti prvi korak.

P O N I T E T O J E E E M O G U E oslukivati
glas u svojoj g l a v i . O s o b i t o o b r a t i t e p a n j u n a sve
one m i s a o n e obrasce k o j i s e p o n a v l j a j u , n a one
stare a u d i o v r p c e koje s e ve g o d i n a m a v r t e u v a
oj

glavi.

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

T o s a m h t i o rei k a d s a m g o v o r i o o n a d z i r a
n j u m i s l i o c a , o d n o s n o : sluajte glas u svojoj g l a v i ,
b u d i t e ondje u u l o z i svjedoka.
K a d sluate taj glas, sluajte g a n e p r i s t r a n o .
H o u rei, n e p r o s u d u j t e . N e p r o s u d u j t e i n e o s u dujte o n o to ujete, jer bi to z n a i l o k a k o taj i s t i
glas p o n o v n o u l a z i k r o z stranja v r a t a . U s k o r o ete
s h v a t i t i : ondje je glas, a o v d j e Ja j e s a m , o s l u k u
j e m ga i n a d z i r e m . Ta s p o z n a j a Ja jesam, taj o s j e a j
v l a s t i t e p r i s u t n o s t i nije m i s a o . O n a i z r a s t a negdje
onkraj m i s l i .

Z a t o , s l u a t e l i m i s a o , s v j e s n i ste n e s a m o m i s l i , n e g o i
sebe k a o n j e z i n a s v j e d o k a . P r o b u d i l a s e n o v a d i m e n z i j a
svjesnosti.

OSLUKUJETE

LI

MISAO,

osjeate

svjesno

p r i s u s t v o - svoje d u b l j e j a - u p o z a d i n i i l i i s p o d
m i s l i . M i s a o tada g u b i mo n a d v a m a i b r z o se
p o v l a i , jer vie n e p r u a t e e n e r g i j u u m u p o i s t o v
j e u j u i se s n j i m . To je p o e t a k k r a j a n e s v j e s n o g i
p r i s i l n o g razmiljanja.
K a d se m i s a o p o v u e , osjetit ete k a k o je u
m e n t a l n o j s t r u j i dolo d o p r e k i d a - t o j e p u k o t i n a
u kojoj n e m a m i s l i . U p o e t k u e t i p r e k i d i b i t i
k r a t k o t r a j n i , trajat e m o d a s a m o n e k o l i k o se
k u n d i , a l i postepeno e se produivati. K a d doe
d o p r e k i d a , u n u t r i n i ete osjetiti d u b o k u tiinu i
m i r . T o j e p o e t a k p r i r o d n a stanja d o i v l j e n e j e d note s B i e m , k o j a j e n a j e e z a m a g l j e n a u m o m .

U t a k v o m stanju u n u t a r n j e p o v e z a n o s t i postat ete m n o

go ivahniji i b u d n i j i n e g o u stanju u k o j e m se p o i s t o
vjeujete s u m o m . B i t ete p o t p u n o p r i s u t n i . T o stanje ta-

Bie

koer p o j a a v a

uestalost

prosvjetljenje

vibracija

energetskog

polja

koje daje ivot f i z i k o m t i j e l u .

to se d u b l j e s p u t a t e u c a r s t v o b e z m i s l i , k a k o se to
p o n e k a d n a z i v a n a I s t o k u , s p o z n a t ete stanje iste s v i
jesti. U t o m stanju v l a s t i t u p r i s u t n o s t o s j e a t e t a k v o m
s n a g o m i r a d o u d a s v e u k u p n o r a z m i l j a n j e , emocije,
fiziko tijelo k a o i cijeli v a n j s k i svijet, postaju r e l a t i v n o b e z
naajni u u s p o r e d b i s t i m stanjem. Pa i p a k , to nije s e b i
nost, nego stanje n e s e b i n o s t i . O d n o s i vas o n k r a j o n o g a o
emu ste prije razmiljali k a o o vlastitom j a . Ta p r i s u t
nost ste vi s a m i , a i s t o d o b n o je n e z a m i s l i v o vea od vas.

UMJESTO

DA

NADZIRETE

MISLIOCA,

p r e k i d u struji u m a moete i z a z v a t i s a s v i m jednos

t a v n o , usmjerivi arite panje u sadanji t r e n u t a k .
Postanite s n a n o svjesni sadanjeg t r e n u t k a .

T o e u v a m a p r o b u d i t i d u b o k o z a d o v o l j s t v o . N a taj n a
in odvlaite svijest o d u m n i h a k t i v n o s t i i stvarate p r e k i d
u m i s l i m a t e postajete i z n i m n o b u d n i i s v j e s n i , a l i n e r a z
miljate. To je s u t i n a m e d i t a c i j e .

T O U S V A K O D N E V N O M I V O T U moete
p r o v o d i t i t a k o to ete s e p o z a b a v i t i b i l o k o j o m
r u t i n s k o m aktivnou koja v a m inae p r e d s t a v l j a
s a m o s r e d s t v o d o n e k o g c i l j a , dajui joj p o t p u n u
panju, t a k o d a s a m a s e b i p o s t a n e c i l j e m . P r i m j e
rice, s v a k i p u t k a d h o d a t e u z i n i z stube u svojoj
kui i l i n a r a d n o m mjestu, p o m n o usmjerite panju
n a s v a k i k o r a k , p o k r e t , p a ak i n a disanje. B u d i t e
potpuno prisutni.
K a d elite o p r a t i r u k e , obratite p o z o r n o s t n a sve
osjetilne opaaje p o v e z a n e s t o m a k t i v n o u : z v u k i
d o d i r v o d e , p o k r e t i r u k u , m i r i s s a p u n a i tako dalje.

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

K a d u l a z i t e u a u t o m o b i l , n a k o n to ste z a t v o
r i l i v r a t a , zastanite n e k o l i k o s e k u n d i i promatraj
te r i t a m disanja. Postanite svjesni t i h o g , a l i m o
n o g osjeaja p r i s u t n o s t i .
Postoji samo jedno s i g u r n o mjerilo k o j i m m o
ete o d r e d i t i k o l i k o ste u s p j e l i u toj p r a k s i : stupanj
unutarnjeg spokojstva.

N a j v a n i j i k o r a k n a v a e m u p u t o v a n j u p r e m a prosvjetljenju jest ovaj: nauite r a s k i n u t i poistovjeenost s v l a s t i t i m

u m o m . S v a k i p u t k a d i z a z o v e t e p r e k i d u struji u m a , p o j a
ava se svjetlost vae s v i j e s t i .
J e d n o g a d a n a m o d a ete s h v a t i t i da se smijete g l a s u u
g l a v i , k a o to biste se n a s m i j a l i v r a g o l i j a m a djeteta. To z n a
i d a sadraj u m a vie n e shvaate n i i z b l i z a tako o z b i l j n o ,
b u d u i da va osjeaj v l a s t i t o g ja vie ne o v i s i o n j e m u .

Prosvjetljenje:
Uzdizanje iznad misli
T i j e k o m odrastanja stvarate m e n t a l n u s l i k u o t o m e t k o
ste, u t e m e l j e n u n a o s o b n i m i k u l t u r a l n i m u v j e t o v a n j i
m a . T o f a n t o m s k o j a m o e m o n a z v a t i e g o m . O n o s e sas
toji o d u m n e a k t i v n o s t i , a o d r a v a s e iskljuivo n e p r e s
t a n i m r a z m i l j a n j e m . P o j a m ega razliitim l j u d i m a o z n a
ava razliite s t v a r i , a l i j a o v d j e n j i m e o z n a a v a m l a n o
ja, s t v o r e n o n e s v j e s n i m p o i s t o v j e i v a n j e m s u m o m .
Sadanji t r e n u t a k za ego j e d v a da p o s t o j i .

Vanima

s m a t r a s a m o prolost i b u d u n o s t . T o p o t p u n o i s k r i v l j a
vanje i s t i n e o b j a n j a v a injenicu p o t p u n e n e u i n k o v i t o
s t i u m a u k o n t e k s t u ega. E g o s e n e p r e s t a n o b a v i oivlja-

Bie

prosvjetljenje

v a n j e m p r o l o s t i , jer, tko ste b e z prolosti? N e p r e s t a n o

se p r o j i c i r a u budunost k a k o bi se p o b r i n u o za opsta
n a k i ondje p r o n a a o n e k a k v u v r s t u o s l o b o e n j a i i s p u
njenja. E g o k a e : J e d n o g a d a n a , k a d s e d o g o d i o v o i l i
ono, bit u d o b r o , bit u sretan i m i r a n .
a k i o n d a k a d se ini da je ego z a o k u p l j e n s a d a njou, on ne v i d i sadanjost: p o t p u n o je pogreno z a p a a jer p r o m a t r a o i m a p r o l o s t i i l i s a d a n j o s t s v o d i n a
s r e d s t v o z a p o s t i z a n j e n e k a k v a cilja k o j i u v i j e k lei u b u
d u n o s t i u k o j u s e u m p r o j i c i r a . P r o m a t r a j t e svoj u m i
u v i d j e t ete d a t a k o djeluje.

Sadanji t r e n u t a k u v a klju o s l o b o e n j a . A l i , sadanji

t r e n u t a k n e m o e t e p r o n a i d o k ste p o t p u n o p o i s t o v j e
eni s u m o m .
Prosvjetljenje z n a i u z d i z a n j e i z n a d m i s l i . U p r o s v i
j e t l j e n o m stanju i dalje ete se, k a d g o d t o b u d e p o t r e b
n o , k o r i s t i t i u m o m , a l i n a m n o g o u s r e d o t o e n i j i i uin
k o v i t i j i n a i n n e g o p r i j e . K o r i s t i t ete s e n j i m e u g l a v n o m
z a n e k e p r a k t i n e s t v a r i , a l i b i t ete o s l o b o e n i nesvjes
n o g unutarnjeg dijaloga i u v a m a e v l a d a t i unutarnje
spokojstvo.
K a d s e budete k o r i s t i l i u m o m , osobito k a d e v a m
b i t i p o t r e b n o s t v a r a l a k o rjeenje, s v a k i h n e k o l i k o m i
n u t a kretat ete s e i z m e u m i s l i i tiine, i z m e u u m a i
stanja n e - u m a . N e - u m j e svjesnost b e z m i s l i . S a m o n a taj
n a i n m o g u e je r a z m i l j a t i s t v a r a l a k i , jer s a m o na taj
n a i n m i s a o posjeduje n e k u s t v a r n u m o . S a m a z a sebe,
k a d vie nije p o v e z a n a s m n o g o p r o s t r a n i j i m c a r s t v o m
s v i j e s t i , m i s a o u b r z o postaje j a l o v a , b e z u m n a i r a z o r n a .

20

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

Emocija:
Tjelesna reakcija na um
U m , u o n o m s m i s l u u k o j e m u g a k o r i s t i m , nije s a m o m i
sao.

On o b u h v a a i vae emocije, k a o i sve nesvjesne

m e n t a l n o - e m o c i o n a l n e r e a k t i v n e obrasce.

E m o c i j a se

pojavljuje ondje gdje s e s u s r e u u m i tijelo. O n a p r e d s

t a v l j a r e a k c i j u tijela n a u m , i l i b i s t e m o g l i rei, o d r a z
u m a u tijelu.
to se vie p o i s t o v j e u j e t e sa s v o j i m r a z m i l j a n j e m , s
o n i m to v o l i t e i ne v o l i t e , s p r o s u d b a m a i t u m a e n j i m a ,
o d n o s n o , to ste manje p r i s u t n i k a o p r o m a t r a k a svijest,
t o e e n e r g e t s k i naboj emocija b i t i j a i , b e z o b z i r a jeste l i
toga s v j e s n i i l i n i s t e . N e m o e t e l i o s v i j e s t i t i svoje e m o
cije, a k o ste s e o d v o j i l i o d n j i h , n a k r a j u ete i h i s k u s i t i n a
isto fizikoj r a z i n i , k a o tjelesni p r o b l e m i l i s i m p t o m .

I M A T E LI POTEKOA S DOIVLJAVANJEM
V L A S T I T I H E M O C I J A , ponite usredotoivati
panju na u n u t a r n j e e n e r g e t s k o polje v l a s t i t a tije
l a . Osjetite tijelo i z n u t r a . T o e vas d o v e s t i u d o d i r
s v l a s t i t i m emocijama.
elite l i u i s t i n u u p o z n a t i u m , tijelo e v a m
u v i j e k p o k a z a t i njegov toan o d r a z , s t o g a p r o
m o t r i t e e m o c i j u i l i j e radije osjetite u s v o m e t i j e l u .
P o s t o j i l i m e d u n j i m a n e k i oit s u k o b , m i s a o e b i t i
la, a emocija e b i t i i s t i n i t a . N i j e to o n a krajnja i s t i
na o tome t k o jeste, nego r e l a t i v n a i s t i n a o stanju
vaega u m a u t o m t r e n u t k u .
Moda jo niste s p o s o b n i a k t i v n o s t nesvjesna
u m a p r e n i j e t i u svijet u o b l i k u m i s l i , a l i m i s a o e
se u v i j e k k a o e m o c i j a o d r a a v a t i u t i j e l u , a toga
moete postati svjesni.

Bie

prosvjetljenje

P r o m a t r a t e li e m o c i j u na taj nain, to je u o s n o v i
isto k a o k a d o s l u k u j e t e i l i n a d z i r e t e m i s a o , to
s a m o p i s a o ranije. J e d i n a je r a z l i k a u t o m e to se
m i s a o n a l a z i u g l a v i , a e m o c i j a posjeduje s n a a n
tjelesni v i d , stoga s e p r v e n s t v e n o osjea u t i j e l u .
T a d a joj m o e t e d o p u s t i t i d a p o s t o j i , a l i vie n e e
u p r a v l j a t i v a m a . Vie niste e m o c i j a , n e g o p r o m a
tra, p r i s u t n o s t k o j a m o t r i .

Vjebate l i to, sve o n o nesvjesno u v a m a i z r o n i t e n a

svjetlost s v i j e s t i .

N A V I K N E T E S E P O S T A V L J A T I S I P I T A N J E : to
s e u o v o m t r e n u t k u z b i v a u m e n i ? T o e vas p i t a
nje u s m j e r i t i u p r a v o m s m j e r u . A l i , nemojte a n a l i
z i r a t i , nego samo promatrajte. Usredotoite pa
n j u n a n u t r i n u . Osjetite e n e r g i j u emocije.
N e m a l i n i j e d n e emocije, u s m j e r i t e panju jo
d u b l j e , u u n u t a r n j e e n e r g e t s k o polje tijela. O n o
p r e d s t a v l j a d v e r i k o j a v o d e Biu.

02.

Podrijetlo
straha

Psihiko stanje straha o d v o j e n o je od b i l o k a k v e stvarne i

istinske n e p o s r e d n e o p a s n o s t i . Javlja se u m n o g i m o b l i c i
m a : k a o n e l a g o d a z a b r i n u t o s t tjeskoba n e r v o z a , napetost,
/

strava, fobija i tako dalje. T a k v a v r s t a psiholokog straha

uvijek je strah od n e e g a to bi se m o g l o d o g o d i t i , a ne
strah o d n e e g a to s e u p r a v o dogaa. V i s e n a l a z i t e ovdje
i s a d , a um v a m se n a l a z i u b u d u n o s t i . To s t v a r a tjeskobn i rascjep. A k o ste s e p o i s t o v j e t i l i s u m o r n i i z g u b i l i d o d i r s
moi i j e d n o s t a v n o s t i sadanjeg t r e n u t k a , taj rascjep i s p u
njen tjeskobom b i t e va s t a l n i d r u g . U v i j e k s e m o e t e
u h v a t i t i u k o t a c sa sadanjim t r e n u t k o m , a l i ne m o e t e se
u h v a t i t i ukotac s neim to je samo projekcija u m a - ne
moete se u h v a t i t i u k o t a c s b u d u n o u .
tovie, sve d o k se poistovjeujete s u m o m , vaim ivo
tom u p r a v l j a ego. Z b o g svoje f a n t o m s k e p r i r o d e i u s p r k o s
r a z n o l i k i m o b r a m b e n i m m e h a n i z m i m a , ego j e v e o m a r a
njiv i n e s i g u r a n te s m a t r a da ga neprestano n e t k o ugroava,
To v r i j e d i , u s p u t reeno, ak i ako se i z v a n a d o i m a v r l o sa
m o p o u z d a n . S a d se prisjetite da je emocija reakcija tijela na
u m . K a k v u p o r u k u tijelo neprestano d o b i v a o d ega, toga
lanog ja koje je i z m i s l i o u m ? O p a s n o s t , ugroen s a m . A
k a k v u e m o c i j u i z a z i v a t a p o r u k a ? N a r a v n o , strah.

ini s e d a s t r a h i m a m n o g o u z r o k a . S t r a h o d g u b i t k a ,
s t r a h o d n e u s p j e h a , s t r a h d a e nas n e t k o p o v r i j e d i t i i

21

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

t a k o dalje, a l i u k o n a n i c i s v e u k u p a n s t r a h s a m o j e s t r a h
ega o d s m r t i i unitenja. Z a ego s m r t j e u v i j e k o d m a h i z a
u g l a . U t a k v o m stanju p o i s t o v j e e n o s t i s u m o m , s t r a h
o d s m r t i utjee n a s v a k i v i d v a e g a i v o t a .
P r i m j e r i c e , ak i t a k v a n a i z g l e d n e v a n a i n o r m a l
n a s t v a r k a o to je k o m p u l z i v n a p o t r e b a da u n e k o j ras
p r a v i budete u p r a v u te da dokaete k a k o je d r u g a
o s o b a u k r i v u - b r a n e i m e n t a l n i stav s k o j i m ste s e p o i s
tovjetili -javlja se z b o g straha od s m r t i . Poistovjetite li se
s m e n t a l n i m s t a v o m , a p o k a e se da n i s t e u p r a v u , t a d a
je va osjeaj v l a s t i t o g ja, k o j i je u t e m e l j e n u u m u , o z b i l j
n o u g r o e n i p r i j e t i m u u n i t e n j e . Z a t o s i k a o ego n e m o
ete d o p u s t i t i d a budete u k r i v u . B i t i u k r i v u znai u m r i
jeti. Z a t o s u s e v o d i l i i r a t o v i , a b e z b r o j n i s u s e o d n o s i
r a s p a l i i z tog r a z l o g a .
J e d n o m k a d raskinete poistovjeenost s u m o m , v a e m
osjeaju za v l a s t i t o ja u o p e vie nije v a n o jeste li u p r a v u
i l i niste, tako d a s i l o v i t a , p r i s i l n a i d u b o k o nesvjesna p o t r e
ba da b u d e t e u p r a v u , koja je s v o j e v r s t a n o b l i k n a s i l j a , vie
ne p o s t o j i . Jasno i vrsto m o e t e rei k a k o se osjeate i l i to
m i s l i t e , a l i u tome nee b i t i n i k a k v a nasilja i n e e t e z a u z e t i
o b r a m b e n i stav. Osjeaj v l a s t i t o g j a tada i z v i r e i z d u b l j e g i
i s t i n i t i j e g mjesta u v a m a , a ne iz u m a .

POTRAITE

SEBI

BILO

K A K V U

VRSTU

O B R A M B E N A S T A V A . to t o b r a n i t e ? P r i v i d a n
identitet, s l i k u u m a , zamiljeno bie. Osvjeujui
taj o b r a z a c , p r o m a t r a j u i g a , r a s k i d a t e p o i s t o v j e
e n o s t s n j i m . U s v j e t l u vae s v i j e s t i n e s v j e s n i
obrazac u b r z o e nestati.
T o j e kraj s v i h r a s p r a v a i i g a r a m o i , koje s u
tetne z a o d n o s e . M o n a d d r u g i m a jest slabost
preruena u snagu. Istinska m o je u n u t r i n i i u v i jek v a m je d o s t u p n a .

Podrijetlo

straha

25

U m u v i j e k p o k u a v a z a n i j e k a t i sadanji t r e n u t a k i p o b
jei od njega. D r u g i m rijeima, to se vie poistovjeujete s
u m o m , to vie patite. To m o e m o rei i drukije: to ste
vie s p o s o b n i potovati i p r i h v a t i t i sadanji trenutak, to ste
vie o s l o b o e n i b o l i i patnje, k a o i egoistinog u m a .
A k o vie n e elite s t v a r a t i b o l s e b i i d r u g i m a , a k o
vie ne elite p o v e a v a t i ostatke patnje iz prolosti koja
j o p o s t o j i u v a m a , t a d a vie nemojte s t v a r a t i v r i j e m e ,
b a r e m n e vie nego to j e p r i j e k o p o t r e b n o z a bavljenje
praktinim v i d o v i m a v l a s t i t o g ivota. K a k o prestati
stvarati vrijeme?

U D U B I N I DUE S H V A T I T E DA JE SADANJI
T R E N U T A K j e d i n o to posjedujete. N e k a sadanji
t r e n u t a k b u d e sredinja a r i n a toka v a e g a i
vota.
D o k ste prije p r e b i v a l i u v r e m e n u i s a m o n a k
r a t k o b i v a l i u sadanjem t r e n u t k u , n e k a v a e p r e
bivalite b u d e u sadanjem t r e n u t k u , a s a m o p o v
r e m e n o o d l a z i t e u prolost i b u d u n o s t k a d se
m o r a t e p o z a b a v i t i p r a k t i n i m v i d o v i m a svoje i
v o t n e situacije.
Sadanjem t r e n u t k u u v i j e k recite: D a .

Okonajte zabludu vremena

E v o kljua: okonajte p r i v i d v r e m e n a . Vrijeme i u m s u
n e o d v o j i v i . Odstranite vrijeme iz u m a i vrijeme e statio s i m ako ne odluite k o r i s t i t i se njime.
P o i s t o v j e t i t i s e s u m o m znai b i t i u h v a e n u z a m k u v r e
m e n a : p r i s i l a d a ivimo g o t o v o iskljuivo k r o z u s p o m e n e

26

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

i predvianja budunosti. To d o v o d i do beskonane z a

o k u p l j e n o s t i prolou i b u d u n o u te n e s p r e m n o s t i da
potujete i p r i z n a t e sadanji t r e n u t a k i da mu d o p u s t i t e da
p o s t o j i . D o p r i s i l e d o l a z i zato to v a m prolost prua i d e n
titet, a b u d u n o s t i n o s i obeanje spasenja i ispunjenja u
b i l o kojem o b l i k u . I jedno i d r u g o s u p r i v i d i .
to se vie u s r e d o t o i t e na v r i j e m e - na prolost i b u
d u n o s t - to vie p r o p u t a t e sadanji t r e n u t a k , o n o naj
dragocjenije to p o s t o j i .
Za to je to najdragocjenije? Ponajprije zato to to j e d i n o
p o s t o j i . Nieg d r u g o g n e m a . Vjena sadanjost p r o s t o r je u
k o j e m se o d v i j a cijeli va ivot, j e d i n i i m b e n i k k o j i ostaje
trajan. ivot j e s a d a . N i k a d a nije b i l o r a z d o b l j a u k o j e m
va ivot nije b i o s a d a , n i t i e g a i k a d a b i t i .
D r u g o , sadanji t r e n u t a k j e d i n a je toka k o j a vas m o e
o d v e s t i s o n u s t r a n u g r a n i c a u m a . T o j e j e d i n a toka p r i s
t u p a b e z v r e m e n o m i b e z o b l i n o m c a r s t v u Bia.
Jeste l i i k a d a i s k u s i l i , n a p r a v i l i , p o m i s l i l i i l i o s j e t i l i
b i l o to i z v a n sadanjeg t r e n u t k a ? M i s l i t e l i d a i k a d a h o
ete? J e l i m o g u e d a s e n e t o d o g o d i i l i p o s t o j i i z v a n sa
danjeg t r e n u t k a ? O d g o v o r je oit, z a r ne?
Nita se n i k a d a ne d o g a a u p r o l o s t i ; d o g o d i l o se u
sadanjem t r e n u t k u . Nita s e n i k a d a n e e d o g o d i t i u b u
d u n o s t i ; d o g o d i t e se u sadanjem t r e n u t k u .
Sutina o v o g a to g o v o r i m n e m o e s e s h v a t i t i u m o m .
O n o g a trenutka k a d je shvatite, u svijesti d o l a z i do p o
m a k a o d u m a p r e m a Biu, o d v r e m e n a u p r i s u t n o s t . Izne
n a d a s e sve d o i m a o i v l j e n i m , zrai e n e r g i j o m i i z s v e g a
zrai Bie.

03.

Pristup
sadanjem
trenutku
S b e z v r e m e n o m d i m e n z i j o m d o l a z i i razliita v r s t a s p o z
n a v a n j a , o n a k o j a n e ubija d u h to ivi u s v a k o m s t v o
renju i svakoj s t v a r i . S p o z n a j a koja ne u n i t a v a svetost i ta
janstvenost ivota nego sadri d u b o k u l j u b a v i potovanje
p r e m a s v e m u to jest. S p o z n a j a o kojoj um ne z n a nita.

R A S K I N I T E S T A R E O B R A S C E nijekanja i otpo
ra

sadanjem

trenutku.

Prakticirajte

povlaenje

panje i z p r o l o s t i i b u d u n o s t i k a d g o d t o nije
prijeko potrebno. Iskoraujte i z v r e m e n s k e d i
m e n z i j e s v a k o g a d a n a , to j e ee m o g u e .
B u d e l i v a m teko z a k o r a i t i i z r a v n o u sada
nji t r e n u t a k , p o n i t e t a k o to ete p r o m a t r a t i u o
b i a j e n u s k l o n o s t u m a k o j o m eli izbjei taj t r e n u
tak. P r i m i j e t i t ete k a k o b u d u n o s t n a j e e z a
milja b o l j o m i l i g o r o m o d s a d a n j o s t i . A k o j e z a
miljena budunost bolja, prua v a m n a d u i l i
u g o d n o oekivanje. A k o je gora, stvara tjeskobu. I
jedno i d r u g o je p r i v i d .
S a m o p r o m a t r a n j e m u va

ivot

automatski

u l a z i vie p r i s u t n o s t i . O n o g a t r e n u t k a k a d s h v a
tite d a n i s t e p r i s u t n i , t a d a jeste p r i s u t n i . K a d g o d
ste u stanju p r o m a t r a t i u m , vie n i s t e u njegovoj
z a m c i . N a s t u p i o j e n o v i i m b e n i k , n e t o to n e
p r i p a d a u m u : prisutnost svjedoka.

28

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

Budite p r i s u t n i kao promatra u m a - p r o m a

tra m i s l i i e m o c i j a , k a o i reakcija u razliitim s i t u
acijama. B u d i t e b a r e m p o d j e d n a k o z a i n t e r e s i r a n i
z a v l a s t i t e reakcije k a o i z a s i t u a c i j u i l i o s o b u k o j a
vas j e n a v e l a n a r e a k c i j u .
Takoer zamijetite k o l i k o se esto vaa panja
premjeta u prolost i l i b u d u n o s t . Ne prosuujte i
ne analizirajte ono to ste z a m i j e t i l i . Promatrajte m i
sao, osjetite e m o c i j u , promatrajte r e a k c i j u . N e m o j t e
i z toga s t v a r a t i osobne p r o b l e m e . T a d a ete osjetiti
neto monije o d b i l o koje o d t i h s t v a r i koje p r o m a
trate: t i h u p r i s u t n o s t koja p r o m a t r a sebe u p o z a d i n i
sadraja vaih m i s l i , o n o g a t i h o g p r o m a t r a a .

S n a n a j e p r i s u t n o s t p o t r e b n a k a d neke situacije p o t a k
n u reakciju praenu j a k i m e m o c i o n a l n i m nabojem, kao
to je s i t u a c i j a u kojoj je u g r o e n a vaa s l i k a o s e b i , k a d
s e u v a e m i v o t u p o j a v i i z a z o v k o j i potie s t r a h , k a d
s t v a r i krenu nizbrdo i l i k a d n a povrinu i z r o n i n e k i
e m o c i o n a l n i s k l o p i z prolosti. U t a k v i m t r e n u c i m a s k l o
n i ste p o s t a t i n e s v j e s n i . P r e v l a d a j u vas r e a k c i j a i l i
emocija - i v i p o s t a j e t e t a reakcija i l i e m o c i j a . T a d a i h
i z r a a v a t e . O p r a v d a v a t e se, p o g r e n o p o s t u p a t e , n a p a
date, b r a n i t e se... a l i t o niste v i , t o j e o b r a z a c reakcije,
um u s v o m uobiajenom obrascu opstanka.
P o i s t o v j e i v a n j e s u m o m daje m u vie energije; p r o
matranje u m a o d u z i m a m u e n e r g i j u . P o i s t o v j e i v a n j e s
u m o m jo vie s t v a r a v r i j e m e ; promatranje u m a o t v a r a
d i m e n z i j u b e z v r e m e n o s t i . Energija koju o d u z i m a t e u m u
p r e t v a r a se u p r i s u t n o s t . J e d n o m k a d uspijete osjetiti to
t o znai b i t i p r i s u t a n , postaje v a m mnogo lake j e d n o s
tavno odabrati i z l a z a k iz dimenzije vremena k a d g o d
v a m v r i j e m e nije p o t r e b n o z a neke praktine s v r h e . T a d a
se d u b l j e p r e p u t a t e sadanjem trenutku.

Pristup

sadanjem

trenutku

T o n e oteuje v a u s p o s o b n o s t koritenja v r e m e n o m
- prolou i l i b u d u n o u - k a d v a m je ono p o t r e b n o
da se n j i m e p o s l u i t e u n e k e p r a k t i n e s v r h e . To t a k o e r
n e s l a b i v a u s p o s o b n o s t koritenja u m o m . Z a p r a v o j e
poboljava. K a d s e koristite u m o m o n e b i t i otroumniji i u s r e d o t o e n i j i .
arina

toka

panje p r o s v i j e t l j e n e osobe u v i j e k je

sadanji t r e n u t a k , a l i o n a je i dalje m a r g i n a l n o svjesna

v r e m e n a . D r u g i m rijeima, n a s t a v l j a s e k o r i s t i t i s a t n i
c o m , a l i se o s l o b o d i l a psiholokog v r e m e n a .

Otputanje psiholokog
vremena
Nauite se k o r i s t i t i v r e m e n o m u praktinim v i d o v i m a
ivota - to m o e m o n a z v a t i s a t n i c o m - a l i im o b a v i t e
te p r a k t i n e z a d a t k e , v r a t i t e se s v j e s n o s t i sadanjeg tre
n u t k a . N a taj n a i n n e e t e vie n a g o m i l a v a t i p s i h o l o
ko v r i j e m e , koje p r e d s t a v l j a p o i s t o v j e i v a n j e s p r o l o
u i trajnu k o m p u l z i v n u projekciju u b u d u n o s t .
P o s t a v i t e l i cilj i r a d i t e n a n j e g o v u o s t v a r e n j u , t a d a
k o r i s t i t e v r i j e m e sata, k a o i t a d a k a d ste s v j e s n i k a m o e
l i t e stii, a l i potujte k o r a k k o j i u p r a v o s a d a p o d u z i m a t e
i dajte m u s v o j u p o t p u n u p a n j u . A k o s e u t a k v o m s l u
aju pretjerano u s r e d o t o i t e n a c i l j , m o d a z a t o to t r a
gate z a s r e o m , i s p u n j e n j e m i l i p o t p u n i j i m osjeajem
v l a s t i t o g a ja, tada vie ne potujete sadanji trenutak. On se
s v o d i n a p u k o s r e d s t v o koje vas v o d i d o b u d u n o s t i , b e z
i k a k v e vlastite v r i j e d n o s t i . Tada se satnica p r e t v a r a u
p s i h o l o k o v r i j e m e . Vae ivotno p u t o v a n j e vie nije p u s
t o l o v i n a , n e g o o p s e s i v n a p o t r e b a d a stignete d o c i l j a , d a

30

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

ga p o s t i g n e t e , da uspijete. Vie ne v i d i t e i ne m i r i e t e
cvijee p o k r a j p u t a , n i t i ste s v j e s n i ljepote i u d a ivota
koje se r a z v i j a p o s v u d a o k o vas k a d ste p r i s u t n i u sada
njem t r e n u t k u .
P o k u a v a t e l i u v i j e k stii n a n e k o d r u g o mjesto koje
s e r a z l i k u j e o d o n o g a n a k o j e m u jeste? J e l i vae d j e l o v a
nje v e i n o m s r e d s t v o d o s i z a n j a n e k a k v a cilja? J e l i i s p u
njenje u v i j e k o d m a h i z a u g l a i s v o d i l i s e n a k r a t k o t r a j n a
z a d o v o l j s t v a k a o to s u seks, h r a n a , pie, d r o g e , z a n o s i i
uzbuenje?

Jeste

li

uvijek

usredotoeni

n a postajanje,

postizanje i l i dobivanje i l i naizmjence jurite z a n o v i m

u z b u e n j i m a i z a d o v o l j s t v i m a ? Vjerujete l i d a ete, b u
dete l i vie toga p o s j e d o v a l i , b i t i i s p u n j e n i j i , b o l j i i l i p o t
p u n i j i u p s i h o l o k o m s m i s l u ? ekate l i m u k a r c a i l i enu
k o j i e d a t i smisao vaem ivotu?
U uobiajenom, s u m o m poistovjeenom, neprosvijetl j e n o m stanju svijesti, m o i b e s k o n a n i stvaralaki p o t e n
cijal k o j i p r e b i v a j u u sadanjem t r e n u t k u p o t p u n o s u z a
m a g l j e n i p s i h o l o k i m v r e m e n o m . T a d a va ivot g u b i i
vost, svjeinu i osjeaj uda. S t a r i o b r a s c i m i s l i , emocija,
ponaanja, reakcija i elje izraavaju se u b e s k o n a n o m
p o n a v l j a n j u , k a o scenarij vaih m i s l i k o j i v a m p r u a n e k u
v r s t u i d e n t i t e t a , a l i i s k r i v l j u j e i l i p r i k r i v a s t v a r n o s t sada
njeg t r e n u t k a . U m tada s t v a r a opsjednutost b u d u n o u
k a o bijeg i z n e z a d o v o l j a v a j u e sadanjosti.
O n o to z a m i l j a t e k a o b u d u n o s t s a s t a v n i j e d i o v a
ega sadanjeg stanja s v i j e s t i . N o s i l i va u m t e a k teret
prolosti, b u d u n o s t e v a m b i t i ista k a o sadanjost. P r o
lost s e o b n a v l j a k r o z n e d o s t a t a k p r i s u t n o s t i . O n o to o b
l i k u j e b u d u n o s t k v a l i t e t a je vae s v i j e s t i u o v o m e tre
n u t k u , a budunost, n a r a v n o , moete i s k u s i t i samo kao
sadanji

trenutak.

A k o k v a l i t e t a vae svijesti u o v o m t r e n u t k u odreuje

b u d u n o s t , to, d a k l e , o d r e u j e k v a l i t e t u v a e svijesti?

Pristup

Stupanj

prisutnosti.

sadanjem

S t o g a je

trenutku

sadanji

31

trenutak jedino

mjesto na k o j e m m o e doi do i s t i n s k e p r o m j e n e i u k o
jem moete r a s t v o r i t i prolost.

Moda e v a m b i t i teko s p o z n a t i k a k o j e vrijeme u z r o k

vaih p a t n j i i l i p r o b l e m a . Vjerujete d a n j i h u z r o k u j u oso
bite i v o t n e situacije, a g l e d a n o s k o n v e n c i o n a l n o g sta
jalita, t o j e i s t i n a . A l i sve d o k s e n e p o z a b a v i t e s t e m e l j
n o m pogrekom u m a koja i z a z i v a p r o b l e m e - n j e g o v o m
v e z a n o u za p r o l o s t i b u d u n o s t te n i j e k a n j e m sada
njeg t r e n u t k a - p r o b l e m i z a p r a v o z a m j e n j u j u j e d n i d r u
ge. K a d biste s e d a n a s n a n e k i u d a n n a i n rijeili p r o b
l e m a i l i u z r o k a patnje i n e s r e e , a l i k a d n e biste p o s t a l i
p r i s u t n i j i , s v j e s n i j i , u s k o r o biste s e n a l i p r e p l a v l j e n i sli
n i m p r o b l e m i m a i l i u z r o c i m a patnje, k a o s j e n k o m koja
vas s l i j e d i k a m o g o d poli. U konanici, p o s t o j i s a m o j e d a n
p r o b l e m : sam u m v e z a n v r e m e n o m .
Spasenje se ne o d v i j a u v r e m e n u . Ne m o e t e se o s l o
b o d i t i u budunosti.

K L J U S L O B O D E j e p r i s u t n o s t , stoga s l o b o d n i m o ete b i t i j e d i n o s a d a .

Otkrivanje ivota u pozadini

ivotne situacije
O n o o e m u g o v o r i t e k a o o s v o m i v o t u tonije b i b i l o
n a z v a t i ivotnom situacijom. To je psiholoko vrijeme:
prolost i b u d u n o s t . S t a n o v i t e s t v a r i u p r o l o s t i n i s u se
o d v i j a l e k a k o ste eljeli. I dalje se o p i r e t e o n o m e to se
d o g a a l o u p r o l o s t i , a s a d a se o p i r e t e o n o m e to jest.

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

N a d a j e o n o to vas dri n a i v o t u , a l i n a d a vas u s m j e

r a v a b u d u n o s t i , a to s t a l n o u s r e d o t o e n j e na b u d u n o s t
p o t i e nijekanje sadanjeg t r e n u t k a , a t i m e i n e s r e u .

Z A B O R A V I T E N A T R E N U T A K svoju ivotnu
situaciju i obratite p o z o r n o s t s v o m e ivotu.
i v o t n a s i t u a c i j a p o s t o j i u v r e m e n u . ivot se
o d v i j a sada.
i v o t n a s i t u a c i j a p r o i z v o d j e u m a . ivot j e
stvaran.
Pronaite uska v r a t a koja v o d e u i v o t . To je
sadanji trenutak. S v e d i t e svoj ivot do o v o g a tre
n u t k a . ivotna situacija m o e b i t i p r e p u n a p r o b l e
ma - k a o veina ivotnih situacija - a l i pogledajte
imate l i b i l o k a k v i h p r o b l e m a u o v o m t r e n u t k u . N e
s u t r a i l i z a deset m i n u t a , nego s a d a . Imate l i s a d a
problema?

K a d ste p r e p u n i p r o b l e m a , nita n o v o n e m o e ui i n e m a
mjesta z a rjeenje. S t o g a , k a d g o d t o m o e t e , n a p r a v i t e
m a l o mjesta, s t v o r i t e m a l o p r o s t o r a k a k o biste i s p o d i
v o t n e situacije m o g l i p r o n a i ivot.

U POTPUNOSTI

SE

KORISTITE

OSJETILI

M A . B u d i t e ondje gdje jeste. O g l e d a j t e s e n a o k o

lo.

S a m o se ogledajte, nemojte t u m a i t i .

Uoite

svjetlost, o b l i k e , boje, t k a n i n e . B u d i t e s v j e s n i tihe

p r i s u t n o s t i svake stvari. B u d i t e svjesni prostora
k o j i s v e m u to jest o m o g u u j e postojanje.
O s l u k u j t e z v u k e ; nemojte i h p r o s u i v a t i . O s
lukujte tiinu u p o z a d i n i z v u k o v a .
D o d i r n i t e n e t o - b i l o to - te osjetite i p r i z n a j
te n j e g o v o b i e .

Pristup

sadanjem

trenutku

P r a t i t e r i t a m v l a s t i t o g disanja; osjeajte z r a k k o j i
udiete i izdiete, u n u t r a i v a n , osjeajte ivotnu
energiju u s v o m e t i j e l u . D o p u s t i t e b i v a n j e s v i j u
s t v a r i . D u b o k o se s p u s t i t e u sadanji t r e n u t a k .
Iza sebe ste o s t a v i l i u m r t v l j u j u i svijet m e n t a l
n i h a p s t r a k c i j a , svijet v r e m e n a . I s k o r a i l i ste i z
p o l u d j e l o g u m a k o j i v a m c r p i ivotnu energiju,
u p r a v o k a o to p o l a g a n o truje i u n i t a v a Z e m l j u .
B u d i t e se iz sna o v r e m e n u u s a d a n j o s t .

Svi problemi samo su prividi

uma
U S R E D O T O I T E P A N J U n a sadanji t r e n u t a k i
recite m i k a k v i h p r o b l e m a s a d a i m a t e .

N i s a m d o b i o n i k a k a v o d g o v o r , jer j e n e m o g u e i m a t i
p r o b l e m a k a d v a m j e panja p o t p u n o u s m j e r e n a n a sa
danji t r e n u t a k . S a s i t u a c i j o m s e treba p o z a b a v i t i i l i j e
p r i h v a t i t i . Z a t o o d nje p r a v i t i p r o b l e m ?
U m nesvjesno v o l i p r o b l e m e , jer m u o n i p r u a j u ne
k a k v u v r s t u identiteta. To je n o r m a l n o , a ujedno i bez
u m n o . P r o b l e m z n a i d a s e m e n t a l n o z a d r a v a t e u ne
koj s i t u a c i j i b e z i k a k v e i s k r e n e namjere i l i m o g u n o s t i
da s a d a n e t o p o d u z m e t e te da je nesvjesno p r i h v a a t e
k a o d i o s v o g a ja. i v o t n a s i t u a c i j a t o l i k o vas j e o b u z e l a
d a g u b i t e osjeaj i v o t a i Bia. I l i u m i s l i m a n o s i t e s u l u
d i teret s t o t i n u s t v a r i koje ete m o r a t i i l i n e e t e smjeti
uiniti u b u d u n o s t i , umjesto da p a n j u u s r e d o t o i t e na
o n o j e d i n o to s a d a m o e t e uiniti.

34

MO

K A D

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

S T V A R A T E P R O B L E M , stvarate b o l . A

p o t r e b a n je samo j e d n o s t a v a n o d a b i r , jednostav
n a o d l u k a : to g o d s e d o g o d i l o , s e b i vie n e u
s t v a r a t i b o l . Vie n e u s t v a r a t i p r o b l e m e .

Iako je to j e d n o s t a v a n i z b o r , u j e d n o je i v r l o r a d i k a l a n .
N e e t e m o i t a k o odluiti a k o u i s t i n u niste i s c r p l j e n i
p a t n j a m a , ako v a m u i s t i n u nije d o s t a . A n e e t e g a m o i
p r o v e s t i a k o n e b u d e t e i m a l i p r i s t u p a m o i sadanjeg tre
n u t k a . N e b u d e t e l i s e b i vie s t v a r a l i b o l i , t a d a n e e t e
s t v a r a t i b o l n i d r u g i m a . Takoer vie n e e t e t r o v a t i p r e k
r a s n u Z e m l j u , svoj u n u t a r n j i p r o s t o r i k o l e k t i v n u l j u d
s k u p s i h u negativnou stvaranja p r o b l e m a .
P o j a v i l i s e s i t u a c i j a s k o j o m biste s e o d m a h t r e b a l i
p o z a b a v i t i , va e p o s t u p a k , i z v i r e l i i z s v j e s n o s t i o sa
danjem t r e n u t k u , b i t i jasan i s i g u r a n . T a k o e r j e v r l o vje
rojatno d a e b i t i u i n k o v i t . N e e t o b i t i reakcija k o j a
i z v i r e i z prolog u v j e t o v a n j a v a e g a u m a , n e g o i n t u i t i
v a n o d g o v o r n a s i t u a c i j u . U d r u g i m s l u a j e v i m a , k a d re
a g i r a u m v e z a n v r e m e n o m , o t k r i t ete k a k o j e m n o g o
u i n k o v i t i j e nita ne p o d u z e t i - s a m o ostanite u s r e d o t o
eni u sadanjem t r e n u t k u .

Radost postojanja
D a biste s h v a t i l i k a k o ste s i d o p u s t i l i d a p s i h o l o k o v r i
jeme p r e u z m e v l a s t , m o e t e s e p o s l u i t i j e d n o s t a v n i m
mjerilom.

P O S T A V I T E S I P I T A N J E : postoje l i r a d o s t , u g o
d a i l a k o a u o n o m e to r a d i m ? N e postoje l i , t a d a
v r i j e m e p r e k r i v a sadanji t r e n u t a k , a ivot s m a t r a
t e teretom i l i b o r b o m .

Pristup

sadanjem

trenutku

35

N e m a l i r a d o s t i , u g o d e i l i l a k o e u o n o m e to
radite, to ne m o r a o d m a h znaiti da morate mije
njati o n o to r a d i t e . M o g l o b i b i t i d o v o l j n o d a p r o
m i j e n i t e n a i n r a d a . N a i n j e u v i j e k vaniji o d
toga to r a d i t e . P r o v j e r i t e biste l i m o g l i p r u i t i v i
e panje r a d u n e g o r e z u l t a t u k o j i elite p o s t i i
radom.

S v u panju

posvetite o n o m e to sadanji

t r e n u t a k iznese p r e d vas. T o p o d r a z u m i j e v a d a isto

tako p o t p u n o p r i h v a t i t e o n o to jest, jer ne m o e t e
p u n u panju p o s v e t i t i n e e m u e m u s e i s t o d o b n o
opirete.

i m p o n e t e p o t o v a t i sadanji t r e n u t a k , nestaju sve nes

ree i b o r b e , a ivot poinje tei s r a d o u i l a k o o m . K a d
izraavate

svjesnost

sadanjeg

trenutka,

sve

to

radite

p r o e t o je k v a l i t e t o m , b r i n o u i l j u b a v l j u - ak i naj
jednostavniji postupci.

NE BRINITE ZA P L O D O V E SVOJIH D J E L A tek usmjerite panju s a m o m d j e l u . P l o d o v i e doi

sami. To je mona d u h o v n a praksa.

K a d k o m p u l z i v n o nastojanje koje vas u d a l j a v a o d sada

njeg t r e n u t k a p r e s t a n e , r a d o s t Bia p r e t a e se u sve to
r a d i t e . O n o g a asa k a d v a m s e panja u s m j e r i n a sada
nji t r e n u t a k , osjetit ete p r i s u t n o s t , d u b o k u t i i n u i s p o k o j s t v o . Z a ispunjenje i z a d o v o l j s t v o vie n e e t e o v i s i t i o
b u d u n o s t i - n e e t e ondje traiti spasenje.

Stoga n e e t e

b i t i v e z a n i z a rezultate. N i neuspjeh n i uspjeh nee i m a t i

m o p r o m i j e n i t i v a e u n u t a r n j e stanje Bia. O t k r i l i ste
ivot u p o z a d i n i svoje i v o t n e situacije.
U n e p o s t o j a n j u p s i h o l o k o g v r e m e n a osjeaj v l a s t i t o
ga ja c r p i t e iz Bia, a ne iz o s o b n e prolosti. S t o g a v i e ne
p o s t o j i p s i h o l o k a p o t r e b a d a postanete n e t o d r u g o o d

36

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

o n o g a to ve jeste. U s v i j e t u , na r a z i n i i v o t n e situacije,
m o d a ete u i s t i n u p o s t a t i b o g a t i , p u n i z n a n j a , u s p j e n i ,
o s l o b o e n i , a l i u d u b l j o j d i m e n z i j i Bia p o t p u n i ste i c i
j e l i ve s a d a .

Bezvremeno stanje svijesti

A k o j e s v a k a s t a n i c a v a e g a tijela t o l i k o p r i s u t n a d a osje
ate k a k o v i b r i r a i v o t o m , k a d taj ivot u s v a k o m tre
n u t k u osjetite k a o r a d o s t Bia, t a d a se m o e rei da ste
osloboeni v r e m e n a . O s l o b o d i t i se v r e m e n a znai oslo
b o d i t i s e p s i h o l o k e p o t r e b e z a p r o l o u koja daje i d e n
titet i za b u d u n o u k o j a daje ispunjenje. O s l o b o e n j e
o d v r e m e n a predstavlja n a j d u b l j u p r e o b r a z b u svijesti
koju moete z a m i s l i t i .

K A D DOBIJETE N E K O L I K O P R V I H U V I D A U
B E Z V R E M E N O S T A N J E S V I J E S T I , poet ete
se k r e t a t i t a m o i n a t r a g i z m e u d i m e n z i j a v r e m e n a
i p r i s u t n o s t i . Ponajprije ete p o s t a t i svjesni toga k o
l i k o v a m j e r i j e t k o panja u i s t i n u u s m j e r e n a n a
sadanji t r e n u t a k . A l i s p o z n a j a d a niste p r i s u t n i
v e l i k je u s p j e h : ta s p o z n a j a jest p r i s u t n o s t - ak i
a k o u p o e t k u traje d v i j e s e k u n d e prije nego to
se i z g u b i .
T a d a , sve e e , o d a b i r a t ete svijest u s r e d o t o enja n a sadanji t r e n u t a k , umjesto n a p r o l o s t i l i
b u d u n o s t , a k a d g o d s h v a t i t e d a ste g a i z g u b i l i ,
b i t ete u stanju u n j e m u b o r a v i t i ne s a m o n e k o
l i k o s e k u n d i , nego i d u a r a z d o b l j a p r e m a u o b i
ajenom shvaanju v r e m e n a .

Pristup

sadanjem

trenutku

37

S t o g a , prije n e g o to se v r s t o u s i d r i t e u stanju p r i s u t
n o s t i , to z n a i prije n e g o to postanete p o t p u n o s v j e s n i ,
kretat ete se n e k o v r i j e m e n a p r i j e d i n a t r a g i z m e u
s v j e s n o g i n e s v j e s n o g stanja, i z m e u stanja p r i s u t n o s t i i
stanja p o i s t o v j e e n o s t i s u m o m . I z g u b i t ete sadanji tre
n u t a k i v r a t i t ete mu se, u v i j e k i z n o v a . K o n a n o e p r e v
ladati prisutnost.

04.

Rastvaranje
nesvjesnosti

N a j v a n i j e je u u o b i a j e n e i v o t n e situacije u n i j e t i vie
s v i j e s t i jo d o k j e sve r e l a t i v n o l a g a n o . N a taj n a i n raste
m o vae p r i s u t n o s t i .

O n a s t v a r a e n e r g e t s k o polje u

v a m a i o k o vas koje posjeduje v i s o k u v i b r a c i j s k u f r e k

v e n c i j u . N i k a k v o nesvjesno, n e g a t i v n o s t , n e s k l a d i l i n a
silje ne m o g u u i u to polje i preivjeti, u p r a v o k a o to
t m i n a ne moe opstati u p r i s u t n o s t i svjetlosti.
Nauite l i b i t i s v j e d o k o m v l a s t i t i m m i s l i m a i emocija
m a , t o j e sutinski d i o p r i s u t n o s t i , m o g l i biste s e i z n e n a
d i t i k a d p r v i p u t postanete svjesni p o z a d i n s k o g statikog
n a b o j a obinog n e s v j e s n o g t e k a d shvatite k o l i k o rijetko,
ako uope i k a d a , moete u i s t i n u b i t i nasamo sa s o b o m .
N a r a z i n i razmiljanja p r o n a i ete v e l i k i d i o o t p o r a
u o b l i k u p r o s u d b i , n e z a d o v o l j s t v a i m e n t a l n e projekcije
k o j a vas u d a l j a v a o d sadanjeg t r e n u t k a . N a e m o c i o n a l
noj r a z i n i postojat e p o d z e m n a struja n e l a g o d e , n a p e
t o s t i , d o s a d e i l i n e r v o z e . O b o j e s u v i d o v i u m a u njego
v o m uobiajenom obrascu odupiranja.

PROMATRAJTE

MNOTVO

NAINA

NA

K O J E S E N E L A G O D A , nezadovoljstvo i nape
tost b u d e u v a m a z b o g n e p o t r e b n o g p r o s u i v a
nja, o d u p i r a n j a o n o m e to jest te nijekanja sada
njeg t r e n u t k a .

40

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

Sve o n o nesvjesno r a s t v a r a se k a d ga obasjate

svjetlou s v i j e s t i .

J e d n o m k a d saznate k a k o r a s t v o r i t i o b i n o nesvjesno,
svjetlost vae p r i s u t n o s t i b l i s t a v o e zasjati i b i t e v a m
m n o g o lake n o s i t i s e s d u b o k i m n e s v j e s n i m k a d g o d
osjetite d a vas p o p u t sile tee v u e p r e m a dolje. M e u
t i m , o b i n o nesvjesno m o d a u p o e t k u n e e b i t i l a k o
o t k r i t i zato to je t o l i k o n o r m a l n o .

USVOJITE N A V I K U N A D G L E D A N J A S V O G A
M E N T A L N O - E M O C I O N A L N O G A STANJA
k r o z samopromatranje.
Osjeam li se l a g o d n o o v o g a trenutka? d o b
ro je pitanje koje s e b i m o e t e esto p o s t a v l j a t i .
I l i m o e t e u p i t a t i : to s e u p r a v o s a d a o d v i j a
u meni?

O n i m to s e o d v i j a u v a m a b u d i t e b a r e m t o l i k o z a o k u p
ljeni k o l i k o i o n i m to s e z b i v a i z v a n a . A k o n u t r i n u p r a
v i l n o postavite, v a n j s k i e se svijet smjestiti na svoje mjesto.
P r v o b i t n a je stvarnost ona u n u t r a , a ona i z v a n a je d r u g a
po vanosti.

ALI N E M O J T E N A T A PITANJA O D G O V A R A
T I A U T O M A T S K I . Panju usmjerite p r e m a u n u t
r a . Z a g l e d a j t e se u sebe.
K a k v e m i s l i stvara va u m ?
to osjeate?
U s m j e r i t e panju n a tijelo. P o s t o j i l i n a p e t o s t ?
J e d n o m k a d otkrijete k a k o p o s t o j i n i s k a r a z i
na n e l a g o d e i p o z a d i n s k o g statikog naboja, r a z
m o t r i t e n a k o j i n a i n i z b j e g a v a t e ivot i o d u p i r e t e

Rastvaranje

nesvjesnosti

mu se i l i k a k o ga nijeete - t a k o to n i j e e t e sada
nji t r e n u t a k .

M n o g o j e n a i n a n a koje s e l j u d i n e s v j e s n o o p i r u sada
njem t r e n u t k u . S p r a k s o m e se vaa m o s a m o p r o m a t ranja, n a d g l e d a n j a u n u t a r n j e g stanja, izotriti.

Gdje god se nalazili, budite

ondje u potpunosti
Jeste l i p o d stresom? Jeste l i t a k o z a o k u p l j e n i s t i z a n j e m
d o b u d u n o s t i d a ste sadanjost s v e l i n a s r e d s t v o z a b u
d u n o s t ? Stres se n a k u p l j a k a d s m o o v d j e , a e l i m o
b i t i ondje i l i k a d smo u sadanjosti, a elimo b i t i u b u
d u n o s t i . T o j e rascjep k o j i vas i z n u t r a r a z d v a j a .
Privlai l i prolost v e l i k i d i o vae panje? D a l i esto
r a z g o v a r a t e i razmiljate o prolosti, b i l o n a p o z i t i v a n i l i
n e g a t i v a n nain, priate l i o v e l i k i m s t v a r i m a koje ste p o s
t i g l i , o p u s t o l o v i n a m a i l i i s k u s t v i m a , i l i priate priu o s e b i
k a o rtvi te o u a s n i m s t v a r i m a koje v a m je n e t k o n a p r a
v i o i l i m o d a o o n i m a koje ste v i n e k o m e n a p r a v i l i ?
S t v a r a j u l i vai m i s a o n i p r o c e s i k r i v n j u , p o n o s , n e g o
d o v a n j e , bijes, aljenje i l i s a m o s a a l j e n j e ? T a d a n e s a m o
to o s n a u j e t e l a n o ja, n e g o t a k o e r p o m a e t e u b r z a
vanju

procesa

tjelesnog

starenja

g o m i l a j u i prolost u

vlastitoj p s i h i . U v j e r i t e se u to promatrajui ljude o k o

sebe k o j i se v r s t o dre prolosti.

S V A K O G A T R E N U T K A U M R I T E Z A PRO
L O S T . Nije v a m potrebna. O s v r n i t e se na nju samo

42

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

k a d j e a p s o l u t n o v a n a z a sadanjost. Osjetite m o
toga t r e n u t k a i p u n o u b i a . Osjetite s v o j u p r i s u t
nost.

Jeste l i z a b r i n u t i ? R a z m i l j a t e l i e s t o : to b i b i l o d a
s a m . . . ? To z n a i da ste se p o i s t o v j e t i l i s u m o m , k o j i se
projicira u n e k u zamiljenu buduu situaciju i i z a z i v a
strah. Ni na k o j i se nain ne moete u h v a t i t i ukotac s
t a k v o m s i t u a c i j o m jer o n a n e p o s t o j i . O n a j e s a m o m e n
talni fantom.
T u l u d o s t k o j a v a m u n i t a v a z d r a v l j e i ivot m o e t e
z a u s t a v i t i n a j e d n o s t a v a n n a i n - p o t v r d o m sadanjeg
trenutka.

P O S T A N I T E S V J E S N I D I S A N J A . Osjetite z r a k
k a k o u l a z i u tijelo i i z l a z i i z njega. Osjetite u n u
tarnje e n e r g e t s k o p o l j e . J e d i n o sa i m e se i k a d a
morate p o z a b a v i t i , u h v a t i t i ukotac u stvarnome
ivotu - u s u p r o t n o s t i sa z a m i l j e n i m p r o j e k c i j a
m a u m a - jest ovaj t r e n u t a k .
Zapitajte s e k o j i vas p r o b l e m u p r a v o s a d a
m u i , a ne k o j i e vas m u i t i sljedee g o d i n e , s u t r a
i l i z a pet m i n u t a . t o t o n e v a l j a u o v o m t r e n u t k u ?

U v i j e k se moete n o s i t i sa sadanjou, a l i n i k a d a se ne
m o e t e n o s i t i s b u d u n o u - a to i ne m o r a t e . O d g o v o r ,
s n a g a , p r a v i l n i p o s t u p a k i l i i z v o r b i t e ondje k a d v a m
b u d e p o t r e b a n , n i prije n i p o s l i j e .

ekate l i i z n a v i k e ? K o l i k o v r e m e n a u ivotu p r o v o d i t e
ekajui? O n o to n a z i v a m e k a n j e m u u e m s m i s l u
jest

ekanje u

r e d u na

poti,

u prometnoj

guvi,

zranoj l u c i i l i da netko stigne, da zavrite posao i tako

Rastvaranje

nesvjesnosti

43

dalje. e k a n j e u irem s m i s l u je ekanje o d m o r a , b o

ljeg p o s l a , d a djeca o d r a s t u , u i s t i n u s m i s l e n o g o d n o s a ,
uspjeha, n o v c a , da n e k o m e budete vani, da se p r o s v i
jetlite. N i j e n e u o b i a j e n o d a l j u d i c i j e l i ivot e k a j u k a k o
b i p o e l i ivjeti.
e k a n j e je stanje u m a . To u o s n o v i z n a i da elite
b u d u n o s t , a ne elite sadanjost. Ne elite o n o to ste
d o b i l i , n e g o elite o n o to niste d o b i l i . t o g o d ekali,
nesvjesno stvarate u n u t a r n j i s u k o b

i z m e u o n o g a to

jest s a d a i o v d j e , gdje ne elite b i t i , i p r o j i c i r a n e b u d u

n o s t i k o j u elite. T o u v e l i k e smanjuje k a k v o u v a e g a
i v o t a , jer t i m e g u b i t e sadanjost.
P r i m j e r i c e , m n o g i l j u d i ekaju blagostanje. P o t u j e t e
l i , priznajete i p o t p u n o prihvaate s v o j u sadanju stvar
nost - o n o gdje se n a l a z i t e , t k o ste i to u p r a v o s a d a r a
d i t e - p r i h v a t i t e l i p o t p u n o o n o to i m a t e , t a d a ste z a h
v a l n i z a o n o to i m a t e , z a h v a l n i z a o n o to jest, z a h v a l n i
za Bie. Z a h v a l n o s t z b o g sadanjeg t r e n u t k a i i s p u n j e n o s t
ivota u sadanjem t r e n u t k u p r e d s t a v l j a j u p r a v i n a p r e
d a k . N a p r e d a k n e m o e doi u b u d u n o s t i . S v r e m e n o m
e se n a p r e d a k o i t o v a t i na razliite n a i n e .
A k o ste n e z a d o v o l j n i o n i m to i m a t e i l i ste ak f r u s
t r i r a n i i b i j e s n i z b o g o n o g a to v a m s a d a nedostaje, t o b i
vas m o g l o p o t a k n u t i d a s e o b o g a t i t e , a l i ak i k a d biste
z a r a d i l i m i l i j u n e i dalje biste osjeali u n u t a r n j e stanje
n e i m a t i n e , a d u b o k o u n u t r i n i n e biste b i l i z a d o v o l j n i .
M o d a ete i s k u s i t i m n o g a u z b u e n j a k o j a v a m n o v a c
m o e p r i b a v i t i , a l i to e doi i p r o i , a u v a m a e o s t a t i
osjeaj p r a z n i n e i p o t r e b a z a d a l j n j i m f i z i k i m i l i p s i h i
k i m i s p u n j e n j e m . N e e t e p r e b i v a t i u B i u . Stoga s a d a
osjeajte p u n i n u ivota k o j a j e d i n a p r e d s t a v l j a p r a v o b o
gatstvo.

44

MO

SADANJEG

ODREKNITE

SE

TRENUTKA

EKANJA

PRAKSI

K A O

STANJA

U M A . U h v a t i t e l i sebe k a k o k l i z i t e u stanje e k a
n j a . . . iskoite iz toga. V r a t i t e se u sadanji t r e n u
tak. S a m o b u d i t e i uivajte u p o s t o j a n j u . A k o ste
p r i s u t n i , n i k a d a nee b i t i n i k a k v e potrebe d a ne
to ekate.
Sljedei p u t k a d v a m n e t k o k a e : Oprosti to s i
m e m o r a o ekati, m o e t e o d g o v o r i t i : U r e d u je,
n i s a m ekao. Stajao s a m i uivao - u s a m o m sebi.

P o s t o j i s a m o n e k o l i k o u o b i a j e n i h strategija u m a z a nije
kanje sadanjeg t r e n u t k a koje su d i o o b i n o g n e s v j e s n o g .
L a k o i h j e p r e v i d j e t i jer s u u v e l i k o j m j e r i d i o n o r m a l n o g
ivota: statini naboj trajnog n e z a d o v o l j s t v a u p o z a d i n i .
A l i to vie vjebate n a d g l e d a n j e v l a s t i t o g u n u t a r n j e g
m e n t a l n o - e m o c i o n a l n o g stanja, t o e v a m l a k e b i t i u o i
t i k a d u p a d n e t e u z a m k u prolosti i l i b u d u n o s t i , o d n o s
no n e s v j e s n o g i p r o b u d i t i se iz sna o v r e m e n u u sadanji
trenutak.
N o , b u d i t e o p r e z n i : lano i nesretno ja, utemeljeno na
poistovjeivanju s u m o m , ivi o d v r e m e n a . O n o z n a k a k o
sadanji trenutak p r e d s t a v l j a n j e g o v u s m r t i stoga se osjea
u g r o e n i m . Uinit e sve to je u njegovoj m o i da vas
o d v u e i z sadanjosti. P o k u a t e vas z a d r a t i u z a m c i
vremena.

N a n e k i nain, stanje p r i s u t n o s t i m o g l o b i s e u s p o r e d i t i
sa e k a n j e m . To je k v a l i t a t i v n o razliita v r s t a e k a n j a
koja z a h t i j e v a v a u p o t p u n u b u d n o s t . N e t o b i s e m o g
lo d o g o d i t i u s v a k o m t r e n u t k u , a ako niste a p s o l u t n o
b u d n i , a p s o l u t n o m i r n i , m o g l i biste t o p r o p u s t i t i . U t o m
stanju s v a v a m je panja u s m j e r e n a na sadanji t r e n u t a k .
N i djeli panje n e preostaje z a sanjarenje, r a z m i l j a n j e ,
prisjeanje i p r e d v i a n j e .

tome n e m a n a p e t o s t i , ni

Rastvaranje

45

nesvjesnosti

s t r a h a , s a m o b u d n a p r i s u t n o s t . P r i s u t n i ste c i j e l i m s v o
j i m B i e m , s v a k o m s t a n i c o m s v o g a tijela.
U

t o m stanju onaj

d i o vaega

ja

k o j i posjeduje

prolost i b u d u n o s t , i l i a k o elite t a k o rei o s o b n o s t ,

j e d v a d a jo p o s t o j i . P a i p a k , nita v r i j e d n o nije i z g u b l j e
n o . V i ste u sutini j o v i s a m i . Z a p r a v o , s a d a ste vie v i
s a m i nego to ste t o i k a d a b i l i , o d n o s n o , s a m o ste s a d a
to uistinu v i .

U vaoj prisutnosti prolost ne

moe opstati
S v e o n o to trebate z n a t i o nesvjesnoj p r o l o s t i koja se
k r i j e u v a m a , i z a z o v i sadanjosti e t o i z n i j e t i n a v i d j e l o .
Preputate l i s e prolosti, postat e p r o v a l i j a b e z d n a . U v i
jek i m a vie nego to ste o t k r i l i . M o e t e p o m i s l i t i k a k o
v a m j e p o t r e b n o vie v r e m e n a d a s h v a t i t e prolost i l i d a
j e s e o s l o b o d i t e , d r u g i m rijeima, d a e vas b u d u n o s t
k o n a n o o s l o b o d i t i prolosti. T o j e z a b l u d a . S a m o v a s
sadanjost m o e o s l o b o d i t i p r o l o s t i . Vie v r e m e n a n e
m o e vas o s l o b o d i t i o d v r e m e n a .

S t u p i t e u d o d i r s m o i sadanjeg t r e n u t k a . To je klju.
M o sadanjeg t r e n u t k a nije nita d r u g o n e g o m o vae
p r i s u t n o s t i , vae svjesnosti osloboene m i s a o n i h o b l i k a .
S t o g a se p r o l o u p o z a b a v i t e na r a z i n i s a d a n j o s t i . to
vie panje p o s v e u j e t e p r o l o s t i , to joj dajete vie ener
gije i vjerojatno ete na njoj g r a d i t i svoje j a .
N e m o j t e m e p o g r e n o s h v a t i t i : panja j e s u t i n s k a ,
a l i n e o n a u s m j e r e n a prolosti k a o p r o l o s t i . Panju p o k
lanjajte

sadanjosti;

svome

ponaanju,

reakcijama,

46

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

r a s p o l o e n j i m a , m i s l i m a , e m o c i j a m a , s t r a h o v i m a i elja
ma k o j i se p o j a v l j u j u u sadanjosti. U v a m a p o s t o j i pro
l o s t . M o e t e l i b i t i d o v o l j n o p r i s u t n i k a k o biste sve t e
s t v a r i p r o m a t r a l i ne kritizirajui, ne analizirajui i ne
p r o s u u j u i , t a d a se b a v i t e s p r o l o u i rastvarate je uz
p o m o m o i v l a s t i t e p r i s u t n o s t i . Sebe n e m o e t e pronai
v r a a n j e m u p r o l o s t . Sebe ete p r o n a i zakoraite li u
sadanjost.

05.

Ljepota izrasta
u dubokoj
tiini vae
prisutnosti
P r i s u s t v o j e p o t r e b n o k a k o b i s m o p o s t a l i s v j e s n i ljepote,
v e l i a n s t v e n o s t i i s v e t o s t i p r i r o d e . Jeste l i i k a d a u jasnoj
noi p r o m a t r a l i beskonanost s v e m i r a , p r e p u n i straho
potovanja p r e d n j e g o v o m a p s o l u t n o m tiinom i n e z a
m i s l i v i m p r o s t r a n s t v o m ? Jeste l i sluali, u i s t i n u sluali
z v u k p l a n i n s k o g p o t o k a u umi? I l i p j e s m u k o s a u s u m
r a k n e k e tihe ljetne veeri?
K a k o biste p o s t a l i s v j e s n i t i h s t v a r i , u m m o r a b i t i t i h .
N a t r e n u t a k m o r a t e odloiti o s o b n u p r t l j a g u p r o b l e m a ,
p r o l o s t i i b u d u n o s t i , k a o i sve svoje znanje; inae ete
v i d j e t i , a l i n e e t e v i d j e t i ; ut ete, a l i n e e t e uti. P o t r e b
n a j e vaa a p s o l u t n a p r i s u t n o s t .

OSIM

LJEPOTE

VANJSKIH

OBLIKA,

ovdje

p o s t o j i jo n e t o : n e t o to n e m o e m o i m e n o v a t i ,
n e t o n e o p i s i v o ; d u b o k a , u n u t a r n j a , sveta suti
n a . K a d g o d i gdje g o d p o s t o j i l j e p o t a , t a u n u t a r
nja sutina n a n e k i n a i n b l i s t a k r o z n j u . O t k r i v a
v a m s e s a m o k a d ste p r i s u t n i .
B i l i m o g l o b i t i d a s u t a b e z i m e n a sutina i
vaa p r i s u t n o s t j e d n o te isto?
B i l i t a sutina p o s t o j a l a b e z v a e p r i s u t n o s t i ?
D u b o k o z a r o n i t e u p r i s u t n o s t . S a m i otkrijte.

48

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

Spoznaja iste svijesti

K a d g o d p r o m a t r a t e u m , v i p o v l a i t e svjesnost i z v a n o b
l i k a u m a , k o j a t a d a postaje p r o m a t r a e m i l i s v j e d o k o m .
S h o d n o t o m e , p r o m a t r a - ista svjesnost o n k r a j o b l i k a
- postaje j a i , a m e n t a l n e f o r m a c i j e p o s t a j u slabije.
K a d g o v o r i m o o n a d z i r a n j u u m a , m i utjelovljujemo
d o g a a j k o j i n o s i u i s t i n u k o z m i k u v a n o s t : svjesnost s e
k r o z vas b u d i i z s v o g a sna o p o i s t o v j e e n j u s o b l i k o m i
p o v l a i se iz o b l i k a . To p r e t k a z u j e dogaaj to se vjero
jatno jo n a l a z i u d a l e k o j b u d u n o s t i k a d je rije o k r o n o
l o k o m v r e m e n u , a l i j e ve i d i o t o g d o g a a j a . Taj d o g a
aj p r e d s t a v l j a o k o n a n j e o v o g a svijeta.

K A K O BISTE U S V A K O D N E V N O M IVOTU
o s t a l i p r i s u t n i , p o m o i e v a m ako s e d u b o k o u k o
rijenite u s e b i ; inae e vas u m , k o j i i m a s i l a n z a
m a h , vui z a s o b o m k a o d i v l j a r i j e k a .
To znai da u p o t p u n o s t i p r e b i v a t e u s v o m tije
l u . D a v a m j e panja u v i j e k d j e l o m i n o u s m j e r e n a
na unutarnje energetsko polje v l a s t i t a tijela. Da osje
ate tijelo i z n u t r a . Tjelesna svjesnost o d r a v a vas
p r i s u t n i m a . U s i d r u j e vas u sadanjem t r e n u t k u .

Tijelo koje m o e t e v i d j e t i i d o d i r n u t i n e m o e vas o d v e s

t i d o Bia. A l i t o v i d l j i v o i o p i p l j i v o tijelo s a m o j e v a n j s k a
koljka, i l i bolje r e e n o , o g r a n i e n i i s k r i v l j e n o p a a j
s k r i v e n e s t v a r n o s t i . U p r i r o d n o m stanju p o v e z a n o s t i s
Biem, tu s k r i v e n u stvarnost s v a k o g a t r e n u t k a moete
osjetiti k a o n e v i d l j i v o u n u t a r n j e tijelo, o i v l j u j u u p r i
s u t n o s t u v l a s t i t o j n u t r i n i . S t o g a p r e b i v a t i u tijelu z n a
i osjetiti tijelo i z n u t r a , osjetiti ivot u t i j e l u i t a k o s p o z
n a t i d a ste neto d r u g o , a n e v a n j s k i o b l i k .

Ljepota

izrasta

dubokoj

tiini

vae

prisutnosti

49

Sve d o k u m z a o k u p l j a s v u v a u p a n j u , o d v o j e n i ste
od Bia. K a d se to d o g o d i - a veini se l j u d i to d o g a a
n e p r e s t a n o - t a d a niste u s v o m e t i j e l u . U m p r e u z i m a
c j e l o k u p n u vau svijest i p r e o b r a a v a je u u m n u tvar. Ne
moete prestati razmiljati.
K a k o biste p o s t a l i svjesni Bia trebate p o n o v n o o d v o
j i t i svjesnost o d u m a . T o j e j e d a n o d najvanijih z a d a t a k a
n a v a e m d u h o v n o m p u t o v a n j u . T i m e ete o s l o b o d i t i g o
l e m i d i o svijesti koja j e prije b i l a u z a m c i b e s k o r i s n o g i
k o m p u l z i v n o g razmiljanja. V r l o uinkovit nain n a k o j i
to m o e t e n a p r a v i t i jest da panju o d v o j i t e od razmiljanja
i usmjerite je na tijelo, ondje gdje Bie m o e t e osjetiti iz
p r v e r u k e , k a o n e v i d l j i v o energetsko polje koje daje ivot
o n o m e to opaate k a o fiziko tijelo.

Povezivanje s unutarnjim tijelom

M o l i m vas d a t o s a d a p o k u a t e . M o d a e v a m b i t i lake
a k o t i j e k o m ove vjebe s k l o p i t e oi. K a s n i j e , k a d v a m
b o r a v a k u tijelu p o s t a n e p r i r o d a n i l a k , to vie n e e
biti

potrebno.

U S M J E R I T E P A N J U N A T I J E L O . Osjetite g a
i z n u t r a . J e l i i v o ? I m a l i ivota u v a i m d l a n o
v i m a , rukama, nogama i stopalima - u trbuhu i
prsima?
Osjeate l i t a n a n o e n e r g e t s k o polje koje p r o
ima cijelo tijelo te s v a k o m o r g a n u i s t a n i c i daje
vibrirajui i v o t ? O s j e a t e l i t o polje i s t o d o b n o u
s v i m d i j e l o v i m a tijela k a o j e d n o j e d i n o polje ener
gije?

50

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

N e k o l i k o t r e n u t a k a usmjeravajte panju na osje

aj u n u t a r n j e g tijela. N e m o j t e razmiljati o n j e m u .
Osjeajte.

to mu vie panje p o k l a n j a t e , to e osjeaj p o s t a t i j a s n i j i i

snaniji. Osjetit ete k a o d a s v a k a s t a n i c a postaje ivlja,
a a k o i m a t e j a k o osjetilo v i d a , m o d a ete doivjeti s l i k u
tijela k a k o postaje svjetlije. Iako v a m t a k v a s l i k a p r i v r e
m e n o m o e p o m o i , vie panje o b r a t i t e o s j e a j u , nego
b i l o kojoj s l i c i to se p o j a v i . Jer s l i k a , bez o b z i r a k o l i k o
p r e k r a s n a i l i s n a n a b i l a , ve j e d e f i n i r a n a o b l i k o m , sto
g a v a m p r u a manje p r o s t o r a z a p r o d u b l j i v a n j e osjeaja.

Duboko u tijelu
Da biste se jo d u b l j e s p u s t i l i u tijelo i s k u a j t e sljedeu
m e d i t a c i j u . T r e b a l o b i b i t i d o v o l j n o deset d o petnaest
minuta.

POBRINITE S E D A N E M A N I K A K V I H V A N J
S K I H O M E T A N J A , k a o to s u t e l e f o n i l j u d i k o j i
b i vas m o g l i p r e k i n u t i . Sjednite n a stolac, a l i s e
nemojte n a s l o n i t i .

N e k a v a m kraljenica b u d e

u s p r a v n a . T o e v a m p o m o i d a ostanete b u d n i .
Moete o d a b r a t i v l a s t i t i najdrai poloaj z a m e d i
taciju.
O p u s t i t e tijelo. S k l o p i t e oi. N e k o l i k o p u t a d u
b o k o u d a h n i t e . Osjetite k a k o diete d o n j i m d i j e l o m
t r b u h a . Promatrajte k a k o se t r b u h l a g a n o iri i ste
e sa s v a k i m d a h o m .

Ljepota

Tada

izrasta

postanite

dubokoj

tiini

svjesni

vae

cijeloga

prisutnosti

unutarnjeg

e n e r g e t s k o g p o l j a tijela. Ne razmiljajte o n j e m u s a m o g a osjeajte. i n e i t a k o , p o n o v n o v r a a t e

svjesnost k o j a j e d o s a d p r i p a d a l a u m u . A k o v a m
t o p o m a e , k o r i s t i t e v i z u a l i z a c i j u svjetlosti k o j u
s a m prije o p i s a o .
K a d u n u t a r n j e tijelo jasno osjetite k a o j e d i n s t
v e n o energetsko polje, a k o j e i k a k o m o g u e o t p u s
tite s v a k u v i z u a l n u s l i k u i usredotoite s e iskljuivo
n a osjeaj. A k o m o e t e , odbacite s v a k u m e n t a l n u
s l i k u k o j u jo m o d a i m a t e o f i z i k o m t i j e l u . N a
k o n toga ostaje s a m o s v e o b u h v a t a n osjeaj p r i
s u t n o s t i i l i postojanja, a u n u t a r n j e tijelo osjeate
k a o da je b e z g r a n i n o .
T a d a panju p o v e d i t e jo d u b l j e u taj osjeaj.
P o s t a n i t e j e d n o s t i m osjeajem. S t o p i t e se s ener
g e t s k i m p o l j e m , t a k o d a vie n e o p a a t e d v o j n o s t
p r o m a t r a a i p r o m a t r a n o g , sebe i tijela. R a z l i k e
i z m e u u n u t a r n j e g i v a n j s k o g t a k o e r s a d a nes
taje, tako da vie ne p o s t o j i u n u t a r n j e tijelo. Z a r a njajui d u b o k o u tijelo, v i ste s e u z d i g l i i z n a d njega.
O s t a n i t e u t o m c a r s t v u istoga Bia k o l i k o g o d
v a m je u g o d n o ; tada p o n o v n o postanite svjesni
f i z i k o g a tijela, d i s a n j a i tjelesnih osjetila te o t v o
rite oi. P r o m a t r a j t e s v o j u o k o l i n u n e k o l i k o m i
n u t a na m e d i t a t i v a n nain - o d n o s n o , ne p r i d a j u
i joj m e n t a l n e o z n a k e - te n a s t a v i t e osjeati u n u
tarnje tijelo.

P r i s t u p t o m b e z o b l i n o m c a r s t v u u i s t i n u oslobaa. O s l o
b a a vas s p o n a i p o i s t o v j e e n j a s o b l i k o m . M o e m o to
n a z v a t i Neoitovanim, n e v i d l j i v i m I z v o r o m sviju stvari,
Biem u n u t a r s v i j u b i a . To je carstvo d u b o k e tiine i s p o
k o j a , a l i takoer i r a d o s t i i i n t e n z i v n e ivotnosti. K a d g o d

52

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

ste p r i s u t n i , v i d o s t a n o v i t a s t u p n j a postajete p r o v i d n i
s v j e t l o s t i , istoj s v i j e s t i k o j a i z v i r e i z toga I z v o r a . T a k o
er s h v a a t e k a k o svjetlost nije o d v o j e n a o d o n o g a t k o
jeste, n e g o t v o r i vau v l a s t i t u s u t i n u .
K a d v a m j e svijest u s m j e r e n a p r e m a v a n , u z d i u s e
u m i svijet. K a d j e u s m j e r e n a u n u t r a , s p o z n a j e v l a s t i t i
I z v o r i vraa se s v o m e d o m u , u N e o i t o v a n o .
K a d s e n a k o n toga v r a t i o i t o v a n u s v i j e t u , v i p o n o v
n o u z i m a t e i d e n t i t e t o b l i k a to ste g a s e p r i v r e m e n o o d
r e k l i . Imate i m e , prolost, i v o t n u s i t u a c i j u , b u d u n o s t .
A l i u j e d n o m s u t i n s k o m s m i s l u vie n i s t e ista o s o b a
k a k v a ste b i l i p r i j e : n a a s ste u s e b i s p a z i l i s t v a r n o s t k o j a
nije od o v o g a svijeta, i a k o o d njega nije o d v o j e n a , k a o
to nije o d v o j e n a n i o d v a s .
N e k a s a d a o v o b u d e vaa d u h o v n a p r a k s a :

D O K S E K R E E T E I V O T O M , nemojte s v e u
k u p n u panju posveivati v a n j s k o m s v i j e t u i u m u .
Z a d r i t e d i o panje u n u t r a .
ak i d o k ste z a b a v l j e n i s v a k o d n e v n i m p o s l o
v i m a , osobito k a d ste u o d n o s i m a i l i u o d n o s u s
p r i r o d o m , osjeajte unutarnje tijelo. D u b o k o u n u t r a
osjeajte n e p o k r e t n o s t . N e k a d v e r i o s t a n u o t v o r e n e .
S a s v i m j e m o g u e t i j e k o m cijeloga ivota b i t i
svjestan N e o i t o v a n o g . O s j e a t e g a k a o d u b o k o
s p o k o j s t v o negdje u p o z a d i n i , n e p o k r e t n o s t k o j a
vas n i k a d a n e n a p u t a , to g o d s e d o g a a l o i z v a
n a . P o s t a l i ste m o s t i z m e u N e o i t o v a n o g i o i t o
v a n o g , i z m e u B o g a i svijeta.
To je stanje p o v e z a n o s t i s I z v o r o m , koje n a z i
vamo

prosvjetljenjem.

Ljepota

izrasta

dubokoj

tiini

vae

prisutnosti

53

Duboko se ukorijenite u nutrini

N a j v a n i j e je b i t i u stanju trajne p o v e z a n o s t i sa s v o j i m
u n u t a r n j i m t i j e l o m - u v i j e k g a osjeati. T o e j a k o b r z o
p r o d u b i t i i p r e o b r a z i t i va ivot. to svjesnije u s m j e r a
vate panju na u n u t a r n j e tijelo, to v i o m postaje n j e g o v a
vibracijska frekvencija, u v e l i k e n a l i k na svjetiljku koja
jae z a s v i j e t l i k a d okrenete prekida i tako poveate p r o
tok e l e k t r i c i t e t a . N a toj vioj energetskoj r a z i n i n e g a t i v nost vie ne m o e d j e l o v a t i na vas, pa ete privlaiti n o v e
o k o l n o s t i koje e o d r a a v a t i t u viu f r e k v e n c i j u .
A k o to j e vie m o g u e usmjerite panju p r e m a t i j e l u ,
u s i d r i t ete se u sadanjem t r e n u t k u . N e e t e se i z g u b i t i u
v a n j s k o m s v i j e t u , a neete s e i z g u b i t i n i u s v o m e u m u .
M i s l i i emocije, s t r a h o v i i elje jo m o g u postojati d o sta
n o v i t a stupnja, a l i n e e vas p r e v l a d a t i .

M O L I M V A S D A ISTRAITE G D J E S E VAA
P A N J A n a l a z i o v o g a t r e n u t k a . S l u a t e o n o to
g o v o r i m i l i itate ove rijei u k n j i z i . T o j e arina
toka vae p a n j e . Isto ste t a k o m a r g i n a l n o svjes
n i svoje o k o l i n e , d r u g i h l j u d i i t a k o dalje. t o v i e ,
moda postoji jo n e k a k v a a k t i v n o s t u m a p o v e
z a n a s o n i m to sluate i l i itate, n e k a k v e m e n t a l
ne p r i m j e d b e .
N e m a , pak, n i k a k v e potrebe d a t o privue s v u
vau p a n j u . V i d i t e m o e t e l i i s t o d o b n o b i t i u
d o d i r u s u n u t a r n j i m t i j e l o m . N e k a v a m d i o panje
b u d e u s m j e r e n u n u t r a . N e d o p u s t i t e joj d a s v a
ostane v a n i . Osjeajte cijelo svoje tijelo i z n u t r a k a o
j e d i n s t v e n o polje energije. K a o d a sluate i l i itate
c i j e l i m t i j e l o m . N e k a t o b u d e vaa p r a k s a u d a n i
ma i t j e d n i m a to d o l a z e .

54

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

N e preputajte svoju s v e u k u p n u energiju u m u i

v a n j s k o m e s v i j e t u . S v a k a k o se usredotoite na o n o
to r a d i t e , a l i i s t o d o b n o , k a d g o d v a m j e t o m o g u e ,
osjeajte unutarnje tijelo. Ostanite u k o r i j e n j e n i u n u t
r a . T a d a promatrajte na k o j i nain to mijenja stanje
vae svjesnosti i kakvou o n o g a to r a d i t e .

M o l i m v a s , nemojte s a m o p r i h v a t i t i i l i o d b a c i t i o n o to
g o v o r i m . Iskuajte s a m i .

Jaanje obrambenog sustava

Postoji j e d n o s t a v n a , a l i snana meditacija samoiscjeljivanja k o j u m o e t e n a p r a v i t i k a d g o d osjeate p o t r e b u
p o t a k n u t i o b r a m b e n i sustav na r a d . O s o b i t o je uinko
v i t a k o r i s t i t e l i j u k a d osjetite p r v e s i m p t o m e b o l e s t i , a l i
a k o je k o r i s t i t e ee, s n a n o se u s r e d o t o u j u i , djeluje i
k o d b o l e s t i koje s u s e ve u v r s t i l e u t i j e l u . N j o m e s e m o
ete s u p r o t s t a v i t i i p o r e m e a j u e n e r g e t s k o g p o l j a k o j e g
moe i z a z v a t i n e k i o b l i k negativnosti.
Meutim, ona ne predstavlja zamjenu za p r a k s u pre
bivanja u tijelu iz t r e n u t k a u trenutak; ne budete li p r i
s u t n i u tijelu, o v a e meditacija i m a t i samo p r i v r e m e n
uinak.

K A D

IMATE

NEKOLIKO

MINUTA VREME

N A , o s o b i t o n e p o s r e d n o prije s p a v a n j a i n a k o n
b u e n j a , p r e p l a v i t e tijelo s v i j e u . S k l o p i t e oi.
L e z i t e n a l e d a . Panju u s m j e r i t e n a razliite dije
l o v e tijela, najprije n a k r a t k o : d l a n o v i , s t o p a l a ,
r u k e , n o g e , t r b u h , p r s a , g l a v a i tako dalje. Osjetite

Ljepota

izrasta

dubokoj

tiini

vae

prisutnosti

55

i v o t n u e n e r g i j u u n u t a r t i h d i j e l o v a to j a e m o
ete. K o d s v a k o g d i j e l a tijela ostanite petnaestak
sekundi.
T a d a d o p u s t i t e panji d a n e k o l i k o p u t a p r o e
k r o z tijelo k a o v a l , o d s t o p a l a d o g l a v e i n a t r a g .
Z a t o v a m j e potrebna o t p r i l i k e jedna m i n u t a . N a
k o n toga u p o t p u n o s t i osjetite u n u t a r n j e tijelo k a o
j e d i n s t v e n o polje energije. Taj osjeaj z a d r i t e ne
koliko minuta.
T i j e k o m toga r a z d o b l j a b u d i t e s n a n o p r i s u t n i
u s v a k o j s t a n i c i s v o g a tijela.

N e b r i n i t e a k o v a m u m p o v r e m e n o u s p i j e o d v u i panju
iz tijela te a k o se i z g u b i t e u nekoj m i s l i . i m z a m i j e t i t e
d a s e t o d o g o d i l o , j e d n o s t a v n o v r a t i t e panju n a u n u t a r
nje tijelo.

Stvaralako koritenje umom

A k o s e trebate p o s l u i t i u m o m z a n e k u o s o b i t u s v r h u ,
u i n i t e to u s u r a d n j i s u n u t a r n j i m t i j e l o m . S a m o a k o ste
u stanju b i t i s v j e s n i b e z m i s l i , t a d a s e u m o m m o e t e s l u
iti s t v a r a l a k i , a n a j l a k i n a i n na k o j i m o e t e ui u to
stanje jest k r o z tijelo.

K A D GOD V A M JE POTREBAN ODGOVOR,

R J E E N J E ILI

S T V A R A L A K A I D E J A , presta

n i t e na t r e n u t a k r a z m i l j a t i t a k o to ete panju
u s m j e r i t i n a u n u t a r n j e e n e r g e t s k o polje. P o s t a n i t e
s v j e s n i d u b o k e tiine.

56

MO

SADANJEG

TRENUTKA

K a d p o n o v n o ponete m i s l i t i ,

PRAKSI

misli e vam

b i t i svjee i s t v a r a l a k e . U s v a k o j m i s a o n o j a k t i v
nosti naviknite se svakih nekoliko minuta prelaz
i t i i z razmiljanja u n e k u v r s t u u n u t a r n j e g s l u a
nja, u n u t a r n j e d u b o k e tiine.
M o g l i b i s m o rei: nemojte razmiljati s a m o g l a
v o m , nego razmiljajte c i j e l i m t i j e l o m .

Neka vas u tijelo uvede dah

A k o u b i l o k o j e m t r e n u t k u otkrijete k a k o v a m j e t e k o
s t u p i t i u d o d i r s u n u t a r n j i m tijelom, najee je m n o g o
j e d n o s t a v n i j e najprije se u s r e d o t o i t i na disanje. Svjesno
disanje, koje je samo po sebi snaan o b l i k meditacije, p o s
tepeno e vas d o v e s t i u d o d i r s t i j e l o m .

S P A N J O M S L I J E D I T E D A H D O K U L A Z I I IZ
L A Z I I Z T I J E L A . Diite i osjeajte k a k o v a m s e
t r b u h l a g a n o iri i stee s a s v a k i m u d a h o m i i z d a
nom.
A k o v a m j e lako v i z u a l i z i r a t i , sklopite oi i v i
dite sebe o k r u e n o g svjetlou i l i u r o n j e n o g u b l i s
t a v u tvar - u m o r e svijesti. T a d a udiite tu svjetlost.
Osjeajte k a k o t a b l i s t a v a tvar i s p u n j a v a vae tijelo
i osvjetljava g a .
T a d a se p o s t e p e n o vie u s r e d o t o i t e na osje
aj. N e veite s e n i z a k a k v u v i z u a l n u s l i k u . S a d a
ste u s v o m tijelu. P r i s t u p i l i ste m o i sadanjeg tre
nutka.

Drugi dio

Odnosi
kao duhovna
praksa

Ljubav je stanje Bia.

Vaa ljubav nije izvana, nego duboko u vama.
Nikada je ne moete izgubiti, a ona vas nikada ne moe
napustiti.
Ne ovisi o nekom drugom tijelu,
o nekom vanjskom obliku.

06.

Rastvaranje
tijela boli

Vei d i o l j u d s k e b o l i j e n e p o t r e b a n . Sve d o k u m b e z n a d
z o r a u p r a v l j a v a i m i v o t o m , b o l stvarate s a m i . B o l k o j u
s a d a stvarate u v i j e k p r e d s t a v l j a n e k i o b l i k n e p r i h v a a
nja, n e k i o b l i k n e s v j e s n o g o t p o r a o n o m e to jest.
N a r a z i n i m i s l i , otpor j e neka vrsta prosuivanja. N a
e m o c i o n a l n o j r a z i n i , o n a j e n e k i o b l i k n e g a t i v n o s t i . Ja
k o s t b o l i o v i s i o s t u p n j u o p i r a n j a sadanjem t r e n u t k u , a
taj o t p o r o v i s i o t o m e k o l i k o ste p o i s t o v j e e n i sa s v o j i m
u m o m . U m u v i j e k p o k u a v a z a n i j e k a t i sadanji t r e n u t a k
i p o b j e i od njega.
D r u g i m rijeima, to s e vie p o i s t o v j e u j e t e s u m o m ,
t o vie p a t i t e . I l i b i s m o t o m o g l i i o v a k o i z r a z i t i : to ste
s p o s o b n i j i p o t o v a t i i p r i h v a a t i sadanji t r e n u t a k , to ste
s l o b o d n i j i od b o l i i patnje - a u j e d n o ste o s l o b o e n i i
egoistinog u m a .
N e k a d u h o v n a uenja t v r d e k a k o j e s v e u k u p n a b o l u
k o n a n i c i p r i v i d i t o j e i s t i n a . Pitanje je: j e l i i s t i n i t a z a
vas? P u k o vjerovanje n e e j e uiniti i s t i n i t o m . elite l i
d o i v l j a v a t i b o l cijeloga i v o t a , n e p r e s t a n o tvrdei k a k o
j e t o p r i v i d ? H o e l i vas t o o s l o b o d i t i b o l i ? O v d j e s e b a v i
mo nainom na koji moete s p o z n a t i tu i s t i n u - odnos
no, o s t v a r i t i je u v l a s t i t u i s k u s t v u .

B o l j e n e m i n o v n a sve d o k s e p o i s t o v j e u j e t e s u m o m , a
t o z n a i , d u h o v n o g o v o r e i , d o k ste n e s v j e s n i . O v d j e

60

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

p r v e n s t v e n o g o v o r i m o e m o c i o n a l n o j b o l i , koja j e u j e d
n o g l a v n i u z r o k tjelesnog b o l a i b o l e s t i . O d b o j n o s t , m r
nja, s a m o s a a l j e n j e , k r i v n j a , bijes, d e p r e s i j a , l j u b o m o r a i
tako dalje, ak i n a j b l a a r a z d r a e n o s t , sve su to o b l i c i
b o l i . A i s v a k o z a d o v o l j s t v o i l i e m o c i o n a l n i z a n o s u sebi
sadri sjeme b o l i : s v o j u n e o d v o j i v u s u p r o t n o s t , koja e
se oitovati s v r e m e n o m .
S v a t k o tko j e i k a d a u z e o d r o g u d a b i d o i v i o z a n o s
z n a t e k a k o se z a n o s na k r a j u p r e t v a r a u p a k a o , k a k o se
zadovoljstvo pretvara u n e k i oblik b o l i . M n o g i l j u d i iz
vlastita i s k u s t v a znaju k a k o se l a k o i b r z o i n t i m n i odnos
i z i z v o r a z a d o v o l j s t v a moe p r e t v o r i t i u i z v o r b o l a . Sag
l e d a n o s vieg stajalita, i n e g a t i v n e i p o z i t i v n e s u p r o t
n o s t i s a m o s u l i c a i s t o g a n o v i a , d i j e l o v i temeljne b o l i
koja je n e o d v o j i v a od e g o i s t i n o g stanja s v i j e s t i i p o i s t o vjeenosti s u m o m .
D v i j e s u r a z i n e b o l i : b o l k o j u s a d a stvarate i b o l i z
prolosti k o j a jo ivi u v a e m u m u i t i j e l u .
Sve d o k niste s p o s o b n i p r i s t u p i t i m o i sadanjeg tre
n u t k a , s v a k a e m o c i o n a l n a b o l k o j u i s k u s i t e ostavlja z a
s o b o m ostatke b o l i k o j i dalje ive u v a m a . T i s e o s t a c i
stapaju s b o l i iz prolosti, k o j a ve p o s t o j i u v a m a te p r e
b i v a u vaem u m u i t i j e l u . N a r a v n o , t u s p a d a i b o l k o j u
ste p r o p a t i l i k a o dijete, u z r o k o v a n u n e z n a n j e m svijeta u
koji ste se r o d i l i .
T a n a g o m i l a n a b o l postaje n e g a t i v n o energetsko polje
koje z a u z i m a tijelo i u m . Smatrate l i j e n e v i d l j i v i m b i e m
koje i m a svoje postojanje, b i t ete s a s v i m b l i z u i s t i n u . T o
j e e m o c i o n a l n o tijelo b o l i .
P o s t o j i u d v a o b l i k a : u s n u l i i a k t i v a n . Tijelo b o l i m o e
s p a v a t i devedeset p o s t o v r e m e n a ; k o d d u b o k o nesretne
osobe, p a k , m o e b i t i a k t i v n o i sto p o s t o v r e m e n a . N e k i
l j u d i ive g o t o v o p o t p u n o k r o z svoje tijelo b o l i , d o k g a
d r u g i doivljavaju s a m o u n e k i m s i t u a c i j a m a , k a o to s u

Rastvaranje

tijela

boli

i n t i m n i o d n o s i i l i situacije p o v e z a n e s g u b i t k o m i z p r o
losti, naputanjem, tjelesnim i l i e m o c i o n a l n i m patnjama
i tako dalje.
B i l o k a k v a s i t n i c a m o e p r o b u d i t i tijelo b o l i , osobito
ako je u s k l a d u s o b r a s c e m b o l i iz vae prolosti. K a d je
s p r e m n o p r o b u d i t i se iz u s n u l a stanja, p r o b u d i t e ga ak i
misao i l i bezazlena primjedba koju v a m u p u t i netko b l i z a k .

Raskidanje poistovjeenja s
tijelom boli
T I J E L O B O L I N E ELI D A G A I Z R A V N O P R O
M A T R A T E i d a s h v a t i t e to o n o jest. O n o g a tre
n u t k a k a d g a p r e p o z n a t e , k a d osjetite n j e g o v o
energetsko polje u sebi i usmjerite panju na njega,
p o i s t o v j e e n j a e n e s t a t i .
P o j a v i t e s e via d i m e n z i j a s v i j e s t i . N a z i v a m
j e p r i s u t n o u . S a d a ste s v j e d o k i l i p r o m a t r a tije
l a b o l i . T o z n a i d a s e tijelo b o l i vie n e m o e k o
r i s t i t i v a m a p r e t v a r a j u i se da ste to vi i ne m o e
s e vie p o n o v n o h r a n i t i k r o z v a s . O t k r i l i ste v l a s
titu, najskriveniju snagu.

N e k a tijela b o l i s u n e z g o d n a , a l i r e l a t i v n o b e z a z l e n a ,
p r i m j e r i c e k a o dijete koje n e prestaje c v i l i t i . D r u g a s u
o p a s n a i r a z o r n a u d o v i t a , p r a v i d e m o n i . N e k a s u fizi
k i n a s i l n a ; a m n o g o i h j e vie k o j a s u e m o c i o n a l n o n a
s i l n a . N e k a e n a p a d a t i l j u d e o k o sebe i l i one k o j i s u i m
b l i s k i , a d r u g a e n a p a d a t i s v o g a d o m a i n a . M i s l i i osjea
j i koje i m a t e p r e m a ivotu tada postaju i z n i m n o n e g a t i v n i

62

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

i s a m o r a z o r n i . B o l e s t i i n e s r e e n e r i j e t k o se d o g a a j u na
t a k a v nain. N e k a tijela b o l i svoje d o m a i n e n a v o d e n a
samoubojstvo.
P o m i s l i t e l i d a n e k o g a poznajete, a o n d a s e n e n a d a n o
p r v i p u t s u o i t e s t i m s t r a n i m , g a d n i m s t v o r e n j e m , vje
rojatno ete se z a p r e p a s t i t i . M e u t i m , m n o g o je vanije
p r o m a t r a t i ga u s e b i , n e g o u d r u g i m a .

PRIPAZITE NA BILO KOJI Z N A K NESREE U

SEBI, u kojem g o d se o b l i k u j a v i l a - to bi m o g l o
b i t i b u e n j e tijela b o l i . O n o s e m o e p o j a v i t i u
o b l i k u razdraenosti, n e s t r p l j i v o s t i , t u r o b n o s t i ,
elje d a n e k o g a p o v r i j e d i t e , ljutnje, bijesa, d e p r e
sije, p o t r e b e da u o d n o s u i z a z o v e t e d r a m u i t a k o
dalje. U o i t e t r e n u t a k k a d s e p o n e b u d i t i i z s v o
g a u s n u l o g stanja.

Tijelo b o l i eli preivjeti, k a o i s v a k o d r u g o bie koje p o s

toji, a preivjeti m o e s a m o a k o vas n a v e d e da se nesvjes
no p o i s t o v j e t i t e s n j i m e . T a d a se m o e u z d i i , p r e v l a d a t i
v a s , m o e se pretvoriti u vas i ivjeti k r o z v a s .
K r o z vas d o b i v a hranu. H r a n i t e s e s v a k i m i s k u s
t v o m koje j e u s k l a d u s n j e g o v o m v r s t o m energije, s v i m e
to i z a z i v a jo veu b o l u b i l o k o j e m o b l i k u : bijes, r a z o r
nost, m r n j a , t u g a , e m o c i o n a l n a d r a m a , nasilje, p a ak i
bolest. T a k o e tijelo b o l i , k a d vas s v l a d a , u v a e m i v o t u
s t v a r a t i situacije koje e m u vraati n j e g o v u v l a s t i t u ener
g e t s k u f r e k v e n c i j u d a b i s e njome m o g l o h r a n i t i . B o l s e
moe h r a n i t i samo b o l o m . B o l se ne moe h r a n i t i rado
u. R a d o s t joj j e p o t p u n o n e p r o b a v l j i v a .
J e d n o m k a d vas tijelo b o l i p r e v l a d a , eljet ete vie b o l i .
Postat ete rtva i l i p o i n i t e l j . eljet ete n a n o s i t i b o l i l i
ete eljeti p a t i t i , i l i oboje. Z a p r a v o i n e m a m n o g o r a z
l i k e i z m e u toga d v o j e g . V i t o g a , n a r a v n o , n i s t e s v j e s n i

Rastvaranje

tijela

boli

63

i e s t o k o ete t v r d i t i d a n e elite b o l . A l i , d o b r o p r o
m o t r i t e to se d o g a a i o t k r i t ete k a k o su vae r a z m i
ljanje i p o n a a n j e s m i l j e n i d a b i o d r a v a l i b o l n a i v o t u ,
i u v a m a i u d r u g i m l j u d i m a . D a ste toga u i s t i n u s v j e s n i ,
o b r a z a c b i s e r a s t v o r i o , jer j e l u d o s t eljeti b o l , a n i t k o
nije svjesno l u d .
Tijelo b o l i , koje p r e d s t a v l j a t a m n u s j e n k u ega, z a p r a
vo se plai s v j e t l o s t i v a e s v i j e s t i . Plai se da ete ga ot
k r i t i . O p s t a n a k mu o v i s i o vaem nesvjesnom poistovje
ivanju s n j i m , k a o i o v a e m n e s v j e s n o m s t r a h u od s u
oavanja s b o l j u koja p r e b i v a u v a m a . A l i , ne suoite li se
s t o m b o l i , n e unesete l i svjetlost s v i j e s t i u b o l , b i t ete
p r i s i l j e n i u v i j e k j e i z n o v a oivljavati.
Tijelo b o l i m o d a e v a m s e priiniti k a o o p a s n o u
d o v i t e koje n e m o e t e p o g l e d a t i , a l i vas u v j e r a v a m d a
je ono samo n e m a t e r i j a l n i f a n t o m k o j i ne moe p r e v l a
d a t i m o vae p r i s u t n o s t i .

K A D PONETE UNITAVATI POISTOVJEEN O S T i postanete p r o m a t r a e m , tijelo b o l i nas

t a v i t e jo n e k o v r i j e m e d j e l o v a t i i p o k u a t e vas
p r e v a r i t i d a s e p o n o v n o p o i s t o v j e t i t e s n j i m . Iako
g a vie n e h r a n i t e e n e r g i j o m k r o z p r o c e s p o i s
tovjeivanja, tijelo b o l i posjeduje s t a n o v i t i z a m a h ,
u p r a v o k a o k o t a k o j i e s e n a s t a v i t i o k r e t a t i jo
n e k o v r i j e m e , i a k o g a vie nita n e p o k r e e . N a
t o m stupnju moe v a m i z a z v a t i boljke i b o l i u
razliitim d i j e l o v i m a tijela, a l i t o n e e p o t r a j a t i .
Ostanite b u d n i i svjesni. B u d i t e uvijek b u d a n
u v a r s v o g a u n u t a r n j e g p r o s t o r a . Trebate b i t i d o
v o l j n o p r i s u t n i d a biste m o g l i i z r a v n o n a d g l e d a t i
tijelo b o l i i osjeati n j e g o v u e n e r g i j u . T a d a o n o nee
moi n a d z i r a t i vae razmiljanje.

64

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

O n o g a t r e n u t k a k a d v a m s e razmiljanje p o v e e s ener
g e t s k i m p o l j e m tijela b o l i , p o i s t o v j e t i t ete se s n j i m i
p o n o v n o ga h r a n i t i v l a s t i t i m m i s l i m a . Primjerice, ako je
bijes p r e v l a d a v a j u a e n e r g e t s k a v i b r a c i j a tijela b o l i t e
a k o ste i s p u n j e n i b i j e s n i m m i s l i m a , r a z m i l j a t e l i o o n o
m e to v a m j e n e t k o u i n i o i l i to v i n j e m u n a m j e r a v a t e
uiniti, to e p o s t a t i nesvjesno razmiljanje i tijelo b o l i e
se p r e t v o r i t i u v a s . O n d j e gdje p o s t o j i bijes u v i j e k p o s
toji i patnja.
Ili k a d v a m se p r i k r a d e mrano raspoloenje te se
u p u s t i t e u n e g a t i v n e m i s a o n e obrasce i r a z m i l j a n j e o
t o m e k o l i k o je ivot teak, vae se razmiljanje z d r u i l o
s t i j e l o m b o l i , p r e v l a d a l o je n e s v j e s n o i postajete osjet
l j i v i p r e m a n a p a d u tijela b o l i .
Rije n e s v j e s n o , k a k o j e o v d j e k o r i s t i m , z n a i p o i s
tovjeivanje s n e k i m m e n t a l n i m i l i e m o c i o n a l n i m o b r a s
cem. Oznaava p o t p u n u odsutnost promatraa.

Preobrazba patnje u svijest

N e p r e k i d n a svjesna panja r a s k i d a v e z u i z m e u tijela
b o l i i vaih m i s a o n i h p r o c e s a t e vas vraa p r o c e s u p r o m
jene. K a o d a b o l postaje g o r i v o p l a m e n a vae svijesti koja
tada jasnije g o r i .
To je ezoterino znaenje d r e v n a umijea alkemije:
p r e o b r a z b a o s n o v n i h m e t a l a u z l a t o , patnje u svjesnost.
U n u t a r n j i r a s k o l j e iscijeljen i v i p o n o v n o postajete cjelo
v i t i . T a d a j e vaa o d g o v o r n o s t d a vie n e stvarate b o l .

U S R E D O T O I T E PANJU N A OSJEAJ U S V O
JOJ N U T R I N I . Spoznajte k a k o j e rije o t i j e l u b o l i .

Rastvaranje

Prihvatite

njegovo

tijela

postojanje.

boli

Ne

razmiljajte

n j e m u - ne d o p u s t i t e da se osjeaj p r e t v o r i u r a z
miljanje. Ne p r o s u d u j t e i ne ralanjujte. Ne s t v a
rajte n a temelju tijela b o l i v l a s t i t i identitet. O s t a n i t e
p r i s u t n i te i dalje b u d i t e p r o m a t r a o n o g a to se u
v a m a d o g a a . P o s t a n i t e svjesni n e s a m o e m o c i o
n a l n e b o l i , nego isto tako i onoga tko p r o m a t r a ,
t i h o g p r o m a t r a a . To je m o sadanjeg t r e n u t k a , m o
vae v l a s t i t e svjesne p r i s u t n o s t i . ekajte d a v i d i t e
to e se tada d o g o d i t i .

Poistovjeivanje ega s tijelom boli

Proces k o j i s a m u p r a v o o p i s a o i z n i m n o j e m o a n , a l i i
j e d n o s t a v a n . M o g l i biste g a p r e n i j e t i djetetu, i n a d a m s e
da e j e d n o g a d a n a to b i t i p r v o to e djeca uiti u koli.
J e d n o m k a d shvatite temeljno naelo p r i s u t n o s t i kao
promatraa o n o g a to se dogaa u v a m a - a shvatit ete
t o n a e l o k a d g a i s k u s i t e - n a r a s p o l a g a n j u v a m j e naj
monije orue preobrazbe.
To ne z n a i da se n e e t e s u s r e s t i sa s n a n i m u n u t a r n
j i m o t p o r o m u k i d a n j u poistovjeenosti s b o l o m . O t p o r
e se j a v i t i o s o b i t o a k o ste vei d i o ivota ivjeli u b l i s k o j
poistovjeenosti sa s v o j i m e m o c i o n a l n i m tijelom b o l i te
a k o ste u njega u l o i l i c i j e l i osjeaj v l a s t i t o g a j a i l i v e l i k i
njegov d i o . T o znai d a ste o d tijela b o l i s t v o r i l i n e s r e t n o
v l a s t i t o g a i p o v j e r o v a l i k a k o ste v i t a i z m i l j o t i n a k o j u j e
s t v o r i o u m . U tome sluaju nesvjestan s t r a h o d g u b i t k a
identiteta i z a z v a t e snaan otpor b i l o k a k v o m slamanju
p o i s t o v j e e n o s t i . D r u g i m r i j e i m a , radije biste osjeali

66

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

b o l - radije biste b i l i tijelo b o l i - n e g o skoili u n e p o z n a

to i p r i h v a t i l i r i z i k g u b i t k a p o z n a t o g , a l i nesretnog ja.

PROMATRAJTE

UNUTARNJI

OTPOR.

Pro

matrajte v e z a n o s t u z b o l . B u d i t e i z n i m n o b u d n i .
P r o m a t r a j t e o s o b i t o z a d o v o l j s t v o koje c r p i t e i z
v l a s t i t e n e s r e e . P r o m a t r a j t e p r i s i l n e osjeaje k o j i
vas n a v o d e d a r a z g o v a r a t e i l i m i s l i t e o t o m e . O t
p o r e p r e s t a t i a k o g a postanete s v j e s n i .
T a d a panju m o e t e p r e m j e s t i t i n a tijelo b o l i ,
o s t a t i p r i s u t n i k a o s v j e d o k i t a k o p o t a k n u t i njego
vu preobrazbu.

S a m o v i t o m o e t e uiniti. N i t k o t o n e m o e n a p r a v i t i
umjesto v a s . A l i , a k o ste d o v o l j n o s r e t n i d a p r o n a e t e
n e k o g a tko j e i z n i m n o svjestan, a k o m o e t e b i t i s t o m
o s o b o m i z d r u i t i se s n j o m u stanju p r i s u t n o s t i , to bi
v a m m o g l o p o m o i i u b r z a t i p r o c e s . N a taj n a i n vaa e
svjetlost u b r z o ojaati.
S t a v i t e l i c j e p a n i c u k o j a j e tek p o e l a g o r j e t i p o k r a j
one koja ve jako g o r i , a n a k o n n e k o g v r e m e n a i h r a z d v o
jite, p r v a e c j e p a n i c a m n o g o snanije g o r j e t i . N a p o s l j e t
k u , sve j e t o i s t i oganj. J e d a n o d z a d a t a k a d u h o v n o g ui
telja jest d a b u d e t a k v a v a t r a . N e k i t e r a p e u t i t a k o e r
m o g u b i t i s p o s o b n i i s p u n i t i takav zadatak, a l i po d uvje
t o m d a s u preli r a z i n u u m a t e d a d o k r a d e s v a m a m o g u
s t v a r a t i i o d r a v a t i stanje i n t e n z i v n e svjesne p r i s u t n o s t i .
N a j v a n i j e to m o r a t e z a p a m t i t i j e o v o : sve d o k s e
poistovjeujete na temelju b o l a , ne moete ga se oslobo
d i t i . Sve d o k d i o vaeg osjeaja v l a s t i t o g j a s u d j e l u j e u
vaoj e m o c i o n a l n o j b o l i , nesvjesno ete s e o p i r a t i i l i p o t
k o p a v a t i s v a k i v l a s t i t i p o k u a j iscjeljivanja t e b o l i .
Z a t o ? P r i l i n o j e d n o s t a v n o z a t o to elite o u v a t i
c j e l i n u v l a s t i t a b i a , a b o l j e p o s t a l a va v a a n d i o . T o j e

Rastvaranje

tijela

67

boli

nesvjestan p r o c e s , a j e d i n i n a i n n a k o j i g a m o e t e p r e
v l a d a t i jest da ga osvijestite.

Mo prisutnosti
SHVATITE

LI

I Z N E N A D A D A STE

VEZANI

U Z S V O J U B O L , t o moe b i t i prilino zaprepaujua s p o z n a j a . O n o g a t r e n u t k a k a d t o s p o z n a t e ,

r a s k i n u l i ste v e z a n o s t .

Tijelo b o l i j e e n e r g e t s k o polje, g o t o v o n a l i k b i u , koje s e

p r i v r e m e n o nastanilo u vaem unutarnjem p r o s t o r u . To
je z a r o b l j e n a i v o t n a energija to vie ne tee.
N a r a v n o , tijelo b o l i p o s t o j i z b o g n e k i h s t v a r i koje s u
se d o g o d i l e u p r o l o s t i . O n o u v a m a p r o i v l j a v a p r o
l o s t , a p o i s t o v j e t i t e li se s n j i m , p o i s t o v j e t i l i ste se s p r o
l o u . Identitet rtve je uvjerenje k a k o je prolost m o n i
j a o d s a d a n j o s t i , to j e s a s v i m s u p r o t n o i s t i n i . T o j e
uvjerenje k a k o s u d r u g i l j u d i i n j i h o v i p o s t u p c i o d g o v o r
n i z a o n o t k o ste v i s a d a , z a v a u e m o c i o n a l n u b o l i l i z a
vau n e s p o s o b n o s t d a b u d e t e v l a s t i t o i s t i n s k o

ja.

Istina je da je j e d n a j e d i n a m o koja p o s t o j i o b u h v a e n a
sadanjim t r e n u t k o m : a to je m o vae p r i s u t n o s t i . J e d n o m
k a d t o s p o z n a t e , takoer ete s p o z n a t i d a ste s a d a v i o d g o
v o r n i za svoj u n u t a r n j i p r o s t o r - n i t k o o s i m vas - te da
prolost ne m o e b i t i jaa od moi sadanjeg t r e n u t k a .
N e s v j e s n o s t v a r a tijelo b o l i ; a svijest ga p r e t v a r a u
sebe. S v e t i P a v a o p r e k r a s n o j e i z r a z i o t o s v e o p e n a e l o :
Sve r a z o t k r i v e n o d o l a z i po s v j e t l u k sjaju; jer sve to
d o e k sjaju jest s v j e t l o .

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

U p r a v o k a o to s e n e m o e t e b o r i t i p r o t i v t m i n e , t a k o
s e n e m o e t e b o r i t i n i p r o t i v tijela b o l i . T a k a v b i p o k u a j
d o v e o d o u n u t a r n j i h s u k o b a , a t i m e d o jo vee b o l i . P r o
matranje j e d o v o l j n o . P r o m a t r a n j e o b u h v a a p r i h v a a n j e
b o l i k a o d i j e l a sadanjeg t r e n u t k a .

07.

Od ovisnikih do
prosvijetljenih
odnosa
Odnosi ljubavi i mrnje
A k o n e p r i s t u p i t e svjesnoj p r i s u t n o s t i i sve d o k t o n e
u i n i t e , s v i e vai o d n o s i , a o s o b i t o i n t i m n i , b i t i s l a b i , a
u konanici i neuinkoviti. N e k o vrijeme m o g u se d o i
m a t i savreno, p r i m j e r i c e , d o k ste zaljubljeni, a l i t o p r i
v i d n o s a v r e n s t v o u v i j e k remete s v a e , s u k o b i , n e z a d o
v o l j s t v o t e e m o c i o n a l n o i l i ak i tjelesno n a s i l j e , d o ega
d o l a z i sve e e i e e .
ini se k a k o se veina ljubavnih odnosa v r l o b r z o
p r e t v o r i u o d n o s e l j u b a v i i mrnje. L j u b a v se u t r e n u t k u
m o e p r e o k r e n u t i u o k r u t n i n a p a d , osjeaj neprijateljstva i l i
p o t p u n o povlaenje n a k l o n o s t i . T o s e s m a t r a n o r m a l n i m .
A k o u n a p a d i m a doivljavate i ljubav i suprotnost
l j u b a v i - n a p a d , e m o c i o n a l n o nasilje i slino - t a d a je
v r l o vjerojatno da ste l j u b a v z a m i j e n i l i v e z a n o u ega i
ovisnou. Ne moete partnera u j e d n o m t r e n u t k u volje
t i , a u sljedeem ga n a p a s t i . Istinska ljubav n e m a suprot
n o s t i . I m a l i vaa l j u b a v s u p r o t n o s t , t a d a t o nije l j u b a v ,
n e g o s n a n a p o t r e b a ega z a p o t p u n i j i m i d u b l j i m osjea
j e m v l a s t i t o g ja, p o t r e b a k o j u p a r t n e r p r i v r e m e n o i s p u
n j a v a . To je o n o i m e ego zamjenjuje spasenje, a t i j e k o m
k r a t k o g r a z d o b l j a u i s t i n u i n a l i k u j e spasenju.
A l i , d o l a z i t r e n u t a k k a d s e p a r t n e r poinje p o n a a t i
drukije, k a d vie n e i s p u n j a v a vae p o t r e b e i l i , bolje
reeno, ne i s p u n j a v a potrebe vaega ega. Osjeaji straha,

70

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

b o l i i n e d o s t a t k a , k o j i s u s a s t a v n i d i o svjesnosti ega, to i h
je ljubavni o d n o s p r e k r i o , sada se p o n o v n o p o j a v l j u j u .
U p r a v o kao i k o d svake druge o v i s n o s t i , u z a n o s u
ste k a d v a m j e d r o g a d o s t u p n a , a l i n e m i n o v n o d o l a z i
t r e n u t a k k a d d r o g a vie n e djeluje.
K a d s e t i b o l n i osjeaji p o n o v n o p o j a v e , osjetit ete i h
j o snanije n e g o p r i j e , a i s t o d o b n o ete p a r t n e r a smat
r a t i u z r o k o m t i h osjeaja. T o z n a i d a osjeaje p r o j i c i r a t e
prema v a n i napadate d r u g o g a sa s v i m o n i m d i v l j i m
n a s i l j e m koje j e d i o vae b o l i .
Takav n a p a d moe p r o b u d i t i p a r t n e r o v u vlastitu b o l
t e b i v a m m o g a o u z v r a t i t i u d a r a c . U t o m t r e n u t k u ego s e
jo nesvjesno n a d a k a k o e njegov n a p a d i l i p o k u a j i
manipulacije b i t i dovoljna k a z n a da partnera n a v e d u da
p r o m i j e n i p o n a a n j e , tako d a g a p o n o v n o m o e t e i s k o
r i s t i t i z a p r i k r i v a n j e svoje b o l i .
S v a k a o v i s n o s t izrasta iz nesvjesnog odbijanja da se
suoite s v l a s t i t o m b o l i i da proete k r o z nju. S v a k a o v i s
nost poinje b o l o m i z a v r a v a b o l o m . K a k v a g o d b i l a
tvar o kojoj ste o v i s n i - a l k o h o l , h r a n a , d o p u t e n e i l i z a b
ranjene d r o g e i l i d r u g a o s o b a - v i s e k o r i s t i t e n e i m i l i
n e k i m k a k o biste p r i k r i l i s v o j u b o l .
Z a t o se n a k o n poetnog zanosa javlja tako m n o g o
nesrea i b o l i u i n t i m n i m o d n o s i m a . B o l i nesreu ne u z
r o k u j u o d n o s i . O n i i z n o s e b o l i n e s r e u k o j i ve postoje
u v a m a . T o ini s v a k a o v i s n o s t . S v a k a o v i s n o s t d o s e e
toku k a d v a m vie nije k o r i s n a , a t a d a s e b o l j a v l j a j o
snanija n e g o i k a d a .
I z toga r a z l o g a veina l j u d i u v i j e k p o k u a v a pobjei i z
sadanjeg t r e n u t k a i traga za n e k o m v r s t o m spasa u b u
dunosti. P r v o s a im b i s e m o g l i s u s r e s t i u s r e d o t o e l i
panju na sadanji t r e n u t a k n j i h o v a je v l a s t i t a b o l i u p r a v o
s e toga plae. S a m o k a d b i z n a l i k a k o j e l a k o u sadanjem
t r e n u t k u d o b i t i p r i s t u p m o i p r i s u t n o s t i koja r a s t v a r a

Od

ovisnikih

do

prosvijetljenih

odnosa

prolost i b o l , s t v a r n o s t i koja r a s t v a r a p r i v i d . S a m o k a d b i
z n a l i k o l i k o s u b l i z u vlastitoj stvarnosti i B o g u .
Izbjegavanje o d n o s a u p o k u a j u i z b j e g a v a n j a b o l a ta
k o e r nije o d g o v o r . B o l j e s v e j e d n o p r i s u t n a . T r i n e u s p
jela o d n o s a u t r i g o d i n e vjerojatnije e vas p r i s i l i t i da se
p r o b u d i t e n e g o to b i t o u i n i l e t r i g o d i n e koje biste p r o
v e l i n a p u s t o m o t o k u i l i z a k l j u a n i u s o b i . A l i , a k o biste
u svoju osamljenost u s p j e l i u n i j e t i i n t e n z i v n u p r i s u t
nost, i t o b i b i l o k o r i s n o .

Od ovisnikih do prosvijetljenih
odnosa
B E Z O B Z I R A I V I T E L I S A M I ILI S P A R T N E
R O M , t o j e u v i j e k n a j v a n i j e : b i t i p r i s u t a n i osna
ivati svoju p r i s u t n o s t , unosei panju sve d u b l j e u
sadanji

trenutak.

K a k o b i l j u b a v cvjetala, svjetlost vae p r i s u t

n o s t i m o r a b i t i d o v o l j n o s n a n a , tako d a vie n e
b u d e t e u v l a s t i m i s l i o c a i l i tijela b o l i t e d a n e n a p
r a v i t e p o g r e k u m i s l e i d a ste t o v i s a m i .
S p o z n a t i sebe k a o Bie u p o z a d i n i m i s l i o c a ,
kao spokojstvo u p o z a d i n i mentalne b u k e , kao
l j u b a v i radost u p o z a d i n i b o l a znai s l o b o d u , s p a
senje i p r o s v j e t l j e n j e .

R a s k i n u t i poistovjeenost s tijelom b o l i znai u b o l u n i j e t i

p r i s u t n o s t i tako je p r e o b r a z i t i . R a s k i n u t i poistovjeenost s
razmiljanjem znai k a k o trebate b i t i t i h i promatra v l a s t i t i h

72

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

m i s l i i ponaanja, osobito m i s a o n i h o b r a z a c a k o j i s e p o n
avljaju i u l o g a koje i g r a ego.
Prestanete l i u m h r a n i t i e g o m , u m e i z g u b i t i z n a a j
ku p r i s i l e , u ijem je t e m e l j u da p r o s u u j e , a t a k o i da se
o p i r e o n o m to jest, to d o v o d i d o s u k o b a , d r a m e i n o v e
b o l i . Z a p r a v o , o n o g a t r e n u t k a k a d prestanete o s u i v a t i
p r i h v a a j u i o n o to jest, o s l o b o d i l i ste s e u m a . N a p r a
v i l i ste mjesta l j u b a v i , r a d o s t i , s p o k o j s t v u .

PONAJPRIJE

PRESTANITE

PROSUIVATI

S E B E ; z a t i m partnera. Najvei k a t a l i z a t o r p r o m
jene u o d n o s u je p o t p u n o p r i h v a a n j e p a r t n e r a
t a k v i m k a k a v jest, b e z i k a k v e p o t r e b e z a p r o s u i
vanjem i l i b i l o k a k v i m promjenama.
T o e vas i s t o g a t r e n u t k a o d v e s t i s o n u s t r a n u
ega. O k o n a t e se sve i g r e u m a , k a o i o v i s n i k a
v e z a n o s t . Vie n e e b i t i r t a v a n i g r u b i j a n a , tui
telja i t u e n i h .

To je u j e d n o kraj i s v i h m e u o v i s n o s t i . Vie vas n i t k o

n e e m o i p r i v u i u svoje nesvjesne obrasce k o j i m a ste
n a taj n a i n o m o g u a v a l i postojanje.

T a d a ete s e i l i

r a z d v o j i t i - s l j u b a v l j u - i l i ete z a j e d n o jo d u b l j e z a k o
raiti u sadanji t r e n u t a k - u Bie. M o g u l i s t v a r i b i t i tako
jednostavne? M o g u , zaista s u tako jednostavne.
L j u b a v je stanje Bia. Vaa l j u b a v nije i z v a n a , n e g o
d u b o k o u v a m a . N i k a d a j e n e m o e t e i z g u b i t i , a o n a vas
n i k a d a ne moe napustiti. Ne o v i s i o n e k o m d r u g o m
tijelu, o n e k o m v a n j s k o m o b l i k u .

SPOKOJSTVU

VLASTITE

PRISUTNOSTI

s v o j u n e o b l i k o v a n u i b e z v r e m e n u stvarnost m o e t e
osjetiti k a o n e o i t o v a n i ivot k o j i p o k r e e va tje
l e s n i o b l i k . T a d a taj i s t i ivot m o e t e osjetiti d u -

Od

ovisnikih

do

prosvijetljenih

odnosa

73

b o k o u s v a k o m l j u d s k o m biu i u s v a k o m s t v o r u .
Z a v i r i l i ste i z a koprene o b l i k a i r a z d v o j e n o s t i . To
je s p o z n a j a j e d n o t e . To je l j u b a v .

Iako s u k r a t k i u v i d i m o g u i , ljubav n e m o e cvjetati ako s e

trajno ne o s l o b o d i t e poistovjeenosti s u m o m te ako vaa
p r i s u t n o s t nije d o v o l j n o snana d a r a s t v o r i tijelo b o l a - i l i
ako ne uspijete ostati b a r e m d o v o l j n o svjestan promatra.
Tijelo b o l a tada vas ne m o e p r e v l a d a t i i time unititi ljubav.

Odnosi kao duhovna praksa

B u d u i da se l j u d s k a bia sve vie poistovjeuju s u m o m ,
veina o d n o s a vie se ne temelji u Biu i zato postaju i z v o r
b o l a te u n j i m a p r e v l a d a v a j u p r o b l e m i i s u k o b i .
A k o se o d n o s i hrane energijom i poveavaju egois
tine obrasce u m a t e a k o a k t i v i r a j u tijelo b o l i , k a o to u
o v o m r a z d o b l j u i n e , zato n e p r i h v a t i t i t u injenicu,
umjesto to p o k u a v a m o pobjei od nje? Z a t o ne s u r a
ivati s t a k v i m stanjem, umjesto to i z b j e g a v a m o o d n o
se i l i nastavljamo tragati za f a n t o m o m i d e a l n o g partnera
k o j i e b i t i o d g o v o r n a nae p r o b l e m e i l i s r e d s t v o osjeaj
nog

ispunjenja?

S p r i z n a n j e m i p r i h v a a n j e m injenica t a k o e r d o l a z i
i s t a n o v i t i stupanj s l o b o d e .
P r i m j e r i c e , k a d znate da p o s t o j i n e s k l a d i drite se te
s p o z n a j e , zahvaljujui vaoj s p o z n a j i javlja s e n o v i im
b e n i k t e n e s k l a d vie n e m o e o s t a t i k a k a v j e b i o .

K A D Z N A T E D A N I S T E S M I R E N I , vaa spoznaja
stvara s m i r e n o mjesto koje n e s p o k o j s t v o okruuje

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

l j u b a v n i m i njenim zagrljajem, a tada n e s p o k o j stvo preobraava u s p o k o j s t v o .

U k o l i k o je rije o unutarnjoj p r e o b r a z b i , n e m a
niega to biste u t o m p o g l e d u m o g l i uiniti. N e m o
ete p r e o b r a z i t i sebe, a ni u k o m sluaju ne m o e t e
p r e o b r a z i t i partnera i l i n e k u d r u g u osobu. Jedino
moete s t v o r i t i p r o s t o r u k o j e m u m o e doi do p r e
o b r a z b e , u k o j i m o g u ui m i l o s t i ljubav.

Stoga, k a d g o d v a m j e o d n o s n e u s p j e a n , k a d g o d u v a m a
i u p a r t n e r u i z a z i v a ludilo, b u d i t e z a d o v o l j n i . O n o to j e
b i l o nesvjesno p r o d r l o j e n a svjetlo d a n a .

S V A K O G A T R E N U T K A DRITE S E S P O Z N A
J E T O G A T R E N U T K A , osobito spoznaje o s v o m
u n u t a r n j e m stanju. P o s t o j i l i bijes, b u d i t e svjesni d a
p o s t o j i bijes. P o s t o j i l i l j u b o m o r a , o b r a m b e n i stav,
p o r i v za svaom, potreba da budete u p r a v u , z a h t i
jeva l i unutarnje dijete l j u b a v i panju, p o s t o j i l i
e m o c i o n a l n a b o l b i l o koje vrste - to g o d postojalo,
b u d i t e svjesni s t v a r n o s t i toga t r e n u t k a i drite se te
svjesnosti.

O d n o s t a d a postaje v a a sadhana, d u h o v n a p r a k s a . U o
ite l i k o d s v o g a p a r t n e r a n e s v j e s n o p o n a a n j e , p r i g r l i t e
taj p o s t u p a k u zagrljaj p u n l j u b a v i , u zagrljaj svoje svjes
n o s t i , tako d a n e reagirate.
N e s v j e s n o s t i svjesnost n e m o g u d u g o p o s t o j a t i j e d
no p o k r a j d r u g o g a - ak i a k o je svjesnost p r i s u t n a s a m o
u d r u g o j o s o b i , a ne u onoj k o j a djeluje iz n e s v j e s n o g .
E n e r g e t s k i o b l i k k o j i se n a l a z i u p o z a d i n i neprijateljstva
i n a p a d a prisutnost l j u b a v i smatra apsolutno n e p o d
noljivom. Reagirate l i m a k a r m a l o n a nesvjesno vaega
p a r t n e r a , i s a m i ete p o s t a t i n e s v j e s n i . A l i prisjetite l i s e

Od

ovisnikih

do

prosvijetljenih

odnosa

t a d a da trebate p o s t a t i s v j e s n i svoje reakcije, n i t a n e e t e

izgubiti.
N i k a d a prije o d n o s i n i s u b i l i tako p r o b l e m a t i n i i p r e
p u n i s u k o b a k a o to s u s a d a . K a o to ste m o d a p r i m i j e t i l i ,
o d n o s i n e postoje zato d a vas usree i l i i s p u n e . N a s t a v i t e
l i k r o z o d n o s e teiti c i l j u spasenja, u v i j e k ete i z n o v a g u
b i t i i l u z i j e . A l i , p r i h v a t i t e l i d a o d n o s p o s t o j i zato d a biste
p o s t a l i svjesni, a ne s r e t n i , tada e v a m o d n o s u uistinu p r u
iti spasenje, a vi ete p o v e z a t i s v i o m svijeu koja se eli
r o d i t i u o v o m svijetu.
O n i k o j i s e dre s t a r i h o b r a z a c a doivjet e sve v e u
b o l , nasilje, zbunjenost i l u d i l o .
K o l i k o j e l j u d i p o t r e b n o d a svoj ivot p r e t v o r i t e u d u
h o v n u p r a k s u ? U o p e n e obraajte panju n a t o to va
p a r t n e r ne eli s u r a i v a t i . S a m o vi u ovaj svijet m o e t e
u n i j e t i z d r a v d u h - svjesnost. N e m o r a t e e k a t i d a b i s v i
jet p o s t a o z d r a v i l i d a b i n e t k o d r u g i p o s t a o svjestan,
prije n e g o to i s a m i doivite prosvjetljenje. Na taj biste
n a i n m o g l i ekati d o v i j e k a .
N e optuujte jedno d r u g o z b o g nesvjesnosti. O n o g a
t r e n u t k a k a d se p o n e t e s v a a t i , p o i s t o v j e t i l i ste se s
m e n t a l n i m stanjem i t a d a b r a n i t e ne s a m o o d r e e n i stav,
n e g o takoer i osjeaj v l a s t i t o g a ja. E g o je p r e u z e o n a d z o r .
P o s t a l i ste n e s v j e s n i . P o v r e m e n o b i m o g l o b i t i p r i k l a d n o
i s t a k n u t i stanovite v i d o v e p a r t n e r o v a ponaanja. A k o
ste j a k o b u d n i , j a k o p r i s u t n i , t a d a t o m o e t e uiniti b e z
u p l i t a n j a ega - ne o k r i v l j u j u i , ne o p t u u j u i i ne p o k u
avajui d o k a z a t i d r u g o j o s o b i k a k o grijei.
Ponaa l i v a m s e partner nesvjesno, odbacite s v a k o p r o
suivanje. Prosuivanje slui i l i tome d a pogreno p r e t p o s
tavite k a k o je p a r t n e r o v o nesvjesno ponaanje njegova p r a
v a osobnost i l i d a projicirate v l a s t i t o nesvjesno n a d r u g u
o s o b u i p o m i s l i t e da su to njezine osobine.
O d b a c i t i prosuivanje n e znai d a n e prepoznajete p o
remeaj i nesvjesno k a d ih uoite. To znai biti svjestan,

76

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

umjesto reagirati i prosuivati. T a d a ete se i l i p o t p u n o

o s l o b o d i t i reakcije i l i m o e t e r e a g i r a t i i i p a k b i t i svjesni, tako
da reakciju promatrate i doputate joj da se o d v i j a . Umjesto
da se b o r i t e p r o t i v tame, vi unosite svjetlost. Umjesto da rea
girate na p r i v i d , uoavate ga, a i p a k ga proniete.
Svjesnost s t v a r a ist p r o s t o r p r i s u t n o s t i p u n e l j u b a v i
koja s v e m u i s v i m a o m o g u u j e d a b u d u t o to jesu. N e
p o s t o j i n i k a k a v snaniji k a t a l i z a t o r p r e o b r a z b e . P r a k t i c i
rate l i to, p a r t n e r n e e m o i o s t a t i s v a m a i i s t o d o b n o
o s t a t i nesvjestan.
Sloite l i s e oboje d a e o d n o s b i t i vaa d u h o v n a p r a k
sa, u t o l i k o bolje. T a d a j e d n o d r u g o m e m o e t e izraavati
m i s l i i osjeaje im se pojave i l i im doe do n e k a k v e reak
cije, tako da se ne s t v a r a v r e m e n s k i p r e k i d u k o j e m se n e i z raena i l i n e p r i z n a t a emocija i l i tuga m o g u z a t r o v a t i i r a s t i .

N A U I T E B E Z K R I V N J E I Z R A A V A T I o n o to
osjeate.

N a u i t e b e z o b r a m b e n o g s t a v a sluati

s v o g a p a r t n e r a n a o t v o r e n nain.
Dajte p a r t n e r u p r o s t o r a d a s e i z r a z i . B u d i t e p r i
s u t n i . Optuivanje, o b r a n a , n a p a d - s v i s u t i o b
r a s c i smiljeni k a k o b i ojaali i l i zatitili ego i l i i s p u
n i l i potrebe ega k a d ih se m n o g o n a k u p i . D a t i pros
tora d r u g i m a - i s e b i - najvanije je od s v e g a . L j u
b a v b e z toga ne m o e cvjetati.

K a d o t k l o n i t e d v a imbenika k o j i razaraju o d n o s e - k a d
p r e o b r a z i t e tijelo b o l a i k a d se vie ne p o i s t o v j e u j e t e s
u m o m i m e n t a l n i m s t a v o v i m a - a ako je i partner to isto
uinio, i s k u s i t ete blaenstvo p r o c v a t a o d n o s a . Umjesto da
j e d n o u d r u g o m e zrcalite v l a s t i t u b o l i nesvjesno, umjesto da
z a d o v o l j a v a t e u z a j a m n e ovisnike potrebe ega, odraavat
ete jedno d r u g o m e l j u b a v k o j u osjeate d u b o k o u n u t r i n i ,
l j u b a v koja d o l a z i sa s p o z n a j o m jednote sa s v i m to jest.

Od

ovisnikih

do

prosvijetljenih

odnosa

To je ljubav koja n e m a s u p r o t n o s t i .
A k o v a m s e p a r t n e r jo p o i s t o v j e u j e s u m o m i tijel o m b o l i , a v i ste ve s l o b o d n i , t o e p r e d s t a v l j a t i g o l e m
i z a z o v - n e v a m a , nego v a e m p a r t n e r u . N i j e l a k o ivjeti
s p r o s v i j e t l j e n o m o s o b o m i l i , bolje r e e n o , t a k o j e l a k o d a
s e e g u ini k a k o j e i z n i m n o o p a s n o .
Z a p a m t i t e d a s u e g u p r o b l e m i , s u k o b i i neprijatelji
p o t r e b n i k a k o b i o j a a o osjeaj o d v o j e n o s t i o k o j e m o v i s i
njegov i d e n t i t e t .

Um neprasvijetljenog partnera bit e

d u b o k o f r u s t r i r a n jer s e n i t k o n e o p i r e n j e g o v i m vrstim
s t a v o v i m a , to znai d a e t i s t a v o v i p o s t a t i d r h t a v i i s l a b i ,
a p o s t o j i ak i o p a s n o s t da bi se m o g l i sruiti i t a k o d o
vesti do g u b i t k a ja.
Tijelo b o l i zahtijeva p o v r a t n u i n f o r m a c i j u , a l i j e n e d o
b i v a . Potreba z a svaom, d r a m o m i s u k o b o m nije ispunjena.

Odrecite se odnosa sa sobom

B i l i p r o s v i j e t l j e n i i l i ne, v i ste i l i m u k a r a c i l i e n a , stoga
n a r a z i n i i d e n t i t e t a u s v i j e t u o b l i k a niste p o t p u n i . V i ste
j e d n a p o l o v i c a cjeline. T u n e p o t p u n o s t o s j e a t e k a o m u k o - e n s k u p r i v l a n o s t , s i l u koja vas privlai p r e m a s u p
r o t n o m e n e r g e t s k o m p o l a r i t e t u , b e z o b z i r a n a t o k o l i k o ste
svjesni. A l i u t o m stanju u n u t a r n j e p o v e z a n o s t i t u s i l u
k a t k a d osjeate n a p o v r i n i i l i p e r i f e r i j i s v o g a ivota.
T o n e znai d a n i s t e d u b o k o p o v e z a n i s d r u g i m l j u d i
m a i l i s a s v o j i m p a r t n e r o m . Z a p r a v o , d u b o k o moete
b i t i p o v e z a n i s a m o a k o ste s v j e s n i Bia. B u d u i d a d o l a
z i t e iz Bia, u stanju ste u s r e d o t o i t i se na o n o to je s
o n u s t r a n u k o p r e n e o b l i k a . U Biu s u m u k o i e n s k o
j e d n o . Va e o b l i k m o d a i dalje i m a t i s t a n o v i t e p o t r e b e ,

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

a l i Bie n e m a n i j e d n u . Ve j e p o t p u n o i c j e l o v i t o . I s p u n i
t e l i t e potrebe, t o j e p r e k r a s n o , a l i vaem d u b o k o m u n u t a r
n j e m stanju to u o p e nije v a n o .
Stoga j e p r o s v i j e t l j e n o j o s o b i s a v r e n o m o g u e , nije l i
ispunjena njezina potreba z a mukim i l i enskim p o l a r i
t e t o m , osjetiti n e d o s t a t a k i l i n e p o t p u n o s t n a vanjskoj
r a z i n i s v o g a bia, d o k j e i s t o d o b n o i z n u t r a p o t p u n a , i s p u
njena i s p o k o j n a .
N e m o e t e l i s e osjeati u g o d n o d o k ste s a m i , trait
ete o d n o s k a k o biste p r i k r i l i t u n e l a g o d u . M o e t e b i t i
s i g u r n i k a k o e se ta nelagoda p o n o v n o p o j a v i t i u o d n o
s u , u n e k o m d r u g o m o b l i k u , t e ete vjerojatno p a r t n e r a
smatrati o d g o v o r n i m za nju.

JEDINO

TO

ZAPRAVO

TREBATE

UINITI

J E S T p o t p u n o p r i h v a t i t i ovaj trenutak. T a d a ete

se, s a m i sa s o b o m , ovdje i s a d a osjeati l a g o d n o .

A l i , j e l i v a m uope p o t r e b a n o d n o s s a sobom? Zato n e

biste j e d n o s t a v n o m o g l i b i t i t o to jeste?

K a d imate

o d n o s s a s o b o m , r a z d v o j e n i ste n a d v o j e : ja i m a o d n o s
sa m n o m , postoje subjekt i objekt. Ta d v o j n o s t s t v o r e
n a u m o m temeljni j e u z r o k s v i h n e p o t r e b n i h sloenosti,
s v i h p r o b l e m a i s u k o b a u vaem ivotu.
U stanju prosvjetljenja vi ste to to jeste - vi i vae
stapaju se u j e d n o . Vi ne prosuujete sebe, ne osjeate sa
aljenje p r e m a sebi, niste p o n o s n i na sebe, ne v o l i t e sebe,
ne m r z i t e se i tako dalje. Rascjep i z a z v a n svijeu koja
razmilja sama o s e b i je iscijeljen, njegova je k l e t v a o t k l o
njena. Vie n e m a ja koje trebate tititi, b r a n i t i i l i h r a n i t i .
K a d dosegnete prosvjetljenje, nestaje o d n o s a s a so
b o m . J e d n o m k a d s e t o g o d n o s a o d r e k n e t e , s v i e vai
d r u g i o d n o s i postati ljubavni.

Trei dio

Prihvaanje i
predavanje

Predate li se onome to jest, postanete li na taj nain potpuno

prisutni, prolost vie nema nikakvu mo nad vama.
Pokazuje se carstvo Bia koje je bilo prikriveno umom.
Iznenada se u vama budi duboko spokojstvo,
osjeaj

neshvatljiv

mira.

A u tom se miru krije velika radost.

U toj se radosti krije ljubav.
A u najtajnijoj jezgri prebiva sveto,

neizmjerno,

ne moemo dati ime.

Ono emu

08.

Prihvaanje i
sadanji
trenutak
Nepostojanost i ivotni ciklusi
Postoje c i k l u s i u s p j e h a , k a d v a m s t v a r i same d o l a z e , k a d
n a p r e d u j u , te c i k l u s i n e u s p j e h a , k a d se sue i r a s p a d a j u , a
v i i h m o r a t e p u s t i t i d a o d u k a k o biste n a p r a v i l i mjesto z a
n o v e s t v a r i to e s e p o j a v i t i i l i z a odvijanje p r e o b r a z b e .
Drite l i s e v r s t o s t a r i h s t v a r i i o p i r e t e l i se, t o z n a i
d a odbijate tei t i j e k o m i v o t a , p a ete z a t o p a t i t i . K a k o
b i dolo d o n o v o g a rasta, p o t r e b n o j e rastvaranje. Jedno
ne moe postojati bez d r u g o g a .
Kretanje c i k l u s a p r e m a dolje a p s o l u t n o j e sutinsko z a
d u h o v n o ostvarenje. K a k o b i vas p r i v u k l a d u h o v n a d i
m e n z i j a , m o r a t e n a nekoj r a z i n i jako pogrijeiti i l i i s k u s i t i
n e k i v e l i k i gubitak i l i b o l . Ili e n e k i uspjeh postati i s p r a
z a n i b e s m i s l e n , tako da e se p r e t v o r i t i u n e u s p j e h .
N e u s p j e h se k r i j e u s v a k o m u s p j e h u , a u s p j e h u s v a
k o m n e u s p j e h u . N a r a v n o , n a o v o m s v i j e t u , to znai n a
r a z i n i o b l i k a , s v a t k o prije i l i kasnije doivi n e u s p j e h t e
s e s v a k o p o s t i g n u e n a k r a j u i z j a l o v i . S v i s u o b l i c i netrajni.
I dalje m o e t e b i t i a k t i v n i i u i v a t i u o i t o v a n j u i
stvaranju n o v i h o b l i k a i o k o l n o s t i , a l i se neete p o i s t o v
j e i v a t i s n j i m a . N i s u v a m p o t r e b n i d a biste u t e m e l j i l i
v l a s t i t i i d e n t i t e t . O b l i c i i o k o l n o s t i n i s u va ivot - n e g o
s a m o vaa i v o t n a s i t u a c i j a .
C i k l u s m o e trajati o d n e k o l i k o s a t i d o n e k o l i k o g o
dina.

Postoje v e l i k i c i k l u s i t e manji u o k v i r u v e l i k i h .

82

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

M n o g e b o l e s t i s e s t v a r a j u z b o g o p i r a n j a c i k l u s i m a slabe
energije, k o j i s u o s o b i t o v a n i z a obnavljanje. P r i s i l a d a
n e t o r a d i t e i s k l o n o s t da osjeaj v l a s t i t e v r i j e d n o s t i i
i d e n t i t e t temeljite n a v a n j s k i m i m b e n i c i m a , k a o to s u
p o s t i g n u a , n e i z b j e a n j e p r i v i d sve d o k s e p o i s t o v j e u
jete s u m o m .
Z a t o v a m j e teko i l i n e m o g u e p r i h v a t i t i c i k l u s e
slabe energije i d o p u s t i t i im postojanje. Inteligencija o r g a
n i z m a u t a k v i m sluajevima moe p r e u z e t i s t v a r i u s v o
je r u k e , to je s a m o z a t i t n a m j e r a , te s t v o r i t i b o l e s t k a k o
b i vas p r i s i l i l a d a zastanete, t a k o d a m o e doi d o n u n e
obnove.
Sve d o k u m o m p r o s u u j e t e d a j e n e k o stanje d o b
r o , b e z o b z i r a n a t o j e l i rije o o d n o s u , i m u t k u , drut
venoj u l o z i , mjestu i l i fizikom t i j e l u , u m s e vee u z njega
i p o i s t o v j e u j e se s n j i m . T a d a ste s r e t n i , d o b r o se osje
ate i t a k v o stanje m o e p o s t a t i d i o o n o g a to jeste i l i to
m i s l i t e da jeste.
A l i u o v o j d i m e n z i j i , gdje m o l j a c i h r a n a g r i z a j u b l a
g o , nita n e traje z a u v i j e k . I l i g a nestaje i l i s e mijenja i l i
d o l a z i d o zamjene p o l a r i t e t a : isto stanje koje j e j u e r i l i
p r e t h o d n e g o d i n e b i l o d o b r o i z n e n a d a se, i l i p o s t e p e n o ,
p r e t v o r i l o u n e t o l o e . Ista s i t u a c i j a k o j a vas je u s r e i v a
la sada u v a m a i z a z i v a nesreu. Dananji n a p r e d a k sutra
postaje j a l o v . S r e t n o vjenanje i m e d e n i mjesec v o d e do
nesretnog r a z v o d a i l i nesretnog zajednikog ivota.
I l i s i t u a c i j a nestaje, p a ste z a t o n e s r e t n i . K a d s e s t a n
j e i l i s i t u a c i j a u z koje s e u m v e z a o i p o i s t o v j e t i o p r o m i
jene i l i n e s t a n u , u m t o n e m o e p r i h v a t i t i . v r s t o s e dri
b i v e g stanja i o p i r e s e p r o m j e n i . G o t o v o k a o d a v a m j e
netko otrgnuo r u k u i l i n o g u .
T o z n a i d a s u srea i n e s r e a z a p r a v o j e d n o . R a z d
vaja i h s a m o p r i v i d v r e m e n a .

Prihvaanje

sadanji

trenutak

83

N E O P I R A T I S E I V O T U z n a i p r e b i v a t i u sta
n j u m i l o s t i , l a k o e i s v j e t l o s t i . T a k v o stanje vie ne
o v i s i o s t v a r i m a koje s u i l i d o b r e i l i l o e .

T o s e ini g o t o v o p r o t u r j e n i m , a l i k a d nestane u n u t a r
nje o v i s n o s t i o o b l i k u , opi u v j e t i v a e g a ivota i v a n j s k i
o b l i c i u v e l i k e se popravljaju. Stvari, l j u d i i l i uvjeti o koji
m a ste m i s l i l i d a s u v a m p o t r e b n i k a k o biste b i l i sretni
sada v a m d o l a z e bez i k a k v e borbe i l i n a p o r a , t e s l o b o d
no u i v a t e u n j i m a i p o t u j e t e ih - d o k t r a j u .
N a r a v n o da e sve te s t v a r i proi, c i k l u s i e doi i otii,
a l i nestane l i o v i s n o s t i , n e m a vie n i s t r a h a . ivot tee s
lakoom.
Srea k o j u c r p i t e i z n e k o g d r u g o g i z v o r a n i k a d a nije
j a k o d u b o k a . O n a j e s a m o b l i j e d i o d r a z r a d o s t i Bia, v i b rirajueg s p o k o j s t v a koje p r o n a l a z i t e k a d u e t e u stanje
b e z o t p o r a . Bie vas o d n o s i s o n u s t r a n u p o t p u n i h s u p
r o t n o s t i u m a te vas o s l o b a a o v i s n o s t i o o b l i k u . ak i ako
se sve o k o v a s srui i nestane, vi ete i dalje osjeati d u
b o k u u n u t a r n j u jezgru spokojstva. Moda neete b i t i
s r e t n i , a l i b i t ete s m i r e n i .

Kako se koristiti negativnou i

odrei je se
Sav u n u t a r n j i o t p o r ovjek d o i v l j a v a k a o n e g a t i v n o s t u
j e d n o m i l i d r u g o m o b l i k u . S v e u k u p n a n e g a t i v n o s t jest
o t p o r . U o v o m k o n t e k s t u t e s u d v i j e rijei g o t o v o i s t o g
znaenja.
N e g a t i v n o s t o b u h v a a sve, o d r a z d r a e n o s t i i l i nes
trpljenja d o d i v l j e g bijesa, o d d e p r e s i v n o g r a s p o l o e n j a

84

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

i l i m r z o v o l j n o g n e g o d o v a n j a d o s a m o u b o j s t v e n o g oaja
nja. O t p o r k a t k a d b u d i e m o c i o n a l n o tijelo b o l i , a u t o m
sluaju ak i manje v a n e situacije m o g u s t v o r i t i s n a n u
n e g a t i v n o s t , k a o to s u bijes, d e p r e s i j a i d u b o k a t u g a .
E g o vjeruje d a u z p o m o n e g a t i v n o s t i m o e u p r a v
ljati s t v a r n o u i d o b i t i o n o to eli. Vjeruje k a k o u z p o
m o n e g a t i v n o s t i m o e p r i v u i eljene uvjete i l i unititi
neeljene.
K a d vi - u m - n e b i s t e v j e r o v a l i d a v a m j e n e s r e a
k o r i s n a , z a r b i s t e j e s t v a r a l i ? N a r a v n o , injenica jest d a
nesrea nije k o r i s n a . U m j e s t o da privlai eljene situacije,
o n a i h spreava. U m j e s t o d a r a s t v a r a neeljene, uva i h
t a m o gdje jesu. N j e z i n a j e d i n a k o r i s n a f u n k c i j a j e j a a
nje ega i zato je ego v o l i .
J e d n o m k a d se poistovjetite s n e k i m o b l i k o m nega
t i v n o s t i , vie je ne elite p u s t i t i , a na d u b o k o j , nesvjesnoj
r a z i n i n e elite p o z i t i v n u p r o m j e n u . O n a b i z a p r i j e t i l a
v a e m i d e n t i t e t u d e p r e s i v n e , bijesne i l i d u b o k o nesretne
osobe. Z a t o j e u i v o t u z a n e m a r u j e t e , nijeete i l i p o t k o
p a v a t e o n o to je p o z i t i v n o . To je u o b i a j e n a p o j a v a . T a
k o e r je i b e z u m n a .

PROMATRAJTE

BILO

KOJU

BILJKU

ILI

V O T I N J U I D O P U S T I T E I M D A V A S NAUE
prihvaanju

onoga

to jest,

predavanju

sadanjem

trenutku.
D o p u s t i t e i m d a vas p o d u e Biu.
D a vas p o d u e i n t e g r i t e t u - to z n a i b i t i o n o
to jeste, b i t i s t v a r a n .
N e k a vas p o d u e k a k o ivjeti i k a k o u m r i j e t i
t e k a k o d a o d ivljenja i u m i r a n j a n e n a p r a v i t e
problem.

Prihvaanje

sadanji

trenutak

N e g a t i v n e emocije koje s e vraaju k a t k a d s a d r e p o r u

k u , k a o i b o l e s t i . A l i sve p r o m j e n e koje n a p r a v i t e , b e z
o b z i r a n a t o jesu l i p o v e z a n e s p o s l o m , o d n o s i m a i l i o k o
l i n o m , u krajnosti su samo kozmetiki z a h v a t i , ako ne i z
ranjaju iz p r o m i j e n j e n e r a z i n e s v i j e s t i . A to se toga tie,
t o m o e znaiti s a m o j e d n o : d a postajete s v j e s n i j i . D o segnete l i s t a n o v i t i stupanj p r i s u t n o s t i , vie v a m nije
p o t r e b n a n e g a t i v n o s t d a v a m k a e to v a m j e u s t a n o v i
toj i v o t n o j s i t u a c i j i p o t r e b n o .
A l i sve d o k n e g a t i v n o s t u i s t i n u p o s t o j i , k o r i s t i t e s e
njome. K o r i s t i t e se njome kao n e k o m v r s t o m z n a k a k o j i
vas p o d s j e a d a b u d e t e to p r i s u t n i j i .

K A D G O D OSJETITE D A S E U V A M A BUDI
N E G A T I V N O S T , bez o b z i r a na to je li u z r o k o v a
n a v a n j s k i m i m b e n i k o m , milju i l i ak niim oso
b i t i m ega biste b i l i s v j e s n i , p r i h v a t i t e j e k a o d a j e
glas to g o v o r i : P a n j a . O v d j e i S a d . P r o b u d i se.
Izai i z s v o g a u m a . B u d i p r i s u t a n .
ak i najslabija r a z d r a l j i v o s t je z n a a j n a te je
treba p r i z n a t i i p r o m o t r i t i je, inae e doi do g o
m i l a n j a nezamijeenih reakcija.

M o d a ete j e m o i j e d n o s t a v n o o d b a c i t i k a d s h v a t i t e d a
ne elite u v l a s t i t o j n u t r i n i n o s i t i to e n e r g e t s k o polje te
d a n e slui n i k a k v o j s v r s i . A l i b u d i t e s i g u r n i d a ste j e
p o t p u n o o d b a c i l i . Ne moete l i j e odbaciti, jednostavno
prihvatite

njezino

postojanje

usmjerite

panju

osjeaj.

ALTERNATIVA

ODBACIVANJU

NEGATIVNE

R E A K C I J E jest d a j e o t k l o n i t e zamiljajui k a k o
postajete sve o t v o r e n i j i v a n j s k o m u z r o k u reakcije.

na

86

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

Preporuujem v a m da o v u m e t o d u u poetku vjebate s

m a l i m , p a ak i b e z n a a j n i m s t v a r i m a . R e c i m o d a u m i r u
sjedite k o d k u e . I z n e n a d a s e s u l i c e zauje p r o d o r a n
z v u k a u t o m o b i l s k o g a l a r m a . Javlja s e r a z d r a e n o s t .
K o j a je s v r h a te r a z d r a e n o s t i ? Ba n i k a k v a . Z a t o ste je
i z a z v a l i ? N i s t e v i , nego u m . R a z d r a e n o s t j e p o t p u n o
a u t o m a t s k a i p o t p u n o nesvjesna.
Z a t o j u j e u m s t v o r i o ? Z a t o to s e dri n e s v j e s n o g
uvjerenja k a k o e njegov o t p o r , k o j i v i d o i v l j a v a t e k a o
n e k i o b l i k n e g a t i v n o s t i i l i nesree, n a n e k i nain o d a g
n a t i n e e l j e n o stanje. N a r a v n o , t o j e z a b l u d a . O t p o r k o j i
s t v a r a u m , u o v o m sluaju r a z d r a e n o s t i l i bijes, d a l e k o
vie u z n e m i r u j e n e g o i z v o r n i u z r o k k o j e g o t p o r p o k u a
v a razrijeiti.
Sve s e t o m o e p r e t v o r i t i u d u h o v n u p r a k s u .

OSJETITE K A K O

P O S T A J E T E P R O Z I R N I , kao

da nestaje vrstoa vaega m a t e r i j a l n o g tijela. S a d a

dopustite b u c i , i l i b i l o kojem d r u g o m u z r o k u
n e g a t i v n e reakcije, da p r o e k r o z v a s . Vie se ne
s u d a r a sa vrstim zidom u v a m a .

K a o to s a m r e k a o , vjebajte p o n a j p r i j e s m a l i m s t v a r i
m a . A u t o m o b i l s k i a l a r m , lajanje p s a , vritanje djece, p r o
metna guva. Umjesto da u sebi p o d i g n e t e z i d o t p o r a u
k o j i n e p r e s t a n o i b o l n o u d a r a j u s t v a r i koje s e ne b i tre
b a l e d o g a a t i , d o p u s t i t e d a t o sve p r o e k r o z v a s .
N e t k o v a m k a e n e t o g r u b o i l i s n a m j e r o m d a vas
p o v r i j e d i . U m j e s t o d a s e p r e p u s t i t e nesvjesnoj r e a k c i j i i l i
n e g a t i v n o s t i , k a o to s u n a p a d , o b r a n a i l i p o v l a e n j e ,
d o p u s t i t e d a t e rijei p r o u k r o z v a s . N e o d u p i r i t e se.
K a o d a vie n e m a n i k o g a t k o b i m o g a o b i t i p o v r i j e e n .
To je o p r a t a n j e . Na taj n a i n postajete n e r a n j i v i .

Prihvaanje

sadanji

87

trenutak

I dalje toj o s o b i m o e t e rei k a k o je n j e z i n o p o n a a n j e

n e p r i h v a t l j i v o , a k o t a k o o d l u i t e . A l i t a o s o b a vie n e
posjeduje m o k o j o m b i m o g l a n a d z i r a t i v a e u n u t a r n j e
stanje. T a d a ste u s i d r e n i u v l a s t i t o j m o i - ne u neijoj
tuoj, n i t i doputate d a vaim osjeajima u p r a v l j a u m .
B e z o b z i r a n a t o j e l i rije o a u t o m o b i l s k o m a l a r m u ,
gruboj osobi, p o p l a v i , potresu i l i g u b i t k u s v e u k u p n o g
imetka, m e h a n i z a m otpora uvijek je isti.
Vi jo tragate u v a n j s k o m svijetu i ne m o e t e iskoraiti iz
obrasca traganja. M o d a e v a m sljedea r a d i o n i c a pruiti
odgovor, moda neka n o v a tehnika. Rekao b i h v a m :

N E T R A G A J T E Z A M I R O M . N e tragajte n i z a
k o j i m d r u g i m stanjem o d o n o g a u k o j e m s e s a d a
n a l a z i t e , jer ete i z a z v a t i u n u t a r n j i s u k o b i nes
vjesni otpor.
O p r o s t i t e s e b i to n i s t e s p o k o j n i . O n o g a tre
n u t k a k a d p o t p u n o p r i h v a t i t e svoj n e - m i r , o n e
s e p r e o b r a z i t i u m i r . Sve o n o to p o t p u n o p r i h v a
tite o d v e s t e vas o n a m o , u s p o k o j s t v o . To je u d o
predavanja.

K a d p r i h v a t i t e o n o to jest, s v a k i j e t r e n u t a k n a j b o l j i . T o
je

prosvjetljenje.

Priroda suosjeanja
ZAKORAIVI

O N U

STRANU

SUPROT

N O S T I S T V O R E N I H U M O M , postajete n a l i k n a
d u b o k o jezero. V a n j s k a situacija vaega ivota i sve

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

o n o to se ondje dogaa p r e d s t a v l j a j u p o v r i n u je
zera. K a t k a d je m i r n a , k a t k a d u z b u r k a n a i opasna,
ve p r e m a c i k l u s i m a i godinjim d o b i m a . U d u b i
n a m a , m e u t i m , jezero j e u v i j e k s m i r e n o . V i ste c i
jelo jezero, a ne s a m o povrina i u d o d i r u ste s v l a s
t i t o m d u b i n o m , koja ostaje a p s o l u t n o s m i r e n a .

Ne opirete se p r o m j e n i tako to se m e n t a l n o drite s v a k e

situacije. U n u t a r n j i m i r ne o v i s i o tome. P r e b i v a t e u Biu n e p r o m j e n j i v o m , b e z v r e m e n o m , b e s m r t n o m - i vae i s p u
njenje i l i srea vie ne o v i s e o v a n j s k o m svijetu n e p r e s t a n o
p r o m j e n j i v i h o b l i k a . M o e t e uivati u n j i m a , i g r a t i se s
n j i m a , s t v a r a t i n o v e o b l i k e , potovati l j e p o t u s v i h n j i h . A l i
vie n e m a potrebe v e z a t i s e u z b i l o k o j i o d n j i h .
Sve

d o k niste

svjesni

Bia,

izmie

vam

stvarnost

d r u g i h l j u d i jer n i s t e p r o n a l i v l a s t i t u . U m u e s e n j i h o v
o b l i k s v i d j e t i i l i m u s e n e e s v i d j e t i , a t u nije rije s a m o
n j i h o v u t i j e l u , n e g o i o u m u . I s t i n s k i o d n o s postaje m o
gu tek k a d p o s t o j i svjesnost Bia.
Temeljei se u B i u , tijelo i um d r u g e osobe p r o m a t
rat ete s a m o k a o e k r a n i z a k o j e g m o e t e n a s l u t i t i n j i
h o v u i s t i n s k u s t v a r n o s t k a o to osjeate s v o j u . S t o g a ,
k a d se suoite s tuom p a t n j o m i l i n e s v j e s n i m ponaa
n j e m , ostanite p r i s u t n i i u d o d i r u s B i e m - t a k o ete b i t i
u stanju z a g l e d a t i se s o n u s t r a n u o b l i k a i osjetiti b l i s t a
vo i isto Bie d r u g e osobe k r o z svoje v l a s t i t o .
N a r a z i n i Bia s v e u k u p n a s e patnja p r e p o z n a j e k a o
p r i v i d . D o patnje d o l a z i z b o g p o i s t o v j e i v a n j a s o b l i
k o m . u d e s a iscjeljivanja k a t k a d s e d o g a a j u k r o z t a k v u
s p o z n a j u , b u e n j e m s v j e s n o s t i Bia u d r u g i m a - a k o s u
spremni.
S u o s j e a n j e je svjesnost o d u b o k o j v e z i i z m e u v a s i
s v i h b i a . Sljedei p u t k a d k a e t e : N e m a m nita z a j e d
n i k o s t o m o s o b o m , prisjetite s e d a i m a t e m n o g o toga

Prihvaanje

sadanji

trenutak

zajednikog: z a n e k o l i k o g o d i n a - d v i j e i l i sedamdeset, t o
nije v a n o - oboje ete se p r e t v o r i t i u i s t r u n u l i le, z a t i m u
h r p u p r a i n e , a tada e vas nestati. Ta otrenjujua i p o n i z
n a s p o z n a j a n e ostavlja m n o g o mjesta p o n o s u .
J e l i t o n e g a t i v n a m i s a o ? N i j e , n e g o injenica. Z a t o
s k l a p a t i oi p r e d njom? U t o m s m i s l u , i z m e u vas i s v a
k o g d r u g o g stvorenja postoji p o t p u n a jednakost.

JEDNA

OD

NAJMONIJIH

D U H O V N I H

P R A K S I jest d u b o k a m e d i t a c i j a o s m r t n o s t i tje
lesna o b l i k a , ukljuujui i v l a s t i t i . N a z i v joj je: u m r i
prije nego to u m r e .
D u b o k o u i t e u tu m e d i t a c i j u . Va se fiziki
o b l i k r a s t v a r a , vie n e p o s t o j i . T a d a d o l a z i t r e n u
tak k a d u m i r u i s v i m i s a o n i o b l i c i i l i m i s l i . V i ste,
p a k , i dalje ondje - b o a n s k a p r i s u t n o s t k a k v i jes
te. B l i s t a v a i p o t p u n o b u d n a .
O n o to j e s t v a r n o n i k a d a n e m o e u m r i j e t i ;
u m r u samo i m e n a , o b l i c i i p r i v i d i .
N a toj d u b o k o j r a z i n i , s u o s j e a n j e postaje i s
cjeljivanje u n a j i r e m s m i s l u rijei. U t o m stanju
va se i s c j e l i t e l j s k i utjecaj vie ne t e m e l j i na d j e l o
v a n j u nego n a p o s t o j a n j u . S v a t k o s k i m d o e t e u
d o d i r osjetit e d o d i r vae p r i s u t n o s t i i n a njega
e utjecati s p o k o j s t v o k o j i m z r a i t e , b e z o b z i r a n a
t o jeste l i toga s v j e s n i i l i n i s t e .

K a d ste p o t p u n o p r i s u t n i t e k a d s e l j u d i o k o vas ponaaju

na nesvjestan nain, n e e t e osjeati p o t r e b u da na to r e a g i
rate, stoga t a k v i m p o s t u p c i m a n e e t e p r i d a v a t i n i k a k v u
s t v a r n o s t . Va je m i r tako p r o s t r a n i d u b o k da u n j e m u
nestaje sve to mu je s u p r o t n o , k a o da ga n i k a d a i nije b i l o .
T i m e p r e k i d a t e k a r m i k i c i k l u s akcije i reakcije.

90

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

i v o t i n j e , s t a b l a i cvijee osjetit e v a e s p o k o j s t v o i
o d g o v o r i t i n a njega. P o d u a v a t ete d r u g e ve s a m i m s v o
j i m postojanjem, izraavanjem Bojega m i r a .
Postat ete svjetlost svijeta, zraenje iste s v i j e s t i i
t a k o ete o t k l o n i t i p a t n j u n a r a z i n i u z r o k a . I z svijeta ete
o t k l o n i t i nesvjesnost.

Mudrost predavanja
K v a l i t e t a vae s v i j e s t i u o v o m e t r e n u t k u o n o j e to naj
vie o d r e u j e k a k v u ete v r s t u b u d u n o s t i i s k u s i t i , sto
ga je p r e d a v a n j e n a j v a n i j e to m o e t e uiniti k a k o biste
i z a z v a l i p o z i t i v n u p r o m j e n u . S v a k o djelovanje koje p o
d u z m e t e tek j e n a d r u g o m m j e s t u . N i j e d n o i s t i n s k i p o z i
t i v n o djelovanje n e m o e i z r a s t i i z stanja s v i j e s t i u koje
mu nema predavanja.
Z a neke ljude predavanje moe i m a t i negativne k o
notacije, n a g o v j e u j u i p o r a z , odustajanje, n e s p o s o b n o s t
u o d g o v a r a n j u na i z a z o v e i v o t a , l e t a r g i j u i t a k o dalje.
Istinsko predavanje, meutim, neto je p o t p u n o druki
je. O n o n e z n a i d a s e trebate p a s i v n o p o m i r i t i s a s i t u a c i
j o m u kojoj s e n a e t e i nita n e p o d u z i m a t i . N i t i z n a i d a
m o r a t e p r e s t a t i p r a v i t i p l a n o v e i l i p o t i c a t i p o z i t i v n o dje
lovanje.

P R E D A V A N J E JE J E D N O S T A V N A , ALI D U B O
K A M U D R O S T P O P U T A N J A , umjesto o p i r a
nja i v o t n o m t i j e k u . J e d i n o gdje m o e t e i s k u s i t i
ivotni tijek jest sadanji t r e n u t a k , stoga p r e d a t i se
z n a i b e z u v j e t n o i b e z s u z d r a n o s t i p r i h v a t i t i sa
danji

trenutak.

Prihvaanje

sadanji

trenutak

91

T o znai o t k l o n i t i u n u t a r n j i o t p o r p r e m a o n o m
t o jest.

U n u t a r n j i o t p o r o n o m to jest, k r o z m e n t a l n o p r o s u i
vanje i e m o c i o n a l n u n e g a t i v n o s t , g o v o r i : N e . T o s e
o s o b i t o j a k o m o e u o i t i k a d s t v a r i k r e n u n i z b r d o , to
znai d a postoji p r o v a l i j a izmeu zahtjeva i l i k r u t i h oe
k i v a n j a v a e g a u m a i o n o g a to jest. T o j e p r o v a l i j a b o l i .
A k o ivite d o v o l j n o d u g o , z n a t e k a k o s t v a r i p r i l i n o
esto k r e n u n i z b r d o . U p r a v o u t a k v i m t r e n u c i m a tre
bate vjebati p r e d a v a n j e , elite l i o t k l o n i t i b o l i p a t n j u i z
s v o g a ivota. Prihvaanje o n o g a to jest o d m a h vas o s l o
b a a poistovjeenosti s u m o m i tako vas p o n o v n o p o v e
zuje s Biem. O t p o r j e u m .
P r e d a v a n j e j e iskljuivo u n u t a r n j a p o j a v a . T o n e z n a
i d a n a vanjskoj r a z i n i n e smijete n e t o p o d u z e t i i p r o
mijeniti situaciju.
Z a p r a v o , p r e d a j u i se, n e m o r a t e p r i h v a t i t i c j e l o k u p
n u s i t u a c i j u , n e g o s a m o onaj s i u n i djeli k o j i z o v e m o
sadanjim t r e n u t k o m . P r i m j e r i c e , ako ste z a g l a v i l i negdje u
b l a t u , n e e t e rei: D o b r o , ostajem z a g l a v l j e n u b l a t u .
P r e p u t a n j e nije p r e d a v a n j e .

NE

MORATE

NEUGODNU

PRIHVATITI
IVOTNU

NEELJENU

SITUACIJU.

Niti

ILI
mo

rate v a r a t i sebe i rei k a k o n e m a n i e g loeg u

t o m e to ste z a g l a v i l i u b l a t u . N i j e t a k o . V i p o t p u
n o s h v a a t e d a s e elite izvui i z b l a t a . T a d a p a
n j u s u u j e t e n a sadanji t r e n u t a k , n e p r i d a j u i m u
u m i s l i m a n i k a k v e oznake.
To z n a i da ne p o s t o j i p r o s u i v a n j e sadanjeg
t r e n u t k a . Stoga n e m a n i o t p o r a , kao n i e m o c i
onalne negativnosti.
trenutka.

V i prihvaate postojanje tog

92

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

T a d a se p r i h v a a t e p o s l a i r a d i t e sve o n o to
m o e t e k a k o biste s e i z v u k l i i z b l a t a .

T a k v o djelovanje n a z i v a m p o z i t i v n i m . D a l e k o j e u i n k o
v i t i j e o d n e g a t i v n o g d j e l o v a n j a , koje s e t e m e l j i n a b i j e s u ,
oajanju i l i r a z o a r a n j u . D o k n e p o s t i g n e t e eljeni r e z u l
tat, predajete se tako to se s u z d r a v a t e od p r i d a v a n j a
o z n a k a sadanjem

trenutku.

Dopustite mi da iznesem analogiju s v i d o m kako b i h

o b j a s n i o o n o to elim rei. N o u h o d a t e s t a z o m , o k r u
eni g u s t o m m a g l o m . A l i i m a t e j a k u b a t e r i j u k o j a s e p r o
b i j a k r o z m a g l u i i s p r e d vas s t v a r a u z a k , ist p r o s t o r .
M a g l a je vaa i v o t n a s i t u a c i j a , k o j a u k l j u u j e i prolost
i b u d u n o s t ; baterija je vaa svjesna p r i s u t n o s t ; ist p r o s
tor je sadanji

trenutak.

N e p r e d a t e l i se, va p s i h o l o k i o b l i k , l j u s k a ega, p o s
taje sve g r u b l j i i t i m e stvara jak osjeaj o d v o j e n o s t i . Svijet
o k o sebe i l j u d e k o j i vas o k r u u j u m o e t e s m a t r a t i o p a s
n i m . Javlja s e nesvjesna p r i s i l a z a r a z a r a n j e m d r u g i h
k r o z p r o s u i v a n j e , k a o i p o t r e b a za natjecanjem i p r e
v l a u . a k i p r i r o d a v a m postaje n e p r i j a t e l j e m , a v a i m
o p a a j i m a i t u m a e n j i m a v l a d a s t r a h . M e n t a l n a bolest
k o j u n a z i v a m o p a r a n o j o m tek j e m a l o izraeniji o b l i k
o v o g n o r m a l n o g , a l i n e u i n k o v i t o g stanja s v i j e s t i .
Z a h v a l j u j u i o t p o r u , t v r d i k r u t n e postaje s a m o va
p s i h o l o k i o b l i k , nego i tjelesni. N a p e t o s t se j a v l j a u r a z
liitim d i j e l o v i m a tijela, a tijelo k a o c j e l i n a se s t e e . S l o
b o d a n p r o t o k i v o t n e energije k r o z tijelo, k o j i j e n a j v a
n i j i z a njegovo z d r a v o f u n k c i o n i r a n j e , u v e l i k e j e o g r a
nien.
R a d n a tijelu i n e k i o b l i c i tjelesne terapije m o g u p o
m o i u o b n a v l j a n j u p r o t o k a , a l i a k o u s v a k o d n e v n o m i
v o t u n e vjebate predavanje, t e s t v a r i m o g u v a m pruiti

Prihvaanje

samo

privremeno

sadanji

olakavanje

trenutak

s i m p t o m a , budui

da

u z r o k - o b r a z a c o t p o r a - nije razrijeen.
Ima u v a m a n e t o to ostaje n e d i r n u t o p r o l a z n i m
o k o l n o s t i m a koje ine v a u i v o t n u s i t u a c i j u , a tome m o
ete p r i s t u p i t i s a m o k r o z p r e d a v a n j e . T o j e va ivot, samo
v a e Bie - koje p o s t o j i vjeno u b e z v r e m e n o m c a r s t v u
sadanjosti.

S M A T R A T E L I D A J E VAA IVOTNA SITU

A C I J A N E Z A D O V O L J A V A J U A , i l i ak n e p o d
noljiva,

samo

predavanjem

moete

raskinuti

nesvjesni obrazac otpora koji obnavlja t a k v u s i t u

aciju.

P r e d a v a n j e se s a v r e n o slae s p o d u z i m a n j e m akcije, p o t i
canjem p r o m j e n e i l i p o s t i z a n j e m c i l j e v a . A l i u stanju p r e
d a v a n j a u vae djelovanje u l a z i p o t p u n o drukija energija
i drukija k v a l i t e t a . P r e d a v a n j e vas p o n o v n o p o v e z u j e s
i z v o r n o m e n e r g i j o m Bia, a ako v a m j e djelovanje proeto
Biem, o n o postaje r a d o s n a p r o s l a v a ivotne energije koja
vas o d v o d i jo d u b l j e u sadanji trenutak.
K r o z t o to n e p r u a t e o t p o r , k v a l i t e t a v a e s v i j e s t i i ,
s t o g a , k v a l i t e t a s v e g a o n o g a to r a d i t e i l i stvarate, n e i z
m j e r n o s e p o v e a v a . R e z u l t a t i e s e tada b r i n u t i s a m i z a
sebe i o d r a a v a t i t u k v a l i t e t u . T o b i s m o m o g l i n a z v a t i
djelovanje

predavanja.

STANJU

PREDAVANJA

SASVIM

JASNO

U O A V A T E T O T R E B A n a p r a v i t i i t a d a poi
njete d j e l o v a t i , radei j e d n o p o j e d n o , u s r e d o t o u
jui se samo na j e d n u stvar o d j e d n o m .

94

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

Uite i z p r i r o d e : v i d i t e k a k o s e ondje sve p o s

tie i k a k o s e u d o ivota o d v i j a b e z i k a k v a n e z a
dovoljstva i l i nesree.

Z a t o j e Isus r e k a o : P o g l e d a j t e ljiljane u p o l j u k a k o r a s t u ,
n i t i siju, n i t i anju.

A K O J E VAA C J E L O K U P N A S I T U A C I J A N E
Z A D O V O L J A V A J U A i l i n e u g o d n a , i z d v o j i t e taj
t r e n u t a k i predajte se o n o m e to jest. To je svjetlost
baterije koja s e p r o b i j a k r o z m a g l u . Stanjem vae
svijesti tada vie n e u p r a v l j a j u v a n j s k i u v j e t i . Vie
ne djelujete na t e m e l j u reakcije i o t p o r a .
T a d a p r o m o t r i t e obiljeja s i t u a c i j e . Z a p i t a j t e
se: P o s t o j i l i n e t o to b i h m o g a o n a p r a v i t i d a
p r o m i j e n i m situaciju, da je poboljam i l i da se
u k l o n i m o d n j e ? A k o j e tako, p o d u z m i t e i s p r a v
nu akciju.

U s r e d o t o i t e s e n e n a s t o t i n u s t v a r i koje ete m o d a i l i
s v a k a k o n a p r a v i t i u n e k o m b u d u e m t r e n u t k u , nego n a
o n o j e d n o j e d i n o to m o e t e n a p r a v i t i s a d a . T o n e znai d a
n e biste t r e b a l i p l a n i r a t i . M o d a u o v o m t r e n u t k u m o e t e
samo p l a n i r a t i . A l i p o b r i n i t e s e d a n e ponete g l e d a t i men
talne f i l m o v e k o j i vas n e p r e s t a n o p r o j i c i r a j u u b u d u n o s t ,
k a k o n e biste i z g u b i l i sadanji trenutak. D j e l o koje p o d u z mete m o d a nee o d m a h d o n i j e t i p l o d o v e . D o k i h n e d o
nese - ne o p i r i t e se o n o m e to jest.

NE M O E T E LI P O D U Z E T I NITA i ne moete
l i s e o d v o j i t i o d t e situacije, t a d a j e i s k o r i s t i t e k a k o
biste jo d u b l j e zali u p r e d a v a n j e , j o d u b l j e u
sadanji t r e n u t a k , jo d u b l j e u Bie.

Prihvaanje

sadanji

trenutak

95

Zakoraite l i u o v u b e z v r e m e n u d i m e n z i j u sadanjosti,
p r o m j e n a s e esto d o g a a n a n e o b i a n nain, b e z i k a k v e
potrebe z a v e l i k i m v a i m r a d o m . ivot v a m poinje p o
m a g a t i i suraivati s v a m a . Spreavaju li vas u d j e l o v a n j u
u n u t a r n j i i m b e n i c i , k a o to s u s t r a h , k r i v n j a i l i inercija,
nestat e ih u svjetlosti vae svjesne p r i s u t n o s t i .
Nemojte pomijeati predavanje sa s t a v o m k o j i bi se
m o g a o o v a k o i z r a z i t i : N e e l i m d a m e b i l o to vie
o m e t a , i l i : Vie m i j e d n o s t a v n o nije s t a l o . P r o m o t r i t e
l i g a p o m n o , o t k r i t ete d a j e t a k a v stav o k a l j a n n e g a t i v nou u o b l i k u s k r i v e n o g n e g o d o v a n j a , a da uope ne
predstavlja predavanje, nego p r i k r i v e n i otpor.
P r e d a j u i se, u s m j e r i t e p a n j u p r e m a u n u t r a k a k o
biste p r o v j e r i l i p o s t o j i l i b i l o k a k a v t r a g o t p o r a u v a m a .
B u d i t e v r l o paljivi d o k t o inite; i n a e b i s e djeli o t p o
r a m o g a o i dalje n a s t a v i t i s k r i v a t i u n e k o m t a m n o m u g l u ,
u o b l i k u m i s l i i l i n e p r i z n a t e emocije.

Od energije uma do duhovne

energije
PONITE P R I Z N A N J E M D A O T P O R P O S T O
JI. B u d i t e p r i s u t n i k a d se to d o g o d i , k a d se j a v i
otpor.

P r o m a t r a j t e n a i n n a k o j i va u m s t v a r a

otpor, k a k o pridaje oznake situaciji, v a m a i l i d r u

g i m l j u d i m a . P r o m o t r i t e m i s a o n i proces k o j i s e
o d v i j a . Osjetite e n e r g i j u emocije.
Postanete l i s v j e s n i o t p o r a , u v i d j e t ete d a n e
slui n i k a k v o j s v r s i . U s r e d o t o u j u i s v u s v o j u

96

MO

panju

na

SADANJEG

sadanji

TRENUTKA

trenutak,

PRAKSI

osvijestit

ete

nes

v j e s n i o t p o r i to e b i t i njegov k r a j .

Ne m o e t e b i t i svjesni i u j e d n o nesretni, s v j e s n i i u n e g a t i v
n o s t i . N e g a t i v n o s t , nesrea i l i patnja u b i l o k o j e m o b l i k u
znae k a k o p o s t o j i otpor, a o t p o r je u v i j e k nesvjestan.
Biste l i o d a b r a l i nesreu? N e odaberete l i je, k a k o s e
moe p o j a v i t i ? K o j a joj je svrha? T k o je o d r a v a na ivotu?
K a e t e d a ste s v j e s n i k a k o ste n e s r e t n i , a l i i s t i n a j e d a
se p o i s t o v j e u j e t e s n e s r e o m te da p r i s i l n i m r a z m i l j a
n j e m taj proces o d r a v a t e na i v o t u . S v e je to n e s v j e s n o .
Da ste s v j e s n i , o d n o s n o da ste p o t p u n o p r i s u t n i u sada
njem t r e n u t k u , s v a b i n e g a t i v n o s t g o t o v o i s t o g a t r e n u t k a
iezla. N e b i m o g l a preivjeti u vaoj p r i s u t n o s t i . M o e
preivjeti s a m o k a d ste o d s u t n i .
a k n i t i j e l o b o l i n e m o e d u g o p r e i v j e t i u vaoj p r i
s u t n o s t i . V l a s t i t u n e s r e u o d r a v a t e n a i v o t u t a k o to
joj dajete v r i j e m e . To je n j e z i n a k r v i n j e z i n i v o t . O t k l o
nite

vrijeme

snanom

svjesnou

sadanjeg

trenutka

u m r i j e t e. A l i , elite l i n j e z i n u smrt? J e l i v a m u i s t i n u
dosta? T k o biste b i l i b e z nje?
D o k n e ponete vjebati p r e d a v a n j e , d u h o v n a d i m e n
zija je neto o emu itate, o emu r a z g o v a r a t e , to vas
u z b u u j e , o emu se piu knjige, o emu se razmilja i u to
s e vjeruje - i l i n e vjeruje, k a k o g o d b i l o . N i j e v a n o .

D O K SE NE P R E D A T E , duhovna dimenzija ne
postaje i v u a s t v a r n o s t v a e g a i v o t a .
P r e d a t e l i se, energija k o j o m zraite i k o j a t a d a
poinje u p r a v l j a t i v a i m i v o t o m m n o g o j e vie
v i b r a c i j s k e f r e k v e n c i j e nego energija u m a k o j a j o
u p r a v l j a naim svijetom.

Prihvaanje

sadanji

trenutak

P r e d a v a n j e m d u h o v n a energija u l a z i u ovaj s v i
jet. O n a n e s t v a r a p a t n j u v a m a , d r u g i m l j u d i m a
i l i b i l o k o j e m o b l i k u ivota n a o v o j p l a n e t i .

Predavanje u osobnim odnosima

Istina j e d a s a m o n e o s v i j e t e n a osoba p o k u a v a i s k o r i s
titi nekoga i l i m a n i p u l i r a t i l j u d i m a , ali podjednako je
istina k a k o se samo neosvijetenu osobu moe i s k o r i s t i
t i i l i m a n i p u l i r a t i njome. O d u p i r e t e l i s e i l i s e borite p r o t i v n e s v j e s n i h p o s t u p a k a d r u g i h , i s a m i ete p o s t a t i ne
osvijeteni.
A l i p r e d a v a n j e n e z n a i d o p u t e n j e d a vas iskorita
v a j u n e o s v i j e t e n i l j u d i . U o p e nije t a k o . S a v r e n o j e m o
gue v r s t o i jasno rei n e n e k o j o s o b i i l i otii i z n e k e
situacije i b i t i i s t o d o b n o u stanju p o t p u n o g u n u t a r n j e g
prihvaanja.

K A E T E L I NE nekoj o s o b i i l i situaciji, n e k a s e
t o t e m e l j i n a u v i d u , jasnoj s p o z n a j i o n o g a to j e z a
vas p r a v i l n o i l i n e p r a v i l n o u t o m t r e n u t k u , a ne
na reakciji.
N e k a t o n e b u d e ne reakcije, nego ne v i s o k e
k v a l i t e t e , ne s l o b o d n o o d s v e k o l i k e n e g a t i v n o s t i ,
jer samo k a d j e t a k v o n e i z a z i v a daljnju p a t n j u .
N e m o e t e l i s e p r e d a t i , o d m a h neto p o d u z m i t e . Recite to m i s l i t e i l i n a p r a v i t e neto to e p r o
m i j e n i t i s i t u a c i j u - i l i iziite i z nje. P r e u z m i t e o d g o
v o r n o s t za svoj ivot.

98

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

N e z a g a u j t e svoje p r e k r a s n o , b l i s t a v o u n u t a r n j e Bie i
Z e m l j u n e g a t i v n o u . N e u n o s i t e n e s r e u b i l o koje v r s t e
u p r e b i v a l i t e Bia u v l a s t i t o j n u t r i n i .

N E M O E T E L I N E T O P O D U Z E T I - a k o ste,
p r i m j e r i c e , u z a t v o r u - t a d a v a m ostaju d v i j e m o
gunosti i z b o r a : otpor i l i predavanje. Vezanost u z
vanjske uvjete i l i u n u t a r n j e o s l o b o e n j e o d n j i h .
Patnja i l i u n u t a r n j i m i r .

P r e d a v a n j e m e se i vai o d n o s i t e m e l j i t o p r o m i j e n i t i .
A k o n i k a d a n e m o e t e p r i h v a t i t i o n o to jest, t o znai d a
n i j e d n u o s o b u n e e t e b i t i u stanju p r i h v a t i t i t a k v u k a k v a
jest. P r o s u i v a t ete, k r i t i z i r a t i , p r i d a v a t i o z n a k e , o d b a
c i v a t i i l i pokuavati p r o m i j e n i t i ljude.
tovie,

a k o sadanji t r e n u t a k n e p r e s t a n o

pretvarate

u s r e d s t v o za p o s t i z a n j e b u d u n o s t i , t a k o e r ete i s v a
k u o s o b u s k o j o m s e susretnete i l i s k o j o m ste u o d n o s u
p r e t v o r i t i u sredstvo za postizanje ciljeva. Tada v a m o d
n o s - l j u d s k o b i e - postaje manje v a a n i l i p o t p u n o
n e v a a n . N a j v a n i j e v a m j e o n o to m o e t e d o b i t i i z t o g
o d n o s a - b i l o t o n e t o m a t e r i j a l n o , osjeaj m o i , tjelesni
u i t a k i l i n e k i o b l i k n a g r a i v a n j a ega.
D o p u s t i t e m i d a v a m o b j a s n i m k a k o p r e d a v a n j e dje
luje u o d n o s i m a .

K A D S E U P U S T I T E U S V A U i l i s u k o b , s part
n e r o m i l i o s o b o m koja v a m j e b l i s k a , ponite p r o
m a t r a t i k a k o s e b r a n i t e k a d j e va p o l o a j n a p a d
n u t i l i osjetite s n a g u v l a s t i t e agresije d o k n a p a d a
te poloaj d r u g e osobe.
P r o m a t r a j t e k o l i k o ste v e z a n i u z v l a s t i t a staja
lita i miljenja. Osjeajte m e n t a l n o - e m o c i o n a l n u

Prihvaanje

sadanji

trenutak

99

energiju koja se s k r i v a u p o z a d i n i vae potrebe da

b u d e t e u p r a v u , a d r u g a o s o b a u k r i v u . To je ener
gija e g o i s t i n o g u m a . O s v i j e s t i t ete j e k a d j e p r i z
nate, k a d je to p o t p u n i j e osjetite.
T a d a ete j e d n o g a d a n a , u s r e d s v a e , i z n e n a
d a s p o z n a t i k a k o i m a t e i z b o r i m o d a ete o d l u i
t i o d b a c i t i v l a s t i t u reakciju - samo k a k o biste v i d
j e l i to e se d o g o d i t i . P r e d a t ete se.

N e m i s l i m t i m e d a trebate j e d n o s t a v n o izrei: D o b r o , t i
si u pravu, s i z r a z o m l i c a k o j i g o v o r i : Ja sam i z n a d te
djetinjaste n e s v j e s n o s t i . T o b i z n a i l o d a ste o t p o r j e d
n o s t a v n o p r e m j e s t i l i n a d r u g u r a z i n u , a d a egoistini u m
j o v l a d a i t v r d i k a k o j e n a d m o n i j i o d d r u g e osobe. G o
v o r i m o otputanju c j e l o k u p n o g a m e n t a l n o - e m o c i o n a l n o g e n e r g e t s k o g p o l j a u v a m a koje s e b o r i z a m o .
Ego j e l u k a v , stoga morate b i t i v r l o b u d n i , jako p r i
s u t n i i p o t p u n o p o t e n i s a s o b o m k a k o biste u v i d j e l i
jeste l i u i s t i n u o d b a c i l i p o i s t o v j e e n o s t s m e n t a l n i m sta
v o m i tako se o s l o b o d i l i u m a .

OSJETITE L I I Z N E N A D A V E L I K U LAKOU,
J A S N O U I D U B O K I S P O K O J , to je nedvojbe
n o z n a k d a ste s e u i s t i n u p r e d a l i . T a d a p r o m a t r a
jte to se d o g a a s m e n t a l n i m s t a v o m d r u g e oso
b e k a d m u s v o j i m o t p o r o m vie n e dajete e n e r g i j u .
O t k l o n i t e l i poistovjeenost s m e n t a l n i m s t a v o v i
m a , poinje p r a v a k o m u n i k a c i j a .

N e - o t p o r n e m o r a n u n o znaiti i n e - d j e l o v a n j e . N e - o t p o r z n a i s a m o k a k o s e d j e l o v a n j e n e t e m e l j i n a reak
c i j i . Sjetite s e d u b o k e m u d r o s t i n a kojoj s e t e m e l j i p r a k s a
istonjakih borilakih vjetina: ne o d u p i r i t e se s i l i n e p
rijatelja. P o p u s t i t e k a k o biste n a d v l a d a l i .

0 0

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

K a d ste u stanju s n a n e p r i s u t n o s t i , nita n e initi

m o n o je s r e d s t v o p r e o b r a z b e i iscjelitelj s i t u a c i j a i l j u d i .
To se temeljito r a z l i k u j e od n e a k t i v n o s t i u o b i n o m
stanju s v i j e s t i , o d n o s n o n e s v j e s n o s t i , k o j a i z v i r e i z s t r a
h a , inercije i l i n e o d l u n o s t i . P r a v o znaenje i z r a z a nita
ne poduzimati p o d r a z u m i j e v a u n u t a r n j i ne-otpor i
snanu b u d n o s t .
S d r u g e strane, a k o je p o t r e b n o djelovanje, vie n e e
t e r e a g i r a t i i z u v j e t o v a n o g u m a , n e g o ete n a s i t u a c i j u
o d g o v o r i t i i z svjesne p r i s u t n o s t i . U t o m stanju u m v a m
je o s l o b o e n p o j m o v a , ukljuujui i p o j a m n e n a s i l j a . T k o ,
d a k l e , m o e p r e d v i d j e t i to ete uiniti?
E g o vjeruje k a k o vaa snaga lei u o t p o r u , d o k vas ot
p o r z a p r a v o o d v a j a o d Bia, j e d i n o g mjesta i s t i n s k e m o i .
O t p o r je slabost i s t r a h p r e r u e n u s n a g u . O n o to ego
s m a t r a slabou jest Bie u svoj svojoj istoi, n e v i n o s t i i
m o i . O n o to s m a t r a s n a g o m j e slabost. Stoga ego p o s t o j i
u t r a j n o m o b r a s c u o p i r a n j a i i g r a protivniku i g r u k a k o b i
p r i k r i o v a u slabost, k o j a j e z a p r a v o vaa m o .
Sve d o k s e n e p r e d a t e , nesvjesno igranje u l o g a t v o r i
v e l i k d i o m e u l j u d s k i h o d n o s a . P r e d a j u i se, vie v a m
n i s u p o t r e b n e o b r a n e ega i l a n e m a s k e . Postajete v r l o
j e d n o s t a v n i i s t v a r n i . To j e o p a s n o , t v r d i ego. P o v r i jedit e te. Postat e r a n j i v .
N a r a v n o , ego n e z n a d a s a m o k r o z o t p u t a n j e o t p o
r a , k r o z ranjivost m o e t e o t k r i t i s v o j u i s t i n s k u i s u
t i n s k u neranjivost.

09.

Preobrazba
bolesti i
patnje
Preobraaj bolesti u prosvjetljenju
P r e d a v a n j e je u n u t a r n j e p r i h v a a n j e o n o g a to jest, b e z
i k a k v i h ogranienja. Mi g o v o r i m o o vaem ivotu - o
o v o m t r e n u t k u - a ne o u v j e t i m a i l i o k o l n o s t i m a vaega
i v o t a , n e o o n o m e to n a z i v a m i v o t n i m s i t u a c i j a m a .
Bolest j e d i o vae i v o t n e situacije. K a o t a k v a , posje
duje p r o l o s t i b u d u n o s t . Prolost i b u d u n o s t o b l i k u j u
n e p r e k i n u t o trajanje, o s i m a k o se o t k u p l j u j u a m o sa
danjeg t r e n u t k a n e p r o b u d i z a h v a l j u j u i svjesnoj p r i s u t
n o s t i . K a o to z n a t e , u p o z a d i n i razliitih u v j e t a k o j i t v o
re ivotnu situaciju, koja postoji u v r e m e n u , postoji ne
to d u b l j e i s u t i n s k o : va i v o t , s a m o vae Bie u b e z v r e
m e n o m sadanjem

trenutku.

B u d u i d a u sadanjem t r e n u t k u n e m a n i k a k v i h p r o b
l e m a , takoer n e m a ni bolesti. Vjerovanje u o z n a k u koju
n e t k o p r i d a j e v a e m stanju o d r a v a taj uvjet ondje gdje
jest, daje m u s n a g u i o d p r i v r e m e n e n e r a v n o t e e t v o r i
n a i z g l e d vrstu stvarnost.

N a z i v joj

prua ne samo

s t v a r n o s t i v r s t i n u , n e g o t a k o e r i trajanje u v r e m e n u
to g a p r i j e nije i m a l a .

USREDOTOUJUI

SE

NA

OVAJ

TRENU

T A K i suzdravajui se od m e n t a l n o g nadijevanja n a z i v a , b o l e s t s e s v o d i n a j e d a n i l i n e k o l i k o
o v i h i m b e n i k a : tjelesnu b o l , slabost, n e l a g o d u i l i

MO

0 2

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

o n e s p o s o b i ] e n o s t . T o m e se s a d a trebate p r e d a t i .
N e predajete s e i d e j i b o l e s t i .
D o p u s t i t e p a t n j i da vas n a g n a da se v r a t i t e u
sadanji t r e n u t a k , u stanje s n a n e svjesne p r i s u t
n o s t i . K o r i s t i t e s e p a t n j o m k a k o biste d o s e g l i p r o s vjetljenje.

P r e d a v a n j e n e p r e o b r a a v a o n o to jest, b a r e m n e i z r a v
n o . Predavanje preobraava vas. K a d s e v i p r e o b r a z i t e ,
c i j e l i je va svijet p r e o b r a e n , jer je svijet tek o d r a z .
N i j e p r o b l e m u b o l e s t i . P r o b l e m je u v a m a - sve d o k
u p r a v l j a egoistini u m .

K A D

STE

BOLESNI

ILI

ONESPOSOBLJENI,

ne d o p u s t i t e da se u v a m a j a v i osjeaj k a k o ste na
n e k i n a i n d o i v j e l i n e u s p j e h , n e osjeajte k r i v
n j u . N e m o j t e o k r i v l j a v a t i ivot d a p r e m a v a m a
nije poten, a l i nemojte o k r i v l j a v a t i n i sebe. S v e j e
to o t p o r .
Bolujete l i o d teke b o l e s t i , i s k o r i s t i t e j e z a p r o s vjetljenje. S v e l o e to se d o g a a u v a e m i v o
t u i s k o r i s t i t e z a prosvjetljenje.
O d u z m i t e bolesti

vrijeme.

Ne

p r u a j t e joj

prolost i l i b u d u n o s t . D o p u s t i t e joj d a vas natjera

u s n a n u svjesnost sadanjeg t r e n u t k a - i priekajte
da v i d i t e to e se d o g o d i t i .

Postanite alkemiar. Preobrazite m e t a l u zlato, patnju u

svjesnost, n e s r e u u prosvjetljenje.
I z a z i v a l i o n o to s a m u p r a v o r e k a o u v a m a o z b i l j n u
bolest i l i osjeaj bijesa? A k o d a , t o j e jasan z n a k d a j e b o
lest p o s t a l a d i o vaeg osjeaja v l a s t i t o g ja te da s a d a ,
z a p r a v o , titite v l a s t i t i i d e n t i t e t - k a o to titite i b o l e s t .

Preobrazba

bolesti

patnje

0 3

Stanje k o j e m ste n a d j e n u t i n a z i v b o l e s t n e m a n i
k a k v e v e z e s o n i m to v i u i s t i n u jeste.

K a d g o d s e d o g o d i n e k a v r s t a nesree, k a d neto o z b i l j n o
krene nizbrdo - bolest, nesposobnost, g u b i t a k d o m a
i l i bogatstva, i l i drutveno odreenog identiteta, r a s k i d
b l i s k o g o d n o s a , s m r t i l i patnja voljene osobe i l i a k o s h v a
tite da vas u s k o r o eka s m r t - znajte da t a k v i d o g a a j i
i m a j u i d r u g u stranu, k a k o se nalazite samo k o r a k u d a
ljeni od neeg nevjerojatnog: p o t p u n e alkemijske preo
b r a z b e m e t a l a b o l i i patnje u z l a t o . Taj se k o r a k n a z i v a
predavanje.
N e n a m j e r a v a m rei k a k o ete u t a k v o j s i t u a c i j i p o s
tati sretni. To neete. A l i , strah i b o l p r e o b r a z i t e se u
unutarnje spokojstvo i v e d r i n u koji dolaze s v r l o d u b o
k o g mjesta - i z s a m o g N e o i t o v a n o g . T o j e m i r G o s p o d
nji, k o j i nadrasta s v e u k u p n o razumijevanje. U u s p o
r e d b i s t i m , srea j e n e t o p r i l i n o p o v r n o .
S t i m b l i s t a v i m s p o k o j s t v o m d o l a z i spoznaja - ne na
r a z i n i u m a , n e g o d u b i n a m a v a e g a Bia - d a ste n e u n i
t i v i i b e s m r t n i . T o nije uvjerenje. T o j e a p s o l u t n a s i g u r
nost kojoj nije p o t r e b a n n i k a k a v v a n j s k i d o k a z i z n e k o
ga

drugorazrednog izvora.

Preobraavanje patnje u
spokojstvo
U s t a n o v i t i m k r a j n j i m s i t u a c i j a m a m o d a e v a m jo b i t i
n e m o g u e p r i h v a t i t i sadanji t r e n u t a k . A l i u v i j e k d o b i
vate d r u g u p r i l i k u z a p r e d a v a n j e .

MO

04

SADANJEG

TRENUTKA

P R V A P R I L I K A JEST P R E D A T I
TRENUTKA

PRAKSI

SE

SVAKOG

s t v a r n o s t i toga t r e n u t k a . Z n a j u i

k a k o o n o to jest ne m o e b i t i u k i n u t o - jer ve
jest - k a e t e d a o n o m e t o jest, i l i p r i h v a a t e o n o
to nije.
T a d a n a p r a v i t e o n o to m o r a t e n a p r a v i t i , o n o
to z a h t i j e v a s i t u a c i j a .
Ostanete l i u t o m stanju p r i h v a a n j a , n e e t e
vie s t v a r a t i n e g a t i v n o s t , p a t n j u i l i n e s r e u . T a d a
ete ivjeti u stanju n e - o t p o r a , stanju m i l o s t i i l a
koe, bez i k a k v e borbe.

K a d g o d niste u stanju t o uiniti, k a d g o d p r o p u s t i t e t u

p r i l i k u - i l i z a t o to n e stvarate d o v o l j n o svjesne p r i s u t
n o s t i k a k o biste sprijeili p o j a v u n e k i h u o b i a j e n i h i nes
v j e s n i h o b r a z a c a o t p o r a i l i z a t o t o j e s i t u a c i j a t a k o eks
tremna da bi v a m to b i l o p o t p u n o n e p r i h v a t l j i v o - tada
stvarate n e k i o b l i k b o l i , n e k i o b l i k patnje.
Moe se d o i m a t i kao da patnju stvara situacija, a l i u
k r a j n j e m to nije t a k o - s t v a r a je va o t p o r .

IMATE I D R U G U PRILIKU DA SE PREDATE.

N e m o e t e l i p r i h v a t i t i o n o to p o s t o j i u vanjs
k o m s v i j e t u , p r i h v a t i t e o n o to j e u vaoj n u t r i n i .
N e m o e t e l i p r i h v a t i t i vanjske uvjete, p r i h v a t i t e
unutarnje.
T o znai: n e o p i r i t e s e b o l i . D o p u s t i t e joj d a
p o s t o j i . Predajte s e b o l i , oajanju, s t r a h u , o s a m l j e n o s t i i l i b i l o k o j e m d r u g o m o b l i k u patnje. B u d i t e
s v j e s n i b o l i , a l i nemojte joj m e n t a l n o p r i d a v a t i
o z n a k e . P r i g r l i t e je.
Tada promatrajte k a k o udo predavanja d u
b o k u patnju preobraava u d u b o k o spokojstvo.

Preobrazba

bolesti

patnje

0 5

To je vae raspee. D o p u s t i t e mu da postane vae

uskrsnue i uzaae.

A k o j e vaa b o l d u b o k a , sav taj r a z g o v o r o p r e d a v a n j u

vjerojatno e v a m s e i o n a k o initi j a l o v i m i b e s m i s l e n i m .
A k o v a m j e b o l d u b o k a , vjerojatno ete osjeati s n a a n
p o r i v da pobjegnete od nje, umjesto da joj se p r e d a t e . Ne
elite osjeati o n o to o s j e a t e . t o b i m o g l o b i t i p r i r o d
nije? A l i , i z l a z a n e m a , n e m a t e k a m o p o b j e i .
M n o g o j e l a n i h i z l a z a - r a d , pie, d r o g e , bijes, p r o
jekcija, p o t i s k i v a n j e i t a k o dalje - a l i o n i vas ne o s l o b a a
j u b o l i . J a i n a patnje s e n e smanjuje k a d p o s t a n e nes
vjesna. Nijeete l i e m o c i o n a l n u b o l , o n a t a d a utjee n a
sve to inite i l i r a z m i l j a t e t e n a sve vae o d n o s e . O g l a
a v a t e je, d a t a k o k a e m , k a o v l a s t i t u e n e r g i j u k o j o m
z r a i t e , a d r u g i je osjeaju.
A k o s u neosvijeteni, m o g u ak osjetiti p o r i v d a vas
n a p a d n u i l i n a n e k i nain p o v r i j e d e i l i v i m o e t e p o v r i
j e d i t i n j i h u nesvjesnoj p r o j e k c i j i v l a s t i t e b o l i . V i privlaite
i oitujete sve o n o to o d g o v a r a v a e m u n u t a r n j e m stanju.

AKO

NEMA

POSTOJI

NIKAKVA

PUT

KROZ

IZLAZA,
SREDITE

IPAK

JO

STVARI.

S t o g a n e okreite g l a v u o d b o l i . S u o i t e s e s n j o m .
U p o t p u n o s t i je osjetite. Osjetite je - a ne r a z m i
ljajte o njoj! I z r a z i t e je a k o je to n u n o , a l i nemojte
o k o nje u m i s l i m a g r a d i t i scenarij. S v u s v o j u p a
n j u dajte o s j e a j u , a n e o s o b i , d o g a a j u i l i s i t u a c i j i
za koje se ini da su ga i z a z v a l i .
Ne dopustite da se um koristi b o l o m kako bi
v a m stvarao identitet rtve. Saalijevate l i s a m i
sebe i p r i a t e l i d r u g i m a p r i u o svojoj b o l i , ostat
ete u p a t n j i .

MO

0 6

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

B u d u i da nije m o g u e pobjei od osjeaja, je

d i n a m o g u n o s t p r o m j e n e jest zakoraiti u njega,
inae se nita n e e p r o m i j e n i t i .
Stoga s v u s v o j u panju p o s v e t i t e o n o m to
osjeate i suzdrite se od p r i d a v a n j a m e n t a l n i h
n a z i v a . D o k se uputate u osjeaj, b u d i t e snano
budni.
U p o e t k u v a m se m o e u i n i t i k a k o je to
m r a n o i zastraujue mjesto, a k a d osjetite p o r i v da
m u o k r e n e t e l e d a , p r o m o t r i t e ga, a l i nemojte dje
l o v a t i u s k l a d u s n j i m . I dalje panju usmjeravajte
n a b o l , osjeajui t u g u , s t r a h , u a s , o s a m l j e n o s t ,
to g o d to b i l o .
Ostanite b u d n i i p r i s u t n i - p r i s u t n i cijelim svo
j i m Biem, s v a k o m s t a n i c o m s v o g a tijela. D o k tako
inite, u n o s i t e svjetlost u t m i n u . To je p l a m e n vae
svjesnosti.

N a o v o m s t u p n j u n e m o r a t e vie b r i n u t i o p r e d a v a n j u .
Ve ste s e p r e d a l i . K a k o ? P o t p u n a panja p r e d s t a v l j a
p o t p u n o prihvaanje i predavanje. Posveujui n e e m u
p o t p u n u p a n j u , k o r i s t i t e se m o i sadanjeg t r e n u t k a , a
to je m o vae p r i s u t n o s t i .
U z t o n e m o e preivjeti n e k a k a v s k r i v e n djeli o t p o
ra. P r i s u t n o s t u k l a n j a vrijeme. N e postoji l i vrijeme, pat
nja i n e g a t i v n o s t ne m o g u preivjeti.

PRIHVAANJE

PATNJE

PUTOVANJE

JE

S M R T . Suoavanje s d u b o k i m b o l o m , doputanje
b o l u d a p o s t o j i , p o s v e i v a n j e panje b o l i , z n a i
svjesno u l a e n j e u s m r t . K a d ste u m r l i t o m s m r u ,
s h v a t i t ete k a k o s m r t i n e m a - i k a k o s e n e m a t e
ega plaiti. U m i r e s a m o ego.

Preobrazba

bolesti

patnje

0 7

Z a m i s l i t e z r a k u sunca koja j e z a b o r a v i l a daje n e o d v o j i v i

d i o Sunca i z a v a r a v a se vjerujui da se m o r a b o r i t i za
opstanak, stvarati identitet k o j i se r a z l i k u j e od Sunca te
d a s e t a k v o g i d e n t i t e t a m o r a vrsto drati. Z a r n e b i s m r t
t e z a b l u d e d o n i j e l a nevjerojatno o s l o b o e n j e ?

E L I T E L I L A G A N U S M R T ? Biste l i radije u m r l i
b e z b o l n o , b e z s a m r t n i h m u k a ? T a d a s v a k o g a tre
n u t k a u m r i t e za prolost i d o p u s t i t e svjetlosti
vlastite p r i s u t n o s t i da blista k r o z teko, vre
m e n o m o g r a n i e n o ja z a koje m i s l i t e d a p r e d
stavlja v a s .

Put kria - prosvjetljenje patnjom

P u t kria s t a r i j e p u t d o prosvjetljenja, a sve d o n e d a v n o
b i o j e i j e d i n i p u t . A l i nemojte g a o d b a c i t i i l i podcjenji
v a t i n j e g o v u u i n k o v i t o s t . Taj j e p u t j o k o r i s t a n .
P u t kria o z n a a v a p o t p u n i p r e o k r e t . T o z n a i k a k o
se o n o najgore u v a e m i v o t u , k r i , p r e t v a r a u o n o naj
bolje to v a m s e i k a d a d o g o d i l o , p r i s i l j a v a j u i vas n a
p r e d a j u , n a s m r t , prisiljavajui vas d a postanete nest
v a r n i , da postanete k a o B o g - jer i B o g je n e - s t v a r .
Prosvjetljenje p a t n j o m - p u t kria - z n a i da vas net
k o s i l o m i u d a r c i m a tjera u k r a l j e v s t v o n e b e s k o . K o n a
n o ete s e p r e d a t i jer vie n e m o e t e p o d n i j e t i b o l , a l i b o l
e, prije n e g o to s e t o d o g o d i , jo d u g o trajati.

PROSVJETLJENJE KOJE JE

SVJESNO

ODAB

R A N O znai o d b a c i v a n j e v e z a n o s t i z a p r o l o s t i

MO

0 8

budunost

SADANJEG

te

TRENUTKA

prihvaanje

PRAKSI

sadanjeg t r e n u t k a k a o

g l a v n e a r i n e toke v l a s t i t a i v o t a .
To znai o d a b i r da p r e b i v a t e u stanju p r i s u t
n o s t i , umjesto u v r e m e n u .
To znai rei da o n o m e to jest.
T a d a v a m b o l vie nije p o t r e b n a .

K o l i k o v r e m e n a m o r a proi, p r e m a vaem miljenju, prije

n e g o to uspijete rei: Vie n e u s t v a r a t i b o l i p a t n j u ?
K o l i k o v a m j e jo b o l i p o t r e b n o prije nego to donesete
takvu

odluku?

M i s l i t e l i k a k o v a m j e p o t r e b n o vie v r e m e n a , d o b i t
ete g a - a l i i vie b o l a . V r i j e m e i b o l s u n e o d v o j i v i .

Mo odabira
O d a b i r p o d r a z u m i j e v a svjesnost - v i s o k stupanj svjes
n o s t i . N e m a l i svjesnosti, n e m a n i i z b o r a . O d a b i r moete
izvriti o n o g a t r e n u t k a k a d r a s k i n e t e p o i s t o v j e e n o s t s
u m o m i n j e g o v i m u v j e t o v a n i m o b r a s c i m a , onoga trenut
k a k a d postanete p r i s u t n i .
Sve d o k ne stignete do te t o k e , vi ste, u d u h o v n o m
s m i s l u , n e s v j e s n i . T o znai k a k o ste p r i s i l j e n i r a z m i l j a t i ,
osjeati i d j e l o v a t i n a s t a n o v i t e n a i n e , p r e m a u v j e t o v a
nju vlastita u m a .
N i t k o ne odabire poremeaj, sukob, b o l . N i t k o ne
o d a b i r e l u d i l o . D o t a k v i h s t v a r i d o l a z i z a t o to u v a m a
n e m a d o v o l j n o p r i s u t n o s t i z a rastvaranje prolosti, n e m a
d o v o l j n o svjetlosti za rasprivanje t m i n e . Vi niste u pot
p u n o s t i o v d j e . Jo s e niste d o k r a j a p r o b u d i l i . U m e u
v r e m e n u , u v j e t o v a n i u m u p r a v l j a vaim ivotom.

Preobrazba

bolesti

patnje

1 09

N a l i k n a to, a k o ste j e d a n o d m n o t v a l j u d i k o j i i m a j u
p o t e k o a s r o d i t e l j i m a , a k o j o njegujete n e g o d o v a n j e
z b o g n e e g a to s u u i n i l i i l i n i s u uinili, t a d a jo u v i j e k
vjerujete d a s u i m a l i m o g u n o s t i z b o r a - d a s u s e m o g l i
drukije p o n a a t i . U v i j e k s e ini k a k o s u l j u d i i m a l i
mogunost i z b o r a , a l i t o j e p r i v i d . Sve d o k u m , s a s v o j i m
uvjetovanim obrascima

upravlja

vaim ivotom,

sve

d o k v i jeste u m , k a k v u m o g u n o s t i z b o r a imate? N i k a k
v u . ak i niste ondje. Stanje poistovjeenosti s u m o m jako
j e p o r e m e e n o stanje. T o j e o b l i k l u d i l a .
U razliitim s t u p n j e v i m a g o t o v o s v a k i ovjek p a t i o d
t e b o l e s t i . O n o g a t r e n u t k a k a d t o s h v a t i t e , n e m o e vie
postojati n i t r u n a k negodovanja. K a k o moete n e k o m e
z a m j e r i t i to je b o l e s t a n ? J e d i n a p r i k l a d n a reakcija jest
suosjeanje.
A k o vaim i v o t o m u p r a v l j a u m , ako nemate m o g u
n o s t i i z b o r a , i p a k ete p a t i t i z b o g p o s l j e d i c a v l a s t i t e n e s v
jesnosti te ete s t v a r a t i jo vie patnje. N o s i t ete teret stra
h a , s u k o b a , p r o b l e m a i b o l i . Patnja tako s t v o r e n a k o n a n o
e vas p r i s i l i t i da iziete iz toga nesvjesnog stanja.

S V E D O K OSJEAJ V L A S T I T O G A / A T E M E
LJITE U P R O L O S T I ne moete u i s t i n u oprostiti
n i s e b i n i d r u g i m a . Tek p r i s t u p a n j e m m o i sa
danjeg t r e n u t k a , to je vaa j e d i n a m o , m o e t e
u i s t i n u o p r o s t i t i . T o prolosti o d u z i m a m o , a v i
d u b o k o u n u t r i n i spoznajete k a k o nita o d o n o g a
to ste i k a d a uinili i l i o n o to s u v a m d r u g i uinili
n i k a d a n i najmanje n e m o e d o t a k n u t i b l i s t a v u
s u t i n u o n o g a t k o jeste.
P r e d a t e l i s e o n o m e to jest, postanete l i n a taj
n a i n p o t p u n o p r i s u t n i , prolost vie n e m a n i
k a k v u m o n a d v a m a . Vie v a m nije p o t r e b n a . P r i
s u t n o s t je k l j u . Sadanji t r e n u t a k je klju,

1 1 0

MO

SADANJEG

TRENUTKA

PRAKSI

Budui da otpor ne moemo o d v o j i t i od u m a , o d b a c i

vanje o t p o r a - p r e d a v a n j e - o k o n a n j e je v l a s t i u m a , kraj
je v a r a l i c e k o j i se p r e t v a r a da ste to v i , kraj je l a n o g
b o g a . R a z r j e u j u se sve p r o s u d b e i n e g a t i v n o s t .
P o k a z u j e s e c a r s t v o Bia koje j e b i l o p r i k r i v e n o u m o m .
I z n e n a d a s e u v a m a b u d i d u b o k o s p o k o j s t v o , neshvat
l j i v osjeaj m i r a .
A u t o m se m i r u krije v e l i k a radost.
U toj se r a d o s t i k r i j e l j u b a v .
A u najtajnijoj j e z g r i p r e b i v a sveto, n e i z m j e r n o , O n o
emu ne m o e m o dati i m e .