Dalm Enerji retim Sistemleri ve Yardmc Hizmetler

Engin zdemir
Elektrik Eitimi Blm, Teknik Eitim Fakltesi, Kocaeli niversitesi, 41380, Kocaeli
e-posta: eozdemir@kou.edu.tr

zet
Gnmzde olduka merkezi olarak retilen ve datlan
elektrik enerjisinin yakn bir gelecekte dalm (merkezi
olmayan) biimde retilmesi beklenmektedir. Bu almada
Dalm Enerji retim Sistemleri (DES) ile enerji
retiminin yannda sunulan ilave yardmc hizmetler
aklanmaktadr.

1. Giri
20. yz yln ekonomik ve endstriyel geliimi elektrik
enerjisinin merkezi olarak retilmesini ve uzak mesafelere
iletim ve datmn mmkn klmtr [1]. Son yllarn yaygn
ynelimi ise elektrik enerjisinin merkezi olmak yerine
dalm olarak retimidir. Doal gaz sisteminin binalara
ulamas, gaz trbin teknolojisindeki ilerlemeler; yakt pili,
gne pilleri ve rzgar trbinleri gibi yenilenebilir enerji
kaynaklarndaki umut verici gelimeler bu ynelimi
glendirmektedir [2].
21. yzylda elektrik g retimi ve datmmn, gerek
fiziksel altyapsnn ve denetiminin, gerekse biliim alt
yapsnn byk bir deiim yaamas kanlmazdr.
Gelecein elektrik datm sistemlerinin, cep telefonlarndaki
gelimeye benzer biimde, elektrik enerji endstrisinden daha
hzl bir gelimeye sahne olmas beklenmektedir. Elektrik
enerjisinin, sadece olduka byk ve merkezi g retim
istasyonlarnda retilmesi ve yksek gerilim hatlar zerinden
iletimi yerine, yakn bir gelecekte ilave olarak olduka
dalm ve farkl retim altyaplarnn kullanlmas
beklenmektedir. Gnmzdeki elektrik datm sistemlerinde,
yk veya talep deiikliklerine kar ok az denetim imkan
bulunmaktadr. Elektrik datm sistemlerindeki koruma
ekipmanlar, oluan hatalara veya ksa devrelere kar normal
olmayan hata akmn sezerek ve hatay izole etmek zere
devre kesiciyi aarak cevap vermektedir. Baz yeni
otomasyon sistemlerinde ise, hatal blge tespit edilmekte ve
hatadan sonra alternatif bir g ak yolu salamak zere
dier bir devre kesici kapatlarak g alamayan tketici says
azaltlabilmektedir.
Gnmzde ok da akll olmayan elektrik datm
sistemlerinde, dalm enerji retim sistemlerinin gerilim
reglasyonu
iin
bile
kullanlmasndan
zellikle
kanlmaktadr. Elektrik datm sistemlerinin hatalar yerel
olarak sezip cevap verebilecek ve bylece olaan d
yklenme, iletim skkl ve kesinti gibi durumlarla ba
etmek zere yerel bir zeka veya otomasyona sahip olacak
ekilde gelitirilmesi iin almalar ise artmaktadr.
Gelecekteki elektrik datm sisteminden beklentiler aada
sralanmaktadr [3].

1.

Elektrik ebekesindeki grevli teknik personelin

gvenliini artrmak,
2. Hatalar nedeniyle ortaya kan hasarlarn en aza
indirilmesi ve elektriksel kayplarn azaltlmas,
3. nleyici
kestirimci
bakm
hizmetlerinin
iyiletirilmesi,
4. Sistemin otomasyonu ve otonomisi,
5. letme ve bakm maliyetlerinin azaltlmas,
6. letiim teknolojilerinin kullanm,
7. Ada moduna hzla geebilme,
8. Arzalarla ba etme esneklii,
9. Enerji depolama ve g elektronii sistemlerinin
kullanm,
10. DES entegrasyonu,

2. Dalm Enerji retim Sistemleri ve ebeke

Etkileimi
DESleri, 10 KW ile 10 MW arasndaki jeneratrlerin g
sistemi boyunca dalm bir ekilde ebeke ile bal veya tek
bana uygulanmas olarak tanmlanmaktadr. Dnyada
toplam g retiminde piyasa payn artrmas beklenen baz
DESleri, gne pilleri, rzgar trbinleri, kk hidrolik
jeneratrler, jeotermal enerji ve yakt pilleri olarak saylabilir.
Yakt pilleri ticarileme noktasna en yakn teknoloji olarak
grlmektedir. Yksek gl g elektronii modllerinin
geliimi, yakt pilleri ve gne pillerinin ebeke ile
balantsna olanak salamaktadr.
Rzgar trbinleri, gne enerjisi ve yakt pilleri gibi alternatif
ve dalm enerji kaynaklarna olan ilgi, yksek enerji
maliyetleri ve geleneksel enerji kaynaklarnn evreye olan
olumsuz etkilerinin halk tarafndan daha fazla alglanmas
nedeniyle giderek artmaktadr. Bu nedenle, bu tip enerji
kaynaklarna talep artmakta, gvenilirlik ve maliyet etkileri
daha n plana kmaktadr [4].
Dalm enerji kaynaklar, ksa tesis sresi, piyasa
beklentilerine cevabndaki esneklik, farkl yakt seenei,
gelimi g kalitesi, daha az iletim kayb, elektrik g
sistemi gvenilirliinde art ve gelimi ebeke gvenlii gibi
ok sayda avantaja sahiptir. Yenilenebilir enerji
kaynaklarnn DES olarak kullanm ynndeki evresel
talepler daha da artmaktadr. Ayrca, kk jeneratrler, g
elektronii ve enerji depolama elemanlarndaki teknolojik
gelimeler dalm enerji retim sistemlerin mevcut elektrik
datm sistemine balantsnda yeni frsatlar salayacaktr.
Bunun yannda, yenilenebilir enerji kaynaklarnn kullanm
ynndeki birok yasal dzenlemeler g datmnn merkezi
olmayan ynde gelimesini desteklemektedir.

Nfus younluu yksek olan blgelerde elektrik datmnda

genellikle a tipi datm sistemleri kullanlmaktadr. Bu tr
sistemlerde ehrin caddelerine ve yollarn altna bir dizi
iletken yerletirilir. Bu datm a, 5 ile 15 datm fideri
devresi zerinden beslenir. Arza durumunda tm ebeke a
kapatlmak zorunda kalmadan nce bu devrelerden iki veya
daha fazlas kesilebilir. Bu yedekli durum ile ebeke a
gvenilirlii olduka yksektir. Bununla birlikte, gerekli
olduu hallerde bu a iindeki byk binalarda g kalitesini
salamak zere ve binalar ada modunda iletmek zere
DESleri kullanlabilmektedir. DESlerinden, ebeke
yknn g faktrn iyiletirmek ve ebeke gvenilirliini
artrmak iin de yararlanlabilmektedir.
Krsal kesimlerde ve uzak blgelerde, DESleri uzun iletim
hatlarnn kayplarn azaltarak ve gerilim reglasyonu
salayarak nemli bir grev yaparlar. Bu tr sistemler ile
yke salanan reaktif g, alt istasyonlarda tesis edilen
kondansatr bankalarndan daha fazla etkiye sahiptir. Ayrca,
kondansatrlerden salanan reaktif gcn etkisi gerilimin
karesi ile azalmakta, fakat gerek bir jeneratrden salanan
reaktif g ise gerilim dtnde daha etkin hale
gelmektedir.
G elektronii ve kontrol teorisindeki gelimeler, elektrik
ebekesine ok sayda DESnin balanmasn salayacak ve
bu eilim gvenilirlikte arta, verimin ykselmesine ve
bylece ebeke maliyetlerinin azalmasna yol aacaktr. G
elektronii dnm sistemleri, DESlerinin byk ve
yksek ataletli trbin jeneratrlerine benzer ekilde ebekede
yer almasna ve byk jeneratrlerin tm fonksiyonlarn
yerine getirmesini salayacaktr. Ultra kondansatrler veya
sper iletken magnetik enerji depolama (SMES:
Superconducting Magnetic Energy Storage) sistemleri gibi
enerji depolama eleman ieren g elektronii dnm
sistemleri ebeke ve kullancya, gerilim kme destei ve
dier baz enerji kalitesi gvenlii hizmetlerini sunabilecektir.
G elektroniinin geliimi ile birlikte, bir ksa devre annda
ebekeye daha az arza akm verilecek ve bylece daha ucuz
devre kesiciler ve dier koruma donanmlarnn kullanlmas
mmkn hale gelecektir.
Gnmzdeki ebekeler ve elektrik datm sistemi, elektrik
enerjisinin byk jeneratrlerden alnarak iletim ebekesi
yoluyla datm sistemine yk akn salamak ve bylece
tketiciye ulatrmak zere tasarlanmtr. G elektronii
dzenleyicileriyle birlikte, dalm enerji retim denetim
sistemlerinin geliimi, g aknn yerel blgelerde veya
endstriyel
alanlarda
yaplabilmesini
ve
bylece
DESlerinden ebekenin herhangi bir yerinde bulunan
tketiciye ulamasn salayacaktr. Dier bir ifade ile g
hatlarnn, tek ynl bir iletken olmak yerine iki ynl iletken
olarak daha fazla kullanmna olanak verilecektir. Elektrik
ebekesinin gvenilirlii, yeterlilik (yeterli retim) ve
gvenlik (ani bozucu etkiye cevap) olarak iki bileenden
meydana gelmektedir. ebekenin yeterlilii, ilave kaynak ve
enerji piyasa gcne ek retim kapasitesi ilave ederek
gelitirilebilir. ebekenin gvenlii ise datlm denetim
sisteminin anormallikleri tespit edip, gerekli dzeltme
ilemlerini yapmasyla gelitirilebilmektedir.

Enerji depolama sistemleri elektrik ebekelerini dzenlemek;

ebeke gvenilirliini artrarak alnan elektrik enerjisinin
kalitesini iyiletirmek iin dnya apnda yaygn olarak
kullanlmaktadr. Enerji depolama teknolojileri, rzgar ve
gne gibi srekli olarak yararlanma imkan olmayan
yenilenebilir enerji kaynaklarndan, bu kaynaklarn mevcut
olduu zamanlarda retilecek enerjinin depolanarak (rnein
hidrojen enerjisi), kaynaklarn kesintiye urad zamanlarda
kullanlmasna olanak salayarak; bylece yenilenebilir
enerjinin gvenilirliini artrarak, kullanmn cazip hale
getirmektedir. Ayrca enerji depolama sistemlerinin, iletim ve
datm ebekelerinde g sistemleri denetim teknolojileriyle
birlikte kullanm, ebeke gvenilirliini artrarak ebekeden
alnan elektrik enerjisinin kalitesini iyiletirmektedir.
Dnyada mevcut ve/veya gelimekte olan elektrik enerjisi
depolama sistemleri arasnda zgl enerjisi yksek Li-iyon
pilleri ve NiMH pil teknolojileri, sper kondansatrler
(elektrik enerjisini elektronik yolla depolar) ve sper iletkenli
manyetik enerji depolama sistemleri (SMES) lkemizin de
yetkinlik kazanmas gereken teknoloji alanlardr.
Birok farkl dalm enerji kaynandan retilen elektrik
enerjisi ebeke ana dorudan g salamaya uygun deildir.
Dalm enerji kaynaklarndan, yakt pilleri, gne pilleri ve
bataryalar doru akm; rzgar trbinleri ve jeneratrler ise
deiken frekansl alternatif akm retmektedir. Bu
kaynaklarn elektrik ebekesine g salamas iin bir g
dntrcsne gerek duyulmaktadr.
Gelecek be on yl iinde, DESlerinin uluslarn yeni retim
kapasitelerinin %20sini veya daha fazlasn oluturmas
beklenmektedir. Dk dzeylerde bile gnmzde byk
trbinler tarafndan salanan dnen rezerv, reaktif g
kayna ve gerilim reglasyonu gibi yardmc hizmetler,
gelecekte DESleri tarafndan salanabilecektir. DESleri
retimin kk bir ksmn oluturduunda bile, herhangi bir
bozucu
etki
olutuunda,
ebekeden
ayrlmas
istenmeyecektir. Bunun yerine DESleri ebekeye bal
kalmaya devam ederek, sistemi kararl hale getirmeye yardm
edecektir.

3. Dalm Enerji retim Sistemi Trleri

Geleneksel iten yanmal motorlu teknolojiler yannda
yenilenebilir enerji teknolojileri de dalm enerji retimi
amacyla kullanlabilmektedir. Son yllarda gelitirilmekte
olan baz DES trleri aada sralanmaktadr.
1.
2.
3.
4.
5.
6.

Mikro trbin jeneratrler,

ten yanmal motorlu jeneratrler,
Gaz veya dizel trbin jeneratrleri
Yakt pilleri,
Gne pilleri,
Rzgar trbinleri,

Dalm enerji sistemlerinin baz zellikleri Tablo 1de

detayl olarak verilmektedir [5].

Tablo 1. DES zellikleri.

Teknoloji

Avantajlar

Dezavantajlar

Yakt tipi

Boyutlar

Yakt pili

Hidrojen elektrik dnm

verimi yksek,

ok az sayda ticari cihaz

Hidrojen,
doal gaz,
propan,
metanol

MCFC 250-2850 KW

Evsel uygulamalara uygun,

Verim %45-55
Tesis maliyeti dk
sda 2000-3000 $/KW

Is geri kazanm ile yksek

verim,

Aratrmalar otomotivde
youn
lk balatma sresi uzun

PAFC 200 KW
PEMFC 3 250 KW
SOFC 225-2240 KW

Dk zararl gaz
emisyonu.
Yakt maliyeti yok,

Geni alan gerekli,

Hareketli paras yok,

Yksek tesis maliyeti

Emisyon ve grlt yok,

Temel yklere uygun deil,

Tepe yk azatlm iin

uygun

Depolamasz yedek g
kullanmna uygun deil

Gvenilir teknoloji

Deiken g k

Rzgar Trbini

Yakt maliyeti yok,

retim rzgara baml

Tesis maliyeti olduka

deiken yaklak
1100 $/KW

Sfr emisyon,

Geni araziye ihtiya var

Gelimi teknoloji,

ebekeye baml yedek

veya tek bana
uygulamalara uygun deil

Gne Pili

Tesis maliyeti olduka

deiken
yaklak 4000 $/KW

ok sayda reticisi var

ten Yanmal
Jeneratr
Verim %27-38

Gelimi teknoloji

Emisyonlar ve grltl,

ebeke ile paralel veya tek

bana alabilme,

Yerinde yakt depolama

gerekli

400-

Is geri kazanm ile verim

art mmkn

Gaz Trbin Jeneratr

Isl geri kazanm ile yksek

verim

Tesis maliyeti
600$/KW

Verim %25-%40

Ticari olarak hazr teknoloji

Emisyonlar ve grltl,
Yerinde yakt depolama
gerekli

Dorudan
gne

Alan ile snrl

12 mph veya
daha yksek
rzgar hz

1 1000 KW

Dizel, doal
gaz, propan
vb.

1 6000 KW

Doal gaz,
metan

3 15000 KW

Doal gaz,
propan,
dizel

15 250 KW

Temel g, yedek g ve
tepe yk iin uygun
Tesis maliyeti
650$/KW

ok sayda retici
Olduka dk tesis
maliyeti

Mikro trbin
jeneratr

Isl geri kazanm ile yksek

verim

Verimi %28-33

Evsel ve kk endstriyel
uygulamalar iin sl k

Tesis maliyeti
750$/KW-900$/KW

Temel g veya yedek g

kullanmna uygun
Belirli glerde ticari rn

Endstriyel uygulamalar
iin yetersiz scaklk

4. DES ve Yardmc Hizmetler

DESleri, gnmzde aslnda ilk olarak yedek g ve tepe
yk azatlm amacyla tasarlanm olduundan ou zaman
yedekte beklemekte ve uzun srelerle almamaktadr. Bu
nedenle tesisleri, iletimi ve bakm olduka maliyetli
olduundan ok fazla tercih edilmemektedir. Ancak
DESlerinden elde edilen atk s deerlendirildiinde ise
maliyet asndan olduka avantajlar salanmaktadr. Bununla
birlikte dalm enerji retim sistemleri ile enerji retimi
yannda ilave olarak elde edilebilen yardmc hizmetler
aada sralanmaktadr [6].

Gerilim denetimi,
Frekans denetimi,
Yk takibi,
Dnen rezerv,
Yedek rezerv,
Destek kaynak,
Harmonik kompanzasyonu,
A kararll,
Kolay gei,
Tepe azalm,

Ls

Rs

is

vt

il
YK

vt is ic il vdc

Cf

ic

Denetleyici

Lc
DE
S

vdc

Gvenilirlik ve g kalitesi g datm sistemlerinden

beklenen iki nemli zelliktir. Son yllarda g
sistemlerindeki g kalitesi ile ilgili konular olduka nem
kazanmtr.
G
kalitesi
problemleri
ebeke
kullanclarndaki kayplarn artmasna neden olduu iin bu
problemlerin zmne ynelik olarak yukarda saylan
yardmc hizmetler de olduka ilgi grmektedir. DESleri ile
salanan yardmc hizmetler, g kalitesi problemleri iin
aada saylan ynlerden iyi bir zm olacaktr.

DES ile enerji retmenin yannda salanabilen yardmc

hizmetler, temel olarak aktif g ile ilgili ve aktif olmayan
gle ilgili olmak zere ikiye ayrlabilir. Aktif olmayan gle
ilgili yardmc hizmetler, gerilim reglasyonu, reaktif g
kompanzasyonu, g faktr dzeltimi, gerilim ve/veya akm
dengesizlik kompanzasyonu ve harmonik kompanzasyonudur.
Aktif olmayan gle ilgili olan yardmc hizmetler iin, hem
aktif hem de aktif olmayan akm akn salamak zere g
elektronii temelli g dntrc arabirimi kullanm
dnda, DESnin kendi iyapsnda herhangi bir gereksinim
bulunmamaktadr. G elektronii devresi ile ebekeye bal
dalm enerji retim sistemi devre balants ekil 1de
grlmektedir.

vs

Yukarda saylan yardmc hizmetler hem ebekeye, hem

DES sahiplerine hem de her ikisine birden yararlar
salamaktadr. ebekeye salanan faydalar, dnen rezerv,
yedek (dnmeyen) rezerv ve ebeke kararlldr. DES
sahibine faydalar ise yedek kaynak, tepe azalm, yk takibi
ve hzl transfer olarak saylabilir. Hem ebeke hem DES
sahibine getirilen faydalar ise gerilim denetimi, frekans
reglasyonu ve harmonik kompanzasyonudur.

vc

ekil 1. G elektronii devresi ile ebekeye bal DES.

DES sadece gerilim reglasyonu deil ayn zamanda

ebeke kararll, yk takibi, ve frekans reglasyonu
asndan grev yapabilmektedir.
Harmonik kompanzasyonu, olduka yksek hzl cevap
gerektiinden g elektronii temelli DESleri ile
kolaylkla zlmektedir.
DESleri kullancya yakn olmas nedeniyle yedek
g gereksinimi ve tepe azalm amacyla kolaylkla
kullanlabilmektedir.
ebeke yeterli g salayabildiinde, DESleri sadece
yedek bir rezerv olarak da kullanlabilmektedir, ancak
bu kaynaklarn boa harcanmas olacaktr.

DESleri tarafndan salanan yardmc hizmetlerin

desteklenmesi iin enerji depolama elemanlar ile etkileim,
farkl kaynaklar ile birlikte alabilme ve gelimi g
elektronii devre ve ekipmanlarnn kullanm da olduka
nem kazanmaktadr. zellikle gerilim kme destei,
harmonik ve reaktif g kompanzasyonu gibi yardmc
hizmetlerin yerine getirilmesi iin harici bir depolama eleman
gereklidir. Baz gelimekte olan elektrik enerjisi depolama
teknolojileri, uan tekerlek (flywheel), sktrlm hava
enerjisi, pompalanm hidrojen olarak saylabilir. Harici bir
depolama eleman kullanmak yerine ortak bir doru akm bara
zerinden farkl DES birbirine de balanabilmektedir.
Yukarda saylan yardmc hizmetlerin DES tarafndan
gerekletirilebilmesi iin gereksinimi tespit edebilecek bir
anlk denetleme sistemine ve bu hizmet gereksiniminin
tespitinin ardndan yardmc hizmeti salayacak alt bir sisteme
ihtiya duyulmaktadr. rnein, bir DES, gerilim
destekleyici veya harmonik kompanzatr olarak alabilir.
Bu iki grev arasndaki tek fark denetim sistemidir.
DESnin, birden fazla yardmc hizmet gereksinimi
olutuunda en nemli yardmc hizmeti ncelikle
salayabilmesi iin bir denetim hiyerarisi kurulmaldr.
Hangi yardmc hizmetin en nemli olduuna karar verilirken
ekonomik konular, sistem gvenlii ve teknik fizibilite
dikkate alnmaldr.

Birok yardmc hizmetin salanabilmesi iin sadece ek

yazlm kod destei yereli olurken eer ilave bir enerji
depolama olana varsa, g dntrc motor ilk kalknma
anndaki ksa sreli ani akm gibi ksa sreli yardmc
hizmetlerin yannda yk takibi ve frekans reglasyonu gibi
dier nemli yardmc hizmetleri de yerine getirebilmektedir.
Ayrca DES ile ebeke balantl elektrik retimi veya tek
bana (ebeke balantsz) elektrik retimi ve bunlar arasnda
hzl gei imkan bulunmaktadr.
DESlerinden salanan yardmc hizmetlerin dikkate
alnacak lde ekonomik katma deeri de bulunmaktadr.
Yardmc hizmetleri salayan g dnm sistemi, g
devresi, src kat, denetim sistemi ve tm sistem denetimi
olmak zere drt blmden olumaktadr. G devresi yar
iletken anahtarlama elemanlar, soutma ve koruma
devrelerinden meydana gelmektedir. Src kat denetim
sisteminden gelen sinyalleri uygun anahtarlara iletme grevini
yapmaktadr. Tm sistem denetimi ise i ve d kontrol
elemanlarndan gelen sinyaller ile tm denetim ilevlerini
yerine getirmektedir. G dnm sistemi maliyeti yaklak
olarak 150 $/KW ile 500 $/KW arasnda deiebilmektedir.

5. Tartma
TBTAK, Enerji Ve evre Teknolojileri Strateji Grubu
Enerji Ve evre Teknolojileri Stratejisi raporunda
yenilenebilir enerji kaynaklarndan enerji retiminde
kullanmmn neminden bahsedilmekte ve dalm enerji
retim sistemlerinin yakn gelecekte olduka nem
kazanaca vurgulanmaktadr. Yine ayn raporda 2020 ylnda
10. hedef olarak dalm enerji retim sistemleri ve
yenilenebilir enerji retimi teknolojilerinin kazanlmas
ngrlmektedir.
Avrupa Birliine katlmaya hazrlanan lkemizde, yakn bir
gelecekte dalm enerji kayna olarak farkl niversitelerde
ve eitli kurulularda aratrma konusu olan enerji
kaynaklarnn lkemiz elektrik datm sistemindeki yerini
almas kanlmazdr. lkemizde zellikle gne pilleri,
rzgar trbinleri ve yakt pillerinin kullanm olduka
uygundur. Konu edilen enerji kaynaklarnn datm sistemine
entegrasyonu iin gelitirilecek g elektronii arabirimi ile
enerji retimi yannda elde edilecek yardmc hizmetler,
lkemizin stratejik ihtiyalar asndan olduka nemlidir.

6. Sonular
DESleri enerji retmenin yannda sunduu yardmc
hizmetler ile zellikle g kalitesi alannda yaanan
problemlere zm olarak grlmektedir. Aktif g retmenin
yannda sunduu yardmc hizmetler nedeniyle DESlerinin
tesis edilmesi hzlanacaktr. Birok yardmc hizmetin
sunulmas iin sadece yazlmda kk deiiklikler yeterli
olurken bunun yannda dardan balanacak olan gelimi
enerji depolama sistemleri DESlerinin kabiliyetlerini daha
da gelitirecektir.

7. Teekkr
Bu almada Engin zdemir, Amerika Birleik
Devletlerindeki almalar iin TBTAK R2219 yurt d
doktora sonras aratrma burs program kapsamnda
desteklenmitir.

8. Kaynaka
[1]
[2]
[3]

[4]
[5]
[6]

F. A. Farret, M. G. Simoes, Integration of Alternative

Sources of Energy John Willey and Sons Inc. 2006.
N., Tuncay, Enerji ve evre Teknolojileri Stratejisi
Vizyon 2003 TBTAK Raporu, 2003.
J. B. Campbell, T. J. King, B. Ozpineci, L. M. Tolbert,
X. Yu, Y. Xu, Ancillary Services Provided from DER,
Oak Ridge National Laboratory Report, ORNL/TM2005/263, 2005.
J., Kueck, B. J. Kirby, The Distribution System of the
Future The Electricity Journal, p. 78-87 2003.
US
Department
of
Energy
web
site
http://www.eere.energy.gov/de/de_characteristics.html.
X. Yu, L. M. Tolbert, Ancillary Services Provided
from DER with Power Electronics Interface, IEEE
Power Engineering Society General Meeting, June 1822, Montreal, Canada, 2006.