Hi chng ngi tt

Sp thng nh bn m nhn cng vic trong nhng ngy cui tun vo gi cht. Ln no bn
cng ni c mc d c k hoch dnh cho gia nh. Bn hm hc trong lng v phi mit
mi vi nhng bn bo co vo th By.
Bn gi mn bt-tt t tin nh hng, nhng khi ngi bi bn mang ln th n chn qu. Khi
anh ta hi, Mi th th no? th bn p, Tt, trong lc r nhn ming tht b chy.
Bn mun tham gia lp nhu thut, nhng khng ngh v mnh s bng lng mnh vng nh mt
hoc hai ting mi tun, v th bn thm ch chng h cp nh ny vi c y.
Hng xm my con ch ca ng ta sa sut m, v chuyn lm bn khng ng c. Thay
v ni vi ng ta v n, bn li ph bnh ng vi nhng ngi bn ca mnh trn Facebook.
Nu tng ri vo bt k tnh hung no nh th, c th bn l mt trong rt nhiu ngi b Hi
Chng Ngi Tt mt tp hp gm tnh cch, thi v cc c im hnh vi c miu t bi
tin s Robert Glover, tc gi quyn No More Mr. Nice Guy.
Ngi Tt tip cn cuc sng v cc mi quan h mt cch th ng. Thay v ln ting, h
ngi khc d dng ln lt mnh. H l nhng ngi d di v lun lm hi lng mi ngi.
Ngi Tt kh t chi cc yu cu ngay c nhng yu cu v l. H t t qu mc cn thit. Khi
mun hoc cn mt iu g , h ngi a ra yu cu v khng mun lm phin ngi khc.
Ngi Tt cng trnh xung t nh trnh dch bnh vy. H thch ha thun hn l tranh u.
Thot nhn, Ngi Tt c v nh nhng ngi thnh thin. Dng nh h rt ho phng, linh hot
v v cng lch s. Nhng nu xem xt k hn, bn s thng nhn thy phn li yu ui, lo u
v phn ut. Ngi Tt thng hay lo lng v gi tr bn thn ca h ph thuc vo s cng nhn
ca ngi khc v vic lm mi ngi yu mn mnh. H lng ph nhiu thi gian c tm cch t
chi mi ngi v d th, thng thng n cui cng h vn ng , v h khng th vt qua
c thi quen . H cm thy mnh khng th lm theo nhng mong mun tht s ca bn thn,
v h vng vo nhng vic m ngi khc cho l h nn lm. Do thun theo t nhin l cch
tip cn cuc sng mc nh ca h, nn Ngi Tt t kim sot c cuc sng ca mnh v v th
cm thy mnh v dng, nhu nhc v b tc. H cng thng phn ut v th hn v nhng nhu
cu thm kn khng c p ng v h cm thy nhng ngi khc lun li dng mnh mc d
chnh h l ngi cho php iu xy ra.
Trong tnh hung xu nht, s phn ut dn nn do b i x th l s khin nhng cn thnh n v
hnh vi bo lc khng ng bng n. H l mt ngn ni la ang chc phun tro.
Ngi mc Hi Chng Ngi Tt tip cn cuc sng v cc mi quan h mt cch th ng.
Vy mt Ngi Tt cn lm g? Lm th no h ly li quyn kim sot cuc sng ca mnh v
ngng lm ngi d b dt mi nh th?
Mt s Ngi Tt cho rng gii php l lm iu ngc li, t cam chu chuyn sang hung hng.
Thay v nhn nhng chu ng, h mun mnh phi ln t trong mi tnh hung. H c t mi
th cho bng c, d th l g.

S hung hng, d thch hp trong mt s tnh hung, c bit trong nhng lc c s tranh u d
di, nhng n khng phi cch giao tip hoc li hnh x tht s hu ch trong a s trng hp.
Trn thc t, vic p dng kiu giao tip c chp, hung hng thng phn tc dng do gy ra s
phn ut v hnh vi gy hn mt cch th ng t chnh nhng ngi m bn ang c kim sot.
Thay v cam chu v hung hng, phng php gii quyt tt nht nm khong gia hai iu ny.
im ngt ngo trong giao tip v hnh x c gi l c lp trng.
C Lp Trng: S Hi Ha Gia Cam Chu V Hung Hng (Passivity and
Aggression)
C lp trng l mt k nng tng tc gia cc c nhn, trong bn bc l s t tin tch cc, c
th ln ting v tranh u cho quyn li ca mnh, trong khi vn tn trng quyn li ca ngi
khc.
Khi c lp trng, bn thng thn v thnh tht vi mi ngi. Bn khng lng trnh vn hay
trng ch mi ngi c c suy ngh v nhng iu mnh mong mun. Nu cm thy kh chu
v iu g , bn s ni ra; nu mun hoc cn iu g, bn s yu cu. Bn lm tt c nhng iu
ny trong khi vn gi c thi lch s v bnh tnh.
K nng ny cng cn bn hiu r rng d mnh c th a ra yu cu hoc ni ln quan im,
nhng ngi khc c quyn thoi mi t chi hoc khng ng . Bn khng cm thy kh chu
hay tc gin khi iu xy ra. Bn vn t ch v trao i i n mt tha hip no . Khi gi
vng lp trng, bn hiu c th bn khng c c iu mnh mun. Tuy nhin, bn s hc c
rng a ra yu cu khng nhng khng lm mnh tn thng, m cn tht s hu ch.
Nhng ch Li Ca Vic C Lp Trng
Cc mi quan h c ci thin. Nhng nh nghin cu v hn nhn v cc mi quan h nhn
thy lp trng l mt trong nhng c tnh ch yu cn thit cho c hai bn mi quan h bn
vng v tch cc. Nu cm thy nhng nhu cu ca mnh khng c p ng, mt ngi s ny
sinh lng on trch i phng (d l li ca ngi ny v khng ni ra nhu cu ca mnh).
Thy bt cng thng. Cc nghin cu cho thy nhng ngi tp gi vng lp trng t b cng
thng hn nhng ngi khng tp. Khi c lp trng, bn t chi nhng yu cu m nu m nhn
s khin bn m m nhiu vic. Bn cng khng cn lo lng do qu bn tm n nhng g ngi
khc ngh v nhng la chn/u tin/yu cu/quan im ca mnh. Bn cm thy lm ch c
cuc i mnh.
T tin. Khi c lp trng, bn c s t ch. Thi v hnh vi ca bn c kim sot bi nhng
hnh ng hoc quyt nh ca chnh bn, ch khng phi ca ngi khc. Vic bit mnh c th
to ra nhng thay i ci thin tnh hung l mt yu t thc y s t tin tuyt vi nht.
t phn ut hn. Khi lp trng vng vng hn, cc mi quan h ca bn s tr nn th v hn.
Bn s khng cn phi chuc ly bc bi khi ng vi mt yu cu hay quyt nh lm hi
lng ngi khc. Khi lm iu g , bn lm v bn tht s mun lm, hoc bn cho rng vic
l mt phn ca s cho i v nhn li t nhin trong cc mi quan h.
Lm Th No C Lp Trng Hn

1. To T Duy Gi Vng Lp Trng

Theo kinh nghim ca ti, vic tr nn c lp trng hn trc tin i hi bn phi thay i t
duy. Bn cn loi b bt k nim tin sai lm hoc gii hn no ang km hm mnh trong vic tr
nn c lp trng. Sau y l mt s gi gip bn c c t duy ng n.
Thit lp gii hn. Bc u tin bt d di l thit lp ranh gii. Gii hn l nhng nguyn tc
v gii hn m mt ngi t ra cho chnh mnh, n cho ngi khc bit nhng cch hnh x no
c mnh chp nhn. Nhng ngi cam chu thng khng to ra gii hn v cho php ngi
khc ln lt h.
Wayne Levine gi nhng gii hn l N.U.T, hay Non-negotiable, Unalterable Terms (Cc nguyn
tc bt di bt dch). N.U.T l nhng iu bn quyt tm duy tr: gia nh, sc khe, nim tin, s
thch, tm trng ca mnh Theo Levine, N.U.T l nhng gii hn nh ngha con ngi bn,
nhng gii hn m nu bn tha hip ht ln ny n ln khc, dn dn nhng chc chn s
bin bn thnh mt ngi cau c, kh chu.
Nu khng bit N.U.T ca mnh l g, hy dnh cht thi gian tm hiu. Mt khi bit, hy quyt
tm t y v sau mnh s khng bao gi tha hip nhng iu .
Chu trch nhim v nhng vn ca chnh mnh. Ngi Tt ch ngi khc gii quyt nhng
vn ca h. Mt ngi c chnh kin hiu rng nhng vn ca mnh l trch nhim ca mnh.
Nu bn thy cn thay i iu g trong i, hy hnh ng. Nu bn khng hi lng iu g
trong cuc sng ca mnh, hy bt u thc hin cc bc d nh thay i mi th.
ng trng i mi ngi c c suy ngh ca mnh. Ngi Tt mong ngi khc s nhn ra
nhng nhu cu v mong mun m mnh khng phi ni ra. Nu bn mun iu g , hy ni ra;
nu c g khin bn kh chu, hy ln ting. ng bao gi inh ninh rng mi ngi bit r tng
nhu cu hay mong mun ca bn. iu khng d dng nhn thy nh bn ngh.
Hy hiu rng bn khng chu trch nhim v cm xc v hnh vi ca ngi khc. C ngi
cam chu ln ngi hung hng u c cng mt vn : h u ngh mnh phi chu trch nhim v
cm xc v hnh vi ca ngi khc ch l h th hin khc nhau.
Ngi hung hng nhn ly trch nhim v hnh vi v cm xc ca ngi khc bng vic p t
mun ca mnh thng qua sc mnh th cht, tinh thn v cm xc.
Ngi cam chu nhn ly trch nhim bng vic lin tc u tin mun ca ngi khc trc ca
mnh. Nhng ngi cam chu cm thy ngha v ca h l m bo mi ngi c vui v, cho d
iu c ngha l bn thn h phi chu ng.
Mt ngi c lp trng tha nhn h khng c vic kim sot hay bn tm n hnh vi ca ngi
khc v cho rng h ch chu trch nhim v hnh vi v cm xc ca mnh. Bn s khng tin c
mnh s thy bt cng thng v lo u nhiu th no mt khi hiu c iu ny u. Bn s khng
cn lng ph hng ting ng h hi hp lo lng v vic ngi khc c hi lng vi la chn hay
quan im ca mnh hay khng.

iu ny khng c ngha bn nn tr thnh mt ngi v tm th l v khng quan tm n cm

xc/hon cnh ca ngi khc. M iu ngha bn khng cn phi nhit tnh v chu o n
mc khng a ra bt c yu cu no hoc ln ting bo v cc gi tr ca mnh khng gy kh
chu hay lm tn thng ngi khc. Hy h quyt nh vic h c cm thy kh chu hoc tn
thng hay khng. l trch nhim ca h, ch khng phi ca bn.
Chu trch nhim v nhng kt qu t li ni/hnh ng c chnh kin ca mnh. Vic i hi
quyn li cho mnh c th s lm mt lng ngi khc, v c th sinh ra nhng h qu xu. Nhng
mt phn trong vic tr nn c lp trng l chu trch nhim v nhng h qu , bt k chuyn
g xy ra. Vic i din vi h qu th tt hn rt nhiu so vi vic phi sng mt cuc sng y tr
ngi v lo lng.
c lp trng th cn thi gian. ng ngh bn s tr nn c chnh kin mt cch k diu ch
n gin bng vic c bi vit ny. Chnh kin cn c thi gian v cn rn luyn. Bn s gp
chuyn ny chuyn kia. Hy c kin tr n lc; ri bn s thnh cng.
2. Th Hin Lp Trng Trong Hnh ng
Mt khi bn hnh thnh c t duy ny, sau y l cch thc tht s bt u tr nn c lp
trng.
Bt u t nhng vic nh. Nu ngh ni ln kin ca mnh lm bn v cng s hi, hy bt
u bng nhng tnh hung t ri ro. V d, nu bn gi bnh hamburger, nhng bi bn li mang
ra bnh ph mai nng, hy cho anh ta bit v s nhm ln v tr n li. Nu bn ang cng v
chy vic vt bn ngoi vo cui tun v ang phn vn tm mt ni dng ba, ng ch chiu
theo c y mt cch v thc, m hy cp ni bn mun n.
Mt khi bn cm thy thoi mi trong nhng tnh hung t ri ro nh th, hy bt u tng dn
mc .
T chi. Trong hnh trnh tr nn quyt on hn, li t chi l ngi bn tt nht ca bn. Hy
bt u t chi thng xuyn hn. Li ngh c mu thun vi gii hn c nhn khng? Hy t
chi. Thi gian biu kn ht ri phi khng? Hy tr li, Khng, cm n. Bn khng cn phi
tr nn th l lm iu . Bn c th kin quyt t chi trong khi vn n cn. Lc u, vic t
chi c th khin bn rt y ny, nhng cui cng bn s thy d chu, v t do tht s.
C phi mt s ngi s tht vng khi bn t chi h? C th. Nhng hy nh rng min l bn
by t nhng nhu cu ca mnh mt cch t nh, bn khng phi chu trch nhim v phn ng ca
h. Bn khng cn cm thy ti li v i x vi bn thn bnh ng nh h.
Hy n gin v trc tip. Khi i hi quyn li cho mnh, ni t s hiu nhiu. Hy gi cho
nhng yu cu v u tin ca mnh n gin v trc tip. Khng cn gii thch di dng hoc kt
lun quanh co.
cp n mnh. Khi a ra yu cu hoc th hin s t chi, hy cp n mnh. Thay v ni,
Em qu v tm. Em khng h bit hm nay cng ty anh lm vic vt v n mc no. Ti sao
em li bt anh lm my vic lt vt ny na? th hy ni, Hm nay anh mt qu. Anh hiu em

mun lm cho xong my vic ny, nhng ngy mai anh mi c th lm c. Nhng v d khc
v cch ni Ti:
Em qu ph thuc v thch kim sot. Anh thy tht vng khi em lm cho anh c cm
gic ti li v ra ngoi chi vi bn b.
Anh lun lm em b mt khi chng ta v thm b m anh. Em cm thy xu h khi anh
lm em mt mt trc b m anh.
Nhng yu cu ca anh tht v l!. Ti thch anh gi cho ti thng bo t nht 3 ngy
trc khi yu cu ti lm vic vo cui tun hn.
Khi tho ra nhng cch ni Ti, cn thn ng a nhng li kt ti vo hoc din gii hnh vi
ca ngi khc. iu s ch khin h chng i v d chng. V d:
Ti cm thy anh ang c tnh t ra th l ch chc tc ti.
Ti ngh anh ang mun nh nhau.
ng xin li hay thy ti li v by t nhu cu/mong mun/quyn li. Tr khi ang yu cu
iu g r rng l v l, khng l no bn phi thy ti li hoc xu h khi by t nhu cu hay
mong mun ca mnh. V th, ng xin li khi bn a ra mt li ngh. C lch s yu cu iu
v ch xem ngi khc phn ng th no.
Ngi Tt s cm thy ti li ngay c khi th hin s bt mn v mt iu g m h ang chi tr
cho n! Nu bn cung cp khng thc hin vic m h tha thun, bn c quyn yu cu iu
chnh li sao cho ng. iu khng lin quan n vic c x lch s hay khng lm tn thng
cm xc ca ngi n ch l cng vic kinh doanh v l cch cng vic ny vn hnh.
S dng ngn ng c th v ging ni mt cch t tin. Hy t v t tin khi a ra mt yu cu
hoc ni v iu mnh u tin. Hy thng thn, ni kho mt cht, ti ci, gi biu cm bnh
thng v nhn thng vo ngi . Ngoi ra, hy chc chn ni r rng v ln lm sng t
quan im ca mnh. Nhng ngi cam chu c khuynh hng ni th tho v lm bm khi trnh
by quan im v nhu cu; iu ch khin ngi khc thy kh chu.
Bn khng phi thanh minh/gii thch v quan im/la chn ca mnh. Khi a ra quyt nh
hoc ni ln quan im m ngi khc khng tn thnh, cch m h c chi phi bn l yu cu bn
a ra l l chng minh cho la chn/quan im/hnh vi ca bn. Nu bn khng th ngh ra mt
l do tt (theo cch nhn ca ngi khc), th xem nh bn ng vi iu h mun.
Ngi Tt vi nhu cu lm hi lng ngi khc ca mnh s thy c trch nhim a ra li gii
thch hoc l l chng minh cho tng la chn h a ra, d ngi khc khng yu cu. H mun
m bo mi ngi hi lng vi nhng la chn ca h thc cht l h ang xin php ngi khc
c sng cuc i theo cch h mun. ng lm th.

Tp dt. Hy din th tnh hung m bn nh i hi quyn li cho mnh. Chc chn chuyn
tht bun ci, nhng hy luyn tp nhng iu bn s ni v cch ni trc gng. iu gip
ch y.
Hy kin tr. i khi, bn s i mt vi nhng tnh hung m mi ngi t chi bn trong ln
u tin bn yu cu. ng vi b cuc v ni, , mnh chng th lm g khc. t ra mnh th.
i khi c i x cng bng, bn phi kin tr. Hy c im m, bnh tnh v t ch sut s
vic. V d, nu bn gi cho dch v khch hng nhng h khng x l vn ca bn, hy hi
xem bn c th ni chuyn vi ngi qun l khng. Hoc nu chuyn bay ca bn b hy, hy tip
tc yu cu nhng la chn khc, nh c chuyn sang hng hng khng khc, bn c th thu
xp n ni ng gi.
Hy thn trng vi nhng li khuyn m bn c c trong mt s quyn sch ni v lp trng,
nhng quyn sch khuyn bn tip tc yu cu cng mt vic ht ln ny n ln khc cho n
khi ngi xiu lng v thc hin iu bn mun. khng phi l kin tr, m l n v.
Hy im tnh. Nu c ngi khng ng hoc th hin s phn i vi la chn/quan im/yu
cu ca bn, ng tc gin hoc chng i. Hy phn ng tch cc hoc quyt nh khng tip xc
vi ngi na.
Hiu ngi hiu mnh. Sai lm ph bin m nhiu ngi mc phi trn hnh trnh c lp trng
hn l lc no cng c gi vng lp trng. Gi vng lp trng cn ty thuc vo tnh hung v
bi cnh. C th c nhng trng hp khi s ng ngnh s chng a bn i n u, m gi thi
nhn nhn hoc hung hng th li l phng n tt hn.
Lm sao bit c khi no bn nn hoc khng nn i quyn li cho mnh? Bn cn khm ph
iu qua vic luyn tp v p dng mt s kin thc thc tin.
Tin s Robert Alberti v Michael Emmons, hai tc gi ca quyn Your Perfect Right, a ra vi
cu hi bn cn nhc trc khi quyt nh gi vng lp trng:
u tin quan trng vi bn n mc no?
C phi bn ang mong i mt kt qu c th hay ch ang th hin bn thn?
C phi bn ang mong i mt kt qu tch cc? Hay vic i quyn li ca bn lm mi
vic t hn?
Bn c cm thy kh chu nu khng tranh u?
Nhng h qu tim n v nhng ri ro thc t no s ny sinh t vic gi lp trng ca
bn?
Lm Th No i Ph Vi Nhng Ngi Quen Vi Hnh nh Ngi Tt
Nu bn l mt ngi d di trong phn ln cuc sng ca mnh, nhng ngi xung quanh c th
s cn tr n lc tr nn c chnh kin ca bn. H quen vi vic bn l mt ngi nhn nhn v
thoi mi vi mi quan h c bn trong vai ngi cam chu. ng tc gin hay chn nn nu gia

nh, bn b v ng nghip nghi ng hay thm ch c cn tr cch bn tip nhn cuc sng theo
hng mi. l phn ng hon ton bnh thng. Bn ch cn nh rng d s xo trn tm thi
xut hin cng vi vic sng c lp trng c th gy kh chu v lng tng, nhng v lu di bn
v nhng ngi xung quanh s thy thoi mi hn.
Kt Lun
C lc bn chc chn cn km nn cm xc v c hnh ng thi. Vic th l ra bt, ct c
hay thm ch hon thnh bn bo co. Tuy nhin, hc cch ni ln quan im ca mnh, v quan
trng hn, tn trng gi tr ca nhng quan im v mong mun , s gip bn tr thnh mt
ngi t tin hn. Kt qu ca hnh ng c chnh kin c th l bn s t c chnh xc iu
mnh mun, hoc mt s tha hip, hoc mt li t chi, nhng d kt qu th no, iu s
khin bn cm thy mnh kim sot cuc i mnh nhiu hn. Hy bt u t nhng vic nh, v
bin lp trng thnh mt phn con ngi bn.
Tt c chng ta c th ngh n nhng ngi xung quanh, nhng ngi m chng ta bit h rt c
chnh kin. Vi mt cht thc hnh v rn luyn, bn c th tr thnh ngi m mi ngi ngh
n v nh cy mi khi h c vic cn c gip .