ORGANISASI MAKMAL SAINS

Pengetua
Guru Penolong Kanan
Ketua Bidang Sains & Matematik

Ketua Panitia Sains

Guru Sains
MAKMAL SAINS

Pembantu makmal

PERANAN DAN
TANGGUNGJAWAB

Pengetua?

Guru Penolong Kanan?

Guru Kanan Sains?

Ketua Panitia Sains?

Guru Sains?

Pembantu Makmal?

Headmaster (Pengetua)
Bertanggung memantau pengurusan
makmal
Memastikan makmal dirurs dengan
teratur
Membuat semua keputusan berkaitan
dengan pengurusan makmal
Mengadakan sesi perbincangan dengan
guru kanan sains dari semasa ke
semasa

Senior Science Teacher

(Guru Kanan Sains)

Pegawai yang paling penting yang

menggerakkan makmal sains
Berkonsultasi dengan guru besar bagi
proses membuat keputusan
Memiliki kepakaran dalam semua
urusan makmal sains.
Memastikan semua peraturan dan
arahan dipatuhi oleh staf makmal sains
Memantau makmal dalam keadaan
yang terjaga dan terurus

Ketua Panitia Sains

How are school science laboratories categorized?

Membantu ketua bidang menguruskan makmal

Bertanggung jawab sepenuhnya terhadap urusan

makmal

Science Teacher (Guru sains)

Tiada tugas khas untuk pengurusan makmal

Menyalurkan maklumat bagi keperluan makmal

Bertanggung jawab terhadap ketua panitia

Pembantu Makmal

menguruskan

Kebersihan makmal
o Bekalkan dan sediakan radan
makmal
o Membersihkan makmal
o Melengkapkkan perekodan
dan inventori
o

Membantu guru sains bagi urusan makmal

Management of the Science

Laboratories (Penyelengaraan
Makmal)

Apakah tujuan penyelengaraan makmal?

Apakah yang perlu diselenggara?

Penyelenggaraan makmal

Bekalan air

Bekalan elektrik

Bekalan gas

Peralatan dan bahan kimia

Alat keselamatan dan pertolongan cemas

Scientific Materials and

Apparatus (Peralatan dan
bahan kimia)

Pembekalan dan pembelian

Penyimpanan

Pengurusan stor & bilik

persediaan

Penyimpanan stok

Hapuskira dan pelupusan

Safety Measures & First Aid) Alat

keselamatan & pertolongan
cemas

Lokasi

Fungsi setiap alat

Cara penggunaan

Ordering and Purchasing

(Pembekalan dan pembelian)

Dilakukan dalam bulan awal tahun

Apakah keperluan makmal?

Apakah tugas guru sains?

Budgeting (Perancangan
belanjawan)
Perancangan belajawan

Peruntukan

Keperluan

Pembelian

Pengurusan stok
Hapuskira
dan pelupusan

Mesyuarat
panitia

Financial Resources
(Sumber kewangan)

Kementerian pendidikan

Tabung sekolah

PIBG

Sumbangan

Purchasing (Jenis pembelian)

Pembelian runcit

Sebut harga

Kontrak pusat/Tender

Pembelian berdasarkan

Mengganti bahan kimia yang habis diguna dan

mengganti peralatan yang rosak

Menambah set peralatan baru

Membeli peralatan baru

Panitia sains

Apa panitia sains?

Apa tugas panitia sains?

LABORATORY RULES/
PERATURAN MAKMAL

Tidak dibenarkan memasuki makkmal

sebelum mendapatkan kebenaran
Makan dan minum tidak dibenarkan
Membersihkan peralatan makmal
Menyimpan peralatan makmal
mengikut tatacara yang betul
Murid tidak boleh berada d makmal
tanpa pengawasan

Memakai lab coat semasa membuat eksperimen

Meminta kebenaran sebelum membawa keluar

sebarang peralatan makmal

Sebarang kemalangan perlu dilaporkan dan

direkodkan

Makmal ditinggalkan dalam keadaan bersih

Bilik persediaan tidak boleh digunakan untuk berehat

dan sebarang aktiviti rekreasi

Kerja praktikal perlu dijalankan dalam pengawasan

guru

Sisa eksperimen (pepejal) tidak boleh dibuang dalam

sink

Mengapa peraturan makmal?

Memastikan keselamatan pelajar, guru dan kakitangan

makmal

Penyelengaraan makmal yang baik

Tampalkan dalam makmal

Edarkan kepada pelajar

Peraturan umum

Tempat kerja hendaklah sentiasa

kemas dan bersih
Tingkap dan pintu dibuka
Semua peralatan bersih
Guna bahan kimia, gas dan air dengan
cermat
Perpindahan dan pinjaman direkod
Semua kemalangan dilapor
Pastikan prosedur difahami
Rancang aktiviti

Storage of Materials
(Penyimpanan Alat Radas)

Radas kaca seperti bikar, kelalang kon, silinder

penyukat disimpan

Mengikut jenis dan saiz

Besar/tinggi di belakang

Radas kaca seperti corong tisel, salur t dan y, piring

petri sisip kaca mikroskop, mentol, perintang, fius
disimpan

Dalam dulang dan laci

Dalam almari berpintu kaca

Tabung uji, buret dan pipet disimpan dalam rak khas

dan berdiri tegak

Tiub kaca disimpan secara mendatar dengan disokong

pada sisi dan hujungnya ditutup

Peralatan berat seperti kaki retort diletakkan di atas

lantai di belakang makmal

Item kecil seperti gabus, penyepit tabung uji, spatula

disimpan dalam kotak kayu berpetak kecil

Peralatan lain seperti kondenser, termometer,

mikroskop, osciloskop disimpan dalam kotak asal dan
dilabel

Alat elektrik, akumulator, galvanometr, ammeter,

voltmeter disimpan

dalam almari dan dilabel

Jauh dari bahan kimia

Kanta dan prisma disimpan

Dalam bekas styrofom

Dalam kotak asal

Alat-alat platik disimpan dalam laci, jauh dari punca

haba

Bahan radioaktif disimpan dalam bekas asal

Angkup vernier disimpan dalam desikator untuk

mengelak daripada berkarat

Tolok skru mikrometer disapu dengan minyak dan

disimpan dalam kotaknya

Neraca disimpan dalam bilik persediaan dan jauh

daripada bahan kimia yang mengkakis

Peraturan Penyimpanan
Bahan Kimia

Disimpan dalam stor yang mempunyai edaran udara

yang baik

Disimpan berasingan daripada peralatan sains bersifat

mengkakis, beracun dan lembabcair

Letakkan stok lama di hadapan

Rak penyimpanan mestilah bertubir untuk elak daripada

jatuh

Pengkelasan
Bahan Kimia Berbahaya
1.

Explosives

Gases

Flammable:

Non-flammable:

Poisonous:

3.

Flammable liquids

4.

Flammable solids

Flammable

Spontaneously combustible

Emits flammable gases

when wet

5.

Oxidising substances

o
o
6.

Oxidising agents
Organic peroxides

Poisonous and infectious substances

Poisonous
o Harmful (store away from
food)
o Infectious
o

7.

Radioactive substances

8.

Category depends on level

of radioactivity

Corrosives

Penyimpanan bahan kimia

Bahan mudah meletup

Gas hidrogen bercampur dengan udara

dan gas
butana meletup apabila dinyalakan kendali berhatihati

Kalium dan natriun disimpan dalam

dan guna hanya dalam
butir kecil

minyak parafin

Bahan mudah terbakar

Fosforus, alkohol, pelarut

organik

Disimpan di tempat yang sejuk

dan jauh dari sumber api

Fosforus disimpan dalam air

dan dipegang dengan forsep

Bahan mengkakis

Asid dan alkali pekat,

hidrogen peroksida
o Alkali didimpan dalam bekas
berpenyumbat getah
o Kerja dilakukan dalam kebuk
wasap
o Guna perlindungan mata dan
sarung tangan
o

Bahan beracun

Merkuri, CCl4, sianida

Disimpan dalam almari

berkunci dan berlabel
RACUN

Diguna dengan kebenaran

guru

PENYIMPANAN
BAHAN KIMIA KHAS

Bahan kimia yang terurai kena cahaya

AgNO3, HNO3 pekat disimpan

dalam botol warna gelap

Bahan kimia lembabcair

Aluminium nitrat, kalsium

klorida, ammonium
bikarbonat disimpan dalam
bekas kedap udara