690

ROZPORZDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY

z dnia 12 kwietnia 2002 r.

w sprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada budynki i ich usytuowanie.

Na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 7 lip-
ca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2000 r. Nr 106,
poz. 1126, Nr 109, poz. 1157 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r.
Nr 5, poz. 42, Nr 100, poz. 1085, Nr 110, poz. 1190,
Nr 115, poz. 1229, Nr 129, poz. 1439 i Nr 154, poz. 1800
oraz z 2002 r. Nr 74, poz. 676) zarzdza si, co nastpu-
je:
DZIA I
Przepisy oglne
1. Rozporzdzenie ustala warunki techniczne, ja-
kim powinny odpowiada budynki i zwizane z nimi
urzdzenia, ich usytuowanie na dziace budowlanej
oraz zagospodarowanie dziaek przeznaczonych pod
zabudow, zapewniajce spenienie wymaga art. 5 i 6
ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane.
2. 1. Przepisy rozporzdzenia stosuje si przy pro-
jektowaniu i budowie, w tym take odbudowie, rozbu-
dowie, nadbudowie, przebudowie oraz przy zmianie
sposobu uytkowania budynkw oraz budowli nad-
ziemnych i podziemnych speniajcych funkcje uytko-
we budynkw, a take do zwizanych z nimi urzdze
budowlanych, z zastrzeeniem 207 ust. 2.
arowych, uzgodnionych z waciwym komendantem
wojewdzkim Pastwowej Stray Poarnej lub pa-
stwowym wojewdzkim inspektorem sanitarnym, od-
powiednio do przedmiotu tej ekspertyzy.
3. Dla budynkw na terenach zamknitych uzgod-
nienia, o ktrych mowa w ust. 2, dokonuje si z waci-
wymi subami odpowiadajcymi za bezpieczestwo
poarowe i sanitarne.
4. Dla budynkw i terenw wpisanych do rejestru
zabytkw lub obszarw objtych ochron konserwa-
torsk na podstawie ustale miejscowego planu zago-
spodarowania przestrzennego ekspertyza, o ktrej mo-
wa w ust. 2, podlega rwnie uzgodnieniu z wojewdz-
kim konserwatorem zabytkw.
5. Przepisy rozporzdzenia odnoszce si do bu-
dynku o okrelonym przeznaczeniu stosuje si take do
kadej czci budynku o tym przeznaczeniu.
6. Do budynkw wielorodzinnych zawierajcych
dwa mieszkania stosuje si, z zastrzeeniem 217
ust. 1 pkt 1 lit. a) i pkt 2, przepisy rozporzdzenia od-
noszce si do budynkw jednorodzinnych.

2. Przy nadbudowie, przebudowie i zmianie sposo- 3. Ilekro w rozporzdzeniu jest mowa o:

bu uytkowania budynkw istniejcych lub ich czci
wymagania, o ktrych mowa w 1, mog by spenio-
ne w sposb inny ni podany w rozporzdzeniu, sto-
sownie do wskaza ekspertyzy technicznej waciwej
jednostki badawczo-rozwojowej albo rzeczoznawcy
budowlanego oraz do spraw zabezpiecze przeciwpo-
1) zabudowie rdmiejskiej rozumie si przez to
zgrupowanie intensywnej zabudowy na obszarze
funkcjonalnego rdmiecia, ktry to obszar stano-
wi faktyczne lub przewidziane w planie miejsco-
wym centrum miasta lub dzielnicy miasta,
Dziennik Ustaw Nr 75 5202
2) zabudowie jednorodzinnej rozumie si przez to
jeden budynek mieszkalny jednorodzinny lub ich
zesp, wraz z przeznaczonymi dla potrzeb miesz-
kajcych w nich rodzin budynkami garaowymi
i gospodarczymi,
3) zabudowie zagrodowej rozumie si przez to bu-
dynki mieszkalne, gospodarcze i inwentarskie
w rodzinnych gospodarstwach rolnych, hodowla-
nych lub ogrodniczych oraz w gospodarstwach le-
nych, w tym w Pastwowym Gospodarstwie Le-
nym Lasy Pastwowe,
4) budynku mieszkalnym rozumie si przez to bu-
dynek przeznaczony na mieszkania, majcy posta:
a) budynku wielorodzinnego, zawierajcego 2 lub
wicej mieszka,
b) budynku jednorodzinnego,
c) budynku mieszkalnego w zabudowie zagrodo-
wej,
5) budynku zamieszkania zbiorowego rozumie si
przez to budynek przeznaczony do okresowego po-
bytu ludzi poza staym miejscem zamieszkania, ta-
ki jak hotel, motel, pensjonat, dom wypoczynkowy,
schronisko turystyczne, schronisko socjalne, inter-
nat, dom studencki, budynek koszarowy, budynek
zakwaterowania na terenie zakadu karnego, aresz-
tu ledczego, zakadu poprawczego, schroniska dla
nieletnich, a take budynek do staego pobytu lu-
dzi, taki jak dom rencistw, dom zakonny i dom
dziecka,
6) budynku uytecznoci publicznej rozumie si
przez to budynek przeznaczony dla administracji
publicznej, wymiaru sprawiedliwoci, kultury, kul-
tu religijnego, owiaty, szkolnictwa wyszego, na-
uki, opieki zdrowotnej, opieki spoecznej i socjal-
nej, obsugi bankowej, handlu, gastronomii, usug,
turystyki, sportu, obsugi pasaerw w transporcie
kolejowym, drogowym, lotniczym lub wodnym,
poczty lub telekomunikacji oraz inny oglnodo-
stpny budynek przeznaczony do wykonywania
podobnych funkcji; za budynek uytecznoci pu-
blicznej uznaje si take budynek biurowy i socjal-
ny,
7) budynku rekreacji indywidualnej rozumie si
przez to budynek przeznaczony do okresowego
wypoczynku rodzinnego,
8) budynku gospodarczym rozumie si przez to bu-
dynek przeznaczony do niezawodowego wykony-
wania prac warsztatowych oraz do przechowywa-
nia materiaw, narzdzi i sprztu sucych do ob-
sugi budynku mieszkalnego, zamieszkania zbioro-
wego, uytecznoci publicznej, rekreacji indywidu-
alnej, a take ich otoczenia, a w zabudowie zagro-
dowej rwnie do przechowywania rodkw
i sprztu do produkcji rolnej oraz podw rolnych,
9) mieszkaniu rozumie si przez to zesp pomiesz-
cze mieszkalnych i pomocniczych, majcy odrb-
ne wejcie, wydzielony staymi przegrodami bu-
Poz. 690
dowlanymi, speniajcy niezbdne warunki do sta-
ego pobytu ludzi i prowadzenia samodzielnego
gospodarstwa domowego,
10) lokalu uytkowym rozumie si przez to cz bu-
dynku zawierajc jedno pomieszczenie lub ich ze-
sp, wydzielon staymi przegrodami budowlany-
mi, albo cay budynek, niebdcy mieszkaniem,
pomieszczeniem technicznym, a take gospodar-
czym,
11) pomieszczeniu mieszkalnym rozumie si przez
to pokoje w mieszkaniach, a take sypialnie i po-
mieszczenia do pobytu dziennego w budynku za-
mieszkania zbiorowego,
12) pomieszczeniu pomocniczym rozumie si przez
to pomieszczenie znajdujce si w obrbie miesz-
kania lub lokalu uytkowego, suce do celw ko-
munikacji wewntrznej, higienicznosanitarnych,
przygotowania posikw, z wyjtkiem kuchni zaka-
dw ywienia zbiorowego, a take do przechowy-
wania ubra, przedmiotw oraz ywnoci,
13) pomieszczeniu gospodarczym w budynku rozu-
mie si przez to pomieszczenie znajdujce si poza
mieszkaniem lub lokalem uytkowym, suce do
przechowywania materiaw lub sprztu zwizane-
go z obsug budynku oraz przedmiotw lub pro-
duktw ywnociowych uytkownikw budynku,
a take opau lub odpadw staych,
14) pomieszczeniu technicznym w budynku rozumie
si przez to pomieszczenie, w ktrym znajduj si
urzdzenia techniczne suce do obsugi budynku,
15) poziomie terenu rozumie si przez to rzdn pro-
jektowanego lub urzdzonego terenu przed wej-
ciem gwnym do budynku, bd jego samodziel-
nej czci (klatki schodowej), niebdcym wycz-
nie wejciem do pomieszcze gospodarczych lub
technicznych,
16) kondygnacji rozumie si przez to poziom, nad-
ziemn lub podziemn cz budynku, zawart
midzy podog na stropie lub warstw wyrw-
nawcz na gruncie a grn powierzchni podogi
bd warstwy osaniajcej izolacj ciepln stropu
znajdujcego si nad t czci, przy czym za kon-
dygnacj uwaa si take poddasze z pomieszcze-
niami przeznaczonymi na pobyt ludzi oraz poziom
cz budynku stanowic przestrze na urzdze-
nia techniczne, majc wysoko w wietle wik-
sz ni 1,9 m, przy czym za kondygnacj nie uznaje
si nadbudwek ponad dachem, takich jak maszy-
nownia dwigu, centrala wentylacyjna, klimatyza-
cyjna lub kotownia gazowa,
17) kondygnacji nadziemnej rozumie si przez to
kondygnacj, ktrej nie mniej ni poowa wysoko-
ci w wietle, co najmniej z jednej strony budynku,
znajduje si powyej poziomu projektowanego lub
urzdzonego terenu, a take kad usytuowan
nad ni kondygnacj,
18) kondygnacji podziemnej rozumie si przez to
kondygnacj, ktrej wicej ni poowa wysokoci
Dziennik Ustaw Nr 75
w wietle, ze wszystkich stron budynku, znajduje
si poniej poziomu przylegajcego do niego, pro-
jektowanego lub urzdzonego terenu, a take ka-
d usytuowan pod ni kondygnacj,
19) antresoli rozumie si przez to grn cz kon-
dygnacji lub pomieszczenia znajdujc si nad
przedzielajcym je stropem porednim o po-
wierzchni mniejszej od powierzchni tej kondygna-
cji lub pomieszczenia, niezamknit przegrodami
budowlanymi od strony wntrza, z ktrego jest wy-
dzielona,
20) piwnicy rozumie si przez to kondygnacj pod-
ziemn lub najnisz nadziemn, bd ich cz,
w ktrych poziom podogi co najmniej z jednej
strony budynku znajduje si poniej poziomu tere-
nu, przeznaczon na pomieszczenia gospodarcze
lub techniczne,
21) suterenie rozumie si przez to kondygnacj bu-
dynku lub jej cz zawierajc pomieszczenia
uytkowe, w ktrych poziom podogi w czci lub
caoci znajduje si poniej projektowanego lub
urzdzonego terenu, lecz co najmniej od strony
jednej ciany z oknami poziom podogi znajduje si
nie wicej ni 0,9 m poniej takiego terenu, przyle-
gajcego do tej strony budynku,
22) powierzchni terenu biologicznie czynnej rozumie
si przez to grunt rodzimy pokryty rolinnoci
oraz wod powierzchniow na dziace budowlanej,
a take 50% sumy nawierzchni tarasw i stropoda-
chw, urzdzonych jako stae trawniki lub kwietni-
ki na podou zapewniajcym ich naturaln wege-
tacj, o powierzchni nie mniejszej ni 10 m2,
23) powierzchni wewntrznej budynku rozumie si
przez to sum powierzchni wszystkich kondygnacji
budynku, mierzonej po wewntrznym obrysie
przegrd zewntrznych budynku na poziomie pod-
ogi, bez pomniejszenia o powierzchni przekroju
poziomego konstrukcji i przegrd wewntrznych,
lecz z powikszeniem o powierzchni antresoli, je-
eli wystpuj one na tych kondygnacjach,
24) kubaturze brutto budynku rozumie si przez to
sum kubatury brutto wszystkich kondygnacji, sta-
nowic iloczyn powierzchni cakowitej, mierzonej
po zewntrznym obrysie przegrd zewntrznych
i wysokoci kondygnacji brutto, mierzonej midzy
podog na stropie lub warstw wyrwnawcz na
gruncie a grn powierzchni podogi bd war-
stwy osaniajcej izolacj ciepln stropu nad naj-
wysz kondygnacj, przy czym do kubatury brut-
to budynku:
a) wlicza si kubatur przej, przewitw i przejaz-
dw bramowych, poddaszy nieuytkowych oraz
takich zewntrznych, przekrytych czci budyn-
ku jak: loggie, podcienia, ganki, kruganki, we-
randy, a take kubatur balkonw i tarasw, mie-
rzon do wysokoci balustrady,
b) nie wlicza si aw i stp fundamentowych, kana-
w i studzienek instalacyjnych, studzienek przy
oknach piwnicznych, zewntrznych schodw,
5203 Poz. 690
ramp i pochylni, gzymsw, daszkw i oson oraz
kominw i attyk ponad paszczyzn dachu.
4. Pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi
dziel si na:
1) pomieszczenia przeznaczone na stay pobyt ludzi,
w ktrych przebywanie tych samych osb w cigu
doby trwa duej ni 4 godziny,
2) pomieszczenia przeznaczone na czasowy pobyt lu-
dzi, w ktrych przebywanie tych samych osb
w cigu doby trwa od 2 do 4 godzin wcznie.
5. 1. Nie uwaa si za przeznaczone na pobyt lu-
dzi pomieszcze, w ktrych:
1) czny czas przebywania tych samych osb jest
krtszy ni 2 godziny w cigu doby, a wykonywane
czynnoci maj charakter dorywczy bd te praca
polega na krtkotrwaym przebywaniu zwizanym
z dozorem oraz konserwacj maszyn i urzdze lub
utrzymaniem czystoci i porzdku,
2) maj miejsce procesy technologiczne niepozwala-
jce na zapewnienie warunkw przebywania osb
stanowicych ich obsug, bez zastosowania indy-
widualnych urzdze ochrony osobistej i zachowa-
nia specjalnego reimu organizacji pracy,
3) jest prowadzona hodowla rolin lub zwierzt, nie-
zalenie od czasu przebywania w nich osb zajmu-
jcych si obsug.
2. Przepis ust. 1 nie narusza przepisw dotyczcych
bezpieczestwa i higieny pracy.
6. Wysoko budynku lub jego czci, suc do
okrelenia wymaga technicznych i uytkowych, o kt-
rych mowa w rozporzdzeniu, liczy si od poziomu te-
renu przy najniej pooonym wejciu do budynku lub
jego czci do grnej paszczyzny stropu bd najwy-
ej pooonej krawdzi stropodachu nad najwysz
kondygnacj uytkow, cznie z gruboci izolacji
cieplnej i warstwy j osaniajcej, albo do najwyej po-
oonej grnej powierzchni innego przekrycia.
7. Wysoko budynku lub jego czci, suc do
okrelenia maksymalnego, pionowego wymiaru bu-
dynku, liczy si od poziomu terenu przy najniej poo-
onym wejciu do budynku do grnej krawdzi ciany
zewntrznej, gzymsu lub attyki bd jako wymiar liczo-
ny od poziomu terenu do najwyej pooonej krawdzi
dachu (kalenicy) lub punktu zbiegu poaci dachowych.
8. W celu okrelenia wymaga technicznych
i uytkowych wprowadza si nastpujcy podzia bu-
dynkw na grupy wysokoci:
1) niskie (N) do 12 m wcznie nad poziomem tere-
nu lub mieszkalne o wysokoci do 4 kondygnacji
nadziemnych wcznie,
2) redniowysokie (SW) ponad 12 m do 25 m wcz-
nie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wyso-
koci ponad 4 do 9 kondygnacji nadziemnych
wcznie,
Dziennik Ustaw Nr 75
3) wysokie (W) ponad 25 m do 55 m wcznie nad
poziomem terenu lub mieszkalne o wysokoci po-
nad 9 do 18 kondygnacji nadziemnych wcznie,
4) wysokociowe (WW) powyej 55 m nad pozio-
mem terenu.
9. 1. Wymagane w rozporzdzeniu wymiary
w wietle naley rozumie jako uzyskane po wykocze-
niu powierzchni elementw budynku, a w odniesieniu
do wymiarw otworw okiennych i drzwiowych ja-
ko uzyskane po otwarciu skrzyda okna lub drzwi pod
ktem 90.
2. Okrelone w rozporzdzeniu odlegoci midzy
budynkami i terenowymi urzdzeniami budowlanymi
mierzy si w miejscu najmniejszego oddalenia, przy
czym dopuszcza si przyjmowanie wymiarw bez
uwzgldnienia gruboci tynkw i okadzin zewntrz-
nych.
DZIA II
Zabudowa i zagospodarowanie dziaki
budowlanej
Rozdzia 1
Usytuowanie budynku
10. Przeznaczenie budynku, sposb i forma zabu-
dowy oraz zagospodarowania dziaki budowlanej po-
winny by zgodne z decyzj o warunkach zabudowy
i zagospodarowania terenu oraz warunkami obrony
cywilnej.
11. 1. Budynek z pomieszczeniami przeznaczony-
mi na pobyt ludzi powinien by wznoszony poza zasi-
giem zagroe i uciliwoci okrelonych w przepisach
odrbnych, przy czym dopuszcza si wznoszenie bu-
dynkw w tym zasigu pod warunkiem zastosowania
rodkw technicznych zmniejszajcych uciliwoci
poniej poziomu ustalonego w tych przepisach bd
zwikszajcych odporno budynku na te zagroenia
i uciliwoci, jeeli nie jest to sprzeczne z warunkami
ustalonymi dla obszarw ograniczonego uytkowania,
okrelonych w przepisach odrbnych.
2. Do uciliwoci, o ktrych mowa w ust. 1, zalicza
si w szczeglnoci:
1) szkodliwe promieniowanie i oddziaywanie pl
elektromagnetycznych,
2) haas i drgania (wibracje),
3) zanieczyszczenie powietrza,
4) zanieczyszczenie gruntu i wd,
5) powodzie i zalewanie wodami opadowymi,
6) osuwiska gruntu, lawiny skalne i niene,
7) szkody spowodowane dziaalnoci grnicz.
12. 1. Przy usytuowaniu budynku na dziace bu-
dowlanej powinny by zachowane odlegoci midzy
5204 Poz. 690
budynkami i urzdzeniami terenowymi oraz odlegoci
budynku i urzdze terenowych od granic dziaki i od
zabudowy na ssiednich dziakach budowlanych, okre-
lone w rozporzdzeniu, a take w przepisach odrb-
nych, w tym higienicznosanitarnych, o bezpiecze-
stwie i higienie pracy, o ochronie przeciwpoarowej
oraz o drogach publicznych.
2. W zabudowie jednorodzinnej i zagrodowej nie
ustala si wymaga w zakresie zachowania odlegoci
midzy budynkami w granicach jednej dziaki budow-
lanej, z zastrzeeniem przepisw, o ktrych mowa
w ust. 1 oraz 13, 23, 60 i 273.
3. Jeeli z warunkw, o ktrych mowa w ust. 1 oraz
w 13, 60 i 271, nie wynikaj inne wymagania, odle-
goci zabudowy od granicy dziaki budowlanej powin-
ny wynosi co najmniej:
1) przy rwnolegym do granicy sytuowaniu ciany
budynku:
a) z otworami okiennymi lub drzwiowymi 4 m,
b) bez otworw okiennych lub drzwiowych 3 m,
2) przy nierwnolegym do granicy sytuowaniu cia-
ny budynku 4 m do najbliszej krawdzi ze-
wntrznej otworu drzwiowego lub okiennego
w cianach zwrconych w stron tej granicy oraz
3 m do najbliszego naronika, ryzalitu lub wyku-
szu budynku.
4. Odlego, mierzona w poziomie, od najbliszej
krawdzi otworu okiennego umieszczonego na dachu
lub w poaci dachowej do granicy dziaki budowlanej
nie moe by mniejsza ni 4 m.
5. Okapy i gzymsy nie mog pomniejsza wymaga-
nych w ust. 3, 6 i 7 odlegoci od granicy dziaki budow-
lanej o wicej ni 0,5 m, natomiast takie elementy jak
balkony, galerie, werandy, tarasy lub schody zewntrz-
ne o wicej ni 1 m.
6. Budynek moe by usytuowany cian zewntrz-
n bez otworw bezporednio przy granicy dziaki bu-
dowlanej, z zastrzeeniem ust. 10 oraz 271 ust. 12
pkt 1, jeeli:
1) wynika to z ustale decyzji o warunkach zabudowy
i zagospodarowania terenu bd
2) na ssiedniej dziace istnieje ju budynek ze cian
usytuowan bezporednio przy tej granicy, a wzno-
szony budynek bdzie:
a) przylega do istniejcego ca dugoci swojej
ciany,
b) mia w pasie o szerokoci 3 m, przylegym do
granicy dziaki, wysoko i wymiar rwnolegy
do tej granicy, nie wiksze ni w budynku istnie-
jcym na ssiedniej dziace.
7. Dopuszcza si sytuowanie budynku, z zastrzee-
niem 271 ust. 12 pkt 1, w odlegoci mniejszej ni
3 m od granicy dziaki budowlanej, lecz nie mniejszej
ni 1,5 m, jeeli:
Dziennik Ustaw Nr 75
1) wynika to z ustale decyzji o warunkach zabudowy
i zagospodarowania terenu bd
2) ciana zewntrzna bez otworw budynku wznoszo-
nego bdzie usytuowana w odlegoci nie mniej-
szej od granicy z ssiedni dziak ni najbardziej
do granicy zbliony punkt ciany zewntrznej bu-
dynku istniejcego, znajdujcej si w odlegoci
mniejszej ni 3 m, a wznoszony budynek bdzie:
a) usytuowany w prostopadym do granicy pasie
terenu, o szerokoci wyznaczonej przez cz
budynku istniejcego, pooon w odlegoci do
3 m od granicy,
b) mia wysoko nie wiksz ni ma budynek ist-
niejcy w odlegoci do 3 m od granicy.
8. Odlegoci okrelone w ust. 37 nie odnosz si
do znajdujcych si cakowicie poniej poziomu terenu
podziemnych czci budynkw lub innych budowli
podziemnych speniajcych funkcj budynkw.
9. Odlegoci, o ktrych mowa w ust. 3, 6 i 7, odno-
sz si rwnie do ryzalitw i wykuszy w cianach
zwrconych w stron granicy z ssiedni dziak bu-
dowlan, a take do najbliszego naronika okna da-
chowego.
10. Budynek inwentarski, a take budynek gospo-
darczy do przechowywania podw rolnych, w tym sto-
doa, nie mog by sytuowane bezporednio przy gra-
nicy dziaki budowlanej jako ssiadujce z budynkiem
mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego oraz uytecz-
noci publicznej.
13. 1. Odlego budynku majcego pomieszcze-
nia przeznaczone na pobyt ludzi od innych obiektw
powinna umoliwia naturalne owietlenie tych po-
mieszcze, z zastrzeeniem przepisw 12, 57 i 60.
2. Warunek okrelony w ust. 1 uznaje si za spenio-
ny, jeeli midzy ramionami kta 60, wyznaczonego
w paszczynie poziomej, z wierzchokiem usytuowa-
nym w wewntrznym licu ciany na osi okna pomiesz-
czenia przesanianego, nie znajduje si przesaniajca
cz tego samego budynku lub inny obiekt przesania-
jcy, w odlegoci mniejszej ni:
1) wysoko przesaniania dla obiektw przesania-
jcych o wysokoci do 35 m,
2) 35 m dla obiektw przesaniajcych o wysokoci
ponad 35 m.
3. Odlego, o ktrej mowa w ust. 2 pkt 1, mierzo-
na od przesanianych okien pomieszcze mieszkalnych
w budynkach wielorodzinnych i pomieszcze przezna-
czonych do zbiorowego pobytu dzieci, nie moe by
mniejsza ni 20 m.
4. Wysoko przesaniania, o ktrej mowa w ust. 2,
liczy si od poziomu dolnej krawdzi najniej pooo-
nych okien budynku przesanianego do poziomu naj-
wyszej zacieniajcej krawdzi obiektu lub jego prze-
saniajcej czci.
5205 Poz. 690
5. Dopuszcza si usytuowanie w odlegoci nie
mniejszej ni 10 m od okna przesanianego takiego
obiektu przesaniajcego, jak maszt, komin lub inny
obiekt budowlany, bez ograniczenia jego wysokoci,
lecz o szerokoci przesaniajcej nie wikszej ni 3 m,
mierzc rwnolegle do paszczyzny okna.
6. Odlegoci, o ktrych mowa w ust. 2, mog by
zmniejszone nie wicej ni o poow w zabudowie
rdmiejskiej uzupeniajcej wzdu ulic i placw.
Rozdzia 2
Dojcia i dojazdy
14. 1. Do dziaek budowlanych oraz do budynkw
i urzdze z nimi zwizanych naley zapewni dojcie
i dojazd umoliwiajcy dostp do drogi publicznej, od-
powiednie do przeznaczenia i sposobu ich uytkowa-
nia oraz wymaga dotyczcych ochrony przeciwpoa-
rowej, okrelonych w przepisach odrbnych. Szero-
ko jezdni nie moe by mniejsza ni 3 m.
2. Dopuszcza si zastosowanie dojcia i dojazdu do
dziaek budowlanych w postaci cigu pieszo-jezdnego,
pod warunkiem e ma on szeroko nie mniejsz ni
5 m, umoliwiajc ruch pieszy oraz ruch i postj po-
jazdw.
3. Do budynku i urzdze z nim zwizanych, wyma-
gajcych dojazdw, funkcj t mog spenia dojcia,
pod warunkiem e ich szeroko nie bdzie mniejsza
ni 4,5 m.
4. Dojcia i dojazdy do budynkw, z wyjtkiem jed-
norodzinnych, zagrodowych i rekreacji indywidualnej,
powinny mie zainstalowane owietlenie elektryczne,
zapewniajce bezpieczne ich uytkowanie po zapad-
niciu zmroku.
15. 1. Szeroko, promienie ukw dojazdw, na-
chylenie podune i poprzeczne oraz nono na-
wierzchni naley dostosowa do wymiarw gabaryto-
wych, ciaru cakowitego i warunkw ruchu pojaz-
dw, ktrych dojazd do dziaki budowlanej i budynku
jest konieczny ze wzgldu na ich przeznaczenie.
2. Dojcia suce rwnoczenie do ruchu pojaz-
dw gospodarczych i uprzywilejowanych o masie ca-
kowitej do 2,5 tony powinny mie nawierzchni o no-
noci co najmniej dostosowanej do masy tych pojaz-
dw.
16. 1. Do wej do budynku mieszkalnego wielo-
rodzinnego, zamieszkania zbiorowego i uytecznoci
publicznej powinny by doprowadzone od doj i do-
jazdw, o ktrych mowa w 14 ust. 1 i 3, utwardzone
dojcia o szerokoci minimalnej 1,5 m, przy czym co
najmniej jedno dojcie powinno zapewnia osobom
niepenosprawnym dostp do caego budynku lub
tych jego czci, z ktrych osoby te mog korzysta.
2. Wymaganie dostpnoci osb niepenospraw-
nych, o ktrym mowa w ust. 1, nie dotyczy budynkw
na terenach zamknitych, a take budynkw w zaka-
Dziennik Ustaw Nr 75
dach karnych, aresztach ledczych, zakadach popraw-
czych i schroniskach dla nieletnich oraz budynkw
w zakadach pracy, niebdcych zakadami pracy chro-
nionej.
17. 1. Nachylenie podune doj (chodnikw) nie
powinno przekracza 5%, a poprzeczne 2%. Dopusz-
cza si zastosowanie wikszego nachylenia podune-
go, jeeli bdzie ono odpowiadao wymaganiom doty-
czcym pochylni zewntrznych, okrelonym w 70,
a w zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji
indywidualnej dopuszcza si zastosowanie wycznie
schodw.
2. Wysoko oglnodostpnych przej i przewi-
tw do ruchu pieszego nie moe by mniejsza ni
2,2 m, jeeli przepisy dotyczce ochrony przeciwpoa-
rowej nie stanowi inaczej.
Rozdzia 3
Miejsca postojowe dla samochodw osobowych
18. 1. Zagospodarowujc dziak budowlan, na-
ley urzdzi, stosownie do jej przeznaczenia i sposo-
bu zabudowy, miejsca postojowe dla samochodw
uytkownikw staych i przebywajcych okresowo,
w tym rwnie miejsca postojowe dla samochodw,
z ktrych korzystaj osoby niepenosprawne.
2. Liczb i sposb urzdzenia miejsc postojowych
naley dostosowa do wymaga ustalonych w decyzji
o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu,
z uwzgldnieniem potrzebnej liczby miejsc, z ktrych
korzystaj osoby niepenosprawne.
19. 1. Najblisza odlego rzeczywista wydzielo-
nego, niezadaszonego zgrupowania miejsc postojo-
wych lub otwartego garau wielopoziomowego dla sa-
mochodw osobowych od okien pomieszcze prze-
znaczonych na stay pobyt ludzi w budynku mieszkal-
nym, zamieszkania zbiorowego (z wyjtkiem hoteli),
opieki zdrowotnej, owiaty i wychowania, a take od
placu zabaw dziecicych i boisk dla dzieci i modziey
nie moe by mniejsza ni:
1) dla zgrupowania do 4 stanowisk wcznie 7 m,
2) dla zgrupowania od 5 do 60 stanowisk wcznie
10 m,
3) dla wikszych zgrupowa 20 m, z zachowaniem
warunkw okrelonych w 276 ust. 1.
2. Ustalenia ust. 1 dotycz rwnie sytuowania
wjazdw do zamknitego garau w stosunku do okien
budynku opieki zdrowotnej, owiaty i wychowania,
a take placu zabaw dziecicych i boisk dla dzieci i mo-
dziey.
3. Zachowanie odlegoci okrelonych w ust. 1 nie
jest wymagane w stosunku do miejsc postojowych
znajdujcych si midzy liniami rozgraniczajcymi uli-
cy, na obszarze zwartej zabudowy miejskiej.
20. Miejsca postojowe dla samochodw, z kt-
rych korzystaj wycznie osoby niepenosprawne,
5206 Poz. 690
mog by usytuowane w odlegoci nie mniejszej ni
5 m od okien budynku mieszkalnego wielorodzinnego
i zamieszkania zbiorowego oraz zblione bez adnych
ogranicze do innych budynkw. Miejsca te wymaga-
j odpowiedniego oznakowania.
21. 1. Stanowiska postojowe dla samochodw
osobowych powinny mie co najmniej szeroko
2,3 m i dugo 5 m, przy czym dla samochodw uyt-
kowanych przez osoby niepenosprawne szeroko
stanowiska powinna wynosi co najmniej 3,6 m i du-
go 5 m, a w przypadku usytuowania wzdu jezdni
dugo co najmniej 6 m i szeroko co najmniej 3,6 m,
z moliwoci jej ograniczenia do 2,3 m w przypadku
zapewnienia moliwoci korzystania z przylegajcego
dojcia lub cigu pieszo-jezdnego.
2. Stanowiska postojowe i dojazdy manewrowe dla
samochodw osobowych powinny mie nawierzchni
utwardzon lub co najmniej gruntow stabilizowan,
ze spadkiem zapewniajcym spyw wody.
3. Stanowiska przeznaczone do mycia i niezawodo-
wego przegldu samochodw w zgrupowaniach
miejsc postojowych powinny mie doprowadzenie
wody oraz tward nawierzchni ze spadkami zapew-
niajcymi spyw wody do wpustw kanalizacyjnych
z osadnikami bota i apaczami oleju.
Rozdzia 4
Miejsca gromadzenia odpadw staych
22. 1. Na dziakach budowlanych naley przewi-
dzie miejsca na pojemniki suce do czasowego gro-
madzenia odpadw staych, z uwzgldnieniem moli-
woci ich segregacji.
2. Miejscami, o ktrych mowa w ust. 1, mog by:
1) zadaszone osony lub pomieszczenia ze cianami
penymi bd aurowymi,
2) wyodrbnione pomieszczenia w budynku, majce
posadzk powyej poziomu nawierzchni dojazdu
rodka transportowego odbierajcego odpady,
lecz nie wyej ni 0,15 m, w tym take dolne komo-
ry zsypu z bezporednim wyjciem na zewntrz, za-
opatrzonym w daszek o wysigu co najmniej
1 m i przeduony na boki po co najmniej 0,8 m,
majce ciany i podogi zmywalne, punkt czerpal-
ny wody, kratk ciekow, wentylacj grawitacyjn
oraz sztuczne owietlenie,
3) utwardzone place do ustawiania kontenerw z za-
mykanymi otworami wrzutowymi.
3. Midzy wejciami do pomieszcze lub placami,
o ktrych mowa w ust. 2, a miejscem dojazdu samo-
chodw mieciarek wywocych odpady powinno by
utwardzone dojcie, umoliwiajce przemieszczanie
pojemnikw na wasnych koach lub na wzkach.
4. Miejsca do gromadzenia odpadw staych przy
budynkach wielorodzinnych powinny by dostpne
dla osb niepenosprawnych.
Dziennik Ustaw Nr 75
23. 1. Odlego miejsc na pojemniki i kontenery
na odpady stae, o ktrych mowa w 22 ust. 2 pkt 1 i 3,
powinna wynosi co najmniej 10 m od okien i drzwi do
budynkw z pomieszczeniami przeznaczonymi na po-
byt ludzi oraz co najmniej 3 m od granicy z ssiedni
dziak. Zachowanie odlegoci od granicy dziaki nie
jest wymagane, jeeli osony lub pomieszczenia styka-
j si z podobnymi urzdzeniami na dziace ssiedniej.
2. W przypadku przebudowy istniejcej zabudowy,
odlegoci, o ktrych mowa w ust. 1, mog by po-
mniejszone, jednak nie wicej ni o poow, po uzyska-
niu opinii pastwowego wojewdzkiego inspektora
sanitarnego.
3. W zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i re-
kreacji indywidualnej dopuszcza si zmniejszenie odle-
goci okrelonych w ust. 1 od okien i drzwi do 3 m, od
granicy dziaki do 2 m, a take sytuowanie zadaszonych
oson lub pomieszcze na granicy dziaek, jeeli styka-
j si one z podobnymi urzdzeniami na dziace ssied-
niej bd te przy linii rozgraniczajcej od strony ulicy.
4. Odlego miejsc na pojemniki i kontenery na od-
pady stae, o ktrych mowa w 22 ust. 2 pkt 1 i 3, nie
powinna wynosi wicej ni 80 m od najdalszego wej-
cia do obsugiwanego budynku mieszkalnego wielo-
rodzinnego, zamieszkania zbiorowego i uytecznoci
publicznej. Wymaganie to nie dotyczy budynkw na te-
renach zamknitych.
24. 1. Na terenach niezurbanizowanych dopusz-
cza si stosowanie zbiornikw na odpady stae, przy-
stosowanych do okresowego oprniania, pod warun-
kiem usytuowania ich w odlegociach okrelonych
w 23 ust. 1.
2. Zbiorniki, o ktrych mowa w ust. 1, powinny
mie nieprzepuszczalne ciany i dno, szczelne przekry-
cie z zamykanym otworem wsypowym oraz zamyka-
nym otworem bocznym do usuwania odpadw. Do
zbiornikw tych naley doprowadzi utwardzony do-
jazd.
25. Przy budynkach wielorodzinnych trzepaki na-
ley sytuowa przy miejscach do gromadzenia odpa-
dw staych, z zachowaniem odlegoci nie mniejszej
ni 10 m od okien i drzwi do pomieszcze przeznaczo-
nych na pobyt ludzi.
Rozdzia 5
Uzbrojenie techniczne dziaki i odprowadzenie wd
powierzchniowych
26. 1. Dziaka budowlana, przewidziana pod zabu-
dow budynkami przeznaczonymi na pobyt ludzi, po-
winna mie zapewnion moliwo przyczenia
uzbrojenia dziaki lub bezporednio budynku do sieci
wodocigowej, kanalizacyjnej, elektroenergetycznej
i ciepowniczej.
2. Za rwnorzdne z przyczeniem do sieci elektro-
energetycznej i ciepowniczej uznaje si zapewnienie
moliwoci korzystania z indywidualnych rde ener-
gii elektrycznej i ciepa, odpowiadajcych przepisom
5207 Poz. 690
odrbnym dotyczcym gospodarki energetycznej
i ochrony rodowiska.
3. W razie braku warunkw przyczenia sieci wo-
docigowej i kanalizacyjnej dziaka, o ktrej mowa
w ust. 1, moe by wykorzystana pod zabudow bu-
dynkami przeznaczonymi na pobyt ludzi, pod warun-
kiem zapewnienia moliwoci korzystania z indywidu-
alnego ujcia wody, a take zastosowania zbiornika
bezodpywowego lub przydomowej oczyszczalni cie-
kw, jeeli ich ilo nie przekracza 5 m3 na dob. Jee-
li ilo ciekw jest wiksza od 5 m3, to ich
gromadzenie lub oczyszczanie wymaga pozytywnej
opinii waciwego terenowo inspektora ochrony ro-
dowiska.
4. Na dziakach budowlanych przeznaczonych dla
szpitali i sanatoriw, niezalenie od zasilania z sieci, na-
ley zapewni dodatkowo wasne ujcie wody oraz
wasne rdo energii elektrycznej i cieplnej.
5. Spenienie warunkw okrelonych w ust. 1 i 2 nie
jest wymagane w przypadku dziaek przeznaczonych
pod budow budynkw rekreacji indywidualnej oraz
budynkw inwentarskich i gospodarczych na wsi, jee-
li waciwy organ w decyzji o warunkach zabudowy
i zagospodarowania terenu nie okreli takich wyma-
ga.
27. Dopuszcza si wykorzystanie pod zabudow
zagrodow lub rekreacji indywidualnej dziaki budow-
lanej, ktra nie moe by zaopatrzona w wod przezna-
czon do spoycia przez ludzi z sieci lub wasnego uj-
cia, pod warunkiem zapewnienia moliwoci czerpania
lub dostawy wody z uj pooonych poza granicami
dziaki.
28. 1. Dziaka budowlana, na ktrej sytuowane s
budynki, powinna by wyposaona w kanalizacj
umoliwiajc odprowadzenie wd opadowych do sie-
ci kanalizacji deszczowej lub oglnospawnej.
2. W razie braku moliwoci przyczenia do sieci
kanalizacji deszczowej lub oglnospawnej, dopuszcza
si odprowadzanie wd opadowych na wasny teren
nieutwardzony, do dow chonnych lub do zbiornikw
retencyjnych.
29. Dokonywanie zmiany naturalnego spywu
wd opadowych w celu kierowania ich na teren ssied-
niej nieruchomoci jest zabronione.
30. Usytuowanie na dziace budowlanej uj wo-
dy, urzdze do gromadzenia i oczyszczania ciekw
oraz odpadw staych powinno by zgodne z wymaga-
niami rozporzdzenia oraz z przepisami dotyczcymi
ochrony gruntu, wd i powietrza.
Rozdzia 6
Studnie
31. 1. Odlego studni dostarczajcej wod prze-
znaczon do spoycia przez ludzi, niewymagajcej,
zgodnie z przepisami dotyczcymi ochrony uj i r-
Dziennik Ustaw Nr 75
de wodnych, ustanowienia strefy ochronnej, powinna
wynosi liczc od osi studni co najmniej:
1) do granicy dziaki 5 m,
2) do osi rowu przydronego 7,5 m,
3) do budynkw inwentarskich i zwizanych z nimi
szczelnych silosw, zbiornikw do gromadzenia
nieczystoci, kompostu oraz podobnych szczel-
nych urzdze 15 m,
4) do najbliszego przewodu rozsczajcego kanaliza-
cji indywidualnej, jeeli odprowadzane s do niej
cieki oczyszczone biologicznie w stopniu okrelo-
nym w przepisach dotyczcych ochrony wd
30 m,
5) do nieutwardzonych wybiegw dla zwierzt ho-
dowlanych, najbliszego przewodu rozsczajcego
kanalizacji lokalnej bez urzdze biologicznego
oczyszczania ciekw oraz do granicy pola filtracyj-
nego 70 m.
2. Dopuszcza si sytuowanie studni w odlegoci
mniejszej ni 5 m od granicy dziaki, a take studni
wsplnej na granicy dwch dziaek, pod warunkiem za-
chowania na obydwu dziakach odlegoci, o ktrych
mowa w ust. 1 pkt 25.
32. 1. Obudowa studni kopanej, dostarczajcej
wod przeznaczon do spoycia przez ludzi, powinna
by wykonana z materiaw nieprzepuszczalnych
i niewpywajcych ujemnie na jako wody, a zcza
elementw obudowy powinny by naleycie uszczel-
nione. Przy zastosowaniu krgw betonowych waru-
nek szczelnoci uznaje si za speniony, jeeli wykona-
ne zostanie ich spoinowanie od wewntrz na caej wy-
sokoci studni, a ponadto od zewntrz do gbokoci
co najmniej 1,5 m od poziomu terenu.
2. Cz nadziemna studni kopanej, niewyposao-
nej w urzdzenie pompowe, powinna mie wysoko
co najmniej 0,9 m od poziomu terenu oraz by zabez-
pieczona trwaym i nieprzepuszczalnym przykryciem,
ochraniajcym wntrze studni i urzdzenia do czerpa-
nia wody.
3. Cz nadziemna studni kopanej, wyposaonej
w urzdzenie pompowe, powinna mie wysoko co
najmniej 0,2 m od poziomu terenu. Przykrycie jej po-
winno by dopasowane do obudowy i wykonane z ma-
teriau nieprzepuszczalnego oraz mie nono odpo-
wiedni do przewidywanego obcienia.
4. Teren otaczajcy studni kopan, w pasie o sze-
rokoci co najmniej 1 m, liczc od zewntrznej obudo-
wy studni, powinien by pokryty nawierzchni utwar-
dzon, ze spadkiem 2% w kierunku zewntrznym.
33. Przy ujciu wd podziemnych za pomoc
studni wierconej teren w promieniu co najmniej 1 m od
wprowadzonej w grunt rury naley zabezpieczy
w sposb okrelony w 32 ust. 4, a przejcie rury stu-
dziennej przez nawierzchni utwardzon naley
uszczelni.
5208 Poz. 690
Rozdzia 7
Zbiorniki bezodpywowe na nieczystoci cieke
34. Zbiorniki na nieczystoci cieke mog by sto-
sowane tylko na dziakach budowlanych niemajcych
moliwoci przyczenia do sieci kanalizacyjnej, przy
czym nie dopuszcza si ich stosowania na obszarach
podlegajcych szczeglnej ochronie rodowiska i na-
raonych na powodzie oraz zalewanie wodami opado-
wymi.
35. Zbiorniki bezodpywowe na nieczystoci cie-
ke, doy ustpw nieskanalizowanych oraz urzdzenia
kanalizacyjne i zbiorniki do usuwania i gromadzenia
wydalin pochodzenia zwierzcego powinny mie dno
i ciany nieprzepuszczalne, szczelne przekrycie z zamy-
kanym otworem do usuwania nieczystoci i odpowie-
trzenie wyprowadzone co najmniej 0,5 m ponad po-
ziom terenu.
36. 1. Odlego pokryw i wylotw wentylacji ze
zbiornikw bezodpywowych na nieczystoci cieke,
dow ustpw nieskanalizowanych o liczbie miejsc
nie wikszej ni 4 i podobnych urzdze sanitarno-go-
spodarczych o pojemnoci do 10 m3 powinna wynosi
co najmniej:
1) od okien i drzwi zewntrznych do pomieszcze
przeznaczonych na pobyt ludzi oraz do magazy-
nw produktw spoywczych 15 m,
2) od granicy dziaki ssiedniej, drogi (ulicy) lub cigu
pieszego 7,5 m.
2. W zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i re-
kreacji indywidualnej odlegoci urzdze sanitarno-
-gospodarczych, o ktrych mowa w ust. 1, powinny
wynosi co najmniej:
1) od okien i drzwi zewntrznych do pomieszcze
przeznaczonych na pobyt ludzi 5 m, przy czym
nie dotyczy to dow ustpowych w zabudowie
jednorodzinnej,
2) od granicy dziaki ssiedniej, drogi (ulicy) lub cigu
pieszego 2 m.
3. Odlegoci pokryw i wylotw wentylacji z dow
ustpw nieskanalizowanych o liczbie miejsc wikszej
ni 4 oraz zbiornikw bezodpywowych na nieczystoci
cieke i kompostownikw o pojemnoci powyej 10 m3
do 50 m3 powinny wynosi co najmniej:
1) od okien i drzwi zewntrznych do pomieszcze wy-
mienionych w ust. 1 pkt 1 30 m,
2) od granicy dziaki ssiedniej 7,5 m,
3) od linii rozgraniczajcej drogi (ulicy) lub cigu pie-
szego 10 m.
4. Waciwy organ w decyzji o warunkach zabudo-
wy i zagospodarowania terenu, w porozumieniu z pa-
stwowym wojewdzkim inspektorem sanitarnym, mo-
e ustali dla dziaek budowlanych pooonych przy za-
Dziennik Ustaw Nr 75
budowanych dziakach ssiednich odlegoci mniejsze
ni okrelone w ust. 1 i 2.
5. Kryte zbiorniki bezodpywowe na nieczystoci
cieke oraz doy ustpowe mog by sytuowane w od-
legoci mniejszej ni 2 m od granicy, w tym take przy
granicy dziaek, jeeli ssiaduj z podobnymi urzdze-
niami na dziace ssiedniej, pod warunkiem zachowa-
nia odlegoci okrelonych w 31 i 36.
6. Odlegoci zbiornikw bezodpywowych na nie-
czystoci cieke i kompostownikw o pojemnoci po-
wyej 50 m3 od budynkw przeznaczonych na pobyt lu-
dzi naley przyjmowa zgodnie ze wskazaniem eksper-
tyzy technicznej, przyjtej przez pastwowego woje-
wdzkiego inspektora sanitarnego.
37. Przepywowe, szczelne osadniki podziemne,
stanowice cz przydomowej oczyszczalni ciekw
gospodarczo-bytowych, suce do wstpnego ich
oczyszczania, mog by sytuowane w bezporednim
ssiedztwie budynkw jednorodzinnych, pod warun-
kiem wyprowadzenia ich odpowietrzenia przez instala-
cj kanalizacyjn co najmniej 0,6 m powyej grnej kra-
wdzi okien i drzwi zewntrznych w tych budynkach.
38. Odlego osadnikw bota, apaczy olejw co najmniej 2,4 m, a w przypadku zastosowania furtki
mineralnych i tuszczu, neutralizatorw ciekw i in-
nych podobnych zbiornikw od okien otwieralnych
i drzwi zewntrznych do pomieszcze przeznaczonych
na pobyt ludzi powinna wynosi co najmniej 5 m, jee-
li przepisy odrbne nie stanowi inaczej.
Rozdzia 8
Ziele i urzdzenia rekreacyjne
39. Na dziakach budowlanych, przeznaczonych
pod zabudow wielorodzinn, budynki opieki zdrowot-
nej (z wyjtkiem przychodni) oraz owiaty i wychowa-
nia co najmniej 25% powierzchni dziaki naley urz-
dzi jako powierzchni terenu biologicznie czynnego,
jeeli inny procent nie wynika z ustale miejscowego
planu zagospodarowania przestrzennego.
40. 1. W zespole budynkw wielorodzinnych ob-
jtych jednym pozwoleniem na budow naley, sto-
sownie do potrzeb uytkowych, przewidzie placyki za-
baw dla dzieci najmodszych i miejsca rekreacyjne do-
stpne dla osb starszych i niepenosprawnych, przy
czym co najmniej 30% tej powierzchni powinno znaj-
dowa si na terenie biologicznie czynnym, jeeli nie
jest to ustalone inaczej w decyzji o warunkach zabudo-
wy i zagospodarowaniu terenu.
2. Nasonecznienie placyku zabaw dla dzieci powin-
no wynosi co najmniej 4 godziny, liczone w dniach
rwnonocy (21 marca i 21 wrzenia) w godzinach
10001600. W zabudowie rdmiejskiej dopuszcza si
nasonecznienie nie krtsze ni 2 godziny.
3. Odlego placykw i urzdze, wymienionych
w ust. 1, od linii rozgraniczajcych ulic oraz od miejsc
gromadzenia odpadw powinna wynosi co najmniej
10 m.
5209 Poz. 690
Rozdzia 9
Ogrodzenia
41. 1. Ogrodzenie nie moe stwarza zagroenia
dla bezpieczestwa ludzi i zwierzt.
2. Umieszczanie na ogrodzeniach, na wysokoci
mniejszej ni 1,8 m, ostro zakoczonych elementw,
drutu kolczastego, tuczonego szka oraz innych po-
dobnych wyrobw i materiaw jest zabronione.
3. Przepisy ust. 1 i 2 nie dotycz ogrodze we-
wntrznych w zakadach karnych i aresztach ledczych.
42. 1. Bramy i furtki w ogrodzeniu nie mog
otwiera si na zewntrz dziaki i mie progw utrud-
niajcych wjazd osb niepenosprawnych na wzkach
inwalidzkich.
2. Zapory ruchome na przejciach i dojazdach po-
winny mie oznakowanie widoczne w cigu caej doby
oraz sygnalizacj wietln lub dwikow zmiany po-
oenia ich ramion.
43. Szeroko bramy powinna wynosi w wietle
jej szeroko powinna by nie mniejsza ni 0,9 m, przy
czym na drodze poarowej szerokoci te reguluj prze-
pisy odrbne dotyczce ochrony przeciwpoarowej.
DZIA III
Budynki i pomieszczenia
Rozdzia 1
Wymagania oglne
44. Budynek, jego ukad funkcjonalny i prze-
strzenny, ustrj konstrukcyjny oraz rozwizania tech-
niczne i materiaowe elementw budowlanych powin-
ny by zaprojektowane i wykonane w sposb odpo-
wiadajcy wymaganiom wynikajcym z jego usytu-
owania i przeznaczenia oraz z odnoszcych si do nie-
go przepisw rozporzdzenia i przepisw odrbnych.
45. Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi
na pobyt ludzi powinien by zaopatrzony co najmniej
w wod do spoycia przez ludzi oraz do celw przeciw-
poarowych, jeeli wymagaj tego przepisy odrbne,
a odpowiednio do ich przeznaczenia take na inne
cele. W innych budynkach zaopatrzenie w wod po-
winno wynika z ich przeznaczenia i potrzeb ochrony
przeciwpoarowej.
46. Budynek mieszkalny, zamieszkania zbiorowe-
go, opieki zdrowotnej, opieki spoecznej i socjalnej,
owiaty, nauki, zakadu ywienia, produkcji i handlu
ywnoci, a take inne budynki, jeeli s wyposaone
w wanny, natryski lub umywalki, powinny mie indy-
widualn lub centraln instalacj ciepej wody. Waru-
nek doprowadzenia ciepej wody do umywalek nie do-
tyczy budynkw w zabudowie zagrodowej i rekreacji
indywidualnej.
Dziennik Ustaw Nr 75
47. Budynek wyposaony w instalacj wodoci-
gow powinien mie zapewnione odprowadzenie cie-
kw bytowo-gospodarczych oraz ciekw technolo-
gicznych, jeeli one wystpuj.
48. 1. Kady budynek przeznaczony na pobyt lu-
dzi oraz inne budynki, w ktrych w trakcie uytkowania
powstaj odpady i nieczystoci stae, powinny mie
miejsca przystosowane do czasowego gromadzenia
tych odpadw i nieczystoci, usytuowane w samym
budynku lub w jego otoczeniu.
2. Budynki, o ktrych mowa w ust. 1, z wyjtkiem
wysokociowych, mog by wyposaone w wewntrz-
ne urzdzenia (zsypy) do usuwania odpadw i nieczy-
stoci staych.
49. Budynek i pomieszczenia przeznaczone na po-
byt ludzi oraz inne budynki, jeeli wynika to z ich prze-
znaczenia, powinny by wyposaone w instalacje
(urzdzenia) do ogrzewania pomieszcze w okresie ob-
nionych temperatur, umoliwiajce utrzymanie tem-
peratury powietrza wewntrznego odpowiedniej do
ich przeznaczenia. Wymaganie to nie dotyczy budyn-
kw rekreacyjnych, uytkowanych wycznie w sezo-
nie letnim.
50. Budynek i pomieszczenia, w ktrych s zain-
stalowane paleniska na paliwo stae lub komory spala-
nia z palnikami na paliwo pynne lub gazowe, powinny
mie przewody kominowe do odprowadzania dymu
i spalin.
51. Budynek i pomieszczenia powinny mie za-
pewnion wentylacj lub klimatyzacj, stosownie do
ich przeznaczenia.
52. Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi
na pobyt ludzi moe by zaopatrywany w gaz z sieci ga-
zowej, baterii butli lub zbiornikw staych gazu pynne-
go, zgodnie z warunkami okrelonym w 156 ust. 1
i 157.
53. 1. Budynek, odpowiednio do potrzeb wynika-
jcych z jego przeznaczenia, powinien by wyposao-
ny w wewntrzn instalacj elektryczn.
2. Budynek naley wyposay w instalacj chroni-
c od wyadowa atmosferycznych. Obowizek ten od-
nosi si do budynkw wyszczeglnionych w Polskiej
Normie dotyczcej ochrony odgromowej obiektw bu-
dowlanych.
54. 1. Budynek redniowysoki i wyszy: uytecz-
noci publicznej, mieszkalny, zamieszkania zbiorowe-
go, z wyczeniem budynku koszarowego, a take inny
budynek, w ktrym co najmniej jedna kondygnacja
z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt wicej
ni 50 osb znajduje si powyej 12 m ponad pozio-
mem terenu, a take dwukondygnacyjny i wyszy bu-
dynek opieki zdrowotnej oraz opieki spoecznej naley
wyposay w dwigi osobowe.
2. W budynku mieszkalnym, zamieszkania zbioro-
wego oraz uytecznoci publicznej, wyposaonym
w dwigi, naley zapewni dostp do nich i dojazd na
5210 Poz. 690
wszystkie kondygnacje uytkowe osobom niepeno-
sprawnym.
3. W przypadku wbudowania lub przybudowania
szybu dwigowego do istniejcego budynku, dopusz-
cza si usytuowanie drzwi przystankowych na pozio-
mie spocznika midzypitrowego, z zastrzeeniem
195.
55. 1. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym
niewyposaonym w dwigi naley zapewni moli-
wo wykonania pochylni lub zainstalowania odpo-
wiednich urzdze technicznych, umoliwiajcych do-
stp osobom niepenosprawnym do mieszka pooo-
nych na parterze.
2. W nowo wznoszonym niskim budynku zamiesz-
kania zbiorowego i uytecznoci publicznej, niewyma-
gajcych, zgodnie z 54 ust. 1, wyposaenia w dwigi,
naley zainstalowa urzdzenia techniczne, zapewnia-
jce osobom niepenosprawnym dostp na kondygna-
cje z pomieszczeniami uytkowymi, z ktrych musz
one korzysta. Nie dotyczy to budynkw koszarowych,
a take budynkw zakwaterowania w zakadach kar-
nych, aresztach ledczych oraz w zakadach popraw-
czych i schroniskach dla nieletnich.
3. Dopuszcza si niewyposaenie w dwigi budyn-
ku o wysokoci 5 kondygnacji, jeeli wszystkie po-
mieszczenia na ostatniej kondygnacji s czci miesz-
ka dwupoziomowych.
4. Dopuszcza si niewyposaenie w dwigi budyn-
ku wzniesionego przed dniem 1 kwietnia 1995 r., przy
adaptacji na cele uytkowe poddasza usytuowanego
bezporednio nad 4 kondygnacj, jeeli poziom podo-
gi tego poddasza znajduje si nie wyej ni 12,5 m od
poziomu terenu.
56. Budynek wielorodzinny, zamieszkania zbioro-
wego i uytecznoci publicznej powinien by przysto-
sowany do wyposaenia w instalacje telekomunikacyj-
ne, w tym radiowo-telewizyjne, odpowiadajce przepi-
som odrbnym i Polskim Normom dotyczcym wyko-
nania tych instalacji, a stosownie do przeznaczenia bu-
dynku rwnie w instalacj sygnalizacji dzwonkowej
lub domofonowej.
Rozdzia 2
Owietlenie i nasonecznienie
57. 1. Pomieszczenie przeznaczone na pobyt ludzi
powinno mie zapewnione owietlenie dzienne, dosto-
sowane do jego przeznaczenia, ksztatu i wielkoci,
z uwzgldnieniem warunkw okrelonych w 13 oraz
w oglnych przepisach bezpieczestwa i higieny pra-
cy.
2. W pomieszczeniu przeznaczonym na pobyt ludzi
stosunek powierzchni okien, liczonej w wietle ocie-
nic, do powierzchni podogi powinien wynosi co naj-
mniej 1:8, natomiast w innym pomieszczeniu, w kt-
rym owietlenie dzienne jest wymagane ze wzgldw
na przeznaczenie co najmniej 1:12.
Dziennik Ustaw Nr 75
58. 1. Dopuszcza si owietlenie pomieszczenia
przeznaczonego na pobyt ludzi wycznie wiatem
sztucznym, jeeli:
1) owietlenie dzienne nie jest konieczne lub nie jest
wskazane ze wzgldw technologicznych,
2) jest uzasadnione celowoci funkcjonaln zlokali-
zowania tego pomieszczenia w obiekcie podziem-
nym lub w czci budynku pozbawionej owietle-
nia dziennego.
2. W przypadku gdy pomieszczenie, o ktrym mo-
wa w ust. 1, jest pomieszczeniem staej pracy w rozu-
mieniu oglnych przepisw bezpieczestwa i higieny
pracy, dla zastosowania wycznie owietlenia wia-
tem sztucznym, w tym elektrycznym, jest wymagane
uzyskanie zgody waciwego pastwowego woje-
wdzkiego inspektora sanitarnego, wydanej w porozu-
mieniu z waciwym okrgowym inspektorem pracy.
3. Uzgodnienie, o ktrym mowa w ust. 2, nie doty-
czy budynkw sucych obronnoci pastwa.
59. 1. Owietlenie wiatem sztucznym pomiesz-
czenia przeznaczonego na pobyt ludzi powinno odpo-
wiada potrzebom uytkowym i spenia wymagania
Polskiej Normy dotyczcej owietlenia wntrz wia-
tem elektrycznym.
2. Oglne owietlenie wiatem sztucznym po-
mieszczenia przeznaczonego na stay pobyt ludzi po-
winno zapewnia odpowiednie warunki uytkowania
caej jego powierzchni.
3. Owietlenie wiatem sztucznym poczonych ze
sob pomieszcze przeznaczonych na stay pobyt ludzi
oraz do ruchu oglnego (komunikacji) nie powinno
wykazywa rnic natenia, wywoujcych olnienie
przy przejciu midzy tymi pomieszczeniami.
60. 1. Pomieszczenia przeznaczone do zbiorowe-
go przebywania dzieci w obku, przedszkolu i szkole,
z wyjtkiem pracowni chemicznej, fizycznej i plastycz-
nej, powinny mie zapewniony czas nasonecznienia
co najmniej 3 godziny w dniach rwnonocy (21 marca
i 21 wrzenia) w godzinach 8001600, natomiast pokoje
mieszkalne w godzinach 7001700.
2. W mieszkaniu wielopokojowym dopuszcza si
ograniczenie wymagania okrelonego w ust. 1 co naj-
mniej do jednego pokoju, przy czym w rdmiejskiej
zabudowie uzupeniajcej dopuszcza si ograniczenie
wymaganego czasu nasonecznienia do 1,5 godziny,
a w odniesieniu do mieszkania jednopokojowego w ta-
kiej zabudowie nie okrela si wymaganego czasu na-
sonecznienia.
Rozdzia 3
Wejcia do budynkw i mieszka
61. 1. Pooenie drzwi wejciowych do budynku
oraz ksztat i wymiary pomieszcze wejciowych po-
5211 Poz. 690
winny umoliwia dogodne warunki ruchu, w tym rw-
nie osobom niepenosprawnym.
2. Wymaganie przystosowania wej dla osb nie-
penosprawnych nie dotyczy budynkw mieszkalnych
w zabudowie jednorodzinnej i zagrodowej oraz budyn-
kw rekreacji indywidualnej, budynkw koszarowych,
a take budynkw w zakadach karnych i aresztach
ledczych oraz w zakadach poprawczych i schroni-
skach dla nieletnich.
62. 1. Drzwi wejciowe do budynku i oglnodo-
stpnych pomieszcze uytkowych oraz do mieszka
powinny mie w wietle ocienicy co najmniej: szero-
ko 0,9 m i wysoko 2 m. W przypadku zastosowania
drzwi zewntrznych dwuskrzydowych szeroko
skrzyda gwnego nie moe by mniejsza ni 0,9 m.
2. W wejciach do budynku i oglnodostpnych
pomieszcze uytkowych mog by zastosowane
drzwi obrotowe lub wahadowe, pod warunkiem usy-
tuowania przy nich drzwi rozwieranych lub rozsuwa-
nych, przystosowanych do ruchu osb niepenospraw-
nych, oraz spenienia wymaga 240.
3. W drzwiach, o ktrych mowa w ust. 1, oraz
w drzwiach do mieszka i pomieszcze mieszkalnych
w budynku zamieszkania zbiorowego wysoko pro-
gw nie moe przekracza 20 mm.
63. Wejcia z zewntrz do budynku i pomieszcze
przeznaczonych na pobyt ludzi naley chroni przed
nadmiernym dopywem chodnego powietrza przez
zastosowanie przedsionka, kurtyny powietrznej lub in-
nych rozwiza nieutrudniajcych ruchu. Wymagania
te nie dotycz dodatkowych wej nieprzewidzianych
do staego uytkowania.
64. Wejcie do budynku i do kadej klatki schodo-
wej powinno mie elektryczne owietlenie zewntrzne.
Nie dotyczy to budownictwa zagrodowego i rekreacyj-
nego.
65. W budynku wielorodzinnym, w pomieszcze-
niu przy wejciu, naley zapewni miejsce do zainsta-
lowania domowych skrzynek listowych.
Rozdzia 4
Schody i pochylnie
66. W celu zapewnienia dostpu do pomieszcze
pooonych na rnych poziomach naley stosowa
schody stae, a w zalenoci od przeznaczenia budyn-
ku rwnie pochylnie odpowiadajce warunkom
okrelonym w rozporzdzeniu.
67. Zainstalowanie w budynku schodw lub po-
chylni ruchomych nie zwalnia z obowizku zastosowa-
nia schodw lub pochylni staych.
68. 1. Graniczne wymiary schodw staych w bu-
dynkach o rnym przeznaczeniu okrela tabela:
Dziennik Ustaw Nr 75 5212 Poz. 690

2. W budynkach uytecznoci publicznej oraz bu- 1) w budynku opieki zdrowotnej 14 stopni,

dynkach produkcyjnych czn szeroko uytkow
biegw oraz czn szeroko uytkow spocznikw 2) w innych budynkach 17 stopni.
w klatkach schodowych, stanowicych drog ewaku-
acyjn, naley oblicza proporcjonalnie do liczby osb
mogcych przebywa rwnoczenie na kondygnacji,
na ktrej przewiduje si obecno najwikszej ich
liczby, przyjmujc co najmniej 0,6 m szerokoci na
100 osb, lecz nie mniej ni okrelono to w ust. 1.
3. Szeroko uytkowa schodw zewntrznych do
budynku powinna wynosi co najmniej 1,2 m, przy
czym nie moe by mniejsza ni szeroko uytkowa
biegu schodowego w budynku, przyjta zgodnie z wy-
maganiami okrelonymi w ust. 1 i 2.
2. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 1 pkt 2, nie
dotyczy budynkw jednorodzinnych, zagrodowych
oraz mieszka dwupoziomowych.
3. Liczba stopni w jednym biegu schodw ze-
wntrznych nie powinna wynosi wicej ni 10.
4. Szeroko stopni staych schodw wewntrz-
nych powinna wynika z warunku okrelonego wzo-
rem: 2h + s = 0,6 do 0,65 m, gdzie h oznacza wysoko
stopnia, s jego szeroko.

4. Szeroko uytkow schodw staych mierzy si 5. Szeroko stopni schodw zewntrznych przy
midzy wewntrznymi krawdziami porczy, a w przy- gwnych wejciach do budynku powinna wynosi
padku balustrady jednostronnej midzy wykoczo- w budynkach uytecznoci publicznej co najmniej
n powierzchni ciany a wewntrzn krawdzi por- 0,35 m, w innych budynkach co najmniej 0,3 m.
czy tej balustrady. Szerokoci te nie mog by ograni-
czane przez zainstalowane urzdzenia oraz elementy 6. Szeroko stopni schodw wachlarzowych po-
budynku. winna wynosi co najmniej 0,25 m, natomiast w scho-
dach zabiegowych i krconych szeroko tak naley
69. 1. Liczba stopni w jednym biegu schodw sta- zapewni w odlegoci nie wikszej ni 0,4 m od por-
ych, czcych kondygnacje, powinna wynosi nie czy balustrady wewntrznej lub supa stanowicego
mniej ni 3 i nie wicej ni: koncentryczn konstrukcj schodw.
Dziennik Ustaw Nr 75
7. W budynku zakadu opieki zdrowotnej stosowa-
nie schodw zabiegowych i wachlarzowych, jako prze-
znaczonych do ruchu pacjentw, jest zabronione.
8. W budynkach opieki zdrowotnej, a take budyn-
kach zamieszkania zbiorowego przeznaczonych dla
71. 1. Pochylnie przeznaczone dla osb niepeno-
sprawnych powinny mie szeroko paszczyzny ruchu
1,2 m, krawniki o wysokoci co najmniej
0,07 m i obustronne porcze odpowiadajce warun-
kom okrelonym w 298, przy czym odstp midzy ni-
mi powinien mieci si w granicach od 1 m do 1,1 m.
2. Dugo poziomej paszczyzny ruchu na poczt-
ku i na kocu pochylni powinna wynosi co najmniej
1,5 m.
3. Przestrze manewrowa na spoczniku zwizanym
z pochylni przed wejciem do budynku powinna
5213 Poz. 690
osb starszych oraz niepenosprawnych zabrania si
stosowania stopni schodw z noskami i podciciami.
70. Maksymalne nachylenie pochylni zwizanych
z budynkiem nie moe przekracza wielkoci okrelo-
nych w poniszej tabeli:
umoliwia manewrowanie wzkiem inwalidzkim
i otwieranie drzwi oraz mie wymiary co najmniej
1,5x1,5 m.
Rozdzia 5
Pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi
72. 1. Wysoko pomieszcze przeznaczonych na
pobyt ludzi powinna odpowiada wymaganiom okre-
lonym w poniszej tabeli, jeeli przepisy odrbne,
w tym dotyczce pomieszcze pracy i pomieszcze
suby zdrowia, nie okrelaj innych wymaga:
Dziennik Ustaw Nr 75
2. Pomieszczenia, ktrych wysoko powinna,
zgodnie z ust. 1, wynosi co najmniej 3 m i 3,3 m, mo-
g by obnione do wysokoci nie mniejszej ni
2,5 m w przypadku zastosowania wentylacji mecha-
nicznej nawiewno-wywiewnej lub klimatyzacji, pod
warunkiem uzyskania zgody pastwowego wojewdz-
kiego inspektora sanitarnego.
73. 1. W pomieszczeniu mieszkalnym poziom
podogi od strony ciany z otworami okiennymi
i drzwiowymi nie powinien znajdowa si poniej po-
ziomu terenu przy budynku.
2. W pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt lu-
dzi w budynku zakadu opieki zdrowotnej, opieki spo-
ecznej, owiaty, wychowania i nauki poziom podogi
powinien znajdowa si co najmniej 0,3 m powyej te-
renu urzdzonego przy budynku.
3. W pomieszczeniu produkcyjnym i usugowym
poziom podogi moe znajdowa si na poziomie tere-
nu urzdzonego przy budynku. Obnienie poziomu
podogi poniej terenu wymaga uzyskania zgody
pastwowego wojewdzkiego inspektora sanitarnego
wydanej w porozumieniu z waciwym okrgowym in-
spektorem pracy.
74. W budynku uytecznoci publicznej pomiesz-
czenia oglnodostpne ze zrnicowanym poziomem
podg powinny by przystosowane do ruchu osb
niepenosprawnych.
75. 1. Drzwi do pomieszczenia przeznaczonego na
stay pobyt ludzi oraz do pomieszczenia kuchennego
powinny mie co najmniej szeroko 0,8 m i wysoko
2 m w wietle ocienicy.
2. W budynku uytecznoci publicznej drzwi we-
wntrzne, z wyjtkiem drzwi do pomieszcze tech-
5214 Poz. 690
nicznych i gospodarczych, powinny mie co naj-
mniej szeroko 0,9 m i wysoko 2 m w wietle
ocienicy.
3. Drzwi, o ktrych mowa w ust. 1 i 2, nie powinny
mie progw.
Rozdzia 6
Pomieszczenia higienicznosanitarne
76. Wymagania dotyczce pomieszcze higie-
nicznosanitarnych okrelaj przepisy rozporzdzenia,
a take przepisy dotyczce bezpieczestwa i higieny
pracy oraz obrony cywilnej. Do pomieszcze higienicz-
nosanitarnych zalicza si anie, sauny, natryski, azien-
ki, ustpy, umywalnie, szatnie, przebieralnie, pralnie,
pomieszczenia higieny osobistej kobiet, jak te po-
mieszczenia suce do odkaania, oczyszczania oraz
suszenia odziey i obuwia, a take przechowywania
sprztu do utrzymania czystoci.
77. 1. Pomieszczenie higienicznosanitarne powin-
no mie wentylacj speniajc wymagania przepisw
rozporzdzenia oraz przepisw odrbnych.
2. Pomieszczenie higienicznosanitarne powinno
mie wysoko w wietle co najmniej 2,5 m, z wyjt-
kiem ani oglnodostpnej, ktrej wysoko powinna
wynosi co najmniej 3 m.
3. Dopuszcza si zmniejszenie wysokoci pomiesz-
czenia higienicznosanitarnego w budynku mieszkal-
nym oraz w hotelu, motelu i pensjonacie do
2,2 m w wietle, w przypadku gdy jest ono wyposao-
ne w wentylacj mechaniczn wywiewn lub nawiew-
no-wywiewn.
Dziennik Ustaw Nr 75 5215
78. 1. ciany pomieszczenia higienicznosanitar-
nego powinny mie do wysokoci co najmniej 2 m po-
wierzchnie zmywalne i odporne na dziaanie wilgoci.
2. Posadzka pralni, azienki, umywalni, kabiny na-
tryskowej i ustpu powinna by zmywalna, nienasikli-
wa i nieliska.
79. 1. Drzwi do azienki, umywalni i wydzielonego
ustpu powinny otwiera si na zewntrz pomieszcze-
nia, mie, z zastrzeeniem 75 ust. 2, co najmniej sze-
roko 0,8 m i wysoko 2 m w wietle ocienicy, 4) 1 umywalk dla 5 osb.
a w dolnej czci otwory o sumarycznym przekroju
nie mniejszym ni 0,022 m2 dla dopywu powietrza.
2. W azienkach i ustpach, z wyjtkiem oglnodo-
stpnych, dopuszcza si stosowanie drzwi przesuw-
nych lub skadanych.
80. 1. Kubatura pomieszczenia azienki z wentyla-
cj grawitacyjn powinna wynosi co najmniej:
1) 8 m3 przy zastosowaniu w tym pomieszczeniu
urzdzenia gazowego, o ktrym mowa w 172
ust. 3 pkt 1.
2) 6,5 m3 przy doprowadzeniu centralnej ciepej
wody lub zastosowaniu elektrycznego urzdzenia
do ogrzewania wody bd urzdzenia gazowego,
o ktrym mowa w 172 ust. 3 pkt 2, a take gdy
urzdzenie gazowe znajduje si poza tym pomiesz-
czeniem.
2. Dopuszcza si zmniejszenie kubatury, o ktrej
mowa w ust. 1 pkt 2, jednake nie poniej 5,5 m3, jee-
li pomieszczenie azienki jest wyposaone co najmniej
w wentylacj mechaniczn wywiewn.
81. 1. Kabina natryskowa niezamknita, stano-
wica wydzielon cz pomieszcze natryskw i umy- dla kobiet i mczyzn.
walni zbiorowych, powinna mie powierzchni nie
mniejsz ni 0,9 m2 i szeroko co najmniej 0,9 m.
2. Kabina natryskowa zamknita, wydzielona cian-
kami na ca wysoko pomieszczenia, powinna mie
powierzchni nie mniejsz ni 1,5 m2 i szeroko co
najmniej 0,9 m oraz by wyposaona w wentylacj me-
chaniczn wywiewn.
3. Kabina natryskowa zamknita, przystosowana
do potrzeb osb niepenosprawnych, ktre musz ko-
rzysta z wzkw inwalidzkich w trakcie kpieli, powin-
na mie powierzchni nie mniejsz ni 2,5 m2 i szero-
ko co najmniej 1,5 m oraz by wyposaona w wenty-
lacj mechaniczn wywiewn.
4. W ssiedztwie kabin natryskowych i umywalni
zbiorowych powinna znajdowa si kabina ustpowa.
82. 1. W budynku zamieszkania zbiorowego a-
zienki zwizane z pomieszczeniami mieszkalnymi po-
winny by wyposaone w wann lub natrysk oraz umy-
walk. Miska ustpowa moe by usytuowana w a-
zience lub w wydzielonej kabinie ustpowej wyposao-
nej w umywalk.
Poz. 690
2. W budynku, o ktrym mowa w ust. 1, bez azie-
nek i ustpw zwizanych z pomieszczeniami miesz-
kalnymi naley przewidzie na kadej kondygnacji
umywalnie i ustpy przeznaczone do wsplnego uyt-
ku, wyposaone co najmniej w:
1) 1 misk ustpow dla 10 kobiet,
2) 1 misk ustpow i 1 pisuar dla 20 mczyzn,
3) 1 urzdzenie natryskowe dla 15 osb,
83. Kabina ustpowa (ustp wydzielony),
nieprzeznaczona dla osb niepenosprawnych, powin-
na mie najmniejszy wymiar poziomy (szeroko)
w wietle co najmniej 0,9 m i powierzchni przed mi-
sk ustpow co najmniej 0,6x0,9 m w rzucie pozio-
mym, speniajc rwnie funkcj powierzchni przed
umywalk w przypadku jej zainstalowania w kabi-
nie ustpowej.
84. 1. W budynku uytecznoci publicznej i zaka-
du pracy naley urzdzi ustpy oglnodostpne. Jee-
li liczba osb w pomieszczeniach przeznaczonych na
pobyt ludzi na danej kondygnacji jest mniejsza od 10,
dopuszcza si umieszczenie ustpu na najbliszej, wy-
szej lub niszej kondygnacji.
2. W budynkach, o ktrych mowa w ust. 1, w ust-
pach oglnodostpnych powinna przypada co naj-
mniej jedna umywalka na 20 osb, co najmniej jedna
miska ustpowa i jeden pisuar na 30 mczyzn oraz
jedna miska ustpowa na 20 kobiet, jeeli przepisy do-
tyczce bezpieczestwa i higieny pracy nie stanowi
inaczej. W przypadku gdy w pomieszczeniach przezna-
czonych na stay pobyt ludzi liczba osb jest mniejsza
ni 10, dopuszcza si umieszczenie wsplnego ustpu
3. W budynkach, o ktrych mowa w ust. 1, odle-
go od stanowiska pracy lub miejsca przebywania lu-
dzi do najbliszego ustpu nie moe by wiksza ni
75 m, a od stanowiska pracy chronionej ni 50 m.
85. 1. Ustpy oglnodostpne w budynkach za-
mieszkania zbiorowego, uytecznoci publicznej i za-
kadw pracy powinny mie wejcia z drg komunika-
cji oglnej.
2. W ustpach oglnodostpnych naley stosowa:
1) przedsionki, oddzielone cianami penymi na ca
wysoko pomieszczenia, w ktrych mog by in-
stalowane tylko umywalki,
2) drzwi wejciowe o szerokoci co najmniej 0,9 m,
3) drzwi wewntrzne i drzwi do kabin ustpowych
o szerokoci co najmniej 0,8 m, otwierane na ze-
wntrz,
4) przegrody dzielce ustp damski od mskiego, wy-
konane jako ciany pene na ca wysoko po-
mieszczenia,
Dziennik Ustaw Nr 75 5216 Poz. 690

5) miski ustpowe umieszczone w oddzielnych kabi-
nach o szerokoci co najmniej 0,9 m i dugoci
1,10 m, ze ciankami i drzwiami o wysokoci co
najmniej 2 m z przewitem nad podog 0,15 m;
oddzielenia nie wymagaj ustpy dla dzieci w ob-
kach i przedszkolach,
6) wpusty kanalizacyjne podogowe z syfonem oraz
armatur czerpaln ze zczk do wa w pomiesz- byt ludzi.
czeniach z pisuarem lub majcych wicej ni 4 ka-
biny ustpowe,
7) wentylacj grawitacyjn lub mechaniczn
w ustpach z oknem i jedn kabin, a w innych
mechaniczn o dziaaniu cigym lub wczan au- mniejsza ni 10 m.
tomatycznie.
3. Przedsionkw, o ktrych mowa w ust. 2 pkt 1, nie
wymagaj ustpy przy salach zaj w obkach i przed- niniejszego dziau nie stosuje si do budynkw zakwa-
szkolach oraz przy pokojach dla chorych w szpitalach.
86. 1. W budynku, na kondygnacjach dostpnych
dla osb niepenosprawnych, co najmniej jedno
z oglnodostpnych pomieszcze higienicznosanitar-
nych powinno by przystosowane dla tych osb przez:
1) zapewnienie przestrzeni manewrowej o wymiarach
co najmniej 1,5x1,5 m,
2) stosowanie w tych pomieszczeniach i na trasie do-
jazdu do nich drzwi bez progw,
3) zainstalowanie odpowiednio przystosowanej, co
najmniej jednej miski ustpowej i umywalki, a tak-
e jednego natrysku, jeeli ze wzgldu na przezna-
czenie przewiduje si w budynku takie urzdzenia,
4) zainstalowanie uchwytw uatwiajcych korzysta-
nie z urzdze higienicznosanitarnych.
2. Dopuszcza si stosowanie pojedynczego ustpu
dla osb niepenosprawnych bez przedsionka oddzie-
lajcego od komunikacji oglnej.
87. 1. Ustpy publiczne naley sytuowa na tere-
nach wyposaonych w sie wodocigow i kanalizacyj-
n.
2. Dopuszcza si sytuowanie ustpw publicznych
na terenach nieskanalizowanych, jako budynki wolno
stojce ze szczelnymi zbiornikami nieczystoci.
3. Dopuszcza si sytuowanie tymczasowych, nie-
skanalizowanych ustpw publicznych na terenach
skanalizowanych, za zgod waciwego terenowo pa-
stwowego inspektora sanitarnego.
4. Ustp publiczny powinien odpowiada wymaga-
niom okrelonym w 85 oraz mie kabiny ustpowe
o wymiarach co najmniej 1,5 m dugoci i 1 m szeroko-
ci.
5. W ustpie publicznym naley zainstalowa co
najmniej jeden wpust kanalizacyjny podogowy z syfo-
nem oraz armatur czerpaln ze zczk do wa. k.
6. W ustpie publicznym co najmniej jedna kabina
powinna by przystosowana do potrzeb osb niepe-
nosprawnych, zgodnie z 86.
88. 1. Wejcie do ustpu publicznego, wbudowa-
nego w inny obiekt, nie moe prowadzi bezporednio
z klatki schodowej lub innej drogi komunikacji oglnej
w budynku ani z pomieszczenia przeznaczonego na po-
2. Odlego od okien i drzwi ustpu publicznego
do okien i drzwi do pomieszcze przeznaczonych na
pobyt ludzi oraz do produkcji i magazynowania artyku-
w ywnociowych i farmaceutycznych nie moe by
89. 1. Przepisw 73 ust. 1, 75, 79 ust. 1, 82
i 83 oraz w przypadkach przebudowy take 77 ust. 2
terowania osb tymczasowo aresztowanych, skaza-
nych lub ukaranych, zwanych dalej osadzonymi.
2. Przepisw 75 i 79 ust. 1 nie stosuje si do zaka-
dw poprawczych i schronisk dla nieletnich.
Rozdzia 7
Szczeglne wymagania dotyczce mieszka
w budynkach wielorodzinnych
90. Mieszkanie w budynku wielorodzinnym po-
winno spenia wymagania dotyczce pomieszcze
przeznaczonych na pobyt ludzi, a ponadto wymagania
okrelone w niniejszym rozdziale.
91. Mieszkanie, z wyjtkiem jedno- i dwupokojo-
wego, powinno by przewietrzane na przestrza lub na-
ronikowo. Nie dotyczy to mieszkania w budynku pod-
legajcym przebudowie, a take mieszkania wyposao-
nego w wentylacj mechaniczn o dziaaniu cigym
wywiewn lub nawiewno-wywiewn.
92. 1. Mieszkanie, oprcz pomieszcze mieszkal-
nych, powinno mie kuchni lub wnk kuchenn, a-
zienk, ustp wydzielony lub misk ustpow w azien-
ce, przestrze skadowania oraz przestrze komunika-
cji wewntrznej.
2. Kuchnia i wnka kuchenna powinny by wypo-
saone w trzon kuchenny, zlewozmywak lub zlew oraz
mie ukad przestrzenny, umoliwiajcy zainstalowa-
nie chodziarki i urzdzenie miejsca pracy.
3. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym w a-
zienkach powinno by moliwe zainstalowanie wanny
lub kabiny natryskowej, umywalki, miski ustpowej
(jeeli nie ma ustpu wydzielonego), automatycznej
pralki domowej, a take usytuowanie pojemnika na
brudn bielizn. Sposb zagospodarowania i roz-
mieszczenia urzdze sanitarnych powinien zapew-
nia do nich dogodny dostp.
4. Ustp wydzielony naley wyposay w umywal-
Dziennik Ustaw Nr 75
93. 1. Pomieszczenie mieszkalne i kuchenne po-
winno mie bezporednie owietlenie wiatem dzien-
nym.
2. W mieszkaniu jednopokojowym dopuszcza si
pomieszczenie kuchenne bez okien lub wnk kuchen-
n poczon z przedpokojem, pod warunkiem zasto-
sowania co najmniej wentylacji:
1) grawitacyjnej w przypadku kuchni elektrycznej,
2) mechanicznej wywiewnej w przypadku kuchni
gazowej.
3. W mieszkaniu wielopokojowym kuchnia moe
stanowi cz pokoju przeznaczonego na pobyt dzien-
ny, pod warunkiem zastosowania w tym pomieszcze-
niu wentylacji grawitacyjnej lub mechanicznej z pod-
czeniem do niej okapu wywiewnego nad trzonem ku-
chennym, a take z zapewnieniem odprowadzenia po-
wietrza z pomieszczenia dodatkowym otworem wy-
wiewnym, usytuowanym nie wicej ni 0,15 m poniej
paszczyzny sufitu.
94. 1. W budynku wielorodzinnym szeroko
w wietle cian pomieszcze powinna wynosi co naj-
mniej:
1) pokoju sypialnego przewidzianego dla jednej oso-
by 2,2 m,
2) pokoju sypialnego przewidzianego dla dwch osb
2,7 m,
3) kuchni w mieszkaniu jednopokojowym 1,8 m,
4) kuchni w mieszkaniu wielopokojowym 2,4 m.
2. W mieszkaniu co najmniej jeden pokj powinien
mie powierzchni nie mniejsz ni 16 m2.
95. 1. Ksztat i wymiary przedpokoju powinny
umoliwia przeniesienie chorego na noszach oraz wy-
konanie manewru wzkiem inwalidzkim w miejscach
zmiany kierunku ruchu.
2. Korytarze stanowice komunikacj wewntrzn
w mieszkaniu powinny mie szeroko w wietle co
najmniej 1,2 m, z dopuszczeniem miejscowego zwe-
nia do 0,9 m na dugoci korytarza nie wikszej ni
1,5 m.
Rozdzia 8
Pomieszczenia techniczne i gospodarcze
96. 1. Pomieszczenie techniczne, w ktrym s zain-
stalowane urzdzenia emitujce haasy lub drgania,
moe by sytuowane w bezporednim ssiedztwie po-
mieszcze przeznaczonych na stay pobyt ludzi, pod wa-
runkiem zastosowania rozwiza konstrukcyjno-mate-
riaowych, zapewniajcych ochron ssiednich po-
mieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi przed ucili-
wym oddziaywaniem tych urzdze, zgodnie z wyma-
ganiami 323 ust. 2 pkt 2 i 327 rozporzdzenia oraz
Polskich Norm dotyczcych dopuszczalnego poziomu
haasu w pomieszczeniach i szkodliwych drga.
5217 Poz. 690
2. Podpory, zamocowania i zcza urzdze, o kt-
rych mowa w ust. 1, powinny by wykonane w sposb
uniemoliwiajcy przenoszenie niedopuszczalnego ha-
asu i drga na elementy budynku i instalacje.
97. 1. Wysoko pomieszczenia technicznego
i gospodarczego nie powinna by mniejsza ni 2 m, je-
eli inne przepisy rozporzdzenia nie okrelaj wik-
szych wymaga.
2. W pomieszczeniach, o ktrych mowa w ust. 1,
wysoko drzwi i przej pod przewodami instalacyj-
nymi powinna wynosi w wietle co najmniej 1,9 m,
z zastrzeeniem 242 ust. 3.
3. Wysoko kanaw i przestrzeni instalacyjnych
w budynku oraz studzienek rewizyjnych powinna wy-
nosi w wietle co najmniej 1,9 m, przy czym na odcin-
kach o dugoci do 4 m wysoko kanaw moe by
obniona do 0,9 m.
4. Odlego midzy wazami kontrolnymi w kana-
ach instalacyjnych nie moe przekracza 30 m. Wazy
te powinny znajdowa si na kadym zaamaniu kana-
u i mie wymiary co najmniej 0,6 m x 0,6 m lub
rednic 0,6 m.
5. Przepisy ust. 3 i 4 nie odnosz si do tuneli kablo-
wych, w stosunku do ktrych wymagania okrela Pol-
ska Norma dotyczca projektowania i budowy elektro-
energetycznych i sygnalizacyjnych linii kablowych.
98. 1. Podogi w pomieszczeniach technicznych
i gospodarczych powinny by wykonane w sposb za-
pewniajcy utrzymanie czystoci, stosownie do ich
przeznaczenia.
2. Pomieszczenia techniczne i gospodarcze powin-
ny by wyposaone w instalacje i urzdzenia elektrycz-
ne dostosowane do ich przeznaczenia, zgodnie z wy-
maganiami Polskich Norm dotyczcych tych instalacji
i urzdze.
Rozdzia 9
Dojcia i przejcia do urzdze technicznych
99. 1. Dojciami i przejciami do dwignic i innych
urzdze technicznych mog by korytarze, pomosty,
podesty, galerie, schody, z zastrzeeniem 68 ust. 1,
drabiny i klamry, wykonane z materiaw niepalnych.
2. Oglne wymagania dotyczce doj i przej do
dwignic naley stosowa rwnie w razie wykonania
doj roboczych do pomieszcze i czci budynku
nieprzeznaczonych na pobyt ludzi, zwizanych z okre-
sow obsug maszyn i urzdze oraz przegldem
i utrzymaniem stanu technicznego budynku.
100. 1. Dojcia i przejcia powinny mie wysoko
w wietle co najmniej 1,9 m i mog by usytuowane
nad stanowiskiem pracy na wysokoci co najmniej
2,5 m, liczc od poziomu podogi tego stanowiska.
2. Nawierzchnia podogi w dojciach i przejciach
nie moe by liska.
Dziennik Ustaw Nr 75
3. Podogi aurowe nie mog mie otworw o po-
wierzchni wikszej ni 1700 mm2 i wymiarw umoli-
wiajcych przejcie przez nie kuli o rednicy wikszej
ni 36 mm.
4. Poziome dojcia i przejcia od strony przestrzeni
otwartej powinny by zabezpieczone balustrad o wy-
sokoci 1,1 m z poprzeczk umieszczon w poowie jej
wysokoci i krawnikiem o wysokoci co najmniej
0,15 m.
101. 1. W wyjtkowych przypadkach, uzasadnio-
nych wzgldami uytkowymi, jako dojcie i przejcie
midzy rnymi poziomami mog suy drabiny lub
klamry, trwale zamocowane do konstrukcji.
2. Szeroko drabin lub klamer, o ktrych mowa
w ust. 1, powinna wynosi co najmniej 0,5 m, a odst-
py midzy szczeblami nie mog by wiksze ni 0,3 m.
Poczynajc od wysokoci 3 m nad poziomem podogi,
drabiny lub klamry powinny by zaopatrzone w urz-
dzenia zabezpieczajce przed upadkiem, takie jak obr-
cze ochronne, rozmieszczone w rozstawie nie wik-
szym ni 0,8 m, z pionowymi prtami w rozstawie nie
wikszym ni 0,3 m.
3. Odlego drabiny lub klamry od ciany bd in-
nej konstrukcji, do ktrej s umocowane, nie moe by
mniejsza ni 0,15 m, a odlego obrczy ochronnej od
drabiny, w miejscu najbardziej od niej oddalonym, nie
moe by mniejsza ni 0,7 m i wiksza ni 0,8 m.
4. Spoczniki z balustrad powinny by umieszczo-
ne co 810 m wysokoci drabiny lub cigu klamer.
Grne koce podunic (bocznic) drabin powinny by
wyprowadzone co najmniej 0,75 m nad poziom wej-
cia (pomostu), jeeli nie zostay zastosowane inne za-
bezpieczenia przed upadkiem.
Rozdzia 10
Garae dla samochodw osobowych
102. Gara do przechowywania i biecej, nieza-
wodowej obsugi samochodw osobowych, stanowi-
cy samodzielny obiekt budowlany lub cz innego
obiektu, bdcy garaem zamknitym z pen obu-
dow zewntrzn i zamykanymi otworami, bd gara-
em otwartym bez cian zewntrznych albo ze cia-
nami niepenymi lub aurowymi, powinien mie:
1) wysoko w wietle konstrukcji co najmniej
2,2 m i do spodu przewodw i urzdze instalacyj-
nych 2 m,
2) wjazdy lub wrota garaowe co najmniej o szeroko-
ci 2,3 m i wysokoci 2 m w wietle,
3) elektryczn instalacj owietleniow,
4) zapewnion wymian powietrza, zgodnie z 108,
5) wpusty podogowe z syfonem i osadnikami w ga-
rau z instalacj wodocigow lub przeciwpoaro-
w tryskaczow, w garau podziemnym przed
wjazdem do niego oraz w garau nadziemnym
o pojemnoci powyej 25 samochodw,
5218 Poz. 690
6) instalacj przeciwpoarow, wymagan przepisa-
mi dotyczcymi ochrony przeciwpoarowej, zabez-
pieczon przed zamarzaniem.
103. 1. Do garau pooonego poniej lub powy-
ej terenu naley zapewni dojazd dla samochodw za
pomoc pochylni o maksymalnym nachyleniu nie
wikszym ni okrelone w 70 lub zastosowa odpo-
wiednie urzdzenia do transportu pionowego.
2. W garau przeznaczonym dla wicej ni 25 samo-
chodw na kadej kondygnacji, naley stosowa po-
chylnie o szerokoci co najmniej 5,5 m, umoliwiajce
ruch dwukierunkowy, lub osobne, jednopasmowe po-
chylnie o szerokoci co najmniej 2,7 m dla wjazdu i wy-
jazdu samochodw.
3. W garau przeznaczonym dla nie wicej ni
25 samochodw na kondygnacji, dopuszcza si zasto-
sowanie wycznie pochylni jednopasmowych, pod
warunkiem zainstalowania sygnalizacji do regulacji
kierunkw ruchu.
4. W garau jedno- i dwupoziomowym, przeznaczo-
nym dla nie wicej ni 10 samochodw na kondygna-
cji, dopuszcza si zastosowanie pochylni jednopasmo-
wej bez sygnalizacji wietlnej.
104. 1. Dojazd (droga manewrowa) do stanowisk
postojowych w garau jednoprzestrzennym (bez cian
wewntrznych) powinien mie szeroko dostosowa-
n do warunkw ruchu takich samochodw, jakie ma-
j by przechowywane, oraz do sposobu ich usytuowa-
nia w stosunku do osi drogi, ale co najmniej:
1) przy usytuowaniu prostopadym 5,7 m,
2) przy usytuowaniu pod ktem 60 4 m,
3) przy usytuowaniu pod ktem 45 3,5 m,
4) przy usytuowaniu rwnolegym 3 m.
2. Dopuszcza si zmniejszenie wymiaru, o ktrym
mowa w ust. 1 pkt 1, do 5,0 m, jeeli stanowiska posto-
jowe maj szeroko co najmniej 2,5 m.
3. Stanowiska postojowe w garau powinny mie
co najmniej szeroko 2,3 m i dugo 5,0 m, z zacho-
waniem odlegoci midzy bokiem samochodu a cia-
n lub supem co najmniej 0,5 m.
4. Stanowiska postojowe w garau, przeznaczone
dla samochodw, z ktrych korzystaj osoby niepeno-
sprawne, powinny mie zapewniony dojazd na wzku
inwalidzkim z drogi manewrowej do drzwi samochodu
co najmniej z jednej strony, o szerokoci nie mniejszej
ni 1,2 m.
105. 1. W garau podziemnym i wielopoziomo-
wym nadziemnym jako dojcia naley stosowa scho-
dy odpowiadajce warunkom okrelonym w 68.
2. W garau jednopoziomowym podziemnym
i nadziemnym dopuszcza si wykorzystanie jako doj-
cia pochylni przeznaczonych do ruchu samochodw,
Dziennik Ustaw Nr 75 5219
jeeli ich nachylenie nie przekracza 10% oraz istnieje
moliwo wydzielenia bezpiecznego pasma ruchu
pieszego o szerokoci co najmniej 0,75 m.
3. Nie wymaga si wydzielenia pasma ruchu pie-
szego na pochylni dwupasmowej, a w garau o pojem-
noci do 25 samochodw wcznie na kondygnacji
take na pochylni jednopasmowej.
4. Stanowiska postojowe dla samochodw, z kt-
rych korzystaj osoby niepenosprawne, naley sytu-
owa na poziomie terenu lub na kondygnacjach do-
stpnych dla tych osb z pochylni, odpowiadajcej wa-
runkom okrelonym w 70, lub przy zastosowaniu me-
chanicznych urzdze podnonych.
106. 1. Gara znajdujcy si w budynku o innym
przeznaczeniu powinien mie ciany i stropy, zapew-
niajce wymagan izolacj akustyczn, o ktrej mowa
w 326, oraz szczelno uniemoliwiajc przenikanie
spalin lub oparw paliwa do ssiednich pomieszcze,
przeznaczonych na pobyt ludzi, usytuowanych obok
lub nad garaem.
2. Dopuszcza si sytuowanie nad garaem otwar-
tym kondygnacji z pomieszczeniami przeznaczonymi
na pobyt ludzi, z wyjtkiem pomieszcze mieszkal-
nych, opieki zdrowotnej oraz owiaty i nauki, przy spe-
nieniu jednego z warunkw:
1) lico ciany zewntrznej tych kondygnacji z oknami
otwieranymi jest cofnite w stosunku do lica cia-
ny garau otwartego lub do krawdzi jego najwy-
szego stropu co najmniej o 6 m, a konstrukcja da-
chu i jego przekrycie nad garaem speniaj wyma-
gania okrelone w 218,
2) usytuowanie cian zewntrznych tych kondygnacji
w jednej paszczynie z licem cian zewntrznych
czci garaowej lub z krawdziami jej stropw wy-
maga zastosowania w tych pomieszczeniach okien
nieotwieranych oraz wentylacji mechanicznej na-
wiewno-wywiewnej lub klimatyzacji.
3. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 2, nie doty-
czy budynkw jednorodzinnych, zagrodowych i rekre-
acji indywidualnej.
107. 1. Posadzka w garau powinna mie spadki
do wewntrznego lub zewntrznego wpustu kanaliza-
cyjnego. W zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej
i rekreacji indywidualnej dopuszcza si wykonywanie
spadku posadzki skierowanego bezporednio na nie-
utwardzony teren dziaki.
2. W garau krawdzie paszczyzny posadzki, a tak-
e znajdujcych si w niej otworw, naley, z uwzgld- poarowego budynkw inwentarskich i ewakuacji
nieniem ust. 1, ograniczy progiem (obrzeem) o wy-
sokoci 30 mm, uniemoliwiajcym spyw wody lub in-
nej cieczy na zewntrz i na niszy poziom garaowania.
Na drodze ruchu pieszego prg ten powinien by wy-
profilowany w sposb umoliwiajcy przejazd wz-
kiem inwalidzkim.
Poz. 690
108. 1. W garau zamknitym naley stosowa
wentylacj:
1) co najmniej naturaln, przez przewietrzanie otwo-
rami wentylacyjnymi umieszczonymi w cianach
przeciwlegych lub bocznych, bd we wrotach ga-
raowych, o cznej powierzchni netto otworw
wentylacyjnych nie mniejszej ni 0,04 m2 na kade,
wydzielone przegrodami budowlanymi, stanowi-
sko postojowe w nieogrzewanych garaach nad-
ziemnych wolno stojcych, przybudowanych lub
wbudowanych w inne budynki,
2) co najmniej grawitacyjn, zapewniajc 1,5-krotn
wymian powietrza na godzin w ogrzewanych
garaach nadziemnych lub czciowo zagbio-
nych, majcych nie wicej ni 10 stanowisk posto-
jowych,
3) mechaniczn, sterowan czujkami niedopuszczal-
nego poziomu stenia tlenku wgla w innych
garaach, niewymienionych w pkt 1 i 2, oraz w ka-
naach rewizyjnych, sucych zawodowej obsu-
dze i naprawie samochodw bd znajdujcych si
w garaach wielostanowiskowych, z zastrzeeniem
150 ust. 5.
2. W garau otwartym naley zapewni przewie-
trzanie naturalne kondygnacji speniajce nastpujce
wymagania:
1) czna wielko niezamykanych otworw w cia-
nach zewntrznych na kadej kondygnacji nie po-
winna by mniejsza ni 35% powierzchni cian,
z dopuszczeniem zastosowania w nich staych
przeson aluzjowych, nieograniczajcych wolnej
powierzchni otworu,
2) odlego midzy par przeciwlegych cian z nie-
zamykanymi otworami nie powinna by wiksza
ni 100 m,
3) zagbienie najniszego poziomu posadzki nie po-
winno by wiksze ni 0,6 m poniej poziomu tere-
nu bezporednio przylegajcego do ciany ze-
wntrznej garau, a w przypadku wikszego zag-
bienia naley zastosowa fos o nachyleniu zbo-
czy nie wikszym ni 1:1.
Rozdzia 11
Szczeglne wymagania dotyczce pomieszcze
inwentarskich
109. Pomieszczenie przeznaczone dla inwentarza
ywego powinno odpowiada potrzebom wynikaj-
cym z zasad racjonalnego utrzymywania zwierzt oraz
odpowiednich warunkw pracy obsugi, a take po-
winno spenia wymagania dotyczce bezpieczestwa
zwierzt, okrelone w dziale VI rozdziale 9.
110. W pomieszczeniu przeznaczonym dla inwen-
tarza ywego naley zapewni:
1) owietlenie wiatem dziennym lub sztucznym,
przystosowane do gatunku i grupy zwierzt,
Dziennik Ustaw Nr 75
2) wymian powietrza, wymagan dla okrelonego
gatunku i grupy zwierzt,
3) utrzymanie waciwej temperatury,
4) zabezpieczenie przed wpywami atmosferycznymi
oraz wilgoci z podoa i zalegajcych odchodw
zwierzcych,
5) odprowadzenie ciekw ze stanowisk dla zwierzt
do zewntrznych lub wewntrznych zbiornikw
szczelnych,
6) wyposaenie w instalacje i urzdzenia elektryczne,
dostosowane do przeznaczenia pomieszcze,
oraz odpowiednie warunki do pracy obsugi.
111. W razie zastosowania w budynku instalacji
wodocigowej, powinna by ona doprowadzona do
miejsc wynikajcych z technologii chowu.
112. Dopuszcza si niewyposaenie pomieszcze-
nia przeznaczonego dla inwentarza ywego, uytkowa-
nego okresowo, w instalacje i urzdzenia elektryczne.
DZIA IV
Wyposaenie techniczne budynkw
Rozdzia 1
Instalacje wodocigowe zimnej i ciepej wody
113. 1. Instalacj wodocigow stanowi ukady
poczonych przewodw, armatury i urzdze, suce docigowej zimnej wody w budynku lub zewntrznej
do zaopatrywania budynkw w zimn i ciep wod,
speniajc wymagania jakociowe okrelone w prze-
pisach odrbnych dotyczcych warunkw, jakim po-
winna odpowiada woda do spoycia przez ludzi.
2. Instalacja zimnej wody doprowadzanej z sieci
wodocigowej rozpoczyna si bezporednio za zesta-
wem wodomierza gwnego, a instalacja zimnej wody
pochodzcej z wasnego ujcia (studni) od urzdze-
nia, za pomoc ktrego jest pobierana woda z tego uj-
cia.
3. Instalacja ciepej wody rozpoczyna si bezpo-
rednio za zaworem na zasileniu zimn wod urzdze-
nia do przygotowania ciepej wody.
4. Instalacja wodocigowa powinna by zaprojek-
towana i wykonana w sposb zapewniajcy zaopatrze-
nie w wod budynku, zgodnie z jego przeznaczeniem,
oraz spenia wymagania okrelone w Polskiej Normie
dotyczcej projektowania instalacji wodocigowych.
5. Instalacja wodocigowa zimnej wody powinna
spenia wymagania okrelone w przepisach odrb-
nych dotyczcych ochrony przeciwpoarowej oraz
w Polskiej Normie dotyczcej instalacji wodocigo-
wych przeciwpoarowych.
5220 Poz. 690
6. Wyroby zastosowane w instalacji wodocigowej
powinny by tak dobrane, aby ich wzajemne oddziay-
wanie nie powodowao pogorszenia jakoci dostarcza-
nej wody oraz zmian skracajcych trwao tej instala-
cji.
7. Instalacja wodocigowa powinna mie zabezpie-
czenia uniemoliwiajce wtrne zanieczyszczenie wo-
dy, zgodnie z wymaganiami dla przepyww zwrot-
nych, okrelonymi w Polskiej Normie dotyczcej pro-
jektowania instalacji wodocigowych.
8. Instalacj wodocigow wykonan z zastosowa-
niem przewodw metalowych, a take metalow ar-
matur oraz metalowe urzdzenia instalacji wodoci-
gowej wykonanej z zastosowaniem przewodw z ma-
teriaw nieprzewodzcych prdu elektrycznego nale-
y obj elektrycznymi poczeniami wyrwnawczymi,
o ktrych mowa w 183 ust. 1 pkt 7.
114. 1. Cinienie wody w instalacji wodocigowej
w budynku, poza hydrantami przeciwpoarowymi, po-
winno wynosi przed kadym punktem czerpalnym nie
mniej ni 0,05 MPa (0,5 bara) i nie wicej ni 0,6 MPa
(6 barw).
2. Jeeli minimalne cinienie, okrelone w ust. 1,
nie moe by uzyskane ze wzgldu na wystpujce sta-
le lub okresowo niedostateczne cinienie wody w sieci
wodocigowej, naley zastosowa odpowiednie urz-
dzenia techniczne, zapewniajce wymagan jego wiel-
ko w instalacji wodocigowej w budynku.
115. 1. Na poczeniu wewntrznej instalacji wo-
na terenie dziaki budowlanej z sieci wodocigow
powinien by zainstalowany zestaw wodomierza
gwnego, zgodnie z wymaganiami Polskich Norm do-
tyczcych zabudowy zestaww wodomierzowych
w instalacjach wodocigowych oraz wymaga instala-
cyjnych dla wodomierzy.
2. Za kadym zestawem wodomierza gwnego od
strony instalacji naley zainstalowa zabezpieczenie,
o ktrym mowa w 113 ust. 7.
3. W przypadku poczenia wewntrznej instalacji
wodocigowej zimnej wody w budynku lub zewntrz-
nej na terenie dziaki budowlanej z sieci wodocigow
w wicej ni jednym miejscu naley na kadym z tych
pocze zainstalowa zestaw wodomierza gwnego
i zabezpieczenie, o ktrych mowa w ust. 1 i 2.
116. 1. Zestaw wodomierza gwnego, na po-
czeniu z sieci wodocigow, powinien by umieszczo-
ny w piwnicy budynku lub na parterze, w wydzielo-
nym, atwo dostpnym miejscu, zabezpieczonym
przed zalaniem wod, zamarzaniem oraz dostpem
osb niepowoanych. W budynkach mieszkalnych wie-
lorodzinnych, zamieszkania zbiorowego i uytecznoci
publicznej miejscem tym powinno by odrbne po-
mieszczenie.
Dziennik Ustaw Nr 75
2. Dopuszcza si umieszczenie zestawu wodomie-
rza gwnego w studzience poza budynkiem, jeeli
jest on niepodpiwniczony i nie ma moliwoci wydzie-
lenia na parterze budynku miejsca, o ktrym mowa
w ust. 1.
3. Instalacj wodocigow, wykonan z materia-
w przewodzcych prd elektryczny, naley przed i za
wodomierzem poczy przewodem metalowym,
zgodnie z Polsk Norm dotyczc uziemie i przewo-
dw ochronnych.
117. 1. Pomieszczenie lub studzienka, w ktrej jest
zainstalowany zestaw wodomierza gwnego, powin-
ny mie:
1) w przypadku umieszczenia w piwnicy budynku
wpust do kanalizacji, zabezpieczony zamkniciem
przeciwzalewowym, jeeli warunki lokalne tego
wymagaj, a take wentylacj,
2) w przypadku umieszczenia w studzience wodo-
mierzowej poza budynkiem zabezpieczenie
przed napywem wd gruntowych i opadowych,
zagbienie do wyczerpywania wody oraz wentyla-
cj.
2. Studzienka wodomierzowa powinna by wyko-
nana z materiau trwaego, mie stopnie lub klamry do
schodzenia oraz otwr wazowy o rednicy co najmniej
0,6 m w wietle, zaopatrzony w dwie pokrywy, z kt-
rych wierzchnia powinna by dostosowana do przewi-
dywanego obcienia ruchem pieszym lub koo-
wym.
118. 1. Instalacja ciepej wody powinna by zapro-
jektowana i wykonana w taki sposb, aby ilo energii
cieplnej potrzebna do przygotowania tej wody bya
utrzymywana na racjonalnie niskim poziomie.
2. Urzdzenia do przygotowania ciepej wody insta-
lowane w budynkach powinny odpowiada wymaga-
niom okrelonym w przepisie odrbnym dotyczcym
efektywnoci energetycznej.
119. W budynkach, w ktrych do przygotowania
ciepej wody korzysta si z instalacji ogrzewczej, nale-
y w okresie przerw w jej dziaaniu zapewni inny spo-
sb podgrzewania wody.
120. 1. W budynkach, z wyjtkiem jednorodzin-
nych, zagrodowych i rekreacji indywidualnej, w insta-
lacji ciepej wody powinien by zapewniony stay
obieg wody, take na odcinkach przewodw o objto-
ci wewntrz przewodu powyej 3 dm3 prowadzcych
do punktw czerpalnych.
2. Instalacja ciepej wody powinna zapewnia uzy-
skanie w punktach czerpalnych temperatury wody nie
niszej ni 55C i nie wyszej ni 60C, przy czym insta-
lacja ta powinna umoliwia przeprowadzanie jej okre-
sowej dezynfekcji termicznej przy temperaturze wody
nie niszej ni 70C.
5221 Poz. 690
3. Izolacja cieplna przewodw instalacji ciepej wo-
dy, w ktrych wystpuje stay obieg wody, powinna za-
pewni spenienie wymaga okrelonych w ust. 2
i 267 ust. 8.
4. Instalacja ciepej wody powinna mie zabezpie-
czenie przed przekroczeniem, dopuszczalnych dla da-
nych instalacji, cinienia i temperatury, zgodnie z wy-
maganiami Polskiej Normy dotyczcej zabezpiecze
instalacji ciepej wody.
5. W armaturze mieszajcej i czerpalnej przewd
ciepej wody powinien by podczony z lewej strony.
121. 1. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym,
zamieszkania zbiorowego i uytecznoci publicznej
naley stosowa urzdzenia do pomiaru iloci ciepa
lub paliwa zuywanego do przygotowania ciepej wo-
dy.
2. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym do po-
miaru iloci zimnej i ciepej wody, dostarczanej do po-
szczeglnych mieszka oraz pomieszcze sucych do
wsplnego uytku mieszkacw, naley stosowa ze-
stawy wodomierzowe, zgodnie z wymaganiami Pol-
skich Norm, o ktrych mowa w 115 ust. 1.
3. W zespoach budynkw mieszkalnych wieloro-
dzinnych, zaopatrywanych w ciep wod ze wsplnej
kotowni lub grupowego wza ciepowniczego, urz-
dzenie do pomiaru iloci ciepa lub paliwa zuywane-
go do przygotowania ciepej wody moe by umiesz-
czone poza tymi budynkami, jeeli w budynkach tych
s zastosowane zestawy wodomierzowe, o ktrych
mowa w ust. 2.
Rozdzia 2
Kanalizacja ciekowa i deszczowa
122. 1. Instalacj kanalizacyjn stanowi ukad po-
czonych przewodw wraz z urzdzeniami, przybora-
mi i wpustami odprowadzajcymi cieki oraz wody
opadowe do pierwszej studzienki od strony budynku.
2. Instalacja kanalizacyjna budynku powinna umo-
liwia odprowadzanie ciekw, a take wd opado-
wych z tego budynku, jeeli nie s one odprowadzane
na teren dziaki, oraz spenia wymagania okrelone
w Polskich Normach dotyczcych tych instalacji.
3. Metalowe przybory sanitarne w instalacji kanali-
zacyjnej naley obj elektrycznymi poczeniami wy-
rwnawczymi, o ktrych mowa w 183 ust. 1 pkt 7.
123. Instalacja kanalizacyjna budynku, do ktrej
s wprowadzane cieki nieodpowiadajce warunkom
dotyczcym ochrony ziemi i wd oraz odprowadzania
ciekw do sieci kanalizacyjnej, okrelonym w przepi-
sach odrbnych, powinna by wyposaona w urzdze-
nia suce do ich oczyszczania do stanu zgodnego z ty-
mi przepisami.
Dziennik Ustaw Nr 75
124. Skanalizowanie piwnic i innych pomieszcze
w budynku, pooonych poniej poziomu, z ktrego
krtkotrwale nie jest moliwy grawitacyjny spyw cie-
kw, moe by wykonane pod warunkiem zainstalo-
wania w miejscach atwo dostpnych urzdze prze-
ciwzalewowych, o konstrukcji umoliwiajcej ich szyb-
kie zamknicie rczne lub samoczynne, a w budyn-
kach uytecznoci publicznej zamknicie samoczyn-
ne.
125. 1. Przewody spustowe (piony) instalacji ka-
nalizacyjnej powinny by wyprowadzone jako przewo-
dy wentylacyjne ponad dach, a take powyej grnej
krawdzi okien i drzwi znajdujcych si w odlegoci
poziomej mniejszej ni 4 m od wylotw rur.
2. Nie jest wymagane wyprowadzanie ponad dach
wszystkich przewodw wentylujcych piony kanaliza-
cyjne, pod nastpujcymi warunkami:
1) zastosowania na pionach kanalizacyjnych niewy-
prowadzonych ponad dach urzdze napowietrza-
jcych te piony i przeciwdziaajcych przenikaniu
wyzieww z kanalizacji do pomieszcze,
2) wyprowadzenia ponad dach przewodw wentylu-
jcych:
a) ostatni pion, liczc od podczenia kanalizacyj-
nego na kadym przewodzie odpywowym,
b) co najmniej co pity z pozostaych pionw kana-
lizacyjnych w budynku.
3. Wprowadzanie przewodw wentylujcych piony
kanalizacyjne do przewodw dymowych i spalinowych
oraz do przewodw wentylacyjnych pomieszcze prze-
znaczonych na pobyt ludzi jest zabronione.
126. 1. Dachy i tarasy, a take zagbienia przy
cianach zewntrznych budynku powinny mie odpro-
wadzenie wody opadowej do wyodrbnionej kanaliza-
cji deszczowej lub kanalizacji oglnospawnej,
a w przypadku braku takiej moliwoci zgodnie
z 28 ust. 2.
2. Przewody odprowadzajce wody opadowe przez
wntrze budynku w przypadku przyczenia budynku
do sieci kanalizacji oglnospawnej naley czy z in-
stalacj kanalizacyjn poza budynkiem.
3. W przypadku wykorzystywania wd opadowych,
gromadzonych w zbiornikach retencyjnych, do spuki-
wania toalet, podlewania zieleni, mycia drg i chodni-
kw oraz innych potrzeb gospodarczych naley dla te-
go celu wykona odrbn instalacj, niepoczon z in-
stalacj wodocigow.
127. Przyczenie drenau terenu przy budynku
do przewodw odprowadzajcych cieki do kanalizacji
oglnospawnej lub deszczowej wymaga zastosowa-
nia urzdze zapobiegajcych zamulaniu tych przewo-
dw oraz przedostawaniu si ciekw i gazw z sieci
kanalizacyjnej do ziemi.
5222 Poz. 690
Rozdzia 3
Wewntrzne urzdzenia
do usuwania odpadw staych
128. Wewntrzne urzdzenia zsypowe do usuwa-
nia odpadw i nieczystoci staych mog by stosowa-
ne w budynkach mieszkalnych o wysokoci do
55 m i powinny odpowiada wymaganiom higienicz-
nym, by wykonane w sposb zapewniajcy bezpie-
czestwo poarowe, by zabezpieczone pod wzgldem
akustycznym i nie powodowa uciliwoci dla miesz-
kacw.
129. Urzdzenie zsypowe zainstalowane w bu-
dynku powinno odpowiada nastpujcym warun-
kom:
1) nie moe by usytuowane bezporednio przy cia-
nach pomieszcze przeznaczonych na stay pobyt
ludzi oraz w odlegoci mniejszej ni 2 m od drzwi
wejciowych do tych pomieszcze,
2) powinno by zabezpieczone przed zamarzaniem,
3) komora wsypowa powinna by wydzielona peny-
mi cianami, speniajcymi wymagania 216
ust. 1, a take mie drzwi o szerokoci co najmniej
0,8 m, umieszczone w sposb umoliwiajcy do-
stp osobom niepenosprawnym,
4) otwr wsypowy powinien mie zamknicie chro-
nice przed wydzielaniem si woni z rury zsypo-
wej,
5) rura zsypowa powinna mie rednic wewntrzn
co najmniej 0,4 m,
6) rura zsypowa powinna by prowadzona pionowo
bez zaama oraz wentylowana przewodem wy-
prowadzonym ponad dach, wyposaonym w filtr
oraz wentylator wywiewny,
7) rura zsypowa powinna by gadka wewntrz, wyko-
nana z materiaw trwaych, niepalnych, nienasi-
kliwych i odpornych na niszczce oddziaywania
chemiczne odpadw oraz uderzenia przy ich spa-
daniu.
130. 1. Nad najwyej pooonym otworem wsy-
powym powinna znajdowa si grna komora zsypu
z urzdzeniami do czyszczenia i dezynfekcji urzdzenia
zsypowego.
2. Pod najniej pooonym otworem wsypowym
powinna znajdowa si dolna komora zsypu z pojem-
nikami do gromadzenia odpadw. Pojemno dolnej
komory zsypu, warunki dojazdu i szeroko otworu
drzwiowego do niej powinny umoliwia stosowanie
ruchomych pojemnikw na mieci o wielkoci uywa-
nej w danym rejonie oczyszczania.
3. Grna i dolna komora zsypu powinny mie:
1) ciany i posadzk z materiau nienasikliwego, a-
two zmywalnego,
Dziennik Ustaw Nr 75
2) urzdzenia do spukiwania zimn i ciep wod,
3) wpust kanalizacyjny,
4) dopyw powietrza oraz niezalen wentylacj wy-
wiewn,
5) wejcia bez progw, zamykane drzwiami penymi,
otwieranymi na zewntrz,
6) elektryczn instalacj owietleniow.
131. Rozwizania techniczne urzdze zsypowych
powinny spenia wymagania Polskich Norm dotycz-
cych tych urzdze.
Rozdzia 4
Instalacje ogrzewcze
132. 1. Budynek, ktry ze wzgldu na swoje prze-
znaczenie wymaga ogrzewania, powinien by wyposa-
ony w instalacj ogrzewcz lub inne urzdzenia
ogrzewcze, niebdce piecami, trzonami kuchennymi
lub kominkami.
2. Dopuszcza si stosowanie piecw i trzonw ku-
chennych na paliwo stae w budynkach o wysokoci do
3 kondygnacji nadziemnych wcznie, jeeli nie jest to
sprzeczne z ustaleniami miejscowego planu zagospo-
darowania przestrzennego, przy czym w budynkach za-
kadw opieki zdrowotnej, opieki spoecznej, przezna-
czonych dla dzieci i modziey, lokalach gastronomicz-
nych oraz pomieszczeniach przeznaczonych do pro-
dukcji ywnoci i rodkw farmaceutycznych pod
warunkiem uzyskania zgody waciwego pastwowe-
go inspektora sanitarnego.
3. Kominki opalane drewnem z otwartym paleni-
skiem lub zamknitym wkadem kominkowym mog
by instalowane wycznie w budynkach jednorodzin-
nych, mieszkalnych w zabudowie zagrodowej i rekre-
acji indywidualnej oraz niskich budynkach wieloro-
dzinnych, w pomieszczeniach:
1) o kubaturze wynikajcej ze wskanika 4 m3/kW no-
minalnej mocy cieplnej kominka, lecz nie mniejszej
ni 30 m3,
2) speniajcych wymagania dotyczce wentylacji,
o ktrych mowa w 150 ust. 9,
3) posiadajcych przewody kominowe okrelone
w 140 ust. 1 i 2 oraz 145 ust. 1,
4) w ktrych moliwy jest dopyw powietrza do pale-
niska kominka w iloci:
a) co najmniej 10 m3/h na 1 kW nominalnej mocy
cieplnej kominka dla kominkw o obudowie
zamknitej,
b) zapewniajcej nie mniejsz prdko przepywu
powietrza w otworze komory spalania ni
0,2 m/s dla kominkw o obudowie otwartej.
133. 1. Instalacj ogrzewcz wodn stanowi ukad
poczonych przewodw wraz z armatur, pompami
5223 Poz. 690
obiegowymi, grzejnikami i innymi urzdzeniami, znaj-
dujcy si za zaworami oddzielajcymi od rda cie-
pa, takiego jak kotownia, wze ciepowniczy indywi-
dualny lub grupowy, kolektory soneczne lub pompa
ciepa.
2. Instalacj ogrzewcz powietrzn stanowi ukad
poczonych kanaw i przewodw powietrznych wraz
z nawiewnikami i wywiewnikami oraz elementami re-
gulacji strumienia powietrza, znajdujcy si pomidzy
rdem ciepa podgrzewajcym powietrze a ogrzewa-
nymi pomieszczeniami. Funkcj ogrzewania powietrz-
nego moe take peni instalacja wentylacji mecha-
nicznej.
3. Instalacja ogrzewcza wodna powinna by zabez-
pieczona przed nadmiernym wzrostem cinienia i tem-
peratury, zgodnie z wymaganiami Polskich Norm doty-
czcych zabezpiecze instalacji ogrzewa wodnych.
4. Materiay zastosowane w instalacji ogrzewczej
wodnej powinny by tak dobrane, aby ich wzajemne
oddziaywanie umoliwiao spenienie wymaga Pol-
skiej Normy dotyczcej jakoci wody w instalacjach
ogrzewania.
5. Instalacja ogrzewcza wodna powinna by zapro-
jektowana w taki sposb, aby ilo wody uzupeniaj-
cej mona byo utrzymywa na racjonalnie niskim po-
ziomie.
6. Instalacja ogrzewcza wodna systemu zamknite-
go lub wyposaona w armatur automatycznej regula-
cji powinna mie urzdzenia do odpowietrzania miej-
scowego, zgodnie z wymaganiami Polskiej Normy
dotyczcej odpowietrzania instalacji ogrzewa wod-
nych.
7. Zabrania si zasilania z kota na paliwo stae in-
stalacji ogrzewczych wodnych systemu zamknitego,
wyposaonych w przeponowe naczynia wzbiorcze.
8. Instalacja ogrzewcza wodna systemu zamknite-
go z grzejnikami, w czci albo w caoci moe by
przystosowana do dziaania jako wodna instalacja
chodnicza, pod warunkiem spenienia wymaga Pol-
skich Norm dotyczcych jakoci wody w instalacjach
ogrzewania i zabezpieczania instalacji ogrzewa wod-
nych systemu zamknitego z naczyniami wzbiorczymi
przeponowymi.
134. 1. Instalacje i urzdzenia do ogrzewania bu-
dynku powinny mie szczytow moc ciepln okrelon
zgodnie z Polskimi Normami dotyczcymi obliczania
zapotrzebowania na ciepo pomieszcze, a take obli-
czania oporu cieplnego i wspczynnika przenikania
ciepa przegrd budowlanych.
2. Do obliczania szczytowej mocy cieplnej naley
przyjmowa temperatury obliczeniowe zewntrzne
zgodnie z Polsk Norm dotyczc obliczeniowych tem-
peratur zewntrznych, a temperatury obliczeniowe
ogrzewanych pomieszcze zgodnie z ponisz tabel:
Dziennik Ustaw Nr 75 5224 Poz. 690
Dziennik Ustaw Nr 75
3. Urzdzenia zastosowane w instalacji ogrzewczej,
o ktrych mowa w przepisie odrbnym dotyczcym
efektywnoci energetycznej, powinny odpowiada wy-
maganiom okrelonym w tym przepisie.
4. Grzejniki oraz inne urzdzenia odbierajce ciepo
z instalacji ogrzewczej powinny by zaopatrzone w re-
gulatory dopywu ciepa. Wymaganie to nie dotyczy in-
stalacji ogrzewczej w budynkach zakwaterowania w za-
kadach karnych i aresztach ledczych.
5. W budynku zasilanym z sieci ciepowniczej oraz
w budynku z wasnym (indywidualnym) rdem cie-
pa na olej opaowy, paliwo gazowe lub energi elek-
tryczn, regulatory dopywu ciepa do grzejnikw po-
winny dziaa automatycznie, w zalenoci od zmian
temperatury wewntrznej w pomieszczeniach, w kt-
rych s zainstalowane. Wymaganie to nie dotyczy bu-
dynkw jednorodzinnych, mieszkalnych w zabudowie
zagrodowej i rekreacji indywidualnej, a take poszcze-
glnych mieszka oraz lokali uytkowych wyposao-
nych we wasne instalacje ogrzewcze.
6. Urzdzenia, o ktrych mowa w ust. 5, powinny
umoliwia uytkownikom uzyskanie w pomieszcze-
niach temperatury niszej od obliczeniowej, przy czym
nie niszej ni 16C w pomieszczeniach o temperaturze
obliczeniowej 20C i wyszej.
7. Instalacje ogrzewcze zasilane z sieci ciepowni-
czej powinny by sterowane urzdzeniem do regulacji
dopywu ciepa, dziaajcym automatycznie, odpo-
wiednio do zmian zewntrznych warunkw klimatycz-
nych.
8. Jeeli zapotrzebowanie na ciepo lub sposb
uytkowania poszczeglnych czci budynku s wyra-
nie zrnicowane, instalacja ogrzewcza powinna by
odpowiednio podzielona na niezalene gazie (obie-
gi).
9. W budynku, w ktrym w sezonie grzewczym wy-
stpuj okresowe przerwy w uytkowaniu, instalacja
ogrzewcza powinna by zaopatrzona w urzdzenia po-
zwalajce na ograniczenie dopywu ciepa w czasie
tych przerw.
10. Poszczeglne czci instalacji ogrzewczej po-
winny by wyposaone w armatur umoliwiajc za-
mknicie dopywu ciepa do nich i oprnienie z czyn-
nika grzejnego bez koniecznoci przerywania dziaania
pozostaej czci instalacji.
135. 1. Instalacje ogrzewcze powinny by zaopa-
trzone w odpowiedni aparatur kontroln i pomiaro-
w, zapewniajc ich bezpieczne uytkowanie.
2. W budynkach z instalacj ogrzewcz wodn zasi-
lan z sieci ciepowniczej powinny znajdowa si urz-
dzenia suce do rozliczania zuytego ciepa:
1) ciepomierz (ukad pomiarowo-rozliczeniowy) do
pomiaru iloci ciepa dostarczanego do instalacji
ogrzewczej budynku,
5225 Poz. 690
2) urzdzenia umoliwiajce indywidualne rozliczanie
kosztw ogrzewania poszczeglnych mieszka lub
lokali uytkowych w budynku.
3. W przypadku zasilania instalacji ogrzewczej wod-
nej z kotowni w budynku majcym wicej ni jedno
mieszkanie lub lokal uytkowy naley zastosowa na-
stpujce urzdzenia suce do rozliczania kosztw
zuytego ciepa:
1) urzdzenie do pomiaru iloci zuytego paliwa w ko-
towni,
2) urzdzenia umoliwiajce indywidualne rozliczanie
kosztw ogrzewania poszczeglnych mieszka lub
lokali uytkowych w budynku.
4. Izolacja cieplna instalacji ogrzewczej wodnej po-
winna odpowiada wymaganiom Polskiej Normy do-
tyczcej izolacji cieplnej rurocigw, armatury i urz-
dze oraz przepisom 267 ust. 8.
5. W pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt lu-
dzi zabrania si stosowania ogrzewania parowego oraz
wodnych instalacji ogrzewczych o temperaturze czyn-
nika grzejnego przekraczajcego 90C.
6. Instalacj ogrzewcz wodn wykonan z zasto-
sowaniem przewodw metalowych, a take metalow
armatur oraz metalowe grzejniki i inne urzdzenia in-
stalacji ogrzewczej wykonanej z zastosowaniem prze-
wodw z materiaw nieprzewodzcych prdu elek-
trycznego naley obj elektrycznymi poczeniami
wyrwnawczymi, o ktrych mowa w 183 ust. 1 pkt 7.
136. 1. Pomieszczenia przeznaczone do instalo-
wania kotw na paliwo stae oraz pomieszczenia ska-
du paliwa i ulowni powinny odpowiada przepisom
rozporzdzenia, a take wymaganiom okrelonym
w Polskiej Normie dotyczcej kotowni wbudowanych
na paliwo stae.
2. Koty na paliwo stae o mocy cieplnej nominal-
nej do 25 kW powinny by instalowane w wydzielo-
nych pomieszczeniach technicznych zlokalizowanych
w piwnicy, na poziomie ogrzewanych pomieszcze lub
w innych pomieszczeniach, w ktrych mog by insta-
lowane koty o wikszych mocach cieplnych nominal-
nych. Skad paliwa powinien by umieszczony w wy-
dzielonym pomieszczeniu technicznym w pobliu kota
lub w pomieszczeniu, w ktrym znajduje si kocio.
3. Koty na paliwo stae o cznej mocy cieplnej no-
minalnej powyej 25 kW do 2000 kW powinny by in-
stalowane w wydzielonych pomieszczeniach technicz-
nych zlokalizowanych w piwnicy lub na poziomie tere-
nu. Skad paliwa i ulownia powinny by umieszczo-
ne w oddzielnych pomieszczeniach technicznych znaj-
dujcych si bezporednio obok pomieszczenia ko-
tw, a take mie zapewniony dojazd dla dostawy pa-
liwa oraz usuwania ula i popiou.
4. Koty na olej opaowy o cznej mocy cieplnej no-
minalnej do 30 kW mog by instalowane w pomiesz-
czeniach nieprzeznaczonych na stay pobyt ludzi,
Dziennik Ustaw Nr 75
w tym rwnie w pomieszczeniach pomocniczych
w mieszkaniach, a take w innych miejscach, o ktrych
mowa w ust. 5.
5. Koty na olej opaowy o cznej mocy cieplnej no-
minalnej powyej 30 kW do 2000 kW powinny by in-
stalowane w wydzielonych pomieszczeniach technicz-
nych, przeznaczonych wycznie do tego celu w piwni-
cy lub na najniszej kondygnacji nadziemnej w budyn-
ku lub w budynku wolno stojcym przeznaczonym wy-
cznie na kotowni.
6. Koty na paliwo stae lub olej opaowy o cznej
mocy cieplnej nominalnej powyej 2000 kW powinny
by instalowane w budynku wolno stojcym przezna-
czonym wycznie na kotowni.
7. W pomieszczeniu, w ktrym s zainstalowane
koty na paliwo stae lub olej opaowy, znajdujcym
si nad inn kondygnacj uytkow, podoga, a take
ciany do wysokoci 10 cm oraz progi drzwiowe o wy-
sokoci 4 cm powinny by wodoszczelne. Warunek
wodoszczelnoci dotyczy rwnie wszystkich przej
przewodw w pododze oraz w cianach do wysokoci
10 cm.
8. Maksymalne, czne obcienie cieplne, suce
do okrelania wymaganej kubatury pomieszczenia,
w ktrym bd zainstalowane koty o mocy do
2000 kW, na olej opaowy, nie moe by wiksze ni
4650 W/m3.
9. Kubatura pomieszczenia z kotami na olej opao-
wy, o ktrym mowa w ust. 6, powinna by okrelona
indywidualnie z uwzgldnieniem wymaga technicz-
nych i technologicznych, a take eksploatacyjnych.
10. Wysoko pomieszczenia, w ktrym instaluje
si koty na olej opaowy nie moe by mniejsza ni
2,2 m, a kubatura nie mniejsza ni 8 m3.
11. W pomieszczeniu, w ktrym zainstalowane s
koty na paliwo stae lub olej opaowy, powinien by
zapewniony nawiew niezbdnego strumienia powie-
trza dla prawidowej pracy kotw z moc ciepln no-
minaln, a take nawiew i wywiew powietrza dla wen-
tylacji kotowni.
12. Odprowadzenie spalin z kotw na olej opaowy
powinno spenia wymagania dla urzdze gazowych
okrelone w 174 ust. 1, 2, 5, 8 i 10.
137. 1. Magazynowanie oleju opaowego o tem-
peraturze zaponu powyej 55C moe si odbywa
w bezcinieniowych, staych zbiornikach naziemnych
i podziemnych przy budynku lub w przeznaczonym wy-
cznie na ten cel pomieszczeniu technicznym w piwni-
cy lub na najniszej kondygnacji nadziemnej budynku,
zwanym dalej magazynem oleju opaowego.
2. Pojedyncze zbiorniki lub baterie zbiornikw
w magazynach oleju opaowego w budynku powinny
by wyposaone w ukad przewodw do napeniania,
5226 Poz. 690
odpowietrzania i czerpania oleju oraz w sygnalizator
poziomu napenienia, przekazujcy sygna do miejsca,
w ktrym jest zlokalizowany krciec do napeniania.
3. W baterii zbiornikw w magazynie oleju opao-
wego w budynku wszystkie zbiorniki powinny by tego
samego rodzaju i wielkoci, przy czym czna objto
tych zbiornikw nie powinna przekracza 100 m3.
4. W magazynie oleju opaowego powinna by wy-
konana, na czci lub caoci pomieszczenia, izolacja
szczelna na przenikanie oleju w postaci wanny wy-
chwytujcej, mogcej w przypadku awarii pomieci
olej o objtoci jednego zbiornika.
5. Dopuszcza si w pomieszczeniu, w ktrym s za-
instalowane koty na olej opaowy, ustawienie zbiorni-
ka tego oleju o objtoci nie wikszej ni 1 m3 pod wa-
runkiem:
1) umieszczenia zbiornika w odlegoci nie mniejszej
ni 1 m od kota,
2) oddzielenia zbiornika od kota ciank murowan
o gruboci co najmniej 12 cm i przekraczajc wy-
miary zbiornika co najmniej o 30 cm w pionie
i o 60 cm w poziomie,
3) umieszczenie zbiornika w wannie wychwytujcej
olej opaowy.
6. Wanna wychwytujca, o ktrej mowa w ust. 4 i 5
pkt 3, nie jest wymagana w przypadku stosowania
zbiornikw oleju opaowego o konstrukcji uniemoli-
wiajcej wydostawanie si oleju na zewntrz w przy-
padku awarii, w tym typu dwupaszczowego.
7. Magazyn oleju opaowego powinien by wypo-
saony w:
1) wentylacj nawiewno-wywiewn zapewniajc od
2 do 4 wymian powietrza na godzin,
2) okno lub pstae urzdzenie ganicze pianowe.
8. W magazynie oleju opaowego moe by stoso-
wane wycznie centralne ogrzewanie wodne.
9. Stosowane do magazynowania oleju opaowego
zbiorniki, wykadziny zbiornikw oraz przewody wyko-
nane z tworzywa sztucznego powinny by chronione
przed elektrycznoci statyczn, zgodnie z warunkami
okrelonymi w Polskich Normach dotyczcych tej
ochrony.
138. Obudowa przewodw instalacji ogrzewczej
powinna umoliwia wymian instalacji bez narusza-
nia konstrukcji budynku.
139. Elementy wodnych instalacji ogrzewczych,
naraone na intensywny dopyw powietrza zewntrz-
nego w zimie, powinny by chronione przed zamarza-
niem i mie, w miejscach tego wymagajcych, izolacj
ciepln, zabezpieczajc przed nadmiernymi stratami
ciepa.
Dziennik Ustaw Nr 75
Rozdzia 5
Przewody kominowe
140. 1. Przewody (kanay) kominowe w budynku:
wentylacyjne, spalinowe i dymowe, prowadzone
w cianach budynku, w obudowach, trwale poczo-
nych z konstrukcj lub stanowice konstrukcje samo-
dzielne, powinny mie wymiary przekroju, sposb pro-
wadzenia i wysoko, stwarzajce potrzebny cig, za-
pewniajcy wymagan przepustowo, oraz speniaj-
ce wymagania okrelone w Polskich Normach dotycz-
cych wymaga technicznych dla przewodw komino-
wych oraz projektowania kominw.
2. Przewody kominowe powinny by szczelne
i spenia warunki okrelone w 266.
3. Najmniejszy wymiar przekroju lub rednica mu-
rowanych przewodw kominowych spalinowych o ci-
gu naturalnym i przewodw dymowych powinna wy-
nosi co najmniej 0,14 m, a przy zastosowaniu stalo-
wych wkadw kominowych ich najmniejszy wymiar
lub rednica co najmniej 0,12 m.
4. Wewntrzna powierzchnia przewodw odpro-
wadzajcych spaliny mokre powinna by odporna na
ich destrukcyjne oddziaywanie.
5. Przewody kominowe do wentylacji grawitacyjnej
powinny mie powierzchni przekroju co najmniej
0,016 m2 oraz najmniejszy wymiar przekroju co naj-
mniej 0,1 m.
141. Zabrania si stosowania:
1) grawitacyjnych zbiorczych przewodw spalino-
wych i dymowych, z zastrzeeniem 174 ust. 3,
2) zbiorczych przewodw wentylacji grawitacyjnej,
3) indywidualnych wentylatorw wycigowych w po-
mieszczeniach, w ktrych znajduj si wloty do
przewodw spalinowych.
142. 1. Przewody kominowe powinny by wypro-
wadzone ponad dach na wysoko zabezpieczajc
przed niedopuszczalnym zakceniem cigu.
2. Wymaganie ust. 1 uznaje si za spenione, jeeli
wyloty przewodw kominowych zostan wyprowa-
dzone ponad dach w sposb okrelony Polsk Norm
dla kominw murowanych.
3. Dopuszcza si wyprowadzanie przewodw spali-
nowych od urzdze gazowych z zamknit komor
spalania bezporednio przez ciany zewntrzne budyn-
kw, przy zachowaniu warunkw okrelonych w 175.
143. 1. W budynkach usytuowanych w II i III strefie
obcienia wiatrem, okrelonych Polskimi Normami,
naley stosowa na przewodach dymowych i spalino-
wych nasady kominowe zabezpieczajce przed odwr-
ceniem cigu, przy zachowaniu wymaga 146 ust. 1.
2. Nasady kominowe, o ktrych mowa w ust. 1, na-
ley rwnie stosowa na innych obszarach, jeeli wy-
5227 Poz. 690
magaj tego pooenie budynkw i lokalne warunki to-
pograficzne.
3. Wymagania ust. 1 i 2 nie dotycz palenisk i ko-
mr spalania z mechanicznym pobudzaniem odpywu
spalin.
144. 1. ciany, w ktrych znajduj si przewody
kominowe, mog by obcione stropami, pod warun-
kiem spenienia wymaga dotyczcych bezpiecze-
stwa konstrukcji, a take jeeli nie spowoduje to nie-
szczelnoci lub ograniczenia wiata przewodw.
2. Trzonw kominowych wydzielonych lub oddyla-
towanych od konstrukcji budynku nie mona obcia
stropami ani te uwzgldnia ich w obliczeniach jako
czci tej konstrukcji.
145. 1. Trzony kuchenne i koty grzewcze na pali-
wo stae oraz kominki z otwartym paleniskiem lub za-
mknitym wkadem kominkowym o wielkoci otworu
paleniskowego kominka do 0,25 m2 mog by przy-
czone wycznie do wasnego, samodzielnego przewo-
du kominowego dymowego, posiadajcego co naj-
mniej wymiary 0,14x0,14 m lub rednic 0,15 m,
a w przypadku trzonw kuchennych typu restauracyj-
nego oraz kominkw o wikszym otworze palenisko-
wym co najmniej 0,14x0,27 m lub rednic 0,18 m,
przy czym dla wikszych przewodw o przekroju pro-
stoktnym naley zachowa stosunek wymiarw bo-
kw 3:2.
2. Piece na paliwo stae, posiadajce szczelne za-
mknicie, mog by przyczone do jednego przewodu
kominowego dymowego o przekroju co najmniej
0,14x0,14 m lub rednicy 0,15 m, pod warunkiem za-
chowania rnicy poziomu wczenia co najmniej
1,5 m oraz nieprzyczania wicej ni 3 piecw do te-
go przewodu.
3. Piece, o ktrych mowa w ust. 2, usytuowane na
najwyszej kondygnacji powinny by przyczone do
odrbnego przewodu dymowego.
4. Przyczenia urzdze gazowych do przewodw
spalinowych powinny odpowiada warunkom okrelo-
nym w 174 i 175.
146. 1. Wyloty przewodw kominowych powinny
by dostpne do czyszczenia i okresowej kontroli,
z uwzgldnieniem przepisw 308.
2. Przewody spalinowe i dymowe powinny by wy-
posaone, odpowiednio, w otwory wycierowe lub re-
wizyjne, zamykane szczelnymi drzwiczkami, a w przy-
padku wystpowania spalin mokrych take w ukad
odprowadzania skroplin.
Rozdzia 6
Wentylacja i klimatyzacja
147. 1. Wentylacja i klimatyzacja powinny zapew-
nia odpowiedni jako rodowiska wewntrznego,
w tym wielko wymiany powietrza, jego czysto,
Dziennik Ustaw Nr 75 5228
temperatur, wilgotno wzgldn, prdko ruchu skiej Normy dotyczcej wentylacji, przy czym w miesz-
w pomieszczeniu, przy zachowaniu przepisw odrb-
nych i wymaga Polskich Norm dotyczcych wentyla-
cji, a take warunkw bezpieczestwa poarowego
i wymaga akustycznych okrelonych w rozporzdze-
niu.
2. Wentylacj mechaniczn lub grawitacyjn nale-
y zapewni w pomieszczeniach przeznaczonych na
pobyt ludzi, w pomieszczeniach bez otwieranych
okien, a take w innych pomieszczeniach, w ktrych ze
wzgldw zdrowotnych, technologicznych lub bezpie-
czestwa konieczne jest zapewnienie wymiany powie-
trza.
3. Klimatyzacj naley stosowa w pomieszcze-
niach, w ktrych ze wzgldw uytkowych, higienicz-
nych, zdrowotnych lub technologicznych konieczne
jest utrzymywanie odpowiednich parametrw powie-
trza wewntrznego okrelonych w przepisach odrb-
nych i w Polskiej Normie dotyczcej parametrw obli-
czeniowych powietrza wewntrznego.
4. Instalowane w budynkach urzdzenia do wenty-
lacji i klimatyzacji, o ktrych mowa w przepisie odrb-
nym dotyczcym efektywnoci energetycznej, powin-
ny odpowiada wymaganiom okrelonym w tym prze-
pisie.
148. 1. Wentylacj mechaniczn wywiewn lub
nawiewno-wywiewn naley stosowa w budynkach
wysokich i wysokociowych oraz w innych budynkach,
w ktrych zapewnienie odpowiedniej jakoci rodowi-
ska wewntrznego nie jest moliwe za pomoc wenty-
lacji grawitacyjnej. W pozostaych budynkach moe
by stosowana wentylacja grawitacyjna.
2. W pomieszczeniu, w ktrym jest zastosowana
wentylacja mechaniczna lub klimatyzacja, nie mona
stosowa wentylacji grawitacyjnej. Wymaganie to nie
dotyczy pomieszcze z urzdzeniami klimatyzacyjnymi
niepobierajcymi powietrza zewntrznego.
3. W pomieszczeniu zagroonym wydzieleniem si
lub przenikaniem z zewntrz substancji szkodliwej dla
zdrowia bd substancji palnej, w ilociach mogcych
stworzy zagroenie wybuchem, naley stosowa do-
datkow, awaryjn wentylacj wywiewn, uruchamia-
n od wewntrz i z zewntrz pomieszczenia oraz za-
pewniajc wymian powietrza dostosowan do jego
przeznaczenia, zgodnie z przepisami o bezpieczestwie
i higienie pracy.
4. W pomieszczeniu, w ktrym proces technolo-
giczny jest rdem miejscowej emisji substancji szko-
dliwych o niedopuszczalnym steniu lub uciliwym
zapachu, naley stosowa odcigi miejscowe wsp-
pracujce z wentylacj ogln, umoliwiajce spenie- dy z pomieszczenia zagroonego wybuchem nie mog
nie w strefie pracy wymaga jakoci rodowiska we-
wntrznego okrelonych w przepisach o bezpiecze-
stwie i higienie pracy.
149. 1. Strumie powietrza zewntrznego dopro-
wadzanego do pomieszcze, niebdcych pomieszcze-
niami pracy, powinien odpowiada wymaganiom Pol-
Poz. 690
kaniach strumie ten powinien wynika z wielkoci
strumienia powietrza wywiewanego, lecz by nie
mniejszy ni 20 m3/h na osob przewidywan na pobyt
stay w projekcie budowlanym.
2. Strumie powietrza zewntrznego doprowadzo-
nego do pomieszcze pracy powinien odpowiada wy-
maganiom okrelonym w przepisach o bezpiecze-
stwie i higienie pracy.
3. Powietrze zewntrzne doprowadzone do po-
mieszcze za pomoc wentylacji mechanicznej lub kli-
matyzacji, zanieczyszczone w stopniu przekraczajcym
wymagania okrelone dla powietrza wewntrznego
w przepisach odrbnych w sprawie dopuszczalnych
ste i nate czynnikw szkodliwych dla zdrowia,
powinno by oczyszczone przed wprowadzeniem do
wentylowanych pomieszcze, z uwzgldnieniem za-
nieczyszcze wystpujcych w pomieszczeniu. Wyma-
ganie to nie dotyczy budynkw jednorodzinnych,
mieszkalnych w zabudowie zagrodowej i rekreacji in-
dywidualnej.
4. W pomieszczeniach przeznaczonych na stay po-
byt ludzi, wentylowanych w sposb mechaniczny lub
klimatyzowanych, wartoci temperatury, wilgotnoci
wzgldnej i prdkoci ruchu powietrza w pomieszcze-
niach naley przyjmowa do oblicze zgodnie z Polsk
Norm dotyczc parametrw obliczeniowych powie-
trza wewntrznego.
5. Dla pomieszcze przeznaczonych na stay pobyt
ludzi, wentylowanych w sposb naturalny, wartoci
temperatury wewntrznej w okresach ogrzewczych na-
ley przyjmowa do oblicze zgodnie z tabel w 134
ust. 2.
150. 1. W przypadku zastosowania w budynku
przepywu powietrza wentylacyjnego midzy pomiesz-
czeniami lub strefami wentylacyjnymi, w pomieszcze-
niu naley zapewni kierunek przepywu od pomiesz-
czenia o mniejszym do pomieszczenia o wikszym
stopniu zanieczyszczenia powietrza.
2. Przepyw powietrza wentylacyjnego w mieszka-
niach powinien odbywa si z pokoi do pomieszczenia
kuchennego lub wnki kuchennej oraz do pomieszcze
higienicznosanitarnych.
3. W instalacjach wentylacji i klimatyzacji nie nale-
y czy ze sob przewodw z pomieszcze o rnych
wymaganiach uytkowych i sanitarno-zdrowotnych.
Nie dotyczy to budynkw jednorodzinnych i rekreacji
indywidualnej.
4. W instalacjach wentylacji i klimatyzacji przewo-
czy si z przewodami z innych pomieszcze.
5. Dopuszcza si wentylowanie garay oraz innych
pomieszcze nieprzeznaczonych na pobyt ludzi powie-
trzem o mniejszym stopniu zanieczyszczenia, nieza-
wierajcym substancji szkodliwych dla zdrowia lub
uciliwych zapachw, odprowadzanym z pomiesz-
Dziennik Ustaw Nr 75 5229 Poz. 690

cze niebdcych pomieszczeniami higienicznosani- czych, z emisj substancji szkodliwych dla zdrowia,
tarnymi, jeeli przepisy odrbne nie stanowi inaczej. uciliwych zapachw, przy zachowaniu wymaga
149 ust. 1 oraz wymaga dotyczcych ochrony prze-
6. W pomieszczeniach w budynkach uytecznoci ciwpoarowej.
publicznej i produkcyjnych, ktrych przeznaczenie wi-
e si z ich okresowym uytkowaniem, instalacja wen- 4. W budynku opieki zdrowotnej recyrkulacja po-
tylacji mechanicznej powinna zapewnia moliwo wietrza moe by stosowana tylko za zgod i na warun-
ograniczenia intensywnoci dziaania lub jej wycze- kach okrelonych przez waciwego pastwowego in-
nia poza okresem uytkowania pomieszcze, z zacho- spektora sanitarnego.
waniem warunku normalnej pracy przez co najmniej
jedn godzin przed i po ich uytkowaniu. 152. 1. Czerpnie powietrza w instalacjach wenty-
lacji i klimatyzacji powinny by zabezpieczone przed
7. W pomieszczeniach, o ktrych mowa w ust. 6, opadami atmosferycznymi i dziaaniem wiatru oraz
w przypadku wystpowania rde zanieczyszcze by zlokalizowane w sposb umoliwiajcy pobieranie
szkodliwych dla zdrowia lub rde pary wodnej, nale- w danych warunkach jak najczystszego i, w okresie let-
y zapewni sta, co najmniej pkrotn wymian po- nim, najchodniejszego powietrza.
wietrza w okresie przerw w ich wykorzystywaniu,
przyjmujc do obliczania wentylowanej kubatury no- 2. Czerpni powietrza nie naley lokalizowa w miej-
minaln wysoko pomieszcze, lecz nie wiksz ni scach, w ktrych istnieje niebezpieczestwo napywu
4 m, lub zapewni okresow wymian powietrza ste- powietrza wywiewanego z wyrzutni oraz powietrza
rowan poziomem stenia zanieczyszcze. z rozpylon wod pochodzc z chodni kominowej lub
innych podobnych urzdze.
8. Instalowane w pomieszczeniu urzdzenia,
w szczeglnoci zuywajce powietrze, nie mog wy- 3. Czerpnie powietrza sytuowane na poziomie tere-
woywa zakce ograniczajcych skuteczno funk- nu lub na cianie dwch najniszych kondygnacji nad-
cjonowania wentylacji. ziemnych budynku powinny znajdowa si w odlego-
ci co najmniej 8 m w rzucie poziomym od ulic i zgru-
9. W pomieszczeniu z paleniskami na paliwo stae, powania miejsc postojowych dla wicej ni 20 samo-
pynne lub z urzdzeniami gazowymi pobierajcymi chodw, miejsc gromadzenia odpadw staych, wy-
powietrze do spalania z pomieszczenia i z grawitacyj- wiewek kanalizacyjnych oraz innych rde zanieczysz-
nym odprowadzeniem spalin przewodem od urzdze- czenia powietrza. Odlego dolnej krawdzi otworu
nia stosowanie mechanicznej wentylacji wycigowej wlotowego czerpni od poziomu terenu powinna wyno-
jest zabronione. si co najmniej 2 m.

10. Przepisu ust. 9 nie stosuje si do pomieszcze,
w ktrych zastosowano wentylacj nawiewno-wy-
wiewn zrwnowaon lub nadcinieniow.
11. W pomieszczeniach, ktre naley chroni przed
wpywem zanieczyszcze z pomieszcze ssiaduj-
cych i z otoczenia zewntrznego, naley stosowa wen-
tylacj mechaniczn nadcinieniow.
151. 1. W instalacjach wentylacji mechanicznej
nawiewno-wywiewnej lub klimatyzacji o wydajnoci
co najmniej 10 000 m3/h naley stosowa urzdzenia
do odzyskiwania ciepa z powietrza wywiewanego.
2. Urzdzenia do odzyskiwania ciepa powinny
mie zabezpieczenia ograniczajce przenikanie midzy
wymieniajcymi ciepo strumieniami powietrza do:
1) 0,25% objtoci strumienia powietrza wywiewane-
go z pomieszczenia w przypadku wymiennika
pytowego oraz wymiennika z rurek cieplnych,
2) 5% objtoci strumienia powietrza wywiewanego
z pomieszczenia w przypadku wymiennika obro-
towego,
w odniesieniu do rnicy cinienia 400 Pa.
3. Recyrkulacj powietrza mona stosowa ww-
czas, gdy przeznaczenie wentylowanych pomieszcze
nie wie si z wystpowaniem bakterii chorobotwr-
4. Czerpnie powietrza sytuowane na dachu budyn-
ku powinny by tak lokalizowane, aby dolna krawd
otworu wlotowego znajdowaa si co najmniej
0,4 m powyej powierzchni, na ktrej s zamontowane,
oraz aby zostaa zachowana odlego co najmniej
6 m od wywiewek kanalizacyjnych.
5. Powietrze wywiewane z budynkw lub pomiesz-
cze, zanieczyszczone w stopniu przekraczajcym wy-
magania okrelone w przepisach odrbnych, dotycz-
cych dopuszczalnych rodzajw i iloci substancji zanie-
czyszczajcych powietrze zewntrzne, powinno by
oczyszczone przed wprowadzeniem do atmosfery.
6. Wyrzutnie powietrza w instalacjach wentylacji
i klimatyzacji powinny by zabezpieczone przed opada-
mi atmosferycznymi i dziaaniem wiatru oraz by zlo-
kalizowane w miejscach umoliwiajcych odprowa-
dzenie wywiewanego powietrza bez powodowania za-
groenia zdrowia uytkownikw budynku i ludzi w je-
go otoczeniu oraz wywierania szkodliwego wpywu na
budynek.
7. Dolna krawd otworu wyrzutni z poziomym wy-
lotem powietrza, usytuowanej na dachu budynku, po-
winna znajdowa si co najmniej 0,4 m powyej po-
wierzchni, na ktrej wyrzutnia jest zamontowana, oraz
0,4 m powyej linii czcej najwysze punkty wystaj-
cych ponad dach czci budynku, znajdujcych si
w odlegoci do 10 m od wyrzutni, mierzc w rzucie po-
ziomym.
Dziennik Ustaw Nr 75 5230
8. Usytuowanie wyrzutni powietrza na poziomie te-
renu jest dopuszczalne tylko za zgod i na warunkach
okrelonych przez waciwego pastwowego inspek-
tora sanitarnego.
9. Dopuszcza si sytuowanie wyrzutni powietrza
w cianie budynku, pod warunkiem e:
1) powietrze wywiewane nie zawiera uciliwych za-
pachw oraz zanieczyszcze szkodliwych dla zdro-
wia,
2) przeciwlega ciana ssiedniego budynku z oknami
znajduje si w odlegoci co najmniej 10 m lub bez
okien w odlegoci co najmniej 8 m,
3) okna znajdujce si w tej samej cianie s oddalo-
ne w poziomie od wyrzutni co najmniej 3 m, a po-
niej lub powyej wyrzutni co najmniej 2 m,
4) czerpnia powietrza, usytuowana w tej samej cia-
nie budynku, znajduje si poniej lub na tym sa-
mym poziomie co wyrzutnia, w odlegoci co naj-
mniej 1,5 m.
10. Czerpnie i wyrzutnie powietrza na dachu budyn-
ku naley sytuowa poza strefami zagroenia wybu-
chem, zachowujc midzy nimi odlego nie mniejsz
ni 10 m przy wyrzucie poziomym i 6 m przy wyrzucie
pionowym, przy czym wyrzutnia powinna by usytu-
owana co najmniej 1 m ponad czerpni.
11. Odlego, o ktrej mowa w ust. 10, moe nie
by zachowana w przypadku zastosowania zblokowa-
nych urzdze wentylacyjnych, obejmujcych czerpni
i wyrzutni powietrza, zapewniajcych skuteczny roz-
dzia strumienia powietrza wieego od wywiewanego
z urzdzenia wentylacyjnego. Nie dotyczy to przypad-
ku usuwania powietrza zawierajcego zanieczyszcze-
nia szkodliwe dla zdrowia, uciliwe zapachy lub sub-
stancje palne.
12. Odlego wyrzutni dachowych, mierzc w rzu-
cie poziomym, nie powinna by mniejsza ni 3 m od:
1) krawdzi dachu, poniej ktrej znajduj si okna,
Nadcinienie lub podcinienie
w przewodzie
w Pa klasa A
w m3/(m2h)
400
1000
5. Przewody instalowane w miejscach, w ktrych
mog by naraone na uszkodzenia mechaniczne, po-
winny by odpowiednio zabezpieczone.
6. Przewody powinny by wyposaone w otwory
rewizyjne umoliwiajce oczyszczenie wntrza tych
przewodw, a take innych urzdze i elementw in-
stalacji, o ile ich konstrukcja nie pozwala na czyszcze-
Poz. 690
2) najbliszej krawdzi okna w poaci dachu,
3) najbliszej krawdzi okna w cianie ponad dachem.
13. Jeeli odlego, o ktrej mowa w ust. 12 pkt 2
i 3, wynosi od 3 m do 10 m, dolna krawd wyrzutni po-
winna znajdowa si co najmniej 1 m ponad najwysz
krawdzi okna.
14. W przypadku usuwania przez wyrzutni dacho-
w powietrza zawierajcego zanieczyszczenia szkodli-
we dla zdrowia lub uciliwe zapachy, z zastrzeeniem
ust. 5, odlegoci, o ktrych mowa w ust. 12 i 13, nale-
y zwikszy o 100%.
153. 1. Przewody wentylacji mechanicznej i klima-
tyzacji powinny mie przekrj poprzeczny wynikajcy
z oblicze dla przewidywanych przepyww powietrza
oraz konstrukcj przystosowan do maksymalnego ci-
nienia w instalacji, z uwzgldnieniem wymaga bez-
pieczestwa poarowego oraz okrelonych w ust. 28.
2. Materiay przewodw lub sposb zabezpieczania
ich powierzchni powinny by dobrane odpowiednio do
waciwoci majcego nimi przepywa powietrza oraz
do warunkw wystpujcych w miejscu ich zamonto-
wania.
3. Przewody z blachy nie powinny wykazywa
ugi przekraczajcych 1/250 odlegoci midzy pod-
porami lub 20 mm, dopuszczajc nisz z tych warto-
ci, oraz nie wykazywa odksztace paszcza wywou-
jcych efekty akustyczne.
4. Przewody instalacji klimatyzacji z przepywem
powietrza z du prdkoci oraz przewody w czci
nadcinieniowej instalacji wywiewnych, usuwajcych
powietrze zawierajce czynniki szkodliwe dla zdrowia
lub substancje palne, jeeli jest moliwe przedostanie
si go do pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi,
powinny odpowiada klasie B szczelnoci, natomiast
wszystkie inne przewody instalacji wentylacji mecha-
nicznej i klimatyzacji klasie A szczelnoci okrelonej
w poniszej tabeli:
Wskanik nieszczelnoci przewodw
klasa B
w m3/(m2h)
4,78 1,59
2,89
nie w inny sposb ni poprzez te otwory, przy czym nie
naley ich sytuowa w pomieszczeniach o podwyszo-
nych wymaganiach higienicznych.
7. Przewody prowadzone przez pomieszczenia lub
przestrzenie nieogrzewane powinny mie izolacj
ciepln speniajc wymagania okrelone w 267
ust. 1.
Dziennik Ustaw Nr 75
8. Przewody instalacji klimatyzacji, przewody sto-
sowane do recyrkulacji powietrza oraz prowadzce do
urzdze do odzyskiwania ciepa, a take przewody
prowadzce powietrze zewntrzne przez ogrzewane
pomieszczenia, powinny mie izolacj ciepln i prze-
ciwwilgociow.
154. 1. Urzdzenia i elementy wentylacji mecha-
nicznej i klimatyzacji powinny by stosowane w sposb
umoliwiajcy uzyskanie zakadanej jakoci rodowiska
w pomieszczeniu przy racjonalnym zuyciu energii.
2. Instalacje klimatyzacji powinny by wyposaone
w odpowiednie urzdzenia pomiarowe suce do
sprawdzania warunkw pracy i kontroli zuycia energii.
3. Urzdzenia wentylacji mechanicznej i klimatyza-
cji, takie jak centrale, klimakonwektory wentylatorowe,
klimatyzatory, aparaty ogrzewcze i chodzco-wentyla-
cyjne, powinny by tak instalowane, aby bya zapew-
niona moliwo ich okresowej kontroli, konserwacji,
naprawy lub wymiany.
4. Centrale wentylacyjne i klimatyzacyjne usytu-
owane na zewntrz budynku powinny mie odpowied-
ni obudow lub inne zabezpieczenie przed wpywem
czynnikw atmosferycznych.
5. W przypadku pomieszcze o specjalnych wyma-
ganiach higienicznych naley stosowa centrale wen-
tylacyjne i klimatyzacyjne umoliwiajce utrzymanie
podwyszonej czystoci wewntrz obudowy, wyposa-
one w owietlenie wewntrzne i wzierniki do kontroli
stanu centrali z zewntrz.
6. Urzdzenia wentylacji mechanicznej i klimatyza-
cji powinny by zabezpieczone przed zanieczyszczenia-
mi znajdujcymi si w powietrzu zewntrznym,
a w szczeglnych przypadkach w powietrzu obiego-
wym (recyrkulacyjnym), za pomoc filtrw:
1) nagrzewnice, chodnice i urzdzenia do odzyskiwa-
nia ciepa co najmniej klasy G4,
2) nawilacze co najmniej klasy F6,
okrelonych w Polskiej Normie dotyczcej klasyfikacji
filtrw powietrza.
7. Nawilacze w instalacji wentylacji mechanicznej
i klimatyzacji powinny by zabezpieczone przed prze-
ciekaniem wody na zewntrz oraz przed przenosze-
niem kropel wody przez powietrze wentylacyjne do
dalszych czci instalacji.
8. Poczenia wentylatorw z przewodami wentyla-
cyjnymi powinny by wykonane za pomoc elastycz-
nych elementw czcych, z zachowaniem wymaga
okrelonych w 267 ust. 7.
9. Instalacje wentylacji mechanicznej i klimatyzacji
powinny by wyposaone w przepustnice zlokalizowa-
ne w miejscach umoliwiajcych regulacj instalacji,
a take odcicie dopywu powietrza zewntrznego
i wypywu powietrza wewntrznego.
5231 Poz. 690
155. 1. W budynkach mieszkalnych, zamieszkania
zbiorowego, owiaty, wychowania, opieki zdrowotnej
i opieki spoecznej, a take w pomieszczeniach biuro-
wych przeznaczonych na pobyt ludzi, niewyposao-
nych w wentylacj mechaniczn lub klimatyzacj,
okna, w celu okresowego przewietrzania, powinny
mie konstrukcj umoliwiajc otwieranie co naj-
mniej 50% powierzchni wymaganej zgodnie z 57 dla
danego pomieszczenia.
2. Skrzyda okien, wietliki oraz nawietrzaki okien-
ne, wykorzystywane do przewietrzania pomieszcze
przeznaczonych na pobyt ludzi, powinny by zaopa-
trzone w urzdzenia pozwalajce na atwe ich otwiera-
nie i regulowanie wielkoci otwarcia z poziomu podo-
gi lub pomostu, take przez osoby niepenosprawne,
jeeli nie przewiduje si korzystania z pomocy innych
wspuytkownikw.
3. W przypadku zastosowania w pomieszczeniach
okien, drzwi balkonowych i innych zamkni otworw
zewntrznych o duej szczelnoci, uniemoliwiajcej
infiltracj powietrza zewntrznego w iloci niezbdnej
do potrzeb wentylacyjnych, naley przewidzie na-
wiewn wentylacj mechaniczn lub odpowiednie
urzdzenia nawiewne, zgodnie z pkt 2.3.2 zacznika do
rozporzdzenia.
4. Urzdzenia nawiewne, o ktrych mowa w ust. 3,
powinny by stosowane zgodnie z wymaganiami okre-
lonymi w Polskiej Normie dotyczcej wentylacji w bu-
dynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego
i uytecznoci publicznej.
Rozdzia 7
Instalacja gazowa na paliwa gazowe
156. 1. Zaopatrzenie budynkw w gaz oraz insta-
lacje gazowe powinny odpowiada potrzebom uytko-
wym i warunkom wynikajcym z wasnoci fizykoche-
micznych gazu oraz warunkom technicznym przycze-
nia do sieci gazowej, okrelonym przez dostawc gazu.
2. Instalacj gazow zasilan z sieci gazowej stano-
wi ukad przewodw za kurkiem gwnym, prowadzo-
nych na zewntrz lub wewntrz budynku, wraz z arma-
tur, ksztatkami i innym wyposaeniem, a take urz-
dzeniami do pomiaru zuycia gazu, urzdzeniami gazo-
wymi oraz przewodami spalinowymi lub powietrzno-
-spalinowymi, jeeli s one elementem wyposaenia
urzdze gazowych.
3. Instalacj gazow zasilan gazem pynnym ze
staych zbiornikw lub baterii butli, znajdujcych si na
dziace budowlanej na zewntrz budynku, stanowi
ukad przewodw za gwnym zaworem odcinajcym
zbiorniki, butle bd kolektor butli, prowadzonych na
zewntrz lub wewntrz budynku, wraz z armatur,
ksztatkami i innym wyposaeniem, a take urzdzenia-
mi do pomiaru zuycia gazu w przypadku instalacji za-
silajcej wicej ni jednego odbiorc, urzdzeniami ga-
zowymi oraz przewodami spalinowymi lub powietrz-
no-spalinowymi, jeeli stanowi one element skado-
wy urzdze gazowych.
Dziennik Ustaw Nr 75 5232
4. Instalacj gazow zasilan gazem pynnym z in-
dywidualnej butli, znajdujcej si wewntrz budynku,
stanowi butla gazowa, urzdzenie redukcyjne przy bu-
tli, przewd z armatur, ksztatkami i innym wyposae-
niem, a take urzdzenie gazowe wraz z przewodami
spalinowymi lub powietrzno-spalinowymi, jeeli sta-
nowi one element skadowy urzdze gazowych.
157. 1. W przewodach gazowych, doprowadzaj-
cych gaz do zewntrznej ciany budynku mieszkalne-
go, zamieszkania zbiorowego, uytecznoci publicznej
i rekreacji indywidualnej, nie powinno by cinienia
wyszego ni 500 kPa, a do cian zewntrznych pozo-
staych budynkw wyszego ni 1600 kPa.
2. Instalacja gazowa w budynku powinna zapew-
nia doprowadzenie paliwa gazowego w iloci odpo-
wiadajcej potrzebom uytkowym oraz odpowiedni
warto cinienia przed urzdzeniami gazowymi, za-
len od rodzaju paliwa gazowego zastosowanego do
zasilania budynku, okrelon Polsk Norm dotyczc
paliw gazowych, przy czym cinienie to nie powinno
by wysze ni 5 kPa.
3. Instalacja gazowa w budynku o wysokoci
wikszej ni 35 m ponad poziomem terenu moe by
doprowadzona tylko do pomieszcze technicznych,
w ktrych s zainstalowane urzdzenia gazowe, usytu-
owanych w piwnicy lub na najniszej kondygnacji nad-
ziemnej, a take na najwyszej kondygnacji budynku
lub nad t kondygnacj, pod warunkiem zastosowania
urzdze stabilizujcych cinienie gazu.
4. Zastosowanie instalacji gazowej w budynkach
o wysokoci ponad 25 m wymaga uzyskania pozytyw-
nej opinii wydanej przez waciwego komendanta wo-
jewdzkiego Pastwowej Stray Poarnej.
5. Instalacje gazowe zasilane gazem pynnym mo-
g by wykonywane tylko w budynkach niskich.
6. Zabrania si stosowania w jednym budynku ga-
zu pynnego i gazu z sieci gazowej.
7. W budynku niskim, majcym w mieszkaniach in-
stalacj zasilan gazem pynnym, dopuszcza si usytu-
owanie kotowni gazowej zasilanej z sieci gazowej.
8. Instalacje gazowe zasilane gazem o gstoci
wikszej od gstoci powietrza nie mog by stosowa-
ne w pomieszczeniach, ktrych poziom podogi znaj-
duje si poniej otaczajcego terenu oraz w ktrych
znajduj si studzienki lub kanay instalacyjne i rewi-
zyjne poniej podogi.
158. 1. Instalacje sygnalizujce niedopuszczalny
poziom stenia gazu mog by stosowane w budyn-
kach, w ktrych jest ustanowiony stay nadzr, zapew-
niajcy podejmowanie dziaa zaradczych, a take
w budynkach jednorodzinnych.
2. Czujki sygnalizujce niedopuszczalny poziom
stenia gazu w budynkach, o ktrych mowa w ust. 1,
powinny by instalowane w piwnicach i suterenach
oraz w pomieszczeniach, w ktrych istnieje moliwo
Poz. 690
nagromadzenia gazu przy stanach awaryjnych instala-
cji lub przycza gazowego.
3. Sygnay alarmowe stanu zagroenia wybuchem
w budynkach, z wyczeniem budynkw jednorodzin-
nych, powinny by kierowane do sub lub osb zobo-
wizanych do podjcia skutecznej akcji zapobiegaw-
czej.
4. Zabrania si instalowania urzdze sygnalizacyj-
no-odcinajcych dopyw gazu do czci mieszkalnej
budynku wielorodzinnego. Nie dotyczy to indywidual-
nych urzdze sygnalizacyjno-odcinajcych dopyw
gazu do odrbnych mieszka.
5. Urzdzenia sygnalizacyjno-odcinajce dopyw
gazu naley stosowa w tych pomieszczeniach, w kt-
rych czna nominalna moc cieplna zainstalowanych
urzdze gazowych jest wiksza ni 60 kW.
6. Zawr odcinajcy dopyw gazu do budynku, b-
dcy elementem skadowym urzdzenia sygnalizacyj-
no-odcinajcego, powinien by instalowany poza bu-
dynkiem, midzy kurkiem gwnym a wprowadzeniem
przewodu do budynku.
7. Instalacja gazowa przyczona do sieci gazowej
wykonanej z rur stalowych powinna by zabezpieczo-
na przed wpywem prdw bdzcych oraz objta
systemem elektrycznych pocze wyrwnawczych,
o ktrych mowa w 183 ust. 1 pkt 7.
159. 1. Instalacja gazowa budynku zasilanego
z sieci gazowej powinna mie zainstalowany na przy-
czu kurek gwny, umoliwiajcy odcicie dopywu ga-
zu.
2. Kurek gwny powinien by zainstalowany na ze-
wntrz budynku w wentylowanej szafce co najmniej
z materiau trudnozapalnego przy cianie, we wnce
ciennej lub w odlegoci nieprzekraczajcej 10 m od
zasilanego budynku, w miejscu atwo dostpnym i za-
bezpieczonym przed wpywami atmosferycznymi,
uszkodzeniami mechanicznymi i dostpem osb nie-
powoanych.
3. W zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i re-
kreacji indywidualnej dopuszcza si instalowanie kur-
ka gwnego w odlegoci wikszej ni 10 m od zasila-
nego budynku, w wentylowanej szafce, usytuowanej
w linii ogrodzenia od ulicy lub oglnego cigu piesze-
go z dostpem do niej od strony zewntrznej dziaki bu-
dowlanej.
4. W budynkach o charakterze monumentalnym
dopuszcza si instalowanie kurkw gwnych w miej-
scach atwo dostpnych z zewntrz, niebdcych po-
mieszczeniami, np. w podcieniach, przewitach, bra-
mach, w odlegoci nie wikszej ni 2 m od lica ze-
wntrznego budynku.
5. Odlego kurka gwnego, montowanego przy
cianie lub we wnce ciany budynku, od poziomu tere-
nu oraz najbliszej krawdzi okna, drzwi lub innego
otworu w budynku powinna wynosi co najmniej 0,5 m.
Dziennik Ustaw Nr 75
6. W uzasadnionych przypadkach, wynikajcych
z rozwizania funkcjonalno-przestrzennego budynku,
moe by zainstalowany wicej ni jeden kurek gw-
ny. W takim przypadku instalacje zasilane z oddziel-
nych przyczy nie mog by ze sob poczone.
7. W zwartej zabudowie rdmiejskiej dopuszcza
si instalowanie kurka gwnego przed budynkiem,
poniej poziomu terenu, pod warunkiem zachowania
wymaga waciwych dla armatury zaporowej monto-
wanej na gazocigach sieci gazowych.
8. Miejsce usytuowania kurka gwnego powinno
by jednoznacznie oznakowane. Na budynku majcym
wicej ni jeden kurek gwny naley umieci infor-
macj o liczbie i miejscach ich zainstalowania.
160. 1. W przypadku gdy z jednego przycza jest
zasilany wicej ni jeden budynek, oprcz kurka gw-
nego, naley zastosowa odrbne zawory niebdce
kurkami gwnymi, odcinajce dopyw gazu do kade-
go z tych budynkw.
2. W zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i re-
kreacji indywidualnej, gdy kurek gwny jest zainstalo-
wany w linii ogrodzenia w odlegoci wikszej ni 10 m,
naley na cianie budynku dodatkowo zastosowa za-
wr odcinajcy.
3. Zawory odcinajce, o ktrych mowa w ust. 1 i 2,
powinny spenia wymagania okrelone w 158 ust. 6.
161. 1. W przypadku instalacji gazowej, zasilanej
z sieci gazowej o cinieniu do 500 kPa, z ktrej korzysta
wicej ni jeden odbiorca lub w ktrej nominalne zuy-
cie gazu jest wiksze ni 10 m3/h, w przeliczeniu na gaz
ziemny wysokometanowy, przed urzdzeniem reduk-
cyjnym naley zainstalowa zawr odcinajcy, a za tym
urzdzeniem zawr odcinajcy bdcy kurkiem
gwnym.
2. W przypadku instalacji gazowej, zasilanej ze
wsplnej sieci o cinieniu do 500 kPa, z ktrej korzysta
jeden odbiorca, a nominalne zuycie gazu jest mniej-
sze ni 10 m3/h, dopuszcza si, aby zawr odcinajcy
zainstalowany przed urzdzeniem redukcyjnym by
traktowany jako kurek gwny. Przepis ten stosuje si
take, jeeli urzdzenie redukcyjne jest poczone w je-
den zesp z gazomierzem.
162. Urzdzenia redukcyjne mog by instalowa-
ne wycznie na zewntrz budynku i powinny by za-
bezpieczone przed dostpem osb niepowoanych
i uszkodzeniami mechanicznymi.
163. 1. Przewody instalacji gazowej, prowadzone
poniej poziomu terenu, poza budynkiem w odlegoci
wikszej ni 0,5 m od jego ciany zewntrznej, powin-
ny spenia wymagania okrelone w przepisach odrb-
nych dotyczcych sieci gazowych.
2. Przewody instalacji gazowej, poczwszy od
0,5 m przed zewntrzn cian budynku do kurkw
odcinajcych przed gazomierzami w budynkach miesz-
kalnych wielorodzinnych lub do odgazie lokali uyt-
5233 Poz. 690
kowych w budynkach uytecznoci publicznej, powin-
ny by wykonane z rur stalowych bez szwu bd z rur
stalowych ze szwem przewodowych, zgodnych z wy-
maganiami przedmiotowych Polskich Norm, czo-
nych przez spawanie.
3. Przewody instalacji gazowej w budynkach miesz-
kalnych jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji in-
dywidualnej, poczwszy od 0,5 m przed zewntrzn
cian budynku do wyprowadzenia poza lico we-
wntrzne tej ciany, powinny by wykonane z rur,
o ktrych mowa w ust. 2.
4. Przewody instalacji gazowej w budynkach miesz-
kalnych jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji in-
dywidualnej, a take w pozostaych budynkach za ga-
zomierzami lub odgazieniami prowadzcymi do od-
rbnych mieszka lub lokali uytkowych powinny by
wykonane z rur, o ktrych mowa w ust. 2, czonych
rwnie z zastosowaniem pocze gwintowanych
bd te z rur miedzianych czonych przez lutowanie
lutem twardym.
5. Po zewntrznej stronie cian budynku nie mog
by prowadzone przewody gazowe wykonane:
1) z rur stalowych, jeeli su do rozprowadzania pa-
liw gazowych zawierajcych par wodn lub inne
skadniki ulegajce kondensacji w warunkach eks-
ploatacyjnych,
2) z rur miedzianych.
6. Przewody instalacji gazowej dla gazu pynnego
mog by prowadzone powyej poziomu terenu mi-
dzy zbiornikiem, butl lub bateri butli a budynkiem,
a take po zewntrznej cianie budynku, jeeli dugo
tego przewodu nie jest wiksza ni 10 m, a skadniki ga-
zu nie podlegaj kondensacji w warunkach eksploata-
cyjnych.
164. 1. Przewodw instalacji gazowych nie nale-
y prowadzi przez pomieszczenia mieszkalne oraz po-
mieszczenia, ktrych sposb uytkowania moe spo-
wodowa naruszenie stanu technicznego instalacji lub
wpywa na parametry eksploatacyjne gazu.
2. Dopuszcza si prowadzenie przewodw instala-
cji gazowych przez pomieszczenia mieszkalne, pod wa-
runkiem zastosowania rur miedzianych, zgodnych
z Polsk Norm dotyczc rur miedzianych do gazu, -
czonych przez lutowanie lutem twardym, lub rur stalo-
wych bez szwu i rur stalowych ze szwem przewodo-
wych, zgodnych z Polsk Norm dotyczc rur przewo-
dowych, czonych przez spawanie.
3. Przewody instalacji gazowej, w stosunku do
przewodw innych instalacji stanowicych wyposae-
nie budynku (ogrzewczej wodocigowej, kanalizacyj-
nej, elektrycznej, piorunochronnej itp.), naley lokalizo-
wa w sposb zapewniajcy bezpieczestwo ich uyt-
kowania. Odlego midzy przewodami instalacji ga-
zowej a innymi przewodami powinna umoliwia wy-
konywanie prac konserwacyjnych.
Dziennik Ustaw Nr 75
4. Poziome odcinki instalacji gazowych powinny
by usytuowane w odlegoci co najmniej 0,1 m powy-
ej innych przewodw instalacyjnych, natomiast jeeli
gsto gazu jest wiksza od gstoci powietrza po-
niej przewodw elektrycznych i urzdze iskrzcych.
5. Przewody instalacji gazowej krzyujce si z in-
nymi przewodami instalacyjnymi powinny by od nich
oddalone co najmniej o 0,02 m.
6. Dopuszcza si prowadzenie przewodw gazo-
wych z rur stalowych bez szwu i rur stalowych ze
szwem przewodowych, czonych za pomoc spawa-
nia przez jedn kondygnacj garau, znajdujc si
bezporednio pod kondygnacj nadziemn budynku,
pod warunkiem zabezpieczenia tych przewodw przed
uszkodzeniem mechanicznym.
165. 1. Rozwizania techniczne instalacji gazowej
powinny umoliwia samokompensacj wydue
cieplnych oraz eliminowa ewentualne odksztacenia
instalacji, wywoane deformacj lub osiadaniem bu-
dynku.
2. Przewody instalacji gazowych w piwnicach i su-
terenach naley prowadzi na powierzchni cian lub
pod stropem, natomiast na pozostaych kondygna-
cjach nadziemnych dopuszcza si prowadzenie ich tak-
e w bruzdach osonitych nieuszczelnionymi ekrana-
mi lub wypenionych po uprzednim wykonaniu pr-
by szczelnoci instalacji atwo usuwaln mas tyn-
karsk, niepowodujc korozji przewodw. Wypenia-
nie bruzd, w ktrych s prowadzone przewody z rur
miedzianych, jest zabronione.
3. Przewody gazowe z rur stalowych, po wykonaniu
prby szczelnoci, powinny by zabezpieczone przed
korozj.
166. 1. Urzdzenia pomiarowe zuycia gazu, zwa-
ne dalej gazomierzami, powinny by zainstalowane
oddzielnie dla kadego z odbiorcw i zabezpieczone
przed dostpem osb niepowoanych.
2. Lokalizacja gazomierzy powinna zapewnia a-
twy dostp do ich kontroli lub wymiany.
3. Przed kadym gazomierzem naley zainstalowa
zawr odcinajcy. Jeeli gazomierz jest instalowany
w jednej szafce z kurkiem gwnym, uznaje si, e wy-
maganie to jest spenione.
4. Gazomierze mog by instalowane:
1) w szafkach z materiaw co najmniej trudnozapal-
nych, z otworami wentylacyjnymi:
a) na klatkach schodowych lub korytarzach ogl-
nych,
b) na zewntrz budynku, razem z kurkiem gwnym
instalacji gazowej, z zachowaniem warunkw
okrelonych w 159 i 160,
5234 Poz. 690
2) w szybach wentylowanych przeznaczonych dla pio-
nw instalacyjnych, z drzwiczkami bez otworw
wentylacyjnych, dostpnymi od strony pomiesz-
cze niemieszkalnych.
5. Dopuszcza si instalowanie gazomierzy, take
bez szafek, w kuchniach stanowicych samodzielne
pomieszczenie oraz w przedpokojach w istniejcych
budynkach mieszkalnych, podlegajcych przebudowie
lub w ktrych nastpuje remont instalacji gazowej.
6. Gazomierze mog by ponadto instalowane
w wydzielonych i zamykanych pomieszczeniach piw-
nicznych, jeeli maj one otwr okienny oraz przewd
wentylacji grawitacyjnej wyprowadzony ponad dach
lub przez cian zewntrzn na wysoko co najmniej
2,5 m powyej terenu, w odlegoci nie mniejszej ni
0,5 m od bocznej krawdzi okien, drzwi i innych otwo-
rw.
167. Gazomierzy nie mona instalowa:
1) w pomieszczeniach mieszkalnych, azienkach lub
innych, w ktrych wystpuje zagroenie korozyjne
(wilgo, opary zwizkw chemicznych itp.),
2) we wsplnych wnkach z licznikami elektrycznymi,
3) w odlegoci mniejszej w rzucie poziomym ni
1 m od palnika gazowego lub innego paleniska,
4) w odlegoci mniejszej ni 3 m od urzdzenia gazo-
wego, mierzc w rozwiniciu dugoci przewodu.
168. 1. Gazomierze naley instalowa w przedzia-
le wysokoci od 0,3 m do 1,8 m od poziomu podogi do
spodu gazomierza lub co najmniej 0,5 m od poziomu
terenu.
2. Gazomierze do pomiaru przepywu gazu o gsto-
ci mniejszej od gstoci powietrza powinny by
umieszczone powyej licznika elektrycznego i innych
urzdze mogcych iskrzy, a do gazu o gstoci wik-
szej od gstoci powietrza o co najmniej 0,3 m poni-
ej licznika i takich urzdze.
3. Gazomierze instalowane bez szafek, na tym sa-
mym poziomie co liczniki elektryczne lub inne mogce
iskrzy urzdzenia, powinny by od nich oddalone co
najmniej o 1 m.
4. Dopuszcza si zmniejszenie odlegoci, o ktrej
jest mowa w ust. 3, jeeli midzy tymi urzdzeniami zo-
stanie wykonana przegroda z materiau niepalnego
o wysokoci co najmniej 0,5 m powyej i poniej gazo-
mierza oraz wysigu wikszym o co najmniej 0,1 m od
odlegoci lica gazomierza od ciany, na ktrej jest za-
instalowany.
169. Rozwizania techniczne pocze gazomie-
rzy i urzdze gazowych z instalacj powinny umoli-
wia ich odczenie bez koniecznoci demontau czci
instalacji.
Dziennik Ustaw Nr 75 5235
170. 1. Urzdzenia gazowe mog by instalowa-
ne wycznie w pomieszczeniach speniajcych warun-
ki dotyczce ich wysokoci, kubatury, wentylacji i od-
prowadzenia spalin, a take dopywu powietrza do spa-
lania okrelone w rozporzdzeniu, w Polskich Normach
i przepisach odrbnych.
2. Urzdzenia gazowe z otwart komor spalania,
przez co rozumie si urzdzenia typu A i B, nie mog
by instalowane w pomieszczeniach mieszkalnych,
z zastrzeeniem 93 ust. 2 i 3.
3. Urzdzenia gazowe z zamknit komor spala-
nia, przez co rozumie si urzdzenia typu C, mog by
instalowane w pomieszczeniach mieszkalnych, nieza-
lenie od rodzaju wystpujcej w nich wentylacji, pod
warunkiem zastosowania koncentrycznych przewo-
2. W przypadku instalowania w jednym pomiesz-
czeniu urzdze gazowych bez odprowadzenia spalin
i z odprowadzeniem spalin, czne obcienie cieplne
pochodzce od tych urzdze przypadajce na 1 m3 ku-
batury pomieszczenia nie moe przekracza wielkoci
podanych w tabeli w ust. 1, kolumna 2.
3. Kubatura pomieszcze, w ktrych instaluje si
urzdzenia gazowe, nie powinna by mniejsza ni:
1) 8 m3 w przypadku urzdze pobierajcych po-
wietrze do spalania z tych pomieszcze,
2) 6,5 m3 w przypadku urzdze z zamknit komo-
r spalania.
4. Pomieszczenia, w ktrych instaluje si urzdze-
nia gazowe, powinny mie wysoko co najmniej
2,2 m.
5. W budynkach jednorodzinnych, mieszkalnych
w zabudowie zagrodowej i rekreacji indywidualnej,
wzniesionych przed dniem wejcia w ycie rozporz-
dzenia, dopuszcza si instalowanie gazowych kotw
grzewczych w pomieszczeniach technicznych o wyso-
koci co najmniej 1,9 m, z zachowaniem warunkw
okrelonych w ust. 1 i 170 ust. 1 i 2.
Poz. 690
dw powietrzno-spalinowych, z zachowaniem wyma-
ga 175.
171. Urzdzenia gazowe, pozostajce bez staego
dozoru w czasie ich uytkowania, takie jak koty gazo-
we lub ogrzewacze pomieszcze, powinny by wypo-
saone w samoczynnie dziaajce zabezpieczenia
przed skutkami spadku cinienia lub przerw w dopy-
wie gazu.
172. 1. Maksymalne, czne obcienie cieplne
przypadajce na 1 m3 kubatury, suce do okrela-
nia wymaganej kubatury pomieszczenia, w ktrym s
zainstalowane urzdzenia gazowe, pobierajce po-
wietrze do spalania z tego pomieszczenia, nie mo-
e przekracza wartoci okrelonych w poniszej ta-
beli:
173. 1. Przy instalowaniu urzdze gazowych na-
ley speni nastpujce warunki:
1) urzdzenia gazowe naley poczy ze stalowymi
lub miedzianymi przewodami instalacji gazowej na
stae lub z zastosowaniem elastycznych przewo-
dw metalowych,
2) zawr odcinajcy dopyw gazu do urzdzenia nale-
y umieci w pomieszczeniu, w ktrym jest zain-
stalowane urzdzenie gazowe, w miejscu atwo do-
stpnym, w odlegoci nie wikszej ni 1 m od kr-
ca przyczeniowego,
3) kuchnie i kuchenki gazowe naley instalowa w od-
legoci co najmniej 0,5 m od okien do boku urz-
dzenia, liczc w rzucie poziomym,
4) ogrzewacze pomieszcze, ktrych temperatura
oson moe przekroczy 60C, naley instalowa
w odlegoci co najmniej 0,3 m od cian z materia-
w atwo zapalnych, otynkowanych oraz w odle-
goci 0,6 m od elementw cian z materiaw a-
two zapalnych, nieosonitych tynkiem,
5) grzejniki gazowe wody przepywowej naley insta-
lowa na cianach z materiaw niepalnych bd
Dziennik Ustaw Nr 75
odizolowa je od ciany z materiaw palnych py-
t z materiau niepalnego.
2. Urzdzenia gazowe, wymagajce przemieszcza-
nia, takie jak palniki, kolby, lutownice, mog by insta-
lowane za pomoc przewodw elastycznych przezna-
czonych do takich celw.
174. 1. Grzewcze urzdzenie gazowe, jak koty,
ogrzewacze pomieszcze, grzejniki wody przepywo-
wej, niezalenie od ich obcie cieplnych, powinny
by poczone na stae przewodami z indywidualnymi
kanaami spalinowymi, z zachowaniem wymaga Pol-
skich Norm dotyczcych poszczeglnych typw urz-
dze gazowych.
2. Przewody i kanay spalinowe odprowadzajce
spaliny od urzdze gazowych na zasadzie cigu natu-
ralnego powinny posiada przekroje wynikajce z obli-
cze oraz zapewnia podcinienie cigu w wysokoci
odpowiedniej dla typu urzdzenia i jego mocy cieplnej.
3. Dopuszcza si stosowanie zbiorczych przewo-
dw systemw powietrzno-spalinowych przystosowa-
nych do pracy z urzdzeniami z zamknit komor spa-
lania, wyposaonymi w zabezpieczenia przed zanikiem
cigu kominowego.
4. Dopuszcza si stosowanie indywidualnych prze-
wodw powietrznych i spalinowych jako zestawu wy-
robw sucych do doprowadzenia powietrza do
urzdzenia gazowego i odprowadzenia spalin na ze-
wntrz.
5. Dopuszcza si w pomieszczeniu kotowni przy-
czenie kilku kotw do wsplnego kanau spalinowego
w przypadku:
1) kotw pobierajcych powietrze do spalania z po-
mieszczenia, pod warunkiem zastosowania skrzy-
niowego przerywacza cigu lub wyposaenia ko-
tw w czujniki zaniku cigu kominowego wycza-
jcych rwnoczenie wszystkie koty,
2) wykonania dla kotw z palnikami nadmuchowymi
przewodu spalinowego o przekroju poprzecznym
nie mniejszym ni 1,6 sumy przekrojw przewo-
dw odprowadzajcych spaliny z poszczeglnych
kotw, a take wyposaenie wylotu przewodu spa-
linowego w czujnik zaniku cigu kominowego, wy-
czajcego rwnoczenie wszystkie koty.
6. Przewody i kanay spalinowe, odprowadzajce
spaliny od kotw, powinny by dostosowane do wa-
runkw pracy danego typu urzdze oraz spenia wy-
magania okrelone w Polskiej Normie dotyczcej ko-
tw grzewczych wodnych.
7. Przewody i kanay spalinowe odprowadzajce
spaliny od urzdze gazowych, z wyczeniem kotw,
powinny spenia nastpujce wymagania:
1) przekroje poprzeczne przewodu, a take kanau spa-
linowego powinny by stae na caej dugoci,
2) dugo pionowych przewodw spalinowych po-
winna by nie mniejsza ni 0,22 m, a przewodw
5236 Poz. 690
poziomych uoonych ze spadkiem co najmniej 5%
w kierunku urzdzenia nie wiksza ni 2 m,
3) dugo kanau spalinowego mierzona od osi wlo-
tu przewodu spalinowego do krawdzi wylotu ka-
nau nad dachem powinna by nie mniejsza ni
2 m,
4) wyloty kanaw spalinowych, jeeli wynika to z wa-
runkw pracy urzdze, powinny by zaopatrzone
w wywietrzniki dobrane do iloci spalin, dugoci
odcinkw pionowych, pooenia w okrelonej stre-
fie wiatrowej i warunkw lokalnych.
8. Dopuszcza si instalowanie przepustnic w prze-
wodach odprowadzajcych spaliny z poszczeglnych
urzdze, jeeli ich dziaanie nie zakca przepywu
spalin.
9. Urzdzenia gazowe wyposaone w palniki na-
dmuchowe powinny by poczone przewodami z ka-
naami spalinowymi, ktrych przekroje naley dobie-
ra z uwzgldnieniem nadcinie wystpujcych w ko-
morach spalania tych urzdze.
10. Nad urzdzeniami gazowymi typu restauracyj-
nego z odprowadzeniem spalin do pomieszczenia na-
ley umieszcza okapy odprowadzajce te spaliny do
kanaw spalinowych, przy czym dla urzdze o mocy
cieplnej wikszej ni 30 kW naley instalowa czujniki,
wyczajce urzdzenie w przypadku zaniku cigu ko-
minowego.
175. 1. Indywidualne koncentryczne przewody
powietrzno-spalinowe lub oddzielne przewody po-
wietrzne i spalinowe od urzdze gazowych z zamkni-
t komor spalania mog by wyprowadzone przez ze-
wntrzn cian budynku, jeeli urzdzenia te maj no-
minaln moc ciepln nie wiksz ni:
1) 21 kW w wolno stojcych budynkach jednoro-
dzinnych, zagrodowych i rekreacji indywidualnej,
2) 5 kW w pozostaych budynkach mieszkalnych.
2. Wyloty przewodw, o ktrych mowa w ust. 1
pkt 2, powinny znajdowa si wyej ni 2,5 m ponad
poziomem terenu.
3. Odlego midzy wylotami przewodw, o kt-
rych mowa w ust. 1, powinna by nie mniejsza ni 3 m,
a odlego tych wylotw od najbliszej krawdzi okien
i ryzalitw przesaniajcych nie mniejsza ni 0,5 m.
4. W budynkach produkcyjnych i magazynowych
oraz halach sportowych i widowiskowych nie ograni-
cza si nominalnej mocy cieplnej urzdze z zamkni-
t komor spalania, od ktrych indywidualne koncen-
tryczne przewody powietrzno-spalinowe lub oddzielne
przewody powietrzne i spalinowe s wyprowadzone
przez zewntrzn cian budynku, jeeli odlego tej
ciany od granicy dziaki budowlanej wynosi co naj-
mniej 8 m, a od ciany innego budynku z oknami nie
mniej ni 12 m, a take jeeli wyloty przewodw znaj-
duj si wyej ni 3 m ponad poziomem terenu.
Dziennik Ustaw Nr 75 5237
176. 1. Pomieszczenia przeznaczone do instalo-
wania kotw na paliwa gazowe powinny odpowiada
wymaganiom 172 oraz innym przepisom rozporz-
dzenia, a take odpowiada wymaganiom okrelonym
w Polskiej Normie dotyczcej kotowni wbudowanych
na paliwa gazowe o gstoci wzgldnej mniejszej ni 1.
2. Koty na paliwa gazowe o cznej mocy cieplnej
do 30 kW mog by instalowane w pomieszczeniach
nieprzeznaczonych na stay pobyt ludzi oraz w miej-
scach, o ktrych mowa w ust. 3.
3. Koty na paliwa gazowe o cznej mocy cieplnej
powyej 30 kW do 60 kW naley instalowa w pomiesz-
czeniu technicznym lub w przewidzianym wycznie na
kotowni budynku wolno stojcym.
4. Koty na paliwa gazowe o cznej mocy cieplnej
powyej 60 kW do 2000 kW naley instalowa w su-
cym wycznie do tego celu pomieszczeniu technicz-
nym lub w budynku wolno stojcym przeznaczonym
wycznie na kotowni.
5. Koty na paliwa gazowe o cznej mocy cieplnej
powyej 2000 kW mog by instalowane wycznie
w budynku wolno stojcym przeznaczonym na kotow-
ni.
6. Kubatura pomieszcze z kotami na paliwa gazo-
we o cznej mocy cieplnej do 60 kW oraz z kotami
o mocy cieplnej powyej 60 kW pobierajcymi powie-
trze z pomieszcze powinna odpowiada wymaga-
niom okrelonym w 172.
7. Kubatura pomieszcze z kotami, o ktrych mo-
wa w ust. 4 i 5, z zamknit komor spalania, powinna
by okrelana indywidualnie, przy uwzgldnieniu wa-
runkw technicznych i technologicznych, a take wy-
maga eksploatacyjnych.
8. W pomieszczeniu z zainstalowanymi kotami,
o ktrych mowa w ust. 4 i 5, zabrania si instalowania
urzdze przeznaczonych do pomiaru zuycia gazu.
9. Do pomieszcze technicznych z zainstalowanymi
kotami o cznej mocy cieplnej powyej 60 kW do
2000 kW, zlokalizowanych w budynku o innym prze-
znaczeniu ni kotownia, naley doprowadzi odrbny
przewd gazowy, z ktrego nie mog by zasilane po-
zostae urzdzenia gazowe w tym budynku.
177. Urzdzenia gazowe instalowane w budynku
mog by zasilane gazem pynnym z indywidualnych
butli o nominalnej zawartoci gazu do 11 kg, pod wa-
runkiem spenienia nastpujcych wymaga:
1) w jednym mieszkaniu, warsztacie lub lokalu uytko-
wym nie naley instalowa wicej ni dwch butli,
2) w pomieszczeniu, w ktrym instaluje si butl, na-
ley zachowa temperatur nisz ni 35C,
3) butl naley instalowa wycznie w pozycji piono-
wej,
4) butl naley zabezpieczy przed uszkodzeniami me-
chanicznymi,
Poz. 690
5) midzy butl a urzdzeniem promieniujcym cie-
po, z wyczeniem zestaww urzdze gazowych
z butlami, naley zachowa odlego co najmniej
1,5 m,
6) butli nie naley umieszcza w odlegoci mniejszej
ni 1 m od urzdze mogcych powodowa iskrze-
nie,
7) urzdzenia gazowe naley czy z reduktorem ci-
nienia gazu na butli za pomoc elastycznego prze-
wodu o dugoci nieprzekraczajcej 3 m i wytrzy-
maoci na cinienie co najmniej 300 kPa, odporne-
go na skadniki gazu pynnego, uszkodzenia me-
chaniczne oraz temperatur do 60C,
8) urzdzenie gazowe o mocy cieplnej przekraczajcej
10 kW naley czy z przewodem elastycznym,
o ktrym mowa w pkt 7, rur stalow o dugoci co
najmniej 0,5 m.
178. Instalacje gazowe w budynku lub w zespole
budynkw mog by zasilane gazem pynnym z butli
gazowej o nominalnej zawartoci gazu do 33 kg lub
z baterii takich butli, pod warunkiem spenienia nast-
pujcych wymaga:
1) butle powinny by umieszczone na zewntrz bu-
dynku, w miejscu oznakowanym, na utwardzonym
podou, pod zadaszeniem chronicym od wpywu
czynnikw atmosferycznych,
2) liczba butli w baterii nie moe przekracza 10,
3) butle w baterii powinny by podczone do kolek-
tora wykonanego z rury stalowej bez szwu lub rury
przewodowej czonej przez spawanie,
4) odlego butli od najbliszych otworw okiennych
lub drzwiowych w cianie zewntrznej budynku nie
powinna by mniejsza ni 2 m,
5) butle nie mog by sytuowane w zagbieniach te-
renu.
179. 1. Instalacje gazowe w budynku lub w zespo-
le budynkw mog by zasilane z jednego zbiornika
gazu pynnego bd zespou takich zbiornikw, pod
warunkiem spenienia wymaga okrelonych w prze-
pisach odrbnych dotyczcych ich lokalizacji, ochrony
przed dziaaniem czynnikw atmosferycznych oraz
ograniczenia dostpu osobom niepowoanym.
2. Zbiorniki gazu pynnego nie mog by sytuowa-
ne w zagbieniach terenu, w miejscach podmokych
oraz w odlegoci mniejszej ni 5 m od roww, studzie-
nek lub wpustw kanalizacyjnych.
Rozdzia 8
Instalacja elektryczna
180. Instalacja i urzdzenia elektryczne, przy za-
chowaniu przepisw rozporzdzenia, przepisw od-
rbnych dotyczcych dostarczania energii, ochrony
przeciwpoarowej, ochrony rodowiska oraz bezpie-
Dziennik Ustaw Nr 75
czestwa i higieny pracy, a take wymaga Polskich
Norm odnoszcych si do tych instalacji i urzdze, po-
winny zapewnia:
1) dostarczanie energii elektrycznej o odpowiednich
parametrach technicznych do odbiornikw, sto-
sownie do potrzeb uytkowych,
2) ochron przed poraeniem prdem elektrycznym,
przepiciami czeniowymi i atmosferycznymi, po-
wstaniem poaru, wybuchem i innymi szkodami,
3) ochron przed emisj drga i haasu powyej do-
puszczalnego poziomu oraz przed szkodliwym od-
dziaywaniem pola elektromagnetycznego.
181. 1. Budynek, w ktrym zanik napicia w elek-
trycznej sieci zasilajcej moe spowodowa zagroenie
ycia lub zdrowia ludzi, powane zagroenie rodowi-
ska, a take znaczne straty materialne, naley zasila co
najmniej z dwch niezalenych, samoczynnie zacza-
jcych si rde energii elektrycznej, oraz wyposaa
w samoczynnie zaczajce si owietlenie awaryjne
(bezpieczestwa i ewakuacyjne). W budynku wysoko-
ciowym jednym ze rde zasilania powinien by ze-
sp prdotwrczy.
2. Owietlenie bezpieczestwa naley stosowa
w pomieszczeniach, w ktrych nawet krtkotrwae wy-
czenie owietlenia podstawowego moe spowodo-
wa nastpstwa wymienione w ust. 1, przy czym czas
dziaania tego owietlenia powinien by dostosowany
do warunkw wystpujcych w pomieszczeniu i wyno-
si nie mniej ni 1 godzin.
3. Owietlenie ewakuacyjne naley stosowa:
1) w pomieszczeniach:
a) widowni kin, teatrw i filharmonii oraz innych
sal widowiskowych,
b) audytoriw, sal konferencyjnych, lokali rozryw-
kowych oraz sal sportowych przeznaczonych dla
ponad 200 osb,
c) wystawowych w muzeach,
d) o powierzchni ponad 1000 m2 w garaach owie-
tlonych wycznie wiatem sztucznym,
e) o powierzchni ponad 2000 m2 w budynkach uy-
tecznoci publicznej i zamieszkania zbiorowego,
2) na drogach ewakuacyjnych:
a) z pomieszcze wymienionych w pkt 1,
b) owietlonych wycznie wiatem sztucznym,
c) w szpitalach i innych budynkach przeznaczonych
przede wszystkim do pobytu ludzi o ograniczo-
nej zdolnoci poruszania si,
d) w wysokich i wysokociowych budynkach uy-
tecznoci publicznej i zamieszkania zbiorowego.
4. Owietlenie ewakuacyjne nie jest wymagane
w pomieszczeniach, w ktrych owietlenie bezpiecze-
stwa spenia warunek okrelony w ust. 5 dla owietle-
5238 Poz. 690
nia ewakuacyjnego, a take wymagania Polskich Norm
w tym zakresie.
5. Owietlenie ewakuacyjne powinno dziaa przez
co najmniej 2 godziny od zaniku owietlenia podsta-
wowego.
6. W pomieszczeniu, ktre jest uytkowane przy
zgaszonym owietleniu podstawowym, naley stoso-
wa owietlenie przeszkodowe, zasilane napiciem
bezpiecznym, suce uwidocznieniu przeszkd wyni-
kajcych z ukadu budynku, drogi komunikacyjnej lub
sposobu jego uytkowania, a take podwietlane znaki
wskazujce kierunki ewakuacji.
7. Owietlenie bezpieczestwa, ewakuacyjne i prze-
szkodowe oraz podwietlane znaki wskazujce kierunki
ewakuacji naley wykonywa zgodnie z Polskimi Nor-
mami dotyczcymi wymaga w tym zakresie.
182. Pomieszczenie stacji transformatorowej mo-
e by sytuowane w budynkach o innym przeznacze-
niu, jeeli s spenione warunki okrelone w 96 oraz:
1) zostanie zachowana odlego pozioma i pionowa
od pomieszcze przeznaczonych na stay pobyt lu-
dzi co najmniej 2,8 m,
2) ciany i stropy bd stanowiy oddzielenia przeciw-
poarowe oraz bd miay zabezpieczenia przed
przedostawaniem si cieczy i gazw.
183. 1. W instalacjach elektrycznych naley stoso-
wa:
1) zcza instalacji elektrycznej budynku, umoliwiaj-
ce odczenie od sieci zasilajcej i usytuowane
w miejscu dostpnym dla dozoru i obsugi oraz za-
bezpieczone przed uszkodzeniami, wpywami at-
mosferycznymi, a take ingerencj osb niepowo-
anych,
2) oddzielny przewd ochronny i neutralny, w obwo-
dach rozdzielczych i odbiorczych,
3) urzdzenia ochronne rnicowoprdowe lub odpo-
wiednie do rodzaju i przeznaczenia budynku bd
jego czci, inne rodki ochrony przeciwporaenio-
wej,
4) wyczniki nadprdowe w obwodach odbiorczych,
5) zasad selektywnoci (wybirczoci) zabezpiecze,
6) przeciwpoarowe wyczniki prdu,
7) poczenia wyrwnawcze gwne i miejscowe, -
czce przewody ochronne z czciami przewodz-
cymi innych instalacji i konstrukcji budynku,
8) zasad prowadzenia tras przewodw elektrycznych
w liniach prostych, rwnolegych do krawdzi
cian i stropw,
9) przewody elektryczne z yami wykonanymi wy-
cznie z miedzi, jeeli ich przekrj nie przekracza
10 mm2,
10) urzdzenia ochrony przeciwprzepiciowej.
Dziennik Ustaw Nr 75 5239
2. Przeciwpoarowy wycznik prdu, odcinajcy
dopyw prdu do wszystkich obwodw, z wyjtkiem
obwodw zasilajcych instalacje i urzdzenia, ktrych
funkcjonowanie jest niezbdne podczas poaru, naley
stosowa w strefach poarowych o kubaturze przekra-
czajcej 1000 m3 lub zawierajcych strefy zagroone
wybuchem.
3. Przeciwpoarowy wycznik prdu powinien by
umieszczony w pobliu gwnego wejcia do obiektu
lub zcza i odpowiednio oznakowany.
4. Odcicie dopywu prdu przeciwpoarowym wy-
cznikiem nie moe powodowa samoczynnego za- cigoci dostawy energii elektrycznej do urzdze su-
czenia drugiego rda energii elektrycznej, w tym ze-
spou prdotwrczego, z wyjtkiem rda zasilajce-
go owietlenie awaryjne, jeeli wystpuje ono w bu-
dynku.
184. 1. Jako uziomy instalacji elektrycznej naley
wykorzystywa metalowe konstrukcje budynkw,
zbrojenia fundamentw oraz inne metalowe elementy
umieszczone w niezbrojonych fundamentach stano-
wice sztuczny uziom fundamentowy.
2. Dopuszcza si wykorzystywanie jako uziomy in-
stalacji elektrycznej metalowych przewodw sieci wo-
docigowej, pod warunkiem zachowania wymaga
Polskiej Normy dotyczcej uziemie i przewodw
ochronnych oraz uzyskania zgody jednostki eksploatu-
jcej t sie.
3. Instalacja piorunochronna, o ktrej mowa w 53
ust. 2, powinna by wykonana zgodnie z Polsk Norm
dotyczc ochrony odgromowej obiektw budowla-
nych.
185. 1. Instalacja odbiorcza w budynku i w samo-
dzielnym lokalu powinna by wyposaona w urzdze-
nia do pomiaru zuycia energii elektrycznej, usytuowa-
ne w miejscu atwo dostpnym i zabezpieczone przed
uszkodzeniami i ingerencj osb niepowoanych.
2. W budynku wielorodzinnym liczniki pomiaru zu-
ycia energii elektrycznej naley umieszcza poza loka-
lami mieszkalnymi, w zamykanych szafkach.
186. 1. Prowadzenie instalacji i rozmieszczenie
urzdze elektrycznych w budynku powinno zapew-
nia bezkolizyjno z innymi instalacjami w zakresie
odlegoci i ich wzajemnego usytuowania oraz
uwzgldnia warunki okrelone w 164.
2. Gwne, pionowe cigi instalacji elektrycznej
w budynku wielorodzinnym, zamieszkania zbiorowego
i uytecznoci publicznej naley prowadzi poza miesz-
kaniami i pomieszczeniami uytkowymi, w wydzielo-
nych kanaach lub szybach instalacyjnych, zgodnie
z Polskimi Normami dotyczcymi wymaga w tym za-
kresie.
187. 1. Przewody i kable elektryczne naley pro-
wadzi w sposb umoliwiajcy ich wymian bez po-
trzeby naruszania konstrukcji budynku.
Poz. 690
2. Dopuszcza si prowadzenie przewodw elek-
trycznych wtynkowych, pod warunkiem pokrycia ich
warstw tynku o gruboci co najmniej 5 mm.
3. Przewody i kable wraz z zamocowaniami stoso-
wane w systemach zasilania i sterowania urzdzenia-
mi sucymi ochronie przeciwpoarowej powinny za-
pewnia cigo dostawy energii elektrycznej w wa-
runkach poaru przez wymagany czas dziaania urz-
dzenia przeciwpoarowego, jednak nie mniejszy ni
90 minut.
4. Dopuszcza si ograniczenie czasu zapewnienia
cych ochronie przeciwpoarowej, o ktrej mowa
w ust. 3, do 30 minut, dla przewodw i kabli znajduj-
cych si w obrbie przestrzeni chronionych staym
urzdzeniem ganiczym tryskaczowym oraz dla prze-
wodw i kabli zasilajcych i sterujcych urzdzeniami
klap dymowych.
188. 1. Obwody odbiorcze instalacji elektrycznej
w budynku wielorodzinnym naley prowadzi w obr-
bie kadego mieszkania lub lokalu uytkowego.
2. W instalacji elektrycznej w mieszkaniu naley
stosowa wyodrbnione obwody: owietlenia, gniazd
wtyczkowych oglnego przeznaczenia, gniazd wtycz-
kowych w azience, gniazd wtyczkowych do urzdze
odbiorczych w kuchni oraz obwody do odbiornikw
wymagajcych indywidualnego zabezpieczenia.
189. 1. Pomieszczenia w mieszkaniu naley wypo-
saa w wypusty owietleniowe oraz w niezbdn licz-
b odpowiednio rozmieszczonych gniazd wtyczko-
wych.
2. Instalacja owietleniowa w pokojach powinna
umoliwia zaczanie rde wiata za pomoc cz-
nikw wieloobwodowych.
190. W budynku wielorodzinnym owietlenie
i odbiorniki w pomieszczeniach komunikacji oglnej
oraz technicznych i gospodarczych powinny by zasi-
lane z tablic administracyjnych.
191. Mieszkania w budynku wielorodzinnym i od-
rbne mieszkania w budynku zamieszkania zbiorowe-
go naley wyposay w instalacj wejciowej sygnali-
zacji dzwonkowej, a w razie przeznaczenia ich dla osb
niepenosprawnych rwnie w odpowiedni sygna-
lizacj alarmowo-przyzywow.
192. 1. W budynku wymagajcym, zgodnie z 56,
przystosowania do wyposaenia w instalacje teleko-
munikacyjne, w tym radiowo-telewizyjne, gwne ci-
gi tych instalacji powinny by prowadzone poza loka-
lami mieszkalnymi oraz pomieszczeniami uytkowymi,
ktrych sposb uytkowania moe spowodowa prze-
rwy lub zakcenia przekazywanego sygnau.
2. Miejsce lub pomieszczenie przeznaczone na
urzdzenia techniczne, zwizane z instalacj telekomu-
nikacyjn, w tym radiowo-telewizyjn, powinno by a-
two dostpne dla obsugi technicznej i zabezpieczone
przed ingerencj osb nieuprawnionych.
Dziennik Ustaw Nr 75
Rozdzia 9
Urzdzenia dwigowe
193. 1. W budynkach, o ktrych mowa w 54
ust. 1 i 2, liczb i parametry techniczno-uytkowe dwi-
gw naley ustala z uwzgldnieniem przeznaczenia
budynku, jego wysokoci oraz liczby i rodzaju uytkow-
nikw.
2. Co najmniej jeden z dwigw sucych komuni-
kacji oglnej w budynku z pomieszczeniami przezna-
czonymi na pobyt ludzi, a take w kadej wydzielonej
w pionie, odrbnej czci (segmencie) takiego budyn-
ku, powinien by przystosowany do przewozu mebli,
chorych na noszach i osb niepenosprawnych.
3. W rdmiejskiej zabudowie uzupeniajcej w re-
dniowysokim budynku mieszkalnym wielorodzinnym,
majcym nie wicej ni 3 mieszkania dostpne z klatki
schodowej na kondygnacji, dopuszcza si instalowa-
nie dwigu niespeniajcego wymaga, okrelonych
w ust. 2, poza przystosowaniem do potrzeb osb nie-
penosprawnych.
4. Dwigi przeznaczone dla ekip ratowniczych po-
winny spenia wymagania okrelone w 253 oraz
w przepisach odrbnych dotyczcych ochrony prze-
ciwpoarowej.
194. 1. Dostp do dwigu powinien by zapewnio-
ny z kadej kondygnacji uytkowej. Nie dotyczy to kon-
dygnacji nadbudowanej lub powstaej w wyniku ada-
ptacji strychu na cele mieszkalne lub inne cele uytko-
we.
2. Rnica poziomw podogi kabiny dwigu, za-
trzymujcego si na kondygnacji uytkowej, i posadzki
tej kondygnacji przy wyjciu z dwigu, nie powinna by
wiksza ni 20 mm.
195. Odlego pomidzy zamknitymi drzwiami
przystankowymi dwigu a przeciwleg cian lub inn
przegrod powinna wynosi co najmniej:
1) dla dwigw osobowych 1,6 m,
2) dla dwigw towarowych maych 1,8 m,
3) dla dwigw szpitalnych i towarowych 3 m.
196. 1. Szyby dwigw z napdem elektrycznym
w budynku mieszkalnym wielorodzinnym i zamieszka-
nia zbiorowego powinny by oddylatowane od cian
i stropw budynku.
2. W budynkach, o ktrych mowa w ust. 1, dopusz-
cza si instalowanie dwigw z napdem elektrycznym
bez wykonywania dylatacji szybw dwigowych, pod
warunkiem ich oddzielenia od pomieszcze mieszkal-
nych pomieszczeniami nieprzeznaczonymi na stay po-
byt ludzi.
3. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 1, nie doty-
czy dwigw z napdem hydraulicznym, dwigw to-
warowych maych, dwigw z maszynowni doln lub
boczn oraz dwigw z wcigarkami bezreduktorowy-
mi, z zastrzeeniem 96 ust. 1.
5240 Poz. 690
197. 1. Zespoy napdowe dwigu powinny by
zamocowane w sposb uniemoliwiajcy przenosze-
nie si drga na konstrukcj budynku.
2. Sytuowanie maszynowni dwigw obok poko-
jw mieszkalnych jest zabronione. Nie dotyczy to kon-
dygnacji nadbudowanej lub powstaej w wyniku ada-
ptacji strychu na cele mieszkalne, z zachowaniem wa-
runkw okrelonych w 96.
3. Maszynownia dwigw powinna by wyposao-
na w urzdzenia umoliwiajce podnoszenie elemen-
tw instalacji dwigowych.
198. 1. Szyby i maszynownie dwigw mog by
umieszczane poza obrbem budynkw, pod warun-
kiem zapewnienia w nich minimalnej temperatury
+5C.
2. Szyby dwigu powinny by wykonane z materia-
w niepylcych lub by zabezpieczone powok niepy-
lc.
199. Prowadzenie bezporednio pod szybami
dwigowymi drg komunikacyjnych oraz sytuowanie
pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi jest zabro-
nione. Nie dotyczy to przypadkw, gdy strop pod szy-
bem dwigu wytrzymuje obcienie zmienne co naj-
mniej 5000 N/m2, a pod tras jazdy przeciwwagi znaj-
duje si filar oparty na staym podou lub gdy przeciw-
waga wyposaona jest w chwytacze.
200. W szpitalach i budynkach opieki spoecznej
kady dwig powinien by umieszczony w odrbnym
szybie. W innych budynkach w jednym szybie mona
umieszcza nie wicej ni 3 dwigi.
201. W szybach dwigowych mona umieszcza
wycznie urzdzenia i przewody zwizane z prac
i konserwacj dwigu.
202. Szczegowe wymagania, jakim powinny
odpowiada pomieszczenia maszynowni, linowni oraz
szyby dwigw, w tym nadszybia i podszybia, okrela-
j przepisy o dozorze technicznym.
DZIA V
Bezpieczestwo konstrukcji
203. Budynki i urzdzenia z nimi zwizane powin-
ny by projektowane i wykonywane w taki sposb, aby
obcienia mogce na nie dziaa w trakcie budowy
i uytkowania nie prowadziy do:
1) zniszczenia caoci lub czci budynku,
2) przemieszcze i odksztace o niedopuszczalnej
wielkoci,
3) uszkodzenia czci budynkw, pocze lub zain-
stalowanego wyposaenia w wyniku znacznych
przemieszcze elementw konstrukcji,
4) zniszczenia na skutek wypadku, w stopniu niepro-
porcjonalnym do jego przyczyny.
Dziennik Ustaw Nr 75
204. 1. Konstrukcja budynku powinna spenia
warunki zapewniajce nieprzekroczenie stanw gra-
nicznych nonoci oraz stanw granicznych przydat-
noci do uytkowania w adnym z jego elementw
i w caej konstrukcji.
2. Stany graniczne nonoci uwaa si za przekro-
czone, jeeli konstrukcja powoduje zagroenie bezpie-
czestwa ludzi znajdujcych si w budynku oraz w je-
go pobliu, a take zniszczenie wyposaenia lub prze-
chowywanego mienia.
3. Stany graniczne przydatnoci do uytkowania
uwaa si za przekroczone, jeeli wymagania uytkowe
dotyczce konstrukcji nie s dotrzymywane. Oznacza
to, e w konstrukcji budynku nie mog wystpi:
1) lokalne uszkodzenia, w tym rwnie rysy, ktre mo-
g ujemnie wpywa na przydatno uytkow,
trwao i wygld konstrukcji, jej czci, a take
przylegych do niej niekonstrukcyjnych czci bu-
dynku,
2) odksztacenia lub przemieszczenia ujemnie wpy-
wajce na wygld konstrukcji i jej przydatno
uytkow, wczajc w to rwnie funkcjonowanie
maszyn i urzdze, oraz uszkodzenia czci niekon-
strukcyjnych budynku i elementw wykoczenia,
3) drgania dokuczliwe dla ludzi lub powodujce
uszkodzenia budynku, jego wyposaenia oraz prze-
chowywanych przedmiotw, a take ograniczajce
jego uytkowanie zgodnie z przeznaczeniem.
4. Warunki bezpieczestwa konstrukcji, o ktrych
mowa w ust. 1, uznaje si za spenione, jeeli konstruk-
cja ta odpowiada Polskim Normom dotyczcym pro-
jektowania i obliczania konstrukcji.
5. Wzniesienie budynku w bezporednim ssiedz-
twie obiektu budowlanego nie moe powodowa za-
groe dla bezpieczestwa uytkownikw tego obiek-
tu lub obnienia jego przydatnoci do uytkowania.
6. W zakresie stanw granicznych przydatnoci do
uytkowania budynkw projektowanych na terenach
podlegajcych wpywom eksploatacji grniczej, wy-
maganie okrelone w ust. 4 nie dotyczy tych odkszta-
ce, uszkodze oraz drga konstrukcji, ktre wynikaj
z oddziaywa powodowanych eksploatacj grnicz.
205. Na terenach podlegajcych wpywom eks-
ploatacji grniczej powinny by stosowane zabezpie-
czenia konstrukcji budynkw, odpowiednie do stanu
zagroenia, wynikajcego z prognozowanych oddzia-
ywa powodowanych eksploatacj grnicz, przez
ktre rozumie si wymuszone przemieszczenia i od-
ksztacenia oraz drgania podoa.
206. 1. W przypadku, o ktrym mowa w 204
ust. 5, budowa powinna by poprzedzona ekspertyz
techniczn stanu obiektu istniejcego, stwierdzajcego
jego stan bezpieczestwa i przydatnoci do uytkowa-
nia, uwzgldniajc oddziaywania wywoane wznie-
sieniem nowego budynku.
5241 Poz. 690
2. Rozbudowa, nadbudowa, przebudowa oraz
zmiana przeznaczenia budynku powinny by poprze-
dzone ekspertyz techniczn stanu konstrukcji i ele-
mentw budynku, z uwzgldnieniem stanu podoa
gruntowego.
DZIA VI
Bezpieczestwo poarowe
Rozdzia 1
Zasady oglne
207. 1. Budynek i urzdzenia z nim zwizane po-
winny by zaprojektowane i wykonane w sposb za-
pewniajcy w razie poaru:
1) nono konstrukcji przez czas wynikajcy z rozpo-
rzdzenia,
2) ograniczenie rozprzestrzeniania si ognia i dymu
w budynku,
3) ograniczenie rozprzestrzeniania si poaru na s-
siednie budynki,
4) moliwo ewakuacji ludzi,
a take uwzgldniajcy bezpieczestwo ekip ratowni-
czych.
2. Przepisy rozporzdzenia dotyczce bezpiecze-
stwa poarowego, a take owietlenia awaryjnego,
o ktrym mowa w 181, stosuje si, z uwzgldnieniem
2 ust. 2, rwnie do uytkowanych budynkw istnie-
jcych, jeeli zagraaj one yciu ludzi.
208. 1. Przepisy niniejszego dziau okrelaj wy-
magania dotyczce bezpieczestwa poarowego bu-
dynkw lub ich czci, wynikajce z ich przeznaczenia
i sposobu uytkowania, wysokoci lub liczby kondy-
gnacji, a take pooenia w stosunku do poziomu tere-
nu oraz do innych obiektw budowlanych.
2. Stosowanie przepisw rozporzdzenia wymaga
uwzgldnienia:
1) przepisw odrbnych dotyczcych ochrony prze-
ciwpoarowej, okrelajcych w szczeglnoci:
a) zasady oceny zagroenia wybuchem i wyznacza-
nia stref zagroenia wybuchem,
b) warunki wyposaania budynkw lub ich czci
w instalacje sygnalizacyjno-alarmowe i stae
urzdzenia ganicze,
c) zasady przeciwpoarowego zaopatrzenia wod-
nego,
d) wymagania dotyczce drg poarowych,
2) wymaga Polskich Norm dotyczcych w szczegl-
noci zasad ustalania:
a) gstoci obcienia ogniowego pomieszcze
i stref poarowych,
Dziennik Ustaw Nr 75
b) klas odpornoci ogniowej elementw budynku,
c) stopnia rozprzestrzeniania ognia przez elementy
budynku,
d) niepalnoci materiaw budowlanych,
e) stopnia palnoci materiaw budowlanych,
f) dymotwrczoci materiaw budowlanych,
g) toksycznoci produktw rozkadu spalania ma-
teriaw.
209. 1. Budynki oraz czci budynkw, stanowi-
ce odrbne strefy poarowe w rozumieniu 226,
z uwagi na przeznaczenie i sposb uytkowania, dzieli
si na:
1) mieszkalne, zamieszkania zbiorowego i uyteczno-
ci publicznej charakteryzowane kategori zagro-
enia ludzi, okrelane dalej jako ZL,
2) produkcyjne i magazynowe, okrelane dalej jako
PM,
3) inwentarskie (suce do hodowli inwentarza),
okrelane dalej jako IN.
2. Budynki oraz czci budynkw, stanowice od-
rbne strefy poarowe, okrelane jako ZL, zalicza si do
jednej lub do wicej ni jedna spord nastpujcych
kategorii zagroenia ludzi:
1) ZL I zawierajce pomieszczenia przeznaczone do
jednoczesnego przebywania ponad 50 osb nieb-
dcych ich staymi uytkownikami, a nieprzezna-
czone przede wszystkim do uytku ludzi o ograni-
czonej zdolnoci poruszania si,
2) ZL II przeznaczone przede wszystkim do uytku
ludzi o ograniczonej zdolnoci poruszania si, takie
jak szpitale, obki, przedszkola, domy dla osb
starszych,
3) ZL III uytecznoci publicznej, niezakwalifikowa-
ne do ZL I i ZL II,
4) ZL IV mieszkalne,
5) ZL V zamieszkania zbiorowego, niezakwalifiko-
wane do ZL I i ZL II.
3. Wymagania dotyczce bezpieczestwa poaro-
wego budynkw oraz czci budynkw stanowicych
5242 Poz. 690
odrbne strefy poarowe, okrelanych jako PM, odno-
sz si rwnie do garay, hydroforni, kotowni, w-
zw ciepowniczych, rozdzielni elektrycznych, stacji
transformatorowych, central telefonicznych oraz in-
nych o podobnym przeznaczeniu.
4. Wymagania dotyczce bezpieczestwa poaro-
wego budynkw oraz czci budynkw stanowicych
odrbne strefy poarowe, okrelanych jako IN, odno-
sz si rwnie do takich budynkw w zabudowie za-
grodowej o kubaturze brutto nieprzekraczajcej
1500 m3, jak stodoy, budynki do przechowywania po-
dw rolnych i budynki gospodarcze.
5. Strefy poarowe zaliczone, z uwagi na przezna-
czenie i sposb uytkowania, do wicej ni jednej kate-
gorii zagroenia ludzi, powinny spenia wymagania
okrelone dla kadej z tych kategorii.
210. Czci budynku wydzielone cianami oddzie-
lenia przeciwpoarowego w pionie od fundamentu
do przekrycia dachu mog by traktowane jako od-
rbne budynki.
211. 1. Przepisw 242 ust. 1, 243 ust. 1, 245
pkt 2 oraz 256 ust. 3, w zakresie kategorii ZL V, nie sto-
suje si do budynkw i pomieszcze przeznaczonych
do zakwaterowania osb osadzonych.
2. Przepisw 236 ust. 4 oraz 239 ust. 2 pkt 3 i 4
nie stosuje si do budynkw zlokalizowanych na tere-
nie zakadw karnych i aresztw ledczych.
3. Przepisw 239 ust. 2 pkt 3 i 4 nie stosuje si do
zakadw poprawczych i schronisk dla nieletnich.
Rozdzia 2
Odporno poarowa budynkw
212. 1. Ustanawia si pi klas odpornoci poa-
rowej budynkw lub ich czci, podanych w kolejnoci
od najwyszej do najniszej i oznaczonych literami:
A, B, C, D i E, a scharakteryzowanych
w 216.
2. Wymagan klas odpornoci poarowej dla bu-
dynku, zaliczonego do jednej kategorii ZL, okrela po-
nisza tabela:
Dziennik Ustaw Nr 75 5243 Poz. 690

3. Dopuszcza si obnienie wymaganej klasy odpornoci poarowej w niektrych budynkach niskich (N) do
poziomu, ktry okrela ponisza tabela:

4. Wymagan klas odpornoci poarowej dla budynku PM okrela ponisza tabela:

5. Jeeli cz podziemna budynku jest zaliczona 8. Jeeli w budynku znajduj si pomieszczenia

do ZL, klas odpornoci poarowej budynku ustala si,
przyjmujc jako liczb jego kondygnacji lub jego wyso-
ko odpowiednio: sum kondygnacji lub wysokoci
czci podziemnej i nadziemnej, przy czym do tego
ustalenia nie bierze si pod uwag tych czci pod-
ziemnych budynku, ktre s oddzielone elementami
oddzielenia przeciwpoarowego o klasie odpornoci
ogniowej co najmniej R E I 120, zgodnie z oznaczeniem
pod tabel w 216 ust. 1, i maj bezporednie wyjcia
na zewntrz.
6. W budynku wielokondygnacyjnym, ktrego kon-
dygnacje s zaliczone do rnych kategorii ZL lub PM,
klasy odpornoci poarowej okrela si dla poszczegl-
nych kondygnacji odrbnie, zgodnie z zasadami okre-
lonymi w ust. 24.
7. Klasa odpornoci poarowej czci budynku nie
powinna by nisza od klasy odpornoci poarowej
czci budynku pooonej nad ni, przy czym dla czci
podziemnej nie powinna by ona nisza ni C.
produkcyjne, magazynowe lub techniczne, niepowi-
zane funkcjonalnie z czci budynku zaliczon do ZL,
pomieszczenia te powinny stanowi odrbn stref po-
arow, dla ktrej oddzielnie ustala si klas odporno-
ci poarowej, zgodnie z zasadami okrelonymi
w ust. 4, z zastrzeeniem 220.
9. Pomieszczenia, w ktrych s umieszczone prze-
ciwpoarowe zbiorniki wody lub innych rodkw ga-
niczych, pompy wodne instalacji przeciwpoarowych,
maszynownie wentylacji do celw przeciwpoarowych
oraz rozdzielnie elektryczne, zasilajce, niezbdne pod-
czas poaru, instalacje i urzdzenia, powinny stanowi
odrbn stref poarow.
213. Wymagania dotyczce klasy odpornoci po-
arowej budynkw okrelone w 212 nie dotycz bu-
dynkw:
1) do trzech kondygnacji nadziemnych wcznie:
a) mieszkalnych: jednorodzinnych, zagrodowych
i rekreacji indywidualnej,
Dziennik Ustaw Nr 75 5244 Poz. 690

b) mieszkalnych i administracyjnych w gospodar- 2) przyjcie klasy E odpornoci poarowej dla bu-

stwach lenych,
2) wolno stojcych do dwch kondygnacji nadziem-
nych wcznie:
a) o kubaturze brutto do 1500 m3 przeznaczonych
do celw turystyki i wypoczynku,
b) gospodarczych w zabudowie jednorodzinnej
i zagrodowej oraz w gospodarstwach lenych,
c) o kubaturze brutto do 1000 m3 przeznaczonych
do wykonywania zawodu lub dziaalnoci usu-
gowej i handlowej, take z czci mieszkaln,
3) wolno stojcych garay o liczbie stanowisk posto-
jowych nie wikszej ni 2.
214. W budynkach wyposaonych w stae urz-
dzenia ganicze wodne, z wyjtkiem budynkw ZL II
oraz wielokondygnacyjnych budynkw wysokich (W)
i wysokociowych (WW), dopuszcza si:
1) obnienie klasy odpornoci poarowej budynku
o jedn w stosunku do wynikajcej z 212,
dynku jednokondygnacyjnego.
215. 1. Dopuszcza si przyjcie klasy E odpor-
noci poarowej dla jednokondygnacyjnego budynku
PM o gstoci obcienia ogniowego przekraczajcej
500 MJ/m2, pod warunkiem zastosowania:
1) wszystkich elementw budynku nierozprzestrze-
niajcych ognia,
2) samoczynnych urzdze oddymiajcych w stre-
fach poarowych o powierzchni przekraczajcej
1000 m2.
2. Obnienie klasy odpornoci poarowej budynku,
w przypadkach wymienionych w ust. 1 oraz w 214,
nie zwalnia z zachowania wymaganej pierwotnie klasy
odpornoci ogniowej elementw oddzielenia przeciw-
poarowego, okrelonej w 232.
216. 1. Elementy budynku, odpowiednio do jego
klasy odpornoci poarowej, powinny w zakresie klasy
odpornoci ogniowej spenia, z zastrzeeniem 237
ust. 9, co najmniej wymagania okrelone w poniszej
tabeli:

Oznaczenia w tabeli:
R nono ogniowa (w minutach), okrelona zgodnie z Polsk Norm dotyczc zasad ustalania klas odpornoci ogniowej
elementw budynku,
E szczelno ogniowa (w minutach), okrelona jw.,
I izolacyjno ogniowa (w minutach), okrelona jw.,
(-) nie stawia si wymaga.
1) Jeeli przegroda jest czci gwnej konstrukcji nonej, powinna spenia take kryteria nonoci ogniowej (R) odpowiednio do
wymaga zawartych w kol. 2 i 3 dla danej klasy odpornoci poarowej budynku.
2) Klasa odpornoci ogniowej dotyczy pasa midzykondygnacyjnego wraz z poczeniem ze stropem.
3) Wymagania nie dotycz nawietli dachowych, wietlikw, lukarn i okien poaciowych (z zastrzeeniem 218), jeli otwory w po-
aci dachowej nie zajmuj wicej ni 20% jej powierzchni.
4) Dla cian komr zsypu wymaga si E I 60, a dla drzwi komr zsypu E I 30.

2. Elementy budynku, o ktrych mowa w ust. 1, po- 1) elementw budynku o jednej kondygnacji nad-
winny by nierozprzestrzeniajce ognia, przy czym do- ziemnej:
puszcza si zastosowanie sabo rozprzestrzeniajcych
ogie: a) ZL IV,
Dziennik Ustaw Nr 75
b) PM o maksymalnej gstoci obcienia ognio-
wego strefy poarowej do 500 MJ/m2,
2) cian wewntrznych i zewntrznych oraz elemen-
tw konstrukcji dachu i jego przekrycia w budynku
PM niskim o maksymalnej gstoci obcienia
ogniowego strefy poarowej do 1000 MJ/m2,
3) cian zewntrznych w budynku niskim ZL IV.
3. W cianach zewntrznych budynku ZL II dopusz-
cza si, z zastrzeeniem ust. 6, zastosowanie izolacji
cieplnej palnej, jeeli osaniajca j od wewntrz oka-
dzina jest niepalna i ma klas odpornoci ogniowej co
najmniej:
1) w budynku klasy odpornoci poarowej B
E I 60,
2) w budynku klasy odpornoci poarowej C i D
E I 30.
4. Dopuszcza si stosowanie klap dymowych z ma-
teriaw atwo zapalnych w dachach i stropodachach.
5. Strop tworzcy w pomieszczeniu dodatkowy po-
ziom antresol przeznaczon do uytku dla wicej
ni 10 osb, a take jej konstrukcja nona, powinny od-
powiada wymaganiom wynikajcym z klasy odporno-
ci poarowej budynku, lecz nie mniejszym ni dla kla-
sy D, z zastrzeeniem 214.
6. W budynku, na wysokoci powyej 25 m od po-
ziomu terenu, okadzina elewacyjna i jej zamocowanie
mechaniczne, a take izolacja cieplna ciany zewntrz-
nej, powinny by wykonane z materiaw niepalnych.
7. Dopuszcza si ocieplenie ciany zewntrznej bu-
dynku mieszkalnego, wzniesionego przed dniem
1 kwietnia 1995 r., o wysokoci do 11 kondygnacji
wcznie, z uyciem samogasncego polistyrenu spie-
nionego, w sposb zapewniajcy nierozprzestrzenia-
nie ognia.
217. 1. W budynkach ZL IV i ZL V klasa odporno-
ci ogniowej przegrd wewntrznych oddzielajcych
mieszkania lub samodzielne pomieszczenia mieszkal-
ne od drg komunikacji oglnej oraz od innych miesz-
ka i samodzielnych pomieszcze mieszkalnych, z za-
strzeeniem 216 ust. 1, powinna wynosi co najmniej:
1) dla cian w budynku:
a) niskim i redniowysokim E I 30,
b) wysokim i wysokociowym E I 60,
2) dla stropw w budynku zawierajcym 2 mieszkania
R E I 30.
2. Klasa odpornoci ogniowej ciany oddzielajcej
segmenty jednorodzinnych budynkw ZL IV: blinia-
5245 Poz. 690
czych, szeregowych lub atrialnych, powinna wynosi
co najmniej R E I 60.
3. W mieszkaniach oraz w samodzielnych pomiesz-
czeniach mieszkalnych dopuszcza si wykonywanie
cian wewntrznych nierozprzestrzeniajcych ognia,
bez wymaganej w 216 ust. 1 w kolumnie 6 tabeli kla-
sy odpornoci ogniowej.
218. 1. Elementy konstrukcji i przekrycie dachu
budynku niszego, usytuowanego bliej ni 8 m lub
przylegego do ciany z otworami budynku wyszego,
z wyjtkiem przypadkw wymienionych w 273 ust. 1,
powinny by w pasie o szerokoci 8 m od tej ciany nie-
rozprzestrzeniajce ognia i mie klas odpornoci
ogniowej co najmniej R 30 dla elementw konstrukcji
dachu i E 30 dla przekrycia dachu.
2. Warunki okrelone w ust. 1 nie maj zastosowa-
nia, jeeli najbliej pooony otwr w cianie budynku
wyszego znajduje si w odlegoci nie mniejszej ni
10 m od dachu budynku niszego, a gsto obcie-
nia ogniowego w budynku niszym nie przekracza
2000 MJ/m2.
3. Postanowienia ust. 1 i 2 odnosz si rwnie do
czci niszej budynku, jeeli cz ta stanowi odrbn
stref poarow.
4. Dopuszcza si sytuowanie wylotw kanaw
wentylacyjnych i spalinowych od urzdze gazowych
oraz rur wentylujcych piony kanalizacyjne w czci
poaci dachu lub stropodachu budynku niszego, o kt-
rej mowa w ust. 1.
219. 1. Przekrycie budynku majce powierzchni
wiksz ni 1000 m2 powinno by nierozprzestrzeniaj-
ce ognia, a jego cz nona wykonana z materiaw
niepalnych. W przypadku, gdy wewntrz lub na czci
nonej jest umieszczona palna izolacja cieplna, klasa
odpornoci ogniowej tej czci powinna by nie nisza
ni E 15.
2. W budynkach ZL III, ZL IV i ZL V poddasze uyt-
kowe przeznaczone na cele mieszkalne lub biurowe po-
winno by oddzielone od palnej konstrukcji i palnego
przekrycia dachu przegrodami o klasie odpornoci
ogniowej:
1) w budynku niskim E I 30,
2) w budynku redniowysokim i wysokim E I 60.
220. 1. ciany wewntrzne i stropy wydzielajce
kotownie, skady paliwa staego, ulownie i magazy-
ny oleju opaowego, a take zamknicia otworw
w tych elementach, powinny mie klas odpornoci
ogniowej nie mniejsz ni okrelona w tabeli:
Dziennik Ustaw Nr 75 5246
2. Dla pomieszcze, o ktrych mowa w ust. 1, klas
odpornoci ogniowej cian zewntrznych naley przyj-
mowa zgodnie z 216.
3. Nie stawia si wymaga w zakresie klasy odpor-
noci ogniowej dla przegrd zewntrznych kotowni
z kotami na paliwo gazowe, zlokalizowanej ponad da-
chem budynku, przy zachowaniu warunku, i przegro-
dy te powinny by wykonane z materiaw niepalnych.
221. 1. Nad pomieszczeniem zagroonym wybu-
chem naley stosowa lekki dach, wykonany z materia-
w co najmniej trudno zapalnych, o masie nieprzekra-
czajcej 75 kg/m2 rzutu, liczc bez elementw konstruk-
cji nonej dachu, takich jak podcigi, wizary i belki.
2. Przepis ust. 1 nie dotyczy pomieszczenia, w kt-
rym czna powierzchnia urzdze odciajcych z materiaw niepalnych.
(przeciwwybuchowych), jak przepony, klapy oraz
otwory oszklone szkem zwykym, jest wiksza ni
0,065 m2/m3 kubatury pomieszczenia.
3. ciany oddzielajce pomieszczenie zagroone
wybuchem od innych pomieszcze powinny by od-
porne na parcie o wartoci 15 kN/m2 (15 kPa).
222. 1. Pomieszczenie zagroone wybuchem na-
ley sytuowa na najwyszej kondygnacji budynku.
Wymaganie to nie dotyczy budynkw na terenach za-
mknitych.
2. Dopuszcza si inne usytuowanie pomieszcze,
o ktrych mowa w ust. 1, pod warunkiem zastosowa-
nia odpowiednich instalacji i urzdze przeciwwybu-
Poz. 690
chowych, uzgodnionych z waciwym komendantem
wojewdzkim Pastwowej Stray Poarnej.
223. 1. W cianach zewntrznych budynku wielo-
kondygnacyjnego, z zastrzeeniem 224, powinny by
pasy midzykondygnacyjne o wysokoci co najmniej
0,8 m.
2. Za rwnorzdne rozwizania uznaje si oddziele-
nia poziome w formie daszkw, gzymsw i balkonw
o wysigu co najmniej 0,5 m lub te inne oddzielenia
poziome i pionowe o sumie wysigu i wymiaru piono-
wego co najmniej 0,8 m.
3. Elementy poziome, wymienione w ust. 2, powin-
ny mie klas odpornoci ogniowej wymagan w sto-
sunku do cian zewntrznych budynku i by wykonane
4. Warunki okrelone w ust. 1 i 2 nie dotycz cian
holu i drg komunikacji oglnej.
224. 1. W cianach zewntrznych budynku wielo-
kondygnacyjnego nad stref poarow PM, o gstoci
obcienia ogniowego powyej 1000 MJ/m2, wysoko
pasa midzykondygnacyjnego powinna wynosi co
najmniej 1,2 m.
2. Za rwnorzdne rozwizanie uznaje si oddziele-
nie poziome w formie daszkw, gzymsw i balkonw
o wysigu co najmniej 0,8 m lub te inne oddzielenie
poziome i pionowe o sumie wymiaru pionowego i wy-
sigu co najmniej 1,2 m, z zachowaniem warunkw
okrelonych w 223 ust. 3.
Dziennik Ustaw Nr 75
225. Elementy okadzin elewacyjnych powinny
by mocowane do konstrukcji budynku w sposb
uniemoliwiajcy ich odpadanie w przypadku poaru
w czasie krtszym ni wynikajcy z wymaganej klasy
odpornoci ogniowej dla ciany zewntrznej, okre-
lonej w 216 ust. 1, odpowiednio do klasy odpor-
noci poarowej budynku, w ktrym s one zamoco-
wane.
Rozdzia 3
Strefy poarowe i oddzielenia przeciwpoarowe
226. 1. Stref poarow stanowi budynek albo je-
go cz oddzielona od innych budynkw lub innych
czci budynku elementami oddzielenia przeciwpoa-
rowego, o ktrych mowa w 232 ust. 4, bd te pasa-
2. Dopuszczalna powierzchnia strefy poarowej ZL,
obejmujcej podziemn cz budynku, nie powinna
przekracza 50% dopuszczalnej powierzchni strefy po-
arowej tej samej kategorii zagroenia ludzi, okrelonej
w ust. 1 dla pierwszej nadziemnej kondygnacji tego bu-
dynku.
3. Zmniejszenie dopuszczalnej powierzchni strefy
poarowej, o ktrej mowa w ust. 2, nie dotyczy przy-
padku, gdy wyjcia ewakuacyjne z kondygnacji pod-
ziemnej prowadz bezporednio na zewntrz budyn-
ku.
4. Dopuszcza si powikszenie powierzchni stref
poarowych, o ktrych mowa w ust. 1, z wyjtkiem
stref poarowych w budynkach wysokich (W) i wyso-
kociowych (WW), pod warunkiem zastosowania:
5247 Poz. 690
mi wolnego terenu o szerokoci nie mniejszej ni do-
puszczalne odlegoci od innych budynkw, okrelone
w 271 ust. 17.
2. Czci budynku, o ktrej mowa w ust. 1, jest tak-
e jego kondygnacja, jeeli klatki schodowe i szyby
dwigowe w tym budynku speniaj co najmniej wy-
magania okrelone w 256 ust. 2 dla klatek schodo-
wych.
3. Powierzchnia strefy poarowej jest obliczana ja-
ko powierzchnia wewntrzna budynku lub jego czci,
przy czym wlicza si do niej take powierzchni antre-
soli.
227. 1. Dopuszczalne powierzchnie stref poaro-
wych ZL okrela ponisza tabela:
1) staych urzdze ganiczych tryskaczowych
o 100%,
2) samoczynnych urzdze oddymiajcych urucha-
mianych za pomoc systemu wykrywania dymu
o 100%.
Przy jednoczesnym stosowaniu urzdze wymienio-
nych w pkt 1 i 2 dopuszcza si powikszenie po-
wierzchni stref poarowych o 200%.
5. Ze strefy poarowej ZL II o powierzchni przekra-
czajcej 750 m2 w budynku wielokondygnacyjnym, po-
winna by zapewniona moliwo ewakuacji ludzi do
innej strefy poarowej na tej samej kondygnacji.
228. 1. Dopuszczalne powierzchnie stref poaro-
wych PM, z wyjtkiem garay, okrela ponisza tabela:
Dziennik Ustaw Nr 75 5248 Poz. 690

2. Strefy poarowe, o ktrych mowa w ust. 1, 230. 1. W budynku jednokondygnacyjnym lub na

w podziemnej czci budynkw nie powinny przekra-
cza 50% powierzchni okrelonych w tabeli.
229. Dopuszcza si powikszenie powierzchni
stref poarowych, o ktrych mowa w 228, pod warun-
kiem zastosowania:
1) staych urzdze ganiczych wodnych o 100%,
2) samoczynnych urzdze oddymiajcych o 50%.
Przy jednoczesnym stosowaniu urzdze wymienio-
nych w pkt 1 i 2 dopuszcza si powikszenie stref po-
arowych o 150%.
ostatniej kondygnacji budynku wielokondygnacyjnego
wielkoci stref poarowych PM, z wyjtkiem garay,
mona powikszy o 100%, jeeli budynek nie zawiera
pomieszczenia zagroonego wybuchem i jest wykona-
ny z elementw nierozprzestrzeniajcych ognia oraz
zastosowano samoczynne urzdzenia oddymiajce.
2. W budynku jednokondygnacyjnym wielkoci
stref poarowych PM, z wyjtkiem garau, nie ograni-
cza si, pod warunkiem zastosowania staych urzdze
ganiczych wodnych i samoczynnych urzdze oddy-
miajcych.
231. 1. Dopuszczalne powierzchnie stref poaro-
wych IN okrela ponisza tabela:

2. W przypadku stosowania w budynku cian silnie 232. 1. ciany i stropy stanowice elementy od-
rozprzestrzeniajcych ogie, stref poarow naley dzielenia przeciwpoarowego powinny by wykonane
zmniejszy do 25% wartoci podanej w ust. 1, a w przy- z materiaw niepalnych, a wystpujce w nich otwo-
padku jednokondygnacyjnego budynku przeznaczone- ry obudowane przedsionkami przeciwpoarowymi
go do hodowli bezcikowej, stref ogranicza si do lub zamykane za pomoc drzwi przeciwpoarowych
5 000 m2. bd innego zamknicia przeciwpoarowego.
Dziennik Ustaw Nr 75
2. W cianie oddzielenia przeciwpoarowego cz-
na powierzchnia otworw, o ktrych mowa w ust. 1,
nie powinna przekracza 15% powierzchni ciany,
a w stropie oddzielenia przeciwpoarowego 0,5%
powierzchni stropu.
3. Przedsionek przeciwpoarowy powinien mie
wymiary rzutu poziomego nie mniejsze ni 1,4x1,4 m,
ciany i strop, a take osony lub obudowy przewo-
dw elektroenergetycznych z wyjtkiem wykorzy-
5. Klasa odpornoci ogniowej elementw oddziele-
nia przeciwpoarowego oraz zamkni znajdujcych
si w nich otworw w budynkach, o ktrych mowa
w 213, powinna by nie mniejsza od okrelonej
w ust. 4 dla budynkw o klasie odpornoci poarowej
D i E.
7. Dopuszcza si stosowanie w strefach poaro-
wych PM niezamykanego otworu w cianie oddziele-
nia przeciwpoarowego, sucego przeprowadzeniu
urzdze technologicznych, w postaci tunelu o dugo-
ci co najmniej 4 m chronionego na caej dugoci sta-
ym urzdzeniem ganiczym zraszaczowym, obudowa-
nego cianami i stropem z materiaw niepalnych
5249 Poz. 690
stywanych w przedsionku o klasie odpornoci
ogniowej co najmniej E I 60 wykonane z materiaw
niepalnych oraz by zamykany drzwiami i wentylowa-
ny co najmniej grawitacyjnie, z zastrzeeniem 246
ust. 2 i 3.
4. Wymagan klas odpornoci ogniowej elemen-
tw oddzielenia przeciwpoarowego oraz zamkni
znajdujcych si w nich otworw okrela ponisza ta-
bela:
6. W cianie oddzielenia przeciwpoarowego do-
puszcza si wypenienie otworw materiaem prze-
puszczajcym wiato, takim jak luksfery, cega szklana
lub inne przeszklenie, jeeli powierzchnia wypenio-
nych otworw nie przekracza 10% powierzchni ciany,
przy czym klasa odpornoci ogniowej wypenie nie
powinna by nisza ni:
o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 60. Po-
mieszczenia poczone tunelem powinny by zabez-
pieczone przed przepywem nim dymu, w przypadku
poaru, z jednego pomieszczenia do drugiego.
233. 1. Stosowanie kurtyny przeciwpoarowej
jest wymagane do oddzielenia:
Dziennik Ustaw Nr 75
1) widowni, o liczbie miejsc przekraczajcej 600, od
sceny teatralnej o powierzchni wewntrznej prze-
kraczajcej 150 m2 lub o kubaturze brutto przekra-
czajcej 1200 m3,
2) kieszeni scenicznej, o powierzchni przekraczajcej
100 m2, od sceny teatralnej o powierzchni we-
wntrznej przekraczajcej 300 m2 lub o kubaturze
brutto przekraczajcej 6 000 m3.
2. Sceny, o ktrych mowa w ust. 1, powinny by
wyposaone w samoczynne urzdzenia oddymiajce
uruchamiane za pomoc systemu wykrywania dymu.
234. 1. Przepusty instalacyjne w elementach od-
dzielenia przeciwpoarowego powinny mie klas od-
pornoci ogniowej (E I) wymagan dla tych elemen-
tw.
2. Dopuszcza si nieinstalowanie przepustw,
o ktrych mowa w ust. 1, dla pojedynczych rur instala-
cji wodnych, kanalizacyjnych i ogrzewczych, wprowa-
dzanych przez ciany i stropy do pomieszcze higie-
nicznosanitarnych.
3. Przepusty instalacyjne o rednicy powyej 4 cm
w cianach i stropach, niewymienionych w ust. 1, dla
ktrych jest wymagana klasa odpornoci ogniowej co
najmniej E I 60 lub R E I 60, powinny mie klas odpor-
noci ogniowej (E I) tych elementw.
4. Przejcia instalacji przez zewntrzne ciany bu-
dynku, znajdujce si poniej poziomu terenu, powin-
ny by zabezpieczone przed moliwoci przenikania
gazu do wntrza budynku.
235. 1. cian oddzielenia przeciwpoarowego
naley wznosi na wasnym fundamencie lub na stro-
pie, opartym na konstrukcji nonej o klasie odpornoci
ogniowej nie niszej od odpornoci ogniowej tej cia-
ny.
2. cian oddzielenia przeciwpoarowego naley
wysun na co najmniej 0,3 m poza lico ciany ze-
wntrznej budynku lub na caej wysokoci ciany ze-
wntrznej zastosowa pionowy pas z materiau niepal-
nego o szerokoci co najmniej 2 m i klasie odpornoci
ogniowej E I 60.
3. W budynku z dachem rozprzestrzeniajcym
ogie ciany oddzielenia przeciwpoarowego naley
wyprowadzi ponad pokrycie dachu na wysoko co
najmniej 0,3 m lub zastosowa pas z materiau niepal-
nego o szerokoci co najmniej 1 m i klasie odpornoci
ogniowej E I 60, rwnolegle do poaci dachu, bezpo-
rednio pod pokryciem, ktre na tej szerokoci powin-
no by nierozprzestrzeniajce ognia.
4. W budynku, z wyjtkiem zabudowy jednorodzin-
nej, w dachu ktrego znajduj si wietliki lub klapy dy-
mowe, ciany oddzielenia przeciwpoarowego usytu-
owane od nich w odlegoci poziomej mniejszej ni
5 m, naley wyprowadzi ponad grn ich krawd na
wysoko co najmniej 0,3 m, przy czym wymaganie to
nie dotyczy wietlikw nieotwieranych o klasie odpor-
noci ogniowej co najmniej E 30.
5250 Poz. 690
Rozdzia 4
Drogi ewakuacyjne
236. 1. Z pomieszcze przeznaczonych na pobyt
ludzi powinna by zapewniona moliwo ewakuacji
w bezpieczne miejsce na zewntrz budynku lub do s-
siedniej strefy poarowej, bezporednio albo drogami
komunikacji oglnej, zwanymi dalej drogami ewaku-
acyjnymi.
2. Ze strefy poarowej, o ktrej mowa w ust. 1, po-
winno by wyjcie bezporednio na zewntrz budynku
lub przez inn stref poarow, z zastrzeeniem 227
ust. 5.
3. Wyjcia z pomieszcze na drogi ewakuacyjne po-
winny by zamykane drzwiami.
4. Drzwi stanowice wyjcie ewakuacyjne z budyn-
ku przeznaczonego dla wicej ni 50 osb powinny
otwiera si na zewntrz. Wymaganie to nie dotyczy
budynku wpisanego do rejestru zabytkw.
5. W wyjciu ewakuacyjnym z budynku dopuszcza
si stosowanie drzwi rozsuwanych speniajcych wy-
magania okrelone w 240 ust. 4.
6. Okrelajc wymagan szeroko i liczb przej,
wyj oraz drg ewakuacyjnych w budynku, w ktrym
z przeznaczenia i sposobu zagospodarowania po-
mieszcze nie wynika jednoznacznie maksymalna licz-
ba ich uytkownikw, liczb t naley przyjmowa na
podstawie nastpujcych wskanikw powierzchni
uytkowej, dla:
1) sal konferencyjnych, lokali gastronomiczno-roz-
rywkowych, poczekalni, holi, wietlic itp.
1 m2/osob,
2) pomieszcze handlowo-usugowych 4 m2/oso-
b,
3) pomieszcze administracyjno-biurowych
5 m2/osob,
4) archiww, bibliotek itp. 7 m2/osob,
5) magazynw 30 m2/osob.
237. 1. W pomieszczeniach, od najdalszego miej-
sca, w ktrym moe przebywa czowiek, do wyjcia
ewakuacyjnego na drog ewakuacyjn lub do innej
strefy poarowej albo na zewntrz budynku, powinno
by zapewnione przejcie, zwane dalej przejciem
ewakuacyjnym, o dugoci nieprzekraczajcej:
1) w strefach poarowych ZL 40 m,
2) w strefach poarowych PM o gstoci obcienia
ogniowego przekraczajcej 500 MJ/m2 w budynku
o wicej ni jednej kondygnacji nadziemnej
75 m,
3) w strefach poarowych PM, o obcieniu ognio-
wym nieprzekraczajcym 500 MJ/m2, w budynku
o wicej ni jednej kondygnacji nadziemnej oraz
Dziennik Ustaw Nr 75
w strefach poarowych PM w budynku o jednej
kondygnacji nadziemnej bez wzgldu na wielko
obcienia ogniowego 100 m.
2. W pomieszczeniu zagroonym wybuchem du-
go przejcia ewakuacyjnego, o ktrym mowa
w ust. 1 pkt 2 i 3, nie powinna przekracza 40 m.
3. Dopuszcza si prowadzenie przez pomieszczenie
zagroone wybuchem przejcia ewakuacyjnego z inne-
go pomieszczenia, jeeli pomieszczenia te s powiza-
ne funkcjonalnie.
4. Jeeli z przewidywanego przeznaczenia po-
mieszczenia nie wynika jednoznacznie sposb jego za-
gospodarowania, projektowa dugo przejcia ewa-
kuacyjnego nie moe by wiksza ni 80% dugoci
okrelonej w ust. 1 i 2.
5. W pomieszczeniach o wysokoci przekraczajcej
5 m dugo przej, o ktrych mowa w ust. 1 i 2, mo-
e by powikszona o 25%.
6. Dugoci przej, o ktrych mowa w ust. 1 i 2,
mog by powikszone pod warunkiem zastosowania:
1) staych urzdze ganiczych wodnych o 50%,
2) samoczynnych urzdze oddymiajcych urucha-
mianych za pomoc systemu wykrywania dymu
o 50%.
7. Powikszenia, o ktrych mowa w ust. 5 i 6 pkt 1
i 2, podlegaj sumowaniu.
8. Przejcie, o ktrym mowa w ust. 1, nie powinno
prowadzi cznie przez wicej ni trzy pomieszczenia.
9. cianek dziaowych oddzielajcych od siebie po-
mieszczenia, dla ktrych okrela si cznie dugo prowadzcych na zewntrz budynku lub do innej strefy
przejcia ewakuacyjnego, nie dotycz wymagania
okrelone w 216 ust. 1.
10. Szeroko przejcia ewakuacyjnego w pomiesz-
czeniu przeznaczonym na pobyt ludzi, z zastrzeeniem
261, naley oblicza proporcjonalnie do liczby osb,
do ktrych ewakuacji ono suy, przyjmujc co naj-
mniej 0,6 m na 100 osb, lecz nie mniej ni 0,9 m,
a w przypadku przejcia sucego do ewakuacji do
3 osb nie mniej ni 0,8 m.
238. Pomieszczenie powinno mie co najmniej
dwa wyjcia ewakuacyjne oddalone od siebie o co naj-
mniej 5 m w przypadkach, gdy:
1) jest przeznaczone do jednoczesnego przebywania
w nim ponad 50 osb, a w strefie poarowej ZL II
ponad 30 osb,
2) znajduje si w strefie poarowej ZL, a jego po-
wierzchnia przekracza 300 m2,
3) znajduje si w strefie poarowej PM o gstoci ob-
cienia ogniowego powyej 500 MJ/m2, a jego po-
wierzchnia przekracza 300 m2,
5251 Poz. 690
4) znajduje si w strefie poarowej PM o gstoci ob-
cienia ogniowego do 500 MJ/m2, a jego po-
wierzchnia przekracza 1 000 m2,
5) jest zagroone wybuchem, a jego powierzchnia
przekracza 100 m2.
239. 1. czn szeroko drzwi w wietle, stano-
wicych wyjcia ewakuacyjne z pomieszczenia, naley
oblicza proporcjonalnie do liczby osb mogcych
przebywa w nim rwnoczenie, przyjmujc co naj-
mniej 0,6 m szerokoci na 100 osb, przy czym naj-
mniejsza szeroko drzwi w wietle ocienicy powin-
na wynosi 0,9 m, a w przypadku drzwi sucych do
ewakuacji do 3 osb 0,8 m.
2. Drzwi stanowice wyjcie ewakuacyjne powinny
otwiera si na zewntrz pomieszcze:
1) zagroonych wybuchem,
2) do ktrych jest moliwe niespodziewane przedosta-
nie si mieszanin wybuchowych lub substancji tru-
jcych, duszcych bd innych, mogcych utrudni
ewakuacj,
3) przeznaczonych do jednoczesnego przebywania
ponad 50 osb,
4) przeznaczonych dla ponad 6 osb o ograniczonej
zdolnoci poruszania si.
3. Wyjcia ewakuacyjne z pomieszczenia zagroo-
nego wybuchem na drog ewakuacyjn powinny pro-
wadzi przez przedsionki przeciwpoarowe odpowia-
dajce wymaganiom 232.
4. Szeroko drzwi stanowicych wyjcie ewaku-
acyjne z budynku, z zastrzeeniem ust. 1, a take szero-
ko drzwi na drodze ewakuacyjnej z klatki schodowej,
poarowej, powinna by nie mniejsza ni szeroko bie-
gu klatki schodowej, okrelona zgodnie z 68 ust. 1 i 2.
5. Szeroko drzwi w wietle na drodze ewakuacyj-
nej, niewymienionych w ust. 4, naley oblicza propor-
cjonalnie do liczby osb, do ktrych ewakuacji s one
przeznaczone, przyjmujc co najmniej 0,6 m szerokoci
na 100 osb, przy czym najmniejsza szeroko drzwi
powinna wynosi 0,9 m w wietle ocienicy.
6. Wysoko drzwi, o ktrych mowa w ust. 1, 4 i 5,
powinna odpowiada wymaganiom 62 ust. 1.
240. 1. Drzwi wieloskrzydowe, stanowice wyj-
cie ewakuacyjne z pomieszczenia oraz na drodze ewa-
kuacyjnej, powinny mie co najmniej jedno, niebloko-
wane skrzydo drzwiowe o szerokoci nie mniejszej ni
0,9 m.
2. Szeroko skrzyda drzwi wahadowych, stano-
wicych wyjcie ewakuacyjne z pomieszczenia oraz na
drodze ewakuacyjnej, powinna wynosi co najmniej
dla drzwi jednoskrzydowych 0,9 m, a dla drzwi dwu-
skrzydowych 0,6 m, przy czym oba skrzyda drzwi
dwuskrzydowych musz mie t sam szeroko.
Dziennik Ustaw Nr 75 5252
3. Zabrania si stosowania do celw ewakuacji
drzwi obrotowych i podnoszonych.
4. Drzwi rozsuwane mog stanowi wyjcia na dro-
gi ewakuacyjne, a take by stosowane na drogach
ewakuacyjnych, jeeli s przeznaczone nie tylko do ce-
lw ewakuacji, a ich konstrukcja zapewnia:
1) otwieranie automatyczne i rczne bez moliwoci
ich blokowania,
2) samoczynne ich rozsunicie i pozostanie w pozycji
otwartej w razie poaru lub awarii drzwi.
5. W bramach i cianach przesuwanych na drogach
ewakuacyjnych powinny znajdowa si drzwi otwiera-
ne rcznie albo w bezporednim ssiedztwie tych bram
i cian powinny by umieszczone i wyranie oznako-
wane drzwi przeznaczone do celw ewakuacji.
6. Drzwi, bramy i inne zamknicia otworw o wy-
maganej klasie odpornoci ogniowej lub dymoszczel-
noci powinny by zaopatrzone w urzdzenia, zapew-
niajce samoczynne zamykanie otworu w razie poaru.
Naley te zapewni moliwo rcznego otwierania
drzwi sucych do ewakuacji.
7. Drzwi stanowice wyjcie ewakuacyjne z po-
mieszczenia, w ktrym moe przebywa jednoczenie
wicej ni 300 osb, oraz drzwi na drodze ewakuacyj-
nej z tego pomieszczenia, powinny by wyposaone
w urzdzenia przeciwpaniczne.
241. 1. Obudowa poziomych drg ewakuacyjnych
powinna mie klas odpornoci ogniowej wymagan
dla cian wewntrznych, nie mniejsz jednak ni E I 15,
z uwzgldnieniem 217. Wymaganie klasy odpornoci
ogniowej dla obudowy poziomych drg ewakuacyj-
nych nie dotyczy obudowy krytego cigu pieszego
pasau, o ktrym mowa w 247 ust. 2.
2. W cianach wewntrznych, stanowicych obu-
dow drg ewakuacyjnych w strefach poarowych
ZL III i PM, dopuszcza si umieszczenie nieotwiera-
nych nawietli powyej 2 m od poziomu posadzki, je-
eli przylegajce pomieszczenia nie s zagroone wy-
buchem i jeeli gsto obcienia ogniowego w tych
pomieszczeniach nie przekracza 1000 MJ/m2.
3. W cianach zewntrznych budynkw, przy kt-
rych znajduje si galeria, bdca jedyn drog ewaku-
acyjn, dopuszcza si umieszczenie nawietli powyej
2 m od posadzki tej galerii.
242. 1. Szeroko poziomych drg ewakuacyj-
nych naley oblicza proporcjonalnie do liczby osb
mogcych przebywa jednoczenie na danej kondy-
gnacji budynku, przyjmujc co najmniej 0,6 m na 100
osb, lecz nie mniej ni 1,4 m.
2. Dopuszcza si zmniejszenie szerokoci poziomej
drogi ewakuacyjnej do 1,2 m, jeeli jest ona przezna-
czona do ewakuacji nie wicej ni 20 osb.
3. Wysoko drogi ewakuacyjnej powinna wynosi
co najmniej 2,2 m, natomiast wysoko lokalnego ob-
Poz. 690
nienia 2 m, przy czym dugo obnionego odcinka
drogi nie moe by wiksza ni 1,5 m.
4. Skrzyda drzwi, stanowicych wyjcie na drog
ewakuacyjn, nie mog, po ich cakowitym otwarciu,
zmniejsza wymaganej szerokoci tej drogi.
243. 1. Korytarze stanowice drog ewakuacyjn
w strefach poarowych ZL powinny by podzielone na
odcinki nie dusze ni 50 m przy zastosowaniu prze-
grd z drzwiami dymoszczelnymi lub innych urzdze
technicznych, zapobiegajcych rozprzestrzenianiu si
dymu.
2. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 1, nie doty-
czy korytarzy, na ktrych zastosowano rozwizania
techniczno-budowlane zabezpieczajce przed zady-
mieniem.
3. Przegrody, o ktrych mowa w ust. 1, nad sufita-
mi podwieszonymi i pod podogami podniesionymi
powyej poziomu stropu lub podoa, powinny by wy-
konane z materiaw niepalnych.
244. 1. Na drogach ewakuacyjnych jest zabronio-
ne stosowanie:
1) spocznikw ze stopniami,
2) schodw ze stopniami zabiegowymi, jeeli schody
te s jedyn drog ewakuacyjn.
2. Na drogach ewakuacyjnych dopuszcza si stoso-
wanie schodw wachlarzowych, pod warunkiem za-
chowania najmniejszej szerokoci stopni okrelonych
w 69 ust. 6.
3. Na drogach ewakuacyjnych miejsca, w ktrych
zastosowano pochylnie lub stopnie umoliwiajce po-
konanie rnicy poziomw, powinny by wyranie
oznakowane.
245. W budynkach:
1) niskim (N), zawierajcym stref poarow ZL II,
2) redniowysokim (SW), zawierajcym stref poaro-
w ZL I, ZL II, ZL III lub ZL V,
3) niskim (N) i redniowysokim (SW), zawierajcym
stref poarow PM o gstoci obcienia ognio-
wego powyej 500 MJ/m2 lub pomieszczenie za-
groone wybuchem,
naley stosowa klatki schodowe obudowane i zamy-
kane drzwiami oraz wyposaone w urzdzenia zapo-
biegajce zadymieniu lub suce do usuwania dymu.
246. 1. W budynku wysokim (W) i wysokocio-
wym (WW) powinny by co najmniej dwie klatki scho-
dowe obudowane i oddzielone od poziomych drg ko-
munikacji oglnej oraz pomieszcze przedsionkiem
przeciwpoarowym, odpowiadajcym wymaganiom
232. Dopuszcza si dodatkowe pionowe drogi komu-
nikacji oglnej, niespeniajce tych wymaga, jeeli -
cz one kondygnacje w obrbie jednej strefy poaro-
wej.
Dziennik Ustaw Nr 75 5253
2. Klatki schodowe i przedsionki przeciwpoarowe,
stanowice drog ewakuacyjn w budynku wysokim
(W) dla strefy poarowej ZL II oraz w budynku wysoko-
ciowym (WW) dla stref poarowych innych ni ZL IV,
powinny by wyposaone w urzdzenia zapobiegajce
ich zadymieniu.
3. Klatki schodowe i przedsionki przeciwpoarowe,
stanowice drog ewakuacyjn w budynku wysokim
(W) dla strefy poarowej ZL I, ZL III, ZL V lub PM oraz
w budynku wysokociowym (WW) dla strefy poaro-
wej ZL IV, powinny by wyposaone w urzdzenia za-
pobiegajce zadymieniu lub samoczynne urzdzenia
oddymiajce uruchamiane za pomoc systemu wykry-
wania dymu.
4. W budynku wysokim (W) niezawierajcym stre-
fy poarowej ZL II dopuszcza si stosowanie tylko jed-
nej klatki schodowej, jeeli powierzchnia rzutu pozio-
mego budynku nie przekracza 750 m2.
5. W budynku wysokim (W) i wysokociowym
(WW) dopuszcza si wykonywanie klatek schodowych,
stanowicych drog ewakuacyjn wycznie dla stref
poarowych ZL IV, bez przedsionkw oddzielajcych je
od poziomych drg komunikacji oglnej, jeeli:
1) kade mieszkanie lub pomieszczenie jest oddzielo-
ne od poziomej drogi komunikacji oglnej drzwia-
mi o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30,
2) klatki schodowe s zamykane drzwiami dymosz-
czelnymi,
3) klatki schodowe s wyposaone w urzdzenia zapo-
biegajce zadymieniu lub w samoczynne urzdze-
nia oddymiajce uruchamiane za pomoc systemu
wykrywania dymu.
6. W budynku redniowysokim (SW) i wyszym,
w strefie poarowej ZL V, drzwi z pomieszcze, z wyjt-
kiem higienicznosanitarnych, prowadzce na drogi ko-
munikacji oglnej, powinny mie klas odpornoci
ogniowej co najmniej E I 30.
247. 1. W budynku wysokim (W) i wysokocio-
wym (WW), w strefach poarowych innych ni ZL IV,
naley zastosowa rozwizania techniczno-budowlane
zabezpieczajce przed zadymieniem poziomych drg
ewakuacyjnych.
2. W krytym cigu pieszym (pasau), do ktrego
przylegaj lokale handlowe i usugowe, oraz w przekry-
tym dziedzicu wewntrznym, naley zastosowa roz-
wizania techniczno-budowlane zabezpieczajce przed
zadymieniem drg ewakuacyjnych.
3. W podziemnej kondygnacji budynku, w ktrej
znajduje si pomieszczenie przeznaczone dla ponad
100 osb, oraz budowli podziemnej z takim pomiesz-
czeniem, naley zastosowa rozwizania techniczno-
-budowlane zapewniajce usuwanie dymu z tego po-
mieszczenia i z drg ewakuacyjnych.
248. Schody wewntrzne w mieszkaniach w bu-
dynku wielorodzinnym oraz w budynku jednorodzin-
Poz. 690
nym, zagrodowym i rekreacji indywidualnej, a take bu-
dynku tymczasowym nieprzeznaczonym na cele wido-
wiskowe lub inne zgromadzenia ludzi, mog nie spe-
nia wymaga stawianych drogom ewakuacyjnym.
249. 1. ciany wewntrzne i stropy stanowice
obudow klatki schodowej lub pochylni powinny mie
klas odpornoci ogniowej okrelon zgodnie z 216,
jak dla stropw budynku.
2. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 1, nie doty-
czy pionowych drg komunikacji oglnej przebiegaj-
cych wycznie w obrbie jednej strefy poarowej, z za-
strzeeniem 256 ust. 2.
3. Biegi i spoczniki schodw oraz pochylnie su-
ce do ewakuacji powinny by wykonane z materiaw
niepalnych i mie klas odpornoci ogniowej co naj-
mniej:
1) w budynkach o klasie odpornoci poarowej A,
B i C R 60,
2) w budynkach o klasie odpornoci poarowej D
i E R 30.
4. Wymaganie klasy odpornoci ogniowej, o kt-
rym mowa w ust. 3, nie dotyczy klatek schodowych wy-
dzielonych na kadej kondygnacji przedsionkami prze-
ciwpoarowymi oraz schodw na antresol w po-
mieszczeniu, w ktrym si ona znajduje, jeeli antreso-
la ta jest przeznaczona do uytku nie wicej ni 10 osb.
5. W budynku niskim o klasie odpornoci poaro-
wej D lub E w obudowanych klatkach schodo-
wych, zamykanych drzwiami o klasie odpornoci
ogniowej co najmniej E I 30, dopuszcza si wykonanie
biegw i spocznikw schodw z materiaw palnych.
6. Odlego midzy cian zewntrzn, stanowi-
c obudow klatki schodowej, a inn cian zewntrz-
n tego samego lub innego budynku powinna by
ustalona zgodnie z 271, jeeli co najmniej jedna z tych
cian nie spenia wymaga klasy odpornoci ogniowej
okrelonej wedug 216 jak dla stropu budynku z t
klatk schodow.
250. 1. Piwnice powinny by oddzielone od pozo-
staej czci budynku, z wyjtkiem budynkw ZL IV ni-
skich (N) i redniowysokich (SW) stropami i cianami
o klasie odpornoci ogniowej co najmniej R E I 60 i za-
mknite drzwiami o klasie odpornoci ogniowej co naj-
mniej E I 30. Jeeli drzwi do piwnic znajduj si poni-
ej poziomu terenu, schody prowadzce z tego pozio-
mu powinny by zabezpieczone w sposb uniemoli-
wiajcy omykowe zejcie ludzi do piwnic w przypadku
ewakuacji (np. ruchom barier).
2. W budynku wysokim (W) i wysokociowym
(WW) piwnice powinny by oddzielone od klatki scho-
dowej przedsionkiem przeciwpoarowym.
251. Wyjcie z klatki schodowej na strych lub pod-
dasze powinno by zamykane drzwiami lub klap wyj-
ciow o klasie odpornoci ogniowej co najmniej:
Dziennik Ustaw Nr 75
1) w budynkach niskich (N) E I 15,
2) w budynkach redniowysokich (SW) i wyszych
E I 30.
252. Schodw i pochylni ruchomych nie zalicza
si do drg ewakuacyjnych.
253. 1. W budynkach wysokociowych (WW) i wy-
sokich (W) ZL I, ZL II, ZL III i ZL V, majcych kondygna-
cj uytkow na wysokoci powyej 25 m, przynaj-
mniej jeden dwig w kadej strefie poarowej powinien
by przystosowany do potrzeb ekip ratowniczych.
2. Dwig, o ktrym mowa w ust. 1, powinien mie
nono co najmniej 1 000 kg i kabin o wymiarach po-
ziomych nie mniejszych ni 1,1x2,1 m.
3. Spocznik przed wejciem do dwigu, o ktrym
mowa w ust. 1, powinien by dostpny z przedsionka
przeciwpoarowego klatki schodowej.
4. Dopuszcza si przystosowanie do potrzeb ekip
ratowniczych dwigu, ktry nie spenia wymaga okre-
lonych w ust. 3, jeeli hol, w ktrym on si znajduje,
jest zamykany w razie poaru drzwiami o klasie odpor-
noci ogniowej co najmniej E I 60.
254. 1. ciany i stropy szybu dwigu dla ekip ra-
towniczych powinny mie klas odpornoci ogniowej
wymagan jak dla stropw budynku, zgodnie z 216.
4. Dugoci doj ewakuacyjnych, o ktrych mowa
w ust. 3, mog by powikszone pod warunkiem
ochrony:
1) strefy poarowej staymi urzdzeniami ganiczymi
wodnymi o 50%,
5254 Poz. 690
2. Drzwi do dwigu dla ekip ratowniczych powinny
mie klas odpornoci ogniowej (E I) nie mniejsz ni
poowa wymaganej klasy odpornoci ogniowej dla
cian i stropw szybu.
3. Wymaganie odpornoci ogniowej, o ktrej mo-
wa w ust. 2, nie dotyczy dwigu dostpnego przez
przedsionek przeciwpoarowy.
255. Szyb dwigu dla ekip ratowniczych powinien
by wyposaony w urzdzenia zapobiegajce zadymie-
niu lub suce do usuwania dymu.
256. 1. Dugo drogi ewakuacyjnej od wyjcia
z pomieszczenia na t drog do wyjcia do innej strefy
poarowej lub na zewntrz budynku, zwanej dalej doj-
ciem ewakuacyjnym, mierzy si wzdu osi drogi
ewakuacyjnej. W przypadku zakoczenia dojcia ewa-
kuacyjnego przedsionkiem przeciwpoarowym, du-
go t mierzy si do pierwszych drzwi tego przedsion-
ka.
2. Za rwnorzdne wyjciu do innej strefy poaro-
wej, o ktrym mowa w ust. 1, uwaa si wyjcie do
obudowanej klatki schodowej, zamykanej drzwiami
o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30, wypo-
saonej w urzdzenia zapobiegajce zadymieniu lub
suce do usuwania dymu, a w przypadku, o ktrym
mowa w 246 ust. 5 zamykanej drzwiami dymosz-
czelnymi.
3. Dopuszczalne dugoci doj ewakuacyjnych
w strefach poarowych okrela ponisza tabela:
2) drogi ewakuacyjnej samoczynnymi urzdzeniami
oddymiajcymi uruchamianymi za pomoc syste-
mu wykrywania dymu o 50%.
Przy jednoczesnym stosowaniu tych urzdze du-
go dojcia moe by powikszona o 100%.
Dziennik Ustaw Nr 75
5. Wyjcie z klatki schodowej, o ktrej mowa
w ust. 2, powinno prowadzi na zewntrz budynku,
bezporednio lub poziomymi drogami komunikacji
oglnej, ktrych obudowa odpowiada wymaganiom
249 ust. 1, a otwory w obudowie maj zamknicia
o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30.
6. Dopuszcza si przeprowadzenie drogi ewaku-
acyjnej do wyjcia na zewntrz budynku z klatki scho-
dowej oraz z poziomych drg komunikacji oglnej
przez hol, mogcy spenia take funkcje uzupeniaj-
ce do funkcji wynikajcych z przeznaczenia budynku,
takie jak: recepcyjna, ochrony budynku, drobnej sprze-
day, pod warunkiem e:
1) przez jeden hol moliwe jest przeprowadzenie dro-
gi ewakuacyjnej tylko z jednej klatki schodowej,
przy czym ograniczenie to nie odnosi si do klatek
schodowych z odrbnym, nieprowadzcym przez
ten hol, wyjciem ewakuacyjnym,
2) hol nie znajduje si w strefie poarowej PM o g-
stoci obcienia ogniowego powyej 500 MJ/m2
ani te zawierajcej pomieszczenie zagroone wy-
buchem,
3) hol jest oddzielony od poziomych drg komunika-
cji oglnej, tak jak jest to wymagane dla klatki scho-
dowej, o ktrej mowa w pkt 1,
4) wolna szeroko drogi ewakuacyjnej jest co naj-
mniej o 50% wiksza od szerokoci poziomej drogi
ewakuacyjnej w budynku, prowadzcej do tego
wyjcia, okrelonej zgodnie z 242 ust. 1, dla kon-
dygnacji budynku o najwikszej liczbie przewidy-
wanych osb, znajdujcych si tam jedoczenie,
5) wysoko holu w miejscu, w ktrym przebiega dro-
ga ewakuacyjna, jest nie mniejsza ni 3,3 m,
6) szeroko drzwi wyjciowych na zewntrz budynku
jest wiksza o 50% od minimalnej szerokoci drzwi
wyjciowych okrelonej zgodnie z 239 ust. 4.
7. Dopuszczaln dugo drogi od wyjcia z klatki
schodowej, o ktrej mowa w ust. 2, do wyjcia na ze-
wntrz budynku okrela si zgodnie z ust. 3.
257. 1. W budynku PM, w ktrym jest wymagana
druga droga ewakuacyjna dla ludzi z wyszej kondy-
gnacji, dopuszcza si stosowanie na tej drodze drabiny
ewakuacyjnej, prowadzcej na dach nad nisz kondy-
gnacj lub na poziom terenu, jeeli liczba osb przeby-
wajcych jednoczenie na wyszej kondygnacji nie
przekracza 50, a w budynku z pomieszczeniem zagro-
onym wybuchem 15. Nie dotyczy to zakadw pra-
cy chronionej.
2. Drabiny ewakuacyjne naley umieszcza w miej-
scach atwo dostpnych. Sytuowanie drabin naprze-
ciw wietlikw i okien jest zabronione.
3. Dopuszcza si wykonywanie drabin ewakuacyj-
nych bez obrczy ochronnych, gdy rnica wysokoci
nie przekracza 3 m, z uwzgldnieniem wymaga 101.
5255 Poz. 690
Rozdzia 5
Wymagania przeciwpoarowe dla elementw wy-
koczenia wntrz i wyposaenia staego
258. 1. W strefach poarowych ZL I, ZL II, ZL III
i ZL V stosowanie do wykoczenia wntrz materiaw
atwo zapalnych, ktrych produkty rozkadu termiczne-
go s bardzo toksyczne lub intensywnie dymice, jest
zabronione.
2. Na drogach komunikacji oglnej, sucych ce-
lom ewakuacji, stosowanie materiaw i wyrobw bu-
dowlanych atwo zapalnych jest zabronione.
259. 1. Podogi podniesione o wicej ni 0,2 m po-
nad poziom stropu lub innego podoa powinny mie:
1) niepaln konstrukcj non oraz co najmniej nieza-
palne pyty podogi od strony przestrzeni podpo-
dogowej, majce klas odpornoci ogniowej co
najmniej R E I 30, a w budynku wysokociowym
(WW) lub ze stref poarow o gstoci obcienia
ogniowego ponad 4 000 MJ/m2 oraz w strefach po-
arowych ZL II co najmniej R E I 60,
2) przestrze podpodogow podzielon na sektory
o powierzchni nie wikszej ni 1 000 m2 przegroda-
mi o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30,
a w budynku wysokociowym (WW) lub ze stref
poarow o gstoci obcienia ogniowego ponad
4 000 MJ/m2 co najmniej E I 60.
2. Przewody elektroenergetyczne i inne instalacje
wykonane z materiaw palnych, prowadzone w prze-
strzeni podpodogowej podogi podniesionej, wyko-
rzystywanej do wentylacji lub ogrzewania pomieszcze-
nia, powinny mie oson lub obudow o klasie odpor-
noci ogniowej co najmniej E I 30, a w budynku wyso-
kociowym (WW) lub ze stref poarow o gstoci ob-
cienia ogniowego ponad 4 000 MJ/m2 co najmniej
E I 60.
3. Na drogach ewakuacyjnych wykonywanie w pod-
odze podniesionej otworw do wentylacji lub ogrze-
wania jest zabronione.
260. 1. W pomieszczeniach, przeznaczonych do
jednoczesnego przebywania ponad 50 osb oraz w po-
mieszczeniach produkcyjnych, stosowanie atwo za-
palnych przegrd, staych elementw wyposaenia
i wystroju wntrz oraz wykadzin podogowych jest za-
bronione.
2. W pomieszczeniach stref poarowych ZL II, po-
mieszczeniach magazynowych oraz w pomieszcze-
niach z podogami podniesionymi, stosowanie wyka-
dzin podogowych atwo zapalnych jest zabronione.
261. Pomieszczenia przeznaczone do jednocze-
snego przebywania ponad 200 osb dorosych lub
100 dzieci, w ktrych miejsca do siedzenia s ustawio-
ne w rzdach, powinny mie:
1) fotele i inne siedzenia trudno zapalne odpowiada-
jce wymaganiom Polskiej Normy dotyczcej oce-
Dziennik Ustaw Nr 75
ny zapalnoci mebli tapicerowanych oraz niewy-
dzielajce produktw rozkadu i spalania, okrelo-
nych jako bardzo toksyczne, zgodnie z Polsk Nor-
m dotyczc bada wydzielania produktw tok-
sycznych,
2) szeroko przej pomidzy rzdami siedze nie
mniejsz ni 0,45 m, przy czym odlego t naley
ustala, biorc pod uwag odstp midzy staymi
elementami siedze,
3) liczb siedze w rzdzie nie wiksz ni 16 pomi-
dzy przejciami oraz 8 w rzdzie przyciennym,
przy czym dopuszcza si zwikszenie liczby miejsc
w rzdach odpowiednio do 40 i 20 pod warunkiem
zwikszenia odstpu midzy rzdami siedze
o 1 cm na kade dodatkowe siedzenie odpowied-
nio powyej 16 lub 8,
4) szeroko przej komunikacyjnych nie mniejsz
ni 1,2 m przy liczbie osb do 150, a przy wikszej
ich liczbie szeroko t naley zwikszy proporcjo-
nalnie o 0,6 m na 100 osb,
5) rzdy siedze lub awek trwale umocowane do
podogi albo siedzenia sztywno czone ze sob
w rzdy oraz midzy rzdami.
262. 1. Okadziny sufitw oraz sufity podwieszo-
ne naley wykonywa z materiaw niepalnych lub nie-
zapalnych, niekapicych i nieodpadajcych pod wpy-
wem ognia. Wymaganie to nie dotyczy mieszka.
2. Przestrze midzy sufitem podwieszonym i stro-
pem powinna by podzielona na sektory o powierzch-
ni nie wikszej ni 1000 m2, a w korytarzach przegro-
dami co 50 m, wykonanymi z materiaw niepalnych.
263. 1. W azienkach i saunach z piecykami gazo-
wymi oraz termami gazowymi i elektrycznymi dopusz-
cza si stosowanie okadzin ciennych z materiaw
palnych, z tym e odlego tych urzdze od okadzin
powinna wynosi co najmniej 0,3 m.
2. Stosowanie okadzin ciennych z materiaw a-
two zapalnych w azienkach i saunach z piecem na pa-
liwo stae jest zabronione.
264. Palne elementy wystroju wntrz budynku,
przez ktre lub obok ktrych s prowadzone przewody
ogrzewcze, wentylacyjne, dymowe lub spalinowe, po-
winny by zabezpieczone przed moliwoci zapalenia
lub zwglenia.
Rozdzia 6
Wymagania przeciwpoarowe dla palenisk i instalacji
265. 1. Palenisko powinno by umieszczone na
podou niepalnym o gruboci co najmniej 0,15 m,
a przy piecach metalowych bez nek 0,3 m. Podo-
ga atwo zapalna przed drzwiczkami palenisk powinna
by zabezpieczona pasem materiau niepalnego o sze-
rokoci co najmniej 0,3 m, sigajcym poza krawdzie
drzwiczek co najmniej po 0,3 m.
5256 Poz. 690
2. Palenisko otwarte moe by stosowane tylko
w pomieszczeniu, w ktrym nie wystpuje zagroenie
wybuchem, w odlegoci co najmniej 0,6 m od atwo
zapalnych czci budynku. W pomieszczeniach ze stro-
pem drewnianym palenisko otwarte powinno mie
okap wykonany z materiaw niepalnych, wystajcy co
najmniej 0,3 m poza krawd paleniska.
3. Piec metalowy lub w ramach metalowych, rury
przyczeniowe oraz otwory do czyszczenia powinny
by oddalone od atwo zapalnych, nieosonitych cz-
ci konstrukcyjnych budynku co najmniej 0,6 m, a od
osonitych okadzin z tynku o gruboci 25 mm lub in-
n rwnorzdn okadzin co najmniej 0,3 m.
4. Piec z kamienia, cegy, kafli i podobnych materia-
w niepalnych oraz przewody spalinowe i dymowe
powinny by oddalone od atwo zapalnych, nieoso-
nitych czci konstrukcyjnych budynku co najmniej
0,3 m, a od osonitych okadzin z tynku o gruboci
25 mm na siatce albo rwnorzdn okadzin co
najmniej 0,15 m.
266. 1. Przewody spalinowe i dymowe powinny
by wykonane z materiaw niepalnych.
2. Przewody lub obudowa przewodw spalino-
wych i dymowych powinny spenia wymagania okre-
lone w Polskiej Normie dotyczcej bada ogniowych
maych kominw.
3. Dopuszcza si wykonanie obudowy, o ktrej mo-
wa w ust. 2, z cegy penej gruboci 12 cm, murowanej
na zaprawie cementowo-wapiennej, z zewntrznym
tynkiem lub spoinowaniem.
4. Midzy wylotem przewodu spalinowego i dymo-
wego a najbliszym skrajem korony drzew dorosych
naley zapewni zachowanie odlegoci co najmniej
6 m, z zastrzeeniem 271 ust. 8.
267. 1. Przewody wentylacyjne powinny by wy-
konane z materiaw niepalnych, a palne izolacje ciepl-
ne i akustyczne oraz inne palne okadziny przewodw
wentylacyjnych mog by stosowane tylko na ze-
wntrznej ich powierzchni w sposb zapewniajcy nie-
rozprzestrzenianie ognia.
2. Dopuszcza si w budynkach PM, z wyjtkiem ga-
ray, wykonanie przewodw wentylacyjnych nieroz-
przestrzeniajcych ognia, pod warunkiem e nie s one
prowadzone przez drogi ewakuacyjne oraz nie przepy-
wa nimi powietrze o temperaturze powyej 85C lub
zanieczyszczenia mogce si odkada.
3. Odlego nieizolowanych przewodw wentyla-
cyjnych od wykadzin i powierzchni palnych powinna
wynosi co najmniej 0,5 m.
4. Drzwiczki rewizyjne stosowane w kanaach
i przewodach wentylacyjnych powinny by wykonane
z materiaw niepalnych.
5. W pomieszczeniu kuchennym lub wnce kuchen-
nej w mieszkaniu dopuszcza si stosowanie przewo-
Dziennik Ustaw Nr 75
dw wentylacji wywiewnej z materiaw co najmniej
trudno zapalnych.
6. Elastyczne elementy czce, suce do pocze- o klasie odpornoci ogniowej E I 60.
nia sztywnych przewodw wentylacyjnych z elementa-
mi instalacji lub urzdzeniami, z wyjtkiem wentylato-
rw, powinny by wykonane z materiaw co najmniej
trudno zapalnych, posiada dugo nie wiksz ni
4 m, przy czym nie powinny by prowadzone przez
elementy oddzielenia przeciwpoarowego.
7. Elastyczne elementy czce wentylatory z prze-
wodami wentylacyjnymi powinny by wykonane z ma-
teriaw co najmniej trudno zapalnych, przy czym ich
dugo nie powinna przekracza 0,25 m.
8. Izolacje cieplne i akustyczne zastosowane w in-
stalacjach: wodocigowej, kanalizacyjnej i ogrzewczej
powinny by wykonane w sposb zapewniajcy nie-
rozprzestrzenianie ognia.
268. 1. Instalacje wentylacji mechanicznej i klima-
tyzacji w budynkach, z wyjtkiem budynkw jednoro-
dzinnych i rekreacji indywidualnej, powinny spenia
nastpujce wymagania:
1) przewody wentylacyjne powinny by wykonane
i prowadzone w taki sposb, aby w przypadku po-
aru nie oddziayway si wiksz ni 1 kN na ele- matycznie prac wentylatorw w razie powstania po-
menty budowlane, a take aby przechodziy przez
przegrody w sposb umoliwiajcy kompensacje
wydue przewodu,
2) zamocowania przewodw do elementw budowla-
nych powinny by wykonane z materiaw niepal-
nych, zapewniajcych przejcie siy powstajcej
w przypadku poaru w czasie nie krtszym ni wy-
magany dla klasy odpornoci ogniowej przewodu
lub klapy odcinajcej,
3) w przewodach wentylacyjnych nie naley prowa-
dzi innych instalacji,
4) filtry i tumiki powinny by zabezpieczone przed
przeniesieniem si do ich wntrza palcych si cz-
stek,
5) maszynownie wentylacyjne i klimatyzacyjne w bu-
dynkach mieszkalnych redniowysokich (SW)
i wyszych oraz w innych budynkach o wysokoci
powyej dwch kondygnacji nadziemnych powin-
ny by wydzielone cianami o klasie odpornoci
ogniowej co najmniej E I 60 i zamykane drzwiami
o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30;
nie dotyczy to obudowy urzdze instalowanych
ponad dachem budynku.
2. Dopuszcza si instalowanie w przewodzie wen-
tylacyjnym nagrzewnic elektrycznych, na paliwo cieke
lub gazowe, ktrych temperatura powierzchni grzew-
czych nie przekracza 160C, pod warunkiem zastoso-
wania ogranicznika temperatury, automatycznie wy-
czajcego ogrzewanie po osigniciu 110C oraz za-
bezpieczenia uniemoliwiajcego prac nagrzewnicy
bez przepywu powietrza.
5257 Poz. 690
3. Dopuszcza si zainstalowanie w przewodzie
wentylacyjnym wentylatorw i urzdze do uzdatnia-
nia powietrza pod warunkiem wykonania ich obudowy
4. Przewody wentylacyjne i klimatyzacyjne w miej-
scu przejcia przez elementy oddzielenia przeciwpoa-
rowego powinny by wyposaone w przeciwpoarowe
klapy odcinajce o klasie odpornoci ogniowej (E I),
rwnej klasie odpornoci ogniowej elementu oddziele-
nia przeciwpoarowego, z zastrzeeniem ust. 5.
5. Przewody wentylacyjne i klimatyzacyjne prowa-
dzone przez stref poarow, ktrej nie obsuguj, po-
winny by obudowane elementami o klasie odporno-
ci ogniowej (E I), wymaganej dla elementw oddzie-
lenia przeciwpoarowego tych stref poarowych, bd
te by wyposaone w przeciwpoarowe klapy odcina-
jce.
6. W strefach poarowych, w ktrych jest wymaga-
na instalacja sygnalizacyjno-alarmowa, przeciwpoa-
rowe klapy odcinajce powinny by uruchamiane
przez t instalacj, niezalenie od zastosowanego wy-
zwalacza termicznego.
269. 1. W pomieszczeniach zagroonych wybu-
chem naley stosowa urzdzenia wstrzymujce auto-
aru i sygnalizujce ich wyczenie, jeeli dziaanie
wentylatorw mogoby przyczyni si do jego rozprze-
strzeniania.
2. W pomieszczeniach zagroonych wybuchem na-
ley stosowa oddzieln dla kadego pomieszczenia in-
stalacj wycigow.
3. Usytuowanie wentylacyjnych otworw wycigo-
wych powinno uwzgldnia gsto wzgldn par cie-
czy i gazw wystpujcych w pomieszczeniu w stosun-
ku do powietrza oraz przewidywany kierunek ruchu za-
nieczyszczonego powietrza.
4. W pomieszczeniach, w ktrych mog wystpo-
wa palne pyy, tworzce z powietrzem mieszaniny wy-
buchowe, otwory wentylacji nawiewnej powinny by
usytuowane oraz wykonane tak, aby nie powodoway
unoszenia pyw osiadych.
5. Filtry, komory pyowe i cyklony do palnych py-
w powinny by zlokalizowane w pomieszczeniach
wydzielonych elementami oddzielenia przeciwpoaro-
wego lub te na zewntrz budynku, w miejscu bez-
piecznym dla tych urzdze oraz dla otoczenia.
6. Wymagania, o ktrych mowa w ust. 5, nie doty-
cz przypadkw uzasadnionych wzgldami technolo-
gicznymi, w ktrych filtry, komory pyowe i cyklony
stanowi bezporednie wyposaenie urzdze i agre-
gatw produkcyjnych.
7. Przewody wentylacyjne przed miejscem wpro-
wadzenia do komr pyowych i cyklonw powinny by
wyposaone w urzdzenia zapobiegajce przeniesie-
niu si ognia.
Dziennik Ustaw Nr 75 5258
8. Komory pyowe i cyklony dla pyw tworzcych
z powietrzem mieszaniny wybuchowe powinny by
wyposaone w klapy lub przepony przeciwwybucho-
we, zabezpieczajce konstrukcj cyklonu i komory,
a take konstrukcj budynku przed skutkami wybu-
chu.
270. Instalacja wentylacji oddymiajcej powinna
spenia nastpujce wymagania:
1) zapewni usuwanie dymu z intensywnoci co naj-
mniej 10 wymian na godzin, chyba e obliczenio-
wo okrelono inn liczb wymian zapobiegajcych
zadymieniu zabezpieczonych pomieszcze i drg
ewakuacyjnych,
2) mie stay dopyw powietrza zewntrznego uzupe-
niajcego braki tego powietrza w wyniku jego wy-
pywu wraz z dymem,
3) przewody wentylacji oddymiajcej powinny mie
co najmniej klas odpornoci ogniowej (EI) stropu,
o ktrej mowa w 216, z zastrzeeniem 277
ust. 5,
4) przeciwpoarowe klapy odcinajce w przewodach
wentylacji oddymiajcej powinny spenia
wymaganie, o ktrym mowa w pkt 3, a w przypad-
ku poczenia tych przewodw z instalacj wenty-
lacji i klimatyzacji rwnie dymoszczelnoci,
2. Jeeli jedna ze cian zewntrznych usytuowana
od strony ssiedniego budynku lub przekrycie dachu
jednego z budynkw jest rozprzestrzeniajce ogie,
wwczas odlego okrelon w ust. 1 naley zwik- ust. 1 w 5 kolumnie tabeli, wwczas odlego midzy
szy o 50%, a jeeli dotyczy to obu cian zewntrznych
lub przekrycia dachu obu budynkw o 100 %.
3. Jeeli co najmniej w jednym z budynkw znajdu-
je si pomieszczenie zagroone wybuchem, wwczas
odlego midzy ich zewntrznymi cianami nie po- wierzchni mniejszej ni 30% klas odpornoci ognio-
winna by mniejsza ni 20 m.
Poz. 690
5) grna krawd kratek nawiewnych powinna znaj-
dowa si na wysokoci nie wikszej ni 0,8 m nad
poziomem podogi, a dolna krawd kratek wy-
wiewnych powinna znajdowa si na wysokoci
nie mniejszej ni 1,8 m nad poziomem podogi,
6) kratki wywiewne powinny by rozmieszczone
w sposb zapewniajcy rwnomierne usuwanie
dymu z pomieszczenia, przy czym odlego mi-
dzy nimi nie powinna by wiksza ni 10 m,
7) wentylatory instalacji oddymiajcej powinny by
odporne na dziaanie temperatury 400C przez co
najmniej 120 minut lub wynikajcej z przewidywa-
nej temperatury i czasu usuwania gazw poaro-
wych.
Rozdzia 7
Usytuowanie budynkw z uwagi na bezpieczestwo
poarowe
271. 1. Odlego midzy zewntrznymi cianami
budynkw niebdcymi cianami oddzielenia przeciw-
poarowego, a majcymi na powierzchni wikszej ni
65% klas odpornoci ogniowej(E), okrelon w 216
ust. 1 w 5 kolumnie tabeli, nie powinna, z zastrzee-
niem ust. 2 i 3, by mniejsza ni odlego w metrach
okrelona w poniszej tabeli:
4. Jeeli ciana zewntrzna budynku ma na po-
wierzchni nie wikszej ni 65%, lecz nie mniejszej ni
30%, klas odpornoci ogniowej (E), okrelon w 216
t cian lub jej czci a cian zewntrzn drugiego
budynku naley zwikszy w stosunku do okrelonej
w ust. 1 i 2 o 50%.
5. Jeeli ciana zewntrzna budynku ma na po-
wej (E), okrelon w 216 ust. 1 w 5 kolumnie tabeli,
Dziennik Ustaw Nr 75
wwczas odlego midzy t cian lub jej czci Q wiksz od 1 000 MJ/m2, lecz nie wiksz ni
a cian zewntrzn drugiego budynku naley zwik-
szy w stosunku do okrelonej w ust. 1 i 2 o 100%.
6. Odlego midzy cianami zewntrznymi bu-
dynkw lub czciami tych cian moe by zmniejszo-
na o 50%, w stosunku do okrelonej w ust. 15, jeeli
we wszystkich strefach poarowych budynkw, przyle-
gajcych odpowiednio do tych cian lub ich czci, s
stosowane stae urzdzenia ganicze wodne.
7. Odlego od ciany zewntrznej budynku lub jej
czci do ciany zewntrznej drugiego budynku moe
by zmniejszona o 25%, w stosunku do okrelonej
w ust. 15, jeeli we wszystkich strefach poarowych
budynku, przylegajcych odpowiednio do tej ciany
lub jej czci, s stosowane stae urzdzenia ganicze
wodne.
8. Najmniejsz odlego budynkw ZL, PM, IN od
granicy lasu naley przyjmowa, jak odlego cian
tych budynkw od ciany budynku ZL z przekryciem
dachu rozprzestrzeniajcym ogie.
9. Odlegoci, o ktrych mowa w ust. 1, dla budyn-
kw wymienionych w 213, bez pomieszcze zagroo-
nych wybuchem, mona zmniejszy o 25%, jeeli s
zwrcone do siebie cianami i dachami nierozprze-
strzeniajcymi ognia, niemajcymi otworw.
10. W pasie terenu o szerokoci okrelonej
w ust. 17, otaczajcym ciany zewntrzne budynku,
niebdce cianami oddzielenia przeciwpoarowego,
ciany zewntrzne innego budynku powinny spenia
wymagania okrelone w 232 ust. 4 i 5 dla cian od-
dzielenia przeciwpoarowego obu budynkw.
11. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 10, dotyczy
pasa terenu o szerokoci zmniejszonej o 50% w odnie-
sieniu do tych cian zewntrznych obu budynkw, kt-
re tworz midzy sob kt 60 lub wikszy, lecz mniej-
szy ni 120.
12. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 10, nie do-
tyczy budynkw, ktre:
1) s oddzielone od siebie cian oddzielenia przeciw-
poarowego, speniajc dla obu budynkw wy-
magania okrelone w 232 ust. 4 i 5, z zastrzee-
niem 218, lub
2) maj ciany zewntrzne tworzce midzy sob kt
nie mniejszy ni 120.
13. Otwarte skadowisko, ze wzgldu na usytuowa-
nie, naley traktowa jak budynek PM.
272. 1. Odlego ciany zewntrznej wznoszone-
go budynku od granicy ssiedniej niezabudowanej
dziaki budowlanej powinna wynosi co najmniej poo-
w odlegoci okrelonej w 271 ust. 17, przyjmujc,
e na dziace niezabudowanej bdzie usytuowany bu-
dynek o przeznaczeniu okrelonym w miejscowym pla-
nie zagospodarowania przestrzennego, przy czym dla
budynkw PM naley przyjmowa, e bdzie on mia
gsto obcienia ogniowego strefy poarowej
5259 Poz. 690
4 000 MJ/m2, a w przypadku braku takiego planu
budynek ZL ze cian zewntrzn, o ktrej mowa
w 271 ust. 1.
2. Budynki jednorodzinne, rekreacji indywidualnej
oraz budynki mieszkalne zagrodowe i gospodarcze, ze
cianami i dachami nierozprzestrzeniajcymi ognia,
powinny by sytuowane w odlegoci nie mniejszej od
granicy ssiedniej, niezabudowanej dziaki, ni jest to
okrelone w 12.
3. Budynek usytuowany bezporednio przy granicy
dziaki powinien mie od strony ssiedniej dziaki cia-
n oddzielenia przeciwpoarowego o klasie odporno-
ci ogniowej okrelonej w 232 ust. 4 i 5.
273. 1. Odlegoci midzy cianami zewntrznymi
budynkw pooonych na jednej dziace budowlanej
nie ustala si, z zastrzeeniem 249 ust. 6, jeeli czna
powierzchnia wewntrzna tych budynkw nie przekra-
cza najmniejszej dopuszczalnej powierzchni strefy po-
arowej wymaganej dla kadego ze znajdujcych si
na tej dziace rodzajw budynkw.
2. Odlegoci midzy budynkami ZL a zbiornikami
gazu pynnego, o ktrych mowa w 179, oraz odlego-
ci midzy tymi zbiornikami a innymi obiektami bu-
dowlanymi okrelaj przepisy odrbne dotyczce baz
i stacji paliw pynnych.
3. Odlegoci midzy budynkami a zbiornikami na-
ziemnymi oleju opaowego o cznej pojemnoci nie
wikszej ni 70 m3 nie powinny by mniejsze ni 20 m.
4. Odlego, o ktrej mowa w ust. 3, moe by
zmniejszona o poow, pod warunkiem zastosowania
midzy budynkiem a zbiornikiem ciany oddzielenia
przeciwpoarowego o klasie odpornoci ogniowej co
najmniej R E I 120.
5. Zbiorniki, o ktrych mowa w ust. 3, powinny by
wykonane jako stalowe dwupaszczowe lub by lokali-
zowane na terenie uksztatowanym w formie niecki,
o pojemnoci wikszej od pojemnoci zbiornika, z izo-
lacj uniemoliwiajc przedostawanie si oleju do
gruntu.
6. Odlegoci midzy budynkami a zbiornikami
podziemnymi oleju opaowego o cznej pojemnoci
nie wikszej ni 35 m3, przykrytymi warstw ziemi
o gruboci co najmniej 0,5 m, nie powinny by mniej-
sze ni 3 m.
Rozdzia 8
Wymagania przeciwpoarowe dla garay
274. 1. Wymagania przeciwpoarowe, okrelone
w niniejszym rozdziale, dotycz garay zamknitych
i otwartych, o ktrych mowa w 102108.
2. W przypadku gdy przepis rozporzdzenia nie
okrela rodzaju garau, naley rozumie, e dotyczy on
garay zamknitych i otwartych.
Dziennik Ustaw Nr 75
3. Jednokondygnacyjny, naziemny gara otwarty,
majcy form zadaszenia miejsc postojowych z odkry-
tymi drogami manewrowymi, powinien mie elemen-
ty konstrukcji i przekrycia co najmniej sabo rozprze-
strzeniajce ogie i niekapice pod wpywem wysokiej
temperatury.
275. 1. Klas odpornoci poarowej garau nale-
y przyjmowa, jak dla budynku PM o gstoci obci-
enia ogniowego do 500 MJ/m2, pod warunkiem wyko-
nania jego elementw jako nierozprzestrzeniajcych
ognia, niekapicych i nieodpadajcych pod wpywem
ognia, jeeli przepisy rozporzdzenia nie stanowi ina-
czej.
2. Dopuszcza si, z zastrzeeniem 277 ust. 5, wy-
konanie nad najwysz kondygnacj garau otwarte-
go, bdcego budynkiem niskim (N), dodatkowego po-
ziomu miejsc postojowych bez zadaszenia lub z zada-
szeniem speniajcym wymagania okrelone w 274
ust. 3.
3. Gara otwarty, ktrego najwyszy poziom parko-
wania znajduje si nie wyej ni 25 m nad poziomem
otaczajcego terenu, moe by wykonany w klasie
D odpornoci poarowej, jeeli nad kondygnacj prze-
znaczon do parkowania samochodw nie znajduj si
inne pomieszczenia.
276. 1. Usytuowanie garau zamknitego i otwar-
tego powinno odpowiada warunkom okrelonym
w 271 jak dla budynkw PM o gstoci obcienia
ogniowego do 1 000 MJ/m2, z zastrzeeniem 19.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje si do garau o liczbie
stanowisk postojowych nie wikszej ni 3, w zabudo-
wie jednorodzinnej i rekreacji indywidualnej.
277. 1. Powierzchnia strefy poarowej w garau
zamknitym nie powinna przekracza:
1) w garau nadziemnym 5 000 m2 ,
2) w garau podziemnym 2 500 m2.
2. Powierzchnie, o ktrych mowa w ust. 1, mog
by powikszone o 100%, jeeli jest speniony jeden
z poniszych warunkw:
1) zastosowano stae urzdzenia ganicze tryskaczo-
we,
2) wykonano, oddzielajce od siebie nie wicej ni po
2 stanowiska postojowe, ciany o klasie odporno-
ci ogniowej co najmniej E I 30, od posadzki do po-
ziomu zapewniajcego pozostawienie przewitu
pod stropem o wysokoci 0,1 do 0,2 m na caej ich
dugoci.
3. Wielopoziomowy gara podziemny, majcy
wsplny wjazd dla dwch lub wicej poziomw, powi-
nien spenia jeden z warunkw okrelonych w ust. 2.
4. W garau zamknitym, w strefie poarowej prze-
kraczajcej 1 500 m2, naley stosowa samoczynne
urzdzenia oddymiajce.
5260 Poz. 690
5. W przypadku zastosowania staego urzdzenia
ganiczego tryskaczowego, klasa odpornoci ogniowej
przewodw wentylacji oddymiajcej powinna odpo-
wiada wymaganiom 270 pkt 3 jedynie z uwagi na
kryterium szczelnoci ogniowej (E).
6. Powierzchnia strefy poarowej w garau otwar-
tym nie powinna przekracza 30 000 m2.
278. 1. Na kadej kondygnacji garau, ktrej po-
wierzchnia przekracza 1 500 m2, powinny znajdowa
si co najmniej dwa wyjcia ewakuacyjne, przy czym
jednym z tych wyj moe by wjazd lub wyjazd. Du-
go przejcia do wyjcia ewakuacyjnego nie moe
przekracza:
1) w garau zamknitym 40 m,
2) w garau otwartym 60 m.
2. Dugo przejcia, o ktrym mowa w ust. 1,
w przypadku garau zamknitego, moe by powikszo-
na zgodnie z zasadami okrelonymi w 237 ust. 6 i 7.
3. Wyjcie ewakuacyjne powinno by dostpne tak-
e w przypadku zamknicia bram midzy strefami po-
arowymi.
4. Jeeli poziom parkowania ley nie wyej ni
3 m nad poziomem terenu urzdzonego przy budynku,
za wyjcie ewakuacyjne mog suy nieobudowane
schody zewntrzne.
5. W garau podziemnym kondygnacje o po-
wierzchni powyej 1 500 m2 powinny, w razie poaru,
mie moliwo oddzielenia ich od siebie i od kondy-
gnacji nadziemnej budynku za pomoc drzwi, bram lub
innych zamkni o klasie odpornoci ogniowej nie
mniejszej ni E I 30.
279. 1. W garau zamknitym, znajdujcym si
w budynku ZL, odlego w pionie midzy wrotami ga-
rau a oknami tego budynku powinna wynosi co naj-
mniej 1,5 m. Odlego ta moe wynosi 1,1 m, jeeli
wykonano nad wjazdem do garau daszek z materia-
w niepalnych o wysigu co najmniej 0,6 m od lica
ciany, wysunity obustronnie 0,8 m poza boczne kra-
wdzie wrt garau, lub jeeli wrota garau s cofnite
o 0,8 m od lica ciany.
2. W budynku, o ktrym mowa w ust. 1, odlego
wrt garau wbudowanego lub przybudowanego od
najbliszej krawdzi okien pomieszcze przeznaczo-
nych na pobyt ludzi w tym samym budynku nie moe
by mniejsza ni 1,5 m w rzucie poziomym.
280. 1. Poczenie garau z budynkiem wymaga
zastosowania przedsionka przeciwpoarowego zamy-
kanego drzwiami o klasie odpornoci ogniowej co naj-
mniej E I 30.
2. Nie wymaga si zastosowania przedsionka,
o ktrym mowa w ust. 1, przed dwigiem oddzielonym
od garau drzwiami o klasie odpornoci ogniowej co
najmniej E I 60.
Dziennik Ustaw Nr 75
3. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 1, nie doty-
czy budynkw mieszkalnych jednorodzinnych i rekre-
acji indywidualnej.
281. Instalowanie w garau studzienek rewizyj-
nych, urzdze i przewodw gazowych, z zastrzee-
niem 164 ust. 6, oraz umieszczanie otworw od pale-
nisk lub otworw rewizyjnych przeznaczonych do
czyszczenia kanaw dymowych, spalinowych i wenty-
lacyjnych, jest zabronione.
Rozdzia 9
Wymagania przeciwpoarowe dla budynkw
inwentarskich
282. Od wymaga dotyczcych klasy odpornoci
poarowej budynkw, okrelonych w 212, zwalnia si
budynki IN o kubaturze brutto do 1 500 m3.
283. Paszarnie, kotownie i inne pomieszczenia
wyposaone w paleniska lub trzony kuchenne, znajdu-
jce si w budynkach IN, powinny mie podogi, cia-
ny i stropy wykonane z materiaw niepalnych.
284. Budynek IN powinien spenia nastpujce
wymagania ewakuacyjne:
1) odlego od najdalszego stanowiska dla zwierzt
do wyjcia ewakuacyjnego nie powinna przekra-
cza przy cikowym utrzymaniu zwierzt 50 m,
a przy bezcikowym 75 m,
2) w bezcikowym chowie byda, trzody chlewnej
i owiec, jeeli liczba byda i trzody chlewnej nie
przekracza 15 sztuk, a owiec 200 sztuk, naley
stosowa co najmniej jedno wyjcie ewakuacyjne,
3) w budynku przeznaczonym dla wikszej liczby
zwierzt anieli wymieniona w pkt 2 naley stoso-
wa co najmniej dwa wyjcia, a z pomieszcze po-
dzielonych na sekcje co najmniej jedno wyjcie
ewakuacyjne z kadej sekcji,
4) wrota i drzwi w budynku inwentarskim powinny
otwiera si na zewntrz pomieszczenia.
285. Dopuszcza si umieszczenie w jednym bu-
dynku czci mieszkalnej i gospodarczej pod nastpu-
jcymi warunkami:
1) cz mieszkalna oraz cz gospodarcza maj od-
rbne wejcia,
2) midzy czci mieszkaln a gospodarcz zostanie
wykonana ciana o klasie odpornoci ogniowej co
najmniej R E I 60.
Rozdzia 10
Wymagania przeciwpoarowe dla budynkw
tymczasowych
286. 1. Budynek tymczasowy przeznaczony na
stay pobyt ludzi powinien by wykonany co najmniej
w klasie E odpornoci poarowej. Budynek taki nie
5261 Poz. 690
powinien mie kondygnacji podziemnych i wicej ni
2 kondygnacje nadziemne.
2. Do wyznaczania minimalnej odlegoci budynku
tymczasowego od innego budynku maj zastosowanie
przepisy okrelajce odlegoci midzy budynkami ZL,
PM lub IN, o ktrych mowa w 271 i 273 ust.1.
3. Tymczasowy budynek wykonany z materiaw
palnych lub z paln izolacj naley przegradza w od-
stpach nieprzekraczajcych 24 m cianami oddziele
przeciwpoarowych o klasie odpornoci ogniowej co
najmniej R E I 60; nie dotyczy to przypadkw okrelo-
nych w 287 i 288.
4. ciana oddzielenia przeciwpoarowego powinna
by wysunita co najmniej o 0,6 m poza lico cian ze-
wntrznych i ponad palne pokrycie dachu.
5. Dostp do poddasza tymczasowego budynku
wykonanego z materiaw palnych powinien by
umoliwiony za pomoc wewntrznego wyazu z kla-
p, o ktrej mowa w 251 pkt 1, o wymiarach co naj-
mniej 0,6x0,6 m, lub przez drabin i drzwi zewntrzne
o wymiarach co najmniej 0,6x1,6 m, umieszczone
w szczytowej cianie budynku.
6. Stosowanie instalacji elektrycznych lub gazo-
wych na strychu tymczasowego budynku wykonanego
z materiaw palnych jest zabronione.
287. Budynek tymczasowy moe by przeznaczo-
ny na cele widowiskowe lub inne zgromadzenia ludzi,
jeeli:
1) jest jednokondygnacyjny,
2) widownia jest dostpna z poziomu terenu,
3) dach lub stropodach maj przekrycie co najmniej
trudno zapalne,
4) ma wyjcia, przejcia i dojcia ewakuacyjne o licz-
bie i wymiarach okrelonych w przepisach rozpo-
rzdzenia, oznakowane zgodnie z Polskimi Nor-
mami znakami bezpieczestwa,
5) ma owietlenie ewakuacyjne i bezpieczestwa,
6) ma instalacj elektryczn wykonan zgodnie z Pol-
skimi Normami.
288. Pomieszczenie z obudow pneumatyczn
moe by wykorzystywane jako tymczasowy budynek
PM o gstoci obcienia ogniowego strefy poarowej
nie wyszej od 1 000 MJ/ m2, pod warunkiem:
1) zachowania odlegoci co najmniej 20 m od innych
obiektw budowlanych,
2) uycia powoki z materiau co najmniej trudno za-
palnego,
3) zastosowania wycznie ogrzewania powietrznego,
4) zapewnienia liczby i wymiarw wyj, doj
i przej ewakuacyjnych, okrelonych w przepisach
rozporzdzenia,
Dziennik Ustaw Nr 75 5262
5) oznakowania wyj ewakuacyjnych zgodnie
z Polskimi Normami znakami bezpieczestwa,
6) wyposaenia w owietlenie ewakuacyjne i bezpie-
czestwa,
7) wyposaenia w instalacj elektryczn wykonan
zgodnie z Polskimi Normami.
289. Pomieszczenie, o ktrym mowa w 288,
przeznaczone do celw widowiskowych, wystawo-
wych, rekreacyjnych lub sportowych, powinno by do-
datkowo wyposaone w:
1) konstrukcje umieszczone wewntrz lub na zewntrz
budynku do awaryjnego podwieszenia powoki
pneumatycznej,
2) awaryjne urzdzenie do utrzymania cinienia w po-
woce, zasilane z niezalenego rda energii,
3) awaryjn wentylacj mechaniczn do wymiany po-
wietrza, zasilan z niezalenego rda energii,
4) wyjcia ewakuacyjne rozmieszczone moliwie rw-
nomiernie na obwodzie,
5) krzesa poczone ze sob w sposb trway i unie- wntrznych schodw i pochylni.
ruchomione w rzdach co najmniej po 8 sztuk,
ustawione zgodnie z wymaganiami okrelonymi
w 261.
290. Tymczasowy budynek typu namiotowego
przeznaczony do celw widowiskowych powinien
spenia wymagania okrelone w 288 i 289, z wyjt-
kiem wymaga dotyczcych urzdze do utrzymywa-
nia cinienia w powoce.
DZIA VII
Bezpieczestwo uytkowania
291. Budynek i urzdzenia z nim zwizane powin-
ny by projektowane i wykonane w sposb niestwarza-
jcy niemoliwego do zaakceptowania ryzyka wypad-
kw w trakcie uytkowania, w szczeglnoci przez
uwzgldnienie przepisw niniejszego dziau.
292. 1. Wejcia do budynku o wysokoci powyej
dwch kondygnacji nadziemnych, majcego pomiesz-
czenia przeznaczone na pobyt ludzi, naley ochrania
daszkiem lub podcieniem ochronnym o szerokoci
wikszej co najmniej o 1 m od szerokoci drzwi oraz
o wysigu lub gbokoci nie mniejszej ni 1 m w bu-
dynkach niskich (N) i 1,5 m w budynkach wyszych.
Wymaganie to nie dotyczy budynkw na terenie zaka-
dw karnych, aresztw ledczych oraz zakadw po-
prawczych i schronisk dla nieletnich.
2. Daszek, o ktrym mowa w ust. 1, powinien mie
konstrukcj umoliwiajc przeniesienie ewentual-
nych obcie, jakie w prawdopodobnym zakresie mo-
e spowodowa upadek okadzin elewacyjnych, skrzy-
de okiennych lub szyb.
293. 1. Tablice informacyjne, reklamy i podobne
urzdzenia oraz dekoracje powinny by tak usytuowa-
Poz. 690
ne, wykonane i zamocowane, aby nie stanowiy zagro-
enia bezpieczestwa dla uytkownikw budynku
i osb trzecich.
2. Daszki, balkony oraz stae i ruchome osony prze-
ciwsoneczne mog by umieszczane na wysokoci co
najmniej 2,4 m nad poziomem chodnika, z pozostawie-
niem nieosonitego pasma ruchu od strony jezdni
o szerokoci co najmniej 1 m.
3. Wystawy sklepowe, gabloty reklamowe, a take
obudowy urzdze technicznych nie mog by wysu-
nite poza paszczyzn ciany zewntrznej budynku
o wicej ni 0,5 m przy zachowaniu uytkowej szero-
koci chodnika nie mniejszej ni 2 m oraz zapewnieniu
bezpieczestwa ruchu dla osb z dysfunkcj narzdu
wzroku.
4. Skrzyda drzwiowe i okienne oraz kraty, okienni-
ce lub inne osony, w pozycji otwartej lub zamknitej,
nie mog zawa szerokoci uytkowej chodnika usy-
tuowanego bezporednio przy cianie zewntrznej bu-
dynku, w ktrej si znajduj.
5. Wymaganie okrelone w ust. 4 dotyczy take ze-
6. Owietlenie wystaw i reklamy wietlne nie po-
winny by uciliwe dla uytkownikw budynku oraz
powodowa olnienia przechodniw i uytkownikw
jezdni.
294. 1. Wpusty kanalizacyjne, pokrywy urzdze
sieci uzbrojenia terenu i instalacji podziemnych oraz
inne osony otworw, usytuowane na trasie przejcia
lub przejazdu, powinny znajdowa si w paszczynie
chodnika lub jezdni.
2. Wpusty kanalizacyjne oraz aurowe osony
otworw w paszczynie chodnika lub przejcia przez
jezdni powinny mie odstpy midzy prtami lub
rednice otworw nie wiksze ni 20 mm.
3. Umieszczenie odbojw, skrobaczek, wycieraczek
do obuwia lub podobnych urzdze wystajcych po-
nad poziom paszczyzny dojcia w szerokoci drzwi
wejciowych do budynku jest zabronione.
295. Skrzyda drzwiowe, wykonane z przezroczy-
stych tafli, powinny by oznakowane w sposb wi-
doczny i wykonane z materiau zapewniajcego bez-
pieczestwo uytkownikw w przypadku stuczenia.
296. 1. Schody zewntrzne i wewntrzne, suce
do pokonania wysokoci przekraczajcej 0,5 m, powin-
ny by zaopatrzone w balustrady lub inne zabezpiecze-
nia od strony przestrzeni otwartej.
2. W budynku mieszkalnym jednorodzinnym, za-
grodowym i rekreacji indywidualnej warunek okrelo-
ny w ust. 1 uwaa si za speniony rwnie wwczas,
gdy schody i pochylnie o wysokoci do 1 m, niemaj-
ce balustrad, s obustronnie szersze w stosunku do
Dziennik Ustaw Nr 75
drzwi lub innego przejcia, do ktrego prowadz, co
najmniej po 0,5 m.
3. Schody zewntrzne i wewntrzne, o ktrych mo-
wa w ust. 1, w budynku uytecznoci publicznej powin-
ny mie balustrady lub porcze przycienne, umoli-
wiajce lewo- i prawostronne ich uytkowanie. Przy
szerokoci biegu schodw wikszej ni 4 m naley za-
stosowa dodatkow balustrad poredni.
297. Konstrukcja schodw, pochylni, pomostw
i galerii, sucych komunikacji oglnej w budynku
mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego i uytecznoci
3. W budynku, w ktrym przewiduje si zbiorowe
przebywanie dzieci bez staego nadzoru, balustrady
powinny mie rozwizania uniemoliwiajce wspina-
nie si na nie oraz zsuwanie si po porczy.
4. Przy balustradach lub cianach przylegych do
pochylni, przeznaczonych dla ruchu osb niepeno-
sprawnych, naley zastosowa obustronne porcze,
umieszczone na wysokoci 0,75 i 0,9 m od paszczyzny
ruchu.
5. Porcze przy schodach zewntrznych i pochyl-
niach, przed ich pocztkiem i za kocem, naley prze-
duy o 0,3 m oraz zakoczy w sposb zapewniajcy
bezpieczne uytkowanie.
6. Porcze przy schodach i pochylniach powinny
by oddalone od cian, do ktrych s mocowane, co
najmniej 0,05 m.
7. Balustrady oddzielajce rne poziomy w halach
sportowych, teatrach, kinach, a take w innych budyn-
kach uytecznoci publicznej powinny zapewnia bez-
pieczestwo uytkownikw take w przypadku paniki.
Dopuszcza si obnienie pionowej czci balustrady do
0,7 m, pod warunkiem uzupenienia jej grn czci
poziom o szerokoci dajcej cznie z czci pionow dygnacjach.
wymiar co najmniej 1,2 m.
299. 1. Okna w budynku powyej drugiej kondy-
gnacji nadziemnej, a take okna na niszych kondygna-
cjach, wychodzce na chodniki lub inne przejcia dla
5263 Poz. 690
publicznej, nie moe by podatna na wywoywane
przez uytkownikw drgania.
298. 1. Balustrady przy schodach, pochylniach,
portfenetrach, balkonach i loggiach powinny mie kon-
strukcj przenoszc siy poziome, okrelone w Pol-
skich Normach, oraz wysoko i wypenienie pasz-
czyzn pionowych zapewniajce skuteczn ochron
przed wypadniciem osb.
2. Wysoko i przewity lub otwory w wypenie-
niu balustrad powinny mie wymiary okrelone w ta-
beli:
pieszych, powinny mie skrzyda otwierane do we-
wntrz.
2. Dopuszcza si stosowanie okien otwieranych na
zewntrz, o poziomej osi obrotu i maksymalnym wy-
chyleniu skrzyda do 0,6 m, mierzc od lica ciany ze-
wntrznej, pod warunkiem zastosowania w nich szyb
zapewniajcych bezpieczestwo uytkowania oraz
umoliwienia ich mycia, konserwacji i naprawy od we-
wntrz pomieszcze lub z urzdze technicznych insta-
lowanych na zewntrz budynku.
3. Przepisw okrelonych w ust. 1 i 2 nie stosuje si
do budynku wpisanego do rejestru zabytkw.
4. Okna w budynku wysokociowym, na kondygna-
cjach pooonych powyej 55 m nad terenem, powin-
ny mie zabezpieczenia umoliwiajce ich otwarcie tyl-
ko przez osoby majce upowanienia waciciela lub
zarzdcy budynku.
300. 1. Kraty zewntrzne, zastosowane w otwo-
rach okiennych i balkonowych, powinny by wykona-
ne w sposb zapobiegajcy moliwoci wspinania si
po nich do pomieszcze pooonych na wyszych kon-
2. Kraty i okiennice, w co najmniej jednym otworze
okiennym, powinny otwiera si od wewntrz:
1) mieszkania,
Dziennik Ustaw Nr 75
2) pomieszczenia mieszkalnego znajdujcego si
w budynku innym ni mieszkalnym,
3) pomieszczenia przeznaczonego na pobyt ludzi
w suterenie lub w budynku tymczasowym z mate-
riaw palnych,
4) pomieszcze, o ktrych mowa w 239 ust. 2.
3. Wymagania, o ktrych mowa w ust. 1 i 2, nie do-
tycz zakadw karnych i aresztw ledczych oraz za-
kadw poprawczych i schronisk dla nieletnich.
301. 1. W budynku na kondygnacjach pooonych
poniej 25 m nad terenem odlego midzy grn kra-
wdzi wewntrznego podokiennika a podog powin-
na wynosi co najmniej 0,85 m, z wyjtkiem przyziemia
oraz cianek podokiennych w loggii, na tarasie lub ga-
lerii, gdzie nie podlega ona ograniczeniom.
2. W budynku na kondygnacjach pooonych po-
wyej 25 m nad terenem midzy grn krawdzi pod-
okiennika a podog naley zachowa odlego co naj-
mniej 1,1 m, z wyjtkiem okien wychodzcych na log-
gie, tarasy lub galerie.
3. Wysoko pooenia podokiennika, okrelona
w ust. 1 i 2, moe by pomniejszona, pod warunkiem
zastosowania zabezpieczenia okna balustrad do wy-
maganej wysokoci lub zastosowania w tej czci okna
skrzyda nieotwieranego i szka o podwyszonej wy-
trzymaoci.
302. 1. W budynku z pomieszczeniami przezna-
czonymi na pobyt ludzi temperatura na powierzchni
elementw centralnego ogrzewania, niezabezpieczo-
nych przed dotkniciem przez uytkownikw, nie moe
przekracza 90C.
2. W budynku, o ktrym mowa w ust. 1, lecz
z ogrzewaniem powietrznym, temperatura strumienia
powietrza w odlegoci 1 cm od wylotu do pomieszcze-
nia nie moe przekracza 70C jeeli znajduje si on
na wysokoci ponad 3,5 m od poziomu podogi
i 45C w pozostaych przypadkach.
3. W pomieszczeniu przeznaczonym na zbiorowy
pobyt dzieci oraz osb niepenosprawnych na grzejni-
kach centralnego ogrzewania naley umieszcza oso-
ny, ochraniajce od bezporedniego kontaktu z ele-
mentem grzejnym.
303. 1. W budynku na kondygnacjach pooonych
powyej 25 m nad terenem zabrania si stosowania
balkonw. Nie dotyczy to balkonw o przeznaczeniu
technologicznym.
2. W budynku na kondygnacjach pooonych po-
wyej 25 m nad terenem mona stosowa loggie wy-
cznie z balustradami penymi. Stosowanie logii po-
wyej 55 m nad terenem jest zabronione.
3. W budynku na kondygnacjach pooonych po-
wyej 12 m, lecz nie wyej ni 25 m nad terenem, mo-
na stosowa portfenetry, pod warunkiem zastosowa-
nia w nich progw o wysokoci co najmniej 0,15 m.
5264 Poz. 690
304. 1. Przeszklenie okien poaciowych, ktrych
krawd jest usytuowana na wysokoci ponad 3 m nad
poziomem podogi, wietlikw oraz dachw w budyn-
kach uytecznoci publicznej i zakadw pracy, powin-
no by wykonane ze szka lub innego materiau o pod-
wyszonej wytrzymaoci na uderzenie.
2. Okadzina szklana cian zewntrznych budynku
wysokiego i wysokociowego powinna by wykonana
ze szka o podwyszonej wytrzymaoci na uderzenia,
tukcego si na drobne, nieostre odamki.
305. 1. Nawierzchnia doj do budynkw, scho-
dw i pochylni zewntrznych i wewntrznych, cigw
komunikacyjnych w budynku oraz podg w pomiesz-
czeniach przeznaczonych na pobyt ludzi, a take po-
sadzki w garau, powinna by wykonana z materiaw
niepowodujcych niebezpieczestwa polizgu.
2. Posadzki i wykadziny w pomieszczeniach prze-
znaczonych na pobyt ludzi powinny by wykonane
z materiaw antyelektrostatycznych, speniajcych
warunki okrelone w Polskich Normach dotyczcych
ochrony przed elektrycznoci statyczn.
3. Nawierzchnia zewntrznej pochylni samochodo-
wej o nachyleniu wikszym ni 15% powinna by kar-
bowana.
306. 1. W budynku uytecznoci publicznej, pro-
dukcyjnym i magazynowym, w miejscach, w ktrych
nastpuje zmiana poziomu podogi, naley zastosowa
rozwizania techniczne, plastyczne lub inne sygnalizu-
jce t rnic.
2. W budynkach, o ktrych mowa w ust. 1, po-
wierzchnie spocznikw schodw i pochylni powinny
mie wykoczenie wyrniajce je odcieniem, barw
bd faktur, co najmniej w pasie 30 cm od krawdzi
rozpoczynajcej i koczcej bieg schodw lub pochyl-
ni.
307. W budynku produkcyjnym i magazynowym,
w ktrych mog wystpi zmienne obcienia uytko-
we stropw, schodw lub pomostw roboczych, nale-
y w widocznym miejscu umieci tablic informacyj-
n, okrelajc dopuszczaln wielko obcienia tych
elementw.
308. 1. W budynkach o dwch lub wicej kondy-
gnacjach nadziemnych naley zapewni wyjcie na
dach co najmniej z jednej klatki schodowej, umoliwia-
jce dostp na dach i do urzdze technicznych tam za-
instalowanych.
2. W budynkach wysokich (W) i wysokociowych
(WW) wyjcia, o ktrych mowa w ust. 1, naley zapew-
ni z kadej klatki schodowej.
3. Jako wyjcie z klatki schodowej na dach naley
stosowa drzwi o szerokoci 0,8 m i wysokoci co naj-
mniej 1,9 m lub klapy wyazowe o wymiarze
0,8x0,8 m w wietle, do ktrych dostp powinien od-
powiada warunkom okrelonym w 101.
Dziennik Ustaw Nr 75
4. Na dachu o spadku ponad 25% oraz na dachu po-
krytym materiaami amliwymi (tukcymi) naley wy-
kona stae dojcia do kominw, urzdze technicz-
nych oraz anten radiowych i telewizyjnych.
5. Dojcia, o ktrych mowa w ust. 4, na odcinkach
o nachyleniu ponad 25% powinny mie zabezpieczenia
przed polizgiem.
6. Na dachu o spadku ponad 100% powinny by za-
mocowane stae uchwyty dla lin bezpieczestwa lub
bariery ochronne nad doln krawdzi dachu.
DZIA VIII
Higiena i zdrowie
Rozdzia 1
Wymagania oglne
309. Budynek powinien by zaprojektowany i wy-
konany z takich materiaw i wyrobw oraz w taki spo-
sb, aby nie stanowi zagroenia dla higieny i zdrowia
uytkownikw lub ssiadw, w szczeglnoci w wyni-
ku:
1) wydzielania si gazw toksycznych,
2) obecnoci szkodliwych pyw lub gazw w powie-
trzu,
3) niebezpiecznego promieniowania,
4) zanieczyszczenia lub zatrucia wody lub gleby,
5) nieprawidowego usuwania dymu i spalin oraz nie-
czystoci i odpadw w postaci staej lub ciekej,
6) wystpowania wilgoci w elementach budowlanych
lub na ich powierzchniach,
7) niekontrolowanej infiltracji powietrza zewntrzne-
go,
8) przedostawania si gryzoni do wntrza,
9) ograniczenia nasonecznienia i owietlenia natural-
nego.
Rozdzia 2
Ochrona czystoci powietrza
310. 1. Budynek przeznaczony na pobyt ludzi
i urzdzenia z nim zwizane powinny by zaprojekto-
wane i wykonane tak, aby w pomieszczeniach zawar-
to w powietrzu ste i nate czynnikw szkodli- nego poziomu oddziaywania pola elektromagnetycz-
wych dla zdrowia, wydzielanych przez grunt, materia-
y i stae wyposaenie oraz powstajcych w trakcie
uytkowania zgodnego z przeznaczeniem pomiesz-
cze, nie przekraczaa wartoci dopuszczalnych, okre-
lonych w przepisach sanitarnych oraz bezpieczestwa
i higieny pracy.
2. Wymagania, o ktrych mowa w ust. 1, stosuje si
odpowiednio do pomieszcze przeznaczonych dla
zwierzt.
5265 Poz. 690
3. W pomieszczeniu przeznaczonym na pobyt ludzi,
w ktrym jest wymagane zachowanie szczeglnej czy-
stoci, stosowanie grzejnikw z rur oebrowanych jest
zabronione.
311. Jeeli w powietrzu wywiewanym z pomiesz-
czenia wystpuj niedopuszczalne stenia substancji
szkodliwych, naley zastosowa urzdzenia unieszko-
dliwiajce je przed wyemitowaniem do atmosfery.
312. 1. Budynek z pomieszczeniami przeznaczo-
nymi na pobyt ludzi, dla inwentarza ywego, a take do
produkcji i przechowywania artykuw spoywczych
oraz farmaceutycznych nie moe by wykonany z ma-
teriaw emitujcych zwizki (gazy, pary, pyy) szkodli-
we dla zdrowia lub zapachowe w stopniu przekraczaj-
cym ich dopuszczalne stenia.
2. Jeeli zwizki, o ktrych mowa w ust. 1, s emi-
towane przez materiay w niedopuszczalnym steniu
jedynie przez ograniczony czas, dopuszcza si ich sto-
sowanie pod warunkiem, e uytkowanie budynku lub
pomieszcze, w ktrych materiay te zostay zastoso-
wane, nastpi dopiero po upywie terminu karencji,
a w przypadku materiaw emitujcych zanieczyszcze-
nia pyliste lub wkniste po stwierdzeniu przez wa-
ciwego pastwowego inspektora sanitarnego osi-
gnicia stanu zanieczyszczenia powietrza, zgodnego
z przepisami odrbnymi w sprawie dopuszczalnych
ste i nate czynnikw szkodliwych dla zdrowia
wydzielanych przez materiay budowlane, urzdzenia
i elementy wyposaenia.
Rozdzia 3
Ochrona przed promieniowaniem jonizujcym
i polami elektromagnetycznymi
313. 1. Budynek z pomieszczeniami przeznaczo-
nymi na pobyt ludzi i dla inwentarza ywego nie moe
by wykonany z materiaw i elementw wyposaenia
niespeniajcych wymaga przepisw odrbnych
w sprawie dopuszczalnych ste i nate czynnikw
szkodliwych dla zdrowia.
2. rednie wartoci roczne ekwiwalentnego ste-
nia radonu w pomieszczeniach budynku przeznaczone-
go na stay pobyt ludzi nie mog przekracza dopusz-
czalnej wartoci, okrelonej w przepisach odrbnych
dotyczcych dawek granicznych promieniowania.
314. Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi
na pobyt ludzi nie moe by wzniesiony na obszarach
stref, w ktrych wystpuje przekroczenie dopuszczal-
nego, okrelonego w przepisach odrbnych dotycz-
cych ochrony przed oddziaywaniem pl elektroma-
gnetycznych.
Rozdzia 4
Ochrona przed zawilgoceniem i korozj biologiczn
315. Budynek powinien by zaprojektowany i wy-
konany w taki sposb, aby opady atmosferyczne, wo-
Dziennik Ustaw Nr 75 5266
da w gruncie i na jego powierzchni, woda uytkowana
w budynku oraz para wodna w powietrzu w tym bu-
dynku nie powodoway zagroenia zdrowia i higieny
uytkowania.
316. 1. Budynek posadowiony na gruncie, na kt-
rym poziom wd gruntowych moe powodowa prze-
nikanie wody do pomieszcze, naley zabezpieczy za
pomoc drenau zewntrznego lub w inny sposb
przed infiltracj wody do wntrza oraz zawilgoceniem.
2. Uksztatowanie terenu wok budynku powinno
zapewnia swobodny spyw wody opadowej od bu-
dynku.
317. 1. ciany piwnic budynku oraz stykajce si
z gruntem inne elementy budynku, wykonane z mate-
riaw podcigajcych wod kapilarnie, powinny by
zabezpieczone odpowiedni izolacj przeciwwilgocio-
w.
2. Czci cian zewntrznych, bezporednio nad
otaczajcym terenem, tarasami, balkonami i dachami,
powinny by zabezpieczone przed przenikaniem wody
opadowej i z topniejcego niegu.
318. Rozwizania konstrukcyjno-materiaowe
przegrd zewntrznych i ich uszczelnienie powinny
uniemoliwia przenikanie wody opadowej do wntrza
budynkw.
319. 1. Dachy i tarasy powinny mie spadki umo-
liwiajce odpyw wd opadowych i z topniejcego
niegu do rynien i wewntrznych lub zewntrznych rur
spustowych.
2. Dachy w budynkach o wysokoci powyej
15 m nad poziomem terenu powinny mie spadki
umoliwiajce odpyw wody do wewntrznych rur
spustowych. Wymaganie to nie dotyczy budynkw kul-
tu religijnego, budynkw widowiskowych, hal sporto-
wych, a take produkcyjnych i magazynowych, w kt-
rych taki sposb odprowadzenia wody jest niemoliwy
ze wzgldw technologicznych.
3. W budynku wolno stojcym o wysokoci do
4,5 m i powierzchni dachu do 100 m2 dopuszcza si
niewykonywanie rynien i rur spustowych, pod warun-
kiem uksztatowania okapw w sposb zabezpieczaj-
cy przed zaciekaniem wody na ciany.
320. Balkony, loggie i tarasy powinny mie po-
sadzki wykonane z materiaw nienasikliwych, mro-
zoodpornych i nieliskich.
321. W pomieszczeniu przeznaczonym na stay
pobyt ludzi temperatura na wewntrznej powierzchni
przegrd zewntrznych powinna spenia wymagania
okrelone w pkt 2.2 zacznika do rozporzdzenia.
322. 1. Rozwizania materiaowo-konstrukcyjne
zewntrznych przegrd budynku, warunki cieplno-wil-
gotnociowe, a take intensywno wymiany powie-
trza w pomieszczeniach, powinny uniemoliwia po-
wstanie zagrzybienia.
Poz. 690
2. Do budowy naley stosowa materiay, wyroby
i elementy budowlane odporne lub uodpornione na za-
grzybienie i inne formy biodegradacji, odpowiednio do
stopnia zagroenia korozj biologiczn.
3. Przed podjciem przebudowy, rozbudowy lub
zmiany przeznaczenia budynku, w przypadku stwier-
dzenia wystpowania zawilgocenia i oznak korozji bio-
logicznej, naley wykona ekspertyz mykologiczn
i na podstawie jej wynikw odpowiednie roboty za-
bezpieczajce.
DZIA IX
Ochrona przed haasem i drganiami
323. 1. Budynek i urzdzenia z nim zwizane po-
winny by zaprojektowane i wykonane w taki sposb,
aby poziom haasu, na ktry bd naraeni uytkowni-
cy lub ludzie znajdujcy si w ich ssiedztwie, nie sta-
nowi zagroenia dla ich zdrowia, a take umoliwia im
prac, odpoczynek i sen w zadowalajcych warunkach.
2. Pomieszczenia w budynkach mieszkalnych, za-
mieszkania zbiorowego i uytecznoci publicznej nale-
y chroni przed haasem:
1) zewntrznym przenikajcym do pomieszczenia
spoza budynku,
2) pochodzcym od instalacji i urzdze stanowicych
techniczne wyposaenie budynku,
3) powietrznym i uderzeniowym, wytwarzanym przez
uytkownikw innych mieszka, lokali uytkowych
lub pomieszcze o rnych wymaganiach uytko-
wych.
324. Budynek, w ktrym ze wzgldu na prowadzo-
n w nim dziaalno lub sposb eksploatacji mog po-
wstawa uciliwe dla otoczenia haasy lub drgania,
naley ksztatowa i zabezpiecza tak, aby poziom ha-
asw i drga przenikajcych z pomieszcze tego bu-
dynku nie przekracza wartoci dopuszczalnych, okre-
lonych w przepisach odrbnych dotyczcych ochrony
rodowiska.
325. 1. Budynki mieszkalne, zamieszkania zbioro-
wego i uytecznoci publicznej naley sytuowa
w miejscach najmniej naraonych na wystpowanie
haasu i drga, a jeeli one wystpuj i poziomy ich
przekraczaj wartoci dopuszczalne, okrelone w prze-
pisach o ochronie przed haasem i drganiami, naley
stosowa skuteczne zabezpieczenia.
2. Budynki z pomieszczeniami wymagajcymi
ochrony przed zewntrznym haasem i drganiami na-
ley chroni przed tymi uciliwociami poprzez zacho-
wanie odpowiednich odlegoci od ich rde, usytu-
owanie i uksztatowanie budynku, stosowanie elemen-
tw amortyzujcych drgania oraz osaniajcych i ekra-
nujcych przed haasem, a take racjonalne rozmiesz-
czenie pomieszcze w budynku i zapewnienie wyma-
ganej izolacyjnoci przegrd zewntrznych.
Dziennik Ustaw Nr 75 5267
326. 1. Poziom haasu oraz drga przenikajcych
do pomieszcze w budynkach mieszkalnych, zamiesz-
kania zbiorowego i uytecznoci publicznej, z wycze-
niem budynkw, dla ktrych jest konieczne spenienie
szczeglnych wymaga ochrony przed haasem, nie
moe przekracza wartoci dopuszczalnych, okrelo-
nych w Polskich Normach dotyczcych ochrony przed
haasem pomieszcze w budynkach oraz oceny wpy-
wu drga na ludzi w budynkach.
2. W budynkach, o ktrych mowa w ust. 1, przegro-
dy zewntrzne i wewntrzne, a take elementy budow-
lane powinny mie izolacyjno akustyczn:
1) od dwikw powietrznych dla: cian zewntrz-
nych, stropodachw, cian wewntrznych, okien
w przegrodach zewntrznych, drzwi i okien we-
wntrznych,
2) od dwikw powietrznych i uderzeniowych dla
stropw,
nie mniejsz od okrelonej w Polskiej Normie doty-
czcej izolacyjnoci akustycznej przegrd w budyn-
kach oraz izolacyjnoci akustycznej elementw bu-
dowlanych.
3. W budynku wielorodzinnym izolacja akustyczna
stropw midzymieszkaniowych powinna zapewnia
zachowanie przez te stropy waciwoci akustycznych,
o ktrych mowa w ust. 2 pkt 2, bez wzgldu na rodzaj
zastosowanej nawierzchni podogowej.
327. 1. Zabrania si sytuowania przy pomieszcze-
niach mieszkalnych pomieszcze technicznych o szcze-
glnej uciliwoci, takich jak szyby i maszynownie
dwigowe lub zsypy mieciowe. Wymaganie to nie do-
tyczy przypadkw, o ktrych mowa w 196 ust. 2 oraz
w 197 ust. 2 przy nadbudowie lub adaptacji stry-
chu na cele mieszkalne.
2. Instalacje i urzdzenia, stanowice techniczne
wyposaenie budynku mieszkalnego, zamieszkania
zbiorowego i uytecznoci publicznej, nie mog powo-
dowa powstawania nadmiernych haasw i drga,
utrudniajcych eksploatacj lub uniemoliwiajcych
ochron uytkownikw pomieszcze przed ich oddzia-
ywaniem.
3. Sposb posadowienia urzdze, o ktrych mo-
wa w ust. 1, oraz sposb ich poczenia z przewodami
i elementami konstrukcyjnymi budynku, jak rwnie
sposb poczenia poszczeglnych odcinkw przewo-
dw midzy sob i z elementami konstrukcyjnymi bu-
dynku, powinien zapobiega powstawaniu i rozcho-
dzeniu si haasw i drga do pomieszcze podlegaj-
cych ochronie lub do otoczenia budynku.
4. ciany i stropy oraz inne elementy budowlane
pomieszcze technicznych i garay w budynkach
mieszkalnych wielorodzinnych i zamieszkania zbioro-
wego powinny mie konstrukcj uniemoliwiajc
przenikanie z tych pomieszcze haasw i drga do po-
mieszcze wymagajcych ochrony.
Poz. 690
DZIA X
Oszczdno energii i izolacyjno cieplna
328. Budynek i jego instalacje ogrzewcze, wenty-
lacyjne i klimatyzacyjne powinny by zaprojektowane
i wykonane w taki sposb, aby ilo energii cieplnej,
potrzebnej do uytkowania budynku zgodnie z jego
przeznaczeniem, mona byo utrzyma na racjonalnie
niskim poziomie.
329. 1. Dla budynku mieszkalnego wielorodzinne-
go i zamieszkania zbiorowego wymagania okrelone
w 328 uznaje si za spenione, jeeli warto wska-
nika E, okrelajcego obliczeniowe zapotrzebowanie
na energi kocow (ciepo) do ogrzewania budynku
w sezonie grzewczym, wyraone iloci energii przypa-
dajcej w cigu roku na 1 m3 kubatury ogrzewanej cz-
ci budynku, jest mniejsza od wartoci granicznej E0,
a take jeeli przegrody budowlane odpowiadaj wy-
maganiom izolacyjnoci cieplnej oraz innym wymaga-
niom okrelonym w zaczniku do rozporzdzenia.
2. Dla budynku jednorodzinnego wymagania okre-
lone w 328 uznaje si za spenione, jeeli:
1) warto wskanika E, o ktrym mowa w ust. 1, jest
mniejsza od wartoci granicznej E0 oraz jeeli prze-
grody budowlane odpowiadaj wymaganiom
okrelonym w pkt 2 zacznika do rozporzdzenia
lub
2) przegrody budowlane odpowiadaj wymaganiom
izolacyjnoci cieplnej oraz innym wymaganiom
okrelonym w zaczniku do rozporzdzenia.
3. Dla budynku uytecznoci publicznej i budynku
produkcyjnego wymagania okrelone w 328 uznaje
si za spenione, jeeli przegrody budowlane odpowia-
daj wymaganiom izolacyjnoci cieplnej oraz innym
wymaganiom okrelonym w zaczniku do rozporz-
dzenia.
4. Wartoci graniczne E0 wskanika sezonowego
zapotrzebowania na ciepo do ogrzewania budynku,
w zalenoci od wspczynnika ksztatu budynku A/V,
dla budynkw mieszkalnych i zamieszkania zbiorowe-
go wynosz:
1) E0 = 29 kWh/(m3 rok) przy A/V 0,20,
2) E0 = 26,6 + 12 A/V kWh/(m3 rok) przy 0,20 < A/V
< 0,90,
3) E0 = 37,4 kWh/(m3 rok) przy A/V 0,90,
gdzie:
A jest sum pl powierzchni wszystkich cian ze-
wntrznych (wraz z oknami i drzwiami balkono-
wymi), dachw i stropodachw, podg na grun-
cie lub stropw nad piwnic nieogrzewan, stro-
pw nad przejazdami, oddzielajcych cz ogrze-
wan budynku od powietrza zewntrznego, grun-
tu i przylegych nieogrzewanych pomieszcze, li-
czon po obrysie zewntrznym,
V jest kubatur netto ogrzewanej czci budynku
obliczan jako kubatura brutto budynku pomniej-
Dziennik Ustaw Nr 75 5268 Poz. 690

szona o kubatur wydzielonych klatek schodo-
wych, szybw dwigowych, a take zewntrznych,
niezamknitych ze wszystkich stron czci budyn-
ku, takich jak: podcienia, balkony, tarasy, loggie
i galerie.
5. Wskanik sezonowego zapotrzebowania na cie-
po do ogrzewania budynku mieszkalnego i zamieszka-
nia zbiorowego E, o ktrym mowa w ust. 1, oblicza si
zgodnie z Polsk Norm dotyczc obliczania sezono-
wego zapotrzebowania na ciepo do ogrzewania bu-
dynkw mieszkalnych i zamieszkania zbiorowego.
DZIA XI
Przepisy przejciowe i kocowe
330. Przepisw rozporzdzenia nie stosuje si,
z zastrzeeniem 2 ust. 1 i 207 ust. 2, jeeli przed
dniem wejcia w ycie rozporzdzenia:
1) zostaa wydana decyzja o pozwoleniu na budow
lub odrbna decyzja zatwierdzajca projekt bu-
dowlany,
2) zostao dokonane zgoszenie budowy lub wykona-
nia robt budowlanych w przypadku, gdy nie jest
wymagane uzyskanie decyzji o pozwoleniu na bu-
dow.
331. Traci moc rozporzdzenie Ministra Gospo-
darki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 14 grudnia
1994 r. w sprawie warunkw technicznych, jakim po-
winny odpowiada budynki i ich usytuowanie (Dz. U.
z 1999 r. Nr 15, poz. 140 i Nr 44, poz. 434, z 2000 r. Nr 16,
poz. 214 oraz z 2001 r. Nr 17, poz. 207).
332. Rozporzdzenie wchodzi w ycie po upywie
6 miesicy od dnia ogoszenia.
Minister Infrastruktury: M. Pol

Zacznik do rozporzdzenia Ministra Infrastruktury

z dnia 12 kwietnia 2002 r. (poz. 690)

WYMAGANIA IZOLACYJNOCI CIEPLNEJ I INNE WYMAGANIA ZWIZANE Z OSZCZDNOCI ENERGII

1. Izolacyjno cieplna przegrd i podg na gruncie

1.1. Wartoci wspczynnika przenikania ciepa Uk cian, stropw i stropodachw, obliczone zgodnie z Pol-
sk Norm dotyczc obliczania oporu cieplnego i wspczynnika przenikania ciepa, nie mog by wiksze ni
wartoci Uk(max) okrelone w tabelach:
Dziennik Ustaw Nr 75 5269 Poz. 690
Dziennik Ustaw Nr 75 5270 Poz. 690
Dziennik Ustaw Nr 75 5271 Poz. 690
Dziennik Ustaw Nr 75 5272 Poz. 690

1.2. Wartoci wspczynnika przenikania ciepa Uk okien, drzwi balkonowych i drzwi zewntrznych nie mog
by wiksze ni wartoci Uk(max) okrelone w tabelach:
Dziennik Ustaw Nr 75 5273 Poz. 690
Dziennik Ustaw Nr 75 5274 Poz. 690

1.3. Dopuszcza si dla budynku produkcyjnego wiksze wartoci wspczynnika Uk ni Uk(max) okrelone
w pkt 1.1 i 1.2, jeli uzasadnia to rachunek efektywnoci ekonomicznej inwestycji, obejmujcy koszty budowy
i eksploatacji budynku.

1.4. W budynku mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego, budynku uytecznoci publicznej, a take budynku
produkcyjnym podoga na gruncie w ogrzewanym pomieszczeniu powinna by izolowana dodatkow izolacj
ciepln. Suma oporw cieplnych warstw podogowych, dodatkowej izolacji cieplnej (poziomej lub pionowej)
i gruntu, obliczona zgodnie z Polsk Norm dotyczc obliczania oporu cieplnego i wspczynnika przenikania
ciepa, nie powinna by mniejsza od wartoci okrelonych w poniszej tabeli:

Podogom stykajcym si z gruntem w pomieszczeniach o temperaturze obliczeniowej ti 8C oraz podo-

gom usytuowanym poniej 0,6 m od poziomu terenu nie stawia si adnych wymaga izolacyjnoci cieplnej.

1.5. W budynku mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego, budynku uytecznoci publicznej, a take w budyn-
ku produkcyjnym wartoci oporw cieplnych cian stykajcych si z gruntem, na odcinku ciany rwnym
1,0 m, liczc od poziomu terenu, nie mog by mniejsze ni:
a) przy ti > 16C 1,0 m2 K/W,
b) przy 4C < ti 16C 0,8 m2 K/W.

Na odcinku ciany poniej 1,0 m, liczc od poziomu terenu, wartoci oporu cieplnego nie ogranicza si.

2. Inne wymagania zwizane z oszczdnoci energii

2.1. Powierzchnia okien

2.1.1. W budynku jednorodzinnym pole powierzchni A0, wyraone w m2, okien oraz przegrd szklanych
i przezroczystych, o wspczynniku przenikania ciepa Uk nie mniejszym ni 2,0 W/(m2 K), obliczone wedug ich
wymiarw modularnych, nie moe by wiksze ni warto A0max obliczona wedug wzoru:

A0max = 0,15 Az + 0,03 Aw

gdzie:
Az jest sum pl powierzchni rzutu poziomego wszystkich kondygnacji nadziemnych (w zewntrznym obry-
sie budynku) w pasie o szerokoci 5 m wzdu cian zewntrznych,
Aw jest sum pl powierzchni pozostaej czci rzutu poziomego wszystkich kondygnacji po odjciu Az.

2.1.2. W budynku uytecznoci publicznej pole powierzchni A0, wyraone w m2, okien oraz przegrd szkla-
nych i przezroczystych, o wspczynniku przenikania ciepa Uk nie mniejszym ni 2,0 W/(m2 K), obliczone we-
dug ich wymiarw modularnych, nie moe by wiksze ni warto A0max obliczona wedug wzoru okrelone-
go w pkt 2.1.1, jeli nie jest to sprzeczne z warunkami odnonie do zapewnienia niezbdnego owietlenia wia-
tem dziennym, okrelonymi w 57 rozporzdzenia.
Dziennik Ustaw Nr 75 5275 Poz. 690

2.1.3. W budynku produkcyjnym czne pole powierzchni okien oraz cian szklanych w stosunku do po-
wierzchni caej elewacji nie moe by wiksze ni:
a) w budynku jednokondygnacyjnym (halowym) 15%,
b) w budynku wielokondygnacyjnym 30%.

2.2. Punkt rosy

2.2.1. W budynku mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego, budynku uytecznoci publicznej, a take w bu-
dynku produkcyjnym opr cieplny nieprzezroczystych przegrd zewntrznych powinien umoliwia utrzymanie
na wewntrznych jej powierzchniach temperatury wyszej co najmniej o 1C od punktu rosy powietrza w po-
mieszczeniu, przy obliczeniowych wartociach temperatury powietrza wewntrznego i zewntrznego oraz przy
obliczeniowej wilgotnoci wzgldnej powietrza w pomieszczeniu, obliczonej zgodnie z Polsk Norm dotyczc
parametrw obliczeniowych powietrza wewntrznego.

2.2.2. W pomieszczeniu klimatyzowanym, z utrzymywan sta wilgotnoci wzgldn powietrza, tempera-

tura na wewntrznej powierzchni przegrd powinna by wysza od punktu rosy powietrza w pomieszczeniu.

2.3. Szczelno na przenikanie powietrza

2.3.1. W budynku mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego, budynku uytecznoci publicznej, a take w bu-
dynku produkcyjnym przegrody zewntrzne nieprzezroczyste, zcza midzy przegrodami i czciami przegrd
oraz poczenia okien z ocieami naley projektowa i wykonywa pod ktem osignicia ich cakowitej szczel-
noci na przenikanie powietrza.

2.3.2. W budynku mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego i budynku uytecznoci publicznej wspczynnik

infiltracji powietrza dla otwieranych okien i drzwi balkonowych w pomieszczeniach, w ktrych napyw powietrza
zewntrznego jest zapewniony przez nawiewniki, powinien wynosi nie wicej ni 0,3 m3/(m h daPa2/3), a w po-
zostaych przypadkach powyej 0,5, lecz nie wicej ni 1,0 m3/(m h daPa2/3), z zastrzeeniem 155 ust. 3 i 4
rozporzdzenia.