Sevgi anne kucanda balar her sylenilen kelime ocuun

ahsiyetine konan bir tuladr.

KOZAN ANAOKULU
REHBERLK SERVS VEL BLTEN
NSAN 2013
 Alan yepyeni tertemiz
sayfayla merhaba dedik sizlere;
Merhaba hayatn her anndan;
acsndan tatlsndan derdinden
ve kederinden lezzet almasn
bilenlere ya da almaya
alanlara
Her sabah uyandnda
yaananlara ve yaanacaklara
tm itenliinle merhaba
diyebiliyorsan senden daha
mutlusu ve ansls yoktur
hayatta
 HAYATA TUTUNMAK
Biran bile brakmamaktr hayata tutunmak
Yaadklarn her neyse vazgememektir.
Bir arnn bal yapmas kadar
Esiz bir sanat eseridir.
Ve glm hayata tutunmak
zerine yaan tm karlara ramen
iek olabilmektir kardelen gibi
Toprak gibidir her yeni darbede daha da verimli olabilmek
Yamur gibidir canllk katan dp de faydal olabilen
Gne gibidir hayata tutunmak inadna stan hi ayrt etmeden
inadna aydnlatan
Hatice IIK
BREYN KENDN GEREKLETRMES N

YAPILAN ALIMALAR:

Seminerler (ocuun geliiminde anne babann rol, 0-6 ya aile

eitimi, salkl hamilelik geirme eitimi, televizyon ve internet,

geliim dnemlerine gre ocuklarn zellikleri, renme

sitillerine gre ocuumu nasl yetitirmeliyim, ocuklarda

zgven, aile ii iletiim ve sizlerden gelen talepler)

renci grmeleri

Veli grmeleri

Rehberlik dkmanlar (test. Konulara gre bror vs.)

Ev ziyaretleri ile rencinin yaad ortamn takibi

rencilerin sosyal ve duygusal alandaki sorunlarn belirlemeye

ynelik uygulamalar

Mesleklerin tantm

Duygular tanma ve ifade edebilme

Aile rehberlii

Kendini tanmaya ynelik eitli almalar

 DNK DNCELERMZLE
BUGN NA ETTK ...

BUGNK DNCELERMZLE
YARINI NA EDYORUZ....

ocuklar donmam beton gibidir, zerine ne dse iz brakr.

Gelecein cahili, okumayan kii olmayacaktr.
Nasl reneceini bilmeyen kii olacaktr.
ocuk kendisini sevene deil kendisine sayg duyana
sayg duyar.
Yedi yana kadar ocuunuzla oynaynz, on be
yana kadar arkada olunuz, on be yandan sonra
onunla istiare ediniz.
 0-6 YA DNEMLERNDE DKKAT EDLMES
GEREKENLER

0-6 ya insan hayatnn en nemli dnm noktalarndan biridir. Aadaki hikye 5 yl gsterilen stn
sabrn bir rndr.

Bambu Aac

Bambu aacnn yetimesi, olumlu srar iin gzel bir rnektir.

inliler bu aac syle yetitirir:
nce aacn tohumu ekilir, sulanr ve gbrelenir.
Birinci yl tohumda herhangi bir deiiklik olmaz. Tohum
yeniden sulanp gbrelenir. Bambu aac ikinci ylda da topran dna
filiz vermez. nc ve drdnc yllarda her yl yaplan ilem tekrar
edilerek bambu tohumu sulanr ve gbrelenir.
Fakat inat tohum bu ylda
da filiz vermez. inliler byk bir sabrla besinci ylda da bambuya su
ve gbre vermeye devam ederler.
Ve nihayet besinci yln sonlarna doru bambu yeermeye baslar ve alt
hafta gibi ksa bir srede yaklak 27 metre boyuna ular.
 Bu olgunlua erien bambu aacnn, aratrdnz da kozmetikten ila sanayine giyimden
endstriye kadar birok alanda ok ok nemli faydalarnn olduu greceksiniz. ocuklarmzda
bambu aac gibidir. Eer gereken sabr zeni ve doru yntemleri kullanlrsanz oda kendi zgn
yetenekleriyle vazgeilmezler arasna girecektir emin olun.
*** *** ****

stenilen davranlar yerletirmede uygun zaman nemlidir. O-6 istenilen

davranlar yerletirme de nemli bir zamandr. Bu yzden bu dneme altn yllar
denir. Kiilik yaplanmasnn %70i bu dnemde oluur.

Duygularn aktarmasna izin verin. Bazen doruyu sylemek adna onlarn

duygularn aktarmasn engelliyoruz.

Yaadklar olaylar karsnda sizin gibi hissetmesini beklemeyin. Bir eyden

korkabilir; eer Falan olay oldu dediinde kzacak bir ey mi var demek yerine
onun duygunu anlamaya aln.

nce duygularla sonra davranlarla ilgilenin.

Onu ok kzgn grnce panikleyebilirsiniz. O zaman seni kzgn grnce panik

oluyorum deyin. ocuk anlattklarnzn % 5ini Yaptklarnzn 95ini alr.

ocuk olduklarn unutmayn. Samalama, sklma hakkna sahiptirler. Sizin

yaptnz planlardan sklmalarna izin verin.

zldnzde, aladnzda, korktuunuzda duygularnz gizlemeyin.

Anlayabilecei dille syleyin. zntnz geip rahatlaynca da rahatladnz
getiini anlatn. Bu ocuun insanlarn ara sra byle duygular yaayabileceklerini
ve daha sonra rahatlayabileceklerini renmi olacak.

Eer tam tersini yaparsanz ona zldn bir ey olunca ya da sinirlendiin bir ey
olunca iine at tut atla, kahrol Mesaj verilir. Bu durum ileride ocuklarn
depresyona eilimli bireyler olmasna sebep olur.
 3-6 YA OCUK ETMNDE ANNENN ROL
Anne eitimci olduu iin nemli rol oynar. Yava yava i yapmaya altrmak
nemlidir. Sofra kurup kaldrmaya yardmc olmasn salamak, kyafetlerini
kendisinin giyip karmasn salamak yemeini kendisinin yemesine izin vermek,
ayakkabsn giyip karmas gibi. Bizim iin basit onlar iin temel yap ta olan ileri
kendilerinin yapmalar ok ok nemli..anneler olarak en nemli ocuklar zerindeki
veri kiilik ve ahsiyet eitimidir. ocuklara hibir ekilde i vermekten kendi z
bakmlarn salamalarna izin vermekten ekinmeyin. Ben zorluk ektim ocuum
ekmesin tek ocuk her eyin en iyisi olsun diye bir tutum iine girerseniz ocuun
kaderini en olumsuz ynde etkilemi olursunuz. Ka yapaym derken gz karmak
da byle bir ey olur herhalde. ocuklarn ilerini ne kadar ok kolaylatrrsak
ahsiyetlerini o kadar zedelemi oluruz. Kendi ocuunuzu dier ocuklarla
kyaslamayn. Her ocuun kendi dnyasnda bir zel yetenei vardr. Eer bunu
farkna varamamsanz sorun ocukta deil de anne babadadr.

3 YA OCUU

Kendine zel ayr bir benlik ve cinsiyet duygusu gelitirmeye balar. Ben kimim?
Nereden geldim? ocuk nasl oluur? Gibi cinsel ierikli sorular yneltebilir. Merak ve
eilimin doal bir paras olan bu sorular ocuun geliim seviyesine uygun olarak
cevaplanmas ileride ocuun bu konularla daha bark olmasn ve problem yaamamasn
salar. Baz konularda bildi vermek iin ocuklarn soru sormalarn beklemek daha uygun
olacaktr. Hazr olunmadan verilen bilgiler bazen ters etkide yaratabileceinden bu tarz zen
gsterilmesi gereken konularda dikkat edilmelidir.

Anne okulda resim yapyorduk ne oldu biliyor musun? izdiim dinozor kattan yere
atlad. Hem de kanatl bir dinozor. Ben de srtna bindim ve eve utuk. Yolda kular bize
saldrd. Ama ben ate karan sopamla hepsini kardm

3- 4 YA OCUKLARININ GENEL ZELLKLER NELERDR? BU DNEMDE

EN OK TEKRARLANAN DAVRANILAR NELERDR?

Bu ya dnemindeki ocuklarn en nemli zellii srekli hareket halinde olmalardr.

Hoplamay, zplamay severler. Artk daha dengeli hareket ettikleri iin komak ve istediinde
durmak baarabildii eylerdir. Sallanmay, kaydraktan kaymay, alak bir basamak ya da
duvardan atlamay severler. Enerjisi hi bitmeyecekmi gibi srekli hareket halindedirler.
Tehlikeli olan yava yava ayrt edebilir.
Kendi kendine yemeyi, giyinme ve soyunmay, el ykama ve di fralama gibi z bakm
becerilerini baarr.
Dikkatini daha uzun sre yapt ie verebilir. Daha uzun sre kendi bana oynayabilir.
Masa banda yaplan faaliyetlere daha uzun sre ayrabilir. Resim yapmak, deiik
malzemelerle (oyun hamuru, parmak boyas vs.)almak ilgisini eker. Bu ya dnemlerinde
resimleri konuludur ve daha anlalr olmaya balamtr. nsan resmi iziminde gz, az ve
kafadan kan bacaklar vardr.
Yapboz yapmak bu ya dnemlerinde baz ocuklarn ilgi alanna girer. Byk ve az paral
Legolarla ina oyunlar oynamakta bu ya dneminde balar.
Taklit yapmay sever. Farkl rollere brnr. Bir gn kedi olur, bir baka gn dinledii
masaldaki kahramann yerine geer.
Kendinin artk dier insanlardan farkl bir birey olduunu kavramaya balar. Bakalarnn da
kendinden farkl duygu ve dnceleri olduunu fark etmeye balar.
Renkleri renir.
Bir tane ve bir sr gibi farkllklar anlamaya balar.
Nesneleri byklk ya da renkleri gibi farkl zelliklerine gre sralayabilir.
Bee kadar saymay renebilir.
Mutfakta ya da evde yaplan iler yardmc olabilir.
Oyuncaklarn kendi alp, yerine koyabilir.
Neden sonu ilikilerini renmek ilgisini eker.
Arkada ilikileri geliir, paylamay renir.
Konumalar ana dilbilgisi kurallarna uygundur. Anlatacak ok eyi vardr. Okulda olanlar,
arkadalar, hayali hikayeler .
Kurallar anlayabilir, sorunla karlatnda zm yollar konusunda mdahale edilmezse
kendi zmlerini retip sonu alabilir.
Gemi ve gelecei ayrt etmeye balar. Eskiden olanlar ile yatp kalkp sabah olunca
olacaklar anlayabilir.
Zaman zaman inat davranlar sergiler, kendi isteklerinin yerine getirilmesi nemlidir.

3 - 4 ya ocuunun hayal dnyas nasldr?

3 4 yandaki bir ocuun hayal gc artk oyunlarna, yapt faaliyetlere deiik

renkler katmaktadr. Bu ya dnemlerinde ocuklar hayal ile gerei yeni yeni ayrt etmeye
balarlar. Bununla birlikte hayali hikayeler dinlemeyi ve uydurmay severler. En sevdikleri
masal ya da izgi film kahramannn yerinde olmak, ya da bakalarnn bana gelen eyleri
kendi bana gelmi gibi anlatmak veya hi olmayan eyler uydurmak bu dnemde sk
karlalan durumlardr.

Hayal dnyalar gittike zenginletii iin de oyunlar, resimleri ve anlattklar hikayeleri de

daha renkli, zengin olmaya balar.
 Oyun bu ya dneminde ocuun hayatnn en nemli parasdr. Arkada ilikileri gelimeye
baladka ocuun sosyal yan da gelimektedir. En iyi arkadan taklit etmek onun gibi
yrmek, konumak gibi farkl rolleri oynamay sever. Bazen farkl bir karaktermi
( masaldaki cin veya izgi filmdeki sper kahraman ) gibi davranmak ya da bir nesneyi baka
bir nesnenin yerine kullanmak ( bo bir ayakkab kutusunu mzik seti ya da ipleri kablo
yapmak ) bu dnemdeki gelimelerdir.
Anlattklar hikyelerde balangta ba ve son yoktur, hikaye her defasnda farkl ekilde
anlatlr ama zamanla onlar daha gereki ve mantkl hikayelere dntrmeye balar.

OCUUN HAYAL GCNN GELMESNE ANNE VE BABA NASIL KATKIDA

BULUNABLR?

Oyuncak seerken mmkn olduu kadar eitli fonksiyonlar olan oyuncaklar semelidir.
Tek bir dmeye baslarak oynayan yaratcla ve hayal gcne yer brakmayan oyuncaklar
seilmemelidir.
Birlikte bir oyun oynadnzda ocuu ynlendirmek yerine onun sizi ynlendirmesine izin
verin. rnein oyuncak tabak bir uan daire olarak kullanlyorsa bunun aslnda bir tabak
olduunu sylemek yerine bir tabakta siz alarak oyuna katlabilirsiniz.
Televizyon ve bilgisayar gibi hayal gcne fazla yer brakmayan etkinlikler yerine tiyatro,
drama, satran, tenis, basketbol, voleybol, karate gibi faaliyetler tercih edilebilir.
Evdeki eyalarla farkl eyler yapmasna izin verin. Zarar verici olmadka eyalar
ellemesine, kullanmasna destek verin. Yastklardan kulbe ina etmesine, eski giysilerden
kyafetler yapmasna izin verebilirsiniz.
Evin dalmas ve kirlenmesine neden olduu dnlerek ocuun oyunlarna kstlamalar
getirmek hayal gcn engelleyecektir.
Farkl malzemelerle almasna frsat tanyn. Deiik boyalar, katlar, evdeki atk
malzemeleri( bo kutular, rulolar, gazete katlar vs) kullanmasn destekleyin.
Hikayeler okumak, bilinen hikayeleri farkl ekilde ocua tamamlatmak, izdii bir resim
iin hikaye oluturmakta yararl olacaktr.
Oyuncak retmesine olanak tanyn. Her istedii oyunca almayn. Bir iki oyuncakla oynasn
btn oyuncaklar yere dkp oynamasn.
Doa ile yakndan tanmasna frsat tanmak, hayvan ve bitkileri izlemesini ve gzlemesini
salamak ona yeni oyunlar icat etmesi iin gereken hayal gcn kazandracaktr.
Ona kendi ocukluunuzda oynadnz deiik oyunlar anlatn ve birlikte oynamaya davet
edin. Kattan uak yapmak, konserve kutusundan robot yapmak, kat gemileri yzdrmek,
eski oraba dikilen dmelerle gz az yapp kukla oluturmak, incir yaprandan anta
yapmak gibi bildiiniz oyunlar paylan. Patates basksn, kada boya srp ortadan
katlayarak resim karmay gsterin.
Deiik roller oynamasna izin verin. O anne olsun, siz ocuk. O yemekleri yapan anne ya da
arabay kullanan baba olsun siz de arka koltukta oturan olunuz.
Deiik malzemeleri kartrarak mutfakta birlikte yeni yemekler icat edin.
Saksya farkl tohum ve soanlar ekerek nasl bir bahe oluacan, kacak ieklerin renk
ve kokularn hayal edin.
Kendi resimledii kendi hikaye kitabn oluturun. Bu kitab ciltletin ve bakalarna anlatmas,
zamanla yeni sayfalar ilave etmesi konusunda onu yreklendirin.
Nur Diner Gen
Psikolog
DBE Davran Bilimleri Enstits
ocuk ve Gen Blm
kaynak http://www.dbe.com.tr

4 YA GELM ZELLKLER
3 ve 4 ya, iinde barndrd benmerkezcilik ve inatlk zelliklerinden dolay olduka
zorlu bir dnemdir. Bu iki baskn zellik 4 ya civarnda biraz daha azalsa da bu ya
dnemlerinin en karakteristik iki zelliidir. 4 yana gelen ocuklar "kooperatif oyun"
denilen dneme girerler, yani birlikte oynayp, oyun kurup, yaadklarn oyunlarna
yanstabilirler.
3 yaa kyasla daha sakin ve uyumlu bir dneme girerler. Bu ya grubunun en nemli
zellii meraktr. "Ne, nedir, niye?" tarzndaki sorular ard arkasna sorabilirler. Detayc ve
aratrmacdrlar. 3 yaa oranla son derece gelimi kelime hazineleri vardr. Hayal gleri
ok iyi alr ve bunu oyunlarnda ok gzel kullanrlar. Bu dnemde yaanabilecek en
karakteristik sorun gece uyanmalar ve gece korkulardr. Yaratclk gerektiren her trl
aktiviteden (ritim almalar, drama, resim vb.) ok holanrlar.
4 ya ocuu isteklerinin annda yerine getirilmemesini anlayla karlamay renmeye
balar. O artk kendi dndaki dnyann kurallar olduunu ve bakalarnn hak ve istekleri
olduunu grr ve beklemeyi renir. Buradaki temel ilke, ocuun isteklerinin bazlarna er
ge kavuacana inanmasdr.

Bu dnemde ocuk kendisiyle oynayacak bir ya da iki arkadan semeye balar. nceleri
setii oyun arkadalar her iki cinsten olabilir. Ancak okula girmeye hazrland srada
ocuk, oyun arkadalarn kendi cinsinden semeye zen gsterir. nk sosyal bask
nedeniyle kendi cinsine uygun oyunlar oynamay renmelidir.
4 ya ocuu deiken bir grnm sergiler. Genellikle yarm braklan bir eye kar
duyarszdr. Sorgu a 4 yanda en yksek dzeye ular. 4 ya ocuu hareketlidir. O
enerjik olan trmanma, srama, atlama, hzla bisiklet srme ve takla atma gibi tm bedensel
etkinlikleri sever.

4 Ya ocuuna Yaklam Nasl Olmal?

Beslenme:

Bu yataki ocuun iyi beslenme alkanlklar kazanmasnda ailece yenen yemekler

nemlidir, bu alkanlklar mr boyu devam edecektir.
Onun yemesini istediiniz gdalar siz de yiyerek ocua iyi rnek oluturmalsnz.
Ona yemek hazrlamada, sofra kurmada ufak grevler verebilirsiniz.
tah konusunu problem haline getirmeyin, acknca yiyeceine inann.
Sevdii ve sevmedii gdalar olabilir ve bunlar sk sk deiebilir.
Bir gday reddederse srar etmeyin, bir sre sonra farkl bir ekilde tekrar deneyin.
Yemeini yemeyince a kalmasn diye abur cubur vermeyin.
Gday dl veya ceza olarak kullanmayn.
Tuvalet eitimi:

3 ya ocuklar halen gece ve gndz bez kullanyor olabilirler. 4 yata ise, bazlar halen gece
beze gerek duyarlar. Bunun iin onu sulamayn veya utandrmayn, her ocuun bezden
kurtulma ya farkldr. Her olumlu gelimede memnuniyetinizi belirtmeyi unutmayn.

Gvenlik:

Oyun parknda gzetim altnda tutun.

Araba yolculuklarnda uygun ekilde balandndan ve kaplarn kilitli olduundan emin
olun.
Evde silah bulundurmayn.
Ate ve kibritle oynamamay retin, kibritleri ulaamayaca yerde tutun.
lalar ulaamayaca bir yerde ve kilit altnda tutun.
Banyoda ve sudayken asla yalnz brakmayn.

Disiplin:

Kurallar ve yasaklar konusunda tutarl olun.

Ondan ne istediinizi aka anlatn ve iyi davranlarn vn.
stenmeyen davranlarn neden istenmediini anlatp aklayn.

4 Ya ocuunun Hayal Gc

ocukta bu yalarda hayal gc ok yksektir. Mkemmel ekilde senaryolar yazar ve size

gerekmi gibi anlatrlar. Aslnda bu yata gerek ile d birbirinden ayramaz. Bunun iin
ocuu yalanclkla sulamayn. ocuun hayal kurmas zek geliiminin iyi olduunu
gsterir. Bazen kurduu hayaller de kendiside vardr ve kendisi hep hkmeden, emir veren
kiidir. Bu nedenle gerek hayatta da evresindeki kiilere emir verebilir.

Kaynak : Tavsiye ediyorum.com

Geliimi Nasl Destekleyebilirsiniz?

Kum, su, toprakla oynamasna izin verin.
Parmak boyas yaptrn.
Oyun hamuru ile oynatn.
Masay kurmaya yardm ettirin.
Cisimlerin adlarn, renklerini syleyin.
Paralar bir araya getirip bir eyler yapaca oyuncaklar ( lego, kpler gibi) aln.
Sorularn cevaplandrn.
Yeni kelimeler renmesine yardm edin.
ykler, masallar okuyun.
Televizyon izlemeyi kstlayn.
Baka ocuklarla bir araya getirin.
Deiik ortamlarda bulunmasn, yeni arkadalarla tanmasn salayn.
 Bu dnemde ocuklarla konuurken tam ve dzgn cmleler kurmaya zen gstermek
gerekir.
ocuklarn sorgu an yaadklarnn bilincinde olarak tm sorularn sabrla yantlamak
gerekir.
Kaynak: www.bebekoyunu.com

5 YA GELM ZELLKLER

lk ocukluk evresinin dm noktasn, aile ve ocuk iin "altn ya" olarak

nitelendirilen 5 ya oluturur. Daha bilgili ve olgun bir birey grnmnde olan 5
ya ocuu, evresine kar dosta bir yaklam iindedir.
En belirgin zellikleri arasnda, yeterli ve dengeli oluu gelmektedir. 5 yandaki
ocuk, yeteneklerinden en iyi biimde yararlanmak ister; hak ettii sorumluluk ve
dllere biraz olsun sahip olmaktan holanr. 5 ya ocuu, yaad kltr
evresine uyum gstermeyi, baarl bir kontrolle gerekletiren ocuktur. Bu
zellikleriyle 5 ya ocuu, yksek derecede toplumsallam bir birey
grnmndedir.
4 ya ocuu, yarm braklan bir eye duyarszken 5 ya ocuu baladn
bitirmeyi sever. O, artk daha abuk karar verir. Kas hkimiyeti gelimitir,
dzenli cmleleriyle insanlarla olan kiisel ve sosyal ilikileri artmtr.
Bunun yan sra kendine ilikin dnceleriyle ailesine, okula ve topluma uyumu
belirgin bir biimde artmtr. Ne kendisi, ne de evresiyle eliki halindedir.
Kritik durumlarda soukkanl olmay baarr. Gven duygusu ve soukkanllk 5 ya
ocuunun vlecek yapsn aklar. Dikkatlidir. Kendi kendini eletirir. Fakat
kendine gveni de vardr. Sylenenlere inanr ve uyar, bellei gldr.
Ksaca 5 yandaki ocukta, motor dengenin, dncenin, bireysel-toplumsal
ilikilerin, benlik kavramnn; evde, okulda ve toplum iinde uyumun daha belirli
olduu grlr.

5 Ya ocuuna Yaklam Nasl Olmal?

Beslenme

Artk ocuunuzun sevdii ve sevmedii gdalar belirlenmitir.

Salkl, besleyici n ve ara nlerle gereksinimlerini karlamasn
salayn.
Kahvalt nn atlamasna izin vermeyin, kahvalt alkanl kazandrn.
Yemek saatleri, ailenin bir araya geldii huzurlu zamanlar olmal, ocukta iyi
anlar brakmaldr. Yemekleri TV karsnda yemeyin.
Bymesine katks olmayan, gereksiz kalori ieren gdalardan ocuunuzu
uzak tutun.
yi beslenme alkanlklaryla ocua rnek olun.
 Gda seiminde, yemek hazrlnda yardm etmeyi ou ocuk zevkle yapar,
iin iine katld zaman daha zevkle de yiyecektir.

Disiplin

Ona koyduunuz snrlar konusunda kararl ve tutarl olun.

yi davranlarn vn, takdir edin.
Onu bakalarnn yannda eletirmeyin.
Doru ve yanl davranlarn neler olduunu retin.
Oyun srasnda kurallara uymasn isteyin.

Televizyon
Ar televizyon izlemenin ocuklar zerindeki olumsuz etkisi iyi
bilinmektedir. Bunu engellemek ve TV kumandasna kumanda etmek anne babann
sorumluundadr.
TV bamls olan ocuklar, fiziksel aktivite ve arkadalarla oyuna, daha az
zaman ayrmakta, daha kilolu olmaktadrlar. zledikleri reklmlarda grdkleri
zararl rnleri tketerek kt beslenme alkanlklar kazanmaktadrlar. Bu
ocuklarda iddete eilim ve kt alkanlklar daha sk grlmektedir.
Anne babalara den grev, ocuun TV karsnda geirdii sreyi
kstlamak, TV izlerken onun yannda olup gerekli aklamalar yapmak, bo
zamanlarn deerlendirecei baka alanlara ocuu yneltmektir.
Gvenlii

5 ya ocuu artk daha ok eyi kendi bana yapmay renmektedir, fakat

gvenliini salamada halen destee ihtiyac vardr, henz tehlikeyi
deerlendiremez.
Gvenli bisiklete binebilecei yerleri gsterin, ilek cadde ve sokaklarda
bisiklete binmesine izin vermeyin. Bana kask giymesini salayn.
Yaya geidinden kardan karya gemeyi retin.
Arabada emniyet kemeri balamadan yolculuk etmesine izin vermeyin. n
koltukta yolculuk etmesine izin vermeyin.
Hareket halindeyken aracn kaplarn kilitli tutun.
Atele, kibritle oynamamay retin. Bunlar ulaamayaca yerlerde tutun.
Yalnzken yzmesine veya suyun yaknnda oynamasna izin vermeyin.
Asla ocuu evde yalnz brakmayn.
Yabanc hayvanlarla oynamamasn, onlar kzdrmamasn retin.
Size ulaabilecei bir telefon numarasn retin.
Yabanclarla bir yere gitmemesini retin.
Kaynak: www.bebekoyunu.com
 6 YA GELM ZELLKLER

6 ya ocuu deimekte olan bir ocuktur. 6 yanda ocuk tembel ve kararsz

bir grnmdedir. ocuk bir kez daha 2,5 yanda yaam olduu karar verme
glklerine urar, yine bir eyin olumlu ve olumsuz iki yz arasnda hzla gelip
gider.

Son ocukluk dneminde ocuk; motor ve dil geliimi asndan byk aamalar
kaydetmi ve dengenin gelimesi sonucu hzl yryebilen, futbol oynayabilen, ok
atabilen, el-gz koordinasyonunun gelimesi sonucu da iki elini bamsz olarak
kullanabilen bir birey haline gelmitir.

Bu yalarda ocuklar oyun ann birok zelliklerini gsterir, 6 ya zihni ve

duygusal gelimeleri bakmndan okula devam edebilecek kadar olgun olunan bir
yatr.

Bu dnemde ocuun kk kaslar olduka gelimi olduundan, dier yalara

oranla el ilerinde daha beceriklidir. Kesip yaptrr, boya yapar, resim yapar,
tm ara ve gereleri iyi kullanr.

Oyunlarda ve ilgi alanlarnda kz ve erkek ocuklar arasnda, farkllk gzlenir.

Erkek ocuklar topla, kzlar iple oynamay sever. Her ikisi de, srekli yeni eyler
denemek ister; yeni oyunlar bulur ve uygular; birok hayali rollere girer. Grup
oyunlarndan ok holanr. Baz sorumluluklar yklenir, sylenenleri dikkatle
dinler, dikkat sresi uzar.

Kendisiyle gerek nitelikte eitim uygulamalar yaplacak bir aa gelmitir.

Canl ve cokulu olduundan yeni eylerle yeteneklerini denemeye heveslidir. Bu

nedenle yeni denemelere girmeye ok isteklidir. Okuma yazma ve saylar
kullanma yeteneinin ilk admlarn atabilir. Fakat rendikleri eyler hala
gzlemledii ve yapt eylere dayal olup, soyut dnemezler.

Be yaa oranla daha titizlikle gen izebilir, kareyi daha doru biimde kopya
edebilir. Nesnelerdeki benzerlikleri ve farkllklar syleyebilir. Ortalama 3000
kelime hazinesine sahiptir. Gemi, imdi ve gelecek zaman kavramlar
ekillenmeye balamtr.

Zihinsel Geliim

Bu ada ocuun zihin gc ve bellei bir hayli geliir. ocukta somut

dnce tarz hkimdir.
 Duygular ile dnr. Gzlemler ve deneyler sonucu bir takm hkmler
verebilir.
ocuk evresini toptan alglar. Soyut ve mantkl dnemezler.
His ve heyecanlanma etkisinde kalarak yarglara varr. Olaylar objektif
olarak eletiremez.
Sk kendini ver. Bu dnemin sonunda kendi kusurlarn grmeye balar ve
eletirir.
Zaman ayarlayamaz. lerisi iin plan yapamaz.

Deerlerin Geliimi

yilik ve ktlk kavramlar, ana-babann beendii ve beenmedii

davranlar ile ilgili olarak deiir.
Davranlarnn bykler tarafndan beenilmesine nem verirler. Kusurlu
grlmek onlar endielendirir.
"Bakalarna zarar vermek ktdr" gibi genel deer yarglarna varabilirler.
Bu dnemde ocuklara hangi davranlarn iyi veya kt olduunu tantmak
faydaldr.

Sosyal htiyalar

En nemli duygusal ihtiyalar sevilmek, beenilmek, deer verilmektir.

lgi merkezi olma istei kuvvetlidir.
Baarl olma ihtiyac kuvvetlidir. Gerek baarlar elde edemezlerse hayali
baarlarla vndkleri grlr.
Bu dnemde korku, fke, kskanlk, nee, sevgi gibi duygular bir ocuun
gnn birbiri ardna doldurabilir. Duygusal halleri abuk deiir.

Arkadalarla ilikiler

Bu yata grup halinde oyun oynayabilirler.

Arkadalk ksa srelidir.
Genellikle yakn arkadalarn kendi cinslerinden seerler.
Ayrmclk gzetmezler. Fakat baka snf, okul ve ocuklarna kar cephe
alrlar.
Giyim, konuma, zevk bakmndan arkadalarn taklit ederler. Rekabete
girerler. Sosyal ynden saygnlk kazanmak amacyla g gsterilerine girerler.
Eya ve aileleriyle vndkleri grlr.
Aile ilikileri

Aile byklerine kar tavr taknabilir, ukalalk yapabilirler. Bazen de saygl

olurlar. Tutumlar deikendir.
ou zaman kiiliini gsterme, bamsz olabilme abasyla inatlk, dik
ballk, itaatszlk olabilir.
Byklerinin her eyi daha iyi bildikleri ve yaptklarn dnrler. Ana-
babasn kendine rnek seer.
Okulda gnn nemli bir ksmn geirmesine ramen ana-baba sevgi ve
ilgisine ihtiyac ok kuvvetlidir.

Okul likileri

ocuk retmenine byk ilgi ve hayranlk duyar. Kendini beendirmek iin

elinden geleni yapar.
ok grlen ikyet olay, genellikle retmenin ilgisini ekmek iin yaplr.
Tenkitler ocuklarda ok byk etki yapar.
Kaynak: www.bebekoyunu.com
 TELEVZYON VE NTERNETN OCUK ZERNDEK ETKS VE YAPILMASI
GEREKENLER

'deoloji grntlerin iinden geer''

0-6 ya dnemi ocuk yetitirmede elinize geecek en nemli frsattr.

Gnde 2 saat izlenen televizyonun beyine vermi olduu zarar telafi etmek iin tam
bir hafta boyunca beyin egzersizi yaplmas gerekmektedir.
Televizyon ve internet kazanlm bilgilerin azalmasna sebep olur

OCUKLAR EKRAN ARACILIIYLA NE LE BA BAA KALIYORLAR?

izgi Filmler: Byk ounluunda saldrma, yok etme, vurma, sava, by, sihir
Diziler: Mafya, cinsellik, iddet, eitli sahtekarlklar, doa st gler, ruhlar
Haberler: Sava, terr, kapka, karlma, hrszlk, cinayet...
ZETLE, Erikin dnyasnda tank olmasn istemeyeceiniz her eyle, ok erken
yata medya araclyla tanyorlar.

OCUKLAR NEDEN DAHA DUYARLIDIR?

Davranlar izleyerek renirler.

Gerekle fanteziyi ayrt edemezler.
Erikinin yarglama, neden sonu ilikisi yetilerine sahip deildirler.

ocuumuzun gnde ortalama 2 saat TV izlediini dnrsek,

Ylda; 720 saat, 70 yllk bir mrde yaklak 7-10 yl TV karsnda geiriyor...
TV her bir ocua tketim toplumu hale getirmektedir. Bu durumda doyumsuzlua yol
aar.
Televizyonda izlenen grntlerin ok sk yer deitirmesinden dolay zihin srekli
megul olmakta buda dikkat danklna sebep olmakta mutsuzlua ve depresyona
davetiye karmaktadr.
zlenen programlardaki grntler ocuklarn zihinlerinde tekrar tekrar oynamakta
ocuklar srekli tedirgin hale getirmektedir.
Duygusal ynden gven iinde olmayan ocuklarda endie ve korkular yerletirebilir.
Televizyon banda geirilen zamanla yaratclklar ve ben olma duygular
krelmektedir.
Tek tip deer yarglar gelitirdiklerinden ocuk kendisi ve evresiyle iletiimde
problemler yaamaya balamaktadr.
Filmlerde oluturduklar tiplemelere gre beyinde kadn erkek imaj yerlemektedir.
ocuk televizyonda izledii kadn ve erkek rol tanmlamalar erevesinde bir anne
grmek istemektedir.
zellikle reklamlar araclyla mutluluun tek yolunun ok nesneye sahip olmak, ya
da ok tketmek olduu aktarlr bizlere.

"nsanlar ne kadar ok eyi olursa o kadar ok mutlu olacan sanr.

ocuk izlediklerinin gerek mi? hayal mi ? Yetikinler kadar kolay alglayamaz.

Baz izgi filmlerde karakterler onca iddetten sonra ayaa kalkabilmektedir. Yani
orada uygulanan iddetin zarar vermedii gibi bir alglama da sz konusu
olabilmektedir.
YAPILMASI GEREKENLER

ocuklar televizyon ve bilgisayar bamllndan kurtarmann tek aresi onlara

zaman ayrmaktr.
ocuunuza ayrdnz zamann sresi deil, kalitesi nemlidir
ocuklarnz, yalnzca onayladnz siteleri ziyaret etmeye tevik edin.
nternet'e bal olan bilgisayarlar, ocuklarnzn kullanmn kolaylkla gzetim altnda
tutabileceiniz ak bir alanda tutun
ocuklarn gnde ka saat televizyon izledii belirlendikten sonra bu sre aamal
ekilde azaltma yoluna gidin.
ocuk yetikini rnek ald iin yetikinlerinde televizyon izleme alkanln gzden
geirdikten sonra ocuklar iin olumlu model olabilecek kitap okuma, spor yapma,
retme ve paylamaya dayanan bir takm etkinliklere nem vermesi gerekmektedir.
Mutlaka ocuklarn izledii programlar ocuklar ve yetikinlerle birlikte izlenmelidir.
Bylece hem o program hakknda fikir sahibi olup ocuklara uygun olup olmadna
karar verilebilir, hem de programn ardndan ocuklarla sohbet ederek o programdan
ocuklarn neler kazand ya da nasl etkilendii grlebilir.
Televizyon izleme ile ilgili kesin kurallar koymak, yaplmas gereken iler bitirilmeden
ocuklarn televizyon karsna gemesine izin verilmemelidir.
Televizyonu belirli programlar iin ap bu programlar bittikten sonra kapama ile ilgili
kurallar konmal ve televizyonun kapanmasnn ardndan mutlaka alternatif etkinlik
ortamlar sunulmaldr.
Eer ocuklar iddet ieren sahneleri izlemek durumunda kalrsa bu durumda
ocuklara bu gibi davranlarn insanlar incittiinden bahsedilmeli ve bir olayn iddet
kullanmadan nasl zebilecei hakknda dnmeye sevk edilmeli.
Televizyonda ocuklarn anlayamayaca karmak bir olayla karlaldnda bunun
yetikin destei ile ocuk tarafndan analiz edilmesi salanmaldr.
Televizyon izleme zamannn ardndan baka elenceli etkinlikler ile ocuklarn
rendiklerini pekitirmek yararl olacaktr. rnein sevdii bir televizyon
kahramannn resmini yapmas, izledii programdaki olaylarn yksn yazmasn
veya resimlerini yapmasn, o gnk programda rendii yeni kelimeleri szlkten
aratrmasn, kendi bir program hazrlamak istese nasl bir program hazrlayacan
kaleme almasn vb... salamak yararl olacaktr.
ocuklarn eitli belgeselleri, aile balarnn ve sevginin vurguland diziler ve
komedileri izlemeleri iin ynlendirmek ocukta televizyon izleme doyumuna yardmc
olacaktr.
Televizyonu asla ocuklar iin bir oyalama arac olarak grmemek, ocuklarn yeni
eyleri elenerek renebilecekleri bir renme arac olarak kabul etmemek ve bu
dorultuda kullanmamak gerekmektedir.
Aile olarak oynanacak oyunlar oynanabilir.
OCUUNUZU RENME STLLERNE GRE
NASIL DESTEKLEYEBLRSNZ?
ocuunuz grsel mi, iitsel mi, dokunsal-kinestetik mi?

GRSEL ALGILAMA/AKTARMA; grnt ve sembollerle, yani grerek renme

TSEL ALGILAMA/AKTARMA; ses ve kelimelerle, yani duyarak renme

DOKUNSAL- KNESTETK ALGILAMA/AKTARMA ise; koku, tat ve dokunma

duyularyla ilgilidir. Yani dokunarak, yaparak, hareket ederek renme

Yaplan aratrmalarda her 30 kiiden 22si bu stilden ikisini ya da n

tayor. Toplumun te ikisi bu stillerin hepsini ya da ikisini, te biri ise sadece birini baskn
olarak kullanyormu.
Bireysel renme stilleri dipsiz bir kuyu gibidir. nemli olan kendi renme sitilinizi belirleyerek
bunun zerinden yaama admlar atmay baarabilmektir.

Bir ey renirken, iletiim kurarken, karar verirken ksacas hayatmzn her annda bu temsil
sistemlerini kullanyoruz.

Davranlarmz, zellikle nemli kararlar almamz gereken durumlarda ya da kiilerle

iletiim halindeyken baskn olan temsil sistemimiz belirler.

Kendinizin, ocuunuzun, arkadanzn ya da einizin hangi temsil sistemini kullandn

nasl anlarsnz?

Anlattnz bir hikye de ya da bir gezinizde eer aklnzda daha ok grntler kalmsa siz
grselsiniz, eer sesler konuulanlar kalmsa iitselsiniz eer hikyenin iine girip
hissedebildiyseniz o zaman kinestetik-dokunsalsnz.

RENME STLLERN BELRLEME SKALASI

ocuunuzu en iyi tanmlayan aktivitelerin yanna bir iaret koyun. inde en fazla
iaret bulunan blm ocuunuzun baskn renme stilini belirler. Farkl blmlerde ayn
sayda iaretlenmi aktivite bulunabilir. Bu da davranlarnda ya da renme ortamlarnda
her renme stilini de eit arlkl olarak kullandn gsterir.

ocuunuza uygun olduunu dndnz cmlenin yanna arp (x) iareti

koyunuz uygun deilse bo braknz
DOKUNSAL KNESTETK
1. _______ Koltuk, yatak masa sehpa
zerinde gezinir
2. _______Asla dur yapma gibi
uyarlara aldrmaz
3. _______Kpr kpr yerinde duramaz
4. _______Evin dnda oynarsa ta
toprak kum akl ile adeta btnleir
5. _______Kyafetleri dank ve
abucak kirletirler
6. _______Sandalyede otururken
sallanr
7. _______ Her eye dokunmak ister
8. _______ Kapya ayaklarn
dayayarak trmanr
9. _______ Bir eye dokunmadan
sadece grerek ve duyarak ona
inanmaz
10. _______ Genellikle hiperaktif
olduu sylenir
11. _______ Oyuncaklar aar krar
sonra yine bir araya getirmeye alr
12. _______ Genellikle banyo yapmay
ok sever
13. _______ genellikle konuurken eli
kolu oynar ve hzl konuur
14. _______ Bakalarnn szn
keser
__________ TOPLAM
TSEL
1. _______ Duyduu ynergelere
dikkat eder
2. _______ Konumay ok sever
3. _______ Dinlemeyi sever
4. _______ Kendi kendime konuur
5. _______Ritimli ve ahenkli konuur
6. _______ Yksek sesle okur
7. _______ Kelime daarc yana
gre geni
8. _______ Yana gre daha
kapsaml cmleler kurar
9. _______ Gzlerini ellerine dayar
10. _______Duyduu eyi unutmaz
11. _______Bir mzii renmesi iin
bir kere duymas yeterlidir
12. _______ok iyi taklit yapar
13. _______Dikkati abuk dalr
14. _______ Sessizlie dayanamaz..
15. _______konuurken ve dinlerken
kulak hizasna bakar
__________ TOPLAM
GRSEL
1. _______ Grsel ynergelere dikkat
eder
2. _______ Szel tariflerin
tekrarlanmasn ister
3. _______ Konumacnn azn izler
4. _______ ark szlerini hatrlamada
zorlanr
5. _______ yzleri ok iyi hatrlar
6. _______Hzl konuur
7. _______Hayalperesttir
8. _______konuurken yukarlara
bakar
9. _______Dzenlidir
10. _______Planl hareket eder
11. _______Temiz ve dzgn olmaya
alr
12. _______ Bakalarnn ne yaptn
gzler
13. _______ Radyo ve televizyonu
yksek sesle dinler
14. _______ Biri ders verir gibi bir
eyler anlattnda baka dnyalara
dalar
15. _______sakindir
__________ TOPLAM
 GL VE ZAYIF YANLARI
GRSELLER
GL YANLARI

Grdklerini ve okuduklarn hatrlarlar

Resimlerle veya szcklerle dnmeye yatkndrlar

Renkleri kullanrlar ve bundan zevk alrlar.

Titiz ve dzenlidir.

Okumaya dkndrler

Yzleri iyi hatrlarlar

Liste yapmay severler

Planl ve programl olurlar

ZAYIF YANLARI

Duyduklarn uzun sre bellekte tutamazlar.

Yazl olmayan bilgiyi alglamayabilirler.

Karmak ve kark ortamlarda huzursuz olabilirler.

simleri hatrlamakta zorlanrlar.

Grsel materyallere dayanmayan uzun anlatmlara tahamml edemezler.

Dankla dzensizlie tahammlszdrler.

Planszla, programszla tahamml edemeyebilirler.

Altn bilgi: eer ocuunuz grselse evde oluturduunuz grntl

resimli kurallar oluturun ve yapmasn istediiniz eylerin grntlerini
hafzasnda canlanmasn salayn.
 TSELLER
GL YANLARI

ittiklerini hatrlarlar

Yazarken konuurlar

Uzun anlatmlarda bile anlatlanlarn ierisinde kaybolmazlar

yi bir hatip olabilirler

ok iyi taklit yaparlar

Yabanc dil renmeye eilimleri vardr

Pek ok insan iin bir anlam ifade etmeyen ses, ritim, melodi onlarn pek
ok eyi hatrlamalarn salar

ZAYIF YANLARI

Grltden rahatsz olurlar

Grltl ortamlarda konsantre olmazlar

Resimler ve resimli anlatmlar rahatsz edebilir

Okumaktansa dinlemeyi tercih ederler

simleri hatrlarlar

Yzleri hatrlamakta zorlanrlar

Altn bilgi: eer ocuunuz iitselse ve onunla iyi bir iletiim kurmak
istiyorsanz kullandnz kelimeleri zenle sein ahenkli bir biimde
konuun.

KNESTETK-DOKUNSAL
GL YANLARI
Yaplan hatrlarlar

Dokunma hareket nemlidir

Taklit ederek ve deneyerek renirler

Duygular abuk fark ederler

ok enerjiktir
 Oyunlara baylr elenmelidir ya da elendirmelidirler

Dokunarak anlam karmaya alr

Hareket ieren etkinlikleri severler

Hissettiklerini konumay severler

Rahat giyinmeyi severler

Laboratuar ortamlarnda baarldrlar

ZAYIF YANLARI

Konuulan veya grleni hatrlamakta zorlanrlar

Yazm hatalar ok yaparlar

Bulunduklar ortamn durumuna nem vermeden hareket ederler

Farknda olmadan insanlara dokunmaya yatkndrlar (zellikle konuurken)

Vcutlar ile karlk verirler (atarlar, iterler, vururlar)

Dikkat dankl problemi yaar

evrede genellikle yaramaz olarak nitelendirilirler

Altn bilgi: Eer ocuunuz Dokunsal-Kinestetik ise ona yaptrmak

istediiniz bir eyi nce hissettirseniz daha kolay iletiime geersiniz.

Kaynak: RENME STLLER H. ALP BOYDAK

 KARDE KISKANLII

Tac alnm bir kral ya da pabucu dama atlm bir ocuk iin kskanlk
dnyann en doal duygusudur.

En nemli nokta anne babann rahatl; siz ne kadar rahat olursanz sorunlar
zmeniz o kadar kolay olur.

ocuunuzla birka dakikada olsa yeme ime ve giyinme dnda verimli vakit
geirin onun deerli olduunu hissettirin.

Anne ve babalar ne kadar eit davranrlarsa atmann o kadar az olacan

sanrlar.
Eit davranmaya alarak sadece kendinizi ypratrsnz o anlk ihtiyalarna
hitap edebilirseniz daha baarl olursunuz

ocuklarn ya dnemlerine uygun iletiim kurmak gerekir.

Sorularla ocuu ynlendirirseniz daha verimli olursunuz. Merak ediyorum ka
dakikada oyuncaklarn toplayacaksn? Vs.

Kardeler arasnda tartmalarn olmas olaandr. Bu tartmalar

zmlerken kiisel snrlarn da renirler. Tartmalarda kiiliine hakaret
yerine davranlarna hitap etmeniz daha iyi olacaktr.
Yaptrmak istediiniz eyi biranda sylemeyin yapmas gerekenleri birka saat
erken syleyip beyin olarak hazrlayn.
(saat birde misafirler gelecek uanda istediini yap daha sonra oyuncaklarn
topla. Birazdan oyuncaklarn topluyorsun tamam m?.....vs.)

Yapmamas gerekenleri deil de yapmas gerekenleri syleyin

Fiziksel zarar vermedikleri ve birbirlerinin haklarn taciz etmedikleri srece

anne-baba tartmalarna mdahale etmemeli, hakl ve haksz ayrm
yapmamal.
Mmkn olduunca kendi problemlerini kendileri zsn

Yalarna uygun sorumluluk vermekten ekinmeyin

Sen byksn, abisin, ablasn, sus kardein uyuyor, biraz yava ol yapma
etme gibi szler hem ocuun yapt davrann daha da bymesine hem de
ocukla aranzdaki saygy yitirmenize sebep olacaktr.

Yapt olumlu davranlarda mutlaka vgde bulunun pmek ve sarlmak iin

frsat aramayn
Paam, prensesim gibi gurur okayc lakaplarla seslenirseniz daha mutlu
olacaktr.
ocuunuz ok hareketli ise ona kardeleri ile ilgili, gnlk ilerde onun da
seebilecei bir ite yardm istenmesi ve yaptktan sonra gzel szler
sylenmesi nemli

Eer ocuunuz hareketli ise belli kurallar konulmal ve o kurallara daima

uyulmal (ellerin ne zaman ykanaca kyafetlerin nerelere konulaca
oyuncaklarn ne zaman toplanaca, vs.)

Ben ilkim
benim Hayat adil
deil
dediim olur En
sevimliniz
benim

Byk Ortanca Kk
 Kurallar konusunda srarc olun unutmayn ocuklar byklerden daha abuk
alkanlk kazanrlar.

Dier kardein olmad ba baa geirilen dakikalar de planlanmal.

Unutulmamal ki, karde bile olsalar her ocuun kiilii farkldr.

Farkllklarna sayg gsterilmeli, kzmak yerine duygu ve dncelerini

dinleyin.

Ev ii ve karde ile ilgili gnlk sorumluluklar verin ve bunlar yerine

getirdiinde szl olarak vn.

Sk sk masal anlatn

Kendi bebekliinden bahsedin.

Kardeler arasnda kyaslamaya bavurmak yerine her kiinin kendine zel

yeteneklerinin olduunun farkna vardrn.

Sylediklerininiz daima net kesin ve somut olsun

nsann kalbine ne kadar ok kiinin sevgisinin sabildiini gsterin

Aalar ayakta tutan kkleridir. Anne baba olarak

frtnalardan korkuyorsanz kklere nem verin ve oray
salam tutmaya aln. Artk rzgrlarda dallarn
eilmesinden yapraklarn hrdamasndan korkmayn
ve zlmeyin.

Bir ocua olduu gibi davranrsanz olduu gibi kalr

olabilecei gibi davranrsanz olabilecei gibi olur.
 MASALLAR
ocuklar elendirirken eiten, onlar hayata hazrlayan, doruya ve gzele ynelten,
onlara iyi bireyler olmalarn tleyen edebiyat rn deyince aklnz ilk ne gelir?
Tabili masal,

Masallar, ocuklar d dnya konusunda bilgilendiriyor, onlarn hayal kurma

yeteneini gelitiriyor, neyin doru neyin yanl olduunu retiyor. yilerin
dllendirileceini ktlerin cezalandrlacan gsteriyor. Sonu iyi bitiyorsa mitvar
olmay ve olaylarn iyi tarafn grmeyi salar. En nemlisi ana dilini dzgn
kullanmay retiyor. Bu nedenlerden dolay ocuklarn eitiminde masallardan
mutlaka yararlanmak gerekiyor.

MASAL NASIL OKUNMALI?

ocuunuza okuyacanz masallar seerken bilisel ve duygusal geliim

basamaklarn gz nnde bulundurmay unutmamak gerekiyor. Belli yalarda
(karanlk, canavar, hayalet gibi soyut kavram ve kahramanlardan olumsuz
etkilenebileceini unutmayn. Sonunun iyi bitmesine zen gsterin. Masaln ocuun
ya ve geliim srecine uygun olmaldr.iyilik, doruluk, adalet, efkat, merhamet gibi
deerlerin aktarmnn yaplmasna dikkat edilmesi nemlidir.

Bu sebeple kitap seiminde azami dikkat gstermekte fayda var. Kitab setiniz! Peki
ne zaman ve nasl okumalsnz?

Masal gn iinde keyif alacanz zamanda ya da yatmadan nce okuyun.

;Masal okurken kullanacanz ses tonu, ifade, mimik, jest ve tavrlara dikkat edin.
iddet ieren kitaplar okumayn.
Kitaptaki resimler zerine konuun; ama ilk nce ocuunuzun fikrini aln. Sence bu
masalda ne anlatyor? Diye resimler zerinde konuturun onun fikrini aldktan sonra
bakalm ne anlatyormu deyip okumaya balayn
Sabrla okuyun. 10 kere bile ayn kitab okumanz isterse, enmeden okumaya
devam edin.
Masal her gn okumay alkanlk haline getirin. Btn enerjinizle orada olun.
ocuklar sizin masal sklarak anlattnz annda fark ederler. ocuunuz uyumak
zereyse yumuak, hareketliyse canl bir ses tonu kullann. Kelimeleri ne ok yayn
ne de ok hzl okuyun. ocuunuzun alglama dzeyini kontrol edin.
Masal anlatrken "Sence bir sonraki sayfada ne olacak?", "Bu masaln sonu nasl
olabilirdi?" gibi sorularla ocuunuzun bilisel becerilerinin ve problem zme
yetisinin gelimesine katkda bulunmaya gayret edin.
Masal okuduktan sonra, ocuunuzun masaln bir resmini yapmasn isteyerek
masal onun gznden grebilirsiniz.
Sadece resimlerine bakarak masal onun anlatmasn istemek de geliimini
destekleyecek bir etkinlik olabilir.
 Anne ve babaya den en nemli grev masal sabrla okumak ya da anlatmaktr.

Mimiklerinizi canl tutun. Bir tiyatro sanats gibi davranmanz gerekmiyor elbette;
ama en azndan el kol hareketleriyle canllk kazandrabilirsiniz.

Masal, kapy amak, yemein altn kapatmak iin kestiinizde ve sayfay evirirken
ocuunuzu Bakalm neler olmu? eklinde cmleler kurarak meraklandrn.
Masal ocuunuz oyun oynamaktan yorulduu zamanlarda okumak daha iyi netice
verir.

ocuunuzun okuduunuz masal zerinde dnmesini salayn. Sorularnza cevap

verirken ne demek istediini tam olarak anlatamyorsa bile sakn ne dediini hi
anlamadm? gibi bir cmle kurmayn. Banzla onu onaylayn ve masaln ana fikrini
anlatn.

ocuunuzun bir kitab okumasn istiyorsanz, asla emretmeyin. yle bir kitap
okudum. ok gzeldi. Senin de okuman isterdim. Deyip kitab ocuunuzun odasna
brakn ve kn. Emin olun ki ocuunuz o kitab okuyacaktr.
Kitap okuma saatlerini kendiniz iin de bir zevk haline getirin. Yerlere minderler
koyun, meyve tabaklar hazrlayn ve ocuklarla ayn hizada oturmaya dikkat edin.

Masal kahramann tarif ederken ayn senin gibi ya da teyzene ok benziyor gibi
cmleler kullanrsanz ocuunuzun hayal gcn snrlam olursunuz. Onun yerine
sence nasl biri ali yz vs. diye sorup hayal dnyasn zenginletirip sizde ne
dndn grebilirsiniz.
 ANNE BABALARIN OKUMALARI GEREKEN KTAPLAR

HYBnin ocuk eitimi kitaplar

Anne babalara pratik neriler
Anne babalarn en ok sorduu sorularn cevaplar
Anne una bak bana vuruyor
Etkili anne babalk
Evle ilgili sorumluluklar yerine getirebilme kesinlikle tavsiye edilir.
ocuunuzla ibirlii yapabilme
ocuunuzla uzlaabilme

ocuk terbiyesinde doru bilinen

yanllar

Adem GNE

Beni bytrken bilmeniz gerekenler

Ayen OY

Etkili anne baba eitimi

Thomas gordon
 Etkili anne baba eitiminde uygulamalar

Thomas GORDON

Davranlara sz geirmek

ocuklarla doru iletiim

Anne ite

Prof. Dr. Sabiha PAKTUNA

2 - 10 Ya ocuklar in Hayat
Kolaylatran Temel Alkanlklar
(Anne Baba Rehberi)

Okul ailede balar ocuklara

sz geirme sanat

Ali ANKIRLI
 Sevgili anneciim babacm
ltfen bu kitab okur musun?

Hasan ylmaz

A dan Zye bebek bakm

Dr. sears

Armut dibine der eker

cinsine eker

Ziya baran

Anne baba okulu

ocuunuzun ilk alt yl

ocuk eitimi el kitab

Anne olmak

Haluk YAVUZER
OCUUNUZUN DKKATN ARTTIRMAK N NELER
YAPABLRSNZ?
ncelikle dikkat dankl
hakknda bilgi sahibi olun.
Evde vereceiniz grevlerle ( ilk
nce onun da houna giden
grevleri tercih etmelisiniz)
dikkat younluunu ve sresini
artrn.
Davranlar ile ilgili daha sk
geri bildirimde bulunun,
sonularn paylan.
Dikkatli davranlarn
dllendirin (dln her zaman
maddi olmas gerekmez,
ebeveynin ilgisi ve mutlu
olduunu gstermesi yeterli
olabilir).
ocuk kendisinden beklenilenin
ne olduunu tam anlamyla
bilmelidir. Bu nedenle
beklentilerinizi aklayn. Ve
beklentilerinizde tutarl olun.
Evde koyduunuz kurallar ak
net ve kesin olsun gerekirse
grsel materyallerle destekleyin.
Kurallar ksa ve basit anlatn.
Hatta yer yer yazp da
verebilirsiniz. Kendinden
bekleneni bilmek onlar
yreklendirecektir.
Daima planl hareket edin yemek
yeme, evi toplama, kitap okuma
vs. her eyin yeri saati zaman
sresi belli olsun.
Talimatlar pe pee sralamayn,
basit ve ksa talimatlar bile
tekrarlayn.
Evde deiiklikleri mmkn
olduunca az yapn nk dikkat
problemi olan kiileri
deiiklikler olumsuz etkiler.
Byk resimli kitaplar aln ve
okutun.
Bilmece zmek, resimleri
elemek gibi hafza ve dikkat
zerine olumlu etkiler yapacak
etkinlikler tercih edin.
Boyama, boncuk dizme ve el
ilerine tevik edin.
Bir yere gittiinizde biri
geldiinde zerinde ne renk
kazak vard? Vitrinde ka tane
manken vard? Nasl kyafetler
giymiler gibi sorular sorarak
dikkat etmeyi alkanlk haline
getirin
Dikkat oyunlar oynayn(nesi var
oyunu, ayn harfle balayan
kelimeler, saklanan bir eyann
bulunmas, eksik olan nesnenin
bulunmas, fotorafa baktrn
sonra kapatp ka kii vard ka
aa vard ne yapyorlard vs.
gibi anlayabilecei dzeyde
dorular sormay alkanlk haline
getirin.)
Dikkat dankl olan
ocuklarn dzene gereksinimleri
vardr. Bu ocuklar yaptklar
etkinliklerde bavurabilecekleri
bir tablo ve listeden ok fazla
faydalanrlar.
Anmsatc eylere gerek
duyarlar, tekrara gerek
duyarlar.(ellerinizi ykarken bak
ben yemee balamadan nce
ellerimi ykyorum, dilerimi
fralyorum, kyafetlerimi
 katlyorum vs. hatrlatmalarda
bulunun fakat bu hatrlatmalar
onun kiiliini rencide edici krc
olmasn.)
Baarsn olabildiince ok
deerlendirin. Bu ocuklar yle
ok baarszlkla i ie
yaamaktadrlar ki, elde
edecekleri olumlu
deerlendirmelerin tmne
ihtiyalar vardr.
Yreklendirilmeyi ok severler.
Periyodik teke tek grmelerle
performans ile ilgili
geribildirimler verin(daha iyiye
gidiyorsun, harika yapacaksn
inanyorum vs.). Sulayc,
yarglayc geribildirimlerden
kann.
Bellek bu ocuklar iin en nemli
sorundur. zellikle anmsama
bellei ile ilgili sorunlar amak
iin ona kk hileleri retin.
Konuyla ilgili kodlamalar,
ipular, kafiyeler ile konunun
ana hatlarn anmsadktan sonra
detaylarla ilgili bilgileri size
aktarmalar kolay olacaktr.
Syleyeceiniz eyi sylemeden
nce onun ne olduunu
bildirin."Birazdan size ev
devleri ile ilgili bir ey
syleyeceim."sonra
syleyin.."ev deviniz sayfa
on"Son olarak da sylemi
olduunuzu
zetleyin."devinizin onuncu
sayfada olduunu syledim".
Dikkat dankl olan
ocuklarn grsel alglar, iitsel
alglarndan iyi olduundan,
mmknse sylediinizi
resimlemeyi deneyin
Bakalarnn yannda uyararak
kk drmeyin, aranzda
saptayacanz sr bir hareket
yaparak uyarabilirsiniz
Evden okula-okuldan eve bir not
defteri kullann. Bu aile ile
retmen arasnda gn gnne
iletiim salar ve veli
toplantlarn azaltr. Ayrca bu
tr ocuklarn gereksinim
duyduu geri bilgilendirme
asndan da yardmc olur.
Onaylayn, taktir edin,
destekleyin, ufak baarlarn bile
vn.
Daha ileri yataki ocuklara
sormak istedikleri sorular
yalnzca hatrlatacak notlar
tutmalar iin yardmc olun.
Temelde kendilerine ne
sylenildii konusunda deil, ne
dndkleri konusunda da not
tutmalar yararl olur.
retmeni ile sk sk grn.
Grmelerinizin sadece kriz
dnemlerinde ve sadece sorunlar
iin olmasndan kann.
ocuunuzun kendisine ve
evresine kendini ispatlayaca
konular/ortamlar
yaratn.(rnein; spor,mzik
v.b.)
Her zaman prltl anlar gzler
durumda olun.Bu ocuklar
grndklerinden ok daha fazla
artistik ve zekidirler.Yaratclk,
oyun, spontane ve coku
doludurlar..
21 gn boyunca zel bir aba
gsterin ondan sonra
kendiliinden her ey dzene
girecektir emin olun
KOZAN ANAOKULU
REHBERLK SERVS