KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

KURIKULUM STANDARD SEKOLAH MENENGAH

Reka Cipta
Dokumen Standard Kurikulum dan Pentaksiran

Tingkatan 4
Terbitan Terhad
Kementerian Pendidikan Malaysia
Bahagian Pembangunan Kurikulum

Mei 2015
Terbitan Pertama 2015

Kementerian Pendidikan Malaysia

Hak Cipta Terpelihara. Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian artikel, ilustrasi dan kandungan buku ini dalam apa
juga bentuk dan dengan cara apa jua sama ada secara elektronik, fotokopi, mekanik, rakaman atau cara lain sebelum mendapat kebenaran
bertulis daripada Pengarah, Bahagian Pembangunan Kurikulum, Kementerian Pendidikan Malaysia, Aras 4-8, Blok E9, Parcel E,
Kompleks Pentadbiran Kerajaan Persekutuan, 62604 Putrajaya.

ISBN: 978-967-420-177-7
KANDUNGAN
Rukun Negara.................................................................................................................................................. v
Falsafah Pendidikan Kebangsaan..................................................................................................................... vi
Kata Pengantar.................................................................................................................................................. vii
Pendahuluan...................................................................................................................................................... 1
Matlamat ........................................................................................................................................................... 3
Objektif .............................................................................................................................................................. 3
Kerangka Kurikulum Standard Sekolah Menengah........................................................................................... 4
Fokus ................................................................................................................................................................ 5
Kemahiran Abad Ke-21...................................................................................................................................... 7
Kemahiran Berfikir Aras Tinggi.......................................................................................................................... 9
Strategi Pengajaran dan Pembelajaran ............................................................................................................ 10
Elemen Merentas Kurikulum ............................................................................................................................. 13
Pentaksiran ....................................................................................................................................................... 15
Organisasi Kandungan....................................................................................................................................... 18
Perincian Kandungan
Pengenalan Kepada Reka Cipta........................................................................................................... 21
Asas Reka Bentuk Dalam Reka Cipta...................................................................................................... 23
Faktor Pemilihan Reka Bentuk Dalam Reka Cipta................................................................................ 26
Penyataan Masalah............................................................................................................................... 28
Penyelidikan Dan Kajian Produk........................................................................................................... 30
Menjana Idea......................................................................................................................................... 32
Model Olokan......................................................................................................................................... 34
Lukisan Kerja.......................................................................................................................................... 36
 RUKUN NEGARA
BAHAWASANYA Negara kita Malaysia mendukung cita-cita hendak:
Mencapai perpaduan yang lebih erat dalam kalangan seluruh masyarakatnya;
Memelihara satu cara hidup demokratik;
Mencipta satu masyarakat yang adil di mana kemakmuran negara
akan dapat dinikmati bersama secara adil dan saksama;
Menjamin satu cara yang liberal terhadap tradisi-tradisi
kebudayaannya yang kaya dan berbagai corak;
Membina satu masyarakat progresif yang akan menggunakan sains
dan teknologi moden;

MAKA KAMI, rakyat Malaysia, berikrar akan menumpukan seluruh tenaga dan usaha
kami untuk mencapai cita-cita tersebut berdasarkan prinsip-prinsip yang berikut:

KEPERCAYAAN KEPADA TUHAN

KESETIAAN KEPADA RAJA DAN NEGARA
KELUHURAN PERLEMBAGAAN
KEDAULATAN UNDANG-UNDANG
KESOPANAN DAN KESUSILAAN

v
 FALSAFAH PENDIDIKAN KEBANGSAAN

Pendidikan di Malaysia adalah suatu usaha berterusan ke arah lebih

memperkembangkan potensi individu secara menyeluruh dan
bersepadu untuk melahirkan insan yang seimbang dan harmonis dari
segi intelek, rohani, emosi dan jasmani, berdasarkan kepercayaan dan
kepatuhan kepada Tuhan. Usaha ini adalah bertujuan untuk
melahirkan warganegara Malaysia yang berilmu pengetahuan,
berketerampilan, berakhlak mulia, bertanggungjawab dan
berkeupayaan mencapai kesejahteraan diri serta memberikan
sumbangan terhadap keharmonian dan kemakmuran keluarga,
masyarakat dan negara

Sumber: Akta Pendidikan 1996 (Akta 550)

vi
KATA PENGANTAR DSKP yang dihasilkan juga telah menyepadukan enam tunjang
Kerangka KSSM, mengintegrasikan pengetahuan, kemahiran dan
Kurikulum Standard Sekolah Menengah (KSSM) yang dilaksanakan
nilai, serta memasukkan secara eksplisit Kemahiran Abad Ke-21
secara berperingkat mulai tahun 2017 akan menggantikan
dan Kemahiran Berfikir Aras Tinggi (KBAT). Penyepaduan tersebut
Kurikulum Bersepadu Sekolah Menengah (KBSM) yang mula
dilakukan untuk melahirkan insan seimbang dan harmonis dari segi
dilaksanakan pada tahun 1989. KSSM digubal bagi memenuhi
intelek, rohani, emosi dan jasmani sebagaimana tuntutan Falsafah
keperluan dasar baharu di bawah Pelan Pembangunan Pendidikan
Pendidikan Kebangsaan.
Malaysia (PPPM) 2013-2025 agar kualiti kurikulum yang
dilaksanakan di sekolah menengah setanding dengan standard Bagi menjayakan pelaksanaan KSSM, pengajaran dan
antarabangsa. Kurikulum berasaskan standard yang menjadi pembelajaran guru perlu memberi penekanan kepada KBAT
amalan antarabangsa telah dijelmakan dalam KSSM menerusi dengan memberi fokus kepada pendekatan Pembelajaran
penggubalan Dokumen Standard Kurikulum dan Pentaksiran Berasaskan Inkuiri dan Pembelajaran Berasaskan Projek, supaya
(DSKP) untuk semua mata pelajaran yang mengandungi Standard murid dapat menguasai kemahiran yang diperlukan dalam abad
Kandungan, Standard Pembelajaran dan Standard Pentaksiran. ke-21.

Usaha memasukkan Standard Pentaksiran di dalam dokumen Kementerian Pendidikan Malaysia merakamkan setinggi-tinggi
kurikulum telah mengubah landskap sejarah sejak Kurikulum penghargaan dan ucapan terima kasih kepada semua pihak yang
Kebangsaan dilaksanakan di bawah Sistem Pendidikan terlibat dalam penggubalan KSSM. Semoga pelaksanaan KSSM
Kebangsaan. Menerusinya murid dapat ditaksir secara berterusan akan mencapai hasrat dan matlamat Sistem Pendidikan
untuk mengenalpasti tahap penguasaannya dalam sesuatu mata Kebangsaan.
pelajaran, serta membolehkan guru membuat tindakan susulan
bagi mempertingkatkan pencapaian murid.
Dr. SARIAH BINTI ABD. JALIL
Pengarah
Bahagian Pembangunan Kurikulum

vii
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

PENDAHULUAN

Kurikulum Standard Sekolah Menengah (KSSM) Reka Cipta terdiri daripada kalangan pakar kandungan mewakili badan
adalah satu mata pelajaran elektif ikhtisas (MPEI) dalam pensijilan dan badan profesional serta ahli akademik.
bidang teknologi untuk Tingkatan 4 dan 5. MPEI memberi Pembangunan kurikulum juga melalui proses pemetaan
fokus kepada keperluan perubahan kepada kurikulum dan kandungan dengan keperluan standard badan pensijilan dan
pentaksiran berasaskan kompetensi yang merujuk kepada badan profesional. Murid yang mengambil MPEI mempunyai
standard industri, badan profesional dan badan pensijilan kelebihan kerana telah menguasai set kompetensi yang
kebangsaan dan antarabangsa. Seiring dengan matlamat ke diperlukan badan pensijilan dan badan profesional yang
arah negara maju dan perkembangan teknologi dalam industri, berkaitan. Secara tidak langsung, murid MPEI telah
pembangunan kurikulum MPEI berasaskan kompetensi menguasai kompetensi standard industri.
merupakan satu inisiatif dalam usaha menyediakan modal Kurikulum MPEI akan mendapat pengiktirafan melalui
insan menyeluruh dan seimbang, berakhlak mulia, kritis, pensijilan asas kelayakan profesional sebagai nilai tambah
kreatif, inovatif serta memiliki kemahiran insaniah, kepada pensijilan SPM bagi menggalakkan pembelajaran
mengamalkan budaya profesional bagi menghadapi cabaran sepanjang hayat.
abad ke-21. Pengajaran dan Pembelajaran (p&p) dilaksanakan dengan
Selain menyediakan asas yang kukuh untuk murid menggunakan pendekatan berorientasikan amalan
melanjutkan pembelajaran dalam bidang yang sama ke perusahaan. Amalan perusahaan akan membantu murid
peringkat tertiari sehingga akhirnya meneruskan usaha untuk memupuk budaya keusahawanan di dalam diri murid seawal
menjadi seorang individu profesional yang berjaya, MPEI peringkat sekolah untuk menjadi modal insan yang
tampil dengan fitur-fitur baharu yang ditambah baik iaitu profesional. P&p ini mengadaptasikan amalan perusahaan
kurikulum MPEI dibangunkan berasaskan kepada standard untuk mengukuhkan konsep belajar sambil melakukan
badan pensijilan dan badan profesional yang menetapkan set (learning by doing) dan belajar melalui pengalaman KSSM
kompetensi yang perlu dicapai. Panel pembangun kurikulum Reka Cipta diperkenalkan bertujuan melahirkan generasi

1
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

Malaysia yang lebih berimaginatif, kreatif, inovatif dan inventif pengetahuan teknologi. Murid juga didedahkan kepada
supaya mereka boleh menghasilkan sesuatu reka ciptaan. pengetahuan tentang strategi pemasaran dan harta intelek.

Melalui mata pelajaran ini diharapkan akan menyahut cabaran Sepanjang program ini, murid akan memperoleh pengetahuan
negara untuk mewujudkan masyarakat saintifik dan progresif, dan kemahiran yang diperlukan dalam sesuatu proses reka
berdaya fikir tinggi dan berpandangan jauh, bukan sahaja ciptaan. Murid akan didedahkan dengan pengetahuan dan
sebagai pengguna tetapi juga berkemahiran untuk pengalaman sebenar bidang reka ciptaan. Pada program ini,
menyumbang kepada pembangunan teknologi tempatan dan murid akan mendapat pengetahuan yang diperlukan untuk
antarabangsa. Di samping itu, mata pelajaran ini akan melanjutkan pelajaran ke peringkat yang lebih tinggi dan
melahirkan murid yang peka terhadap alam sekitar, mendapat pengalaman untuk persediaan sebagai seorang
mengamalkan literasi kewangan dan keusahawanan, bersikap profesional.
sabar, tekun, berani, tabah, berdaya saing serta menyedari
keagungan Tuhan.

Reka cipta adalah proses menghasilan sesuatu produk baharu

atau mengubahsuai sesuatu produk bagi memenuhi kehendak
pengguna masa kini dan akan datang. Produk yang dihasilkan
adalah daripada idea tersendiri atau diubah suai dan
mempunyai nilai komersial.

Penekanan diberi kepada asas penghasilan sesuatu rekaan.

Asas melahirkan idea rekaan diterjemahkan melalui ilustrasi
dalam bentuk lakaran dan lukisan teknik, pembinaan model
olokan serta pembinaan artifak melalui penggunaan

2
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

MATLAMAT 6. Mengetahui dan menghasilkan lukisan kerja secara manual

dan CAD;
KSSM Reka Cipta bermatlamat untuk melengkapkan murid
7. Menghasilkan jenama, logo, slogan dan brosur untuk
dengan pengetahuan dan kemahiran, berfikiran kreatif, kritis,
pemasaran produk yang berkesan;
inovatif, dan inventif serta berpotensi membudayakan diri
8. Mengetahui kepentingan harta intelek dalam reka cipta;
dengan transformasi perkembangan teknologi semasa melalui
9. Menggunakan TMK dalam menghasilkan dokumentasi dan
penghasilan reka ciptaan yang boleh menyumbang kepada
persembahan maklumat;
pembangunan negara.
10. Mengaplikasikan asas keusahawanan dalam penghasilan
produk;
OBJEKTIF 11. Mengetahui dan mengamalkan pengurusan, peraturan
keselamatan dan amalan kerja selamat di dalam bengkel;
KSSM Reka Cipta Tingkatan 4 bertujuan membolehkan murid
dan
mencapai objektif berikut:
12. Mengamalkan nilai murni terhadap isu yang berkaitan
1. Mengaplikasikan proses reka cipta dalam pembinaan dengan perkembangan bidang teknologi.
produk;
2. Mengaplikasikan pengetahuan tentang bahan, peralatan,
dan mesin dalam penghasilan produk;
3. Menghasilkan produk yang inovatif dan bernilai komersial
yang bercirikan teknologi hijau;
4. Mengetahui dan mengaplikasikan sistem mekanikal, sistem
elektrik, dan sistem elektronik dalam penghasilan produk;
5. Mempersembahkan idea dengan menggunakan teknik
lakaran;

3
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

KERANGKA KURIKULUM STANDARD SEKOLAH MENENGAH

Standard Kurikulum Sekolah Menengah (KSSM) dibina dan inovatif. Kesepaduan ini bertujuan membangunkan modal
berasaskan enam tunjang, iaitu Komunikasi, Kerohanian, Sikap insan yang menghayati nilai-nilai murni berteraskan
dan Nilai; Kemanusiaan; Keterampilan Diri; Perkembangan keagamaan, berpengetahuan, berketrampilan, berpemikiran
Fizikal dan Estetika; serta Sains dan Teknologi. Enam tunjang kritis dan kreatif serta inovatif sebagaimana yang digambarkan
tersebut merupakan domain utama yang menyokong antara dalam Rajah 1.
satu sama lain dan disepadukan dengan pemikiran kritis, kreatif

Rajah 1: Kerangka Kurikulum Standard Sekolah Menengah

4
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

FOKUS
Hal ini merupakan pelengkap dalam proses reka cipta
Kurikulum Standard Reka Cipta digubal dengan memberikan yang telah dilaksanakan.
penekanan pada standard kandungan dan standard
pembelajaran yang perlu diketahui, difahami dan dikuasai oleh Kurikulum Standard Reka Cipta berlandaskan kepada

murid sekolah menengah Tingkatan 4 dan 5. Pendedahan gabungan tiga dimensi atau konsep iaitu minda, kemahiran,

kepada 3 kluster utama seperti di dalam Rajah 2 iaitu : dan nilai serta sikap. Dalam dimensi minda proses reka cipta
ialah penyelesaian masalah, penjanaan idea, perekaan projek
(i) Reka bentuk produk dan perancangan pembinaan artifak. Dalam dimensi
Dirangka agar murid dapat membangunkan projek kemahiran pula melibatkan proses pembinaan artifak,
berasaskan kajian keperluan. Proses reka bentuk pengujian atau penilaian artifak dan pengubahsuaian atau
bermula daripada proses lakaran sehinggalah ke penambahbaikan. Nilai dan sikap seorang pereka cipta juga
penilaian lakaran penjanaan idea yang terbaik dipilih. penting dalam memantap dan memberi nilai tambah kepada

(ii) Teknologi Pembuatan produk yang direka cipta

Murid akan diberi pendedahan dari aspek

pengetahuan, kemahiran dan nilai bagi bidang
teknologi di samping dilatih dalam pengujian dan
pengukuran kefungsian produk yang dihasilkan

(iii) Strategi Pemasaran

Dalam strategi pemasaran, murid didedahkan
mengenai produk, harga, promosi, tempat dan harta
intelek kepada produk, strategi pemasaran serta
proses komunikasi dan dokumentasi yang berkesan.

5
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

Rajah 2 : Kerangka Konsep Mata Pelajaran Reka Cipta

6
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

KEMAHIRAN ABAD KE-21

PROFIL MURID PENERANGAN
Satu daripada hasrat KSSM adalah untuk melahirkan murid yang
Pemikir Mereka berfikir secara kritikal, kreatif dan
mempunyai Kemahiran Abad Ke-21 dengan memberi fokus kepada inovatif; mampu untuk menangani
masalah yang kompleks dan membuat
kemahiran berfikir serta kemahiran hidup dan kerjaya yang
keputusan yang beretika. Mereka berfikir
berteraskan amalan nilai murni. Kemahiran Abad Ke-21 tentang pembelajaran dan diri mereka
sebagai pelajar. Mereka menjana soalan
bermatlamat untuk melahirkan murid yang mempunyai ciri-ciri yang
dan bersifat terbuka kepada perspektif,
dinyatakan dalam profil murid seperti dalam Jadual 1 supaya nilai dan tradisi individu dan masyarakat
lain. Mereka berkeyakinan dan kreatif
berupaya bersaing di peringkat global. Penguasaan SK dan SP
dalam menangani bidang pembelajaran
dalam kurikulum Reka Cipta menyumbang kepada pemerolehan yang baru
kemahiran abad 21 dalam kalangan murid.
Kerja Mereka boleh bekerjasama secara
Sepasukan berkesan dan harmoni dengan orang lain.
Jadual 1: Profil Murid Mereka mengalas tanggungjawab
bersama serta menghormati dan
PROFIL MURID PENERANGAN menghargai sumbangan yang diberikan
oleh setiap ahli pasukan. Mereka
Berdaya Tahan Mereka mampu menghadapi dan memperoleh kemahiran interpersonal
mengatasi kesukaran, mengatasi melalui aktiviti kolaboratif, dan ini
cabaran dengan kebijaksanaan, menjadikan mereka pemimpin dan ahli
keyakinan, toleransi, dan empati. pasukan yang lebih baik.

Bersifat Ingin Mereka membangunkan rasa ingin tahu

Tahu semulajadi untuk meneroka strategi dan
Mahir Mereka menyuarakan dan meluahkan idea baru. Mereka mempelajari
fikiran, idea dan maklumat dengan yakin kemahiran yang diperlukan untuk
Berkomunikasi
dan kreatif secara lisan dan bertulis, menjalankan inkuiri dan penyelidikan,
menggunakan pelbagai media dan serta menunjukkan sifat berdikari dalam
teknologi. pembelajaran. Mereka menikmati
pengalaman pembelajaran sepanjang

7
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

PROFIL MURID PENERANGAN

hayat secara berterusan.

Berprinsip Mereka berintegriti dan jujur,

kesamarataan, adil dan menghormati
maruah individu, kumpulan dan komuniti.
Mereka bertanggungjawab atas tindakan,
akibat tindakan serta keputusan mereka.

Bermaklumat Mereka mendapatkan pengetahuan dan

membentuk pemahaman yang luas dan
seimbang merentasi pelbagai disiplin
pengetahuan. Mereka meneroka
pengetahuan dengan cekap dan
berkesan dalam konteks isu tempatan
dan global. Mereka memahami isu-isu
etika / undang-undang berkaitan
maklumat yang diperoleh.

Penyayang / Mereka menunjukkan empati, belas

Prihatin kasihan dan rasa hormat terhadap
keperluan dan perasaan orang lain.
Mereka komited untuk berkhidmat
kepada masyarakat dan memastikan
kelestarian alam sekitar.

Patriotik Mereka mempamerkan kasih sayang,

sokongan dan rasa hormat terhadap
negara.

8

KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI
Kemahiran Berfikir Aras Tinggi (KBAT) dinyatakan dalam kurikulum
secara eksplisit supaya guru dapat menterjemahkan dalam
pengajaran dan pembelajaran bagi merangsang pemikiran
berstruktur dan berfokus dalam kalangan murid. Penerangan KBAT
adalah berfokus kepada empat tahap pemikiran seperti Jadual 2.
Jadual 2: Tahap pemikiran dalam KBAT
Tahap Pemikiran Penerangan
Mengaplikasi Menggunakan pengetahuan, kemahiran,
dan nilai dalam situasi berlainan untuk
melaksanakan sesuatu perkara
Menganalisis Mencerakinkan maklumat kepada
bahagian kecil untuk memahami dengan
lebih mendalam serta hubung kait antara
bahagian berkenaan
Menilai Membuat pertimbangan dan keputusan
menggunakan pengetahuan, pengalaman,
kemahiran, dan nilai serta memberi
justifikasi
Mencipta Menghasilkan idea atau produk atau
kaedah yang kreatif dan inovatif
KBAT ialah keupayaan untuk mengaplikasikan pengetahuan,
kemahiran dan nilai dalam membuat penaakulan dan refleksi bagi
menyelesaikan masalah, membuat keputusan, berinovasi dan
9
KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017
berupaya mencipta sesuatu. KBAT merangkumi kemahiran berfikir
kritis, kreatif dan menaakul dan strategi berfikir.
Kemahiran berfikir kritis adalah kebolehan untuk menilai sesuatu
idea secara logik dan rasional untuk membuat pertimbangan yang
wajar dengan menggunakan alasan dan bukti yang munasabah.
Kemahiran berfikir kreatif adalah kemampuan untuk
menghasilkan atau mencipta sesuatu yang baharu dan bernilai
dengan menggunakan daya imaginasi secara asli serta berfikir
tidak mengikut kelaziman.
Kemahiran menaakul adalah keupayaan individu membuat
pertimbangan dan penilaian secara logik dan rasional.
Strategi berfikir merupakan cara berfikir yang berstruktur dan
berfokus untuk menyelesaikan masalah.
KBAT boleh diaplikasikan dalam bilik darjah melalui aktiviti
berbentuk menaakul, pembelajaran inkuiri, penyelesaian masalah
dan projek. Guru dan murid perlu menggunakan alat berfikir seperti
peta pemikiran dan peta minda serta penyoalan aras tinggi untuk
menggalakkan murid berfikir.
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

STRATEGI PENGAJARAN DAN PEMBELAJARAN Pembelajaran Kolaboratif

Pembelajaran kolaboratif merupakan pendekatan yang
Terdapat beberapa strategi pengajaran yang boleh diguna pakai mementingkan kerjasama dan mengkehendaki murid
oleh guru dalam proses pengajaran dan pembelajaran (p&p). P&p menyampaikan idea dalam kumpulan kecil. Pendekatan ini boleh
Reka Cipta akan menjadi lebih berkesan dengan menggunakan dilaksanakan guru dengan memberi tugasan kepada kumpulan-
strategi berikut: kumpulan yang telah dikenalpasti. Melalui Reka Cipta murid boleh
bertukar pendapat atau idea semasa dalam aktiviti p&p secara
Pembelajaran Kendiri kumpulan. Semua ahli kumpulan akan menyumbang dengan
Pembelajaran kendiri ini terdiri daripada empat pendekatan iaitu aktifnya pengetahuan, pendapat, kemahiran dan menyelesaikan
Terarah Kendiri (Self-Directed), Kadar Kendiri (Self-Paced), Akses masalah bersama.
Kendiri (Self-Accessed), dan Pentaksiran Kendiri (Self-Assessed).
Pembelajaran Berasaskan Projek
Strategi ini berfokuskan kepada pembelajaran berpusatkan murid. Pembelajaran berasaskan projek merupakan satu model aktiviti
Melalui Reka Cipta, strategi ini boleh dilaksanakan, contohnya, bilik darjah yang berbeza dari kebiasaan. Pendekatan aktiviti
dengan menggunakan peralatan, bahan dan teknologi tertentu, pembelajaran ini mempunyai jangkamasa yang panjang,
murid boleh menentukan bentuk produk yang hendak dihasilkan mengintegrasikan pelbagai disiplin ilmu, berpusatkan murid dan
mengikut kadar kemampuan sendiri, mampu mengakses sendiri, menghubungkaitkan pengamalan kehidupan sebenar. Projek
malah dapat mentaksir pembelajaran sendiri. Strategi ini ditakrifkan sebagai tugasan, pembinaan atau siasatan yang teratur
membolehkan murid menjadi lebih bertanggungjawab terhadap yang menjurus kepada matlamat yang spesifik. Dalam Reka Cipta,
pembelajaran, lebih yakin dan tekun untuk mencapai standard murid beroleh pengetahuan dan kemahiran semasa proses
pembelajaran yang dihasratkan. menyediakan sesuatu projek. Mereka juga boleh meneroka atau
membuat kajian terhadap projek melalui pelbagai sumber maklumat
yang relevan.

10

Inkuiri
Pembelajaran berasaskan Inkuiri-Penemuan berlaku dalam mata
pelajaran Reka Cipta apabila murid mengkaji sesuatu masalah dari
pelbagai sudut dan melaksanakan penyelesaian secara satu demi
satu dengan memecahkan masalah kepada beberapa masalah
kecil. Hal ini dialami sewaktu murid melaksanakan sesuatu projek
yang mempunyai beberapa sub projek yang perlu dibuat sebelum
menghimpunkan semua sub projek menjadi projek yang utama.
Sesuatu masalah akan mudah dikesan dan dibaiki jika berlaku
sesuatu kelemahan. Pengalaman ini membantu murid menangani
masalah dan memahami keperluan mencerakin setiap masalah
yang diterima.
Penyelesaian Masalah
Kaedah penyelesaian masalah merupakan satu kaedah
pembelajaran berasaskan masalah sebenar dan murid dapat
menyelesaikan masalah dengan keupayaan mereka sendiri.
Kaedah ini boleh dijalankan secara kolaboratif dan berpusatkan
murid. Murid perlu kenal pasti masalah, cari kaedah penyelesaian,
melaksanakan operasi penyelesaian masalah dan menilai kaedah
penyelesaian masalah yang digunakan. Kaedah ini
melibatkan murid untuk membuat keputusan dalam menyelesaikan
masalah. Sebagai contoh, murid ingin menyiapkan sesuatu projek
KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017
dengan menggunakan bahan yang sukar untuk diperolehi. Maka
untuk mengatasi masalah itu, murid hendaklah berbincang dengan
rakan bagi mencari penyelesaian alternatif bagi mengatasi masalah
tersebut. Guru berperanan sebagai fasilitator dengan memberi
panduan kepada murid dalam proses penyelesaian sesuatu
masalah pada peringkat awal sesuatu projek.
Pembelajaran Masteri
Pembelajaran Masteri adalah pendekatan pengajaran dan
pembelajaran yang berfokus kepada penguasaan murid dalam
sesuatu perkara yang dipelajari. Melalui pendekatan ini murid diberi
peluang untuk maju mengikut kebolehan dan kadar pembelajaran
mereka sendiri serta dapat mempertingkatkan tahap penguasaan
pembelajaran. Pengetahuan dan kefahaman terhadap sesuatu
konsep adalah sangat penting bagi memastikan sesuatu aktiviti
yang hendak dilaksanakan itu dilaksanakan dengan betul. Pelbagai
sumber maklumat dapat membantu murid untuk menguasai
sesuatu perkara itu terlebih dahulu, contohnya dengan melayari
Internet melalui laman web yang terpilih akan dapat membantu
murid menguasai pengetahuan dan kemahiran yang spesifik.
akan
11
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

Konstruktivisme
Pembelajaran secara konstruktivisme ialah satu kaedah di mana
murid dapat membina sendiri pengetahuan atau konsep baru
secara aktif berdasarkan pengetahuan, kemahiran, nilai dan
pengalaman yang telah diperolehi dalam pengajaran dan
pembelajaran. Melalui pembelajaran konstruktivisme murid menjadi
lebih kreatif dan inovatif. Murid boleh mendapatkan data, maklumat
dan pengetahuan mengenai sesuatu perkara itu untuk membina
pengetahuan atau konsep yang baru.

Pembelajaran Penerokaan
Pembelajaran Penerokaan membolehkan murid belajar melalui
penerokaan berdasarkan pengalaman yang sedia ada. Murid
secara aktif mencari dan mengakses maklumat untuk mencapai
objektif pembelajaran mereka dalam konteks yang terkawal.
Penggunaan kompter dan akses Internet merupakan alat yang
paling berkesan dalam menterjemahkan konsep pembelajaran
penerokaan memandangkan ianya dapat mencapai maklumat dan
pengetahuan dengan cepat bagi membolehkan murid menganalisis
dan memproses maklumat yang diingini dalam situasi pembelajaran
yang berbentuk penyelesaian masalah dan kajian masa depan.

12
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

ELEMEN MERENTAS KURIKULUM 3. Nilai Murni

Elemen Merentas Kurikulum (EMK) ialah unsur nilai tambah yang Nilai murni diberi penekanan dalam semua mata

diterapkan dalam proses p&p selain yang ditetapkan dalam pelajaran supaya murid sedar akan kepentingan dan

standard kandungan. Elemen-elemen ini diterapkan bertujuan mengamalkannya.

mengukuhkan kemahiran dan keterampilan modal insan yang Nilai murni merangkumi aspek kerohanian, kemanusiaan

dihasratkan serta dapat menangani cabaran semasa dan masa dan kewarganegaraan yang menjadi amalan dalam

hadapan. Elemen-elemen di dalam EMK adalah seperti berikut: kehidupan harian.

1. Bahasa 4. Sains dan Teknologi

Menambahkan minat terhadap sains dan teknologi
Penggunaan bahasa pengantar yang betul perlu
dapat meningkatkan literasi sains serta teknologi dalam
dititikberatkan dalam semua mata pelajaran.
kalangan murid.
Semasa p&p bagi setiap mata pelajaran, aspek sebutan,
Penggunaan teknologi dalam pengajaran dapat
struktur ayat, tatabahasa, istilah dan laras bahasa perlu
membantu serta menyumbang kepada pembelajaran
diberi penekanan bagi membantu murid menyusun idea dan
yang lebih cekap dan berkesan.
berkomunikasi secara berkesan.
Pengintegrasian Sains dan Teknologi dalam p&p

2. Kelestarian Alam Sekitar merangkumi empat perkara iaitu:

(i) Pengetahuan sains dan teknologi (fakta, prinsip,
Kesedaran mencintai dan menyayangi alam sekitar dalam
konsep yang berkaitan dengan sains dan
jiwa murid perlu dipupuk melalui p&p semua mata pelajaran.
teknologi);
Pengetahuan dan kesedaran terhadap kepentingan alam
(ii) Kemahiran saintifik (proses pemikiran dan
sekitar dalam membentuk etika murid untuk menghargai
kemahiran manipulatif tertentu);
alam.

13
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

(iii) Sikap saintifik (seperti ketepatan, kejujuran, 7. Keusahawanan

keselamatan); dan Penerapan elemen keusahawanan bertujuan
(iv) Penggunaan teknologi dalam aktiviti p&p. membentuk ciri-ciri dan amalan keusahawanan
sehingga menjadi satu budaya dalam kalangan murid.
5. Patriotisme Ciri keusahawanan boleh diterapkan dalam p&p melalui
Semangat patriotik dapat dipupuk melalui semua mata aktiviti yang mampu memupuk sikap seperti rajin, jujur,
pelajaran, aktiviti kokurikulum dan khidmat masyarakat. amanah dan bertanggungjawab serta membangunkan
Semangat patriotik dapat melahirkan murid yang mempunyai minda kreatif dan inovatif untuk memacu idea ke
semangat cinta akan negara dan berbangga sebagai rakyat pasaran.
Malaysia.
8. Teknologi Maklumat dan Komunikasi (TMK)
6. Kreativiti dan Inovasi Penerapan elemen TMK dalam p&p memastikan murid
Kreativiti adalah kebolehan menggunakan imaginasi untuk dapat mengaplikasi dan mengukuhkan pengetahuan
mengumpul, mencerna dan menjana idea atau mencipta dan kemahiran asas TMK yang dipelajari.
sesuatu yang baharu atau asli melalui ilham atau gabungan Pengaplikasian TMK bukan sahaja mendorong murid
idea yang ada. menjadi kreatif malah menjadikan p&p lebih menarik dan
Inovasi merupakan pengaplikasian kreativiti melalui ubah menyeronokkan serta meningkatkan kualiti
suaian, membaiki dan mempraktikkan idea. pembelajaran.
Kreativiti dan inovasi saling bergandingan dan perlu untuk TMK diintegrasikan mengikut kesesuaian topik yang
memastikan pembangunan modal insan yang mampu hendak diajar dan sebagai pengupaya bagi
menghadapi cabaran Abad Ke-21. meningkatkan lagi kefahaman murid terhadap
Elemen kreativiti dan inovasi perlu diintegrasikan dalam p&p. kandungan mata pelajaran.

14
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

PENTAKSIRAN Pentaksiran dalam mata pelajaran Reka Cipta melibatkan

pengukuran, pengujian dan penilaian secara holistik. Pentaksiran
Pentaksiran adalah komponen utama dalam proses p&p iaitu
secara holistik membolehkan murid menggabungkan kefahaman
berperanan mengukuhkan pembelajaran murid, meningkatkan
mereka kepada aspek kognitif, psikomotor dan afektif. Bagi
pengajaran guru serta mampu memberi maklumat yang sah
memenuhi keperluan MPEI, terdapat dua jenis pentaksiran yang
tentang apa yang telah dilaksanakan atau dicapai dalam satu-satu
akan dijalankan sepanjang perlaksanaannya iaitu :
proses p&p. Pentaksiran mempunyai ciri-ciri berikut:
1. Pentaksiran Berasaskan Standard
1. Holistik iaitu mampu memberi maklumat keseluruhan tentang 2. Pentaksiran Berasaskan Projek
pencapaian pengetahuan dan kemahiran serta pengamalan
nilai murni. Pentaksiran Berasaskan Standard
2. Berterusan iaitu aktiviti pentaksiran berjalan seiring dengan Pentaksiran Berasaskan Standard bagi mata pelajaran ini
p&p. merupakan proses mendapatkan maklumat tentang sejauh mana
3. Fleksibel iaitu kaedah pentaksiran yang pelbagai mengikut murid tahu dan boleh buat atau telah menguasai apa yang
kesesuaian dan kesediaan murid. dipelajari berdasarkan penyataan standard prestasi yang ditetapkan
4. Merujuk standard prestasi yang dibina berdasarkan mengikut tahap-tahap pencapaian seperti yang dihasratkan oleh
standard kurikulum. kurikulum. Pentaksiran formatif dijalankan seiring dengan proses
p&p. Pentaksiran sumatif dilaksana pada akhir proses
Pentaksiran boleh dilaksanakan secara: pembelajaran. Standard Prestasi bagi mata pelajaran ini dibina
sebagai panduan untuk guru membimbing murid dan seterusnya
1. Pentaksiran formatif yang dijalankan seiring dengan proses
mendapatkan maklumat tentang perkembangan individu serta
p&p.
keberkesanan p&p dalam pembangunan dan pembentukan modal
2. Pentaksiran sumatif yang dijalankan pada akhir unit
insan.
pembelajaran, semester atau tahun.

15

Objektif pentaksiran adalah untuk mentaksir iaitu;
Kebolehan berdikari dalam menjalankan kerja secara
sistematik, bijaksana dan dengan teknik yang betul serta yakin
diri;
Kebolehan mengenal pasti perkembangan teknologi dan
ekonomi yang sentiasa berubah untuk kehidupan harian;
Kebolehan mengaplikasikan kreativiti untuk mereka bentuk dan
menghasilkan sesuatu produk / projek;
Kebolehan mengaplikasikan kemahiran bagi menghasilkan
sesuatu projek / produk; dan
Kebolehan mendokumentasikan maklumat secara bersistematik.
Standard Prestasi
Standard prestasi merupakan skala rujukan guru untuk menentukan
pencapaian murid dalam menguasai standard kandungan dan
standard pembelajaran yang ditetapkan. Standard prestasi dibina
berdasarkan rubrik yang menunjukkan tahap penguasaan murid
melalui p&p. Rubrik dibina bagi mengukur tahap pencapaian
berdasarkan domain kognitif, psikomotor dan afektif. Standard
prestasi mengandungi enam tahap penguasaan yang disusun
secara hieraki dari tahap penguasaan 1 yang menunjukkan
pencapaian terendah sehingga pencapaian tertinggi iaitu tahap
penguasaan 6. Setiap tahap penguasaan ditafsirkan secara generik
16
KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017
yang menggambarkan pencapaian murid secara holistik seperti
jadual 3 berikut.
Jadual 3: Tafsiran Umum Tahap Penguasaan Reka Cipta
TP TAFSIRAN
1 Murid mengingat pengetahuan asas atau
kemahiran yang telah dipelajarinya.
Murid memahami pengetahuan atau kemahiran
2
dan mampu untuk menterjemah dan
menjelaskannya.
Murid melaksanakan dan mengamalkan
3 pengetahuan atau kemahiran dalam sesuatu
situasi yang dihadapi dengan yakin mengikut
prosedur atau secara sistematik.
Murid mempunyai kemahiran menganalisis
4
maklumat yang diperolehi secara sistematik,
yakin dan berintegriti
Murid mempunyai kemahiran menilai dalam
5 pelbagai situasi dengan berkesan mengikut
prosedur yang sistematik dan sentiasa bersikap
positif.
Murid dapat menghasilkan idea/produk/kaedah
6 yang kreatif dan inovatif, mempunyai keupayaan
membuat keputusan serta dapat menyampaikan
maklumat menggunakan komunikasi yang
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

berkesan, bertatasusila dan menjadi contoh hendaklah menekankan sama ada seseorang murid telah
secara tekal. menguasai aspek yang dinilai. Pentaksiran juga seharusnya tidak
menekankan perbandingan pencapaian antara seorang murid
Pentaksiran Berasaskan Projek dengan seorang murid yang lain.
Pentaksiran Berasaskan Projek merujuk kepada penilaian kepada
tugasan, pembinaan atau kajian yang dilaksanakan secara teratur Guru boleh menilai tahap penguasaan dan pencapaian murid dari
oleh murid. Di dalam mata pelajaran Reka Cipta, murid mendapat segi pengetahuan,kemahiran, perlakuan, amalan, pengetahuan,
pengetahuan dan kemahiran semasa proses menyediakan sesuatu serta nilai, dan sikap murid melalui aktiviti dan projek yang
projek. Mereka juga boleh meneroka atau membuat kajian terhadap dijalankan oleh mereka.
projek melalui pelbagai sumber maklumat yang relevan.

Pentaksiran Berasaskan Projek bagi mata pelajaran ini boleh

dijalankan melalui:
1. pemerhatian;
2. amali;
3. lisan; dan
4. laporan

Keempat-empat cara pentaksiran ini boleh digunakan untuk menilai

projek atau aktiviti yang dijalankan oleh murid sama ada melalui
proses kerja atau hasil kerja murid. Pentaksiran yang dijalankan
hendaklah mencakupi semua standard pembelajaran yang telah
ditetapkan. Pentaksiran yang dijalankan tidak seharusnya
menekankan konsep lulus atau gagal. Sebaliknya, Pentaksiran

17
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

ORGANISASI KANDUNGAN
MPEI melalui KSSM digubal dalam bentuk pernyataan standard
kandungan, standard pembelajaran dan standard prestasi yang
perlu dicapai oleh murid yang diterangkan seperti di jadual 4:
Jadual 4: Standard Kandungan, Standard Pembelajaran dan
Standard Prestasi
waktu untuk tingkatan 4 dan tingkatan 5 ialah 210 jam. Bilangan
waktu ini termasuk juga masa untuk menjalankan kerja-kerja
tugasan projek Reka Cipta. Organisasi pemetaan kandungan bagi
Reka Cipta digambarkan seperti Jadual 5.
Jadual 5 : Organisasi Kandungan Mata Pelajaran Reka Cipta
Tingkatan 4

STANDARD STANDARD STANDARD TINGKATAN TAJUK JAM

KANDUNGAN PEMBELAJARAN PRESTASI
1.0 Pengenalan kepada Reka Cipta 6
Penyataan Suatu penetapan Suatu set kriteria
spesifik tentang kriteria atau umum yang Asas Reka Bentuk Dalam Reka
2.0 21
perkara yang indikator kualiti menunjukkan Cipta
murid patut pembelajaran tahap-tahap Faktor Pemilihan Reka Bentuk
ketahui dan dan pencapaian prestasi yang 3.0 9
dalam Reka Cipta
boleh lakukan yang boleh perlu murid

TINGKATAN 4
dalam suatu diukur bagi pamerkan 4.0 Penyataan Masalah 12
tempoh setiap standard sebagai tanda
persekolahan kandungan. bahawa sesuatu Penyelidikan dan Kajian
5.0 12
merangkumi perkara itu telah Produk
aspek dikuasai murid
pengetahuan, (indicator of 6.0 Penjanaan Idea 15
kemahiran dan success)
nilai. 7.0 Model Olokan ( Mock-Up) 15

Mata pelajaran ini dirancang untuk diajar selama 3 jam seminggu ( 8.0 Lukisan Kerja 24

3 x 60 minit ) seminggu, 60 minit setiap waktu dan berdasarkan

JUMLAH 105
kepada minima 35 minggu pengajaran setahun. Jumlah bilangan

18
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

Kurikulum Standard Reka Cipta lebih menekankan pengetahuan, TAJUK PENERANGAN

kemahiran serta langkah kerja bagi mencapai objektif setiap modul.
Murid yang mengikuti kurikulum standard Reka Cipta akan lebih Pastian Masalah pasti, menganalisis dan merumuskan
mengaplikasi elemen Reka Cipta sepanjang proses p&p. Proses masalah dalam penghasilan reka ciptaan.

penerangan setiap tajuk adalah seperti jadual 6 berikut:

Penyelidikan Murid akan menjalankan kajian terhadap
Jadual 6 : Organisasi Kandungan Mata Pelajaran Reka Cipta dan Kajian produk sedia ada atau bahan rujukan
Produk dengan menggunakan pelbagai kaedah
untuk menganalisis kekuatan dan
TAJUK PENERANGAN
kelemahan produk. Murid mencadangkan
penambahbaikan terhadap produk kajian.
Pengenalan Memberi pendedahan kepada murid
kepada Reka tentang sejarah dan perkembangan reka Penjanaan Idea Memberi peluang kepada murid untuk
Cipta cipta. menghasilkan lakaran idea yang dijana
melalui teknik kemahiran berfikir ke arah
penyelesaian masalah.
Asas Reka Memberi peluang kepada murid
Bentuk dalam mempelajari dan mengaplikasi asas reka
Reka Cipta bentuk dalam reka cipta. Asas reka bentuk Model Olokan Menghasilkan model olokan untuk melihat
merangkumi prinsip dan elemen reka (Mock-up) dan menilai reka bentuk 3 dimensi yang
bentuk bagi menghasilkan sesuatu reka telah dipilih.
ciptaan yang baik dan berkesan.
Lukisan Kerja Membolehkan murid mengenal pasti dan
Faktor Memberi peluang kepada murid menghasilkan pelbagai lukisan kerja bagi
Pemilihan Reka mempelajari faktor-faktor pemilihan reka memudahkan proses penghasilan produk.
Bentuk dalam bentuk dan kepentingannya dalam reka
Reka Cipta ciptaan.

Pengenal Mendedahkan murid cara untuk mengenal

19
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

1. 0 PENGENALAN REKA CIPTA

STANDARD
STANDARD PEMBELAJARAN CATATAN
KANDUNGAN

Murid dapat : Cadangan aktiviti :

1.1 Pengenalan Reka 1.1.1 Mengenal pasti latar belakang dalam Reka Cipta iaitu: Menghasilkan buku skrap
Cipta dan Pereka (i) Definisi invensi, inovasi dan kreativiti dalam Reka Cipta. mengenai latar belakang dan
Cipta (ii) Sejarah perkembangan reka cipta dari zaman Pra- hasil rekaan seorang pereka
Revolusi Industri, Revolusi Industri dan Revolusi Industri cipta.
Kedua.
(iii) Perkembangan reka ciptaan dalam pelbagai bidang. Mengadakan aktiviti
pembentangan tentang hasil
1.1.2 Merumuskan ciri-ciri seorang pereka cipta yang berjaya dapatan maklumat pengenai
(i) Pereka cipta dalam dan luar negara serta hasil pereka cipta
ciptaannya.
(ii) Ciri-ciri yang perlu ada pada seorang pereka cipta.
(iii) Peranan seorang pereka cipta dalam bidang rekaan.

20
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

STANDARD PRESTASI

TAHAP PENGUASAAN TAFSIRAN

1
Menerangkan dengan betul definisi invensi, inovasi, dan kreativiti dalam Reka
Cipta dan inovasi berpandukan istilah bahasa.

2
Membincangkan sejarah reka cipta mengikut perkembangan revolusi industri.

3
Mengklasifikasikan perkembangan reka ciptaan dalam pelbagai bidang seperti
pendidikan, pembinaan, komunikasi, pengangkutan, dan lain-lain.

4
Mengenal pasti kesan peranan seorang pereka cipta dalam kehidupan.

5
Menilai ciri-ciri seorang pereka cipta yang boleh dicontohi oleh murid dalam
kehidupan.

6
Mengimaginasikan sifat-sifat seorang pereka cipta dan peranannya dalam bidang
reka cipta pada masa akan datang.

21
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

2.0 ASAS REKA BENTUK DALAM REKA CIPTA

STANDARD
STANDARD PEMBELAJARAN CATATAN
KANDUNGAN

Murid dapat : Cadangan aktiviti :

2.1 Prinsip Reka 2.1.1 Mengenal pasti prinsip reka bentuk dan kesannya dalam reka Melakukan perbincangan dan
Bentuk ciptaan iaitu : pembentangan mengenai prinsip
(i) Kesatuan reka bentuk.
(ii) Imbangan
Murid mengumpulkan gambar-
(iii) Penekanan gambar berkaitan bagi tujuan
(iv) Pergerakan
perbandingan.
(v) Corak Kontra
(vi) Rentak
(vii) Corak

2.1.2 Mengenal pasti tujuh elemen reka bentuk iaitu :

(i) Garisan
(ii) Rupa
(iii) Bentuk
(iv) Jalinan
(v) Ruang
(vi) Warna
(vii) Nilai

2.1.3 Mengaplikasikan elemen reka bentuk dalam bentuk lakaran atau

lukisan dengan berkesan.

22
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

STANDARD
STANDARD PEMBELAJARAN CATATAN
KANDUNGAN

2.2 Teori Asas 2.2.1 Mengaplikasikan elemen ton dan jalinan dalam penghasilan Cadangan aktiviti
Lakaran lakaran reka bentuk.
Melakukan aktiviti lakaran bagi
mengaplikasi teori asas lakaran.
2.2.2 Menggabungkan elemen bentuk dan struktur bagi menghasilkan
lakaran tiga dimensi (3D). Guru menyediakan model blok
untuk dilakar murid sebagai
2.2.3 Menghasilkan lakaran reka bentuk dengan berpandukan proses pengukuhan.
melakar yang betul.

2.2.4 Menghasilkan lakaran produk berdasarkan kaedah kotak.

2.3 Kemasan 2.3.1 Mengenal pasti peralatan dan bahan yang boleh boleh digunakan Guru mempamerkan dan
Lakaran dalam menghasilkan kemasan lukisan lakaran reka bentuk. menerangkan peralatan dan
bahan yang boleh digunakan
2.3.2 Menghasilkan lakaran reka bentuk dengan menggunakan untuk menghasilkan kemasan
pelbagai peralatan dan bahan kemasan. lakaran.
Murid mencari contoh-contoh
lakaran kemasan yang baik.
2.4 Lukisan 2.4.1 Menghasilkan lukisan perspektif satu titik, perspektif dua titik dan Murid menghasilkan lukisan
Perspektif perspektif tiga titik dalam lukisan reka bentuk. perspektif.
Murid membuat kajian
2.4.2 Mengaplikasikan konsep pencahayaan yang betul dalam
eksperimental tentang konsep
penghasilan lukisan perspektif.
pencahayaan dan menghasilkan
lukisan berdasarkan keputusan
kajian.

23
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

STANDARD PRESTASI

TAHAP PENGUASAAN TAFSIRAN

1 Mengenal pasti tujuh prinsip reka bentuk dan tujuh elemen reka bentuk dalam Reka Cipta.

2 Menggambarkan elemen ton dan jalinan dalam penghasilan lakaran reka bentuk.

Melakar produk berdasarkan kaedah kotak dengan mengamalkan proses lakaran yang
3
betul.

4 Menilai peralatan dan bahan yang sesuai semasa menghasilkan kemasan pada lakaran.

5 Mempertimbangkan kesan pencahayaan pada lukisan perspektif yang dihasilkan.

Menghasilkan lukisan perspektif yang mempunyai kesan pencahayaan yang betul dan
6
kemasan yang baik.

24
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

3.0 FAKTOR PEMILIHAN REKA BENTUK DALAM REKA CIPTA

STANDARD
STANDARD PEMBELAJARAN CATATAN
KANDUNGAN

3.1 Pemilihan reka Murid dapat : Cadangan aktiviti :

bentuk produk
3.1.1 Menerangkan kepentingan pemilihan reka bentuk produk. Perbincangan murid mengenai
faktor pemilihan reka bentuk
3.1.2 Menerangkan faktor-faktor pemilihan reka bentuk produk dari produk.
segi :
Pembentangan hasil kerja murid
(i) Fungsi
untuk mempertahankan faktor
(ii) Rupa bentuk
pemilihan reka bentuk produk
(iii) Bahan
yang dipilih.
(iv) Teknik Pembuatan
(v) Ergonomik
(vi) Kos
(vii) Nilai estetika
(viii) Mesra pengguna
(ix) Keselamatan
(x) Nilai komersial
(xi) Kemasan
(xii) Kelestarian (Sustainability)

3.1.3 Menganalisis reka bentuk produk berdasarkan faktor pemilihan

reka bentuk

3.1.4 Mengusulkan reka bentuk produk terbaik berdasarkan analisis

yang telah dilakukan.

25
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

STANDARD PRESTASI

TAHAP PENGUASAAN TAFSIRAN

1 Menyatakan tujuan pemilihan reka bentuk produk dengan tepat.

2 Menerangkan faktor pemilihan reka bentuk dalam proses reka cipta.

3 Menilai faktor pemilihan reka bentuk berdasarkan sampel produk sedia ada.

4 Menganalisis faktor pemilihan reka bentuk dengan cara sumbang saran.

Menilai reka bentuk yang terbaik berdasarkan kriteria faktor pemilihan reka bentuk dan
5
dipersembahkan dalam bentuk jadual.

6 Merumuskan reka bentuk yang terbaik dan mencadangkan penambahbaikan.

26
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

4.0 PENGENALPASTIAN MASALAH

STANDARD
STANDARD PEMBELAJARAN CATATAN
KANDUNGAN

Murid dapat : Cadangan aktiviti :

4.1 Pengenalan 4.1.1 Menerangkan kaedah kajian yang boleh digunakan iaitu : Melaksanakan kajian soal selidik
Metodologi Kajian (i) Soal selidik untuk mengenal pasti masalah yang
(ii) Pemerhatian ada.
(iii) Rujukan media
(iv) Temubual
(v) Pengalaman sendiri/orang lain

4.2 Penyataan 4.2.1 Mengenal pasti latar belakang masalah yang hendak
Masalah dilaksanakan.

4.2.2 Melaksanakan kajian dengan berdasarkan kaedah kajian yang

dipilih.

4.2.3 Menganalisis data dan maklumat yang diperoleh dan

dipersembahkan dalam bentuk jadual dan graf.

4.2.4 Merumuskan penyataan masalah secara eksplisit berdasarkan

dapatan analisis yang dilakukan.

27
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

STANDARD PRESTASI

TAHAP PENGUASAAN TAFSIRAN

1 Mengenal pasti kaedah kajian yang hendak dilaksanakan.

2 Menerangkan langkah-langkah kaedah kajian yang dipilih.

3 Melaksanakan kajian dengan menggunakan berdasarkan kaedah kajian yang dipilih.

4 Mengkategorikan data dan maklumat yang diperoleh dalam bentuk jadual dan graf.

5 Mentaksir data dan maklumat dengan jelas dan berintegriti.

Merumuskan penyataan masalah secara eksplisit berpandukan taksiran data dan

6
maklumat.

28
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

5.0 PENYELIDIKAN DAN KAJIAN PRODUK

STANDARD
STANDARD PEMBELAJARAN CATATAN
KANDUNGAN

5.1 Asas kajian Murid dapat : Cadangan aktiviti :

dalam reka 5.1.1 Mengenal pasti bahan rujukan atau produk sedia ada sebagai
cipta produk bahan kajian produk dengan menggunakan kaedah kajian yang
Melaksanakan kajian produk
sesuai.
yang dipilih.
5.1.2 Menganalisis kekuatan dan kelemahan fungsi serta rupa Membuat sesi pembentangan.
bentuk/kaedah/prinsip/teori untuk setiap bahan rujukan atau
produk sedia ada yang dipilih.

5.1.3 Mempersembahkan hasil analisis dalam bentuk jadual.

29
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

STANDARD PRESTASI

TAHAP PENGUASAAN TAFSIRAN

1 Menyenaraikan dua bahan rujukan atau produk sedia ada yang telah dikenal pasti .

Menerangkan aspek kefungsian dua bahan rujukan atau produk sedia ada yang telah
2
dikenal pasti.

Mengklasifikasikan kekuatan dan kelemahan fungsi serta rupa bentuk /kaedah/prinsip

3
/teori dua bahan rujukan atau produk sedia ada yang dikenal pasti

Menganalisis fungsi dan rupa bentuk/ kaedah/prinsip/teori untuk setiap bahan rujukan
4
atau produk sedia ada yang dipilih.

Memberi alasan terhadap pemilihan bahan rujukan / produk sedia ada dari segi fungsi
5 dan rupa bentuk/kaedah/prinsip/teori berdasarkan hasil dapatan kajian dengan jelas
dan tepat.

6 Mempersembahkan hasil analisis dalam bentuk jadual dengan tepat.

30
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

6.0 PENJANAAN IDEA

STANDARD
STANDARD PEMBELAJARAN CATATAN
KANDUNGAN

6.0 Proses Murid dapat : Cadangan aktiviti :

Penjanaan Idea
6.1.1 Mengaplikasi kemahiran berfikir yang boleh digunakan dalam Sesi sumbang saran bagi penjanaan
penjanaan idea seperti : idea yang telah dihasilkan.
(i) Logikal
Menghasilkan lakaran penjanaan
(ii) Kreatif
idea.
(iii) Lateral
(iv) Analitikal
(v) Kritikal
(vi) Intuitif

6.1.2 Menjana idea reka bentuk melalui kaedah sumbang saran /

perbincangan / sesi kritik berdasarkan bahan rujukan atau
produk sedia ada yang telah dipilih.

6.1.3 Mensistesiskan idea yang menjurus kepada penyelesaian

masalah.

6.1.4 Menghasilkan beberapa lakaran perkembangan idea yang

menjurus kepada penyelesaian masalah.

6.1.5 Memilih lakaran idea yang terbaik berdasarkan fungsi untuk

menyelesaikan masalah.

6.1.6 Menghasilkan lukisan persembahan.

31
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

STANDARD PRESTASI

TAHAP PENGUASAAN TAFSIRAN

Menyatakan fungsi dan kaedah/prinsip/teori bahan rujukan yang telah dipilih dalam
1
bentuk lakaran.

Menerangkan fungsi dan kaedah/prinsip/teori bahan rujukan yang telah dipilih dalam
2
bentuk lakaran.

Menghasilkan lakaran penjanaan idea berdasarkan fungsi dan kaedah/prinsip/teori

3
bahan rujukan yang dipilih.

Menganalisis kekuatan dan kelemahan lakaran penjanaan idea reka bentuk akhir
4
berdasarkan fungsi dan kaedah/prinsip/teori yang dipilih.

Mensintesis idea dalam bentuk lakaran secara kreatif, kritis dan inovatif berdasarkan
5
analisis idea yang telah dibuat.

Menghasilkan lakaran terperinci daripada satu lakaran reka bentuk yang telah dipilih
6
dengan mengaplikasikan prinsip reka bentuk yang bersifat lestari.

32
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

7.0 MODEL OLOKAN (MOCK-UP)

STANDARD
STANDARD PEMBELAJARAN CATATAN
KANDUNGAN

Murid dapat : Cadangan aktiviti :

7.1 Pembinaan 7.1.1 Menerangkan definisi, ciri- ciri dan kepentingan model olokan. Mengumpul gambar-gambar model
Model Olokan olokan dari internet
7.1.2 Menyenaraikan bahan dan peralatan yang boleh digunakan untuk
Mengumpul bahan yang sesuai
menghasilkan model olokan.
untuk menghasilkan model olokan
7.1.3 Menghasilkan model olokan menggunakan bahan dan peralatan Sesi perbincangan untuk
yang sesuai. menganalisis reka bentuk model
olokan.
7.1.4 Menilai model olokan dari aspek reka bentuk.

7.1.5 Mengesyorkan penambahbaikan reka bentuk dengan jelas dan

berkesan.

33
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

STANDARD PRESTASI

TAHAP PENGUASAAN TAFSIRAN

1 Menyatakan definisi, ciri ciri dan kepentingan model olokan dengan jelas.

2 Menyenaraikan bahan yang sesuai digunakan untuk menghasilkan model olokan.

3 Membina model olokan dengan menggunakan bahan yang sesuai.

4 Menilai model olokan yang telah dihasilkan dari aspek reka bentuk.

5 Mencadang penambahbaikan reka bentuk dalam bentuk komunikasi yang berkesan.

6 Menghasilkan lakaran sebenar berdasarkan cadangan penambahbaikan reka bentuk.

34
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

8.0 LUKISAN KERJA

STANDARD
STANDARD PEMBELAJARAN CATATAN
KANDUNGAN

Murid dapat : Cadangan aktiviti :

8.1 Lukisan Tayangan video penghasilan lukisan
8.1.1 Menyatakan tujuan penghasilan lukisan ortografik.
Ortografik ortografik mengikut prinsip yang
betul.
8.1.2 Menjelaskan prinsip lukisan ortografik.
Murid menghasilkan lukisan
8.1.3 Melukis lukisan ortografik unjuran sudut ketiga bagi bongkah ortografik dengan bimbingan guru.
geometri berikut:
(i) bongkah yang mempunyai permukaan rata sahaja.
(ii) bongkah yang mempunyai permukaan condong.
(iii) bongkah yang mempunyai permukaan bulatan.
(iv) bongkah yang mempunyai permukaan oblik.
(v) bongkah yang mempunyai permukaan lengkung.

8.1.4 Mengaplikasikan kaedah mendimensi dalam lukisan ortografik.

35
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

STANDARD PRESTASI

TAHAP PENGUASAAN TAFSIRAN

1 Menyatakan tujuan penghasilan lukisan ortografik.

2 Menjelaskan prinsip lukisan ortografik.

3 Melukis lukisan ortografik unjuran sudut ketiga mengikut jenis-jenis permukaan.

Melukis lukisan ortografik unjuran sudut ketiga berdasarkan jenis-jenis permukaan

4
mengikut prinsip yang betul.

Mendimensikan lukisan ortografik unjuran sudut ketiga berdasarkan jenis-jenis

5
permukaan mengikut prinsip yang betul.

Melukis lukisan ortografik mengikut prinsip yang betul dan kemas secara kreatif dan
6
inovatif.

36
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

STANDARD
STANDARD PEMBELAJARAN CATATAN
KANDUNGAN

Murid dapat : Cadangan aktiviti :

8.2 Lukisan Isometri Tayangan video penghasilan
8.2.1 Menyatakan tujuan penghasilan lukisan isometri.
lukisan Isometri mengikut prinsip
yang betul.
8.2.2 Membina lukisan isometri bongkah geometri menggunakan
kaedah kotak. Murid menghasilkan lukisan
Isometri dengan bimbingan guru,
8.2.3 Membina bulatan isometri dengan kaedah empat pusat.

8.2.4 Membina lukisan isometri bagi bongkah geometri berikut :

(i) bongkah yang mempunyai permukaan rata sahaja.
(ii) bongkah yang mempunyai permukaan condong.
(iii) bongkah yang mempunyai permukaan bulatan.
(iv) bongkah yang mempunyai permukaan oblik.
(v) bongkah yang mempunyai permukaan lengkung.

8.2.5 Mendimensi lukisan isometri

37
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

STANDARD PRESTASI

TAHAP PENGUASAAN TAFSIRAN

1 Menyatakan tujuan penghasilan lukisan isometri.

2 Menjelaskan lukisan isometri dengan kaedah kotak.

Melukis lukisan isometri dengan kaedah kotak dan bulatan isometri dengan kaedah
3
empat pusat.

4 Melukis lukisan isometri bagi bongkah geometri yang disediakan.

Mendimensikan lukisan isometri berdasarkan bongkah geometri yang disediakan

5
mengikut kaedah yang betul.

Melukis lukisan isometri mengikut prinsip yang betul dan kemas secara kreatif dan
6
inovatif.

38
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

STANDARD
STANDARD PEMBELAJARAN CATATAN
KANDUNGAN

8.3 Lukisan Murid dapat : Cadangan aktiviti :

Pemasangan Tayangan video penghasilan
8.3.1 Menyatakan tujuan penghasilan lukisan pemasangan.
lukisan pemasangan mengikut
prinsip yang betul.
8.3.2 Menerangkan ciri-ciri penghasilan lukisan pemasangan.
Murid menghasilkan lukisan
8.3.3 Melukis lukisan pemasangan dengan betul dan berkesan pemasangan dengan bimbingan
guru.

39
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

STANDARD PRESTASI

TAHAP PENGUASAAN TAFSIRAN

1 Menyatakan tujuan penghasilan lukisan pemasangan.

2 Menjelaskan ciri-ciri lukisan pemasangan dibina.

3 Melukis lukisan pemasangan berdasarkan contoh produk yang diberi.

4 Melukis lukisan pemasangan berdasarkan contoh produk yang diberi dan berlabel

5 Melukis lukisan pemasangan reka bentuk produk yang dipilih.

Melukis lukisan pemasangan reka bentuk projek yang dipilih secara terperinci
6
mengikut kaedah yang betul, kemas dan bertatasusila.

40
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

PANEL PENGGUBAL

1. Naza Idris Bin Saadon Bahagian Pembangunan Kurikulum, KPM

2. Ansori Bin Ishak Bahagian Pembangunan Kurikulum, KPM
3. Nur Faeeza Binti Abd. Ghafar Bahagian Pembangunan Kurikulum, KPM
4. Prof. Madya Dr. Mohamad Hariri bin Abdullah Universiti Teknologi MARA, Shah Alam
5. Dr. Jamil Bin Abd. Baser Universiti Tun Hussien Onn Malaysia, Batu Pahat
6. Mazlan Bin Markon Majlis Rekabentuk Malaysia
7. Zainal Bin Ali SMK Dato' Bendahara, Jasin, Melaka
8. Mohd Fauzi Bin Yaakob SMK Seri Kembangan, Selangor
9. Roslina Binti Abdul Hadi SMK Bukit Saujana, Port Dickson
10. Mohd. Azizee bin Taib SMK Seksyen Sebelas, Shah Alam, Selangor
11. Zulkurnain Bin A Rahman SMK Dato' Mohd Yunos Sulaiman, Pontian
12. Mazlan Bin Minhat SMK Putatan, Putatan, Sabah
13. Wan Aznee bin Alias SMK Taman Tasek, Taiping, Perak
14. Mohd. Basri bin Abdullah SMK Hamzah, Machang, Kelantan
15. Ahmad Sofi bin Yob SMK Kubor Panjang, Alor Star Kedah
16. Noorhashimi B Mohd. Zain SMK Syed Hassan, Kangar Perlis
17. Datin Asbariah Binti Abu Bakar SMK Tengku Panglima Perang Tengku Muhammad, Kuantan
18. Haslina Binti Kamari SMK (P) Bandaraya, WP Kuala Lumpur.
19. Zuraidah Binti Kamaruddin Sohaimi SMK Rantau Panjang, Klang
20. Yoehana Binti Abu Bakar SMK Pekan Baru Muar, Batu Pahat, Johor
21. Noorsuhaila Binti Sidek SMK Tanah Merah Port Dickson, Negeri Sembilan

41
 KSSM REKA CIPTA TINGKATAN 4 2017

22. Amir Bin Sufari SMK Buloh Kasap, Segamat, Johor

23. Zairolanuar Bin Omar SMK Bukit Merchu, Kangsar, Perak.
24. Azmi bin Ramli SMK Dato' Mustaffa, Sekinchan Selangor
25. Azra Bin Othman SMK Petaling, Kuala Lumpur
26. Mohd. Faiz Bin Ahmad SMK Seri Kembangan, Selangor
27. Mohamad Yunus b.Sudarman SMK Tinggi Kluang,Johor

TURUT MENYUMBANG

1. Abdul Aziz Bin Elias Ahmad Lembaga Peperiksaan Malaysia, KPM

2. Abdul Aziz Bin Abu Seman Bahagian Teknologi Pendidikan, KPM
3. Mohd Nazri Bin Md Saad Jemaah Nazir dan Jaminan Kualiti, KPM

42