Sultani Osmanlijskog carstva

S Wikipedije, slobodne enciklopedije

Sultani Osmanlijskog carstva, lanovi osmanlijske dinastije, vladali su ogromnim

transkontinentalnim carstvom od 1299. do 1922. godine. Na svom vrhuncu, carstvo se prostiralo
od Maarske na sjeveru do Somalije na jugu, i od Alira na zapadu do Irana na istoku. Prvo
sjedite carstva je bilo u gradu Bursi u Anadoliji, zatim se glavni grad preselio u Edirne 1366.
godine, a zatim u Carigrad (trenutno poznat kao Istanbul) 1453. godine nakon unitenja
Bizantijskog carstva. Poetak Osmanlijskog carstva je bio predmet razliitih narativa zbog
potekoa sa injenicama iz legendi, ali veina modernih naunika se slae da je carstvo nastalo
1299. godine i da je prvi vladar bio Osman I voa Kayi plemena Oguz Turaka.

Osmanlijsko carstvo je trajalo due od est stoljea kroz vladavinu 36. sultana. Osmanlijsko
carstvo je nestalo kao rezultat poraza Centralnih sila sa kojima je bio u savezu tokom Prvog
svjetskog rata. To je dovelo do turskog rata za nezavisnost, ukidanja sultanata i roenja moderne
republike Turske.

Osmanlijska dravna organizacija

Osmanlijska drava je bila apsolutna monarhija tokom veeg dijela svog postojanja. Sultan je bio
na vrhu hijerarhije Osmanlijskog sistema i djelovao je u politikom, vojnom, sudskom,
drutvenom i vjerskom kapacitetu pod razliitim naslovima. Bio je teoretski odgovoran samo
Bogu i Bojem zakonu (islamski erijet). Njegov nebeski mandat se ogledao u Irano-islamskim
naslovima kao to su "sjena Boga na Zemlji" (arapski: zill Allah fi'l-alem) i "halifa
na Zemlji" (perzijski: khalife-i ru-yi zemina). Svi uredi su bili pod njegovim
autoritetom, a svaki zakon je izdavao u obliku uredbe pod nazivom ferman. Bio je vrhovni vojni
zapovjednik. Ertoghrul je sluio kao izabrani voa Osmanlija od 1230. do svoje smrti 1281.
godine. 1281. godine Ertoghrulov sin Osman, izabran je za lidera Osmanlija. Od 1299. do svoje
smrti 1324. godine, Osman je imao titulu kao Osman I "Sultan Osmanskog carstva".

Nakon pada Carigrada 1453. godine, Osmanski sultani su sebe smatrali nasljednicima Rimskog
carstva. Nakon osvajanja Egipta 1517. godine, Selim I je dobio titulu halife, ime je postao
univerzalni muslimanski vladar.

Iako je imao teokratsku i apsolutnu mo u teoriji, mo sultana je bila ograniena u praksi. Kako
bi donio politike odluke morao je uzeti u obzir miljenja i stavove vanih lanova dinastije, kao
i vjerskih voa. Od 17. stoljea, carstvo je stupilo u dugoroni period stagnacije, tokom kojeg su
sultani bili mnogo oslabljeni. Mnogi od njih su na kraju bili svrgnuti od strane monih
janiarskih korpusa. Uprkos tome to je bilo zabranjeno enama da vladaju, ene iz harema,
posebno sultanova majka, poznata kao Valide sultanija, igrala je iza scene vanu politiku ulogu.

Padom ovlasti sultana pokazuje se razlika u duini vladavine poetnih sultana i onih kasnije.
Sulejman I je sultan koji je najdue vladao carstvom, punih 46 godina. Murat V je sultan koji je
najkrae vladao: bio je na vlasti samo 93 dana a je svrgnut od strane vijea koji je osnovan za
vrijeme njegove vladavine. Muratov nasljednik Abdulhamid II je tako postao prvi ustavni
monarh. Iako je Abdulhamid II ukinuo parlament i ustav kako bi vratio linu vlast, ponovo je bio
prisiljen da vrati ustav i parlament koji ga je svgnuo. Od 2009. godine, ef Osmanlijske dinastije
i pretendent na mrtvo Osmansko prijestolje je Bajazit Osman, praunuk Abdul Medida I.

Vladari Osmanlijskog carstva

Grb Osmanlijskog carstva

Zvanini puni naslov Osmanskog sultana je:

Njegovo sveto carsko velianstvo sultan, kan, padiah, monarh, sultan nad sultanima, kan nad
kanovima, zapovjednik vjernicima i nasljednik poslanika Gospodara Svemira, uvar dvije
plemenite svetinje svetih gradova Meke i Medine, Rimski car, car tri grada Carigrada,
Adrianopolja i Burse, gradova Damaska i Kaira, svog Azerbejdana, Magreba, Barke,
Kairouana, Alepa, arapskog i perzijskog Iraka, Basre, Al-Hasa, Ar Raqqaha, Mosula,
Diyarbakira, Kilikija, pokrajine Erzurum, Sivasa, Adane, Karamana, Vana, Barbarije, Abisinije,
Tunisa, Tripolija, Damaska, Kipra, Rodosa, Krita, pokrajine Morea, Sredozemnog mora, Crnog
mora, kao i njegovih obala, Anadolije, Rumelije, Bagdada, Grke, Turkistana, Tartarije,
Circassie, dvaju regiona Kabardije, Gruzije, stepe u Kypchaksu, cijele zemlje Tatara, Kufe i svih
susjednih regija, Bosne, grada i tvrave Beograd, pokrajine Srbije, sa svim dvorcima i
gradovima, cijele Albanije, cijelog Eflaka i Bogdanije, kao i svih zavisnih drava, i mnogih
drugih zemalja i gradova.

Ime ivot Vladavina

 Predosmanlijsko doba

Erturul Gazi 1198 - 1281 1227 - 1281

Sultani Osmanlijskog carstva

Osman I 1258/1259 - 1326 1288 - 1326

Orhan 1281 - 1359 1326 - 1359

Murat I 1326 - 1389 1359 - 1389

Bajazid I 1360 - 1403 1389 - 1402

Sulejman [1] ? - 1410 1402 - 1410

Musa [1] ?- 1413 ? - 1413

Isa [1] ? - 1408 ?-?

Mehmed I 1389 - 1421 1413 - 1421

Murat II 1403 - 1451 1421 - 1444 i 1445 - 1451

Mehmed II 1432 - 1481 1444 i 1451 - 1481

Bajazid II 1447 - 1512 1481 - 1512

Selim I 1470 - 1520 1512 - 1520

Sulejman I 1495 - 1566 1520 - 1566

Selim II 1524 - 1574 1566 - 1574

Murat III 1546 - 1595 1574 - 1595

Mehmed III 1566 - 1603 1595 - 1603

Ahmed I 1590 - 1617 1603 - 1617

Mustafa I 1592 - 1639 1617 - 1618 i 1622 - 1623

Osman II 1604 - 1622 1618 - 1622

Murat IV 1612 - 1640 1623 - 1640

Ibrahim I 1615 - 1648 1640 - 1648

Mehmed IV 1642 - 1693 1648 - 1687

Sulejman II 1642 - 1691 1687 - 1691

Ahmed II 1643 - 1695 1691 - 1695

Mustafa II 1664 - 1703 1695 - 1703

Ahmed III 1673 - 1736 1703 - 1730

Mahmud I 1696 - 1754 1730 - 1754

Osman III 1699 - 1757 1754 - 1757

Mustafa III 1717 - 1774 1757 - 1774

Abdul Hamid I 1725 - 1789 1774 - 1789

Selim III 1761 - 1808 1789 - 1807

Mustafa IV 1779 - 1808 1807 - 1808

Mahmud II 1785 - 1839 1808 - 1839

Abdul Medid I 1823 - 1861 1839 - 1861

Abdul Aziz 1830 - 1876 1861 - 1876

Murat V 1840 - 1904 1876

Abdul Hamid II 1842 - 1918 1876 - 1909

Mehmed V 1844 - 1918 1909 - 1918

Mehmed VI 1861 - 1926 1918 - 1922

Republika Turska

Abdul Medid II 1868 - 1944 1922 - 1924

1.

1. Osmanlijski interegnum