You are on page 1of 19

A 11.11.2013 3.

REVVEW AA ED ED
Rev. Prepared Checked Contr. By Onay EDOPEC
Date Description
No. ORIGINATOR Published by

.
EDOPEC ENERJ PETROL MHENDSLK SANAY VE TCARET
LMTED RKET
Document Title
EDOPEC KOROZYON VE KATODK
KORUMA
Head Office : Palmiye Mah. Adnan
menderes Bulv. Oktay Sitesi No: 9/8 Document No.
PK = 33100 Yeniehir /Mersin
TURKEY EDO BRO COE COR INT XXX 13 174 203 Rev
A
P:+90 324 3260595 F:+90 324 Co. Org. Doc Disc. Unit Prj. Prj. Prj. Pro.Doc. DCC
Seq. Page Scale
3260596 Cod Type Code Code type NO Year Seq.No
No
www.edopec.com. info@edopec.com 19
Page 2 of 19

Edopec -korozyon

Korozyon, metallerin iinde bulunduklar ortam ile kimyasal veya elektrokimyasal


reaksiyonlara girerek metalik zelliklerini kaybetmeleri olaydr.

korozyonun nemi

Mhendislik asndan bakldnda, korozyonla mcadelenin temeli ekonomiye


dayanr. Yani yeteri kadar emniyetin yannda en ucuz zmn bulunmas
gerekir. Metal seiminde korozyon hzlar ile kullanlabilirlik dereceleri birlikte
deerlendirilir. Ucuz metaller korozyon hzlar yksek olsa bile baz ortamlarda
korozyona daha dayankl metallere tercih edilir.

Korozyon olay endstrinin her blmnde kendini gsterir. Ak atmosferde


bulunan tanklar, depolar , direkler, korkuluklar, tat aralar, yeralt boru hatlar,
betonarme demirleri , fabrikalarda kimyasal madde doldurulan kaplar, borular,
ve bir ok makine paras korozyon olay ile kar karyadr. Btn bu yaplar
korozyon nedeniyle beklenenden daha ksa srede iletme d kalmakta ve
byk ekonomik kayplar meydana gelmektedir.

tesisin servis d kalmas

Korozyon sonucu meydana gelen arzann tamiri iin geen sre iinde tesis
devre d kalarak retim duracaktr. rnein bir doal gaz borusunun veya ana
su borusunun korozyon nedeniyle bir ka gn devre d kalmas ile meydana
gelen kayplar hesap edilemeyecek kadar byktr. Ayrca sz konusu tesiste
iletme kesikliinden doan prestij kayb da korozyonun neden olduu kayp
olarak hesaba katlmaldr.

rn kayb

Bir deponun, tankn veya boru hattnn korozyon sonucu delinmesi halinde,
olayn farkna varlncaya kadar geen sre iinde rn kayb sz konusu olur. Bu
kayplara korozyon kayb olarak bakmak gerekir. rn kaybnn yannda evre

Project: EDOPEC PROFILE Proj. Identification:


EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175-
Document Title: EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA Document No.: 203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA
Revision: A Date: 11.11.2013
Page 3 of 19

kirlenmesi ve eer rn yanc bir madde ise yangn tehlikesi de vardr. rnein
benzin istasyonlarndaki yakt tanklarnn delinmesi sonucu yeraltna pek ok
yakt kaa olmaktadr. Bu kaaklarn neden olduu maddi kayplarn
belirlenmesi son derece gtr.

rn kirlenmesi

znen korozyon rnleri, elde edilen kimyasal madde iine kararak onun
kirlenmesine neden olur. zellikle gda, ila ve sabun gibi rnlere pas bulamas
ile kalitesi bozulur. rnein kurun borular, ime suyu iine zehirli kurun
bileiklerinin karmasna neden olur.

anti korozif boyalar

Metalleri korozyondan korumak zere kullanlan boyalara yaplan harcamalar da


korozyon kayb olarak kabul edilmelidir. retilmekte olan boyalarn byk bir
ksm korozyonu nlemek amac ile kullanlmaktadr

korozyon iin alnan ar nlemler

ou zaman korozyon hznn ne byklkte olaca balangta tam olarak


bilinemedii iin, tasarm srasnda gereinden kaln malzemeler veya ok pahal
malzemelerin kullanlmas yoluna gidilmektedir. Bu harcamalar grnmez
korozyon kayb olarak kabul edilmelidir. Bunu bir rnek ile aklyalm. rnein,
20cm apnda ve 360 km uzunluunda bir akaryakt boru hattnda et kalnl
6,3 mm olan boru yerine korozyon dayankln artrmak iin 8,2 mm
kalnlnda borularn kullanlmas halinde fazladan 3350 ton elik harcanm
olacaktr. Burada meydana gelen zarar yalnz bu elik maliyetinden ibaret
deildir. Boru et kalnl artrlnca kullanlacak borunun i apnda da azalma
olacaktr. Bylece sz konusu boru hatt ile yaklak % 5 orannda daha az
akaryakt tanarak pompalama enerjisi ve tama maliyeti de artrlm olacaktr.

Project: EDOPEC PROFILE Proj. Identification:


EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175-
Document Title: EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA Document No.: 203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA
Revision: A Date: 11.11.2013
Page 4 of 19

korozyonun kayplarnn ekonomisi

Bir ok lkede korozyon kayplar zerinde ciddi aratrmalar yaplmaktadr.


Genellikle elde edilen sonular tahminlerden daha byk kmaktadr. Bu konuda
en kapsaml rapor ngiltere de HOAR komisyonu tarafndan hazrlanmtr. En
stn teknik kullanlarak hazrlanm olan bu raporda ngiltere de korozyon
kayplarnn gayri safi milli haslann % 3 olduu ve bunun %23nn
nlenebilir nitelikte bulunduu ortaya konulmutur.

Amerika Birleik Devletlerinde ekonomist ve korozyon uzmanlarndan oluan


birbirinden bamsz iki ayr grup ile (Batelle Columbus Laboratories ve NBS )
almalar yaplmtr. Girdi- kt yntemi ile 1975 yl fiyatlar temel alnarak
yaplan bu almada konu ayr cepheden ele alnmtr. Birincisi mevcut olan
korozyon gerek koullar iinde ne derece azaltlabilir ? kincisi , eer korozyon
meydana gelmeseydi ve biz en ucuz malzemeyi kullansaydk maliyet ne olurdu ?
ncs , herkes korozyon uzman olsayd ve korozyon kayplar ne kadar
azaltlabilirdi ? Elbette ne ikinci ne de nc varsaymlarn gereklemesi sz
konusu deildir.

Batelle Columbus Laboratories tarafndan yaplan aratrmada toplam korozyon


kayplar 82 Milyar dolar (gayri safi milli haslann %4, 9 u ) bulunmutur. Ayn
sonu NBS tarafndan 70 milyar dolar (gayri safi milli haslann %4,2 si ) olarak
bulunmutur. Her iki almada hata pay %30 olarak verilmitir. BU
korozyonun yaklak % 15 i (%10dan %45 e varan bir ksm ) nlenebilir
niteliktedir. nlenebilir korozyon kayplar zerinde yaplan hatalar , toplam
korozyon kayplar zerinde yaplan hatalardan daha byktr. Bunun balca
nedeni otomobillerde korozyonun ne derece nlenebileceinin net olarak
belirlenememesinden kaynaklanmaktadr. nlenebilen nitelikteki korozyon kayb
konusunda yukardaki iki aratrma kuruluunun tahmini arasnda 10 milyar dolar
bir fark ortaya kmtr. Bu deer gayri safi milli haslann %0,6 s kadardr.

Project: EDOPEC PROFILE Proj. Identification:


EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175-
Document Title: EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA Document No.: 203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA
Revision: A Date: 11.11.2013
Page 5 of 19

Korozyon ile yaplacak mcadelenin korozyon maliyetini azalmasnn yannda ,


ulusal ekonomi zerinde de etkisi vardr. Bylece gayri safi milli haslann % 0,5
1,0 kadar bir ekonomik kazan salanabilir.

korozyonun teorisi

Korozyon, metallerin iinde bulunduklar ortam ile kimyasal veya elektrokimyasal


reaksiyonlara girerek metalik zelliklerini kaybetmeleri olaydr. Metallerin byk
bir ksm su ve atmosfer etkisine dayankl olmayp normal koullar altnda bile
korozyona urayabilir. Btn metaller doada mineral olarak bulunduklar hale
dnmek eilimindedir. Doada bulunan mineraller, sz konusu metalin en
dk enerji tayan bileii yani en stabil halidir. Bu mineraller zel metalurjik
yntemlerle ve enerji harcanarak metal haline getirilir. Ancak metallerin ou
element halinde termodinamik olarak stabil deildir. Uygun bir ortamn
bulunmas halinde zerinde tam olduklar kimyasal enerjiyi geri vererek
yeniden minimum enerji tayan stabil bileikler haline dnmek isterler. Bu
nedenle korozyon olay enerji aa kararak kendiliinden yrr. Baz soy
metaller hari teknolojik neme sahip btn metal ve alamlar korozyona
urayabilir.

rnek olarak demiri ele alalm. Demirin tabiatta en ok rastlanan minerali


hematit ad ile bilinen Fe2O3 dr. Bu mineral yksek frnlarda kok kmr ile
yksek scaklkta reaksiyona sokularak metalik demir haline dntrlr. 1 ton
demir retmek iin yaklak 1 ton kok kmr harcanr. Elde edilen demir, sulu
zeltiler iinde veya atmosfer etkisinde kendiliinden korozyona urayarak pas
denilen korozyon rnlerini oluturur. Pasn bileimi de esas olarak hematit
mineraline benzer ekilde demir hidroksit ve demir oksitten oluur.

Project: EDOPEC PROFILE Proj. Identification:


EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175-
Document Title: EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA Document No.: 203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA
Revision: A Date: 11.11.2013
Page 6 of 19

korozyonun mekanizmas

Bir metal ubuk, kendi iyonlarn ieren bir zelti iine daldrlrsa, metal
iyonlar zeltiye geer. zelti (+), metal (-) ykle yklenir. Ara yzeyde bir
potansiyel fark doar. Elektron vererek zeltiye geen metal iyonlar ile,
elektron alarak yeniden serbest metal haline geen metal atomlar Me =
Men+ + ne- dengesini oluturur.

Denge halinde metal ile elektrolit arasnda oluan potansiyele elektrot


potansiyeli denir. Denge halinde bulunan bir elektrodun potansiyeli sabit
kalr. Ancak metal zerinde toplanan elektronlar herhangi bir ekilde
uzaklatrlacak olursa denge bozulur. Bu durumda metal yeni elektronlar
kararak znmeye devam eder. Bunun aksine olarak metale dardan
elektron akm sz konusu olursa, bu defa zeltide bulunan metal iyonlar
metal haline indirgenerek bu elektronlar kullanlr.

Birbirinden farkl iki elektrot bir elektrolit iine daldrlrsa, bir elektro kimyasal
hcre (galvanik hcre) meydana gelir. Elektrotlardan daha negatif
potansiyelli olan anot, dieri katot olur. Anotta biriken elektronlar d
balant iletkeni zerinden katoda doru akar. Bylece anot metalinin srekli
olarak znerek iyon haline gemesi salanm olur. Katoda giden
elektronlarn orada bir redksiyon reaksiyonu ile ayn anda kullanlmas
gerekir.

Elektrolit genellikle iyon ieren bir sulu zeltidir. Elektrik akm elektrolit
iinden iyonlar tarafndan tanr. D devreden ise, metalik iletken zerinden
elektron akm gerekleir. Elektrolit iinde akm anottan katoda doru akar.
D devrede elektrik akm yn, elektron ak ynnn tersine olarak
katottan anoda dorudur. Bylece oluan elektro kimyasal hcre bir pil olarak
kabul edilebilir. Anot ve katot arasnda yeterli derecede potansiyel fark
bulunduu sre bu pil kendiliinden akm retebilir. Korozyon hcreleri de
benzer mekanizma ile alr.
Project: EDOPEC PROFILE Proj. Identification:
EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175-
Document Title: EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA Document No.: 203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA
Revision: A Date: 11.11.2013
Page 7 of 19

Deniz iinde karlm olan boru hattnda korozyon korozyon hcresinin basit bir grn

metalleri korozyondan korunmak iin

Uygun tasarm
Uygun malzeme seimi
Yeterli yzey kaplamas
Katodik koruma
Anodik koruma

yntemlerinden her biri uygulanabilir. Bu nlemler grubundan katodik koruma


dndakiler korozyon hzn azaltan , baka bir deyimle korozyonu ksmen nleyen
yntemlerdir. Katodik koruma ise korozyonu tamamen nleyen etkili ve
rakipsiz bir yntemdir.

katodik korumann teorisi

Katodik koruma , korunacak metali oluturulacak bir elektrokimyasal hcrenin


katodu haline getirerek metal yzeyindeki anodik akmlarn giderilmesi
ilemidir. rnek olarak ntral bir sulu zelti iinde korozyona urayan bir
demir metalini ele alalm. Demir yzeyinde yryen anot ve katot
reaksiyonlar yledir:
2+
Katot reaksiyonu Fe = Fe + 2 e-

Anot reaksiyonu O2 + 2 H2O + 4 e- = 4 OH-

Korozyon olay bu iki reaksiyonun bir arada yrmesi ile gerekleir.


Elektronlar anottan katoda doru metal zerinden akar. Katot reaksiyonu

Project: EDOPEC PROFILE Proj. Identification:


EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175-
Document Title: EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA Document No.: 203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA
Revision: A Date: 11.11.2013
Page 8 of 19

anottan gelen bu elektronlar kullanarak yryebilir. Eer katotta bu


elektronlar kullanlamaz ise, bu durumda anottaki oksidasyon reaksiyonu da
yryemez. Yani katot blgesinde yeterli oksijen bulunmazsa korozyon
meydana gelmez. Dier taraftan eer katot reaksiyonu iin gerekli elektronlar
bir d kaynaktan verilecek olursa, anot reaksiyonu ile elektron retilemez.
Bu durumda anotta yryen korozyon olay da durmu olur. D akm
kaynakl katodik koruma ile korozyonun nlenmesi bu elektrokimyasal ilkeye
dayanr.

Metale dtan uygulanan akm ile verilen elektronlar, metal yzeyinde


yrmekte olan anodik reaksiyonlar tam olarak durdururken, katodik
reaksiyonun hzn da artrr. Anot reaksiyonlar artk korunmakta olan metal
yzeyinde deil, katodik koruma devresinde bulunan yardmc anotta yrr.
Korunmakta olan metal yzeyi ise artk tam olarak katot olur.

Korozyona uramakta olan bir metale kendinden daha aktif bir metal
(galvanik anot) balanacak olursa, bu durumda katot reaksiyonu iin gerekli
olan elektronlar galvanik anot olarak balanan metalin kendiliinden yryen
ykseltgenme reaksiyonu ile karlanr. Bylece korunan metal yzeyindeki
btn anodik reaksiyonlar tam olarak durur. Galvanik anotlu katodik koruma
da bu temel ilkeye dayanr.

katodik korumann tarihi

1824de Sir Humprey Davy, demir veya inkoyu bakrla eletirerek bakrn
korozyona kar korunabileceini kaydetti. ngiltere Deniz Kuvvetleri
Komutanl, katodik koruma salamak iin demir bloklar , bakr-plaka
kapl geminin tekne ksmna tutturdu. Ne yazk ki , uygulanan katodik
koruma sisteminin gvdeye monte edilen ksmlarndan dolay gemilerin
hzn yavalatmas deniz kuvvetlerini bu uygulamadan vazgemeye
zorlad. Ancak, bakrn korozyon hz grlebilir bir ekilde yavalad.

1829da, Davy, amandralarn demir ksmlarn korumada baarl oldu.


1840da Robert Maller kurbanlk anota ksmen uyan bir inko alam retti.
Project: EDOPEC PROFILE Proj. Identification:
EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175-
Document Title: EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA Document No.: 203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA
Revision: A Date: 11.11.2013
Page 9 of 19

1950 ylna kadar gemilerin korunumu aratrlamad. Kanada Deniz


Kuvvetleri , korozyona direnli boyalarla birlikte kullanlan antifouiling
boyalarn uygun kullanmyla geminin katodik korumasnn yaplabilir ve
maliyetinin drlebilir olduunu tesbit etti.

1910-12 yllarnda elektrik akm vastasyla katodik korumann ilk


uygulamalar ngiltere ve ABDde yapld. O zamandan beri katodik
korumann kullanm dnya apnda yaygnlat. Gnmzde bu
uygulamalarla korunan binlerce km gml boru ,iskele,tank,gemi ve
kablo vardr.

demir ve elik yaplarn tam olarak korunabilmesi iin gerekli olan kriter
unlardr.

Metalin her noktasnda llen potansiyel deerinin Cu/CuSO4


referans elektroduna gre -850 mV veya daha negatif olmaldr.
elik yapya uygulanan akm kendiliinden 15 sn iinde potansiyelinin
100 mV dmesi
Hi akm uygulanmadan llm olan doal potansiyeline gre elik
yapnn-300 mV polarize edilmesi

katodik korumann iki tr uygulama ekli vardr.


D akm kaynakl katodik koruma
Galvanik anotlu katodik koruma

Project: EDOPEC PROFILE Proj. Identification:


EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175-
Document Title: EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA Document No.: 203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA
Revision: A Date: 11.11.2013
Page 10 of 19

d akm kaynakl katodik koruma


Katodik koruma salamak iin bir doru akm kayna ve yardmc anot
gerekmektedir. Bu yardmc anot genellikle grafit ,demir , veya son yllarda
gelitirilmi titanyum bazl malzemelerden oluur ve korunacak yapnn biraz
uzana yerletirilir. Anot ,doru akm kaynann pozitif kutbuna, yap da negatif
kutba balanr. Bu, anot elektrolit yoluyla yapya akm gemesine izin verir.
Uygulanan voltajlar, korunacak yapnn btn blmlerine yeterince akm
younluu salad srece kritik deildir. Topran rezitivitesi gerekli olan
uygulama voltajn belirler.

Project: EDOPEC PROFILE Proj. Identification:


EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175-
Document Title: EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA Document No.: 203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA
Revision: A Date: 11.11.2013
Page 11 of 19

galvanik anotlu katodik koruma

Galvanik seri iinde korunacak metalden daha aktif bir metalin anot olarak
kullanlmas yntemidir. Galvanik bir pil tanmland gibi akm yn
dorultusunda kurulur. Galvanik anot olarak genellikle Magnezyum ,Alminyum
,inko ve bunlarn alamlar kullanlr. Bu anotlar portatif elektrik kayna
olduklar iin elektriin olmad veya bu ama iin elektrik hatlar demenin
elverisiz yada ok maliyetli olduu yerlerde zellikle kullanlr.

Project: EDOPEC PROFILE Proj. Identification:


EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175-
Document Title: EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA Document No.: 203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA
Revision: A Date: 11.11.2013
Page 12 of 19

potansiyel lmleri

Korunan yapnn potansiyeli llerek koruma derecesi nicel olarak tespit


edilebilir. Bu lm genellikle kriter olarak kabul edilir. Ve korozyon mhendisleri
tarafndan kullanlr. Bu tespitin temeli , korunan yap yerel etki pillerinin ak
devre anodik potansiyeline polarize olduunda katodik koruma tamamdr,
kavramna dayanr. Bu lm yapmak iin referans elektrot omik dten
kaynaklanan hatay ortadan kaldrmak veya azaltmak iin korunan yapya
mmkn olduunca yakn bir ekilde yerletirilmelidir. Gml boru hatlar iin
toprak yzeyinde gml boru hizasnda uygun bir yer alnr.

Katodik olarak korunan bir metal yapnn korunup korunmad aada belirtilen
referans elektrotlarn karsndaki koruma potansiyel deerlerini salamak
gerekir. Ayrca baka bir kriterde korunmu yapnn doal potansiyelinin koruma
potansiyeli arasndaki farkn -300 mV olmasdr.
katodik korumann ekonomisi

Metalik yaplar korozyon nedeni ile iletme mrlerini tamamlamadan devre d


kalrlar. Bylece yalnz metal kaybedilmi olmakla kalmaz bunun yannda iilik
ve nemli llerde enerji de kaybedilmi olur. Korozyon ekonomisinde bu maddi
kayplarla birlikte evre kirlenmesi ve insan yaamna dorudan etki yapan
patlama, yangn gibi maddi deeri belirlenemeyen olaylarn da gz nne
alnmas gerekir.

Referans Elektrot Koruma Potansiyeli,mV


Doygun kalomel Elektrod, Hg2 Cl2 -0,780
Gm-Gm Klorid,(Ag/AgCl) -0,810
Bakr-Bakr slfat(Cu/CuSO4) -0,850
inko +0,250
Katodik koruma uygulanmak suretiyle btn bu korozyon kayplar nlenmi
olur. Korozyonla mcadelede en etkili bir yntem olan katodik koruma ayni

Project: EDOPEC PROFILE Proj. Identification:


EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175-
Document Title: EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA Document No.: 203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA
Revision: A Date: 11.11.2013
Page 13 of 19

zamanda en ucuz yntemdir. Katodik korumann kaa mal olaca korunacak


olan metal yapnn kaplama durumu ve zellikle sz konusu elektrolitin
koroziflik derecesine baldr. Ancak btn hallerde katodik koruma
uygulanmak suretiyle, yapnn maliyetinde yaklak % 2-5 kadar bir artla
iletme mr iki katna kadar artrlabilir. Bu nedenle bir yapya katodik
koruma uygulanmasnn ekonomik olup olmayacann tartlmasna gerek
bile yoktur.

Ancak mhendislikte daima yeteri kadar emniyetli ve fakat en ucuz zmn


bulunmas gerekir. Bu adan bakldnda katodik korumann ne getirdii ve
ne gtrdnn ak olarak belirlenmesi gerekir. Katodik koruma yalnz
korozyona uramakta olan bir yapnn iletme mrn artrmak amacyla
yaplmaz. Bir ok halde korozyona dayankl fakat daha pahal olan metallerin
yerine katodik koruma uygulanarak adi eliin ekonomik olarak kullanlmas
mmkn hale getirilebilir. Her ne olursa olsun, korozyonla mcadelenin
temeli ekonomiye dayanr. Ama korozyon kayplarn en ucuz ekilde
nlemektir. Katodik korumann ne derece ekonomi salad, katodik koruma
yaplmamas halinde ortaya kan korozyon kayplar gz nne alnarak
belirlenebilir. Bir yapya katodik koruma uygulanmak suretiyle salanan
balca avantajlar unlar olabilir.
1. Korozyona daha az dayankl fakat ucuz bir metal kullanlabilir.
2. Kaplama kalitesi drlerek maliyeti azaltlabilir.
3. Daha ince bir metal kullanlarak, malzeme sarf azaltlabilir.
4. Yapnn servis mr birka kat artrlabilir.
Btn bu hallerde katodik koruma uygulamasnn ne derece ekonomik olduu
kolaylkla hesaplanabilir. Ancak katodik koruma uygulanrken de en ekonomik
zmn bulunmas ve dier korunma yntemleri ile ekonomik olarak
karlatrlmas gerekir.

Project: EDOPEC PROFILE Proj. Identification:


EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175-
Document Title: EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA Document No.: 203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA
Revision: A Date: 11.11.2013
Page 14 of 19

katodik koruma sistemlerinde iletme ve bakm

Katodik koruma sistemlerinin, projelerinde ngrlen sre iletmede


kalabilmesi iin periyodik olarak kontrol edilmesi gerekir. Katodik
koruma sistemleri her ne kadar hi bir yardm gerekmeksizin grevlerini
otomatik olarak yapmakta iseler de, evre koullarnn deimesinden
dolay eitli arzalar meydana gelebilir. Bu arzalarn ksa srede
belirlenerek giderilmesi ancak srekli bir kontrol sistemi ile mmkn
olabilir. Yeralt boru hatlarn korozyondan korumak zere uygulanan
katodik koruma sistemleri genellikle 10 -15 yl mrle projelendirilir. En
mkemmel ekilde hazrlanm projelerde bile, bu kadar uzun sre iinde
boru hattnda ve evre koullarnda balangta gz nne alnamayan
baz deimeler meydana gelebilir. Bunlar proje esnasnda belirlenen
kriterleri deitirir ve katodik koruma sisteminin yetersiz kalmasna veya
tamamen alamaz hale gelmesine neden olabilir. Bu kriter
deiikliklerinden baka, zellikle d akm kaynakl katodik koruma
sistemlerindeki elektrik ve elektronik nitelerinde beklenmedik alma
arzalar da ortaya kabilir.

Katodik koruma sistemlerinde meydana gelen arzalarn veya evre


koullarndaki deiikliklerin , yerst yaplarnda olduu gibi dardan
gzle muayene edilerek fark edilmesi mmkn deildir. Arzalar ancak
bilinli ekilde yaplan periyodik kontrollerle yakalanabilir. Bir katodik
koruma sisteminde iletme srasnda ylda en az bir defa yaplmas gereken
l ve kontroller aada aklanmaktadr.

1. Btn l istasyonlarnda boru/zemin potansiyeli llmelidir.


Kukulu blgelerde l kutular arasndaki blgelerde de ift
elektrot veya uzun kablo yntemi ile potansiyel lmleri
yaplmaldr.

Project: EDOPEC PROFILE Proj. Identification:


EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175-
Document Title: EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA Document No.: 203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA
Revision: A Date: 11.11.2013
Page 15 of 19

2. Boru hatt boyunca kaplama direnci tayin edilmeli, kaplama


bozukluunun ok fazla olduu blgelerde zel nlemler
alnmaldr.

3. Her transformatr-redresr nitesinde akm verimi llmelidir.

4. D akm kaynakl katodik koruma sistemlerinde,anot yata direnci


tayin edilmelidir.

5. Galvanik anotlu katodik koruma sistemlerinde anot potansiyelleri ve


anotlardan ekilen akm iddeti llmelidir.

6. Boru hattnn baka boru hatlar ile kesim noktalarnda, boru


zerinden akan akm iddeti on-off olarak llmelidir.

7. Keson boru geilerinde, borunun ve kesonun potansiyelleri


llmelidir. Ara yerde temas olup olmad belirlenmelidir.

8. Eer boru hatt ile yabanc bir boru arasnda interferans akm ba
varsa, Bu ba direncinin yeterli olup olmad kontrol edilmelidir.

Izole flan balantlarnn etkili ekilde izolasyon yapp yapmad, izole flanj
direnci llerek kontrol edilmelidir.

Boru hatt evresine proje tasarm aamasnda bulunmayan, rnein yksek


gerilim hatt, doru akm ile alan rayl tat aralar vb., yabanc metalik
yaplarn konulup konulmad aratrlmaldr.

Arza olsun veya olmasn, periyodik olarak yaplan btn bu lmler


sistematik ekilde dosyalanarak saklanmaldr. En iyisi bu deerlerin
bilgisayara kaydedilmesi ve zamana gre grafie alnmasdr. Bylece, boru
kaplamasnn eskime durumunu, anotlarn mrn, transformatr -redresr
nitelerinin verimini ve kaak akmlarn etki derecesini srekli olarak kontrol
edebilmek mmkn olabilir.

Project: EDOPEC PROFILE Proj. Identification:


EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175-
Document Title: EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA Document No.: 203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA
Revision: A Date: 11.11.2013
Page 16 of 19

GALVANK ANOTLAR zel amal anotlar


Yeralt depolama tank anotlar
magnezyum anotlar Tank ii anotlar
D profil yksek potansiyelli Mg anotlar Tank d anotlar
H-1 dkm Magnezyum anotlar Platin Anotlar
ubuk ve ribbon tipi anotlar Platinize Ti anotlar
Servis anotlar Gm-Kurun Antimuan anotlar
aluminyum anot Su depolar & Kondenser anotlar
skele platform anotlar TRANSFORMATR REDRESR NTELER
Boru hatt kelepe anotlar ller Bankas Tipi Hava soutmal T/R niteleri
Gemi anotlar ller Bankas Tipi Ya soutmal T/R niteleri
inko anot SCADA uyumlu Hava Soutmal T/R niteleri
Gemi anotlar SCADA uyumlu Ya Soutmal T/R niteleri
Boru hatt kelepe anodu SK Tipi Hava Soutmal T/R niteleri
inko ribbon anodu ski Tipi Ya Soutmal T/R niteleri
Petrol tanklar taban anotlar Fotovoltaik sistemler
kondenser /s deitirici anotlar T/R NTELER ZEL AMALI AKSESUARLARI
Magnezyum anotlar Polarizasyon Hcreleri
inko anotlar solatr ve Spark-gup( Kvlcm atlatc)
zel amal anotlar
Kaak akm drenaj anotlar
Statik elektrik drenaj anotlar
Deiik amal zel imalat anotlar
galvanik anot dolgu malzemeleri
TS-5141 A tipi anot dolgu malzemesi REFERANS ELEKTROTLAR
TS-5141 B tipi anot dolgu malzemesi Seyyar ve sabit tip Cu/CuSO4 ,Ag/AgCl
zel amal dolgu malzemesi TINKER & RASOR
MC MILLER
COLE-PARMER
PROCOR
DI AKIM KAYNAKLI SSTEM ANOTLARI CPS
Grafit anotlar HARCO
Demir Silikon anotlar Dier tip referans elektrotlar/Kalomel,Zn)
Karma metal oksit kapl Ti anotlar ANOT AKSESUARLARI
Tp anotlar Epoksi Balk
ubuk anotlar Is ile daralan Balk
Tel anotlar Derinkuyu merkezleme elemanlar
Plaka anotlar Anot zinciri sabitleme eleman
Elek anotlar
Profil anotlar
Probe (boru ii) anotlar

Project: EDOPEC PROFILE Proj. Identification:


EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175-
Document Title: EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA Document No.: 203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA
Revision: A Date: 11.11.2013
Page 17 of 19

ANOT DOLGU MALZEMES


Kalsine Petro kok
Metalurjik kok
Loresco dolgu malzemeleri
KABLO
NYY
HMWPE
HALAR
KYNAR
EPR/CSPE
KESON EKPMANLARI
Monolitik zolasyon Balantlar
Flan zolasyon Kitleri & zolasyon Balantlar
Keson zolatrleri
Flan Koruyucu Klflar
Keson Kapaklar
TEST VE LM STASYONLARI
TS-5141 borulu tip l kutular
TS-5141 Nato tipi l kutular
Bota tipi l kutular
Kullanm yerine gre zel tip l kutular

Project: EDOPEC PROFILE Proj. Identification:


EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175-
Document Title: EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA Document No.: 203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA
Revision: A Date: 11.11.2013
Page 18 of 19

KATODK KORUMA Su isale hatlar katodik koruma sistemleri


Dizayn servisi Su Tanklar katodik koruma sistemleri
n dizayn almalar Artma tesisleri katodik koruma sistemleri
Dizayn hesaplamalar
petrol tesislerinde katodik koruma
artnameler ve tarifleri
Detaylandrma Akaryakt boru hatlar katodik koruma sistemleri
Akm ihtiyac testleri Yeralt ve yerst depolama tanklar katodik koruma sistemleri
Problemlerin zm doal gaz tesislerinde katodik koruma
Bakm ve tamir
Montaj Doal gaz boru hatlar katodik koruma sistemleri
Saha muayeneleri ve danmanlk RMS istasyonlar katodik koruma sistemleri
letmeye alma Yeralt depolama tanklar katodik koruma sistemleri
korozyon kontrol program Servis hatlar katodik koruma sistemleri
Uzaktan kontrol sistemleri beton ii elik yaplarda korozyon
Yllk kontroller ngerilmeli elik ekirdekli beton borular katodik koruma sistemleri
Nokta raporlar Baraj cebri borular katodik koruma sistemleri
Bilgisayarla veri inceleme skele beton platform ii elik yaplar katodik koruma sistemleri
Kayt tutmak ve gelitirmek Kpr ve viyadk geileri katodik koruma sistemleri
Eitim programlar Bina ii donatlarnn katodik koruma sistemleri
Fizibilite almalar Temel elik yaplarn katodik koruma sistemleri
Kaplama artnameleri ve tariflendirme
Katodik koruma sistemleri kontroll
MONTAJ
Boru hatlar rehabilitasyon sistemleri
Splash zone blgesi koruma sistemleri
Dk direnli topraklamalar
Anahtar teslim katodik koruma ,proje, montaj ,iletmeye alma ve
bakm programlar
PROJELENDRME
Deniz ii yaplarn korozyonu ve katodik korunmas
Platform & Boru hatt korozyon deerlendirmesi
skele ve deniz ii kazk yaplarn katodik koruma sistemlerinin
korozyon deerlendirilmesi, rojelendirilmesi,montaj,iletmeye
alnmas , iletilmesi ve kontrol
Su artma & atk su sistemlerinde katodik koruma sistemleri

Project: EDOPEC PROFILE Proj. Identification:


EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175-
Document Title: EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA Document No.: 203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA
Revision: A Date: 11.11.2013
Page 19 of 19

TESTLER,ETTLER
Yer alt tnelleri donatlarnn katodik koruma sistemleri KATODK KORUMA KONTROL CHAZLARI
testler PORTABLE HOLDAY DEDEKTRLER
Zemin testleri AVOMETRE (YKSEK DRENL)
Zemin rezistivite lm ve hesaplamalar BORU VE KABLO DEDEKTRLER
Redoks potansiyeleri lm ve hesaplamalar ZEMN REZSTVTE CHAZLARI
pH lm ve hesaplamalar KAPLAMA LE LGL LM CHAZLARI
Tuzluluk lm ve hesaplamalar PH METRE CHAZLARI
Rutubet lm ve hesaplamalar SALTMETRE
Dier toprak analizleri KAPLAMA MALZEMELER VE EKPMANLARI
Elektriksel devamllk ve diren testleri BORU KAPLAMA BANTLARI VE PRMERLER
Korozyon hz ve tip lmleri TAPECOAT
zolasyon testleri TEK-RAP
Potansiyel lmleri 3M SCOTCHRAP
Polarizasyon hcreleri TERMO KAYNAK MALZEMELER
Dk direnli topraklamalar
E-logi testleri
Potansiyel dme gzlemleri
IR d gzlemleri
Kaak akm testleri

Project: EDOPEC PROFILE Proj. Identification:


EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175-
Document Title: EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA Document No.: 203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA
Revision: A Date: 11.11.2013

You might also like